GrootdeFryskeMarren 8 - 2018 by GrootMedia

08- 2018

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

2e JAARGANG • NR. 8

groot

IN DEZE UITGA VE

LYNN HOEKSTRA

Tusken informatie de Marren va De Fryske n gemeente Marren

Wat is er nu mooier dan optreden in Koninklijk Theater Carré?

 FOTO: JOHAN BROUWER FOTOGRAFIE

Gratis waardebepaling! Weten wat jouw huis waard is?

www.makelaardijhoekstra.nl/waardebepaling

NUMMER 08 • 2018

ZOMER, ZOMER EN NOG EENS ZOMER Wij mogen nog op vakantie, maar hebben al weken het vakantiegevoel! Sinds mei leven wij meer buiten dan binnen en zijn er meer buiten diners, bbq’s en feestjes georganiseerd dan enige andere zomer die ik mij kan herinneren. Heerlijk, genieten. Uiteraard heeft dit een keerzijde … wekenlang snakt de grond al naar een flinke plensbui. Eindelijk is het dan zover en regent het op het moment van schrijven regelmatig behoorlijk hard. Nu maar hopen dat de gele vlaktes weer veranderen in groene weiden. Ik hoorde

deze week op televisie een boer een oproep doen voor hooi omdat hij zijn dieren niet meer kan voederen. Nu ken ik geen verhalen uit de buurt, maar kan mij voorstellen dat de droogte ook consequenties heeft voor de veeteelt- , landen tuinbouw sector. Wanneer u dit leest of iemand kent die dit met de inwoners van Gemeente De Fryske Marren wil delen houden wij ons van harte aanbevolen.

OUDEHASKE - Afgelopen week werd er een bord geplaatst i.v.m. de werkzaamheden aan de Dolten en Frankrijkdreef. Op zich niets mis mee, keurig een goede aankondiging voor de weggebruikers. Maar de alerte kijker ziet iets bijzonders in de datums!

Redactie GrootDeFryskeMarren

Maandelijkse rubriek met opmerkelijke zaken in de regio. Is u wat opgevallen, wilt u ons deelgenoot maken van een leuke gebeurtenis, of heeft u een een aankondiging of tip voor ons? Stuur deze dan naar redactie@grootdefryskemarren.nl

hun mooiste sjees. De ene nog mooier dan de andere en allemaal versierd. Om hun welvaart aan hun collega boeren en burgers te laten zien. De grietman sprak een persoonlijk woordje tot aan het echtpaar en voltrok daarna het huwelijk. Ter afsluiting van de plechtigheid werd er gedanst. Daarna schoven de aanwezigen aan voor het bruiloftsmaal. Met voor de liefhebbers een bescheiden slokje “boerenjongens”

BIJZONDERE VONDST TUSSEN OUD IJZER

JOURE - Gert van Dijkhuizen en Margriet Griffioen gaven elkaar woensdag het jawoord op de 64ste boerebruiloft in Joure. De twee zeiden volmondig ‘ja’ in Park Heremastate.

Het is de 64ste traditionele Boerenbruiloft in de Vlecke. Een groot aantal mensen woonden de ceremonie bij. De organisatie had parasols geplaatst tegen de zon. De dag begon met een defilé door Joure. De tocht ging via de Midstraat naar het park toe. Rond 11 uur kwamen de gasten aan met

en 8 september 2018 van 13:30 tot 17:00. Tevens tijdens de vrijmarkt in de feestweek op zaterdag 1 september 2018 van 10:00 uur tot 17:00 uur. Expositie langs de Luts is te vinden aan de Raadhuisstraat 29.

HERFST IN OUDEHASKE

OUDEHASKE - Op sommige plekken in Oudehaske lijkt het wel herfst. Langs de Jousterweg en op het gras liggen stapels met bladeren. Bij bepaalde boomsoorten gebeurt dat wel eens in warme zomers. Vooral komt het voor bij de Esdoorn en de Berk.

BALK - Bij Expositie langs de Luts is sinds kort een bijzondere beker te zien die te maken heeft met een prachtige traditie tijdens de Feestweek van Balk, de gondelvaart.

De werkzaamheden vinden plaats van 2708-2018 t/m 5-20-2018! Bijzonder een 20e maand en dan ook nog in 2018. Zullen we het maar houden op de warmte waarbij de medewerker de cijfers moest gaan plakken? Maandag 27 augustus 2018 start Jansma Drachten B.V. in opdracht van gemeente De Fryske Marren met de aanpassing van de kruising De Dolten-Frankrijkdreef. Het kruispunt wordt verkeersveiliger gemaakt zodat fietsers veiliger kunnen oversteken. De gemeente is samen met plaatselijk belang van Vegelinsoord tot een herontwerp gekomen.

64e BOERENBRUILOFT

Veel leesplezier!

Verder presenteren wij met trots onze nieuwe website GrootdeFryskeMarren.nl.

opmerkelijk...

WERKZAAMHEDEN

Deze site brengt dagelijks nieuws uit de regio en de bron om de regio-agenda te raadplegen. Dus wanneer u iets wilt delen, nieuws of een activiteit, mail ons dan op redactie@grootdefryskemarren.nl Dan gaan wij nu verder met vakantie vieren met Skûtsjesilen en de vele dorps/ feestweken die nog komen!

UIL ZOEKT VERKOELING IN BUBBELBAD

REGIONAAL - Woensdagmorgen werd in een buiten bubbelbad een Uil waargenomen.

De bomen hebben het de afgelopen periode flink te verduren gehad. Met name de Eik werd getroffen door de eikenprocessierups. .En nu hebben ze last van de warmte. Bomen en planten die nog maar net geplant zijn, kunnen wel in de problemen komen. Die hebben nog geen groot wortelpakket. Je kunt het bijvoorbeeld ook zien aan hortensia's. In de afgelopen periode heeft een gemeentemedewerker van de Fryske Marren een bijzondere vondst gedaan tussen het oud ijzer. Namelijk de wisselbeker met inscripties die vanaf 1963 tot 1971 bij de gondelvaart in Balk gebruikt is. Hoe de wisselbeker bij het oud ijzer terecht is gekomen is onbekend, maar de medewerker van de gemeente bedacht zich geen moment en bracht de wisselbeker bij Johan Groenewoud, eigenaar van Expositie langs de Luts. Op de wisselbeker is te lezen dat deze aangeboden werd door plaatselijk belang Balk Vooruit en welke bouwploegen in die 8 jaar de wisselbeker hebben gewonnen. Ook dit jaar zijn er weer prijzen te winnen bij de gondelvaart op 30 augustus tijdens de feestweek van Balk. Wil je ook deel uitmaken van dit bijzondere evenement met rijke historie? Verzamel dan een paar enthousiaste gondelbouwers en geef je op via info@feestweekbalk.nl. Wie weet staat de naam van jouw bouwploeg binnenkort ook op een beker. De wisselbeker uit 1963 is te bewonderen op de zaterdagmiddagen 18, 25 augustus

Zie je koeien bij elkaar samenhangen de zogenaamde "vergaderplekken" dan is het vaak te warm. Een koe zoekt ook al snel een beschut schaduwplekje op bijvoorbeeld onder een boom.

WANDELENDE KOEIEN

REGIONAAL - Onze fotograaf kwam afgelopen week een stoet tegen met een honderdtal wandelende koeien. De koeien moesten naar een ander weiland worden gebracht. Het was niet zo druk dus ging de tocht over de weg. Ook de dieren hebben net als de mensen last van de warmte. Momenteel is er minder gras op het weiland en moeten de koeien eerder naar een ander fris grasland worden gebracht. Veel koeien staan de afgelopen dagen dan ook veel meer in de stal en krijgen krachtvoer. Een enkele veehouder stuurt de koeien een paar uren de wei in om de dames later weer op te halen naar de stal. Koeien drinken met deze warmte gemiddeld 100 tot 200 liter per dag. Het is dan ook noodzaak dat er genoeg water te krijgen is in het weiland. Een koe drinkt graag in groepsverband. Er moet dan ook genoeg drinkgelegenheid zijn. Drinkt de koe dan koelt de koe zichzelf al.

Harry Sikkema uit Katlijk keek inderdaad dan ook even vreemd op toen hij de roofvogel in het bubbelbad zag zitten. Het dier zat op een filter in het buitenbad, de veren gedeeltelijk in het water. Navraag bij een vogelkenner leerde dat de Uil waarschijnlijk naar water heeft gezocht. Met alle droogte van de afgelopen tijd komen ook roofvogels dichter in de buurt van de woningen en tuinen. Ze zoeken de verkoeling. De temperatuur van een Uil is 41 graden. De Uil zoekt dan ook verkoeling in bomen en bij het water. Een Uil kan niet echt zwemmen maar mocht het dier toch in het water terecht Dekomen dan probeert de Uil er weer fladderend uit het water te komen. Meestal is hulp van de mens dan de noodzakelijk. Rond 11 uur heeft Sikkema de Uil iets geholpen om weer weg te vliegen. En dat is gelukt. De Uil nam weer plaats in een boom in de tuin.

deFryskeMarren

ISdeFryskeMarren U IETS OPGEVALLEN? OF HEEFT U NIEUWS TE MELDEN? REDACTIE@GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

deFryskeMarren • KORT NIEUWS

GROOTDEFRYSKEMARREN

Foto: Boelsma Fotografie

FEESTWEEK MIKS WELZIJN OPNIEUW GECERTIFICEERD deFryskeMarren ECHTENERBRUG E.O. Miks welzijn, actief in gemeente De blij dat we het keurmerk opnieuw “Elk jaar moeten we laten zien dat

ECHTENERBRUG - Van 9 t/m 15 september is het weer tijd voor de Feestweek Echtenerbrug e.o. Een jaarlijks feest wat georganiseerd wordt door de Oranjevereniging Echten-Delfstrahuizen e.o. op een stuk weiland tussen Echten en Echtenerbrug. Met een gevarieerd programma voor jong en oud probeert de Oranjevereniging er weer een grandioos feest van te maken. Op vrijdagavond staat de U2 Tribute band Crystal Dream afwisselend met The Bounty Hunters ft Johannes Rypma op het podium. De U2 Experience is een wervelende show met fantastisch geluid, spectaculair licht en de grootste hits van de Ierse Rockband U2. De feestweek start op zondag met twee tentdiensten. ’s Ochtends onder leiding van jongerenwerker dhr. Bakker m.m.v. het Lemster mannenkoor en ’s avonds een muzikale avond met diverse koren en orkesten. Op dinsdag gaat de feestweek verder met de Dorpsspelen en op woensdagmiddag is het tijd voor de kinderen tijdens de “spel en doe” middag. Woensdagavond laten wij de ballen weer rollen met de Feestwike Bingo. Donderdagavond is het traditiegetrouw tijd voor de (kinder)playbackshow met na afloop muziek van de Hitsingers. Zaterdag overdag is er de Tsjûke Wille en de feestweek wordt ’s avonds afgesloten met de The Euros en Straight on Stage. Meer info op www.feestwike.nl en dit alles onder het motto: Net Stinne, mar Hinne!!!

VOLOP GENIETEN VAN DE TREKKERBANDENRACE IN ECHTENERBRUG

ECHTENERBRUG - In de vakantieperiode zijn er diverse activiteiten in Echtenerbrug. Onlangs vond daar de trekkerbandenrace plaats. Deze activiteiten worden de Dolle Brege Dagen genoemd en vinden doorgaans allemaal plaats bij de brug van Echtenerbrug en Delfstrahuizen midden in het dorp. Met behulp van twee grote trekkerbanden was er een parcours uitgezet in het water. Met deze heerlijke zomerse temperaturen was het goed vertoeven zowel in als aan de waterkant. Het publiek en de deelnemers genoten volop. In de komende weken staan er nog een leuke activiteiten op het programma. Er is op woensdag 22 augustus de Skutsjesmarkt, donderdag 23 augustus is het IFKS Skutsesilen bij Echternerbrug. Zaterdag 8 september is er een vlootschouw en zondag 9 september een tentkerkdienst.

Fryske Marren, is dinsdag 24 juli 2018 opnieuw gecertificeerd volgens de HKZ-normen. Hiermee laat Miks zien dat er gewerkt wordt volgens de afgesproken richtlijnen binnen de branche, in staat is te leren van fouten en klachten en continu te verbeteren. Ook gaat Miks goed om met risico’s en wordt veilig gewerkt. Trots op het resultaat! HKZ staat voor Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorg. Kwaliteitsmedewerker Nanne Andringa vertelt: “We zijn natuurlijk hartstikke

krijgen. Zeker omdat er sinds mei van dit jaar nieuwe normen zijn. We hebben dus het meest recente keurmerk.” De nieuwe norm van het HKZ-keurmerk stelt eisen aan het primaire proces: intake/indicatie, de uitvoering van de diensten en evaluatie/nazorg. Daarnaast moeten ook de ondersteunende processen, bijvoorbeeld personeelsbeleid en diensten door derden aan specifieke eisen voldoen. Periodiek krijgt Miks bezoek van een auditor die controleert of aan alle normen voldaan wordt.

BOWLSCLUB TERUG BIJ AF SINT NICOLAASGA - In 1993 is de bowlsclub “Bowlskar” opgericht, nadat de eerdere gemeente Skarsterlân hiertoe een initiatief had genomen in het kader van 55+ “Meer bewegen voor ouderen”. Bowls is een balsport, die gespeeld wordt op matten van 30 x 4 meter in een sporthal. De ballen zijn asymmetrisch en worden over een afstand van ca 25 meter voorzichtig naar een doelballetje, jack genaamd, gerold. Doordat de ballen asymmetrisch zijn, maken ze op het eind een curve. Dit is de handicap om het spel goed te spelen. De ballen moeten namelijk dicht langs de rand van de mat worden gerold om de, in het midden liggende jack te bereiken. De dichtstbije gelegen bal bij de jack wordt geteld per team. Omdat er geen kracht of behendigheid vereist is, maar wel precisie, is dit een mooie en makkelijke sport voor ouderen, dames en heren door elkaar. Met kleine teams van drie man wordt gespeeld waarbij ieder teamlid maximaal vier ballen heeft. Een spel wordt in korte sets gepeeld en duurt maximaal een uur, waarbij ieder teamlid meerdere keren zijn of haar ballen moet rollen. Bowls is een heel oude sport, die vooral in Engeland en Schotland gespeeld wordt door jong en oud. De BBC brengt ’s winters onder andere de kampioenschappen op de TV. Koersbal is een afgeleide van bowls. Verder heeft Bowls enige gelijkenis met Jeu de Boule en Curling. Bij de oprichting van de club “Bowlskar” waren er 12 leden. In het nu 25-jarig bestaan is er een wisselend ledental tot maximaal ca 40 geweest, maar is nu langzamerhand weer gedaald tot 12 leden, dus Terug bij af. Dit is jammer, omdat er voor 55+ senioren verder weinig mogelijkheden zijn om een genoeglijke competitiesport te beoefenen in een sporthal. Bowlskar is een vereniging voor de gehele gemeente “De Fryske Marren” en heeft leden uit vooral Joure en Lemmer. Gespeeld wordt in de Doniahal te Sint Nicolaasga op woensdagmiddag van 13.30 tot 16.00 uur.

NIEUWE DANSSCHOOL IN FRIESLAND OPENT IN SEPTEMBER ZIJN DEUREN LEMMER, JOURE - Wie wil nou geen endorfine aanmaken op een gezonde manier? We weten allemaal dat endorfine ons een heel fijn, gelukkig gevoel geeft. Dat gevoel kun je binnenkort bij Sapphire Dance Studios ervaren. Op 3 september opent Sapphire Dance Studios. Een nieuwe dansschool met als locaties Sneek, Lemmer en Joure. Sapphire Dance Studios streeft ernaar om mensen samen te brengen door ze allerlei leuke dansstijlen te laten leren kennen. Ook stijlen die nog erg onbekend zijn in Friesland, waaronder Afrodance en Dancehall. Daarnaast bieden ze lessen in de stijlen Hiphop, Breakdance en commerciële choreografie. De eerste open dagen zijn op 19 augustus

in Sneek en 9 september in Lemmer. Hier kun je een kijkje komen nemen of alvast meedoen. Voor meer informatie, stuur een e-mail naar info@ sapphiredancestudios.nl.

we nog steeds actief werken aan ons kwaliteitssysteem en verbeteringen blijven doorvoeren. Maar voor wat betreft het certificaat, kunnen we weer drie jaar vooruit!”

TRIJN VAN DER MEULEN NIEUWE BESTUURDER MAEYKEHIEM

Trijn van der Meulen is per 1 oktober de nieuwe bestuurder van Maeykehiem, organisatie voor mensen met een verstandelijke beperking in Friesland. Zij volgt interim-bestuurder Raymond van Zoolingen op. Hans Konst, voorzitter Raad van Toezicht: “We zochten een verbinder met visie op (VG) zorg en met hart voor Friesland. Dat is precies wie we hebben gevonden in Trijn van der Meulen.” Ruimte voor vakmanschap Van der Meulen is nu nog bestuurder bij Frion, een organisatie voor cliënten met een verstandelijke beperking in Overijssel. Zorg en inzet voor mensen met een beperking zijn een rode draad in haar loopbaan. De van oorsprong verpleegkundige was eerder directeur bij Thuiszorg Het Friese Land, directeur Empatec en regiodirecteur bij Kentalis. Zij deed de Master Executive Changemanagement van SIOO en de MBA Public & Private van Nijenrode. Professionals in de zorg de ruimte bieden om hun werk goed te doen is een belangrijke drijfveer voor Van der Meulen. Ruimte om vanuit vakmanschap zelf te beslissen en goede bedrijfsvoeringsprocessen zijn daar voorwaarde voor. Trijn is bedreven in dat organiseren en versterken. Aanpakken en verbinden Konst: “Trijn heeft ruime ervaring als directeur en bestuurder in de (VG) zorg, pakt aan, stimuleert en is daarbij altijd in verbinding met anderen. Dat past goed bij de koers en netwerkpositie van Maeykehiem. Wij zijn heel verheugd dat zij ons binnenkort als bestuurder komt versterken.”

deFryskeMarren deFryskeMarren

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S JOHAN BROUWER

Lemster Lynn Hoekstra:

Wat is er nu mooier dan optreden in Koninklijk Theater Carré? Zomer 2018. Op het zonovergoten terras van Beach Club Lemmer heb ik afgesproken met Lemster Lynn Hoekstra. Een onbevangen sprankelende jonge vrouw van 21 lentes die op het moment van het interview even thuis is bij haar ouders in Friesland. Als ik het terras op stap, met prachtig uitzicht over de Lemster Baai en het strand, zit Lynn al op mij te wachten. Ik weet meteen dat zij het is met wie ik het komende uur het gesprek aan ga over haar passie: acteren en zingen. Lynn herkent mij aan mijn fototoestel om de nek en staat lachend te wenken en te zwaaien. Geen enkel probleem dat mensen haar kant op kijken. Ze is er aan gewend. In de afgelopen julimaand stond Lynn avond aan avond op het podium in Nederlands grootste en beroemdste theatertempel: Koninklijk Theater Carré in Amsterdam! Ze was een van de leden van het ensemble van het Pauperparadijs. Een onvergetelijke ervaring die naar meer smaakt. Winter 2017. Lynn Hoekstra is op zoek naar een kamer in Amsterdam. Ze heeft besloten haar opleiding aan Codarts, het Conservatorium van Rotterdam, te verruilen voor de studie Media & Cultuur aan de Universiteit van Amsterdam. Lynn staat voor de keuze hoe nu verder met haar carrière. Dat ze een carrière op het podium of het witte doek ambieert weet ze zeker, maar de studie muziektheater is voor haar niet de juiste weg gebleken. Eerst even terug naar de afgelopen winter. Waaruit bleek achteraf dat je keuze voor het Conservatorium niet de juiste was? “Nadat ik mijn VWO-diploma had gehaald, werd ik na een zware selectie aangenomen op het muziektheater van het Rotterdams Conservatorium. Het voelde in eerste instantie natuurlijk super om als één van de 9 meiden uit honderden auditanten te zijn gekozen. Maar al vrij snel kwam ik er achter dat het toch niet mijn opleiding was en dat terwijl ik als klein meisje altijd had gezegd dat ik naar het conservatorium wilde. Ik had gehoopt dat de studie Muziektheater een mix zou zijn van Kleinkunstacademie en het Conservatorium. Dat bleek niet zo te zijn, ik miste vooral de creatieve vrijheid, het was ook heel erg muziektheoretisch georiënteerd. Ik kon er te weinig mijn eigen ding doen. Ik miste de verdieping in het spel. Kortom, het was niet waar ik op had gehoopt. Ik wilde na het behalen van de propedeuse van studie wisselen, maar helaas heb ik eerder moeten stoppen omdat ik ziek werd. In het verleden heb ik behoorlijk veel last gehad van de ziekte van Lyme. Het heeft een grote invloed gehad op mijn leventje. Door de lange dagen, de verminderde weerstand in combinatie met het vele dansen kon de Borrelia-bacterie opnieuw zijn gang gaan en kreeg ik ernstige lichamelijke klachten. De keuze was toen snel gemaakt. Ik heb weer twee maanden bij mijn ouders in Lemmer gewoond om aan te sterken.”

GROOTDEFRYSKEMARREN

Op naar Amsterdam Thuis in Lemmer, met haar ouders en een jonger broertje en zusje, was en is het altijd een warm nest voor Lynn. Na de Sint Jozefschool gaat ze naar de RSG in Sneek. In die periode wordt ook duidelijk dat Lynn de ziekte van Lyme heeft. Geen plezierige periode. Hierdoor lukt het haar niet om het VWO-examen in een keer af te leggen, maar het biedt haar wel de gelegenheid om twee vooropleidingen te doen. “Ik had, voordat ik op het Conservatorium werd toegelaten, al twee vooropleidingen gedaan. Eentje op de MusicAllfactory in Tilburg en de andere, acteeropleiding De Jaargang, bij Kemna, het grootste castingbureau van Nederland. Doordat ik in hun bestand zat werd ik steeds vaker gebeld of ik mee wilde spelen in een betaalde Tvserie, commercials en ga zo maar door. Dat moest ik allemaal afzeggen in verband met school. Dus geen audities, geen castings en producties. Op een gegeven moment begon mij dat te frustreren, want ik deed toch juist de opleiding om te kunnen gaan acteren en op te treden? Met de nieuwe opleiding aan de UvA waar ik in augustus mee start kan ik dit gelukkig wel combineren. Eenmaal aangesterkt ben ik daarom naar Amsterdam verhuisd en heb daar audities gedaan voor producties en met succes. Dat had nooit gekund als ik in Rotterdam was gebleven.’’

En dan sta je zomaar in Koninklijk Theater Carré in Amsterdam! Zomaar of...? “Een lerares van mijn vroegere basisschool tipte me dat ze bezig waren met audities voor het Pauperparadijs in Carré. Zij wist dat ik zing en speel en mailde meteen dat het iets voor mij zou zijn. Ze bleek gelijk te hebben, want de audities verliepen heel goed. En dan sta je inderdaad opeens in het ensemble van het Pauperparadijs. Carré is echt gaaf! Wij als ensemble ondersteunen de acteurs in hun zang en spel. Je zou kunnen zeggen dat wij de kleinere rollen vervullen, we maken het geheel . Als actrice, ook in kleinere rollen, moet je wel inlevingsvermogen hebben. Ik heb mij uiteraard eerst wel helemaal ingelezen, waar dit muziekspektakelstuk over ging.” Wat doet het met jou, optreden in Carré? “Fantastisch. Als je er voor de eerste keer binnen komt, op het podium staat en de zaal in kijkt dan denk je toch wel even van: ‘Ik sta hier op mijn 21ste toch maar even, eigenlijk veel eerder dan ik had verwacht! Ik besefte dat Toon Hermans en The Jackson 5 er ook hadden gestaan om maar eens twee namen te noemen. Dat gevoel is wel lekker hoor. Het bizarre is dat je het vervolgens gauw normaal vindt. Gelukkig heb ik dan ouders die tegen mij zeggen van ‘Lynn besef je wel hoe bijzonder dit is?’ Ja, dus! Ik focus me hier volledig op, mijn hele leven draait om waar ik nu bezig ben. Als kind wist ik al dat ik op podia wilde staan.” Andere ambities? “Ik speel mee in een nieuwe Nederlandse 16-delige dramaserie, ‘Ik weet wie je bent’, die vanaf 26 augustus te zien is op de zondagavond op NPO 3. Ik heb een bijrol in die serie, het wordt mijn tv-debuut. Mooi wel met Daan Schuurmans en dat is toch wel leuk. Mijn personage ziet hem wel zitten, dus mijn draaidagen bestaan vooral uit het flirten met Daan. Er zijn voor een meisje van 21 toch wel slechtere tv-debuten te bedenken. In de toekomst hoop ik mooie grote rollen te mogen spelen in musicals, Tv-series of in films. En als ik mijn studie Media & Cultuur heb afgerond, kan ik eventuele tussenliggende periodes opvullen door te gaan werken achter de schermen.” Verder heeft Lynn ook de draad weer opgepakt met het maken van eigen muziek, waarbij ze eigen nummers schrijft. Die passie keerde terug nadat ze besloten had om niet verder te gaan met haar Conservatoriumopleiding. Dat Lynn een groot talent is, mag gerust een understatement worden genoemd. Luister maar eens naar de YouTube opname https://youtu.be/oGGrjG6B8NE

Het Pauperparadijs Theaterspektakel Het Pauperparadijs was afgelopen zomer te zien in Koninklijk Theater Carré. De voorstelling vertelt het verhaal van Amsterdamse paupers die tweehonderd jaar geleden naar Drenthe werden gestuurd. Met de oprichting van dit bedelaarsgesticht wilde men een paradijs voor arme, kansloze mensen uit de stad - paupers - creëren. In Drenthe kregen zij een huisje en een stukje eigen woeste grond. Door dat te ontginnen konden ze als boer geld verdienen. Hun kinderen kregen er onderwijs, zodat het hele gezin meer kansen kreeg en ‘beschaafd’ werd. Daarna kon men dan terugkeren naar de stad om daar een succesvol bestaan op te bouwen. De bedoeling was goed, maar het experiment mislukte: de leefomstandigheden van de paupers verbeterden maar nauwelijks. Kolonisten die terugkeerden naar de stad hadden het moeilijk, Zij werden als uitschot gezien. De voorstelling is gebaseerd op de bestseller van Suzanna Jansen, er werden meer dan 300.000 boeken verkocht. Theatermaker Tom de Ket maakte samen met Jansen een muziektheaterstuk van het boek. Het Pauperparadijs ging in juni 2016 in première in Veenhuizen, op de binnenplaats van het Gevangenismuseum. Die locatie werd niet toevallig gekozen: vroeger was dit het bedelaarsgesticht waar de paupers terecht kwamen. Tot nu toe werd de voorstelling gegeven op de plek waar de reis van de paupers eindigde. Afgelopen zomer werd Amsterdam de plaats waar de reis begon.

Een dagje uit in eigen regio?

Visit Langweer!

Langweer is een karakteristiek dorp met eeuwenoude lindebomen in het centrum, verrassende stegen en mo mooie oie oi ie gevels. De Catharinakerk uit 1777, heeft een spitse toren getooid met een zwaan, het symbool van Langweer. Het pittoreske dorp is door de directe ligging aan het water een geliefde watersportplaats met royale jachthavens, een kindvriendelijk strand, verrassend leuke winkeltjes en sfeervolle restaurants en terrassen. Er zijn bovendien prachtige fiets- en wandeltochten te maken om te genieten van de prachtige oude gebouwen in Langweer en van de bosrijke omgeving. Langweer biedt alle mogelijkheden voor een heerlijk dagje uit!

LEKKER SNEUPEN BIJ ANTIQUARIAAT DE BOEKENSTEUN

KOM LANGS EN GENIET BIJ BAKKERIJ LANGWEER Bakkerij Langweer heeft een van de gezelligste terrassen van de omgeving aan de Buorren. Hier kun je heerlijk genieten van een warm of koud drankje met ambachtelijk gemaakt gebak of een belegd broodje als tussendoortje of lunch. Uiteraard ontbreken typisch Friese lekkernijen als sûkerbôle, Fryske dumkes en oranjekoek niet. In de gezellige koffiebar geniet je van een heerlijke verse kop koffie of thee met natuurlijk een lekkernij van de bakker.

Antiquariaat De Boekensteun is een van de laatst overgebleven tweedehands boekenwinkels in Zuid-West Friesland. Het heeft een breed assortiment, van kunst- tot kinderboeken. Natuurlijk ontbreken boeken over Friesland en watersport niet. Ook literatuur, poëzie, thrillers en boeken over de tweede wereldoorlog zijn ruim vertegenwoordigd. En, niet in de laatste plaats, is het een gezellige ontmoetingsplaats voor boekenliefhebbers en sneupers. Op zoek naar iets speciﬁeks? Eigenaar Jan Sibbel helpt je graag verder.

Een van de bijzondere specialiteiten is het meel uit de molen van Woudsend. Dat wordt speciaal voor Bakkerij Langweer gemalen. Je maakt er heerlijke pannenkoeken, koekjes of andere lekkernijen mee! Openingstijden tot en met 1 september: maandag t/m zaterdag 08:00 tot 16:00 uur. Zondag 08:00 tot 13:00 uur. In het winterseizoen aangepaste openingstijden, kijk voor de actuele openingstijden op onze Facebookpagina.

Kom snel langs want de het winkelpand staat sinds kort te koop! Openingstijden tot 1 oktober: dagelijks van 13:00 tot 17:00 uur Let op! Wegens vakantie zijn wij gesloten van 1 t/m 21 oktober Vanaf 22 oktober: vrijdag en zaterdag van 13:00 tot 17:00 uur

Buorren 41 - Langweer T 0513 - 499 023 E boekensteun@zonnet.nl

KWALITEITSSLAGERIJ DOL

Buorren 27 - Langweer T 0513 - 49936 E info@bakkerijlangweer.nl

HET WAPEN VAN LANGWEER... EEN FIJNE PLEK VOOR JONG EN OUD! Bij het Wapen van Langweer bent u van harte welkom voor een heerlijke lunch of diner. Ben je een liefhebber van vlees of juist van vis? Of liever vegetarisch? De uitgebreide kaart biedt voor elk wat wils. Het ‘all you can eat’ concept van het Wapen van Langweer mag je niet missen! Elke zondag staat het eetcafé voor u klaar om te genieten van de meest heerlijke spareribs. Deze spareribs komen vers uit eigen dorp van onze kwaliteitsslagerij Dol. Voor een vaste lage prijs van € 19,50 kun je elke zondag zoveel spareribs eten als je wilt! De spareribs zijn er in de smaken ‘hot’ en ‘sweet’.

Kwaliteitsslagerij Dol is een ambachtelijke slager met een uitgebreide worstmakerij. Bij de slagerij vindt u een uitgebreid assortiment aan vlees en vleeswaren, maar verzorgen ze ook uw barbecue en catering. De beste kwaliteit staat bij Slagerij Dol voorop! Dat blijkt ook uit de vele met goud bekroonde huisgemaakte producten waaronder de grillworst, het zeeuwse spek en de zachte friese droge worst.

Openingstijden: ma t/m wo 12:00 – 01:00 uur, vr t/m zo 12:00 – 02:00 uur

In de eetwinkel kunt u kiezen uit een breed assortiment maaltijden, spareribs, kippenbouten en nog veel meer om lekker warm of koud mee te nemen. Ook voor de barbecue bent u hier aan het juiste adres, de verschillende vleessoorten en de perfect op elkaar afgestemde marinades zijn een lust voor het oog. De smaak mag u zelf ondergaan. U kunt ook de barbecue door de slagerij compleet laten verzorgen inclusief salades, sauzen en stokbrood. Tot ziens bij Slagerij Dol! Openingstijden: ma t/m vr 09.00 – 18.00 uur. Za 08:30 - 17:00 uur Blijf op de hoogte via onze Facebookpagina!

Buorren 42 - Langweer T 0513 - 499802 I www.slagerijdol.nl

Buorren 36 - Langweer T 0513 - 498190 I www.wapenvanlangweer.nl

EVENEMENTEN IN LANGWEER Elke dinsdag t/m zondag in augustus Diverse activiteiten voor kinderen Strandpaviljoen Langweer Zaterdag 18 augustus Langweer Live, Oude haven van Langweer om 20:00 uur Woensdag 22 augustus Soulfulness Langwar ‘laat je raken door kunst en poëzie’, Dorpskerk, Oasingaleane 9, Langweer om 20:00 uur Dinsdag 28 augustus Soulfulness Langwar ‘een mooi boek!’, De Hoekstien Oasingaleane 13, Langweer om 20:00 uur 30 augustus t/m 2 september Langwarder Merke, Centrum Langweer Zondag 9 september SloepLeven Pontdyk 8F Langweer van 11:00 tot 17:00 uur Zaterdag 6 oktober NK Sloeproeien, Oude haven van Langweer om 12:00 uur 13 en 14 oktober Nederlandse Zeilschool Kampioenschap, Langweerder Wielen vanaf 09:30 uur 10 en 11 november Langweer Cold Race 2018 Langweerder Wielen

Kijk voor meer informatie over Langweer op www.visitlangweer.nl

deFryskeMarren deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

TEKST EELKE LOK FOTOGRAFIE ORANGE PICTURES

“LANGWEER IS EEN WARM BAD” SPORTMARKETEER ARJEN RAHUSEN De zon brandt meedogenloos op het mooie binnenplaatsje van een woonhuis in Langweer. De eigenaar gooit evenwel toch een foldertje op tafel voor de “winterrace” in Langweer. Letterlijk zelfs de Cold Race. Dan gaan de deelnemers, gekleed in warme doorwerkpakken, in Valkjes zitten, zeilen wedstrijdjes en bedrinken die in de plaatselijke horeca. Als sportmarketeer moet je altijd vooruit kijken. Dat doet Arjen Rahusen dus. En dat hij die koude wedstrijdjes in november al een jaar of drie mee organiseert, geeft tevens aan dat hij van Langweer is gaan houden. Arjen Rahusen komt oorspronkelijk van Blaricum. Liep de HEAO door. Kwam als inkoper bij Gamma in Bunschoten. Kreeg daarna de gelegenheid om te gaan werken bij het sportmarketeerbureau Trefpunt van Frank van der Wall Bake. Nam dat later over. Werkt nu als zzp-er in zijn eigen Rahusen Consultancy.

EVERT “Eén van de eerste ‘dingen’ was Evert van Benthem. Die kwam als Elfstedenwinnaar bij Van der Wall Bake”. Hij heeft nog contact met Evert in het verre Canada. Daar wilde hij ook ooit een wedstrijd van het internationale marathonschaatscircuit laten plaats vinden. Dat ging niet door. Maar in die zaak was hij dus organisator. Kort gezegd: je klopt aan zijn deur en vraagt: ‘Kun je dit of dat ook regelen?’. Hij is bijvoorbeeld nu adviseur bij Support Casper, de organisatie tegen alvleesklierkanker. Tussen haakjes zet hij: “Dan ben je ineens weer aan het relativeren.” Hij weet niet wat hij uiteindelijk voor beroep heeft. Komt uiteindelijk niet veel verder dan de nietszeggende woorden marketing en communicatie. Hij is sinds vorig jaar directeur van de Hiswa, de watersporttentoonstelling die eeuwen in de Amsterdamse RAI zat, maar die nu opgezet gaat worden in de haven van Lelystad. Dat noemt Rahusen ‘een heerlijke opdracht’. Iets nieuws mee bedenken en opzetten. De 58-jarige is nog lang niet uitgewerkt. Ziet veel zaken, die volgens hem best ver-

LANGWEER nieuwd zouden moeten of kunnen worden. Bijvoorbeeld het schaatsen, wat hij zo goed kent. Eén van zijn grote klussen was de verbintenis tussen energiemaatschappij Essent en het schaatsen. Ook internationaal, met de ISU. Ziet nu dat het schaatsen het publiek begint te vervelen. Daardoor hebben sponsoren ook veel minder zin in om daarin verder te gaan. “De agenda van dat schaatsen moet heel anders”. Marketeers zeggen wel eens wat in de wereld waarin ze moeten werken, maar sportbestuurders zijn niet de meest flexibele figuren.

HOCKEY Het kan ook anders. Rahusen noemt het hockey. Hij was overigens zelf daarin eens hoofdklasse speler. Noemt ook (beach) volleybal, het shorttrack. Waar het publiek zich steeds meer thuis voelt. De televisie zet intussen elke seconde sport wel op het net, en brengt de mensen niet verder dan hun huis, maar dáár komt nog publiek. Rahusen haalt hulpeloos de schouders op: “Maar hoe moet ik nu die rondjes (mara-

thon)schaatsen verkopen?.” Hij vertelt over wat je kunt doen om het aantrekkelijk voor het publiek te maken. Soms heel simpel. “Er was een jongetje van zeven bij de Champions Trophy hockey. Ik zei: in de pauze ga jij een doelpunt maken. Om die mascotte heen. De speaker begint te ratelen, dat jongetje te drijven met z’n stickie, het publiek ging staan. Hij scoorde, kreeg een ovatie en liep een hele ereronde“. En daarna mochten alle jongetjes het veld op. De bestuurders vreesden dat ze die niet weer van het veld kregen. “Dan zet ik de watersproeiers toch aan”. Het is voor hem een erezaak: dingen doen waar niemand in gelooft. “Dan denk ik altijd, dat zullen we nog wel eens zien”. Maak het onmogelijke mogelijk in die wereld van (top)sport, tv, sponsoren, geld. En publiek. “Dat wil alles snel, kort en hevig”. En dus in elke sport blijven doorontwikkelen. En het zijn de “tussenfiguren” als Rahusen, ingeklemd tussen al die werkvelden, die je nooit ziet of hoort, maar die er dan wel toe doen.

Lekker en betaalbaar eten aan het gezelligste plein van Joure! Dagelijks geopend! T 0513 415 425

bistrofred.nl

En ‘s avonds komt Arjen Rahusen dan weer uit die 24/7-wereld terug in Langweer. Oud-kortebaanschaatster Marga Poot, nu zijn echtgenote bracht hem daar. Ze kochten een bouwval, en knapten dat (zeer aantrekkelijk) op. Langweer is voor Rahusen een warm bad. “Je kent iedereen en je doet veel dingen samen”. Hij kwam er kortgeleden ook in de stichting die het skûtsje Donia voor de SKS exploiteert. En dan spreekt hij zichzelf ineens tegen: Want hij vindt het machtig dat de SKS al zo’n 75 jaar steeds dezelfde organisatie en uitvoering heeft, steunend op een enorme loodzware traditie, familiezin, eigen regels en dergelijke. “Nee, die SKS moet nooit veranderen”. Maar je hebt net zelf gezegd…… “Ja dat is zo, maar je hebt van die dingen die blinken uit door zichzelf te blijven”. Ook een marketeer moet flexibel kunnen zijn. Als we klaar zijn met het gesprek heeft Arjen Rahusen nog één opmerking. “Die Cold Race is op 9 november”.

Service staat bij Bouclé bovenaan!

Terras & Trends Sneek

GENIETEN VAN JE EIGEN TUIN!

UW HOOFDZAAK, HOOFDZAAK ONZE KOPZORGEN!

UW HOOFDZAAK, ONZE KOPZORGEN!

Bezoek onze showtuin!

Leverancier van sierbestrating, tuintegels, tuinhout, overkappingen, buitenverlichting en nog veel meer...

www.terrasentrendssneek.nl Smidsstraat 13, 8601 WB Sneek | Tel: 0515 - 209 004 | info@terrasentrendssneek.nl

ZOMERAANBIEDING

3 ETAGES VERLICHTING!

OF ALS COMPLETE SET NU VOOR € 149,95 van hoge kortingOP=OP en!

TOT 50% KORTING!

3- Lichts hanglamp Bijpassende tafellamp Strakke vloerlamp in zwart of wit van € 136,- voor € 69,95. van € 79,95 voor 27,50 van € 136,- nu voor € 69,95

Oosterdijk 89 Sneek • 0515-412874 • info@deboerlicht.nl • www.deboerlicht.nl

Yoga & Meer www.yogasjoukje.nl

Yoga op maat - Rope Yoga - Meditatie/Mindfulness - Met Sjoukje Hoekstra Dru Yoga - Met Boukje Hoeksma Yin Yoga - Met Brigitte de Jong

Verkoop eerlijke producten Verhuur Yoga ruimte Workshops met o.a. AnnaMaria Kuipers (Familie Opstellingen) Sytske Batteram (Mantra Zingen) Brigitte de Jong (Adem Beleving)

In Yoga Centrum: Sjoukje Hoekstra 0514-522 313 Kortestreek 19 - 8531 JG Lemmer sjoukjehoekstra@hetnet.nl

FEESTWEEK 2018 ECHTENERBRUG E.O. 9 T M 15 SEPTEMBER

Mevrouw de Jong:

“We kijken nu alvast naar de toekomst. Extra comfort voor onze oude dag”

Goed voorbereid voor later? Zorg ervoor! Kijk op www.thuisbestdfm.nl

FEESTWIKE.NL

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren

Tusken de Marren

www.defryskemarren.nl

INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN | AUGUSTUS 2018

INHOUD

• 'We zijn een ondernemende gemeente' • 'Geef de natuur de ruimte' • De rol van de gemeente bij evenementen • Laagdrempelig leren bij het Digi-Taalhuis

Gemeentelijke activiteiten kalender Maandag 10 september Commissie bestuur, 19.30 uur Dinsdag 11 september Commissie samenleving, 19.30 uur Woensdag 12 september Commissie ruimte, 19.30 uur Bovenstaande data zijn onder voorbehoud. Kijk voor actuele informatie op: www.defryskemarren.nl. De bijeenkomsten vinden plaats in het gemeentehuis in Joure.

LF2018 Activiteiten Tot zondag 23 september Expositie Gjalt Blaauw Park Herema State in Joure

TOEGANG GEMEENTEHUIS HEREMA STATE TIJDELIJK GEWIJZIGD Op dit moment wordt de glazen vleugel van gemeentehuis Herema State verbouwd. Voor de veiligheid van onze bezoekers hebben we daarom de gebruikelijke route van 27 augustus 2018 tot uiterlijk 1 april 2019 afgesloten voor publiek. U kunt dus tijdens deze periode niet vanuit de hoofdingang van het park (aan de Midstraatkant) de laan in. Als u tijdens deze periode naar het gemeentehuis gaat, kunt u de gele omleidingsborden volgen. U wordt dan omgeleid via de Groene Dijk. De omleiding geldt voor alle verkeer, dus ook voor fietsers en voetgangers. Parkeren kunt u tijdens de verbouwing langs de laan achter het gemeentehuis. U komt hier door de borden te volgen.

Woensdag 15 augustus Orgelconcert Hervormde Kerk Langweer (slotconcert) N.H. Kerk, Langweer Zaterdag 18 augustus Elfsteden zwemtocht Sloten Tot zondag 9 september Printkeunst - Museum Joure Tot zondag 30 september The Colorfield Performance Sloten Tot zondag 30 september Wat zag de Lemster Toer? Hervormde Kerk in Lemmer Tot dinsdag 16 oktober LÛD: Sound Art Rijsterbos in Rijs

In de voorgaande editie (juli) van Tusken de Marren schreven we over straatnaamgeving. Daarbij benoemden we achtergronden van een aantal straatnamen die kort geleden een officiële status hebben gekregen. Eén daarvan was de Master Bodestrjitte in de nieuwe wijk Wytlân. Uit het stukje kan misverstand ontstaan over de plaats waar deze straat ligt. De straat Master Bodestrjitte bevindt zich in Nijemirdum.

Stook,- en rookverbod in De Fryske Marren: wees extra alert! Vanwege een extra groot risico op branden is er in gemeente De Fryske Marren een stook,- en rookverbod van kracht. Dit betekent dat het verboden is om in bermen, bos- en natuurgebieden vuur te stoken en te roken. Eén vonkje kan al genoeg zijn voor het ontstaan van brand. Pas ook op met hete uitlaten en glas(scherven). Zij kunnen makkelijk brand veroorzaken. Het verbod geldt in ieder geval tot zaterdag 1 september. Geef hulpdiensten de ruimte!

Bij een natuurbrand is het belangrijk dat de brandweer er snel bij kan. Geparkeerde auto’s van toeschouwers zijn een groot probleem voor de brandweer. Help dat voorkomen, geef de hulpdiensten alle ruimte en kom niet kijken bij een brand! Op www.natuurbrandrisico.nl wordt het actuele natuurbrandrisico in Nederland per veiligheidsregio weergegeven. Kijk voor alle actuele informatie over de aanhoudende droogte op de website van de Veiligheidsregio Fryslân: www.vrfryslan.nl/droogte.

DE MOOISTE FOTO’S VOOR DE GEMEENTEGIDS De prijswinnaars van de mooiste foto voor de gemeentegids 2018-2019 zijn bekend. Voor de gemeentegids die halverwege augustus huis-aanhuis verspreid wordt is begin dit jaar een prijsvraag uitgeschreven. Uit de vele inzendingen heeft de jury 3 foto’s geselecteerd. Op de voorpagina van de gemeentegids staat de foto van het Ir. D.F. Woudagemaal. De foto van de kerk in Terkaple heeft een plaats gekregen op de voorpagina van de overige informatie in editie noord. De foto van de Amerikaanse windmolen in Broek Noord heeft een plaats gekregen op de voorpagina van de overige informatie in editie zuid. De prijswinnaars zijn inmiddels geïnformeerd.

Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren | augustus 2018 verschijnt maandelijks huis-aan-huis als bijlage van GrootdeFryskeMarren. Redactie communicatie gemeente De Fryske Marren, postbus 101, 8500 AC Joure, telefoon 14 05 14 E-mail redactie@defryskemarren.nl. Tekst Letterhuis, Esther van Opzeeland | gemeente De Fryske Marren.

COLOFON

Meer informatie: ww.defryskemarren.nl/ LF2018.

Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren AUGUSTUS 2018

GEMEENTEGEZICHT

Sietie Bruinsma en Pierke Boersma verstrekken evenementenvergunningen bij De Fryske Marren:

‘We zijn een ondernemende gemeente’

Foto: Spontaan Vastgelegd, Rianna Hilarius

Elk jaar vinden er in De Fryske Marren zo’n 150 kleine en grote evenementen plaats in de openbare ruimte. In de meeste gevallen gaat het om rijke tradities of jaarlijks terugkerende activiteiten. De organisatie wordt grotendeels door vrijwilligers opgepakt. En dat vergt nogal wat inspanning, weten Sietie Bruinsma en Pierke Boersma. Als vergunningverleners zijn zij nauw betrokken bij de evenementenorganisatie in De Fryske Marren.

“Er worden veel leuke festiviteiten opgezet in onze gemeente”, begint Pierke. Ze bemiddelt al vijftien jaar bij vergunningsaanvragen voor evenementen met een vergunningsplicht. Dat doet ze samen met Sietie, die daarnaast als juridisch beleidsmedewerker betrokken is bij het opstellen van het evenementenbeleid van de gemeente. “We zijn een ondernemende gemeente. Dat merken we op dit moment maar al te goed; we hebben het hartstikke druk! Inwoners en organisaties die een evenement willen organiseren, komen al gauw bij ons terecht.”

raadzaam om altijd even te checken of je wel of niet een vergunning nodig hebt, ook als het een kleiner evenement betreft. Afhankelijk van het soort evenement moeten er verschillende maatregelen getroffen worden. Organisatoren zijn verplicht om de gehele organisatie nauwkeurig in kaart te brengen.” Sietie en Pierke gaan samen met de organisatoren en betrokken partijen - van bijvoorbeeld de veiligheidsregio, ruimtelijk beheer en verkeerszaken - om tafel om de vereiste voorzorgsmaatregelen door te spreken. Sietie: “Het is van groot belang dat een evenement goed wordt voorbereid.”

Voorbereiding op evenementen

Duidelijke afspraken

Voor veel evenementen is een vergunning nodig. Zeker als er veel bezoekers komen. Pierke: “Het is

“We maken duidelijke afspraken over de bouw en inrichting van het evenement, maar ook over de inhoud

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

en duur van het programma”, gaat Sietie verder. “Tevens moet het calamiteitenplan uitvoerig beschreven zijn: wat te doen bij brand, extreme weersomstandigheden, drugs of vechtpartijen? Wie heeft de sleutel van de noodlocatie in geval van ontruiming en hoe is de bereikbaarheid van hulpverleningsdiensten geregeld? Pas als aan alles is gedacht, mogen wij een vergunning verlenen.”

Op de agenda

De vergunningverleners zijn er ook om het algemeen belang te beschermen. Bijvoorbeeld van omwonenden, die hinder ondervinden van harde muziek of drukte in de straat. Pierke: “Van tevoren stemmen we met de organisatoren af hoe laat de muziek uitgaat, wie de rommel opruimt, etc.

Zo houden we het voor alle partijen zo leuk mogelijk. Dit jaar zijn er al veel evenementen geweest, maar het jaar is nog niet voorbij; er staat nog genoeg op de kalender, zoals het SKS Skûtsjesilen, tentoonstelling Lûd in het Rijsterbos, Joure Swingt, Glemmer Beach en Rock Opera Tommy.” Sietie besluit: “In De Fryske Marren is het altijd gezellig!” Heeft u naar aanleiding van dit artikel een vraag of wilt u een evenement organiseren? Neem dan contact op met Sietie of Pierke via het algemene telefoonnummer van de gemeente: 14 05 14 (zonder kengetal). Wilt u weten of u een evenementenvergunning nodig hebt of wilt u meer informatie over de procedure? Ga naar www.defryskemarren.nl/ evenement.

www.defryskemarren.nl

Ronald Stegink

Foto: Spontaan Vastgelegd, Rianna Hilarius

'Zorgvuldig groenbeheer is van grote waarde'

'Geef de natuur de ruimte' Twee keer per jaar, aan het begin en einde van de zomer, worden de bermen in De Fryske Marren gemaaid. Opvallend is dat het maaien van de twee bermkanten van een weg niet gelijktijdig gebeurt – er zit minstens een maand tussen. De reden van deze aanpak: het behoud van biodiversiteit. “Voor vlinders, bijen en andere insecten zijn de planten en kruiden die zich in de bermen bevinden van groot belang om te overleven”, zegt Anthonie Stip, projectleider bij De Vlinderstichting. “Neem bijvoorbeeld bijen, die vliegen in hun leven maar zo'n vijfhonderd meter vanaf hun nest. Vinden ze binnen die afstand geen voedsel, oftewel nectar en stuifmeel, dan gaan ze dood en brengen ze geen nieuwe generatie voort.” Om die reden heeft gemeente De Fryske Marren het beleid ingesteld om de bermen gefaseerd te maaien: eerst de ene kant, pas later de andere kant. Zo blijven er altijd genoeg planten en kruiden staan die de insecten van voedsel voorzien. Het combineren van een hoge berm met een gemaaide berm heeft bovendien nog een ander nut. “Vlinders halen hun voeding uit de hogere planten, maar leggen hun eitjes bij de lagere”, vertelt Ronald Stegink, beleidsmedewerker ruimtelijk beheer bij de gemeente. “Deze insecten zijn dus gebaat bij zulke hoogteverschillen.”

Op één lijn

Het maaien wordt deels uitgevoerd door de gemeente en deels door boeren, met wie daarover afspraken zijn gemaakt. Toch loopt het niet altijd zoals gepland. Ronald: “Wanneer wij de tweede bermkant van een weg willen gaan maaien, komt het helaas weleens voor dat een boer uit de omgeving

het al heeft gemaaid, omdat hij vond dat we het te lang lieten staan. Het is daarom belangrijk dat we met iedereen op één lijn komen te zitten.” Om binnen de gemeente voor meer kennis op het gebied van groenbeheer te zorgen, heeft elke medewerker dit jaar een cursus over dit onderwerp gevolgd. Daarnaast heeft Anthonie, namens De Vlinderstichting, een presentatie gehouden. “Ik zeg vaak: onkruid bestaat niet. Ook díe planten hebben een functie in het grotere geheel. In de zomer zijn ze goed voor insecten en in de winter leveren ze voedsel voor vogels. Door het onkruid meteen weg te maaien, help je dat om zeep. Geef de natuur de ruimte en laat haar voldoende haar eigen gang gaan”, aldus Anthonie.

gebeurt ook op andere manieren in De Fryske Marren. Rondom bomen in het buitengebied laat de gemeente bijvoorbeeld meer gras staan, zodat insecten daar kunnen leven. Bij nieuwbouwprojecten, zoals bij de rotonde in Joure, worden in de omgeving gebiedseigen kruiden gezaaid. Het goede leefklimaat voor insecten dat zo in stand blijft, bevordert tegelijkertijd de aanwezigheid van diverse vogels, omdat zij hier genoeg voedsel vinden.

'Onkruid bestaat niet' Voordelen van biodiversiteit Het behoud van biodiversiteit

Anthonie Stip

Een ander voordeel is dat bijen en andere insecten een gunstige invloed hebben op nabijgelegen landbouwpercelen. Verder draagt de biodiversiteit bij aan het bestrijden van plagen, zoals die van de eikenprocessierups. “En bloemrijke bermen zorgen ook nog eens voor mooie plaatjes in het buitengebied”, vult Ronald aan. “Een juiste, zorgvuldige wijze van groenbeheer is echt van grote waarde.”

Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren AUGUSTUS 2018

Foto: Spontaan Vastgelegd, Rianna Hilarius

De rol van de gemeente bij evenementen Van buurtbarbecues en braderieën tot muziekfestivals en meerdaagse dorpsfeesten. In D e Fryske Marren is volop vermaak! Verenigingen en vrijwilligers steken veel energie in de organisatie van evenementen; achter de schermen gebeurt vaak meer dan bezoekers zien. De gemeente is graag betrokken om plezier en vertier te stimuleren. Het is de taak van de gemeente om organisaties en inwoners te informeren over de mogelijkheden van het organiseren van een evenement. Maar ook om ervoor te zorgen dat ernstige overlast, als gevolg van een evenement, wordt voorkomen en dat de veiligheid en openbare orde gewaarborgd is. Een evenement kan meestal niet zomaar plaatsvinden. In veel gevallen is een vergunning noodzakelijk.

Wel of geen vergunning?

Sietie Bruinsma en Pierke Boersma werken op de afdeling veiligheid, vergunningen en handhaving van de gemeente. Ze verstrekken evenementenvergunningen en bieden begeleiding bij de vergunningsaanvraag. Niet elk evenement heeft een vergunning nodig. Soms volstaat een melding of ontheffing voor bijvoorbeeld het gebruikmaken van gemeentegrond, het afzetten van een weg of het schenken van alcohol. Sietie: “Organisatoren kunnen hun evenement op de website van de gemeente ‘toetsen’, aan de hand van een zogeheten ‘risicoanalyse’. Evenementen met een verhoogd risico hebben per se een vergunning nodig. Als je zonder toestemming een vergunningsplichtig evenement organiseert, neem je een groot risico. Bij eventuele incidenten ben je als persoon of organisatie meestal niet verzekerd en is de kans groot dat je zelf aansprakelijk wordt gesteld.”

Op de evenementenkalender

Aan evenementen met een vergunningsplicht worden meerdere eisen gesteld. Ten eerste moeten deze worden aangemeld voor de evenementenkalender, die jaarlijks op 1 januari door de burgemeester wordt vastgesteld. Pierke: “Door met organisatoren afspraken te maken over data en locatie maken we inzichtelijk

wie, wanneer, waar, welk evenement wil organiseren. Zo vormen we vroegtijdig een beeld van het soort evenementen en de impact ervan op de omgeving.” Sietie vult aan: “Voor vergunningsvrije evenementen is een melding op de evenementenkalender niet verplicht, maar we verzoeken organisatoren wel om hun evenement aan ons door te geven. Dan weten de hulpdiensten ook wat er gaande is. Op hun verzoek maken we de kalender.”

Vergunning aanvragen

Een vergunningsaanvraag moet bij voorkeur twaalf weken, maar minimaal acht weken, voor het evenement worden ingediend. De aanvraag vergt nogal wat voorbereiding: de gehele organisatie en alle voorzorgsmaatregelen moeten worden vastgesteld in een plan van aanpak. Pas dan kunnen Sietie en Pierke de vergunningsaanvraag in behandeling nemen. Naast het verlenen van een vergunning - en hulp bij de aanvraag ervan - kan de gemeente óók een facilitaire rol vervullen bij evenementen.

Gemeentelijke faciliteiten

Franke Willem Hoekstra van ruimtelijk beheer coördineert de gemeentelijke faciliteiten. “Organisatoren mogen gebruik maken van onze gemeentematerialen. Dat kunnen dranghekken zijn of containers, maar er zijn ook evenementen waaraan we een grotere bijdrage leveren. Bijvoorbeeld de Sint Nykster Merke: we snoeien de bomen op de route van de Allegorische Optocht en leveren dranghekken, schragen en containers. Verder informeren we het openbaar vervoer en de hulpdiensten over omleidingen en stremmingen. We passen de schakeltijden van de openbare verlichting aan voor wat extra licht in de nachtelijke uurtjes en tijdens de Merke rijdt onze veegploeg elke ochtend

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

Franke Willem Hoekstra

‘Veel van onze werkzaamheden worden niet opgemerkt, maar zijn wel noodzakelijk’ om zes uur een ronde door de straten. Dat zijn werkzaamheden die waarschijnlijk veel mensen niet opvallen, maar die wel de openbare orde aangaan.”

Praktische hulp

Piet Terpstra is werkzaam in de buitendienst van gemeente De Fryske Marren. Hij helpt bij de praktische uitvoering van diverse evenementen. “Ik werk al bijna 25 jaar op de gemeentewerf in Joure; zo lang help ik ook bij de Friese Ballonfeesten en de Boerebrulloft. Het zijn grote evenementen en ik vind het leuk om daarbij betrokken te zijn. Voorafgaand zorgen wij er als gemeente voor dat alles opgeruimd en

www.defryskemarren.nl

‘Samen met vrijwilligers leiden we alles in goede banen’

Foto Nantko, Nantko Schanssema

Piet Terpstra

Evenementen kalender 15 en 16 augustus Lemmer SKS skutsjesilen 15 augustus t/m 15 oktober Lûd, Rijsterbos 18 t/m 20 augustus 11 steden zwemmarathon, Sloten Sloten 21 augustus Feesttent Sloten 22 augustus IFKS Feestavonden, Fryske Pub Echtenerbrug 22 en 23 augustus Skûtsjemarkt, Fryske Pub Echtenerbrug 23 augustus IFKS, Gemaal Echten 24 augustus Joure Swingt, Centrum Midstraat en Syl 24 en 25 augustus IFKS Skûtsjesilen, Lemmer 24 augustus Muziek op het DE Plein, Joure 25 augustus Jaarlijkse autocross, Bantega 25 en 26 augustus Double Dance, Balk 25 augustus t/m 3 september Feestweek Balk 30 augustus Dorpsfeesten, Langwardermerke 30 augustus t/m 1 september Glemmer Beach, Strand Lemmer 31 augustus of 1 september Muziek op het DE Plein, Joure 31 augustus t/m 1 september Nacht van de Balksters, Haskeplein

September 6 t/m 10 september Sint Nykster Merke

netjes is. We maaien de bermen voor het bermtoerisme en leegstaande bouwpercelen worden gemaaid om extra parkeergelegenheid te creëren. Het is een drukte van belang op deze dagen; zowel voor als achter de schermen. Samen met de vrijwilligers leiden we alles in goede banen.”

Boerebrulloft

Voorafgaand aan de Boerebrulloft in Joure, die jaarlijks plaatsvindt in juli, zijn Piet en zijn collega’s al vroeg in de weer. “We leveren dranghekken, touwen en graszoden aan de organisatie om het parcours voor de draverij in de Midstraat mee af te zetten. En we storten zand op de

6 t/m 8 september

putdeksels langs de route, zodat de paarden niet schrikken of uitglijden. Het is leuk om hier als gemeente een bijdrage aan te mogen leveren. Veel vrijwilligers steken hun handen uit de mouwen. De sfeer is gemoedelijk en iedereen heeft plezier. Daar geniet ik van, ook al moet ik er extra vroeg mijn bed voor uit.”

Sint Nykster Merke, Centrum 7 en 8 september Nazomeren in Lemmer 8 september Vlootschouw, Echtenerbrug 9 t/m 15 september Feestweek Echtenerbrug e.o. 13 t/m 15 september Rock Opera Tommy, Joure 14 t/m 16 september Polo Trophy, Rijs 20 t/m 23 september Merke Terherne 27 september t/m 1 oktober Jousterkermis 27 september Jouster Merke 27 september Agrarische Schouw, Joure 29 en 30 september Jouster merke onder de Jouster 30 september

Sietie Bruinsma en Pierke Boersma

Jouster Merkeloop

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl

€

f a n

. n . .o , v / 0

0 0

. 4 22

Sfeervol, ruim, tussen het groen, zo'n beetje aan het water, in een huis met de exclusieve, robuuste uitstraling van de jaren '30 plus de warmte en het comfort van nu. Woningen voor mensen met smaak, die graag genieten van het leven. Het kan in Delfstrahuizen, aan het Tjeukemeer, hartje Friesland. Ver weg van alle drukte en stress, ook nog eens prima bereikbaar, aan de rand van een gezellig oud dorp. • Keuze uit twee type woningen; mogelijk op iedere kavel (uitsluitend kavels 7 t/m 10) • Warme kleuren baksteen uit de Kloosterwaardcollectie: 'ouderwets' mooie bakstenen uit Nederlandse ovens • Stoere en knusse uitstraling, in de kenmerkende sobere en robuuste stijl van toen • Hier en daar speels onderbroken door verspringende bakstenen en bloemkozijnen

• • • • •

Sfeervol dankzij karakteristieke, gedeelde ramen Ruime kavels Standaard met berging, mogelijkheid tot garage Drie slaapkamers, een badkamer en ruime zolder Vele uitbreidingsmogelijkheden zoals een bijkeuken en verlening van de woning • Duurzaam en energiezuinig onder andere dankzij zonnepanelen • Inclusief sanitair en tegelwerk, exclusief keuken

VERKOOP GESTART FASE 1 DELFSTRAHUIZEN: 10 halfvrijstaande woningen in jaren '30 stijl Makelaardij van Engelenburg T 0514 - 53 46 10 | E info@makelaardijvanengelenburg.nl Makelaardij Hoekstra T 0513 - 62 83 00 | E heerenveen@makelaardijhoekstra.nl

www.mooiwetterwille.nl

www.defryskemarren.nl

LAAGGELETTERDHEID:

LAAGDREMPELIG LEREN BIJ HET DIGI-TAALHUIS Foto: Spontaan Vastgelegd, Rianna Hilarius

Je (klein)kind niet voor kunnen lezen, bijsluiters van medicijnen niet begrijpen of niet weten hoe je om moet gaan met websites en e-mails. Er bestaan allerlei soorten problemen waar laaggeletterden tegenaan kunnen lopen. Gelukkig zijn er voor hen mogelijkheden om daar iets aan te doen, zoals bij het Digi-Taalhuis.

Ineke van Straten

Laaggeletterdheid betekent moeite hebben met lezen, schrijven, rekenen of het gebruik van schriftelijke en digitale informatie. In Nederland, ook in De Fryske Marren, heeft ongeveer twaalf procent van de mensen tussen de 16 en 65 jaar hiermee te maken. Dit kan vervelende gevolgen hebben; zo is het moeilijker voor laaggeletterden om werk te vinden, nemen ze minder deel aan de samenleving en voelen ze zich minder gezond. In het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) heeft de gemeente zichzelf daarom als doel gesteld om laaggeletterdheid in De Fryske Marren te verminderen en waar mogelijk te voorkomen. Taalnetwerk De gemeente doet dat niet alleen. Binnen een 'taalnetwerk' werkt zij daarvoor samen met een aantal partners. Dit zijn Stichting Bibliotheken Mar en Fean, het Friesland College, Empatec/ Wurkjouwer, Stichting Lezen & Schrijven, de GGD, Miks welzijn en Timpaan. “Voor veel mensen is laaggeletterdheid helaas nog een taboe, iets waar zij niet voor uit durven te komen”, vertelt Ineke van Straten, taalcoördinator bij het Friesland College en werkzaam bij het Digi-Taalhuis in De Fryske Marren. “Ze weten het vaak goed verborgen te

houden. Een belangrijk doel van het taalnetwerk is het in kaart brengen van deze doelgroep. Dat gebeurt onder andere door voorlichting te geven aan medewerkers van sociale wijkteams, die regelmatig bij mensen thuis komen. Hoe kun je laaggeletterdheid herkennen en waar kun je iemand naar doorverwijzen?” Begeleiding door vrijwilligers Besluit een laaggeletterde om zich op taal- of digitaal gebied te ontwikkelen, dan staat hij of zij niet alleen. Bij het Digi-Taalhuis, in De Fryske Marren te vinden in de bibliotheken van Balk, Joure en Lemmer, kunnen inwoners op een informele, laagdrempelige manier beter leren lezen, schrijven, rekenen en met de computer werken. Ze hebben diverse oefenprogramma's tot hun beschikking en krijgen elke week op vaste tijden hulp van vrijwilligers, die de deelnemers één-op-één of in groepen begeleiden. “Het is fantastisch om te zien dat deze vrijwilligers dat vol overgave doen”, zegt Minke Bergsma, coördinator van het Digi-Taalhuis. “Ze helpen de deelnemers met veel begrip en geduld; een prettige, veilige leeromgeving is immers erg belangrijk.”

Grote omslag Het resultaat voor laaggeletterden die de stap durven te zetten naar het DigiTaalhuis mag er zijn. Ineke ziet dat er bij hen vaak een grote omslag plaatsvindt. “Ze ontdekken dat ze lang niet de enigen zijn die met dit probleem te maken hebben. Hun angst om vragen te stellen verdwijnt, omdat ze daartoe juist worden aangemoedigd. Dat heeft een enorm positief effect op hun zelfvertrouwen.”

'Voor velen is het nog een taboe'

Wat kunt u doen? • Vertel familie, vrienden, buren die moeite hebben met de Nederlandse taal, rekenen of werken met de computer over het Digi-Taalhuis. Of ga er een keer samen naar toe. • Wilt u zelf beter leren lezen, schrijven, rekenen of werken met de computer kom dan gerust eens langs in een van de Digi-Taalhuizen voor meer informatie. Vanaf 1 september a.s. neemt Marianne Eringa, eveneens docent bij het Friesland College, de taken van Ineke als taalcoördinator over. Kijk voor meer informatie over het Digi-Taalhuis op bibliothekenmarenfean.nl/ digi-taalhuis.

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl

NUMMER 07 08 •• 2018 2018

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

deFryskeMarren

Focus

CHRIS HOOLWERF TEKST KIRSTEN VAN LOON // FOTO JOHAN BROUWER (FOTOGRAFIEJOHANBROUWER.NL)

DE BOODSCHAP VAN EEN EXGEDETINEERDE YOUTUBER Achter de deur van een rijtjeswoning in een woonwijk in Lemmer bevindt zich een studio die duizenden mensen weleens hebben gezien. Het domein van YouTuber ‘The Fishanator’. Een dertiger die ooit in Almere woonde, getrouwd was en een eigen ICT onderneming runde. Tot de dag in 2013 dat hij alles kwijtraakte, maar het contact met zijn ouders, dat al zeven jaar was verbroken, hervond.

Chris Hoolwerf (38) bezorgt op de woensdagmiddag de krant. Dan wordt hij dikwijls begroet met “Hé Fishanator”, de naam waarmee hij als YouTuber online bekendheid heeft verworven.

‘YOUTUBER’ Een YouTuber heeft een eigen kanaal op YouTube, een online platform dat de mogelijkheid biedt om (zelfgemaakte) video’s te publiceren, te bekijken en te delen. Wanneer een kanaal veel interessant kijkmateriaal biedt, kan een bezoeker zich erop ‘abonneren’. Bij een groot aantal abonnees of bij hoog aantal kijkcijfers verdient de YouTuber geld aan de hand van inkomsten uit advertenties die aan de video’s worden toegevoegd. Chris kwam via een vriend in aanraking met het publiceren op YouTube. Destijds woonde hij in Almere, waar hij met zijn ouders op zijn zestiende vanuit Haarlem naartoe verhuisde. Chris kocht er een woning, trouwde en runde met een vriend een eigen ICT-onderneming. Die vriend stapte er na een tijdje uit en werd via een omweg fulltime ‘YouTuber’, onder andere als gamespecialist. Hij inspireerde Chris om een dergelijk kanaal op te zetten. Dat deed hij onder de naam ‘Fishanator NL’, een afgeleide van een bijnaam die hij in het verleden tijdens het darten verkreeg. “Ik deed altijd mijn mond open als ik een pijl gooide” verduidelijkt hij. Daar heb ik mijn bijnaam ‘de vis’ aan te danken. Later moest ik op een spelcomputer een speelnaam opgeven, dat werd toen de Fishanator. Zo werd ook Chris gamespecialist en kreeg al snel veel volgers. Tot op de dag van vandaag de dag filmt hij dagelijks een deel van het computerspel dat hij speelt en legt zo andere gamers uit hoe ze bepaalde doelen

moeten behalen. Niet dat Chris de hele dag achter een spelcomputer zit. “Ik vind het meer een sociale avond aangelegenheid.” Zo’n kleine dertigduizend personen volgen Chris in zijn tot studio omgebouwde slaapkamer in Lemmer.

HALF JAAR STILTE De fans van Chris kregen te maken met een plotselinge stilte van oktober 2013 tot maart 2014. Chris had schulden en pleegde belastingfraude door de cijfers van zijn onderneming rooskleuriger te maken dan ze waren. Toen dat aan het licht kwam verliet zijn vrouw hem terstond. Chris wist zich geen raad. In plaats van de problemen onder ogen te zien, sloot hij zich op in zijn huis. “Ik zat echt in de put toen”, blikt Chris terug. Een oproep van de rechter om voor te komen negeerde hij. Dit leidde uiteindelijk tot de zwaarst mogelijke straf. “Ik had ook een paar weken dienstverlening kunnen krijgen, maar omdat ik er niet was werd ik bij verstek veroordeeld.” Een half jaar bracht Chris door in de penitentiaire inrichting in Lelystad. Vijf maanden volledige detentie en een maand dagdetentie. Zijn huis en de meeste van zijn bezittingen raakte hij kwijt. De eerste nachten in het gevang sliep Chris slecht. “Je leeft van dag tot dag en je laat het maar over je heen komen. De eerste dagen gaan heel langzaam. Ik ben dingen gaan doen zoals werken, koken en dan gaan de dagen opeens wat sneller voorbij.”

POSITIEVE BIJKOMSTIGHEID De band tussen Chris en zijn ouders was in het verleden dermate bekoeld dat hij zeven jaar lang zijn ouders niet sprak, tot Chris hen in oktober 2013 vanuit het politiebureau opbelde. “Mijn vader maakte er eerst zelfs nog een grap over. Ik belde

omdat ik een hondje had en ik wilde dat goed regelen.” Dat telefoontje bracht veel teweeg. Zijn ouders knapten Chris zijn huis op, zorgden dat het – vanwege de schulden- verkocht kon worden, sloegen zijn spullen op en namen hem in huis toen hij vrij kwam. Zo had de detentie toch ook nog een positieve kant. “Dat ik eerst bij hen moest wonen was voor beide partijen lastig. Ik terug bij mijn ouders en zij ineens een vent van 34 in huis. Nu gaat het echt heel goed tussen ons”, bevestigt Chris. In die tijd verhuisden zijn ouders van Almere naar Lemmer. Chris had in eerste instantie het gevoel dat hij zo snel mogelijk terug wilde naar Almere, maar dat is nu weg. Hij heeft naar eigen zeggen een prachtig huisje in Lemmer gevonden en vindt het fijn zo met zijn ouders in de buurt. Hij zegt veel geleerd te hebben van zijn ‘straf’. “Als er problemen zijn dan los ik het op of vraag hulp.” Nadat hij vrij kwam had hij vrijwel niets meer behalve een hoop schulden. Zo kwam hij in de bijstand. “Ik heb jicht, ik ben ex-gedetineerde en bijna 38 jaar. Dat zijn allemaal zaken die het lastiger maken. Er zijn banen waarop ik niet eens meer mag solliciteren, zoals beveiliger. Dat leek mij best leuk.” Nu brengt Chris de kranten rond en verdient hij aan zijn YouTube kanaal. YouTube is de toekomst volgens Chris. “Kinderen kijken tegenwoordig nog maar zelden tv.” Nu hij ouder wordt en zijn hand-oog coördinatie minder, is het gamen voor hem bijna voorbij.

EEN BOODSCHAP MET JAILTIME Om het thema van zijn YouTube kanaal vast te stellen kwam hij in de gevangenis op het idee om een serie te maken. Het liefst wilde hij in de gevangenis filmen, maar dat heeft behoorlijk wat voeten in

de aarde, weet Chris. “Zelfs het filmen hoe de deuren opengaan mag niet. Elke deur is anders. De één klapt naar binnen, de ander naar buiten, de één opent aan de linkerkant, de ander aan de rechter, zodat niemand het zich goed kan herinneren als ze een ontsnappingspoging doen.” Daarop kwam Chris met ‘JailTime’. Een serie waarin hij personen uit de strafrechtelijke keten interviewt. Dit zijn zowel veroordeelden als slachtoffers. De personen vertellen over wat er is gebeurd en wat het voor impact op hun leven heeft gehad. Hij maakte voor het eerste seizoen vier afleveringen. De eerste kwam op 30 juni online en vertelt het verhaal van Anko uit Emmeloord, die een aanrijding met dodelijke afloop veroorzaakte. De tweede kwam op 21 juli online en gaat over ‘Ruben’ (gefingeerd) uit gemeente De Fryske Marren die drugs dealde en een geweldsdelict pleegde. Deze aflevering heeft een vervolg gekregen omdat hij uiteindelijk is vrijgesproken in afwachting van het hoger beroep. In de vierde aflevering staat een slachtoffer van seksueel misbruik centraal. Het volgende seizoen begint hij met zijn eigen verhaal. Chris wil met zijn serie aanduiden dat als je iets fout doet, je een keer ‘aan de beurt’ bent. Na deze eerste serie komt er een stop van twee maanden. Dan wil Chris nog meer verhalen verzamelen en in oktober weer gaan uitzenden. “Waarschuwen, inlichten, wat je kan doen en wat er kan gebeuren.” Chris heeft zelf geleerd van zijn straf en hoopt dat andere mensen zich wat eerder bedenken.

De krant is gewoon leuker! Uw krantendrukker sinds 1882

ADRES Werktuigenweg 9 8304 AZ Emmeloord

POSTADRES Postbus 1029 8300 BA Emmeloord

T W E

+31 (0) 527 630 200 hoekstrakrantendruk.nl info@hoekstrakrantendruk.nl

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

deFryskeMarren KLOKKENSTOEL EIGENAARS YNZE EN AYESTA

TEKST EN FOTOGRAFIE WIM WALDA

MET EEN VIRTUEEL ELASTIEKJE AAN ELKAAR VERBONDEN Broer Ynze (26) en zus Ayesta (29) van Hoek, sinds maart 2017 de nieuwe eigenaars van Restaurant De Klokkenstoel in Goingarijp, zijn met elkaar verbonden door een soort virtueel elastiekje. Waar zij gaat, duikt hij niet veel later op en omgekeerd. In 2017 kregen zij de kans een droom te verwezenlijken met de overname van De Klokkenstoel, gelegen aan de Goingarijpster Poelen, en grepen die met beide handen aan. De geboren Hagenezen hebben al een indrukwekkend palmares in de horeca opgebouwd en de basis daarvoor werd eigenlijk al gelegd in hun jeugd. Hun ouders hielden van ‘het goede leven’ en eten en drinken speelde dan ook sinds het eerste moment dat beiden zich kunnen herinneren een dominante rol in het gezin Van Hoek. Ayesta wist dan ook op haar achtste al zeker dat ze later kok wilde worden en een eigen restaurant wilde beginnen. Uiteraard werd deze stelligheid weg gewuifd als kinderdroom, net als die van broer Ynze, die piloot wilde worden, maar de jongedame was bloedserieus. Toen ze tien was verhuisde het gezin Van Hoek van Den Haag naar Woudenberg, onder de rook van Amersfoort. Ayesta schreef zich in voor de koksopleiding op het ROC in Amersfoort, vervolgde via het werken - leren traject bij het Gildevaart College in Nieuwegein en deed daarna een opleiding gespecialiseerd in patisserie aan het Albeda Horecacollege in Rotterdam. En verzamelde tegelijkertijd een respectabel rugzakje aan praktijkervaring door bij zo veel mogelijk restaurants van naam en faam te werken en te leren.

YNZE MEEGESLEEPT “Dat begon al op mijn vijftiende toen ik bij een restaurant werkte waar ze nog mensen zochten”, vertelt ze lachend. “Ik heb daar toen aangegeven dat mijn broertje een baantje zocht en zo heb ik hem eigenlijk meegesleept mijn avontuur in.” “Daar was overigens niet zo veel voor nodig” vult Ynze aan, “Want het ‘horecavirus’ had zich al stevig in mijn systeem genesteld. Weliswaar ben ik daarna nog wel filosofie gaan studeren in Amsterdam, aangevuld met een Master logica, maar dat was puur omdat dat me onwijs leuk en razend interessant leek. Want vooraf stond voor mij al vast dat mijn toekomst niet in die richting zou liggen. Ik doe er dan ook met veel liefde helemaal niets meer mee. Ik was al ‘hooked’ aan de horeca en heb daar tijdens mijn studie altijd al met heel veel plezier gewerkt.”

op 1 maart 2017 de sleutel. We waren eigenaar van Restaurant De Klokkenstoel.”

SEIZOEN ONAFHANKELIJK

INVENTARISATIE WERKVELD Toen Ayesta klaar was met haar opleidingen begon ze aan een rationele verkenning van het werkveld. “Ik wilde zien uit te dokteren welke type bedrijf mij het best zou liggen. Dus heb ik achtereenvolgens praktijkervaring opgedaan in hotels, grote en kleine restaurants in alle segmenten van de markt, om te ontdekken waar mijn echte passie lag.” Drie jaar geleden werkten ze beiden in hetzelfde restaurant in Amsterdam - Ynze in de bediening en Ayesta als souschef in keuken – toen Ynze werd benaderd door een man die een theater in Amsterdam-Noord wilde opzetten en vroeg of Ynze het horecadeel op poten wilde zetten. Het horeca duo sloeg aan het ‘plannen maken’. “Helaas ging het avontuur niet door” legt Ynze uit “Want er kwam een koper met een grotere ‘zak geld’ langs, dus in die zin was het avontuur afgelopen. Maar er was wel een zaadje geplant. De gedachte aan een eigen bedrijf had zich onherroepelijk in onze geest genesteld en als dat eenmaal is gebeurd, betekent dat een soort ‘point of no return’. We hebben toen met elkaar afgesproken dat we ervaring op moesten doen in leidinggevende functies, als ‘voorbereiding op’.”

FRIESLAND IN BEELD Ayesta kreeg een aanbod om chef te worden

in een Amsterdam restaurant en Ynze kreeg de mogelijkheid om een seizoen ervaring op te doen als bedrijfsleider bij Restaurant De Klokkenstoel in Goingarijp van Joop Bartijn. “De zoon van de eigenaar kende ik goed” aldus Ynze. “Dat was een studiemaatje van me. Zijn vader was op zoek naar een bedrijfsleider, die de zaak weer wat nieuw leven in kon blazen. Ik heb toen de sprong in het diepe gemaakt en ben met de nodige ‘Haagse bluf’ naar ‘het Friese’ vertrokken.” Er werd, terwijl zus Ayesta over zijn schouder meekeek, een nieuwe menukaart, een bierkaart en wijnenkaart gemaakt en Ynze sloeg zich met vlag en wimpel door zijn eerste seizoen als bedrijfsleider heen. Aan het einde van het seizoen deed Joop Bartijn Ynze hem het voorstel om de zaak van hem over te nemen. “Toen ik dat aan Ayesta vertelde, hebben we eigenlijk niets tegen elkaar gezegd, elkaar alleen maar aangekeken, want we wisten het eigenlijk allebei al. Het zaadje was een plant geworden. Veel gesprekken, plannen, en ellebogenstoom later, kregen we

De belangrijkste principiële beslissing van het tweetal was dat ze van Restaurant De Klokkenstoel, van origine een echt seizoensgebonden bedrijf, een jaarrond restaurant in het hogere segment wilden maken. En dat vergde een behoorlijke upgrade van zowel het interieur als ook de menukaart, de wijnen- en de bierkaart. De patat met een kroket, de pannenkoek, de steengrill en de kaasfondue maakten, soms tot woede van de watersporters, plaats voor de creatieve gerechten van Ayesta, voornamelijk klassiekers met een ‘Ayesta-twist’. ‘Smaakverrassingen met een vleugje fusion’ noemt ze het zelf. “Gerechten met verrassingen. Je moet meer geven dan het verwachtingspatroon waarmee je gasten hier binnen komen. En dat is een kwestie van tijd. We merken nu al wel dat er een verschuiving plaats aan het vinden is. Bij steeds meer mensen is de knop al om.”

EERSTE WINTER LAKMOESPROEF De eerste winter dat ze open bleven viel achteraf bekeken mee. “Met Kerst zaten we vol. Bovendien mag je dan echt ‘uitpakken’ en gaan alle remmen los. De gasten die toen bij ons zijn geweest” aldus Ynze “Waren zonder uitzondering positief verrast en vormen nu onze ambassadeurs, die hun ervaringen doorgeven aan vrienden en kennissen. En zo ontstaat de beeldspraak van het steentje dat je in het water gooit en dat steeds grotere kringen veroorzaakt.”

EN VERDER? “We hebben van onze ouders een hoop meegekregen, maar geduld hoort daar niet bij”, lacht Ayesta. “Dus we blijven op alle fronten actief. We hopen dit jaar in de Misset Koffie Top-100 te eindigen, zijn bezig zelf kaas en worst te maken, hebben zelfgemaakte Boerenjongens op de bar staan, kweken onze eigen tomaten. Want niets doen zit niet onze aard. Daar is het allemaal veel te leuk voor…”

NUMMER 08 • 2018

HET SINT NYKSTER ‘WEINBOUVIRUS’ Op en top Sint Nykster, zo voelt Arjen Rijpkema zich. De enige spelbreker is zijn geboorte in het ziekenhuis in Sneek zo’n 37 jaar geleden. Arjen is de jongste telg uit het gezin van Theo en Rika Rijpkema en tevens hun enige zoon. Met drie zussen was het thuis een gezellige boel op de Gaastweg, waar hij opgroeide. Een fijne plek om te wonen en onvermijdelijk dat hij, net als heit, aangestoken werd door het ‘weinbouvirus’. De gelijknamige buurtvereniging draait al jaren mee in de top bij de Allegorische Optocht die de Sint Nykstermerke traditioneel aftrapt.

TEKST KIRSTEN VAN LOON

“Zonder optocht is er geen Merke”, benadrukt Arjen het belang van de optocht. Dit jaar is het de 68e keer dat de praalwagens en muziekkorpsen hun ronden door het dorp maken. De vereniging die 1925 werd opgericht is een tijdje stil geweest tot een groep er weer nieuw leven in blies. Sindsdien is de optocht onlosmakelijk verbonden met Sint Nicolaasga. Inwoners van naburige dorpen, maar ook van verder weg komen iedere eerste donderdag van september de optocht aanschouwen in het dorp.

DE BASIS WERD GELEGD In zijn jeugd nam heit Arjen geregeld mee naar de bouwplaats van de praalwagen. Toen hij ouder werd mocht hij zelf meehelpen en ook figureren tijdens de optocht. “Dat was hartstikke mooi”, glimlacht Arjen. Wellicht dat daar ook de basis van zijn latere beroep werd gelegd. “Ik koos al snel voor bouwkunde”, zegt Arjen resoluut. En daar was hij standvastig in want na de basisschool ging Arjen naar de LTS, daarna naar de MTS en aansluitend de HTS. Twaalf jaar lang studeren wordt vaak in verband gebracht met artsen, doctoren en professo-

ren. Het getuigt van doorzettingsvermogen. “Ik kreeg de kans om door te leren en ik kon het”, zegt Arjen bescheiden. Het leverde hem een mooie baan op. Hij werkte bij verschillende bouwbedrijven en sinds zes jaar is hij werkvoorbereider/calculator bij Bouwbedrijf van der Meer in Sneek.

ook de publieksprijs uitgereikt. Eerder werd er alleen overdag gejureerd maar sinds enkele jaren wordt dit ’s avonds ook gedaan. Wie de juryrapporten erop naslaat ziet dat slechte verlichting zomaar kostbare jurypunten kost.

FANATISME SOLIDAIR Ook na het verlaten van het ouderlijk huis woonde Arjen nog in dezelfde buurt als waar hij opgroeide. Heit was niet meer actief in de bouwploeg van de wagens, maar Arjen nam maar wat graag de rol over. Hij doet vooral timmerwerk, maar helpt overal waar het nodig is. Tientallen jaren geleden werden de ramen van de bouwplaatsen nog weleens afgeplakt, zodat men van elkaar niet wist wat er werd gebouwd. Dat is nu wel anders. “Van tevoren zijn de onderwerpen van de wagens al bekend. Ook wordt elkaar wel raad gevraagd. Bijvoorbeeld bij een bepaalde bouwtechniek, dan wordt die kennis gedeeld.” Want het kan natuurlijk ook weleens een keer misgaan. Arjen herinnert zich nog ‘De Clown’, de wagen die hij met buurtvereniging De Gaastweg maakte. Wanneer de grote clown knielde dan knikte zijn hoofd. Gedurende de dag verslapte het mechanisme waardoor het hoofd naar voren klapte. “Dan zit je als figurant wel met zweethanden op de wagen”, verzekert Arjen. Ook bij andere wagens gaat er wel eens iets mis, bijvoorbeeld dat de wagen door de assen zakt of dat de tractor het niet meer doet. “Natuurlijk eeuwig zonde. Dat wil je voorkomen.” Met buurtvereniging De Gaastweg won Arjen drie jaar op rij de juryprijs voor de mooiste wagen. Naast de juryprijs wordt

Sinds twee jaar woont Arjen in ‘De Grietman’ een andere buurt dan waar hij 35 jaar thuishoorde. Hij bouwt nu met hetzelfde fanatisme mee aan de wagen van de R.K. basisschool It Klimmerblêd, waar zijn zoon en dochter naartoe gaan. In mei begonnen de voorbereidingen voor de optocht. “Het zijn eerst maar drie avonden”, zegt Arjen alsof dat niet veel is. Het onderwerp wordt al eerder uiteengezet. Meestal bij de afsluitende borrel van het jaar ervoor. Met It Klimmerblêd is het wel anders. “Natuurlijk willen wij een zo mooi mogelijke wagen bouwen, maar meedoen is het belangrijkst. Dit jaar is ons onderwerp ‘De IJsfabriek’. Er komen zo’n dertig kinderen op, inclusief mijn dochter. Die vinden dat hartstikke leuk!” Het is niet niets wat er jaarlijks in Sint Nicolaasga wordt gebouwd. De ruimte om de wagens in te bouwen is wel een groter wordend probleem. “Wij mogen bouwen in een loods op de jachthaven, maar je neemt zo’n ruimte wel van juni tot september in beslag. Ook moet je het maar willen dat er steeds mensen over de vloer zijn”, legt Arjen de situatie uit. Tot nog toe lijkt het ieder jaar te lukken. Niet iedere buurtvereniging doet mee aan de optocht. Sommige hebben gewoon niet genoeg bouwers. Meestal zijn er zo’n dertien wagens.

HET GEWONE LEVEN Het is nog even doorwerken tot donderdag 6 september. Daarna is het nog twee dagen feest en dan worden de wagens weer afgebroken. Soms worden elementen van de wagens nog hergebruikt. Zo werd de Eiffeltoren van de wagen van buurtvereniging de Grietman uit 2014 nog meerdere keren doorverkocht. Hij dook op bij onder andere de start van de Tour de France in Utrecht, bij Kuipers Woudsend en op Lowlands.

Winnaars 2013

Het is letterlijk maanden werk voor vier rondjes door het dorp. “Soms denk ik weleens: waar ben ik mee bezig, maar als ik eenmaal de slag weer te pakken heb….”. Na het afbreken van de wagen begint het normale leven weer voor Arjen. Werkdagen van normale lengte, meer avonden thuis en weer volleyballen bij SNVV. Dan lijkt de optocht nog ver weg. Lijkt, want op verjaardagen van vrienden in de winter komt al gauw het bouwen van de wagens weer ter sprake.

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

deFryskeMarren

Winnaars 2017

Winnaars 2009

“DAN HOOR IK WEL ‘VERREK, GAAT HET NU WEER OVER DIE WAGENS’? TJA, HET IS GEWOON EEN VIRUS.”

Winnaars 2014

Winnaars 2016

NIEUW IN JOURE

4-GANGEN

VERRASSINGSMENU* VOOR € 37,50

*AFGESTEMD OP

Rabobank Balk werkt voor Balk

UW SPECIALE WENSEN

OPEN OP WOENSDAG T/M ZONDAG VANAF 11:00 UUR

Douwe Egberts Plein 1A Joure T 0513 417 070 I www.zuiver-joure.nl

Je eigen bank Heel dichtbij Als team Balk timmeren we ﬂink aan de weg voor onze

GRATIS !

Centrum

klanten in Balk en omgeving. We leveren meer dan alleen ﬁnanciële diensten en producten. Zo ondersteunen we meer dan 40 initiatieven en evenementen in de buurt en dragen wij onze lokale betrokkenheid uit. Per 1 januari 2018 bent u welkom in ons nieuwe kantoor aan It Hoekstee 1 in Balk. U kunt hier op dinsdag- en donderdagmiddag (13.00 tot 17.00 uur) terecht voor service

GRATIS !

september

w.heerenveensuitfestival.nl

Centrum

• Soul & Food • Cultuurplein(markt) • Straattheater • Van Rock tot Roll festival • Heerengrachtconcert • Multiculti festival • FeanRun

1 & 2 september www.heerenveensuitfestival.nl

en dagelijkse bankzaken. Voor een adviesgesprek bent u ook welkom buiten openingstijden. Een afspraak is snel gemaakt via (0515) 43 70 00 of info.sneek-zwf@rabobank.nl

www.rabobank.nl/sneek-zwf

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

SIBBELE WITTEVEEN

TEKST EN FOTOGRAFIE WIM WALDA

deFryskeMarren

31 JAAR DRIJVENDE KRACHT ACHTER ‘DE DOARPSOMROPPER’ Sibbele Witteveen (74), samen met zijn vrouw Geartsje Witteveen-Ykema woonachtig op een paradijselijk plekje op loopafstand van het Tjeukemeer, ver van autoverkeer en andere rust verstorende elementen van de hedendaagse maatschappij, is een aangenaam causeur. Aanleiding voor een gesprek met Witteveen was de teloorgang van de Doarpsomropper, de dorpskrant van Oosterzee, Echten, Echtenerbrug en Delfstrahuizen, waarvan het laatste nummer afgelopen maand is verschenen, maar al snel dwalen we af naar zijn leven en zijn vrijwilligers werk. HET RIJKE ROOMSCHE LEVEN Sibbele kwam als tiende kind van het ‘Witteveen twaalftal’ ter wereld op een boerderij in Heeg. Hij weet zich nog goed te herinneren dat hij in zijn lagere school periode als misdienaar geïntrigeerd was door het Katholieke geloof, de ceremoniën van de Heilige mis, de pastoor, de missionaris die op school kwam vertellen over de ‘arme kindertjes in Afrika’, de heiligenplaatjes en bidprentjes, die je van ‘de juf’ kreeg als je heel goed je best had gedaan. “Dat heeft volgens mij aan de basis gestaan van mijn beslissing om als 12-jarig jongetje naar het seminarie van de Kruisheren in Uden (NoordBrabant) te gaan om priester te worden. Ik was daar de enige Fries. Met zijn allen op een grote slaapzaal, de bedden van elkaar gescheiden door gordijnen, zodat je toch nog enige privacy had. In ieder geval meer dan in Heeg, waar we alles met zijn twaalven moesten delen. Ik was niet echt een goede student en haalde de studie met pijn en moeite. Dus de dag dat ik het bericht kreeg dat ik was geslaagd was op dat moment de gelukkigste dag van mijn leven.” TWIJFEL “De twijfels over ‘mijn roeping’ sloegen toe. Daar zaten meerdere kanten aan. Er stond me in het klooster een zware studie te wachten, terwijl ik niet zo’n studiebol was. Het celibatair leven, maar belangrijker nog mijn twijfels over het geloof zelf. Die God, waar is die dan, hoe merk je dat hij er is. De geromantiseerde bidprentjes en heiligenplaatjes van de lagere school waren ‘verbleekt’ en kwamen niet meer overeen met mijn denkbeelden als adolescent. Toch ben ik met mijn twijfels als novice het klooster ingegaan, in de hoop dat ze zouden verdwijnen. Maar in plaats daarvan werden ze alleen maar groter, zodat ik na ruim een jaar de ‘pij aan de wilgen heb gehangen’ en ben gestopt. Van de dertig studenten van mijn lichting is er overigens niet één priester geworden.” MAATSCHAPPELIJKE KENTERING “In de jaren zestig was de hele maatschappij, de kerk niet uitgezonderd, onderhevig aan een enorme maatschappelijke kentering. Ik schreef

me in voor de Sociale Academie in Groningen. Dat was een volledig andere wereld, want vanuit de mannenwereld van het seminarie kreeg ik van de ene op de andere dag te maken met een heleboel vrouwelijke studenten. Dat was wel even wennen, maar daar heb ik me geloof ik (fijntjes glimlachend) goed doorheen geslagen.” Hij leerde Geartsje Ykema kennen en er ontstond iets moois. Na de Sociale Academie werd hij alsnog opgeroepen om ‘des Konings Wapenrok’ aan te trekken. “Omdat ik aangaf dat ik gewetensbezwaren had werd ik als zodanig erkend maar moest ik wel 24 maanden vervangende dienst doen. Ik werd te werk gesteld in Den Haag bij de sociaal psychiatrische afdeling van de reclassering, de Dr. F. S. Meijers Vereniging, zeg maar de moeilijke gevallen. We kregen woonruimte toegewezen in het ‘Haagsch Tehuis voor Ongehuwden’ (HTO) aan de Rijswijkse weg. Maar we gaven aan dat we trouwplannen hadden en vonden na veel zoeken iets aan de Bilderdijkstraat, vlakbij Paleis Noordeinde. Een piepklein kamertje met een gedeelde keuken, en geen badkamer, daarvoor moesten we naar het badhuis. Dat was in die tijd zo.” BOER IN FRIESLAND “Dat was een moeilijke tijd, maar aan de andere kant ook boeiend. Na mijn vervangende dienstperiode kreeg ik een contract aangeboden. Maar na de geboorte van onze eerste zoon, Auke, kwamen we opnieuw voor een principië-

le keuze te staan: wilden we onze zoon op laten groeien tussen baksteen en beton of wilden we een weidsere leefomgeving waar je nog kunt ademhalen? Net in die periode werd mijn broer die de boerderij bestierde ziek, dus werd ik voor een periode van een half jaar boer, terug naar Heeg. Uiteindelijk moest de boerderij worden verkocht en solliciteerde ik in Joure als maatschappelijk werker bij de Stichting Maatschappelijke Dienstverlening Zuid-Friesland. Dat heb ik zes jaar met veel plezier gedaan.” HUISMAN “Geartsje was voor de geboorte van onze twee kinderen kleuterleidster, maar werd huisvrouw toen de kinderen zich aandienden. Ze wilde weer aan de slag en solliciteerde, toen de kinderen groot genoeg waren, op een baan als kleuterleidster in Oosterzee. Ik heb toen gezegd: ‘Als jij die baan krijgt, zeg ik mijn baan op en word ik huisman’. We hadden een prachtig stekje vlak bij het Tjeukemeer, Geartsje kon op haar fiets naar het werk en we hadden de auto niet meer nodig voor mijn werk, dus ging die de deur uit.” VRIJWILLIGERSWERK “Ik was vanaf het moment dat wij in Oosterzee kwamen wonen al actief als vrijwilliger. Aanvankelijk als bestuurslid en later als voorzitter van Plaatselijk belang Oosterzee, als voorzitter van Sociaal Cultureel Centrum De Fûke. Ik reed met een busje voor school en was ‘leesvader’.” “Als zodanig hebben we een aantal leuke initiatieven aangezwengeld, zoals het met een werkgroep vastleggen van de rijke historie van Oosterzee in een boek. Een monnikenwerk,

maar wel razend interessant. Oosterzee was vroeger een belangrijk dorp in Zuid-Friesland, want het vormde als hoofdplaats van Lemsterland het domicilie voor de Grietman. In Oosterzee-Buren, waar ooit de Roordastate van grietman en gedeputeerde Frederik van Roorda heeft gestaan, is een monumentje opgericht met daarin de eerste steen van de state, die ergens in het huis van een particulier was verwerkt. Die hebben we teruggebracht naar zijn oorspronkelijke bestemming Oosterzee.” Daarnaast is de beeldbepalende schoorsteen van de voormalige zuivelfabriek behouden gebleven. Aanvankelijk was deze door KPN gekocht als zendmast en later, nadat hij was gerestaureerd, aan onze speciaal daarvoor opgerichte stichting verkocht. Nog talloze activiteiten passeren de revue, maar we vergeten haast waarvoor we hier kwamen, de Doarpsomropper. DOARPSOMROPPER Als voorzitter van Sociaal Cultureel Centrum de Fûke in Echten heeft Sibbele Witteveen ruim 31 jaar geleden aan de basis gestaan van de dorpskrant. Er waren veel groepen, verenigingen en sociaal cultureel georiënteerde instellingen die ‘een lijntje’ naar de bevolking wilden. Dat heeft uiteindelijk geresulteerd in de Doarpsomropper. “Na de druk” vertelt hij “Moesten de krantjes worden gebundeld en geniet. Dat werd door vrijwilligers gedaan, een sociaal gebeuren rond de grote tafels in de Fûke, waarbij veel werd gelachen. Adverteerders hielden ons financieel in de lucht." Maar we zijn ingehaald door de tijd. Met fenomenen als Twitter, WhatsApp en Facebook weten de mensen al wat er gebeurt, voordat het bij wijze van spreken is gebeurd. Alle clubs en instellingen hebben hun eigen website en WhatsApp groepen en het werd steeds moeizamer om de kopij bij elkaar te krijgen. Met een etentje voor de vrijwilligers is de dorpskrant onlangs ‘ter grave gedragen’. Wel een beetje met pijn in het hart, want ik ben er tenslotte 31 jaar bij betrokken geweest.” “MAR DE TIID HÂLDT GJIN SKOFT.”

Demonstratie en versterking pensioen campagne Op zaterdag 8 september aanstaande organiseert de FNV een demonstratie voor een goed pensioen. Locatie Amsterdam, aanvang 12.00 uur. Een grote opkomst is cruciaal, omdat de onderhandelingen met kabinet en werkgevers nu echt in de beslissende fase zitten. Zorg dat je er bij bent, en draag bij aan een grote opkomst!

kunnen stoppen met werken en dan kunnen rekenen op een fatsoenlijk inkomen. De onderhandelingen tussen kabinet, werkgevers en bonden hierover zijn echter nog altijd gaande. Wat ons betreft moet voor Prinsjesdag (dinsdag 18-9-2018) helder zijn of kabinet en werkgevers er echt met ons uit willen komen of dat ze staan voor afbraak, ook wel ‘hervorming’ of ‘modernisering’ genoemd.

Achtergrond In februari van dit jaar is ongeveer tegelijk met de onderhandelingen gestart met campagnes voor een goed pensioen. Vanuit deze campagne is bijvoorbeeld elke maand zichtbare actie gevoerd. Wij eisen daarbij iets volstrekt normaals: op tijd

Wij zullen nooit verslechteringen accepteren. Maar wat wel? Wij hebben drie eenvoudige eisen: Bevries de AOW-leeftijd op 66 en schrap de ﬁscale boete op eerder stoppen. Regel indexatie voor elke generatie (meestijgen van pensioenopbouw en pensioenuitkeringen met

(Advertorial)

de loon- en prijsontwikkeling). Bied een pensioen voor iedereen, ook ﬂex en ZZP. Alleen als we er samen in slagen een vuist te maken, hebben we kans om onze eisen te realiseren. Daarvoor vragen wij ieders hulp! Wat kun je doen? We vragen een ieder de pensioencampagne te ondersteunen in woord en daad. Praktisch door de acties voor een goed pensioen te steunen, te beginnen bij de eerst volgende actie op zaterdag 8 september aanstaande in Amsterdam. Een goed pensioen gaat iedereen aan, ook jongeren worden oud! Zie onze website omtrent het laatste nieuws.

Lokaal FNV-De Fryske Marren heeft een zorg actiepunt voor al uw opmerkingen, klachten of problemen!

Lokaal FNVDe Fryske Marren Postadres: L. vd Plaat Zuivelweg 12, 8536 VK, Oosterzee Telefoon: 06-82001269 Email: lokaal.defryskemarren @vereniging.fnv.nl Website: lokaalfnv.nl/regio/de-fryske-marren

NUMMER 08 • 2018

Antje de Groot:

IN BOS- EN MEERZICHT WOONT DE LIEFDE!

Antje de Groot (57) werkt al sinds 2001 bij woonzorg voorziening Bos- en Meerzicht in Oudemirdum en als er iemand het adagium ‘zorg met een gouden randje’, waar maakt dan is het Antje wel. Zij doet dat als gastvrouw, activiteitenbegeleidster en zorg. “Allemaal met heel veel plezier!” Om meteen maar met haar eerste taak te beginnen, die van gastvrouw, vragen we Antje wat dat in de praktijk van Bos- en Meerzicht inhoudt.

“De mensen die hier binnen lopen, worden door mij welkom geheten ongeacht of het nu familie is,cliënten of gewoon iemand die hier even binnen zien wil. Ze krijgen dan een kopje koffie met wat lekkers erbij en worden hartelijk ontvangen. Ik zie het als mijn taak om bewoners met elkaar te verbinden,

maar ook mensen die van buiten de boerderij komen in contact te brengen met de ouderen hier.” WAT MAAKT BOS- EN MEERZICHT VOOR JOU ZO BIJZONDER? “Dat ik ieder persoonlijk bij de naam ken, dat ik weet wie de familie is maar dat ik ook de tijd heb om eens even met hen te praten. Om met de bewoners op hun eigen kamer te zitten en dan letterlijk te vragen ‘hoe is it mei jo?’ Er is hier persoonlijke aandacht, in alles! Als iemand bij wijze van spreken midden in de nacht een gebakken ei met spek wil hebben, kunnen we daar voor zorgen! Trouwens het is toch bijzonder dat we elk vrijdagmiddag de week afsluiten met oude versjes van vroeger en een borreltje.” Iedereen binnen Bos- en Meerzicht wordt, wat zijn of haar achtergrond ook is, geaccepteerd zoals hij of zij is. Op de laatste vrijdag van de maand wordt er door Antje in samenwerking met een evangelist die in de woonzorg voorziening woont, een Bijbeluurtje georganiseerd voor de mensen die daar prijs op stellen. Ook mensen van buiten Bos- en Meerzicht doen wel mee aan het Bijbeluurtje.

BIJBELUURTJE “Ik doe dat met mijnheer Berkemeier, een man van rond de negentig. Ik vind dat zo mooi dat juist hij dit doet, hij heeft de taak, de opdracht die bij hem past. Hij doet dat geweldig en de bewoners vinden het ook mooi, dat trekt omdat ze even oud zijn. Ze weten door ervaring wat er in het leven te koop is. Het zijn hele warme fijne middagen. Mijnheer Berkemeier zoekt een Bijbelgedeelte uit en daar maakt hij een overdenking of meditatie bij. Ik vul dat aan door bijvoorbeeld aan de bewoners te vragen hoe zij iets ervaren hebben waarover gesproken wordt. De bewoners kunnen dan naar aanleiding van zo’n tekstgedeelte hun persoonlijke ervaringen delen met de anderen. Dan komen de verhalen los. De mensen kunnen open zijn, in een rustige sfeer waar ze niet worden lastig gevallen door de waan van alle dag. Wij bidden elke bijeenkomst voor de bewoners en het personeel om Gods zegen.” Antje doet haar taken met Liefde (!), vindt het team van Bos- en Meerzicht een hecht team, maar weet ook dat nieuwelingen er wel tussen passen. De collegialiteit is groot. “Ik leau dat ik hjir del plante bin om in stik leafde út te dielen, dat is myn opdracht. Ik sjoch de bewenners as myn freonen!”

LIFESTYLE TRENDS 25

Zomerse huidproblemen LIFESTYLE TIPS & TRENDS Pityriasis versicolor SPECIALISTEN UIT DE FRYSKE MARREN GEVEN HUN KIJK OP DE LAATSTE TRENDS OP HET GEBIED VAN BEAUTY, ETEN EN INTERIEUR....

Je ziet ze vooral in de zomer: kleine verkleurde vlekjes op de huid. Deze aandoening wordt veroorzaakt door een gist. De vlekjes zijn onschuldig en niet besmettelijk, maar wat kun je eraan doen? Gisten komen van nature voor op de huid. Door warmte en vochtigheid kan de gist meer gaan groeien en de bovenste laag van de huid aantasten. De gisten laten een bepaald stofje los dat invloed heeft op pigmentcellen. Hierdoor ontstaan er lichte of donkere vlekken in de huid. Meestal op het bovenlichaam en in de nek.

Wat kan je hier aan doen?

Foto: Dokter.nl

FETTJE BAJEMA - Schoonheidsspecialist, eigenaresse Fettje’s Beautysalon

• Gebruik geen vette producten, zoals vaseline. Deze kunnen het probleem verergeren. • Laat je huid na het douchen goed drogen. • Gebruik een shampoo met seleniumsulfide, in de drogist beter bekend als Selsun. Door het aanbrengen van deze shampoo op de aangetaste huid kunnen de vlekken verminderen. • Mocht je geen verschil merken dan kan je huisarts een antischimmelmiddel voorschrijven.

Mallorca-Acne

Acne is niet uitsluitend een kwaal van pubers, het is ook een kwaal waaraan veel zonaanbidders lijden. Deze vorm van acne

Geef je spijsvertering rust en val (gezond) af! Door slechts twee of drie maaltijden per dag te eten, geef je je spijsvertering rust en kun je op een gezonde manier afvallen. Wij eten omdat we energie nodig hebben om goed te kunnen functioneren. In algemene zin eten we te vaak (de tussendoortjes) en te koolhydraatrijk (bijv. suikers en granen). De alvleesklier speelt in het omzettingsproces een belangrijke rol. De alvleesklier maakt insuline aan om de glucose uit de voeding via insulinereceptoren op te laten nemen in de cel. De verbranding van glucose in de cel geeft ons energie. De alvleesklier heeft echter ongeveer zes uur rust nodig om te herstellen. Als dat niet gebeurt, raken de insulinereceptoren van de alvleesklier overbelast en worden tijdelijk uitgezet. Als dit chronisch wordt, is men insulineresistent. Afvallen wordt hierdoor lastiger en het jojo-effect ligt op de loer. Insulineresistentie is een voorloper van Diabetes type 2.

HIEKE KAMMENGA Orthomoleculair therapeut) JOHANNA STRIKWERDA Natuurwinkel Joure

Foto: Beautyspot.nl

zie je veel bij mensen die terugkomen van hun vakantie in zonnige oorden. Op het eerste oog lijkt het alsof de zon een gunstig effect heeft op acne. Ontstekingen verminderen en ook vallen puistjes op een gebruinde huid minder op en drogen ze uit. Maar schijn bedriegt. Op vakantie geniet men vaak van (te) veel zon. Hierdoor verdikt de huid. Door een combinatie van een hoge vochtigheidsgraad, de temperatuur en zonneproducten met bepaalde ingrediënten kunnen poriën dichtslibben en mee-eters ontstaan.

Voorkomen is altijd beter dan genezen.

• Het is belangrijk om niet te lang in de zon te zitten. • Gebruik bij voorkeur een niet-vette zonnemilk of -spray. • Geef de huid rust en verstop deze niet met dikke lagen make-up. • Laat je huid reinigen door een gediplomeerd schoonheidsspecialiste.

BEWUST Soms kun je je in één keer heel erg bewust worden van het feit dat het hier in de in de bosrijke omgeving rondom Rijs toch wel ideaal sporten is. Met dit prachtige, warme zomerweer is er altijd wel een schaduwrijke plek te vinden waar je kunt hardlopen. Het bos zo dichtbij is voor sporters (als je de muggen even weg denkt) dat het een toplocatie is voor in de vroege ochtend of de wat latere avond.

Of je zoekt een parcours langs het water op voor een fris windje. In de avond is het nog lekker lang licht, zodat je desnoods om half 10 nog een rondje kunt doen: lekker alle spanning of loomheid van de dag eruit zweten! En als je toch liever wat meer de gezelligheid wilt opzoeken, dan kun je op dit moment al hardlopend van het ene muziekje naar het andere lopen: examenfeestjes, culturele hoofdstadactiviteiten, beginnende vakanties, buurtfeestjes genoeg! Enjoy it!

Wil je gezond afvallen, dan kun je onderstaande tips overwegen: • Eet twee of maximaal drie maaltijden per dag en geen tussendoortjes • Nuchter bewegen voor het herstel van insulinereceptoren • Beperk koolhydraten (ook de granen) zoveel als mogelijk • Eet meer goede vetten, zoals visolie, kokosolie en olijfolie (beide biologisch én eerste persing); ook goed voor de hersenen • Eet dagelijks genoeg eiwitten • Eet dagelijks een diversiteit aan biologische groenten en wat fruit. Zo rond de tien verschillende soorten per dag is aan te bevelen. Dat klinkt veel maar met een smoothie, een mooie salade en kruiden kom je al snel op dit aantal.

&FIT

GEZOND

NUMMER 08 • 2018

Thuiszorg Zuidwest Friesland en Antonius Ziekenhuis vieren jubilea met open dag Dit jaar bestaat Thuiszorg Zuidwest Friesland 70 jaar en het Antonius Ziekenhuis 115 jaar. Dubbel feest en dat wordt gevierd met een open dag op zaterdag 15 september in het Antonius Ziekenhuis in Sneek. Een groot deel van hoe de zorg functioneert vindt achter de schermen plaats. Heb jij met zorg te maken, krijg je er binnenkort mee te maken of ben je gewoon nieuwsgierig naar hoe het allemaal in zijn werk gaat? Dan is deze dag een mooie gelegenheid om kennis te maken met het aanbod en de dienstverlening van de Antonius Zorggroep.

THUISZORG IS HEEL BREED Er zijn een hoop voorstellingen over thuiszorg en soms klopt het beeld niet helemaal. Uilkje Attema is wijkverpleegkundige en werkt al 30 jaar in de zorg. “Er wordt weleens gedacht dat thuiszorg huishoudelijke hulp is, maar thuiszorg is heel breed. Wij zijn verzorgenden, ziekenverzorgenden, verpleegkundigen en wijkverpleegkundigen”, verduidelijkt Uilkje. “Op de open dag geven wij informatie over wat wij allemaal kunnen betekenen in grote en kleine hulpvragen. Wij hebben samenwerkingen met het ziekenhuis, huisartsen en andere zorgverleners en beschikken over specialistische vakkennis. Ook doen we steeds meer digitaal en dat leggen we graag uit. Bijvoorbeeld, in een online zorgdossier kunnen familieleden, die verder weg wonen, meekijken en helpen met de dagelijkse afstemming van de zorg. Zo kan de zoon die in Den Haag woont toch zijn moeder in Friesland helpen.” Er zijn steeds meer ingrepen waarna men direct naar huis kan. Dan wordt de zorg overgenomen door Thuiszorg Zuidwest Friesland. Een voorbeeld is een nieuwe heup. Vroeger verbleef je voor een heupoperatie enkele dagen in het ziekenhuis, tegenwoordig zit je dezelfde avond weer thuis op de bank.

beeld van. Hier gebruik je jouw legitimatiebewijs om je aan te melden en daarna krijg je een ticket, voorzien van het routenummer en een streepjescode. Deze scan je op de betreffende afdeling en zo ben je aangemeld. Geen balie meer waar men zich bij een medewerker moet melden en dat scheelt veel tijd die elders goed kan worden ingezet. Toch is dit systeem niet voor iedereen duidelijk, daarom zijn er gastvrouwen en –heren die hierbij helpen. Ook tijdens de open dag staan er medewerkers klaar die beknopt uitleg geven over de zuilen, en over mijnantonius.nl, de beveiligde, online omgeving op de website van het Antonius Ziekenhuis. Hier krijg je zelf inzicht in de reeds gemaakte afspraken, jouw dossier en je medicatieoverzicht.

Annie Dijkstra THUISHOTEL In het ziekenhuis is ook de stand van Thuishotel aanwezig. Hier kan men terecht met vragen over bijvoorbeeld personenalarmering of kennis maken met het domoticahuisje. Domotica in de zorg komt steeds meer voor. Het is het automatiseren van een huis waardoor ouderen langer zelfstandig kunnen blijven wonen. Dat klinkt misschien ingrijpend, maar tijdens de open dag wordt uitgebreid getoond wat het allemaal inhoudt en wat het voor jou kan betekenen.

AANDACHT VOOR AUTOMATISERING Om in de toenemende zorgvraag te kunnen blijven voorzien wordt er steeds meer geautomatiseerd. De aanmeldzuilen van het Antonius Ziekenhuis zijn hier een voor-

SMAAKTEST OP DE OPEN DAG Wat misschien niet iedereen weet is dat het Antonius Ziekenhuis koploper is op het gebied van smaaksturing. In 2016 ontvingen zij hiervoor de Foodcare Professional innovatietrofee. Dat goede voeding bijdraagt aan het algemeen welbevinden is bekend. Dat je goed moet blijven eten bij ziekte ook, maar wat als je smaak zo is veranderd dat niets meer echt lekker is? Annie Dijkstra zit in het smaakteam van het Antonius Ziekenhuis. Zij werkt al 32 jaar op langdurige verpleegafdelingen. “Bij het ouder worden of gebruik van medicatie kan de smaak worden verstoord. Deze personen eten vaak minder, terwijl voeding juist belangrijk is. Daarop zijn wij aan de slag gegaan met

individuele smaaksturing aan de hand van smaaktesten. Samen met chef-kok Thijs Geerdink en kok Bauke Dooper hebben wij een test ontwikkeld om zo smaakverstoring op te kunnen sporen.” Wanneer iemand last heeft van smaakverstoring, kan worden gekeken naar wat diegene juist lekker vindt en daarop kookadvies krijgen. Ook hebben zij ‘Lytse Hapkes’ ontwikkeld. Verantwoorde energieverrijkte hapjes die als een tussendoortjes dienen. “Op de open dag kunnen mensen kennis maken met de Lytse Hapkes en deelnemen aan de smaaktest. Hierbij wordt de reuk, de smaak en de prikkeling getest. Met de uitkomst krijgen mensen handvaten en richtlijnen mee.”

KIJKJE IN DE KEUKEN VAN MEDISCHE SPECIALISTEN Ageeth Koffeman is unitleider Cardiologie en ruim 20 jaar werkzaam bij het Antonius Ziekenhuis. Zij zag grote sprongen die zijn gemaakt op het gebied van cardiologie. “Vroeger was een infarct het einde van de wereld en zo denkt men nog steeds weleens, maar mensen met cardiale problematiek worden nu veel ouder.” Door een gezonde leefstijl kunnen mensen veel doen om het risico op harten vaatziekten te verkleinen.

Mocht het echter misgaan, door bijvoorbeeld een infarct dan is levensreddende kennis van de burger heel belangrijk. “Als de veiligheid buiten het ziekenhuis wordt vergroot, dan komt de patiënt beter binnen. Daarin is grote winst te behalen. Op de open dag laten trainers zien hoe je een reanimatie uitvoert en wie het wil kan het zelf proberen, ook wordt er verteld waar je eventuele lessen kunt volgen. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan het meten van bloeddruk, de ontwikkeling van de pacemaker en laten de echolaboranten zien hoe je met een echoapparaat het hart in kaart kunt brengen.” Het hart blijft een bijzonder orgaan, zeker omdat het ook een spier is. Ageeth vindt cardiologie het mooiste specialisme wat er is. “Alles wat je over het hart wilt weten kun je op die dag aan ons vragen.” Veel verschillende afdelingen openen deze dag hun deuren. Zo geeft het laboratorium je bijvoorbeeld een kijkje door de microscoop. Radiologie legt uit wat zij kunnen zien met röntgenapparatuur en Orthopedie vertelt over de nieuwe heup in één dag en de medewerkers van afdeling Vrouw en Kind, Spoedeisende hulp en Diëtiek staan klaar voor al jouw vragen.

WEES VAN HARTE WELKOM OP 15 SEPTEMBER!

GROOTDEFRYSKEMARREN

Bewoners Patyna genieten van Tall Ships Races Het zonnetje schijnt, het is rond de 25 graden en er staat een zacht briesje. Kortom: perfect weer om een boottocht te maken! Ali Zwerver, bewoner van zorgwoningen de Schutse in Lemmer, en Jetske Akkerman, zorgkundige bij Patyna, mochten zaterdag 4 augustus mee op de rondvaartboot bij de Tall Ships Races in Harlingen. De Tall Ships Races is een evenement waaraan Tall Ships van over de hele wereld deelnemen. Dit jaar mocht de haven van Harlingen na vier jaar de schepen weer welkom heten als finishplaats. Het evenement trekt ieder jaar vele bezoekers, maar is lastig toegankelijk voor mensen die minder goed ter been zijn. De Lionsclub Franeker - Harlingen bood daarom bewoners van verschillende locaties van Patyna een rondvaart aan. Mevrouw Zwerver woont ongeveer twee jaar in de Schutse en werd gevraagd om mee te gaan op de rondvaartboot. “Ik moest er eerst wel even over nadenken of ik meewilde, want ik vond het wel spannend om op te boot te gaan. Ik ben erg blij dat ik toch ben meegegaan, het was heerlijk weer en er werd goed op ons gepast.” Het was niet de eerste keer voor mevrouw Zwerver op een boot, want vroeger heeft ze met haar man veel gevaren. Het varen zit in de familie, want ook de zoon van mevrouw Zwerver heeft ervaring met varen. “Mijn zoon heeft ook wel eens meegedaan bij de Tall Ships Races. Hij voer op de Oosterschelde en de Morgenster. De Morgenster heb ik ook zien liggen”,

Zorgkundige Jetske Akkerman (l) en Ali Zwerver (r), bewoner van zorgwoningen de Schutse in Lemmer, op de rondvaartboot

vertelt mevrouw Zwerver met een grote lach op haar gezicht. Ze vervolgt: “Ook mijn zoon mocht mee op de rondvaartboot, zo konden we samen genieten van het evenement.” Vanuit de Schutse zijn in totaal acht bewoners naar de Tall Ships Races geweest. Medewerkers hebben zich ingezet om

vervoer te regelen en er waren extra medewerkers aanwezig om de bewoners een fijne dag te bezorgen. Eén van hen was zorgkundige Jetske Akkerman. Jetske werkt inmiddels twaalf en een halfjaar bij Patyna waarvan vier jaar in de Schutse. “Het was heerlijk om te zien dat alle bewoners zo van de boottocht hebben genoten”, zegt ze. “Ik was een dag eerder

ook al naar de Tall Ships Races geweest. Toen was ik aan wal tussen de andere bezoekers. Maar het is wel erg bijzonder om het evenement vanaf het water mee te kunnen maken”, zegt ze met een glimlach. In totaal hebben ruim 100 bewoners en evenveel begeleiders van acht verschillende locaties van zorgorganisatie Patyna genoten van de Tall Ships Races.

Leeftijdsgenoten ontmoeten en leuke dingen doen! EVEN WEG UIT DE DAGELIJKSE SLEUR. NIEUWE VRIENDEN LEREN KENNEN. ÉN NATUURLIJK VOLOP LEUKE DINGEN DOEN, ZOALS LASERGAMEN, ZWEMMEN, THEATERSPEL EN NOG VEEL MEER. VAN 24 TOT EN MET 26 JULI ORGANISEERDE MIKS WELZIJN VOOR DE TWEEDE KEER HET ZOMERKAMP VOOR JONGE MANTELZORGERS IN WIJCKEL. Korfbalvereniging DTG uit Wijckel stelde het korfbalveld en de kantine ter beschikking. Vijftien kinderen van 10 tot 18 jaar zetten daar hun tenten op. Op de naastgelegen Camping ’t Hop kon tegen een gereduceerd tarief worden gezwommen. Ook werd daar het sanitair gebruikt.

Samen een hechte groep Ayton van 13 en Anica van 12 zijn voor de tweede keer mee met het kamp. “Het is erg leuk dat Miks dit organiseert. We zijn hier voor de tweede keer, dus intussen kennen we de anderen ook een beetje,” vertelt Anica. Ayton vult aan: “We doen hier echt

heel veel leuke dingen, zoals kanovaren, zwemmen, spelletjes, we gaan naar het strand, we maken een kampvuur. Zo zijn we er even helemaal uit.” Bovendien is het Zomerkamp dé plek om leeftijdsgenoten te ontmoeten die thuis in een soortgelijke situatie zitten. Vorig jaar mochten de deelnemers een vriend of vriendin meenemen. Dit jaar is dat anders. “Het zijn nu allemaal jonge mantelzorgers. Je ziet dat het een hechte groep is, dat ze meer naar elkaar toe trekken. Het zijn ook

allemaal sociale kinderen”, vertelt Ytsje, één van de vrijwillige begeleiders van het kamp. Zij was er vorig jaar ook bij en organiseert onder andere theaterspellen. “Het is een dankbare groep om zoiets voor te organiseren. Ik vind het geweldig om erbij te zijn.”

Even helemaal jezelf zijn In Nederland komt één op de vier kinderen weleens terecht in de rol van mantelzorger. De thuissituatie met een

(chronisch) zieke, gehandicapte of verslaafde ouder, broer of zus kan veel impact hebben op een kind. Vaak ontbreken de middelen om op vakantie te gaan. Tijdens het kamp kunnen de kinderen even helemaal zichzelf zijn.

Sponsoring De organisatie kon weer rekenen op sponsoring van lokale aanbieders. We bedanken KVDTG voor de prachtige locatie, Restaurant Badmeester Keimpe voor het heerlijke diner, Zeilschool Ùlepanne voor de kano’s, Plantimproductie voor de theaterworkshop, lasergame door Zeilschool het Stekelbaarsje en Camping ’t Hop voor het gebruik van het zwembad, de wc’s en douches.

‘Helemaal klaar om te gaan lasergamen tijdens het Zomerkamp!’

24 AUGUSTUS

S T R A A T F E S T I VA L 7

8 &

c h o c o l a d e

Drolshagenplein

c h o c o l a d e

c h o c o l a d e &

c h o c o l a d e

4 Midstraat

6 7 8

9 10 Griene dyk

Haven

De kolk

12 13

Sipke Vos

Rob Krot

Berend Riemersma

Semrock!

Jan Nota

Annemieke

Zwart

AmadÃ©

Arjen Reinders

Henk Kuyper

Clown Wilco

Lorentini

Judy Fires

Duo Hester & Femke

Magic Dennis

Ballonnenman

24 AUGUSTUS - 14.00-24.00 UUR poster JoureSwingt 2018.indd 1

11-07-18(w28) 13:56

deFryskeMarren deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

TEKST EN FOTOGRAFIE WIM WALDA & LÛD

JANNIE HAANTJES VAN SOUND-ART EXPO LÛD:

“RIJSTERBOS KOMT IN HET RIJTJE MET RIGA EN NEW YORK” Lûd, het Friese woord voor ‘Geluid’, is een sound-art expositie in het Rijsterbos, die van 15 augustus tot 15 oktober wordt georganiseerd op initiatief van de Kunstkring Gaasterland als onderdeel van LF2018 Culturele Hoofdstad van Europa. Het hoofdprogramma bestaat uit een wandeling van circa 5 kilometer door het Rijsterbos langs de ‘installaties’ van de 16 nationaal en internationaal aansprekende kunstenaars. Die installaties variëren van klanksculpturen en klankobjecten tot klankperformances, veelal ondersteund door visueel materiaal. Waarmee de tentoonstelling Lûd nu in het rijtje past van Riga en New York, waar eerder dergelijke sound-art exposities plaats hebben gevonden. OPENLUCHT TENTOONSTELLING Jannie Haantjes, secretaris van de Kunstkring Gaasterland, over het ontstaan van het sound-art initiatief. “We zagen een aantal jaren geleden een expositie van beeldende kunst in een bos en dat was een bijzondere ervaring. De kunstwerken tegen een decor van de serene rust van het bos, de geluiden en de geuren van de natuur. Naast het visuele aspect was dat een totaal-beleving van de zintuigen. Toen al werd het zaadje geplant voor een expositie in het bos. Maar het werd geparkeerd op de bucket list van ons collectief geheugen, tot Culturele Hoofdstad zich aandiende.”

“Toen kwam het idee weer boven. Een belangrijk advies was om een curator voor het inhoudelijke gedeelte en een coördinator voor het praktische deel in de arm te nemen. Via Margaretha Cats van Keunstwurk in Leeuwarden kwamen we bij Rudy Hodel uit. Hodel is de autoriteit op het gebied van buitenexposities, heeft zo’n beetje alle toonaangevende tentoonstellingen in de buitenlucht gezien en kent zo niet alle, dan toch wel de meeste kunstenaars van naam. En Gerlof Hamersma werd coördinator. Wij zagen een tentoonstelling met toonaangevende beeldende kunstenaars voor ons, tot Rudy Hodel een eind aan de pret maakte door te zeggen: ‘Dat gaat over miljoenen’. We waren terug op aarde en zijn als organisatie na gaan denken over alternatieven.” GELUIDSKUNST “Rudy Hodel opperde sound-art, als redelijk innovatief, maar minstens net zo belangrijk, betaalbaar alternatief. Voorheen waren er

tentoonstellingen geweest in Riga, SKAN II in het kader van Riga 2014 Culturele Hoofdstad van Europa en in New York in 2013. Anne Herrema, voorzitter van Kunstkring Gaasterland en ik konden ons er geen enkele voorstelling bij maken en keken elkaar aan met een blik van ‘wat moeten we hiermee’.” “Nadat het idee een beetje was bezonken, ontstond er toch, heel voorzichtig, een klein vonkje van enthousiasme. Want geluid is alom aanwezig. Variërend van indringende reclameboodschappen, via nodeloos toeterende automobilisten die daarmee uiting geven aan hun ongeduld, via de ‘muzak’ in winkels waarmee een sfeer van rust wordt gecreëerd, en ga zo maar door. Geluid kan dreigend zijn, rustgevend, onheilspellend, vrolijk. Kortom, het maakt onlosmakelijk deel uit van ons dagelijkse leven. Maar doordat het niet tastbaar, grijpbaar, zichtbaar is, wordt het meestal als iets vanzelfsprekends ervaren. Trek je het uit zijn dagelijkse context of plaats je het juist in een bijzonder decor, zoals tegen het met historie overladen Rijsterbos, dan krijgt geluid ineens een heel andere betekenis, een extra dimensie.” KUNSTENAARS “We zijn ons gaan verdiepen via internet, hebben filmpjes op YouTube bekeken, zijn in het werk van de deelnemende kunstenaars gedoken en ik ben tijdens een opnamesessie meegelopen met een van de zestien kunstenaars uit het hoofdprogramma, Cecilia Bengtsson. Die wilde het verhaal van een asielzoekster uit het AZC Balk op een bijzondere manier vastleggen. Lopend door het Rijsterbos liet ze de vrouw haar verhaal vertellen, dat werd opgenomen met een hele bijzondere driedimensionale microfoon. Het resultaat was verbluffend. Alsof je in het hoofd van de verteller zit, alsof je het zelf denkt. Naast het feit dat haar levensgeschiedenis op zich al schrijnend en indrukwekkend is, werd dat nog eens versterkt door de indringende opname, inclusief op de achtergrond de knisperende bladeren tijdens het lopen, een blaffende hond in de verte, de ademhaling. Heel bijzonder.” “Laura Maes brengt klapspelletjes van vroeger,

refererend aan ‘de stadse bleekneusjes’, de kinderen van gezinnen die het niet al te breed hadden en die een tijdje door mochten brengen in de vakantiekolonie Mooi Gaasterland om in de bosrijke omgeving weer wat aan te sterken.” “Jan Ruerd Oosterhaven, geboren in Loenga en inderdaad familie van Ane Oosterhaven, is gezegend met dezelfde creatieve genen en heeft zichzelf ontwikkeld tot een interdisciplinair kunstenaar. Zijn kunst ontstaat op het snijvlak van verschillende creatieve disciplines.” “En zo zijn er nog dertien creatieve geesten, die geluid een nieuwe dimensie geven. Voor een overzicht van alle deelnemende kunstenaars kijk op de website : www.lud.frl . Voorwaarde voor ons was dat de projecten gerelateerd moesten zijn aan de rijke historie van het Rijsterbos of, voor bestaande projecten, heel goed in dit decor zouden passen. Want het Rijsterbos is meer dan een 172 hectare groot natuurterrein. Het herbergt een verzameling van bijzondere verhalen: van de 17de-eeuwse geldbelegging van een Amsterdamse regent tot lanceerplek van dood en verderf zaaiende V2-wapens in de Tweede Wereldoorlog. Dit maakt van dit bos een tot de verbeelding sprekende plek voor zowel kunstenaars als bezoekers. DE LÛD-APP Waar in de meeste tentoonstellingsruimten het woord ‘smartphone’ als vloeken in de kerk wordt ervaren, is het tijdens de Lûd-expositie een haast onmisbaar instrument, niet alleen vanwege de extra gesproken en op het scherm zichtbare informatie, maar meer nog omdat

het de geluiden (liefst via de koptelefoon) nog intensiever bij de bezoeker brengt. (Zoek op Lûd+ via Google voor het downloaden van de app voor IOS of Android) Dus! Oortje of koptelefoon meenemen. KUNSTKRING GAASTERLAND Kunstkring Gaasterland is in 2010 opgericht. Sinds dat jaar organiseren ze, inmiddels de grootste, kunstmarkt in de buitenlucht van Noord-Nederland in Balk. Ieder jaar zijn er 130 kunstenaars te vinden. Daarnaast spelen er bands en is er theater. De markt is gratis toegankelijk. In 2017 wonnen ze de eerste cultuurprijs van de gemeente De Fryske Marren vanwege hun verdiensten op het gebied van de poëzie in het algemeen en de zoektocht naar de dichter van Fryslân in het bijzonder. Daarnaast zijn er het hele jaar door exposities in de bibliotheek van Balk. En zijn ze initiator van de bijzondere sound-art tentoonstelling Lûd die van 15 augustus tot 15 oktober in het Rijsterbos plaats vindt.

RANDPROGRAMMERING Naast de tentoonstelling komt er een afwisselend randprogramma met kortlopende projecten en workshops waar het publiek aan kan deelnemen. Hiervoor is een aantal kunstenaars uit het hoofdprogramma gevraagd waaronder Matt Mullican en zijn er vijf Friese kunstenaars benaderd om een bijdrage te leveren. Voor meer informatie kijk op de website.

NUMMER 08 • 2018

? d n a sl e ri F t s e w id u Z in n e o d Wat ga jij IEDERE DINSDAG EN DONDERDAG T/M 30 AUGUSTUS Beleef de passie van de ambachtsman, Museum Joure, JOURE, 13:30 tot 16:30 uur

IEDERE DINSDAG EN DONDERDAG

Jouster Kuierke Centrum, JOURE, 13.30 – 15.00 uur

IEDERE WOENSDAG T/M 29 AUGUSTUS

Orgelconcert in de Grote- of Martinikerk, Martinikerk, SNEEK, 20.00 uur

IEDERE WOENSDAG

Stadswandeling door IJlst IJLST, 10:30 - 12:45 en 14:00 - 16:15 uur

IEDERE DONDERDAG T/M 30 AUGUSTUS Stadswandeling inclusief rondvaart en museumbezoek

Museum Stedhûs Sleat, SLOTEN FR, 13:30 uur

Wandelende theatervoorstelling Visserslatijn, HEEG, 15:30 - 17:00 uur

IEDERE DONDERDAG

Rondvaarten Houten bok IJlst IJLST, 14:00 - 16:00 uur

IEDERE VRIJDAG EN ZATERDAG T/M 7 SEPTEMBER Grachtenrondvaart: Houtstad IJlst Theater Sneek, SNEEK, 10:00 - 12:30

IEDERE VRIJDAG T/M 31 AUGUSTUS Kanongebulder in Sloten

Korenmolen de Kaai, SLOTEN FR, 20:00 uur

IEDERE VRIJDAG

Rondvaart met zeilschip de LE50

DONDERDAG 16 AUGUSTUS

Zomermarkt, Makkum, 12.00 – 19.00 uur Orgelconcert Martin Mans De Oerdracht, JOURE, 20:00 uur

Swingterras Sneek

Marktstraat, SNEEK, 20:00 - 23:00 uur met APK Blues

VRIJDAG 17 AUGUSTUS

Elfmerentocht met rondvaartboot “de Simmerwille”, Rondvaartbedrijf P. Brouwer, JOURE, 9.30-17.30 uur

Kidsfun yoga, strandpaviljoen de Hege Gerzen, OUDEMIRDUM, 09.45 uur Lutskedagen (markt)

centrum van Balk aan de Luts, BALK, 10:00 - 17:00 uur

ZATERDAG 18 AUGUSTUS

Otterexcursie in een kayak, Rottige Meente, DELFSTRAHUIZEN, 8.30 – 12.00 uur

Zomermarkt en live muziek centrum dorp, OUDEMIRDUM, 11.00-23.30 uur Tobbevaren, bij de Syl, HEEG, 19.00 uur

ZATERDAG 18 T/M MAANDAG 20 AUGUSTUS Zwemelfstedentocht, Elf steden

ZATERDAG 18 T/M ZATERDAG 25 AUGUSTUS IFKS zeilwedstrijden

ZONDAG 19 AUGUSTUS

Flinke Flea market, Flinkefarm Hemelum, 10.00 – 16.00 uur

MAANDAG 20 AUGUSTUS

Fountaintour – LF2018 rondvaart Afvaart Lemmer MS Waterpoort, LEMMER, 10.00 uur

DINSDAG 21 AUGUSTUS

Ligplaats LE-50, LEMMER, 13.00 uur

Heegemer zomermarkt , HEEG, 13.00 uur

IEDERE ZATERDAG T/M 8 SEPTEMBER

WOENSDAG 22 AUGUSTUS

Tsjerkepaad - Open Kerkenroute Friesland, 13.30 – 17.00 uur

VIP Tour Woudsend

Galerie Iris Anders Mooi, WOUDSEND, 14:00 uur

IEDERE ZATERDAG

IFKS Skûtsjemarkt,

ECHTENERBRUG, 13:00 - 17:00 uur Wandelexcursie, Afsluitdijk Wadden Center, KORNWERDERZAND, 10.30 uur

DONDERDAG 23 AUGUSTUS

Schilderworkshop

Jaarmarkt, LEMMER, 10.00-18.00 uur Boerenmarkt Woudsend

Atelier Kloeke Klodders, TERHERNE, 15.00 uur

WOUDSEND, 11:00 - 17:00 uur

IEDERE ZONDAG T/M 26 AUGUSTUS

VRIJDAG 24 AUGUSTUS

Zondag rondvaart vanuit Lemmer met de MS Waterpoort, LEMMER, 14.00 – 16.00 uur

IEDERE ZONDAG

Koffievaartocht met klassieke motorboot, Varend Friesland, TERHERNE, 11:00 - 13:00 uur

WOENSDAG 15 AUGUSTUS

Orgelconcert, Ned. Hervormde Kerk, LANGWEER, 20.00-21.00 uur

WOENSDAG 15 T/M ZONDAG 19 AUGUSTUS

Joure swingt! JOURE, 14:00 - 00:00 uur Leugenbollepop, MAKKUM FR, 18.00 uur

ZATERDAG 25 AUGUSTUS

Shanty straatfestival, JOURE, 13:00 - 17:00 uur Swinging Sneek, Centrum, SNEEK, 14:00 - 01:00 uur Culinaire proeverij De Brink, OUDEMIRDUM, 17.00-21.00 uur

ZONDAG 26 AUGUSTUS Gravinnefair, HEEG, 10.00 uur

De Lemsterwike met muziek, kermis en vuurwerk, overdekt muziekcafé, LEMMER

Kijk voor het meest actuele overzicht van evenementen

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

Evenementen agenda JUNI/JULI 2018 deFryskeMarren

/ DINSDAG 28 AUGUSTUS T/M VRIJDAG 31 AUGUSTUS

Kinderdorp Joure, MC Flying Boetoe, JOURE

WOENSDAG 29 AUGUSTUS

Open Fries kampioenschap Tijdrijden

ZATERDAG 15 SEPTEMBER Treinbeurs Joure

Party- en Zalencentrum ‘t Haske, JOURE, 10.00-15.00 uur

Springkussen Elfstedentocht Centrum , SNEEK, 10:00 - 15:00 uur.

Shantyfestival, Centrum

(wielerwedstrijd), Oudemirdum, 17.00-20.30 uur

SNEEK, 13:00 - 18:00 uur.

DONDERDAG 30 AUGUSTUS T/M ZATERDAG 1 SEPTEMBER

ZATERDAG 15 EN ZONDAG 16 SEPTEMBER

Glemmer Beach Festival 2018

Strand Lemmer aan het IJsselmeer, LEMMER

DONDERDAG 30 AUGUSTUS T/M ZONDAG 2 SEPTEMBER Langweerder Merke, Centrum, LANGWEER

VRIJDAG 31 AUGUSTUS

Lichtjesavond, centrum, SLOTEN FR, 20.00 uur

VRIJDAG 31 AUGUSTUS T/M ZONDAG 2 SEPTEMBER Nachtkijkers openlucht festival, Watersportcamping Heeg, HEEG

ZATERDAG 1 SEPTEMBER Lemster wandeling

VVV Lemmer, LEMMER, 14.00-15.30 uur

Beklimming toren Sint-Nicolaaskerk SINT NICOLAASGA, 14.00, 15.00 en 16.00 uur Hemdykrintocht, BLAUWHUIS, 8.00 uur

Open atelier- en tuindagen, diverse locaties, JOURE e.o.

VRIJDAG 24 AUGUSTUS MUZIEK EN VERMAAK VOOR JONG EN OUD TIJDENS HET STRAATFESTIVAL JOURE SWINGT. Joure – Vrijdag 24 augustus zal het centrum van Joure voor de derde keer het toneel zijn voor muzikanten en straatartiesten tijdens het straatfestival Joure Swingt. ‘s Middags vanaf 14:00 uur zullen op 9 locaties in en om het centrum 15 artiesten roulerend optreden. Van troubadours, singer-songwriters naar balonnenkunst, clowns en goochelaars. Het programma biedt voor jong en oud vermaak. De locaties bevinden zich bij de terrassen waardoor er met vrienden en bekenden genoten kan worden van optredens en drankjes. Dit jaar zijn er optredens te zien van Sip Vos, Berend Riemersma, Jan Nota, Amadé, Henk Kuyper, Judy Fires, Duo Hester & Femke, Rob Krot, Semrock!, Undercover, Arjen Reinders, Clown Wilco, Lorentini, Magic Dennis en de Ballonnenman Pieter van Engen. Joure Swingt is een initiatief van een aantal muzikanten in samenwerking met de Jouster Horeca en wordt jaarlijks gehouden. De toegang tot Joure Swingt is gratis. Kijk voor meer informatie op www.joureswingt.nl of op de Facebook pagina van Joure Swingt

ZONDAG 2 SEPTEMBER

Kids GLEMMER, Strand Lemmer aan het IJsselmeer, LEMMER, 12.00 – 18.00 uur Drekrace centrum, HEEG 13:00

WOENSDAG 5 SEPTEMBER

Trossenlos tocht (rondvaart), Rondvaartbedrijf van Dijk, SNEEK, 10.00-17.00 uur

DONDERDAG 6 SEPTEMBER

Allegorische Optocht, centrum, SINT NICOLAASGA, 10.00 uur en 20.30 uuR

VRIJDAG 7 EN ZATERDAG 8 SEPTEMBER

Nazomeren in Lemmer met activiteiten, muziek en cultuur, centrum, LEMMER

ZATERDAG 8 SEPTEMBER

Modelautoruilbeurs, Party- en Zalencentrum ‘t Haske, JOURE, 10.00-15.00 uur

Vlootschouw Dolle Brêge Dagen ECHTENERBRUG, 21.00 uur

ZATERDAG 8 EN ZONDAG 9 SEPTEMBER

Open Monumentendag, diverse locaties

ZONDAG 9 SEPTEMBER

Rasterhoff Festival, Burgemeester Rasterhoffpark, SNEEK, 10.00-19.00 uur

DONDERDAG 13 T/M ZATERDAG 15 SEPTEMBER Rock Opera Tommy, Park Herema State, JOURE, 20.30 uur

en activiteiten op: www.waterlandvanfriesland.nl

32 32

heerenveen • CULTUUR&UITGAAN

NUMMER 08 • 2018

GROOTHEERENVEEN.NL

THEATERSPEKTAKEL BIJ DE KAPELLE IN HASKERDIJKEN

WYBE LANDMAN, LUKO REINDERS EN ALBERTUS DE JONG ZIJN DE ‘DODO’S FAN HASKA’ In september, zo rond de herfstequinox, is ‘Dodo fan Haska’ bij De Kapelle in Haskerdijken te zien, een groots Friestalig openlucht muziektheaterspektakel in de serie ‘Under de Toer’, in het kader van ‘Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofdstad’. ‘Dodo fan Haska’ is gemaakt door Gerben van der Veen (artistiek leider en composities) en regisseur Romke Gabe Draaijer. De tekst is van Eppie Dam. Er wordt gespeeld door bewoners, acteurs, muzikanten en zangers uit Haskerdijken en omgeving. GrootHeerenveen Krant sprak met de drie acteurs, die gestalte geven aan het kind Dodo, de jonge Dodo en de volwassen Dodo: respectievelijk Wybe Landman, Luko Reinders en Albertus de Jong.

Van links naar rechts: Albertus de Jong, Wybe Landman en Luko Reinders voor de Kappele in Haskerdijken.

TEKST HENK DE VRIES // FOTO'S DENNIS STOELWINDER

TERUG NAAR DE 13E EEUW In de laatste maanden voor het theaterspektakel oefenen de amateurspelers, zangers en muzikanten elke dinsdagavond, óf in het Dorpshuis van Haskerdijken, óf op locatie, bij De Kapelle zelf. De Kapelle staat tegenwoordig ingeklemd tussen de spoorlijn Zwolle-Leeuwarden en de vierbaans A32, maar het vroegere godshuis stond in de tijd waarin ‘Dodo fan Haska’ speelt, de 13e eeuw, in het open veld. Dodo was een monnik, die bekend stond om zijn grote gaven en die meehielp om de polderdijken aan te leggen en de Haskerlanden te bewerken. Maar Dodo was behalve een geestelijke ook gewoon een mens. meer dan hem lief was. Om zijn eigen hartstochten en begeerten te beteugelen, zocht hij zijn heil in ascese. Uitgerekend in het huis van God krijgt hij bezoek van de duivel…

‘LYTSE DODO’

WYBE LANDMAN (8) Wybe Landman uit Heerenveen is nog maar net acht jaar. Wybe (“Wybe is met een i-grec, niet met ‘ie’, dat vind ik stom”) speelt de kleine ‘Lytse Dodo’. “De andere kinderen willen nooit met mij (Dodo – red.) spelen, en plagen mij altijd en daarom wil ik weg”, vertelt Wybe over zijn rol. “Heit is ziek en mijn ‘do’ (duif) ook. De do gaat dood en die moet ik begraven. Dan krijg ik een visioen, dat ik naar Haskerdijken moet, over één nacht ijs.” “Dodo is als kind anders dan de andere kinderen”, vult Dodo nummer twee, Luko

Reinders, aan. “Met het begraven van de duif, begraaft Dodo zijn onschuld. Dat is een scène, waarin Wybe en ik allebei op het toneel staan, en Dodo overgaat van kind naar adolescent.” Wybe vindt het erg leuk om de rol spelen. “Het is wel een ‘protte’ tekst en ik moet ook ‘sjonge’. Ik vond het eerst moeilijk, maar het valt nou wel mee. Ik vind het niet erg om te oefenen.” “Van ons drieën is Wybe het beste in teksten leren”, lacht Luko.

‘PUBER DODO’

LUKO REINDERS (22) Luko Reinders komt uit Makkinga en speelt Dodo, vanaf dat die een puber van een jaar of zestien is. “Zingen kan ik wel”, zegt Luko. “Dat weet Gerben van der Veen, de dirigent en componist, ook. Ik heb in december vorig jaar ‘Liet 2017’ gewonnen. Maar mijn enige toneelervaring is eigenlijk de eindmusical van groep acht in Makkinga.”

“Dodo heeft als kind al stemmen in zijn hoofd gehad, maar hij weet dan nog niet wat die allemaal betekenen. Nu als puber van zestien, vol met hormonen, zegt één van die stemmen: ‘Sykje in frou’. En Dodo doet dat.” En dan: “Sjonge, dat is prima, maar toneelspelen is lastig. Dodo wordt verleid door vijf vrouwen in de voorstelling. En dat moet ik dan tijdens de repetities oefenen!” Luko bloost er bijna van als hij het over deze repetities heeft. “Dodo laat zich verleiden en gaat toch trouwen, maar al in de huwelijksnacht slaat de twijfel toe. Hij krijgt een helder visioen en heeft het erg moeilijk met zichzelf.” Het ‘over één nacht ijs naar Haskerdijken gaan’ waar Wybe het al over heeft gehad,

komt terug in het verhaal van Luko. Het is duidelijk, dat Wybe het personage Dodo al aardig kent; hij ziet de twee rollen, die van hemzelf en die van Luko, al als één. Wybe zit dan ook stilletjes naar Luko te luisteren, als die over zijn rol vertelt. Luko heeft het druk met toneel, ‘Dodo’ is niet het enige project deze zomer. “Ik speel eerst ook nog in een andere openluchtvoorstelling. In ‘Under de Toer’ van Makkinga.”

‘VOLWASSEN DODO’ ALBERTUS DE JONG (55)

De derde Dodo die aan tafel is aangeschoven, is Albertus de Jong. “Ik woon in Drachten, maar kom oorspronkelijk uit Heerenveen. In de voorstelling begint mijn volwassen Dodo bij het Tweede Bedrijf.” Ah, dan mag Wybe na het Eerste Bedrijf naar huis? “Nee!” zegt Wybe beslist. “Ik kom aan het einde weer op het toneel!” Albertus: “Ook ik heb geen ervaring met toneelspelen, wél met zingen. Ik zit in het koor van Gerben en die vroeg me even een paar liederen uit de voorstelling voor te zingen. Toen zat ik ineens als de volwassen Dodo in het stuk. Ik heb op zang gezeten, nooit op toneel, en nu moet ik lappen tekst uit mijn hoofd leren. Gelukkig hebben we aan Romke Gabe Draaijer een heel goede regisseur. Die daagt me wel uit. Als ik ‘kwaad’ moet spelen, laat hij me eerst kwaad worden, dan pas bén je ook kwaad en kun je het spelen.” “Grietman Wybrand fan Haska kondigt mij aan als ik als de monnik ‘Dodo fan Haska’ in de Haskerlanden aankom. Niemand gelooft dat Dodo ‘over één nacht ijs’ zijn bestemming heeft bereikt. ‘Het lijkt Jezus wel, die over het water loopt’ klinkt het dan.”

Albertus en Luko zijn zelf nu al zo onder de indruk van wat er in september in Haskerdijken staat te gebeuren, dat ze bijna in koor hun enthousiasme delen. Albertus: “Het hele dorp doet mee aan de voorstelling. Ook met het bouwen van het podium.” Luko: “Het toneel heeft de vorm van een kruis en is wel dertig meter diep en komt schuin naar boven voor de kerk te staan. De kerkklokken spelen ook een belangrijke rol, zeker bij de watersnoodscène. Dan staan er wel zestig mensen op het podium.” Albertus: “Nou, in elk geval wel veertig.” Wybe hoort het allemaal kalm aan. En wat is zijn toneelervaring? “Ik heb ‘Buurman en Buurman’ gezien in het Posthuis Theater”, is zijn antwoord.

IE PENLOFT SJONGTEATER

Dodo fan Haska 19, 20, 21, 22 en 23 septimber Teksten: Eppie Dam Muzyk : Gerben van der Veen Regy: Romke Gabe Draaijer

€

deFryskeMarren deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

TEKST EELKE LOK // FOTOGRAFIE ORANGE PICTURES

JOHAN GROENEWOUD NOG NIET KLAAR

LANGS DE LUTS “IN BLOEDIGEN WURK” Het is ook in Balk smoorheet. Ineens klettert een onweersbuitje los. Twee toeristen schieten in de Raadhuisstraat het Langs de Lutsmuseumpje in. “Kijk maar even rond”, zegt beheerder Johan Groenewoud gul; hij vraagt niemand entree. Er staat daar wel het één en ander. Teksten op tableaus, fotootjes, stukjes uit oude kranten. Ook oude huishoudelijke voorwerpen. En een onschuldig leeg doosje van een eertijds bekende juwelier. Daar zitten geen juwelen meer in. Maar het is wel een juweeltje voor de amateurhistoricus Johan Groenewoud. Die daarmee weer een stukje van zijn Langs de Luts-verhaal in handen kreeg. Johan Groenewoud is technisch woonadviseur bij de woningstichting Lemmer. Werd in zijn opleidingstijd al aangetast door geschiedenis van de eigen streek. Verzamelde alles wat hij tegenkwam. Om uiteindelijk in 2006 te beginnen met een heel groot, intensief project: Hoe was het vroeger daar aan de Luts. Wat voor huizen en gebouwen stonden daar. Wie woonden daarin. Wat deden die mensen.

LUTS De Luts is het riviertje dat door Balk heenloopt. Tussen de keileemruggen van Harich en Wijckel, van het Slotermeer tot aan landhuis Kippenburg. Rond 1840 is de Van Swinderenvaart er nog aan toegevoegd. Het water, beroemd in de Elfstedentochtdiscussie, loopt verder naar de Holken bij Galamadammen, maar Groenewoud moest een grens stellen. Hij gaat uit van de bebouwde kom van Balk in 1832. In dat jaar werd namelijk het Kadaster opgericht. Hij mocht de boeken inkijken. Voelde dat er meer was. Terug in de jaartelling. Volgens de verhalen is er in 1535 een grote brand geweest in de houten huizen langs de Luts. Er moest toen veel nieuw gebouwd worden. Een mooi begin. Zoeken. Je komt dan terecht in Leeuwarden bij Tresoar. Koopaktes, waarin nog geschreven werd dat het huis naast dat van die-en-die stond en achter dat van die-en-die. Belastingstukken moesten er ook aan te pas komen. In 1903 kwamen de bouwvergunningen. Die heeft Groenewoud ook allemaal nagevlooid. Net als het bevolkingsregister.

WERK “In bloedigen wurk”. En dan ben je er nog niet. Huizen zijn vaak ge-hernummerd. Alles van de “steechwenninkjes” bleef lang onduidelijk. In 1953 kwamen de straatnamen; toen werd alles weer anders. Nederland is ambtelijk, het was het niet. Toch zegt Groenewoud dat hij voor 95 procent geslaagd is. Mede geholpen door een onderzoek van de Fryske Akademy, die zich tot doel heeft gesteld uit te zoeken hoe de steden van Fryslân er in 1700 uitzagen. De sterke handelsplaats Balk komt in dat onderzoek vaak naar voren. Je kunt het allemaal bekijken op de website van Johan Groenewoud. Langs de Luts. Daar staat alles beschreven. Boekwaardig. “Ja, dat is úteinlik wol it doel, mar alles kin dêr net yn”. Het schiften zal opnieuw veel werk zijn. “Dan moat ik earst pensioneard wêze”, zegt de 60-jarige lachend. Dan ziet hij het wel zitten. Hij heeft alles over voor zijn “hobby”. Heeft aan de Raadhuisstraat naast zijn woning een tweede pand gekocht en dat helemaal verbouwd tot

een museum. Zelfs plaats gereserveerd voor het kantoor van Historisch Wurkferbân Gaasterland, dat in Sleat te krap zat. Vreemd. De gemeente (toen en nu) heeft hen nooit aangeboden om in het oude uit 1615 stammende gemeentehuis te gaan zitten. Dat zou een ideale ruimte zijn. En naast zijn museum staat die oude niet veel meer gebruikte doopsgezinde kerk, daar zou je ook best wat kunnen doen. Groenewoud vraagt er overigens niet om; zit best in zijn eigen museum. ‘Privé’. Dat ook best gevonden wordt. Vooral door veel oud-Balksters. “Dan hear je ynienen, ’och heare, jo hjirre?’”. Balksters komen ook langs, om verhalen te vertellen. Of om dingen die ze in de huizen vonden aan te dragen. Met trots vertelt Groenewoud dat ze zo de eerste kampioensbeker van de gondelvaart terug hebben gevonden. ”Soks giet allegear stiloan troch”.

TIJD Zijn hobby kost tijd. Hij kan amper onderzoeksvragen van Balksters beantwoorden. Moet ze verwijzen naar de website. Het is namelijk niet het enige wat Groenewoud doet. Hij heeft veel

tijd gestoken in de tentoonstelling over de Belgische vluchtelingen in de eerste wereldoorlog die naar Gaasterland kwamen. Die is nog tot september te zien in museum Mar en Klif. Hij maakte, dat doet een woontechnicus, op schaal het oude gemeentehuis. Wil eigenlijk zo de hele Luts van na de oorlog in beeld brengen. Hij wil ook nog graag meer oude muren en keldervloeren onderzoeken. Daar zit van alles in wat je dichter bij het Balk van eertijds brengt. Dat verhaal van dat kleine stadje, zoals Herman Gorter het in zijn beroemde gedicht “Mei” beschreef, laat zich best lezen en zien. Balk is ontstaan aan de Luts. Daar is altijd het centrum gebleven. Maar dat verhaal is nog niet klaar. Wat heeft Groenewoud nog nodig. “Tiid (grijnzend), en fan de minsken ferhalen en foto’s”. En doen? “Alles fierder útboue”. En dat boek. En dan zuchtend kijken naar zijn omvangrijke archief, waarvan al veel gedigitaliseerd is:

“MAR JE BIN HJIR NOAIT KLEAR MEI”.

Hoezo truttig? Landelijk is zo stoer en puur!

Deze smalle salontafel oude deur met stalen frame is robuust en elegant tegelijk

Back on track Roze, maar dan anders.

Metal/ wood Metaal en hout zijn hot!

What's New

Uitgekeken op houten meubelen? Kies voor een metalen apothekerskastje met veel glas in de nieuwe groene kleur.

Woontrends What's New

TipsTricks Dealer

WOONTRENDS 2018

Lampe Berger

Cognac in Vintage leer.

The Blues

Combineer het met groen. Durf te Blauw/grijs tijdloos spelen met nuances. is Goud en koper en combineert perfect bij! past bijhierelk interieurstijl

Ideetje Wonen, Grootzand 35, 8601 AR Sneek, 0515 431 485 - www.ideetjewonen.nl

Antraciet erg saai? "Spice it up" met oker!! Stoer metaal maakt het helemaal af

Ideetje Wonen - Grootzand 35, 8601 AR Sneek - telefoon 0515 431 485 - www.ideetjewonen.nl Ideetje Wonen, Grootzand 35, 8601 AR Sneek, 0515 431 485 - www.ideetjewonen.nl ideetjewonen_adv_SiM2018_1-1.indd 1 TM03_najaar2017_def-def.indd 64

04-05-18 11:50 17-10-17 12:19

SPORT

GROOTDEFRYSKEMARREN

TEKST JOERI VAN LEEUWEN

HOTZE JONGSMA, VOORZITTER EBC

EERSTE DOEL EBC IS STABIELE VIJFDEKLASSER TE WORDEN Terwijl het normaliter in goede staat verkerende veld in Oosterzee er in augustus uitziet als het gras in Zuid-Frankrijk en het Iberisch schiereiland is er in de zomer achter de schermen veel gebeurd voor voetbalvereniging EBC. De samenwerking met vv Delfstrahuizen in de jeugd werd stopgezet en het eerste team keerde terug in het standaardvoetbal, na enkele jaren in de reserveklassen te hebben gespeeld. Voorzitter Hotze Jongsma ziet de nabije toekomst rooskleurig in, maar kijkt ook verder dan de korte termijn. ken en we hadden agendapunten gemaakt om te kijken of er dingen beter konden en ook geëvalueerd wat er al goed ging. Echter bleek Delfstrahuizen een andere mening te zijn toegedaan. Dat kwam voor ons toch wel als een donderslag bij heldere hemel. Vervolgens zijn we noodgedwongen verder gegaan met de eigen ontwikkeling. Het is wat mij betreft een gemiste kans, zeker wanneer je kijkt naar de toekomst”, aldus Jongsma, in het dagelijks leven werkzaam in Joure.

DAMES

TERUGKEER

ONTWIKKELING

Voor de Eastersé Bantegea Combinatie is de terugkeer in de vijfde klasse van de KNVB regio Noord een stap die noodzakelijk was. Jongsma: “We hebben de afgelopen seizoenen in de reserve vierde klasse gespeeld maar binnen de spelersgroep lagen de ambities hoger. Daar hebben we natuurlijk gehoor aan gegeven want dat is uiteindelijk wat een vereniging wil. De situatie is dat de selectie vrij smal is maar dat er bij de junioren, in de onder 17 enkele talenten zitten en daarnaast hebben we in het tweede elftal jongens lopen die bij kunnen springen. Het betekent voor EBC dat er eens in de twee weken weer een thuiswedstrijd is tegen een ander eerste elftal. We willen weer een stabiele vijfde klasser worden op termijn, dus in de standaard klasse blijven spelen. Daartoe moet komend seizoen de aanzet worden gegeven.”

De ontwikkeling van de typische dorpsclub is positief. De preses hierover: “We hebben een kantine die we zelf hebben bekostigd. Daardoor kwam vervolgens de bodem van de schatkist wel in zicht, maar inmiddels hebben we weer een buffer opgebouwd. Daarnaast hebben we een brede en kwalitatief goede jeugdcommissie en is de ontwikkeling van de spelers van het eerste maar ook in de jeugd goed op peil. Ik ben inmiddels in mijn tweede termijn als voorzitter. In de eerste termijn is alles gelukt wat we als bestuur wilden realiseren. Het belangrijkste is dat EBC weer op de kaart komt de komende periode, want dan zijn spelers geneigd om vanuit de jeugd door te stromen in plaats van te stoppen of bij een andere vereniging te gaan spelen. Dat zou zonde zijn voor ons als vereniging.”

huizen. Hoe dat gekomen is dat weet ik niet, dat was nog voor mijn tijd. Het voetbalveld ligt ook in Oosterzee dus wellicht heeft dat er ook mee te maken. We zouden het toejuichen wanneer ze de stap weer terug willen maken naar EBC. We hopen, nu we tegen standaardteams uit de regio spelen, dat er ook weer meer betrokkenheid komt vanuit de regio, want dat is wel een belangrijke inkomstenbron”, aldus Jongsma.

LEDEN “De meeste leden komen uit Oosterzee. In het verleden hadden zowel Bantega als Oosterzee een eigen vereniging maar dit is uiteindelijk EBC geworden. Het is uiteindelijk zo dat de Bantegaasters in de minderheid zijn omdat een deel ooit heeft gekozen voor Delfstra-

SAMENWERKING STOPT “In de afgelopen jaren werkten we in de jeugd samen met Delfstrahuizen en vanuit EBC had dat ook voort kunnen blijven bestaan. We hadden het intern al bespro-

Voor de dames is er gekozen voor een andere afwikkeling van de samenwerking. “Daar hebben we in het bestuur meerdere malen over gesproken. Als de stekker eruit zou worden getrokken dan ook maar definitief, was de eerste reactie. Uiteindelijk zouden enkele meiden dan bij ons in de jeugd kunnen spelen maar we hebben ons toen afgevraagd wie we ermee zouden hebben. Conclusie was dat de meiden blijven dus nog lekker spelen met Delfstrahuizen, net als de dames overigens. Die speelden al samen voordat er überhaupt werd samengewerkt met de jeugd en zijn het al zo lang gewend, dat blijft gewoon bestaan.”

TOEKOMST Wanneer Jongsma het over EBC heeft dan is hij vol passie maar ook realistisch. “Komend seizoen gaan wij geen kampioen worden. We hopen op een plek ergens in de middenmoot. We hebben geen brede selectie en moeten dus oppassen voor schorsingen en blessures. Daarover hebben we wel gesproken met elkaar want daar kunnen we wel wat aan doen. De afspraak is ook om twee keer te trainen. De afgelopen seizoenen hebben we in de reserveklassen gespeeld en speelden we soms prima en die week daarna een stuk minder, dat is voetbal. Je kunt echter wel invloed uitoefenen op fitheid en dus is dat een gespreksonderwerp geweest. Op de langere termijn zijn er enkele jongens die de stap van de jeugd naar het eerste kunnen maken en wellicht kunnen we dan eens verrassend zijn maar de eerste prioriteit van de vereniging is wel om in de standaardklassen te kunnen spelen. Want dan heb je een uithangbord waar spelers deel van willen uitmaken.”

Jan

NUMMER 08 • 2018

IS OP ZOEK NAAR EEN NIEUWE UITDAGING! D ertien jaar lang was Jan van Loon marathonschaatser en skeeleraar op het hoogste niveau. Sinds vorig jaar is de 32-jarige sporter uit Heeg daarmee gestopt en is hij op zoek naar een nieuwe uitdaging. Voor GrootdeFryskeMarren sport de Hegemer daarom elke maand mee met een sportvereniging in de gemeente. DIT KEER GA IK JEU DE BOULEN IN JOURE

JEU DE BOULE SKARBOULE

Petanque: uitdagend en toegankelijk”

Voor de sportuitdaging van deze maand draag ik voor de verandering een keer geen sportkleding. Dat is niet nodig, want ik ga jeu de boules spelen bij Jeu de Boules Verenging Skarboule uit Joure. Voorzitter Gerke Woudstra staat me vlak voor de training al op te wachten bij het prachtige clubgebouw achter de voetbalvelden. TEKST JAN VAN LOON // FOTO'S ORANGE PICTURES

De gerenoveerde baan in Joure ligt er op deze zonnige dag prachtig bij en op het grote terras voor het clubgebouw neemt Gerke me mee in zijn wereld. “We spelen hier Petanque, een Provençaalse variant van jeu de boules. In de volksmond wordt het trouwens wel vaak jeu de boules genoemd, maar jeu de boules omvat eigenlijk alle spellen die met metalen ballen worden gespeeld.” JBV Skarboule telt bijna 60 leden en dat ledenaantal is redelijk stabiel.

“IK BEHOOR TOT DE JONGERE HELFT” Voorzitter Gerke is met zijn 70 jaar lang niet het oudste lid binnen de vereniging. “Sterker nog, ik denk dat ik bij de jongere helft hoor”, zegt hij lachend. Met zijn opmerking raakt Gerke echter wel het imago van de sport in Nederland, die vooral gezien wordt als een sport voor ouderen en gepensioneerden. “Ik kan eigenlijk niet anders dan dat bevestigen. Kijk straks maar om je heen als we gaan beginnen, er zijn weinig tot geen jongeren.” Toch is dat is sommige landen wel anders en zelfs in andere delen van het land. “In Frankrijk zijn er veel meer jongeren die petanque

spelen en ook nog eens op heel hoog niveau. Daar is de cultuur heel anders. Hier zouden we dat natuurlijk ook graag willen, maar het is moeilijk om de jeugd zo ver te krijgen om eens een keer een spelletje met ons mee te doen.” DE TRAINING Met drie ballen onder mijn arm loop ik samen met Gerke naar achterkant van het speelveld. Een soort omrande grindbak waarin het spel wordt gespeeld. Het grind is keurig aangeveegd en Gerke geeft me kort een uitleg over de regels. “Ik gooi straks dit kleine rode balletje, wat het ‘but’ wordt genoemd, het veld in. Die moet minimaal zes meter weggeworpen worden en mag officieel niet verder liggen dan tien meter. Vervolgens probeer ik met mijn boule zo dicht mogelijk bij de but te gooien. Daarna is het jouw beurt. De speler die na de eerste twee ballen het verst van de but ligt mag dan weer gooien om te proberen de boule dichterbij te gooien. Lukt dat, dan mag de andere speler weer. Lukt dat niet, dan mag je het nog een keer proberen. Je scoort punten met de boules die het dichtst bij de but liggen, dat is dus maximaal 3 punten per ronde. Wie als eerste 13 punten heeft wint.” Gerke gooit als eerst de but weg en gooit even later zijn eerste boule. Met een mooie boog gooit hij onderhands ongeveer 30 centimeter van het mikpunt. Na de beurt van Gerke neem ik plaats in een soort hoepel van

waaruit gegooid moet worden. Met een boogje ploft mijn bal een tweetal meters voor de but, maar rolt vervolgens te ver door en de afstand tot de but is zeker een meter. Ik lig het verst en mag nog een keer. Ik weet weliswaar dichterbij te komen, maar niet dichtbij genoeg om Gerke te bedreigen. Mijn derde en laatste boule is beter, maar nog altijd niet dichtbij genoeg om een punt te kunnen scoren. Het is weer de beurt aan Gerke en hij gooit zijn laatste twee ballen vlak bij de but. Voor het spel goed en wel begonnen is sta ik al 3-0 achter. We verplaatsen ons naar de weerzijde van de baan en gooien in tegengestelde richting. Ik gooi de but en daarna mijn boule. En dat gaat niet onaardig. Sterker nog, mijn boule komt tot stilstand op minder dan een centimeter van de but. Trots stap ik uit de hoepel en de kans dat Gerke de boule dichterbij gooit is naar mijn idee nagenoeg nihil. Met flinke snelheid gooit Gerke echter met een grote boog zijn boule precies op die van mij en met een harde dreun ligt mijn boule ineens tien meter verderop. “Een beetje geluk hoor”, zegt Gerke bijna verontschuldigend. “Maar dit hoort wel bij het spel. Sterker nog, het is een belangrijk onderdeel. Wanneer je tegenstander goed ligt is het soms beter om hem weg te spelen en je moet dan goed kunnen mikken. Je kunt dat rollend doen, maar ook zoals ik nu deed met een flinke boog.”

Fanatiek spelen we nog enkele ronden en ik weet de ballen steeds beter te plaatsen al kan ik zeker niet op tegen de ervaren petanque-speler. Na de nederlaag bedank ik Gerke en enthousiast stap ik in de auto naar huis. Petanque is een enorm toegankelijke sport die gemakkelijk is te leren en waar ik zelf enorm fanatiek van word. Het spelelement in deze sport spreekt me enorm aan en ik kan iedereen, oud maar zeker ook jong, die van een leuk sportief spelletje houdt deze sport enorm aanraden.

Jan uitdagen om een keer mee te trainen bij jouw vereniging? Dat kan! Stuur een e-mail met motivatie naar: info@grootdefryskemarren.nl.

deFryskeMarren • SPORT KORT

GROOTDEFRYSKEMARREN

STRONKHORST EN AGEMA GRIJPEN WINST OP deFryskeMarren CLUBKAMPIOENSCHAP TV HASKERHORNE HASKERHORNE – Bij tennisvereniging Haskerhorne werd de afgelopen weken weer volop gestreden om het clubkampioenschap. Voor zowel de heren als de dames stond er een enkelspel- en een dubbelspeltoernooi op het programma

DINEKE NIJMEIJER WINT NK TIJDRIJDEN NIJEVEEN – De Lemster wielrenster Dineke Nijmeijer heeft een uitstekend resultaat behaald op het NK tijdrijden in Nijeveen. De 35-jarige Lemster won de titel in de categorie dames 35 jaar en ouder. Op het 21,6 kilometer lange parcours was Nijmeijer ruim vijftig seconden sneller dan de Groningse Karla Schipper, die tweede werd. Nijmeijer finishte in een tijd van 32 minuten en 30 seconden. Hiermee haalde ze een gemiddelde snelheid van ongeveer 40 kilometer per uur. Aan het NK deden zowel wielrensters met licentie als wielrensters zonder licentie mee.

TWAN VERSEPUT WERELDKAMPIOEN SPEEDSURFEN FUERTEVENTURA – Twan Verseput uit Oudehaske mag zich wereldkampioen speedsurfen noemen. In de zee nabij het Spaanse Fuerteventura liet de 25-jarige Verseput iedereen achter zich. Verseput prolongeert hiermee zijn titel, want vorig jaar wist hij de wereldtitel ook al te bemachtigen. Bij speedsurfen is het de bedoeling een zo hoog mogelijke snelheid te genereren op een bepaalde afstand. Verseput wist een snelheid van maar liefst 74,15 kilometer per uur te behalen. Dit bleek voldoende om de wereldtitel te behalen. Sterker nog: het gat met de concurrentie was significant. De Duitser Andy Laufer, die tweede werd, kwam bijvoorbeeld niet verder dan 70,71 kilometer per uur.

Bij de vrouwen ging de enkelspeltitel uiteindelijk naar Jenna Stronkhorst. Zij wist Joke de Jong en Anneke Bloemsma onder zich te houden. Bij de mannen wist Edwin Agema zijn titel te prolongeren. Gerke Poelstra

en Girke Semplonius pakten respectievelijk het zilver en brons. Nadat ze bij het enkelspel tweede was geworden, greep Joke de Jong nu wel het kampioenschap. Dit deed ze samen met Gretha Plantinga. Bij de heren bleek er wederom geen maat te staan op Edwin Agema. Samen met zijn teamgenoot Durk Nijdam tenniste hij zich weer naar de eerste plaats.

GESLAAGDE MUD RUN IN OOSTERZEE

OOSTERZEE – De tweede editie van de Veldsink-Ferwerda Mud Run is een groot succes geworden. Onder geweldige weersomstandigheden zetten de 550 deelnemers hun beste beentje voor. De deelnemers konden dit parcours natuurlijk voor de lol afleggen in de recreatieve klasse, maar voor de fanatiekelingen was er ook een

wedstrijdklasse. Bij de mannen ging de zege naar Marcel Oosterhuis uit Wanneperveen. Hij bleef René Schaap uit Lemmer voor. Schaap had de editie van 2016 nog gewonnen. Oosterhuis legde het parcours af in 47 minuten en 34 seconden. De winnares bij de vrouwen, de uit Heerenveen afkomstige Lenneke van der Heide, finishte in een tijd van 57 minuten.

WINST VOOR GRUTTE BEAR EN LYTSE BEAR IN BRUINISSE BRUINISSE – De sloeproeiers van Grutte Bear en Lytse Bear uit Joure hebben weer eens een overwinning geboekt. Beide teams waren in het Zeeuwse Bruinisse oppermachtig. Door deze overwinningen kon beide teams de winst in het algemeen klassement niet meer ontgaan.

In Bruinisse werd de zogenaamde Mosselrace gehouden om de visserijdagen aldaar op te leuken. Voor het 12,5 kilometer lange parcours draaiden Grutte Bear en Lytse Bear hun hand niet om. De dames waren veel te sterk voor de concurrentie. Sterker nog: er werden zelfs twee herenboten ingehaald. Met een snelheid van 10,2 kilometer per uur raasde Lytse Bear het water over om uiteindelijk als eerste te finishen. De heren van Grutte Bear toonden hun superioriteit door de een minuut eerder gestarte boot uit Oldeboorn halverwege het parcours al in te halen. Grutte Bear kwam uiteindelijk zelfs 2,5 minuut eerder over de finish. De winst in de wedstrijd was daardoor geen verrassing.

RINGSTEKEN LANGWEER GROOT SUCCES LANGWEER – Onder stralende omstandigheden vond op vrijdag 27 juli de ringsteekwedstrijd in Langweer plaats. De paarden en hun berijders maakten er weer een waar spektakel van. De winnaar werd uiteindelijk Oebele Tiekstra uit Drachten. De organisatie van de wedstrijd moest wel enkele maatregelen treffen in verband met de hitte. Zo

moest de route worden ingekort en waren er extra watervoorzieningen. Ook de vrijwillige brandweer van Langweer droeg zijn steentje bij door de paarden na af loop af te spoelen met lekker koel water. Oebele Tiekstra bleek de beste ringsteker van de deelnemers. Gert van Dijkhuizen uit Oosterzee kreeg een prijs voor het mooiste Friese paard en Amarens de Vries uit Dijken kreeg de prijs voor de mooiste niet-Fries.

TENUES VOOR KAATSVERENIGING CANNEGIETER BALK

BALK – Kaatsen is in de gemeente De Fryske Marren niet een heel populaire sport. De kaatsverenigingen die er wel zijn, zijn vaak niet al te groot. Wat dat betreft vormt kaatsvereniging Cannegieter een uitzondering. Het ledental groeit rap. Zo heeft de vereniging inmiddels zo’n vijftig jeugdleden. Clubtenues waren er nog niet in Balk, maar daar is nu verandering in gekomen. Jenette Rienstra, medewerkster van de Rabobank, mocht namelijk een cheque van 1100 euro aan de kaatsvereniging doneren. Medewerkers van de bank mochten namelijk 100 euro aan een goed doel doneren. Blijkbaar heeft ze enkele collega’s ook zo ver kunnen krijgen dat zij hun bijdrage aan de Cannegieter schonken. Van dit geld kon de vereniging tenues aanschaffen. De tenues zijn bedoeld voor leden die in andere plaatsen wedstrijden moeten kaatsen. De shirts zijn geel en wit en de broekjes zijn zwart. Ook werden er groene trainingspakken aangeschaft.

NANNEWIIDLOOP OUDEHASKE AFGELAST OUDEHASKE – In verband met de hoge temperaturen is de Nannewiidloop in Oudehaske woensdag 25 juli afgelast. Aanvankelijk werd besloten om de start een uur later plaats te laten vinden, maar uiteindelijk werd de loop dus toch maar helemaal afgelast. De voorspellingen waren dat de temperatuur in de avonduren amper zou dalen. De organisatie vond de temperatuur van ruim 25 graden te hoog voor een hardloopwedstrijd. Woensdag 22 augustus is er een herkansing, want dan zal weer een Nannewiidloop plaatsvinden.

38 17

17 2

2 17

17 22

17 8

22 9

17 10

PUZZELPAGINA NR. 08

14 14

4 14

D C

NUMMER 08 • 2018

18 17

4 14

Puzzel en win! In iedere editie van deze krant staat een puzzel waarmee u leuke prijsjes kunt winnen. Stuur uw oplossing via de email of met traditionele post. U kunt dit sturen naar: info@grootdefryskemarren.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 08-2018 – tot uiterlijk 5 september 2018. Wij wensen u veel puzzelplezier!

Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin het gekleurde

enige

oude munt

zeur

belangstelling

zoetstof

strekking

verliesgevend

luguber

dunne plek

opbrengst

Turks bevelhebber spijskaart

naaigerei

dwingeland

insect

speurder

klein hert

nikkel oude munt (Italiaans)

kluns

grond met ijzer

half deel

hypothese

deftig

herfstbloem

waterkering

vetplant

soort appel

startklaar

elektrocardiogram

staat in Amerika

behoeftig

frisdrank

knokig

ontkenning

opstandeling

behoeftig mens

takje

6 24

13 17

25 15

13 13

8 6

1 17

16 15

24 15

13 26

scheepsuitruster chemisch element

pl. op Ameland

hoekpilaster

poos

scandium

detail

kortschrift

kaartenboek

staatsvorm

weke massa

geneesmiddel

gevaar

voormalig

zenuwtrek

uiting

15 6

ophoping

Griekse kaassoort

van een

tennisterm

Europees land

25 7

rustteken schakelbord

22 15

7 1

6 20

19 25

25 25

20 15

9 8

13 6

Gelijke cijfers staan voor gelijke letters. Probeer het gekleurde woord te vinden.

pl. in Japan

landgoed bloedgever

overblijfsel

oevergewas

doorgang

drinkgelegenheid

opening

wier

handelskorting

IN PUZZEL EN W

anno christi Latijnse bijbelvertaling

sportman

WAARDEBON VAN € 25,00

kunstmest

politieactie

Kwaliteitsslagerij Dol Buorren 42 - 8525 ED Langweer 0513-499802 - info@slagerijdol.nl www.slagerijdol.nl

Winnaar puzzel Grootdefryskemarren 07 - 2018 Albert Lepstra uit Rotsterhaule heeft de waardebon t.w.v. € 25,00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Kwaliteitsslagerij Dol

COLOFON GrootDeFryskeMarren krant is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De krant wordt huis-aan-huis verspreid in gemeente De Fryske Marren en ligt bij verschillende 'pickup' points in gemeente De Fryske Marren. Oplage: 28.000 exemplaren.

STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 08, VÓÓR 5 september A.S. PER E-MAIL NAAR: info@grootDEFRYSKEMARREN.nl OF PER POST NAAR: GROOTDEFRYSKEMARREn, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK

UITGEVER

EINDREDACTIE

VERKOOP

Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl

Wim Walda

Meine de Vlugt, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok, Mieke Alferink

REDACTIETIPS? redactie@grootdefryskemarren.nl

REDACTIE Henk van der Veer, Wim Walda, Eelke Lok, Jan van Loon, Gerard van Leeuwen, Kirsten van Loon, Joeri van Leeuwen, Hielke Weening

DRUK Hoekstra Krantendruk, Emmeloord

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande

VERSPREIDING

toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg

BLADMANAGEMENT

FOTOGRAFIE

FRL Verspreidingen, Leeuwarden

Marianne Bouwman mbouwman@yingmedia.nl

Johan Brouwer, Orange Pictures, Wim Walda.

VORMGEVING

juistheid van de inhoud hiervan kan

Bente Vallinga, Morekop Communicatie

echter geen aansprakelijkheid worden

samengesteld. Ten aanzien van de

aanvaard.

Koop nu en blijf de prijsverhogingen voor.

Volkswagen: tot € 4.645 voordeel

tot € 1.000 voordeel op een Tiguan

SEAT: tot € 6.385 voordeel

tot € 1.630 voordeel op een up!

ga voor zekerheid tot € 1.900 voordeel op een Polo

tot € 4.645 voordeel op een Tiguan

tot € 4.645 voordeel op een T-Roc

Per 1 september 2018 worden vrijwel alle nieuwe auto’s duurder vanwege de nieuwe WLTP-wetgeving voor het vaststellen van brandstofgebruik en emissie. Door deze aanpassingen betaalt u straks meer BPM en kunnen levertijden oplopen tot soms wel een half jaar. Wacht dus niet langer en ga voor zekerheid. Kies uit onze zéér ruime voorraad en rijd nog voor 1 september in uw nieuwe Volkswagen de weg op. De ruime keuze met zekerheid vindt u op vandenbrug.nl/zekerheid

IJ:

B NATUURLIJK

vandenbrug.nl/zekerheid

Van den Brug Heerenveen

Van den Brug Sneek

Zilverweg 5, 8445 PE Heerenveen | T 0513 - 63 30 54

Kleermakersstraat 6, 8601 WG Sneek | T 0515 - 42 52 52

Autoland van den Brug is ook gevestigd in Franeker, Drachten en Buitenpost

ZOMERZOMERAANBIEDINGEN! AANBIEDINGEN! 74,WIST U DAT... 89,-

… wij al 125 jaar in de regio zitten?

• Heerlijke espresso of lungo met één druk op de knop

… onze winkel meer dan 650m is met een ruim assortiment? 2

… wij een eigen technische dienst hebben?

699,AMERIKAANSE KOEL-/ VRIESCOMBINATIE | SKV1780R RVS • 335 liter netto koelen en 175 liter netto vriezen

FULL HD TV

599,-

499,-

… ook na uw aankoop, wij altijd voor u klaar staan?

NESPRESSO | M105 INISSIA ZWART

24’’cm

Wasmachines vanaf 299,-!

WASMACHINE | FBWG71485BSE

• 7 kg vulgewicht en 1400 toeren

339,-

299,-

… u voor al uw onderdelen ook bij ons terecht kan? INBOUW VAATWASSER | DIN24215

• 12 couverts en 4 programma’s, namelijk: eco, intensief, mini en Clean&Shine

… als u op Expert.nl bestelt, u gewoon bij ons winkelt?

249,-

89,95

95 ,

32’’ TV’s vanaf 275,-!

FULL HD TV | LT24D390EWEN

• 24’’ (61 cm) Full HD TV

STOFZUIGER | SVC 6000

• Krachtige 1600 watt motor voor optimale stofopname

Prijs- en modelwijzigingen en eventuele druk- en zetfouten voorbehouden. Aanbiedingen zijn geldig zolang de voorraad strekt en uiterlijk t/m zaterdag 1 september 2018.

Midstraat 124-126, Joure, (0513) 414205 GRATIS N! PARTSNL, Midstraat 124B, Joure, (0513) 654300 PARKERE