03-2019
deFryskeMarren
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
3e JAARGANG • NR. 03
groot
IN DEZE UITGAVE Tusken de Marren informatie van gemeente De Fryske Marren
FOTO: JOHAN BROUWER
ANTJE ANEPOOL MET HART EN ZIEL IN DE WEER VOOR ANDEREN
Huis verkopen?
Makelaardij Hoekstra regelt je glazenwasser! HOEKSTRA REGELT HET!
2
NUMMER 03 • 2019
PEILINGEN
Tegenwoordig worden we elke dag geconfronteerd met deskundigen die weten wat wij gaan stemmen, zonder dat ze ons ooit wat vragen. Ineens heeft volgens hen de VVD zeven zetels minder, dan is D66 vrijwel geheel weggevaagd, en schijnt de partij Forum er al meer te hebben dan Wilders, die tussentijds
ook altijd meer verzamelt dan bij de echte verkiezingen. Ze noemen het peilingen. Het is een vorm van journalistiek die verboden zou moeten worden. Nog simpeler, want dan hoef je er niet zes jaar over te discussiëren. Wij zouden gewoon niet naar die peilingen moeten kijken. Gooi weg die rommel. Ze zijn gebaseerd op nepnieuws. Media schrijven of bloggen enkel nog maar over de eenling die ergens tegen is, maar wel heel hard schreeuwt. Die wordt gehoord. Zijn geschreeuw wordt waarheid. Zo wordt alles suggestie. Het probleem is dat we juist o zo vatbaar zijn voor suggestie. Als ze peilen dat de VVD aan het klimmen
opmerkelijk...
is, dan stemmen wij toch maar weer VVD. Je wilt toch altijd zelf ook winnen. Met voetbal, gokspelletjes en dus ook in de politiek. Je moet de volgende dag kunnen zeggen dat ik of desnoods wij gewonnen hebben. In gemeente De Fryske Marren is de politiek een beetje van het pad geraakt. Gemeenteraadsverkiezingen zijn er over een paar jaar. Dan kunnen we pas zeggen wat we er van vinden. Hier zijn geen peilingen. Hier is stilte. Hier kunnen we alleen nog maar benieuwd zijn. Net als vroeger. Veel leesplezier! Eelke Lok, redactie GrootdeFryskeMarren
Maandelijkse rubriek met opmerkelijke zaken in de regio. Is u wat opgevallen, wilt u ons deelgenoot maken van een leuke gebeurtenis, of heeft u een een aankondiging of tip voor ons? Stuur deze dan naar redactie@grootdefryskemarren.nl
ken voor alle mooie ideeën en de creatieve inbreng. Het historische en beeldbepalende pand blijft bestaan. Een nieuwe invulling van het pand is onderdeel van het onderzoek naar de toekomst van de maatschappelijke voorzieningen in Balk. Om leegstand te voorkomen gaat de gemeente op zoek naar een geschikte tijdelijke gebruiker.
SLOTEN IS OVERLAST DOOR HONDENPOEP ZAT
PANNENKOEKENRESTAURANT RIJSTERBOSCH GEHEEL ROOKVRIJ
SLOTEN – In en rondom Sloten wordt momenteel veel overlast van hondenpoep ervaren. In groenstroken, weide en zelfs op straat komt men met regelmaat grote bruine hopen tegen. Plaatselijk Belang roept daarom de hondenbezitters uit de omgeving op om de poep van hun viervoeters op te ruimen. “Onze kinderen moeten in een hondenpoepvrije omgeving kunnen spelen”, laat men weten.
RIJS – Sinds 1 maart is het gehele terras van Pannenkoekenrestaurant Rijsterbosch aan de rand van het bos in Rijs geheel rookvrij. “We hebben hier lang over na moeten denken, maar hebben toch besloten het terrein rookvrij te maken. In eerste instantie hebben we onze gedachten laten gaan over een gedeeltelijk rookvrij terras en dat hebben we in het afgelopen seizoen getest. Dat beviel niet goed, de de rook bleef zich toch over het gehele terras verspreiden. Daarom hebben wij ons rookbeleid aangepast en besloten om voor geheel rookvrij te gaan. Hiermee zijn we de eerste horecaonderneming in de gemeente De Fryske Marren en wellicht zelfs de eerste van Friesland”, aldus Michel Lunenberg van het pannenkoekenrestaurant. Met deze maatregel wil het bedrijf met name de kinderen beschermen en ze niet in aanraking laten komen met roken, maar ook voor de niet-rokers is het natuurlijk bijzonder aangenaam niet in de rook van een ander te hoeven zitten. Uiteraard verandert er niets aan de gastvrijheid. Het pannenkoekenrestaurant denkt hiermee een goede bijdrage te leveren aan de totstandkoming van een rookvrije generatie.
De
VIJFTIEN GEZINNEN UIT BALK ONTVANGEN GEBOORTEBOOM VAN BALK VOORUIT
de
ONVOLDOENDE DRAAGVLAK VOOR ’T HASKE 2.0 BALK – Een groep betrokken inwoners uit Balk heeft samen met de gemeente onderzocht of er ideeën én mogelijkheden zijn om sociaal cultureel centrum ’t Haske nieuw leven in te blazen als een brede ontmoetingsplek voor en door inwoners van Balk en omstreken. De initiatiefgroep ’t Haske 2.0 kwam op 26 februari voor de derde keer bij elkaar. Ondanks dat er veel ideeën en mogelijkheden zijn, heeft de initiatiefgroep moeten constateren dat het draagvlak voor verdere planvorming te klein is. Er zijn te weinig mensen om een bestuur te vormen, dat invulling kan geven aan de plannen en de ideeën. De initiatiefgroep heeft diverse pogingen gedaan om betrokken inwoners te vinden, maar dit is helaas niet gelukt. De gemeente wil de leden van de initiatiefgroep en iedereen die mee heeft gedacht, hartelijk dan-
BALK – Onlangs kregen maar liefst vijftien gezinnen uit Balk een geboorteboom van Plaatselijk Belang Balk Vooruit. Binnen het bestuur van Plaatselijk Belang was in oktober 2017 het plan ontstaan om de geboortebomen te herintroduceren. Het bestuur vindt dat het geven van een geboorteboom symbool staat voor Balk als gezonde en groene wereld waar de pasgeborene mag opgroeien en zich mag ontwikkelen. Er is gekozen voor de appelboom. De kinderen kunnen later van hun eigen geboorteboom vruchten plukken. Ook de natuurlijke eigenschappen van de boom zijn bepalend geweest bij deze keuze. Zo zijn onder anderen de bijen erg gebaat bij het planten van appelbomen. Aan de boom zit tevens een jaar lang gratis lidmaatschap van Plaatselijk Belang Balk Vooruit gekoppeld. Balk Vooruit wil deze traditie jaarlijkse De terug laten komen. Ook lid worden van Balk Vooruit? Stuur dan een mailtje met uw naam en adres gegevens naar info@balkvooruit.nl. Voor maar € 5,00 per jaar bent u lid.
de
LAATSTE BLIK IN DE BEUK Op de foto ontvangt Ruurd Molenaar, trotse vader van Fenna Linn, geboren op 19 maart 2018, van Andries Meinsma namens Balk Vooruit de geboorteboom.
SINT NICOLAASGA – Zoals bij velen inmiddels bekend zal zijn, zullen de deuren van OBS De Beuk met ingang van het nieuwe schooljaar gesloten blijven. Aan meer dan 150 jaar Open-
n e r r a M e sk
y r F e d
FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
Indertijd bleven we bij verkiezingen voor Europa, Eerste Kamer, Tweede Kamer, provincie of gemeente massaal op om de allerlaatste uitslagen mee te nemen. We wilden weten hoe het zat. Het vreemde was, dat er amper wat veranderde. Als het regende hadden de CDA-ers het altijd beter geregeld dan de PvdA; bij mooi weer was het andersom.
baar Onderwijs in Sint Nicolaasga komt dan een einde. Binnen het kader van de huidige richtlijnen kan de school niet meer open blijven. Uiteraard zullen de huidige leerkrachten op gepaste wijze met leerlingen en ouders afscheid nemen van De Beuk. Ook voor oud-leerlingen, oud-onderwijzers en –onderwijzeressen, ouders en andere belangstellenden is er de mogelijkheid om voor de laatste keer de school van binnen te bekijken. Natuurlijk samen met de huidige leerkrachten. Het is voor de organisatie te kort dag om iedereen persoonlijk uit te nodigen, vandaar langs deze weg de uitnodiging om aanwezig te zijn op zaterdag 18 mei, van 14.00 tot 17.00 uur. Het speellokaal zal worden ingericht als BeukCafé, waar wordt gezorgd voor een hapje en een drankje. “We hopen op een grote opkomst. Graag tot ziens op zaterdag 18 mei”, laat de organisatie weten.
ELF RIJBEWIJZEN INGEVORDERD IN EERSTE TWEE MAANDEN VAN 2019 DE FRYSKE MARREN – In de maanden januari en februari 2019 heeft Team Verkeer van de politie binnen de gemeente De Fryske Marren maar liefst elf rijbewijzen ingevorderd van bestuurders welke meer dan 50 km/h te hard reden. Deze controles vonden vooral plaats op wegen welke gemeld zijn als overlastlocaties. Hierdoor werden sommige bestuurders verrast dat de politie ook daar controleerde. Naast deze invorderingen zijn er ook tientallen bestuurders bekeurd voor het overschrijden van de maximumsnelheid met meer dan 30 km/h en het overtreden van overige VARAS-feiten. VARAS staat voor Verlichting, Afleiding, Rood licht, Alcohol en Snelheid. Ook werd er nog een 74-jarige bestuurster geverbaliseerd voor het rijden met een ongeldig verklaard rijbewijs. Deze was zo slim om met haar personenauto onderweg naar de rechtbank te rijden.
deFryskeMarren
KIJK VOOR HET VOOR HET LAATSTE NIEUWS UIT DE REGIO OP:
deFryskeMarren WWW.GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
n
HEEFT U OO K NIEUWS TE MELDEN? LAAT HET ON S WETEN!
deFryskeMarren • KORT NIEUWS
3
BUURTPREVENTIE deFryskeMarren
BORDEN GEPLAATST IN BALK BALK – Sinds maart 2016 is er een buurtpreventie WhatsApp in Balk actief. In de eerste paar jaar heeft de buurtpreventie WhatsApp Balk meerdere malen zijn nut bewezen.
KENNISMAKEN MET BUURTZORG SKARSTERLÂN Van baan veranderen doe je niet zomaar. Maar een baan kan meer zijn dan alleen maar je werk. Je kunt echt iets voor een ander betekenen. Werken waar je hart ligt en doen waar je goed in bent. Kom kennismaken met de kunde van Buurtzorg Skarsterlân. Tijdens de week van zorg en welzijn openen de drie teams in Skarsterlân zaterdag 16 maart haar deuren:
Buurtzorg team Skarsterlân 1 en 3: Midstraat 59 in Joure van 11.00 - 15.00 uur. Buurtzorg team Skarsterlân 2: Sietze Hepkemalaan 20-22 in Sint Nicolaasga van 14.00 - 16.00 uur. Hier is tevens de opening van het nieuwe kantoor!
Voor Plaatselijk Belang Balk Vooruit was dat een goede reden om dit project te stimuleren door het laten plaatsten van vijf buurtpreventie borden bij de entrees van Balk. Hiermee is tevens duidelijk zichtbaar dat personen met verkeerde bedoelingen in de gaten worden gehouden. Inwoners van Balk die zich willen aanmelden voor buurtpreventie kunnen
dat doen door het sturen van een mail naar buurtpreventiebalk@outlook.com. U ontvangt na goedkeuring een bevestigingsmail met daarin de regels van de buurtpreventie WhatsApp. Deelnemers dienen 18 jaar of ouder te zijn.
ONDERNEMERSPAAR HOLTROP IN HET ZONNETJE GEZET OP LAATSTE WERKDAG JOURE – Vorige week zaterdag was het een drukte van belang bij boekhandel Holtrop aan de Midstraat in Joure. Na 47 jaar stoppen Rudi en Grietje met de boekhandel. Het echtpaar kan gaan genieten van hun pensioen. Veel klanten kwamen het echtpaar bedanken. Aan het eind van de middag kwam er nog een grote verrassing voor het echtpaar. Vrouwenkoor ‘Bruzenije’ trad voor de winkel op. Het winkelend publiek bleef dan ook staan en genoot volop. De winkel aan de Midstraat zal worden voortgezet door het ondernemersechtpaar Bos uit Drachten. De familie Bos heeft inmiddels ook de Readshop in Joure overgenomen. D twee winkels zullen dan worden samengevoegd tot één grote boekwinkel aan de Midstraat.
Buurtzorg levert verpleging en verzorging thuis met kleine zelfsturende teams, bestaande uit (wijk-)verpleegkundigen en verzorgenden. Buurtzorg is: een zelfsturend team • de cliënt centraal • alle verpleegtechnische handelingen • spil in het web van zorg rondom een cliënt • hoge mate van zelfstandigheid • opleidingsmogelijkheden • uitdagende werkplek bij een innovatieve organisatie.
ROMMELMARKT BUURTVERENIGING WESTERMEER IN SPORTHAL DE STUIT IN JOURE JOURE - Buurtvereniging Westermeer organiseert zaterdag 16 maart een rommelmarkt in Sporthal De Stuit aan de E.A. Borgerweg 25 in Joure. De buurtvereniging heeft de afgelopen maanden buurtgenoten gevraagd of zij de kans willen aangrijpen om met de voorjaarsschoonmaak en het opruimen van de zolder hun spulletjes te willen verkopen. Hier is heel positief op gereageerd. Ruim twintig buurtgenoten hebben aangegeven graag hun spulletjes te willen aanbieden op de overdekte rommelmarkt. Naast het feit dat bezoekers hier spulletjes kunnen aanschaffen voor een zacht prijsje is het meteen een gezellig treffen in de buurt. U bent van harte welkom tussen 10:00 en 14:00 uur. Ook kunt u gezellig een kopje koffie/ thee of glaasje frisdrank drinken.
Met een baan bij Buurtzorg kun je écht het verschil maken voor een ander.
GREENSALES BALK/HARICH ORGANISEERT
MONUMENTALE BOERDERIJ IN SPANGA VERZAKT NIET MEER
SPANGA – De monumentale boerderij van de famillie Dekker in Spanga verzakt niet meer, maar de schade is al toegebracht en die is groot. De extreem droge zomer van vorig jaar heeft gezorgd voor scheuren in de muren en verzakkingen. De situatie lijkt nu gestabiliseerd. Volgens het Kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek lopen één miljoen huizen in ons land risico door de lage grondwaterstand. Pieter Dekker uit Spanga pleit voor het verhogen van die waterstand, ook al zegt hij dat er ook rekening gehouden moet worden met de boeren. Die hebben belang bij een lage waterstand.
‘GROENINSPIRATIEDAGEN’
JONGE ONDERNEMER
NEEMT TOLHUIS OP VRIJDAG 22 EN ZATERDAG 23 MAART IN JOURE OVER BALK / HARICH - Het voorjaar betekent de aftrap van een nieuw tuinseizoen. Op 22 en 23 maart organiseert het groencentrum Greensales daarom de ‘groeninspiratiedagen’. Het groencentrum is weer goed gevuld met veel nieuwe handel van de kwekerij en met veel exclusieve beplanting uit binnen- en buitenland. Voor wie op zoek is naar een nieuwe haag voor de tuin, let er op dat de grond wordt verrijkt met aanplantaarde. Om droogte te voorkomen kunt u een druppelslang door de haag laten aanleggen. Het groencentrum heeft ook fruitbomen in alle soorten, maten en leeftijden, van 2 jaar tot wel 65 jaar oud. De oudere bomen geven deze zomer al vrucht, zodat er dan al volop van kunt genieten. Ook voor advies over het planten, snoeien en verdere verzorging van deze
GASVRIJ OF ENERGIENEUTRAAL WONEN BEGINT IN OUDEHASKE.
JOURE - Het Tolhuis is een begrip in Joure en ver daarbuiten. Het Tolhuis doet sinds jaar en dag al dienst als huiskamer, waar je een hapje kunt eten om vervolgens een plaatsje te zoeken in het prachtige bruin café. Toen begin dit jaar Het Tolhuis te koop stond, besloot de 24-jarige Ramon Favier om deze unieke kans aan te grijpen.
bomen, bent u van harte welkom bij Greensales, dat te vinden is aan het Tsjerkepaed 2, Harich, aan de parallelweg van Balk naar Koudum.
Ondanks zijn jonge leeftijd is Favier al bijna tien jaar werkzaam binnen de horeca en hij is dan ook vastberaden te werk gegaan. Na een grondige verbouwing van ruim een maand is het etablissement aan de Appelwijk in Joure omgetoverd tot een modern, industrieel en eigentijds Grand Café, zonder de sfeer van weleer te verliezen. Samen met een enthousiast team is Favier van plan om deze horecazaak met zijn rijke geschiedenis nog tientallen jaren op een succesvolle manier als ‘huiskamer van Joure’ te laten dienen.
Van pelletkachel tot warmtepomp. Van zonnepanelen tot isolatie. Van subsidies tot financiering en meer.
Gezellig Entreekaartje naar voor De Bios? maar € 7,-
Hasker Utgongen 3 - Oudehaske - 085 4015060 - www.mooglik.nl - donderdag (koopavond) tm zaterdag geopend.
Gebruik deze waardebon!
Geldig t/m 5 april 2019 | niet i.c.m. andere acties € 2,00 toeslag bij 3D en kindercombi | € 1,50 toeslag bij lange film max. 4 pers/bon - GROOTdeFRYSKEMARREN 03-2019
DE BIOS HEERENVEEN Burg. Kuperusplein 52 Heerenveen
Reserveren? Bel 0513-654051 of www.bios-heerenveen.com
deFryskeMarren
4
deFryskeMarren Onbaatzuchtige Antje Anepool
Met hart en ziel in de weer voor anderen “Ha, kom toch binnen”, zegt ze hartelijk. Voorover gebogen duwt ze haar rollator voor haar uit door de woonkamer. Bij de zithoek stapt ze over op de steun van haar gestileerde wandelstok. Zo past die beter bij het leren jack dat ze draagt, vertelt ze later. “Ik heb geen nieuws, zijn we ook zo klaar.” Als de fotograaf en ik ons voorstellen als Johan en Kirsten, moet zij even wennen. “Ik noem de mensen bij hun achternaam.” Zij stelt zich dan ook voor als mevrouw Anepool. Het duurt echter niet lang voordat ze ‘Johan’ door het huis schalt, als ze nog iets ziet wat hij ook wel even op de foto kan zetten. TEKST KIRSTEN VAN LOON // FOTO'S JOHAN BROUWER
DIEPE INDRUK
Naast haar op de bank ligt het haakwerkje dat ze zojuist opzij legde voor het openen van de deur. Haar handen vinden weinig rust. Iedere dag haakt ze wel een muts. Ze is altijd creatief geweest, zegt ze. Ze gaf les aan ouden van dagen. Japans borduurwerk, haken, breien. Van niets maakt ze iets, ze stoort zich dan ook wel aan de ‘wegwerpmaatschappij’. “Het is ongelooflijk wat mensen weggooien. Dat was vroeger wel heel anders.” In kringloopwinkels vergaart ze allerlei spullen. Van sokken tot kinderkleding, maar ook materiaal om dingen van te maken. Dat verzamelt ze in dozen en daarna zorgt ze dat die terecht komen bij mensen die het goed kunnen gebruiken.
“IK SPAAR ALTIJD ALLES”
Antje en haar man maakten graag verre reizen. “Maar niet naar warme landen, daar hielden we niet van.” In 1969 namen ze de Transsiberië Express naar Vladivostok. Acht dagen in de trein. “Ik zag vooral veel berken”, merkt Antje op. “Dus vlogen we vanaf Vladivostok terug in een tupolev. Eens en nooit weer, zal ik je vertellen. Alles was stuk, het vliegtuig was geheel aan zijn eind.” Ze reisden ook naar de Noordkaap, Bulgarije, Hongarije en Roemenië. Hetgeen wat op die reizen misschien wel het meeste indruk maakte was een avond in een restaurant in Roemenië, toen zag ze de serveersters de kruimels van tafel in de zak van hun schort vegen. “Dat aten ze dan nog. Ze hadden niks, wat een ellende.”
De inmiddels 86-jarige Antje Anepool kwam in 1933 onder de naam Weersma in Ferwoude ter wereld. Het gezin had nog één zoon. Lang zouden ze niet in Ferwoude blijven wonen. Voor het werk van heit, boerenhulp, verhuisden zij naar Hindeloopen, waar Antje naar de lagere school ging. Toen al vond Antje het weggooien van spullen zonde en verzamelde ze graag mooie dingen. “Pipekopkes”, zegt ze. “Die braken van de pijp. Als de sloten gehekkeld werden vond ik die langs de kant. Ik spaar altijd alles”, lacht ze hoofdschuddend. En daar is niets van gelogen. Haar huis staat vol, maar niet té vol. Prullaria, snuisterijen en handwerkjes. Glas-in-loodramen ingezet in de kamerdeuren. “Komt uit een kerk in Hongarije. Wilden ze weggooien.” Alles heeft keurig een plaatsje in de kamer, netjes op elkaar afgestemd. Antje heeft er duidelijk oog voor.
De armoede raakte hen diep en liet Antje eigenlijk nooit meer los. Zo’n dertig jaar geleden besloten Antje en haar man het huis in Oudemirdum te bouwen. “Mijn wortels liggen in Gaasterland. Mijn heit komt uit Bakhuizen en mem uit Wijckel.” In Oudemirdum had ze ook nog een oom en tante wonen. Hier leerde ze ook Diete uit Nijemirdum kennen. Diete was sorteerder, zamelde spullen in die naar de behoeftigen in Roemenië gingen. Antje besloot haar te helpen. Toen Diete stopte met het inzamelen, vond Antje een ander adres. Toen ook zij stopten, besloot ze zelfstandig door te gaan. Ze verzamelt de spullen in haar eigen huis, daar stelt zij hele dozen samen. Kleding, speelgoed, naaisetjes.
NAAR OUDEMIRDUM
VERPLEEGSTER
“Ik verzamel van alles. Als ik iets leuks vind, dan maak ik daar wat van, want weggooien dat is toch zonde.” Mutsen, sjalen, sloffen, poncho’s, alles haakt en breit ze zelf. Ze leukt ze op door er kleine sieraden op te verwerken. Van de kringloop haalt ze ook poppen; een vriendin maakt de poppenkleertjes. Twee setjes, die doet ze in een zakje bij de pop. “Een setje om aan te hebben en een setje om te verschonen”, zegt ze terwijl ze op het zakje klopt.
Het gezin blijft ook niet in Hindeloopen; heit kan aan de slag bij een boer in Easterein. Op haar 17e begint Antje in de verpleging, in Beetsterzwaag. “Dat mocht nog niet. Daarvoor moest je achttien zijn, maar ik was flink en sterk van het werken bij de boer.” Ze volgde allerlei cursussen, maar als ze verder wilde leren, moest ze naar Bronovo in Den Haag. In die tijd waren er geen lesgeldregelingen en haar ouders konden dat niet betalen. Daar hield het voor Antje op. “Zo was het in die tijd”, zegt ze knikkend. Hoewel de benen de laatste jaren moeite hebben, zit ze nog vol energie. Van hak op de tak wroet ze door de jaren heen. In 1958 gaat Antje op de ziekenafdeling in het Armenhuis in Bolsward werken. De chef-laborant van een Bolswarder fabriek, een zekere heer Anepool, ziet de jonge verpleegster daar en zij laat hem niet meer los. Op een later treffen besluit hij achter haar aan te gaan. “Het was een tijd dat je geen verkering mocht. Je mocht niet samen naar een kamer.” Dat omzeilde het stel op een ludieke manier. “Als ik vrij was, dan zette ik een krant achter het gordijn, zo wist hij dat ik vrij was. Dan gingen we de stad in.”
ZUIVELZAAK Ze trouwden in datzelfde jaar. De heer Anepool had eerder met voorbedachten rade een huis aangeschaft in Bolsward. Dat verhuurde hij aan de plaatselijk bankdirecteur, onder voorwaarde dat wanneer Anepool trouwde, de bankdirecteur elders heenkomen zou zoeken. “Een man een man, een woord een woord”, zegt Antje. De bankdirecteur trok de melk op en weigerde te vertrekken. “Toen hebben we nog een jaar in een huurwoning gewoond.” Antjes echtgenoot volgde nog een studie, waarvoor hij een dag in de week naar Groningen moest, maar hij kreeg van de fabrieksdirecteur geen vrij. Toen besloot hij te vertrekken. “Vrienden van ons vertelden over een zaak in Leeuwarden. De ondernemer was failliet gegaan en het stond leeg. Een zuivelwinkel met specialiteit in kaas en een bijbehorende wijk, waar we met de ventwagen doorheen konden.” Ze gingen vol
voor het avontuur in Leeuwarden. “We hebben het van de grond af opgebouwd. Er zat niets meer in. Nou ja, er stond een pak soep in de stelling en een fles pareltsjebrij (watergruwel, red.) op de koelkast. Ik haalde ook mijn middenstandsdiploma en mijn rijbewijs.” Het waren mooie, maar beweeglijke tijden. “Er kwamen aldoor winkels bij, op iedere hoek wel een. Toen de autogarage ook een supermarkt erbij begon, zijn we direct gestopt.” Ze verbouwden het huis en Antje ging creatieve lessen geven aan ouderen.
Als ze zo’n twintig dozen heeft samengesteld, dan belt ze en worden ze opgehaald door een organisatie in Urk, die ze naar Roemenië verschepen. Spullen en garen koopt ze bij kringloopwinkels, dikwijls hangt er ook weleens een tasje wol aan haar deur.
KLEIN MUSEUM In de werkkamer staat een doos die zojuist is ingepakt. Het is er net een klein museum. Een kast vol spijkervaasjes uit de jaren dertig. Aan de wand hangt een doek vol decennia-oude handwerkgereedschappen. Geborduurde patroontjes uit begin 1900. Als ik iets aanwijs met de vraag wat het is, lacht ze hard. “Dat jij dat niet weet!” Radeerwieltje, zegt ze. Om patronen op het stof te krijgen bij het naaien. Ze vergeeft het mij, een ander dacht nog dat het een pizza-mes was.
ONBAATZUCHTIG Aan de wand hangt een groot geborduurd schilderij. “O, ja, dat heb ik ook gemaakt. Ik deed er een jaar over. Ik heb er nog drie van gemaakt”, zegt ze schouderophalend. Mevrouw Anepool zit nooit stil, maar ze is vooral in de weer voor anderen. Het zijn mooie tijden geweest, maar nu ze ouder wordt, wordt het ook wat stiller om haar heen. Ze kreeg geen kinderen. Nu haar broer, diens vrouw, haar man en andere bekenden haar langzaam zijn ontvallen, is ze vaker alleen. “Maar ik heb wel wat te doen hoor”, zegt ze gauw en al snel verschijnt er weer aan lach op haar gezicht. “Ja, ik heb ook nog een auto, ik kom overal. Van de week was ik nog in Franeker, met een vriendin, even naar de kringloop.”
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
“Ik verzamel van alles. Als ik iets leuks vind, dan maak ik daar wat van, want weggooien dat is toch zonde.”
5
Uniek dineren of borrelen in een oude Doopsgezinde kerk! kerk
Service staat bij Bouclé bovenaan!
WORD JIJ IN APRIL 50 JAAR?
DAN NODIGEN WIJ JOU MET PARTNER UIT OM MET ONS DAT TE VIEREN! Zie ook onze website:
www.ponkje.nl
UW HOOFDZAAK, HOOFDZAAK ONZE KOPZORGEN! UW HOOFDZAAK, ONZE KOPZORGEN!
Fermaningsteech 1 - 8551 SP Woudsend - T 0514 - 59 12 50
1 voor mij, 1 voor jou
3 ETAGES VERLICHTING!
Kies ook uit onze collectie zonnebrillen!
KLEINE LAMPJES VOOR KLEINE PRIJSJES! OP=OP!
Tafellamp Billy in mat staal
nu voor
0
€
Bij elke bril vanaf €79
Ga naar specsavers.nl en maak nu een afspraak.
Tafellamp Cammy in antiek wit
van € 19,95
2e bril
van € 29,95
€ 9,95
nu voor
Sneek Oosterdijk 79 Tel. 0515 460 808
€ 15,00
Oosterdijk 89 Sneek • 0515-412874 • info@deboerlicht.nl • www.deboerlicht.nl
Vraag in de winkel naar de voorwaarden. © Specsavers 2019.2019. Specsavers en het Specsavers-logozijn zijnmerken merkenvan van Specsavers. Vraag in de winkel naar de voorwaarden. © Specsavers Specsavers en Specsavers-logo Specsavers.
44 BAZAR-VEILING ROMMELMARKT e
DE ALLERGROOTSTE IN FRIESLAND!
VRIJDAG
22 MAART 13:30 - 21:00 UUR
ZATERDAG
GROTE VERLOTING!
1e pr ijs : Ba llo nvaa rt 2e pr ijs : 2 m in uten grat is wi nkelen 3e pr ijs : Luxe etag ère m et Hi gh Tea
23 MAART 10:00 - 15:00 UUR
Wees welkom in het vernieuwde Tolhuis!
MET LEUKE ACTIVITEITEN
Lunch, Diner & Grand Café
VOOR KINDEREN!
ONTVANG KORTING Lunch, Diner10% & Grand Café
VEEMARKTHAL SNEEK
IN DE HELE MAAND MAART!
Voor reserveringen: info@tolhuisjoure.nl of bel 0513 - 856 426
HOOFDOEL 2019: project Nijkleaster in Jorwert
Protestantse Gemeente Sneek
Installatiebedrijf CBS B.V.
Altijd op zoek naar
brandstoffen,OP: WWW.BVRSNEEK.NL UITSLAGschonere VERLOTING
Appelwyk 11 Joure | www.tolhuisjoure.nl
met betere prestaties
BVR_A3poster_2019.indd 1
22-02-19 09:22
deFryskeMarren
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
7
TEKST EELKE LOK // FOTO’S ORANGEPICTURES
deFryskeMarren GRONINGER MENNO KNOT WERD SLEATTEMER
“AS DER WAT IS, DAN BIN JE DER” Hij praat heel gemakkelijk. Als het moet, ook voor volle zalen. Ja, in Fryslân wordt er dan altijd wat stiekempjes gelachen. Omdat de stad-Groninger Menno Knot, die werkte in de randstad en in Duitsland, die zich thuis voelt in Sleat, zichzelf een ietwat vreemd mengtaaltje heeft aangeleerd. Waarin het Fries overigens de bovenhand heeft. De Sleattemers lachen er niet om. Ze hebben enkel veel respect voor hún Menno Knot.
Twee keer in zijn leven verhuisde Menno Knot (68) naar Sleat. Beide keren vond hij het aangenaam. Beide keren ook was hij in no time opgenomen in de Sleattemer mienskip. En voelde hij zich verplicht om wat terug te doen. Menno Knot werd dan zo maar overal voorzitter van. Hij woont nu een stapje opzij in Tjerkgaast. Maar dat ligt zo dicht tegen Sleat aan, dat hij daar nog diverse functies heeft. Sleattemers zijn uitgekookte lieden. Die wisten dat Menno Knot wel wat kan. Hij zat in Provinciale Staten voor de VVD. Was een aantal jaren fractievoorzitter. Hij kent de overheidswegen, die voor kleine dorpen en stadjes vaak zo moeilijk te vinden zijn. En daar bij die overheid kennen ze Menno Knot ook nog wel. Houden rekening met hem. Een vriendelijke, maar dwingende man.
WETHOUDER KNOT Hij was in z’n eerste periode in Sleat ook nog wethouder. Dat was helemaal niet de bedoeling. Hij werd gevraagd voor de verkiezingslijst van Gemeentebelangen. Ze zetten hem onverwacht in één keer op één. Hij kreeg voldoende stemmen om in de zeven man tellende gemeenteraad plaats te nemen. Het CDA was daar met drie zetels de grootste. Die werden buitenspel gezet door de andere vier, PvdA, FNP en Gemeentebelangen. O ja, er moesten ook twee wethouders komen. Jij, Menno? Eeeh… nou ja. Wethouder Knot.
“Ach, it hâlde net sa folle yn.” Maar als de meer dan voortreffelijke oud-burgemeester van Lemsterland, Feite Faber, daar waarnemer is, dan doorloop je een goede leerschool. Menno Knot houdt van Sleat, maar houdt er ook van in de auto te zitten. Zijn werk bracht hem veel op reis, veel in Duitsland. Hij was bedrijfskundige. Zat dus in allerhande bedrijven en organisaties. Een regelaar. Het maakt hem dus niet uit waar hij woont. De eerste keer dat hij in Sleat terecht kwam, was omdat zijn toenmalige echtgenote onderwijzeres in Sleat werd.
DE GRUTSTE FOUT Een echtscheiding en verandering van werk haalde hem er weer vandaan. Hij ging voor de ondernemersvereniging KNOV werken en was veel in Groningen en Noord-Holland. Via Hoorn, Amsterdam, Franeker en een nieuwe relatie kwam hij weer terug naar Sleat. Zijn relatie, Hilde de Haan, was D66. Lieden als Arno Brok, toen nog in opleiding voor Commissaris op de Leeuwarder Thorbecke Academie, maakten hem nog liberaler, en dat kwam natuurlijk ook van zijn werkgevers. Gedeputeerde Lammert Hilarides van de VVD maakte hem Statenlid. Tien jaar hield hij dat vol. Naast z’n werk. En naast Sleat. Voor hij het wist stonden ze daar allemaal ook weer aan hem te trekken. Kun je dit doen, kun je ook dat doen? Ja.
Menno werd voorzitter van Stichting Vrienden van Sleat. Die zorgt voor zoveel mogelijk aardigheden aanschaffen, van kanonnen tot ouderwetse lantaarnpalen. Hij werd ook voorzitter van de voetbalclub Sleat. “En dêr makke ik de grutste fout dy’st mar betinke koest”, zegt hij ietwat zuinigjes. Hij deed er namelijk alles. Zelf lijntjes trekken, zelf koffiezetten, zelf de entreekaartjes verkopen. ”De structuur fan de klup rekke fuort, se seinen, ach Menno is der wol…” Hij zette, na dertien jaar (!) de zaak weer recht. En vindt nu het mooie dat de jongens van het eerste hem handhaven als één van hen. “Ik neam it altyd in saak fan in kratsje bier”, zegt hij. Mensen doen van alles voor hun stadje en kunnen na afloop bij een biertje of wat koffie nagenieten. Gezellig met elkaar meedoen. Het is voor hem de toverspreuk.
“IK BIN REPUBLIKEIN” De communicatie met de overheden is veel moeilijker. En die wordt nog steeds van hem gevraagd. “Ja, myn soan sit yn Pleatselik Belang, mar ik ha mar efkes hun reaksje op de rekreaasjefizy of wenningnota skreaun.” Hij werkte vele jaren in de politiek, maar ergert zich aan de langzame formalistische besluitvorming van diezelfde overheid.
Menno Knot ging uit de politiek. Hij vindt het dualisme maar niks, dat brengt de kiezer veel te ver weg. Hij kon goed met gedeputeerde Anita Andriessen van de PvdA, die bruggen sloeg. Eigenlijk was Menno Knot ook geen echte VVD’er. Hij verdween na tien jaar, wilde niet twee jaar doorgaan voor het gebruikelijke lintje. “Dat woe’k net, ik bin republikein”, bromt hij. Menno Knot is een gezelligheidsmens. Prijst in dat kader de sociale cohesie van de mienskip van Sleat. De Elfsteden-zwemtocht afgelopen zomer van Maarten van der Weyden is zijn grote voorbeeld. Die zou langs zwemmen, maar wie moest dat regelen? “We bin gewoan begûn. Mei in tal oaren bin ik der ynsprong. We hienen in gouden oerke, Sleat wie live foar de nasjonale telefyzje.” Mensen als Menno Knot hebben maar één credo: “At der wat is, dan bin je der.”
WTC EXPO
LEEUWARDEN
BCDN.NL REGISTREER JE NU!
Tusken de Marren
Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren
INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN | MAART 2019
INHOUD
• Kort nieuws en gemeentelijke activiteitenkalender • De bedrijvencontactfunctionarissen van De Fryske Marren • Breuk in coalitie CDA, VVD en FNP: wat betekent dit? • Hoe brengen we de begroting weer in balans? • De Tsjûkemar: Plannen voor een meer met potentie • Uitgelicht: inwonersinitiatief Sint Nyk
Eerste en vroegste kievitsei ooit gevonden bij Vegelinsoord
Vergaderingen gemeenteraad
De gemeenteraad vergadert anders in 2019. De vergadering van de raad is verdeeld in drie onderdelen: Petear, Debat en Beslút • Woensdag 27 maart • Woensdag 10 april De bijeenkomsten vinden plaats in het gemeentehuis in Joure en beginnen om 20.00 uur. Bovenstaande data zijn onder voorbehoud. Kijk voor actuele informatie op: www.defryskemarren.nl/ gemeenteraad.
Feestelijke huldiging en Sulveren Ljip Uit handen van de Commissaris van de Koning, Arno Brok, ontving Eduard de Sulveren Ljip, het vindersloon van 15 euro en een oorkonde. Burgemeester Fred Veenstra overhandigde bloemen en felicitaties. Bovendien huldigde Ad van Paassen de beide vinders vanuit
Geschiedenis eerste kievitsei De vroegste vinddatum tot nu toe (landelijk) was 3 maart (1975, Apeldoorn). Het vroegste Friese ei was tot nu toe 4 maart 1989, Boornbergum).
LandschappenNL en SBNL Natuurfonds, omdat het ei landelijk het eerste kievitsei is. Hier hoort een speciale oorkonde bij. Op de foto ook gedeputeerde Johannes Kramer en voorzitter van de Bond (BFVW) Rendert Algra. Ook voor Algra was deze vroege vondst bijzonder: 28 februari was zijn laatste dag als voorzitter van de bond. Daarnaast was Laurens Potijk aanwezig, voorzitter van de Fûgelwacht Joure e.o.
EERSTE SCHEP IN DE GROND VOOR BROEK ZUID In februari ging de eerste schep de grond in voor Broek Zuid. Na jaren van plannen maken, wordt de nieuwe woonwijk nu langzaam echt zichtbaar. Uiteindelijk komen er 86 woningen op ruime kavels aan open vaarwater in Broek Zuid. De eerste kavels komen voor de zomer in de verkoop. In het najaar zal de eerste steen gelegd worden. Meer weten over Broek Zuid? Kijk dan op www.broekzuid.nl
Groene Viering 50-jarig jubileum startavonden De Fryske Marren en Drolshagen Tûk Wenjen • W oensdag 27 maart, ’t Haske in Joure • Maandag 8 april, MFC It Klif in Oudemirdum De inloop is vanaf 19.15 uur. Aanmelden kan via: www.tukwenjen.nl.
Dit jaar bestaat de officiële stedenband tussen gemeente De Fryske Marren en de Duitse stad Drolshagen 50 jaar. De stedenband ontstond in 1963 met de toenmalige gemeente Haskerland, waarbij de stedenband in 1969 officieel is ondertekend. En dat moet gevierd worden!
Daarom vinden er van vrijdag 31 mei tot en met zondag 2 juni in De Fryske Marren meerdere activiteiten plaats tussen de beide gemeenten. Hierbij nodigen we onze mienskip van harte uit. Hierover leest u later meer in de volgende uitgave van Tusken de Marren!
Eerste ei van De Fryske Marren Het eerste kievitsei van De Fryske Marren is gevonden in Rijs op vrijdagmiddag 8 maart door Piet Bosman uit Bakhuizen. Hij kreeg vrijdag 11 maart het vindersloon van 15 euro en een oorkonde overhandigd van burgemeester Fred Veenstra. Eigenlijk is dit dus het tweede kievitsei van De Fryske Marren. Maar het allereerste ei dat is gevonden, is ook provinciaal de eerste. Daarom wordt dit ei gezien als de eerste van onze gemeente.
Stempas kwijt, niet ontvangen of beschadigd?
Zonder stempas(sen) kunt u uw stem niet uitbrengen. Mocht u uw stempas(sen) kwijt zijn, dan kunt u een vervangende stempas aanvragen. Een vervangende stempas kunt u op twee manieren aanvragen: ondeling M aanvragen Dit is mogelijk tot en met dinsdag 19 maart 2019 tot 12.00 uur op het gemeentehuis in Joure of bij één van de servicepunten in Balk of Lemmer. Bij de aanvraag voor een vervangende stempas moet u zich kunnen legitimeren.
Schriftelijk aanvragen Schriftelijk kunt u een vervangende stempas aanvragen door middel van een aanvraagformulier. Het aanvraagformulier is te downloaden via onze website: www. defryskemarren.nl/verkiezingen. Uiterlijk op vrijdag 15 maart 2019 tot 12.00 uur moet deze aanvraag bij ons binnen zijn. Let op: vindt u alsnog uw ‘oude’ stempas terug, dan kunt u daarmee niet stemmen. Dat kan alleen nog met de nieuwe stempas.
Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren | maart 2019 verschijnt maandelijks huis-aan-huis als bijlage van GrootdeFryskeMarren. Redactie communicatie gemeente De Fryske Marren, postbus 101, 8500 AC Joure, telefoon 14 05 14 E-mail redactie@defryskemarren.nl. Tekst Letterhuis, Esther van Opzeeland | gemeente De Fryske Marren.
COLOFON
Gemeentelijke activiteiten kalender
Het eerste en vroegste kievitsei ooit is gevonden op donderdag 28 februari door Eduard van der Hoek, in een maisland vlakbij Vegelinsoord, in onze gemeente. Het is zowel landelijk als provinciaal het eerste kievitsei van dit seizoen en: nooit eerder is in februari al een kievitsei gevonden. Uniek dus! Het gaat om een ‘ienke’ en het is om 11.45 uur gevonden door Eduard van der Hoek uit Grou (34) en zijn maat Michel de Groot uit Leeuwarden.
02
Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren MAART 2019
GEMEENTEGEZICHT
De bedrijvencontactfunctionarissen van De Fryske Marren
Samen sterk!
FOTO: NANTKO SCHANSSEMA
De bedrijvencontactfunctionarissen van gemeente De Fryske Marren kennen de plaatselijke markt als geen ander en staan de ruim vijfduizend ondernemers in de gemeente met raad en daad bij. Hoe ze dat doen? Die vraag stelden we aan Lourens Bergsma, Peter Kort en Heert-Jan Swart. Lourens, Peter en Heert-Jan zijn geen onbekenden in het bedrijfsleven; als bedrijvencontactfunctionarissen hebben zij veel contact met ondernemersverenigingen, belangenverenigingen en bedrijven in De Fryske Marren. Dagelijks behandelen ze allerlei ondernemersvragen. “Onze gemeente is een aantrekkelijke plek om te wonen, te werken én zeker om te ondernemen”, begint Lourens. “Er is volop ruimte en de ligging is perfect: we hebben uitvalswegen naar elke hoek in Nederland. Dat maakt dat veel ondernemers onze gemeente weten te vinden.”
Wegwijs maken en verbinden
De bedrijvencontactfunctionarissen maken (startende) ondernemers wegwijs binnen de gemeentelijke organisatie en in regels, vergunningen en subsidies. Lourens: “Maar we brengen ondernemers ook met elkaar in verbinding. In onze gemeente zijn veel verschillende soorten ondernemingen. Van eeuwenoude ambachtsbedrijven tot ict’ers, en van internationale marktleiders tot de kleine baas. En die zitten allemaal niet stil.” Dat bevestigt Peter. “Er heerst hier een levendige ondernemersgeest. Onze ondernemers weten van aanpakken. Hard werken en doen wat je belooft; daar staan ze voor.”
Gesprekspartner
Het is overigens niet alleen de gemeente die bedrijven bijstaat in het ondernemerschap; ondernemers zoeken elkaar ook op. Peter: “In De Fryske Marren bestaan diverse ondernemersen winkeliersverenigingen. Daarnaast is er een algemene vereniging voor
Vlnr. Peter Kort, Lourens Bergsma en Heert-Jan Swart
de sector recreatie en toerisme. En op steeds meer bedrijventerreinen is een belangenvereniging actief.” Deze verenigingen beschikken over een grote achterban met veel ervaring en bekendheid in de regio. Voor de gemeente zijn zij een serieuze gesprekspartner bij het bespreken van ontwikkelingen, ideeën en plannen. “Tegelijkertijd maken de ondernemers onderling graag gebruik van elkaars kennis en capaciteiten”, gaat Peter verder. “Op bijeenkomsten van de bedrijvenverenigingen is de saamhorigheid goed te proeven: er worden ervaringen uitgewisseld en plannen gemaakt. Men gunt elkaar heel wat!”
Weten wat er speelt
Heert-Jan: “Ondernemers leveren een waardevolle bijdrage aan onze gemeente. Ze bieden allerlei voorzieningen en zorgen voor werkgelegenheid. Bovendien bevorderen ze de levendigheid in de kernen, bijvoorbeeld door het sponsoren van sportclubs of lokale evenementen. Direct contact met deze ondernemers vinden wij belangrijk. We willen weten wat er speelt, zodat we kunnen anticiperen op vragen en plannen uit het bedrijfsleven. Regelmatig gaan we naar bijeenkomsten, we lopen door de winkelstraat en over bedrijventerreinen en we gaan persoonlijk bij de ondernemer langs.”
Samen sterk
‘Er heerst een levendige ondernemersgeest in De Fryske Marren’
“Ondernemers kunnen ook bij ons aankloppen. Als ze vragen hebben bijvoorbeeld, of als ze behoefte hebben aan hulp of informatie”, zegt Lourens. “We denken graag met de ondernemer mee. Onze werkwijze is deskundig en rechtdoorzee. We doen geen toezeggingen die we niet kunnen waarmaken, maar er is altijd ruimte voor overleg. Daarbij denken we in mogelijkheden, niet in beperkingen.”
Heeft u een vraag aan de bedrijvencontactfunctionaris of wilt u meer weten? Stuur een e-mail naar: bedrijven@defryskemarren.nl of bezoek de website: defryskemarren.nl/ ondernemen. Daar kunt u zich ook inschrijven voor de nieuwsbrief voor ondernemers. Heert-Jan: “Lang niet alle ondernemers weten wat wij voor hen kunnen betekenen. We nodigen ze daarom graag uit om contact met ons op te nemen. Juist door de samenwerking op te zoeken, kunnen we elkaar versterken.” Natuurlijk vindt u ons ook op de BCDN in het WTC Expo in Leeuwarden op 19 en 20 maart. U bent van harte welkom!
www.defryskemarren.nl
Nadat de raadsfracties van CDA en VVD het vertrouwen opzegden in coalitiepartner FNP, hebben de wethouders Durk Durksz en Durk Stoker van de FNP in de extra raadsvergadering van woensdag 20 februari ontslag genomen. Wat betekent dit voor de gemeenteraad en het college van b en w? Hierover leven de nodige vragen. We zetten de meest gestelde vragen en antwoorden op een rij: Komen er nu verkiezingen?
Nee. Tussentijdse gemeenteraadsverkiezingen zijn in Nederland alleen mogelijk bij een herindeling. Er zal binnen de huidige zetelverdeling een nieuwe coalitie gezocht moeten worden. De gemeenteraad houdt dus dezelfde samenstelling.
Is er nog een college?
Ja, maar dat is dus wel kleiner. Op dit moment bestaat het college nog uit burgemeester Fred Veenstra, wethouder Frans Veltman (CDA), wethouder Luciënne Boelsma (CDA) en wethouder Jos Boerland (VVD). De wethouders Durk Durksz en Durk Stoker zijn op 20 februari per direct gestopt.
Blijft het college zo als nu?
Nee, want er is nu geen coalitie meer die een meerderheid in de raad heeft. Het college is dus nu een “minderheidscollege” dat functioneert totdat er een nieuwe coalitie is gevormd.
Hoe zijn de portefeuilles nu verdeeld?
Het huidige college heeft de portefeuilles voor deze tussenliggende periode opnieuw verdeeld. U vindt deze verdeling op onze website, onder www.defryskemarren.nl/college.
Hoe gaat het nu verder?
Oud-wethouder van Dantumadiel en CDA-politicus Roelof Bos heeft namens het CDA (de grootste partij) verkend welke partijen samen een nieuwe coalitie (en daarmee een nieuw college) kunnen vormen. De heer Bos adviseert om het CDA, de VVD, de PvdA en GroenLinks de formatieronde in te laten gaan. Nu start de formatie, waarbij de inhoud van een nieuw coalitieakkoord centraal staat.
Meer informatie
Zodra er meer duidelijk is over de samenstelling van het nieuwe coalitie en het bijbehorende college van b en w, informeren wij u daarover. De inhoud van deze krant is al enkele dagen voor verschijning aangeleverd. Het kan dus zijn dat er in tussentijd nieuwe ontwikkelingen zijn. De meest actuele stand van zaken vindt u op onze website www.defryskemarren.nl.
HOE BRENGEN WE DE BEGROTING WEER IN BALANS? We lezen het regelmatig in de lokale media maar ook in de nieuwsbrieven van de gemeente zelf: om de begroting van 112 miljoen voor het jaar 2020 weer in balans te brengen, moet het budget van de gemeente anders worden verdeeld. We moeten andere keuzes maken. We zijn een financieel stabiele gemeente en willen ons huishoudboekje graag op orde houden. Maar om dat te realiseren moet er wel wat gebeuren. Blijven we de komende jaren dezelfde bedragen uitgeven, dan leveren we teveel in op onze algemene reserve. Zorg was en blijft op peil
Er is de laatste paar jaar in het sociaal domein, net als bij de andere gemeenten in Nederland, meer geld uitgegeven dan we vooraf hadden verwacht (begroot). Vooral aan jeugdzorg. Nu we dit weten kunnen we hier de komende jaren beter op inspelen. Als we de zorg op peil willen houden en in elk geval de inwoners die recht hebben op een voorziening die ook blijven geven, betekent dit dat we op andere terreinen minder geld moeten uitgeven. Dit kan ook betekenen dat we dingen anders of later moeten doen. In totaal gaat het om een bedrag van 3 miljoen euro per jaar. In 2019 wordt al 0,5 miljoen minder uitgegeven, vanaf 2020 is dat 3 miljoen per jaar.
FOTO: NANTKO SCHANSSEMA
Breuk in coalitie CDA, VVD en FNP: wat betekent dit?
03
Minder uitgeven aan nieuw beleid
Eén van de mogelijkheden is om vanaf 2020 minder geld uit te geven aan nieuw beleid of aan nieuwe projecten. Immers, dat is maatschappelijk minder pijnlijk dan het afbreken van bestaande voorzieningen. Toch zullen er ook een aantal lastige keuzes moeten worden gemaakt. We kunnen dit bijvoorbeeld gaan zien in de uitvoering en kosten van gemeentelijke taken (dienstverlening) of in de gemeentelijke organisatie. De besluitvorming hierover ligt bij de gemeenteraad, die in juli 2019 bij de kadernota een aantal keuzes moet maken. Het college heeft de raad voorgesteld om nog € 1,5 miljoen uit te geven aan nieuw beleid, in plaats van € 2,6 miljoen. In dat geval hoeven er namelijk minder bezuinigingsopties te worden doorgevoerd. Vanuit het college zijn mogelijkheden aangedragen voor het besparen van geld, vanaf 2020. Daarbij is één van de uitgangspunten om de recente toezeggingen van geld uit de kadernota 2018 te laten staan. Die projecten komen niet opnieuw ter discussie te staan, denk aan ontsluiting van bedrijventerrein De Burde in Bakhuizen, herinrichting Lyklamawei Nijemirdum en Haulsterweg/Jousterweg en de uitbreiding van de fietsenstalling bij het busstation in Lemmer. In november 2018 heeft de gemeenteraad hierover besloten.
Besluitvorming bij kadernota
Het onderwerp is sinds november actueel. Het college kreeg de opdracht van de raad om voor een bedrag van € 4,5 miljoen aan keuzes te inventariseren. Er is zorgvuldig gezocht naar mogelijkheden. Inmiddels heeft de raad ook haar
Wethouder Jos Boerland: “We zullen ons budget anders moeten verdelen. Het blijft lastig om keuzes te maken, maar het uitgangspunt is om de bestaande voorzieningen zoveel mogelijk op peil te houden”.
richting gegeven over de verschillende keuzes die het college heeft voorgelegd (zie www. defryskemarren.nl/financiën). De besluitvorming hierover ligt bij de gemeenteraad, om uiteindelijk vanaf 2020 een bedrag van € 3,0 miljoen minder uit te geven. De besluitvorming vindt plaats bij de kadernota, juli 2019, door de gemeenteraad. Gaan we bijvoorbeeld minder geld uitgeven aan het baggeren van vaarwegen, of aan onze bomen? Kunnen we toe met iets beperktere openingstijden op de servicepunten omdat er nu meer digitaal mogelijk is? Of stoten we een aantal gemeentelijke gebouwen af? Meer informatie vindt u op onze website: www.defryskemarren.nl/financiën. In de voorbereiding naar de kadernota in juli 2019 is er gelegenheid om hierop te reageren bij de gemeenteraad.
Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl
04
Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren MAART 2019
DE TSJÛKEMAR: PLANNEN VOOR EEN MEER MET POTENTIE De Tsjûkemar is een meer met veel potentie. Het is het grootste binnenwater van Fryslân, ligt relatief dichtbij de Randstad en is goed toegankelijk voor recreanten. Samen met de gemeente, de provincie en andere betrokken partijen heeft de Club van Aanjagers plannen bedacht om die ‘kracht van de Tsjûkemar’ te benutten.
de recreatie, maar bijvoorbeeld ook de leefbaarheid en het lokale onderwijs.”
Ideeën uit alle hoeken
De groep besloot meer mensen en partijen bij het initiatief te betrekken. Dorpsbelangen, omwonenden, recreatief gebruikers van de Tsjûkemar; iedereen die iets met het gebied te maken had, werd aangemoedigd om mee te denken. “De inloopavond die we eind 2015 organiseerden, werd door mensen uit alle hoeken van de regio
‘We willen zélf de regie houden over het gebied’
FOTO: RIANNE HILARIUS, SPONTAAN VASTGELEGD
“Wij wilden ervoor zorgen dat we zélf de regie hebben over hoe dit gebied wordt vormgegeven”, zegt Frans Heesen. Hij is eigenaar van hotel-restaurant Tjongervallei in Delfstrahuizen en voorzitter van de Club van Aanjagers. Deze stichting is in 2016 in het leven geroepen door inwoners, ondernemers en Plaatselijk Belangverenigingen van dorpen rondom de Tsjûkemar. Op dat moment bestond de ambitie om het gebied aantrekkelijker te maken voor toeristen en dorpsbewoners al een paar jaar. Heesen: “In 2014 hadden we een keukentafelgesprek met een groepje inwoners en ondernemers uit de regio. We waren het erover eens dat het meer een gastvrije bestemming moest worden, in plaats van de doorvaarroute die het nu is. Dat bevordert niet alleen
Frans Heesen
Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl
bezocht”, vertelt Heesen. “De opbrengst was daardoor groot; aan het einde van de avond hadden we een lange lijst met ideeën en voorstellen verzameld.” Met de verzamelde input stelden de initiatiefnemers - inmiddels als de stichting Club van Aanjagers - in 2016 een uitvoeringsplan op. Daarin gaven ze de prioriteiten aan en een globale schatting van de benodigde financiële middelen.
Gemeente en provincie faciliteren
Logisch vervolg hierop was een gesprek met gemeente De Fryske Marren en provincie Fryslân. Er werd afgesproken dat beide overheden een faciliterende rol spelen bij de ontwikkeling van het gebied; de regie blijft in handen van de stichting. Heesen: “Het is op zo’n moment belangrijk dat je bij de gemeente de juiste persoon tegenkomt, die je écht verder kan helpen. Zo iemand vonden wij in beleidsadviseur Peter de Wit.” Afgelopen januari hebben de Club van Aanjagers, de gemeente en de provincie een intentieovereenkomst getekend. Daarmee spraken ze af dat de grotere plannen in 2019 worden voorbereid en het eerste ‘laaghangend fruit’ wordt geoogst. Dit laatste zijn ideeën en voorstellen die relatief snel en makkelijk uit te voeren zijn. De gemeente en de provincie hebben daarvoor elk 400.000 euro beschikbaar gesteld.
Aantrekkelijk voor investeringen
Het totaal in de Tsjûkemar geïnvesteerde bedrag kan nog veel hoger komen te liggen. De opwaardering van het gebied maakt het immers aantrekkelijk voor ondernemers om extra investeringen te doen. Een voorbeeld is de geplande kabelwaterskibaan met strandpaviljoen, aan de noordwestkant van het
‘We doen dit met elkaar, voor elkaar’ meer. Naar verwachting is deze baan in 2020 klaar voor gebruik. Ook initiatieven die al bestonden, maar waren vastgelopen, worden dankzij de gebiedsontwikkeling nieuw leven in geblazen. Een van die initiatieven betreft de fiets- en wandelpaden langs het meer. Op sommige plekken liggen die paden ver van het water af, zodat recreanten de Tsjûkemar niet optimaal beleven. De stichting overlegt nu met grondeigenaren en natuurorganisaties over de mogelijkheden om de paden dichter bij het meer te leggen. “We laten mensen zien dat het kán, als we er samen ons best voor doen. Dat zorgt voor een hoop enthousiasme”, aldus Heesen.
Meer blijft geheel toegankelijk
Het streven is dat de ‘vernieuwde’ Tsjûkemar voor ieder wat wils biedt. De westkant van het meer biedt ruimte aan drukkere recreatieve activiteiten, zoals snelle watersport. De oostkant wil de Club van Aanjagers benutten voor stillere recreatie en natuur. Hoe het gebied er uiteindelijk ook precies uit komt te zien, het zal een openbaar karakter hebben. Heesen: “We doen dit met elkaar, voor elkaar. Alles wat in het gebied gebeurt, moet passen binnen het grotere plaatje. We houden het meer voor iedereen toegankelijk; langs de kant kun je overal je handen in het water steken. Dat is uniek en blijft onveranderd.”
05
FOTO: RIANNE HILARIUS, SPONTAAN VASTGELEGD
www.defryskemarren.nl
Van links naar rechts: Frans Heesen (voorzitter Club van Aanjagers), Sjoerdtje de Visser (Oaljemantsje) en Chris Oostra (werkgroep Ontwikkeling Zuid-Oost oever).
EEN GREEP UIT DE PLANNEN RONDOM DE TSJÛKEMAR:
A F
E
E
A GEBIEDSONDERWIJS
Doel van dit plan is om bij het lokale basisonderwijs aandacht te besteden aan de geschiedenis, geografie en natuur in en rondom de Tsjûkemar. Kinderen gaan daarbij zelf op ontdekking in het gebied. Ook techniek en nieuwe vormen van (water)sport maken deel uit van de leerlijnen.
D E
B SURVIVALBAAN
Er is een stichting opgericht die een plan heeft uitgewerkt voor een survivalbaan. Deze baan komt aan de oostkant van Oosterzee - naast de voetbalvelden - te liggen. De survivalbaan versterkt het sportieve en recreatieve aanbod rondom het meer.
C CULTUURROUTE
De Stichting Kulturele Rûte Tsjûkemar werkt aan een informatieve culturele fiets- en wandelroute in het gebied. De route loopt langs cultuurhistorische plekken en kunstobjecten rond de Tsjûkemar. Ook komen er diverse ‘panoramaplekken’ op de route te liggen.
B
D FITNESSTOESTELLEN
Het plan is om fitnesstoestellen rondom het meer te plaatsen, om het sportieve aanbod daar te vergroten. Samen met de cultuurroute en de fiets- en wandelpaden ontstaat zo een aantrekkelijke recreatieve route direct rond de Tsjûkemar.
C
E BEREIKBAARHEID EILANDJES
In de Tsjûkemar liggen drie kleine eilanden: de Gânzetippe, de Marchjepôlle en de Tsjûkepôlle. De komende jaren investeert recreatieschap De Marrekrite in de bereikbaarheid van deze eilandjes voor recreanten, door te zorgen voor meer en betere aanlegplaatsen.
F DAGRECREATIE ULESPRONG
De voorzieningen op gemeentelijk recreatieterrein De Ulesprong - aan de noordwestkant van het meer - zijn verouderd. Het plan is om het terrein op te knappen en uit te breiden, om zo meer dagrecreanten te trekken. Voor meer plannen en informatie daarover kijkt u op www.tsjukemarplannen.nl
Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl
06
Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren MAART 2019
Uitgelicht:
inwonersinitiatief Sint Nyk Steeds vaker zijn het inwoners die actie ondernemen om hun leefomgeving te verbeteren. Zo ook in Sint Nicolaasga, waar Egbert de Jong en Baukje Feenstra samen met dorpsgenoten een wandelpad realiseerden omwille van de lokale veiligheid. Van de gemeente kregen ze ruim baan.
Het voetpad vanaf de Noed in Sint Nicolaasga - langs het Hongerskar richting Finkeburen en de Kerklaan is een populaire wandelroute onder Sint Nyksters.
FOTO: NANTKO SCHANSSEMA
“Minsken rinne dit rûntsje graach mei de hûn en ek hurdrinners komme hjir lâns”, begint Egbert de Jong, oudbestuurslid van Plaatselijk Belang Sint Nicolaasga. “It is frij fan autoferkear, útsein it stikje by de Finkebuorren lâns; dêr rint in drokke dyk. Yn ’t ferline moasten hja dêr de dyk oerstekke en in part oer de rydbaan rinne om it njonken lizzende kuierpaad te berikken. Dat wie perfoarst gjin feilige situaasje. Dêr moast feroaring yn komme.”
Samen aan de slag
in stripe gers fan mear as twahûndert meter útgroeven wurde. It graafwurk is útfierd troch in leanbedriuw, al it oare wurk hawwe wy sels dien.” Al met al zijn de vrijwilligers twee zaterdagen bezig geweest. De buurtvereniging zorgde voor koffie, een lokale ondernemer stelde zijn machines beschikbaar en vele handen maakten licht werk. In het voorjaar van 2017 was het nieuwe voetpad langs de Finkeburen klaar. “It treft my noch hieltiid, dat der safolle
FOTO: NANTKO SCHANSSEMA
Plaatselijk Belang Sint Nicolaasga wilde een nieuw pad langs de Finkeburen realiseren en doortrekken naar het voetpad verderop. Op deze manier hoefden wandelaars en hardlopers niet meer de weg op. Het initiatief kon rekenen op veel steun en dus legde Egbert het plan voor aan de gemeente. Die gaf groen licht. Baukje Feenstra eveneens oud-bestuurslid van Plaatselijk Belang Sint Nicolaasga - trommelde alle bewoners en vrijwilligers uit Sint Nicolaasga en Idskenhuizen op. “We koene wol wat mankrêft brûke”, vertelt ze. “Foar de oanlis fan it paad moast
Mei feriene krêften
Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl
minsken oan meiwurke hawwe”, zegt Baukje tevreden.
Subsidie van gemeente en provincie Hendrik Hoekstra, dorpencoördinator van De Fryske Marren, heeft het inwonersproject in Sint Nicolaasga van dichtbij meegemaakt. Hij loodste de initiatiefnemers door de bestaande procedures en hielp bij het verkrijgen van de financiële middelen.
“Ynwenners kinne mei-inoar sa’n soad berikke”, stelt Hendrik. “It projekt yn Sint Nyk is folslein útfierd troch frijwilligers en betelle mei bydragen út it Kernenbudget en lokale fûnsen. Inisjativen fan ynwenners dy’t in positive bydrage leverje oan in leefbere omjouwing komme nammentlik yn ‘e beneaming foar finansjele stipe. En dat kin aardich oprinne, want njonken it Kernenbudget fan de gemeente, kin men ek oanspraak meitsje op it Iepen Mienskipsfûns fan de provinsje. Dêrneist binne der ek noch oare middels, bygelyks jild út de sponsoring. Yn ‘e mande mei de ynwenners besjogge wy wat foar kanalen wy ynsette kinne. Dat hoecht ek net sa yngewikkeld te wêzen.”
De moeite waard Egbert: “De finansjele dekking fan ús
projekt wie gau regele. Jo moasten
‘Inisjativen fan ynwenners kinne rekkenje op stipe fan de gemeente’ allinne witte by wa jo oanklopje moasten. De saakkundigens hiene wy net yn hûs, mar de gemeente lokkich wol. Fan Hendrik krigen wy handige tips en de krekte kontakten om ús projekt fan de grûn te tillen.” Hendrik: “As gemeente fine wy it fan grut belang dat ynwenners stipe en romte krije om mei harren winsken oan it wurk te gean. Yn De Fryske Marren wurde der dan ek withoe folle inisjativen fan ynwenners stimulearre en stipe. Elkenien mei in goed idee kin by ús telâne. Wat betsjutte foar dyn doarp, wyk of strjitte jout in soad foldwaning en it is de muoite wurdich. It projekt yn Sint Nyk kaam net allinnich de feilichheid te’n goede, mar ek de ienriedigens.”
ook energiezuiniger, comfortabeler en duurzamer wonen?
GROENE STARTAVONDEN: Woensdag 27 maart ’t Haske in Joure Maandag 8 april MFC It Klif in Oudemirdum Tûk Wenjen is het energiebesparingsproject van gemeente De Fryske Marren. Het is erop gericht zoveel mogelijk woningen in de gemeente energiezuiniger, duurzamer en comfortabeler te maken. Dat doen we samen met adviesbureaus en bedrijven uit de regio. Maar in de eerste plaats: samen met u.
Donderdag 25 april De Hege Fonnen in Lemmer Aanmelden kan via www.tukwenjen.nl
Ook aan de slag met energiebesparende maatregelen? U bespaart geld, ervaart nog meer woonplezier en draagt uw steentje bij aan een duurzamer, beter en schoner milieu. Niet alleen voor nu en voor uzelf, ook voor de wereld van morgen. Op de groene startavonden leggen wij graag uit wat Tûk Wenjen voor u kan betekenen.
VOLG ONS OP
@GROENESTART.FRL
WWW.TUKWENJEN.NL
16
deFryskeMarren deFryskeMarren
Focus
OENE EN AAGJE TJALSMA VAN WEGRESTAURANT SPANNENBURG SERVEREN HOLLANDSE POT
“IEN DING SERVEARE WE HJIR NET EN DAT IS KÂLDE KAK” Wegrestaurant Spannenburg bestaat sinds 1960, het huis er achter stamt uit 1973. Het wegrestaurant ligt op een steenworp afstand van de beroemde Toren van Tjerkgaast, gebouwd voor telecommunicatie en radio-uitzendingen. Het restaurant wordt alweer bijna veertien jaar gerund door het echtpaar Oene en Aagje Tjalsma. Ontzettend aardige mensen, die vijf dagen per week chauffeurs een thuisgevoel geven. De chauffeurs kunnen er douchen, eten en uitrusten. Een echt truckersrestaurant, waar nog een oerdegelijke Hollandse pot op tafel komt. Soep vooraf, daarna drie soorten aardappelen: gekookt, gebakken of patat.
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO JOHAN BROUWER (FOTOGRAFIEJOHANBROUWER.NL)
“Juster koene se dêr ek wer út kieze, as griente hiene we sprútsjes of reade koal, mei in stikje kofleis en karamelfla nei. Ien ding serveare we hjir net en dat is Kâlde Kak”, maakt Oene Tjalsma (55) duidelijk. Het zat Tjalsma niet bepaald mee. Veel van zijn werkgevers gingen failliet of moesten wegens de crisis inkrimpen. De harde werker had banen in onder andere de vleesverwerkende industrie. De laatste werkgever van Oene Tjalsma was Van der Meulen uit Wolvega. Ook daar was geen werk meer voor Oene.
“OM FIIF OERE BINNE WE WER IEPEN” “We wennen yn Jiskenhúzen en Spannenburg stie te keap, it hie al in skoft leech stien en wie al aardich ferwaarloast. Ik sei tsjin de frou ‘dit keapje we’. Iderien ferkleare my foar gek, mar dat wist ik al. De keap gong wol troch. We hawwe it restaurant opknapt en wer iepen dien, we krigen in hiel oar libben mar ik bin der altyd fan oertsjûge west dat der foar earlike hannel altyd wurk oer bliuwt, al is de krisis noch sa grut. Ek hjir moatte we der hurd foar wurkje, mar dat moast ik yn de fleisyndustry ek, dat hindert niks”, ziet Tjalsma er nu op terug.
“Foarhinne wiene wij de hiele dei iepen, mar trochdat der oerdeis hast gjin minsken komme, binne we dêr al gau mei opholden. Yn’e weekeins binne wy ek ticht. Op wurkdagen gean we om trije oere iepen. Tsjin fiven komme de earste frachtweinsjauffeurs dy’t hjir ite en wer fierder gean. Dat hinget fan de rijtiden ôf. In oere letter, sa tsjin seizen, komme de earsten dy’t stean bliuwe. Meastal sa’n 25 oant 35 frachtauto’s. At se binnen komme, kinne se hjir dûse, se ite hjir en sliepe nachts yn’e auto. Moarns om fiif oere binne we wer iepen en dan komme se foar it ontbijt en gean se wer fierder.” Het dagmenu waar de chauffeurs uit kunnen kiezen bestaat hoofdzakelijk uit Nederlandse kost. De chauffeurs kunnen tot ongeveer tien uur eten. Afhankelijk hoe het verloopt.
HUISKAMER VOOR CHAUFFEURS “De âldere sjauffeurs kinne oan ’e lange tafel sitte en dy prate mei elkoar of sitte te krantlêzen en de jeugd docht krekt as oeral. Dy sitte te kastjedrukken yn in hoekje”, vertelt Oene. “We sjogge dit as in húskeamer foar de sjauffeurs”, vult zijn vrouw Aagje aan. “De sjauffeurs dy’t hjir komme is noflik folk, goed is goed, sa ûngefear. Iderien it 100% nei’t sin meitsje slagget fansels net, want at je it al dogge binne je in allemansfrynd.” “En in allemansfrynd is in mieningloas mins”, weet Oene.
“De minsken dy’t hjir komme gean fansels net út iten, it is ek net te fergelykjen mei welke oare foarm fan horeka dan ek. De minsken binne mei har wurk dwaande, se binne fan moandei oant freeds fan hûs. Se moatte elf oere rust meitsje en moatte ek gewoan dûse, ite en sliepe”, legt Oene uit. Aagje, die vroeger in de thuiszorg werkte, is degene die kookt. “Oan’e ein fan’e wike binne de sjauffeurs meastal wat út de jirpels en dan komt der faak nasi en macaroni op tafel. Se binne hiel maklik, at de fanillefla op is, dan nimme se de karamel wol of wat oars”, typeert Aagje de chauffeurs. De 25 tot 35 chauffeurs die Spannenburg aan doen, komen uit een groep van 300 truckers, waarvan het echtpaar Tjalsma sommigen twee keer per week ziet en anderen zien ze soms weken niet. Het hangt van de rit af waar de Nederlandse, Belgische, Duitse of Zwitsers heen moeten met hun lading. Chauffeurs zitten vaak met elkaar in een app-groep en weten zo hun favoriete restaurant wel te vinden. De groep van Spannenburg groeit nog steeds.
GASTVRIJHEID HOOG IN HET VAANDEL In de loop van de jaren is er met verschillende chauffeurs een band
opgebouwd en Oene vertelt over een van de mannen die darmkanker heeft. Nu deze man niet meer op de vrachtauto zit, wordt hij regelmatig gebeld door Oene. Er zijn echter ook genoeg klanten waar die band er niet is. De Tjalsma’s zullen zich zeker niet opdringen. “Der binne transportbedriuwen bij fan fiifhûndert of noch mear frachtweinen. At ik dan freegje hoe’t it mei Kees is dan witte se faak net welke Kees ik bedoel. Ik fyn truckers noflik folk, wêr’t wolris onnoadich tsjinoan skopt wurdt. Wa jout no in frachtwein noch foarang? Wa wachtet bij in rotonde op in frachtauto? At de oare wechgebrúkers wat mear om de frachtweinen tochten, dan wie de helte fan de files oplost. Dy minsken kinne gewoan net sa hurd, se hawwe tritich ton fracht bij har. Mar at sij der net wiene, dan siten wij hjir no sûnder kofje”, is horecaman Tjalsma van mening. Gastvrijheid hebben Oene en Aagje, die de ouders zijn van twee volwassen kinderen, hoog in het vaandel staan. “In moanne of wat lyn belle in sjauffeur de jûns om elf oere dat der mei syn frachtwein yn’e ûnderwâl siet: ‘Ik kan niet op tijd voor het eten zijn!’ Tsjin sa’n man kinne je dochs net sizze dat der gjin iten mear is?!”
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
17
31 MAART KOOPZONDAG IN HEERENVEEN
STREETPARADE & TAPTOE DE DEELNEMENDE KORPSEN ZIJN: Graham Lowlanders Pipes en Drums, Leeuwarden
Mercurius, Assen
EVC, Enschede
Rijnmondband, Schiedam
De Streetparade gaat door het gehele centrum vanaf 13:30 uur De Taptoe vindt plaats op het Gemeenteplein vanaf 14:30 uur
Kom winkelen in het g�ellige centrum van Heerenveen!
! r a ja r e p l a a m r ie v g BeleefTerschellin JAARABONNEMENT VOOR SLECHTS
€ 22,50
Terschelling magazine NEEM NU EEN ABONNEMENT VOOR € 22,50 PER JAAR
Ja!
IK NEEM EEN ABONNEMENT OP TERSCHELLING MAGAZINE!
Naam
..............................................................................................................................................................................................................
Adres
..........................................................................................................................................................................................................
Postcode
..................................................................................................................................................................................................
Woonplaats Telefoon E-mail
...........................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
Voor een jaarabonnement van 4 nummers betaal ik € 21,50. 22,50. Ik machtig Terschelling Magazine het abonnementsgeld automatisch van mijn rekening af te schrijven.
Bankrekeningnummer:
Voor meer informatie of vragen kunt u contact opnemen met: Ying Media BV: info@yingmedia.nl of bel 0515-745005
Handtekening:
........ ......................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
Ook leuk om als cadeau te geven!
Ik geef het jaarabonnement cadeau en stopt automatisch. Het abonnement is bestemd voor:
Naam
............................................................................................................................................................
Adres
............................................................................................................................................................
Postcode ............................................................................................................................................................ Plaats
............................................................................................................................................................
Het abonnement loopt tot wederopzegging, tenzij wij zes weken voor afloop van de abonnementsperiode een schriftelijke opzegging hebben ontvangen. Cadeau-abonnementen stoppen automatisch na 1 jaar. Stuur of email deze bon naar: Ying Media BV t.a.v. Terschelling Magazine, Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek | info@yingmedia.nl
deFryskeMarren
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
19
HARICH BLIJKT MIDDELPUNT VAN GAASTERLAND deFryskeMarren
DUURZAAM MEEPRATEN OVER ZONNEPANELEN Leefbaarheid van streken en dorpen wordt niet alleen meer bepaald door de school, de winkel, het dorpshuis en de bus. Duurzaamheid is het toegevoegde streven. Er hangt Nederland nog een gigantische operatie te wachten om het CO2 gehalte terug te brengen, terwijl je tegelijk alternatieve energie moet opwekken. Zorgelijk is, dat níet de overheid die operatie inzet. Maar dat die afhangt van plaatselijke initiatieven. TEKST EELKE LOK // FOTO'S ORANGE PICTURES.NL
Tjeerd Osinga uit Balk haalt zijn schouders op. “Je kin net inkeld mar ôfwachtsje.” Osinga is van de Energie Coöperatie Gaasterland. Hij heeft ons meegenomen naar de manege Gaasterland op de Wyldemerk bij Harich. We moeten even omlopen, en dan zie je het nog niet goed. Dus laat de fotograaf een dronetje los en dan: “Sjoch!” Maar liefst 248 zonnepanelen bedekken een deel van het ruime dak van de manege.
POSTCODEROOSREGELING Dan komen de vragen. Waarom begin je zoiets nou juist in Harich? Osinga heeft het ineens over de postcoderoosregeling. Een regeling van de overheid. Als je binnen een bepaalde postcode ergens zonnepanelen op één dak legt, dan kunnen andere mensen
binnen die code en in de ernaast gelegen postcode die dingen gebruiken als hún zonnepaneel. Immers, als je eigen dak op het noorden ligt, hebben zonnepanelen daar geen kans. Of je vindt het te lelijk. Of je bent van plan te verhuizen. Nou, buurman woont nu op de Wyldemerk. En als je goed om je heen kijkt dan is er juist om postcode Harich (8517) heen een heel groot aantal postcodes die mee kunnen doen aan dat Wyldemerkdak. Van Elahuizen tot en met Oudemirdum, van Hemelum tot aan Woudsend. Waarmee Harich plotseling een centraal dorp in Gaasterland wordt. Tot nog toe was het al sinds 1245 een vriendelijke plaatsje,
wat, in de schaduw van Balk, de overgang verzorgde tot wat meer natuur. Er is voldoende leefbaarheid, temeer omdat Balk wel heel dicht naar Harich is toegegroeid. Waar 475 mensen wonen in alle rust en vrede. Dat blijft zo, ze hoeven het geklooi op hun dak niet. Net als in alle dorpen om hen heen.
CIJFERS EN COÖPERATIES Het formele deel: je koopt voor je eigen energieverbruik een zonnecertificaat in het project zonnecollectief Manege Gaasterland, Een certificaat is 1 (één) zonnepaneel van 290 kWh. Dat bespaar je een jaarlijkse uitstoot van 80 kilo CO2. Per certificaat komt er nog een korting van 34 euro op de energierekening. Je praat ook mee, je komt in een weer levensechte coöperatie terecht. Die de leden mee laat beslissen. Die coöperatie zit op zijn beurt weer in een energiecoöperatie in het noorden. Noordelijk Lokaal Duurzaam. Die hebben tegen de honderd plaatselijke energiecoöperaties als leden. En ze presenteren zich dan ook onder de naam ‘Energie van ons’. De coöperaties vangen geld voor het binnenbrengen van mensen die de stroom regelen via Energie van ons en hebben hun bestaan daaraan te danken. En kunnen met dat geld weer nieuw initiatieven nemen. De cirkel is rond.
werkt het tegen je. Er komt dus binnenkort in Harich nog een project bij, wat nu al op de website staat aangekondigd onder de naam ‘Zonnecollectief Koopmans Harich’. Een boerderij. Eigenaars van grote dakoppervlaktes willen het allemaal ook wel graag. Na vijftien jaar houdt het project op en krijgen zij voor één zielige euro het gehele arsenaal aan panelen. Het lijkt allemaal wat op een reclameverhaal. Maar de jongens en meisjes van de Energie Coöperatie Gaasterland zijn allemaal vrijwilligers. Osinga: “En de minsken werfoar at je it dogge, fine it prima. Ja, risseltaat.” Hij haalt dan weer enthousiast een foldertje tevoorschijn waarin de berekening staat: stel je verbruikt 3000 kWh per jaar. Dan heb je tien certificaten nodig. Die kosten 310 euro per stuk. Dus je legt 3100 euro in. Dan krijg je sowieso 34 euro korting, over tien certificaten betekent dat 340 euro korting, Dat is over vijftien jaar 5100 euro korting. Je hebt dan 2000 euro en een beter milieu gewonnen. “En de leefberens is ek aardich ferbettere en je hoege jo moaie dak net te ferpesten troch sinnekollektoaren.”
SUCCESVERHAAL
Dus de Energie Coöperatie gaat door om mensen het eenvoudige rekkensommetje voor te leggen. En ze hebben al gekeken in de buurt waar al weer een gunstige postcoderoosregeling zou kunnen komen. “Warns miskien”.
Het verhaal is dan ook een succes. Er kunnen geen zonnepanelen meer op de manege. Anders wordt de opname weer duurder en
De Energie Coöperatie Gaasterland heeft van onmacht macht gemaakt.
j je Heb ji aan ieb t n a k va kt? e o b e al g En heb jij zin in een dikke, vette bonus van € 1000,- netto? Dan moet je bij ons komen werken! Meneer Rypkema:
“Met een paar aanpassingen kan ik hier prima een dagje ouder worden”
Goed voorbereid voor later? Zorg ervoor!
De zorg voor onze klanten gaat altijd door, gelukkig ook in de vakanties. Daarom zijn wij voor de maanden juli en augustus op zoek naar fleurige Verzorgenden, VerzorgendeIG’ers en Verpleegkundigen. Kunnen je collega’s even lekker op vakantie en ga jij hier mooie ervaringen op doen! Ben jij op zoek naar een skitterende vakantiebaan in de Thuiszorg waar elke dag iets te beleven valt en ben je in het bezit van een rijbewijs? Twijfel dan niet langer en solliciteer bij de leukste Thuiszorg organisatie van Súdwest-Fryslân! LET OP: Ben jij in de vakantieperiode 6 weken (of langer) aansluitend aan het werk voor Thuiszorg Slippens, én ben je per week 20 tot 24 uur beschikbaar? Dan krijg jij bovenop je “normale” salaris aan het einde van je vakantiecontract een dikke, vette bonus van € 1000,- netto uitgekeerd! (kan je daarna lekker gaan feesten….) Solliciteren Ben je geïnteresseerd in deze bonus, een uitdagende functie én voldoe je aan het profiel? Bel dan met Helna Koekkoek of Jantine Slippens via 0515-43 88 60 of mail ons via hrm@thuiszorgslippens.nl t.a.v. Marita van Lingen (HR-adviseur).
0515-438860 Kijk op www.thuisbestdfm.nl 190018 thuiszorg slippens adv vakantiebaan.indd 1
14-02-19 12:49
MERKKLEDING OUTLET voorheen Cotton Style
UITZOEKEN!
€5 of €10
SHIRTS, BROEKEN, JASSEN, JURKEN ETC. ETC.
NOG 3 DAGEN OPEN! DON 14 VRIJ 15 ZAT 16 MAART MAART MAART
LAATSTE DAG!
MIDSTRAAT 127 > JOURE (NAAST YOK YOK MODE)
deFryskeMarren
Op de bank bij deFryskeMarren Jaring de Wolff
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
21
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S MIEKE ALFERINK
‘Op de bank bij Jaring de Wolff’ is de titel van een nieuwe serie maandelijkse interviews met mensen uit het verspreidingsgebied van GrootDeFryskeMarren. De kick off is met Anno Terpstra, baanmanager bij BurgGolf in Sint Nicolaasga. Wie is Anno Terpstra? En wat is de taak van een baanmanager bij een golfclub? Dit zijn vragen waarop wij in de prachtige woonwinkel van De Wolff aan de Industrieweg 7a in Sint Nyk antwoord krijgen.
“We hawwe in útstekende keuken, allinne in soad minsken witte dat noch net” MET GOLFBAANMANAGER ANNO TERPSTRA OP DE BANK BIJ JARING DE WOLFF
Gewapend met een golftas komt Anno op de eerste dinsdagmiddag van maart Woninginrichting De Wolff binnen gelopen. Op verzoek uiteraard, want normaal gesproken loopt Terpstra niet met de golftas over straat. ‘Voor de foto’, hadden we Anno doorgegeven. Waar we geen rekening mee hadden gehouden, voor dezelfde foto, was de kleding van de baanmanager. Gekleed in lichtgrijs! En laten wij nu net voordat Anno de zaak binnen stapte een fraai bank in exact dezelfde kleuren uitgekozen hebben voor ons gesprek. Hilariteit uiteraard! WIE IS ANNO TERPSTRA?
Anno Terpstra woont samen met zijn vrouw Anna en hun twee zonen Stijn en Leon in Joure. “Ik bin op 17 augustus 1969 yn Koudum berne, ús heit is in Koudumer Beantsje. Mem is in dochter fan de eardere boekwinkel Holtrop fan’e Joure. Ik mei dus hoopje dat ik dit jier Abraham sjoch, eins fyn ik der niks oan. Mar it heart der bij. Ik bin de jongste út in gesin fan trije bern, ik haw noch in âldere broer en in âldere sus, ik bin de benjamin. Heit wie konsjerzje oan de mavo yn Joure en mem wurke yn in winkel yn Snits. We binne dus ridlik selsstannich grut wurden”, vertelt Anno over het gezin waarin hij opgroeide. Nadat Anno de havo met goed gevolg heeft doorlopen, gaat hij naar de Christelijke Academie voor Lichamelijke Opvoeding in Zwolle. Als hij met het diploma op zak de sportopleiding verlaat, gaat de vakdocent lichamelijke opvoeding na zijn diensttijd, waar hij sportinstructeur is geweest, aan de slag als gymleraar bij het Bogerman in Sneek. Na een jaar komt Anno er achter dat het docent zijn toch niet helemaal z’n ding is. Ook een blauwe maandag studie orthopedagogiek blijkt het
Anno legt uit aan interviewer Henk van der Veer
niet te zijn voor Anno, die dan in Zwolle woont. Daar in de stad aan de IJssel heeft hij het negen jaar prima naar de zin en in die periode zingt hij ook twee en een half jaar in een band. De ambities zijn er, en Anno volgt een opleiding bij een academie voor lichte muziek in Hilversum. De liefde brengt Anno weer terug naar Joure waar hij twee en een half jaar bij Gymnasion werkt als sportinstructeur om tot het besef te komen (‘de refleksje’) dat hij het niet ziet zitten om z’n hele leven in een zwembroekje aan de kant van een zwembad te staan. De carrière gaat verder in de grafische industrie, Anno wordt aandeelhouder van de Verenigde Jouster Drukkerijen (VJD). Hij verkoopt die aandelen later om uiteindelijk het bedrijf Kop en Schouders, een onderneming in promotionele producten, te beginnen. In oktober 2017 voert Anno de eerste gesprekken om baanmanager bij BurgGolf in Sint Nicolaasga te worden.
DE UITDAGING VAN EEN BAANMANAGER
“Ik hie der al earder oer neitocht om baanmanager te wurden. Ik
Anno Terpstra met golftas op de Musterring bank
hie ALO dien, ik bin ûndernimmer en ik fyn it moai om dingen te kombinearen. Yn jannewaris 2018 begun ik as baanmanager en ik haw noch altyd myn bedriuwke Kop en Schouders. Golf is in weareld dy’t noch net útkaud is, der sit útdaging in. It is best wol in lêstige merk op dit momint, omdat der eins wat tefolle golfbanen binne foar it tal golfers dat wij hawwe. Yn Nederlân binne der 375.000 gerigistrearde golfers dy’t bij de NGF oanslúten binne. Mar lang net elkenien golft aktyf, dy merk is dus frij lyts.” “We binne no drok dwaande mei in ynvestearingsprogramma. We wolle de baan wer nei in heger nivo ha. It kluphús is earder al ferboud, mar de sealen der omhinne net, dy moatte no in upgrade ha. Dêr binne we no mei dwaande. De baan wêrop wij spylje is eins altyd op nivo west. Elkenien fyn’t it in geweldige baan om op te golfen. We wolle no it horeka gedeelte ek op nivo bringe en dat rendabel meitsje. Dêr leit myn útdaging. We hawwe in baan mei 300 leden, mar dat is yn ferhâlding foar in 18 holes golfbaan te min. Wij moatte it ek haw fan minsken dy’t bij ús
komme te iten en der in echt ‘dagje Burggolf’ fan meitsje wolle, mei alles der op en der oan. Net allinne golfe mar ek lekker ite en drinke. We hawwe in útstekende keuken, allinne in soad minsken witte dat noch net”, zo maakt Terpstra reclame.
MOOIE LAY-OUT VAN DE GOLFBAAN
Terpstra prijst de aanleg van de Sint Nykster baan, de lay-out, tijdens het gesprek een aantal keren aan. “It is in bosbaan, situeard yn in besteand bosk, dat makket in hiele natuurlike omgeving. De lus dy’t echt troch it bosk giet is prachtich, der is goed oer neitocht. It is in earlike baan. Je hawwe ek in soad golfbanen wêrbij’t de hindernissen gekunsteld oerkomme. Dat is yn Sint Nyk net it gefal. Asto goed spilest hast ek in goeie skoare. De greens binne ek fan kwaliteit, de golfers neamme dat regelmjittich as sterk punt.” Toch is de status van Sint Nyk laagdrempelig in vergelijking met andere golfbanen, al wil Terpstra dat waardeoordeel liever aan anderen overlaten.
De Mustering bank waarin Anno Terpstra zit is verkrijgbaar bij: Jaring de Wolff, Industrieweg 7A, 8521 MB Sint Nicolaasga, telefoon 0513 431 789 - www.jaring.nl
De bank waar Anno op zit is van Musterring. Met Musterring wil je niet meer de deur uit, maar lekker op je bank blijven zitten. De bank bezit vele relaxen designopties voor optimaal comfort.
Bouwbedrijf van der Meer, gevestigd in Sneek, is een aannemingsbedrijf wat op meerdere gebieden in de bouw actief is. Met een enthousiast en ambitieus team doen wij onder andere nieuwbouw, verbouw, renovatie, restauratie en onderhoud. We hebben een diverse klantenkring zowel zakelijk als particulier, waarbij korte lijnen gehanteerd worden. Ter versterking van ons team zijn wij op zoek naar een gemotiveerde:
Meewerkend uitvoerder Als meewerkend uitvoerder geef je leiding aan het team op de bouwplaats. Je verdeelt alle werkzaamheden, begeleidt het team waar nodig en werkt zelf mee. Daarnaast bewaak je de kwaliteit en voortgang van het werk, heb je overleg met kantoor en ben je het aanspreekpunt voor leveranciers, onderaannemers en opdrachtgevers.
, 0 2 € € 20,
EXTRA
A KORTING TRSSA EXKA KASSAKORTING
Wij zoeken een betrokken en ervaren collega die; • • • • •
in het bezit is van een technisch diploma en VCA certicaat; aantoonbare werkervaring heeft; zowel zelfstandig als in teamverband goed kan werken; beschikt over goede communicatieve vaardigheden; nauwkeurig werkt, een exibele instelling heeft en goed kan plannen & organiseren; • rijbewijs B/E bezit, of bereid is om deze te behalen; • bij voorkeur woonachtig is in de regio Friesland.
N BIJ AANKOOP VAN EE N* EEEN OEN HN VA OAPSC OW LO RK AAAN BIJ PA
Nijmeegs
2019 maakt u Van 1 maart t/m 31 maart A wa 19l-maakt u LOW 20nde art 31rma p van koo t/mpaa aan art een bijVa ma n1 r de voo jzen ewi rtb 2 sta s op kanp enkoo een paar LOWA wandelsch van aan bijoen e. Nijmeegse 4daags 2 startbewijzen voor de
schoenen kans op Nijmeegse 4daagse.
winkel e actievoorW LO waardAen inSdeCHOENENER* PAA*ZiR N DER FE
. VA kel win de.P UISin A
Hden RTaar oorw ievO *Zie actSP
Wij bieden een prettige en uitdagende werkomgeving met goede arbeidsvoorwaarden. Onze werkzaamheden zijn zeer afwisselend en betreffen vele facetten van de bouw.
A.P. VAN DER FEER UIS RTH SPOLaat je goed voorlichten en kom naar de Lowa-dagen bij Sporthuis A.P. van der Feer. Peter Bruinewoud, vertegenwoordiger van Lowa is vrijdag 15 maart van 13.00 uur tot 21.00 uur aanwezig om u te adviseren.
Laat je goed voorlichten en kom naar de Lowa-dagen bij Sporthuis A.P. van der Feer. Peter Bruinewoud, vertegenwoordiger van Lowa is vrijdag 15 maart van 13.00 uur tot 21.00 uur aanwezig om u te adviseren.
Word jij onze nieuwe collega?
Stuur je motivatie en cv per e-mail naar: info@bouwbedrijfvandermeersneek.nl - t.a.v. Jaap van der Meer
Bouwbedrijf van der Meer BV Einsteinstraat 10 8606 JR SNEEK
N O B E D R N A A O B W E D R WAA
t-art2 st2arst op op nsns kaka kk M Maaaa n de ijzen vava be n de bewwijzen gse aa 4d e gs ee Nijm e 4daagse
T 0515 – 415 517 E info@bouwbedrijfvandermeersneek.nl W www.bouwbedrijfvandermeersneek.nl
SPORTHUIS A.P. VAN DER FEER thuis in de wandelsport
SPORTHUIS A.P. VAN DER FEER thuis in de wandelsport DIJKSTRAAT 7-11 / 8701 KB BOLSWARD T. 0515 - 57 23 97 / APVDFEER.NL GRATIS PARKEREN ACHTER DE WINKEL (INGANG STOOMBOOTKADE)
DIJKSTRAAT 7-11 / 8701 KB BOLSWARD T. 0515 - 57 23 97 / APVDFEER.NL GRATIS PARKEREN ACHTER DE WINKEL (INGANG STOOMBOOTKADE)
20% KORTING OP RAAMDECORATIE
deFryskeMarren
23
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL TEKST WIM WALDA // FOTO'S WIM WALDA EN WILLY WILPSTRA
deFryskeMarren FRIESE CANADEES EDDY DYKSTRA
“IK BELEEF EEN MUZIKALE TWEEDE JEUGD” Hij kwam ter wereld op de laatste dag van het jaar 1948 op de Midstraat in Joure, Ids Dijkstra, zoon van Sjoerd Dijkstra en Elizabeth Idsinga. Drie maanden later emigreerde de familie Dijkstra naar Canada, het land van de ultieme vrijheid en de onbegrensde mogelijkheden. Nederland werd Canada en werd na het overlijden van vader Sjoerd weer Nederland. Ids werd Eddy, Dijkstra werd Dykstra. Het bleef Eddy Dykstra, ook na de terugkeer naar Nederland. Hij werd jaren later bekend als de Friese Canadees, die zong over emigranten en terugkeer naar ‘it Heitelân’. “Waarom emigratie? Mijn vader was de jongste van het gezin. Hij was vrachtwagenchauffeur in het bedrijf van zijn oudste broer. Het was maar een klein bedrijfje met weinig mogelijkheden, dus toekomstperspectief had hij in Nederland niet. Bovendien was hij in de oorlog tot tweemaal toe tewerkgesteld in een Duits werkkamp; de eerste keer in de Oekraïne, waar hij na een week verlof niet naar terugkeerde. De tweede keer in een Duits kamp, nadat hij op zijn onderduikadres door een NSB’er was verraden en door de Duitsers opgepakt. Hij wist te ontsnappen en lopend terug naar huis te komen. Wel met een flink trauma ten aanzien van vrijheid en vrijheidsberoving. En niet te vergeten zat de drang naar verre oorden de Dijkstra’s in het bloed. De eerste was al in 1928 naar Canada geëmigreerd.”
TERUG NAAR JOURE Eddy genoot van het weidse land en de no-nonsense cultuur in Canada. Maar het noodlot sloeg toe. Sjoerd Dijkstra kwam om het leven bij een ongeval, waarna moeder Elizabeth met haar kinderen Eddy, Thelma, Lowell en Harvey in november 1959 terugkeerde naar Nederland. “Gelukkig had mijn vader een goede levensverzekering afgesloten”, vertelt Eddy, “Zodat mijn moeder niet berooid achterbleef, maar een huis kon laten bouwen in hun vroegere woonplaats Joure.”
MUZIKALE VEELVRAAT
eerste eigen gitaar, een ‘Egmond’. Bandjes, het was onvermijdelijk, kwamen en gingen. De eerste band waarin zowel Eddy als zijn jongere broer Lowell (drums) speelden was de schoolband, The Movers. Na The Movers volgde The Cads (ploerten), waarmee aan zoveel mogelijk talentenjachten werd meegedaan, niet zelden met een podiumplaats als eindresultaat. The Cads werd omgedoopt tot Spot ’66. Van 1966 tot 1970 werd er door heel Fryslân opgetreden in buurthuizen, danszalen en in de open lucht. Het viertal had het er druk mee.
e
ra
DE OOGKLEPPEN OP TEGEN DE VERLEIDINGEN
t yks E dd y D
Muziek speelde toen al een belangrijke rol in zijn leven. Hij zong en kreeg les op een oude bakelieten blokfluit. Hij werd in Joure tamboer bij het korps van CSC. In 1963 kreeg hij zijn
FOTO: WILLY WILPSTRA
n th e Eddy zat inmiddels op de PedaPha nto ms gogische Academie in Sneek. Hij was zo druk met zowel muziek als het andere geslacht bezig dat hij tijd tekort kwam voor zijn studie en prompt, uiterst voorspelbaar, bleef zitten. Het gevolg was dat hij de spreekwoordelijke oogkleppen opzette en zich helemaal op zijn studie concentreerde. De muziek en de vrouwen in iets mindere mate kwamen twee jaar in de wacht te staan. Dat betekende het einde van Spot’66 en menig gebroken vrouwenhart.
FOTO: WIM WALDA
TSUNAMI AAN EMOTIES Na zes jaar op een tweemansschool in Terkaple, werd hij leraar en na een paar jaar hoofd van de toen nieuwe christelijke school ‘de Drait’ in Drachten. “Ik was in die periode heel actief in de kerk”, vertelt hij. “Door de predikante van onze kerk werd ik gevraagd om wat over het fenomeen emigratie te vertellen
omdat ik ervaringsdeskundige was. Maar toen ik voor die kerk stond, klaar om mijn verhaal te doen, sloeg ik dicht. Ik had de herinnering en het verdriet van de voor mij achteraf toch traumatische dood van mijn vader, de emigratie en het verlies van een broertje, allemaal keurig netjes in een laatje geparkeerd, dat dichtgedaan en er nooit meer over gesproken. Zelfs niet met mijn vrouw. Zo’n cultuur bestond er vroeger bij ons thuis. Dus toen ik op dat moment in de kerk dat laatje opentrok, kwam die wagonlading aan onverwerkt verdriet als een mokerslag binnen en kon ik geen woord meer uitbrengen. Het was de spreekwoordelijke druppel die de emmer deed overlopen. Vanaf dat moment zat ik in een identiteitscrisis. Ik kon de verantwoordelijkheid in mijn baan niet meer aan, stopte met de kerkelijke activiteiten, raakte mijn baan uiteindelijk kwijt, mijn relatie kwam op het hellend vlak en eindigde in een scheiding.”
PROFESSIONEEL MUZIKANT “Ik kon mijn gevoelens wel kwijt in de muziek. Mijn teksten waren opgevallen bij muziekuitgever Wobbe van Seijen; ‘Verrek Eddy, jij schrijft over emigranten. Ik ken niemand in Friesland die zoiets doet. Daar gaan we wat mee doen’. Dat resulteerde in mijn eerste Fries-Engelse cd, die fantastisch werd ontvangen. Een droom kwam uit. In 1998 ben ik professioneel muzikant geworden.” ‘Simmer 2000’ kwam eraan. Het nummer ‘Efkes Werom’, geïnspireerd op de grootste wereldwijde reünie die Friesland ooit heeft
‘THÚSKOMME’
MEI EDDY DYKSTRA
Op 30 maart van 20:30 – 22:30 uur treedt deze muzikale omnivoor op met ‘Thúskomme Mei Eddy Dykstra’ in Partyen Zalencentrum ’t Haske. Naast een aantal eigen nummers over grenzen en geborgenheid, speelt Eddy Dykstra ook nummers van zijn muzikale helden van weleer, zoals de Beatles, Billy Joel en Elvis. Met medewerking van popkoor ‘Thats It’ onder leiding van Sjoerd Hiemstra. De backing vocals worden verzorgd door ‘The Chicklets’ en ook doet Eddy een paar nummers met zijn zonen. Meer info? Zie de agenda op www.haske-joure.nl gezien, scoorde als een dolle en ineens stond Eddy Dykstra in de spotlights. (Het nummer ‘Efkes Werom’ staat nog steeds in de Friese Top-100.)
EDDY AND THE PHANTOMS, EEN TWEEDE JEUGD “Net toen mijn leven in een wat rustiger vaarwater was gekomen, waarbij ik overigens muzikaal een beetje dreigde in te dutten, kwam drie jaar geleden de Leeuwarder band The Phantoms, een Cliff Richard tribute band, voorbij. Ze zochten een zanger en ik ben daarin gestapt op een ‘laten-we-maar-eenskijken-wat-het-wordt’ manier, maar ik kreeg er enorm veel energie van. Zij zijn er debet aan dat ik begonnen ben aan mijn tweede jeugd in de muziek.”
24
KIES VOOR
geluk!
REGELMATIG SCHRIJVEN ANNEMEIJS SCHUURMAN EN CHAJA ASSCHER EEN COLUMN MET ‘GELUK’ ALS INSPIRATIEBRON. ANNEMEIJS BEGELEIDT MENSEN OM GEWENSTE VERANDERINGEN TE MAKEN IN HUN LEVEN. DIT DOET ZE VANUIT HAAR PRAKTIJK VOOR HYPNOSE & VERANDERKRACHT. CHAJA GEEFT OPVOEDONDERSTEUNING EN ADVIES IN DE VERTROUWDE OMGEVING BIJ GEZINNEN THUIS. BIJ DE HULP GAAT ZE UIT VAN DE EIGEN KRACHT VAN OUDERS.
ANNEMEIJS SCHUURMAN
CHAJA ASSCHER
Adem in, adem uit
SPANNING
Er speelt veel in mijn leven, met jonge kinderen, een drukbezette partner en een eigen praktijk waar ik altijd wel mee bezig kan zijn. En uiteraard wens ik ook zoveel mogelijk tijd vrij te houden om leuke dingen te doen met mijn gezin, familie en vrienden. Door een goede planning, het afbakenen van mijn grenzen en voldoende nachtrust kom ik een heel eind. Maar vooral op de momenten dat ik ‘nog snel even dit’ of ‘nog snel even dat’ moet, kan ik letterlijk vastlopen. Mijn lichaam (vooral rug en schouders) bouwt spanning op en ik voel direct dat mijn middenrif zich vastzet. Voor mij is dit een duidelijk signaal om te stoppen met waar ik mee bezig ben en simpelweg te gaan… ADEMEN.
Na een hele dag hard werken, rijd ik vlug naar huis. Mijn hart klopt al wat sneller dan normaal. Ik heb tijdsdruk, want over een half uur moet het eten klaar zijn. Ik voel direct dat ik mijn spieren aanspan. Ik word mij bewust van een spanningsopbouw in mijn lichaam…
Gereedschap
“Waar voel jij de spanning in jouw lichaam?” Geregeld stel ik deze vraag aan ouders die bij mij in de praktijk komen. Ik richt mij dan met name op bepaalde opvoedsituaties die spanning veroorzaken. Vaak kunnen ouders mij niet goed vertellen waar ze het in hun lichaam voelen. Ook vinden ze het vaak lastig om de spanningssignalen van hun lichaam te herkennen. Bij een te hoge spanning in het lichaam, lukt het niet goed om rustig te blijven in moeilijke opvoedmomenten.
Per dag ademen we gemiddeld ergens rond de 23.000 keer. De ademhaling is goed gereedschap om opgebouwde spanning te lozen. Ook kan het je veel vertellen over hoe jij je voelt. Wanneer jouw ademhaling bijvoorbeeld snel, gejaagd of oppervlakkig is, is de kans groot dat je lichaam in de stress-stand staat.
Buikademhaling
Deze maand deel ik een ademhalingstechniek die ik zelf vaak gebruik. Deze stimuleert de op rust en herstel gerichte functie van het autonome zenuwstelsel. Het autonome zenuwstelsel regelt automatisch bijna alle onbewuste functies en processen in je lichaam, zoals je hartslag, bloeddruk en stofwisseling. Deze oefening in buikademhaling heeft een positief effect op je stresshormoonhuishouding. De techniek is als volgt: • G a comfortabel zitten en leg je handen op je buik. • Adem in door eerst je buik te vullen met lucht en daarna pas je borstkas. • Adem daarna zo lang mogelijk uit. Ongeveer twee keer zo lang als je inademt. Laat de lucht eerst uit je borstkas ontsnappen en dan pas uit je buik. • Trek je buikspieren zo ver mogelijk in bij het einde van je uitademing. Je perst alle lucht die je nog vasthoudt, uit je lichaam. Houd dit vol totdat je een nieuwe ademimpuls voelt opkomen. • Ontspan dan in één keer je buikspieren. De nieuwe adem zal dan als vanzelf in je lichaam gezogen worden. Laat de lucht weer in je buikholte en daarna in je borstkas stromen.
Zolang je leeft is jouw ademhaling altijd bij je. Wees er wijs mee en maak er goed gebruik van.
Door goed te luisteren naar je lichaam, kun je leren inzien wanneer je rust moet gaan nemen. Daarom ga ik met deze ouders samen ontdekken hoe ze de spanning kunnen lokaliseren en herkennen. Zodat ze leren voorkomen dat de spanning verder oploopt. In de auto besluit ik eerst rustig te worden, voordat ik mijn kinderen ga begroeten. Ik let hierbij goed op mijn ademhaling.
Een relaxte moeder is toch een stuk fijner om bij te zijn!
“Lach, haal adem en neem de tijd…”
Excuus-Truus Als relatie- en gezinstherapeut en als psychosociaal therapeut word ik voor allerlei verschillende vragen en problemen ingezet. Hierbij horen verschillende rollen. Naast de voor de hand liggende zoals onderzoeker, meervoudig partijdige gespreksleider, degene die mensen helpt stil te staan bij zichzelf en procesbegeleider vallen hier soms ook mediator, scheidsrechter of politieagent onder.
Met mensen die hopen dat ik weet wat het beste voor ze is, red ik me ook wel. Ik ben geen waarzegster en heb geen glazen bol. Maar kan ze vaak wel helpen om de antwoorden waar ze naar op zoek zijn uit zichzelf te leren halen.
Tot zover geen probleem. Maar soms dringt een ‘niet pluis’ gevoel zich aan mij op. Een gevoel dat er iets niet klopt, dat de vraag die gesteld wordt, niet de werkelijke reden is dat iemand komt. Vroeger negeerde ik dat lastige gevoel in eerste instantie vaak. En ging ik nog harder werken. In de hoop dat het dan vanzelf weg ging. Dat gebeurde echter meestal niet. En het therapieproces kwam alsnog niet op gang. In de loop der jaren ben ik erachter dat dit ‘niet pluis’ gevoel zich onder andere bij mij manifesteert als één van beide partners een dubbele agenda heeft om de therapie op te starten. Een voorbeeld hiervan is in relatietherapie gaan om later te kunnen zeggen dat hij/zij er alles aan gedaan heeft, terwijl diegene
de keuze om de relatie te beëindigen in werkelijkheid al genomen heeft. Tegenwoordig neem ik dit waarschuwingssignaal heel serieus. Dat wil echter niet zeggen dat ik het altijd ter sprake breng. Eerder had ik wel eens het gevoel dat de onwetende partner (en mijzelf als therapeut in zekere zin ook) onrecht aangedaan werd. Maar ik realiseer me tegelijkertijd dat ook geheimen en dubbele agenda’s deel uitmaken van mijn werk. Mijn privémening hieromtrent doet er niet toe. Ik heb dus nog een rol. In mijn hoofd ben ik deze de excuus-Truus gaan noemen.
Praktijk Bogaard in Sneek is een kleinschalige praktijk voor individuele psychotherapie, psychiatrie en relatieen gezinstherapie. Daarnaast zijn we gespecialiseerd in het behandelen van jeugdigen en hun ouders. De praktijk wordt enthousiast gerund door Esther en Pieter-Jan Bogaard. Wij bieden een breed aanbod aan therapieën en stemmen de behandeling zorgvuldig op uw wensen af.
www.praktijkbogaard.nl www.relatietherapie.frl
LIFESTYLE TIPS & TRENDS
GROOTdeFRYSKEMARREN.NL
25
(ADVERTORIAL)
VERGROOT JE BEWEGINGSVRIJHEID MET YOGA OP MAAT Yoga kan op allerlei manieren. Bij alle vormen van yoga staan begrippen als aandacht, adem, ontspanning en vooral plezier centraal. Maar hoe doe je dat, als je lichamelijk beperkt bent? Hoe doe je dat, van niet-kunnen naar wel-zijn?
HET GAAT EROM WAT JE KUNT Yoga op Maat is niet anders dan ‘gewone’ yoga, alleen worden bij deze yogavorm de oefeningen speciaal aangepast aan de mogelijkheden van de deelnemers. En deze mogelijkheden kunnen alleen maar groter worden. Welke lichamelijke beperking je ook hebt, door yoga kun je (weer) van je lichaam genieten en steeds weer nieuwe mogelijkheden ontdekken. Het gaat erom wat je kunt. Als je een oefening doet, leer je ontdekken wat je ermee kunt en hoe je eventueel je grenzen kunt verleggen.
DE EFFECTEN Als je met yoga begint, zul je al snel de eerste positieve effecten ervaren die op een natuurlijke wijze je fysieke en geestelijke gezondheid verbeteren. Een van die effecten is ontspanning, want door de combinatie van aandachtig bewegen en bewust ademen, zul je een gevoel van innerlijke rust ervaren.
Yoga op Maat kan de volgende verbeteringen opleveren: - Vergroten van je bewegingsvrijheid - Makkelijker ontspannen - Contact met je lichaam herstellen - Kwaliteit van je ademhaling -V erminderde rug-, nek- en schouderklachten - Betere nachtrust - Vergroten van je spierkracht - Betere lichaamshouding - Spijsvertering - Vergroten van je zelfvertrouwen Kortom, je gaat yoga als een manier van leven ervaren. Het doel is uiteindelijk om in alle omstandigheden dichtbij jezelf te blijven. Kracht, gecombineerd met zachtheid naar jezelf en de ander, is een belangrijke sleutel tot een evenwichtig en succesvol leven.
OPRUIMEN DIE STRESS EN NEGATIVITEIT Door stress en negativiteit uit ons leven te bannen kunnen we veel ziektes voorkomen. Bijvoorbeeld stressgerelateerde insulineresistentie door hoge bloedsuikers en laaggradige onsteking. Hoe werkt dat dan precies? Er zijn verschillende therapieën zoals yoga en meditatie om beter om te kunnen gaan met stress. Ook voeding kan helpen. Je lichaam wordt rustiger door voeding te vermijden die de darmwand kapot maakt.
Bij stress opent de darmwand zich zodat het lichaam zouten, suikers en zuurstof terug kan ‘winnen’. In de oertijd was dit een natuurlijke reactie om sneller en met extra energie te reageren in een acute, bedreigende situatie. Tegenwoordig is stress vaak chronisch. De darmwand laat daardoor continue lichaamsvreemde stoffen door in de bloedbaan, waardoor ons immuunsysteem chronisch wordt belast. Stress zorgt ook voor een verhoogd cortisolgehalte in het bloed en dus een verhoogde bloedsuikerspiegel.
Voor meer informatie raadpleeg het boek ‘De Plantparadox’ van Steven Gundry. Verkrijgbaar bij Natuurwinkel Joure.
HIEKE KAMMENGA & JOHANNA STRIKWERDA - Natuurwinkel Joure
Opruimen voorkomt irritaties Misschien heb je er nooit op gelet, maar ook op huidverzorgingsproducten en make-up staat een houdbaarheid vermeld. Gebruik je een product waarvan de houdbaarheidsdatum overschreden is, dan loop je het risico op vervelende huidirritaties zoals vlekken, uitslag of zelfs een ooginfectie. Dat wil je natuurlijk niet. Als een product verkleurd is, vreemd ruikt, anders aanvoelt, te nat is of je ziet klontjes, gooi het dan weg. Dit is vaak een waarschuwing dat er iets mis is met de inhoud. Elk cosmeticaproduct is verschillend en het gebruik van een product en hoe het bewaard wordt, verschilt ook. Toch zijn de volgende tips handig om te weten hoelang je een product nog kunt gebruiken of dat je het beter kunt weggooien.
MAKE-UP - Mascara: 4-6 maanden (voeg nooit water toe om je mascara langer te kunnen gebruiken). - Vloeibare foundation: 6-12 maanden. - Lippenstift/ lipgloss HUIDVERZORGING - Reinigers: 6-12 maanden. - Serums: 6-12 maanden. - Crèmes: 6-12 maanden.
TIPS Sjoukje Hoekstra Yoga Sjoukje Telefoonummers: 0514-522313/0618441842 www.yogasjoukje.nl
Doe een product goed dicht nadat je het hebt gebruikt. Bewaar de producten op een droge, koele plek. Schrijf de datum van gebruik op het product of op de verpakking. Gooi oogproducten weg nadat je oogontsteking hebt gehad en houd je aan de houdbaarheidsdatum op zonneproducten, acneproducten en voorgeschreven medicatie (bijvoorbeeld antibiotica en hydrocortison). FETTJE BAJEMA - Schoonheidsspecialist, eigenaresse Fettje’s Beautysalon
26
&FIT
GEZOND
NUMMER 03 • 2019
INTERESSE IN MENSENWERK? ZORG ... DAT JE ERBIJ KOMT
Over vier jaar zijn er zo’n 100.000 vacatures in de zorgsector, zo luiden de voorspellingen. Dus werkgelegenheid ruimschoots voldoende! “Toch is dat niet de enige motivatie om te kiezen voor een zorgend beroep. Het draait om hart voor het vak, en plezier in je werk”, zegt Marcel Hiemstra uit Joure. Op zijn 44ste zette hij zijn professionele bestaan als timmerman op losse schroeven en begon aan de inservice-opleiding ‘Maatschappelijk Verzorgende IG’, een combinatie van leren en werken van Zorggroep Hof en Hiem. Op zaterdag 16 maart van 13.30 tot 17.00 uur in woonzorgcentrum Suderigge in Lemmer deelt Marcel graag zijn ervaringen met iedereen die interesse heeft in een carrière in mensenwerk. EERST DENKEN, DAN DOEN Marcel Hiemstra vertelt graag hoe hij een gat in het plafond sprong van vreugde toen hij halverwege 2018 kon starten met de inservice-opleiding van Hof en Hiem. Maar hij benadrukt óók het belang van goed nadenken voordat je aan zo’n tweejarig traject begint. “Alleen dán heeft het maximale kans van slagen. Ik ben blij dat ik deze sprong gewaagd heb.” Kiezen voor een vak is vaak lastig. De deur naar het ene beroep gaat open en... een heleboel andere deuren blijven dicht. Voor Marcel was het niet zo moeilijk. Timmeren vond hij leuk en toen hij jong was, dacht hij er zelfs aan om later zijn eigen huis te bouwen. Zover kwam het niet, maar met zijn handige handen verricht Marcel bijna alle klussen in en om huis. “Niet afhankelijk zijn van anderen, dat heb ik van jongs af aan geleerd.” En toch, in de loop der jaren ging er onder de oppervlakte iets broeien.
Een stil verlangen om zich in te zetten voor mensen die wél afhankelijk zijn. “Als timmer- of klusjesman kun je je natuurlijk op vele manieren nuttig maken, maar ik wilde méér. Mensenwerk, écht contact. Het begon toen mijn pake en beppe hulpvragers werden. De zorgsector heeft me altijd geboeid. Twee mensen die zo dicht bij me stonden en zorg nodig hadden, maakte het concreter.” Een sluimerend idee kreeg steeds meer vorm in Marcels hoofd. “En in mijn hart! Als er één vak is waarvoor je vooral je hart voor 100 procent moet openzetten, is het wel de zorgverlening.”
GROTE SPRONG Naar aanleiding van een advertentie in de krant voor de inservice-opleiding van Hof en Hiem meldde Marcel Hiemstra zich aan voor de procedure. “Pas na grondig overleg met mijn gezin, want een mogelijke loopbaanswitch zou consequenties hebben voor ons allemaal. Niet langer mijn maandelijkse vaste inkomen van een fulltimebaan als timmerman, maar het salaris van een leerling-verzorger.” Tijdens het tweejarig studietraject heeft Marcel een contract voor 30 uur, verdeeld over 24 uur leren en werken in de praktijk en 6 uur in de schoolbanken. Een grote sprong, maar wel met baangarantie bij Hof en Hiem.
FLINKE BINNENKOMER Na een intensief sollicitatietraject en kennismaking is Marcel Hiemstra alweer zeven maanden actief bij
FOTO: JAN VAN DER WERF
ÉCHT CONTACT
Marcel Hiemstra
Zorggroep Hof en Hiem. Eerst een half jaar bij Hof en Hiem Thuiszorg team Lemmer en nu alweer bijna vier weken in woonzorgcentrum Suderigge in Lemmer. “Alles is voor mij nieuw, dus in het begin was het vooral meelopen en de kunst afkijken. Ik ben blij met de betrokken praktijkbegeleiders. Het betekent wel een rolwisseling. Als timmerman had ik zelf regelmatig leerlingen onder mijn hoede, en nu ben ik degene die het allemaal nog moet leren. Nota bene vaak van mensen die jonger zijn dan ik.” Met dat laatste heeft Marcel geen moeite. “Ook onze cliënten moeten zorg aanvaarden van iemand die vaak veel jonger is. Juist met dat besef vind ik het extra belangrijk om mensen met respect tegemoet te treden. Een man in de zorg, dat is voor sommige ouderen soms ook even wennen. Met mijn bijna twee meter lengte en brede postuur komt er wél iemand binnen,” lacht hij. Het was juist een meneer die kort geleden per se niet door een mannelijke zorgverlener verzorgd wilde worden. “Dan neemt een vrouwelijke collega het van me
over. We spelen zo goed mogelijk in op persoonlijke wensen.”
KWALITEITEN Op de dag van het interview heeft Marcel Hiemstra nét een toets achter de rug. “De uitslag heb ik nog niet, maar ik weet wél dat ik er hard voor heb geleerd. Nadat ik twintig jaar geleden van school kwam, moet ik nu weer leren leren. Dat betekent een dringend beroep op mijn cognitieve vermogens. De leerstof is gelukkig gevarieerd en interessant. Psychologie, sociologie, ik boor kwaliteiten aan waarvan ik niet eens wist dat ik die had.”
YOU NEVER WALK ALONE Vroeger reed Marcel Hiemstra na een werkdag met de radio hard aan naar huis. Tegenwoordig heeft hij even rust nodig. “Het mentale aspect van het zorgvak is groot. Maar ook mooi en interessant, vooral ook dankzij de goede contacten met cliënten en collega’s. Ik hoop dit nog lang te doen.” De toekomstmuziek zit nu van binnen.
‘Walk-in’ zaterdag 16 maart
In september 2019 start de achtste groep leerlingen met de inservice-opleiding van Hof en Hiem. Meer weten? Op zaterdag 16 maart houdt Zorggroep Hof en Hiem op vier locaties een zogeheten ‘walk-in’ voor iedereen die interesse heeft in werken, leren, stage lopen of vrijwilligerswerk. Er worden rondleidingen gegeven en leuke activiteiten georganiseerd. Verzorgenden, verpleegkundigen, personeelsadviseurs, praktijkopleiders, vrijwilligerscoördinatoren en natuurlijk (oud-)inservicestudenten doen hun best om alle vragen rondom werken en leren en vrijwilligerswerk te beantwoorden. Marcel Hiemstra is aanwezig op de locatie Suderigge in Lemmer. Suderigge Talma Hiem Doniahiem Vegelin State
13.30 - 17.00 uur 14.00 - 17.00 uur 11.00 - 16.00 uur 11.00 - 16.00 uur
meer informatie via www.hofenhiem.nl
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
27
BEWONERS DE FLECKE
BLIJ MET SFEERVOLLE ONTVANGSTHAL De ontvangsthal van woonzorg- en behandelcentrum De Flecke in Joure heeft een metamorfose ondergaan. Eind februari werd het slotstuk onthuld: een stamtafel met zes prachtige stoelen. Met dank aan de Stichting Vrienden van De Flecke. “We wilden de hal van De Flecke graag een eigentijds uitstraling geven”, vertelt activiteitenbegeleider Mattie van der Horn. “De hal is het eerste wat mensen zien als ze binnenkomen; het moet een warm welkom zijn. Daarom besloten we de hal een opknapbeurt te geven. We zijn gaan brainstormen hoe we een fijne, huiselijke sfeer konden creëren.” Eén van de wensen was meer kleur. Daarom zijn de voorheen witte muren geverfd. Verder is de hal voorzien van nieuwe hanglampen, een barretje en een boekenkast, de laatste twee van steigerhout. “Het barretje gebruiken we tijdens activiteiten.” Ook van de boekenkast wordt al volop gebruik gemaakt. “Mensen nemen boeken mee en zetten nieuwe boeken terug. Wat het extra leuk en bijzonder maakt is dat zowel het barretje als de boekenkast is gemaakt door een medewerker van Patyna.” Wat nog ontbrak was een grote tafel waar mensen kunnen zitten om een praatje te maken of een krantje te lezen. Hiervoor werd een aanvraag gedaan bij de Stichting Vrienden van De Flecke. “De stichting heeft het volledige bedrag vergoed. De stoelen zijn door de bewoners uitgezocht. De tafel, ook van steigerhout, is gemaakt door een hobbyist uit Nijemirdum. Ja, we zijn gezegend met de stichting. Wat zij allemaal mogelijk maken is ongelofelijk.”
STICHTING VRIENDEN VAN DE FLECKE
Al meer dan 25 jaar zet de Stichting Vrienden van De Flecke zich in om het verblijf van bewoners en tijdelijke cliënten van De Flecke te veraangenamen. “Mede door de steun van de ruim 400 donateurs kunnen we als stichting voor iets extra’s zorgen”, vertelt voorzitter Klaas Kloosterman. In de afgelopen jaren heeft de stichting onder andere een kerkorgel, een biljart en diverse activiteiten gesponsord.
165 INWONERS UIT DE REGIO BALK IN BEWEGING TIJDENS FITDAG 65-PLUS In zalencentrum De Treemter in Balk werd op maandag 11 februari jongstleden de Fitdag 65-plus georganiseerd. Een initiatief van de beweegcoaches van Miks welzijn in samenwerking met regionale zorgpartijen, waaronder fysiotherapeuten, diëtisten, thuiszorg SWF en gezondheidscentrum Balk.
Ik ben (niet) alleen “Ik ben moeder, heb leuk werk en een sociaal leven. Het dagelijkse leven gaat zijn gangetje. Een echte hulpvraag heb ik niet, want er mankeert me niks. Toch voel ik me eenzaam.” Met het nieuwe inwonersinitiatief ‘Ik ben (niet) alleen’ reiken oprichters Patricia Terlouw en Yvette Hebing, op basis van eigen ervaringen, de hand naar moeders. Ontspannen activiteiten, met ruimte voor een goed gesprek en oprechte aandacht.
Eerste bijeenkomst: maandag 25 maart
“De wereld is zoveel mooier als je het samen doet!”
Aanmelden is wenselijk, maar niet verplicht. Mail ons op ikbennietalleen-joure@gmail.com of bekijk de Facebookpagina.
Iedere laatste maandagavond van de maand is er een bijeenkomst in de voormalige huisartsenpost, aan It Beaken 2 in Joure. Nieuwsgierig geworden? Wees welkom op de eerste bijeenkomst op maandag 25 maart.
Heb jij ook een talent of idee dat je in wilt zetten voor anderen? Mail dan voor meer info naar Esther van Miks welzijn via egeertsma@miks-welzijn.nl
Tijdens de test werd onder andere het gewicht en de bloeddruk bepaald maar ook werd de kracht en het uithoudingsvermogen gemeten. Na de testen werden de resultaten met de deelnemers in een adviesgesprek doorgenomen en kregen zij informatie over het beweegaanbod in de buurt. Bewegen is gezond voor jong en oud. Naarmate we ouder worden, wordt bewegen steeds belangrijker. “Beweging
is een sterk middel om ontmoetingen te creëren, eenzaamheid tegen te gaan en natuurlijk om samen vitaal te worden”, aldus Jurjen Bosch, beweegcoach van Miks welzijn. “De Fitdag is een onderdeel van het project ‘Samen Vitaal’ dat als doel heeft om bewegen te stimuleren.” Uit de resultaten van de afgenomen enquête blijkt dat 43% van de deelnemers aangeeft meer te gaan bewegen na de Fitdag. Daarnaast geeft 18% van de deelnemers aan om een afspraak te gaan maken met een zorgprofessional.
LOOP JE VAST MET DE BELASTINGAANGIFTE?
VERSUS HELPT!
Zie jij door de bomen van de regelgeving het bos niet meer? Wil je belastingaangifte doen, maar kom je er niet uit? Steunpunt VerSUS - een samenwerkingsverband van maatschappelijke organisaties - biedt gratis en toegankelijke hulp. De geschoolde vrijwilligers bieden een luisterend oor en een steun in de rug in de wirwar van regels, rechten en plichten, op een ongedwongen manier. Je bent welkom in Balk (2 april), in Joure (4 april) en in Lemmer (9 april). Maak een afspraak via (0513) 414 593 (Miks Welzijn). Vergeet niet om jouw DigiD, jaaropgaven en zorgkosten mee te nemen. VerSUS, Humanitas en Punt Twa/Miks welzijn werken samen bij het bieden van hulp aan inwoners in De Fryske Marren die administratieve en financiële vragen hebben. Zij maken werkafspraken en organiseren scholing voor vrijwilligers. Zij doen dit vanuit het zgn. Jungle-overleg.
28
NUMMER 03 • 2019
Werkervaring opdoen als vakantiekracht bij Thuiszorg Zuidwest Friesland Een vakantiebaantje is leuk om geld te verdienen. Nog leuker wordt het als het werk aansluit op je studie en je toekomstperspectief erdoor wordt vergroot. Vivian Weerts (20) uit Sneek is student HBO Verpleegkunde en heeft sinds deze zomer een flexcontract bij Thuiszorg Zuidwest Friesland. “Zo’n contract is ideaal voor jongeren zoals ik, die nog bezig zijn met hun studie”, zegt ze. WAT IS ER ZO LEUK AAN DE ZORG? Vivian zucht. Die vraag krijgt ze wel vaker en ze vindt het moeilijk om er een concreet antwoord op te geven. “Het is een passie. Ik heb altijd mijn roeping in het ziekenhuis gezien. Specialistisch bezig zijn met je kennis over het menselijk lichaam en medicatie, maar ook mensen helpen en er voor hen zijn.”
0-URENCONTRACT Ze zit halverwege het vierde jaar van haar HBO-studie Verpleegkunde en heeft net haar stage afgerond. Vanwege die stage had ze minder tijd voor haar werk bij de thuiszorg. “Maar dat is geen probleem. Ik heb een 0-urencontract en kan zelf mijn beschikbaarheid aangeven. Nu mijn stage klaar is, kan ik mijn beschikbaarheid weer meer invullen”, zegt ze.
JE EIGEN ROOSTER BEPALEN Dat aangeven van de beschikbaarheid gaat via een app op haar telefoon. Daarop krijgt ze een uitnodiging voor verschillende diensten die open staan en kan ze aangeven welke ze wel en welke ze niet kan invullen. “En je kunt ook aangeven dat een ander tijdstip je beter uitkomt. Zo kun je je eigen rooster bepalen”, legt ze uit.
DRUKKE ZOMERMAANDEN In de zomermaanden wordt veel beroep op de vakantiekrachten gedaan en kan ze iedere dag wel aan het werk. Dat houdt in dat ze enkele dagen van tevoren op haar app de route krijgt toegestuurd. Op de werktelefoon die ze tot haar beschikking heeft, kan ze de cliëntgegevens opzoeken en zich zo voorbereiden op haar route.
AFWISSELEND WERK “Het werk is heel afwisselend, daar houd ik wel van. Mensen uit bed halen en wassen, kousen aan- en uittrekken, katheters aanbrengen of insuline spuiten, het komt allemaal voor. Voor deze handelingen moet je de MBO-studie Verzorgende IG (individuele gezondheidszorg) afgerond hebben, maar
als HBO V’er heb ik deze handelingen in de eerste twee jaar van mijn studie ook gehad. Na een toets ben ik daarom ook bevoegd om deze uit te voeren.”
VERANTWOORDELIJKHEID Het werk als thuiszorgmedewerker bevalt prima. In het begin was het best spannend, erkent ze. “Je bent geen stagiair, maar
Word ook (vakantie-) kracht bij Thuiszorg Zuidwest Friesland!
gewoon een werknemer en die verantwoordelijkheid heb je ook. Het was fijn dat ik de eerste dagen goed ben ingewerkt. Als thuiszorgmedewerker ben je vooral individueel bezig, maar als je iemand nodig hebt voor advies, kun je altijd een collega bellen.”
NETWERK
past bij haar studie. “Je doet werkervaring op en zit in het netwerk van de Antonius Zorggroep. Ik moet nog een scriptie schrijven en hoop dan af te studeren. Het liefst ga ik dan aan het werk in een ziekenhuis, maar het werk bij Thuiszorg Zuidwest Friesland heeft me zeker geholpen. Ik ben er zelfstandiger en zelfverzekerder door geworden.”
Groot voordeel vindt ze dat het werk goed
Ben jij bezig met de opleiding Verzorgende IG of Verpleegkunde? Dan kun je nu al aan de slag bij de Antonius Zorggroep. Stuur het volgende op naar: solliciteren@antoniuszorggroep.nl - Jouw CV. - Korte motivatie, met daarin aangegeven: Welke opleiding je volgt en in welk studiejaar je zit. Of je beschikt over een rijbewijs. Of je beschikt over een eigen auto (is niet vereist). Voorkeur voor een team of regio (Joure, Lemmer, Balk, Koudum, Bolsward of Sneek).
Kijk voor meer informatie op: www.mijnantonius.nl/vakantiewerk
NU EEN LEUK WELKOMSTCADEAU! Kom je bij de Antonius Zorggroep in dienst als vakantiekracht, dan ontvang je een leuk welkomstcadeau (een bioscoopbon of een Bol. com-bon of een Fashioncheque) t.w.v. € 15,-!
deFryskeMarren // GEZOND&FIT
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
29
deFryskeMarren
Jan Ykema heeft weer plezier in bewegen Schaatslegende Jan Ykema (55) uit Pingjum kampte lange tijd met knieklachten. “Op het laatst kon ik niet meer op mijn linkerbeen staan. Het was net of er een steentje in mijn knie zat.” In september meldde hij zich in het Antonius Ziekenhuis voor een halve knieprothese. Dankzij dit ‘prachtige metalen scharnier’ behoren zijn pijnklachten tot het verleden. “Ik heb weer plezier in bewegen.” Ykema wijt zijn knieproblemen aan een combinatie van O-benen en overgewicht. “Na mijn verslavingsperiode ben ik flink aangekomen. Mijn overgewicht trok een zware wissel op mijn zwakke knieën.” Zijn huisarts verwees Ykema door naar de orthopedisch chirurg. De Pingjumer koos bewust voor het Antonius Ziekenhuis. “Ik was daar al eens succesvol behandeld aan mijn schouder. Bovendien had ik goede verhalen gehoord over de kwaliteit van knieoperaties in Sneek. Dat gaf vertrouwen.”
STOOTKUSSEN Lichamelijk onderzoek en een röntgenfoto toonden aan dat het kraakbeen aan de binnenkant van zijn knie ernstig was aangetast. “Het stootkussen was verdwenen”, vat Ykema treffend samen. Bob van Steijnen, orthopedisch chirurg in het Antonius Ziekenhuis, adviseerde zijn patiënt een halve knieprothese. “Bij deze ingreep blijven de kruis- en kniebanden behouden. Daardoor voelt de prothese meer als een eigen knie. Daarnaast verloopt het herstel doorgaans sneller dan bij een totale knieprothese.”
TEAMWERK Het Antonius Ziekenhuis heeft het traject rond knieoperaties volledig geoptimaliseerd. Dat begint al vóór de operatie. “Patiënten worden uitvoerig voorgelicht over hun revalidatie en krijgen advies van de fysiotherapeut”, licht Van Steijnen toe. Verder zorgt de anesthesioloog voor verdoving en pijnstilling op maat. “Een knieoperatie is teamwerk.” Enkele uren na de ingreep begint het revalidatietraject met loopoefeningen onder begeleiding van een fysiotherapeut. “Hoe eerder je in beweging komt, hoe beter de resultaten”, verzekert de orthopeed. Hij benadrukt dat de operatie slechts de helft van het succes bepaalt. “Patiënten moeten ook zelf hun steentje bijdragen aan hun herstel, dat is een gezamenlijke verantwoordelijkheid.”
GRETIG Als oud-sportman had Jan Ykema weinig aanmoediging nodig om weer in beweging te komen. Sterker nog, twee maanden na de operatie doorkruiste hij per fiets de Spaanse Algarve. “Ik heb het veel te gek gedaan, ik ben dom geweest”, erkent hij. “Ik was te gretig om mijn lijf
Voormalig schaatser Jan Ykema, geflankeerd door Bob van Steijnen, orthopedisch chirurg in het Antonius Ziekenhuis: “Ik kan mijn werk als schaatscoach en huisschilder weer pijnvrij uitvoeren, dat is geweldig.” (Foto: Sjouke Hoeksema)
weer in conditie te krijgen en daardoor heb ik mijn knie overbelast.” Orthopeed Van Steijnen benadrukt nogmaals het belang van geleidelijke belasting. “Bouw het rustig op, dat brengt je letterlijk verder.” Ondanks zijn ‘valse start’ heeft Ykema alsnog het gewenste resul-
taat bereikt. “Ik kan mijn werk als schaatscoach en huisschilder weer pijnvrij uitvoeren, dat is geweldig.” Als zijn rechterknie ook nog eens vervangen moet worden, kiest hij geheid weer voor het Antonius Ziekenhuis. “Ik ben daar door echte vakmensen geholpen, zij verdienen een groot compliment.”
Hoewel hij naam heeft gemaakt op de sprint, droomt Ykema van een avontuur op de lange baan. “Het schaatsen van de alternatieve Elfstedentocht op de Weissensee lijkt me een prachtige uitdaging. Daar wil ik me nog wel eens aan wagen.”
Antonius lanceert unieke schouderpoli Het Antonius Ziekenhuis is gestart met een unieke schouderpoli. Op dit spreekuur werken de orthopedisch chirurg en de fysiotherapeut nauw samen. Zij verrichten gezamenlijk lichamelijk onderzoek, stellen samen de diagnose en formuleren een behandeladvies op maat. “We delen onze expertise én patiënten weten sneller waar ze aan toe zijn”, verzekert Bart de Kramer, orthopedisch chirurg in het Antonius Ziekenhuis.
Fysiotherapeut Jarike de Koning en orthopedisch chirurg Bart de Kramer: ‘Op de schouderpoli wisselen we onze kennis en ervaring uit en vullen elkaar aan.’ (Foto: Sjouke Hoeksema).
Deze nieuwe schouderpoli is met name bedoeld voor patiënten die kampen met peesproblemen en overbelasting. In de oude situatie werden zij door de huisarts verwezen naar het spreekuur van de orthopeed. In veel gevallen volgde enkele weken later echo-onderzoek en een tweede consult bij de orthopeed. “Dan was je zo vier weken verder”, memoreert De Kramer.
Pijlsnel duidelijkheid
BUNDELING
Ziengs kampte begin vorig jaar met ernstige schouderklachten. ‘Ik had veel pijn, er was echt iets aan de hand.’ In mei kon hij terecht op het schouderspreekuur in het Antonius Ziekenhuis. “De orthopeed en fysiotherapeut onderzochten mij samen en deelden hun expertise. Dat gaf mij veel vertrouwen.”
Samen met fysiotherapeut Jarike de Koning besloot hij dit traject ‘op de schop’ te nemen. Het resultaat is de schouderpoli, waar alle benodigde onderzoeken zijn gebundeld. De patiënt meldt zich eerst bij de fysiotherapeut en de orthopeed, die de medische voorgeschiedenis en de ingevulde vragenlijst beoordelen. Daarna volgt een bewegingsonderzoek, waarbij de beweeglijkheid van de schouder en de spierkracht worden onderzocht. Daarbij let de fysiotherapeut met name op de kwaliteit van bewegen en op de beweegketen. “Ik onderzoek de samenhang U heeft een tussen schouverwijzing van de derblad, werhuisarts nodig om een velkolom, afspraak te maken met de sleutelbeen schouderpoli. De huisarts en ribben”, is op de hoogte van de licht De Koverwijscriteria. ning toe.
Sietze Ziengs (65) uit Bolsward is goed te spreken over de nieuwe schouderpoli van het Antonius Ziekenhuis. ‘Binnen een halve dag kreeg ik een diagnose én een behandeling. Dat was perfect.’
AANBEVELEN Na echo-onderzoek bij Radiologie meldde Ziengs zich opnieuw bij de orthopeed en de fysiotherapeut voor de uitslag. “Uit het onderzoek bleek dat mijn klachten werden veroorzaakt door vochtophoping in mijn schouder. Zij stelden een injectie voor en nadat ik had ingestemd, diende de orthopeed die meteen toe. Binnen één ziekenhuisbezoek was ik onderzocht én behandeld, sneller kon niet. Dit traject kan ik iedereen aanbevelen.” Na een tweede injectie zijn Ziengs’ schouderklachten volledig verdwenen. “Deze behandeling was zeer effectief, ik heb geen centje pijn meer.”
KWALITEIT
ZORG OP MAAT
DICHTBIJ
SENIORVRIENDELIJK
SPOEDZORG
TOEGANKELIJK
GASTVRIJ
DAG EN NACHT
SAMEN STERK
ALLE SOORTEN ZORG
BETROKKEN
ZORG THUIS
PROFESSIONEEL
AANDACHT
THUISHOTEL: SERVICES AAN HUIS
www.mijnantonius.nl
Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de
CULTUUR
&UITGAAN
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
31
Sabine Leffertstra van Ooievaarsdorp Akmarijp
“Wij wisten in het begin van toeten noch blazen.” In het weidse vlakke weidelandschap tussen Akkrum en Joure, niet ver van de Goingarijpster Poelen en het Sneekermeer, springen de relatief grote aantallen ooievaars in de weilanden meteen in het oog. Niet verwonderlijk overigens want in Akmarijp is Ooievaarsdorp ‘De Graverij’ van de familie Leffertstra gevestigd. We worden op het erf verwelkomd door een aantal luid klepperende ooievaars die op die manier doorgaans hun liefde voor elkaar verklaren, maar, zoals in dit geval, elkaar alarmeren dat er iets ongewoons aan de hand is. TEKST EN FOTO’S WIM WALDA
Sabine Leffertstra doet uit de doeken hoe hun boerderij in 1988 een ooievaarsstation is geworden. “Rond 1988 had een buurman van ons, een oud-boer, een bezoek gebracht aan familie in Zuid-Holland, waarbij hem was opgevallen dat er in de weilanden bij het dorpje Liesvelt, boven de Biesbosch, opvallend veel ooievaars in de weilanden bivakkeerden. Door een voorbijganger werd hij attent gemaakt op Ooievaarsdorp Het Liesvelt. Daar heeft hij een praatje gemaakt met de beheerders en geïnformeerd of zoiets in Akmarijp ook mogelijk zou zijn. Want hij wist zich te herinneren dat deze opvallende vogel in zijn jeugd in grote aantallen voorkwam in Friesland.”
RODE LIJST Rond de jaren zestig van de vorige eeuw nam het aantal broedpaartjes van de ooievaar in Nederland dramatisch af, dit ten gevolge van de intensivering van de landbouw. Door een sterk verhoogd gebruik van landbouwmechanisatie, de introductie van nieuwe grasrassen in de weilanden en gebruik van
insecticiden, werd het biotoop van deze soort ‘door het afvalputje’ gespoeld. Het aantal ooievaars nam dermate sterk af dat de vogel op ‘de rode lijst’ van bedreigde vogelsoorten belandde. Een reddingsoperatie werd opgezet, waardoor er op diverse plaatsen in Nederland ooievaarsstations verrezen, waaronder een in Akmarijp. Dat programma was dermate succesvol, dat anno 2019 de vogelsoort uit de gevarenzone is.
BOODSCHAPPENTAS MET ADVIEZEN Terug naar 1988. Sabine Leffertstra: “Van het één kwam het ander, en op een goede dag kwam er een afvaardiging van Het Liesvelt naar Akmarijp. Mijn man is een echte natuurman en was meteen enthousiast. We kregen van de mensen van Het Liesvelt een ‘boodschappentas’ vol adviezen. En dat was ook wel nodig, want wij wisten van toeten noch blazen, wat het beheren van een ooievaarsstation betreft. Nestpalen werden geplaatst, bomen werden waar nodig gesnoeid, er werd een buitenverblijf gebouwd
waar de ooievaars eerst konden worden ondergebracht en er werd een stichting opgericht. In september 1988 gaf Het Liesvelt groen licht en kregen we twee paartjes en tien jonge ooievaars. ‘Earrebarredoarp De Graverij’ in Akmarijp was een feit.”
GEZINSUITBREIDING “En dan begint het echte avontuur. In het voorjaar van 1989 werd het wat onrustig in de kooien en begonnen de paartjes te broeden. Wachten was vervolgens het devies; ongeveer acht tot negen weken tot het uitkomen van de eieren, best spannend. Het legsel van het ene paartje was loos alarm, daar kwam niets uit, maar het andere paartje kreeg drie jongen. Probleem was dat de ouders, opgegroeid in gevangenschap, geen idee hadden hoe ze voor hun jongen moesten zorgen. ‘We moesten ze dat leren’, was het advies van de ervaringsdeskundigen van Het Liesvelt. Met fijngehakt vlees groeiden de jongen voortvarend. Want ooievaars zijn carnivoren die leven van vissen, kikkers, knaagdieren en kleine vogels. Het ouderpaar leek ‘het kunstje’ na een tijdje te begrijpen en nam het werk van ons over. Een van het drietal van het kinderrijke paar hebben we meteen in het nest gezet van het andere koppeltje, waarvan het legsel was mislukt en dat paartje begreep instinctief wat de bedoeling was. Het tweede jaar werden de twee koppeltjes vrijgelaten en maakten ze een nest in de nestpalen. De tien jongen die we van Het Liesvelt hadden gekregen, gingen in het begin eerst in de buitenkooi, want ze moesten geslachtsrijp worden. Dat duurt bij een ooievaar tussen de drie en vijf jaar. We letten daarbij goed op of er ook paartjes werden gevormd – je kunt het verschil tussen mannetjes en vrouwtjes namelijk niet zien - en die werden dan in een aparte kooi geplaatst. Na het eerste legsel werden die dan het jaar daarop ook vrijgelaten. Er wordt wel eens gedacht dat ooievaars trouw aan
EARREBARREDOARP ‘DE GRAVERIJ’ Het ooievaarsdorp is gevestigd aan de Graverij 5 in Akmarijp en is in de periode van 1 april tot 1 oktober elke woensdagen zaterdagmiddag van 14.00 tot 17.00 uur geopend. Groepen zijn welkom op afspraak. Neem voor een afspraak contact op met de beheerders van het ooievaarsdorp, de familie Leffertstra, telefoon (0566) 689 259. ‘Earrebarredoarp De Graverij’ is afhankelijk van giften, donateurs en mensen die een ooievaarsjong adopteren. Dat kan door op de website www.ooievaarsdorp-akmarijp.nl naar de contactpagina te surfen en daar het formulier in te vullen.
elkaar zijn, maar dat is een fabeltje; ze zijn trouw aan het nest waar ze zijn geboren.”
VOORTSCHRIJDEND INZICHT “Inmiddels hebben we de laatste tien jaar gemiddeld een stuk of vijftien ‘spantsjes’, waarvan we vorig jaar dertig jongen hebben gekregen. Slechts achttien daarvan hebben de lange en hete zomer van 2018 overleefd. Door de droogte waren de grasvelden bruin en was er te weinig voedsel voor de jongen, waardoor we bij moesten voeren. Deze achttien zijn eind augustus op trek gegaan naar Zuid-Europa en West-Afrika, maar de verwachting is dat er niet meer dan een stuk of drie à vier terug zullen keren naar Nederland door elektrocutie, jacht en verhongering. “Dus ondanks het feit dat ze van de ‘Rode Lijst’ zijn afgehaald, kunnen ze nog best een beetje TLC (tender loving care – red.) van ons allemaal gebruiken.”
32
NUMMER 03 • 2019
IN DE SCHIJNWERPERS:
Mousme Brocaar
Bij Kunstencentrum Atrium halen de docenten het beste in leerlingen en cursisten naar boven. Wie zijn deze door de wol geverfde muzikanten, dansers, toneelspelers en beeldend kunstenaars? In GrootDeFryskeMarren komt elke maand één voorbij. Deze keer is dat Mousmé Brocaar, sinds september zangdocente bij MUZT. Momenteel wordt bij de vierjarige musicalopleiding gewerkt aan ‘Shrek, de Musical’. Deze familievoorstelling is in april zes maal te zien in Theater Sneek.
De in Groningen woonachtige Mousmé Brocaar geeft elke vrijdagavond les bij MUZT. Maar de komende tijd zal ze veel vaker naar Sneek afreizen, want met het naderen van ‘Shrek, de Musical’ nemen de repetities met de in totaal 68 leerlingen flink toe. “Inmiddels zijn we ook in de weekenden bezig”, vertelt Brocaar. “Het is mooi om te zien hoe alles samenkomt: zang, dans en het spel, maar ook achter de schermen.”
zal aanspreken. Voor de MUZT-leerlingen is het ook een uitdagende voorstelling. Er zijn veel rollen, zodat elke leerling kan schitteren.” Brocaar voelde zich gelijk thuis tussen de talenten. “Ik vind het namelijk erg leuk om met jongeren te werken. Het fijne is, dat ze heel direct zijn; je weet meteen wat je aan iemand hebt. Wat je geeft, krijg je terug. Dit dwingt mij om ook heel helder naar hen te zijn. Nadat ik in september mijn eerste les bij MUZT had gegeven, zei ik tegen de leerlingen, dat ze zo lekker enthousiast waren. ‘Maar dat bent u ook’, zeiden ze. Ik ging met een glimlach naar huis. Ik voelde mij helemaal in mijn kracht staan.”
Wat je geeft, krijg je terug Begin januari ging Brocaar met de MUZT’ers mee naar het traditionele werkweekend in Balk. “We hebben daar een goede basis voor Shrek gelegd. Het wordt een musical met veel humor, wat jong en oud zeker
Friese winnaar Kunstbende Mousmé Brocaar is 28 jaar en heeft een eigen zangpraktijk. Ze groeide op in Rottum. Op haar zevende begon ze met klassiek piano, drie
Jo Mersa Marley keinzoon van Bob Marley
Bolwerk • zondag 31 maart VANAF 15:00 UUR Op zondag 31 maart treedt de opa-zegger van reggaelegende Bob Marley op in Sneek. Jo Mersa Marley is voor het eerst op tournee door Europa. In Poppodium Bolwerk laat hij ’s middags horen dat het muziektalent bij de familie Marley diep in de genen zit. Joseph Marley (1991) is de oudste zoon van Stephen Marley en neef van Ziggy Marley. De bijnaam ‘Jo Mersa’ kreeg hij van de Jamaicaanse voetballer Alan Cole, een goede vriend van grootvader Bob. De reggae werd hem uiteraard met de paplepel ingegoten. Zo stond hij op zijn vierde (!) al samen met oom Ziggy (and the Melody Makers) op het podium. Op zijn elfde verhuisde de in Jamaica geboren Jo Mersa naar Miami. In die jaren was het heel normaal dat hij in vakanties met Ziggy mee op tournee ging. Ook begon hij zelf beats te maken met het programma ‘Garage Band’ op een laptop, een cadeau van Ziggy voor zijn neefjes. “Wij pakten de microfoon, deden een koptelefoon op en hadden zo zeker drie jaar onze eigen studio”, aldus Jo Mersa zelf. “Ik begon ook teksten te schrijven, waardoor ik taalvaardiger werd en mijn schoolprestaties ook beter werden.” In het voorjaar van 2014 bracht hij zijn eerste proeve van bekwaamheid uit. De EP ‘Comfortable’ is een bijzondere reggaeplaat met invloeden uit de pop, hiphop, elektro en dancehall. Het album met onder andere het nummer ‘Rock and Swing’ sloeg aan op iTunes en Spotify. Mede hierdoor vroeg Morgan Heritage Jo Mersa om mee te spelen op de plaat Strictly Roots, die een Grammy in de wacht wist te slepen. Ook werkte hij regelmatig samen met zijn oom Damian ‘Jr Gong’ Marley, die onder meer tekende voor de productie van een aantal nummers. ZONDAG 31 MAART // ZAAL OPEN: 15.00 UUR // PRIJS: € 14,- VVK // DEUR € 17,-
jaar later kwam er zangles bij. Deze twee passies kwamen al gauw samen en Brocaar ging zichzelf bij optredens begeleiden. Ook zong ze in verschillende bandjes. Met een eigen act won ze in 2007 de Friese voorronde van de landelijke talentenwedstrijd Kunstbende. (Deze voorronde vindt ook in 2019 weer plaats, op 24 maart bij Cultuur Kwartier Sneek). Brocaar mocht Friesland vertegenwoordigen bij de nationale finale in Vredenburg. Dat ze prachtig kan zingen, viel ook bij het Posthuis Theater in Heerenveen al gauw op. “Ik werkte er in de bediening en bij een open podium heb ik gewoon eens meegedaan”, vertelt ze. “De directeur vroeg naderhand of ik mee wilde doen in de kerstmusical van het Posthuis Theater, met daarin ook Rients Gratama en Maaike Schuurmans. Maaike is trouwens gastdocent bij MUZT. Toen, in 2009, was ik nog piepjong en nu zijn wij gewoon collega’s. Zo leuk!”
Kwetsbaar In 2008 werd Brocaar toegelaten tot de opleiding Zang Jazz van het Prins Claus Conservatorium in Groningen. Ook studeerde de vrolijke blondine een half jaar aan het ‘Conservatoire National Supérieur de Musique et de Danse de Paris’ en ging ze mee op een studiereis naar New York, waar zij les kreeg van Gloria Cooper. Aan het zelf zingen komt Brocaar bijna niet meer toe. Een luxeprobleem. Ze heeft het erg druk met haar zangpraktijk, waarbij ze les geeft aan alle leeftijden. “Daarnaast geef ik workshops, schrijf ik liedteksten voor anderen en heb ik onlangs meegezongen op een EP van een andere zangeres. Ik vind de afwisseling heerlijk.” Zingen voelt kwetsbaar, weet Brocaar maar al te goed. Soms moet ze alles uit de kast halen om anderen over de streep trekken, bijvoorbeeld bij een workshop voor een bedrijf. Ze slaagt echter altijd en dan blijkt hoe fijn zingen is. Brocaar: “Zingen is een kwestie
van durven. Een veilige omgeving is dan ook heel belangrijk. Ik creëer bij mijn lessen graag een fijne sfeer. Bij MUZT is die zeker aanwezig. Je zou het een minifamilie kunnen noemen. Hoewel mini… het zijn 68 kinderen hè! Maar we zijn met z’n allen een hechte groep, ook buiten de lessen om. Tegelijk is iedereen heel serieus en gedreven. Wat een voorrecht om met zo’n gemotiveerde groep te mogen werken!”
SHREK DE MUSICAL in Theater Sneek
Vrijdag 12 april 19.30 uur Zaterdag 13 april: 19.30 uur Zondag 14 april: 14.30 uur Vrijdag 19 april: 19.30 uur Zaterdag 20 april: 19.30 uur Zondag 21 april: 14.30 uur
Een magische mienskip met elkaar
TEGEARRE • Posthuis Theater Heerenveen • zondag14 april 20.00 uur Bigband Heerenveen, Dance Centre Faya, het Flowerpowerkoor, de Fedde S bigband van OSG Sevenwolden, het All Stars theater van Catrien van der Molen, zanggroep Vocalliezz en leerlingen van het Bornego College staan zondag 14 april om 20:00 uur samen op het podium van het Posthuis Theater in Heerenveen, in het theaterconcert ‘TEGEARRE’, een ‘magisch met elkaar’-evenement met muziek, dans en theater. “Er doen bijna tweehonderd amateurs uit de regio Heerenveen mee aan dit multidisciplinaire theaterconcert”, aldus projectleider Jelle Roeper uit Joure, “en dat is echt veel en best bijzonder.” Op het programma, staan de nummers Also sprach Zarathustra, Think, Hey Mambo, So Happy Together, New York, Respect, ‘Stayin’ alive, Aquarius, Can’t stop the feeling, en Bohemian Rhapsody. De toegangsprijs voor deze vijf kwartier durende mienskips-voorstelling is laag gehouden, zodat het betaalbaar blijft: tien euro voor volwassenen en vijf euro voor kinderen. Mocht de avondvoorstelling van 20:00 uur uitverkocht raken, dan wordt om 18:00 uur nog een extra voorstelling gegeven. KAARTEN VIA WWW.POSTHUISTHATER.NL OF TIJDENS DE KASSA-UREN VAN HET POSTHUIS THEATER (DINSDAG T/M VRIJDAG 14:00-18:00 UUR) VIA (0513) 619 494
KLASSIEKER MET GRATIS KOFFIE!
STERRENREGEN VOOR
‘OP HOOG VAN ZEGEN’ dinsdag 19 maart // 20.15 uur
“Op Hoop van Zegen steekt ver boven de zeespiegel uit,” AD (★★★★) /// “Luisterrijke muziek,” NRC (★★★★) “Hier staat een topcast op het Toneel,” Theaterparadijs (★★★★) De musicalklassieker ‘Op hoop van Zegen’ met Bill van Dijk, Joke de Kruijff en Mariska van Kolck ontving stuk voor stuk lovende persrecensies. Op dinsdag 19 maart is deze klassieker te zien in Theater Sneek. Exclusief voor lezers van Groot De Fryske Marren ontvang je een gratis kopje koffie of thee voorafgaand aan de voorstelling. (Zie de coupon!)
Het wel en wee van de vissersweduwe Kniertje en de andere vrouwen die hun geliefden aan de zee verloren laat niemand onberoerd. Zeker wanneer Knier voor het gruwelijke dilemma komt te staan of ze haar jongste zoon Barendje ook naar zee zal sturen. Hun gevecht om te overleven, gebukt onder het harteloze beleid van reder Bos en andere sociale misstanden, leidt tot één conclusie: de vis wordt duur betaald.
‘Op Hoop van Zegen’ is een oer-Hollandse musical gebaseerd op het onverwoestbare toneelstuk van Herman Heijermans. Sinds de première in 1900 is deze klassieker het meest gespeelde Nederlandse toneelstuk ter wereld, staat de toneelversie met regelmaat op het repertoire van de Nederlandse repertoiregezelschappen en werd het diverse malen verfilmd. De musicalversie laat zien dat het vissersdrama ook nu nog niets aan zeggingskracht heeft verloren. In een zorgvuldige bewerking met prachtige muziek en aangrijpende spelscenes zal ‘Op Hoop van Zegen’ als musical opnieuw ontroeren.
OP HOOP VAN ZEGEN // DINSDAG 19 MAART // 20.15 UUR VOORSTELLING // WWW.THEATERSNEEK.NL // 0515 431 400
EXCLUSIEF VOOR LEZERS GROOT DE FRYSKE MARREN!
OP VERTOON VAN DEZE COUPON ONTVANG JE GRATIS ÉÉN KOPJE KOFFIE OF THEE VOORAFGAAND AAN DE VOORSTELLING.
deFryskeMarren // CULTUUR&UITGAAN deFryskeMarren
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
33
ZANGDIENST MET NEW CREATION GOSPEL CHOIR IN JOURE OP 17 MAART JOURE – New Creation Gospel Choir uit Joure verleent op zondag 17 maart om 19:30 uur haar medewerking aan de zangdienst van de Vrije Evangelische Gemeente De Brug in Joure.
GRATIS NAAR FILM ‘THE LIFE’ IN DE BIOS HEERENVEEN? HEERENVEEN – De film ‘The Last Reformation, The Life’ is twee avonden gratis te zien in De Bios in Heerenveen. De film doet je terugdenken aan de verhalen uit de Bijbel. ‘The Life’ brengt een nieuwe beweging in beeld, die het leven van duizenden mensen heeft veranderd. Vanuit de woonkamer van popster Lou Bega (bekend van de wereldhit Mambo nr. 5) tot en met een dakloze straatbewoner in Brazilië laat de film wonderen zien die nog nooit op video zijn vastgelegd. Lou Bega in de film: “Dit is veel mooier dan de nominatie voor een Grammy Award, of wereldkampioen voetbal worden of wat dan ook maar. Dit is waar het werkelijk om draait. Ik heb overal gezocht naar de waarheid, maar had tot mijn spijt Jezus overgeslagen.” Het moment dat Lou Bega en zijn hele gezin wonderbaarlijk aangeraakt worden door de Heilige Geest en gedoopt worden in water is ontroerend, overweldigend en ontzagwekkend, vinden de organisatoren van de twee filmavonden in
New Creation is een interkerkelijk gospelkoor en bestaat uit circa 35 zangers/zangeressen o.l.v. Marco Hoorn uit Urk. Doel van New Creation is dat de boodschap van het evangelie van Jezus Christus altijd centraal staat, en niet de groep zelf. Het thema van de dienst is ‘Keuze’s maken’. Voorganger is P. Speelman uit Folsgare. Er wordt ook samen gezongen uit de bundels van Johannes de Heer en Opwekking.
JUBILEUMCONCERT SNEEKER CANTATEKOOR OP ZONDAG 24 MAART SNEEK - Het Sneeker Cantatekoor onder leiding van Jan Blanksma bestaat 80 jaar, ter gelegenheid waarvan het koor een jubileumconcert geeft op zondag 24 maart 2019 in de Zuiderkerk te Sneek. Uitgevoerd worden drie prachtige koorwerken van Antonio Caldara, Wolfgang Amadeus Mozart en Johann Michael Haydn. Voor dit jubileumconcert werkt het koor samen met een strijkersensemble en 4 solisten. Het concert begint om 16.00 uur. Het jubileumconcert is op zondag 24 maart 2019 in de Zuiderkerk, Rieck Bockemakade 7 te Sneek. De aanvang is om 16.00 uur. Er is geen pauze en de entree bedraagt €17,50 (aan de kerk bij aanvang concert).
De Bios, en daarom willen ze deze film gratis toegankelijk aanbieden voor het publiek. De beide filmavonden zijn gepland op maandag 18 en woensdag 20 maart om half acht in de grote zaal. U kunt uw gratis kaarten reserveren op www. biosheerenveen.nl (max. vier kaarten per persoon). Telefonisch reserveren kan ook, (0513) 654051. Reserveer op tijd, want vol = vol!
NACHTLICHT SNEEK ZOEKT... ... enthousiaste zangers en zangeressen voor het “Groots” Paaskoor. Laat jouw stem klinken bij het opkomen van het licht op 1ste Paasdag 2019 NachtLicht Sneek is een samenwerkingsproject tussen de geloofsgemeenschappen van Sneek, een “groots” Pasen 2019 voor de stad Sneek. NachtLicht, van de verstilling (nacht) naar de opstanding (licht) met een tastbaar kruis waar de bewoners van Sneek hun hartzeer mogen neerleggen.
staat onder leiding van Erwin de Ruijter en diverse gastdirigenten.
• Open kerk met een nachtprogramma voor alle Snekers • Bij zonsopgang het ontsteken van het Paaslicht • Paasviering met een “groots” paaskoor
De repetities vinden plaats in Sneek op: Zaterdag 6 april 13.00 uur – 17.00 uur Zaterdag 20 april 10.00 uur – 15.00 uur (tevens generale repetitie)
Voor het paaskoor is NachtLicht op zoek naar enthousiaste zangers en zangeressen. Het paaskoor
De kosten zijn € 10, =. Na inschrijving ontvang je via de website alle muziekstukken.
Lekker en betaalbaar eten aan het gezelligste plein van Joure! Dagelijks geopend! T 0513 415 425
bistrofred.nl
agenda maart Zaterdag 16 maart vogelmarkt
JOURE EVENEMENT Voor vogels, vogelbenodigdheden, vogelboeken en alles wat je maar rond vogels kunt bedenken. Sportfun. 9.00-13.00 uur
lemster muZyk feest
LEMMER MUZIEK Theaterzaal De Hege Fonnen. 20.00 uur
benefIet heechspannIng
HEEG MUZIEK Jaarlijks benefietconcert ten bate van Heechspanning met verrassende bands en optredens. It Heechhûs. 21.00 uur
Zondag 17 maart taaleiIlanden In frIesland
SNEEK EVENEMENT Een lezing over Friese dialecten met muzikale omlijsting. Lewinski. 15.30 uur
dInsdag 19 maart op hoop van Zegen
SNEEK MUSICAL Oer-Hollandse musical over het wel en wee van de vissersweduwe Kniertje en de andere vrouwen die hun geliefden aan de zee verloren. Met Bill van Dijk, Joke de Kruijf. Theater Sneek. 20.15 uur
donderdag 21 maart fIlmhuIs joure
JOURE FILM Museum Joure - ingang Museumstraat. 19.45 uur
krImI jûn
WARNS EVENEMENT Met gedichten en verhalen van ex-gevangenisdirecteur Henk Dillerop en een Friestalige eenakter. De Spylder. 20.00 uur
Zaterdag 23 maart de 14 van terherne
TERHERNE EVENEMENT Avondwandeltocht van ca. 14 kilometer met ca. 14 ‘belevenissen’. 19.00 uur
ExcelsIor
LEMMER MUZIEK Excelsior Lemmer geeft hun jaarlijkse voorjaarsconcert met m.m.v. CMV Wilhelmina uit Zuidhorn. Gereformeerde kerk. 20.00 uur
Zondag 24 maart frIsIcana II
BALK MUZIEK Met Piter Wilkens, Marcel Smit en Gurbe Douwstra. Doopgezinde kerk. 15.30 uur
puZZelrIt
TJERKGAAST EVENEMENT Dorpshuis ’t Spantsje. 13.30 uur
dInsdag 26 maart magIster alvInusleZIng
SNEEK EVENEMENT Kris Callens, directeur Fries Museum, Keramiekmuseum Princessehof en het Fries Verzetsmuseum, geeft een lezing met titel ‘Het Fries Museum als model voor de wereld’. Theater Sneek. 20.00 uur
woensdag 27 maart motel westcoast
SNEEK MUZIEK Back to the roots. Concert met de meest populaire Amerikaanse ‘Westcoast’nummers. Theater Sneek. 20.15 uur
wandelexcursIe
MAKKUM EXCURSIE Ontdek de Makkumer Noardwaard te voet. 14.00 uur
Zaterdag 30 maart
DELFSTRAHUIZEN EVENEMENT Opening van de kunstkoeien parade aan de oevers van het Tjeukemeer. Boerderijrecreatie. 9.30 uur
kunstkoeIen parade
fryske matteuspassy
SNEEK EVENEMENT Reprise van de Matteuspassy uit het culturele jaar. Sint Martinuskerk. 19.00 uur
nacht van heeg
HEEG EVENEMENT Horeca Heeg, 21.30 uur
Zondag 31 maart jo mersa marley
SNEEK MUZIEK Reggaemuzikant Jo Mersa Marley (kleinzoon van Bob Marley) met liveband. Het Bolwerk. 15.00 uur
aprIl
donderdag 4 aprIl ben reel
SNEEK MUZIEK Singer-songwriter met pakkende popsongs richting Americana en Rock. Lewinski. 20.00 uur
vrIjdag 5 aprIl muZIek aan de luts
BALK MUZIEK Met Pocket Opera, It Breahûs. 20.00 uur
Zaterdag 6 aprIl ruben heIn
SNEEK MUZIEK Met Boventoon, zijn eerste solovoorstelling. Theater Sneek. 20.15 uur.
Zondag 7 aprIl mooIsneek lIfestyle event
SNEEK EVENEMENT Koopzondag met speciale activiteiten op gebied van mode-, beauty-. food en lifestyle. Centrum. 12.00-17.00 uur
second lIfe band
LEMMER MUZIEK Jazz in Lemmer, Eetcafé Lange Piet. 16.30 uur
vr. 12 en Za. 13 aprIl
SCHARSTERBRUG MUZIEK Bregepop trapt het festivalseizoen af met o.a. Golden Earring, André Hazes & band, Snollebollekes, Nick en Simon & band. Festivalterrein Hollandiastraat. vr. 18.00-01.00 uur, za. 14.00-01.00 uur
bregepop
Za. 13 en Zo. 14 aprIl skûtsjesilen langwar
LANGWEER EVENEMENT Het eerste wedstrijdweekend Skûtsjesilen van het seizoen met ook op de wal activiteiten, muziek, Skûtsjerun (za) en Skûtsjekuier (zo).
Zaterdag 13 aprIl brocante markt
JOURE EVENEMENT De Merk, 10.00-16.00 uur
Zondag 14 aprIl
ECHTENER BRUG EVENEMENT Met proefvaarten, helikoptervluchten, foodmarket, optredens, etc. 10.00-18.00 uur
openIng watersportseIZoen
WATERLAND VAN FRIESLAND IS DE NIEUWE NAAM VOOR DE TOERISTISCHE REGIO ZUIDWEST FRIESLAND. ONZE COMPLETE AGENDA VINDT U OP WATERLANDVANFRIESLAND.NL
vermaak
Foto: Maartje Roos
ferdIve daasje
Frisicana II
ZATERDAG 23 MAART
ZONDAG 24 MAART
Lemster MuZyk Feest
De 14 van Terherne
frisicana II
Het jaarlijks terugkerend Lemster Muzyk Feest toont het publiek een grote diversiteit aan muzikale talenten met prachtige samenwerkingen tussen artiesten. Dit jaar gaan Crescendo, Popkoor Poptoan, de Lemster Wiven, het Lemster Shantykoor en gastartiest Gerrit Breteler samen uitpakken in Theaterzaal de Hege Fonnen.
Deze avondwandeling van ongeveer 14 kilometer leidt je langs het Sneekermeer, het platteland en een paar pittoreske Friese dorpjes. Gedurende de tocht passeer/ontmoet je 14 verschillende belevenissen die deze wandeling verrassend, sfeervol en uniek maken. De start is om 19.00 uur net als het schemer wordt. Dit geeft de wandeling met zijn belevenissen een extra effect.
Pieter Wikens, Marcel Smit en Gurbe Douwstra staan met de gezamenlijke liedjesvoorstelling “Frisicana II” in de Doopsgezinde kerk in Balk. Na het succes van hun eerste voorstelling zijn ze opnieuw in hun persoonlijke muzikale archieven gedoken. Ook nu is er een selectie gemaakt van de mooiste liedjes uit het eigen repertoire van Douwstra, Smit en Wilkens, aangevuld met werk van artiesten die hen hebben geïnspireerd.
WWW.DEHEGEFONNEN.NL
WWW.KAMELEONTERHERNE.NL
WWW.PODIUMGORTER.NL
nIjs GJIRRICH Interessant
Foto: Freerk Bokma
ZATERDAG 16 MAART
Expositie ‘Stuurvrouw’
VRIJDAG 22 MAART
T/M ZONDAG 31 MAART
KrImI Jûn
ExposItIe Stuurvrouw
Op 21 maart is het Internationale Dag tegen Racisme en Discriminatie én is het Wereld Poëziedag. Daarom wordt op 22 maart een speciale Krimi jûn georganiseerd in de Spylder in Warns met toneel, krimi gedichten en poëtische verhalen. De Friese eenakter ‘Fry om Neat’ speelt zich af in de gevangenis. Dichter Henk Dillerop geeft het publiek een kijkje in het echte leven in de gevangenis. Als ex-gevangenisdirecteur doet hij dit met humor en crimineel goede gedichten en verhalen.
Nu te zien in het Fries Scheepvaartmuseum in Sneek: de expositie ‘Stuurvrouw’. Hoewel de maritieme sector nog steeds een mannenwereld is, kiezen steeds meer vrouwen voor een beroep als schipper, stuurman of kapitein. Fotograaf Freerk Bokma wilde juist die vrouwen eens aan het woord laten. Hij portretteerde 26 van hen voor deze expositie. Hij maakte niet alleen een fotografisch portret, maar hij ging ook in gesprek met de dames.
WWW.DESPYLDER.NL
WWW.FRIESSCHEEPVAARTMUSEUM.NL
UW EVENEMENT HIER? Waterland van Friesland laat elke maand in deze krant een greep uit de agenda zien van Zuidwest Friesland. Organiseer je zelf een evenement? Meld deze dan aan en mail alle informatie mét een foto naar agenda@waterlandvanfriesland.nl
36
SPORT
NUMMER 03 • 2019
“WE HEBBEN REGELMATIG SCOUTS EN HEERENVEEN OP BEZOEK” HENK MENNEGA IS VOORZITTER VAN V.V. BALK
Alweer voor het zevende seizoen op rij speelt voetbalvereniging Balk in de eerste klasse. Na dit seizoen zal er, na vijf jaar, afscheid worden genomen van trainer Dick Sangers. De opvolging is reeds geregeld. Sangers zal worden opgevolgd door Jan Bruin, oud-profvoetballer bij SC Cambuur. De withemden uit Balk staan op het moment van dit schrijven op een veilige plaats in de competitie die dit jaar wederom een spannend slot zal kennen. De situatie verandert per week en zekerheden over het klassebehoud worden niet verstrekt. Voorzitter Henk Mennega is blij en tevreden over het reilen en zeilen van de club, maar hoopt daarnaast nog stappen voorwaarts te kunnen maken in de toekomst. TEKST JOERI VAN LEEUWEN // FOTO'S VV BALK
“We doen het nu zeven seizoenen al prima in de eerste klasse en weten ons elk jaar weer te handhaven. Ik heb er vertrouwen in dat we ook komend seizoen weer in deze interessante klasse spelen. Als vereniging zijn wij wellicht een beetje een vreemde eend in de bijt. Wij betalen niet aan onze spelers, iets wat vrijwel elke andere vereniging in de eerste klasse wel doet. Dat wil zeggen dat het voor ons lastig is om te concurreren met clubs met een hoog budget. We wensen ons sportief gezien niet zomaar over te geven en proberen het maximale eruit te halen. In ons beleidsplan staat dat we minimaal tweede klasse willen spelen en dat de eerste klasse een mooie uitdaging is. We zijn dan ook trots dat we in de eerste klasse spelen”, vertelt Mennega, in het dagelijks leven buschauffeur bij vervoersorganisatie Arriva.
GRAAG VOORUIT Om de stap vanuit de jeugd naar de senioren kleiner te maken heeft vv Balk afgelopen seizoen de keuze gemaakt om het derde elftal op een iets hoger niveau te willen tillen. “We zijn een kleine vereniging die graag vooruit wil. Afgelopen jaar hebben we bedacht dat, wanneer we met het derde weer wat prestatief hoger kunnen spelen, jongens die normaal gesproken naar een derde gaan en niet meer in aanmerking zouden komen voor het tweede, toch weer iets van perspectief zouden krijgen. Het gat tussen het derde en tweede moest dus kleiner worden, kwalitatief gezien.
Het is mooi om te zien dat het derde direct bovenin mee draait en dat ook het tweede in de reserve eerste klasse een mooie positie bekleedt. Het is indirect zo dat spelers hierdoor eventueel makkelijker kunnen aanhaken op een hoger niveau bij het eerste of tweede omdat het kwalitatieve verschil kleiner is geworden. Al met al een mooi voorbeeld waar gericht beleid toe kan leiden”, aldus de voorzitter.
SCOUTS VAN CAMBUUR EN HEERENVEEN Henk Mennega is elke zaterdag te vinden op het sportpark. “Ik vind het ook leuk om foto’s te maken. Hierdoor heb ik bij elk team letterlijk en figuurlijk een beeld en heb ik iedereen al eens zien spelen dit seizoen. Bij elk team weet ik niet alle namen uit mijn hoofd, maar daarvoor zijn de jeugdleiders. Daarbij hebben we gelukkig de beschikking over voldoende andere mensen binnen de vereniging die kijken naar de ontwikkeling van deze jeugdspelers. Er vallen mij natuurlijk wel dingen op die ik dan ook wel eens bespreek met deze of gene. Maar niet in een besluitende zin of zo. Ik heb alle vertrouwen in de leiders en trainers om de ontwikkeling in de gaten te houden.” Buiten het feit dat spelers binnen de vereniging in de gaten worden gehouden zijn er ook andere kapers op de kust. “We hebben regelmatig scouts van Cambuur en Heerenveen op bezoek om onze talenten aan het werk te zien en in de gaten te houden.”
SAMENWERKING MET SLEAT Waar Mennega nu voorzitter is, was hij in het verleden actief bij de jeugdafdeling. “We hebben een prima jeugdafdeling met een aantal capabele en bekwame trainers. Het doel is om de prestatieve teams, de eerste teams van de jeugd per leeftijdscategorie, in de A-categorie te laten voetballen. Dat is vanaf de eerste klasse en hoger. Hiermee willen we de stap van de junioren naar de senioren dan kleiner maken in de toekomst. Hoe hoger een speler speelt, hoe makkelijker hij kan doorstromen qua niveau. Dat er dan nog aanpassingen komen in de speelwijze en in de keuzes van de trainer is dan weer een andere zaak, maar het doel is om de veranderingen zo makkelijk mogelijk te
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
37
VAN CAMBUUR
DE VROLIJKE ALBERT MULDER AAN HET WERK, WAAR HIJ ZICH ALS EEN VIS IN HET WATER VOELT.
WERKEN BLIJKT ALBERT ZIJN REDDING “Het is toch leuk dat er ook eens vrouwen en meiden op het veld staan in plaats van alleen maar jongens en mannen?” laten verlopen.” Buiten de ‘eigen jeugd’ heeft Balk ook nog een samenwerking gehad met Sleat. “Dat is straks verleden tijd. Het is zo dat spelers van Sleat straks namelijk lid worden bij Balk en zodoende ook hier komen te voetballen. Mochten ze dan na de junioren weer bij Sleat willen spelen, dan kunnen de spelers die dat willen zich weer laten overschrijven.”
IEDEREEN MOET PLEZIER HEBBEN De aantrekkingskracht van de eerste klasse is bij de voorzitter ook niet onopgemerkt gebleven. “Bij de clubs om ons heen spelen voldoende spelers met potentie. De afgelopen jaren zijn er regelmatig spelers bij ons komen spelen van verschillende verenigingen die de uitdaging op een hoger niveau zoeken dan hetgeen waar ze zelf speelden met de eigen vereniging. Wij zeggen dan geen nee tegen deze spelers maar het is ook geen garantie dat iemand wekelijks in het eerste elftal komt te spelen. Die geven we nooit. Daarvoor is de selectie misschien ook wel te sterk. Wanneer diezelfde spelers dan weer terugkeren naar de club waar ze vandaan komen, dan hopen wij dat ze met plezier bij ons hebben gespeeld. Dat staat overigens sowieso centraal in het beleid van de vereniging; iedereen moet plezier hebben.”
KUNSTGRAS “Dat had achteraf gezien tien jaar eerder gemoeten. We hebben een trainingsveld dat door ieder team werd gebruikt. Nu kunnen we dat een beetje verdelen, waarbij in ogenschouw wordt genomen dat ieder team eenmaal op gras en de andere keer op kunstgras traint. Dat is wel eens lastig want in de winterperiode
zijn er dan voor het normale gras wel afgelastingen terwijl er op kunstgras bijvoorbeeld wel kan worden getraind. Wij willen echter niet meer groepen hebben op kunstgras dan gebruikelijk voor het trainingsaanbod. Dit in verband met de mogelijke gevolgen van het spelen met een te hoge intensiteit van het veld. Een ander mooi gegeven is dat het trainingsveld, wat normaal gesproken na twee maanden al zwart was. nu een stuk beter is qua kwaliteit waardoor er alsnog beter en meer getraind kan worden. Een winwin situatie dus”, aldus Mennega, zelf ook inwoner van Balk.
VROUWENVOETBAL Voetbalvereniging Balk heeft in het verleden twee vrouwenteams gehad. Door de hype, ontketend door de Oranjeleeuwinnen, leek het een logisch gevolg dat ook bij v.v. Balk de vrouwentak zou worden uitgebreid. Mennega hierover: “Bij onze buurverenigingen gebeurde dat zeker maar bij ons was dat niet het geval. We hebben nu één vrouwenteam op het veld, dat al is aangevuld met meiden uit Mo17 om het team maar compleet te krijgen. De Mo17 werd weer aangevuld met meiden van M015 en dat team is dan helaas ook opgeheven. Een verklaring waarom het bij de andere verenigingen wel is gelukt en bij ons niet kan ik niet geven. Toch vind ik het vrouwenvoetbal in Balk een belangrijk onderdeel van onze vereniging. Het is toch leuk dat er ook eens vrouwen en meiden op het veld staan in plaats van alleen maar jongens en mannen? Het is en blijft een aandachtspunt van onze vereniging.”
De 34-jarige Albert Mulder zit op de bank in zijn gezellig ingerichte huiskamer. Een leuke ruime eengezinswoning op de begane grond in hartje centrum van Sneek. In zijn ogen is een twinkeling te zien. Glunderend presenteert hij dan ook zijn gezin: vriendin lief en drie katten. Jaren geleden zag dat er wel anders uit. Glunderen deed hij niet meer. Alles behalve dat. Zijn leven had geen kleur meer. Hij zat diep in de schulden. Met een verslaving en financiële problemen, zag Albert geen toekomst meer. Ingestort
Stabiel en goed. Dat was zijn leven jarenlang. Hij had een mooie baan in de professionele schoonmaak van perronsporen. Met hart en ziel zette hij zich iedere dag in voor zijn werk. Totdat er vanwege een Europese aanbesteding een einde kwam aan zijn functie. Van de één op andere dag zat Albert thuis. Dit viel hem zwaar. Heel zwaar. Hij stortte in. Zijn fundament en structuur vielen weg. Albert raakte verslaafd en depressief. Hij had niks meer en wilde niet meer leven.
Externe hulp
Alleen redde Albert het niet. Verslavingszorg VNN en GGZ zetten zich in voor zijn herstel. Ook zijn moeder zorgde voor hem. Toen kwam Pastiel in zijn leven. Albert krabbelde weer wat op. Hij ging re-integreren. De lopende band werd even zijn beste vriend. Het was niet het leukste werk, maar het gaf direct weer structuur en stabiliteit in zijn leven. Dat was precies wat Albert nodig had. Hij vond zichzelf weer terug.
Er weer toe doen
Albert mocht via Pastiel instromen bij het project ‘succescreatie’. Een stage als industrieel en professioneel schoonmaker bij Rooth en Van Dijk & De Boer was een feit. Dit werd een succesvolle periode voor Albert. Hij voelde zich als een vis in het water, zo vertelt hij. Schoonmaakbedrijf Van Dijk & De Boer in Sneek gaf hem vertrouwen. Ze boden hem een baan aan. Dat voelde zó goed! Zijn onzekerheid zette hij om in hard werken. Hij laat zien dat hij het dubbel en dwars waard is. Geen verslaving, geen depressie, maar weer eigenwaarde. En dát is waar Pastiel het voor doet. Mensen het gevoel geven dat ze er weer toe doen.
deFryskeMarren // SPORT
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
39
deFryskeMarren Leo van der Plaat
Secretaris Lokaal FNV - De Fryske Marren
HEB JIJ EEN FLEXCONTRACT? Ben je oproepkracht, payroller of uitzendkracht? Dan heb je een flexcontract. Daarmee heb je geen zekerheid over je baan en inkomen. Als jij niet precies weet waar je recht op hebt als werknemer met een flexcontract, dan kan je werkgever daar misbruik van maken. Zorg daarom dat je weet wat je rechten zijn. Lokaal FNV De Fryske Marren organiseert daarom op 28 maart 2019 een speciale themabijeenkomst over flexibele contracten. Flexibele contracten kun je als vast en als tijdelijk contract afsluiten. De contracten die het meest voorkomen zijn nul-urencontracten en min-maxcontracten. Werknemers met deze contracten worden in de wet beschermd door een aantal vaste regels. Onze FNV-gastspreker voor de themabijeenkomst is een specialist op het gebied van arbeidscontracten en vertelt je alle ‘ins en outs’ van deze contracten. De toegang is gratis en je hoeft je niet aan te melden. In de zaal is plaats voor circa 200 personen.
THEMA BIJEENKOMST FLEXIBELE CONTRACTEN Donderdag 28 Maart 2019 Aanvang 19:30 uur (inloop vanaf 19:00 uur) Party Centrum ’t Haske, Vegelinsweg 20, Joure
WIJ HELPEN U MET UW VRAGEN! Voor al uw vragen over werk, ziekte en re-integratie, ontslag, pensioen en uitkering.
Lokaal FNV-DFM spreekuurlocatie Koornbeursweg 32 Heerenveen Iedere dinsdag: 19.30 - 21.30 uur
Het FNV helpt u, Helpt u het FNV? ONZE OPENSTAANDE VACATURES 1. Voorzitter bestuur Lokaal FNV – DFM. Inhoudelijk leidinggeven aan de structuur van Lokaal FNV in De Fryske Marren. 2. Bestuursleden voor Lokaal FNV – DFM. Ondersteuning geven aan het bestuur voor adviezen over de WMO, de uitvoering van activiteiten voor de leden zoals de themabijeenkomsten en de ledenbindingsavond 3. Daarnaast zoeken wij ook mensen die met ons mee willen denken. Binnen onze afdeling verwelkomen wij graag nieuwe werkgroepleden.
Neemt u contact met ons op?
Lokaal FNVDe Fryske Marren Postadres: Telefoon: Email: Website:
L. v.d. Plaat. Zuivelweg 12, 8536 VK, Oosterzee 06-82001269 lokaal.defryskemarren @vereniging.fnv.nl lokaalfnv.nl/regio/ de-fryske-marren
Jappie Breimer (rechts) en voorzitter Henk Breimer
ERELID JAPPIE BREIMER VAN SCHAAKCLUB RIJS EN OMSTREKEN
IN TWEE ZETTEN SCHAAKMAT Al meer dan zestig jaar is Schaakclub Rijs een begrip in de regio. De schaakclub begon destijds in Hotel Restaurant Jans en na wat omzwervingen is de club in een bijgebouw nog steeds actief. Elke vrijdag is er een vaste schaakavond. Iemand die er bijna vanaf het begin al bij was, is erelid Jappie Breimer. De 72-jarige schaker uit Oudemirdum is al meer dan vijftig jaar lid en vervulde in die periode alle mogelijke functies. Groot De Fryske Marren schaakt een potje mee. TEKST EN FOTO’S JAN VAN LOON
Schaakclub Rijs en omstreken heeft een veertiental leden, met deze avond een tweetal gastleden, die nagenoeg allemaal elke vrijdagavond samenkomen om een partij te schaken. Voorzitter van de vereniging is Henk Breimer en door hem word ik ontvangen. “Welkom bij de club, maar ik moet eerst even de boel klaarzetten, hoor.” Henk Breimer zet meerdere schaakborden klaar en hangt een probleemstelling aan de wand. “Wit is aan slag en moet binnen twee slagen zijn tegenstander schaakmat hebben gezet. Kijk er maar eens naar.”
SCHAKENDE BOER Ondertussen raak ik in gesprek met Jappie Breimer. Jappie is al sinds zijn vijftiende druk met schaken. “In die tijd had je niet zoveel, joh. En ik deed eigenlijk van alles wel wat. Dammen, schaken, voetbal, korfbal, tennis. Ik vond het allemaal leuk.” Van de meeste sporten nam Jappie op een gegeven moment afscheid, maar van schaken nooit. Jappie was 31 jaar lang boer. Niet meteen een beroep, dat je aan schaken doet denken. “Ja, dat weet ik niet hoor. Het was natuurlijk fysiek zwaar werk en met schaken kon je rustig even zitten nadenken. Misschien dat het juist om de reden wel goed paste.” Na het boeren werd Jappie agrarisch makelaar en al die tijd bleef het schaken hem boeien. “De schaakclub loopt wel als een rode draad door mijn leven en het is natuurlijk niet alleen de sport zelf, het zijn ook de mensen. Het is hier altijd gezellig en ik houd wel van een praatje. Natuurlijk is schaken een concentratiesport, maar ik ben wel iemand die het sociale rond de partijen en de club minstens zo belangrijk vindt.” Bij de vereniging zijn meerdere boeren lid, maar ook een wiskundeleraar, onder-
nemers en winkeleigenaren. “Schaken is niet een heel gemakkelijke sport, je moet ver vooruit kunnen denken. De beste schakers zijn vaak enorm intelligente mensen.”
WARMING UP De regels van het spel kennen is één ding, maar goed kunnen schaken vergt veel meer. Training en voorbereiding daarin zijn enorm belangrijk, weet Jappie. “Als ik een wedstrijd speel, bereid ik me altijd voor. Dan zoek ik wat partijen uit die ik interessant vind en die ga ik dan naspelen. Wat doen de spelers in welke situatie en hoe kan ik op basis daarvan mijn spel verbeteren. Het is een soort warming-up voor een partij of toernooi. Tijdens de wedstrijd gaat het natuurlijk altijd anders, maar het is goed om een strategie te hebben en daar door veel oefening ook van af te kunnen wijken.” Na de warming-up en de wedstrijd speelt Jappie zijn partijen ook vaak nog na. “Ik weet dat niet iedereen dat doet, maar wat mij betreft is dat een gemiste kans. Je kunt even rustiger naar het spel kijken en mogelijke zwakke zetten die je hebt gedaan waarne-
men en daarmee je spel verbeteren.”
ZORGEN VOOR DE TOEKOMST Schaken is al een eeuwenoude sport, maar staat soms best wel onder druk. “Schaken blijft er altijd wel hoor”, lacht Jappie. “Maar voor verenigingen als de onze en soortgelijke clubs is het soms best weleens lastig. Om ons heen zijn er al verscheidene verenigingen opgehouden omdat ze te weinig leden kregen. Vroeger toen ik jong was had je niet zoveel keus, maar tegenwoordig kan de jeugd kiezen uit zoveel sporten en andere dingen. De jeugd is niet gemakkelijk warm te maken voor het schaken.” Henk springt Jappie bij. “We zijn wat dat betreft niet meteen op zoek naar veel meer jeugdleden, hoor. Een aantal zestigers erbij zou ook harstikke mooi zijn.” Na anderhalf uur vraagt voorzitter Henk Breimer of iemand de probleemstelling op het bord op kan lossen. Verschillende suggesties worden er gedaan, maar het blijkt toch enorm lastig. Uiteindelijk wordt de oplossing gegeven en kan iedereen na wat rumoer naar zijn eigen bord. De rust keert weer terug en elke schaker is op en top geconcentreerd.
40
NUMMER 03 • 2019
KUNSTSCHAATSSTER CECIL LENIS UIT JOURE
“IK WIL HEEL GRAAG EEN TRIPLE SPRINGEN”
Schaatsen is één van de grootste sporten in Nederland, zeker als het aankomt op populariteit. Het gaat dan met name over langebaanschaatsen en misschien tegenwoordig zelfs ook shorttrack. Het gaat in ieder geval niet over kunstschaatsen en dat is best wel vreemd. Waar het kunstschaatsen internationaal de grootste schaatsdiscipline is, is het in Nederland maar een kleine sport. Toen Cecil Lenis echter mocht kiezen welke schaatssport ze wilde gaan beoefenen, werd het kunstschaatsen. TEKST JAN VAN LOON // FOTO'S MARTIN DE JONG
Cecil Lenis is negentien jaar en komt uit Joure, maar ze zit op kamers in Groningen waar ze rechten studeert. In haar familie wordt veel geschaatst. En goed ook. Cecil haar nicht is Thijsje Oenema, de Nederlands recordhoudster op de 500 meter langebaan. Toen de destijds zesjarige Cecil van haar ouders mocht kiezen voor een sport, koos ze voor kunstschaatsen. “Dat langebaanschaatsen vond ik eigenlijk niet zo leuk, en kunstschaatsen trok me veel meer aan.”
“NATUURLIJK DROOMDE IK WEL” Vanaf haar zesde trok Cecil met haar ouders elke week naar de ijsbaan om te leren kunstschaatsen. Vaak in Heerenveen, maar soms ook elders. Maar net waar er ijs lag voor de kunstschaatsers. Toen er een nieuwe trainer kwam en Cecil ouder werd, werd het aantal trainingen opgeschroefd. “Als je zo jong bent en elke week mag schaatsen, ga je
natuurlijk met grote stappen vooruit. Elke week leer je wel wat nieuws en kun je net iets meer. Maar op een gegeven moment stokt dat natuurlijk wel en als je dan door wil blijven groeien, moet je meer schaatsen.” Met meer schaatsen, meer trainen en de sport serieuzer nemen, kwamen er ook dromen. Kunstschaatsen is een olympische sport en voor een sporter is dat vaak het hoogst haalbare. “Natuurlijk heb ik daar van gedroomd als meisje. Je kijkt dan naar de televisie en denkt, dat wil ik ook. Maar kunstschaatsen in Nederland is niet van een heel hoog niveau. De faciliteiten die sommige andere landen wel hebben, zijn hier gewoon niet.” Cecil vergelijkt het met de langebaancultuur in Nederland. “Als je goed bent in langebaanschaatsen, wordt alles voor je geregeld. Je hebt goede trainers, goede trainingspartners, vaak een mooi contract en de beste faciliteiten. Wij zijn soms al blij als we ijs tot onze beschikking hebben. Dat is geen verwijt ofzo, maar als je echt wat wil als kunstschaatsster,
dan moet je eigenlijk emigreren naar Rusland of zo.”
BLESSURE Hoewel Cecil nog steeds erg serieus met haar sport bezig is, droomt ze nu niet meer van internationale roem. Serieus met haar sport bezig zijn, betekent voor Cecil vijf dagen in de week trainen en soms ook twee keer per dag. Dat is veel op het ijs, maar ook ernaast. “We doen ook kracht- en balanstraining en zijn bezig met lenigheid. Dat is heel belangrijk als schaatsster en het is goed om te zien dat de jongere jeugd bij ons daar steeds meer mee bezig is.” Het doel voor Cecil zijn de Nederlandse kampioenschappen. “Daar wil ik zo hoog mogelijk eindigen.” Dit jaar heeft ze echter geen topjaar en momenteel is ze geblesseerd. “Ik ben door mijn enkel gegaan, en niet eens op het ijs. Er zijn een paar spiertjes verrekt en ik sta al weer een paar weken naast het ijs. Mijn enkels zijn sowieso mijn zwakke punt en daar moet ik wel heel voorzichtig mee zijn. Ik pak het schaatsen wel weer op waarschijnlijk deze week, maar het seizoen is zo goed als voorbij.”
“Wij zijn soms al blij als we ijs tot onze beschikking hebben.”
deFryskeMarren // SPORT
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
41
deFryskeMarren
TRIPLE Hoewel ze geblesseerd is en de Nederlands kampioenschappen als doel voor haar het belangrijks zijn, stelt de fanatieke Cecil zichzelf ook persoonlijke doelen. “Dat is ook wel waar ik nu voor mezelf vooral mee bezig ben en sport leent zich daar natuurlijk heel goed voor. Als langebaanschaatser kun je doelen stellen met tijden en persoonlijke records. Als kunstschaatser zijn dat de sprongen. Ik wil bijvoorbeeld heel graag een triple springen en dat is tot nu toe nog niet gelukt. Dat is, zoals het woord al enigszins doet vermoeden, een sprong waarin je drie keer rond draait. Ik ben er bijna en het zit eraan te komen. Als dat zou lukken, zou ik wel enorm trots zijn en is het als een overwinning op mezelf.”
TECHNISCHE SPORT Kunstschaatsen is een technische sport waar een verkeerde slag of beweging constant op de loer ligt en al snel desastreuze gevolgen heeft. De schaatsers trainen vaak maandenlang en soms jarenlang om een aangeleerde kuur te perfectioneren. “Ik heb denk ik in Nederland maar drie wedstrijden per jaar. Soms gaan we naar het buitenland, maar meer is het niet. In een wedstrijdweekend rijd je dan op zaterdag de korte kuur en op zondag de lange. In een kuur moet je verplichte elementen laten zien. Zo moeten er in de korte kuur bijvoorbeeld drie sprongen gedaan worden en ook drie pirouettes en nog wat extra elementen. In de lange kuur heb je ook wel verplichte dingen, maar heb je wel iets meer vrijheid.” Als Cecil moet kiezen tussen de lange of korte kuur, is het antwoord snel gegeven. “Ik heb veel liever de lange kuur. Ik ben niet echt een korte kuur rijdster. Ik denk dat ik in die kortere tijd mezelf teveel druk opleg en juist daardoor ga ik foutjes maken. De lange kuur, die maximaal vier minuten duurt, kan ook wel slopend zijn, hoor. Zeker als je fouten maakt, lijkt het een eeuwigheid te duren.”
DE JURY BESLIST Net als bijvoorbeeld turnen is kunstschaatsen een jurysport. De jury beslist dan ook volledig over het lot van de schaatsers. “Dat zit wel iets genuanceerder, hoor”, zegt Cecil lachend. “In de basis heb je gelijk, maar een puntentotaal komt niet zomaar uit de lucht vallen. Het puntentotaal wordt opgebouwd in twee gedeelten. Allereerst heb je de technische elementen die je tijdens de kuur laat zien. Daar staan punten voor als je ze goed uitvoert. Dat kan overigens wel iets meer of minder worden als de uitvoering net iets beter had gekund of juist heel erg goed was. Daarnaast worden er ook punten gegeven voor de presentatie en de schaatsvaardigheid en dat is behoorlijk subjectief. Wat de één heel erg mooi vindt, kan een ander mogelijk minder waarderen. Voor een sporter is dat soms moeilijk te accepteren, al leeft dat binnen het kunstschaatsen niet heel erg. Over het algemeen is de jury professioneel genoeg om iedereen op kwaliteiten te beoordelen. Als schaatser heb je op de uiteindelijke beoordeling dan ook weinig invloed. Het enige wat je kunt doen is je best en tijdens de kuur alles zo goed mogelijk uitvoeren. Dan heb je er in ieder geval zelf alles aan gedaan.” Dat hoopt de Jouster volgend jaar ook te doen. Het liefst tijdens de nationale kampioenschappen en dan met de door haar zo gewenste triple.
RYKELE IS TROTS OP ZIJN BAAN ALS TERREINMEDEWERKER BIJ NOTA INFRA IN SNEEK.
WERKEN MET DE HANDEN MAAKT GELUKKIG!
Nuchter is hij. En door en door Fries. Zodra hij begint te vertellen, volgen de Friese zinnen elkaar op. ‘Wat jo sjogge is wat jo krije.’ Rykele Elzinga. Hij woont sinds een aantal jaren in Heeg. Voorheen werkte hij bij Empatec. Sinds 2017 is hij vanuit Empatec gedetacheerd bij Nota Infra in Sneek. Het bedrijf is gericht op wegenbouw. Straatmaken, riolering en grond- en waterbouwwerkzaamheden. Zeventien jaar heeft hij bij Empatec gewerkt. Op de timmerafdeling in Sneek. Hij werkt graag met zijn handen. En met gereedschap. Hij had het enorm naar zijn zin. Totdat de afdeling ging verhuizen. Naar Franeker. Dat zag Rykele niet zitten. In zijn jongere jaren is epilepsie bij hem vastgesteld. Hierdoor heeft hij geen rijbewijs. Autorijden kan dan niet. Maar dat weerhoudt Rykele niet om van A naar B te komen. Op de scooter rijden kan namelijk wel. Maar van Heeg naar Franeker is toch wel een eind rijden…
It moat sa wêze
Na het verhuisbericht van de Empatec houtafdeling kwam er iets anders op zijn pad. It moat sa wêze. Een neef van Rykele bracht een kerstbrood langs bij Nota Infra. Namens de voetbalclub, als dank voor hun sponsoring. Via hem kwam Rykele ter ore dat ze iemand zochten. En zo gebeurde het. Hij mocht op gesprek. En kon vrijwel meteen aan de slag. Als terreinmedewerker. Eerst voor een maand. En nu werkt hij hier inmiddels al bijna twee jaar. Via Empatec is hij daar gedetacheerd. De jobcoach van Empatec ziet dat Rykele met plezier naar zijn werk gaat. Ze is trots op hem.
Altijd werk te doen
Voor een terreinmedewerker is er altijd wel iets te doen. Aan de voorkant van het pand houdt Rykele de tuin bij. Daar wordt hij blij van. Thuis tuiniert hij namelijk ook graag. En aan de achterzijde is ook genoeg werk te doen. Er staan veel grote objecten op het terrein. Ondanks de epilepsie, heeft Rykele zijn certificaten voor de shovel en heftruck behaald. Hij is hier ‘grutsk’ op. Trots dat het is gelukt. Nu kan hij grote en zware voorwerpen verplaatsen. Bijvoorbeeld rioleringsbuizen en bakstenen.
Tweede leven
Als er gereedschap is ‘gesneuveld,’ probeert Rykele het te repareren. Dat doet hij bij Nota Infra. Maar ook thuis. Hij gaat graag rommelmarkten af. Op zoek naar oud gereedschap. Het roest haalt hij eraf. Het hout wordt in de lijnolie gezet. Vaak zit er houtworm in oud hout. Lijnolie helpt hier tegen. Thuis heeft hij een schuur vol met opgeknapt gereedschap. Zo krijgen de voorwerpen een tweede leven. Gereedschap loopt als een rode draad door zijn leven. In de timmerfabriek bij Empatec. En nu bij Nota Infra als terreinmedewerker. Orde en netheid, daar houdt hij van. En de vrijheid die bij het werk hoort, sluit Rykele glunderend af. En dát is waar Empatec het voor doet….Er samen voor zorgen dat mensen op de juiste plek werken. Waar ze gelukkig zijn en zich kunnen ontplooien.
FOTO:JOLANDA SIEMONSMA FOTOGRAFIE
DE MOOISTE 4 MIJL VAN FRIESLAND!
ZONDAG
26 MEI 2019 BINNENSTAD SNEEK
POWERED BY
INDIVIDUEEL: 4 MIJL + RABO KIDSRUN TEAMS: SCHOLENLOOP + VERENIGINGSLOOP + BUSINESS RUN
DOE OOK MEE! schrijf je in op de website!
26 MEI 2019 MARKTSTRAAT • SNEEK 12:45 UUR 13:30 UUR 13:45 UUR 14:00 UUR 14:30 UUR 15:00 UUR 16:00 UUR
20% KORTING OP 20% KORTING OP VAN MIZUN SCHOENEN - bij Theater Sneek SCHOENEN VAN MIZUNO*
Warming up Rabo Kidsrun Rabo Kidsrun (5 t/m 7 jaar) Rabo Kidsrun (8 t/m 10 jaar) Rabo Kidsrun (11 t/m 12 jaar) Prijsuitreiking Rabo Kidsrun Start 4 Mijl van Sneek Prijsuitreiking 4 Mijl van Sneek
* Deze actie is geldig tot en met 10 mei. Met uitzondering van reeds afgeprijde schoenen. * Deze actie is geldig tot en met 10 mei. Met uitzondering van reeds afgeprijde schoenen.
SPORTHUIS A.P. VAN DER FE SPORTHUIS A.P. VAN DER FEER Dijkstraat 7-11 Bolsward Tel.: 0515 - 57 23 Dijkstraat 7-11 Bolsward Tel.: 0515 - 57 23 97
WWW.4MIJLVANSNEEK.NL 4mijl_A3poster2018.indd 1
22-02-18 08:53
n a J
deFryskeMarren // SPORT
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
43
Dertien jaar lang was Jan van Loon marathonschaatser en skeeleraar op het hoogste niveau. Vorig jaar is de 33-jarige sporter uit Heeg hiermee deFryskeMarren gestopt en is hij op zoek naar een nieuwe uitdaging. Voor GrootdeFryskeMarren sport hij daarom elke maand mee met een sportvereniging in de gemeente. DIT KEER GALM: BEWEGEN VOOR OUDEREN IN BAKHUIZEN
GALM: BEWEGEN VOOR OUDEREN IN BAKHUIZEN
Veel plezier en enorm fanatiek
Voor de uitdaging van deze maand begeef ik mij richting Bakhuizen. Ik ben namelijk uitgenodigd door de 72-jarige Durk de Vries om mee te gaan doen met een GALM-les. GALM is een methodiek om ouderen in beweging te krijgen. Elke dinsdagochtend verzamelt een groep van ongeveer twintig ouderen zich in de sporthal in Bakhuizen voor een beweegles van een uur. Vandaag voeg ik me bij hen. TEKST JAN VAN LOON // FOTO'S ORANGEPICTURES.NL
GALM staat voor Groninger Actief Leven Model. GALM beweegt ouderen al zo’n zeventien jaar. In de afgelopen periode zijn er meer dan een miljoen ouderen benaderd en hebben meer dan 100.000 ouderen een fit-test ondergaan. Ruim 70.000 ouderen zijn door GALM, dat ontwikkeld kon worden dankzij startsubsidies, langdurig in beweging gekomen. Een methode waar ik absoluut meer van wil weten. IN DE KRANT Veertig jaar lang werkte Durk de Vries bij de politie, waarna hij op 58-jarige leeftijd met pensioen ging. In zijn werkzame periode vervulde De Vries verschillende functies waarover hij prachtig kan vertellen. Zo werd hij bij de politie intern opgeleid tot Integrale Beroepsvaardigheid docent.
“Ik heb daarvoor mijn papieren gehaald en heb dat met heel veel plezier gedaan. Als politieagent leerden we dat je mond je belangrijkste wapen was, maar als het aankwam
op een confrontatie dan moest men daar goed op voorbereid zijn.” Na zijn pensioen verhuisde Durk de Vries naar Harich waar hij op een zonnige dag buiten de krant zat te lezen en stuitte op een advertentie. “Men vroeg zeven sportieve ouderen om bewegingslessen te geven aan ouderen. Dat leek mij wel een hele leuke uitdaging en ik solliciteerde.” Durk kreeg de functie en moest weer de schoolbanken in. “Zo zat ik rond mijn 60e weer op het CIOS in Heerenveen, want ik moest nog wat papieren halen voordat ik aan de slag kon.” De enthousiaste en bijzonder fitte Durk behaalde de nodige papieren en geeft inmiddels al weer twaalf jaar les. VOLOP PLEZIER Eigenlijk zonder verwachting begin ik aan de training, gegeven door Durk. Ik heb mij wel enigszins verdiept in het concept GALM, maar hoe dat er in de praktijk uit ziet, is voor mij nog een raadsel. We beginnen met de warming-up waarbij eerst rustig gewandeld wordt en die wandelpas gaat daarna over in rustig dribbelen voor de mensen die dat kunnen. Wat volgt, zijn enkele oefeningen die je ook zou kunnen terugzien bij elke andere sport tijdens de warming-up. Kruispas, met de armen zwaaien, op hakken en tenen lopen. Alles komt voorbij. Het niveauverschil in de
groep is groot, maar iedereen doet de oefeningen op zijn of haar tempo. Tijdens de oefeningen wordt er druk gekletst. Als Durk me even aanschiet, begint hij daarover. “De mensen komen hier heus wel om even te zweten hoor, maar het sociale van deze dinsdagochtend is minstens net zo belangrijk als de lichamelijke inspanning. Misschien nog wel belangrijker. Sommige stellen komen hier met z’n tweeën, maar er zijn er ook veel bij die alleen zijn. Ze kijken dan echt uit naar de dinsdagochtend als leuke groepsactiviteit.” ‘HET KOPPIE’ Lichaam en geest komen aan het bod tijdens de training van Durk en met de volgende oefening moeten de ouderen goed nadenken. Durk zet alle deelnemers in een grote cirkel en iedereen heeft een geel of rood lintje om.
“We staan hier met z’n vieren in het midden, twee gelen en een twee roden”, begint Durk. “We gaan nu met een stuit de bal passen naar iemand met dezelfde kleur en lopen er daarna achteraan en nemen de positie in van de ontvanger. De ontvanger stuit weer terug en loopt de bal achterna. Zo gaan we de hele cirkel rond.” Het lijkt een relatief eenvoudige oefening, tot het
halverwege de cirkel toch fout gaat qua uitvoering en ook daarna wordt regelmatig de foute loopactie gemaakt. “Hier moet je bij nadenken, hè”, lacht Durk en het is mooi om te zien dat de groep net zo lang door blijft gaan totdat het goed gaat. BLOEDFANATIEK Tijdens GALM komen ook veel spelelementen terug. Zo ook vandaag en de groep wordt opgedeeld in tweeën. We gaan een soort honkbal doen, maar dan met een zachte bal en met een volleybalopslag. De veldpartij moet de bal zien te vangen en dan in een rijtje achterwaarts de bal naar een korf transporteren die gepositioneerd is in de hoek van de zaal. De bal vangen levert tien punten op. In de tussentijd moet het team naast het veld de bal naar elkaar over stuiteren en op die manier kunnen er punten worden gehaald. Iedereen komt een
keer aan bod en aan het einde worden de punten bij elkaar opgeteld. Het gaat er enorm fanatiek aan toe en er wordt regelmatig ‘stiekem’ een beetje gesmokkeld om wat extra meters te maken richting de korf waar de bal in moet. Nadat iedereen is geweest en de punten zijn opgeteld, wint mijn team, wat natuurlijk zorgt voor de nodige euforie. Na een uur zit de training er op. Een enorm gezellig gebeuren wat ik elke oudere zou aanraden. Op een speelse en enorm sociale manier kan er een uurtje flink worden bewogen onder begeleiding van de professionele Durk de Vries. Jan uitdagen om een keer mee te trainen bij jouw vereniging? Dat kan! Stuur een e-mail met motivatie naar: info@grootdefryskemarren.nl.
4-GANGEN VERRASSINGSMENU* VOOR € 39,50 OPEN OP DINSDAG T/M ZATERDAG VANAF
17:30
LUNCH ALLEEN OP RESERVERING
*AFGESTEMD
OP UW SPECIALE WENSEN
UUR
Douwe Egberts Plein 1A Joure T 0513 417 070 - I www.zuiver-joure.nl
Gratis naar de film ‘The Life’ in bioscoop Heerenveen? Hoe? Reserveer uw (gratis) kaarten op www.biosheerenveen.nl (Maximaal 4 kaarten per persoon, reserveren kan ook telefonisch)
Wanneer en hoe laat? Check www.biosheerenveen.nl
Over de film:
Popster Lou Bega:
deFryskeMarren // SPORT KORT
GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
45
TURNSTERS deFryskeMarren
CSC JOURE OPNIEUW SUCCESVOL IN LEMMER LEMMER/AMSTERDAM - CSC Joure stond zaterdag in Lemmer met elf meisjes aan de start van de tweede plaatsingswedstrijd (WG 3) voor het Friese kampioenschap.
YKE ZOETENDAL UIT JOURE WINT NOORD NEDERLANDSE TITEL JOURE/DRACHTEN - Horror-atleet Yke Zoetendal (46) heeft de Noord Nederlandse titel gewonnen. Na zijn Nederlandse veldlooptitel op de cross van twee weken geleden en zijn zilveren medaille tijdens de nationale kampioenschappen 10 kilometer, greep hij in Drachten op de 10 kilometer in de categorie masters 40+ de Noord Nederlandse titel. De Jouster noteerde een tijd van 33.23 minuut. In deze wedstrijd moest hij alleen senior Alwin Heijting uit Erm vijf seconden voor zich dulden. Ook clubgenoot Erik Bouma leverde een goede wedstrijd af in Drachten. De IJlster finishte als 7e bij de senioren in een tijd van 35.30 minuut. Martijn Ruis finishte als 13e. Jan Albert Veenema legde beslag op de 6e plaats in de masterklasse 40+. In de jeugdloop over 1500 meter waren er overwinningen voor de Horror-atleten Sam van der Werf en Tess Jaarsma. Voor Suze de Vries en Sietze Ketelaar was er respectievelijk een 2e en een 3e plaats weggelegd.
Jildou Dokkum, Diesel Postma, Eline Kuipers, Tess Nota en Lisa van Ewijck (pupil 1 D3) beten met wat gezonde spanning het spits af. Allemaal turnden ze beter dan in de eerste wedstrijd en dat resulteerde onder andere in goud voor Eline en zilver voor Lisa. ’s Middags turnden Iris van der Plas en Sophie Duijnker (pupil 2 D3) met veel plezier een stabiele wedstrijd waarna ze allebei een medaille omgehangen kregen: Iris werd 2e en Sophie 5e. Tot slot turnden
De
Nienke Leenstra, Maaike van der Lijn, Mette de Ruijter en Marrit Faber hun wedstrijd. Ze begonnen op de balk en bleven daar alle vier op staan, waarna ze een mooie wedstrijd konden turnen. Ook hier twee medailles: goud voor Maaike en een 4e plaats voor Mette. Binnenkort wordt bekend wie er doorstroomt naar het Fries Kampioenschap op 11 mei.
divisie). Boaz de Hoop ((junior I), Tjalle Meindertsma (junior II), Jeroen Smink en Patrick Welles (senior) plaatsten zich allemaal voor de kwartfinale.
Een aantal heren turnde in Amsterdam hun achtste finale voor het NK (3e
ZESDE EDITIE
JAKO-VOETBALDAGEN IN
LEMMER
de VOETBALSCHOOL PANENKA ORGANISEERT DE ‘BENTACERA’ VOETBALDAGEN BALK – Op maandag 29 en dinsdag 30 april worden de BENTACERA Voetbaldagen georganiseerd op het complex van VV Balk.
NIEUWE HOOFDTRAINER BIJ RKVV BAKHUIZEN BAKHUIZEN - Er is een nieuwe hoofdtrainer aangesteld bij RKVV Bakhuizen. Ayelt van Zuiden gaat komend seizoen deze rol vervullen. Op dit moment is Van Zuiden trainer van de 2e selectie van NOK. Met deze nieuwe rol bij een nieuwe club treedt hij in de sporen van zijn voorganger, Arend Weerman. Arend Weerman gaat volgend jaar aan het werk als hoofdtrainer van VV Sleat. Momenteel speelt RKVV Bakhuizen 1 in de 5e klasse A. Ze staan momenteel zevende in de competitie.
De
De twee dagen beginnen om 9:45 uur en zullen 15:30 uur eindigen. Beide dagen zullen ingevuld worden met erg leuke voetbalactiviteiten met het onderdeel ‘De magische 1000.’ Beide dagen zullen ook voorzien zijn van een lunch.
de
De Voetbaldagen worden georganiseerd voor jongens en meisjes t/m 15 jaar. Wil je graag meedoen!? Geef je dan op voor de BENTACERA Voetbaldagen in de meivakantie. Geef je je op voor 10 april, dan betaal je slechts 39,50 euro voor beide dagen. Wordt er een tweede kind binnen de familie aangemeld, krijgt deze een korting van 50%. Voor een derde kind uit de familie is de deelname gratis.
LEMMER – Van 29 maart tot en met 2 april staat alweer de zesde editie van de Jako-voetbaldagen gepland bij voetbalvereniging CVVO uit Lemmer. Tijdens de Jako-voetbaldagen organiseert de Nationale voetbalschool in samenwerking met KeepTotal een professionele keeperstraining. Dit jaar is KeepTotal drie dagen aanwezig om deze training te verzorgen. Keepers krijgen dan een algemene training, om zo alles te weten en te kunnen om een stabiele keeper te zijn. Veldspelers krijgen training in techniek en in tactiek. Daarnaast zijn er weer leuke prijzen te winnen in verschillende competities waaraan je kunt deelnemen.
n e r r a M e sk
y r F e d
deFryskeMarren
KIJK VOOR HET VOOR HET LAATSTE deFryskeMarren SPORTNIEUWS UIT DE REGIO OP:
WWW.GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
n e r r a M e sk
Inschrijven kan tot en met 17 maart.
y r F e Ooglift zonder d operatie Vindt u een cosmetische operatie zoals een ooglidcorrectie riskant of te duur, maak dan nu kennis met de Purebeau Fibroblast behandeling. Deze nieuwe revolutionaire non-chirurgische behandeling is zeer effectief en een super alternatief voor plastische chirurgie.
Zeer geschikt voor: Oogleden Fibromen Rimpels Neus-lippenplooi
Maak een afspraak voor een vrijblijvend adviesgesprek bij Beauty Instituut de Woudfennen op telefoonnummer: 0513 - 415 200 Meer informatie op onze website.
7 DAGEN PER WEEK GEOPEND
Littekens Pigmentvlekken Striae
OOGLIFT
€375,-
€299,-
OOK ZONDER SAUNABEZOEK
Woudfennen 10, 8503 BA Joure | Telefoon: 0513 - 415 200 | receptie@dewoudfennen.nl | www.dewoudfennen.nl
46 2
1
9
10
12
13
7
11
6
8
3
5
26
21
25
16
20
24
19
23
18
22
17
9
9
15
14
D C
19
17
8
14
11
8 14
6
8
2
17
14
11
17
15
24
17
15
8
17
2
22
22 15
9 17 8
15
22
6
17
19
10
22
15
12
11
17
7
2
14
4
10
17 10
6
17
1
14
4
18
9
2
17
14
20
7
19
12
6
14
22
8
17
6
18
17 10
6
10
17
7
7
6
22
6
14
PUZZELPAGINA NR 03
14 14
5
15
11
22
17
7
5
17
10
17
14
26
18
22
11
W
15
22
8
8
7
15
4 14
17
7
7
H
22
18
18
5
17
6
NUMMER 03 • 2019
4
18 17
4
Puzzel en win! In iedere editie van deze krant staat een puzzel waarmee u leuke prijsjes kunt winnen. Stuur uw oplossing via de email of met traditionele post. U kunt dit sturen naar: info@grootdefryskemarren.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 03-2019 – tot uiterlijk 5 april 2019. Wij wensen u veel puzzel plezier!
14 17
22
19
Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin rde leu gek het
muzikale hulde
pl. in Frankrijk
aardbol
ruiker
hardlopen
takje
riv. in Duitsland
festival
soort koek
riv. in Schotland
14
6
9
6
7
10
11
24
18
21
22
25
26
29
30
27 31
32
33
interest
34
1
35
riemsluiting
riv. in Frankrijk
36
37
38
onderricht
41
42
46
11
visbeen
plakmiddel
43
47
51
52
44
48
49
53
54
55
57 tuinkamer
ellende
boordsel
kwaad
mannelijk dier
oefenstuk
13
ruimtelijke weergave
deel v.d. arm
visgerei schaakstuk
rondhout sluis drijfrad
pl. in India droombeeld gewicht
grove den
Europese hoofdstad
bitterheid
klein hert
discussie
12
Franse kaassoort
Laus Deo
lidwoord
golfstok
speelgoed
10
bel
havenplaats
deel v.h. oor
kleine steen
2
60
17
49
47
14
45
11
32
laster
8
holle beitel
2
56
60
34 riv. in Portugal
riv. in Frankrijk
roofvogel
50
© www.puzzelpro.nl
rugaandoening
omslaan
45
58
59
bladgroente zangnoot
39
naarling
40
splitsen
7
aanstoot geven
9
17
20
28
pl. in Amerika
boomloze vlakte
8
13
19 23
kledingstuk
afmeting
oude munt
5
16
gevierd sporter
schrijfgerei
4
15
voor de vuist mikpunt
3
12
Spaanse uitroep
zeer verheugd
3
2
sportman
verheven stand
vleesgerecht
1
steeds
moorddadig
4
Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende nummer. Horizontaal: 1 roofvogel 6 afweren 12 rekening 13 vleesgerecht 14 gestrekt 17 bedrijf 19 jaartelling 20 paling 22 offerte 23 koninginregentes 25 padvinder 27 kiekje 28 muze v.h. minnedicht 30 loods 32 roem 33 veerkracht 35 niet dezelfde 37 schoonmaakgerei 40 deel v.e. kolenkachel 42 soort 44 spoorstaaf 46 bierglas 48 onbeschoft 50 halsbont 51 hoogvlakte 54 bijeenkomst 57 luizenei 58 loopvogel 59 in druppels neervallen 60 rolschaats. Verticaal: 1 paddenstoel 2 verovering 3 kielwater 4 omslag 5 gebouw in Amsterdam 7 onaangepast mens (jeugdtaal) 8 fijngebouwd 9 etcetera 10 mannelijk dier 11 loopvogel 15 behoeftig 16 Mexicaans pannenkoekje 17 golfstok 18 bedorven 21 als onder 24 strijdperk 25 nauwe straat 26 graansoort 27 bedelmonnik 29 Duitse omroep 31 soort hert 34 moedig 35 geruime tijd 36 ontvangstbewijs 37 slagwerk 38 onevenwichtig 39 plaaggeest 41 sukkel 43 nummer 45 elektrisch geladen deeltje 47 wortel 49 honingbij 52 afslagplaats bij golf 53 onheilsgodin 55 eikenschors 56 gesloten.
vrije verdediger ontkenning
voorloper v.d. euro
dierenpension
PUZZEL EN WIN
opgeld
5
WAARDEBON VAN € 25,00
redenatie
© www.puzzelpro.nl 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Siepie Bijlholt-Flapper uit Balk heeft de waardebon t.w.v. € 25,00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Slagerij Obe & Marijke Veldman te Joure.
GrootDeFryskeMarren krant is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De krant wordt huisaan-huis verspreid in gemeente De Fryske Marren en ligt bij verschillende 'pick-up' points in gemeente De Fryske Marren. Oplage: 28.000 exemplaren.
veldman.uw-slager.nl
STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 03, VÓÓR 5 april A.S. PER EMAIL NAAR: info@grootDEFRYSKEMARREN.nl OF PER POST NAAR: GROOTDEFRYSKEMARREn, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK
UITGEVER
EINDREDACTIE
VERKOOP
Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl
Henk de Vries
Meine de Vlugt, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok, Mieke Alferink, Jacob Wagenaart
REDACTIE
redactie@grootdefryskemarren.nl
Henk van der Veer, Wim Walda, Eelke Lok, Jan van Loon, Albert Bouwman, Kirsten van Loon, Joeri van Leeuwen
BLADMANAGEMENT
VORMGEVING
VERSPREIDING
Marianne Bouwman mbouwman@yingmedia.nl
Frans van Dam (Quod Media)
FRL Verspreidingen, Leeuwarden
REDACTIETIPS?
Midstraat 49 Joure - Tel 0513 413 263
13
Winnaar puzzel Grootdefryskemarren 02 - 2019
COLOFON
Uw Slager Obe en Marijke Veldman
FOTOGRAFIE Johan Brouwer, Andre Weening, Wim Walda.
DRUK Hoekstra Krantendruk, Emmeloord
Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.
Ontmoet de nieuwe Volkswagen T-Cross.
Donderdag 21 maart is het zover! De nieuwe Volkswagen T-Cross is die dag te bewonderen in onze vestiging Drachten. Ons Volkswagen team van Heerenveen nodigt jou uit voor de exclusieve T-Cross VIP Preview. En hoewel deze kleurrijke crossover pas in april zijn landelijke debuut beleeft, kun jij hem 21 maart al in het echt zien. Ben jij er ook bij in Drachten? Ga naar Vandenbrug.nl en meld je gratis aan!
NATUURLIJK
BIJ:
Van den Brug Heerenveen Zilverweg 5 8445 PE Heerenveen T 0513 - 63 30 54
vandenbrug.nl
Je vindt de andere vestigingen van Van den Brug in Buitenpost, Drachten, Franeker en Sneek.
UW TUINPLANTEN SPECIALIST Het grootste tuinplanten assortiment van Friesland
De lente is weer begonnen , de natuur komt weer uit de winterslaap. Bij Greensales zijn we de afgelopen tijd druk bezig geweest om ons voor te bereiden op het nieuwe plant seizoen. De bomen en heesters zijn weer gesnoeid, en heel veel soorten zijn in een maatje grotere pot geplant om ze de ruimte te geven om te groeien. Op onze kwekerij is het assortiment weer enorm uitgebreid met nieuwe soorten. We bieden een totaal assortiment van onze kwekerij, oa heesters, bomen, vaste planten, grassen, bamboe, klimplanten, rododendron, rozen, haagplanten, perkplanten en nog veel meer . Bent u op zoek naar Tuinplanten of een deskundig advies dan is een bezoek aan GreenSales Balk zeker de moeite waard!
Zoekt u een haag voor uw tuin?
Wij hebben vele soorten en maten staan , zowel groenblijvend als blad verliezend. Het is belangrijk bij het planten er voor te zorgen dat de grond word verrijkt met aanplant aarde. Om de droogte te voorkomen is het aan te bevelen om een druppel slang door de haag te leggen. Voor meer advies bent u van harte welkom bij GreenSales Balk.
Fruitbomen in alle soorten en maten
UITNODIGING
Voor de Groeninspiratie dagen op 22 en 23 maart De aftrap van een nieuw tuinseizoen! Graag nodigen wij u uit voor de groeninspiratiedagen. Ons groencentrum staat weer bomvol met nieuwe frisse handel van de kwekerij en veel exclusieve beplanting uit binnen- en buitenland. Een mooie gelegenheid om inspiratie op te doen voor uw tuin.
Wij hebben een groot assortiment fruitbomen staan , in diverse leeftijden van 2 jaar oude bomen tot bomen van 65 jaar oud , De oudere bomen geven direct deze zomer al volop vrucht zodat je ze dan al kunt proeven. Voor advies over hoe te planten, te snoeien en de verdere verzorging helpen we u graag bij Greensales Balk
Tuinkruiden
Camelia
Violen
Diverse soorten per stuk € 2,45 Inspiratie prijs 3 stuks voor € 6,-
Vele kleuren en maten. Potmaat 19 cm: normaal €12,40. Inspiratie prijs € 6,25
Diverse kleuren in potmaat 9 cm. Per stuk € 0.50. Inspiratie prijs 10 stuks € 3.95
Hoe kom je bij Greensales Balk? We zitten aan de parallelweg van Balk naar Koudum: Vanaf Balk, de rotonde richting Koudum nemen, direct na rotonde de parallelweg oprijden. Vanaf Koudum, bij afslag Ruigahuizen LINKSAF de parallelweg op. Bij de borden Greensales het Tsjerkepaed inrijden.
Volg je ons al op Facebook voor de laatste nieuwtjes en aanbiedingen?
Openingstijden Maandag t/m vrijdag van 7.00 tot 17.30 uur; Donderdag koopavond tot 20.00 uur; Zaterdag van 8.00 tot 16.00 uur.
www.greensalesbalk.nl Tsjerkepaed 2 • 8571 RS Harich • E info@greensalesbalk.nl • T 0514 745035 • M 06 53 91 24 24