Grootdefryskemarren 7-2024

deFryskeMarren

Tusken de Marren informatie van gemeente De Fryske Marren ALBERT VISSER OVER ZIJN LAATSTE JAAR ALS SKÛTSJESCHIPPER EN VERDER

SYBRANDY: “BLIJ DAT HET PARK IS BLIJVEN BESTAAN”

Bank Capri

166x86x91 cm.

4 halen 3 betalen op diverse eetkamerstoelen

Diverse stoffen en kleuren

Diverse opstellingen

2-zits vanaf

399.-

Relaxfauteuil

Eettafel Rico rond Tafelblad van licht mangohout met zwart metalen onderstel

Hoekbank Yaro

2,5-zits + hoekziteiland. 257x81x201 cm.

Woonboulevard Sneek

Bedrijvenpark De Hemmen 1

Smidsstraat 12

8601 WB Sneek

T: 0515-428661

E: sneek@budgethomestore.nl

Romeo Elektrisch verstelbaar 699.-

Eetkamerstoel Guus In 2 kleuren stof.

89.95

Ga voor actuele openingstijden naar de website

In stof Presley.

stof Catch Me Sandshell.

EDITORIAL

Mijn ballonfeestendoop

Toen ik bijna dertig jaar geleden verkering kreeg met een Jouster maakte ik direct kennis met dé ballonfeesten. Het leefde hier enorm. Vrienden deden mee aan dit evenement. Van piloot tot crew en ook mensen die betrokken waren bij de organisatie van het evenement. Ik leerde in een korte periode hoe bijzonder deze wereld was. In die tijd had je nog geen mobiele telefoons en was het volgen van een ballon best een uitdaging. Je zag de ballon in de lucht varen, maar je kon vaak niet in een rechte lijn er naar toe. Dus reed je op gevoel, is zo’n ballon geland, dan is het de taak van de crew de ballon weer in te pakken en de piloot samen met de bezoekers veilig terug te brengen naar het festivalterrein. Dit alles bij elkaar kan soms wel een paar uur duren.

Toen ik ruim 25 jaar geleden in Joure ben komen wonen, werd ik dan ook gevraagd om te helpen. Ik nam een week vrij van mijn toenmalige werk om mij volledig te storten op het vrijwilliger zijn. Samen met een vriendin was het onze taak om in de keet bij de ingang te zitten en de mensen die zich melden naar de ballon te begeleiden waar zij een vaart mee zouden maken. In onze gele vrijwilligers-bloesjes liepen we af en aan over het terrein en we zaten echt midden in de festiviteiten. Onze beloning: elke avond de feesttent induiken en de VIP-tent. Ook werd ik meegenomen als extra ballast in een ballon en heb zo een paar keer mogen meegenieten van een prachtige ballonvaart. Van slapen kwam niet zoveel terecht. Want ook in de ochtend bij zonsopgang gingen de ballonnen de lucht in. En die ochtendvaarten, je zou het retrovaarten kunnen noemen, want die zijn dit jaar weer helemaal terug van weggeweest.

Het vrijwilliger zijn heb ik niet lang volgehouden des te meer respect heb ik voor de mensen die dat jaar in jaar uit doen en zich allemaal voor de volle honderd procent inzetten naast hun gewone baan. Want het is soms gewoon een fulltime job ernaast. Wat dacht je van de broers Mark en Dennis Nijholt en flight director Johannes Kooistra, zij helpen al jaren mee. Je leest in deze krant hun verhaal.

Ik bestel alvast zonnig, droog, windkrachtje twee en warm zomerweer, dan is dat maar geregeld.

Veel leesplezier!

Lotte van der Meij Redacteur

DEZE MAAND 6. MELISSA PANDER WIL KUNNEN LEVEN VAN MUZIEK

20. FACE TO FACE MET SKÛTSJESCHIPPER ALBERT VISSER

MAATSCHAPPIJ & SAMENLEVING

ALGEMEEN

36. PRETPARK SYBRANDY BESTAAT 60 JAAR

SPORT

39. SCHAATSTER SILVIA DE VRIES GAAT VOOR OLYMPISCHE SPELEN VAN 2030

13. NIEUWS UIT GEMEENTE DE FRYSKE MARREN

CULTUUR & UITGAAN

24. DE FRIESE BALLONFEESTEN ALWEER DE 37E EDITIE 30. GLEMMER IS TERUG! 44. UITGAANSAGENDA WATERLAND VAN FRIESLAND

LEZERSPANEL

Wat voor soort verhalen en nieuws zou jij graag van ons willen zien? Neem ook deel en denk mee over het nieuws en onze verhalen.

Wandeling naar het haventje van Laaxum

LAAXUM – Op zaterdagmorgen

13 juli organiseert Mar & Klif samen met ‘Vraagambassadeur’ Liesbeth van er Kaaden een geschiedeniswandeling naar het pittoreske haventje van Laaxum.

Ontdek een stukje paradijs aan de Friese kust waar de tijd lijkt stil te staan en de zee de verhalen fluistert van eeuwen terug. Laat je verrassen door de geschiedenis van het kleinste haventje aan de voormalige Zuiderzee. Welkom in Laaxum, waar elke golf een nieuw avontuur inluidt.

Luister naar de boeiende verhalen op deze mooie zaterdagochtend. De kuier start bij het Haventje van Laaxum om 10.30 uur en kost 5 euro per persoon.

Opgave is noodzakelijk en kan via www.nationaallandschap.frl/ evenementen. De wandeling duurt ongeveer anderhalf uur.

75 jaar Hielke en Sietse gevierd in Kameleondorp Terherne

TERHERNE – De beroemdste tweeling van Nederland viert feest. Het Kameleon duo Hielke en Sietse bestaat 75 jaar en is in al die jaren geen spat ouder geworden. Zaterdag werd deze mijlpaal gevierd, waarbij ook de gerestaureerde originele boot uit de filmreeks te zien was.

Hoogtepunt van het jubileum was de bekroning van het boek ‘De schippers van de Kameleon’ met een Diamanten Boek. Er werden van het avonturenboek, dat is geschreven door Hotze de Roos, sinds het verschijnen in 1949 al meer dan 200.000 exemplaren verkocht. (Foto Klaas Dijkstra)

Sonja en Sipke trouwen tijdens Boerebrulloft Joure

JOURE – Op woensdag 24 juli geven Sonja van der Meer en Sipke Riemersma elkaar het ja-woord tijdens een bijzonder gebeurtenis. Ze doen dat tijdens de jaarlijkse ‘Boerebrulloft Joure’.

Sonja was als 12-jarig meisje al stilletjes verliefd op de toen 15-jarige Sipke. Maar zoals het met veel sprookjes gaat, zitten er nog jaren tussen voordat haar liefde beantwoord wordt.

Op 24 juli zal het sprookje toch compleet worden en zullen de twee elkaar het ja-woord geven op de ‘Boerebrulloft’. Het bruiloftsfeest in de setting van rond 1850 begint om 10.00 uur met een defilé door de Midstraat, waarna het officiële moment om 11.00 uur bij het openluchtpodium in Park Heremastate van start gaat. (Foto Johanna Faber)

Eerste lustrum cultuur-/ natuurfietstocht groot succes

JOURE – Het eerste lustrum van de cultuur-/natuurfietstocht De Fryske Marren is een groot succes geworden, laat de organisatie weten. Een grote groep deelnemers trotseerde de weersvoorspellingen, maar gelukkig viel er alleen in het begin een heel klein spatje regen. “De rest van de middag was super.” De vier miniconcerten door een ensemble met violen, cello en bandoneon uit het Nationaal symfonisch kamerorkest vielen enorm in de smaak.

De repertoirekeuze was breed, zo ging Bach vergezeld met De tango van onder andere Piazzolla. Naast de muziek werden er gedichten voorgelezen die allemaal een link hadden met de muziek en de natuur.

De eerste locatie en aftrap was in de Hobbe van Baerdtkerk en de tweede stek was in een stal tussen de koeien en zwaluwen. De derde tussentop was in een klein kerkje, gebouwd op de fundamenten van een middeleeuws kerkje, en locatie vier was in de feeërieke tuin van de fam Gildemacher. Om 13.30 uur was de start en rond 16.30 uur werd de middag afgesloten met een drankje en een hapje.

TV-makers Huub Stapel en Nynke de Jong op zoek naar ‘Het Vuur van de Friezen’

FRYSLAN – Huub Stapel en Nynke de Jong gaan in de nieuwe vijfdelige MAX-serie Het Vuur van de Friezen op zoek naar de oorsprong van de Friese identiteit. Lang voor Nederland bestond, zwierven de Friezen langs de kusten van Europa. Ze waren heer en meester op het water. En er werd Fries gesproken van het noordelijkste puntje van Denemarken tot diep in België.

De Friezen zijn gebleven, maar hun macht verdween. Hoe kon het Friese volk eeuwenlang zo’n invloed hebben? De twee gaan op zoek naar dit onbekende deel van onze vaderlandse geschiedenis: de invloed van de Friezen. De zoektocht naar de Friese ziel brengt hen vanuit Friesland naar de Lage Landen, Duitsland, Engeland en Italië. Tijdens deze zoektocht ontdekken ze dat de oerelementen water, lucht, vuur, aarde en licht de Friezen hebben gevormd. Omgekeerd hebben ze deze elementen ook naar hun hand gezet. Het blijken de bouwstenen van het Friese bestaan te zijn. Het Vuur van de Friezen is vanaf zaterdag 13 juli 2024 om 20.00 uur te zien op NPO 2 bij Omroep Max.

Geef je op: UITfestival zaterdag 14 september

Zaterdag 14 september wordt op drie locaties in De Fryske Marren het nieuwe uitseizoen ingeluid. Dit gebeurt met het ‘UITfestival Waterland van Friesland’ in Balk, Lemmer en Joure. De organisatie in Lemmer roept cultuuraanbieders uit de wijde regio van het dorp op om zich op te geven voor deze derde editie. Het gaat dan om verenigingen, lokale winkeliers en horeca, (straat-)artiesten, muziekverenigingen, kunstenaars, vrijwilligers, dansers, zangers en koren.

Opties voor deelname

Er zijn diverse mogelijkheden om deel te nemen aan het festival, waaronder optredens, exposities, marktkramen, presentaties, voordrachten, acts of als vrijwilliger. Of je nu een muzikant, kunstenaar, winkelier of vrijwilliger bent, er is altijd een manier om jouw bijdrage te leveren aan dit culturele feest.

Aanmelden

Wil jij deel uitmaken van het UITfestival

2024 in Lemmer? Meld je dan zo snel mogelijk aan als deelnemer of vrijwilliger via de website: www.uitfestivalwvf.nl Of ga direct naar het aanmeldformulier via UITfestival Lemmer.

Voor meer informatie over het festival en de mogelijkheden voor deelname, bezoek de website of neem contact op met de locatiecoördinator via oudlemmer@dds.nl “Doe mee en laat je zien!”

Kunstkring Gaasterland zoekt kunstlie ebbers voor het bestuur

BALK – In 2010 werd door enkele enthousiaste liefhebbers van kunst en cultuur de Kunstkring Gaasterland opgericht. Ze zijn dus al bijna vijftien jaar onderweg. Voor enkele bestuursleden is het nu tijd om plaats te maken voor nieuwe kunstliefhebbers.

In de afgelopen jaren zijn er veel verschillende activiteiten georganiseerd. “Laagdrempelig en zodoende voor een ieder toegankelijk. En met veel succes”, aldus het bestuur. “Denk bijvoorbeeld maar eens aan de ‘Kunstmarkt Balk’, die is uitgegroeid tot een jaarlijks evenement dat door duizenden mensen wordt bezocht.

‘Nieuwe wind’

Na vijftien jaar wordt het volgens enkele bestuursleden tijd voor een ‘nieuwe wind’. Wijnanda Schoemaker en Anne Herrema hebben met wat pijn in het hart besloten

in de loop van dit jaar terug te treden als bestuurslid. Er ontstaan dus enkele vacatures in het bestuur. “Daarom de oproep aan kunstliefhebbers om zich aan te melden als (vrijwillig) bestuurslid voor deze prachtige club”, vertelt bestuurslid Antje Reitsma. “We zoeken mensen met hart voor kunst en cultuur. Mensen die met onze mooie club willen samenwerken om prachtige activiteiten te organiseren.”

Voor wie interesse heeft kan een mail sturen naar kunstkringgaasterland@hotmail.com

Podcast over de kliffen in Gaasterland, reis door de tijd

OUDEMIRDUM – De enige kliffen die Nederland rijk is, vind je in Gaasterland. Om precies te zijn bij Oudemirdum, Mirns en het Rode Klif bij Warns. Wie voet zet op zo’n klif staat op verheven grond. Staand tot op zo’n tien meter boven NAP kunnen je ogen de andere kant van het IJsselmeer aantikken. Het zijn letterlijk toplocaties die het waard zijn om te bewonderen én te bewaren. Goede redenen voor VVV Waterland van Friesland om er een podcast over te maken. En wel een hele bijzondere…

Van ijstijd tot Zuiderzee

Je kunt dit luisterrijke audioverhaal namelijk ook zien als een tijdreis. Om het verhaal van de kliffen van nu te begrijpen, moet je het veel grotere verband er van zien. Dat begint al meer dan honderdduizend jaar terug in het Saalien, de voorlaatste ijstijd. Maar het brengt je ook terug naar de grillige Zuiderzee die vele mensen voedde, maar soms ook vele levens nam. En daarom voert het je ook naar de onvermijdelijke afsluiting van de Zuiderzee door de Afsluitdijk die een ware ecologische aardbeving veroorzaakte.

Kliffen met andere ogen bekijken

Kortom, de podcast meandert met flinke passen door de tijd en reikt je telkens nieuwe inzichten en standpunten aan. Dit geeft je als luisteraar de ruimte om aan het einde van de podcast je eigen mening te vormen over hoe we omgaan met de natuurlijke ruimte waar we deel van uitmaken. Dát is de cliffhanger van de podcast die je zelf mag invullen. (Foto Fardau Miedema)

Eelke’s vinger op de zere plek

Oinklik

Alles wat djoerder wurdt as at we/se tocht hienen, is grut nijs. Mar nimmen reagearde doe’t de organisaasje Follow the Money sei dat it wurk oan de tunnel ûnder it Prinses Margrietkanaal yn de dyk tusken de Jouwer en Snits ouwer oant seis kear sa djoer wurde sil as at se earder begrutte hienen. Fjouwer oant seis kear!

Sadré at se dêr nammentlik ûnder de grûn oan it snu eljen wiene, die bliken dat der folle mear fertuteaze wie as in pear pealtsjes. It wurk duorret aanst tink ek wol ouwer oant seis kear sa lang. En leau my no mar, dy hûndert miljoen dy’t it no kostje sil, giet echt noch wol in kear oer de kop.

It hie goedkeaper west en dol op in stikje dêrnjonken in nij akwadukt. En lit de oare rotsoai dêr stean as in monumint fan it kloaterich gedoch yn de 70-er jierren. Doe ha in hiel soad minsken nammentlik sein ‘in akwadukt, wat is dat, komt dat wol goed en moat we dat earst net wat better ûndersykje’? Mar wy hienen leaver in lek akwadukt as dat Den Haach genôch sinten joech foar in goede tunnel.

Dat monumint fan hûndert miljoen jildt ek foar brêgen oer it PM kanaal. De dyk oer de brêge fan Spannenburg begjint al wat te stuiterjen. At je der ûnder troch farre, dan skrik je en set je de moter op full speed, dêr ûnder wei. Al mear as fiif jier stean der gele buorden lâns de dyk dat at je swierder binne as fyftich ton, dan omride. Ja, gele buorden, dêr is Fryslân sterk yn. Mar echt wat dwaan is dreger.

Want we kinne it sels net betelje, dus we hâlde ús de bek. We bin folslein ô inkik fan Den Haach. En Den Haach stjoerd de kening en keninginne sa no en dan hjir hinne, sa fan ‘we witte wol dat Fryslân ek bestiet’. O ja, we krije yn Bantegea ek in wrâld oan munysje.

Mar at boargemaster Fred Veenstra him ris yn Den Haach sjen lit om te fertellen wat der allegear mis is, laitsje se har allegear dêr stikken en it jild giet nei it westen.

Eelke Lok. Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele nononsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten.

De vinger op de zere plek….

“Mijn droom is een ‘Meau’ te worden en te kunnen leven van de muziek”

ZANGERES MELISSA PANDER

WIL NEDERLAND VEROVEREN

“Na ‘Liet’ voelde ik mij een aantal weken een echte ster”

Melissa Pander won in 2023 het Friese Songfestival ‘Liet’. De jonge zangeres uit Oudemirdum timmert inmiddels aardig aan de weg en hoopt gauw volledig van de muziek te kunnen leven.

SSinds anderhalf jaar woont Melissa Pander (22) samen met haar vriend Jitse boven restaurant ‘De Nostalgie’ in Oudemirdum. Het is even zoeken, maar na een flinke klim staan we toch bij Melissa voor de deur. Het appartement is knus en het jonge stel is er dan ook blij mee. “Maar het wordt hier ’s zomers erg warm, ondanks de airco”, zegt Melissa. “We hebben geen buiten, dus als we na ons werk nog even lekker willen ontspannen dan moeten we binnen zitten, of buiten op de horecaterrassen. We zijn daarom ook voor een ander huis aan het rondkijken in de omgeving van Leeuwarden.”

Muziek van jongs af aan

De ster van Melissa is rijzende, 2023 was een succesvol jaar voor de jonge zangeres. Ze won ‘Liet’ met haar nummer ‘Foarby’ en werd daarna vijfde op het Regio Songfestival. Er kwam van alles op haar af, maar ze leert steeds meer om bij zichzelf te blijven en te voelen wat belangrijk voor haar en haar muziek is. Melissa neemt ons mee naar haar jeugd, waar muziek al van jongs af aan een prominente rol speelde. “Ik ben in Hemelum geboren, ik heb zeven broers en zussen. Mijn ouders zijn gescheiden en daarom groeide ik op in twee huizen, waar altijd muziek werd gemaakt. Mijn vader zingt en speelt gitaar in een bandje en mijn moeder speelt piano, dwarsfluit en accordeon. Een van mijn zussen zingt in mijn band als een van de twee backing vocals. Muziek, ja het wás er gewoon. Ik begon met pianospelen, maar wilde eigenlijk actrice worden. Ik had een hese stem en kon niet zo goed zingen. Mijn zus is een natuurtalent, ik moest er van jongs af aan meer voor werken.”

Scheiding ouders

Melissa doorliep de basisschool in Hemelum en had een fijne jeugd. “Ik ben zo blij dat ik op die leeftijd nog niet in aanraking kwam met social

media”, verzucht ze. “Dat kwam pas later op de middelbare school. Kinderen appen nu naar elkaar of ze samen kunnen spelen. Ik reed gewoon met mijn fiets het rijtje huizen af en vroeg vriendinnen of we buiten konden spelen. Door de scheiding van mijn ouders verhuisde ik samen met mijn moeder en zus van Hemelum naar Oudemirdum. Na de basisschool ging in naar de CSG in Balk en vanaf het derde schooljaar vervolgde ik mijn havo-opleiding aan CSG Bogerman in Sneek.”

Eigen muziek schrijven

Inmiddels was het voor Melissa helder dat ze graag een opleiding in de muziek wilde doen. Ze schreef zich in voor de opleiding ‘Artiest/Muziek’ bij D’drive. D’drive is een unit van Firda in Leeuwarden, de lessen zijn bij de Neushoorn. “Maar het eerste jaar was geen succes”, zo vertelt ze. “Corona was uitgebroken en we kregen alleen online les.

Ik vroeg me serieus af of ik deze opleiding echt leuk vond. Maar het tweede jaar maakte alles goed! Ik vond het superleuk om op een school rond te lopen waar zoveel kunstopleidingen worden aangeboden. Ik heb daar geleerd om veel te netwerken. Zo vroeg ik voor een videoclip acteurs van de acteursopleiding en filmmakers van de filmopleiding. Ook kreeg ik tijdens de driejarige opleiding zangles, bandcoaching, muziektheorie en gehoortraining. Door audio-opnames goed te beluisteren, leer je om later beter te communiceren met mensen in geluidsstudio’s. Wat me vooral van de opleiding is bijgebleven, is het schrijven van eigen muziek. Nadat ik voor het eerst een eigen liedje had geschreven – het nummer ‘Safe’ – zei de leraar dat ik dat vaker moest doen. In het tweede jaar kregen we weer deze opdracht, toen schreef ik het nummer ‘Sta ik stil’. Dat zette ik op Spotify. En het schrijven van een liedje vind ik nu het leukste dat er is!”

Sociaal leven

Naast muziek is musical een andere grote liefde van Melissa. Ze deed maar liefst zes jaar mee aan de musicalopleiding MUZT in Sneek. “Na de gebruikelijke vier jaar deed ik nog een extra jaar”, legt Melissa uit. “Maar door corona stopte ik en toen ging het daarna mentaal niet zo goed met mij. ‘Je moet meer ontspannen’, zei de dokter. Toen ging ik weer eens bij MUZT kijken en merkte ik dat ik dáár ontspande. Dus deed ik nog een jaar. Daarna deed ik auditie voor de Frank Sanders Academie, maar ik had een blessure aan mijn knie. ‘Je moet over een jaar nog maar eens terugkomen’, zeiden ze daar. Dus toen koos ik voor D’drive, een tussenoplossing. Maar na dat jaar was mijn knie nog steeds niet beter en besloot ik om niet terug te keren naar de musicalwereld. Die is keihard en je moet er veel voor laten. Ik wil ook graag een sociaal leven hebben. Toen besloot ik dat musical ook gewoon een hobby van me kan zijn.”

The Tropical Island, The Beach, The Mainstage, The Food Area. In de VIP Patio, Silent Disco en... op Het Onbewoonde (feest) Eiland :)

Trek meer bezoekers naar je evenement. GrootMedia is dé lokale mediapartner die ruim 200 duizend inwoners en toeristen bereikt via print en online in de gemeenten Súdwest-Fryslân, de Fryske Marren én Heerenveen.

Natuurgebied de Heide

Het gezelligste paardensportevenement van de Zuid-west hoek van Friesland

Lokaal je evenement promoten?

Scan de QR-code voor onze evenement-pakketten, of ga naar www.grootmedia.nl

Ontvang je graag advies op maat?

Bel 0515 745 005 of stuur een mail naar adverteren@grootmedia.nl

“Het schrijven van een liedje vind ik het leukste dat er is”

Schoolprojecten

Na haar muziekopleiding werd Melissa pianodocent, onder andere in de Neushoorn. Ook geeft ze muziekprojecten aan basisscholen in Noord-Friesland. “Leuk om te doen”, zegt ze. “Vanuit mijn eigen bedrijf zorg ik samen met de drummer uit mijn band dat de schoolprojecten wat jonger en hipper worden. We verdelen bijvoorbeeld een klas in vier groepen, elke groep heeft zijn eigen specialiteit: drums, gitaar, zang en piano. Op een school voor speciaal onderwijs in Emmeloord leeft het echt. De kinderen noemen het project ‘Battle of the bands’ en kijken ook echt naar de wekelijkse lessen uit. Leerlingen op het speciaal onderwijs worden heel rustig van muziek maken en zijn praktijkgericht. Ze hebben veel respect voor ons als docenten, soms is het lesgeven aan deze leerlingen makkelijker dan op het reguliere onderwijs.”

Zenuwachtig

En toen kwam ‘Liet’. Melissa zag de oproep om mee te doen aan dit songfestival van Friese liedjes ineens voorbij komen. “Het leek mij heel leuk om mee te doen, maar ik had helemaal geen Friese liedjes. Dus toen vertaalde ik mijn liedje ‘Voorbij’ naar het Fries. Ik had nooit gedacht dat ik dat nog eens zou uitbrengen. Bij de finale van ‘Liet’ was ik nogal zenuwachtig. We hoorden op de gangen het geroezemoes over mededeelnemers: ‘Wat zijn zij goed’. Maar tegen ons zeiden ze ook dat we een goede kans maakten. ‘Zou het?’ Dat vroeg ik me echt af. En toen was het ook nog zo! Dat was natuurlijk heel gaaf. Er volgden veel interviews en ik leefde wat in een roes. Na ‘Liet’ voelde ik me een aantal weken een echte ster.”

Druk hoger

“Met ‘Foarby’ deed ik vervolgens mee aan het Regio Songfestival. De voorbereidingen daarop vond ik echt stressvol. Het nummer moest snel worden opgenomen en ingezonden. Sommige mensen wilden de tekst veranderen, bijvoorbeeld in ‘Geef Frysk’. Maar ik hield voet bij stuk, ik wilde het zo houden. Ik heb een aantal leraren van Firda gevraagd om me te helpen, een van hen is zelfs mee geweest naar de studio. Met alles wat hij tegen de critici zei was ik het eens. Ik heb toen echt geleerd om mijn mannetje te staan.” Melissa behaalde de vijfde plek op het Regio Songfestival en genoot van haar deelname.

“Ik had een eigen kleedkamer”, zegt ze vol enthousiasme, “ik ging in de visagie en zelfs de NOS maakte opnames. Het voelde ook voor het ‘echie’, maar daardoor werd de druk op mij wel hoger.”

Goed op weg

Na de muzikale rollercoaster van 2023 stelde Melissa zichzelf een aantal doelen voor het nieuwe jaar. “In januari zou ik het maken in Friesland”, licht ze toe. “Dat is een beetje gelukt, ik ben een beetje op de radar in de provincie. In de zomer van 2024 wilde ik het maken in Nederland.” Lacht: “Dat is helaas nog niet zo. Maar ik ben goed op weg. Ik heb net een nieuw Nederlands nummer uitgebracht: ‘Water bij de wijn’. Het gaat over een relatie waarin te weinig gecommuniceerd wordt en ik me afvraag of het nog ergens heengaat? Allebei moeten we wat water bij de wijn doen. Ik put voor mijn liedjes uit mijn eigen ervaringen, maar vergroot die uit. Friese liedjes schrijven vind ik moeilijk, al leven die teksten snel hier in Friesland. Ik hoop ooit mijn voorbeelden ‘Meau’ en ‘Suzan & Freek’ achterna te gaan. Zij schrijven prachtige Nederlandstalige liedjes. Qua zangeressen vind ik Anouk en Davina Michelle geweldig; stevige rock en een heel mooi stemgeluid. Mijn droom is een ‘Meau’ te worden en te kunnen leven van de muziek. Want als ik er eenmaal mee begin, dan kan ik moeilijk stoppen.”

De BigGreen is een simpele, maar effectieve manier van kalkpreventie. De BigGreen gebruikt geen zout, stroom of chemicaliën en mineralen zoals calcium en magnesium blijven in het water. Iets wat bij een traditionele ontharder niet het geval is en waardoor is de smaak van het gefilterde drinkwater optimaal blijft. De effectiviteit van de BigGreen is gelijk aan een ontharder. s in

Info 0299-321188 - green.nl 9-321188

Deze eetkamertafel van het Deense Skovby heeft van zichzelf al een mooi formaat met zijn 238 cm, maar wordt pas echt bijzonder als hij uitgeschoven wordt. Door gebruik te maken van een dubbele poot die zich splitst bij het uitschuiven en de losse tussenbladen kandeze tafel maar liefst vergroot worden tot 544 cm. Genoeg ruimte voor 22 personen om heerlijk uitgebreid te dineren.

Kort zakelijk

Ook jouw bedrijfsnieuws promoten met een nieuwsbericht op deze speciale ‘Kort zakelijk’-pagina? Neem dan contact op met ons, via adverteren@grootmedia.nl onder vermelding van ‘kort zakelijk’. Of bel naar 0515 - 745 005.

Doorstart voor De Bios

HEERENVEEN- De Bios in Heerenveen maakt een doorstart. Dit is mogelijk doordat Erik Zwanenburg het pand van huidig eigenaar Hans Bosma overneemt en de intentie uitsprak om de bioscoop in Heerenveen te willen behouden. “Een dorp zo groot als Heerenveen moet een bioscoop hebben, het vergroot de leefbaarheid en is een laagdrempelig uitje voor een heleboel verschillende doelgroepen.”

Per 1 oktober dit jaar vindt de overname plaats. Erik Zwanenburg heeft

Oeds Westerhof hierbij als partner gevonden. Met een schat aan ervaring binnen de cultuursector is ook hij er van overtuigd dat het haalbaar is om van De Bios in Heerenveen weer een mooie uitgaansgelegenheid te maken die voldoende bezoekers trekt. ,,We gaan echt inzetten op sfeerbeleving, een uitje naar De Bios moet speciaal voelen. Door een unieke bioscoop te creëren met ook kwalitatief goed beeld en geluid is het straks echt niet meer nodig om naar een grote stad te rijden om een film te kijken. Ook het aanbod qua films wordt diverser.”

In goed overleg is besloten dat de bioscoop tot aan 1 oktober gewoon open blijft, tot die tijd blijft blijven ook Hans Bosma en zijn team. Bosma laat weten blij te zijn voor Heerenveen met de doorstart en helpt door langer open te blijven dan eerder aangegeven, maar wat graag mee aan de continuïteit van De Bios.

Paviljoen ‘t Mar nieuw in Terras Top 100

OUDEMIRDUM - Paviljoen ‘t Mar is nieuw in de Terras Top 100 van horecavakblad Misset Horeca. De horecagelegenheid is binnengekomen op nummer 52. Het blad schrijft over ‘t Mar onder andere dat het terras een keur aan zitmogelijkheden biedt. “Alles is mooi en netjes opgedekt.” Over het personeel: “De bediening is opmerkelijk vriendelijk en gastvrij.”

Algemeen: “Het is een heerlijk terras, waar slechts kleine verbeterpunten te behalen zijn.”

Voor de samenstelling van de Top 100 mogen terrassen met minimaal veertig stoelen en bediening aan tafel zich aanmelden. Een mistery guest komt langs om het terras te beoordelen. Ook komt er een vakjury langs. Een terras dat daarna

JOURE - De onlangs geopende Lunchroom Mem – in het voormalige Wielercafé Joure – heeft leerplekken voor cliënten: Mem verwijst naar ‘Met elkaar meer.’ “De vorige eigenaar hield ermee op en toen kwam dit op mijn pad. Ik besloot de kans grijpen,” zegt Nynke van der Wal. Eerdere ervaring die ze opdeed bij het opzetten van Bistro BijDaan in Joure, waar ook plek is voor dagbesteding, kwam hierbij goed van pas. Bovendien werkt ze al ruim twintig jaar in de gezondheidszorg.

“In het najaar krijgt Lunchroom

Mem een aantal leerplekken: er is ruimte voor dagbesteding,” zegt

Van der Wal. „En voor mijzelf is dit natuurlijk ook een leerplek.”

De naam Mem is ook een ode aan haar moeder, die eveneens jarenlang in de gezondheidszorg werkte. Als kind ging Van der Wal al graag mee naar het werk van haar moeder. De B&B die bij het wielercafé hoorde, is ook overgenomen door Van der Wal en krijgt een bijpassende naam: ‘Heit’. Van der Wal: ,,Dat staat voor: ‘Hier Ergens Is tijd’. Tijd voor ontspannen, uitrusten en ontdekken.”

genoeg punten heeft voor vermelding in de lijst krijgt nogmaals bezoek van de vakjury. Terrassen in de hoogste regionen van de Terras Top 100 worden nog beoordeeld door een hoofdjury.

Schoonheidsspecialiste Mariz Focus op duo behandelingen

LEMMER - Mariz – sinds deze week gevestigd op de Vissersburen 28 in Lemmer – heeft een concept bedacht dat niet bestond in het dorp.

Initiatiefnemer Marissa Visser: “We hebben een focus op duo behandelingen. Omdat het dorp aan het water ligt en een prachtig strand heeft, hebben we gekozen voor een voetenspa. Klanten kunnen lekker op de slippers naar binnen lopen en met gelakte/ verzorgde voeten het pand weer verlaten. Je kunt met zijn tweeën plaats nemen op het voeten podium. Daar worden de voeten eerst gewassen in de baden, daarna gelakt en sluiten we af met een heerlijke scrub en verzorging. Er is een ruim aanbod.”

JOURE - Webshop Outlet meldt met trots dat het het enige Premium pakketpunt in de omgeving van Joure en het eerste ooit in Joure is geworden! (Celsiusweg 10 Joure). Als een pakket bij Webshop Outlet wordt ingeleverd krijgt deze altijd voorrang bij PostNL. Dit betekent dat pakketten sneller worden verwerkt en bezorgd, ongeacht de drukte.

Webshop Outlet heeft een handige zelfscan waarmee klanten pakketten snel en eenvoudig zelf kunnen scannen. Na de scan ontvangt de aanbieder meteen een verzendbewijs en behoort gedoe bij de kassa of balie tot het verleden. “We zijn blij met deze uitbreiding van onze diensten. Samen met PostNL, streven we ernaar de beste klantervaring te bieden”, laat Webshop Outlet weten. Niet onbelangrijk te vermelden is dat er bij Webshop Outlet direct voor de deur kan worden geparkeerd.

vanaf 17-07-24

Gaat u ook mee op busreis?

• Busverhuur

• Groepsvervoer

• Schoolreizen

• Dagtochten

• Themareizen

“Iets online regelen is soms best lastig”

In elke bibliotheek kun je gratis terecht met vragen over de digitale overheid. We helpen je op weg, delen informatie en kunnen je doorverwijzen.

Ook als je geen lid bent. Kom langs bij de Bibliotheek bij jou in de buurt! bmf.nl/ido

• Meerdaagse busreizen in binnen- en buitenland www.kuipertravel.nl

KeukenAnders.nl

Renovatie & Reparatie

Duurzaam en verrassend!

Ik ben uw vakman in het vervangen van keukendeurtjes, aanrechtbladen, verlichting, inbouwapparaten, keukenkraan, scharnieren, lades en nog veel meer. Keuken vernieuwen

Waarom kiest u voor KeukenAnders.nl?

Scherpe prijs Duurzaam

Wilt u weten wat ik voor u kan betekenen?

Ik kom graag bij u langs voor een vrijblijvend advies en offerte!

Abma

INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN | JULI 2024

INHOUD

• Gemeentegezicht: Havenmeester Ruerd Kortstra

• Nieuwe inzichten aanpak waterplanten

• Samen werken aan een schone en groene gemeente

• Circulair bouwen: voordelig voor mens en milieu

• Iedereen doet mee: Regelingen voor inwoners met een bescheiden beurs

Gemeentelijke activiteiten kalender

Vergaderingen gemeenteraad

Woensdag 17 juli Raadsvergadering, 19.30 uur

Kijk voor actuele informatie op: defryskemarren.nl/gemeenteraad

Evenementen

In de gemeente vinden het hele jaar door evenementen plaats. Benieuwd naar de grotere evenementen in 2024? Op de evenementenkalender op onze website vindt u een overzicht. Evenementen die vergunningsvrij zijn staan hier niet op.

Meer informatie: defryskemarren.nl/ evenementenkalender

RECTIFICATIE

Volwassenenfonds

Sport & Cultuur!

In de juni-editie van Tusken de Marren plaatsten we een artikel over het Volwassenenfonds Sport & Cultuur. In dat artikel stond dat de 300 euro uit het Volwassenenfonds niet voldoende is voor een jaarabonnement bij Gymnasion en dat zij het verschil bijleggen. Deze informatie is niet juist. Gymnasion legt het verschil niet bij, maar geeft een korting van 23 euro op een sportabonnement voor 4 weken. De totale korting op jaarbasis bedraagt 300 euro. Dat is exact het bedrag dat het Volwassenenfonds jaarlijks beschikbaar stelt.

Groenwerkzaamheden gestart in Lemmer Noord

Groen in gemeente De Fryske Marren levert een bijdrage aan een veilig en prettig leefklimaat en vergroot de ecologische waarde. Dit uitgangspunt komt uit onze Groenvisie 2023 –2027. Dit jaar zetten we voor het eerst deze buurtgerichte aanpak in om het groen aan te pakken.

In juni 2024 zijn de werkzaamheden gestart in drie buurtblokken van de Sterrenbuurt in Lemmer Noord. De werkzaamheden bestaan uit het verwijderen van beplanting, bomen en het plantklaar maken van de plantvakken. In het najaar van 2024 worden plantvakken en bomen aangeplant. De werkzaamheden vinden plaats in drie fases.

Kijk voor meer informatie op de website: defryskemarren.nl/projecten/groenwerkzaamheden-lemmer-noord/

Werken op afspraak en piek reisdocumenten

We willen tijd, aandacht en ruimte voor u reserveren, zodat u zo goed mogelijk wordt geholpen. Door te werken op afspraak spelen we in op de huidige ontwikkelingen. En kunnen we u de dienstverlening blijven bieden zoals u die van ons gewend bent.

Zo kunt u een afspraak maken:

• U gaat naar onze website: defryskemarren.nl. Daar kunt u een afspraak maken. U ontvangt een bevestiging per e-mail.

• U kunt zich aanmelden bij de informatiezuil in het gemeentehuis of de balie op servicepunt Balk en Lemmer.

Reisdocument aanvragen?

Doe het op tijd!

De gemeente verwacht dit jaar extra drukte rond het aanvragen van paspoorten. Wilt u een reisdocument? Vraag het dan tijdig aan. U kunt hiervoor een persoonlijke afspraak maken via defryskemarren.nl

We wensen iedereen alvast een fijne zomervakantie toe!

Op de foto het mooie strand bij

‘t Mirnser Klif. Het strand is onlangs hersteld, waardoor het kitesurfgebied en de ligweide nu beter begaanbaar blijft. Het werk is uitgevoerd in samenwerking met provincie Fryslân, gemeente SúdwestFryslân, It Fryske Gea en Wetterkip Fryslân.

GEMEENTEGEZICHT

Havenmeester Ruerd Kortstra

“Door

te zorgen voor een schone en veilige haven, draag ik bij aan een prettige reis”

Al zijn hele leven spelen schepen een grote rol in het leven van Ruerd Kortstra. Als kleine jongen genoot hij enorm van de indrukwekkende houten zeilschepen tijdens de Lemsterwike. Van zijn zestiende tot vierentwintigste zeilde hij zelf mee als bemanningslid op een SKS-skûtsje. Toen Ruerd –op dat moment werkzaam op de gemeentecamping − gevraagd werd om in Lemmer havenmeester te worden, twijfelde hij niet. ‘Nog geen seconde, ik kon van mijn hobby mijn beroep maken.’

Ruerd heeft er nog geen moment spijt van gehad dat hij vijf jaar geleden als havenmeester is begonnen. “De meeste mensen die de haven bezoeken, komen voor hun plezier. Sommigen zijn op doortocht naar hun vakantieadres, anderen zijn met collega’s of vrienden een dagje op pad met de bruine vloot. Door te zorgen voor een schone en veilige haven, draag ik bij aan een prettige reis. Dat geeft me een goed gevoel”, vertelt Ruerd. “Je ziet hier van alles voorbij varen, van tjalken en klippers tot botters en aken. Ik geniet elke dag van die imposante schepen. Ze hebben iets levendigs, het vakmanschap straalt er vanaf.”

Goed gastheerschap

Schepen die de haven in het historische centrum van Lemmer binnenvaren, hebben een grote kans Ruerd tegen te komen. “Het havengebied begint

bij de vuurtoren en loopt door tot aan het schelpenpad aan de Zijlroede. Als het vaarseizoen in april begint, fiets ik regelmatig langs de vaarroute. Zo zie ik schepen aankomen en ben ik op tijd in de haven om de schipper te helpen met aanleggen. Ik beantwoord

‘Ik heb van mijn hobby mijn beroep gemaakt’

meteen eventuele vragen en laat zien waar de douches en toiletten zijn. Ook vertel ik waar ze drinkwater kunnen bijvullen. Dat hoort allemaal bij goed gastheerschap”, zegt Ruerd.

Tetris met schepen Naast het verwelkomen en informeren van nieuwe gasten zorgt Ruerd ervoor dat zoveel mogelijk boten een plekje krijgen, en dat valt niet altijd mee. “Meestal gaat alles soepel en vindt iedereen makkelijk een plekje, maar tijdens piekmomenten lijkt het soms wel Tetris met schepen. Een paar jaar geleden, tijdens het evenement Lemmer Ahoy, heb ik de hele middag schippers gevraagd ergens anders te gaan liggen. Ze vroegen zich af waarom ik zo overdreven veel ruimte maakte. Maar toen in de verte de viermaster Summertime − met 70 meter het grootste charterschip van ons land − aan kwam varen, snapte iedereen het meteen”, lacht Ruerd.

Altijd wel iets te doen

Vanaf 1 november wordt het stil in de haven, omdat bruggen en sluizen dan onbemand zijn. De enige gasten zijn schepen uit de thuisvloot, die door de ondernemersvereniging van lichtjes zijn voorzien. Ze geven de verlaten haven een sfeervol karakter. Toch heeft Ruerd ook in de winter genoeg te doen. “In de wintermaanden spuiten we de steigers schoon met een hogedrukspuit, doen we schilderwerk en repareren we de aanlegsteigers. En we gebruiken deze periode om cursussen te volgen zoals bedrijfshulpverlening of omgaan met agressie.” Hoewel Ruerd er best van kan genieten om in de winter te klussen in en om de haven, begint het na een paar maanden toch weer te kriebelen. “Als het winterseizoen op z’n einde loopt, verlang ik weer naar mensen en boten om me heen. Dat blijft toch het allermooist.”

Ruerd Kortstra

NIEUWE INZICHTEN AANPAK WATERPLANTEN

Het is mooi wonen in onze gemeente. Zo wordt er ’s zomers in verschillende vijvers volop genoten van het water: suppen, zwemmen, kanoën. Alleen die waterplanten! Die groeien zo snel dat je er soms letterlijk in verstrikt raakt. Gelukkig is er binnen de gemeente actief beleid om de overlast te beperken en doen we veel nieuwe inzichten op.

Gemeente De Fryske Marren werkt met verschillende technieken om de ‘invasieve exoten’ te bestrijden. “Deze waterplanten komen hier van nature niet voor, maar doen het erg goed in onze vijvers en waterpartijen. Vaak zijn het aquariumplanten die per ongeluk in de vijvers zijn beland”, zegt Michiel de Vries, voorman infra bij De Fryske Marren. De gemeente zet al een aantal jaren een speciale maaiboot in en doet daarmee veel ervaring op. “Wanneer er afgebroken plantstukjes op de bodem belanden, ontstaan daar weer nieuwe plantjes uit. Daarom hebben we de boot zo aangepast dat we het maaisel zoveel mogelijk kunnen opvangen.”

Langer maaiseizoen

Paaiseizoen vissen

ijdele hoop is. Ze zijn erg hardnekkig en blijven terugkomen”, verzucht Hester. “We kijken daarom goed om ons heen wat werkt. Andere gemeenten maken bijvoorbeeld gebruik van spuittechnieken, maar die verstoren het bodemleven en zorgen voor vertroebeling van het water. Dat doen wij liever niet. Toch willen we de planten wel aanpakken, want ze verdringen ook onze eigen planten en dieren.”

bestrijden, want dat is erg duur. Zo passen we bijvoorbeeld de oevers aan, zodat de natuurlijke omgeving voor andere invasieve exoten, zoals de rivierkreeft, minder aantrekkelijk wordt.”

Samenwerkingen

MICHIELDEVRIES(foto:

Voorheen maaide de gemeente vanaf juni, maar dit bleek niet voldoende. “De planten komen snel terug. Daarbij hebben we ook steeds hele zachte winters, waardoor ze ook dan gewoon doorgroeien”, aldus Hester Walda, beleidsmedewerker groen bij gemeente De Fryske Marren. “Daarom laten we de maaiboot nu al in april te water en maaien we door tot en met december.”

Do uwe Bijlsma)

In het vroege voorjaar, vanaf april, worden vooral de dieper gelegen stukken gemaaid. Zo blijft het ondiepe water langs de kanten beschikbaar als schuilplek voor jonge vissen. Vanaf de tweede ronde, zo rond juni, worden ook de ondiepe plekken langs de kant gemaaid. “Mensen bellen wel eens om te melden dat we hun oever zijn vergeten, maar dat is dus een bewuste keuze om de vissen te helpen”, legt Michiel uit.

Hardnekkig

“Inmiddels weten we dat het volledig bestrijden van uitheemse waterplanten

Eendenkroos

Ook eendenkroos is een bekend probleem. Hester: “Dat halen we ook zoveel mogelijk weg, want het verstikt het leven in het water. We proberen eigenlijk problemen liever te voorkomen dan ze achteraf te

“Én we doen mee aan nieuwe proeven”, vult Michiel aan. “Op dit moment werken we samen met het Wetterskip en vrijwilligers van It Fryske Gea in een sloot waar waternavel zit. Met een man of tien halen we de planten − gewoon met de hand − met wortel en al uit de sloot. Dat doen we nu om de drie tot vier weken en we merken dat het steeds iets langer duurt voor ze terugkomen. Dus dat is mooi.”

Geen aquariumplantjes in de sloot

Wat kun je als bewoner nog extra doen? Michiel: “Allereerst is het belangrijk om geen aquariumplantjes in vijvers te gooien. Verder zien we dat het helpt als mensen de invasieve exoten tijdens de zomermaanden langs hun eigen oevers weghalen. Daarmee voorkom je ook dat er een vieze groene waas van algen ontstaat. Die leven namelijk op deze uitheemse waterplanten.”

‘We halen de planten met wortel en al uit de sloot’

HESTERWALDA(foto: Sanne Wielenga)

Samen werken aan een schone en groene gemeente

In De Fryske Marren zetten we ons actief in voor een duurzame toekomst. Samen met zestien andere gemeenten steunen we de speciale campagne van afvalverwerker Omrin, die dit voorjaar van start is gegaan. Deze campagne helpt inwoners om groente-, fruit- en tuinafval (gft) beter te scheiden. Dat is hard nodig! Doet u ook mee?

Waarom het zo belangrijk is om etensresten in de groene bak te doen in plaats van de grijze? Omdat van gft-afval compost wordt gemaakt. Compost werkt als een soort wondermiddel voor de natuur: het verbetert de bodemstructuur, beschermt gewassen tegen plagen en ziektes en bevordert de groei van bloemen. Zo kan een bananenschil bijvoorbeeld bijdragen aan een betere broccoli-oogst en preikontjes kunnen hyacinten laten bloeien. “Foar ús is it skieden fan gft-ôffal in lytse muoite, mar it effekt op de natuer is enoarm”, zegt wethouder Luciënne Boelsma.

Lekker-lui-bakje

Om het scheiden van gftafval extra makkelijk te maken, heeft de gemeente in samenwerking met Omrin, een gratis biobakje – het zogenaamde ‘Lekker-luibakje’ − geïntroduceerd. Dit bakje – uiteraard gemaakt van gerecycled materiaal − kun je in de keuken zetten, zodat je snel en eenvoudig

etensresten kunt verzamelen en het later in de groene container kunt legen. Luciënne: “We wolle gftskieding sa maklik mooglik meitsje foar ús ynwenners. It Lekker-lui-bakje is in praktyske oplossing. Hoechst mar in lytse hanneling te dwaan, mar wol mei in grutte ympakt!”

OSCAR VERBETERT DE WERELD

OP ZIJN SLIPPERS

ETENSRESTEN IN GROEN DA’S LUI IETS GOEDS DOEN

Check luiewereldverbeteraar.nl

Wat mag er allemaal in de groene bak?

In de groene container − en dus in het Lekker-luibakje − mag veel meer dan je misschien denkt. Naast groente- en fruitresten mogen er ook broodkorsten, theezakjes, koffiedik, eierschalen en verwelkte

bloemen in. Ook tuin- en snoeiafval hoort in de groene bak thuis, mits het niet behandeld is met chemische middelen. Het schema van Milieu Centraal geeft een goed overzicht van wat er wel en niet in de groene container mag.

Hoe kunt u bijdragen?

“In bettere wrâld begjint by dysels. En yn dit gefal by it biobakje”, lacht Luciënne. “Helje it Lekker-lui-bakje op by ien fan de gemeentlike balys of miljeuterreinen, set it op it oanrjocht en smyt it gft-ôffal deryn. ‘Klepje open, klepje dicht en je hebt een goede daad verricht’, beweart Omrin. En sa is it ek.” Wat ook fijn is: je hoeft niet steeds naar de groene container te lopen, dus het bespaart je ook nog tijd. Is het Lekker-lui-bakje vol? Dan leeg je het in de groene bak.

Waarom gft-scheiding een verschil maakt Naast het directe milieuvoordeel van compost,

Zin om lekker lui iets goeds te doen?

Haal het gratis Lekkerlui-bakje op bij de receptie van het gemeentehuis in Joure, de servicepunten in Balk en Lemmer of op een van de milieuterreinen. Je kunt het biobakje ook online aanvragen op luiewereldverbeteraar.nl/ biobakje

helpt het scheiden van gftafval ook om de hoeveelheid restafval te verminderen, omdat het gft-afval niet meer in de grijze container terechtkomt. Dit draagt bij aan lagere verwerkingskosten en minder CO2-uitstoot; er gaat immers minder afval de verbrandingsoven in. “Boppedat helpt it by it realisearjen fan ús ambysje foar 2025”, zegt Luciënne. “Maksimaal 60 kilo restôffal per persoan yn it jier. Op dit stuit sitte wy yn De Fryske Marren noch boppe dit doel, mar mei mienskiplike ynspanning kinne wy dat berikke. Ynwenners kinne dêr in wichtige bydrage oan leverje.”

Meer informatie over de campagne van Omrin vindt u op luiewereldverbeteraar.nl Of kijk op defryskemarren.nl/afvalcampagne

CIRCULAIR BOUWEN: voordelig voor mens en milieu

Wil je meer wooncomfort, minder betalen voor energie en helpen om de wereld een beetje groener te maken? Het kan dankzij Tûk Wenjen, het energiebesparingsproject van gemeente De Fryske Marren. Gecertificeerde energieadviseurs leggen uit hoe je jouw koophuis op een duurzame manier energiezuiniger maakt. Bijvoorbeeld door circulair te (ver)bouwen.

Vroeger was het heel normaal om alles wat vervangen moest worden tijdens een verbouwing eruit te slopen en naar de stort te brengen. Maar tijden veranderen. Circulair bouwen, ofwel het bewust omgaan met materialen, groeit aan populariteit. Steeds vaker wordt in de bouw gebruikgemaakt van bijvoorbeeld hennep en glaswol. Deze materialen worden zo bevestigd dat demontage (en dus hergebruik) eenvoudig is. “Goed voor het milieu én je portemonnee!” zegt energieadviseur Thys Jaarsma van Bosman Duurzaam Advies, een kantoor dat zich richt op duurzaam wonen en energiebesparing. Bosman Duurzaam Advies is betrokken bij Tûk Wenjen en is gespecialiseerd in het opstellen van energielabels en verduurzamingsadviezen voor zowel woningen als bedrijfspanden.

Slimme keuzes

Bij circulair bouwen draait het om slimme materiaalkeuzes en handige manieren van bevestigen. Thys: “Vroeger werd in de bouw veel beton gebruikt, maar je kunt ook een houten werk neerzetten en in plaats van lijm schroeven gebruiken. Zo kun je het hout, als het zijn doel heeft gediend, eenvoudig loshalen en bijvoorbeeld voor een schutting of pergola gebruiken.” Gelukkig zijn er steeds meer mensen die zich realiseren dat er voor de bouw of verbouwing van een woning veel bomen worden gekapt en grondstoffen worden gewonnen. “Hoe vaker we iets hergebruiken, hoe duurzamer het is. Grondstoffen hebben veel meer waarde als je ze niet na één keer gebruik weggooit.”

‘Grondstoffen hebben veel meer waarde als je ze niet na één keer gebruik weggooit’

Minder afval, meer hergebruik De Europese Unie voorspelt dat als we zo doorgaan, de afvalproductie in 2050 met 70 procent toeneemt. Daarvan is ruim 35 procent bouwafval. “Dat moeten we verminderen door meer materialen te hergebruiken, van isolatieplaten tot complete gebouwen,” zegt Frank Faber, eveneens werkzaam bij Bosman Duurzaam Advies. “Onlangs is er zelfs een tijdelijke rechtbank gebouwd die je helemaal kunt verplaatsen of hergebruiken. In 2050 wil de Europese Unie dat de hele economie circulair is, zodat we qua bouwmaterialen minder afhankelijk zijn van landen buiten de EU.”

Tûk Wenjen ti ps

→ Probeer bouwmaterialen tweedehands te kopen, dan hoeft er geen nieuw materiaal geproduceerd te worden.

→ Win advies in. Daar is Tûk Wenjen voor. Te vaak zien we dat mensen wel willen verduurzamen, maar het niet doen omdat ze niet weten hoe.

R-ladder

Hoe je duurzaam omgaat met materialen is terug te vinden op de zogeheten ‘R-ladder’. De gemeente gebruikt deze ladder om de mate van circulariteit aan te geven. Frank licht toe: “Simpel gezegd is het een handige tool waarmee je kunt zien hoe duurzaam jouw manier van bouwen is. Hoe hoger je scoort op de R-ladder, hoe meer grondstoffen je

Energie besparen in de zomer? Zo doe je dat!

→ Gebruik opgewekte stroom voor praktische dingen zoals je wasmachine of het opwarmen van douchewater. Verspil het niet door bijvoorbeeld een buitenkachel aan te zetten, dat is niet duurzaam.

→ Hang zonwering op om de warmte buiten te houden en vermijd zo het gebruik van de airco.

→ Laat ‘s nachts een raam open voor ventilatie, maar overdag niet, want dan komt er te veel warme lucht binnen.

bespaart. Je scoort bijvoorbeeld hoog als je tijdens het (ver)bouwen isolatieplaten gebruikt die gemaakt zijn van gerecycled materiaal zoals cellulose.”

Ook zonnepanelen kunnen hoog scoren op de R-ladder, maar er is nog wel wat ruimte voor verbetering. Thys:

“Zonnepanelen zijn dan wel bijna geheel recyclebaar; het uit elkaar halen is nog te duur. Daardoor worden ze nu vaak weggegooid. Dat is jammer, want de metalen en het glas kun je prima omsmelten en opnieuw gebruiken. Weggooien zou eigenlijk altijd de allerlaatste optie moeten zijn.”

Thys Jaarsma (links) en Frank Faber

FOTO: NANTKO SCHANSSEMA, FOTO NANTKO

IEDEREEN DOET MEE

Regelingen voor inwoners met een bescheiden beurs

Als je van weinig geld moet rondkomen, is elke meevaller welkom. De gemeente helpt mensen met een minimum inkomen met allerlei regelingen, zoals het Kindpakket en de Meedoen Pas. Zo kunnen alle kinderen én volwassenen meedoen!

Als ouder wil je het beste voor je kinderen. Maar als je moet leven van een minimum inkomen, heb je meestal geen geld voor extraatjes voor je kind. Denk aan sport- of muziekles, dure schoolspullen, schoolreisjes of een buskaart. “Meedoen is meetellen”, zegt beleidsmedewerker Jurjen de Jong van gemeente De Fryske Marren. “Als gemeente vinden we dat elk kind dezelfde ontwikkelkansen moet krijgen. Ook als er thuis weinig geld is. Daarom zijn er binnen onze gemeente allerlei regelingen voor gezinnen met een kleine beurs.”

Zwemles

Een van die regelingen is het Kindpakket, ook wel de kindvoorzieningen genoemd. “Via de website samenvoorallekinderen.nl kunnen ouders een aanvraag doen voor bijvoorbeeld zwemles, een uitje of een verjaardagsbox. Maar ook zaken als een telefoonabonnement kun je aanvragen. Komt je gezin in aanmerking voor hulp, dan bekijkt een intermediair wat de kinderen nodig hebben. Er wordt geen geld gegeven, maar de contributies en schoolreisjes worden rechtstreeks aan de verenigingen en scholen betaald.”

Studietoeslag

Een andere regeling is studietoeslag, bedoeld voor

- ILJA‘Met de Meedoen Pas kan ik gewoon reizen, waar en wanneer ik wil’

studenten die door ziekte of een beperking structureel niet kunnen bijverdienen naast hun studie. Studietoeslag vervangt de inkomsten uit een bijbaantje. “Op die manier kunnen ook deze studenten meedoen”, geeft Jurjen aan. “Ze kunnen net als hun studiegenoten een keer een terrasje pakken of de stad in.”

Gratis reizen ‘Meedoen’ is ook de achterliggende gedachte achter de Meedoen Pas, een kaart voor gratis openbaar vervoer. “Er was al een Meedoen Pas voor schoolgaande kinderen die meer dan 13 kilometer

- JURJEN‘Elk kind moet dezelfde kansen krijgen, ook als er thuis weinig geld is’

Meidwaan

Wethouder Luciënne Boelsma: “Foar ynwenners mei in leech ynkommen is it faak te djoer om te reizgjen mei it iepenbier ferfier. Wy fine it wichtich om oan al ús ynwenners gelikense kânsen te bieden en meidwaan te litten yn de maatskippij. Mei de Meidwaan Pas kinne alle ynwenners fan A nei B reizgje.”

van school af wonen”, vertelt Jurjen. “Voor een maandelijkse eigen bijdrage van 20 euro kunnen kinderen daarmee met de Arriva-bus gratis reizen in Friesland. Sinds april bieden we alle inwoners met een laag inkomen via de Meedoen Pas gratis openbaar vervoer buiten de spits aan in bussen en treinen van Arriva. De Meedoen Pas is een OVchipkaart op naam en is geldig

tot en met 31 december 2024. Je kunt hem aanvragen voor jezelf en je kinderen van 12 jaar en ouder en hij kost eenmalig 15 euro. Met de Meedoen Pas wordt de wereld van mensen met een laag inkomen letterlijk groter.”

‘De Meedoen Pas geeft me vrijheid’

Ilja van Eijzeren (52) woont met haar jongste zoon van 16 in Joure. Ze maakt gebruik van de Meedoen Pas.

“Een rijbewijs heb ik niet en ik heb een bijstandsuitkering. Daar red ik me mee, maar vervoerskosten hakken er wel in. Voor een ritje naar Leeuwarden, waar mijn dochter woont, ben ik voor twee personen al gauw 30 euro kwijt. Voor zo’n busreis moet ik andere uitgaven schrappen. Met de Meedoen Pas kan ik nu gewoon reizen, waar en wanneer ik wil. Zonder slapeloze nachten vanwege de kosten. Heel fijn, zeker nu mijn dochter net is bevallen van haar eerste kindje. Ik kan nu regelmatig naar haar toe. Mijn zoon heeft ook een Meedoen Pas en kan dus ook mee. Hartstikke mooi, hij is gek met zijn nichtje. De 30 euro die we totaal voor onze Meedoen Passen hebben betaald, heb ik er al lang en breed uit.

De Meedoen Pas geeft mij vrijheid. Gisteren zat ik er even helemaal doorheen. Ik pakte toen gewoon de bus en dacht: ik zie wel waar ik beland. Uiteindelijk heb ik lekker even in Drachten rondgelopen. Een ander pakt de auto, ik neem de bus. Het doet me goed om zelfstandig te zijn, het geeft me waardigheid. Ik voel me weer mens!”

Naast het Kindpakket en de Meedoen Pas zijn er nog veel meer regelingen voor mensen met een kleine beurs. Jurjen: “Kijk vooral even op datgeldtvoormij.nl om te zien waarvoor je in aanmerking komt. En heb je een vraag over je inkomen of een voorziening? Bel gerust naar de gemeente, telefoonnummer 14 05 14. We helpen je graag verder op weg.”

Ilja van Eijzeren

Geslaagd!

We zijn apetrots op jullie!

gefeliciteerd met je diploma

FRL zoekt jou!

VOOR DE BEZORGING VAN DE WEEKBLADEN IN:

JOURE

BLAAUWHOF, CENTRUM, SKIPSLEAT, ZUIDERVELD LEMMER

OUDEHASKE

Word bezorger bij FRL

FRL bezorgers.frl 058 233 49 70

# FACE TO FACE ALBERT VISSER

fotografie JOHAN BROUWER

tekst EELKE LOK

“IK HA AANST WOL DE LUSTEN, NET DE LASTEN”

In een lekker ochtendzonnetje zit Albert Visser op het zonnedek van de Marita. Dat volgschip van het Lemster skûtsje is zijn eigen schip. Hij is bezig met de renovatie van de stuurhut. Bij een schipper moet alles tiptop voor elkaar zijn.

Hij praat over z’n laatste jaar als skûtsjeschipper. Dus gaat z’n blik zo nu en dan eventjes naar de wimpeltjes in de mastjes van de omliggende zeilschepen. De wind die de wimpeltjes doet bewegen is immers de stuurman van z’n hobby.

Zo afficheert hij skûtsjesilen: hobby. Best wel wetend dat het gewoon een heel belangrijk onderdeel van zijn leven is. Ook historisch gezien. Immers, alle voorvaderen van Albert waren schipper. Zij vervoerden vracht, met dank aan de wind. Pake Douwe, later schipper op de Súdwesthoeke, vertelt in het boek Heil om seil van Hylke Speerstra dat schippers het eertijds best zwaar hadden. Maar: “Ophâlde en wat oars begjinne? Jo moat skipper wêze om te begripen hoe beroerd dat wêze soe.”

Heit Jappie werd dus ook schipper. En skûtsjesiler. Broer Douwe, succesvol op de Sneker Pan, was het ook. En Albert had na drie mavojaartjes genoeg van school en voer vanaf z’n 18e bij heit. Haalde daarna wel z’n beroepsdiploma’s, kwam in de kustvaart terecht, werd daarin stuurman en kocht later een eigen coaster. ”Farre, wat is der nét moai oan.” De kleinzoon heeft nog altijd hetzelfde gevoel als pake eertijds.

INTERNAAT

Albert Visser werd 62 jaar geleden geboren. Dat was in een tijd dat veel schippersechtparen hun kinderen noodgedwongen naar een schippersinternaat brachten. Albert kwam terecht op het internaat in Leeuwarden. Vooral omdat heit voor de CAF voer en daar moest lossen. De buitenwereld keek altijd met wat vraagtekens naar internaten, maar Albert vond het een plezierige tijd. De drie zoons en een dochter Marita van hem en zijn vrouw Mieke Bakker gingen naar het internaat in Lemmer. “Myn bern bin Lemsters.”

Vrijheid is het woord wat hij het meest gebruikt als hij het plezier van z’n werk (en hobby) wil beschrijven. Daarom kreeg hij ook wat de schurft aan de nieuwe digitale wereld, die voor een schipper eigenlijk te veel sturend is. “Ik moast mysels kontroleare en at ik wat die, dan moast ik it ek opskriuwe. En dat waard my dan sein troch immen dy’t noch noait fearn hie…”. Dat gedoe om zijn vak heen haalde het plezier weg.

Dus varen zijn drie zoons, Jasper, Stefan en Douwe nu op de kustvaarder, het familiebedrijf. “En ik bin oandielhâlder…..” en op dat moment belt één van hen om een raadgeving. Albert Visser vaart nog wel, hij doet zo nu en dan in putsje. “Jonge, ik ha fannwike foar it earst fan myn libben op de Moezel fearn, wat is it dêr ek net moai.” Terwijl hij in de jaren als kustvaarder nog veel meer mooi buitenland aandeed, van Scandinavië tot Engeland en Frankrijk. “Dat farren wie moai, mar dat gedoch der omhinne…”

SKÛTSJES

Het mooiste blijft toch zeilen op skûtsjes op de Friese meren. Als jongetje van zestien jaar kwam hij al aan boord van het Lemster skûtsje. Peilen bij ‘omke’ Sietse Hobma. Daarna kwam hij als bemanningslid bij een echte omke terecht, Teake Visser op het Halve Maen skûtsje. Daarna heeft hij een paar jaartjes niet aan het skûtsjesilen mee kunnen doen, omdat het ‘echte’ leven gewoon te druk bleek.

Dat houden skûtsjesilers niet vol. Albert Visser kwam op het Jouster skûtsje bij

Anne Tjerkstra weer in de SKS vloot. In 2002 kwam hij als bemanningslid bij

neef Douwe Visser op het Drachtster skûtsje. Toen die een transfer kreeg naar It Doarp Grou nam Albert Visser het helmhout van de Twee Gebroeders uit Drachten over. Schipper!

Hij overtuigde het bestuur van de Drachtster skûtsjecommissie dat het schip, gebouwd van klipper-ijzer, gewoon te zwaar was om echt goed mee te kunnen doen. Dus werd er een afslanktraject ingezet. Daarmee kwam de Twee Gebroeders in de linkerhelft van de skûtsjevloot. Hij was overigens daarmee een voorloper van wat de laatste jaren bijna structureel is geworden. De afgelopen winter zijn meerdere skûtsjes naar de helling geweest, werd de knik er uitgehaald en werd het schip lichter gemaakt, zodat er meer zeil mag worden gevoerd.

AANPASSINGEN

Albert Visser ziet die nieuwe ontwikkeling overigens wat brommend en argwanend aan, hoewel het Lemster skûtsje ook wel wat is aangepast. “At se alle fiif, seis aanst foaroan lizze, dan docht elk it oar jier ek.” Het zou hem juist voor dit komende skûtsje-jaar spijten. Want het is zijn laatste jaar als schipper op het Lemster skûtsje, zo heeft hij aangekondigd. En dat wil hij winnend afsluiten. Omdat dat gevoel van kampioen zijn in 2022 wel heel mooi was.

Niet alleen voor de bemanning; de Lemster mienskip was er toen ook aan toe. Die kan uiterst scherp en kritisch zijn op de prestaties van het eigen skûtsje. “Je, se lêbje hjir noch wolris wat”, zegt Visser grijnzend. Hij kan er wel tegen. Zo erg was het voor hem immers niet; hij bracht het

schip steevast bij de eerste vijf in het klassement. De titel kwam dus in 2022.

AMBITIE

In het SKS skûtsjesilen is kampioen worden mogelijk en kampioen blijven moeilijk. Visser werd vorig jaar tweede achter Grou, dat de ‘operatie’ al had ondergaan. “Mar dat leit dêr net allinnich oan, sy ha in goede bemanning.” Veel belangrijker dan het schip aan te passen. Hij heeft de grote ambities van de Lemster skûtsjecommissie vertaald in het zorgen voor een puike bemanning, onder wie natuurlijk ook zijn drie zoons. Die zijn ook besmet met het virus.

Een schipper mag nooit verslappen. Hij verwijt zichzelf dat hij vorig jaar zonder adviseur zeilde. En vraagtekens had bij het zeil. De laatste dag haalde hij een adviseur, en zette het oude tuig erop. Op haren en snaren tweede in het klassement.

Nu is er een nieuw zeil. En een adviseur die kijkt welke slag je het beste kunt doen. Albert Visser kan zich concentreren op het sturen; kijken naar de wimpel. Liefst op weg naar de hoogste trede van het erepodium. Als hij daar aanlegt zit zijn werk erop. Hij vindt hij nog steeds schitterend, maar naast de slijtage aan z’n knieën wordt de organisatie er om heen wat teveel.

Natuurlijk is hij volgend jaar aan boord te vinden. Bij de hals of zo. Zoon Jasper zit dan aan het helmhout zit. “Bliid om.” Albert Visser kan zich dan ontspannen. In zijn werk en op het skûtsje niet meer al dat gedoe eromheen. Enkel nog maar genieten. “Ik ha aanst wol de lusten, net de lasten.”

Persoonlijk vakmanschap in verzekeringen en

Al sinds 1903 zijn wij gevestigd in Joure. Vanaf het Douwe Egbertsplein behartigen we de belangen van onze klanten in Joure, en ver daarbuiten. Ons team bestaat enkel uit vakmensen. Met allemaal dat herkenbare Kuindersma karakter: geïnteresseerd, vol energie en de wil om het beste voor de klant voor elkaar te krijgen.

Ons motto is sinds 1903 onveranderd gebleven: “We zijn er voor onze klant”. Wilt u gebruik maken van ons vakmanschap neem dan contact met ons op:

Kuindersma

Verzekeringen en Hypotheken

T 0513 417 755

E info@kuindersma.nl

I www.kuindersma.nl

IEPEN FRYSK KAMPIOENSKIP SKÛTSJESILEN

63 skûtsjes gaan de strijd aan tijdens IFKS 2024

De vloot blijft de laatste jaren steeds ongeveer even groot. Dat geldt ook voor de publieke belangstelling. Dat valt dan altijd wat tegen in vergelijking met de SKS, terwijl juist bij de IFKS de entree niet bestaat. Maar het publiek mist wat herkenbaarheid aan de vloot. Samenstelling van de vier groepen en de 63 soms heel ingewikkelde zeiltekens maakt het vaak voor de toeschouwer tot een labyrint.

De IFKS heeft namelijk gekozen voor een jaarlijkse promotie en degradatieregeling, behalve voor de kleine A-klasse, waarin de kleine skûtsjes (tot 17,10 m) varen. Bovendien zijn bij de IFKS de posities niet verbonden aan de skûtsjes maar aan de schippers.

VERWARREND

Zaterdag 17 augustus gaan er weer 63 skûtsjes van start in de strijd om de vier verschillende kampioenschappen van de IFKS, het Iepen Frysk Kampioenskip Skûtsjesilen. Dat is een enorme vloot aan skûtsjes. Vanaf kwart over negen ’s morgens, tot aan een uur of vier/vijf in de middag zijn er elke dag vier verschillende wedstrijden.

omdat Jeroen de Vos stopte als schipper op de Eelkje II (kampioen 2004 en 2019) in de A-klasse. Regts had echter van tevoren al aangekondigd niet meer voor Echtenerbrug te zullen zeilen, maar het skûtsje Grutte Pier (kampioen in 2010) weer in de strijd te brengen. Dat schip komt dus vanuit het niets weer in de A-klasse terecht, terwijl Echtenerbrug met Enne de Vries weer in de C-klasse moet beginnen. Daar zeilt hij dan onder andere tegen Gerrit Stienstra, de nieuwe schipper op de Eelkje II.

Hoe gek kan het dan gaan. Henk Regts werd vorig jaar met het skûtsje De Trije Doarpen uit Echtenerbrug vierde in de B-klasse. Dus kon het skûtsje, dat met Walter de Vries in 2007 kampioen van de IFKS werd, niet promoveren. Henk Regts promoveerde echter toch,

skûtsje aanschaffen. Daardoor wordt de herkenbaarheid natuurlijk wel veel groter.

Het valt te begrijpen dat het allemaal niet direct doorkomt bij de buitenwereld. Gelukkig zorgt de IFKS er voor dat ook voor het publiek de goede lijsten beschikbaar zijn. En er zijn ook vaak ‘verslaggevers’ overal die het een en ander duidelijk maken. Ook nodig omdat de zeiltekens nog al eens wisselen.

De IFKS was van meet af een organisatie waarin de schippers zelf een skûtsje hadden. De laatste jaren komen er echter steeds meer dorpen en steden, die als mienskip een

NAUWE AGENDA

Vier klassen op één dag. Dat betekent een strakke agenda. Want ook de IFKS-schippers hebben de vervelende gewoonte dat er ontstellend veel valse starten zijn. De gretigheid waarmee de startlijn wordt aangevallen is nu eenmaal de basis voor een goede klassering. Maar voordat het hele spul is gewaarschuwd dat ze terug moeten en dat daarna de hele startprocedure moet worden overgedaan levert veel tijdverlies op.

Dus hanteert de wedstrijdcommissie vaak de zwarte vlag; dan krijg je bij de bovenste boei te horen dat je naar huis mag als je vals gestart bent. Daar word je wel voorzichtiger van. Toch verloorde IFKS er een protestcommissie door. De wedstrijdcommissie zette de eerste dag in Lemmer een streep door

de starts van enkele skûtsjes. De protestcommissie deed daarvan een aantal gevallen weer teniet en die kregen dan een gemiddeld aantal punten. Met name Sikke Heerschop werd daardoor eigenlijk al kampioen, zonder te zeilen.

De protestcommissie heeft volgens IFKS-voorzitter Jaap Jelle Feenstra de wedstrijdcommissie niet over die situatie gehoord. Daardoor en ook een aantal andere gevallen waardoor het soms tot diep in de avond duurde voordat uitslagen bekend werden heeft de IFKS doen besluiten een nieuwe protestcommissie te benoemen waar Rienko de Kraker de voorzitter van is.

omzetten in snelheid en hoogte. Iedereen is weer favoriet.

Natuurlijk wil de afscheid nemende Sikke Heerschop in zijn laatste wedstrijdserie nog een keer kampioen worden in de A-klasse. Maar hij krijgt veel tegenstand van z’n eigen zoon Wytse met de Grutte Geert en de Sterke Yerke uit Earnewâld. Luuc Elzinga, C-kampioen is meteen favoriet in de B-klasse de Ut en Thús, al zal hij het zwaar krijgen met de vorig jaar gedegradeerde Ulbe Zwaga.

En zo is er in alle klassen bovenen onderin volop spanning. Dat is uiterst herkenbaar.

Die commissie moet gelijk met het water voor de dokter komen waarschijnlijk. Want op de diverse voorwedstrijdjes zie je al weer de nieuwe bemande of nieuw getuigde skûtsjes die dat

JOHANNES KOOISTRA, FLIGHT DIRECTOR FRIESE BALLONFEESTEN:

“Het mooiste moment is als iedereen op het ballonnenterrein, dan ben

Johannes Kooistra uit Sintjohannesga is molenaar en in de zomer is hij flight director bij de Friese Ballonfeesten in Joure. Zijn interesse in het weer is groot. Handig want hij heeft het weer altijd nodig. Bij wijze van spreken: waait het dan zet hij de wieken van de molen aan voor stroom of het malen van graan, is het windstil dan kan de ballon omhoog. Zo is Johannes ten alle tijde met zijn passies bezig.

Johannes (1969) woont op de enige bewoonde molen van het noorden ‘de Hersteller’ in Sintjohannesga, samen met zijn vrouw Nynke en dochter Froukje van ruim twee jaar. Hij repareert molens, doet onderhoudswerkzaamheden en op de zaterdagen maalt hij graan in Penninga’s molen in Joure. Hij bracht zijn jeugd door in Joure met zijn ouders, en jongere broer en zus, “die nu getrouwd is met een Engelse ballonpiloot ontmoet tijdens de ballonfeesten, maar dat terzijde”, lacht Johannes. Hij komt al vroeg samen met zijn broer Pieter in aanraking met de toenmalige organisatie van de ballonfeesten, vriendengroep de Flecke. Kort samengevat: “Op een gegeven moment zochten zij er een piloot bij, plaatsten een advertentie en er kwam één reactie. Die van Pieter, mijn broer die was toen ongeveer zestien jaar oud. Hij wilde het zo graag dat er een regeling met mijn ouders is getroffen zodat hij de opleiding mocht doen. Pieter wordt piloot en Johannes haalt zo snel mogelijk zijn rijbewijs zodat hij kan helpen met het volgen (de ballon wordt gevolgd door de crew in een busje waarin de ballon en de gasten teruggebracht worden naar de startplek). “Machtig vond ik dat. Vroeger had je nog geen mobiele telefoons en dan klopte je willekeurig bij mensen aan om even naar huis te kunnen bellen met de vraag of Pieter al had gebeld om te vertellen waar hij was geland. Dan kreeg je een straatnaam en had je nog een stratenboek en ging je zoeken naar waar hij was neergekomen. Tegenwoordig is het zo veel makkelijker met de locatie delen in je what’s app.”

EEN FLIGHT DIRECTOR IS ONAFHANKELIJK

De jongens Kooistra helpen bij de ballonfeesten van jongs af aan met het opbouwen van het terrein. Al gauw zocht de organisatie een nieuwe flight director: dat is degene die bepaalt of de ballonnen wel of niet veilig de lucht in kunnen. Johannes wordt hiervoor gevraagd en gaat in opleiding. “Belangrijk: als flight director ben ik een onafhankelijk persoon, ik heb geen commercieel belang. Ik heb hiervoor mijn RT diploma gehaald,

iedereen tevreden en blij terugkomt

ik blij en best trots”

dat houdt in dat je een luchtvaartradio leert bedienen. Ik moest elk jaar opnieuw examen doen. Tot Daan Elfring, één van de piloten zei: ‘Waarom haal je niet gewoon je brevet’?” In een half jaar tijd heeft zijn broer Pieter Johannes opgeleid tot piloot. Vanaf dat moment hoeft hij ook niet meer jaarlijks zijn RT examen te doen. Dat hij het ballonvaren in de vingers heeft blijkt uit het feit dat hij onder andere in 2013 Nederlands kampioen wordt. Toch vindt hij het volgen met het busje eigenlijk nog steeds leuk om te doen.

BALLONVAAR-WEER

Johannes is sinds 1997 flight director: “Als flight director start mijn dag met een kop koffie en het beoordelen van de weerkaarten op mijn computer. Harde wind is geen goed ballonvaar-weer, regen ook niet. Bij harde wind kan je de ballon niet veilig besturen en zal hij alle kanten opgaan. Bij regen wordt de ballon zwaarder, en drupt de regen de mand in via de ballon. Dat water wordt heet. Veiligheid boven alles dus. Er komt zoveel bij kijken en het weer is de laatste jaren echt ontzettend veranderd. Alle weerkaarten zijn ter ondersteuning. Het is belangrijk te weten dat wij hier tussen de Friese Meren wonen en deze hebben behoorlijk invloed op het lokale weer. Zo kan er zomaar een lokaal buitje ontstaan. Dat is een technisch verhaal maar heeft te maken met warme lucht uit het water en koude bovenlucht. Het is dus belangrijk je overal in te verdiepen voordat je een beslissing maakt of de ballonnen veilig de lucht in kunnen”, legt hij uit.

‘NIET DE LUCHT

IN ZONDER BRIEFING’

Rond vier en vijf uur ‘s middags weet ik voor mijzelf vaak al of de ballonnen wel of niet de lucht in gaan. Elke dag vindt er rond 18.45 uur de briefing plaats.” De

“Als flight director start mijn dag met een kop koffie en het beoordelen van de weerkaarten op mijn computer”

briefing is de informatie, gegeven door de flight director, die de piloten nodig hebben voordat ze wel of niet de lucht in gaan.

“Voorafgaand aan deze briefing bel ik met de luchtvaart-meteoroloog van het KNMI die dienst heeft om mijn bevindingen van het weer te bespreken. De meteoroloog is als enige bevoegd om een weersvoorspelling te doen, hij of zij kan dan ook nog satellietbeelden checken. Tijdens de briefing check ik eerst of alle piloten aanwezig zijn, dat noem je de ‘roll-call’. Ik noem dan alle namen en alle nummers van de piloten op want zij mogen niet de lucht in zonder een briefing te hebben gehad.”

MAXIMAAL ACHT TOT

TIEN KNOPEN WIND

“Vervolgens bespreek ik het weer, wat de actuele situatie en de verwachting is.” Bij de ballonfeesten mag het max acht tot tien knopen waaien. Maar voor special shapes geldt hoe minder wind hoe beter. ‘s Avonds neemt de wind af, dus gaan deze special shapes vaak later omhoog dan de gewone ballonnen. Als flight director heb je de hulp van drie launchmasters. Een launchmaster loopt op het veld tussen de ballonnen door en de piloten hebben toestemming van de loungemaster nodig om de lucht in te gaan. “Vraagt de piloot om

De 37e editie van de Friese Ballonfeesten heeft een lekker vol festivalprogramma. Vijf dagen achter elkaar kun je met familie en vrienden je ogen uitkijken terwijl de heteluchtballonnen opstijgen. Als er geen ballonvaarten zijn, is er alsnog genoeg te doen! Alle activiteiten zijn gratis. Mis het niet!

toestemming dan checkt de launchmaster bij mij en ik geef een ja of nee door.”

“Soms weet je ‘s ochtends al dat de ballonnen niet de lucht in kunnen. Dan ben ik liever eerlijk en communiceren we dit tijdig op sociale media zodat mensen niet voor niks naar het evenement toe komen. Het mooiste moment vind ik als iedereen tevreden en blij terugkomt na hun vaart op het ballonnen terrein, dan ben ik blij en best wel trots. Ik heb er dit jaar weer heel veel zin in!”

DE QR-CODE VOOR HET COMPLETE PROGRAMMA

BROERS MARK EN DENNIS ONLOSMAKELIJK

VERBONDEN MET DE FRIESE BALLONFEESTEN

“We hebben nooit onenigheid en delen dezelfde humor”

Als kleine jongetjes staan Mark en Dennis al op hun rubberen laarsjes in de weilanden. Ze gaan vaak mee met hun vader Theo, en soms hun moeder Hammie ook, in de stoere witte Toyota Landcruiser. Hun vader behoort op dat moment tot de vaste crew bij meerdere ballonpiloten. Meehelpen bij de ballonfeesten hoorde daar ook bij én dat doen ze nog steeds. We spreken de broers en luisteren naar de verhalen over hun jarenlange ballon-avonturen.

Ook nu zijn Mark (44) en Dennis (41) Nijholt uit Joure bij de Friese Ballonfeesten weer van de partij. Net als vorig jaar zijn ze een soort vliegende keep. Jarenlang zijn ze onderdeel van de crew van Herman Kleinsmit. Eerst met de gewone ballon en later met de eerste special shape van Herman: ‘de Kikker’. Ze hielpen op doordeweekse avonden in de omgeving en gaan ook mee naar ballonnenfestivals en ook zat Mark in de crew van Hermans zoon Ron. Dennis is er een tijdje tussenuit geweest en weer begonnen toen Herman rond 2016 De Motor Ballon kocht en er wel tien man crew nodig was. Om je voor te stellen: dit is dé grootste ballon ter wereld, hij is 38 meter hoog en 44 meter breed. Zo’n gevaarte de lucht in krijgen, is een

immens grote klus. Alle scheurkieren in de stof moeten dichtgemaakt worden, hij moet goed neergelegd worden en aan alle kanten goed in vorm getrokken worden als de lucht er in stroomt. Is de ballon opgestegen dan moeten ze er snel achteraan om het te volgen. Na de landing duurt het ook weer minimaal anderhalf uur voor je hem ingepakt hebt!

MOOIE AVONTUREN

Dennis vertelt: “We hebben wel mooie dingen meegemaakt. Zo mochten we onder andere mee naar Italië, Portugal en Engeland. Dat zijn een soort werkvakanties. Varen over andere landschappen is heel bijzonder. Hier ken en herken je alles, daar is alles nieuw.” Hij vervolgt: “Wat mooi was, in Italië werden we onthaald als ware sterren. Er waren alleen maar gewone ballonnen op dat festival én De Motor ballon. Herman moest continu handtekeningen uitdelen en we hoefden nergens voor te betalen, bijna gênant.” Mark vult lachend aan: “Het veld waar we de ballon moesten

“Op de dagen van het festival wil ik ervoor zorgen dat alles vlekkeloos verloopt”

DENNIS NIJHOLT

v.l.n.r. Hammie, Dennis, Mark en Theo Nijholt met de Toyota

neerleggen was zo klein als het grasveld bij het Lyts Luchtenveld in Joure. Dat was bestemd voor alle ballonnen, maar De Motor paste daar in zijn eentje al niet eens op.”

‘UUR BOVEN EEN HOOGSPANNINGSKABEL GEHANGEN’

Mark vervolgt: “Ooit zat ik in De Motor met Herman toen was opeens geen wind meer. We hebben een uur boven een hoogspanningskabel gehangen, en dat was oprecht heel spannend. Want ja stel je voor dat er geen wind komt, je moet op een gegeven moment toch echt landen. Toen er eindelijk een zuchtje wind kwam konden we direct over de kabels heen en er naast landen. Ook een keer hebben Ronnie en ik een landing moeten maken op het dak van het Philipsgebouw in Eindhoven, er was geen wind en dan hang je boven een stad, je moet toch wat. Vroeger was het allemaal zo anders. We konden de ballonnen soms gewoon niet vinden. Dan werd het al donker en dan gingen ze vanuit de mand het vuur aan doen. Heel in de verte zag je dan een vlammetje

“Het helpen op de grond geeft mij ontzettend veel voldoening”

MARK NIJHOLT

aan en uit gaan en wisten we ongeveer waar we naar toe moesten. Er gebeurde gewoon altijd wel wat. Hekken die niet open konden, boeren die boos werden omdat je op hun land kwam, elke keer was het weer een verrassing.”

MANUSJES VAN ALLES

Dit jaar zijn de broers inzetbaar op het hele terrein. Dat houdt in: bewegwijzering ophangen, helpen met alle ballonnen waar nodig, podium opbouwen, doeken ophangen, drank aanvullen. Dennis: “Vorig jaar moesten we ineens fietsenstallingen maken. Ook moeten de lichtmasten aan als het schemerig wordt, en ja, iemand moet die stekker er in doen.” “Ik hoef niet in het bestuur”, zegt Dennis, “maar op de dagen van het festival wil ik ervoor zorgen dat alles vlekkeloos verloopt.”

Het mooiste van vrijwilliger zijn vindt Mark het samenwerken, samenzijn en het napraten. “Tijdens een evenement of een vaart dan ben je met z’n allen keihard aan het werk, daarna is er die ontspanning, gezellig samen een drankje, worstje en kaasje te doen en na te praten over de gebeurtenissen. Je bespreekt dan op een informele wijze wat er eventueel beter kan de volgende keer. Zelf heb ik nooit de intentie gehad om piloot te willen worden. Ik heb een drukke baan en heb een gezin. Het helpen op de grond geeft mij ontzettend veel voldoening. Door mij in te zetten als vrijwilliger leer je veel mensen kennen en iedereen staat altijd voor elkaar klaar.”

LULLEN EN POETSEN

Het samenwerken tussen de broers gaat heel goed. Ze hebben nooit onenigheid, altijd lol, zelfde humor, niet lullen maar poetsen, hoewel ook lullen kunnen ze goed. Ze doen zo veel samen, vaak ook met hun vader erbij, van motorrijden tot het bezoeken van ijshockey, TT in Assen, voetbal en grasbaanraces. O ja ze werkten ook samen bij Menno Sappé. Ze hebben samen met hun vader een loods waar ze elke dinsdag samen komen prutsen en pielen aan motoren en ze helpen dus al jaren mee als crew bij ballonvaarten. Ze zijn dus volledig op elkaar ingespeeld. Ze hebben allebei drie kinderen, maar die zijn niet zo betrokken bij de ballonnen als Mark en Dennis vroeger. Het zijn andere tijden. Je merkt het echt. De mobieltjes, eigen levens, er is meer te doen, meer afleiding voor de jeugd. “Terwijl wij vroeger mee gingen omdat er dan eindelijk iets te beleven viel”, aldus Mark.

BIJPRATEN EN GENIETEN

Dennis verheugt zich er op dat de ballonnen weer allemaal de lucht in kunnen gaan en het feest an sich. “Het is zoveel werk om zo’n evenement te organiseren. De organisatie is er al een jaar mee bezig. Vergaderen, gesprekken, artiesten regelen. Ik hoop dat het weer goed is, want dat is het enige dat niet van te voren geregeld kan worden.”

Mark vindt heel fijn dat het evenement weer gratis toegankelijk is voor bezoekers.

De broers zijn klaar om de handen uit de mouwen te steken.

Kijk voor het programma en meer informatie op de website!

WIN EEN BALLONVAART!

En word supporter van de Friese Ballonfeesten

De Friese Ballonfeesten is er voor iedereen; van jong tot oud en gratis toegankelijk. Fantastisch toch! Dit is mede mogelijk door de steun van veel sponsoren. Wil jij dit evenement ook een steuntje in de rug geven?

Koop dan hier een kanslot voor € 2,50. Dit bedrag gaat rechtstreeks naar de organisatie van de Friese Ballonfeesten. Met het kopen van een kanslot maak je kans op een ballonvaart op zondag 28 juli 2024.

Scan de QR-code, laat je gegevens achter en maak kans op een ballonvaart!

De winactie loopt t/m 27 juli a.s. Je kunt meerdere kansloten kopen. De organisatie verloot meerdere ballonvaarten, de winnaars worden getrokken door een notaris op zaterdag 27 juli. Alleen de winnaars krijgen bericht op zaterdag 27 juli. Let op! Je moet minimaal 1 meter 30 lang zijn om mee te varen in de ballon.

VRIENDEN STEFAN EN KEVIN RUNNEN EEN STUDENTENHUIS OP CURAÇAO

“Een plan heb je in je handen en een droom niet”

Sinds januari 2024 zijn Kevin Veldhuizen en Stefan Hofstra de trotse eigenaren van studentenhuis Casa 7 op Curaçao. Hier verhuren ze dertien kamers geschikt voor vijftien studenten. Kevin woont al op het eiland en Stefan zal later volgen. Hoe ze op dit idee zijn gekomen en wat hun visie is vertellen ze tijdens een videogesprek.

Vier uur ’s middags is een goede tijd om te bellen, geven de mannen aan, dát vanwege het tijdverschil met Curaçao, het is daar namelijk zes uur eerder. Kevin (1993) woont sinds april op Curaçao en Stefan (1994) woont nog in Joure. Het idee is ontstaan in de achtertuin bij één van de heren aan de picknicktafel met een biertje. “We wilden aan de sleur ontsnappen en zaten wat te brainstormen over onze toekomst”, vertelt Stefan. “We kwamen op het idee om ergens iets te kopen en te verhuren, we zagen een studentehuis te koop staan en die koop liepen we mis, maar het zaadje was geplant. Toen hebben we zelf een oproep gedaan op Facebook en zo vonden we uiteindelijk dit huis.”

KLASSIEK ‘IK VERTREK’ VERHAAL

Kevin werkte al jaren als kok bij de Jongens van Joure (voorheen het Gasthuys). Stefan werkt nu nog op het kantoor bij Dam Beton in Akkrum. Van te voren bespreken de vrienden goed wat hun plan van aanpak is: Kevin verhuist

“Je gaat hier echt terug in de tijd”

temperatuur. Het is daar het hele jaar door zo’n dertig graden. Ze hebben geen glazen ramen, maar houten shutters en stroom koop je in de supermarkt. “Je koopt een kaartje met een nummer en dat voer je in op je stroomkastje en dan heb je weer voor 150 gulden (ongeveer 78 euro) ongeveer 200 kWh stroom. Je gaat hier echt terug in de tijd. Wij zijn in Nederland gewend alles online te kunnen regelen, hier gaat alles nog op papier en heb je er een dagtaak aan. Betalen kan niet met je telefoon en zo doe je dus wat stapjes terug,” legt Kevin uit. Hij vult zijn dagen vooral met klussen en het opknappen van alle kamers. Zo beitst en plaatst hij onder andere nieuwe bedden, bureaus en kastjes. Ook schildert hij de muren zodat het weer lekker fris is. Ook zal de keuken medio 2025 een update krijgen. Als huiseigenaar heb je contact met de studenten, je haalt ze op van het vliegveld en je bent het vaste aanspreekpunt.

FIETSEN NIET TE DOEN

Wanneer Stefan die kant definitief op gaat hangt af van de financiën. Het plan is om uit te breiden en nog meer studenten welkom te kunnen heten in de toekomst. Daarnaast bieden ze de studenten de mogelijkheid om auto’s en scooters te huren zodat ze zich makkelijk op het eiland kunnen verplaatsen. “Fietsen is daar echt niet te doen,” geeft Stefan lachend aan.

naar Curaçao, gaat de boel daar opknappen en runnen terwijl Stefan in Nederland blijft werken omdat je hier nou eenmaal meer verdient. “We zien het echt als een plan. Niet als een droom. Een plan heb je in je handen en een droom niet,” legt Stefan uit. “Het is voordeliger om in Zuid-Amerika te investeren en we vonden het een goed idee om te beginnen in

een Nederlands sprekend land.” Stefans zus heeft op Curaçao gewoond, waardoor Stefan er al meerdere keren is geweest. Maar Kevin heeft het eiland nog nooit bezocht en inderdaad het klinkt wel een beetje als een klassiek ‘ik vertrek’ verhaal: ergens wonen zonder er te zijn geweest. Maar gelukkig, het bevalt Kevin goed, hij woont er nu een paar maanden

in een eigen huisje en is al aardig gewend. Iedereen op het eiland is heel vriendelijk en inmiddels heeft hij ook contact gelegd met andere Nederlanders en met de lokale bevolking, met hen gaat hij bijvoorbeeld mee te zeevissen.

TERUG IN DE TIJD

Al zijn er natuurlijk wel verschillen met Nederland. Uiteraard de

VEEL TE BELEVEN

Het studentenhuis staat in het centrum van Willemstad met het strand op loopafstand. Het heeft een binnenplaats mét zwembad. De studenten die in het huis wonen doen veel verschillende opleidingen. Van accountancy, verloskundigen, onderwijs tot horeca. Er is op het eiland veel te beleven voor de studenten zoals happy hours tijdens de zonsondergang, jetskiën en snorkelen in de zee.

Bij de notaris Het zwembad bij het huis

Een van de studentenkamers

FOLKERT LANDMAN ENTHOUSIASTE ÁLTIJD LACHENDE RIJINSTRUCTEUR:

“Ik hou ervan om te kijken wat een leerling nodig heeft”

Als hij geen autorijles geeft aan één van zijn leerlingen dan voert Folkert vaak één van zijn sportieve hobby’s uit. Stilzitten, nee daar houdt de Jouster niet zo van. Sinds vier jaar heeft hij zijn eigen rijschool. Via een omweg, want zo begon hij zijn loopbaan niet. Rijinstructeur was plan B, maar werd plan A en daar heeft hij geen seconde spijt van.

Folkert Landman (1989) vond leren op school niet zoveel aan. Pas wanneer hij op het mbo, de detailhandel opleiding volgt, ontdekt hij wat de lol en het nut van leren is. “Ik zei altijd: ‘één ding, ik ga niet in de supermarktbranche werken, de producten verkopen zichzelf daarin.’” Nee, Folkert wil in de meubelbranche werken, als vertegenwoordiger om daarna een eigen woonwinkel te beginnen. Te weinig ervaring daarin bracht hem uiteindelijk bij zijn eerste baan: assistent winkelmanager bij de AH To Go. Tóch de supermarktbranche; maar het concept was nieuw en dus vindt hij daar zijn uitdaging in. Uiteindelijk wordt hij al op zijn 21e manager van één van de shops.

PLAN B

“Het ging hartstikke goed, alleen voelde het na het weekend alsof ik geen vrije tijd had gehad, ik kon mij niet ontspannen en deed een stapje terug als assistent manager. Ruim elf jaar heb ik dit met plezier gedaan.” Een logische vervolgstap

“Zelf

zou zijn dat hij weer manager wordt en dat wil Folkert liever niet. Het wordt tijd voor een plan B. “Rijinstructeur leek mij altijd al leuk, maar wel iets voor later. Het stilzitten sprak mij niet zo aan.

Toch ben ik toen een keer meegegaan met een rijschool en was gelijk enthousiast. Ik heb mij direct ingeschreven voor de opleiding tot rijinstructeur,” vertelt hij met een grote glimlach op zijn gezicht.

‘TOEN WE WEER LOS KONDEN ZAT IK VOL’

Om instructeur te worden doe je meerdere theorie en praktijk toetsen en je loopt stage. Vijf uur op de achterbank en 35 uur in de bijrijdersstoel met de instructeur achterin. “Mijn plan B, wordt plan A, want het is duidelijk: dit is wat ik wil, hier word ik blij van.” In januari 2020 start hij met zijn rijschool en blijft nog 24 uur bij de AH werken. “Toen kwam de eerste lockdown in maart 2020, en gek genoeg, begonnen de telefoontjes binnen te komen en toen we weer

los konden zat ik vol. Ik stopte met mijn baan bij de AH en sindsdien ben ik volledig aan het werk als rijinstructeur.” Eens in de vijf jaar moet je als instructeur opnieuw theorie- en praktijkexamens afleggen om je vak uit te blijven oefenen. Deze examens heeft Folkert onlangs weer met succes behaald.

ELK UUR EEN ANDER

VERHAAL

Per week heb ik 24-27 leerlingen, dat zijn zes à zeven per dag. Het leuke van mijn werk? “Ik werk veelal met jeugd, iedereen is zo

verschillend, de dynamiek en elk uur is er een ander verhaal. Zelf ben ik heel open en spontaan, waardoor je leerlingen ziet ontspannen en zich daardoor snel op hun gemak voelen. Wat mij de laatste jaren opvalt is dat steeds meer leerlingen minder focus hebben. Ze staan maar heel kort aan. Na de les duiken ze weer in hun telefoon, in hun eigen wereld en zijn daardoor, zo lijkt het, soms de les alweer vergeten. Dat vind ik jammer. Ik hou ervan om te kijken wat een leerling nodig heeft om zijn of haar rijbewijs te halen en

hun daarmee een stukje verder in hun leven te helpen.”

GEEN STILZITTER

Zijn vrije tijd brengt Folkert het liefst op actieve wijze door. Als kind groeit hij op aan het water. Hij bouwt een vlot en leert zichzelf zeilen. Tijdens zijn bijbaan bij Rufus heeft hij zeil-les gegeven. Inmiddels volgt hij wedstrijdtraining om beter te worden in het zeilen. Hij doet mee aan de Sneekweek. Naast het zeilen schaatste hij mee als figurant in musical De Tocht, liep hij vorige maand met zijn vader de Slachtmarathon en fietste hij de Elfstedentocht én hij wil dit jaar een hele marathon gaan hardlopen.

DE LACH IS ÉCHT

Mensen die Folkert kennen of voorbij zien rijden herkennen hem aan zijn big smile. En altijd enthousiaste zwaaiende handen. Deze lach is écht, verzekert hij mij, hij is enkel chagrijnig als er een lampje of piepje van de auto gaat omdat er iets niet werkt. “Inmiddels rijden er al heel veel mensen rond met een rijbewijs op zak gehaald bij mij en dát geeft best een speciaal gevoel.”

Folkert Landman in actie tijdens de Sneekweek (foto: Eize Hoekstra)

mr. DORIEN KOOPMANSDE BOER

BENEFIET… BENE WAT?

“Beneficiair”, vult de notaris het verhaal van Manon en Marijke aan. “Jullie kunnen het beste beneficiair aanvaarden.” “Wat houdt dat in?”, willen Manon en Marijke weten. De notaris legt het aan hen uit.

Als je erfgenaam bent, heb je de mogelijkheid om de erfenis - waarvan je de omvang nog niet precies kent - beneficiair te aanvaarden. Dat betekent dat je de erfenis in beginsel aanneemt, maar wordt beschermd als er schulden zijn. Met het beneficiair aanvaarden kunnen schuldeisers van de overleden persoon jou niet persoonlijk aanspreken.

Manon en Marijke begrijpen het nog niet helemaal. Ze stonden in het testament van hun oom genoemd. “Maar onze oom heeft toch geen schulden?; hij was een succesvol ondernemer met een enorm huis.” “Juist in zo’n geval kun je voor verrassingen komen te staan”, waarschuwt de notaris. “Het huis zou namelijk onderpand kunnen zijn voor diverse zakelijke leningen. Ook kan het zo zijn dat er nog claims boven water komen vanwege het bedrijf van jullie oom.”

“Oei, daar hadden we niet over nagedacht”, erkennen de beide zussen. “Wat moeten we dan doen?” De notaris overhandigt hen een verklaring om beneficiair te aanvaarden. Deze verklaring laat de notaris inschrijven bij de Rechtbank, zodat Manon en Marijke vanaf dat moment beschermd zijn. Zij kunnen dan beginnen met inventariseren. De bekende schulden worden zoveel mogelijk uit de nalatenschap betaald. Wat overblijft, kunnen de zussen delen. Maar als blijkt dat niet alle schulden kunnen worden betaald uit de nalatenschap, zijn zij in ieder geval niet in privé aansprakelijk voor het tekort.

Stel jezelf goed op de hoogte bij de notaris hoe een procedure van beneficiair aanvaarden (verder) gaat.

HET GEZELLIGSTE STRANDFESTIVAL OP

“Zomers genieten: alles

Het is alweer vijf jaar geleden dat de laatste editie van Glemmer georganiseerd is. Wie heeft het gemist? Zelf krijg ik fomo, fear of missing out, door het enthousiasme van één van de nieuwe organisatoren van dit beachfestival: Sybrand Kooystra. Volgens hem is dit de grootste beachclub van Friesland. Een plek waar we heerlijk zomers kunnen gaan genieten.

A27, 8531 EB Lemmer T: 0514 561712

E: info@notariaatlemmer.nl

lles wat aan het strand eigen is zal er zijn: het gevoel, met je voeten in het zand of juist afkoelen in het water, vrijheid en blijheid. “Mensen zoeken een uitlaatklep, de doorbreking van de dagelijkse sleur. Dat kan tijdens het vernieuwde festival Glemmer.” Naar een festival gaan heeft tegenwoordig een sociale én een sociale media waarde. Men wil graag wat anders dan anders en iets unieks om mee op de foto te gaan om zo te kunnen zeggen: Ik was hier. Sybrand is er van overtuigd: “Daar zorgen wij voor!”

BELEVING

Alles draait om beleving. Als je je thuis voelt in het gezellig relaxen op het

strand, dan moet je hier zijn. Genieten van leuke muziek, lekker drinken en een ongedwongen sfeer. Er is voor ieder wat wils: een grote tent met bekende artiesten, een bierstube om aan de bar te hangen terwijl de meezingers klinken, een terras aan het water met speciaal bier en tapas waar je bij kunt kletsen én er is een dj op het strand. Zie het als verschillende werelden waartussen je kan switchen.

“Ik denk dat dit de kracht van dit evenement is: je komt gezellig met je vriendengroep, je gunt elkaar de ruimte en komt af en toe samen om bij te kletsen”, aldus Sybrand. Hij ziet het helemaal

voor zich hoe iedereen aan het einde van de zomer samen komt op het strand. “Die beleving, dat vinden wij belangrijk als organisatie. Alles kan tijdens Glemmer!”

PROGRAMMA

Natuurlijk draagt de line-up hier aan bij. De organisatie heeft bewust gekozen voor twee avonden. Er is een groep die al jaren naar het festival komt en inmiddels andere wensen heeft. Daarom is ervoor gekozen om twee avonden te organiseren: de nineties op vrijdag en mainstream op zaterdag. “Iedereen die uitgefeest is op de zaterdag komt nu op vrijdag.” Uiteindelijk betekent het nog altijd een dagje uit met gezellige en leuke muziek.”

OP ‘E LEMMER IS TERUG.

alles kan tijdens Glemmer!”

Laten we eerlijk zijn, wellicht maakt het na een paar drankjes minder uit wat je eet. Toch is het fijn dat de organisatie naast het standaard festivaleten ook voor een ruim assortiment aan foodtrucks heeft gekozen. Denk aan Yskald, Mammiejammie, Vies Goed, The Butchery, Baristini en Slump food en events.

NIEUW BESTUUR MOET KIEZEN

Twee nieuwe ondernemers uit Joure zijn aangesloten bij het bestuur om Glemmer nieuw leven in te blazen. Eén van hen is Sybrand Kooystra. “ik vind het mooi om iets neer te kunnen zetten, waar mensen ontzettend van kunnen genieten.” Door de week doet hij dit met zijn bedrijf in

licht en geluid, en in zijn vrije tijd organiseert Kooystra met veel plezier evenementen. “Het is een uitdaging om alle leuke elementen die je bij collega’s ziet in een eigen jasje te gieten.” Zo ontstaat eerst Beachrockers en vervolgens komen hier Heaven Open Air, Heerenveen Live en nu Glemmer bij.

In vijf jaar is er veel verandert qua regelgeving. Dat is de reden dat het festival nu achttien plus is geworden. “Eén van de vervelendste punten is dat wij moeten handhaven dat mensen jonger dan achttien echt niet aan alcohol komen. En daar moet je veel voor doen omdat je de schijn vanuit de gemeente én de ouders tegen je hebt.” Daarom moest de organisatie tot grote spijt besluiten om er een achttienplus festival van te maken.

EEN PERSOONLIJKE NOOT  Uiteindelijk heeft Glemmer een goede naam, en hangen er voor vele goede herinneringen aan het festival. Dat blijkt ook wel uit de kaartverkoop die richting uitverkocht gaat. Dankzij het online boekingssysteem weet men ook precies waar bezoekers vandaan komen: Lemmer, eigenlijk heel Friesland, Flevoland én een

paar honderd uit Groningen. Het doet de organisatie, en daarmee Sybrand duidelijk goed dat de naam Glemmer duidelijk iets betekent in de regio. “Mensen hebben hier mooie dingen beleefd.” Hij geeft ook ruiterlijk toe dat hij besmet is met het virus. “Al die mensen die genieten, daar doe ik het voor. Het is zo mooi als je mensen een leuke dag ziet hebben, als je ze uit hun plaat ziet gaan. Het liefst loopt hij dan ook tussen het publiek om de eerlijke meningen te horen over het festival. “Daar kan ik iets mee. Alhoewel er ook mensen zijn die om Armin van Buuren vragen én een lagere ticketprijs. Ik wil ook wereldvrede, maar sommige dingen gaan gewoon niet gebeuren…”

VRIJWILLIGERS

Glemmer wordt gedragen door vrijwilligers uit de regio. “Daar maken wij dankbaar gebruik van. Het is te gek om te zien dat deze groep trots is en een steentje wil bijdragen. Dat is niet meer zo vanzelfsprekend, iedereen heeft een volle agenda.” Daarom vindt Sybrand het belangrijk om de vrijwilligers het gevoel te geven dat ze bijdragen aan het festival. “Pas dan kunnen wij iets neerzetten voor de gemeenschap en Lemmer op de kaart zetten!”

Een niet-genezende wond is een signaal dat er iets mis is

Zuurstoftherapie wordt vaak gezien als een laatste redmiddel wanneer andere behandelingen falen. Volgens

Dr. Ties van Andringa de Kempenaer, vaatchirurg bij het Medisch Centrum Leeuwarden, begint dat beeld te veranderen. ”In de praktijk zien we goede resultaten en voor meerdere indicaties, bijvoorbeeld diabetische wonden, is dit bewijs inmiddels geleverd.”

Dr, Ties van Andringa de Kempenaer: “In het AMC is er onderzoek gedaan naar het effect van zuurstoftherapie bij diabetische voetwonden. De goede uitkomsten kunnen theoretisch ook onderbouwd worden, wat diabetespatiënten tot een geschikte onderzoeksgroep maakte.”

Diabetespatiënten met een voetwond die niet binnen twee tot drie weken geneest, kunnen een probleem hebben met zuurstoftoevoer en/of hebben een infectie. “Als de infectie geneest en/of de zuurstoftoevoer voldoende is, genezen de wonden vaak. Zuurstof is essentieel voor wondgenezing. Bij een tekort of een infectie blijft de wond open en kan

deze steeds groter worden. Vaak speelt diabetes een rol.”

Diabetes type 1 komt vaak al vanaf jonge leeftijd voor. Diabetes type 2 wordt veroorzaakt door factoren zoals overgewicht en roken. “Bij diabetes zijn de grote bloedvaten vaak nog wel in orde, maar de kleine haarvaten krijgen een verdikte, verkalkte wand. Een niet-genezende wond is een signaal dat er iets mis is. Helaas wordt hier vaak niet tijdig op gereageerd.”

Voor patiënten met therapieresistente wonden, waarbij het weefsel afsterft door gebrek aan bloed en zuurstof, is

zuurstoftherapie vaak de laatste hoop. “Normaal bindt zuurstof zich aan hemoglobine, maar bij zuurstoftherapie lost, onder druk, meer zuurstof op in het plasma. Hierdoor ontvangt de wond meer zuurstof, wat de genezing van de wond bevordert.”

Bij ongeveer de helft van de patiënten met diabetes voegt zuurstoftherapie waarde toe. “Als er andere gezondheidsproblemen zijn zoals een afsluiting van de grotere bloedvaten in het been, werkt de therapie minder goed,” waarschuwt Ties.

Dr. Ties van Andringa de Kempenaer

Trammelant met een teen

Leenderd van der Zwan (74 jaar) heeft al twintig jaar diabetes type 2. Hij had wel eens vaker een wondje en een ontsteking gehad maar afgelopen december ging het echt mis.

‘Ik had wat trammelant met een teen, maar omdat ik op de boerderij van mijn dochter paste, deed ik er een plastic zak omheen zodat ik voor haar dieren kon blijven zorgen. Helaas kreeg ik toch een infectie aan de teen. Ook ontwikkelde ik koorts. De huisartsenpost verwees me door naar de afdeling chirurgie in Medisch Centrum Leeuwarden. De chirurg wilde direct een stuk teen verwijderen, maar dat wilde ik in eerste instantie niet. Een second opinion bij de afdeling chirurgie in Groningen lukte niet snel genoeg en ik stemde in met de operatie. Na de ingreep mocht ik naar huis waar de wondzorg langskwam voor de verzorging van de wond.”

Jammer genoeg ging het niet goed; onder de operatiewond zaten zogenoemde ‘muizengaatjes’ die ervoor zorgden dat de wond niet dichtging. Er werd een vacuümpomp aangelegd. Deze pomp ‘zuigt’ voortdurend zachtjes aan de wond. Daardoor wordt er vocht uit de wond gehaald en wordt de wond minder diep. De doorbloeding wordt gestimuleerd met als doel dat er sneller nieuw weefsel groeit. Maar na drie weken in het ziekenhuis gelegen te hebben, was de wond nog niet dicht. De vaatchirurg meldde Leenderd aan bij Antonius Hypercare.

Zuurstof in hoge dosering zorgt onder andere voor wondgenezing en voor bestrijding van chronische infecties. Om deze dosering zuurstof toe te dienen is een hyperbare kamer nodig. Patiënten gaan in deze kamer zitten, waarna de druk wordt verhoogd naar 2,4 bar vergelijkbaar met de druk op 14 meter diepte onder water voor duikers. Na het bereiken van die druk zet de patiënt een masker op om 100% zuurstof te ademen. Door de verhoogde druk wordt er veel zuurstof opgelost in het bloedplasma en door de bloedsomloop naar de niet-genezende wond of infectie vervoerd.

Leenderd van der Zwan: ‘Vanuit Leeuwarden ging ik met de taxi naar Sneek. Na ongeveer vier weken behandeling met zuurstoftherapie waren de wondranden bijna compleet naar elkaar toegegroeid! Ik had nog nooit van hyperbare zuurstoftherapie gehoord. Wat ben ik blij dat ik op deze behandeling geattendeerd werd. De behandelingen waren prima te doen. De medepatiënten waren plezierig, en daarbij kon ik in alle rust ‘Politeia’ van Plato uitlezen. Gisteren heb ik mijn veertigste behandeling gehad en ik kan het iedereen, die een indicatie heeft, aanbevelen.”

Meer informatie: info@hypercare.nl of via telefoonnummer 0515-488077.

Leenderd van der Zwan

Personeel en cliënten van Antonius omarmen nieuwe werkwijze in de thuiszorg

“Wie had gedacht dat werken in de thuiszorg een 8 tot 5-baan zou kunnen worden?”

In heel Súdwest-Fryslân en in De Fryske Marren zijn de thuiszorgmedewerkers van Antonius altijd op pad zorg te verlenen aan eenieder die dat nodig heeft. Door de huidige ontwikkelingen en het toekomstperspectief in het zorglandschap is er gekeken naar hoe Antonius de thuiszorg nóg beter kan afstemmen op zowel cliënt als medewerker. Daarom is er in mei vorig jaar gestart met het project Meer Tijd Voor Meer Cliënten (MTMC). Inmiddels zijn alle 33 thuiszorgteams van Antonius over op deze werkwijze. “Achteraf hadden we dit van mij veel eerder mogen doen”, zegt verpleegkundige Ilse Zijlstra.

Ilse Zijlstra kan het weten. In mei 2023 behoorde haar thuiszorgteam, Joure Zuid, tot een van de eerste teams van Antonius die overgingen op deze nieuwe manier van werken in de thuiszorg. Een werkwijze die draait om een completere invulling van de dag. Want met een groeiende zorgvraag die het moet opnemen tegen een tekort aan zorgpersoneel is er gekeken naar hoe we de thuiszorg nog efficiënter kunnen inzetten en wel op zo’n manier dat we meer cliënten kunnen helpen. “Wie had gedacht dat de thuiszorg een ‘8 tot 5-baan’ zou gaan worden?”, lacht Ilse.

Piektijden

Daarvoor was er wel verandering nodig. Niet alleen bij de cliënten, maar ook bij de medewerkers van Antonius. “We werden in feite uit een gewoonte getrokken”, blikt Ilse terug. “We zijn gewend aan het draaien van korte diensten, met zorg die op de piektij-

den plaatsvindt in de ochtend of aan het einde van de dag. Maar niet alle zorg hoeft op deze piektijden plaats te vinden. Denk hierbij aan het douchen van cliënten die zich nog wel zelfstandig aan kunnen kleden. Maar ook stoma- of wondzorg is zorg die niet per se aan het begin van de dag hoeft plaats te vinden.”

Door bepaalde zorgverlening van de piektijden af te halen en deze te verplaatsen naar rustiger momenten van de dag, is het mogelijk om meer mensen te kunnen helpen. “Maar dat niet alleen”, vertelt Ilse. “Het werken in de thuiszorg wordt ook een stuk aantrekkelijker. Ik heb er onlangs een nieuwe collega bijgekregen die juist bij ons heeft gesolliciteerd om de invulling van de dagen. Het is voor mij en mijn collega’s nu veel eenvoudiger om werk en privé gescheiden te houden. Dat brengt meer rust en je kunt ook dingen plannen op je vrije dagen.”

Aantrekkelijk

Kijkend naar zichzelf merkt Ilse vooral veel minder stress. “Ik werk 32 uren per week. Voorheen betekende het, dat je soms wel eens zes dagen in de week moest werken om aan die uren te komen. Nu draai ik gewoon vier diensten van acht uren en weet ik zeker dat ik, met de zorg die verspreid is over de dag, een volle route heb die de hele dag duurt. Ook voor potentiële collega’s kan dit aantrekkelijk zijn.”

Het betekent niet dat alle medewerkers nu een achturige werkdag draaien. “Er zijn genoeg collega’s die minder uren werken en dat bijvoorbeeld alleen op ochtenden doen, zodat ze ’s middags weer bij hun kinderen kunnen zijn.’’

Flexibiliteit

De nieuwe werkwijze is een succes. “Maar het was niet gelukt zonder de flexibiliteit

van onze cliënten”, benadrukt Ilse, die ook andere teams op gang hielp met de nieuwe werkwijze. Zij liepen tegen dezelfde zaken aan als haar eigen team in het begin. “Uiteindelijk vinden cliënten het belangrijk dat ze de zorg ontvangen die ze nodig hebben. Dat dat soms een uurtje later is dan voorheen, is voor veel mensen niet zo’n probleem. Er zijn ook mensen die het prettig vinden dat we niet meer zo vroeg komen.”

Ook interesse in werken in de thuiszorg? Kijk voor onze vacatures op mijnantonius.nl/vacatures.

Sociaal inclusief ondernemen met de Werkvoucher

de inzet van medewerkers met een grotere uitdaging op de arbeidsmarkt nog aantrekkelijker wordt gemaakt, kun je als bedrijf een win-winsituatie creëren. “Zeker als je gebruik maakt van de Werkvoucher,” legt Jelmer Jellesma, accountmanager van Pastiel, uit. Maar wat houdt zo’n Werkvoucher in? En welke voordelen heeft het voor de werknemer en werkgever?

Flexibiliteit en jobcarving

Ondernemers kiezen in deze tijden eerder voor flexibiliteit dan duurzame dienstverbanden. Jelmer: “Toch kan de duurzame inzet vanuit de participatiewet, met ondersteuning van bijvoorbeeld de Werkvoucher, veel voordelen opleveren. De werknemer floreert door een gevoel van vertrouwen, betrokkenheid en zingeving. De werkgever geniet van een medewerker vol motivatie, het duurzaam invullen van werk en ontvangt daarnaast een financiële compensatie voor bijvoorbeeld begeleiding.”

Bovendien onderneemt de werkgever dan aantoonbaar sociaal inclusief. Belangrijk, want sociaal inclusief ondernemen wordt steeds meer gewaardeerd door klanten en andere stakeholders van een bedrijf. “Om ruimte te kunnen maken voor zo’n medewerker, zetten werkgevers vaak jobcarving in. Het gewenste ‘schaap met vijf poten’ zijn in de arbeidsmarkt van tegenwoordig lastiger te vinden. Door bestaande functies anders in te richten, taken en werkzaamheden opnieuw te verdelen, kun je functies vrijmaken voor mensen met een grotere uitdaging op de arbeidsmarkt,” legt Jelmer uit.

Begeleiding van Pastiel

Jelmer weet uit ervaring dat de inzet van zo’n werknemer positief werkt voor beide partijen. Als reïntegratiebedrijf verzorgt Pastiel al jaren de match tussen werkgevers en werknemers. Jelmer: “Het is belangrijk om werkgevers vanuit Pastiel te wijzen op interessante regelingen zoals de Werkvoucher. Als een werkgever aanspraak wil maken op de Werkvoucher, kan Pastiel ontzorgen; van aanvraag tot uitbetaling via de desbetreffende gemeente.”

In die tijd, blijft Pastiel ook betrokken bij de kandidaat. “We monitoren de ontwikkeling van de medewerker in de eerste drie maanden en ondersteunen met jobcoaching. In samenwerking met de werkgever zorgen we ervoor dat mensen een mooie nieuwe stap naar een passende baan en hun werkgeluk een boost geven,” besluit Jelmer.

Benieuwd naar wat Pastiel voor jouw bedrijf kan betekenen? Lees dan meer op www.pastiel.nl

Wil je meer weten over de Werkvoucher? Neem dan een kijkje op fryslanwerkt.nl/regelingen/werkvoucher/

VRIJDAG 12 JULI

Swipedei in Joure

Aanstaande vrijdag om 17.00 uur klinkt het startsein voor de eerste koers op de grasbaan in Joure tijdens de jaarlijkse Swipedei.

De drafsport heeft een rijke geschiedenis. Al in 1554 werd er om een zilveren zweep gestreden, zoals oude bronnen vermelden. Sinds 1928 worden er al draverijen gehouden op de drafbaan in Joure. Dit evenement trekt altijd veel bezoekers en staat bekend om zijn geweldige sfeer. Vraag een ervaren koersbezoeker welke meeting hij niet wil missen, en de kans is groot dat hij Swipedei in Joure antwoordt.

Het hoofdnummer van de dag is de strijd om de “Gouden Swipe”. Hierin strijden talentvolle amatrices om een van de meest begeerde prijzen van het jaar. Topamatrice en kampioene Hiltje Tjalsma heeft de Gouden Swipe al acht keer gewonnen. Zal ze dit jaar haar negende overwinning behalen?

Een middaggezellige voor het hele gezin”

Naast de speciaal gefokte harddravers komen ook de Friese paarden in actie. Er zijn twee koersen voor Friese paarden: een koers “onder de man” (monté) en een aangespannen draverij waarbij de pikeur achter het paard op een sulky zit. Ook voor de kleintjes is er een heuse ponykoers, perfect voor de toekomstige pikeurs.

De wedomzet op de Swipedei meeting behoort tot de hoogste van Nederland, wat betekent dat een gokje wagen erg interessant kan zijn. Veel bezoekers verlaten de baan met een goed gevulde portemonnee!

Naast de paardenraces zijn er twee professionele Formule 1 simulatoren opgesteld langs de drafbaan, waar je kunt testen of je de volgende Max Verstappen bent. Natuurlijk wordt ook de inwendige mens niet vergeten. Er zijn diverse eet- en drinkgelegenheden aanwezig.

Voor een entreeprijs van slechts €5 (tot 16 jaar gratis) ben je verzekerd van een middag en avond vol spanning en plezier. Na afloop van de koersen is er muziek en gaat het feest nog even door.

Dus graag tot ziens op vrijdag 12 juli! De eerste koers start om 17.00 uur.

Locatie: Drafbaan Joure Harddraversweg 59, Joure

SCHAATSSTER SYLVIA DE VRIES DROOMT GROOT

“Ik wil goud halen op de Olympische Spelen van 2030”

Schaatsster Sylvia de Vries uit Sint Nicolaasga won afgelopen winter de 3000 meter op het NK voor junioren. Deze titel gaf haar vleugels, en een grote motivatie om komend seizoen als senior – op zowel de langebaan als de marathon – de sterren van de hemel te schaatsen.

Tussen alle zomertrainingen door maakt Sylvia de Vries graag tijd voor ons. Ze heeft net het laatste tentamen van dit semester gemaakt voor haar studie International Business, dus heeft ze haar handen iets meer vrij. “Ik sta er goed voor”, zegt ze, “het laatste tentamen ging over Business Law. Dat leek me eerst saai, maar dat viel best mee!”

De 19-jarige Sylvia werd al jong met het schaatsvirus besmet. “Mijn ouders schaatsten allebei en op de tv keken we met het gezin vaak schaatswedstrijden”, vertelt ze. “Als er natuurijs lag hier op de vijver in Sint Nicolaasga dan kreeg ik mijn easygliders onder en zo leerde ik spelenderwijs het schaatsen. Later kwam ik bij de schaatsclub van het dorp: STD. Ik ging steeds sneller schaatsen en mijn bochtentechniek werd ook steeds beter. Er volgden clubwedstrijden in Thialf, en tijdens een scholenploegenachtervolging mocht ik meetrainen met meiden van het ITC (Instroom Talent Centrum, red.). Via hen kwam ik in aanraking met de selectie van het Friese gewest, waar Frits Wouda trainer is. Naast schaatstrainingen kreeg ik hier ook fiets- en skeelertrainingen. Ik heb twee jaar bij het gewest getraind en zit nu in mijn vierde jaar bij het Talent Team.”

meiden van het ITC (Instroom Talent Centrum, red.). Via hen kwam ik in aanraking met de selectie van het Friese

Schaatsster Sylvia de Vries (midden) wint de 3000 meter op het NK junioren. (foto’s Hidde Muije)

Sylvia leerde veel, de afgelopen jaren. Ze ging technisch beter schaatsen en leerde vooral ook zichzelf goed kennen. “Waar ben ik goed in? Hoe kan ik zo goed mogelijk trainen? Ik ben er inmiddels achter dat de midden en langere afstanden, dus de 1500, 3000 – waar ik afgelopen winter tot mijn grote verbazing NK junioren op werd – en 5000 meter me het beste liggen, en de marathon. Nu het zomer is trainen we veel op skeelers, onder leiding van Jack de Rijke, op de weg bij Vegelinsoord. Niet op de skeelerpiste, want dan kun je je duurvermogen minder trainen, vanwege de bochten. Inmiddels ben ik neo-senior en maak ik de komende winter echt de overstap naar de senioren en de Topdivisie van de marathon. Flinke uitdagingen, maar daar heb ik heel veel zin in!”

mijn hart vast. Ze draagt weliswaar een helm, maar het gaat echt zó hard! Dan ben ik elke keer weer blij dat ze heelhuids thuis is.”

UITDAGENDE BAAN

MET LIEFDE GEBRACHT

Moeder Janny komt de keuken in en we vragen haar wat de schaatscarrière van Sylvia voor het gezin betekent. “Omdat we zelf ook altijd geschaatst hebben, snappen we de drive van Sylvia heel goed. We hebben haar altijd met liefde naar de ijsbaan gebracht en genieten van haar ontwikkeling in de sport. Met het skeeleren houd ik wel

Dankzij sponsors Sprog in Joure en Toyota Strikwerda in Nijehaske, hoeft Sylvia niet meer door haar ouders naar trainingen gebracht te worden, maar kan ze met de auto door het hele land rijden. “En niet alleen naar trainingen, maar ook naar colleges voor mijn studie”, legt ze uit. “Ik heb een topsportstatus en volg twee vakken per semester. Ik vind het fijn om naast de sport ook wat anders te doen. Als het schaatsen even niet wil, dan heb ik altijd nog mijn studie. Ook vind ik het belangrijk dat ik door het studeren veel sociale contacten opdoe. Ik wil graag mijn bachelor afronden en dan nog een master doen. Als ik over een x-aantal jaren klaar ben met schaatsen, dan ambieer ik een uitdagende baan in het bedrijfsleven. Door het schaatsen leer ik goed plannen en efficiënt met tijd omgaan, niet onbelangrijk in een eventuele topfunctie.”

GELUK EN PLEZIER

“Ik zoek graag het uiterste randje op”

Zover is het nog lang niet. Sylvia wil eerst haar grote voorbeelden Irene Schouten en Marijke Groenewoud achterna. “Zij laten zien dat de combi van langebaan en marathonschaatsen een hele goede is. En als ik dan toch groots mag dromen, dan wil ik goud halen op de Olympische Spelen van 2030 op de 1500 of 3000 meter. Daarnaast zou ik graag de Elfstedentocht willen schaatsen, mocht die ooit nog komen. Schaatsen brengt me zoveel geluk en plezier. Ik zoek graag het uiterste randje op. Dat doet pijn, maar brengt ook veel.”

ZESTIG JAAR

SYBRANDY’S SPEELPARK

“Blij dat het park is blijven bestaan”

Het is zestig jaar geleden dat Rients Sijbrandij de deuren opende van Sybrandy’s Vogelpark en Fazanterie. Daarmee ging een lang gekoesterde wens in vervulling want hij was op zijn zachtst nogal gek van gevleugelde wezens. Sterker nog hij was fazantenkweker en genoot in die wereld een groot aanzien. De oplettende lezer ziet een verschil in de achternaam van de grondlegger en de naam van het vogeltjespark. Dit is omdat volgens hem Sybrandy’s beter bekte dan Sijbrandij’s. Samen met Simon Sijbrandij – zoon van de oprichter – en Sjerp Jaarsma – de huidige eigenaar die het park verplaatste naar De Hege Gerzen – blikken we terug.

NNaast onderkomens voor vogels, herten en andere dieren was er ook een theehuisje gebouwd, gevolgd door een groter exemplaar dat later een bar-dancing en vervolgens een restaurant werd met onder anderen de bekende Siep Reijenga in de bediening. In 1966 was Rients Sijbrandij de eerste in de verre omtrek met een bar-dancing. “Mijn maten gingen op stap en ik mocht niet mee van mijn vader want ik moest in de kiosk staan”’, zegt Simon Sijbrandij. “Maar ik ben ook ober geweest en zelfs een korte tijd kok. Heb alle facetten gedaan, ook wc’s schoonmaken. En dat vond ik niet eens raar werk, want dan was er nog niemand, ook geen personeel. Niet met mijn maten op stap was wel een dingetje. We gingen ook nooit op vakantie, want dat kon niet. We hadden een seizoenbedrijf. Alleen met kerst waren we dicht. Het had een hele grote invloed op het gezinsleven.”

MEDEFIRMANT

“Ik kwam op mijn achttiende in de zaak. Na de ulo ben ik naar de horecavakschool in Scheveningen gegaan. Maar dat was niets voor mij. Het studentenleven voldeed me absoluut niet. Ik was ook veel te jong, paste daar niet. Toen mijn moeder haar been brak, was dat een goede reden om naar huis te komen en in de zaak te stappen, eerst als medewerker. Maar ik heb nooit weer ander werk gedaan. Rond mijn 22-ste ben ik medefirmant geworden. Sa-

men met mijn broer Ype. Hij was meer een vogeltjesman, ik de horecaman en mijn vader fladderde daar wat tussendoor”, gooit hij onbedoeld een aardige woordspeling over tafel. Omdat de omzet te laag was om drie gezinnen van te laten eten, begon Ype later een eigen horecazaak.

NIETS MET DE HORECA

Tot 1997 werkte hij samen met zijn vader, maar eigenlijk deed hij het al vanaf 1986 alleen. “Maar mijn vader wilde niet stoppen, hij wilde kunnen blijven zeggen dat hij medefirmant was. Hij deed kassawerk en was het gezicht naar buiten, maar je moet niet vergeten dat hij toen 61 was en het best wat rustiger aan mocht doen. Ik heb het een tijd alleen gedaan met mijn vader als sidekick.” Tot zoon Rienk van de

MTS kwam en in de zaak kwam. Simon en Rienk hebben achttien jaar samengewerkt. “Rienk was nog maar een jongetje toen hij al meewerkte. We hadden van die radiografisch bestuurbare bootjes, dat was zijn domein. Als er wat mee was kon hij ze vaak wel repareren. Ik heb hem de keus gelaten, hij hoefde niet per se in de zaak, want het was topsport. We hebben de taken verdeeld. Hij had en heeft helemaal niets met horeca, dus deed hij de techniek.”

‘ALS HEIT STOPT, STOP IK OOK’

Op een gegeven moment gaf Simon aan dat hij het wat rustiger aan wilde doen, mettertijd uit de zaak wilde stappen en kwam de vraag of Rienk ook zijn stukje over wilde nemen. “Hij miste de ervaring in de horeca en ook die passie ontbrak.

Dat zou inhouden dat hij er een horecamanager op zou moeten zetten. Die zou dan ook over de kassa gaan wat betekent dat de hele financiële stroom via een buitenstaander zou lopen. Dat vond hij lastig en uiteindelijk besloot hij: ‘als heit stopt, stop ik ook’. En toen hebben we een plan gemaakt om de boel te verkopen. Dat is niet gelukt omdat het park te klein was om over te worden genomen door een grote jongen. Dus er kwamen kleine jongens op af, maar die kregen de financiering niet rond.”

OP HET PARK GEWORTELD

Volgens de vader en zoon bleef er nog maar één mogelijkheid over: veilen van de toestellen. Voordeel daarvan was ook dat de twee op het terrein zouden kunnen

Sybrandy Speelpark bij de Hege Gerzen in Oudemirdum, 2023 (foto: Douwe Bijlsma)

Sybrandy Speelpark in de jaren 80

“Het studentenleven voldeed me absoluut niet”

Betaalbaar vermogen

Al jaren probeert men oplossingen te verzinnen voor de Nederlandse woningmarkt. Een betaalbaar huis voor iedereen! Maar wat geldt als betaalbaar? Voor de sociale en middenhuur hebben we daar afspraken over gemaakt. Zo wordt die sector nog enigszins beschermd tegen de allesverzengende marktwerking. Koopwoningen daarentegen zijn aan de goden overgeleverd. Betaalbaar, ja, mits er geld verdiend kan worden. En dat kan er in Nederland. Huizen kosten gemiddeld 378.000 euro en staan maar kort te koop. Zo ook in De Fryske Marren, waar huizen gemiddeld een WOZ waarde van zo’n 324.000 euro hebben (Waarstaatjegemeente.nl, LMW 2021).

BOVEN: Huidige eigenaar Sjerp Jaarsma (l) en Simon Sijbrandij, zoon van grondlegger Rients Sijbrandij (foto: Richard de Jonge). RECHTS: Een oude folder van het volgeltjespark.

FOTO: RICHARD DE JONGE

Wie zou die huizen kopen? Met één modaal inkomen van 44.000 euro kun je nog geen twee ton lenen. Een alleenstaande met een modaal inkomen is dus waarschijnlijk geen huiseigenaar. Wellicht is het een huurder van een sociale huurwoning, want met een modaal inkomen val je tegenwoordig onder de inkomensgrens. Hij is dan wel duurder uit en bouwt geen vermogen op. Want waar huiseigenaren zo’n 23% van hun inkomen aan wonen besteden -waarvan een deel aflossing-, is dat voor huurders zo’n 35%. Voor particuliere huur ligt dat zelfs nog hoger (42%) dan voor sociale huur (34%) (CBS, woonlasten 2021).

(blijven) wonen. “We zijn op het park geworteld, ‘het zou fantastisch zijn als we het spul kunnen verkopen en er zelf kunnen blijven wonen’, dachten we. En dat Sybrandy’s Speelpark blijft bestaan, daar ben ik zo blij om. En zo is het gebeurd.”

Toen de voorgenomen veiling bekend werd, kwam dit horecaondernemer Sjerp Jaarsma – uitbater van de Hege Gerzen – ter ore en die zag mogelijkheden. “Probleem was dat de Hege Gerzen niet mijn grond is maar van de gemeente”, zegt Sjerp Jaarsma. “Ik was afhankelijk van De Fryske Marren en van natuurinstanties.” Lang verhaal kort: de natuurinstanties gingen akkoord en de gemeente erkende het belang van Sybrandy’s Speelpark en verstrekte een lening van 450.000 euro.” Dit samen met de opbrengst van 150.000 euro uit de Club van 500 actie zorgde ervoor dat het park kon worden verplaatst.

TE PLAK

Op zijn top had Sybrandy’s Speelpark twintig personeelsleden op de rol, parttimers. “Het vogeltjespark heeft altijd mijn hart gehad. Het was zwaar werk, vooral mentaal omdat je eigen baas bent en je er altijd maar weer voor moet zorgen dat de boel draait. Maar ik mis het niet”, zegt Simon Sijbrandij. “We zijn vijf jaar bezig geweest om de boel te verkopen. Behalve een paar springkussens hebben we al die jaren niet kunnen investeren omdat dat weggegooid geld zou zijn. We zijn er zo lang mee bezig geweest dat we er op een gegeven moment klaar mee waren. “Toen we ophielden zei mijn vrouw: ‘ik wil je wel wat vaker zien’. Want dat bleef er natuurlijk wel bij in al die jaren. Mijn vrouw zat in het onderwijs, heeft eigenlijk nooit iets met het bedrijf gehad, maar ze heeft me wel altijd gesteund. Ik was altijd aan het werk.” Wie denkt dat het echtpaar dat dit jaar trouwens

achtenveertig jaar getrouwd is, een camper heeft gekocht en de wijde wereld intrekt heeft het bij het verkeerde eind. “We kunnen thuis vakantie vieren.” De twee hebben een prachtig huis gebouwd met de toepasselijke naam ‘Te Plak’, met veel grond. “Daar kan geen bungalowpark tegenop. We wandelen en fietsen graag. Ik heb mijn loods nog en mijn tractors. We vermaken ons prima en genieten volop.”

Helemaal los zijn ze niet van het park. “Toen Sjerp de boel overnam hebben Rienk en ik gezegd ‘we helpen hem op gang’.” Een rekbaar initiatief want nu vijf jaar later hebben ze geholpen met de realisatie van het Blotenvoetenpad, doet Rienk in Sybrandy’s Speelpark 2.0 de techniek en vader Simon helpt bij werkzaamheden waar een kraan of tractor nodig is en is hij zo nu en dan assistent van zoon Rienk.

Gemiddeld besteden we tegenwoordig dus zo’n derde van ons inkomen aan wonen, veel meer dan de 20% van enkele decennia terug. Hierdoor is een huis kopen voor een grote groep niet meer weggelegd. De markt trekt zich hier niets van aan en dendert vrolijk voort want kopers zijn er wel: de mensen die wél vermogend zijn. ING waarschuwde al dat alleen mensen met een heel goed salaris of rijke ouders straks nog een huis kunnen kopen. Meer betaalbare huizen dus! In het nieuwe Volkshuisvestingsprogramma van gemeente De Fryske Marren wordt ingezet op de bouw van tweederde betaalbare huizen, waarbij betaalbaar gedefinieerd wordt als ‘onder de 350.000 euro’. Maar om een huis van 350.000 euro te kunnen kopen moet je toch al gauw zo’n 80.000 euro per jaar verdienen, bijna twee keer modaal. Dat kan dus beter. Heeft u ideeën over betaalbaar wonen in De Fryske Marren? Deel ze met de gemeente door een zienswijze in te dienen op het programma (waarschijnlijk half juli ter inzage, zie www.officielebekendmakingen.nl) of deel ze met onze fractie!

Anne Merkuur, fractievoorzitter GroenLinks-PvdA De Fryske Marren

Anne Merkuur (1989) is fractievoorzitter van GroenLinks-PvdA in de gemeenteraad van De Fryske Marren. Anne woont met haar vriend en hun dochter in Oudehaske.

Swipe DeiVrijdag

Swipe DeiVrijdag 12 juli

Koers sponsoren: AP Marine en Terra mannenmode

Koers sponsoren: AP Marine en Terra mannenmode

Koers sponsor: Wierda Vermogensbeheer

Koers sponsor: Wierda Vermogensbeheer

Installatiebedrijf Huisman B.V. VLC & Partners

Installatiebedrijf Huisman B.V. VLC & Partners

Knipscheer Infrastructuur

Knipscheer Infrastructuur

Henk de Vries Montage Multiselect Dierenarts Flooris

Henk de Vries Montage Multiselect Dierenarts Flooris

Dox Imagemakers ZEbetting & Gaming Nederland B.V.

Dox Imagemakers

ZEbetting & Gaming Nederland B.V.

Koers sponsor: Wassenaar Vastgoedadviseurs

Koers sponsor: Wassenaar Vastgoedadviseurs

SUB SPONSOREN:

Watze van der Wal Sieraden Omrin Fryslan Visser Mechanisatie

Nederlandse Amateur Club (NAC) Cloud ++ BV

Watze van der Wal Sieraden Omrin Fryslan Visser Mechanisatie Nederlandse Amateur Club (NAC) Cloud ++ BV

Koers sponsoren: De 4 Jouster café’s

Koers sponsoren: De 4 Jouster café’s

Koers sponsor: Vrienden van de Wiets

Koers sponsor: Vrienden van de Wiets

Reen vastgoed VTM B.V.

Reen vastgoed VTM B.V.

Van Kammen Catering Oosternijkerk B.V. B3A Boermans Bouwkundig Beheer en Advies

Huisma Catering&Verhuur Constructabouw B.V. Mount

Van Kammen Catering Oosternijkerk B.V. B3A Boermans Bouwkundig Beheer en Advies Huisma Catering&Verhuur Constructabouw B.V. Mount Racesquare Key West Bedding B.V.

Racesquare

Key West Bedding B.V.

6 7 8 9 10

Gouden Swipe

Gouden Swipe

Koers sponsor: De Fryske Marren

Koers sponsor: De Fryske Marren

Hochwald Foods Nederland BV

Koers sponsoren: Piet Siderius Onroerend Goed en Wolvega Yearlingsale

Koers sponsoren: Piet Siderius Onroerend Goed en Wolvega Yearlingsale

Hochwald Foods Nederland BV

Van der Wal Sloopwerken B.V.

Van der Wal Sloopwerken B.V.

Newport Breeding B.V.

Newport Breeding B.V.

Schildersbedrijf Domien Silvius

Schildersbedrijf Domien Silvius Bentacera B.V.

Bentacera B.V.

Van Es Bouw

Van Es Bouw

Stucadoorsbedrijf T. de Vries

Stucadoorsbedrijf T. de Vries

FBF groep Geveltechniek B.V.

FBF groep Geveltechniek B.V.

Meester Schildersbedrijf

Wierda Bedrijfswagens B.V.

Meester Schildersbedrijf Wierda Bedrijfswagens B.V.

Vleeshandel Topkip B.V

Vleeshandel Topkip B.V

Snakeware New Media BV

Snakeware New Media BV

Simba Diervoerders

Simba Diervoerders

Veenstra Auto’s Joure

Koers sponsor: Priore Accountants en Belastingadviseurs

Koers sponsor: Priore Accountants en Belastingadviseurs

Veenstra Auto’s Joure

Flevofarm Beheer B.V.

Flevofarm Beheer B.V.

Novatech A.I.P. B.V.

Novatech A.I.P. B.V.

De Jong Nes BV projecten

De Jong Nes BV projecten

PJ Jachtbetimmering

PJ Jachtbetimmering

Harddraverijvereniging Drachten Computer Noord

Harddraverijvereniging Drachten

Computer Noord

Rubix BV Brecht s Interieur

Rubix BV Brecht s Interieur Hollander Installatie techniek

Koers sponsoren: Van der Veen & Kromhout en Woonvoordeel de Wrede

Koers sponsoren: Van der Veen & Kromhout en Woonvoordeel de Wrede

Regiobank Oudehaske

HIER By Esther Lautenbag Reclame

Piersma Vloeren

DBBBB B.V. Paydag Racing

Reshape Club Kooij Schilderwerken

Letterhuis tekstmakers

HB Bezorging

Speedbooks Software B.V.

Koers sponsor: Schildersbedrijf Elgersma

Koers sponsor: Schildersbedrijf Elgersma

Makelaardij Ypke Bouwhuis Comfort Koe B.V. Sybabouw Schoonheidssalon Joure

Makelaardij Ypke Bouwhuis Comfort Koe B.V. Sybabouw Schoonheidssalon Joure

Haaima Hylkema Heerenveen Alderse Baas Advocaten

Haaima Hylkema Heerenveen

Alderse Baas Advocaten

Bedrijfskledingonline

Bedrijfskledingonline B.V. Coop Hobma Sint Jans Klooster

De IJsfabriek

KIS kraan en industrie service

RA techniek slagerij Veldman

EELCO EN RIANNE GINGEN VEERTIEN MAANDEN MET HUN KINDEREN OP ZEILAVONTUUR

“Marokko was één van de mooiste ervaringen”

Het is de grote droom van Eelco en Rianne om ooit samen een lange zeilreis te maken. In 2007 voordat ze gingen trouwen spraken ze deze wens al naar elkaar uit. Om deze droom waar te maken hebben ze behoorlijk wat doelen te behalen. Op nummer één staat geld sparen! Sparen voor een zeilboot, want een belangrijk detail, die is er nog niet. Daarnaast is er geld nodig voor de reis. In juni 2022 stappen ze met hun twee kinderen op de boot en zwaaien ze familie en vrienden uit om veertien maanden later weer thuis aan te meren.

We spreken Eelco en Rianne thuis in Joure over deze bijzondere ervaring.

Beiden zijn in hun jeugd al besmet met de liefde voor zeilen. Eelco (1978) van huis uit. Op zijn vierde kwam hij vanuit Veenendaal met zijn ouders in Joure wonen en de boot ging mee, waardoor hij zijn jeugd veelal op het Sneekermeer en de Goingarijpsterpoelen doorbracht met zijn ‘Optimistje’ (een type eenmanszeilboot). Het zijn diezelfde Goingarijpsterpoelen waar de uit Nijmegen afkomstige Rianne (1980) tijdens haar jeugd op zeilkamp gaat. Deze werden door school georganiseerd en ook Rianne voelt zich als een vis in het water.

SPAREN VOOR DE REIS

Toen ze een stel werden, is het dus vrijwel direct duidelijk dat ze allebei een lange reis willen maken. Het sparen hiervoor houdt in dat ze bij alles de afweging maken of ze het de moeite waard vinden, denk aan uit eten gaan of nieuwe kleding. “Het geld heeft een namelijk steeds een betere bestemming: de reis!” zegt Rianne enthousiast. Ze krijgen twee kinderen: zoon Jikke (2011) en dochter Feija (2014). Uiteindelijk vinden ze in 2017 hun boot in de Hallberg-Rassy Rasmus 35 met als naam Erasmus. Rasmus betekent ‘God voor de wind’. Dit

schip is 10,50 meter lang en 3,05 meter breed. Daardoor heeft het genoeg ruimte voor hun vieren. Vanaf dat moment kunnen ze verder met het concretiseren van hun plannen. De boot moet geschikt worden gemaakt om zo’n lange reis mee te maken denk aan een AIS-systeem waardoor je altijd zichtbaar bent op de radar voor andere boten. Ook is veel geklust om hem helemaal naar wens te maken. Rianne volgt een EHBO-cursus en samen doen ze een cursus survival at sea. Wanneer de kinderen iets ouder zijn beginnen ze met de Erasmus zeiltochten te maken. Eerst de Waddeneilanden en het jaar daar-

na naar Engeland. Dochter Feija heeft behoorlijk last van zeeziekte, maar niet altijd.

OVERWINTEREN OP DE CANARISCHE EILANDEN

En dan is het zover, juni 2022. De Erasmus vertrekt en een langgekoesterde wens komt uit. Het plan: een rondje ‘Atlantic’ (oversteken naar de Caraïben), inclusief Suriname. Ook zouden ze tot Spanje varen en kijken wat ze daar gaandeweg zouden ontdekken. Na een tijdje blijkt Feija toch wel erg last te hebben van zeeziekte en ze besluiten hun plannen te wijzigen. Het wordt een ‘kleiner’ rondje. Dat wil zeggen: Portugal,

“Door het wijzigen van het plan was de haast eraf”

Marokko, een half jaar overwinteren op de Canarische eilanden, Madeira, de Azoren en terug naar Brest (Frankrijk).

AANVAL VAN ORKA’S “Het mooie van het wijzigen van de plannen is dat de haast er af was”, zegt Rianne. “We zijn naar Marokko geweest en dat vond ik toch wel één van de mooiste ervaringen van de reis”. Het is zo’n andere cultuur. Alles mag daar en leeft door elkaar. “Het lekkerste eten: Tajine, de kruiden hiervoor

hebben we meegenomen, maar ze zijn bijna op”, vertelt Rianne. Het is niet alleen maar een mooie ervaring. De kinderen krijgen elke dag vier uur thuis les dat Rianne moest begeleiden. En dagenlang op zee varen is niet áltijd even gezellig. Ook zijn er dingen stuk gegaan en die moesten gerepareerd worden. Vooral na een aanval van orka’s. “We voelden ineens gebeuk tegen de boot en naast de boot sprongen orka’s uit het water. Ze maakten het schroefblad stuk en nog meer. Heel vervelend, maar we zijn niet bang geweest”, zegt Eelco.

UIT DE RATRACE

Eenmaal thuis hebben ze veel geleerd van de reis. Ze hebben letterlijk ervaren hoe het is om een jaar in je eigen tijd te leven en uit de ratrace te stappen. De kinderen vinden het echter heerlijk om weer hun gewone leven te hebben met hun vrienden. Een toekomstdroom: ooit weer een lange reis met z’n tweeën maken. Hun reisblog is te lezen op www.sailingerasmus.nl

Erasmus bij vertrek in Madeira

Rianne met Jikke en Feija in Agadir, Marokko. Tifnit Sahara.

Eelco maakt met de kinderen een muurschildering in Porto Santo.

Familie Bredenhoff bij vertrek uit Stellendam, Zeeland.

JOLANDA AARTS (58)

GAAT FLUITEND DOOR

HET LEVEN

“Als het enigszins kan pak ik hem elke dag”

Als klein meisje wilde Jolanda Aarts al dwarsfluit leren spelen. Dat werd aangewakkerd door Thijs van Leer. “Mijn eerste lp was van hem. Ik vond het waanzinnig mooie klanken. Dat wilde ik ook leren. Ik had al blokfluitles toen ik de dwarsfluit ontdekte. Dat was privé bij iemand, meer konden we toen niet betalen. Toen ik elf jaar was, ben ik zelf naar de muziekschool gefietst en heb me daar laten informeren over dwarsfluitles. Maar er was helaas geen geld voor. Het was zo het was. Toen heb ik die droom maar losgelaten.” Pas in 2018, toen ze in Friesland trouwde met haar grote liefde, kwam haar droom uit. “Ik kreeg van mijn vader een dwarsfluit, als cadeau voor mijn huwelijk. Met daarbij een toespraak dat ik vooral mijn droom moest nastreven. Ik moet bekennen dat ik het een beetje kwijt was, maar dacht wel ‘dit is wat ik als kind graag wilde, en nu ga ik het doen’.”

“Toen ben ik een docent gaan zoeken en kwam ik bij It Toanhûs terecht. Behalve dat ik het heel leuk vond om aan die droom te werken, werd het ook een passie. Want ik vind dat fluiten zo ontzettend leuk. Als het enigszins kan pak ik elke dag mijn fluit, ook al is het maar voor vijf minuten. Dat geeft zo’n afstand tot mijn dagelijkse beslommeringen, ik kan alles loslaten. Pak je fluit en je kan weer verder. Het gevoel dat muziek maken oproept, is een erg fijn gevoel. Maar ook dat je je moet concentreren op je noten en klanken. Je hebt geen tijd om aan de afwas te denken. Dus het brengt me naast die droom ook een stuk ontspanning. Ik zocht dat vroeger ook wel veel in sport, dit is een andere vorm van sport.”

Een dwarsfluit verraadt je stemming”

ONTDEKKEN VAN FLUITLIJNEN

De dwarsfluit is een veelzijdig instrument. In een orkest wordt het zowel gebruikt voor de muzieklijn als voor het geven van de kleur aan de gehele orkestklank. Volgens Jolanda kun je alle soorten muziek op een dwarsfluit spelen. Ook jazz en moderne muziek. “Ik heb geen sterke voorkeur voor een stijl. Ik vind muziek interessant. Ik ontdek dat klassieke muziek erg leuk is om te maken, maar ook filmmuziek is prachtig om te doen. Ik ben nu zover dat ik de fluitlijnen ga ontdekken in de verschillende typen muziek. Dat komt ook omdat ik sinds kort in een orkest speel. Dan ga je samen repeteren, ga je verschillende genres spelen, dan komen er nieuwe dingen voorbij. Een nieuw hoofdstuk zeg maar.” Dat orkest is Concordia in Joure. “Ik was na drie jaar wel een beetje klaar met het in m’n eentje pielen. We zaten midden in corona, dan heb je les via een beeldscherm en kom je toch niet veel verder.” Het kreeg een impuls door een uitnodiging van haar docent van It Toanhûs om deel te nemen aan de nationale dwarsfluitdag. “Alle typen dwarsfluiten spelen daar met elkaar samen. Zestig man op het podium, die gaan een dag oefenen en aan het eind van de dag treden ze op. Dat was zo overweldigend. Na die ervaring ben ik, mede door een uitnodiging van een buurman die al bij Concordia speelde, eens langsgegaan om te kijken.”

EEN AVOND OVERSLAAN

“Ik ben toen gaan kijken bij het B-orkest van Concordia Joure. Dat was zo warm. Daar zitten mensen bij van 7 tot 87. En met elkaar proberen ze daar jongeren die net op muziekles zitten, muzikant te laten worden. Daar kom ik altijd blij vandaan. Misschien niet de moeilijkste en de meest interessante muziek, maar we leren daar vooral met elkaar spelen. De volwassenen spelen ook in het A-orkest maar vinden het zo leuk om jongeren op te leiden en mee te spelen, dat ze geen avond in het B-orkest overslaan.”

VERDIEPING IN DE THEORIE

De weg van de geleidelijkheid volgend wilde ze graag naar het A-orkest en vroeg aan haar docent of ze dan als volwassene ook het B-diploma kon doen. “Want ik

JOLANDA AARTS

Leeftijd: 58

Woonplaats: Joure

Studie/werk: Service Owner ICT bij de Kwadrantgroep Ik word blij van: “Sporten, fotograferen en samen muziek maken” Connectie met It Toanhûs sinds: 2018

vind het niet eerlijk dat de jeugd wordt opgeleid en het B-diploma moet halen en een volwassene dat niet hoeft te doen om door te stromen. Toen ben ik mijn B-diploma gaan halen. Dat geeft nog meer verdieping in de theorie van de muziek, wat natuurlijk ook helpt bij de uitvoering ervan. Het A-orkest is een heel ander orkest, met heel andere ambities. Eigenlijk is het voor mij nog een tandje te moeilijk. Ik moet heel erg hard leren. Het is vooral veel serieuzer, want we willen ook graag naar een concours. En het daar ook goed doen. We oefenen één avond in de week. En je wordt geacht thuis te oefenen. Dat is voor mij geen probleem, want ik pak met plezier mijn fluit.”

FLUITJE VAN EEN CENT

“De dwarsfluit is een heel eigenzinnig instrument. Als ik zelf wat gespannen of geëmotioneerd ben, komt er een ander geluid uit dan wanneer ik rustig ben. Dat komt doordat je je adem gebruikt. Als je wat hoger in je ademhaling zit, komt het geluid er moeilijker uit, dan is het moeilijker om die mooie volle noten te spelen. Een dwarsfluit verraadt je stemming.” Dat is nog wel een dingetje, want voor een groep staan en iets vertellen is voor Jolanda een fluitje van een cent, maar op haar dwarsfluit iets voorspelen, dan regeren de zenuwen. “No big deal zou je zeggen, er zijn tal van artiesten die podiumangst hebben, maar zoals net gezegd, bij een dwarsfluit hoor je dat.”

EVEN LEUK SPELEN

Ze repeteert elke week bij Concordia en heeft eens in de twee weken les bij It Toanhûs. “Soms neem ik een muziekstuk van Concordia mee waar ik nog wat technische uitleg bij nodig heb. Of we studeren een nieuw stuk in of spelen een leuk popstukje zo van het blad af. Even leuk spelen. Het is heel afwisselend, afhankelijk van de stemming. Soms gaat het zelfs de hele les over één noot die er niet zo lekker uit komt.

Ook dwarsfluit leren spelen zoals Jolanda?

Of een van de vele andere instrumenten? Dat kan! It Toanhûs heeft verschillende vakdocenten die gespecialiseerd zijn in een of meerdere instrumenten. Kijk hiervoor op toanhus.nl/aanbod en kies hier voor Muziek.

“It Toanhûs staat voor mij voor ontspanning en het ontdekken van mijn onzekerheden en talenten“

Jolanda Aarts – Cursist dwarsfluit bij It Toanhûs

In deze serie: ‘In de spotlights - Toanhûs portretten van creativiteit’ schijnen we het licht op creatieve mensen die dicht bij It Toanhûs staan. Wat ze allemaal met elkaar gemeen hebben? Ze bruisen van creativiteit en delen graag hun verhaal.

Deze serie bestaat, momenteel, uit vier portretten die op de Open dag van It Toanhûs afgelopen 5 en 6 april onthuld zijn. Vanaf april staat er elke maand één van deze vier portretten in dit maandblad in de spotlights. En dat niet alleen, want de video’s die tijdens de interviews gemaakt zijn, zijn online te zien.

Bekijk de video van Jolanda waar ze meer vertelt over haarzelf en hoe ze in aanraking kwam met haar dwarsfluit op toanhus.nl/ indespotlights of scan de QR code. Hier vind je ook de 3 overige portretten uit deze serie Toanhûs portretten van creativiteit.

MEGA MAGAZIJN LEEGVERKOOP!

“Hoogwaardige loungesets tegen groothandelsprijzen!”

De loungesets worden nieuw in doos geleverd al vanaf €550,- en kunnen door de hele Benelux bezorgd worden.

Oergongswei 3, 8601 SZ Scharnegoutum

Kom langs in ons magazijn of bestel gemakkelijk op www.lalounge.nl!

De gehele voorraad gaat weg tegen groothandelsprijzen, zolang de voorraad strekt.

Keuze uit 18 verschillende modellen met kortingen van €300,- tot €3.000,-

Heeft u vragen of wilt u een afspraak maken?

Bel dan gerust op +31 6 51 91 22 10.

VIER SNEEK WEEK

IN HET BOLWERK

Sneek maakt zich op voor de legendarische Sneekweek, en Poppodium Bolwerk heeft een concertprogramma samengesteld dat je niet wilt missen! Programmeur Jeroen Toussaint vertelt enthousiast: “Dit jaar hebben we gekozen voor een mix van niche en zeer toegankelijke acts, zodat iedereen van heinde en verre kan genieten van een week vol plezier en muziek.”

VRIJDAG 2 AUGUSTUS MAD CADDIES EN SLAUGHTERHOUSE

We trappen de Sneekweek af met een knaller van een avond! De Amerikaanse band Mad Caddies, bekend om hun energieke mix van Ska, Punk, Reggae en Pop, komt naar Sneek. Samen met Slaughterhouse beloven ze een avond vol aanstekelijke beats en meezingbare hits. Dit concert is perfect voor iedereen die zin heeft in een feestje!

ZATERDAG 3 AUGUSTUS REUNITE’S HARDCORE/ HARDSTYLE BATTLE

Op zaterdag wordt het Bolwerk overgenomen door de eventorganisatie Reunite. Bereid je voor op een nacht vol hardcore en hardstyle beats in een bunker-achtige setting. Met meer dan tien dj’s die strijden om de felbegeerde titel tijdens de Sneekweek Battle Edition, is dit dé plek om te feesten tot in de late uurtjes.

DINSDAG 6 AUGUSTUS SNEEKER STAPPERSAVOND

Dinsdagavond is traditioneel gereserveerd voor de Sneeker Stappersavond, een samenwerking met de Oude Sneeker Stappers Sociëteit. Dit jaar brengen The Beatles Sessions alle hits van The Fab Four naar het podium. Na het succes van vorig jaar met Anita Doth van 2 Unlimited, belooft ook deze avond weer een groot feest te worden!

WOENSDAG 7 AUGUSTUS

IGNITE

We sluiten de Sneekweek af met een legendarisch optreden van de Amerikaanse hardcore band Ignite. Deze band toert al meer dan 30 jaar de wereld over en hun show in het Bolwerk wordt er een om niet te missen

Kijk voor meer informatie en kaarten op: www.hetbolwerk.nl

Ontdek onze theateracties

We zijn alweer een kleine maand in de verkoop. Een mooi moment om je aan twee erg leuke acties te herinneren.

PUBLIEKSACTIE

Te beginnen met de publieksactie. Koop je vóór 22 september 2024 minimaal drie verschillende voorstellingen, dan ontvang je van ons een door ons samengestelde lijst met voorstellingen uit de eerste helft van het seizoen waar je één extra voorstelling uit mag kiezen. Bestel je vier of meer voorstellingen, dan ontvang je halverwege het seizoen nogmaals zo’n lijst en mag je daar een tweede extra voorstelling uit kiezen. De extra voorstelling(en) kosten € 3,-, hiermee betaal je het pauzedrankje bij de voorstelling.

SERIE CABARETTALENT

Daarnaast hebben wij ook nog Serie Cabarettalent. Als je vóór 22 september 2024 de gehele serie koopt én betaalt, ontvang je 20% korting op de normale entreeprijs. Je betaalt slechts € 65,60 in plaats van € 82,-. In seizoen 24/25 vallen de volgende voorstellingen onder de serie: Cabarestafette, Kirsten van Teijn, Martijn Crins en Sezgin Güleç.

Let op, de voorstellingen van Serie Cabarettalent tellen ook mee voor de publieksactie!

THEATER SNEEK

Ontdek iets nieuws, lach, huil, en vier mee in het nieuwe seizoen

HARREKIDEE! van Plien & Bianca

Je kent het vast. De uren, dagen, weken en maanden vliegen voorbij én voor je het weet ben je weer een jaar verder. Tijd vliegt. Dan is het toch heerlijk om af en toe eens stil te staan en de tijd even stil te kunnen zetten. Letterlijk stilzetten kunnen we tijd natuurlijk nooit, maar voor mij voelt het theater toch altijd als een plek waarin tijd er in ieder geval even niet toe doet. Weg van de realiteit en even helemaal in een hele andere wereld. Iets waar je naar kunt verlangen, van kunt genieten én ook lang over na kunt praten. Dat is toch prachtig?

Er staat weer een veelzijdig theaterseizoen voor de deur met bekende namen en enkele spannende verrassingen. Zo kijk ik bijvoorbeeld erg uit naar de voorstelling van Plien & Bianca, een splinternieuwe show barstensvol ijzersterke typetjes. Maar ik noteer ook de indrukwekkende voorstelling Trompettist in Auschwitz alvast in mijn agenda. Zo’n ongelofelijk en waargebeurd verhaal over de Tweede Wereldoorlog zal veel indruk maken.

Dus kom langs, ontdek iets nieuws, lach, huil, en vier met ons mee. En na de voorstelling?

Blijf nog even hangen om na te praten of gewoon om te genieten van de sfeer in onze ‘andere wereld’.

Wiebren Buma Directeur-bestuurder CKS

Kirsten van Teijn - Jaloezie is een bitch

FOTO: RIK VERSTEEG

uit agenda

11 JULI T/M 17 AUG

elke do. t/m 29 augustus

boerenmarkt

WOUDSEND

MARKT

Ruim 35 standhouders met food en non-food.

WWW.WELKOMINWOUDSEND.NL/ BOERENMARKT

zaterdag 13 juli

kadefestival

JOURE

EVENEMENT

Het Jouster skûtsje ‘Oeral Thús’ viert haar 100-jarig jubileum.

WWW.JOUSTERSKUTSJE.NL

heechsimmerfestival

HEEG

MUZIEK

Livemuziek op het strand van Heeg, met als headliner de 3J’s.

WWW.HEECHSIMMERFESTIVAL.COM

za. 13, 27 juli en 10 aug

braderie

KOUDUM

MARKT

Braderie en rommelmarkt met foodtrucks en straattheater.

WWW.PROMOTIETEAMKOUDUM.NL

zondag 14 juli

flinke flea market

HEMELUM

MARKT

Kofferbakverkoop en rommelmarkt in het weiland van de Flinkefarm.

WWW.ITFLINKEBOSKJE.NL

woensdag 17 juli tijdreis door fryslân

OUWSTERHAULE

EXCURSIE

Stap met gids en verhalenverteller Yde in een oldtimerbus voor een tijdreis door de regio.

WWW.TIJDREIZENDOORFRIESLAND.COM

zaterdag 20 juli ff boeren!

BALK/HARICH

OPEN DAG

Neem een kijkje bij vijf agrarische bedrijven in de omgeving van Balk en Harich.

WWW.FFBOEREN.NL

woensdag 24 juli boerebrulloft

JOURE

FOLKLORE

19e eeuwse bruiloft met bruiloftsmaaltijd, harddraverij en ringrijderij.

WWW.BOEREBRULLOFT.NL

zomermarkt

OUDEMIRDUM

MARKT

Zomermarkt rondom de Brink met 100 stands, foodtrucks en kinderactiviteiten.

WWW.BIENEVENTS.COM

wo. 24 t/m zo. 28 juli friese ballonfeesten

JOURE

EVENEMENT

Vijf dagen lang staat Joure in het teken van luchtballonnen.

WWW.BALLONFEESTEN.NL

vrijdag 26 juli ringrijden

LANGWEER

FOLKLORE

Met aangespannen paarden voor authentieke koetsen proberen de deelnemers zoveel mogelijk ringen te verzamelen.

WWW.VISITLANGWEER.NL

zondag 28 juli streekmarkt

LANGWEER MARKT

Lokale ondernemers staan met hun producten op de markt in het centrum van Langweer.

WWW.VISITLANGWEER.NL

donderdag 1 augustus circus salto

LANGWEER

CIRCUS

Feestelijke familievoorstelling met veel acts en natuurlijk Clown Sander.

WWW.CIRCUSSALTO.NL

vrijdag 2 augustus vlootschouw

SNEEK

EVENEMENT

De Sneekweek wordt feestelijk geopend met een vlootschouw.

WWW.SNEEKWEEKFEEST.NL

vr. 2 t/m do. 8 augustus sneekweek

SNEEK

EVENEMENT

Week lang zeilwedstrijden, kermis, muziek, straattheater en festiviteiten.

WWW.SNEEKWEEKFEEST.NL

zaterdag 3 augustus fierljepmanifestatie

IT HEIDENSKIP

SPORTEVENEMENT

Nationale Fierljep Manifestatie met aansprekende fierljepwedstrijden.

WWW.FIERLJEPPE.NL

concours hippique

RIJS

SPORTEVENEMENT

Paardensport in de breedste zin van het woord met veel spektakel.

WWW.CH-RIJS.NL

za. 3 t/m vr. 16 augustus sks skûtsjesilen

FRIESLAND

SPORTEVENEMENT

Kampioenschap zeilen met authentieke skûtsjes.

WWW.SKUTSJESILEN.NL

zondag 4 augustus hemelse streekmarkt

HEMELUM

MARKT

Koop de heerlijkste streekproducten in het weiland van de Flinkefarm.

WWW.ITFLINKEBOSKJE.NL

kunstroute

GAASTERLAND

EXPOSITIE

Elke eerste zondag van de maand zijn 9 galeries collectief geopend.

WWW.KUNSTROUTEGAASTERLAND.NL

maandag 5 augustus

rubberbootrace

SNEEK

SPORTEVENEMENT

Rubberbootrace door de grachten van Sneek.

WWW.SNEEKWEEKFEEST.NL

di. 6 en woe. 7 aug skûtsjefeest

TERHERNE

MUZIEK

Twee avonden muziek tijdens SKS skûtsjesilen.

WWW.FACEBOOK.COM/ SKUTSJESILENTERHERNE

woensdag 7 augustus hardzeildagbraderie

SNEEK

MARKT

Grote toeristische braderie in het centrum tijdens Sneekweek.

WWW.SNEEK.NL

donderdag 8 augustus jaarmarkt

MAKKUM

MARKT

Grote braderie en sneupersmarkt.

WWW.FRYSLANMARKTEN.NL

vrijdag 9 augustus romantische markt

JOURE

MARKT

Braderie en kunstmarkt met live muziek en straattheater.

WWW.JOURE.NL

zaterdag 10 augustus hollandse meezingers

OUDEMIRDUM

MUZIEK

Met Herman van Dooren en Ricardo Brinkman. WWW.OUDEMIRDUM.NL

zondag 11 augustus danny op het dak LANGWEER

MUZIEK

Danny Panadero treedt op bovenop het havenkantoor.

WWW.VISITLANGWEER.NL skûtsje live

WOUDSEND

MUZIEK

Muziekfestival tijdens het SKS skûtsjesilen en springkussen voor kinderen.

WWW.FACEBOOK.COM/WOUDSENDEVENTS

zondag 18 augustus muziek aan de luts

BALK

MUZIEK

International Holland Music Sessions met internationaal jong talent.

WWW.MUZIEKAANDELUTS.NL

di. 13 t/m za. 17 augustus lemsterwike

LEMMER

EVENEMENT

Feestweek met SKS wedstrijden skûtsjesilen en vele festiviteiten.

WWW.HARTVANLEMMER.NL

Der op út

Kadefestival

Sinds 1924 vaart het Jouster Skûtsje, de Oeral Thús, over de Friese wateren. Het 100-jarige bestaan van het Jouster Skûtsje wordt groots gevierd op zaterdag 13 juli tijdens het Kadefestival. Vanaf 14:00 uur varen alle SKS-skûtsjes de Jouster haven binnen en kun je ze allemaal bewonderen en kennismaken met de bemanning. De hele middag en avond is er livemuziek, een gezellige markt en zijn er spelletjes voor jong en oud. Onder andere Piter Wilkens, de Doelleazen en verschillende koren komen optreden.

WWW.JOUSTERSKUTSJE.NL

Zomermarkt oudemirdum

Kom op woensdag 24 juli naar hartenlust shoppen en lekkernijen proeven op de zomermarkt Oudemirdum Bruist. De authentieke Brink is deze dag gevuld met een bonte mix van ruim 100 stands en foodtrucks. Laat je verrassen door een combinatie van streekmarkt, boerenmarkt, groene markt en braderie. Kinderen kunnen zich vermaken in het insectendorp en er zijn workshops voor jong en oud. Kortom, een dag gevuld met mooie producten, natuuractiviteiten, livemuziek en gezelligheid.

WWW.BIENEVENTS.COM

Sneekweek

Van vrijdag 2 tot en met donderdag 8 augustus vindt de Sneekweek plaats. De hele week wordt er fanatiek gezeild op het Sneekermeer tijdens dit grootste binnenwater zeilevenement. Maar dat is natuurlijk niet alles, want het is ook een groot feest in de waterpoortstad. Traditiegetrouw wordt de Sneekweek op vrijdagavond geopend met de Vlootschouw. Daarnaast zijn er tijdens de Sneekweek vele gezellige activiteiten te beleven, zoals muziek, kermis, straattheater, rubberbootrace, braderie en kinderactiviteiten.

WWW.SNEEKWEEKFEEST.NL

Tijdreis door Fryslân

Stap op woensdagmiddag in een oldtimerbus en maak een tijdreis door Zuidwest Friesland. Met humor en passie neemt tijdreisleider Yde je mee door het prachtige gebied van de Friese meren en de glooiende heuvels van Gaasterland. Onderweg vertelt Yde vol enthousiasme de verhalen van steden en bijna-steden, verdronken dorpen, koekenbakkers en meer. Tijdens de middagtocht inclusief museumbezoek reis je letterlijk door het heden en verleden van Fryslân. Bekijk op de website de actuele data.

Heechsimmer festival

Met je voeten in het zand geniet je op zaterdag 13 juli tijdens het Heechsimmer festival van livemuziek en vertier voor jong en oud. Al decennialang wordt in juli een heerlijk muziekfestival georganiseerd aan de rand van de Hegemer Mar. ’s Middags start het festival met een beachvolleybaltoernooi voor zowel de jeugd als voor volwassen teams. Vanaf 18:00 tot 01:00 spelen diverse bands, verdeeld over twee podia, afwisselende muziek. Headliner van de avond is de bekende Volendammer band de 3J’s! Ook kun je dansen op de muziek van de Hegemer band Endless.

WWW.HEECHSIMMERFESTIVAL.COM

Deel jouw foto van één van de 12 unieke ruimtepunten in Waterland van Friesland en win een ballonvaart voor twee personen.

Puzzelpagina nr. 07

Puzzel en win! In elke editie van deze uitgave staat een puzzel waarmee je leuke prijsjes kunt winnen. Stuur je oplossing via de e-mail of met traditionele post. Je kunt dit sturen naar: info@grootmedia.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 07-2024 – tot uiterlijk 15 augustus 2024. Wij wensen je veel puzzelplezier!

K.D Bijl uit Joure heeft de waardebon van 2 bioscoopkaartjes gewonnen. Deze is aangeboden door en te besteden bij De Bios in Heerenveen.

OPLOSSING EDITIE 06-2024: Zweedse puzzel: WEGTRANSPORT // Sudoku: 8 5 3 4 4

COLOFON

GrootdeFryskeMarren is een maandelijkse uitgave van GrootMedia. De krant wordt huisaan-huis verspreid in gemeente De Fryske Marren en ligt bij verschillende ‘pick-up’ points in gemeente De Fryske Marren.

Oplage: 28.000 exemplaren.

UITGEVER

GrootMedia BV

Zwarteweg 4 8603 AA Sneek

Telefoon 0515 745005

E-mail info@grootmedia.nl www.grootmedia.nl

REDACTIETIPS? redactie@grootdefryskemarren.nl

REDACTIECOÖRDINATOR

Sonja Harkema

Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende nummer.

Horizontaal: 1 knoeier 6 wilddief 12 Franse badplaats 13 hoofdstad van Italië 14 kapseizen 17 kleinkunst 19 wilde haver 20 pl. in Gelderland 22 telwoord 23 bezoedeling 25 Europese taal 27 koningstitel 28 opsporingsmiddel 30 zeilschip 32 deel v.h. zitvlak 33 Engels bier 35 gezouten water 37 met plakband bevestigen 40 koraaleiland 42 deel v.d. buik 44 ver (in samenst.) 46 toverheks 48 duinvallei 50 diepe, ronde bak 51 hoofdstuk 54 onnatuurlijk 57 huwelijkspartner 58 betaalmiddel 59 aansporing 60 Europeaan.

Verticaal: 1 heilwens 2 weegtoestel 3 duivenhok 4 medische foto 5 één en ander 7 brandgang 8 lang vrouwenkleed 9 grootmoeder 10 eetbare vrucht 11 invoegen (verkeer) 15 masker 16 omlaag 17 oude munt 18 voordat 21 lidwoord 24 lijst met gegevens 25 minder worden 26 omslagdoek 27 slijtproces 29 gezet 31 hoge berg 34 gezichtsverzorgende artikelen 35 neteldier 36 bergplaats 37 nazaat 38 staat in Amerika 39 deel v.e. woord 41 spits 43 van een 45 vernis 47 zoete lekkernij 49 voorteken 52 filmdecor 53 laagte 55 eigenwaarde 56 wier.

EINDREDACTIE

Richard de Jonge

REDACTIE

Lotte van der Meij, Richard de Jonge, Douwe Bijlsma, Eelke Lok, Amanda de Vries, Janita Baron.

VORMGEVING

Frans van Dam (bliidd.nl)

FOTOGRAFIE

Johan Brouwer

STUUR je ANTWOORDEN van PUZZEL 07 VÓÓR 15 augustus 2024 PER E-MAIL NAAR: info@grootmedia.nl OF PER POST NAAR: GROOT DE FRYSKEMARREn, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK en vermeld hierbij je adres! DE BIOS HEERENVEEN

VERKOOP

Harmen Zwerver, Geart Jorritsma, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok

DRUK

Mediahuis Noord, Leeuwarden

VERSPREIDING

FRL Verspreidingen, Leeuwarden

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

Gelijke cijfers staan voor gelijke letters. Probeer het gekleurde woord te vinden.

QLED 4K TV | 50A79KQ

• 50” (127 cm) 4K QLED Smart-tv

• Dolby Vision - Ervaar prachtig bioscoopbeeld

• Depth Enhancer - Krachtig en levendig beeld

• Smooth Motion - De snelste actie vloeiend

•

•

ENERGIE EN TIJD

• HYGIËNEPROGRAMMA: VERWIJDERT BACTERIËN EN VIRUSSEN UIT KLEDING

• TIMESAVE OPTIE: VERKORT DE CYCLUS TOT 2 KEER

SCHEERAPPARAAT |

S5885/35 SERIES 5000

• Zelfslijpende SteelPrecision-mesjes

• Nat en droog scheren

• Gezichthaarsensor: past vermogen automatisch aan

• Tot 60 minuten draadloos scheren

• 15,6” Full HD beeldscherm

•

•

• Intel® Core™ i5-1135G7 processor

DRAADLOZE SMART SPEAKERS | HOME 150

• Speel al je audiocontent gemakkelijk af via wifi en bluetooth

• Handig touchpaneel met oorkeuzeknoppen

• Eenvoudig uit te breiden met meerdere HEOS built-in apparaten

• Set van twee speakers te gebruiken als stereo paar of los in verschillende ruimtes

• Prijs per stuk 187,-

Prijs- en modelwijzigingen en eventuele druk- en zetfouten voorbehouden. Prijzen en acties gelden t/m 14 juli 2024. Voor alle actiemodellen geldt maximaal 3 per klant.