GrootHeerenveen 3

Page 1

03-2020

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

5e JAARGANG • NR. 03

groot

IN DEZE UITGAVE

Actueel in Heerenveen

FOTO: MUSTAFA GUMUSSU - FPH.NL

INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN

GERARD NIJMEIJER

VAN VLIEGTUIGBRANDBESTRIJDER TOT SNEEUWPOP

! t n e 2 m u s n x o c e d r o o v t n De produce Kunststof Kozijnen Fabriek Heerenveen ...

Verkoop je woning met Makelaardij Hoekstra En ontvang 6x je favoriete woonblad plus 2 kaarten voor de VT Wonen beurs 0513 76 90 51

info@kkfh.nl

VT W on beur en s

Het adre kunststo s voor uw deuren, f kozijnen, geve en dakka lbekleding pellen. woo

6 www.kk x

Jousterweg 22, 8447 RH Heerenveen Heeren nveen

fh.nnbllad


2

NUMMER 03 • 2020

De

LEEST DE WEBKRANT! Met elkaar maken we momenteel een in Nederland ongekend zorgelijke wereld mee. Ongekend sinds de beruchte Spaanse griep van een eeuw geleden. “Heb en houd zorg voor elkaar en blijf omkijken naar de mensen om u heen”, was de belangrijke boodschap van burgemeester Tjeerd van der Zwan een week geleden. Daar hoort ook voorzichtigheid en verstand bij, zoals de maatregel om – daar waar het kan – thuis te werken en te blijven, zodat je niet in aanraking komt met niezende, hoestende, verkouden volwassenen. Dus tik ik thuis op de laptop dit stukje voor de krant en heb ik voor deze keer maar eens telefonisch een interview gedaan. En in plaats van het traditionele kopje suiker te lenen bij de buuf, heb ik nu een rolletje pleepapier geleend, omdat half Nederland het blijkbaar nodig vindt om elke dag voor drie maanden wc-papier in huis te halen en daarmee de supermarkten leeg te kopen. Ik voorzie binnenkort maatregelen om wc-papier en paracetamol nog slechts ‘op de bon’ te kunnen krijgen. Ondertussen presenteren we u hierbij de nieuwste editie van ons blad. Ook hierin zijn de gevolgen van de coronacrisis niet uitgebleven. De maandelijkse agenda van regio Heerenveen ’n Gouden Plak is gehalveerd door alle afgelastingen en een aantal pagina’s met interviews naar aanleiding van evenementen zijn noodgedwongen teruggetrokken. Toch hebben we er, denken we, nog een mooie uitgave van gemaakt, om u tussen de crisis door een uurtje ontspannen leesplezier te laten beleven. En wat het nieuws betreft: GrootHeerenveen Krant is géén nieuwskrant, maar een maandblad in krantvorm. Wij kunnen in een maandblad dus géén actueel nieuws over het coronavirus brengen, dat is onmogelijk. Maar we publiceren al het dagelijks nieuws wel degelijk - en dat geldt zéker voor de ontwikkelingen rond het coronavirus in de regio Heerenveen. Dat doen we op onze webkrant www.grootheerenveen.nl. Onze webredacteur Dennis Stoelwinder houdt voor u deze weken dagelijks een liveblog bij met de laatste ontwikkelingen, maatregelen, afgelastingen, en ander belangrijk nieuws voor de regio. Wij raden u aan om dit elke dag te blijven volgen. Met andere woorden: leest naast deze krant vooral ook de webkrant!

AUSNUTRIA EN TRIVIUM

BOUWEN NIEUWE BLIKFABRIEK

HEERENVEEN - Zuivelconcern Ausnutria en verpakkingsconcern Trivium bouwen voor dertig miljoen euro een nieuwe blikfabriek op het Internationaal Bedrijvenpark Friesland (IBF) in Heerenveen.

de

De bouw is inmiddels van start gegaan. De bouwkosten worden door Ausnutria en Trivium gedeeld. De bedrijven hebben zich via een tienjarig contract aan elkaar verbonden. Trivium zal de komende jaren vanuit de nieuwe vestiging in Heerenveen 150 miljoen blikken produceren voor de zuigelingenvoeding van Ausnutria. De nieuwe blikfabriek wordt eind 2020 opgeleverd. Er zullen tussen de vijftig en zestig werknemers nodig zijn in de nieuwe fabriek.

FIETSENFABRIKANT ACCELL ZET IN OP LEASEFIETS HEERENVEEN - Fietsenfabrikant Accell in Heerenveen zet dit jaar flink in op de leasemarkt voor fietsen. Het bedrijf ziet steeds vaker dat mensen geen fiets meer voor zichzelf kopen, maar er een leasen. Dat mensen liever huren dan kopen blijkt ook uit de populariteit van fietsabonnementendiensten als Swapfiets. Het bedrijf bood in januari voor het eerst de merken Koga, Batavus en Sparta ook aan voor privé-lease. Zakelijk leasen gebeurde al langer. Verder denkt de fietsenfabrikant te kunnen groeien dankzij de aanhoudende

d

vraag naar elektrische fietsen en bakfietsen. Daarnaast wil Accell ook dit jaar weer proberen om grote hoeveelheden fietsen te verkopen aan grote organisaties, zoals vorig jaar aan de Nederlandse politie.

M e k s y r F eheerenveen HEEFT U OOK NIEUWS TE MELDEN? REDACTIE@GROOTHEERENVEEN.NL

KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS UIT JE REGIO OP:

WWW.GROOTHEERENVEEN.NL

Pas goed op elkaar en wat deze krant betreft, veel leesplezier…

Henk de Vries @HeerenveenZT

PINE CENTRE HEERENVEEN WORDT DE TAFELMAKERIJ

M e k s y r deF

HEERENVEEN – Pine Centre aan de Industrieweg 14 in Heerenveen gaat verder onder de naam De Tafelmakerij.“De oude naam dekt de lading niet meer”, zegt eigenaar Paul Jansen, “Wij zijn van huis uit tafelmakers. Ik vind het tijd om de nieuwe naam aan te nemen.” Grenen is in de showroom nauwelijks meer te vinden. Het assortiment bestaat tegenwoordig uit lichtere soorten eikenhout uit eigen voorraad. Vaak wordt een combinatie met steen of ijzer gemaakt. Alles is maatwerk. “De klant die bij ons binnenstapt, slaagt vaak niet in de reguliere winkel. Het meubelstuk moet extra groot of juist heel klein worden. Vaak gaat het ook om zware tafels, echt bijzondere dingen. Dat is heel leuk om te maken.”

Paul Jansen is in 1993 bij het bedrijf begonnen. In de jaren 90 werden de meubels nog uit Tsjechië geïmporteerd. Jansen vulde het assortiment aan door zelf meubels te maken. “Klanten kwamen met de vraag of ik tafels wilde maken. Zo is de werkplaats ontstaan.” Van import is nu geen sprake meer. Tegenwoordig is alles wat in het bedrijf van 750 vierkante meter groot staat, met de hand gemaakt. Samen

met meubelmaker Niek Overeem heeft Paul Jansen al honderden tafels, kasten en stoelen vervaardigd. Jansen: “Alles is mogelijk. De tafel die wij niet hebben, moet nog gemaakt worden.” De Tafelmakerij is van dinsdag tot en met vrijdag van 10.00 uur tot 18.00 uur geopend. Op zaterdag is de showroom tot 17.00 open. www.detafelmakerij.nl.


heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

3

SKOATTERWÂLD

KRIJGT KLEINSCHALIG HOFJE

Actueel

in Heerenveen

CALEIDOSCOOP ORANJEWOUD – In de Heerenveense wijk Skoatterwâld wordt een kleinschalig hofje gerealiseerd. Het college van B&W stemde in met een bijzonder plan met acht gelijkvloerse, zeer duurzame woningen. Wethouder Jaap van Veen vindt het een prachtig initiatief: “We zien steeds meer behoefte aan andere vormen van wonen. Het is mooi om te zien dat deze groep mensen zelf de handschoen oppakt en zo’n mooi plan voor elkaar krijgt!” Het idee komt van initiatiefnemers Tiny Oosterman en Theo Horsten, en komt voort uit de behoefte om te wonen in een omgeving waar meer aandacht is voor elkaar. Daarnaast waren er ook wensen om kleiner, gelijkvloers en zo duurzaam mogelijk te wonen. In Skoatterwâld is een geschikte plek gevonden. Alle wensen van de initiatiefnemers zijn vertaald in een ontwerp van de Heerenveens architect Jetze Sipma. Het resultaat is een ovaal woongebouw waar acht woningen en een gezamenlijk te gebruiken ruimte zijn opgenomen. De woningen liggen rondom een gezamenlijke binnentuin. De verkoop van de woningen start rond de zomer.

EERSTE KIEVITSEI

IN GEMEENTE HEERENVEEN

BEHAALT KWALITEITSLABEL EN STAAT VOOR STERK SOCIAAL WERK HEERENVEEN – Sinds 24 februari beschikt welzijnsorganisatie Caleidoscoop in Heerenveen over het Kwaliteitslabel van Sociaal Werk Nederland. De organisatie is bevraagd en getoetst op vakmanschap, het effect van de dienstverlening en een adequaat bestuur. Na een leerzaam proces met kritische zelfreflecties, verhelderende gesprekken en tot slot een externe audit, kwam eind februari het verlossende woord. Geslaagd! Donderdag 12 maart was er een feestelijk moment, met (bijna) alle collega’s om deze bijzondere prestatie te vieren. De organisatie is blij met het resultaat. “Niet alleen met het certificaat wat aan de muur hangt, maar juist om de kwaliteitsslag die we als sociaal werkers maken in onze professionaliteit. Het heeft ons geholpen om kritisch naar ons eigen werk te kijken. Doen we nog het goede? Hoe kunnen we nog zorgvuldiger en efficiënter te werk gaan, zonder dat we verzanden in registraties en het persoonlijk contact uit het oog verliezen?” Het Kwaliteitslabel Sociaal Werk is volgens Sociaal Werk Nederland een uniek en eigenzinnig kwaliteitslabel voor de branche. Het staat voor Sterk Sociaal Werk. Het label is gebaseerd op het vakmanschap van sociaal werkers, het effect van de dienstverlening voor burgers en faciliterende, lerende organisaties met adequaat bestuur.

KONINKLIJKE ONDERSCHEIDING

VOOR EGBERT LAGRO UIT HEERENVEEN HEERENVEEN – Burgemeester Tjeerd van der Zwan heeft zondag in Thialf Heerenveen, voorafgaand aan de finale World Cupwedstrijden een Koninklijke onderscheiding uitgereikt aan de heer Egbert Lagro. De heer Lagro (78 jaar) uit Heerenveen is bij Koninklijk besluit benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau.

HEERENVEEN - Klaas Stapensea uit Emmeloord vond dinsdag al het eerste kievitsei van de gemeente Weststellingwerf. Woensdag was het opnieuw raak. Samen met Ewout Schröder uit Jirnsum vond Klaas ook het eerste ei van de gemeente Heerenveen. De twee mollenvangers zagen ‘hijke’ en ‘sijke’ achter een kraai aangaan; vervolgens werd er gepaard en ging ‘sijke’ haar nest opmaken. Het was voor de twee mannen een kans uit het schoolboekje. Het ‘frije fjild’ van de gemeente Heerenveen is hiermee gesloten.

EXTRA INFORMATIE VAN GEMEENTE HEERENVEEN

Bijna zestig jaar (1961 – heden) is Egbert Lagro actief als vrijwilliger, waarvan 56 jaar bij het wielrennen (1961 – 2017) en 39 jaar (1980 – heden) bij het schaatsen. Gedurende de afgelopen 58 jaar heeft hij heel veel vrijwilligersfuncties bekleed, waaronder jeugdleider bij de wielervereniging ‘De Friesche Leeuw’, commissie cyclocross bij de KNWU, diverse functies bij de wielervereniging Olympia en Snits, schaatsbestuurder bij de Technische commissie marathonschaatsen Thialf, jurylid bij de KNSB en bij het marathon schaatsen, en steward/parkeerwachter bij NK-, EK- en WK-wedstrijden op Thialf.

HEKKEN EN CAMERA’S ROND VOORMALIGE KRUISKERK HEERENVEEN - Rond de voormalige Kruiskerk aan de Burgemeester Falkenaweg in Heerenveen zijn hekken geplaatst. Daarnaast is er camerabewaking ingesteld. Waarom deze maatregelen zijn genomen is ons niet bekend. Wel is bekend dat het pand steeds meer in verval raakt door vernielingen.

Maatregelen coronavirus Op zondag 15 maart heeft het kabinet aanvullende maatregelen genomen in de aanpak van het coronavirus.

Wat betekenen deze maatregelen voor u? • H et gemeentehuis is alleen op afspraak geopend. Denk aan burgerzaken: aangiftes van geboorte en overlijden of het afhalen van dringende papieren. Twijfelt u of het nodig is, neem dan telefonisch contact op om dit af te stemmen. Een afspraak kunt u digitaal via onze website maken of telefonisch via 14 0513 of whatsapp. • T ijdens de standaardtijden zijn wij net als anders per telefoon en e-mail bereikbaar via 14 0513 (zie ook: www.heerenveen.nl/contact-overzicht/adressen-enopeningstijden) • M oet u betalen? Dan graag met pin! • V oor alle andere afspraken geldt: regel alles zoveel mogelijk digitaal (via onze website of email). En kan uw vraag wachten? Maak een mail- of belafspraak. • O nze meitinkers komen niet meer langs op huisbezoek. Medewerkers van het sociaal domein en op het gebied van de Participatiewet, Wmo en Jeugdwet hebben voorlopig geen persoonlijke contacten op het gemeentehuis. Per telefoon en e-mail zijn wij wel bereikbaar. Heeft u wel een dringende vraag? Bel ons dan! • H et Posthuis Theater is dicht. Mailen en bellen kan altijd: (0513) 61 94 94 en receptie@posthuistheater.nl) • H et onderhoud en het ophalen van afval gaat gewoon door. • H et advies is om waar mogelijk 1,5 meter afstand van elkaar te houden. Dat betekent dat we ook in het gemeentehuis de contactmomenten beperken.

Zie ook: www.heerenveen.nl en www.rivm.nl


Kuiper Verzekeringen. Voelt als familie.

kuiperverzekeringen.nl


heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

5

GERARD NIJMEIJER

VAN VLIEGTUIGBRANDBESTRIJDER TOT SNEEUWPOP Begin februari reikte burgemeester Van der Zwan in Akkrum Koninklijke onderscheidingen uit aan drie brandweermannen uit de gemeente Heerenveen: twee van de post Akkrum en één van de post Tjalleberd. Voor brandweerman Gerard Nijmeijer uit Tjalleberd hoefde Van der Zwan niet apart voor hem naar De Streek te komen. Nijmeijer kwam er graag voor naar Akkrum. Heel graag zelfs, want het lintje, officieel Lid in de Orde van Oranje Nassau geheten, “is toch een eer. Het betekent een blijk van waardering”, zegt hij. GrootHeerenveen zocht Gerard op, bij brandweerpost Tjalleberd. “We hebben één brandweerwagen”, zegt ie. Gerard zelf is de chauffeur. En manschap natuurlijk. En buiten de vrijwillige brandweer? Hier is Geert Johan (Gerard) Nijmeijer, zoon van een rietsnijder, annex stroper, annex veldwachter. >> TEKST HENK DE VRIES // FOTO'S MUSTAFA GUMUSSU (FPH.NL)


6

NUMMER 03 • 2020

GERARD NIJMEIJER

“BIJ DE LUCHTMACHT ZEIDEN ZE: ‘WAT KUNNEN WIJ MET DIE ROTJONGENS?’”

G

Gerard Nijmeijer (53) is geboren en getogen in De Streek, maar spreekt geen woord Fries, al verstaat hij het makkelijk. “Het is er nooit van gekomen, dat Fries spreken”, zegt hij, en hij vindt dat achteraf wel jammer. Ook in zijn werk, eerst als zelfstandig timmerman en nu als uitvoerder dagelijks onderhoud bij woningcorporatie Accolade in Heerenveen, heeft hij veel te maken met oudere, Fries sprekende, klanten. “In Akkrum werd ik een keer ‘de Hollander’ genoemd, maar ik heb mijn hele leven hier al in Friesland gewoond.”

ÓF JE WERD BOER, ÓF JE WERD RIETSNIJDER/STROPER “Ik ben van bouwjaar 1967. Ik woon nu met mijn gezin in Tjalleberd, en woonde daarvóór samen in Luinjeberd. Ik ben geboren in Terband, in de dienstwoning van een veldwachter. Dat was brigadier Johan – Jo – Nijmeijer, mijn vader. Mijn vader kwam uit Kalenberg, mijn moeder, Sintje de Jong, kwam uit Oldemarkt. Beiden uit Overijssel.” “Dat is bepaald niet ‘Holland’”, constateer ik wat verbaasd. “Nee, maar het is geén Friesland”, zegt Gerard. “Wij praatten thuis wat ‘over Tjongers’. In dát deel van Overijssel, nu natuurgebied de Weerribben, had je in die tijd twee manieren om in je levensonderhoud te voorzien. Of je werd boer, of je werd rietsnijder. Mijn vader was vroeger rietsnijder en stroper, voordat hij later in Schiedam en daarna in de gemeente Heerenveen veldwachter werd. Of eigenlijk brigadier bij de politie. Mijn moeder was coupeuse, ze maakte kleding voor anderen, onder andere trouwjurken. In de Tweede Wereldoorlog had mijn grootmoeder een onderduiker in huis, die is later met de zus van mijn vader getrouwd. Die onderduiker vond dat mijn vader bij de politie moest gaan. De veldwachter van Terband in de gemeente Heerenveen was aardig op leeftijd. Dat was misschien

wel iets voor mijn vader. En zo kwamen mijn ouders in Terband terecht. Hij kreeg een aanstelling als brigadier en hem werd een dienstwoning toegewezen, met kantoor aan huis. In zijn kantoor had hij een kaartenbakje, daar stonden alle inwoners van De Streek in.”

JEUGD IN DE DEELEN Wanneer het gezin Nijmeijer (vader, moeder, de acht jaar oudere zus en de tien jaar oudere broer van Gerard) naar Terband komt, blijft de taal thuis een soort van ‘over Tjongers’. Brigadier Jo Nijmeijer heeft het wel naar de zin. Niet in de laatste plaats omdat onder andere De Deelen zijn werkgebied is. Het landschap verschilt niet veel met dat van Kalenberg, of de Weerribben. “Maar mijn moeder zag het eerst niet zo zitten”, zegt Gerard. “Ze vond Terband maar een afgelegen dorp.” Gerard zelf groeit in De Streek op en heeft er een onbezorgde jeugd. “Mijn vader had een boot voor zijn werk. Dan staken we de Hooivaart over – daar lag de boot – en voeren we door De Deelen. Dan gingen we naar het oude stoomgemaal. Ik ging naar school De Anjewier, een christelijke lagere school. Mijn ouders waren Nederlands-Hervormd. Al deden ze er verder niet zo veel mee, ik heb er wel wat van mee gekregen. Later ging ik in Heerenveen naar de LTS. Dat was de christelijke LTS aan de Thialfweg.” Gerard lacht als hij aan die tijd terug denkt. “Het was de weg van de minste weerstand. Mijn vrienden gingen daar nu eenmaal naar toe, dus ik ook. Op weg naar school in Heerenveen moest je altijd met de fiets over de rotonde, langs de benzinepomp die daar stond. Later werden er allemaal grote kunstwerken neergelegd voor de renovatie van het verkeersplein. Dan dacht ik, wat moet dat ooit worden? Je kunt je de oude situatie nu helemaal niet meer voorstellen. Maar de oude dienstwoning in Terband staat nog steeds overeind.”

TIMMERMAN

VLIEGTUIGBRANDBESTRIJDER

“Na de LTS ging ik verder studeren naast mijn werk, want ik wilde direct ook geld verdienen. Ik wilde timmerman worden met een eigen timmerbedrijf. Ik heb naast mijn werk bij bouwbedrijf De Boer in Akkrum toen een avondstudie gedaan voor een aannemersdiploma. Bij dat bouwbedrijf was het timmeren, timmeren, timmeren, en meer niet. Twaalf vaklieden werkten daar toen. Toen ging Bouwbedrijf Klaren, hier uit De Steek, failliet en heb ik overwogen om dat samen met mijn broer over te nemen. Maar je moet op een gegeven wel verstandig blijven. Ik had inmiddels een gezin en was daar wel verantwoordelijk voor.

Wat inmiddels ook alweer meer dan twintig jaar geleden is, is de entree van Gerard bij de vrijwillige brandweer op de post Tjalleberd. Twintig jaar, vandaar ‘het lintje’. Gerard is zichtbaar blij dat hij het lintje nog heeft gekregen. “Sinds 1 januari 2020 kun je niet meer worden voorgedragen”, zegt hij. “Bij de vrijwillige brandweer is men gestopt met de lintjesregen.” Trouwens, het had nog wat voeten in de aarde voor hij kon toetreden tot de post Tjalleberd, ondanks zijn professionele kennis van zaken. Daarvoor gaan we terug naar de militaire dienstplicht.

Ik ben uiteindelijk bij woningcorporatie Accolade in Heerenveen terecht gekomen, in de hoop daar door te groeien. Dat was 24 jaar geleden. Accolade heeft nu zestienduizend woningen in beheer, en er werken vijftig mensen op de afdeling onderhoud. Ik ben uitvoerder dagelijks onderhoud.“

“Ik moest in 1987/1988 in militaire dienst. Ik kon toen ook een vaste aanstelling bij mijn werk krijgen, maar ik dacht: ‘Militaire dienst? Dan direct maar!’ Ik had absoluut geen voorkeur voor de luchtmacht, want ik dacht: ‘Piloot, daar ben ik te dom voor’. En waar werd ik voor uitgeloot? De luchtmacht! Ik moest eerst voor zes weken opleiding naar Nijmegen. Daar zeiden ze: ‘Wat kunnen wij met die rotjongens?’ Ik werd geselec-


heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

“WE STAKEN VAN ALLES IN DE FIK: OUDE TANKAUTO’S, OUDE VLIEGTUIGEN… VAN ALLES WERD AANGESTOKEN.” teerd voor de opleiding vliegtuigbrandbestrijder en ik heb een LETS-opleiding (Luchtmacht Electrische en Technische School - red.) van drie maanden moeten doen in Arnhem. Wat we allemaal deden? We staken van alles in de fik: oude tankauto’s, oude vliegtuigen… Van alles werd aangestoken en gewoon met kerosine. Ik heb er een geweldige tijd gehad! De dienstplicht duurde veertien maanden. Na die drie maanden opleiding mocht je naar vliegbasis Leeuwarden. We werkten daar in een drieploegendienst. Ik kon wel steeds naar huis, terwijl anderen daar intern waren.”

WAARDELOOS! Terug uit militaire dienst meldt Gerard zich bij de vrijwillige brandweer

op de post Tjalleberd. “Ik werkte bij bakkerij Van der Molen, die zat ook bij de vrijwillige brandweer. Vrijwillige brandweerlieden zijn bijna allemaal middenstanders uit het dorp zelf. Ze hebben immers werk in het dorp en zijn gauw bij de brandweerpost. Ik had een militaire opleiding op het gebied van brandbestrijding, ik ben pyroloog. Maar ik kon met mijn brandpapieren niks in de burgermaatschappij. Mijn certificaten waren hier niets waard.” Gerard wordt door de leiding te kennen gegeven dat hij de hele opleiding opnieuw moet doen, als hij bij de vrijwillige brandweer wil, maar dat gaat hem te ver. Een vliegtuigbrandbestrijder kan blijkbaar nog niet een ‘gewone’ brand aan. “Ik vind brand bestrijden prachtig en ik doe het om het leed van mens en

7

dier te verzachten, maar ik vertik het om nóg eens die papieren te halen!” Gerard haalt zijn schouders op en wacht wel af of men iets met zijn verzoek wil doen. Hij is niet van plan om de professionele papieren die hij al in bezit heeft, als waardeloos te verklaren.

uitruk hadden we direct te maken met een dodelijk ongeval… Maar er gebeuren ook ‘leuke’ dingen. Post Tjalleberd kent zeventien manschappen en nog eens drie man in opleiding. We hebben een hele goede ploeg. Er is een grote saamhorigheid en teamgevoel.

SAAMHORIGHEID EN TEAMGEVOEL

Ons werkgebied is mooi breed geworden de laatste jaren. Tot en met het bedrijventerrein bij de A7, richting Heerenveen, aan toe. In de zomer van 2013 was daar een grote brand bij transportbedrijf Broersma. Er gingen vijf van die grote vrachtwagens in de fik. De verzekering dekt de schade wel en er waren geen persoonlijke ongelukken, dus in die zin was het geen ramp. Wij waren er met onze enige brandweerwagen en ik stond mooi vooraan. En daar kwam het korps Heerenveen aan met groot materieel en begon te spuiten. Wij waren net sneeuwpopjes.”

Het geduld wordt beloond. “De Brandweerwet werd aangepast”, zegt Gerard. “Na een paar jaar kon ik tóch aanschuiven.” Gerard wordt manschap én chauffeur op de enige brandweerwagen van de post Tjalleberd. Inmiddels is Gerard Nijmeijer 53. Hoe lang mag ie nog? “Vroeger moest je weg op je 55e, bevelvoerder of niet. Leeftijd is losgelaten in deze tijd. Maar de fysieke keuringen niet en we hebben een heel strenge fysieke keuring.” We vragen Gerard niet om zijn ‘Brandweerman Gerard’-verhalen met ons te delen. Het vak kent veel tragiek. Of, in de woorden van Gerard: “Een fikkie blussen is leuk. Totdat het het huis van je buurman betreft. Bij mijn eerste

Brandweerman Gerard… van vliegtuigbrandbestrijder tot sneeuwpop. Het zou zo maar eens de titel kunnen worden van dit verhaal.


Elke dag een mooie dag bij Kinderwoud! • dagopvang • buitenschoolse opvang • peuteropvang • gastouderopvang T 0513 - 610 825 M info@kinderwoud.nl

kinderwoud.nl

Tijd voor een nieuwe garagedeur!

LENTEAANBIEDING Nu GRATIS montage 21 maart t/m 20 juni 2020 Vraag naar de voorwaarden

Showroom (op afspraak): De Werf 12-1 8401 JE Gorredijk Kantoor: Dille 8 8401 NA Gorredijk 0513 - 43 52 43 06 - 52 59 25 14 www.ellema.nl info@ellema.nl

Sinds 1955

Als Novoferm dealer beschikken we over vakkennis en bieden we eersteklas service.

Tenge Hoveniersbedrijf: al meer dan 25 jaar een begrip in de regio

Al uw terrassen, vlonders en paden weer als nieuw Het wow-effect! Het voorjaar begint, u wilt lekker buiten aan de slag, maar eerst is er die ergernis van groene tegels en glibberige vlonders. Goed nieuws: Tenge Hoveniersbedrijf heeft nu een oplossing die écht werkt. Een reinigingsmachine voor alle soorten verharding, inclusief kwetsbaar natuursteen. Groen en glibberig Iedere winter krijgen de algen weer vat op de verharding in uw tuin, met glibberige groene aanslag tot gevolg. Volop in het nieuws is dat stikstof daarbij een grote rol speelt. Het is een groeiend probleem waar we ‘voorlopig’ mee te maken hebben. U gaat dus aan de slag met de hogedrukspuit of bezem en (groen) schoonmaakmiddel. Het knapt er wel van op, maar perfect wordt het nooit. Het kost veel tijd en water en als je een hogedrukspuit gebruikt, ook nog eens veel schoonmaakwerk achteraf door opspattend vuil op muren en ramen. Feitze Leemburg | Tuinonderhoud

advertorial-tenge-voorjaar-2020.indd 1

Weg met de algen Tenge gebruikt voor dit probleem een relatief nieuw soort reinigingsmachine. De resultaten zijn indrukwekkend. Tientallen klanten gingen u voor en zij waren blij verrast door de prachtige schone terrassen en vlonders. Keer op keer klinken de woorden ‘wow, geweldig!‘ Voor een langdurig effect adviseren wij na het schoonmaken de verharding tweemaal per jaar te behandelen met Green Clean®. Plekken die altijd in de schaduw liggen, blijven echter jaarrond gevoelig voor groene aanslag, behalve bij hoogzomeromstandigheden.

intensief en laat voegen en verharding intact (in tegenstelling tot de hogedrukspuit). De originele kleur komt weer naar boven en nieuw vuil hecht zich minder snel. Paden, terrassen en vlonders blijven dus langer schoon. Nog een voordeel is dat het apparaat weinig water gebruikt, op stroom werkt en dat er helemaal geen schoonmaakmiddelen gebruikt worden. Meer informatie of offerte? Bel Feitze Leemburg!

Duurzaam en innovatief De machine verwijdert vuil en groene aanslag met een speciale borsteltechniek. Een roterende borstelkop met lange en korte haren reinigt

it Kylblok 1 • 8447 GR Heerenveen • tel. 0513 - 65 45 45 • info@tenge.nl

WWW.TENGE.NL 10-03-20 14:14


Actueel

in Heerenveen INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN

|

MAART 2020

Met hart en ziel

“Samen met inwoners en agrarisch ondernemers aan de slag in het veenweidegebied”

Als gevolg van oxidatie daalt gemiddeld het landschap in het Friese veenweidegebied Aldeboarn-De Deelen met wel een centimeter per jaar! De boeren in dit gebied staan de komende jaren voor een uitdaging: hoe kunnen zij blijven boeren op veen. Als we niets doen aan de bodemdaling zal daardoor op termijn een deel van de leefbaarheid en het ondernemerschap uit de dorpen verdwijnen. Boeren kunnen bij een dalende bodem steeds moeilijker hun vak uitoefenen. Dit komt omdat hun percelen steeds natter worden, waardoor ze minder opbrengsten van gewas hebben en het land moeilijker kunnen betreden met machines. Dit zorgt voor een onzeker bestaan bij de boeren. Niet alleen agrariërs hebben last van de bodemdaling. Als gevolg

FOTO: ANNEMOON VAN HEMEL

Fotoserie

van schommelingen in het waterpeil worden houten funderingen in het gebied aangetast. Als wethouder van de gemeente Heerenveen trek ik mij het lot van de inwoners van dit gebied aan en maak ik mij hard voor een mooi en toekomstbestendig Aldeboarn-De Deelen! Gelukkig zijn er niet alleen bedreigingen, maar ook kansen die we kunnen grijpen. Met de middelen die nu beschikbaar komen voor het gebied kunnen we in combinatie met natuurwaarden en hogere waterpeilen een andere vorm van boeren mogelijk maken. Door de veerkracht en de beleefbaarheid van het landschap te vergroten, blijft het een mooi gebied om te wonen, te werken en te recreëren. Het gebied heeft met De Deelen, De Boarn en het beschermd dorpsgezicht Aldeboarn

bijzondere kwaliteiten die we verder kunnen versterken. Ik vind het bijzonder dat er een project is geïnitieerd van onderop, vanuit de Stichting Beekdallandschap Koningdiep|De Nije Boarn en gebiedscoöperatie It Lege Midden. Wat en waarom zij dit hebben gedaan lees je in deze uitgave. Ik ben ervan overtuigd dat we met elkaar een goede samenwerking aangaan en ervoor zullen zorgen dat het gebied nog mooier en toekomstbestendig wordt.

Wethouder Jaap van Veen met in portefeuille o.a. landbouw, bodem en water

‘Met hart en ziel’ Fotograaf Annemoon van Hemel heeft de politieke ambities en persoonlijke betrokkenheid van de bestuurder samengebracht in een fotoserie ‘Met hart en ziel’. De serie bestaat uit twaalf foto’s waar bestuurders op eigen wijze laten zien welke onderwerpen hen aan het hart gaan. Deze onderwerpen maken deel uit van hun portefeuilles.


INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN | MAART 2020

Aldeboarn-De Deelen, samen werken aan een vitaal gebied Het Friese veenweidegebied stelt ons voor een lastige opgave. Als er niks verandert aan het waterbeheer dan blijft de bodem in rap tempo dalen en komt er veel CO2 in de lucht. Om ook in de toekomst goed te kunnen werken en wonen in het gebied moeten deze problemen worden aangepakt. In een gebied van 5000 hectare, rondom Aldeboarn, hebben inwoners en boeren de handen ineengeslagen. Van ‘onderop’ werken zij aan een toekomstbestendig en vitaal veenweidegebied. In gesprek met Lenneke Büller, namens Stichting Beekdallandschap Koningsdiep|de Nije Boarn is zij coördinator van het project.

Wat is er precies aan de hand in het veenweidegebied?

kost die boeren inkomen en maakt hun grond minder waard. Kortom, we staan voor een grote uitdaging.’

“Om te kunnen wonen en boeren op veen wordt de grond ontwaterd. Maar hierdoor komt er zuurstof bij het veen. Dit zorgt ervoor dat het veen inklinkt en de bodem daalt. Het proces van bodemdaling is al eeuwen gaande, zolang als mensen het veen bewonen. De veenbodem is daardoor al vele meters gedaald, sinds WO II gemiddeld zo’n 50 tot 60 centimeter. Bodemdaling heeft verschillende gevolgen. Stel je hebt een huis in het veenweidegebied, dan kan het dalende waterpeil zorgen voor schade aan de houten paalfundering van je woning. Het risico bestaat dan dat je woning verzakt.

Lenneke Büller

Naast de bodemdaling speelt er nog een probleem. Wanneer het veen wordt blootgesteld aan de lucht dan komt er ook CO2 vrij. Deze uitstoot draagt bij aan de opwarming van de aarde. Om de bodemdaling en CO2uitstoot te verminderen moet het

waterpeil worden verhoogd. Maar voor een deel van de boeren, die al een relatief hoog slootwaterpeil hebben, is dat nadelig. De grasopbrengst wordt minder, de kwaliteit van het gras gaat achteruit en daarmee het aantal liters melk per koe. Een hoger waterpeil

Hoe is het project ‘Aldeboarn-De Deelen’ tot stand gekomen? ‘In 2015 startte provincie Fryslân met de uitvoering van de Veenweidevisie. Door vernatting van het veen moest de bodemdaling worden vertraagd. Tegelijkertijd moesten de boeren toekomstperspectief behouden. De Stichting Beekdallandschap Koningsdiep|de Nije Boarn en Gebiedscoöperatie It Lege Midden (een burger- en een boerenorganisatie) zijn toen samen naar de provincie gestapt met de vraag: “Mogen wij die uitvoering zelf oppakken?” De provincie stemde daarmee in. Sindsdien onderzoeken we samen met de boeren welke gevolgen hogere waterpeilen hier hebben. Of ze ook bij aangepaste omstandigheden een goede boterham kunnen verdienen, en zo niet, hoe we dat kunnen compenseren. Tegelijkertijd staan we stil bij de vraag wat dit allemaal betekent voor het gebied. Wat kunnen we doen om het ook in de toekomst aantrekkelijk te houden.’

‘Aldeboarn-De Deelen’ is één van de ‘kansrijke gebieden’ uit de Veenweidevisie. Waarom? ‘Aldeboarn-De Deelen heeft nog een relatief dik pakket veen en is bovendien een belangrijk gebied voor weidevogels. Daarbij is De Deelen een natuurgebied dat is aangewezen als Natura 2000 gebied, een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. Dit alles maakt dat hier ‘koppelkansen’ liggen. “Wij vinden: als je toch bezig gaat met de herinrichting van het gebied, pak het dan zo integraal mogelijk aan. Verbind opgaven aan elkaar en betrek alle belanghebbenden. Als we aan de slag gaan, moet het inwoners van Aldeboarn ook iets opleveren.”

De hoogtekaart van het gebied AldeboarnDe Deelen

Kijk voor al het gemeentenieuws op: www.heerenveen.nl

Aanpassingen moeten het gebied klimaatbestendiger maken, zodat het bestand is tegen extreme droogte en regenval, en ervoor zorgen dat er minder CO2 vrijkomt. Daarnaast willen we de biodiversiteit versterken enlandschap aantrekkelijker en beleefbaar maken voor recreanten en toeristen. Kortom: ingrepen moeten de vitaliteit van het gebied als geheel versterken.’

Een proces ‘van onderop’, waarin de boeren een sleutelrol spelen. Hoe zit dat? ‘Boeren en burgers werken en wonen in het gebied, en kennen het dus als geen ander. Het kan niet anders dan dat de boeren een sleutelrol spelen in dit proces. Het verhogen van het waterpeil heeft directe gevolgen voor hun inkomen en vermogen. Een deel van hen kan hun werk niet meer uitvoeren op de manier waarop ze dat nu doen. De maatregel grijpt direct in op het dagelijks leven van deze mensen. Als we er met elkaar niet in slagen een systeem te ontwikkelen dat deze negatieve effecten tenietdoet, gaat de rest ook niet lukken. We moeten dus een nieuw toekomstperspectief voor de boeren creëren.’

Waar staat het project nu? ‘We gaan een nieuwe fase in. We hebben vanuit verschillende fondsen van het Rijk, de Provincie en Wetterskip Fryslân inmiddels bijna 10 miljoen euro bij bijeen gebracht en gaan komend jaar, in nauwe samenwerking met de boeren en de andere partijen, een Ontwerp Gebiedsplan maken. Maar er moet nog een heleboel gebeuren om het tot een succes te maken. Om de inkomens van de boeren zeker te stellen, onderzoeken we verschillende compensatiemogelijkheden. Bijvoorbeeld in de vorm van meer grond of aanvullende verdienmodellen


Samenwerking

In de nazomer wordt een stuurgroep gevormd voor het project ‘Aldeboarn-De Deelen’. Daarin zitten het Rijk, provincie Fryslân, Wetterskip Fryslân, de gemeente Heerenveen (mede namens de gemeentes Opsterland en Smallingerland), vier boeren uit het gebied, Plaatselijk Belang Aldeboarn, Gebiedscoöperatie It Lege Midden en Staatsbosbeheer (mede namens It Fryske Gea). Deze stuurgroep komt onder leiding te staan van een onafhankelijke voorzitter, afkomstig uit Stichting Beekdallandschap Koningsdiep|de Nije Boarn.

Meer informatie Wil je meer informatie over het veenweidegebied Aldeboarn-De Deelen? Ga naar www.veenweidefryslan.frl

Op werkbezoek in het gebied, met onder meer geheel links: Jaap van Veen (wethouder gemeente Heerenveen), Johan Osinga (directeur-generaal ministerie LNV), Lenneke Büller, geheel rechts: Douwe Hoogland (gedeputeerde provincie Fryslân)

naast de inkomsten uit melk. Verder is het van groot belang dat overheden en gebiedspartijen nog meer met elkaar gaan samenwerken. Ze moeten daarbij buiten de gebaande paden durven gaan. Het gebied moet centraal staan in plaats van eigen regels. Tot slot is er meer geld nodig. De 10 miljoen die er nu ligt is een fantastisch begin, maar er moet nog veel meer bij. En dan kijken we niet alleen naar de overheden, maar ook naar private partijen zoals de Rabobank, Friesland-Campina, particuliere impact beleggers, en wie weet zoiets als Vogelbescherming.Welke bijdrage kunnen zij leveren?’

Wat als we niets doen? ‘Nietsdoen is eigenlijk geen optie. Daar is iedereen het wel over eens. Door bodemdaling wordt het gebied steeds natter en verslechteren de omstandigheden voor de boeren langzaam maar zeker. De gelden uit het klimaatakkoord en vanuit de Friese Veenweidevisie vormen een unieke kans om nu aan de slag te gaan. En er zijn meer programma’s die kansen bieden: we hebben inmiddels ook 1,4 miljoen vanuit de Regiodeal Natuurinclusieve Landbouw en 1,5 miljoen vanuit het Interbestuurlijk Programma – Vitaal Platteland.’

Waar kan de gemeente van meerwaarde zijn in de samenwerking? ‘Gemeente Heerenveen is vooral van belang voor het realiseren van aanvullende opgaven en kansen, en voor alles wat binnen de gemeentegrenzen valt. Stel er komt een boerenerf vrij, omdat er een boer stopt of wordt uitgeplaatst, dan zou dit erf een nieuwe bestemming kunnen krijgen, bijvoorbeeld als klein wooncomplex voor mensen die samen oud willen worden en voor elkaar willen zorgen. De gemeente kan er in zo’n geval voor zorgen dat er een bestemmingswijziging mogelijk is.’ ‘Ook hopen we dat het lukt om langs

historische lijnen in het landschap recreatieve paden aan te leggen (van de Hooivaart naar Aldeboarn en van Aldeboarn naar de Wijde Ee) en een nieuwe publiekspresentatie te maken in De Waag. Daardoor stimuleer je mensen om tijd door te brengen in het prachtige Aldeboarn. In de 8e eeuw was Aldeboarn samen met Dokkum de belangrijkste plaats in Friesland. Voor deze ontwikkelingen hopen we gebruik te kunnen maken van de Erfgoeddeal. In deze deal verdubbelt het Rijk het bedrag dat de regio in de pot stopt. Zo’n pot kan oplopen tot 1 miljoen. Het zou mooi zijn als Heerenveen daarbij ook een duit in het zakje doet!’


Kort

nieu

ws

INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN | MAART 2020

Denk mee over de invulling van recreatiegebied De Heide Wat willen inwoners en bezoekers met het recreatiegebied De Heide? Dat wil de gemeente graag weten. Daarom roepen we iedereen op goede ideeën aan te dragen voor De Heide. Wethouder Hans Broekhuizen is portefeuillehouder recreatie en toerisme. “De Heide is een prachtig stukje natuur midden in Heerenveen. Hier zijn we trots op én dit willen we behouden”. De gemeente wil graag weten weten of het recreatiegebied nog aantrekkelijker kan worden om te verblijven. “Is er behoefte aan een horecapunt/restaurant, of juist niet? Of willen we meer speelplekken voor kinderen?”

Vernieuwde parkeergarage Geerts Willigen geopend

Heb jij goede ideeën voor De Heide? Denk jij dat een restaurant daar erg goed past, of denk jij juist aan een natuurspeeltuin voor kinderen, of aan een sportieve uitdaging voor volwassenen? Of wil je alles houden zoals het is? Wij horen het graag! Ideeën kunnen doorgegeven worden via deheideonderdeloep@heerenveen.nl

500 Nestkastjes ter bestrijding van de eikenprocessierups De gemeente Heerenveen, de plaatselijke Vogelwachten en het Nordwin College werken samen aan de bestrijding van de eikenprocessierups. Werk/leerbedrijf Buitengewoon heeft 500 nestkastjes gemaakt, deze zijn ondertussen opgehangen door de hele gemeente. Daarnaast gaat de gemeente aan de slag met het inzaaien van bermen met bloemenrijk mengsel en het aanplanten van bloembollen.

Biodiversiteit Een oorzaak van het grote aantal eikenprocessierupsen is een verstoorde biodiversiteit. Wanneer onze natuur in balans is, heeft de eikenprocessierups minder kans. Er zijn dan verschillende natuurlijke vijanden zoals vogels, vleermuizen, insecten, spinnen en sluipwespen. Zij eten de eikenprocessierups op. Daarom plaatsen we nestkastjes, planten we bloembollen en zaaien we de bermen in met bloemenrijk gras. Wat kun jij zelf doen? Ook jij kunt in de eigen tuin aan de slag tegen de eikenprocessierups. Geeft voldoende ruimte voor vogels en andere kleine dieren door gras te zaaien, struiken te planten en voor schuilplaatsen en drinkwater te zorgen.

De parkeergarage aan het Geerts Willigenplein is vernieuwd en biedt nu meer service en gemak. Wethouder Jaap van Veen nam maandagochtend 9 maart om 9.00 uur de vernieuwde parkeergarage officieel weer in gebruik door de eerste gebruiker, Jan Veling, te verwelkomen met bloemen en een zakje autodrop. Van Veen: “De parkeergarage is nu een stuk gebruiksvriendelijker, ik roep dan ook iedereen op om weer gebruik te maken van deze mooie voorziening.” Meer service en gemak Bij beide betaalautomaten in de parkeergarage kan nu met de pinpas betaald worden. Ook het toegangssysteem van de garage is vernieuwd. Er is nu een slagboom waardoor auto’s tijdens kantooruren de garage sneller in en uit kunnen. Bovendien leest een camera het kenteken van de auto, zodat de slagboom automatisch opent. De schuifdeur is buiten kantooruren nog wel in gebruik voor meer sociale veiligheid.

AGENDA Maandag 23 maart 2020

Raadsvergadering Gemeentehuis Heerenveen Aanvang 20.00 uur De raadsvergadering is live te volgen via www.heerenveen.nl/ kijklive

Want wist je al dat naast mezen ook de spreeuw en de winterkoning erg nuttig zijn in de strijd tegen de eikenprocessierups?

Actueel in Heerenveen | informatiebijlage van gemeente Heerenveen | maart 2020 verschijnt huis-aan-huis als bijlage van GrootHeerenveen. Redactie: communicatie gemeente Heerenveen, Postbus 15000, 8440 GA Heerenveen, telefoon 14 0513 E-mail: gemeente@heerenveen.nl | Tekst: gemeente Heerenveen, Marije Nutma


Schoenmakers sinds 1754

s l a c h t e m a r at h o n

Wandelen just Free your mind!

Focus op multifunctionaliteit Voor lichte wandelingen en dagtochten zijn multifunctionele schoenen de ideale begeleiders. Ze zijn ontworpen voor een groot aantal outdooractiviteiten. Dat maakt ze tot de perfecte allrounders voor gebruik op verschillende terreinen

laat je inspireren door onze uitgebreide collectie wandelschoenen

Gratis

4-daagse wandelsokken bij aankoop van een paar wandelschoenen

Wolvega Hoofdstraat Oost 41 | 0561 – 6 4 700 www.kamsmaschoenen.nl


14

NUMMER 03 • 2020

#FACETOFACE DOMENICA VAN DE GEER fotografie MUSTAFA GUMUSSU / FPH tekst MARIJE NUTMA

Zes uren op een paal staan om het taboe rond psychische problemen te doorbreken Domenica van de Geer doet dit jaar mee met de actie ‘Last Man Standing’ van Stichting MIND. Op 20 juni staat ze, samen met honderden andere jongeren, zes uren lang op een paal. Domenica hoopt met haar actie het taboe rond psychische problemen bij jongeren te doorbreken. Aan GrootHeerenveen Krant vertelt ze open over haar eigen worsteling met gevoelens van angst en paniek, waardoor ze vast liep op school. “Ik hoop dat jongeren denken: als zij durft te praten over haar problemen, dan kan ík dat ook doen.”

“Dit evenement wordt voor mij de afsluiting van de afgelopen jaren”, zegt Domenica van de Geer (24). Sinds 2014 worstelde ze met heftige angstklachten. Na verschillende vormen van therapie en de keuze om met haar HBO-opleiding te stoppen en te gaan werken, gaat het nu gelukkig beter met haar.

FACEBOOK Via Facebook kwam ze vorig jaar in contact met een lotgenote, en van haar hoorde ze over de actie ‘Last Man Standing’. “Het staan op een paal staat voor de lange wachttijd die er binnen de geestelijke gezondheidszorg is”, legt Domenica uit. “Het is het vierde jaar dat Stichting MIND dit evenement voor jongeren organiseert.” Stichting MIND wil psychische problemen voorkomen en mensen die hiermee te maken hebben, ondersteunen. “Op de website van MIND heb ik mijn eigen actie-pagina, waar je geld kunt doneren. Ik heb al 390 euro opgehaald!”, vertelt ze enthousiast.

PANIEKAANVALLEN OP SCHOOL Sinds 2014 heeft Domenica last van gevoelens van angst en paniek. In 2017 liep ze op school vast door haar angstklachten. “Toen ik in het eindexamenjaar van de MBO-opleiding Social Work zat, had ik op school veel last van angsten. Ik was bang om fouten te maken en ik kreeg paniekaanvallen. Als ik veel stress had, wist ik niet meer waar ik moest beginnen of eindigen. Het werd dan heel druk in mijn hoofd en ik begon te hyperventileren en te huilen. Ik was het overzicht kwijt en ik wist op zo’n moment niet meer waar ik was.” Domenica kreeg gesprekken op school. “Met een docent kon ik dingen op een rij zetten. Ook belde ik mijn moeder regelmatig. Zij is echt mijn held. Als ik in paniek was, dan werd ik door haar weer rustig.” Via de huisarts startte Domenica met een begeleiding door de praktijkondersteuner huisarts – geestelijke gezondheidszorg (POH-GGZ) en de diagnose ‘angst- en paniekstoornis’ werd gesteld. “Ik vond het niet leuk om een stempel te krijgen, maar door de diagnose en de hulp die ik kreeg, ging het op dat moment wel weer wat beter met mij.”

De psycholoog stelde vast, dat Domenica PTSS had, een posttraumatische stress stoornis. Dit betekent, dat iemand angstklachten heeft doordat diegene traumatische ervaringen meegemaakt heeft. Domenica was opgelucht toen ze de diagnose kreeg. “Ik ging mijzelf beter begrijpen. Ik snapte dat waar ik last van had een gevolg was van alles wat ik meegemaakt had. Dat heeft de meeste rust teruggebracht. Daarna kon ik de therapie krijgen die ik nodig had. De puzzel was compleet. Ik had een aantal jaren daarvoor traumatische ervaringen meegemaakt en ik kropte alles op, en stopte het weg. Ik sliep ’s nachts niet en had nachtmerries die levensecht waren.”

TEVEEL VOOR EEN MEISJE VAN 16 Domenica denkt terug aan een paar heftige jaren in haar jonge leven. “In 2011 en 2012 ben ik vier vrienden kwijtgeraakt, ze zijn alle vier overleden. Een vriendin van mij overleed tijdens een open hart operatie. Een vriend pleegde zelfmoord. Een andere vriend kwam om het leven door een verkeersongeval, en een vriendin overleed door ziekte. Ik was 16 jaar en het was gewoon teveel. Ik was meer met de veiligheid en gezondheid van mijn vrienden bezig, dan met mezelf. Over de zelfdoding van mijn vriend heb ik mij heel lang schuldig gevoeld, terwijl ik er met niemand over sprak. Ik sliep ’s nachts slecht. Dan droomde ik, dat mijn broertje van de flat sprong of dat mijn vader zich van het leven beroofde.” De psycholoog legde uit, dat Domenica haar angstklachten waren ontstaan, doordat ze deze heftige ervaringen niet had verwerkt. Door middel van EMDR therapie, een therapie die goed helpt bij de verwerking van schokkende gebeurtenissen, verminderden haar angstklachten.

TABOE OP PSYCHISCHE PROBLEMEN

gevoel dat ik mij moest verantwoorden tegenover de buitenwereld. Terwijl ik een sociale opleiding deed. Er zijn veel jongeren met psychische problemen, maar ze durven er vaak niet over te praten. Als ze dat wel zouden doen, dan zouden veel jongeren zich ook niet meer zo eenzaam voelen.”

STRAATHOEKWERKER Inmiddels is Domenica, na drie jaar worstelen, met het HBO gestopt, het wilde niet meer. Er kwam een vacature langs die haar aansprak en ze besloot te gaan solliciteren. “Ik werk sinds half februari bij Maatschappelijke Onderneming Smallingerland (M.O.S.) in Drachten. Ik sta als jongerenwerker in een jongerencentrum en rijd met een bus mee als straathoekwerker.” De vacature lijkt haar op het lijf geschreven. Domenica heeft niet alleen een opleiding social work gedaan, ze is ook lange tijd vrijwilligster geweest bij jongerencentrum Casa in Heerenveen. “Daar heb ik veel geleerd. Ik ben steviger in mijn schoenen komen te staan en ik heb gezien dat jongeren daar een tweede thuis zoeken. Zelf kom ik gelukkig uit een heel fijn en veilig gezin. Mijn ouders en mijn vriend hebben altijd achter mij gestaan. Maar dat is niet voor iedereen zo.”

OPGEVEN IS GEEN OPTIE Ondanks haar angstklachten heeft Domenica altijd doorgezet. “Opgeven is echt geen optie. Je moet blijven vechten tegen moeilijke emoties, tegen pijn en tegen het taboe dat op psychische klachten rust. Dit is best een strijd met jezelf. Om elke dag de kracht te vinden om door te gaan, en niet in bed te blijven liggen. Ik heb mij alleen ziek gemeld als ik echt ziek was, of wanneer ik door de paniek zoveel spierpijn had, dat ik niet meer kon lopen. Maar opgeven en loslaten kan niet. Het is zo heftig als mensen geen andere uitweg meer zien.”

DE DIAGNOSE PTSS

Maar ze had meer hulp nodig en bij Synaeda volgde ze beeldende groepstherapie, waarbij ze veel tekeningen maakte. “Door deze therapie kon ik goede stappen vooruit zetten, ook al kan ik helemaal niet zo goed tekenen. Juist door te tekenen werd vaak duidelijk waar ik mee zat. Deze therapie heb ik een paar maanden geleden afgerond.”

Domenica hoopt met haar actie te bereiken dat jongeren hun eigen verhaal durven te vertellen, ondanks oordelen van anderen. “Ik hoop dat jongeren denken: als zij durft te praten over haar problemen, dan kan ik dat ook doen. Als iedereen een stapje zet, zal de maatschappij anders met psychische problemen omgaan.”

Na het eindexamen MBO ging Domenica naar de HBO-opleiding Social Work aan Windesheim in Zwolle. Dit was een moeilijke weg. “Iedere tentamenweek ontplofte ik thuis weer. Als ik een tentamen moest doen, kreeg ik het niet voor elkaar. Verslagen schrijven lukte wel, maar tentamens maken niet. Halverwege 2018 ben ik via de huisarts bij een psycholoog terechtgekomen.”

Domenica heeft zelf ervaren, dat er een taboe rust op psychische problemen en dat mensen ook vaak niet weten waar het over gaat. “Toen ik in de klas van mijn HBO-opleiding vertelde dat ik PTSS had, zei iemand: ’Je zit toch niet in het leger?’ Over PTSS bij jongeren is veel minder bekend. En dat vond ik lastig. Ik had de diagnose, maar had het

Wil je meer weten over Stichting Mind, kijk dan op www.wijzijnmind.nl. Wil je de meer weten over de actie ‘Last Man Standing’ en de actie van Domenica ondersteunen? Ga dan naar de website www.doemeemetmind.nl/actie/ domenica-van-de-geer.


heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

15


16

heerenveen

STICHTING KOERDISCHE VRIENDEN

FARUK IBO EN ADILA IBO-DAND OORLOGSVLUCHTELINGEN Bij Faruk en Adila Ibo-Dandal in de woonkamer staan de dozen met kleding en speelgoed hoog opgestapeld. In korte tijd heeft hun initiatief om Koerdische vluchtelingen te helpen een hoge vlucht genomen. Samen met onder anderen Corry Nicolay en Gosse Spiekhout hebben ze de stichting ‘Koerdische Vrienden’ opgezet. Met de donaties die ze ontvangen kunnen ze binnenkort voor de tweede keer 1000 kilo goederen naar een tentenkamp in Irak verzenden. En nee, het is geen politieke organisatie. “We willen zo graag mensen helpen. We hebben zelf in vluchtelingenkampen gewoond, en we weten hoe dat is.”

S TEKST EN FOTO’S MARIJE NUTMA

Sinds het najaar van 2016 woont het echtpaar Faruk Ibo (38) en Adila Ibo-Dandal (36) met hun zoontjes Hyman (11), Mohammed (9) en Simar (4) in Heerenveen. Het Koerdisch gezin is afkomstig uit Kobani, een stad in het noorden van Syrië. “Vóór 19 september 2014 hadden wij een heel gewoon leven. Wij werkten beiden als leerkracht in het basisonderwijs en het leven was goed”, vertelt Faruk. “Wij waren niet arm, hadden een eigen huis en auto en goede contacten met buren, vrienden en familie”, vult zijn vrouw Adila aan.

VLUCHTEN VOOR HET GEWELD VAN IS Maar op 19 september 2014 verandert hun leven totaal. Het staat nog op Adila haar netvlies gebrand en ze is emotioneel als ze praat over die dag. “IS kwam dichtbij onze stad. Ik weet nog dat ik macaroni gekookt had en alles heb laten staan. Ik pakte onze beide zoontjes van toen 4 en 6 jaar onder de arm, stopte een fotoalbum in mijn tas en mijn man en ik vertrokken, samen met onze families. Van de ene op de andere dag waren we ons leven in Kobani kwijt.” Het gezin vlucht naar Turkije en in de maanden die volgen wonen ze in drie verschillende vluchtelingenkampen. Faruk kan zich nog goed herinneren hoe het was. “Er was weinig te eten. Er waren geen matrassen in de tenten en er waren heel veel mensen. Je moest ver lopen om naar het toilet te kunnen en douchen ging vrijwel niet. In het donker was het er niet veilig.” Ondertussen neemt IS de stad Kobani in. Faruk vertelt, hoe in één nacht 400 achtergebleven inwoners van Kobani afgeslacht worden door IS. “Hele families zijn vermoord, vrouwen en kinderen, bekenden van ons.”

MET 49 MENSEN IN EEN RUBBERBOOT Na een verblijf van maanden in verschillende vluchtelingenkampen, besluit het gezin via een mensensmokkelaar naar Europa te gaan. Adila haar hart breekt als ze er weer aan terug denkt. “Vanuit Ismir vertrokken we in een rubberboot van zes meter met 49 mensen, die allemaal ook een tas bij zich hadden. Er stond veel wind. Het was gevaarlijk. Ik pakte mijn kinderen en nam ze mee in de boot, ik dacht, wat doe ik? Ik neem mijn kinderen mee de


NUMMER 03 • 2020

GROOTHEERENVEEN.NL

17

DAL HELPEN KOERDISCHE

FOTO’S BOVEN: Tijdens hun vlucht zagen Adila en Faruk dat hun stad Kobani gebombardeerd werd. FOTO’S RECHTS: Het tentenkamp waar de zus van Adila met haar gezin woont, en waar Faruk en Adila kleding en speelgoed naar toe sturen.

“VAN DE ENE OP DE ANDERE DAG WAREN WE ONS LEVEN IN KOBANI KWIJT.” dood in. Maar wat kon ik anders? Iedereen in de boot moest huilen. Faruk zat achter mij, en ik had aan elke hand een kind. Het water kwam eerst tot aan onze enkels, maar steeg steeds hoger, tot het aan mijn middel kwam. Ik dacht dat we zouden sterven.” Wonder boven wonder overleeft het gezin de overtocht. Van Griekenland lopen ze via Macedonië en Servië naar Hongarije. Hun jongste zoon dragen ze een groot deel van de tocht en nachtenlang slapen ze niet. In Hongarije kunnen ze, tegen betaling, meerijden met een busje naar Duitsland. En via Duitsland komen ze in Amsterdam terecht.

KLEDING EN SPEELGOED Na verblijven in AZC’s in Groningen, Brabant en Drenthe krijgen ze in 2016 een voorlopige Nederlandse verblijfsvergunning. Ze krijgen een woning in Heerenveen, en beginnen hier hun leven op te bouwen. In Heerenveen meldt Faruk zich aan als vrijwilliger bij Stichting ‘In Moaie Dei’ en komt zo in contact met oprichter Gosse Spiekhout. Mensen die voor de voedselbank in aanmerking komen, mogen bij deze stichting kleding en spullen uitzoeken. Na Faruk wordt ook Adila vrijwilliger bij ‘In Moaie Dei’. Samen met Spiekhout zetten ze ‘Koerdische Vrienden’ op en organiseren ze een Koerdisch feest in wijkcentrum De As. Als een zus van Adila, die met haar gezin nog steeds in een tentenkamp bij de Iraakse stad Erbil woont, in het najaar van 2019

hoogzwanger is, besluiten Faruk en Adila om haar via ‘Koerdische Vrienden’ babykleren en speelgoed te sturen. Haar zus stuurt foto’s terug waarop te zien is, dat ook andere mensen in het kamp erg blij zijn met gestuurde spullen.

STICHTING KOERDISCHE VRIENDEN Met hulp van notaris Bert Tjaarda wordt ‘Koerdische Vrienden’ vervolgens een stichting. Dominee Corry Nicolay treedt aan als voorzitster van de stichting en naast Faruk, Adila, Gosse Spiekhout en Hans Bakker maakt ook Maikel Pang Atjok van Vluchtelingenwerk deel uit van het bestuur. Bote Nicolay is adviseur van de Stichting. Een zending van 1000 kilo kleding en speelgoed volgt en nu staat er weer 1000 kilo klaar voor verzending. Adila is uitgelaten als ze over de stichting vertelt. “We willen zo graag mensen helpen. We hebben zelf in vluchtelingenkampen gewoond, en we weten hoe dat is.” En Adila haar zus? Die is inmiddels bevallen van een gezonde dochter.

vlnr Corry Nicolay, Adila, Faruk en Gosse Spiekhout

Wilt u ook helpen? Kleding en speelgoed kan afgegeven worden bij Stichting Koerdische Vrienden op Zetveld 60, Heerenveen. Wilt u geld doneren? Dit kan via rekening NL74 RABO 0316629421 van Stichting In Moaie Dei, onder vermelding: Koerdische vrienden. Voor informatie kunt u contact opnemen met Faruk en Adila: (06) 2644 2519.


HEIDEBUREN 25 - HEERENVEEN

LANGE DIJK 1 - ROTSTERHAULE

STRUIKHEIDE 17 - HEERENVEEN

VRAAGPRIJS: € 399.000 K.K.

VRAAGPRIJS: € 449.000 K.K.

VRAAGPRIJS: € 439.500 K.K.

HUIS

WAT JE BETAALT VERKOPEN? BEPAALT

Bij Makelaardij Friesland heb je een hoop te kiezen. We hanteren namelijk verschillende beloningsvormen. Naar welke gaat jouw voorkeur uit? Misschien heb je voorkeur voor bijvoorbeeld de ‘reguliere’ courtage, waarbij je ons een bepaald percentage van de koopprijs betaalt. Wil je liever van tevoren weten wat de kosten zijn? Kies dan voor een vast tarief.

DE STELLING 30 - NOORDWOLDE

BEUGEL 100 - HEERENVEEN

VERKOCHT ONDER VOORBEHOUD

VRAAGPRIJS: € 269.500 K.K.

Kantoor Leeuwarden:

Kantoor Drachten:

058 244 91 00

0512 36 80 36

Kantoor Heerenveen:

Kantoor Sneek:

0513 23 21 80

0515 76 80 08

Of kies voor een resultaatafhankelijke courtage. Verkopen wij jouw huis boven de vraagprijs? Dan betaal je ons een percentage over het verschil tussen vraagprijs en uiteindelijke koopsom. Welke vorm van beloning je ook kiest, onze tarieven zijn altijd op basis van ‘geen verkoop, geen kosten’. Geen resultaat betekent dus geen kosten voor jou,100% no cure, no pay!

JIJ.FRL

STEL, JE WILT VERHUIZEN EN BENT GEEN SCHILDPAD.

Verhuizen zonder zorgen. Hoe? Hoekstra. Vrijblijvend een inboedelopname of offerte? Neem contact op met Antje of Marieke via verkoop@hoekstrasneek.nl of 0515 - 548 271. Kijk ook op www.hoekstrasneek.nl


heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

19

TEKST HENK DE VRIES // FOTO'S HIELKE WEENING

DE ENTHOUSIASTE WERKERS VAN ‘BUITEN GEWOON’

“IN HET WEEKEND DRAGEN ZE NÓG ONZE TRUI” ‘Trots zijn op wat je maakt’ is de slogan van het leer- en werkbedrijf ‘Buiten Gewoon’ aan de Uhlweg 52 in Heerenveen. ‘Buiten Gewoon’ biedt dagbesteding aan mensen die vanwege een beperking niet of moeilijk aan de arbeidsmarkt kunnen deelnemen. Een dagbesteding die gericht is op het werken in het groen. Op het buitenleven. Naast de dagbesteding buiten is er ook een houtwerkplaats en meubelmakerij, waarbij gerecycled materiaal wordt gebruikt. Duurzaamheid in de praktijk. Wanneer we ‘duurzaam’, ‘buiten’ en ‘houten meubels’ combineren, komen we uit op vogelhuisjes. We zijn een uurtje te gast bij de enthousiaste werkers van ‘Buiten Gewoon’ en hun strijd tegen de eikenprocessierups. “In het weekend dragen ze nóg onze trui”, zegt een glunderende Arend Halkers. “Ze zijn trots op wat ze doen.” Arend is één van de twee begeleiders in de meubelmakerij annex houtwerkplaats. Elke afdeling bij ‘Buiten Gewoon’ heeft een praktijkwerkbegeleider. Arend is zorgbegeleider. In totaal heeft het bedrijf vijf begeleiders op twintig deelnemers. “Die deelnemers komen soms binnen via een dagbestedingsindicatie vanuit de WMO of het PGB, vertelt Kirsten Nijenhuis, die samen met echtgenoot Bart Jouert het bedrijf ‘Buiten Gewoon’ leidt.

HOVENIERSBEDRIJF “Wij zijn in 2011 met dit werk begonnen”, gaat Kirsten verder. “Bart is hiervóór werkleider geweest bij een sociale werkvoorziening. Vanuit die ervaring dachten wij: dit moet anders, dit kan beter. Toen hebben we eerst een dagbeste-

ding in Donkerbroek overgenomen. Sinds vier jaar zitten we Heerenveen. Onze corebusiness is ‘hoveniersbedrijf’, waarbij we mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een dagbesteding in het buitenleven bieden. Die afstand kan veroorzaakt zijn door maatschappelijke of sociale omstandigheden. Je bent hier om lekker buiten aan het werk te gaan, met werken zorgbegeleiding, daar waar nodig.” Arend komt zelf oorspronkelijk uit de zorg. “Daarna werkte ik jaren in de commerciële sector, maar ik raakte werkloos. Ik ben toen vrijwilligerswerk bij ‘Buiten Gewoon’ gaan doen en hier doorgestoomd naar een vaste baan.” Die kans op doorstroming, op een langdurig maatschappelijk arbeidscontract bij een bedrijf, is er voor deelnemers ook. “We denken hier in mogelijkheden, niet in beperkingen”, zegt Arend. Inmiddels heeft een aantal deelnemers inderdaad ook al een vast contract.

DUURZAAM Duurzaamheid staat hoog in het vaandel bij ‘Buiten Gewoon’, zowel in het werk binnen als buiten. “Voor het hovenierswerk gebruiken we een onkruidbestrijdingsmachine op basis van heet water”, als voorbeeld van duurzaam werken. “En in de meubelmakerij ontwerpen en maken we nieuwe meubels van gerecycled hout. Van wat een ander als ‘afval’ ziet, resthout, oude balken, kozijnen, deuren en pallets, maken wij weer iets nieuws. Dat past in deze tijd, met actuele thema’s als grondstoffenschaarste, circulaire economie en reductie van CO2 uitstoot. Onze klanten zijn soms particulieren, die bijvoorbeeld van een oude houten vloer van hun ouderlijk huis een nieuwe kast laten maken. De gerecyclede meubels bevatten vaak elk een eigen, uniek verhaal.

We hebben naast particulieren ook bedrijven als klant, onder andere bouwcorporatie Accolade. Voor Accolade maken wij al een tijdje brood- en snijplanken. Die worden uitgereikt aan nieuwe huurders. Het hout voor de plankjes is afkomstig van omgewaaide bomen in de woonwijken.”

650 VOGELHUISJES IN DE REGIO Met die bomen zijn we weer buiten aanbeland. Bomen en een zachte winter betekent aan het begin van dit voorjaar in elk geval één ding: de beruchte eikenprocessierups is volop aanwezig. Hét natuurlijke wapen tegen de rupsen zijn vogels. Arend: “In opdracht van RCN Vakantieparken hebben we eerder dit jaar al 150 vogelhuisjes gemaakt voor De Roggeberg in Appelscha en De Potten bij Sneek. Nu heeft de gemeente Heerenveen ons een opdracht gegund voor nóg eens 500 vogelhuisjes in onze regio.” Op dat moment komt met veel lawaai een enthousiaste man het kantoor binnen, waar we het interview hebben. Hij is van de Vogelwacht, afdeling Jubbega en komt een doos met vijftig vogelhuisjes halen. Hij wordt verwezen naar de werkplaats waar de eerste dozen met vogelhuisjes klaar staan om te worden opgehaald. De man is duidelijk in zijn nopjes en vertrekt met een blije oproep: “Dit wurdt in hiel feest!” “We maken de vogelhuisjes hier wel, maar we hangen ze niet zelf op”, zegt Arend. “Dat doet de plaatselijke Vogelwacht, overal in de regio. We kregen ook al een telefoontje uit Nieuwehorne: ‘Wij hebben vogelhuisjes nodig!’ klonk het. ‘Nou, kom maar halen, wij hebben ze wel’, zei ik.”

IEDEREEN BLIJ Het maken van de vogelhuisjes is een opdracht, waar iederéén blij van wordt, want de eikenprocessierups is een werkelijke plaag voor mensen. Maar wie er misschien nog wel het méést blij van worden, zijn de deelnemers in de dagbesteding, de jongens en mannen die het echte werk doen. De enthousiaste groep die in de grote ruime houtwerkplaats aan het werk is, begroet mij hartelijk. Tussen al het nog onbewerkte hout ligt een tafel vol met voorkanten van vogelhuisjes. In de kisten liggen er al, die bijna klaar zijn. Er is nog veel werk te doen. “Dit werk houdt bij mij niet op om vier uur”, zegt Arend Halkers tot slot. De officiële werkdag mag dan om vier uur stoppen, de werksoort brengt met zich mee, dat een zorgvraag niet ophoudt en daarmee de zorgbegeleiding ook niet. “Maar het enthousiasme waarmee onze mensen hier aan het werk zijn, is groot, en daarmee de mogelijkheden ook. Zoals gezegd: wij denken niet in beperkingen.”


20 LIFESTYLE TRENDS 2020

LIFESTYLE TIPS & TRENDS

ZES HEERENVEENSE SPECIALISTEN GEVEN HUN KIJK OP DE LAATSTE TRENDS OP HET GEBIED VAN BEAUTY, SPORT, INTERIEUR, REIZEN, KOFFIE, FOOD EN BOEKEN...

ODETTE HOLKEMA Zelfstandig Reisagent Your Travel - www.yourtravel.nl/odetteholkema

OP MADEIRA IS HET ALTIJD LENTE En nog een paar redenen waarom jij nog dit jaar naar Madeira wilt! Er zijn diepe dalen, steile bergwanden en ronde toppen naast smalle hoge pieken. Een unieke natuur en een klimaat dat altijd aanvoelt als de lente. Alleen hoog in de bergen wordt het frisser en in onze winter vallen er af en toe flinke regenbuien. Door deze combinatie staan grote delen van het eiland continue in bloei. Vooral in het voorjaar is het hele eiland een deken van bloemen. Vandaar ook de bijnaam ‘Bloemeneiland’. Tevens is Madeira een echt Outdoor-walhalla, waar je bijvoorbeeld aan canyoning kunt doen in wilde rivieren van natuurpark Ribeiro Frio. Fantastische hike-tochten in het binnenland, langs de beroemde levada-paden, mogen niet ontbreken tijdens een bezoek aan Madeira. Met je mountainbike cross je door het heuvelachtige Bica da Cana.

PETRA DE JONG Interieurstylist Interno Styling - www.internostyling.nl

ELINA ZELDENRUST Medisch schoonheidsspecialist Elina’s salon - www.elinassalon.nl

LENTEKRIEBELS

LENTEGEVOEL

De bewoners van een half vrijstaande nieuwbouwwoning hebben aan mij gevraagd om iets kleurrijks aan het interieur toe te voegen. Dit ga ik door middel van een vrolijk behang oplossen. Behang is weer helemaal populair, je kunt kiezen uit de tofste printjes, motieven en kleuren.

‘Natuurlijk mooi van binnen en van buiten’, is niet zomaar het motto van mijn salon. Het is mijn manier van leven, die ik met liefde deel met mijn gezin, mijn omgeving en met onze cliënten. En nu het voorjaar weer losbarst, voel ik dat des te sterker.

Prachtig is het nieuwe behang van Eijffinger, ‘Pip studio!’ Opengewerkte bladerprint met grote bloemen, planten en vogels op een twinkelstar ondergrond. Jungle bloemen en bladeren, met hier en daar een verstopte vogel. In de ondergrond is subtiel een sterretje in reliëf aangebracht. Daarom ga ik in deze woning het ‘Floris’ behang in donkerblauw van Pip studio gebruiken als een onderbreking van circa drie meter, voor de lange muur van elf meter. De basiskleur van de muur wordt een rustige neutrale groene tint waarvan dezelfde kleur groen ook in het behang verwerkt is. Bij de eetkamertafel komen stoelen in vrolijke kleuren. Als je voor tinten uit dezelfde kleurgroep gaat, zullen ze nooit met elkaar vloeken, maar wel contrasterend genoeg zijn om dat wow-effect te creëren. Het zal je huis meteen een heel ander gevoel geven.

NYNKE DE VRIES Boekenliefhebber pur sang Boekhandel Binnert Overdiep - www.binnertoverdiep.nl

LEVE DE LENTE Tijdens de lente worden de bomen veel groener en gaan veel planten bloeien. Voor mij staat de lente voor een frisse, nieuwe start, maar ook nieuwe ontdekkingen doen. ‘De vlakte’ van Gerald Murnane is zo’n ontdekking. Murnane heeft ongeveer vijftien boeken geschreven, The New York Times noemde hem “de grootste auteur in het Engelse taalgebied”. En toch hebben veel mensen nog nooit van de Australiër gehoord. ‘De vlakte’ is al in 1982 verschenen, maar maakt dit jaar zijn debuut in het Nederlands taalgebied. Al bij het lezen van het ‘Woord Vooraf’ moest ik hardop lachen. Dat komt vooral hoe nauwkeurig Murnane de hoofdpersonages beschrijft en uitleg geeft over de achtergrond van de hoofdpersonages. Deze zetten de sfeer goed neer. De zo nu en dan droge manier van vertellen vond ik heerlijk. Maar het is geen lichtvoetig verhaal. De vlakte’ is een roman waarin een jongeman op de Australische vlakte arriveert in de hoop een film te kunnen maken over de vreemde, maar rijke, cultuur van haar bewoners. Het vlakke Australische binnenland en zijn landeigenaren worden minutieus verkend en nauwkeurig beschreven. En dan te bedenken dat Murnane alles met één vinger getypt heeft…

Wat dacht je van relaxen in een gigantisch natuurlijk zwembad, als het ware gebouwd in de zee en omringd door rotsen, van het Aqua Natura hotel? Culinair genieten kun je uitstekend in de hoofdstad Funchal. Dwalend door de smalle straatjes, kom je verrassing na verrassing tegen. Heerlijke, pure Portugese gerechten met uiteraard een goede lokale wijn. Het lekkerste vlees van de stad eet je iets buiten de stad in Design Centre met machtig uitzicht over het oude centrum en de bergen. Wanneer trek jij je stoute schoenen aan?

Hardlopen doe ik. Voor mij is dat de mooiste manier om mijn hoofd leeg te maken, even los te komen van de drukte van alledag. En hardlopen, dat doe je het beste buiten. Toen de toverhazelaar eind januari vrolijk geel begon te bloeien, sprong ik een gat in de lucht. Wat een voorbode van de lente, die heus weer in aantocht was. En tegelijk voelde ik de verbinding met de producten die we gebruiken in de salon. Want de toverhazelaar, ofwel Hamamelis, is ingrediënt van de Cosmedix toner: Benefit Balance. En trouwens ook van de Mystic Moisterizer. Bomvol antioxidanten en super revitaliserend, door onder andere die mooie bloempjes. En in februari kwamen de eerste paardenbloemen al tevoorschijn. Terwijl ik er langs rende, realiseerde ik me dat dit doodgewone plantje zo’n prachtig voorbeeld is van wat de natuur de mens kan brengen. Wist jij dat zowel het blad, als de bloem fantastische reinigers zijn? De bloem verwerkt Cosmedix niet voor niets in het Detox Mask. En kom ik langs een schoon veldje, dan pluk ik de bladeren voor in mijn salade. Voor de bloei van Arnica is het nog wat vroeg, maar tot mijn verbazing zag ik de plant al flink in knop staan tijdens mijn hardlooprondje afgelopen week. Meteen kwam een van onze serums in mijn gedachten, de C.P.R. Een uitstekende ontstekingsremmende verzorger, mede door deze genezende plant. Tja, en wat is vroeg. “De natuur is helemaal in de war”, zei een cliënt. Daar moest ik goed over nadenken, voor ik kon antwoorden dat daar niets van klopt. De natuur doet wat ze wil, alleen de mens raakt ervan in de war als dat niet precies volgens de kalender gaat. Onze bron van zoveel verzorgings- en voedingsstoffen gaat haar gang voor ons, als we maar alleen gebruiken wat we nodig hebben en niet uitputten. En dat geldt ook voor onze innerlijke en uiterlijke schoonheid. De juiste zorg en stoffen, zo belangrijk! Daarom ga ik helemaal voor onze producten, zoals het merk Cosmedix, dat staat voor verzorging en huidverbetering vanuit de natuur. Heerlijk, om dit allemaal te bedenken in het lenteweer. Ik ren nog fijn even door.

LICHT, LUCHT EN LOPEN Je hoeft niet eens op de kalender te kijken, maar ineens voel je het: de lente zit in de lucht. Natuurlijk kun je alle dagen van het jaar hardlopen, is er geen winter- of zomerstop, zijn alle weerselementen een uitdaging en voor ons geen reden om binnen te blijven, maar… dat ene specifieke moment in het voorjaar….. Wat een energie ineens door dat extra beetje licht en iets hogere temperatuur. Niet alleen de natuur bloeit op, maar ook de lopers in onze loopgroepen. Het

gaat makkelijker en… het is een gekwetter van jewelste! Wil je echt de lente voelen en al je zintuigen optimaal openstellen, loop dan ook regelmatig alleen. Je neemt veel gedetailleerder waar, bent bewuster van de lucht die je inademt, een briesje, het zonlicht, de geuren en, in dit geval, het vogelgekwetter. gaat soepeler, lichtvoetiger en meer ontspannen. De houding is rechter, alsof ze een beetje gegroeid zijn, de ademhaling

Ervaar de lente en geniet ervan, samen of alleen. Veel Licht, Lucht en Loopplezier!

ROOS SIEMONSMA Runningtherapeut en looptrainer. Mind2Run - mind2run.nl

MARGA WIEGMAN Runningtherapeut en looptrainer. Mind2Run - mind2run.nl


GROOTHEERENVEEN.NL

21

Opeens is daar

DE LENTE!

Spinazie

In de afgelopen weken waren er steeds meer mooie dagen waarop de zon zich wat vaker liet zien. En ik betrapte me erop dat ik ongemerkt mijn sjaal thuisliet en mijn jas niet meer hoog gesloten droeg…. Lente on the way! Deze periode zorgt voor nieuwe inspiraties. Nieuwe ideeën groeien en plannen worden gemaakt. En vooral op het gebied van eten gaat er weer een nieuw seizoen beginnen. Weg met de zware gerechten van stamppotten en erwtensoep. Op naar luchtige voorjaarsrecepten met veel stengel- en bladgroenten. Zoals andijvie, rabarber, snijbiet, spitskool, koolrabi en spinazie. Maar ook de eerste wortelgewassen zoals radijsjes. En in de tropen is het nu oogstseizoen voor mango, ananas en banaan.

Rarbarber

Verschillende vroege voorjaarsgroenten hebben een reinigende en stimulerende werking. Door deze groenten nu te eten voert ons lichaam alle overtollige reserves af die we in de winter hebben opgebouwd. Ik voel me daar heel lekker bij en het geeft me het gevoel dat de wereld voor me open ligt en dat alles binnen mijn bereik komt en dat de mogelijkheden onuitputbaar zijn. Alles komt weer in beweging. Het lentegevoel zorgt er ook voor dat je je kasten wilt opruimen, dingen wilt weggooien, bloemen in huis wilt halen.

SHAMÉ KEESMAN Koffiegek, barista By-Kees - www.by-kees.nl

XXX KEES

Grote schoonmaak houden, wat rust en overzicht geeft in je huis. Eigenlijk wil je, net als in de natuur, jezelf reinigen en jezelf openstellen voor nieuwe energie. Je wilt je weer opladen zodat je de zwaarte van de winter achter je kunt laten. Om nog even op het eten terug te komen; graag wil ik een heerlijk recept met jullie delen. Spinazie en rabarber, gecombineerd in een saus voor over je pasta. Spinazie zit natuurlijk boordevol goeie voedingstoffen, zoals foliumzuur, ijzer en vitamine C. Rabarber levert veel mineralen. Beide hebben ze een stimulerende werking, dit komt door het oxaalzuur. Ongeveer drie stengels rabarber in stukjes snijden en met een paar lepels water opzetten. Het is snel gaar en als het als sliertjes uit elkaar valt, voeg je de spinazie toe, zo’n 800 gram. Binnen een paar minuten is de spinazie geslonken. Dan voeg je er 400 gram (geiten-)roomkaas doorheen en maak je het af met wat peper en eventueel wat honing om het zure van de rabarber wat te neutraliseren.

Lekker eten en geniet van het voorjaar!


22

&FIT

GEZOND

NUMMER 03 • 2020

Gezinsgerichte zorg in Tjongerschans.

MOGELIJKHEDEN VAN PIJNSTILLING

DE BEVALLING; HOE GA JE OM MET PIJN? Ben je zwanger? Mogelijk denk je al na over de bevalling. Iedere bevalling verloopt anders. Je weet vooraf niet hoeveel pijn je gaat krijgen. En je weet ook niet of en hoe je de pijn kunt dragen. Voor iedereen is het anders. Misschien valt het voor jou mee en misschien valt het tegen. Hoe dan ook, het is goed om je alvast te verdiepen in de mogelijkheden voor ontspanning en pijnstilling. Het klinkt misschien vreemd, maar hoe je achteraf terugkijkt op je bevalling heeft niet te maken met hoeveel pijn je hebt gehad. Uit onderzoek blijkt dat het vooral te maken heeft met de begeleiding die je hebt gekregen. Voel je je gesteund? Ben je betrokken bij de beslissingen? Daarom is het zo belangrijk dat je je goed voorbereidt, zo mogelijk samen met je partner.

VAKER PIJNSTILLING Tegenwoordig maken meer vrouwen gebruik van pijnbestrijding tijdens de bevalling. “Ruim één op de drie zwangere vrouwen die in het ziekenhuis bevalt kiest tegenwoordig voor een ruggenprik bij de bevalling. Tien jaar geleden was dat nog één op de zes”, vertelt gynaecoloog Gerco Jansen. “Tegelijkertijd zien we dat pijnstilling met medicijnen meer en beter beschikbaar is. Er is meer te kiezen en waar je eerder nog naar de operatiekamer moest voor het toegediend krijgen van bepaalde medicatie, hoef je tegenwoordig de verloskamer niet meer uit. Daarnaast is pijn bestrijding 24/7 beschikbaar is. Allemaal factoren die zorgen dat meer aanstaande moeders kiezen voor een vorm van pijnstilling.”

kan de eigen verloskundige dit aanbieden binnen Tjongerschans. Wij hebben onze verloskamers hiermee ingericht en de eigen verloskundige dient dit toe.”

NATUURLIJKE PIJNSTILLING Zelf kun je ook het nodige doen om de pijn te verminderen. Gerco: ”We noemen dat natuurlijke pijnstilling. Denk aan ademhalings- en ontspanningsoefeningen, massage, een warm bad en niet te vergeten steun van de partner of de verloskundige. Ik raad zwangere vrouwen van harte aan om een cursus te doen, want dat helpt echt. Als dat niet voldoende is, dan zijn er verschillende

RUGGENPRIK POPULAIR In de reeks van pijnstilling met medicijnen is de ruggenprik het populairst. “De reden daarvoor is dat de ruggenprik langdurig goede pijnstilling geeft. Als je bevalling nog uren gaat duren, is dat de beste keus. Maar de ruggenprik heeft als nadeel dat het tijd kost voordat de pijnstilling effectief is. Het is dus niet geschikt als de bevalling al in de laatste fase zit. En je hebt een infuus, blaaskatheter en bewakingsapparatuur nodig. Een ruggenprik kun je dag en nacht en ook in het weekend krijgen en wordt door de anesthesioloog op de verloskamers geplaatst.”

REMIFENTANIL Heb je een goede pijnstilling nodig en is de ruggenprik niet geschikt, dan is remifentanil een optie. Gerco: “Remifentanil is een soort morfine met een korte werking van drie tot vijf minuten. Je krijgt het via een infuus en je dient jezelf het middel toe met een drukknop. De pomp is begrensd, zodat je jezelf geen overdosis kunt geven. Remifentanil wordt al jaren gebruikt bij operaties en sinds 2005 ook bij bevallingen. Het is een kortwerkende sterke pijnstiller die je in eigen regie kunt gebruiken en het kan snel gestart wor-

GEZINSGERICHT Gerco ziet dat binnen de verloskunde zorgverleners steeds klantgerichter worden. “Met onze gezinsgerichte zorg draait het om de wensen van de - aanstaande - ouders. We werken nauw samen met alle zorgaanbieders rondom moeder-, kind- en gezinszorg in de regio Heerenveen. Een mooi resultaat daarvan is de mogelijkheid om lachgas in te zetten. Zwangere vrouwen vragen steeds vaker naar deze vorm van pijnstilling. Daarom

mogelijkheden voor pijnstilling met medicijnen. Je kiest zelf, maar natuurlijk geven we informatie en advies om je daarbij te helpen. Je kunt alvast nadenken over welke keus bij jou past en dat in je geboorteplan schrijven.”

Gerco Jansen is één van de gynaecologen in Tjongerschans.

MEER WETEN? Tjongerschans organiseert elke maand een voorlichtingsbijeenkomst. We vertellen jou en je partner over wat je kunt verwachten als je (mogelijk) in het ziekenhuis bevalt. De mogelijkheden van pijnstilling komen aan bod en je kunt de verloskamers bekijken. Aanmelden kan via www.tjongerschans.nl. Op deze website vind je ook uitgebreide informatie over pijnstilling.

den. Je ademhaling, bloeddruk en zuurstofgehalte in je bloed moet wel bewaakt worden tijdens het gebruik van dit middel.”

LACHGAS ZORGT VOOR ONTSPANNING “Lachgas is een mengsel van stikstofgas en zuurstof dat wordt ingeademd. Het is een goed middel voor de laatste zware loodjes van de bevalling. Je kunt het maximaal twee uren gebruiken waardoor het juist geschikt is tijdens de laatste centimeters van de ontsluiting. Je krijgt een mondkapje op waarmee je het lachgas inademt. Het haalt de pijn niet volledig weg, maar zorgt wel voor ontspanning. De pijn wordt als minder heftig ervaren en je lichaam kan zich beter ontspannen waardoor de bevalling vaak beter verloopt. Je kunt het vrij snel starten als je besluit dit te gebruiken. Je eigen verloskundige kan dit met je bespreken”, aldus Gerco Jansen.


&FIT

GEZOND

GROOTHEERENVEEN.NL

23

TEKST ROGIER VERHAGEN // FOTO ELMER SPAARGAREN

DE DRIJFVEER VAN VERPLEEGKUNDIGE TAMARA KNOLLEMA

“DIE GLIMMENDE OGEN MAKEN HET WAARDEVOL” Tamara Knollema (24) is opgeleid als kraamverzorgster en dacht in dat vak gelukkig te worden. Dat liep anders. Ze zit nu perfect op haar plek in de zorg voor dementerende ouderen. Onlangs maakte ze haar opleiding tot verpleegkundige af bij woonzorgcentrum WenWearde in Jubbega. “Als klein meisje wilde ik al kraamverzorgster worden. Het is een prachtig vak, maar persoonlijk vond ik het zwaar omdat ik merkte dat het moeilijk was om werk en privé te combineren. Eigenlijk had ik nooit vrij, want oproepen voor kraamzorg zijn altijd relatief plotseling. Het gebeurde dat ik met mijn vriend ergens gezellig zat te eten en een telefoontje kreeg dat ik binnen drie kwartier bij een gezin moest zijn. Weg gezelligheid. Ik merkte dat ik niet het type ben dat werk boven privé plaatst. Ik wil ook aandacht hebben voor familie en vrienden. Daar word ik gelukkiger van. En een prettiger mens. Ik besloot dat vak helemaal los te laten en te kiezen voor de ouderenzorg. Ik ben echt een ‘mensen-mens’.”

ANNA SCHOTANUS “De stap naar ouderenzorg vond ik heel logisch. Ik kwam terecht bij Anna Schotanus en werkte daar met bewoners, vaak met een lichamelijke aandoening en iets psychisch als borderline, schizofrenie of verslaving. Ik was daar erg bezig met het gedrag van mensen. Ik heb er heel veel geleerd. Na een paar maanden vroeg mijn leidinggevende of ik de opleiding Verpleegkunde wilde doen. Graag natuurlijk! Want om jezelf verder te kunnen ontwikkelen, is toch geweldig? Ik moest in die opleiding dan wel een paar keer van werkplek wisselen. Dus na Anna Schotanus vertrok ik naar WilgenStede. Compleet ander werk was dat. Ik regelde daar veel meer rond de zorg aan bewoners zoals contact onderhouden met huisartsen of medicatie zelf bij de apotheek bestellen.”

“De stap naar ouderenzorg vond ik heel logisch.” WENWEARDE “Na mijn bevalling van mijn zoontje kwam ik bij woonzorgcentrum WenWearde terecht. Hier werk ik met ouderen met psychische problematiek waarvan het merendeel dementerende ouderen zijn. Zorg verlenen, prima! Dat kan ik. Daar ben ik voor opgeleid. Maar juist de sociale aspecten, de omgang met de bewoners, dát past goed bij mij. Ik wil ze helpen om van dit huis een zo aangenaam mogelijk verblijf te maken. Deze mensen kiezen er niet voor om hier te komen, dus moet je ervoor zorgen dat ze het hier naar hun zin hebben. De omgang met deze bewoners is ook altijd weer anders. Met de ene kun je prima praten, ze leren kennen en persoonlijk contact opbouwen. Maar een ander is al in een verder gevorderd stadium van de dementie, die kan niet meer praten en stoot alleen nog klanken uit. Daar is een andere vorm van interactie nodig. Zo was er hier een mevrouw waarmee ik alleen nog kon communiceren zoals ik ook met mijn acht maanden oude zoontje communiceer. Maar ze leefde op bij muziek. Prachtig vind ik dat, die verandering die je dan bij zo’n bewoner kunt bewerkstelligen. Dit soort dingen maakt ook dat ik mijn vak geen zwaar vak vindt, maar juist heel mooi. Ik kan het iedereen aanraden. Even een dansje met een bewoner maken, of een stukje wandelen, dan beginnen die oogjes te glimmen. Dat is zó waardevol! Voor hen, maar ook voor mij!”


heerenveen // GEZO

“Uit het leven gegrepen” Een dag uit het leven van uitvaartbegeleider Anja de Roos.

“Ver van mijn bedshow!” Jij had geen wensen. En dat snap ik. Wie denkt er nu op jonge leeftijd over na dat de dood je binnenkort komt halen. Je was midden 30, gelukkig, vol levenslust, had je draai in het leven gevonden, een eigen bedrijf opgestart en een lieve vriendin aan je zijde. Er waren zelfs trouwplannen. Nadenken over ‘wat als’, dat was een ‘ver van mijn bedshow’. Maar deze show was voor jou ‘coming soon’. Als een orkaan ruïneerde een ziekte in korte tijd je lichaam. Enkele maanden had men je verteld, maar deze maanden werden je niet gegeven. Het werd enkele weken. Je wilde nog leuke dingen gaan doen, nog op pad gaan met je gezin, maar zelfs dat mocht niet meer zo zijn. Je raakte gekluisterd aan je bed, de situatie verslechterde in rap tempo. Je had nog één wens, zelf bepalen wanneer. Zelf beslissen, als het echt niet meer zou gaan. Potjandorie, waar haalt een mens toch de moed vandaan. Je moet maar in staat zijn om dit aan te gaan. Zo heldhaftig, zo ontzettend veel bewondering voor jou en voor je naasten. Diezelfde week moest je de keuze maken, het ging echt niet meer. Je was op! Al je krachten, letterlijk opgevreten. Dag en tijd stonden vast. Je kwam het bed niet meer uit, maar diezelfde dag kwam er een ongelofelijke oerkracht in je naar boven. Voor hen die afscheid van je moesten nemen en die zonder jou door moesten, was jij in de stoel gaan zitten. Diezelfde middag staan wij bij je aan bed en bij je naasten in de kamer. Diepe verslagenheid heerst, koude rillingen maken zich van ons meester. Ik geef je een aai, over je nog warme bol, kijk je een poos aan en raak ontroerd. Mens, wat ben jij dapper, denk ik! Afgelopen week mochten we je naasten begeleiden. Hen bijstaan en de zwaarte in het immens zware verdriet iets verlichten. Man, wat zijn ze sterk en flink, stuk voor stuk. Een warme eenheid met elkaar, door liefde verbonden. Verbluffend veel respect heb ik voor hen en een diepe bewondering voor je vriendin.

Anja de Roos Uitvaartzorg Telefoon: 06 53865666

www.uitvaartzorganja.nl


OND&FIT

GROOTHEERENVEEN.NL

25

DE VSP-AUTO

EEN HELPENDE HAND VOOR WIE NET BUITEN DE BOOT VALT Het is onderhand een begrip in Heerenveen geworden: de VSPauto van Caleidoscoop. Zeker geen vervanging van een taxi, maar wel vervoer om van A naar B te komen. Speciaal voor mensen met een smalle beurs binnen de gemeente Heerenveen en dan met name voor mensen die nauwelijks tot geen netwerk hebben. TEKST EN FOTO SJOUKJE WERKMAN

Wanneer het niet lukt om met hulp van buren, familie, vrienden of kennissen een ritje te regelen, maar de wens/behoefte/noodzaak toch groot is om ergens naartoe te kunnen, biedt de VSP-auto uitkomst. Gereden door vrijwilligers, met nét dat beetje extra. Hoe dit precies werkt en waar die extra’s dan uit bestaan, leggen chauffeur Douwe de Jong en passagier mevrouw Zwart uit. Als hoofdprijs van de WinkelenWinactie in 2015 door Heerenveen ’n Gouden Plak bij Grandcafé ’t Gerecht werd er een auto verloot. Hoewel de blijdschap groot was, had de winnaar geen nieuwe auto nodig en besloot deze te schenken aan het Vrijwilligers Servicepunt van Caleidoscoop. Dat kwam goed uit, want in die tijd groeide het aantal hulpvragen met vervoersklussen. Hulp bij de boodschappen, een maatje om mee in het bos te wandelen of een ritje naar het ziekenhuis. Vrijwilligers om mee te gaan waren er voldoende, maar niet iedereen beschikte over een auto. Eén en één was twee en zo geschiedde. Inmiddels rijdt de auto ruim vijf jaar door de gemeente Heerenveen. “Ik ben één van de eerste klanten van de VSP-auto”, vertelt mevrouw Zwart (88) enthousiast. “Al jaren maak ik gebruik van de auto en ik ben er hartstikke blij mee. Niet alleen vanwege de wekelijkse boodschappen, ik onderhoud nu ook mijn sociale contacten beter. Ik verbreed het aanbod van wat ik al had, dankzij de VSP-auto kan ik veel meer ondernemen.”

SOCIALE FUNCTIE Chauffeur Douwe onderstreept dat het bij de VSP-auto om veel meer gaat dan alleen het vervoer van A naar B. “Ik vind het autorijden op zich niet eens bijzonder leuk, het gaat er om dat je mensen kunt helpen. Je maakt een praatje, je denkt met de mensen mee en hebt een sociale functie. Als chauffeur hoor en zie je heel veel, ook tussen de regels door. Waar nodig, bieden we een helpende hand, signaleren we en verwijzen door.” Douwe heeft jarenlang in ziekenhuis Tjongerschans gewerkt als portier en bij de bewaking/ beveiliging en was vaak het eerste aanspreekpunt bij binnenkomst. “Nadat ik met pensioen ging, miste er iets. Mijn vrouw merkte het ook. Als we in het centrum zijn is het prima, maar thuis gaat het niet goed. Ik heb altijd mensen om me heen gehad, dat viel ineens

“ALS CHAUFFEUR HOOR EN ZIE JE HEEL VEEL, OOK TUSSEN DE REGELS DOOR. JE HEBT EEN SOCIALE FUNCTIE.” weg. Begrijp me niet verkeerd, thuis vermaak ik me uitstekend, hoor. Maar het is niet genoeg, dus heb ik me vrijwillig aangemeld als chauffeur voor de VSP-auto. Het geeft me voldoening. Ik bied inhoud en betekenis aan anderen. En vergeet niet: de belemmeringen van anderen kunnen mij net zo goed overkomen. Dan zou ik een helpende hand ook fijn vinden.”

BETROKKENHEID Mevrouw Zwart vult aan: “Je bent maatschappelijk bezig, je moet een professioneel gezicht hebben en je betrokken voelen bij de passagiers.” Dat die betrokkenheid niet stopt bij alleen het vervoer en een luisterend oor blijkt uit het voorbeeld van Douwe. “Ik reed vaak een oudere meneer en begreep al snel dat zijn buurvrouw veel zaken voor hem regelde, omdat hij verder niemand had. Toen meneer kwam te overlijden hebben we samen de schouders eronder gezet, zijn begrafenis geregeld en heb ik zelfs nog een woordje gedaan op zijn afscheid. Tijdens de gesprekken in de auto vang je heel wat op, wat voor een waardig afscheid zorgde. Ik vind het prachtig om op deze manier mijn steentje bij te dragen.”

WEDERZIJDS Een ritje van en naar het ziekenhuis levert vaak bijzondere gesprekken op. Spanning en zenuwen vooraf (en na afloop) bespreekbaar maken helpt al een hoop, maar soms gaat dat nog een stapje verder. “Ik krijg regelmatig de vraag of ik mee wil lopen om passagiers bij de juiste poli te brengen in het ziekenhuis en soms ga ik zelfs mee naar een afspraak; twee paar oren horen nu eenmaal meer dan één.” Dat Douwe de route in het ziekenhuis feilloos kent, maakt dit natuurlijk alleen maar makkelijker. “Een arts bezoeken is vaak al eng genoeg, je weet nooit wat je te horen krijgt. Steun is zo belangrijk”, beaamt mevrouw Zwart. “De voldoening en dankbaarheid is wederzijds”, zegt Douwe met een schittering in zijn ogen. “We waarderen onze passagiers als mens. De hulp die we bieden verdienen ze dubbel en dwars, daar doen we het voor.”

GEBRUIK VSP-AUTO

Sinds eind januari heeft Caleidoscoop een nieuwe VSPauto. Mede dankzij de bijdrage van Inaday is er gekozen voor een hybride auto met een iets hogere instap. Onder de belangstelling van aanwezige vrijwilligers en gebruikers overhandigde wethouder Zoetendal de sleutel van de auto aan vrijwilliger Douwe. De VSP-auto rijdt op doordeweekse dagen tot 18.00 uur. Voor het gebruik wordt een kleine onkostenvergoeding gerekend. De chauffeur rekent dit af (dit kan zowel cash als met pin), waarbij de passagier alleen betaalt voor de daadwerkelijk gereden kilometers. De ritten worden zorgvuldig en op voorhand gepland, dus neem tijdig – minimaal twee dagen van tevoren – contact op met Caleidoscoop. Samen wordt de situatie doorgenomen en bekeken of de passagier voor de diensten van de VSP-auto in aanmerking komt.


CULTUUR

NUMMER 03 • 2020

&UITGAAN FOTO:JANITA BARON

26

SPECIALE GRATIS EDITIE ‘VEENBRIEF’

IN HET KADER VAN 75 JAAR VRIJHEID HEERENVEEN - De stichting Werkgroep Oud-Heerenveen brengt dit voorjaar een speciale Veenbrief uit welke volledig is gewijd aan de herdenking van de oorlogsjaren en de bevrijding 75 jaar geleden.

Advendo @theMovies

TIJDENS VOORJAARSCONCERT OUDESCHOOT – In de Sionskerk te Oudeschoot (Marktweg 55) vindt op zaterdag 4 april om 20:00 het voorjaarsconcert van Advendo plaats. Het concert staat geheel in het teken van filmmuziek. Componisten willen met de muziek die ze schrijven iets vertellen. Muziek spreekt heel sterk tot de verbeelding, helemaal wanneer het filmmuziek is. Advendo presenteert een muzikale filmcarrousel, waarin veel genres voorbijkomen. Zo reist het publiek met Captain Jack Sparrow over de oceanen in de muziek van ‘Pirates of the

Caribbean’, gaat het op zoek naar de diamant in ‘The Pink Panther’ en komt het terug in de schoolbanken in ‘The Police Academy March’. En dit is nog maar een tipje van de sluier. Na de pauze wordt de filmmuziek ondersteund door beelden uit de film op een groot projectiescherm, zodat men zich nog meer in de filmmuziek kan inleven. In die pauze is er overigens een verloting. De toegang is gratis voor donateurs op vertoon van de donateurskaart. U kunt op die avond ook donateur worden. Overige belangstellenden betalen aan de deur € 5,- per persoon.

DUTCH JUNIOR BALLET COMPETITION

MÉT TOUR VAN SCHAYK GALA Heerenveen – Op 2 en 3 mei 2020 vindt in De Rinkelbom in Heerenveen de allereerste Dutch Junior Ballet Competition van Nederland plaats. Uit heel Nederland worden balletdansers verwacht die aan dit concours mee doen en willen optreden tijdens het Tour van Schayk Gala. Het concours wordt specifiek georganiseerd voor dansers tussen de 10 en 26 jaar die op een amateurschool, vooropleiding, mbo of hbo een dansopleiding volgen, maar nog niet in een professioneel gezelschap zitten. Het is een individuele wedstrijd waarbij je aan een internationale jury toont waar jouw kwaliteiten liggen. Dansers kunnen als solo of in duet meedoen aan de volgende categorieën: bestaand klassiek ballet, eigen choreografie klassiek ballet, een bestaande modern-contemporary ballet, of een eigen choreografie modern-contemporary. De jury bestaat uit internationaal gerenommeerde professionals uit de balletwereld: Toer van Schayk (NL, voorzitter), Maria O’Riordan (Ierland), Jane Lord (VS) en Grietine Molenbuur (NL). Zij zullen de verschillende dansers beoordelen en prijzen toekennen. Deze prijzen worden bekend gemaakt tijdens het ‘Toer van Schayk Gala’, waar deze winnaars nogmaals zullen dansen. Ook zijn er tijdens het Gala gastoptredens. Voor het Gala zullen er aparte zaalkaarten verkocht worden zodat iedereen kan kennis maken met ballet op dit niveau. Het concours én het gala willen laagdrempelig toegankelijk zijn. Aanmelden kan nog tot 1 april aanstaande. Meer informatie? Neem dan contact op met dutchjbc@gmail.com.

Gezellig Entreekaartje naar voor De Bios? maar € 7,Gebruik deze waardebon!

Geldig t/m 16 mei 2020 | niet i.c.m. andere acties € 2,00 toeslag bij 3D en kindercombi | € 1,50 toeslag bij lange film max. 4 pers/bon - GROOTHEERENVEEN 03-2020

Het dubbeldikke nummer bevat diverse verhalen, die een indruk geven hoe de bevolking in Heerenveen en de omliggende dorpen de oorlog en de bevrijding heeft beleefd. Op de uitneembare middenpagina’s van deze Veenbrief staat een overzicht van tal van activiteiten welke er in het kader van ’75 Jaar Vrijheid’ worden georganiseerd in de gemeente Heerenveen. Deze speciale gratis editie van de Veenbrief wordt eind maart zoveel mogelijk huis

aan huis verspreid in de gemeente Heerenveen. Op diverse centrale locaties in de gemeente liggen exemplaren die gratis kunnen worden meegenomen. De Veenbrief is een magazine van de stichting Werkgroep Oud-Heerenveen. Het blad wordt ieder kwartaal thuisbezorgd bij donateurs van de stichting. Ook in de latere edities die dit jaar nog zullen verschijnen, speelt de herdenking van ‘75 Jaar Vrijheid’ een belangrijke rol.

RELATIES & CONTRASTEN:

DE COLLECTIE VAN HANS EN CORA DE VRIES ORANJEWOUD - De tentoonstelling Relaties & Contrasten – de collectie van Hans en Cora de Vries is te zien in Museum Belvédère, tot en met 14 juni 2020. De tentoonstelling is een vervolg op de tentoonstelling Collection d’art – een galerie, die in 2015 te zien was in het Cobra Museum voor Moderne Kunst te Amstelveen. Nota Bene: het museum is tot 1 april gesloten wegens de coronacrisis. Schonk de laatste vooral aandacht aan het galeriebeleid, de expositie in Museum Belvédère concentreert zich volledig op de privéverzameling. Daarin tekenen zich de visie en voorkeuren van Hans en Cora de Vries misschien nog wel scherper af. In het boek dat bij de tentoonstelling verschijnt, probeert kunsthistoricus en publicist Huub Mous deze te duiden en in de context te plaatsen van een voor de kunsten enerverend tijdsgewricht. De collectie van Hans en Cora de Vries is samengesteld op grond van stilistische verwantschappen en contrasten. In de presentatie van kunstwerken zocht het echtpaar steeds weer naar synergie. In de expositie zijn werken te zien van Karel Appel, Armando, Georg Baselitz, Gerrit Benner, Eugène Brands, Jean Dubuffet, Alphons Freymuth, Hans van Hoek, Piet Ouborg, Jan Schoonhoven, Willem de Kooning, Thijs Rinsema, Markus Lüpertz, Bram van Velde en vele anderen.

WIJ BEZORGEN NÚ OOK! ZONDAG T/M WOENSDAG

DE BIOS HEERENVEEN

11:30 - 21:00 UUR

Burg. Kuperusplein 52 Heerenveen

11:30 - 22:00 UUR

Reserveren? Bel 0513-654051 of www.bios-heerenveen.com

DONDERDAG T/M ZATERDAG

MOLENPLEIN 10B - HEERENVEEN

Bestellen? 0513 841 143


CULTUUR

&UITGAAN

GROOTHEERENVEEN.NL

27

een nieuwe blik op…

“JE ZOU HET KUNNEN VERTALEN ALS ‘VREEMDE VOGELS’…” ODD SWALLOWS EN HUN DIRIGENT LARS MULDER

Al 25 jaar heerst er volop gezelligheid, met zeemansliederen over drank en vrouwen én aanstekelijk enthousiasme. Dat blijft, zolang de liederen maar over de zee gaan. Alhoewel, en dat moeten ze eerlijk toegeven, ze niet alleen maar shanty’s meer zingen. Het is een hechte vriendenclub met leden uit allerlei achtergronden en beroepsgroepen. Er zit zelfs maar één echte schipper bij, maar spelen kunnen ze dat natuurlijk allemaal. Behalve man zijn, zijn er geen andere kwalificaties nodig om lid te mogen worden van deze club. Saillant detail: ze hebben één vrouw, Ynskje, in hun midden moeten toelaten. Omdat ze zo geweldig accordeon kan spelen! “Je zou het kunnen vertalen als ‘vreemde vogels’”, zegt één van hen. Welkom bij de Odd Swallows.

NIEUWE BEELDENDE CURSUSSEN

Rudi Holwerda (81) en Gerben Kooistra (81) kwamen tijdens een bijeenkomst van de Odd Fellows eens op het plan om een shantykoor te beginnen. Ze wilden graag zingen. Meer leden van de Odd Fellows bleken daar graag gehoor aan te geven en zo werd het shantykoor Odd Swallows geboren. Inmiddels is het geen voorwaarde meer om lid van de loge te zijn.

Rudi & Albert Dit jaar viert het shantykoor alweer hun vijfentwintigjarig bestaan. De tijd vliegt voorbij, volgens Rudi. Maar dat kan ook niet anders bij deze bezige bij die altijd muziek in zijn hoofd heeft. Rudi vertelt: “Ik speel accordeon, orgel en piano en zing ook bij het dubbelkwartet Old Spirits, die vooral in bejaardentehuizen optreedt. Ik ben elke dag met muziek bezig. Het is goed voor lichaam en geest!” Albert Buwalda (68) kan dit alleen maar beamen. Hij had nooit gedacht dat hij ooit lid zou worden van een shantykoor. Ondertussen overigens alweer meer dan tien jaar en dat allemaal doordat Rudi hem erbij gehaald heeft. Én hij doet mee aan het tijdelijke Queenkoor dat net als de Odd Swallows onder leiding staat van Lars Mulder. Dat laatste koor is wel hard werken volgens hem. “Je moet veel oefenen. Gelukkig maakt Lars oefenbestanden zodat je thuis kunt meezingen. En natuurlijk houdt het je continu bezig, dus ik oefen zelfs tijdens het fietsen, en ik fiets heel wat af! Erik Scherder zegt: ‘Je

moet niet denken: daar ben ik te oud voor’. Één van mijn beweegredenen is dan ook om te proberen om mijn kop scherp te houden. Als je eenmaal gestopt bent met werken hoeft dat ineens niet meer elke dag. Daarom daag ik mijzelf op deze manier uit. En misschien pak ik ook nog wel eens een instrument op.”

opgezet heeft. “De lijntjes zijn daardoor heel kort, maar soms ook te kort waardoor we thuis veel bezig zijn met dit Queenproject. Het is mooi dat er drie voorstellingen volledig uitverkocht zijn, dat hadden wij niet durven dromen. Het voelt echt als een popconcert: er zijn artiesten, er is een band én een projectkoor.”

Een groot project dus en daarom wilden ze dit in eerste instantie niet elk jaar doen. Maar, er is zoveel mooie en diverse muziek van Queen en er waren zoveel mensen die graag mee wilden doen dat Lars en Tjitske besloten om volgend jaar weer een nieuw projectkoor samen te stellen, mét nieuwe nummers.

De dirigent

Volledige baan

Op een gegeven moment had dirigent Lars Mulder (47) het afgelopen jaar maar liefst negen koren in de wijde omgeving van Heerenveen. Dat bleek toch een beetje teveel van het goede. Dus nam hij na vijftien jaar afscheid van Popkoor Akkrum tijdens het jubileumconcert. Met een lach en een traan, want dit was wel de plaats waar hij zijn vrouw Tjitske ontmoet had. Een zingende vrouw dus, met wie hij vol passie een nieuw, tijdelijk, koor

Lars Mulder dirigeert meerdere koren waardoor hij van zijn interesse zijn volledige baan heeft kunnen maken. Muziek is geen hobby, maar echt zijn inkomen geworden, nadat zijn fulltime baan wegviel. “Waarom zou ik niet fulltime de muziek in gaan?”, vroeg hij zichzelf af. Hij keek rond, schreef koren aan, van het één kwam het ander en zo zijn er op dit moment acht diverse koren. “Ik kom zo met heel veel verschillende mensen in aanraking. Want wat blijkt? Muziek zet mensen toch in hokjes. En daar wil ik zo graag vanaf, want er zitten geen muren omheen en het is super om andere stijlen ook eens uit te proberen.”

Uitvoeringen ‘A kind of Magic’ afgelast

De uitvoeringen van het Queen Project ‘A kind of Magic’ in maart in Muziekcentrum De Rinkelbom in Heerenveen zijn afgelast wegens het coronavirus. Er wordt naar nieuwe speeldata voor de concerten gezocht. De kaarten gaan dan opnieuw in de verkoop. Meer informatie over het project is te vinden op www.queenproject.nl.

Lars Mulder blijkt van humor te houden, daagt zichzelf en de groepen uit met nieuwe instrumenten en nieuwe songs. “Ik ben van mening dat je met plezier de kwaliteit krijgt die je zoekt in een koor. Maar, wie alles doet, doet uiteindelijk niets. Het is heel lastig om overal verfrissend bezig te zijn. Dus ben ik gestopt met pianolessen geven. Ik moest die keuze wel maken. Ik ben wel een beetje een workaholic denk ik…”

TEKST EN BEELD JANITA BARON

Ook meezingen? Meezingen bij een koor van Lars Mulder? Dit zijn ze in de gemeente Heerenveen: GEMENGD KOOR

DE WOUDKLANK (Klassiek, musical en pop.) Repetities: dinsdagmiddag van 14.00 tot 16.00 uur in de Oranjewoudflat te Heerenveen. Informatie: Mevr. Aukje Weima, tel. (0513) 842 955. SHANTYKOOR

ODD SWALLOWS (Shanty’s en andere liederen over de zee.) Repetities: tweewekelijks op de vrijdagavond van 19.30 tot 21.30 uur. Locatie: Herenwal 10, Heerenveen. Informatie: Dhr. Watze Draijer, tel. (0513) 628 074. GEMENGD KOOR

WY DOGGE ÚS BÊST Repetities: donderdagmiddag van 14.00 tot 16.00 uur in het kerkgebouw van Pniël, Leliestraat 3-5, Heerenveen. Informatie: Mevr. Akky Holtrop, tel. (0513) 633 741.

QUEEN PROJECTKOOR EDITIE 2020/2021 Repetities: donderdagavond van 19.30 tot 21.15 uur. Start: 3 september in De Rinkelbom, Zwanedrift 2, Heerenveen. Aanmelden voor dit koor kan vanaf 1 april via de website www.queenproject.nl.


NUMMER 03 • 2020

NUVERAARDIGE FERHALEN

(TROCH JANGERBEN MULDER)

ÚT DE GEMEENTE HEARRENFEAN

DE EILEWYK YN ALDHOARNE Yn it jier 1750 koene de gemeenten Opsterlân en Skoatterlân it net iens wurde oer de loop fan in feart dy’t yn har opdracht groeven wurde soe. It wie de bedoeling dat it in rjochte feart wurde moast, mar Opsterlân lei dwers, sadat der neat oars opsiet om mar in heakse bocht yn de feart te lizzen. Op Opsterlânsk gebiet wie al in rjocht stik feart groeven, mar dat moast wer ticht. Omdat it in einleas hinne en wer gepraat waard, skeakelen de gemeenten úteinliks in rjochter yn. It hat fiif jier duorre eardat se der út wiene hoe’t it moast en it wurk wer fierder gean koe. De feart hat de namme krigen fan Eile, de man dy’t doedestiids de slûswachterswente bemanne.

De almeast grutte húshâldings wennen yn behyplike klinten; jûns giene se al betiid op bêd, dat sparre oalje en branje út. Mar as in dochter in frijer krige, hiene se sneintejûns gjin plak om efkes tegearre te wêzen; foar dat doel koene se wolris in hutte hiere foar in dûbeltsje. Dat wie nochal djoer en dêrom makken meardere steltsjes gebrûk fan sa’n plakje, dan koene se it mei elkoar betelje. Der wiene ek ferskate lju dy’t keapwaar útsutelen; sa giene Joeke en Maai op sneontemoarn nei It Hearrenfean mei

journalist van Omrop Fryslân draait hij al bijna veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele nononsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten...

De vinger op de zere plek! Reageren? Stuur dan een email naar: eelke.lok@ziggo.nl

Tjeerd

Dat it salang duorre hat wie it beroerdste foar de feanarbeiders want hja kamen sûnder wurk te sitten. Yn dy tuskentiid moasten hja mar sjen hoe’t se oan de kost kamen. Troch dy swiere omstannichheden waard it ‘mines en dines’ wolris út it each ferlern. Yn dy tiid hat sels ien fan harren, Jan Hut, in kastlein út De Blesse fermoarde. Syn hânlangers yn it kwea wiene Alle Harms, Reinder Karsten, Matthijs Frerings en Johannes Everts. Troch ûnderling gerúzje kaam de rôfmoard út. Jan Hut is yn febrewaris 1803 feroardiele en ophong. It ferhaal fan Jan Hut is eartiids troch Jakob Hepkema yn ien fan de doe bekende reade boekjes útjûn. Yn dy tiid hie de Eilewyk in minne namme en dat hat duorre oan’t fier yn de 20e ieu. Frjemdlingen wiene net wolkom; in soad lju makken leaver in omwei om de Eilewyk mar net del te hoegen. In jonge út in oar doarp hoegde net te besykjen om yn har doarp efter in famke oan te gean, dy waard yn de feart smiten of krige in wân bruien. No wiene sokke plakken der fansels wol mear doedestiids.

Eelke Lok is geboren en getogen in Drachten. Als

heideskrobbers dy’t se dêr oan ’e man brochten. Se garren sels wer allerhande oar guod dat mei werom gie, en de Hepkema gie ek mei nei hûs. Ûnderweis hiene se ek noch in klant mei in lulke hûn op it hiem, se bleaune dan op de dyk stean en rôpen: “Egbertsje, hâlde jo de hûn fêst!’ Piter Kikkert sutele mei piipreagers en dan wiene der noch de ferneamde bruorren De Jong, Aant en Sytse. Aant is ferstoarn troch in oerhaal dy’t er krige yn de wachtkeamer fan de dokter. Doe’t er letter nei hûs ta brocht waard hearden se iderkear getsjilp. Wat bliek? Op ’e hinnereis hied er in klyster fongen en yn de bûse stoppe. Yn dy tiid leine der noch gjin barten oer de wiken, it wiene meast planken, mei of sûnder leuning, sa binne der ferskate lju yn de wyk rekke. In pear manlju, Hindrik Beenen, Simon de Jong, Koop Hylkema en R. Wallinga ha harren der doe foar ynset om barten oer de wyk te krijen. In yntekenlist brocht 620 gûne op. Mei in soad wurk en ynset binne der yn 1907 barten kaam. It gie bytiden wolris frjemd om en ta as der bygelyks ien ferstoarn wie. De fjouwer neiste famyljeleden moasten de ferstoarne dan ôflizze, fan eltse kant fan de famylje twa. De begraffenis gie meast fanút de

eigen wente, de hiele buert moast mei. Dejinge dy’t net mei gie, krige 30 sint boete. De ferstoarne waard yn in pream nei de westkant fan de 12e Wyk brocht. Dêr stiene de bruorren De Boer klear mei hynder en wein; it koste ien gûne om de ferstoarne nei it tsjerkhôf te bringen. Troch de minne modderige paden is it lyk der wolris frjemd oankaam. It wie wenst dat der foar manlju yn in ritme fan 3x3 trije kear in kertier let waard mei de grutte klok en foar froulju itselde mei de lytse klok, Foar bern wie it ritme 3x2 en twa kear in kertier. Elk gie nei de klokken ta om te lieden, mar der wiene mar in pear dy’t echt liede koene, letter kamen der fêste lieders. Yn 1938 is der, op inisjatyf fan G. de Vries en J. Faber fan Aldhoarne, in begraffenisferiening oprjochte, dêr sleaten de Eilewyk en ek oare buerten har by oan. Se keazen de namme ‘Draagt elkanders lasten’. Nijhoarne woe earst de kat út ’e beam sjen, mar it soe bêst ris sa wêze kind ha dat de âlde garde ûnder oanfiering fan K. de Vries it net ferkropje koene dat de oprjochters út Aldhoarne kamen. Alle jierren, mei ljochtmoannewaar, holden se oan de Eilewyk in buertgearkomste. Dan stie der in pot mei tabak op ’e tafel dêr’t in soad gebrûk fan makke waard, it stie dan blau fan de reek. Der wie ek in reglemint dêr’t yn stie dat as immen net opdaagjen kaam dyselde in boete fan 30 sint krige. Winterdeis wiene de sânreden oan wjerskanten fan de Eilewyk striemin, dan wie der gjin trochkommen oan. Yn 1952 moast de sikewein fan Jager en Wierda in pasjint ophelje fan de Eilewyk, mar dy kaam fêst te sitten. Mei lijen hawwe se him mei man en macht wer loskrigen. Ek foar frachtrider Ponne fan Nijhoarne wie der dan mei syn bakfyts gjin trochkommen oan; hy stie dan by de winkel fan Hoekstra. Dy ried dan Bontebok om, om op de oare ein fan de Eilewyk te kommen. Soms wie der tafallich in pream fan de molkfarder yn de buert, dy brocht dan de bakfyts nei de oare kant fan de wyk. Foar sokke gefallen hie Ponne spesjaal in bakfyts yn syn frachtauto. Yn it lêst fan de jierren fyftich is it paad ferhurde en dat wie in grutte ferbettering. NEIFERTELD EN OERSET YN IT FRYSK TROCH JANGERBEN MULDER. Dit ferhaal stie earder yn De Woudklank, yn de rubryk ‘In praatsje mei in plaatsje’ fan Hans de Jong. Mei tank oan de ‘‘Stifting Doarpsargyf Ald- en Nijhoarne’ foar bygeande foto’s.

Om de zes jaar wordt elke gemeenteraad gevraagd te oordelen over z’n burgemeester. Dan kan hij wel of niet worden herbenoemd, als hij niet ineens wethouder wil worden in Smallingerland, zoals de burgemeester van Terschelling onlangs deed. Bij Tjeerd van der Zwan was die periode negen jaar. We vergeten dat hij al is herbenoemd toen delen van Boarnsterhim bij de gemeente Heerenveen kwamen. Dat was formeel. Maar ook nu was er geen enkele spanning. De 65-jarige burgemeester had aangegeven nog wel een periode te willen. En de gemeenteraad zei voltallig dat ze dat goed vonden. Ze vinden Van der Zwan een goede burgemeester voor deze gemeente. Dat is hij ook. Ik moet eerlijk zijn, van een afstandje kijkend, had ik nog wel eens twijfels. Eerst stafmedewerker landelijke racismebestrijding en ook leraar geschiedenis en Nederlands in Almere. Raadslid, wethouder en zelfs loco burgemeester in Almere. En dan ineens burgemeester van Achtkarspelen. Daar sloeg hij niet eens zo hard op de trommel. Dat paste een PvdA-burgemeester ook niet in zo’n sterk christelijke gemeente. Ik heb het over de toenmalige tijd (2007-2011). Daarna kwam Van der Zwan dus naar Heerenveen. Kwam daar wat meer in de spotlights te staan. En dat deed hij prima. Speelde nooit toneel. Was zichzelf. Hij bleek uitstekend in Heerenveen te passen. Dat gaan we hier niet uitgebreid bespreken, dat deden ze al in de evaluatie. Enkel dat de wens van burgemeester en bestuurder Tjeerd van der Zwan is dat de bevolking overal goed over mee kan praten. Sterker. Hij, een benoemde burgemeester, zou graag willen dat een burgemeester door de bevolking zou worden gekozen. Doel is bereikt. Als de voltallige gemeenteraad nu zegt dat ze die man hier nog wel eens zes jaar willen hebben, dan ben je feitelijk een gekozen burgemeester. (Als hij in 2011 had gesolliciteerd had niemand dat kleine Almeerse mannetje gekozen; misschien is benoemen toch maar beter). Hoe dan ook. Tjeerd van der Zwan houdt de traditie hoog dat burgemeesters niet eventjes Heerenveen besturen, maar jaren aaneen de bindende figuur zijn waar de bevolking behoefte aan heeft. Dat heet wederzijdse goedkeuring.

FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

28


heerenveen // CULTUUR&UITGAAN

GROOTHEERENVEEN.NL

29

TEKST HENK DE VRIES // FOTO'S HIELKE WEENING

AKKRUMER DREAMTEATER GAAT HET LAND IN

“WY KINNE ‘DOAZEN’ WOL ÚTSÚTELJE” Enkele jaren geleden zag het er niet al te rooskleurig uit voor het Friestalig amateurtoneel, volgens Nynke Bergsma en Anneke Wiersma uit Akkrum. Toneelverenigingen hielden op te bestaan, omdat er veel concurrentie van de vrijetijdsmarkt is. Wat Akkrum betreft is het tij nu gekeerd met de komst van het Akkrumer Dreamteater. Er wordt door het gezelschap tot ver buiten Friesland opgetreden. “De uitvoering van de toneelvereniging in het dorp was vroeger – zoals in elk dorp – het hoogtepunt van het jaar”, vertelt Nynke Bergsma. “Vaak met dansen na. Dat is tegenwoordig niet meer zo. Bovendien, als gevolg van een groot aanbod ten aanzien van televisie, theaters, festivals, concerten en niet te vergeten de vergrote actieradius van de mensen wordt het verwachtingspatroon onder de mensen steeds groter. In veel dorpen zijn amateurtoneelverenigingen daarom al opgedoekt.” In Friesland werden die jaarlijkse winteravonden georganiseerd door de Fryske Kriten uit de dorpen. De Fryske Kriten bestaan nog steeds en zitten niet alleen in Friesland, maar ook buiten de provincie. De Fryske Kriten zorgen ervoor dat de Friese taal en cultuur ook voor de ‘Friezen om útens’ behouden blijft.

VIJFTIG JAAR “In 2014 bestond de Akkrumer toneelvereniging vijftig jaar”, gaat Anneke Wiersma verder. “Het ledental liep steeds meer achteruit. Terwijl de Fryske Krite Akkrum altijd bekend stond om zijn prachtige stukken. We hebben ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan een groot openluchtspel gemaakt, ‘Akkrumer Dream’. Omdat dat financieel grote gevolgen kon hebben voor de vereniging, hebben we voor dat openluchtspel een speciale stichting ‘De Dream fan Akkrum’ opgericht. Na een aantal succesvolle opvoeringen is daarna besloten om het Akkrumer toneel te verbreden en naar een hoger plan te trekken. We hebben toen de toneelvereniging ontbonden en zijn verder gegaan al stichting Akkrumer Dreamteater.” Het bleek een schot in de roos, al is het nu telkens een onbekend avontuur waar spelers en bestuur instappen. “Een vereniging heeft betalende leden, en ja, dat ha jo no net”, zegt Nynke. Het binnenkomende geld moet nu ergens anders vandaan komen, van betalende bezoekers bijvoorbeeld.

Anneke Wiersma (links) en Nynke Bergsma

EIGENTIJDSE ‘MUTSEN’ Nynke: “We moesten op zoek naar een toneelstuk, dat geschikt was voor een publiek van nu. Op oubollige kluchten zit niemand meer te wachten. Dêr kinst net mear mei oankomme. We zochten een goede tragikomedie. Toneel, dat past bij de tijd van nu. Mensen zijn vandaag de dag zóveel gewend, en zijn veel kritischer dan vroeger. Daarbij moet je, als speler, wel kwaliteit op het toneel brengen. Ook wat het spelniveau betreft, is het publiek heel wat gewend.”

Akkrum en elke voorstelling was uitverkocht. Het publiek was ‘út ‘e skroeven’.

De groep stuitte in de zoektocht naar toneelteksten op de Nederlandse tragikomedie ‘Mutsen’ van Christa Warmerdam, in het Fries vertaald door Tryntsje van der Zee. ‘Mutsen’ is een eigentijds toneelstuk met zes vrouwenrollen: zes zussen, die elkaar ontmoeten in een vakantiehuisje. Zes verschillende karakters met elk hun eigenaardigheden en verborgen geheimen. “Dat was in 2016. In 2017 hebben we het voor ’t eerst gespeeld, niet in de bovenzaal van Goerres, zoals vroeger gebeurde, maar in De Lantearne. We hebben het toen twee keer gespeeld, en het sloeg zó aan!”, zegt een blije Nynke Bergsma. “We binne alve kear fuort west te spyljen!” “En in 2018 hebben we meegewerkt aan ‘Meet me at the fountain’ in Akkrum”, vult Anneke aan. De naam van het Akkrumer Dreamteater werd daarmee definitief gevestigd.

EIGEN PRODUCTIE En toen moest er een vervolg komen op het succes van ‘Mutsen’. Of beter nog: een vervolg moest ‘Mutsen’ overtreffen, zo was de wens. Anneke: “Het publiek vroeg al steeds: ‘No, spylje jim ek wer?’ Dus hebben we Christa Warmerdam gevraagd of ze voor ons een vervolg wilde schrijven, maar dat deed ze niet. Toen hebben we haar gevraagd of we de zes personages uit ‘Mutsen’ mochten gebruiken voor een eigen te maken nieuw stuk. Dat mocht.”

“De personages zijn in ‘Doazen’ nog beter uitgewerkt en er zit meer diepgang in”, zegt Nynke. “En meer emotie, vooral aan het eind van het stuk”, vult Anneke aan. Eigenlijk vinden de spelers, maar ook de bezoekers die het al gezien hebben, ‘Doazen’ beter dan ‘Mutsen’. Het succes van ‘Mutsen’ wordt dus inderdaad overtroefd. Missie geslaagd!

FRIESE TAAL IS TE VOLGEN VOOR NEDERLANDERS

‘Doazen’ wordt gespeeld door (v.l.n.r.): Nynke Bergsma, Anneke Wiersma, Hennie Rorije, Nynke Bosma, Joke Poortman en Yteke van der Wal.

De zes speelsters riepen regisseur Margreet Boer uit Heerenveen er bij, die ‘Mutsen’ had geregisseerd. Samen met Boer gingen de vrouwen al improviserend aan de haal met de zes personages uit het eerste stuk. Anneke Wiersma deed intussen een cursus toneelschrijven en schreef de eerste scènes voor een eigen vervolgproductie. De scènes sloegen aan en in de zomer van 2019 schreef ze de rest van

het stuk, dat ze ‘Doazen’ noemde. Nynke bewondert Anneke er nóg om: “No, dat falt my neat fan Anneke ôf”, zegt ze. Friezen zijn meesters in het begrip ‘understatement’. “Gedichten en verhalen schrijven, vooruit, maar toneel… dat is wel van een ander kaliber”, licht ze haar understatement maar even toe. ‘Doazen’ werd in januari 2020 vier keer opgevoerd in De Lantearne in

Het stuk is inmiddels al opgevoerd voor de Fryske Kriten in Harderwijk en Lelystyad. “Wy kinne ‘Doazen’ no wol útsútelje”, zegt Anneke. “In het nieuwe seizoen 2020/2021 zal het nog worden gespeeld in Hoorn en voor de Krite Utrecht/Zeist. Maar we willen het eigenlijk ook elders in Friesland gaan spelen. En – niet onbelangrijk – ook voor niet-Friestaligen is ‘Doazen’ goed te volgen.” “Wie weet, wordt het nog een keer vertaald in het Hollands”, suggereert Nynke. “Dan gaat ons stuk het hele land door.” We besluiten het interview met de conclusie dat het amateurtoneel in Friesland lééft, zeker in Akkrum!


30

NUMMER 03 • 2020

HET VERHAAL VAN HEERENVEEN

HEERENVEEN 75 JAAR VRIJ In 2020 is het 75 jaar geleden dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog in Nederland. Van vele oorlogshandelingen is in Heerenveen nooit sprake geweest. Dit betekende echter niet dat de oorlog in Heerenveen geen vreselijke stempel drukte op het dagelijks leven. Vooral in de laatste oorlogsmaanden braken angstige tijden aan. Duitse moordcommando’s streken in het Friesche Haagje neer. Links en rechts werden mensen opgepakt, mishandeld en zonder proces ter dood gebracht. Enkelen van hen zijn naderhand in een straatnaam vernoemd. Terug naar zaterdag 14 april 1945…

Bevrijding Heerenveen 1945 Canadese tank op de Vleesmarkt

Het is 14 april 1945; vroeg in de ochtend rukken Canadese pantserwagens via Oudeschoot op naar Heerenveen. Even voorbij het tolhuis worden ze beschoten vanuit de richting van het kerkhof. Daarop trekken ze zich terug. In de loop van de ochtend blazen de Duitsers alle bruggen over de Compagnonsvaart op. Van de omhoog gedraaide hoofdbrug wordt het elektrische hefmechanisme onklaar gemaakt. Omstreeks 12.00 uur raakt een sectie van de NBS (Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten) op de Kavelstrook in gevecht met een groep Duitsers die wagens willen vorderen voor hun aftocht. Bij dit treffen sneuvelt één Duitser; drie raken er zwaar gewond. Aan de zijde van de NBS is ook een dode te betreuren. Jan Kruis krijgt een buikschotwond en overlijdt enige uren na het gevecht aan zijn verwondingen. Een andere NBS-sectie ontmoet ten

Canadezen op de Vleesmarkt

‘Het verhaal vanHeerenveen” is mogelijk gemaakt door:

Opgeblazen Heerenwalsterbrug in 1945

noorden van Tjalleberd enkele Canadese pantserwagens. Zij helpen een noodbrug te slaan en sectiecommandant Sieger van der Laan rijdt met de Canadezen richting Tijnje. Onderweg raken zij in gevecht met een kleine groep Duitsers. Na een korte schotenwisseling geven de Duitsers zich over. Sieger van der Laan treedt als tolk op. In het onderhoud met de Duitse commandant trekt deze plotseling zijn pistool en schiet Van der Laan van dichtbij dood. De Canadezen maken daarna korte metten met de Duitsers. Om 14.30 uur bevrijden bakker Gerlof de Wolf en zijn knecht Hendrik Kooy zo’n zestig gevangenen uit de gevangenis achter Crackstate, die kort daarvoor door de SD was verlaten. Tegen de avond doen de Canadezen een nieuwe poging Heerenveen te bereiken. De Duitsers hebben zich inmiddels over het water teruggetrokken, zodat Heeren-

veen-Zuid zonder veel problemen kan worden bevrijd. Tegen 19.00 uur halen de inwoners ten zuiden van De Kolk de Canadezen met gejuich binnen. In de nacht van 14 op 15 april 1945 halen de Canadezen met een tank de opgehaalde hoofdbrug neer en de infanteristen trekken Heerenveen-Noord in, op zoek naar achtergebleven Duitsers. Vroeg in de ochtend rijden de eerste pantserwagens over de Hoofdbrug in noordelijke richting. De Duitsers hebben zich inmiddels teruggetrokken uit de dorpen in Aengwirden. Tegen 6.00 uur trekt de NBS vanuit Oudeschoot Heerenveen binnen en even later ook de secties van de Kavelstrook. Heel de gemeente is bevrijd!

Tenstoonstelling HEERENVEEN VRIJ De tentoonstelling HEERENVEEN VRIJ in Museum Heerenveen vertelt het oorlogs- en bevrijdingsverhaal van bewoners van Heerenveen. Aan de hand van dagboekfragmenten, brieven en interviews, ondersteund door foto’s en voorwerpen wordt een beeld gegeven van de gebeurtenissen vlak voor, tijdens en na de bevrijding van de gemeente Heerenveen. Daarbij staat de persoonlijke beleving van mensen centraal. Deze persoonlijke verhalen van Heerenveeners laten zien dat het leven vlak voor en vlak na de bevrijding zeker niet gemakkelijk was. Naast de praktische zaken als voedselschaarste werd door de waarnemend burgemeester opgeroepen tot gehoorzaamheid en ordelievendheid. Ook moest het verlies, van dierbaren en dierbare bezittingen, een plek krijgen. Daartegenover staat de intense vreugde van vrijheid. Na vijf jaren van onderdrukking waren de inwoners van Heerenveen weer vrij. De tentoonstelling is te zien tot en met 14 juni 2020 in Museum Heerenveen.

Parade van de NBS

MUSEUM HEERENVEEN Minckelersstraat 11 8442 CE Heerenveen www.heerenveenmuseum.nl

MET DANK AAN: Werkgroep Oud Heerenveen www.werkgroepoudheerenveen.nl


heerenveen // CULTUUR&UITGAAN

GROOTHEERENVEEN.NL

31

VOETBALLEN IN DE OORLOG MET AMSTERDAM EN VV HEERENVEEN FILMDOCUMENTAIRE ‘EEN PRACHTIGE DAAD’

In de tragedie die de Tweede Wereldoorlog in Nederland was kun je je het anno nu bijna niet voorstellen, maar de voetbalcompetities in ons land gingen gewoon door. Nog geen twee weken na de Duitse inval werden de eerste wedstrijden alweer gespeeld. Pas tegen het einde van de oorlog, toen het wegens geallieerde bombardementen te gevaarlijk werd, werden de voetbalwedstrijden stopgezet. In het laatste half jaar van de oorlog ontstond er een speciale vriendschapsband tussen de jeugdspelers van Amsterdamse voetbalclubs en voetbalvereniging VV Heerenveen. Daar is nu, 75 jaar later, een filmdocumentaire over gemaakt: ‘Een prachtige daad’. TEKST HENK DE VRIES // FOTO'S MUSEUM HEERENVEEN

mannen - terug weten te vinden, soms tot in het buitenland, om hun reis- en verblijfsverhalen alsnog vast te leggen. In Heerenveen hadden ze ontmoetingen met de toen al beroemde Abe Lenstra en er werd weer gevoetbald tussen Heerenveen en Amsterdam. De filmmakers zochten ook de kinderen van de gastgezinnen op. Die moesten gewoon naar school, terwijl de Amsterdammertjes dat meestal niet hoefden, omdat er vaak Fries op school werd gesproken en ze dat toch niet verstonden.

Het was dan wel oorlog, maar de bevolking had wél behoefte aan afleiding en vertier om de dagelijkse ellende even te kunnen vergeten. Zo draaiden de bioscopen gewoon door en kwam de voetbalcompetitie ook al gauw weer op gang. Elke week werd er gevoetbald en trokken de wedstrijden duizenden toeschouwers naar de velden en stadions. Sport, en met name voetbal, verbond in de nood van de oorlog zelfs aartsrivalen, zo bleek in april 1943.

AJAX HELPT VV HEERENVEEN Na de bevrijding kon iedereen – nu weldoorvoed en gezond – weer huiswaarts keren. Er bleven nog jarenlang intensieve contacten bestaan tussen VV Heerenveen en de Amsterdamse voetbalclubs.

Op 18 april 1943 vond in het Ajax-stadion De Meer een bijzondere voetbalwedstrijd plaats. Uit angst voor luchtaanvallen mocht de wedstrijd Feyenoord – VV Heerenveen niet in De Kuip worden gespeeld. Ajax stelde zijn eigen stadion in Amsterdam toen beschikbaar om deze – uitverkochte – wedstrijd tóch door te kunnen laten gaan, en hielp daarmee zowel Feyenoord als VV Heerenveen. Het is de enige officiële thuiswedstrijd van de Rotterdamse club in een Ajax-stadion. Overigens won Feyenoord deze “pittige en forsche wedstrijd” met 2-1. Ruim een jaar later, op 29 mei 1944, vond in Amsterdam nóg een belangrijke voetbalwedstrijd plaats. Het ging om het afdelingskampioenschap, in een wedstrijd tussen de Amsterdamse club De Volewijckers en VV Heerenveen. De wedstrijd was met 30.000 man publiek volledig uitverkocht, ondanks het feit dat er toen al in Amsterdam levensmiddelen moeilijk meer te krijgen waren en de zwarthandel levendig tierde. De Amsterdammers wonnen met 4-1 en De Volewijckers werden daarmee kampioen. Enkele maanden daarna werd voetballen te gevaarlijk. De geallieerde opmars, begonnen met D-Day, stokte najaar 1944 met de Slag om Arnhem. Overal werd gevochten en door de bombardementen kwam ook de voetbalcompetitie stil te liggen. Met name Amsterdam raakte – mede als gevolg van de spoorwegstaking - geïsoleerd en zou de ‘hongerwinter’ ingaan, met tienduizenden slachtoffers.

OPENBARE FILMVERTONING

Boven: bevrijdingsoptocht van de voetbaljeugd uit Amsterdam, samen met de jeugd van VV Heerenveen, 25 mei 1945; Linksonder: het VV Heerenveen-elftal in 1944; Rechtsonder: foto-portretten van het VV Heerenveen elftal in WOII.

VV HEERENVEEN HELPT AMSTERDAM In oktober 1944 wist ondernemer Joop Overdiep uit Heerenveen van de grote problemen in Amsterdam. Overdiep had in Heerenveen een drukkerij en deed veel zaken met Amsterdam. Overdiep was ook jeugdleider bij VV Heerenveen, en zat samen met clubsecretaris Floor Féléus en clubvoorzitter Hendrik Huisman in het verzet, waarbij Joop Overdiep vooral hielp bij de onderduik van tientallen Joden in de regio. Overdiep had inmiddels ervaring met het halen van Joodse kinderen naar Friesland. Vanuit VV Heerenveen bedachten ze het plan om jeugdspelertjes van vier voetbalclubs uit Amsterdam (Ajax, De Volewijckers, Blauw-Wit en DWS, toentertijd allemaal spelend op het hoogste niveau) in Heerenveen op te vangen. De contacten met Amsterdam verliepen via Joop Overdiep, omdat hij daar toch al

vaak was voor zaken. In Amsterdam maakten de voetbalbestuurders dankbaar gebruik van het aanbod en er werden een kleine tachtig zwaar ondervoede jongens tot veertien jaar de mogelijkheid gegeven naar Heerenveen gebracht te worden. Dat ging vooral heimelijk per nachtelijke overtochten over het IJsselmeer, met de roemruchte ‘Lemmerboot’. Alleen de leden van De Volewijckers uit Amsterdam-Noord moesten over de Afsluitdijk met een vrachtwagen, omdat de pont naar de De Ruijterkade in het centrum van Amsterdam, het vertrekpunt van de Lemmerboot, er niet meer was.

ABE LENSTRA “Beste mensen uit Heerenveen, jullie hebt prachtig werk gedaan. Niet medelijdend hoofdschuddend ‘gekletst’ over die arme Amsterdammertjes, maar jullie hebt iets gedaan, waarvoor wij jullie ten

hoogste dankbaar zijn”, schreef het bestuur van DWS later in een brief aan VV Heerenveen. Ook Ajax is nooit vergeten wat VV Heerenveen voor Amsterdam heeft gedaan. In opdracht van Ajax Erfgoed hebben filmmakers Vanessa de Gaay Fortman en Pim van Bezooijen daarom in 2019, 75 jaar na de hongerwinter, een vijftig minuten durende filmdocumentaire gemaakt over de hulp van VV Heerenveen aan de Amsterdamse voetballertjes. De documentairemakers hebben een aantal jongetjes van toen – nu bejaarde tot hoogbejaarde

“De hulp van VV Heerenveen aan Amsterdam was een daad’ van onbaatzuchtigheid en voetbalsolidariteit in oorlogstijd, en daarom hoort deze filmdocumentaire thuis in de herdenking en viering van ‘75 jaar vrijheid’”, aldus Liesbeth van Keimpema van VV Heerenveen. “De documentaire werd in juli 2019 vertoond in de Johan Cruijff Arena in Amsterdam en in december 2019 in een besloten setting in de Univézaal in het Abe Lenstra stadion in Heerenveen. Om iederéén nu de gelegenheid te geven de film te zien, organiseren we daarom vanuit de voetbalvereniging, samen met Linda Trip van het Heerenveen Museum, een openbare en gratis toegankelijke filmvertoning. Iedereen is daarbij van harte welkom.” De filmdocumentaire ‘Een prachtige daad’ zal op dinsdag 14 april om 14:30 uur en om 20:00 uur in het Posthuis Theater worden vertoond. De filmvertoning wordt mogelijk gemaakt dankzij medewerking van Ajax Erfgoed, VV Heerenveen, het Heerenveen Museum en het Posthuis Theater.

Gratis toegankelijk Voor de gratis openbare vertoning in het Posthuis Theater op dinsdag 14 april moet wel worden gereserveerd, omdat er een maximum zit aan het aantal bezoekers (380). Reserveren kan via www.posthuistheater.nl, aan de kassa tijdens de openingsuren (dinsdag t/m vrijdag van 14:00 – 18:00 uur), of telefonisch via 0513 – 61 94 94 (tijdens kassa-uren).


groot

Agenda

Uitgelicht

// 01 april t/m 14 april Theater/muziek

Overig/divers

Expositie/tentoonstelling lezing/cursus

heerenveen

is mediapartner van ‘n Gouden Plak

Sport/sportief

In de regio Heerenveen zijn het hele jaar door afwisselende evenementen voor jong en oud! Hieronder zijn enkele evenementen uitgelicht. Houd er rekening mee dat hier wijzigingen in kunnen ontstaan, in verband met maatregelen omtrent het coronavirus. Regio Heerenveen, ‘n gouden plak!

07

TheaterCollege Vréneli Stadelmaier

In verband met de landelijke maatregelen tegen het coronavirus, staan in de agenda alleen evenementen vanaf 6 april 2020.

F*ck die onzekerheid!

In het Posthuis Theater in Heerenveen zal Vréneli Stadelmaier op dinsdag 7 april om 20:15 uur een TheaterCollege geven met als duidelijke titel ‘F*ck die onzekerheid! Vréneli Stadelmaier schreef onder dezelfde titel al een bestseller en ook nog een tweede boek, ‘Yes She’s Smart’. Voor haar werk ontving de schrijfster in 2015 de regeringsprijs voor vrouwenemancipatie, de Joke Smit-prijs.

Kijk voor een actuele agenda op www.ngoudenplak.nl

75 jaar bevrijding

Bibliotheek Heerenveen // Tijdens openingsuren // Expositie op het Historisch Informatie Punt

Expositie Kunsthuis de Vleugel

In dit humoristische TheaterCollege combineert Vréneli Stadelmaier de theorie met aansprekende praktijkvoorbeelden, ook uit haar eigen leven als manager, ondernemer en moeder. Met video en muziek neemt ze je mee op reis door haar leven en ga je aan het eind van de avond naar huis met concrete tips over zelfvertrouwen voor de momenten die ertoe doen. Vrouwen, die de sleutel tot geluk en succes willen vinden, moeten daarom eigenlijk naar dit TheaterCollege, zo is de boodschap.

06-30

april-jun

06-02

Bibliotheek Heerenveen // Tijdens openingsuren // Schilderijen met waterolieverf op canvas

april-jun

Vréneli Staelmaier

07

! Posthuis Theater // 20:15 // F*ck die onzekerheid

april

09

Myn skip

apr

Posthuis Theater // 20:15 // De wind in de zeilen

! Bibliotheek Heerenveen // 15:00 // Programmeren jongeren van 7 tot 17 jaar

10

Zwanenmeer (6+)

10

CoderDojo

! Bibliotheek Heerenveen // 12:00 // Programmeren jongeren van 7 tot 17 jaar

11

The BlueBirds

11

CoderDojo

! Posthuis Theater // 20:15 // Elske DeWall, Krystl, Rachel Louise

Posthuis Theater // 20:00 // filmdocumentaire i.s.m. VV Heerenveen !

Zie ook bij uitgelicht hiernaast voor meer informatie.

april

10

CoderDojo

april

Wees cool! Bij CoderDojo Heerenveen leren kinderen tussen de 7 en 17 jaar programmeren, websites maken, apps en games maken en meer. CoderDojo maakt development en leren programmeren een leuke, sociale en kick ass ervaring. CoderDojo legt ook veel nadruk op open source en gratis software en heeft wereldwijd een breed netwerk aan vrijwilligers. CoderDojo heeft slecht één regel: “Boven Alles: Wees Cool!”.

april

Posthuis Theater // 19:15 // Holland Opera

Een prachtige daad

april

april

april

14 april

11

The Bluebirds

april

Liefde voor Americana en country Zangeressen Elske DeWall, Krystl en Rachèl Louise, die hun sporen individueel al royaal hebben verdiend in de Nederlandse muziekscene, vonden elkaar in hun liefde voor americana en country. Geïnspireerd door de hitserie ‘Nashville’ en het album ‘Trio’ van Dolly Parton, Linda Ronstadt en Emmylou Harris brengen de drie

Samen zorgen dat de hele regio Heerenveen ‘n Gouden Plak is om te wonen, werken, ondernemen en bezoeken. Nu en in de toekomst. Dat is het doel van ‘n Gouden Plak!

powervrouwen in intieme setting klassiekers en minder bekende liedjes. Je hoort mooie vertolkingen van nummers van onder meer Dixie Chicks, Alison Krauss, June Carter en Shania Twain. Ook zal er eigen werk te horen zijn van hun debuutalbum ’Sisters’, catchy, driestemmig en persoonlijk, zoals het hoort in dit genre.

ngoudenplak

ZIE OOK: WWW.NGO

@ngoudenplak

@ngoudenplak

ngoudenplak.nl


SPORT

GROOTHEERENVEEN.NL

33

TEKST EELKE LOK

TOERNOOI OM HERSENTUMOREN TE STOPPEN

TWEEDE JEROEN BEEKSMA TOURNAMENT IVM CORONAVIRUS HELAAS UITGESTELD!

Hij zou dit jaar 28 jaar zijn geworden. Een kwaadaardige hersentumor gaf hem in juni 2018 echter een fatale bodycheck. Jeroen Beeksma zou zelf geglimlacht hebben om zo’n opmerking. Hij was in hart en nieren een ijshockeyer. Speelde bij de Flyers in Heerenveen, haalde het eerste team. Trok zich later wat terug in de Frisian Bombers, zeg maar het recreatieve ijshockeyteam van de Flyers. Want Jeroen Beeksma, geboren en getogen in Aldeboarn, was ook een gezelligheidsmens. Een aardige jongen. Een vriend vooral, zeggen Michel Menninga, Stefan Oosterbaan en Siedo Bos. Zij organiseren, met nog een paar andere vrienden van Jeroen Beeksma, een tweedaags ijshockeytoernooi op Thialf. Het Jeroen Beeksma Tournament. Dat als voornaamste reden heeft om geld op te halen voor de instanties die mensen, met dezelfde ziekte als Jeroen had, in de laatste fase steunen. Vorig jaar werd dit ijshockeytoernooi voor de eerste keer gehouden. En dat voldeed aan de verwachtingen van de organisatoren. Ze haalden 13.500 euro op voor de afdeling Kanker Research Fonds van het universiteitsziekenhuis van Groningen. Ze hadden trouwens vorig jaar pech dat het dak van de ijshockeyhal niet betrouwbaar bleek, waardoor ze het toernooi moesten verhuizen van eind december naar begin april.

UITSTEL Voor de reprise hebben ze zich maar aan die tijd gehouden. In het laatste weekend van

maart zou Thialf voor de tweede keer open voor het Jeroen Beeksma Tournament, maar door de coronacrisis moet worden gezocht naar een andere datum. Daar is op het moment dat deze krant naar de drukkerij gaat, nog geen uitsluitsel over, Maar uitstel is geen afstel, en het doet niks af aan het streven van de vrienden van Jeroen. Ze willen dat er nog meer geld worden opgebracht dan die 13.500 van vorig jaar. Dit keer is het geld bestemd voor de stichting Stophersentumoren.

te vechtersbaas, met een enorme positieve levensinstelling. De allemansvriend was erg geliefd. Dat bleek ook toen op 9 juni ruim 1100 mensen zijn condoleance bezochten.

Michel Menninga: “Dat is de organisatie van één vrouw, Klaske Hofstra, die zorgt er voor dat mensen met fatale hersentumoren een goede laatste periode kunnen hebben. We zoeken niet naar organisaties met veel directeuren en zo, we geven graag rechtstreeks geld aan de ‘werkers’. Dat is bij ‘Stop hersentumoren’ zeker zo.”

MEER GELD

Het ijshockeytournament is een gezellig toernooi. Zeven teams gaan met elkaar in de slag. De organisatoren, die zelf ook ijshockey beoefenen, benadrukken dat daar niet zo heel veel van verwacht moet worden. Het is een toernooi (tournament) van recreatie-

Op het tournament speelt ook een team van jongens die allemaal met Jeroen hebben gespeeld in de afgelopen jaren. Zij helpen de organisatoren ook als vrijwilligers. Die heb je wel degelijk nodig om zo’n toernooi te organiseren.

teams. Even spelen, en dan een biertje. Een gezellig toernooi met twee serieuze doelen: geld ophalen en Jeroen Beeksma herdenken. In het toernooiweekend zal de zaterdagavond voor een feest in café Bak zijn. Dat is overigens ook herdenken. “Want Jeroen was ook een feestbeest.”

JEROEN Dat feesten deed Jeroen na en naast het spelen van ijshockey. Maar ijshockey is een amateursport, Jeroen moest het naast zijn werk doen. Dus besloot hij in 2015 samen met zijn broer Bas om bij de Frisian Bombers te gaan spelen in de derde divisie. Het hele gezin Beeksma is ‘ijshockeygek’: beide zoons fanatieke spelers, vader Hendrik teammanager en moeder Gerda de verzorgster. In januari 2017 werd Jeroen na een wedstrijd onwel. De volgende ochtend vond zijn moeder Gerda hem thuis buiten bewustzijn. Jeroen werd met spoed opgenomen in het UMCG in Groningen. Daar bleek al snel dat het goed mis was. Jeroen bleek een hersentumor van het kwaadaardigste soort te hebben. Nog diezelfde dag werd hij met spoed geopereerd. Na een lang ziekbed waarin de ziekte hem steeds meer in zijn greep kreeg, overleed Jeroen op zaterdag 2 juni 2018. Gedurende die ziekteperiode manifesteerde Jeroen zich nog meer dan anders als een gro-

En sponsoren heb je ook nodig. Om te gaan proberen die 13.500 euro van vorig jaar te overtreffen. “Dat moet lukken“, zegt Stefan Oosterbaan. Het loopt goed, maar de hoogtepunten zitten in het toernooiweekeinde. Het meeste werk zit in een veiling van de hen aangereikte dingen die je kunt verkopen aan fans. Voor een hopelijk zo hoog mogelijk bedrag. Vooral shirts met handtekeningen van ‘beroemde figuren’. Niet alleen de eerste team spelers van de UNIS Flyers, maar ook uit de voetbalwereld. Wie wil er geen shirt met handtekening van Lieke Martens of Luciano Narsingh hebben. Ook van bedrijven is er veel steun. Dat was vorig jaar al zo, ze laten de organisatoren niet in de steek. Het publiek heeft twee dagen de tijd. En die is er tijdens het ijshockey best. Over de gehele twee dagen is er vrij veel publiek. Die dan naast het geld afdragen naar zeven recreatie-ijshockeyteams kunnen kijken. Jeroen Beeksma. Als ze het over hem hebben dartelen de woorden over elkaar heen. “Feestbeest.” “Teammaat.” “Gangmaker.” “Positief.” En vooral: “Via Jeroen kennen wij elkaar. Jeroen was een vriend. Dat zal als het tournament wordt gehouden duidelijk zijn.”


Heeft u verhuisplannen?

de

Dat het bijzondere tijden op de woningmarkt zijn heeft u vast al wel gemerkt.

huizenmarkt. Dat betekent veel potentiële kopers, maar weinig huizen te koop.

Ook hier in Friesland zijn het drukke tijden. Mijn collega’s en ik zijn er in ieder

Een hele gunstige situatie voor de verkoper. Maar als zoeker kan dit ook lastig

geval zoet mee: nieuwe plekjes vinden, mensen verliefd laten worden en het

zijn. Ook daar kan ik u bij van dienst zijn als aankoopmakelaar. U van A tot Z

eens worden over de prijs. Waar het om draait is dat ik elke dag mensen spreek

ontzorgen met ons totaalpakket. Dáár word ik blij van!

Ƨ ŇƖđƧ HƀƮƴīÜƍ Makelaar

met een woonwens. Een andere woonomgeving, in een nieuw huis met vaak Ik ben er van overtuigd dat een huis kopen of verkopen, één van de belangrijkste

simpelweg meer ruimte.

momenten in uw leven is. Dus het moet in één keer goed. Voor ieder huis maak Wat ik ook merk is dat het voorjaar vaak een tijd van nieuwe plannen maken is.

ik samen met mijn team een strategisch verkoopplan. Wij regelen vervolgens

Misschien herkent u het wel? Waar gaan we dit jaar naar toe op vakantie? Zal ik

_ t¬Ŋ T_ ¨t ¶ ¬ ² ² ¨ ¼t«tt ¬² t ¼_ ĐēčŬ «_pt ² «_Èt ² ²

een nieuwe stap maken in mijn carrière? Zullen we verhuizen? En met dat laatste

onderhandelen op het scherpst van de snede.

ben ik u graag van dienst! Wat zegt u ervan? Zullen wij uw plannen eens vrijblijvend bespreken onder het Het voorjaar vind ik altijd een supermooie tijd om met elkaar in gesprek te gaan.

t ² ¼_ tt ¨ Ètŋ ( « t² «__ Ň N ¶ ² _ t Ņ kt t ¼ _ ¬ m _

Nu is de tijd om te verkopen! Op dit moment is er schaarste op de

media contact opnemen.

Nieuwstraat 29 Heerenveen

0513 - 62 83 00

e.kauffmann@makelaardijhoekstra.nl

KOOPZONDAG HEERENVEEN

KLAAR VOOR HET

VOORJAAR? Op zoek naar planten voor de tuin dan ben je bij Greensales Balk op het goede adres! Uw tuinplanten specialist waar u met al uw vragen over de tuin terecht kunt. U wordt geholpen door vakmensen met kennis.

ZONDAG 26 APRIL 2020 13:00 t/m 17:00 // GRATIS PARKEREN

RENVEEN •

Kom winkelen in het gezellige centrum van Heerenveen!

TUIN CAMELIA MET VEEL KNOP Normaal € 17,50

Nu € 12,50

Elke laatste

TUINKRUIDEN

VELE SOORTEN, IN GR

OTE POT

Normaal € 2,45

Nu 5 voor € 10,-

TIP! BEMEST UW TUINPLANTEN EN HAAG

zondag van de maand!

Laat u tuinplanten optimaal presteren, geef ze voeding! het is nu de juiste tijd om uw tuin te gaan bemesten, vergeet ook niet de haag mest te geven. Wij raden u aan om met een organische meststof te strooien, deze werkt langer en is goed voor het bodemleven.

Alleen niet in mei!

!

Openingstijden

Maandag t/m vrijdag van 07.00 tot 17.30 uur Zaterdag van 08:30 tot 16.00 uur

s y r F heerenveen e d

ngoudenplak.nl goudenplak_koopzondag_A3_29-03.indd 1

04-03-2020 14:20

HEEFT U OOK NIEUWS TE MELDEN? REDACTIE@GROOTHEERENVEEN.NL

KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS UIT JE REGIO OP:

WWW.GROOTHEERENVEEN.NL


heerenveen // SPORT

GROOTHEERENVEEN.NL

35

TEKST EN FOTO JOERI VAN LEEUWEN

SJOERD HOEKSTRA EN MARWIN VAN DER ZEE BRENGEN

DE ERIMA VOETBALDAGEN TERUG BIJ VV MILDAM Voetbalvereniging Mildam gaat, na vorig seizoen te hebben overgeslagen, dit jaar wederom de Erima voetbaldagen organiseren. De twee organisatoren, Sjoerd Hoekstra en Marwin van der Zee, kijken ernaar uit. Beide heren voetballen bij vv Mildam en proberen tijdens deze drie voetbaldagen weer veel jeugdspelers een prachtige tijd te bezorgen. De Erima voetbaldagen zijn van 28 tot en met 30 april. “Voor ons is het geslaagd wanneer iedereen na drie dagen een leuke tijd heeft gehad. Dat is het belangrijkste tijdens deze dagen”, beamen beide mannen. “Het zakcentje wat we er aan over houden zetten we weer in voor het kopen van materialen voor onze eigen jeugdspelers en zodoende geven wij het indirect gelijk weer uit.”

DRIE DAGEN LANG VOETBALLEN Van der Zee en Hoekstra zijn geen onbekenden bij het organiseren van de voetbaldagen. “Vorig jaar ging het niet door, maar in de jaren ervoor hebben we mooie, geslaagde en uitdagende voetbaldagen georganiseerd. De eerste keer waren er 48 kinderen en de jaren erna is dat steeds meer toegenomen. Het mooie is dat de meeste jeugdspelers uit de directe omgeving, zeg maximaal circa twaalf kilometer afstand, komen. Drie dagen lang voetballen in de meivakantie is dan goed te doen voor ouders. Zij kunnen overdag gewoon aan het werk zijn, de kinderen zijn sportief bezig en ‘s avonds slapen ze gewoon thuis. Slapen op de accommodatie hebben we nooit overwogen overigens. Het zou namelijk weer veel regelwerk zijn en gezien dat de jeugd uit de omliggende dorpen vandaan komt, is het ook niet een probleem.”

ZELF BEDACHTE SPELLEN De oefenvormen die bij de voetbaldagen wordt aangeboden is

grotendeels uitgedacht door Erima zelf. De organisatoren zorgen ervoor dat de uitgedachte oefeningen aan de trainers worden overgebracht zodat zij weten hoe ze deze moeten laten uitvoeren door de deelnemers. Buiten dat programma zijn er elk dagdeel, dus in totaal zes keer, verschillende spellen die zijn bedacht door Van der Zee en Hoekstra zelf. Daarvoor krijgen deelnemers vervolgens punten en uiteindelijk kunnen ze een klassement winnen en een extra beker. Alle kinderen krijgen sowieso in ieder geval een medaille als aandenken.

EIGEN MEIDENGROEPJE ZOU PRACHTIG ZIJN De afgelopen jaren zijn de kinderen altijd ingedeeld op leeftijd. “Het kan zijn dat er eens iets moet worden omgewisseld maar dat is in al die jaren misschien drie keer voorgekomen. Van de meeste spelers hebben we niet een beeld van de kwaliteit vooraf, maar op basis van leeftijd is het vaak prima om het zo te doen. De inschrijvingen gaan ook via Erima en niet via ons, dus wij krijgen op een gegeven ogenblik de aantallen door. Elke groep heeft een vaste trainer waardoor

het voor de kinderen duidelijk is wie ze als aanspreekpunt hebben.” Dat het vrouwen- en meidenvoetbal groeit is ook beide heren niet ontgaan. “Het is afhankelijk hoeveel aanmeldingen er zullen komen van meiden of er ook een speciale meidenploeg komt of niet. Wanneer het aantal te klein is, worden ze gewoon ingedeeld bij de jongens van hun leeftijd, maar als het kan zou het natuurlijk ook prachtig zijn om een eigen meidengroepje te realiseren”, aldus Sjoerd Hoekstra, in het dagelijks leven planner bij De Vries Trappen.

TRAINERS Voor de afstuderende commerciële economiestudent Marwin van der Zee is het zoeken van trainers nooit erg lastig. “Je merkt wel dat veel jongens van bijvoorbeeld het Onder negentien team wel werken,

Sjoerd Hoekstra (links) en Marwin van der Zee kijken uit naar de Erima voetbaldagen

maar wanneer er enkelen zijn die wel trainingen willen geven, dan is het vaak niet lastig om ook anderen te vragen. Sommigen hebben wellicht wel eerder deelgenomen aan de voetbaldagen, maar dan als deelnemer. In de voorgaande editie ben ik eens de coördinator geweest. Ouders ontvangen, zorgen dat de lunch klaar staat en trainers ondersteunen. Dat werkt fantastisch voor ons. Het zou mooi zijn als we het weer zo op poten kunnen zetten.”

met het logo van de club waar haar kinderen speelden. Ondanks dat dit uiteraard niet het doel is, is het natuurlijk wel een prachtige waardering voor ons als begeleiding.”

TAART

“Er zijn wel kosten aan verbonden, maar je krijgt uiteindelijk ook weer dingen terug zoals een trainingstenue op maat, een bal en meerdere leuke en uitdagende voetbaldagen. We hopen wederom op een mooi aantal deelnemers. Het voordeel is dat we ook nog eens een fantastische sponsor hebben voor levensmiddelen die we gebruiken voor de lunch. Dat is allemaal inbegrepen.”

Hoekstra: “De meeste kinderen komen uit de omgeving. De clubs om ons heen weten ons wat dat betreft ook goed te vinden. Kinderen uit Heerenveen, Nieuwehorne, De Knipe en Oldeberkoop hebben in ieder geval wel eens gehoord van onze voetbaldagen. We hebben ooit eens een taart ontvangen van een vrouw, omdat ze het zo goed vond geregeld

ERIMA, LOCATIE MILDAM Het opgeven voor de voetbaldagen gaat via de website van Erima, www.erima-voetbaldagen.nl. Daar kun je dan kiezen voor de provincie Friesland, locatie Mildam. Dit kan tot een week voor tijd, tot 22 april.

“ALS HET KAN ZOU HET NATUURLIJK OOK PRACHTIG ZIJN OM EEN EIGEN MEIDENGROEPJE TE REALISEREN.”


HELP OOK MEE! Heeft u goede of mooie initiatieven om mensen te helpen in deze coronacrisis, meldt het dan ook aan onze redactie, op het mailadres redactie@grootheerenveen.nl PARTNER VAN REGIO HEERENVEEN 'N GOUDEN PLAK.

Zoals... facebook pagina CORONAHULP HEERENVEEN

heerenveen // SPORT

heerenveen www.grootheerenveen.nl

ABONNEER JE NU!

BELEEF 4x TERSCHELLING VOOR MAAR € 22,50 PER JAAR

Ook leuk om als cadeau te geven!

Ja!

IK NEEM EEN ABONNEMENT OP TERSCHELLING MAGAZINE! 

Naam ............................................................................................................................................................................................................................................................................ Adres

..................................................................................................................................................................................................................................................................

Postcode

......................................................................................................................................................................................................................................................

Woonplaats Telefoon E-mail

............................................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................................................

Ik geef het jaarabonnement cadeau en stopt automatisch. Het abonnement is bestemd voor:

Naam

.................................................................................................................................................................................................................

Adres

.................................................................................................................................................................................................................

Postcode Woonplaats

.............................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................................................

Voor een jaarabonnement van 4 nummers betaal ik € 22,50. Ik machtig Terschelling Magazine het abonnementsgeld automatisch van mijn rekening af te schrijven. Bankrekeningnummer: Handtekening:

.....................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................

Het abonnement loopt tot wederopzegging, tenzij wij zes weken voor afloop van de abonnementsperiode een schriftelijke opzegging hebben ontvangen. Cadeau-abonnementen stoppen automatisch na 1 jaar. Stuur of email deze bon naar: Ying Media BV t.a.v. Terschelling Magazine, Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek | info@yingmedia.nl

Voor meer informatie of vragen kunt u contact opnemen met: Ying Media BV: info@yingmedia.nl of bel 0515-745005

TM-abonnement_adv_TM_2-1.indd 1

17-04-19 07:43


heerenveen // SPORT

GROOTHEERENVEEN.NL

37

TEKST EN FOTO DENNIS STOELWINDER/ BRON: OMROP FRYSLÂN

DE SPORT IN HEERENVEEN LIGT STIL, WANT:

“GEZONDHEID IS BELANGRIJKER!” Het enige geluid dat je bij het Abe Lenstra Stadion en IJsstadion Thialf hoort, is dat van een wapperende vlag. Verder is het stil. Naar binnen mogen we niet. Er ligt nog een beetje ijs in Thialf, maar er komt geen sporter meer op. Beert Boomsma, de ijsmeester van Thialf, heeft de ijsmachines uitgezet. “De ijsvloer in de ijshockeyhal is al opgeruimd. We zijn nog bezig met de 400-meterbaan. Heel spannend is dat niet, hoor. We laten het natuurlijk ontdooien, daar zit drainage onder en het water wordt weggepompt.”

Het ijs wordt een paar weken eerder dan gewoonlijk opgeruimd. Het seizoen voor de langebaanschaatsers is al afgelopen, het WK shorttrack in Zuid-Korea was al afgelast en de shorttrackers stopten dit weekend met trainen.

FLYERS De ijshockeyers van de Flyers zijn ook ineens klaar. Ze zouden nog een halve finale van de Bene-League tegen Nijmegen spelen. Mogelijk daarna nog een finale. Maar dat zit er niet meer in. “Het is allemaal heel jammer, maar gezondheid is belangrijker dan sport”, zegt Flyersvoorzitter Henk Hoekstra. “We hadden een geweldig seizoen, zijn Nederlands kampioen geworden voor drieduizend toeschouwers en hadden het graag mooi willen afsluiten.” Naast de sportieve consequenties heeft het ook financieel gevolgen. “We hadden de halve finale in de begroting meegenomen. De beloning daarvan lopen we nu mis. Je weet nooit hoeveel dat precies is, maar het is al snel 15.000 tot 20.000 euro.” En dan heeft Hoekstra het alleen nog maar over de inkomsten die begroot zijn, en niet over de inkomsten die de Flyers extra hadden gehad bij het halen van de finale.

HOLLANDSE 100 Zondag zou ook de Hollandse 100 worden georganiseerd, een fietstocht van negentig kilometer en tien kilometer schaatsen, om geld op te halen voor onderzoek naar lymfeklierkanker voor de stichting Lymph&Co. Er zouden meer dan vijfhonderd fietsers meedoen, onder wie Auke Bangma uit Aldeboarn. Hij fietste de tocht toch, voor zijn vader. “Hij is 72 jaar geworden, dus dit doe ik voor hem”, zei Bangma al wijzende naar de hemel. Bangma had net 93 kilometer afgelegd, toen hij bij Thialf aankwam. “Het was wel zwaar. Vooral met tegenwind, maar ik ben blij dat ik het toch gedaan heb. Onderweg kwam ik nog een paar andere fietsers tegen.”

SPORTSTAD HEERENVEEN EN CTO NOORD Ook Sportstad Heerenveen is dicht. Alleen de olympische sporters mochten zondag nog trainen, maar ‘s middags maakte NOC*NSF bekend dat ook de olympische sporters het trainen moeten stilleggen. Evert Jorritsma is van het Centrum voor Topsport en Onderwijs, en laat weten: “Wij volgen het advies van NOC*NSF. We zullen alle organisaties dan ook adviseren hun trainingsfaciliteiten te sluiten en er voorlopig geen gebruik van te maken.”

Het schaatsen, shorttrack en judo lag al stil. Het zwemmen en turnen komt daar nu bij. Dat betekent dat sporters zoals Epke Zonderland en Sanne Wevers nu minimaal twee weken niet kunnen trainen.

SC HEERENVEEN Ook het Abe Lenstra Stadion is dicht. Er werd dit weekend niet getraind. De selectie van het eerste elftal zou maandag weer trainen en de komende twee weken oefenwedstrijden tegen Go Ahead Eagles en Volendam spelen, maar die gaan nu niet door. Het stadion is tot en met 6 april gesloten.

INLINE SKATEN Zondagmiddag waren er nog wel zeventien inline skaters aan het trainen in Heerenveen. Waarvoor ze dat deden, is nog maar de vraag. Er heerste dan ook wel twijfel. Met name bij Valentina Berga, die uit Noord-Italië afkomstig is. “Ik was twee weken geleden nog bij mijn familie. De beleving is daar al heel anders. Ik had hier eigenlijk nu niet willen staan, maar ik snap ook wel dat die jonge sporters graag willen trainen. Maar gezondheid is belangrijker. Morgen staan we hier niet meer.”


38 3

2

1

22

26

17

21

25

20

24

19

23

18

D C

14

11

14

7

17

10

14

2

15

7 11

17

6

8

8

17

17

24

17

9

15

22

6

15

22

17

11

12

10

15

6

17 22

19

6

12

6

14

22

8

17

14

17

6

7

7

6

17

22

Puzzel en win! In iedere editie van GrootHeerenveen staat een puzzel waarmee u leuke prijsjes kunt winnen. Stuur uw oplossing via de email of met traditionele post. U kunt dit sturen naar: info@grootheerenveen.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 03-2020 – tot uiterlijk 10 april 2020. Wij wensen u weer veel puzzelplezier!

18 17

4 14

18

6

10

10

19

17 8

2

22

22

10

15

8

17

7

1

14

2

10

2

14

4

17

14

26

18

22

17

18

9

8

7

4 14

20

7

15

PUZZELPAGINA NR 03

17

5

8 11

14 14

7

5

17

11

22

17

15

22

14

W

9

9

15

4

8

19

17

H

22

18

18

5

17

6

10

13

8

12

6

7

11

5

9

4

16

15

14

NUMMER 03 • 2020

17

19

Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers ord te vinden wo rde leu het gek

land in NAmerika

bedelmonnik

avondkleding

Schotse stam

8

aanspreektitel

bergnimf

Engelse titel

3

boomstronk

wondvocht

kledingstuk

een zekere

2

groot mens

14

5

versvoet wielerwedstrijd

7

omhaal

2

20 24

40

10

21

29

30 33 36

41

37

42

43

47 52

38 44

48

bouwland

een weinig

planeet

54

55

advocaat

woest

scheik. term

4

9

peulvrucht

pennenstrijd

laaggelegen

sportartikel

werelddeel

afgod zwartsel berg op Kreta

afloop alom geroemd

splitsen

12

of dergelijke

zangnoot Surinaams gerecht

deel v.e. schip deel v.e. bijenkorf

riv. in Azië

zeerover

golfterm

vreemde munt

godin v.d. dageraad

14

34

11

26

49

2

Horizontaal: 1 Zwitserse kaas 6 roofvogel 12 honingbij 13 begrip 14 aanrijding 17 schouderbelegsel 19 koordans 20 moerasvogel 22 varkenshok 23 na die tijd 25 onzin 27 stand 28 draf 30 deel v.e. molecule 32 opschudding 33 zangnoot 35 inheemse gifslang 37 mannelijk dier 40 kleine hoeveelheid 42 snel rijden 44 Franse badplaats 46 explosieve stof (afk.) 48 vlaktemaat 50 bedompt 51 alg 54 insect 57 inwendig orgaan 58 Australische struisvogel 59 kwetteren 60 plezierig.

7

PUZZEL EN WIN

2 BIOSCOOPKAARTJES!

6

medemens

47

Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende nummer.

gehalte deel v.h. hoofd

37

Verticaal: 1 mankement 2 blijk 3 Engelse bevestiging 4 Arabische vorst 5 hok met gaas 7 kippenziekte 8 pl. in Noord-Holland 9 mannelijke hond 10 onthaal 11 bederven 15 ijzerhoudende grond 16 mop 17 profeet 18 godin v.d. dageraad 21 slee 24 werelds 25 schaakstuk 26 graveren 27 Europees land 29 energiezuinige verlichting 31 eveneens 34 bruidsschat 35 oplettend 36 eigenaardig 37 kier 38 grens 39 sjiek 41 een zeker iemand 43 symbool voor chroom 45 regieaanwijzing 47 opsmuk 49 behoeftig mens 52 vragend vnw. 53 glorie 55 voordat 56 insect.

duinvallei

Baskische verzetsgroep

diversen

17

kweker

riv. in Oostenrijk startklaar

60

60

jaartelling

voor de vuist

56

© www.puzzelpro.nl

woonschip Europese taal

50

58

59

wolkam

voegwoord

45

49

53

39

steen

bezinksel schande

27 31

57 doodsstrijd

11

22 26

35

51

11 landgoed

10

18

25

46

vreemde munt

rijstdrank plavuis

34

9

17

32

zwemvogel

8

13

28

moment met bewijzen aantonen

6

16

23

13

deel van Frankrijk

5

15

zuurgraad

gemalin van Aegir

4

19

trekgat

inwendig orgaan

3

12

Ierse verzetsgroep

lid v.e. zwerfstam verstandelijk

1

zangstem

bereden kapitein

Burgemeester Kuperusplein 52 Heerenveen • T 0513-654051

naarling

Kijk voor het actuele filmaanbod op: www.bios-heerenveen.com

1 uniform

DE BIOS HEERENVEEN

© www.puzzelpro.nl 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

Winnaar puzzel Grootheerenveen 02 - 2020 K. Greidanus heeft de waardebon t.w.v. € 25,00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Hema Heerenveen. M. Siesling uit Oranjewoud heeft 2 bioscoopkaartjes gewonnen. Deze worden aangeboden en zijn te besteden bij de Bios Heerenveen. OPLOSSING PUZZEL 02: Zweedse puzzel: gewichtheffen // Sudoku: 92644

COLOFON De GrootHeerenveen krant is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De GrootHeerenveen krant wordt huis-aan-huis verspreid in Heerenveen en omliggende dorpen en steden in een straal van ca. 10 km van Heerenveen.

EN WIN

EBON D R A A W 5,00 VAN € 2

EINDREDACTIE

FOTOGRAFIE

Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl Internet www.grootheerenveen.nl

Henk de Vries

Mustafa Gumussu FPH, Dennis Stoelwinder, Hielke Weening, Cor Pot en Wim Walda.

REDACTIETIPS?

REDACTIE Henk de Vries, Marije Nutma, Renske Osenga, Wim Walda, Hielke Weening en Dennis Stoelwinder.

redactie@grootheerenveen.nl Frans van Dam (Quod media)

VERSPREIDING FRL Verspreidingen, Leeuwarden

VERKOOP Meine de Vlugt, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok, Mieke Alferink

VORMGEVING Nicky Bosma (nicky@yingmedia.nl)

HEERENVEEN

STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 03, VÓÓR 10 april 2020 PER EMAIL NAAR: info@grootheerenveen.nl OF NAAR: GROOTheerenveen, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK

UITGEVER

BLADMANAGEMENT Oplage: 28.000 exemplaren.

PUZZEL

DRUK Hoekstra Krantendruk, Emmeloord

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.


MAART = ŠKODA PRIVATE LEASE DEALS Alleen bij ŠKODA Van den Brug

Bespaar nu tot €1.000 in 4 jaar

OP=OP!

De SKODA FABIA Klassieker: compact en toch volop ruimte > FABIA Active (hatchback) Private lease vanaf € 249/mnd

Private lease de FABIA vanaf

€ 249/mnd

*

> FABIA Combi Active (station) Private lease vanaf € 269/mnd

De SKODA SCALA Onze nieuwste hatchback is er nu ook als 1.5 TSI. > SCALA Active Private lease vanaf € 279/mnd

Private lease de SCALA

> SCALA Sport Business Private lease vanaf € 349/mnd

vanaf

€ 279/mnd

De SKODA KAMIQ Het kleine broertje van de KAROQ en KODIAQ > KAMIQ Active Private lease vanaf € 319/mnd

Private lease de KAMIQ vanaf

€ 319/mnd

*

> KAMIQ Sport Business Private lease vanaf € 389/mnd

Voordelen private lease • Onbezorgd rijden voor vast bedrag per maand • Onderhoud en bandenvervanging bij ŠKODA Van den Brug • Wegenbelasting en allrisk dekking inbegrepen • Geen grote investeringen of borg nodig • Pechhulp in binnen- en buitenland •Jij regelt zelf het tanken, wij de rest

* De Private Lease-vanafprijs voor de SKODA FABIA (Combi), SCALA en KAMIQ worden onder de voorwaarden van het Keurmerk Private Lease aangeboden door SKODA Financial Services, handelsnaam van Volkswagen Pon Financial Services B.V., ingeschreven in het Handelsregister onder nummer 20073305. Getoond tarief is o.b.v. private lease inclusief BTW, bij 48 maanden, 10.000 km per jaar, € 500 eigen risico en regio Friesland. Tarieven kunnen per regio afwijken i.v.m. provinciale opcenten. Brandstof is niet inbegrepen. Na jaar 1 bedraagt de tussentijdse opzegvergoeding maximaal 40% van de resterende leasetermijnen. Toetsing en registratie bij BKR te Tiel. Besparing tot €1.000 in vier jaar is gebaseerd op een maandelijkse korting van €20 op het geldende landelijke private lease-vanaftarief via SKODA FInancials Services. Deze korting is verrekend in de in de advertentie actietarieven en geldt ook voor andere uitvoeringen van deze modellen. Het private lease-maandtarief van de modeluitvoering op de afbeelding kan afwijken van het genoemde vanaf-tarief. Aanbod geldig tot en met 31 maart 2020, maar zolang de actievoorraad strekt.

ŠKODA VAN DEN BRUG

Zilverweg 3, Heerenveen, T (0513) 63 30 54 skoda@vandenbrug.nl, vandenbrug.nl/skoda

Voor onderhoud, service en reparatie kun je ook terecht bij onze ŠKODA Service-vestigingen in Drachten en Sneek.

*


28

huurappartementen in het centrum van

Heerenveen

w

Binnenkort te huur!

‘N Gouden Plak in Thorbecke Plak!

Dichtbij het centrum Eigen parkeerplek en berging

Aan de Thorbeckestraat, op loopafstand van de

Gasloos / all electric

historische en gezellige binnenstad van Heerenveen,

2 en 3 kamerappartementen

verrijst een nieuw appartementengebouw met allure:

Huurprijs vanaf â‚Ź715,- excl. servicekosten

Thorbecke Plak!

Thorbecke Plak bestaat uit 28 huurappartementen. En vanaf het eerste moment dat u binnenkomt, voelt u zich hier thuis. Dit unieke gebouw is sfeervol en met aandacht ontworpen. U kunt kiezen uit een tweekamerappartement of een driekamerappartement. Wat voorop staat is dat alle appartementen voorzien zijn van duurzame materialen en dat ze volledig gasloos worden opgeleverd. Met andere woorden, klaar voor de toekomst! Ook zijn de appartementen voorzien van een volledig ingerichte keuken, badkamer en toilet, waarbij kwaliteit en comfort voorop staat. Daarnaast heeft elk appartement een eigen parkeerplek en berging op de begane grond. Ook zijn er laadpalen voor uw elektrische auto aanwezig. Met het centrum van Heerenveen op loopafstand woont u hier met alle voorzieningen binnen handbereik. Wilt u wonen op een toplocatie in een prachtig licht appartement? Binnenkort starten we met de verhuur. Houd de website www.makelaardijhoekstra.nl in de gaten en schrijf u hier in voor de nieuwsbrief.

THORBECKE PLAK

VERKOOP + INFO:


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.