GrootdeFryskeMarren 11-2020 by GrootMedia

1 1 - 2 02 0

FOTO: JOHAN BROUWER

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

4e JAARGANG • NR. 11

groot deFryskeMarren

VE IN DEZE UITGA e Marrennte d n e k s u T van gemee informatieske Marren De Fry

ANKE JASPERS EN WIEBREN BERGSMA

“MET GALERIE NUWELAND WILLEN WE BRUGGEN SLAAN TUSSEN NEDERLAND EN ZUID-AFRIKA”

Huis verkopen? Verkoop je woning met Makelaardij Hoekstra Wij brengen uw huis online tot leven!

En ontvang 6x je favoriete woonblad Ontvang nu een exclusieve plus 2 kaarten de VT Wonen beurs Helemaal Coronaproof! 3D-beleving van uwvoor woning cadeau!

VT W on beur en s

woon

blad

makelaardijhoekstra.nl/virtueelbezichtigen

NUMMER 11 • 2020

VOOR PAAL

LEERLINGEN BASISSCHOLEN FIETSEN LANGS OORLOGSMONUMENTEN JOURE – Vorige week donderdag fietsten vijftig leerlingen van groep 8 van de E.A. Borgerschool en Sint Mattheüsschool in Joure de educatieroute. Ze gingen langs zes oorlogsmonumenten in De Fryske Marren. Dit waren de oorlogsgraven van Richard Jung en Hotze Brouwer, het droppingsveld, het monument van Jetze Veldstra, het voormalig kamp De Wite Peal en het monument bij de Hobbe van Baerdtkerk.

De basisscholen de Paedwizer en it Klimmerblêd uit Sint Nicolaasga zijn begonnen met de voorbereiding voor de bouw van één grote gezamenlijke school. De Paedwizer heeft een christelijke signatuur, it Klimmerblêd is rooms. De gezamenlijke school, waarin misschien toch wel verschillend georiënteerde lessen kunnen worden gegeven, komt waarschijnlijk aan de westkant van de Gaastweg, ter hoogte van het Hongerskar. Gemeente en schoolbesturen zijn het eens en gaan door met de voorbereiding. Heerlijk.

Bij elke plek vertelde een enthousiaste vrijwilliger over het oorlogsverleden én over de noodzaak om ook in deze tijd racisme en uitsluiting tegen te gaan. “De kinderen luisterden geboeid en stelden veel vragen”,

Na een succesvolle proef in 2019 wil het college van B en W van gemeente De Fryske Marren de Buorren, en het gebied er omheen, in Langweer permanent autoluw maken. Bestemmingsverkeer blijft natuurlijk mogelijk, maar verder niet. Langweer moet nog aantreklelijker worden voor de toerist. De Buorren is nu eenmaal een te smalle straat om veel auto’s te hebben. Prima allemaal.

zegt Jan Vermaning van Stichting Nationale Herdenking Joure. De nieuwe fietsroute heeft een lengte van ongeveer zeventien kilometer en is te vinden op de contactpagina van www.herdenkennieuwestijl.nl.

SINTERKLAAS IN SINT NYK, GEEN INTOCHT IN IDSKENHUIZEN SINT NICOLAASGA - In een brief op Facebook schrijft Sinterklaas dat zijn verjaardag in Sint Nyk dit jaar op een andere manier zal worden gevierd. De kinderen van verschillende leeftijden zullen in groepen op verschillende tijdstippen met de Sint feest gaan vieren.

In Sloten krijgt het Van der Walplein een ‘upgrade’, zoals dat heet. Dat is het plein, als je Sloten inrijdt, waar de 2018-fontein is neergezet. Trouwens het gehele centrum wordt meegenomen. Er komt in de zwaaikom een passantensteiger. De sloepjesvaarders kunnen in Sloten niet bij de kaden opklauteren en je wilt Fryslâns mooiste stadje toch eens zien. Bij de passantensteiger wordt het oude jaagpad, waarop paarden liepen die de beurtschepen rondtrokken, weer in ere hersteld. Zodat het ook gebruikt kan worden als wandelroute van de zwaaikom naar het centrum. Fantastisch. Ik moet zeggen dat warme gevoelens voor het gemeentebestuur bezit van me namen. Tot er de volgende dag in de krant stond dat de McDonald’s in Joure altijd een zestien meter hoge mast had. En nu eentje van dertig meter wil. Maar als dat lieve gemeentebestuur dat niet wilde, dan zou de provincie meer planschade moeten betalen voor het aanleggen van de kruising waardoor McDonald’s ietsjes naar de achtergrond gezet is.

Zoals gebruikelijk vindt de viering van de goedheilig man plaats in het Zalencentrum. De ouders mogen in verband met de coronamaatregelen niet naar binnen. “Dat betekent dat de mensen van de commissie zich heel goed over jullie kinderen zullen ontfermen en ervoor zullen zorgen dat jullie kinderen een fijne middag hebben met ons”, schrijft Sinterklaas. De tijdstippen waarop de groepen langs mogen komen worden binnenkort bekend gemaakt via facebook en de Zakenman.

Daardoor komt tot uitdrukking dat soms de inwoners van een gemeente niet weten welke strapatsen de door hen benoemde bestuurders soms moeten maken om tot resultaten te komen. Wat dat betreft was de opmerking van wethouder Roel de Jong in die zaak opmerkelijk en tekenend: “Dit hie’k wol witte wollen.” Wij ook wel.

Sinterklaas en zijn Pieten varen dit jaar Idskenhuizen niet binnen. De organisatie vindt het niet verantwoord om de intocht doorgang te laten vinden in tijden van corona. De kinderen van Idskenhuizen worden echter niet overgeslagen. Sint en Piet gooien als ze in Idskenhuizen zijn, een kleinigheidje in de brievenbus.

Veel leesplezier!

Eelke Lok redactie GrootdeFryskemarren

FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

GRONDWERK MUSEUM JOURE AFGEROND JOURE – Afgelopen maandag heeft het aannemersbedrijf het grondwerk aan de tuin en de straat van Museum Joure afgerond. Eind augustus waren de werkzaamheden om het gebied bij het museum opnieuw in te richten begonnen. Met de herinrichting moet Museum Joure beter zichtbaar worden, zo gaf directeur Iris Nutma eerder aan. Museum Joure bestaat uit tien gebouwen en ligt aan beide kanten van de straat. Met de herinrichting van zowel de straat als de tuin moet het gevoel dat alles bij elkaar hoort terug worden gebracht. Ook wordt er met de nieuwe inrichting benadrukt

dat het om een voetgangersgebied gaat. Bij de werkzaamheden ging veel tijd zitten in het afvoeren van vervuilde grond. Die vervuiling met metalen is in vroeger jaren ontstaan doordat tot 1980 de Metaalwarenfabriek Keverling in het gebouw gevestigd was. Dit was een kopergieterij.

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

UNIEK VOOR NOORD-NEDERLAND: deFryskeMarren BEWONERS JELLE HET STEKKERPLEIN BIJ ABD HEERENVEEN MEINESZHOF HEERENVEEN - ABD Heerenveen, wat de merken Renault, Nissan en Dacia vertegenwoordigt, heeft een primeur: het BEDANKEN ABD stekkerplein. Het voorste occasionplein staat tijdelijk helemaal vol met meer dan vijftig elektrische auto’s en hybrides. Uniek is de enorme voorraad elektrische auto’s, nieuw en gebruikt, op één locatie en nu ook de mogelijkVRIJWILLIGERS heid om te kiezen voor private lease op nieuwe en jong gebruikte elektrische auto’s. Er is gekozen voor een stekkerplein om alle kennis én alle auto’s met een stekker samen te brengen op één locatie. Natuurlijk heeft het dealerbedrijf tijdens de actiedagen ook scherpe aanbiedingen voor de klant, zoals een gratis laadpunt thuis. Tijdens de actie staan de Zero Emissie adviseurs van ABD klaar om belangstellenden alles te vertellen over elektrisch rijden.

BALK - Ieder jaar organiseert de Jelle Meineszhof in Balk een vrijwilligersbuffet voor haar vrijwilligers. Door corona kan dat dit jaar helaas niet doorgaan. Nietsdoen was echter geen optie. Daarom werd er een smakelijk alternatief bedacht. De ruim twintig vrijwilligers werden bedankt met een emmer vol lekkers. De emmers werden door bewoners en medewerkers persoonlijk bij de vrijwilligers langs gebracht. Die vrijwilligers waren blij verrast, dit hadden ze niet verwacht! En de bewoners? Die zaten met een grote glimlach in de rolstoel. De Jelle Meineszhof is een locatie van zorgorganisatie Patyna.

Volgens bedrijfsleider Jorrit Hoogterp is er aan de autobezitters van Nederland nog veel te vertellen over de toekomstige manier van autorijden. Zo stimuleert de overheid met een subsidie van € 2000,- om te kiezen voor een gebruikte elektrische auto. Deze overheidssubsidie is ook mogelijk bij nieuwe, inmiddels geregistreerde auto’s. En er worden mobiliteitsoplossingen geboden als de klant bijvoorbeeld op vakantie gaat naar het buitenland. Bovendien kan de zakelijke rijder nog profiteren van de lage bijtelling.

Bent u in het bezit van zonnepanelen, dan is een bezoekje aan het ABD Stekkerplein helemaal een goed idee, u kunt dan thuis uw toekomstige elektrische auto of hybride (bijna) gratis opladen! Goed nieuws dus voor de milieu- en prijsbewuste autobezitter.

ABD Heerenveen is gevestigd aan de Skrynmakker 26 in Heerenveen. De elektrische auto’s en hybrides staan tot en met 21 november op het plein voor de showrooms van ABD Nissan en ABD Heerenveen. Men kan dus ook vrijblijvend een kijkje nemen buiten de openingstijden om.

NIEUWE WOON/ACCESSOIRESWINKEL ‘LEAFS ÚT BALK’ BALK – ‘Leafs út Balk’ is een nieuwe eigentijdse woon/accessoires-winkel in het centrum van Balk. In deze gezellige woonwinkel aan de Van Swinderenstraat 16 vindt men moderne woonaccessoires en authentieke, maar ook moderne meubelen. “En cadeaus om gewoon jezelf lekker te verwennen”, vertelt eigenaresse Nelly van der Veen-Kramer. “Wij hebben merken als Gusta, mijnStijl en PTMD. Wij willen graag iedereen van harte uitnodigen in onze nieuwe winkel. Van jong tot oud, iedereen is welkom. Door een gevarieerd aanbod van onze artikelen proberen wij voor een ieder bereikbaar te zijn. Wij volgen de woon- en accessoires-trends op de voet en zullen ons aanbod vaak wisselen. We willen niet dat je hier tien stuks van het zelfde item kunt kopen.” Het is ook mogelijk te bellen of te mailen voor een afspraak, naast de openingstijden, laat Nelly weten. ‘Leafs út Balk ‘ is ook te volgen op facebook en instragram.

RENOVATIE LUTSKADE IN VOLLE GANG BALK - De werkzaamheden aan een deel van de Lutskade in Balk zijn in volle gang. Aannemer Jansma uit Drachten is bezig om de deksloof te verwijderen. Ook brengen ze een stalen damwand aan en wordt het metselwerk van de historische kademuur verstevigd. Het deel van de kademuur tussen de Teernstrabrug en de Ossebrug wordt geheel vervangen.

PRESENTATIE JUBILEUMBOEK EXCELSIOR OUWSTERHAULE UITGESTELD OUWSTERHAULE - 2020 had voor Excelsior in Ouwsterhaule een feestelijk jaar moeten worden. De muziekvereniging, opgericht in 1945, bestaat namelijk 75 jaar. Zoals voor veel zaken geldt ook hier dat corona roet in het eten gooit. Om het jubileum van de ongeveer tachtig leden tellende vereniging niet geheel ongemerkt voorbij te laten gaan, zou aanstaande zaterdag het speciale jubileumboek worden gepresenteerd. Dit zou gebeuren via een Facebook live evenement. Het bestuur heeft echter het besluit moeten nemen om ook dit niet door te laten gaan. “Door de aangescherpte maatregelen hebben wij besloten de uitreiking van ons jubileumboek uit te stellen. Alle bestellingen die al gedaan zijn worden na de officiële uitreiking in behandeling genomen.” Het jubileumfeest zal op een nader te bepalen moment plaatsvinden.

Gezellig Entreekaartje naar voor 7, € r maa De Bios? ONLINE RESERVEREN IS VERPLICHT!

Gebruik deze waardebon!

Geldig t/m 12 december 2020 | niet i.c.m. andere acties € 2,00 toeslag bij 3D en kindercombi | € 1,50 toeslag bij lange film max. 4 pers/bon - GROOTdeRYSKEMARREN 11-2020

DE BIOS HEERENVEEN

Omtinken

ZIE OOK op PAGINA 38!

Burg. Kuperusplein 52 Heerenveen

Reserveren? Bel 0513-654051 of www.bios-heerenveen.com

Kijk voor jouw ontbijt, lunch, diner of borrel voor thuis op:

www.waterlandvanfriesland.nl/omtinken #OMTINKENINWATERLAND

NIEUW!

DE GLOBE COLLECTIE VAN MELANO Melano presenteert dit seizoen een gloednieuw, verwisselbaar concept: GLOBE.

Unieke ervaring vanuit Beachclub Lemmer Restaurant ervaring in je eigen keuken beleven. De koks van BCL hebben een heerlijk 3-gangen menu voor u samengesteld. Op 28 november om 18.00 kunt u live via Facebook samen met de koks stapsgewijs het heerlijke menu bereiden.

Kosten € 34,50 per persoon te bestellen vanaf 2 personen.De box, waarin alle ingrediënten afgewogen zitten, wordt gratis bij u thuisbezorgd, binnen een straal van 25 km vanaf BCL.

De Globe collectie biedt jou de mogelijkheid om een souvenir dichtbij je te dragen. Of je nu de kleur van je eigen geboortesteentje (beschikbaar in 12 CZ kleuren) bij je draagt, die van een dierbaar persoon of glitter van dat ene geweldige feestje. Het is allemaal mogelijk.

Het 3-gangen menu dat we deze keer samen gaan bereiden is:

VOORGERECHT

Huisgerookte zalm met gepofte rode biet, appel en ei.

HOOFDGERECHT

Citroengras noedels met shiitake en spinazie, gebakken kippendij en een vadouvan roomsaus.

DESSERT

Geflambeerde flensjes met likeur 43 en appel.

Opgave uiterlijk tot 25 november 18.00 uur. Dit kan via info@beachclublemmer.nl of bellen naar 06-20388555. Momenteel zijn wij bezig om deze unieke locatie nog mooier te maken. Wij hopen u spoedig in goede gezondheid weer te mogen verwelkomen in BCL.

JUWELIER ARIE DE KONING juwelier – horlogerie Midstraat 43 | 8501 AE Joure 0513-412730 www.juwelierariedekoning.nl

www.ariedekoning.nl

GRATIS

PARKEREN GARAGE GEERTS WILLIGEN HEERENVEEN

// van 9:00 -12:00 uur // t/m 3 januari 2021

EEN

AAR! ngoudenplak.nl

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

deFryskeMarren

“MET GALERIE NUWELAND WILLEN WE BRUGGEN SLAAN TUSSEN NEDERLAND EN ZUID-AFRIKA WIEBREN BERGSMA EN ANKE JASPERS UIT OOSTERZEE

Een kwarteeuw geleden had Wiebren Bergsma (38) uit Oosterzee een droom, een droom die wel meer jongetjes hebben: profvoetballer worden! Het liefst bij sc Heerenveen. Het getalenteerde voetballertje uit Harich zat op de voetbalschool van de pompeblêdeclub. Maar net zoals veel leeftijdsgenootjes werd Wiebren gewogen en te licht bevonden. Geen professionele voetbalcarrière in het Abe Lenstra Stadion. Wat restte was een debuut op zestienjarige leeftijd in het vlaggenschip van de vv Balk. Dit is dan ook géén interview met een profvoetballer. Wél met een ambitieuze jonge kerel die ondertussen andere dromen probeert waar te maken, samen met zijn echtgenote Anke Jaspers. Welkom in de warme wereld van Nuweland! >> TEKST HENK VAN DER VEER FOTO’S JOHAN BROUWER

deFryskeMarren

WIEBREN BERGSMA EN ANKE JASPERS deFryskeMarren

“ER IS EEN HISTORISCHE CONNECTIE TUSSEN ZUID-AFRIKA EN NEDERLAND, WIJ ZIJN JONG EN KIJKEN NAAR DE TOEKOMST.”

Samen met z’n vrouw Anke Jaspers en hun twee kinderen Wigle en Jurre woont Wiebren Bergsma in een prachtig verbouwde boerderij tegenover het oude kerkje van Oosterzee/Buren. Daar, achter grote glaswanden onder hoge plafonds, bevindt zich de smaakvol ingerichte galerie Nuweland, met Afrikaanse designmeubelen, schilderijen, kunstobjecten en keramiek. Galeriehouders Wiebren en Anke willen met Nuweland bruggen slaan tussen Nederland en Zuid-Afrika.

DESIGN EN KUNST

Ik heb amper een voet over de drempel gezet of Wiebren brandt, na de coronabegroeting via een kort elleboogje, al los. Hij vertelt het verhaal van Nuweland. “Vier jaar geleden hebben we onze galerie geopend, met in eerste instantie design. Hedendaagse meubels en ontwerpen, vanuit het Afrikaanse continent. Langzamerhand zijn we verder gegroeid richting moderne kunst. Daar hebben we de meeste passie voor en hier hebben we de afgelopen twee jaar de meeste ontwikkeling in doorgemaakt. We hebben de galerie in verschillende ruimtes opgezet, waar we tentoonstellingen flexibel op kunnen stellen. Helaas is er nu even geen expositie door de coronaperikelen. Wij vonden dat onverantwoord om te doen. Daarom hebben we op de benedenverdieping onze vaste collectie staan, met hier en daar nog wat kunstwerken. Maar in feite zijn die twee wel gescheiden.” Wiebren weet: “Design wil heel graag bij de kunst horen, maar de kunst wil niet per se bij het design. Daar moeten wij voorzichtig mee omgaan.”

Maar eerst over z’n leven dat er na 38 jaar in een notendop zó uitziet: “Geboren op 3 november 1982 in Bogotá, Colombia. Geadopteerd door Wigle en Gerrie Bergsma-Wagenaar en in maart 1983 naar Nederland gekomen. Opgegroeid in Harich als zoon van een veehandelaar/onroerend goed handelaar. Opleiding: New York Film Academy. Kreeg verkering met Anke Jaspers. Anke ging op stage naar Zuid-Afrika, Wiebren volgde haar. Getrouwd en daarna besloten te emigreren naar Zuid-Afrika. Wiebren besloot in Kaapstad de filmacademie te hervatten. Woning gekocht. Twee kindjes, Wigle - die vernoemd is naar pake - en Jurre. Weer terug naar Nederland en boerderij gekocht in Oosterzee. Importeren van designmeubelen uit Afrika, nu meer toegespitst op hun galerie. Bezoeken aan grote beurzen in Nederland, Art Rotterdam. Afgelopen mei in verband met corona een digitale beurs in New York en recent in Zaandam op Big Art. Vorig jaar nog op een grote beurs in Parijs gestaan, AKAA.” Het zijn in het kort de aandachtspunten die ik op papier heb gezet, immers een goede voorbereiding is het halve werk. Echter door Wiebren z’n enthousiaste manier van vertellen, schuif ik het briefje met bovenstaande biografische gegevens al rap aan de kant en laat het gesprek z’n gang gaan. Bovendien vormen Wiebren en Anke een sterk duo dat onlosmakelijk met elkaar verbonden is door de galerie. Dat weet Wiebren maar al te goed en hij betrekt z’n vrouw binnen no-time in het gesprek. En terecht!

LEVEN IN EEN NOTENDOP Even later schuiven we aan tafel en op veilige corona-afstand drinken we koffie. Een tafel die volstaat met prachtig kleurrijk Afrikaans keramiekwerk van John Newdigate, een vooraanstaand kunstenaar uit Kaapstad. Anke komt bij ons zitten en luistert in eerste instantie wat haar enthousiaste partner te vertellen heeft. De prachtig verbouwde boerderij in Oosterzee/Buren

SAMEN “Wij krijgen van vrienden wel eens de vraag hoe het is om samen te werken. We hebben een verschillende achtergrond, maar ook weer niet. Qua familie- en gezinswaarden hebben wij elkaar heel erg gevonden. We zijn beiden heel ambitieus en we doen deze galerie echt

samen. Waar de één sterk in is, daar is de andere misschien iets minder in”, verklaart Wiebren. Anke wil wel antwoord geven op de vraag waar haar levenspartner dan sterk in is en ook waar ze in verschillen. Anke is geboren in Doetinchem en opgegroeid in Groningen, waar haar vader Frans Jaspers lid van de raad van bestuur van het UMCG, het Universitair Medisch Centrum Groningen, was. “Wiebren is heel sociaal , hij maakt heel gemakkelijk contacten met mensen. Hij is nieuwsgierig, gaat erop uit. Ik ben veel meer honkvast. Wiebren is meer de vliegende keep van ons tweeën”, is het eerste wat Anke zegt. Ik interrumpeer Anke meteen met: “Jij honkvast? jij ging toch naar Zuid-Afrika?”

KAAPSTAD “Ja, ik koos voor Zuid-Afrika. Geen idee waarom. Maar dan ben je jong en op een gegeven ogenblik wil je gewoon weg. Ik ben nu 35, dat is inmiddels twaalf jaar geleden. Ik kon het derde jaar van mijn opleiding Facility Management aan de Hanzehogeschool in Groningen in het buitenland doen. Voordat wij bij elkaar kwamen had ik al besloten die stage in Kaapstad te doen. Ik ben toen voor zes maanden naar die stad toe gegaan.

Daar is Wiebren mij twee keer komen bezoeken en hebben we veel dingen samen ondernomen. Aan het eind van mijn stage zijn we nog een maand aan het backpacken geweest, van Zuid-Afrika naar Tanzania en alle tussenliggende landen. We houden allebei van reizen en andere culturen ontdekken. Toch wilde ik voor een langere periode terug naar Zuid-Afrika en dat hebben we gezamenlijk gedaan. Kaapstad is overigens heel Westers, omdat er vrij veel Europeanen wonen, het is een mengelmoes van verschillende culturen en achtergronden.” Het stel woont vijf jaar in metropool Kaapstad, waar Wiebren wordt toegelaten op de filmacademie. Eerder, in Amsterdam, was hij voor de filmacademie afgewezen. Achteraf was die afwijzing helemaal geen ramp, want doordat Wiebren nu op de filmacademie van Kaapstad wél wordt toegelaten ontstaan er veel contacten met internationale kunstenaars. Wat misschien wel het allerbelangrijkste is, is dat daar al de brug tussen Zuid-Afrika en Nederland wordt geslagen, die zich nu in Oosterzee voortzet. De naam van de galerie is in die zin ook alles zeggend: ‘Nuweland’ is Afrikaans voor ‘het nieuwe land’.

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

NUMMER 11 • 2020

“DESIGN WIL HEEL GRAAG BIJ DE KUNST HOREN, MAAR DE KUNST WIL NIET PER SE BIJ HET DESIGN.”

OOSTERZEE “Toen we terugkeerden naar Nederland was Jurre bijna zes maanden en Wigle net drie jaar”, vervolgt Anke. “We kwamen terug met een jong gezin en we waren ruimte gewend. Amsterdam, om maar eens iets te noemen, met een appartementje van zestig vierkante meter, was voor ons geen optie.” “Toen kwam Oosterzee en we zijn allebei noorderlingen”, gaat Wiebren verder. “Als je in Zuid-Afrika blijft als Europeaan, kom je eigenlijk een beetje in de schijnwerpers. Want de levensstandaard is voor Europeanen in Kaapstad een stuk hoger dan die van de doorsnee bevolking. Dat is misschien heel even fijn, maar dat betekent dat je kinderen in een hele kleine wereld opgroeien. Ik heb mensen op de filmacademie in Kaapstad ontmoet die geen flauw benul hadden van wat er zich in de townships afspeelde, totdat ze een opdracht kregen om er te filmen.”

Nu, vier jaar later, zijn Wiebren en Anke blij dat ze teruggekeerd zijn naar Nederland en Oosterzee bevalt hen uitstekend. Het contact met de buren is prima en dat de kinderen in de buurt van hun grootouders opgroeien is ook fijn.

POSITIEVE BIJDRAGE AAN HET CULTURELE LANDSCHAP “Wij hebben nog altijd de blik naar wat er zich in de grotere wereld afspeelt. Het gezinsleven is in Oosterzee heel comfortabel, maar het is voor ons wel belangrijk dat wij in connectie blijven met kunstenaars en galeriehouders die in de internationale bubbel actief zijn. Wij willen met onze galerie buitenlandse kunstenaars faciliteren. Maar daarvoor willen we ook in Nederland community opbouwen. Een kunstacademie zoals Academie Minerva is bijvoorbeeld heel belangrijk voor ons. Uiteindelijk denken wij dat wij een positieve bijdrage kunnen leveren aan het culturele landschap en niet alleen Europees en mondiaal, maar ook op het lokale vlak. Er is een historische connectie tussen Zuid-Afrika en Nederland, wij zijn jong en kijken naar de toekomst. Wat hebben onze werelden elkaar te vertellen? Wij doen een poging om die verbindingen zichtbaar te maken. Het is voor ons belangrijk, zakelijk gezien, dat wij onze weg naar grote kunstbeurzen hebben gevonden.”

“IK HEB MENSEN OP DE FILMACADEMIE IN KAAPSTAD ONTMOET DIE GEEN FLAUW BENUL HADDEN VAN WAT ER ZICH IN DE TOWNSHIPS AFSPEELDE, TOTDAT ZE EEN OPDRACHT KREGEN OM ER TE FILMEN.”

T R E P X E N NU EE AART K U A E D A C ÉL É V L É É H BIJ N E T C U D O PR

EXPERT

50.

STILSTE VAN NEDERLAND

INCLUSIEF VERSCHILLENDE BORSTELS EN ACCESSOIRES

50.

229.- 699.-

449.549.-

STEELSTOFZUIGER | JET 90 COMPLETE VS20R9046S3

STOFZUIGER | VX8212CR • SmartMode-technologie: automatische zuigkrachtregeling voor harde vloeren of tapijt • Geluidsniveau tot 57 dB: geruisloos op alle vloeren • OneGo Power Clean-mondstuk voor optimaal verwijderen van vuildeeltjes • Gemakkelijk verplaatsen met ergonomische handgreep

• 60 minuten draadloos stofzuigen • Extreem krachtige Digital Inverter Motor met 200W zuigkracht • Schone lucht dankzij het vijflaagse HEPA-filtratiesysteem • Krachtig op tapijt en beschermend op harde vloeren • Stel de buis af op jouw ultieme lengte * Na registratie via Samsung

| RB33J3205WW

• 230 liter netto koelen en 98 liter vriezen • Nooit meer ontdooien dankzij No Frost • All-around Cooling: koude lucht wordt gelijkmatig over de hele koelkast verdeeld • Energieklasse A++

50.

25. WASMACHINE | ZWFROMA

WARMTEPOMPDROGER | T8DBESSEN

• 8kg vulgewicht en 1400 toeren • AutoSense: weegt het wasgoed en past programma automatisch aan • SoftDrum: gaat voorzichtig om met je kleding zodat deze niet uitrekt of beschadigt • Energieklasse A+++

• 8kg vulgewicht • ProSense: past droogtijd en energieverbruik aan de lading aan • AbsoluteCare: voorkomt krimp en behoudt vorm en waterdichtheid • Energieklasse A++

399.-

699.-

2+2 JAARIE

GARANT

* Na registratie via Zanussi

49”4 cm 12

HDR 4K QLED

130

OP = OP! 29.-

. 0 5 1 4K QLED TV | QE49Q86T

1099.-

• 49” (124 cm) 4K UHD TV • Altijd het mooiste beeld door automatische aanpassingen • Game Enhancer+: haal het beste uit jouw game-ervaring • Diep zwart en krachtig contrast

TS CH m E L S 23 m 8x

34.95

22.-

24.

HOOFDTELEFOON | HD206

POWERBANK | SUPREME 20HD

• Een krachtig stereo geluid met volle bastonen

• 20.000 mAh

Expert Bijlhout

ExpertEmmeloord

ExpertJoure

Prijs- en modelwijzigingen en eventuele druk- en zetfouten voorbehouden. Actie geldt t/m 15 november 2020 in de winkel en online.

25.

185cm hoog

XTRA ACCU E IS T A R G + * OP PROEF* N E G A D 0 + 10

Tusken de Marren INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN | NOVEMBER 2020

INHOUD

• Burgemeester Fred Veenstra:’ Hart onder de riem voor onze inwoners’ • Gemeentegezicht: bedrijvencontactfunctionaris Peter Kort • Asielzoekerscentrum Balk in coronatijd • Fossielvrij rijden in De Fryske Marren • Het nieuwe gezondheidsbeleid: ‘Gezond zijn betekent dat je goed in je vel zit’ • Een ander jaar, een andere jaarwisseling

Vergaderingen gemeenteraad Maandag 16 november Petear, 20.00 uur

Woensdag 18 november Debat en Beslút, 19.30 uur

Maandag 30 november Petear, 20.00 uur

Woensdag 2 december

Debat en Beslút, 19.30 uur Kijk voor actuele informatie op: www.defryskemarren.nl/ gemeenteraad

Netwerkbijeenkomst

Armoede en schulden

Dinsdag 24 november digitaal

Groene startavond

Tûk Wenjen Maandag 30 november digitaal

Inmiddels is de vakantieperiode weer achter de rug. Voor veel kampeerders betekent dit dat hun camper of caravan weer naar de winterstalling wordt gebracht of op het eigen erf wordt geplaatst. Daar wachtend op betere weersomstandigheden. Onze toezichthouders zien dat er veel caravans en campers al voor langere tijd op de openbare weg zijn geparkeerd/gestald. Dit is geen wenselijke situatie en geeft vaak parkeerproblemen voor voertuigen die dagelijks worden gebruikt. Als gemeente krijgen wij hier dan ook regelmatig klachten en/of vragen over door inwoners die daar overlast door ervaren. Mogelijk staat ook uw kampeermiddel nog op de openbare weg geparkeerd? Dan vragen wij u om deze elders te stallen. Het is namelijk niet toegestaan om een kampeermiddel - woonwagen, kampeerwagen, caravan, camper, aanhangwagen,

magazijnwagen of keetwagen - langer dan drie achtereenvolgende dagen binnen de bebouwde kom (gelegen weg) te plaatsen. Namens toezicht; hartelijk dank voor uw medewerking!

Opening bidonvuller op schoolplein van Tweespan Dinsdag 6 oktober is op het vernieuwde groene schoolplein van Tweespan de geplaatste bidonvuller officieel geopend door de leerlingenraad. De kinderen die op het schoolplein spelen kunnen hun bidon vullen met water. Op deze manier is het drinken van lekker kraanwater leuk en makkelijk en de normaalste zaak van de wereld. Immers, water is de meest gezonde dorstlesser en hoor bij een gezonde levensstijl. Om het drinken van kraanwater op scholen te stimuleren is de Subsidieregeling watertappunten in het leven geroepen. Tweespan heeft dankzij deze subsidieregeling een financiële tegemoetkoming gekregen voor de bidonvuller. Na het doorknippen van het lint en het vullen van de bidons door de leerlingenraad hebben de buurtwerkers sport en cultuur van Sociaal Werk De Kear met alle leerlingen van de school de ‘Waterdans’ gedaan. Het stimuleren van water drinken en het plaatsen van watertappunten is onderdeel van de JOGG aanpak in gemeente De Fryske Marren.

Eerste digitale informatieavond Tûk Wenjen op 30 november

Tûk Wenjen – het energiebesparingsproject van gemeente De Fryske Marren – gaat binnenkort weer on tour om informatie te geven over energiezuinig wonen. Dit keer niet letterlijk door de gemeente zelf, zoals afgelopen jaren, maar voor het eerst digitaal! De eerste digitale informatieavond wordt gehouden op maandag 30 november 2020. Wilt u meer weten over het energiezuiniger maken van uw woning? Meld u dan aan voor de digitale bijeenkomst via de website van Tûk Wenjen: www.tukwenjen.nl.

Heeft u de nieuwe Mar & Mear al op de mat? Vanaf 26 oktober wordt het vernieuwde gemeentemagazine Mar & Mear van De Fryske Marren huis-aan-huis in de gemeente verspreid (niet als u een nee/nee stickers heeft). We hebben gekozen voor een nieuwe opzet van het magazine, deze keer geen noord en zuid editie maar een versie voor de hele gemeente De Fryske Marren. Dit magazine, over en voor De Fryske Marren, is een samenwerking tussen gemeente De Fryske Marren en Akse Media uit Den Helder. Geen gids in de brievenbus? Heeft u eind november nog geen Mar & Mear ontvangen, dan kunt u een exemplaar afhalen bij het gemeentehuis in Joure of bij een servicepunt in Balk of Lemmer. Ook kunt u de digitale gemeentegids vinden in de SmartMap via defryskemarren.smartmap.nl N.B. De foto’s waar meerdere personen op staan zijn gemaakt voor de coronacrisis.

COLOFON

Gemeentelijke activiteiten kalender

Parkeren van caravans en campers

Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren | november 2020 verschijnt maandelijks huis-aan-huis als bijlage van GrootdeFryskeMarren. Redactie communicatie gemeente De Fryske Marren, postbus 101, 8500 AC Joure, telefoon 14 05 14 E-mail redactie@defryskemarren.nl. Tekst Letterhuis, Esther van Opzeeland | gemeente De Fryske Marren.

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren NOVEMBER 2020

4 november 2020

Coronamaatregelen per risiconiveau Onderstaand overzicht geeft per risiconiveau aan welke maatregelen (ten minste) gelden in jouw regio. Voor ieder niveau geldt: volg de basisregels. Bestuurders kunnen besluiten om aanvullend strengere maatregelen te nemen als de situatie daarvoor aanleiding geeft. Een toelichting op de maatregelen vind je op rijksoverheid.nl/coronavirus vanaf risiconiveau

FOTO: FOTO NANTKO

waakzaam

BESTE INWONERS VAN DE FRYSKE MARREN, BESTE FRYSKE MARDERS, Hart onder de riem voor onze inwoners

Graag wil ik alle inwoners en ondernemers van onze gemeente een hart onder de riem steken. Er wordt veel van u gevraagd en we zien in onze gemeente dat u zich goed aan de regels houdt. Daar wil ik u voor bedanken, immers we beschermen elkaar hiermee. Dat moet ook want het aantal besmettingen, ook in onze gemeente, liep tot vorige week nog steeds op. We zien nu voor het eerst een lichte daling, maar de situatie is nog steeds â&#x20AC;&#x2DC;ernstigâ&#x20AC;&#x2122; (kijk voor de actuele situatie in gemeente De Fryske Marren op de website: coronadashboard.rijksoverheid.nl). We hopen dan ook dat de aangescherpte maatregelen effect hebben en dat het aantal besmettingen zo gauw mogelijk verder stabiliseert.

Nog even volhouden

Daarvoor is en blijft het belangrijk dat we ons aan de maatregelen houden, zoals de 1,5 meter afstand, regelmatig handen wassen en zoveel mogelijk thuiswerken. Makkelijk is het niet: de horeca is weer dicht, sporten is beperkt mogelijk, evenementen kunnen niet doorgaan en we mogen met maximaal twee personen per dag bij elkaar op bezoek. Dit alles heeft grote impact op onze economie en op ons sociale leven. Dit merken we dagelijks en dit vraagt veel van ons, zoals geduld en doorzettingsvermogen.

Bewonderenswaardig

We doen het niet voor niks en ik zie ook veel goede dingen gebeuren. Als we kijken naar de mensen in de zorg, die werken om ons gezond te houden of weer beter te krijgen, dan heb ik daar grote waardering voor. Dat geldt ook voor de docenten en de ondernemers, die binnen de maatregelen blijven zoeken naar de mogelijkheden. De creativiteit en flexibiliteit die ontstaat blijft bewonderenswaardig.

vanaf risiconiveau

zorgelijk

vanaf risiconiveau

ernstig

Met vriendelijke groet, Fred Veenstra, burgemeester van De Fryske Marren

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

zeer ernstig

lockdown

Er op uit

Geen beperkingen

Maximaal 4 inclusief jezelf

Maximaal 2 inclusief jezelf

Thuisbezoek familie en vrienden

Geen beperkingen

Maximaal 6 van een ander huishouden

Maximaal 3 van een ander huishouden

Blijf thuis

Samenkomsten

Reservering verplicht bij evenementen

Maximaal 1 bezoek per dag

Met reservering en een vaste zitplaats:

Maximaal 60 binnen

Maximaal 30 binnen

Bijeenkomsten beperkt toegestaan met reservering en vaste zitplaats:

Maximaal 80 buiten

Maximaal 40 buiten

Geen evenementen

Geen bijeenkomsten Geen evenementen

Maximaal 30 binnen

Huwelijksvoltrekkingen

Geen beperkingen

Verpleeghuizen

Maximaal 60 binnen

Maximaal 30

Maximaal 80 buiten

Maximaal 30

Maatregelen afhankelijk van de situatie op de locatie. Bijvoorbeeld reservering van bezoek, een gezondheidscheck, gebruik van mondneusmaskers, en het beperken van bezoek.

Horeca

Reservering, vaste zitplaats en checkgesprek verplicht

Horeca open tot 01:00 Laatste inloop 00:00

Horeca open tot 22:00 Laatste inloop 21:00

Horeca gesloten

Afhaalfunctie coffeeshops na 20.00 uur gesloten

Sport

Geen beperkingen

Geen publiek bij (amateur)-wedstrijden

Geen sportwedstrijden

Verbod op sportactiviteiten binnen

Bij trainingen maximaal 4 personen op 1,5 meter afstand (uitzondering geldt voor jongeren tot en met 17 jaar) Sluiting kleedkamers en sportkantines

Buiten maximaal 2 personen op 1,5 meter afstand Sluiting kleedkamers en sportkantines

Binnenlandse reizen

Geen beperkingen

Beperk reisbewegingen

Niet noodzakelijke reizen vermijden

Buitenlandse reizen

Volg de reisadviezen van Buitenlandse Zaken

Niet noodzakelijke reizen vermijden, ook naar gele gebieden

Mondkapje verplicht

Niet noodzakelijke reizen vermijden. Mondkapje verplicht.

Met registratie, vaste zitplaats en gezondheidscheck: geen maximum

Met registratie, vaste zitplaats en gezondheidscheck: maximaal 100 personen

Uitvaart

Onderwijs

Mbo, hbo en wo alleen via online onderwijs

Basisscholen en voortgezet onderwijs blijven open. Fysiek onderwijs in mbo, hbo en wo waar basisregels gevolgd kunnen worden.

Werk

Werk thuis, tenzij het niet anders kan

Winkels

Draag een mondkapje

Volg aanwijzingen winkels

Geen koopavonden behalve voor verkoop levensmiddelen

Winkeltijden voor ouderen

Geen beperkingen

Na 20:00 uur:

Verbod op verkoop alcohol (inclusief hotels)

Verbod op bezit en nuttigen alcohol in openbare ruimte

Alcohol

Geen beperkingen

Daarbinnen moeten we aandacht houden voor elkaar

Ouderen, jeugd, alleenstaanden, mensen die zorg nodig hebben, lokale ondernemers die het moeilijk hebben, verenigingen die het hoofd boven water proberen te houden; houd elkaar in de gaten. En als we ons met elkaar aan de regels blijven houden, dan gaat het binnenkort weer de goede kant op met het coronavirus. In Friesland lijkt het aantal besmettingen zich nu te stabiliseren. Het zou mooi zijn als we dat volhouden. We blijven zoveel mogelijk thuis. We houden aandacht voor elkaar, juist ook nu het wat langer duurt. Alleen als we het samen volhouden, beschermen we onszelf en elkaar.

vanaf risiconiveau

Als ontwikkelingen daartoe aanleiding geven, kunnen de maatregelen op deze routekaart worden aangepast. Houd je altijd aan de basisregels.

Heb je klachten?

Blijf thuis.

Werk thuis, tenzij het niet anders kan.

Laat je testen. Was vaak je handen. Ben je ook benauwd en/of heb je koorts? Dan moeten alle huisgenoten thuisblijven.

Houd 1,5 meter afstand.

Vermijd drukke plekken.

Hoest en nies in je elleboog.

Draag een mondkapje in publieke binnenruimtes.

Meer informatie: rijksoverheid.nl/coronavirus of bel 0800-1351

FOTO: RIANNA HILARIUS, STUDIO SPONTAAN

www.defryskemarren.nl

Peter Kort op het terras aan het begin van de Midstraat in Joure

GEMEENTEGEZICHT Peter Kort, bedrijvencontactfunctionaris

SCHAKEL TUSSEN ONDERNEMERS EN GEMEENTE Peter Kort is bedrijvencontactfunctionaris voor het mkb, de horeca en de agrarische sector in De Fryske Marren. Daarnaast is hij betrokken bij de bedrijfsgrondverkoop van de gemeente. Als oud-ondernemer in de schoenenbranche spreekt hij de taal van de zelfstandigen. Als mensenmens is Peter sterk betrokken bij ondernemers. Soms als luisterend oor en dan weer als gids voor bedrijven die vragen hebben, bijvoorbeeld over subsidies of maatregelen. De enthousiaste ambtenaar zit in diverse zakelijke appgroepjes en weet wat er speelt in de gemeente. Hij kent de gemeentelijke en provinciale mogelijkheden en geeft advies over de beste route.

bedrijven en gemeente in De Fryske Marren. Peter: “Ik sta aan de kant van de ondernemer, maar word betaald door de gemeente. Dat is een buitengewone positie, die past bij de functie. Dit is geen negen tot vijf baan; ook ’s avonds en in het weekend pleeg ik telefoontjes en heb ik afspraken. Ik ben baas over mijn eigen agenda, daarom doe ik mijn werk met veel plezier.”

Aan de kant van de zelfstandige

Door corona is er veel onzekerheid, merkt Peter, voorál bij de horeca. “Het gaat nu allemaal wel heel raar. Bij andere crisissen is er nog enige voorspelbaarheid, maar in dit geval is bijna alles wankel. Niemand heeft dit ooit meegemaakt. We moeten het dus echt met z’n allen doen, want we hebben hetzelfde resultaat voor ogen.”

Peter is geen onbekende in de gemeente. Hij werkt hier al zo’n zeventien jaar. Eerst als hoofd burgerzaken bij de voorlopers van onze huidige fusiegemeente − Lemsterland en Gaasterlân-Sleat. En nu alweer zeven jaar als schakel tussen

‘Ik weet op maandag niet hoe mijn week eruit gaat zien’

Onzekere tijden

Meedenken met ondernemers

Met ‘resultaat’ doelt de bedrijvencontactfunctionaris op het overeind blijven van bedrijven. Ter illustratie: deze zomer heeft de gemeente toestemming gegeven aan diverse horeca-uitbaters om de terrassen uit te breiden. Daarmee geeft zij een positief

signaal naar organisaties en inwoners: denken in oplossingen en met hart voor de ondernemersbelangen.

Paraat voor urgente zaken

Naast de dagelijkse online Teamsvergaderingen, houdt Peter elke week tijd vrij voor urgente zaken. “Op maandag weet ik niet hoe mijn week eruit gaat zien. Ik reserveer ruimte om in te kunnen springen op acute ondernemersvragen.” Sinds corona mist hij daarbij wel het persoonlijke contact. “Fysieke afspraken doen we niet meer en er ontbreekt toch een stukje in de communicatie als alles via een scherm gaat. Vooral bij een wat zwaarder zakelijk gesprek is het fijn als je elkaar rechtstreeks in de ogen kunt kijken. Maar goed, dat is niet belangrijk als je bedenkt waar sommige bedrijven momenteel voor staan. Zij moeten er écht voor knokken. Als ik mijn steentje kan bijdragen door te luisteren, mee te denken en te adviseren, dan doe ik dat graag.”

CONTACT MET PETER?

TV-OPTREDEN WETHOUDER Dat de gemeente zich kan verplaatsen in de lokale ondernemers bleek ook in het televisieprogramma ‘Crisis in de tent’. In dit programma ging wethouder Frans Veltman in gesprek met Annemarie van Gaal en Herman den Blijker over het terras bij de Tolhuisbrug. Dit terras kwam er en hielp zodoende Hotel Anne-Klare en Het Tolhuis bij het opstarten en doorzetten van hun ondernemingen deze zomer.

Peter is beschikbaar voor vragen die bij uw bedrijf spelen. U kunt hem mailen via: p.kort@defryskemarren.nl. Bellen kan ook: 06 21 17 51 81.

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren NOVEMBER 2020

Asielzoekerscentrum Balk in coronatijd Het is een druilerige dag in Balk. Bij aankomst op het asielzoekerscentrum (azc) is het, op één beller na, totaal verlaten op het buitenterrein. De meeste bewoners zitten in hun ‘unit’ of staan bij de receptie te wachten. Diri, Ella en Kamyar vertellen hoe zij deze coronatijd beleven.

Gerrit de Lang, locatieleider van het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA) in Balk, vult aan: “Op een paar kleine incidenten na verloopt het hier rustig. Daarom

ZO WERKT DE ASIELPROCEDURE Stap 1: binnenkomst Ter Apel Stap 2: minimaal zes rustdagen en medisch onderzoek Stap 3: start asielprocedure met twee gehoren IND Stap 4: besluit over asielaanvraag of start verlengde asielprocedure Stap 5: uitzetting of integratie in Nederlandse samenleving Door vertraging duurt het tot twee jaar voordat de asielprocedure start.

FOTO: RIANNA HILARIUS, STUDIO SPONTAAN

Diri, 47 jaar, alleenreizend − zijn vrouw en drie kinderen in Syrië: “Uiteraard houden we ons aan de coronaregels, maar in de praktijk is het best lastig. Ik leef met zeven anderen in een unit en als één van ons verkouden is, moeten we allemaal tien dagen binnenblijven. Bij familie is dat al vervelend, maar als je mensen niet goed kent is het helemaal een opgave. Ook gaan mensen verschillend met de regels om en dat zorgt wel eens voor discussie.”

Gerrit de Lang in het azc van Balk

verdienen de bewoners ook echt een compliment. Toch laat corona ook hier zijn sporen na. De asielprocedure bij de IND (Immigratie- en Naturalisatiedienst) is tijdens de eerste lockdown volledig stilgelegd en nu is er grote achterstand.”

Inhaalslag IND

Zo is Ella (38), accountant en al zestien maanden in Nederland, nog steeds niet gehoord door de IND. “Ik ben hier met mijn man. Onze drie zoons zijn bij mijn moeder in Iran. Ik vind de opvang van het COA heel goed, maar mis de middelen om bijvoorbeeld wegwerpmondkapjes of handgel te kopen.” Ella zit in de zogeheten pre-pol, haar aanvraagprocedure moet nog beginnen. Daardoor heeft ze alleen eetgeld, maar geen leefgeld. “Ik hoop dat we snel naar de IND kunnen, want het is moeilijk om op deze manier toekomstperspectief te houden.”

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

De IND is momenteel bezig met een inhaalslag om asielzoekers een verblijfsvergunning te verlenen; ze worden dan statushouder. “We wachten nu op de koppeling met gemeenten, zodat er woonruimte beschikbaar komt”, aldus Gerrit. Daarbij verwacht het COA dat er op termijn meer azc-locaties nodig zijn om iedereen van plek te kunnen voorzien. Gerrit: “We zitten nu op 95% van onze capaciteit en kunnen iemand met corona hier niet isoleren. Daar is simpelweg geen ruimte voor. Als iemand besmet raakt, moeten wij de betreffende persoon of personen naar een andere geschikte locatie verhuizen.”

Wat kan wel?

Naar de sportschool, een potje biljarten of gebruikmaken van de stilteruimte of computer is gelukkig wel mogelijk op het azc in Balk. Maar andere activiteiten, zoals de taallessen door vrijwilligers, zijn gestopt. “Voor corona gingen we soms

Azc Balk in het kort Aantal bewoners: 482 Huisvesting: elke unit heeft acht bewoners Land van herkomst: veelal Syrië, Eritrea, Turkije, Iran en Nigeria (in totaal 27 nationaliteiten) Samenstelling: 58% gezinnen, 42% alleenreizend (niet allemaal alleenstaand) koffiedrinken bij vrienden in Balk”, vertelt Kamyar (32), werktuigbouwkundige uit Iran. “Maar dat kan nu niet meer”, zegt hij in keurig Nederlands. “Ik ben hier ook al zestien maanden zonder INDgesprek. Ook sta ik nog niet ingeschreven bij de BRP (Basis Registratie Persoonsgegevens). Daardoor heb ik geen burgerservicenummer en kan ik bijvoorbeeld geen bankpas aanvragen. Op 24 augustus

hebben mijn vrouw en ik een kindje gekregen en we willen graag aan onze toekomst bouwen.” Eigen haard is goud waard Aan het einde van het gesprek vertelt Diri dat hij net statushouder is geworden. Ella en Kamyar feliciteren hem. Diri kan straks zijn familie uit Syrië laten overkomen en zijn werkende leven als hotelmanager weer oppakken.

‘Complimenten voor alle bewoners’

www.defryskemarren.nl

FOSSIELVRIJ RIJDEN

IN DE FRYSKE MARREN

Het Fossielvrij Weekend, gehouden van 9 t/m 11 oktober in Fryslân, Groningen en Drenthe, was een groot succes. In totaal hebben deelnemers ruim 100.000 fossielvrije kilometers verzameld, onder andere door te reizen op elektriciteit, HVO100, groengas of waterstof. Ook in De Fryske Marren zijn er steeds meer initiatieven die fossielvrij rijden stimuleren. We lichten er drie uit.

Marijn Kamerling, beleidsmedewerker duurzaamheid en milieu

Wagenpark op duurzame diesel Duurzaamheid staat bij de gemeente al lange tijd hoog op de agenda. Vorig jaar heeft zij op dat gebied een nieuwe stap gezet: het hele gemeentelijke (diesel)wagenpark, met ruim honderd wagens, is in één keer overgegaan op HVO100. HVO100 staat voor ‘100 procent Hydrotreated Vegetable Oil’. Deze fossielvrije brandstof voor dieselmotoren wordt gewonnen uit plantenresten, afval- en restgrondstoffen en ander organisch materiaal. Voorafgaand aan het Fossielvrij Weekend heeft de gemeente bovendien twee eigen HVO100tanks in gebruik genomen, één in Joure en één in Lemmer. “Een mooie ontwikkeling”, zegt ‘Deze besparing Marijn Kamerling, staat gelijk aan beleidsmedewerker duurzaamheid bij De 2145 vluchten van Fryske Marren. “Het Amsterdam naar gebruik van HVO100 New York’ in plaats van gewone diesel zorgt voor zo’n negentig procent minder CO2-uitstoot. Bij het verwachte jaarlijkse verbruik van ons wagenpark van 350.000 liter leidt dat tot een besparing van maar liefst 956 ton CO2. Dit staat gelijk aan 2145 vluchten van Amsterdam naar New York.” Dankzij deze forse reductie van CO2-uitstoot staat de gemeente nu stabiel op het derde niveau van de CO2-prestatieladder (een certificeringssysteem met vijf niveaus) en kan ze haar vizier op het vierde niveau richten

De gemeente is niet de enige in De Fryske Marren die enthousiast is over elektrische deelauto’s. Ook de energiecoöperaties DoniawerstalEnergie (opgericht voor inwoners van en organisaties uit Idskenhuizen, Langweer, Sint Nicolaasga en Tjerkgaast), Gaasterland (voor Balk en Warns), De Poask (voor Terherne) en Dorp Centraal (voor de buitendorpen rond Lemmer) willen op termijn dit soort auto’s inzetten. DoniawerstalEnergie en Energie Coöperatie Gaasterland zijn daar op dit moment al abonnees voor aan het werven.

FOTO: GEWOAN DWAAN - DOUWE BIJLSMA

Elektrische deelauto’s van lokale energie-coöperaties

Rein de Wolff, bestuurslid Doniawerstal-Energie

“Wij merken dat elektrische deelmobiliteit een concept is waar de meesten nog aan moeten wennen”, vertelt Rein de ‘Over een jaar Wolff, bestuurslid van Doniawerstal-Energie. “Terwijl het zo of tien weten veel voordelen heeft: een milieuvriendelijke auto – op lokaal we niet beter’ opgewekte groene stroom – die je betaalt per rit, zonder vaste kosten en zorgen over onderhoud. Voor mensen die overwegen om een tweede auto aan te schaffen is dat een mooi alternatief. Ik ben ervan overtuigd dat dit een succes wordt; over een jaar of tien weten we niet beter.”

Elektrische deelauto’s van de gemeente Een andere manier om de uitstoot van CO2 te beperken is het rijden in elektrische auto’s. Momenteel heeft de buitendienst van de gemeente dit soort wagens al in gebruik. De gemeente kijkt nu naar mogelijkheden om elektrische deelauto’s in te zetten, om ook de dienstreizen van de binnendienst duurzamer te maken. De Fryske Marren doet zo mee met een populaire trend: door heel het land is er aandacht voor (elektrische) deelmobiliteit en hebben gemeenten al stappen op dit gebied gezet. Veel van deze gemeenten willen de deelauto’s niet alleen beschikbaar stellen voor hun medewerkers, maar ook voor inwoners. Om te weten wat in De Fryske Marren haalbaar is, is de gemeente van plan om proeven uit te voeren met meerdere elektrische deelauto’s.

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren NOVEMBER 2020

FOTO: RIANNA HILARIUS, STUDIO SPONTAAN

Het nieuwe gezondheidsbeleid

‘Gezond zijn betekent dat je goed in je vel zit’ Waarom speelt de gemeente eigenlijk een rol in de gezondheid van inwoners? “Gemeenten hebben verantwoordelijkheden als het gaat om de zorg en ondersteuning van inwoners”, antwoordt Gerbrich Seinstra, beleidsmedewerker gezondheid bij gemeente De Fryske Marren. “Ook vanuit de Wet publieke gezondheid ligt er een opdracht. Daarnaast sluit De Fryske Marren aan bij het Nationaal Preventieakkoord en de Friese Preventieaanpak, die zich beide richten op het voorkomen van problemen. Het gezondheidsbeleid van onze gemeente heeft als doel het bevorderen van een goede gezondheid en welzijn met gelijke kansen voor iedereen. Dat doen we niet betuttelend, maar door gezonde keuzes makkelijker te maken. Tegelijkertijd proberen we inwoners te beschermen tegen gezondheidsrisico’s.”

Goed in je vel

Gerbrich Seinstra

FOTO: RIANNA HILARIUS, STUDIO SPONTAAN

Het oude gezondheidsbeleid van De Fryske Marren legde vooral de nadruk op leefstijlthema’s zoals overgewicht, problematisch alcoholgebruik en roken.

“Dat zijn belangrijke ziekteveroorzakers”, legt Gerbrich uit. “Het stimuleren van een gezonde leefstijl vinden we dan ook nog steeds belangrijk. Wel zien we dat gezondheid meer inhoudt dan ‘niet ziek zijn’. Het betekent ook dat je goed in je vel zit, met tegenslagen om kunt gaan en mee kunt doen in de maatschappij. Zelfs al heb je bijvoorbeeld een chronische ziekte. Gezondheid gaat om veerkracht, kwaliteit van leven en zelf de regie hebben. Daarom richt het vernieuwde beleid zich op een bredere aanpak en preventie.”

Vijf ambities

Het gezondheidsbeleidsplan heeft vijf ambities. Gerbrich: “De eerste is gezondheid in de fysieke en sociale leefomgeving. Die ambitie verbindt het gezondheidsthema aan de Omgevingswet. Bij alles wat we in een omgeving doen, kijken we hoe het bijdraagt aan de gezondheid van inwoners. Een voorbeeld: als we een wijk aanpakken, kijken we ook of er genoeg mogelijkheden voor bewegen en sociaal contact zijn.” De tweede ambitie binnen het beleid gaat over het verhogen van de levensverwachting van kwetsbare inwoners. “Ons gezondheidsbeleid is voor alle inwoners”, zegt Gerbrich. “Toch bereiken we niet altijd degenen die dit het meest kunnen gebruiken. We gaan kijken hoe we gezondheidsinformatie beter toegankelijk kunnen maken voor iedereen en hoe we de ondersteuning actiever en directer kunnen aanbieden.

Luciënne Boelsma-Hoekstra, wethouder

‘We hebben oog voor iedereen die hulp kan gebruiken’ “Ik ben heel blij met dit nieuwe gezondheidsbeleid. Het gaat over de hele samenleving, terwijl we heel gericht pijlers inzetten. We zien op dit moment in de praktijk welk effect corona heeft op de fysieke en mentale gezondheid van mensen. We zijn gebonden aan huis en dat heeft op iedereen impact, van jong tot oud. Kwetsbare inwoners hebben het extra zwaar. Als gemeente hebben we oog voor iedereen die een extra steuntje in de rug nodig heeft. Heb je problemen? Trek aan de bel. Er staan mensen om je heen die samen met jou kijken wat jou kan helpen.” Door de brede samenwerking tussen partijen als De Kear, het sociaal wijkteam en zorgverleners zoals huisartsen en praktijkondersteuners kunnen we mogelijke problemen vroeg signaleren. Samen met inwoners kijken we dan wat er nodig is om verandering te brengen in de huidige situatie.”

Jong en ouder

Ambitie drie gaat over de druk op het dagelijkse leven bij jeugd en jongvolwassenen. Gerbrich: “Die druk is groot. We gaan samen met jongeren bekijken wat zij nodig hebben om hun mentale weerbaarheid te vergroten en aan hun sociale behoeften te voldoen.” Ook vitaal ouder worden is een ambitie uit het beleid. Gerbrich: “Ouderen zijn

‘Ons doel is het bevorderen van een goede gezondheid en welzijn met gelijke kansen voor iedereen’

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

FOTO: RIANNA HILARIUS, STUDIO SPONTAAN

Een zo gezond mogelijke bevolking, daar zet gemeente De Fryske Marren op in. Om die reden heeft de gemeente het bestaande gezondheidsbeleid vernieuwd. Het nieuwe beleid richt zich op gezondheid in de breedste zin van het woord.

een levensfase rijker. We willen dat zij zich vitaal blijven voelen, doordat ze mee blijven doen en hun inzet gewaardeerd wordt.” De vijfde ambitie is de eerder genoemde gezonde leefstijl. “Landelijk is er aandacht voor de rookvrije generatie. Ook in gemeente De Fryske Marren gaan we voor steeds meer rookvrije omgevingen. We hebben verder het preventie- en handhavingsplan ontwikkeld rond het gebruik van alcohol. Daarnaast werken we samen met scholen en sportverenigingen om alcoholgebruik onder jongeren terug te dringen. Ook hebben we een concrete samenwerking in de aanpak van overgewicht door deelname aan het programma JOGG (Jongeren Op Gezond Gewicht). Een van de acties daarvan is de waterdrinkcampagne.” “Gezondheid raakt iedereen”, besluit Gerbrich. “We kunnen samen veel doen om ervoor te zorgen dat onze inwoners lekker in hun vel zitten.”

www.defryskemarren.nl

EEN ANDER JAAR,

EEN ANDERE JAARWISSELING We naderen het einde van een bewogen jaar. Al sinds maart heeft het coronavirus een grote impact op ons dagelijks leven en voorlopig blijft dat zo. Ook de jaarwisseling ziet er daarom anders uit dan gewoonlijk. Naast de coronamaatregelen is daar nóg een reden voor: een aangescherpt vuurwerkverbod. Slaat de klok 12 uur op oudejaarsavond in Spanje of Argentinië, dan eten mensen daar twaalf druiven (op elke slag één). Brazilianen gooien vanaf het strand bloemen in het water en Hongaren zingen uit volle borst hun volkslied. Welke traditie ook gevolgd wordt, overal is het doel hetzelfde: feestelijk en positief het nieuwe jaar ingaan. Om de jaarwisseling in De Fryske Marren zo goed en veilig mogelijk te laten verlopen, treffen de gemeente en de politie ieder jaar de nodige voorbereidingen.

FOTO: STOCKPHOTO NATIONALE BEELDBANK

“Vaak hebben wij in de zomer al ons eerste overleg”, vertelt Thea Banga, adviseur openbare orde en veiligheid bij de gemeente. “En naarmate 31 december dichterbij komt, neemt het voorbereidende werk steeds meer toe. Dat varieert van het beoordelen van carbidaanvragen tot het afsluiten van ondergrondse containers en het opruimen van prullenbakken. Ook sturen we elk jaar brieven naar scholen en bedrijven die niet open zijn tussen kerst en oud en nieuw met het advies om alles goed op slot te doen, een oogje in het zeil te houden en bij onraad de politie te waarschuwen.”

- Marije -

- Thea -

‘Wij blijven actief communiceren over corona’ Strengere vuurwerkregels

Een groot verschil met voorgaande jaren is dat er voor de komende jaarwisseling landelijk strengere vuurwerkregels gelden. De kans is zelfs reëel dat er dit jaar – vanwege corona - helemaal geen vuurwerk mag worden afgestoken. Op het moment van schrijven denkt het kabinet na over een algeheel vuurwerkverbod om komende jaarwisseling de druk op ziekenhuizen, zorgen hulpverleners te verlichten.

Een besluit hierover wordt elk moment verwacht. In ieder geval geldt er vanaf 1 december a.s. een verbod op vuurwerk uit de categorie F3, enkelschotsbuizen, vuurpijlen en knalvuurwerk (zoals rotjes, gillende keukenmeiden en knalstrengen). Voorheen was alleen het gebruik van vuurwerk uit de categorie F4 niet toegestaan voor consumenten. “Het ging te vaak mis”, legt Marije Reidsma, trainee bij gemeente De Fryske Marren uit. “Mensen liepen

letsel op, hulpverleners werden bestookt en straatmeubilair werd vernield.” Vanaf het moment dat het verbod ingaat, mogen de betreffende soorten vuurwerk ook niet meer in ons land worden verkocht. Ziet u dat mensen toch illegaal vuurwerk afsteken, dan kunt u dit melden bij de politie. Dat kan via het algemene telefoonnummer 0900 8844 of anoniem via het telefoonnummer van Meld Misdaad Anoniem: 0800−7000.

Carbidschieten met coronadraaiboek

Traditiegetrouw komen tijdens de jaarwisseling veel mensen bij elkaar. Vanwege het coronavirus is het op dit moment echter juist niet wenselijk om (grote) groepen

‘Hopelijk kunnen we carbidschieten gewoon veilig door laten gaan’ te vormen. Thea: “Hoe het er allemaal aan het einde van het jaar voor staat, is moeilijk te voorspellen. Wij blijven daar als gemeente actief over communiceren via onze website en social media.” Een activiteit die wel gebonden is aan de coronaregels, maar niet aan het vuurwerkverbod, is carbidschieten. Onder voorwaarden − het mag bijvoorbeeld alleen met een melkbus van maximaal 40 liter − is dit op bepaalde plekken toegestaan op 31 december van 10 uur ’s morgens tot 5 uur ‘s middags. Ook moeten aanvragers deze keer een coronadraaiboek hebben ingevuld. Marije: “Terwijl anderen druiven eten, bloemen gooien of zingen, is carbidschieten ónze lokale traditie. Met het draaiboek vragen we wat extra voorbereiding, maar zo kunnen we deze activiteit ook dit jaar hopelijk gewoon veilig door laten gaan.”

“Wij maken ons in De Fryske Marren op voor een andere jaarwisseling. Een met een aangescherpt vuurwerkverbod en coronaregels die dan waarschijnlijk minstens zo strikt zijn als nu. Dat betekent dat we deze keer geen feesten kunnen houden en niet in groepjes naar buiten kunnen gaan. In plaats daarvan zal het rustig zijn op straat en brengen we oud en nieuw vooral thuis door. Gezond blijven is natuurlijk belangrijker dan feestvieren.” “Ik hoop dat iedereen inziet hoe cruciaal het is dat wij ons allemaal aan de regels houden en dat we dit alleen sámen kunnen doen. Want je doet het niet alleen voor jezelf, maar ook – of zelfs juist – voor de ander. Zo gaan wij met z’n allen op een positieve manier 2021 in; een jaar waarin we voorzichtig moeten blijven, maar hopelijk ook op een gegeven moment ons oude leven weer langzaam op kunnen pakken.”

FOTO: TWITTER.COM /VEENSTRAFRED

‘We kunnen dit alleen sámen doen’

deFryskeMarren deFryskeMarren

#FACETOFACE SANDRA VAN GAALEN fotografie JOHAN BROUWER tekst GEA DE JONG-OUD

“Het is belangrijk dat mensen goed mee kunnen doen in de maatschappij” Als Sandra van Gaalen zichzelf mag beschrijven in een beperkt aantal woorden hoeft ze niet lang na te denken. “Maatschappelijk betrokken, initiatiefrijk, vernieuwend én thuis in Friesland”, zegt ze met een lach. Het zijn de ingrediënten voor een inspirerend verhaal.

De wieg van Sandra van Gaalen stond in Loosduinen, oorspronkelijk een tuindersdorp, nu een stadswijk van Den Haag. Inmiddels woont ze al vele jaren in Joure samen met haar man Gerben. Dochter Hanna studeert in Amsterdam. “De sfeer, hoe de mensen hier met elkaar omgaan, dat voelde gelijk goed”, vertelt Sandra. “De Friese taal was geen belemmering voor mij. ‘Toe maar, spreek maar Fries, dan leer ik het snel’, zei ik vaak. Ik heb in de raad van commissarissen van Omrop Fryslân gezeten. Dat zegt wel iets, toch?”

RODE DRAAD Sociale bevlogenheid is de rode draad in haar werkzame leven. “Mijn carrière ging van start bij het arbeidsbureau, min of meer toevallig”, vertelt Sandra. “Ik was jong en ambitieus en groeide door naar managementfuncties. ‘Wat zorgt ervoor dat ik hier nu al zolang zit?’ Dat vroeg ik me op een bepaald moment af. Ik kwam tot het besef dat ik het mooi vond om niet in dienst te zijn bij een kille, commerciële organisatie, maar bij een instelling die mensen helpt die het op eigen kracht niet redden. ‘Wat wil ik verder?’ en ‘Waar ligt mijn passie?’, dacht ik vervolgens en ik volgde een traject personal branding. Wat altijd overeind bleef, was mijn sociale betrokkenheid. Mensen goed mee laten doen in de maatschappij, dat vind ik zó belangrijk. Daar wil ik graag aan bijdragen. Dat deed ik bij mijn eerste werkgever, waar het over werken ging. En later ook bij de woningcorporatie, waar wonen belangrijk was. En in mijn huidige functie, waar we mensen helpen om zich te ontwikkelen, is dit opnieuw het geval.”

FERS Sinds 16 september 2019 is Sandra van Gaalen directeur-bestuurder van Fers, voorheen Bibliotheekservice Fryslân. “Fers ondersteunt bibliotheken, culturele en maatschappelijke organisaties in Fryslân op het gebied van ICT, HR, financiën, logistiek en personeel en organisatie. Hierdoor kunnen deze organisaties zich focussen op de zaken waar ze goed in zijn. Wij richten ons, in opdracht van de provincie,

op vijf maatschappelijke thema’s: meertaligheid, participatie & zelfredzaamheid, jeugd & onderwijs, persoonlijke ontwikkeling en de doorontwikkeling van de klassieke bibliotheek. De meertaligheid is een mooi voorbeeld. Wij houden ons bezig met het stimuleren van de Friese taal. Als je tweetalig opgroeit, is dat heel goed voor de ontwikkeling van je taalgevoel. Bovendien kun je je emoties beter uiten in je moedertaal. Partners waar wij mee samenwerken zijn bijvoorbeeld Afûk, Cedin en Tresoar.”

LEESOFFENSIEF Ook werkt Fers, als partner in het netwerk van Friese bibliotheken, er hard aan om maatschappelijke vraagstukken te helpen oplossen. Sandra: “Wij doen dit door dit netwerk nationaal en internationaal te verbinden met partijen in het sociaal culturele en maatschappelijke veld, door duurzame samenwerkingsverbanden te smeden met veel impact op de samenleving. Een concreet voorbeeld is het grote leesoffensief dat we volgend jaar gaan starten. We merken dat de jeugd steeds minder boeken leest. Daarom is het belangrijk het leesplezier te vergroten bij jongeren. Vooral dat plezier willen we benadrukken. Je bereikt de jeugd via de scholen, maar ook via de sportverenigingen of op andere manieren. Bij de actie ‘Scoor een boek’ waren bijvoorbeeld profvoetballers, dus clubs uit het betaald voetbal, betrokken. Op allerlei manieren willen we het lezen stimuleren.”

GELUK OP 1 EN BREDE WELVAART Ondanks het feit dat de economische ontwikkeling in Friesland achterblijft, behoren de Friezen wel tot de meest tevreden burgers van ons land. “Er spelen dus ook andere factoren mee om gelukkig te zijn”, volgens Sandra van Gaalen. “Als ik naar ons vakgebied kijk, is de bibliotheek een plek waar iedereen welkom is. Het is een plaats waar mensen elkaar kunnen ontmoeten, waar lezingen worden gehouden, waar mensen heel breed informatie kunnen krijgen. Dit kan een hulpmiddel zijn om eenzaamheid te voorkomen. In de kleine dorpen zie je de voorzieningen verdwijnen. Als de bibliotheek kan blijven

bestaan, bijvoorbeeld in een multifunctioneel centrum, zal dit de leefbaarheid verhogen. Hier werken we aan, samen met andere partners, bijvoorbeeld Doarpswurk en de welzijnsorganisaties. Als partner van de provincie zet Fers zich in voor de Friese ambitie: Geluk op 1 en Brede Welvaart. Het versterken van de lokale gemeenschap en het bevorderen van de leefbaarheid draagt hieraan bij, net als het vergroten van de taalvaardigheid voor een kansrijke toekomst en het investeren in digitale geletterdheid voor jong en oud. Het is belangrijk dat mensen zich blijven ontwikkelen.”

ZIEL EN ZAKELIJKHEID “Fers gelooft in de kracht van samen. Kennis delen, innovaties aanjagen, begeleiden en ontwikkelen om slimmere netwerken en lerende organisaties te krijgen. In mijn werk ben ik iedere dag bezig met onze opdracht en de behoeften van partners. Hoe doen we dit? Wat hebben de medewerkers nodig om hun werk goed te kunnen doen? Wat hebben de mensen nodig om mee te doen in de maatschappij? Welke allianties kunnen we smeden met andere partijen om onze doelstellingen voor elkaar te krijgen? Om goed samen te kunnen werken moet je investeren in relaties met andere partijen. Je moet goed aanvoelen wat er leeft en mensen enthousiast maken. Daar zet ik mijn ziel en zakelijkheid voor in. Met zakelijkheid bedoel ik dat we de maatschappelijke vraagstukken waar we aan werken tot een goed einde brengen. Want we moeten het wel fixen.”

PERSOONLIJKE BOODSCHAP Buiten haar werk blijft de maatschappelijke betrokkenheid van Sandra een hoofdrol spelen. Het welzijn van mensen houdt haar bezig. Daarom zegt ze tot slot: “Het is zo belangrijk om te werken in een setting waarin jouw kwaliteiten goed tot z’n recht komen. Dan heb je plezier in je werk en je betrokkenheid bij je werk is groot. Dan haal je automatisch het beste uit jezelf.”

NUMMER 11 â&#x20AC;¢ 2020

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

MEVR. BOERSMA (76): 'IK HAD ER ZELF GEEN ERG IN DAT IK WEINIG MEER DOOR MIJN BRIL ZAG. DE GLAZEN WAREN ZO DOF ALS MATGLAS.' Mevrouw Boersma uit Koudum draagt al 11 jaar dezelfde bril. 'Niet uit zuinigheid', zegt ze zelf. 'Ik kon maar geen andere leuke bril vinden!'. Meer huizen dan brillen Mevrouw Boersma verruilt makkelijker van huis dan van bril, zo lijkt het. Met haar 76 jaar hebben zij en haar man op diverse plekken in Nederland gewoond. Als het jongste kind de ouderlijke woning in Ede definitief de rug toekeert, besluit het echtpaar terug naar Friesland te gaan. Het stel verhuist naar Koudum dat op een steenworp van Elahuizen ligt, de geboorteplaats van mevrouw Boersma. Boddeüs Sneek De wegen van Boddeüs en mevrouw Boersma kruisen elkaar via de zus van. 'Ik was al heel lang op zoek naar een nieuwe bril. Winkel na winkel, heb ik bezocht. Het mocht niet zo zijn.' Na het wegleggen van het zoveelste montuur, geeft mevrouw Boersma de moed op. 'Ik heb gewoon geen brillenhoofd'. Ze verzoent zich met het lot dat zij en haar 11 jaar oude bril tot in de eeuwigheid met elkaar verbonden zijn. Maar dan zegt haar zus dat ze eens bij Boddeüs in Sneek moet kijken.

BODDEÜS ----- sinds 1974 ----

FRANEKER & SNEEK

Je gelooft het niet In Sneek wordt mevrouw Boersma opgevangen door Rosalie (opticien) en Mirjam (styliste). 'Dat u daar nog door kunt zien', zegt Rosalie. 'Zelf had ik er geen erg in, maar de glazen waren zo dof als matglas', zegt mevrouw Boersma lachend. Wanneer de dames beide een montuur pakken, weet mevrouw Boersma dat het wederom een verloren middag gaat worden. 'Waar zij mee komen, is zo anders dan mijn vertrouwde bril. Dit gaat me niet staan. Ik zet een op, kijk naar mijn spiegelbeeld en je gelooft het niet: het staat goed! En die andere. Ook die staat goed!'. Mevrouw Boersma wil meteen een keus maken. Voor Rosalie en Mirjam is dat te snel. 'We gaan nog even door.' Uiteindelijk liggen er vijf monturen waaruit unaniem voor detzelfde wordt gekozen. 'Ik ben er zo blij mee! Wat een verschil. De eerste uren had ik hoofdpijn omdat ik opeens zo scherp zag! Maar iets wat beter is, went snel.'

Raadhuisplein 10 - 12. 8801 KX Franeker . tel. 0517 39 20 01

Rienck Bockemakade 2 (vlakbij de Waterpoort) . 8601 AC Sneek . tel. 0515 7 4 40 26

WWW.BODDEUS.NL EMAIL@BODDEUS.NL

20% KORTING OP RAAMDECORATIE Actie geldt tot 15 december 2020!

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

deFryskeMarren

Jollenhaven, met schuine rede die niet zichtbaar is.

TEKST EELKE LOK // FOTO’S GEERT DE VRIES

NIEUWE DIMENSIE RECREATIE EN TOERISME IJSSELMEERKUST

VERBORGEN SCHATTEN ZICHTBAAR MAKEN De afgelopen jaren hebben mensen, die zich dicht bij de Fryske IJsselmeerkust bevonden, vaak een mannetje zien lopen. Dat mannetje keek heel nauwgezet om zich heen. Fotografeerde zo nu en dan. Soms deed hij z’n schoenen om de nek en liep in korte broek door het IJsselmeerwater. Een zonderlinge zwerver dachten ze, als ze keken naar die eenzame vorser. Die echter uiteindelijk gestructureerd in etappes van Lemmer naar de kop Afsluitdijk liep. Want Geert de Vries uit Warns is adviseur waterrecreatie. Hij is door zijn werkgever, de provincie Fryslân, ingezet om de digitale kansenkaart van het IJsselmeerkustgebied te realiseren. Dat zou je achter je bureautje kunnen doen. Geert de Vries heeft echter ontdekt dat er nog heel veel cultuur en erfgoed te ontdekken valt langs die kust. We hebben daar nog geen notie van. Dus neemt De Vries ons alvast even mee naar de zuidelijke IJsselmeerkust. Grommend wijst hij onderweg naar het nog steeds aanwezige ‘gevaar’ van de zandwinningsfabriek ter hoogte van Mirns. Die wil hij niet op zijn kaart tekenen. Verlangend kijkt hij naar de heilige ‘Fryske stien by Warns’. Hij zou die meer als toeristisch project willen exploiteren. Niet overdreven, maar: “Inkeld wat parkearplakken, in bankje en in mobiel toiletsje.”

JOLLENHAVEN Hij rijdt echter door naar het Minne Minnespaad, bij het Oudemirdumer Klif. Aan het eind van het pad moeten we over twee hekken klimmen, een stukje lopen over weiland van een boer die ons daar niet eens wil hebben. Langs de oeverzwaluwenwand, nu bezet door dassen. Dan door een stuk kweldergras naar de kust. Daar staan een paar verrotte paaltjes in het IJsselmeerwater.

landeigenaren. Er zijn publieke belangenorganisaties. De Vries heeft in een vorig ‘putsje’ een Jeugdplan watertoerisme 2020 gemaakt met diverse adviserende instellingen, die hij nu ook weer tegenkomt. Iedereen wil wel meedoen, maar het is een lastig karwei. Als de helft van de doelstellingen van De Vries en degenen waarmee hij het werk doet klaar is, dan komt nog het volgende traject: budget en uitvoering van die gevonden oude schatten. Dit om mensen te bewegen langs het IJsselmeer te wandelen en fietsen met het Zuiderzeegevoel.

“Dat wie eartiids in jollehaventsje.” Daar had de markante visser Minne Minnes de Vries z’n jol liggen, daar schuilden andere jollen als ze Laaxum en Staveren vanwege de wind niet binnen konden komen. Verderop is nog zo’n jollenhaventje. Teruglopend klampt hij een wandelende toerist aan, zoals hij op z’n voetreis ook heeft gedaan. Hij vraagt naar de belevenissen. En of hij ook iets van zo’n haventje heeft gezien. ‘In de verte, een paaltje’. “Wat ik no graach wol is dat der in rin-, far- en fytspadenrûte lâns kultuer fan de hiele Fryske kust komt. By sa’n âld haventsje en op oare plakken in bankje. Of in picknickplak. En in boerd wêrop at se lêze kinne wat it wie. It haventsje moat yn âlde styl wer opboud wurde lykas it eartiids wie.” De digitale kaart is straks zodoende meer dan alleen een kaart en wat foto’s. De kaart van Geert de Vries is een opknapbeurt van de IJsselmeerkust, die verborgen schatten zichtbaar maakt. Fryslâns nieuwste toeristische attractie.

MOLKWERUM In potentie. Want zover is het nog lang niet. Rijk, provincies en gemeenten hebben al wel een aantal projecten op touw gezet, maar die moeten gekoppeld worden. En er zijn veel meer wensen uit de mienskip. Op de reservelijst staat bijvoorbeeld ook het sluisje op de hoek bij Molkwerum.

WORKUMERWAARD

De verrotte rede van de sluis van Molkwerum.

De oogjes van De Vries beginnen te glimmen. Hij laat een luchtfoto zien, gemaakt door een vriend met een drone. Geweldig, als je op de dijk staat en even over dat trieste, in discussie gesneuvelde, badpaviljoen naar het toeristisch al gesettelde Hindeloopen kunt kijken. Het sluisje van Molkwerum is sinds 1938 verborgen in de zeedijk. Eertijds kon de rijke Molkwerumer vissersvloot daar naar binnen. De dijksvaart was de handelsroute naar Stavoren, Workum en de rest

van Fryslân. In zee ligt nog de oude verrotte rede. Even verderop richting Stavoren de pier, die nog gefundeerd is met oude grafzerken. “Dêr moat we dochs wat werom fan sjen kinne.” Dat zou kunnen, maar het geld staat nog niet op de prioriteitenlijst.” Omdat er veel eigenaren zijn. Rijkswaterstaat. Provincie. Gemeentes. Wetterskip. Natuurmonumenten. Staatsbosbeheer. Natura 2000. Fryske Gea. Boeren en andere

De Vries flitst de digitale kaart aan op zijn computerscherm. En wijst een puntje aan in de Workumerwaard. Vergroot dat. “Sjoch, at je dêr no in paadsje makken, dan hienen je dêr in werklik skitterend rûntsje om te rinnen of te fietsen. In stikje paad en ien bankje, dat is genôch. Kostet hast neat, mar wat soe dat moai wêze.” Geert de Vries heeft diverse van dit soort projecten op ‘zijn’ digitale kansenkaart gezet. Wetende dat er nog een zware ambtelijke weg te gaan is. Hij zucht. “Soe ik dy kaart noch wol ôfmeitsje kinne? We ha ommers goud yn hannen mei dy ferburgen kulturele en erfguod skatten. Lit we der mar efkes tsjin oan gean!”

deFryskeMarren

TEKST EELKE LOK // FOTO’S GEWOAN DWAAN / DOUWE BIJLSMA

deFryskeMarren

HOEKERPOLDER OF WATE VOORMALIG BURGEMEESTER MICHIEL ALMA WOONT NOG IN LANGWEER Michiel Alma werd 75 jaar geleden dan wel in Den Haag geboren, maar voelt zich Langweerder. Daar kwam hij overigens pas echt terecht in 1979. Na een studie sociologie in Rotterdam en werk bij Rijkswaterstaat en het ministerie van Financiën. Michiel Alma werd namelijk toen één van de Rijpstra-boys. Een Commissaris van de Koningin had in die jaren nog veel invloed op de benoeming van burgemeesters. Mr. Hedzer Rijpstra benoemde vier jonge Haagse ambtenaren.

Bernard Holtrop, Idaarderadiel; Michiel Marijnen, Haskerland; Ties Elzinga, Hemelumer Oldeferd. En Michiel Alma. Al die boys kenden Fryslân van de zeilsport. Michiel deed dat in Langweer. Daar werd hij in 1979 burgemeester van de toen nog bestaande gemeente Doniawerstal. Drs. Alma was een VVD-er. Dat was wel even schrikken voor Doniawerstal, na zestien jaar het CDA (CHU)-bewind van Johan Cavaljé. Michiel Alma kijkt tevreden terug op die periode. “Al stormde het in zo’n kleine raad ook wel eens”, herinnert hij zich. Over een stuk grond in Scharsterbrug. Of het verzorgingshuis van Sint Nicolaasga, dat al of niet in het ‘klooster’ moest. “Veel emotie, verschillende inzichten, daarom begrijpelijk.” Alma herinnert zich een goed college, met Willem Hoornstra en Nel van Zandbergen. En de gemeentesecretarissen Dick Driebergen en Wadze Visser.

zette procedure van gemeentelijke herindeling in Fryslân werd per 1 januari 1984 een feit. Doniawerstal werd samengevoegd met Haskerland tot Skarsterlân. Alma werd per direct benoemd in Borculo, een gemeente, oostelijk van Zutphen en Lochem. Die gemeente zou in 2005 ook weer in een groter geheel opgaan.

BORCULO Alma was er niet eens zo lang burgmeester. Hij had dat ook al zien aankomen. De inge-

Toen was Michiel Alma daar al weg als burgemeester. Terwijl hij in het begin toch op weg leek naar een glanzende loopbaan als burgemeester. Vrolijke kundige man; kon goed met mensen omgaan. In 1987 reed de auto, waarin hij naast de bestuurder zat, een losgebroken paard aan. Hij hield er een dwarslaesie aan over en zit nog altijd in een rolstoel. Borculo liet hem burgemeester blijven. In zijn rolstoel zou hij dat nog tot aan 2002 doen. Toen was zijn extra energie wel op, en werd hij gepensioneerd. Raad en burgemeester waren het daarover eens. Wat Alma betreft alle lof voor die gemeenteraad van Borculo.

LANGWEER

Oud-burgemeester Michiel Abma in de werkkamer

Michiel Alma woont sindsdien weer in Langweer. Een burgemeester die terugkeert naar de plaats waar hij een paar jaar burgemeester was. Je hoort het niet vaak. Maar Michiel kiest zijn eigen weg. Waarbij hij nu vanzelfsprekend veel hulp nodig heeft, vanwege zijn dwarslaesie. Hij roemt zijn ijzersterke echtgenote Hanny daarin.

Het gebied voor het vakantiepark aan de Pontdyk Langweer

Waarom terug naar Langweer? Dankzij een tip van de onvolprezen notaris Mulder en zijn vrouw Gon gingen ze na het ongeluk op vakantie in het huis waar later de Skarsterlânske burgemeester Bert Kuiper woonde. Later bij Dirk Zandstra. En toen Borculo voorbij was kochten Hanny en Michiel een schitterend huis aan de Weverstreek in Langweer. Daar wonen ze nog steeds. Michiel Alma zit ‘s zomers vaak in zijn ruime tuin en kijkt dan uit over de Langweerder Wielen. Als we bij hem komen zit hij boven, op zijn prachtige werkkamer vol boeken en ander historisch materiaal, bijna een museum.

IJsbaan Langweer

“En moet je zien, straks zijn de bladeren weer van de boom uit de tuin gewaaid. Dan heb je hier toch een prachtig uitzicht over het water. Dan zit ik hier altijd. Het is hier zo mooi.” En dan zijn we dus toe aan de hamvraag. “Waarom mogen andere mensen niet datzelfde genot hebben? Ik gun het juist iedereen, en juist ‘daar’ wordt kostbaar vrij weids uitzicht voor iedereen vernietigd.”

HOEKERPOLDER ‘Dáár’ is de Hoekerpolder. Enigszins zuidwestelijk van de Langweerder Wielen en dan aan de overkant van de Pontdyk, die naar de

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

NUMMER 11 • 2020

RPARK

VERGEET NIET OM EEN AFSPRAAK MET UW TANDARTS TE MAKEN De tweede golf is inmiddels een feit. Gelukkig lijkt een daling van het aantal besmettingen in te zetten. Maar om de druk op de ziekenhuizen te verkleinen, zal de ‘gedeeltelijke lockdown’ nog wel even van kracht blijven. Voor veel mensen is dit reden om zoveel mogelijk thuis te blijven en dat is alleen maar goed. Zorgelijk is wel dat mensen geneigd lijken om het maken van een afspraak bij de tandarts uit te stellen. Het mooie uitzicht vanuit de werkkamer. Abma: “Waarom mogen andere mensen niet datzelfde genot hebben?”

Dat gaf het drietal de stimulans om door te gaan met ‘de actie’. Die niet meer is dan het schrijven van een boekje. Daarin zeggen ze dat de gemeenteraad van de gemeente De Fryske Marren het uit moet zoeken. Daarom heet het boekje ook ‘Hoekerpolder of Waterpark’. Als die beslissing er is, houden ze zich eraan. “We gaan niet naar de Raad van State”, zegt Alma.

PORSELEINKAST Het boekje geeft wel een leuk historisch overzicht van de recreatie in en rond Langweer. Van het Zorab-park De Woudfennen in Boornzwaag tot aan een geweldig idee voor het Tjeukemeer over 5000 recreatiewoningen op een recreatie-eiland. Toen kwam de andere kant, en werd in Fryslân voorzichtigheid de moeder van de recreatieve porseleinkast. Er staat in het boekje dat Langweer intussen toch 700 recreatiewoningen heeft gekregen in en rond het dorp. Met die 199 Waterparkwoningen erbij, worden dat bijna 900. Terwijl het aantal ‘gewone’ huizen 450 is. Daar hebben ze geen oordeel over, wel over het feit dat de initiatiefnemers zeggen dat Langweer het Waterpark economisch nodig heeft.Michiel Alma: “De horeca loopt hier goed, je zou wel meer winkels willen, maar het wordt een Landal park en daar zijn ze gewend dat alles op eigen park te vinden is.” Alma twijfelt aan de noodzaak voor Langweer. Sterker: “Volgens de plannen houdt Langweer maar een klein stukje ijsbaan over. Wellicht is dat wisselgeld.”

WEIDS Dat is overigens niet het voornaamste bezwaar. Dat is dat het open weidelandschap van de Hoekerpolder verdwijnt bij de komst van het park. “En hoe snel wordt dát straks nog weer uitgebreid? Ook nog in een andere polder?”. De Hoekerpolder is toch onderdeel van het Nationaal Landschap Zuidwest-Fryslân, een combinatie van landbouw, natuur en cultuurhistorie.”

pont over de Langweerder vaart loopt. Daar willen investeerders Waterpark Langweer bouwen, een 199 recreatiewoningen sterk groot park. Michiel Alma hoort tot het groepje Langweerders, die daar op tegen zijn. ‘Buitenstaanders’ worden Alma en zijn maatjes genoemd. Die ‘maatjes’, dat zijn Freek Faber (oud-Jouster en oud-wethouder) en Michiel Egeler (oud-Heineken directeur). Toen ze voorzichtig in de dorpskrant schreven dat ze niet zo voor die Waterparkplannen waren, “hadden we zomaar zo’n 150 mensen die het met ons eens waren.” Ook: “allemaal eigen bewoners, net als wij. Veel daarvan generaties hier woonachtig.”

Er lijkt sprake van enige angst te zijn om de tandarts te bezoeken. We begrijpen dat. Het virus is onzichtbaar en dat versterkt gevoelens van onzekerheid. Maar angst is een slechte raadgever. Mensen schuiven het maken van een afspraak soms ook voor zich uit omdat ze denken dat tandartsbezoek onder de noemer ‘niet noodzakelijk’ valt. Maar dat is een misverstand.

Meer weerstand met gezond gebit Zoals ik in een eerdere column schreef is juist de mond een belangrijke ‘entree’ voor COVID-19. Want een virus kan niet zonder gastheer overleven en maakt gebruik van onze cellen. Bij beschadiging van het tandvlees krijgt het virus nog eenvoudiger toegang. De andere kant van de medaille is dat gezond tandvlees een blokkade vormt voor COVID-19. Goede mondverzorging beschermt ons ook wanneer we onverhoopt toch besmet raken met het coronavirus. Uit studies weten we namelijk dat goede mondzorg en regelmatig tandartsbezoek het risico op longontsteking en een ernstig verloop daarvan aanzienlijk vermindert. Iemand die zijn gebit goed verzorgt heeft na besmetting meer weerstand, ook tegen ernstige complicaties zoals de diepe longontsteking waar COVID-19 mee gepaard kan gaan.

Stel uw bezoek niet uit Wilt u de risico’s op COVID-19 zoveel mogelijk uitsluiten? Juist dan is goede mondzorg erg belangrijk. Maak dus een keer per half jaar een afspraak bij uw tandarts, en stel het niet uit. Is het tijd om naar de tandarts te gaan? Til het dan ook niet over de jaarwisseling heen. De bijdrage van uw zorgverzekeraar is bestemd voor dit jaar, maak er gebruik van.

Veilig naar de tandarts Wij waren altijd al gewend om zeer strikte hygiënemaatregelen na te leven, daarin zijn we de afgelopen maanden nog nauwkeuriger geworden. Wees gerust: een bezoek aan de tandarts is veilig.

t s o P k n a r F

In 2008 en 2009 werden dit soort plannen in dat gebied verworpen. Maar de gemeente Skarsterlân is intussen geworden tot de gemeente De Fryske Marren. Waar de omgevingsvisie nog niet klaar is. Waar nog geen recreatievisie bestaat. Die gemeenteraad moet nu de beslissing nemen, slechts naar aanleiding van meningen. “Daarom dit boekje, benieuwd wat ze zeggen”, zegt Alma. Temeer daar er intussen alweer een ander oud plan óók opnieuw is ingediend. Groot hotel, luxe woningen, ‘een andere categorie’. Dat zou dan bij Boornzwaag, richting Scharsterburg moeten. Wat verder weg dan het dichtbij liggende weidse landschap van de Hoekerpolder. Alma: “Zoals het gepresenteerd is, wordt het een schitterend plan; moeten ze serieus naar kijken.”

Frank Post heeft al meer dan 25 jaar ervaring als tandarts-implantoloog en is eigenaar van Kliniek Tandheelkunde Sneek, gezondheidscentrum Simmerdyk. Belangrijke specialismen zijn behandelingen onder volledige narcose, angstpatiënten, implantologie, parodontologie en uitgebreide esthetische gebitsrenovaties.

WWW.TANDARTSSNEEK.NL

NUMMER 11 • 2020 TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE

WIGLE SINNEMA

VERVEELT ZICH NOOIT Regelmatig is Wigle Sinnema in het nieuws, niet omdat het zo nodig voor hem moet, maar omdat zijn functies dat meebrengen. Zo is hij sinds 2015 al onbezoldigd voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Kaats Bond. Het is slechts één van de bestuursfuncties die de met Janke Hiemstra getrouwde en heit van drie volwassen kinderen vervult. Heel actueel is de bemoeienis van Wigle Sinnema als projectontwikkelaar van het Elfstedenhart in Witmarsum, een kleinschalig recreatieterrein. Wigle Sinnema, een portret van een bepaald geen saaie man… NIEUWJAARSKIND

WIE IS WIGLE SINNEMA?

Wigle Sinnema is een Nieuwjaarskind, geboren op 1 januari 1961 in Arum. Zoon van Nanne Sinnema en Marie Lukkes. Heit was een zoon van een bouwboer uit Arum en mem kasteleindochter, een echte dorpsfamilie. Wigle was de oudste van drie jongens uit het gezin. Heit was sociaal erg betrokken en ook bestuurlijk actief. De appel valt in die zin niet ver van de stam. “Heit wie tsjerks, mar hij brocht it ek yn’e praktyk.” Mem was vroeger de vrolijke noot en in de herinnering van Wigle “rûn mem foarop yn’e polonêze.”

“Als jij zegt, dat het de oud-wethouder is, dan antwoord ik meteen: ‘Dat is hij bepaald niet.’ Natuurlijk ben ik het wel geweest, maar de grote rode draad is anders. De eerste rode draad is de familieman, de zoon van, nu zelf heit en gelukkig getrouwd. Dat is voor mij een hele belangrijke rode draad. Ook een grote rode draad is de landbouw. Alles wat met landbouw te maken heeft, in het buitenland, maar ook hier. Het is breder dan alleen akkerbouw, wat ik super interessant vind. De rode draad van de wethouder valt dan weer onder het kopje ‘bestuurder’. Ik ben altijd zeer geïnteresseerd in bestuurlijke dingen. Hoe bestuur je dingen, hoe doe je dingen, hoe werkt dat dan en hoe komt het verder? Tussen deze rode draden zit dan nog weer dat ik het verbindende type ben; ik wil graag dat iedereen de dingen met elkaar doet.”

Later veranderde dat, door een groot drama in het gezin Sinnema: de zelfgekozen dood van de middelste broer. Het heeft enorme impact op het leven van de familie gehad.

WAAROM TREKKEN BESTUURLIJKE FUNCTIES JOU ZO? “Ja, waarom trekt zoiets? Ik heb het altijd al mooi gevonden. Misschien komt het omdat je iets met andere mensen doet. Ik heb het van jongs

af aan leuk gevonden. Ik ben het met je eens dat zo’n argument ook geldt voor voetballen en kaatsen om maar eens iets te noemen. Dat deed ik er dan ook wel naast. Ja, dat besturen. Ik weet het eigenlijk niet. Het zit blijkbaar in mijn systeem. Feestje regelen, is volgens mij ook een vorm van besturen, heb ik mijn hele leven al gedaan. Besturen is geen bewuste keus, je bent het gewoon.”

REAGEER EENS OP ‘ARUM’! “Ja, daar ligt alles voor mij. Daar ben ik opgegroeid. Ik had nooit in Arum gewoond als de boerderij er niet had gestaan. Mijn jongste broer, die zou boer worden, maar zag daarvan af. Toen zei heit: ‘Jíj kunt boer worden, ja of nee?’ Ik wilde dat eigenlijk helemaal niet. Maar na ampele overwegingen heb ik het toch gedaan; achteraf is het een prima keuze geweest. Ik werd onderdeel van Arum en dat voel ik nu nog zo. Aan de andere kant heb ik ook wel het gevoel dat het nu wat voorbij is, maar dat heeft niet eens zo zeer met Arum te maken. Ik wil graag nieuwe dingen doen.”

EN SNEEK? “Het is een bewuste keuze. Pake kwam hier vroeger al en dat was voor Arumers niet gewoon, die gingen naar Franeker en Harlingen. Pake niet, die woonde later zelfs in de Parkflat. ‘Yn Snits falt teminsten wat te belibjen’, zei hij altijd. Dat was dus mijn eerste link met Sneek. Een andere verbinding was de zeilsport. Ik heb samen met een vriend veel op het Sneekermeer gezeild, in een Schakel, in de 743. We waren pure wedstrijdzeilers. Later uiteraard door mijn wethouderschap was ik veel in Sneek. Op de dag dat ik Abraham zag werd ik wethouder van Súdwest-Fryslân. Nu spreken mij de voorzieningen in Sneek aan. Ze willen hier graag dingen met elkaar doen. Toen we moesten beslissen om nog

ergens anders te gaan wonen wisten we ook dat vorig jaar het moment dáár was. We kunnen nu nog ergens aarden.”

LANDBOUW Zoals al eerder opgemerkt speelt de landbouw ook een belangrijke rol in het leven van Wigle Sinnema en dat is dan zacht uitgedrukt. “Doordat heit eerst in het bedrijf bleef kon ik andere dingen ontwikkelen: bedrijfsleider op een aan de landbouw gelieerd bedrijf en projectontwikkelaar op diverse internationale landbouwprojecten, zoals al sinds 2009 een veehouderijproject in Roemenië, maar ook een groenteproject in Bangalore in India.” Geen wonder dat de foto’s voor bij dit interview geschoten zijn op het erf in Arum: Wigle in z’n element op de trekker!

PROJECTONTWIKKELING ELFSTEDENHART Sinds 2018 is Wigle Sinnema samen met Gaby Broekhuijsen nauw betrokken bij de ontwikkeling van een nieuw kleinschalig vakantiepark in Witmarsum. “De eigenlijk koop hebben we vorig jaar december afgerond, maar we waren toen al ver met de ontwikkeling. Dat was overigens geen sinecure en ook het moment dat Landal het wel kon verhuren was belangrijk. De naam van het project, ‘Elfstedenhart’, heeft ook een belangrijke impuls gegeven, daar ben ik van overtuigd. Wij ontwikkelen het park en verkopen de huizen aan particulieren. Die kunnen kiezen in wat voor vorm Landal die huizen gaat verhuren. Over drie à vier jaar zijn wij er weer tussenuit. Landal is dan de verhuurder en er is een Vereniging van huiseigenaren die het park bestiert. In november gaat de eerste schep de grond in en het bedrijf dat de woningen bouwt, doet dat in prefab en die zijn al los. Er staan nu al elf van deze woningen, wij bouwen er nog 59 en met twintig ervan starten we in november. In totaal komen er dus zeventig recreatiewoningen. De verwachting is dat de eerste nieuwe woningen volgend jaar zomer klaar zijn.”

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

TEKST GEA DE JONG-OUD // FOTO’S GEWOAN DWAAN /DOUWE BIJLSMA

deFryskeMarren MARIKE BERKHUYSEN OVER OUDERSCHAP IN CORONATIJD

WELKE KOERS VAAR JIJ?

‘Het coronavirus laat zich niet verslaan’. ’Wat is dit een rare tijd’. ‘We zullen moeten wennen aan het nieuwe normaal’. Zomaar wat kreten uit de media, waar we de laatste tijd behoorlijk onzeker van worden. Helemaal als je daarbij de verantwoordelijkheid hebt voor opgroeiende kinderen. “Ben je in deze tijd als ouder het vertrouwen in jezelf, je kind en alles eromheen een beetje kwijt, dan ben je zeker niet de enige”, stelt Marike Berkhuysen. Al meer dan vijftien jaar begeleidt zij mensen bij het ontdekken van hun koers in ouderschap. Een koers, kloppend voor ouder en kind. wat het kind nu wel of niet gaat doen. Met het uitspreken van deze woorden nemen ouders niet de leiding over hun eigen leven. Vervolgens ontstaat er een spanningsboog van ‘doet ie het wel of doet ie het niet’ en in die spanning gaan ouders al snel weer waarschuwen, preken en herinneren. Dan ben je terug bij af.”

“Toen corona net om de hoek kwam kijken, heerste er een soort opwinding waarin ouders en kinderen er het beste van maakten. Alles was nieuw, er was saamhorigheid, moed en bereidheid”, begint Marike Berkhuysen haar verhaal. “Inmiddels is de beleving dat het ‘tijdelijk’ is, van de baan. De onzekerheid is groot. We weten niet wat de toekomst brengt. In het ouderschap kan de paniek toeslaan. Misschien is dat niet altijd zichtbaar, maar onderhuids kan een gevoel van lichte wanhoop sluimeren. Door alle regelgeving is de thuissituatie veranderd. Met een snotneus mag je kind niet naar school. Als kinderen thuis zijn, eisen ze aandacht en maken ze ruzie. Ouders werken vanuit huis, hebben zorgen over kwetsbare grootouders of over hun eigen gezondheid of financiële positie. Wat kun je doen?”

‘WAT ZEG JE DAN’-TIP Daarom geeft Marike hier vast een wezenlijke en ook praktijkgerichte tip: “Draai het om in de communicatie. Zeg niet wat je kind moet doen, maar zeg wat jij bereid bent te doen. Bijvoorbeeld: ‘Ik was de kleren die ik in de wasmand vind.’ Met deze uitspraak kun je trouw blijven aan jezelf en ook leiding nemen zonder te hoeven mopperen. Kinderen die ouders hebben met deze betrouwbare wijze van communiceren, ervaren de kaders als helder en eerlijk. Dat geeft echte rust bij het kind en ook mede verantwoordelijkheid. Dat werkt verbindend!”

MENSELIJKE VALKUIL De ontwikkelingen rondom de coronaproblematiek, waardoor deze verandering ontstaat, hebben ouders niet in de hand. Marike: “Als de vermoeidheid, frustratie en zorgen toenemen en als je voelt dat je de controle verliest, ligt het gevaar op de loer dat je de regels in het gezin aanscherpt om meer vermeende controle te ervaren. Daardoor ga je waarschuwen, herinneren, dreigen, preken, hardop mopperen, dat soort dingen. Maar is dat wat je wil?… ‘Nee, dat wil ik juist niet’, is een zin die ik hoor in mijn praktijk. Want mensen merken dat het waarschuwen en zo niet werkt. Sterker nog, het levert averechtse effecten op. Het is een menselijke valkuil waarmee ouders zichzelf - en hun kind - van de regen in de drup helpen. Ouders willen graag het veilige baken zijn, waar hun kinderen altijd op kunnen vertrouwen, maar in plaats daarvan komen ze in een soort impasse. Want als je er niet bovenop zit, gebeurt er niet wat jij wil. En als je er wel bovenop zit wordt de sfeer ongezellig. Als je vanuit machteloosheid in de ‘laat-dan-ookmaar houding’ komt, voelt dat bovendien als een zwaktebod van jezelf. Je kan het niet meer goed doen. Voor ouders die merken dat het oude dreigen en preken niet meer werkt, en een nieuwe koers nog onbekend terrein is, heb ik goed nieuws. Het nieuwe bestaat al wel!”

VAN OUDE NAAR NIEUWE WERKELIJKHEID Om dit helder uit te leggen neemt Marike ons eerst mee naar een lastig stukje: “Om te beginnen beschouw ik met ouders de opvoedwerkelijkheid waar ze in zitten, inclusief

LIEFDE VOOR JE KIND “Als de maatschappelijke structuur op losse schroeven staat en je ook geen heldere stip op de horizon hebt om naar toe te werken, waar houd je je als ouder dan aan vast? Dan zijn het dit soort uitspraken die je jezelf eigen kan maken en die je houvast geven door de dag heen. Nóg een voorbeeld: ’Ik schenk drinken in, zodra je aan tafel zit.’ En houd je aan je eigen uitspraak, met een glimlach op je gezicht. Je hebt het niet voor niets zo gezegd. Komt een kind niet aan tafel of liggen er geen kleren in de wasmand… dan heeft alles wat zich nu aandient bij het kind niet meer nodig dan jouw warmte en oprechte empathie. Laat preken achterwege, en laat jouw liefde voor je kind het werk doen.”

KOERSWIJZIGING

alle worstelingen die ze ervaren. Zodra je daar eerlijk naar kan kijken, kun je moedig voorwaarts. Wil je vervolgens je huidige opvoedwerkelijkheid overstijgen, dan vraagt dat voor jouzelf om een reis ‘naar binnen’. Sport, yoga, mindfulness, tijd-voor-jezelf activiteiten dragen hier allemaal aan bij, maar het echte werk heb je als ouder toch te doen op de werkvloer van het ouderschap: de concrete omgang met je kinderen. Het onderlinge contact - wat je letterlijk zegt, doet en uitstraalt - bepaalt of je tot een dieper vertrouwen in jezelf kan komen. Hoe je dat vooral heel praktisch kan aanpakken, is precies waar ik ouders stap voor stap in begeleid.”

VERTROUWEN (HER)WINNEN. HOE TE BEGINNEN? “Het herstellen of herpakken van vertrouwen begint met het ook echt doen wat je zegt: het betróúwbaar zíjn”, benadrukt Marike, met het accent op de woorden tróúw zíjn. “Hier gaan veel ouders mee de mist in. Je kunt niet trouw zijn aan je eigen uitspraak als je tegen een ander zegt wat hij/zij moet doen! Deze zin moet bij ouders even landen. Ik zal het verduidelijken met een voorbeeld: Bij de mededeling ‘je moet wel de vieze kleren even in de wasmand doen’, zetten ouders zichzelf langs de lijn. Ze maken zich volledig afhankelijk van

“Natuurlijk ga ik hier te kort door de bocht en komt er nog wel één en ander bij kijken om het effectief en verantwoord toe te passen”, besluit Marike. “Tijdens consulten bouw ik dit met ouders heel geleidelijk op. Ik gebruik daar letterlijk een blokkendoos voor. Van overlevingskoers in de opvoeding naar een koers in ouderschap die van binnenuit klopt. Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn, en toch is er minder voor nodig dan ouders denken.”

GRATIS KERSTBOMEN VANAF 20 NOVEMBER START DE VERKOOP

OP=OP GRATIS KERSTBOOM, HOE WERKT DAT? U zoekt een kerstboom naar wens uit, het bedrag wat de boom kost zetten we op een cadeaubon. Deze cadeaubon koopt u van ons en u krijgt de kerstboom gratis mee. De cadeaubon kunt u vanaf 1 februari 2021 weer bij ons besteden. Deze is onbeperkt geldig.

Openingstijden

Maandag t/m vrijdag van 07.00 tot 17.30 uur Zaterdag van 08:30 tot 16.00 uur

Kom ook een wandeling mak en in ons kerstbomen bos. We hebben vele soorten en maten, zowel gezaagd al s met een pot. We vertellen u graag hoe u la ng plezier heeft van uw kerstboom.

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

deFryskeMarren DOE MEE MET

HET GROOTDEFRYSKEMARREN LEZERSONDERZOEK WAT VINDT Ú / VIND JÍJ VAN GROOTDEFRYSKEMARREN?

en maak kans op een Luxe High Tea voor 4 personen t.w.v. € 106,00 aangeboden door Beach Club Lemmer YingMedia, de uitgever van GrootdeFryskeMarren, is net als de regio continu in beweging. Als makers van het huis-aan-huis maandblad én online dagblad GrootdeFryskemarren vinden wij het belangrijk dat onze achtergrondverhalen en (nieuws)aanbod passen bij de wensen van onze lezers. Om deze ambitie waar te maken, is het van belang om inzicht te krijgen wie onze huis-aan-huis maandbladen ontvangt, wie deze daadwerkelijk leest en welke onderwerpen men interessant vindt. Kortom: wij zijn erg benieuwd hoe onze lezers GrootdeFryskeMarren beleven en vragen u/jou om uw/jouw mening te geven.

Hoe het werkt... 1. Open de camera op je smartphone en scan onderstaande QR-code om de vragenlijst te openen óf ga naar de website www.grootdefrsykemarren.nl; in de rechterzijbalk op de website vindt u / vind je een link naar de vragenlijst. 2. Vul de vragenlijst in, dit duurt ongeveer vijf minuten 3. Maak kans op een Luxe High tea voor 4 personen t.w.v. € 160,00 bij Beach Club Lemmer. Vul aan het einde van de vragenlijst uw/jouw voor- en achternaam + e-mailadres in. 4. De winnaar van de verloting krijgt bericht van ons. Alvast bedankt!

deFryskeMarren

Durk Ykema Auto’s Ons aanbod bestaat uit vrijwel alle merken, maar wij zijn gespecialiseerd in

Mercedes-Benz en Opel!

Ook voor de aanschaf van uw nieuwe auto! Wij bieden u de tijd en aandacht die u mag verwachten!

DURK YKEMA AUTO’S Eigen Haard 24, 8561 EX Balk Tel: (0514) 60 11 92 // Mobiel: 06 - 53 61 32 34 // Email: info@durkykemaautos.nl

Kijk voor ons actuele aanbod op: www.durkykemaautos.nl

Vrijblijvend een inboedelopname of offerte? Contact ons via verkoop@hoekstrasneek.nl of 0515 - 41 21 10. Kijk ook op hoekstrasneek.nl

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S RAMEAU VOETZORG

BRANDED CONTENT

deFryskeMarren

RAMEAU VOETZORG & SCHOENMODE

IS TOEGANKELIJK VOOR IEDEREEN Een mistige vrijdagmorgen in de laatste week van oktober. We hebben een afspraak met vader Cor en zoon Mads Rameau gemaakt in hun prachtige bedrijf aan de Simmerdyk 12 in Sneek. “Konst ut fine?”, vraagt Cor in onvervalst Snekers wanneer ik voet over de drempel zet. Mads, bijna dertiger, lacht als hij de zestigplussers hoort praten en weet dat het nog even geen tijd is voor het interview. “Koffie?”, vraagt junior, om er meteen aan toe te voegen dat hij over een half uur voor een afspraak elders moet zijn. Het is tekenend voor de sfeer van het familiebedrijf. Mads en z’n partner Iris Dijs, de trotse ouders van zoon Dylan en dochter Nikaya, verwachten in december hun derde kindje. Dat blijde nieuws vertelt Mads met een big smile en opa Cor glundert ook al van oor tot oor. Over kleine kinderen gesproken, Cor laat mij een enigszins verkleurde foto van Mads en z’n broer zien. Een prachtig tafereeltje waarbij de jongens op kousenvoeten aan een tafel zitten met een stukje leer, een leest en een hamer. Schoenmakers in de dop! Mads is het inderdaad geworden.

IK WERK MIJN HALVE LEVEN AL IN DE SCHOENENBRANCHE “Officieel ben ik begonnen op mijn zestiende, dat is al de helft van mijn leven. Samen met mijn vader Cor, moeder Annegien en zestien medewerkers mag ik hier met erg

veel plezier werken. ‘Geluk’, dat is het eerste woord waar ik aan denk als je mij vraagt wat deze beroepskeuze mij gebracht heeft. Ik ben een type dat mensen graag helpt, of het nu klanten zijn of onze medewerkers. Het is niet zo dat ik de hele dag achter mijn bureautje zit. De combinatie van mijn functie, leidinggeven aan het bedrijf, achter de schuurmachine in onze productieruimte staan, klanten helpen, juist die combinatie maakt het zo mooi. Pa en ma geven mij alle ruimte, ik word niet geremd in wat ik wil. Dat voelt heel goed”, aldus een enthousiaste Mads, die z’n vakopleiding genoot aan de Dutch Healthtec Academy in Utrecht. Cor en Annegien Rameau startten in 1984 het orthopedisch schoenbedrijf. In de afgelopen jaren hebben ze zich bij Rameau gespecialiseerd in het maken en het vervaardigen van schoenen die zijn aangepast aan de specifieke orthopedische vereisten. Maar er is meer dan alleen die ‘tak van sport’ aan de Simmerdyk, veel meer!

optimale voetzorg te geven. We werden actief in Friesland, Groningen en de Noordoostpolder. En dat doen we nog steeds, maar je hebt gelijk, er is meer.”

DE ANDERE KANT VAN RAMEAU VOETZORG & SCHOENMODE Mads neemt het woord weer van z’n vader over en geeft antwoord op de vraag wat ‘die andere kant’ van Rameau Voetzorg & Schoenenmode is. “Voor iedere voet is er een schoen, voor sommige is dat een confectie schoen ‘uit de winkel’ en voor andere mensen is dat een confectie schoen met aanpassing en/of een steunzool of voetbed. Mocht dat niet toereikend zijn dan stappen we eventueel over op een maatschoen, orthopedisch schoeisel. Veel mensen hebben gewoon een goede en comfortabele schoen nodig en die kun je hier ook zeker vinden. Ons alleen associëren met orthopedische schoenen doet de rest van ons bedrijf tekort. Wij verkopen modieus comfort schoeisel. Daarbij zie ik heel vaak dat mensen op te kleine en smalle schoenen lopen. Wij adviseren niet alleen in lengtematen, maar ook breedtematen. We meten dus de voetlengte op, maar vergeten daarbij niet om ook de voetbreedte mee te nemen”, leert Mads.

RAMEAU VOETZORG & SCHOENMODE IS MEER DAN ALLEEN ORTHOPEDISCH SCHOEISEL

MODIEUZE SNEAKERS

“Annegien en ik zijn in ’84 begonnen met onze zaak. We kregen de contacten met het Antonius Ziekenhuis in Sneek, het Tjongerschans Ziekenhuis in Heerenveen, UMCG Groningen, diverse zorginstellingen en met fysiotherapiepraktijken. We zijn een multidisciplinair bedrijf met verschillende specialisten, waaronder zelfs een medisch pedicure in Sneek, die klaar staan om onze klanten

“Je moet ook de fitting niet vergeten”, vult Cor z’n zoon aan. ”Je kunt wel een hele brede schoen hebben, als deze niet goed gefit wordt dan glijdt de voet naar voren toe, met alle problemen van dien. Je moet altijd zorgen voor de juiste schoen bij de juiste voet.

Je kunt nog zulke dure schoenen hebben, maar als de match tussen de schoen en de voet ontbreekt, dan heb je een probleem”, onderwijst de senior ‘schoenmaker’. Zelf draagt Mads een paar modieuze sneakers, een sportieve herenschoen van het merk Greve, die volgens hem ‘zeer comfortabel’ zitten. Pa Cor heeft een paar schoenen van hetzelfde merk, een Hollands fabrikaat. Greve is bekend van de mocassins. “Je loopt er de wereld op af”, weet Cor. Voor de dames prijzen beide heren de schoenen van het merk Durea en Finn Comfort aan. “Maar er zijn nog veel meer hoor!”

HUISKAMERGEVOEL “Als je bij ons de winkel binnenkomt is het eerste gevoel dat je krijgt het huiskamergevoel. We doen het hier met elkaar. Je wordt hartelijk ontvangen. Kort samengevat, je komt binnen in de winkel van Rameau. Dat was heel vroeger misschien voor sommige mensen nog de wachtkamer van Rameau, nu stap je een gerenommeerde schoenmodewinkel binnen. Achter de winkel is het productiebedrijf, vandaar de geur van leer en schoenlijm. Dat is heel authentiek. En ja, wat voor schoenen wij hier verkopen, dat is heel divers. Je kunt het binnenkort op ‘Webshop Rameau’ bekijken, want die komt eraan. We doen al aardig wat op de social mediakanalen. Wij zijn toegankelijk voor iedereen die op zoek is naar een goede schoen en wij geven de mensen graag deskundig advies. Je hebt hier voetzorg op één adres. Maar nogmaals: plaats ons niet in een hokje, want we zijn voor iedereen toegankelijk. En dat wij niet in het stadscentrum zitten, heeft een groot voordeel: we hebben geen parkeerproblemen!”

t in de ij De Boer Lich b f o is u th u en rekening raak bij lan. We houd tp h lic d n se mbineren een pas de lampen co n aa st e b ag tot een e ook gra en armatuur al e n va g n si at een verpla

28 LIFESTYLE TRENDS

De trends in verlichting

DOOR DE BOER LICHT

aankopen ft u op al uw e e h o Z . e ic keus heeft goede serv niet de juiste ch to u at d s thuis blijkt agen en sde allen et orgen.

40 cm

DE BOER LICHT • OOSTERDIJK 89 • 8601 BS SNEEK TEL. 0515 - 412 874 • INFO@DEBOERLICHT.NL

Bij DE BOER LICHT wordt u door een klein en enthousiast team van medewerkers geholpen. Gerda is sterk in het creëren van vrolijke en kleurrijke combinaties met losse lampvoeten en 40 cm DE BOER LICHT • OOSTERDIJK 89 • 8601 BS SNEEK Silvia is onze technische duizendpoot. Als de lampen niet willen branden bij losse kappen. TEL. 0515 - 412 874 • INFO@DEBOERLICHT.NL DE BOER LICHT, dan zorgt zij ervoor dat ze weer branden. Voor elk probleem bedenkt ze een creatieve oplossing. Nomde is de allround medewerker van het team. Hij bezorgt, monteert en cm 4028cm Het team van De Boer Licht geeft ook lichtadvies bij u thuis. DE BOER LICHT • OOSTERDIJK 89 • 8601 BS SNEEK

rotere onder

met vlnr. Gerda, Nomde en Silvia

TEL. 0515 - 412 874

3 E TAG E S V E R L I C HTI N G

•

INFO@DEBOERLICHT.NL

3 E TAG E S V E R L I C H T I N G

38 cm

€69,-

40 cm

excl. lichtbron.

UIT ONZE NIEUWE COLLECTIE! 110 cm

DE BOER LICHT • OOSTERDIJK 89 • 8601 BS SNEEK TEL. 0515 - 412 874 • INFO@DEBOERLICHT.NL

3 E TAG E S V E R L I C H T I N G

150 cm

Van Highlight de HANGLAMP 3 E T A ch GES VERLICHTING Li trail SALERNO €299,26 cm 16 cm met 4 x 5W/LED excl. lichtbronnen. zwart rookglas . €349,excl. lichtbron 40 cm en externe 110 cm it. w in ok O s. incl. lichtbronnen. spot 16 cm • 8601 BS SNEEK incl. 4€299,110 cm 4x 9 W dimmer. EBOERLICHT.NL Dimbaar. 40 cm Prachtig boven excl. lichtbronnen. DE BOER LICHT • OOSTERDIJK 89 • 8601 BS SNEEK een eettafel of TEL. 0515 - 412 874 • INFO@DEBOERLICHT.NL in de keuken. et monteren? 16 cm

28 cm

38 cm

30 x 30 cm

38 cm

€109,Nieuwe

incl. lichtbronnen.

3x 9 W NieuweDimbaar. incl. 20 W LED lichtbron DE BOER LICHT • OOSTERDIJK 89 • 8601 BS SNEEK collectie en 3 stap dimmer. collectie TEL. 0515Plafonnière - 412 874 • INFO@DEBOERLICHT.NL Ook zwart + nikkel €349,-50 in combi. €109,€116,

€289,excl. lichtbron. incl. dimmer.

Kap verkrijgbaar in de kleuren geel, groen, €249,28 cm blauw, roze, taupe incl. lichtbronnen. 9W en3x zwart.

40 cm

€249,incl. lichtbronnen. 28 cm 3x 9 W Dimbaar.

incl. lichtbronnen. incl. 20 W LED lichtbron excl. lichtbron. en 4x39stap W dimmer. Ook in zwart + nikkel Dimbaar.

€249,-

combi.

3 E T A G E S Vincl.Elichtbronnen. RLICHTING 3x 9 W

Kap verkrijgbaar inDimbaar. de 21 cm kleuren geel, groen, blauw, roze, taupe €69,en zwart.

excl. lichtbron.

Van Highlight en het type Salerno is ook een €169,hanglamp en chtrail Livloerlamp 110 cm incl. lichtbron 9 Wbeschikbaar.

Plafonnière

€249,-

incl. lichtbronnen. 4x 9 W Dimbaar.

100 cm

Highlight. Gemaakt van zwart metaal en 8 rookkleur glazen. 130 x 35 cm

excl. lichtbron.

€12,50

45€116, cm 50

€69,excl. lichtbron.

4 W LED

excl. lichtbron. Dimbaar.

DE BOER LICHT • 45 cm TEL. 0515 - 412

130 x 35 cm

38 cm

Dimbaar.

•

40 cm

In smoke en 89 OOSTERDIJK 8601 BS SNEEK 50 amberkleur. 8749 W e17,INFO@DEBOERLICHT.NL excl. lichtbronnen. excl. 110 cm Glaslichtbron. ook in amber.

•

€479,€116,

Nieuwe collectie

€12,50

Nieuwe

45 cm

collectie €169,€79,- Nieuwe €169,40 cm collectie €13, excl. lichtbronnen. bronnen. ht lic . cl ex 32 cm €12, incl. dimmer. €169,DE BOER€169,LICHT • otOOSTERDIJK BS SNEEK incl. lichtbron 9W €349,ok in zwart. 89 • 8601 incl. 3 sp s. O 4 W LED incl. dimmer. 3 E T A G E S V E R L I C H T I N G€169,- 38 cm 157 cm €134,€249,TEL. 0515 - 412 874 • INFO@DEBOERLICHT.NL 32 cm €349,157 cm 4 W LED

Dimbaar. In smoke en amberkleur. 16 cm9 W e17,-

incl. dimmer.

157 cm

l n . t h c i l oer incl. lichtbronnen. 4x 9 W Dimbaar.

Dimbaar. In smoke en amberkleur. 9 W e17,95

€249,-€5,25

€8,50

16 cm In smoke en

50 50

€87, €87,

In smoke en amberkleur. 9 W e17,95

30 cm30 cm

30 cm Kap verkrijgbaar 30 cm Kap verkrijgbaar ZWARTE DE "MODERNE

in de kleuren in de kleuren SPOT 2 LICHTS OLIVER geel, groen, geel, groen, RECHTHOEKIG” behoort blauw, roze, blauw, roze, taupe en serie zwart. “Oliver spots” tot de

Bezoek ook en onze valt onder de categorie website ›€525,taupe en zwart.

95 x 40 cm

Dimbaar. In smoke en amberkleur. 9 W e17,-

38 cm

€107,excl. lichtbron.

128 incl. cm kap!

164 cm

3 stap lichtbron. €349,-

128 cm

142 cm

€12,50

4 W LED Dimbaar. In smoke en amberkleur. 9 W e17,-

€349,-€349,-

€525,-

11050cm €13, 26 cm 26 cm

4 W LED Dimbaar. In smoke en amberkleur. 9 W e17,95

48 cm

17 cm 17 cm

excl. lichtbronnen. 50 €169,€12,

€12,5050

€5,25

€13,

48 cm

€79,-Bezoek ook onze › €79,excl. lichtbronnen. Ook in website wit.

staat bekend om zijn goede service. Zo heeft 4 W LED u op Dimbaar. al uw aankopen In smoke en “nietamberkleur. goed, geld terug” 50cm 128 9 W e17, €116, garantie. Als thuis blijkt excl. lichtbron. dat u toch niet de juiste €12,50 keus heeft gemaakt 4 W LED Ø 95 mm kunt u de lamp binnen 8 Dimbaar. €12,50 dagen terugbrengenInmet smoke en 4 W LED Ø 95 mm uw50aankoopbon en inamberkleur. de Dimbaar. €12, In smoke en originele verpakking.9 W e19,95 4 W LED amberkleur. 9 W e19, Afgeprijsde artikelen en Dimbaar. In smoke en speciale bestellingen amberkleur. vallen 9W e17,- niet onder deze regeling. Ook is het mogelijk uw aankopen te laten bezorgen. 95

4 W LED Ø 95 mm

4 W LED Dimbaar. Dimbaar. In In smoke smoke enen amberkleur. amberkleur. 95 W e17, 99 W e19,95 incl. kap. incl. kap. incl. dimmer. incl. dimmer.

€267,- €267,-

25 cm 25 cm

€525,€525,-

4 W LED Dimbaar. In smoke en amberkleur.

Nieuwe collectie

w w w. d e b o ewrwl iw.c dhetb. onel r l i c h t . n l 95

lichtbronnen. excl.excl. lichtbronnen.

PLAFONDLAMP FANTASY MULTICOLOR 130 x 35 cm met een zwarte plafondplaat van 100 cm x €139,35 cm. De glazen hebben een diameter van €139,Ook geschikt voor badkamer. 12 en 21 en verschillend in vormen.

excl. lichtbronnen.

w w w. d e b o e r l i c h t . n l

w w w. d€249,eboerlicht.n

excl. lichtbronnen. Ook in wit. Ook geschikt voor badkamer.

excl. lichtbronnen. Ook in wit.

€13,50

4 W LED incl. lichtbronnen. In smoke en Dimbaar. excl.op lichtbron. incl.pagina lichtbronnen. amberkleur. Alle artikelen deze zijn verkrijgbaar bij DE BOER LICHT • Oosterdijk 89 • 8601 BS SNEEK • tel.3x0515 412 874 • www.deboerlicht.nl 9W In smoke en ■ ONS TEAM 9 W e19, 4x 9 W amberkleur. Dimbaar. ■ ONS TEAM 128 cm 9 W e17, Dimbaar. Bij De Boer Licht wordt u door een klein en enthousiast team van medewerkers 95

€525,-

Dimbaar. In smoke en amberkleur. 9 W e17,95

€249,€69,DE BOER LICHT

140 cm

incl. lichtbron 9 W Dimbaar. dimmer. Inincl. smoke en

amberkleur. ook Bezoek 9 W e19, onze website ›

4 W LED

3x 9 W excl. lichtbron. €13,50 Dimbaar.

4 W LED Ø 95 mm

157128 cmcm

€13,50

incl. lichtbronnen.

incl. lichtbronnen. 4x 9 W Dimbaar.

Bezoek ookexcl. lichtbronnen. Ook in wit. €59,aan/uit schakelaar. 4 €349,W LEDo Ø 95e mmr l i c h t . n l incl. kap.d e wincl.w w. b onze website › €59,Dimbaar. incl. excl. aan/uit schakelaar. lichtbron.

4 W LED

incl. 2x GU10 4 W

excl. lichtbronnen. excl. lichtbronnen.

excl. lichtbronnen. spots. De “Moderne zwarte spot 3 lichts Oliver rond” €86,€89,€86,behoort tot dezelfde excl. lichtbron. serie excl. lichtbronnen. €89,Ook in wit. €12,50 incl. kap. spots”. “Oliver excl. lichtbron. excl. lichtbronnen. Ook in wit.

e›

amberkleur. 9 W e17,95130 x 35 cm

w w w. d e b o e r l i c h t . n l

Bezoek ook onze website ›

excl. lichtbron. excl. lichtbron. incl. aan/uit schakelaar. incl. aan/uit schakelaar.

incl. kappen. Met aan/uit schakelaars. 95 x 40 Op armatuur.

cm en €82,50 In170smoke

€119,-

Nieuwe collectie

€12,50

In smoke en excl. lichtbronnen. amberkleur. Met aan/uit e19,95 excl.9 W lichtbronnen. schakelaars.

28 cm

€159,excl. lichtbron. incl. dimmer.

w w w. d e b o e r l i c h t . n l

Bezoek ook onze website ›

162 cm 62 cm

€143,-

SCHITTERENDE TAFELLAMP €525,-amberkleur. 9 W e17,excl. lichtbronnen. FANTASY 50 UIT DE TRENDY €12, 26 cm APPLE SERIE VAN HIGHLIGHT. 426 Wcm LED Dimbaar. Deze mooie zwarte tafellamp 140 cm In smoke en is uitgevoerd met een unieke 50 amberkleur. €13, deze lamp 9 W e17,- vorm rookglas welke 4 W LED Dimbaar. enorm siert.

130 x 35 cm

excl. lichtbron.

4 W LED Dimbaar. excl. lichtbronnen.

9W er.

€69,-

€116,50

Dimbaar.

130 x 35 cm

AGES VERLICHTING

Dimbaar. In smoke en amberkleur. excl. lichtbron. 9 W e17,-

incl. lichtbronnen. 3x 9 W Dimbaar.

incl. 25 W LED-lichtbron. incl. 3 stap dimmer.

met een diameter van 40 cm. Kan130 x 35 cm In smoke en W LED amberkleur. €5, €8,50 4Dimbaar. 50 geleverd worden met 128 cm of zonder 9 W e17, €116, 4 W LED 4 W LED filament dimbare Led50lamp in In smoke en In smokeexcl. enlichtbron. €12, Dimbaar. Dimbaar.amberkleur. amberkleur. smoke .( diameter4 W 95110 mm, 5 watt, cm LED Ø 95 mm In smoke en In smoke en Dimbaar. 50 2200 Kelvin en 180 InLumen) Leuk€13,50 amberkleur. €116, amberkleur. €169,smoke en 50 amberkleur. €12,om 9teW combineren met4 W LED incl. lichtbron excl. lichtbron. 170 cm 9 W e19, incl. Ø dimmer. 95 mm €119,€12,50 157 cm 4 W LED Dimbaar. de tafellamp Lucca. Dimbaar. €525,-

incl. lichtbronnen. 4 W LED 25 3x 9 W Dimbaar. Dimbaar.

4 W LED

€249,-

incl. lichtbronnen.

Dimbaar. 4x 9 W excl. lichtbron. In 128 smoke en cmDimbaar. PLAFONDLAMP LUCCA gemaakt 50 incl. aan/uit schakelaar. €13, amberkleur. van zwart 4 W LED metaal open karakter 50 cm9 W e17,-

incl. lichtbronnen. 3x 9 W Dimbaar.

€12,50

4 W LED

incl. lichtbron 9 W incl. dimmer.

28 cm

130 x 35 cm

excl. lichtbronnen. incl. dimmer.

Nie col

excl. lichtbron.

28 cm Hulp bij h 16 cm r a €349,a Informeer n natie €349,n e d n. e h jk li e g o de m incl. lichtbronnen. CT H 4x 9 W l. e k in A GT EI SN VGE R L€169,I C38 H T I N G 140 cm cm in de w 38€69,cm Dimbaar. incl. lichtbron 9 W incl. dimmer.

Nieuwe €69,HANGLAMP FANTASY SMOKE 8-LICHTS. Deze creatie is verrassend, 110 cm collectie stoer en elegant tegelijk. Deze hanglamp komt uit de Fantasy serie van excl. lichtbron.

€69,-

€109,-

157 cm

28 cm

30 x 30 cm

110 cm

38 cm

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

s d n e r t y t u a e B najaar en winter '20/'21

Nu we regelmatig of juist de hele dag een neus-mondmasker dragen vallen de ogen nóg meer op. En dan wil je natuurlijk wel dat je ogen ook écht opvallen. Daarom hier de beautytrends voor het najaar en de winter van ‘20/ ’21. METALLICS OP JE OGEN Glossy, glitter en metallic? Absoluut. Deze look is misschien niet de eerste die je zult proberen op een maandagochtend, maar voor een feest istie meer dan geschikt. Je hoeft niet los te gaan met metallics. Een dotje hier of een veeg daar is vaak al genoeg. EYELINER De eyeliner mag gezien worden dit seizoen. Ben je niet zo van de wing? Dan mag je 'm ook gewoon lekker dik aanzetten. Zwart, donkergroen of blauw: kies waar jij je comfortabel bij voelt. FETTJE BAJEMA Schoonheidsspecialist, eigenaresse Huidsalon Fettje

Kies je voor een opvallende eyeliner, houd de rest van je make-up dan naturel.

BLAUW IS DE KLEUR VAN HET JAAR 2020 Je kunt kiezen uit zoveel kleuren blauw dat er daarom tegenwoordig voor iedereen wel een passende blauwe oogmake-up bestaat. Van lichtblauw tot azuurblauw! Blauw houdt van jou! Is blauwe oogschaduw je toch te heftig? Een blauwe nagellak op je nagels kan natuurlijk ook! VOLLE WENKBRAUWEN DIE NIET STRAK GEËPILEERD ZIJN De wenkbrauwen waar we zo hard voor gespaard hebben mogen ook in de aankomende herfst en winter woest en wild zijn. Je kunt ze aanzetten met een wenkbrauwpotlood of -poeder en de lucht in kammen met een beetje zeep.

EERSTE HULP

BIJ PSYCHISCHE KLACHTEN Ruim één miljoen Nederlanders slikken antidepressiva. Wanneer de blaadjes weer van de bomen beginnen te vallen, krijgen de mensen vaker last van psychische klachten zoals angst en depressie. Nu, door de strenge coronamaatregelen, is dit aantal alleen maar toegenomen.

Een andere oorzaak van depressiviteit kan ook liggen aan laaggradige ontstekingen. Dit is een toestand waarbij ons immuunsysteem continu aanstaat. Dit wordt in het bloed weergegeven middels de CRP waarde. De normwaarde voor CRP is regulier onder de 10. Binnen de orthomoleculaire geneeskunde wordt een CRP normwaarde aangehouden van onder de 1. Wetenschappelijk is aangetoond, dat zelfs bij een CRP waarde onder de 10 de kans op depressie verdubbelt.

ALGEMENE ADVIEZEN TEGEN LAAGGRADIGE ONTSTEKING:

ALGEMENE ADVIEZEN VOOR PSYCHISCHE KLACHTEN:

• Beperk het eten van zuivel, granen,

• V oldoende beweging buiten in de natuur,

•

Bij de behandeling tegen depressie zullen we dus moeten kijken naar de psychische oorzaken en tegelijkertijd de laaggradige ontsteking herstellen. Hiervoor zetten we voeding, leefstijl en suppletie adviezen in, waarbij de focus met name zal liggen op het opheffen van het leaky gut syndroom.

• • •

HIEKE KAMMENGA Natuurvoeding Joure

MARLOES MIJNEN Praktijk Natuurlijker Wijs

Bij praktijk Natuurlijker Wijs wordt met name ook gekeken naar de psychische oorzaken van de klachten zoals: angst, burn-out en stress in combinatie met het opheffen van laaggradige ontstekingen, door middel van electro acupunctuur en healing.

soja, kikkererwten en rode nierbonen i.v.m. lectinen. Eet voldoende en goede eiwitten zoals biologische eieren, gevogelte, vis, en grasgevoerd vlees. Eet volop verschillende biologische groenten per dag (liefst 2 x per dag) en fruit. Zorg voor voldoende en gezonde vetten zoals olijfolie 1e persing, kokosolie, visolie, grasboter en een handjevol noten (geen pinda’s en cashewnoten). Vermijd tussendoortjes, eet maximaal 3 x per dag. Vermijd suikers en geraffineerde producten. Vitamine D3, Zink, visolie en vitamine C.

altijd voor het eten. Z onlicht, vitamine D3 en lichttherapie. A demhaling, yoga en meditatie. M ineralen, zoals magnesium. B epaalde kruiden, zoals valeriaan, saffraan, sint-janskruid (voor therapeutisch gebruik alleen op advies). • H ealing en massage. • • • •

Voor persoonlijk advies kunt u contact opnemen met één van ons!

WEG ERMEE!

&FIT

GEZOND

NUMMER 11 • 2020

KIES VOOR

geluk!

OM DE MAAND SCHRIJVEN ANNEMEIJS SCHUURMAN EN CHAJA ASSCHER UIT SNEEK EEN COLUMN MET ‘GELUK’ ALS INSPIRATIEBRON. ANNEMEIJS BEGELEIDT MENSEN OM GEWENSTE VERANDERINGEN TE MAKEN IN HUN LEVEN. DIT DOET ZE VANUIT HAAR PRAKTIJK VOOR HYPNOSE & VERANDERKRACHT. CHAJA GEEFT OPVOEDONDERSTEUNING EN ADVIES IN DE VERTROUWDE OMGEVING BIJ GEZINNEN THUIS. BIJ DE HULP GAAT ZE UIT VAN DE EIGEN KRACHT VAN OUDERS.

ANNEMEIJS SCHUURMAN

CHAJA ASSCHER

Zelfpraat

TIJDSDRUK

Voor een zwangerschapscursus die ik geef, ging ik op de foto voor de website van Y.I.N. Sneek. Toen ik moest kiezen welke foto van mij ze online konden zetten, hield mijn innerlijke criticus zich niet stil. ‘Ik zie er niet uit, wat sta ik er stom op, wat ben ik toch lelijk!’

Onwaar

Ik wist dat dit onwaar was. Toch liet het veroordelende deel in mij, waar ik allang afscheid van genomen dacht te hebben, opeens luidkeels van zich horen. Mijn zelfpraat was allesbehalve liefdevol en mild. Toen ik de foto’s aan mijn vriend liet zien, was hij dolenthousiast en vol lof. ‘Wauw, prachtig!’ zei hij, maar het kwam niet bij me binnen. Zijn compliment maakte niet dat ik mij blijer of tevredener voelde. Sterker nog, voor een moment dacht ik zelfs dat hij de draak met mij stak. Zo diep kan een oude overtuiging dus toch nog zitten.

Als ze vertrokken zijn, denk ik nog eens terug aan de ochtend. Ik stel mezelf een aantal vragen. Want het is mijn taak om het gedrag van mijn kind te begrijpen. ‘Wat zeggen kinderen met hun lichaam, hun herrie en de woorden die ze gebruiken?’ En, een best confronterende vraag. ‘Hoe heb ik zelf bijgedragen aan dat gedrag?’

Kopiëren en directe beïnvloeding

Naarmate een kind zich ontwikkelt, wordt het geconditioneerd door zijn omgeving en leert het door observatie en ervaring. Ieder kind kan (een deel van) de ‘erfenis’ van de omgeving gaan dragen. Bijvoorbeeld doordat gedrag van de ouders of andere volwassenen wordt gekopieerd. Denk maar eens aan onzekerheid, verlegenheid, agressiviteit, bepaalde angsten, zorgzaamheid, somberheid of perfectionisme bij kinderen: In veel gevallen blijkt dat een van de ouders hetzelfde probleem heeft. Ook wordt het brein direct beïnvloed door wat ouders, andere gezinsleden, leerkrachten of leeftijdsgenoten zeggen. Positieve boodschappen creëren een positieve imprint en negatieve boodschappen maken een negatieve imprint.

Programmering

Jouw brein is dus geprogrammeerd met belevenissen, geloofssystemen, denkpatronen, gewoontes en overtuigingen die jou, vooral in je kindertijd, zijn gaan vormen. Deze verzameling kan in jouw volwassen leven nog steeds een sterke invloed hebben op bijvoorbeeld je gedachtegang, zelfbeeld, mate van zelfvertrouwen en eigenwaarde. Vaak is dit onbewust.

Herkennen

Door zelfontwikkeling en -onderzoek ben ik steeds beter gaan herkennen waar de strengheid naar mijzelf vandaan komt. Maar het definitief loslaten blijkt dus toch een dingetje. In deze situatie heb ik mezelf inwendig twee vragen gesteld. ‘Zou ik ook zo hard en veroordelend zijn tegen een vriendin?’ Never! ‘Of tegen mijn kinderen?’ No way! Door mijn negatieve zelfpraat in een ander daglicht te zetten, kon ik stoppen met mij hiermee te identificeren. Uiteindelijk moest ik er zelfs om lachen.

Zo’n onschuldige fotoshoot werd weer een mooie les… Control your brain, otherwise your brain will control you!

Het is een gestreste maandagochtend. De kinderen zijn aan de late kant voor school. Mijn dochter begint te roepen dat ze te laat op school komt en beveelt mij dat ik haar moet helpen. Ik raak daardoor geïrriteerd. Ze kan toch eerder aan de slag gaan? Dit is haar verantwoordelijkheid, niet de mijne!

Mijn antwoord heb ik al snel. Mijn dochter heeft mijn gedrag gespiegeld. Ik ben namelijk in de ochtend ook vaak gestrest en gejaagd. Bang om te laat te komen ga ik dan mijn stem verheffen en vertellen wat er nog moet gebeuren. Mijn dochter heeft dus geleerd van mijn manier om om te gaan met tijdsdruk. Het is heel begrijpelijk dat zij dit doet.

Ik weet wat mij nu te doen staat: Ik moet mijn eigen gedrag veranderen en niet zozeer gaan zeggen hoe zij het anders kan gaan doen. Want kinderen doen eerder wat wij doen en voorleven, dan wat wij zeggen!

Werk aan de winkel dus voor mij...

“Wat je als kind overkomt, heb je geen invloed op. Hoe je er als volwassene mee omgaat, wel.”

Een intensieve zorgvraag is nooit eenvoudig... Ontzorgt en brengt rust

T 0515 700 267 • E chantal@mantelzorgzaken.nl

www.mantelzorgzaken.nl

De cliëntondersteuners van Mantelzorgzaken helpen u op weg! ADVIES EN ONDERSTEUNING NODIG? INFORMEER DAN NAAR DE MOGELIJKHEDEN!

Chantal Hoevers Prins

Erkend mantelzorgmakelaar en Co & Pgb specialist

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

IN DE OUDERENZORG STAAT

DE BEWONER CENTRAAL Al meer dan twintig jaar werkt Joukje Reitsma in de ouderenzorg. Kortgeleden is ze begonnen met een nieuwe uitdaging: een opleiding tot verpleegkundig specialist. Ze werkt in woonzorgcentrum De Flecke in Joure. BERNHARD VAN DE AKKER WERKT BĲ EMPATEC EN ZIT HIER HELEMAAL OP Z’N PLEK.

VAN SCHOOLVERLATER VAN SCHOOLVERLATER NAAR HARDE WERKER NAAR HARDE WERKER BERNHARD VAN DE AKKER WERKT BĲ EMPATEC EN ZIT HIER HELEMAAL OP Z’N PLEK.

Enthousiast en vrolĳk stelt hĳ zich voor: de 30-jarige Bernhard van de Akker. Hĳ heeft een roerig verleden achter de rug. In zĳ n jongere en jaren is hĳ gepest. Hĳ voor: was tede zwaar en kon door zĳn Enthousiast vrolĳ k stelt hĳ zich 30-jarige Bernhard diagnose ADHD niet goed meekomen op school. Inmiddels van de Akker. Hĳ heeft een roerig verleden achter de rug. In heeft hĳ leven op deisrithĳ engepest. gaat het met hem.en Via Pastiel zĳnz’n jongere jaren Hĳgoed was te zwaar kon doorwerkt zĳn hĳ bĳ Empatec. die helemaal bĳ hem past! heeft diagnose ADHDEen nietorganisatie goed meekomen op school. Inmiddels hĳ z’n leven op de rit en gaat het goed met hem. Via Pastiel werkt Niet gemakkelĳk hĳ Empatec. Een organisatie die energiek. helemaal bĳ hem past! Vanbĳ jongs af aan is Bernhard energiek. Heel Specialisten stellen Joukje Reitsma

De functie verpleegkundig specialist is vrij nieuw binnen Patyna, vertelt Joukje. “De rol van de verpleegkundig specialist is simpel gezegd dat je taken van de specialist ouderengeneeskunde, de vroegere verpleeghuisarts, overneemt. Je bent behandelaar op een afdeling, maar voor de meer complexe vragen en situaties is er altijd een specialist ouderengeneeskunde achter de hand.” Door de jaren heen heeft Joukje veel zien veranderen in de ouderenzorg. “Ik ben begonnen als leerling ziekenverzorgende. Als leerling ziekenverzorgende werkte je taakgericht. Dit is wat je moet doen en dat deed je dan ook. Dat er in die tijd maatstaven waren voor het aantal mensen, die voor een bepaalde tijd uit bed geholpen moesten worden, dacht je als leerling niet over na. Achteraf denk ik wel eens: waarin stond de bewoner eigenlijk centraal?” De afgelopen vier jaar werkte Joukje als wijkverpleegkundige. “Weer een heel ander aspect van de zorg. Je komt letterlijk bij mensen thuis en gaat mee in de normen en waarden van de cliënt en probeert samen met de cliënt de juiste zorg te geven. Ik heb me toen wel eens afgevraagd hoe dit in een woonzorgcentrum gestalte wordt gegeven. Hier wonen ouderen immers met elkaar op een afdeling. Is er dan wel ruimte voor ieders wensen en behoeften?” Dat is er zeker, merkt Joukje nu. “Ik zie een groot verschil met vroeger. Er zijn meerdere afdelingen en iedere afdeling heeft meerdere huiskamers. De huiskamers hebben voldoende ruimte voor eigen wensen, er zijn hoekjes ingericht waar mensen zich terug kunnen trekken, maar ook juist grote tafels waar men elkaar kan ontmoeten. De eigen kamer mag ingericht worden zoals de bewoner dit wil. Eigen spullen uit de thuissituatie geven een gevoel van veiligheid. En de medewerkers

‘We eten vandaag dit of dat want dat vindt meneer of mevrouw zo lekker.’ zien wat belangrijk is voor een bewoner. Dit kan weer de ingang zijn voor een gesprek.” Een ander verschil met vroeger is dat de medewerkers veel meer rekening houden met de individuele wensen van de bewoner. “Wat zou u graag willen? Waar wilt u graag zitten? Wat me ook opvalt zijn de warme maaltijden. Vroeger kreeg de afdeling grote pannen of dienbladen met warm eten uit de centrale keuken. Nu worden de maaltijden in de huiskamers klaargemaakt. Ik heb de afgelopen tijd meerdere keren gehoord: ‘We eten vandaag dit of dat want dat vindt meneer of mevrouw zo lekker’. De bewoners staan hierdoor niet alleen centraal, maar krijgen ook de huiselijke sferen mee, het aardappelen schillen, de geuren van het eten, de gehaktballen, die gebraden worden. Geuren, smaken en herinneringen zijn zó belangrijk. Vaak als je wat proeft herinnert het je aan een bepaalde situatie of sfeer van eerder.” Uiteraard is het nergens zo goed als thuis, maar als je geen keus meer hebt, dan is wonen in een woonzorgcentrum wat Joukje betreft een goede nummer twee!

de diagnose: ADHD. Hierdoor heeft hĳ moeite met zĳn concentratie. School Niet gemakkelĳk is een ramp voor hem. Hĳ kan niet goed meekomen en wordt daarnaast ook Van jongs af aan is Bernhard energiek. Heel energiek. Specialisten stellen nog gepest. Al met al heeft hĳ het niet gemakkelĳk. Met moeite sluit hĳ de de diagnose: ADHD. Hierdoor heeft hĳ moeite met zĳn concentratie. School basisschool af. Bernhard gaat naar het VMBO, maar kan ook daar zĳn draai is een ramp voor hem. Hĳ kan niet goed meekomen en wordt daarnaast ook niet vinden. Volgens de wet moet hĳ naar school tot hĳ achttien jaar oud is. nog gepest. Al met al heeft hĳ het niet gemakkelĳk. Met moeite sluit hĳ de Maar vanaf z’n zestiende geeft hĳ er de brui aan; hĳ komt te boek te staan basisschool af. Bernhard gaat naar het VMBO, maar kan ook daar zĳn draai als schoolverlater. niet vinden. Volgens de wet moet hĳ naar school tot hĳ achttien jaar oud is. Maar vanaf z’n zestiende geeft hĳ er de brui aan; hĳ komt te boek te staan Aanpakken als schoolverlater. Op een bepaald moment besluit Bernhard dat het anders moet. Hĳ zoekt hulp bĳ verschillende instanties. Een budgetcoach helpt hem inzicht te geven in Aanpakken zĳn financiën. Dankzĳ een diëtist valt hĳ af en leert hĳ gezond te eten. En een Op een bepaald moment besluit Bernhard dat het anders moet. Hĳ zoekt hulp medewerker van de GGD (Gemeenschappelĳke Gezondheidsdienst) helpt hem bĳ verschillende instanties. Een budgetcoach helpt hem inzicht te geven in met het verwerken van zĳn verleden. Via de gemeente wordt hĳ aangemeld bĳ zĳn financiën. Dankzĳ een diëtist valt hĳ af en leert hĳ gezond te eten. En een Pastiel. Hier volgt hĳ verschillende cursussen waardoor hĳ zĳn zelfvertrouwen medewerker van de GGD (Gemeenschappelĳke Gezondheidsdienst) helpt hem weer terug krĳgt. Samen met zĳn Pastiel jobcoach Dagmar gaat hĳ op zoek naar met het verwerken van zĳn verleden. Via de gemeente wordt hĳ aangemeld bĳ werk. Ze ziet dat Bernhard niet op z’n plek zit op de reguliere arbeidsmarkt, Pastiel. Hier volgt hĳ verschillende cursussen waardoor hĳ zĳn zelfvertrouwen hĳ redt dat niet. Ze komen uit bĳ Empatec en Bernhard is enthousiast, hĳ voelt weer terug krĳgt. Samen met zĳn Pastiel jobcoach Dagmar gaat hĳ op zoek naar zich hier meteen thuis. werk. Ze ziet dat Bernhard niet op z’n plek zit op de reguliere arbeidsmarkt, hĳ redt dat niet. Ze komen uit bĳ Empatec en Bernhard is enthousiast, hĳ voelt Indicatie zich hier meteen thuis. Het is niet meteen vanzelfsprekend dat Bernhard bĳ Empatec aan het werk kan. Hiervoor heeft hĳ een indicatie Beschut Werken (BW) nodig. Deze indicatie Indicatie krĳgen mensen wanneer ze niet aan het reguliere bedrĳfsleven kunnen Het is niet meteen vanzelfsprekend dat Bernhard bĳ Empatec aan het werk kan. deelnemen. Gelukkig krĳgt hĳ deze toegewezen, met hulp van een persoonlĳke Hiervoor heeft hĳ een indicatie Beschut Werken (BW) nodig. Deze indicatie coach. Dit was niet gemakkelĳk, maar het is gelukt! Inmiddels werkt hĳ bĳ krĳgen mensen wanneer ze niet aan het reguliere bedrĳfsleven kunnen Empatec en heeft hĳ zĳn leven op de rit. Op dit moment zit hĳ in een traject deelnemen. Gelukkig krĳgt hĳ deze toegewezen, met hulp van een persoonlĳke voor een nieuwe diagnose. ADHD is wellicht niet helemaal kloppend. Met een coach. Dit was niet gemakkelĳk, maar het is gelukt! Inmiddels werkt hĳ bĳ herziende diagnose kan Bernhard zĳn leven weer een nieuwe richting geven. Empatec en heeft hĳ zĳn leven op de rit. Op dit moment zit hĳ in een traject Op zichzelf wonen bĳvoorbeeld, al dan niet begeleid. En passende medicatie. voor een nieuwe diagnose. ADHD is wellicht niet helemaal kloppend. Met een Maar zĳn werk, dat blĳft. Hĳ kan zich geen fijnere werkgever wensen dan Empatec. herziende diagnose kan Bernhard zĳn leven weer een nieuwe richting geven. Op zichzelf wonen bĳvoorbeeld, al dan niet begeleid. En passende medicatie. Maar zĳn werk, dat blĳft. Hĳ kan zich geen fijnere werkgever wensen dan Empatec. En dát is waar Empatec het voor doet. Kĳken naar wat mensen nodig hebben, hen daarbĳ de juiste hulp bieden en een passende werkplek bieden waar ze helemaal tot hun recht komen. En dát is waar Empatec het voor doet. Kĳken naar wat mensen nodig hebben, hen daarbĳ de juiste hulp bieden en een passende werkplek bieden waar ze helemaal tot hun recht komen.

NUMMER 11 • 2020

CORONAPATIËNTEN OP IC ZIEN GEZICHT VAN MEDEWERKERS

FOTO’S STELLEN PATIËNTEN EN DE FAMILIE GERUST Patiënten die vanwege corona op de intensive care (IC) in Tjongerschans terecht komen, kunnen voortaan het gezicht zien achter de medewerkers die hen behandelen. Elke dag worden foto’s van de medewerkers die dienst hebben bij het bed geplaatst.

Hoewel veel IC-patiënten met corona kunstmatig in slaap worden gehouden, zijn er ook patiënten die wakker zijn of wakker worden. “Je kunt je voorstellen dat patiënten verward en onzeker zijn. Zij kunnen nu zien wie de arts of verpleegkundige is achter de beschermende kleding. Dat helpt ze gerust te stellen. En ook voor de familie die op bezoek komt, is het heel fijn om te zien wie we zijn”, vertelt Regina Nijdam, IC-verpleegkundige. “Al in de eerste golf dit voorjaar zorgden we ervoor dat coronapatiënten die waren opgenomen op een verpleegafdeling de gezichten konden zien van onze medewerkers via de iPad die elke patiënt tot zijn beschikking krijgt. Dat kan nu nog steeds. IC-patiënten hebben geen iPad aan bed, en daarom bieden de echte foto’s bij het bed een goede uitkomst.

Bevallen in het ziekenhuis Kor Johan Koning is longarts in Tjongerschans

ONLINE VOORLICHTINGSAVOND Ben je in verwachting? Dan denk je misschien al na over waar je wilt gaan bevallen. Thuis? Of toch in het ziekenhuis? Of misschien moet je wel in het ziekenhuis bevallen om medische redenen. En hoe gaat dat dan precies, als je kiest voor bevallen in Tjongerschans? Elke maand organiseert Tjongerschans een online voorlichtingsavond over bevallen in het ziekenhuis. Een gynaecoloog en een verloskundige vertellen in een online sessie hoe een bevalling in Tjongerschans kan verlopen. Ze leggen bijvoorbeeld uit wat de mogelijkheden zijn van verschillende vormen van pijnstilling, maar ook hoe een keizersnede verloopt. Heb je vragen, dan kun je deze eenvoudig stellen via de chatfunctie. De voorlichtingsavond kun je thuis, via een computer, tablet of smartphone eenvoudig volgen. Uiteraard kan ook je partner meekijken en luisteren.

WANNEER: Maandag 16 november of maandag 14 december van 19.00 tot 20.00 uur.

MEER INFORMATIE: Ook in 2021 worden deze informatieavonden georganiseerd. Kijk op www.tjongerschans.nl voor meer informatie. Hier kun je je ook aanmelden.

deFryskeMarren // GEZOND&FIT

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

deFryskeMarren

Liza en Kirsten Bleeker tegelijk geslaagd als Bachelor of Science in Nursing

Collega’s én moeder en dochter

Liefde voor de zorg kan zomaar in de familie zitten. Dit is het geval bij Liza Bleeker, wijkverpleegkundige bij Thuiszorg Zuidwest Friesland in Joure, en haar dochter Kirsten Bleeker, verpleegkundige in de flexpool van het Antonius Ziekenhuis. Een paar jaar lang kwamen ieder weekend de laptops op tafel en zaten moeder en dochter samen te studeren. Ook ’s avonds waren ze vaak bezig. “De mannen in huis hebben het niet gemakkelijk gehad met twee studerende verpleegkundigen”, lacht Liza. “Maar ze hebben ons geweldig gesteund”, prijst dochter Kirsten haar vader en broer. Steun hadden moeder en dochter ook veel aan elkaar. “We hadden ieder onze eigen modules en vakken, maar konden wel overleggen hoe we dingen moesten aanpakken”, vertelt Kirsten. “Ik had een doel voor ogen – een eigen team – en dat motiveerde me enorm. Het feit dat Kirsten al bezig was met de studie, gaf een extra zetje om ook weer de boeken op te pakken”, vult haar moeder aan.

Collega’s Samen konden ze op 22 oktober trots het diploma in ontvangst nemen en mogen ze de titel ‘Bachelor of Science in Nursing’ dragen. Ze werken allebei voor de Antonius Zorggroep, maar naaste collega’s zijn ze niet en dat zullen ze voorlopig ook niet worden. “Ik wil aan het bed staan en het ziekenhuis vind ik de beste leerschool voor een beginnend verpleegkundige”, zegt Kirsten stellig. Haar moeder beaamt dat. “Als wijkverpleegkundige moet je meer ervaring hebben. Ik ben ook aan het bed begonnen en mede door die ervaring heb ik veel bagage gekregen die ik nu goed kan gebruiken als wijkverpleegkundige. Ik ben de Antonius Zorggroep dankbaar dat ik deze studie heb mogen doen en deze kans heb gekregen.”

Liza Bleeker (links), wijkverpleegkundige bij Thuiszorg Zuidwest Friesland in Joure. Kirsten Bleeker (rechts), verpleegkundige flexpool van het Antonius Ziekenhuis.

Benieuwd naar meer verhalen van onze zorgmedewerkers? Of wil je weten welke vacatures er zijn? Kijk op de pagina werken en leren van www.mijnantonius.nl en ontdek welke mogelijkheden de Antonius Zorggroep je kan bieden!

Liza Bleeker (50) werkt al sinds 2004 in de thuiszorg. Eerst als ziekenverzorgende en na haar mbo- opleiding in 2015 als verpleegkundige. Als leerling verpleegkundige draaide ze ook mee op meerdere afdelingen van het Antonius Ziekenhuis. Zo was ze werkzaam op de afdelingen interne geneeskunde, oncologie en cardiologie. En ze is nog steeds inzetbaar in de flexpool van het ziekenhuis. Maar haar hart ligt in de thuiszorg, vertelt ze. “De vrijheid, het snelle schakelen en het werken in de eigen omgeving van onze cliënten, dat spreekt me aan.” En ze wilde meer. “Ik wilde graag een coördinerende functie en een eigen team, maar daarvoor had ik wel een hbo-opleiding nodig. De Antonius Zorggroep heeft dat mogelijk gemaakt en sinds maart ben ik wijkverpleegkundige van Thuiszorg Zuidwest Friesland team Joure Zuid. Ik ben nu eindverantwoordelijke voor de zorg met vijftien collega’s en zestig cliënten”, vertelt ze trots.

Liza Bleeker: “Mijn hart ligt in de thuiszorg.”

Heb jij ook hart voor de zorg?

Ervaring in het ziekenhuis meenemen naar de thuiszorg

De studie deed ze naast haar werk en gezinsleven. Omdat ze al werkzaam was in de sector en daardoor vrijstellingen kreeg voor met name de praktijklessen, kon ze de op-

op maat”, vertelt ze.

Aan de slag in de flexpool van het Antonius Ziekenhuis

Kirsten Bleeker: “Ik voel me helemaal thuis in het Antonius Ziekenhuis.”

leiding in 2,5 jaar doorlopen. Iedere vrijdag ging ze naar school, NHL Stenden in Leeuwarden, de rest van de tijd moest ze met zelfstudie invullen. “Ik stippelde mijn eigen route uit door zelf de modules te kiezen die ik wilde volgen. Zo krijg je echt een studie

De studie deed ze niet alleen, want dochter Kirsten (24) was een jaar eerder gestart met de opleiding. Vanaf vmbo-kader en de mbo-opleiding tot doktersassistente, ging ze naar NHL Stenden in Leeuwarden voor de vierjarige hbo-opleiding verpleegkundige. Via stage kwam ze bij de thuiszorg terecht, waar ze naast haar studie als wijkziekenverzorgende aan de slag kon. Sinds september werkt ze echter volledig bij de flexpool in het Antonius Ziekenhuis en daar voelt ze zich helemaal thuis. “Ik word nu ingewerkt op de afdeling Orthopedie/Traumatologie & Kort Verblijf en zou me graag in de toekomst verder willen ontwikkelen en specialiseren”, vertelt ze.

Troch de tiid mei corona www.fryslan.frl/subsidies

Lit dyn stim hearre foar it Frysk! Apps op de telefoan binne hieltyd faker oan te stjoeren mei spraak. Dat kin faak yn it Ingelsk of Nederlânsk mar net yn it Frysk. En dat moat fansels oars!

Foardatst it ynstjoerst kinst it earst werom harkje. Klik dêrnei op de knop ‘Yntsjinje’. Kinst fansels sa folle sinnen ynsprekke as sels wolst! Súkses!

Wy meitsje mei-inoar in grutte set data oan sprutsen Frysk. Dy data kin troch elkenien brûkt wurde foar technologyske tapassings dy’t mei spraak oanstjoerd wurden of Frysk werom prate.

• Praat sa’tst altyd praatst. De útsprutsen sinnen moat represintatyf wêze, dat sawol Klaaiske, Wâldske as Súdwesthoekske útspraak moat fertsjintwurdige wêze. • It is net behinderlik dat der beheind eftergrûnlûd is. • In aparte mikrofoan is net nedich. De ynboude mikrofoan fan dyn telefoan, tablet as kompjûter is goed genôch. • De betingsten fan Mozilla binne datst op syn minst 19 jier wêze moatst. • Kinst derfoar kieze om in akkount oan te meitsjen, mar dat hoecht net perfoarst.

Hast dyn telefoan, tablet of kompjûter by de hân? 1. Gean nei voice.mozilla.frl (wurket allinnich mei Mozilla Firefox en Google Chrome); 2. Klik op de mikrofoan ûnder de tekst ‘Sprekke. Donearje jo stim.’; 3. Sprek de sinnen yn.

06 - 10 26 88 31

Lit dyn stim hearre foar it Frysk! Doch ek mei en sprek yn!

Tweebaksmarkt 52 – Postbus 20120 – 8900 HM Leeuwarden – (058) 292 59 25

CULTUUR

&UITGAAN

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

WORD VRIEND VAN

THEATER SNEEK EN HET BOLWERK!

Wie Vriend wordt, steunt Cultuur Kwartier Sneek tot aan het einde van het seizoen (30 april 2021). Elke bijdrage telt en maakt de kans op mooie optredens in de toekomst groter. Er zijn drie persoonlijke passen te verkrijgen. Het is mogelijk om Vriend te worden van Theater Sneek, Poppodium Bolwerk (‘BolwerkBaas’) of van allebei.

FOTO:CASPER FERWERDA

“Je bent vast wel eens bij een optreden in Theater Sneek of Poppodium Bolwerk geweest. Onze medewerkers en vrijwilligers hebben toen hun uiterste best gedaan om, samen met de artiesten, je te vermaken, ontroeren, inspireren, motiveren, weg laten dromen of tot tranen toe aan het lachen te maken. Dit willen we graag blijven doen. Helaas maken de coronamaatregelen het nu bijzonder moeilijk. Doordat Theater Sneek en Poppodium Bolwerk als middelgrote podia buiten het Randstedelijk gebied vallen, lopen we noodzakelijke financiële steun mis. We hebben de politiek op een ludieke wijze hier al bewust van gemaakt. De urgentie is ook in de pers duidelijk naar voren gekomen. Velen hebben de trommelaar kopje onder zien gaan in de gracht. Wij hopen dat ook jij ons zou willen helpen. Word Vriend, juist nu! Heel erg bedankt voor je steun.” Wiebren Buma, directeur Cultuur Kwartier Sneek

THEATER SNEEK

BOLWERK

• zijn als eerste op de hoogte van het programma, extra voorstellingen en aanbiedingen; • ontvangen de seizoensbrochure voordat hij verspreid wordt; • kunnen kaarten bestellen in de Vriendenvoorverkoop; • ontvangen minimaal drie keer per seizoen verrassingsaanbiedingen; • worden uitgenodigd (samen met een introducé) voor een exclusieve presentatie van de nieuwe programmering; • kunnen deelnemen aan ‘Koffie met de directeur/programmeur’-sessies.

• mogen plaatsnemen in de skybox; • kunnen deelnemen aan Meet & Greetsessies met een artiest (evt. met diner); • mogen eerder naar binnen bij concerten en evenementen; • zijn als eerste op de hoogte voor de start kaartverkoop voor grote, populaire concerten; • kunnen deelnemen aan ‘Bier met de Bazen’-sessies met de Bolwerkprogrammeur; • zijn van harte welkom bij de Bazenbijeenkomst, met live-muziek, drankjes en gesigneerde tourposters en andere unieke items.

€ 35 EURO

€ 20 EURO

VRIENDEN

Pieterklaas de Groot als symbool voor situatie CKS

“WORD VRIEND, JUIST NU”

FOTO: MARISKA DE GROOT

Cultuur Kwartier Sneek verkeert in zwaar weer. Vooral Theater Sneek en Poppodium Bolwerk worden hard getroffen door de coronamaatregelen. Het blijkt onmogelijk om op een rendabele manier voorstellingen en concerten te programmeren. De noodklok is al geluid bij de politiek en het bedrijfsleven. Om trouwe bezoekers ook de kans te geven Theater Sneek en Poppodium Bolwerk te helpen, hebben de medewerkers een Vriendenactie op touw gezet.

BAZEN

Voorstelling Elske deWall op 1,5 meter

SUPER

VRIENDEN • z ijn zowel Theater-vriend als Bolwerkbaas, met alle voordelen die daarbij horen.

€ 50 EURO

KIJK VOOR MEER INFORMATIE EN DE VOORWAARDEN OP

THEATERSNEEK.NL/WORDVRIEND OF HETBOLWERK.NL/WORDBAAS

“ONDENKBAAR ALS HET BOLWERK ZOU VERDWIJNEN” “Poppodium Bolwerk is echt een onderdeel van mijn leven. Ik ben een groot muziekliefhebber, vooral van blues en rock en kom regelmatig langs om te genieten van leuke bands en om vrienden te ontmoeten. Dit gaat al jaren terug. Ik ben nu 51, maar als kleine jongen ging ik al naar de handvaardigheidslessen boven Het Bolwerk. Dan knutselde en verfde ik terwijl er beneden muziek klonk. Ik koester veel mooie herinneringen en ben trots op Het Bolwerk, net als op Theater Sneek waar ik ook geniet van concerten. Wat een machtig mooie plek is dit. Zo’n uniek cultuurcentrum voor Súdwest-Fryslân mag niet verdwijnen. Dit is ondenkbaar! Er wordt de laatste jaren al flink bezuinigd op cultuur; we moeten nu de barricades op. Daarom ben ik onlangs Vriend geworden. Hopelijk doet u dat ook.”

Jan Knol met Vakgarage Anne Knol een Betrokken Bedrijf

“EEN SUPERDORPSHUIS”

FOTO:CARIN KALF

“WAAROM VRIEND, BAAS OF SUPERVRIEND? NOU HIEROM...” “Ik ben een Supervriend want Cultuur Kwartier Sneek is gewoon een superdorpshuis. Neem al die amateurgezelschappen uit de gemeente die er kunnen optreden. De muziekensembles, korpsen, dansgroepen en Teater Snits bijvoorbeeld. Cultuur Kwartier Sneek is ook onmisbaar vanwege de unieke koppeling met het onderwijs. Er vinden het hele jaar door kunsteducatieprojecten plaats op scholen, met een eindpresentatie voor familie en vrienden in het theater. Ik denk ook aan VERS!, het jaarlijkse muziekfestival bij Poppodium Bolwerk, Theater Sneek en Kunstencentrum Atrium. De Bigband en andere groepen van Bogerman zijn er altijd bij. Een podium krijgen is namelijk zo belangrijk voor de ontwikkeling van jonge muzikanten. Wij repeteren om te kunnen optreden! En wat te denken van het community gevoel tijdens evenementen als VERS!... Het zou ontzettend Anne Oosterhaven, supervriend, in actie jammer zijn als dit allemaal verloren gaat.” Anne Oosterhaven, Supervriend met Bogerman Bigband tijdens VERS!

“HET ZOU DOODZONDE ZIJN ALS ZO’N FIJNE PLEK VERDWIJNT” “Mijn man en ik zijn al vele jaren Vriend. Als theaterliefhebber is het heerlijk om dichtbij huis een schouwburg te hebben. Het is voor ons maar tien minuten rijden vanuit Bolsward. Theater Sneek is ook nog eens knus en fijn. Smûk! Een compact theater met een mooie mix van grote namen en kleinschalige optredens, zoals de Topzondagen met Koffiegeur. We vinden het erg jammer dat we nu niet langs kunnen komen. Ik houd vooral van muziek - zing zelf bij popkoor Allround van Kunstencentrum Atrium - muziektheater en cabaret. Via de Vriendenacties gaan we ook af en toe naar toneel, wat vaak een positieve verrassing blijkt te zijn. In maart waren we bij Pieter Derks, de laatste voorstelling in Theater Sneek voor de lockdown. Het is daarna zo onwerkelijk geworden. Toen het weer kon, kwamen we weer; eind september hebben we genoten van Elske DeWall met het NNO. Het zou doodzonde zijn als zo’n fijne plek verdwijnt. Daarom moeten we Theater Sneek nu steunen!” Jetty Minnema, Vriend van Theater Sneek

KIJK VOOR MEER INFORMATIE EN DE VOORWAARDEN OP THEATERSNEEK.NL/WORDVRIEND OF HETBOLWERK.NL/WORDBAAS

DENKT U AAN KOM NAAR HET GROOTSTE VOORRAAD VAN

of hybrid h c s i tr e r k e l ijde n E

AvrBijdagD 6St/mT EzaKterdKagE R21PnoLveEmIbeNr

25 x ZOE 2020 RENAULT

6 x LEAF 2020 NISSAN

uit

€2.000,- SUBSIDIE*

€4.000,- ABD KORTING €2.000,- SUBSIDIE*

GRATIS LAADPUNT*

uit

TIJDELIJKE PRIVATE LEASE PRIJS

NU: €399,HIER GAAT NOG

€41

NU: €389,-

INCLUSIEF BTW

P/MND

OVERHEIDSSUBSIDIE VAN AF!

HIER GAAT NOG

€41

INCLUSIEF BTW

P/MND

OVERHEIDSSUBSIDIE VAN AF!*

ZOE

8 JAAR GARANTIE OP BATTERIJ

ALS BESTE GETEST DOOR DE ANWB OP DE ACTIERADIUS EN 8 JAAR GARANTIE OP DE BATTERIJ

PROFITEER NU NOG VAN LAGE BIJTELLING

HET ABD

STEKKERPLEIN SKRYNMAKKER 26 HEERENVEEN

ALTIJD AUTOMAAT

*Gratis laadpunt bij afnemen van een gebruikte elektrische auto inclusief het afnemen van het afleverpakket. Exclusief aansluitkosten. *De overheidssubsidie is alleen voor particulieren. Deze subsidieregeling loopt van 1 juli 2020 tot 1 juli 2024, tenzij het budget eerder op is. In 2020 en 2021 is het subsidiebedrag € 2.000,- als u een gebruikte elektrische personenauto koopt. Het maximale budget voor 2020 voor gebruikte elektrische personenauto’s is €7,2 miljoen. Dient u een aanvraag in nadat het maximale jaarbudget in 2020 is bereikt? Dan wijzen we u aanvraag af. Stand op 29 oktober 09:30 uur Nog beschikbaar jaarbudget 2020 is € 2.314.000 *Consumentenadviesprijs betreft vanafprijs van getoonde model, inclusief onvermijdbare kosten nodig voor aflevering van de auto aan de consument, exclusief metallic lak. Optionele pakketten en/of uitrusting zijn altijd de keuze van de consument en kunnen desgewenst tegen meerprijs geleverd worden. *Private Lease bedrag is gebaseerd op 60 maanden en 10.000km per jaar. Private Lease is inclusief: motorrijtuigenbelasting, allriskverzekering (eigen risico €450,- op casco), onderhoud, reparatie & banden, vervangend vervoer na 24 uur, pechhulp Europa, afleverkosten, btw en administratiekosten. Kosten voor wassen, brandstof en updates van een eventueel navigatiesysteem zijn niet inbegrepen. Toetsing en registratie bij BKR te Tiel. Van het private lease bedrag gaat nog de overheidsubsidie van €2000,- deze wordt verdeeld over de eerste 48 maanden. Dat komt neerop €41,66 p/mnd. De laatste 12 maanden geen subsidie. Bedragen zijn afgerond op hele euro’s incl. btw. Aanbetaling (uit inruil) niet mogelijk. Kijk voor de actievoorwaarden op www.abdrenault.nl. Onder voorbehoud van prijswijzigingen en typefouten.

ELEKTRISCH OF HYBRIDE RIJDEN? ABD STEKKERPLEIN LINE NOORD NEDERLAND, GEBRUIKT EN NIEUW OP 1 LOCATIE!

RENAULT E-TECH

CAPTUR PLUG-IN HYBRIDE GEM. VERBR. 1,4L /100 AUTOMAAT ZEER VOORDELIG LADEN MET ZONNEPANELEN

€32.090,- €519,RIJKLAAR

PRIVATE LEASE

GRATIS

LAAD * PUNT

BIJ ALLE GEBRUIKTE ELEKTRISCHE AUTO’S

OOK OP HET STEKKERPLEIN:

46x Nissan 14xLEAF

Renault ZOE vanaf €14.500,VANAF

€299,-

P/MND

PRIVATE LEASE

vanaf VANAF

€13.900,-

€299,-

€41

P/MND

PRIVATE LEASE

€41

P/MND P/MND HIER GAAT NOG HIER GAAT NOG OVERHEIDSSUBSIDIE VAN AF!* OVERHEIDSSUBSIDIE VAN AF!*

EN OOK:

20x Renault Clio E-Tech Hybrid, 10x Renault Twingo Electric, 2x VW e-Golf, 2x Renault Twizy, Toyota Yaris Hybride, Fiat 500 Hybride, BMW 530e, Toyota Corolla Hybride, 2x Renault Master ZE, 2x Nissan e-NV200

24/7 ONLINE ABDELEKTRISCH.NL OOK DE E-TECH MÉGANE PLUG IN EN CLIO HYBRIDE ZIJN AANWEZIG!

GEEN WEGENBELASTING! O P E LE K T R I S C H E AUT O’ S

LIEVER OP AFSPRAAK?

NU BIJ ABD: DE TWINGO ELECTRIC Elektrisch rijden

WANNEER U LIEVER EERST GEINFORMEERD WILT WORDEN OF ELEKTRISCH RIJDEN BIJ U PAST. BOEK VEILIG EEN AFSPRAAK BIJ EEN ABD VERKOOP ADVISEUR VIA WWW.ABDELEKTRISCH.NL. WIJ NEMEN ON- OF OFFLINE ALLE TIJD VOOR U!

START BIJ

ABD

Omtinken Normaal staat hier de evenementenkalender van VVV Waterland van Friesland. Maar we leven nu tijdelijk in andere tijden. Daarom geven VVV Waterland van Friesland en Ying Media hier ‘omtinken’ (aandacht) aan alle horecaondernemers uit Zuidwest Friesland met initiatieven rondom bezorgen en afhalen. Een aantal initiatieven staan hier uitgelicht.

Kijk voor jouw ontbijt, lunch, diner of borrel voor thuis op:

www.waterlandvanfriesland.nl/omtinken #OMTINKENINWATERLAND

smikkelje smikkelen

THUIS SMIKKELEN MET HEERLIJKE AFHAALGERECHTEN

Mokdrive

Pannenkoeken to go

Keuzemenu ’t Jagertje

In het weekend is de Mokdrive van de Mallemok in Sloten geopend. In hun webshop vind je een uitgebreide keus aan heerlijke gerechten. Probeer eens één van de burgers, zoals de biologische burger van de Graasboerderij in Sondel. Of laat je verleiden door de langzaam gegaarde rundersukade met hutspot of de smakelijke Pad Thai. Elk weekend zijn er ook een aantal specials te bestellen.

Bestel bij Pannenkoekrestaurant Rijsterbosch in Rijs weer heerlijke pannenkoeken voor afhaal of bezorging. Zo hoef je hun ambachtelijk gebakken pannenkoeken niet te missen en kun je er lekker thuis van genieten. En op zaterdag en zondag is er bij het Pannenkoekenrestaurant een loket geopend voor een versnapering to go, zoals koffie, warme chocomelk en snert.

Restaurant ’t Jagertje in Langweer verrast je graag met klassieke gerechten met een twist. Nu dit niet mogelijk is in de huiselijke sfeer van het restaurant komt ’t Jagertje elke week met een nieuw driegangen keuzemenu voor bij je thuis, inclusief huisgemaakt brood en amuses. Voor een nog uitgebreider diner start je vooraf met verse oesters of sluit je af met huisgemaakte friandises.

WWW.MOKDRIVE.NL

WWW.RIJSTERBOSCH.NL

WWW.JAGERTJE-LANGWEER.NL

smaaklik smakelijk

KOFFIE, LUNCH EN SUSHI TO GO

Frysk Borrelpakket

Zuiver Sushi Box

La Cantina to go

Friese lokale producten vinden moeilijk afzet in deze tijd. Voor de borrelaars heeft De Fryske daarom een (vegetarisch) kaas borrelpakket ontwikkeld. In dit pakket vind je drie leeftijden De Fryske en twee heerlijke speciaalbieren van Kâld Kletske. De producten komen allemaal van Friese bodem en zijn eerlijk en duurzaam geproduceerd, producten ‘om grutsk op te zijn’.

Bij Restaurant Zuiver in Joure bestel je een heerlijke Sushi Box voor twee personen. Je krijgt dan een verrassingsbox met allerlei verschillende soorten sushi zoals Maki Rolls, Urimaki Rolls en Nigiri. Hierbij inbegrepen is o.a. soja saus, gepekelde gember en een wakame salade. En niet te vergeten: chopsticks. Ook kun je kiezen uit heerlijke oesters, verse sashimi van zalm en tonijn of één van de andere afhaalgerechten.

Bij La Cantina in Lemmer kun je op vrijdag en zaterdag terecht voor heerlijke koffie van Manetti, thee van Betjeman & Barton en chocola van Daskalides ‘to go’. Net als gebak, luxe bonbons, of lunch. Lekker voor onderweg, op kantoor of voor thuis. Ook is er veel op bestelling mogelijk zoals een ontbijt, luxe hapjes, theepakketten, kerstpakketten of een heerlijke high tea.

WWW.DEFRYSKE.FRL

WWW.ZUIVER-JOURE.NL

WWW.LACANTINALEMMER.NL

tafelje tafelen

Live cooking met BCL

CULINAIRE ERVARING BIJ JE THUIS

jouster toer @home

Beleef een restaurant ervaring in je eigen keuken met Beach Club Lemmer. Op 28 november kun je samen met de koks van BCL live via Facebook een heerlijk driegangenmenu bereiden. De box, waarin alle ingrediënten afgewogen zitten, wordt gratis bij je thuisbezorgd binnen een straal van 25 kilometer. Opgave tot uiterlijk 25 november 18.00 uur via info@beachclublemmer.nl of bellen naar 06-20388555.

Iedere vrijdag en zaterdagavond geniet je van een heerlijk wisselend driegangenmenu van Restaurant De Jouster Toer @home. De gangen zijn op elkaar afgestemd en met de bijpassende wijntip van Vinoloog Johan Schotanus ervaar je een culinaire ervaring bij je thuis. En alsof dat nog niet genoeg is, kun je ook elke week een heerlijk special gerecht bestellen.

WWW.BEACHCLUBLEMMER.NL

WWW.DEJOUSTERTOER.NL

Initiatief aanmelden?

Wil jij ook je bezorgen/of afhaalinitiatief aanmelden voor gratis ‘omtinken’ op onze website en social media kanalen? Mail de benodigde informatie met een bijpassende foto naar info@waterlandvanfriesland.nl

SPORT

NUMMER 11 • 2020

SURVIVALRUNNER KERST WIND

“HET IS EEN MILITAIRE STORMBAAN OVER LANGE AFSTAND” De korte tijd dat er daglicht is en de donkere avonden en nachten de overhand hebben zijn weer aangebroken. Voor de één een tijd om meer thuis te zijn, voor de ander een reden om juist van huis te gaan. Survivalrunner Kerst Wind uit Oosterzee is iemand die voor werk en sport überhaupt al veel van huis is en naast actief sporter ook nog trainer is. Een portret van de meervoudig Nederlands kampioen survivalrun.

“

TEKST JOERI VAN LEEUWEN // FOTO'S ORANGE PICTURES

“Het zijn lange dagen”, begint Wind zijn verhaal. “Momenteel, nu de klok een uur achteruit is gegaan, zeker. Naast het survivalrunnen ben ik nu ook bezig met het trainen van een hele triatlon. Vier kilometer zwemmen, 180 kilometer fietsen en 42 kilometer hardlopen. Als doel heb ik dan ook dit binnen tien uren te voltooien. Voor de duurtraining sta ik vaak genoeg om vijf uur op, ga dan een stuk fietsen of hardlopen of een combinatie van beide. Hierdoor train ik dan vaak zes uurtjes en dan ben ik het begin van de middag weer klaar.”

JUDO

“De afgelopen periode ben ik bij een diëtiste geweest. Ik sport veel en soms kan ik er niet tegenop eten. Dat is wel enorm belangrijk om te doen, want ik ben al niet de zwaarste en als je dan ook nog eens gaat afvallen dan ben je nog meer uit balans. Dat moet niet en dat is ook absoluut niet de bedoeling”, aldus Wind. Wind deed voorheen aan judo, maar moest daar door zijn werk mee stoppen. “Ja, de baas vond dat niet verantwoord. Vervolgens werd zaalvoetbal mijn sport,

maar door het vele wenden en keren bleek dat voor enkels en knieën ook niet echt een optie. Hierdoor ben ik, dus via andere sporten, in aanraking gekomen met survivalrunnen en dat bleek eigenlijk direct iets wat goed bij mij paste. Zowel het duurtraject van een parcours als ook de uitdagende onderdelen maakte de sport voor mij een ideale combinatie. Ik haal er veel plezier uit en dat is dan ook de basis om de trainingen vol te houden. Zeker nu, wanneer er eigenlijk geen uitzicht is op wedstrijden.”

TRAININGEN Na jarenlang trainingen elders te hebben gedaan is Wind, samen met wat bekenden, op zoek gegaan naar een locatie voor een eigen trainingsbaan. Die vond hij in

“HET IS NAAST FYSIEK OOK ZEKER EEN MENTALE SPORT.”

Oosterzee zelf, waar sinds 2015 een baan is gevestigd. “We hebben leden uit de wijde omtrek, vanuit onder andere Scharnegoutum, Kuinre, maar bijvoorbeeld ook uit Sint Jansklooster. Zij komen hier dan trainen op onze eigen samengestelde hindernisbaan. Het voordeel hiervan is dat je de anderhalve meter makkelijk kunt waarborgen met groepjes van vier. We kunnen tegelijkertijd vier groepen laten trainen dus zestien deelnemers. Wij merken er zelf niet direct heel veel van, maar in de omgeving is het aantal leden gegroeid door de coronacrisis. Zelf ben ik als trainer drie keer in de week actief en we hebben in totaal een kleine honderd leden. Een goed aantal voor de baan zoals deze nu is.” De trainingen worden druk bezocht door de leden, volgens Wind. “Er zijn ook wel eens anderen die kennis willen maken met de sport, of zoals nu, de conditie op peil willen houden. Het mooie is dat het altijd leuk is om te kijken hoe mensen keuzes maken. Soms denk je wel eens bij een onderdeel: ‘Hoe moet ik dat nu weer doen?’ Dan ga ja daarover in gesprek. In mijn geval ook vaak met jeugd; de jeugd is onbevangen en daardoor zien ze minder belemmeringen. Ik vind het dan ook mooi om daar weer lering uit te kunnen trekken.”

WEDSTRIJDEN Tijdens wedstrijden is Kerst Wind vaak te vinden bij de betere atleten. “Ik moet het hebben van het klimmen en kan daarnaast een prima stuk hardlopen. We gaan niet over verharde wegen, maar vaak is het in een weiland waar allemaal verschillende hindernissen zijn. Ook ga je dwars door sloten heen. Het is een zware sport in fysiek opzicht. Als je goed hard kunt lopen, met een tien kilometer in ongeveer 36 minuten, dan doe je al snel mee in de bovenste regionen. Het is dus niet alleen maar een kwestie van kort ‘rammen’, maar ook zeker van afstanden kunnen overbruggen. Daarnaast komen alle onderdelen per wedstrijd terug die je ook op een militaire stormbaan ziet. Alleen dan over een langere afstand. Uiteindelijk is

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

“IK HAAL ER VEEL PLEZIER UIT EN DAT IS DAN OOK DE BASIS OM DE TRAININGEN VOL TE HOUDEN. ZEKER NU, WANNEER ER EIGENLIJK GEEN UITZICHT IS OP WEDSTRIJDEN.”

het een combinatie van allemaal factoren die maken of je mee kan komen in de top van een klassement. Fitheid, techniek en uithoudingsvermogen zorgen voor een groot deel hoe ver je kunt komen.”

MENTAAL “Het is overigens ook een mentaal uitdagende sport. In Nederland zijn er wedstrijden die onder koude omstandigheden worden gehouden. Denk daarbij dat als het vriest, je de eerste bent die over vastgevroren rijp loopt en dat de hindernissen nog een laagje ijs of sneeuw hebben. Dan is het voor veel deelnemers iets van: ‘Daar heb ik geen zin in’. Ja, dan ben je eigenlijk al verloren. Zelf heb ik daar wat minder moeite mee. Ik ben van mening dat je je hierop kunt kleden. Op het moment dat de wedstrijd start, dan gaat de knop bij mij helemaal om. Wel is het enigszins nadelig als je de eerste bent in verband met de extra kou aan je handen. Het is dus naast een fysiek spel ook zeker een mentale sport.”

OVERWINNINGEN Op het palmares van Kerst Wind staan meerdere Nederlandse kampioenschappen. “Toch is dat voor mij niet direct een doel op zich. Je werkt vaak een periode naar een wedstrijd toe. Die wedstrijd wil je dan ook winnen. Je moet dus fit zijn op het moment dat er een NK is. Toch ben ik trotser op het feit dat ik al jarenlang meedoe in de top van het klassement en dat ik ook het klassement gewonnen heb. Daarvoor moet je dus een jaar lang top zijn, de prestaties moeten goed zijn en je moet fit zijn. Dan pas maak je kans om een overall klassement te winnen. Ook in De Knipe, vlakbij Heerenveen, heb je nog een prachtige wedstrijd. Daar komen over een hele week misschien wel vierduizend deelnemers. Om daar op het ereschavot te staan geeft ook een enorme kick.”

NUMMER 11 • 2020

SC JOURE TRAINER DICK SCHUURMAN

“JOURE KAN IN DE TWEEDE KL ANDRÉ BERGSTRA (R) WERKT VIA PASTIEL BĲ WATERSPORTCAMPING HEEG. EIGENARESSE KARIN VELDHUIZEN (L) VINDT HET EEN VERRĲKING OM MET HEM TE WERKEN.

ONDERNEMEN, MET RESPECT VOOR MENS ÉN NATUUR

Op het kampeerterrein staat her en der nog een verdwaalde caravan of tent. Het hoogseizoen is achter de rug. Ondanks een zeer drukke zomerperiode, stapt de 55-jarige Karin Veldhuizen zeer energiek de receptie binnen. Ze straalt één en al positiviteit uit. Samen met haar man Jacob van der Pol runt ze Watersportcamping Heeg. Dit doen ze al 34 jaar. En nog steeds met heel veel plezier. Sinds kort werkt André Bergstra bĳ hen via Pastiel. Een goede match! Het roer om

Karin is van huis uit verpleegkundige. Van de één op de andere dag laat haar man weten dat ze samen een camping hebben gekocht. Karin moet wel even wennen aan het idee. Maar zodra ze de camping in Heeg ziet, is ze verkocht. De locatie is betoverend: vlakbĳ het Hegermeer. De eerste jaren blĳft Karin twee dagen werken als verpleegkundige. Als hun campingbeheerder na een aantal jaren besluit te stoppen, is dit hét moment voor Karin en Jacob om het roer om te gooien. Karin stopt met werken als verpleegkundige en gaat helemaal voor de camping.

Verrĳking

Karin wil met haar onderneming van betekenis zĳn. Ze houdt zich bezig met schone lucht, schoon water en schone grond. Maar ook met maatschappelĳke issues. Bĳvoorbeeld mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Ze vindt het heel belangrĳk om hen een werkplek te bieden. Daarom werkt André Bergstra sinds een half jaar op de camping, als allround onderhoudsmedewerker. Via zĳn Pastiel jobcoach Carolien is hĳ bĳ de camping terecht gekomen. Carolien heeft veel tĳd en energie gestoken in het inwerktraject van André. Zelfs tĳdens de lockdown. Hier is Karin haar dankbaar voor. Er is een goede match gemaakt! Volgens Karin is André een verrĳking voor hun team. Maar ook voor de campinggasten. Als één van de gasten door André nu anders gaat kĳken naar zĳn eigen bedrĳfsvoering, dan is dat al winst!

Groot goed

André is in februari gestart. Hĳ had al ervaring met groenonderhoud. De afgelopen maanden zĳn er steeds meer taken bĳgekomen. André had van tevoren niet gedacht dat hĳ nu zoveel verschillende werkzaamheden zou oppakken. Volgens Karin zit er nog veel meer potentieel in André. Ze vindt het ongelooﬂĳk hoe hĳ is gegroeid. En zĳn plafond, dát is nog lang niet bereikt! Ze wenst dat alle ondernemers op een andere manier naar hun bedrĳfsvoering gaan kĳken. Zo zĳn er veel taken die ideaal zĳn om uit te laten voeren door iemand met een achterstand tot de arbeidsmarkt. Juíst in deze tĳd zĳn er allerlei mogelĳkheden, ook ﬁnancieel. Pastiel helpt hierbĳ en denkt mee. “Als je iemand werkt kunt bieden, en werk mag creëren, dat is heel mooi groot goed wat je mensen kunt geven!” sluit Karin trots af. En dát is waar Pastiel het voor doet. Samenwerken met ondernemers die van betekenis willen zĳn. En een werkplek creëren voor mensen die net even dat steuntje in de rug kunnen gebruiken.

In deze, wederom competitieloze periode, is het weer een kwestie van inventief nadenken over oefenvormen voor seniorenvoetballers. Voor de meeste trainers reden om niet te trainen, maar niet voor Dick Schuurman. De trainer van Sportclub Joure heeft de trainingen op dit moment weliswaar niet verplicht gesteld, maar desondanks blijken de spelers graag present te zijn tijdens de oefensessies, tot de laatste persconferentie in groepjes van vier, maar dankzij de aangescherpte regelgeving in tweetallen.

“Ta, het is wel behelpen in deze periode”, zegt trainer Dick Schuurman. “De jongens moeten het leuk vinden en daarom zitten er wat meer ‘fun-oefeningen’ in. Toch is het wel degelijk de bedoeling dat we de spelers fit houden om zodoende weer te kunnen presteren wanneer nodig. Hoe langer je niets doet, hoe langer het ook weer duurt voor je op een bepaald niveau teruggekeerd bent. Daarom hebben we in het begin van dit jaar vrij lang doorgetraind om zodoende de conditie op peil te houden. Daarnaast hebben we de voorbereiding wat verlengd, zeker ook omdat we langere tijd geen wedstrijden hadden gespeeld. Om de spelers niet direct te veel te belasten hebben we eerst met een grote groep getraind en gespeeld en hen steeds een maximaal aantal minuten te laten spelen in oefenwedstrijden. Hierdoor kon het lichaam ook weer wennen aan het spelen van wedstrijden.”

VOETBAL LEEFT ENORM In de komende seizoenen hoopt Schuurman steeds meer spelers uit de eigen jeugdopleiding te mogen verwelkomen op het trainingsveld. “Dat is wel hetgeen waar we naartoe willen werken. Vergeet niet dat er een groot verschil is tussen het voetballen in de jeugd en in de senioren. Daarom hebben we nu, in de voorbereiding, al vier spelers mee laten trainen en wedstrijdervaring laten opdoen. Dat is een win-win situatie voor spelers en staf. Voor spelers een mooie uitdaging

Dick Schuurman: “Op zaterdag leeft het voetbal enorm en het is dan ook mooi dat er veel jongens zijn die hier al jaren spelen. Dat tekent ook de vereniging.”

en voor de staf een mooi meetmoment. De komende seizoenen hopen we dat er meerdere spelers volgen.” Dat SC Joure een ontwikkeling heeft doorgemaakt is helder, volgens de oefenmeester. “In de gloriejaren van de vereniging kwamen de prestaties van de zondag-afdeling. Vervolgens werd er vol ingezet op de zaterdag, waarbij de ambitie is om op den duur in de eerste klasse te gaan spelen. Er kwam toch weer een aantal jongens die het zondagvoetbal nieuw leven in wilde blazen, maar de prestatieploeg werd vanaf het voetbalseizoen 2020/2021 weer opgedoekt. Wat ik vooral merk is dat er veel belangstelling is voor het voetbal bij de vereniging. Op zaterdag leeft het voetbal enorm en het is dan ook mooi dat er veel jongens zijn die hier al jaren spelen. Dat tekent ook de vereniging”, aldus de oefenmeester.

“TJA, HET IS WEL BEHELPEN IN DEZE PERIODE. HOE LANGER JE NIETS DOET, HOE LANGER HET DUURT VOOR JE OP NIVEAU TERUGGEKEERD BENT.”

deFryskeMarren // SPORT

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

TEKST JOERI VAN LEEUWEN

deFryskeMarren

HET LINKER RIJTJE VAN ASSE MEE”

Luchtduel tijdens de laatste wedstrijd in oktober tegen VEV leek. Dick Schuurman:”Als je het aan mij vraagt speelden wij onze beste wedstrijd van het seizoen tot dan toe.”

FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

“WE HEBBEN EEN SUPERSTAF. WE HEBBEN HET WAT DAT BETREFT HEEL GOED VOOR ELKAAR, ZEKER IN VERGELIJKING MET VEEL ANDERE VERENIGINGEN.” zei nog tegen mijn assistent trainer, Jonne Boonstra, dat we echt nog wel zouden winnen. Dat gevoel hadden we ook. Vervolgens kantelde de wedstrijd volledig, vrijwel alle ballen die in ons doelgebied kwamen vlogen er ook in en dan ga je uiteindelijk terug met een 7-1 nederlaag.” Dat was een deceptie, aldus Dick Schuurman. “Dan sta je weer met beide benen op de grond.”

De technische staf van sc Joure (vlnr.): Jan Arjen Kooi, Dick Schuurman, Jonne Boonstra en Johan Hazelhoff.

“Als je kijkt naar de ranglijst dan geeft dat wel een vertekend beeld. Zo hebben we twee keer gewonnen in de beker, speelden we tegen VVI een prima wedstrijd en waren we de bovenliggende partij. Dan krijg je een rode kaart en verlies je uiteindelijk de wedstrijd. Dat kan gebeuren, maar we gingen met veel vertrouwen naar de competitie. De eerste wedstrijd speelden we tegen Marum uit. We wonnen 1-4 tegen een ploeg die je eigenlijk wel als ‘angstgegner’ kunt bestempelen. Voorheen waren dit wedstrijden, ook toen ik nog bij VVI trainer was, tegen een ploeg die graag wat uitlokt. Nu kregen zij een rode kaart en wonnen we er terecht. Die ontwikkeling hoopte ik te zien dit seizoen en vooralsnog is dat dus prima gegaan. In

de week erna werd er goed getraind, maar ging de wedstrijd, vanwege wat coronagevallen, niet door.”

DECEPTIE Waar Joure het traditioneel moeilijk had in en tegen Marum, zo werd er tegen ’t Fean 58 altijd goede resultaten geboekt. “Misschien dat we er naartoe gingen met het idee het wel even te gaan doen, iets te makkelijk gedacht. Toch begonnen we er eigenlijk heel erg goed en hadden we meerdere kansen op een goed resultaat. Dan heb je het niet over mogelijkheden, maar echt één tegen één situaties met de doelman. Eén onoplettendheid en pats, de bal lag in ons eigen netje. Daarna hetzelfde spelbeeld en hetzelfde resultaat. Ik

THUIS TEGEN VEV LEEK In de laatste wedstrijd van oktober speelden de groenwitten thuis tegen VEV uit Leek. De Groningers kenden een prima competitiestart voordat ze naar SC Joure kwamen. Schuurman: “Als je het aan mij vraagt speelden wij onze beste wedstrijd van het seizoen tot dan toe. De ontwikkeling in balbezit is dus nog steeds zichtbaar geweest. Dan hoop je ook dat je dat uit kan zien monden in doelpunten. Het is tot nu toe, net als vorig seizoen, wel onze achilleshiel. Je krijgt wat kansen en ineens ligt de bal dan aan de andere kant in het net. Vervolgens probeerden we nog wat te gaan creëren en dan ga je met een 0-4 van het veld. Op basis van onze ontwikkeling verwacht ik desondanks dat SC Joure gewoon mee kan in het linker rijtje van de tweede klasse. Dat is op zich nu eerst het doel.”

STAF Binnen de Jouster technische staf is er veel cohesie. Schuurman hierover: “We hebben een superstaf. Op dinsdag en donderdag zijn we momenteel (eerste week november, red.) bezig met viertallen te trainen. Zowel bij Jonne, als ook bij Jan Arjen (keeperstrainer, red.) en de teammanager Johan Hazelhoff krijgen de spelers verschillende stof aangeboden. Daar zit een stukje conditionele prikkel in, maar ook wat ‘lossere’ onderdelen. We hebben het wat dat betreft heel goed voor elkaar, zeker in vergelijking met veel andere verenigingen. Mijn assistent heeft UEFA B en wil graag UEFA A gaan volgen en met Jan Arjen hebben we een zeer ervaren keeperstrainer in huis. Met hem ben ik nu ook bezig met het opzetten van een voetbalschool. Hij organiseert regelmatig keepersdagen en we willen kijken hoe we dit gezamenlijk handen en voeten kunnen geven. Een uniek concept, waar het nu veelal of-of is. We hopen dat te gaan oppakken als het allemaal doorgang kan krijgen in maart.”

Rugtas

€ 24,99 € 18,75

T-Shirt

Jr. € 19,99 € 15,Sr. € 24,99 € 18,75

Striker 2.0 nu 25% korting

Jas met kap

Jr. € 44,99 € 33,75 Sr. € 49,99 € 37,50

Ziptop

Jr. € 39,99 € 30,Sr. € 44,99 € 33,75

Poly vest

Jr. €29,99 € 26,55 Sr. € 29,99 € 22,50

Comp

Jr. € 24,99 € 18,75 Sr. € 29,99 € 22,50

Short comp

Jr. € 22,90 € 17,25 Sr. € 29,99 € 22,50

Rugzak

Masita

€ 20,Incl. naam en embleem

Midstraat 39 8501 AD Joure tel. 0513-412647

TROTSE SPONSOREN VAN SC JOURE

A.Holtrop Beheer PARTICIPATIES BEDRIJFSHUISVESTING

De IJzeren Man D A K -& & GEVELBEPLATING GEVELBEPLATING DAK-

Uniek dineren of borrelen in een oude Doopsgezinde kerk! kerk WIJ BEZORGEN NU OOK! KIJK OP ONZE WEBSITE VOOR ALLE MOGELIJKHEDEN!

www.ponkje.nl

Fermaningsteech 1 - 8551 SP Woudsend - T 0514 - 59 12 50

Service staat bij Bouclé bovenaan!

DOEDAG & ONLINE AVOND

25 november 2020

UW HOOFDZAAK, HOOFDZAAK ONZE KOPZORGEN! UW HOOFDZAAK, ONZE KOPZORGEN!

Kijk voor meer informatie en hoe je je kunt aanmelden op:

www.nordwincollege.nl

deFryskeMarren // SPORT KORT

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

‘SCHAATSBUBBEL’ deFryskeMarren

IN THIALF

MET TWEE WERELDBEKERS NA EK’S

RONDJE VOOR SPORTVERENIGINGEN IS STEUNTJE IN DE RUG

DE FRYSKE MARREN - De sportclubs in de gemeente hebben het moeilijk door de coronacrisis. Niet alleen is het lastig met trainingen en kunnen er geen wedstrijden worden gespeeld, ook zijn er geen inkomsten. Daar waar normaal gesproken de sportkantines zorgen voor de nodige euro’s voor de verenigingen is dat ook in deze tijd niet mogelijk. Om de lokale sport toch een steuntje in de rug te geven is de actie ‘Rondje Voor Je Club’ opgezet. Sporters en supporters sparen geld uit doordat ze geen rondje in de clubkantine kunnen geven. Met de actie kunnen zij nu toch hun favoriete vereniging steunen. In totaal zijn er landelijk al 3.829 rondjes gegeven, met een waarde van € 76.580,-. In De Fryske Marren gaat SC Joure aan kop. De sportclub ontving tot nu toe bijna dertig rondjes en verdienden daarmee € 585,-, gevolgd door VV Sleat met 23 rondjes (€ 460,-) en VV DelfstrahuiDe zen die evenals CVVO Lemmer negentien rondjes ter waarde van € 380,- heeft gekregen. Clubs steunen met een rondje kan via www.rondjevoorjeclub.nl. Een rondje isde een donatie van € 20,-. Meerdere rondjes geven is mogelijk, maar men kan ook kiezen voor een half of kwart rondje. (Foto Pixabay).

deFryskeMarren

KIJK VOOR HET LAATSTE deFryskeMarren SPORTNIEUWS UIT JE REGIO OP: WWW.GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

REDACTIETIP?

REDACTIE@GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

HEERENVEEN - De internationale schaatsunie ISU heeft het plan om een schaatsbubbel te creëren in Thialf toch nog goedgekeurd. Om die reden zijn ook de EK allround en de EK sprint met een week verschoven, naar 16 en 17 januari. In de weekenden erna komen er twee wereldbekerwedstrijden in het ijsstadion in Heerenveen.

Eerder wilde de ISU nog niet aan het plan van de schaatsbond KNSB en House of Sports om dit najaar in Thialf een aantal weekeinden achter elkaar wereldbekerwedstrijden te houden in een bubbelconcept, waarin schaatsers, begeleiders en officials uit de internationale schaatswereld in een veilige en beschermde omgeving hun sport kunnen beoefenen. De bond vond toen de situatie rond het coronavirus nog te onvoorspelbaar. Nu acht de mondiale bond het

plan wel haalbaar voor januari 2021. De ISU heeft gezien dat de NK afstanden van afgelopen week goed zijn verlopen en dat Thialf in staat is een veilige bubbel te creëren. “Wij hebben laten zien dat we een groot toernooi op professionele en veilige wijze kunnen organiseren en zijn uiteraard heel blij dat we dit nu ook met deze drie internationale wedstrijden mogen doen”, zegt Herman de Haan, directeur-bestuurder van

de KNSB. “Het betekent weer drie weekends topschaatsen op tv, wat zowel voor de sport als het publiek goed nieuws is.” De twee wereldbekerwedstrijden zijn gepland in de weekenden van 22, 23 en 24 januari en 29, 30 en 31 januari. De ISU heeft ook besloten het EK shorttrack in het Poolse Gdansk een week later te houden, van 22 tot en met 24 januari. (Bron: Omrop Fryslân).

SCHAATSTER MARRIT FLEDDERUS PAKT NATIONAAL BRONS SINT NICOLAASGA - Waar Femke Kok uit Nij Beets voor het eerst Nederlands kampioene werd, was het NK Afstanden in Thialf ook voor Marrit Fledderus een bijzonder toernooi. De 19-jarige schaatster stond voor het eerst op het podium bij een NK voor senioren.

DANNY NOPPERT EN VAN GERWEN VERLIEZEN IN KWARTFINALE WERELDBEKER

Fledderus reed in de eerste 500 meter naar een persoonlijk record (38.39), waarmee ze derde werd in de rangschikking. Op de tweede 500 meter verbeterde de Sint Nykster wederom haar beste tijd en kwam tot 38.28 (3e). Het leverde haar uiteindelijk het brons in het eindklassement op. Dat beide dames samen op een podium stonden is echter geen unicum. Dat gebeurde bij de junioren veel vaker. “Dit is heel leuk. Ik kan heel goed met Femke opschieten en we zijn ook gewoon vriendinnen, dus we gunnen het elkaar”, zegt Fledderus. Waar de druk bij Kok lag, was de podiumplek van Fledderus een verrassing. “Ik ben echt superblij. Ik had het echt niet verwacht. Ik wist wel dat het heel goed ging in de trainingen. Technisch ging het ook veel beter. Ik zit nu in een nieuwe ploeg en dat gaat ook heel goed. Maar ik had nooit verwacht dat het er nu al uit zou komen”, zegt Fledderus. Haar familie kon er jammer genoeg niet bij zijn, maar dat wil niet zeggen dat ze haar prestatie niet hebben meegekregen. “Bij mij thuis zaten

ze met z’n allen op de bank mee te leven. Veel mensen kijken en als ik straks thuis kom dan weet ik gewoon dat iedereen blij is”, lacht de nummer 3 van de 500 meter. Jutta Leerdam won de zilveren medaille.

JOURE - De Friese darter Danny Noppert is met Michael van Gerwen niet verder gekomen dan de kwartfinale van de World Cup of Darts. Duitsland won in het Oostenrijkse Salzburg de beslissende wedstrijd met 4-3. In een zogenaamde ‘koppelwedstrijd’ namen Noppert en Van Gerwen het op tegen Gabriel Clemens en Max Hopp, nadat de individuele strijd eindigde in 1-1. Noppert verloor zijn partij tegen Clemens met 4-3, maar Van Gerwen kon Hopp inpakken met 4-1.

deFryskeMarre Op de 1000 meter moest Marrit Fledderus het opnemen tegen shorttrackspecialiste Suzanne Schulting. Ook deze afstand was goed voor een nieuw persoonlijk record. Fledderus kwam in een tijd van 1.15,99 over de eindstreep. Daarmee eindigde ze op een mooie zevende stek in het eindklassement, direct achter Schulting die zesde werd. De winst ging naar Jutta Leerdam. (Bron: Omrop Fryslân / Foto: Gewoan Dwaan/ Douwe Bijlsma).

De eindstrijd was spannend. Met een stand van 3-3- was de laatste leg bepalend. Clemens raakte de dubbel 10 met de laatste pijl die hij had en daarmee was het pleit beslecht voor de Nederlanders. In de eerste ronde won het Nederlandse duo van Brazilië en in de tweede ronde waren Noppert en Van Gerwen te sterk voor de Spanjaarden. (Bron: Omrop Fryslân).

ONBEZORGD ONTSPANNEN, JUIST NU!

HOTE L 40,00 ACTIE

deFryskeMarren PER PERSOON*

OVERNACHTING INCLUSIEF ENTREE Verblijf in ons eigen hotel en geniet van alle faciliteiten. Bel voor beschikbaarheid en om te reserveren met onze receptie op 0513-415200. Voorwaarden: Geldig t/m 30 november 2020 op zondag t/m donderdag. Prijs o.b.v. 2 personen en beschikbaarheid. Alleen telefonisch te reserveren. Badjas en handdoek zijn te huur en slippers kunt u kopen bij de receptie.

Woudfennen 10 | 8503 BA Joure | Tel: 0513 - 415 200 | receptie@dewoudfennen.nl | www.dewoudfennen.nl

46 2

D C

8 14

22 15

17 22

17 10

18 14

PUZZELPAGINA NR 11

14 14

10 11

4 14

NUMMER 11 • 2020

Puzzel en win! In iedere editie van deze uitgave staat een puzzel waarmee je leuke prijsjes kunt winnen. Stuur je oplossing via de email of met traditionele post. Je kunt dit sturen naar: info@grootdefryskemarren.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 11-2020 – tot uiterlijk 1 december 2020. Wij wensen je veel puzzelplezier!

18 17

4 14

Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin rde leu gek het

doelpunt

loogzout beseffen struik

binnenkomst

in orde

keukengerei

Joods paasbrood

kaartspel

slee

snijwerktuig

gewicht

pers. vnw.

angstig

zwartsel

voorstellingsbeeld

Japanse dienster

zweet

eenjarig dier

emeritus

met name

heldendicht

onheilsgodin

gasmengsel

zangstem

broodbeleg verzetsgroep

torenomgang

deelteken

vrucht

marktplein

speels

vernis

deel v.d. bijbel

titel

naklank

rijstdrank

bedehuis

50 56

58 60

Kijk voor het actuele filmaanbod op: www.bios-heerenveen.com

Burgemeester Kuperusplein 52 Heerenveen • T 0513-654051

2 BIOSCOOPKAARTJES!

Noorse godheid

Chinees gerecht

PUZZEL EN WIN

brandverf

Horizontaal: 1 lob 6 chaos 12 kanarie 13 grondstof voor turf 14 uit letters vormen 17 deel v.h. reukorgaan 19 vlaktemaat 20 vrouwtjesschaap 22 Engels bier 23 riv. in Rusland 25 inheemse gifslang 27 bruine verfstof 28 slaapkop 30 mannenstem 32 loofboom 33 muil 35 kleinood 37 groot in aantal 40 Europese taal 42 afvoerpijp 44 Griekse drank 46 nieuw (in samenst.) 48 gravure 50 aanwijzend vnw. 51 slagwerker 54 slang 57 Europeaan 58 eikschiller 59 draaiing 60 liefhebber.

berg in Azië

Verticaal: 1 vulkanisch gesteente 2 plotseling 3 kreet 4 Europeaan 5 onheilsgodin 7 wees gegroet 8 geur 9 vlezige vrucht 10 niet genoeg gekookt 11 verborgen 15 pluspunt 16 ongaarne 17 ontkenning 18 op de wijze van 21 of dergelijke 24 schuilnaam 25 nauwelijks 26 muiter 27 hoofdstad van Japan 29 ijzerhoudende grond 31 zelfkant 34 jaargetijde 35 direct 36 snaarinstrument 37 Limburgse klei 38 senior 39 claxon 41 één en ander 43 Oude Testament 45 regel 47 vingerbeentje 49 zwaardwalvis 52 wurgslang 53 Bijbelse priester 55 water in Utrecht 56 plat hoofddeksel.

vlekkenwater

open ruimte

ijzerhoudende grond

Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende nummer.

vaas gedaan en laten

31 33

halsmisdrijf

bundel korenhalmen

omnivoor

paardje dagblad

treiteraar

mooiprater

Europeaan

tuinafscheiding

genoeg

40 elektrisch geladen deeltje

kaartenboek

kledingstuk

woestijnbron

insect

7 13

werkelijk

slordige vrouw

drukkende lasten soort gedicht

keukenkruid

kern

werkplan

Duitse omroep

uitgestrekt

gokker

2 12

grootvader

houtsoort

adellijke vrouw

gemanierdheid geld

woestijndier

plichtpleging

DE BIOS HEERENVEEN

Winnaar puzzel Grootdefryskemarren NR. 10 Taeke Oord uit Joure heeft 2 bioscoopkaartjes gewonnen. Deze worden aangeboden en zijn te besteden bij De Bios Heerenveen. OPLOSSING EDITIE 10: Zweedse puzzel: SCHOMMELSTOEL / Sudoku: 74183

COLOFON GrootdeFryskeMarren is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De krant wordt huisaan-huis verspreid in gemeente De Fryske Marren en ligt bij verschillende 'pick-up' points in gemeente De Fryske Marren.

UITGEVER

REDACTIE

FOTOGRAFIE

Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl

Henk van der Veer, Wim Walda, Eelke Lok, Joeri van Leeuwen, Gea de Jong-Oud,

Gewoan Dwaan/Douwe Bijlsma, Johan Brouwer, Wim Walda.

DRUK VORMGEVING

REDACTIETIPS?

VERSPREIDING VERKOOP

BLADMANAGEMENT EINDREDACTIE Henk de Vries

Hoekstra Krantendruk, Emmeloord

Frans van Dam (bliidd.nl)

redactie@grootdefryskemarren.nl

Nicky Bosma (nicky@yingmedia.nl)

Oplage: 28.000 exemplaren.

STUUR je ANTWOORDEN van PUZZEL 11, VÓÓR 1 december A.S. PER EMAIL NAAR: info@grootDEFRYSKEMARREN.nl OF PER POST NAAR: GROOTDEFRYSKEMARREn, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK

Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok, Mieke Alferink, Neeltje Oostra, Meine de Vlugt, Anniek van der Bijl

FRL Verspreidingen, Leeuwarden

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

Wij staan op de weekmarkten in de regio: Woensdag Joure Midstraat 13 tot 17 uur Donderdag Lemmer Fedde Schurerplein 13 tot 17 uur Vrijdag Balk Dubbelstraat 13 tot 17 uur Najaarsactie!

WWW.BIG-GREEN.NL

Prijs inclusief installatie € 998,20

Ervaringen:

Jaap Jurjen en Froukje Veenstra

Wij zijn nu vier weken in het bezit van de BigGreen. Wij zijn super tevreden. Alles is schoner (koﬃezetapparaat, was-en afwasmachine, douchecabine etc.) en zachter. En het water smaakt inderdaad lekkerder. Inmiddels onze lieve buren ook hiervan in kennis gesteld, en ook zij zijn nu beziiers geworden van de BigGreen. Zegt het voort, zegt het voort. Sumar, 26 januari 2020

Anja Monshouwer

Binnen een dag na aanvraag was de Big Green al geïnstalleerd. Hij hangt nu een aantal weken en ik ben er erg tevreden over. Ik hoef vrijwel nooit meer condiioner te gebruiken na het haar wassen en heb geen last meer van kalk. Prima investering! Gorinchem, 13 november 2019

Emiel van Disseldorp Vanmorgen is het product geïnstalleerd. Gelijk zachter en helderder water. Geen aanslag meer dus niet meer poetsen van kranen etc. Maakt de leidingen ook nog schoon dus als er al wat kalk nog aanwezig was, is dat binnenkort helemaal verdwenen. Ik raad het iedereen aan. Rijkevoort, 6 november 2019

Telefoonnummer: 0299-321188

Zamarra Kok Telegraaf zaterdag 4 juli 2020 Kalkaanslag is een grote ergernis; het maakt de toiletpot bruin, douchetegels dof en is slecht voor apparaten. Daarom heb ik een Big Green kalkprevenne apparaat met koolstoﬃlter laten installeren. Zacht water (en dus koﬃe en thee) smaakt beter en de waterkoker blijj schoon. Ik kan met een kwart minder (vaat)wasmiddel toe en hoef geen speciale sanitairreiniger meer te gebruiken. Vooral het gebrek aan kalkaanslag in de badkamer scheelt erg veel poetswerk. Helaas moet ik de douche nog wel nadrogen, omdat anders opgedroogde waterdruppels met magnesiumresidu zichtbaar blijven.

J. Posthumus

Wij gebruiken de Big-green inmiddels een paar maanden en we zijn erg tevreden. Geen kalkaanslag meer en super helder water. De kranen glimmen weer als nieuw en geen waas meer op de glazen douche deur. We hebben nu geen agressieve reinigingsmiddelen meer nodig bij het schoonmaken van de badkamer. een eenvoudig sopje en alles blijkt weer als nieuw. En de service is perfect! Ureterp, 2 november 2019

Shirley en Tom Precies 1 week verder. Water nu al helderder en zachter. Kranen, douchekoppen en uitloop volautomaasche koﬃe machine prachhge stralen. Geen gespeeer meer. Aanslag stukken minder en alles straalt bijna al als nieuw. Echt geweldig. Montage professioneel en met aandacht uitgevoerd. Echt een aanrader. Amsterdam, 26 november 2019

Theo en Beey Hospes Heel blij met de Big Green. Na drie weken al duidelijk verschil! Veel helderder water en geen aanslag meer op o.a. Glazen, kranen en de badkamer. Ook goed voor de huid, lang zo droog niet meer. De was is ook merkbaar zachter. Zelfs de kaaen drinken binnnen water ipv regenwater. Kortom zeer tevreden, een echte aanrader! Oudemirdum, 14 november 2019

Je eigen fouten fixen

is ook een vak

Je leert â&#x20AC;&#x2122;t bij