GrootBolsward-IJselmeerkust 11-2021 by GrootMedia

MAANDBLAD

11-2021

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

3e JAARGANG • NR. 33

FOTO: JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE

MARTIN SIJBESMA, KUNSTSCHILDER

“IK WIE IN APART JONKJE, EINS ALTYD OAN IT TEKENJEN” Benieuwd hoe wij u deze dagen kunnen adviseren? Bel ons op: 0515-575580 of 06 57 57 95 94 Of mail naar:info@smukslaapcomfort.nl

‘Sliepe ‘Sliepe is ús ús is wurk!’ wurk!’

NUMMER 11 • 2021

PREDICAAT HOFLEVERANCIER VOOR ROOSJE HINDELOOPEN

Positivo’s In deze nieuwe editie van GrootBolsward-IJsselmeerkust staat Martin Sijbesma (1968) met z’n blijde kop op de cover. Een prachtig mensenkind, maar in z’n jeugd ook regelmatig door anderen negatief benaderd. Gelukkig heeft de kunstschilder uit Kûbaard, die in Bolsward naar de lts (‘de ambachtsskoal’) ging, er geen nadelige gevolgen van overgehouden. Martin bleef en blijft zich niet focussen op de mening van anderen, maar heeft zijn focus gericht op dingen die hem gelukkig maken: schilderen en oldtimers. In het interview dat wij met Martin Sijbesma hadden stelt hij zich kwetsbaar op, door het pestgedrag te benoemen, en laat hij zien dat hij niet in de negativiteit is meegegaan. Resultaat? Prachtige schilderwerken. GrootBolsward-IJsselmeerkust heeft ook niets met energiezuigers, mensen die eeuwig en altijd van het negatieve uitgaan. Mensen die negatief zijn willen ook vaak helemaal niet geholpen worden, het is vaak een schreeuw om aandacht. Wij geven deze mensen geen podium in ons blad. Nee, niet het cliché van halfvol of halfleeg glas, wij lopen wel naar de kraan om het glas te vullen! Te vullen met mooie verhalen. In deze aflevering staan er weer heel veel van die positieve verhalen. Nog zo’n mooi positief verhaal is dat van de markante jonge vrouw Hedwych Veeman, ook heel kleurrijk. Alleen de titel van het interview al: “Ik ben het waard om rekening mee te houden!” Inderdaad, met een uitroepteken.

HINDELOOPEN - Roosje Hindeloopen heeft afgelopen zaterdag 30 oktober het predicaat Hofleverancier in ontvangst genomen. Commissaris van de koning Arno Brok reikte het predicaat uit aan eigenaar Titus Stallmann. Roosje Hindeloopen, sinds 1894, is een bedrijf dat gespecialiseerd is in oude Hindelooper kunst. Het werkt op de oude, ambachtelijke basis met authentieke kleuren en motieven. De titel Hofleverancier mag worden aangevraagd als je een vooraanstaand klein of middelgroot bedrijf of onderneming bent met een regionaal karakter. Daarnaast moet het bedrijf een onberispelijke reputatie hebben en minimaal een eeuw oud zijn. Liefst moet het bedrijf al die honderd jaar dezelfde naam hebben gehad (zie ook pagina 23 van dit blad).

VOORLEESPROJECT BOLSWARD WEER VAN START BOLSWARD - Het Voorleesproject Bolsward heeft door corona zo’n anderhalf jaar stilgelegen, maar nu staan de vrijwilligers weer te popelen om los te kunnen. Humanitas Zuidwest-Friesland is daarom op zoek naar gezinnen die het fijn vinden dat er één keer per week een vrijwillige voorlezer langskomt om de kinderen voor te lezen. Het leren van de Nederlandse taal gaat soms niet vanzelf. Door kinderen voor te lezen, leren zij op een leuke manier meer woorden begrijpen en spreken. Het project is bedoeld voor alle kinderen in de leeftijd

Trouwens, de foto van het voorzittersduo van SC Bolsward, daar word ik ook helemaal blij van en toen had ik het artikel nog niet eens gelezen. Inderdaad, samen kun je meer. Nu ik toch helemaal in de positivomodus zit: die Workumers kunnen er ook wat van. Op vrijdag 5 november is de tiende editie van de Winterfair in Workum. “Eindelijk weer wat positiefs en zo wordt dat ook heel nadrukkelijk ervaren”, is een quote uit dat artikel.

van 3-10 jaar. Eens per week komt een voorlezer een uurtje bij een gezin thuis en leest voor uit eigen boeken of boeken van de bibliotheek. Humanitas wil er graag voor zorgen dat kinderen plezier in (voor)lezen krijgen. Uit ervaring blijkt dat de deelnemende gezinnen èn de voorlezers erg blij zijn met het voorleesproject. Zij beleven met elkaar veel plezier aan de voorleesuurtjes. Meer weten over het Voorleesproject Bolsward? Neem contact op met de coördinator van het project via telefoonnummer (06) 4902 2007 of via emailadres: voorleesbolsward@humanitas-zwf.nl.

Kortom, voor u ligt een heerlijk goodfeeling magazine op krantenpapier. Geniet er met volle teugen van. Wij hebben dat tijdens het maken van de krant alweer mogen ondervinden, ik voel mij gewoon een blij ei dat ik aan deze krant mee mocht werken! Veel leesplezier met GrootBolsward-IJsselmeerkust!

Henk van der Veer, redacteur.

Vlnr. Coach Wytze de Jong, Sanne Hartman, Ciska Adema en coach Véronique Akkermans

CISKA ADEMA UIT WORKUM NEDERLANDS KAMPIOEN JUDO ONDER 15 JAAR

Hét maandblad met verhalen uit jouw regio! EERSTVOLGENDE UITGAVE: DONDERDAG 2 DECEMBER 2021 KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP: WWW.GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

VOLG ONS OOK OP SOCIAL MEDIA!

LEEK - Tijdens het Nederlands Kampioenschap Judo tot 15 jaar, afgelopen zaterdag in Leek, wist Ciska Adema uit Workum de Nederlandse titel in de klasse tot 52 kilo binnen te halen. Ciska Adema hoort bij het team van Sportcentrum Akkermans uit Wommels. In de halve finale tegen clubgenoot Amara Buwalda trof ze de zwaarste partij van die dag. Die wedstrijd ging na een spannende strijd in de golden score naar de Workumse Adema. Sanne Hartman (Sexbierum) en Maaike Hoogeveen (Oldeholtpade) pakten het brons. Amara Buwalda (Bolsward) en Leah Offenberg (Leeuwarden) deden het ook uitstekend, maar grepen net naast het brons en werden vijfde. Tymen Huitema (Jutrijp) eindigde op een knappe zevende plaats. Riemer-Jelte Buwalda (Bolsward), Justin Beverlo (Harlingen) en Rut-

ger Eijzenga (Tzum) behaalden met hun negende plaats ook de top-tien van Nederland. De coaches Wytze de Jong, Véronique Akkermans en Peter Alkema zijn supertrots op deze prestaties. In de laatste twee toernooien, de voorbereidingen op het NK, scoorden de judoka’s van Akkermans ook al goed. Ook daar een eerste prijs voor Ciska Adema, én in Venray én in Alkmaar.

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

SINTERKLAAS KOMT! REGIO / BOLSWARD - Het is weer november, dus komt Sinterklaas weer in Nederland. Het is onmogelijk om alle aankomsten op zaterdag 13 november in de dorpen hier op te noemen en hoe Sint-Nicolaas overal tegelijk kan zijn, is al een eeuw een wonder, maar we noemen er in elk geval eentje: Bolsward.

GEDENKDAG IN HET ANTONIUS ZIEKENHUIS SNEEK - Het Antonis Ziekenhuis organiseert vrijdag 12 november een Gedenkdag voor familie en naasten van wie gedurende het afgelopen jaar een dierbare is overleden in het Antonius Ziekenhuis. De gedenkdag is er ook voor degenen die in het ziekenhuis werken. De periode van de laatste maanden van het jaar, met midwinter en kerst voor de deur, roept op tot bezinnen en herdenken. Aangezien de coronapandemie nog steeds op veel manieren van invloed is op ons leven en samenleven, staat het Antonius deze dag hier extra bij stil. Het Antonus biedt op 12 november geestelijke bijstand, en er is gelegenheid voor troost en bezinning. Om 11.00, 13.00, 15.00 en 19.00 uur zijn er in het Stiltecentrum van het ziekenhuis herdenkingsmomenten om samen stil te staan bij het leven en sterven van dierbaren en bij alles wat er de afgelopen tijd gebeurd is.

In Bolsward komt de Sint dit jaar met twee (!) boten en vijftig Pieten aan wal. Begin van de middag vaart Pakjesboot 11 via de stadsgrachten door naar de Blauwpoortsbrug waar hij rond 14:00 uur hoopt aan te komen. Op Plein 1455 is er muziek om alvast in de stemming te komen. De ontvangst is om 14:30 uur aan de zijkant van de Sint Maartenschool, op de Stadsstreng, door wethouder en locoburgemeester Gea Wielinga.

Sinterklaas wordt op zijn rijtoer door Bolsward, in een koets met twee Friese paarden, vergezeld door de plaatselijke muziekkorpsen Hollandia en Oranje. De rijtoer gaat langs Laag Bolwerk, Bargefenne, Marktstraat en Histiorisch Cultureel Centrum De Tiid. Aan het eind van de middag gaat Sinterklaas naar zijn logeeradres: ‘Het Weeshuis’ aan de Kerkstraat 53.

REIZEND ALZHEIMER CAFÉ IN KOUDUM KOUDUM – Begin oktober had Koudum een primeur: het nieuwe reizende Alzheimer Café in Súdwest-Fryslân ging van start. Tijdelijke ‘kroegbaas’ Grietje Albada heette alle bezoekers in dorpshuis De Klink op haar eigen wijze welkom en er was een officieel openingsmoment. Hierbij werd met name Gerda Muller in het zonnetje gezet. Dankzij haar enthousiasme en grote vasthoudendheid is dit mooie initiatief realiteit geworden. Drie casemanagers uit de regio, Antje Winia, Klaske Piek en Sonja Boersma, vertelden over hun werk en wat zij voor de persoon met dementie en de mantelzorger kunnen betekenen. Er werden de nodige vragen gesteld en er was na afloop ruimte om onder het genot van een drankje nog even na te praten.

Het is belangrijk om ook dit jaar rekening te houden met de coronamaatregelen in het ziekenhuis. Daarom vraagt de organisatie belangstellenden om zich vóór 5 november aan te melden via de website van het ziekenhuis: www.mijnantonius.nl/gedenkdag-2021.

Het reizende Alzeimer Café in Súdwest-Fryslân vindt plaats op de eerste dinsdag van de maand, afwisselend in Koudum en Stavoren. Volgende keer vertelt Feike Kooistra, specialist ouderengeneeskunde, over de verschillende vormen van dementie. Tijdens de opstartfase is Grietje Albada vanuit het bestuur van Alzheimer Friesland betrokken in de rol van ‘kroegbaas’. Deze functie is vacant. Mocht iemand belangstelling hebben om deze rol te zijner tijd van haar over te nemen dan kunt deze contact opnemen met Gerda Muller via emailadres: G.Muller@sociaalcollectiefswf.nl.

TAALHUIS IN BIBLIOTHEEK IN MAKKUM VRAAGT VRIJWILLIGERS MAKKUM - Voor het Taalhuis in de bibliotheek in Makkum zijn nog vrijwilligers nodig die mensen één op één of in kleine groepjes helpen om beter te leren lezen, schrijven, rekenen of met de computer te werken. Taalvrijwilligers kunnen het verschil maken in iemands leven. Met slechts een paar uur vrijwilligerswerk per week krijgt iemand de kans om zijn of haar basisvaardigheden te verbeteren. Wie het leuk vindt om met taal en mensen te werken, beschikt over inlevingsvermogen, geduld en flexibiliteit en de Nederlandse taal goed beheerst kan met de online taalvrijwilligerscheck ontdekken wat het werk van taalvrijwilliger inhoudt. Aanmelden als taalvrijwilliger kan via emailadres: p.deboer@bmf.nl of door te bellen met bibliotheek Makkum (0515) 231385.

NIEUWE LOOPBRUG IN NATUURGEBIED MAKKUMER SÚDWAARD MAKKUM - It Fryske Gea is in september 2021 gestart met de bouw van een nieuwe loopbrug in natuurgebied Makkumer Súdwaard. De tachtig meter lange loopbrug was door verval niet meer te gebruiken en ontoegankelijk. Op 23 oktober was de nieuwe loopbrug klaar en is officieel in gebruik genomen. Bezoekers kunnen, buiten het broedseizoen, weer volop genieten van het ‘hele rondje’ langs de Makkumer Súdwaard. Het project is financieel mede mogelijk gemaakt door de Nationale Postcode Loterij, Stichting Ynnatura, gemeente Súdwest-Fryslân, Stichting de Versterking, Ondernemersvereniging Makkum en Ondernemersfonds Súdwest-Fryslân. De rietpolders in de Makkumer Súdwaard kleuren in het voorjaar geel van de dotterbloemen. Op veel plekken groeien ook ruigtekruiden zoals koninginnekruid, moerasspirea en moerasmelkdistel. Typische rietvogels als rietzanger, karekiet, snor, waterral en roerdomp broeden hier. Ook watervogels trekken naar het gebied dat in open verbinding staat met het IJsselmeer. Het ondiepe water is perfect als paai- en opgroeigebied voor vissen en bevat veel voedsel als slakjes en insecten. Door de grote aantallen watervogels en vissen trekt het gebied ook roofvogels. De zeearend is hier regelmatig te zien, evenals de visarend en de bruine kiekendief. De laatste broedt in de grote rietvelden die het gebied omsluiten.

bolsward-ijsselmeerkust KIJK VOOR HET LAATSTE (SPORT)NIEUWS UIT DE REGIO OP:

WWW.GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL REDACTIETIP? REDACTIE@GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

VOLG ONS OOK OP SOCIAL MEDIA!

De fiscus te slim af zijn met een testament en levenstestament ADVERTENTIE

Erfrechtspecialist Kelly Boermans geeft dinsdag 16 november om 19:30 uur een gratis lezing in Van der Valk Hotel Sneek We denken liever niet aan de dood. Toch willen we alles goed geregeld hebben voor onze nabestaanden. Een testament kan daarbij helpen, maar wordt vaak uitgesteld. Herkenbaar? “Het is duur en ingewikkeld, dat doen we volgend jaar wel”.

Minder kopzorgen en kosten Een waterdicht testament zorgt ervoor dat zaken goed geregeld zijn én het bespaart uw nabestaanden zorgen, belasting en eigen bijdrage in de zorg. Zo was er laatst nog een Nederlander die dankzij een testament 80.000 euro bespaarde. De adviseurs van Erfrechtplanning weten als geen ander hoe ook u op legale wijze de fiscus te slim af kunt zijn.

Spaarrekening of afbetaalde woning Kelly Boermans: “Ook is de eigen bijdrage in de zorg sinds 2013 onder meer afhankelijk van het vermogen. Een groot aantal testamenten is daar niet op aangepast.” Bij aanwezigheid van spaargeld of wanneer de woning is afgelost, is het verschuldigde bedrag hoger dan wanneer er niets op de bankrekening staat of afgelost is. Hoe meer vermogen, hoe meer u betaalt aan eigen bijdrage in de zorg. Dit kan snel oplopen tot 2.400 euro netto per maand. Om nog maar te zwijgen van het hoge bedrag aan erfbelasting dat erfgenamen vaak moeten betalen bij een praktisch afbetaalde woning. Gelukkig kunnen al deze kosten beperkt worden met een goed testament.

Levenstestament groeit in Nederland “Meer dan 11 miljoen Nederlanders hebben geen testament, en veel testamenten zijn verouderd”, weet Kelly Boermans, mede-eigenaar van Erfrechtplanning. Zo is het sinds 2010 door een wetswijziging vaak fiscaal gunstig om de kinderen én kleinkinderen te laten erven. Regelmatig wordt de maximale vrijstelling voor de erfbelasting – 21.282 euro – aan de kleinkinderen toebedeeld. Dit gaat echter wel ten koste van de erfenis van de kinderen.

Naast een testament, kiest ook een groeiend aantal Nederlanders voor een levenstestament weet Boermans. “In een levenstestament is vastgelegd hoe de zaken geregeld moeten worden als iemand dit zelf niet meer kan. Bijvoorbeeld bij dementie of een beroerte. Er staat bijvoorbeeld in wie zich over de financiën buigt, wie beslissingen neemt bij medische kwesties en wat er met de huisdieren gebeurt.” Omdat een groot percentage van de Nederlandse bevolking niet weet wat verstandig is of helemaal geen testament heeft, geeft

Erfrechtplanning gratis lezingen om u te behoeden voor de negatieve gevolgen van geen of een verouderd testament.

Kosteloos informatie inwinnen Wilt u ook weten of uw testament waterdicht is en of u kunt besparen op de eigen bijdrage in de zorg en erfbelasting? Meld u aan voor de lezing op dinsdag 16 november 2021 om 19:30 in Van der Valk Hotel Sneek. Het adres is Burgemeester Rasterhofflaan 1, 8606 KZ Sneek. In een comfortabele setting vertelt onze erfrechtspecialist u geheel vrijblijvend wat u moet weten over een goed testament.

Bespreekt u deze belangrijke zaken liever 1-op-1?

Kelly Boermans

Maak dan een afspraak en Erfrechtplanning komt vrijblijvend en kosteloos bij u thuis om de mogelijkheden te bespreken.

Wilt u zich eerst oriënteren, vraag dan de gratis brochure aan via www.erfrechtplanning.nl

Lezing bijwonen Wees zeker van uw plek en meld u voor de lezing aan op www.erfrechtplanning.nl of bel naar 085 - 303 76 87. Vol = vol.

www.erfrechtplanning.nl

Vertrouwd afscheid nemen Goed afscheid nemen is erg belangrijk. Het helpt om het verlies van een dierbare een plek te geven. Als gediplomeerd uitvaartverzorger weet ik dat een betekenisvolle manier van afscheid nemen écht helpt bij het rouwproces. Johan Tolsma, uitvaartverzorger

U I T VA A R T V E R Z O R G I N G

Bolsward

Bleeker Schoenen - Podotherapie - Podologie - Pedicure

Jongemastraat 7 Bolsward 0515-572584 www.bleekerschoenen.nl

M 06 51 99 93 98 E info@uitvaartverzorgingbolsward.nl

uitvaartverzorgingbolsward.nl

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

MARTIN SIJBESMA, KUNSTSCHILDER

“IK WIE IN APART JONKJE, EINS ALTYD OAN IT TEKENJEN”

Kunstschilder Martin Sijbesma is een zelfbewuste en bijzondere kerel, een unieke persoonlijkheid. En dan drukken we ons heel eufemistisch uit. Op een mooie herfstdag in oktober bezoeken wij de kunstschilder bij hem thuis in het dorp Kûbaard waar Sijbesma sinds 1989 woont. Daar, in de voormalige gereformeerde kerk, heeft hij op de zolder z’n atelier, een waar eldorado voor mensen die van kunst houden. Op de begane grond woont de schilder met zijn grote liefde Ytsje, zijn muze. >>

TEKST HENK VAN DER VEER FOTO’S JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE

NUMMER 11 • 2021

MARTIN SIJBESMA

“IK BIN DE EARSTE MAN DY’T MEI MEAR JILD ÚT IN BORDEEL KOMMEN IS AS DAT ER DER MEI YNGIEN IS!”

Na een allerhartelijkst ontvangst (“Wolkom, wolkom en nochris wolkom!”) drinken we eerst koffie aan de tafel in het atelier. Een unieke plek, niet alleen omdat het een voormalig godshuis is, maar ook door de aankleding. Door de inrichting van de woonkamer wanen we ons tweehonderd jaar terug in de tijd. Het voelt enorm ‘smûk’ aan. Alles ademt het verleden. De volgelingen van de steile gereformeerde Abraham Kuyper hadden eens moeten weten dat er ooit in hun kerkje allemaal heiligenbeelden zouden staan. Ook de Heilige Christoffel, de beschermheilige van de reizigers. “Sjoch, ik ha in grapke úthelle”, zegt onze gastheer. “Christoffel hat in mobyltsje yn’e hân, mei Google Maps, sadat er noait ferdwale kin…”

EEN APART JONGETJE

Het is Martin Sijbesma ten voeten uit, hij is de man van de hilaritas. Een blij mensenkind dat op 26 november 1968 geboren werd in Hartwerd, achter het dorpshuis. “Heit wie stienhouwer bij De Stienklip yn Snits en mem húsfrou. Ik wie de earste en nei mij kamen noch twa broerkes. It wie in waarme húshâlding. Heit in hurde wurker en mem hie in soad foar ús oer. Ik wie in apart jonkje. Wie eins altyd oan it tekenjen. Se hawwe mij wol mei de tafelstoel yn’e gong setten omdat ik net ite woe. Tekenje en nochris tekenje.” In 1976 verhuizen de Sijbesma’s naar Easterein waar Martin uiteraard ook naar de lagere school gaat en meester Strikwerda zijn leerling zo nu en dan stimuleert om vooral door te gaan met tekenen.

ZWAAR EVANGELISCH “Dochs ha’k der net echt in fijne skoaltiid hân, ik waard in soad pleage en dat wie wat minder. Dat dogge bern ûnderling. Myn âlden kamen bij in wat oare ‘geloofsgroep’ terjochte as de herfoarmen. Earst bij de Pinkstergemeente en letter bij de baptisten. Miskyn wie dat in reden om mij te pleagjen, it lei allegear wat Het atelier op de zolder van het kerkje

Martin: “Se hawwe mij wol mei de tafelstoel yn’e gong setten omdat ik net ite woe. Tekenje en nochris tekenje.”

dreech. It leauwen spile in tige wichtige rol bij ús yn’e húshâlding, earst ek bij mij. Ik ha mij der fan loswrotte moatten. Ik hie romte noadich en woe frijheid, ek yn myn skilderjen. Myn âlden wiene swier evangelysk en se sûnderen har dêrtroch ek wat ôf fan de doarpsmienskip. Bidde, bibellêze en Johannes de Heer-lieten sjonge. As jonkje hâld ik fan de múzyk fan Bach, mar dat fûnen heit en mem mar neat. Ik hie altyd Hilversun 4 op stean, dat fûn ik geweldich.”

Niet alleen zijn zwaar evangelische heit en mem hadden het niet zo op Bach staan, ook Martin zijn medeleerlingen en zijn leraren op de lagere technische school in Bolsward moesten er blijkbaar niet veel van hebben, getuige de volgende anekdote die Martin vertelt.

HEMEL EN HEL OP AARDE “Ik wie op in dei allinne yn in lokaal, dêr’t ik sa’n transistor op’e planke stean seach. Ik grypte myn kâns en sette de klassike stjoerder op. En wûnder boppe wûnder, dêr hearde ik Maria Callas dy’t Bach song. Jonge noch oan ta, de himel op ierde. Mar dêr tocht in learaar blykber wat oars oer. Hij kaam it lokaal ynstoarmjen en rôp: ‘Ik dacht, wie heeft hier z’n handen tussen de deur? Wat een gejammer!’ Net te leauwen, no? Fan’e himel yn’e hel!” Martin Sijbesma kan er nu smakelijk om lachen, omdat hij in de loop van de jaren een zelfbewuste persoonlijkheid is geworden. Na de opleiding als huisschilder wist Martin al veel eerder dat hij dat beroep nooit zou uitoefen. Hij wilde zijn droom om kunstschilder te worden hoe dan ook waarmaken. Een bewuste keus en het was vooral de realistische schilderkunst die Martin boeide en dan met name die uit de 17de, 18de en de 19de eeuw. Wie Martin zijn geschil-

derde werken ziet, ontdekt dat hij een voorliefde heeft voor stillevens, waarbij ook duidelijk is dat de schilder van oude voorwerpen houdt, die vaak een ietsje pietsje beschadigd zijn, net als mensen dat ook kunnen zijn.

AUTO’S EN VROUWEN Een andere passie van Martin, de oldtimers, komen vaak terug op het doek. En dan zijn er nog de vrouwen, een wand van z’n atelier is ‘behangen’ met fraaie portretten van dames, die Martin ooit schilderde. Hij wilde er honderd schilderen, maar bij nummer 52 vond Ytsje het wel genoeg… “Ja, froulju! Wêr sil ik ris begjinne? Bij Ytsje? No, dat sil ik jim fertelle. As jonge gong ik nei oargelkonserten en dêr kaamst fansels net safolle froulju tsjin as yn’e bars. Doe siet ik ris bij ús beppe en dy fertelde dat Ytsje har ferkearing út wie. Moast Ytsje mar ris in brief skriuwe, fûn beppe. No, dat ha’k dien, in moai hânskreaune brief mei in kroantsjepen. Ytsje, it famke wêrbij’t ik op skoalle sitten hie, in hiel leaf bern. Ytsje, dy’t prachtige kleurpotleaden hie, mar dy’t ik net brûke mocht. Dy Ytsje! Se skreau mij werom en dêr antwurdde ik wer op. We hiene in briefwiksel. Letter mocht ik bij Ytsje op’e jierdei komme. Hoe koe’t sa mâl, doe’t ik nei har ta reizge waard Ytsje sa heal as’t mar kin. De jierdei gong net troch, en ik wie al ûnderweis. Doe’t ik bij har kaam, krige ik in bakje kofje en ik frege

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

“JA, FROULJU! WÊR SIL IK RIS BEGJINNE?”

Martin en zijn harem, 52 vrouwenportretten. Hij wilde er ooit honderd schilderen, maar bij nummer 52 vond Ytsje het wel genoeg…

har om in eintsje te kuierjen, frisse lucht soe har goed dwaan. Ik krige Ytsje yn’e earm om har wat stevichheid te jaan. Doe sei Ytsje: ‘Do meist mei de earm ek wol om’t skouder lizze!’ En doe hiene we ferkearing. Ik bin dy deis wer betiid nei hûs gien en ik wie noch op’e tiid foar ’t biljerten. Doe’t ik de doar fan’e biljertseal iepen die, rôp ik: ‘Elkenien in rondsje, Martin hat ferkearing!’ Sa is’t begûn.” Het stel trouwde in romantische stijl: Martin in kostuum, inclusief pruik en Ytsje, wit bepoeierd zoals vrouwen dat ooit deden omdat het mode was. Inderdaad terug in de tijd van de Romantiek. Het prachtige stadhuis van Bolsward vormde het decor en zelfs de landelijke pers deed er verslag van en fotografen schoten hun unieke plaatjes.

dig zijn de oude oldtimers een favoriet onderwerp van Martin, waarbij hij zijn schilderijen vervaardigt in de zogenaamde glaceertechniek, laag voor laag op houtpaneel. Gouden dagen beleefde de schilder uit Kûbaard in de tijd dat hij bij Galerie Goutum exposeerde. Zijn werken gingen als warme broodjes over de toonbank. Overál in het land werden de schilderijen van Martin Sijbesma trouwens geëxposeerd. Binnenkort ook (weer) bij Galerie Bax in Sneek.

ROMANTICUS PUR SANG

Martin en Ytsje met boven de trouwfoto met kleding uit de pruikentijd

“ELKENIEN IN RONDSJE, MARTIN HAT FERKEARING!”

Echte romanticus Martin vertelt ook dit verhaal eerlijk en met een twinkeling in z’n ogen, terwijl hij zo nu en dan aan zijn pijp trekt. Martin en z’n pijp zijn onafscheidelijk en dat leverde hem zijn bijnaam op: ‘Martin Pypke’. Het werk van Martin Sijbesma kenmerkt zich door een warme romantische en verstilde inslag door de kleur en compositie. Stillevens met, zo al eerder gememoreerd, oude voorwerpen, groenten en fruit. En kinderschoentjes, om maar eens iets te noemen, maar ook details en interieurs van oude gebouwen. Tegenwoor-

Nooit zonder pijp

APARTE OPDRACHT Ooit sloot Martin vriendschap met Anton B., de meesterkraker uit Sneek, die lijsten voor Martin maakte. En hij kreeg een keer een aparte opdracht… “Oait krige ik in opdracht fan in rike sakeman. Ik kaam him tsjin yn in bordeel yn Snits, dêr’t ik allinne hinne gong om te kofjedrinken of om in spa blauw… Dy sakeman wie hielendal gek fan in bûtenlânsk frommiske, dy’t hij mei de krystdagen ferrasse woe mei in skilderij fan har hûntsje. It wie novimber doe’t ik de opdracht krige, it wie dus krap dei. Mar doe’t hij syn beurs op’e kop hold en de briefkes oer tafel rûgelen, sei hij: ‘Die zijn voor jou, als je het doet’. Ik die der gau in elastykje om en kaam thús mei in pak bankbiljetten. ‘Sjoch, dit is foar dij, Ytsje, ik bin yn’t bordeel west.’ Ik bin de earste man dy’t mei mear jild út in bordeel kommen is as dat er der mei yngien is!” Uiteraard kwam het goed met de aparte opdracht, zoals alle opdrachten door Martin tot een verbluffend mooi resultaat leiden. Martin Sijbesma, de jongen die ooit geplaagd en gepest werd, is nu een zelfbewuste kunstschilder, die graag gezien wordt in kunstminnend Nederland. “Jim moatte noch mar wer ris om in bakje komme, ik ha noch genôch ferhalen en anekdoaten. Mar no sille we oan’e soerkoal, it is tolve oere en dat is iterstiid!”

NUMMER 11 • 2021 TEKST EN FOTO’S: SONJA HARKEMA

NYNKE RIJPKEMA: VAN DIRECTIESECRETARESSE TOT COMMERCIEEL DIRECTEUR

“IK HAD NOOIT GEDACHT DAT DE ROLLEN OOIT OMGEKEERD ZOUDEN ZIJN” Na het afronden van haar mbo-opleiding begon Nynke Rijpkema op haar achttiende haar carrière als directiesecretaresse. Inmiddels is ze 33 en medeeigenaresse van Feebe in Bolsward, een bedrijf in de luxe jachtbouw, en stuurt ze vijftien medewerkers aan. Nynke Rijpkema-de Witte is getrouwd met René, melkveehouder in Wolsum. En moeder van drie kinderen: Froukje (9), Hedzer (7) en Rutger (4).

“ZEUREN DOE IK NIET, WANT IK KIES ER ZELF VOOR”

Tegen moeders die met hun carrière wachten totdat de kinderen groter zijn wil ze zeggen dat ze vooral moeten doen wat goed voelt. Toegegeven, het is soms een aanslag op haarzelf, maar tóch voelt dit leven voor Nynke goed. Ook al heeft ze geen gekaderd plan gehad, het is haar ook echt niet zomaar aan komen waaien. En hoe combineer je een baan als commercieel directeur met een gezin van vijf?

NIET FLEXIBEL “Je bent zo flexibel als je oppas, zeg ik wel eens gekscherend, maar het is echt waar. Met deze baan, thuis een boerderij en drie kinderen ben ík niet degene die flexibel is. Thuis hebben we een hele duidelijke structuur. Mijn man is melkveehouder en staat dus vroeg op. Ik zorg ’s ochtends voor de kinderen en breng ze naar school. Vanuit mijn werk haal ik de kinderen op en kook ik eten, waarna we samen eten. Mijn man is dan net weer naar de koeien, dus die eet later en kan dan de kinderen nog even zien voordat ze naar bed gaan.”

DE BALANS “Voor ons gezin is het weekend heilig. Dan proberen we zoveel mogelijk rust te creëren. We plannen zo weinig mogelijk en zorgen ervoor dat we op die twee dagen niets ‘moeten’. Ik kan er intens gelukkig van worden om op zondag tot elf uur met z’n allen in de pyjama rond te lopen en gewoon te zien wat de dag ons brengt. Daartegenover is het doordeweeks serieus hard werken om alles in goede banen te leiden. Ook al lijkt het bij ons op rolletjes te lopen, wat je niet ziet is dat ik vier avonden tot elf uur heb gewerkt en wél de volgende dag weer om zes uur naast mijn bed sta. Maar zeuren doe ik niet, want ik kies er zelf voor.”

ER VOL VOOR GAAN “Na mijn opleiding was ik er klaar mee. Ik kon niet wachten om aan het werk te gaan en had echt geen zin om verder te leren. Ik ging als receptioniste aan de slag en een aantal jaren later ben ik als freelan-

5 adviezen ce secretaresse begonnen. Eén van mijn klanten was Feebe in Bolsward, dat superjachten bouwt. Toen ik zwanger was van onze derde had ik behoefte aan meer vastigheid. Ik kon in loondienst twee dagen aan de slag bij Feebe, in de functie die ik daarvoor als zzp’er deed. Twee dagen werden al snel drie en door een fijne klik op ondernemersvlak mocht ik ook al snel de verkoop erbij doen. Gaandeweg werden de taken steeds

4 tips

van Nynke om daar te komen waar je wilt zijn • Volg je hart. • Als je ambities hebt, jaag ze ook na; alleen jij kunt waarmaken wat je voor ogen hebt. • Sta open voor je eigen groei en feedback; als je denkt dat je er bent, loop je alweer tien stappen achter. • Zie je fouten niet als falen, maar als leermomenten in je leven.

“WE ZIJN GEEN FAMILIEBEDRIJF, MAAR DOOR ALLES MET ELKAAR EN VOOR ELKAAR TE DOEN, VOELT HET WEL ZO” meer verdeeld; mijn – inmiddels - compagnon richtte zich volledig op de techniek en ik nam alle overige zaken op me. Dit voelde zo vertrouwd dat we samen gesprekken hebben gevoerd en ik me heb ingekocht in het bedrijf. Dus als je me vijf jaar terug had verteld dat ik nu een bedrijf met vijftien medewerkers zou hebben, had ik je uitgelachen. Als directieassistente was ik er alleen maar mee bezig de directeur zo goed mogelijk te helpen en te ontlasten. Daar ging ik vol voor. Maar nee, ik had nooit gedacht dat de rollen ooit omgekeerd zouden zijn.”

ENORM TROTS “Samen met Philippus, mijn compagnon, heb ik bij Feebe een cultuur gecreëerd zoals we dat zelf graag zien. We zijn geen familiebedrijf, maar door alles met elkaar en voor elkaar te doen, voelt het hier wel zo. Medewerkers krijgen alle vertrouwen, er is ruimte voor hu-

mor en hiërarchie komt er bij ons niet in. Dat vind ik erg belangrijk. Het van de daken schreeuwen doe ik niet, daar houd ik niet van. Maar wanneer ik hier dan in ons nieuwe kantoor achter mijn bureau zit, om me heen kijk en zie dat iedereen lekker aan het werk is, gelukkig en blij is, ja, dan ben ik wel enorm trots.”

van Nynke om thuis de boel draaiende te houden

• Bestel je boodschappen online en laat ze thuis bezorgen. • Besteed het huishouden uit aan een schoonmaker. • Dek ’s avonds de tafel voor de volgende ochtend. • Leg de kleren van de kinderen de avond van tevoren al klaar. • Zorg thuis voor een duidelijke structuur zodat iedereen weet wat er wordt verwacht.

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

TEKST EN BEELD WIM WALDA

BOLSWARDER EVERT SALVERDA

IDEALIST, MAAR OOK REALIST Evert Salverda (69) uit Bolsward, schertsend noemt hij zich wel eens een ‘beweegprofessor’, is een idealist. Maar ook een realist. Al 12 ½ jaar is hij de drijvende kracht achter de deelauto van MyWheels in Bolsward. Dat is begonnen vanuit een stuk idealisme, maar binnen de kaders van het realisme; met dat bijltje heeft hij in het bedrijfsleven vaak genoeg gehakt. Na 12 ½ jaar staat hij op een driesprong: ophouden, doorgaan op dezelfde weg of kiezen voor een alternatief. Wij spraken met deze ‘deler’ over zijn idealisme, het autodelen en de toekomst.

IDEALISME

IJKMOMENT

Allereerst dat idealisme. Waar komt dat vandaan? Evert Salverda trapt af: “Dat is ongetwijfeld deels het gevolg van mijn opvoeding. Ik kom uit een christelijk gezin en heb van mijn ouders waardevolle normen en waarden meegekregen. Bovendien ben ik opgegroeid in Idsegahuizum, in Skuzum, bij Makkum, een kleine dorpsgemeenschap waar een sterke sociale cohesie, zeg maar mienskipssin, heerst. Je zat daar altijd erg dicht bij de natuur en daar is een diepe liefde voor ontstaan en het besef dat we rentmeester zijn en het broze evenwicht van die natuur niet mogen verstoren.

“Twaalf en een half jaar autodelen in Bolsward is een mooi ijkmoment om eens terug te kijken en te reflecteren. Vooropgesteld dat het überhaupt een unieke situatie is dat we het in Bolsward zo lang hebben volgehouden, ontkom je niet aan de constatering dat autodelen in Friesland niet echt populair is. Initiatieven in Harlingen en Sneek zijn gestrand en ook in Bolsward zie ik de toekomst met een zekere zorg tegemoet.

Ik was tijdens mijn werkzame leven drie dagen per week werkzaam in de logistieke sector, een intensieve administratieve en directie-ondersteunende baan. De overige twee dagen deed ik vrijwilligerswerk in de breedste zin van het woord. Zoals bestuurlijke functies in het onderwijs, lid van de raad van toezicht van een woningcorporatie, lidmaatschap van cliëntenraden van diverse zorginstellingen, voorzitter van de cliëntenraad van Pento Audiologisch Centrum voor spraak- en gehoorstoornissen, ledenraadslid van Mantelzorg.nl en sinds kort lid van de werkgroep mantelzorg Súdwest-Fryslân. In 2018 was ik voor het eerst vrijwilliger in de culturele sector: Leeuwarden Fryslân Culturele Hoofdstad; dat was voor mij een geweldige ervaring.”

MILJEU WURKGROEP BOALSERT Vanwege zijn liefde voor de natuur kwam Evert Salverda bij de stichting Miljeu Wurkgroep Boalsert terecht: een hechte groep enthousiaste mensen die zich met veel energie heeft ingezet voor natuur, milieu en duurzaamheid en daarmee voor de leefbaarheid in de stad Bolsward en omgeving. Salverda: “Ik heb daar mijn 25-jarig jubileum als voorzitter mogen vieren, maar op 31 maart 2014 heb ik daar een punt achter gezet. Ik wilde niet ‘Mister Milieu’ van Bolsward worden, maar de vrijheid hebben

Ik ben niet iemand die snel opgeeft, zodat ik momenteel ook andere wegen verken. Waar ik nog wel toekomst in zie is een elektrische deelauto en die hoeft niet per se van MyWheels te zijn. Een idee is om hier het Bolswarder bedrijfsleven financieel bij te betrekken. Daarnaast heb ik contact met de Bolswarder energiecoöperatie DeBo. Het zou mooi zijn als de leden van die coöperatie, door inzet van een deel van de energie-opbrengsten, tegen een lager tarief gebruik kunnen maken van ‘onze’ deelauto. Daardoor wordt het aantrekkelijker om ‘onze auto, die we met zijn allen delen’, tot een succes te maken. Een soort vliegwieleffect dus.” om ook andere dingen te doen, zoals de al eerder genoemde activiteiten. Dat ik enorm belang hecht aan bewegen en dat graag propageer, heb ik te danken aan mijn liefde voor het fietsen. Ik vind het heerlijk om kilometers weg te trappen en leef heel bewust. Alleen dit jaar al bijvoorbeeld heb ik ruim vijftienduizend kilometer op mijn fiets afgelegd, sportief en functioneel.

OPENBAAR VERVOER Ik ben in de afgelopen twee zomerperiodes regelmatig werkzaam geweest in Harlingen in de veerterminal van Doeksen als gastheer. Ik was altijd al vrijwilliger bij Oerol op Terschelling, maar door corona viel Oerol weg. Doeksen zocht in die coronaperiode medewerkers voor de begeleiding van passagiers en heeft mij daarvoor benaderd. Daarnaast ben ik, onder andere vanwege mijn kennis van het openbaar vervoer, af en toe enquêteur voor de klan-

tenbarometer bij OV-bedrijven. Ik doe deze dingen vanwege de sociale contacten en omdat ik het leuk vind om met mensen om te gaan.”

DEELAUTO BOLSWARD “In de ‘milieugroepperiode’ kwam ik in aanraking met Henri Mentink, een hervormer die onder meer de Wereldwinkel Grootebroek op de kaart zette en die in 2002 het autodelen introduceerde onder de naam Wheels4All, het latere MyWheels. Aanvankelijk gebeurde dat autodelen op een ‘houtje-touwtje’ manier, met de sleutels onder de bloempot, maar met het groeien van de animo werd ook de organisatie steeds professioneler.

vrijwel iedereen. Er was sprake van een sterk ‘wij-gevoel’; als er iemand ziek was werd er een bosje bloemen gestuurd of een kaartje. Doordat de tijd verandert en doordat MyWheels ging digitaliseren nam die sociale cohesie af: ik had minder contact met de gebruikers. Daarnaast concentreerde verhuurder MyWheels zich, begrijpelijkerwijs, steeds meer op de Randstad met zijn hogere bevolkingsdichtheid, verkeerscongestie en parkeerproblemen.”

DE KAR TREKKEN “Maar ik kan en wil daarbij niet meer in mijn eentje de kar trekken”, besluit Evert Salverda. “Ik heb daar een enthousiaste groep mensen bij nodig die het leuk vindt om dat initiatief op zijn haalbaarheid te onderzoeken en eventueel op poten te zetten. In Heeg is het ook gelukt, dus waarom niet in Bolsward?”

Ook Bolsward bleek in 2009 een vruchtbare voedingsbodem voor een deelauto. Sterker nog, binnen de kortste keren stonden er zelfs twee auto’s. Ik kende als coördinator

‘‘ Persoo nlij ke ben a dering en a a nda cht sta a n bij ons centra al’’

VERKOPEN

TAXEREN

AANKOPEN

06 - 504 33 425

VANLELYVELDMAKELAARDIJ.NL

bolsward-ijsselmeerkust

#FACETOFACE HEDWYCH VEEMAN fotografie JELLY MELLEMA tekst ALBERT BOUWMAN

“Ik ben het waard om rekening mee te houden!” We zijn te gast in het dorpje Gaast aan de IJsselmeerkust. Daar, aan de rand van het dorp, aan de Zeedijk, vertelt de 32-jarige Hedwych Veeman over haar rol als influencer. Voor haar huis staat nieuwbouw. Een groen gebouw waar ze in de nabije toekomst haar werkplek van wil maken. Als influencer werkt Hedwych Veeman meestal vanuit huis, maar ze zit ook geregeld in het buitenland voor een beurs of workshop. “Het begon allemaal met demonstraties van draagdoeken”, zegt Hedwych. Inmiddels promoot ze speelgoed en kleding. Alles is gericht op ouders. Haar filmpjes op YouTube zitten vol met allemaal boodschappen, gericht op duurzaamheid. In deze op het oog markante dame die zo gericht is op de buitenwereld, schuilt een bescheiden vrouw die naar eigen zeggen “vooral graag een goede moeder is en veel bij de kinderen wil zijn.”

BOOMHUT In de tuin prijkt een boomhut en er staan twee grote houten paarden. Onder een kleine overkapping voor de entree staan laarsjes en er hangt een foto van één van haar dochters. Duidelijk is dat hier creatieve mensen wonen. In de opening van de deur staat een kleurrijke vrouw. Haar broek en trui hebben allemaal gestreepte felle kleuren. Ook haar haar is geverfd in diezelfde kleuren. Strak gevlochten naar achteren. Al gauw komt één van haar kinderen om het hoekje kijken wie er aan de deur staat. De tafel staat middenin een knus huis. Ernaast staat apparatuur voor fotografie en een eigen fotostudio. Aan de andere kant van de tafel staat een gouden paal die van de grond tot plafond reikt. Inmiddels zitten er drie kinderen aan tafel die allemaal wat aandacht van de interviewer willen. Ondertussen probeert de 32-jarige Hedwych Veeman antwoord te geven op mijn vragen. Ze kijkt naar haar kinderen en trekt de vierde, Felice, op schoot.

EEN HARTJE OP JE HOOFD Hedwych vertelt: “Ik heb vier kinderen in de leeftijd van drie tot en met tien jaar. Het liefst had ik er nog een kindje bij. In mijn dromen ben ik altijd moeder van vijf kinderen. Die droom is niet uitgekomen. Vóór Felice had ik een miskraam en de zwangerschap van Felice was ook niet zonder slag of stoot…” Haar oudste dochter Celine die graag het woord neemt, kijkt Felice aan: “Je hebt een hartje op je hoofd.” De kinderen hebben elkaar beplakt met stickers. Op Celine haar hoofd zit de sticker er nog. “Die helpt bij met beter ademhalen. Gek eigenlijk, want ik haal al heel goed adem.” Felice moet het doen met een rode afdruk op zijn voorhoofd, de erfenis van de sticker die er net op zat. “Het lijkt wel een zuigzoen.” Iedereen lacht. Felice krijgt er weinig van mee. Hij kruipt achter de piano en begint te pingelen.

THÜRINGEN, VOORHEEN OOST-DUITSLAND Hedwych vervolgt haar verhaal over haar zwangerschappen. “De oudste drie kinderen kreeg ik samen met mijn ex in Duitsland. We woonden in Thüringen, wat voorheen tot Oost-Duitsland behoorde. Daar was het leven best goed, al merkte ik wel een groot verschil tussen mij en de mensen daar. Veel van hen verlangen terug naar voor de jaren tachtig. In die tijd hadden ze meer zekerheden, zoals de gratis toegang tot onderwijs en zorg. Ik merkte dat hun verleden in contrast stond met die van mij. Opgevoed te zijn in vrijheid geeft een behoorlijke andere kijk op zaken. Opgroeien in Oost-Duitsland geeft geen gedeeld verleden” Tijdens haar derde zwangerschap liep haar relatie op de klippen. “Dit was voor mij reden om terug te willen naar Nederland. In het begin wilde ik net over de grens gaan wonen zodat de kinderen nog enigszins gemakkelijk naar hun vader konden, maar dit idee zag ik later niet meer zo zitten. Omdat ik ben opgegroeid in Piaam, wilde ik het liefst wel buiten uit wonen. In een buitengebied aan de grens met Duitsland, waar ik niemand ken, dat kon ik mezelf toch niet zo voorstellen.” Vier jaar geleden besloot Hedwych daarom om terug te gaan naar haar roots. “In Piaam kon ik niks vinden, maar algauw kwam dit huis in Gaast te koop te staan. Op dat moment was het een kluswoning. Samen met mijn vader heb ik in anderhalf jaar tijd dit huis opgeknapt.”

BEWUST ALLEENSTAANDE MOEDER Die periode was best intensief, omdat ze zwanger raakte. “Mijn verlangen om een groot gezin te hebben, was groot. Ik had net een miskraam gehad, maar wilde graag opnieuw zwanger worden.” Hedwych had geen relatie. Ze koos ervoor iemand te zoeken die bereid was aan haar wens mee te werken. “Een vriend van mij wilde dit wel. Hij is dus wel de biologische vader, maar is niet betrokken

bij de opvoeding.” Hedwich Veeman is een bewust ongehuwde moeder. Tijdens haar vijfde zwangerschap kwam ze opnieuw voor zorgen te staan. Dit keer werd geconstateerd dat haar kindje mogelijk het edwardssyndroom had. Wanneer ze dit zeker wilde weten, moest ze voor een vruchtwaterpunctie gaan. Een kindje met dit syndroom is in de meeste gevallen niet levensvatbaar. “Vanwege het risico op nog een miskraam, wilde ik geen punctie. Dus bleef ik in onzekerheid de rest van de zwangerschap.” De natuur besloot anders. Haar vierde kindje, Felice, had het syndroom niet. “De beide echo’s hadden het dus mis. Wat een wonder en wat een mooie reden om hem Felice te noemen. Hij brengt me zoveel geluk!”

BEST PITTIG Door de spannende zwangerschappen besloot Hedwych niet nóg een keer haar kansen te beproeven. En tussen de regels door vertelt ze dat ze het met haar werk in combinatie met haar gezin ook druk genoeg heeft. “Je mag best weten dat ik het op zulke spannende momenten enorm zwaar vond om alleenstaande moeder te zijn. Dan mis ik iemand waarmee je je zorgen kunt delen.” Sinds een jaar heeft ze tóch weer een relatie. Hij is ook betrokken bij de opvoeding. Samenwonen doen ze niet. Haar werk als influencer is werk dat 24 uur per dag mogelijk is. “Het onderhouden van het contact met al je volgers vraagt veel tijd. Mensen willen van alles van je weten. Hoe je hier- en hierover denkt. Op zich is dat heel goed, want je wordt zo steeds bewuster van wat je wilt uitstralen. Zeker omdat mijn huis vaak de achtergrond is van mijn filmpjes, ben ik bewust van de spullen die ik heb. Dat soort dingen moeten wel passen bij natuurlijk ouderschap. In mijn ogen horen daar duurzame spullen bij, zoals bijvoorbeeld wollen kleding.” Celine vangt dit deel van het gesprek op en kijkt omhoog van tafel. “Nou, dát trek

ik dus niet meer aan. Dit kriebelt veel te veel.” Omdat ze zoveel volgers heeft, wordt Hedwych ook geregeld gevraagd om naar beurzen te komen of om workshops te geven. En dat is over de hele wereld. “Best pittig als alleenstaande moeder, omdat ik mijn kinderen dan meestal een lang weekend niet zie. Haar andere dochter mengt zich nu ook in het gesprek. “Mama mag best vaker thuis zijn.”

TROUWEN MET MEZELF En precies hierin zit een soort van schijnbare tegenstrijd. “Ik merk dat het imago wat ik uitstraal op Internet nog wel eens in strijd is met de praktijk. Het is moeilijk om werk en privé gescheiden te houden als je telefoon je meteen in de gelegenheid stelt om te werken. Corona heeft me daarvan bewust gemaakt en ik probeer de laatste tijd meer om mezelf en mijn kinderen te denken. Zo ben ik meer gaan sporten en begonnen met cello spelen.” Hedwych staart naar een van haar kinderen. “Als ik de lezer iets mag meegeven, dan zou ik willen zeggen dat egoïsme geen schande is. Je moet eerst aan jezelf denken voordat je een ander kan helpen. Dit geldt zeker voor alleenstaande moeders die voortdurend hun aandacht moeten richten op hun kinderen. Maar echt waar, het is niet erg om eens wat vaker oppas te vragen of je kinderen mee te nemen naar iets wat jij leuk vindt. Bovendien is me opgevallen dat mensen best graag helpen, maar dat je zelf al invult dat je een ander niet wilt belasten.” Een van haar recente opnames drukt deze boodschap uit. Een Poolse videograaf die goed is in trouwfilmpjes maken, heeft een trouwfilmpje voor haar gemaakt. ”Niet met een partner, maar met mezelf. Ik wil trouw zijn aan mezelf. Pas als ik van mezelf houd, kan ik ook van anderen houden. Ik ben het waard om rekening mee te houden!”

NUMMER 11 • 2021

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

bolsward-ijsselmeerkust

fb e e L

he n i d i e aarh

t do rp Behalve de ‘Hoofdplaats’ bestaat onze regio uit dorpen en dorpjes, gehuchten en buurtschappen, waar de ‘mienskip’ samenkomt in kerken en kerkjes, dorpshuizen en dorpscafés, in sportverenigingen en clubverband. Wij trekken er elke maand op uit om verslag te doen van de leefbaarheid in de dorpen. Dat levert elke keer weer bijzondere verhalen op...

EEN LANGE SLAG DOOR WARNS

Een brug als hinderpaal

Waterloo. Heiligerlee. Verdun. Austerlitz. Mokerheide. Plaatsen waar ooit eens een ‘slag’ was, het orgasme van een oorlog. In dat rijtje staat ook een Fries plaatsje. Warns. In 1345 kwamen de Hollanders met schepen vanuit Enkhuizen en landen in de buurt van Stavoren. Ze hadden zware harnassen aan. Dat was dom, want ze zakten weg in de modder en de Friezen dreven hen dus weer de Zuiderzee in. En ze maakten de graaf dood.

r waren toen in 1345 oorlogshandelingen op verschillende plaatsen in de nabijheid van Stavoren. Dat wordt in z’n geheel nog altijd de Slag bij Warns genoemd. Hét toonbeeld van de vrijheidsdrang van de Friezen.

KNOKKEN Bij Laaksum staat een grote uit Tijnje afkomstige steen. Daar staat op geschreven dat de Friezen ‘leaver dea as slaef’ zijn. Fanatieke Frisiasten komen daar jaarlijks in september bijeen om te vieren dat ze in 1345 toen de strijd wonnen. Ze zwijgen er dan over dat in 1450 vanuit Groningen de Friezen die vrijheid toch verloren. Knokken is trouwens een sport die indertijd veel meer werd gedaan. Rond 1500 knokte Jelmer Ottes Sytzama met Douwe Geales Galema. Grootgrondbezitters bij Warns. Jelmer was een Schieringer, Douwe een Vetkoper. Douwe won en er staat in het Skarl, aan de westkant van Warns, nog een monument. Niemand weet dat.

LAAKSUM Maar ach, de heilige vrijheidsbetekenis van de slag bij Warns blijft eeuwig bestaan. Het is daarnaast nog een heel merkwaardig plaatsje: de haven van Laaksum die in het IJsselmeer steekt, is het zuidelijkste onderdeel ervan. Dan loopt de bebouwing naar het noorden door tot aan de Warnservaart, het onderdeel van het Johan Friso kanaal. Via de brug kom

1345 - Leaver dea as slaef

je in het noordelijke stukje, en dan ben je eigenlijk al in het weidegebied. Een lintdorp, omdat, als je van het ene naar het andere eind moet, dat je dan toch steeds in Warns blijft.

JACHTHAVENS De naam van het eeuwenoude dorpje komt waarschijnlijk uit de familienaam Wardilingi, een belangrijke familie in de omgeving van Warns. Een van zijn opvolgers is Klaas Jan Koenders, voorzitter van dorpsbelang Warns. Hij zit in restaurant Greate Pier van jachthaven De Stormvogel, dat beheerd wordt door zijn zus en zwager. Zoals de hele oever van de Warnservaart bestaat uit een zestal grote jachthavens en aanpalende bedrijven. Druk bezet. Boten en bootjes kunnen richting Stavoren (en IJsselmeer) of de andere kant via Galamadammen naar de Fluessen. Over het algemeen doen die watersporters niet veel met Warns: ze vertrekken er en ze komen er weer aan. Ze gaan in Stavoren naar de winkel en Warns zelf is amper toeristisch. Koenders haalt de schouders op, het is niet anders: Warns heeft, naast aantrekkelijke fietsroutes en camping Weyde Blick, de toerist weinig speciaals te bieden. “No ja, dêr stean noch wat fan dy âlde fiskershûskes, dat fine guon lju wol aerdich.” Vergeet niet: Warns is van het water en dat was vroeger de zee. Naast de vissers, die via Laaksum in de Zuiderzee huis hielden, waren er veel kapiteins en andere

De brug over het Johan Frisonaal in Warns staat vaak open.

“DÊR STEAN NOCH WAT FAN DY ÂLDE FISKERSHÛSKES, DAT FINE GUON LJU WOL AERDICH” zeelieden die in Wars woonden. Die waren dan vaak wel jaren aaneen ver weg.

alleen het geduld van de chauffeurs ook de leefbaarheid van het dorp. Een brug als hinderpaal.

GEEN RONDWEG Bij water hoort een brug, Koenders wijst er naar. “Hoe’t it moat wit ik net, mar we soenen graach wolle dat it oars koe.” ‘s Zomers met name is er een (te) grote drukte. Die brug staat eigenlijk constant open voor watersporters en vrachtvaarders, maar de wachtrijen auto’s hinderen niet

Een deel van het lintdorp, gefotografeerd met een drone.

Alle vrachtverkeer en personenvervoer wat in die streek van noord naar zuid of andersom rijdt, moet over de brug, want de brug bij de drukke sluis bij Stavoren is geen oplossing. Galamadammen heeft wel een aquaduct, maar alle hoge verkeer moet dus ook door Warns. Het is ‘een

De Meiboom.

NUMMER 11 • 2021

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

TEKST EELKE LOK // FOTO’S NICKY BOSMA / DORPSBELANG WARNS

“IT IS IN GESELLICH DOARP, EN WE HA IN HIEL SOAD FOAR ELKOAR OER, DAT IS WICHTICH” “GEMOEDLIK” En er zijn ook zat activiteiten in Warns. De volleybalclub, samen met Stavoren, zoals ze sinds de fusie van Quick en de Valken ook een gezamenlijke voetbalvereniging hebben, QVC. En hoewel Warns veel samen met Stavoren doet, Koenders komt er zelf ook vandaan, zijn er natuurlijk ook wel verenigingen in Warns zelf, zoals tennis, zangkoren, biljarten en, zoals in elk zichzelf respecterend Fries dorp, een ijsclub. Er is een dorpstuin, de Griene Poarte; er is een boetiek en een café. Heel gezellig is het dorpsfeest, de Warnser Merke, en imposant de wedstrijden van Trekkertrek, die veel mensen trekt.

De Buorren met de gereformeerde kerk.

doorgangshuis’. Want Warns hoort bij de weinige dorpen in Fryslân die nog geen rondweg hebben. Ze willen het wel graag. Jaren en jaren heeft dit verhaal al geduurd; nu lijkt er wat schot in te zitten. De rondweg bij Hemelum ligt er nu, een fietspad naar Stavoren is er ook. Nu moet er nog een weg van de Hemelumer rondweg naar Warns worden aangelegd. De bedoeling is dat hij uitkomt daar waar aan de andere kant de weg naar Stavoren loopt. “We bin der drok oer oan it praten.” Koenders is overigens voorzichtig; niet te snel van vreugde stra-

len. Het zou wél een geweldige ontlasting van het verkeer door dat lint in Warns betekenen. Het lost echter de drukte bij de brug niet op.

DORPSHUIS Koenders blijft niet mokken over de brug. Voor wat betreft andere zaken gaat het immers heel goed met Warns. Een paar dagen eerder is het dorpshuis De Treffe heropend door de wethouder van Súdwest-Fryslân. De gemeente heeft dus bijgedragen aan de financiële totstandkoming van de renovatie. Voor de rest is er veel met vrijwilligers uit Warns gewerkt.

De Spylder is het kloppende culturele hart.

Resultaat: “It is een waarm doarpshûs wurden.” Koenders is er trots op; ze hebben er twee jaar keihard aan gewerkt. Het was ook nodig, afgezien van de toestand van het centrum. Want de activiteiten die al plaatsvonden in het dienstencentrum Janke Tromp zijn verdwenen. De Treffe wordt nu het centrum. Met veel vrijwilligers zijn ze nu aan de slag om te bekijken welke activiteiten daar kunnen plaatsvinden, vooral voor de ouderen. Een koffie-uurtje staat op het programma. En omdat de gymzaal en het sportveld bij die activiteiten worden betrokken is een jeu de boule baan in overweging.

Camping De Weyde Blik.

Warns telt een kleine 800 inwoners. En toch heeft het lintdorp geen centrum. Het gebied om het dorpshuis en sportzaal moet dat maar wat worden, vindt Koenders. Warns heeft overigens drie kerken die wat verspreid staan. De gereformeerde kerk is intussen getransformeerd tot het dorpscultuurcentrum De Spylder, dat natuurlijk ook een sterke functie heeft voor de leefbaarheid. Net als basisschool De Meiboom, al kijkt Koenders dan even zorgelijk. De houdbaarheid is, net als overal, spannend. En net als andere dorpen wil Warns ook graag betaalbare huizen, want ook hier wil de eigen jeugd graag blijven wonen. Warns leefbaar? Klaas Jan Koenders zegt volmondig : “Ja, it is in gesellich doarp, en we ha in hiel soad foar elkoar oer, dat is wichtich.” En als je vraagt naar de kwaliteit? : “Gemoedlik.”

Hét Ondernemersevent van Súdwest-Fryslân Het Ondernemersevent van 2021 komt eraan! Een ondernemersavond die anders is dan alle andere. Kom netwerken met vele andere collega ondernemers en beleef de finale van de verkiezing Beste bedrijf van Súdwest-Fryslân live mee! Je bent van harte uitgenodigd. Waarom je dit absoluut niet mag missen? > Finale verkiezing ‘Beste bedrijf van Súdwest-Fryslân 2021’ > Netwerken met collega ondernemers > Inspirerende sprekers

Verkiezing ‘Beste bedrijf van Súdwest-Fryslân 2021’ Welk bedrijf wint de Ondernemersprijs 2021? Dat is de vraag die tijdens deze avond beantwoord wordt. Het thema van dit jaar is ‘Innovatie. Nog drie bedrijven maken kans op deze mooie titel.

Finalisten Ondernemersprijs 2021

Brandsma Digitaal Meten

Tegelgroothandel Julius v/d Werf

Programma 19.30 uur

Ontvangst in de foyer

20.00 uur

Start programma met welkom van wethouder Economische Zaken Bauke Dam en voorzitter van de ondernemersfederatie Keimpe van der Hoeven

21.15 uur

Netwerkborrel

Waar? Theater Sneek, Westersingel 28, Sneek

The Imagineers

Inspirerende sprekers

Jesse van Doren en Paul Iske nemen ons mee in de complexiteit van innovatie en ondernemen én een toekomst waarin hoe we leven, werken en ondernemen drastisch gaat veranderen.

Ben jij erbij?

Reserveer jouw gratis ticket snel via onze site: www.sudwestfryslan.nl/ondernemersprijs

Meer informatie

Check de site voor meer informatie: www.sudwestfryslan.nl/ondernemersprijs of neem contact met ons op via ondernemen@sudwestfryslan.nl

Wanneer? Maandag 15 november, 20.00 uur

Initiatiefnemers

2100967-GSWF_UITN_Ondernemersevent_A4.indd 1

Partners

26-10-21 08:44

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

De grutste gemeente fan Nederlân. Volg ons op!

MAANDAG 15 NOVEMBER WORDT DE WINNAAR BEKEND GEMAAKT

TEKST SONJA HARKEMA // FOTO'S YING MEDIA

De drie meest innovatieve bedrijven van Súdwest-Fryslân De drie finalisten van de Ondernemersprijs Súdwest-Fryslân zijn bekend: het zijn BDM - Brandsma Digitaal Meten, Julius van der Werf tegelgroothandel en The Imagineers. Deze drie bedrijven strijden met elkaar om de begeerde titel ‘Beste bedrijf van Súdwest-Fryslân 2021’. Het thema dit jaar is ‘Innovatie, voor een betere toekomst’. De jury had een hele kluif aan het kiezen van de drie finalisten. “De genomineerde bedrijven zijn stuk voor stuk indrukwekkende voorbeelden van innovatief ondernemerschap”, aldus aldus jurylid Wytze G. Rijke. “Deze pareltjes zijn in totaal verschillende branches actief waardoor de eindbeoordeling een lastige keuze was. Eigenlijk zijn alle genomineerden winnaars, daar mogen ze echt trots op zijn.”

De jury met geheel links Wytze Rijke.

Brandsma Digitaal Meten

The Imagineers

Julius van der Werf

En inderdaad. Of ze nou wel of niet winnen, Rein Brandsma van Brandsma Digitaal Meten is nu al supertrots op het hele team. “Al sinds dag één van ons bestaan zijn we gefocust op innoveren. Dat heeft ertoe geleid dat ons hele team er mee bezig is. Het feit dat we uitgeroepen zijn tot één van de finalisten van deze Ondernemersprijs is dus een verdienste van ons allemaal.”

Ernest Dik van The Imagineers kan het behalen van de finale in één woord uitdrukken: “Trots!” COO Ernest: “Vijf jaar geleden was het tijd voor een nieuw geluid. We hebben onze bakens verzet en een uitbreiding aangebracht in onze activiteiten waardoor we nu ook software ontwikkelen. Dat we nu in de finale van de Ondernemersprijs staan, maakt ons geweldig trots. Innoveren zit in het DNA van het bedrijf. We zien het niet als een project dat we ‘ernaast’ doen, we passen dit dagelijks toe in onze werkzaamheden. En dus ook naar klanten toe. De technologie gaat zó hard; in onze wereld moet je de intrinsieke nieuwsgierigheid hebben om te kunnen zien wat er gebeurt in de wereld, en hoe we onze klanten anders, beter of slimmer van dienst kunnen zijn. Als je continu nieuwsgierig blijft kom je in een aantal jaar een mooi stuk verder.”

Voor tegelzetbedrijf Julius van der Werf voelt de finale nog wat onwerkelijk. “We hadden er helemaal niet op gerekend, want we vinden ons bedrijf eigenlijk heel gewoon. Dat je toch in de finale komt is dan extra mooi! Vooral omdat we als bedrijf hard werken aan innovatie. Zo hebben we een inpakstraat waar geen mens meer aan te pas komt, en hebben we een duurzame oplossing voor de geleiding van tegelvloeren. Op de juiste manier kun je daarmee je woning verwarmen én koelen. Een geweldige stap richting een duurzamere wereld. Prachtig dat we daar dan nu deze erkenning voor krijgen”, meent financieel directeur Menno Poelstra.

Klanten vragen inmiddels specifiek om BDM vanwege hun innoverende werkwijze. “Anderhalf jaar terug zijn we bijvoorbeeld gestart met de ontwikkeling van een robotplotter. Waar nu nog een medewerker continu door zijn knieën moet om met potlood streepjes te zetten, hopen we in de toekomst de robot in te kunnen zetten. Door middel van een AI-bril (Artificiële Intelligentie - red.), die verbonden is met de robot, ziet de medewerker tot op de millimeter nauwkeurig waar de muur geplaatst moet worden. Veel ergonomischer voor onze medewerkers en met de huidige krappe arbeidsmarkt tevens een fijne uitkomst.”

Op de finale afkoersen doen ze met het hele bedrijf. “We doen het echt als team, maar dan ook écht. We delen veel met elkaar, dus het meedoen aan deze prachtige verkiezing en de voorbereiding op de finale ook!”

Voor wat betreft die laatste horde blijft het bedrijf dicht bij zichzelf. “We gaan van onze eigen kracht uit, dat is het belangrijkste. Maar natuurlijk gaan we de finale met veel zorg en aandacht voorbereiden.”

Ondanks al die innovatieve projecten blijven ze nuchter bij BDM. “We zijn zoals we zijn. Het wordt vooral een uitdaging om alles in een presentatie van tweeëneenhalve minuut te stoppen”, lacht Rein Brandsma.

ONDERNEMING VAN HET JAAR

Súdwest-Fryslân 2021

Nog één kans Elke finalist krijgt nog één keer de kans om de jury ervan te overtuigen dat zij het beste bedrijf van Súdwest-Fryslân 2021 zijn. Hiervoor kregen de bedrijven een pitchtraining aangeboden. Ook wordt er een professionele promotievideo van elke finalist gemaakt. Op maandag 15 november wordt tijdens een spetterend ondernemersevent in Theater Sneek de winnaar bekendgemaakt.

Ondernemersprijs Súdwest-Fryslân is een initiatief van de Ondernemersfederatie en de gemeente Súdwest-Fryslân en wordt mede mogelijk gemaakt door ABN AMRO en YING media.

Het meest actuele gemeentenieuws vind je op: www.sudwestfryslan.nl

05.11

10 jaar a r jjubileum ubileu eum editie editie ed

Winterfair icht rondom het li

nd ein van Friesla l p te is o o m et h Op

2021 15.00 uur 20.30 uur

MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR

ORGANISATIE

Commissie Promotie Workum

www.nickybosma.nl • 06-23666931

Een goed ontwerp is een verzameling van details U ziet het meteen als een badkamer helemaal klopt. Daarom zijn onze adviseurs ervaren ontwerpers met technische kennis en onze installateurs ervaren bouwers met gevoel voor ontwerp. Zo krijgt u vanaf dag 1 het beste advies en geniet u straks van zelfs het kleinste detail.

Baderie Sikma Edisonstraat 15, 8606 JH Sneek Telefoon: 0515 414 418 www.sikma.nl

Ontdek waar ú gelukkig van wordt. Bestel het badkamerboek op baderie.nl.

Het geluk zit in elk detail

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

TEKST NANCY HARLAAR // FOTO’S MARICA VAN DER MEER

10E EDITIE WINTERFAIR WORKUM

HONDERD STANDHOUDERS EN FOODTRUCKS IN SFEERVOL VERLICHT DECOR Op vrijdag 5 november wordt in het sfeervol verlichte centrum van Workum de tiende editie van de Winterfair Workum gehouden. Tussen 15.00 en 20.30 uur brengen zo’n honderd standhouders hun waren ‘aan de mens’. Maar liefst negen foodtrucks komen naar Workum met diverse speciale gerechten. Dit alles wordt ondersteund door de winkeliers en horecabedrijven in de stad, want die zijn tijdens de Winterfair uiteraard ook geopend. Tineke Yntema maakt sinds een paar jaar deel uit van de werkgroep die de Winterfair organiseert.

PROMOTIE Tineke Yntema: “De werkgroep is een onderdeel van Promotie Workum, commissie van de Ondernemersvereniging Workum. Het evenement is destijds opgezet om ook in de relatief rustige maand november iets leuks voor de stad te organiseren. Hoewel het toeristenseizoen langer is geworden, zijn de meeste bezoekers dan weer weg. Om wat te doen voor de leefbaarheid in de stad, de winkeliers en de horeca is de Winterfair in het leven geroepen. Het is moeilijk om te schatten hoeveel bezoekers er inmiddels op af komen, want dat zijn lang niet meer alleen stadsgenoten. We horen regelmatig dat mensen graag terugkomen, omdat ze de Winterfair zo gezellig vinden. Een bijkomend effect is dat bezoekers door de Winterfair Workum leren kennen en op andere momenten terugkomen.”

“EINDELIJK WEER WAT POSITIEFS EN ZO WORDT DAT OOK HEEL NADRUKKELIJK ERVAREN”

king. “We krijgen alle medewerking”, onderstreept Tineke. “Voor deze tiende editie hebben we bovendien een financiële bijdrage van het Ondernemersfonds van Sudwest-Fryslân gekregen.” De organisatie is in handen van zes vrijwilligers van Promotie Workum en op de dag zelf komen daar nog een tiental vrijwilligers bij. Tineke: “We beginnen meestal rond augustus, september al met de organisatie.”

AUTOVRIJ CENTRUM Op 5 november vindt de jubileumeditie van de Winterfair plaats. Tineke vertelt dat het centrum dan sfeervol wordt verlicht. “Voor het eerst zal het centrum autovrij zijn, omdat het cenntrum in de stad wordt afgezet. De mensen kunnen dan heerlijk slenteren langs alle kramen met een grote variatie aan handelswaar. Natuurlijk hebben ook de Workumer winkeliers de mogelijkheid een kraam in te richten, maar verreweg de meeste kramen komen ´van buiten.” Er is een grote variatie: van woondecoraties en bijzondere (kinder) kleding tot kunst en hobbyproducten, van cosmetica en snuisterijen tot allerlei winteraccessoires. Er zijn ook twee kramen van goede doelen. Aan de inwendige mens wordt ook gedacht. Er komen negen foodtrucks met exotische gerechten op de menukaart en de plaatselijke horeca is open. Tineke: “Op het plein komt een palen-tent met daaronder een groot centraal terras. Doordat de zijkanten open zijn, kunnen mensen overdekt zitten en genieten van een hapje en een drankje.”

CULTURELE ACTIVITEITEN Het geheel wordt omkleed door diverse kleine culturele activiteiten. Tineke: “We verklappen hier nog niet alle straattheateracts, maar we krijgen hoog bezoek van de Winterkoningin op stelten, en er zijn wandelende lichtobjecten. Er is op sommige plekken muziek en het Jopie Huisman Museum en het Warkums Erfskip zijn ook geopend. De bezoekers kunnen ook een kijkje nemen in

drie prachtig verlichte skûtsjes,” vertelt ze verder, “en op één van deze schepen worden sterke verhalen verteld. Daarnaast heeft de bibliotheek een ‘Boek & Zoopie´. Dus we bieden echt voor elk wat wils.”

het monumentale stadhuis op het Marktplein. De kerktoren is te beklimmen en dat biedt een mooi uitzicht op onze feestelijk versierde stad. Voor de kinderen zijn er speciale activiteiten georganiseerd, onder andere met medewerking van de brandweer. Uiteraard is de Gertrudiskerk geopend.”

BREED DRAAGVLAK

Tineke Yntema is enthousiast over het bijzondere programma op de jubileumfair: “In de haven liggen

In de tien jaar dat de Winterfair in Workum nu bestaat, is er een breed draagvlak ontstaan onder de winkeliers, horeca en bevol-

Ze zijn in Workum blij dat de Winterfair dit jaar doorgang kan vinden. “Eindelijk weer wat positiefs en zo wordt dat ook heel nadrukkelijk ervaren. Wij hebben een vergunning gekregen, omdat er sprake is van een zogenoemd doorgangsevenement. Dit betekent helaas geen tent met muziek, maar wel heel veel andere leuke dingen. Natuurlijk houden we nog steeds een slag om de arm, gezien de oplopende coronacijfers”, besluit Tineke Yntema. Hou voor de meest actuele informatie rond de Workumer Winterfair de website en het Facebook van Workum in de gaten: www.workum.nl.

NUMMER 11 • 2021

Eelke’s vinger op de zere plek Klaas Keimpema

'Ik ben zoals ik ben!'

Klaas Keimpema (57 jaar) werkt ruim 40 jaar bĳ Empatec. Momenteel werkt hĳ bĳ Empatec Meubel in Franeker. Hĳ is te vroeg geboren. Een gevolg hiervan is dat zĳn korte termĳn geheugen anders werkt dan bĳ de meeste mensen. Hĳ kan dingen meestal maar een half uur onthouden. Klaas heeft dit gegeven geaccepteerd en maakt er elke dag het beste van! Op de fiets Als het even kan is Klaas buiten te vinden. Op de fiets van zĳn huis in Sexbierum, naar zĳn werk bĳ Empatec Meubel in Franeker. Als trainer op het voetbalveld. Of onderweg naar de damvereniging. Dit houdt hem fit en vitaal. Ondanks zĳn anders werkende geheugen, redt Klaas zich prima in het leven. Test “Toen ik jong was kon ik niet meekomen met leren. Mĳn leraar op school zag dat. En hĳ dacht: Klaas zou beter op zĳn plek zitten bĳ Empatec. Hĳ heeft ervoor gezorgd dat ik hier kon werken. Ik wist dat er iets niet helemaal klopte in mĳn hoofd. Toen ik 40

was heb ik daarom een geheugentest laten doen. Er kwam meteen uit dat ik een kort geheugen heb. Het was voor mĳ een bevestiging. Iets wat ik al heel lang wist.”

Boare? Gjin idee hoefolle minsken at der ferline wike wiene op ynfomaasjebyienkomsten yn Balk en Koudum, mar dêr wiene yn elts gefal te min. Want dy ynformaasjejûnen wienen fan Vermillion Energy. Dat is wol sok gefaarlik folk! Dêr hienen alle ynwenners fan de gemeenten De Fryske Marren en Súdwest-Fryslân massaal hinne moatten. Want Vermillion-jonges wolle mar ien ding: boare. Se boare noch net, se sondeare. Dêr wienen se foar it oare al mei begûn foardat de ynformaasjejûnen wiene. Se sjitte lûdsgolfkes de grûn yn. Dêrnei kin wittenskippers sizze oft der ek gas of ierdwaarmte sit. At wy op dy jûnen frege hienen hoefolle, dan hienen se sein dat se, om presys te wêzen, earst boare moatte.

Geen last “Mensen komen er vaak snel achter dat mĳn geheugen anders werkt. Dat vind ik niet erg. Dan moeten mensen het me nog maar een keer vertellen. Ik heb een manier gevonden om er mee om te gaan. Als ik de dingen maar opschrĳf, dan komt het wel goed. Ik heb niet echt last van mĳn beperking. Ik ben zoals ik ben.”

Foar dat seismysk ûndersyk ha se dus tastimming krigen fan de gemeenten. Dy ha gjin inkele wet wêrmei se it tsjinhâlde kinne. At jo in hûs boue, sondear je dêr ek earst. Dan wit je hoe lang at je peallen wêze moate. In hiel soad minsken hie lykwols wol wollen dat de gemeenten de kop yn de nekke smiten hiene, want Grins is al fier ûnder de mollebulten trochsakke en dat wol we hjir net.

Ik ben Klaas en ik laat me niet beperken!

Mar ik sit wat yn de mage mei Vermillion (in oare namme foar Shell). Dat giet mar troch tsjin ús miening en dy fan de lokale polityk yn. Se ha inkeld stipe fan de regearing; alles giet om sinten, fansels. Want at we protesteare seit Vermillion dat we dochs wol ierdwaarmte ha wolle. En dat is in folslein fraachteken. Se ha yn Ljouwert neat fûn wylst se tsien jier lang sein hiene dat it dêr waarm wêze soe. “Maar er zit wel gas.” Ach, seit de minister dan, helje dat der dochs mar efkes wei, dan hoech ik net op’e knibbels nei Poetin.

Linkendewei feroaret it tinken ek wer wat. Yn de hope dat we hjir wat steviger hûzen ha as yn Grins, sizze guon: ‘Lit se dan hjir mar boare, want gas wurdt ferhipte djoer’. Dat hienen wol aerdige diskusjes west op dy ynformaasjejûnen, en miskien wiene dy der ek wol.

Tsja, begjin dan no mar alle dykjes in meter heger te meitsjen.

Eelke Lok. Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele nononsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten.

De vinger op de zere plek….

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

TEKST EELKE LOK // FOTO'S FAMILIE REITSMA

THEA EN REINDER REITSMA TREFFEN DAMBAA UIT MONGOLIË

HET LAND BELEVEN ZOALS DE MENSEN HET ZELF DOEN Als je in Lytshuzen, tussen Heeg en Oudega, bij Thea en Reinder Reitsma in de voorkamer van hun boerderij zit, dan kijk je uit op een zalig stukje Fryslân: de prachtige puollen en daaroverheen zie je Idzegea liggen. Reinder spreekt er bijna met emotie over. En toch reist het echtpaar de hele wereld over om alles te kunnen vernemen van andere omgevingen en mensen. Het land beleven zoals de mensen het zelf doen. Een speciale band hebben ze met Dambaa uit Mongolië. Reinder en Thea Reitsma vliegen in juni 2013 met een vliegtuig naar Moskou en stappen daar over in de Transsiberië Express. Via Omsk, Novosibirsk en Irkoetsk komen ze uiteindelijk aan in Ulaanbataar, dat is de hoofdstad van Mongolië, een groot land in Centraal-Azië. Daar staat op het station de 23-jarige Dambaa te wachten. Dambaa zal de Reitsma’s en anderen uit de toeristengroep rondleiden in haar Mongolië. Dambaa vertelt de Reitsma’s dat Mongolië echt wel wat anders is als Lytshuzen; het is nogal wat primitiever. Dat vinden Thea en Reinder overigens niet erg, want juist vanwege die echte beleving gaan ze naar het buitenland.

“BOEDDHA HIE IT ALLEGEAR AL LANG REGELE. NO, FOARÚT DAN MAR!”

IETS ERGS… Dambaa vertelt over Mongolië: het land heeft een landklimaat. Overdag is het soms boven de dertig graden; ’s nachts vriest het. Het is 45 maal zo groot als Nederland. Er wonen echter maar drie miljoen mensen, waarvan de helft in de hoofdstad Ulaanbataar. In de uitgestrekte vlaktes gedijen de wilde kamelen, gazelles, beren, wilde ezels en przewalskipaarden. Als ze daar naar kijken gaat de GPS-telefoon van Dambaa. Ze krijgt het bericht dat de familie Reitsma contact op moet nemen met het thuisfront, want “er is iets ergs gebeurd.” Het blijkt dat hun anderhalfjarig kleinkind Douwe over de rand van een vijver geklommen is, in het water is geraakt en met een traumahelikopter naar Amsterdam is vervoerd. Dan sta je vrij hulpeloos in de Mongolische natuur. Dambaa regelt de dagenlange reis via Bejing naar huis. Daar zien ze dat Douwe uit zijn coma ontwaakt is en er helemaal niets aan over zal houden. Opluchting.

mem van Dambaa komen: “Gjin streamend wetter, in gat yn’e tún as wc, in sliepkeamer dy’t ek sitkeamer is.”

NOMADENKAMP Har meilibjen fûnen wy sa bysûnder dat we har mailden en útnoegen: ‘Do moast nei Fryslân komme, dan kinst mei eigen eagen sjen hoe at it mei Douwe giet. En hoe at wy hjir wenje en libje. We ha it jild werom krigen fan de reisfersekering en dat reserveare we foar dy.” Bureaucratie, maar het lukt, Dambaa krijgt een visum voor dertig dagen. Ze ziet dat het verkeer hier gestructureerd verloopt in tegenstelling tot in Ulaanbataar, en ze veronderstelt dat in Nederland geen stress is. Reinder in de dorpskrant: “Ik ha har mar efkes út de dream helle troch te sizzen: ‘Do moast ris witte wat der hjir ûnderhûds by hiel folle minsken broeit’.”

Reinder Reitsma schreef voor de dorpskrant Nijsljochter van Oudega over de buitenlandse avonturen. Het verhaal ging namelijk verder. “Dambaa mailde hiel faak nei ús om te freegjen hoe at it mei Douwe gie.

Met veel emotie beschrijft Reinder hoe goed deze maand hen voldoet. En ze zien Dambaa weer als ze vertrekken. Een brug is gebouwd.

BELGIË VERSCHILLEN

DORPSKRANT

Dan gaan ze door naar het nomadenkamp van omke. “De ûntfangst op it kamp is geweldich, want it is foar dizze minsken ek nij dat wyldfrjemde minsken diel útmeitsje sille fan har mienskip. Fansels sprekke wy gjin Mongoalsk, mar dochs begripe sy ús en wy harren. Mei gebarentaal giet dat hiel rap.” ‘s Nachts je bed delen met muizen. Melken van paarden. Schapen worden geschoren. Oefenen voor paardenraces. De Reitsma’s passen zich aan en doen mee.

Bij henzelf is die stress er niet meer. Pake en heit waren ook boer op Lytshuzen. Reinder nam het stokje over met Thea. Ze hebben het bedrijf intussen verkocht, want de vijf dochters bleken geen opvolgers. Ze hebben er nu zelfs een dochter bij: Dambaa. Die steviger op een paard zit in Mongolië dan op de fiets in Lytshuzen. En veel vertelt over de verschillen. Daarmee groeit het verlangen van Reinder en Thea om hun reis naar Mongolië af te maken. Het gevolg is dat ze het jaar erop weer gaan. Nu niet als toerist, maar ze zullen met een oom van Dambaa een tijd als nomaden leven, zoals de meeste mensen in Mongolië doen. Het land echt beleven zoals de mensen het daar doen. Dat weten ze meteen als ze bij de

Sterker, Dambaa en haar moeder komen op bezoek in Lytshuzen. En dan blijkt dat in België een jonge landgenoot woont. Die heeft daar een baan. En als Dambaa haar studie heeft afgerond, gaat ze naar België en trouwt daar met die jongeman. Ze leeft dus nu dichtbij Lytshuzen en de Reitsma’s en Dambaa zien elkaar zo nu en dan. Reinder Reitsma besluit z’n verhaal: “Hoe wûnderlik kin it rinne yn it libben. Troch Dambaa har fakânsjewurk as gids. Troch in ûngelok fan in bernsbern fan ús. Mei hiel grutte gefolgen foar har en foar ús. Dat wy dat belibje mochten fielt hiel bysûnder. Dambaa har mem seit, dat har God, Boeddha, it allegear al lang regele hie. No, foarút dan mar!”

Hypotheek oversluiten en/of hypotheek verhogen? Jeltsje Posthuma 06-18 25 44 13

Jitske Dijkstra 06-33 59 54 59

Nu de rente historisch laag is, is het nu het moment om naar je hypotheek te kijken. Kom bij ons langs voor een vrijblijvend gesprek. Dan vertellen we je meer over de mogelijkheden. Oant Sjen!

Jitske & Jeltsje adviseren u graag! Hegedyk 1 Sneek // Snekerweg 3 Bolsward // www.hypotheekcoaches.nl

Hét maandblad

met verhalen uit de regio Bolsward en IJsselmeerkust op de bank en... online!

Start jij jouw advieskuur in november of december? Dan krijg je de eerste vier behandelingen cadeau!

VOLG ONS OOK OP SOCIAL MEDIA!

HET ACTUELE (SPORT)NIEUWS LEES JE OP:

t.w .v. €10 0,-

WWW.GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL NIEUW IN BOLWARD!

INKI’S

pedicure & voetreflexmassage “Ik ben in het bezit van het Certificaat voor de Diabetische- Reumatische en Risico-voet. Ook kunt u bij mij terecht voor een cadeau-bon, bedrag en behandeling naar keuze.

Gezond en verantwoord afslanken met een personal coach? Vraag een gratis adviesgesprek aan!

Voetreflexmassage geeft ontspanning en rust! Nieuwsgierig geworden, neem een kijkje op mijn website! Of mail naar info@inkispedicure.nl Bellen kan naar 06 40990449!”

Ingang bij Podologiepraktijk Wierda Franekerstraat 16, 8701 GC Bolsward 06-40990449 • info@inkispedicure.nl

www.inkispedicure.nl

FIGUURA Sneek - 0515-740975 - sneek@figuura.nl figuura.nl

FIGUURA Sneek - 0515-740975 - sneek@figuura.nl - figuura.nl

Piet Vessies 72 jaar 'Soms vergeet ik dat ik mijn gehoorapparaat in heb' Een mooier compliment kan een audicien niet krijgen Dat hij het dirigeren en de mensen door corona mist is duidelijk. 'Een collega zei: ze hebben mijn passie afgepakt en zo voelt dat ook voor mij.' Omringd door veel kleurige kunst blijft hij met zijn muziek bezig en met het vernieuwen ervan... 'Want er is nog zoveel meer in het klassieke repertoire'.

In de tuin staat een grote stemvork en daarmee is de toon direct gezet. Want Piet Vessies is musicus, dirigent en componist en staat te popelen om weer aan het werk te mogen. Middenin zijn kamer staat een vleugel. 'Ik hoop zo dat we hier weer spoedig kunnen zingen.'

•))) Hoorzorg Friesland

'Ik ben geboren met een visuele beperking en zie daardoor slechts zo'n 15%; maar dat is moeilijk om uit te leggen en lastig voor iemand anders om zich dat voor te stellen. Ik werkte ooit zo'n tien jaar in een zuivelfabriek en moest dat vanwege mijn ogen opgeven. Toen ik 27 was, ben ik een muziekopleiding gaan volgen en zo al doende het vak ingerold.' Toch is zijn huidige beroep heel bijzonder gezien ook de staat van zijn oren. 'Als kind had ik regelmatig oorontstekingen en tien jaar ratelende melkflessen hebben mijn oren ook geen goed gedaan. Het trommelvlies aan de linkerkant is grotendeels beschadigd, ik kan daar geen hoortoestel in hebben. Een kennis van mij zei: "Ga eens

naar Franeker naar Hoorzorg Friesland." Martin Dijkstra, audicien, heeft goed naar mij geluisterd. Ik wilde een simpel hoorapparaat met twee knopjes die je indoet en er dan niet meer aankomt. Soms vergeet ik zelfs dat ik hem in heb; dan lig ik op bed en begint hij rond te zingen.' Over Hoorzorg Friesland is Vessies lovend: 'Gedegen advies, mee denken en echt servicegericht. Hier zit een tevreden klant.' Meneer Vessies voelt zich niet beperkt door zijn zicht en gehoor en geeft leiding aan vier koren. 'Als ik bezig ben met dirigeren ben ik goed gefocust en hoor ik echt alles. De mensen om mij heen weten van mijn problemen en houden er rekening mee.' Soms heeft corona ook een pluspunt. 'Vanwege alle voorschriften konden we in de herfst in een kerk repeteren. Ondanks de 1,5 m afstand tot elkaar, maar versterkt door de akoestiek van de kerk, hoorde ik een prachtig koor; écht een kippenvelmoment.'

www.dezangbodem.nl (nieuwe leden zijn altijd welkom)

Ockingahiem 14 . 8801 KT Franeker . 0517 744 041 . www.hoorzorgfriesland.nl . email@hoorzorgfriesland.nl

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

TEKST EN BEELD REDACTIE GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

“WE ZIJN EEN BEDRIJF DAT ZELF MEUBELS MAAKT EN BESCHILDERT; AREND ROOSJE IS HET BEDRIJF IN 1894 BEGONNEN MET DE GEDACHTE DAT HET ÉÉN NIET ZONDER HET ANDER KAN”

ROOSJE HINDELOOPEN

IS (AL EEN JAAR) HOFLEVERANCIER Roosje Hindeloopen (officieel Oud Hindelooper Kunst, voorheen A. Roosje, anno 1894) kreeg een jaar geleden, in december 2020, het predicaat ‘Hofleverancier’. Alleen kon de commissaris van de Koning, drs. Arnoud Adrianus Maria (Arno) Brok, het predicaat toen niet uitreiken wegens de zware coronamaatregelen. Afgelopen zaterdag 30 oktober kon dat wel. En dus toog Arno Brok naar het stadje aan het IJsselmeer om alsnog het predicaat van Hofleverancier te overhandigen aan eigenaar Titus Stallmann. Om het predicaat van Hofleverancier te mogen dragen, moet een bedrijf minimaal een eeuw bestaan, een onberispelijke reputatie hebben en ook een regionaal karakter. De ambachtelijke meubelmakerij Roosje Hindeloopen voldoet daar in alle opzichten aan en daarom mocht eigenaar Titus Stallmann een jaar na de erkenning het officiële predicaat alsnog in ontvangst nemen. “Een kroon op ons werk”, zo reageerde Stallmann al in december 2020.

KONINKLIJK HUIS Alhoewel het predicaat van ‘Hofleverancier’ los staat van het Koninklijk Huis, kan Stallmann de titel met recht dragen: al in de 19de eeuw kocht koningin Emma hier een prikslee. En de ‘Friese dames’ kochten een volledig kamermeubel voor de geboorte van prinses Beatrix. Ook koning Willem Alexander liet een kinderstoel uit Hindeloopen leveren. Het bedrijf bestaat inmiddels al 126 jaar en is gespecialiseerd in taditionele Hindelooper kunst. Inmiddels staat al de vierde generatie Stallmann aan het roer, maar Roosje Hindeloopen werkt nog steeds op

Dat maakt het echt heel bijzonder”, zo reageerde hij voor de microfoon van Omrop Fryslân. Door corona werden de festiviteiten uitgesteld tot nu, maar: “Dat heeft ook een voordeel. Nu hebben we het bordje ook echt aan de muur hangen.”

de oude, ambachtelijke basis met authentieke kleuren en motieven. Roosje maakt handgemaakte en handbeschilderde meubelen. Het is het oudste bedrijf in Hindelooper hout-, snij- en schilderkunst en draagt bij aan het instandhouden van de kenmerkende Hindelooper kunst en cultuur.

AREND ROOSJE

Titus Stallmann is trots: “Ontzettend, ja. Het is zo mooi ook dat mijn vader het ook kan meemaken.

In dit blad besteedden we in november 2019 met een coververhaal al uitgebreid aandacht aan Titus Stallman en Roosje Hindeloopen.

Wie wil kan via ISSUU op Internet dat hele verhaal in GrootBolsward-IJsselmeerkust nog eens opzoeken. In dat nummer gingen we ook even terug naar de historie.

HOE BEGON HET VERHAAL VAN DEZE HOFLEVERANCIER OOK AL WEER? Op 11 oktober 1869 komt Arend Roosje ter wereld op Nieuwstad A50 (nu nummer 44) in Hindeloopen, als één van de zeven kinderen van scheepstimmerman Hielke Pieters Roosje en zijn vrouw Pietrick Arends Strop. De jonge Arend blijkt talent te hebben voor de fijnschilderkunst en ontwikkelt een voorkeur voor het decoreren en restaureren van oude Hindelooper meubels. Als Arend in 1885 zestien jaar is, trekt een werk van hem, een fraai uitgesneden en beschilderd kistje, op een tentoonstelling in Rotterdam de bijzondere aandacht van Wilco Julius van Welderen, baron Renger, oud-burgemeester van Leeuwarden en lid van de Tweede Kamer. Die noemt de jongste deelnemer van de expositie een “ruwe diamant.” Weliswaar zeer getalenteerd, maar de kunst moet

beschaafder en verfijnder worden, vindt de baron, en hij biedt Arend een studie aan op de Haagse tekenacademie. Daarnaast volgt hij tekenlessen in Alkmaar en de Kunstnijverheidsschool in Haarlem. ‘Teren op de zak van anderen’ is echter voor Arend Roosje geen optie, vandaar dat hij niet al zijn studies afmaakt. Hij trouwt met Trijntje F. Kooy en krijgt samen met haar zes kinderen. In 1894 begint Arend in zijn geliefde Hindeloopen een eigen bedrijf in beschilderde en uitgesneden voorwerpen. In 1896 komt één van zijn leerlingen, Eberhart Ebertus Stallmann uit Hindeloopen, bij hem in dienst als meubelmaker/ houtbewerker en werkt zich op tot zijn rechterhand. Als Arend Roosje in 1914 na een lang ziekbed sterft, wordt zijn bedrijf voortgezet door Eberhart Ebertus Stallmann. Meer dan een eeuw later zegt Titus Stallmann: “We zijn een bedrijf dat zelf meubels maakt en beschildert. Arend Roosje is het bedrijf in 1894 begonnen met de gedachte dat het één niet zonder het ander kan. Die combinatie, dat is het echte Hindelooper product.”

&FIT

GEZOND

NUMMER 11 • 2021

Anne Marjan Koopmans en Wybren de Graaf.

AIC: verkeerstoren in de zorg Welke patiënten gaan morgen met ontslag? Hoeveel OK-teams zijn er volgende maand beschikbaar? Hoeveel knieprothesen liggen er nog op de plank? Deze en talloze andere gegevens zijn essentieel voor het optimaliseren van onze zorgprocessen. Al deze brokjes informatie worden door het Antonius Information Center (AIC) gebundeld en inzichtelijk gemaakt. “We hebben iets unieks in handen”, verzekert Wybren de Graaf, hoofd Zorglogistiek bij Antonius Ziekenhuis in Sneek en Emmeloord. De meeste Nederlandse ziekenhuizen zijn heel goed in terugblikken en de balans opmaken, maar vooruitkijken is veelal een brug te ver. Dit laatste is echter hard nodig om zorgverleners en middelen optimaal te kunnen inzetten. “Daarnaast is actuele en complete stuurinformatie onmisbaar om de inhaalzorg goed te organiseren”, schetst Wybren.Dat de Antonius Zorggroep hierin een voorsprong heeft opgebouwd, is geen toeval. “Toen het Antonius de zorg in de Noordoostpolder overnam, was de grote uitdaging: hoe maken we capaciteit vrij om die groeiende zorgvraag te kunnen opvangen?”, verwoordt Anne Marjan Koopmans, senior business controller. “Om goed te kunnen sturen, moet je kort op de bal zitten. Anders gezegd: je moet op elk moment precies weten waar ruimte is, welke professionals beschikbaar zijn en of je al dan niet kunt opschalen. Toen is de basis van het AIC gelegd.”

Krachten gebundeld De real time stuurinformatie die het AIC destijds aanleverde, werd door management en dokters als zeer waardevol ervaren. Kortom, dit ‘polderinitiatief’ smaakte naar meer. Wybren en Anne Marjan hebben hun krachten bewust gebundeld. “We hebben de werelden van capaciteitsmanagement en financiën bij elkaar gebracht. Daardoor kunnen we een volledig en actueel plaatje van zorgvraag en -aanbod, kosten en opbrengsten, schetsen. We kiezen voor een integrale benadering”, benadrukt de business controller.

Anne Marjan en Wybren hebben het afgelopen jaar hard gewerkt om het fundament onder ‘hun’ AIC te verstevigen. Inmiddels omvat het digitale dashboard tal van gegevens: van toegangstijden voor de poliklinieken en doorlooptijden tot werkvoorraden en beschikbare formatie. Deze informatie kwam tijdens de COVID-pandemie goed van pas. “We wisten exact hoeveel coronapatiënten op de afdeling lagen, hoe vol de IC was en wie wanneer met ontslag ging”, vertelt Wybren. “Hierdoor konden we ook diverse coronapatiënten van buiten onze regio opvangen en ziekenhuizen in het zuiden en in het westen ontlasten.”

Containerbegrip Dit vat vol data helpt managers, leidinggevenden en dokters om zorgprocessen adequaat te monitoren én snel en gericht te sturen. Daarnaast helpt het hen om heldere doelstellingen te formuleren. Dat is slechts één kant van het verhaal, benadrukt Anne Marjan. “Je kunt als bestuurders en medische staf wel streven naar een kortere ligduur, maar dat is een containerbegrip waar een verpleegkundige weinig mee kan.” Hoe dan wel? De business controller verwijst naar galblaasoperaties die voortaan zoveel mogelijk in dagbehandeling moeten plaatsvinden. “Dat lukt alleen als de patiënt in het ochtendprogramma wordt ingepland en als de verpleegkundige de patiënt tijdig voorbereidt op ontslag. Pas als iedereen de juiste stap zet, behalen we ons gezamenlijke doel.”

“We hebben iets unieks in handen” Blijven patiënten tóch langer in het ziekenhuis liggen, dan legt het AIC de onderliggende oorzaak haarfijn bloot. “Op basis van kritische prestatie-indicatoren (KPI’s) zien wij precies wat de bottleneck is en daarover gaan we met de betrokkenen in gesprek. Een lerende organisatie op basis van een data gedreven dialoog dus.”

In balans Het fundament is gelegd, maar de AIC-‘verkeerstoren’ van het Antonius is nog steeds in aanbouw. Momenteel bestaat het team, naast het hoofd Zorglogistiek en Business control, uit twee data-analisten en drie medewerkers vanuit zorglogistiek. Het streven is om op korte termijn ook de kwaliteitsfunctionaris aan het team toe te voegen. “Als je optimale zorg wilt leveren, moeten kwaliteit, capaciteit en financiën in balans zijn.” Vooralsnog heeft het AIC zich geconcentreerd op de medisch specialistische zorg. Eén van de volgende stappen is om een dataverbinding te leggen met de thuiszorgtak van het Antonius. “Als we de thuiszorgcapaciteit goed in beeld hebben, kunnen we zorg

thuis eerder en gerichter organiseren.” Het AIC biedt zoals gezegd ook ondersteuning bij het goed plannen van de inhaalzorg. “We hebben per specialisme exact de soort en hoeveelheid ingrepen in kaart gebracht, plus de vereiste OK-tijd. Door gaten in het OK-programma te dichten en extra OK-capaciteit te genereren, willen we achterstanden zo gericht mogelijk wegwerken”, vertelt Wybren. “Dat is een grote uitdaging, want het reguliere zorgproces loopt ook gewoon door.”

Grote stappen Het uiteindelijk doel is om het AIC te laten doorontwikkelen tot hét control center van de Antonius Zorggroep. De plek waar alle relevante informatie samenkomt, waar verbanden worden gelegd en waar adviezen worden gegeven in een multidisciplinaire setting van experts vanuit Zorglogistiek, Finance, Kwaliteit en HR. Daarnaast moet het AIC het loket worden voor verbetersuggesties. “Dan bespreken we samen hoe we die nieuwe ideeën in het grotere plaatje kunnen passen. De komst van het AIC is tegelijkertijd goed nieuws voor onze patiënten. ‘Door onze kwaliteit, capaciteit en financiële middelen optimaal in te zetten, krijgen onze patiënten snel de juiste zorg en voorkomen we verspilling”, aldus Anne Marjan en Wybren.

Eén ding is duidelijk: het AIC is een blijvertje.

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

TEKST EN FOTO’S SONJA HARKEMA

‘SOSJAAL EN SÛN’ VAN STICHTING SOCIAAL COLLECTIEF

Gelukkig en gezond oud worden door inzicht in je eigen leven Tijdens de corona lockdowns hebben we allemaal een beetje kunnen ervaren hoe het is om eenzaam te zijn. Geen feestjes, geen gezellige bezoekjes en al helemaal geen arm om je heen of een knuffel om te geven. Voor veel ouderen in onze gemeente is dit dagelijkse kost. En dat soms al jarenlang. Terwijl we allemaal zo graag gezond oud willen worden, met mensen om ons heen die je liefhebben en met zinvolle activiteiten.

In Friesland ligt de eenzaamheid onder ouderen boven de 75 jaar rond de 48%. Dat is voor de gemeente Súdwest-Fryslân niet anders. Deze groep wordt snel groter. In 2017 was 12% van onze inwoners 65plus. Als dit zo doorzet is dit cijfer in 2037 meer dan verdubbeld, naar 25%.

HUISBEZOEK Om ouderen te helpen gelukkig en gezond oud te worden, is Stichting Sociaal Collectief samen met de gemeente Súdwest-Fryslân, GGD Fryslân, Sport Fryslân, Cultuur Kwartier Sneek en Bibliotheek Mar en Fean het project ‘Sosjaal en Sûn’ gestart. Inwoners van 75 jaar en ouder die in de regio Wommels, Witmarsum, Bolsward en Makkum wonen, worden uitgenodigd voor een huisbezoek. Tijdens dit bezoek gaan vrijwilligers met de oudere in gesprek over onderwerpen zoals buren, familie, hobby’s, gehoor en zicht en wonen. Het project Sosjaal en Sûn is zo ingericht dat de ouderen gestimuleerd en ondersteund worden om vanuit de eigen behoefte en verlangens contacten te leggen en activiteiten op te pakken, zodat hij of zij gezond ouder kan worden. Tijdens het bezoek wordt er besproken wat voor diegene belangrijk is, waar hij of zij tevreden over is, en wat beter zou kunnen. Als er iets is wat de oudere wil verbeteren, kan de vrijwilliger behulpzaam zijn bij het vinden van een juiste invulling.

PREVENTIEF HUISBEZOEK Eenzaamheid is niet iets wat er zomaar is. Ook wordt het lang niet altijd direct herkend. Vooral als het al jarenlang bestaat, is het veel moeilijker om opnieuw aansluiting te krijgen met andere mensen. Daarom zet Sociaal Collectief in op preventieve huisbezoeken. Want je kunt beter voorkómen dat je eenzaam wordt.

AGGIE VAN DER MEER Een rolmodel voor Sosjaal en Sûn is schijfster Aggie van der Meer, een bekende inwoonster van Bolsward. Met haar 94 jaar is Aggie van der Meer nog heel actief. Ze ziet zichzelf als gezond ondanks de gebreken van minder horen, zien en lopen. Op de vraag wat voor haar de sleutel is tot gelukkig en gezond oud worden, antwoordt ze: “Ritme in de dag houden, gedisciplineerd zijn, actief blijven en vooral ook mensen om je heen hebben die je stimuleren om dingen te blijven doen. Maar ik stap ook zelf op mensen af. Achteroverleunen is er niet bij.”

“De oorzaak van eenzaamheid is bij iedereen anders. Daarom werken de vrijwilligers volgens een specifieke methode”, vertelt Gerda Muller, sociaal werker bij Sociaal Collectief. “We werken met het gespreksinstrument LAVA. Dit gespreksinstrument zorgt ervoor dat iemand inzicht krijgt in zijn eigen leven. Onlangs zijn een aantal proefgesprekken uitgevoerd. Vrijwilligers ervaren het werken met deze methode als hartverwarmend, want het instrument biedt alle ruimte voor een goed gesprek. Op deze manier kan er oprecht naar de inwoner worden geluisterd. Iets wat voor onze vrijwilligers een mooie ervaring is, maar natuurlijk vooral voor de inwoner. Zij waarderen deze momenten van volledige aandacht ontzettend.” Met iets nieuws beginnen brengt altijd de nodige spanning met zich mee. Toch kijken de vrijwilligers er vooral naar uit om met het project te starten. Gerda Muller: “Alle vrijwilligers zijn ontzettend enthousiast over de werkwijze van dit project, en zien ook de meerwaarde ervan in. Het mooie van deze methode is dat het de mensen echt aan het denken zet, waarbij ze vervolgens - na het gesprek - zelf aan de slag moeten. Door hen te laten ervaren dat ze zelf dingen in beweging kunnen zetten willen we hen op de langere termijn inspireren.”

Twee soorten

van eenzaamheid Eenzaamheid is een persoonlijk gevoel. Het geeft aan dat iemand bepaalde sociale relaties mist of dat de relaties niet voldoen aan iemands behoeften. Daarbij kennen we twee verschillende soorten eenzaamheid: emotionele eenzaamheid en sociale eenzaamheid. Emotionele eenzaamheid ontstaat bij een sterk gemis aan iemand bij wie je je verhaal kwijt kunt. Bijvoorbeeld het gemis van een emotioneel hechte band met een partner, familielid of goede vriend of vriendin. Sociale eenzaamheid betekent dat waardevolle relaties met een bredere groep mensen om je heen gemist wordt. Denk aan kennissen, buren en mensen met dezelfde interesses. Ken je iemand die zich eenzaam voelt? Maak een praatje. Een klein gebaar geeft vaak al een groot resultaat. Nodig iemand uit voor een kopje koffie of ga zelf op bezoek. Doe samen een klusje in huis en voer een gesprek; dat kan overal over gaan. En heel belangrijk: luister. Voor meer informatie over het project kun je contact opnemen met Gerda Muller (g.muller@ sociaalcollectiefswf.nl / (06-2571 7156) of met Margriet Groenveld (m.groenveld@ sociaalcollectiefswf.nl / (06- 1177 7930). Of bezoek de website www.stichtingsociaalcollectief.nl/sosjaal-en-sun.

NUMMER 11 • 2021

MET PLEZIER WERKEN IN DE OUDERENZORG

Baudina van Steinvoorn (41) uit Franeker is al bijna 12,5 jaar werkzaam als zorgkundige in woonzorgcentrum Bonifatiushuis in Sneek, een locatie van ouderenzorgorganisatie Patyna. Ze geniet volop van haar baan in de ouderenzorg. “Ik ga elke dag met een goed gevoel naar huis, omdat ik dan weer iets heb betekend voor een ander.”

Alleenstaande moeder Een medewerkster van de GAMMA bouwmarkt in Sneek staat al te wachten bĳ binnenkomst. Eenmaal in het kantoor volgt een warm welkom door Dafina Ibishi en haar leidinggevende Jan Poortman (Bouwmarkt manager). Een breed lachende Dafina, en Jan natuurlĳk. Dafina werkt als caissière bĳ de GAMMA. Met hulp van Pastiel heeft ze een contract gekregen. Maar hoe ging dat nu eigenlĳk van start? Liefde bracht haar naar Nederland

Dafina (32 jaar) is opgegroeid in Kosovo (voormalig Joegoslavië) met haar ouders, broers en zus waar zĳ een gelukkige jeugd heeft. Zĳ doet een studie voor Fysiotherapeute als ze, via familie in Kosovo, haar vriend leert kennen. Hĳ woont al in Nederland en in 2010, als ze 19 jaar is, komt zĳ ook naar Nederland. Ze werkt met veel plezier in het autobedrĳf van haar vriend waar ze alle werkzaamheden verricht, op het verkopen van auto’s na. Inmiddels is ze ook moeder van twee dochtertjes. Dan loopt haar relatie stuk, waardoor ze ook haar baan verliest. Dafina: ‘Ik wist niet wat ik moest doen’. Haar werkervaring vindt ze moeilĳk te vertalen naar een andere baan. Daarnaast heeft ze nog moeite met de Nederlandse taal. Via haar Casusregisseur Mina Ouhella van de gemeente Súdwest-Fryslân wordt ze aangemeld bĳ Pastiel. Hoewel haar jongste kind nog niet naar de basisschool gaat wilde ze absoluut niet thuis zitten. ‘Ik wil werken!’ aldus Dafina.

“

Ik wil werken

Werk

Juist dan krĳgt ze een harde klap te verwerken. Haar vader overlĳdt volkomen onverwacht. ‘Daar heb ik het de eerste drie maanden heel erg moeilĳk mee gehad,’ vertelt Daﬁna.

Ze zet, in overleg met haar inmiddels toegewezen Pastiel-jobcoach Carolien de Jong, haar traject even stil. Maar na drie maanden wil ze actie! En dan gooit de lockdown roet in het eten. Als de lockdown voorbĳ is gaat ze wederom in de actie modus, samen met haar Pastieljobcoach. Carolien regelt samen met haar een proefplaatsing bĳ de GAMMA. Dit resulteert uiteindelĳk in een contract bĳ de GAMMA voor 3 tot 12 uur per week, een geweldig begin!

Naar haar zin

Dafina heeft het ontzettend naar haar zin bĳ de GAMMA. Dafina: ‘Die eerste dag voelde ik mĳ meteen thuis’. Ze wil graag meer uren werken. Na een evaluatie met haar leidinggevende Jan, heeft ze een contract gekregen voor zeven maanden. Jan: ‘Dafina functioneert goed, vooral haar enthousiasme spreekt mensen aan’. Er kunnen op dit moment niet meer uren geboden worden, maar er zĳn zeker kansen. Vanwege het feit dat zĳ een alleenstaande moeder is kan Dafina voornamelĳk alleen onder schooltĳden werken. Opvang is inmiddels geregeld. En met hulp van Pastiel zĳn er aanvragen ingediend voor tegemoetkoming in de kosten voor kinderopvang. De toekomst is weer vol mogelĳkheden! Dafina straalt enorme positiviteit en enthousiasme uit en heeft een nieuwe start gemaakt. Pastiel heeft daar een handje bĳ geholpen, evenals de gemeente SúdwestFryslân én de GAMMA!

Baudina van Steinvoort en haar paard Fenna stelen de show op Dierendag

Baudina heeft haar hele leven al in de zorgsector gewerkt. Op dit moment werkt ze 28 uren in de week. “Ik ben als zorgkundige de verbindende factor tussen de cliënt, de familie, de verpleegkundige en behandelaren.” Baudina wist vroeger niet dat ze in de zorg wilde gaan werken. “Ik vond het erg lastig om een keuze te maken in wat ik wilde worden. Uiteindelijk heb ik voor de zorg gekozen omdat mijn hart ligt bij het verzorgen en het helpen van mensen. Het is heel dankbaar werk, het geeft mij erg veel voldoening. Ik ga elke dag met een goed gevoel naar huis, omdat ik dan weer iets heb betekend voor een ander. De leuke kanten van mijn beroep zijn dat je iemand kan helpen en iemand blij kan maken. Het contact met de mensen en iets betekenen voor een ander geeft mij veel voldoening. Dit zorgt er mede voor dat ik elke dag met veel plezier naar mijn werk ga. Ik krijg ook steeds een hechtere band met mijn cliënten, omdat ik ze elke dag verzorg. Dit is heel bijzonder.” Niet alleen Baudina zorgt voor leuke dagen, ook haar paard Fenna steelt af en toe de show bij de bewoners. “Eén van mijn mooiste ervaringen is dat ik samen met mijn paard Fenna voor een onvergetelijke dag voor de bewoners heb gezorgd.” Baudina geeft aan dat dit idee niet zomaar uit de lucht kwam vallen. Ze zag hoe de mensen reageren op dieren en kwam op het idee om haar paard mee te nemen naar haar werk. Dit gebeurde ter gelegenheid van Dierendag. Omdat het zo’n geslaagde

“De combinatie van mijn werk en mijn passie is geweldig!” actie was, hebben Baudina en Fenna het Bonifatiushuis inmiddels al drie keer bezocht. Tijdens het laatste bezoek mocht ze het allemaal op haar eigen manier doen. Er was muziek aanwezig en de bewoners mochten dichterbij Fenna komen. “De bewoners vonden het geweldig, een aantal bewoners hebben Fenna nog geaaid, geknuffeld en zelfs kusjes gegeven. Sommige bewoners vonden het spannend, maar Fenna trok ze over de streep om dichterbij te komen. Dat ik zoiets samen met mijn paard, wat natuurlijk mijn alles is, mag doen, is een bijzondere ervaring. De combinatie van mijn werk en mijn passie is geweldig! De mensen vergeten op dat moment alles om zich heen, ze komen echt even in een andere wereld. Dat ik dat voor ze kan doen, geeft mij een heel goed gevoel.” Baudina vindt het erg bijzonder dat ze met zo’n kleine bijdrage voor een onvergetelijke dag kan zorgen. “Dus mochten andere verzorgingshuizen hier ook interesse in hebben, dan mogen ze mij altijd benaderen!”, besluit ze.

Zorgmedewerkers gezocht Wil jij net zoals Baudina in de ouderenzorg werken? Grijp dan je kans want Patyna is op zoek naar betrokken en enthousiaste collega’s! Kijk voor meer informatie op onze website: www.werkenbijpatyna.nl Patyna biedt zorg, welzijn en wonen aan ouderen in Friesland. De zorg vindt plaats op één van onze ruim 25 locaties en bij ouderen thuis.

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

Bijdrage van Univé Sneek

BRANDED CONTENT

BELEEFSESSIES OVER DE DOOD EN ALLES WAT DAARMEE TE MAKEN HEEFT

“TIJDENS DEZE INTERACTIEVE AVOND MAG JE ALLES VRAGEN, NIETS IS GEK OF OVER THE TOP!” geld en besloten”, zegt Kiki Bremer van Univé Sneek. Zij is vanuit haar rol als adviseur de initiatiefnemer van de beleefsessies en heeft Alex de Boer van Uitvaarverzorging De Boer bereid gevonden mee te werken. Hij stelt zijn uitvaartcentrum vier avonden open voor belangstellenden.

Bijna alles is mogelijk op het gebied van begrafenissen, crematies en uitvaart, maar veel mensen weten dat nog niet. Wil je een kist met poezenpoot-afdrukken erop of één in stijl van je favoriete voetbalclub, een borrel in plaats van koffie, hip hop muziek of iets anders in jouw persoonlijke stijl?

OOK UITVAARTONDERNEMER STAAT OPEN VOOR NIEUWE IDEEËN “Als er vanuit de beleefsessies nieuwe ideeën naar voren komen, kunnen wij deze meenemen in de uitvaartzorg om op passende manieren te kunnen blijven faciliteren”, aldus Alex. “De dood hoort bij het leven, het afscheid ook. Dan kun je er maar het beste open en eerlijk over zijn.”

Univé Sneek geeft jou, in samenwerking met Uitvaartcentrum & Crematorium Sneek, de unieke mogelijkheid om een kijkje te nemen achter de schermen wanneer iemand komt te overlijden. Na deze interactieve avond ben je op de hoogte van wat je tijdens je leven al kunt regelen voor een onvergetelijk afscheid. Én weet je misschien ook een beeld te vormen van jouw wensen. Of die van je naasten. Meld je vandaag nog aan voor een gratis beleefsessie!

Anno 2021 gaan we al anders met de dood om dan vroeger. Het wordt steeds meer een onderdeel van het leven waar dit eerder, vanuit de gedachte van respect voor de overledene, werd gescheiden. “Kinderen spelen nu met lego in dezelfde kamer als waar hun overleden opa ligt. Dat was vroeger ondenkbaar. Ook de muziekkeuze is een groot verschil met vroeger”, vertelt Alex die inmiddels zo’n 35 jaar ervaring heeft in het vak.

REGIE OVER JE EIGEN UITVAART EN DE WENSEN VAN JE NAASTEN KENNEN De sessies zijn gericht op jongeren tussen de 18 en 30 jaar, en daarnaast ook voor een ieder ander die geïnteresseerd is. Vooral onder jong volwassenen lijkt er nog veel onwetendheid over de mogelijkheden bij een uitvaart en wie verantwoordelijk is voor de kosten. Logisch, want op die leeftijd lijkt het afscheid nog heel ver weg. Maar wat als je de uitvaart moet regelen voor een naaste en je niet weet hoe diegene het had gewild? Of wanneer er onvoldoende geld is om een gepast afscheid te betalen?

STEL DE VRAGEN DIE JE NOOIT HEBT KUNNEN STELLEN In het Crematorium Sneek ga je in real life ervaren wat er achter de schermen voorafgaand en tijdens een uitvaart allemaal gebeurt. Tijdens de rondleiding mag je alles vragen. Geen vraag is te gek, ‘over the top’ of te extreem. Van begraven worden in een tweedehands kist en welke kist het meest milieuvriendelijk is tot hoe er met het lichaam van de overledene wordt

UNIEKE KANS OM ALLES TE ZIEN WAT JE NORMAAL NIET ZIET

Initiatiefnemer Kiki Bremer van Univé Sneek met Alex de Boer van uitvaartverzorging De Boer, heten je welkom op de beleefsessie.

omgegaan en wat de kosten zijn van een crematie of begrafenis. Op al jouw vragen krijg je antwoord. Wist je bijvoorbeeld dat je de volgorde van activiteiten tijdens een begrafenis zelf kan bepalen? Dit is een persoonlijke keuze van de overledene of de nabestaande(n). Condoleren voorafgaand aan de dienst, dan de dienst en daarna nog even nazitten of een andere volgorde? Het kan allemaal. Ook het tijdsbestek waarin de uitvaart plaatsvindt kun je zelf bepalen. Geen strakke tijdsplanning, maar een afscheid op maat.

WIE BETAALT DE UITVAART EIGENLIJK? Een goede vraag. We merken dat er op dit punt nog regelmatig verrassingen zijn over de hoogte van de kosten en wie deze kosten betaalt. Tijdens de beleefsessie informeren we jou ook over de financiële kant en de verschillende oplossingen om een uitvaart te financieren. Het geeft je inzicht in wat je zelf kan regelen en welke mogelijkheden er zijn wanneer een nabestaande niets geregeld heeft. “Als er niks is geregeld kan het jou als nabestaande, of jouw eigen nabestaanden, overvallen. In de vier of vijf dagen tussen overlijden en de uitvaart moet veel worden gere-

Univé nodigt jou van harte uit om tijdens deze avond op een laagdrempelige manier en ‘out of the box’ al je vragen te stellen die je hebt. “Daarmee hopen we dat jij ook in je eigen omgeving de dood makkelijker bespreekbaar kan maken. Met je familie, partner, kinderen, vrienden. Want hoewel een afscheid verdrietig is, mag er ook gelachen worden.”

Nieuwsgierig geworden of jouw wensen uitvoerbaar zijn? Of heb je nog geen idee hoe je je eigen afscheid voor je ziet? Onze beleefsessies geven je inzicht. Ga naar naar de website: unive.nl/uitvaartsneek en meld je gratis aan voor één van de vier avonden. Na afloop is er gelegenheid voor een drankje en een hapje. En nee, dat is geen cake!

Scan de QR-code om je gratis aan te melden!

CULTUUR

NUMMER 11 • 2021

&UITGAAN

PROGRAMMA NOVEMBER TÜÖTTENZAAL

DO. 11-11

Checkpoint Vetter dan ooit Sven Ratzke, Ellen Pieters, Esmée Dekker e.v.a. Rocky Horror Show

VR. 12-11

Nienke Plas Van de hak UITVERKOCHT op de tak

DO. 28-10

Simone Kleinsma Verder

ZO. 14-11

Big Band Cue Voor de laatste keer o.l.v. Willem Aukema

DI. 16-11

Veldhuis & Kemper Hou dat vast TRY-OUT

WO. 17-11

Daniel Boissevain De Schuldige

VR. 19-11

Imagine The John Lennon Songbook

ZA. 20-11 ZO. 21-11

Atrium dansvoorstellingen Get up! Get together

VR. 5-11

Inge van Calkar + Delore

ZA. 6-11

Junkyard Dogs + Bildstar

ZO. 7-11

Foto: Carli Hermès

ZA. 6-11

Noordpoolorkest met o.a. Elske DeWall James Bond

VELDHUIS & KEMPER

2+ Muziek maken met Dirk Scheele

DI. 9-11

Rock ‘n Roll in Friesland 1960-1999 Boekpresentatie TOEGANG OP UITNODIGING

VR. 12-11

Band of Friends

ZA. 13-11

¡Pendejo! + TankZilla + The Ballet Bombs

ZO. 14-11

John Coghlan’s Quo

VR. 19-11

Frissa: ADF Samski + Quinny

ZA. 20-11

Rick de Leeuw & Band

VR. 26-11

Phill Gates + All Stars Blues Band

ZA. 27-11

Church of Cash

ZO. 28-11

Montis, Goudsmit & Directie LOCATIE: LEWINSKI

Foto: Roy Beusker & Dennis Veldman

VR. 5-11

BOLWERKZAAL

NIENKE PLAS

THEATERSNEEK.NL

NOORDERKERKZAAL

SIMONE KLEINSMA

ZA. 27-11

Friscana III met Gurbe Douwstra, Marcel Smit en Pieter Wilkens The Originals

ZO. 28-11

Topzondag Stedelijk Muziekkorps met Edith Bakker

RICK DE LEEUW

HETBOLWERK.NL

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

AMARINS TJALSMA (16)

“ZO FIJN DAT IK MIJN PASSIE KAN LATEN ZIEN” FOTO: JANNE VAN DER VEGT

Meer dan 300 dansleerlingen doen zaterdag 20 en zondag 21 november mee aan de Atrium Dansvoorstellingen in Theater Sneek. Uiteenlopende stijlen en leeftijden zijn verdeeld over vier voorstellingen. Elk programma is gevarieerd en verschillend ten opzichte van de andere drie. Amarins Tjalsma uit Sneek treedt in alle shows op.

Amarins Tjalsma danst al elf jaar. Het begon met ADV, algemene dansante vorming, bij Niels van der Wal. Daarna stroomde ze door naar de talentklassen en de selectiegroepen. Het 16-jarige danstalent zit bij de selectiegroepen klassiek ballet en jazz. “Dansen is mijn grote passie. Ik word er vrolijk van, kan mijn emoties erin kwijt en voel me vrij”, zegt Amarins. De voorbereidingen op de Dansvoorstellingen zijn in volle gang. “In de afgelopen twee maanden kwam er in de les steeds een stukje van de choreografie bij. Nu alles perfectioneren is het allerleukste.”

Jacqueline Veldhuis met leerlingen

DANSVOORSTELLINGEN Kunstencentrum Atrium organiseert eens in de twee jaar de Dansvoorstellingen. Amarins: “Ik heb aan vijf of zes meegedaan. De eerste keer vond ik heel indrukwekkend, maar nooit was het eng. Natuurlijk ben je wel zenuwachtig, maar op het podium is dat in één keer weg.”

RICK DE LEEUW

IN HET BOLWERK ZATERDAG 20 NOVEMBER

Amarins Tjalsma

THEMA SAMENWERKEN In de Dansvoorstellingen met de titel ‘Get Up! Get together’ is samenwerken het thema. “Zo doet ook een aantal niet-dansers van

Kaarten voor de Atrium Dansvoorstellingen zijn te bestellen via theatersneek.nl.

het kunstencentrum mee”, vertelt Jacqueline Veldhuis, coördinator van de dansafdeling. “Bij sommige choreografieën wordt bijvoorbeeld fotografie en livemuziek verwerkt.” De Dansvoorstellingen zijn belangrijk voor de ontwikkeling van Amarins en alle andere dansers, vindt Jacqueline. “Het motiveert en zorgt voor een gezonde spanning. Samen naar iets toewerken is ook goed voor het groepsgevoel.”

Het hele jaar kan bij de dansafdeling een proefles worden gevolgd. Kijk daarvoor op kunstencentrumatrium.nl.

MUSICAL ROCKY HORROR SHOW IN THEATER SNEEK

Gratis ‘Horror Cocktail’ na afloop Rocky Horror Show in Theater Sneek De Rocky Horror Show, donderdag 11 november te zien in Theater Sneek, is een ‘rock ‘n’ roll rollercoaster met seks en aliens. De musical laat bezoekers in vervoering, verwarring en happend naar adem achter. Sven Ratzke is de waanzinnige wetenschapper dr. Frank-N-Furter. “De Rocky Horror Show is heerlijk over the top, maar met een scherp randje.”

In de jaren negentig was Rick de Leeuw met zijn Tröckener Kecks toonaangevend voor de Nederlandstalige rockmuziek. Rick de Leeuw baande een weg voor groepen als Van Dik Hout en Bløf. Op zijn laatste album ‘Zonder Omweg’ staan elf nummers over heimwee, seks, wreedheid en verlangen. Soms duister, dan weer uitbundig, altijd intens. Robuust en poëtisch en bij vlagen vilein. In Het Bolwerk brengt De Leeuw met zijn band diverse hoogtepunten uit zijn rijke repertoire. ZATERDAG 20 NOVEMBER // AANVANG: 21.00 UUR // 21 EURO (VVK 18,50 EURO)

Wereldwijd groeide de Rocky Horror Show de afgelopen vijf decennia uit tot een hit. Sven Ratzke: “Het publiek komt uitgedost in de kleding van zijn favoriete personages, kent de teksten letterlijk en brult de liedjes mee.” De argeloze bezoeker zal zich echter meer dan eens afvragen in welke open inrichting hij is beland. Dat is juist de bedoeling. De Rocky Horror Show spot provocerend met de wetten van de traditionele musical. Een spektakelstuk dat overweldigt, de zaal bij de strot pakt en meesleurt in een bizar muzikaal avontuur. Sven Ratzke: “De Rocky Horror Show heeft de naam een typische ‘cult-musical’ te zijn. Soms vang je ook de kreet

‘camp‘ op. Dat mag zo zijn, in Duitsland en Nederland komen hele gezinnen naar het theater. Het is evengoed een familiemusical, want er valt zoveel te zien en te beleven. Juist al die maffe, bizarre en fantasierijke aspecten maken deze voorstelling zo anders dan andere.”

Knip deze bon uit en neem hem mee naar het Theater Sneek.

GRORACOTCIKS TAIL

HORR AAN HET BUFFET

MUSICAL ROCKY HORROR SHOW THEATER SNEEK // DO 11 NOV – 20.15 UUR // € 41,50 // THEATER SNEEK // THEATERSNEEK.NLWWW.THEATERSNEEK.NL

MARC FORNO

Ontvang na afloop van de Rocky Horror Show tegen inlevering van deze bon een gratis Horror Cocktail aan het buffet.

bolsward-ijsselmeerkust

EEN ROUTE VAN ELF KILOMETER DOOR NATUURGEBIED KOP BLOKSLEAT

WANDELRONDJE MET VEER Even ‘oerstekke’ met een pontje. Tot voor kort kon dit in het najaar en de winter bijna niet. Maar omdat Zuidwest-Friesland het hele jaar mooi is, gaan dit jaar drie pontjes extra lang doorvaren. In november en december in de weekenden en elke dag in de kerstvakantie in december (m.u.v. feestdagen). VVV Waterland van Friesland heeft daarom een pontjesroutes samengesteld voor het najaar en de winter. Met de leukste adresjes om onderweg op te warmen. GrootBolswardIJsselmeerkust gaat op pad om de pontjesroutes in het najaar en de winter te verkennen. Zoals deze mooie Kop Bloksleat route. Voordat je onder een dekentje bij de haard kruipt, eerst naar buiten! Maak een mooie wandeling door het waterrijke natuurgebied ‘Kop Bloksleat’ tussen Sneek en Joure. Onderweg steek je tweemaal het water over met veerpontje Rufus. Op deze elf kilometer lange route ga je genieten van de wind in je haren, de wuivende rietkragen, de gakkende ganzen in v-formatie en de klamme geur van natte bladeren. Of tref je net een windstille nazomerdag? Het maakt eigenlijk niet uit; de Blokslootpolder is mooi in al z’n gedaanten.

OM HET ZANDGAT Je start op de parkeerplaats bij de Swettepoel, een plas ontstaan door zandafgravingen. Meteen na het verlaten van de parkeerplaats moet je kiezen: ga je op het schelpenpaadje links of rechts? De keuze is aan jou: beide keren wandel je tussen de beschutting van de bosjes en kom je uit op hetzelfde punt. Aan het einde van het pad ga je rechtsaf door het klaphekje en wandel je langs het water in noordelijke richting naar knooppunt 14. Sluit het hek goed achter je, want de ondernemende schapen van boer Sjoerd lopen hier ook op het dijkje.

Koffie bij Rufus.

Puollen verbindt. Ter hoogte van zeilboerderij Rufus aan het Water brengt een veerpont je naar de overkant. Fietsers en wandelaars gaan voor een euro mee aan boord. Eenmaal aan de overkant kun je bij de horecagelegenheid terecht voor een echte Douwe Egberts koffie uit Joure, met appeltaart uiteraard. Het café is ook in de herfst en winter iedere dag open en in de weekenden kun je chef Nanne in zijn stoere buitenkeuken zien koken.

NOARDER ALDE WEI Je wandelt nu langs de Noarder Alde Wei. Dit is geen weg, maar een brede vaart die de Langwarder Wielen met de Goingarypster

TUSSEN WEILANDEN EN WATER Na een pitstop wandel je verder naar knooppunt 15. Bij de boerderij ga je rechtsaf en vanaf dan wandel je langs de Bloksloot. Bij knooppunt 16 ga je rechtsaf naar 17 en dan begint de prachtige wandeling door natuurgebied Kop Bloksleat van Staatsbosbeheer. Er staan informatieborden in het gebied over de ontstaansgeschiedenis, de planten en dieren die hier wonen. Je slentert kilometers langs de oevers van de Noarder Alde Wei, Gudzekop en vervolgens de Langsturtepoel. Je komt een aantal bankjes tegen, waar je kunt gaan zitten om wat uit te rusten.

Het grootste deel van deze route is trouwens onverhard, dus trek laarzen aan bij natte omstandigheden! Kinderwagens en rolstoelen zijn op dit deel van de route niet ideaal om mee te nemen.

UITKIJKPUNT Na het passeren van knooppunt 18 stuit je al snel op het uitkijkpunt van dit natuurgebied aan de Goaiïngarypster Puollen. Vergeet je niet je verrekijker mee te nemen? In de wintermaanden als er weinig begroeiing is - heb je de hele route goed zicht op het water. Maar vanaf het uitkijkpunt kun je ook in de nazomer goed vogels spotten. In oktober arriveren de trekkende ganzen weer in Friesland. Hier vinden ze voldoende voedsel in de graslanden en ’s nachts kunnen ze veilig slapen op het water.

Goed aangegeven wandelroute.

De grauwe gans is een vogelsoort die overigens zo enthousiast is over Friesland, dat die hier nu het hele jaar te zien is. In het vroege voorjaar kun je in de Blokslootpolder ook weer weidevogels in actie zien. Omdat de vogels hier allemaal voor hun rust komen, zijn honden in dit natuurgebied niet toegestaan, ook niet aangelijnd.

ROUTEKAART Bekijk de routekaart online en download ‘m in Google Maps. Scan de QR code!

NUMMER 11 • 2021

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

TEKST WIEPKJE HOEKSTRA // FOTO'S THOMASVAER FOTOGRAFIE (VVV WATERLAND VAN FRIESLAND), RUFUS AAN HET WATER EN WIEPKJE HOEKSTRA

RPONTJE RUFUS KORTERE RONDJES Rondje Swettepoel (5 kilometer) Wil je dit pontje-wandelrondje inkorten? Sla dan de wandeling door het natuurgebied over. Wandel van de Swettepoel naar het pontje, steek het water over, neem een pauze bij Rufus en ga meteen weer terug met de pont. Dan wandel je in totaal vijf kilometer; ideaal voor gezinnen met kinderen of voor een wandeling met de hond, want rondom de Swettepoel mogen honden namelijk loslopen.

Rondje Kop Bloksleat (6 kilometer)

Natuurlijk kun je ook kiezen voor de andere mogelijkheid: parkeer bij Rufus aan het Water en maak de wandeling door natuurgebied Kop Bloksleat, totaal zes kilometer, maar dan zonder pontjes onderweg...

Centrum Joure

Wandelen door weer en wind maakt dat je trek krijgt. Na afloop van de wandeling kun je in het gezellige centrum van het nabijgelegen Joure uitgebreid lunchen of dineren in een aangenaam restaurant. TIP! Maak er een cultureel uitje van en breng een bezoek aan Museum Joure. Hier kom je alles te weten over de bakermat van Douwe Egberts koffie en de Jouster klokkenmakerijen. Dit museum is gevestigd in een prachtig historisch pand midden in Joure en beschikt over een ouderwetse museumwinkel en sfeervol museumcafé, een aanrader! Lees meer over Joure op: www.waterlandvanfriesland.nl/joure

Ontdek de andere routes met pontjes die nog in het najaar en de winter varen op www.waterlandvanfriesland.nl/pontjes

‘

agenda vrijdag 5 november

vrijdag 12 november

zondag 14 november

za. 20 en zo. 21 november

SNEEK MUZIEK 25 jaar titelsongs door 42-koppig orkest en solisten Jim van der Zee en Elske DeWall.

SNEEK MUZIEK Een grote energieke band met een divers Nederlandstalig repertoire.

BALK MUZIEK De mooiste Nederlandstalige liedjes over alle facetten van het leven.

SNEEK DANS Atrium dansvoorstelling over samenzijn na zo’n lange tijd van afstand houden.

noordpoolorkest

halverwege

WWW.LEWINSKI.NL

WWW.THEATERSNEEK.NL

winterfair

WORKUM MARKT Gezellige fair in een sfeervol verlicht centrum. WWW.WORKUM.NL

zaterdag 6 november

sneeker dweildag SNEEK MUZIEK

zaterdag 13 november

britta maria

WWW.PODIUMGORTER.NL

big band cue

sinterklaasintocht

SNEEK MUZIEK

Intocht van Sinterklaas en z’n pieten in het centrum van Sneek.

Big Band Cue voor de laatste keer o.l.v. Willem Aukema met een speciaal door hem samengesteld programma.

WWW.SNEEK.NL

WWW.THEATERSNEEK.NL

SNEEK VARIA

orgelconcert JOURE MUZIEK

maandag 15 november

op het podium

Dweilkapellen uit heel Nederland strijden om de hoogste eer en de mooiste prijzen.

Torenfeest met orgelconcert ter ere van de herplaatsing van de spits van de Jouster Toer.

WWW.SNEEKERDWEILDAG.NL

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/

SNEEK MUZIEK Lekker dineren met als bonus mooie klanken van singer-songwriter Jeremy Johnson.

junkyard dogs

ORGELCONCERT

WWW.LEWINSKI.NL

SNEEK MUZIEK

simone kleinsma SNEEK THEATER

Swingende avond met veel afwisseling in muziekstijlen, met een flinke dosis 70/80-Rock.

Voorstelling ‘Verder’ over haar persoonlijke verhaal om alleen verder te moeten gaan.

WWW.HETBOLWERK.NL

WWW.THEATERSNEEK.NL

zondag 7 november

za. 13 en zo. 14 november

BALK THEATER

LANGWEER SPORTEVENEMENT

bottema & louwes

cold race

Voorstelling ‘De Grize oer de Grouwe’ met duivelse volksverhalen en mooie muziek.

Afsluiting van het zeilseizoen met wedstrijden in een Polyvalk.

WWW.PODIUMGORTER.NL

zondag 14 november

donderdag 11 november

WWW.LANGWEERCOLDRACE.ORG

mozart

woensdag 17 november

daniel boissevain

SNEEK THEATER Bloedstollende theatertriller ‘De Schuldige’ met Daniel Boissevain in de hoofdrol.

get up!

WWW.THEATERSNEEK.NL

hsfcon

SNEEK CONVENTIE De nieuwe jaarlijkse Science Fiction, Fantasy en Horror conventie. WWW.HSFCON.NL

maandag 22 november

lotte velvet BALK CABARET

Voorstelling ‘Ondergrond’ met mogelijkheid tot diner vooraf bij Badmeester Keimpe. WWW.THEATERAANHETWATER.NL

vrijdag 26 november

verhalenavond FRIESLAND CULTUUR

Luister naar verhalen, verteld in huiskamers, musea, bedrijven en op meer locaties. WWW.VERHALENAVOND.NL

WWW.THEATERSNEEK.NL

donderdag 18 november

annegreet van bergen

BALK LEZING Over de verschillen tussen het leven in de jaren vijftig en nu.

zaterdag 27 november

concordia & iris kroes JOURE MUZIEK

Een spetterende muzikale avond met een grote variatie in muziek. WWW.CONCORDIA-JOURE.NL

WWW.NUTGAASTERLAN-SLEAT.NL

zaterdag 20 november

zondag 28 november

open molendag

rocky horror show

BOLSWARD MUZIEK

Cultmusical vol onweerstaanbare rockmuziek.

Oratorium Vereniging Bolsward, Promenade Orkest en 4 solisten met Ave Verum en het Requiem van Mozart.

Swingen met de Rock&Roll en Sixties band van Nederland.

SUDWEST-FRYSLÂN OPEN DAG Molens in de gemeente SúdwestFryslân zijn in bedrijf en open voor publiek.

WWW.THEATERSNEEK.NL

WWW.CULTUREELPODIUMMAKKUM.NL

WWW.MOLENSTICHTINGSWF.NL

SNEEK MUSICAL

deropút

hayfever MAKKUM MUZIEK

Waterland van Friesland is de naam voor de toeristische regio Zuidwest Friesland. VVV Waterland van Friesland geeft hier tips om eropuit te gaan. Meer uitjes? Kijk voor de volledige agenda op: WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/EVENEMENTENKALENDERR

Inspiratie

FOTO: THOMASVAER FOTOGRAFIE

Yn spiraasje

OERSTEKKE MET PONTJE DROECH OER DE FEART

winterfair workum

HSFCON

Even ‘oerstekke’ met een pontje. Tot voor kort was dit in het najaar en in de winter niet mogelijk. Maar omdat Waterland van Friesland het hele jaar mooi is, varen drie pontjes dit jaar extra lang door. In oktober, november en december in de weekenden, en elke dag in de eerste week van de kerstvakantie (m.u.v. feestdagen) kun je met deze pontjes oversteken. VVV Waterland van Friesland heeft daarom pontjesroutes voor wandelen en fietsen samengesteld voor de herfst en winter. Met de leukste adresjes om onderweg op te warmen.

Op vrijdag 5 november wordt er van 15:00-20:30 uur in Workum voor de 10e maal een gezellige winterfair georganiseerd. Een markt in het sfeervol verlichte centrum met historische schepen in de haven. Je vindt er bijna 100 stands met lifestyle, decoratie, kleding en kunst. Daarnaast is er muziek, zijn er theatrale acts, kun je op De Merk terecht op een foodtruckterras en zijn de winkels geopend. Ook voor kinderen is er genoeg te doen. Kortom, een verrassende markt in winterse sferen met vertier voor iedereen.

Liefhebbers van Science Fiction, Fantasy en Horror kunnen hun hart ophalen tijdens deze nieuwe jaarlijkse HSF conventie in Sneek. Deze conventie op zaterdag 20 en zondag 21 november in het Van der Valk Hotel brengt een weekend vol panels en lezingen over alles wat deze genres te bieden hebben. Ook zijn er een groot aantal stands, worden er workshops georganiseerd en is er alle tijd en ruimte voor ontmoetingen met andere fans. Eregasten Rochita Loenen-Ruiz en Peter Schaap houden elk een eregastspeech.

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ PONTJES

WWW.WORKUM.NL

WWW.HSFCON.NL

noflik Aangenaam

FOTO: JANNEKE VELLINGA

Pontjes varen door

GENIET VAN 20 VERSCHILLENDE CHOCOLADEMELK SMAKEN BIJ MARGJE24

Chocolademelksalons

Verhalenavond

Met de koudere maanden in het verschiet zijn de ijssalons van Margje24 in Workum, Sneek en Leeuwarden omgetoverd tot Chocolademelksalons. In deze Chocolademelksalons heb je maar liefst de keuze uit 20 soorten chocolademelk, gemaakt van eigen melk van Margje24. Kom jij alle smaken proeven? De saloon in Workum is elk weekend geopend en in de salons in Sneek en Leeuwarden staan ze (bijna) dagelijks voor je klaar. Natuurlijk vind je er ook heerlijke ijstaarten, ijslolly’s en verschillende smaken ijs in literbakken.

Op vrijdagavond 26 november worden er overal in Friesland verhalen verteld: in huiskamers, musea, cafés, kerken en meer locaties. Op sommige locaties kun je zelfs luisteren naar meerdere verhalen, ten gehore gebracht door verschillende verhalenvertellers. Zoals in het Kazemattenmuseum in Kornwerderzand, Museum en Werkplaats Houtstad IJlst en in en rondom het kerkje van Sandfirden. Kom luisteren en hoor meer over de Hongerwinter, een IJlster moord of een Hollander in Fryslân.

WWW.MARGJE24.NL

WWW.VERHALENAVOND.NL

ook jouw

evenement hier? Plaats jouw evenement gratis in onze evenementenkalender. Je kunt je evenement aanmelden op onze website. WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ EVENEMENT

Open dag MBO

Doedag en Open avond

23 november 2021 15.00 - 20.30 uur

24 november 2021

www.aeresmbo.nl/sneek

www.aeresvmbo.nl/sneek

Ga naar onze website voor meer informatie.

Op onze website vind je meer informatie en kun je je aanmelden.

Harste 2, 8602 JX Sneek

Verhuizen is het einde van een fase. En het begin van een nieuwe. Daarom wilt u dat dat op rolletjes verloopt. Dat kan met Hoekstra, Erkende Verhuizers® uit Sneek. Met verhuizers die niet alleen zorgvuldig inpakken en uitpakken. Maar ook doorpakken. Zo zijn uw verhuizing én uw spullen letterlijk in goede handen

Verhuizen zonder zorgen. Hoe? Hoekstra. hoekstrasneek.nl/verhuizingen (of scan de QR-code)

SPORT TRUDIE OTTER

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

TEKST EN BEELD YNTE DRAGT

EEN BEZIGE BIJ OP SCHAATSEN

Moeiteloos dreunt Trudie Otter-Kars uit Abbega alle anekdotes en jaartallen op wanneer we aan de keukentafel in de knusse woning aan de Abbegeaster Ketting het ruimschoots aanwezige archiefmateriaal doorbladeren. De tafel en stoelen liggen bezaaid met plakboeken en mappen vol foto’s, krantenknipsels, certificaten en trainingsschema’s. Ruim 45 jaar historie als jeugdschaatstrainer en schaatsofficial komt voorbij. Her en der verspreid liggen nog club- en opleidingsbladen. Voor een buitenstaander lijkt het chaos, maar niet voor Trudie. Ze heeft alles zorgvuldig en gestructureerd bijgehouden. Alles op papier ook. Want als je het opschrijft, onthoud je het ook beter. “En op zolder ligt nog wel meer, hoor!”

JAAP EDEN-IJSBAAN Als kind komt Trudie Otter, geboren in 1952 in Leerdam, op jonge leeftijd al in aanraking met het ijs. Maar dat gaat niet vanzelf, want thuis hebben ze het niet breed. Haar moeder heeft van de Vivo-zegels vijf gulden bij elkaar gespaard en daarmee kan Trudie de reis naar Amsterdam maken en de eerste slagen op de Jaap Eden-ijsbaan zetten. Intussen is ze al fanatiek aan het turnen en niet veel later aan het zwemmen. Bij het turnen is de evenwichtsbalk haar specialiteit, maar het schaatsen wint het uiteindelijk.

NAAR FRIESLAND In 1976 komt Trudie vanuit Leerdam in Friesland terecht, als ze via wandeltochten haar huidige echtgenoot Lolke Otter ontmoet. Samen wandelen ze bijna honderd keer de Nijmeegse vierdaagse. De teller stopte bij 96 en de honderd vol maken, dat zit er waarschijnlijk niet meer in. En dat knaagt toch een klein beetje bij het echtpaar. Eenmaal in Friesland komt Trudie al snel ook weer met het schaatsen in aanraking. Als jeugdtrainer eerst bijna twintig jaar bij STC De Preamkeskouwers in Lemmer en daarna bij STG de Pinguins in Grou. ’s Zomers wordt er droogtraining gegeven in het Rijsterbos en ook in de bossen bij Oudemirdum. Daarnaast geeft ze in de zomermaanden skeelertraining op de skeelerbaan in Terherne. En ’s winters uiteraard op het ijs.

WERKEN MET DE JEUGD Trudie krijgt ontzettend veel energie van het werken met de jeugd. Als jeugdtrainer komen vele pupillen en junioren onder de hoede van Juf Trudie. De meeste pupillen beginnen in de ijshockeyhal en wanneer ze zich goed ontwikkelen mogen ze naar de

Jeugdtrainer (juf) Trudie helemaal in haar element op Thialf tussen haar schaatspupillen van de Sven Kramer Academy.

“ALS IK ’S MIDDAGS NAAR THIALF RIJD, DAN HEB IK ALTIJD DE MUZIEK AAN IN DE AUTO. IK WORD DAAR ZÓ VROLIJK VAN!”

400-meter baan. Trudie houdt het allemaal nauwkeurig bij. Hoe is de houding, de coördinatie, slag en afzet, en staan ze recht op de schaatsen? Heel wat talenten ziet ze voorbij komen. De naam van Antoinette de Jong valt een paar keer en ook die van Björn Bakker, tegenwoordig als wielrenner actief. “Je ontwikkelt een soort van voelspriet en herkent gelijk als een kind zich niet op zijn of haar gemak voelt”, vertelt ze. “Vaak is een aai over de bol of een hand op de schouder voldoende, maar soms zit het dieper.” Trudie vertelt over een meisje dat na de les met haar mee naar huis wilde, omdat ze meer aandacht van Juf Trudie kreeg dan van haar eigen ouders. “Dat is natuurlijk schrijnend en erg verdrietig, maar ook dat maak je mee.” Ook vertelt ze over een kind van twaalf jaar, dat amper vooruit kwam op haar schaatsen. Het bleek al snel dat ze niet de juiste schaatsen had. Uiteindelijk kwam ze via schaatser Douwe de Vries aan een ander paar en binnen het half uur had de twaalfjarige de slag te pakken. “Dan ga ik met een lach van oor-tot-oor weer naar huis.”

Ze vertelt lachend verder: “Je ziet dat kinderen naar de les komen met schaatsen, die een paar maten te groot zijn. Deze zijn dan van een oudere broer of zus geweest. Dat kan niet. Schaatsen moeten strak om de voet zitten. Als ik er twee vingers tussen kan krijgen, zijn de schaatsen ook twee maten te groot. Sommige ouders willen dat maar moeilijk geloven, maar het is gewoon zo.”

ZINGEN, COLLECTEREN EN DIAKEN Naast schaatstrainer heeft Trudie 38 jaar in de gezondheidszorg gewerkt. “Vorig jaar ben ik gestopt.” Nu past ze twee keer per week samen met haar man op haar kleinkinderen

“JE ZIET DAT KINDEREN NAAR DE LES KOMEN MET SCHAATSEN, DIE EEN PAAR MATEN TE GROOT ZIJN. DAT KAN NIET. SCHAATSEN MOETEN STRAK OM DE VOET ZITTEN.”

in Heeg. Ze is ook al sinds 1986 collectant in haar woonplaats Abbega, voor meerdere goede doelen, waaronder de Hartstichting, het Prins Beatrix Spierfonds en het Reumafonds. Verder is Trudie als diaken actief voor de protestantse gemeente van Oosthem-Abbega-Folsgare en is ze nog vrijwilligster voor de Martinikerk in Sneek. En alsof dat nog niet genoeg is, zingt Trudie ook nog eens heel graag. Na een zangstudie in 1979 zingt ze inmiddels al jaren bij het Sneeker CantateKoor. “Als ik ’s ochtends bij de repetities ben geweest en ‘s middags naar Thialf rijd, dan heb ik altijd de muziek aan in de auto. Ik word daar zó vrolijk van!” Nee, stilzitten is er niet bij voor Trudie Otter. “Ik denk dat ik mijn drive en doorzettingsvermogen vanuit mijn eigen jeugd heb meegekregen. Vroeger bij ons thuis was er helaas veel ziekte en mijn ouders zijn overleden toen ik nog vrij jong was. Al snel stond ik op eigen benen en dat heeft mij gevormd tot wie ik nu ben!”

bolsward-ijsselmeerkust

TEKST JOERI VAN LEEUWEN // FOTO’S JOHAN DE JONG EN WILFRED DE BRUIJN

DYTMER HETTINGA EN ASTRID JORNA-VAN DER WERF, DE TWEE VOORZITTERS

“EEN DUO-VOORZITTERSCH Het was misschien even wennen voor de leden van SC Bolsward, maar inmiddels is die gewenningsperiode wel voorbij. De club heeft namelijk twee voorzitters, te weten Dytmer Hettinga en Astrid Jorna-van der Werf. Naar eigen zeggen een ideale combinatie, gezien elkaars kwaliteiten.

“We hebben eerder in een commissie gezeten waarbij we elkaar al goed aanvulden”, verklaart Dytmer Hettinga het duo-voorzitterschap. “Dat ging eigenlijk op een heel natuurlijke wijze. Toen we kandidaat werden hebben we gezegd dat de voorwaarde was dat we het gezamenlijk zouden gaan doen.” Astrid Jorna-van der Werf vult aan: “Je moet kijken naar de sterke punten van beiden. Het verbinden en versterken van elkaar is het belangrijkste.” Astrid Jorna-van der Werf is in het dagelijks leven werkzaam als directrice van een integraal kindcentrum (IKC) in Leeuwarden. Dytmer Hettinga is als manager werkzaam in het noorden en oosten van het land.

ORGANISCH De door Dytmer Hettinga genoemde commissie werd tijdens de coronaperiode samengesteld om de sportclub in Bolsward weer een boost te geven. Jorna-van der Werf: “Het was gericht om te kijken naar waar we stonden en waar we naartoe wilden, zowel sportief als clubbreed. Daar hebben we enkele speerpunten benoemd en vanuit die ervaringen hebben we ons, uiteindelijk, kandidaat gesteld voor deze functie. Wij denken dat we genoeg van elkaar afwijken om zodoende ook complementair aan elkaar te zijn en we denken veel hetzelfde over veel onderwerpen.” Dytmer Hettinga: “Ik ben iets minder het gezicht naar buiten toe. Astrid is echt veel bij de club en zeker op zaterdag is dat wel een belangrijk punt. We hebben overigens geen echte strikt omlijnde taakverdeling gemaakt verder. Het gaat heel organisch tot nu toe.”

VOETBAL “Buiten het sociale aspect wat we als sportclub koesteren zijn we natuurlijk allereerst een voetbalvereniging”, zegt Dytmer Hettinga. “Ik ben daarin zelf voetballer geweest bij één van de fusie-

partners die nu een vereniging zijn geworden. Wat dat betreft heb ik het nooit helemaal losgelaten. Natuurlijk hebben we ook gezegd wat we op sportief vlak in de toekomst willen behalen. Of dat haalbaar is op korte termijn, is natuurlijk nog maar de vraag. Het gaat uiteindelijk ook niet om binnen een jaar iets te presteren, maar juist om de ontwikkeling die daarmee gepaard gaat, of het nu de jeugd is of dat het de dames of de heren betreft.”

SPORTPARK In één van de voorgaande edities van dit blad kwam de onderhoudsploeg van SC Bolsward aan het woord over het sportpark. Het sportpark is openbaar en voor iedereen toegankelijk. Beide voorzitters zijn het hierover eens: “Dat willen we graag zo houden. Het is een doorgang voor veel mensen, maar met name het gevoel dat iedereen op het sportpark kan komen om te voetballen is voor ons belangrijk. We zijn een voetbalclub en willen dat ook uitstralen in Bolsward en de regio daaromheen. De jeugd heeft immers de toekomst.”

JEUGDVOETBAL Bij de voetballende jeugd heeft SC Bolsward wensen op sportief vlak, maar het zijn geen harde of concrete doelstellingen. Hettinga hierover: “We zouden het mooi vinden om onze teams op termijn in de divisies te hebben spelen. Eerder hebben we ongeveer zo’n gelijke uitspraak gedaan richting de Hoofdklasse. Je moet echter soms ook een klein

beetje geluk hebben. In de jeugd heb je namelijk te maken met leeftijdsklassen en soms heb je een goede ploeg, maar zijn er ook nog drie andere clubs in de competitie, die dat ook hebben. Is dat niet het geval, dan is de kans op promotie net wat hoger. Je merkt inmiddels wel dat SC Bolsward ook aantrekkelijk geworden is voor spelers die graag op een hoger niveau willen spelen en uit de regio komen. Het is niet zo dat we ze benaderen, maar ze maken de stap zelf omhoog. Daarbij hebben we ook een kader dat we moeten aanvullen: hoe meer teams, hoe meer werk. We zijn zeer tevreden over hoe dat gaat.”

SENIORENVOETBAL Binnen de sportclub uit Bolsward is er voor wat het seniorenvoetbal betreft wel een verlangen. Hettinga: “Dan hebben we het bijvoorbeeld over het spelen in de derde klasse. Wat ons betreft gaat dat zo snel mogelijk gebeuren, maar kom maar eens uit de vierde klasse. Daar is het toch

wel een stapje om te maken want veel ploegen stellen zich in om tegen de topploegen in de competitie te spelen.” Jorna-van der Werf vult aan: “Ook hierbij is het geen harde eis om binnen een jaar te promoveren, maar we zijn er als vereniging wél klaar voor. Het gaat allemaal om de ontwikkeling van een team en individuele spelers en uiteindelijk gaat dat hopelijk ook gepaard met één van onze pijlers, namelijk met plezier.”

VROUWENVOETBAL “We hebben gelukkig ook een vrouwenafdeling en dat gaat ook heel goed”, vervolgt Astrid Jorna-van der Werf. “Je merkt dat het ook steeds meer onderling leeft. In de kantine krijg je, met de gezelligheid van andere ploegen, ook weer een andere sfeer. In die kantine heerst er veel bedrijvigheid en gezelligheid, wel binnen de regels omtrent Covid-19 natuurlijk. Je merkt dat er een kentering is gekomen, de afgelopen seizoenen. Het eerste elftal wordt steeds meer bezocht door

NUMMER 11 • 2021

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

VAN SC BOLSWARD

AP IS IDEAAL”

VIJF REDENEN OM GEEN AFSPRAAK MET DE TANDARTS MEER OVER TE SLAAN Wie eenmaal een controle-afspraak bij de tandarts overslaat, loopt een verhoogd risico om dat een volgende keer weer te doen. Met als extra risico dat de conditie van het gebit achteruitgaat en kleine problemen uitgroeien tot grote. Uitstelgedrag: de meesten van ons hebben er weleens last van. We wéten dat het belangrijk is om twee keer per jaar langs te komen. Toch voegen we niet altijd de daad bij het woord. Als steuntje in de rug geef ik u daarom vijf goede redenen om voortaan geen afspraak meer over te slaan.

1. Laat uw budget van de aanvullende tandverzekering niet ongebruikt Heeft u de tandarts dit jaar nog niet voor de tweede (of misschien ook nog niet voor de eerste) keer bezocht? Maak dan in elk geval voor de jaarwissling een afspraak. Anders laat u het gereserveerde budget van uw aanvullende tandverzekering ongebruikt. Dat is erg jammer, want dit geld is bedoeld om uw mondgezondheid op peil te houden. Maak er gebruik van!

2. Regelmatig tandartsbezoek helpt om uw gebit beter te verzorgen Hoe langer het geleden is dat mensen de tandarts bezochten, hoe ‘makkelijker’ nonchalance bij de mondverzorging ‘erin sluipt’. Regelmatige controle en professionele preventieve gebitsreiniging helpen u om uw mondgezondheid op peil te houden én motiveren u om uw gewoonten langer en beter vol te houden. Ons advies is daarom om twee keer per jaar een afspraak te maken.

3. De tandarts ziet problemen soms al voordat u klachten heeft Een beginnend gaatje hoeft nog geen klachten te veroorzaken en u merkt zelf niet altijd direct dat uw tandvlees niet in goede conditie is. De tandarts ziet bij een controle wel dat er iets aan de hand is en kan ingrijpen of u advies geven.

4. M et regelmatig tandartsbezoek bewijst u uw kinderen een grote dienst Vindt u het moeilijk om goede gewoonten vol te houden? Bespaar het uw kinderen. Door uw kind goede gewoontes als vanzelfsprekendheid mee te geven, gaat hen dit straks een stuk makkelijker af. Neem uw kinderen dus mee naar de tweejaarlijkse controle.Tot hun achttiende levensjaar zit tandartszorg, op enkele kleine uitzonderingen na, in de basisverzekering.

5. Bang voor de tandarts? Wij helpen u graag.

“WE HEBBEN GEEN STRIKT OMLIJNDE TAAKVERDELING GEMAAKT; HET GAAT HEEL ORGANISCH” de jeugdleden omdat er ook oud-jeugdspelers inmiddels zijn doorgestroomd naar dat elftal. Dat is natuurlijk heel gaaf om te zien. Daarnaast is er gekozen voor één speeldag op prestatieniveau, op zaterdag, waardoor de jeugd ook kan blijven kijken bij de volgende wedstrijd.”

SPONSOREN Tijdens de lockdowns heeft SC Bolsward absoluut niet stilgestaan in de ontwikkeling van sportpark Het Bolwerk. Ook de sponsoren zijn, op een enkele na, gebleven. Hettinga: “We zijn eigenlijk supergoed bedeeld met onze sponsoren. De binding met de club hierin is ook erg belangrijk. We hebben een heel goed commercieel team wat vanuit de vereniging ook naar de sponsoren toegaat om zo een band te houden. Waar moge-

lijk ondersteunen we ook graag onze sponsoren door bijvoorbeeld eens iets terug te doen in ruil voor voor de sponsoring.”

BLAUW ROOD ‘20 Ruim anderhalf jaar geleden besloot SC Bolsward over te gaan naar één prestatieteam. Na stemming werd dit uiteindelijk de zaterdagafdeling. Niet ieder lid was hiermee content en uiteindelijk is er een nieuwe vereniging opgericht, te weten Blauw Rood ’20. “We gunnen het ze van harte om lekker te voetballen en wij zijn ook absoluut niet haatdragend naar deze nieuwe vereniging. We hebben gewoon goed en normaal contact binnen de besturen”, besluit het duo.

Bent u bang voor de tandarts? Dan bent u niet de enige: tachtig procent van de mensen is weleens bang voor de tandarts. Meld het ons als u een afspraak maakt of op controle komt. We kunnen wat meer tijd inplannen om u op uw gemak te stellen. Bent u lang niet naar de tandarts geweest, is er een uitgebreide behandeling nodig of bent u bang voor pijn? Er zijn veel mogelijkheden om uw gebit zonder pijn weer in gezonde conditie te krijgen. Maak gerust een afspraak!

Frank Post Frank Post heeft al meer dan 25 jaar ervaring als tandarts-implantoloog en is eigenaar van Kliniek Tandheelkunde Sneek, gezondheidscentrum Simmerdyk. Belangrijke specialismen zijn behandelingen onder volledige narcose, angstpatiënten, implantologie, parodontologie en uitgebreide esthetische gebitsrenovaties.

WWW.TANDARTSSNEEK.NL

38 17

15 2

22 15

bolsward-ijsselmeerkust

17 10

PUZZELPAGINA NR 11

14 14

8 11

D C

NUMMER 11 • 2021 6

18 17

Puzzel en win! Iedere maand is er een leuk prijsje te winnen door uw oplossing via de email of met traditionele post op te sturen. U kunt dit sturen naar: info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl o.v.v. PUZZELOPLOSSING NR 11-2021 - tot uiterlijk 26 november 2021. Wij wensen u veel puzzel plezier!

14 19

Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers te vinden ord wo rde het gekleu

olievetstof

rekening

gewijde gave

kaartspel

boksterm haarvet

atoomdeeltje

bevelen

ruzie gevechtsvliegtuig

kijkkast

godin v.d. aarde

op grote afstand

kiekje bijbelse figuur meterton

voorzetsel

aanwijzend vnw.

ambtshalve

aanwijzend vnw.

slot

leer der huidziekten wiel

vreemde munt

christelijk feest

panel

riv. in Frankrijk

frequentiemodulatie

oefenstuk kolfglas kunsttaal

sportploeg

ontkenning Griekse letter

tweetal familielid

grondtoon

inhoudsmaat

tevens

tapkast

voegwoord

slaginstrument

27 31

33 36

42 47 52

39 45

50 56

58 60

Horizontaal: 1 slang 6 heftige regenbui 12 Ned. omroep 13 keer 14 deel van Italië 17 tropische wind 19 niet verder dan 20 body mass index 22 grappenmaker 23 tafelgast 25 wijd 27 jeugdpuistjes 28 communicatiemiddel 30 vaart 32 Chinees gerecht 33 ruiterpet 35 het kweken 37 indiaans symbool 40 proper 42 bescheiden 44 deel v.e. bureau 46 vlaktemaat 48 ontkenning 50 hoofdgroet 51 heden 54 mistletoe 57 dikke brij 58 telwoord 59 taaloefening 60 geld neertellen.

zuilengang

vragend vnw.

waterdoorlatend

Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende nummer.

oude lap

Joods geschrift

pl. in Duitsland

onderofficier liefhebber

bijbelse koning

wachthuisje

enige

waard

specerij

makelaar in weddenschappen

16 20

34 40

kwelling

mijns inziens

7 13

Russisch meer

eerste opvoering

deel van Oostenrijk

jonge militair

groente

koraaleiland na

pl. in Frankrijk

bid (Latijn)

maatstaf

gordel

bioscoop

dagdromer

vrouwelijk dier

vochtig

Verticaal: 1 langharige jachthond 2 netwerk van lijnen 3 harde kunststof 4 in mindering gebracht 5 kloosterzuster 7 grootmoeder 8 woestijnbron 9 sluis 10 wit 11 verblijf 15 wilde haver 16 riv. in Spanje 17 kanarie 18 in werking 21 mobiele eenheid 24 begroten 25 dwarsbalk voor rails 26 toneelachtergrond 27 pitvrucht 29 aanwijzend vnw. 31 schaakterm 34 gemalen steen 35 rangtelwoord 36 deel v.d. mond 37 zemelaar 38 kledingstuk 39 slaginstrument 41 jaartelling 43 schapengeluid 45 projectieplaatje 47 spoorstaaf 49 peulvrucht 52 doctorandus 53 Engels bier 55 onheilsgodin 56 één en ander.

cycloop

berg in Azië

ontzag

WAARDEBON t.w.v. € 25,00

opschik

treurdicht

Te besteden bij Groencentrum Witmarsum

bolsward-ijsselmeerkust

Winnaar puzzel grootbolsward-ijsselmeerkust 10-2021 Mevrouw Schipper uit Gaast heeft de waardebon t.w.v. € 25.00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Groencentrum Witmarsum. OPLOSSING EDITIE 10-2021: Zweedse puzzel: BOOGSCHUTTER / Sudoku: 2 1 8 3 9

COLOFON GrootBolsward-IJsselmeerkust is een maandelijkse uitgave van Ying Media en wordt huis-aanhuis verspreid in Bolsward en alle dorpen en steden langs de IJsselmeerkust in een straal van ca. 10 km.

UITGEVER

EINDREDACTIE

VORMGEVING

DRUK

Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl

Henk de Vries

Frans van Dam (bliidd.nl)

Hoekstra Krantendruk, Emmeloord

REDACTIE

FOTOGRAFIE

VERSPREIDING

Eelke Lok, Henk van der Veer, Joeri van Leeuwen, Wim Walda, Piebe Piebenga, Riemie van Dijk, Janita Baron en Sonja Harkema.

Jelly Mellema fotografie, Laura Keizer Fotografie, Nicky Bosma.

FRL Verspreidingen, Leeuwarden

REDACTIETIPS? info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl

BLADMANAGEMENT Oplage: 22.000 exemplaren.

STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 11 VÓÓR 26 oktober 2021 PER EMAIL NAAR: info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl OF NAAR: Grootbolsward-ijsselmeerkust, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK

Nicky Bosma (nicky@yingmedia.nl)

VERKOOP Mieke Alferink, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok.

Niets uit deze uitgave mag worden ekopieerd zonder voorafgaande oestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden

aanvaard.

DE EERSTVOLGENDE UITGAVE VAN MAANDBLAD GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST VERSCHIJNT OP: DONDERDAG 2 DECEMBER 2021

€279 Voor de snelle beslissers!

UNIEK AANBOD PRIVATE LEASE

12x TWINGO COLLECTION - 100% ELEKTRISCH - NU:

p/ m n d

Automaat 5 deurs Climate control Bluetooth carkit

Easylink multimediasysteem Apple Carplay en Android auto Caméléon lader

KIJK SNEL OP WWW.ABDRENAULT.NL

Snel laden bij publieke oplaadpunten of thuis

NOOIT MEER TANKEN! SNEEK KOLENBRANDERSTRAAT 7 DOKKUM DE BRÊGE 6 DRACHTEN JADE 1 HEERENVEEN SKRYNMAKKER 26 LEEUWARDEN HORTENSIASTRAAT 2

Tel: 0515 - 413 291 Tel: 0519 - 820 020 Tel: 0512 - 515 615 Tel: 0513 - 650 222 Tel: 058 - 266 3555

Challenge your performance

EUROPE DEALER

OF THE YEAR

2020

Private Lease bedrag gebaseerd op 60 maanden em 10.000 km. Inclusief: motorrijtuigenbelasting, allriskverzekering (eigen risico € 450,- op casco), onderhoud, reparatie & banden, vervangend vervoer na 24 uur, pechhulp Europa, aﬂeverkosten, btw en administratiekosten. Kosten voor wassen, brandstof en updates van een eventueel navigatiesysteem zijn niet inbegrepen. Renault Private Lease wordt onder de voorwaarden van het Keurmerk Private Lease aangeboden door Renault Financial Services, handelsnaam van RCI Financial Services B.V. Renault Private Lease is onder voorbehoud van ﬁnanciële acceptatie. Toetsing en registratie bij BKR te Tiel. Bedragen zijn afgerond op hele euro’s incl. btw. Kijk voor de actievoorwaarden op www.abdrenault.nl. Onder voorbehoud van prijswijzigingen en typfouten.