GrootdeFryskeMarren 7 - 2021

MAANDBLAD

07-2021

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

5e JAARGANG • NR. 45

groot deFryskeMarren

VE IN DEZE UITGA arren M e d n e k nte Tus van gemee e ti a m r o f in Marren De Fryske

FOTO: JOHAN BROUWER

ARIE BRUINSMA

“MIJN DOEL? MIJZELF ALS FOTOGRAAF OPNIEUW OP DE KAART ZETTEN!” Woon jij in de Fryske Marren?

Verkoop jouw huis deze zomer Huis verkopen?

Wij brengen met Makelaardij Hoekstra

uw huis online tot leven!

En krijg een ballonvaart cadeau

Joure makelaardijhoekstra.nl/ballonvlucht

Kijk hier voor de voorwaarden

2

NUMMER 07 • 2021

Meedenken NIEUW UITSTAPJE, HET BLOTEVOETENPAD GAASTERLAND

We leven in een digitale wereld. Daarom kan iedere inwoner van deze gemeente best opgeroepen worden om een digitaal formulier aan te vragen.

Dat is eigenlijk nog ingewikkelder voor het aanvragen van een code om corona-geprikt naar de Middellandse Zee te kunnen gaan. Want de gemeente neemt contact met je op als je een bericht toetst naar www.defryskemarren. nl/hoe-maken-wij-samen-de-beste-gemeente-denk-mee . Als je uitgetoetst bent wil je al niet meer meedenken.

OUDEMIRDUM - Aan de IJsselmeerkust bij Oudemirdum is tussen Sybrandy’s Speelpark en De Hege Gerzen een anderhalve kilometer wandelroute aangelegd. Op blote voeten volg je de eeuwenoude sporen van bezoekers en bewoners van dit unieke kustlandschap.

Toch doen, want het is een waardevol en lief verhaal. Er is helemaal niets mis aan het samen willen zorgen voor een kleurrijke actieve en noflike mienskip.

En dat je graag daarover, desnoods digitaal, wilt praten met inwoners, ondernemers, organisaties en verenigingen. En dat er onderzocht wordt welke elementen belangrijk zijn bij de samenwerking tussen gemeente en inwoners.

Halverwege juli gaat het pad open voor publiek. Maandag was er de mogelijkheid voor genodigden kennis te maken met het belevingspad dat voelen, kijken en ruiken prikkelt.

Onder de bezielende leiding van initiatiefnemer en eigenaar Sjerp Jaarmsma liep het gezelschap een deel van de route, die voor het grootste gedeelte af is en voert over onder meer dennenappels, door modder, sloten, over boomstammen en door lang gras.

Hoewel, die elementen kent de gemeente toch zelf het beste. Laten we maar eens naar Balk gaan. Dat heeft een AZC. Voordat het daar kwam is er lang en intensief gesproken. Uiteindelijk ging het door, maar van alle kanten was men akkoord dat het na vijf jaar dicht zou gaan. Het COA vroeg of het nog twee jaar zou kunnen open blijven. De raad gaf het college de opdracht om eens te “informeren” naar hoe de bevolking van Balk daarover dacht. De meerderheid vond dat het AZC moest blijven. De bewoners van het AZC ook, maar de meerderheid van de naaste buren vond dat het dicht moest.

GRONDWERKZAAMHEDEN KADE IN SINT NICOLAASGA GESTART SINT NICOLAASGA - Aan de Kade in Sint Nicolaasga is de aannemer begonnen met de grondwerkzaamheden als voorbereiding op woningbouw.

Op het terrein waar voorheen de woonwinkel van Jaring de Wolff gevestigd was, is firma Faber uit Sondel aan de slag gegaan. De zwarte grond wordt uitgegraven, daarna gezeefd en met een schone grond verklaring afgevoerd. Na het aanbrengen van de riolering komt er wit zand in, dat uit de koelcellen komt van het voormalige Koel- en Vriesveem dat onlangs is gekocht door Holiday Ice.

Daar zijn college en raad achter gaan staan. Veel geluiden uit de grote Gaasterlandse mienskip, historisch gewend aan opvang van vluchtelingen, konden dat besluit niet veranderen.

Even verderop, direct aan het Slotermeer, zouden vijftig recreatiewoningen worden gebouwd. Dat werden 43. Nu ineens 35. Als een soort concessie aan de geluiden over de natuur die daardoor wordt aangetast. Het college besliste nu zonder iemand wat te vragen. Terwijl er mensen waren die best wilden vertellen, dat als je vijftien huizen minder bouwt de vernieling van de natuur precies hetzelfde blijft.

Op de percelen Kade 5 en 7 zullen twaalf woningen worden gebouwd. Het gaat om één twee-onder-één-kap en twee blokken met vijf geschakelde huizen. Ook is er ruimte ingepland voor een appartementengebouw met twintig wooneenheden aan de kant van het huidige complex aan De Oergong. Aan de Slotweg worden garageboxen gebouwd.

Het nieuwbouwproject vindt plaats onder de paraplu van Jaring de Wolff Beheer B.V. en Johan Postma Vastgoed B.V.

Natuurlijk gaan ‘we’ meedenken. Alleen: ‘we’ denken allemaal wat anders. Het is voor de overheid dus onmogelijk aan ieders wens te voldoen. En toch vragen ze er naar.

Moedig.

Veel leesplezier met GrootdeFryskeMarren!

FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

Eelke Lok redactie GrootdeFryskeMarren

MAANDBLAD

07-2021

groot

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

5e JAARGANG • NR. 45

EERSTVOLGENDE UITGAVE: DONDERDAG 12 AUGUSTUS 2021

E

IN DEZE UITGAV

Marren nte Tusken de van gemee informatie Marren De Fryske

FOTO: JOHAN BROUWER

ARIE BRUINSMA

“MIJN DOEL? MIJZELF ALS FOTOGRAAF OPNIEUW OP DE KAART ZETTEN!” Woon jij in de Fryske Marren?

Verkoop jouw huis deze zomer Huis verkopen?

Wij brengen met Makelaardij Hoekstra

uw huis online tot leven!

En krijg een ballonvaart cadeau

Hét maandblad met verhalen uit jouw regio!

Joure makelaardijhoekstra.nl/ballonvlucht

Kijk hier voor de voorwaarden

VOLG ONS OOK OP SOCIAL MEDIA

KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP: WWW.GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

BOEKJE ‘OORLOGSROUTE

DOOR DE FRYSKE MARREN’ IS UIT LEMMER - Donderdag 17 juni reikte Frank Hemkes uit Lemmer het eerste exemplaar van zijn boekje ‘Oorlogsroute door gemeente De Fryske Marren’ uit aan burgemeester Veenstra. Inmiddels is deze te verkrijgen bij de VVV’s in Lemmer, Oudemirdum (Mar en Klif), Balk (It Bûterhûs), Sloten (museum Sloten) en Joure (museum Joure) Met dit boekje kunt u een route met de auto of met de fiets rijden langs dingen die aan de Tweede Wereldoorlog herinneren in onze gemeente. U komt langs plaatsen waar vliegtuigen zijn neergekomen, langs monumenten en gedenkstenen, langs restanten van bunkers en langs huizen en boerderijen van verzetsmensen. De verhalen erachter worden in dit boekje verteld of er wordt verwezen naar informatieborden ter plekke.

Er is veel aandacht voor de voormalige

gemeente Lemsterland. Ook landschappelijk is de route de moeite waard. Deze voert onder meer door het glooiende Gaasterland en rondom het Tjeukemeer.

Met een lijstje achterin het boekje kunt u de route desgewenst uitbreiden. U kunt de route in Lemmer, maar ook in Oudemirdum, Balk of Joure beginnen.

Het boekje is voor de vriendelijke prijs van € 3,- te krijgen bij de VVV’s Lemmer, Oudemirdum (Mar en Klif) en Joure.

deFryskeMarren

3 BELG WINT FRYSMAN-TRIATHLON, ‘ZWAARD VAN GRUTTE PIER’ VOOR JORT VAN ZUTPHEN GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

deFryskeMarren

BALKSTER KAATSJEUGD PAKT WEER PRIJSJES OP EIGEN VELD

MIRNS - De Belg Ruben Geys uit Balen heeft zaterdagmiddag in een nieuw parcoursrecord van 8 uur 40 minuten en 59 secondes de Frysman-triathlon gewonnen. De wisseltrofee voor de beste deelnemer uit het Noorden, ‘Het zwaard van Grutte Pier’, ging naar Jort van Zutphen uit Weidum (8:52:34). Julia de Leeuw uit Weesp was de beste vrouw in 9:49:39.

BALK - Voor de tweede keer in zes dagen tijd trok de Friese kaatsjeugd in groten getale naar het kaatsveld in Balk. Dat het veld aan de Tjalke de Boerstrjitte voor velen nog een verborgen plek is, bleek uit het feit dat twee auto’s met vijf kaatsers aan de late kant arriveerden. Toen alle kaatsers op het veld waren, konden ze vrijdag kaatsen in vijf categorieën bij de Haantjes Motus federatiepartij.

De Frysman met start en finish op It Reaklif bij Warns is de enige echte triathlon van Fryslân. De deelnemers moesten 3,8 kilometer zwemmen, 180 kilometer fietsen en 42 kilometer hardlopen. In totaal stonden er 192 deelnemers aan de start van de zesde editie van de Frysman. In 2020 werd de wedstrijd vanwege het coronavirus afgelast. Het podium werd compleet gemaakt door Henk Galenkamp uit Hilversum

Bij de welpen stak een partuur er bovenuit. Ilse Lanting uit Scharnegoutum en Daniël de Boer uit Tjerkwerd waren een maat te groot voor de rest. In de voorronde wonnen de twee al hun partijen ruim en in de finale waren ze met 5-1 6-2 te sterk voor Marrit Hoekstra (Scharnegoutum) en Liv Koops (Makkum). De derde prijs ging naar Scharnegoutumers Lars Haarsma en Rosalie ten Brink.

Bij de pupillen kaatsten de jongens en meiden apart. Ruben Hendriks en Pieter Haantjes van KV Cannegieter grepen net naast de prijzen. De kransen waren voor Haye Tjeerdema uit Makkum en Imme Klaas Kievit uit Scharnegoutum. Zij wonnen de finale van Thomas Rinia (Wons) en Sem Groen (Makkum).

(08:47:24) en Tijmen van der Burgt uit Amersfoort (08:48:29). Bij de vrouwen eindigde Annemarie Rustenburg uit Nagele als tweede (9:52:14) en Marjan Andringa uit Marrum was op de derde plaats de beste Friezin (10:00:54).

Van Zutphen eindigde als vierde in een nieuw Fries record. Hij was erg blij met het winnen van het zwaard. “Dat was mijn doel”, zei Van Zutphen na afloop. “Maar ik ben helemaal kapot.

De atleet ging direct na de finish in een koud bad. “Dat had ik mezelf beloofd. Twee rondes voor het eind kreeg ik het warm. Dus ik had wel behoefte aan een bad en nu ben ik weer fris.”

De Weidumer is al sinds het allereerste begin deelnemer aan de Friese triathlon. “Dit zit zo dichtbij het hart en zo dichtbij het gevoel.

Ik ben er heel blij mee en zo trots op deze organisatie”, aldus Van Zutphen.

GEEN TABAKSROOK BIJ SOCIAALWERK DE KEAR

De Balksters meisjes waren bij de wedstrijd van de regio Súdwest succesvol in de herkansing. Maren de Vries won met Sofie Koops (Makkum) de finale van Mariska Stegenga en Afke Galema (Reahus) met 5-2 6-6. Hendrika Stegenga en Elina Schotanus werden uitgeschakeld voordat de prijzen werden verdeeld.

JOURE - Sociaalwerk de Kear heeft uit handen van wethouder Luciënne Boelsma het ‘Rookvrij’ bord ontvangen. De Kear wil het goede voorbeeld geven en de omgevingen waar veel kinderen komen rookvrij maken.

APPARTEMENTENCOMPLEX WETTERSTATE MOET VERRIJZEN IN LANGWEER

Ook de activiteiten die voor kinderen georganiseerd worden zullen rookvrij zijn. ,,Een gezonde leefstijl is van grote meerwaarde voor een actieve en vitale samenleving. Onderdeel daarvan is een rookvrije omgeving.’’

De beweging ‘op weg naar een

Rookvrije Generatie’ werkt toe naar een samenleving waarin we opgroeiende kinderen beschermen tegen tabaksrook en de verleiding om te gaan roken. ,,Iedere week raken honderden kinderen in ons land verslaafd aan roken. Ieder kind is er één te veel. We streven

ernaar dat kinderen niet meer in de verleiding komen om te gaan roken. Door kinderen rookvrij te laten opgroeien zorgen we ervoor dat roken geen gewoonte lijkt, en daar kan iedereen aan mee doen’’, aldus Henrike Hofsteenge, directeur Sociaalwerk de Kear.

RIENSLUISBRUG LEMMER WEER IN GEBRUIK NA RENOVATIE LANGWEER - Het ontwerp moet nog de definitieve goedkeuring krijgen, maar de website van Wetterstate is inmiddels live. Het appartementencomplex komt op de plek van het voormalige Hotel de Wielen, in lang vervlogen tijd stond daar een melkfabriek.

De realisatie is in handen van Zwanenburg Projecten uit Heerenveen.

In het complex aan de Stevenshoek worden zeventien luxe appartementen gerealiseerd. De woningen hebben oppervlaktes die variëren van 85 tot 140 m².

“Op de begane grond is er ruimte voor horeca, met een zoveel mogelijk open karakter en veel lichtinval. Dit ontwerp biedt uitzicht op een positief advies wat in de komende maanden wordt omgezet naar een definitief ontwerp’’, aldus Zwanenburg.

De aanmelding voor belangstellenden is inmiddels open. Eind dit jaar moet de plattegrond live zijn op basis waarvan men de voorkeur voor De een appartement kan bepalen. De verkoop moet begin volgend jaar plaatsvinden.

LEMMER - De afgelopen week stond de brug zo nu en dan al open tijdens het testen. Met het afronden van de ingrijpende renovatie is de Riensluisbrug vanaf vandaag weer in gebruik voor het verkeer.

In de vroege vrijdagochtend werd de tijdelijke brug voor voetgangers en fietsers verwijderd. Rond de klok van één uur in de middag maakten de eerste schippers gebruik van de doorgang in en uit Lemmer. In de loop van de middag kon ook het autoverkeer weer over de brug.

Wethouder Irona Groeneveld: “De Riensluisbrug was nodig toe aan groot onderhoud. We zijn blij dat de brug nu weer minimaal 30 jaar mee kan. Het was een omvangrijk project en ik wil de betrokkenen en

omwonenden bedanken voor hun inzet en geduld.”

De werkzaamheden aan de Riensluisbrug begonnen in februari 2021. Het stalen brugdeel is gerenoveerd en gedeeltelijk vervangen. Daarnaast kreeg

de brug een volledig nieuwe elektrische installatie, evenals de naastgelegen sluis, en aandrijving.

De bediening van brug en sluis zijn nu samengebracht in één bedieningspaneel. Ook heeft het rijdek een nieuwe slijtlaag gekregen.

de

KIJK VOOR HET LAATSTE (SPORT) NIEUWS UIT JE REGIO OP:

WWW.GROOTDEFRYSKEMARREN.NL deFryskeMarren deFryskeMarren

REDACTIETIP? REDACTIE@GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

de

WEG MET DIE KILO’S!

Ontspannen afslanken en spieren trainen met succes

Je bent van harte welkom

Maak direct een afspraak

Zij gingen je voor... met veel succes! na 10 x na 10 x

na 10 x

na 10 x

na 10 x

na 10 x

na 10 x

Hoe het werkt 1 keer per week kom je bij ons voor een behandeling van ongeveer 40 minuten. We sluiten je aan op ons apparaat en jij ligt rustig onder een dekentje, terwijl ons apparaat middels ultrasound vet weghaalt. Tegelijkertijd worden door elektrostimulatie je spieren getraind. De behandeling is 100% veilig en de meeste mensen ervaren het als zeer aangenaam.

SIMPEL, SNEL, SLANK!

Al 6 jaar de succesformule voor afslanken Door heel Nederland zijn er Easyslim.nu studio’s die behandelingen bieden op het gebied van afslanken. In elk van deze vestigingen werken gepassioneerde studiohouders.

‘Veel mensen zijn jaren met hun gewicht bezig. Dan weer zoveel kilo eraf die er vervolgens zo weer bij kwamen. Er was geen dieet of shake of ze hebben het geprobeerd, maar structureel succes brengt het vaak niet. Dan biedt het apparaat de uitkomst. Vaak na 1 behandeling ben je al zichtbaar slanker en gedurende de reeks behandelingen vliegen de kilo’s eraf. Naast de behandelingen met ons apparaat, geven we ook voedingsadviezen. Het concept slaat enorm aan. Het bedrijf is een franchise­ formule met inmiddels meer dan 45 vestigingen door het land.’

* Resultaten ter inzage in de studio

Inmiddels heeft Easyslim.nu duizenden klanten geholpen aan een slanker en strakker lijf. De klanten zijn zowel mannen als vrouwen die vaak al van alles gedaan hebben om af te vallen, maar zonder langdurig resultaat.

Bij Easyslim.nu is er geen sprake van het zogenaamde ‘jojo­effect’. ‘Dit komt doordat ons apparaat de spieren traint, waardoor de vetverbranding, ook in rust, stijgt. Ook wordt middels ultrasound vet uit de cel gehaald, dat op natuurlijke wijze het lichaam verlaat. Dit, in combinatie met een gezond voedingspatroon, geeft zeer snelle en blijvende resultaten. Het is heel mooi om te zien hoe blij we de mensen maken. Zij krijgen meer zelfvertrouwen, wat op alle fronten in hun leven doorwerkt. Mijn bedrijf verandert vele levens op een positieve manier.

En juist dat is het succes, al 6 jaar lang.’

iging Jouw Easyslim.nu vest

Kennismakingsaanbieding

Intake incl. behandeling van van € 89,- voor slechts € 59,Geldig tot 8 augustus 2021

6 redenen om voor Easyslim.nu te kiezen...

1) Verlies direct ca. 15 cm* 2) Vet definitief weg 3) Verstrakking van je huid 4) Spieropbouw 5) Gratis recepten & voedingsschema 6) ...en bovenal lekker & ontspannend

Easyslim.nu Friesland Lemmer | Heerenveen | Sneek | Leeuwarden | Drachten Bel 06 83 85 47 19 Mail friesland@easyslim.nu of boek online www.easyslim.nu

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

5

deFryskeMarren

ARIE BRUINSMA IS NA ZIJN HERSENINFARCT EEN ANDER MENS

“MIJN DOEL? MIJZELF ALS FOTOGRAAF OPNIEUW OP DE KAART ZETTEN!”

Beeldkunstenaar Arie Bruinsma uit Sint Nicolaasga is na zijn herseninfarct een ander mens.

“Mijn doel? Vanuit de bodem van de put mijzelf als fotograaf opnieuw op de kaart zetten!”, zegt hij.

“Als je ziet waar ik vandaan kom? Dan gaat het heel goed met mij!”, stelt Arie vast, aan het begin van ons gesprek. En ja, er volgt nu een duizelingwekkend verhaal waarbij tranen zullen vloeien. Maar wat vooral bij zal blijven is Arie’s ongelofelijke liefde en kracht.

Op de rand van de dood koos hij voor het leven. Die keuze zorgde voor een flinke fysieke en mentale strijd in de afgelopen twee-eneen-half jaar van zijn leven én in het leven van zijn gezin.

Een strijd die Arie glansrijk wist te winnen.

Laten we kennismaken met, zoals hij zelf zegt, Arie 2.0. Want: “Die versie is zo gek nog niet!” >> TEKST JANITA BARON FOTO’S JOHAN BROUWER

deFryskeMarren

6

ARIE BRUINSMA deFryskeMarren

“ZELF BEN IK HEEL BLIJ DAT IK NOG STEEDS IN STAAT BEN OM EEN GOEDE FOTO TE MAKEN!”

T

Terug naar 14 november 2018. Arie Bruinsma is op dat moment 47 jaren jong en hartstikke fit. Hij is een actieve fotograaf, sportief en staat midden in het leven met zijn fijne gezin. Arie behoort niet tot een risicogroep. Roken doet hij niet. Gewoon een fitte jongeman. Op een dag, na een rondje hardlopen van acht kilometer, voelt hij zich niet zo lekker. “Ik weet nog dat ik dacht dat ik wellicht een griepje onder de leden had.”

HELEMAAL MIS

Maar als Arie ’s nachts wakker wordt blijkt het helemaal mis te zijn. Hij is onrustig, in de war en het lukt hem niet uit bed te komen. Zijn vrouw Cynthia bedenkt zich geen moment en belt 112.

Via het ziekenhuis in Heerenveen wordt hij na onderzoek doorgestuurd naar het UMCG. Daar krijgt hij na een levensreddende operatie te horen dat door een scheur aan de binnenwand van de halsslagader een stolsel is ontstaan dat in zijn hersenen is vast komen te zitten.

Arie Bruinsma is getroffen door een herseninfarct.

om zijn te ogen te kunnen openen. Langzaam komt het besef hoeveel schade er aangericht is zijn lichaam. Arie’s hele linkerkant is verlamd, hij kan nauwelijks spreken en is nauwelijks bij bewustzijn.

Na een aantal spannende dagen op de IC en eerste weken in het ziekenhuis gaat Arie naar het revalidatiecentrum in Beetsterzwaag. Het is verschrikkelijk hard werken daar. Alle kleine stappen vooruit viert hij als successen. Hij wil zo hard mogelijk vechten om er bovenop te komen.

“Ik weet niet waar ik de kracht vandaan gehaald heb, ik denk dat het in mij zit…”

En hij beseft: “Je bent verantwoordelijk voor je gezin. Mijn kinderen waren op dat moment vijftien en dertien jaar.

Cynthia stond er maandenlang helemaal alleen voor. Ik mocht, en kon, alleen op zondagmiddag even naar huis. Later werd dat het weekend. Het moeilijkste was als ik weer terug moest naar Beetsterzwaag. Het enige wat je dan kunt doen is trouw je behandelingen volgen, hoe pijnlijk ze ook zijn… Je moet bereid zijn om aan jezelf te werken, elke dag opnieuw.”

REVALIDATIE IN BEETSTERZWAAG Door het bloedstolsel is een deel van de hersenen van Arie afgestorven. Direct na de operatie is dit meteen te merken aan het feit dat hij zijn ogen niet kan openen.

Arie moet zijn rechterhand gebruiken

TOETJE VOOR DE SPIEGEL Overdag krijgt Arie diverse therapieën: fysiotherapie, logopedie en psychomotorische therapie. Maar niet voor al zijn klachten is er een doeltreffende oefening of therapie. Dus gaat hij iedere avond na het eten met zijn toetje naar zijn kamer om het voor de spiegel op te eten. Op die manier kan hij de stand van zijn mond in de gaten houden én trainen. “Ik had een scheve mond en een half verlamde tong; het leek soms net of ik dronken was. Dus ging ik er mee aan de slag door middel van het toetje.”

Daarnaast heeft humor hem in deze periode geholpen. “Ondanks dat je in een kutsituatie zit, heb je toch onderling, als revalidanten, veel lol met elkaar. We haalden van alles uit daar. We deden een poging tot poolen of gingen zelfs stiekem een biertje drinken, ook al gaat dat niet altijd samen met medicijnen.”

Arie vertelt het met een twinkeling in zijn ogen.

DE EERSTE FOTO Een andere goede therapie blijkt fotograferen te zijn. Ook al is het niet eenvoudig en erg confronterend, het is ook een duidelijk doel. “Ik ben fotograaf. Dus dat wilde ik weer zijn. Vanuit de bodem van de put mijzelf als fotograaf opnieuw op de kaart zetten.” Tijdens zijn revalidatieperiode begint Arie aan een nieuw project in een leegstaande ruimte die tot studio wordt omgevormd. Al snel blijkt dat dingen die eerder automatisch gingen nu veel aandacht vragen. En vooral het contact maken is lastig als je niet goed kunt spreken. “Ik vertrouwde niet

“WEET JE, GENIETEN IS ENORM BELANGRIJK; IK KIES ELKE DAG VOOR MIJN GELUKSMOMENT, DAAR KRIJG IK ENERGIE VAN”

meer op mijn communicatie. Je moet contact maken met je model. Het is echt een voorwaarde voor een goede foto!”

Stapje voor stapje gaat Arie vooruit en krijgt het nieuwe project een naam: ‘Op zijn kop’. Waarbij hij de mensen die langs de zijlijn van zijn trauma hebben meegelopen vastlegt in woord en beeld. “Als fotograaf kijk je met andere ogen naar de wereld om je heen. Je kunt anderen dingen laten zien die hen nog nooit eerder zijn opgevallen. Dat is prachtig!”

UNIEKE STIJL Het was deze introverte Wâldpyk al zijn hele leven duidelijk dat hij iets creatiefs zou gaan doen in zijn latere leven. Wat precies was niet meteen helder. Het leek Arie wel wat om meubelmaker of goudsmid te worden. Ook had hij interesse voor kunstgeschiedenis en vormgeving.

Toch ging hij eerst de logistiek in voordat hij fotograaf zou worden in 2012.

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

NUMMER 07 • 2021

7

“ER ZIJN DENK IK GENOEG MENSEN VAN VIJFTIG, OOK ZONDER HERSENINFARCT, DIE MIJ DIT NIET NADOEN”

om Friesland een gezicht te geven én om te achterhalen wat Friezen zo gelukkig maakt.

Arie’s unieke stijl zit hem vooral in het verhalen vertellen. Zijn portretten leven; hij legt een ziel vast. “Er is meer tussen hemel en aarde. En of dat nu geestelijk, spiritueel of energetisch is, dat weet ik niet. Maar ik zie het letterlijk gebeuren voor mijn lens, ik zie een ziel. Daarom wil ik iemand vastleggen zoals diegene is, zo puur mogelijk. Het bijzondere is dat ik denk dat ik dit nu, na wat ik heb doorgemaakt, nog beter kan. Sommigen vinden mij nu een betere fotograaf dan dat ik was. Zelf ben ik heel blij dat ik nog steeds in staat ben om een goede foto te maken!”

IT GESICHT FAN FRYSLÂN Met alleen kunnen fotograferen is Arie er nog niet. Als hij eenmaal weer thuis kan wonen gaat Cynthia mee naar elke fotografieklus omdat hij nog geen auto kan rijden en geen materiaal kan tillen.

Rijles na rijles blijkt dat autorijden echt

een uitdaging is. “Iedereen die een herseninfarct heeft gehad zal bevestigen dat multitasken vrijwel onmogelijk is.”

Met de fotografie is het gelukt. Autorijden is natuurlijk weer een hele nieuwe level van multitasken. Het heeft even geduurd, maar ook dat is Arie vorig jaar gelukt.

Tijdens de vele autoritten ontstaat het plan om samen een nieuw bedrijf op te richten: ‘Vuurvinders’. Arie en Cynthia Bruinsma willen het vuur, de passie en drijfveren van mensen in organisaties vastleggen. Inmiddels zijn Cynthia en Arie bezig met een groots project dat veel aandacht genereert: ‘It gesicht fan Fryslân’. Het doel is om in elf maanden tijd 111 Friezen vast te leggen. 111 is namelijk het getal dat staat voor de voltooiing van de zielsmissie. En elf is een magisch getal dat natuurlijk erg bij Friesland hoort, volgens Arie. Het ultieme doel is

“Op 22 maart begonnen wij dit project in het hart van Friesland, bij de toren van Eagum. Wij willen een dwarsdoorsnede vastleggen van de Friese samenleving en daarbij focussen op, wat het Fries sociaal Planbureau noemt, de Friese paradox. Uit de meeste onderzoeken naar de relatie tussen welvaart en welzijn wordt eenzelfde conclusie getrokken: als de welvaart toeneemt, neemt het welzijn ook toe. Voor Friesland lijkt deze conclusie niet op te gaan. De welvaart is in Friesland relatief lager dan in de rest van het land, terwijl Friezen zich over het algemeen het meest gelukkig voelen.”

PIJN IS MAAR PIJN “Als ik zou zeggen: ‘Het is klaar!’ dan stopt mijn herstel, dan ga ik weer achteruit.” Dus werkt Arie nog dagelijks aan zijn herstel. Hij zal nooit meer de oude worden, dat beseft hij heel goed. Maar misschien is deze Arie 2.0 wel een betere versie van Arie Bruinsma. Deze Arie geniet in ieder geval van kleine dingen en mooie ontmoetingen. Hij kiest ervoor om zijn werkzaamheden over de week te verdelen zodat hij het, ook vanwege zijn chronische pijn, goed vol kan houden.

‘Minder is echt meer’ blijkt voor Arie echt te werken. En pijn is maar pijn.

De diepste pijn ligt misschien wel bij zijn gezin. Arie voelt zich schuldig dat hij zijn

kinderen niet heeft kunnen beschermen.

“Uiteindelijk moet je dat misschien ook niet willen. Maar dit? Dit gun je ze niet…

Het gaat wel goed met ze nu. Ik ben trots op hoe ze in het leven staan. Het zijn wereldwijzere kinderen geworden.” Saillant detail: zijn dochter studeert inmiddels PMT, psychomotorische therapie, en ze hebben samen getraind om weer vijf kilometer te kunnen hardlopen. “Er zijn denk ik genoeg mensen van vijftig, ook zonder herseninfarct, die mij dit niet nadoen!”

DANKBAAR “Er zal misschien een moment komen dat ik dankbaar ben voor wat er gebeurd is. Maar zover ben ik nu nog niet. Ik ben wel heel dankbaar voor alle mensen die ons geholpen hebben. Omdat mijn inkomen wegviel waren er momenten dat we geen boodschappen konden betalen. Maar er zijn altijd mensen die je willen helpen, als je maar om hulp durft te vragen. Toen ik nog regelmatig naar het ziekenhuis in Heerenveen moest, werd er een Whatsappgroep gemaakt van mensen uit Sint Nyk en Langweer die mij brachten en haalden. Fantastisch, toch?!”

Aan het einde van dit interview zegt Arie: “Weet je, genieten is enorm belangrijk! Ik heb nog nooit een lelijke bloem gezien of een vogel lelijk horen zingen. Alhoewel je over ganzen en reigers misschien wel kunt twisten. Ik kies elke dag voor mijn geluksmoment, daar krijg ik energie van!”

De krant is gewoon leuker!

Uw krantendrukker sinds 1882

ADRES Werktuigenweg 9 8304 AZ Emmeloord

POSTADRES Postbus 1029 8300 BA Emmeloord

T W E

+31 (0) 527 630 200 hoekstrakrantendruk.nl info@hoekstrakrantendruk.nl

3 ETAGES VERLICHTING!

SUPER ZOMER AANBIEDING!

ZOLANG DE VOORRAAD STREKT

Mooie retrolook leeslamp. van € 99,- nu voor

€ 69,-

Oosterdijk 89 Sneek • 0515-412874 • info@deboerlicht.nl • www.deboerlicht.nl

Tusken de Marren INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN | JULI 2021

INHOUD

• Veiliger verkeer binnen de bebouwde kom • Mantelzorg? Je staat er niet alleen voor!

• Familie Veltman: ‘Dit is gewoon ons gezin’ • Gemeentegezicht: Pee de Graaf en Dirkje Miedema van het klanten contact centrum

De Fryske Marren op koers voor fors terugbrengen van de CO2 uitstoot

Gemeentelijke activiteiten kalender

In 2020 is het gemeente De Fryske Marren gelukt om haar CO2 uitstoot flink terug te brengen. Sinds 2017 is de besparing van de uitstoot door het wagenpark, gebouwen en personeel al opgelopen tot 42 procent. Daarmee ligt de gemeente op koers naar een reductie van 63 procent tot en met 2022.

In verband met het Zomerreces van 7 juli t/m 16 augustus zijn er geen vergaderingen van de gemeenteraad.

De gemeente gebruikt hiervoor de CO2 -Prestatieladder. Dat is een managementsysteem dat bestaat uit vijf niveaus. Gemeente De Fryske Marren is gecertificeerd op niveau drie. De Fryske Marren is op dit moment de enige Friese gemeente die gecertificeerd is op de CO2-prestatieladder.

Zie ook op de website: www.defryskemarren.nl/ gemeenteraad.

Tijdelijke ondersteuning noodzakelijke kosten (TONK) verlengd tot 1 oktober Heeft u door de coronacrisis minder inkomen? Kunt u hierdoor uw vaste lasten, zoals de huur en servicekosten, hypotheek, elektriciteit, gas en water niet meer betalen?

Dan kunt u wellicht met een vergoeding uit de TONK geholpen worden.

TONK is de afkorting van Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten. Dit is een regeling waaruit u tijdelijk extra geld kunt krijgen, wanneer u door de coronacrisis uw woonlasten niet meer kunt betalen. Deze extra financiële steun kan worden gegeven voor de maanden januari tot en met juni 2021. De vergoeding is afhankelijk van uw situatie en is maximaal € 1.000 per maand.

U kunt de TONK tot 1 november 2021 aanvragen op www.defryskemarren.nl/tonk.

Het wagenpark zorgde voor de grootste besparing. In 2020 was er ruim 1.1 miljoen kilo CO2 minder uitstoot. Dit is vergelijkbaar met ongeveer 3.000 vluchten van Amsterdam naar Parijs.

Informatiepunt digitale GGD Fryslân in Joure overheid: ook voor en in en Sint Nicolaasga met gemeente De Fryske Marren vaccinatiebus Dingen regelen met de overheid: het gebeurt steeds vaker op de computer via internet. Bijvoorbeeld zorgtoeslag aanvragen, werk zoeken of een afspraak maken bij de gemeente. Veel mensen vinden dit lastig.

Kunt u wel wat hulp gebruiken of kent u iemand die hulp nodig heeft? Kom langs in de Bibliotheek. Zij denken met u mee en geven u informatie zodat u verder kunt.

Ze kunnen ook een afspraak voor u maken met een organisatie die u verder helpt.

Wat kunt u online regelen?

Steeds meer dingen kunt u via internet regelen met de overheid/gemeente, bijvoorbeeld: • Belastingen en toeslagen.

• Zorg regelen.

• Werk zoeken.

• Rijbewijs verlengen.

• AOW aanvragen.

• Verkeersboetes betalen.

U moet dan een DigiD hebben en met een computer kunnen omgaan. Veel mensen vinden dit lastig. Bij het informatiepunt laten ze u graag zien waar u de informatie kan vinden en hoe het werkt.

Gratis voor iedereen De hulp die u van de Bibliotheek krijgt is gratis.

Ook als u geen lid bent. Meer informatie is te lezen op: www.bibliotheek.nl/in-debibliotheek/informatiepuntdigitale-overheid.

GGD Fryslân rijdt met een vaccinatiebus door Fryslân, om zo nog meer mensen dicht bij huis een prik te kunnen geven. Op vrijdag 9 juli staat de bus in Joure, Brede School Joure Zuid, aan de Koningin Julianalaan 3. Op vrijdag 23 juli staat de bus in Sint Nicolaasga, Zalencentrum, Baron van Hardenbroekstraat 3.

Meenemen: uitnodiging en legitimatie Om voor een prik in de bus in aanmerking te komen, is een uitnodiging op naam volgens de vaccinatiestrategie van de Rijksoverheid nodig.

Dus neem uw persoonlijke uitnodiging van het RIVM en ID-bewijs mee.

Afspraak voor de eerste prik niet nodig Vooraf een afspraak maken is niet nodig. U kunt gewoon komen op het tijdstip dat u past. Houd er wel rekening mee dat u misschien moet wachten. Er is een beperkt aantal vaccins in de bus aanwezig. Er wordt geprikt met Moderna of BioNTech/Pfizer. Na de vaccinatie wordt meteen een afspraak voor de tweede prik gemaakt, vijf weken later.

Elke dag een andere locatie De bus staat iedere keer dagelijks van 9.00 tot 16.30 uur op een andere locatie in Fryslân. Waar we de komende tijd met de bus staan, is te vinden op www.ggdfryslan.nl/bus.

Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren | juli 2021 verschijnt maandelijks huis-aan-huis als bijlage van GrootdeFryskeMarren.

Redactie communicatie gemeente De Fryske Marren, postbus 101, 8500 AC Joure, telefoon 14 05 14 E-mail redactie@defryskemarren.nl. Tekst Letterhuis, Esther van Opzeeland | gemeente De Fryske Marren.

10

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren JULI 2021

VEILIGER VERKEER BINNEN Wie denkt dat op wegen met een maximumsnelheid van 30 km/u weinig ongevallen voorkomen, vergist zich. Daar gebeuren juist opvallend veel ongelukken, blijkt uit een landelijk onderzoek dat vorig jaar is uitgevoerd door adviesbureau Goudappel.

Ook in De Fryske Marren gaat het binnen de bebouwde kom in het verkeer vaak mis.

Stopafstand twee keer zo groot

De belangrijkste oorzaak van zulke ongevallen laat zich raden: snelheidsovertredingen. Volgens Veilig Verkeer Nederland (VVN) overschrijdt in ons land het merendeel van de automobilisten de snelheidslimiet binnen de bebouwde kom. Robbert: “Daar zijn diverse redenen voor. Het kan natuurlijk liggen aan bewust asociaal gedrag, om sneller op je plek van bestemming te komen. Ook kan meespelen dat auto’s tegenwoordig stiller zijn dan vroeger, waardoor je minder goed hoort dat je ook echt meer vaart maakt wanneer je het gaspedaal intrapt. Daarnaast zie je een groot aantal snelheidsovertredingen op voormalige 50 km/u-wegen waar de

- Robbert -

‘Elke situatie vraagt om een eigen aanpak’

Robbert Kuiper, beleidsmedewerker verkeer bij De Fryske Marren

maximumsnelheid is teruggebracht maar 30 km/u. Sommigen die daar al jaren 50 km/u rijden, blijven daar stug in volharden. Wanneer je autorijdt, voel je ook weinig verschil tussen de twee snelheden. Maar die 20 km/u extra heeft enorm veel invloed op de stopafstand.”

De stopafstand van een auto is de afstand die het voertuig aflegt voordat de bestuurder het heeft doen stilstaan.

Deze afstand bereken je door de reactieafstand en de remafstand bij elkaar op te tellen. Als vuistregel geldt dat het gemiddeld 1 seconde duurt voordat iemand kan reageren op een onverwachte situatie, dus ook voordat een automobilist op de rem kan trappen om een aanrijding te proberen te voorkomen. Rijd je 30 km/u, dan leg je in 1 seconde 8 meter af. Tel daar een gemiddelde remafstand (de afstand die de auto nog aflegt nadat je op de rem hebt getrapt) bij op van 5 meter en het resultaat is een stopafstand van 13 meter. Maar rijd je 50 km/u, dan leg je in 1 seconde 14 meter af, wat met een remafstand van 13 meter zorgt voor een stopafstand van 27 meter.

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

Irona: “Binnen die 27 meter kan veel fout gaan. Bovendien kan de reactietijd een stuk langer zijn, doordat mensen zich bij relatief lage snelheden eerder laten verleiden om zich tijdens het rijden met andere dingen bezig te houden, zoals een appje versturen of de radiozender veranderen.”

FOTO: NANTKO SCHANSSEMA, FOTO NANTKO

“Iedere week krijgen we twee à drie meldingen van inwoners of belangenorganisaties die zich zorgen maken over de verkeersveiligheid op een bepaalde weg in de gemeente”, vertelt Robbert Kuiper, beleidsmedewerker verkeer bij De Fryske Marren. “Voor het grootste deel zijn dat wegen met een limiet van 30 km/u, maar ook op 50 km/u-wegen gebeuren regelmatig aanrijdingen.” Verkeersongevallen binnen de bebouwde kom kunnen natuurlijk op elk moment plaatsvinden, maar in de zomer zijn de risico’s net wat groter. “Kinderen spelen in deze tijd van het jaar meer buiten en er zijn hier nu veel bezoekers; De Fryske Marren is immers een echte recreatiegemeente”, zegt wethouder Irona Groeneveld.

“Dat zorgt voor drukkere straten met voetgangers en fietsers die van alle kanten komen. Vooral dan zit een ongeluk in een klein hoekje.”

Wethouder Irona Groeneveld

Sewei, Iepensteinlaan en Kleasterwei

Er zijn wegen in De Fryske Marren waarop de snelheidslimiet duidelijk meer wordt overschreden dan op andere. Dit geldt bijvoorbeeld voor de Sewei in Joure. Voordat de rotonde bij Joure verdween en de snelweg daar werd verlegd, was de Sewei een weg met een maximumsnelheid van 60 km/u waarlangs een geluidswal lag.

Tegenwoordig bevindt deze weg zich binnen de bebouwde kom en ligt er geen geluidswal meer naast. Robbert: “Door dit laatste is het wegbeeld veranderd: je ziet als automobilist weilanden om je heen en bebouwing die op een afstand staat. Dat nodigt uit om gas te geven. Hoewel de

- Irona -

‘Laten we steeds goed om elkaar denken’

www.defryskemarren.nl

11

FOTO: DOUWE BIJLSMA, GEWOAN DWAAN

FOTO: DOUWE BIJLSMA, GEWOAN DWAAN

DE BEBOUWDE KOM

Marga van de Brink, voorzitter van Plaatselijk Belang Goingarijp

snelheidslimiet nu lager is, namelijk 50 km/u, wordt er juist harder gereden dan vroeger.” Een ander voorbeeld is de Iepensteinlaan, ook in Joure. Dit is een weg waarop veel woon-werkverkeer plaatsvindt. “In tegenstelling tot de Sewei rijden veel mensen hier juist wél bewust te hard; ze willen op tijd op hun werk of weer thuis zijn”, aldus Robbert.

Een aantal kilometers verderop, in Goingarijp, vind je de Kleasterwei. De weg geeft toegang tot het dorp en ligt in het verlengde van de provinciale weg tussen Broek en Goingarijp.

“Vooral in deze zomermaanden kom je daar een heleboel recreanten tegen die graag vaart maken”, vertelt Marga van de Brink, voorzitter van Plaatselijk Belang Goingarijp. “Motorrijders, wielrenners, Solexrijders, noem maar op. De weg vanaf Broek is één grote racebaan. Helaas zorgt dat ervoor dat zij ook met veel snelheid via de Kleasterwei ons dorp komen binnenrijden.” Met zelfgemaakte waarschuwingsborden hebben dorpsbewoners de weggebruikers attent proberen te maken op de

- Marga -

‘We zijn zover dat we de noodklok luiden’ onveilige situatie. Maar dat heeft geen resultaat gehad, laat Marga weten. “Het probleem is in het afgelopen jaar alleen maar groter geworden, doordat vanwege corona meer recreatie in eigen land plaatsvond. We zijn inmiddels zover dat we de noodklok luiden.”

Sleutel ligt bij bewustwording

Hoe zijn zulke wegen veiliger te maken? Robbert geeft aan dat daar geen eenduidig antwoord op te geven is. “Elke situatie is anders en vraagt om een eigen aanpak. Met verkeersdrempels en obstakels als bloembakken zijn wij terughoudend,

die kunnen juist weer andere problemen veroorzaken.

Flitspalen hebben alleen een snelheidsremmende werking op de plek waar ze staan; periodieke controles zijn effectiever. In sommige gevallen kan het helpen om de weg en het wegbeeld aan te passen, maar voor het grootste deel ligt de sleutel bij bewustwording. Wanneer je je realiseert dat de afstanden in de bebouwde kom zo klein zijn dat te hard rijden je nauwelijks tijd bespaart, laat je dat hopelijk niet opwegen tegen de risico’s.”

“Zeker als je bedenkt dat uiteraard geen enkele tijdsbesparing, groot of klein, opweegt tegen het risico van een ongeluk”, voegt Irona toe.

“Laten we steeds goed om elkaar denken en rekening met elkaar houden in het verkeer. Onze woonen leefomgeving is zo prettig en veilig als we die zelf maken.”

Kom in actie met je buurt!

Wil je zelf iets doen aan de verkeersveiligheid in je buurt?

VVN heeft hiervoor verschillende buurtacties ontwikkeld. Leuk om samen met je buren op te pakken en makkelijk uit te voeren met hulp van VVN. Kies bijvoorbeeld voor een stickeractie, een snelheidsmeting of een remwegdemonstratie.

De buurtacties zijn bedoeld om weggebruikers meer inzicht te geven in hun eigen gedrag en mensen meer bewust te maken van risico’s in het verkeer. Er zijn acties voor allerlei verkeersthema’s, dus er is altijd iets wat past bij jouw verkeerssituatie.

Kijk voor meer informatie op www.vvn.nl/buurt-in-actievoor-veilig-verkeer.

12

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren JULI 2021

Mantelzorg?

Je staat er niet alleen voor!

Hulp geven aan een hulpbehoevend persoon in je directe omgeving: dat heet mantelzorg.

Voor mantelzorg kies je niet, het overkomt je.

Toch vinden de meeste mantelzorgers wat ze doen heel vanzelfsprekend.

Mantelzorgen geeft voldoening, maar kan ook zwaar zijn. Vanuit de gemeente is er ondersteuning beschikbaar.

Nederland telt zo’n 5 miljoen mantelzorgers van 16 jaar en ouder. In gemeente De Fryske Marren wonen een paar duizend mantelzorgers. Zij bieden langdurig onbetaald ondersteuning aan een hulpbehoevende naaste. Denk bijvoorbeeld aan het helpen van een chronisch zieke partner, een ouder met dementie of hulpbehoevende buurman/-vrouw. Of aan de zorg voor een gehandicapt kind. Mantelzorg kan zich ook richten op mensen met psychische problemen of een verslaving.

Logisch

“In de rol van mantelzorgen groei je vaak geleidelijk”, vertelt Francien Bekius van Sociaal Werk De Kear. “Neem ouders die voor hun zieke kind zorgen – zij zien zichzelf meestal gewoon als vader en moeder, zonder het label ‘mantelzorger’.

De meeste mantelzorgers vinden het logisch dat ze helpen en realiseren zich niet eens dat ze mantelzorger zijn.”

Zorgen om

Mantelzorgen kan heel mooi en verrijkend zijn. Toch heeft het ook de nodige impact op het leven van de mantelzorger. Francien: “De dagelijkse zorg voor bijvoorbeeld een gehandicapt kind of zieke partner kan letterlijk zwaar zijn. Bij partners kan het geven van zorg de relatie soms veranderen, en dat doet iets met je. Naast ‘zorgen voor’ zijn er ook ‘zorgen om’. Een kind met een zieke ouder kan zich afvagen of vader of moeder wel beter wordt. Ook kan er in een gezin zorgtekort bij een kind ontstaan als de meeste aandacht uitgaat naar een ziek broertje of zusje.”

Nienke Boekhout van Thuis in Cliëntondersteuning (links) en Francien Bekius van Sociaal Werk De Kear.

Overbelasting

“En zo zijn er meer uitdagende kanten van mantelzorgen”, zegt Nienke Boekhout van Thuis in Cliëntondersteuning.

Nienke werkt in De Fryske Marren als cliëntondersteuner met de focus op mantelzorgers. “Ouders met een kind met een fysieke of psychische aandoening zijn vaak veel tijd kwijt aan regelzaken, doktersbezoek en overleg met instanties.

In combinatie met werk en andere verplichtingen kan dat tot overbelasting leiden. Soms zien we dat het sociale netwerk van mantelzorgers steeds kleiner wordt, vooral als iemand zijn of haar partner niet meer alleen durft te laten en dus zelf ook aan huis gebonden is.”

Mantelzorgwaardering, ook voor jou Als mantelzorger kom je mogelijk in aanmerking voor mantelzorgwaardering van de gemeente. In 2021 is dat een eenmalig bedrag van 150 euro.

Kijk voor de voorwaarden en een aanvraagformulier op defryskemarren.nl/mantelzorgwaardering.

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

Herkenning

Feit is: er komen steeds meer mantelzorgers. Gemeente De Fryske Marren vindt het belangrijk dat zij ondersteund worden, zodat ze het zo lang mogelijk volhouden. Onderdeel van Sociaal Werk de Kear is het MIP: het Mantelzorg Informatie Punt, bedoeld voor iedereen die met mantelzorgen te maken heeft.

Francien: “Het MIP biedt informatie en advies over mantelzorg. Mijn collega Annieck Bos en ik helpen bijvoorbeeld bij het aanvragen van mantelzorgwaardering (zie kader, red.) of leggen desgewenst contact met een vrijwilliger - een ‘Ferfanger’ - die de mantelzorger tijdelijk kan vervangen, zodat diegene even kan ontspannen.

Ook verwijzen we zo nodig door naar het sociaal wijkteam voor verdere ondersteuning.” Daarnaast organiseert het MIP ook lotgenotencontact, zoals thema-avonden, koffieochtenden en respijtweekenden voor mantelzorgers.

Ter ontspanning, maar ook om ervaringen uit te kunnen wisselen.

Francien: “Herkenning en erkenning is belangrijk. Je mág steun vragen en die is er ook.”

Balans

Dat beaamt Nienke. Zij adviseert mantelzorgers met name over regelgeving en zorgaanbod. “Mensen denken snel dat ze het zelf moeten kunnen, maar ze komen er gaandeweg achter dat de wet- en regelgeving en mogelijke keuzes behoorlijk complex zijn. Er is veel mogelijk om mantelzorgers te ondersteunen en te ontlasten. Denk bijvoorbeeld aan dagbesteding voor de zorgvrager of het inzetten van betaalde of vrijwillige zorg. Ik ken de weg in zorgland en kan bemiddelen. Soms is het een kwestie van een betere balans vinden tussen zorg, werk en privé. Het kan al verlichten als een mantelzorger een half uurtje later mag beginnen met werken.”

13

FOTO: DOUWE BIJLSMA, GEWOAN DWAAN

www.defryskemarren.nl

‘Dit is gewoon ons gezin’ Frank (44) en Annemarie (39) Veltman en hun twee kinderen – Jesse van 18 en de 10-jarige Irene – wonen met hun twee honden, vier katten en een stel vissen in Balk.

Frank werkt als conciërge, Annemarie is thuis en de kinderen gaan naar school. Jesse houdt van gamen, kaatsen en badminton. Sinds zijn 15e heeft hij een bijbaantje bij de Plus. Irene is net als haar moeder gek op paarden. Ze heeft een verzorgpony en doet daarnaast aan volleybal en kaatsen. Bordspelletjes doen ze graag met z’n vieren. Cluedo, Levensweg, noem maar op. Als het maar gezellig is!

FOTO: DOUWE BIJLSMA, GEWOAN DWAAN

Mama helpen

Ben jij mantelzorger?

Je staat er niet alleen voor! “Iedere mantelzorger mag zich vrij voelen om aan te kloppen bij ondersteunende organisaties”, zegt Nienke. “Geen vraag is te gek.”

“Wacht niet tot je je overbelast voelt,” vult Francien aan.

“Vragen stellen is vrijblijvend, je zit nergens aan vast.”

Contactgegevens MIP en cliëntondersteuning Meer weten over het MIP? Ga naar: sociaalwerkdekear.nl/mantelzorg. Telefoon: 06 – 512 911 63 (Francien Bekius) en 06 – 513 064 21 (Annieck Bos). E-mail: mantelzorg@sociaalwerkdekear.nl.

Meer weten over de cliëntondersteuning van Nienke Boekhout? Bezoek de website thuisinclientondersteuning.nl. Nienke is bereikbaar op telefoonnummer: 085 − 303 29 85 of stuur een e-mail naar: dfm@thuisinclientondersteuning.nl.

Het klinkt als een doorsnee gezin en dat is het ook. Op één ding na: Annemarie heeft EDS, een zeldzame, erfelijke bindweefselziekte.

Annemaries gewrichten zijn daardoor te soepel en ze heeft chronisch pijn. Buitenshuis is ze aangewezen op een rolstoel en scootmobiel.

In huis kan ze niet meer doen wat ze ooit deed. Frank en de kinderen nemen daarom allerlei taken op zich. Zo doet Jesse wekelijks boodschappen en haalt hij regelmatig de stofzuiger door het huis. Ook Irene doet soms een boodschap. “En ik help mama bijvoorbeeld door dingen van boven op te halen.” Frank werkt parttime. De rest van de week is hij er voor Annemarie en het gezin. En dan is er nog de vader van Frank, die woont vlakbij. Ook voor hem zijn Frank, Jesse en Irene mantelzorger. Ze gaan naar de winkel voor pake en bieden hem de nodige zorg en gezelschap.

Jong zelfstandig

“Beide kinderen zijn van nature zorgzaam”, vertelt Annemarie. “Helpen gaat vanzelf bij ze.

De situatie heeft de kinderen wel relatief snel zelfstandig gemaakt. Neem het huishouden: Jesse weet feilloos wat er wel of niet in de wasdroger kan. En Irene ging al jong zelf ergens naartoe, omdat ik haar niet overal heen kon brengen.” Irene: “Dat vond ik in het begin wel spannend, maar nu vind ik het leuk!”

Gegroeid

Elk gezinslid vindt het vanzelfsprekend om te helpen. “Ik zie mezelf niet als mantelzorger”, zegt Jesse nuchter. “Meer als iemand die meehelpt.

Waarom ik het doe? Omdat ik het kán. Ik sta er niet echt bij stil. Natuurlijk kost het me tijd

- Jesse -

‘Ik zie mezelf niet als mantelzorger, ik help mee’ naast school, maar ik heb goed leren plannen.

Zo houd ik genoeg tijd over om met vrienden af te spreken.” “Dit is gewoon ons gezin, het is zo gegroeid”, vult Frank aan. “En we helpen elkaar.

Soms zegt Jesse tegen mij: ‘Blijf jij maar thuis, dan ga ik wel naar pake.’ We zoeken steeds naar de balans, zodat we het allemaal volhouden.”

De boel de boel

Zowel Jesse als Irene doen af en toe mee met activiteiten die het MIP voor jonge mantelzorgers organiseert, zoals een kamp en laatst de Street Art dagen. “Dat was leuk,” vertelt Irene. “We deden street dance, graffiti en theater. Ik heb er ook een vriendinnetje ontmoet.” Vader Frank aarzelde eerst toen hij werd benaderd voor een zogenoemd ‘respijtweekend’ met andere mantelzorgers. “Ik zag er tegenop om het thuisfront los te laten, maar we regelden dat de vader van Annemarie hier in huis kwam. Ik heb in dat weekend leuke mensen leren kennen en heerlijk gefietst met een groepje. Even de boel de boel laten. Dat deed me goed.”

Normaal

Ondanks de situatie leidt het gezin een zo normaal mogelijk leven. Samen naar het strand zit er niet in, maar er staat ’s zomers wel een zwembad in de tuin. En als Irene ponyrijdt, rijdt haar moeder er in de scootmobiel gezellig naast. Irene: “Mama houdt me bijna niet bij als ik in galop ga!”, waarop Annemarie zegt: “We proberen er samen iets leuks van te maken en willen vooral dat Jesse en Irene gewoon kind zijn en zich kunnen ontwikkelen. Mantelzorgen is onderdeel van hun leven, maar mag niet bepalen wie ze zijn.”

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren JULI 2021

FOTO: RIANNA HILARIUS, STUDIO SPONTAAN

14

Pee de Graaf en Dirkje Miedema van het klanten contact centrum (KCC).

GEMEENTEGEZICHT

Pee de Graaf en Dirkje Miedema van het klanten contact centrum Van belastingvragen en het melden van een kapotte afvalcontainer tot het doorgeven van een verhuizing en aangifte van geboorte. Inwoners van gemeente De Fryske Marren kunnen voor dit soort ‘burgerzaken’ terecht bij Dirkje Miedema, Pee de Graaf en hun collega’s van het klanten contact centrum (KCC).

Van maandag tot en met vrijdag zitten de medewerkers van het klanten contact centrum klaar om inwoners te woord te staan. Het KCC is de plek waar alle vragen en verzoeken aan de gemeente via het gemeenteloket, de telefoon, e-mail of social media binnenkomen. Vanaf hier worden de vragen beantwoord of verder uitgezet in de gemeentelijke organisatie.

Dirkje Miedema is werkzaam bij het telefonisch informatie centrum (TIC), dat deel uitmaakt van het KCC. “Met een team van acht collega’s nemen we dagelijks de telefoon aan”, vertelt ze.

“Ook behandelen wij alle berichten die binnenkomen via e-mail en social media, zoals Facebook en Twitter. Ik doe dit werk al jaren, maar er komen altijd weer nieuwe vragen voorbij.”

Uiteenlopende vragen

Een werkdag bij het TIC begint ’s morgens met de dagstart. Dirkje: “Om kwart voor negen komen we met onze groep bijeen en bespreken we wat er speelt in de gemeente en waar

‘Het klanten contact centrum is dé plek om je vraag aan de gemeente voor te leggen’ we tegenaan lopen. De vragen die we binnenkrijgen, zijn zeer divers. Van meldingen over kapotte afvalcontainers tot vragen over minimaregelingen, belastingen, etc. Gemiddeld nemen wij zo’n 270 telefoontjes per dag aan.

Tachtig procent van de binnenkomende gesprekken en berichten kunnen we direct zelf beantwoorden. Lukt dat niet, dan spelen we het door aan de desbetreffende vakspecialist, die er vervolgens mee aan de slag gaat. In de ‘belastingweek’ staat de telefoon

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

roodgloeiend en is het topdrukte op onze afdeling – dat begint zodra de brief met gemeentelijke heffingen naar inwoners is verzonden. We werken dan met een maximale bezetting om alle vragen te kunnen beantwoorden.”

Aan de balie

Pee de Graaf werkt ook bij het KCC. Hij is medewerker van burgerzaken en ontvangt inwoners aan de balie van het gemeentehuis in Joure. Daarnaast is hij ook te vinden op de servicepunten in Lemmer en Balk. Pee: “Ik houd me vooral bezig met de afgifte van rijbewijzen, reisdocumenten, uittreksels uit het bevolkingsregister en het doorgeven van verhuizingen in het BRP – oftewel Basisregistratie Personen.

Daarnaast voer ik werkzaamheden uit met betrekking tot de burgerlijke stand, zoals geboorteaangiftes, het erkennen van een kind of aangiftes van overlijden.

Een aantal van deze zaken kunnen inwoners ook online regelen. Steeds meer inwoners communiceren met de gemeente via internet. Dat scheelt tijd én het is sneller.”

Persoonlijk contact

Toch is er ook nog een grote groep mensen die hun zaken liever persoonlijk met een medewerker op het gemeentehuis of servicepunt regelt.

Pee: “Als gemeente willen we voor iedereen, jong en oud, bereikbaar zijn.

Waar mogelijk proberen we direct te helpen, en anders spelen we de vraag door naar de betreffende afdeling. Ik tref mensen veelal tijdens heugelijke gebeurtenissen, zoals de aangifte van de geboorte van een kind of het in ontvangst nemen van je allereerste rijbewijs. Ik haal er veel voldoening uit als inwoners met een tevreden gevoel de deur uitstappen.”

Heeft u een vraag aan de gemeente?

Het KCC is bereikbaar via het algemene telefoonnummer van de gemeente: 14 05 14 (zonder kengetal) of stuur een e-mail naar: info@defryskemarren.nl.

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

15

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

BRANDED CONTENT

deFryskeMarren

SAMEN IJS MAKEN BIJ HOLIDAY ICE IN SINT NICOLAASGA

“IJsjes associeer je met plezier en vrolijkheid; ik word blij van ijs” “Gewoon lekker ijs maken met zijn allen, wie wil dat nu niet?” Aan het einde van ons interview slaat Johan Mast, hoofd Informatisering en Automatisering, de spijker op z’n kop met de retorische vraag, waarvan voor hem het antwoord duidelijk is. Gesprekpartners Sebastiaan Berswerda, verantwoordelijk voor de Sales & Marketing en Paul Keuning, hoofd Interne Logistiek, toveren een blijde glimlach op het gezicht en knikken instemmend.

“IJsjes associeer je altijd met plezier en vrolijkheid, en zeker op een dag als deze. Het proces rondom de productie vind ik prachtig, ik word blij van ijs”, zegt Sebastiaan. En inderdaad op de eerste tropische dag van juni 2021 een interview hebben met tevreden werknemers van een ijsfabrikant geeft een gelukzalig gevoel.

Vóór het gesprek heeft hij ons al een prachtige rondleiding door de verschillende productiehallen gegeven. Een kinderdroom komt uit. Wie wil op een snikhete dag nu niet meegenomen worden in de wereld van Holiday Ice, de plaats waar de verschillende stickijsjes, bekertjes en hoorntjes bij duizenden per uur worden geproduceerd?

MENS EN TECHNIEK De afgelopen jaren is Holiday Ice flink gegroeid. De vraag naar ijs blijft enorm en de ijsfabrikant speelt daar goed op in met innovatieve en efficiënte oplossingen op maat in haar producten en de techniek.

“De grootste verandering in de laatste jaren is de ‘End-of-Line’ automatisering geweest”, legt Paul Keuning uit. “Dat is de naam die wij hebben gegeven aan de afdeling die consumenteenheden inpakt naar grotere dozen en uiteindelijk klaarmaakt voor de pallets die naar de klanten gaan. De techniek voor het maken van ijs wordt op maat gemaakt, voor wat de klant wil.

Hierin zijn we uniek.”

Ook ICT is een steeds grotere rol gaan spelen binnen het bedrijf. Door slimme toepassingen te gebruiken, wordt de productie geoptimaliseerd. “De automatisering blijft zich ontwikkelen, maar het blijft mensenwerk en daarmee zijn we juist flexibel en innovatief”, weet Johan Mast. “ICT bij Holiday Ice is niet alleen achter de computer zitten.

Om de juiste balans en aansluiting te vinden tussen mens en techniek, heb ik een tijdje

v.l.n.r. Paul Keuning, Sebastiaan Berswerda en Johan Mast

“DE TECHNIEK VOOR HET MAKEN VAN IJS WORDT OP MAAT GEMAAKT, VOOR WAT DE KLANT WIL; HIERIN ZIJN WE UNIEK” mee mogen draaien in de productie.

Ik vond dat geweldig om te doen. Door in de schoenen van je collega’s te staan, weet je waar je het voor doet.”

RELAXED Tijdens de rondleiding door de productiehallen viel al op hoe relaxed het personeel bij de verschillende ‘lijnen’ aan het werk was.

Brengt ons bij de vraag wat er zo uitdagend is om bij Holiday Ice aan het werk te zijn?

Mast: “Het is een innovatief bedrijf en zoals je zelf al hebt opgemerkt, is de sfeer uitstekend. Dat zie je en voel je binnen een paar minuten. Binnen Holiday is er ruimte voor verdere ontwikkeling. Doordat wij zoveel verschillende producten hebben, is er ook veel afwisseling in het werk. Er komen steeds weer nieuwe producten bij en dat vraagt ook om nieuwe oplossingen. Door de korte lijntjes en goed overleg met elkaar zie je die ontwikkelingen snel terug op de werkvloer.”

“Het bedrijf biedt ook interne scholing aan”, haakt Berswerda in op wat Mast aangeeft.

“Geen fabriek is hetzelfde, dus vinden wij ook dat je opleidingen op maat moet aanbieden. Er is trouwens ook goed contact met de mbo-opleidingen als het gaat over operators die het vak verder bij ons willen leren.”

GROEI Paul Keuning, die de afgelopen zeven jaar vanuit de functie heftruckchauffeur nu hoofd interne logistiek is: “Wat ik zo prettig aan Holiday Ice vind, is de platte organisatiestructuur. Je bent hier geen nummer. Als je bij ons op de werkvloer laat zien dat je een juiste instelling hebt en betrokkenheid toont bij alles wat je doet, dan zit je hier goed. Zo ervaar ik het persoonlijk.” Met andere woorden, er zijn mogelijkheden om te groeien.

Aan de groei van Holiday Ice en daarmee ook de vraag naar personeel lijkt voorlopig nog geen einde te komen. Afgelopen januari is het naastgelegen pand aangekocht om ruimte te bieden aan 20.000 extra pallets.

Ook zal een deel van de ruimte ingericht

worden voor twee ompaklijnen waar ijsjes in assortimentsdozen geplaatst worden. Vanaf volgend voorjaar is het pand volledig klaar voor gebruik.

WERKEN BIJ HOLIDAY ICE

BETEKENT MET EEN KLEIN TEAM GROOTSE RESULTATEN BEREIKEN. Wil jij ook samen met leuke team van collega’s werken aan een prachtig product in een dynamische omgeving? Solliciteer dan op één van onderstaande vacatures!

• Technisch operator ompak • Teamleider ompak/logistiek

• ICT Beheerder • Machinebediende

Kijk voor alle informatie op:

www.werkenbijholidayice.nl

Of scan de QR code

16

deFryskeMarren deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

NUMMER 07 • 2021

17

#FACETOFACE YOUANDI RITSMA-MAZELAND fotografie JOHAN BROUWER tekst ALBERT BOUWMAN

Youandi vertelt hoe het is om de vrouw van Rintje Ritsma te zijn

“Verzamel mensen om je heen waar je energie van krijgt” Hoe is het om de vrouw van een bekende Nederlander te zijn? Hoe is het om als vrouw in de autobranche te werken?

Hoe combineer je commerciële ambities met een gezinsleven? Al deze vragen kan Youandi Ritsma-Mazeland, partner van Rintje Ritsma, heel goed beantwoorden. Nu ze twaalf jaar samen zijn, samen een dochter hebben en daarnaast samen veel ondernemen, weet ze als geen ander wat het is om in de belangstelling te staan. “In de media speel ik geen zichtbare rol, maar ik vind het wel bijzonder om op deze manier mijn verhaal te delen”, vindt Youandi.

HOE HET BEGON

LEMMER

De auto’s scheuren voorbij op het circuit in Zandvoort. Uitgenodigde gasten komen in de hospitality-tent om een borrel te halen, met elkaar te kletsen en vooral een gezellige dag te hebben.

Tijdens die dag komt er iemand binnen die veel aandacht trekt. Veel mensen komen op hem af om een praatje met hem te maken. In het voorbijgaan vangt ze zijn naam op. Rintje. De naam komt haar bekend voor, maar roept niet gelijk het beeld van de bekende schaatser bij haar op. Ze raakt met hem aan de klets. Er blijkt een gemeenschappelijke interesse te zijn. “We kletsten veel over auto’s en motoren.” Hij vertelt dat hij motorcoureur is en zo is er veel om over te praten. Ze stelt zich voor en haar bijzondere naam valt hem op.

“Wat een heerlijke plaats is dit. Rustig in de winter en in de zomer erg gezellig.

We wonen aan het water en pakken vaak de boot. Daarmee varen we geregeld met en naar vrienden hier in de buurt om het weekend in te luiden. Ook een restaurantje hier niet ver vandaan is één van onze favoriete bestemmingen. We kennen daar iedereen en het is heerlijk als de avond eindigt in een feestje.

Rintje en ik zijn er de mensen wel naar om uiteindelijk dansend op de bar te staan.”

YOUANDI BLUFT NIET Een dag later logt ze in op Hyves (de Nederlandse voorloper van Facebook – red.) Ze heeft een nieuw bericht. Van Rintje Ritsma. ‘Heb je lekker geslapen?’

“Grappig”, denkt ze bij zichzelf. “Het was wel een leuk gesprek, maar ik had bij hem niet gelijk het gevoel om in contact te blijven.” Toch antwoordt ze hem en in de dagen die volgen, blijven ze berichten heen en weer sturen.

Tot hij opeens het bericht stuurt of ze zin heeft om met hem uit eten te gaan. In haar drukke agenda is er niet veel tijd. Alleen het weekend erop is er ruimte. Hij antwoordt dat hij dan een familieweekend heeft in verband met zijn moeders verjaardag en geeft quasi grappend aan dat ze dan maar mee moet. ‘Prima, dat wil ik wel.’

Hij gaat ervan uit dat ze bluft, maar zaterdagmiddag staat ze bij hem op de stoep. “Op het moment dat hij de deur opende, kwam voor het eerst het gevoel dat ik hem leuker vond dan ik dacht.”

Achteraf horen ze van zijn ouders dat die meenden dat ze al veel langer met elkaar gingen. “Het zag er zo natuurlijk uit.” De vonk slaat over en niet veel later verhuist Youandi vanuit Gelderland naar Friesland, naar Lemmer.

Youandi zit er tijdens het interview ontspannen bij. Haar casual outfit verraadt niet haar commerciële functies.

“Ik ben huiselijker dan je misschien denkt. Ik word het meest gelukkig van heerlijk thuis zijn met mijn gezin, lekker te koken of met ze te varen. Mede door corona ben ik de waarde van het dichtbij huis zijn in gaan zien.”

“SNELHEID EN AVONTUUR ZIT IN MIJN BLOED” Ze heeft een vijftienjarige zoon, Clemens, uit een eerdere relatie.

“Doordeweeks is hij bij zijn vader en bonusmoeder en in de weekenden hier.

Als je ziet hoe natuurlijk dat gaat met onze dochter Kiki van vijf jaar, dat is echt geweldig. Mochten wij er niet meer zijn, laat die twee maar bij elkaar. Die redden zich zo goed.” Met een jong gezin en een druk bestaan oogt ze rustig. “Dat ben ik ook. Ik sta licht in het leven. Ik voel me een echt zondagskind. Het zit in mijn aard om positief te zijn. Tegelijk ben ik een sterke persoonlijkheid. Eén van de belangrijke redenen waarom Rintje en ik bij elkaar passen. Een bijzondere eigenschap maakt onze relatie sterk, want iedere keer als de één hoog in de emotie zit, is de ander rustig.”

Het ondernemende en avontuurlijke stamt al uit haar jeugd. “Als vijfjarig kind leerde ik paardrijden. Mijn paarden waren echt maatjes van me. Later in mijn puberjaren begon die liefde wat af te nemen, wat mijn vader zonde

vond. Die heeft het vuurtje opnieuw aangewakkerd door me mee te nemen naar de slipjacht.” Youandi legt uit dat het bij een slipjacht om een nagebootste vossenjacht gaat, waarbij je met een groep te paard met honden een spoor volgt van 35 kilometer dwars door bossen, water en ruig terrein.

“Snelheid en avontuur hebben me altijd aangesproken. Deze eigenschappen hebben er ook voor gezorgd dat ik de autobranche ben ingerold. Hoewel meer familieleden in die branche zitten, spreekt me de snelheid van auto’s en motoren me ontzettend aan.”

ALS VROUW IN DE AUTOBRANCHE Het was daarom niet voor niets dat ze IVA-Driebergen, het instituut voor de autobranche en management, als opleiding heeft gedaan. “Alleen al de open dag vond ik fantastisch. Mijn suikeroom adviseerde me om daar eens naartoe te gaan. Een opleiding die superpraktisch is ingesteld. Iedereen mocht naar de Autorai, ik werd daar zelfs de best verkopende IVA student van mijn jaar.” Na haar studie ging ze werken voor een BMW-dealer waarna ze Rintje leerde kennen.

Nu ze in Lemmer woont, is ze nog steeds actief in de autobranche, voor Wierda Bedrijfswagens in Heerenveen, waar ze lichte bedrijfswagens verkoopt. Met haar ervaring als hospitality-manager bundelt ze geregeld haar krachten met Rintje.

“Naast het schaatsen is Rintje ook actief geweest binnen de motor- en autosport.

Hij heeft tijdenlang geracet voor teams en in 2012 wilde hij graag een eigen team beginnen. Ik wilde ook graag betrokken zijn, dus ben ik voor dat team de hospitality-tent begonnen naast de vrachtwagen waarmee we bij de circuits stonden.”

“Hoe meer mensen ik naar de tent toe kan trekken, hoe groter het succes.”

Als gastvrouw faciliteert ze de dag in de tent. “Daarnaast hebben we een groot team van betrokken mensen om ons heen verzameld die twaalf weekenden per jaar met ons op pad gingen om te helpen. Echt geweldig om te doen. Niet alleen het faciliteren zelf, ook alle voorbereiding. Het vinden van sponsoren, contacten leggen met mensen die ons team willen volgen.

Eén van de hoogtepunten was tijdens de BSB, toen er 450 gasten in de tent kwamen. We regelden dat ze te drinken en eten hadden en zich in de watten gelegd voelden. Ik mocht de interviews met de coureurs doen, zo leuk om te doen.”

Naast haar rol binnen het bedrijf van Wierda werkt Youandi tijdens de winter in de weekenden voor House of Sports waar ze de VIP-hopitality mag regelen voor het Thialf. Hetzelfde doet ze voor Glemmer, het zomerfestival op het strand in Lemmer. “Je kunt dus rustig zeggen dat ik organiseren leuk vind,” lacht ze.

WIJZE LES VOOR DE LEZER Iets wat Youandi Ritsma-Mazeland de lezer graag meegeeft: “Verzamel mensen om je heen waar je energie van krijgt. Ik merk dat dit zó belangrijk is!

Doe de dingen die je blij maken. En dan komen er mooie dingen op je pad.”

“ZÓ LEUK OM TE DOEN!”

Dat gebeurde haar ook bij het maken van de foto in deze krant. Samen met fotograaf Johan Brouwer zocht Youandi een leuke plek. Al verschillende locaties hadden ze geprobeerd in Lemmer, maar steeds was de plek afgezet. Tot ze ergens een leuk vrachtwagentje zagen staan. De eigenaar kwam op ze af met de vraag wat ze aan het doen waren. Na het horen van de bedoeling, wees hij hen op zijn autoverzameling.

Youandi voelt zich er thuis. Ze is goed in organiseren en houdt ervan om zulke evenementen tot een commerciële uitdaging te maken.

“Ineens stonden we bij allemaal unieke modellen. En daar zit ik dan in een oude Bentley. Dat is toch geweldig!”

18

deFryskeMarren deFryskeMarren DE ANDERE KEUZES VAN TAMARA BOUIUS

INDIA BEZOEKEN VOOR EEN TIJGER

(VAN ‘VAKANTIE NAAR VAKANTIE’ NAAR BERUSTING) “Tamara, welk dier zou je nog eens heel graag willen zien?”

“Ik zou zo graag een tijger willen zien.”

Niet veel later zit het stel in het vliegtuig naar India. Ze reizen naar het gebied waar tijgers in het wild leven. Vier dagen begeven ze zich in dit gebied. “Die dagen bestonden vooral uit spoorzoeken. Goed luisteren naar de vogels of ze waarschuwende geluiden maken voor gevaar.

Kijken of de pootafdrukken ergens te vinden zijn. Drie keer hebben we een tijger gezien. Geweldig!” En het land India? Is dat ook nog bezocht?

“Nee, wij zijn niet echt mensen die komen voor de cultuur. Echter wel voor de natuur en de dieren. We zijn na die vier dagen gelijk doorgevlogen naar de Malediven voor manta’s en haaien.”

H

TEKST ALBERT BOUWMAN // FOTO JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE

Het typeert het stel Tamara Bouius (36) en Erwin Hoogenkamp (38). Althans, het typeerde het stel. “Veel is veranderd op dat gebied.” Haar buikje begint al een beetje te tekenen. Op moment van interviewen, heeft ze net de twintig weken echo gehad.

“Een jongetje!” Haar gezicht straalt. Op de achtergrond heeft ze een grote print hangen van een olifant. Een contrast. Het geluk wat steeds ver weg werd gevonden in reizen en bijzondere dieren, is nu een stuk dichterbij. De verheugde aanstaande moeder vertelt wat het afgelopen jaar heeft gekost en gebracht.

OP ZOEK NAAR GORILLA’S “Op de Malediven genoten we volop van onze zoektocht naar de manta’s en haaien. Om alles te kunnen zien wat we wilden, moesten we in totaal wel negen keer het vliegtuig in om van eiland naar eiland te gaan. Tijdens die reis, werd Nederland overspoeld door corona. Het land ging op slot en vliegen werd in een paar dagen nagenoeg onmogelijk gemaakt. In eerste instantie kregen we er weinig van mee. Gaandeweg de negen vluchten werd de mondkapjesplicht ingevoerd, maar veel meer dan dat merkte je er op de eilandengroep niet van. Van onze familie en vrienden kregen we te horen dat Nederland compleet was veranderd. Zo onwerkelijk als je duizen-

den kilometers verderop zit waar het nog nauwelijks voelbaar was.”

Erwin Hoogenkamp is eigenaar van Club 1841. Hij kreeg te horen dat de horeca dicht moest. “Dit waren signalen dat we terug moesten naar Nederland. Wat een contrast.

Juist tijdens de reis op de Malediven hadden we plannen gemaakt voor onze volgende reis. We zouden een half jaar later naar Oeganda, Tanzania en Zanzibar. In dat eerste land wilden we de gorilla’s zien. De reis hadden we zelfs al geboekt.” In volledige reissferen werd die gemoedstoestand opeens de kop ingedrukt. Ze moesten terug naar Nederland, naar ‘hun’ Sneek, waar de wereld op zijn kop zou staan. Een nieuwe realiteit was aanstaande, Erwin moest weliswaar nog steeds veel van huis, maar nu om alle administratieve zaken rond te krijgen. Het personeel moest worden doorbetaald en alle regelingen daarvoor in orde worden gemaakt.

DE HOND ALS THERAPEUT Tamara kwam thuis te zitten, achter haar computer. “Dat was wel even schakelen.”

In haar werk als GZ-psycholoog werkt ze veel met jongeren met psychische klachten. Haar doel is om die jongeren eerst bewust te laten worden van het eigen gedrag en dan ander gedrag aan te leren.

Eén van haar interventies is werken met

dieren. “Ik gebruik mijn honden en ook paarden om gedragsverandering mogelijk te maken.” Tamara geeft een voorbeeld: “Stel: iemand kampt met angsten. Het kan dan helpen om één van mijn honden mee te nemen in een nieuwe situatie waardoor de hond zenuwachtig wordt en begint te blaffen. Als ik mijn cliënt er dan op wijs dat de hond het spannend vindt en vraag wat we kunnen doen zodat de hond zich gemakkelijker voelt, begint de cliënt vaak mee te denken. De oplossingen die hij aandraagt, zijn vaak goede oplossingen die ook werken voor hemzelf.”

Zulke interventies waren door het thuiszitten achter de computer niet meer mogelijk. “Toch hadden we wat online

modules die we konden inzetten.” Tamara werkt voor Reik, een experticecentrum in Friesland voor de behandeling en begeleiding van kinderen, jongeren en volwassenen met een licht verstandelijke beperking. “We moesten van de nood een deugd maken en zo kwamen er ook weer hele mooie nieuwe dingen tot stand.

Sommige cliënten voelden zich juist prettiger omdat ze vanuit huis met mij in gesprek konden. Ook de inhoud van de gesprekken veranderden. Jongeren die al last hadden van angst, werden nu door corona in hun angst gevoed. En weer anderen geloofden niet dat contact vermeden moest worden, waardoor ze dachten in complottheorieën. Ik werd op deze manier voor een nieuwe uitdaging gesteld.”

NU TE ZIEN IN DE BIOS! Kijk voor het complete filmprogramma op:

www.bios-heerenveen.com Reserveer & bestel je tickets online!

Burg. Kuperusplein 52 HEERENVEEN Telefoon: 0513 654 051

WWW.BIOS-HEERENVEEN.COM

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

NUMMER 07 • 2021

19

foto zette. Ineens begon hij te stotteren en hield een lief verhaaltje waarom hij zo blij is met mij. Ik vroeg me af wat hij aan het doen was. Vraagt hij me nu ten huwelijk? En ja! Zo ontzettend lief. Natuurlijk wil ik trouwen.”

LEVEN IS NIET TE PLANNEN De intentie was om precies een jaar na het aanzoek het huwelijksbootje in te stappen. En ook hier speelde corona parten. “Als we trouwen, willen we natuurlijk wel een feestje waar honderd mensen kunnen komen en waar we niet anderhalve meter uit elkaar hoeven. Ondertussen kwam de kinderwens naar voren en ja, de rest laat zich raden.” Opnieuw bestrijkt een grote glimlach het gezicht van Tamara. De huwelijksvoltrekking heeft nog niet plaats kunnen vinden, maar van uitstel komt geen afstel.

De psycholoog blikt terug op wat het leven haar leert. “Misschien een beetje een cliché, maar het leven loopt anders dan gepland. We leefden van vakantie naar vakantie en nu viel dat weg. Daardoor moesten we op een andere manier leven.

Ik heb leren stil te staan. Vrijheid is voor mij ontzettend belangrijk, wat ik vond in het reizen. Nu lijk ik het veel meer te vinden in het leven hier. Het feit dat ik weer kan werken met mijn honden is voor mij vrijheid. En ja, moeder zijn is een beperking van mijn vrijheid, wat ik ook echt wel zo ervaar, maar tegelijk ben ik me door de corona bewuster geworden hoe belangrijk vrienden en familie zijn.”

Daarnaast maakte Tamara de stap om naast haar fulltime baan bij Reik als ZZP’er te gaan werken. Tamara werkt met dieren – honden en paarden - buiten in de natuur en in de vrijheid.

“IK GEBRUIK MIJN HONDEN EN OOK PAARDEN OM EDRAGSVERANDERING MOGELIJK TE MAKEN” EEN STOTTEREND HUWELIJKSAANZOEK Erwin en Tamara maakten er het beste van. De maanden verstreken en inmiddels was wel duidelijk dat de reis naar de drie Afrikaanse landen niet mogelijk was. “Steeds keek ik welke landen ‘geel’ waren. Griekenland bleek een optie te zijn en zo boekten we in september een vlucht daar naar toe. Op het vliegveld bleek dat ik ergens in de reispapieren de

naam van Erwin niet had genoteerd.

We mochten daarom niet mee. Omdat we toch zo graag weg wilden, besloten we in de rij te staan om ter plaatse een nieuwe vlucht te boeken. Maar helaas, de PCR-test die we hadden gedaan was dan niet meer geldig. Pas een week later konden we er naar toe en tot die tijd zijn we terug gegaan naar Sneek.”

In die week besloot Erwin Tamara te verrassen. Hij kocht een ring en bereidde

een huwelijksaanzoek voor. “Best bijzonder. We hadden het er wel eens over gehad, maar we vonden trouwen beiden niet noodzakelijk.” Eenmaal in Griekenland zaten ze bovenop een berg in een restaurant met uitzicht op de zonsondergang. “Ik ben verzot op dit natuurschoon.

Meestal laat Erwin me alleen zitten omdat hem dit minder doet. Nu had hij speciaal geregeld dat we de zonsondergang konden aanschouwen. Vóór de zonsondergang had Erwin een onderonsje met het personeel. Hij had hen gevraagd om ons met onze eigen telefoon als het aanstaande echtpaar te filmen. En ik dacht dat ze een foto gingen maken. Tegen mij had hij gezegd dat het misschien leuk is dat iemand van de bediening ons op de

“Het gevoel van vrijheid en de passie voor dieren kan ik nu combineren in mijn werk. Een win win situatie! Een stap die ik anders niet zo snel had genomen.

De stap zetten om uit mijn comfortzone te gaan en een gok te wagen, is mede door corona gekomen. Zoals ik het nu zie, moet ik soms gedwongen worden om bepaalde keuzes te maken. Corona was zo’n dwang. Anders had ik deze keuzes allemaal niet gemaakt.”

“De onrust die ik in me had, maakt steeds meer plaats voor rust. Acceptatie van wat er op je pad komt, leert je op nieuwe manieren naar het leven te kijken.”

Zadelmakersstraat 1, 8601 WH Sneek

0515-424545 | www.rooth.frl Schoonmaakonderhoud

Glasbewassing

Gevelrenovatie

Vochtbestrijding

Schoorsteenvegen

Ongediertebestrijding

Brand- en roetreiniging

Gladheidsbestrijding

“Ik ben er voor ondernemers die alles willen weten over hún cyberrisico’s.” erkend MKB advies | risico management verzekeringen | verzuim | voordeel

SPORTSTAD HEERENVEEN BESTAAT IN SEPTEMBER 15 JAAR!

www.octras.nl/cyberrisico

Dit gaan we vieren met diverse acties en evenementen. Volg onze website en socials voor het laatste nieuws en de ontwikkelingen.

Wilhelm de Haas, MKB Adviseur

Kom jij bij ons rijden?

Poiesz Supermarkten B.V. is op zoek naar:

parttime & fulltime chauffeurs met en zonder chauffeursrijbewijs

Heb jij je vrachtwagenrijbewijs en sta je te popelen om voor de leukste werkgever van het noorden aan de slag te gaan? Of heb jij altijd al gedroomd van een baan als vrachtwagenchauffeur maar nog geen chauffeursrijbewijs?

Dan zijn wij op zoek naar jou!

Als chauffeur bij Poiesz Supermarkten B.V. bestaan je werkzaamheden uit het bevoorraden van onze filialen.

Daarnaast dien je vanuit de filialen goederen en e mballage te retourneren naar het distributiecentrum.

Op dit moment zijn wij op zoek naar zowel parttime als fulltime vrachtwagenchauffeurs, maar ook naar aankomend chauffeurs waarbij je naast je werkzaamheden in het distributiecentrum, via Poiesz Supermarkten B.V. je chauffeursrijbewijs kunt halen!

Waar dien je aan te voldoen?

• Je bent in het bezit van een groot rijbewijs (CE), een chauffeurspas en een geldige code 95 of je bent bereid om naast het werk je groot rijbewijs (C + CE), een chauffeurspas en een geldige code 95 te halen via Poiesz Supermarkten B.V. • Je bent in ieder geval beschikbaar op zaterdags • Je bent bereid om in overleg op zon- en feestdagen te werken • Ervaring in winkeldistributie is een pré • Je bent beschikt over een goede conditie en je hebt een flexibele instelling Dit hebben we jou te bieden: • Zowel een parttime als fulltime contract behoort tot de mogelijkheden • Bij goed functioneren wordt je contract na een jaar verlengd voor onbepaalde tijd • Bij goed rijgedrag een jaarlijkse chauffeursbonus

Puur Voordeel. Puur

• Flexibele werktijden waarbij vroege diensten en middag/avond diensten mogelijk zijn • Een gezellige werksfeer • Een afwisselende baan in een dynamisch bedrijf Enthousiast? Wacht dan niet langer en solliciteer!

Vul het online sollicitatieformulier in op www.werkenbijpoiesz.nl of stuur je motivatie en cv naar werken@poiesz-supermarkten.nl.

Heb je nog vragen? Neem dan contact op met Kim Brouwer, personeelsfunctionaris, te bereiken via telefoonnummer 0515-428800.

deFryskeMarren BRANDED CONTENT

21

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL TEKST GEA DE JONG-OUD

GA JIJ STUDEREN IN DE GROENE SECTOR? deFryskeMarren

STUDIEFONDS VAN DER WAL-TROMP

Studeren kost geld. De kosten voor een opleiding en bijbehorende studiemiddelen kunnen flink oplopen. Wanneer studenten voor hun droomstudie bovendien een kamer in een andere woonplaats moeten huren, dan komen daar nog huur, boodschappen, verzekeringspremies en andere extra kosten bij. Natuurlijk, een passende opleiding is een investering voor de toekomst, maar het is fijn wanneer je studieschuld niet hoger oploopt dan nodig is.

Daarom is het goed om te weten dat het particuliere Studiefonds Van der Wal-Tromp studenten, die een opleiding willen volgen in de groene sector, op financieel gebied een steuntje in de rug kan geven als dat nodig is.

HOE ONTSTOND HET STUDIEFONDS VAN DER WAL-TROMP? Dit studiefonds is ontstaan dankzij Gerben van der Wal (geboren 17-12-1856, overleden 05-05-1944) en Trijntje van der Wal-Tromp (geboren 16-07-1863, overleden 07-04-1925).

Hun huwelijk bleef kinderloos. Na hun overlijden lieten zij het grootste deel van hun vermogen na aan de stad Sloten, door het onder te brengen in de Stichting Studiefonds Van der Wal-Tromp en de Stichting Van der Wal Fonds/Van der Wal’s Rusthuis. De familie heeft een rijke historie.

WAT DOET HET STUDIEFONDS VAN DER WAL-TROMP “Het studiefonds verstrekt beurzen aan studenten die een groene studierichting volgen aan het mbo, het hbo, of het wetenschappelijk onderwijs”, vertelt Bouke van der Zee, penningmeester en administrateur van de stichting. “Ook provendi, die aan een universiteit in Nederland een proefschrift schrijven ten behoeve van de instandhouding, verbetering en onderhoud van het buitengebied en de agrarische bedrijvigheid die daar mee te maken heeft, maken kans op geldelijke ondersteuning. De studies die onder de groene sector vallen zijn steeds meer geworden, denk bijvoorbeeld maar aan voeding en diëtiek, agrotechniek en management, diermanagement, water- en milieumanagement, archeologie en aardwetenschappen.”

DE VOORWAARDEN VAN HET STUDIEFONDS

Bouke van der Zee in Sloten

Het gevoel moet ook goed zijn voordat wij de beurs toekennen.”

“Belangstellenden voor een bijdrage van het studiefonds moeten voldoen aan bepaalde criteria. Zo mogen ze niet ouder zijn dan 27 jaar en ze moeten geboren of woonachtig zijn in de gemeenten De Fryske Marren, de voormalige gemeente Nijefurd of de voormalige gemeente Wymbritseradiel.

Ook buitenlandse studenten die een groene opleiding in Friesland volgen, kunnen in aanmerking komen voor een beurs. Bij het toekennen ervan wordt rekening gehouden met het inkomen van ouders en student.

Nadat wij hebben bekeken of de student aan onze criteria voldoet, volgt er een gesprek.

MEER BEKENDHEID “Wij willen graag meer bekendheid geven aan onze stichting”, besluit Van der Zee. “Wij hebben de middelen om jongeren die een studierichting kiezen in de groene sector financieel te steunen. Is geld een belemmering om je studie te volgen? Neem gerust contact met ons op. Het is fantastisch om een bijdrage te kunnen leveren aan de studiewensen van jongeren. Als voorbeeld noem ik Esther de Graaf. Zij ontving een beurs, voltooide haar studie met succes en heeft een passende baan gevonden.”

Belangstelling?

Belangstellenden kunnen een verzoek voor een bijdrage richten aan de administrateur van genoemd studiefonds, p/a Van Heemstrastrjitte 13, 8561 GA Balk of naar e-mailadres: Boukeels@live.nl

Het verhaal van Esther de Graaf Esther studeerde archeologie aan de Saxion Hogeschool in Deventer. Haar ouders lazen in de krant over de mogelijkheid om voor de studie een beroep te doen op het Studiefonds Van der Wal-Tromp. Esther meldde zich aan. Ze voldeed aan de eisen van het fonds, deed eenmalig een gesprek en kreeg haar beurs.

“Ik was altijd al gefascineerd door geschiedenis”, vertelt Esther. “Maar leraar worden, dat trok mij niet echt. Archeologie studeren, dat was mijn eerste keus. Ik ben naar Deventer verhuisd en heb hier mijn studie met succes afgerond. Ieder kwartaal bracht ik het bestuur van de stichting via een mailbericht op de hoogte van mijn resultaten en mijn plannen. Archeologie is een interessante studie. Overal waar gebouwd wordt, moet eerst archeologisch bodemonderzoek worden gedaan.

Bij de opgravingen zie je verkleuringen in de grond, worden voorwerpen gevonden, vind je sporen en probeer je de puzzel van het verleden zo compleet mogelijk te maken. In het eerste jaar doe je een fieldschool, in het tweede en het derde jaar volgen nog twee stageperiodes, zodat de afwisseling tussen studeren en praktijk heel leuk is.”

Ervaring voor het leven

Esther de Graaf tijdens haar werkzaamheden in Balk

“Dankzij mijn studiebeurs, mijn baan in het weekend en de bijdrage van het fonds kon mijn studieschuld laag blijven. Bovendien kon ik mede dankzij het

"IK KON MEDE DANKZIJ HET STUDIEFONDS DEELNEMEN AAN EEN BUITENLANDSTAGE. IK GING TIEN WEKEN NAAR CURAÇAO, EEN ERVARING VOOR HET LEVEN.” studiefonds in het derde jaar deelnemen aan een buitenlandstage. Ik ging tien weken naar Curaçao, een ervaring voor het leven.”

Inmiddels is de nu 25-jarige Esther de Graaf werkzaam als archeologe bij RAAP, het grootste onafhankelijke onderzoeks- en adviesbureau voor archeologie en cultuurhistorie in Nederland. “In het laatste studiejaar kun je je specialiseren”, zegt Esther tot slot. “Ik heb gekozen voor de digitale kant van het archeologisch onderzoek en heb daarin mijn baan gevonden.”

ALLE ELEKTRISCHE & HYBRIDE MODELLEN OP 1 LOCATIE! Overweegt u om elektrisch of hybride te gaan rijden?

Kom langs, wij informeren u graag!

NIEUW RENAULT ZOE RIVIERA

MET ALLE OPTIES!!!

14x OP VOORRAAD Elders €39.800,- bij ABD:

ZOE

NU: €31.950,OF: €349,- P/MND

PRIVATE LEASE

+5 JAAR GARANTIE +5 JAAR ONDERHOUD +GRATIS LAADPUNT +PROFITEER VAN €2000,- SUBSIDIE *

*

• Active Emergency Braking System met voetgangers- en fietserdetectie • Elektrisch verwarmbare voorstoelen • Elektrisch verwarmbaar stuurwiel • Draadloze oplader voor smartphone • 9,3”Navigatie met BOSE® premium audiosysteem • Subtiele striping ‘Rivièra Stripe’ • Lichtmetalen wielen 16” ‘Seidon Noir Diamantée’’ • Lederen bekleding Rivièra • Stuurwiel bekleed met nappa leder • Achteruitrijcamera

Ook 30 Renault ZOE’s van 2011 t/m 2020 al vanaf €7.950,-

NISSAN LEAF 100% ELEKTRISCH 2017 - 2021

7x OP VOORRAAD

Vanaf:€14.450,-

+ +

GRATIS LAADPUNT PROFITEER VAN €2000,- SUBSIDIE

ALLE AUTO’S OP 1 LOCATIE: LEEUWARDEN HORTENSIASTRAAT 2

058 - 266 3555

Challenge your performance

EUROPE DEALER

OF THE YEAR

2020

*Gratis laadpunt bij afnemen van een gebruikte elektrische auto inclusief het afnemen van het afleverpakket. Exclusief aansluitkosten. *De overheidssubsidie is alleen voor particulieren. Deze subsidieregeling loopt van 1 juli 2020 tot 1 juli 2024, tenzij het budget eerder op is. In 2021 is het subsidiebedrag € 2.000,- als u een gebruikte elektrische personenauto koopt. *Consumentenadviesprijs betreft vanafprijs van getoonde model, inclusief onvermijdbare kosten nodig voor aflevering van de auto aan de consument, exclusief metallic lak. Optionele pakketten en/of uitrusting zijn altijd de keuze van de consument en kunnen desgewenst tegen meerprijs geleverd worden. Private Lease bedrag is gebaseerd op 60 maanden en 7.500km per jaar inclusief: motorrijtuigenbelasting, allriskverzekering (eigen risico €450,- op casco), onderhoud, reparatie & banden, vervangend vervoer na 24 uur, pechhulp Europa, afleverkosten, btw en administratiekosten. Kosten voor wassen, brandstof en updates van een eventueel navigatiesysteem zijn niet inbegrepen. Renault Private Lease wordt onder de voorwaarden van het Keurmerk Private Lease aangeboden door Renault Financial Services, handelsnaam van RCI Financial Services B.V. Renault Private Lease is onder voorbehoud van financiële acceptatie. Toetsing en registratie bij BKR te Tiel. Bedragen zijn afgerond op hele euro’s incl. btw. ZOE Riviera actie met 5 jaar gratis garantie en 5 jaar gratis onderhoud gebaseerd op 60 maanden / 10.000km per jaar met de voorwaarde dat het onderhoud plaats vindt bij ABD. Kijk voor de actievoorwaarden op www.abdnissan.nl. Onder voorbehoud van prijswijzigingen en typefouten.

E@TECH E@VENT

Kom naar het stekkerplein alleen bij ABD Leeuwarden!

RENAULT TWINGO ELECTRIC

9x OP VOORRAAD Van €24.100,-

NU:€20.990,-

+ +

Private lease p.m. vanaf €249,-

GRATIS LAADPUNT PROFITEER VAN €2000,- SUBSIDIE

-IN RENAULT CAPTUR PLUG HYBRIDE

€4.000,- KORTING

12x OP VOORRAAD Van €34.900,-

NU: €30.990,Private lease p.m. vanaf €429,-

FIAT 500 HYBRIDE

€6.225,- KORTING

5x OP VOORRAAD Van €19.975,-

NU: €13.750,-

2020, luxe uitvoering met panoramisch dak, 16” velgen, navigatie, lederen bekleding etc!

OOK NIEUW:

KOM NU PROEFRIJDEN IN DE 100% ELEKTRISCHE DACIA SPRING OF IN DE NIEUWE RENAULT ARKANA HYBRIDE!

24

&FIT

GEZOND

NUMMER 07 • 2021

HET BELANG VAN ZELFCONTROLE

CHECK JE MOEDERVLEK TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S JOHAN BROUWER

Ze ontstaan meestal vanaf je tweede levensjaar, zitten verspreid over je hele lichaam, zijn in staat zich tot je veertigste te vermeerderen en kunnen op oudere leeftijd weer spontaan verdwijnen.

Moedervlekken. Op het oog onschuldige bruine vlekjes, waarvan de één er meer heeft dan de ander. Toch kan iets onschuldigs als een moedervlek uitgroeien tot een agressieve vorm van huidkanker. Het advies: zelfcontrole.

Eefje

“Het is goed om je moedervlekken regelmatig te controleren. Een moedervlek die verandert, kán namelijk duiden op een melanoom”, vertelt Eefje Spoorenberg. “En hoewel het in veel gevallen niet zo is, kun je het maar beter laten checken.”

Eefje Spoorenberg is dermatoloog in Tjongerschans en onderzoekt dagelijks ‘verdachte’ moedervlekken.

Samen met Margriet Herder en Carmen be rg, d er Asselman vormt zij de m a t o lo o g vakgroep dermatologie in Tjongerschans.

De dermatoloog beoordeelt de huid met een dermatoscoop.

Spo

or

en

groeien. Dit hoeft lang niet altijd op een kwaadaardige moedervlek te wijzen. Er zijn factoren die de kans op een melanoom vergroten, namelijk als je:

• jarenlang veel zonlicht direct op

•

se

l

een spiegel. Zie je verschillen, twijfel je of vertrouw je het niet?

Ga dan naar je huisarts, hij of zij zal beoordelen of verder onderzoek nodig is. Een handige manier om je huid te checken is met de ABCDEmethode (zie kader).

Polikliniek Lemmer Van Rijgersmapark 1 8531 JA Lemmer

in heel veel gevallen dat het niets ernstigs is, maar ook hierbij geldt: beter te vaak gecontroleerd dan afwachten.”

De invloed van de zon wordt nog altijd onderschat, merken de dermatologen: “In deze zomerperiode blijft bescherming Als de huisarts tegen de zon je doorverwijst, essentieel, ter kom je bij de voorkoming van dermatoloog. Wij de r, d verbranden en van beoordelen de huid er m a t o lo o g huidkanker. Zonprotectie en de moedervlek met is zó belangrijk; hiermee verklein een dermatoscoop, een soort je ook het risico op kwaadaardige vergrootglas. Bij een verdenking moedervlekken. We weten het halen we met een kleine ingreep allemaal, maar doen het nog te de hele moedervlek weg en sturen weinig: regelmatig smeren met we deze op voor onderzoek. Mocht een hoge factor zonbescherming het een melanoom zijn, dan is er - minimaal SPF30 - en de zon een vervolgtraject nodig en zal vermijden tussen 11.00 en 15.00 er - afhankelijk van de specifieke uur. En pas extra op bij kinderen, uitkomst - in overleg een plan hun huid is extra kwetsbaar.” worden gemaakt. Gelukkig zien we r

bron: kanker.nl

De Werf Sluisdijk 30 8501 BZ Joure

He

•

De dermatologen van Tjongerschans houden ook spreekuur op de polikliniek in Lemmer en bij De Werf in Joure. Margriet Herder is elke donderdagmiddag in Joure aanwezig; Carmen Asselman op hetzelfde dagdeel in Lemmer.

ri e t

•

OOK IN JOURE EN LEMMER

M arg

•

WAAR MOET JE OP LETTEN? Regelmatig onderzoek van de huid is noodzakelijk om verdachte moedervlekken vroegtijdig op te sporen.

De ABCDE-methode maakt duidelijk op welke aspecten je kunt letten:

As

•

en

Op jonge leeftijd kunnen nieuwe moedervlekken ontstaan en

•

(PUVA) in het ziekenhuis hebt gehad; • jarenlang medicijnen hebt gebruikt die je afweer verminderen (bijvoorbeeld prednison en chemotherapie); • al eens huidkanker of een voorstadium daarvan hebt gehad.

je huid hebt gehad (bijvoorbeeld door een buitenberoep); “Heb je één of meer van deze risicofactoren, controleer veel straling van je huid en de hoogtezon, moedervlekken dan zonnebank of minstens twee keer solarium op je per jaar. Ook los van huid hebt gehad; deze risicofactoren vroeger vaak is controle niet door de zon bent overbodig. Ik verbrand; adviseer om foto’s vooral als kind m te maken met je langdurig en vaak an , de r m ato g mobiele telefoon, dan zonlicht direct op je loo kun je eventuele verschillen huid hebt gekregen; makkelijker ontdekken en de een lichte huid, lichte ogen, foto’s vergelijken. Regelmatige sproeten, lichtblond of rood haar hebt en gemakkelijk verbrandt in controle vergroot de kans dat je een melanoom sneller herkent, de zon; wat de kans op een succesvolle meer dan honderd behandeling vergroot. Vergeet moedervlekken, of vijf of meer daarbij niet je rug of andere onrustige moedervlekken hebt; plekken die minder goed zichtbaar een erfelijke aanleg hebt voor zijn, vraag je partner of gebruik een melanoom; C ar m

“Een melanoom is een vorm van huidkanker. Melanomen ontstaan uit pigmentcellen: de melanocyten. Deze bevinden zich voornamelijk in de huid, maar komen ook voor in andere gepigmenteerde plekken zoals in de ogen of slijmvliezen. De pigmentcellen zijn verantwoordelijk voor de huidskleur. Wanneer de pigmentcellen in groepjes dicht bij elkaar liggen, vormen ze pigmentvlekken zoals een moedervlek. Pigmentcellen kunnen muteren, oftewel veranderen, in kankercellen die zich ongeremd gaan delen.

Er ontstaat dan een tumor, het melanoom.“

• bestraling of lichtbehandeling

&FIT

GEZOND

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

25

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S JOHAN BROUWER

Antonius Zorggroep werkt met Patyna en ROC Friese Poort aan toekomstbestendige zorg

“Ik krijg extra verdieping én ben verzekerd van een baan in de zorg” Het tekort aan verzorgenden IG neemt razendsnel toe en de vijver is vrijwel leeg. Ondertussen stijgt de zorgvraag én de complexiteit tot ongekende hoogten. Daarom start Antonius Zorggroep samen met Patyna en ROC Friese Poort een opleidingstraject waarin in totaal 24 medewerkers worden opgeleid tot verzorgende IG. Sommigen met een flinke dosis zorgervaring, anderen vanuit compleet andere branches, maar allemaal vol motivatie, hart voor de zorg en straks een diploma op zak met een intentie tot een vast contract.

Marjon Zijta (links) en Diana Jetten (rechts).

Weer in de klas

Samen leren

Diana Jetten, voorheen huishoudelijke hulp van Suver Thús reageerde direct toen ze de oproep voor de opleiding zag. “Ik was klaar voor een nieuwe start, een andere richting.

Mensen helpen, jong en oud, dat vind ik geweldig. Nu krijg ik ook extra verdieping én ben ik verzekerd van een baan in de zorg.”

Naast de reguliere inhoud is er veel ruimte voor verdiepende thema’s, casuïstiekbespreking en professionele ontwikkeling.

Klasgenoot Marjon Zijta vult aan: “Ik werkte jarenlang in de gehandicaptenzorg. Nu wilde ik die stap verder zetten en mijn verzorgende IG-diploma halen. De verdieping én weer leren met gelijkgestemden vind ik heel leuk. Er zitten mensen in de klas met veel zorgervaring, maar ook klasgenoten die bijvoorbeeld vanuit de horeca komen. Die mix, daar leer ik ook veel van. Het laat zien dat je moet doen wat jij graag wilt.”

Diana: “Het is uitdagend om weer leren te leren en balans te vinden tussen werk, mijn gezin én school. Ik ga behoorlijk uit mijn comfortzone en tegelijkertijd merk ik dat ik daardoor juist groei.” Marjon vult aan: “Het is heel mooi om samen aan een doel te werken: het verzorgende IG-diploma. Of je nu jarenlange ervaring hebt, of net om de hoek komt kijken; we doen het samen.”

Onschatbare waarde Diana, Marjon en hun klasgenoten gaan onder begeleiding ook langs bij cliënten. Naast de praktische werkzaamheden geeft vooral het contact met mensen voldoening. “De

“Dit opleidingstraject smaakt naar meer.

Er komt de komende jaren heel veel zorg op ons af, we hebben elkaar keihard nodig.” gesprekken over hoe zij in het leven stonden én staan, hoe zij over bepaalde onderwerpen denken. Helpen door er écht voor ze te zijn, dat vind ik prachtig”, vertelt Diana.

Marjon knikt en vervolgt: “Laatst dronk ik met een oudere dame een kopje thee in de

binnentuin. Ze was heel dankbaar voor dat moment. Dat is waarvoor ik het doe. Zo’n klein gebaar is voor haar van onschatbare waarde.”

De grootste winnaar “Als grote werkgevers in de zorg nemen we graag onze maatschappelijke verantwoordelijkheid”, zegt Paul ter Riet, clustermanager bij Thuiszorg Zuidwest Friesland.

“De grootste winnaar is de cliënt in deze regio, die ook in de toekomst verzekerd is van goede zorg in en dichtbij huis”, benadrukt Renate Kamphuis, bestuurder van ouderenzorgorganisatie Patyna. “Dit opleidingstraject smaakt naar meer. Er komt de komende jaren heel veel zorg op ons af, we hebben elkaar keihard nodig.”

VOLOP STEKPERKPLANTEN IN GROTE POT NORMAAL € 1,75 NU 10 STUKS

€ 7,50

ing l e d eren han

e ect b f r n i u s ie de r s e i t t a n r I tg

lijk tijde

me

Openingstijden

Maandag t/m vrijdag van 07.00 tot 17.30 uur - Zaterdag van 08:30 tot 16.00 uur.

Interieurbehandeling vanaf € 130,- tijdelijk met gratis desinfecteren (t.w.v. € 20,-), geldig t/m 31 juli 2021

Sneek: 0515-412825 Emmeloord: 0527-502405

www.autoverzorgingnederland.nl info@autoverzorgingnederland.nl

deFryskeMarren // GEZOND&FIT

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

27

deFryskeMarren

TUINIEREN OP NIVEAU IN DE FLECKE

In de tuin van woonzorgcentrum De Flecke in Joure kunnen bewoners met groene vingers hun hart ophalen. Er staan vier grote bakken waarin diverse groenten en kruiden worden gekweekt. De oogst? Die wordt gebruikt bij het koken of verkocht aan familie en vrienden.

Een tevreden mens!

Sigrid Holterman (53 jaar) heeft de afgelopen 25 jaar als pedagogisch medewerker met kinderen gewerkt. Er was geen vuiltje aan de lucht, totdat ze van de een op de andere dag te maken kreeg met gezondheidsproblemen. Ineens kon ze helemaal niets meer. Na een pittige periode gaat het weer goed met haar. Momenteel werkt ze via Pastiel bij Wurkjouwer in Sneek.

Band opbouwen

Eén van de bewoners bij de moestuin met aardbeien.

“Het idee voor een moestuin ontstond ruim vijftien jaar geleden”, vertelt activiteitenbegeleidster Mattie van der Horn. “Veel bewoners hebben vroeger een moestuin gehad en gaven aan dit te missen.

Het is mooi dat we dit hebben kunnen realiseren. Tuinieren is voor de meeste bewoners niet meer mogelijk. Door deze bakken te plaatsen hebben we de grond naar ze toe kunnen brengen zodat dit wél weer kan. De bakken zijn op werkhoogte zodat ook bewoners in een rolstoel er gebruik van kunnen maken.”

“De groenten en kruiden worden gebruikt bij het koken in de huiskamers”

In de bakken worden groenten gekweekt, die herkenbaar zijn voor de bewoners en die er leuk uitzien. Mattie somt op.

“Sperziebonen, wortels, uien, sla, spinazie, andijvie, rode bieten en courgettes. Het is heel bijzonder om te zien hoe snel het allemaal groeit.” Eén bak is gevuld met alleen maar aardbeien. “Dit hebben we bewust gedaan. De bewoners genieten hier heel erg van. Op een toetje, op brood of net geplukt.” Sinds kort worden er ook kruiden gekweekt. “Dit was een vraag van de medewerkers. Zodat ze de kruiden kunnen gebruiken bij het koken in de huiskamers.

De groenten worden zoveel mogelijk zelf gebruikt. Blijft er over, dan wordt het verkocht aan familie en vrienden.”

komt zij tuinieren met een paar bewoners.

“Tuinieren is een mooie manier om contact te maken met de bewoners. Ik zie veel herkenning. Tijdens het tuinieren vertellen ze verhalen over vroeger. Het geeft mij heel veel voldoening.”

De bewoners worden betrokken bij het zaaien en oogsten. “Sommige bewoners helpen actief mee, bijvoorbeeld door water te geven. Anderen kunnen dat niet meer, maar vinden het wel leuk om erbij te zijn.

Het leuke is dat er dan herinneringen boven komen. Zo ontstaat er vanzelf een gesprek over hoe ze het vroeger deden.” Dit beaamt ook Ella Hoen. Zij is sinds een paar jaar vrijwilliger in De Flecke. Eén keer per week

Ook Mattie zelf is regelmatig met bewoners in de tuin. “Het fijne van tuinieren is ook dat de bewoners in de frisse buitenlucht zijn. Je ziet dat het de bewoners goed doet. Ik vind het contact heel leuk. Je hebt even de volle aandacht voor iemand en ondertussen ben je mooi bezig.”

Er is ook altijd een bloemenperk bij. Dat vinden de bewoners ook heel fijn. “Ze wandelen graag door dit gedeelte van de tuin om te volgen wat er zoal groeit en bloeit. Ondertussen vissen ze de dode blaadjes en het onkruid eruit. Ieder jaar krijg ik weer de vraag of we de tuin ook weer doen. Want dat vinden ze zo mooi. Zo wordt er op meerdere manieren van de moestuin genoten.”

Na haar afstuderen gaat Sigrid aan de slag als pedagogisch medewerker. Bij een buitenschoolse opvang (BSO) en als gastouder aan huis. Sigrid: “Het werk was ontzettend leuk, maar ook hectisch.

Daarom heb ik de overstap gemaakt om bij gezinnen thuis te werken. Ik haalde kinderen op uit school. Voor één van de kinderen was vaak extra zorg nodig.

Bijvoorbeeld door een stoornis in het autisme spectrum of in de taalontwikkeling van het kind. Ruim twee jaar geleden ging Sigrid scheiden. Sigrid: “Ik moest hierdoor mijn eigen inkomen verdienen. Het werk bij gezinnen kreeg ik betaald op uur-basis.

Ik heb eerst geprobeerd om daar van te leven, maar dat was onder bijstandsniveau.

Dat moest anders, ik moest overstappen naar werken onder een cao.”

“

Ik ben een tevreden mens, dat is het hoogst haalbare!

Keerpunt

Maar dan gebeurt er iets totaal onverwachts. Sigrid: “Van een op de andere dag belande ik op bed met een hernia en ischias (beknelde zenuw van rug naar been). Ik kon toen drie weken helemaal niks. Ineens was ik alles kwijt.

Mijn werk, inkomen, gezondheid en huwelijk. Ik ging door een diep dal.

Gelukkig kreeg ik hulp via de Thuiszorg.

Maar ook van mensen uit mijn omgeving.

Dit was voor mij een keerpunt. Ik sta nu sterker in het leven. Ik kan nu beter mijn grenzen bepalen en ben zelfverzekerder”, aldus Sigrid. Wanneer ze weer kan werken wordt ze via Gemeente Súdwest Fryslân aangemeld bij Pastiel. Pastiel-jobcoach Sieta wordt aan haar gematcht. Sigrid: “Ik heb verschillende trainingen gevolgd.

Erg leerzaam en ondertussen vond ik een baan bij een kinderopvang. Hier heb ik twee maanden gewerkt. Dit bleek lichamelijk toch te zwaar. Ik ben toen weer in de ziektewet beland.”

Van tas naar werk

Sigrid gaat opnieuw het gesprek met haar jobcoach aan. Sigrid: “Na afloop vroeg ze of ik mijn tas zelf had gemaakt. Ik vertelde dat ik die van restjes stof had gemaakt.

Zo kwam Sieta op het idee om mij voor te stellen bij Wurkjouwer. Hier kon ik werkervaring opdoen op het Atelier, in de vorm van een werk ervaringsplek (WEP). Dat heeft zo goed uitgepakt dat ik een contract heb gekregen. Ik ben nu leidinggevende en begeleid en coach de mensen in hun traject. Mijn pedagogische ervaring kan ik hier ook gebruiken. En ondertussen ben ik creatief bezig. Ik ben dankbaar en trots dat ik mijn leven weer op de rit heb. Ik ben een tevreden mens, dat is het hoogst haalbare!”

Dat Sigrid nu bij Wurkjouwer werkt, had ze een paar jaar geleden niet kunnen bedenken. Al met al een goede samenwerking tussen Pastiel en Wurkjouwer.

28

CULTUUR

NUMMER 07 • 2021

&UITGAAN

V.l.n.r. de vijf initiatiefnemers: Anno Terpstra, Erwin Bethlehem, Rudolf Valkema, Siep van der Valk en Douwe van der Valk, op het open veld bij het podium in park Heremastate, klaar om het eerste ‘Herema Park Live’ op 28 augustus neer te zetten!

HEREMA PARK LIVE IS

KLAAR VOOR EEN FEESTJE! Vijf Jouster mannen hebben de koppen bij elkaar gestoken met als doel een jaarlijks muziekevenement in het Heremapark in Joure te organiseren onder de noemer ‘Herema Park Live’, een evenement voor en door lokale inwoners, met live muziek en toegankelijk voor een breed publiek. Zaterdag 28 augustus kan in de agenda! Het programma van de eerste editie van Herema Park Live biedt een mix van lokale bands en landelijk bekende artiesten. Joure kan zich klaarmaken voor Brass Inc, Straight On Stage, Jett Rebel en Miss Montreal!

“HET KRIEBELDE AL EEN TIJDJE” Erwin Bethlehem, Anno Terpstra, Rudolf Valkema, Douwe van der Valk en Siep van der Valk zijn de vijf Jouster vrienden die elkaar vinden in muziek en in het organiseren van muziek-evenementen. Siep van der Valk: “Het kriebelde al een tijdje en we hebben zin om weer wat neer te zetten in Joure. Park Heremastate biedt met haar openluchtpodium een prachtige locatie voor een sfeervol muziekevenement, waar we meer mee kunnen doen.” Rudolf Valkema: “We zijn al gauw gestart met het aanvragen van de vergunning, natuurlijk met een slag om de arm vanwege corona. Maar gelukkig staan de lichten nu op groen en kunnen we op zaterdag 28 augustus als nieuwe stichting ons eerste evenement neerzetten.” De officiële naam van die nieuwe stichting luidt JOMO Concerts: Jouster Openlucht Muziek Organisatie.

JOURE OP DE KAART De vijf mannen van JOMO Concerts hebben ieder hun inbreng en ervaring. Rudolf Valkema en Anno Terpstra organiseerden in het verleden al meerdere parkconcerten, met bands zoals Motel Westcoast en Memphis Maniacs en in 2018 de rockopera Tommy. Erwin Bethlehem is al jaren actief met muziek en PR in de stichting Friese Ballonfeesten. Siep van der Valk is een echte muziekliefhebber en vanuit zijn ervaringen en bezoeken aan andere festivals nam hij het initiatief tot deze nieuwe samenwerking.

Ook zijn broer Douwe, voormalig eigenaar van café De Stam in Joure,

evenement niet door kan gaan vanwege corona, krijg je je geld terug. Hierover hebben we afspraken gemaakt met de ticketservice en hier staat de organisatie garant voor. Maar daar gaan we niet vanuit. Evenementen krijgen juist steeds meer ruimte, dus we wachten de volgende stap af. We gaan er nu van uit dat we op 28 augustus een spectaculair muziekconcert kunnen organiseren!”

FESTIVALSFEER Miss Montreal Straight On Stage

is actief wat organiseren betreft.

Denk aan het sloeproeien en het populaire Stam Beachvolleybaltoernooi. Kortom, het gaat hier om een enthousiaste ploeg die Joure graag op de kaart zet.

BRASS INC., STRAIGHT ON STAGE EN LOKALE SAMENWERKING Anno: “De rode draad van Herema Park Live is muziek in het park en betrokkenheid van lokale bands, naast een aantal landelijk bekende namen.

Daarom hebben we eerst Brass Inc. en Straight on stage gecontracteerd, twee bekende Jouster bands die garant staan voor een swingende avond”. Ook willen de heren het evenement graag met en voor ‘de mienskip’ organiseren om zoveel mogelijk samenwerking zoeken met lokale vrijwilligers en instellingen.

MISS MONTREAL EN JETT REBEL Siep: “Geweldig, dat we zowel Jett Rebel als Miss Montreal hebben

kunnen vastleggen. Zo staat er in augustus een unieke mix van lokale en landelijke bands in het park.

Namen om trots op te zijn! We zetten iets neer wat nog niet eerder in Joure is georganiseerd, voor een toegankelijke prijs.”

Rudolf: “Bovendien kan elk evenement er ieder jaar anders uitzien. De stichting heeft genoeg inspiratie en kijkt goed om zich heen. Denk aan een festival dat ’s middags begint, een concert, klassiek, blues of rock, bekende artiesten, een goede coverband of een volledige, eigen productie.

Alles is mogelijk. Dit jaar kiezen we voor één avond, maar we hebben nog veel meer ideeën.”

TICKETVERKOOP EN CORONA De kaarten kosten € 30,- per persoon en zijn online te koop via de website heremaparklive.nl.

Daarnaast zijn kaarten ook fysiek te koop bij Primera aan De Merk in Joure. De kaartverkoop gaat snel!

Jett Rebel

Anno: “Je kunt merken dat mensen weer zin hebben in een feestje; binnen een week waren de eerste duizend kaarten verkocht!”

Zoals de regels nu zijn, is naast een entreekaart een coronatoegangsbewijs verplicht voor bezoekers; dit kan een vaccinatiebewijs zijn of een geldende negatieve testuitslag. Erwin: “We houden dit nauwlettend in de gaten. Als de regels soepeler worden, passen wij dit ook aan. En als het volledige

Douwe: “We willen bekende en minder bekende artiesten op hetzelfde podium laten spelen en een festivalachtige sfeer neerzetten.

Denk aan foodtrucks en dergelijke in het park. Daar leent de locatie zich uitstekend voor. Bovendien is het eind augustus en treft iedereen elkaar dan weer gezellig in het park met alle vakantieverhalen, een hapje, drankje en mooie muziek.”

De PR commissie is volop aan de slag met acties en promotie op social media, in de pers en filmpjes met ambassadeurs. Zo zijn er al creatieve filmpjes gemaakt met burgemeester Fred Veenstra, Renze Lolkema en de plaatselijke winkeliers, te vinden op facebook en insta @Heremaparklive. “Ook hier gaan we voor lokale samenwerking.

We zien dat er vooral in Joure en omgeving al veel kaarten verkocht zijn; de regionale en landelijke promotie gaat nu van start. Verder zijn er businesspakketten met vijf, tien of twintig toegangskaarten met daarbij consumptiemunten.

Zo kunnen ondernemers voor een aantrekkelijke prijs kaarten kopen voor hun personeel of relaties.”

CULTUUR

&UITGAAN

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

29

NIEUW SEIZOEN POSTHUIS THEATER

START MET ARJEN LUBACH

Het Posthuis Theater in Heerenveen start het nieuwe theaterseizoen in augustus met een try-out / voorleesvoorstelling van cabaretier Arjen Lubach. We geven hier alvast enkele hoogtepunten. Wat toneel betreft gaan de Friese voorstellingen waarschijnlijk hoge ogen gooien. Freark Smink en Klaasje Postma komen op 16 en 17 oktober langs met ‘Wat soesto!’, een schets van het boerenleven anno nu.

Joop en Mads Wittermans spelen op 9 december de voorstelling ‘Vader en zoon, 20 jaar later’. Op 15 januari brengen Jan Arendz en Marijke Geertsma de première van ‘Echt wier!’ in het Posthuis Theater, met medewerking van de bekende Friese tekenaar Frâns Faber.

CABARET Ook cabaret, vrijwel elk seizoen het meest populaire genre, is er komend seizoen volop te zien in Heerenveen. Bekende namen die naar Heerenveen komen, zijn: Sanne Wallis de Vries (17 september), Veldhuis en Kemper (1 oktober), Marc Marie Huijbregts (30 oktober), Kasper van der Laan (5 november), Martijn Koning (13 november), Pieter Derks (7 december), Ton Kas (17 december), Micha Wertheim (17 maart), Lebbis (6 april), en Patrick Laureij (12 april).

Arjen Lubach komt 12, 13 en 14 augustus naar het Posthuis Theater in Heerenveen

Cabaretier en televisiemaker Arjen Lubach komt 12, 13 en 14 augustus al naar het Posthuis Theater.

Voor het voorjaar van 2021 had Arjen Lubach een uitgebreide theatertournee gepland staan, maar corona strooide roet in het eten. In de hoop dat theaters ooit weer zullen bruisen zoals ze vroeger deden, bleef Arjen Lubach werken aan nieuw materiaal voor op het podium. Deze zomer probeert hij in de wat kleinere theaters zijn grappen en verhalen uit op nietsvermoedende theaterbezoekers die ook wel weer eens toe zijn aan een uitje. Een uur lang ruw comedy-materi-

Jan Arendz en Marijke Geertsma komen met de première van ‘Echt wier!’ op 15 januari 2022.

aal, waarvan sommige grappen misschien maar één keer te horen zullen zijn.

De kaartverkoop voor alle voorstellingen is inmiddels gestart. Het programma staat online op www.posthuistheater.nl.

De seizoengids komt eind augustus uit.

Zomerse concerten bij Het Bolwerk Wie deze zomer wil ontspannen met lekkere livemuziek kan terecht bij Het Bolwerk. Het Sneker poppodium houdt de deuren de komende maanden namelijk gewoon open. Zo zijn er Reggae Summer Sessions in een ultieme rastavibe en laten Michelle David & The True-tones je genieten van opzwepende muziek uit alle windstreken.

TIM KNOL

Vrijdag 9 juli, 20.30 uur Tim Knol komt met een tas vol nieuwe akoestische liedjes richting Sneek. De singer-songwriter vindt nog steeds exact dezelfde dingen belangrijk als toen hij voor het eerst in de platenkast van zijn vader rommelde. Mede dankzij de samenwerking met garagepop-kliek The Miseries zijn inmiddels alle creatieve remmen bij hem los.

JACK BOTTLENECK Zaterdag 17 juli, 19.30 en 21.30 uur

Jack Bottleneck maakt een rauwe en authentieke en eigenzinnige mix van blues, bluegrass, country en americana. Opgegroeid in het Texas van Noord-Europa, de Friese Wouden, waar men dwars, ‘oars as oars’ en vrijgevochten is, krijgt hij al op jonge leeftijd vele muzikale stromingen mee die hij later terug laat komen in z’n karakteristieke rauwe stemgeluid en diepgaande gitaarspel.

SMELLS LIKE NIRVANA Vrijdag 16 juli, 20.30 uur

Nirvana gaf in 1993 een legendarische MTV Unplugged-show in New York. Smells Like Nirvana neemt je mee terug naar die bewuste 18e november 1993. Naast de heerlijke grunge hoor je het meeslepende verhaal over een bandje uit Aberdeen, Washington dat onder aanvoering van Kurt Cobain met hits als ‘Smells Like Teen Spirit’ en het album Nevermind (1991) uitgroeit tot een icoon.

MICHELLE DAVID & THE TRUE-TONES

REGGAE SUMMER SESSIONS #2

Hun muzikale ontdekkingstocht brachten Michelle David & The True-tones langs alle continenten. Dit leverde telkens weer een swingende plaat op met Chicago/ Memphis soul, reggae, calypso, jazz, blues, afrobeat, northern soul en boogalo. Onderweg ontwikkelde zich een eigen genre, Rhythm & Gospel: positieve, krachtige teksten en opzwepende muziek met flink wat strijkers, percussie, blazers en analoge synthesizers.

Na een sfeervolle eerste editie van de Reggae Summer Sessions met Black Omolol is het zaterdag 24 juli de beurt aan Dei.3avu. De band (spreek uit: déjà vu) werd tien jaar geleden in Amsterdam opgericht door zeven vrienden met dezelfde liefde voor muziek.

Ieder pakte een instrument op en begon met oefenen. Deze autodidactische band is creatief blijven groeien en begon gaandeweg met het schrijven en componeren

Vrijdag 23 juli, 19.30 en 21.30 uur

Zaterdag 24 juli, 21.00 uur

van eigen muziek. Vrij vertaald betekent ‘déjà vu’ reeds gezien of reeds ervaren. Dat geldt zeker niet altijd voor het eigenzinnige geluid van Dei.3avu! Het Sneker collectief Jah Sound International is, net als bij Reggae Summer Sessions #1, ook weer van de partij.

REGGAE SUMMER SESSIONS #3: zaterdag 28 augustus, met Johnny Baby

HENK HOFSTEDE Zondag 18 juli, 15.00 uur

De oprichter en frontman van de Amsterdamse formatie Nits begeleidt tijdens zijn intieme ‘Boy in a Tree’ zichzelf op gitaar en piano.

Henk zal putten uit het omvangrijke Nits-repertoire. Daarnaast vertolkt hij werk van idolen als The Beatles, Leonard Cohen en Bob Dylan. Zijn boeiende verhalen zorgen voor een passende omlijsting.

DEI.3AVU!

Tickets en/of meer informatie? www.hetbolwerk.nl

agenda t/m 5 september

donderdag 15 juli

wo. 21 en 28 juli

woensdag 28 juli

JOURE KIDS Doe-programma voor kinderen in Museum Joure rondom het thema zintuigen.

WOUDSEND STREEKMARKT Elke donderdag koop je heerlijke verse streekproducten in het centrum.

HEEG ACTIEF Geef je op bij VVV Heeg en maak een prachtige kanotocht door de nacht.

LANGWEER DOEN Leuk om te kijken en een absolute uitdaging om mee te doen in de oude haven (Stevenshoek).

zomermaakfabriek

WWW.MUSEUMJOURE.NL

elke za. t/m 11 september

tsjerkepaad

boerenmarkt

WWW.WELKOMINWOUDSEND.NL

verhalen van joure JOURE LEZING

FRIESLAND OPEN DAG Veel kerken hebben zaterdagmiddag hun deuren geopend.

Elke donderdag worden in de museumtuin verhalen over de geschiedenis van Joure verteld.

WWW.TSJERKEPAAD.NL

WWW.MUSEUMJOURE.NL

zaterdag 10 juli

anne feenstra band

SNEEK MUZIEK Presentatie van de nieuwe LP van deze singer-songwriter band met rake teksten. Ontroerend, eerlijk en nuchter.

WWW.LEWINSKI.NL

THE DOORS IN CONCERT SNEEK MUZIEK

Hommage aan deze legendarische rockgroep.

WWW.HETBOLWERK.NL

zondag 11 juli

flinke flea market

HEMELUM ROMMELMARKT Kom in het weiland schatzoeken tussen de vintage spullen van een ander.

WWW.ITFLINKEBOSKJE.NL

dinsdag 13 juli

koeknuffeldag

DELFSTRAHUIZEN DOEN Heerlijk en relaxed koeknuffelen met een Friese koe.

WWW.BOERDERIJRECREATIE.NL

zaterdag 17 juli

jack bottleneck

SNEEK MUZIEK Een veelzijdig repertoire met een rauwe, authentieke en eigenzinnige mix van blues, bluegrass, country en americana.

WWW.HETBOLWERK.NL

za. 17 en zo. 18 juli

modelspoorweekend SLOTEN OPEN DAG Demonstratie van modelspoortreinen op mobiele modelspoorbanen op Recreatiepark de Jerden.

WWW.FACEBOOK.COM/ VRIENDENGROEPMODELSPOORNOORD

zondag 18 juli

son de aqui

SNEEK MUZIEK Latin band geïnspireerd door de folklore van Mexico, Cuba en Colombia met moderne en stedelijke invloeden zoals hiphop en elektronica.

WWW.LEWINSKI.NL

late night kanovaren

donderdag 22 juli

ontdek sloten SLOTEN DOEN

Elke donderdag ontdek je met een stadswandeling, museumbezoek en boottochtje het kleinste stadje van de Elfsteden.

WWW.MUSEUMSLOTEN.NL

spijkerbroekhangen

WWW.VISITLANGWEER.NL

zaterdag 31 juli

los morochos

MAKKUM MUZIEK Op de terrassen op het Plein en de Markt spelen zij akoestisch hun repertoire.

WWW.MAKKUMFRIESLAND.NL/AGENDA.PHP

vrijdag 23 juli

michelle david

zondag 1 augustus

Reizen leverde veel inspiratie op en dat resulteerde in swingende platen en een eigen genre: rhythm & gospel.

GAASTERLAND EXPOSITIE Diverse deelnemende ateliers hebben de deuren geopend om je te inspireren.

SNEEK MUZIEK

WWW.HETBOLWERK.NL

kunstroute

WWW.KUNSTROUTEGAASTERLAND.NL

zaterdag 24 juli

fierljeppen

zomer streekmarkt

Wedstrijden fierljeppen in diverse klassen voor het klassement.

HEMELUM MARKT Elke 1e zondag van de maand kun je streekproducten shoppen in de buitenlucht bij de Flinkefarm.

WWW.FIERLJEPPENIJLST.NL

WWW.ITFLINKEBOSKJE.NL

za. 24 juli t/m vr. 6 augustus

di. 3 t/m zo. 8 augustus

DIVERSE LOCATIES SPORTEVENEMENT Kampioenschap zeilen met authentieke skûtsjes.

LEMMER VARIA Feestweek met diverse onderdelen rondom het SKS skûtsjesilen.

IJLST SPORTEVENEMENT

skûtsjesilen SKS

lemsterwike

WWW.SKUTSJESILEN.NL

WWW.HARTVANLEMMER.NL

zondag 25 juli

za. 7 t/m za. 14 augustus

SLOTEN SPORTEVENEMENT

DIVERSE LOCATIES SPORTEVENEMENT

coastal cup

skûtsjesilen IFKS

Pop up roeiwedstrijden op de Sleattemer Mar tijdens de eerste Waterland van Friesland Coastal Cup.

Open Friese kampioenschappen skûtsjesilen. Iedere dag wordt er gezeild in een andere plaats.

WWW.FACEBOOK.COM/

WWW.IFKS.FRL

COASTALROWINGNEDERLAND

deropút

Waterland van Friesland is de naam voor de toeristische regio Zuidwest Friesland. VVV Waterland van Friesland geeft hier tips om eropuit te gaan. Kijk voor de volledige agenda op: WATERLANDVANFRIESLAND.NL/EVENEMENTENKALENDER

Musyk Muziek

NATUUR-CULTUUR FIETSTOCHT

Son de Aqui

Michelle David

Natuur-cultuur fietstocht

Op zondagmiddag 18 juli geniet je in culinair podium Lewinski in Sneek van de heerlijke klanken van de latin band ‘Son de Aqui’. De muziek is geïnspireerd door de folklore van Mexico, Cuba en Colombia met moderne en stedelijke invloeden zoals hiphop en elektronica. De band is opgericht in Mexico-Stad en kenmerkt zich door internationale samenwerkingen. Maak je middag uit compleet en reserveer aansluitend de heerlijke maaltijd bij Lewinski.

De muzikale ontdekkingstocht van Michelle David & The True-tones bracht hen langs diverse landen en continenten, waaronder de Caraïben en Afrika.

Dit leverde telkens swingende platen op met heerlijke Chicago/Memphis soul, reggae, calypso, jazz, blues, afrobeat, northern soul en boogalo. Dit ontwikkelde zich gaandeweg tot een eigen genre ‘rhythm & gospel. Geniet op vrijdagavond 23 juli in het Bolwerk van positieve, krachtige teksten en een breed palet aan muzikale invloeden.

Stap op de fiets en ervaar een mooie combinatie van natuur en cultuur tijdens deze fietstocht van 20 kilometer vanuit Joure. Onderweg word je getrakteerd op drie mini-concertjes met easy-listening/licht klassieke muziek en worden er gedichten en proza voorgedragen. Geniet tussendoor van de flora en fauna om je heen.

In augustus kun je op zaterdag 21 en 28 augustus mee fietsen. En de laatste fietstocht is op zondag 5 september. Elk met een andere route.

WWW.HETBOLWERK.NL

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ NATUURCULTUURFIETSTOCHT

Nijs gjirrich Interessant

FOTO: RONALD DE JONG

WWW.LEWINSKI.NL

VRAAG EEN AMBASSADEUR - DE BREKKEN BIJ SÂNFURD

Zomermaakfabriek

Vraag een ambassadeur

De hele zomervakantie (t /m 5 september) kun je bij Museum Joure meedoen aan de Zomermaakfabriek, een doe-programma rondom het thema zintuigen.

Net als ambachtslieden en kunstenaars gaan kinderen van zo’n 6 tot 14 jaar aan de slag met ruiken, voelen, proeven en kijken. Voel bijvoorbeeld of je de letters goed geponst hebt, proef de smaak van de thee, ruik de zuurgraad van koffie en nog veel meer. In de museumtuin ga je aan de slag met een grote actie-reactiebaan.

Ga in klein gezelschap op stap met een ambassadeur en leer het Nationaal Landschap Zuidwest Friesland beter kennen. Deze locals brengen hun enthousiasme voor het landschap graag op je over, vanuit hun eigen interesse en met een eigen activiteit. Maak bijvoorbeeld een fietstocht via het Brekkenpaed bij Oudega en hoor onderweg meer over waterwegen en de historie van Workum. Of ontdek wandelend het geheim van het Galgelân aan de oevers van het Sneekermeer. En nog veel meer.

WWW.MUSEUMJOURE.NL

WWW.NATIONAALLANDSCHAP.FRL

ook jouw

evenement hier?

Plaats jouw evenement gratis in onze evenementenkalender. Je kunt je evenement aanmelden op onze website.

WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ EVENEMENT

32

SPORT

NUMMER 07 • 2021

STICHTING FOAR DE NEITEAM WIL HISTORIE

“ACHTER ELK SK

Stap voor stap Stap voor stap

Een vrolijke jongeman stelt zichzelf voor; Wessel Bergman (22 jaar). Hij werkt nu anderhalf jaar via leerwerkbedrijf Empatec als magazijnmedewerker bij Zijlstra Beroepskleding Een vrolijke jongeman stelt zichzelf voor; Wessel Bergman in Franeker. Hij heeft het hier goed naar zijn zin, mede dankzij (22 jaar). Hij werkt nu anderhalf jaar via leerwerkbedrijf zijn collega Sander Lahaise. Hij begeleidt Wessel dagelijks Empatec als magazijnmedewerker bij Zijlstra Beroepskleding op de werkvloer. Wessel heeft namelijk autisme en TOS in Franeker. Hij heeft het hier goed naar zijn zin, mede dankzij (taalontwikkelingsstoornis) en kan hierdoor soms nét even een zijn collega Sander Lahaise. Hij begeleidt Wessel dagelijks extra duwtje in de rug gebruiken. op de werkvloer. Wessel heeft namelijk autisme en TOS (taalontwikkelingsstoornis) en kan hierdoor soms nét even een extra duwtje in de rug gebruiken.

Focus

“ “

Elke dag is een leuke uitdaging Elke dag is een leuke uitdaging

Creëren van een werkplek

Via de gemeente komt Wessel in contact met Empatec. En wordt gekoppeld aan Creëren van een werkplek een Empatec-jobcoach.

Hij werkt op dat Via de gemeente komt Wessel in contact moment nog in de supermarkt.

Na een met En wordt tijdjeEmpatec. wordt duidelij k dat gekoppeld hij daar nietaan op een Empatec-jobcoach.

Hijoveral werkt op z’n plek zit. Wessel: ‘Ik zei ‘ja’ dat op moment in de supermarkt. een en werd nog overvraagd.

Achteraf Na gezien tij dje wordt duidelij k dat hij daar niet paste dit werk niet bij mij. Hierdoor zatop ik z’n plek zit.

Wessel: zei overal op helemaal niet goed in‘Ikmij n vel.’

Het‘ja’ werd en werd overvraagd. Achteraf gezien paste dit werk niet bij mij. Hierdoor zat ik helemaal niet goed in mijn vel.’ Het werd

om te kijken of het werk bij hem Droom paste. Dit vond hij zó leuk dat hij, na Wessel heeftdeerst dag maanden, meegelopen een proeftij vaneen twee is om te kij ken of het werk bij hem aangenomen. Wessel: ‘Mijn taken als paste. vond hij zóworden leuk dat hij, na magazijDit nmedewerker langzaam een proeftij d van twee maanden, is uitgebreid. Ik leer steeds meer. En als ik aangenomen.

Wessel: ‘Mij n taken als iets niet prettig vind, dan bespreek ik magazij worden dit met nmedewerker Sander of met mijn langzaam Empatecuitgebreid.

Ik leer steeds meer.

En als ik jobcoach. Ik heb geleerd om vooral niet iets niet prettig vind, dan bespreek ik te snel te willen. Maar om nieuwe dingen dit met Sander of met mij n Empatecstap voor stap op te pakken. ’Sander: jobcoach.

Ik heb geleerd omaltij vooral ‘Als er iets is, dan kan Wessel d bijniet mij te snel te willen.

Maar om nieuwe dingen terecht. Of bij zijn Empatec-jobcoach, stap voorregelmatig stap op te pakken. ’Sander: die komt langs.

Samen kijken ‘Als er iets is, dan kan Wessel altij bij mij we wat goed werkt.’ Wessel sluit dtrots af: terecht.

Ofeen bij jaarcontract. zijn Empatec-jobcoach, ‘Ik heb nu Elke dag is die Samen kijken eenkomt leukeregelmatig uitdaging.langs.

Ik zit hier helemaal we wat goed werkt.’

Wessel sluit trots af: op mijn plek! En mijn droom? Een vast ‘Ik heb nu een jaarcontract.

Elke dag is contract bij Zijlstra!’ een leuke uitdaging. Ik zit hier helemaal op mijn plek!

En mijvanuit n droom?meerdere Een vast Wessel krijgt contract bij Zij lstra!’ organisaties ondersteuning om samen met hem te bouwen aan een zo Wessel gt ke vanuit meerdere zelfstandigkrij mogelij toekomst. organisaties ondersteuning om samen met hem te bouwen aan een zo zelfstandig mogelijke toekomst.

We zochten contact met Frits Jansen, één van de vrijwilligers, en bovendien een soort van ‘lopende Skûtsje-Wikipedia’, die al sinds 2007 actief lid is van Stichting Foar de Neiteam. “Wat doet de stichting?”, is de openingsvraag aan Jansen.

skûtsjes en pramen. Een daverend succes! Veel jeugd is inmiddels op wedstrijdskûtsjes terug te vinden, maar ook op andere platbodems. Ook dit jaar stellen de eigenaren van de GW.-schouwen hun schouwen beschikbaar en zijn er ook weer skûtsjes.”

Frits Jansen: “Wij willen de historie van het skûtsjesilen doorgeven aan rits J ans en de jeugd. Zo ben ik zelf ook als klein jongetje in de ban geraakt van het skûtsjesilen. Door bij oma in Terherne te kijken naar die prachtig grote schepen die er vanaf de pier allemaal hetzelfde uit zagen. Nu weet ik dat elk skûtsje weer anders is en wat mij misschien nog wel het meeste intrigeert: achter elk skûtsje zit een uniek verhaal.”

Frits Jansen is enthousiast, als hij zegt: “Verder zal er een ontdekkingstocht op een scheepswerf zijn; het enige houten skûtsje op de wereld, de AEbelina, is aanwezig en er liggen nog meer verrassingen in het vooruitschiet.”

F

En dat extra duwtje, dat krijgt Wessel van Sander. ‘Ik ken mensen met autisme, Focus dus ik weet wat goed voor hen werkt en En dat kwam krijgt werken Wessel wat dat niet.extra Toen duwtje, Wessel hier van Sander.

‘Ik ken mensen met autisme, heb ik daarom meteen aangeboden dus weet goed voor geeft hen werkt en om ik hem tewat begeleiden,’ Sander wat niet.

Toen Wessel hier kwam werken aan. Wessel heeft tijdens zijn geboorte heb ik daaromgehad. meteenHierdoor aangeboden zuurstofgebrek is er om hem te begeleiden,’ geeft Sander een taalontwikkelingsstoornis ontstaan. aan.

Wessel heeft tijdens zijn geboorte In combinatie met autisme heeft hij zuurstofgebrek gehad.

Hierdoor is er daarom speciaal onderwijs gevolgd. een taalontwikkelingsstoornis ontstaan.

Tijdens zijn opleiding liep hij drie dagen In combinatie met autisme hij stage bij een supermarkt en gingheeft hij twee daarom speciaal onderwij s gevolgd. dagen in de week naar school. Wessel: Tij densikzijklaar n opleiding liepmij hijn drie dagen ‘Toen was met opleiding, stage bij een supermarkt en ging hij wilde ik meteen aan het werk. Ik twee ben dagen week naarblij school.

Wessel: toen bijindede supermarkt ven werken.’

‘Toen ik klaar was met mijn opleiding, wilde ik meteen aan het werk. Ik ben toen bij de supermarkt blijven werken.’

tijd om op zoek te gaan naar een andere, passende werkplek. Daarom worden ook Pastiel en de jongerencoach van de tij d om Noardwest op zoek te gaan naar een andere, Dienst Fryslân ingeschakeld. passende werkplek.

Daarom Via gebiedsteam Harlingen worden wordt ook en debegeleiding jongerencoach van de ook Pastiel nog extra geregeld.

Dienst Noardwest Fryslân Gezamenlij k komen alleingeschakeld. partijen uit Via gebiedsteam Harlingen wordt bij Zijlstra. Daar wordt een werkplek ook nog extra begeleiding geregeld. speciaal voor hem gecreëerd. Collega Gezamenlij k vinden komen het allebelangrij partijen uit Sander: ‘We k om bij Zij lstra.

Daar wordt een werkplek mensen een kans te bieden!’ speciaal voor hem gecreëerd. Collega Sander: Droom ‘We vinden het belangrijk om mensen een kans bieden!’

Wessel heeft eerstte een dag meegelopen

Was er in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw het zeilen met vletjes, dat jaarlijks door de Vereniging van Schippers en Bemanningsleden (VSB) voor de jeugd uit de SKS-vloot werd georganiseerd, zo is er nu alweer tien jaar het Jeugdzeilen SKS/IFKS van de VSB. Op initiatief van de Stichting Foar de Neiteam en in samenwerking met de Vereniging Grouwster Watersport (GWS) werd dit in 2011 door de beide skûtsjeverenigingen omarmd. De organisatie kwam in handen van de VSB met vele enthousiaste vrijwilligers.

GWS-SCHOUWEN EN JUBILEUMEDITIE Nu, na tien jaar, is het al niet meer weg te denken op de jaarkalender.

Op 24 en 25 september wordt tijd ingeruimd om met de jeugd van acht tot en met achttien jaar te zeilen. Uit het hele land komen elk jaar ongeveer vijftig kinderen de historie van het skûtsjesilen beleven en om zelf aan de zeilschoot, zwaard en/of helmhout te staan. Onder begeleiding worden er wedstrijdjes gezeild in de GWS-schouwen en worden er met kleine skûtsjes speurtochten op de wateren bij Grou gemaakt. Door spel en vertier leren de kinderen elkaar kennen, maar worden ze ook behendig met fok hijsen en blokken inscheren en worden belangrijke knopen geleerd die je op een zeilboot het vaakst zult gebruiken.

Jansen: “De jonge deelnemers worden in het weekend helemaal ondergedompeld in de wereld van het skûtsjesilen en gaan dus met elkaar veel beleven. Dat weekend leeft ook bij ons, we hebben altijd vijftig vrijwilligers nodig en die zijn ruimschoots aanwezig. Na het vervelende coronaseizoen gaan we er voor om dit jaar de jubileumeditie te laten slagen voor de Friese en Hollandse jeugd met belangstelling voor het skûtsjesilen. De afgelopen jaren is er dus gezeild met GWS-schouwen,

EDUCATIEF LESPROGRAMMA OVER SKÛTSJES De Stichting Foar de Neiteam is op dit moment druk bezig met het samenstellen van een lespakket voor de basisscholen: ‘Pake syn skûtsje’. Dat wordt gedaan in samenwerking met het Fries Scheepvaartmuseum uit Sneek, Sport Fryslân en It Skûtsjemuseum.

Jansen: “Het project is twee jaar geleden van start gegaan. Het is een educatief lesprogramma, dat uit vier lessen op school bestaat. Daarnaast kunnen de kinderen nog een museum bezoeken en bij een skûtsje of werf kijken. Verder nog een creatieve dag, met elkaar dus zes lesmomenten. Die activiteiten organiseren wij, omdat wij vinden dat het skûtsjesilen cultureel erfgoed is, geworteld in de Friese cultuur. Het is goed om dit aan

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

33

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S THOMAS VAER

VAN HET SKÛTSJESILEN DOORGEVEN AAN DE JEUGD

KÛTSJE ZIT EEN UNIEK VERHAAL”

“ALS WE VAN EEN SKÛTSJE EEN PUZZELSTUKJE KRIJGEN, DUIKEN WE ER BOVEN OP OM TE ZIEN OF WE NOG MEER PUZZELSTUKJES KUNNEN VINDEN”

de jeugd over te dragen. De kinderen krijgen door dit project een persoonlijke beleving en wij hopen dat zij hoeder van dit erfgoed zullen worden. Het lespakket zal binnenkort op de scholen worden gepresenteerd.”

Al met al een hele actieve groep die het cultureel erfgoed, waar het skûtsjesilen zeker in thuis hoort, met hart en ziel bewaard en bewaakt. Waar is Frits Jansen op dit moment verder nog mee

bezig? “Veel gegevens over de skûtsjes die wij boven water krijgen, plaatsen we op onze website (skutsjesilenhistorie. nl/neiteam.php – red.). Daar zijn we voortdurend mee bezig. Als we van een skûtsje een puzzelstukje krijgen, duiken we er boven op om te zien of we nog meer puzzelstukjes kunnen vinden.

We hebben daar een mega databank voor opgezet. De digitalisering doen wij samen met de LVBHB, het Historisch Bedrijfsvaartuig, het is de grootste behoudsorganisatie voor varend erfgoed.”

PROVINSJALE WURDEARRINGSMEDALJE “Afgelopen winter hebben wij naast de meetnummers van de skûtsjes, ook de brandmerknummers gedigitaliseerd.

Om zo nog meer gegevens van en over

oud-eigenaren te krijgen. De digitalisering is veel werk en daar lopen wij nu ook tegenaan met onze website die een beetje verouderd raakt. Als je dat straks allemaal vernieuwen wil, ja, dat is wel een dingetje. We hebben inmiddels 2700 foto’s op onze website staan.”

Frits Jansen ontving twee jaar geleden als groot kenner van de skûtsjehistorie uit handen van de CvdK Arno Brok een Provinsjale Wurdearringsmedalje. “Die medaille was aardig, maar het applaus wat er mee annex ging, dat ging mij niet in de koude kleren zitten. Want daaruit blijkt veel waardering, die normaal gesproken niet benoemd wordt. Zo’n applaus is echt tof. Als je toen de vraag had gesteld wat het met mij deed, dan was ik volgeschoten”, bekent de laureaat.

MEEDOEN AAN HET JEUGDZEILEN? Wil je dit niet missen en ben jij tussen de acht en achttien jaar (en absoluut niet jonger!)? Wil je graag meer weten over het skûtsjesilen en heb je altijd al eens (onder begeleiding van ervaren instructeurs) in een GWS-schouw of op een echt skûtsje willen zeilen? Geef je dan vóór 20 september op via platbodemjeugdzeilen@gmail.com. Geef daar je naam, leeftijd, adres, woonplaats, mailadres en telefoonnummer door.

Datum: 24 + 25 september 2021 (vrijdagavond + zaterdag).

Plaats van handeling: vrijdags vindt er een actieve ontdekkingstocht plaats op een historische skûtsje scheepswerf in Drachten.

Zaterdags wordt er gezeild met onder andere GWS-schouwen en drie echte skûtsjes, zelfs nog één van hout, op of nabij de Pikmar bij Grou. Vanaf een prachtig volgschip. (Detailinfo volgt na opgave).

De organisatie is in handen van Atze Rienk de Leeuw en Frits Jansen, (06) 1940 5354 of (06) 2820 9395.

34

NUMMER 07 • 2021 TEKST WIM WALDA // FOTO'S ANGELASAILS.COM

PROFESSIONEEL ZEILSTER ANGELA BRANDSMA

“PLAN B IS MIJN REDDING GEWEEST!” 6 november 2015 betekende een ommekeer in het leven van Angela Brandsma uit Sneek. Ze beviel in het Antonius Ziekenhuis in Sneek van een zoon, George. Een hartenwens ging in vervulling; ze was dolgelukkig. Maar er deden zich complicaties voor en George moest in allerijl overgeplaatst worden naar het Universitair Medisch Centrum in Groningen.

Ruim drie weken vocht hij als een leeuw een oneerlijke strijd, die hij niet kon winnen. En met hem vochten de specialisten van het UMCG. Geen optie werd onbenut gelaten om de kleine ‘Braveheart’ een kans te geven. Het mocht niet baten. Op 30 november 2015 moest Angela afscheid nemen van haar ‘Kleine Optimistje’ George, en stortte haar wereld in.

“ER GAAT GEEN REIS VOORBIJ OF ER GEBEURT WEL IETS BIJZONDERS”

Nu, vijfenhalf jaar later, is Angela Brandsma professioneel zeilster, haalt en brengt zij schepen voor opdrachtgevers naar de gewenste bestemming, is ze gecertificeerd trainster/ coach van de Royal Yachting Association en zeilt ze, al dan niet als schipper, wedstrijden op oceaanjachten. Terugkijkend: “Plan B, professioneel zeilen, is mijn redding geweest.”

WERELDKAMPIOEN VAURIEN EN OLYMPISCHE AMBITIE Angela, de oudste van de drie meiden Brandsma, die vader George en moeder Sophie op de wereld zetten, werd geboren boven de Witte Kat in de Kruizebroederstraat. Na de Bonifatiusschool volgde de havo op de RSG. In het vierde jaar, Angela zeilde met zus Marloes niet onverdienstelijk in de Vaurien klasse en tenniste op een behoorlijk niveau, werd ze aangenomen op de fameuze tennisschool van Nick Bolletieri in de Verenigde Staten.

Ze onderwierp zich een jaar aan Bolletieri’s ijzeren discipline in de kraamkamer van vele bekende tennis-pro’s.

Terug in Sneek maakte ze de havo af, volgde Schoevers, werkte een jaar bij YKK, maar merkte dat werk en de vrijheid om internationaal in de wereldtop mee te zeilen zich

tantezeggers daarmee aan zou doen, weerhield mij daarvan.”

HET ROER OM moeilijk lieten verenigen. Ze nam ontslag en ging weer aan de studie, International Business School aan de Hanzehogeschool in Groningen. Dat jaar, 1997, werd ze met haar jongste zus Marloes wereldkampioen in de Vaurien, een kunstje overigens dat ze in 2019 met de Spaanse Laura Llopiz nog een keer flikte.

De lat werd hoger gelegd, namelijk op Olympisch niveau in de 470-klasse. Terugkijkend: “Gewogen en te licht bevonden”, verklaart Angela. “Daar waren we ten eerste niet goed genoeg voor en ten tweede moesten we het opnemen tegen gesponsorde concurrenten. Daar hebben we dus een punt achter gezet.”

keerde naar Nederland en salesmanager werd in de uitzendbranche. “Ik was daar best goed in en redelijk happy, maar besefte aan de andere kant dat ik daar niet oud in wilde worden. In de tussentijd trouwden mijn zusjes en kregen ze kinderen. Dat wilde ik eigenlijk ook graag, maar de ‘ridder op het witte paard’ was in geen velden of wegen te bekennen.”

HALF JAAR STAGE WERD VIJF JAAR

ALS IK MIJN AUTO DAAR TEGENAAN ZET…

“Ik moest mijn studie in Groningen nog afmaken en ik heb dat gedurende een half jaar durende stage op Aruba gedaan. Alleen werd dat halve jaar vijf jaar. Ik heb daar mijn duikpapieren gehaald en heb er vijf jaar duiklessen gegeven. Op Aruba was het een toptijd: duiken, zon, op blote voeten lopen, laisssez fair. Ik hou daarvan, ik ben een ‘eilandmeisje’.”

“Maar er zijn meer wegen die naar Rome leiden; via een donor werd ik zwanger en op 6 november 2015 werd George geboren. Het enorme gevoel van trots en geluk tijdens mijn zwangerschap en na de geboorte van George was echter van korte duur. Er deden zich complicaties voor. Een team van specialisten in het UMCG heeft drie weken lang gevochten voor zijn leven, maar vergeefs. Op 30 november moest ik afscheid van mijn zoon nemen.

De Sneker nuchterheid en de wens naar een gezinsleven won het uiteindelijk van haar hang naar avontuur. Tenslotte tikt de biologische klok wel door, zodat ze na vijf jaar terug-

“OP ARUBA WAS HET EEN TOPTIJD; IK BEN EEN ‘EILANDMEISJE’”

Na een periode van rouw besloot ik toch ‘het traject’ weer in te gaan en dat werd een lijdensweg. Tot zestien keer en drie miskramen toe heb ik het geprobeerd, voordat ik er volledig kapot een punt achter zette. Vaak heb ik op weg naar mijn werk de bomen langs de weg bekeken en gedacht: ‘Als ik mijn auto daar tegenaan zet ben ik ervan af’.

De gedachte aan de strijd die George heeft geleverd en wat ik mijn ouders, zusjes en

Angela besefte dat het roer om moest en maakte een keus voor Plan B. Doen waar ze echt goed in is en waar ze onwijs veel plezier aan beleeft: zeilen. Ze haalde jankend boven de leerboeken alle mogelijke papieren bij de Royal Yachting Association, en mag zich nu Yachtmaster Ocean noemen; trainingen voor de RYA verzorgen; oceaanracers sturen in wedstrijden; en schepen voor opdrachtgevers naar de gewenste plaats van bestemming brengen.

“Mijn eerste opdracht was om een schip van vrienden van Bermuda naar Nederland te halen. En daar is het allemaal mee begonnen.

Op 15 november 2019 heb ik mij ingeschreven bij de Kamer van Koophandel als ‘Angelasails. com’ en was ik professioneel zeilster. De rest is eigenlijk geschiedenis. Ik ben inmiddels in de afgelopen tweeënhalf jaar zes keer de Atlantische Oceaan overgestoken; heb talloze wedstrijden gezeild; schepen gehaald en gebracht.

En ontzettend veel geleerd als zeiler, maar ook als mens. Er gaat geen reis voorbij of er gebeurt wel iets bijzonders, variërend van een storm tot een eigenaar die door de stress helemaal ‘van de leg’ raakt en met messen in de kombuis staat te zwaaien. Een grote verrassing was de ‘delivery’ van een schip, dat kennissen in La Rochelle hadden gekocht en ik met ze naar Uitwellingerga heb gevaren. Na de brug over het Margrietkanaal lag daar een armada aan bootjes om ons te verwelkomen en mijn ouders dreven daar met de sloep ook tussen.”

Samenvattend? “Het gaat ‘als een malle’.

Plan B is mijn redding geweest.”

deFryskeMarren // SPORT

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

35

TEKST EELKE LOK // FOTO'S THOMAS VAER

deFryskeMarren

IFKS WERD IN 40 JAAR SUCCESVOLLE ORGANISATIE

Het Iepen Frysk Kampioenskip Skûtsjesilen (IFKS) bestaat veertig jaar. Die organisatie is zielsblij dat het kampioenschap dit jaar op normale wijze kan worden gezeild door de 63 deelnemende skûtsjes die aan de IFKS verbonden zijn. Dat aantal bepaalt tegelijk het succes van die veertig jaar.

Het skûtsjesilen op zichzelf is veel ouder.

Er bestaan uitslagen van 1837, al was dat een wedstrijd met ‘fearskippen en snikken’.

Houten miniskûtsjes. Vanaf die jaren hielden veel watersportplaatsen in Fryslân zo nu en dan wedstrijden voor skûtsjes. Twee maanden na de oorlog in 1945 werden al die diverse wedstrijden gebundeld in de Sintrale Kommisje Skûtsjesilen (SKS), die toen werd opgericht. De historie van de IFKS is wat korter. Vreemd genoeg is de IFKS wel ontstaan uit de SKS. Want ….

HET BEGIN De Franeker taxihouder Gerrit Roosjen was in 1981 zeer ontstemd. Dat is een beetje een netjes woord, in werkelijkheid was hij verrekte boos. Hij voelde zich als vuil aan de kant gezet. Door bestuur en leden van de SKS. Wat was het geval? Roosjen was getriggerd door het skûtsjesilen. Sterker, hij had een skûtsje gekocht, een echte Piipster, het handelsmerk van de SKS. Hij had Hylke de Vries, sinds jaar en dag een SKS-man, erop gezet als schipper.

Dus: “Hee, SKS , hier zijn we.”

Maar de SKS was niet te bewegen nóg een skûtsje aan te nemen bij de veertien die ze al hadden. Eén van de redenen was dat ze wilden blijven wedstrijdzeilen op Earnewâld en de Feanhoop, omdat daar een stuk van hun skûtsje-historie lag. Maar waarom er toen niet vijftien (mooi getal) van werd gemaakt weet nog geen mens. De leden bleven unaniem op veertien staan. En dat hebben ze tot de dag van vandaag volgehouden.

Gerrit Roosjen noemde z’n skûtsje wel ‘Ut’e striid’, maar veranderde het ‘ze negeren

míj’ in ‘ze negeren óns’. Er waren namelijk veel meer liefhebbers die skûtsjes kochten en aan de SKS-wedstrijden wilden meedoen. Eind 1981 belegde Roosjen een soort persconferentie annex vergadering met die liefhebbers. Het werd een zeer rumoerige middag, maar aan het eind was de IFKS geboren. Roosjen werd voorzitter.

ROERIGE JAREN De volgende zomer waren er twaalf skûtsjes in de strijd om dat open kampioenschap.

De eerste wedstrijd in Makkum werd een drama, omdat ze verschillende routekaarten schenen te hebben. Uiteindelijk werd een Hollander, Nico Hoek, de winnaar van het Fryske Open. Dat begin was significant voor de eerste roerige jaren van het bestaan van

de IFKS. Hoezeer mannen als architect Yde Schakel en hoteleigenaar Chris van den Berg ook probeerden er wat structuur in aan te brengen, dat lukte niet. Uiteindelijk werd er door bestuursleden van de IFKS een Nederlands kampioenschap georganiseerd, waarna wat van die bestuursleden werden geroyeerd.

Daar werd het wat rustiger van, maar het veranderde pas wat nadat de uitgesproken SKS-hater Gerrit Roosjen aftrad als voorzitter. Daarna werd ook in de SKS met wat meer respect naar de IFKS gekeken, temeer daar die organisatie als kool groeide. In no time gingen ze naar twee klassen, en dat zou later uitgebreid worden naar de huidige vier.

De IFKS hield overigens discussiepunten.

Hier en daar zijn ze afgerond, maar sommige spelen zo nu en dan weer op. Zesvoudig kampioen Tony Brundel uit Gaastmeer wordt nog steeds koortsig als er weer 1500 kilo aan gewicht aan zijn Lytse Lies skûtsje moet worden toegevoegd. En de besturen en technische mensen hebben lange studies moeten doen naar ‘wat is nu een skûtsje en wat niet’. De Nynke is uitgesloten van deelname omdat het een ‘bolle’ zou zijn, maar de buitenwacht ziet geen verschil.

SCHEIDSRECHTER Het wedstrijdreglement is ook zo’n eeuwig discussiepunt. De IFKS conformeert zich aan het reglement van de watersportbond,

maar in sommige gevallen is skûtsjesilen toch even nét anders. De IFKS is in de loop van die veertig jaar ook overgestapt van het gebruikelijke langdurige protestsysteem naar een scheidsrechter, die met vlagjes en toeters schippers sommeert tot een strafrondje of het verlaten van de strijd. Maar als naderhand blijkt dat die scheidsrechter fout zat - er is geen VAR - haal je als uitgesloten schipper niet enkel maar je schouders op... Dan komt er verbaal wel wat méér.

De structuur van de IFKS is ook zo’n punt wat jaren lang aan de orde was.

Wie is waarover de uiteindelijke baas? Er zijn ontelbare commissies en groepen geweest, maar dat is nu allemaal ook wat in kalk en cement gestoken, zodat de discussies ook wat cleaner zijn dan ze ooit wel waren. Niet dat het altijd oorlog was in de IFKS, maar het ging er wel vaak fel aan toe.

PRACHTIGE STRIJD Gelukkig werd dat op het water altijd doorgezet. En, al zijn er een paar deelnemers die de Olympische gedachte van ‘meedoen is het belangrijkste’ bovenin hun zeil hebben geschreven, de meeste schippers maken er een prachtige felle strijd van. In steeds meer dorpen schaffen ze een gezamenlijk skûtsje aan om in de IFKS mee te doen. Dat is de versterking van een heel oude schipperstraditie: dat elk dorp zijn skûtsje voor vervoer naar andere plaatsen had. De IFKS heeft in die veertig jaar nog nooit een (echt) skûtsje geweigerd als deelnemer.

36

deFryskeMarren // SPORT

deFryskeMarren SKS-VOORZITTER RENÉ NAGELHOUT

“WIJ DENKEN IN MOGELIJKHEDEN; Voorzitter René Nagelhout had zich vooraf een hele andere voorstelling gemaakt van het 75-jarig jubileum van de SKS. De coronapandemie zorgde ervoor dat er uitgerekend in het 75-jarig bestaan van de SKS niet gezeild kon worden. Een grote teleurstelling voor alle liefhebbers van het skûtsjesilen, de schippers en hun bemanningsleden, maar ook voor het bestuur van de SKS. We zochten voorzitter René Nagelhout uit Woudsend op en keken met hem terug op een bewogen jubileumjaar. Uiteraard is de blik ook gericht op het komend seizoen. Want er gáát gezeild worden!

JUBILEUMBOKAAL “Het coronajaar 2020 was natuurlijk een heel apart jaar. Of in núver jier, op zijn Fries”, blikt René Nagelhout terug op het afgelopen seizoen. “Het feit dat je niet kunt zeilen in een jubileumjaar is verschrikkelijk. We hebben er alles aan gedaan om te zeilen. In het begin dachten we nog dat het alsnog zou kunnen, alleen niemand had een idee hoe groot de omvang en de impact van de coronapandemie zou zijn. We zijn het hele jaar bezig geweest om het skûtsjesilen voor elkaar te krijgen, drukker als ooit. We hebben vaak overlegd met de betrokken instanties. Achteraf heel gek, heel druk bezig zijn met eigenlijk niks. Op een gegeven moment hebben we gezegd: ‘We richten ons op september.’

Dan zal er hopelijk meer ruimte zijn, was de gedachte. Wat wisten wij van een tweede en een derde coronagolf. We zetten toen in op een jubileumweekend in september. Een paar wedstrijden zeilen en dan zou er toch nog een kampioen gehuldigd kunnen worden: de Jubileumkampioen SKS! We hebben zelfs een jubileumbokaal laten maken.”

CORONA HEEFT OOK WEL IETS GEBRÁCHT Het zeilen kwam er niet van, de speciale bokaal bleef bij Nagelhout in de hal van z’n huis staan. Toch waren er zeker nog hoogtepunten in het jubileumjaar, volgens hem.

“Ons prachtige jubileumboek met de alleszeggende titel ‘Der moat syld wurde!’, samengesteld door Elisabeth Post en Liesbeth van Keimpema met bijdragen van een heel schrijverscollectief, verscheen. Dat we tijdens een streekbezoek van de koning en de koningin het boek konden aanbieden aan de majesteit was toch zeker bijzonder. Het bezoek van het koninklijk paar op De Veenhoop aan de skûtsjes die daar in het Grytmansrak lagen, maakte veel goed in het verloren jaar.

Het voelde als een kroon op ons vrijwilligerswerk. We hebben er echt alles aan gedaan om te kijken wat er mogelijk was om te kunnen zeilen.

Sommige schippers waren echt heel emotioneel dat het toch niet door kon gaan, maar begrip was er zeker. Door het intensieve contact met al de verschillende geledingen binnen de vereniging was er ook een bepaalde drive en dat zie ik zeker als winst met het oog op de toekomst. De verbinding was er al en die is tijdens corona zeker groter geworden. Verder hadden we een geweldige jubileumtentoonstelling in het Fries Scheepvaart Museum in Sneek. Voor die tentoonstelling kwamen de schippers met tassen vol foto’s naar het museum. Fantastisch toch.”

ER ZÁL GEZEILD WORDEN Genoeg achteromgekeken, je krijgt er tenslotte maar een stijve nek van als je het te lang doet.

De blik moet vooruit, vindt ook de SKS-preses.

“IK BEN HEEL EERLIJK; ER ZAL EEN HELE LAST VAN MIJ AFVALLEN ALS OP 24 JULI HET STARTSCHOT VALT” “Als SKS-bestuur gaan we geen receptie meer organiseren.

Je kunt wel zeggen SKS-75+1, maar dat is gekunsteld. Geen handje schudden daarom. Toch komt er nog iets speciaals. Dat wil ik wel delen, maar ook weer niet helemáál. Ik noem geen datum en wedstrijdplek. Maar er komt een wedstrijd waarbij om de SKS-Jubileumbokaal gestreden gaat worden. De winnaar mag de bokaal voor altijd houden”, vertelt Nagelhout met een vette knipoog.

“Er zál gezeild worden! Al weet je het met corona nooit voor de volle 100 procent zeker, maar ga er maar vanuit”, is de SKS-voorzitter nog steeds voorzichtig. “Zo het nú staat, kan er ook publiek bij aanwezig zijn, alleen wel beperkt. Hoe beperkt is nog niet aan te geven. Ook zonder toegangstesten, maar als het te druk wordt gaat ‘de deur op slot’.

Onze wedstrijdcommissies zijn ongewis wat er op hen afkomt, dat is beslist erg lastig.

Als ergens publiek op afkomt, dan zul je dat structuur moeten geven.”

Maar goed, hoe komt het met het komende SKS-kampioenschap, willen we graag weten.

Dat er gezeild gaat worden is wel duidelijk.

ALTERNATIEF SCENARIO “We zijn begonnen met een alternatief scenario: zeilen op de Tsjûkemar en dat

werd later de Sleattemermar. In dat alternatieve plan is veel tijd gestoken door Elisabeth Post, Douwe Visser en Jeroen Veenema, ons ‘coronateam’. Er kwam bijna een klap op dat alternatieve programma, toen we op vrijdagmiddag 28 mei een telefoontje van de coördinerende burgemeester, Fred Veenstra van De Fryske Marren, kregen. ‘Jullie krijgen de ruimte om een regulier kampioenschap te organiseren!’ Terwijl we eerder die dag nog dachten: ‘We zetten alles op alles om dat alternatieve kampioenschap te zeilen’, bleek een paar uren later dat alles toch weer anders was. Dat voelde wel even onwerkelijk. Maar we waren wel blij met die boodschap!”

JOURE

LANGWEER

Bouwjaar: 1923 // Tonnage: 50 ton // Lengte: 19,30 meter Breedte: 3,95 meter // Max. zeiloppervlak: 176,05 m²

Bouwjaar: 1911 // Tonnage: 34 ton // Lengte: 19,40 meter // Breedte: 3,56 meter // Max. zeiloppervlak: 161,8 m²//

PLAATS SKS 2019: 9

Eigenaar: Stichting Skûtsje Haskerlân, Joure Schipper: Rinus de Jong (46 jaar, binnenvaartschipper), sinds 2018.

Bemanning: Phillip Minnema, Robin de Jong. Thomas Stuiver, Remco Hamstra, Marco van der Meulen, Jendo Huese, Robert Kingma, Jelle Boot, Govert Versteeg, Jacob de Vries, Willem Ringnalda, Sicco Jonker, Auke de Haan, Wiebe van den Berg, Jan Andringa, Sydo de Jong.

PLAATS SKS 2019: 14

Eigenaar: Stichting Skûtsjes Doniawerstal Schipper: Harmen Brouwer (38 jaar, begeleider op leer- en werkboerdij ‘It Wolwêzen’ in De Knipe), sinds 2020.

Bemanning: Hans Boersma, Joop Mink, Marc Jan Koopmans, Sietse Jan Rypkema, Marvin Rypkema, Patrick de Boer, Arjen Sikkema, Rik van Santen, Gaele Couperus, Herman Roffel, Anton Snip, Christiaan Bik, Harmen Wagenaar.

GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

NUMMER 07 • 2021

37

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S JOHAN BROUWER

ER WÓRDT GEZEILD!” mr. DORIEN KOOPMANS-DE BOER

GEHEIM HOUDEN TESTAMENT Heeft mijn overleden vader/nicht/ buurman een testament gemaakt?

Die vraag kunnen mensen sinds kort stellen aan het Centraal Testamenten Register. Slechts met een druk op een link kan de aanvraag digitaal worden gestart.

Door iedereen die dat maar wil.

Mevrouw De Jong maakt zich hier wel enigszins zorgen over. Zij wil binnenkort een testament op laten stellen omdat ze wil voorkomen dat haar broers van haar erven.

Mevrouw De Jong is niet getrouwd en heeft geen kinderen. Ze vraagt zich af of haar broers haar testament kunnen inzien. Ze vindt namelijk dat dit hen niets aangaat; niet tijdens haar leven, maar ook niet na haar overlijden.

STAPPENPLAN “We zijn diezelfde avond met het bestuur nog bij elkaar gekomen en hebben het goede nieuws met Fryslân gedeeld. Er zijn wel randvoorwaarden waaronder de wedstrijden zullen worden gehouden en we zullen dat per persconferentie bekijken. Nú is al zeker, dat er geen festiviteiten op de wedstrijdlocaties worden gehouden. Formeel gaan wij daar niet over, maar toch. Skûtsjesilen is ook feest, maar dat zal dit jaar beperkt zijn. Wij hebben dit jaar een sobere opening in Grou; niet in de tent op het Halbertsmaplein. De traditionele loting, compleet met ‘de pet fan Fokke’, voor de

BURGEMEESTER FRED VEENSTRA: “JULLIE KRIJGEN DE RUIMTE OM EEN REGULIER KAMPIOENSCHAP TE ORGANISEREN!” startvolgorde voor de wedstrijden bij De Veenhoop en Earnewâld, zal tijdens een besloten bijeenkomst zijn. We kijken echt naar wat kan en we dénken ook zo. We hebben een activiteitenschema gemaakt met wat wel en niet door kan gaan. En met wat misschien toch mogelijk is.

Het is ons stappenplan. Hopelijk kunnen

we gaandeweg richting het kampioenschap in het plan steeds meer vakjes groen kleuren. Ik ben heel eerlijk; er zal een hele last van mij afvallen als op 24 juli het startschot valt, dan ben ik de zorg of het kampioenschap doorgaat helemaal kwijt. Vervolgens ga ik genieten van het zeilen, daarom zit ik in dit bestuur.”

De notaris stelt haar gerust. Tijdens haar leven komt niemand te weten dat er een testament is opgemaakt (behalve zijzelf en de notaris). Nà het overlijden van mevrouw De Jong kunnen haar broers wel informeren òf ze een testament heeft opgemaakt en bij welke notaris. Over de inhoud van het testament komen zij echter niets te weten. Hiervoor zouden ze zich moeten wenden tot de betreffende notaris.

De notaris verstrekt echter alleen informatie over de inhoud van het testament aan de direct belanghebbenden (de erfgenamen).

Aangezien de broers geen erfgenaam zijn, komen zij ook bij de notaris dus niets méér te weten over de inhoud. Zij krijgen alsnog het deksel op de neus.

Mevrouw De Jong is blij, zij kan rustig haar testament vormgeven zoals zij dat wil en weet dat het testament uiteindelijk alleen onder ogen komt van degene die zij begunstigt.

Vraag de notaris gerust om meer informatie.

LEMMER

PLAATS SKS 2019: 3 Bouwjaar: 1930 // Tonnage: 45 ton // Lengte: 19,48 meter // Breedte: 3,62 meter // Max. zeiloppervlak: 170 m²

Eigenaar: Stichting Lemster Skûtsje Schipper: Albert Jzn. Visser (58 jaar, beroepsschipper), sinds 2014 op Lemmer, van 2005 tot 2013 op De Twee Gebroeders Drachten.

Bemanning: Stefan Visser, Jasper Visser, Jelmer Kok, Jaap van der Meer, Michiel Oosterhof, Timo Waaier, Nick Buitenga, Jacob Jansma, Hendrikus Kok, Jelmer Waaier, Steven Hogeterp, Douwe Visser, Gjalt Bosma, Harry Amsterdam.

Kortestreek 16 8531 JG Lemmer T: 0514 561712 E: info@notarisalberda.nl

www.notarisalberda.nl

38 17

10

22

23

26

18

21

25

20

24

19

9

9

14

11

6

17

7

10

14

2

15

17

24

22 15

9

15

8

17 22

2

22

17

6

15

8

22

11

15

12

10

17

7

2

6

17 22

19

6

12

6

14

22

8

17

6

18

14

17 10

10

19

17

10

17 10

1

14

2

4

18 14

4

17

14

26

18

22

17

14

20

7

15

7

6

PUZZELPAGINA NR 07

14 14

5

8 11

22

17

7

5

9

8

7

17

11

17

11

17

8

14

14

W

15

22

8

7

15

4

8

19

17

H

22

18

18

5

17

6

9

13

8

12

6

7

11

5

D C

16

15

14

4

3

2

1

NUMMER 07 • 2021

18 17

Puzzel en win! In iedere editie van deze uitgave staat een puzzel waarmee je leuke prijsjes kunt winnen. Stuur je oplossing via de email of met traditionele post. Je kunt dit sturen naar: info@grootdefryskemarren.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 07-2021 – tot uiterlijk 5 augustus 2021. Wij wensen je veel puzzelplezier!

4 14

17

22

17

7

6

19

Probeer ijke letters. staan voor gel .

Gelijke cijfers te vinden ord wo rde het gekleu

prairiewolf

vis

afgepast deel

spraakleer

dat is

platwalsen

mythologische figuur

1

beroep

1

kracht

2

inwendig orgaan

takje houten hamer

onzin

livreiknecht

mager

12

gevoel

eigenschap

eikenschors

Zwitserse plaats

14

5

id est

op grote afstand

paardje

magnesium

6

7

15

16

24

34

11

18 22 26

29

30

32 naarling

10

21

25

28

9

9

17

20

23

8

13

19

4

premie

4

12

6

neteldier

3

27 31

33

35

36

37

38

39

tevens zwemvogel

muggenlarve

wielerwedstrijd

afslijten

soort kers

40

soort hert

10

schooier

riv. in Spanje

bot

tapijt

lidwoord enzovoort

stoombad

dwarsligger notabene

spelonk

ik

verkeerd

5

3

insect

© www.puzzelpro.nl 3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Winnaar puzzel Grootdefryskemarren NR. 06-2021 Karin Hak uitLemmer heeft de waardebon van 2 bioscoopkaartjes gewonnen. Deze is aangeboden en is te besteden bij DE BIOS in Heerenveen OPLOSSING EDITIE 06-2021: Zweedse puzzel RUIMTEVLUCHT / Sudoku 1 5 1 8 8

COLOFON GrootdeFryskeMarren is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De krant wordt huisaan-huis verspreid in gemeente De Fryske Marren en ligt bij verschillende 'pick-up' points in gemeente De Fryske Marren.

Oplage: 28.000 exemplaren.

14

47

2 BIOSCOOPKAARTJES!

gast

2

37

PUZZEL EN WIN

enig

1

6

aangeboden door en te besteden bij:

eiergerecht

vertrokken gezicht

51

WAARDEBON T.W.V. € 25,-

8

noodzakelijk

scheik. element

17

Verticaal: 1 voormalige Spaanse munt 2 Jamaicaanse muziek 3 bergweide 4 bergtop 5 Local Area Network 7 oostzuidoost 8 eensporig geluid 9 pl. in Flevoland 10 Europese vrouw 11 appelsoort 15 tijdperk 16 rondrit 17 rijstgerecht 18 niets 21 mij 24 raafachtige vogel 25 riviervis 26 deel v.e. trap 27 deel v.e. schip 29 gebogen been 31 glorie 34 lief 35 boomloze vlakte 36 weg met bomen 37 Ned. omroep 38 jachtexpeditie 39 ellendig 41 thans 43 rondhout 45 troefkaart 47 manier van lopen 49 gemalen graan 52 getal 53 lof 55 dessert 56 opstootje.

blijkens de akten

zwaardwalvis

39

Horizontaal: 1 regenscherm 6 blijspel 12 profeet 13 aardgordel 14 deel v.e. cirkelvlak 17 onzin 19 in hoge mate 20 grootmoeder 22 voordeel 23 opdracht 25 festijn 27 deel v.e. kolenkachel 28 dwaling 30 godin v.d. vrede 32 hooghartige houding 33 eikenschors 35 gebogen zwaard 37 vestigingsplaats 40 tegen 42 made 44 druiventak 46 gard 48 deel v.e. korenhalm 50 sprookjesfiguur 51 benadelen 54 beschermend kledingstuk 57 boomvrucht 58 bereide dierenhuid 59 schuifbout 60 verstotene.

lid v. verdienste

pl. in Amerika

2

Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende nummer.

soort koek

2

vreemde munt

56

11

torenkraai

ijzerhoudende grond

deksel

55 58

60 riv. in Italië Spaanse uitroep

suikersiroop

54

vloerlijst

7

roofvogel

53

50

60

richting

motorschip

49

45

© www.puzzelpro.nl

soort slang

riviermond

44

48

59

Engels bier voor de vuist

52

43

57

honorarium

voordat

47

51

brandgang

donderbui

avondsignaal

42

46 menens

chemisch element

41

UITGEVER

Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl

REDACTIETIPS?

redactie@grootdefryskemarren.nl

BLADMANAGEMENT

Nicky Bosma (nicky@yingmedia.nl)

EINDREDACTIE Henk de Vries

REDACTIE

Henk van der Veer, Wim Walda, Eelke Lok, Janita Baron, Joeri van Leeuwen en Gea de Jong-Oud.

Burgemeester Kuperusplein 52 Heerenveen • T 0513-654051 Kijk voor het actuele filmaanbod op: www.bios-heerenveen.com

DE BIOS HEERENVEEN

STUUR je ANTWOORDEN van PUZZEL 07, VÓÓR 5 augustus 2021 PER EMAIL NAAR: info@grootDEFRYSKEMARREN.nl OF PER POST NAAR: GROOTDEFRYSKEMARREn, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK FOTOGRAFIE

Gewoan Dwaan/Douwe Bijlsma, Johan Brouwer.

DRUK

Hoekstra Krantendruk, Emmeloord

VORMGEVING

Frans van Dam (bliidd.nl)

VERKOOP

Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok, Mieke Alferink, Neeltje Oostra.

VERSPREIDING

FRL Verspreidingen, Leeuwarden

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

DE EERSTVOLGENDE UITGAVE VAN MAANDBLAD GROOTDEFRYSKEMARREN VERSCHIJNT OP: DONDERDAG 12 AUGUSTUS 2021

Duimstraat 36 • Echtenerbrug • 0514 541 006 • melchers-dejong.nl MEUBELS • VLOEREN & RAMEN • ZONWERING • SLAAPKAMERS • BOOT- & HERSTOFFERING

Verhuizen is het einde van een fase.

En het begin van een nieuwe.

Daarom wilt u dat dat op rolletjes verloopt.

Dat kan met Hoekstra, Erkende Verhuizers® uit Sneek.

Met verhuizers die niet alleen zorgvuldig inpakken en uitpakken. Maar ook doorpakken. Zo zijn uw verhuizing én uw spullen letterlijk in goede handen

Verhuizen zonder zorgen.

Hoe? Hoekstra. hoekstrasneek.nl/verhuizingen (of scan de QR-code)

WIJ WENSEN DE SKS EN IFKS VLOOT VEEL SUCCES!

www.kromhout.com