09-2019
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
1e JAARGANG • NR. 08
groot
IN DEZE UITGAVE
Voetbal bijlage -2020
FOTO: JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE
SEIZOEN 2019
WINSTON FORSTEN
in zijn element op de pont tussen Gaastmeer en it Heidenskip ‘Sliepe is ús wurk!’
NUMMER 09 • 2019 FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
2
NORMAAL De overgang duurt lang. Natuurlijk beginnen de scholen weer, maar alles is nieuw. Bedrijven willen wel vrij direct weer aan de gang , maar dat wil niet echt nog. Je moet toch ook kwijt kunnen dat je in Servië hebt gezien, dat… Gelukkig worden er nog genoeg evenementen georganiseerd om de overgang draaglijk te laten zijn. Vorige week werd het sportcentrum de Rolpeal in Workum officieel geopend. We hadden er eerder al een verhaal over. Een mooi complex. Met iets uitzonderlijks. Een groot terras op de eerste verdieping. Zittend kun je kijken naar de
Dat valt straks tegen. We beleven namelijk een echte zomersport enkel in regen, sneeuw en kou. De voetbalcompetities beginnen pas op 21 september. Aan de andere kant is dat ook wel weer mooi, dan kunnen al die voetballers optimaal genieten van de Friese zomer. We kunnen bedenken wat we willen, en zwetsen over kaatsen en skûtsjesilen, voetbal blijft toch de meest beoefende en bekeken sport. De miljoenen die via de verkoop van spelers in het rond worden gepompt zijn allemaal door ons opgebracht. We kijken naar de tv, we gaan naar de stadions, we gooien wat sponsorgeld in de voetbalclub en we kopen shirtjes met de naam van Frenkie de Jong
opmerkelijk...
ARRIVA VOORBEREID OP NIEUWE SCHOOLJAAR MET EXTRA OV
WANDELEN BIJ HET AFSLUITDIJK WADDEN CENTER
REGIO – Een nieuw schooljaar betekent nieuwe studenten en scholieren. En dus ook extra drukte in het OV, het openbaar vervoer. Daarom zet Arriva langere treinen in en rijden er extra bussen. Zo kunnen er meer reizigers mee en kan iedere reiziger zo comfortabel mogelijk naar zijn of haar bestemming reizen. Ook zijn er extra medewerkers op de stations aanwezig om alles in goede banen te leiden. De extra treinstellen en bussen worden zowel in de ochtend- als avondspits ingezet, aangepast aan de behoefte van reizigers. Arriva monitort het gebruik en de bezetting van haar treinen en bussen in het najaar scherp en stuurt bij waar nodig en mogelijk.
KORNWERDERZAND – It Fryske Gea organiseert zaterdag 7 september van 10.30 tot 12.00 uur een wandelexcursie op de grens van zoet naar zout. De verkenningstocht start bij het Afsluitdijk Wadden Center. Dit expositiecentrum bij Kornwerderzand is een uniek gebouw dat op de grens staat van het zoete IJsselmeer en het zoute water van Werelderfgoed Waddenzee. Buiten vertelt de natuurgids over de historie van het gebied en lopen de wandelaars langs de schut- en spuisluizen bij de Afsluitdijk. De aanleg van de Afsluitdijk had een enorme impact op de natuur en verbrak de natuurlijke verbinding tussen de Waddenzee en het IJsselmeer. Hierdoor kunnen vissen niet meer van de Waddenzee naar het IJsselmeer trekken. Hun instinct en de geur van zoet water drijft de vissen naar Kornwerderzand. Als hier straks de vismigratierivier klaar is, dan kunnen ze door de Afsluitdijk zwemmen. Hoe dit ‘gat’ in de Afsluitdijk werkt, wordt verteld tijdens deze wandelexcursie. Vanaf een afstandje zie je het onbewoonde natuureiland de Makkumernoardwaard en met een beetje geluk kunnen allerlei watervogels worden gespot die voor de witte zandstranden zwemmen.
IERSE EN SCHOTSE FOLK VAN BOBBAS IN HIESLUM HIESLUM - Het folkduo Bobbas treedt zaterdag 7 september op in Muzykkafee DeVille. Bobbas brengt een mix van Schotse en Ierse folkmuziek ten gehore. Voorman Bob Ferguson is een begenadigd singersongwriter en stond in 1997 aan de wieg van Beggars Row. Deze band maakte door de jaren heen veel furore in binnen- en buitenland en speelde onder andere op vele festivals en in honderden concertzalen. Zo traden ze in het verleden bijvoorbeeld veel op in café ’t Skipperke te Baard. Beggars Row gooide enkele jaren geleden het bijltje erbij neer. Sindsdien treedt Ferguson solo of in uiteenlopende bandbezettingen op. Bobbas is een van zijn muziekprojecten. Hij vormt onder deze naam een duo met violist Sebastian Meijer uit Leeuwarden. Het café op de Tempelreed 14 in Hieslum gaat om 20.30 uur open. Het concert begint om 21.00 uur.
achterop. De voetbalclubs zijn internationale grote financiële bedrijven geworden.
voetbalwedstrijden van de vv Workum. Je ziet je daar zelf al. Heerlijk in het zonnetje en een vrijwilliger achter de tap.
Heel langzaam rollen we het gewone leven weer in. Voor zover leven ooit gewoon zal worden. De grootste horde vakantiegangers is echter weer naar huis, al doet de grijze gepensioneerde toeristenmassa er nog wat weekjes bij.
GEEN ONTHEFFING VAN FOSFAATREGELING VOOR BIOBOEREN REGIO - Minister Carola Schouten van Landbouw wijst het verzoek tot ontheffing van het fosfaatrechtenstelsel van Stichting SOS-Bioboeren en een groep individuele melkveehouders af. De biologische boeren moeten zich aan dezelfde fosfaatregeling houden als andere boeren, terwijl biologische
Dat is vaak niet te bevatten. Sc Heerenveen en Cambuur werken ook niet op die wijze op ons gevoel. We beschouwen dat ook als verenigingen waarover we natuurlijk ook wat te zeggen willen hebben. We zijn lid, sponsor of vrijwilliger in de talloze voetbalclubs in de eigen streek. Als we ’s maandags even praten, doen we dat in elk geval over Workum-Oeverzwaluwen, Bolsward-QVC of De Wâlde-NOK. Daarom begint het gewone leven weer als we onze voetbalbijlage presenteren. Nu dus. Eelke Lok, Redactie GrootBolsward-IJsselmeerkust
Maandelijkse rubriek met opmerkelijke zaken in de regio. Is u wat opgevallen, wilt u ons deelgenoot maken van een leuke gebeurtenis, of heeft u een een aankondiging of tip voor ons, stuur deze dan naar redactie@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl boeren meer dan genoeg land hebben om de mest van het eigen vee kwijt te kunnen, zegt het Ministerie. Toen in 2015 bleek dat de melkveehouderij te veel fosfaat produceren, werd een paar jaar later het fosfaatrechtenstelsel ingesteld. Te veel fosfaat, dat uit mest komt, leidt tot problemen voor bodem- en oppervlaktewater en dat is schadelijk voor de natuur. Als de minister ook niet ingaat op het verzoek na de bezwaarprocedure, dan start de groep een rechtszaak. Eerder begon SOSBioboeren al een crowdfundingsactie om de juridische procedure te bekostigen. Men wil 30.000 euro ophalen, daarvan is inmiddels 26.000 binnen.
De
het vergunninghoudersgebied en net daar buiten. Tijdens deze gesprekken is een aantal knelpunten naar voren gekomen, waaronder lang parkeren in de stadscentra. Samen met de deelnemers van de parkeerpetearen zijn de nieuwe maatregelen bedacht om lang parkeren in de binnensteden te ontmoedigen. In november 2018 heeft de gemeenteraad ingestemd met dit nieuwe parkeerbeleid.
WERK AAN SNELWEGEN A31, A7 EN DE N31/A31
NIEUWE REGELS BETAALD PARKEREN IN BOLSWARD
de
BOLSWARD- Sinds 1 september zijn de betaald parkeren regels veranderd in Súdwest-Fryslân. De gemeente voert in Bolsward het parkeren op kenteken in. Daarnaast is voortaan het eerste half uur gratis voor langparkeerders.. In Sneek gelden deze nieuwe regels ook. Bezoekers moeten hun kenteken invoeren in de betaalautomaat. Dit heeft als voordeel dat er geen kaartje meer achter de voorruit nodig is. Parkeren via een mobiele app kan ook nog steeds. Op de langparkeerplaatsen is het eerste half uur gratis. Deze bezoekers moeten nog wel een kaartje halen. Het gratis half uurtje wordt automatisch verrekend wanneer je een parkeerkaartje koopt. In Bolsward geldt na het eerste half uur een tarief van € 0,75 per half uur. In 2016 heeft de gemeente ‘parkeerpetearen’ gevoerd met inwoners en ondernemers van
WITMARSUM – Wie tot 3 oktober in het westen van Friesland over de snelweg wil, moet rekening houden met vertraging door werk aan de snelweg. Rijkswaterstaat werkt aan de A31 bij Harlingen, de A7 tussen Witmarsum en Zurich en aan de N31/A31 tussen Zurich en Marsum. Bij de werkzaamheden zijn beide rijbanen van de N31 elk een weekend dicht voor het verkeer. Tussen Zurich en Harlingen is de weg dicht van vrijdag 20 september tot maandag 23 september, in de tegengestelde richting een week later. Verder gaat het vooral om op- en afritten van de verschillende snelwegen. Zo zijn open afritten van de A31 bij Harlingen, Marsum en Dronrijp dicht. Hetzelfde geldt voor de A7 bij Witmarsum. Bij de afsluitingen van de op- en afritten wordt het verkeer lokaal omgeleid. De weekenden dat de N31 dicht is, kan het verkeer over de N359. Met het onderhoudswerk vervangt Rijkswaterstaat onder andere het asfalt. Verder wordt er gewerkt aan de ‘geleiderails’ en de bermen.
e r r a M e k s y HEEFT U OOK NIEUWS TE MELDEN ? LAAT HET ONS WETEN!
bolsward-ijsselmeerkust
deFr
HET LAATSTE NIEUWS UIT DE REGIO STAAT OP:
WWW.GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
bolsward-ijsselmeerkust
OP VRIJDAG 15 NOVEMBER
NIEUWE WIJK BOLSWARD AAN OOSTKANT BOLSWARD - Aan de oostkant van de stad Bolsward komt een nieuw woongebied. Om ‘Bolsward Oost’ te kunnen realiseren koopt de gemeente Súdwest-Fryslân 14,5 hectare landbouwgrond, gelegen tussen de Snekerweg, de Ugolaan en de Hartwerter Feart. Het gemeentelijk woononderzoek van 2018 naar de ontwikkelingen op de woningmarkt laat zien dat in Bolsward behoefte is aan zo’n 200 tot 260 nieuwe woningen tot en met het jaar 2028. In de stad zelf is geen ruimte om deze aantallen te realiseren. De huidige nieuwbouw blijft beperkt tot de Franekerstraat en enkele kleinere initiatieven. Ook de provincie Fryslân erkent dat Bolsward daarmee de komende jaren niet uit de voeten kan. “Woningbouw aan de oostkant van Bolsward is voor de gemeente de meest geschikte locatie”, zegt wethouder Maarten
Offinga van grondzaken. “Deze plek is al in 2010 aangewezen als toekomstig woongebied.” Er is ruimte voor zo’n 150 woningen. Met de eigenaar van de grond is al overeenstemming bereikt over de verkoop. Het is nu aan de gemeenteraad om in de vergadering van 3 oktober met de aankoop in te stemmen. Van de 14,5 hectare
REGIO – Verhalen vertellen in de avond is al een oude Friese traditie. Zo’n anderhalve eeuw geleden kwam men in Friesland jaarlijks samen om elkaar verhalen te vertellen. Die traditie is vorig jaar opnieuw ingezet door Culturele Hoofdstad LF2018 en vindt ook in 2019 plaats. Op vrijdag 15 november is het ‘Verhalenavond’ in Friesland. Op deze avond ontmoeten mensen elkaar in een winterwarme sfeer om te luisteren naar verhalen in huiskamers, musea, cafés, bijzondere gebouwen, scholen, en bij verenigingen en bedrijven. Iedereen kan meedoen. Als toeschouwer, maar ook als verteller. Want iedereen heeft een verhaal. Je hoeft geen literaire vertelling te houden, maar vertelt gewoon een verhaal zoals je dat aan een ander vertelt. Over dingen die gebeurd zijn bijvoorbeeld, of die je hebt meegemaakt. Over de omgeving of een gebouw, of iets wat niet iedereen weet. Het thema dit jaar is ‘Als stenen konden spreken’. Vertellers en publiek kunnen terecht op de website www.verhalenavond.nl. voor meer informatie. Hierop komen alle vertellers en locaties te staan. ‘Verhalenavond’ is een gratis evenement.
is zo’n 9,5 hectare bestemd voor woningbouw. Het resterende deel krijgt een groene bestemming.
INGEZONDEN FOTO..
CHRISTELIJKE MUZIEKVERENIGING CONCORDIA, 1952
LEZING IN AFSLUITDIJK WADDEN CENTER VAN ARJAN POSTMA KORNWERDERZAND – Op zondag 15 september verzorgt Arjan Postma een lezing in het Afsluitdijk Wadden Center. Arjan Postma is een Nederlandse boswachter, viswachter van de Vismigratierivier, televisiepersoonlijkheid en schrijver van natuurboeken. Met een passie voor de Nederlandse natuur en als geboren verteller brengt hij zijn enthousiasme (en zijn kennis) deze middag graag op u over! Tijdens deze lezing vertelt Arjan Postma over de dieren die op en rondom de Afsluitdijk leven. Hierbij gaat hij vooral in op de vogels die in dit gebied voorkomen en hoe zij weten te overleven op deze bijzondere plek. De Afsluitdijk is zo’n bijzondere plek omdat hier vogels voorkomen die zowel op het zoete als het zoute water leven.
Na de lezing is er volop tijd om op de foto te gaan met Arjan Postma, handtekeningen te verzamelen of extra vragen te stellen! Na de lezing kunt u een bezoek brengen aan de interactieve beleefexpositie in het Wadden Center en kunnen kinderen op zoek gaan naar Bobby Fish met een speurtocht!
GREIDHOEK’ FESTIVAL WOMMELS
WOMMELS – Op zaterdag 7 september vindt de negende en laatste editie plaats van het “noflike en útwrykse” Greidhoek’ Festival, op het zwembadterrein in Wommels. Festivalsymbool Bob Ross gaat nog één keer los om dan in schoonheid te sterven. “Bob is dea, leve Bob”, aldus de organisatie. Op de podia onder andere The Blues Busters, John Frost, Turboguru, Ray Tranquilo, The Bootleg Doors, Seewolf en de Raggende Manne. En in het kunstprogramma Willie Darktrousers en Joost Oomen, Fulkaan en Kapsalon de Deade Punt. Voor de kinderen is er een uitgebreid interactief jeugdprogramma. Het terrein is open vanaf 15.00 uur, het programma start om 16.00 uur. Kijk voor meer informatie op: www.greidhoekfestival.nl
Jouw foto onder de brug? vvv waterland van frIesland fotowedstrIjd Wie weet komt deze inzending van Alet Aardeman, gemaakt bij het Sneekermeer, in 2020 onder een brug in Zuidwest Friesland te hangen. Heb jij ook een favoriete plek in Zuidwest Friesland? Of een bijzondere kijk op de bekende ‘landmarks’? Ook jij kunt nog meedoen aan deze fotowedstrijd en jouw favoriete plek van onze regio met ons delen. Stuur uiterlijk 30 november 2019 jouw foto in via uniek@waterlandvanfriesland.nl (vergeet niet te vermelden waar de foto is gemaakt).
EXMORRA / ALLINGAWIER - In 1977 vierde de Christelijke Muziekvereniging Concordia uit Exmorra/Allingawier, opgericht in 1902, zijn 75-jarig bestaan. Andries Siemonsma maakte toen bekend dat een actiecomité 30.000 gulden bij elkaar had gebracht voor nieuwe instrumenten. Een aantal leden kreeg toen een gouden speld voor hun langdurig lidmaatschap: Bauke Wiersma (61 jaar), Willem Postma (55) Durk Bootsma (46) Okke Postma (48) en Jaring Ypma (42). Zilver was er voor: Sieb Wiersma (32 jaar), Feike Boschma (30), Haije Tjeerdema (25), Tjalke Bergsma (25) en Willem Feenstra (25). Oud lid Hendrik Boschma, destijds burgemeester van Leeuwarderadeel, werd tot erelid benoemd. Hij was dertig jaar actief bij dit korps. Even was er wat paniek, want het zakje waarin de speldjes waren opgeborgen was lek…. Daardoor lagen de onderscheidingen her en der in een auto verspreid. Maar na lang zoeken en het slopen van een stoel kreeg men ook de laatste speld weer boven water. Muziekvereniging Concordia ging in 2005 ‘in ruste’. De kinderen uit Exmorra en Allingawier kregen nog jaren lang gratis muziekles. Zij ontvingen uit de goed gevulde clubkas namelijk fl 125,- per kind dat les volgde aan de muziekschool. Deze foto is gemaakt in oktober 1952, toen dit korps vijftig jaar bestond en is eigendom van Sjoukje Bos-Bergsma uit IJlst. Zij heeft ook met familieleden de namen verzameld van de mensen die op de foto staan.
Foto: Alet Aardeman
FOTO: GREIDHOEKFESTIVAL.NL
3
FOTO: GOOGLE MAPS
VERHALEN AVOND
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
Door deel te nemen ga je akkoord met de actievoorwaarden, die na te lezen zijn op www.waterlandvanfriesland.nl
Van links naar rechts, voorste rij: Feike Boschma, Oene Oord, Bauke Wiersma, Sjerp Wijbenga (dirigent) en Jaring Ypma. Midden: Sieb Burghgraef, Murk Kroontje, Durk Bootsma, Frans Burghgraef , Sierd Steigenga en Sjoerd Tiesma. Achterste rij: Willem Postma, Sietse Wiersma, Sieb Wiersma, Jochum Prins, Douwe Kooistra, Hessel Bergsma(vader van de inzendster) en Pieter Ypma.
4
bolsward-ijsselmeerkust
WINSTON FORSTEN IS IN ZIJN ELEMENT OP ‘IT OERSET’, DE PONT TUSSEN GAASTMEER EN IT HEIDENSKIP
“DIT VOELT TOCH EEN BEETJE Zijn grijsblauwe ogen blikken vrolijk de wereld in. Een brede lach op zijn bruine kop, kek kuifje in zijn korte donkerblonde haar, gouden ringetje in zijn rechteroor en een ringbaardje completeren het geheel. Winston Forsten is met dertien andere vrijwilligers sinds dit seizoen de opvolger van Menno Sappé als de nieuwe pontbaas van ‘it Oerset’, de pontverbinding tussen het watersportdorp Gaastmeer en het ‘oerpolder’ dorp it Heidenskip. TEKST WIM WALDA // FOTO'S JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE
De 52-jarige ‘Ouwe Seun’ - Winston is een geboren Harlinger - groeide als jongste van de drie ‘Forsten-telgen’ op in Franeker. Zijn vader was politieagent bij de vreemdelingenpolitie. Hij heeft een zus en had een dertien jaar oudere broer. “Dat was echt mijn grote broer,” vertelt Winston. “Daar kon ik mee lezen en schrijven. Ik zag hem elke dag en ik was gek op hem. Toen hij op 47-jarige leeftijd door een eenzijdig auto-ongeluk om het leven kwam, stortte mijn wereld in en heb ik jaren nodig gehad om mijn leven weer op de rails te krijgen.”
ECHTE SNEKER Winston Forsten heeft geen zitvlees. Nooit gehad ook, zodat hij al in zijn middelbare schoolperiode elk vrij uurtje aan het werk was. Eerst bij Slagerij Terpstra in Franeker, daarna bij jachtwerf Bodewes. Winston was niet zo van de boekjes en de schoolbanken. Op zestienjarige leeftijd kwam hij in dienst bij Leopack, dat vanwege een hausse in de productie van vormkarton, in gewoon Nederlands eierdozenkarton, een paar handen extra goed kon gebruiken. Daar bleef hij zeventien jaar. Hij trouwde en scheidde. Alhoewel hij in Harlingen werd geboren en het grootste deel van zijn leven in Franeker heeft doorgebracht, voelt hij zich een echte Sneker. “Ongeveer twintig jaar geleden ben ik
naar Sneek verhuisd. Ik voelde me er onmiddellijk thuis. Daar ben ik op de IJlsterkade een kringloop begonnen. Dat was een relatief nieuw fenomeen, met als gevolg dat we al snel te maken kregen met ruimtegebrek en we verhuisden naar de Oude Oppenhuizerweg, naast Wilja. In die periode heb ik ook mijn huidige vrouw leren kennen, Yvonne Lugtenburg, met wie ik inmiddels alweer achttien jaar samen ben, waarvan tien jaar getrouwd. Dat is een topper, die me er in de periode van het noodlottige ongeluk van mijn broer doorheen heeft gesleept. Ik weet niet of ik dat in mijn eentje zou hebben gered.
OPKOMST EN ONDERGANG VAN KLEIN MOKUM Hij werd benaderd door Jacques ten Cate met de mededeling dat diens pandje in de Truffelsteeg, voorheen de thuisbasis van Café ’t Pantoffeltje, vrij zou komen. Plannen voor een carrière in de horeca namen definitieve vormen aan en Winston werd kroegbaas van het bruine Amsterdamse café Klein Mokum. De pret mocht niet langer duren dan twee jaar. Wat een Sneker horecaondernemer in 2019 niet lukte, werd in de Sneekweek van 2011 wel gerealiseerd: een muziekevenement op het parkeerterrein aan de Prins Hendrikkade, met Django Wagner als een van de prominente namen in de line-up. Wat een ‘klapper’ had moeten worden, werd een ‘zeperd’ van de
NUMMER 09 • 2019
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
5
ALS EEN HEMEL OP AARDE” buitencategorie. De regen kwam de hele week met bakken uit de hemel en het aantal bezoekers was omgekeerd evenredig aan de hoeveelheid regen. “Dat was zuur”, blikt Forsten terug. “Alles was perfect georganiseerd voor een buitenevenement van formaat en dan regent het bijna zeven dagen aan een stuk. Er kwam die hele week geen cent binnen en dat betekende het einde van Klein Mokum. Daarna heb ik nog een tijdje als bedrijfsleider een andere kroeg in Sneek gedraaid en heb ik aan de Suupmarkt nog een snackbar gehad, maar er als klein eenmanszaakje tussenkomen in de druk beviste Sneker horecavijver was een brug te ver. Het was vet veel uren maken en daar stond qua inkomsten weinig tegenover. Dus heb ik toen de handdoek in de ring gegooid.”
VRIJWILLIGERSPOULE “Ik zat al een poosje thuis met een uitkering. Duimendraaiend en nagelbijtend, want ik verveelde me drie keer een slag in de rondte. Tot ik een advertentie van de gemeente Súdwest-Fryslân onder ogen kreeg, waarin ze vrijwilligers vroegen voor de pontverbinding van Gaastmeer naar it Heidenskip vice versa. Met mensen samenwerken in een vrijwilligerspoule onder auspiciën van de gemeente, dat leek me wel wat en ik heb er nog geen seconde spijt van gehad. Tijdens het sollicitatiegesprek met Antje Voolstra, hoofd van het team bruggen, havens en recreatie van de gemeente Súdwest-Fryslân, bleek dat ze naast vrijwilligers om gasten met de pont van de ene naar de andere kant van de
Yntemasleat te brengen, ook iemand nodig hadden die een meer coördinerende taak op zijn schouders wilde nemen. Vanwege mijn achtergrond als ondernemer werd ik naast het overvaren van gasten verantwoordelijk voor het inroosteren en het wegwijs maken van de vrijwilligers, de voorraden ter plaatse op niveau houden en draag ik wekelijks de inkomsten af op het havenkantoor aan de Oppenhuizerweg.”
VRIJWILLIG, NIET VRIJBLIJVEND Van 2010 tot en met september 2018 voeren Menno en Marion Sappé op en neer met het pontje, ’it Oerset’. Hun woning, het Buurtschip de ‘Boppeslach’, lag naast de pont afgemeerd in de Yntemasleat en vormde voor veel fietsers een meer dan aangename tussenstop tijdens hun tocht. Want om anekdotes heeft de markante pontbaas Sappé nog nooit verlegen gezeten. In september nam Sappé met weemoed afscheid van ‘zijn’ pont. Dorpsbelang Gaastmeer maakte zich begrijpelijkerwijs zorgen over de continuïteit van de pontverbinding en er werden zelfs door het CDA vragen over gesteld in de gemeenteraad. De oplossing werd gevonden in een vrijwilligerspoule, vijftien vrijwilligers die van april tot en met oktober de verbinding over de Yntemasleat ‘overeind houden’.
Winston Forsten daarover: “Dit is voor mij – en ik weet dat dat ook voor de andere vrijwilligers geldt - niet zomaar een vrijwillig baantje dat je er voor de lol even bijdoet. Het is weliswaar vrijwillig, maar niet vrijblijvend. Ik zie het als werk voor de gemeente en de gemeenschap. Dat wordt je snel duidelijk als je bekijkt hoeveel mensen er hier ‘s zomers over worden gezet. Dat zijn er in het hoogseizoen tussen de 350 en 400 per dag, met uitschieters naar de 500. De elektrische fiets is daar voor een belangrijk deel debet aan. Immers, met zo’n fiets peddel je altijd voor de wind. Fietstoeristen en wandelaars vinden die overzet prachtig. Ze hebben vakantie en dus geen haast of stress en maken vaak een praatje. Meestal maar kort, want (lachend) zo breed is de Yntemasleat niet.”
VISITEKAARTJE VOOR FRIESLAND “Ik werk gemiddeld vier tot vijf dagen per week op ‘It Oerset’, meestal een dagdeel, en heb naast het varen met de pont een paar coördinerende taken, waaronder het wegwijs maken van nieuwe vrijwilligers. Op zich is het geen moeilijk werk, maar je moet wel de watersportregels kennen. Een pont is beroepsvaart. En een pont is duidelijk zichtbaar door zijn herkenbare gele kleur en zwaailicht. Je ziet hem dus niet snel over het hoofd. De pont heeft voorrang op de recreatievaart. Maar er zit een principieel verschil
YNTEMASLEAT De Yntemasleat is de verbindingsvaart tussen Heegermeer/Fluessen en Gaastmeer en Zandmeer en maakt onderdeel uit van de vaarroute naar Workum. Deze vaart loopt door een prachtig natuurgebied; een landschap dat voor zowel de waterrecreatie als ook voor wandelaars en fietsers uniek is. Aan de ene kant de uitgestrektheid van het Heegermeer en de Fluessen met in het vlakke weidelandschap daaromheen talloze vaartjes en poelen. Aan de andere kant de Oerpolder, een landschap dat door de eeuwen heen is ontworsteld aan de zee. Tot in de twintigste eeuw liep het grasland ‘s winters veelal onder water. In deze oerpolder vestigde zich een boerenbevolking, die met veel geploeter het land tot vruchtbare grond omtoverde en het gebied bedijkte. Een landschap vol verhalen en herinneringen.
tussen voorrang hebben en voorrang nemen. De meeste watersporters houden er in hun vaargedrag rekening mee, maar er zitten ook nieuwelingen tussen die van toeten noch blazen weten. En een heel enkele keer een hufter. Maar zelfs daar moet je netjes mee omgaan. Als we een ‘nest’ zeilbootjes zien aankomen, wachten we vaak even. Of we varen er omheen. Dan zorgen we niet voor extra stress door er – we hebben voorrang - dwars doorheen te varen. Tenslotte ben je verantwoordelijk voor de veiligheid van de mensen die je aan boord hebt. Bovendien ben je het visitekaartje voor Friesland, de gemeente en het dorp Gaastmeer.”
GEESTDODEND – HEEN EN WEER? “Het werk is allesbehalve saai. Ik vind het heerlijk om met mensen om te gaan en heb elke vaart weer nieuwe ‘slachtoffers’ aan boord. Variërend van enthousiaste toeristen die werkelijk ontroerd zijn door de ruimte, de verstilling, het prachtige landschap rond de Friese meren en de oerpolder van it Heidenskip, tot fietsers die na de overzet wel tien minuten blijven staan kletsen. Het verveelt nooit. Je maakt daarnaast de natuur in al zijn fasen mee. Meerkoetjes die elkaar in het voorjaar de liefde verklaren en een paar weken later met hun kroost langs de rietkragen zwemmen; buizerds die op de wind zwevend systematisch het landschap afspeuren naar een prooi; de komst van de grutto’s en de kieviten; en aalscholvers die op de meerpalen hun veren zitten te drogen. Noem maar op.” “Man, wat wil je nog meer. Dit voelt toch een beetje als een hemel op aarde.”
Een tegen
Eenzaamheid!
zaterdag 28 september
28 sept – 8 oktober
Kom binnen bij de Sneeker bedrijven en neem een kijkje achter de schermen!
In de Week tegen Eenzaamheid is iedereen welkom bij gratis kunst- en sportactiviteiten, huiskamerconcertjes en ontmoetingen op veel plekken in Sneek.
Voor alle leeft Äł den.
Meer weten?
Kijk voor meer informatie, data, tijden en locaties op de website van Cultuur Kwartier Sneek:
www.cultuurkwartier.nl/eentegeneenzaamheid
www.werkfestivalsneek.nl WerkfestivalSneek_A0_cmyk.indd 1
16-08-19 09:21
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
7
TEKST EN FOTO’S HENK VAN DER VEER
BESCHEIDEN KUNSTENAAR FRÂNS FABER IS VEEL GROTER DAN HIJ ZELF DENKT “We boarten, sa as alle bern yn Makkum boarten. Op strjitte en yn ’e steechjes. Indiaantsje en cowboytsje. Prachtich. Allinne ik wie noait opperhoofd. Ik wie de medisineman of de tovenaar. Apart no? De oaren fûnen dat leau’k ek wol grappich!” Was getekend, Frâns Faber. Frâns Faber is een levensgenieter pur sang die sinds jaar en dag ‘midden yn’e rimboe’ gelegen in de Parregaastermeer niet ver van Allingawier woont. In een fraai verbouwde boerderij woont hij samen met zijn vrouw Minke Galama, met wie hij in 1971 trouwde. Samen kregen ze een dochter, Jaeik Welmoed. In de boerderij heeft Frâns ook zijn prachtige atelier ‘De Frije Wyn’, waar hij cursussen verzorgde en af en toe nóg geeft. Voordat we ons interview beginnen wisselen we als soulbrothers de ervaringen uit over wat ons zeker bindt: beide zijn we gezegend met een centimeterlang litteken over de arm. Inderdaad voor ons beiden drie omleidingen, nu bijna tien (Frâns) en zes jaar geleden (ikzelf). Veel herkenning dus en vooral humor, omdat we het lieve leven lief hebben!
BYPASSES “Dy hiele operaasje, ik wit net hear, mar ik haw noch altyd it gefoël dat der in molleklem op myn boarst stiet”, laat Frâns mij weten. Ik knik instemmend. “En hasto ek bij dy hersteltearapy west? Ik ien kear en doe krige ik in folleybal op it boarst. Ik bin der nei dy tiid net wer west. Ik tocht: ‘Bekijk het maar.’ Dy omliedingspasjenten binne trouwens allegear itselde slach folk. Neuroten”, weet de kunstenaar. Zelfreflectie en relativeringsvermogen is Frâns niet vreemd. Zo delen we onze post-traumatische ervaringen over de cardiologie om vervolgens over het leven, Fryslân en de kunst te praten. En alles wat er tussenin zit. Als ik twee uur later ‘De Frije Wyn’ verlaat, heeft Frâns mij ondertussen geportretteerd en heb ik mijn roman ‘Blauwe engel over mijn borst’ bij de schilder/illustrator achter-
gelaten. “Yn wêzen bin’k sa lui as de pest. Undertusken ha’k dochs wol sa’n twahûndert printen bij elkoar krast en snijd. At ik ienkear oan’e gong bin dan bin ik net te stopjen. Mar it kloppet, ik bin wolris te beskieden.” De voicerecorder heeft ons gesprek opgenomen. Nu ik het interview uitwerk, besef ik dat het onmogelijk is om Frâns z’n verhaal op een pagina weer te geven. Het is zoveel wat deze man te vertellen heeft. Wat dat betreft heeft een illustrator het veel gemakkelijker dan een schrijver, in een paar streken en halen geeft de beeldend kunstenaar de essentie weer. Feitelijk zitten we midden tussen het levenswerk van Frâns in. In zijn atelier staan en liggen tientallen schilderijen, etsen.
TWEE KUNSTACADEMIES Frâns Faber doorliep twee kunstacademies. Op ‘Vredeman de Vries’ in Leeuwarden werd de basis gelegd en een specialisatie in grafiek volgde op ‘Minerva’ in Groningen. Zoals al aangehaald, Frâns Faber groeide op in Makkum.
“Ik bin op 14 juny 1950 geboaren yn in sikehûs yn Ljouwert. Ik wie de twadde yn it gesin, mar myn broerke dat foar mij wie mocht mar tsien dagen âld wurde. Us heit Harmen wie fiskerman en mem Jeltsje Nooitgedagt kaam fan Drylts. Nei mij komme der noch twa famkes, mar ek dy binne beide tidens de geboarte stoarn. Sa bin’k iennichst bern bleaun. Dochs haw ik wol in moaie jeugd hân, ik koe goed meikomme op de iepenbiere skoalle en ik waard eigenlik klearstoomd foar de HBS, mar omdat myn maten nei de ULO ta gongen woe ik dêr ek hinne. Nei wat baantsjes, bij Willem Patat yn de snackbar en Bergsma yn it tabaksmagazyn, bin ik de ferpleging yn gien. Ik bin yn Frjentsjer begûn omdat je dêr begjinne koene mei sechtjin jier en sân moanne. De begelieding wie nul komma nul. Ik waard gewoan ynsetten en yn de praktyk hold dat yn dat ik mei âlde deminte bejaarden prate moast. Mar der foel niks te bepraten. Eins in freeslike tiid. Nei oardeljier bin ik nei Snits ta gien en dêr ha ik myn oplieding yn it sikehûs dien. En dêr trof ik Minke.
OUDEJAARSBIJLAGE LC Het is toch de kunst die Frâns Faber levensvreugde bood en nog altijd biedt. Het woord kunstenaar vindt Frâns Faber maar ‘in kutwurd’. Hij ziet ‘safolle minsken dy’t folle better binne’, vandaar die onafscheidelijke bescheidenheid die blijkbaar bij hem hoort. Wereldberoemd in Friesland werd hij als illustrator en dan met name van zijn jaarlijkse Oudejaarsbijlage voor de Leeuwarder Courant. Maar liefst 23 jaar, van 1987 tot 2009, was hij verantwoordelijk voor het karikaturale jaaroverzicht. Op menige wc-deur is het jaaroverzicht nog te vinden. Faber mocht de 25 jaar niet volmaken, ‘omdat de verrassing er na zoveel jaren af was’, volgens de LC. Nog altijd vloekt de illustrator als het onderwerp ter sprake komt. Het vrije werk van Frâns Faber omvat grafiek, tekeningen en schilderijen. Mens en dier spelen daarin vaak een belangrijke rol. Het werken in opdracht is voor Frâns een welkome uitdaging.
DOARP OAN SEE Doe’t ik diplomeard broeder wie, luts de keunstakademy dochs mear as it ferpleechwurk. Doe binne wij nei Ljouwert gien. Ik gong nei de Keunstakademy en sollisitearde as parttimer bij ferskillende sikehuzen, mar omdat ik ek op de Keunstakademy siet, woene se mei net ha. ‘Meneer u kunt geen twee dingen tegelijk doen’, seine se. Ik bin doe hielendal de keunstrjochting út gien. Letter krige ik in dei wurk as dosint grafyk oan it kreativiteitssintrum ‘De Cirkel’ op it Hearrenfean. Minke fertsjinne eins de kost en doe’t sij letter wer studearjen gie, holden wij wat fee en makken we skiepetsiis. Dy skiepetsiis hat ús altyd út de BKR holden. We hawwe yn Snits, Ljouwert, De Wylp, Lytsewierum en no dan Allingawier wenne. Simmerdeis kaam ik amper oan de keunst ta, dan hie’k genôch drokte mei it fee.”
Tot slot het project waar Frâns Faber de laatste tijd mee bezig is geweest. Twee jaar lang heeft de kunstenaar gewerkt aan het maken van prachtige prenten als beeldverhaal van de roman ‘Doarp oan see’. Dat boek verscheen in 1960 en werd geschreven door omke Hein F. Faber. De schitterende nieuwe editie van ‘Doarp oan see’ beschrijft het dagelijkse leven in Makkum en zijn soms aparte en kleurrijke inwoners. De krachtige tekeningen verbeelden de inhoud van het boek op een bijzondere manier. Het boek, fraai uit gegeven, is verschenen bij Bornmeer. Ze zouden Frâns Faber eens wat vaker aan het werk moeten zetten! Te beginnen met Jan Hut, de roman van Rink van der Velde. Faber heeft (in gedachten) een deel van de illustraties al klaar!
8
NUMMER 09 • 2019
“OPGEVEN IS BIJ MIJ NOOIT EEN OPTIE.”
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
9
TEKST KIRSTEN VAN LOON // FOTO MICHAEL ZOETEN
GEARTSJE POLS (25) SCHRIJFT OORLOGSHERINNERINGEN VAN OUDEREN
“WIE VERTELT HET ALS IK ER NIET MEER BEN?” Ze is model, student en auteur. De in Nijland en Lollum opgegroeide Geartsje Pols leidt met haar 25 jaar een druk bestaan, maar dat ging allemaal niet van een leien dakje. Ze kampt met een hersenletsel ten gevolge van een zwaar ongeluk in 2014. Veel van haar herinneringen zijn verdwenen en dat is moeilijk. Herinneringen vormen je immers voor een groot deel. Als daar allemaal stukjes van afbrokkelen, verlies je stukjes van jezelf. Dat is een rouwproces, dat langzaam voortkabbelt terwijl de rest van de wereld razendsnel doorgaat. Hoe Geartsje Pols daarmee omgaat? Vechten! Dit is haar verhaal.
“Ik woon sinds drie maanden in Baaium, maar ik groeide op in Nijland. Daar heb ik ruim tien jaar gewoond, maar in 2008 verhuisden we naar Lollum. De basisschool volgde ik in Roodhuis, dat was elke dag zeven kilometer heen fietsen en zeven kilometer terug. In Lollum konden mijn ouders een boerderij kopen. Daar kon ons paard, dat in Nijland bij iemand anders stond, bij ons aan huis staan. Intussen hebben we er drie. Ik rijd nog steeds, ik heb een echte draver, al ben ik dat zelf totaal niet. In mijn jeugd reed ik eerst bij manege Sneek en later bij Hippisch Centrum Boeyenkamp in Cornwerd. Ik was daar kind aan huis, om te rijden en ponykampen te begeleiden, maar ook als vrijwilliger. Daar kwam ik in aanraking met voltigeren, turnen op een galopperend paard. Dat heb ik acht jaar gedaan. We deden wedstrijden en in teamverband ging dat altijd goed. Nu doe ik dat niet meer.
HET ONGELUK Het was zo’n vijf jaar geleden, op Eerste Kerstdag. Ik reed weg van mijn werk in Hotel Van der Valk in Sneek. Ik had een 45 kilometer wagentje. Zo’n vier kilometer voor mijn huis in Lollum werd ik aangereden door een auto. Het is maar een koekblik hoor, zo’n autootje. Het stelt niets voor. Met auto en al ben ik meters door de lucht gevlogen, al weet ik daar niets meer van. Een traumahelikopter heeft mij naar het UMCG gebracht. Mijn korte- en langetermijngeheugen, mijn concentratie en coördinatie is voorgoed verstoord. Ik heb lang gerevalideerd in Beetsterzwaag. Niet intern, maar wekelijkse bezoeken en dat is later afgebouwd. Ik heb foefjes geleerd, maar het zal niet beter worden dan wat het nu is. Voor mijn ongeluk studeerde ik voor leraar Duits. Niemand had er vertrouwen in dat ik nog een hbo-waardige opleiding kon volgen. Nou, dat moeten ze tegen mij niet zeggen. Ik zit nu in mijn derde jaar van de hbo-opleiding social work. Maar de weg ernaartoe was wel zwaar. Je ziet aan mij niet veel, op littekens na. Om echt te begrijpen wat ik doormaak, moet je het eigenlijk zelf ervaren. Kort gezegd moet ik gewoon tien keer harder vechten om ergens te komen. Altijd vechten.
VALLEN EN OPSTAAN
Ik kreeg een bericht dat het slecht ging en ik ben er direct heen gescheurd. Hij was alleen, en ik beloofde hem dat ik bij hem zou blijven. Rond 21.00 uur ben ik even gaan liggen en om 21.23 uur merkte ik verandering. Ik was in paniek, ik wist niet wat ik moest doen. Ik belde de thuiszorg dat ze direct moesten komen. Voordat zij aankwamen, stierf meneer Dijkstra al in mijn armen. Ik ben blij dat hij niet in eenzaamheid is heengegaan, en ik ben blij dat ik daar aan bij kon dragen, ondanks dat ik niet wist wat er allemaal op mij afkomt daardoor.
Als ik sommige vakantiefoto’s zie, dan denk ik: ‘Ja, leuk’, maar ik herinner mij het niet en dan praat ik maar mee. Echter, niet alles is verdwenen hoor, ik herinner mij ook wel foto’s. Ik vergeet weleens verjaardagen en ik kan mij niet herinneren wat ik vier weken terug heb gedaan. Het is gewoon een groot zwart gat. Soms spreken mensen mij weleens vrij uitgebreid aan, en dan heb ik zoiets van: ‘Uh, jij bent?’ Dat durf ik dan niet te vragen en vervolgens praat ik maar mee. Dat is heel ernstig. Dat raakt mij echt, het doet gewoon zeer. Ik weet niet of mensen het mij kwalijk nemen, maar ik neem het mijzelf wel kwalijk. Soms heb ik er ook schijt aan, ik moet wel.
HET MOET NÚ GESCHREVEN WORDEN
SOCIAAL GOUD Maar er gaat ook veel goed. Ik denk dat ik wel kan zeggen dat ik een doorzetter ben. De opleiding die ik volg werd vorig jaar compleet omgegooid. Dat was lastig, want ik verlang naar duidelijkheid en structuur en dat was er toen niet. Maar ik heb mijn weg weten te vinden. Ik wil gewoon mensen helpen. Via mijn opleiding ben ik bij Sociaal Goud terecht gekomen. Een organisatie die op innovatieve wijze het welzijn van de ouderen wil bevorderen en onder andere eenzaamheid tegen wil gaan. Ik werd daar ‘buddy’. Ik verbind jongeren met ouderen en ouderen weer met ouderen, door bijvoorbeeld mijn eigen opa mee te nemen. Op die wijze kwam ik bij een aantal ouderen terecht, die mij steeds meer vertelden tijdens koffiemomentjes. Ook verhalen uit de oorlog, wat hen eigenlijk heeft getekend voor het leven. Met die verhalen moest ik wat doen. Mijn grote inspirator hiervoor was meneer Dijkstra. Ik was voor het eerst ‘buddy’ bij hem. Omroep Max wilde graag via Sociaal Goud een tv-programma maken om eenzame ouderen aan studenten te koppelen. Het moet nog uitgezonden worden, maar ik deed mee en werd gekoppeld aan de heer Dijkstra, die een vrij eenzaam bestaan leefde. We moesten een week samen leven en we werden dikke maten. We deelden onze passie voor paarden, maar Dijkstra was een been verloren en ook het verlies van iets konden we delen.
Via Sociaal Goud kwam ik ook in contact met mevrouw Bensink, een van de eerste verhalen in mijn boek. Tijdens de koffie begon ze steeds meer over de oorlog te praten, toen dacht ik: ‘Hier zit een verhaal achter’. Ze had een trauma. Zij had mensen afgevoerd zien worden en dat beeld is ze nimmer te boven gekomen.
VAN BUNDEL TOT BOEK Voor mijn plan om de verhalen te bundelen kwam ik bij Jack Kooistra, oorlogshistoricus en publicist, terecht. Het idee voor een bundel werd verruild voor een boek. En zo kwam ik ook in contact met Foppe Dupon, wiens verhaal ik ook heb opgetekend. Ik wil gewoon hun verhalen vertellen. Oudere mensen kunnen niet makkelijk over de oorlog praten, omdat mensen die het niet mee hebben gemaakt het niet goed begrijpen. En juist dat snap ik. Daarbij moeten we beseffen dat het geen vanzelfsprekendheid is dat wij in vrijheid zijn opgegroeid.
AFSCHEID IS ONONTKOOMBAAR Het werken met ouderen en ook het vertellen van hun verhalen is echt mijn passie. Alleen soms twijfel ik of ik sterk genoeg ben voor dit werk. Ze zijn op een leeftijd dat een naderend afscheid onontkoombaar is. Maar het verliezen van hen, dat komt zo hard aan. Van de heer Dupon en mevrouw Bensink moest ik afgelopen zomer afscheid nemen. En kort geleden overleed mijn maatje, meneer Dijkstra.
Het boek moet nú wel geschreven worden, want de oorlog raakt steeds verder weg en de mensen kunnen straks hun verhalen niet meer vertellen. Daarom is de titel ook: ‘Wie vertelt het als ik er niet meer ben?’. Volgend voorjaar, in april, moet het uitkomen en ik vind het heel spannend, maar gelukkig krijg ik hulp van Jack Kooistra, Gjalt Wijmenga en Marieke Zondervan.
MODELLENWERK Naast het schrijven van het boek en mijn studie, heb ik nog een bezigheid. Kort voor mijn ongeluk liep ik in Amsterdam en werd ik letterlijk op straat gescout door een modellenbureau. Ik geloofde er in eerste instantie niets van, totdat ik een opdracht van een make-up merk kreeg. Toen werd het echt en ik vond het meteen ontzettend leuk. Het ongeluk zette alles op zijn kop. Door mijn immobiliteit kwam ik erg aan. Ik had kale plekken op mijn hoofd, mijn haar was daar weg geschroeid, en aan de zijkant van mijn hoofd heb ik een groot litteken. Gelukkig is mijn haar weer terug en zijn de meeste kilo’s er weer af. Ik heb nu opdrachten in het binnenland, maar ik mag ook af en toe naar Duitsland, België, Frankrijk, Zwitserland en Italië. Hoewel ik veel heb bereikt, blijf ik onzeker. Misschien komt het omdat ik zo gevoelig ben. Ik zie de andere modellen en zij zijn veel dunner dan ik. Dus ik wil eigenlijk nog best wel wat afvallen. Ik weet dat mijn beeld vervormd wordt, maar ik zou wel meer opdrachten willen, dus daar ga ik mijn best voor doen. Maar ook het boek schrijven, en mijn studie afmaken. Opgeven is bij mij nooit een optie.”
10
NUMMER 09 • 2019
KIES VOOR
geluk!
ANNEMEIJS SCHUURMAN EN CHAJA ASSCHER SCHRIJVEN EEN COLUMN MET ‘GELUK’ ALS INSPIRATIEBRON. ANNEMEIJS BEGELEIDT MENSEN OM GEWENSTE VERANDERINGEN TE MAKEN IN HUN LEVEN. DIT DOET ZE VANUIT HAAR PRAKTIJK VOOR HYPNOSE & VERANDERKRACHT. CHAJA GEEFT OPVOEDONDERSTEUNING EN ADVIES IN DE VERTROUWDE OMGEVING BIJ GEZINNEN THUIS. BIJ DE HULP GAAT ZE UIT VAN DE EIGEN KRACHT VAN OUDERS.
ANNEMEIJS SCHUURMAN
Kampeer sentiment SJONNIE SCHAAP IS VIA EMPATEC IN DIENST ALS MAGAZIJNMEDEWERKER BIJ KBC KEUKENS & BADKAMERS.
WAT DE JUISTE WERKPLEK MET IEMAND KAN DOEN!
Als hij zich voorstelt glimlacht hij van oor tot oor. Een beetje spannend vindt hij het, dat wel. Maar zodra hij begint te vertellen ontspant hij. De grapjes volgen elkaar in een rap tempo op. Het is haast onmogelijk om hem niet aardig te vinden. Hij is ontwapenend, de 35-jarige Sjonnie Schaap uit Sneek. Hij werkt sinds 2016 via Empatec bij KBC Keukens & Badkamers in Scharnegoutum. Vooruit kijken
Voor KBC werkte Sjonnie bij een ander bedrijf. Daar zat hij op een gegeven moment niet meer op zijn plek. Het klikte niet meer. Het werd tijd voor iets anders. Hij is toen een aantal weken aan het werk gegaan bij Empatec, op de food afdeling. Om tot rust te komen. En om samen met zijn Empatec jobcoach Tiffany uit te zoeken wat zijn vervolgstap zou zijn. Ze moedigde hem aan om ook zelf om zich heen te kijken. Zo kwam Sjonnie op het idee om KBC te bellen. Via zijn broer heeft hij het telefoonnummer gekregen van de eigenaar. En zo geschiedde. Samen met zijn jobcoach ging hij op gesprek. Dat was best eng, maar toch ook heel leuk.
Verwachtingen overtroffen
Sjonnie wilde graag op de houtwerkplaats van KBC werken. Daar was geen extra hulp nodig. Maar in het magazijn, daar was wel ondersteuning nodig. En zo gebeurde het. Hij ging aan de slag bij KBC, als magazijnmedewerker. Collega Richard is logistiek planner bij KBC en werkt sindsdien met Sjonnie. Hij stuurt hem aan. Sjonnie overtreft alle verwachtingen. Dit komt doordat Richard de tijd neemt om hem nieuwe dingen te leren. En hem de nodige aandacht biedt. Sjonnie pakt veel verschillende werkzaamheden op. Laden en lossen van goederen, pakketten aannemen, keukens laden en formulieren invullen. Er zit een stijgende lijn in zijn kunnen. En zijn plafond, dat is nog niet bereikt! Door alle waardering die hij krijgt, ziet zijn jobcoach hem groeien als persoon.
Tiid foar in praatsje
Mensen vinden Sjonnie sympathiek. Hij heeft een gunfactor. Dat blijkt uit de positieve reacties van onder andere zijn collega’s. Aan het begin én einde van elke werkdag doet hij een rondje. Om collega’s gedag te zeggen. En een ‘praatsje’ te maken. Over voetbal bijvoorbeeld, zijn allergrootste hobby. Hij kijkt naar bijna alle wedstrijden. Maar ook chauffeurs die pakketten langsbrengen kunnen niet om hem heen. Elke dag heeft hij contact met hen. En een grapje hoort daar zeker bij. Sjonnie vindt het hartstikke leuk bij KBC. Ze behandelen mij als ieder ander die hier werkt, sluit Sjonnie glunderend af. En dát is waar Empatec het voor doet. Mensen een werkplek bieden waar ze zich thuis voelen en zich kunnen ontwikkelen. De juiste begeleiding krijgen. En gewaardeerd worden.
Op de crematie van de vader van een vriendin van mij, vertelden zijn kinderen over dierbare herinneringen aan vouwwagen vakanties in Frankrijk. Dit deed mij terugdenken aan mijn eigen jeugd. Want als iemand mij vraagt om een gelukzalig moment van vroeger op te halen, herbeleef ik direct fijne campingervaringen. Magisch vond ik die.
Twijfels
Na de dienst komt thuis een gesprek op gang. Mijn vriend en ik praten over belevenissen uit onze kindertijd die we graag aan onze eigen kinderen willen doorgeven. Kamperen staat hoog op ons lijstje. Maar dan komen meteen de ‘mitsen en maren’: De jonge leeftijd van de kids, teveel spullen moeten meeslepen, de angst voor slecht weer, vies sanitair, met de hand moeten afwassen... en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Toch laat het ons niet los en wint de nieuwsgierigheid het uiteindelijk van alle twijfels.
Avontuur
Terwijl ik dit schrijf, zitten we op een natuurcamping in Frankrijk. We hebben een tweedehands vouwwagen op de kop getikt en zijn het avontuur aangegaan. Op een plek waar ik vroeger met mijn ouders meerdere malen ben geweest. Een en al sentiment. Wij hebben zojuist mijn schoonouders uitgezwaaid. We wilden dit geluk graag met ze delen, dus hebben we ze voor de eerste week uitgenodigd. Ik zie mijn zoontje vrolijk steentjes gooien in de rivier, net zoals ik vroeger deed. Terwijl mijn dochter hem vanaf het picknickkleed stralend observeert. Ik vang de blik van mijn vriend en we kijken trots naar elkaar. We hoeven niks, hebben geen besef van tijd, we genieten en hebben alle aandacht voor elkaar. En JA, de kinderen zijn nog maar ukkies, we hebben regelmatig regen, koude nachten en herrie van een kinderkamp. Het sanitair is niet altijd schoon en we moeten dealen met vuile kleding en afwas in overvloed.
Maar we laten het de pret niet drukken. Want één ding staat als paal boven water... Dit zouden we voor geen goud willen missen!!!!
CHAJA ASSCHER
GELUKSGEVOEL OP VAKANTIE “Waarom wil ik eigenlijk op vakantie?” vroeg ik me in het begin van onze vakantie vertwijfeld af. Twee hele dagen in de auto gereden, moe op de camping aangekomen en in de bloedhitte onze tent opgezet. De dagen die volgden waren onrustig en we sliepen kort vanwege de warmte en het lawaai. Mijn voorstel na een aantal dagen zweten was: “Laten we naar huis gaan en gewoon weer verder gaan met waar we gebleven waren voordat we op vakantie gingen”. Ruim anderhalve week later ben ik blij dat ik niet heb geluisterd naar mijn negatieve gevoelens. We zijn allemaal tot rust gekomen, minder moe en gespannen en leven vooral in het hier-en-nu; spelletjes spelen, wandelen en zwemmen... Heerlijk.
Vakantie in binnen- of buitenland is goed voor het geluksgevoel van kinderen en hun ouders. De stoffen die vrijkomen door het genieten, zorgen ervoor dat het stressniveau van kinderen naar beneden gaat en ze zich open kunnen stellen voor creativiteit. Vakantie versterkt de familieband en er worden nieuwe herinneringen met elkaar gemaakt. Door af en toe lekker in de natuur te zijn, zorgt dit voor een betere concentratie van het kind maar zeker ook van de ouder. Ook op sociaal vlak kan er een hoop veranderen. Zo ontstaan er nieuwe vriendschappen tussen kinderen. De eerste dagen ben ik gelukkig alweer vergeten, want ook ik ben lekker in mijn element op de camping in Zuid-Frankrijk.
Nu al weer zin in volgend jaar!
bolsward-ijsselmeerkust
DE POTVIS EIGENAAR BARBER DE VRIES
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
11
WERK & ONDERNEMEN
Súdwest-Fryslân
“MENSEN DIE DENKEN IN OPLOSSINGEN…” Barber de Vries, mede-eigenaar van Skipsmaritiem b.v. en samen met haar man Sander Tans uitbater van Restaurant De Potvis in de buitenhaven van Stavoren, herinnert zich de ramp die zich voltrok in de nacht van 26 op 27 juli 2018 als de dag van gisteren. “Dat was een nachtmerrie, eentje die je je ergste vijand niet toewenst. We hadden een gezellige echte ‘Potvis-zomeravond’ gehad, een week voor het begin van de bouwvak en gingen moe maar voldaan naar huis. Midden in de nacht werden we gewekt door de politie die op onze deur stond te bonken; de Potvis stond in brand.” “In eerste instantie hoop je dat het meevalt, maar toen we van verre de brandweerauto’s zagen, de vele toeschouwers, maar vooral de vlammen die uit het dak sloegen, zonk de moed ons in de schoenen. Je kunt op zo’n moment niet meer doen dan net als iedereen toekijken hoe jouw bedrijf volledig in vlammen opgaat. Het was een zeldzaam mooie avond, dus de haven lag ‘hutjemutje’ en op het terrein stond het vol met campers. De wind blies over de haven, dus er moesten in allerijl aangemeerde schepen worden verplaatst. Kortom, het was een gekkenhuis, een grote mierenhoop van mensen die in de weer waren.”
De knop om De volgende morgen stonden de broers en zusters de Vries, nog lichtelijk in shock, bij de met hekken afgezette en nog smeulende puinhopen van wat eens de Potvis was voor familieberaad. Het restaurant - in 1995 als een noodvoorziening neergezet op een unieke stek met uitzicht over de buitenhaven en het IJsselmeer - en in de daaropvolgende twee decennia uitgegroeid tot een oergezellige pleisterplaats voor de watersport, had een grote emotionele waarde voor de watersportondernemers De Vries. Barber: “Mijn vader zei tijdens die bijeenkomst heel doortastend: ‘Kom op jongens, rouwen komt later, de schouders er onder. Als we wat willen moeten we nu handelen, want over een week is het bouwvak en is iedereen weg’. De knop ging om en dat weekend hebben we met zijn allen letterlijk en figuurlijk puingeruimd, containers vol, zodat de bouwbakkers meteen maandag aan de slag zouden kunnen.”
we op de volledige medewerking zouden kunnen rekenen van het Accountteam Ondernemen van de gemeente Súdwest-Fryslân. Accountmanager Jan Tadema werd onze vaste contactpersoon en is zijn gewicht in goud waard gebleken in die hectische periode. Met als gevolg dat we acht dagen later een complete noodvoorziening op poten hadden staan; een tent, een mobiele keuken, een mobiel toilet, een container voor de koelcel en vriescel, een container voor de opslag. Op die manier hebben we op een voorlopige horecavergunning de rest van het zomerseizoen kunnen redden. Dankzij alle mensen die ons hebben geholpen. Van leveranciers, lokale ondernemers, de gemeente, tot ons eigen personeel; zes weken hebben we puur op adrenaline gedraaid. Er is in die periode een huwelijksceremonie voltrokken; we hebben tot tweemaal toe het evacuatieplan in werking
moeten zetten omdat het begon te stormen; als het regende moest de bediening vanuit de buitenkeuken met de gerechten naar de tent hollen, waar de gasten zaten; kortom, het was het toppunt van improvisatie en achteraf bekeken best hilarisch.”
Potvis 2.0 Eind september is de noodvoorziening afgebroken en werden er binnen heel beperkte tijd spijkers met koppen geslagen door de eigenaren van Skipsmaritiem BV. Er zou een nieuwe Potvis komen op dezelfde unieke plek. Niet veel groter, met behoud van de sfeer van de oude Potvis, maar wel aangepast aan de eisen van deze tijd; dus duurzaam. Een Potvis 2.0, met als belangrijke randvoorwaarde dat de nieuwe ‘toko’ voor Hemelvaart 2019 klaar zou zijn om gasten te ontvangen. “Terugkijkend is die hele periode vanaf de brand een grote ‘roller coaster’ geweest”, vertelt Barber de Vries. “Alles moest binnen een razend strakke planning gerealiseerd worden en het woord ‘vertraging’ kwam niet in onze vocabulaire voor. Jan Tadema van het Accountteam Ondernemen, de architect en de bouwer, mensen die dachten in oplossingen, gaven ons het gevoel dat we de hele wereld aan konden. In februari kwam de vergunning erdoor en kregen we groen licht van de gemeente. Vervolgens is er tien weken op een ongelooflijke manier ‘gebuffeld’ om voor de start van het zomerseizoen 2019 de Potvis te kunnen heropenen. Op 25 mei om vier uur stonden er rond het gebouw nog meer dan twintig busjes, van installateurs, van bouwbedrijven, van hoveniers, van leveranciers, noem maar op. Iedereen was bezig om de ‘puntjes op de i’ te zetten. Twee uur later zat het terras vol en had ik het gevoel dat ik eindelijk kon uitademen. Missie geslaagd.”
Gemeente “Wethouder Maarten Offinga heeft mij meteen de dag na de brand gebeld en ons toegezegd dat
Accountteam Ondernemen Het Accountteam Ondernemen staat klaar voor iedereen die vragen heeft over het ondernemerschap. Zij zijn de gesprekspartner voor alle ondernemers in SúdwestFryslân. U kunt bij het accountteam terecht voor o.a.: • Vragen over investeringen in uw bedrijf • Groei en uitbreiding van uw bedrijf • Aankoop grond en bedrijfsvestiging • Vragen over bedrijventerreinen • Vergunningen en meldingen • Netwerken Contact Op www.sudwestfryslan. nl/ondernemen vindt u de contactgegevens van de accountmanager uit uw regio. U kunt ook mailen naar: ondernemen@ sudwestfryslan.nl of bellen met 14 0515.
UITNODIGING THEMABIJEENKOMST ONDERNEMERS
‘Hospitality’ WOENSDAG 25 SEPTEMBER 2019 VAN 19:30 TOT 22:00 UUR DEELNAME GASTLOCATIE: IS GRATIS! KUILART KOUDUM DE KUILART 1, 8723 CG KOUDUM De volgende themabijeenkomsten staan gepland op: 30 oktober // 27 november (prijsuitreiking).
Hoe gastvrij is onze regio? Wat hebben wij onze bezoekers te bieden? Hoe zorgen we voor een onvergetelijke beleving, zodat iedere bezoeker ambassadeur van onze regio wordt? En welke kansen kunnen ondernemers nog meer benutten om toekomstbestendig te zijn? Deze vragen en meer komen aan bod tijdens deze inspirerende themabijeenkomst! Welkom! Deelname is gratis.
PROGRAMMA
19:30 uur 20:00 uur 20:30 uur 21:30 uur
Inloop + start voorprogramma* Inleidend programma met o.a. Wouter Bleckman van de Kuilart Gastvrijheid door Wouter Verkerk Netwerken met hapje & drankje
Wouter Verkerk neemt je in zijn verhaal mee naar de consument van de toekomst die naar zijn overtuiging nog maar één reden heeft om ergens terug te komen: SERVICE! Wouter is spreker, adviseur en trendwatcher op het gebied van Horeca en Gastvrijheid. Jaarlijks verzorgt hij ruim 200 presentaties en workshops voor kleine en grote groepen medewerkers en of ondernemers van bedrijven uit de horeca en andere branches die zich verwant voelen met het thema gastvrijheid.
* Voorprogramma onderzoek logiesaccommodaties Speciaal voor de logiesaccommodaties start er om 19.30 uur een voorprogramma over het onderzoek Vitale Logiesaccommodaties. Doel van het onderzoek is sectorkennis en inzicht op de toekomstbestendige doorontwikkeling van de logiessector. Ook andere geïnteresseerden zijn welkom om aan te sluiten bij het voorprogramma.
Aanmelden: www.eventbrite.nl en zoek op themabijeenkomst Koudum.
Oud kerkhof 6 - Sneek - Tel: (0515) 41 33 72
Bijna 500 m² aan verlichting en technische onderdelen verdeeld over drie verdiepingen en met een ruime parkeergelegenheid naast de deur!
2e bril totaal gratis Nú voor jezelf of een ander
• Verlichting • Lichtadvies • Onderdelen • Elektronica
www.allichtverlichting.nl - www.allichtelektro.nl
Sneek Oosterdijk 79 Tel. 0515 460 808 in denaar winkel naar de voorwaarden. © 2019. Specsavers. Specsavers en het Specsavers-logo zijnvan merken van Specsavers. Vraag inVraag de winkel de voorwaarden. © Specsavers Specsavers en het Specsavers-logo zijn merken Specsavers.
Bij óns staat veiligheid centraal
€ 3.899, rijs
bij onss
€ 3.279,9,-
Stabiel Light advi e
advies p
Scootmobiel tmobiel
De krant
2 rijs € 79, sp
is gewoon leuker!
bij ons
€ 229,-
Uw krantendrukker sinds 1882
AFIKIM M Kijk op frieslandvitaal.nl voor meer informatie of bel 06 14 40 60 31 voor persoonlijk advies
ADRES Werktuigenweg 9 8304 AZ Emmeloord
POSTADRES Postbus 1029 8300 BA Emmeloord
T W E
+31 (0) 527 630 200 hoekstrakrantendruk.nl info@hoekstrakrantendruk.nl
ABONNEER JE NU!
BELEEF 4x TERSCHELLING VOOR MAAR € 22,50 PER JAAR
Ook leuk om als cadeau te geven!
Ja!
IK NEEM EEN ABONNEMENT OP TERSCHELLING MAGAZINE!
Naam ............................................................................................................................................................................................................................................................................ Adres
..................................................................................................................................................................................................................................................................
Postcode
......................................................................................................................................................................................................................................................
Woonplaats Telefoon E-mail
............................................................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................................................................
Ik geef het jaarabonnement cadeau en stopt automatisch. Het abonnement is bestemd voor:
Naam
.................................................................................................................................................................................................................
Adres
.................................................................................................................................................................................................................
Postcode Woonplaats
.............................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................................
Voor een jaarabonnement van 4 nummers betaal ik € 22,50. Ik machtig Terschelling Magazine het abonnementsgeld automatisch van mijn rekening af te schrijven. Bankrekeningnummer: Handtekening:
.....................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................................................
Het abonnement loopt tot wederopzegging, tenzij wij zes weken voor afloop van de abonnementsperiode een schriftelijke opzegging hebben ontvangen. Cadeau-abonnementen stoppen automatisch na 1 jaar. Stuur of email deze bon naar: Ying Media BV t.a.v. Terschelling Magazine, Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek | info@yingmedia.nl
Voor meer informatie of vragen kunt u contact opnemen met: Ying Media BV: info@yingmedia.nl of bel 0515-745005
TM-abonnement_adv_TM_2-1.indd 1
17-04-19 07:43
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
13
TEKST EELKE LOK // FOTO'S JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE
VOGELWACHTER JAN KROESE UIT BOLSWARD
“WE MOATTE IN STAPKE WER WEROM”
Peinzend zegt Jan Kroese het zo nu en dan: “We moatte in stapke wer werom.” Geeft dan direct toe dat het vrijwel onmogelijk is het filmpje ongeschonden terug te draaien. Dan betrekt het gezicht van de Bolswarder vogelwachter ietwat. Het wordt vragend. “Hoe moat it dan mei de fûgels?” Een interview met Jan Kroese uit Bolsward is een zaligheid. Omdat het geen interview is. Het is een gesprek, een discussie vaak. Uitdagend is zijn verhaal, familiair zijn houding. Het enige wat we niet doen is opdrinken wat hij maakt.
STERKE DRANK Jan Kroese is namelijk distillateur. Sterke drank maken. Enerzijds mengt hij dranken, anderzijds laat hij gemaakte drank distilleren. Hij wijst op een heel oud regenvat in zijn tuin. “Sjoch, dat is by Jack Daniels weikaam.” Een Amerikaans whiskymerk. Jan maakt Friese whisky. Dat komt over zoveel jaar pas op de markt. “Dat moat noch rypje, mar ik ha it al preaun hear.” Pretoogjes. Jan Kroese, 54 nu, werd geboren boven de kroeg in Bolsward. Voorbestemd dus. Hij kreeg zijn opleiding nog aan de oude zuivelschool van Bolsward, moest later naar Leeuwarden. Daar is nu ook het bedrijf waar hij werkt.
ZIEKTE VAN ADDISON Zijn verhaal hapert een beetje als hij vertelt dat hij de ziekte van Addison heeft. Een
storing aan de bijnieren, waardoor hij hormonen mist. Hij werd zonder zon heel bruin, maar beleefde in koorts en bij infecties zware tijden. Nu z’n medicijnen bekend zijn, kan hij er mee omgaan. Datzelfde geldt voor vrouw en twee kinderen die te weinig B12 hebben. Doktoren hadden in beide gevallen moeite om alles uit te vinden. Het verhinderde Jan Kroese niet om altijd veel vrijwilligerswerk te doen. Voetbal, muziek, step-elfstedentocht en het skûtsje van Abbegea, hij beleefde alles intens. “De mienskip tsjinje, is it alderwichtichst.” Toch begint zijn stem pas echt kleur te krijgen als we het hebben over zijn vrijwilligerswerk in de nazorg voor de vogels. Fûgelwachter van it Bûn fan Fryske Fûgelwachten (BFVW). Dan praat hij in een stroom van woorden. Over zijn machteloosheid. “Trijekwart fan de piken dea, dat docht ferhipte sear.” Dat zijn de woorden van elke vroegere aaisyker, die nu aan nazorg doet. Jan Kroese denkt verder. Twijfelt soms, maar wil meehelpen de zaak op te lossen. Zodat de skriezen en ljippen blijven.
KIEVIT “Fryslân hie de ljip ta nasjonale fûgel meitsje moatten, de skries wie’t ommers lannelik al.” De kievit belangrijker maken. Eertijds had je altijd het driehoekje ljip-skries-tsjirk. Die vlogen samen de roofvogels aan. De kievit verdwijnt nu naar het maïsland en de grutto staat er alleen voor. Kroese: “Mean dan op 15 juny-lân dochs in pear stroken, dan kin de ljip dêr wer nestelje en de skries helpe tsjin de rooffûgel.”
broedmachine van de BFVW. “Mar dy ljip moat hjir bliuwe. En al dy oare fûgels ek. Dan mar in stapke wer werom. Lykas wat mear betelje foar de molke.” Daarmee komt er nog een verhaal om de hoek. Jan Kroese is twitteraar. Fel en vrolijk. Hij maakt vele reclames belachelijk. Vooral reclames van supermarkten. (“99 sinten foar in ûns pyk, dan kostet in kilo pyk dochs in tientsje? Poe!”). Hij lacht zachtjes, maar heeft tegelijk een moedeloze blik. Hij wil terug, maar dat kan niet meer.
Jan Kroese doet nazorg bij boer Bote de Boer bij Tjerkwerd. Die werkt met hem mee. Dat kost geld. Een andere boer in Exmorra wil ook wel, maar kan het geld en de hogere productie niet missen. Toch wil hij graag weidevogels hebben. “En sjoch, hy hat no in fjildoele“, zegt Kroese trots. Hij vindt dat die boer financieel gesteund zou moeten worden. “Syn ferlies moat de oerheid eins betelje.” Overheidsgeld verdwijnt nu vaak in formalisme. Dat zouden de BFVW en de boeren beter doen. Niet alles ophangen aan onderzoek bijvoorbeeld. “Undersikers dogge soms goed wurk, mar at wy dan fan ûndersikers hearre dat wy gjin foksen ha yn ús gebiet en wy fine 26 foksen, dan doocht it net.”
BOEREN Boeren steunen om hun biodiversiteit te verhogen. Niet twee jaar proberen, iedere bioboer is direct bioboer. Boeren en fûgelwachters doen het daarna samen. De grond weer beter en rijker maken. Belangrijkste is ruwe mest. En water. Gnuivend volgt hij de strijd van water tegen de muizenplaag. De boer heeft er echt geen hinder van in zijn eindproductie. En dan ineens wat verrassends: “Dat wetter, de wespen fersûpe ek. Dat betsjut dat der mear michjes oerbliuwe en dat is wer frettten foar ús ljipkes.” En als boer en natuur het allemaal zo snel niet kunnen, dan maar de ljipaaien in de
Je moet vooruit kijken. Plotseling hebben we het weer over whisky, over wodka, of over dry gin. “Ja, miskien kin we de boeren safier krije wat mear grûnstoffen te ferbouen.” Direct terug naar de vogels: willen kieviten leven op alcoholgraanvelden? De doppen van allemaal apartige kievitseieren liggen op z’n kast tussen een paar speciale flessen drank.
bolsward-ijsselmeerkust
14
NUMMER 09 • 2019
#FACETOFACE PHILIPPUS HINGST fotografie LAURA KEIZER tekst HENK VAN DER VEER
Philippus Hingst neemt na 56 jaar afscheid als kerkorganist Philippus Hingst (1944) uit Easterein is een veelzijdig mens. Oud-schoolmeester, natuurliefhebber, voetballer, kaatser, ljipaaisiker en nazorger, dirigent en organist. Eigenlijk teveel om op te noemen, waar je met Hingst over kunt praten. Om met dat laatste maar even te beginnen: op zondag 29 september zal Hingst voor het laatst op het kerkorgel van Itens spelen. Dan zal er in een speciale dienst afscheid van hem worden genomen als kerkorganist. Maar liefst 56 jaar was Hingst kerkorganist. Maar omdat hij zoveel meer is, hebben we hem een aantal woorden voorgelegd, waar hij op reageert. Dat allemaal op een mooie zomeravond in de achtertuin van Philippus en zijn vrouw Tietsje. DE KLIEUW “Dat is myn berteplak. Berne ûnder itselde dak as de bekinde Tsjerkje fan’e Klieuw. Ik waard dêr op 19 novimber 1944 berne. Yn 1948 binne we nei Turns ferhuze, dat ik haw myn jeugd dêr net bewust meimakke. Ik kin my in pear lytse dinkjes herinnerje. Us heit wie feekeapman en hij hie in pear kij by in omke yn Hidaard op stâl stean. Heit gong de boer op yn Reahûs en letter mear yn Turns en oan de Ivige Leane yn Skearnegoutum en sa. Ik wie de tredde soan yn it gesin. Nei my kamen der noch trije suskes. We moasten hiel sober libje. Wy krigen op’e bôle meastal brúne sûker, lekker foardelich. Ek wol in bepaald soarte fan sjem sûnder grutte stikken, want dat wie wer te ûnfoardelich. It wie skraabjen by de kant lâns. Troch ús mem hiene we dochs in waarme húshâlding. Heit wie in soad de boer op. Op moandeitemoarns mocht er graach even op’e Klieuw oanstekke en sneontejûn gong er wolris te biljerten. En hij siet yn Skuorút, in bandsje út Turns. Tegearre mei Jan Bakker, Jan Bootsma en Ids Schaap. Se spilen op brulloften en feesten. Mem kaam út in grutte streng griffemearde húshâlding út Nijbeets. By ús heit en dy thús fleine se nei alle tsjerken ta. Us heit is griffemeard wurden mei ús mem. Mem soarge foar in gesellige sfear en we mochten boartsje safolle at we woene. Omdat ik flakby Sinteklaas jierdei wie waard der ek wolris sein dat ik mei Sinteklaas wol in kadoatsje krige. Doe’t we al yn Turns wennen, gongen we nei it kafé op’e Klieuw om dêr út in bak allegear lúsifersen sigaredoaskes, kloskes te heljen. Dy kamen yn in hiele grutte tas en dat waard yn Turns ús boartersguod. Dêr makken we frachtauto’s fan en sa diene we hiele molkritten op souder.”
JOHANNES DE HEER “Ik krûpte ús mem faak oan en sei tsjin ús mem dat ik skielk mei har trouwe soe. Dan hoegde ik net mei in frjemdenien op bêd. Mem krige skriftleke muzyklessen Klavarskribo tastjoerd. It wie oars allegear muzyk by ús yn ’e hûs. Heit spile akkordeon, krekt as myn
beide broers. En Betty en Dukke wiene de twa Zingende Zusjes en myn oare suske spile al in bytsje joekelille. Allinne ik die neat oan muzyk. Doe haw ik dy lessen fan mem ynsjoen en haw my sels it oargelspyljen oanleard. Nei in oantal wiken krige ik it lietboek fan Johannes de Heer en sa ûntwikkele him dat. ‘Sa,’ sei mem, ‘sille we even Johannes de Heer dwaan?’ En dan gongen we los. Tel Uw zegeningen, Heer ik geef mij aan U volkomen en Ik zie een poort wijd open staan. Mem song sopraan en ik de tenorstim. Oeren twastimmich sjonge! Ik haw myn ienfâldich leauwen der oan oerholden, net te dogmatysk.”
ik kamen te wenjen yn’e Griffemearde pastory dy’t doe net bewenne wurde. Dat ik muzykles jaan koe wie in pree en dat koe ik. Meester Strikwerda joech skiedns, Jouke van der Zee die biology en ik muzyk. We wikselen dan fan klassen. Dat hawwe we jierren dien. Ik wie de oppersangmeester! Ik hie yn’e klasse in oargel stean en we songen in soad, ien- en twastimmich en soms wol trije-stimmich. Fan begjin ôf oan krige ik in famkeskoar. It wurde in wikselwurking tusken famkeskoar en skoalle. Ik siet sels by Wilhelmina, it korps fan Easterein. Ik spile ferskillende ynstruminten en ik haw ek in pear jier foarsitter west.
KWEEKSKOALLE SNITS
Neist de muzyk mocht ik ek graach keatse en fuotbalje, yn it twadde fan SDS. Jierren! Doe’t ik 52 jier wie, wûnen we de beker by de feteranen en dat wie in hichtepunt en tiid om op te hâlden. Easterein is in hiel aktyf doarp mei in soad ferienings, se sette hjir meiinoar de skouders der ûnder. Ik mei graach oer minsken dy’t mei de hannen wurkje, dat is myn folk.”
“Ik tink dan fuortdaliks oan ús muzyklearaar Teule. Nei de griffemearde legere skoalle fan Skearnegoutum gong ik nei it Bogerman Lyceum yn Snits en nei trije jier kaam ik op’e Kweekskoalle, mei myn fyftjin jier wie ik de jongste fan’e klas. Dy muzyklessen fan Teule, dêr hie ik aardichheid oan en ik siet thús ek gauris te blokfluitsjen. Ik krige fia it dikke boek fan Gehrels myn earste teory oer it muzykskrift. Dat wie foar my in iepenbiering. Yn’e fjirde klas moasten we dy metoade nochris hielendal trochspitte, op freedtemiddeis. Doe spijbelde ik faak en ik gong nei Skearnegoutum om dêr op it tsjerke oargel te spyljen. In oare lettere oargelist, Balt de Vries, die dat ek. Doe’t ik muzykeksamen dwaan moast krige ik in njoggen. Oare leararen dy’t my foarme ha, binne Gerrit de Jong en Van der Ploeg. Dy lêste hat my leard dat biology net allinne oer bonkjes en bloedsomlopen gie, want dat hie ik allinne op it Bogerman hân. By Van der Ploeg krige ik yn ’e gaten dat biology ek oer greidefûgels en bisten sa as murden gong. En hoe’t Gerrit de Jong skiednis wist te bringen, dat wie grandioas! Letter menear Baaijens, dat wie in skerpsinnich man, dy learde ús de teoretise pedagogyk fan Langeveld.”
EASTEREIN “Foardat ik yn 1970 yn Easterein oan skoalle kaam, hie ik earst noch yn Oostwold foar de klasse stien. Tietsje en
DIRIGENT “Dat is begien mei it famkeskoar. It maatslaan hie ik op’e Kweek fan Teule leard. Yn 1975 seach ik in advertinsje dat se yn Heech foar it mannekoar ‘Ons Genoegen’ in dirigint fregen. Ik haw nei oerlis mei Foppe Wiersma, ek in muzykman, sollisiteard en ik waard oannomen. Ik haw noch wol in jier les dirigearen en sjongen fan Foppe hân. It wie in hiele gesellige tiid mei ‘Ons Genoegen’. Prachtich! Ik wie oars net sa’n konkoerse man, ik gong folle leaver nei tehuzen om dêr te sjongen. Mar we hawwe ek nochris in earste priis op in konkoers helle, dat dan wol wer.”
TSJERKE-OARGEL “Oargelspyljen. Ik haw it my sels dus oanleard. As earste mocht ik de Jongelingsferriening alris begeliede at dy ferskes songen. Op in gegeven momint wie ik der oargelist yn Skearnegoutum. Doe sieten de grifformearden yn it gebou Elim omdat de tsjerke ferboud waard. Dêr haw ik foar it earst de Griffemearde Gemeente op it oargel begelieden, wol neidat ik
earst wist watfoar lieten dat der songen wurde soene. It begûn mei in foarsang, Psalm 121: Ik sla mijn ogen op! Ik wit net hoe’t koe, mar omdat dy dûmny wit hoe let kaam, haw ik dat foarspul wol in kertier spile. Ik doarst ek net wat oars te dwaan. Tuskenspul, koaraal, tuskenspul en gean sa mar troch. Dy minsken koene op’t lêst it foarspul hast wol meisjonge. De tsjinst fierder gong goed. Noch sa’n moaie anekdoate. Doe’t ik de earste kear op it tsjerke-oargel yn’e tsjerke sels spylje moast wie ik mei Ate Jellema achter op’e brommer nei Skearnegoutum riden. Op’e weromreis fleach Ate út de bocht en ik troch de loft. It wie winter en sjippeglêd en Ate riedt fiersten te hurd. Op’e trijesprong nei Turns barde it. Ik kaam op’e kont yn’e beferzen sleat, mar it rûn fierders goed ôf. Ik haw doe in pear jier op it oargel yn Skearnegoutum spile. Doe’t ik nei Oostwold gie, haw ik dêr ek sa no en dan ris spile. Doe’t we yn Easterein kamen, waard ik dêr meiien oargelist fan de Griffemearde Tsjerke. Dat haw ik fan 1970 oant 1998 dien, doe gie de Griffemearde Tsjerke fan Easterein ticht. Balt de Vries spile yn de Herfoarme Tsjerke en ik dus yn de Griffemearde Tsjerke. At de iene frij hie fan Easterein, gong dy nei Itens ta om dêr yn’e Herfoarme Tsjerke te spyljen. Doe’t de tsjerken yn Easterin by elkoar gongen haw ik tsjin Balt sein, dat it better wie dat we beide ús eigen tsjerke krige. Balt yn Easterein en ik yn Itens, Balt hellet alles út it oargel fan Easterein. We hawwe dat bûten de tsjerkerieden om regele. Sa is it gien. Letter ha’ k noch oargellist west by de Doopsgesinden yn Itens en Wytmarsum. No komt der op 29 septimber in ein oan. It hat moai west. It sil in bysûndere ôfskiedtsjinst wurde, mei ûnder oare meiwurking fan it Kwartettekoar ûnder lieding fan Hindrik van der Meer. Ik haw dan hast 56 jier oargelist west.”
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
15
VOOR AL UW TERRAS EN TUINPLANTEN GROOTSE ASSORTIMENT VAN FRIESLAND
EEN BEZOEK AAN GREENSALES BALK IS ZEKER DE MOEITE WAARD!
Hoe kom je bij Greensales Balk? We zitten aan de parallelweg van Balk naar Koudum: Vanaf Balk, de rotonde richting Koudum nemen, direct na rotonde de parallelweg oprijden. Vanaf Koudum, bij afslag Ruigahuizen LINKSAF de parallelweg op. Bij de borden Greensales het Tsjerkepaed inrijden.
Volg je ons al op Facebook voor de laatste aanbiedingen en tips?
Openingstijden zijn vanaf heden: Ma t/m vrij van 07.00 tot 17.30 uur. Zaterdag van 08.30 tot 16.00 uur
ADVERTENTIE-148mmx210mm-YFKEWOMMELS.indd 1
15-8-2019 15:54:46
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
17
Suze Roskam van de Pinfisker:
“Soms vloog de inkt ons om de oren..” Zeg in Parrega Suze Roskam en de reactie is: ‘De Pinfisker’. Ze behoort met een zestal inwoners van Parrega tot de redactie van de Pinfisker, de dorpskrant voor Parrega, Hieslum, Dedgum en omstreken. En dat al meer dan 35 jaar. Ze zit bovendien vol met mooie verhalen, die tijdens het interview over elkaar heen buitelen. Een portret van Suze Roskam en de Pinfisker, in willekeurige volgorde. TEKST EN FOTO’S WIM WALDA
Suze is tachtig jaar en al 62 jaar getrouwd met Sam Roskam, die vier jaar ouder is. Het echtpaar woont al een kleine zestig jaar in een twee onder een kap woning aan het begin (vanuit Workum) van de Trekwei, met uitzicht op de Workumer trekvaart. Ze was nog maar zeventien, toen ze het jawoord gaf aan Sam Roskam. “We kennen elkaar al vanuit de schoolbanken”, legt Sam uit. “Ik had regelmatig ‘de bûse’ vol met knikkers en gaf die dan aan Suze en zo is het begonnen.”
Vissersdorp Parrega Parrega is van oorsprong een echt vissersdorp. Het dorp lag aan de rand van de Ee en het Parregaastermeer. Jarenlang verdienden bewoners hun geld met de vis die ze hier vingen. In 1609 veranderde de Ee in de trekvaart tussen Bolsward en Workum, die stukje voor stukje werd gegraven. Ook het Parregaastermeer is tegenwoordig niet meer terug te vinden op de kaart. Dat werd in 1879 drooggelegd, zodat er vruchtbare landbouwgrond ontstond. Hier werden grote stolpboerderijen gebouwd. Niet alleen het Parregaastermeer verdween, ook het Makkumeren Workumermeer werden drooggelegd. Een ingrijpende beslissing, waarvoor koning Willem III destijds zijn toestemming moest geven.
Suze was de oudste van acht kinderen en moest na de lagere school in Parrega en de ‘Spinazieacademie’ in Bolsward bij een boer in de huishouding en helpen met melken. “We hebben nooit honger gehad in ons gezin, mijn vader had een kruidenierswinkel, maar het was ook beslist geen vetpot. Ik heb dat altijd zonder klagen gedaan, want je wist gewoon niet beter. Toen Sam en ik trouwden kwamen we eerst in een piepklein arbeidershuisje richting Makkum ‘op’e romte’, zonder gas, water en elektrisch. Daar zijn mijn twee kinderen in de bedstee ter wereld gekomen. Na vier jaar konden we aan de Trekwei in Parrega een twee onder een kap woning huren en later kopen. Samen met de buurman, voor 26.000 gulden, nu een bedrag waar je om lacht, maar toen was dat best wel spannend.”
in Sneek en zelfs nog een tijdje bij Empatec. Dan togen we met een auto vol papier terug naar Parrega, werd er gevouwen en geniet, waarna we de hele zwik naar de lagere school brachten, waar de schoolkinderen dan de Pinfisker rondbrachten.”
DE PINFISKER De eerste editie van de dorpskrant voor Parrega, Hieslum en omstreken - later kwam ook Dedgum erbij in de subtitel – zag het levenslicht in oktober 1980 en werd door de Parregaasters positief ontvangen. Naar aanleiding van de oproep in het eerste nummer om een naam voor de dorpskrant te verzinnen, kwamen er talloze suggestie binnen. Een greep: it modderklútsje, het modderhoekje, it doarpsroddeltsje, de brêge, it ponkje, ús pompeblêd, it tarpoatsje en de ‘Pinfisker’. Met name die laatste suggestie, afkomstig van Rients Couperus, kreeg de handen op elkaar. ’Pinfiskje’ betekent in het Fries ‘het vissen naar nieuws’. Aan de ene kant zat in die naam dus het aspect nieuws, voor een dorpskrant uiteindelijk de ‘Raison d’être’ en aan de andere kant het woord ‘fiskje’, met een dubbele verwijzing naar enerzijds de visserijhistorie van Parrega en anderzijds de kerntaak van een journalist, het vissen naar nieuws, onderzoek doen. Een toepasselijke naam dus voor een dorpskrant. De Pinfisker verscheen aanvankelijk zes keer per jaar, tegenwoordig is dat vijf keer.
In 1986 werd Suze Roskam betrokken bij de redactie van de dorpsbode. Haar mondhoeken gaan omhoog tot een brede lach en haar ogen beginnen te glanzen wanneer ze over die beginperiode vertelt. “Ik werkte in die periode bij de Gearhing, het Multifunctionele centrum in Parrega, zeg maar het epicentrum van alle dorpsroddels, dus ik hoorde alles wat er in het dorp gebeurde en daar maakte ik dankbaar gebruik van.”
DE INKT VLOOG ONS OM DE OREN “Het was in het begin echt letterlijk en figuurlijk een kwestie van knippen en plakken. De uiteindelijke samenstelling werd voorafgegaan door een redactievergadering; wat komt erin en waar? De op een ouderwetse typemachine geschreven informatie werd voorzien van een plaatje, dat we uit een groot knipselboek knipten of ergens an-
ders vandaan haalden. Niet zelden werd er door Jan Bouwhuis een illustratie op maat gemaakt. Het geheel werd dan ingebrand en op de rol van een stencilmachine gespannen, waarna de machine pagina voor pagina afdrukte. Waar het stencilen is begonnen weten we niet meer, maar wel dat de Pinfisker wat dat betreft een heel diverse reis heeft gemaakt. Zo heeft het stencilen plaats gevonden op de zolder van Ida van der Werf, daarna bij Erika Fortuin, de inkt vloog ons soms om
Tegenwoordig gaat het allemaal digitaal en een stuk professioneler. De Pinfisker ziet er zelfs ‘glossy’ uit, met mooie fotografie, veel en relevante informatie over het reilen en zeilen van de dorpen en kwaliteitsverhalen. Zoals het verhaal van Ida van der Berg, die met haar stuk over de strenge winter van 1979, een echte ‘Code Rood’ winter, de prijs won voor het beste Friestalige artikel in een dorpskrant. En de rubriek ‘Ut it Sigarekaske’, waarin Suze Roskam put uit de schat van verhalen van illustrator/auteur Jan Bouwhuis uit de oude nummers van de Pinfisker, die in het Sigarekaske van de kruidenierszaak van ‘heit’ worden bewaard.
“IK STERF WAARSCHIJNLIJK ‘IN HET HARNAS’..” de oren en de misdrukken moesten met een kruiwagen worden afgevoerd. Bij calamiteiten mochten we een beroep doen op meester Piet van der Meer, die op school ook een stencilmachine had. Daarna is het krantje jaren gemaakt op de locatie van Stichting De Loopplank
En Suze Roskam? “Ik ben tachtig en wilde er na dit jaar een punt achter zetten, maar dan moet ik van de redactie voor straf lid worden van de Bond voor Plattelandsvrouwen. En als ik ergens een hekel aan heb…. Ik zal er dus wel tot mijn dood zitten. Ik sterf in het harnas.”
18
&FIT
GEZOND
NUMMER 09 • 2019
THUISZORG ZUIDWEST FRIESLAND
verzorgt, verpleegt én verbindt cliënten Vorig jaar kenden ze elkaar nog niet, nu treffen ze elkaar bijna iedere maand: mevrouw Gerbrandij, mevrouw Posset, mevrouw Willemse, mevrouw Vellinga, mevrouw De Boer en mevrouw Terpstra. Ze hebben twee dingen gemeen: ze houden van handwerken én zijn cliënt bij Thuiszorg Zuidwest Friesland. CLIËNTEN VERBINDEN
“Toch is het belangrijk voor onze cliënten om zulke dingen te blijven ondernemen. Met een beetje extra aandacht zorgen we voor meer verbondenheid en minder eenzaamheid. Het is een stapje extra voor ons, maar dat doen we graag, uit liefde voor ons vak. We willen de beste zorg geven aan onze cliënten. Het is prachtig om te zien hoe deze vrouwen zo genieten. Daar doe je het voor”, sluit Karin af.
“In Bolsward organiseren we wel eens uitjes voor onze cliënten”, vertelt Karin Koornstra, wijkverpleegkundige bij Thuiszorg Zuidwest Friesland. “Maar dit is nog veel leuker, deze dames zien elkaar zo regelmatig! We blijven áltijd op zoek naar manieren om cliënten bij elkaar te brengen. De meeste cliënten zijn namelijk al wat ouder, eenzaam of beperkt in hun bewegingsvrijheid. Toen ik erachter kwam dat deze zes vrouwen allemaal van handwerken houden, net als mijn collega Arendina, verzorgende bij Thuiszorg Zuidwest Friesland, stelde ik voor om dit met elkaar te organiseren. Dat pakt fantastisch uit!” Inmiddels organiseert Arendina iedere vijf weken een handwerkmiddag voor de vrouwen bij mevrouw De Boer. “Hier is alles aangepast voor mijn rolstoel”, vertelt mevrouw De Boer. Arendina bereidt de middag goed voor, zodat er genoeg tijd is om gezellig samen te praten. Want dat is waar het uiteindelijk om gaat: samen zijn
THUISZORG ZUIDWEST FRIESLAND
EXTRA AANDACHT “Arendina is goud waard!”, zegt mevrouw Willemse een aantal keer. Ze vindt het zichtbaar heerlijk om tussen de mensen te zijn en maakt af en toe een grapje, wat zorgt
voor gelach en een ontspannen sfeer. Dat Thuiszorg Zuidwest Friesland in Bolsward dit soort activiteiten organiseert, is bijzonder.
In alle 36 zorgteams zorgt een wijkverpleegkundige voor de coördinatie. Zij staat samen met het team van verpleegkundigen, verzorgenden, hulpen in de huishouding 24 uur per dag, 7 dagen per week klaar. Elk zorgteam kan alle soorten thuiszorg regelen. Van complexe verpleging tot hulp in de huishouding. Van thuisbegeleiding tot medisch technische zorg. Er is altijd één aanspreekpunt: een verpleegkundige of verzorgende uit het zorgteam in de buurt waarmee de benodigde zorg wordt afgestemd. Meer informatie op: www.mijnantonius.nl/thuiszorg
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST
19
WONEN MET EEN PLUS IN WOMMELS
Trouwen, aangifte doen van een geboorte of een paspoort aanvragen; zaken die je in een gemeentehuis regelt. Door herindelingen staan veel gemeentehuizen leeg. In Wommels krijgt het voormalige gemeentehuis een tweede leven. Het gebouw wordt omgetoverd tot wooncomplex voor senioren. De voorinschrijving is inmiddels gestart.
DIETHA PAAUW STAAT HAAR MANNETJE ALS MANAGER VAN SWIM EN SPORTFUN JOURE
HET VERSCHIL MAKEN VOOR IEMAND. DAAR DOE JE HET VOOR! Programmamanager huisvesting Machiel Talsma: “Er is vraag naar deze vorm van wonen.”
In het pand aan de Keatsebaen wil zorgorganisatie Patyna achttien huurappartementen realiseren voor senioren, die niet afhankelijk zijn van huursubsidie, zich thuis voelen in de Wommelser gemeenschap en ondersteuning voor zorg en welzijn op prijs stellen. “Het gaat om een woonconcept voor senioren, die comfortabel willen wonen in een wooncomplex waar samenleven, ontmoeten en ‘wonen met een plus’ centraal staan”, vertelt Machiel Talsma, programmamanager huisvesting bij Patyna. De ‘plus’ betekent dat er een paar uurtjes per week een gastvrouw als helpende hand in de buurt is. “Zij kan de nieuwe bewoners bijvoorbeeld ondersteunen bij het zoeken naar activiteiten, die voor hen belangrijk zijn. Misschien vindt een deel van de toekomstige bewoners het leuk om te bridgen, dan kunnen we met elkaar kijken of we iets kunnen organiseren. Daarnaast is ze de verbinding met het dorp.” Een andere ‘plus’ is de aanwezigheid van een ‘dorpskamer’ in het gebouw. “Het doel van de dorpskamer is om samen met de bewoners van de appartementen én de inwoners van Wommels een plaats te creëren voor ontmoeting en activiteiten.” Eind juni konden belangstellenden voor het eerst kennismaken met het project, dat onder de naam ‘Yfke Wommels’ in de markt wordt gezet. Yfke Wommels wordt gerealiseerd door projectontwikkelaar Frisia Invest. Patyna neemt de verhuur van de appartementen voor haar rekening. “Als mensen een hoger inkomen hebben dan € 37.000,- per jaar, dan kan men niet meer bij een woningcorporatie terecht voor een passende woning. Yfke Wommels biedt dan een goed alternatief.” Alle appartementen krijgen een woonkamer met keuken, een badkamer, één of twee
“Er zijn nog een aantal appartementen vrij, dus geïnteresseerden kunnen zich nog steeds melden.” slaapkamers en een balkon of een zogenaamd Frans balkon. De bewoners wonen zelfstandig, maar kunnen als het nodig is gebruik maken van de dienstverlening van Patyna, zoals thuiszorg, een hulp in de huishouding of de maaltijdservice. “Zo kunnen ze, ook als ze ouder worden, in hun eigen, vertrouwde omgeving blijven wonen met de zekerheid van veiligheid en comfort.” De voorlopige planning is dat er begin 2020 gestart kan worden met de verbouw, zodat het nieuwe appartementencomplex eind volgend jaar in gebruik kan worden genomen. Momenteel is Patyna aan het kijken of er genoeg belangstelling is. De eerste serieuze inschrijvingen zijn al binnen. “Er zijn nog een aantal appartementen vrij, dus geïnteresseerden kunnen zich nog steeds melden.” Talsma ziet veel mogelijkheden voor het woonproject in Wommels. “Er is vraag naar deze vorm van wonen.” De programmamanager huisvesting verwijst naar Balk, waar hetzelfde woonconcept is toegepast in het vroegere gemeentehuis van Gaasterlân-Sleat. In januari nemen hier de nieuwe bewoners hun intrek.
Wilt u meer weten over het nieuwe appartementencomplex in Wommels? Of wilt u zich inschrijven? Neem dan contact op met Patyna via 0515-853853 of kijk op www.patyna.nl/yfke.
De bekende zwembadgeur komt je buiten al tegemoet. Een vrolijk geroesemoes met zwembadgeluiden daaropvolgend. Een grote, vriendelijke hal wacht je op. Bij Swim en Sportfun in Joure. Dietha Paauw staat sinds maart 2018 aan het roer als manager. En het loopt als een trein. Afgelopen jaar is social return opgenomen in het beleid. Dat lijkt een hele natuurlijke beslissing: iets terug doen voor mensen die het moeilijk hebben. Maar wat is daar nu echt voor nodig? Pastiel biedt hulp. Als dé schakel tussen de organisatie en met geschikte kandidaten die passen bij Swim en Sportfun. Sociaal ondernemen
Een welkom met een glimlach en een stevige handdruk. Dietha Paauw. En een gouden hart, blijkt later. Op weg naar de kantoorruimte krijg je een indruk van alles wat Swim en Sportfun in petto heeft: zwemmen, klimmen en sporthallen. Van alle markten thuis, lijkt het wel. Professioneel en een team dat de hele dag er bovenop zit om het te perfectioneren. Na even praten, gaat het al snel over de mens. Niet iedereen heeft altijd dezelfde kansen, opent Dietha. Ogenschijnlijk raakt het onderwerp haar. Want het komt uit haar koker, het sociaal ondernemen. Iets terug doen voor mensen die niet altijd dezelfde kansen hebben.
Match vinden
Vanuit de overeenkomst met de gemeente ligt er een verplichting om iets te doen met sociaal ondernemen. Maar dat duwtje had Swim en Sportfun niet nodig. Met de gedachten dat er voor iedereen een plek is op de arbeidsmarkt, zetten ze het hoog op de agenda. Pastiel blijkt dé partij. Met goed opgeleide jobcoaches, gespecialiseerd in het begeleiden van mensen met een bijstandsuitkering. En een persoonlijke benadering. Pastiel biedt kandidaten aan die aansluiten bij de wensen van Swim en Sportfun. Maar niet voor een specifieke functie. Ze moeten het vooral leuk vinden om er te werken. Dus wordt de kandidaat ingepast in de organisatie en opgeleid. Pastiel regelt zonder rompslomp de werkervaringsplek.
Succes
De eerste drie maanden geeft één jobcoach van Pastiel persoonlijke begeleiding aan de medewerker. En geeft advies en begeleiding aan de organisatie. Om de werknemer zo optimaal mogelijk in te zetten, binnen de mogelijkheden van de kandidaat. Swim en Sportfun geeft veel aandacht aan het proces en aan de nieuwe medewerker. Beide inspanningen geeft de kandidaat vertrouwen en vergroot de kans op succes. Het succes zit ‘m juist ook in de kleine stapjes die mensen maken in hun re-integratie. Het opbloeien als mens. Dat maakt het verschil. De eerste medewerker via Pastiel lijkt er nu een vaste aanstelling te krijgen. Een groot succes voor zowel mens als organisatie(s)! En dát is waar Pastiel het voor doet. Een bijdrage leveren aan de kwaliteit van het leven van mensen. Door passend en duurzaam werk te vinden en te behouden.
20
NUMMER 09 • 2019
NARCOSE ALS OPTIE VOOR WIE ERG BANG IS VOOR DE TANDARTS Mensen die erg bang zijn voor de tandarts komen vaak in een vicieuze cirkel terecht. De angst weerhoudt hen er soms jaren van om de tandarts te bezoeken. Met als gevolg een verhoogd risico op gezondheidsproblemen in de mond, zoals ontstekingen en rotte kiezen en tanden. De angst voor behandelingen groeit hierdoor alleen maar. In de loop van de jaren gaat het gebit steeds verder achteruit. Behandeling onder narcose kan uitkomst bieden.
Implantaten en kronen in één behandeling Behandeling onder narcose kan een goede optie zijn wanneer u een behandelachterstand heeft opgelopen, maar bijvoorbeeld ook wanneer u erg opziet tegen een hele specifieke behandeling, zoals het plaatsen van implantaten en kronen. Het is mogelijk om deze behandeling onder narcose in één keer te voltooien. In dat geval plaatsen we in de eerste instantie noodvoorzieningen als kronen. Een half jaar later plaatsen we dan de definitieve kronen. Om deze exact op maat te krijgen is het namelijk van belang dat u bij kennis bent. Maar deze handelingen zijn niet belastend en volkomen pijnloos.
Kinderen met een behandelachterstand Helaas zien we als tandartsen de kindergebitten de afgelopen decennia flink achteruitgaan. Kinderen die niet opgroeien met goede tandverzorging kunnen behoorlijke gebitsschade en een forse behandelachterstand oplopen. Een behandeling onder narcose geeft de mogelijkheid om een nieuwe start te maken.
Een nieuwe start met een gezond gebit Een behandeling onder narcose biedt een nieuwe kans op een leven met een gezond en mooi gebit. Essentieel is dan natuurlijk wel dat u na de behandeling uw gebit goed verzorgt en de tandarts regelmatig bezoekt. Wij helpen u daar graag bij met een preventieplan. Als het om kinderen gaat betrekken we daar altijd de ouders bij.
100% pijnloos In onze kliniek werken we met een specialistische narcosetandarts met ondersteuning van een ervaren anesthesieteam in een vertrouwde en rustige omgeving. De behandeling is 100% pijnloos. Bent u bang voor de tandarts of zijn uw kinderen al langere tijd niet naar de tandarts geweest? Aarzel niet en neem gerust contact met ons op.
t s o P k n a r F
SOCIAAL GOUD
IN PARKFLAT STADSFENNE
Sinds november vorig jaar is de Parkflat Stadsfenne een samenwerking aangegaan met Sociaal Goud. Projectleider, initiatiefneemster en ZZP ‘er Marleen Suurmeijer legt uit wat hiermee bedoeld wordt.
“Mensen willen graag sociaal contact. Als die contacten door het toenemen van de leeftijd minder worden, is het eerste wat oudere mensen kunnen verliezen het gevoel van zingeving. En daarbij horend verbinding en een stukje wederkerigheid, waarmee ik bedoel dat ze ook iets voor een ander kunnen doen en omgekeerd. Als deze waarden ontbreken dan moet je daar op inspelen. Sociaal Goud is gericht op het onderzoeken en opzetten van nieuwe bronnen van ondersteuning." "Op die manier hebben wij het project Samen Goud opgestart, waarbij we vrijwilligers, ook wel buddy’s genoemd, kunnen inzetten voor ouderen die behoefte hebben aan meer sociaal contact. De Parkflat is de eerste in de gemeente SWF die gezegd heeft, ‘wij doen mee aan dat project’. Door mensen met elkaar in contact te brengen, werk je aan het doorbreken van eenzaamheid, al is dat wel wat een beladen woord, wij kijken meer naar het versterken van waarden zoals zingeving, verbinding en wederkerigheid. Dat je als bewoner merkt dat er echt en oprecht naar jouw verhaal wordt geluisterd en dat je iets voor elkaar kan betekenen. Als dat lukt, dan heb je goud in handen!”
VRAGEN OVER IPAD
Frank Post heeft al meer dan 25 jaar ervaring als tandarts-implantoloog en is eigenaar van Kliniek Tandheelkunde Sneek, gezondheidscentrum Simmerdyk. Belangrijke specialismen zijn behandelingen onder volledige narcose, angstpatiënten, implantologie, parodontologie en uitgebreide esthetische gebitsrenovaties.
WWW.TANDARTSSNEEK.NL
Op de foto: Marleen, Akkelien, dhr. Faber en Niek.
Zes eerste jaarstudenten van de NHL uit Leeuwarden, die de opleiding Social Work volgen, komen nu 4 uur per week, een middag, in de Parkflat om leuke activiteiten met de ouderen te ondernemen zoals een kop koffie drinken, een ommetje maken, samen boodschappen doen of een luisterend oor bieden. Het is voor de studenten een onderdeel van de sociale stages die zij doen
tot aan de zomer. Zo waren de studenten al actief tijdens het grote Sinterklaasfeest en een ander leuk festijn, maar ook bij kleinere activiteiten zijn de jongeren actief. Vragen van ouderen beantwoorden, als het gaat over hun iPad of computer bijvoorbeeld. Dit is vaak een mooie manier om het eerste contact te leggen.
BILJARTEN
Terwijl wij het gesprek met Marleen voeren, is NHL-student Niek in de biljartruimte van de Parkflat Stadsfenne druk bezig met een partijtje biljarten. Hij doet dat met Parkflatbewoner de heer Faber, een kwieke 80-plusser. “Kijk, dat bedoel ik nu”, zegt Marleen. “Op deze manier krijg je 1 op 1 contacten. Juist die sociale contacten worden door de bewoners van de Parkflat erg gewaardeerd. Voor beide partijen, jong en oud, is het fijn. Voordat Niek aan het biljarten was, had hij al een kopje koffie met een mevrouw gedronken die ook nog een vraagje over de iPad had. Zo zie ik het steeds meer gebeuren dat de iPad een middel is om een contact aan te gaan.”
Door de ouderen wordt niet alleen het contact met de buddy’s als plezierig ervaren, ook dat de begeleiding zo nu en dan even vraagt hoe het gaat krijgt waardering van de Parkflatbewoners. Akkelien Bakker, een collega ZZP ’er is op deze manier ook bij het project betrokken. “De aanmelding van zowel ouderen als de buddy’s komen bij mij binnen. Ik ben de matchmaker, ik zie welke mensen het best bij elkaar passen.” Sociaal Goud is o.a. opgezet door Hof & Hiem, die de zorg in de Parkflat verzorgt, waarna directeur Wouter Willems, een warm voorstander van het project heeft gezegd: “Laat die studenten hier maar komen.” Zo kan het gebeuren dat bewoner Faber en student Niek druk bezig zijn aan een partijtje biljart. Wie gewonnen heeft? Beiden! Voor meer informatie of contact; Mail: info@sociaalgoud.nl Telefoonnummer: 0631671589 Website: www.sociaalgoud.nl
ONTZORGD, COMFORTABEL & VEILIG WONEN
IN PARKFLAT STADSFENNE VOOR SENIOREN
Parkflat Stadsfenne is een appartementencomplex voor senioren. Bewoners genieten er zelfstandig en in alle privacy en veiligheid van een prettige woonomgeving. Belangrijk kenmerk van het concept is dat zelfstandig wonen gecombineerd wordt met service, activiteiten en indien gewenst ook zorg.
PARKFLAT STADSFENNE Dekamalaan 17 - 8604 ZG Sneek Tel 0515 43 74 37 info@parkflatstadsfenne.nl
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
21
STJER YN IT TSJUSTER IEPENLOFTSPUL IN JORWERD BIEDT BEZOEKERS EEN TRAGISCH VERHAAL
TEKST ALBERT BOUWMAN // FOTO'S PIET DOUMA (PDF-GRAFIE.NL)
Wie vanaf de kant van Hilaard Jorwerd binnen komt rijden, rijdt een idyllische brug over. Net voorbij de kerk en naast de plaatselijke kroeg staat het huis van de notaris. Daarachter schuilt een grote tuin met plaats voor 500 mensen die het Iepenloftspul kunnen aanschouwen. Het decor is opgebouwd tussen de bomen. Op het moment van schrijven worden de snoeren uitgerold. De fotograaf loopt rond om alle spelers stuk voor stuk op beeld te vangen. Verschillende spelers staan nog voor de spiegel hun kleding in de juiste plooien te vouwen. Er wordt gelachen. De sfeer is ontspannen. Voor het decor wordt gedanst op het podium. De choreograaf deelt nog een paar tips uit. Af en toe streelt de geur van het platteland de neus. Wie hier zo zit, verwacht niet dat zich hier de komende weken een tragisch verhaal afspeelt. “Tragisch en tegelijkertijd voor iedereen heel herkenbaar”, vertelt regisseur Tjerk Kooistra. “De onvoorwaardelijke liefde die een moeder voelt voor haar kind, is
voor iedere bezoeker herkenbaar of voor te stellen. We streven er ieder jaar weer naar om de personages interessant te maken om naar te kijken. In dit geval is dat de gemankeerde mens. De moeder is voor 99 procent blind door een erfelijke aandoening. Haar zoon heeft die ziekte ook, al is de ziekte nog niet in zo’n vergevorderd stadium als bij haar. Zij wil voorkomen dat hem hetzelfde leed overkomt. Een dure operatie kan hem dit leed besparen. Zij doet hartstochtelijk haar best om het nodige geld bij elkaar te sparen. Ze werkt in een staalfabriek waar ze met haar beperking gevaarlijk werk moet verrichten.”
Treden uit tranendal Tjerk vertelt in grote lijnen het verhaal. Terwijl hij dat doet gaat
iepenloftspul jorwerd 2019 Het Iepenlofspul in Jorwerd vindt plaats in de maand september. Er zijn inmiddels meerdere voorstelling uitverkocht. Wie nog geen toegangskaart heeft of meer wil weten, kan via www.iepenloftspuljorwert.nl zijn weg vinden.
zijn blik voortdurend van links naar rechts. Alle voorbereidingen van de spelers en van de technici houdt hij nauwlettend in de gaten. “Een verhaal moet zo pakkend zijn, dat de bezoeker voortdurend wordt meegezogen in de verschillende scenes. Voor een deel lukt dat door het theater zelf, maar natuurlijk voor een groot deel door spanning in het verhaal. Wat bijvoorbeeld te denken van de dissociatieve stoornis die de moeder heeft? Steeds als zij stress ervaart en een bepaald ritme hoort in haar omgeving, treedt ze in een andere wereld. Ze slaat geen acht meer op de wereld om haar heen, maar schept een gefantaseerde wereld waarin alles mogelijk is. Waarin mensen die overleden zijn opeens weer in levenden lijve verschijnen. Waarin ze haar beperkingen niet meer ervaart en muziek een rol speelt om haar uit haar
tranendal te trekken. De bezoeker wordt zo steeds meegenomen tussen scenes die zich afspelen in haar hoofd en die zich buiten haar afspelen.” Richting het slot wordt de kijker geconfronteerd met een tragisch eind. “Meerdere keren speelt de dood een grote rol. En toch is het niet allemaal tragisch wat de bezoeker te verwerken krijgt. In alle tragiek zitten ook zachte, mooie momenten. Gasten zullen niet onthutst of desolaat de tuin in Jorwerd uitlopen”, lacht Tjerk.
Alsof de voorstelling is begonnen Een stukje verderop zit een van de spelers te wachten. Er wordt deze avond, zoals zovele avonden in de weken voor de voorstellingen, gerepeteerd. Zij rookt een sigaret. Terwijl de rookpluimen langs haar wangen glijden, springt een van
de andere spelers op een tafel. Hij begint te dansen en kijkt de tribune in alsof de voorstelling al is begonnen. Naast zijn ferme passen begint hij te zingen. Tjerk knikt in zijn richting. “Hij is een van de dansers waarmee de moeder zich inbeeldt vaak te dansen. In het echt is de speler een professionele musicalartiest uit Amerika. Geweldig om hem hier te hebben. Dit geldt overigens voor alle spelers. Als je ziet wat zij neerzetten. Ze doen het allemaal vrijwillig en oefenen in totaal meer dan zeventig keer voordat de eerste voorstelling begint. In die weg daar naartoe voel ik me bevoorrecht dat ik dit mag doen.” Het is alweer het dertiende jaar dat Tjerk betrokken is bij het iepenloftspul. En nu al is hij bezig met de voorstelling van volgend jaar. Veel meer tijd om te vertellen heeft hij niet. Er wordt geroepen. ‘Binne jim klear?’ De sigaret wordt gedoofd. Alle spelers lopen naar voren. Het orkest neemt plaats achter de coulissen. Het repeteren begint. De avond valt en de vogels stoppen hun gezang. Het is tijd voor ‘Stjer yn it tsjuster’.
22
NUMMER 08 • 2019
CULTUUR
UIT FESTIVAL
&UITGAAN TEKST EN FOTO’S HENK VAN DER VEER
BRUISEND EVENEMENT ALS AFTRAP VAN HET CULTURELE SEIZOEN SWF Een lustrum van de bekende FrUITmarkt zat er vorig jaar even niet in. Na vier jaar was de traditionele aftrap van het culturele seizoen afwezig. Op 14 september 2019 vindt er echter een groots opgezet Uit Festival plaats in de binnenstad van Sneek. De vertrouwde Friese UITmarkt is vanaf dit jaar onderdeel van het festival. Aan de vooravond van het festival spraken we met Manon Talman, een van de stuwende krachten achter het evenement.
“Ik mag altijd de dingen doen, die niet normaal zijn”, zegt een goedlachse Manon Talman op de eerste werkdag na haar zomervakantie in een lege foyer van Theater Sneek, waar we met haar afgesproken hebben voor een interview over het Uit Festival. “Officieel ben ik sinds 1 juli hoofd zakelijke verhuur evenementen. Heel fris en nieuw, in opvolging van Frouk Oostra ga ik samen met Hans de Lang de verhuur en evenementen draaien. Ik deed altijd Kunstbende en dat soort dingen erbij, maar dat doe ik nu dus niet meer. In oktober ga ik bij projectbureau Akte 2 een stukje invullen voor het sociaal domein”, vertelt Manon over haar werkinvulling bij Cultureel Kwartier Sneek. Veel liever dan over zichzelf praten wil Manon ons informeren over het naderende Uit Festival, te beginnen over de naam. “Het Uit Festival is een groot straatfestival waarvoor we bij de Provincie fondsen voor aangevraagd hebben en onderdeel van het Uit Festival is de Uitmarkt, zoals we dat eerder kenden onder de naam FrUITmarkt, met de kraampjes en zo. Dat breiden we nu uit met een straatfestival en internationale bands en een stukje At the Watergate legacy”, verduidelijkt Manon. In een adem wil Manon ook wel even uitleggen wat het verschil is tussen de eerdere FrUITmarkt en het naderende Uit Festival. “We blijven tijdens het Uit Festival niet alleen rond de gracht aan de Westersingel maar we gaan ook het centrum in. We hebben een podium op het Schaapmarktplein en
de hele route ertussenin is er straattheater. Hele mooie kleine voorstellinkjes maar ook rondlopende artiesten, zoals je dat bij een straatfestival mag verwachten. Rond de Martinikerk vindt een aantal voorstellingen plaats en er is daar een podium, maar de gezellige kraampjes op de Westersingel en het Bolwerk zijn er gelukkig ook weer.”
SAMENWERKING CULTUURPLEIN SWF EN CULTUREEL KWARTIER SNEEK Het Uit Festival wordt georganiseerd door het Cultuurplein (de samenwerkende culturele partijen in Súdwest-Fryslân) onder voorzitterschap van Hille Faber, en het Cultuur Kwartier Sneek. Het zijn niet alleen de professionele kunstenaars die in het Uit Festival participeren, maar ook de vrijwilligers die zich inzetten voor de cultuur in SWF. Tijdens het At the Watergate festival organiseerde het Cultuurplein
ook de satellietpodia in de gemeente. Het is de bedoeling om ervoor te zorgen dat het Uit Festival voor de gehele gemeente is. “Het Uit Festival zal echt geen exclusief Sneker feestje worden onder de noemer van ‘kom hier maar heen’. Er komen in de Noorderkerk en daarvoor podia waar alle dorpen en andere steden zich gaan presenteren. Het Cultuurplein wil graag de hele gemeente laten zien en Cultureel Kwartier Sneek het Straatfestival, dat is onder andere de samenwerking. Er is gewoon heel veel behoefte aan een cultureel startpunt van het seizoen en daarvoor zijn die kraampjes juist zo geschikt. Gelukkig dat de gemeente SWF daar toch weer een potje voor had. We gaan ons in eerste instantie dan ook richten op de inwoners van onze gemeente. De appelkaart voor kinderen, waarbij ze aan verschillende activiteiten mee kunnen doen en zodoende een stempeltje verdienen, is ook dit jaar weer festivalonderdeel. Een volle kaart levert een ‘goody bag’ op. Door dergelijke activiteiten trek je gezinnen naar het festival.”
GEVARIEERD PROGRAMMA Dat de Sneker binnenstad zich op 14 september zal vullen met betoverend straattheater, uiteenlopende muziek, waaronder een aantal groepen uit Duitsland, die gaan samenspelen met de Bogerman Bigband en spectaculaire dansoptredens staat buiten kijf. De dag zal in festivalsfeer worden afgesloten met een optreden van de band Los Paja Brava in Poppodium Bolwerk.
Zijn er ook nog activiteiten die Manon even extra onder de aandacht wil brengen? “Lejo, hij doet ook mee in Sesamstraat, zal er zijn. En niet te vergeten een aantal grote visuele acts, waaronder Abacus en een heuse
Urban Safari. Dat laatste is een soort groepsreis door de stad, waarbij je allerlei mensen die daar zijn gaat observeren. Uiteraard ook weer optredens van MUZT, de Blue Birds steltlopers van Closeact, Hippocampus en ga zo maar door. Te veel om allemaal op te noemen. Heel gevarieerd allemaal. Het is echt een aftrap van iets nieuws, waarbij de herinnering aan de Sneker Simmer er duidelijk zal zijn. Tel daarbij het succes van At the Watergate bij op, dat is wat wij voor ogen hebben. We kunnen veel meer dan dat we tot nu toe deden. We maken daarbij dankbaar gebruik van de ervaringen van onze eigen Sylvia van den Berg (programmeur Theater Sneek), die jarenlang het Fries Straatfestival heeft georganiseerd. Sylvia is ook verantwoordelijk voor de programmering van de deelnemende professionals. We hebben gewoon heel veel kwaliteit in ons bedrijf en dat kunnen we op deze manier laten zien. Dat zeg ik niet om op te scheppen, maar we willen het gewoon met de hele gemeente delen. Het kriebelt om het Sneker Simmer gevoel weer in de stad terug te brengen! Voor mij zal dit Uit Festival geslaagd zijn als we met elkaar een goede sfeer kunnen creëren waarbij je het gevoel krijgt dat het voor ons allemaal is. Maar daarom vind ik het nu nog best spannend. Ik ben iemand van de praktische dingen. Hoe ga je de mooie visie die in de stukken staat verbinden met hoe het echt wordt en hoe kleden we dat dan aan. Hoe zorg je voor echte meerwaarde. Cultuur verbindt, cultuur ‘triggert’ en is een middel om met elkaar dingen te gaan doen. Doe mee!” Meer info: cultuurkwartier.nl/uitfestival
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST
23
NIEUWE DIRECTEUR-BESTUURDER CULTUUR KWARTIER SNEEK WIEBREN BUMA
“IK BEN IN EEN WARM BAD TERECHT GEKOMEN!”
Sinds 15 april van dit jaar is Wiebren Buma directeur-bestuurder van de Stichting Cultuur Kwartier Sneek (CKS). Hij is de opvolger van Lieuwe Toren, die in mei afscheid nam. Midden in de Sneekweek, met de kermis op het Martiniplein op gehoorafstand, maken we nader kennis met de man wiens achternaam blauw bloed doet vermoeden. “Blauw bloed, maar dan wel met heel veel water dat erdoorheen stroomt”, antwoordt Buma in zijn kantoor naast Theater Sneek. TEKST EN FOTO HENK VAN DER VEER
Wat heeft u in de afgelopen maanden gedaan als nagelnieuwe directeur-bestuurder?
draaien. Tot op de dag van vandaag zijn er verschillende eilandjes en bloedgroepen. Het is aan mij om het cement tussen die onderdelen sterker te maken, zodat het nog beter aan elkaar gaat plakken. Nogmaals, elkaar sterker maken. Daar hebben we een mooi woord voor: synergie! Ik heb mij de eerste weken dat ik hier ben, geen oordeel gevormd. Ik heb alleen maar vragen gesteld. Ik vind natuurlijk best wel iets en van kleine dingetjes heb ik meteen gezegd dat we het anders gaan doen. Er mag nog wel wat verder geautomatiseerd worden bijvoorbeeld. Daarmee knoop je de bedrijfsonderdelen ook gemakkelijker aan elkaar. De afdelingen facilitair, beheer, techniek en administratie werken voor de hele instelling. Als je die verschillende onderdelen in elkaar gaat schuiven krijg je ook veel meer onderling begrip. Lieuwe was hier twintig jaar en die heeft zoveel bereikt met z’n team, wie ben ik dan om te zeggen dat we het even allemaal anders gaan doen.”
“Ik heb vooral heel veel mensen gesproken en leren kennen. Het is voor mij een nieuwe omgeving, ik kwam uit Arnhem en heb daarvoor lang in Apeldoorn gewerkt. Je krijgt dan toch een hecht netwerk, hier zijn het dus allemaal nieuwe gezichten voor mij. Ik heb de organisatie goed leren kenen, waarbij de eerste maand Lieuwe nog aanwezig was. Er moest een begroting en werkplan voor 2020 gemaakt worden, dat voor 1 juni ingeleverd is. Daar kon ik dus eerst goed in duiken. Op het moment dat je in het Cultuur Kwartier gaat werken, word je ook meegenomen in de dagelijkse gang van zaken.”
Kunt u in het kort aangeven wie Wiebren Buma is? “Mijn voor- en achternaam verraden mijn Friese afkomst. De achternaam gaat inderdaad terug naar de adellijke Friese tak Buma, die hebben in Weidum nog altijd een familiegraf. Ik ben dus een beetje van adel, maar er is inmiddels genoeg water bij het blauwe bloed gekomen. Ik ben opgegroeid in Ermelo, omdat mijn vader met een Ermelose getrouwd was. Ik woon met mijn vrouw Anke Hobma en twee zonen in Deventer. Anke komt oorspronkelijk uit Joure.”
Wat wordt voor u de grootste uitdaging in de komende periode? “Die uitdaging zit voor mij wel in die synergie. Ik denk dat er kansen liggen om de boel verder in elkaar te schuiven.
Waarom heeft u gesolliciteerd op deze functie? Er heeft een vrij intensieve selectieprocedure plaatsgevonden…
Voordat u in Sneek werd benoemd, was u directeur van het Gelders Orkest. Wat is het verschil tussen deze twee functies? “Dit is diverser, het is lokaler maar dat is een relatief begrip omdat ‘Súdwest’ een enorme gemeente is, met ook nog een verzorgingsgebied daar omheen. Het is divers omdat het én educatie én pop én theater is. Plus nog allerlei zakelijke en maatschappelijke dienstverlening. Een orkest verzorgt concerten, het is een makende partij. Wij programmeerden, studeerden en voerden uit en in die zin onderhandelde ik ook met de zalen. Nu zit ik op de andere stoel.”
U bent onder andere verantwoordelijk voor de profilering van het Cultureel Kwartier, wat houdt dat nu in de praktijk in? “Die profilering is een ingewikkelde. Sinds 2012 zijn we Cultuur Kwartier Sneek, dat is ook zo ingezet. We zijn allemaal onderdeel van CKS. Maar je gaat niet ’s avonds naar een band in CKS, je gaat naar Het Bolwerk of je bezoekt het Theater en gaat naar
het Atrium. Dat is het spannende. De uitdaging voor mij is die vijf verschillende bedrijfsonderdelen, want we hebben ook nog Akte 2, het bureau dat allerlei onderwijs- en welzijnsorganisaties bedient en het bedrijfsbureau, samen te laten werken. Nog meer dan nu al het geval is. Op zo’n manier dat uiteindelijk, stel je er een van die vijf uit zou halen, het geheel niet zwakker wordt. Muzt is daar een mooi voorbeeld van. De musicalopleiding is eigenlijk een Atrium-onderdeel, maar het
wordt door het Theater echt gezien als een eigen productie ‘van ons’. De technici en ieder, die daarbij betrokken is, omarmt Muzt, het is een Cultuur Kwartier product geworden. Dat soort producten moeten we meer gaan ontwikkelen. Het Vers-festival, nog zo eentje, is van ons allemaal. Maar tegelijkertijd, en dat is het ingewikkelde ervan, gaan mensen wel naar Theater Sneek. Je moet laten zien dat de vijf onderdelen bij elkaar horen en dat daar de meerwaarde in zit.”
Met het afscheid van Lieuwe Toren, eerder al Ben van der Knaap en kortgeleden ook Frouk Oostra bent u het nieuwe gezicht. Gaat u voort op bestaande paden of bent u een nieuwe ‘culturele bezem’? “Ik begrijp wat je bedoelt. Ik ga voort op bestaande paden. Het Cultuur Kwartier Sneek, zoals dat er nu is, bestaat nog maar zeven jaar. Het heeft best wel een tijdje geduurd voordat die onderdelen elkaar begrepen en die organisatie begon te
“Hahaha, dat laatste wist ik toen nog niet. Ik was directeur van het Gelders Orkest, dat ging fuseren met het Orkest van het Oosten, een ingewikkeld en intensief traject. Ik was van mening dat er een nieuwe directeur moest komen. Toen ben ik om mij heen gaan kijken en zag ik deze vacature voorbijkomen en ik werd er meteen heel erg enthousiast van. Toen ik hier eerder was, was ik al erg onder de indruk van de faciliteiten, echt ongelofelijk. Mijn vrouw wilde graag terug naar Friesland, haar familie woont hier. We zullen op termijn dan ook naar Friesland verhuizen. In januari zetten we ons huis in Deventer te koop. Nu ik in Sneek werk voelt dat als een warm bad, kijk alleen maar eens naar het aantal van 160 vrijwilligers. Dat is uniek en alleszeggend.”
24
NUMMER 09 • 2019
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
25
NIEUW SEIZOEN KUNSTENCENTRUM ATRIUM VAN START Kunstencentrum Atrium is vorige week begonnen aan het nieuwe seizoen. Op de ruim twintig locaties in Súdwest-Fryslân, waaronder Muziekschool Bolsward, zijn weer een groot aantal lessen en cursussen te volgen door kinderen, jongeren en volwassenen. Het aanbod is uitgebreid met enkele nieuwe cursussen, waaronder Toveren met Muziek en portret- en modeltekenen/schilderen.
Startdata
Muzieklessen: Algemene Muzikale Vorming (AMV) voor kinderen, accordeon, basgitaar, drums, gitaar, houtblazers (dwarsfluit, hobo, klarinet), keyboard, koperblazers (cornet, bugel, euphonium, hoorn, trombone, trompet, tuba), piano, saxofoon, slagwerk, viool en zang.
maar hiervoor kan tijdens het gehele seizoen worden ingeschreven. De meeste danslessen en musicalopleiding MUZT begonnen ook in de week van 26 augustus. Maar de cursussen van onze afdelingen theater en beeldende kunst starten vanaf maandag 9 september.”
Kijk voor meer informatie op: www.kunstencentrumatrium.nl. Portret- en modeltekenen met Fimmy Kooijker
KMT helemaal vol De groepen van het zeer populaire KinderMuziekTheater (KMT) beginnen ook in de week maandag 9 september. Kinderen van 7 tot en met 14 jaar krijgen bij KMT les in zang, dans en spel. Van der Zweep: “De lessen zitten ieder jaar propvol. Ook voor dit seizoen is er al geen plek meer. Een recordaantal van 170 kinderen heeft zich de afgelopen weken ingeschreven. Hierdoor werken we nu met een wachtlijst.”
Nieuw aanbod Het aanbod bevat ook enkele nieuwe lessen en cursussen. Zo zetten kinderen van 5 tot
7 jaar hun eerste muzikale stappen bij de cursus Toveren met Muziek van Lies van de Grient. De eerste van tien lessen is op dinsdag 24 september. Daarnaast geeft Fimmy Kooijker vanaf maandag 23 september de cursus portret- en modeltekenen/schilderen. Hierbij staat het menselijk lichaam centraal en er wordt gewerkt met verschillende materialen, waaronder houtskool, conté, inkt en acrylverf. Deze cursus bestaat uit twaalf lessen. Er is ook een nieuw orkestproject gestart: het Promenadeorkest. De groep bestaat uit strijkers en blazers en repeteert wekelijks in Sneek onder leiding van Froukje de Wit. Het repertoire be-
staat uit klassieke werken, populaire stukken en filmmuziek. De eerste repetitie was op dinsdag 3 september. Ook hiervoor kan men zich nog opgeven.
Friese UITmarkt Meer informatie over de lessen en cursussen is ook te verkrijgen tijdens de Friese UITmarkt op zaterdag 14 september in Sneek. Kunstencentrum Atrium is met een stand en diverse docenten aanwezig. Er kan dan ook informatie worden verkregen over de cursussen die starten in de tweede helft van het seizoen, dat in januari 2020 aanvangt.
GIEST MEI? DE HÛNEKOP Bolwerk • VRIJDAG 13 september v.a. 21.00
SAMEN NAAR THEATER SNEEK
De arbeidersinstelling van De Hûnekop klinkt niet alleen door in de teksten, maar blijkt ook uit hun productiviteit. Binnen acht jaar werden er vijf full-length albums, een best-off/live-dubbelalbum en een split-EP uitgebracht. Ook tijdens de optredens wordt er keihard gewerkt, want live zijn meerdere sets geen uitzondering. Het voorprogramma wordt verzorgd door Sjoerd ensa. De groep ontstaan vanuit een soloproject van Sjoerd Steegstra - bezingt in het Fries alle thema’s van het leven: van de dood, de liefde, ot het Heitelân waar de bandleden zo trots op zijn. VRIJDAG 13 SEPTEMBER // ZAAL OPEN: 21.00 UUR PRIJS: € 12,- VVK // DEUR € 14,-
Bekijk de Giest mei? Selectie op theatersneek.nl/arrangement/giest-mei/. Hieronder een greep uit de Giest Mei? voorstellingen in oktober:
MARINIERSKAPEL DER KONINKLIJKE MARINE vrijdag 4 oktober 2019 De Marinierskapel, het muzikale boegbeeld van de Koninklijke Marine, is moeiteloos in staat een avondvullend programma te vullen met een muzikale show vol diversiteit aan stijlen en solisten.
. .
WOUTER MONDEN – ‘ZOMAAR’ vrijdag 25 oktober 2019 Toegankelijke, scherpe stand-up comedy met veel ruimte voor snelle interactie.
FOTO: MERLIJN DOOMERINK
De Hûnekop gooide eind 2017 het bijltje erbij neer, maar kwam eind 2018 weer keihard terug met een dubbel uitverkochte editie van het Hûnekopfestival plus een nieuwe single: ‘Stront Stjonkt’. Dit jaar wordt het tienjarig jubileum groots gevierd. Ook buiten de provincie maakt de band al een tijdje furore. De Friese taal blijkt dan ook geen enkele barrière. Overal gaat het publiek met een glimlach naar huis en weet men voor altijd wat een ‘brûnwurker’ of een ‘staazjerinner’ is.
Bij geselecteerde voorstellingen en enkele shows staat in de foyer van Theater Sneek of in het café van Poppodium Bolwerk de stamtafel klaar van Giest mei? Vanaf een half uurtje voor de voorstelling of show kan iedereen aan de stamtafel aanschuiven die het leuk vindt andere mensen te ontmoeten en samen van cultuur te genieten! Giest mei?
FOTO: RAMON KOOL
Poppodium Bolwerk trapt vrijdag 13 september het nieuwe seizoen af met een show van De Hûnekop. De band is al jaren een begrip in Friesland. Sinds 2009 maken de mannen muziek waarvan de inspiratiebronnen zeer uiteenlopend zijn: rock, country, punk, rockabilly; je hoort het allemaal terug in hun ‘arbeidersrock’.
Meer en meer huishoudens in Nederland bestaan uit één persoon. Op dit moment bedraagt dat in de gemeente Súdwest-Fryslân 34% en in 2040 zal dat meer dan 40% zijn. Veel van deze mensen houden van uitgaan, maar aarzelen om alleen naar een voorstelling te gaan of een cultureel uitstapje te maken. Daarom heeft Cultuur Kwartier Sneek samen met het Sociaal Collectief, het Fries Scheepvaart Museum en Bibliotheken Mar en Fean de handen ineen geslagen met het project Giest mei? via de site. Onderstaande voorstellingen met een inleiding in het seizoen 2019/2020
FOTO: LOUIS MEULSTEE
FOTO: MARGON FOTOGRAFIE
Ook de startdata van de lessen en cursussen staan in de brochure en online vermeld. “Niet alles begon gelijk in de week van maandag 26 augustus”, legt Van der Zweep uit. “De instrumentale en vocale muzieklessen wel,
De muzieklessen bij Muziekschool Bolsward FOTO: PIETY BOUMA
Bij Muziekschool Bolsward, gevestigd in Ons Gebouw, worden dagelijks instrumentale en vocale lessen gegeven. In Sneek vinden er diverse muziekcursussen plaats en zijn de afdelingen dans, theater, musical en beeldende kunst gevestigd. Inschrijven kan nog steeds. “Op de locaties ligt onze brochure klaar met daarin het gehele aanbod”, vertelt adjunct-directeur Jan van der Zweep. “Ook op kunstencentrumatrium.nl is veel informatie te vinden. Bijvoorbeeld over de kosten, de leslocaties, het aantal lesbijeenkomsten, het volgen van gratis proeflessen en de mogelijkheden voor een tegemoetkoming in het lesgeld via onder meer Stichting Leergeld Zuidwest-Friesland.”
FRANCIS VAN BROEKHUIZEN & GREGOR BAK – ‘BIJ TWIJFEL HARD ZINGEN’ zaterdag 26 oktober 2019 Francis van Broekhuizen, één van de bekendste operazangeressen van Nederland, deelt haar kennis van de muziekgeschiedenis graag met haar publiek en brengt daarbij haar favoriete liederen ten gehore.
Op 14 september vindt in Sneek de aftrap van het nieuwe culturele seizoen plaats. Dit jaar net even groter, mooier en theatraler dan voorgaande edities. Met straattheater, uitbreiding van podia en nog meer verrassende optredens uit de eigen gemeente kunnen we nu spreken van een heus festival. Daarom maakt de vertrouwde Friese UITmarkt nu onderdeel uit van het FrUIT Festival. Ook de Appelkaart zal weer te vinden zijn op de frUITmarkt, de stempelkaart waarmee kinderen allerlei culturele opdrachten kunnen doen en ervaren.
agenda donderdag 5 september
Zaterdag 14 september
Zaterdag 21 september
donderdag 26 september
SINT NICOLAASGA EVENEMENT Een kleurrijke, bruisende optocht van praalwagens begeleid door muziekkorpsen en showbands. Centrum. 10.00 uur / 20.30 uur
WOUDSEND OPEN DAG Feestelijk jubileumprogramma van 300 jaar Houtzaagmolen de Jager met opening door burgemeester Jannewietske de Vries, lezingen, demonstraties en muziek Houtzaagmolen De Jager. 10.30-17.30 uur
SNEEK MUZIEK Shantykoren brengen hun zeemansliederen ten gehore, verdeeld over 4 locaties door het centrum van Sneek. 13.00-18.00 uur
JOURE EVENEMENT Op de 4e donderdag in september is het Jouster Merke met een grote braderie in de Midstraat, Agrarische Schouw (landbouwtentoonstelling), kermis en muziek. Centrum.
allegorIsche optocht
Zaterdag 7 september
300 jarIg jubIleum
wedstrIjd Staverse jollen artworkum HINDELOOPEN WATERSPORT Zeilwedstrijden voor Staverse Jollen in twee klassen. IJsselmeer. 11.00 uur
greIdhoek’festIval
WORKUM MARKT Kunstmarkt met een zo’n breed mogelijk scala aan kunstuitingen. De Merk. 11.00-17.00 uur
shantyfestIval
sprIngkussen elfstedentocht
SNEEK VARIA Spring op elf verschillende springkussens, verzamel alle stempels en krijg een medaille met Elfstedenkruisje. Centrum. 10.00-15.00 uur
comedytunes
Zondag 22 september
Comedynight met Wouter Monden, Vincent Geers, Hassan El Rahaui en Ronald Smink. Doopsgezinde kerk. 20.00 uur
HEEG BRADERIE Gezellige familiefair op landelijke locatie met stands, muziek, foodtrucks en demonstraties. Osingahuizen 22. 10.00-17.00 uur
LEMMER EVENEMENT De historische manifestatie start met de Vuurtoren Bedrijven Race. De havens liggen vol met historische boten, maak een wandeling met gids of ga met de bus naar het Ir. D.F. Woudagemaal (UNESCO Werelderfgoed), muziek en nog veel meer.
Zondag 15 september
fancy faIr
Za. 14 en Zo. 15 september
monumenten, muZiIek en meer dInsdag 24 september WOUDSEND avondvaartocht
WOMMELS FESTIVAL
Eigenzinnig festival met muziek, kunst en poëzie. Walperterwei. 15.00 uur
vr. 13 t/m Zo. 15 september
naZomeren In lemmer
open monumentendag ZUIDWEST FRIESLAND OPEN DAG
Veel monumenten in Zuidwest Friesland zijn geopend voor publiek. Het thema van dit jaar is ‘Plekken van plezier’.
Zaterdag 14 september
uIt festIval SNEEK FESTIVAL
Aftrap van het culturele seizen met cultureel aanbod uit heel Súdwest-Fryslân.
kaas en kaashandel
WOMMELS OPEN DAG Lezingen over kaas en het kaaspakhuis, doe-activiteiten en driemaal een vaartocht over de Bolswarder Feart naar de kerk in Iens. It Tsiispakhûs. 10.00-17.00 uur
MAKKUM CABARET
buIten gebeurt het KORNWERDERZAND LEZING
Arjen Postma is een Nederlandse boswachter, televisiepersoonlijkheid en schrijver van natuurboeken zoals ‘Buiten gebeurt het’. Afsluitdijk Wadden Center. 13.00 uur
gravInnefaIr
SNEEK MARKT Impact Color Guard organiseert samen met duikvereniging Moby Dick een Fancy Fair voor de reis naar de wedstrijden van het Winter Guard United Kingdom. Moby Dick. 10.00-16.00 uur
MAKKUM VAREN
FESTIVAL Veelzijdige activiteiten, zoals een muziekfestival, kunst- en streekmarkt, kinderactiviteiten en varen met verhalen. Centrum. 12.00-18.00 uur
Sfeervolle avondvaartocht met elektrische praam It Preamke. Turfmarkt 33. 20.00-22.00 uur
woensdag 18 september
woensdag 25 september
PIAAM EXCURSIE Unieke gelegenheid om de eendenkooi te bezoeken o.l.v. een natuurgids. Buismans Einekoai Piaam. 14.00 uur
WORKUM FOLKLORE In de vroege ochtenduren voeren de veefokkers hun beste vee aan om elkaar in het centrum van de stad, op het marktplein, de hoogste eer te betwisten. De Merk. 8.00-13.00 uur
tIjdreIs door eendenkooI
vr. 20 en Za. 21 september
septemberpop WORKUM MUZIEK
Twee dagen lang feest tijdens de 32e editie. Evenemententerrein Stedspolle.
voorproefje
veekeurIngsdag
concours hIppIque WORKUM FOLKLORE
vr. 27 en Za. 28 september
oude reddIngs glorIe LEMMER OPEN DAG
Historische reddingsboten meren vrijdagmiddag af in het centrum. Op zaterdag kunnen ze worden bezichtigd en zijn er diverse activiteiten.
premIère SanfIrdo SANDFIRDEN VARIA
Presentatie en voorstelling van de roman Sanfirdo van Bennie Huisman. Het vervolg op het lied ‘Simmerfamke van Sânfurd’ en een novelle. Kerkje Sandfirden. 20.00 uur
Zaterdag 28 september
avondwandelIng
LEMMER WANDELEN Een gids neemt je mee in de geschiedenis én spannende verhalen, bijvoorbeeld over Captain James Boorder en de aanval op Lemmer in 1799. VVV Lemmer. 19.30 uur
najaarsmodeshow BOLSWARD VARIA
Najaarsmodeshow van Modestad Bolsward in de Broerekerk.
Zondag 29 september
joustermerkeloop JOURE SPORTEVENEMENT
Hardloopevenement met 6 afstanden (7 km, 10.2 km, 15.6 km en jeugdlopen) over een parcours van verharde wegen en circa 4 km schelpenpad. OSG Sevenwolden. 11.00 uur
maandag 30 september
Concours Hippique door de hoofdstraat. Geniet van de mooie paarden, sjezen, en prachtige kostuums. Súd. 12.00-17.00 uur
5 oktober 6 oktober 18-26 oktober 20-26 oktober
jouster merke
kermiskoersen
JOURE PAARDENSPORT Paardenkoersen op grasbaan de Nutsbaan. 14.00 uur
Sneeker DweIldag MooISneek NajaarsedItIe Strontweek Workum Gaasterlandse Natuurweek
vermaak
Foto: Karin Sevink
FerdIve daasje
Concours Hippique
ZONDAG 22 SEPTEMBER
WOENSDAG 25 SEPTEMBER
allegorIsche optocht
GravInnefaIr
Concours HIppIque
Op de eerste donderdag van september vindt traditiegetrouw de Allegorische Optocht plaats in Sint Nicolaasga. Een grote optocht van kleine en grote praalwagens verandert het centrum in een bruisende, kleurrijke wereld waarin alle fantasie en creativiteit van de bewoners tot leven komt. De muzikale omlijsting tijdens de optocht wordt verzorgd door diverse muziekkorpsen. De optocht van praalwagens wordt tweemaal verreden (10.00 uur en 20.30 uur).
De Gravinnefair is een sfeervolle nazomermarkt in Heeg op een landelijke locatie aan de Wide Wimerts. Met een gevarieerd aanbod van stands, zoals brocante, decoratiematerialen, biologische en ambachtelijke producten, trendy kleding, mooie accessoires en diverse proeverijen is er voor elk wat wils. Naast stands, foodtrucks en livemuziek zijn er demonstraties en workshops handboogschieten voor jong en oud.
Al langer dan 110 jaar kent Workum de unieke combinatie van een fokveekeuring en concours. Traditiegetrouw voeren veefokkers in de vroege ochtenduren hun beste vee aan om elkaar in het centrum van de stad, op het marktplein, de hoogste eer te betwisten. Met ’s middags een competitie wie het beste tuigpaard voor de sjees, tilbury of ander wagentype had. Dit was het begin van het stratenconcours. Het middagprogramma bestaat tegenwoordig uit een rijke variatie aan aangespannen rubrieken van Friese paarden.
WWW.ALLEGORISCHEOPTOCHT.NL
WWW.APARTHE.NL/GRAVINNEFAIR
WWW.FRIESEPAARDENCONCOURSEN.NL
NIjs gjIrrIch Interessant ZONDAG 15 SEPTEMBER
Foto: Jan Tijsma
DONDERDAG 5 SEPTEMBER
Workshop nachtfotografie
VRIJDAG 27 SEPTEMBER
Monumenten, muZIek en meer Workshop NachtfotografIe In Woudsend zijn er weer volop activiteiten tijdens het Festival Monumenten, muziek en meer. Tijdens ‘Muziek aan het Water’ treden op diverse locaties afwisselend tien orkesten en koren uit heel Súdwest-Fryslân op. Verder is er een streekmarkt met o.a. visrokerijen, kunstmarkt en een kinderplein. Een treintje met CO2-neutrale Blauwe Diesel rijdt als ‘Monumentenexpres’ door het centrum van Woudsend. Vast onderdeel is het unieke vaartochtje ‘Varen met verhalen’ met verhalenverteller Mindert Wijnstra.
Mar en Klif en landschaps- en natuurfotograaf Jan Tijsma organiseren een workshop ‘Nachtfotografie met als decor natuurgebied de Wyldemerk in Gaasterland. Laat je verrassen door de schoonheid van het duister en ervaar dat er zelfs in het donker nog kleur is. De workshop start vlak voor zonsondergang om dit mooie licht vast te leggen en daarna ga je de schemering en duisternis met de camera ontdekken. Deze workshop is voor iedereen geschikt. Enige basiskennis van de camera en begrippen als diafragma zijn gewenst.
WWW.WOUDSENONLINE.NL
WWW.MARENKLIF.NL
jouw event hIer? VVV Waterland van Friesland verzamelt alle evenementen in Zuidwest Friesland. Lever jouw evenement aan via agenda@waterlandvanfriesland.nl. Onze complete agenda vind je op www.waterlandvanfriesland.nl
Zondag
6 okt. Streekmarkt
‘Feest voor Fijnproevers’ Flinkeboskje 2, Hemelum - 06 23351180 - www.itflinkeboskje.nl
s t r a n d pav i l j o e n
De Potvis koffie • lunch • borrel • diner • feest
Suderstrand 32 | Stavoren (Marina Buitenhaven) www.de-potvis.nl | info@de-potvis.nl Iedere 1e zondag van de maand live muziek
September: 6 dagen per week vanaf 11 uur geopend (dinsdag gesloten) Oktober en november: donderdag t/m zondag vanaf 11 uur geopend
. .
Wij wensen alle teams een succesvol seizoen!
bolsward-ijsselmeerkust
Voetbalbijlage SEIZOEN 2019-2020
De amateurvoetbalclubs in de regio
Bolsward-IJsselmeerkust zijn er weer klaar voor!
Kijk voor het laatste voetbalnieuws uit de regio op: www.grootbolsward-ijsselmeerkust.nl
Voetbal bijlage Voor u ligt de eerste voetbalbijlage van GrootBolsward-IJsselmeerkust! Aan de vooravond van het nieuwe voetbalseizoen bij de amateurs besteedt de krant extra aandacht aan het wel en wee van de clubs in de regio. De verwachtingen zijn veelal hooggespannen en iedereen gaat voor een prijs. Voor de een is dat handhaving op het huidige niveau, maar voor de ander kan dat een felbegeerde promotie zijn. Een aandachtige lezer zal opmerken dat niet alle clubs uitvoerig aan het woord komen. Daar is een reden voor. De ruimte die we hebben toegemeten gekregen als sportredactie is nu eenmaal beperkt. Maar niet getreurd. Elke maand is er aandacht voor het amateurvoetbal in deze kolommen. Clubs die in deze special stiefmoederlijk bedeeld zijn zullen in de winterstop bij de tussenevaluatie de ruimte krijgen. En de periode tot de winterstop telt slechts vier edities. Wij wensen u veel leesplezier en hopen dat de teams hun verwachtingen waar kunnen maken.
Sportredactie GrootBoilsward-IJsselmeerkust
Vrouwenvoetbal ook in Bolsward-IJsselmeerkust in de lift?
DERBY TIME VOOR DE VOETBALCLUBS IN DE REGIO Deze zomer stond nu eens, in tegenstelling tot wat te doen gebruikelijk is, niet volledig in het teken van de transferperikelen van de betaald voetbal organisaties. Ook de vrouwen, bekend onder de door de KNVB gehypete term ‘Oranjeleeuwinnen’, eisten de aandacht op. En terecht, gezien de prestaties die geleverd werden in Frankrijk. De echte kenners, niet geremd door supportersvisies, zagen al snel dat de Verenigde Staten een klasse apart vormden. Ook Frankrijk en Engeland leken verder te zijn dan onze nationale trots, maar door een gunstige indeling aan de goede kant van het schema wisten ‘we’ via Japan (onterecht), Italië (terecht) en Zweden (kon echt twee kanten op) de finale te bereiken. TEKST: GERARD VAN LEEUWEN
De grote vraag die resteert: is dit een eenmalige bevlieging of gaan we een hausse meemaken die naast een toename in de breedte ook leidt tot een niveauverbetering van de top in het vaderlandse vrouwenvoetbal? Immers: zowat alle internationals verdienen hun brood in het buitenland. Wordt het vrouwenvoetbal een kopie van het mannenvoetbal? Nederland opleidingsland of zal de competitie ook hier een vlucht gaan nemen, nu we na dit wereldkampioenschap toch wel degelijk in een nieuwe fase terecht zijn gekomen? Zoals altijd is het antwoord niet simpel. Bovendien zijn er grote regionale verschillen aanwijsbaar.
Hapsnap beleid Als ik via voetbal.nl eens zap langs de ingeschreven meiden- en vrouwenteams in deze regio is er, als er al sprake is van een toename, een geringe. Natuurlijk moet je hierbij een slag om de arm houden omdat de teams al vroeg moesten worden opgegeven door de secretariaten van de verenigingen, terwijl de finale van het Vrouwen WK de eerste week van juli was. Het zou zo kunnen zijn dat er eind augustus nog een fors aantal nagekomen inschrijvingen
zijn te noteren, maar eerlijk gezegd verwacht ik dat nou niet direct. Ontwikkelingen binnen de sport ijlen nu eenmaal lang na in de regio’s buiten de Randstad. Overigens geldt dat niet alleen in sportief opzicht maar ook op maatschappelijk en economisch terrein. De trends moeten eerst via de Afsluitdijk overwaaien voordat hier zaken veranderen. Dat is niet erg. Verengingen met enige beleidskracht zouden nu al kunnen nadenken hoe ze de toename van meiden en vrouwen zouden kunnen faciliteren. Want daaraan schort het nogal eens. Bij de ene club ziet men het vooral als ‘lastig’ omdat de accommodatie de nodige beperkingen oplevert; een andere vereniging heeft weer moeite om de bemensing te verzorgen. En wie regelt het ‘technisch beleid’? Doet de jeugdafdeling ‘het er een beetje bij’? Valt het onder de TC voor mannen? Moet er een bestuurslid Vrouwenvoetbal komen? Het zijn allemaal zaken die je als vereniging nu al kunt onderzoeken en invullen. Want dat er, over de hele linie gezien, in het amateurvoetbal wat vrouwen betreft veelal een soort hapsnap beleid gevoerd wordt staat wel vast. En dat verdient deze nieuwe doelgroep niet.
Prognoses We zijn inmiddels alweer in de maand september beland en afgelopen weekend startten de wedstrijden van de poulefase van de bekercompetitie. Over drie weken beleven we de start van de reguliere competitie. Wat mogen we verwachten van de zeven clubs in het verspreidingsgebied van deze Groot Bolsward-IJsselmeerkust krant? Elders in deze bijlage tempert Anton Luinenburg van SC Bolsward bij voorbaat al eventuele hooggespannen verwachtingen. De focus ligt op Het Bolwerk, vooral in de organisatie, met ingang van het volgend jaar. Deze jaargang kent de grootste club in de regio zowel nog op zaterdag als zondag prestatievoetbal. Na de degradatie uit de derde klas wacht voor de zondagtak confrontaties met gevallen grootheden als ONB uit Drachten, FC Harlingen en de Leeuwarder clubs MKV en Nicator. Daarnaast enkele bekenden uit het verre en recente verleden zoals Black Boys, Warga en sc Terschelling. Al met al tip ik het team als degelijke middenmoter.
sc Franeker Ik dicht de zaterdagvoetballers van de nieuwe trainer Jacky Nijholt iets betere kansen toe. De absolute favoriet voor mij is sc Franeker, dat de keuze voor de speeldag van het enige prestatieteam in de winterstop maakte en verkaste van de zondag naar de zaterdag. Ook QVC zal ongetwijfeld mee bovenin eindigen. Het zou zo maar eens kunnen uitdraaien op een nek-aan-nek race tussen deze beide verenigingen met als gevaar-
02
SEIZOEN 2019-2020
ervaren krachten doet uiteraard pijn, maar met jeugdig elan valt er in deze klasse veel te compenseren. Ik waag het er toch maar op: rechtstreeks promotie voor Arum en eveneens promotie voor Mulier via de nacompetitie.
Streekkannibalisme
GERARD’S
P RO G N O S E lijke outsiders AVC uit Sexbierum en de polderbewoners van vv Tollebeek. Ook staan er wedstrijden op het programma tegen traditioneel lastige tegenstanders als Waterpoort Boys en Delfstrahuizen. Ook is het moeilijk de kracht van de degradanten NOK uit Oudemirdum en De Walde uit Elahuizen in te schatten. Het belooft een mooi seizoen te worden in 4A. Mulier en Arum komen elkaar tegen in de vijfde klasse B dat bestaat uit verenigingen uit De Waadhoeke en Leeuwarderadeel. Arum miste vorig seizoen de promotie op een haar na en Mulier speelt eigenlijk een klasse te laag gezien de historie, omvang en zeker qua accommodatie. Omdat de vijfde klasse vrijwel wekelijks verrassingen in de uitslagen te zien geeft is het vrijwel onmogelijk een prognose te onderbouwen. Op basis van het vorig seizoen zou het logisch zijn om van Arum weer een gooi naar de titel te verwachten. Het stoppen van drie
Oeverzwaluwen, Workum en Makkum treffen elkaar in de derde klasse A waar hoogstwaarschijnlijk gerenommeerde clubs als SWZ zm en Heerenveense Boys de dienst uit zullen maken. SWZ is een verzameling van oud-zondagteamspelers met een aantal jaren hoofdklasse in de benen, aangevuld met jonge spelers die net tekort kwamen voor het prestatieteam op zondag dat in de eerste klasse speelt. Omdat ook SWZ overweegt zaterdag als speeldag te kiezen zal er veel energie gestopt worden in het team van trainer Niels Boot. Heerenveens Boys heeft in de jeugd de zaakjes prima voor elkaar. Alle teams spelen daar al geruime tijd op districts- of hoofdklasseniveau. Dat moet zijn vruchten gaan afwerpen. Vorig jaar strandde men nog in het zicht van de haven. De absolute top lijkt me voor Makkum, Oeverzwaluwen en Workum lijkt me iets te hoog gegrepen. Door de derby’s is het vrijwel uitgesloten dat een van de drie clubs die onderlinge wedstrijden zonder puntverlies zullen overleven. Streekkannibalisme ligt op de loer. Misschien sneaky via de achterdeur die nacompetitie heet? Zo maar wat bespiegelingen aan het begin van een, hopelijk succesvol voetbalseizoen!
bolsward-ijsselmeerkust
Voetbal bijlage
TEKST EN FOTO’S: GERARD VAN LEEUWEN
Anton Luinenburg van sc Bolsward
“DE SLEEPING GIANT ZAL ONTWAKEN” Anton Luinenburg is voorzitter van de Technische Commissie van sc Bolsward. Voor Friese begrippen een grote vereniging die tegen de duizend leden aanschurkt. Er is veel bereikt de laatste jaren, maar op prestatief gebied leven er nog een aantal wensen. Verreweg de belangrijkste is de keus voor prestatiesport op zaterdag of zondag. Over enkele maanden is het zover. Zal het de slapende reus aan de A7 doen ontwaken? Anton Luinenburg is ervan overtuigd.
Anton Luinenburg speelde zijn leven lang in het groen wit zwart van Bolswardia. Hij begon als keepertje in de E2. “Er was geen keeper en in mijn onschuld stak in mijn vinger op”, zegt Anton. In zijn eerste jaar werd hij met het team direct vliegend kampioen. Het bleek de opmaat voor een veertienjarig verblijf in het eerste team. Illustere trainers als Hielke Kerkstra, Guus Jansen, Cor Dijkstra, Uilke Damstra en de vader van de door Luinenburg aangestelde huidige trainer Jacky Nijholt, Bertus Nijholt, kruisten zijn voetbalpad.
SELECTIE SC BOLSWARD ZA 1, SEIZOEN 2019-2020 Spelers: Martijn Bosklopper, Paul de Bruijn, Marc Dijkstra, Marvin Dijkstra, Age Gietema, Bart Gietema, Otte van der Goot, Denis Hendriks, Jelmer Hoekman, Jelle Huitema, Kevin Huizinga, Tom Lindeboom, Marco van der Meulen, Rob Miedema, Jeen Mulder, Maxime Mulder, Willem Jan Postma, Redmer Strikwerda, Joost Voskuil, Alexander Wiersma, Ferdi Zijlstra. Trainer: Jacky Nijholt SELECTIE SC BOLSWARD ZO 1, SEIZOEN 2019-2020 Spelers: Pascal Alkema, Harmen Anema, Arjen Bogaard, Jesse Bons, Mounir Bouasrar, Osman Bozkurt, Sjoerd Breeuwsma, Jesper Draaisma, Cas Flapper, Menno Galama, Roy van Hijum, Paul Huisman, Ruben Jellesma, Lorenzo Lemmers, Wessel Mulder, Nick Oppedijk, Romano Perridon, Jochum v/d Werf, Kees Witteveen. Trainer: Arnold Haanstra. Bij het ter perse gaan van deze krant, is er helaas geen foto van sc Bolsward ZO.1 aangeleverd.
Allrounder Anton Luinenburg: “Ik heb op meerdere posities gespeeld. Ik startte als spits en met het ‘klimmen der jaren’ schoof ik naar achteren als laatste man. Ik was een echte allrounder. Ik blonk niet uit op een specifieke positie.” Als hoofd van de Technische Commissie is hij nu voor het bestuur aanspreekpunt op technisch gebied en is hij voor een belangrijk deel verantwoordelijk voor alle geledingen binnen de club: senioren zaterdag en zondag, jeugd, vrouwen en zaal. Luinenburg: “De centrale vraag voor sc Bolsward is de keus voor zaterdag of zondag prestatievoetbal. Die keus heeft te maken met alle geledingen binnen sc Bolsward. Een speciaal in het leven geroepen commissie zal de beslissing nemen. Zij hebben daarvoor mandaat gekregen van de algemene ledenvergadering, de ALV. De ALV zal alleen toetsen of de keus tot stand gekomen is op basis van het gekozen stappenplan, dus niet voor de speeldag. Er zijn inmiddels gesprekken gevoerd met de prestatieteams op zaterdag en zondag en de jongens van Onder 19 en Onder 17.”
Stappen maken Om daar te komen waar de verenging uiteindelijk naartoe wil op prestatief gebied, zijn er nog behoorlijk wat stappen te maken, beseft ook Anton Luinenburg. “In ons
bolsward-ijsselmeerkust
Anton Luinenburg: “Eerst organisatorische duidelijkheid.”
De zaterdag vierde klasse waarin we spelen heeft met sc Franeker een titelkandidaat die echt favoriet is. Zij hebben de keus voor een prestatieteam nu gemaakt. Ook voor het zondagsteam geldt dat we niet favoriet zijn. In de jeugd spelen nu alle categorieën, uitgezonderd de Onder 19-1 in de Hoofdklasse. Dat is ook de doelstelling. Bij een goede lichting zou een team op divisieniveau ook een mooie ervaring zijn. Nee, voor mij wordt het echt een seizoen van de interne organisatie. Wat de keus ook wordt, één van de uitdagingen wordt om zoveel mogelijk mensen binnenboord te houden. Dit zal niet voor de volle honderd procent lukken. Niemand binnen de club heeft die illusie, maar we gaan er alle energie in leggen die we hebben. Als ik de beide selecties zie van Arnold en Jacky en we zouden alle kwaliteiten samenvoegen, dan mag je gerust zeggen dat dit team derdeklassewaardig zou zijn.”
stap in de kwaliteitsslag maken we door voormalige hoofdtrainers en selectiespelers veldcoaches te laten begeleiden. Daar verwacht ik veel van. Zo werken onder andere Marc van Hiel en Wilco de Bakker in onze jeugdopleiding. Voor alle trainers bieden we de tools aan van VTON, een digitale ondersteuning voor trainingsvormen per leeftijdscategorie. We juichen het toe wanneer jongens die bijvoorbeeld nu nog actief spelen trainerscursussen volgen. Zo bind je de goede mensen aan je club en sla je twee vliegen in een klap. Ik besef dat er nog veel moet gebeuren, maar reken er maar op dat de ‘sleeping giant’, want zo zie ik het persoonlijk ook, over niet al te lange tijd zal ontwaken. Maar eerst organisatorische duidelijkheid, want daar begint het mee.”
Veldcoaches vergezicht willen we een stabiele tweedeklasser worden. Dat mag echter niet uitgelegd worden alsof dit zo snel mogelijk moet. We hebben vorig jaar met het zondagsteam zelfs een stap terug moeten doen, van de derde naar de vierde klasse. Dat was zeker niet ingecalculeerd. Het seizoen daarvoor eindigden we nog op de vijfde plaats. Het was voor de club een forse domper.
Het accent zal komend seizoen vooral in het organisatorische liggen, met de speeldagkeus. Als dat allemaal achter de rug is, kunnen we gericht gaan werken en de weg naar boven vinden. We hebben beide trainers, Jacky Nijholt van de zaterdag en Arnold Haanstra van de zondag, geen doelstelling meegegeven. Dit wordt een tussenjaar met misschien een positieve verrassing.
Om nog even terug te komen op het ‘stappen maken’, dat geldt ook voor de jeugd, verzekert Luinenburg. “Op den duur zouden we graag zien dat er in ieder geval voor de prestatieteams alleen maar gediplomeerde trainers worden aangesteld. Een eerste
Anton Luinenburg kijkt toe hoe Jacky Nijholt de zaterdagselectie klaarstoomt voor de competitie.
SEIZOEN 2019-2020
03
Voetbal bijlage Aanvoerder Tim Jaarsma van vv Arum
“JE BEGINT ALTIJD OM KAMPIOEN TE WORDEN” Ternaard bleek vorig seizoen over de hele competitie een klasse apart in de vijfde klasse B. Runner up Arum haalde de nacompetitie, maar bleek uiteindelijk niet opgewassen tegen Eastermar. Hierdoor werden de Arumers verdeeld tot nog een seizoen in de vijfde klasse. Aanvoerder Tim Jaarsma van de geelzwarten is verwachtingsvol begonnen aan het seizoen. “Vorig seizoen hebben we prima gedraaid, denk ik. We hebben lang meegedaan om de bovenste plaats, maar uiteindelijk is Ternaard toch een straatlengte bij ons vandaan als kampioen geëindigd. Het afgelopen jaar hebben we dat gedaan met enkele spelers die nu hebben aangegeven niet meer lid te willen zijn van de selectie. Drie basisspelers met een brok ervaring zijn vertrokken. Er zijn echter gelukkig nog voldoende aanknopingspunten om ook komend seizoen weer mee bovenin te draaien. Tijdens het begin van het seizoen heb je altijd het doel om kampioen te worden”, aldus Jaarsma, medewerker van Foox.
dat we redelijk gelijk zijn aan afgelopen jaar qua kwaliteit”, is de captain van Arum van mening.
Niet veel in scoringspositie
Ti m
In de afgelopen zomer is Jaarsma niet veel kilometers gaan hardlopen om de conditie op peil te houden. “Nee dat niet, maar ik ben wel een of twee keer per week op de tennisbaan te vinden als we niet voetballen. De zomerstop was dit seizoen door de nacompetitie ook niet al te lang dus na een paar weken is de conditie ook weer helemaal terug. Komend seizoen hoop ik, net als vorig jaar, toch wel vier á vijf doelpunten te maken. Vanuit mijn positie op het middenveld, Verwachtingen vlak voor de verdediging, kom “Als ik er nu naar kijk, dan ik niet heel veel in scoringsposidenk ik dat we er niet specifiek tie. Ik sta vaak op de goede plaats veel sterker of minder van zijn ot o: verdedigend gezien en heb een geworden. Er is een jongen terug Ma ris k a Miede ma) prima pass. Vrijwel alles gaat vooruit, dat gekomen van WWS en een van de is denk ik mijn kracht.” betere spelers van het tweede is aangehaakt. We hebben het dus redelijk goed kunnen opvangen. Verder hebben we twee levensgeFrisse wind vaarlijke spitsen die, mits ze fit blijven, beide Trainer Edwin Wittink staat voor het tweede ruim twintig doelpunten maken per seizoen. seizoen voor de groep. Tim Jaarsma hierover: Onze kracht is vooral dat we als overig deel “Ja, het is wel een verfrissende ervaring tot van het team deze spelers in stelling kunnu toe. Heel anders dan we gewend waren nen brengen. Mijn verwachting is dan ook hier. Edwin Wittink is een echte trainer wiens ack J a a rs m a ze t e e n t
le
(f
SELECTIE V.V. ARUM, SEIZOEN 2019-2020 Spelers: Bauke Tjalle Anema, Kevin Jaarsma, Redmer Brouwer, Jorrit Tolsma, Jeroen Van Dellen, Tim Jaarsma, Wessel Hibma, Lammert Wagenaar, Kevin Hoekstra, Jaap van Dijk, Willem Miedema, Tjitse Ben Hoekstra, Willy van der Kooi, Jarno Reinsma, Nick van Dorsselaer, Johan Hibma, Jouke Tolsma, Wessel Kroeger, Dani van Eijk en Jacob van Althuis Technische staf:Trainer/Coach: Edwin Wittink. Leiders: Arjan v.d. Zee en Jos Reinsma. Ass. Scheidsrechter: Dirk Sieswerda
passie voetbal is. Hij heeft een eigen kijk op voetbal en hij rijdt meermaals per week over de Afsluitdijk. Je kunt wel zeggen dat hij er alles aan doet. Overigens is het aan de andere kant ook weer zo dat, wanneer er een trainer uit pakweg Woudsend komt, je ongeveer dezelfde reistijd hebt.”
Tjerk ‘Strukel’ van der Pol van QVC Stavoren
“Ik denk dat we mee kunnen doen om het kampioenschap” In de nacompetitie om promotie naar de derde klasse kruisten QVC Stavoren en vv Makkum afgelopen juni de degens. Gezien de plek op de ranglijst en de twee, gewonnen, competitiewedstrijden zouden de manschappen van trainer Ype Haitema aan het langste eind hadden moeten trekken. Voetbal blijft echter een onvoorspelbare sport en QVC is het komende seizoen wederom in de vierde klasse te bewonderen. Een van de spelers die wekelijks in de basis startte was Tjerk van der Pol. seizoen in met het idee om zo waardevol mogelijk te zijn voor het team, dat wil zeggen met goals en assists. Komend seizoen wil ik toch minimaal tien doelpunten gaan maken, al heeft het ook te maken met of ik alles speel. En ik ben ook tevreden met veel assists. Het is dus niet een heilig doel. Mijn kwaliteit is in ieder geval om in de zestien te komen. Als de aanval over rechts gaat duik ik graag voor het doel op. Alleen moet het daar dus wat constanter.”
“Ja, het was wel een teleurstelling dat we niet promoveerden. Ik denk dat we een goed seizoen hebben gedraaid en dan is het zonde dat we, tegen een ploeg waar we al twee keer van wonnen, er niet in slaagden te promoveren. Aan de andere kant moet je in die wedstrijden top zijn en die wedstrijd waren we niet goed genoeg”, aldus Van der Pol.
Schwalbe?
Tien doelpunten maken In het komende seizoen denkt de linker aanvallend ingestelde Van der Pol een plek bij de bovenste plaatsen te bemachtigen. “Als je kijkt naar de competitie-indeling verwacht ik dat we mee kunnen doen om het kampioenschap en in ieder geval moeten we de nacompetitie halen. SWZ was vorig seizoen echt te sterk. Verder verwacht ik niet dat er nu clubs enorm bovenuit gaan steken, al blijft
04
SEIZOEN 2019-2020
SELECTIE VV QVC STAVOREN, SEIZOEN 2019-2020 Achterste rij van links naar rechts: Rudi Boltjes, Peke Wouda, Hidde Plantinga, Gerben Jelke Gerbrandy, André Van der Wal, Peke Wouda. Achterste rij van links naar rechts: Jan Bouma, Andries Jacobi, Tjerk van der Pol, Hank Hornstra, David Hofman, Teake Bergsma, Jurjen Agricola, Jitse Bron. Voorste rij van links naar rechts: Wieger Zwaan, Tjerk Jongstra, Cees Huitema, Ype Haytema, Arjen van der Pal, Jan van Dam, Hidde Bajema. Niet op foto:Harmen Visser (k), Rachid Schram, Klaas Visser, Rens Overwijk.
het vooraf redelijk moeilijk in te schatten”, vertelt de 22-jarige speler.
Vorig seizoen maakte van der Pol zeven doelpunten. “Normaal gesproken ga ik een
De bijnaam die Tjerk van der Pol liefkozend heeft gekregen is ‘Strukel’. De mening van de lezer is wellicht dat de Staverse aanvaller dan met name schwalbes maakt, maar dit is volgens Van der Pol zelf niet het geval. “Nee, ha ha ha! Ik ben een speler die wat lang en slungelig is. Hierdoor gebeurt het weleens dat ik met de punten van mijn voetbalschoenen in het gras kom waardoor ik struikel. Het is niet dat dit moedwillig gebeurt en het ziet er ook nogal raar uit als ik wat ruzie heb met de bal, maar dat is de enige echte reden.”
bolsward-ijsselmeerkust
Voetbal bijlage Topscorer Rick Demmer
“TOP 3 IS HET DOEL VOOR VV WORKUM” Onder leiding van de jonge, nieuwe trainer Jente Bootsma is de selectie van voetbalvereniging Workum gestart met het tweede blok van de voorbereidingen op het voetbalseizoen 2019-2020. De oefenmeester gaf in de voorgaande editie van deze krant aan dat hij het prettig vond om zijn spelers echt goed te leren kennen. Een van de afwezigen in het eerste blok was Rick Demmer. De rechteraanvaller en topscorer kampte met de naweeën van een onwillige hamstring. “Hierdoor miste ik het eerste blok eigenlijk volledig”, vertelt Rick Demmer. “Van mijn medespelers heb ik begrepen dat ze het wel een fijne werkwijze vonden, al waren de meesten ook wel toe aan de zomerstop. Het is voor de eerste keer dat we het zo deden en vooralsnog lijkt het een positieve ontwikkeling te hebben op de groep. Het voordeel is dat we tijdens het tweede gedeelte richting het seizoen direct konden starten, zonder dat we een week extra nodig hadden om elkaar een beetje te leren kennen.”
Kandidaten voor de titel Gezien de afgelopen seizoenen verwacht de in Bolsward woonachtige Demmer dat de nacompetitie haalbaar moet zijn. “Ik denk dat we moeten gaan voor de top drie. Heerenveense Boys en SWZ uit Sneek zullen waarschijnlijk de voornaamste kandidaten zijn voor de titel. Als je kijkt welke namen er allemaal spelen bij SWZ. We hebben nog niet eerder tegen ze gespeeld dus we zullen het wel zien. Verder denk ik dat wij bij de best voetballende ploegen horen in de competitie en dus ook bovenin mee kunnen gaan spelen.” Het seizoen duurt voor de plaatselijke voetbaltrots al jaren wat langer dan de reguliere competitie. Demmer, in het dagelijks leven werknemer bij AB Vakwerk,hierover: “We kunnen de afgelopen jaren maar niet doorstoten. Wat de verklaring daarvoor is? Het mag geen excuus zijn, maar we hebben nogal te
kampen gehad met blessures en schorsingen rondom de nacompetitie. We moesten de afgelopen seizoenen soms blij zijn dat we met elf fitte spelers konden beginnen. De promotie is in ieder geval nooit gelukt. Een ander belangrijke factor is het verwachtingspatroon van vrijwel heel de vereniging. Het bestuur, supporters en ook wijzelf leggen ons wel een redelijke druk op. We willen graag promoveren naar de tweede klasse en komen daar ook voor uit. Mocht dat misschien komend seizoen gebeuren dan verwacht ik dat we ons daar ook wel in kunnen handhaven.”
Jente Bootsma “Ik ben onder de indruk geraakt van Jente de eerste weken. Jente Bootsma is een jonge trainer met ambities en eentje die duidelijk aangeeft wat je taken zijn in het veld. Hij gaat meer uit van een taakverdeling dan vanuit een bepaalde formatie. Het geeft dus niet waar de bal is, je hebt altijd een taak. Ja, dat is
wel even wennen maar ook weer een leuke en nieuwe uitdaging. Een andere denkwijze, erg verfrissend moet ik zeggen”, vertelt de 26-jarige rechterspits.
via assists of het maken van doelpunten. Dat is wel een realistische doelstelling als je het mij vraagt”, aldus Demmer.
Persoonlijke doelstelling
Rick Demmer is een speler die het naar eigen zeggen met name moet hebben van zijn snelheid. “Dat is wel mijn gevaarlijkste wapen, denk ik. Dit kan zowel vanuit een een-twee combinatie als ook vanuit een individuele actie. Al ben ik ook wel eens gelukkig dat ik er langs kom, als een soort van ‘koning kluts’. Je komt er langs met de bal, maar een tweede keer gaat dat niet nog eens lukken.”
“Of ik bezig ben met doelen voor komend seizoen? Ja, vorig seizoen was ik topscorer van de ploeg en ondanks dat ik daar niet echt mee bezig ben is het wel leuk. Komend seizoen, in de derde klasse, wil ik betrokken zijn bij twintig doelpunten. Dat wil zeggen dat dit kan zijn
Koning kluts
Brede selectie “We hebben denk ik een sterkere selectie ten opzichte van de vorige seizoenen. We hebben een jonge ploeg. Zelf behoor ik al tot de ouderen, die weer een seizoen verder is in de ontwikkeling. Daarnaast zijn er enkele spelers bijgekomen uit de jeugd en ook zijn er voetballers teruggekeerd op het oude nest. Bij elkaar zorgt dat in ieder geval voor meer concurrentie. Voor de trainer is het ook zo dat er nu meerdere opties zijn op diverse posities. Hierdoor zullen we bij blessures of schorsingen niet direct terug vallen omdat er spelers ingezet moeten worden die moeite hebben met het niveau. Een laatste voordeel is dat we met grotendeels dezelfde selectie werken, spelers weten elkaars kwaliteiten en tekortkomingen. Misschien dat de breedte in de selectie de doorslag kan geven”, besluit Rick Demmer.
SELECTIE V.V. WORKUM, SEIZOEN 2019/2020 Achterste rij van links naar rechts: Ytzen Pieter Bosje, Erik Pluister, Pieter Theo Weitenberg, Melvin Koopman, Harmen Hiemstra, Jurgen Buma, Rick Demmer, Bennie de Jong, Jouke Postma, Jorrit Sjoerds. Middelste rij van links naar rechts: Martijn Zwaga (Ass. Trainer), Remco Kuipers, Niels Bandstra, Bastiaan Beintema, Dhr. Pé de Jong en Dhr. Andreas de Jong (Hoofdsponsor De Jong Financieel Advies), Gerlof Weitenberg, Niels de Jong, Tom Brandsma, Simon Wiersma (Teamleider) Voorste rij van links naar rechts: Jordy Heeres, Dennis Hoekstra, Henk Bakker (Keeper), Jente Bootsma (Hoofdtrainer), Patrick Schoonbergen (Keeper), Mark Bandstra, Robin de Boer. Op de foto ontbreken: Reindert Miedema, Jeffrey Groen en Steffen Muizelaar (Keepertrainer)
bolsward-ijsselmeerkust
SEIZOEN 2019-2020
05
Voetbal bijlage Roland Burger, aanvaller sv Mulier Witmarsum
“Ik vind dat we te laag spelen voor deze club”
De Witmarsumse sv Mulier eindigde vorig seizoen op een achtste plaats in de vijfde klasse B. Een prestatie waarmee de vereniging, enkele seizoenen geleden nog actief in de derde klasse, ver uit de buurt bleef van de prijzen. Na een seizoen in de middenmoot hopen de roodhemden zich komend seizoen weer omhoog te werken naar de vierde klasse. Roland Burger, inmiddels veertig jaar, keerde afgelopen zomer terug op het oude nest. redelijk, van wat ik zag bij de wedstrijden die ik heb gezien. Toch moeten we wat slimmer worden.”
De spits is naar eigen zeggen een speler die alles wat een spits nodig heeft, “wel redelijk beheerst.” Roland Burger: “Ik kan redelijk goed koppen, scoren lukt ook nog wel en ik ben redelijk balvast. Verder kan ik aardig goed meevoetballen. In de afgelopen seizoenen, toen ik speelde bij Langweer, heb ik toch ook behoorlijk wat assists kunnen geven. Ik ben een echte spits. Eerlijk gezegd haak ik wel eens af bij het meeverdedigen. Hopelijk kan ik dit seizoen fit blijven. Vorig jaar kreeg ik tijdens het seizoen te maken met een dubbele hernia. Dat is dus wel een beetje spannend.”
Promotie “Ik vind dat we voor een club als Mulier te laag spelen. We zijn jarenlang top derde klasse geweest en mede door dat gegeven vind ik dat we om de prijzen mee moeten doen. Een kampioenschap of promoveren via de nacompetitie, dat maakt mij niets uit. De trainer legt duidelijk uit wat hij wil zien en ik verwacht ook dat de groep dat straks kan oppakken”, aldus de teruggekeerde speler, in het dagelijks leven actief in de scheepsbouw. SELECTIE V.V. MULIER WITMARSUM, SEIZOEN 2019-2020 Spelers: Johan van Abbema, Max Alen, Folmer de Boer, Bartele Boersma, Marc Burger, Roland Burger, Jan Geert Dijkstra, Egbert-Jan Goslinga, Sjerp Jan Heeres, Hidde Hiemstra, Jorn Hofstra, Chris de Jong, Jesse van der Molen, Mart van der Molen, Siebe Jan Otten, Jan Piebenga, Arjen van Popta, Gabian van Popta, Sander Spijksma, Thijs Witteveen. Staf: Trainer: René Anema, Leider: Thys Bruinsma, Ass.Scheidsrechter: Chris Anema, Verzorging: Hendrika van der Heidea
Jonge groep Burger is gezien zijn leeftijd inmiddels een routinier en zodoende zal er ook de nodige coaching van hem worden verwacht. “Daar loop ik ook niet voor weg. Ik ben altijd al een speler geweest die zijn mond open trekt.
metaalproducties
lasersnijwerk
Toeleverancier voor de metaalindustrie, RVS, Aluminium en Staal, die zich richt tot de engineering, lasersnijden, zetten, walsen en produceren van diverse technische producten en constructies voor o.a. de zuivel-, off-shore-, kunststof-, en agrarische industrie.
Zowel positief als negatief overigens. Bij een goede bal hoor je mij, maar ook als het beter moet, houd ik mijn mond niet. Ik ben wel slimmer geworden in de loop der jaren, zeker richting de scheidsrechter. Onze groep is jong en voetballend was het vorig seizoen al
Kratje bier Voor het komende seizoen ligt de lat hoog vanuit Burger’s perspectief. “Persoonlijk lees ik mij niet in op tegenstanders. Ik heb ook geen idee welke clubs er komend seizoen sterk zullen zijn. Wij moeten gewoon van onze eigen kracht uitgaan. Daarnaast hoop ik ook minimaal vijftien doelpunten te maken. Niet in de laatste plaats vanwege een weddenschap dat het mij anders een kratje bier kost.”
K A A Z T R O P S D N U O R L UW AL sportkleding tennis voetbal kaatsen
hardlopen wielrennen wintersport sportprijzen
textiel bedrukking en nog veel meer...
SPORTHUIS A.P. VAN DER FEER thuis in veel sporten
kanten walsen
DIJKSTRAAT 7-11 / 8701 KB BOLSWARD T. 0515 - 57 23 97 / APVDFEER.NL
08
Gratis parkeren op eigen terrein achter de winkel.
info@bloemhofbolsward.nl www.bloemhofbolsward.nl
SEIZOEN 2019-2020
Bloemhof BV adv-2019 staand.indd 1
02-09-19 15:41
Voetbal bijlage Marius Pier Brouwer van Oeverzwaluwen
“IK BEN NIET DE MEEST BEGAAFDE SPELER” Na vier seizoenen het tenue van Helpman (Haren - red.) te hebben gedragen heeft Marius Pier Brouwer de beslissing genomen om het komende voetbalseizoen de clubkleuren van Oeverzwaluwen uit Koudum te verdedigen. De 31-jarige inwoner van Groningen rijdt op de donderdagen vanuit zijn werk in Leeuwarden naar Koudum voor de training. Op zaterdagen zal er een auto vanuit de studentenstad naar de bestemming rijden waar een wedstrijd zal worden gespeeld.
Ma
onszelf moeten kijken. We hebben “Eigenlijk zijn er twee redenen om het er onderling natuurlijk al over terug te keren naar Oeverzwalugehad en we verwachten mee wen”, vertelt de herintreder. “Een bovenin te kunnen draaien wancombinatie van ‘oude liefde roest neer iedereen een beetje fit blijft. niet’ en een gebrek aan speeltijd Vorig seizoen werd er tot aan de was voor mij de reden om te gaan winterstop goed meegedaan maar nadenken wat ik wil. Bij Helpman daarna werd het een stuk minder. kwamen er enkele spelers met derVoor ons nu de uitdaging om fit de divisie ervaring terug. Daardoor te blijven en de punten te ben ik ook om mij heen blijven pakken. gaan kijken. Ik heb ook wel ambities richting Ik weet van mijzelf de triatlon maar dat ik niet de meest wilde nog een keer begaafde speler ben gaan vlammen op en dat ik de concurhet voetbalveld. Er rentie aan moet gaan spelen vrienden van te voor mijn positie. Ik zie mij in het team en dat ge nst and mezelf als verdedigend was al met al aanlokkelijk e r s v a n zi c h a f middenvelder. Door mijn ervaring om toch terug te keren.” kan ik wel een belangrijke rol spelen. Ik ga elke wedstrijd in met Verwachting het idee in om de nul te houden. Een aantal tegenstanders zijn voor Ik heb vertrouwen in de andere Brouwer geen onbekenden, terwijl middenvelders en aanvallers dat anderen voor het eerst zullen worze eigenlijk altijd wel een doelpunt den bestreden. “Ik vind het lastig maken. Overigens moet ik wel geinschatten hoe sterk de clubs zijn, woon knokken voor mijn plekje in toch denk ik dat we vooral naar ud ri u s B r o u w er s c h
het team, het is niet zo dat ik door mijn ervaring wel even automatisch aan spelen toe kom”, aldus de begeleider van HBO- studenten in Leeuwarden.
t tw
ee
Derde helft Naast de trainingen en wedstrijden is Brouwer zich ook bewust van het groepsproces met zijn teamgenoten. “We hebben een mix van jong en oud. Om deze wat meer bij elkaar te brengen is het ook goed om na de wedstrijden, soms in een andere setting, met elkaar te praten. Even een geintje uithalen hoort er dan ook bij.”
SELECTIE V.V. OEVERZWALUWEN, SEIZOEN 2019-2020 Bovenste rij v.l.n.r.: Albert Ypma, Joey Tromp, Evert Schreur, Geert de Lange, Wietze Peterson, Marius Pier Brouwer, Gelke Talsma. Middelste rij v.l.n.r.: Steinar Lageweg, Yvo Kramer, Corne Veenstra, Andries Zijlstra, Sjors Melchers, Jitse Ruurd Nauta, Steven van der Pal. Voorste rij v.l.n.r.: Wiebe Feenstra, Lars de Vries, Dirk Blom, Daniel Leijenaar (verzorger), Ton Haarman (Trainer), Durk van Tuinen, Rutger Kramer, Ingmar de Vries.
Topschutter Freek Topfer, vv Makkum
“We moeten ons eerst maar eens handhaven”
Na een fantastische campagne in de nacompetitie is voetbalvereniging Makkum komend seizoen derde klasser. Iets waar de club uit het gelijknamige dorp al jarenlang tegenaan hikte lukte in juni jongstleden wel. Een van de spelers, die ook nog eens vader werd in de nacompetitie periode, is Freek Topfer. De goaltjesdief maakte vorig seizoen zeventien doelpunten in de competitie, en dan was hij door zijn werkzaamheden als kokkelvisser op de Waddenzee niet eens elke wedstrijd aanwezig. Freek Topfer: “Het was een prima seizoen denk ik. We hebben als team een goede ontwikkeling doorgemaakt. In de tweede seizoenshelft zijn we duidelijk beter gaan spelen en ik denk dat we ons seizoen daarmee een boost hebben gegeven richting nacompetitie. We hebben wel een klein feestje gevierd na de promotie.”
Spits De aanvaller van vv Makkum speelde voorheen bij FC Harlingen. “In die periode was ik met name de aangever en speelde ik meer achter de spitsen. Nu ben ik het aanspeelpunt en de afmaker. Een mooie positie waar ik mij wel prettig bij voel. Tijdens de voorbereiding op vorig seizoen kwam ik er pas laat bij en hierdoor duurde het allemaal even voordat ik mijn draai kon vinden. Maar wat later in het seizoen liep ik een hele periode één op één. Ik ben een speler die altijd hard werkt, het minimale wat je kunt doen naar mijn idee. Daar probeer ik mijn teamgenoten ook in mee te nemen. Een van mijn wapens
bolsward-ijsselmeerkust
SELECTIE V.V. MAKKUM, SEIZOEN 2019-2020 Achterste rij v.l.n.r. :RIJ Nico AltenaBrend (Leider), Rintsje Melchers (Grensrechter), Feike Melchers, Bruinsma, Jelle van der ACHTERSTE (VLNR): Popma, Age Hains Boersma, Thijs Goes, Justin Rienks, PatrickEvert Altenburg Velde, Jelle Freek Töpfer, RikRIJ van As, RikHille Blanksma, Nauta, Boer,Veenstra, Ton Hartman en Attema, Jorn Popma. MIDDELSTE (VLNR): WesterhofMichel (leider), PatrickGerben vd Velde,dePatrick Jesper(Hoofdtrainer), Tjerk Bruinsma Sander Jansen (Hoofdsponsor Processing.) Achterste rij v.l.n.r. : Jouke Zijlstra,(Assistent-trainer) Jelmer Popma, DaniëlenBennik, Aron Doevendans, Jesse LeeSanco Staalsmid en Kerst Hoekstra (teammanager). Vlasbloem, Jan Hiemstra, Aise Gielstra, Tjitte Folkertsma, Marten Douna, Hyltje Bosma, Emiel Ype van der Logt en VOORSTE RIJ (VLNR): Joey Westerhof, Freerk de Jong, Niels Boot (trainer), Dicky van der VeldeWijma, (grensrechter), Rein van Geart der Velde. Hiemstra en Rinke Hiemstra. NIET OP DE FOTO:Tim Posthuma en Fred Lodewijk (trainer).
is, denk ik, dat ik kopsterk ben. Een doelpuntenaantal heb ik nooit in mijn hoofd maar ik hoop toch minimaal tien te maken. Ik lees niet elk wedstrijdverslag van tegenstan-
ders maar probeer wel redelijk op de hoogte te zijn. Staat er iets over de verdediging waar ik wat aan heb? Dan probeer ik daar wel mijn voordeel uit te halen.”
Handhaving “We moeten niet denken dat we ineens in het linker rijtje terecht gaan komen”, aldus de dertigjarige Topfer. “Als je promoveert vanuit
deze nacompetitie moet je je eerst maar eens handhaven. Dat is wel een belangrijk punt. Verder heb ik weinig zicht op de competitie op zichzelf. Ik heb tot vorig seizoen op zondag gespeeld dus vrijwel elke tegenstander is een nieuwe voor mij. Wel denk ik dat SWZ, op basis van vorig seizoen en de namen die erbij zijn gekomen, zal doorstomen naar de tweede klasse. Een ander idee is dat er een tweedeling komt in de competitie, met de bovenste plaatsen en dan een hele tijd niets. Voor ons de uitdaging om ons zo snel mogelijk veilig te spelen.”
SEIZOEN 2019-2020
07
Hege Wier 5 • Nijland • 0515 569 395 Email: info@autobedrijfwilcokalsbeek.nl
Vertrouwd afscheid nemen
n e r r a keM
s y r F e d
bolsward-ijsselmeerkust
HET LAATSTE NIEUWS UIT DE REGIO STAAT OP: WWW.GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
n e r r a keM
HEEFT U OOK NIEUWS TE MELDEN? LAAT HET ONS WETEN!
s y r deF 3 ETAGES VERLICHTING!
SUPER ER ZOM AANBIEDING!
ZOLANG DE VOORRAAD STREKT!
Stoere tweelichts vloerlamp. in zwart en wit van € 149,95 nu voor
€ 69,95
Goed afscheid nemen is erg belangrijk. Het helpt om het verlies van een dierbare een plek te geven. Als gediplomeerd uitvaartverzorger weet ik dat een betekenisvolle manier van afscheid nemen écht helpt bij het rouwproces. Johan Tolsma, uitvaartverzorger
U I T VA A R T V E R Z O R G I N G
Bolsward
M 06 51 99 93 98 E info@uitvaartverzorgingbolsward.nl
uitvaartverzorgingbolsward.nl
Oosterdijk 89 Sneek • 0515-412874 • info@deboerlicht.nl • www.deboerlicht.nl
Prikkelbare maag- of darmen?
Iberogast: natuurlijk en effectief geneesmiddel Maag- of darmkrampen. Maagpijn. Een vol, opgeblazen of misselijk gevoel. Allemaal symptomen die je vertellen dat je spijsvertering verstoord kan zijn. Maagof darmklachten hebben we allemaal weleens, zeker als onze maag-darmpassage verstoord is. Als je last hebt van één of meerdere symptomen dan behoor jij wellicht tot de ongeveer 3,5 miljoen Nederlanders voor wie dit vaker een probleem is. Zeker als de oorzaken van je klachten onbekend zijn. Gelukkig is verlichting van je maag- of darmklachten mogelijk. Of je nu last hebt van één of meerdere klachten tegelijk. Iberogast normaliseert je maagdarmpasage Maag- of darmklachten kunnen impact hebben op je dagelijkse leven. Wanneer je maag of darmen van slag zijn, denk dan aan Iberogast. Iberogast is natuurlijk. Een geneesmiddel met 9 geneeskrachtige kruiden die samen de maag-darmpassage normaliseren en ervoor zorgen dat maag en darmen kalmeren. Tips bij maag- en darmklachten: • Eet langzaam, kauw goed en geniet van je eten • Nuttig je maaltijden zoveel mogelijk op dezelfde tijdstippen. • Beweeg dagelijks • Besteed aandacht aan een rechte, ontspannen rug 1908-NL647_IBE_HaH 265x195mm_v2.indd 1
1. Geregistreerd geneesmiddel met bewezen effectieve werking. 2. Natuurlijk; bestaat uit 9 geneeskrachtige kruiden. 3. Verlicht meerdere maag- of darmklachten (tegelijk). Effectieve verlichting Iberogast verlicht niet alleen maagklachten, maar ook darmklachten. En dat is prettig als je last hebt van meerdere klachten, zoals maag- en darmkrampen, maagpijn, misselijkheid, vol gevoel en maagzuur. Geregistreerd natuurlijk geneesmiddel Iberogast heeft een unieke samenstelling. De 9 kruiden werken samen om natuurlijk en effectief maag- en darmklachten te verlichten. Iberogast is geregistreerd als geneesmiddel. Aan deze registratie ligt wetenschappelijk bewijs ten grondslag. Ook prettig om te weten is dat Iberogast, bij gebruik volgens de bijsluiter, zeer zelden bijwerkingen kent. Niet voor niets is Iberogast al meer dan 55 jaar op de markt
en in Duitsland één van de meest verkochte producten voor maag- en darmklachten*. Hoe Iberogast helpt Iberogast werkt als maag en darmen geprikkeld zijn. Het gebruik is simpel. Twintig druppels oplossen in water of vruchtensap en driemaal daags innemen. De werkingssnelheid verschilt van persoon tot persoon. Het kan zijn dat je snel van je klachten af bent. Als je klachten toch aanhouden, kun je Iberogast met een gerust gevoel een langere periode gebruiken om je maag en darmen tot rust te brengen. Het is aan te raden om Iberogast 2 weken te gebruiken om te zien of het ook voor jou werkt.**
4. Verkrijgbaar vanaf €8,90*** bij drogisterij of apotheek.
Ervaar in 2 weken of het ook voor jou werkt! Zonder recept verkrijgbaar Iberogast is geschikt voor volwassenen en kinderen vanaf 12 jaar en is verkrijgbaar v.a. € 8,90 in de verpakkingsgroottes: 20ml, 50ml en 100ml. Iberogast is zonder recept verkrijgbaar bij drogisterij en apotheek. * IMS Scanning data OTC market Germany 2018. ** Raadpleeg een arts als de symptomen na 2 weken nog niet geheel zijn verdwenen of verergeren. *** Consumentenadviesprijs. Lees voor gebruik de bijsluiter. Koag-nr. 80-1018-1552
8/27/2019 8:11:08 AM
bolsward-ijsselmeerkust
GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
37
BOLSWARD - Geart Jorritsma uit Sneek heeft afgelopen zaterdag de jubileumeditie van Sneek-Bolsward-Sneek gewonnen. De run werd voor de vijftigste keer georganiseerd. Vanwege de hitte was het vooral zaak om niet te snel te starten en de krachten goed te verdelen.
IN EXMORRA
De eerste kilometers liep Geart meteen al op kop met een viertal lopers in zijn kielzog. In Nijland hing alleen Rob Vijver er nog aan en die moest na zes kilometer Geart ook laten gaan. Daarna werd het een solo race waarbij Geart Jorritsma een voorsprong opbouwde van bijna drie minuten op Willem de Boer. De eindtijd van de winnaar was 1:07:40. Na vijftig edities is Jorritsma de tweede Sneker die de Sneek-Bolsward-Sneek run heeft gewonnen. Jasper Sierdsma liep de vijf kilometer als haas in 28:04.
ERBEN WENNEMARS BIJ HET NUT WORKUM
WORDT ZELFS ’S NACHTS GEKAATST EXMORRA – Overdag is kaatsen al een lastige sport: het balletje is klein en de kleinste details kunnen het verschil maken tussen een zitbal en een misser. In het donker is dit nog moeilijker. Toch werd er op vrijdag 23 augustus jongstleden in Exmorra een nachtelijke kaatspartij georganiseerd door de plaatselijke kaatsvereniging. Er was een partij voor dames en heren en voor beide geslachten een verliezersronde. ’s Nachts m 03:00 uur waren alle wedstrijden voorbij en kon de prijsuitreiking beginnen. Bij de dames was het partuur van Gyanne Hiemstra, Nienke Zijlstra en Lieke Steigenga de winnaar. De herkansingsronde werd gewonnen door Rianne Stremler, Annemiek Zuidema en Fokeline Walburg. Bij de heren was de krans voor Marten Leijenaar, Thom Stellingwerf en Alwin Steigenga. De herkansing was een prooi voor Christiaan Stremler, Jacco Tolsma en Willem Jelle Feenstra.
FOTO: ARCHIEF GROOTBOLSWARD
GEART JORRITSMA WINT SNEEK-BOLSWARD-SNEEK RUN
SLOTWEDSTRIJD STICHTING STAVERSE JOL IN HINDELOOPEN HINDELOOPEN - Stichting de Staverse Jol organiseert in samenwerking met vier plaatselijke commissies sinds 2013 zeilwedstrijden voor Staverse jollen in Zuidwest Friesland. Er wordt gezeild in twee klassen: jollen in visserman-uitvoering en kajuitjollen. De stichting organiseert de wedstrijden om jollenzeilers met elkaar in contact te brengen. Sportiviteit, gewoon lekker zeilen, gemoedelijkheid en vooral gezelligheid staan hoog in het vaandel. Men doet daarom niet aan ratings, metingen of andere moeilijke voorwaarden. In Hindeloopen zal op zaterdag 7
september de laatste wedstrijd van vier gehouden worden en zal de winnaar van dit seizoen bekend worden gemaakt. Er worden altijd twee korte wedstrijden gezeild op één dag, vaak ‘s morgens één en na de lunch de tweede wedstrijd. Voor meer informatie kijk op: www. staversejol.com. (Foto: Cara Batteké)
Bij de junioren moest Wietse Nauta uit IJlst de eerste plaats aan Reinier Overbeek laten. Nauta sprong met zijn laatste sprong naar 20.37 meter, maar dat was net niet genoeg om over de 20.45 van Overbeek te gaan. De derde plaats ging naar Daniel Cluistra, die niet verder kwam dan 18.71.
Erben Wennemars is zonder twijfel de meest enthousiaste schaatser die Nederland kent. Hij werd in zijn imposante schaatscarrière twee keer wereldkampioen sprint en pakte brons op de Olympische Spelen van Turijn. Tegenwoordig zet hij zich met evenveel enthousiasme in voor het Jeugdsportfonds. Daarnaast is hij adviseur op sportmarketing-gebied, trainer en coach voor jong schaatstalent, columnist voor het AD, analyticus bij de NOS, radiopresentator voor Nieuws BV, veelvuldig deelnemer aan hardloopevenementen en motiverende spreker voor bijna elk soort publiek.
Bij de jongens ging de winst naar Roy Velis (18.50). Hij sprong verder dan Rutger Haanstra uit It Heidenskip (18.10) en Peter Faber (17.99). De enige titel voor het Frysk ljeppersboun was voor Femke Rispens, die in het Groninger Niehove woont. Met 15.07 sprong zij verder dan Suzanne Mulder (14.79) en Lisse van der Knaap uit IJlst (14.49). Bron:www.omropfryslan.nl
In het prachtige nieuwe sportcentrum van Workum geeft Erben Wennemars een lezing met als speerpunten motivatie en doorzettingsvermogen. Daarnaast vertelt hij prachtige anekdotes over zijn belevenissen in de topsport. Deze sportieve lezing vindt plaats op vrijdag 13 september om 20:15 uur. Kaarten zijn verkrijgbaar via www.nutworkum.nl.
FRIEZEN PAKKEN GEEN TITEL OP NK FIERLJEPPEN ZEGVELD- De Friese fierljeppers hebben zaterdagmiddag geen titel gepakt op het NK Fierljeppen in Zegveld. Alle titels gingen naar ljeppers van buiten de provincie. Femke Rispens, die in Groningen woont, was het enige lid van het Frysk Ljeppers Boun die een titel pakte. De titel bij de mannen ging naar Rian Baas uit Utrecht. Hij sprong in zijn tweede sprong naar 21.27 meter. Daarmee was hij de enige ljepper boven de 21 meter. De andere ljeppers kwamen daar in het vervolg van de wedstrijd niet meer aan. De tweede plaats was voor de grote favoriet Jaco de Groot (20.93), derde werd Wilco van Amerongen (20.48). De beste Fries was Freark Kramer uit It Heidenskip, die naar 20.23 ljepte. Bij de vrouwen was Marrit van der Wal uit It Heidenskip de grote favoriet. Een paar weken geleden sprong zij nog een wereldrecord. Zaterdag kwam zij een beetje teleurstellend niet verder dan de derde plaats met 15.96 meter. De winst ging naar Wendy Helmes (16.43), zilver was voor Dymphie Baas (16.21).
WORKUM – “In samenwerking met het team van sportcentrum Rolpeal en de Rabobank zijn we erg trots dat we het nieuwe theaterseizoen sportief kunnen aftrappen met niemand minder dan Erben Wennemars”, laat Sjaak Galema, voorzitter van NUT Workum. weten. “Zo’n sportieve spreker hoort natuurlijk in een sportieve omgeving. Vandaar dat wij gekozen hebben om deze avond in het nieuwe sportcentrum te laten plaatsvinden.”
NIJLANDER ARJEN VISSER SLAAT DUBBELSLAG TIJDENS ‘DIRTWEEKEND’ BLAUWHUIS - Op zondag 1 september vonden de voorlaatste races plaats op Speedway Blauwhuis. Ondanks de dreigende lucht, bleef het op een paar druppen na droog op het circuit. Zo’n 3000 toeschouwers zagen Arjen Visser uit Nijland winnen in de FAC1600 Door het wegvallen van de directe concurrentie in de finale reed hij onbedreigd naar de winst. René Wagenaar uit Sint Jacobiparochie werd tweede. Jeen Piersma uit Witmarsum maakte het podium compleet. Arjen Visser kende een succesvol weekend. Op de zaterdag voorafgaand aan deze zege was hij ook de beste tijdens de autocross in Hallum. Zowel de Hallumer als de Friese autocrossclub
kijken terug op een geslaagd dirtweekend dat voor het eerst samen werd georganiseerd. Uitslagen; F2 junioren; 1 Jorrit van der Wal, Oudemirdum; 2 Senna Claes, Winsen; 3 Gerke Witteveen, Achlum. F2; 1 Michael Schutter, Noorden; 2 Jarno Emming, Ter Apel; 3 Toon Schut, Dordrecht. F1; 1 Wybe de Vries, Hantumhuizen; 2 Gert-Jan Klok, Berlikum; 3 Stefan de Jong, Pingjum. Rodeo; 1 Stanley Boots, Wervershoof; 2 Kristian Nieboer, Zuidvelde; 3 Jordi ten Kate, Hallum. FAC1600; 1 Arjen Visser, Nijland; 2 René Wagenaar, Sint Jacobiparochie; 3 Jeen Piersma, Witmarssum.
38 1
NUMMER 09 • 2019 12
13
6
10
11
5
9
4
8
3
7
2
25
26
20
24
15
19
23
18
22
17
21
16
9
9
14
19
17
8
14
11
8 14
6
8
15
24
17
17
15
9
22
2
15
22
11
17
6
12
10
15
19
12
6
14
22
8
17
6
18
14
6
7
17
7
6
22
6
17
bolsward-ijsselmeerkust
6
17
10
10
19
17 8
15
8
22
22
10
17
7
1
14
2
17 10
2
14
4
17
14
26
18
22
4
18
9
8
7
17
14
20
7
15
PUZZELPAGINA NR 09
14 14
5
8 11
22
17
7
5
17
11
W
15
22
10
2
17
14
11
17
15
4 14
17
7
7
H
22
18
18
5
17
6
D C
18
22
4
17
Puzzel en win! Iedere maand zijn er leuke prijsjes te winnen door uw oplossing via de email of met traditionele post op te sturen. U kunt dit sturen naar: info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 09-2019 - tot uiterlijk 25 september 2019. Wij wensen u veel puzzel plezier!
14 17
19
Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin rde leu gek het
alarmtoestel
breekbaar
wondvocht
goedkeuren
muziekinstrument
onontploft projectiel
rampspoed
zangnoot
hypothese
7
lusthof
waterdoorlatend
3
plant
geurige drank
vroeger
doctorandus
motto
13 wreed heerser
dochter van Minos
mannelijk dier
pl. in Frankrijk
lidwoord
troefkaart
jongere broer of zus
ad acta
gymoefening
5
hardnekkig
bewijsstuk doorn
land in Afrika
draadbericht
vaart
2
pl. in Frankrijk
12
selecte groep
Noorse godheid
10
gelaatskleur
beurs
pl. in Frankrijk
insecteneter
bijenhouder
8
verhindering
snavel vrije verdediger trekgat
na de middag
lengtemaat
soort koek
wapen
op elkaar
goudmunt
6
deel v.d. bijbel geneesmiddel
rigoureus
Europees Parlement
selderij houding
P O L E M I E K A N I K
V G O A R E E R A T E I
E K E R A O E M E R L L
R R S S D P A N S S K O
O A E D T A M T D O A H
P P N I K O M I P E A E
S A U G B A O A L F R R
H N O I R E K K I K U T
S U E K S E J T H C A Z
D L T R E P X E H U R U
I I U R T G R E B D T K
© www.puzzelpro.nl
vierkant
drijfrad
B N B U L C T R A D T U
1
arbeidzaam vogel
mank
9
watering
schaapkameel
godin v.d. dageraad
muziekinstrument
autopech
heden
rekeningcourant
ijzervlechtwerk
sierplant werpkoord
sober
banaan
kreet
deel v.e. wet
11
dodelijk
lid
PUZZEL & WIN
Engelse titel
geestdrift
4
Geheel verzorgde lunch voor 2 personen
rangtelwoord
© www.puzzelpro.nl 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Winnaars puzzel grootbolsward-ijsselmeerkust 08 Hilda Attema uit Bolsward heeft een dinerbon gewonnen, aangeboden en te besteden bij het Proeflokaal te Sneek. OPLOSSING EDITIE 08: Zweedse puzzel: SCHILDERSEZEL / Cijferkraker: PANTOFFELHELD
COLOFON De GrootBolsward-IJsselmeerkust krant is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De GrootBolswardIJsselmeerkust krant wordt huisaan-huis verspreid in Bolsward en alle dorpen en steden langs de IJsselmeerkust in een straal van ca. 10 km. Oplage: 22.000 exemplaren.
bolsward-ijsselmeerkust STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 09 VÓÓR 25 september 2019 PER EMAIL NAAR: info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl OF NAAR: Grootbolsward-ijsselmeerkust krant, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK
UITGEVER
EINDREDACTIE
FOTOGRAFIE
Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl
Henk de Vries
Jelly Mellema fotografie, Laura Keizer Fotografie, Orange Pictures, Henk van der Veer en Wim Walda.
REDACTIE
info@grootbolsward -ijsselmeerkust.nl
Henk van der Veer, Eelke Lok, Joeri van Leeuwen, Gerard van Leeuwen, Wim Walda, Wendy Noordzij, Kirsten van Loon en Lourens La Roi.
BLADMANAGEMENT
VORMGEVING
DRUK
Marianne Bouwman (mbouwman@yingmedia.nl)
Frans van Dam (Quod Media)
Hoekstra Krantendruk, Emmeloord
REDACTIETIPS?
VERSPREIDING FRL Verspreidingen, Leeuwarden
VERKOOP Jacob Wagenaar, Meine de Vlugt, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok, Mieke Alferink
Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.
SCHUILT IN JOU EEN ECHTE BOUWER? KOM NAAR HET
Altijd al een kijkje willen nemen achter de schermen bij Friso Bouwgroep? Dat kan! Op zaterdag 14 september opent Friso Bouwgroep haar ‘Festivaltterein’ aan de Houkesloot en de Timmerfabriek in Sneek. Schuilt er een ‘echte bouwer’ in jou en ben je op zoek naar een baan in de bouw? Of ben je benieuwd wat onze bouwgroep allemaal doet en wil je de fijne kneepjes van het vak leren? Een ding is zeker, op het Friso Familie Festival houden we de vakantiesfeer nog even vast en proef je de sfeer van een echt bouwbedrijf.
14 SEPTEMBER 2019 van 11.00 tot 14.00 uur PIETER ZEEMANSTR. 9 Het Friso Festival wordt georganiseerd door: Ga voor meer informatie over het festival naar
www.frisobouwgroep.nl/festival
Samen vieren we de winst Zonnepanelen op het clubhuis? Ouder-Kind Toernooi? Doe mee met Rabo ClubSupport en deel mee in de winst. Schrijf je nu in.
Lees alles op Rabobank.nl/clubsupport