BÁO THÁNG 12/2019 - DỮ LIỆU LỚN

Y ESNEWS Bản tin sinh viên nghiên cứu khoa học

71

DỮ LIỆU LỚN

Số báo tháng 12/2019

Lời mở đầu

Thân chào quý độc giả!

Bạn đang cầm trên tay số báo tháng 12 của Yesnews NEU với chủ đề "Dữ liệu lớn”. Cùng điểm qua xem chúng mình có gì nhé!

Với chuyên mục Điểm tin kinh tế, tin trong nước nổi bật với sự kiện chỉ số CPI tháng 12 tăng cao do tác động từ giá thịt lợn. Tin quốc tế đáng nói là những diễn biến khả quan trong thương chiến Mỹ-Trung, báo hiệu một khởi đầu tốt đẹp của nền kinh tế đầu thập kỷ mới.

Với chuyên mục Lăng kính khoa học, cùng tìm hiểu dữ liệu lớn đã và đang thâm nhập như thế nào vào cuộc sống của chúng ta. Các doanh nghiệp để có thể tận dụng tối đa được những lợi ích cũng như khắc phục những nguy cơ tiềm ẩn mà dữ liệu lớn đem lại, cần phải chuẩn bị những gì trước thềm vạch xuất phát trong cuộc chạy đua công nghệ 4.0?

Cuối cùng, với chuyên mục Nhìn ra thế giới, độc giả sẽ được làm quen với những khái niệm vô cùng mới mẻ "đạo đức dữ liệu", "hợp đồng phân tích dữ liệu", bên cạnh đó là những tranh cãi xoay quanh việc công hữu hoá nguồn dữ liệu lớn. Liệu đây có phải một nguồn tài sản công?

Hãy lật giở sang trang kế tiếp để cùng chúng mình khám phá thêm nhé!

BAN BIÊN TẬP YESNEWS

MỤC LỤC 01

02

03

ĐIỂM TIN KINH TẾ

LĂNG KÍNH KHOA HỌC

NHÌN RA THẾ GIỚI

5

Tháng 12/2019 - tháng cuối của năm 2019 với nhiều biến động mới trong nền kinh tế trong nước và quốc tế. Về kinh tế trong nước, CPI tháng 12 tăng cao hơn so với những tháng trước do tác động lớn của giá thịt lợn, xuất khẩu của nước ta tăng trưởng, đặc biệt đẩy mạnh xuất khẩu ngành cà phê, ngành bán lẻ trong nước có sự biến động lớn khi ông lớn Vingroup rút khỏi ngành bán lẻ,… Với tình hình khả quan của thương mại Mỹ - Trung, kinh tế thế giới đã có thể “thở phào” và bắt đầu những bước đi của nền kinh tế thập kỷ mới

6

TIN TRONG NƯỚC

Vingroup rút hoàn toàn khỏi bán lẻ: Giải thể điện má VinPro, sáp nhập Adayroi vào VinID

7

1

CPI tháng 12/2019 tăng 1.4% so với tháng trước Tổng cục thống kê vừa công bố tình hình kinh tế xã hội quý 4 và cả năm 2019, trong đó đáng chú ý là chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân năm 2019 chỉ tăng 2.79%, thấp nhất trong 3 năm, lạm phát được kiểm soát ở mức thấp Chỉ số giá tiêu dùng tháng 12/2019 tăng 1.4% so với tháng trước, đây là mức tăng cao nhất trong 9 năm qua, trong đó nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng cao nhất 3.42% do dịch tả lợn châu Phi làm nguồn cung thịt lợn giảm, giá các sản phẩm chế biến từ thịt lợn, thay thế thịt lợn tăng. Giá vàng trong nước biến động theo giá vàng thế giới. Chỉ số giá vàng tháng 12/2019 giảm 0.36% so với tháng trước; tăng 16.23% so với cùng kỳ năm 2018;. Chỉ số giá đô la Mỹ tháng 12/2019 giảm 0.19% so với tháng trước và giảm 0.77% so với cùng kỳ năm 2018 Nguồn: https://vietstock.vn/2019/12/cpi-thang-122019tang-14-so-voi-thang-truoc-761-721832.htm

2

Việt Nam là 1 trong 10 nước nhận kiều hối lớn nhất thế giới Theo thông tin từ Ngân hàng Thế giới World Bank, Việt Nam nằm trong top 10 nước nhận kiều hối lớn nhất thế .giới, liên tiếp trong vòng 3 năm Lượng kiều hối tiếp tục tăng và ước đạt 16,7 tỉ USD. Trong đó, Thành phố Hồ Chí Minh là nơi đón nhận được dòng vốn này cao nhất cả nước, chiếm tới 1/3 tổng lượng kiều hối cả nước, với con số lên đến 5,6 tỷ USD, tăng trưởng trên 9% so với năm 2018. Lý do là vì số lượng người Việt Nam ở nước ngoài tăng lên, đặc biệt là lao động Việt Nam ở nước ngoài. Tuy nhiên, điểm đáng chú ý vài năm trở lại đây, chính là dòng kiều hối từ làn sóng kiều bào trẻ về nước đầu tư, khởi nghiệp. Để tiếp tục thu hút kiều hối, theo các chuyên gia, Chính phủ nên có những chính sách hỗ trợ thiết thực hơn trong việc thu hút đầu tư, đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá để kiều bào nước ngoài biết nhiều hơn về các cơ hội đầu tư vào Việt Nam hiện nay Nguồn: https://vtv.vn/kinh-te/viet-nam-la-1trong-10-nuoc-nhan-kieu-hoi-lon-nhat-thegioi-20191227134637718.htm

8

4

Bloomberg: Ngành cà phê Việt Nam tham vọng tăng

gấp đôi giá trị xuất khẩu lên 6 tỷ USD, đẩy mạnh cà phê hòa tan cạnh tranh với ông lớn Nestle

3

18 Ngân hàng Việt Nam bị Moody’s hạ triển vọng xuống tiêu cực Ngay sau một ngày hạ triển vọng của Việt Nam xuống “tiêu cực”, Moody’s có điều chỉnh tương ứng với 18 ngân hàng thương mại bao gồm ABBank, ACB, Agribank, BIDV, HDBank, LienVietPostBank, MBBank, MSB, NamA Bank, OCB, SHB, SeABank, Techcombank, TPBank, VIB, Vietcombank, VietinBank, VPBank. Tuy nhiên, “Các hành động xếp hạng đối với 18 ngân hàng không phản ảnh sự suy yếu của hồ sơ tài chính độc lập các ngân hàng bởi nó được điều khiển hoàn toàn bởi xếp hạng quốc gia”, Moody’s nhấn mạnh Cụ thể ngày 18/12/2019, Moody’s đưa ra thông báo về việc giữ nguyên xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam ở mức Ba3 đối với các khoản phát hành bằng đồng nội tệ và ngoại tệ và khoản vay vốn cao cấp không được đảm bảo và điều chỉnh triển vọng xuống Tiêu cực. Trong khi đó, Bộ Tài chính Việt Nam cho rằng việc Moody’s hạ triển vọng tín nhiệm của Việt Nam chỉ dựa trên sự việc riêng lẻ đối với nghĩa vụ nợ dự phòng của Chính phủ mà bỏ qua thành tựu toàn diện của Việt Nam đã đạt được trong phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện khả năng chống chọi với cú sốc bên ngoài và nâng cao tính bền vững danh mục nợ công, là không xác đáng Nguồn: http://vneconomy.vn/18-ngan-hangviet-nam-bi-moodys-ha-trien-vong-xuong-tieucuc-20191220140107508.htm

Ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch Tập đoàn Intimex cho biết: “Chúng tôi không muốn bỏ lỡ cơ hội thâm nhập thị trường cà phê hòa tan. Nó mang lại nhiều lợi nhuận hơn, và ít rủi ro hơn vì nó đồng nghĩa với việc chúng tôi không phải phụ thuộc vào mức giá do thị trường London đưa ra Với ngành cà phê có bề dày nhiều thập kỷ, giờ đây, Việt Nam đang tạo ra sức ép lớn đối với Nestle SA và các đối thủ châu Á khác. Thay vì bán hạt cà phê thô cho các công ty nước ngoài để chế biến thành cà phê hòa tan, nhà cung cấp cà phê lơn nhất của Việt Nam đang chuẩn bị cung cấp sản phẩm cà phê hòa tan của riêng mình vào đầu năm 2020. Công ty Intimex có mục tiêu vượt qua Nestle trở thành nhà cung cấp cà phê hòa tan nguyên chất lớn nhất của Việt Nam trong năm năm tới bằng cách mở rộng công suất hàng năm lên gấp 20.000 tấn Nguồn: http://cafef.vn/bloomberg-nganh-caphe-viet-nam-tham-vong-tang-gap-doi-giatri-xuat-khau-len-6-ty-usd-day-manh-ca-phehoa-tan-canh-tranh-voi-ong-lon-nestle-20191‫־‬ 229094409092.chn

5

Vingroup rút hoàn toàn khỏi bán lẻ: Giải thể điện máy VinPro, sáp nhập Adayroi vào VinID Ngày 18/12/2019, Tập đoàn Vingroup chính thức công bố rút lui khỏi mảng bán lẻ trực tiếp để tập trung nguồn lực cho Công Nghiệp – Công nghệ.

Trong đó, trang thương mại điện tử Adayroi sẽ sáp nhập vào VinID; toàn bộ hệ thống siêu thị điện máy VinPro sẽ giải thể. Thời hạn hoàn tất là hết tháng 12/2019 Đây là bước tiếp theo trong lộ trình tái cơ cấu của tập đoàn, nhằm tập trung mọi nguồn lực cho lĩnh vực ưu tiên cốt lõi là Công nghiệp – Công nghệ, sau khi tiến hành hoán đổi cổ phần hệ thống siêu thị và cửa hàng VinMart và VinMart+ cho đối tác Nguồn: http://cafef.vn/vingroup-cong-bo-rutkhoi-linh-vuc-ban-le-giai-the-he-thong-sieuthi-dien-may-vinpro-20191218115728123. chn?fbclid=IwAR33viP5K2gz2MQ_Coo0HxftAyg ZRpVwv5dDMQPZLdAbc1QsuuEFxDZWEp0

9

6

Tăng trưởng tín dụng đến 20/12 đạt 12,1% Tính đến ngày 20/12/2019 tổng phương tiện

thanh toán tăng 12,1% so với cuối năm 2018, huy động vốn của các tổ chức tín dụng tăng 12,5%, tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế tăng 12,1%. Thị trường chứng khoán 2019 có nhiều đóng góp trong việc huy động vốn cho nền kinh tế với tổng mức huy động đạt 313,9 tỷ đồng tăng 12,6% so với năm trước. Trên thị trường cổ phiếu tính đến 24/12/2019 chỉ số VNIndex 985,88 điểm tăng 7,4% so với cuối năm 2018 mức vốn hóa thị trường đạt 4,4 triệu tỷ đồng tăng 10,3%, giá trị giao dịch bình quân từ đầu năm đến nay đạt 4,651 tỷ đồng/phiên, giảm 29% so với bình quân năm 2018 Nguồn: http://cafef.vn/tang-truong-tin-dung-den-ngay20-12-dat-121-20191227151521217.chn

7

Sóng gió Condotel và làn sóng hàng tỷ USD đổ về thị trường mới nổi Sản phẩm bất động sản nghỉ dưỡng “làm mưa làm gió” trong 2 năm trước là Condotel bắt đầu có sự giảm sút mạnh trong năm 2019. Vụ việc vỡ trận Cocobay ở Đà Nẵng-một trong những dự án condotel đình đám nhất vào cuối năm khiến cho thị trường càng ảm đạm hơn. Việc phá vỡ cam kết 12% lợi nhuận của chủ đầu tư Cocobay khiến giới đầu tư lo ngại về viễn cảnh xấu có thể xảy ra tiếp theo ở nhiều dự án Condotel khác. Để tháo gỡ những khó khăn cho Condotel 3 bộ đã đưa ra các hướng gỡ vướng pháp lý cứu cánh hồi sinh thị trường này có thể phát triển bền vững trong tương lai Một xu hướng rõ rệt của bất động sản du lịch

năm 2019 là đầu tư của các “ông lớn” địa ốc vào các vùng đất mới thay vì thị trường truyền thống. Các “miền đất hứa” của bất động sản du lịch hiện nay là Bình Thuận, Ninh Thuận, Phú Yên, Vũng Tàu, Quy Nhơn,...đang là tâm điểm thu hút dòng vốn đầu tư hàng tỷ đô la. Cụ thể, dòng vốn 450.000 tỷ đã được đăng kí đầu tư vào Bình Thuận, phần lớn các dự án là phát triển Bất động sản du lịch. Khai thác tiềm năng, phát triển bất động sản du lịch đó là trào lưu sở hữu ngôi nhà thứ 2 (second home), xu hướng này đang phát triển sôi động khắp cả nước và dự báo sẽ còn tăng mạnh ở những năm tiếp theo Nguồn: http://cafef.vn/bat-dong-san-du-lich-2019song-gio-condotel-va-lan-song-hang-ty-usd-do-ve-thitruong-moi-noi-20191226173702357.chn

10

8

Giải mã cơn sốt ví điện tử mùa cuối năm Không phải ngẫu nhiên mà nền kinh tế không tiền mặt được coi là tiêu chuẩn văn minh của một quốc gia. Chính Phủ các nước đang phát triển - nơi tiền mặt chiếm ưu thế luôn đặt ra mục tiêu phi tiền mặt cho nền kinh tế Tiền mặt không những bất tiện khi tiêu dùng hàng ngày mà xét rộng hơn ở khía cạnh doanh nghiệp và xã hội, tiền mặt ngốn lượng chi phí lớn để in ấn, kiểm đếm và đặc biệt ngăn cản sự lưu thông của dòng tiền. Chỉ tính riêng mỗi dịp tết Nguyên Đán, từ năm 2013 việc hạn chế in tiền mặt mệnh giá nhỏ dưới 5000 đồng đã giúp tiết kiệm gần 500 tỷ đồng/năm. Mỗi lần mua sắm tiết kiệm được 30s thời gian là xã hội đã có thêm biết bao cơ hội để tăng năng suất, doanh nghiệp chú trọng hơn vào việc nâng cao chất lượng dịch vụ Nguồn: http://vneconomy.vn/giai-ma-con-sotvi-dien-tu-mua-cuoi-nam-20191226154312055.

9

World Bank: Việt Nam tăng trưởng xuất khẩu gấp 4 lần bình quân thế giới năm 2019 Ngân hàng Thế giới (WB) vừa công bố báo cáo Điểm lại, cập nhập tình hình kinh tế Việt Nam 2019 và năm 2020, trong đó đánh giá tăng trưởng GDP của Việt Nam tiếp tục được duy trì nhờ khu vực kinh tế đối ngoại vững mạnh, xuất khẩu dự kiến trên 8% trong năm 2019, cao hơn gần 4 .lần so với bình quân của thế giới Theo đánh giá của WB, Việt Nam tiếp tục là điểm hấp dẫn của các nhà đầu tư nước ngoài với dòng vốn trực tiếp nước ngoài (FDI) cam kết bình quân đạt gần 3 tỷ USD mỗi tháng.

Bên cạnh đó, tiêu dùng hộ gia đình và đầu tư của doanh nghiệp tư nhân cũng là những yếu tố đóng góp ngày càng quan trọng cho tăng trưởng GDP. Nhìn chung, các yếu tố căn bản của kinh tế Việt Nam vẫn vững vàng. Chính phủ đã tạo được dư địa tài khóa nhất định thông qua chính sách tài .khóa thận trọng Nguồn:http://vneconomy.vn/wb-viet-nam-tang- truong-xuat-khaugap-4-lan-binh-quan-the-gioi-nam-2019-20191217152144738. htm

11

song-gio-condotel-va-lan-song-hang-ty-usd-do-ve-thitruong-moi-noi-20191226173702357.chn

10

Doanh nghiệp mía đường đang phát “sốt” với ATIGA

Các doanh nghiệp mía đường trong nước đang lo mất thị trường nội địa vì thời điểm ngày 1/1/2020 đang đến rất gần. Đó là thời điểm mặt hàng đường từ các nước ASEAN tự do đi vào thị trường Việt Nam với mức thuế chỉ từ 0-5% Theo cam kết ATIGA, Việt Nam phải xóa bỏ hạn ngạch thuế quan nhập khẩu đường từ ASEAN từ ngày 1/1/2018. Tuy nhiên, thể theo nguyện vọng của ngành mía đường, Bộ Công Thương đã trình Chính phủ cho hoãn thực Điều 20 tại Hiệp định ATIGA 2 năm để các doanh nghiệp mía đường và người nông dân có thêm thời gian thích ứng. Tuy nhiên, đến nay, khi thời điểm các cam kết trong ATIGA liên quan đến ngành mía đường chính thức có hiệu lực chỉ còn tính từng ngày nhưng dường như các doanh nghiệp ngành mía đường trong nước vẫn còn thụ động, không có kế hoạch cụ thể để thích ứng với những thay đổi thị trường từ các cam kết trong ATIGA. Bên cạnh đó, những biện pháp hạn chế thương mại phi thuế để bảo vệ ngành mía đường trong nước của các nước như Thái Lan, Philippines và Indonesia có nguy cơ gây ảnh hưởng tiêu cực cho sản xuất trong nước

TIN QUỐC TẾ

1

Nguy cơ làn sóng vỡ nợ ở Trung Quốc lan rộng tại châu Á

Theo số liệu Bloomberg, tổng giá trị vỡ nợ trái phiếu doanh nghiệp Trung Quốc năm 2019 đã đạt đến 18,7 tỷ USD, phá vỡ mức kỷ lục của năm 2018. Nguy hiểm hơn làn sóng vỡ nợ này đang có nguy cơ không chỉ giới hạn tại Trung Quốc mà còn có thể lan rộng khắp khu vực, gây thêm áp lực cho giới doanh nghiệp châu Á trong năm 2020 Tình hình được xem là đầy thách thức trong năm 2020 khi Chính phủ Trung Quốc nhiều khả năng sẽ không còn mạnh tay trong việc cứu trợ doanh nghiệp, vào tháng 11, nước này đã chứng kiến vụ vỡ nợ lớn nhất trong vòng 2 thập kỷ qua của tập đoàn khoáng sản Tewoo. Bên cạnh Trung Quốc, Ấn Độ cũng đang nổi lên như điểm nóng với giá trị vỡ nợ trái phiếu đã lập kỷ lục mới trong năm 2019, một phần nguyên nhân là do khủng hoảng của lĩnh vực tín dụng ngầm của nước này

12

Nguồn: https://vtv.vn/kinh-te/nguy-co-lan-song-vo-no-o-trung-quoc-lan-rong-tai-chau-a-20191227095611843.htm 12

1313

2

Isarel lần đầu tiên bước chân vào hàng ngũ các “ông lớn” xuất khẩu năng lượng Thông qua hợp đồng cung cấp khí đốt tự nhiên sang Ai Cập, Isarel đã chính thức bước chân vào hàng ngũ các nước xuất khẩu năng lượng lớn của thế giới. Bộ trưởng Năng lượng Yuval Steinitz nhận định đây là dự án hợp tác kinh tế quan trọng nhất giữa hai quốc gia láng giềng kể từ khi ký thỏa .thuận hòa bình vào năm 1979 Tuy nhiên, sự tập trung của Isarel vào lượng khí mới được phát hiện trong thập kỷ qua đã vấp phải chỉ trích gay gắt từ các nhà hoạt động phúc lợi xã hội và môi trường. Họ nói rằng chính phủ đã quá hào phóng đối với các ông trùm khí đốt đứng sau các cuộc thăm dò đồng thời những khoản đầu tư lớn cho đã kéo các nguồn lực ra khỏi năng lượng tái tạo. Bên cạnh lợi ích kinh tế, các cam kết về khí đốt dường như đã giúp Israel tiến gần hơn tới các chính phủ Ả rập và các nước Địa Trung Hải khác.

Năm ngoái, Israel đã ký thỏa thuận 15 tỷ USD để cung cấp cho Ai cập 64 tỷ mét khối khí đốt trong thời gian 10 năm. Thỏa thuận này giúp cả hai nước trở thành "những tay chơi lớn" trong lĩnh vực .năng lượng ở khu vực

3

Sau khi tăng giá chóng mặt trong 2019, đồng Baht Thái Lan đang đuối dần Tốc độ tăng giá đồng Baht Thái Lan đang giảm dần, một phần do tăng trưởng kinh tế nước này giảm tốc và những nỗ lực của Ngân hàng Trung ương Thái Lan nhằm kiềm chế đà tăng tỷ giá đồng nội tệ. Căng thẳng Mỹ - Trung dịu đi cũng làm suy yếu vai trò “vịnh tránh bão” của Baht. Ngoài ra, lợi suất trái phiếu Thái Lan giảm xuống và dòng vốn chảy khỏi thị trường chứng khoán này làm gia tăng thêm sức ép đối với tỷ giá Baht Trong 1 năm qua, tỷ giá đồng Baht diễn biến ngược với xu hướng suy yếu của các đồng tiền trong khu vực, khi các nhà đầu tư mua Baht và trái phiếu Thái Lan để tìm kiếm sụ an toàn. Nhưng làn sóng này đang bắt đầu có những dấu hiệu đảo chiều. Dữ liệu mà Bloomberg đưa ra cho thấy Baht đã giảm giá 0,1% trong tháng 12, trở thành đồng tiền có biến động tỷ giá tệ nhất khu vực. Sự giảm giá của Baht trong tháng này diễn ra trong bối cảnh Ngân hàng Trung ương Thái Lan cắt giảm dự báo kinh tế trên cơ sở những rủi ro toàn cầu. Năm nay, các nhà hoạch định chính sách ở Bangkok đã tung nhiều biện pháp để "ghìm cương" đồng nội tệ, bao gồm cắt giảm nguồn cung trái phiếu ngắn hạn và nới lỏng quy chế về dòng vốn chảy khỏi thị trường tài chính trong nước

Nguồn: http://vneconomy.vn/sau-khi-tang-gia-chongmat-trong-2019-dong-baht-thai-lan-dang-duoidan-20191223090632459.htm

14 14

4

Boeing

chìm sâu vào khủng hoảng, phải dừng sản xuất máy bay 737 Do kẹt tiền, Boeing phải tạm dừng việc sản xuất máy bay 737 từ tháng 1 năm sau trong bối cảnh dòng sản phẩm bán chạy nhất của hãng là 737 Max tiếp tục bị đình bay vì hai vụ rơi liên tiếp vào cuối năm 2018 và đầu 2019 Theo Bloomberg, đây là lần đầu tiên trong 20 năm hãng chế tạo máy bay Mỹ phải dừng sản xuất 737.

Quyết định trên được Boeing đưa ra trong một cuộc họp kéo dài 2 ngày, sau khi Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) từ chối cấp phép cho 737 Max bay trở lại trước 2020. Đến nay, việc đình bay 737 Max đã khiến Boeing thiệt hại hơn 9 tỷ USD, bên cạnh đó, cuộc khủng hoảng này còn khiến Boeing bị các cơ quan chức năng trên toàn cầu tăng cường giám sát an toàn. Ngoài ra, mối quan hệ giữa Boeing với các hãng hàng không và với FAA cũng trở nên căng thẳng Nguồn: http://vneconomy.vn/boeing-chimsau-hon-vao-khung-hoang-phai-dung-sanxuat-may-bay-737-20191217110536258.htm

5

6

Amazon và tham vọng thay đổi lĩnh vực giao hàng

Thoát hai mối to lớn, kinh tế toàn cầu đến lúc thở phào

Sau bán lẻ hay trợ lý ảo, vận tải đang được xem là lĩnh vực mới nhất Amazon muốn khuấy động, dù chỉ để phục vụ riêng cho đế chế thương mại điện tử của mình. Đơn hàng của khách hàng Prime sẽ được giao bởi 1 trong 3 ông lớn ngành vận tải Mỹ - UPS, FedEx và DHL. Năm 2018, tổng chi phí cho hoạt động này của Amazon cán mốc 28 tỷ USD. Bỏ ra lớn như vậy, nhưng khi các đối tác gặp khó khăn, ông lớn thương mại điện tử này cũng sẽ gặp rắc rối Chỉ vài năm gần đây, mọi thứ đã bắt đầu thay đổi.

Hai năm trước, Amazon tung ra các chương trình giao hàng nhanh dành cho khách hàng Prime, giao trong 2 ngày, 1 ngày, thậm chí là hỏa tốc luôn trong ngày đặt. Amazon còn nâng đội bay chở hàng Prime Air của mình lên 42 chiếc và năm sau là 70 chiếc, ngang với hãng hàng không nhỏ. Con số bỏ ra ban đầu cho cuộc chơi này không hề nhỏ.

Nhưng dù có sự ngờ vực ban đầu, những thành công trong mùa mua sắm cuối năm đang cho thấy tham vọng giao vận của Amazon vẫn đi đúng hướng

Thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung và kết quả cuộc bầu cử Anh đã xóa đi hai rủi ro lớn phủ bóng lên thị trường và các doanh nghiệp.

Theo đánh giá của Bloomberg, kinh tế toàn cầu sẽ bước vào năm 2020 trong một tư thế vững vàng hơn Với thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 được ký kết giữa Washington và Bắc Kinh, những kịch bản u ám về kinh tế toàn cầu trong 2020 mà giới đầu tư và chuyên gia kinh tế đặt ra cách đây vài tháng bắt đầu lùi xa. Cụ thể, theo ước tính của Bloomberg Economics hồi tháng 6, tổn thất mà thương chiến Mỹ Trung gây ra cho kinh tế toàn cầu tính đến năm 2021 có thể lên tới 1,2 nghìn tỷ USD. Về Brexit, chiến thắng áp đảo thuộc về Đảng Bảo thủ cầm quyền của Thủ tướng Boris Johnson đồng nghĩa với việc Anh sẽ ra khỏi EU vào ngày 31/1/2020. Bloomberg Economics nhận định rằng kết quả này giúp giải tỏa tình trạng bấp bênh và do đó sẽ cùng với chính sách tài khóa được nới lỏng của nhiều nền kinh tế giúp thúc đẩy các hoạt động kinh tế trong 2020

Nguồn: https://vtv.vn/kinh-te/amazon-va-tham-vong-thaydoi-linh-vuc-giao-hang-2019122309105589.htm

7

Người Mỹ tiêu 880 tỷ USD trong mùa mua Hoạt động mua sắm trên mạng tăng bùng nổ đã giúp doanh thu bán lẻ mùa mua sắm cuối năm ở Mỹ tăng trưởng ấn tượng so với cùng kỳ năm ngoái. Tờ Financial Times dẫn báo cáo công bố ngày 26/12 của hãng thẻ tín dụng Mastercard cho thấy tổng doanh thu bán lẻ của Mỹ trong thời gian từ ngày 1/11 đến đêm Giáng sinh tăng 3,4% so với cùng kỳ năm 2018, đạt khoảng 880 tỷ USD Dữ liệu vừa công bố cho thấy tỷ lệ thất nghiệp vaf tiền lương tăng liên tục khuyến khích người Mỹ mở hầu bao mua sắm. Nhưng mặc khác, những con số này cũng phản ánh thách thức mà các nhà bán lẻ truyền thống phải đối mặt khi người tiêu dùng chuyển sang mua sắm trên mạng ngày càng nhiều. Cụ thể, doanh thu bán lẻ trực tuyến trong kỳ báo cáo chiếm 15% tổng số và tăng 18,8% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, doanh thu tại các cửa hiệu bán lẻ truyền thống chỉ tăng 1,2%. Để thích ứng với sự nổi lên ngày càng mạnh của thương mại điện tử, một số hãng bán lẻ như Target và Walmart đã thúc đẩy mảng bán lẻ trực tuyến và bắt đầu thành công

Nguồn: http://vneconomy.vn/nguoi-my-tieu-880-ty-usdtrong-mua-mua-sam-cuoi-nam-2019.htm

Nguồn: http://cafef.vn/thoat-hai-moi-lo-lon-kinh-te-toancau-den-luc-tho-phao-20191216134044123.chn

8

Indonesia áp dụng biện pháp thuế nhập khẩu hàng Theo phóng viên TTXVN tại Jakarta, ngày 24/12, chính phủ Indonesia đã hạ ngưỡng bắt đầu áp thuế nhập khẩu đối với hàng tiêu dùng mua bán qua thương mại điện tử - từ mức 75 USD xuống chỉ còn 3 USD (khoảng 42.000 Rp), nhằm kiểm soát việc mua hàng nước ngoài giá rẻ và bảo vệ các doanh nghiệp nhỏ trong nước. Theo ông Heru Pambudi, Tổng cục trưởng Hải quan Indonesia, biện pháp trên là để bảo vệ các công ty sản xuất những loại hàng hóa thường được giao dịch trong thương mại điện tử Số hàng mua từ nước ngoài qua thương mại điện tử tại Indonesia đã tăng lên gần 50 triệu lô hàng trong năm 2019, so với 19,6 triệu lô năm 2018 và 6,1 triệu lô năm 2017, hầu hết hàng hóa đến từ Trung Quốc. Quy định mới sẽ có hiệu lực vào cuối tháng 1/2020, theo đó các sản phẩm dệt may, quần áo, túi xách và giày dép sản xuất ở nước ngoài có giá tối thiểu 3 USD sẽ phải chịu thuế các mức từ 32,5% đến 50% giá sản phẩm. Đối với các sản phẩm khác, thuế nhập khẩu sẽ được giảm từ các mức 27,5%- 37,5% xuống 17,5%

15

Nguồn: http://cafef.vn/indonesia-ap-dung-bien-phap-thuenhap-khau-hang-hoa-thuong-mai-dien-tu.chn

15

9

Masayoshi Son - Ông trùm cướp bóc thế kỷ 21 là 1 năm đáng quên đối với tỷ 2019 phú giàu nhất Nhật Bản – Masayoshi Son Hồi tháng 1, ông chủ của tập đoàn SoftBank vẫn đang ở đỉnh cao, thoải mái viết những tấm séc hàng tỷ USD cấp vốn cho các kỳ lân công nghệ từ startup chia sẻ không gian làm việc WeWork đến công ty thiết kế phương tiện giao hàng tự hành Nuro. Nhưng khi năm 2019 gần khép lại, ông đang phải gồng mình để tung ra gói cứu trợ 9,5 tỷ USD cho startup bên bờ khủng hoảng của Adam Neumann. Từ chỗ 47 tỷ USD, mức định giá của WeWork giờ chỉ còn là 8 tỷ USD, thậm chí một số .người còn đưa ra con số 0 tròn trĩnh Năm 2019 tồi tệ của SoftBank không chỉ dừng lại ở đó. Các nhà đầu tư bắt đầu có cảm giác rằng bất cứ công ty nào mà Son mang lên sàn cũng đều có vấn đề. Và bạn không phải tìm kiếm đâu xa để có được chứng cứ: cổ phiếu của Uber và Slack – đều được quỹ Vision hậu thuẫn – đều lao dốc sau khi niêm yết. Đối với các quỹ đầu tư mạo hiểm vốn dựa vào IPO để thoát ra và chốt lời, cảm giác này giống như nụ hôn thần chết Nguồn: http://cafef.vn/masayoshison-ong-trum-cuop-boc-theky-21-20191223173341967.chn

16

10

Bầu cử Mỹ 2020 : Tỷ phú Bloomberg chi khủng cho quảng cáo Tỷ phú Michael Bloomberg đã chi 120 triệu USD cho hoạt động quảng cáo tại toàn bộ 50 bang của Mỹ, song đặc biệt chú trọng tại các bang chiến địa trong ngày siêu thứ 3 như California, Texas, Florida Tuy nhiên, một số nhà phân tích nghi ngờ về hiệu quả của sự chi tiêu hào phóng này đối với tỷ lệ ủng hộ của cử tri dành cho vị tỷ phú là vì mục đích chính trị Nguồn: http://cafef.vn/bau-cu-my-2020ty-phu-bloomberg-chi-khung-cho-quangcao-20191227073018529.chn

HÒN ĐÁ GIẢ KIM CỦA THẾ KỈ XXI

Big Data (dữ liệu lớn) là thuật ngữ dùng để mô tả các bộ dữ liệu có kích thước rất lớn và phức tạp, bao gồm các dữ liệu có cấu trúc, phi cấu trúc hoặc được cấu trúc không đầy đủ, mà mỗi dữ liệu trong đó đều có thể được sử dụng để khai thác thành các thông tin chi tiết. Những tập dữ liệu này thường có khả năng phát triển nhanh, rất khó thu thập, lưu trữ, quản lý và phân tích với các công cụ thống kê hay ứng dụng cơ sở dữ liệu truyền thống.

Theo nhà phân tích Doug Laney của hãng META Group (bây giờ chính là công ty nghiên cứu Gartner) vào năm 2001 đã đưa ra mô hình 3V- 3 đặc trưng nổi bật của Big Data, bao gồm: + Volume: độ lớn của dữ liệu + Variety: độ da dạng của dữ liệu + Velocity: tốc độ mà dữ liệu cần được xử lý và phân tích.

Giờ đây, mô hình “3V” này ngày càng được hoàn thiện và mở rộng lên thành “5V” (thêm Veracity- tính xác thực và Value- giá trị to lớn tiềm ẩn trong bộ dữ liệu khổng lồ).

17

‘‘

‘‘

Với 2,5 triệu tỷ byte dữ liệu được tạo ra mỗi ngày và đang không ngừng tăng lên theo cấp số nhân, Big Data thực sự là nguồn tài nguyên khổng lồ đầy tiềm năng, bỏ xa giá trị của các nguồn tài nguyên khác như vàng hay dầu mỏ. Với Big Data, sân chơi còn đang rộng mở đối với tất cả những ai có khát vọng tạo đột phá trên dòng chảy của thời đại cách mạng công nghiệp 4.0. Những ứng dụng của Big Data trên mọi khía cạnh liên tục tạo ra những thay đổi mạnh mẽ của thế giới. Vì vậy, việc hiểu và nắm bắt được khả năng khai thác nguồn tài nguyên khổng lồ này chính là nắm giữ trong tay cơ hội để “biến mọi thứ thành vàng” trong thời đại ngày nay.

LĂNG KÍNH KHOA HỌC Big Data đang mang đến thay đổi cho chúng ta mỗi ngày

Nếu có 1 tài khoản facebook cá nhân thì chỉ trong 100 like đầu tiên, facebook đã có trong tay đầy đủ dữ liệu về thông tin, các mối quan hệ, sở thích cá nhân,… của bản thân chúng ta. Ở vai trò của một khách hàng, khi mua sắm online trên các trang thương mại điện tử như eBay, Amazon,... chắc hẳn bạn cũng quen với việc những trang web này đưa ra những sản phẩm gợi ý tiếp theo cho

bạn. Khi xem điện thoại, nó sẽ gợi ý cho bạn mua thêm ốp lưng, pin dự phòng; hoặc khi bạn tìm kiểm thông tin về máy tính sẽ có thêm sản phẩm liên quan như bao đựng laptop, miếng dán màn hình hay lót bàn phím,…

Nhìn chung, 3 lợi ích cơ bản mà Big Data có thể mang lại gồm: cắt giảm chi phí; tối ưu hóa sản phẩm; đồng thời hỗ trợ con người đưa ra những quyết định đúng và hợp lý hơn.

Big Data trong khía cạnh kinh tế- tài chính *Kinh tế - kinh doanh “Dữ liệu đang trở thành nguyên liệu mới của kinh doanh.”

- Craig Mundie, Cố vấn cao cấp cho Giám đốc điều hành tại Microsoft.

“Không có dữ liệu lớn, bạn bị mù và điếc khi đang ở giữa đường cao tốc” - Geoffrey Moore- nhà tư vấn và quản lý người Mỹ.

Big Data chính là chìa khóa giải mã định hướng tương lai cho mỗi doanh nghiệp khi họ biết thu thập và khai thác lượng dữ liệu khổng lồ mà các doanh nghiệp thu thập trong lúc khách hàng ghé thăm và tương tác với trang web của mình.

Thứ nhất: dự báo nhu cầu sản phẩm. Việc khai thác dữ liệu lớn từ thói quen mua hàng, thời tiết, văn hóa tiêu dùng, tình hình chính trị,…giúp các công ty dự đoán được tại từng khu vực khác nhau, sản phẩm nào sẽ có nhu cầu cao trong thời gian tới, tạo thế chủ động cho mình trong các chiến dịch cạnh tranh.

Thứ hai: tối ưu giá cả. Thông qua nguồn dữ liệu lớn, nhà cung cấp có thể phân tích, so sánh các số liệu trong quá khứ, so sánh với các trang web bán hàng khác để đưa đến cho khách hàng giá cả hợp lý, những chiến dịch giảm giá, chiết khấu mang tính cạnh tranh của sản phẩm như Black Friday online, ngày 11/11, ngày 12/12,..

Thứ ba: phân tích khách hàng mục tiêu. Big Data sẽ đảm đương nhiệm vụ phác họa được bức chân dung về mỗi người tiêu dùng số hóa dựa trên dữ liệu mạng xã hội khi dữ liệu này có liên quan đến BI (Business Intelligence) hay dữ liệu thu thập từ những thông tin giao dịch khách hàng truyền thống. Phân tích tâm lý cho phép doanh nghiệp biết nhu cầu khách hàng, sự quan tâm của khách hàng về sản phẩm của họ, những gì khách hàng thích và không thích,..

Từ đó doanh nghiệp sẽ đưa ra những quảng cáo và ưu đãi phù hợp với đối tượng khách hàng, nhắm đến các đối tượng khách hàng tiềm năng.

Thứ tư: phân tích hoạt động. Phân tích Big Data về hoạt động doanh nghiệp, quản lý tài sản sẽ nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, vận hành linh hoạt các chiến lược kinh doanh và sử dụng tối ưu nguồn tài nguyên doanh nghiệp, nâng cao hiệu suất làm việc.

Thứ năm: phân tích rủi ro. Những phân tích mang tính dự đoán được thực hiện bởi Big Data giúp doanh nghiệp cập nhật liên tục những diễn biến mới trong ngành và môi trường xung quanh. Từ đó, tạo ra các mô hình tiên đoán giúp đưa ra quyết định đúng đắn.

McDonald’s và Tesla: 2 tập đoàn ứng dụng hiệu quả Big Data trong sản xuất- kinh doanh

18

Chương trình in tên khách hàng lên từng lon nước tạo ra cơn sốt trên nhiều thị trường chủ chốt của hãng Coca - Cola nhờ xây dựng Big Data.

Các “ông lớn” trong nhiều ngành công nghiệp của Việt Nam cũng không bỏ qua sân chơi ở lĩnh vực Big Data. Điển hình như những tập đoàn như Vingroup hay Viettel đã đầu tư hàng nghìn tỉ vào các viện nghiên cứu Big Data với tham vọng làm chủ được “ xương sống của công nghệ”, nắm bắt xu thế phát triển tất yếu của thế giới. * Hoạt động tài chính - ngân hàng Sự gia tăng của hoạt động giao dịch tần suất cao khiến các nhà quản lý trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán phải làm việc rất nhiều để theo kịp sự mở rộng của dữ liệu cấu trúc và phi cấu trúc. Bằng cách sử dụng những công cụ và kỹ thuật mới của Big Data, những công ty hoạt động trong lĩnh vực thị trường vốn có thể cải thiện hoạt động giám sát giao dịch và phát hiện được những hành vi giao dịch bất thường và hành vi phạm pháp trước khi chúng được thực hiện.

Bên cạnh đó, đặc thù của hoạt động ngân hàng tạo ra một lượng dữ liệu khổng lồ như: hệ thống ATM, các giao dịch trực tuyến qua mạng, hệ thống lưu trữ dữ liệu ngành, quốc gia …Từ những dữ liệu có cấu trúc như lịch sử giao dịch, hồ sơ khách hàng tới những dữ liệu phi cấu trúc như hoạt động của khách hàng trên website, ứng dụng mobile banking hay trên mạng xã hội…, Big Data sẽ được ứng dụng để: + Tạo ra thông tin thống kê + Phân tích và dự báo kinh tế vĩ mô + Đánh giá tác động chính sách + Theo dõi và dự báo thị trường tài chính + Đánh giá rủi ro tài chính Mới đây, Bộ Tài chính cũng đã thông báo thử nghiệm áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn trong lĩnh vực thuế và hải quan để giải quyết các bài toán nghiệp vụ phức tạp như quản lý rủi ro hay chống gian lận thuế.

Bài toán bảo mật và an ninh mạng cho ‘Big Data’ Dĩ nhiên, song song với những “phép màu” thì Big Data cũng mang tới không ít rủi ro tiềm tàng, đặt ra các thách thức lớn cả về hoạt động kinh doanh và quản lý. Đặc biệt trong thời đại của dữ liệu lớn và thuật toán, chúng ta, những người tiêu dùng, lại đứng trong bóng tối của câu chuyện. *Thâu tóm thị trường- độc quyền Giá trị của một sản phẩm chia thành hai phần: Giá trị sử dụng và giá trị về mặt tâm lý. Ngày nay, quyết định mua hàng của chúng ta càng dịch chuyển về giá trị tâm lý: khác biệt về giá trị sử dụng không nhiều, nhưng mẫu mã và thông điệp quảng cáo làm người dùng đánh giá chúng khác nhau. Big Data với những hiểu biết cặn kẽ về tâm lý và hành vi của người dùng, có khả năng đẩy chúng ta đến điểm cực nơi giá trị tâm lý chi phối hoàn toàn: Bạn không trả tiền cho sản phẩm, bạn trả tiền cho marketing, cho cách nó được giới thiệu. Marketing không mới, nhưng sự hiện diện của Big Data và khả năng khai thác dữ liệu lớn đưa marketing và quảng cáo lên một tầng sức mạnh mới.

Mặt khác, các công ty lớn, chẳng hạn như Facebook sử dụng dữ liệu người dùng như một quân cờ trao đổi với các doanh nghiệp khác, nhưng họ vẫn vẽ ra một kịch bản thuyết phục rằng họ đang nghiêm túc bảo vệ quyền riêng tư người dùng.

Trong khi đó, mục tiêu thực sự của mạng xã hội này là tìm cách thao túng hoàn toàn các công ty đối thủ và dập tắt sự cạnh tranh.

19

LĂNG KÍNH KHOA HỌC *BigData - "mồi ngon" cho tin tặc Dữ liệu lớn đang trở thành đích tấn công của tội phạm mạng. Đặc biệt phức tạp khi người dùng ít quan tâm đến vấn đề bảo mật thông tin cá nhân, thiếu nhận thức về nguy cơ rủi ro cũng như sự yếu kém trong quản lý và điều hành an ninh mạng, mất an toàn trong chuỗi cung ứng do sử dụng phần mềm không bản quyền trên quy mô lớn.

Theo thống kê của Trung tâm Ứng cứu sự cố máy tính Việt Nam (VNCERT) đã có hơn 9.300 vụ tấn công mạng nhắm vào các Website của Việt Nam trong năm 2018. Trong đó, các mối đe dọa an ninh mạng gồm nhiều loại, từ làm hư hại hệ thống, gian lận ngân hàng trực tuyến, đánh cắp dữ liệu kinh

doanh, ăn cắp thông tin mật, gây ra gián đoạn các dịch vụ sử dụng CNTT. *Mất mát “vô hình” Chúng ta đang chịu một sự mất mát, nhưng không thấy nó là vấn đề lớn, vì nó là sự mất mát vô hình: thông tin cá nhân và thói quen tiêu dùng.

Khi những doanh nghiệp lớn đầu tư vào Big Data, nghiên cứu hành vi của người dùng chẳng hạn, thì đúng là một mặt họ sẽ làm tốt hơn cho việc bán hàng của họ. Thế nhưng nếu một chủ tư nhân rất lớn trong lĩnh vực kinh tế mà nắm luôn được cả việc xã hội nghĩ gì, làm gì, định hướng được dư luận thì tác động của nó đến xã hội là cực kì lớn.

Một cái nhìn xa hơn về công nghệ

khai thác và trích xuất lượng dữ liệu khổng lồ của nhân loại là liệu những dữ liệu đó sẽ được dùng vào việc gì, ai sẽ được dùng những dữ liệu lớn đó và chia sẻ các tài nguyên đó thế nào thì được gọi là công bằng. Đây là một bài toán cần được cân nhắc kỹ trong một nền kinh tế số.

Có bao giờ bạn nhận được những cuộc điện thoại gọi để "tư vấn” mua nhà, mua đất, mua bảo hiểm hay trung tâm dịch vụ nào đó dù bạn chẳng có nhu cầu? Đây là ví dụ đơn giản cho việc thông tin cá nhân của bạn đã được mua bán khắp mọi nơi một cách rầm rộ và sôi nổi.

Kết Big Data là một bước tiến của loài người. Cũng như rất nhiều thứ con người từng nghĩ ra, Big Data là một công cụ, cũng có thể là vũ khí, tốt hay xấu tuỳ thuộc vào việc nó nằm trong tay ai và cách ta khai thác và sử dụng nó như thế nào.

Trong tương lai, chúng ta sẽ còn tiếp tục chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ của Big Data cũng như chứng kiến cách nó thay đổi cách thức vận hành của thế giới. “Hòn đá giả kim của thế kỷ 21”, tài nguyên quý giá nhất thế giới đã xuất hiện và nhiệm vụ của chúng ta để bắt kịp dòng chảy của thời đại cách mạng công nghệ 4.0 đang sôi sục trên toàn cầu này chính là mở khóa giá trị của nguồn tài nguyên khổng lồ- Big Data.

Thu Hiền Nguồn tham khảo: https://www.mof.gov.vn/webcenter/portal/tttc/r/o/ttsk/ttsk_chitiet?dDocName=MOFUCM162964&_afrLoop=53302366619962249#! %40%40%3F_afrLoop%3D53302366619962249%26dDocName%3DMOFUCM162964%26_adf.ctrl-state%3D1tp1r9ysh_9 https://www.brandsvietnam.com/18361-Doanh-nghiep-Viet-trong-nen-kinh-te-so-Bien-du-lieu-thanh-tai-san http://www.tapchicongthuong.vn/bai-viet/nghien-cuu-ve-loi-ich-cua-du-lieu-lon-big-data-voi-doanh-nghiep-thuong-mai-dien-tutrong-nuoc-va-the-gioi-64331.htm?fbclid=IwAR3NDnYyOg9OxqUKmRg712yHIS0ZurVa3o9ZDkb4IqT1VGa2S0jqXFu0R5g https://www.sbv.gov.vn/webcenter/portal/m/menu/trangchu/ddnhnn/nctd/nctd_chitiet?leftWidth=0%25&showFooter=false&showHeader=false&dDocName=SBV401702&rightWidth=0%25&centerWidth=100%25&_afrLoop=31474094380009577#%40%3F_afrLoop%3D31474094380009577%26centerWidth%3D100%2525%26dDocName%3DSBV401702%26leftWidth%3D0%2525%26ri ghtWidth%3D0%2525%26showFooter%3Dfalse%26showHeader%3Dfalse%26_adf.ctrl-state%3Dp8p0vxrdt_9

20

BIG DATA NGUỒN TÀI NGUYÊN VÔ GIÁ

“

Trong kỷ nguyên số hóa, nguồn tài nguyên giá trị nhất của thế giới hiện nay không còn là dầu mỏ, mà là kho dữ liệu số đang tăng lên với cấp độ lũy thừa mỗi ngày. Trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, Big Data là một yếu tố đóng vai trò then chốt. Bằng cách xử lý, khai thác các dữ liệu, các nhà quản trị có thể kiểm soát những thông tin, dữ liệu, sự việc trong hoạt động kinh doanh.

”

1. Đôi nét về Big Data Đến năm 2012, Gartner bổ sung thêm, Big Data ngoài ba tính chất trên thì còn phải “cần đến các dạng xử lý mới để giúp đưa ra quyết định, khám phá sâu vào sự vật/sự việc và tối ưu hóa quy trình làm việc”.

Big Data chứa rất nhiều thông tin quý giá mà nếu trích xuất thành công, sẽ hỗ trợ đắc lực cho việc kinh doanh, nghiên cứu khoa học, dự đoán các dịch bệnh sắp phát sinh và thậm chí có thể đưa ra những khuyến nghị chính xác về điều kiện giao thông, thời tiết theo thời gian thực...

Big Data (dữ liệu lớn) là thuật ngữ dùng để chỉ một tập hợp dữ liệu rất lớn và phức tạp, đến nỗi những công cụ lưu trữ, ứng dụng, xử lý dữ liệu truyền thống không thể nào đảm đương được. Big Data được khái quát là sự thu thập, quản lý và phân tích dữ liệu; những việc đó đã vượt xa dữ liệu cấu trúc tiêu biểu (typical), nó có thể được truy vấn với hệ thống quản lý dữ liệu quan hệ (thường với những tệp phi cấu trúc - unstructured files), video kỹ thuật số, hình ảnh, dữ liệu cảm biến, tệp lưu nhật ký, hay bất cứ dữ liệu nào không có trong hồ sơ với các phạm vi tìm kiếm khác.

Từ năm 2001, nhà phân tích Doug Laney của META Group (nay là Công ty nghiên cứu Gartner) đã chỉ ra những thách thức và cơ hội trong việc tăng trưởng dữ liệu, được mô tả bằng ba chiều “3V”: tăng về số lượng lưu trữ (volume), tăng về tốc độ xử lý (velocity) và tăng về chủng loại (variety).

Gartner cùng với nhiều công ty và tổ chức khác trong lĩnh vực công nghệ thông tin tiếp tục sử dụng mô hình “3V” này để định nghĩa Big Data.

21

2. Xu hướng mới và sự sụp đổ của những người khổng lồ Năm 2015, cộng đồng công nghệ ấn tượng với câu nói của CEO Nokia Stephen Elop tại buổi họp báo thông báo hãng này bị Microsoft mua lại. Ông nói: “Chúng tôi không làm điều gì sai nhưng không hiểu vì sao chúng tôi lại thua” như một cách biện hộ cho sự thất bại của Nokia. Vậy điều gì đã khiến một công ty điện thoại nổi danh phải bán mình? Câu trả lời là do công ty này đã quá “trung thành” với dòng điện thoại phổ thông và chậm chân trong việc sản xuất điện thoại thông minh, do thiếu sự nhanh nhạy trước nhu cầu thay đổi của người tiêu dùng. Thực tế là Nokia biết trước xu hướng nhưng họ đã phớt lờ, đến lúc nhận định một cách đầy đủ hơn thì họ đã bị đối thủ bỏ lại quá xa.

Mới đây, trên TED Talks, cô Tricia Wang, một người nghiên cứu về công nghệ, đã có buổi nói chuyện về big data giúp con người nhìn thấy những khuyết điểm bên trong của mình. Trong bài nói CEO Nokia Stephen Elop: “Chúng tôi không làm điều gì sai nhưng không hiểu vì sao chúng tôi lại thua”

chuyện, cô có đề cập đến chuyện hồi năm 2009, sau khi có sự phân tích hàng loạt dữ liệu về người tiêu dùng và đi đến kết luận rằng điện thoại thông minh sẽ là xu hướng trong tương lai thì lãnh đạo Nokia lại không chú ý đến thông tin này. Trước đó chỉ một năm (2008),

Một câu chuyện khác liên quan đến thời kỳ bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016. Trong khi bà Hillary Clinton đang ở thế thắng trước ông Donald Trump trong các cuộc thăm dò của các hãng thông tấn, cũng đã có luồng thông tin được đưa ra với dự đoán hoàn toàn trái ngược kết quả thăm dò vừa nêu. Cụ thể, hệ thống MogIA (trí tuệ nhân tạo), bằng việc thu thập 20 triệu dữ liệu online từ Google, Youtube, Twitter…, đã dự đoán ông Donald Trump sẽ là người thắng cử. Lý do để MogIA đưa ra dự đoán đúng là nhờ đã thu thập hàng triệu thông tin khác nhau từ nhiều nguồn chứ không bị khu trú trong những thông tin thăm dò bằng gọi điện thoại hay qua phiếu lấy ý kiến như các cuộc thăm dò xưa nay.

Như vậy, Big Data là một thách thức lớn được đặt ra cho các tổ chức, doanh nghiệp trong thời đại số hiện nay. Một khi làm chủ được dữ liệu lớn thì họ sẽ có cơ hội thành công lớn hơn trong bối cảnh cạnh tranh bây

-- Thảo Thảo Anh Anh --

22

3. Big Data và cuộc cách mạng trong kinh doanh Theo EMC, công ty hàng đầu thế giới chuyên cung cấp giải pháp công nghệ phục vụ quản trị doanh nghiệp, Big Data mang lại một loạt lợi ích cho doanh nghiệp: Đối thoại với khách hàng: Trong thời đại hiện nay, khách

Lưu trữ giữ liệu an toàn: Nhà quản lý có thể yêu cầu

hàng thường rất khó tính. Big Data giúp doanh nghiệp xác

một bản đồ dữ liệu toàn diện cho cả công ty với các công

định những yêu cầu khó nhằn này, đồng thời tác động đến

cụ của Big Data, từ đó đánh giá những mỗi đe dọa ngay

những ‘thượng đế’ một cách thông minh. Nhờ đó, doanh

trong nội bộ, phát hiện những thông tin nhạy cảm đang

nghiệp có thể đối thoại trực tiếp với từng khách hàng. Big

được bảo vệ một cách sơ sài, và tinh chỉnh lại để lưu trữ

Data cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối không

chúng đúng quy định. Lấy ví dụ, với phân tính tức thời của

gian bán hàng thực và kỹ thuật số: doanh nghiệp có thể kịp

Big Data, bạn có thể đánh dấu những nơi lưu trữ và truyền

thời cung cấp dịch vụ qua mạng bị di dộng, dựa theo những

thông tin về các dãy số gồm 16 chữ số (có thể là thông tin

nhu cầu cụ thể khách hàng đã chia sẻ trên mạng xã hội.

của thẻ tín dụng), để từ đó điều tra cụ thể hơn.

Tái cơ cấu sản phẩm: Big Data giúp nhìn nhận sản phẩm

Phân tích rủi ro: Những phân tích mang tính dự đoán

của mình trên nhiều phương diệu khác nhau, từ đó điều

được thực hiện bởi Big Data cho phép nhà quản lý điểm

chỉnh sản phẩm hoặc chiến lược marketing của doanh ng-

qua và phân tính những bản báo cáo tin tức hoặc bảng tin

hiệp cho phù hợp. Các dữ liệu phân tích nội dung chia sẻ

mạng xã hội, giúp họ cập nhật liên tục những diễn biến mới

trên mạng xã hội cũng giúp nhà quản lý nắm được tâm tư,

trong ngành và môi trường xung quanh. Bài kiểm tra sức

tình cảm của khách hàng, và có thể phân loại theo vị trí địa

khỏe chi tiết về các nhà cung cấp hoặc khách hàng cũng

lý hoặc theo các nhóm nhân khẩu học khác nhau. Đối với

là một tính năng vượt trội của Big Data. Nó giúp lãnh đạo

các nhà thiết kế và sản xuất, Big Data cũng cho phép thử

doanh nghiệp có thể hành động ngay khi một trong số nhà

nghiệm hàng nghìn phiên bản thiết kế khác nhau trên máy

cung cấp hoặc khách hang đang đứng trước nguy cơ phá

tính chỉ trong giây lát, cho phép kiểm tra những thay đổi

sản.

nhỏ nhất, như sự ảnh hưởng của vật liệu tới giá thành, thời gian vận hành và hiệu suất. Từ đó, giúp tăng tính hiệu quả của quá trình sản xuất.

Nguồn doanh thu mới: Những dữ liệu thu được từ thị trường và khách hàng qua Big Data không chỉ có giá trị với riêng doanh nghiệp. Lãnh đạo doanh nghiệp có thể quyết định bán chúng dưới dạng tệp thông tin tổng quan cho những nhà kinh doanh lớn cùng ngành, và tạo ra một nguồn thu hoàn toàn mới. Một trong những ví dụ tiêu biểu là Shazam, ứng dụng xác định bài hát. Nó giúp các hãng thu âm xác định những nơi thu hút cộng đồng yêu âm nhạc qua việc sử dụng ứng dụng, bao gồm cả địa điểm được cung cấp trên các thiết bị di động. Nhờ vậy, các hãng thu âm có thể tìm kiếm và kí kết với những nghệ sĩ mới tiềm năng, hoặc tái quảng bá những nghệ sĩ hiện tại của mình.

23 23

Tùy chỉnh trang web tức thời: Phân tích của Big Data giúp doanh nghiệp tùy chỉnh nội dung hoặc thiết kế trên trang web của mình ngay lập tức để phù hợp với từng đối tượng khách hàng truy cập, dựa theo giới tính, quốc tịch và nguồn họ dược dẫn đến trang web của bạn, v.v... Ứng dụng phổ biến nhất là để cung cấp gợi ý cho khách hàng: như cách Amazon sử dụng bộ lọc kết hợp dựa trên sản phẩm của mình để tạo chức năng ‘Những sản phẩm hay được mua chung’ và ‘Khách hàng mua sản phẩm này cũng thưởng mua’ của mình. Sự thật chứng minh cách tiếp cận đó rất hiệu quả, bởi Amazon đã tăng được 20% doanh thu của mình nhờ phương thức này.

Xây dựng hệ thống y tế tân tiến: Chúng ta đang sống trong một thế giới mang tính cá nhân hóa rất cao, nhưng hệ thống chăm sóc sức khỏe lại là một trong những lĩnh vực vẫn còn sử dụng phương pháp tiếp cận tổng quan. Với kỹ thuật lập bản đồ gen và công cụ của Big Data, việc sở hữu một bản đồ gen của riêng mình trong hồ sơ y tế sẽ sớm trở nên phổ biến. Điều này giúp y học tiến gần hơn tới việc xác định yếu tố di truyền gây bệnh mà đặc chế tạo ra loại thuốc dành riêng cho những nguyên nhân đó – hay nói cách khác là những loại thuốc được cá nhân hóa.

Nguồn : www.brandsvietnam.com

KẾT Với xu thế toàn cầu hóa và Internet vạn vật, doanh nghiệp nào muốn thành công sẽ phải gắn liền với big data như một xu thế tất yếu. Tại Việt Nam, tập đoàn FPT cho biết, doanh thu năm 2013 từ S.M.A.C (Mạng xã hội/ Bảo mật), Mobility (Công nghệ di động), Analytics Big Data (Phân tích dữ liệu lớn), Cloud (Điện toán đám mây) đạt 95 tỷ đồng.

Tổng giám đốc IBM Việt Nam cho biết, Big Data và các giải pháp phân tích kinh doanh đang trở thành trung tâm trong quá trình “chuyển mình” của IBM. Theo ông Tan Jee Toon, mỗi ngày, nền kinh tế thế giới tạo ra 2.5 exabyte dữ liệu (tương đương dữ liệu chứa trên 625 triệu đĩa DVD).

Big Data và các công nghệ phân tích có khả năng làm thay đổi hoàn toàn bộ mặt của các ngành kinh tế và các nghề nghiệp. Những mô hình kinh doanh mới dựa trên Big Data đang được hình thành để giúp các tổ chức, doanh nghiệp tận dụng dữ liệu. Đây cũng là xu thế tất yếu trong tương lai không xa với doanh nghiệp Việt Nam.

24

NHÌN RA THẾ GIỚI

Dữ liệu cho cộng đồng Dữ liệu nói lên rất nhiều câu chuyện quan trọng về đất nước chúng ta. Chúng ta nên đối xử với nó toàn diện hơn.

Viết bởi Abdullah Shihipar Ngày 24 tháng 10 năm 2019

Gần đây, chính từ “dữ liệu” khơi gợi nỗi

sợ và sự nghi ngờ ở rất nhiều người trong chúng ta - và với lý do chính đáng. Các công ty xét nghiệm DNA đang chia sẻ những thông tin về gen với chính phủ. Một công ty được thuê bởi chiến dịch Trump đã có được quyền truy cập vào thông tin cá nhân của 50 triệu người dùng Facebook. Các khách sạn, bệnh viện, và một cơ quan báo cáo tín dụng tiêu dùng đã thừa nhận ở phạm vi lớn. Nhưng trong khi rất nhiều người trong chúng ta đã được nhắc nhở đúng lúc về việc các tổ chức tư nhân sử dụng sai dữ liệu cá nhân của chúng ta, chúng ta nên lo lắng về cả những câu chuyện quan trọng tầm quốc gia khi cư dân đồng bào của chúng ta không cảm thấy đủ an toàn để chia sẻ chúng với các nhà nghiên cứu.

Một phần lý do rất nhiều người trong chúng ta lo lắng về dữ liệu của chúng ta và ai có thể tiếp cận nó là một phần dữ liệu của chúng ta có thể được kết hợp để vẽ lại một bức tranh cụ thể về cuộc sống của chúng ta: chúng ta làm ra bao nhiêu tiền, chúng ta thích gì, chúng ta đang lái ô tô nào. Nhưng theo cách tương tự, trải nghiệm cá nhân trở thành những tập hợp điểm dữ liệu định hình sự hiểu biết của chúng ta về những gì đang diễn ra trong đất nước này.

26

NHÌN RA THẾ GIỚI Dữ liệu được thu thập bởi Censu Bureau bao gồm tình trạng giáo dục, công việc, tình trạng nhà cửa, an toàn thực phẩm, thu nhập - đặc biệt quan trọng. Nó thông báo các quyết định về phân bổ nguồn lực và chủ yếu là tái phân chia chính trị.

Nếu không có những loại dữ liệu này, khả năng của chúng ta để hiểu về thế giới xung quanh mình sẽ bị hạn chế. Canada, nơi những dữ liệu cộng đồng có sẵn bị hạn chế tương đối về cả kích thước và phạm vi, cung cấp một lời cảnh tỉnh. Tiến sĩ Arjumand Siddiqi thuộc đại học Toronto cố gắng để thực hiện một nghiên cứu tương tự nghiên cứu được hoàn thành ở Hoa Kỳ đã chỉ ra rằng những người Mỹ da trắng trung niên không có bằng đại học đã chết với tỉ lệ cao hơn trong những năm gần dây, đặc biệt là những cái chết gây ra bởi rượu và thuốc. Nhưng nỗ lực của cô đã thất bại vì những ghi chép tử vong ở Canada, ngạc nhiên thay, cô lại không ghi chép thông tin về chủng tộc hay giáo dục.

Ngay cả ở Hoa Kỳ, cũng có những khoảng cách trong dữ liệu. Nghệ sĩ Mimi Onuoha giám sát và tuyển chọn “Bộ dữ liệu bị thiếu” - một danh sách những mẩu thông tin vắng mặt khỏi những ghi chép cộng đồng. Danh sách này bao gồm số người bị đuổi khỏi nhà ở cộng đồng vì tiền án, thống kê nghèo đói có sự kết hợp của những người bị giam giữ và số những sở cảnh sát sử dụng công nghệ cá đuối.

Khi nói đến dữ liệu được thu thập bởi chính phủ, những người không xuất hiện trong tập dữ liệu thường là những người từ chối chia sẻ dữ liệu của họ vì nỗi sợ hãi và sự mất lòng tin bị đối xử như không quan trọng. Điều này là mối quan tâm khi trong năm 2018, chính quyền Trump thông báo có thể sẽ đưa những câu hỏi về quyền công dân vào cuộc điều tra dân số: Các nhà phê bình lo lắng rằng câu hỏi đó sẽ khơi dậy nỗi sợ và những phản ứng trầm cảm từ những người không phải công dân cũng như những thành viên trong gia đình họ. Chính quyền cuối cùng cũng rút lại những đề nghị đó sau khi bị bác bỏ bởi Tòa án tối cao. Để khuyến khích việc thu thập thông tin bảo vệ cho quyền con người, chúng ta cần những hạn chế cơ bản trong việc chia sẻ thông tin giữa những cơ quan với nhau. Mặc dù có một số luật chi phối việc thu thập dữ liệu, nhưng rất ít hạn chế truy cập vào cơ sở dữ liệu hiện có. Lấy ví dụ, trong số chúng ta có bởi người nghiên cứu trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe sẽ bị chi phối bởi Đạo luật bảo hiểm y tế linh động và trách nhiệm (HIPAA), quy định cách chúng ta thu thập và sử dụng quyền truy cập và những thông tin nhạy cảm của người bệnh, trong khi vẫn giữ tính bảo mật tối quan trọng cho bệnh nhân. Sự thi hành pháp luật thường được miễn trừ từ những điều khoản trong HIPAA và trong những trường hợp này, có thể truy cập dữ liệu tương đối dễ dàng.

Khi từ bỏ kế hoạch của mình trong việc sử dụng cuộc điều tra dân số để thu thập thông tin về quyền công dân, ông Trump đã chỉ đạo các cơ quan liên bang khai thác cơ sở dữ liệu của họ cho dữ liệu về quyền công dân. Trên toàn quốc, các cơ quan thực thi pháp luật đã kết nối với các cơ sở dữ liệu không thuộc quyền hạn của họ. Các nhân viên ICE thường xuyên có quyền truy cập vào cơ sở dữ liệu về biển số xe được quản lý bởi Sở cấp phép bang Washington. Ở Massachusetts, cảnh sát tiểu bang đã thực hiện hàng nghìn cuộc điều tra thông qua chương trình theo dõi dữ liệu đơn thuốc của liên bang, nơi chứa hàng triệu những ghi chép nhạy cảm về lịch sử sử dụng thuốc của cư dân.

27

NHÌN RA THẾ GIỚI Tất cả những điều này phải được dừng lại, nếu chính phủ muốn được tin cậy với dữ liệu của người dân. Chúng ta cần pháp luật hạn chế sự truy cập dữ liệu của các cơ quan vì những lí do khác ngoài mục đích mà nó được thu thập. Từ năm 2018, Massachusetts, cùng với 12 bang khác, đã hạn chế truy cập vào dữ liệu người bệnh, yêu cầu thực thi pháp luật để có một lệnh lấy thông tin. Những luật tương tự cần được thông qua cho tất cả các dữ liệu có thể nhận dạng được tồn tại trong tập dữ liệu chính phủ. Nếu một cơ quan cần quyền truy cập dữ liệu, họ phải có giấy phép.

Tài nguyên nên được dành để đảm bảo rằng những người bình thường biết cách làm sao để tải xuống những tập dữ liệu cho nghiên cứu và sự tò mò của riêng họ. Rồi các nhà tổ chức cộng đồng và các nhà hoạt động đã sử dụng dữ liệu để làm cho các cơ quan chính phủ chịu trách nhiệm.

Mijente, một nhóm đấu tranh vì người nhập cư do Latinx lãnh đạo đã sử dụng nhiều đa dạng Đạo luật Tự do thông tin để yêu cầu tiết lộ những chi tiết phía sau những cuộc đột kích ICE thu hút sự chú ý của công chúng.

28

Ngoài ra, các cơ quan nên làm cho mọi người biết rằng khi nào có ai đó đã xem ghi chép của họ một cách dễ dàng hơn.

Cuối cùng, các nhà nghiên cứu và những tác vụ thu thập dữ liệu cần được xem như những người ủng hộ đã thành công trong việc đánh bại sự nỗ lực của chính quyền Trump để thêm những câu hỏi về quyền công dân vào cuộc điều tra dân số, và hỏi chính họ rằng nếu những dữ liệu họ đang thu thập có đẩy mọi người vào nguy hiểm hay không. Có những nguy hại tiềm ẩn được gây ra bởi việc đặt câu hỏi hơn giá trị nghiên cứu của nó không? Đôi lúc, câu trả lời sẽ là có. Để cung cấp một bức tranh về cuộc sống của người Mỹ, việc thu thập thông tin thật sự có thể phục vụ công chúng - nhưng chỉ khinhững người cung cấp dữ liệu được tôn trọng như họ xứng đáng.

Người dịch: Bảo Ân Nguồn: https://www.nytimes.com/2019/10/24/ opinion/data-privacy-research.html

Các công ty công nghệ cạnh tranh hàng tỷ đô cho những hợp đồng phân tích dữ liệu Hai ông lớn dẫn đầu đã thành công trong cuộc chiến này một cách đáng kinh ngạc Ngày 5 tháng 9 năm 2019

Nếu như không phải là Tom Siebel

mà một người nào đó ít hiếu thắng hơn thì từ lâu họ đã chấp nhận thất bại. Năm 2006, một doanh nhân khi ấy 53 tuổi, đã bán công ty đầu tiên của ông tên là Hệ thống Siebel, một công ty thiết kế các phần mềm máy tính để quản lý quan hệ khách hàng cho Oracle, gã khổng lồ của ngành phần mềm vi tính. Phi vụ ấy đã để lại cho ông cả tỷ đô, nhưng số tiền lại khiến ông bồn chồn không yên. Vào năm 2009, một vài tháng sau khi ngài Siebel khởi nghiệp tiếp, ông bị giẫm phải bởi một con voi khi đang ở trong một vườn thú tại Tanzania. Phải trải qua hàng tá cuộc phẫu thuật, Siebel mới có thể bắt đầu làm việc lại, và khi ấy doanh nghiệp đang đứng trên bờ vực của sự phá sản.

Không nản lòng, ông đã vực nó dậy lại từ đầu.

Ý chí chiến đấu kiên cường của Siebel đã được đền đáp. Công ty giờ được gọi với cái tên C3.ai và kêu gọi được 100 triệu đô từ vốn đầu tư mạo hiểm trong năm ngoái, khiến trị giá của nó chạm mốc 2.1 tỷ đô. Đây là một trong những vụ cá cược đầu tiên đối với ngành phân tích dữ liệu, một ngành chuyển giao dữ liệu gốc (từ các bộ phận cảm biến của máy móc thiết bị hay từ nhà kho) thành những dự báo hữu ích nhờ sự trợ giúp của các thuật toán thông minh (dự đoán khi nào thiết bị máy móc bị hỏng hóc hay mức tồn kho tối đa là bao nhiêu). Rất nhiều nhà đầu tư nhận thấy cơ đồ có thể gây dựng từ loại hình doanh nghiệp phần mềm mới mẻ này, một loại hình đang được sử dụng từ các phòng thực nghiệm máy tính cho đến các công ty kinh doanh ở khắp mọi nơi.

29

NHÌN RA THẾ GIỚI Trên toàn thế giới có 35 công ty sử dụng phân tích dữ liệu một cách nghiệp dư và được xếp vào danh sách những công ty khởi nghiệp trị giá từ 1 tỷ đô cho đến cao hơn thế; danh sách này đến từ CB Insight, một công ty chuyên về nghiên cứu thị trường. Nhìn chung, những doanh nghiệp khởi nghiệp này có thể hưởng mức trị giá cao ngất ngưởng lên tới 73 tỷ đô (một vài doanh nghiệp còn tự phong cho mình là nhà cung ứng trí tuệ nhân tạo (AI)). Theo PitchBook - một công ty nghiên cứu khác chỉ ra rằng chỉ riêng sáu doanh nghiệp lớn nhất thôi cũng đã đáng giá 45 tỷ đô (xem biểu đồ 1). Những nhà chuyên môn về vốn đầu cơ đứng đằng sau trợ giúp các công ty trên hi vọng có thể cạnh tranh với những cổ phiếu phát hành công khai lần đầu trong năm nay của các doanh nghiệp khởi nghiệp dịch vụ kinh doanh như CrowdStrike, một nhà cung cấp an ninh mạng hay Zoom, công ty tạo ra hội nghị truyền hình, vân vân…

Như thường lệ tại thung lũng Silicon, việc quảng bá rầm rộ luôn tiếp diễn không ngừng và kèm theo đó là rất nhiều những văn phòng tư vấn. IDC cho rằng số tiền chi trả cho dữ liệu lớn và phần mềm phân tích kinh doanh sẽ đạt 67 tỷ đô trong năm nay. Thế nhưng bên phe ủng hộ lại có ý kiến rằng đến cuối cùng hành động ấy sẽ cho phép các doanh nghiệp có một cái nhìn về thời đại máy vi tính qua số liệu thống kê về năng suất hoạt động của chúng, từ đó giải phóng họ khỏi cái bóng của Robert Solow, một nhà kinh tế học đạt giải Nobel khi mà vào năm 1987, ông nhận định rằng việc đầu tư vào công nghệ thông tin gần như không có lợi ích gì cho việc gia tăng hiệu quả của các công ty.

30

NHÌN RA THẾ GIỚI Bởi máy móc không còn được xếp vào nhóm động cơ hơi nước chủ yếu nên ngay khi điện lực thực năng hóa dây chuyền lắp ráp ở thế kỷ 19, các công ty phân tích dữ liệu hứa hẹn rằng sẽ mở ra những dây chuyền lắp ráp của nền kinh tế kỹ thuật số, phân phối “sức nghiền dữ liệu” ở bất cứ nơi nào cần thiết. Theo như George Gilbert, một cựu chuyên viên phân tích nghiệp vụ, nhận thấy rằng chúng còn có thể giúp tất cả mọi loại hình doanh nghiệp tạo ra hiệu ứng mạng tương tự đằng sau sự trỗi dậy của những gã khổng lồ công nghệ: chúng càng làm khách hàng hài lòng bao nhiêu thì càng có thêm nhiều dữ liệu để thu thập bấy nhiêu, và kết quả là dịch vụ được cải thiện,…

Gần đây, những cố vấn viên tại công ty Gartner tính toán rằng trong năm 2021, việc “mở rộng trí tuệ nhân tạo” sẽ tạo ra 2.9 nghìn tỷ đô cho “giá trị kinh doanh” và tiết kiệm 6.2 triệu giờ làm việc trên toàn thế giới. Năm ngoái, một cuộc khảo sát từ công ty McKinsey đã ước tính rằng phân tích trí tuệ nhân tạo có thể khiến mức GDP của thế giới tăng thêm khoảng 13 nghìn tỷ đô hay 16%. Ngành bán lẻ và ngành hậu cần vẫn được hưởng lợi nhiều nhất (xem biểu đồ 2).

Quá trình phân tích dữ liệu vẫn còn cả một chặng đường dài trước mắt trước khi chạm đến những dự tính, kỳ vọng trên. Việc phân tách và phân tích dữ liệu từ vô số các nguồn khác nhau cũng như các thiết bị kết nối – cái được gọi là “Internet vạn vật” - là rất khó khăn và đắt đỏ.

Mặc dù hầu hết các doanh nghiệp khoe khoang rằng họ đã kêu gọi đuợc “nền tảng” trí tuệ nhân tạo, thế nhưng chỉ vài doanh nghiệp trong số đó đáp ứng được định nghĩa thông dụng của cụm từ trên, điển hình chính là hệ điều hành trên điện thoại thông minh từ hãng Apple và Google, hai hệ thống cho phép các lập trình viên tạo ra những ứng dụng tương thích một cách dễ dàng.

31

NHÌN RA THẾ GIỚI Một nền tảng trí tuệ nhân tạo sẽ tự động biến dữ liệu thô thành dạng thuận tiện cho quá trình chuyển đổi sang thuật toán và cung cấp một bộ các công cụ thiết kế phần mềm mà ngay cả những người có khả năng lập trình kém cũng có thể sử dụng. Rất nhiều công ty, trong số đó có Palantir, công ty khởi nghiệp lớn nhất trong số những doanh nghiệp phân tích dữ liệu, đã bán được các dịch vụ cao cấp theo yêu cầu của khách hàng - điều này tương đương với việc tạo dựng một hệ điều hành từ đầu dành riêng cho từng vị khách. Những gã khổng lồ sử dụng công nghệ điện toán đám mây như công ty Amazon Web Services, Microsoft Azure và Google Cloud đã đưa ra những sản phẩm được tiêu chuẩn hóa cho các khách hàng doanh nghiệp của họ. Nhưng theo như Jim Hare của công ty Gartner giải thích, hành động này rất kém tinh tế và khiến người dùng bị khóa chặt vào trong mạng lưới ấy.

Ngài Siebel dám nghĩ, dám làm Hãy nhìn C3.ai, một công ty được thành lập để giúp hệ thống phụ trợ quản lý các mạng lưới, một vấn đề phức tạp bao gồm quá trình thu thập và xử lý dữ liệu từ nhiều nguồn. Sau lần đứng trên bờ vực của sự phá sản, những cải tiến về máy học, các thiết bị cảm ứng và sự kết nối dữ liệu đã mang đến cho công ty này một hơi thở mới - đồng thời cho phép nó cung cấp một hình ảnh mới mẻ hơn cho các sản phẩm của mình trên nhiều lĩnh vực công nghiệp. Với mục đích phục vụ chủ yếu cho những khách hàng doanh nghiệp, phương thức hoạt động của C3 vươn xa hơn so với kinh nghiệm về phần mềm đa nhiệm của ngài Siebel. Ông mong muốn biến quá trình phân tích dữ liệu trở nên đơn giản đối với các khách hàng doanh nghiệp mà không cần phải hi sinh bất cứ chi tiết phức tạp để làm nên nó.

3M, một tập đoàn đa quốc gia của Mỹ, sử dụng phần mềm C3 để chọn ra những chuyến hàng gửi có khả năng dính vào chuyện kiện tụng nhằm ngăn chặn trước các khiếu nại. Lực lượng không quân Mỹ thì sử dụng nó để tìm ra bộ phận nào của máy bay có khả năng hỏng hóc sớm.

C3 cũng đang giúp công ty Baker Hughes phát triển các công cụ phân tích dùng cho ngành công nghiệp dầu khí (trong khi đó General Electric, một công ty mẹ cung cấp dịch vụ về dầu thì gặp khó khăn với việc hoàn thiện nền tảng phân tích cho riêng nó mang tên Predix). Đối thủ chính của C3 trong việc xây dựng một nền tảng trí tuệ nhân tạo đáng tin cậy không phải là Công nghệ lớn (Big Tech) hay những doanh nghiệp khởi nghiệp phân tích dữ liệu có tầm cỡ nhất mà là Databricks. Công ty này được thành lập vào năm 2013 bởi các thiên tài máy tính, những người đã phát triển phần mềm Apache Spark, một chương trình mã nguồn mở có thể xử lý rất nhiều dữ liệu từ bộ phận cảm biến và những thiết bị kết nối khác trong đời thực. Databricks đã mở rộng Spark để có thể xử lý nhiều loại dữ liệu hơn. Chủ yếu họ bán thiết bị này cho các công ty khởi nghiệp (ví dụ như Hotels.com, một trang về du lịch) hay các công ty truyền thông (Viacom). Họ nói rằng phần mềm này sẽ tạo ra 200 triệu đô trong tổng thu nhập năm nay và được tính trị giá lên tới 2.8 tỷ đô khi vừa làm tăng vốn chủ sở hữu vào tháng 3.

32

NHÌN RA THẾ GIỚI Đối thủ chính của C3 trong việc xây dựng một nền tảng trí tuệ nhân tạo đáng tin cậy không phải là Công nghệ lớn (Big Tech) hay những doanh nghiệp khởi nghiệp phân tích dữ liệu có tầm cỡ nhất mà là Databricks. Công ty này được thành lập vào năm 2013 bởi các thiên tài máy tính, những người đã phát triển phần mềm Apache Spark, một chương trình mã nguồn mở có thể xử lý rất nhiều dữ liệu từ bộ phận cảm biến và những thiết bị kết nối khác trong đời thực. Databricks đã mở rộng Spark để có thể xử lý nhiều loại dữ liệu hơn. Chủ yếu họ bán thiết bị này cho các công ty khởi nghiệp (ví dụ như Hotels.com, một trang về du lịch) hay các công ty truyền thông (Viacom). Họ nói rằng phần mềm này sẽ tạo ra 200 triệu đô trong tổng thu nhập năm nay và được tính trị giá lên tới 2.8 tỷ đô khi vừa làm tăng vốn chủ sở hữu vào tháng 3.

Chưa thể nào chắc chắn được liệu công ty nào sẽ thắng thế; nhưng ở thời điểm hiện tại cả hai đang so kè từng li. Trong tương lai gần, thị trường sẽ đủ lớn để chứa cả hai - và thậm chí còn nhiều hơn thế. Sau một thời gian dài nữa, sẽ có người nảy ra ý tưởng về phân tích dữ liệu nhờ sự trợ giúp của trí tuệ nhân tạo đơn giản như sử dụng một bảng tính. Đó có thể là C3 hay Databricks, cũng có thể là những đối thủ nhỏ hơn như Dataiku đến từ New York hay Domino Data Lab của San Francisco, những công ty cũng đang bận rộn trong quá trình lắp ráp nền tảng trí tuệ nhân tạo. Nhưng các công ty khởi nghiệp khác trong lĩnh vực này chưa chắc đã bỏ cuộc. Và rồi còn những gã khổng lồ công nghệ như Amazon, Google và Microsoft muốn chi phối tất cả loại hình phần mềm, trong đó bao gồm cả quá trình phân tích dữ liệu tiên tiến.

Ngài Siebel sẽ là người đầu tiên thừa nhận rằng cuộc chiến này ắt có kẻ thất bại. Thế nhưng chắc chắn là nó sẽ đem lại lợi ích cho những người mua phần mềm phân tích dữ liệu, một phần mềm có khả năng trở nên quen thuộc đối với bộ phận công nghệ thông tin của doanh nghiệp vào những năm 2020, giống như là các phần mềm quan hệ khách hàng ngày nay.

Người dịch: Lê Thu Trà Nguồn: https://www.economist.com/business/2019/09/05/technology-firms-vie-for-billions-in-data-analytics-contracts

33

NHÌN RA THẾ GIỚI

BIG DATA - TÀI SẢN CÔNG “Bắc Kinh – Dữ liệu đang dự báo và chi phối những quyết trong cuộc sống của chúng ta, từ hoạt động thường ngày như đi chợ tớí những guyết đinh liên quan đến công việc và y tế, làm đơn tín”

B

ắc Kinh – Dữ liệu đang dự báo và chi phối những quyết trong cuộc sống của chúng ta, từ hoạt động thường ngày như đi chợ tớí những guyết đinh liên

quan đến công việc và y tế, làm đơn tín dụng hay những mối quan hệ xã hội. Để có một đời sống xã hội trong một thế giới đang được số hóa như ngày nay, con người không có lựa chọn nào khác ngoài thỏa hiệp với những thiết bị thu thập dữ liệu và cảm biến xung quanh mình. Để nói ta đưa ra những quyết định cẩn thận và sáng suốt chỉ bằng nhấp chuột hay bấm vào màn hình thì đúng là trò cười.

Có quyền mà không có cơ hội được thực hiện những quyết định ý nghĩa thì không thể gọi là quyền.

Do vậy, sự sở hữu data tư nhân, cái mà là nền tảng của hệ thống bảo vệ dữ liệu riêng tư hiện hành, cần phải được suy xét lại. Dữ liệu cá nhân một khi đã chia sẻ lên những nền tảng nên không còn được xem là tài sản riêng tư của cá nhân hay nền tảng nào đó nữa. Mà thay vào đó, dữ liệu ở trong lưu thông nên được xem là tài sản công, và những nhà thu thập dữ liệu nên trở thành người bảo vệ của những tài sản công đó Dữ liệu đang và sẽ trở thành một nền tảng quan trọng của xã hội. Nó sẽ giống như không khí chúng ta thở, nước chúng ta uống, và điện chúng ta phải dựa vào. Hơn nữa thì mỗi người đều là một nguồn của dữ liệu, và chúng ta liên tục đóng góp cho dòng chảy dữ liệu. Bởi vậy , sự bảo vệ dữ liệu. Nên, sự bảo vệ dữ liệu dưới luật tư nên chuyển sang sự kiểm soát, quản lý dữ liệu, luật pháp của luật công để những dữ liệu đó có thể phục vụ lợi ích xã hội.

34

35 35

NHÌN RA THẾ GIỚI Vào năm 2015, chính quyền Trung Quốc đưa ra thông báo

ông lớn công nghệ tiếp tục thu thập dữ liệu qua các nền tảng,

về một kế hoạch cụ thể để nuôi dưỡng một xã hội dữ liệu

sự tư hữu và khai thác dữ liệu sẽ tiếp tục đóng góp vào khối

mở và phát triển một nền công nghiệp dữ liệu siêu lớn. Kế

tái sản kếch xù và chi phối sự phân chia tài sản.

hoạch đặt ra những mục tiêu cụ thể: trước năm 2020, dữ liệu

Vậy thì đâu là những ảnh hưởng của chính sách này? Nhận

chính phủ dự kiến công khai trên 20 loại phúc lợi dân chúng

thức rằng bản chất data là tài sản của nhà nước và xã hội,

hoặc hơn, và một số lĩnh vực được hưởng lợi ích liên quan

chúng ta có thể xem xét hai phương thức tiếp cận như thế

như là tín dụng, vận tải, việc làm, an ninh xã hội, văn hóa và

này. Một là đề những người tổng hợp và sở hữu dữ liệu phục

tài nguyên thiên nhiên.

vụ mục đích cộng đồng bằng cách đóng góp một phần chiết

Thế nhưng, với những tổ chức doanh nghiệp tư nhân, dữ

khấu nhất định từ thu nhập hang năm cho quý cộng đồng,

liệu chính là rào cản gia nhập quan trọng đối với lĩnh vực

thứ mà đề sử dụng để hỗ trợ xã hội và các chương trình kinh

kinh doanh của họ và là một nguồn lực có tính quyết định

tế. Cách thứ hai, quyết liệt hơn đó là thi hành một hệ thống

thể hiện năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Các ông lớn

nơi mà các nhà thu thập có thế được cấp phép để khai thác

làng công nghệ ở cả Mỹ và Trung Quốc xây dựng sức mạnh

và trích xuất giá trị của dữ liệu trong mộ khoảng thời gian

thương mại và đinh giá tài chính trên mọi nền tảng cũng như

nhất định, giả dụ từ ba đến năm năm Sau khi hết thời hạn

một lượng lớn dữ liệu những nền tảng này đem lại.

khai thác, mọi dữ liệu sẽ được công khai. Về mặt ý tưởng, nó

Cách quan trọng để duy trì lợi thế cạnh tranh cũng như công

tương tự như những hệ thống bằng sáng chế thuốc đã được

nghệ là mua lại những công ty khởi nghiệp cạnh tranh nhất

áp dụng rộng rãi, nơi mà quyền độc nhất khai thác lợi ích cá

và sáng tạo nhất trên thị trường. Tuy nhiên, điều này đe dọa

nhân hết hiệu lực sau một vài năm.

tới sức sống của cách mạng công nghệ trong tương lai. Các

36

NHÌN RA THẾ GIỚI Chúng ta cũng cần một hệ thống tốt hơn để giải quyết việc sử dụng data sai mục đích hay lạm dụng nó. Thay vì trao nhiều hơn quyền cá nhân đề phản kháng, hạn chế hay rút hẳn sự cho phép đối với các nhà thu thập dữ liệu, chúng ta phải nghĩ ra một mô hình luật pháp đề chắc chắn rằng họ có thể thu thập thông tin một cách an tâm và có trách nhiệm, thông báo một cách phù hợp và xóa bỏ những sai lệch dữ liệu, và tránh những hoạt động lạm dụng và vô trách nhiệm khi sử dụng data. Đương nhiên, thách thức với ý tưởng về luật tài sản tư đi ngược lại với học thuyết cơ bản của hệ thống chủ nghĩ tư bản. Ở Trung Quốc nơi mà nhà nước đóng một vai trò chính trong kiểm soát nền kinh tế và xã hội, sẽ có ít thách thức hơn khi triển khai kế hoạch này. Và cũng đương nhiên một số có thể cho rằng chế độ mang tính kiểm soát này sử dụng data như là một tài sản công sẽ khiến cá nhận bị đặt trong vòng kiểm soát hoàn toàn bởi nhà nước. Đó thực sự là mọt mối lo. Tuy nhiên, đặt vấn đề quan trọng này ở trong tay các tổ chức hay cá nhân có mục tiêu là tối đa hóa lợi nhuận chắc chắn không mang lại nhiều sự an ủi là mấy. Như là khi Facebook tranh luận về vấn đề Cambridge Analityca. Ít nhất, nhà nước vởi nhiều thể loại đã tuyên bố trung thành với lợi ích của xã hội và phục vụ tài sản công Coi dữ liệu như một tài sản công và kiểm soát người thu thập dữ liệu như đối với những người bảo hộ tài sản công sẽ nâng tầm sân chơi cho kết nối và khai thác dữ liệu, bởi thế , về lâu dài sẽ thúc đấy cạnh tranh bền vững và đỏi mới sáng tạo. Nó sẽ không chỉ ngăn chặn thực hành độc quyền dữ liệu ở nhiều nước mà của nước đó..

Người dịch: Đào Quang Khải Nguồn: https://www.washingtonpost.com/news/theworldpost/wp/2018/05/02/bigdata/?fbclid=IwAR3J4Z4wskhBRdaI1ZO7gXIPh6MFCNlIbqE2Cy8DkhCz5qQJ2IbC

37

NHÌN RA THẾ GIỚI

Làm thế nào nền dân chủ có thể tồn tại trong kỷ nguyên của dữ liệu lớn?

Viết bởi Colin Koopman Ngày 22 tháng 3 năm 2018

C

hỉ một vài năm trước, ý tưởng cho rằng các công

50 triệu người sử dụng phương tiện truyền thông xã hội.

ty lợi nhuận và các doanh nghiệp nước ngoài có

Trung tâm sức mạnh của Cambridge Analytica là một kho

thể sử dụng các công nghệ dữ liệu mạnh mẽ để

thông tin khổng lồ - có tới 5.000 điểm dữ liệu trên đầu

tiêu diệt nền dân chủ Mỹ có vẻ là điều nực cười đối với tất

người của hơn 230 triệu người Mỹ, theo báo cáo gần đây,

cả mọi người như một cốt truyện từ bộ phim gián điệp thời

một sự thực công ty xác nhận trên trang web của mình đầy

Chiến tranh lạnh. Sẽ thật là lố bịch nếu như hệ thống Mỹ

tự hào. Lời hứa về cuộc bầu cử được thúc đẩy bởi dữ liệu

thỏa hiệp cho phép các can thiệp ngoại lai vào chức năng

cho đến cùng ngụ ý một viễn cảnh chính phủ được điều

cơ bản nhất của thể chế của nó.

hướng không phải bởi người dân mà bằng thuật toán và

Ngày nay, chúng ta biết rằng điều này không phải là một

bởi văn hóa khai thác dữ liệu đang không ngừng mở rộng

điều hoang tưởng mà đó là sự thật. Đó là một bí mật lộ liễu

một cách không thể kiểm soát.

đến nỗi ngay cả những người giữ nó cũng có vẻ nửa vời

Những mối đe dọa tới nền dân chủ đó hiện nay một phần

chẳng buồn che giấu.

là do thực tế xã hội của chúng ta thiếu nguyên tắc đạo đức

“Dữ liệu kiểm soát tất cả những gì chúng tôi làm”. Đó là

thông tin tương xứng với sự phụ thuộc ngày càng sâu sắc

khẩu hiệu được đăng trên trang Web của Cambridge An-

vào dữ liệu. Ở nơi mà chính trị bị kiểm soát bởi dữ liệu,

alytica, công ty cố vấn được Trump sử dụng trong chiến

chúng ta cần một bộ quy tắc để điều hướng dữ liệu đó.

dịch nhằm gây ảnh hưởng lên các cử tri và hiện đang bị

Nhưng trong lúc vội vàng khai thác tiềm năm của dữ liệu

giám sát về hành vi thu thập dữ liệu trái phép của ít nhất

lớn, chúng ta vẫn chưa tìm ra được một bộ nguyên tắc chu

38

NHÌN RA THẾ GIỚI Một bộ nguyên tắc về dữ liệu tương xứng với thời

điểm

Điều này giống như việc buộc một sợi dây quanh nền móng

hiện tại sẽ bao gồm không chỉ chính sách pháp lý và vấn đề

của tòa nhà. Những gì chúng ta cần là có được một bộ quy

luật pháp như bảo mật dữ liệu cá nhân và sai lệch ẩn trong

tắc đạo đức về dữ liệu được thiết kế trực tiếp vào tòa thông

các thuật toán. Nó cũng sẽ thiết lập những kỳ vọng mang

tin khổng lồ hiện nay. Chúng ta cần bộ quy tắc dữ liệu theo

tính cộng đồng, được củng cố qua giáo dục phổ thông ở

thiết kế. Bất kì một tòa nhà tốt nào cũng phải tuân thủ một

trung học và đại học, đòi hỏi chúng ta phải lưu ý về những

loạt các quy tắc, tiêu chuẩn và chỉ tiêu nghiên cứu về mô

công nghệ dữ liệu khi xây dựng chúng, không phải sau khi

hình sử dụng của những người sử dụng cuối cùng. Nhưng

chúng được định hình, phân loại hoặc thông tin hóa tới

các hệ thống kỹ thuật ngày nay đang được xây dựng với

hàng triệu người.

sự quan tâm rất nhỏ vể tuân thủ nguyên tắc và hoàn toàn

Những học sinh sau này muốn sử dụng tài năng của mình

không quan tvm tới hậu quả cuối cùng của hàng trăm bộ

tiếp cận với những thách thức lớn về khoa học dữ liệu cũng

nhận dạng dữ liệu được thu thập từ những đứa trẻ được sinh

sẽ được đào tạo xem xét các thiết lập đạo đức và sử dụng

ra trong hệ sinh thái thông tin phức tạp nhất đã từng tồn tại.

những công nghệ mà một

Sau cuộc bầu cử,

ngày nào đó chúng sẽ

ông Zuckerberg và

khai phá.

những người đứng

Rõ ràng, chúng ra đang

đầu thung lũng Sil-

không đi theo hướng đó.

icon thừa nhận rằng

Những học sinh trung

những nền tảng của

học ngày nay có thể khao

họ cần được sửa chữa

khát trở thành Mark Zuck-

để giúp ngăn chặn

erberg tương lai, nhưng

những người xấu đã

được bao nhiêu người

khai thác phương tiện

hoài bão về việc xây dựng

truyền thông vì lợi ích

được những công nghệ dữ

chính trị. Đó không

liệu mang giá trị đạo đức?

phải là lỗi của Zuck-

Ai sẽ là những hình mẫu

erberg, mà chính xã

của họ? Giám đốc điều

hội của chúng ta đã

hành của Facebook, Twit-

trao cho ông ta tấm

ter và Amazon là những

vé vào miễn phí (và

người nổi tiếng trong thời đại ngày nay. Nhưng được bao

một mạng lưới trị giá 67 tỉ $) để phát minh ra nền tảng

nhiêu gương mặt ra sức ủng hộ đạo đức dữ liệu mà một

trước và chỉ sau đó mới thắc mắc những hậu quả xã hội nó

người sử dụng phương tiện truyền thông điển hình có thể

có thể đem lại là gì. Đó là lỗi lầm của tất cả chúng ta. Tuy

kể tên?

nhiên, dù một người thành công như ông Zuckerberg có

Cách tiếp cận của chúng ta đối với đạo đức dữ liệu là hoàn

chấp nhận sẽ đền bù, ông ta gần như chắc chắn sẽ chẳng

toàn bị động. Các cuộc điều tra được tiến hành và những

làm gì để ngăn chặn một “Zuckerberg kế tiếp” và xây dựng

lời xin lỗi chỉ được đưa ra khi có thiệt hại (và chỉ trong một

ứng dụng sát thủ tiếp theo có khả năng tiết lộ ai biết điều gì

số trường hợp). Ngài Zuckerberg dường như có một bước

trước khi bất kỳ ai có cơ hội phát hiện ra.

tiến tích cực vào thứ tư, khi ông tuyên bố sẽ hành động để

Thử thách của việc đưa quy tắc đạo đức vào công nghệ dữ

bảo vệ dữ liệu của người dùng Facebook một cách tốt hơn.

liệu là rất lớn. Điều này một phần bởi vì nó đòi hỏi phải

Không bất ngờ, trong một bài đăng trên Facebook ông nói:

vượt qua một nền tảng khoa học dữ liệu kéo dài cả thế kỷ:

“Chúng tôi cũng đã mắc sai lầm, vẫn còn rất nhiều việc

Phát triển trước, đặt câu hỏi sau. Dữ liệu trước, quy định

phải làm, và chúng tôi cần phải hành động và thực hiện

sau. Thoáng nhìn lại lịch sử của ngành khoa học dữ liệu

chúng”

càng thấy rõ hơn điều này.

39

NHÌN RA THẾ GIỚI Các kỹ thuật mà Cambridge Analytica sử dụng để sản xuất

một bài kiểm tra – bài kiểm tra IQ, kỳ thi đại học, đánh giá

các cấu hình tâm lý là các phương pháp tiên tiến dựa trên

hành vi dự đoán – sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của hàng

dữ liệu được phát minh lần đầu tiên 100 năm trước. Ngành

triệu người dân Mỹ. Những học sinh có thể có một hoặc hai

nghiên cứu tính cách ra đời năm 1917. Năm đó, giữa lúc

lần hành động giống như theo cách, chứng minh một đánh

Mỹ đang trong cơn sốt của chiến tranh., Robert Sessions

giá tâm lý mình bị gắn mác, đặt chúng trên một con đường

Woodworth từ Đại học Columbia đã tạo ra Bảng dữ liệu

không thể thoát ra được thông qua hệ thống giáo dục.

cá nhân, một bảng câu hỏi hứa hẹn sẽ đánh giá được tính

Các nhà nghiên cứu như Woodword và Yerkes (hoặc đồng

cách của các tân binh. Cuộc chiến tranh kết thúc trước khi

nghiệp tại Stanford của họ, Lewis Terman, người đã chính

bộ công cụ tâm lý của Woodworth sẵn sàng để triển khai,

thức hóa cuộc thi SAT đầu tiên) đã không lường trước được

nhưng quân đội đã hình dung việc sử dụng nó theo như tiền

hậu quả sâu sắc của việc này, họ đã quá bận rộn để theo

lệ từ bộ câu hỏi kiểm tra trí tuệ mà nó đang sử dụng cho

đuổi những thách thức trí tuệ to lớn trong thời đại của họ,

việc tuyển các tân binh mới dưới sự chỉ đạo của Robert

giống như Zuckerberg trong việc theo đuổi nền tàng truyền

Yerkes, một giáo sư ngành tâm lý học tại Đại học Havard

thông xã hội vĩ đại kế tiếp. Hoặc như Christopher Wylie

thời điểm đó. Dữ liệu mà các bài kiểm tra này có thể tạo sẽ

của Cambridge Analytica, nhà khoa học dữ liệu thứ 20,

giúp quyết định xem ai sẽ ra trận, ai sẽ phù hợp làm lãnh

người đã giúp xây dựng hồ sơ tâm lý của 2/3 người dân Mỹ

đạo và ai sẽ ở lại đằng sau chiến tuyến.

bằng cách tận dụng thông tin cá nhân có được mà không

Đặt cược vào những quyết định thời chiến đặc biệt rõ ràng,

thông qua sự cho phép nào.

nhưng hậu quả của những công cụ tâm lý thậm chí còn đáng lo ngại hơn. Trải qua thời kỳ tiến bộ hơn, giống như

40

NHÌN RA THẾ GIỚI Tất cả những nhà nghiên cứu này, khá dễ hiểu, bị ám ảnh bởi những thách thức khoa học dữ liệu trong thế hệ của họ. Những sai lầm của họ được xem như là hậu quả của việc theo đuổi công việc này, tuy nhiên, đó không phải là lỗi của họ vì đó là thất bại của tất cả chúng ta. Đã 100 năm qua, chúng ta không ngừng chạy theo giấc mơ về dữ liệu với duy nhất một niềm đam mê. Rất nhiều người có đầu óc giỏi nhất của mỗi thế hệ mới đã cống hiến để đem lại những mong đợi của khoa học dữ liệu trong thời đại của họ: kiểm tra trí thông minh, xây dựng máy tính, bẻ khóa mã di truyền, tạo nên Internet và giờ là dữ liệu lớn. Chúng ta chỉ có một thế kỷ duy nhất để xây dựng cả một xã hội, một nền kinh tế và văn hóa vận hành hoàn toàn dựa vào nguồn dữ liệu thông tin. Tuy nhiên, chúng ta hầu như không bắt đầu thiết kế quy tắc dữ liệu phù hợp với sự lạm dụng thông tin bất thường; Nếu chúng ta không làm điều đó sớm hơn, dữ liệu sẽ kiểm soát nền dân chủ và chúng ta có thể mất cơ hội để làm bất cứ điều gì với nó.

Người dịch: Đinh Ngọc Diệp Nguồn: https://www.nytimes.com/2018/03/22/ opinion/democracy-survive-data.html

41

Quản lí bản tin Phòng công tác chính trị và quản lí sinh viên ĐH KTQD Chịu trách nhiệm bản tin Đoàn Thanh niên Cộng sản - ĐH KTQD Cố vấn nội dung Phòng Quản lí khoa học ĐH KTQD Thực hiện nội dung, biên tập và phát hành CLB Sinh viên Nghiên cứu Khoa học ĐH KTQD Tổng Biên tập: Hồng Nhung Biên tập: Thanh Thư, Quế Giang, Hoài Thương, Phan Quỳnh, Thảo Linh, Hồng Nhung, Phan Dương Nội dung: Huyền Trân, Nguyễn Thu, Bảo Ân, Ngọc Diệp, Quang Khải, Thu Trà, Thảo Anh, Thu Hiền Thiết kế và trình bày: Ngô Tuấn, Minh Nghĩa, Phương Thùy Thùy Linh, Thu Hoài, Nguyễn Kiên Mọi ý kiến đóng góp xin gửi về Địa chỉ: Phòng 121 – nhà 11 Fanpage: www.facebook.com/pages/Yesnews/ Issuu: issuu.com/yesnews4 Email: yesnews.neu@gmail.com

NEU

YESNEWS

DỮ LIỆU LỚN

Price: 70.000 dong YESNEWS ĐỊA CHỈ: PHÒNG 121 - NHÀ 11 FANPAGE: WWW.FACEBOOK.COM/PAGES/ YESNEWS ISSUU: ISSUU.COM/YESNEWS4 EMAIL: YESNEWS.NEU@GMAIL.COM

44