GrootBolsward-IJsselmeerkust 2-2020

02-2020

bolsward-ijsselmeerkust

JAN YKEMA

“MOAI, WURKJE MEI SÛNE MINSKEN”

Wij bestaan 10 jaar!

Nú volop voordeel in de winkel!

FOTO: JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

2e JAARGANG • NR. 02

groot

NUMMER 02 • 2020

FOTO: JORDAN SIEMENS/GETTY IMAGES

2

SELECTIE

SÚDWEST FRYSLÂN NÓG MEER IN BEWEGING SWF - Súdwest-Fryslân roept sportverenigingen, sport- en beweegaanbieders en organisaties uit welzijn, zorg en onderwijs op mee te doen aan het gemeentelijk Sport én Beweeg Akkoord, waarvoor op 22 januari de officiële aftrap was. Het doel is om de sportcultuur en -structuur verder te versterken, bijvoorbeeld door meer samenwerking.

Zo nu en dan heb je zomaar een schitterende dag. Ik moest in de ochtend bij Kenna Bakker zijn. Een vrouw van tegen de 30. In Parrega heeft ze een paardenboerderij. Ze rijdt dressuur. Ze heeft succes.

Qua bewegen doen de inwoners van Súdwest-Fryslân het al beter dan het landelijk gemiddelde: 68,2 % van de inwoners voldoet aan de beweegrichtlijnen van de Gezondheidsraad, tegen 63 % landelijk. Dit houdt voor volwassenen in dat zij ten minste 2,5 uur per week, verspreid over diverse dagen, aan matig intensieve inspanning doen, en tweemaal per week spier- en bot-

‘s Middags was ik bij Jan Ykema uit Pingjum. Hij loopt al tegen de 60. Was schaatser, haalde zelfs een Olympische medaille. Raakte verslaafd aan drugs, maar raapte zichzelf op. Is nu een tevreden mens.

Woorden van beiden komen in deze krant. “Tot leven”, zou ik er bijna achteraan schrijven. Want zelden maakte ik op één dag twee zulke enthousiaste mensen mee. Want dat zijn ze. Onafhankelijk van elkaar; ze kennen elkaar niet eens. Hun eerlijke woordenstroom maakte iets lekkers in mij wakker.

versterkende activiteiten verrichten.

“Er gebeurt in Súdwest-Fryslân al veel”, zegt sportformateur André Kasel, die blij verrast was over het enthousiasme van de ruim zeventig deelnemers aan de officiële aftrap.

“Er zijn hier mooie evenementen en er is een breed aanbod van sport en er zijn veel gedreven verenigingen.”

NIEUWBOUW DE FINKE

De huidige mienskip is namelijk heel anders. Met afkeer kijk je naar voetbalwedstrijden waar voetballers en trainers achter hun hand tegen elkaar aan het praten zijn. De tegenpartij zou eens via de televisie kunnen liplezen dat je van plan bent om een doelpunt te maken. Onzin. Iedere tegenstander van Ajax weet al lang dat Ziyech zal proberen met een pass de bij de tweede paal inkomende Promes te bereiken.

IN KOUDUM VAN START KOUDUM - Zorgorganisatie Patyna start met nieuwbouw van woonzorgcentrum De Finke in Koudum. Op donderdag 13 februari a.s. vieren bewoners, familieleden, medewerkers, vrijwilligers én dorpsbewoners de start met een feestelijke handeling.

Politici doen het anders. Die zeggen zoveel onzinnige woorden van geen enkele betekenis, dat het nimmer duidelijk wordt wat ze willen zeggen. En dat is nog een keer niks, want ze willen ook niet op hun woorden worden afgerekend.

Op die wijze leren voetballers en politici, dat wat je denkt, niet moet delen. De verschrikkelijke situatie in Ruinerwold, waar een man zijn zes kinderen opsloot en misbruikte is daarvan de uitkomst. Buren lopen er omheen, denken dat er wel wat is. Maar ze praten er niet over met anderen, waardoor het jaren door kan gaan. Zonder dat iemand maar wat zegt.

Een deel van De Finke is inmiddels gesloopt. Er komen vijf kleinschalige wooneenheden waar veertig ouderen met dementie kunnen wonen. Ook komen er twee appartementen voor ouderen, die tijdelijk zorg en ondersteuning nodig hebben. De nieuwbouw wordt in fases uitgevoerd, zodat de bewoners op het terrein van De Finke kunnen blijven wonen. De planning is dat de nieuwbouw in het eerste kwartaal van 2021 gereed is.

Het is goed dat iedereen zich niet constant met buurman bemoeit. Maar dat Ruinerwold kan bestaan, of dat iemand weken lang dood in zijn huis ligt, is ook niet goed. Je moet dus selecteren. Dat doen we in deze krant ook.

We vertellen veel, maar niet alles. Wij hebben even voor u geselecteerd.

In de nieuwe De Finke wordt volgens het concept ‘kleinschalig wonen’ geleefd. Dit zorgt ervoor dat dat het verschil met thuis zo klein mogelijk wordt gehouden. Medewerkers en bewoners vormen met elkaar een huishouding waar zelf gekookt, gewassen en schoongemaakt wordt.

Veel leesplezier!

Eelke Lok, redactie GrootBolswardIJsselmeerkust

SPORTCENTRUM AKKERMANS VAN HET JAAR

FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

WOMMELS - Sportcentrum Akkermans heeft, net als voorgaande jaren, ook deze keer weer de verkiezing Technische Bureau Sneek judoka van het jaar gekozen. Genomineerden hebben allen één of meerdere van de volgende prestaties geleverd in het afgelopen jaar: 1e of 2e op het Fries Kampioenschap; medaille met team op Friese Kampioenschappen; prijs op Noordelijk Kampioenschap team of individueel; prijs op Nederlands en Europees Kampioenschap team of individueel.

De winnaars in de vier categorieën van 2019 zijn geworden: Meiden tot 12 jaar: Nikki Adema uit Workum (andere genomineerden waren Maaike Hoogeveen en Roos Douwes). Meiden 12 jaar en ouder: Demi Adely uit Tzum (andere genomineerden waren Anouk Adema en Ciska Adema uit Workum). Jongens 12 jaar en ouder: Thijmen Schotanus uit Balk (andere genomineerden waren Syb Hettinga, Jayden Vonk en Tymen Bootsma). Jongens tot 12 jaar: Rutger Eijzenga uit Tzum (andere genomineerden waren Auke Alkema, Emil Ossel, Jason Bijlsma, Justin Beverlo, Luuk Dijkstra, Maarten Koopman, Maurits Krol, Rienk Langhout, Rutger Westra, Tjitse Jellema en Tygo Beverlo).

de

bolsward-ijsselmeerkust

Wommels - Het voormalige gemeentehuis van Littenseradiel in Wommels heeft een nieuwe eigenaar. Met de ondertekening van de definitieve verkoopovereenkomst droeg de gemeente Súdwest-Fryslân het gebouw formeel over aan Quatro Paques uit Balk.

WORKUM - Donderdag 27 februari organiseert Stichting Cultureel Nut Workum een bijzondere avond met de titel ‘Stoarm oer it lân’. Tijdens deze avond staat de lastige relatie tussen het Friese landschap met de biodiversiteit hierin en de landbouw centraal. Theunis Piersma uit Gaast, hoogleraar trekvogelecologie, en zijn buurman Pieter van der Valk, veehouder in Ferwoude, zullen hun visies over dit zeer actuele thema delen.

De avond staat onder leiding van Klaas Sietse Spoelstra.

De ondertekening vond plaats op een toepasselijke plek, aan de balie in de entree van het voormalige gemeentehuis. Dat is bekend terrein voor wethouder Mark de Man, die tot de herindeling raadslid was in Littenseradiel. Nu zette hij zijn handtekening namens Súdwest-Fryslân. Quatro Paques werd vertegenwoordigd door Johan Paques.

Het voormalige gemeentehuis wordt de komende maanden verbouwd tot apparte-

De aanleiding tot het organiseren van deze avond is de publiciteit over de zeer druk bezochte Fedde Schurer-lezing, die in november gehouden is in Leeuwarden. Op verzoek van Cultureel Nut Workum zijn Piersma en Van der Valk, die beide in de omgeving van Workum wonen, bereid om hun medewerking te verlenen aan deze bijeenkomst, waar dit maatschappelijke probleem centraal staat.

Want nooit eerder waren de veranderingen van het Friese platteland zó in het nieuws als de afgelopen jaren. Wat zijn de problemen, wat zijn de dilemma’s en wat moet er gebeuren om tegemoet te komen aan boeren, beesten, burgers en bloemen?

mentencomplex voor senioren. Er komen achttien appartementen en een ‘dorpskamer’, voor ontmoeting en welzijnsactiviteiten. De verbouw begint in maart. De planning is dat de appartementen rond de

jaarwisseling in gebruik worden genomen.

Voor de verhuur van de appartementen sloot de nieuwe eigenaar een huurovereenkomst met zorgorganisatie Patyna.

(Bron: Omrop Fryslân, Simone Scheffer).

THEATER OVER VERGETEN GESCHIEDENIS IN BOLSWARD

KIEST JUDOKA’S FOTO: MARTINE NAUTA

a M e k s y

BOLSWARD - Broken Brass Ensemble, mezzosopraan Janneke Schaareman, theatermaker Theun Plantinga en een zestigtal spelers, zangers, dansers vormen in september van dit jaar de basis van een ambitieus muziektheaterproject in Bolsward. In de achtertuin van het voormalige Weeshuis wordt onder de titel ‘Hid Hero en het referendum’ een stuk vergeten geschiedenis tot leven gebracht. De voorstelling biedt ook ruimte voor getalenteerde amateurspelers uit de regio. Vanaf deze week is het mogelijk een auditieformulier in te vullen via info@hidhero.nl.

r F de

bolsward-ijsselmeerkust

HEEFT U OOK NIEUWS TE MELDEN? LAAT HET ONS WETEN! REDACTIE@GROOTBOLSWARDIJSSELMEERKUST.NL

Wethouder Mark de Man (rechts) van Súdwest-Fryslân en Johan Paques van Quatro Paques bezegelen de verkoop met hun handtekeningen.

POLLEPLEATS WESTHEM POPULAIRE TROUWLOCATIE

Kaarten € 10,- en zijn verkrijgbaar via www.nutworkum.nl en Het Boekhuis te Workum.

WWW.GROOTBOLSWARDIJSSELMEERKUST.NL

3

VERBOUW VAN HET VOORMALIG GEMEENTEHUIS IN WOMMELS

‘STOARM OER IT LÂN’ IN WORKUM

KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS UIT JE REGIO OP:

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

Het script voor de voorstelling komt van de bekende toneelschrijver Bouke Oldenhof.

Samen met regisseur Bruun Kuijt, muzikaal leider Luc Hudenpohl en producent Harry Katstra wordt gewerkt aan het project, dat in september tien keer wordt opgevoerd.

Alleen al de deelname van het achtkoppige Broken Brass Ensemble valt hierbij op.

Deze in binnen- en buitenland populaire groep muzikanten slaat met dit project een andere muzikale richting in dan tot dusver gebruikelijk. Het is de eerste keer dat ze zich richten op muziektheater.

Behalve de theaterproductie wordt met het project ook een educatieve tool voor middelbare scholen ontwikkeld. Daarnaast worden diverse initiatieven op touw gezet om de inwoners van Bolsward en de brede regio kennis te laten maken met het thema.

a M e k s y r

TONEELWEEKEND NIJLAND VOOR JONG EN OUD NIJLAND – Op zaterdag 8 en zondag 9 februari speelt Toanielselskip Nijlân hun jaarlijkse ‘thuiswedstrijd’ in MFC De Mande. Gespeeld wordt de klucht ‘In gekkehús yn ’t sikehûs’, een toneelstuk dat op humoristische en verrassende wijze een enigszins herkenbare situatie uitbeeldt. Het toneelstuk bestaat uit drie bedrijven en is naar het Fries overgezet door Gurbe Dijkstra.

F e d

Jaarlijks trekt de amateurtoneelvereniging van Nijland ongeveer 250 toneelliefhebbers naar de zelf ingerichte theaterzaal aan de Tramstraat 2A in Nijland. De vereniging weet met steun van verschillende sponsoren een betaalbare avonden middagvoorstelling te realiseren voor

WESTHEM - Tsjerke in Terherne is de populairste trouwlocatie van Friesland. Dat maakte trouwlocatiespecialist ‘Toptrouwlocaties’ afgelopen week bekend. Deze locatie kreeg de meeste aanvragen binnen de provincie op het landelijke platform van Toptrouwlocaties. De tweede plek in provincie Friesland wordt ingenomen door Tjaarda Oranjewoud, gevolgd door de Pollepleats Westhem. De volledige lijst is terug te vinden op de website van Toptrouwlocaties.nl.

jong en oud. Zaterdag 8 februari begint de voorstelling om 19.45 uur en zondagmiddag 9 februari om 14.00 uur.

De grote landelijke winnaar is voor het vierde(!) jaar op rij: kasteel De Hooge Vuursche. Dit bijzondere kasteel, gelegen in de bossen bij Hilversum en Baarn, is al jaren een populaire locatie voor bruidsparen.

Het is het negende jaar dat Toptrouwlocaties de populairste locaties van ons land deelt. De organisatie is overkoepelend voor één van de grootste trouwplatformen van Nederland, waar één op de drie bruidsparen hun trouwlocatie vindt. Ook organiseert Toptrouwlocaties jaarlijks vijf keer de Open Toptrouwlocatie Route, een landelijke open dag voor trouwlocaties. Tijdens deze open dagen vinden ieder jaar zo’n 16.500 bezichtigingen door aanstaande bruidsparen op trouwlocaties plaats.

: t e l i Sp

m r s a i e n g e n d e i h c s de la e g e d van

r e w u o h s la G e t mei u.o. t e e D , d j o i o o R o K e . d R Paul enema, Pleun eelco v

Tekst: Marijke Schermer Regy: Danielle Wagenaar

Lokaasje: Pleats Pasveer, Pasfeardyk 6, Loënga

April-maaie 2020 kaarten pier21.nl Yn it ramt fan 75 jier befrijing komt Pier21 mei de lokaasjefoarstelling SKAAD*.

De foarstelling is ynspirearre op it libben fan Gerard Reeskamp, fersetsman út it Gooi, dy’t sawat de hiele oarloch yn Fryslân is.

De makkers nimme lykwols de frijheid ek har ferbylding de romte te jaan. Want Skaad’ giet net allinne oer de skiednis, mar ek oer tafal en needlot, ferdrukking en ferset, oer kiezen en moraal. Oer de wikselwurking tusken in karakter en de omstannichheden, oer perspektyf en dat guon dingen net werom te draaien binne. `Skaad’ sjocht nei de skiednis mar stelt ek fragen oer hjoeddedei. *IN de voorstelling wordt Fries en Nederlands gesproken.

4 en 5 mei Súdwest-Fryslân

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

5

JAN YKEMA UIT PINGJUM

36.76

We schrijven 14 februari 1988.

De Olympische Winterspelen zijn voor het eerst op een overdekte schaatsbaan. In Calgary, Canada. Voor de thuisblijvers is het schaatsen midden in de nacht. De Fries Heinze Bakker is gevraagd om voor Omrop Fryslân dagelijks een radiooverzichtje en eventueel interviews te maken. Die kunnen dan om zeven uur in de ochtend worden uitgezonden, omdat Friese luisteraars belang hebben bij elke schaatsstreek die in de wereld wordt gereden. Alleen de eerste dag, op 14 februari, is Heinze er nog niet. Mart Smeets zal het regelen.

In de nacht hebben we de verassing gezien. Achter de Oostduitser Uwe Mey, maar vóór het andere sprintkanon Akira Kuroiwa uit Japan, wordt Harlinger Jan Ykema verrassend tweede op de 500 meter. Dankzij zijn pikstart en de tweede bocht. Snelle tijd ook, 36.76. Nederlands record. Maar vooral een zilveren Olympische medaille. Geweldig.

Zes uur, schakelen met Calgary. Het blijkt dat Smeets een paar uur heeft gewacht.

Samen met Ykema! “Die moet je zelf maar even doen.” Altijd onthouden.

Zelden iemand als Jan Ykema zo rustig gehoord na het behalen van een topsucces.

Zeker niet, omdat hij op dat moment nummer zes of zeven van de wereld is.

Bovendien, Jan Ykema is een ADHD-er. Niet dat hij dat op dat moment zelf al weet, maar dat kan iedereen wel ongeveer bevroeden.

Die zilveren Olympische medaille blijkt zijn leven te hebben veranderd. Dat ontdekt de wereld pas veel later. Jan Ykema stopt al redelijk snel met schaatsen, maar wordt een beroemde sportcoryfee. Raakt verslaafd aan drugs en komt aan lager wal. En heeft zich er zelf weer uit geworsteld. Is nu al jaren een vriendelijke man, die huizen schildert en schaatstrainers assisteert.

Hij woont nog steeds in Pingjum.

TEKST EELKE LOK FOTO’S JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE

XX

6

bolsward-ijsselmeerkust JAN YKEMA

“MOAI, WURKJE MEI SÛNE MINSKEN”

“

“Peinjum is it moaiste plak fan de wrâld”, zegt Jan Ykema. In 1986 kwam hij er terecht op het dorpsfeest, trof daar een mooi meisje en woonde een paar weken daarna al bij haar. Hij zou er eigenlijk niet meer weg gaan. Zoon Jesper woont er nog. Via zijn nieuwe vrouw Geertje is Jan Ykema er opnieuw terecht gekomen. Hij wil er niet meer vandaan. Gezellig dorp. Zit wel leven in.

“En it leit mar tsien kilometer ôf fan it plak wêr’t ik opgroeide, Harns.”

Al wordt dat misschien nu wat anders.

Zijn vader, die hem enorm hielp en hem een gemakkelijke jeugd gaf, is jaren geleden al gestorven. Zijn moeder en broer, die er nog woonden, zijn het afgelopen jaar ook overleden. Hij mantelzorgde voor hen, dat hoeft nu niet meer.

Eigenlijk zou Jan Ykema ook wel in Heerenveen kunnen en willen wonen.

Hij looft de binnenstad daar. “En dan soe ik moai op de fyts nei de iisbaan kinne.” Ykema moet veel in Thialf zijn

als assistent-trainer van de schaatsploeg van het Gewest Fryslân.

WAT DOET EEN ASSISTENT SCHAATSTRAINER? Jan Ykema: “Fine tune.” Vertaald: een schaatser klaar maken voor de wedstrijd. Dat ze voldoende zijn uitgerust om te flitsen in wedstrijden en daar dan ook nog de goede techniek voor gebruiken. Jan Ykema maakte zelf ook mee dat hij nooit zo goed reed in de wedstrijd als op de training. Nu moet hij zorgen dat de leden van de Friese schaatsploeg dat mentaal en technisch wel doen.

Dat is niet simpel te zeggen, dat is een ‘gevoel’ overbrengen. Met zijn ervaring weet hij daar een hoop van. Hij heeft slechts één probleempje, hij heeft geen enkel trainersdiploma. “De KNSB frege om in portfolio. Ik wist net iens wat it wie.” Jan Ykema kon zijn ADHD, intussen geregistreerd, en zijn dyslexie inbrengen, de KNSB gaf geen duimbreed toe.

Ykema mag door het ontbreken van diploma’s tijdens de wedstrijden, nationaal en internationaal, niet eens op het middenterrein komen. Daar zou hij eigenlijk z’n werk moeten doen.

Dan even grimmig: “Inkeld mei de NK sprint aanst mei’k der komme, want dan wol it organisearjende House of Sports my dêr as âld hurdrider wol ha.”

PROFESSIONELER Het Gewest Fryslân van de KNSB, het aloude Bûn fan IIsklubs, heeft sinds een jaar of zeven, acht, nu een trainingsgroep die steeds professioneler wordt. Het is nu ook een regionaal trainingscentrum geworden. Er zijn sponsoren, het loopt prima. Maar het is nog geen echt commerciële ploeg.

Jan Ykema doet zijn werk als vrijwilliger. En toch heeft deze ploeg wel wat, vindt Ykema. Het is anders dan bij grote commerciële ploegen. Voorbeeld: Melissa Wijfje en Sanneke de Neeling, die al lang de World Cups hebben gehaald, ook wel naar de grote ploegen kunnen, maar ze willen blijven.

Jan Ykema in Thialf als assistent-trainer van de schaatsploeg van het Gewest Fryslân.

Onder leiding van trainer Henk Hospes worden ze namelijk steeds beter. Worden nieuwe schaatsers ook beter; kijk maar naar Femke Kok. Hospes was ook op niveau schaatser; heeft goed om zich heen gekeken; kan goed luisteren en is rustig .

Ykema: “Ja, dat lêste bin ik dus net! Ik bin in fjoerfretter. Je moat der eins net tefolle Ykema’s by ha, dan wurdt it in wylde boel.”

HOBBY Tijdens de wedstrijden staat Jan Ykema achter zijn collega’s die zelf op het ijs staan. En soms geeft zijn slaande arm even het nodige schaatsritme aan. “Ik wit net at se it sjogge.” Hij doet het toch. Hij doet alles. “At ien min riden hat, doch ik wol it ‘slecht-nieuws’ gesprek. Mar at se ien nedich ha om te klaverjassen, bin ik der ek.” En dan komt de uitspraak, waaraan de titel van dit verhaal is ontleend: “Wat in moaie hobby, om mei sûne minsken te wurkjen.” Gezonde, voor een groot deel ook gezellige mensen. “Ik kaam lêsten in âld-rider tsjin, en dy wie echt belangstellend yn my. Sa wie ik net. Ik wie in egoïst, it gie inkeld en allegear oer mysels.”

Jan Ykema als vrijwillig coach.

Het kon tijdens trainingen gebeuren dat Jan het hele uur niet op het ijs kwam. Sowieso deed Jan weinig met wat trainers graag wilden. Nu vraagt hij het wel van z’n pupillen. Trainer Henk Gemser haalde hem indertijd uit

de wedstrijden om hem een nieuwe techniek aan te leren. Het werkte niet.

Gauke Nijholt werd z’n sprinttrainer, maar Jan had het tegen hem alleen maar over de eerdere trainer Jorrit Jorritsma. “Ik wie in muoilik jonkje.”

Ykema zou willen dat hij het goed zou kunnen maken met Nijholt, maar dat heeft niet zo mogen zijn.

EERLIJK En nu? Het allerbelangrijkste, vindt Jan, is altijd eerlijk te zijn. “Want ik ha fyftjin jier liegd. Ik wie ferslaafd, siet oan leger wâl, koe der net mear útkom-

NUMMER 02 • 2020

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

Jan Ykema heeft het zelf omgekeerd. Hij koos voor afkicken. Kwam in een project terecht waar hij kistjes moest hechten met een nietmachine. ”Hoe lang moat ik dit noch dwaan?” Je hele leven. Dat was voor Ykema het sein om nieuwe wegen te zoeken, in zijn oude wereld. Hij hield veel en houdt nog spreekbeurten op scholen of voor groepen. En voor de ouders van verslaafde kinderen. En vertelt zijn eigen verhaal. Over wat je kan overkomen als je na een Olympische medaille ten gronde gaat aan je eigen egoïsme, hebzucht en drugs.

Jan Ykema’s motto is eerlijk zijn. Dan kun je op de rest van de wereld rekenen om je te helpen. Het overkwam hem zelf.

SCHOUDERKLOPJE

me. En troch de drugs waard ik ek noch ad rem, dus se murken it earst net.” Hij verloor alles. At uit afvalbakken. Sliep in z’n auto. Zijn oude wereld huiverde.

Maar deed weinig.

Hij kwam terug in het schaatsen. Kreeg zo nu en dan een schouderklopje. “Dat wie ferskriklik fijn.” Want na z’n verslaving was hij erg onzeker. Hoe moest het verder? De schouderklopjes hielpen. Jan kon het volhouden. Motto: “Je moat op syk nei wat oars yn de holle.”

“JE MOAT DER EINS NET TEFOLLE YKEMA’S BY HA, DAN WURDT IT IN WYLDE BOEL.”

Jan Ykema is nu 56. Hij heeft een eigen schildersbedrijfje. Daar moet hij geld mee verdienen. Hij kan dankzij de opdrachtgevers zijn eigen tijd indelen.

Dat moet, want hij wil elke dag op tijd in Thialf zijn. Voor zijn hobby. Dan kijkt hij even op en zegt dan: “Ik bin hiel tefreden.”

7

“JE MOAT OP SYK NEI WAT OARS YN DE HOLLE.”

In Pingjum heeft Jan Ykema zijn eigen schildersbedrijfje, waardoor hij zijn eigen tijd kan indelen.

8

NUMMER 02 • 2020

VAN DE NOTARIS EEN GOED DOEL OPRICHTEN, HOE DOE JE DAT?

Stel dat je samen met buurtgenoten geld wilt ophalen voor een (lokaal) goed doel. Dan moet je je gaan organiseren. Maar hoe? Het is belangrijk te weten welke vorm je kiest en op welke bankrekening je het geld laat binnenkomen. Vaak kiest men er in zo’n geval voor om een stichting op te richten met een eigen bankrekening. Zo kan je goede doel ook profiteren van fiscale voordelen.

Het oprichten van een stichting, dat doe je met je notaris.

Het oprichten van een stichting loopt via de notaris.

Deze maakt een akte waarin de statuten, de spelregels, van de stichting komen te staan. Deels zijn die statuten wettelijk voorgeschreven en deels geef je zelf invulling aan specifieke zaken voor ‘jouw’ stichting. De stichting moet een naam hebben en ook het doel van de stichting moet worden opgenomen in de statuten. Ook moet je bedenken wie het bestuur gaan vormen van de stichting en hoe dit bestuur besluiten neemt. Daarnaast wordt in de statuten vastgelegd wat er met het resterende geld gebeurt als de stichting wordt opgeheven.

Een ANBI. Fiscaal voordelig voor jullie stichting.

Als je kiest voor een stichting, heeft jullie goede doel de kans te worden gezien als een ANBI, een ‘algemeen nut beogende instelling’. Het voordeel van zo’n ANBI is dat deze geen erfbelasting of schenkbelasting voor erfenissen en schenkingen hoeft te betalen. En als de ANBI zelf schenkingen doet aan een ander goed doel met een algemeen belang, hoeft de ontvanger geen schenkbelasting te betalen.

Als het de bedoeling is dat de stichting een ANBI-status krijgt, moeten de statuten aan een aantal voorwaarden voldoen. De notaris neemt de algemene punten voor de stichting met jullie door en ook de specifieke ANBI-eisen die in de statuten moeten komen. Daarna maakt de notaris een ontwerp van de statuten. Na het gezamenlijk ‘fijnslijpen’ van de statuten kan de akte worden ondertekend.

Na het ondertekenen van de akte is je stichting dan officieel opgericht. De notaris meldt dit bij de Kamer van Koophandel. De bestuurders van de stichting kunnen daarna officieel aan de slag en mogen bijvoorbeeld een bankrekening openen. Alle juridische ingrediënten zijn met het oprichten van de stichting aanwezig om van jullie goede doel een succes te maken!

De Wit Dijkstra Netwerk Notarissen adviseert je graag bij het oprichten van je stichting en kan je ook vertellen wanneer het profijtelijk is om door de Belastingdienst als ANBI erkend te worden.

Mr. Gerard Vellinga De Wit & Dijkstra Netwerk Notarissen www.dewit-dijkstra.nl

De Wit Dijkstra Netwerk Notarissen is aangesloten bij Netwerk Notarissen, een landelijke organisatie van 150 notariskantoren.

De Netwerknotaris adviseert u deskundig, wijst u op de voor u aanwezige risico’s en draagt concrete oplossingen aan. Voor meer informatie zie www.dewit-dijkstra.nl of bel 0515 - 41 78 85.

SIMON HOTTENTOT VAN PIZZORANTE PONTE VECCHIO

“IK BEN EEN VLAF

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

9

TEKST EN FOTO’S WIM WALDA

“De naam Hottentot komt uit de Napoleontische periode”, beantwoordt Simon Hottentot, patron van Pizzorante Ponte Vecchio in Bolsward, de vraag hoe hij aan zijn, op zijn zachtst gezegd opmerkelijke, naam komt. “In 1811 voerde Napoleon in Nederland de burgerlijke stand in, waarin alle Nederlanders werden geregistreerd met een vaste achternaam.”

LIP VAN TWEE CULTUREN” “Het toeval wilde dat één van mijn voorouders met de Verenigde Oost-Indische Compagnie op Afrika voer en daar handeldreef met de Hottentotten. Hij had op één van zijn reizen een gebalsemd hoofd van een Hottentot meegenomen en dat boven de deur van zijn kruidenwinkeltje geplaatst om aan te geven dat hij kruidenhandelaar was, in de traditie van een ‘Wijde Gaper’, het uithangbord van een apotheker. Op die manier werd Hottentot zijn bijnaam en na 1811 zijn officieel bij de burgerlijke stand geregistreerde achternaam.”

VLAFLIP VAN KARAKTERS Simon werd 63 jaar geleden in Alkmaar geboren uit een Italiaanse moeder en een Nederlandse vader. ”Ik heb een geweldige en hele vrije jeugd gehad. Mijn vader had toentertijd één van de grotere schildersbedrijven van Nederland. Hij was een krachtige persoonlijkheid, een rechtschapen en rustige man. Zo rustig als mijn vader was, zo stereotiep Italiaans was mijn moeder: emotioneel, een vrouw die met veel stemverheffing en armgebaren praatte en nooit echt goed Nederlands geleerd omdat het zo gezellig en charmant het ijs brak altijd en ze daar heel goed mee weg kwam (dat Casata-taaltje). Ik ben een soort ‘vlaflip’ van beide karakters.

Ik was geen ‘bankzitter’, zodat mijn poging om mijn middenstansdiploma op school te halen strandde, en ik terugkeerde naar de lts, waar ik alle diploma’s haalde. Ik was gek op gadgets en techniek. Aanvankelijk wilde ik in de voetsporen van mijn vader treden en schilder worden. Maar toen ik zag hoe die man zowel lichamelijk als geestelijk kapot werd gemaakt door de keiharde zakenwereld (een machtig schildersgilde) in die branche, waar op alle fronten een strijd op leven en dood werd gevoerd, dacht ik bij mijzelf: ‘Geef mijn portie maar aan Fikkie, dat wil ik niet’.”

ZIGEUNERBLOED “Ik was geïnteresseerd in alles waar een motor in zat. Auto’s en motoren werden een jaar of vijftig geleden als het ultieme symbool van vrijheid beschouwd. Zo ook door mijn vader en ik heb daar ook een forse schamper van meegekregen. Tijdens de regelmatige bezoeken - uiteraard met de auto aan de familie in Italië zat ik als jochie van vijftien, zestien jaar dan ook steevast het grootste deel van de reis achter het stuur. En hoorden we in Piëmont verhalen van tante Argentina, de oudste zus van mijn moeder, hoe die in haar jeugd met haar vriend op de motor heel Europa door crosste.

Dus zeg maar dat ik ‘zigeunerbloed’ heb van twee kanten. Ik heb zelf nog steeds een Moto Guzzi, het Italiaanse zusje van de Harley Davidson.”

EIGEN BAASJE IN BOLSWARD Hottentot kwam via een omweg in Bolsward terecht. Na het overlijden van zijn vader, hij was toen een jaar of achttien, kreeg zijn moeder een nieuwe vriend, een Fries. Diens broer, Pieter Ligthart, was de uitbater van Café-Restaurant De Zwaan in Makkum. Die hoorde dat ene Rozenberg in Bolsward in de Wipstraat een voormalig sigarenzaakje in de aanbieding had. Simon: “Ik werkte toen op onregelmatige basis in Alkmaar in de horeca, een garage en deed verbouwingen.

Muziek is naast techniek en eten een andere uit de hand gelopen hobby van mij. Ik wilde wel iets voor mezelf beginnen, ging kijken en dacht in Bolsward: ‘Wat is het hier mooi’. Ik begon er een bedrijfje in discotheekinrichting, geluid, ver-

lichting, muziek, waarin ik een aantal van mijn passies combineerde. Wat mij in het bijzonder aansprak in de Friezen was dat het even tijd kost voordat je met al je eigenaardigheden wordt geaccepteerd, maar als ze je eenmaal in hun hart hebben gesloten, zijn ze een trouw en trots volk.

In Holland is dat omgekeerd; daar ben je vanaf het eerste moment ‘hartsvriend’, maar laten ze je met dezelfde rotgang weer vallen als ze je niet meer nodig hebben.”

DE OUDE BRUG Toen Simon zijn levensgenoot Thea leerde kennen werd het winkeltje in de Wipstraat getransformeerd tot een shoarmazaak, de Wip Inn. Maar het (Italiaanse) bloed kruipt waar het niet kan gaan. Het horecaduo besloot zich te oriënteren op een Italiaans restaurant. “Je moet je roots niet verloochenen.”

De familie in Italië werd elk jaar trouw bezocht en in die periode wat vaker. Tenslotte was één van die familieleden meervoudig wereldkampioen pizzabakken. Thea kookte daar mee in de keuken en keek er de kunst af. Ze kreeg er de typisch Piëmontese gerechten perfect in de vingers, precies zoals ‘nonna’ (oma – Italiaans, red) het maakte. “Want een vak leer je niet, dat steel je.”

Op 18 september 1986 werd Pizzorante Ponte Vecchio geopend, vijfenveertig vierkante meter groot, amper vijfentwintig stoelen. “De naam Ponte Vecchio danken we aan mijn moeder,” legt Simon uit. “Toen die het kleine pandje aan de

Wipstraat voor het eerst zag met de daarvoor gelegen oude en wat krakkemikkige brug, reageerde ze met: ‘ponte vecchio’, wat in het Italiaans letterlijk ‘oude brug’ betekent.”

CULTUUROMSLAG “We profiteerden van een ommekeer in de Nederlandse cultuur. Nederland kwam wat ruimer in de slappe was te zitten, mensen gingen naar het buitenland op vakantie en leerden dat er meer bestond dan aardappelen met spruitjes en een karbonaadje. Regelmatig een uitje in de vorm van buiten de deur eten werd steeds normaler. Ponte Vecchio had de wind in de zeilen.”

Verschillende aankopen van de naastgelegen panden en in- en externe verbouwingen volgden elkaar op tot het restaurant in zijn huidige vorm.

Met een kleine negentig stoelen en ’s zomers met terras en tuin het dubbele. Een restaurant dat het hele jaar rond door zowel toeristen als stads- en streekgenoten goed wordt gevonden.

Met bovendien een markante en flamboyante ondernemer, die geen blad voor zijn mond neemt en van zijn hart geen moordkuil maakt.

Die zich opwierp tot promotor van de stad Bolsward en daarvoor in 2013 de ‘Bolsward In Zet Bokaal’ in ontvangst mocht nemen. Deze prijs is bedoeld voor een Bolswarder ondernemer die zich met hart en ziel inzet voor de Bolswarder gemeenschap, de toerist en voor omliggende gemeenten. Simon Hottentot zelf daarover: “Alleen kun je niks, je kunt het alleen maar samen.”

“ALS FRIEZEN JE EENMAAL IN HUN HART HEBBEN GESLOTEN, ZIJN ZE HONDSTROUW. IN HOLLAND IS DAT OMGEKEERD.”

bolsward-ijsselmeerkust

10 BRANDED CONTENT

SKIPSMARITIEM JACHTHAVENS

DE NIEUWE GENERATIE AAN HET ROER SkipsMaritiem. Al tientallen jaren een begrip langs de IJsselmeerkust. Met jachthavens in Hindeloopen, Stavoren, Lemmer en Lelystad. Vijf stuks in totaal. Het begrip ‘jachthaven’ is daarbij eigenlijk veel te beperkt. Het omvat meer. Veel meer. Het biedt alle denkbare faciliteiten op het gebied van ontspanning, recreatie, winterberging, onderhoud en reparatie. Waar dat in de praktijk op neerkomt? Allereerst natuurlijk op jachthavens met ligplaatsen en Yachtservice & Refit-afdelingen, maar daarnaast op hotelvoorzieningen, een camping, een bungalowpark, strandpaviljoen De Potvis, drijvende chalets, restaurants, zwembaden, squashbanen, croissanteries en watersportwinkels. Jos de Vries en zijn vrouw Roelie hebben niet stilgezeten.

Vanaf de jaren 80 hebben ze een geweldig bedrijf opgebouwd. Nu is het tijd om op hun lauweren te rusten en het stokje over te dragen aan de nieuwe generatie: Peter, Barber, Marieke, Nico, Gerben en Herman. Ieder neemt een deel van de taken op zijn of haar schouders. Peter in Flevoland, de rest in Friesland. We treffen vier van de zes in thuishaven Hindeloopen.

TEKST PIEBE PIEBENGA // BEELD LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

HOE IS HET BEDRIJF BEGONNEN?

horeca, ontspanning, winkels, groenbeheer. Er komt zoveel bij kijken. Kijk alleen al naar terreinonderhoud; we hebben onze eigen rioolpompen, lantaarns en afvalverwerking. Het eerste nieuwbouwproject dat we met de nieuwe generatie op poten hebben gezet, is strandpaviljoen De Potvis in Stavoren. Dat hebben we samen na de brand in een paar weken tijd weer helemaal opgebouwd. Daar zijn we heel trots op.”

Barber: “Onze vader is een Sneker, die kwam hier in de jaren 70 in Hindeloopen werken. Het was de tijd waarin scheepswerven omgebouwd werden voor de pleziervaart. Het werden jachthavens. Met niet alleen ligplaatsen, maar ook allerlei faciliteiten voor de watersporttoerist. In de jaren 80 heeft mijn vader het bedrijf overgenomen. Later zijn daar de binnenen buitenhaven van Stavoren bij gekomen en Lemmer en Lelystad. Die jachthavens van toen zijn uitgegroeid tot heel veelzijdige bedrijven.

Ons motto is nu: ‘alles voor het schip en de bemanning onder één dak’. Daar komt naast de nodige kennis van de watersport heel wat extra bij kijken. Hoe run je een hotel? Hoe doe je winkelinkoop van duizenden watersportartikelen? Onze ouders hebben altijd gezegd: ‘Jullie hoeven niet in het bedrijf.’ Sterker, als kind moest je verplicht wég uit Friesland. Ik heb bijvoorbeeld eerst de hotelschool gedaan in Den Haag en heb daarna een tijd in Argentinië gewerkt. De jongens hebben alle vier de IVA gedaan in Driebergen. Net als onze vader.”

KWALITEIT, SERVICE EN VERTROUWDHEID Marieke: “Als je de bezetting van onze havens bekijkt is ongeveer 50% Duits, 49% Nederlands en 1% Belgisch, Zweeds of Engels. De mensen zijn dol op het IJsselmeer. Je hebt er dat gevoel van ruimte, maar tegelijkertijd zijn de vaarafstanden kort. Binnen een paar uur zit je van hier in Enkhuizen. Veel Duitsers komen hier elk weekend naartoe. Voor hen is het twee, drie uur rijden. Wat onze Friese havens echt uniek maakt, is dat naast de veelheid van bedrijfsactiviteiten onder één dak, ze zo dicht bij de oude stadskernen liggen.

Je stapt hier zo van je boot en wandelt Hindeloopen binnen.

Wat wij onze klanten bieden is kwaliteit en ´ontzorging´. En allereerst natuurlijk vertrouwdheid. Als je een mooie auto

HECHTE CLUB hebt kun je die bij je thuis in de garage parkeren. Met een schip kan dat vaak niet.

Daarvoor zoek je dan een bedrijf dat er met passie op past. We proberen continu trendsettend te zijn met onze jachthavens op het gebied van accommodaties.

Met een hotel, een zwembad, tennis- en squashbanen, een fitnesscentrum, een croissanterie en een kinderboerderij. De kinderen uit de regio hebben trouwens zwemles in onze overdekte zwembaden.”

130 MENSEN Herman: “Het is een bedrijf met heel wat disciplines. Er werken binnen onze Friese jachthavens rond de honderd mensen.

In de zomer komen daar nog ‘ns dertig bij voor de horeca en schoonmaak. We kennen geen winterstop, alleen een wisseling van werkzaamheden. Voor ons is het winterseizoen net zo belangrijk als het zomerseizoen. Het toeristisch hoogseizoen is in de zomer. Het technisch hoogseizoen in de winter. Dan hebben we volop werk in de berging en de werkplaats.”

Barber: “Je moet het zo zien, alle zes kinderen hebben hun eigen verantwoordelijkheid. We hebben de taken enigszins verdeeld. De eerste doet de haven in Lelystad; de tweede doet het personeel, de horeca en PR-zaken; de derde de financiën en het personeel; de vierde Stavoren en Lemmer; de vijfde de facilitaire diensten en het groen; de zesde Hindeloopen. Het zijn eigenlijk allemaal verschillende familiebedrijfjes onder één dak. Werkplaatsen,

Marieke: “Onze ouders hebben altijd gewerkt aan een solide personeelsbestand.

Veel mensen blijven hier ook heel lang werken. Er zijn er dit jaar vier die hier al veertig jaar werken. En we hebben er vijf waarvan de ouders hier ook al werkten.

Ja, het is echt een hechte club. Sommigen werken hier van kinds af aan. Het mooie is, omdat het zo’n veelzijdig bedrijf is, kun je ook alle kanten op. Zo hebben we bijvoorbeeld iemand die ooit als jonge jongen in het zwembad begonnen is en nu werkplaatschef is. De lijnen zijn hier kort.”

RUIMTE OM JE TE ONTWIKKELEN Barber: “We zijn altijd op zoek naar goede mensen. De voordelen om bij ons te werken? We zijn een vlot en dynamisch bedrijf. Met een jong managementteam.

Met veel internationale klanten. Als je ambities hebt kun je bij ons alle kanten op.”

Herman: “Als diesel- en elektromonteur heb je hier echt een uitdaging. Je werkt hier met de grotere schepen en luxere jachten. Je kunt heel veel leren van de mensen die hier werken. We bieden daarnaast alle ruimte voor persoonlijke ontwikkeling. En o ja, Hindeloopen en Stavoren zijn prima per trein te bereiken.”

Marieke: “Dus als je bij een mooi bedrijf wilt werken, met alle kansen om je te ontwikkelen, kom dan ‘ns met ons praten.

Maar pas op, misschien bevalt het je wel zo goed, dat je hier veertig jaar blijft. Zou zo maar kunnen.”

Vier van de zes De Vries-en: Herman, Barber, Marieke en Nico.

NUMMER 02 • 2020

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

11

JE KUNT DIRECT BIJ ONS AAN DE SLAG! 1. Y ACHTSERVICE & REFIT STAVOREN EN HINDELOOPEN Diesel-/elektromonteur & allround medewerker yachtservice (fte, m/v)

Je hebt kennis van technische installaties. Bent verantwoordelijkheid voor het zelfstandig uitvoeren van werkzaamheden. Hebt een technische opleiding of technische ervaring. Bereid om cursussen te volgen.

Altijd meegenomen als je van watersport houdt, maar niet noodzakelijk.

Ervaren werkvoorbereider (fte, m/v)

Je ondersteunt de werkplaatschef. Draagt zorg voor de dagelijkse operationele zaken. Werkzaamheden: Inplannen van monteurs. Inkoop voorbereiden.

Calculeren van werkzaamheden aan de schepen.

Offreren en factureren. Meer- & minderwerk organiseren. Begeleiden van de uitvoering.

MBO + / HBO. Minimaal 2 jaar ervaring in een vergelijkbare functie. Goede kennis van technische installaties aan boord van schepen.

Klant- en servicegericht. Flexibele werkinstelling.

Communicatieve eigenschappen. Goede kennis van Duitse taal. Kennis van logistieke systemen.

2. JACHTHAVEN HINDELOOPEN Zelfstandig werkend zeilmaker (fte, m/v) Met specialisme in canvaswerk, waaronder sprayhood en bimini.

3. TOERISTISCHE SERVICEFACILITEITEN VOOR HET SEIZOEN 2020, MAART TOT OKTOBER

Gemotiveerde seizoensmedewerkers/ vakantiekrachten

Parttime of voltijd. Beschikbaar gedurende de vakantieperiodes inclusief zon- en feestdagen.

Teamplayers. Klant- en servicegericht. Enige werkervaring in de betreffende functie. Kennis van Duitse taal is een pré binnen de horeca- en winkelfuncties.

Voor onze watersportwinkels op Jachthaven Hindeloopen en in SkipsWinkel Sneek:

winkelmedewerkers/pompbediendes.

Voor onze croissanterie op Jachthaven Hindeloopen:

een croissanterie-medewerker (werktijden 6.15 – 12 uur).

Voor havenrestaurants ‘Sailors Inn’ in Hindeloopen en paviljoen ‘De Potvis’ in Stavoren: medewerkers

bediening, keukenmedewerkers en afwassers.

Voor onze schoonmaakafdeling in Stavoren en Hindeloopen: schoonmakers toiletgebouwen (1e shift 7-8 uur, 2e shift 11-15/16 uur).

Voor onze facilitaire afdeling: medewerker groenvoorziening (wisselende werkzaamheden t.b.v. onderhoud terreinen verdeeld over onze locaties).

Ben je geïnteresseerd in één van deze functies?

Mail dan je sollicitatiebrief met c.v. naar: pz@ skipsmaritiem.nl. Eerst meer informatie? Bel 088 – 05 04 126 en vraag naar onze PZ-afdeling of app via nummer 06-1250 4850 (benadering voor acquisitie wordt niet op prijs gesteld).

Keuze uit 10% korting* of een gratis handzaag* 10% korting*

ELKE ZATERDAG GEOPEND! van 07.00 to

Gratis zaag*

t 15.00 uur

Van Giffenstraat 1, 8601 EX Sneek E: sneek@jongeneel.nl T: 0515 412888 VOOR IEDEREEN DIE BOUWT OF KLUST

Geldig van 03-01-2020 tot en met 31-12-2020 - maximaal 1 zaag per klant Alleen voor nieuwe klanten l Uitsluitend te gebruiken bij Jongeneel Sneek

Per order van minimaal € 250,-

MEEMAAK MIDDAGEN

OPEN HUIS

5 & 6 februari

13 februari

Hege Wier 5 8771RN Nijland 0515 569 395 • info@autobedrijfwilcokalsbeek.nl

www.autobedrijfwilcokalsbeek.nl

Maak het mee op het Marne!

Vertrouwd afscheid nemen

Zoekt U ?

Een nieuwe keuken of keukenrenovatie?

Een mooie ruime showroom met veel keukenopstellingen?

Geen bla bla, maar gewoon een heldere en transparante offerte?

Ruim ervaring voor goed advies?

Vlotte levertijden en een correcte levering?

Kom dan naar:

Goed afscheid nemen is erg belangrijk.

Het helpt om het verlies van een dierbare een plek te geven. Als gediplomeerd uitvaartverzorger weet ik dat een betekenisvolle manier van afscheid nemen écht helpt bij het rouwproces.

Johan Tolsma, uitvaartverzorger

U I T VA A R T V E R Z O R G I N G

Bisschoplaan 16, Katlijk tel. 0513 541741 Kijk ook op:

haanstrakeukensfriesland.nl

Bolsward M 06 51 99 93 98 E info@uitvaartverzorgingbolsward.nl

uitvaartverzorgingbolsward.nl

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

13

TEKST EN FOTO’S PIEBE PIEBENGA

BIBLIOTHEEK MAKKUM

OP TWEE NA ‘BESTE BIEB VAN NEDERLAND’

De bibliotheek van Makkum staat in het hart van de Makkumer samenleving. Ze heeft in Makkum een sociale functie. In 2012 werd ze grondig gerenoveerd. Ze werd ingericht volgens het zogenaamde ‘retailconcept’. Een bieb nieuwe stijl doet veel meer dan alleen maar boeken uitlenen. Als er wat wordt georganiseerd in het dorp doet de bieb als het even kan mee. Bovendien is het de enige bibliotheek in Nederland met een strandbieb. We praten met de twee ‘vaste gezichten’ van de bieb: Pleunie Oostenveld en Durkje Helfrich.

Pleunie Oostenveld: “Ja, de bieb heeft echt een sociale functie in het dorp. Er wordt veel gebruik gemaakt van het leescafé. Daar staat een lange tafel, waaraan je heel veel kranten en tijdschriften kunt lezen. Mensen studeren en werken er ook. Toeristen komen hier hun mail checken of kranten lezen. In de zomer komt er veel jeugd van de bruine vloot hier binnenvallen om te internetten. Onze computers kun je gratis gebruiken. Van baby’s tot 100-jarigen, echt alles komt hier over de vloer.”

Durkje Helfrich: ”In 2012 is de bieb helemaal gerenoveerd op basis van het zogenaamde retailconcept. Dat wil zeggen dat je dezelfde inzichten gebruikt als waarmee boekwinkels werken. Zo hebben we nu overal tafels staan waarop boeken uitgestald liggen. Dat werkt. Mensen komen hier binnen met één bepaald boek in gedachten dat ze willen lenen, maar vertrekken met een tas vol andere boeken omdat ze aantrekkelijk gepresenteerd worden. Zo werkt een boekwinkel ook.”

RONALD GIPHART IN DE JURY Durkje: “Na de verbouwing werden we genomineerd voor ‘de beste bieb van Nederland’. Dat was spannend, want dan krijg je ook een mystery guest op bezoek. Uiteindelijk zijn we derde geworden. ‘Dat is heel knap,’ zei Ronald Giphart, die in de jury zat, ‘want het is natuurlijk wel appels met peren vergelijken’. Amsterdam werd eerste, daar kunnen wij niet tegenop. Wij hebben geen stilteruimtes en zo. Trouwens, niet lang nadat we derde waren geworden dreigden we wegbezuinigd te worden. Toen is Makkum massaal in opstand gekomen. Zelfs in de Jumbo stonden ze met handtekeningenlijsten. Gelukkig heeft dat geholpen en zijn we er nog.”

Pleunie Oostenveld (links) en Durkje Helfrich aan de leestafel

Nederland. Dat mag je best wel bijzonder noemen. De stranbieb wordt helemaal bestierd door jongeren, die er een prima vakantiebaan aan hebben. We zoeken er nog drie voor de komende zomer.”

FIJNE, GEZELLIGE SFEER

Pleunie: “Onze bieb is onderdeel van Bibliotheken Mar & Fean, dat beheert de bibliotheken in het gebied Heerenveen, Lemmer, Wommels. Wij zijn dan weer onderdeel van het team Súdwest, dat Makkum, Bolsward, Workum, Wommels, Koudum en Sneek beheert. Daarbinnen rouleren we om zo flexibel mogelijk te werken.

Durkje werkt ook in Sneek en ik in Wommels en Sneek. Maar per bieb heb je een aantal vaste gezichten.

Dat zijn wij voor Makkum. Ik werk hier al sinds 1992.”

komen binnen en zeggen: ‘Ik zoek een boek over een hond’. Ja goed, maar wat voor boek? Over hondensoorten? Over verzorging?

Over training? Zo zoek je samen het boek waarnaar ze op zoek zijn.

We groeten ook iedereen. Mensen willen gezien worden.”

len in het dorp. In aanloop naar ‘75 jaar bevrijding’ hebben we een lezingenreeks en een tentoonstelling als voortraject van het openluchttheaterstuk dat hier straks wordt opgevoerd. Met de Visserijdagen hebben we hier altijd een tentoonstelling, net als met Makkum Art.”

MET DORPSBELANG EN BASISSCHOLEN

Durkje: “Als medewerkers zijn we ook allemaal op cursus geweest om te leren hoe je klanten het beste kunt benaderen. Mensen

Pleunie: “Naast boeken lenen we ook DVD’s uit en we organiseren heel veel activiteiten. We proberen zoveel mogelijk samen te doen met Dorpsbelang en met de drie scho-

Durkje: “’s Zomers hebben we natuurlijk de dependance op het strand. Dit is nu al het twaalfde jaar dat we dat doen. Grote collectie, ook met veel Duitse boeken en kranten. Wordt heel goed bezocht.

We zijn de enige strandbieb van

Pleunie: “Ik beheer ook de jeugdbieb. Op de dinsdagen komen alle klassen van onze drie basisscholen hier boeken halen. Elk kind mag dan twee boeken uitkiezen voor in de klas. Het grappige is, ouders weten vaak niet dat hun kinderen hier elke week met school komen.

We hebben ook een leesplein.

Kinderen presenteren daar iets of ik lees een gedicht of een verhaal voor. Juffen appen soms van tevoren om te zeggen dat ze de week daarop naar het Rijksmuseum gaan of zo. Daar spelen we dan uiteraard op in. Voor groep 8 organiseren we elk jaar het Makkumer Voorlees Kampioenschap.”

Durkje: ”We doen in Makkum overal aan mee waar dat mogelijk is. Pleunie en ik vinden het leuk werk. Dat voelen de mensen. Voor ons is de fijne, gezellige sfeer in de bieb belangrijk. We hebben hier

nooit boze klanten. We hebben ook het Digi-Taalhuis. Op woensdagmorgen als de bieb gesloten is voor uitlening, geven vrijwilligers Nederlandse les aan buitenlanders en laaggeletterden. Het zijn vaak vluchtelingen die in Makkum wonen die daar gebruik van maken.

En als je problemen hebt met je tablet moet je naar het Digitaal Café komen. In samenwerking met Seniorenweb helpen we je dan om die op te lossen.”

LEREN LEZEN VANUIT EEN BOEK Pleunie: “Jeugdactiviteiten hebben we ook elke maand. Kindertheater, vogelhuisjes bouwen of tekenen met een 3D-pen. Met zo’n 3D-pen kun je vanuit het platte vlak omhoog tekenen, daar kun je dus mee bouwen. Trouwens, als we hier Coderdojo-on-tour hebben kun je leren programmeren. We gaan met onze tijd mee. Maar de mensen aan het lezen krijgen, en dan vooral kinderen, dat is voor ons toch het belangrijkste. Uit ervaring weten we dat je lezen het beste leert vanuit een boek, niet vanaf een tablet.

Wie eenmaal leest, blijft lezen, want lezen in gewoon leuk.”

bolsward-ijsselmeerkust

14

#FACETOFACE

ERIK KOOISTRA

fotografie LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL tekst WIM WALDA

“Ik vind het prachtig om anderen te zien groeien” Erik Kooistra, 45 jaar, op vier centimeter na twee meter lang, geboren en getogen Bolswarder en vanaf dag één verweven met het familiebedrijf Kooistra, levenspartner van Nynke, vader van zonen Mees en Bent en eigenaar van onder andere negen Jumbo-Kooistra supermarkten. Zie hier het ‘lijdend voorwerp’ in de maandelijkse rubriek Face to Face.

Erik Kooistra is een vierde generatie nazaat van de kruideniersfamilie Kooistra uit Bolsward. Waar zijn vader Yke vrijwel zeven dagen per week druk was met het bedrijf, had moeder Jannie Kooistra-Herder een fulltimebaan als moeder voor Erik en zijn twee broers, die overigens steevast na school te vinden waren in de supermarkt. Dat Erik dus 45 jaar na zijn geboorte de scepter zwaait over negen Jumbo-Kooistra filialen is geen verrassing; hij is tot de laatste vezel van zijn genen doortrokken met het ‘Kooistra-gevoel’.

HISTORIE IN VOGELVLUCHT Dat ‘Kooistra-gevoel’ ontstond bijna een eeuw geleden. In 1926 startte Ynze Kooistra in Bolsward als groente- en fruitventer. De zaken gingen goed en na twee jaar kwam er een klein winkeltje, dat in 1934 werd verruild voor een groter pand. In die tijd kwamen ook de zonen van Ynze, Yke en Piet in de zaak. Enkele jaren later werd de winkel weer uitgebreid en de derde generatie meldde zich, de zonen van Yke en Piet, die ook wel wat voor het vak voelden.

In 1968 werd op de Jongemastraat in Bolsward een supermarkt geopend. In de twee daaropvolgende jaren kwamen daar filialen in Wommels en Makkum bij. In 1986 werd de oude zuivelfabriek aan de Snekerstraat aangekocht, waar in 1991 een ultramoderne supermarkt van ruim 1600 m2 werd geopend. In 1999 trad Erik Kooistra toe tot het familiebedrijf. Drie jaar later, in 2002, werden de drie Kooistra supermarkten franchisenemer van de Jumbo Supermarktketen. Inmiddels staat de teller op negen Jumbo-Kooistra filialen en is Erik samen met zijn vader de trotse eigenaar. Naar verwachting gaat de teller de komende jaren nog verder oplopen.

HUISHOUDSCHOOL Erik was vroeger al, op zijn zachtst gezegd, nogal ‘recht door zee’; hij maakte van zijn hart geen moordkuil en hij liet zich als zoon van een kruidenier geen knollen voor citroenen verkopen. Dat manifesteerde zich duidelijk in het eerste jaar van de Christelijke Mavo in Bolsward. Met een brede grijns vertelt hij: “Ik had het nogal ‘bont gemaakt’ gedurende dat jaar en was niet meer welkom. Dus heb ik toen twee jaar huishoudschool gedaan.”

“Daarom is het hier in huis ook zo schoon”, lacht zijn vrouw Nynke die net binnenkomt.

‘KAMER GEZOCHT’ Na twee jaar ‘in de hemel’ maakte Erik toch de mavo af, deed er nog twee jaar KMBO op het Baarda College in Sneek achteraan en schreef zich in voor een opleiding voor het levensmiddelenbedrijf in Amersfoort. “Het was best wel moeilijk om daar een kamer te vinden,” blikt Erik terug, “maar het geluk was aan mijn zijde. Na een kleine advertentie ‘kamer gezocht’ in de Amersfoortse Courant kreeg ik een telefoontje van de gemeente dat ze ‘wel wat’ voor mij hadden. Dat ‘wel wat’ bleek een complete school te zijn: een leegstaand voormalig gymnasium; een kast van een gebouw op een fantastische locatie in het Bergkwartier in Amersfoort. Die kreeg ik volledig gratis ter beschikking, inclusief telefoon, gas, water, elektrisch, op voorwaarde dat ik ervoor zou zorgen dat het gebouw heel en in zijn

huidige staat zou blijven. Ik werd dus een soort anti-kraak conciërge. Nou, dat wilde ik wel.”

HANDELSFAMILIE “Ik was wel van de feestjes; je kunt dus wel raden waar het op uit draaide.” De Kooistra ‘handelsgenen’ zorgden er bovendien voor dat het niet lang duurde alvorens er een verdienmodel aan vast werd geknoopt. “De grote gymzaal werd gebruikt voor concerten, kamers werden onderverhuurd, slaapplaatsen waren er immers plenty in het gigantische gebouw en ik had een hele brede opdracht: zorgen dat de lichten blijven branden, het niet wordt gekraakt en alles heel blijft. Ik heb daar menig groot feest georganiseerd. Ik belde op een gegeven moment zelfs mijn vader ‘of er door de vrachtwagen die naar de veiling ging ook even omgereden kon worden over Amersfoort om een pallet bier af te leveren’. En iedereen die op het feest kwam, kon blijven slapen. Kortom, het was een onvergetelijke periode in mijn jeugd.

EEN AANTAL LEVENSVRAGEN Het leven?

“Fantastisch! Ik doe precies wat ik graag wil doen.

Ik ben dus een gelukkig man. Ik vind het heerlijk om dingen te organiseren en het voortouw te nemen. Ik geniet ervan om anderen te zien groeien. We werken in onze zaken altijd met veel jeugd. Die geef ik al in een vroeg stadium veel vertrouwen en verantwoordelijkheid. En als ze fouten maken is dat niet erg, zolang ze er maar van leren en diezelfde fout niet nog een keer maken. Vaak zie je ze doorgroeien naar een niveau waarop ze besluiten het hogerop te zoeken in een andere organisatie, maar dat stukje van hun leven bij Jumbo, zo krijgen we vaak van ze terug, vergeten ze nooit. ‘Bij jullie heb ik het vak echt geleerd’. En dat geeft mij energie.”

Cultuur?

Toen ik na drie jaar klaar was met mijn opleiding, gaven we daar een superfeest. Dat liep nogal uit de hand met als gevolg dat ik de dag erop bij de gemeente op het matje moest verschijnen en de boodschap kreeg: ‘Bedankt voor bewezen diensten, maar we zullen verder geen beroep op u doen’. Daar lag ik niet echt wakker van, want ik was klaar met mijn studie, de wereld lag voor mij open.”

MAPLE LEAF IN AMSTERDAM Het werd tijd om de handen te laten wapperen. Erik Kooistra kreeg een uitnodiging om in Amsterdam bij de foodafdeling van Maple Leaf te komen werken. “Dat klikte vanaf het eerste moment, dus daar heb ik van 1996 tot 1999 gewerkt. Totdat mijn familie me aan mijn vestje trok; ze wilden mij graag in het bedrijf hebben. Daar moest ik best even over nadenken want ik had het bij Maple Leaf enorm naar mijn zin. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan, dus koos ik toch voor de thuisbasis in Bolsward en werd onderdeel van het familiebedrijf. Het jaar daarvoor had er onder leiding van mijn vader een reorganisatie plaatsgevonden omdat er eigenlijk te veel kapiteins op één schip zaten, hetgeen resulteerde in besluiteloosheid.

Daar was in de prijsoorlogen die er toentertijd werden uitgevochten, geen plaats en tijd voor. Toen ik in de zaak kwam hadden we drie supermarkten: in Bolsward, Makkum en Wommels. Eerst een jaartje meekijken ‘op de achterbank’ zeg maar, maar daarna samen met mijn vader aan het roer. En dat was in het begin best een beetje vreemd, want toen moest ik ineens als ‘rookie’ van 24 jaar leidinggeven aan familie van vijftig en zestig jaar.”

Het was Kooistra al snel duidelijk dat de drie Kooistra supermarkten geen partij waren voor ketens als Albert Heijn, C1000, Super de Boer en Poiesz. Hij speelde in op de expansiewens van de ‘Jumbo familie’ Van Eerd, die met hun formule uitbreiding zocht in het Noorden van Nederland.

Erik Kooistra: “Ik kwam in december 2002 in aanraking met de familie en het klikte vanaf het eerste moment. Nog voor de jaarwisseling konden we er ‘een klap op geven’. In maart 2003 hadden we de eerste drie Jumbo’s in NoordNederland. De rest is geschiedenis; anno 2020 zijn dat er negen en naar verwachting houdt het daar niet mee op.”

“Cultuur heeft veel kanten. Bolsward heeft een aantal monumentale historische gebouwen die tot het cultureel erfgoed behoren en voor het nageslacht in stand moeten worden gehouden.

Het volkslied zingen bij Heerenveen voordat de wedstrijd begint, dát is cultuur en dat vind ik machtig. Me in het theater een avond bescheuren om een cabaretier, dat is cultuur en vind ik heerlijk. Vroeger gingen we met een vriendengroep het hele land door om bepaalde bands te horen, van Het Bolwerk in Sneek tot Paradiso in Amsterdam. Dat is cultuur en daaraan terugdenkend kan ik er nog steeds van genieten. Dat is allemaal cultuur. Maar levens van mensen veranderen, hun normen en waarden verschuiven, dus cultuur is dynamisch. Daar zul je je - gedeeltelijk - aan moeten aanpassen. Onze kinderen vinden, als ze straks volwassen zijn, misschien wel heel andere dingen leuk, lekker, spannend en mooier dan wij nu.”

Waar geniet je van?

“Voornamelijk van kleine dingen. Als ik mijn voetbalteam - ik ben ook trainer - zie genieten van het voetbal. Als ik mijn zoons zie spelen. Als we met een ploegje ‘s zondagsmorgens door het bos fietsen en de hele wereld voor onszelf hebben.

Als ik de muziek hoor waar ik van hou, lekker wijntje, lekker eten. Verrast worden. Maar ook om anderen te verrassen, zowel de mensen heel dicht bij je, als de klanten in onze winkels. Het liefst maken we van elke Fries een Bourgondiër.”

Wat voor mens ben jij?

“Ik ben open en eerlijk. Ik ben absoluut geen politiek ‘dier’, want ik maak van mijn hart geen moordkuil en zeg precies wat ik denk. Dat word je niet altijd in dank afgenomen, maar op termijn kom je daar volgens mij het verst mee. Ik neem al mijn beslissingen met mijzelf als referentiepunt: wat zou ik ervan vinden als er zoiets werd besloten; heb ik daar behoefte aan?”

NUMMER 02 • 2020

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

15

bolsward-ijsselmeerkust

16

TEKST EN FOTO’S PIEBE PIEBENGA

9 IN e

1963 PIET VENEMA UIT MAKKUM

De Elfstedentocht van 18 januari 1963 is de meeste barre die ooit verreden werd. Stuifsneeuw, bijtende kou, snoeiharde wind. IJs dat amper begaanbaar is.

Scheuren, hobbels, spleten. Hoeveel mensen kent u die de tocht van ’63 uitgereden hebben? Grote kans dat uw antwoord is: geen één. Niet zo raar. Van de 9294 toertochtrijders finishten er slechts 69. Van de 577 wedstrijdrijders wisten er 58 op tijd binnen te komen. Wij spraken met de nummer 9, de nu 87-jarige Piet Venema uit Makkum. Noteert u vier kruisjes achter zijn naam en een medaille.

V

Venema woont sinds 1972 in Makkum. Kwam in dat jaar in de prachtige gemeente Wonseradeel werken met zijn 27 dorpen. Eerst als adjunct- en al vrij snel als directeur bij Gemeentewerken. Hij werd meteen ook commandant van de Brandweer en de BB, de toenmalige Bescherming Bevolking. Op het naambordje naast zijn bel staat P.S. Venema. “Pieter Sjirk is het officieel.” In 1933 geboren te Murmerwoude, nu onderdeel van Damwoude. Pake was huisschilder. Heit was dierenarts. Beppe van vaderskant was Hindrikje Veldstra, telg uit het befaamde Oudkerker hardrijdersgeslacht. Allemaal kortebaanrijders. Zodra het vroor nam heit hem mee het ijs op en sleepte hem overal mee naartoe om te laten zien waar je op moest passen. Wat betrouwbaar ijs is en wat niet.

1956

Piet heeft een aangeboren uithoudingsvermogen.

Hij is voetballer. Op de HBS ontdekt de gymleraar zijn talent voor hardlopen. Hij traint hem voor de 1500 meter. “Een rotafstand. Niet lang, niet kort.

3000 en 10.000 meter kun je veel beter doseren.”

In ’56 zit ie in Groningen in een kosthuis omdat hij stageloopt voor de HTS. De winter valt in. Hij krijgt vorstverlet en gaat meedoen met wedstrijden in Groningen. Dat gaat ‘m goed af. Het ijs is dik genoeg voor een Elfstedentocht. Hij belt zijn mem om te vragen of hij mee mag doen. “Dat mag je niet en dat kun je niet”, is haar antwoord. “Geef me heit maar even!” Heit vindt het prima. “Ja, maar ik wil met de wedstijd meedoen.” “Nog mooier”, zegt ie. Vooruit, mem is ook om. Uit stof en laken naait ze een soort ceintuur voor hem met rondom allemaal zakjes. Hij heeft een wollen trui en een wollen schaatsbroek.

De zakjes worden volgepropt met mandarijnen, rozijnen en stukjes kaas. De start is om 5.30 uur.

Piet heeft geen ervaring en denkt: “Als ik tien minuten voor die tijd aanwezig ben is het wel goed.”

Helemaal verkeerd. Als één na laatste is hij op het ijs. Toch wordt hij 45e in een veld van 259 wedstrijdschaatsers. Niet slecht.

KAAS EN MANDARIJNEN BEVROREN In ’63 zorgt hij dat hij ruim op tijd aanwezig is. Als eerste staat hij op het ijs. En weg is hij. Hylke Speerstra en hij horen bij de eerste vier die doorkomen in Sneek.

Daarna raakt Hylke sneeuwblind. Zijn netvlies bevriest.

Hij moet er af in IJlst. Piet Venema gaat met de kopgroep verder. Na Harlingen valt alles uiteen. Het is ieder voor zich. Het weer is bar en boos. In zijn ceintuur zijn de kaasblokjes en mandarijnen allang bevroren.

Alleen de rozijnen kan hij nog eten. Van toeschouwers langs de kant krijgt hij af en toe een boterham.

Tussen pake en beppe

Na Dokkum komt hij in een sneeuwstorm terecht.

Heel fijne sneeuw. Moederziel alleen in een witte wereld. Ook híj raakt sneeuwblind. Broer Jaap zou ergens met een zonnebril langs de kant staan. Hij heeft ‘m nooit gezien. Kon ook niet, met de auto was het parcours niet meer te bereiken. Voortdurend duikt hij voorover in sneeuwduinen. Na elf uur en 38 minuten finisht hij als 9e op de Grote Wielen.

Hij wordt naar een hokje van de EHBO geleid. Daar doen ze druppels in zijn ogen. Langzaamaan ziet hij weer wat. Zijn schaatsen zijn ijsklompen. Ze knippen ze los. Eén teen blijkt bevroren. Hij moet naar het ziekenhuis. Moet er een paar dagen blijven.

“Wel jammer, want de dagen daarna kregen we als kopgroep uitnodigingen om overal te komen schaatsen. Bij de Amsterdamse grachtentocht en zo.

Nou ja, ik kreeg dat jaar naast een kruisje ook een medaille omdat ik bij de eerste tien geëindigd was.”

NUMMER 02 • 2020

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

17

Op de Dyksfeart naar Piaam

Klein ijs-college Zwart ijs Mooiste ijs dat er is. Dichtgevroren bij rustig weer. Moleculen vriezen stevig aan elkaar.

Sneeuwijs Terwijl het water bevriest, sneeuwt het.

Vlokken vriezen aan elkaar. Snel dicht, maar broos. Wit als sneeuw.

Bomijs Klein laagje water, zoals in een plas. Dat bevriest. Zit geen water meer onder. Niet op schaatsen.

Grondijs IJs groeit dubbel zo hard. Bij heel koud weer.

IJsvloer groeit aan de onderkant aan. Tegelijkertijd stijgt het iets warmere water van de bodem omhoog en plakt en bevriest tegen de onderkant van de ijsvloer. Oersterk.

dan over het IJsselmeer terug. Toen dochter Anneke nog klein was verzuchtte ze een keer in een rietkraag onder Gaast: ‘Laat mij hier maar zitten, ik vries hier wel dood’. Dat is later een gevleugelde familie-uitspraak geworden.”

Ribbelijs

RAYONHOOFD EN IJSMEESTER

Ribbels ontstaan door de wind. Moeilijk schaatsen. Gewicht goed achterop houden.

In 1985 en 1986 is Piet Venema rayonhoofd van Wonseradeel. Hij heeft bedongen dat hij de tocht wel zelf mag schaatsen als hij twee substituut rayonhoofden aanstelt voor de dag zelf. Zo schaatst hij de tocht tweemaal met zijn dochter Hiltje. In 1997 gaat die uitzondering niet op. Dan zit Venema zelf in het Elfstedenbestuur en is hij ijsmeester van het gehele traject en kan natuurlijk onmogelijk zelf gaan schaatsen. “Beetje jammer, maar ja.” Raar genoeg ervaart hij die tocht wel als de zwaarste. “De verantwoordelijkheid om te beslissen of de Tocht wel of niet doorgaat is enorm. Er komt zoveel bij kijken. De druk van de pers moet je niet onderschatten. Ze stonden me hier dagelijks voor de deur op te wachten. Op een gegeven moment werden er zelfs vragen gesteld in de Tweede Kamer. In de krant werd ik ‘Wakkoloog’ genoemd.”

Schotsijs Sleepboot door kanaal gevaren. Vreselijk.

KALE BEKER IN MAKKUM “Vroeger bij de hardrijderij was er altijd een touw gespannen waarachter de toeschouwers stonden. Pake en beppe hadden in 1963 net een televisietoestel gekregen. Beppe had ’s morgens op de radio gehoord dat ik in de kopgroep zat. De hele dag had ze daarna achter de eettafel gestaan en naar de televisie gekeken. Toen heit de volgende dag aan beppe vroeg of ze het gezien had op televisie zei ze: ‘Ik haw de hiele dei oan de touwen stean te sjen’.

Na 1963 ben ik ook ijstrainer geworden.

Haalde mijn Bondsoefenmeester-diploma.

Voor het laatste examen moest ik naar Hokij in Den Haag, dat was toen de enige kunstijsbaan in Nederland. Openlucht natuurlijk.

Later ging ik solliciteren bij de gemeente

Eén van de vier Elfstedenkruizen

zelf ook wedstrijden. Hier in Makkum ook. Ik weet nog, op de Zuidwaard reden we een afvalwedstrijd. Hylke werd 1e, ik 2e. Bij de uitreiking stond je in de rokerige gelagkamer van De Prins. Er werd een flinke borrel gedronken. Sibold Attema stond op het biljart en reikte de prijzen uit. Kregen we alle twee een beker. Stond helemaal niets ingegraveerd, gewoon een kale beker. Was natuurlijk allemaal op het laatste moment geregeld. Prachtig. Het is de enige beker die ik boven nog ergens heb staan. Het mooie is, 25 jaar later was het nog precies hetzelfde.

Alleen stond Sibold toen niet op het biljart maar zijn zoon Jelle.”

‘IK VRIES HIER WEL DOOD’ Heerenveen. Daar wilden ze ook een ijsbaan bouwen. Was mijn ijskennis natuurlijk mooi meegenomen. Ik ging ook trainingen geven in Inzell, op een natuurbaan op een bergmeer. Ik reed natuurlijk

Trainen in Inzell.

“IJs is altijd mooi en spannend. Houdt het?

Zodra het maar een beetje kon trok ik er met mijn vrouw Hiltje en mijn dochters Anneke en Hiltje op uit. Langs de Dyksfeart naar Piaam en vandaar naar Workum en

Tot voor kort gaf Venema nog huisvrouwentraining in Heerenveen. Ze vonden het zo jammer dat hij ermee ophield dat ze voorstelden in plaats daarvan gezamenlijk te gaan wandelen.

“Dat hebben we een paar keer gedaan.

Uiteraard met koffie en oranjekoek. Ik heb op heel veel plekken geschaatst, hier in Friesland natuurlijk overal, maar ook in Zweden, Duitsland, Oostenrijk. Maar het allermooiste vind ik het stuk Gaast – Makkum, langs de IJsselmeerkust.

Daar te schaatsen met ondergaande zon. Prachtig!”

18 LIFESTYLE TRENDS 2020

LIFESTYLE TIPS & TRENDS LIFESTYLE TIPS & TRENDS ZES SPECIALISTEN GEVEN HUN KIJK OP DE LAATSTE TRENDS OP HET GEBIED VAN MODE, INTERIEUR, GEZONDHEID, ETEN, BOEKEN, HAAR EN REIZEN...

GROEN GELUK Een nieuw jaar met nieuwe kansen en mogelijkheden. We zijn weer massaal met goede voornemens begonnen. Meer bewegen, minder snoepen, gezonder eten. In deze column geef ik jullie wat tips om meer groenten te eten.

Want ondanks de controverse op het gebied van ‘gezonde’ voeding is iedereen het hierover eens: het consumeren van meer groenten is de manier om gezonder te worden en te blijven. De kans op harten vaatziekten en kanker (doodsoorzaak 1 en 2!) neemt af bij consumptie van meer groente. Groente is de basis voor een gezonde voeding. Groente is rijk aan vitames, mineralen, vezels en bioactieve stoffen.

Het voedingscentrum adviseert om dagelijks minstens 250 gram groenten te eten. Vanuit de natuurvoeding is dat minstens 300 gram en bij een actieve leefstijl zelfs 500 gram. Dat red je dus niet met alleen het avondeten.

Lunch, tussendoortjes en zelf het ontbijt kunnen (deels) uit groenten bestaan.

Door alle kleuren groenten te eten onstaat een grote variatie aan vitamines, mineralen, vezels en bioactieve stoffen. Op deze manier krijg je alle benodigde voedinsstoffen binnen. Kies je voor biologisch dan is dit aandeel nog groter. Dat heeft vooral te maken met de verrijking van de bodem.

ROOS HENDRIKS Royaal Belegd Sneek | www.royaalbelegd.nl

Voor een optimale inname van alle voedingsstoffen is het belangrijk om dagelijks zowel rauwe als bereide groente te eten. De grootste vijand van vitamines en mineralen is koken in water. Veel gaat dan verloren. Qua bereiding heb je het minste verlies bij stomen, vervolgens wokken, stoven en tenslotte koken.

AAN DE SLAG MET JE HUID BEGINT MET REINIGEN! Reinig jij jouw huid dagelijks? De dagelijkse reiniging van de huid is één van de belangrijkste stappen in de huidverzorging. Zonder de huid goed te reinigen kan er geen goede verzorging en geen huidverbetering plaatsvinden.

Helaas wordt de reiniging van de huid vaak onderschat.

Een schone huid neemt beter de werkstoffen op die in een crème of serum zitten. Deze kunnen helaas niet door het ‘vuile laagje’ tot je huid doordringen. Zonder een goede reiniging is er dan ook geen goede verzorging of huidverbetering mogelijk en krijg je een onzuivere huid met verstoppingen.

Belangrijk is het om jouw huid twee keer per dag te reinigen met een reinigingsproduct. Dit kan zijn een reinigingsmilk, reinigingsgel of een foam.

•R einigingsmilk: is het mildste product om een huid te reinigen.

•R einiginggel: is een gel die je mengt met water en die schuimt op de huid.

•F oam: is een schuim dat we mengen met water zodat het nog meer schuimt.

Vaak horen we mensen zeggen dat ze ’s morgens hun huid alleen met water schoonmaken of ’s avonds niet. Fout! Tijdens de nacht scheidt onze huid afvalstoffen en vet uit. Dit laagje zit ’s morgens op je huid en kan er niet met alleen water afgewassen worden.

De schoonheidsspecialistes geven u graag een goed advies over de reinigingsproducten die u kunt gebruiken of over het gebruik van een goede dag- en/of nachtcrème. gaat!

Dus aan de slag met je huid als het om de reiniging

ASTRID HULZEBOS TEENSMA - Eigenaresse Beauty Centre Hair Affair in Sneek www.hairaffair.nl

Een paar simpele maar doeltreffende tips om aan je groente inname te komen: 1. Zorg voor een voorraadje in huis en leg dit in het zicht.

2. Neem bij iedere maaltijd groente. Rasp wat wortel door je havermout, gebruik kiemen/plakjes komkommer/tomaatsalade bij je broodje kaas en een salade bij de boerenkoolstamppot.

3. 5 x S: soep, salade, spread, smoothie en sap.

4. Onderweg? Neem groente mee.

5. Op je bord minstens de helft groente.

6. Kies als tussendoortje groente.

Kies tenslotte in verband met duurzaamheid zoveel mogelijk voor groente van het seizoen. Veel smakelijker en beter voor het milieu.

Enjoy!

OP TIJD NAAR DE KAPPER! Wanneer is het eigenlijk tijd om je haar te knippen? Dit is afhankelijk van het model van je haar, maar ook van de conditie ervan. Het verschilt heel erg per persoon of je snel last hebt van gespleten haarpunten. Hoe sneller je die krijgt, hoe vaker je zou moeten knippen.

De reden dat je gespleten punten en breuken eigenlijk altijd moet knippen, is dat je ze niet kunt repareren: je haar is kapot. Hoewel sommige producten je beloven dat ze je haar helemaal kunnen herstellen... het kan gewoon niet. Natuurlijk zijn deze producten verzorgend voor je haar en geven ze jouw droge puntjes een boost, maar het is geen tovermiddel. Als je ze niet afknipt, gaan gespleten haren alleen maar verder splijten en rafelen.

Bij gespleten puntjes splijt en rafelt je haar in de lengte in twee of meerdere delen. Hierdoor lijken de haren net op takjes. Er zijn heel veel verschillende vormen mogelijk.

Bij haarbreuken hangt het haar slechts aan een paar vezeltjes vast.

Op plekken waar breuken zitten, zie je vaak witte puntjes/bolletjes. Die witte kleur komt doordat de binnenkant van je haar zichtbaar wordt. De witgekleurde puntjes vind je niet alleen op de uiteindes van je haar, maar vaak ook wat hoger in je haar. Je moet ze dus wel afknippen wil je langer en/of gezonder haar.

Wanneer je je haar laat groeien, maar vaak last hebt van gespleten punten, kun je ook de Search & Destroy methode doen. Hierbij knip je alleen de gespleten punten en breuken af, maar laat je de gezonde haren met rust. Het is een tijdrovend klusje, maar wel effectief. Wanneer je dit echter vaak doet, zul je merken dat de onderkant zijn vorm wat verliest. Het is dus raadzaam om je haar en kapsel goed in de gaten te houden en op tijd naar het Perron te gaan, anders moet er alleen maar meer lengte af!

FAIDRA TSAGARAKIS - Eigenaresse Kapsalon Perron 28 Sneek | www.perron28.com

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

19

AAN DE SLAG !

Opruimen in één dag Met deze zachte temperaturen krijgen we onbewust alweer zin in het voorjaar. En ja, daar horen ook de lentekriebels zoals opruimen/schoonmaken bij. Heerlijk; een opgeruimde kast is een opgeruimd hoofd!

Nu de nieuwe voorjaarscollectie langzaam de winkels binnendruppelt is het wel handig om te weten wat we nog hebben hangen van de voorgaande jaren. Dus tijd voor een ‘clean-up’ van je kledingkast.

Hoe te beginnen? Als inspiratie zou je de volgende boeken kunnen lezen: PGERUIMD! O VAN MARIE CONDO Het grootste inzicht uit haar boek?

Houd alleen die items waar je echt blij van wordt.

LIANA MIEDEMA kleurstijliste bij LIANA kleur & stijl | www.lianakleurenstijl.nl

TALKING DRESS VAN MARIEKE EYSKOOT Dit boek gaat over eerlijke kleding en over een groene en bewuste lifestyle.

Het geeft je de antwoorden en wijst je de weg naar je eigen ‘fair fashion lifestyle’. Van shoptips tot ‘was-weetjes’, van ruilideeën tot zelfmaaktrucs, van kleding tot accessoires, verzorgingsproducten, eten en zelfs trouwen.

AAN DE SLAG MET JE DOELEN Aan het begin van het jaar zitten we altijd boordevol plannen en goede voornemens voor het jaar dat gaat komen. Maar er daadwerkelijk mee beginnen én het volhouden ervan zijn vaak moeilijker dan verwacht. Of je nu doelen hebt in je werk, gezonder wilt leven, of meer wilt afspreken met vrienden en familie: met deze planners kun je aan de slag!

Dromen- en doelenplanner van Judith Noordzij.

Dit onwijs handige boek helpt niet alleen om jouw doelen te bepalen, maar ook om ze te bereiken. Wat je doel ook is: de weekplanners en vragenlijsten aan het eind van elke maand helpen je een stapje dichterbij je dromen te komen.

Structuurjunkieplanner Handig als agenda en om kleine taken in op te schrijven, maar ook handig om die grotere doelen in het oog te houden.

Plan per week of maand in wat je wilt bereiken, verdeel het in kleinere ‘tussendoelen’ en op die manier gaat het jou écht lukken.

Veel leesplezier en succes!

LOTTE TERPSTRA - Boekhandel van der Velde Sneek | www.boekhandelvandervelde.nl

Open je kledingkast en aan de slag!

Haal al je kleding uit de kast, je wasmand en de kapstok en sorteer het op je bed in 3 stapels. Zo zie je ook écht hoeveel kleding je hebt.

• Stapel

1 zijn je favoriete kledingstukken • Stapel 2 zijn de twijfels • Stapel 3 draag je niet meer, omdat het (inmiddels) de verkeerde maat is, kapot of een miskoop qua kleur of stijl.

Je maakt je kast schoon en dan hang je je favoriete kledingstukken (stapel 1) er weer in, maar blijf kritisch. Dus bijvoorbeeld drie zwarte hemdjes in plaats van vijf. Bij stapel 2 stel je jezelf de vraag of je het echt nog gaat dragen en/of het te combineren is met stapel 1. En als je blijft twijfelen, stop het dan in een doos en berg het eerst op. En stapel drie, daar kun je misschien iemand anders blij mee maken of je brengt het naar de kringloop. Kapotte en versleten kleding altijd naar de textielbak brengen, dat kan nog prima gerecycled worden.

Als je een nieuw kledingstuk/item toevoegt aan je bestaande collectie, zorg dan dat het minimaal met drie kledingstukken te combineren is. Dan gaat het altijd goed en voorkom je een miskoop.

Heerlijk; nu heb je een opgeruimde kledingkast met alleen maar je favoriete kleding. En voor straks: koop bewust en blijf kritisch!

WE LOVE NATURE! NATUURLIJKE MATERIALEN; DE TREND VOOR 2020 Kies ook in 2020 voor de natuurlijke look & feel door te werken met materialen afkomstig uit de natuur, bijvoorbeeld keramiek of vezelachtig jute of hennep. Stoffen die niet synthetisch aandoen en fijn aanvoelen zijn ook tof. Ook natuurlijke kleuren zullen populair blijven.

Aardse materialen als marmer, versteend hout, keramiek en gegoten acryl komen samen in de woontrend: Down to Earth. Deze duurzame woonstijl draait om het gebruik van natuurlijke en eerlijke materialen met een unieke uitstraling.

Zo geef je je interieur persoonlijkheid en een verantwoorde, eigenzinnige twist. Combineer de natuurlijke, harde elementen met warme texturen als alpacawol en etnische stoffen om het geheel te verzachten en sfeer te creëren in deze woonstijl van 2020.

En in dit interieur draait het ook om liefde voor elkaar, multifunctionele meubels mogen niet ontbreken. Een uitschuifbare eettafel omringd door comfortabele eetkamerstoelen en een royale elementenbank vormen het hart van het woonhuis.

Waar ga jij dit jaar mee EVELYNE BOK - Interieurstylist Sneek | www.evelyneontwerp.nl

aan de slag?

20

&FIT

GEZOND

NUMMER 02 • 2020

Voorlichting over valpreventie in Antonius Ziekenhuis Sneek

Afhankelijk Zaterdag 15 februari organiseert de Antonius Zorggroep, in samenwerking met de gemeente Súdwest-Fryslân, daarom een gezondheidsmarkt in het Antonius Ziekenhuis in Sneek. Deze gezondheidsmarkt staat volledig in het teken van valpreventie bij ouderen. “Het is belangrijk dat we aandacht besteden aan dit thema”, zegt Sandra Galema. Ze is werkzaam als wijkverpleegkundige bij Thuiszorg Zuidwest Friesland (onderdeel van de Antonius Zorggroep) en betrokken bij de organisatie van de gezondheidsmarkt. “Ouderen lopen een verhoogd risico om te vallen. Daarbij komt dat het aantal valongelukken door de toenemende vergrijzing alsmaar groter wordt.

Echter, met een bewuste leefstijl en inzicht in valpreventie kun je valrisico’s vroegtijdig herkennen en daarmee veel narigheid voorkomen.”

Meeste ongelukken gebeuren thuis Als thuiszorgverpleegkundige heeft Sandra regelmatig te maken met valincidenten. “Mijn collega’s en ik besteden dan ook veel aandacht aan valpreventie in de vertrouwde omgeving, want de meeste ongelukken gebeuren ‘gewoon’

Gezondheidsmarkt zaterdag 15 februari Op zaterdag 15 februari laten diverse zorg- en welzijnsorganisaties zien wat zij te bieden hebben op het gebied van valpreventie, gezondheid en beweging voor ouderen. De gezondheidsmarkt vindt plaats in de centrale hal van het Antonius Ziekenhuis in Sneek en is gratis toegankelijk van 10.30 tot 16.00 uur.

FOTO: RIANNA HILARIUS, STUDIO SPONTAAN

In Nederland belandt er elke vijf minuten een 65-plusser op de spoedeisende hulp als gevolg van een val. Niet zelden veroorzaakt zo’n ongeval (ernstig) letsel, waardoor ouderen hun zelfredzaamheid tijdelijk of voorgoed verliezen. De Antonius Zorggroep wil ouderen beschermen door hier voorlichting over te geven. in en om huis. Zo geven we cliënten praktische adviezen om de woonsituatie veiliger te maken en stimuleren we ouderen om alert te zijn op gewoontes. Veel ongelukken komen voort uit onstabiliteit - zoals te snel opstaan uit een stoel - of een onverhoedse beweging. Vallen kan ook lichamelijke oorzaken hebben, zoals bloedarmoede, artrose, zichtproblemen of duizeligheid.”

Vallen voorkomen Een van Sandra’s Sandra Galema, verpleegkundige, en mevrouw Meijer. cliënten is mevrouw Meijer (86). Een jaar geleden werd ze met spoed opgenomen in het ziekenhuis wegens een niervergiftiging. Na een intensief revalidatietraject woont ze - met hulp van de thuiszorg - weer thuis, in een seniorenwoning in Joure. “Sinds mijn thuiskomst, ben ik al een paar keer gevallen”, vertelt mevrouw Meijer. “Gelukkig heb ik er niks aan overgehouden, maar het heeft me wel angstig gemaakt.

Ik weet dat het niet goed is om me alleen maar rond te wentelen in bange gedachten, daarom heb ik veel leuke bezigheden. Drie dagen per week ga ik naar de dagbesteding en ik doe aan

fitness. Door te bewegen, blijven mijn spieren soepel en is de valkans minder groot. Daarbij krijg ik ondersteuning van de fysiotherapeut.

Van de thuiszorgdames krijg ik praktische tips om vallen te voorkomen en ze ondersteunen me bij het opstaan, wassen en aankleden. Ik gebruik een rollator om te lopen en om mijn pols draag ik een persoonsalarm. Mocht ik tóch vallen, dan is de thuiszorg snel ter plekke. Dat geeft me een veilig gevoel. Ik kan mijn angst nu meer opzijzetten en genieten van leuke dingen.”

Hanna van Wier, fysiotherapeut in het Antonius Ziekenhuis: “Vallen is helaas een veelvoorkomend probleem bij oudere mensen. De één moet na een val worden opgenomen in een zorgcentrum of ziekenhuis, bij de ander ontstaat de angst om opnieuw te vallen, met minder beweging en verlies van mobiliteit tot gevolg. Juist dát moeten we zien te voorkomen. Als je door ziekte of letsel lang op bed ligt - of vanwege valangst veel stilzit - verlies je veel spiermassa, zo’n anderhalve kilo per week. Het is dus erg belangrijk om actief te blijven.

Als fysiotherapeut help ik ouderen van verschillende afdelingen om weer vertrouwen te krijgen bij dagelijkse bezigheden, zodat ze na een opname weer veilig naar huis kunnen. In de thuissituatie is het belangrijk om gevarieerd te eten voor een sterk en soepel gestel. Neem de tijd om te bewegen en blijf lekker bezig.

Veel fysiotherapiepraktijken in Sneek en omgeving bieden een valpreventietraining aan, die gesubsidieerd wordt vanuit de gemeente. Verder adviseer ik mensen goed passende schoenen te dragen, regelmatig een bezoek aan de opticien te brengen en voor een veilige woonomgeving te zorgen, dat wil zeggen: voldoende licht in huis, anti-slipmatjes, handgrepen in de badkamer, et cetera. De kans dat je (opnieuw) valt, wordt door deze maatregelen veel kleiner.”

THUISHOTEL ZORGT VOOR GEMAK EN VOORDELEN “Thuishotel biedt allerlei diensten aan huis die mij helpen om zo lang mogelijk thuis te wonen. De vriendelijke medewerkers van Thuishotel regelen dit snel en ik krijg ook nog korting”, vertelt Hans van de Wouw. Hij is abonnee van Thuishotel en ontvangt maaltijden aan huis, personenalarmering en particuliere hulp in de huishouding.

Veilig gevoel Hans (hij wil graag bij zijn voornaam genoemd worden) is Thuishotelabonnee sinds zijn vrouw vanwege gezondheidsproblemen helaas niet meer thuis kan wonen. Het eten van Antonius Maaltijdservice is een uitkomst voor hem. “Wanneer de maaltijdbox aan het einde van de ochtend wordt gebracht, kan ik eigenlijk niet wachten om het op te eten”, glimlacht de 86-jarige. Uit gewoonte eet Hans ‘s avonds warm nadat hij naar zijn geliefde, die gelukkig wel vlakbij woont, is geweest.

De voormalig gymleraar oogt vrij kwiek, maar heeft uit voorzorg personenalarmering geregeld. “Mocht ik nu vallen en niet meer overeind komen, dan druk ik op de knop en wordt er contact gemaakt met een meldkamer. Zij seinen een medewerker van Thuiszorg Zuidwest Friesland in die mij helpt. Ik hoop niet

dat het ooit nodig is, maar het is wel een veilig idee dat ik altijd met één druk op de knop hulp in kan schakelen.”

Diensten en uitjes Naast het aanbieden van diensten (aan huis), organiseert Thuishotel regelmatig uitstapjes, zoals boottochten en workshops over de smartphone en tablet.

“Ik ben erg tevreden over Thuishotel en raad anderen ook aan om te profiteren van het gemak en de voordelen die een abonnement biedt”, besluit Hans.

Wilt u ook Thuishotelabonnee worden?

Een abonnement kost € 21 in 2020.

Neem contact op met Thuishotel via: Telefoon 0515 - 46 12 34 // Mail info@thuishotel.nl Zie ook www.thuishotel.nl

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

21

WOONZORGCENTRUM NIJ DEKAMA

“IEDEREEN ZOU IEMAND ALS RICK IN HUIS MOETEN” Een tijd lang was Rick Henstra (22) op zoek naar een antwoord op de volgende vraag: welk beroep past bij mij? Een half jaar geleden koos hij voor de ouderenzorg. Nu loopt hij met veel plezier stage in woonzorgcentrum Nij Dekama in Weidum.

RENÉ ENGWERDA, EIGENAAR VAN DE BEACH CLUB IN LEMMER, VINDT WERKGELUK HEEL BELANGRIJK.

ONDERNEMEN VANUIT HET HART ONDERNEMEN VANUIT HET HART

RENÉ ENGWERDA, EIGENAAR VAN DE BEACH CLUB IN LEMMER, VINDT WERKGELUK HEEL BELANGRIJK.

De geur van verse koffie komt je tegemoet. De bar wordt gepoetst. De zon schijnt door de hoge ramen naar binnen.

Verschillende medewerkers maken zich op voor een nieuwe werkdag.

Je verse voelt je meteen welkom bij de Beach in De geur van koffi e komt je tegemoet.

De barClub wordt Lemmer.

Deze bij zondere locatie staat op het strand, pal naast het gepoetst. De zon schijnt door de hoge ramen naar binnen. IJ sselmeer. Enmedewerkers trekt dagelijksmaken veel bezoekers uit een alle windstreken.

Verschillende zich op voor nieuwe René Engwerda is gastheer en één van de trotse werkdag. Je voelt je meteen welkom bij de Beacheigenaren.

Club in Volgens ondernemen méérstaat dan op geld verdienen.

Het gaathet Lemmer.hem Dezeisbij zondere locatie het strand, pal naast om werkgeluk! IJsselmeer. En trekt dagelijks veel bezoekers uit alle windstreken.

René Engwerda is gastheer en één van de trotse eigenaren.

Volgens hem is ondernemen méér dan geld verdienen. Het gaat om werkgeluk!

Ondernemend

Samen met een bewoner een puzzel maken in de krant

Op 18-jarige leeftijd haalde Rick het diploma Marketing & Communicatie, maar al tijdens de opleiding wist Rick dat zijn toekomst elders lag. “Een kantoorbaan is niets voor mij. Ik kan niet stilzitten en wil graag iets voor een ander betekenen.”

Omdat Rick niet zo goed wist wat hij precies wilde, ging hij in een winkel werken. Drie jaar lang werkte Rick in verschillende winkels. Toen kwam hij op Facebook een oproep tegen van Patyna.

De zorgorganisatie was op zoek naar vakantiewerkers. Rick besloot te reageren en mocht in Nij Dekama komen. “Na een week voelde ik me al thuis. Ik had gelijk een klik met de bewoners. We gingen koffie drinken, spelletjes doen, wandelen en fietsen op de duofiets.”

Toen het vakantiewerk erop zat, mocht Rick in Nij Dekama blijven. Eerst als woonondersteuner en al snel liep hij ook mee in de zorg. En dat zonder enige kennis of ervaring. “Ik vind het leuk om bij bewoners langs te gaan, ze te helpen bij het wassen en aankleden of gewoon voor de gezelligheid als ik zie dat iemand eenzaam is.” Rick doet graag iets extra’s voor de bewoners. “Als er geen activiteit is, dan verzin ik zelf iets. Ik bak bijvoorbeeld graag voor de bewoners. Ik heb al een paar keer koekjes gemaakt. Bakken deed ik nooit; dat is een hobby op het werk geworden.”

Laatst nam Rick een gourmetstel mee om hamburgers te bakken voor het hele huis. “Ik dacht: wat krijgen de bewoners niet vaak? En wat vinden ze lekker? De bewoners vonden het prachtig en dat is waar ik het voor doe. Een lach op hun gezichten toveren.” Ook met oud en nieuw had Rick een verrassing voor hen in petto.

“Ik doe graag iets extra’s voor de bewoners.”

“De meeste bewoners maken oud en nieuw niet bewust mee, liggen voor 00.00 uur al in bed. Daarom had ik wat siervuurwerk gekocht en dat ik heb ik ‘s middags voor het raam van het restaurant, waar de meeste bewoners zaten, afgestoken. Ze begonnen zelfs te applaudisseren. Dat is toch mooi? Dat je iemand met zoiets kleins kunt opvrolijken. Ja, ik organiseer graag iets voor de bewoners.”

In februari begint Rick met de tweejarige mbo-opleiding maatschappelijk verzorgende ig aan de ROC Friese Poort in Leeuwarden. “Hier heb ik heel veel zin in. Het zorgzame heeft er blijkbaar altijd al ingezeten. Het moest er alleen even uitkomen. Ik werk hier nu een half jaar, maar het voelt als tien jaar. Ik ga iedere dag weer met plezier naar het werk.” Zijn collega’s zijn erg blij met Rick.

Collega Anouk verwoordt het als volgt: “Iedereen zou iemand als Rick in huis moeten hebben.”

Het is hard werken in de horeca. Het team van de Beach Club bestaat hoogzomer uit zo’n 75 medewerkers. Eén van hen is Jan. Sinds 2013 is hij hier via Empatec aan het werk als medewerker algemeen onderhoud. Hij is handig en ziet het Ondernemend werk. Zo moeten er regelmatig lampen vervangen worden. De toiletten vergen Het is hard werken in de horeca. Het team van de Beach Club bestaat hoogzomer onderhoud. En ga zo maar door. Naast al het onderhoudswerk houdt Jan ook de uit zo’n 75 medewerkers. Eén van hen is Jan. Sinds 2013 is hij hier via Empatec omgeving schoon en netjes. Want waar veel mensen samen komen, ontstaat nu aan het werk als medewerker algemeen onderhoud. Hij is handig en ziet het eenmaal afval. Jan heeft zijn draai inmiddels helemaal gevonden. Maar dat heeft werk. Zo moeten er regelmatig lampen vervangen worden. De toiletten vergen wel even tijd nodig gehad. onderhoud. En ga zo maar door. Naast al het onderhoudswerk houdt Jan ook de omgeving schoon en netjes. Want waar veel mensen samen komen, ontstaat nu Structuur eenmaal afval. Jan heeft zijn draai inmiddels helemaal gevonden. Maar dat heeft De horeca kan namelijk soms ook lastig zijn. Het kent weinig structuur. Met wel even tijd nodig gehad. drukke pieken, maar ook rustige periodes. Jan is juist heel erg gebaat bij structuur. In het begin was het daarom wel even zoeken. Wat werkt goed voor Structuur iedereen? Eerst was René de enige die Jan aanstuurde. Inmiddels pakt Jan ook De horeca kan namelijk soms ook lastig zijn. Het kent weinig structuur. Met opdrachten op voor andere collega’s. Iedereen weet wat ‘ie aan Jan heeft. En drukke pieken, maar ook rustige periodes. Jan is juist heel erg gebaat bij andersom. In overleg is er veel mogelijk. Juist doordat Jan zo gestructureerd is structuur. In het begin was het daarom wel even zoeken. Wat werkt goed voor ziet hij het werk. En dat is net wat we nodig hebben, geeft René aan. Zijn Empatec iedereen? Eerst was René de enige die Jan aanstuurde. Inmiddels pakt Jan ook jobcoach komt regelmatig op bezoek. En ziet nog steeds ontwikkeling bij Jan. Als opdrachten op voor andere collega’s. Iedereen weet wat ‘ie aan Jan heeft. En er iets is, kan hij altijd bij zijn jobcoach terecht. Maar ook René staat altijd klaar. andersom. In overleg is er veel mogelijk. Juist doordat Jan zo gestructureerd is Jan is méér dan een medewerker. Hij hoort er helemaal bij! ziet hij het werk. En dat is net wat we nodig hebben, geeft René aan. Zijn Empatec jobcoach komt regelmatig op bezoek. En ziet nog steeds ontwikkeling bij Jan. Als Werkgeluk er iets is, kan hij altijd bij zijn jobcoach terecht. Maar ook René staat altijd klaar.

Geld verdienen is mooi. Ondernemen is fantastisch. Maar werkgeluk vind ik nog Jan is méér dan een medewerker. Hij hoort er helemaal bij! veel belangrijker, zegt René vol overtuiging. Mensen een fijne plek bieden, dat is zijn drijfveer. Een fijne plek voor gasten, maar ook voor zijn team. Ook is hij Werkgeluk van mening dat elke ondernemer een medewerker in dienst moet nemen zoals Geld verdienen is mooi. Ondernemen is fantastisch. Maar werkgeluk vind ik nog Jan. Een medewerker via een sociale werkvoorziening. Mensen die net even een veel belangrijker, zegt René vol overtuiging. Mensen een fijne plek bieden, dat extra duwtje in de rug kunnen gebruiken. Hiermee help je elkaar. Iemand met is zijn drijfveer. Een fijne plek voor gasten, maar ook voor zijn team. Ook is hij een indicatie kan écht van toegevoegde waarde zijn voor een bedrijf. Ik zou niet van mening dat elke ondernemer een medewerker in dienst moet nemen zoals anders meer willen!

Jan. Een medewerker via een sociale werkvoorziening. Mensen die net even een extra duwtje in de rug kunnen gebruiken. Hiermee help je elkaar. Iemand met een indicatie kan écht van toegevoegde waarde zijn voor een bedrijf. Ik zou niet En dát is waar Empatec het voor doet. Samenwerken met ondernemers anders meer willen! die mensen met een indicatie een warm hart toe dragen. En een prettige werkplek bieden, waar mensen zichzelf kunnen zijn.

En dát is waar Empatec het voor doet. Samenwerken met ondernemers die mensen met een indicatie een warm hart toe dragen. En een prettige werkplek bieden, waar mensen zichzelf kunnen zijn.

22

bolsward-ijsselmeerkust

Wat beweegt jou!

Wat beweegt jou! Is een reeks waarin actieve ouderen worden uitgelicht! De gemeente Súdwest-Fryslân zet zich in voor gezond ouder worden. De Buurtsportcoaches ondersteunen en stimuleren deelname aan beweegactiviteiten.

Wilt u meer weten over beweegactiviteiten voor ouderen? Of wilt u liever eerst een keer meekijken bij een activiteit?

U bent van harte welkom. Ons aanbod staat op www.sudwestfryslan.nl. Heeft u vragen of andere suggesties neem gerust contact op met de Buurtsportcoach via telefoonnummer 140515 of mail naar sport@sudwestfryslan.nl.

De levenslust van Eize de Haan (75) uit Bolsward

YN BEWEGING BLIUWE! Eize de Haan uit Bolsward mag dan 75 jaar oud zijn, hij oogt nog als een jonge kerel. En zo voelt hij zich ook. Samen met z’n vrouw Sijke woont hij vrij en blij aan de Workumer Trekvaart in de ‘Gysbertstad’. Op een wat trieste mistige dag in januari gaan we op bezoek bij het echtpaar met de vraag: “Hoe blijf je op oudere leeftijd vitaal?” Voor Eize is dat niet zo moeilijk: bewegen, bewegen en nog eens bewegen, dat houdt een mens fit.

TEKST EN FOTO’S HENK VAN DER VEER

Het huis van Eize en Sijke de Haan, staat naast een loods die veel weg heeft van een gezellige uitdragerij. Het echtpaar kan maar moeilijk spulletjes weggooien en zeker tijdschriften en kranten worden netjes bewaard om er zo nu en dan de schaar in te zetten.

Sijke heeft een hele knipselverzameling, een computer is handig, maar knipsels zijn ook een rijke bron om in om te ‘sneupen’.

In de loods staat ook een kraan, waar Eize best trots op is, omdat hij de machine zelf helemaal heeft gerestaureerd. Overigens ook niet zo vreemd voor iemand die tijdens z’n arbeidzame leven bij een loonbedrijf heeft gewerkt. In de loods staat ook allemaal materiaal van z’n overburen, de schapenvachtlooierij van Van Buren, aan de andere kant van de trekvaart. “Dy binne oan it ferbouwen, dêrom fungeart de loads no even as opslach”, legt De Haan uit. Naast het sleutelen aan de kraan is De Haan ook gek op buitenboordmotoren. “Om dêr oan te prutsen.”

ELFSTEDENBEDWINGER Als we aan de keukentafel zitten somt Eize de Haan met een ‘big smile’ z’n sportieve prestaties op, die er niet om liegen. “No, dêr gean we. Ferline jier ha ik foar de fyftichste

kear de Fyts Alvestêdetocht riden. Ik ha al de startbewizen bewarre. Ik fyts op in Koga Miyata, dy’t ik mei in sekfol gûnen en ryksdaalders betelle ha. De earste tritich tochten ha’k allinne riden en de lêste tweintich jier mei myn soan André (53). We hawwe noch twa bern, Peter (43) en Jolanda (51). Dat fytsen mei André is gewoan in tradysje wurden.

De Kuier Alvestêdetocht ha’k 25 kear rûn en de lêste trije Alvestêdetochten op redens ha’k ek riden. Ik ha dus it Elfstedenbrevet ek krige omdat ik oan alle trije ferskillende tochten meidien ha. Oh ja, ek noch trije kear op skeelers. De swiertste fûn ik trouwens de Alvestêdetocht op ’e step. Dat wie ien kear en net wer.”

Tussen neus en lippen vertelt Eize ook nog even dat hij jaren gevoetbald heeft en niet te vergeten was hij ook nog eens 25 jaar scheidrechter. Als de plaatselijke voetbalclubs om een scheidrechter verlegen zitten, is De Haan nog altijd bereid om te fluiten.

En om de grensrechtersvlag te hanteren is geen enkel probleem voor de vitale zeventig plusser.

oplepelt en wil wel commentaar geven. “Sa hat er altyd west. Wij binne al 55 jier troud. Ik ha Eize noait oars kennen. Hij hat gjin sit yn ’t gat. Hij kin net thússitte. ’k Bin it wend.”

Niet alleen de Friese elf steden zijn door Eize de Haan tientallen keren sportief bedwongen. Ook familiebezoekjes legt hij op z’n ‘Japanse ijzeren ros’ af.

OP DE FIETS NAAR WEESP GJIN SIT YN ’T GAT Sijke de Haan ziet en hoort het met een glimlach aan, als haar man zijn palmares

“Ja, ik gean wol op ’e fyts nei myn broer yn Weesp. Moarns om fiif oere fan hûs en dan ‘een rondje Amsterdam’. At ik dan yn Weesp

NUMMER 02 • 2020

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

23

“F’ral net stil sitten bliuwe, oars falst yn dat gat.

Dat moatte je net wolle.

Bewege! Der op út.”

bin drink ik dêr in bakje kofje. Dat fyn ik gesellich. Nei oardel oere gean ’k wer nei Amsterdam, dêr ’t ik oer de Tesselschadebrug ryd en sa Noard-Hollân wer yn.

Mei elkoar sa’n twa en in heal hûndert kilometer je. Ik doch it elk jier in kear”, zegt De Haan alsof het een peuleschil is.

“Syn suster wennet no yn Alkmaar, dêr giet er no ek hinne op ’e fyts”, vult z’n echtgenote aan. En ook Marinestad Den Helder wordt regelmatig bezocht om ‘even te sjen oft der ek noch wat nijs yn ’e haven leit.”

LEVENSSTIJL Het brengt ons bij de vraag of De Haan er ook een gezonde levensstijl op na houdt.

Drinkt hij bijvoorbeeld wel eens een biertje of ‘slukje’?

“Drinke? Sjoch dêr”, antwoordt de sportieveling en wijst naar de keukenkraan.

“Ik drink allinne wetter, oars net.” Als er lange afstanden worden gefietst, neemt De Haan alleen het meest noodzakelijke mee in een klein fietstasje. Geen onnodige ballast mee op reis!

“En smoke? Ja, ik ha wol smookt, mar altyd at de trenings foar it riden begûnen dan smiet ik it pakje shag op it oanrjocht en sei ‘jim meie it wol ha’. Ik smookte dan net mear, ik woe yn goeie kondysje komme foar it riden. Eartiids ha ’k in soad reedriden. Koartebaan. Prachtich fûn ik dat.

Jonges as Jetze Pascal koene ôfgryslik hurd. Nee, dy koe ’k net beride. Ik ha de jonges fan Poepjes út Makkum noch wol riden sjoen op houtsjes sûnder skuon. Op sokken. Kinst dy net mear foarstelle no?”

Eize de Haan heeft wel een advies aan mensen die met pensioen gaan: “F’ral net stil sitten bliuwe, oars falst yn dat gat. Dat moatte je net wolle. Bewege!

Der op út. Ik kuier elke jûn nei iten Boalsert om, dêr bliuwe je fit bij. Underweis fyn ik soms fan alles. Dan lizze der deade bisten yn ’e ûnderwâl en dy nim ik mei nei hûs. At se de muoite wurdich binne, lit ik se opsette! Lêstendeis ha ’k in moai iisfûgeltsje yn ’e loads fûn, dy hie him deaflein. Ha’k ek opsetten. Moai no?!”

24

NUMMER 02 • 2020

CULTUUR

De De Uitdaging Uitdaging presenteert...

De Uitdaging presenteert...

&UITGAAN BRANDEND CONTENT

Theatercollege Theatercollege schr�ver ver Frank Westerman schr� schr� ver Frank Westerman Westerman vr�dagavond dagavond 7 7 februari vr� in Lewinski Sneek vr� dagavond februari in in Lewinski Lewinski Sneek Sneek

Onlangszat zat schrijver schrijver en en journalist journalist Frank Onlangs Frank Westerman Westermanweer weeraan aantafel tafelbij bijDeWereldDraaitDoor, DeWereldDraaitDoor,dedeboeren boeren Onlangs zat schrijver en gezien journalist Frank Westerman weer aan tafel bij DeWereldDraaitDoor, de boeren zijn boos dat ze worden als hoofdschuldigen aan de stikstofuitstoot. zijn boos dat ze worden gezien als hoofdschuldigen aan de stikstofuitstoot.InInzijn zijnalalweer weerruim ruim1010jaar jaar zijn boos dat ze worden gezien als hoofdschuldigen aanhet de stikstofuitstoot.

In zijn al weer ruim 10 jaar oude klassieker De Graanrepubliek beschrijft Frank hoe boerenerf de afgelopen honderd jaar door oude klassieker De Graanrepubliek beschrijft Frank hoe het boerenerf de afgelopen honderd jaar door oude klassieker Graanrepubliek beschrijft Frank hoe het boerenerf de afgelopen honderd jaar door destormen stormen vanDe de geschiedenis geschiedenis is de van de is gegeseld. gegeseld. de stormen van de geschiedenis is gegeseld.

Maar Frank heeft meer schitterende boeken op zijn naam staan, zoals Maar Frank heeft meer schitterende boeken op zijn naam staan, zoals Ararat, De Stikvallei en meer recent Deboeken wereldop volgens Darp.staan, zoals Maar Frank heeft meer schitterende zijn naam Ararat, De Stikvallei en meer recent De wereld volgens Darp.

Ararat, De Stikvallei en meer recent De wereld volgens Darp.

In 2018 verscheen zijn boek In 2018 verscheen zijn boek Wij de mens: in dit boek neemt hij In 2018 verscheen zijn boek Wij de mens: in dit boek neemt hij zijn meeinop filosofische Wij lezers de mens: diteen boek neemt hij zijn lezers mee op een filosofische wereldreis van op de een Maasvallei tot op zijn lezers–mee filosofische wereldreis – van de Maasvallei tot op de vulkaanhellingen van Indonesië. wereldreis – van de Maasvallei tot op de vulkaanhellingen van Indonesië.

Een meeslepende tijdreis onze de vulkaanhellingen vannaar Indonesië.

Een meeslepende tijdreis naar onze oorsprong: wie zijntijdreis wij en waar Een meeslepende naar onze oorsprong: wie zijn wij en waar komen we vandaan?

Als en wijwaar de oorsprong: wie zijn wij komen we vandaan? dezijn, overtreffende trap vanAls hetwij dier komen we vandaan?

Als wij de overtreffende trap van het dier zijn, waarin schuilt dan overtreffende traphet vanonderscheid? het dier zijn, waarin schuilt dan het onderscheid? waarin schuilt dan het onderscheid?

Allemaal slaan we verwoed met onze staart op het water, maar anders dan Allemaal slaan we metons onze staart op het doet… water, maar anders dan de walvis menen wijverwoed mensen dat spetteren ertoe Allemaal slaan we verwoed met onze staart op het water, maar anders dan de walvis menen wij mensen dat ons spetteren ertoe doet… de walvis menen wij mensen dat ons spetteren ertoe doet…

Komende vrijdag 7 februari geeft Frank over Wij de mens een Komende vrijdag 7 februari geeft Frank over Wij debegint mens een theatercollege bij Lewinski in Sneek.

Het programma om 19.45 uur.

Komende vrijdag 7 februari geeft Frank over Wij de mens een theatercollege bijmooie Lewinski in Sneek.

Het programma begint aan om 19.45 uur.

Wie helemaal een avond wil hebben, gaat voorafgaand theatercollege bij Lewinski in Sneek. Het programma begint om 19.45 uur.

Wie helemaal een mooie avond wil hebben, gaat voorafgaand aan de lezing van Frank eerst eten bij Lewinski.

Wie helemaal een mooie avond wil hebben, gaat voorafgaand aan de lezing van Frank eerst eten bij Lewinski.

Kosten college € 10,de lezing van Frank eerst eten bij Lewinski.

Kosten college € 10,Kosten college € 10,-

Ook Ook Ook interessant! interessant! interessant!

Een culturele Een culturele zondagmiddag één Een culturele bijbij zondagmiddag één van de mooiste podia zondagmiddag bij één van de mooiste podia van Friesland: Podium van de mooiste podia van Friesland: Podium Pingjum van Friesland: Podium Pingjum Pingjum

There is enough for everybody’s There is enough for everybody’s need, butisnot for everybody’s There enough for everybody’s need, but not for everybody’s greed (Gandhi) need, but not for everybody’s greed (Gandhi) Begin 1900 waren we met 2 miljard greed (Gandhi) Begin 1900 waren we met 2 miljard mensen deze wereld.

Beginop 1900 waren we De met 2 miljard mensen op wereld. voorspelling is deze dat we in 2100De met mensen op deze wereld.

De voorspelling is datzijn. we in 2100 met zo’n 10 miljard zullen Hoe gaan voorspelling is dat we in 2100 met zo’n 10 miljard zullen zijn.

Hoe gaan wezo’n dat organiseren?

Lezing 10 miljard zullen zijn.met Hoe gaan we dat organiseren?

Lezing met Cees directeurLezing van Wetsus weBuisman, dat organiseren? met Buisman, directeur van Wetsus en Cees auteur van het essay De is Cees Buisman, directeur mens van Wetsus en plaag. auteur van het essay De mens is geen en auteur van het essay De mens is geen plaag. geen plaag.

8 MAART 2020 | PODIUM 8 MAART PINGJUM | €2020 7,50 | | PODIUM 8 MAART 2020 | PODIUM PINGJUM | € 7,50 AANVANG 14.30 UUR| PINGJUM | € 7,50 | AANVANG 14.30 UUR AANVANG 14.30 UUR

K�kk voor voor meer meer informatie en tickets: www.deuitdaging.frl K� informatie en tickets: K� k voor meer informatie en tickets: www.deuitdaging.frl www.deuitdaging.frl

25 TEKST HENK VAN DER VEER

WIE WORDT DE NIEUWE PRINS CARNAVAL

VAN IT FYFKESRYK?

In Blauwhuis, een van de ‘Roomse enclaves’ in Friesland, houden ze wel van een feestje. De Blauhúster Merke en het al even ‘wereldberoemde’ Blauhúster Túnfeest, zijn er exponenten van. Eén keer per jaar kan het allemaal nog net even gekker als de carnavalsprins van De Fyfkes het dorp omtovert in Fyfkesryk. Dit jaar alweer voor de 53ste keer. Aan het woord Jelmer Ettema (34), sinds twee jaar voorzitter van cv De Fyfkes, die overigens niet in Blauwhuis woont, maar op de ouderlijke boerderij in Dedgum, onder de rook van Blauwhuis.

‘IK BIN IN BLAUHÚSTER, MAR WENJE NET YN BLAUHÚS’ “Wij fiere sûnt 1968 karnaval yn Blauhús. Ik bin fan húsút Rooms Katolyk en wij gongen yn Blauhús nei skoalle. Dus ik bin in Blauhúster mar ik wenje net yn Blauhús”, aldus de preses van de Blauhúster carnavalsvereniging. Dat Jelmer op en top Blauhúster is, wordt wel duidelijk als hij vertelt over zijn connectie met de plaatselijke carnavalsvereniging. Sinds 2011 is de jonge Blauwhuister betrokken bij de vereniging, eerst als lid van de Raad van Elf en later als bestuurslid van De Fyfkes.

Als langstzittende in het bestuur kreeg Jelmer twee jaar geleden de voorzittershamer van de club.

“Wat mij besielde om bestjoerslid en no foarsitter fan de karnavalsferiening te wurden”, herhaalt Jelmer enigszins verbaasd de vraag om na drie seconden te reageren met: “Yn 1968 is troch in freoneploech de karnavalsferiening oprjochte. It is foar mij gewoan in ûnderdiel fan myn libben. Dat begûn al op de basisskoale dêr’t we keunstwurkjes foar it karnaval makken.

Bij ús thús wie it al net oars, heit en mem gongen en gean ek nei it feest. Myn twa âldere sussen krekt sa. Eins heart dat gewoan bij it libben yn Blauhús. Omdat ik in echte Blauhúster bin, mei ik ek graach feestfiere.”

Het bestuur fan De Fyfkes komt vier keer per jaar bij elkaar, met daarnaast ook nog een viertal ledenvergaderingen, waarvan de belangrijkste die na de elfde van de elfde is. Dat is namelijk de afsluiting van het carnavalsjaar. De zaterdag daarop wordt de nieuwe prins gekozen, maar die keuze blijft geheim tot aan het volgende carnaval.

PRINS KARNAVAL BLIUWT GEHEIM! “At ik al ris Prins Karnaval west ha? Nee! Wij hawwe in list mei nammen dy’t ferkiesber binne om Prins te wurden. Dit jier hiene we in stik as fiif/seis, dy’t yn’e running binne om Prins te wurden. Asto safolle jier bij de klup bist, dan komst op’e list en kinst keazen wurde. Neidatst in kear Prins west hast, bist de folgjende kear net ferkiesber.

Alle manlju fan’e klup, dus de Rie fan Alve, de Grootvorst, de Searemoanjemeesters dy kieze anonym ien fan dy nammen.”

“Dat bart yn it djipste geheim en is foar ús it aldermoaiste omdat wij ien fan de weinige klups binne dy’t it stilhâlde oant de freeds fan it karnaval. Dêr binne we wol unyk yn.

Op de freedtejûn hawwe altyd in kabaretstik, skreaun en spile troch ús eigen leden.

Foardat it kabaret begjint hawwe wij in opkomstwein en dêr sit de prins yn. It is in fjouwerkante bak, dêr’t wat opsetten wurdt dat op de prins slacht. It moaiste is, dat wannear’t de karre binnen riden komt

noch gjinien wit wa’t de Prins is. Nei’t de searemoanymeester sein hat ‘Prins meitsje jo bekend’, earst dan wite de minsken it. De Prins kiest syn eigen namme út en wurdt op de freedtejûn bekend makke.

Ik wit no al wa’t de Prins is, krekt as de oare klupleden. Mar we prate der absolút net oer, dat is ek sa aardich en bêst unyk. Der ûntsteane yn Blauhús spekulaazjes en dat is wer prachtich. Yn it programmaboekje dat in pear wike foar it karnavalsfeest út komt, stiet al in foarwurdsje fan de nije Prins, mar syn namme noch net. Dy namme hat faak wat mei de Prins of syn komôf te meitsjen.

De Prins moat sels syn page wer freegje.”

‘JA, NEE EN SOE SAMAR KINNE!’ Jelmer Ettema vertelt het verhaal over de geheimhouding van de Prins rustig en ingetogen, zonder een spier te vertrekken.

Ook als ik suggereer dat hij dit jaar de nieuwe Prins carnaval van Blauwhuis zou kunnen zijn: “Ja, ik soe de nije prins wêze kinne. Ja!” Ook na doorvragen blijven de antwoorden summier met ‘ja’, ‘miskyn’, ‘soe samar kinne’. De voorzitter vertrekt geen spier en kijkt de vragensteller recht in de ogen.

CARNAVALSFEEST

BLAUWHUIS 21 t/m 23 februari Het carnavalsfeest in Blauwhuis oftewel ‘It Fyfkesryk’ is een feest voor het hele dorp, waar eigenlijk iedereen aan meedoet. Het feest vergt aardig wat voorbereiding en er zijn verschillende commissies mee belast. De start is op vrijdagavond en het feest eindigt op zondagavond.

Dit jaar is het carnavalsfeest in Blauwhuis op 21, 22 en 23 februari.

Voor het volledige programma verwijzen we naar de prachtige site van de vereniging: www.defyfkes.nl

26

NUMMER 02 • 2020

FEBRUARI

programma

TÜÖTTENZAAL

BOLWERKZAAL

Datum

Voorstelling

Datum

Show

di. 11-02

Muzikaal eerbetoon aan onder meer Tina Turner, Aretha Franklin Soul Sisters

za. 08-02

VERS! Festival voor jong talent Met o.a. Ruben Hein en Broken Brass

vr. 14-02

Our Oceans

za. 15-02

Tim Akkerman & The Ivy League + Sylvie Stone

vr. 21-02

The Crooked EP-release

za. 22-02

The Kik

vr. 28-02

Snelle + Noorderlicht

wo. 12-02

Porgy Franssen & Jacqueline Blom Tonio

do. 13-02

Stef Bos Tijd, om te gaan leven

vr. 14-02

Mijn man begrijpt me niet

Victoria Koblenko, Anouk Maas & Tanja Jess Mijn man begrijpt me niet

zo. 16-02

Cor Bakker, Jacques Klöters e.a.

De Gouden Jaren II

wo. 19-02

Fred van Leer Leer van Fred LIVE

do. 20-02

NOORDERKERKZAAL

Doornroosje de Musical Sita Vermeulen, Titus & Fien e.a.

Datum

Voorstelling

za. 08-02

VERS! Festival voor jong talent Met o.a. Ruben Hein en Broken Brass

wo. 12-02

Voorspeelavond piano Leerlingen van Wietse Marra

do. 13 -02

Voorspeelavond dwarsfluit Leerlingen van Jeanette Valkema

za. 15-02

Tryo Trio cabaretiers try-outen

wo. 19-02

Daan Boom De Eerste

do. 20-02

Nina June Minimal

vr. 21-02

Debby Petter De liefde voorbij

zo. 23-02

Topzondag met Koffiegeur Duo Scholten & Flach

za. 29-02

Fljimsk Wer sil dit hinne?

di. 03-03

Voorspeelavond saxofoon & piano Leerlingen van Paul van Batenburg & Dennis Dronkers

wo. 04-03

Voorspeelavond keyboard, orgel en piano Leerlingen van Michiel Merkies & Janny Bennen-Stakelbeek

vr. 21-02

Tago Korean Drum

za. 22-02

Waylon My Heroes Have Always Been

Cowboys

wo. 26-02

Rumag De internetsensatie

do. 27-02

Marcel Hensema Alles in de Hens

vr. 28-02

De Parelvissers Staatsopera van Tatarstan

za. 29-02

Her Majesty Are you ready for the country?

Nina June

KUNSTENCENTRUM ATRIUM THEATERSTUDIO Datum

Voorstelling

za. 08-02

VERS! Festival voor jong talent Met o.a. Ruben Hein en Broken Brass

zo. 16-02

Karel Casier & Dieske Krijnders Moes

Snelle

HT C O ERK

V

UIT

PRODUCTIE

Tim Akkerman & Ivy League Meer informatie? Kijk op THEATERSNEEK.NL

HETBOLWERK.NL

Giest mei?

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

27

IN DE SCHIJNWERPERS:

Niels van der Wal Muziekschool Bolsward is de plek om een instrument te leren bespelen of om zangles te volgen. Er wordt les gegeven aan kinderen, jongeren en volwassenen.

De docenten zijn door de wol geverfde muzikanten. In Groot Bolsward/IJsselmeerkust maken we elke maand kennis met één van hen. Deze keer maken we een uitstapje naar Kunstencentrum Atrium in Sneek, waar Muziekschool Bolsward onder valt. Hier is dansdocent Niels van der Wal namelijk begonnen met een nieuwe serie van zijn bijzondere cursus ‘Dansen met Parkinson.’

Toegankelijk en gezellig

Wetenschap

Kunstencentrum Atrium biedt de lessen sinds 2018 aan. Op maandagochtend wordt door twee groepen een uur gedanst in de Noorderkerkzaal. De lessen zijn zeer toegankelijk.

Iedere groep bestaat uit ongeveer tien man, zodat Niels iedereen persoonlijke aandacht kan geven. “Danservaring is niet vereist, iedereen kan meedoen. Sterker nog: de meesten hebben nooit eerder gedanst.” In de les wordt gewerkt aan onder meer de conditie, spierkracht, flexibiliteit, mobiliteit, coördinatie en evenwicht. Maar niet alleen op fysiek vlak brengt het dansen veel, weet Niels. “Het is ook heel gezellig. Tussen de twee lessen door zit een half uur waarin beide groepen koffie drinken en een praatje maken in het Atrium Café. Dit moment is heel belangrijk. De zieke van Parkinson kan mensen namelijk het gevoel geven dat ze er niet bij horen, waardoor ze thuis komen te zitten. Met het dansen is de kans op een isolement kleiner. Zo vormen mijn lessen naast het medisch domein ook een alternatief ter aanvulling op het sociaal domein.”

De lessen van Niels worden wetenschappelijk onderzocht. Uit studies is al gebleken dat mensen met de ziekte van Parkinson langer zelfstandig functioneren als ze meer in beweging zijn en dat dansen een positieve bijdrage levert aan de balans en loopsnelheid van mensen met Parkinson. Ook zijn er aanwijzingen dat het de kans op vallen vermindert. Niels: “In februari komt er een masterstudent bewegingswetenschappen bij ons langs om te observeren. Hier kunnen de dansers vrijwillig aan meedoen.” Niels hoopt in de toekomst meer speciale danslessen te geven. “Met een aantal andere dansdocenten in Friesland onderzoek ik momenteel wat dansen kan betekenen voor mensen met dementie. Sowieso vind ik dat er meer danslessen voor senioren moeten komen. De maatschappij vergrijst en er zijn volgens mij best veel mensen die binnen hun mogelijkheden graag willen bewegen.”

Rekening houden met beperkingen

& THE IVY LEAGUE

BOLWERK – ZAterdag 15 FEBRUARI Tim Akkerman heeft een nieuwe plaat en komt die op zaterdag 15 februari bij Poppodium Bolwerk laten horen. ‘Lions Don’t Cry’ doet denken aan zijn vroegere werk met Di-rect, maar bevat ook Amerikaanse invloeden. Akkerman en zijn band The Ivy League komen naar Sneek.

Na een uitverkochte club- en theatertour met ‘Tim Sings The Boss’, waarbij hij nummers van zijn grote held Bruce Springsteen ten gehore bracht, herontdekte Akkerman zijn liefde voor Amerikaanse rock en met name voor Bruce en Pearl Jam. Voor zijn nieuwe album heeft hij tien nummers geschreven die recht uit het hart komen. Na veertien jaar huwelijk is de singer-songwriter nu een alleenstaande vader en combineert hij zijn muzikantschap met de liefde voor zijn kinderen. Het verwerken van de breuk loopt als een rode draad door ‘Lions Don’t Cry’: van verdriet bij zijn kinderen tot zelf een nieuwe weg inslaan. Het album klinkt daarmee als een persoonlijke brief die iedereen mag lezen.

Wat Akkerman nog nooit gedaan heeft, is zijn band op de voorgrond zetten. Na bijna tien jaar samen spelen, kriskras door heel Nederland, is zijn vaste band een hechte vriendengroep geworden. Niet meer dan logisch om dan als één geheel naar buiten te treden. Vanaf de release van de eerste single ‘Underestimate’ gaat de band als Tim Akkerman & The Ivy League door het leven.

SYLVIE STONE In het voorprogramma staat Sylvie Stone. Dit drietal brengt muziek met een verhaal, geïnspireerd door het leven. Zware thema’s zoals verlies en verdriet worden niet gespaard, al proberen de heren het ook luchtig te houden en een boodschap van hoop uit te dragen. De gitaargedreven muziek is oprecht en sferisch en nodigt het publiek uit om in het moment stil te staan bij hun eigen leven.

In oktober 2019 verscheen de debuutsingle, ‘Days Gone By’.

ZATERDAG 15 FEBRUARI // ZAAL OPEN: 21.00 UUR // PRIJS: € 18,- (VVK € 15,-)

trum Atrium. Kinderen vanaf 4 jaar leren bij hem de eerste pasjes bij Algemene Dansante Vorming. Daarnaast verzorgt Niels de lessen jongensdans (vanaf 6 jaar); jazz voor kinderen (tot 12 jaar); is hij de dansdocent van het razend populaire KinderMuziekTheater (KMT); en geeft hij les op scholen.

Voor het geven van de cursus ‘Dansen met Parkinson’ volgde Niels een speciale training. “In het begin was het natuurlijk even wennen, maar ik vind het superleuk en een mooie uitdaging. Zo moet ik rekening houden met de beperkingen van de groep, creatief zijn en goed kijken naar ieders mogelijkheden. Zo is het draaien vaak best lastig en dat komt nu eenmaal veel voor bij dansen. Ook kunnen de dansers niet een uur alleen maar staan. Om die reden zijn er tussendoor zittende oefeningen en kan er gebruik worden gemaakt van een stoel.”

Gratis proefles De cursus ‘Dansen met Parkinson’ bestaat uit zeventien wekelijkse lessen tot de zomervakantie. Er zijn twee groepen op maandag, van 10.30 tot 11.30 uur en van 12.00 tot 13.00 uur. De eerste les was op maandag jl., maar later instappen is mogelijk. De eerste les is altijd een gratis proefles. Aanmelden kan via www.kunstencentrumatrium.nl.

THEATER SCHMINKTEAM BIJ VOORSTELLING MOES Zondag 16 februari is het Theater Schminkteam weer aanwezig in Theater Sneek, voorafgaand aan de familievoorstelling ‘Moes’ voor onze jonge bezoekers. Na deze familievoorstelling kunnen ze zelf spelen in de kleine kunstspeeltuin, gebaseerd op Moes.

TROOSTRIJKE BEWERKING TONIO ‘Tonio’ is de toneelbewerking van de indrukwekkende bestseller van A. F. Th. van der Heijden over het verlies van zijn 21-jarige zoon. Voor Jacqueline Blom en Porgy Franssen gaat deze voorstelling in de eerste plaats over troost. Ze spelen twee ouders die proberen om samen overeind te blijven. In hun worsteling met het grootst denkbare verdriet schuilt de hoop dat het leven uiteindelijk overwint.

Drie maanden lang staan Porgy en Jacqueline op het toneel als ouders die hun kind hebben verloren. Porgy: “Natuurlijk is dat een afschuwelijk verhaal. Maar we willen Tonio met deze voorstelling iets anders laten zien. Dat het heel erg is, weten we namelijk al. Daarover gaat het boek en dat is prachtig voelbaar geworden in de verfilming. Wij willen laten zien dat de dood uiteindelijk ook over het leven gaat. Het boek is smaakvol bewerkt door de regisseur, Ignace Cornelissen. Hij heeft ervoor gekozen om in te zoomen op de schoonheid van troost en de kracht van het leven. In al die woorden van onvoorstelbaar verdriet schuilt juist de hoop om weer van het leven te kunnen gaan houden.”

In de voorstelling wordt livemuziek en beweging gebruikt. Jacqueline: ‘We vonden het allebei belangrijk om mee te denken over wat voor soort voorstelling het zou worden. Ik had werk gezien van choreograaf Jason Mabana, die op een mooie manier alledaagse gebaren tot dans maakt.

Dat bracht mij op de gedachte dat als je rouwt, je gewone bestaan vol doodnormale handelingen toch doorgaat. Dat idee is uitgegroeid tot een dansende Tonio die zwijgend om ons heen beweegt, gespeeld door Luc de Raad. Tonio zit op een vreemde, maar vertrouwde manier nog steeds in het handelingspatroon van zijn ouders.’

Porgy: De muziek van componist en muzikant Wouter Snoei kleurt soms mee en gaat er soms tegenin. Eigenlijk drijven de tekst, de muziek en de beweging allemaal op de enorme kracht om te willen overleven, om de liefde, die ze eerst met z’n drieën voelden, nu met z’n tweeën voort te zetten. Dat geeft energie.’

TONIO // WOENSDAG 12 FEBRUARI 2020 // 20.15 UUR // WWW.THEATERSNEEK.NL

GLOEDNIEUWE VOORSTELLING ‘DE GOUDEN JAREN’ IN THEATER SNEEK

“Dat smaakt naar meer!”, zei Jacques Klöters na de eerste voorstellingen van de reprise van de Gouden Jaren I. “Wat een fijne groep mensen om mee samen te werken en het samenspel met het publiek is echt om van te genieten.”

Reden genoeg voor hem om zich, net als orkestleider Cor Bakker, ook te verbinden aan de tweede editie van het kijk- en luisterprogramma ‘De Gouden Jaren’. Opnieuw worden, samen met het publiek, in Theater Sneek herinneringen opgehaald uit hun jeugd en die van hun (groot-) ouders. Met historische beelden uit het populaire Polygoonjournaal, vermakelijke verhalen en de mooiste liedjes uit de jaren 50 tot 70 is dit het beste theaterprogramma voor de derde generatie!

DE GOUDEN JAREN II MET COR BAKKER, JACQUES KLÖTERS E.A. // ZONDAG 16 FEBRUARI // 14.30 UUR // WWW.THEATERSNEEK.NL

FOTO: BART REITSEMA

TIM AKKERMAN

FOTO: WIM LANSER

Niels van der Wal

Zelf danst Niels sinds zijn vijfde. “Een buurjongetje nam mij mee naar jazzballet. Ik was gelijk verkocht. Dansen is zo heerlijk! Je kunt alles er even lekker uitgooien. Het dansen in een groep vind ik extra leuk.” Inmiddels geeft hij ruim tien jaar les bij Kunstencen-

Nieuwe reeks danslessen voor mensen met Parkinson

FOTO: FOTO PIEK

“Eén les ‘Dansen met Parkinson’ duurt een uur, maar het is fantastisch om te zien wat het met de mensen doet”, vertelt Niels. “Zo kan een mevrouw nu beter uit bed komen dankzij het dansen. Heel bijzonder!” In Nederland hebben circa 55.000 mensen de ziekte van Parkinson en het aantal neemt steeds meer toe. “Er is veel bekend over Parkinson, maar ook weer niet”, gaat Niels verder. “Daarom zijn de danslessen mede opgezet met de hulp van artsen en fysiotherapeuten.”

agenda vrijdag 7 februari

maandag 10 februari

Zondag 16 februari

Zondag 23 februari

SNEEK LEZING

SNEEK CULINAIR/MUZIEK

TACOZIJL EXCURSIE

SNEEK EVENEMENT

frank westerman Theatercollege met Frank Westerman met een meeslepende tijdrijs naar onze oorsprong. Lewinski. 20.00 uur

pieter jouke

BOLSWARD CABARET In z’n vijfde avondvullende voorstelling Gloeiende Plaat spuiten alle overpeinzingen van Pieter Jouke eruit.

Ons Gebouw. 20.30 uur

Zaterdag 8 februari

vers festival

SNEEK MUZIEK Op zes podia is voor ieder wat wils: van pop en rock tot jazz, funk en reggae. En zijn er workshops van bekende namen. Kunstencentrum Atrium en Het Bolwerk. 19.00 uur

daniëlle schel LEMMER CABARET

Daniëlle Schel vertelt met haar voorstelling Patroon een herkenbaar verhaal met humor voor alle generaties. De Hege Fonnen. 20.00 uur

amsterdams kleinkunst festival MAKKUM CABARET

Het Kleinkunst Festival komt met 3 talentvolle cabaretiers die meedoen aan de Wim Sonneveld-prijs 2020.

Doopsgezinde kerk. 20.00 uur

benefiet heechspanning HEEG MUZIEK

Jaarlijks benefietconcert voor Heechspanning met de band Once.

MFC It Heechhûs. 21.00 uur

Zondag 9 februari

beano’s choice

KOUDUM MUZIEK Koudumer band ‘Cajun Beano’ brengt in akoestische setting muziek uit hun omvangrijke repertoire.

De Klink. 15.00 uur

volle maan wandeling MAKKUM EXCURSIE

Maak onder leiding van een gids van It Fryske Gea een wandeling over de Makkumersúdwaard tijdens volle maan. Makkumersúdwaard. 18.30 uur

aan tafel special

Aan Tafel Special met muzikaal duo Job Pothuma en Hiske Oosterwijk.

Lewinski. 18.00 uur

donderdag 13 februari

hylke speerstra

WORKUM LEZING De best verkochte Friese schrijver Hylke Speerstra komt vertellen over zijn werk met bekende titels als ‘It wrede paradys’ en ‘De Oerpolder’.

Bibliotheek Workum. 19.30 uur

de staat van verwarring BALK CABARET

Vrolijk absurde talkshow met gastheren Pieter Jouke en Ronald Snijders. Doopsgezinde kerk. 20.00 uur

vrijdag 14 februari

margje wittermans

BOLSWARD MUZIEK Nestgoud van Margje Wittermans en Jeroen Mesker is een poëtische en muzikale achtbaan over een actrice die moeder is geworden.

Marne Theater. 20.15 uur

Zaterdag 15 februari

winterwonderland kuier WORKUM EXCURSIE

Bewonder het winterparadijs op de Warkumerwaard en luister onderweg naar de mooie verhalen van de natuurgids. Warkumerwaard. 9.30 uur

de snippefangers WARNS MUZIEK

Blaasorkest De Snippefangers uit Bakhuizen spelen Egerländer muziek en hits uit de hedendaagse popmuziek. De Spylder. 20.00 uur

piepschuim BALK CABARET

Piepschuim met hun programma ‘Grote Woorden’. Je kunt dus zeker grote woorden verwachten. Of niet.

Zalencentrum de Treemter. 20.30 uur

excursie uitheiingspolder Ga met IVN gids Jan Tijsma op pad door een beschermd natuurgebied langs oude kleiputten en de IJsselmeerkust. Plattedijk. 10.00 uur

carnavalsviering Carnavalsviering voor jong en oud.

RK Sint Martinuskerk. 12.00 uur

wandeling rysterbosk RIJS EXCURSIE

torno tango BOLSWARD MUZIEK

Tango met een twist door Torna Tango.

Maak kennis met deze Argentijnse muziek. Doopsgezinde kerk. 15.00 uur

Natuurwandeling onder leiding van een gids door dit karakteristieke bos op de grens van de winter en het voorjaar. Rysterbosk. 14.00 uur

dinsdag 25 februari

weima & vd werf

SNEEK MUZIEK Vijf jaar na hun eerste Friestalige cd ‘Yn it Frysk’ komt het duo Weima en vd Werf met de opvolger ‘Yn it Frysk 2’. Lewinski. 16.00 uur

di. 18 t/m vr. 21 februari

help pake en beppe de vakantie door

FRIESLAND VARIA Circa 40 musea in Friesland openen hun deuren speciaal voor kinderen met overal speciale kinderactiviteiten.

donderdag 20 februari

dolor y gloria

Rondleiding Sonnema BOLSWARD EXCURSIE

Duik in de geschiedenis van Sonnema en ontdek waarom Sonnema zo’n bijzondere drank is. Bezoekerscentrum Sonnema. 14.00 uur

vr. 28 en Za. 29 februari

memmen en dochters WARNS THEATER

Friestalig toneel met twee eenakters over moeders en dochters en hun liefde voor elkaar. De Spylder. 20.00 uur

Zondag 1 maart

koopZondag

BOLSWARD FILM

Nieuwe film van de Spaanse meester Pedro Almodóvar.

Ons Gebouw. 20.00 uur

SNEEK SHOPPEN Heerlijk shoppen op eerste zondag van de maand. Centrum. 12.00-17.00 uur

vr. 21 t/m Zo. 23 februari

Zaterdag 7 maart

BLAUWHUIS EVENEMENT Drie dagen lang carnaval in Blauwhuis met vele festiviteiten.

WORKUM EXCURSIE Voorjaarsfeestwandeling door de natuur in de, normaal niet toegankelijke, Warkumerwaard onder leiding van een gids.

Warkumerwaard. 9.30-11.30 uur

carnaval

Zaterdag 22 februari

carnavalsoptocht

voorjaarswandeling

SNEEK OPTOCHT De carnavalsparade met ludieke wagens van carnavalsvereniging De Oeletoeters trekt door Drabbelterp (Sneek). Centrum. 14.00 uur

voorproefje

ONZE COMPLETE AGENDA VIND JE OP: WATERLANDVANFRIESLAND.NL

6 maart 7-15 maart 14 maart 28 maart

N8 van Sneek Voorjaarskermis Sneek Bolsward Live De 14 van Terherne

pleZier

FOTO: PIET DOUMA

wille

WEIMA& VD WERF

ZATERDAG 8 FEBRUARI

ZONDAG 16 FEBRUARI

DI. 18 T/M VR. 21 FEBRUARI

HELP PAKE EN BEPPE DE VAKANTIE DOOR

Op zaterdag 8 februari komen drie van de zes overgebleven halve finalisten van het AKF naar Makkum. Voor de 12e keer is het kerkje aan de Bleekerstraat het podium voor de strijd om de felbegeerde Makkumer publieksprijs, met als uiteindelijke doel het winnen van de AFK Sonneveldprijs. Deze keer een bijzondere editie, omdat oud Skuzumer Kitty Goemaat één van de deelnemers is. Kom deze aanstormende kleinkunst talenten bekijken die samen een prachtig divers kleinkunst programma verzorgen.

Vijf jaar na hun eerste volledig Friestalige cd ‘Yn it Frysk’ verscheen de opvolger ‘Yn it Frysk 2’ van het gitaarduo Weima & vd Werf. In Lewinski in Sneek spelen zij op 16 februari een aantal Friese liedjes van deze nieuwe cd, zoals ‘Jaloersk op myn broers’, ‘Seis wiken’ en ‘De moarn’ maar ook oudere nummers als ‘’t Komt altyd wol goed’ en ‘Do’. Het duo zorgt met een gitaar, bas en twee stemmen die goed bij elkaar passen voor een feelgood sfeertje op niveau. En om er een heerlijke middag uit van te maken, kun je na afloop een hapje mee-eten (vooraf reserveren) in Lewinski.

‘Help pake en beppe de vakantie door’ is een echt familie-uitje! In de voorjaarsvakantie openen ongeveer 40 musea in Friesland hun deuren speciaal voor kinderen. Neem je pake, beppe, ouders, oom of tante mee, want ‘op vertoon’ van een volwassene heb je als kind gratis entree!

De musea organiseren speciaal voor deze week allerlei leuke kinderactiviteiten. In het Fries Scheepvaartmuseum kun je bijvoorbeeld komen schatzoeken onder water.

WWW.CULTUREELPODIUMMAKKUM.NL

WWW.LEWINSKI.NL

WWW.MUSEUM.FRL

BELIBJE Beleven

FOTO: KUNTZ

AMSTERDAMS KLEINKUNST FESTIVAL WEIMA & VD WERF

VERS! FESTIVAL

ZATERDAG 8 FEBRUARI

ZONDAG 16 FEBRUARI

VERS! FESTIVAL

EXCURSIE UITHEIINGSPOLDER

Op zaterdag 8 februari ontmoeten aanstormend muziektalent uit heel Friesland en gevestigde namen elkaar op VERS! in Kunstencentrum Atrium en Poppodium Bolwerk in Sneek. Op zes podia laten jonge muzikanten uit Sneek en omstreken zichzelf horen en zien. Al dan niet samen met de grote namen. ’s Middags kan worden meegedaan aan workshops van bekende namen, zoals Broken Brass en Ruben Hein. Deze 7e editie van VERS! staat in het teken van ‘Zelf creëren’.

Een wandeling met IVN-gids Jan Tijsma door de Uitheiingspolder bij Lemmer; en beschermd natuurgebied langs oude kleiputten en de IJsselmeerkust met basaltdijk. De wandeling gaat over ruw terrein, grotendeels zonder wandelpaden.

Op de plasjes en langs de IJsselmeerkust zijn in deze periode de wintergasten zeker aanwezig. Kijk goed om je heen, want wie weet word je verrast door bijzondere waarnemingen.

WWW.CULTUURKWARTIER.NL/ VERS

WWW.IVN.NL/AFDELING/SUDWESTHOEKE

UNIEKE PLEK GEZIEN? We laten graag alle ‘Instagramwaardige’ plekken van Zuidwest Friesland zien op Instagram (waterland_van_friesland). Gebruik #waterlandvanfriesland voor een repost!

30

SPORT

NUMMER 02 • 2020

VOLLEYBALTRAINER COR JACOBSEN

“ALS JE PLEZI LUDMILA EVMENOVA. BLIJ MET HAAR BAAN ALS CHAUFFEUR BIJ WITTEVEEN MOBILITEITSGROEP LUDMILA EVMENOVA. BLIJ MET HAAR BAAN ALS CHAUFFEUR BIJ WITTEVEEN MOBILITEITSGROEP

GEVOEL GEVOEL VAN VAN VRIJ VRIJHEID HEID Een vriendelijke lach. Een warme uitstraling. Je voelt je meteen op Een vriendelij ke lach.

EenLudmila warme uitstraling. meteen op je gemak bij deze dame.

Evmenova.Je Zevoelt is 49je jaar en komt je gemak bijZo’n deze19 dame.

Ludmila verruilde Evmenova. is 49 jaar en voor komt uit Rusland. jaar geleden zeZe haar thuisland uit Rusland. Het Zo’nwas 19 jaar geleden verruilde haar thuisland voor Nederland. politiek erg onrustig inze Rusland.

Waardoor Nederland.

Het was erg onrustig in Rusland.

Waardoor haar toenmalige manpolitiek niet langer kon blijven.

Hij vluchtte naar haar toenmalige man niet langer kon blijven.zoon Hij vluchtte naar Nederland en nam Ludmila en hun 10-jarige mee. Deze Nederland enhad nam Ludmila en op hunhet 10-jarige verandering grote impact gezin. zoon mee. Deze verandering had grote impact op het gezin.

Impact Ludmila was niet voorbereid op deze verandering. En had flink wat tijd nodig Impact

om alles was op een te zetten. Een nieuw land, een nieuwe Ludmila nietrij voorbereid op deze verandering.

En hadtaal, flinkandere wat tijdmensen nodig en gewoontes. danEen ooknieuw erg aan alles wennen. in Nederland om alles op eenZe rijmoest te zetten. land, een nieuweEenmaal taal, andere mensen kreeg ze nog drie man heeft ze inmiddels geen en gewoontes.

Ze kinderen. moest danMet ookhaar erg toenmalige aan alles wennen.

Eenmaal in Nederland contact meer.

Het gezin bestaat nu uit drie zoons en een dochter.

Met Ludmila kreeg ze nog drie kinderen. Met haar toenmalige man heeft ze inmiddels geenals zachtaardige aan het hoofd. doet er alles aan dochter. om haar Met kinderen contact meer.moeder Het gezin bestaat nu uitZe drie zoons en een Ludmila als een fi jn thuis te geven. zachtaardige moeder aan het hoofd. Ze doet er alles aan om haar kinderen een fijn thuis te geven.

Ruimte In Rusland heeft ze diverse banen gehad. Verkoopster, kapster én privéchauffeur.

Ruimte

Dit laatste wil ze ze al van jongs af aan.

Autorij den geeft haar een gevoel van vrijheid.

In Rusland heeft diverse banen gehad.

Verkoopster, kapster én privéchauffeur.

Je moet mij in van een jongs dichteafruimte aan het werk zetten, Ludmila aan.

Dit laatste wilniet ze al aan. Autorij den geeft haar geeft een gevoel van vrijheid.

Eenmaal in Nederland moet ze opnieuw de balans opmaken.

Hoe kon ze hier Je moet mij niet in een dichte ruimte aan het werk zetten, geeft Ludmila aan. haar geld verdienen?

Ze heeft eenzeopleiding zorg gevolgd voor Mooi Eenmaal in Nederland moet opnieuwin dede balans opmaken.

HoeHelpende. kon ze hier haar en dankbaar werk, maar het paste niet bij Ludmila.

Als er iets verdrietigs gebeurde geld verdienen? Ze heeft een opleiding in de zorg gevolgd voor Helpende. Mooi op dankbaar het werk, nam dat mee naar huis.

ZoLudmila. nam ze afscheid van de zorg. Tot haar en werk,ze maar het paste niet bij Als er iets verdrietigs gebeurde grote lukte vervolgens niet ze omafscheid betaaldvan werk vinden.

Ze op hetverdriet werk, nam zehet datLudmila mee naar huis. Zo nam detezorg.

Tot haar ontving een uitkering. ze wilde zó graag werken.

Via dewerk Gemeente werd grote verdriet lukte hetMaar Ludmila vervolgens niet om betaald te vinden.

Zeze aangemeld Pastiel. Maar Samen haar is er gekeken naar haar werd ervaring. ontving eenbij uitkering. zemet wilde zó jobcoach graag werken.

Via de Gemeente ze En haar wensen.

Haar oude passie kwam weer boven: chauffeur! aangemeld bij Pastiel.

Samen met haar jobcoach is er gekeken naar haar ervaring.

En haar wensen. Haar oude passie kwam weer boven: chauffeur!

Taxipas op zak!

Pastiel heeft Taxipas opgoed zak!contact met Witteveen Mobiliteitsgroep. Eén van de grootste

mobiliteitsbedrij ven van Nederland.

Bij deze onderneming Eén werken 800 Pastiel heeft goed contact met Witteveen Mobiliteitsgroep. vanzo’n de grootste chauffeurs. Het bedrij f wilNederland. een afspiegeling zijonderneming n van de maatschappij . En 800 daar horen mobiliteitsbedrij ven van Bij deze werken zo’n ook mensenHet bij bedrij die inftraject bij Pastiel.

Ludmila chauffeurs. wil eenzitten afspiegeling zijHaar n vanPastiel-jobcoach de maatschappijheeft . En daar horen geholpen met eenbij taxipas.

Witteveen gunt haar heeft een plek ook mensen bijhet diebehalen in trajectvan zitten Pastiel.EnHaar Pastiel-jobcoach Ludmila binnen hetmet bedrij Ludmila van kan een haartaxipas. geluk niet op. Nu ze een op plek zak heeft, geholpen hetf.behalen En Witteveen gunttaxipas haar een vervoert ze dagelij ks vij f kinderen van en naar het speciaal onderwij s.

Ludmila is binnen het bedrijf. Ludmila kan haar geluk niet op. Nu ze een taxipas op zak heeft, dol op ‘haar kinderen’.

Ze zij n aan haar gewend.

En andersom heeft Ludmila hen vervoert ze dagelijks vijf kinderen van en naar het speciaal onderwijs. Ludmila is de maandenZe goed leren kennen.

Ze isEn ontzettend metLudmila haar werk. dolafgelopen op ‘haar kinderen’. zijn aan haar gewend. andersomblij heeft henBij Witteveen zit ze helemaal op haar Ze zou anders meer willen! de afgelopen maanden goed lerenplek. kennen.

Ze niets is ontzettend blij met haar werk. Bij

Dames 1 van VC Bolsward heeft sinds een paar maanden een nieuwe trainer: Cor Jacobsen. Geen onbekende in de volleybalwereld. Trouwens, ook niet in de rugbywereld. In beide sporten heeft hij zijn sporen ruimschoots verdiend. Zijn invloed als trainer is nu al merkbaar. Sinds hij de meiden traint spelen ze elke wedstrijd beter dan de wedstrijd daarvoor.

Toeval? Of heeft hij hen het plezier teruggegeven in het spel? Wie is deze Cor Jacobsen? Een reus van een vent, dat zie je meteen. Maar hoe is hij verder? Wij gingen op onderzoek uit.

TEKST EN FOTO’S PIEBE PIEBENGA

Cor Jacobsen is geboren in Delfzijl. Woonde daarna in Dronrijp, Menaldum, IJlst en Oosthem. Ging vervolgens naar Groningen om daar de ALO, de Academie voor Lichamelijke Opvoeding, te gaan doen. Na een jaar merkte hij dat hij geen sportleraar wilde worden. Hij kwam bij de politie terecht. “Qua werk lijkt het een beetje op onderwijs”, zegt Jacobsen. “Je moet de mensen wat leren en soms corrigeren. Ik zit nu al achttien jaar bij de politie in Sneek. De eerste twaalf jaar op straat en daarna als coördinator bij het crime-team. Tot nu toe gaat het me goed af. Weet je, je moet gewoon altijd eerlijk zijn tegen de mensen.

Ik heb nooit ellende gehad. Maar misschien komt dat ook wel door mijn postuur.”

KAMPIOEN 1E DIVISIE Dat postuur mag er zijn inderdaad; op één centimeter na is hij twee meter lang, maar daarnaast is hij ook breed en stevig. “Dat postuur heb ik van het volleybal.

In mijn jeugd volleybalde ik vijf, zes keer per week.

Ik heb nooit op een sportschool gezeten. Op mijn tiende begon ik bij de C-jeugd Gemengd in Oosthem.

Vervolgens stapte ik over naar VC Sneek, waar ik snel opklom naar het eerste herenteam. We speelden 1e divisie. Daarna speelde ik in Groningen bij Lycurgus.

Eredivisie, maar daar zat ik vaak op de bank. Kreeg dat jaar ook scheenbeenvliesontsteking. Wilde het wat rustiger aan doen en ben op lager niveau bij IJlst gaan spelen. Werden we kampioen. Toen vroeg de legendarische Mark Heikoop of ik weer bij Sneek kwam spelen. Hij is echt een heel grote in het vol-

Witteveen zit ze helemaal op haar plek. Ze zou niets anders meer willen!

En dát is waar Pastiel het voor doet. Samenwerken met bedrijven met eendát sociaal hart.

Die medewerkers kans willen met geven om ven hun met En is waar Pastiel het voor doet.een Samenwerken bedrij mogelij kheden ontplooien. een sociaal hart.te Die medewerkers een kans willen geven om hun mogelijkheden te ontplooien.

Cor Jacobsen: “Ik wil gewoon altijd de beste zijn.”

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

31

ER HEBT, PRESTEER JE BETER” FOTO: FACEBOOK.COM/ VCBOLSWARDDS1

leybal. Zeg maar niveau Ron Zwerver. Als zo iemand je vraagt om te komen spelen kun je eigenlijk geen nee zeggen. Dus ik weer naar het eerste van Sneek.

Heb daar op verschillende divisieniveaus gespeeld, maar in mijn mooiste jaar werden we kampioen in de 1e divisie. We begonnen dat seizoen met een team van zeven man. Maar wel met heel veel ervaring. Ik heb dat jaar alleen wel m’n schouder kapotgeslagen.

Er zaten botsplinters in en het was overal ontstoken. Ik had eigenlijk rust moeten nemen, maar ja, je kiest voor het kampioenschap. Een kwestie van een hele hoop pijnstillers, maar na een wedstrijd kon ik m’n arm niet meer optillen. Dus dat was even einde volleybal.”

“VOLLEYBAL ZIT IN MIJN HART” “Toen ben ik gaan rugbyen. Dat is een heel ander soort sport. Minder blessuregevoelig, nou ja, op een andere manier. Speelde bij de Feanster Rugbyclub in de derde klasse. Ook erg leuk.

Weet je, ik wil gewoon altijd de beste zijn.

Ik moest hard werken en veel leren om goed te kunnen spelen. Rugby is mentaal veel harder. Wel even wennen. Als je daar een blessure had, zeiden ze: ‘Loop het er maar uit’. Mooie tijd. Drie jaar terug ben ik naar Bolsward verhuisd. Toen werd het me toch een beetje te gortig om elke keer naar Heerenveen te rijden. Bovendien, volleybal zit in mijn hart. Toen ben ik mee gaan trainen met VC Bolsward.

Sinds die tijd speel ik in het 1e team.

Leuk niveau, ervaren jongens. Promotieklasse. Moet een beetje oppassen met m’n schouder.

Ik heb ook acht jaar bij het Nationaal Politie Volleybalteam gespeeld. Voorrondes in Parijs. Toen we daar doorheen waren, het EK in Bulgarije. Fantastisch. Later in het Nederlands Politie Rugbyteam. Tegen Franse, Duitse, Engelse teams gespeeld.

Mooie trips. Echt snoepreisjes.”

POLITIE DANKBAAR “Afgelopen zomer ben ik begonnen met het trainen van Dames 3 en Dames 5/6. Dames 3 is een jong en talentvol team. Begin van het seizoen gebeurde er van alles bij Dames 1. Die kregen heel wat tegenslag te verduren. De trainer en assistent stopten ermee, spelers haakten af, veel uitval door blessures.

Echt, die meiden kregen meer voor hun kiezen dan ik ooit in mijn carrière gehad heb.

Toen kwam de vraag of ik de trainingen wilde gaan doen. Wilde ik wel, maar ik moest natuurlijk eerst overleggen op mijn werk. Dat betekent namelijk wel maandag, woensdag en donderdag trainen en zaterdag coachen. Ik train zelf niet meer, maar als het moet speel ik nog mee met de Heren 1. En soms coach ik Dames 3 ook nog op vrijdag. Mijn baas vond het goed. Daar ben ik de politie echt dankbaar voor, want vooral op zaterdagmiddag moet ik vaak eerder stoppen met werken en ik kan niet zo vaak meer een late dienst draaien.”

VC Bolsward is klaar voor het vervolg van het seizoen. “Dames 1 en 3 kunnen echt nog groeien. Da’s goed voor de club.”

VEEL TALENT IN DAMES 1 EN 3 “Er zit heel veel talent in Dames 1 en 3. Die kunnen echt nog groeien. Da’s goed voor de club. Er zit veel ervaring in.

Goeie jeugdtrainers ook. Dames 1 is een jong gretig team.

Spelen nu in de 2e divisie. Na al die ellende aan het begin van het seizoen zie je nu weer een stijgende lijn. Ze staan nu op de elfde plek. Eén-na-onderste. Dat betekent dat ze op dit moment zouden degraderen, maar de competitie is pas halverwege. Ik streef ernaar om te eindigen aan de onderkant van de middenmoot. Dat moet haalbaar zijn. We hebben geen blessures meer. We kunnen volle bak trainen. Het zijn jonge meiden, die fanatiek zijn, die willen winnen, die willen leren, dat vind ik mooi. Daarom wil ik het ook doen. Het kost heel veel tijd, maar ik vind het leuk. Marjan de Vries-Altena helpt mij op maandag bij Dames 1. Zij heeft veel ervaring. Zij kan het achterveld veel leren, is ook goed in passen.”

DE MORAAL IS TERUG “Wat ik de meiden vooral bij wil brengen is dat ze plezier moeten hebben. Want als je plezier hebt, presteer je beter.

Het is een prestatieteam, dus winnen staat wel voorop, maar met een glimlach speel je beter. En ik denk dat ik ze mentaal sterker kan maken en ervoor kan zorgen dat ze technisch betere spelers worden. Je ziet nu al groei. De moraal is terug. Elke wedstrijd tot nu toe hebben we beter gespeeld dan de wedstrijd daarvoor. Vorige wedstrijd hebben we nog een puntje afgepakt van de koploper. Daarom denk ik ook dat we hoger kunnen eindigen.

Ik heb aangegeven dat ik het ook volgend jaar wil blijven doen. De meiden hebben de goeie houding en mentaliteit. Daar krijg ik energie van. Dat vind ik leuk. Kijken hoever we kunnen komen dit seizoen. Begint daarna de zomer weer met het kaatsen. Daar coach ik ook een talentvol team. Weet je, het gaat erom dat je de stof goed over kunt brengen. Ben ik misschien toch een beetje leraar geworden.”

“DE MEIDEN HEBBEN DE GOEDE HOUDING EN MENTALITEIT. DAAR KRIJG IK ENERGIE VAN.”

vandaag besteld, vandaag in huis Wist je dat je bij SPAR de boodschappen online kunt bestellen? Je kunt ze ophalen in de winkel of wij bezorgen de boodschappen bij je thuis of op het werk! Zo houd je tijd over, wel zo makkelijk. Wanneer je de boodschappen voor 10.00 uur bestelt, heb je ze dezelfde dag nog in huis.

Kijk op www.spar.nl

SPAR Tolsma

Van Camminghaweg 22, 8822 WD Arum tel: 0517 64 12 41 e-mail: info@spartolsma.nl facebook: @spararum openingstijden: maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag

08:00 tot 19:00 08:00 tot 19:00 08:00 tot 19:00 08:00 tot 19:00 08:00 tot 20:00 08:00 tot 18:00 12:00 tot 18:00

je vindt het bij SPAR

Bij ons kunt u terecht voor: Bij ons kunt u terecht voor:

Dry Needling Dry Needling Functionele FunctioneleOsteopathie Osteopathie Oedeemtherapie Oedeemtherapie Hydrotherapie Hydrotherapie Medical Medicaltaping taping Redcord RedcordNeurac Neurac

Medische fitness

Medische fitness Bedrijfsfitness Bedrijfsfitness Bodyfit Bodyfit Linedance Linedance Streetdance44Kids Kids&&Teens Teens Streetdance Spinning Spinning

3 avonden fitness per week - 3 avonden groepslessen per week U kunt bij ons terecht voor al uw fysiotherapeutische vragen! avonden fitness per 33avonden perweek week 3 avonden groepslessen week Van Aylvaweg 16, Witmarsum -per 0517 – 53 19 01 3 avonden groepslessen per week

www.sdevriesmontage.nl

info@fysiowitmarsum.nl - www.fysiowitmarsum.nl

kuntbijbijons onsterecht terechtvoor voor al al uw uw fysiotherapeutische U Ukunt fysiotherapeutischevragen vragen Van Aylvaweg 16, Witmarsum

Van Aylvaweg 16, Witmarsum 0517 – 53 19 01 0517 – 53 19 01 info@fysiowitmarsum.nl info@fysiowitmarsum.nl www.fysiowitmarsum.nl www.fysiowitmarsum.nl

WERK & ONDERNEMEN

Súdwest-Fryslân

ONDERNEMERSAVOND SÚDWEST-FRYSLÂN

Symen Sjoerd de Vries

DEELNAME IS GRATIS!

FOTO: VERBUILDINGLAB.NL

UITNODIGING

Boost je bedrijf met creativiteit Woensdag 26 februari van 19:30 tot 22:00 uur Locatie: De Romte, De Iisbaan 10, 8731 DW Wommels We leven en ondernemen in een snelle, veranderende wereld die schreeuwt om creativiteit. Als ondernemer sta je voor de uitdaging om in te spelen op veranderingen en wil je toewerken naar een toekomstbestendig (innovatief) bedrijf. Volgens Symen Sjoerd de Vries van Verbuildinglab moeten we af van ons patroon denken en onze creativiteit (her)ontdekken om te komen tot flexibiliteit en innovatie in je bedrijf.

Programma

Symen Sjoerd neemt ons mee op reis naar nieuwe plekken in ons brein die we kunnen inzetten om de uitdagingen van nu de baas te worden. Tijdens een interactief verhaal laat hij je eigen creativiteit floreren. Hij spiegelt en stippelt een creatief, gestructureerd routeplan uit die toewerkt naar innovatieve oplossingen. Nieuwsgierig?

20:30 uur

Alle ondernemers in Gemeente Súdwest-Fryslân zijn welkom! Deelname is gratis!

Voor info of vragen? ondernemen@sudwestfryslan.nl m.v.v. ‘Ondernemersavond’.

t in je agenda: Noteer ook de volgende ondernemersavonden alvas 29 mei. sdag woen woensdag 26 maart, woensdag 22 april en

19:30 uur 20:00 uur

21:30 uur

Inloop Inleidend programma met Auke Bruinsma van Bruinsma Bouw verhuur – participaties ‘Boost je bedrijf met creativiteit’ door Symen Sjoerd de Vries van Verbuildinglab Netwerken met hapje & drankje

Meld je dan aan op: www.eventbrite.nl en zoek op ondernemersavond Súdwest-Fryslân.

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

33

TEKST JOERI VAN LEEUWEN // FOTO’S WILLEM RIENK MIEDEMA

EDWIN WITTINK, TRAINER BIJ VV ARUM

“IK VOEL MIJ HIER PRETTIG” De voetbalcompetitie is op de helft van het seizoen, maar niet iedereen heeft al veel wedstrijden gespeeld. In de vijfde klasse B zijn er grote verschillen in het aantal gespeelde wedstrijden. Tzummarum speelde eind januari al dertien wedstrijden, terwijl de geelzwart getooide mannen van voetbalverenging Arum slechts negen keer het wedstrijdtenue, in competitieverband, aantrokken. Trainer Edwin Wittink van vv Arum, voetbaldier in hart en nieren, baalt daarvan.

Edwin Wittink: “Weet je wat het is? We trainen nu steeds terwijl we niet spelen. Spelers willen toch graag gewoon een wedstrijd spelen, daar trainen ze immers voor. Onze laatste wedstrijd op dit moment (dit artikel werd geschreven eind januari – red.) dateert alweer van 7 december. Daarna stonden er in december en januari nog wel andere wedstrijden op het programma, maar helaas werden deze afgelast. Voor ons betekent dat dat we nu enkele wedstrijden achterlopen. Dan moet je hopen dat het een keer kan worden ingehaald. En dan bij voorkeur niet doordeweeks. Dat zou zeker zonde zijn, gezien het dan altijd net moet uitkomenk met werk en met het reizen. Dan is de voorbereiding minder optimaal.”

KLEIN TRAININGSVELD Voor de plaatselijke voetbalverenging is er in de winterse periode weinig ruimte om aandacht te schenken aan verbeterpunten in het veldspel. Wittink hierover: “We hebben een klein veld; nog geen half echt voetbalveld. Daar trainen we dan op; twee keer in de week. Tactisch gezien kun je wel willen opbouwen, maar dan kom je al snel in de problemen in verband met de afstanden. De trainingsopkomst is geweldig, dus daar ligt het niet aan, maar het is wel jammer dat we dan niet even meer inhoud kunnen geven aan een training. We trainen gelukkig wel op kunstgras dus de trainingen gaan er niet zo snel uit, dat is wel een voordeel.”

AANPAK “Voor ik werd aangesteld was er een kans dat vv Arum zou degraderen en dat is toen ook gebeurd. Vorig seizoen is er een hele stap gemaakt in het idee van voetballen. Voorheen werd er eigenlijk altijd in een 1-4-4-2 gespeeld, met een ruit op het middenveld.

Daar ben ik wel vanaf gestapt vorig seizoen en dat moest even landen bij de spelers. Toch hebben ze het enorm goed opgepikt, gezien de resultaten. Mijn selectie weet altijd heel goed waar het aan toe is. Je probeert toch zoveel mogelijk automatismen in te bouwen door veel met dezelfde spelers te spelen.

Het is voor mij wel van belang dat ik zoveel mogelijk mensen ook daadwerkelijk kan laten spelen. Als we 3-0 of 4-0 voorstaan, dan

KNVB is het wat mij betreft logisch dat ik wissel, maar ik ga niet wisselen om het wisselen. De selectie kan dat zeer waarderen”, aldus de oefenmeester.

REIZEN Het is voor de trainer uit Hippolytushoef inmiddels vaste kost om de Afsluitdijk over te gaan. “Het is voor mij echt een hobby. Ik hoef er niet van te leven en ik voel mij thuis bij Arum. Drie keer in de week ga ik de dijk over en het valt mij nog enorm mee hoeveel hinder ik er van ondervind tot nu toe. Moet ik naar het zuiden rijden vanaf mijn woonplaats dan ben ik misschien wel dezelfde reistijd kwijt, alleen rijd ik dan minder kilometers, wat is dan het verschil?”

VERLENGING De verlenging van het contract van Wittink ging voor de trainer dit keer wat minder eenvoudig en kende wat meer haken en ogen. “Niet vanwege de club of spelersgroep, maar toen ik in gesprek was met vv Arum waren er nog twee clubs die mij hebben gevraagd om op gesprek te komen. Dit heb ik ook te kennen gegeven bij Arum. Uitein-

delijk heb ik die gesprekken gevoerd, maar in mijn hoofd had ik de keuze om te verlengen eigenlijk al gemaakt. Het was voor mij dan ook prettig dat zowel de A-selectie als ook de mannen van het tweede elftal blij waren met mijn verlenging. Dat de spelers van het tweede ook tevreden zijn vind ik typisch Arum.

Iedereen kent elkaar, waardoor de saamhorigheid en gezelligheid belangrijk zijn. Dat was voor mij ook één van de overwegingen om te zeggen: ‘Ik blijf’.”

TWEEDE ELFTAL Het tweede elftal van de plaatselijke voetbaltrots wordt één keer per week getraind door Wittink. “Ik weet niet of dat een normale situatie is, maar ik vind het wel leuk. De jongens hebben er plezier in en merken ook dat ze veelal dezelfde oefeningen doen als het eerste. Dat vinden ze ook leuk om te merken.

Het enige verschil is dat er net eens wat meer dingen verkeerd gaan. Ze willen graag en doen hun best en dan is het goed om te merken dat ook zij beter worden.”

De afgelopen seizoenen zijn er steeds meer zondagclubs overgestapt naar het zaterdagvoetbal. “Zij moeten dan reglementair instromen in de laagste klasse, precies de klasse waarin wij spelen”, aldus Wittink. “Hierdoor is het erg lastig om te promoveren. Dit jaar is dat bijvoorbeeld het geval met LAC Frisia, die zelf een zaterdagmiddagteam hebben opgestart.

Persoonlijk vind ik dat de KNVB hiervoor wel een oplossing moet gaan bedenken, want zo kunnen meerdere clubs al in een vroeg stadium nergens meer om spelen in de competitie. Waarom promoveren niet de eerste twee of drie? Dat maakt het voor meer teams aantrekkelijker. Ook aan de onderkant van de ranglijst zorgt het voor meer spanning.”

DOEL “Het doel is om te promoveren, dat is wel helder. Het liefst zo snel mogelijk. De afgelopen anderhalf jaar hebben we voldoende laten zien in oefenwedstrijden om ons te meten met ploegen in de klasse hierboven. Dat is wel waar we voor gaan. Vooralsnog hebben we vijf verliespunten en doen doen we heel goed mee om de bovenste plaatsen. We hebben geen enkele overwinning gestolen en het gelijke spel had eigenlijk een overwinning moeten zijn, ook volgens mijn collega trainer”, aldus Wittink.

TACTISCH PLAN Veel clubs in het amateurvoetbal spelen al jaren in dezelfde formatie. Arum was daarin geen uitzondering. “Ik heb het omgezet naar een 1-4-2-3-1 formatie, waarbij we proberen op te bouwen en goed veldspel te spelen. In balbezit spelen we eigenlijk vaak met buitenspelers en als de tegenstander de bal heeft, dan doen we het in een ander systeem als veel andere clubs. De meeste teams hebben daar moeite mee, zeker ook vanwege het feit dat dingen anders gaan dan de verwachting is.

Afhankelijk van de tegenstanders bedenk ik een plan en vanuit daar spelen we. Dat levert vaak complimenten op van de tegenstander over ons spel. Het leuke is dat de meeste puzzelstukjes nu de goede kant opvallen.”

bolsward-ijsselmeerkust

34

TEKST EELKE LOK // FOTO’S NICKY BOSMA

“DRESSUUR IS EEN SPORT VAN BELEREN EN GEVOEL” KENNA BAKKER WIL VOLGEND JAAR HET NK WINNEN Het ruime en fraaie landschap van Fryslân is er ook langs het weggetje van Parrega naar Gaast. Bovendien is het wat mistig. Stil. Ineens kom je op een hoekje bij een oud boerderijtje, waaraan nog wel het één en ander vertimmerd moet worden. Maar er is wel leven. Paarden staan binnen en buiten. Een kenner ziet het meteen: móóie paarden ook nog.

Ertussen staat Kenna Bakker. Uit haar ogen straalt constant vreugde.

Vanwege die paarden.

K

Kenna Bakker is 28 jaar. Daar waar leeftijdsgenoten op die leeftijd na de studie in het arbeidsproces stappen, heeft zij al een heel werkleven achter de rug. En dat is ook nog lang niet afgelopen.

Het begon al op haar vierde jaar. Kenna Bakker werd geboren in Leeuwarden maar groeide op in Koudum. Heit Lubbe en mem Annemiek waren (en zijn nog) recreatieve paardenliefhebbers. Ze beoefenden hun hobby op manege Janssen in Molkwerum. En vanaf haar vierde ging Kenna mee. “Doe wie’k daliks ferkocht.”

HOBBY

Ze blééf verkocht. Op haar tiende kreeg ze een pony. In de tussentijd was ze alle vrije tijd en zomervakanties al op de manege aan de gang. Paarden en pony’s verzorgen. En je ogen goed open houden, want ze wilde wel meer. Het duurde echter nog jaren eer ze van haar hobby ook haar werk kon maken.

Ze paste haar opleiding erop aan en studeerde HBO- diermanagement. Op de dag van haar (succesvol) examen werd ze gebeld door Wilfred Beerse uit Wergea.

De volgende dag was ze daar al aan het werk: het ‘beleren’ van Fryske hynders.

Er waren er steeds dertig en Kenna en haar collega moesten vijftien per dag behandelen. “Ik tink dat ik wol oer de 200 hynders dêr beleard ha.”

‘Beleren’ is het begin om van paarden berijdbare dieren te maken. “Je teste se as it ware. Je dogge earst in kear in sadel op.

At se dêr oan wend binne, gean je der oan hingjen. Dan rinne mei it sadele hynder oant it halster. Mei guon kin je de earste dei der al op sitte”. En dan zo verder werken. Tot er op het paard gereden kan worden. “It wie eins produksjewurk; it moast yn in pear wike klear wêze mei sa’n hynder.” En de manege in Wergea was onder dak, ze konden altijd doorgaan.

WERK Kenna ‘beleerde’, maar leerde zelf ook een heleboel. Ze bleef het drie jaar doen.

Toen werd ze ZZP-er. Ze kon wel meer, vond ze zelf. Intussen had ze de dressuursport al lang gevonden. Dat lag haar wel. Haar ‘beleren’ werd ‘heel goed om kunnen gaan met paarden’. Een apart kunstje. “Fertrouwen oer en wer, dat is it alderwichtigste.” De ruiter vertrouwt het paard, maar ook andersom. Kenna is heel trots dat ze dat kan bereiken met veel paarden. Niet alleen haar eigen paarden, maar ook bij de vele andere paarden die ze traint voor klanten.

Kenna Bakker is tegenwoordig een ZZP-per met een eigen bedrijf. Ze was dolgelukkig dat ze in oktober 2018 kon verhuizen naar een eigen plekje tussen Parrega en Gaast. ”Hjir ha eartiids ek hynders west, mar it stie leech wat dat oanbelanget, ik koe der sa yn.”

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

Het is voor de paarden goeddeels wel, maar voor haar zelf nog niet klaar. Haar vriend en heit slopen en bouwen in de weekends. Omke doet de gigantische tuin die er bij hoort. Er is ook nog anderhalve hectare grasland. Daar grazen de paarden, en soms komt buurman even kuil maken. Maar de belangrijkste pijler voor Kenna is mem Annemiek.

MEM Kenna is om zeven uur ’s morgens aan de gang om de zes paarden die ze heeft staan eten te geven. Dan gaat ze weg, naar klanten. Ze beleert hun paarden, ze geeft hen les in rijden. Ze rijdt van manege naar manege. Mem is intussen al op haar bedrijf. Zet een aantal paarden in de buitenlucht. Geeft ze ’s middags hooi. Ruilt de paarden binnen en buiten weer om. “En dan kom ik oan it ein fan de middei wer werom.”

Dan rijdt Kenna nog op haar eigen paarden en geeft ze eten en verzorging.

Eén van de klanten waar ze heen moet, is Tjalling de Boer uit Sint Johannesga. Vorige week heeft ze met zijn paard, Theun 505, het concours in Koudum gewonnen. Ze mogen nu naar het Fries Kampioenschap, begin februari in Harich. Ook met twee andere paarden waarmee ze in Koudum won over alle boegen.

“IK WOL GJIN MÉÁR HYNDERS HA. INKELD MAR KWALITEIT.”

Dat zijn WPN-ers. (Kryptonite en I am Special).

Die zijn van Sipke van der Hoop uit Ruigahuizen. Theun 505 is Fries. In Wergea had ze veel te doen met Fryske stamboekhynders, die langzamerhand meer en meer in de dressuur verschijnen. Toch is er wat ‘gefokt’ om van het Friese paard wat meer een luxe sportpaard te maken.

De Fries is van oudsher een mooi paard, maar dat trekt de sjees of de maaier met het hoofd naar beneden. In de dressuur heeft het ‘opgang’ nodig. Hoofd omhoog, en wat meer soepelheid, sierlijkheid. “De berg op.” Kenna geeft met plezier haar kennis door.

VERTROUWEN Kenna heeft dus ook het vertrouwen van paarden van andere eigenaars moeten winnen. Om zo hoog mogelijk te scoren . “It hynder moat konsekwint gehoarsame.” Maar ook moet de berijder bij een opdracht steeds hetzelfde seintje geven. Kenna geeft toe dat de interactie tussen paard en berijder(ster) vaak zuiver op gevoel ontstaat. “Dat kin je net útlizze. Mar ek dat hat

35

strikte grinzen.” Haar zusje kan prima overweg met haar eigen paard, maar schrok toen ze op een ander paard kwam. Dan moet je vertrouwen winnen.

Kenna heeft zelf drie WPN-ers en een Fries. Ze gaat proberen te fokken. Niet direct vanwege de handel. Ze wil proberen iets geweldigs op de dressuur te fokken. Dan moet je een paard minimaal drie jaar verzorgen en beleren. Ze heeft eerst dressuurwedstrijden gereden op Binck, Die had al een hoog niveau. Kenna dacht dat hij echter wat te zwaar was voor het echte hoge niveau.

Ze verkocht hem naar Amerika.

De lessen management leerden haar dat het altijd handel is als het om paarden gaat. Ze rijdt nu op de Mersken Ginfonia KB. Ze lacht bij het gepijnigd noteren van die paardennaam. “De Mersken bin de sponsor, Ginfonia it hynder en KB bin ik” . Ze wil nu met Ginfonia naar het Nederlands Kampioenschap. Want haar uitdrukkelijke wens is om een Grand Prix dressuur in Nederland te winnen. Maar dat is lastig, zelfs voor een rijdster die in het noorden al ontelbare titels bijeen schraapte.

NK “Dressuur is in sjuerysport. En ik merk at ik dêr ride moat, dat de minsken mei jild yn hynders wol makliker winne. Grutte sponsoaren, en in elitegroep minsken ha in soad ynfloed.” Ze heeft intussen al eens een tweede plaats bereikt op het NK, het moet te doen zijn. “It wichtigste is in foutleaze proef te riden, hielendal gjin fouten meitsje.” Foutloos. En dan de titel? “Ja, ein folgend jier”, belooft ze.

Ze kocht haar Ginfonia in Noord-Holland. Waarom? “Ja, dat wit ik net. Gefoel, rûn sa moai. Mar je witte it noait.” Een tweede gevoel had ze voor het wat jongere paard waarmee ze op de foto in deze krant staat. Leonardi di Cimi. Dat moet de opvolger van Ginfonia worden. Het paard staart ons even gewetensvol aan, de ogen spreken begrip voor die enthousiaste dame die om hem heenloopt.

En de andere paarden zwiepen even met de staart. Alle zes voelen zich goed bij Kenna. “Ik wol gjin mear ha, inkeld mar kwaliteit.” Dat heeft ze zelf namelijk ook.

STEL, JE WILT VERHUIZEN EN BENT GEEN SCHILDPAD.

Verhuizen zonder zorgen. Hoe? Hoekstra.

Vrijblijvend een inboedelopname of offerte? Neem contact op met Antje of Marieke via verkoop@hoekstrasneek.nl of 0515 - 548 271.

Kijk ook op www.hoekstrasneek.nl

Hier begint je watersportseizoen

7 t/m 11 feb 2020 WTC EXPO Leeuwarden www.boot-holland.nl

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

37

TEKST EN FOTO’S HENK VAN DER VEER

‘IT GRIENE LEKKEN’ EN ‘OM ’E NOCHT’ LATEN DE BILJARTENBALLEN NOG ALTIJD KLOSSEN IN WARNS

“Restaurant Café Op Warns, sa hjit it hjir! En ‘op’ Warns, dat seisto as’t op in eilân bist. No binne we hjir net hielendal in eilân, want we sitte oan ien kant noch fêst oan ’e wâl. Mar asto Warns binnen wolst, moast oer de brêge. We binne eins in skiereilân. Dêrom: ‘Op’ Warns!”

Will Kuipers (58) en z’n vrouw Afke van der Veen zijn sinds 23 maart 1999 eigenaar van het horecabedrijf in Warns. We brengen een bezoek aan Will om met hem te praten over zijn leven als dorpskastelein in het algemeen en over het biljarten in zijn café in het bijzonder.

KASTELEIN ALS ALLESKUNNER “Yn 1977 binne myn âlden fanút Sint Nyk te wenjen kommen yn Koudum. Dêr setten ús heit en mem útein mei in hotel, De Pauw.

Dat wie ek hiel bekend omdat de iterij der hiel goed wie. Ik ha fanôf dy tiid altyd yn it seizoenwurk sitten, yn Starum, Makkum, Aldemardum, it Fûgeltsjepark yn Riis. Ik bin eins in hotelman. De horeka sit yn myn genen, ik sit al 42 jier yn’t fak, ik bin der mei grutwurden.

Ik fyn dat ik in moai fak ha en ek hiel breed. Ik wie trettjin, fyftjin jier, doe’t ik mei ús heit mei mocht te helpen bij Tropenfauna op It Hearrenfean, biertaapje. Mar kastleinskip is mear as allinne mar biertaapje. Do bist psycholooch, psychiater, dokter, timmerman, maatskippelik wurker, freon, kollega en gean sa mar troch”, geeft Will een opsomming hoe hij tegen z’n beroep aan kijkt.

TWEE BILJARTCLUBS “It biljert stie der al doe’t wy hjir kamen, allinne noch net salang. Oan de ôfdrukken fan de poaten kinst wol sjen dat der earst in oar biljert stien hat. Dit biljert is grutter as wat der foarhinne stie. Ik fyn trouwens dat yn in kafé in biljert heart en dizze giet der ek net út salang’t ik hjir bin. Der binne kollega’s dy’t it biljert der simmerdeis úthelje en sette der tafels foar yn’t plak. Dat doch ik net”, vertelt Will. “Do kinst bij ús altyd biljerte.”

In het restaurant café van Will Kuipers spelen twee biljartclubs, die luisteren naar de wonderschone namen ‘Om ’e nocht’ en ‘It Griene Lekken’ hun wedstrijden. Die wedstrijden worden gehouden tussen oktober en april.

Will Kuipers over deze beide biljartclubs: “Ik betitel ‘It Griene Lekken’ as de serieuze klup, dy’t ek wedstriden spilet mei oare kafees en sij hawwe ek de measte leden. ‘Om ’e Nocht’ is puur om ’e nocht, de namme seit it al. Dêr is gjin moatten by. Se betelje ek gjin kontribúsje en der wurdt ek gjin skema makke. Elk komt wannear’t er nocht hat. De mannen komme op moandeitejûn en spylje in librespultsje, trijebanden, in tsien oer readpartijtsje. Wy leare der wat fan, we prate mei mekoar oer wat better kin, dogge it mekoar foar. Dy mannen biljerte yn ’e simmer ek gewoan troch. Want wêrom silst yn ’e simmer net biljerte? De groep bestiet út in stik as wat fêste spilers. It binne allegear biljertentûsiastelingen. Opfallend fyn ik wol dat der gjin oanfulling is fan minsken dy’t hjir te wenjen komme. Dat binne faak lju dy’t oait yn Warns op fakânsje west hawwe en hjir in húske kocht hawwe. Mar se dogge net mei oan it biljerten. Dat binne mear fytsers en kuierders. Se komme foar de rêst.”

“DO KRIJST DE JEUGD NET SAFIER” Gezelligheid in een horeca-etablissement betekent voor een aantal mensen een partijtje biljarten. Zelf is Will ook een liefhebber van de keu en het groene laken waar de biljartballen tegen elkaar klossen.

“Op woansdeitejûns komt ‘It Griene Lekken’, dy’t maksimaal tweintich leden hân hawwe.

Der binne no noch fjitjin manlju lid. It is in frij serieuze ploech, bêst wol fanatyk. Dizze klup bestiet al mear as in heale ieu. It binne lju fan

alle leeftiden dy’t út Warns komme. Foar dizze biljerters binne ek prizen oan ’e ein fan it seizoen. De jongste biljerter fan dizze ploech is in jier as fyftich en de âldste is yn’e santich. Om no te sizzen dat de biljertsport fergriist wol ik noch net sein ha, mar der komme op dit stuit gjin nije leden bij.

De gemeente hat in jier as trije, fjouwer lyn sels besocht om de jeugd aktyf by it biljerten te belûken, om se op te lieden. Der wie sels in potsje mei jild foar, mar do krijst de jeugd net safier. Guon miene ek samar dat se biljerte kinne. Ik haw it leard mei ien bal en mar oefenje en oefenje om de bal oer de stippen te krijen. Kom der hjoed nochris om, dat wol de jeugd net.”

SÚDWESTHOEK-COMPETITIE ‘It Griene Lekken’ doet mee aan de Súdwesthoek-competitie, waarbij een vijftal cafés onderlinge wedstrijden spelen. Die competitie bestaat al een kleine dertig jaar.

De mannen van ‘It Griene Lekken’ spelen in twee cafés in Bakhuizen en in twee cafés in Stavoren.

Er wordt elke maand gebiljart. In het verleden was dat op elke avond tien biljarters tegen elkaar, maar door het tanende ledenaantal wordt het steeds moeilijker een tiental af te vaardigen. Met de klok die in Kuipers’ café hangt, kunnen bezoekers en toeristen ook altijd een partijtje biljarten. Met de opbrengst van de klok kan de eigenaar van Op Warns het biljart onderhouden. Een nieuw kleed kost al snel een driehonderd euro. Per jaar wordt er zo’n vijf- tot zeshonderd uren gebiljart in het café van Warns.

CONCENTRATIESPORT Tot slot… Is Will Kuipers zelf ook een biljartliefhebber? “Jawis! Ik doch it leafst trijebanden, asto dan in carambole makkest, is sa moai! It is in echte konsintraasjesport, je kin net sizze: ‘Ik doch mar even wat’, je moatte der goed bij neitinke. Gjinien sil sizze datst tidens it biljerten net in pilske drinke meist, allinne ík moat it net dwaan. Dan tink ik nei in pear bierkes fiersten te maklik oer de te meitsjen caramboles.”

38 1

NUMMER 02 • 2020 12

13

6

10

11

5

9

4

8

3

7

2

25

26

20

24

15

19

23

18

22

17

21

16

9

9

14

19

17

8

14

11

8 14

6

8

15

17

24

17

9

15

22

15

22

11

17

14

17 10

10 12

12

6

10

15

6

19

22

14

22

8

17

6

18

7

17

bolsward-ijsselmeerkust

6

17

6

2 6

19

17 8

15

8

22

22

10

17

7

1

14

2

17 10

2

14

4

17

14

26

18

22

4

18

9

8

7

17

14

20

7

15

PUZZELPAGINA NR 02

14 14

5

8 11

22

17

7

5

17

11

W

15

22

10

2

17

14

11

17

15

4 14

17

7

7

H

22

18

18

5

17

6

D C

22

7

6

18 4

17

Puzzel en win! Iedere maand zijn er leuke prijsjes te winnen door uw oplossing via de email of met traditionele post op te sturen. U kunt dit sturen naar: info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 02-2020 - tot uiterlijk 20 februari 2020. Wij wensen u veel puzzel plezier!

14 19

17

Probeer ijke letters. staan voor gel .

Gelijke cijfers den woord te vin rde leu gek het

aarde

3

lage hals

hoogbouw

afstamming

voor de vuist

achterste

7

bestuurscollege

vriend

braadspit

mythologische figuur

haarsmeer

13

11

lichtzinnigheid

medegevoel

brandstof

strafwerktuig

gewicht

langs

kerkelijke straf

zangnoot

5

godin v.d. landbouw

kunsttaal

5

operatiemes

interval

opera van Verdi helpen

bestanddeel van tabak

inhoudsmaat

muze v.h. minnedicht

riv. in Oostenrijk

zuiver gewicht

4 later

wasdroger computertoets

vorstentitel

pl. in Frankrijk

trillingseenheid

horizon

8

schrift voormalig Chinees heerser water in Friesland

zangstuk

tegenstand

overwinnaar

gereed

bladmetaal

10

boksterm binnenschip

klos

4

2

pl. in Libanon

hijstoestel

mooiprater

lijdzaam

Militaire Politie versvoet

1

huidsmeer

vrouwelijk dier

waarde vriend

9 6 3

3 7 6

2 4 3 8 9

8 1 2

8 9 3 1 5 8 3 1 1

6

© www.puzzelpro.nl

nakomeling spoedig paardentuig

hetzelfde

voertuig

mode

pluim

inzetstuk

6

in voce

ambtshalve

cirkelvormig

bladader

pl. in Limburg

pokerterm

eerste vrouw

onderricht

rijgsnoer

12

waterzuchtige zwelling

aldoor

PUZZEL & WIN

erfgenaam

in elkaar

9

waaghals

Geheel verzorgde lunch voor 2 personen

© www.puzzelpro.nl 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

Winnaars puzzel grootbolsward-ijsselmeerkust 01 Mevr. G. Zijlstra uit Parrega heeft de waardebon t.w.v. € 25.00 gewonnen, aangeboden en te besteden bij de Walrus te Sneek OPLOSSING EDITIE 01: Zweedse puzzel: Puntentelling - Woordzoeker: Goaltjesdief

COLOFON De GrootBolsward-IJsselmeerkust krant is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De GrootBolswardIJsselmeerkust krant wordt huisaan-huis verspreid in Bolsward en alle dorpen en steden langs de IJsselmeerkust in een straal van ca. 10 km.

Oplage: 22.000 exemplaren.

bolsward-ijsselmeerkust STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 02 VÓÓR 20 februari 2020 PER EMAIL NAAR: info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl OF NAAR: Grootbolsward-ijsselmeerkust krant, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK

UITGEVER

EINDREDACTIE

FOTOGRAFIE

VERSPREIDING

Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl

Henk de Vries

Jelly Mellema fotografie, Laura Keizer Fotografie, Nicky Bosma, Orange Pictures, Henk van der Veer en Wim Walda.

FRL Verspreidingen, Leeuwarden

VERKOOP

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

REDACTIE

info@grootbolsward -ijsselmeerkust.nl

Henk van der Veer, Eelke Lok, Joeri van Leeuwen, Gerard van Leeuwen, Wim Walda, Piebe Piebenga, Kirsten van Loon en Lourens La Roi.

BLADMANAGEMENT

VORMGEVING

Nicky Bosma (nicky@yingmedia.nl)

Frans van Dam (Quod Media)

REDACTIETIPS?

Mieke Alferink, Meine de Vlugt, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok

DRUK Hoekstra Krantendruk, Emmeloord

koop nu je tickets!

www.dezilverenbal.nl

De krant is gewoon leuker!

Uw krantendrukker sinds 1882

ADRES Werktuigenweg 9 8304 AZ Emmeloord

POSTADRES Postbus 1029 8300 BA Emmeloord

T W E

+31 (0) 527 630 200 hoekstrakrantendruk.nl info@hoekstrakrantendruk.nl

FOTO:JOLANDA SIEMONSMA FOTOGRAFIE

DE MOOISTE 4 MIJL VAN FRIESLAND!

ZONDAG

3 MEI 2020 BINNENSTAD SNEEK

INDIVIDUEEL: 4 MIJL + RABO KIDSRUN TEAMS: SCHOLENLOOP + VERENIGINGSLOOP + BUSINESS RUN

DOE OOK MEE! schrijf je nu in op de website!

3 MEI 2020

20% KORTING OP 20% KORTING OP VAN MIZUNO* SCHOENEN SCHOENEN VAN MIZUNO*

MARKTSTRAAT • SNEEK 11:45 UUR 12:30 UUR 12:45 UUR 13:00 UUR 13:30 UUR 14:00 UUR 15:00 UUR

Warming up Rabo Kidsrun - bij Veemarkthal START RABO KIDSRUN 5 T/M 7 JAAR START RABO KIDSRUN 8 T/M 10 JAAR START RABO KIDSRUN 11 T/M 12 JAAR PRIJSUITREIKING RABO KIDSRUN START ‘4VRIJHEID VAN SNEEK’ PRIJSUITREIKING ‘4VRIJHEID VAN SNEEK’ * Deze actie is geldig tot en met 10 mei.

Met uitzondering van reeds afgeprijde schoenen. * Deze actie is geldig tot en met 10 mei.

Met uitzondering van reeds afgeprijde schoenen.

SPORTHUIS A.P. VAN DER FEER SPORTHUIS A.P. VAN DER FEER Dijkstraat 7-11 Bolsward Tel.: 0515 - 57 23 97 Dijkstraat 7-11 Bolsward Tel.: 0515 - 57 23 97

WWW.4MIJLVANSNEEK.NL