GrootdeFryskeMarren 6 - 2020

06-2020

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

4e JAARGANG • NR. 06

groot deFryskeMarren

IN DEZE UITGAVE Tusken de Marren informatie van gemeente De Fryske Marren

SCHREEF BOEK OVER HUISELIJK GEWELD

FOTO: JOHAN BROUWER

ROELIE BOSSELAAR

“LAAT JE NIET RINGELOREN, LAAT JE HOREN”

Huis verkopen?

Verkoop je woning met Makelaardij Hoekstra Wij brengen uw huis online tot leven!

En ontvang 6x je favoriete woonblad Ontvang nu een exclusieve plus 2 kaarten de VT Wonen beurs Helemaal Coronaproof!

3D-beleving van uwvoor woning cadeau!

2x

VT W on beur en s

6x

woon

blad

makelaardijhoekstra.nl/virtueelbezichtigen

2

NUMMER 06 • 2020

Sinnefjilden EINDELIJK WEER GENIETEN VAN EEN DRANKJE OP HET TERRAS

Journalistiek is een moeilijk vak. Omrop Fryslân komt met een bericht over “sinnefjilden”. Tussen aanhalingstekens, want waar de Friese taal het in één woord kan, kunnen we dat in het Nederlands niet vertalen als zonneveld.

Dan hebben we het over een veld waar ze massaal zonnecollectoren hebben geplaatst.

REGIO - Het was afgelopen week gezellig druk op de terrassen in De Fryske Marren. Nu de horeca weer open mag, met inachtneming van de coronamaatregelen, is er weer volop leven in de dorpen.

De gemeente De Fryske Marren wil volgens het bericht graag beginnen met de aanleg van velden vol zonnecollectoren. Want een deel van de Marrenbevolking legt wel netjes en gehoorzaam een aantal zonnecollectoren op hun eigen dak, maar helaas… dat is te weinig om te voldoen aan de klimaatakkoorden van Parijs, Katowice, Dona en Madrid. En Frans Timmermans heeft al ergens geroepen dat wie niet goed meedoet, die krijgt geen Europese subsidie meer. Je moet je ambities wel halen natuurlijk.

Dus velden vol zonnecollectoren.

Pinkstermaandag was de eerste dag dat de horeca onder voorwaarden weer open mocht en velen genoten van een eerste drankje op het terras. Ook de dagen erna maakten veel mensen van de gelegenheid gebruik om er weer even uit te kunnen. Zo

ook in Joure waar de terrassen op het Douwe Egbertsplein weer gezelligheid uitstraalden. Wanneer iedereen zich aan de regels houdt – onder andere zitten op terras en niet bij elkaar gaan staan – hóúden we het ook gezellig!

GOUDSMID WATZE VAN DER WAL

MAAKT CORONASIERADEN

Na het berichtje van de Omrop komt er een twitterberichtje van de gemeente De Fryske Marren. Daarin staat dat de gemeente die velden niet zelf gaat aanleggen. De gemeente heeft alleen een beleidskader vastgesteld.

Beleidskader? Dat moest ik ook opzoeken: een onderdeel van een structuurplan waarin de acties worden opgesomd die wenselijk of nodig zijn om de gewenste ruimtelijke structuur te realiseren.

JOURE - Eind maart ontving Watze van der Wal, goudsmid in Joure, een mail van een voormalige huisarts, waarin stond: “In deze toch wel gedenkwaardige tijden zag ik meerdere malen elektronen-microscopische afbeeldingen van het coronavirus. Ondanks alle ellende die het veroorzaakt is het een fraai stukje ontwerp van moeder natuur.”

Een normaal mens gooit dan alles meteen in de afvalbak, maar de journalist van de Omrop paste zijn bericht aan. Er waren kaders vastgesteld, waarin stond dat het mogelijk zou moeten zijn rijke mensen met weinig gevoel voor landschappelijke waarde toch zo gek te krijgen er in te willen investeren. Ik weet best: de corona nodigt uit tot investeren. Behoud van arbeidsplaatsen. Maar een land wat zijn skriezen en ljippen niet in de greide kan houden hoeft dat niet te vervangen met lelijke velden vol zonnecollectoren. Sinnefjilden moeten slechts velden zijn waar de zon zorgt voor natuur. Samen met water, maar dat is weer een andere discussie.

De huisarts vroeg of Van der Wal een set manchetknopen wilde maken. Later kwam daar nog de vraag voor een hanger voor zijn vrouw bij. “Hij had de specifieke wens, dat de knopen, als ze niet gedragen worden, in elkaar konden worden gezet zodat ze een compleet virus vormden, een hele bol”, aldus de Jouster goudsmit.

In Fryslân staan honderden boerderijen die in de goede boerentijd allemaal gekoppeld zijn aan enorme ligboxstallen. Daarop staan die zonnecollectoren niet eens zo gek. Als je daar als gemeente nu eens een beleidskader voor maakt. Of maak daar liever gewoon een voorstel van.

En doe zelf ook mee.

Ruim twee maanden later, na vele prototypes, is het dan gelukt om het wel heel speciale sieraad voor de voormalig huisarts te maken. Van der Wal: “Wij goudsmeden kunnen bijzondere dingen bedenken, maar de natuur is hierin toch heer en meester. Deze sieradenset bestaat uit meer dan 180 onderdelen en is gemaakt uit 14 karaats wit- en roodgoud.”

Veel leesplezier!

Eelke Lok, redactie GrootdeFryskeMarren

ACTIEVOERDERS VORMEN KETEN VOOR VLUCHTELINGENKINDEREN

FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

LEMMER - Op de pier van Lemmer werd donderdagavond een menselijke keten gevormd om aandacht te vragen voor de opvang van vluchtelingenkinderen uit Griekenland. Gemeente De Fryske Marren nam daartoe kortgeleden een motie aan, waarin het Rijk wordt opgeroepen om hierin haar verantwoordelijkheid te nemen. De motie maakt deel uit van de ‘Coalition of The Willing’, waarbij onder andere gemeenten aangeven dat zij alleenstaande kinderen uit de overvolle vluchtelingenkampen in Griekenland op willen vangen.

Er waren een kleine veertig actievoerders naar het Lemster strand gekomen voor het stilteprotest. Onder hen waren wethouder Irona Groeneveld en de raadsleden Henk Alderse Baas van het CDA en Susanne van Dijk van GroenLinks. De deelnemers droegen posters en en letters bij zich. De letters vormden samen de woorden ‘#500kinderen en #keerhettij.

Doordat het protest plaatsvond op de pier kon de anderhalve meter afstand, onder het toeziend oog van politie en BOA op de dijk, met gemak worden gehandhaafd.

De locatie van het strand was bewust gekozen om binnen de coronamaatregelen veilig actie te kunnen voeren.

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

JUBILEREND OOK WEER FYSIEK LES deFryskeMarren WESTERSYPEN JOURE – Vorige week is het fysieke lesgeven op de middelbare scholen weer opgestart. Ook Plein Joure, de samenSCHARSTERBRUG werking tussen OSG Sevenwolden en het Bornego College, opende weer de deuren voor haar leerlingen.

BREIDT UIT

SCHARSTERBRUG - Dit jaar viert woonzorgvoorziening Westersypen in Scharsterbrug het 12,5-jarig jubileum. In de kleinschalige particuliere zorgboerderij aan de Scharren wonen op dit moment elf mensen met een dementieel beeld.

Op dit moment vinden er buiten bouwwerkzaamheden plaats. Er wordt een gebouw voor dagbesteding gerealiseerd waarin plek is voor vier tot acht mensen. Westersypen heeft nu twee plaatsen voor dagbesteding. Verder loopt er nog een traject voor het realiseren van twee zorgwoningen in de boerderij. Ook wil Westersypen graag een bedrijfswoning bouwen.

Rond half negen kwamen de eerste scholieren het plein op. Daarbij was het even zoeken in welke stalling de fiets geplaatst mocht worden en welke pijlen er gevolgd moesten worden in de route naar de lokalen. Om alles in goede banen te lijden stonden er leerkrachten om de leerlingen daarmee te helpen. Het meest lastige was wellicht nog wel het houden van de onderlinge afstand, vooral als je elkaar bijna drie maanden niet hebt gezien. Regelmatig klonk er dan ook: “Let op de anderhalve meter, ook op het plein!” Bij de verschillende ingangen waren de coronaregels op de ramen geplakt en stonden de flessen handgel klaar voor de hygiëne.

3

OP PLEIN JOURE

Bij OSG Sevenwolden en het Bornego College zijn de schoolklassen gesplitst om aan de protocollen te kunnen voldoen. In ieder lokaal is plaats voor vijftien leerlingen en er wordt gewerkt met een aangepast lesrooster van iedere keer een half uur. De leerlingen blijven in één lokaal, het onderwijzend personeel wisselt wel. De kluisjes zijn afgesloten en naar het toilet mag één leerling per keer.

De werkwijze op de middelbare scholen zal tot aan de zomervakantie worden gehanteerd. Hoe het er vanaf het nieuwe schooljaar uit gaat zien, is nog niet bekend.

GROOTDEFRYSKEMARREN VOORTAAN OP DONDERDAG!

Vanaf volgende maand valt de GrootdeFryskeMarren in plaats van woensdag op donderdag door de brievenbus. Dit heeft te maken met wijzigingen in de werkwijze van FRL Verspreidingen Leeuwarden.

KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS UIT JE REGIO OP: WWW.GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

SOCIAAL WERK DE KEAR GROTERE BLOEMBAKKEN VAN SWINDERENSTRAAT IN BALK BALK - Op de Van Swinderenstraat in Balk worden iedere zomer in opdracht van de gemeente bloembakken geplaatst.

Dat geeft de winkelstraat een fleurige uitstraling. Om de doorstroom van het verkeer makkelijker te maken, werden daar smalle bakken voor gebruikt.

Tot verbazing van fietsenmaker Herman Mous zijn de plantenbakken donderdagochtend echter weer vervangen, en wel door bredere exemplaren. “Hebben we eindelijk mooie plantenbakken in de straat, smaller dan de oude in verband met meer ruimte, gaan jullie de eigen plantenbakken weghalen om vervolgens andere, wéér brede, te huren. Waarom???’’, vraagt Mous op Facebook aan gemeente De Fryske Marren. We zijn benieuwd naar het antwoord…

EN DE KRACHT VAN SAMEN BEWEGEN

Samen zorg je ervoor dat deze doelen worden behaald en breng je in kaart welke mooie kwaliteiten je in huis hebt om je in te zetten voor bijvoorbeeld vrijwilligerswerk of hoe je de stap kunt zetten om je aan te sluiten bij een (sport)vereniging.

deF

Wil je meedoen aan Samen Actief in Lemmer? Neem dan contact op met Frank of Yvonne. Zij nodigen je dan uit voor een kennismakingsgesprek en bekijken op welk beweegniveau je kunt deelnemen en aan welke persoonlijke doelen je wilt gaan werken.

Voor opgave en meer informatie kun je mailen met Frank (f.timmerman@ sociaalwerkdekear.nl) of Yvonne (y.winia@sociaalwerkdekear.nl).

PKN KERK SINT NYK HEEFT Z’N KLOK TERUG SINT NICOLAASGA - De afgelopen maanden was er vanuit de PKN kerk in Sint Nyk om acht, twaalf en zes uur ‘s avonds geen klokgelui meer te horen. In februari werd besloten dat de klok niet meer gebruikt kon worden omdat de lager niet meer betrouwbaar was. Het ophangsysteem was hoognodig aan vervanging toe.

Sinds donderdag zijn de bronzen luidklok uit 1467 en de kerk, die werd gebouwd in 1721, echter weer samengebracht. Met behulp van een grote kraan werd het gevaarte in de toren gehesen. Om dat mogelijk te maken was er een uitsparing in een peiler van de dakruiter, de overkapping waar de klok in hangt, gemaakt. De bel is ontdaan van de zwarte verf die er vroeger op is aanbracht. “Er zit nu een beschermlaag over het brons. Dat komt de klank ook ten goede”, aldus kerkrentmeester Pieter Dijkstra. Er was in eerste instantie gekeken naar een vervangende klok, omdat er in

BURGEMEESTER FRED VEENSTRA

ONTVANGT EERSTE EXEMPLAAR ‘RINNE YN FRIJHEID’

LEMMER - Wil je graag meer in beweging komen? Sociaal werk De Kear gelooft in de kracht van samen bewegen! ‘Samen Actief’ is een programma waarin de buurtwerkers sport van Sociaal Werk De Kear met deelnemers aan de slag gaan die actiever willen worden, meer willen bewegen en sociale contacten willen opdoen.

Onder begeleiding van de buurtwerkers sport volg je een programma dat plaatsvindt in Lemmer. Tijdens het programma leer je zelf doelen stellen en ga je daarmee aan de slag met behulp van workshops en beweegmomenten.

de

de loop der jaren diepe slijtplekken aan de binnenkant waren ontstaan. Tijdens de zoektocht bleek echter dat de aanschaf van een ander exemplaar net zo duur was als de huidige restauratiekosten, rond de 70.000 euro. Dijkstra: “Daar komt bij dat het in oude luister herstellen een grotere kans op bijdragen uit verschillende fondsen mogelijk maakte.”

Naast de herstelwerkzaamheden aan de klok, het ophangsysteem en de dakruiter zijn ook de wijzerplaten van nieuwe verf en bladgoud voorzien.

Vlnr: Burgemeester Fred Veenstra, Jildou de Haan en Jesper Slump (foto: Frits Barendsen).

JOURE - Afgelopen weekend ontving burgemeester Fred Veenstra van De Fryske Marren uit handen van Jildou de Haan en Jesper Slump het eerste exemplaar van het tijdschrift ‘Rinne yn Frijheid’. Het blad is uitgebracht in het kader van ‘75 jaar bevrijding’ en samengesteld door de enthousiaste vrijwilligers van Kunst en Meer.

In het blad is onder andere een culturele vrijheidswandelroute rondom Echten opgenomen en zijn verzetsverhalen rond de Tsjûkemar te lezen. Ook staan er gedichten in, gemaakt door kinderen uit groep 8 van de vijf basisscholen uit Echtenerbrug, Oosterzee en Bantega.

Omdat de oorspronkelijke activiteiten niet door konden gaan wegens het coronavirus is er voor gekozen de route en verhalen in dit tijdschrift te publiceren. Op die manier kunnen alle geïnteresseerden de tocht alsnog maken. Het blad is in papieren vorm gratis te verkrijgen bij alle VVV’s in de omgeving, de bibliotheken en horecagelegenheden rondom de Tsjûkemar, en ook digitaal te lezen en te downloaden via de website www.detsjukemar.nl.

Meer over dit initiatief is te lezen op de pagina’s 24 en 25 in deze krant.

Comfortabel wonen aan de rand van

sfeervol Lemmer

Verloting 23 juni A6

Kavels voor 13 vrijstaande en 4 twee-onder-een kap woningen In Lemmer woont u centraal tussen alles wat Fryslân te bieden heeft en de rest van het land. Aan de rand van Lemmer ligt de woonwijk Tramdijk Oost.

Comfortabel wonen in Tramdijk Oost

Inschrijving en verloting

Op korte fietsafstand van het centrum wonen kan in Tramdijk Oost. Pal naast de wijk ligt een basisschool en een klein winkelcentrum met supermarkt. Met de auto bent u snel op de A6 richting Joure of Lelystad en via de N359 bent u zo in Gaasterland. Daarnaast ligt Lemmer natuurlijk aan het IJsselmeer. We noemen Lemmer niet voor niets de poort van Fryslân.

De kavels in Tramdijk Oost worden uitgegeven via een verloting. Iedereen kan zich inschrijven om deel te nemen aan deze verloting. Dat kan van 8 tot en met 15 juni via onze website. De, wegens coronamaatregelen, digitale verloting vindt plaats op dinsdagmiddag 23 juni.

Kijk voor meer informatie op: www.defryskemarren.nl/tramdijk

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

5

deFryskeMarren ROELIE BOSSELAAR UIT JOURE SCHREEF BOEK OVER HUISELIJK GEWELD

“LAAT JE NIET RINGELOREN, LAAT JE HOREN” Met de bekende slogan ‘Het houdt niet op, totdat je iets doet’ ging eind april de overheidscampagne tegen huiselijk geweld tijdens de coronacrisis van start. Mensen blijven thuis en hun sociale contacten nemen af waardoor de spanningen thuis hoog kunnen oplopen. “Het is goed de aandacht te vestigen op dit probleem”, vindt Roelie Bosselaar. “Als ik de berichten hoor over basisschoolkinderen die nu spoorloos zijn, slaat de angst mij om het hart.”

Roelie ondervond aan den lijve wat huiselijk geweld kan aanrichten. Ze schreef er een boek over met de titel ‘Afzien’. >>

TEKST GEA DE JONG-OUD FOTO’S JOHAN BROUWER

deFryskeMarren

6

ROELIE BOSSELAAR deFryskeMarren

“TWINTIG JAAR ZWIJGEN OVER ACHT TURBULENTE JAREN MET VEEL GEWELD IS NIET TE DOEN.”

R

Roelie Bosselaar schreef het boek om de traumatische gebeurtenissen in haar verleden te verwerken en achter zich te kunnen laten. Maar ook om iedereen die te maken heeft met huiselijk geweld te laten zien, dat er een uitweg is. Dat er mensen en instanties zijn die je kunnen helpen. “Alles wat ik in het boek beschrijf is waar. Alles is echt gebeurd. Het is een historisch document uit mijn leven”, vertelt Roelie. “Nu ik het zelf herlees, merk ik dat het bomvol staat met gebeurtenissen en feiten. Het is goed dat ik het heb geschreven. Al die gebeurtenissen voelen nu langer geleden. Ze hebben een plek in de tijd gekregen.”

KIBBOETS

Roelie is 21 jaar als ze haar beschermde vertrouwde omgeving verlaat. Ze gaat het avontuur aan en vertrekt naar Israël. Ze gaat als vrijwilliger werken in een kibboets. Hier wordt ze verliefd op een kibboetsbewoner.

Roelie kan haar eigen leven eindelijk weer oppakken, nadat ze het boek had geschreven. Ze heeft nú een gelijkwaardige relatie.

Een veelzeggende regel uit het boek: ‘We komen de eetzaal binnen en daar zit hij. Een soort Omar Sharif in militaire outfit. Groot, slank, gemillimeterd haar, donkere huid, regelmatige trekken en een uitstraling ‘wie doet me wat’.’ De blonde Roelie uit Nederland krijgt een relatie met deze man, genaamd Amir. Niet alle kibboetsbewoners zijn enthousiast over hem, maar concrete waarschuwingen geven ze niet. Ook al zijn er lastige momenten in hun relatie en heeft Roelie

haar twijfels, toch blijven ze bij elkaar.

En wanneer de einddatum van haar visum in zicht komt, besluiten ze zelfs te trouwen.

MEER GEWELD Tijdens het onrustige huwelijk neemt het geweld toe. Verhuizingen naar Nederland en Amerika brengen hier geen verandering in. Roelie beseft dat ze moet vluchten, wil ze haar leven veranderen. De manier waarop ze feitelijk vertelt wat haar overkomt, maken de passages in het boek aangrijpend.

Wanneer ze op een dag op haar knieën voor de kluis zit om haar paspoort en wat geld te pakken om te vluchten, staat Amir ineens naast haar. Roelie vertelt in haar boek: ‘Zijn greep rond mijn hand voelt als een bankschroef en ik gil het uit van pijn en angst. Hij laat mijn arm los, maar in één moeite door lanceert hij me, met een enorme klap in mijn gezicht, op het bed. Het ziet zwart voor mijn ogen’. De klappen en andere wreedheden gaan door en de passage eindigt met: ‘Jij gaat netjes naar bed, je belt niemand, je doet helemaal niets. Jij bent niemand, jij shit, en niemand zal je helpen, onthoud dat goed. En als ik hoor dat iemand hier weet van heeft, dan is hij de volgende die aan de beurt is’.

BEDREIGD MET WAPEN Wanneer ze er wel in slaagt naar Nederland te vluchten, maar uiteindelijk toch weer teruggaat naar Israël, want je moet toch vechten voor je huwelijk,

staat Amir haar woedend op te wachten op het vliegveld. Roelie schrijft: ‘In het donker op de parkeerplaats brengt hij het wapen omhoog en zet het langzaam tegen mijn linkerslaap. ‘Geef mij nu één reden waarom ik géén kogel door je hoofd zou jagen!’ briest hij in mijn oor’. Het is goed gegaan, maar het had echt verkeerd af kunnen lopen, beseft Roelie achteraf. “Ik weet niet precies wat hem er op dat moment van heeft weerhouden mij te vermoorden, maar hij deed het niet.”

TWINTIG JAAR ZWIJGEN In het boek beschrijft Roelie hoe ze uiteindelijk weet te ontkomen aan de echtgenoot die haar acht lange jaren terroriseerde. Ze weet zichzelf te hervinden en durft het aan de liefde weer een kans te geven. Er komt een nieuwe man in haar leven met wie ze achttien jaar getrouwd zal blijven. “Maar hij wilde helemaal niets weten over mijn ellendige verleden. Bijna twintig jaar heb ik mijn mond moeten houden, terwijl ik nog zoveel moest verwerken van die acht turbulente jaren”, vertelt Roelie. “Dat zwijgen was niet te doen, het was niet vol te houden. In 2015 ben ik van hem gescheiden en eigenlijk onmiddellijk begonnen met schrijven.

Ik moest het verhaal kwijt en wilde het ook gebruiken om avontuurlijke jonge meiden te waarschuwen. Toevallig krijg ik nu een koekje van eigen deeg. Mijn dochter vertrekt naar haar vriend in Australië. Ik hoop zo dat ze daar gelukkig wordt. Nu ben ik de bezorgde moeder die denkt: ‘Wat doet ze nou? Ze heeft toch mijn boek gelezen?’ Maar ik weet heel goed dat iedereen zijn eigen leven moet leiden en zelf ervaringen moet opdoen. Wat heb ik mijn ouders op dat gebied wel niet aangedaan?”

GELIJKWAARDIGE RELATIE Dankzij haar dagboek en alle brieven die ze schreef aan haar tweelingzus zijn haar herinneringen goed bewaard gebleven. “Ik heb het boek in één ruk geschreven, grotendeels in Heerenveen, de woonplaats van Lieuwe, die inmiddels in mijn leven was gekomen”, vervolgt Roelie om hier vervolgens lachend aan toe te voegen: “Ja, het heeft bij mij wel even geduurd voordat ik een partner vond waarmee ik een gelijkwaardige relatie heb en die mij begrijpt.” Haar gezicht wordt ernstig wanneer ze zegt: “In plaats van niets van mijn verleden te willen horen, stimuleerde Lieuwe mij juist om te gaan schrijven.”

NUMMER 06 • 2020

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

7

STICHTING MOVIERA “Toen het boek bijna af was liet ik het lezen aan een paar mensen. Zij vonden dat ik er iets mee moest doen. Ik besloot het boek op te dragen aan het Blijf van Mijn Lijf Huis in Amersfoort, waar ik ben opgevangen. Maar hoe doe je dat als het adres geheim moet blijven. Ik werd verwezen naar de Stichting Moviera, een stichting die helpt bij huiselijk geweld. Daar waren ze ongelofelijk blij met mijn verhaal.

Ze wilden het boek inzetten als hulpmiddel voor hun nijpende probleem, het tekort aan opvanglocaties. ‘Jouw verhaal laat zien dat huiselijk geweld iedereen kan overkomen’, vonden ze.

Meteen had ik een deadline want ze wilden het boek presenteren in de week van de zorg, met een persbericht en dus media-aandacht. Daar moest ik even over nadenken. Ik was als de dood dat mijn ex erachter zou komen. Hij is zo wraakzuchtig en gevaarlijk. Zou ik het boek wel uit kunnen brengen onder mijn eigen naam? Daar heb ik over getwijfeld.

Maar dat gevoel van dreiging verdween langzaam naar de achtergrond toen ik er met meer mensen over sprak. En ik wist door een artikel over mijn gewelddadige ex in de bijlage Vrouw van de Telegraaf, waarin hij was afgebeeld met zo’n balkje over z’n ogen, dat ik niet meer de enige boosdoener was, die volgens hem zijn leven had verpest. ‘Vrouwen van Nederland, wees gewaarschuwd’, was de titel van het verhaal. Met een amoureuze insteek had hij meerdere vrouwen berooid achtergelaten.

Nadat ik ook vertrouwen kreeg van Lieuwe besloot ik gewoon mijn naam aan het boek te verbinden.”

EERSTE STAP “Het heeft veel te lang geduurd allemaal. Ik heb veel te veel laten gebeuren. Dat komt duidelijk uit mijn boek naar voren. Die eerste stap zetten, dat is het lastigst. Dan geef je de regie uit handen en kun je niet meer terug.

Daar moet je klaar voor zijn. Je neemt mensen in vertrouwen en je vertelt je verhaal. Door mijn toenmalige baas, de politie en andere instanties, ben ik enorm goed geholpen. Ik heb nog veel boeken liggen en ik stel ze

AFZIEN Het waargebeurde verhaal van Marloes die naar Israël reist om in een kibboets te gaan werken. Ze wordt verliefd en gaat een spannende relatie aan. Maar dat had ze beter niet kunnen doen… Marloes raakt steeds meer geïsoleerd. Ze verliest de grip op het leven en een realistisch beeld van hoe een gelijkwaardige relatie hoort te zijn. Uiteindelijk vindt ze de moed om een eind te maken aan haar uitzichtloze situatie. Met deze autobiografie wil Roelie Bosselaar de stilte rond huiselijk geweld doorbreken. Daarnaast wil ze vrouwen, mannen en hun omgeving inspireren om wat aan de situatie te doen.

‘Afzien’ is te koop bij www.boekenbestellen.nl, bol.com en de schrijver. Zie ook: www.roeliebosselaar.nl.

Voor hulp bij huiselijk geweld: bel Veilig Thuis: 0800 2000 (gratis).

Roelie Bosselaar: “Misschien kunnen scholen het boek gebruiken bij een project of hebben andere instanties er iets aan.”

graag beschikbaar, misschien kunnen scholen het boek gebruiken bij een project of hebben andere instanties er iets aan. In deze tijd is alle informatie die je zoekt online te vinden. In de tijd dat ik informatie nodig had, was ik aangewezen op de bibliotheek. Daar haalde ik boeken vandaan, die mij inzicht gaven in mijn situatie. Ik begon in te zien wat er gaande was en dat ik moest veranderen. Dat hoop ik ook met mijn boek te doen, in de hoop dat het mensen in een soortgelijke situatie helpt.”

LAAT JE HOREN Op het moment dat haar boek verscheen woonde Roelie in Arnhem.

“De burgemeester Ahmed Marcouch heeft veel aandacht geschonken aan mijn boek en de bijbehorende problematiek. Hij zei het heel mooi: ‘Het is jammer dat aangifte doen problematisch is, maar ik begrijp het wel.

De situatie is voor slachtoffers van huiselijk geweld emotioneel enorm gecompliceerd; de hand die hen slaat is immers ook de hand die hen heeft liefgehad, dus slachtoffers willen de talloze spijtbetuigingen en beloften van beterschap geloven.’ Zo is het precies. Daar moet je je van bevrijden.

Mijn boodschap aan iedereen die hiermee te maken heeft is: laat je niet ringeloren, laat je horen!”

“IK WIL MET MIJN BOEK MENSEN HELPEN OM INZICHT TE KRIJGEN IN HUN SITUATIE EN LATEN ZIEN DAT ER EEN UITWEG IS.”

3 ETAGES VERLICHTING!

Uniek dineren of borrelen in een oude Doopsgezinde kerk!

VADERDAGTIP!

NIEUW IN ONS ASSORTIMENT!

BBQ PAKKET € 19,50 P.P.

DE EXCLUSIEVE VERLICHTINGSLIJN VAN

TE BESTELLEN (V.A. 2 PERSONEN)

JANSEN EN DE BONT

WE ZIJN WEER 6 DAGEN PER WEEK VANAF 12.00 GEOPEND!

Prachtig strak design met de modernste led techniek. Drie modellen in diverse afmetingen leverbaar tot wel 3 meter.

Oosterdijk 89 Sneek • 0515-412874 • info@deboerlicht.nl • www.deboerlicht.nl

Fermaningsteech 1 - 8551 SP Woudsend - T 0514 - 59 12 50 De

ONDERWEG OF THUIS?

KIJK VOOR HET LAATSTE de (SPORT)NIEUWS UIT JE REGIO OP:

ALTIJD HET LAATSTE NIEUWS UIT JE EIGEN REGIO!

WWW.GROOTDEFRYSKEMARREN.NL deFryskeMarren deFryskeMarren HEEFT U OOK NIEUWS TE MELDEN? LAAT HET ONS WETEN! FRYSKEMARREN.NL REDACTIE@GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

EVEN VOORSTELLEN...

Profile Rodenburg is al meer dan 100 jaar een begrip op het gebied van fietsen. Elke maand stellen wij een personeelslid voor en deze maand is dat:

Folkert Brouwer Opleiding

Folkert Brouwer ging vanaf de basisschool naar het AOC en daarna koos hij voor een ICT opleiding bij het Friesland College.

“Echter,” zegt Folkert, “deze opleiding heb ik niet afgemaakt.

Tijdens de opleiding moest ik ook stage lopen. Dat heb ik gedaan bij een computerzaak. Daar kwam ik er achter dat ik het wel erg leuk vond om in een winkel te staan. Met mensen in contact, mensen helpen. De laatste opleiding die ik dan ook heb gedaan was Verkoopspecialist op de Friese Poort.”

Achternaam

Zijn naam doet het al vermoeden, maar Folkert werkte al in de Profile fietsenzaak, nog voordat Minze Posthuma van Rodenburg, de zaak overnam. Minze nam namelijk de zaak over van Folkert’s vader, Leo Brouwer. Voordat Folkert de stap nam om in de zaak van en met zijn vader te gaan werken, werkte hij zeven jaar bij bij Brattinga IJzerwaren, ook in Joure.

Baan

Folkert is werkzaam in de verkoop, eerst zes jaar bij zijn vader en nu sinds een jaar bij Minze Posthuma, eigenaar van Profile Rodenburg. Het bevalt hem erg goed, de teamspirit is erg goed en het is elke dag een feestje om naar het werk te gaan. Dit komt ook omdat er veel vrijheid wordt gegeven om dingen op je eigen manier te doen. Dat voelt goed.

Hobby’s

“Mijn hobby is alles wat met computers te maken heeft”, zegt Folkert. “Daar zit nog steeds, ondanks dat ik de opleiding niet heb afgemaakt, mijn interesse. Ik bouw zelf computers en blijf graag op de hoogte van de nieuwste technieken. Daarnaast luister en verzamel ik ook veel muziek. Twee hobby’s die ik tegelijkertijd kan uitvoeren. Ik ben een grote fan van Daft Punk, dat zijn mijn helden. Hen zou ik heel graag nog een keertje live willen zien. Ik ben minder fan van Nederlandstalige muziek en bij sommige artiesten, zonder namen te noemen, zet ik gewoon een andere zender op. Niet mijn genre.”

Naam: Woont in: Leeftijd:

Folkert Brouwer Joure 14 maart 1989

De Merk 2 8501 AN Joure Tel: 0513 - 551813 Prins

Lemmerweg 13-15 8608 AA Sneek Tel: 0515 - 413096

Mantelzorger?

Mantelzorger?

Vraagde demantelzorgwaardering mantelzorgwaardering Vraag aan!aan!

Mantelzorgers zijn onmisbaar.

Gemeente De Fryske Marren waardeert en respecteert de inzet van alle mantelzorgers zeer en biedt ook dit jaar weer de mantelzorgwaardering aan. Dit is een blijk van waardering voor uw langdurige en intensieve inzet. In gemeente De Fryske Marren is dit € 150. De mantelzorgwaardering vraagt u als mantelzorger en als zorgvrager gezamenlijk aan.

Criteria

• De mantelzorger en/of zorgvrager woont in gemeente De Fryske Marren.

• De mantelzorger verleent langer dan zes maanden en meer dan acht uur per week mantelzorg.

• De mantelzorger verricht taken die de zorgvrager zelf niet meer kan doen. Die hulp is meer dan de normale, dagelijkse zorg tussen partners, ouders, inwonende kinderen of andere huis genoten.

Denk aan: persoonlijke verzorging, psychische begeleiding.

• De mantelzorger is 18 jaar of ouder.

• De mantelzorger is geen betaalde mantelzorger of een zorgvrijwilliger: de mantelzorger kan niet op elk gewenst moment stoppen met mantelzorgen.

Aanvragen

Op onze website www.defryskemarren.nl/mantelzorg vindt u het aanvraagformulier. Deze kunt digitaal invullen of printen en per post naar ons opsturen.

Uw aanvraag voor dit jaar moet uiterlijk 31 december ingediend zijn. Daarna is het niet meer mogelijk om mantelzorgwaardering aan te vragen voor zorg die u in dit jaar hebt gegeven of ontvangen.

Toekomst

Folkert zou heel graag een huis willen kopen, maar dat heeft geen haast. “Stap voor stap, nu eerst wachten tot ik weer met mijn vrienden een terrasje kan pakken”, zegt Folkert.

Hendrikkade 58 8601 CB Sneek Tel: 0515 - 412163

info@profilerodenburg.nl www.profilerodenburg.nl

Informatie

Kijk voor meer informatie op www.defryskemarren.nl of bel 14 05 14. Voor hulp bij het aanvragen van de mantelzorgwaardering kunt u terecht bij Sociaal Werk De Kear via mantelzorg@sociaalwerkdekear.nl of telefoonnummer 0513 - 334 270. Heeft u behoefte aan advies, praktische en/of emotionele ondersteuning of lotgenotencontact? Dan denkt Sociaal werk De Kear ook graag met u mee.

Tijd

OO

Vanaf

(uite

WI 3-G

Tusken de Marren INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN | JUNI 2020

INHOUD

• Gemeentegezicht: Hanneke van der Burgt-van den Berg • Online samenkomen, het digitale alternatief voor fysieke inwonersbijeenkomsten • De bestrijding van oosterse indringers tussen ons groen • ‘Taal? Van levensbelang!’, gemeente De Fryske Marren helpt laaggeletterden

Vergaderingen gemeenteraad

De afgelopen jaren is er een toename te zien van het aantal eiken processierupsen in de gemeente. Zoals de naam al doet vermoeden, vind je het dier alleen op eikenbomen waarvan de gemeente ruim 12.000 heeft. De overlast van de eikenprocessierups wordt veroorzaakt door de nesten.

Overlast door nesten eikenprocessierups

Petear, 19.30 uur

In de nesten is de concentratie van de brandharen het hoogst; gemiddeld 700.000 brandharen per rups. Daarnaast bevinden zich in de nesten ook de vervellingen van de rupsen en de achtergebleven brandharen. Deze brandhaartjes zweven door de lucht en veroorzaken bij mensen en dieren irritatie aan de huid, ogen en luchtwegen. De huidirritatie leidt vaak tot blaren, die doen denken aan brandblaren. In zeldzame gevallen kan een allergische reactie optreden.

Woensdag 24 juni

Preventief bestrijden

Debat en Beslút Woensdag 10 juni

Debat en Beslút, 20.00 uur

Maandag 15 juni

Petear, 19.30 uur (Jaarstukken)

Maandag 22 juni

Debat en Beslút, 20.00 uur

Maandag 29 juni

Debat, 20.00 uur (Jaarstukken)

Woensdag 1 juli

Beslút, 20.00 uur (Jaarstukken) Het Petear is openbaar, maar wordt niet uitgezonden. De raadsvergaderingen (Debat en Beslút) kunt u volgen via internet: channel.royalcast.com/ defryskemarren/#!/upcoming.

Hier ziet u ook de agendastukken.

De vergaderingen zijn onder voorbehoud. Ga voor de actuele agenda naar: www.defryskemarren.nl/ gemeenteraad.

Verloting kavels Dinsdag 23 juni

Lemmer, Tramdijk Oost

Donderdag 9 juli

Joure, Wyldehoarne (fase 3B II) Meer informatie op: www.wonenindefryskemarren.nl.

We zetten ons in om dit probleem te bestrijden, het liefst samen met inwoners.

Beheersing van de eikenprocessierups is gericht op het zoveel als mogelijk vermijden van nestvorming in de risicogebieden en bij het ontstaan van nesten deze tijdig verwijderen.

De wijkbeheerders sporen de rupsen op en controleren in het voorjaar de eiken.

Ontdekken zij een nest, dan hangen ze een waarschuwingslint om de boom.

Onlangs is er op meerdere plekken in de gemeente preventief bespoten. Bij deze bestrijdingswijze worden de eiken die aan

‘Rinne yn Freiheid’ rondom Echten Nederland kreeg 75 jaar geleden haar vrijheid terug.

Een gedenkwaardig en bijzonder jubileum. Allerlei verenigingen, inwoners en organisaties hebben dit jaar initiatieven bedacht om de oorlog te herdenken en om onze vrijheid te vieren.

Helaas kunnen veel activiteiten niet doorgaan vanwege het coronavirus. Een voorbeeld van zo’n initiatief is de culturele vrijheidswandeling rondom Echten, georganiseerd door de enthousiaste vrijwilligers van

Kunst en Meer.

Doordat hun oorspronkelijke evenement niet meer kon doorgaan, brachten zij de speciale krant ‘Rinne yn Freiheid’ uit. Hierin staat de route beschreven zodat alle geïnteresseerden de tocht – op een passende manier in de huidige coronatijd - alsnog kunnen maken.

Meer informatie via www.detsjukemar.nl.

Actualisatie gemeentemagazine Gemeente De Fryske Marren en uitgeverij Akse Media zijn gestart met de voorbereidingen van de nieuwe gemeentegids. Dit jaar in de vorm van een magazine.

Op dit moment worden instellingen en verenigingen met een redactionele vermelding benaderd om de juistheid van de gegevens te controleren. Had u in de vorige editie een vermelding, dan ontvangt u van Akse Media een e-mail. Deze e-mail bevat een unieke, persoonlijke inlogcode waarmee u de gegevens kunt wijzigen. Is er geen mailadres bekend, dan nemen ze komende weken telefonisch contact op. Wilt u zelf een wijziging doorgeven of staat uw vereniging/ organisatie nog niet in het magazine? Geef dit dan door via redactie@aksemedia.nl (o.v.v. gemeentemagazine De Fryske Marren) of bel 0223 - 673 010.

de weg staan bespoten met een biologisch middel, zogenoemde nematoden.

Deze behandeling wordt na twee weken herhaald. Op deze wijze wordt de rups bestreden voordat hij schadelijk wordt.

Meer biodiversiteit

Daarnaast willen we de biodiversiteit in De Fryske Marren bevorderen om zo de rups met natuurlijke vijanden te bestrijden. Zelf kunt u hier ook aan bijdragen door bijvoorbeeld nestkastjes in de tuin neer te hangen voor vogels. Ook kunt u meer bloemen planten voor insecten.

Nest gezien?

Heeft u zelf een nest gevonden of heeft u een vermoeden daarvan? Doe dan een melding via www.defryskemarren.nl/ melding. Ook nesten op bomen van particulieren laten we verwijderen. Bedrijven zijn zelf wel verantwoordelijk voor het inschakelen van bestrijdingsspecialisten.

Kent u iemand die een lintje verdient?

Elk jaar op de laatste werkdag voor Koningsdag ‘regent’ het lintjes. Eens per jaar worden Nederlanders die zich bijzonder verdienstelijk maken voor de samenleving beloond met een Koninklijke onderscheiding. Het toekennen van een onderscheiding gebeurt niet zomaar, daar gaat een langdurige procedure aan vooraf. voor de Lintjesregen van 2021 wilt voordragen, houdt u er dan rekening mee dat uw voorstel uiterlijk 1 juli 2020 in ons bezit moet zijn.

Over Lintjesregen Tijdens de zogenaamde ‘Lintjesregen’ worden mensen in het zonnetje gezet die bijvoorbeeld: • j aren als vrijwilliger werken bij een plaatselijke vereniging; • in het bestuur van een vereniging zitten; • al hun vrije tijd steken in het stimuleren van een sport, een hobby of een goed doel. Meestal zonder eigen belang en in alle bescheidenheid.

Hoe dient u een voorstel in?

Als u iemand wilt voordragen neem dan contact op met Femke Schaap-Blauw van het bestuurssecretariaat van De Fryske Marren via telefoonnummer 0513-239 525 (op dinsdag, woensdag of donderdag) of via mail: info@ defryskemarren.nl.

Iemand voordragen voor de Lintjesregen van 2021?

Het toekennen van een onderscheiding gebeurt niet zomaar: daar gaat een langdurige procedure aan vooraf. Wanneer u iemand

Zij kan samen met u nagaan of het indienen van een voorstel kans van slagen heeft en of het indienen zin heeft.

Daarnaast kan zij aangeven welke documenten allemaal aangeleverd moeten worden.

Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren | juni 2020 verschijnt maandelijks huis-aan-huis als bijlage van GrootdeFryskeMarren.

Redactie communicatie gemeente De Fryske Marren, postbus 101, 8500 AC Joure, telefoon 14 05 14 E-mail redactie@defryskemarren.nl. Tekst Letterhuis, Esther van Opzeeland | gemeente De Fryske Marren.

COLOFON

Gemeentelijke activiteiten kalender

Bestrijding van de eikenprocessierups

10

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren JUNI 2020

GEMEENTEGEZICHT

Hanneke van der Burgt-van den Berg

Trouwen in coronatijd Hanneke van der Burgt-van den Berg is buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand in De Fryske Marren, oftewel trouwambtenaar. Aan het begin van dit jaar verheugde Hanneke zich op een druk trouwjaar, totdat veel stellen besloten hun voorgenomen huwelijk te verplaatsen vanwege het coronavirus.

Emoties

Het coronavirus leidt tot veel vragen bij stellen die dit jaar hun huwelijk hebben gepland.

Na de ‘lockdown’ heeft Hanneke al haar bruidsparen persoonlijk benaderd. Hanneke: “Veel dingen kunnen door de coronacrisis niet doorgaan.

Dat is heel verdrietig. Ik heb veel emotionele mensen aan

De Fryske Marren heeft in totaal veertien trouwambtenaren.

Een huwelijkspaar mag zelf aangeven welke trouwambtenaar hun voorkeur heeft. Hanneke is in april 2017 beëdigd als trouwambtenaar. “Het was een wens die uitkwam”, vertelt ze. “Als kind wilde ik al trouwambtenaar worden. Toen ik drie jaar geleden hoorde dat gemeente De Fryske Marren op zoek was naar nieuwe huwelijksvoltrekkers zag ik mijn kans liggen, met goed gevolg. Het eerste huwelijk dat ik voltrok, kan ik me nog goed herinneren. Ik was misschien nog wel nerveuzer dan het bruidspaar zelf, maar tijdens de ceremonie viel alle spanning van me af. Het is een eer om twee mensen in de echt aan elkaar te verbinden. Ik geniet van elke trouwerij en in deze bijzondere tijd zet ik alles op alles om er wat moois van te maken.”

FOTO: DOUWE BIJSLMA - GEWOAN DWAAN

Creatieve oplossingen

‘Bruidsparen bedenken creatieve oplossingen om hun grote dag met naasten te vieren’ de telefoon gehad. Veel stellen hebben hun bruiloft verplaatst, anderen kiezen ervoor om hun huwelijk toch door te laten gaan en het feest bijvoorbeeld later in het jaar te geven.” Op dit moment is de trouwzaal op het gemeentehuis in Joure ingericht volgens de normen

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

van het RIVM. De stoelen voor de gasten staan op anderhalve meter afstand en in het midden van de zaal staan twee stoelen voor het bruidspaar.

Stellen die meer ruimte nodig hebben, kunnen in de raadszaal terecht waar de gemeenteraad gebruikelijk vergadert.

FOTO: DOUWE BIJSLMA - GEWOAN DWAAN

“De afgelopen maanden stonden in schril contrast met wat ik voor ogen had”, begint Hanneke. “Ik keek uit naar een prachtig trouwjaar.

Mijn agenda stond vol, maar door het coronavirus is er in korte tijd veel veranderd.”

Na de landelijke intelligente lockdown van 12 maart was het in De Fryske Marren alleen nog mogelijk om te trouwen op het gemeentehuis (Herema State 1) in Joure, met niet meer dan tien aanwezigen in totaal. Verder konden veel huwelijksfeesten niet doorgaan door de tijdelijke sluiting van de horeca. Hanneke: “Gelukkig zijn de maatregelen sinds 1 juni versoepeld en is er weer meer mogelijk.” Zo mogen bruidsparen maximaal dertig gasten meenemen naar hun (normale) huwelijksvoltrekking en mag men ook weer trouwen in de trouwzalen van Lemmer en Balk. Koppels mogen ook hun eigen trouwlocatie kiezen. “Wel geldt dat álle trouwlocaties de geldende richtlijnen moeten volgen en aanwezigen anderhalve meter afstand dienen te houden”, aldus Hanneke. Voltrekkingen thuis zijn tot 1 september 2020 nog niet mogelijk.

Alles op alles

Hanneke van der Burgt-van den Berg in de trouwzaal

“Onder de huidige omstandigheden is het best wel een uitdaging om voor het bruidspaar een persoonlijke ceremonie te organiseren”, geeft Hanneke toe. “Normaal gesproken ga ik, voordat het huwelijk plaatsvindt, bij het bruidspaar op bezoek om uitgebreid kennis te maken. Dat kan nu niet. Daarom voeren we het gesprek telefonisch of door te videobellen. Toch lukt het altijd om er met elkaar een mooie, warme plechtigheid van te maken.

Mensen bedenken creatieve oplossingen om hun grote dag met naasten te vieren.

Sommige bruidsparen zetten een camera in de trouwzaal neer, zodat hun gasten via een livestream kunnen meekijken naar de huwelijksvoltrekking.

Ik heb ook een bruiloft meegemaakt waar de afwezige gasten een videoboodschap hadden gemaakt. Het filmpje werd tijdens de ceremonie op een groot scherm aan het bruidspaar getoond. Dat was een ontroerend moment.”

Op defryskemarren.nl/ trouwen vindt u alle informatie over trouwen in De Fryske Marren én kun je kennismaken met de trouwambtenaren.

www.defryskemarren.nl

11

Online samenkomen Het digitale alternatief voor fysieke inwonersbijeenkomsten Sinds de coronacrisis vergaderen we steeds meer digitaal. Dat geldt ook voor gemeente De Fryske Marren. Sinds kort organiseert de gemeente ook voor inwoners digitale bijeenkomsten. We lichten er twee uit: de digitale inloop rond het project Straatweg Noord, op 27 mei, en de online verloting van de eerste kavels in Broek Zuid, op 11 juni.

Wieneke Riemersma is als administratief juridisch medewerker grondzaken bij gemeente De Fryske Marren betrokken bij de digitale kavelverloting van Broek Zuid.

“Een digitale verloting? In eerste instantie was ik er niet zo blij mee. Het leek me erg statisch.

Maar na uitleg van de technische experts veranderde die gedachte. Ik zag dat er juist veel mogelijkheden zijn voor een mooie presentatie. Zo hebben we er toch een leuk feestje van kunnen maken.

Dat er ondanks deze coronaperiode zoveel animo voor de kavels is, maakt me extra enthousiast.”

Op 17 maart zou er een inloopbijeenkomst zijn over de Straatweg in Lemmer. “Met veel mensen samenkomen mag nu even niet, dus hadden we geen andere keus dan de inloopavond te annuleren”, zegt Jan van der Veen, communicatieadviseur bij De Fryske Marren.

“Toch vinden we het belangrijk om de mening van inwoners te horen. We maken immers geen plannen voor onszelf, maar voor de gemeenschap. Honderden inwoners en veel bedrijven hebben met de Straatweg te maken. Hun visie telt. Vandaar dat we een alternatief bedachten: een digitale bijeenkomst.”

Het idee was een live uitzending op het eigen YouTube-kanaal van de gemeente. “We hebben eerst een korte video opgenomen die het ontwerp voor de Straatweg op hoofdlijnen uitlegt”, vertelt Jan. “Dit filmpje is vooraf meer dan 850 keer bekeken.

Ook hebben we iedereen via een online formulier voorafgaand aan de uitzending de gelegenheid gegeven om vragen in te sturen. Die hebben we tijdens de uitzending beantwoord. In de weken na de uitzending kunnen mensen hun zienswijze op het plan indienen.”

In de ogen

Zo’n eerste keer digitaal bijeenkomen met inwoners is best even wennen. Ook voor de gemeente. Jan: “De presentatie hebben we vooraf geoefend. Het vraagt nu eenmaal enige oefening om je verhaal goed op camera over te brengen. Het verschil met een live bijeenkomst is dat je het rechtstreekse contact met je publiek een beetje mist. Je kunt niemand in de ogen kijken en niet persoonlijk reageren.”

Op de avond zelf en de dagen erna bekeken meer dan 100 inwoners de uitzending. “Het digitale platform was openbaar ingericht, toegankelijk voor iedereen. Met twee muislikken was je erbij. Ons doel was om met de video en onze presentatie zoveel mogelijk mensen te informeren over het plan. Dat is geslaagd.”

Zorgvuldig

Twee weken na de gemeentelijke primeur volgt een tweede digitale bijeenkomst:

Boven: De live uitzending vanuit het gemeentehuis. Onder: Opnames voor de korte video op de Straatweg.

de kavelverloting van de eerste kavels van plan Broek Zuid. Een gebeurtenis die normaal gesproken achter gesloten deuren plaatsvindt. Nu via een besloten streaming, alleen toegankelijk voor degenen die zich hebben ingeschreven voor een kavel.

“De bijeenkomst is digitaal beveiligd met een persoonsgebonden toegangscode”, legt Jan uit. “Zo’n bijeenkomst als deze vraagt om zorgvuldigheid, want het gaat om grote bedragen. Net zoals bij de andere bijeenkomst hebben we daarom expertise ingehuurd voor het technische deel. De bokaal met de loten zal continu in beeld zijn. Zo is de hele lotingsprocedure en de

verdeling van de kavels transparant voor iedere betrokkene.”

De komende maanden volgen er meer digitale bijeenkomsten. En daarna, als de maatregelen worden versoepeld? Jan: “Dat weten we nog niet. Misschien wordt het wel een combinatie van fysiek en online. Onze ervaringen van nu zijn straks van nut. Neem de video, dat is een waardevolle toevoeging gebleken. We hebben er veel mensen mee bereikt. We gaan kijken wat we van onze verschillende projecten kunnen leren.”

FOTO’S: JAN VAN DER VEEN

Live uitzending

Fiona Carpentier is projectleider planontwikkeling bij gemeente De Fryske Marren en was betrokken bij de digitale inloop Straatweg Noord.

“Ik vond het best spannend dat de inloop digitaal plaatsvond. Je mist de directe interactie met bewoners en kunt niet echt doorvragen. Voor een volgende keer is een digitale chatfunctie wel een idee. Wat ik erg positief vind: de video en onze website zijn heel goed bekeken. De informatie is breder gedeeld dan op een fysieke bijeenkomst het geval zou zijn.”

12

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren JUNI 2020

OOSTERSE INDRINGERS TU Ze hebben namen die tot de verbeelding spreken: de Japanse duizendknoop en de reuzenberenklauw. Maar ondertussen zorgen deze uitheemse planten hier voor veel overlast. Dat varieert van verdringing van eigen plantensoorten en schade aan gebouwen tot brandblaren bij mensen. De gemeente probeert deze groene lastpakken daarom zo goed mogelijk te bestrijden.

Zo’n tweehonderd jaar geleden vertrok de arts Philipp Franz von Siebold naar Japan, om te werken op een Nederlandse handelspost.

Naast geneeskunde had hij ook interesse in plantkunde en bij zijn terugkeer nam hij wat exemplaren mee van de Japanse duizendknoop.

Dat bleek een slecht idee. Vanuit de Hortus in Leiden verspreidde de soort zich over Nederland en andere delen van Europa. Daar is zij in de loop der tijd steeds meer overlast gaan veroorzaken. Door haar snelle groei, haar gesloten bladerdek en het gebrek aan natuurlijke vijanden verdringt de Japanse duizendknoop namelijk onze eigen (inheemse) plantensoorten. Dat vormt een bedreiging voor onze biodiversiteit.

De reuzenberenklauw heeft hier een vergelijkbare achtergrond. Ook deze plant is in de negentiende eeuw als tuinplant vanuit Azië naar Europa gebracht, waarna ze zich op grote schaal verspreidde en onze eigen soorten begon te verdringen.

FOTO: DOUWE BIJSLMA - GEWOAN DWAAN

Zowel de Japanse duizendknoop als de reuzenberenklauw behoren in ons land daarmee tot de ‘invasieve exoten’.

Milieubewuste bestrijding van de Japanse Duizendknoop met heet water.

JAPANSE DUIZENDKNOOP

schadelijke woekeraar

Hebben we het over groeikracht, dan zijn er weinig planten die zich met de Japanse duizendknoop kunnen meten. “Je zíét haar bijna groeien, zo snel gaat dat”, zegt Franke Willem Hoekstra, technisch medewerker ruimtelijk beheer bij de gemeente. In zijn werk houdt hij zich dagelijks bezig met het beheer en onderhoud van het groen in De Fryske Marren.

-Franke Willem-

‘Je zíét de plant bijna groeien’ “De Japanse duizendknoop kan wel drie meter hoog worden. Daarnaast verspreidt deze soort zich makkelijk.

In de afgelopen jaren is de plant op steeds meer plekken in onze gemeente opgedoken. Daar zitten haarden bij van maar liefst zestig vierkante meter.” De problemen die de Japanse duizendknoop veroorzaakt, gaan verder dan het verdringen van inheemse flora. De sterke wortelstokken en stengels van de plant kunnen schade veroorzaken aan gebouwen, leidingen en wegen.

Dat vertraagt soms bouwprojecten, want worden in de grond sporen van deze soort ontdekt, dan komt de bouw stil te staan tot de plant is bestreden.

Bestrijding van de Japanse duizendknoop

Die bestrijding is bij de Japanse duizendknoop een heel karwei. Van maart tot en met november doet de aannemer aan wie dit is uitbesteed vier à vijf rondes langs alle locaties in De Fryske Marren waar de plant te vinden is. Franke Willem: “Voor het bestrijden van deze soort bestaan verschillende methodes.

Wij kiezen voor besproeiing met heet water. Hierdoor knappen de cellen van de bladeren, die dan de wortels niet meer voeden. Maar je moet geduld hebben; er kunnen jaren overheen gaan voordat die wortels zijn uitgeput.” Inwoners die de Japanse duizendknoop in hun tuin hebben staan, kunnen

Reuzenberenklauw

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

helpen bij de bestrijding. Dat kan door de plant af te knippen of uit te graven. De plantresten kunnen in afgesloten zakken in de grijze container. Wat niet moet gebeuren, is de Japanse duizendknoop maaien of de plantresten bij het groenafval stoppen. De wortel- en stengeldeeltjes van de plant kunnen er namelijk voor zorgen dat nieuwe haarden ontstaan.

Zien inwoners de Japanse duizendknoop in de openbare ruimte, dan kunnen ze dat melden bij de gemeente via www.defryskemarren.nl/melding.

REUZENBERENKLAUW:

gevaarlijk voor de gezondheid

Zoals de naam al doet vermoeden, is de reuzenberenklauw verwant aan de (inheemse) gewone berenklauw, maar veel groter. De plant kan wel vijf meter hoog worden. Ook de klauwvormige bladeren zijn lang, tot drie meter. Deze soort vind je vooral langs waterlopen, wegen en spoorwegen. Naast het verdringen van onze eigen plantensoorten, kan de reuzenberenklauw gevaarlijk zijn voor de gezondheid van mensen en huisdieren. De plant scheidt namelijk stoffen af in de vorm van sap. Komt dit in de ogen, dan kan

www.defryskemarren.nl

13

FOTO’S: DOUWE BIJSLMA - GEWOAN DWAAN

FOTO: DOUWE BIJSLMA - GEWOAN DWAAN

SSEN ONS GROEN

Onkruidbestrijding op verharding met borstelmachine (boven) en met de bosmaaier (onder)

het om enkele plantjes, dan is uitsteken tot 15 à 20 cm onder het maaiveld ook een geschikte aanpak.” Inwoners die de reuzenberenklauw aantreffen, kunnen dat melden bij de gemeente.

Wie deze plant zelf uit zijn of haar tuin wil verwijderen, doet er goed aan om beschermende kleding te dragen die het hele lichaam bedekt. Ook de ogen moeten goed beschermd zijn. Omdat het sap van de plant het meest agressief is onder invloed van zonlicht, kan het werk het beste tijdens bewolkt weer worden uitgevoerd. De plantresten mogen in de groene container.

Milieuvriendelijke methoden Franke Willem bij de Japanse Duizendknoop

dat tot blindheid leiden. Op de huid kan het sap bij blootstelling aan zonlicht rode jeukende vlekken veroorzaken.

Die vlekken veranderen vervolgens in zwellingen en brandblaren. Het duurt zo’n twee weken voordat dit genezen is en als litteken kan een bruinverkleuring optreden. Bovendien blijft de aangetaste huid lange tijd gevoelig voor zonlicht.

Bestrijding van de reuzenberenklauw

“Gelukkig is de reuzenberenklauw makkelijker te bestrijden dan de Japanse duizendknoop”, zegt Franke Willem.

“Toch geldt ook hier: hoe eerder

je erbij bent, hoe beter. Ook bij de reuzenberenklauw is het belangrijk om de bladmassa te doen afnemen, zodat zij niet de kans krijgt om te bloeien. Maar hier mag dat wél door te maaien. Gaat

-Ronald-

‘We gaan altijd voor duurzaamheid’

Andere soorten onkruid die de gemeente bestrijdt, zijn bijvoorbeeld de grote waternavel en het vederkruid.

Deze waterplanten in sloten en vijvers worden verwijderd met een maaiboot. Daarnaast bestrijdt de gemeente onkruid op verharding en halfverharding, zoals grind en schelpenpaden. “Tot voor kort besteedden wij dit uit aan een aannemer”, vertelt Ronald Stegink, beleidsmedewerker ruimtelijk beheer.

“Maar het heeft zijn voordelen om dat zelf te doen. We kunnen inwoners dan meer service bieden, bepaalde plekken extra aandacht geven en het groenbeheer beter combineren met ander onderhoud in de wijken.” Ook voor het bestrijden van deze andere

soorten onkruid gebruikt de gemeente alleen milieuvriendelijke methoden, zoals heet water en borstelmachines.

Ronald: “Zo voldoen we aan de Europese regelgeving, maar dat is voor ons niet de belangrijkste reden. In De Fryske Marren gaan wij altijd voor duurzaamheid.”

Wat moet u doen na contact met het sap van de reuzenberenklauw?

• Was de huid direct met water en zeep of bedek de huid als wassen niet mogelijk is.

• Bedek de huid na het afspoelen, zodat er geen zonlicht op kan komen. Het is verstandig om een week uit de zon te blijven. Ga naar de huisarts als u rode uitslag krijgt.

• Heeft u sap in uw ogen gekregen?

Spoel de ogen direct uit met veel water en neem contact op met uw huisarts.

• Heeft u sap in uw mond gekregen? Dit is erg gevaarlijk.

Ga onmiddellijk naar de spoedeisende hulp.

14

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren JUNI 2020

TAAL? VAN LEVENSBELANG! Een bedrag pinnen. Een verpakking lezen. Een verhaaltje voorlezen aan je kind. Voor laaggeletterden zijn zulke gewone dingen niet vanzelfsprekend. Wat is laaggeletterdheid? En welke hulp is er voor laaggeletterden?

Jeen Hofstra is 48. Hij is getrouwd en heeft een baan. Jeen is een bespraakte man en komt open en zelfverzekerd over. Niemand zou denken dat hij een paar jaar geleden alleen maar zijn naam kon schrijven. “Toch is het zo”, vertelt Jeen. “Met lezen en schrijven heb ik heel lang grote moeite gehad. Als kind ging leren voor mij niet vanzelf. Met dictees kon ik niet uit de voeten. Sommige woorden sprak ik niet goed uit. ‘Hij is een beetje dom’, zei de juf tegen de andere kinderen over mij. Ik werd gepest. Het maakte me erg onzeker.”

Die onzekerheid bleef, ook toen Jeen ging werken. “Als ik mails moest schrijven, vroeg ik collega’s om hulp.

Ik schaamde me. Brieven van instanties begreep ik niet goed.”

Moeilijke woorden

In Nederland zijn 2,5 miljoen mensen van 16 jaar en ouder laaggeletterd. Ze hebben moeite met lezen, schrijven en/of rekenen. In gemeente De Fryske Marren gaat het om 1 op de 9 inwoners.

“Laaggeletterdheid kan ontstaan als iemand opgroeit in een gezin waar weinig gepraat en gelezen wordt”, zegt Nynke Benedictus, aanjager aanpak

Laaggeletterdheid bij gemeente De Fryske Marren. “Laaggeletterdheid betekent niet dat iemand helemaal niet kan lezen of schrijven, maar dat hij of zij er moeite mee heeft. Voor een laaggeletterd persoon is het lastig om moeilijke woorden in brieven, folders en bijsluiters te begrijpen. Ook kan iemand weinig digitale vaardigheden hebben, terwijl de maatschappij daar juist steeds meer om vraagt.”

Taboe

Op laaggeletterdheid ligt een taboe. Als je schijnbaar gewone dingen niet snapt, word je minder snel serieus genomen.

Laaggeletterden bedenken dan ook vaak excuses om het probleem te verbergen.

Jeen deed dat ook. “Als ik iets moest invullen, verzon ik een smoes. Mijn bril vergeten of zo. Formulieren gooide ik thuis weg.” Laaggeletterdheid kan ertoe leiden dat iemand niet goed zelfstandig mee kan komen in de samenleving.

Soms met eenzaamheid en zelfs depressie tot gevolg. Als je informatie niet goed begrijpt, loop je meer risico op financiële problemen en een slechtere lichamelijke en geestelijke gezondheid.

Zelfverzekerder

Jeen besloot er iets aan te doen. Hij meldde zich aan voor lees- en schrijfles in het Digi-Taalhuis. “Die stap heeft me veel gebracht. Ik heb beter leren schrijven en heb op vakantie zelfs een boek gelezen. Post durf ik gewoon open te maken. Ik voel me een stuk zelfverzekerder.”

Jeen geeft nu als taalambassadeur voorlichting aan organisaties over laaggeletterdheid en wat dat betekent voor het dagelijks leven. “Je hoeft je er niet voor te schamen. Er is hulp beschikbaar.”

De Fryske Marren helpt

Taal is van levensbelang. Daarom helpt De Fryske Marren laaggeletterde mensen om meer geletterd te worden (zie kader). Nynke: “Daarnaast wil de gemeente bedrijven, onderwijs, (gezondheids-)instellingen, stichtingen, verenigingen en organisaties bewust maken van laaggeletterdheid. Veel communicatie is - onnodig - ingewikkeld.

Dat kan anders!”

Meer informatie? Neem contact op met Nynke Benedictus, via telefoonnummer 14 05 14.

WIL JE MEER ZELF KUNNEN? Zou jij willen leren hoe je: - g eldzaken regelt - de baan kunt krijgen die je graag wilt - iets op Marktplaats kunt verkopen - een recept kunt maken - kunt begrijpen wat de dokter zegt - je kind kunt voorlezen?

Hiervoor heb je allemaal lezen, schrijven, rekenen of de computer nodig. Via het Digi-Taalhuis in de bibliotheek in Joure, Lemmer en Balk kun je daarbij hulp krijgen. De hulp richt zich op wat jij graag wilt kunnen.

Deelname is gratis.

FOTO: BELINDA FALLAUX

Meer informatie?

links Jeen Hofstra - rechts Nynke Benedictus

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

• loop binnen bij de bibliotheek in Joure, Lemmer of Balk • bel met de bibliotheek in Joure: 0513-412 086 • kijk op bmf.nl/digitaalhuis.

Heerlijk

wonen en

genieten in een

waterrijke omgeving

Verloting 9 juli

Kavels voor 10 twee-onder-een-kapwoningen Joure heeft alles in huis wat u nodig heeft voor een fijne woon- en leefomgeving.

Aan de noordoostzijde van Joure ligt het waterrijke plan Wyldehoarne.

Heerlijk wonen in Wyldehoarne

Inschrijving en verloting

In Joure bent u van alle gemakken voorzien. Er is een ruim aanbod van basisscholen en er zijn twee scholen voor voortgezet onderwijs. Er zijn diverse supermarkten en de Midstraat kent een ruim winkelaanbod (met vrij parkeren). Daarnaast heeft u een ruime keuze aan sporten culturele verenigingen.

De kavels in uitbreidingsplan Wyldehoarne, fase 3B, worden uitgegeven via een verloting. Iedereen kan zich inschrijven om deel te nemen aan deze verloting.

Dat kan van 22 tot en met 30 juni via onze website.

De - wegens coronamaatregelen - digitale verloting vindt plaats op donderdagmiddag 9 juli.

Kijk voor meer informatie op: www.defryskemarren.nl/wyldehoarne

deFryskeMarren

16

deFryskeMarren

#FACETOFACE ANNETTE VAN DER SPOEL fotografie JOHAN BROUWER FOTOGRAFIE tekst GERARD VAN LEEUWEN

“Ik voel me een echt wijf” Het was 3 mei 2016 toen Annette Marije van der Spoel uit Lemmer constateerde dat het niet langer meer ging. Het hoofd en het lichaam vormden geen eenheid meer. Ze meldde zich ziek en een lange route naar wat later bleek genderverandering nam een aanvang.

Annette van der Spoel werd als vrouw geboren in een mannenlichaam. “Ik heb me altijd meisje/vrouw gevoeld, maar er lange tijd geen invulling aan gegeven. Lichamelijk openbaarde zich één en ander al in mijn puberjaren toen ik al lichte borstvorming had. Vanaf mijn volwassenheid begon een lange zoektocht naar mezelf.”

TWINTIG JAAR GETROUWD “Ik ben ruim twintig jaar getrouwd geweest. Zoals in elke relatie wisselden ups en downs elkaar af, maar ik kijk er zonder spijt op terug. Maar als je het eerlijk afpelt is het één groot toneelspel geweest. Ook uitte de zoektocht zich in een grote mate van wispelturigheid. Ik heb vele beroepen uitgeoefend, van horecaondernemer tot zzp-er in de bouw en van fietsenmaker tot schoonmaker. Ook zijn we meerdere malen verhuisd. Ik kon mijn rust niet vinden. Tot vier jaar geleden.”

GENDERDYSFORIE Na een periode van medische diagnostisering die haar voerde langs een neuroloog en fysiotherapie werd het pad van de psychiatrie gevonden. Al na een paar gesprekken stond de diagnose vast.

Annette: “Toen de arts zei dat hij genderdysforie (een diepgeworteld gevoel van onvrede over het eigen biologische geslacht, red.) vermoedde, schudde voor mijn gevoel het hele Antonius ziekenhuis. Dat wat ik eigenlijk altijd al wist werd nu medisch bevestigd. Er vielen kilo’s van mijn schouders. Daarmee brak fase twee aan. Die bestond uit gesprekken met psychiaters en andere deskundigen en er werd gestart met hormoontherapie, ontharing en dergelijke. Een lang traject van vallen en opstaan.

Soms zag ik het echt niet meer zitten. Vooral toen bleek dat het slotakkoord, een geslachtsbepalende operatie, een wel héél lange wachtlijst kende. Er zijn slechts enkele ziekenhuizen die dergelijke operaties uitvoeren. Het bracht me onder andere langs het UMCG, het Waterland ziekenhuis in Purmerend , het VU Medisch Centrum en naar Vlaanderen.

Enkele malen werd de operatie uitgesteld en ook kreeg ik tussentijds nog eens te maken met trombose en een longembolie.

Uiteindelijk ben ik op 25 februari geopereerd in Velsen door dokter Kandhai in zijn zelfstandig behandelingscentrum. Voor mij niets minder dan een wedergeboorte.”

WELDADIG Als vrouw in een vrouwenlichaam voelt het leven inmiddels weldadig aan voor Annette. “De eerste weken na de operatie waren pittig. Mijn vriendengroep van ooit is ingewisseld voor enkele ‘kennissen van vroeger’, maar vooral voor een vriendinnengroep van merendeels transgender vrouwen en ook

cisgender vrouwen (vrouwen die biologisch ook altijd vrouw geweest zijn, red.). Ik heb het gevoel dat ik nu helemaal mezelf kan zijn. Dat is een onbeschrijflijk mooi gevoel. Met enkele van hen zet ik me ook in voor onze belangenvereniging Partner & Transgender.

Ik beheer met een aantal anderen de website en enkele fora.

Ook heb ik inmiddels enkele interviews gegeven, onder andere op Radio1 en Omroep Flevoland. Ik schroef dit nu weer enigszins terug nadat ik getrollt ben op Twitter. Je weet niet wat voor bagger je dan over je heen krijgt. Laat mij maar mijn bijdrage leveren vanuit de achtergrond. Je zult mij niet aan tafel zien bij een talkshow op televisie.”

“IK WORD ALS VROUW BENADERD” Over media-aandacht gesproken: er is nogal wat te doen over agressie ten opzichte van de LHBTI community. Annette van der Spoel: “Ik heb dat zelf niet of nauwelijks ondervonden. Sinds ik een borstvergroting heb ondergaan is dat helemaal niet aan de orde. Ik word als vrouw benaderd en zie vrijwel nooit iemand vreemd opkijken of zoiets. Ik denk dat die borsten de laatste twijfel bij mannen én vrouwen hebben weggenomen, ha ha ha!

Dat neemt niet weg dat onze gemeenschap in de dagelijkse praktijk toch nog de nodige problemen ervaart. Ik zit nu in een werkgroep die binnenkort om tafel zal met vertegenwoordigers van de gemeente De Fryske Marren, waaronder mensen uit het sociaal domein. Het zijn soms kleine, maar wel hinderlijke zaken zoals bij een telefonisch contact. Als ik me voorstel als Annette en mijn iets zwaardere stem een antwoord krijgt van: ‘Zegt u het maar, meneer’, dan vind ik dat niet leuk en dat geldt voor heel veel kennissen van me. Als men iets beter naar de naam luistert, voorkom je dergelijke pijnlijkheden. Ik weet, het gebeurt onbewust, maar je kunt daar wel aan werken.”

“EINDELIJK MEZELF” Annette geniet nu volop van het leven. “Ik zit heel goed in mijn vel en ben inmiddels gestart met een oriëntatie op een nieuwe baan. Ik ben veelal actief geweest in de wat zwaardere beroepen in de bouw, houtbewerking en dergelijke. Dat vertaalde zich ook in mijn grootste hobby, het skûtsjesilen. Ik heb meerdere jaren als schotenman meegezeild in de IFKS. Dat wordt hem niet meer. Mijn testosteronspiegel is gedaald van 23 naar onder de drie. Ik ben nu een ‘echt wijf’. Ik voel me ook een echt wijf! Ik heb een belbundel en dat is maar goed ook. Ik zat laatst op 3200 minuten!”

“Reken er maar op dat ik ergens opduik in iets wat ik leuk vind.

Ik zie de toekomst helemaal positief tegemoet. Ik ben eindelijk mezelf.”

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

NUMMER 06 • 2020

17

#FACETOFACE ANNETTE VAN DER SPOEL fotografie JOHAN BROUWER FOTOGRAFIE tekst GERARD VAN LEEUWEN

“Ik voel me een echt wijf” Het was 3 mei 2016 toen Annette Marije van der Spoel uit Lemmer constateerde dat het niet langer meer ging. Het hoofd en het lichaam vormden geen eenheid meer. Ze meldde zich ziek en een lange route naar wat later bleek genderverandering nam een aanvang.

Annette van der Spoel werd als vrouw geboren in een mannenlichaam. “Ik heb me altijd meisje/vrouw gevoeld, maar er lange tijd geen invulling aan gegeven. Lichamelijk openbaarde zich één en ander al in mijn puberjaren toen ik al lichte borstvorming had. Vanaf mijn volwassenheid begon een lange zoektocht naar mezelf.”

TWINTIG JAAR GETROUWD “Ik ben ruim twintig jaar getrouwd geweest. Zoals in elke relatie wisselden ups en downs elkaar af, maar ik kijk er zonder spijt op terug. Maar als je het eerlijk afpelt is het één groot toneelspel geweest. Ook uitte de zoektocht zich in een grote mate van wispelturigheid. Ik heb vele beroepen uitgeoefend, van horecaondernemer tot zzp-er in de bouw en van fietsenmaker tot schoonmaker. Ook zijn we meerdere malen verhuisd. Ik kon mijn rust niet vinden. Tot vier jaar geleden.”

GENDERDYSFORIE Na een periode van medische diagnostisering die haar voerde langs een neuroloog en fysiotherapie werd het pad van de psychiatrie gevonden. Al na een paar gesprekken stond de diagnose vast.

Annette: “Toen de arts zei dat hij genderdysforie (een diepgeworteld gevoel van onvrede over het eigen biologische geslacht, red.) vermoedde, schudde voor mijn gevoel het hele Antonius ziekenhuis. Dat wat ik eigenlijk altijd al wist werd nu medisch bevestigd. Er vielen kilo’s van mijn schouders. Daarmee brak fase twee aan. Die bestond uit gesprekken met psychiaters en andere deskundigen en er werd gestart met hormoontherapie, ontharing en dergelijke. Een lang traject van vallen en opstaan.

Soms zag ik het echt niet meer zitten. Vooral toen bleek dat het slotakkoord, een geslachtsbepalende operatie, een wel héél lange wachtlijst kende. Er zijn slechts enkele ziekenhuizen die dergelijke operaties uitvoeren. Het bracht me onder andere langs het UMCG, het Waterland ziekenhuis in Purmerend , het VU Medisch Centrum en naar Vlaanderen.

Enkele malen werd de operatie uitgesteld en ook kreeg ik tussentijds nog eens te maken met trombose en een longembolie.

Uiteindelijk ben ik op 25 februari geopereerd in Velsen door dokter Kandhai in zijn zelfstandig behandelingscentrum. Voor mij niets minder dan een wedergeboorte.”

WELDADIG Als vrouw in een vrouwenlichaam voelt het leven inmiddels weldadig aan voor Annette. “De eerste weken na de operatie waren pittig. Mijn vriendengroep van ooit is ingewisseld voor enkele ‘kennissen van vroeger’, maar vooral voor een vriendinnengroep van merendeels transgender vrouwen en ook

cisgender vrouwen (vrouwen die biologisch ook altijd vrouw geweest zijn, red.). Ik heb het gevoel dat ik nu helemaal mezelf kan zijn. Dat is een onbeschrijflijk mooi gevoel. Met enkele van hen zet ik me ook in voor onze belangenvereniging Partner & Transgender.

Ik beheer met een aantal anderen de website en enkele fora.

Ook heb ik inmiddels enkele interviews gegeven, onder andere op Radio1 en Omroep Flevoland. Ik schroef dit nu weer enigszins terug nadat ik getrollt ben op Twitter. Je weet niet wat voor bagger je dan over je heen krijgt. Laat mij maar mijn bijdrage leveren vanuit de achtergrond. Je zult mij niet aan tafel zien bij een talkshow op televisie.”

“IK WORD ALS VROUW BENADERD” Over media-aandacht gesproken: er is nogal wat te doen over agressie ten opzichte van de LHBTI community. Annette van der Spoel: “Ik heb dat zelf niet of nauwelijks ondervonden. Sinds ik een borstvergroting heb ondergaan is dat helemaal niet aan de orde. Ik word als vrouw benaderd en zie vrijwel nooit iemand vreemd opkijken of zoiets. Ik denk dat die borsten de laatste twijfel bij mannen én vrouwen hebben weggenomen, ha ha ha!

Dat neemt niet weg dat onze gemeenschap in de dagelijkse praktijk toch nog de nodige problemen ervaart. Ik zit nu in een werkgroep die binnenkort om tafel zal met vertegenwoordigers van de gemeente De Fryske Marren, waaronder mensen uit het sociaal domein. Het zijn soms kleine, maar wel hinderlijke zaken zoals bij een telefonisch contact. Als ik me voorstel als Annette en mijn iets zwaardere stem een antwoord krijgt van: ‘Zegt u het maar, meneer’, dan vind ik dat niet leuk en dat geldt voor heel veel kennissen van me. Als men iets beter naar de naam luistert, voorkom je dergelijke pijnlijkheden. Ik weet, het gebeurt onbewust, maar je kunt daar wel aan werken.”

“EINDELIJK MEZELF” Annette geniet nu volop van het leven. “Ik zit heel goed in mijn vel en ben inmiddels gestart met een oriëntatie op een nieuwe baan. Ik ben veelal actief geweest in de wat zwaardere beroepen in de bouw, houtbewerking en dergelijke. Dat vertaalde zich ook in mijn grootste hobby, het skûtsjesilen. Ik heb meerdere jaren als schotenman meegezeild in de IFKS. Dat wordt hem niet meer. Mijn testosteronspiegel is gedaald van 23 naar onder de drie. Ik ben nu een ‘echt wijf’. Ik voel me ook een echt wijf! Ik heb een belbundel en dat is maar goed ook. Ik zat laatst op 3200 minuten!”

“Reken er maar op dat ik ergens opduik in iets wat ik leuk vind.

Ik zie de toekomst helemaal positief tegemoet. Ik ben eindelijk mezelf.”

deFryskeMarren

19

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

deFryskeMarren

BRANDED CONTENT

GLASVEZEL

TEKST EN BEELD:DFMOPGLAS

DE VAART ZIT ER IN!

“We maken grote stappen met het glasvezelproject in De Fryske Marren. De samenwerking tussen DFMopGlas, aannemer BAM en de gemeente De Fryske Marren loopt bijzonder goed, het project is helemaal op stoom”, laat DFMopGlas weten. In december 2019 was de symbolische start bij het Meer van Lenten in Terherne en in januari 2020 begon BAM daadwerkelijk met het civiele werk.

Nu, vijf maanden later, is het graafwerk rondom Joure klaar en voor het grootste deel ook al voorzien van glasvezel. allemaal ingeblazen zijn, worden ze in de centrale kasten in de wijk en straat afgemonteerd. Ze worden aan elkaar gelast om er één netwerk van te maken.

Nog voor de bouwvak worden er vijftig tot tachtig woningen in Vegelinsoord daadwerkelijk aangesloten en kan men daar gebruik maken van hun glasvezelverbinding. En dan is in Langweer, Sint Nicolaasga en Doniaga het graafwerk ook klaar.

Na de bouwvak gaat DFMopGlas dagelijks woningen en bedrijven aansluiten.

Als dat klaar is komt de HAS ploeg; zij maken de HuisAanSluitingen. Zij brengen de glasvezel uw woning binnen en testen de goede werking. Van al deze stappen wordt u door de aannemer op de hoogte gehouden. Als de HAS ploeg geweest is, wordt uw aansluiting op het glasvezelnetwerk binnen een aantal dagen werkend gemaakt en kunt u genieten van supersnel internet en haarscherpe TV.”

“Met elkaar hebben we er een prachtig en uniek project van gemaakt. In De Fryske Marren zijn straks het hele buitengebied, alle dorpen, bedrijventerreinen, voorzieningen, et cetera aangesloten op glasvezel voor echt toekomstbestendig internet. Dat vinden we belangrijk om mee te doen aan de veranderingen in de zorg, het onderwijs en de werkgelegenheid in De Fryske Marren. Het is het grootste glasvezelproject van aannemer BAM wat in één keer gerealiseerd wordt.”

Wilt u ook graag een aansluiting op het glasvezelnetwerk van DFMopGlas, dan kunt u zich nog steeds aanmelden. Omdat het project zo voorspoedig verloopt maakt aannemer BAM die aansluitingen zonder extra kosten.

HOE GAAT HET OOK AL WEER? “U wilt graag glasvezel en heeft een abonnement bij één van onze providers afgesloten. Als de aannemer bij u in de buurt aan de slag gaat, komt er eerst een medewerker uw woning schouwen. Dan vragen ze u waar u graag de aansluiting wilt hebben en wordt er overlegd hoe de glasvezelkabel vanaf de straat bij uw woning komt. Bijna altijd kan dat zonder dat er in uw tuin gegraven moet worden.

Ga naar de speciale website www.defryskemarrenopglas.nl.

Daar kiest u een provider en meldt u zich aan.

De aannemer gaat dan aan de slag en legt eerst een netwerk van lege mantelbuizen aan, met hoofdverdeelstations waar alle kabels bij elkaar komen. Er komen per dorp grote aansluitpunten, en onder de grond in de straten ook verdeelboxen. Want elke woning krijgt twee glasvezeldraden tot aan de centrale.

Als al die buizen in de grond liggen gegraven, onder bomen en sloten geboord enzovoort, worden die buizen getest of ze goed verbinding maken en daarna komt er een ploeg die de glasvezels er met behulp van perslucht inblaast. De aansluiting ligt dan nog buiten uw woning bij de gevel. Als die glasvezels er

Heeft u vragen over providerkeuze of over de aansluiting in uw woning, dan kunt u beter naar één van de wederverkopers (zie kader) gaan. Zij kunnen u helpen bij het maken van een keuze en uw vragen beantwoorden.

WEDERVERKOPERS DFMOPGLAS BALK - Groenendal IT Computers, Eigen Haard 20, tel: 0514-581 888 ELAHUIZEN -B ij Kluit, Mardyk 10, tel: 0514-712 032 HARICH - Karyon Computers, Westerein 23, tel: 0514-582 325 JOURE - Elektroworld Gebr. De Boer, Midstraat 119, tel: 0513-410 678 - Expert, Midstraat 124-126, tel: 0513- 414 205 - Computer Noord, Pastorielaan 25, tel: 0513-416 546 - Cenned Connect, Pasteurweg 2, tel: 088-234 71 10 LEMMER - Expert, Schulpen 9, tel: 0514-561 296 - Optie1, Nieuwedijk 7, tel: 088-00 89 001 - IT Friese Meren, Roggemole 12b, tel: 0514-700 234 OUDEMIRDUM - J R Kors Automatisering, De Kwikkebei 1, tel: 06-82 907 209 SINT NICOLAASGA - BJ Minnema & Zn., Kade 9, tel: 0513-431 620 SCHARSTERBRUG - SkarWeb Wilco Kuipers, Hollandiastraat 40, tel: 088-7527 932 SONDEL - Hospes Techniek, Sondelerleane 1, tel: 0514-604 240

20

deFryskeMarren deFryskeMarren

DE MOND ALS ENTREE VOOR COVID-19

De wereld veranderde de afgelopen maanden compleet. Medio maart sloten we als tandartspraktijken onze deuren. Alleen voor spoedzorg bleven we geopend. We sloten de deuren uit maatschappelijke verantwoordelijkheid, niet omdat wij daartoe verplicht waren.

Het aantal besmettingen groeide zeer snel en er was onzekerheid over de wijze waarop het virus zich verspreidt. Ook het tekort aan beschermingsmiddelen speelde een rol: deze moesten zoveel mogelijk beschikbaar blijven voor de directe COVID-zorg.

Medio april gingen onze deuren weer open, met zeer zorgvuldige hygiënemaatregelen volgens een strikt protocol.

Bacteriën en virussen Virussen zijn vele malen kleiner dan bacteriën en verschillen in bouw en de manier van verspreiden. Een virus kan niet zonder gastheer overleven en maakt daarom gebruik van onze cellen. Beschadigingen in de mond kunnen zo een ‘entree’ vormen voor COVID-19. Hoe groter de beschadiging, hoe hoger het risico. Zo kan bij ernstige parodontitis een wond ontstaan van wel 40 vierkante centimeter. De andere kant van de medaille is dat tandvlees in goede conditie juist een blokkade vormt tegen het virus.

Longontsteking Goede mondverzorging beschermt ons ook wanneer we onverhoopt toch besmet raken met het coronavirus. Uit studies weten we namelijk dat goede mondzorg en regelmatig tandartsbezoek het risico op longontsteking en een ernstig verloop daarvan aanzienlijk vermindert. Iemand die zijn gebit goed verzorgt heeft na besmetting meer weerstand, ook tegen ernstige complicaties zoals de diepe longontsteking waar COVID-19 mee gepaard kan gaan.

Zorg voor een goede conditie Een goede conditie van uw mond is goud waard, verzorg uw gebit dus goed. Heeft u klachten of last van bloedend tandvlees? Aarzel niet, en maak een afspraak met uw tandarts. Is het tijd voor de halfjaarlijkse controle? Stel uw bezoek dan niet uit. Wij helpen u graag om uw mondgezondheid en uw weerstand te versterken. En natuurlijk nemen we zeer stringente veiligheidsmaatregelen, u kunt onze praktijk veilig bezoeken.

t s o P k n a r F

BAUKE JONKMAN, ONDERNEMEND SCHAATSER EN SINT NYKSTER SCHIPPER OP LANGWEERDER SLOEP

“IT MOAT GOED, OARS HOECHT IT NET!” Bauke de Vries was groenteboer in Sint Nicolaasga, op de hoek van de Kerkstraat en de Baron van Hardenbroekstraat. Hij had ongetwijfeld beste groente, toch stond hij meer bekend als goede schaatser. Hij reed zeven keer de Elfstedentocht. Die zeven kruisjes hangen nu in de ontvangstruimte van recreatiebedrijf Twirre in Langweer. Want de eigenaar van dat bedrijf heet ook Bauke. Bauke Jonkman. Bauke Jonkman wijst nog dagelijks naar pake Bauke de Vries.

Z

TEKST EELKE LOK // FOTO’S ORANGE PICTURES

Zijn eigen foto’s en medailles hangen naast die van pake. Want Bauke Jonkman schaatste ook. Daar waar pake meester was van het lange eind, zelfs enige malen aan de wedstrijd van de Elfstedentocht deelnam, was zijn kleinzoon een sprinter. Des te verrassender is dat zijn ondernemerschap allerminst kortebaanwerk is. Jonkman heeft een mooi bedrijf, maar kijkt nu al weer naar de volgende stap. Aan de overkant, aan de Pontdyk, komen 199 recreatiewoningen. Allemaal aan het water.

LANGE WEG

Frank Post heeft al meer dan 25 jaar ervaring als tandarts-implantoloog en is eigenaar van Kliniek Tandheelkunde Sneek, gezondheidscentrum Simmerdyk.

Belangrijke specialismen zijn behandelingen onder volledige narcose, angstpatiënten, implantologie, parodontologie en uitgebreide esthetische gebitsrenovaties.

WWW.TANDARTSSNEEK.NL

Daar was een lange weg voor nodig.

Die, wat Bauke Jonkman betrof, begon in 1991. Hij had al een paar wereldkampioenschappen sprint gereden. Leek op weg naar de Olympische Spelen van Albertville. Toen klopte heit Jan Jonkman aan de deur. Die had eerst een café tegenover de kerk in Sint Nicolaasga, maar zocht z’n heil in de recreatie van Langweer. En al duurde het even met de gemeentelijke autoriteiten, Jan Jonkman en z’n vrouw mochten er uiteindelijk met huisjes en camping aan de slag.

Zoon Bauke kreeg de keus: “Of by ús oan it wurk, of do moast sels mar sinten fertsjinje yn it reedriden.” Bauke was 24 en dacht niet lang na. Bij heit en mem

in de zaak. Aan het werk. “Inkeld, ik hie op it NK de 500 meter goed riden, ik gie dan wol net nei Albertville, mar ik mocht noch meidwaan oan de NK ôfstannen yn 1992. Twadde efter Gerard van Velde, bêste tiid. Untspannen, hè.”

Achteraf geredeneerd had hij dat in zijn schaatscarrière veel meer nodig gehad, ontspanning. De kronkelwegen in het beleid van de schaatsbond en de grillen van diverse trainers maakten het voor gevoelsmens Bauke Jonkman niet gemakkelijker. Er was altijd wel één afstand waarop ‘het niet liep’. En dan werd hij ook nog kwaad op zichzelf.

ONTSPANNING Die ontspanning had de ondernemer Jonkman ook nodig. Hij wil er niet al te veel over kwijt, maar heit en soan voelden zich vaak tekort gedaan door sommige mensen in het gemeentebestuur van Skârsterlân. Roeien tegen de stroom in. Bovendien, zegt Bauke nu flauw lachend daarover, vlogen de stoelen wel eens door het kantoor van het bedrijf wat hij samen met heit runde.

Bauke Jonkman kocht dus een grote loods, richtte zelf een watersportwinkel op. Verhuurde polyvalken.

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

NUMMER 06 • 2020

21

“EINS WIE IK AL MEI SLOEPEN DWAANDE, DOE’T DY YN NEDERLÂN NOCH NET IENS BOUD WAARDEN.”

kinnen, mar…” Hij haalt zijn schouders op. Handel doen. Doorgaan. Hij kocht een reddingssloep van de Engelse marine en bouwde hem op en om. Hij vaart nu met deze Langweerder sloep met gasten door Fryslân. De sloep is een plaatje. “It moat goed, oars hoecht it net!”

Twirre verhuurt en verkoopt sloepen en sloepjes, in alle maten. Verhuurt ook recreatiewoningen, ook nog van de camping van heit en mem, die hij intussen weer had overgenomen. Mooi principe: iemand investeert in zo’n huisje, recreëert er zo nu en dan zelf, maar wil het ook verhuren.

Dat wordt overigens steeds minder. Bauke Jonkman heeft de gemeente meermalen gevraagd alleen recreatiewoningen toe te staan die ook verhuurd worden. “Dan wurde se altyd brûkt. Ek foar Langwar is dat hiel wichtich, in toerist smyt mear sinten op as in fêste bewenner.”

TROCHSETTE!

Een huisje-eigenaar had zelf een stalen vletje gemaakt en bij Bauke in de verhuur gedaan. Een succes. Het jaar daarop kwam Jonkman via via bij een model in Gdansk terecht, een sloep 6.50. Die fungeerden als reddingssloep op de Oostzee. Eerst liet hij ze in Gdansk bouwen, later deed hij het zelf. “Eins wie ik al mei sloepen dwaande, doe’t dy yn Nederlân noch net iens boud waarden.”

Bauke Jonkman over recreatie: “In toerist smyt mear sinten op as in fêste bewenner.”

Dat wil hij ook met het nieuwe plan, dat hij samen met andere recreatieondernemers maakte. Na twee eerdere pogingen lijkt dat nu te slagen. Hij vertelt er enthousiast over. Heeft er zwaar voor moeten lobbyen, maar veegt dat met één arm weg. “Ach, it rint sa’t it rint.”

TWIRRE

Dat heeft hij ook in het schaatsen gedaan.

Met een aantal andere enthousiastelingen avond aan avond gebrainstormd. Een plan op tafel gelegd voor de herstructurering van het Gewest Fryslân van de KNSB. Elke keer als er nu een been met een Friese vlag erop over het televisiescherm gaat, weet Bauke Jonkman dat híj dat voor een groot deel heeft bewerkstelligd.

Dus zocht hij naar uitbreiding. “Langwar hat lykwols gjin bedriuweterrein oan it wetter, lykas Heech en Wâldsein.” Dan moet er iets nieuws komen. Samen met buurman Noël opteerde hij naar een bedrijf bij een nieuwe jachthaven aan de Pontdyk. Het duurde zo’n vijf jaar voordat het rond was. “Tsja, it hie wol earder

Zo is dat nieuwe recreatiewoningenplan er voor Langweer ook gekomen. Belangrijk, al begrijpen niet alle Langweerders dat nog. Er zal best nog wel wat tegengas komen. Kom maar op, zegt de bijna 53 jarige Bauke Jonkman: “Trochsette!” Net als langebaanschaatser pake.

Tiid foar in oare bank? !

Wolkom

PRACHTIGE TUINPLANTEN! Ons groencentrum staat vol met prachtige planten voor tuin en terras.

We nodigen u van harte uit voor een bezoek en laat u verrassen!

In verband met het Corona virus voldoen wij aan alle voorschriften van het RIVM Op ons 40.000 m2 groot terrein is er voldoende ruimte om afstand te houden.

Stap no oer!

STEKPERKGOED ALLE SOORTEN IN 13 CM. POT

5 stuks € 5,-

LAVENDEL

IN GROTE 19 CM. POT

Per stuk € 4,95

Nu 4 voor €10,-

Op dit moment enorm aanbod! Fruitbomen, ook oude bomen, perkgoed, vaste planten, heesters, Japanse esdoorn, haagplanten. Kortom teveel om op te noemen, een ritje naar greensales balk is zeker de moeite waard.

TIP!

‘t Hasker Assurantiekantoor Foppie van Terwisga

Geertsma Assurantiën T (0514) - 60 33 60 Balk

Hiemstra Financiële Diensten T (0518) - 41 80 80 Sint Annaparochie

Groenhout Financiële Dienstverlening T (0517) - 531529 Witmarsum

Attentiv A Boskma B.V. T (0515) - 580402 Bolsward

Hiemstra Financiële Diensten T (0517) - 39 00 22 Franeker

AQRaad Verzekeringen & Makelaardij BV T (0514) - 566262 Lemmer

Kootstra Assurantiën & Advies T (0511) - 54 44 42 Buitenpost

Assurantiekantoor M. Kruis

Foppie van Terwisga / ‘

Noorder Staete Assurantiën b.v.

T (0511) - 460240 Burgum

Veldsink-Ferwerda adviesgroep T (0513) - 41 31 78 Joure

Assurantiekantoor (0514) - 52 16 20 Hindeloopen Hasker Utgongen 2 -T 8465 SJ OUDEHASKEtTHasker (0513) - 67 74 00 Oudehaske

T (0513) 67 74 00 / Stellema E info@foppie.nl T (0511) - 451997 Kollum I www.foppie.nl

Meinema Verzekeren & Bankieren T (0519) - 57 17 45 Dokkum

Jo bank tichtby.

Vrijblijvend een inboedelopname of offerte?

Mail ons via verkoop@hoekstrasneek.nl of bel 0515 - 41 21 10. Kijk ook op hoekstrasneek.nl

Laat u tuinplanten optimaal presteren, geef ze voeding! het is nu de juiste tijd om uw tuin te gaan bemesten, vergeet ook niet de haag mest te geven. Wij raden u aan om met een organische meststof te strooien, deze werkt langer en is goed voor het bodemleven.

Openingstijden

Maandag t/m vrijdag van 07.00 tot 17.30 uur. Zaterdag van 08:30 tot 16.00 uur

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

23

TEKST ANNIEK VAN DER BIJL // FOTO’S STICHTING LEERGELD

deFryskeMarren

STICHTING LEERGELD ZUIDWEST FRIESLAND

WIL ZOVEEL MOGELIJK KINDEREN LATEN ‘MEEDOEN’ In Nederland leeft één op de twaalf kinderen in armoede. Deze kinderen kunnen om financiële redenen niet meedoen aan activiteiten die voor hun leeftijdsgenootjes heel normaal zijn. Zij staan vaak letterlijk aan de zijlijn. Stichting Leergeld Zuidwest Friesland wil zoveel mogelijk kinderen uit Súdwest-Fryslân en De Fryske Marren de kans bieden om ‘normaal’ deel te nemen aan onderwijs, sport en cultuur.

Vrijwillig intermediair worden?

MEEDOEN IS NIET ALTIJD VANZELFSPREKEND Voor kinderen uit gezinnen met minimale financiële middelen is meedoen niet altijd vanzelfsprekend. “Wij willen voorkomen dat kinderen hierdoor in een sociaal isolement terecht komen”, laat Stichting Leergeld Zuidwest Friesland (ZWF) weten. “Dit doen wij door voorzieningen aan te bieden in de vorm van een gift. Het gaat om tegemoetkoming in kosten die niet of slechts gedeeltelijk worden vergoed via bijzondere bijstand, tegemoetkoming in studiekosten of andere voorliggende voorzieningen. Dit doen wij door ons te richten op ouders en verzorgers met kinderen in de leeftijd van 4 tot 18 jaar met een laag besteedbaar inkomen in de gemeente Súdwest-Fryslân en in gemeente De Fryske Marren.”

Op basis van het inkomen van de ouders wordt vastgesteld of een kind in aanmerking komt voor de voorzieningen. Het inkomen van de ouders kan niet meer dan 120% van het sociaal minimum zijn. Er wordt per gezin bekeken wat nodig is en alles wordt op maat geleverd.

WERKWIJZE Tijdens een gesprek bij en met het gezin thuis wordt de situatie besproken en gekeken waar hulp nodig is. Met ouders of verzorgers wordt besproken wat de mogelijkheden zijn met betrekking tot de gevraagde hulp en bij welke bestaande voorzieningen, zoals de bijzondere bijstand van de gemeente of andere instanties/organisaties, men terecht kan. Stichting Leergeld kan vaak ook ondersteuning bieden bij het aanvragen van

deze voorzieningen. Wanneer er geen bestaande voorzieningen zijn voor de betreffende aanvraag of wanneer deze voorzieningen niet toereikend zijn, biedt Leergeld ZWF aanvullende hulp in de vorm van ondersteuning in natura of vergoeding van kosten aan clubs en scholen. Na afhandeling van de aanvragen, blijft het contact met de betreffende gezinnen doorgaans bestaan.

KINDPAS Iets gezelligs doen buiten de deur?

Met de KINDPAS kan een gezin met kind(eren) in de leeftijd van 4-18 jaar bij deelnemende bedrijven met een culturele functie de entreekosten betalen. Denk hierbij aan het zwembad, de bioscoop, een dierenpark en de speeltuin.

Na ontvangst van de pas en het doorgeven van het pasnummer, wordt de pas opgewaardeerd met € 30,- per kind. Een gezin met vier kinderen zal bijvoorbeeld een pas met € 120,- ontvangen.

Via de website www.kindpakket.nl kan de pas worden aangevraagd. De KINDPAS 2020 is aan te vragen zolang de voorraad strekt en geldig tot en met 31 oktober 2020.

Stichting Leergeld steunt al vele kindereen in De Fryske Marren

SCHOOLSPULLENPAS Voor het schooljaar 2020-2021 is er weer een Schoolspullenpas ter waarde van € 50,- aan te vragen voor kinderen in het voortgezet onderwijs / MBO / HBO. Met de schoolspullenpas kan er bij deelnemende winkels de benodigde schoolspullen worden aangeschaft, zoals pennen, agenda, etui, schriften, (grafische) rekenmachine, woordenboeken et cetera.

Een aanvraag doen kan via www. kindpakket.nl/onderwijs. Ook de schoolspullenpas is aan te vragen zolang de voorraad strekt en is geldig tot en met 30 september 2020.

MIJN KIND GAAT NAAR HET VOORTGEZET ONDERWIJS: WAT STAAT MIJ ALLEMAAL TE WACHTEN? De kosten die u maakt voor uw kind op het voortgezet onderwijs en MBO/HBO zijn veel hoger dan u gewend bent van de basisschool.

De schoolboeken voor het regulier

voortgezet onderwijs zijn in ieder geval gratis, maar heeft u al aan de kosten voor de verplichte aanschaf van een tablet of laptop gedacht?

Of excursies, ouderbijdrage, vervoersabonnementen et cetera?

“Vindt u het lastig om dit te bekostigen, dan kunt u mogelijk een toeslag krijgen voor uw kinderen”, meldt Stichting Leergeld. “Dit wordt ook wel het kindgebonden budget genoemd.” Meer informatie hierover kunt u vinden op de website van de belastingdienst onder het kopje ‘toeslagen’. Ook raadt de stichting Leergeld aan om de school te vragen welke kosten wel of niet verplicht zijn.

“Indien nodig bespreekt u de mogelijkheid van betaling in termij-

Momenteel is Stichting Leergeld ZWF op zoek naar intermediairs die op vrijwillige basis het team komen versterken. De werkzaamheden bestaan uit intakes, huisbezoeken en voorlichtingen bij gezinnen. Het is een uitdagende vrijwilligersjob van 2-8 uren in de week, vrij in te delen. Kilometervergoeding en een kleine maandelijkse vrijwilligersvergoeding is inbegrepen. Wie komt het team versterken?

nen. Bij het bestellen van de boeken en dergelijke wordt een groot aantal extra materialen aanbevolen. We raden u aan om alleen de verplichte materialen te bestellen, hierdoor kunt u veel geld besparen.

Wij kunnen ook hierin wat voor u betekenen door bijvoorbeeld hulp in natura. U kunt een aanvraag doen via www.kindpakket.nl of www.samenvoorallekinderen.nl.

Voor uw kind op het MBO kunnen wij een inkomenstoets doen, zodat u misschien gebruik kunt maken van een tegemoetkoming jonge MBO-er.”

Meer informatie?

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Stichting Leergeld ZWF via telefoonnummer (06) 4988 8153 (DFM) of (06) 1265 9541(SWF). Bellen kan alleen op dinsdag en woensdag van 9:00 – 15:00 uur. Contact opnemen via WhatsApp is ook mogelijk.

deFryskeMarren

24

TEKST ANNIEK VAN DER BIJL // FOTO’S FRITS BARENDSEN EN RICHARD HOOGHIEMSTRA

deFryskeMarren

“OPGEVEN IS GEEN OPTIE” KUNST EN MEER PRESENTEERT ALTERNATIEF VOOR CULTUREEL EVENEMENT De derde editie van het culturele weekend van ‘Kunst en Meer’ kon dit jaar niet doorgaan vanwege het coronavirus. De organisatie bedacht een mooi alternatief voor de wandeling, de exposities en de andere activiteiten: een tijdschrift, een app en een website waarin (bijna) alles alsnog te zien en te beleven is.

“Opgeven is geen optie”, aldus Kunst en Meer. En, zoals het er nu naar uitziet kan Galerie Het Gemaal aan het eind van de zomer tóch een paar weken open.

RINNE YN FRIJHEID Voor het jaar 2020 stond een wandelweekend gepland in het kader van ‘75 jaar Vrijheid’. Een wandeling langs bekende en onbekende plekjes aan de Tsjûkemar, omlijst met muzikale optredens door leerlingen van It Toanhûs uit Joure. Er stonden exposities op het programma en kinderen van de basisscholen in de regio zouden gedichten maken over vrijheid en die mooi vorm gaan geven in een workshop bij GRID (Grafisch Museum) in Groningen.

Die vormgegeven gedichten zouden worden geëxposeerd in ‘gedichtentuinen’ rondom de route. Picknickplekken met lekkere hapjes, een theetuin én de opening van Galerie Het Gemaal in Echten als cultureel informatiepunt voor de Tsjûkemarregio zouden het geheel aankleden. Helaas, mooie plannen die door de uitbraak van het coronavirus geen doorgang kunnen vinden.

TIJDSCHRIFT De organisatoren van ‘Kunst en Meer’ zijn op zoek gegaan naar een andere manier om het thema 75 jaar Vrijheid vorm te geven.

Juist in deze tijd is er behoefte aan historie en cultuur. Het alternatief is een mooi tijdschrift geworden, met de wandeling die op een eigen moment gelopen kan worden.

In het tijdschrift zijn artikelen en afbeeldingen uit de exposities over H.N. Werkman en Loek Groenteman opgenomen. Er is informatie te lezen over verzetshelden en monumenten en de gedichten van de kinderen zijn er te zien.

WEBSITE EN APP Het tijdschrift zal ook integraal te lezen zijn op de website www.detsjukemar.nl.

Daar vindt u extra links met interviews, podcasts en muziek. Er is een app van de

Uitgave in het kader van 75 jaar vrijheid • juni 2020

de

KUNST EN MEER

RINNE YN FRIJHEID Lopen in vrijheid Over Loek Groenteman, H.N. Werkman en Lodo van Hamel Met gedichten van kinderen, en een wandeling in Echten!

KUNST EN MEER 1

tijdschrift-rinne.indd 1

25-05-20 11:17

wandeling gemaakt. Met deze app kunt u de route lopen en via tekst en audio allerlei informatie krijgen. De app is te downloaden via Izi Travel ‘Rinne yn Frijheid’.

GALERIE HET GEMAAL IN ECHTEN Zoals het er nu uitziet kunnen in de zomer de plannen voor de opening van Galerie Het Gemaal in Echten, als informatiepunt en expositieruimte, toch gerealiseerd worden, zij het in beperkte omvang. Voorlopig staat daar een expositie met werk van H.N. Werkman gepland, plus een overzicht over het leven van Loek Groenteman, en is er een selectie van de gedichten die door de kinderen zijn gemaakt te zien.

FOTO BOVEN: De werkgroep Kunst en Meer, met van links naar rechts: Yvonne Kerremans, Jantsje de Haan, Anna Bouma, Durkje Sybesma, Liesbeth Weinans en Jet Frenken.

FOTO’S RECHTS: Kunstroute Tsjûkemar Kunst en Meer in 2018 en 2019 waren een groot succes.

De galerie is van 15 augustus tot 13 september geopend op zaterdag en zondag van 13.00 uur tot 17.00 uur. Mocht het zijn dat door coronamaatregelen de galerie niet open kan zijn, dan wordt dat vermeld op de website en facebook.

Een intensieve zorgvraag is nooit eenvoudig...

Ontzorgt en brengt rust

T 0515 700 267 • E chantal@mantelzorgzaken.nl

www.mantelzorgzaken.nl

De cliëntondersteuners van Mantelzorgzaken helpen u op weg!

ADVIES EN ONDERSTEUNING NODIG? INFORMEER DAN NAAR DE MOGELIJKHEDEN!

Chantal Hoevers Prins

Erkend mantelzorgmakelaar en Co & Pgb specialist

25

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

FOTO: FRITS BARENDSEN

NUMMER 06 • 2020

Stichting Kulturele Rûte Tsjûkemar In 2018, het jaar dat Leeuwarden Culturele Hoofdstad van Europa was, is de Stichting Kulturele Rûte Tsjûkemar (SKRT) opgericht.

Dit initiatief is genomen om de bijzondere Tsjûkemarregio onder de aandacht te brengen van een breed publiek. De Tsjûkemar is een prachtig meer en heeft veel meer te bieden dan nu bekend is.

Daarom heeft de SKRT een culturele fiets- en wandelroute rond de Tsjûkemar op de kaart gezet waarin de bijzondere plekken worden benoemd en beschreven. Om de route meer bekendheid te geven worden er jaarlijks door de werkgroep ‘Kunst en Meer’ (onderdeel van de stichting SKRT) culturele evenementen georganiseerd aan en rondom de Tsjûkemar.

Zowel in 2018 als in 2019 waren deze evenementen een groot succes.

Kijk voor een foto- en filmimpressie van deze mooie zomerse dagen op: www.detsjukemar.nl, onder ‘Terugblik’.

‘Het kind is er nog’ Loek Groenteman

Groenteman zat zelf twee jaar ondergedoken bij een familie in Echten. De titel van het beeld ‘Het kind is er nog’ verwijst naar het moment dat Joop en Stella Groenteman – de ouders van Loek Groenteman – na de bevrijding te horen kregen dat hun zoon de oorlog had overleefd.

Het beeldje is in 2009 in het bijzijn van Loek groenteman en zijn familie onthuld.

FOTO: FRITS BARENDSEN

FOTO: RICHARD HOOGHIEMSTRA

FOTO: RICHARD HOOGHIEMSTRA

Het monument ‘Het kind is er nog’ in Echten is tot stand gekomen op initiatief van Loek Groenteman uit Amsterdam als dank voor al die mensen uit Oosterzee, Echten, Echtenerbrug, Delfstrahuizen en Bantega die in de oorlog hun leven waagden door een Joods kind in huis te nemen.

2-GANGEN VERRASSINGSMENU* VOOR

€ 27,50

OPEN OP DINSDAG T/M ZATERDAG VANAF

*AFGESTEMD

12:00

OP UW SPECIALE WENSEN

UUR Douwe Egberts Plein 1A Joure T 0513 417 070 - I www.zuiver-joure.nl

Voorjaarsactie: Nu het eerste vervangfilter gratis

WWW.BIG-GREEN.NL Ervaringen:

Prijs inclusief installatie € 998,20

Jaap Jurjen en Froukje Veenstra

Wij zijn nu vier weken in het bezit van de BigGreen. Wij zijn super tevreden. Alles is schoner (koffiezetapparaat, was-en afwasmachine, douchecabine etc.) en zachter. En het water smaakt inderdaad lekkerder.

Inmiddels onze lieve buren ook hiervan in kennis gesteld, en ook zij zijn nu beziiers geworden van de BigGreen. Zegt het voort, zegt het voort.

Sumar, 26 januari 2020

Anja Monshouwer

Binnen een dag na aanvraag was de Big Green al geïnstalleerd.

Hij hangt nu een aantal weken en ik ben er erg tevreden over.

Ik hoef vrijwel nooit meer condiioner te gebruiken na het haar wassen en heb geen last meer van kalk. Prima investering!

Gorinchem, 13 november 2019

Emiel van Disseldorp Vanmorgen is het product geïnstalleerd. Gelijk zachter en helderder water. Geen aanslag meer dus niet meer poetsen van kranen etc. Maakt de leidingen ook nog schoon dus als er al wat kalk nog aanwezig was, is dat binnenkort helemaal verdwenen. Ik raad het iedereen aan.

Rijkevoort, 6 november 2019

Theo en Beey Hospes Heel blij met de Big Green. Na drie weken al duidelijk verschil!

Veel helderder water en geen aanslag meer op o.a. Glazen, kranen en de badkamer. Ook goed voor de huid, lang zo droog niet meer.

De was is ook merkbaar zachter. Zelfs de kaaen drinken binnnen water ipv regenwater. Kortom zeer tevreden, een echte aanrader!

Oudemirdum, 14 november 2019

Heechsân Sinds begin december in het bezit van de BigGreen, veel minder last van kalkaanslag in douche en keuken. Ook na het douchen een zachtere huid. Een echte aanrader!!

Eastermar, 6 februari 2020

Bauke en Sjanie van der Meer

J. Posthumus

Sinds eind 2019 is de Big Green bij ons geplaatst. Wij zijn er erg tevreden over. De voordelen hierbij op een rij: – geen kalkaanslag meer op en rond kranen – overig sanitair makkelijk schoon te maken en heee meer glans / gladder oppervlak – heter water uit de combi ketel – strijken is veel makkelijker door gladder wasgoed – geen bruin water meer uit het stoomstrijkijzer – zachtere handen / geen kloven meer

Shirley en Tom

Franeker, 6 maart 2020

Wij gebruiken de Big-green inmiddels een paar maanden en we zijn erg tevreden. Geen kalkaanslag meer en super helder water. De kranen glimmen weer als nieuw en geen waas meer op de glazen douche deur.

We hebben nu geen agressieve reinigingsmiddelen meer nodig bij het schoonmaken van de badkamer. een eenvoudig sopje en alles blijkt weer als nieuw. En de service is perfect!

Ureterp, 2 november 2019 Precies 1 week verder. Water nu al helderder en zachter.

Kranen, douchekoppen en uitloop volautomaasche koffie machine prachhge stralen. Geen gespeeer meer. Aanslag stukken minder en alles straalt bijna al als nieuw. Echt geweldig.

Montage professioneel en met aandacht uitgevoerd.

Echt een aanrader.

Amsterdam, 26 november 2019

Alfred Plannnga We hebben hem vrijdag besteld en hij is gelijk geplaatst, het verschil is nu al merkbaar. Het water is zachter, de koffie smaakt beter.

Heerenveen, 22 december 2019

LIFESTYLE TRENDS

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

27

Huidveranderingen tijdens de zwangerschap

Nu ik zelf zwanger ben kom ik erachter wat voor wonderlijke werking hormonen hebben. Met name de zwangerschapshormonen zoals oestrogeen, progesteron, MSH en hCG. Door onder andere deze hormonen verandert je huid tijdens de zwangerschap.

Je pigmentcellen gaan meer pigment produceren. Het extra pigment kan zorgen voor donkere plekken in het gezicht en de hals. Deze verkleuring noemen we melasma, oftewel het zwangerschapsmasker.

Over het algemeen verdwijnt het zwangerschapsmasker na de zwangerschap. Maar voorkomen is beter dan genezen en dus bescherm je je huid áltíjd met een hoge zonnefactor (spf 30), draag je een zonnehoed en vermijd je de zon tussen 12.00 uur en 15.00 uur.

FETTJE BAJEMA Schoonheidsspecialist, eigenaresse Huidsalon Fettje

Tijdens je zwangerschap maakt je lichaam gemiddeld twee liter meer bloed aan. 40% van de vrouwen krijgt last van kleine rode gesprongen adertjes in het gezicht, de ‘spider naevi’, oftewel spinnenkop.

Deze ontstaat door een plaatselijke verwijding van een bloedvaatje in de huid. Een spinnenkop herken je door een rood bultje op je huid,

waaruit kleine bloedvaatjes uitwaaieren als poten van een spin. In de meeste gevallen verdwijnen deze vanzelf na je zwangerschap.

Onder invloed van hormonen maakt je huid meer talg aan. De één krijgt hierdoor een mooie glans op de huid, de ander krijgt last van puistjes (acne).

Puistjes komen vooral tijdens de eerste drie maanden van de zwangerschap voor omdat de veranderingen in je hormoonspiegel dan het meest hevig zijn. Zorg dat je de puistjes zo min mogelijk aanraakt en ga niet met agressieve middelen aan de slag. Kies voor een zeepvrije reiniging en milde

verzorgingsproducten. Laat je hierin adviseren door je schoonheidsspecialist.

Tijdens je zwangerschap rekt de huid van je buik zich op.

Hierdoor kunnen er onderhuidse scheuringen ontstaan, ‘straie’, oftewel zwangerschapsstrepen.

Je opperhuid en onderhuids bindweefsel scheuren als het ware een beetje.

Door je huid soepel te houden met een hydraterende crème kun je de kans op straie ietwat verminderen, maar helemaal voorkomen kun je het soms niet.

Tja, hormonen. We kunnen niet mét en we kunnen niet zonder ze!

GEZONDE KETOGENE LEVENSSTIJL Het ketogeen dieet is een koolhydraatarm, vetrijk dieet, dat veel gezondheidsvoordelen kan bieden. Het verlaagt de bloedsuiker-en insulinespiegels en zorgt ervoor dat de stofwisseling overschakelt van vetverbranding van koolhydraten naar verbranding van vetten en ketonen, waardoor je dus ook gewicht gaat verliezen.

HIEKE KAMMENGA Natuurvoeding Joure

MARLOES MIJNEN Praktijk Natuurlijker Wijs

Een belangrijke kanttekening hierbij is dat er wel voor gezonde, natuurvriendelijke biologische producten wordt gekozen.

De producten die over het algemeen geadviseerd worden bevatten zijn vaak erg bewerkt en bevatten daardoor veel E nummers: geur-, kleur- en smaakversterkers (E621), conserveringsmiddelen, lectinen en een teveel aan ontstekingsbevorderende vetzuren (transvetten en omega 6).

Beweeg veel en regelmatig en vooral ook nuchter, dus vóór de eerste maaltijd van de dag.

Zorg dat je genoeg water met mineralen drinkt. Het liefst een aantal glazen in één keer in plaats van kleine slokjes water de hele dag door, vanwege constante prikkeling van het immuunsysteem.

Zorg voor voldoende rust en ontspanning.

VERMIJD DEZE VOEDINGSMIDDELEN: Deze producten dragen bij aan ontstekingsbeelden, te hoog cholesterol, darmproblemen, algehele weerstandsverlaging. Daarom is het van belang dat je kiest voor biologische natuurvriendelijke producten.

Om je bloedsuikerspiegel mooi in balans te houden is het belangrijk dat je niet te vaak eet. Maximaal twee of drie maaltijden per dag.

- Suikerrijke voeding: frisdrank, vruchtensap, koek, taart, ijs, snoep, etc.

- Granen of zetmeel: tarwe, rijst, pasta, enz.

- Fruit: alle fruitsoorten, behalve kleine porties bessen.

- Bonen of peulvruchten: erwten, kidneybonen, linzen, kikkererwten, etc.

- Wortels en knollen: aardappelen, zoete aardappelen, wortels, etc.

WIJ ADVISEREN DE VOLGENDE VOEDINGSMIDDELEN: -B iologisch, gras gevoerd vlees: rood vlees, biefstuk, worst, bacon, kip en kalkoen.

- Vette vis: zalm, tonijn, makreel en kabeljauw (wild of FSC keurmerk).

-B iologische eieren.

-B iologische boter en room.

-B iologische Zuid-Europese kaas (kaas uit Nederland bevat lectinen).

-N oten en zaden: amandelen, walnoten, pecan noten, hazelnoten, paranoten (geen cashewnoten en pinda’s).

- Gezonde olie: vooral extra vergine olijfolie, kokosolie en visolie.

- Avocado.

- Koolhydraatarme groenten: de meeste groene groenten, koolsoorten, tomaten (pitten eruit), uien, paprika.

-V erse kruiden.

28

NUMMER 06 • 2020

&FIT

GEZOND

IN DE BUITENLUCHT:

REALITEIT EN VIRTUEEL De binnentuin van zorglocatie De Schutse in Lemmer is helemaal op de schop geweest. Inmiddels is het klaar en ziet het er vrolijk uit met gekleurde bloemen. Verpleegkundige Bianca Dirks vertelt over hoe de binnentuin is aangepakt. Daarnaast willen ze een Fietslabyrint aanschaffen.

ELIAS JONKMAN ALLROUND MEDEWERKER BIJ IT SOAL: “AANDACHT IS BELANGRIJK!” ELIAS JONKMAN ALLROUND MEDEWERKER BIJ IT SOAL: “AANDACHT IS BELANGRIJK!”

EEN COMBINATIE VAN EEN COMBINATIE VAN GUNNEN EN PROFESSIE GUNNEN EN PROFESSIE Al meer dan twintig jaar partners van elkaar. Empatec en Camping It Soal in Workum. Aan alles is te merken dat Empatec hier past.dan Hettwintig familiebedrij f It Soalvan is een warme plek, met Al meer jaar partners elkaar.

Empatec en oog voor de mens.

Vriendelij k en professioneel, met internationale Camping It Soal in Workum. Aan alles is te merken dat Empatec allure.

En nog lang niet uitontwikkeld, met een mooie toekomst hier past.

Het familiebedrij f It Soal is een warme plek, met oog voor de boeg.

Elias Jonkman is 32 jaar en twee jaar allround voor de mens. Vriendelijk en professioneel, met internationale medewerker It Soal.

Hij vertelt overmet zijn een mooie baan, allure. En nogop lang niet uitontwikkeld, mooie toekomst het park en de samenwerking met Empatec.

Eentje ver voor de boeg. Elias Jonkman is 32 jaar en twee jaar die allround terug gaat en heel natuurlij k is. medewerker op It Soal. Hij vertelt over zijn mooie baan, het park en de samenwerking met Empatec. Eentje die ver terug gaat en heel natuurlijk is.

Volle agenda

De jachthaven springt in het oog en biedt een warm welkom. Iedere meter verder rijdend zie je wat It Soal te bieden heeft in het seizoen. Van kamperen tot Volle agenda bungalows, het strand en de watersport. Een gouden plek. Elias Jonkman is een De jachthaven springt in het oog en biedt een warm welkom. Iedere meter druk bezet man en schuift even later aan dan gepland. De hele dag door is er verder rijdend zie je wat It Soal te bieden heeft in het seizoen. Van kamperen tot wel iets te doen voor de allround medewerker. Zijn werkterrein is de jachthaven bungalows, het strand en de watersport. Een gouden plek. Elias Jonkman is een en de camping. Alle voorkomende werkzaamheden en uitdagingen daar vallen druk bezet man en schuift even later aan dan gepland. De hele dag door is er onder zijn hoede. Stopcontacten monteren, offertes opvragen, inkoop en grote wel iets te doen voor de allround medewerker. Zijn werkterrein is de jachthaven renovaties. Een mooi totaalpakket. Ook de mannen van Empatec vallen onder zijn en de camping. Alle voorkomende werkzaamheden en uitdagingen daar vallen hoede. Een kleine twinkeling in zijn ogen verschijnt: dat zit wel goed! onder zijn hoede. Stopcontacten monteren, offertes opvragen, inkoop en grote renovaties. Een mooi totaalpakket. Ook de mannen van Empatec vallen onder zijn Begeleiding hoede. Een kleine twinkeling in zijn ogen verschijnt: dat zit wel goed!

Vanuit Amsterdam komt Elias twee jaar geleden weer terug naar zijn Friese roots. Hij hoeft geen twee keer na te denken voor de baan bij It Soal. Elias heeft Begeleiding ervaring met het begeleiden en opleiden van jongeren met problemen. Hij blijft Vanuit Amsterdam komt Elias twee jaar geleden weer terug naar zijn Friese er nuchter onder. Hij hoeft dan ook niet precies te weten waarom iemand bij roots. Hij hoeft geen twee keer na te denken voor de baan bij It Soal. Elias heeft Empatec werkt. Hij ziet snel hoe hij iemand moet benaderen en wat diegene kan. ervaring met het begeleiden en opleiden van jongeren met problemen. Hij blijft Aandacht en begeleiding is het belangrijkste, zegt hij. Werk is belangrijk voor de er nuchter onder. Hij hoeft dan ook niet precies te weten waarom iemand bij kwaliteit van leven, voor medewerkers van Empatec. Daar draagt It Soal graag Empatec werkt. Hij ziet snel hoe hij iemand moet benaderen en wat diegene kan. aan bij. Door te laten zien dat ze belangrijk zijn krijg je verbondenheid Aandacht en begeleiding is het belangrijkste, zegt hij. Werk is belangrijk voor de en betrokkenheid. Zo gaat It Soal om met iedereen, dus ook met kwaliteit van leven, voor medewerkers van Empatec. Daar draagt It Soal graag de medewerkers van Empatec. aan bij. Door te laten zien dat ze belangrijk zijn krijg je verbondenheid en betrokkenheid. Zo gaat It Soal om met iedereen, dus ook met Professioneel de medewerkers van Empatec.

De samenwerking met Empatec vindt It Soal heel vanzelfsprekend. Het zit in de genen van het familiebedrijf. De maatschappelijke betrokkenheid geeft Professioneel daarin de doorslag. En er is een goede balans met de kwaliteit van het werk wat De samenwerking met Empatec vindt It Soal heel vanzelfsprekend. Het zit in Empatec levert. Binnenkort pakt Empatec de jachthaven aan. Met een gedegen de genen van het familiebedrijf. De maatschappelijke betrokkenheid geeft beplantingsplan en presentatie krijgt Empatec de grote klus. Er wordt bij zo’n klus daarin de doorslag. En er is een goede balans met de kwaliteit van het werk wat niet alleen naar het eindbedrag gekeken. Maar ook naar de mensen waar een Empatec levert. Binnenkort pakt Empatec de jachthaven aan. Met een gedegen relatie mee opgebouwd wordt. Empatec heeft voor It Soal een hoge gunfactor. beplantingsplan en presentatie krijgt Empatec de grote klus. Er wordt bij zo’n klus De gedetacheerde medewerkers voelen als eigen personeel, ze horen er bij! niet alleen naar het eindbedrag gekeken. Maar ook naar de mensen waar een relatie mee opgebouwd wordt. Empatec heeft voor It Soal een hoge gunfactor.

De gedetacheerde medewerkers voelen als eigen personeel, ze horen er bij!

En dát is waar Empatec het voor doet. Een relatie opbouwen met klanten, vanuit professionaliteit en menselijkheid.

En dát is waar Empatec het voor doet. Een relatie opbouwen met klanten, vanuit professionaliteit en menselijkheid.

Bewoners kijken graag naar de vogels in de tuin.

“De aanpak van de tuin is eigenlijk een lopend project geweest vanaf het moment dat de locatie open is. Er was al een prachtige binnentuin, maar sinds bewoners er wonen merkten wij dat de functie en het plezier van de tuin niet optimaal was. Eigenlijk hebben we de tuin door de jaren heen steeds meer aangepast met behulp van familie van de bewoners, het officiële onderhoudsbedrijf en NLdoet. De aanpassingen zijn vooral aanpassingen geweest om de tuin te verharden. Geen gras, maar bestrating. Zo is de tuin rolstoelvriendelijk en hebben we veel fleur en kleur aangebracht. Wij hebben heerlijke plekjes kunnen creëren voor onze bewoners. Zodat zij ook met familie lekker privé kunnen zitten.”

Bianca vertelt dat ze met behulp van familie van de bewoners heel veel kleur hebben kunnen toevoegen aan de tuin. “We hebben met Moederdag de familie gevraagd of ze een mooie plant voor in de tuin wilden geven aan hun moeder. Daar is massaal gehoor aan gegeven. De tuin staat volop in bloei.” De hoge plantenbakken die speciaal op hoogte zijn gemaakt voor mensen in een rolstoel vallen goed in de smaak. De planten worden samen met medewerkers onderhouden door de bewoners, waar het mogelijk is. “Hierbij kan gedacht worden aan water geven, maar ook het inplanten.

Het is een gezamenlijk project en dat is heel erg leuk.”

Naast de handen in de aarde wil de locatie volgens Bianca ook de handen aan een stuur, een fietsstuur. Ze hebben drie maanden lang een ‘Fietslabyrint’ op proef gehad. Een Fietslabyrint is een televisiescherm waar een hometrainer aan kan worden gekoppeld. Je kunt er allerlei

“We hebben heerlijke plekjes kunnen creëren voor onze bewoners.” routes in Nederland en uit Europa mee fietsen. Een Fietslabyrint is voor bewegen en beleven. “Het zijn dus interactieve tochtjes door steden of natuur. Je kunt een fietstocht maken door op ‘fietssafari’ te gaan of een tochtje door je geboortedorp.

Je komt zo met bewoners in gesprek over vroeger. Een grappig moment was dat ik met een bewoner over de Kinderdijk fietste en toen moesten we visueel een brug over. ‘Nou, zegt die meneer, als dat maar goed komt, we moeten zo droog mogelijk over die brug komen.’ Er werd tijdens de proefperiode ontzettend veel gebruik van gemaakt. Nu willen we zelf één aanschaffen.”

“Om een Fietslabyrint te financieren hadden we een zomermarkt bedacht om zo geld in te zamelen. Maar helaas gooit corona roet in het eten, die zomermarkt gaat niet door.” Op dit ogenblik benadert De Schutse grote bedrijven met de vraag of zij willen sponseren. Er is een bedrag van 5900 euro nodig voor een Fietslabyrint en een active bike. “Wij zijn zelf van mening dat de plaatselijke kleinere ondernemers het ook lastig kunnen hebben nu in deze tijd. Het is nog in de opstartfase, maar we zijn super enthousiast.”

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

29

Appen en beeldbellen met je zorgverlener

Tijdens de coronacrisis zijn er veel poli-afspraken uitgesteld. Om patiënten toch de gewenste zorg te kunnen bieden, heeft het Antonius Ziekenhuis ‘BeterDichtbij’ geïntroduceerd. Dankzij deze app kunnen patiënten op afstand contact houden met hun zorgverleners, via de chatfunctie én middels beeldbellen. “Het is een veilige en gebruiksvriendelijke methode om de vinger aan de pols te houden”, vindt Olga Bruinsma, vasculair verpleegkundige in het Antonius Ziekenhuis.

BeterDichtbij is een initiatief van 28 regionale ziekenhuizen. Met deze app kunnen patiënten een (niet-acute) medische vraag stellen aan hun zorgverlener.

“Op werkdagen reageer ik meestal binnen twee uur”, benadrukt vasculair verpleegkundige Olga Bruinsma.

Behalve de chatfunctie (vergelijkbaar met WhatsApp) is het ook mogelijk om bloeddrukmetingen, foto’s en documenten uit te wisselen met zorgverleners. Verder biedt de app de mogelijkheid om betrouwbare medische informatie thuis nog eens rustig na te lezen.

Beeldbellen Bovendien kunnen patiënten met deze app (op uitnodiging) beeldbellen met hun zorgverleners. “Deze optie heeft in deze coronatijd een groot voordeel”, schetst Olga. “Via een videoverbinding krijg ik toch meer informatie dan tijdens een telefoongesprek. Ik zie aan de houding en uitstraling hoe het écht met de patiënt gaat.

Die non-verbale signalen geven veel extra informatie. Bovendien heeft beeldbellen nóg een voordeel. In de toekomst kan deze toepassing sommige patiënten wellicht een bezoek aan het ziekenhuis besparen.”

Veilig Het gebruik van BeterDichtbij begint met het downloaden van de app via de App Store of Google Play op de mobiele telefoon, iPad en/of laptop. Nadat de patiënt door zijn zorgverlener is uitgenodigd voor BeterDichtbij, volstaat een eenmalige registratie. “Vervolgens kun je op ieder moment en op elke gewenste locatie veilig inloggen met je eigen pincode”, verzekert Olga Bruinsma. “En oh ja, BeterDichtbij is zeer gebruiksvriendelijk.”

Kwetsbaar Mede dankzij deze app kan Olga nauw contact onderhouden met haar (kwetsbare) patiënten. “Het gaat onder andere om mensen met hart- en vaatziekten met

De heer De Vries is blij dat hij met de app contact kan houden met Olga. Hij hoeft zijn vragen niet meer op te sparen tot het volgende consult. Hij stelt de vraag en krijgt bijna altijd dezelfde dag reactie.

meerdere risicofactoren, zoals hoge bloeddruk, hoog cholesterol, roken en overgewicht. Juist voor deze categorie is medicatie, therapietrouw en een gezonde leefstijl van groot belang. Een actieve leefstijlbegeleiding is essentieel”, benadrukt zij. “Dit is daarbij een effectief hulpmiddel, nu én in de toekomst.”

Een beeldbelconsult is in deze tijd een goed alternatief voor een afspraak in het ziekenhuis. “Het is een prima hulpmiddel gebleken in de afgelopen weken, dat ik graag wil blijven gebruiken.”

Kort lijntje Olga stemt haar bevindingen regelmatig af met de vasculaire internisten van het Antonius Ziekenhuis. “De artsen kunnen mijn rapportages altijd inzien. Als er bijzonderheden zijn of als ik vragen heb, stem ik dat meteen af met de internist. Dat lijntje is heel kort.”

De app is gebruiksvriendelijk en veilig in gebruik. De zorgverlener zorgt voor de uitnodiging om de app te gaan gebruiken. Bij de uitnodiging wordt een korte uitleg gegeven over hoe de app geïnstalleerd moet worden en hoe het gesprek met de behandelaar geactiveerd wordt.

BeterDichtbij is veilig en gebruiksvriendelijk Het appen en beeldbellen wordt nu met name gebruikt voor en door controlepatiënten. Zij zijn dus al bekend in het ziekenhuis. Nieuwe patiënten zeker in geval van (semi-)spoed – worden logischerwijs op het ziekenhuisspreekuur ontvangen.

Inmiddels werken er al twaalf poliklinieken van het Antonius Ziekenhuis met BeterDichtbij. Volgens applicatiemanager Kees Modderman zal dat aantal verder toenemen. “Ik verwacht dat de meeste patiënten en zorgverleners baat kunnen hebben bij dit hulpmiddel. Als er vragen zijn over het installeren van de app, dan helpen de medewerkers van het Informatiepunt in de centrale hal in het ziekenhuis in Sneek hier graag mee.”

Patiënten die om welke reden dan ook geen gebruik willen of kunnen maken van BeterDichtbij, worden geen strobreed in de weg gelegd. “Deelname is geheel vrijwillig”, benadrukt Olga. “Ook zonder BeterDichtbij zijn patiënten bij ons in vertrouwde handen.

Mijn patiënten zijn enthousiast als ze het zijn gaan gebruiken. Het is een extra manier om mij een vraag te kunnen stellen.”

Meer informatie? Kijk dan op www.mijnantonius.nl/beterdichtbij of www.beterdichtbij.nl

Wij komen graag bij u langs.

Hierbij houden we uiteraard gepaste afstand

SCHERPE PRIJZEN

VOOR BUITENZONNEWERING

Duimstraat 36 • Echtenerbrug • 0514 541 006 • melchers-dejong.nl MEUBELS • VLOEREN & RAMEN • ZONWERING • SLAAPKAMERS • BOOT- & HERSTOFFERING

Vaderdag is de dag om onze superhelden te laten weten dat zij dé meest fantastische e vaders ter wereld zijn. Zet zonder twijfel zondag 21 juni alle super papa’s in het zonnetje!

GEEF JOUW EIGEN SUPERHELD EEN ORIGINEEL SILK SIERAAD CADEAU! Kom onze SILK collectie bekijken, wij zijn gewoon open en adviseren je graag op gepaste afstand. Of neem contact op als je je Vaderdag cadeau liever thuis bezorgd krijgt.

JUWELIER ARIE DE KONING juwelier – horlogerie Midstraat 43 | 8501 AE Joure 0513-412730 www.juwelierariedekoning.nl

www.ariedekoning.nl

CULTUUR

&UITGAAN

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

31

AUDITIES NIEUWE FAMILIEMUSICAL

‘OPSKØR IN HERRETURV’ Het Posthuis Theater maakt samen met de andere culturele partners in de regio Heerenveen (Ateliers Majeur, Bibliotheken Mar en Fean Heerenveen en het Heerenveen Museum) een nieuwe musical voor de hele familie, geïnspireerd op 100 jaar voetbal in Heerenveen, met medewerking van Voetbalvereniging en Sportclub Heerenveen.

In deze nieuwe familiemusical nemen wij u mee naar Snorremark, dat land in het Hoge Noorden, bekend om zijn hoge bergen, zijn lage ponies, zijn geurige stokvis en zijn röde pømpeblæden. We vertellen u ook hoe het de SC Herreturv FC vergaat; een gezellige provinciale voetbalclub die zelden degradeert of promoveert, maar die zich plotseling mag verheugen in buitenlandse belangstelling... met alle gevolgen van dien.

En natuurlijk maken we kennis met Herre, die er van droomt mascotte te worden.

En met Attje, die absoluut niet op voetbal wil, tot groot verdriet van haar moeder, de voorzitster van SC Herreturv FC.

AUDITIES

ZONDAG 6 SEPTEMBER Ben je tussen de 8 en 108 jaar en wil je graag auditie doen voor een rol in de musical ‘Opskør in Herreturv’? Wil jij je talenten verder ontplooien en lijkt het je leuk om op het podium van een echt theater te spelen, te zingen, te acteren en/ of te dansen?

Kom dan auditie doen in het Posthuis Theater op zondag 6 september!

Kortom, genoeg aanleiding om ons eens goed in het sportculturele leven van Snorremark te verdiepen! Jø!

AMATEURSPELERS GEVRAAGD! In een setting van een heus theaterpodium zal er worden gespeeld door amateurs uit de regio (kinderen en volwassenen), samen met een aantal professionals. Voor de amateurs zullen er audities worden gehouden op zondag 6 september, in het Posthuis

BESTE LEZERS, “Het zal jullie niet ontgaan zijn: van live muziek is momenteel nog geen sprake. Ook bij ons is het nog steeds stil. Naarmate de coronacrisis voortduurt, groeien de zorgen binnen de sector. Van artiest tot boekingsagent en van cateraar tot lichttechnicus: een beroepsgroep van ongeveer 150.000 professionals zit in zwaar weer.

Naast de economische impact dreigt ook uitholling van ons culturele en sociale leven. De muziekindustrie is niet de meest winstgevende industrie ter wereld en bestaat grotendeels bij de gratie van gepassioneerde mensen. Dat maakt de sector ook kwetsbaar: een groot deel van de genoemde groep professionals heeft weinig ‘vlees op de botten’.

Een sector als de onze bouw je niet makkelijk opnieuw op. Daarom wijs ik hier graag op de mogelijkheid om onze sector te ondersteunen door op www.liefdevoormuziek.nu de petitie te ondertekenen, zodat we ook in de toekomst kunnen blijven genieten van concerten.

Over concerten in de toekomst gesproken: het Bolwerk-jaar 2021 staat voorzichtig in de steigers. Een tipje van de sluier: er zijn onder meer concerten van een BN’er, een succesverhaal uit The Voice Of Holland en mezelf in de maak. Tot die tijd: houd afstand, des te groter de kans dat we straks weer mogen!”

Ype Terwisscha van Scheltinga, Programmeur Poppodium Bolwerk

Theater in Heerenveen. Hierbij roepen we amateurspelers op om mee te doen.

Meespelen in de musical is niet vrijblijvend. Van oktober tot half januari moet er intensief worden gerepeteerd, in de namiddag of in de avond, en mogelijk ook in de weekenden, op zaterdag- of zondagmiddag. Een repetitie mag je alleen in heel bijzondere gevallen missen. Het kost heel veel tijd en inspanning, maar je krijgt er een unieke ervaring voor terug.

Doel is om samen een fantastische

familievoorstelling voor de regio Heerenveen te maken.

De musical wordt geschreven door muzikaal alleskunner Peter Sijbenga met muzikale medewerking van Dennis Dronkers. Voor de regie tekent de jonge talentvolle theatermaker Romke Gabe Draaijer.

De algehele productieleiding is in handen van Evert Haagsma.

De uitvoeringen vinden (onder voorbehoud van de maatregelen rond het coronavirus) plaats in week 3 van 2021, of kort daarna.

Geef je op vóór zondag 23 augustus 2020 via de mail: info@posthuistheater.nl Of via de post: Posthuis Theater, Fok 78, 8441 BR Heerenveen.

Bij de opgave vermelden: Auditie Musical Herreturv.

Vermeld bij je aanmelding je naam, adres, geboortedatum, e-mailadres, telefoonnummer.

En vertel er iets over jezelf bij en waarom je graag mee wilt doen.

Iedereen die zich aanmeldt voor de audities krijgt na 23 augustus een uitnodiging voor 6 september, met daarin het tijdstip waarop je op het toneel auditie doet. De artistieke leiding en de directie van de musical nemen de audities af.

WE MISSEN JULLIE! De maand mei is bij Theater Sneek over het algemeen een spannende maand. De laatste hand wordt gelegd aan de brochure, nog nét dat ene puntje op de i wordt gezet.

Meerdere mensen checken, lezen en dubbelchecken om te zorgen dat het hele programma correct en compleet wordt weergegeven.

Na de magische druk op de knop ‘verzenden’ gaat het bestand naar de drukker. Het moment dat de eerste gedrukte exemplaren dan worden afgeleverd is er taart!

Eind mei verwelkomen we onze vaste Vrienden van het theater voor een preview en dan start de kaartverkoop.

Oorspronkelijk stond de start kaartverkoop van het nieuwe seizoen in deze eerste week van juni gepland. Ook dat is natuurlijk spannend om te volgen, want dan zien we of de programmering aanslaat bij ons publiek.

Hoe anders is het dit jaar. Geen brochure en ook nog geen start van de kaartverkoop vanwege de

vele onzekerheden die er zijn over of en hoe we het volgende seizoen kunnen draaien. Op de achtergrond wordt hard gewerkt om een zo mooi mogelijk programma te maken en om eventuele aanpassingen door te voeren in het geval we maar beperkt open kunnen.

Er zijn ook nog voorstellingen uit dit lopende seizoen die niet zijn doorgegaan en wel een plekje in het nieuwe seizoen moeten krijgen.

Al met al een hele puzzel.

We missen jullie. We missen de gezelligheid van een volle foyer, de rollende lach in de zaal, de verwonderde kinderen, de reuring die hoort bij het theater. Daarom hopen we van harte dat we jullie weer terug zien.

Via onze website www.theatersneek.nl houden we jullie op de hoogte over de nieuwste ontwikkelingen omtrent de start kaartverkoop voor het nieuwe seizoen.

omtinken Normaal geven we als VVV Waterland van Friesland in deze krant tips voor evenementen.

Waterland in Friesland, geven we je hier aandacht aan initiatieven die nu ontstaan in onze regio.

Maar we leven nu tijdelijk in andere tijden. Om toch in verbinding te blijven met jou, zodat jij in verbinding kan blijven met het goede en mooie van

Het Friese woord ‘omtinken’ betekent aandacht en vrij vertaald staat het ook voor ‘omdenk ideeën’, die we graag met je delen.

#omtinkeninwaterland

nei bûten

naar buiten

FOTO: WANDELVROUW

www.waterlandvanfriesland.nl/omtinken

OP DE DIJK BIJ HINDELOOPEN

elfstedentocht in stappen

weidevogelgebied skrok

kruidentuin de reidikker

Deze zomer start de Elfstedentocht bij jouw voordeur en in je eigen tempo. Je loopt deze wandelroute niet echt, het gaat om het aantal stappen dat je maakt. Iedereen loopt: in huis, naar de winkel, met de hond of door de natuur.

Zo maak je heel wat meters (10.000 stappen is 7,5 km) en zo loop je zo de 283 kilometer van de Elfstedentocht bij elkaar.

Ga virtueel mee met boswachter Sander Veenstra van Natuurmonumenten naar het weidevogelgebied Skrok in de Greidhoeke.

In korte afleveringen vertelt hij over dit bijzondere natuurgebied en laat hij zien hoe Natuurmonumenten het gebied beheert.

Leer bijvoorbeeld waarom het zo belangrijk is dat in tijden van droogte water wordt opgepompt naar dit weidevogelgebied.

En waarom vogels worden geteld en met camera’s gemonitord. Kijk je mee?

Geef jezelf een rondleiding door kruidentuin De Reidikker in Mirns. De tuin is weer open en staat volop in bloei. Bij bijna alle planten staat een bordje met de naam, het gebruik van de plant en de smaak. Met pijlen wordt aangegeven hoe je kunt lopen. Verwonder je over wat planten allemaal te bieden hebben en dompel jezelf even onder in de geuren en kleuren van deze tuin.

WWW.DOEJEMEE.NL/FIT-IN-JE-VEL/ WANDELEN

WWW.FACEBOOK.COM/ NATUURMONUMENTENFRIESLAND

WWW.DE-REIDIKKER.NL

proeven

FOTO: OMKE JAN

priuwe

BOERDERIJWINKEL OMKE JAN

omke jan aan de kade

tusken bosk en mar

Bij heerlijk weer hoort ook een heerlijk ijsje. Bij IJsboerderij Margje24 in Workum kun je nu heerlijke ijsjes, milkshakes en ijskoffies scoren in de speciale IJs Drive-thru. Haal een ijsje in je favoriete smaak of bestel eens een bolletje mandarijn: de nieuwe smaak van 2020. Ook een fles verse melk van de koeien van Margje24 is verkrijgbaar in de Drive-thru. Verser krijg je het niet. Smullen maar!

Bij Omke Jan aan de kade in Woudsend kun je terecht voor allerlei lekkers voor onderweg, bijvoorbeeld een heerlijk broodje pulled beef van de braai. Neem uit de boerderijwinkel gelijk verse groenten, aardappelen, eieren, kaas en zuivel mee van boeren uit de omgeving waar Omke Jan altijd graag mee samenwerkt. Ook eigen gemaakte producten van Omke Jan zijn hier te koop.

Kom al dat lekkers snel eens proeven.

Ambachtelijk gemaakte schapenkaas (vers en gerijpt) vind je in het verkoophokje van Schapenkaasboerderij Tusken Bosk en Mar, langs de kant van de weg in Oudega (DFM).

Een echt Fries seizoensproduct! Of probeer eens de yoghurt van schapenmelk of één van de andere smaakvolle streekproducten. Laat je verrassen en maak je eigen proeverij.

WWW.MARGJE24.NL

WWW.OMKEJAN.NL

WWW.TUSKENBOSKENMAR.NL

wetter wille waterplezier

FOTO: HANS BUREN

ijs drive-thru

OUDEGA SWF

far dy frij

sloep met extra’s

In en rondom Oudega (SWF) kun je een vaarroute beleven waarbij je onderweg verhalen uit de oorlog kunt beluisteren en bekijken. Zo zaten hier in de oorlogsjaren veel mensen ondergedoken. Er werden wapendroppingen gehouden en verzetsmensen lieten een trein met munitie ontsporen. Download voor alle verhalen de MeAR Fryslân app op je smartphone. Het bijbehorende verhalenboekje koop je in de Doarpswinkel in Oudega.

Water, natuur, rust, dé ingrediënten voor een ontspannen dag op het water. Heerlijk genieten van de omgeving en het gezelschap. Tijdens een dagje varen krijg je uiteindelijk trek. Bij de Langweerder Sloep kun je een sloep huren met allerlei heerlijke extra’s aan boord om onderweg van te genieten.

Zoals een goedgevulde picknickmand, lunch, luxe hapjespakket of gevulde koelbox. Je krijgt zo toch meteen zin in een dagje varen?

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/OUDEGA

WWW.LANGWEERDERSLOEP.NL

op vakantie

in eigen friesland?

Op www.waterlandvanfriesland.nl kun je lezen wat er wél mag. Ook hebben we het grootste aanbod aan campings, vakantiehuisjes en -parken op onze website verzameld.

34

SPORT

NUMMER 06 • 2020

GERRIT CORNELISSE IS BEDRIJFSMANAGER BIJ PASTIEL. HIJ BLIJCORNELISSE FT POSITIEF, ONDANKS DE CRISIS. BIJ PASTIEL. GERRIT IS BEDRIJFSMANAGER HIJ BLIJFT POSITIEF, ONDANKS DE CRISIS.

Een colbert op een jeans. Daaronder draagt hij hippe sneakers.

De 34-jarige Gerrit Cornelisse straalt één en hij al passie Begin Een colbert op een jeans.

Daaronder draagt hippe uit. sneakers. maart is hij gestart zijn nieuwe functie bijalPastiel.

De 34-jarige Gerrit met Cornelisse straalt één en passieDe uit.kersverse Begin bedrijfsmanager kan niet wachten het interview start.

Hij vertelt maart is hij gestart met zijn nieuwetot functie bij Pastiel.

De kersverse graag over hoe Pastiel omgaat met de crisis.

Denken in kansen, dat bedrijfsmanager kan niet wachten tot het interview start. Hij vertelt is wat over hij graag doet! omgaat met de crisis. Denken in kansen, dat graag hoe Pastiel is wat hij graag doet!

Helder doel

Gerrit heeft Rechten gestudeerd in Groningen. Na zijn afstuderen komt hij terecht Helder doel

bij hetheeft UWV.Rechten Vanuit die functie gaat hij bij gemeente Fryske Marren Gerrit gestudeerd in Groningen.

Na zijDe n afstuderen komtwerken. hij terecht Als juridisch adviseur binnen het sociaal domein.

Een brug slaan tussen beleid en bij het UWV. Vanuit die functie gaat hij bij gemeente De Fryske Marren werken. uitvoering.

Dat is wat hij doet.

En waar hij gelukkig van wordt!

Tij dens zij n werk en Als juridisch adviseur binnen het sociaal domein. Een brug slaan tussen beleid komt hij regelmatig in contact met Pastiel.

Pastiel heeft een helder doel: mensen uitvoering. Dat is wat hij doet. En waar hij gelukkig van wordt! Tijdens zijn werk vanuithijderegelmatig bijstand begeleiden naarPastiel. duurzaam werk.

Dit een spreekt Gerrit aan.

Als er komt in contact met Pastiel heeft helder doel: mensen een functie vrij komt bij Pastiel twij felt hij geen moment.

Hij solliciteert en wordt vanuit de bijstand begeleiden naar duurzaam werk. Dit spreekt Gerrit aan. Als er aangenomen.

Eerst als teamleider.

Enhij sinds maart 2020 Hij als solliciteert bedrijfsmanager. een functie vrijkomt bij Pastiel twijfelt geen moment. en wordt Maar net rond Gerrit zij n benoeming als bedrij fsmanager breekt crisis uit. aangenomen. Eerst als teamleider. En sinds maart 2020 als bedrijde fsmanager.

Samen met zijn team komt hij voor een flinke uitdaging te staan.

Maar net rond Gerrit zijn benoeming als bedrijfsmanager breekt de crisis uit.

Samen met zijn team komt hij voor een flinke uitdaging te staan.

Kandidaten

Bij Pastiel draait het om drie zaken: de kandidaten, werkgevers en verschillende Kandidaten

Friese gemeentes. Pastiel werkt in opdracht van hen. Belangrijk is om juist nu alle Bij Pastiel draait het om drie zaken: de kandidaten, werkgevers en verschillende kandidaten van Pastiel ‘erbij te houden.’ Een kandidaat is iemand die bij Pastiel Friese gemeentes. Pastiel werkt in opdracht van hen. Belangrijk is om juist nu alle een traject volgt. Dit houdt in dat iemand een sollicitatietraining volgt. Of leert kandidaten van Pastiel ‘erbij te houden.’ Een kandidaat is iemand die bij Pastiel hoe je een CV moet opmaken. Met als doel: het vinden van werk. Dit gebeurt een traject volgt. Dit houdt in dat iemand een sollicitatietraining volgt. Of leert onder begeleiding van een jobcoach. Natuurlijk is er een verschil te merken door hoe je een CV moet opmaken. Met als doel: het vinden van werk. Dit gebeurt de crisis. Groepstrainingen gaan vooralsnog niet door. En het coachen van de onder begeleiding van een jobcoach. Natuurlijk is er een verschil te merken door kandidaten gebeurt nu op afstand. Gelukkig worden er nog steeds kandidaten de crisis. Groepstrainingen gaan vooralsnog niet door. En het coachen van de geplaatst bij werkgevers. kandidaten gebeurt nu op afstand. Gelukkig worden er nog steeds kandidaten geplaatst bij werkgevers.

Werkgevers en gemeentes

Diverse bedrijven geven aan dat ze nu liever geen mensen via Pastiel aannemen.

“Dit kan ik me goed voorstellen. Dit zijn onzekere tijden,” zegt Gerrit. Gelukkig Diverse bedrijven geven aan dat ze nu liever geen mensen via Pastiel aannemen. zijn er verschillende sectoren die wél doordraaien. En waar de maatschappij juist “Dit kan ik me goed voorstellen. Dit zijn onzekere tijden,” zegt Gerrit. Gelukkig nu niet zonder kan. De schoonmaaksector bijvoorbeeld. Ook de transport-, ICT-, zijn er verschillende sectoren die wél doordraaien. En waar de maatschappij juist bouw-, zorg- en productiesector draaien op volle toeren. Zij hebben gelukkig wél nu niet zonder kan. De schoonmaaksector bijvoorbeeld. Ook de transport-, ICT-, werk voor de kandidaten. Voor de gemeentes brengt de crisis ook onzekerheid bouw-, zorg- en productiesector draaien op volle toeren. Zij hebben gelukkig wél met zich mee. Kan er wel genoeg werk voor kandidaten gerealiseerd worden? werk voor de kandidaten. Voor de gemeentes brengt de crisis ook onzekerheid Dat is momenteel best wel even spannend. Pastiel blijft daarom in gesprek met met zich mee. Kan er wel genoeg werk voor kandidaten gerealiseerd worden? de gemeentes. Er wordt nu al vooruit gekeken naar sectoren waar straks weer Dat is momenteel best wel even spannend. Pastiel blijft daarom in gesprek met kansen ontstaan. In de horeca bijvoorbeeld. “Pastiel gaat - ondanks de crisis de gemeentes. Er wordt nu al vooruit gekeken naar sectoren waar straks weer gewoon door,” sluit Gerrit optimistisch af. kansen ontstaan. In de horeca bijvoorbeeld. “Pastiel gaat - ondanks de crisis gewoon door,” sluit Gerrit optimistisch af.

Werkgevers en gemeentes

En dát is waar Pastiel het voor doet. Kandidaten blijven motiveren en stimuleren om werk te vinden. Meedenken met werkgevers. En samen En dát waar Pastiel het voor doet.inKandidaten blijven motiveren en met deisgemeentes blij ven denken mogelijkheden. stimuleren om werk te vinden. Meedenken met werkgevers. En samen met de gemeentes blijven denken in mogelijkheden.

SCHAATS-, SKEELER- EN FIETSSPECIALIST HAICO

SKEELEREN TEKST JOERI VAN LEEUWEN

Het in Oudehaske gevestigde ‘Haico Bouma Schaatsen en Skeelers’ is een van de weinige bedrijven die indirect baat hebben bij de coronacrisis. Eigenaar en verdienstelijk oud-marathonschaatser Haico Bouma is zich terdege bewust van het feit dat dit regelrecht tegen de dalende conjunctuur ingaat. Maar vreemd is en blijft het: een groeiend aantal klanten op anderhalve meter helpen bij het beslissen in een aankooptraject.

“Eerlijk gezegd hadden wij dit ook niet direct verwacht. In de eerste twee dagen dachten we na over wat we aan moesten met deze periode. Hoe zouden de komende maanden eruitzien. Inmiddels kunnen we concluderen dat het individueel sporten, met onder andere skeeleren en wielrennen als koplopers, sterk aan populariteit heeft gewonnen. De onderlinge afstand kan vrij eenvoudig worden gewaarborgd en op basis onze kwaliteitsmaterialen vallen we in de smaak bij mensen die onze producten afnemen.”

VERGELIJKEN Bouma’s pand is gelegen aan de Hasker Utgongen, nabij de afslag Oudehaske aan de A7. “De mensen weten ons goed te vinden. Normaal gesproken merken wij als bedrijf met name rond het schaatsseizoen een toename in de drukte. Hoe kouder het wordt, waardoor de kans op natuurijs reëler wordt, hoe groter de kans dat mensen geneigd zijn om nieuw materiaal aan te schaffen. Resulterend in een ‘boost’ in de afname van onze producten. Dat zien we nu ook, al zijn het nu geen schaatsen die we verkopen, maar racefietsen, skates en skeelers”, aldus Bouma.

LUXEPOSITIE Waar een groot deel van Nederland geconfronteerd wordt met economische beperkingen is het voor Bouma en zijn team heel anders. “We zitten in een luxepositie momenteel. Het is niet zo dat de organisatie piept en kraakt, maar we hoeven ons absoluut niet te vervelen. Als ik ‘s avonds op de bank zit, heb ik wel het idee dat ik iets heb gedaan, zeg maar.”

FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

WIJ GAAN DOOR, WIJ GAAN DOOR, JUÍST IN DEZE TIJ D! JUÍST IN DEZE TIJD!

Haico Bouma: “Gezondheid staat voorop.”

Het team uitbreiden is op korte termijn geenszins de bedoeling. Bouma hierover: “In de winterperiode zien we een piek en ook nu merk je dat het extra druk is. Mensen staan soms buiten te wachten vanwege de drukte en de ‘anderhalve meter regel’.

Na deze piek verwachten we dat de animo wat luwt, wat normaal is. En dat is voor ons reden om alles zoveel mogelijk zelf ‘aan te vliegen’ en niet zo snel mensen toe te voegen. Deze drukte hoeft voor ons ook niet zo snel afgelopen te zijn, maar je moet het wel in perspectief zien. Gezondheid staat natuurlijk voorop!”

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

35

FOTO:HINDRIK SIJEN/FLICKR

BOUMA “WE ZITTEN IN EEN LUXEPOSITIE MOMENTEEL”

IS WEER HOT! Skeeleren is weer ‘hot’ door het sporten met inachtneming van de 1,5 meter

CHINA

Onderbinden en skeeleren maar.

“ALS DE VRAAG BLIJFT ZOALS DEZE NU IS, ZULLEN WE AF EN TOE OOK ‘NEE’ MOETEN VERKOPEN.” DRUKTE OP DE MARKT Waar er in de afgelopen jaren steeds minder animo bleek te zijn voor het skeeleren, is dat nu wel anders. Bouma: “Ja, dit is wel echt een enorme toename van de vraag. Die vraag werd jaarlijks wat minder, maar inmiddels is deze trend spectaculair te noemen. In deze relatief korte periode heb ik meer nieuwe klanten gezien dan de afgelopen jaren bij elkaar. Onze toeleveranciers merken dat ook. De voorraden raken op en dat is logisch wanneer er, zoals gedurende de afgelopen jaren, minder vraag is. Hierdoor is er schaarste op de markt ontstaan en dat heeft zijn gevolgen voor het aanleveren. Wat dat betreft is het vergelijkbaar met een strenge winter. De voorraden staan dan ook snel onder druk. Dat geldt nu

ook direct voor de fietsen en skeelers.

De accessoires gaan overigens minder snel. Een helm, daar zien de meeste mensen nog wel het nut van in, maar dat geldt niet voor kleding, dus het is niet direct over de hele linie paniek ten aanzien van de voorraden. ”

niet inzit. Nieuwe klanten hopen we in de toekomst in ieder geval weer te verwelkomen. We zijn een speciaalzaak en hebben zodoende al een behoorlijke regio die we bedienen. We zien dat het klantenbestand weliswaar is toegenomen maar dat ons afzetgebied niet of nauwelijks groter is geworden. De afgelopen weken zijn de klanten die vaker spullen komen afnemen dus weer wat meer in de zaak te vinden. Daar merk je dan aan dat ze specifiek ergens naar kijken, het is een ander proces. De markt biedt de nodige verrassingen, kun je stellen.”

SPORT

BEGINNERS

“Als je het mij vraagt verwacht ik niet dat het skeeleren ineens weer ‘booming’ wordt”, is de mening van Bouma.

“Aanvankelijk waren het vooral de beginnende sporters die langskwamen.

Die wilden gewoon lekker sporten en kochten voornamelijk instapmodellen.

Maar inmiddels is er een kentering merkbaar in het ‘type’ klant. De vaste klanten komen nu ook wat vaker.

Geen idee wat daarvan de reden is.

Misschien dat er wat meer wordt geïnvesteerd in sportmaterialen, omdat een buitenlandse vakantie er dit jaar

“Het is dus niet zoals in de jaren negentig, toen het van de ene op de andere dag razend populair werd. Het zou overigens wel kunnen hoor, maar dan heb je het wel over de jeugd die daarmee groot moet worden. In de afgelopen periode was het niet overwegend jonge jeugd die de skeelers kwam kopen, dus of de groei zal doorzetten…., eerlijk gezegd: ik denk het niet.”

Waar het coronavirus zich aanvankelijk in China en later over de rest van de wereld verspreidde, is de wereld ook nog eens voor een niet onbelangrijk deel afhankelijk van de enorme productiecapaciteit van de Chinezen. “Ik schat dat tweederde tot driekwart van ons assortiment uit China komt en op dit moment mag de productie weliswaar weer op gang zijn gekomen, maar dat was absoluut niet het geval begin dit jaar. Toen was er drie maanden een volledige lockdown en geen productie.

Als je dan kijkt naar de uitbraak hier en de toegenomen vraag naar goederen in onze branche, dan kun je wel een simpele rekensom maken dat het steeds lastiger is om aan materialen te komen. Als de vraag blijft zoals deze nu is, zullen we af en toe ook ‘nee’ moeten verkopen. Dat is weliswaar een lastige situatie als ondernemer, maar we kunnen niet toveren. Je merkt op zo’n moment dat we wel heel afhankelijk zijn geworden van China, alhoewel we ons best doen om te achterhalen of er wellicht ergens anders in de wereld nog voorraden zijn.”

AANPASSINGEN Voor het bedrijf van Bouma is er logistiek wel het een en ander gewijzigd. “We hebben in de werkplaats en bij de kassa wel wat aanpassingen moeten doen om de anderhalve meter te kunnen handhaven. Verder hebben we normaal gesproken wat meer klantcontact, zodat we bij wijze van spreken de skeelers aantrekken en de veters vastknopen, terwijl we nu wat terughoudender moeten zijn. Dat is lastig, want er zijn ook nog andere mensen in de winkel. Het is dus wel eens een beetje passen en meten. Het voordeel is wel dat de meeste mensen inmiddels gewend zijn aan de intelligente lockdown en zelf ook steeds meer rekening houden met de huidige situatie. Sommige klanten wachten gewoon buiten als het te druk is.”

36

NUMMER 06 • 2020

TEKST EELKE LOK // FOTO’S THOMAS VAER

TON BRUNDEL MIST ZEILEN EN GEZELLIGHEID

DE SKÛTSJEVLOOT DRINKT KOFFIE IN DE TUIN Gewoonlijk begint het skûtsje-seizoen altijd op Hemelvaartsdag. Ja, er is in april al een wedstrijdje in Langweer. En ja, er wordt vanaf maart al druk geoefend. Toch is de eerste echte grote wedstrijd die van Hemelvaartsdag en de twee dagen daarna; Lemmer Ahoy. Skûtsjes van de IFKS en de SKS zeilen dan met volledige bemanningen op IJsselmeer en in de Lemster baai. De schippers voelen dan de zuidwestenwind weer als DNA door de aderen stromen. “Dan wit we hoe’t it skipke rint.” Of het is waardeloos en je moet nog heel wat veranderen.

Dit jaar op Hemelvaartsdag zat zesvoudig IFKS-kampioen Ton Brundel van Gaastmeer echter in de tuin van zijn boerderij, annex camping/jachthaven. Hij dronk een kopje koffie en vroeg echtgenote Hetty wat ze die middag zouden gaan doen met dat lekkere weer.

Met een schuin oog keek hij echter naar zijn haventje. Daar ligt de Lytse Lies. ‘Zíjn’ Lytse Lies, het skûtsje waarmee hij in de IFKS zoveel triomfen behaalde.

“Jammer.” Een ander woord heeft de 68-jarige schipper eigenlijk niet voor de (corona)situatie. Hij heeft in het skûtsjesilen alle tegenslagen kunnen verwerken en met elke wind kunnen zeilen. Hiertegen kan hij zich, en al die anderen met hem die skûtsjesilen tot hun hobby kozen, niet verweren. In hun gedachten zitten ze allemaal op Lemmer, als prima voorbereiding op weer een prachtige zomer vol strijd. In de realiteit zitten ze echter in de tuin.

LYTSE LIES Dat skûtsje heeft de afgelopen winter bij het stralings- en coatingbedrijf van Gerard Boltjes in Bakhuizen een opknapbeurt gehad.

Van binnen en buiten. De Lytse Lies is daarna geverfd. Ze ligt er nu ‘proestich’ bij. Ton Brundel had de prachtig in de lak gezette zwaarden er al aangehangen.

Toen de corona kwam overwaaien heeft hij daar zorgvuldig de hoezen maar weer omheen gedaan. De mast ligt in het hok, de zeilen slapen ook nog. Een klein golfje doet het skûtsje even bewegen, alsof het uit die winterslaap wil. Maar Ton blijft zitten.

Brundel mist trouwens niet alleen de strijd, maar ook de gezelligheid van het skûtsjesilen. Hij kwam als twintigjarige al elk weekend uit het Westen naar Fryslân om er te varen op een klein skûtsje. Hij heeft het nooit weer losgelaten. Verhuisde naar Gaastmeer en richtte daar, naast camping en jachthaven een werkplaats in, om alle soorten houtwerk voor platbodems te maken.

ALTIJD MEE Brundel zag in het eerste IFKS-jaar Nico Hoek kampioen worden. Voor Age Bandstra (“die had toen nog dat vlekkerige zeil, weet je nog?”).

Hij wilde meedoen en stapte in het

“DAN LOOPT HET SCHIP NOG ALS EEN SPEER. DAT GEVOEL IS FANTASTISCH.” tweede IFKS-jaar als bemanningslid aan boord bij Allard Syperda.

Eerst met die grote tjalk Boppelâns, later met de Friesland. Kocht later, samen met een aantal anderen de Striidber (“die is volgens mij officieel nog mijn eigendom”), waarmee de Zijslings nu varen.

Begin negentiger jaren kocht hij voor zichzelf een tot woonboot omgebouwd skûtsje. De bij de Piip in Drachten gebouwde Ziet op U zelven. Een klein skûtsje, 14 meter 78. Brundel maakte er 18.85 van en zeilt sinds 1994 mee in de IFKS. Creëerde een eigen bemanning, waarvan sommigen nóg meezeilen.

Die gezelligheid mist hij.

Niet dat hij zo’n groot trainingsbeest is. Maar donderdagsavonds

is het altijd gezellig met zo’n veertien, vijftien skûtsjes, die daar aan het oefenen zijn. Dan doen ze vaak mee. En dan, laat in de avond, wordt het windstil en varen ze terug naar Gaastmeer. “En weet je, dan vaar je door de Yntemasloot terug. Dan staat er eigenlijk geen wind meer. Maar dan loopt het schip nog als een speer. Dat gevoel is fantastisch, dat is pas echt relaxen.”

Dat is er allemaal dit jaar niet bij, het Heegermeer is leeg op donderdagavond. Niemand heeft zijn schip opgetuigd. Dat heeft geen enkele zin. Skûtsjesilen 2020 van zowel SKS als IFKS gaat niet door.

Het behoort tot de grote evenementen in Fryslân, en die mogen niet worden gehouden. “Jammer.

Maar het is niet anders.”

PIJN Het doet wel zeer. Voor de gehele vloot. Brundel was er zes keer kampioen, recordhouder in de IFKS. In het all over vleugelklassement van de IFKS haalt nooit iemand hem meer in. Hij weet dat er straks een eind aan komt, “want fysiek wordt het niet beter, ik ben soms zo verrekte stijf.” Eens moet hij het roer van het schip, waar hij ooit verliefd op werd, toch overgeven.

Nu nog niet. Als we praten worden we een paar keer onderbroken door de telefoon. Hij maakt nog heel veel houtwerk voor de oude schepen: schepen die historie hebben, waar verhalen aan vast zitten. “Ik heb nog een vissersaak in Lemmer, daar zijn we ook mee bezig.”

Na het Pinksterweekend ging hij op weg in zijn eigen blazer, ook een oud opgeknapt vissersschip.

Die heeft een eigen toilet en douche aan boord. Dan heeft hij even niets met de corona te maken.

Want die kan een echte skûtsjesiler wel even gestolen worden.

deFryskeMarren // SPORT

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

GEEN SKS KAMPIOENSCHAP SC JOUREdeFryskeMarren HEEFT SELECTIE VAN HET WEL JUBILEUMBOKAAL EERSTE ROND LANGWEER - Het SKS-kampioen-

JOURE - Nadat de beleidsbepalers binnen SC Joure eerder al overeenstemming hadden bereikt met de technische staf over het verlengen bij de groen-witten, zijn nu ook de namen rond van spelers die komen en gaan bij het eerste.

Er zijn drie spelers die hebben aangegeven te stoppen of naar een andere club te vertrekken.

Dit zijn Jacob Swart (stopt), Jelle Huitema (naar DWP) en Jean-Pierre N’Guoan (naar Oosterwolde). Tevens zal Ans de Wolff afscheid nemen als verzorger van de eerste selectie.

Hier tegenover staat de komst van een nieuw drietal, allen afkomstig uit Joure. Julian Zeinstra (Zeerobben), Jacco Schaper (Balk) en Sebastiaan Kooistra (Joure) sluiten aan bij de selectie van SC Joure 1. Tevens zullen in de voorbereiding een aantal jongens vanuit het tweede aansluiten en zit er een goede jeugdlichting aan te komen, die ook aan het begin van de voorbereiding bij de eerste selectie aansluiten. Op deze wijze kunnen ze hun toegevoegde waarde laten zien en kan de staf een goede beslissing nemen omtrent de ontwikkeling van deze spelers.

GERBEN VISSER EN DELFSTRAHUIZEN NOG JAAR VERDER DELFSTRAHUIZEN - Voor de meeste mensen zal het geen verassing meer zijn, maar ook volgend jaar zal Gerben Visser trainer/coach van het eerste elftal zijn. Het was in de omgeving en binnen de club al een tijdlang bekend, maar afgelopen week zijn dan ook de definitieve handtekeningen gezet.

Hiermee zal Gerben Visser zijn vierde seizoen tegemoet gaan als hoofdtrainer van Delfstrahuizen.

In het seizoen 2017/2018 nam de Lemster het hoofdtrainerschap tussentijds over. Daarna volgden drie seizoenen, waarvan aan de laatste een abrupt einde kwam door het coronavirus. Op dat moment bezette Delfstrahuizen een knappe vierde plek waarbij men de tweede periodetitel binnen handbereik had.

Delfstrahuizen en Visser hebben er alle vertrouwen in om volgend seizoen minimaal hetzelfde te presteren en misschien wel meer. “Met de huidige groep spelers moet het mogelijk zijn om weer bovenin mee te draaien”, aldus Visser.

37

DIT JAAR,

schap is dit jaar van de baan vanwege het coronavirus, maar er wordt in september wel een weekend lang gezeild om de jubileumbokaal. Dat is de uitkomst van het overleg dat het SKS-bestuur afgelopen vrijdag in Woudsend had met de veertien skûtsjeschippers. De wedstrijden worden dan gezeild op het water bij Langweer. Zo meldt Omrop Fryslân.

Dit jaar had een bijzonder jaar moeten worden: de SKS viert namelijk het 75-jarig bestaan. “Er wordt helaas niet gezeild om het Sulveren Skûtsje”, licht SKS-voorzitter René Nagelhout toe. “We vinden dat het kampioenschap echt bij de zomer in Fryslân

hoort. Daar hoort publiek bij, daar hoort feest bij. Dat zit er de komende tijd echter niet in, in verband met de coronamaatregelen, maar er komt wel een jubileumweekend waar we een aantal wedstrijden zeilen.”

SOCIAAL WERK DE KEAR ZOEKT SPORTVERENIGINGEN JOURE - Om ervoor te zorgen dat basisschoolkinderen in de zomer toch deel kunnen nemen aan sportieve activiteiten organiseren Sportbedrijf De Fryske Marren en Sociaal werk De Kear in samenwerking met plaatselijke sportverenigingen een kinder-sportweek.

Voor dit sportieve event is de organisatie op zoek naar sportverenigingen in de gemeente die in week 33 op één of meerdere momenten een clinic/training willen aanbieden op hun eigen locatie.

“Met dit idee willen we enerzijds bereiken dat basisschoolkinderen een nieuwe

sport kunnen ontdekken en een leuke activiteit uitvoeren tijdens hun vakantie.

Anderzijds is dit een mooie kans voor de sportverenigingen om hun sport te promoten”, aldus De Kear. Alle sportverenigingen hebben hierover een e-mail ontvangen met een aanmeldlink.

120 KINDEREN HEBBEN VOETBALPLEZIER BIJ VV BALK BALK - Onlangs organiseerde VV Balk de Pupillen Voetbaldag. Maar liefst 120 kinderen, van JO7 tot de JO9, beleefden deze dag veel voetbalplezier. Zowel jongens als meisjes deden mee.

Het grote voordeel van de versoepelde coronamaatregelen was dat de jeugd niet meer op 1,5 meter afstand van elkaar hoefde te spelen, het mocht gewoon weer tegen elkaar. In verband met het virus was er wél een ingangs- en uitgangsroute van het veld, stonden er desinfectiemiddelen klaar en konden de wc’s en douches niet

gebruikt worden. Ouders mochten hun kinderen alleen buiten de poort afleveren en zij moesten daarbij wel de anderhalve meter afstand houden van andere ouders en hun kinderen.

De jonge voetballers en voetbalsters speelden bij elke nieuwe partij in een nieuwe club, zodat het elke keer een verrassing was tegen wie ze uit zouden komen. De partijtjes duurden tien minuten. De jongsten speelden vier wedstrijden, de oudere jeugd mocht het zes keer tegen elkaar opnemen. Na afloop van deze intensieve voetbaldag was er patat en limonade.

LEMSTER ZWEMBAD OPENT DE DEUREN WEER LEMMER - Sinds vorige week kan er weer gezwommen worden in het Lemster zwembad; Ny Sudersé heeft de deuren weer geopend. Gemeente De Fryske Marren heeft het coronaprotocol goedgekeurd.

“Het zal allemaal anders gaan dan dat het was’’, valt er op de Facebookpagina te lezen. Er wordt gestart met banen zwemmen voor 13 jaar en ouder. Daarnaast beginnen ook de doelgroepen en zwemlessen weer. Voorlopig is het nog niet mogelijk om recreatief te zwemmen.

“Belangrijk is wel dat u moet reserveren voor de tijd dat u wilt zwemmen”, meldt het zwembad. Dit kan telefonisch op nummer (0514) 762 727, van maandag tot en met vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur.

Bij het reserveren krijgt men een checkgesprek en dat gebeurt nog een keer bij de aanvang van het zwemmen. Daarnaast is het belangrijk om de zwemkleding alvast thuis aan te trekken en een tas mee te nemen waar alle kleding in past. Er zal ook een looproute in het zwembad worden aangegeven.

Doel is om vier wedstrijden in te plannen in twee dagen en dat moet plaatsvinden in het eerste of tweede weekeinde van september. (Bron: Omrop Fryslân).

VIER FRIESE ZEILSCHOLEN MOGEN ZEILKAMPEN HOUDEN LEMMER - Vier zeilscholen in Fryslân mogen deze zomer zeilkampen houden. Ze hebben groen licht gekregen van de Veiligheidsregio. Het gaat om zeilschool Het Molenhuis in Woudsend, zeilschool De Veenhoop, zeilschool Pean in Akkrum-Nes en De Kikkert in Lemmer.

Alle vier de zeilscholen hebben bericht gekregen van hun gemeente. Hoewel de uitspraak van de Veiligheidsregio in de lijn der verwachting lag, is er grote opluchting bij de zeilscholen. Met steun van de brancheorganisaties en het Watersportverbond hebben de zeilscholen zelf het initiatief genomen om met de Veiligheidsregio om tafel te gaan. Nog voordat er een landelijk besluit valt over de diverse non-profit kinderkampen, is deze bedrijven al toegezegd dat ze vanaf 1 juli met de kampen mogen beginnen.

“Zeilkampen zijn bedrijven die soms al vijftig jaar aan strenge richtlijnen moeten voldoen”, vertelt Rienk de Jonge van zeilschool Pean.

“Ook is er voor een kapitaal aan goed materiaal nodig om plezier en veiligheid te waarborgen. Mede daardoor is een stichting of een groep vrijwilligers vaak onvoldoende in staat om dit te kunnen garanderen.”

Een zeilschool is professioneel en goed georganiseerd, volgens De Jonge.

Jeroen Wolthuis van Het Molenhuis en De Kikkert vindt het ‘t allerbelangrijkste dat ze cursisten weer een mooie en leerzame week kunnen geven. “We hadden er niet aan moeten denken om, na een vervelende periode voor iedereen, komende zomer óók dicht te moeten blijven. Het is mooi om te zien hoe een drietal jonge Friese zeilschoolondernemers gezamenlijk optrekken om zich hard te maken voor de sociaal-maatschappelijke belangen die jeugdzeilkampen vervullen.”

38 2

1

15

14

9

10

12

13

7

11

6

8

3

5

26

21

25

16

20

24

19

23

18

22

17

9

9

D C

19

17

8

14

11

8 14

6

8

2

17

14

11

17

10 15

15

26

18

22

17

24

15

17 8

15

10

2

22

22 9

15

6

22

17

19

10

10

22

15

12

6

17 22

19

6

12

6

14

22

8

17

6

18

17

11

17

17

7

2

14

4 1

8

17

4

18

17

14

2

17

14

20

7

14

10

17

7

6

10

PUZZELPAGINA NR 06

14 14

5

8

9 14

22

17

7

5

17

11

W

15

22 11

8

7

15

4 14

17

7

7

H

22

18

18

5

17

6

NUMMER 06 • 2020

4

7

6

18 17

4

Puzzel en win! In iedere editie van deze uitgave staat een puzzel waarmee je leuke prijsjes kunt winnen. Stuur je oplossing via de email of met traditionele post. Je kunt dit sturen naar: info@grootdefryskemarren.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 06-2020 – tot uiterlijk 1 juli 2020. Wij wensen je veel puzzelplezier!

14 17

22

19

Probeer ijke letters. staan voor gel .

Gelijke cijfers den woord te vin rde leu gek het

mythische vogel soort woning

beeldmerk werpspies

landgoed

grondtoon

6

bloemenslinger

4

1

Spaanse titel berg op Kreta

ransel Italië (domeinnaam)

adviesorgaan

Turks heer

per dag

aanneming nauwe doorgang

afsluitmiddel Amerika land in Afrika snuiftabak

12

soort koek

Joods paasbrood

rangtelwoord

zuigspeen

vogel

spraak

sportvrouw

vat

gebogen been vleesgerecht

afslagplaats bij golf

maaltijd

verdediging vrucht SovjetUnie kannibaal

7

veldfles

soepelheid

bloem

pl. in België

5

3

vod blusmiddel

compagnon open garage

9

per adres

2

3 7

8

© www.puzzelpro.nl

leep

fotografische term

9 2 4 3 6 9 5 1 8 4

5 9 4 7 8 2 1 8 6

brandstof

9

7 3

7

1

strijdperk verkeer

11

populaire groet

loflied

kroonappel

eethuis

veld

vaststellen

taille

10

immer opschudding pl. in Amerika godin v.d. vrede

verhoogde toon

bonbon

opstootje rangtelwoord en dergelijke levenslucht

13

worm

heden ellende

christelijk feest Ned. rivier

schelpdier

regio

2 BIOSCOOPKAARTJES!

2

broodbeleg

8

PUZZEL EN WIN

Spaanse uitroep

Burgemeester Kuperusplein 52 Heerenveen • T 0513-654051

torenkraai

inkeping

Kijk voor het actuele filmaanbod op: www.bios-heerenveen.com

familielid

DE BIOS HEERENVEEN

© www.puzzelpro.nl 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

Winnaar puzzel Grootdefryskemarren NR. 05 Vronie Kramer uit Joure heeft 2 bioscoopkaartjes gewonnen.

Deze worden aangeboden en zijn te besteden bij de Bios Heerenveen.

OPLOSSING EDITIE 05: Zweedse puzzel: paniekvoetbal // Woordzoeker: geheimzinnig

COLOFON GrootdeFryskeMarren is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De krant wordt huisaan-huis verspreid in gemeente De Fryske Marren en ligt bij verschillende 'pick-up' points in gemeente De Fryske Marren.

STUUR je ANTWOORDEN van PUZZEL 06, VÓÓR 1 juli A.S. PER EMAIL NAAR: info@grootDEFRYSKEMARREN.nl OF PER POST NAAR: GROOTDEFRYSKEMARREn, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK

UITGEVER

REDACTIE

FOTOGRAFIE

Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl

Henk van der Veer, Wim Walda, Eelke Lok, Albert Bouwman, Joeri van Leeuwen, Gea de Jong-Oud

Johan Brouwer, Orange Pictures, Andre Weening, Wim Walda.

REDACTIETIPS?

VORMGEVING

redactie@grootdefryskemarren.nl

Frans van Dam (Quod Media)

BLADMANAGEMENT

VERKOOP

Nicky Bosma (nicky@yingmedia.nl)

Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok, Mieke Alferink, Meinde de Vlugt

DRUK Hoekstra Krantendruk, Emmeloord

VERSPREIDING FRL Verspreidingen, Leeuwarden

Oplage: 28.000 exemplaren.

EINDREDACTIE Henk de Vries

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

MEER DAN 20 0 RACEFIETSEN EN MTB OP VOORRAA D!

DÉ SPECIALIST IN

RACEFIETSEN EN MOUNTAINBIKES! Wij zijn dealer van ondermeer: Cannondale, Colnago, Cube, Bianchi, Giant, Fuji en De Rosa.

Voor beginner tot ‘crack’ een passende fiets!

RUIM 750 M2 FIETSKEUZE! 22 A7/E

JOU

Haskerutgongen 7 - Oudehaske Tel: 0513 677234 • info@haicobouma.nl

N

VEE

REN

HEE

RE

OUDEHASKE

KIJK OOK OP: WWW.HAICOBOUMA.NL haicobouma_adv_proskating_1-2liggend.indd 1

24-05-18 08:54