groot
heerenveen
07 -2019 GROOTHEERENVEEN.NL
4e JAARGANG • NR. 07
IN DEZE UITGAVE
SKÛTSJE E BIJLAG FS SKS/IK
ADNAN YIGIT
“ Ik ben weer terug op mijn oude plek”
5x bloemen
uit Bloem
aan
Verkoop je huis met Makelaardij Hoekstra
uit
aan
En ontvang 5x een bloomon boeket
FOTO: MUSTAFA GUMUSSU - FPH.NL
HORECAMAN
2
NUMMER 07 • 2019
MEDICIJN TEGEN VAKANTIESTRESS In de top drie van stressmomenten in je leven staat de dood van een geliefde, een echtscheiding en verhuizen. Vakantiestress staat niet eens in de top tien van stressgevoelige levensgebeurtenissen. Toch ligt vakantiestress wel degelijk op de loer. Als je bijvoorbeeld de zaterdag, direct na je laatste werkdag, al wilt vertrekken, ben je aan de beurt. Je hebt rust en ontspanning nodig, vóórdat je op vakantie gaat. Vakantiestress kan al in een vroeg stadium beginnen. Misschien al in een parkeergarage, ver voordat je werkelijk op vakantie gaat. Dat leg ik even uit. Het hele jaar door heb ik muntstukken van twee euro gespaard. Als vakantiespaargeld. Het werkt als volgt:
iedere avond kijk je in je portemonnee of je misschien ook een munt van twee euro hebt. Is dat het geval, dan stop je hem in een vakantiespaarpot. Na elf maanden heb je dan een mooi bedragje gespaard om zo nu en dan een zomerterrasje te kunnen pakken. Er is wel een voorwaarde aan verbonden; je mag niet manipuleren. Je mag bijvoorbeeld in de parkeergarage niet betalen met een briefje van twintig, terwijl je maar € 2,70 hoeft te betalen, in de hoop dat je in één keer acht muntstukken van € 2,- terugkrijgt. Dat levert stress op, weet ik uit eigen ervaring. Ik kreeg een keer een handvol kleingeld terug en een bonnetje met de mededeling dat ik de nog ontbrekende vijftig eurocent bij de parkeercentrale op kon halen. Om nu de parkeergarage als het begin van
opmerkelijk...
ZES DODE KITTENS UIT ENGELENVAART GEHAALD
BURGEMEESTER SPUIT LAATSTE STUKJE GRAFFITI ONDER BRUG IN ALDEBOARN
HEERENVEEN – Stichting Huisdierhulp Heerenveen heeft vrijdag jongstleden zes dode kittens uit de Engelenvaart gehaald. De eerste twee kittens werden vrijdagochtend aangetroffen. Vrijdagmiddag vonden de vrijwilligers van de stichting een zak met daarin vier dode kittens. Waarschijnlijk zijn de diertjes direct na de geboorte in de vaart gedumpt. De politie is ter plaatse gekomen om de zaak op te nemen. De politie komt graag in contact met mensen die eventueel iets gezien hebben. De kittens zijn gevonden ter hoogte van de Brekken/Leijen. Getuigen kunnen zich melden door te bellen met 0900-8844.
ALDEBOARN – Afgelopen zaterdag beleefde Aldeboarn een heugelijk en feestelijk moment, In de afgelopen maanden is er hard gewerkt aan een kunstproject onder de brug aan de Sûdkant (Boarnsterburg). Na een eerdere gondelvaart, waar met graffitikunst werd gewerkt, werd het plan geboren om door kunstenaars een graffityproject op te starten onder de brug. De brug, eigendom van de gemeente Heerenveen, is een belangrijke toegangsweg voor Aldeboarn. Naast de auto’s die via de brug het dorp in- en uit gaan is het een belangrijke toegangspoort voor fietsers, wandelaars en boten. De status van de brug was op zijn zachtst gezegd treurig; hij was een grijs, grauw, vies en donker. Burgemeester Van der Zwan werd uitgenodigd om zijn bijdrage te leveren aan het Brugkunstproject. De burgemeester zette de laatste streek verf, met behulp van een spuitbus, en daarbij was de schildering af. Na de officiële handeling was het mogelijk om met een bootje en praam het brugkunstwerk van dichtbij te bewonderen. De brug is nu uniek in Nederland. Nergens anders is er een brug die volledig is beschilderd met graffiti-kunst. En zo staat Aldeboarn de komende tijd in de picture!
BESTRATING CENTRUM HEERENVEEN OPNIEUW STROEVER GEMAAKT HEERENVEEN – Straal- en coatingbedrijf Hooghiemstra is momenteel bezig met het stroever maken van de bestrating in het centrum van Heerenveen. Uit testen die zijn gehouden bleek de bestrating in het centrum opnieuw te glad te zijn. In 2014 speelde hetzelfde probleem. Ook toen is de bestrating stroever gemaakt. De bestrating in het centrum is een doorn in het oog van veel bewoners en ondernemers. Tijdens en vlak na regen is het spiegelglad. Diverse bezoekers van het centrum hebben in de afgelopen jaren letsel opgelopen. De verbazing is bij menig Heerenvener dan ook groot nu de stenen opnieuw stroever gemaakt worden. Ervaring leert dat dit een tijdelijke oplossing is. “Er moet gewoon nieuwe betrating in”, roept een centrumbewoner terwijl hij naar de grote vrachtwagen kijkt die de stenen stroever maakt. De toplaag van de bestrating wordt opgewreven, om deze stroever en ook schoner te maken. Dat gebeurt onder andere op het Gemeenteplein, de Dracht, de Pleinweg en in de Minckelerstraat. De voegen zijn ook verwijderd. Deze worden binnenkort opnieuw aangebracht.
LASSE VAN DE ALBERTINE AGNESSCHOOL WINNAAR ‘FRIESE ELF METER’ ORANJEWOUD – Snel fietsen gaat meestal wel, maar hoe goed heb je je fiets onder controle als je zo langzaam mogelijk gaat? De afgelopen maanden zijn meer dan 1250 leerlingen uit de groepen 7 en 8 van 32 basisscholen in Friesland de uitdaging aangegaan. Wie is de langzaamste leerling, of eigenlijk, de meest stabiele leerling van onze provincie? Nu het schooljaar voorbij is, weten we dat dit Lasse uit groep 8 van de Albertine Agnesschool in Oranjewoud is geworden. Met één minuut en één seconde over de Elf Meter, uiteraard met de voeten op de pedalen
vakantiestress te zien is wellicht wat overdreven, maar het stapeltje niet ingeleverde, want zoekgeraakte, parkeergaragebonnetjes had in een jaar tijd vast de waarde gehad van een mooi speciaalbiertje op het terras. Gelukkig is er een medicijn tegen vakantiestress: lekker ontspannen lezen in je meegenomen GrootHeerenveen Krant! Het liefst op een heerlijk terrasje, natuurlijk. Henk de Vries, @HeerenveenZT
Maandelijkse rubriek met opmerkelijke zaken in de regio. Is u wat opgevallen, wilt u ons deelgenoot maken van een leuke gebeurtenis, of heeft u een een aankondiging of tip voor ons, stuur deze dan naar redactie@grootheerenveen.nl en binnen de lijnen, heeft hij een bijzondere prestatie neergezet. Hij kreeg uit handen van Eric Lansu, directeur van de stichting Friesland Beweegt, zijn welverdiende medaille en oorkonde overhandigd. De Friese Elf Meter wordt in opdracht van het Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid Fryslân (ROF) door stichting Friesland Beweegt uitgevoerd. Dit in het kader van de Verkeersflits, een samenwerkingsverband van diverse verkeersveiligheidsorganisaties. Door een betere beheersing van de fiets en bewustwording dat afleiding daarbij tot een mindere prestatie leidt, wil men samen de veiligheid van kinderen in het verkeer vergroten. Hierbij wordt bijvoorbeeld ook de ‘Smartphone Slalom’ gereden, die zonder telefoon in de hand prima te doen is, maar mét absoluut niet. Een actueel onderwerp…
MEDEWERKERS GEMEENTE ZETTEN ZICH IN VOOR GOEDE DOEL TIJDENS HEERENVEENDOET HEERENVEEN – Medewerkers van gemeente Heerenveen mogen elk jaar vrijwillig één hele werkdag besteden aan vrijwilligerswerk bij een lokale maatschappelijke organisatie. Van de twintig aangeboden projecten via Hart voor Heerenveen gaan 35 medewerkers van de afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling aan de slag bij negen organisaties. “Hoe mooi is dat!”, aldus Rob van der Veen en Amanda IJsselmuiden, coördinatoren HeerenveenDoet 2019 vanuit de gemeente. Geïnspireerd door de Rabo-doet!-dag vorig jaar besloot de gemeente Heerenveen dit jaar via Hart voor Heerenveen meer aandacht te vragen voor haar medewerker-betrokkenheid. Medewerkers van de gemeente bieden helpende handen bij een verfklus voor Stichting Dierenopvang ’t Heerveld in Luinjeberd en klussen bij dagbesteding It Pakhus in Akkrum. Er gaan medewerkers helpen koken tijdens een vakantieweek van Humanitas voor kansarme kinderen. Een andere groep gaat aan de slag in de tuin van Basisschool Sint Jozef. Weer anderen nemen een kijkje bij het Julia Jan Wouters Hospice of bij De Barones, de Vereniging Steunpunt Uitkeringsgerechtigden, Gehandicapten en Minima, waar coördinator Bart Koet vertelt hoe het hier reilt en zeilt. Een ander clubje organiseert een gezellig uitje voor cliënten van Talant. Daarnaast mogen cliënten van Talant een dagje meelopen op het gemeentehuis tijdens de bekende Prokkeldag.
STIMULERINGSREGELING VOOR DE AANSCHAF VAN EEN REGENTON HEERENVEEN – De gemeenteraad van Heerenveen wil dat er nog dit jaar een stimuleringsregeling komt voor de eigen inwoners voor de aanschaf van een regenton. Een motie van de FNP en de PvdA werd maandagavond door 21 van de 30 aanwezige raadsleden gesteund. “In soad minsken wolle har wol ynsette foar it ferbetterjen fan it miljeu. Hjir foar binne in soad kânsen. Ien der fan is besparring fan it wetter dat we brûke. Dit kin hiel maklik troch it gebrûk fan reinwetter”, aldus indiener Ate Eijer van de FNP. Volgens hem heeft een derde van de Friese huishoudingen al een regenton, “mar dit kin better.” Eijer wees er op dat de regenton ook is opgenomen in het provinciaal koalitie akkoord. “It is mar in lyts dinkje, sawol de ynset fan reintonnen as ek de besparring fan it gebrûk fan it wetter. Mar at wenningkooperaasjes by harren hûzen in tonne sette, dan krijst wol massa.”
FRIESLAND COLLEGE GAAT NAAR MCDONALDS HEERENVEEN – Liever naar McDonald’s dan in de klas? Het kan! Het Friesland College gaat als eerste mbo-opleider in Friesland samenwerken met alle negen McDonald’s restaurants in de provincie. Studenten van de BOL-opleiding Medewerker Fastservice & Catering en de opleiding Eerste Medewerker Fastservice & Catering kunnen er voortaan leren op de werkvloer. “Waar leren werkt”, dat is het motto waarmee het Friesland College zich onderscheidt. De school zoekt gericht de samenwerking met bedrijven in de regio om leerlingen op te leiden in de praktijk. Theorie en praktijk vullen elkaar op deze manier perfect aan. Dan is het goed om samen te werken met een grote partner in het toekomstig werkgebied van de studenten.
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
3
EEN KIJKJE ACHTER DE SCHERMEN BIJ BIJENVERENIGING ORANJEWOUD ANITA MEULMAN WINNAAR FOTOPRIJSVRAAG HEERENVEEN – In GrootHeerenveen 06 (afgelopen juni) stond in het artikel over FRB fotografie een prijsvraag. Er kwamen meerdere inzendingen binnen, maar er kan maar één de winnaar zijn! Inmiddels is de winnares op de hoogte gesteld, haar naam is Anita Meulman. Ze koos, vergezeld van een uitgebreide schriftelijke reactie voor antwoord C. Roland stond buiten en Greetje zat binnen voor het raam. Er is gebruik gemaakt van de spiegeling in het raam. Anita zal een leuke attentie ontvangen van FRB fotografie.
ORANJEWOUD – Afgelopen zondag opende Bijenvereniging Oranjewoud haar bijenstal voor het publiek tijdens de Landelijke Open Imkerijdag. Enthousiaste imkers vertelden aan het publiek over het fascinerende leven van de honingbij en demonstreerden wat er komt kijken bij de uitvoering van hun mooie hobby. Bijenhouden is meer dan een bijenvolk met 40.000 – 50.000 bijen in een kast onderbrengen en verzorgen. Het betekent ook slingeren van de gewonnen honing, het vangen van of voorkomen van zwermen bijen en het inspelen op het weer en de natuur. Bezoekers kregen uitleg over de aanwezige bijenvolken. Ook kon men in een bijenvolk kijken. Op het terrein stond een kraam waar bijenproducten verkocht werden. Flink wat mensen kwamen een kijkje nemen in de bijzondere wereld van de bij.
THEATERFESTIVAL IN AKKRUM FOTO: HENNIE SIXMA
HEEFT U OOK NIEUWS TE MELDEN ? LAAT HET ONS WETEN!
heerenveen KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS UIT HEERENVEEN E.O. OP:
BIJ FRIESLAND VITAAL STAAT VEILIGHEID CENTRAAL
REGIO - Momenteel is de markt van zorghulpmiddelen erg aan verandering onderhevig. Er wordt een groot appél gedaan op de eigen verantwoordelijkheid van mensen die afhankelijk zijn van een zorghulpmiddel. Ze worden meer op zichzelf aangewezen en moeten zelf in actie komen om gebruik te maken van bijvoorbeeld een rollator of scootmobiel. De rol van de overheid en de zorgverzekeraars verdwijnt naar de achtergrond en zorg hulpmiddelen worden door de stijging van zorgkosten niet altijd meer vergoed. Daarmee komt de kwaliteit en veiligheid in het geding, omdat er weinig tot geen controle meer is, volgens Cor Bakkenes, eigenaar van Friesland Vitaal in Sneek. “Uit onderzoek blijkt, dat in 88% van de gevallen geen periodiek onderhoud plaatsvindt aan zorg hulpmiddelen en er alleen gerepareerd wordt bij storingen. Dat mensen de voorkeur geven aan het zelf uit kunnen kiezen van een zorghulpmiddel en dat het aantal (dodelijke) ongelukken met scootmobiels groeit”, aldus Bakkenes. Hierdoor zag hij mogelijkheden voor Friesland Vitaal ontstaan om de noodzakelijke ‘kwaliteit en veiligheid’ juist wel te kunnen bieden. Bij Friesland Vitaal staat service op dit gebied centraal.
TIEN JAAR VAN ROCK TOT ROLL FESTIVAL OP DE NIEUWSTRAAT
HEERENVEEN – Het Van Rock tot Roll Festival op de Nieuwstraat in Heerenveen wordt dit jaar voor de tiende maal georganiseerd door café De Skoffel en anderen. Dit jubileum is voor de organisatie reden om extra uit te pakken! “Wij hebben er enorm veel zin in!”, zegt Anita Bakker van de organisatie trots en ze maakt alvast de namen van de optredende bands bekend, die zaterdag 7 september op het podium zullen staan. “We gaan natuurlijk om 16:00 uur openen met DJ HEAVY P., vervolgens starten we met Tess & her Highway Patrol RockaBilly band. De namen van de overige bands: Las Bandidas (zie foto), 16 Dollars Volbeat Tribute en de allround coverband Junk Yard Dogs!
AKKRUM – Er komt een theaterfestival langs de Kunstroute in Akkrum. Koren, zangers, musici, dansers en straatartiesten komen op zaterdag 21 september met hun eigen voorstelling bij de kunstwerken langs, die sinds het voorjaar op verschillende plekken in het dorp worden tentoongesteld. De organisatie is in handen van Eelco Sixma en Agnes Kruiper van het Akkrumer Dreamteater, dat ook een groot deel van de aankleding van de New York-dagen in 2018 voor zijn rekening nam.
EERSTE GOUDEN PLAK RELATIEGESCHENK BINNENKORT VERKRIJGBAAR HEERENVEEN – Voor ondernemers en organisaties in de regio Heerenveen is het binnenkort mogelijk om hun trots op de regio onder de aandacht te brengen door middel van een regio Heerenveen ’n Gouden Plak wijn. De Wijnschuur heeft, na overleg met de organisatie achter ’n Gouden Plak, het initiatief genomen om deze wijn te verkopen.
FOTO: NS
WWW.GROOTHEERENVEEN.NL
NS REALISEERT WATERTAPPUNT OP HET STATION IN HEERENVEEN
Voorzitter Frank van Hout van ’n Gouden Plak waardeert het dat ondernemers zelf met initiatieven komen om de regio gezamenlijk op de kaart te zetten. “Als regiomarketingorganisatie willen we onze regio bij iedereen onder de aandacht te brengen, zowel bij inwoners, bezoekers als ondernemers. Het initiatief van De Wijnschuur zorgt ervoor dat de ondernemers in onze regio de kans krijgen om hun trots voor de regio door te geven aan hun klanten of relaties. Of door middel van een fles wijn als relatiegeschenk óf om deze te schenken in de horeca of bij evenementen”, aldus Van Hout.
Laura van den Akker, eigenaresse van De Wijnschuur. “Als onderneemster, maar ook inwoonster, ben ik trots op deze regio en dat wil ik graag uitdragen.”
De Wijnschuur zal de inkoop en verkoop voor haar rekening nemen. “Ik wil op deze wijze graag mijn bijdrage leveren aan het op de kaart zetten van onze regio”, zegt
Binnenkort zal Laura van den Akker ondernemers benaderen om de Gouden Plak wijn te bestellen.
Uiteraard komt er een mooi etiket op de wijn, geheel passend bij de huisstijl van ’n Gouden Plak. “Dit is een eerste Gouden Plak product. Ik nodig ondernemers in de regio Heerenveen graag uit om ook een bijdrage te leveren aan de trots en zichtbaarheid van onze regio. Initiatiefnemers kunnen, net zoals Laura van den Akker, contact met ons opnemen!”, roept Frank van Hout op.
HEERENVEEN – Er komt een watertappunt op het station in Heerenveen. Heerenveen is één van de ruim zeventig stations in Nederland waar de NS, de Nederlandse Spoorwegen, een watertappunt realiseert. Ook op de Friese stations Leeuwarden en Grou-Jirnsum plaatst de NS een watertappunt. De watertappunten zijn ook al geplaatst op stations in de provincies Noord-Holland, Limburg en Groningen. De NS plaatst in totaal tweehonderd watertappunten bij stations. Grotere stations krijgen twee en mogelijk drie watertappunten. De NS zegt daarmee te willen bijdragen aan het verminderen van plastic afval doordat flesjes hergebruikt kunnen worden.
4
NUMMER 07 • 2019
ADNAN YIGIT, EIGENAAR VAN CAFETARIA DE MUNT
“IK BEN WEER TERUG OP MIJN OUDE PLEK”
Twee jaar geleden opende ondernemer Adnan Yigit (45) de deuren van cafetaria De Munt aan het Molenplein in Heerenveen. Adnan woont sinds zijn vroege jeugd in Heerenveen, waar zijn horeca carrière begon. Maar vanaf 1998 was hij vooral in Sneek te vinden. In 2007 startte hij daar met zijn eigen pizzeria en grillroom Cappadocia. ”Ik werkte jarenlang elke dag in Sneek, en was bijna niet meer in Heerenveen. Ik heb De Munt geopend, omdat ik weer terug wilde naar mijn oude plek.” TEKST MARIJE NUTMA // FOTO'S MUSTAFA GUMUSSU • FPH.NL
Adnan Yigit is geboren in Turkije en opgegroeid in Heerenveen. Bij zijn cafetaria kun je shoarma, maar ook kroketten bestellen. Gastvrijheid is belangrijk voor hem. Hij onderbreekt het interview regelmatig voor een praatje met een klant of om iemand die voorbij loopt te groeten. Hierdoor is de sfeer in de snackbar gemoedelijk. Adnan vertelt, dat hij niet alles zakelijk benadert, maar ook wel eens iets weggeeft. Een bekertje saus, een kopje koffie. “Dat waarderen mensen”. Zo hielp hij onlangs een vaste klant met het organiseren van een verrassingsfeestje voor haar kind. “Dat deed ik echt om haar te helpen. Het is niet iets dat ik op bestelling doe, hoor!” Op de achterwand van de snackbar pronkt een grote foto van de drie Muntflats. Adnan gaat voor het raam staan en wijst naar buiten. “Toen ik hier voor de eerste keer kwam, zag ik dat je vanaf hier het uitzicht hebt op de drie Muntflats.” Om die reden noemde hij zijn zaak ‘De Munt’. Een munt staat voor Adnan ook voor geld. “Vandaar het logo met de drie flats, een zak friet en een geldstuk.”
VERKEERDE KEUZE Adnan werkt al sinds zijn 18e jaar in de horeca. Op die leeftijd besloot hij met school te stoppen. Hij had in Heerenveen de beroepsopleiding Uiterlijke Verzorging afgerond en hij had wel kapper willen worden. Maar Adnan koos voor een middelbare beroepsopleiding metaalbewerking in Leeuwarden. “Het was een verkeerde keuze. Ik vond het zulk vies werk. Ik dacht, dit is niks voor mij. Na twee weken school ben ik gaan spijbelen. Op een dag kwam ik thuis en mijn vader vroeg: ‘Hoe gaat het op school?’ Ik zei: ‘Goed’. Maar mijn vader antwoordde: ‘Je bent al heel lang met school gestopt. Ik krijg 1200 gulden schoolgeld van je!’ Ik ben toen werk gaan zoeken en als afwasser begonnen in het Griekse restaurant Olympos aan de Dracht, waar nu Meteora zit. Zo ben ik in de horeca terecht gekomen.” Adnan werkte hard. Hij begon als afwasser, werd later kok en kreeg vervolgens de leiding over de keuken. Dat hij al jong van ondernemen hield en niet bang was om een risico te nemen, blijkt wel uit het feit dat hij al op zijn 19e jaar een eigen café aan de Gedempte Molen-
wijk opende. Ondertussen bleef hij in het Griekse restaurant werken. Zijn café hield twee jaar stand. “Ik was heel enthousiast, maar ik wist niet waar ik aan begon. Ik was er te jong voor. Maar ik geef niet snel op. Ik zoek altijd door en haal het beste uit mezelf.”
“DAN BEN IK DWARS” De eigenaar van het Griekse restaurant in Heerenveen startte met een zaak in Sneek, en Adnan ging mee. Vervolgens werkte hij in dezelfde stad een aantal jaren in de zaak van zijn broers. In 2007 begon hij – ook in Sneek - zijn eigen pizzeria en grillroom Cappadocia, midden in de crisis. “Mensen verklaarden mij voor gek. Maar dan ga ik het juist doen, als mensen dat zeggen. Dan ben ik dwars. Ik laat mij nooit meeslepen door iemand anders, en heb mijn eigen mening. Ik houd van ondernemen en wat in mij opkomt, doe ik ook. Ook zal ik niet snel een zaak van iemand anders overnemen, ik zet graag zelf iets op.” Het harde werken heeft Adnan niet van een vreemde. Zijn vader kwam in 1964 als gastarbeider vanuit Turkije naar Nederland, en in 1974
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
volgde zijn moeder met de kinderen. Drie zonen en twee dochters. En Adnan was, met zijn zes maanden oud, de jongste in de rij. “Mijn vader werkte eerst in Enschede, in de textiel, en daarna in Heerenveen, bij Batavus. Mijn moeder werkte overdag ook. En ’s avonds gingen ze samen nog afwassen bij het Postiljon Motel. Dat is nu het Hajé Hotel.”
DE MOSKEE EN DE PASTOOR Adnan groeide op in de Commandeurstraat, in het centrum van Heerenveen. “Die buurt heette toen ‘de Zonnehoek’. Ik herinner het mij als een hele leuke tijd. Er woonden veel kinderen en we speelden vaak buiten.” Hij zat op de Sint Jozefschool, een katholieke school. “Daar kwam de pastoor langs. Wij hoefden niet mee te bidden, hoor. Ik ben opgegroeid met de islam en dat is mijn geloof, maar ik weet door school ook veel van het katholieke geloof. En omdat ik later een Griekse werkgever had, heb ik ook veel meegekregen van het orthodoxe geloof.” Het maakt hem overigens niet uit wat mensen geloven, áls ze maar geloven. Hij hecht waarde aan religie. “Een geloof brengt een stuk cultuur en traditie met zich mee en
het verbindt. De moskee is een ontmoetingsplek, en een pastoor kan bemiddelen. Geloof brengt mensen bij elkaar.”
KIND VAN GASTARBEIDERS
5
zijn, werkt zijn vrouw Suna in de zaak. Maar ’s middag is ze thuis en werkt Adnan extra. Omdat zijn ouders vroeger veel werkten en weinig thuis waren, is het belangrijk voor hem dat zijn vrouw bij de kinderen kan zijn, wanneer ze uit school komen. “Als kind van gastarbeiders heb ik dat gemist.”
In zijn jeugd voetbalde Adnan graag en ging hij vaak op stap. “Mijn ouders waren niet streng, en ik ben best vrij opgevoed. Ze leerden ons wat goed was, en wat slecht. Mijn vader was een hele begripvolle man”. Was. Acht jaar geleden, op 18 juni , overleed de vader van Adnan aan kanker. Adnan wordt emotioneel als het onderwerp ter sprake komt. Hij staat op en loopt even naar zijn collega’s achter de toonbank. Hij komt weer zitten en veegt de tranen uit zijn ogen. Het is duidelijk dat hij zijn vader erg mist. “Het is moeilijk zonder hem. Nu moet ik het zelf doen.”
Hij heeft weinig vrije tijd. “De laatste twee jaren heb ik keihard gewerkt om De Munt van de grond te krijgen. Ik heb alles zelf gedaan, je moet het opbouwen. Nu heb ik het voor elkaar en kan ik personeel aannemen, zodat ik wat meer bij mijn gezin kan zijn.” Vandaag moet Adnan werken, maar overmorgen gaat hij met zijn vrouw en kinderen een paar dagen weg. Ze gaan familie bezoeken, naar een pretpark en de verjaardag van Mursel vieren.
Heeft hij zelf ook kinderen? Hij begint te stralen en vertelt, dat het vandaag de veertiende verjaardag is van hun zoon Mursel. Dochter Tuana is negen jaar. In de ochtenduren, als de kinderen naar school
Hij glundert. “Ik heb gezegd: regelen jullie het maar. Mijn gezin is alles voor mij. Ik werk voor mijn gezin. Mijn vader is hier gekomen om ons kansen te geven. En daar doe ik het nu ook voor.”
BENIEUWD WAT MORGEN BRENGT?
IJSWINCKEL 53 Ambachtelijk & Vers
De invloed van kunstmatige intelligentie, robotisering en big data in de toekomst is onvoorspelbaar. Daarom is een goed beeld van jouw ondernemersperspectief goud waard. Wij maken tijd en bieden inzicht. Want met een heldere kijk op morgen lacht de toekomst je toe.
Ineke Postma DGA Inuz Attitude for Women
De lekkerste ijswinckel met vers italiaans schepijs, heerlijk softijs, diverse milkshakes, razzle, slush puppie! Ni euw !
Ni euw !
IJ STA PAS
SO RB ETS
Drie krokante oublie-cupjes met softijs en topping van chocolade, aardbei en caramel!
In de smaken aardbei, kersen en appel-kaneel
IJSWINCKEL53 Ambachtelijk & Vers
Jister 53 - 8446 CG Heerenveen Tel.: 0513-627405 www.ijswinckel53.nl
BENTACERA.NL Bentacera adv 129,5x190mm.indd 1
Ambachtelijk & Vers
21-03-19 10:51
IJSWINCKE
IJSWINCKEL53
Ambachtelijk & Vers
Ambachtelijk & Vers
X-T3 + XF18-55
IJSWINCKEL
X-T30 + XF18-55 A7 mark III body A7 markII +28-70 Z6 + 24-70 F4.0 RX10 markIII
• X-Trans CMOS 4 + X Processor 4 • OLED ZOEKER • FULLFRAME SENSOR 24Mpixels • FULLFRAME SENSOR 24Mpixels • FULLFRAME SENSOR 24,5 MP • FULLFRAME SENSOR 24Mpixels • 26,1 Mpixels zonder low pass filter • 26,1 Mpixels zonder low pass filter • 4K video, touchscherm • 50% beter tracking, 30% sneller AF • 12 BPS, 4K film, 5 assig stabilisatie • 4K video, touchscherm • Weersbestendig body • 3,0 inch kantelbaar touchscherm • 10 BPS, continue 89 raw foto’s • 117 focus punten • zeer helder en zeer scherp zoeker • 10 BPS, continue 89 raw foto’s
€1749* *prijs na cashback
€1249
€1949* *prijs na cashback
€1049* *prijs na cashback +kassakorting
€2199* *prijs na cashback
€999* *prijs na cashback +kassakorting
WWW.FOTO-GROEP.NL FOTO-GROEP HEERENVEEN WETTERTOER 4, HEERENVEEN
tel: 088 0808 233 e-mail: heerenveen@foto-groep.nl
heerenveen
7
TEKST EN FOTOGRAFIE: MARIJE NUTMA
GROOTHEERENVEEN.NL
GEZINSMAATJE JANNEMIEK LUIK EN MOEDER DITA VAN AURICH
“WE HADDEN GELIJK EEN KLIK”
Jannemiek Luik is vrijwilligster bij het ‘Gezinsmaatjesproject’ van Caleidoscoop. Ze komt om de week bij Dita van Aurich thuis, om Dita ondersteuning te bieden bij de opvoeding van haar drie dochtertjes. Hoe vindt Jannemiek het om gezinsmaatje te zijn? En hoe is het voor het gezin bij wie ze thuis komt? GrootHeerenveen ging op onderzoek uit. “Al bij de kennismaking was het meteen heel fijn, we hadden gelijk een klik. We hebben dezelfde visie over opvoeden. En de kinderen vinden het super als ze langskomt.” Aan het woord is Dita van Aurich (32), moeder van drie dochters. Haar oudste is drie jaar en de tweeling is twee jaar oud. Gezinsmaatje Jannemiek Luik (26) beaamt dat het contact tussen haar en het gezin gelijk goed was. “De tweede keer toen ik hier kwam, kwam de oudste van de drie naar mij toe rennen en pakte mij vast. Dat was een mooie ervaring.”
ONDERSTEUNING Dita heeft al bijna twee jaar hulp van het Gezinsmaatjesproject. Een gezinsmaatje is een getrainde vrijwilliger, die in een gezin ondersteuning biedt bij de opvoeding van de kinderen. Jannemiek is Dita haar tweede ‘maatje’. Bij het consultatiebureau kreeg Dita, na de geboorte van de tweeling, het advies om een gezinsmaatje in te zetten. Dita heeft er geen moment spijt van gehad. “Mijn eerste gezinsmaatje hielp mij met het in bad doen van de meiden en met hun verzorging. Dat is nu niet meer nodig en Jannemiek helpt mij met het doen van activiteiten met de kinderen.” Het gaat goed met Dita en haar kinderen. “Ik heb mij de afgelopen paar jaar ontwikkeld, en mijn kinderen ook. Ik ben zekerder geworden als moeder en er is meer rust in mijn gezin.” De hulp van de gezinsmaatjes heeft hieraan bijgedragen, vertelt ze.
gaan met je kind door middel van prijzen, aandacht geven en grenzen stellen. Je kijkt naar wat wél goed gaat in het opvoeden. Als je alleen benadrukt wat niet goed gaat, is alles zo negatief en dan maak je het voor jezelf zwaar.”
Een gezinsmaatje er is ter ondersteuning van de ouders. “En die ondersteuning kan van alles inhouden, dat is in elk gezin weer anders”, vertelt Jannemiek. “Ik kom ook thuis bij een buitenlands gezin. Dan ligt de nadruk op ondersteuning bij de inburgering. Als iemand vanuit de woestijn in Nederland komt wonen, is dat een hele overgang.”
WIN-WIN SITUATIE Een ander onderdeel van het project is een overleg, waar de vrijwilligers ervaringen kunnen delen en van elkaar kunnen leren. Hierbij zijn soms ook sprekers aanwezig, zoals een vluchtelingenwerker. Jannemiek vindt het prettig om op deze manier nieuwe ervaringen op te doen. “Het is voor mij een win-win situatie. Het is dankbaar werk en ik leer veel van het project. Mijn tijd is goed besteed.”
EXTRA PAAR HANDEN Jannemiek komt om de week een dagdeel bij Dita en haar dochters thuis. “Bij Dita ben ik er vooral om de kinderen individuele aandacht te geven. We gaan vaak met de kinderen knutselen of puzzelen. Maar we gaan ook wel naar de kinderboerderij in Drachten.” De twee jongste dochters van Dita lopen net, en dan is het handig als je met elkaar een oogje in het zeil kunt houden en een paar extra handen hebt, leggen Jannemiek en Dita uit. Het begint al bij het inpakken. “Je moet een hele inboedel meenemen als je weg wilt en het duurt even voordat je alle kinderen in en uit de auto hebt.”
POSITIEF OPVOEDEN Gezinsmaatje Jannemiek is zelf moeder van een dochter van zeven en een zoon van vijf. “Ik was al op mijn achttiende jaar moeder en ik ben sindsdien thuis bij de kinderen. Toen mijn zoontje naar de peuterspeelzaal ging, was Dicky Waley zijn peuterleidster. Dicky Waley is
Dita van Aurich (links) en Jannemiek Luik (rechts), hadden gelijk een klik.
coördinator van het project Gezinsmaatjes. Dicky vertelde mij over het project. Ik was nieuwsgierig en ze vroeg of het misschien iets voor mij was. Zo is het balletje gaan rollen.”
Aan vrijwilligers van het project wordt de cursus ‘Opvoeden & Zo’ aangeboden. Jannemiek heeft hem ook gevolgd. “Je leert in de cursus om op een positieve manier om te
Jannemiek benadrukt dat ze niet komt om Dita te vertellen hoe ze op moet voeden. “Ik ben zelf ook moeder. Samen praten over hoe je je kinderen opvoedt, daar geloof ik in”, aldus Jannemiek. “Elk kind is anders, en iedere moeder weet zelf vaak het beste hoe haar kinderen in elkaar zitten. Er zijn zoveel verschillende manieren om met je kinderen om te gaan. Wat past bij jou en bij jouw gezin?” Dita vult aan dat die open en gelijkwaardige houding van Jannemiek haar in haar kracht zet. “Hierdoor voel ik mij als moeder zelfverzekerder.”
Gezinsmaatjesproject Dit artikel is een vervolg op het artikel uit Groot Heerenveen 06-2019, over Dicky Waley, gezinsmaatjes-coördinator. De artikelen kunnen los van elkaar worden gelezen. Het Gezinsmaatjesproject is een succes. Wil jij ook, net als Jannemiek, jouw kennis en ervaring inzetten voor een gezin? Neem dan telefonisch contact op met Dicky Waley, Stichting Caleidoscoop, bereikbaar via telefoonnummer (0513) 629 090.
Alle perkplanten € 1 per stuk
10 stuks voor 7,50
3 ETAGES VERLICHTING!
HOUD HET HOOFD KOEL! Uit voorraad leverbaar: plafond ventilatoren. Verschillende modellen in zwart, wit en .staal.
Oosterdijk 89 Sneek • 0515-412874 • info@deboerlicht.nl • www.deboerlicht.nl
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
9
TEKST HENK DE VRIES // FOTO'S TEAM SÛPSYDZJE
Jisse de Ruiter en Stephan van der Molen reden de Carbage Run
“It wie wie machtich moai!” “It wie machtich moai!” Dat is het eerste wat Jisse de Ruiter uit Heerenveen uitroept, als ik hem vraag naar de ervaringen in de Carbage Run. Jisse reed met zijn teamgenoot Stephan van der Molen de zomereditie van de Carbage Run, een rally, die van 1 tot en met 5 juli door Zweden en Noorwegen voer. “Missie volbracht. Ook wij zijn weer veilig thuis gekomen”, meldt het Team Sûpsydzje (De Ruiter en Van der Molen) op 7 juli op hun Facebook. “Het was een topweek.” GrootHeerenveen zocht het team op, een kleine week na hun 2500 kilometer lange tocht door Scandinavië, en treft Jisse en Stephan – hoe kan het anders – al sleutelend aan. Voor wie er nog onbekend mee is: de Carbage Run is een vijfdaagse rally door Europa met een barrel van een dagwaarde van maximaal vijfhonderd euro, die wel aan alle wettelijke keuringseisen voldoet. De Carbage Run van zo’n tweeduizend kilometer lengte werd voor het eerst gereden in 2009 met 64 auto’s aan de start en is in tien jaar tijd uitgegroeid tot de grootste straatrally van de wereld. Er kwam een zomer- en een winter-editie en ook nog een brommer-editie. De zomereditie 2019 ging over 2500 kilometer, door Zweden en Noorwegen, met Kopenhagen als startplaats. Dan helemaal door Zweden naar het noorden, en via het Noorse Trondheim terug, richting Gothenburg.
GEEN AIRCO
AANBIEDING!
GEZINSZAK PATAT
€ 8,TEGEN INLEVERING VAN DEZE ADVERTENTIE!
+
4 PERSONEN
+
OF 4 KROKETTEN
4 FRIKANDELLEN
GROTE BEKER MAYO
MOLENPLEIN 10B HEERENVEEN
0513-841143
ACTIE IS GELDIG T/M 21-08-2019
Elke dag-etappe had een vaste start- en finishplaats, met de keuze tussen een korte makkelijke route en een lange route. Finishen moest elke avond voor negen uur, en daarna volgde een overnachting op de Carbage Run camping. De eerste overnachtingsplaats in Noorwegen zou in een ‘Stadion’ zijn volgens het programma. “Dat ‘stadion’ was niet meer dan een trapveldje met een tribune”, lacht Stephan.
In de auto hadden ze het ook al niet droog kunnen houden. Jisse en Stephan kregen door dat hun bus niet helemaal waterdicht er we g bleek. “We konden overdag vast wennen aan het weer van die avond”, vertelt Jisse. “Binnen regende het net zo hard als buiten, het werd helemaal nat in de auto. Als we een bocht maakten naar links of een bocht naar rechts, dan wisten we al wie D van ons tweeën nat zou worden. We e m e d a ill e hadden een plastic tas van de supermarkt aan het zijraam hangen als een soort van dakgootje.” nd
“Met een Engelse auto in Zweden rijden is dus een uitdaging. Als er wat kapot gaat, is het niet gemakkelijk te vervangen”, zegt Stephan. De twee mannen houden van hun auto. “It wurdt op in gegeven momint jo twadde frou!”, bekent Jisse, als hij de motorkap van hun barrel sluit.
“In Zweden is alles beter voor elkaar.” Bovendien was het noodweer, en er viel tien tot vijftien centimeter water in het stadion. De mannen hielden het niet droog.
ho
De barrel van Jisse de Ruiter en Stephan van der Molen is een tot camper omgebouwde bus, een LDV Convoy uit 1998. De Ruiter en Van der Molen hebben de bus speciaal voor de Carbage Run gekocht.
Jisse: “De bus komt oorspronkelijk uit Engeland en had het stuur aan de Engelse kant. Hij is in Nederland helemaal omgebouwd. Het onderstel van de auto is van Daf, het motorblok van Ford. Er moest een nieuwe distributieriem in en een waterpomp, die moest speciaal uit Engeland komen.”
Pe c
TWADDE FROU
Jisse en Stephan op het dak van de LDV Convoy uit 1998
Ook op de laatste dag in Noorwegen merkten de mannen dat ze inderdaad in een barrel van vijfhonderd euro reden en niet in een luxe camper. “We roken het bier bij de finish al en toen ging de auto stuk”, vertelt Stephan. “Er zit geen airco in de bus en het werd steeds blauwer in de auto. Dus Jisse vraagt me: ‘Bist do oan it roken?’” “De riek kaam foar út ‘e auto!”, zegt Jisse. Een lekke
dieselfilter in het brandstofhuis van de bus bleek de oorzaak van al die rook te zijn. “De brandstofleiding was geknapt. We waren na de reparatie nét voor negen uur, het sluitingsuur, binnen.”
NIET GEK GENOEG De organisatie van de Carbage Run heeft net de route van de zomer-editie van 2020 bekend gemaakt, en er volgt wegens groot succes opnieuw een uitbreiding. “Er komen twee verschillende zomer-edities”, zegt Jisse enthousiast. “Twee routes, met Duitsland als start. De eerste is: Duitsland-Oostenrijk-Polen-Tsjechië-Slowakije-Oekraïne. De tweede gaat na Oostenrijk door Slovenië-Kroatië-Bosnië-Servië-Montenegro. “ Per route kunnen zich zo’n vijfhonderd auto’s inschrijven.” Gaat het duo weer mee doen? “It is knettergek, mar it kin net gek genôch”, zegt Jisse. “Ik siz hûndert prosint fan ‘Ja’.” Stephan denkt er nog over na. “It kriebelt wol, mar ik wit it noch net.” “Als Stephan niet mee doet, gaat het niet door”, volgens Jisse. “Dan ha wy gjin team.” “At Jisse mei docht, dan sil ik ek wol moatte”, is de conclusie van Stephan.
Gezellig Entreekaartje naar voor De Bios? maar € 7,Gebruik deze waardebon!
Geldig t/m 15 augustus 2019 | niet i.c.m. andere acties € 2,00 toeslag bij 3D en kindercombi | € 1,50 toeslag bij lange film max. 4 pers/bon - GROOTHEERENVEEN 07-2019
DE BIOS HEERENVEEN Burg. Kuperusplein 52 Heerenveen
Reserveren? Bel 0513-654051 of www.bios-heerenveen.com
10
heerenveen
Kleurrijk NEL KLAVER
“IK KWAM VROEGER ZELDEN IN EEN THEATER, NU BEN IK ER GASTVROUW” “Ik ben met mijn negentigste levensjaar bezig”, zegt Nel Klaver, geboren en getogen in Medemblik en via Wageningen en het Limburgse Swalmen elf jaar geleden in Heerenveen beland. Eén van de eerste dingen die ze deed in haar nieuwe woonplaats, was informeren naar vrijwilligerswerk. Ze belde welzijnsstichting Caleidoscoop met de vraag: “Wat kan ik hier doen?” Vrijwel direct kon ze aan slag als gastvrouw bij een nieuw op te zetten initiatief om ouderen die alleen zijn, samen naar voorstellingen in het Posthuis Theater te laten gaan. Om isolement te voorkomen. ‘Daar ben jij echt het type voor’, hadden ze bij Caleidoscoop gezegd. GrootHeerenveen zocht de 89-jarige Nel Klaver op om uit haar eigen mond te horen wat voor type ze dan eigenlijk is. TEKST HENK DE VRIES // FOTO: MUSTAFA GUMUSSU • FPH.NL
“Ik kan ontzettend slecht tegen onrecht”, zegt Pieternella Klaver-Lageveen, roepnaam Nel. “Bijna mijn hele leven heb ik me overal mee bemoeid en dat wordt me niet altijd door iedereen in dank afgenomen. Ik ben rechtuit, maar de scherpe kantjes zijn er wel wat af. Ik denk nu vaker: ‘Maak je je daar zo druk over?’ Wat ik vaak hoor, is dat mensen zeggen: ‘Bij jou weten we wél waar we aan toe zijn’. Ik ben altijd ‘rood’ geweest en dat blijf ik ook. Ik heb in de vakbeweging gezeten en was voorzitter van de vrouwenbond, regio Noord-Holland. Mensen vragen me wel eens: ‘Wat heb jij allemaal gedaan?’ ‘Heb je even?’, zeg ik dan.”
GEWEIGERD DOOR DE STAATSLOTERIJ Lichamelijk moet ze het de laatste jaren doen met een paar nieuwe knieën en nieuwe heupen, waardoor het lopen moeilijk gaat. Voor de langere afstanden beschikt ze daarom over een scootmobiel, waardoor ze overal komt waar ze wil zijn, al kun je thuis veel doen via internet. Toch speelt onverwacht de leeftijd dáár ook een rol. “Ik wilde laatst een staatslot kopen, online, op de computer. Ik heb het tot twee keer toe geprobeerd, maar ik word geweigerd, ik krijg geen lot. Ze zeggen het er niet bij, maar ik denk dat de bank vindt, dat ik te oud ben. De bank is zeker bang, dat ze hun geld niet krijgen. Ik word daar kwaad van, dat is leeftijdsdiscriminatie. ‘Krijg allemaal het heen en weer’, dacht ik en ik heb een lot in de gewone winkel gekocht.”
DE ANDERE KANT VAN DE AFSLUITDIJK Nel is geboren in 1929 in Noord-Holland. “Ik ben een West-Friezin, ik kom van de andere kant van de Afsluitdijk, uit Medemblik. Ik hoop in november, nee, ik wórd in november van dit jaar 90!” Nel KlaverLageveen heeft een sterke eigen wil en onafhankelijkheidsdrang. Dat was al zo in haar jeugd, al of niet gedwongen door de omstandigheden. “Ik was negen jaar, toen mijn vader overleed. Ik was de jongste in het gezin met zes kinderen. Mijn zus van dertien woonde nog thuis, maar de andere vier waren toen het huis al uit. Mijn moeder had een eigen zaak. Ik ben eigenlijk zonder vader opgevoed. Ik was tien toen de oorlog uitbrak. Oorlogsleed en honger hebben we in Medemblik zelf niet gehad.”
OORLOGSJAREN Nel is in de oorlogsjaren een meisje tussen de tien en vijftien jaar. Ze maakt het oorlogsleed dan wel niet persoonlijk mee, ze komt er wel degelijk mee in aanraking. Den Helder wordt zwaar gebombardeerd, eerst door de Duitsers, later ook door de Geallieerden. Na het grote bombardement door de Engelsen vluchten bijna 8000 mensen de stad uit, de polder in. “Er kwamen kinderen naar Medemblik”, herinnert Nel zich nog goed. “Die hadden niets meer. En wij moesten onze spulletjes met hen delen. Zo ben ik mijn negerpopje kwijt geraakt. Dat vond ik toen helemaal niet leuk.” Moeder Lageveen heeft niet alleen twee kinderen in huis. “Toen ik twaalf was, had ik een grootvader, die woonde bij ons in en was dement. Alleen wist ik natuurlijk als kind van twaalf niet wat dat was en we moesten soms wel om hem lachen.” Haar oom herinnert ze zich ook nog. “Die had een hartaanval gekregen en was gereanimeerd, maar is daar nooit van hersteld. Hij takelde geestelijk heel snel af.” Nel is resoluut als ze het over haar oom heeft. “Ik weet wel, dat ik zelf niet gereanimeerd wil worden”, zegt ze stellig. In de oorlogsjaren gaat Nel ook naar school. Ze volgt Openbaar onderwijs. Ze herhaalt het nog maar eens, want ze komt uit een rood nest: “Openbaar!” De oudere kinderen uit het gezin moeten na de lagere school aan het werk, maar Nel mag, als jongste, doorleren. Ze gaat naar de ULO. “Ik heb geen examen gedaan. In de laatste oorlogswinter ging alles dicht. Aan het einde van de oorlog kreeg iedereen het ULO-diploma op grond van de cijfers, zonder examen.” In het laatste oorlogsjaar leert Nel ook onderduiker Ger (dan 19) kennen en ze worden goede vrienden. Ger komt uit Lemmer en zit als zogenaamd bemanningslid op een schip in Medemblik. Ger zal vele jaren later een sleutelrol spelen in het leven van Nel Lageveen. Het genoten onderwijs mag dan ‘openbaar’ zijn, Nel gaat wél naar de zondagsschool. Als ze dertien is, ziet ze bij dominee thuis een orgeltje staan. Ze wil dan graag een piano om muziek te maken, maar die komt er niet. Ze krijgt wel een accordeon en wordt lid van de accordeonvereniging Medemblik-Hoorn. Na de oorlog gaat Nel met de accordeonvereniging deelnemen aan nationale en internationale concoursen. In Utrecht, Luxemburg, Noord-Frankrijk.
“Een van de eerste keren logeerde ik van tevoren in Hoorn, bij een slager. Daar kreeg ik vet eten. Dat was ik helemaal niet meer gewend, dus werd ik heel beroerd.” Nel zal tot haar huwelijk lid van de accordeonvereniging blijven. “En niet met populaire muziek, maar met klassieke. Daar is mijn liefde voor opera en operette ontstaan. Ik hou van klassiek, ik kom ook vaak hier in de Bios in Heerenveen om naar opera- en balletuitvoeringen te kijken. Dat is zo fascinerend!”
VRIJBUITERS Na de oorlog onderneemt Nel van alles. “In Medemblik was ik in 1946 conductrice in de bus Medemblik-Purmerend-AlkmaarHoorn. Ik ben telefoniste geweest bij de PTT. Bij V&D op Hoog Catharijne in Utrecht was ik bedrijfsrechercheur. En ik heb altijd geturnd en gezwommen.” En Nel komt in 1949 Piet Klaver tegen, met wie ze in het huwelijk treedt. “Toen ik trouwde, moest ik stoppen met werken. Het waren heel andere tijden.” De Klavers verhuizen van Medemblik naar Middenmeer en komen in 1962 in Wageningen terecht, waar Piet de leiding krijgt over het Instituut voor Landbouwtechnische Rationalisatie (met als doel het doelmatiger gebruiken van landbouwmethodes - red.). Met Piet krijgt Nel twee kinderen: zoon Geert en dochter Mieke. Piet gaat vervroegd met pensioen, op zijn 57e, en ze verhuizen van Wageningen naar Swalmen in Limburg, bij Roermond. “We zijn altijd een beetje vrijbuiters geweest”, vervolgt Nel haar relaas. “We hebben 25 jaar in Limburg gewoond en we hadden ook een camper om te kunnen reizen. ‘Je gaat toch niet naar Benidorm? Dat is het bejaardenhuis van Nederland!’ kregen we te horen. We zijn 22 jaar lang naar Algarve in Zuid-Portugal gegaan.” Het huwelijk met Piet Klaver zal 54 jaar duren, tot diens overlijden in 2004. “Piet heeft nooit over zijn ervaringen in de oorlog gepraat,” zegt Nel, “ook niet met mij.” Nel weet, dat Piet trauma’s moet hebben opgelopen. Piet Klaver is 16 in 1940 en duikt enkele jaren later onder in Grongingen om tewerkstelling in Duitsland te ontlopen. Maar hij wordt verraden en komt in het concentratiekamp Amersfoort terecht en daarna in Berlijn. In Berlijn slaagt Piet er in te ontkomen en hij duikt opnieuw onder, nu in de kazematten van Kornwerderzand. “Wat hij precies in Amersfoort heeft meegemaakt, heeft Piet nooit willen vertellen. Piet is in Limburg overleden. Ik heb
er nog vier jaar alleen gewoond, tot 2008. Ik ben nu vijftien jaar alleen.”
SPRONG IN HET DIEPE Nel mag dan wel alleen zijn, ze is er de persoon niet naar om geïsoleerd te raken. Sterker, ze is ondernemend genoeg om er iets aan te doen. In 2008 komt ze bij het opruimen papieren tegen, die leiden naar haar oude vriend Ger uit de oorlog. Ger woont met zijn vrouw in Heerenveen en Nel belt hem op. “Mijn God, hoe heb je me gevonden?“ roept Ger verbaasd uit als ze belt. “Internet”, is het nuchtere antwoord. “Waarom kom je niet naar Heerenveen?” is de volgende vraag van Ger en zo’n gek idee vindt Nel dat niet. Haar dochter Mieke woont in Zwolle en die wil Nel ook wel wat dichterbij hebben. “Zo kwam ik dus in Heerenveen terecht. In Limburg zeiden ze nog: ‘Ga je naar Friesland emigreren? Hoe krijg je het in je hersens!’ Ik woon hier nu elf jaar en ik heb het erg naar mijn zin. Het was een sprong in het diepe, maar ik heb het gevoel dat mijn roots hier liggen. Ik voel me hier thuis.”
“IK BEN NIET BANG” Van de zes kinderen uit het vroegere gezin Lageveen is alleen Nel, de jongste, nog over. “Vier zijn er dement geworden. Behalve ons Jan. Ons Jan heeft alles gedaan wat God verbood en is op zijn 84e overleden ten gevolge van roken.” Nel is met haar 89 ouder dan de andere kinderen ooit geworden zijn. “Ik ben niet bang,” zegt ze, “daar heb ik ook geen redenen voor. Met de camper hebben we altijd in het wild gestaan en er is ons nog nooit wat overkomen. Bovendien, het leven maakt je wijzer. Je kunt niet alles weten. Niemand weet alles. Als je alles weet, kun je met je broek paling vangen, zei mijn moeder altijd.” Nel heeft sinds anderhalf jaar ook weer een relatie. In Lelystad. “Maar ik heb hem nog niet meegenomen naar het theater. Dat komt nog wel.” Nel komt al bijna elf jaar zo’n vijftien keer per jaar het theater bezoeken. Als vrijwilligster, via het ouderenwerk van welzijnsorganisatie Caleidoscoop. “Ik kwam vroeger zelden in een theater, maar nu ben ik er gastvrouw. Voor ouderen, die alleen zijn. Vaak omdat ze hun partner hebben verloren.” Nel helpt ouderen uit hun isolement. “Vroeger gingen ze samen naar het theater, en dat kan nu wéér, met anderen die ook alleen zijn. Ik ben de begeleider van dit groepje alleengaanden. We hebben in de foyer een gereserveerde tafel, waar we elkaar voor en na de voorstelling en in de pauze ontmoeten.”
GROOTHEERENVEEN.NL
ALLEEN MET ANDEREN
Om wat voor reden dan ook zijn mensen alleen en in je eentje naar het theater gaan is vaak een stap te ver. ‘Ga eens alleen met anderen naar het theater!’ is een gezamenlijk initiatief van Caleidoscoop, de overkoepelende stichting voor ouderen- en welzijnswerk in Heerenveen en het Posthuis Theater. Het is een initiatief om oudere alleengaanden gezellig samen uit te laten gaan. Elk jaar worden circa vijftien voorstellingen uitgezocht, waarbij alleengaanden één of meer van deze voorstellingen samen kunnen bezoeken. Wie ook alleen is en hier wel aan mee zou willen doen, kan een briefje of kaartje sturen naar Nel Klaver, p/a Posthuis Theater, Fok 78, 8441 BR Heerenveen, met het verzoek om aan het project deel te gaan nemen.
11
Samen vieren we de winst Zonnepanelen op het clubhuis? Ouder-Kind Toernooi? Doe mee met Rabo ClubSupport en deel mee in de winst. Schrijf je nu in.
Lees alles op Rabobank.nl/clubsupport
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
Flottielje zeilen met Jack en Reina Robijn
13
TEKST ALBERT BOUWMAN // FOTO'S FAMILIE ROBIJN
“Wat bijna te mooi klinkt om waar te zijn, is toch binnen handbereik” “Reina, wat zwemt daar?”, vraagt Jack. “Het lijkt wel een dolfijn. Kom gauw kijken!” Vlug loopt Reina het dek op. “Ja, dat is een dolfijn. Kijk, er zwemmen nog meer.” Verwonderd kijkt het stel de groep dolfijnen na. “Heerlijk hè, om hier zo te varen?”, zegt Reina tegen haar man Jack. Jaarlijks flottielje zeilen Jack en Reina Robijn een week in Turkije. Gepensioneerd en in alle rust van het leven genieten. Velen kijken ernaar uit en hopen dat ze dit in gezondheid mogen meemaken. Hetzelfde geldt voor Jack en Reina Robijn uit Heerenveen. Hoewel je je kunt afvragen of zij in rust van het leven genieten. De activiteiten en reizen die ze maken, spreken van een bewogen leven. “Toch ervaar ik niet dat dit onrustig is. Natuurlijk is er een bepaalde onrust in de dagen voordat we vertrekken, maar als we eenmaal op reis zijn, genieten we in alle rust van het land waar we zijn”, begint Jack.
GEZEGENDE MENSEN Een van de hoogtepunten van hun jaarlijkse reizen is het huren van een zeilboot in Turkije. Het fenomeen staat bekend als flottielje zeilen. Meerdere boten worden verhuurd die een week lang dagelijks hetzelfde startpunt en dezelfde eindbestemming hebben. “De boten varen niet in colonne achter elkaar aan”, legt Jack uit. “Alle huurders krijgen in de ochtend de weersomstandigheden te horen en wat de eindbestemming is van de dag. Wanneer we vertrekken en welke route we varen, is geheel aan onszelf. Als we zin hebben om te zwemmen, gooien we het schip voor anker. Zien we een leuk baaitje met een restaurantje, dan varen we daarheen om even te zitten en te eten. Hoewel de reis wel georganiseerd is en er in strikte zin sprake is van een groepsreis, hebben wij dit gevoel helemaal niet.”
Reina en Jack glunderen wanneer ze praten over flottielje zeilen. Reina: “Wat kan een mens zich nog meer wensen als je glashelder water ziet. Af en toe zwemmen er dolfijnen, inktvissen en reuzenschildpadden voorbij. Hoewel wij het nog niet hebben meegemaakt, is het zelfs mogelijk om walvissen te zien. Aan de kust zie je prachtige, kleurrijke bloemen. Leg je aan in een baai, dan wordt je hartelijk begroet en geholpen door de lokale bevolking. Het eten is geweldig en vaak zijn er mooie wandelingen te maken. Wil je wat meer van de cultuur opdoen en bijvoorbeeld een moskee bezoeken, dan is daar alle ruimte voor. Als vrouw wordt er wel verwacht dat ik een doek om mijn haren wikkel, maar het heeft me nooit een gevoel gegeven van minderwaardigheid. Net zoals de ontvangst bij een baai, word ik ook hier hartelijk rondgeleid. En weer terug op je boot, slaap je ’s avonds in met de geluiden van het water en de natuur om je heen. Als je dit meemaakt, mag je je toch een gezegend mens noemen?”
PAAR JAAR SPAREN De geschetste sferen roepen misschien een wat decadent beeld op. “We zijn ons ervan bewust dat dit niet voor iedereen is weggelegd, maar toch zijn zulke ervaringen voor veel mensen mogelijk. Wie zoiets wil meemaken, kan klein beginnen. Door een paar jaar maan-
om de binnenlanden in te trekken. “Toch mogen we graag in aanraking komen met de lokale bevolking. Anders ben je ook maar zo de toerist.”
IN BADPAK NAAR ZIEKENHUIS
delijks een bedrag opzij te leggen en ervoor te sparen is iets, wat bijna te mooi klinkt om waar te zijn, toch binnen handbereik. Zo zijn wij ook begonnen. We hebben samen met vrienden gespaard om met hen wat van de wereld te zien. Het kost misschien een paar jaar, maar daardoor lukt het wel.” Aanvankelijk zijn Jack en Reina samen met hun vrienden begonnen met flottielje zeilen in Griekenland. “Ook een heerlijk land, maar vergeleken met Turkije toch iets minder. Het zeilseizoen is minder lang, er ligt veel meer vuil in het water en het materiaal is meer gedateerd.” Gedurende die reis ontmoetten ze Wiebe en Yvonne, die flottielje
Op de site van Wiebe en Yvonne is meer informatie te vinden over flottielje zeilen in Turkije: www.b-b-yachting.nl zeilen wilden opzetten in Turkije. “Het klikte zo goed met hen dat we daarna in contact bleven. Op het moment dat ze daadwerkelijk begonnen, hebben wij de kans aangegrepen en een boot via hen gehuurd. Ja, en als je dan de ervaring krijgt dat alles voor je geregeld is, je in een goed onderhouden boot terecht komt waar de fruitschaal op tafel staat en de bedden heerlijk fris zijn, wil je niet meer anders.” Met alle natuurschoon om hen heen op zee, lijkt er weinig reden
Jack begint een beeldend verhaal te vertellen waarbij ze veel burgers hebben ontmoet. “Reina brak vorig jaar haar arm aan boord. Daar zit je dan midden op zee. Wiebe werd opgeroepen en kwam in zijn rubberboot naar ons toe gevaren. Ondertussen had hij een ambulance gebeld die al op de vaste wal klaar stond. Reina moest hobbelend over het zeewater in het bootje naar de vaste wal worden gebracht. De tocht duurde wel veertig minuten. Omdat Reina net gezwommen had, had ze haar badkleding nog aan. De artsen besloten haar naar het ziekenhuis te brengen. Scheurend over de binnenwegen werden we erheen gebracht. Ik moest zelfs af en toe de chauffeur op zijn schouder tikken om wat langzamer te rijden, zo hard ging ‘t”, lacht Jack. “In het ziekenhuis liepen alle vrouwen gesluierd. Reina geneerde zich voor haar outfit, maar het personeel deed er niet minder vriendelijk om. Uiteindelijk moest haar arm worden gefixeerd in een apotheek waar we met een taxi naartoe werden gebracht. De mensen dachten zo goed mee dat de taxi ons ook weer naar de plaats bracht waar de boot lag. Ondanks taalbarrières voelden we ons op handen gedragen.” “Gelukkig maar Jack, want mijn handen konden niet zoveel meer dragen”, merkt Reina op.
34ste Samen beleven!
34ste Samen beleven!
17 t/m 21 juli 2019
ww.ballonfeesten.nl
Zaterdag 20 juli Zondag 21 juli
DE FRIESE BALLONFEESTEN TE JOURE
Vrijdag 19 juli
Donderdag 18 juli
Woensdag 17 juli
Programma Terrein open
21:00 uur
Start programma
DJ Kramer en DJ Pe-Funk
0:00 uur
Einde
18:00 uur
OfficiĂŤle opening met parade
18:00 uur
DJ Sieds
18:30 uur
Dweilorkest
19:30 uur
Opstijgen 35 heteluchtballonnen
o.a. kermis, springkussens, schminken, markt, foodtrucks, terras, inloopballonnen, miniatuur ballonnen, live radio-uitzending
13:00 uur
Terrein open
14:00 uur
21:00 uur
Start programma
Live muziek ZoZo
0:00 uur
Einde
14:00 uur
Kaatsen
17:00 uur
DJ Sieds
18:30 uur
Dweilorkest
19:30 uur
Opstijgen 35 heteluchtballonnen
o.a. kermis, springkussens, schminken, markt, foodtrucks, terras, inloopballonnen, miniatuur ballonnen, live radio-uitzending
16:00 uur
Terrein open
17:00 uur
21:00 uur
Start programma
Live muziek G-string
18:00 uur
23:00 uur
OfficiĂŤle opening met parade
Night-glow
18:00 uur
0:00 uur
DJ Sieds
Einde
18:30 uur
Dweilorkest
19:30 uur
Opstijgen 35 heteluchtballonnen
o.a. kermis, springkussens, schminken, markt, foodtrucks, terras, inloopballonnen, miniatuur ballonnen, live radio-uitzending
13:00 uur
Terrein open
14:00 uur
21:00 uur
Start programma kinderdag
Live muziek Straight on Stage
14:00 uur
23:00 uur
Live muziek Thuesday Brothers Live muziek Dance Shapes Dansers
Night-glow
01:00 uur
Einde
o.a. bungeerun, kuipsteken, klimtoren, pony-rijden, kermis, springkussens, schminken, markt, foodtrucks, terras, inloopballonnen, miniatuur ballonnen, live radio-uitzending
15:00 uur 17:00 uur
Live muziek Lady cover duo
18:30 uur
Dweilorkest
19:30 uur
Opstijgen 35 heteluchtballonnen
13:00 uur
Terrein open
14:00 uur
21:00 uur
Start programma Oldtimers
DJ Sieds
0:00 uur
Einde
14:00 uur
Live muziek Lady cover duo
18:30 uur
Dweilorkest
19:30 uur
Opstijgen 35 heteluchtballonnen
/ballonfeesten
www.ballonfeesten.nl
16:00 uur 17:00 uur
o.a. kermis, springkussens, schminken, markt, foodtrucks, terras, inloopballonnen, miniatuur ballonnen, live radio-uitzending
Meer informatie, zie www.ballonfeesten.nl
/ballonfeesten
17 t/m
www.ba
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
15
TEKST HENK DE VRIES // FOTO'S DENNIS STOELWINDER
DE VRIJWILLIGERS VAN WIJKCENTRUM DE AS IN DE GREIDEN
“IEDEREEN MOET HIER LAAGDREMPELIG BINNEN KUNNEN KOMEN” Ooit stond in de wijk De Greiden in Heerenveen het wijkcentrum De Turf. Na een grote brand, die het centrum volledig in de as legde, herrees zo’n 35 jaar geleden als een feniks een nieuw wijkcentrum, dat toepasselijk ‘De As’ heette, een naam die zowel sloeg op de verbande turf als op het verbindende centrum, waar alles omheen draait. Het wijkcentrum draait, in tegenstelling tot de meeste MFA’s, de multifunctionele centra, zonder enige vorm van subsidie voor de volle honderd procent op vrijwilligers. Gelukkig is er wel enige steun vanuit het RABO-fonds en Hart voor Heerenveen. “Het wijkcentrum is er vooral voor de bewoners van De Greiden en de vrijwilligers, ruim dertig, zetten zich met hart en ziel voor die bewoners in”, begint Arend J. Halkers, voorzitter van het bestuur van Stichting Wijkcentrum De As en vrijwilligerscoördinator. Ofwel, in de woorden van Hielkje, één van die vrijwilligers en medebestuurslid: “Samen met onszelf houden we heel veel mensen van de straat.”
MAATSCHAPPELIJKE HUUR Ik zit met een groepje vrijwilligers om de grote stamtafel in de gezellige ontvangstruimte van het wijkcentrum. Niet met alle dertig, maar wel met Hielkje, Saskia, Chelsea, Aaldert, Pricilla, Henk-Jan, en Noa. Toen ze hoorden, dat GrootHeerenveen op de koffie wilde komen, vonden ze dat belangrijk genoeg om erbij te zijn. Om hun zegje te doen. Om te laten weten hoe belangrijk De As voor de wijk is op maat-
De vrijwilligers in De As, met links voor Bob Reekers, coördinator dag-activiteiten, en rechts voor Arend J. Halkers, vrijwilligers-coördinator en bestuursvoorzitter.
schappelijk gebied. Voor iedereen. Juist voor iedereen! Zonder onderscheid. Iedereen moet gebruik kunnen maken van De As, met of zonder beperking, met of zonder een buitenlandse achtergrond. Arend Halkers: “We willen als een soort buurtcafé zijn voor de hele wijk De Greiden. Zo breed mogelijk maatschappelijk. Iedereen moet hier laagdrempelig binnen kunnen komen. Daarom rekenen we ook een maatschappelijke huur voor vele groepen en activiteiten die belangrijk zijn voor De Greiden zelf. Wie het niet breed heeft, moet ook kunnen meedoen. Die maatschappelijke huur bedraagt één euro per persoon en één verplicht kopje koffie of thee per persoon. Zo verdienen we twee euro per deelnemer. Andere groepen of huurders betalen een commercieel tarief.” Bij die ‘commerciële huurders’ hoort ook Stavoor, die alfabetiserings- en inburgeringscursussen verzorgt in één van de zaaltjes, om de Nederlandse taal te leren spreken en begrijpen. Arend Halkers: “Al is alfabetisering en inburgering een maatschappelijk iets, de cursussen worden betaald door DUO, de Dienst Uitvoering Onderwijs, en daarom kan Stavoor ook de gewone, commerciële, huur aan De As betalen. En wie weet, werken sommige cursisten daarna ook weer in De As.” Want ook ‘nieuwe Nederlanders’ zijn werkzaam als vrijwilliger, weet Arend. “Ze komen onder andere uit Syrië, Irak, Mongolië, Koerdistan en Marokko.”
22.000 BEZOEKERS Nog even over geld. “Die inkomsten hebben we hard nodig, want we moeten zelf de huur van het gebouw uiteindelijk wel kunnen betalen. Die huur bedraagt een fors bedrag op jaarbasis en moet worden afgedragen aan welzijnsorganisatie Caleidoscoop, de eigenaar van het gebouw.” Destijds is De As gebouwd met financiële steun van onder andere de gemeente Heerenveen. Caleidoscoop voerde toen nog het welzijnswerk voor de wijk uit, maar moest dat in 2014 door een subsidiestop van de gemeente beëindigen. De bewoners van de wijk namen De As over en de nieuwe Stichting
Wijkcentrum De As sloeg volledig zelfstandig een eigen weg in. “Het huidige bestuur heeft het voor elkaar gekregen, dat er jaarlijks zo’n 22.000 bezoekers gebruik maken van het centrum”, zegt Bob Reekers, coördinator van de dagactiviteiten en medebestuurslid. “En we zijn per week van drie naar zes dagen open gegaan.” Wat betekent, dat Reekers zelf behoorlijk veel tijd in het centrum en de vrijwilligers moet steken. Hij begeleidt het team vrijwilligers met alle aandacht en individueel als het moet. “Onze mensen komen uit alle lagen van de samenleving, met of zonder rugzakje. Het is een heel leuk team, dat wat sturing nodig heeft. We doen alles met elkaar, maar iedereen heeft wel een duidelijke eigen taak.”
AANGEPASTE KASSA Dat die taken echt duidelijk eigen zijn, en op de persoon toegespitst, illustreren enkelen maar al te graag. Saskia bijvoorbeeld. “Ik ben hier terecht gekomen via de WMO”, vertelt ze. “Ik ben erg slechtziend en ik doe de kassa. De kassa is speciaal voor mij aangepast met extra grote cijfers en kleurvlakken.” Saskia is er erg blij mee. Ik heb hier alle hulp gekregen om mijn werk te kunnen doen.” Ook de anderen zijn blij met het werk, dat ze mogen doen. Dat werk mogen ze overigens niet zomaar doen. Allemaal waren ze verplicht de noodzakelijke papieren te halen op het gebied van BHV (Bedrijfs Hulp Verlening, een bekwaamheidstraining) en IVA (Instructies Verantwoord Alcohol schenken). En ze hebben het allemaal gehaald, weten Arend Halkers en Bob Reekers. De (ook vrijwillige) begeleiders die dagelijks verantwoordelijk zijn, hebben allemaal overigens een uitgebreider aanvullend pakket aan nodige certificaten
voor BHV en Sociale Hygiëne. De As heeft een horecavergunning.
ERKENNING Allemaal willen ze wel vertellen hoe ze hier als vrijwilliger zijn beland en hoe belangrijk dit vrijwilligerswerk is, voor de wijkbewoners en ook voor hen zelf. Zoals Hielkje. “Mensen halen hier in De As soms voor het eerst van hun leven een diploma”, zegt ze, en ze wordt er bijna emotioneel van als ze het zegt. “Zoals dat IVA, dat is voor sommigen de allereerste keer dat ze een diploma krijgen. Dat is een stuk erkenning.” Noa is stagiaire MBO Zorg & Welzijn. De As zit nooit zonder stagiaires, volgens Arend Halkers. “We hebben goede VMBO/MBO stagebegeleiders in ons team en goede contacten met het Friesland College en het Bornego. Helaas hebben we geen ANBI-status, we mogen dus geen gebruik maken van re-integratiebureaus.”
RABO-FONDS Dankzij Hart voor Heerenveen en financiële ondersteuning via het RABO-fonds kon De As afgelopen periode toch enkele belangrijke investeringen doen. “We hebben heel veel geïnvesteerd in de keuken”, zegt Arend. “We serveren onder de noemer ‘Eten bij De As’ driegangen menu’s voor € 9,50 per persoon, eerlijk en heerlijk bereid en alles halal. Iedereen kan aanschuiven. Dat is trouwens meteen ook weer maatschappelijk, want zo kunnen we ook ouderen uit de eenzaamheid houden.”
M/V Aan het slot van dit koffie-uurtje willen Arend en Bob nog graag even kwijt, dat nieuwe vrijwilligers welkom zijn. “Door het verloopproces zijn we altijd op zoek naar een zelfstandig kok, barmedewerkers en klusjesmannen, M/V, en dit kan ook al voor enkele dagdelen.” Ik beloof dat ik de oproep meeneem. Met de aantekening dat M/V óók zonder onderscheid is, natuurlijk. Iederéén is welkom.
06 •TRENDS 2019 LIFESTYLE 16 NUMMER
LIFESTYLE TIPS & TRENDS
ZEVEN HEERENVEENSE SPECIALISTEN GEVEN HUN KIJK OP DE LAATSTE TRENDS OP HET GEBIED VAN BEAUTY, SPORT, INTERIEUR, REIZEN, KOFFIE EN BOEKEN...
NYNKE DE VRIES Boekhandel Binnert Overdiep.
ELINA ZELDENRUST Schoonheidsspecialist, eigenaar van Elina’s salon.
VAN BINNEN NAAR BUITEN
ORANJE ALS EEN WORTELTJE
Wij vinden dit een heerlijk jaargetijde. Mooie, lange zomerse dagen waarin wij graag naar buiten gaan. Lekker in de tuin, op het balkon, op de boot of op het terras met een boek.
ODETTE HOLKEMA Zelfstandig reisagent en eigenaar van YourTravel.
THEE, TOFU, TAIWAN Bergen en stranden, hot springs en high speed-treinen, hostels en boetiekhotels, tempels en een enorm rijke cultuur én de beste food markets ter wereld. Dat alles op een tropisch eiland, kleiner dan Nederland, verrassend en veelzijdig.
Welkom in Taiwan! Het eiland lijkt met zijn beleefde manieren, bijzonder vriendelijke bevolking, strikte gedragsregels en indrukwekkende natuur wel wat op Japan, niet zo gek na vijftig jaar bezetting. Taiwan is echter zeer toegankelijk en stukken goedkoper dan Japan. Verken het eiland per Kenting Express, een Indiase hippiebus, met westerse prijzen en doorkruis het ruige eiland. Beleef de hoge bergmassieven, de kilometerslange kloven, vele lange hangbruggen over ravijnen, verpletterende zonsondergangen, ellenlange stranden en de mosgroene bergen. Absolute aanrader is ook een fietstocht, bijvoorbeeld langs de oevers van de Tamsui rivier in Taipei. De hoofdstad Taipei wordt ook wel het Amsterdam van Azië genoemd, dat zegt genoeg! Taiwan is ook een eldorado voor culinaire lekkerbekken. Een absolute must-do is een bezoekje aan één van de vele night markets voor xiao chi (kleine hapjes) voor mini prijsjes. Ik zou zeggen, ervaar Taiwan zelf!
www.yourtravel.nl
Voor degene die in de zomer graag iets actiever wil zijn en voor alle liefhebbers van de Noordzeekust tippen wij ‘I Love The Seaside – Noordzeekust’. Een inspirerende, verrassende en relaxte reisgids over de Duitse Wadden en de Nederlandse en Belgische Noordzeekust. Eerder heeft het ‘I Love The Seaside’ team al veel verkochte gidsen over de Franse kust, Spaanse kust en Portugese kust gepubliceerd. Deze gidsen bevatten prachtige foto’s en sfeerbeschrijvingen, (kleinschalige) adressen en tips voor slapen, eten en doen, lokale eet-weetjes en natuurlijk (bijna) alles op het gebied van surf, SUP, kajak, wandelen, strandzeilen, spa, yoga en ontspanning. Wij weten wel waar wij naar toe willen…
Er was een tijd dat je precies wist wie er teveel onder de zonnebank had gelegen. De beroemde oranjebruine uitstraling viel nogal op. Hoewel het fanatieke kunstmatige bruinen nu minder hot is, zie je ze nog steeds wel eens: de oranje benen, wangen en vooral handpalmen. Nee, dan is er niets mis met je gezondheid. Je hebt alleen een overdosis caroteen in je systeem.
www.binnertoverdiep.nl
In bijvoorbeeld wortelen, spinazie, zoete aardappelen en mandarijnen zit veel bètacaroteen, ofwel provitamine A. Prima voor je lijf, want in je darmen wordt daarvan vitamine A gemaakt. En daarmee krik je je weerstand op en zorg je voor goede botten, tanden en huid. Je vel is door deze vitamine beter bestand tegen vrije radicalen, je weet wel, die stofjes die je huid kunnen beschadigen. Ook gaat het de gevolgen van uv-straling tegen en dat voorkomt problemen als zonneschade.
SHAMÉ KEESMAN Koffiegek, barista en eigenaar van By-Kees
KRUIDENTUINTJE Wat fijn, alle kruidenplantjes van de vensterbank in je keuken, mogen naar buiten! Het staat zo gezellig in je keuken, maar je kunt ze ook zo heerlijk toevoegen aan je gerechten. Niet alleen de smaak heeft een doel, maar elk kruid heeft ook zijn medicinale werking, waarvan veel wordt toegepast in de natuurgeneeskunde. De verse munt bijvoorbeeld, zo lekker om thee van te zetten, werkt ook nog eens tegen hoofdpijn en misselijkheid. Basilicum, om een mooie pesto van te maken, werkt tegen verkoudheid en is goed voor je gezichtsvermogen. Koriander - je moet ervan houden - geeft een aparte smaak aan veel gerechten, bevat veel ijzer en is dus goed voor je bloed en heeft een ontgiftende werking. En ken je het komkommerkruid, borage? Dit kruid is goed voor je nieren en erg vocht afdrijvend. En borage is een aanwinst in de tuin, want het geeft prachtige blauwe bloemen! Dus ga aan de slag en maak een gezellig kruidentuintje!
XXX KEES
www.by-kees.nl
Teveel is in het algemeen nooit goed, maar in het geval van bètacaroteen is er alleen het oranje-effect, met een chique woord carotenemie genaamd. Want je lichaam gebruikt nooit meer van de stof dan nodig is voor de vitamine A-productie. De rest wordt opgeslagen in lichaamsvet en laat je eruit zien als een worteltje. Een duidelijk voorbeeld van ‘je bent wat je eet’, zonder dat het kwaad kan. Een fijne zomer toegewenst.
Liefs Elina! www.elinasalon.nl
BEWEGEN IN HET GROEN... ALLEEN MAAR VOORDELEN! De natuur heeft een grote impact op je fysieke en mentale gezondheid. Bewegen (wandelen, hardlopen, fietsen) in de natuur versterkt dit effect nog eens. Fysiek en mentaal: Aandoeningen als hart- en vaatziekten, obesitas, diabetes en astma worden op een positieve manier beïnvloed. Daarnaast kan bewegen in het groen ook helpen bij het verminderen van stress, angst, depressie of andere psychische klachten en het verbeteren van je slaapkwaliteit.
Bewegen en werk:
Ga eens met je collega’s naar buiten voor een wandelvergadering. Een betere doorbloeding van de hersenen maakt creatiever en productiever. Of neem tijdens een meeting een gezamenlijke beweegpauze. Even het hoofd leegmaken om er vervolgens weer fris tegenaan te gaan. Kortom, bewegen in het groen.... gewoon doen!
www.mind2run.nl
ROOS SIEMONSMA Runningtherapeut en looptrainer. Eigenaar bij Mind2Run
MARGA WIEGMAN Runningtherapeut en looptrainer. Eigenaar bij Mind2Run
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL GROOTHEERENVEEN.NL
17
HAAL BINNEN
NAAR BUITEN
Het is zomer! Bij mooi weer lekker buiten zitten tot laat in de avond. Genieten van de zon en de tuin. Vroeger werden de tuin en je interieur als twee verschillende dingen gezien. Maar tegenwoordig kan je tuin je tweede woonkamer worden. Je kunt zelfs de grens tussen binnen en buiten vervagen door je interieurstijl binnen helemaal door te trekken naar je tuin.
RINSKE LOK-JEPMA Interieurstylist, eigenaar Rinske Interieurstyling
een daybed van oude pallets en matraskussens. Zo kun je heerlijk chillen in je tuin. De tijd van ‘oude’ plastic stoelen is echt voorbij.
Ook zijn er heel veel items die je zowel binnen als buiten kunt gebruiken. Een fijne loungeset (die tegenwoordig zelfs op ‘gewone’ banken kunnen lijken) of een mooie tuintafel met eetkamerstoelen die voor zowel binnen als buiten kunnen.
Kleed je terras nog aan met mooie (tuin-)verlichting, een vaas met bloemen uit eigen tuin, leuke kaarsjes en een mooie tuinposter. Zorg voor schaduw met een grote parasol of schaduwdoeken en kies grote planten op stam in mooie potten (die je in de herfst en winter binnen kunt zetten) en je tuin is echt een verlengstuk van je huis.
En niet te vergeten de vloerkleden die je gewoon buiten kunt laten liggen. Ook bijzettafels en sierkussens zijn items die je voor zowel binnen en buiten kunt gebruiken. Ook leuk, maak
www. rinske-interieurstyling.nl
18
NUMMER 07 • 2019
AENGWIRDEN BESTAAT NOG STEEDS
DE STREEK, LINT V Het is misschien wel één van de meest vergeten streken in Fryslân. Aengwirden heette het vroeger, tegenwoordig is het De Streek. Waarin vier dorpen in een aaneengesloten lint noordelijk van Heerenveen liggen. Van oost naar west: Gersloot, Tjalleberd, Luinjeberd en Terband. Het gebied noordelijk van de dorpen hoort er ook bij. Lintdorpjes met boerenland en natuur. Authentiek.
TEKST EELKE LOK // FOTO'S HIELKE WEENING
Het was vroeger de oude gemeente Aengwirden. Daarvoor ook wel Engwirden of Annewaerde genoemd. Een grietenij uit de regio Zevenwouden, de regio van zuidoost Fryslân. Aengwirden is, als je er doorheen fietst, een soort overgangsgebied van de Wouden naar de Zuidwesthoek toe.
GESCHIEDENIS Aengwirden had indertijd het gemeentehuis in Heerenveen staan. In de gemeentelijke herindeling van 1934 verdween de gemeente Aengwirden dan ook in de gemeente Heerenveen, samen ook met Schoterland (het gebied richting Jubbega). Allemaal geschiedenis, maar die leeft nog steeds. De Aengwirderwei, het lint waar de dorpen zich aan genageld hebben, is de ‘hoofdstraat’ van alle vier dorpen. Er is een plaatselijk belang van alle vier dorpen samen, en dat heet Plaatselijk Belang Oud Aengwirden.
De dorpen waren in vroegere jaren natuurlijk verzuild. De één had de doopsgezinde kerk, een ander de gereformeerde. Zo ook met de scholen. Maar alles is nu samen. Je zou er eigenlijk heel gemakkelijk één dorp van kunnen maken. En als je dat dorp dan Aengwirden zou noemen, zou niet vreemd zijn. Maaike Leistra is voorzitter van dat Plaatselijk Belang. “Maar nog niet zo heel lang. En we hebben de hele bezetting van het bestuur sinds de laatste ledenvergadering pas weer rond. We zijn wel compleet, maar nog niet goed ingewerkt.”
ENQUÊTE Nog niet goed ingewerkt, maar wél bezig. Plaatselijk Belang werkt namelijk aan een Streekvisie. Daartoe gaan ze alle lagen van de bevolking enquêteren. Van deur naar deur. Wat willen de bewoners van de Streek nu eigenlijk met hun streek? De Streekvisie heeft vijf verschillende gezichtshoeken: zorg en welzijn;.wonen, werken en onderwijs; verkeer en veiligheid; recreatie, sport en ontspanning; energie, klimaat en landschap.
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
19
AN VIER DORPEN “Gelukkig zijn er mensen die het kortebaanwerk van de Sreekvisie willen doen. Mensen die niet constant in besturen willen zitten, maar zo nu en dan wat willen doen.” Daarin is De Streek niet anders dan andere dorpen in Fryslân. Overigens is er nog een Plaatselijk Belang. Dat gaat over Gerslootpolder, een groot gebied noordelijk van Gersloot waarin toch nog veel huizen staan en zo’n 190 mensen wonen. “Maar we hebben daar een heel goede samenwerking mee.”.
DE DEELEN Maaike Leistra, momenteel werkzaam in de agrarische wereld van dierenwelzijn, woont aan de rand van het gebied. Ze kijkt uit over het natuurgebied De Deelen. Een laagveenmoerasgebied wat ligt in de driehoek Aldeboarn, Ulesprong en dus Aengwirden. Het is niet heel oud, maar wel ontstaan door de vervening. Net als het gehele gebied trouwens, de lintbebouwing is daar een beeld van. Aardig is dat in De Deelen als natuurontwikkeling nog steeds veen wordt gewonnen. Zo ontstaan er zelfs nieuwe petgaten. Daardoor zijn die Deelen zo beroemd geworden. Het is een Natura 2000 gebied, waardoor je maar in een beperkt stuk mag gaan wandelen. De rest is rustgebied voor plant en dier. “Toch zouden we graag een fietspad van Aldeboarn naar Tjalleberd willen hebben”, zegt Leistra. “Er zijn daar nu mogelijkheden voor, omdat Aldeboarn nu ook in dezelfde gemeente Heerenveen zit, waardoor het ‘wie moet wat betalen’ in elk geval niet meer aan de orde is.” Ze zou best willen dat er meer mensen het gebied kunnen bekijken. Dat kan nu eigenlijk maar op één moment: als er ijs ligt in een redelijk strenge winter. Als de beroemde Deelentocht over 45 kilometer duizenden mensen naar
het gebied trekt, die dan eindelijk eens goed kunnen zien hoe laagveenmoeras in elkaar zit. “Maar vooral om te zien hoe mooi het daar is. Dit gebied móet je eigenlijk kennen”.
EVENEMENTEN Er komen wel steeds meer dagtoeristen in het hele gebied. Voor wandelaars en fietsers wordt Aengwirden steeds populairder. De evenementen trekken ook steeds meer volk. Zoals bij het Fries kampioenschap palingroken, dat dit jaar het 25 jarig bestaan vierde op de Eide. Of bij een festival. Animator is heel vaak de geitenfokvereniging Tjalleberd en omstreken. Zoals vele geitenfokkers al lang niet meer bezig met de geit, maar wel om de vergeten streek weer bekend te maken. Sinterklaas, oudjaarskuiertocht en autocross zijn vaste speerpunten. Zo is er ook de Rotondekerk in Terband uit 1843, tegenwoordig de Terbantster Tsjerke genoemd, want de rotonde is er niet meer. Die kon in de oude verkeerssituatie bij Heerenveen vanaf de rotonde in de A7 bereikt worden, nu moet je omrijden via Tjalleberd. In de kerk worden maandelijks prachtige concerten georganiseerd door een actieve commissie.
WONINGEN Tjalleberd (Tsjalbert) is de grootste van de vier dorpen, dik 800 inwoners. Dan komt Luinjeberd (Lúnbert) met over de 400, dan Gersloot (Gersleat) en Terband (Terbant), elk met zo’n kleine 300 inwoners. Er staan weinig huizen te koop in de vier dorpen. Maar binnen wordt alles wel ouder en grijzer. En je moet ruimte hebben voor je eigen (jonge) mensen. Dus gaat Aengwirden als een eenheid van vier dorpen naar de gemeente met de vraag naar woningen.
Met die gemeente wordt gewerkt aan het plan De Eide in Tjalleberd. De bouw van het eerste tiental huizen is daar intussen begonnen. Koopwoningen. Plaatselijk Belang wil er ook graag sociale woningbouw hebben. Dat kan, want het gehele plan zal uit ongeveer 75 huizen bestaan. Het wordt in fasen uitgevoerd. Plaatselijk Belang hanteert de woorden diversiteit en doorstroming, dat heeft Aengwirden nodig. Mooi is dat het dorp er met de gemeente over heeft gesproken en gevraagd heeft op De Eide ook lintbebouwing toe te passen. Dat is het Streekeigene. Naast elkaar, niet in een kringetje om kroeg of kerk wonen. Karakteristiek voor Aengwirden, en dat is wel weer anders dan de meeste Friese dorpen.
NIKS DOEN KAN NIET Binnen niet al te lange tijd zullen er nieuwe bedrijven komen in Tjalleberd. Grotere bedrijven, het is
geen dorpsbedrijventerrein, maar dat van Heerenveen. Vlak langs de A7 en A32. Daar heeft de gemeente vele jaren geleden al een terrein gepland. Niemand protesteert. “We wisten het.” Eigenlijk wel mooi, want daar werken straks mensen die misschien wel in Aengwirden willen wonen. Met die behoefte kun je weer aankloppen bij de gemeente. Plaatselijk Belang hoopt overigens dat er een natuurstrook aangelegd kan worden tussen het terrein en de rijkswegen. Het verwante landschaps- en energieverhaal is nog een discussie in Aengwirden. Dus een onderwerp in de enquête. Indertijd is al tegen windmolens gestemd. Maar zonnepanelen leveren niet zo veel op. “Niks doen kan niet. Wat kunnen we zelf doen en wat kunnen anderen hier doen?” Eén school, dat is geen probleem. Maar die moet in een nieuw groter gebouw. En dat proces verloopt op zijn zachtst gezegd enigszins stroperig, omdat er wat bezwaren
zijn van een aantal omwonenden over de locatie waar de school gepland is. Maaike Leistra rekent er op dat de gemeente daarin snel stappen zal zetten. De gemeente heeft dat intussen al gedaan. Het is voor Aengwirden heel belangrijk een goede school te hebben.
GRIENE GREIDE Aengwirden bestaat nog steeds en is een gezellig dorp. Waar veel ZZP-ers wonen, veel agrariërs ook. Een open en eerlijke bevolking. Die naar Heerenveen en Gorredijk gaat voor de zaken die niet (meer) in eigen dorp aanwezig zijn. Maar dat is overal zo. Toch is Aengwirden net iets anders. Een karakteristiek daarvan geven is moeilijk. Maaike Leistra weet er wel eentje. Het is haar motto. “Gelukkig wonen in de griene greide,”
20
NUMMER 07 • 2019
DE LINDE HOE MEVROUW VAN DER BAAN WEER LOOPT MET HAAR NIEUWE HEUP De 88-jarige Pietsje van der Baan staat actief in het leven. Ze houdt van knutselen, legt graag een bezoekje af en ze gaat nog regelmatig op vakantie. Maar de laatste tijd had ze veel pijnklachten aan haar rechterbeen. De huisarts stuurde haar door naar het MCL, waar bleek dat ze een versleten heup had. In ziekenhuis Tjongerschans kon ze terecht voor een heupprothese. “Ik wilde graag in de buurt van mijn kinderen geopereerd worden. Dan hoeven ze niet zover te rijden als ze op bezoek willen komen. Heerenveen was daarom het meest voor de hand liggend. Bovendien kon ik in Tjongerschans snel geholpen worden. Dat was een fijne bijkomstigheid, want die versleten heup zat me behoorlijk in de weg! Ik werd steeds minder mobiel, terwijl vrijheid me juist zoveel waard is. Ik heb mijn eigen huis, doe mijn eigen boodschappen en rijd nog auto. Het voelde onwennig om steeds wat zelfstandigheid in te leveren.” “Op maandagochtend 20 mei ben ik in Tjongerschans opgenomen en ‘s middag werd ik al geopereerd. Ik keek er ontzettend tegenop, maar achteraf viel het me mee. ’s Avonds stond ik alweer naast mijn bed! De volgende dag stelde de fysiotherapeut voor om een klein stukje te gaan wandelen. Hij is helemaal gek geworden, dacht ik. Maar het lukte, hij kreeg me weer op de been! De dagen erna liepen we steeds vaker en verder. Op vrijdag werd ik naar De Linde gebracht. Ik ben hier nu tien dagen aan het revalideren en het gaat eigenlijk heel goed. Ik wandel veel met mijn rollator door het gebouw.” “Wat me opvalt in De Linde, is dat het hier zo lekker licht is. Dat komt door de grote raampartijen, maar ook door de frisse kleuren op de kamers. De tuin is prachtig aangelegd en er is zelfs een wandelparcours met kleine hindernissen om te oefenen. Overal in het gebouw zijn zitjes waarop je kunt plaatsnemen. Daar maak ik geregeld een praatje met andere revalidanten. Als ik op mijn kamer ben, vind ik het leuk om te lezen of om spelletjes te doen op mijn tablet. Aanvankelijk zag ik het nut van zo’n apparaat niet zo in, maar mijn dochter heeft me ertoe gezet. Daar ben ik haar nu heel dankbaar voor, want het is een prima tijdverdrijf.” “Fietsen op de beeldfiets doe ik ook graag. Gister nog heb ik een interactieve fietstocht door mijn woonplaats Leeuwarden gemaakt. De beelden zijn levensecht en onderweg kies je zelf welke kant je op wilt. Het is een goede manier om mijn knie en lies te oefenen, want die moeten nog wat soepeler worden. Wanneer ik weer naar huis ga? Dat is nog even afwachten. Ik wil eerst helemaal herstellen.”
&FIT
GEZOND
Open Dag op zaterdag 17 maart van U bent altijd welkom 13.00 tot 16.00 uur GROOTHEERENVEEN.NL
Op de langste dag van het jaar, vrijdag 21 juni, werd De Linde, expertisecentrum voor medisch specialistische ouderenzorg in Heerenveen, officieel geopend. De Linde is een samenwerking tussen ziekenhuis Tjongerschans en ouderenzorgorganisatie Meriant. In het expertisecentrum verblijven patiënten op de afdeling klinische geriatrie en op de geriatrische revalidatieafdeling. De Linde is een omgeving voor kwetsbare mensen die medisch specialistische zorg nodig hebben en mensen die revalideren en/of herstellen, bijvoorbeeld na een operatie of behandeling in het ziekenhuis. Mevrouw Pietsje van der Baan (88) en de heer Appie Groen (65) zijn twee van hen.
Ook als u ouder wordt, wilt u zelf bepalen hoe uw leven eruit ziet. Dat kan bij Meriant. Meriant organiseert de zorg in kleine teams, met vertrouwde gezichten. Samen met familie en vrijwilligers helpen wij u uw leven te leiden zoals u het gewend bent. Bij u thuis of bij Meriant. Wie u bent, maakt onze zorg.
21
Wil je werken in de zorg?
Er zijn verschillende meeloopdagen. Kijk op www.meriant.nl/ weekvanzorgenwelzijn voor het complete overzicht aan activiteiten.
088 - 603 03 35 www.meriant.nl
HOE DE HEER GROEN LANGZAAM OPKRABBELT NA EEN HERSENINFARCT Appie Groen is 65 jaar, alleenstaand en woonachtig in Wolvega. Twee maanden geleden werd hij getroffen door een herseninfarct. Sindsdien kampt hij met stoornissen in zijn spraakvermogen en gezichtsspieren. Ook heeft hij problemen met de coördinatie van zijn rechterarm en -hand. Na weken van revalideren gaat het een stuk beter, meneer Groen kan eindelijk zijn verhalen weer delen. “In De Linde kennen mensen mij niet anders dan met mijn voetbalmutsje op. Mijn ex-vrouw heeft het ooit voor me gebreid. Eigenlijk hoort het bij mijn supportersoutfit van sc Heerenveen; ik heb namelijk ook nog een bijpassende trui en sjaal, maar die draag ik alleen tijdens wedstrijden. Straks mag ik een weekendje naar huis. Dan kan ik ‘mijn cluppie’ weer aanmoedigen. Wie had dat gedacht? Kortgeleden stond mijn leven nog volledig op z’n kop.” “Op een dag in april begon mijn rechterhand ineens te prikkelen en ik voelde me onrustig. In eerste instantie gaf ik er weinig aandacht aan, maar uiteindelijk heb ik toch mijn dochter gebeld. Zij hoorde me bazelen aan de telefoon en heeft onmiddellijk mijn zoon gealarmeerd, die is meteen gekomen. Vanaf dat moment kan ik me niets meer herinneren. Later hoorde ik van mijn zoon dat ik met loeiende sirenes naar Tjongerschans ben gebracht. Na onderzoek bleek dat ik een herseninfarct had gehad.” “De dagen erna waren ingrijpend. Omdat het risico op een tweede infarct erg hoog was, ben ik naar het MCL overgebracht en geopereerd aan een vernauwing in mijn halsslagader. Na de operatie was ik doodmoe en erg onzeker. Ik had moeite met spreken, slikken en bewegen. Ik wilde terug naar Heerenveen om in de buurt van mijn familie aan mijn herstel te werken. Al snel kon ik in De Linde terecht. Ik ben hier nu acht weken aan het revalideren. Stap voor stap pak ik de draad weer op.” “Met de logopedist, de fysio- en de ergotherapeut van Meriant oefen ik allerlei dagelijkse bezigheden. In het begin kon ik geen pen of vork vasthouden. Simpele handelingen heb ik allemaal opnieuw moeten leren. Praten, eten en drinken gingen moeizaam, maar gelukkig kan ik me nu weer verstaanbaar maken en alles nuttigen wat ik lekker vind. Samen met de andere revalidanten eet ik elke dag in de huiskamer. Ik kan met ze ouwehoeren, maar we vinden ook steun bij elkaar. Er zijn mensen die na hun revalidatie niet meer naar huis kunnen. Dat grijpt me aan. Ik heb een engeltje op mijn schouder gehad, dat besef ik me heel goed.”
Bij óns staat veiligheid centraal
Rollator Light
€ 3.899, rijs advi e
advies p
Scootmobiel tmobiel bij onss
€ 3.279,9,-
1 rijs € 79,sp
bij ons
€ 149,-
Omdat geen mens gelijk is, verzekeren wij op maat
AFIKIM M Kijk op frieslandvitaal.nl voor meer informatie of bel 06 14 40 60 31 voor persoonlijk advies
Elke dag een mooie dag bij Kinderwoud! • dagopvang • buitenschoolse opvang • peuteropvang • gastouderopvang T 0513 - 610 825 M info@kinderwoud.nl
kinderwoud.nl
Breedpad 21
T (0513) 61 44 44
8442 AA Heerenveen
F (0513) 62 37 42
Postbus 116
E info@kuiperverzekeringen.nl
8440 AC Heerenveen
I www.kuiperverzekeringen.nl
heerenveen
FOTO: THOMASVAER FOTOGRAFIE
SKÛTSJEBIJLAGE 2019
• Richard Koehoorn, schotenman op skûtsje Akkrum • Vader en zoon Van der Wal over de Gerben van Manen • Veel Boersma-masten in de IFKS • en alle informatie over deelnemers en wedstrijden SKS en IFKS 2019
Lekkere hapjes tijdens het Skûtsjesilen:
Voor als het snel en goed moet!!
DE JONG & HOGETERP MEDIAEXPRES
€ 17,50 Een kant & klare schaal voor ca. 5-6 personen.
Email: koeriersbedrijfdejonghogeterp@hotmail.com
Kromme Knilles Hét eet- en drink cafe van Akkrum waar service en gemoedelijkheid hoog in het vaandel staan! CAFE KROMME KNILLES Heechein 42 8491 EM Akkrum Tel: 0566 - 65 13 81 www.krommeknilles.nl
WHATSAPP BESTELLINGEN: 06 1180 5939
WWW.SPIJKERMAN.KEURSLAGER.NL
Hier begint je watersportseizoen
7 t/m 11 feb 2020 WTC EXPO Leeuwarden www.boot-holland.nl
SKÛTSJEBIJLAGE 2019
25
TEKST WIM WALDA // FOTOGRAFIE WIM WALDA EN THOMAS VAER FOTOGRAFIE
heerenveen
Richard Koehoorn, schotenman op skûtsje Akkrum
“Nu ook ‘kampioen van de tweede week’ worden…” Met enorme halen ‘zwemt’ schotenman Richard Koehoorn de grootschoot binnen op het Akkrumer skûtsje. “Die haalbeweging ligt me erg goed”, vertelt hij lachend, “Omdat ik niet alleen fors ben gebouwd, maar ook omdat het vanuit mijn zwemverleden een heel natuurlijke beweging voor mij is.” Wie is die ‘beer’, die al twaalf jaar aan de grootschoot zit, op het achterdek van de Pieter Ezn. Meeter, het skûtsje van Akkrum?
Richard Koehoorn werd veertig jaar geleden geboren in Heerenveen, net als zijn broer en zus. Hij kwam ter wereld als nakomertje in een sportieve familie. Vader Tinus is oud-voetballer, moeder zwom, zijn broer judode en zus turnde en schaatste. Nakomer Richard had aanvankelijk watervrees, maar dat sloeg later om in passie en hij werkte zich op naar het hoogste nationale niveau. ‘Water’ stond overigens met hoofdletters geschreven op het interesselijstje van de familie. Met het door vader Tinus zelfgebouwde zeiljacht trokken ze in de vakanties naar het Nederlandse, Duitse en Deense Wad.
W
W F OT O
:S
KS
-
Het is allemaal de schuld van Ester
SK W.
U T S J E SI L E N . N L
Richard is getrouwd met Ester en heeft met haar twee kinderen op de wereld gezet, de inmiddels dertienjarige Maud en de twee jaar jongere Gijs. In het dagelijkse leven is hij accountmanager bij Vitens Solutions, onderdeel van Vitens Drinkwaterbedrijf. Hij werkt voornamelijk in het westen en vindt het heerlijk om vanuit ‘het beton’ van de Randstad terug te komen in de weidsheid van Friesland.
Dat hij bij het skûtsjesilen terecht zou komen, is eigenlijk allemaal de schuld van Ester, volgens Richard. Tijdens zijn weg naar de (inter-)nationale zwemtop, was er weinig tijd voor ‘Trijntje en wijntje’, maar dat werd anders toen een stevige rugblessure een spaak in het wiel stak van de Olympische ambities van de toen twintigjarige Richard Koehoorn. Hij moest rust houden, haalde de banden met vrienden aan, kwam weer aan ontspanning toe en… ontmoette
tijdens een avondje stappen Ester Boorsma. De vlam sloeg in de pan bij Richard, maar Ester bleek al verkering te hebben. “Ik heb er hard voor moeten werken om haar ervan te overtuigen dat ik een veel betere partner zou zijn dan haar huidige verkering. Ester ging drie dagen voor Lemmer Ahoy overstag”, vertelt de inmiddels veertigjarige Casanova met een zweem van triomf in zijn stem. Als dochter van skûtsjesiler Appie Boorsma, in die jaren onlosmakelijk verbonden aan het skûtsje ‘De Sneker Pan’, was de eerste grote skûtsjewedstrijd op het IJsselmeer een verplichte gang voor het kersverse duo. “Dat was een hele aparte kennismaking”, lacht hij. “Op de Vuurtorenweg, waar alle skûtsjes lagen, kwam ons een tweetal tegemoet dat duidelijk actief gebruik had gemaakt van de ‘derde helft’. ‘Dat is mijn vader’, zei Ester met een rood hoofd. Wij werden meegetroond naar de pizzeria, waar het winnende team van het Sneker skûtsje ons een welkom gaf als een warm bad. De zenuwen voor de kennismaking waren op slag verdwenen. Douwe Visser benutte deze gelegenheid meteen door mij voor de volgende dag te ‘ronselen’ als bemanning op de Sneker Pan. Er was zwaar weer op komst en hij kon wel ‘een mannetje extra’ gebruiken aan de grootschoot.
Vuurdoop op de Sneker Pan Dat was mijn vuurdoop. Ik kon uiteraard wel zeilen, maar wist helemaal niets van skûtsjesilen. Vanaf dat moment was ik bij zware wedstrijden opstapper
bij Sneek, steevast aan de grootschoot. Dat was aan het begin van deze eeuw, toen de Sneker Pan een legendarische bemanning aan boord had, bestaande uit topschippers van nu. Zoals Douwe Visser van Grou, Albert Visser van Lemmer, Gerhard Pietersma van Earnewâld, Jeroen en Alfred Pietersma (overleden in 2011 – red.), en Arnold Veenema. Ik heb daar ontzettend veel geleerd en er twee gedenkwaardige kampioenschappen meegemaakt. Wat een feest in Sneek.”
Laveren tussen SKS en IFKS Appie Boorsma werd gevraagd als schipper op een IFKS-skûtsje, de Waaksdom van Jan Heida. “Ik stapte met hem over”, legt Richard uit. “De Waaksdom was een groot en log skûtsje, gebouwd door Van der Werff in Drachten. Met een vriendenploeg hebben we dat skûtsje naar voren gezeild. Een jaar later werd het verkocht aan Lammert Zwaga en Cees Visser. Wij hoorden over de verkoop op het Starteiland, waar we toeschouwer waren bij de ‘Rabo Hurdsilerij’, de traditionele jaarlijkse wedstrijd voor de sponsors van de SKS. Ik werd benaderd door oud-klasgenoot Eildert Meeter en zijn broer Sander: ‘Richard, Pieter wordt volgend jaar schipper op ons skûtsje, dat onder de vlag van Bolsward vaart, en hij wil jou als schotenman’, zei hij. Ik was inmiddels getrouwd met Ester en onze dochter Maud was geboren, zodat ik de beslissing in handen
van mijn vrouw legde.” Schoonvader Appie gaf de doorslag: ‘Waarom zou je het niet een jaartje proberen?’ We schrijven het jaar 2007.
Kampioen van de eerste week Het Bolswarder skûtsje, sinds 2014 het skûtsje van Akkrum, zeilde van meet af in het linker rijtje en Pieter mocht vorig jaar met een derde plaats het erepodium beklimmen. De Pieter Ezn. Meeter (“Het mooiste skûtsje van de vloot” ,volgens Koehoorn) is een ‘Piipster’, dus smal en rank en grijpt bij vlagen enorm snel aan. “We worden dan ook wel de ‘Kampioen van de eerste week’ genoemd. Op het smalle water van Grou, De Veenhoop en Eernewoude is het scheepje helemaal in zijn element. De afgelopen jaren echter deden we het ook in de tweede week op het ruime water goed en behoorden we tot de titelkandidaten, maar glipte de kampioenswimpel ons enkele malen door pech of onvoorziene omstandigheden door de vingers. We willen nu wel eens kampioen worden van de eerste én de tweede week.” Dat proefjaartje is dus inmiddels aardig uit de hand gelopen? “Dat kun je wel zeggen. Gelukkig vindt de hele familie het skûtsjesilen prachtig.” Lachend: “Alleen wanneer het een jaar heel regenachtig is tijdens de twee weken SKS, moet ik het wel afkopen met een paar weken in Bali of Thailand.”
heerenveen
26
Voorzitter van bestuur Gerben van Manen en zoon
Geen eeuwenoud schippersb het skûtsje-enthousiasme ov In de SKS zwerven veel namen van bekende SKS-families over de schepen. De namen Visser, Meeter, Zwaga en Brouwer zijn niet los te denken van het skûtsjesilen. Maar je hoeft niet uit een jarenoud schippersgeslacht te komen om het enthousiasme over te brengen binnen de familie. Aan de keukentafel van familie Van der Wal uit Haskerdijken gaat het zeer vaak over het skûtsjesilen. Robert van der Wal (56) is voorzitter van het bestuur van het Heerenveenster skûtsje Gerben van Manen, zoon Matthijs van der Wal (19) is er al voor het vijfde jaar bemanningslid. TEKST KIRSTEN VAN LOON FOTOGRAFIE KIRSTEN VAN LOON EN THOMASVAER FOTOGRAFIE
Uit een generatie schippers bestaat familie Van der Wal niet. Robert groeide de eerste jaren van zijn leven op in Leeuwarden, waar zijn ouders een speelgoedzaak hadden. “Technisch speelgoed, dus de treintjes en het modelbouwen en dat spul”, begint Robert. “Toen ik vijftien was nam mijn broer de zaak over en verhuisden wij naar Heerenveen.” Zijn ouders hadden een motorboot waarmee het gezin vaak op pad was. Het zaadje werd dus al wel vroeg geplant. “Mijn ouders bezaten ook een vakantiehuisje in Delfstrahuizen, aan de Tjonger. Daar hadden we ook een zeilboot, een sailhorse en later een laser. We waren altijd op het water.” Op zijn 18de wordt Robert zeilinstructeur bij Pean in Grou, waar kinderen op zeilkamp kwamen. “De koeien waren bij wijze van spreken nog maar net de stal uit en toen werd het gebruikt als accommodatie”, herinnert Robert zich die tijd.
Zakelijk adviseur
W
W
SK W.
U T S J E SI L E N . N L
Na zijn opleiding, de HEAO in Leeuwarden, kon Robert aan de slag bij de ING, waar hij tot de dag van vandaag nog altijd werkt. “Al dertig jaar als adviseur ‘zakelijk’. Vanuit die rol kwam ik Allard Sijperda tegen, die toen schipper was op het skûtsje van Heerenveen. Allard vroeg of ING geen sponsor wilde worden. De bank stond daar positief tegenover, maar op voorwaarde dat Robert het regelde, want van skûtsjesilen wisten zij niets. “Met de ING gingen we vaak met klanten zeilen. Zo leerde je de bemanning ook goed kennen. Jacobus de Vries was toen nog voorzitter, bij hem liet ik doorschemeren dat, als er eens een functie vrijkwam in het bestuur, ik dat wel wilde.” Zo belandde Robert in het bestuur van het Heerenveenster skûtsje. Een rol als bemanningslid is hem eveneens aangeboden, maar het is het gebrek aan tijd dat Robert van het dek houdt. Inmiddels zit hij wel al twaalf jaar in het bestuur. Eerst als secretaris en nu sinds twee jaar als voorzitter. “Dat was wel een stap voor mij, want van mijzelf uit sta ik niet graag op de voorgrond.” FOT O
:S
KS
-
Trots Waarom hij het Heerenveenster skûtsje al zo lang trouw is, komt volgens Van der Wal omdat het verreweg het mooiste skûtsje van de vloot is. “Met een speciale, hechte ploeg erop. “Een relatief jonge
ploeg, maar er zit ook eentje aan boord sinds 2004. Ze willen hard werken voor elkaar en alles voor elkaar doen. Wat ik sterk vind is dat wij als bestuur ook dicht bij de bemanning staan. We hoeven ook niet echt op zoek naar nieuwe bemanningsleden, want meestal melden die zichzelf wel aan”, vertelt de voorzitter trots.
Mee in de roef Robert kreeg samen met zijn vrouw Anneke twee zonen: Jurjen en Matthijs. Beide jongens groeiden op in Haskerdijken, waar Robert en Anneke neerstreken na samen te hebben gewoond in Heerenveen. Het huis is omringd door water en Matthijs herinnert zijn jeugd dan ook spelend op het water. “We hadden een optimistje en later een laser pico.” En enkele weken van het jaar stond in het teken van het skûtsjesilen. “Wij gingen altijd mee, op het volgschip. Maar ik was op een leeftijd dat het zeilen mij weinig kon interesseren en wij vooral lekker aan het zwemmen waren.” Dat veranderde toen Matthijs eens mee mocht met het zeilen met donateurs. Later mocht hij mee naar een wedstrijd tijdens Lemmer Ahoy, toen mocht hij mee in de roef. “Ik vond het hartstikke mooi”, herinnert hij zich. “Wel ging het er in het heetst van de strijd soms wat ruig aan toe in de woordenwisselingen met elkaar. Maar dat hoort erbij.”
Meteen verkocht Er was niet echt een nieuw bemanningslid nodig, maar er werd een plekje in de roef voor hem gevonden. Onder schipper Alco Reijenga ‘debuteerde’ Matthijs op vijftienjarige leeftijd op de Gerben van Manen. Eigenlijk was het besluit dat de bemanningsleden achttien jaar moesten zijn en daar snoepte hij er in de roef mooi drie jaren vanaf. Matthijs was meteen verkocht en investeerde vanaf dat begin ook graag zijn tijd in het skûtsjesilen. Na twee jaar skûtsjesilen wisselde de schipper. “De schipper stelt de bemanning samen, dus toen was het de vraag of ik mocht blijven. Ik had ook aangegeven dat, als ik mocht blijven, ik ook wel een plekje op wilde schuiven.” Hij mocht peiler worden bij de nieuwe schipper, Sytze Brouwer. En dit wordt alweer zijn derde jaar.
SKÛTSJEBIJLAGE 2019
27
loed nodig om v er te dragen
Slap ouwehoeren “We trainen nu om de week en dan twee keer in week, omdat Sytze en zijn broer Harmen week op week af in de binnenvaart zitten.” Het bevalt Matthijs erg goed. “Het is gewoon een hele leuke ploeg”, knikt hij. “Er wordt hard gewerkt, vaak vanaf maart al, maar er is ook ruimte voor slap geouwehoer. De sfeer zit er altijd goed in.” “Laatst toen het zo warm was,” weet Robert, “gingen tijdens een training steeds meer kledingstukken uit. Aan het eind stonden ze allemaal in hun onderbroek aan dek.” Matthijs lacht. De maritieme sector heeft de interesse van Matthijs gewekt. Hij zit in zijn derde jaar van de opleiding Maritieme techniek aan de Friese Poort in Sneek. “Het is een hele brede opleiding. Van lassen, tot het tekenen en de regelgeving. Als ik hiermee klaar ben, dan wil ik door naar het HBO, zelfde richting, maar nog meer leren.”
Voorzitterszoontje Robert vindt het prachtig dat Matthijs bemanningslid is geworden. Hoewel zijn rol als voorzitter van het bestuur en Matthijs als bemanningslid elkaar ook weleens anders kruisen. “Er wordt weleens iets gezegd over het bestuur, of even gezeurd op het bestuur, maar dat deert mij niets”, zegt Matthijs. “Ik zal dat ook nooit van hem horen, wat er over ons wordt gezegd”, valt Robert meteen bij. “Dat scheidt hij heel erg goed.” En er wordt uiteraard ook weleens gegrapt over het ‘voorzitterszoontje’. Matthijs’ oudere broer Jurjen had niet de ambitie om bemanningslid te worden, maar hij regelt de social media van de Gerben van Manen. Thuis aan tafel ontkomt het gezin er dan ook niet aan om het met enige regelmaat over het skûtsjesilen te hebben. Niet alleen aan de eigen keukentafel gaat het vaak over het skûtsjesilen. Matthijs zijn vriendin is de kleindochter van Douwe Visser, voormalig schipper van Sneek, dus
bij zijn schoonfamilie gaat het net zo. “Maar na de SKS is het ook wel even klaar”, zegt Matthijs. “Als de wedstrijden zijn gedaan, dan even wat anders.”
Het skûtsje leeft in Heerenveen Het Heerenveenster skûtsje leeft echt in Heerenveen. “Het skûtsje is het vaakst van alle skûtsjes kampioen geweest, zeventien keer in totaal, dat draagt eraan bij. En Heerenveen is ook echt een sportgemeente”, verklaart Robert. “Toch is het ook opmerkelijk, omdat Heerenveen niet echt een watersportplaats is.” De populariteit levert ook sponsors op, de Vrienden bij de Gerben van Manen, en donateurs. “Hier zijn we erg blij mee en het is ook nodig. Er moet jaarlijks behoorlijk worden geïnvesteerd.” Met Akkrum er nu bij, moet de gemeente de aandacht wel wat verdelen. “De burgemeester en wethouder zag je normaal gesproken bij de entourage van Heerenveen zitten. Nu wisselen ze af met Akkrum en hebben we het ene jaar de wethouder en het andere jaar de burgemeester”, lacht Robert. Vorig jaar werd Heerenveen op de laatste meters tweede. “We waren zo dichtbij. Het was wel even slikken en erg teleurstellend. Maar later kon die knop ook om, want we waren wel tweede. Dat is toch bij de top.” Ze staan er nu goed voor, volgens Matthijs. “We zijn goed op elkaar ingespeeld. Dit seizoen hebben we al redelijk wat voorwedstrijden gehad en het zit er goed in.” Dat het skûtsje zo mateloos populair is in Heerenveen, is altijd al zo geweest, zegt Robert. “Wie betrokken is, blijft vaak betrokken. En in mijn tijd dat ik in het bestuur zit, zijn ze twee keer kampioen geworden. Als ze dan op de Oude Koemarkt gehuldigd werden, kon je over de koppen lopen.” Matthijs: “O ja? Dan moeten we helemaal winnen, maak ik dat ook eens een keer mee!”
BOOTTOCHTEN SNEEK & LEMMER 2019
JULI
AUGUSTUS
www.meermast.nl * info@meermast.nl
2-8 3-8 4-8 5-8 6-8 7-8 8-8 9-8
Skûtsjesilen Elahuizen Rondvaart Rondvaart Rondvaart Rondvaart Skûtsjesilen Lemmer 1 Skûtsjesilen Lemmer 2 Skûtsjesilen Sneek
10-8 Rondvaart 11-8 Rondvaart 12-8 Dorpentocht
Sneek Sneek Sneek Sneek Sneek Lemmer Lemmer Sneek
13-8 14-8 15-8 16-8 18-8 20-8 21-8 25-8
Midden Frieslandtocht Dorpentocht Rondvaart Rondvaart Rondvaart Elfmerentocht Dorpentocht Rondvaart
Sneek Lemmer Sneek Sneek Lemmer Sneek Lemmer Sneek
Sneek Lemmer Sneek
28-8 Midden Frieslandtocht 29-8 Dorpentocht
Sneek Lemmer
Reserveren: 0515 - 415 379 Rondvaartsneek.nl - info@rondvaartvanderwerf.nl
MASTEN ZWAARDEN RONDHOUTEN SCHEEPSBETIMMERING MMERING SCHEEPSSERVICE (De Werf 20) VICE (De Werf 20) Rondvaartbedrijf P. Brouwer Geheel verzorgd genieten van Frieslands natuurschoon op het comfortabele passagiersschip Simmerwille Dag-, middag- of avondtochten met uw vereniging, bejaardensociëteit of familiedagen.
MASTEN MASTEN ZWAARDEN ZWAARDEN De Werf 18 MASTEN RONDHOUTEN ZWAARDEN e Werf 18RONDHOUTEN 8401 JE Gorredijk RONDHOUTEN SCHEEPSBETIMMERING SCHEEPSBETIMMERING JE Gorredijk Elfmerentocht SCHEEPSBETIMMERING SCHEEPSSERVICE SCHEEPSSERVICE (De Werf 20) (De Werf 20) SCHEEPSSERVICE (De Werf 20) 2 augustus
Telefoon 06 5510 4706
on Telefoon 4706 06 5510 4706
De Werf 18 8401 JE Gorredijk
Vertrek Slachterdyk Joure 09.30 uur. 9 augustus Aankomst ±17.00 uur. Kaarten zijn verkrijgbaar 16 augustus aan boord of via het VVV-Joure. 23 augustus (volw. € 25,00 en kinderen t/m 12 jr. €10,-) meer info zie website!
De Werf 18 De Werf 18 Inlichting: ( T ) 0513 - 41 33 72 ( M ) 06 - 531 543 08 8401 JE Gorredijk 8401 JE Gorredijk www.rondvaartbedrijfbrouwer.nl
heerenveen
SKÛTSJEBIJLAGE 2019
29
Veel Boersma-masten
in de IFKS
In de loods in Gorredijk liggen twee masten voor IFKS-skûtsjes. De ene lijkt al aardig op een mast, maar moet nog geschuurd worden. De andere is net een paar dagen geleden in elkaar gelijmd. Balk voor balk wordt de mast in elkaar gezet. Eerst in de breedte, daarna in de lengte. Als laatste worden de lengtes op elkaar gelijmd. Hoewel Hans Boersma (47) geen personeel heeft, wordt het in elkaar lijmen van een mast met een man of tien gedaan. “Op vrijdagavond even met hulp van een paar vrienden een mast lijmen en daarna een biertje. Dat is gelijk ook heel gezellig.” TEKST EELKE LOK // FOTOGRAFIE THOMASVAER FOTOGRAFIE
Als ZZP’er werkte Hans in de bouw, maar vanaf 1999 gaat hij steeds meer schepen betimmeren. Van Allard Syperda krijgt hij de opdracht om enkele verhuurskûtsjes te betimmeren. In die periode mag hij de mast voor het SKS-skûtsje van Heerenveen maken, evenals voor de Ut en Thús en de Wylde Wytse. De loods naast het huis van zijn broer Jan Roelof blijkt te klein. Er kan of een mast in of een schip, maar niet allebei. Dus hij koopt grond op De Werf, samen met zijn broer. “We hebben de loodsen zelf opgebouwd. Na de eerste bouwvak stonden er alleen casco’s van de loodsen. Na de volgende bouwvak hebben we Jan Roelof zijn kantoren afgemaakt en een jaar later die van mij.”
Had Hans in die periode nog tijd om in het najaar aan de loods te werken, nu lukt dat niet meer. Gelijk na de bouwvak heeft hij het al erg druk. Alleen oktober is een rustige maand. Hans heeft al 45 masten gemaakt voor wedstrijdskûtsjes; elf voor de SKS, de rest voor de IFKS. Daarnaast kan hij ook al het andere houtwerk maken. In de IFKS zeilen er vele skûtsjes met zwaarden, gieken, roeren en gaffels van Boersma.
Hout Heel belangrijk is het soort hout waarmee hij werkt. Er wordt dan ook veel tijd besteed aan het uitzoeken van de juiste pakketten. Voorheen gingen ze naar Canada en Amerika, maar tegenwoordig komt het
hout voornamelijk van Europese importeurs. Vader Klaas doet de meeste inkoop. Er wordt gekeken naar de sterkte en het gewicht van het hout, maar ook hoe het er uitziet. Wat ook heel belangrijk is, is dat het hout goed droog is. “Als je bijvoorbeeld zwaarden met nat hout gaat lijmen, komen er scheuren in, dat wil je natuurlijk niet.” Voordat Hans aan het werk gaat met een mast, berekent hij eerst alles. De stabocht moet er inzitten, zodat met de voorstag de mast rechtop staat. De één wil een lage spanning, de ander heeft liever wat meer voorspanning. De één wil graag een zware mast, de ander een lichtere mast. Hans luistert naar de wensen en gaat dan aan het rekenen. De zwaarte van de balken wordt meegenomen en de ervaring heeft hem geleerd dat het ene balkje beter onderin en het andere juist bovenin in de mast kan. Door deze berekening maakt Hans de sterkste masten.
Zeilen Hans zorgt niet alleen dat een groot deel van de IFKS-skûtsjes kan zeilen met sterke masten, hij zeilt zelf ook actief mee. In 1990 begon hij op de Gerben van Manen van Heerenveen. Na 22 jaar in de SKS stapte hij over naar de IFKS. Bij de SKS waren er teveel voorwedstrijden, waar hij door zijn drukke werk eigenlijk geen tijd meer voor had. Arend Wisse de Boer had hetzelfde gevoel en samen huurden ze de Oude Zeug en Arend Wisse ging sturen. Met dit skûtsje
werden ze kampioen in de C-klasse en het jaar daarop in de B-klasse. Het eerste jaar in de A-klasse huurden ze de Twee Gebroeders van de SKS-commissie Langweer, maar het jaar daarna wilde deze zelf gebruik maken van het skûtsje. Wel had de commissie Langweer de Swan fan Donia te koop. Ze kochten het skûtsje met zijn drieën, Hans, Jan Roelof en Arend Wisse. Als eerste hebben ze het skûtsje verlengd met 1,20 m. Van binnen en van buiten helemaal opgeknapt. Ze hebben er een nieuwe mast opgezet en nieuwe zwaarden aan gehangen. Het eerste jaar hebben ze met een oud tuig en fok gezeild. Maar het was niettemin succesvol.
C-klasse 2018 was het laatste jaar van Arend Wisse de Boer als schipper. Het is tijd voor verjonging aan boord. De helft van de bemanning is nieuw. Ook de schipper. Harmen Brouwer zal dit jaar het roer in handen nemen van de Drie Gebroeders. Op de vraag of Hans niet liever zelf schipper was
geworden, is het even stil. “Ja…, nee het is mij te veel geregel. Ik ben al eigenaar en bemanningslid, het is goed zo.” Hij heeft het volste vertrouwen in de schipperskunsten van de nieuwe schipper. “Harmen is opgegroeid op een schip, vaart altijd, met alle soorten schepen. Dat komt helemaal goed. We gaan ons best doen om over twee jaar weer in de A-klasse te zeilen.” Samen met de stabij Fedde lopen we door de loodsen en zien naast de loods een blokhut staan. De naam ‘Swarte Klaas’ prijkt aan de voorkant. “Dat wie de namme fan myn skip.” Van het restmateriaal na de bouw van de loodsen hebben ze een kroegje gemaakt. Binnen ziet het er prachtig uit. Het hout van de bûkdelling uit de Drie Gebroeders zie je ook terug in de inrichting. Alle kampioenswimpels van het skûtsjesilen en de acht van het praamzeilen hangen er. Een heerlijk sfeer hangt hier, waardoor het goed te begrijpen is dat het nog lang gezellig kan zijn na het in elkaar lijmen van een mast.
30
heerenveen
John van Kooten van Nautisch Centrum Heech:
“IK DOE ZAKEN VANUIT MIJN ONDERBUIKGEVOEL” TEKST EN FOTOGRAFIE WIM WALDA
“Mijn gymleraar zei op de middelbare school al tegen mij: “Jij moet naar het CIOS” en mijn techniekdocenten vonden dat ik in de techniek verder moest. Ik hinkte dus op twee gedachten ten aanzien van mijn beroepskeuze. Maar boven alles was voor mij duidelijk dat ik ‘eigen baasje’ wilde worden. Ik had op mijn achttiende al grootse plannen voor een uitgebreid waterskicentrum op het Wolderwijd. Maar die plannen stierven een zachte dood omdat de politiek liever vissers en zeilers op het Wolderwijd zag. Maar vijfentwintig jaar later, in 2018, mocht ik ‘eigenaar/directeur’ van Nautisch Centrum Heech (NCH) op mijn visitekaartje zetten.” Aan het woord John van Kooten (43), geboren Amsterdammer, ‘happy single’ en woonachtig in Sneek. zagen wij de watersportmarkt veranderen en wij pasten ons daarbij aan. De verkoopruimte werd uitgebreid met een extra hal en wij hadden ons toegelegd op het rubberboten- en RIB-segment. En dat we dat ‘niet slecht’ doen blijkt wel uit het feit dat we klanten van ver buiten onze landsgrenzen mogen verwelkomen.”
“Overigens kwam dit niet uit de lucht vallen, want mijn ouders, Johan en Tiny, hebben dit bedrijf aan de Draei 9 in Heeg drieëntwintig jaar geleden al overgenomen en sinds 2000 ben ik voor eenderde deel vennoot in de VOF. Vorig jaar hebben mijn ouders zich teruggetrokken en mag ik mij eigenaar noemen.” Bij binnenkomst staat John net een klant te woord. Er wordt gelachen, veel en uitbundig. “Dat was een klant met een probleem aan zijn boot” verduidelijkt hij later. “Zoals je kon horen en zien is dat dus naar tevredenheid opgelost. De Amsterdams/ Friese gastvrijheid, gekoppeld aan een flinke dosis humor en souplesse ten aanzien van garantieregelingen is een investering in loyaliteit en creëert dus een win-win situatie. En dat is dan ook het ‘credo’ van ons bedrijf: laagdrempelig, gastvrij en qua service meer doen voor een klant dan hij verwacht. Niet ‘zeiken’ over kleine lettertjes, maar humor, een kop koffie en een oplossingsgerichte instelling.”
DIESEL RUBBING EN EEN NIEUWE CHINESE FAMILIE “Wat daar in belangrijke mate aan bij heeft gedragen is onze eigen productlijn aan opblaasboten en RIB’s, die worden verkocht onder de naam Diesel Rubbing. Ik liep al een paar jaar rond met de gedachte om zelf een kwaliteitsmerk te importeren, maar dat was met de overspannen markt aan het begin van deze eeuw geen optie; alle betere merken waren al bij importeurs ondergebracht. Tot we in 2008 werden benaderd door een fabrikant uit China die ons vroeg of we hun boten wilden importeren. Ik heb de vraag beantwoord met een wedervraag: Kunnen jullie mijn boten ook maken? Immers, ik ken dankzij onze reparatieklussen elk merk ten voeten uit en vond dat er in kwaliteit best stappen waren te maken.”
JE VADER IS DE GRONDLEGGER VAN NAUTISCH CENTRUM HEECH? “In zijn huidige vorm wel. Maar het bedrijf NCH bestond al wel en was van Loek de Hoog. Die was gespecialiseerd in bemiddeling van gebruikte schepen. Wij hebben na de overname in 1996 de bakens verzet richting sloepen, opblaasboten en RIB’s.” Daarover later meer. John, kwam drieënveertig jaar geleden ter wereld in Amsterdam, maar heeft daar maar anderhalf jaar gewoond, omdat zijn vader in 1977 de allereerste postbode in Almere werd. “Als nieuweling werd ik daarnaast meteen ‘geronseld’ voor de brandweer” duikt vader Johan in de geschiedenis van zijn leven. “Maar dan moest er ook een fatsoenlijke brandweerkazerne komen vond ik en dat hebben we toen met een paar ‘partners in crime’ gerealiseerd.”
“IK WIL ALTIJD OVERAL DE BESTE IN ZIJN” Daarna werd Johan centralist op de alarmcentrale, wat hij een jaar of twintig heeft gedaan in achtereenvolgens Almere, Lelystad en weer terug naar Almere.
BREDE INTERESSE John van Kooten had een brede interesse in alles wat met sport, techniek en omgang met
mensen te maken had. Deed na een technische opleiding in Amsterdam, in Zwolle Sociaal Recreatief Agogisch Werk, volgde kortere opleidingen en cursussen als masseur, sportinstructeur in diverse disciplines en verdiepte zich in het kader van de ‘University of Life’ in andere culturen, reizen, marketing, politiek en psychologie. De leden van de familie Van Kooten zijn afstammelingen van een binnenvaartgeslacht en dus genetisch belast met watersportgenen, hetgeen tot uitdrukking kwam in hun zwerfreizen met het moederschip door heel Nederland.
“Het moest een merk worden dat wat kwaliteit betreft in het hoogste, maar qua prijs in het middensegment valt. Dus de lat lag hoog. Om een lang verhaal kort te maken, mijn vader en ik zijn naar die fabrikant in China afgereisd om een en ander met eigen ogen te bekijken, want ik stap niet als een ‘blinde Maupie’ in een dergelijk avontuur. We werden als vorsten ontvangen, zijn het avontuur aangegaan en hebben zo’n goede band opgebouwd dat we het tegenwoordig bij wijze van spreken over de Chinese tak van de familie van Kooten hebben.”
“Mijn vader had een droom om ooit een eigen bedrijf beginnen” vervolgt John de geschiedenis van NCH. “In 1996 nam hij die stap toen de toenmalige eigenaar, Loek de Hoog, zijn bedrijf in de etalage zette. Uiteindelijk ben ik na een paar jaar ook fulltime in het bedrijf gestapt en werd ik naast Johan en Tiny, mede-eigenaar in de VOF. Waar De Hoog was gefocust op bemiddeling van gebruikte jachten, zagen wij meer in de verkoop van nieuwe schepen, sloepen van Antaris, opblaasboten, RIB’s, consoleboten, roei-vis-t oerboten en buitenboordmotoren.” “Al vier jaar voor de economische crisis van 2008
IK WIL ALTIJD OVERAL DE BESTE IN ZIJN “Ik ben dankzij de sport behoorlijk competitief ingesteld, ik wil altijd de beste zijn. Dat heb ik zakelijk ook. We zien door onze ervaring de zwakkere punten bij andere merken en kunnen daar ons voordeel mee doen richting Diesel Rubbing bij onze Chinese fabrikant. Ons vlaggenschip is de Open Floor, een RIB van 5,2 meter en - dat durf ik zonder valse schaamte te zeggen – daarmee scoren wij zeker nationaal op prijs-kwaliteit verhouding wel de beste cijfers.” Lachend: “Toch weer dat competitieve hè, maar wel vanuit mijn onderbuikgevoel.”
MEER INFO OP: WWW.NAUTISCHCENTRUM.NL WWW.REPARATIE-RUBBERBOOT.NL WWW.DIESELRUBBING.COM
heerenveen
SKÛTSJEBIJLAGE 2019
31
AGENDA SKÛTSJESILEN 2019 WEDSTRIJDDATA SKS 2019
#SKS2019
DEELNEMENDE SKÛTSJES SKS
DAG DATUM LOCATIE
SKÛTSJE
PLAATS SCHIPPER
Zaterdag Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag Maandag Woensdag Donderdag Vrijdag
Eildert Sietez Twee gebroeders d’Halve Maen Twee Gebroeders Doarp Grou Gerben van Manen It Doarp Huzum Oerol Thús Twee Gebroeders Rienk Ulbesz Lemster Skûtsje De Sneker Pan Súdwesthoek Klaas van der Meulen
Akkrum Drachten Drachten Earnewâld Grou Heerenveen Huizum Joure Langweer Leeuwarden Lemmer Sneek Stavoren Woudsend
27 juli 2019 29 juli 2019 30 juli 2019 31 juli 2019 1 augustus 2019 2 augustus 2019 3 augustus 2019 5 augustus 2019 7 augustus 2019 8 augustus 2019 9 augustus 2019
Grou De Veenhoop Earnewâld Terherne Langweer Elahuizen Stavoren Woudsend Lemmer Lemmer Sneek
AANVANGSTIJD: 14.00 UUR Extra wedstrijden Foarwedstriid (Lemmer) - 6 juli - Iselmar (Lemster Baai) Frisobokaal 2019 - 6 september - Snitser Mar Amateursilen - 14 september - Snitser Mar Jeugdsilen - 20 en 21 september - Earnewâld/Grou
Pieter ezn. Meeter Jeroen Pietersma Klaas Westerdijk Gerhard Pietersma Douwe Azn. Visser Sytze Brouwer Johannes Hzn. Meeter Rinus de Jong Jaap Lzn. Zwaga Willem Uzn. Zwaga Albert Jzn. Visser Jappie Dzn. Visser Auke de Groot Teake Klaas van der Meulen
www.skutsjesilen.nl
WEDSTRIJDDATA IFKS 2019 DATUM PLAATS
#IFKS2019
Zaterdag 10 augustus 2019 Zondag 11 augustus 2019 Maandag 12 augustus 2019 Dinsdag 13 augustus 2019 Woensdag 14 augustus 2019 Donderdag 15 augustus 2019 Vrijdag 16 augustus 2019 Zaterdag 17 augustus 2019
Hindeloopen Stavoren Heeg Sloten Rust/Inhaal Echtenerbrug Lemmer Lemmer
AANVANGSTIJDEN C-klasse: 09.15 uur A-klein: 12.45 uur
B-klasse: 11.00 uur A-klasse: 14.30 uur
DEELNEMENDE SKÛTSJES IFKS 2019 PLAATS SCHIPPER
SKÛTSJE
Ron Syperda Walter de Vries Klaas Kuperus Jeroen de Vos Merijn Olsthoorn Arjen de Jong Geale Tadema Froukje Osinga Jilles Bandstra Tony Brundel Floriaan Zwart Gerrit Huisman Ulbe Zwaga Wytse Heerschop Sikke Heerschop Jaap Hofstee
B-KLASSE
Ale Heeg De Goede Verwachting Sloten De Zes Gebroeders Makkum Eelkje II Heeg Emanuel Lemmer Grytsje Obes Koudum It Doarp Eastemar Eastemar Jonge Jasper Franeker Lonneke Stavoren Lytse Lies Gaastmeer Ut en Thûs Sneek Ut’e Striid Franeker Waaksdom Joure Woeste Ånne Dubai (VAE) Wylde Wytse Rotterdam ’t Swarte Wief De Tynje
PLAATS SCHIPPER
Avontuur Heeg De Reuzen Akkrum Doeke van Martena Drachten Eemlander Eemnes Friesland Sneek Hoop Doet Leven Leeuwarden Hoop op Zegen Leeuwarden It Abbegeaster Skûtsje Abbega Lutgerdina Smeltekop Eemnes Lytse Earnewâldster Earnewâld Lytse Famke Lemmer Nooit Volmaakt Lemmer Stad Harlingen Harlingen Swanneblom Earnewâld Tiid sil’t leare Amsterdam Twa Famkes Drachten Vriendschap Akkrum Welvaart Elahuizen
Age Bandstra Andries Brouwer Hans Brakkee Harm van der Weiden Johannes de Vries Koos van Drunen Chris van den Berg Henk Frankena Bernd de Cneudt Geale Postma Herke Boskma Jochem van der Vaart Sikke Tichelaar Brandt de Vries Martijn Kleintjens Pieter Jansma Sander Meeter Tsjibbe van der Veer
C-KLASSE
A-KLASSE KLEIN
A-KLASSE
SKÛTSJE
www.ifks.frl
SKÛTSJE
PLAATS SCHIPPER
Dageraad De Brijbek De Drie Haringen De Eenvoud Freonskip Galamadammen Jonge Rein Ora et Labora Raerder Roek Redbad Singelier Sterke Jerke Twee Gebroeders Verwisseling Westenwind Zeldenrust
Gaastmeer Rein Wiebe Leenstra Workum Jeroen Stijtsma Enkhuizen Thomas de Boer Harlingen Remy de Boer Blauhús Hartman Witteveen Galamadammen Simon van der Lingen Wytgaard Erik Jonker Heeg Sietse Broersma Raerd Sijmen Kalsbeek Workum Wietse Bandstra Stavoren Koos Lamme Earnewâld Pieter-Jilles Tjoelker Top en Twel Jan Overwijk Yndyk Bas Krom Heeg Daan van der Meer Heeg Jan Visser
SKÛTSJE
PLAATS SCHIPPER
De Harmonie De Tajefte De Verandering Drie Gebroeders Ebenhaëzer Gerrit de Vries Gerrit Ynze Goede Verwachting Grutte Pier Hoop op Zegen Lege Wâlden Lytse Griene Sinnekening Striidber Wâldwiif
Bolsward Floris Bottema Hindeloopen Cees Riezebos Boornbergum Jelle Bekkema Gorredijk Harmen Brouwer Dokkum Kees van der Kooij Sneek Gerrit de Vries Galamadammen Alisa Stekelenburg Lemmer Bouke van der Vaart Nij Beets Henk Regts Oudeschoot Mark de Koe Terherne Paul Wassink Himpens Jitske Visser Leeuwarden Jan van der Veen IJlst Steven Zijsling Kootstertille Tim Roosgeurius
Flinke Zomer Favorieten
‘Zomer Shop weekend’
ZOMERAANBIEDING
Tijd voor een nieuwe garagedeur!
U betaalt geen BTW bij de aanschaf van een geïsoleerde garagedeur
14 juni t/m 16 september 2019 Vraag naar de voorwaarden
Showroom (op afspraak): De Werf 12-1 8401 JE Gorredijk Kantoor: Dille 8 8401 NA Gorredijk 0513 - 43 52 43 06 - 52 59 25 14 www.ellema.nl info@ellema.nl
Flinkeboskje 2, Hemelum - 06 23351180 - www.itflinkeboskje.nl
Zondag
4 aug. Streekmarkt
‘Feest voor Fijnproevers’
• Binnen zonwering • Terrasschermen • Uitvalschermen • Screens • Markiezen • Horeca markiezen • Terrasoverkappingen • Serrezonwering • Rolluiken • Stalen rolluiken-hekken • Parasols Herenwal 64 8441 BB Heerenveen Tel. (0513) 65 18 03
Flinkeboskje 2, Hemelum - 06 23351180 - www.itflinkeboskje.nl
www.jamazonwering.nl info@jamazonwering.nl
2019 SAMEN BOUWEN AAN SUPERJACHTEN Heb jij interesse in een mooie carriere in de wereld van de superjachtbouw? Feadship is wereldwijd de meest toonaangevende ontwerper en bouwer van luxe motorjachten. Onze werf van Koninklijke De Vries Scheepsbouw in Makkum breidt op dit moment uit met een tweede dokhal. Daarom zijn we juist voor deze locatie op zoek naar gepassioneerde collega’s, van lasser tot timmerman en van pijpfitter tot jachtschilder. Ben jij een echte teamspeler met doorzettingsvermogen en verantwoordelijkheidsgevoel, en vind jij het leveren van kwaliteit belangrijk in je werk? Dan zijn wij op zoek naar jou!
Kijk voor voor meer info op:
werkenbijfeadship.nl
CULTUUR
&UITGAAN
GROOTHEERENVEEN.NL
33
ZINDERENDE ZOMER HIP-EXPOSITIE ‘VLEESCHHOUWERS EN SLAGERS’ TENTOONSTELLING IN BIBLIOTHEEK HEERENVEEN IN KUNSTLOKAAL NO. 8 JUBBEGA - In Kunstlokaal no. 8, aan de Schoterlandseweg 55 in Jubbega, is van zaterdag 27 juli tot en met zondag 11 augustus een Zinderende Zomertentoonstelling te zien, met werk van maar liefst 46 internationale kunstenaars. De tentoonstelling ‘Zomer!” wordt op 27 juli om 15:00 uur geopend in aanwezigheid van zoveel mogelijk exposanten. Iedereen is daarbij van harte welkom. Op 11 augustus sluit de expositie af om 18.00 uur met een gezamenlijk buffet, tevens een mooie gelegenheid om informeel met de exposanten in gesprek te gaan. Iedereen die mee wil eten, neemt zelf iets lekkers mee. De zomertentoonstelling is op woensdag t/m zondag geopend 12.00 tot 18.00 uur én op afspraak.
HEERENVEEN - Tot en met dinsdag 15 oktober staat de geschiedenis van de slagers in Heerenveen centraal in het Historisch Informatiepunt (HIP) te Heerenveen. Dit is gevestigd op de eerste verdieping van de bibliotheek aan het Burgemeester Kuperusplein 48. Met voorwerpen en veel foto’s schetst de expositie ‘Vleeschhouwers en slagers in Heerenveen’ een goed beeld van slagers en slagerijen in vroeger tijden. Tussen 1875 en nu heeft Heerenveen zo’n 35 slagers gekend, die vrijwel allemaal zelf slachtten. Tegenwoordig zijn de meeste slagerijen in het centrum gevestigd. Voorheen vond men slagerijen verspreid over heel Heerenveen, bijvoorbeeld in de straten Achter de Kerk, Breedpad, Nieuwburen, Herenwal, Lindegracht, Schans, Kerkstraat en Nieuwstraat. Tussen 1900 en 1925 waren er zo’n dertien slagers, in de periode 19251950 nog maar acht. Momenteel zijn er nog slechts drie slagers in Heerenveen. Tot de jaren zestig slachtten de meeste slagers zelf. In de jaren hierna
werden er geen levende beesten meer aan huis geslacht. Medewerkers van het HIP hebben enkele oud-slagers bezocht. Zij hebben voorwerpen en foto’s voor deze expositie beschikbaar gesteld. Verder omvat de tentoonstelling veel foto’s van de oorspronkelijke slagerijen en de huidige situatie van deze panden. Daarnaast zijn er foto’s van interieurs en attributen van de slagerijen te zien.
De tentoonstelling is samengesteld en ingericht door vrijwilligers van de Stichting Werkgroep Oud-Heerenveen. Belangstellenden zijn van harte welkom om een kijkje te komen nemen tijdens de openingsuren van de bibliotheek. De toegang is gratis.
BILBIOTHEEK HEERENVEEN WWW.BMF.NL
JUBLIEUMACTIE ODD FELLOWS LEVERT AL 3.300 EURO OP! HEERENVEEN - Halverwege het Odd Fellows Heerenveen-jubileumjaar 2019 is er via acties al 3.300 euro ingezameld voor het Logeerhuis Heerenveen.
SCHRIJFWEDSTRIJD OM ZILVEREN PEN HEERENVEEN REGIO - Voor de twaalfde achtereenvolgende keer houdt de bibliotheek van Heerenveen een schrijfwedstrijd om de Zilveren Pen. Het thema van de wedstrijd is ditmaal ‘Grens’. Deelnemers wordt gevraagd om dit onderwerp als inspiratie te gebruiken voor een gedicht of een verhaal van maximaal 600 woorden. Bijdragen kunnen tot en met zondag 15 september worden gestuurd naar: heerenveen@bmf.nl. Dit jaar is er ook een Jong Talentprijs voor de jeugd van 12 tot en met 18 jaar. De schrijfwedstrijd is alleen bedoeld voor inwoners van Friesland. De inzendingen worden beoordeeld door een deskundige jury. Deze bestaat uit Froukje Nijholt, Cor Netten, Simone Boendermaker en Dik Bolkestein. De winnaar krijgt de Zilveren Pen van Heerenveen 2019. De tweede prijs is een jaarabonnement op de bibliotheek en de derde prijs een luxe pen.
Meer informatie is op bmf.nl/ schrijfwedstrijd te vinden.
kinderen met gedragsproblemen als ADHD en autisme kunnen logeren en huiswerkbegeleiding kunnen krijgen. Het geld is opgehaald bij verschillende acties. Zo organiseerden de Rebekkah’s een gezamenlijk buffet en hield Reg Leenes een lezing over Oud Heerenveen en gaf hij een rondleiding door het museum. Er werd een snertdiner georganiseerd en er zijn wanderpenny’s verkocht die gebruikt kunnen worden om mensen voor de Odd Fellows te interesseren.
In de doelstelling van de Odd Fellows Heerenveen staat dat men omkijkt naar mensen die het in de samenleving niet zo goed getroffen hebben en die wel een steuntje in de rug kunnen gebruiken. Er is dit jaar door de Odd Fellows gekozen voor het Logeerhuis in Heerenveen, waar
In december dit jaar zal het eindbedrag bekend worden gemaakt. Er wordt nog een aantal acties gehouden om nog meer geld in te zamelen, waaronder een bridge-drive, een lezing door Linda Trip, directeur van Museum Heerenveen, met een tentoonstelling in het Odd Fellowhuis, een fietstocht door Oranjewoud en een bezoek aan de bunkers van Grou en aan het kasteel van Halman in Blesdijke.
GENIETEN VAN BUITENCONCERTJE PRO REGE B HEERENVEEN - Op 19 juni jl. werden de watersportrecreanten in De Kolk en de horecagasten aan het Breedpad en bij het Amelius van Oenemapark in Heerenveen verrast met een buitenconcertje van brassband Pro Rege B. Het jeugdorkest had een afwisselend programma voor het publiek, van populair tot klassiek. Zo werden onder andere de composities Free World Fantasy van Jacob de Haan en Sweet Sunset van Jan de Haan gespeeld. Maar ook trakteerde het jeugdorkest het publiek op ‘Mr. Sandman’. Al met al een klein uurtje muziek van enthousiaste jeugdleden. Tijdens de Cultuurplein(markt) op zaterdag 7 september, op het Heerenveens UITfestival, zal Pro Rege opnieuw schitteren op deze prachtige locatie!
34
NUMMER 07 • 2019 TEKST EN FOTO’S ALBERT BOUWMAN
HET LEVEN VAN KUNSTENAAR DIMITRI FEENSTRA
“CREATIVITEIT KOMT IN GOLFBEWEGINGEN” De zee loopt over in gekleurde lucht. Dikke wolkenformaties springen eruit. Soms is de zee kabbelend, op andere momenten onrustig en zie je hoge golven omslaan. Dit is een van de typerende ‘landschappen’ die Dimitri Feenstra uit Heerenveen graag schildert. Wie naar zijn werken kijkt, ziet de wildernis van de natuur terugkomen in zijn verftechnieken. De halen van de kwast zijn goed zichtbaar. Dikke verflagen drukken de ruwheid van de zee en lucht uit. “Deze landschappen vind ik op het wad, een van mijn favoriete plekken om inspiratie op te doen.” Naast de vele landschappen die in zijn atelier te zien zijn, zijn er ook portretten. Ook in die werken is te zien dat Dimitri Feenstra liever gaat voor een grove impressie dan een precieze afspiegeling. “Mijn werken zijn geen foto’s waarin je bijvoorbeeld precies de zandkorrels ziet liggen. Voor mij is het meer van belang, de ontroering die ik voel bij het kijken naar landschappen, om die in beeld te vatten.”
‘TEXEL PLEIN AIR’ EXPOSITIE TEXEL
Tot en met 24 augustus is het meest recente werk van Dimitri Feenstra te vinden in Galerie Posthuys in De Koog op Texel. Meer informatie vindt u op zijn website: www.dimitrifeenstra.nl
BOB ROSS “Waar die passie om te schilderen ooit begon, was bij het zien van een programma op tv, waar de kunstenaar Bob Ross liet zien hoe je in dertig minuten met olieverf een landschap schildert”, legt Dimitri uit. “Dat trok mij zo enorm aan. Het feit alleen al dat je in dertig minuten een heel schilderij kunt maken waarin een landschap tot uitdrukking komt. Dat vermogen wilde ik ook beheersen. Door die expertise te zien, niet alleen in het eindproduct, maar ook in het proces, is bij mij de drang om kunstenaar te worden aangewakkerd.”
Naast galerieën benaderde hij de media. Het resultaat van deze strategie is dat inkomsten in golfbewegingen komen. “Het meest effectief is plekken te vinden waar werk komt te hangen waar mensen heel gericht komen kijken en interesse hebben.”
OMGAAN MET ‘WRITERS-BLOCK’ Of Dimitri wel eens last heeft van een ‘writers-block’? “Natuurlijk. Creativiteit is niet grijpbaar. Er zijn vaak genoeg momenten dat het niet lukt en ik vast loop. Door de jaren heen heb ik geleerd die momenten te accepteren. Het meest vervelend is alleen wanneer er een deadline nadert. Zo is er bijvoorbeeld momenteel een expositie op Texel in Galerie Posthuys. Daar wilde ik natuurlijk geen werk ophangen wat al maanden of jaren oud is. Ik wil laten zien welk nieuw werk ik heb en hoe ik me de afgelopen tijd heb ontwikkeld. Als het voor zulke momenten niet goed lukt om creatief te zijn, dan kan ik daarvan wel balen.”
Voor die tijd ervoer Dimitri al langer dat het bezichtigen van exposities iets bij hem los maakte. “Op jonge leeftijd is het best moeilijk om in te zien waar je je beroep van wilt maken. Vaak kom je al snel uit op verstandige keuzes. Die kreeg ik ook door mijn vader ingefluisterd. Hij had het liefst dat ik iets deed met werktuigbouwkunde. Nu ik zelf vader ben, begrijp ik die ingeving heel goed. Je wilt je kinderen stimuleren iets te kiezen waarmee ze later makkelijk werk kunnen vinden. Toch denk ik dat je niet anders kan dan je hart te volgen. Vaak heb je wel door wat je grijpt. Ik dus ook wanneer ik exposities bezocht en tekenlessen had. Nadat ik kennis had gemaakt met Bob Ross wilde ik zelf aan de slag. Ik kocht olieverf en begon te experimenteren.”
Een van de manieren om die creativiteit te bereiken, is andere kunstenaars te bezoeken. “Ik heb anderen nodig om tot nieuwe ideeën te komen.” Soms is er ook een klein kostbaar moment dat voor nieuwe ingevingen kan zorgen. “Zo kwam mijn zoon die destijds zes jaar was binnen in mijn atelier. Hij stond te kijken naar het werk waarmee ik bezig was en merkte op dat er meer blauw in moest. En warempel, ik probeerde het uit en dit gaf een verrassend effect. Dat zijn momenten waarvan je opbloeit en met hernieuwde energie weer verder gaat.”
JEZELF VERMARKTEN In zijn voortgezet onderwijs periode kon Dimitri geen creatief vak in de bovenbouw kiezen. “Buiten mijn lessen om ging ik daarom geregeld naar het tekenlokaal om uit mezelf daarmee aan de slag te gaan. En de docenten van het vak vroeg ik af en toe om mee te kijken en me aanwijzingen te geven.” Op dat moment schilderde hij vooral portretten. Daarmee bouwde hij zijn portfolio op. Genoeg om te starten aan de kunstacademie in Groningen. “Zo ging er een wereld voor me open. Waar ik voorheen vooral zelf aan het experimenteren was en merkte dat ik er wel goed in was, kwam ik daar in een wereld terecht waar ze allemaal
goed waren.” Het milieu was voor Dimitri een inspirerende. Door anderen bezig te zien, werd hij gestimuleerd om zich verder te ontwikkelen. “Die tijd kan ik soms met nostalgische gevoelens aan terug denken. Dat mis ik wel eens. Nu moet ik er harder mijn best voor doen om zulke creatieve broedplaatsen te vinden.”
Vers van de academie belandde Dimitri in een nieuwe wereld. “Dan weet je in grote lijnen wat je kunt, maar niet hoe je jezelf in de markt zet. Dat is een wereld op zich waarover je tijdens de opleiding weinig geleerd krijgt. Te weinig denk ik achteraf, want voor mij was dit via de trial-error-methode.” De meest voor
de hand liggende manieren werden door Dimitri uit geprobeerd. Hij benaderde galerieën om zijn werk aan te bieden. “De valkuil is dat er veel galeries bestaan die geld vragen voor het exposeren. Dus zelfs zonder verkoop van het werk, betaal je. Galerieën die alleen een commissie vragen over het verkochte werk, zijn interessanter.”
Recentelijk is Dimitri Feenstra begonnen aan een hele nieuwe techniek: grafiek, een houtsnijwerk dat bestaat uit verschillende lagen waarmee gedrukt kan worden. Ook werkt hij met linoleum waarin hij uitsneden maakt om zo tot een afbeelding te komen. “Waar ik met schilderen werk om lagen aan te maken, haal ik juist hier lagen weg. Erg spannend om te doen en naar te kijken. Hiervan wil ik werken laten zien in mijn komende exposities.”
heerenveen // CULTUUR&UITGAAN
GROOTHEERENVEEN.NL
35
TEKST EN FOTOGRAFIE JANITA BARON
een nieuwe blik op…
DORPSARCHIEF HASKERDIJKEN-NIEUWEBRUG
VERBONDEN MET DE OMGEVING Ooit begonnen door meester Van der Laan, het schoolhoofd, en nu voortgezet door een aantal enthousiaste vrijwilligers. Ondanks dat meester Van der Laan een aantal jaren geleden is overleden houden deze vrijwilligers het dorpsarchief springlevend! Tijd dus om kennis te maken en prachtige verhalen te horen over dit gebied.
JAN RIJKES
TJEERD BOLHUIS
hij hier meer van wilde weten: de waterlopen in de omgeving. Jan: “Het is een heel interessant gebied met de scheepvaart, scheepswerfjes, gemalen en dergelijke. Het was allemaal kleinschalig, maar is wel heel belangrijk geweest. Hoe zat dat allemaal met het water? Dat heb ik uitgezocht, uitgeschreven in een aantal artikelen in de dorpskrant en toegevoegd aan ons dorpsarchief.”
Meester Van der Laan had als hobby’s fotograferen en geschiedenis. Hij had daarbij een grote belangstelling voor het zelf ontwikkelen en afdrukken van de film. In de loop van de jaren ontstond een grote verzameling. Hij vond dat dit bewaard moest blijven en kwam zo op het idee om een dorpsarchief op te richten in 1992. Langs fotografische weg maakte hij vergrotingen van oude foto’s en ansichtkaarten zodat ze gebruikt konden worden voor bijvoorbeeld tentoonstellingen.
Geen museum Maar: “Wij zijn geen museum, maar echt een archief”, wil Tjeerd Bolhuis direct duidelijk maken. De groep heeft, heel toepasselijk, twee brandveilige kasten op de bovenverdieping van het Dorpshuis It Deelshûs staan. Gewoon heerlijk tussen de versieringen, cadeautjes en andere spullen die bewaard worden door andere gebruikers van het dorpshuis. Aan tafel met Tjeerd Bolhuis, Jan Rijkes en mevrouw Catharina Libbigjen Peetsma gaat het gesprek al snel alle kanten op. Er komen verhalen op tafel over de oorlogsjaren, de waterwegen en over de fysieke scheiding, een brug, tussen de dorpen Haskerdijken en Nieuwebrug. Overigens missen er nog drie mensen aan tafel. Met zijn zessen proberen ze alles wat er in het dorp gebeurt vast te leggen in foto’s en gegevens. “Zodat je kunt vergelijken; zo was het en nu is het zo. Men kan een beroep op ons doen. Wij krijgen dus wel eens vragen van mensen die hier gewoond hebben, of familie gehad hebben, naar oude foto’s. Maar er komen ook wel vragen van verenigingen naar fotomateriaal en/of lezingen. Daarnaast kun je op aanvraag het archief inzien. Zoals gezegd, we zijn geen museum met openingstijden waar je zomaar binnen kunt lopen”, herhaalt Tjeerd zichzelf.
CATHARINA PEETSMA
Foto’s en huisnummers Jan Rijkes houdt zich bezig met het digitaliseren van de foto’s. Het ‘taggen’ van foto’s gebeurt met twee of meer leden van het archief. “Wij geven de foto’s tags zodat ze benaderbaarder worden.” Het kost veel tijd deze klus, maar levert ook prachtige verhalen op zodat het wel eens gebeurt dat ze op een avond ‘maar’ 25 foto’s onder handen nemen. Vooral mevrouw Peetsma weet zo verschrikkelijk veel van deze omgeving en kent zoveel mensen dat elke foto diverse verhalen oplevert. Het werk bestaat dus niet alleen simpel uit een aantal woorden aan de foto’s te ‘plakken’. Ze worden uitgebreid besproken. De groep probeert in het winterseizoen elke week of elke twee weken af te spreken zodat ze voortgang boeken met hun werk. En als ze het niet weten? Dan gaan ze op zoek naar mensen die meer kunnen vertellen. Echte verhalenverzamelaars dus!
“Door de jaren heen zijn de huisnummers hier nogal eens gewisseld”, vertelt mevrouw Peetsma. “We hebben ooit wel het plan opgevat om dit verder uit te zoeken. Maar daar is het nog niet van gekomen. Dus toen ik vorig jaar een vraag vanuit Arnhem kreeg over een grootvader die in deze omgeving had gewoond, ben ik eerst naar Mariënbosch gegaan om een dame van ruim 90 om hulp te vragen. Zij weet heel veel.” Meester Van der Laan had ook al in de gaten dat oudere mensen verhalen hebben die verloren dreigen te gaan. Hij heeft daarom destijds al deze ouderen uitgebreid op de band geïnterviewd. “Dit is natuurlijk heel waardevol geweest.”
Scheepvaart “Wij zijn geen ‘spitters’ die uitgebreid andere archieven uitpluizen om op zoek te gaan naar aanvulling van ons eigen archief”, meent Tjeerd Bolhuis. Alhoewel al snel het verhaal volgt van Jan Rijkes, die wél in een bepaald onderwerp is gedoken omdat
Jan Rijkes vertelt: “Tijdens het digitaliseren kwam ik een foto tegen van een ophaalbrug bij het oude gemaal met een sluisje. En die kon ik niet plaatsen. Als je op de huidige Hooibrug staat zie je tien, vijftien meter verder de restanten van een sluis. Maar dat was niet de sluis op de foto. Maar daarachter is een waterkolk en daar zag je de restanten van nóg een sluis. Bij het uitzoeken kwam ik erachter dat er dus twee sluizen op een klein stuk geweest zijn vanwege de verschillende waterniveaus in twee waterlopen. Toen werd ik nieuwsgierig en zo kwam ik met vaarwateren in aanraking. Bijna elke afwijking in een vaart heeft vaak een historische oorsprong. Die afwijkingen zie je bijvoorbeeld ook in de oevers van de Heeresloot. Denk bijvoorbeeld aan het betonnen bruggetje vlakbij Vegelinsoord die over het afvoerkanaal van het stoomgemaal liep. Dat bruggetje was een onderdeel van het jaagpad naar Heerenveen.”
Oorlog Tjeerd Bolhuis: “Een dorp is heel interessant! We hebben hier zoveel verhalen vol geschiedenis. En soms zie je in het dorp nog herinneringen daaraan. Zo staat hier een huis met een gat in de gevel. Daar is in de oorlog op geschoten.” Zodra dit onderwerp op tafel komt, breekt mevrouw Peetsma uit in een stortvloed van woorden en verhalen. Maar dat? Dat zijn leuke verhalen om uit haar eigen mond te horen. “Maak je dan wel even een afspraak?”, vraagt mevrouw Peetsma. Het dorpsarchief is immers géén museum.
36
NUMMER 07 • 2019
HET VERHAAL VAN HEERENVEEN
HET BEZOEK VAN KONINGIN WILHELMINA AAN FRIESLAND Op 6 augustus 1913 werd Heerenveen vereerd met een bezoek van de Koninklijke Familie. Dit bezoek was onderdeel van een rondrit door Friesland. De Leeuwarder courant van 7 en 8 augustus 1913 rept over de blijde stemming onder de bevolking. Overal in de dorpen stond het volk in dikke rijen langs de kant van de weg. De Koninklijke Familie zou op het station te Heerenveen de (“den Koninklijken”) trein van 17:59 terug naar huis nemen. De kranten schrijven over het zonnetje dat die dag was doorgebroken. “Het glinsterde over heiden en weiden en vergulde het gerimpelde oppervlak van vaarten en slooten.”
Feest op Gemeenteplein t.g.v. kroning koningin Wilhelmina door Christiaan Weyer in 1898. Koningin Wilhelmina op het Van Harenspad door Henri Paul Emile de la Roche Busé.
De dag begon in Deersum bij de firma Schaap. Bij Sneek werd er een vlootrevue afgenomen door de Sneeker zeilclub. Om kwart over twaalf ging het gezelschap per boot naar Follega. Onderweg werd er door de kruiser ‘Wilhelmina’ een groet gebracht. Bij aankomst in Follega werd het Wilhelmus gezongen door een groep schoolkinderen. Vanuit Follega werd een autotocht gemaakt langs Sint Nicolaasga, Joure, Beetsterzwaag, Wijnjeterp, Jubbega, Brongerga en Oranjewoud. In Sint Nicolaasga stond het muziekkorps klaar en werden de klokken geluid toen het koninklijk bezoek door het dorp
Portret koningin Wilhelmina in Fries kostuum, 1897
‘Het verhaal vanHeerenveen” is mogelijk gemaakt door:
reed. In Beetsterzwaag werd er nog een klein momentje genomen om de oudCommissaris der Koningin Mr. B. Ph. Baron van Harinxma thoe Slooten en zijn vrouw te begroeten. De Koninklijke Familie arriveerde pas tegen zes uur per auto in Heerenveen. Waar de Koningin nog even de tijd nam om enige woorden met de burgemeester van Haskerland Jhr. P.B.J. Vegelin van Claersbergen te wisselen en met de Commissaris der Koningin P.A.V. Harinxma thoe Slooten. Het koninklijk bezoek werd de gehele dag begeleid door de Commissaris der Koningin en het werd kwart over zes eer de stoet het station Heerenveen bereikte. “Te ruim 8 uur was het koninklijk echtpaar op Het Loo teruggekeerd”, aldus de Leeuwarder
Koningin Wilhelmina bij een schaatswedstrijd in 1933
MUSEUM HEERENVEEN
Minckelersstraat 11 8442 CE Heerenveen www.heerenveenmuseum.nl
Courant. In een telegram liet de Koningin na afloop weten “een aangenamen en onvergetelijken tocht door Friesland” te hebben gemaakt, met een “hartelijke ontvangst, die den Prins en mij heden is te beurt gevallen.” De rondrit door Friesland diende om de koningsgezindheid onder het volk aan te wakkeren. We spreken over de jaren vlak voor de Eerste Wereldoorlog. Halverwege 1913 liep de Eerste Balkanoorlog ten einde maar wegens onvrede over grondverdeling ontstond in hetzelfde jaar de Tweede Balkanoorlog. In 1914 werd de Oostenrijkse troonopvolger Franz Ferdinand gedood bij een aanslag door een Servische nationalist. Dit was het startsein tot de Eerste Wereldoorlog.
Tevens hadden in Nederland de sociaaldemocraten (SDAP) er dat jaar achttien zetels tijdens de Tweede Kamerverkiezingen behaald. De socialisten waren republikeins en bepaald niet koningsgezind. Pieter Jelles Troelstra had de Koningin tijdens de kabinetsformatie het advies gegeven om een coalitie uit louter burgerpartijen samen te stellen. In het kader van de internationale en nationale ontwikkelingen leek het een goed idee dat Wilhelmina zich verzekerde van de steun van het volk.
Versiering op Gemeenteplein tgv 50-jarig regeringsjubileum koningin Wilhelmina naar ontwerp van Frits Klein, 1948.
MET DANK AAN: Werkgroep Oud Heerenveen www.werkgroepoudheerenveen.nl
heerenveen // CULTUUR&UITGAAN
GROOTHEERENVEEN.NL
37
STREUPERSDRAMA YN HOARNSTERSWEACH It is 1931. Yn Hoarnstersweach oan de 15e wyk wenne Jan F., yn de tiid dat dit ferhaal spile wie hy 22 jier âld. Hy hie in stikmennich jierrren yn België en Dútslân trochbrocht, mar wie wer werom nei syn âlderlik hûs gien. Hy hie wurk fûn yn de wurkferskaffing, mar hy wie ek in betûft streuper en der waard sein dat er in jachtgewear oanskaft hie. Mar dêr hied er gjin fergunning foar. De plysjes en de jachtopsjenners holden goed tafersjoch omt der noch al wat streupt waard de lêste tiid. Se fûnen wol strikken yn it fjild mar se hiene noch nimmen betraapje kind. De plysjes Jelke Idzinga út de Himrik en Himme Jonker út Hoarnstersweach wiene tegearre yn it jachtfjild. Hja hiene strikken sjoen en woene besykje om de dieder op ‘e died te betraapjen. Jan wie om healwei ienen út syn wurk thúskaam. It wie sneon en dan waard der yn de wurkferskaffing oant middeis tolve oere ta wurke. Nei iten gied er it fjild yn om te streupen. Om healwei trijen hinne waarden de jachtopsjenners him gewaar. Se ferskûlen har, sa’n tweintich meter útelkoar, yn in groppe efter in boskwâl. Idzinga sei tsjin syn kollega dat, om’t hy de jongste wie, hy wol foarop gean soe. Sa wachten se de komst fan Jan ôf.
It die bliken dat it hiele skot hagel it lichem fan Idzinga ynkrongen wie yn de grutte fan in teekopke. Om’t de hagel him direkt ferspraat hie, wie it wol dúdlik dat it skot fan tichtby lost wie. Dokter Boerma brocht Idzinga nei de behanneling mei syn auto nei hûs. Dêr waard ek noch de help ynroppen fan dokter Berghuis ch fan Wynterp, dy’t tg e w eer in nij ferbân oanlei. Idzinga ferlear in soad bloed en hy fergie fan de pine. Se brochten him dêrom nei it sikehûs op it Hearrenfean. he
tj
a
Nei in skoftsje kaam dy harren kant út mei it gewear oer ’t skouder en in hazze as bút. Doe’t Jan flak by harren wie sprong Idzinga út de wâl en rôp: “Halt! Politie!” Jan wifke net, mar helle it gewear fan ‘t skouder en skeat. Idzinga waard rekke en foel op de grûn. Doe kaam ek Jonker foar ‘t ljocht; dat hie Jan net ferwachte en hy naaide út. Jonker skeat him noch fjouwer kear nei, mar hy rekke Jan net. Dêrnei rûn er nei syn kollega ta dy’t yn it skouder rekke wie. In soan fan widdo Wiegersma, dy’t der tichtby wenne, hie it sjitten heard en kaam op it trelit ôf. Mei help fan noch in
pear oaren, dy’t ek op de sjitterij ôfkaam wiene, waard Idzinga by de widdo yn ‘e hûs brocht. Dêr rôpen se de help fan dokter Boerma út Jobbegea yn.
De plysje wie yntusken ynskeakele om de dieder op te spoaren. Ek boargemaster Bleeker fan Opsterlân en de helpofsier fan Justysje, dy’t de lieding naam, giene nei it plak fan de oanslach. Om’t de dieder yn it besit wie fan de noadige papieren tochten se dat hy miskien wol nei België útpike wie. Noch dyselde jûn stjoerde de radio in opspoaringsberjocht út. Underwilens hold de plysje by ferskate persoanen in hússiking wylst letter op ‘e jûn ek noch ûndersyk ynsteld waard
Eelke Lok is geboren en getogen in Drachten. Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al bijna veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele no-nonsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten.
FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
De vinger op de zere plek….
Reageren? Stuur dan een email naar: eelke.lok@ziggo.nl
by de broer fan de fertochte yn De Wispel. Dêr hie Jan al efkes west, mar wie wer ôfreizige. Syn broer wist net wêr’t er hinne soe. Sneintemoarns ier en betiid giene de beide ryksfjildwachters De Vries fan Lippenhuzen en Jonkman fan Wijnterp en gemeentlik fjildwachter Vogelsang fan de Himrik op de fyts nei de wente fan Jan yn Hoarnstersweach. Dêr troffen se him thús oan. Hy siet rêstich oan de moarnsbrogge. Doe’t se tsjin him seinen dat hy mei moast nei de Sweach om dêr foar de boargemaster te ferskinen, wie er fuortendaliks ree om mei te gean. Sels hied er net in fyts, dêrom lienden se ien foar him. Foardat se yn de Sweach oankamen, krige er earst noch in ferhoar by plysje Vogelsang thús. Hy bekende daliks dat er op Idzinga sketten hie. Mar hy hie net sketten om Idzinga te deadzjen sei er. It gewear wie per ûngelok ôfgien doe’t er it fan ‘t skouder helle. Ek by it ferhoar by de boargemaster hold er dat fol. Dêr foaroer stie de ferklearing fan de beide jachtopsjenners dat er mei sin sketten hie op Idzinga. De sneintemoarns holden se in rekonstruksje fan it barren. Doe kamen se ta de konklúzje dat as it sa gong wie as Jan bewearde, der yn in oare rjochting sketten wie. De dieder hie, doe’t hy derút naaide, it gewear en de hazze yn de sleat smiten. De plysje hat der in hiele dei om socht mei help fan in sterke magneet, mar it sykjen waard behindere omt der in laach iis op it wetter lei. De fertochte stie net ûngunstich bekend en hie ek noch
nea wat mei de plysje te krijen hân. De soan fan de jachtopsjenner wie mei him befreone en hy kaam geregeld by him oer de flier. De famylje fan de fertochte stie minder geunstich bekend. Doe’t de plysje in hússiking by harren thús die, joech de famylje ek gjin inkelde meiwurking. Jachtopsjenner Jonker hie al 46 jier dy funksje hân sei er, mar der wie noch nea op him sketten. Foar de rjochtbank waard Jan F. deaslach en swiere mishanneling ten lêste lein. Dokter Boerma, dy’t de earste help oan it slachroffer jûn hie, ferklearre dat de boppe-earm brutsen wie en troch dat it in rare breuk wie de earm wol stiif bliuwe soe. Presidint: “Hoe is dy breuk kaam?” Dokter Boerma: “Troch de kracht fan it skot. It like earst dat de earm amputearre wurde moast, mar dat foel ta. Mar as hy it skot yn it boarst krige hie, hied er it nei alle gedachten net oerlibbe.” Jachtopsjenner Idzinga ferklearre dat, doe’t er foar de fertochte sprong en rôp: “Halt! Politie!”, de
fertochte direkt skeat. “Jo binne doe net fallen?”, frege de presidint. “Nee menear, kollega Jonker kaam doe ek te foarskyn en rôp: ‘Halt’, mar doe naaide Jan út. Dokter De Boer hat Idzinga dêrnei yn it hûs fan Wiegersma behannele.” Yn it pleit fan ferdigener Mr. Hoogland achte dy de feiten foldwaande bewezen, mar oangeande de opset hied er syn twivels. Hy tocht mear oan in skrikreaksje, der wie gjin tiid foar mei opsetsin sjitten. As jo dêr rekken mei hâlde soene, wie der wis plak foar in klemintere straf. Neffens de Offisier tsjûge de refleksbeweging fan de fertochte fan in misdiedige mentaliteit, dy’t ûnbewust oerwaget: “Se moatte my net yn de wei rinne,”’ Wêrop’t Mr. Hoogland replisearre, dat je immen net om syn mentaliteit straffe kinne. De rjochtbank easke acht jier finzenis, yn de útspraak waard it fiif. Boarne: De Hepkema, 8-1-1932. G v/d Bos tige tank foar de tip. OERSET NEI IT FRYSK TROCH JANGERBEN MULDER
Stroef We hebben tot nog toe niet een echt geweldige zomer. Zo nu en dan een (te) warm dagje, direct daarna brandt het onweer al weer los. Je zou zeggen dat een paar spatjes regen en vijftien graden nu ook weer niet zo erg zijn. Maar er komen momenteel geen toeristen naar Fryslân. Want wij zeuren. Te koud. Te nat. Te… enzovoorts. We zijn nu eenmaal een klaagvolkje. Daar zet een toerist z’n tentje niet tussen. Vorig jaar was de zomer wél geweldig. In je gedachten scheen toen alle dagen de zon, van mei tot en met september. 24/7. Dat leverde overigens óók wel gezeur op. Boeren hadden last van droogte. Het waterschap had geen water. Natuur vloog in brand. Wij mochten nergens roken. We hadden het te warm.
Muizen en eikenprocessierupsen zijn er nu nog de uitwassen van. Toeristen wilden daar hun tentje wél tussen zetten. Daar zaten ze toch niet in, vanwege het mooie weer. Dan hoorde je het gezeur ook niet. En er waren ook positieve punten. Bijvoorbeeld: in het centrum van Heerenveen lagen eigenlijk nooit mensen op de grond. Ja, misschien één of twee beschonken figuren. Verder niet. En dit jaar? Het moet daar verschrikkelijk zijn. Want Heerenveen heeft een (te) glad centrum. Sterker, het centrum van Heerenveen is gladder dan het zomerijs van Thialf. En de mensen die zich op dat gladde centrum moeten begeven, mogen dat niet op schaatsen doen. Het centrum van Heerenveen is enkel voor bejaarde mensen die liefst met twee zwaarbeladen plastic tassen vol
voer over het natte gladde gesteente moeten wankelen. Sportstad Heerenveen denkt al aan het daar organiseren van omgekeerde klún-wedstrijden. Leeuwarden had ooit ook gladde steen. Heerenveen wilde niet achterblijven, logisch. Leeuwarden verving het gladde spul. Heerenveen doet het anders. De bij regen gladde tegels en stenen zijn in de boeken namelijk nog niet afgeschreven. In 2014 kwam er al een straal- en coatingbedrijf om de tegels wat stroever te maken. Dat blijkt onvoldoende te zijn. Want het regent in 2019 weer. En hup, daar komen de zware machines van de stroef-makers weer aan. Het is een uniek nieuw tijdsbeeld.
38
heerenveen // CULTUUR&UITGAAN
LAMMY BRUYNS-VAN ENGEN ZIT AL 68 JAAR IN DE MUZIEK
“ OP MIJN ZESDE KON IK DE ACCORDEON ZÉLF VASTHOUDEN” We hoeven onze huisfotograaf niet mee te nemen, wanneer we een bezoek brengen aan Lammy Bruyns-van Engen. Haar man is Henk Bruyns, één van de bekendste fotografen in Heerenveen. Henk zorgt wel voor een mooi fotoportret van Lammy, weten we. Lammy heeft zelf nog wat publiciteitsfoto’s, van nu, maar ook uit de jaren ’60. En vooral veel krantenknipsels en boekjes met aantekeningen, die beginnen in 1951. Ze zit als accordeoniste, pianiste en zangeres inmiddels 68 jaar ‘in het vak’. Hoe is dit allemaal begonnen? TEKST HENK DE VRIES FOTO'S HENK BRUYNS BEELDPRODUKTIES
“Ik ben geboren in 1945, in Vinkega”, begint Lammy. “Ik had ook nog drie broers en die bespeelden alle drie ook een instrument. Mijn ouders waren muzikaal, mijn vader speelde soms zelf accordeon, maar ze hadden het altijd heel druk met hun boerenbedrijf, het was hartstikke druk op de boerderij.”
“BUITENGEWOON BEGAAFD MEISJE” De vier muzikale kinderen Van Engen mogen van hun ouders hun talenten echter ruimschoots ontplooien. Tot op zekere hoogte dan. “Ik wilde graag naar het Conservatorium, maar dat vonden mijn ouders wat bezwaarlijk. ‘Zou je dat wel doen?’ vroegen ze. Het Conservatorium betekent niet automatisch werk. Mijn broers hebben allemaal Kweekschool gedaan en ik ook. Voor de klas kon ik dan toch met muziek bezig zijn.” Het muzikale talent van de kinderen Van Engen wordt door de ouders verder absoluut niet tegengehouden. Op haar vijfde speelt Lammy op de accordeon van haar vader. “Ik stond er naast te spelen en kon er niet eens bovenuit kijken”, herinnert ze zich en er klinkt tederheid in haar stem als ze terug denkt aan die tijd. “Ik kon nog geen muzieknoten lezen, maar ik speelde bekende liedjes na.” Als ze zes is, krijgt ze haar eerste eigen kleine accordeon. “Toen kon ik de accordeon zelf vast houden.”
Het “buitengewoon begaafde meisje uit Vinkega” (aldus de Friese Koerier, februari 1956) staat op haar tiende met haar accordeon voor een bomvolle Schouwburg in Heerenveen. “Ik had een rood rokje aan, met margrietjes, en witte schoentjes”, weet ze nog goed. Als ze elf is, komt er pianoles bij. Eind jaren vijftig, begin jaren zestig, raakt haar prijzenkast voller en voller, dankzij provinciale en nationale concoursen. Lammy van Engen wordt meerdere keren Fries kampioen op de accordeon, en een keer Nederlands kampioen. Ze is zelfs als soliste op de radio te horen in het programma ‘Tourja Tournee’.
DANS- EN STEMMINGSORKEST “Het is niet zo, dat je je ‘talent’ ontdekt”, zegt ze. “Je hebt een drive, je doet het vanuit jezelf, vanuit je gevoel. En omdat ik de vrijheid had, ontstond er iets.” Dat ‘iets’ is meer dan alleen concoursen winnen. “Als je altijd wint, hou je het op een gegeven moment wel voor gezien”, zegt Lammy. “Maar we hadden ook nog een band, mijn drie broers en ik, ‘The Fourengo’s’”. Het ‘dans- en stemmingsorkest’, zoals dat begin jaren zestig heet, is een graag gehoorde band. “We gingen in een renault de zalen langs.” Ik krijg een publiciteitsfoto uit de beginjaren ’60 te zien. “The Fourengo’s?” vraag ik. Het kwartje valt niet bij mij, om maar bij een geldstukje uit die tijd te blijven. “Ja,” zegt Lammy, “four engo’s, vier Van Engens.”
Het begin van The Fourengo’s (archief Lammy Bruyns)
Elk bandje stopt een keer en ook aan The Fourengo’s komt een einde. Lammy komt op de Rijkskweekschool in Heerenveen terecht, en begeleidt als pianiste het jaarlijkse Sint Nicolaassprookje in de Schouwburg in Heerenveen, het gebouw waar ze als tienjarige al zelf op het podium stond.
CABARET EN EEN TROUWERIJ Op diezelfde Rijksweekschool zit dan ook Cees Bijlstra, pianist bij het onderwijzerscabaret van Roel Bergsma, waar ook Lammy bij zit. Alleen vertrekt Bijlstra naar het cabaret van Rients Gratama, waardoor Lammy nu niet alleen accordeon en piano moet spelen, ze moet
NUMMER 07 • 2019
GROOTHEERENVEEN.NL
zwanger achter de piano, het ging niet meer.” Ze wordt vervangen door een ander. Na de bevalling komt Lammy Bruyns als pianiste en componiste terug bij het bekende Kabaret It Wâld uit Oranjewoud, waar ze in 1984 de Turfprijs, de culturele prijs van de gemeente Heerenveen, mee wint.
CASTELFIDARDO Het leven gaat door, maar Lammy Bruyns heeft het op een gegeven moment wel een beetje gehad met de muziek. Op een minder goede dag komt ze in een dip terecht. Een serieuze dip. Pas als haar twee kinderen wat groter worden, en zeggen: “Mam, ga weer wat doen, pak weer wat op”, komt Lammy hier weer uit. Ze gaat alsnog naar het Conservatorium. In de avond. “Om theoretische kennis op te doen, niet om les te kunnen geven.”
Lammy Bruyns Combo (archief Lammy Bruyns)
nu ook liedjes componeren. En dan is er ineens – het is inmiddels april 1970 - een trouwerij in haar kennissenkring, waarbij Lammy op de piano moet spelen. Er is natuurlijk ook een bruidsfotograaf aanwezig, ene Henk Bruyns. “O gut ja, jeetje
mina”, lacht Lammy. “Het gebeurde gewoon. Je spreekt niets af, je ziet wel!” Sindsdien zijn Lammy en Henk onafscheidelijk met elkaar verbonden. Als een tijd later Lammy Bruynsvan Engen op een goede dag in verwachting raakt, wordt het lastig om aan te blijven bij het cabaret van Roel Bergsma. “Ik zat hoog-
Ze neemt zangles en weer accordeonlessen en nu op een hoger niveau. Ze speelt elf jaar lang in een accordeonensemble en treedt daarmee op in het Italiaanse Castelfidardo, de stad waar de grote accordeonfabrieken staan. Lammy wordt hier met haar ensemble derde van de wereld in een groot internationaal concours.
“IK WIL SPELEN” “Ik wil spelen en dolgraag met anderen”, zegt Lammy resoluut. En dat lukt. Lammy schrijft weer, componeert weer, en komt mensen
39
tegen met wie ze muziek maakt. Ze richt het jazzensemble Pardouce op, met onder andere de bekende gitarist Doeke Dokter in de gelederen, en daarna het Lammy Bruyns Combo, met gitarist Georg Lankester. Met dat laatste combo speelt ze vooral Franse chansons en musette. Lammy componeert, Harmen Houtman schrijft. “Ik zou wel méér willen optreden”, zegt ze. “Met het combo of solo op accordeon. We hebben een Nederlands, een Fries, en ook een Stellingwerfs programma.” Wanneer Lammy in 2017 een cd-presentatie van haar combo geeft, ontmoet ze de zangeressen Anneke Douma en Mary Veldkamp en de drie beginnen spontaan samen te zingen tijdens de presentatie. Het is het ontstaan van het De Diva’s. Harmen Houtman wordt hun tekstschrijver. Weer muziek maken en optreden doet haar zichtbaar goed. De in 1951 begonnen boekjes met aantekeningen en krantenknipsels kunnen dankzij GrootHeerenveen in elk geval tot op de dag van vandaag worden aangevuld, is mijn gedachte, wanneer ik het pand van Lammy en Henk Bruyns weer verlaat.
Theater/muziek
Expositie/tentoonstelling lezing/cursus
Koopzondag
Stokpaardje maken
17
sc Heerenveen-Feyenoord
11
Molenwijk Live!
19
Zomerspelweek
12-16
CoderDojo
20
Creatief met de 3d-pen!
14
Historische Demoraces
21
Zomerijs in Thialf
17
Spijkerknikkerbaan
24
Dinofeest
21
Expositie: Zomer!
27-11
Spikerspulwike
21-23
Open Tuin
27-28
Openingstentoonstelling
Mega Zwangerschapshoot
28
Expositie Ed Dukkers
Hap & Stap arrangement
28
Expositie Jaap Min
28
Vleeschhouwers en slagers in Heerenveen
t/m
// 17 juli t/m 20 augustus
Sport/sportief
31
Kunstwandelroute Akkrum
t/m
Agenda
Overig/divers
Heerenveen // 13.00 uur // Classic Demo Motor Race
Bibliotheek Heerenveen // 15.00-16.00 uur // Jeugdactiviteit 8-12 jaar Timmeren
Kunstlokaal no.8 // Tijdens openingsuren // 46 internationale kunstenaars
Oudehorne // 10.00-18.00 uur // Meer dan 300 verschillende soorten fuchsia’s en andere planten
Oranjewoud // 12.00 uur // Een (gratis) shoot voor zwangere vrouwen, mis het niet! Zie: Uitgelicht!
Oranjewoud/Mildam // 10.30 uur // Wandeltocht met culinaire en historische elementen
Koopzondag
Centrum Heerenveen // 13.00-17.00 uur // Winkelen
Bibberbeestjes maken
Zie: Uitgelicht!
Bibliotheek Heerenveen // 15.00-16.00 uur // Jeugdactiviteit 8-12 jaar
Fryske Dei
Akkrum // 10.00-17.00 // Hobbymarkt, demonstraties en kinderactiviteiten
juli
juli
juli
juli aug
juli
juli
juli
juli
juli
03 aug
Tropische Jopie; schilderen op canvas
07
Tentoonstelling Guus Kruis
04
Bibliotheek Heerenveen // Tijdens openingsuren // Expositie van beelden kunstenaar Guus Kruis
aug
t/m
Bibliotheek Heerenveen // 15.00-16.00 uur // Jeugdactiviteit 4-12 jaar
aug
aug
Oranjewoud // Gehele dag // Activiteiten voor basisschoolkinderen gr. 3-8
aug
Bibliotheek Heerenveen // 15.00-16.00 uur // Jeugdactiviteit 8-12 jaar
t/m
Bibliotheek Heerenveen // 12.00-13.30 uur // Programmeren 7 t/m 17 jaar
juli
Zie: Uitgelicht!
aug
Thialf Heerenveen // 12.00-15.30 uur // Schaatsen voor recreanten op zaterdag en zondag
aug
Bibliotheek Heerenveen // 15.00-16.00 uur // Jeugdactiviteit 4-12 jaar
Akkrum // Gehele dag // Activiteiten voor basisschoolkinderen Akkrum/Nes
aug
01
t/m
Gedempte Molenwijk, Heerenveen // 19.00-01.00 uur // Een fantastische line up met Melrose!
aug
Abe Lenstra Stadion // 14.30 uur // Eredivisie voetbal
Zie: Uitgelicht!
Galerie Getekend, Heerenveen // Tijdens openingsuren // Groepstentoonstelling met een prachtige variatie in tekenstijlen
sep
15
t/m
Zie: Uitgelicht!
juli
sep
Afslag BLV // Tijdens openingsuren // Restvormen
22
t/m
Bibliotheek Heerenveen // 15.00-16.00 uur // Jeugdactiviteit 4-12 jaar
sep
Museum Belvédère // Tijdens openingsuren // Zijn eerste museale solo-expositie
Bibliotheek Heerenveen // Tijdens openingsuren // Expositie op het Historisch Informatiepunt (HIP)
15 okt
15
Zie: Uitgelicht!
maa
Akkrum // Gehele dag // Wandelroute: 22 doeken in het dorp en 14 bij de haven
Zet alvast in je agenda! sc Heerenveen - PSV: eredivisie vrouwen FK Slingeraap FK Palingroken Gondelvaart Aldeboarn Heerenveens UITfestival
23 aug 24 aug 24 aug 30 aug 7&8 sept
Zelf een evenement aanmelden? Of benieuwd naar het totale overzicht?
Ga naar www.ngoudenplak.nl
Uitgelicht
In de regio Heerenveen zijn het hele jaar door afwisselende evenementen voor jong en oud! Hieronder zijn enkele evenementen uitgelicht. Regio Heerenveen, ‘n gouden plak!
groot
heerenveen
is mediapartner van ‘n Gouden Plak
31
Bibberbeestjes maken
juli
19
Molenwijk Live!
Gezellige jeugdactiviteit 8-12 jaar
juli
Woensdagmiddag 31 juli is er weer een zomervakantieactiviteit voor kinderen van 8 tot en met 12 jaar in de bibliotheek van Heerenveen. Mixertje, doosje, stiften, oogjes.... bbbibberbeestje!
Live muziekevenement op de Gedempte Molenwijk
Elke week iets leuks te doen! In de zomervakantie is er elke woensdag van 15.00 tot 16.00 uur een leuke activiteit in de bibliotheek. De toegang is telkens € 2,50 inclusief drinken en wat lekkers. Geef je wel op, want vol is vol!
De Gedempte Molenwijk in het centrum van Heerenveen wordt op 19 juli, de laatste vrijdag voor de bouwvak, omgedoopt tot ‘party straat’ voor de derde editie van Molenwijk Live.
van Nederland en heeft in de backing vocals gestaan bij Duncan op het Eurovisie Songfestival. Met een supervette show, grote hits, meezingers en classics zorgt Melrose voor een ongekende ervaring.
Molenwijk Live! heeft dit jaar een fantastische line-up, met Melrose. Melrose is uitgeroepen tot beste PartyBand
De party duurt van 19:00 tot 01:00 uur en DJ Heavy P zal de kick off verzorgen.
Een wandeltocht met historische en culturele elementen
Hap & Stap arrangement
De route begint om 10:30 bij landgoed Oranjestein in Oranjewoud. In de oranjerie wordt u ontvangen met koffie én oranjekoek. Vervolgens is er een rondleiding over het 19e-eeuwse landgoed.
Zomerspelweek
12-16 aug
Week vol met activiteiten voor basisschoolleerlingen van groep 3-8 Van 12 t/m 16 augustus 2019 kun je in Oranjewoud Scoutinghiem terecht voor de Zomerspelweek Heerenveen. Het thema is dit jaar: ‘Vikingen’. We gaan hutten bouwen, speurtochten lopen, spelletjes doen in het bos en er is – niet te vergeten – een spannende spokentocht. Iedereen van 6 t/m 13 jaar (groep 8) is welkom. Aanmelden kan via de website of via info@zomerspelweek.nl
28 juli
Daarna loopt u in een kwartier naar het nabij gelegen Golden Tulip Tjaarda waar de smaakvolle lunch ‘Wâldbreak’ voor u klaar staat. Vanaf Tjaarda loopt u in 30 minuten naar de Ecokathedraal in Mildam. Een plek waar u verrast wordt door het bijzondere samenspel van mens, dier en natuur. U krijgt daar uitleg van een gids die u vertelt over het gedachtengoed van oprichter Louis Le Roy. Hierna wandelt u door het bos terug naar de oranjerie van landgoed Oranjestein waar u wordt verwend met een glas wijn en kaasplankje met riperkrite kaas en eigen hertenworst. De dag eindigt circa 16:30. Deze wandeltocht door bos en langs buitenplaatsen mét heerlijk eten wordt aangeboden voor een prijs van € 42,50 per persoon, bij opgave van min. 20 personen. Wanneer u met een kleiner gezelschap bent mail dan gerust naar williahomans@gmail.com
Openingstentoonstelling GETEKEND
t/m
t/m
Kunstwandelroute Akkrum
01
sept
Groepstentoonstelling met een prachtige variatie in tekenstijlen Galerie Getekend is een nieuwe galerie voor hedendaagse tekenkunst in Heerenveen die een aantal maanden geleden is geopend. Galerie Getekend presenteert tekenkunst in al haar rijke variatie, vakmanschap en schoonheid. De openingsexpositie GETEKEND is een groepstentoonstelling die het werk bijeen brengt van Harm van den Berg (Amsterdam), Emmy Bergsma (Zwolle), Sandra Kruisbrink (Amsterdam) en Christiaan Kuitwaard (Oldeberkoop). Hun werk toont een prachtige variatie in tekenstijlen: van heel gelaagd, verstild en poëtisch tot geometrisch en grafisch. Van rijk gebruik in materialen tot sobere pen- en potloodtekeningen.
Samen zorgen dat de hele regio Heerenveen ‘n Gouden Plak is om te wonen, werken, ondernemen en bezoeken. Nu en in de toekomst. Dat is het doel van ‘n Gouden Plak!
maart ‘20
‘Slach troch Akkrum’ In de buitenlucht kunt u langs 22 doeken door het dorp en 14 doeken bij de haven lopen. De doeken door het dorp zijn schilderijen en foto’s van kunstenaars uit de dorpen Akkrum-Nes. Het niveau is van hoge kwaliteit en dat komt door de geweldige kunstenaars! U komt onderweg ook QR codes tegen, zodat de cultuur van Akkrum uitgebreid bekeken kan worden. De start is bij het station in Akkrum of in de haven. De brochure, gemaakt door Kees Middendorp uit Akkrum, is gratis te verkrijgen bij de start of bij de plaatselijke middenstand. De Akkrum.net—app kunt u gratis downloaden. In deze app vindt u de kunstroute button met beschrijving en afbeeldingen van de doeken. Via witte voetstappen kunt u de hele route gemakkelijk volgen. De route kan gelopen worden tot midden maart 2020.
ngoudenplak
@ngoudenplak
ngoudenplak.nl
@ngoudenplak
42
SPORT
NUMMER 07 • 2019
“IK KAN ALLEEN MAAR TROTS ZIJN DORPSCLUB READ SWART DE KNIPE VIERT NEGENTIGJARIG BESTAAN Het voetbalseizoen 2018-2019 is al enkele weken ten einde als de sportredactie van GrootHeerenveen op sportpark De Jister in De Knipe aankomt. De helft van het ontvangstcomité, oud voorzitter en erelid Siebrand Krul (63) van Read Swart, is nog even bezig met de sproei-installatie om de velden van water te voorzien. Niet veel later is ook de huidige preses van de vereniging, René Visser, aangekomen op het levendige sportpark in het dorp. Met nog enkele weken te gaan voor de grote happening van de jubileumviering is er voor beide heren nog het nodige werk te verzetten. TEKST JOERI VAN LEEUWEN // FOTO'S V.V. READ SWART
CARBID LANGS DE WEG Het huidige sportpark in De Knipe is niet altijd het onderkomen geweest van Read Swart en andere sportverenigingen. Siebrand Krul: “Nee, in het begin was dat aan de andere kant van de weg. Bij de oprichting in het dorpscafé, nu ongeveer negentig jaar geleden, werd besloten direct naast de weg te spelen. Dit zorgde in een later stadium voor de nodige spanningen. Wanneer er werd gespeeld, moesten toeschouwers wel eens het veld instappen. Dan kwam er namelijk een auto aan over de weg. De lijnen, gemaakt van carbid, lagen vrijwel direct tegen de weg aan. Op een later tijdstip zijn we toen naar het huidige sportcomplex gegaan. Daar zijn inmiddels ook grote veranderingen doorgevoerd. We hebben nu twee velden en de verlichting is van LED.” Huidig voorzitter René Visser vult aan: “We hebben eens in de zoveel tijd bijvoorbeeld groot onderhoud aan de kantine en we zijn bezig met de velden en andere dingen op en rondom het sportcomplex.”
ONS KENT ONS CULTUUR Een groot deel van de inwoners van het dorp heeft wel ‘iets’ met Read Swart. Visser, in het dagelijks leven directeur van een transportbedrijf: “We hebben ongeveer driehonderd leden en het dorp bestaat uit bijna vijftienhonderd inwoners. In het
In de beginjaren publiek langs de lijn met carbid
dorp zijn we de grootste sportvereniging, maar wel met een ‘ons kent ons cultuur’. De lijnen zijn kort en we spelen met jongens die eigenlijk altijd bij onze club hebben gespeeld. De inwoners van het dorp zijn betrokken bij Read Swart en het is dan ook fijn om te merken dat het voetbal hier echt leeft. Overigens, ook buiten de dorpsgrenzen zijn er voldoende mensen nog lid van de vereniging.” Krul, die zelf in Heerenveen woont: “Een lid van ons werd gevraagd om in de buurt van Den Haag mee te spelen. Hij belde op en vroeg of dat zomaar kon. Vanuit de KNVB werd dit niet gehonoreerd, wat dus betekende dat hij niet heeft meegespeeld. Hij wilde blijkbaar zijn lidmaatschap van Read Swart niet zomaar opzeggen en dat zegt veel over de binding.”
Oud voorzitter en erelid Siebrand Krul
we bijvoorbeeld wel zeven seniorenteams bij de mannen en ook nog een vrouwenteam. De laagste elftallen waren een soort van voorlopers op het huidige walking voetbal. Zelf loop ik op woensdagavond nog achter een bal aan. Allemaal zestigers, vijftigers en veertigers hebben dan hun trainingsavond.”
LEVENDIG SPORTPARK Buiten de wedstrijden trainen de jeugdelftallen ook nog eens. Visser: “Uiteindelijk is er hier elke dag wel iets op de velden. Het is een levendig sportpark, dat we ook nog eens delen met andere sporttakken.”
“Momenteel hebben we in elke leeftijdscategorie bij de jeugd wel een team en ook in de senioren met vier herenteams op zondag, drie 35+ herenteams op vrijdag en drie vrouwenteams zijn we goed vertegenwoordigd”, vertelt voorzitter Visser.
BETROKKEN VRIJWILLIGERS
Krul: “In mijn tijd was je rondom je dertigste al oud als voetballer en nu zijn er ook teams die op vrijdagavond in een 35+ of 45+ competitie spelen. In de hoogtijdagen hadden
De betrokkenheid vanuit het dorp is ook goed terug te zien in de ontwikkeling van de vereniging. Visser: “We hebben als bestuur gekozen om wat meer in te zetten op de toekomst, dat wil zeggen op
Voorzitter Rene Visser heeft zin in het jublieum seizoen.
de jeugd. Daar hebben we iets meer geld aan uit gegeven en je merkt dat de doorstroom nu weer goed verloopt. Afgelopen seizoen hebben spelers uit de onder negentien leeftijdscategorie in alle vier de seniorenteams wel meegedaan. We hopen dat dit uiteindelijk de komende jaren blijft doorzetten waar-
Read Swart leeft in De Knipe, zoals bij de beslissingswedstrijd tegen Warga, vorig seizoen.
door we steeds onze eigen doorstroom kunnen houden. Daarnaast hebben we het zo voor elkaar dat we voetbal voor iedereen kunnen aanbieden. Scheidsrechters, mensen in de kantine, lijnentrekkers. Ondanks dat het veel werk is kan ik als voorzitter alleen maar trots zijn op deze mooie vereniging.”
GROOTHEERENVEEN.NL
OP DEZE MOOIE VERENIGING” Uit het archief...
90 jaar v.v. Read Swart
Read Swart is een vereniging voor iedereen.
HOOGTEPUNTEN Gevraagd naar de hoogtepunten zijn beide heren niet direct geneigd een bepaalde wedstrijd of kampioenschap van het eerste elftal naar voren te halen. “Nee, integendeel”, zegt Visser. “Ik ben zelf heel tevreden over hoe we het nu voor elkaar hebben en we spelen in de derde klasse. Een niveau dat heel goed bij ons past, met eigen spelers en ook nog eens in een interessante competitie. Vorig seizoen hebben we ons kunnen handhaven en dat is sportief gezien uitstekend.” Krul: “Voor de vereniging is de breedte van zeven teams, nadat de oversteek werd gemaakt naar het huidige sportcomplex wel een hoogtepunt geweest.”
JUBILEUM Het negentigjarige jubileum zal worden gevierd op 30 en 31 augustus en op zondag 1 september worden afgesloten. Voorzitter René Visser hierover: “Er is voor iedereen wel iets te doen. Op vrijdagavond hebben we een onderling 7 x 7 toernooi waar we ruim tweehonderd aanmeldingen voor hebben. Dan is er ook een soort minitentoonstelling met onder andere foto’s en dergelijke van vroeger. Het is een reünie met DJ’s van de oude stempel. Dat wil zeggen, dat ze alleen singles draaien op vinyl. We hopen dat er die avond vele leuke gesprekken over het oude, maar ook huidige Read Swart zullen zijn. Dat er mensen zijn die elkaar na zoveel jaar weer zien.”
SCHIJT JE RIJK Siebrand Krul vult aan: “Op zaterdag is er vervolgens voor de jeugd van alles te doen. Zo is er onder andere een clinic van Henk Herder en zijn er verschillende voetbalonderdelen als voetbalgolf en een voetbalcircuit. Na deze happening zijn alle jeugdleden, ouders, broers en zussen welkom bij de barbecue, die wordt gevolgd door een feestavond met een Top 100 band en een DJ. Op de zondag is er een gezamenlijke brunch met daarna nog het voetbalcircuit van die dag ervoor. Men kan een helikoptervlucht boeken, die deels op kosten is van de club. Om 15.00 uur zal er een koe over het veld gaan voor de welbekende ‘Schijt je rijk’ actie en een uur later zal het jubileumweekend worden afgesloten.” Visser: “We hebben het bij de KNVB aangekaart. Aangezien het tijdens een bekerweekend is, zijn wij vrijgesteld dat weekend, maar onze ploegen zullen deze later in september inhalen.”
TOEKOMST Bij het eeuwfeest in 2029 verwachten beide gesprekspartners dat Read Swart er ook dan nog goed op staat. “We hebben nu investeringen gedaan, bijvoorbeeld in onze lichtinstallatie, waardoor we weer jaren vooruit kunnen en we minder energielasten zullen hebben. Andere investeringen met betrekking tot verduurzaming zijn we aan het bekijken. De vereniging is belangrijk voor het dorp en zodoende zijn de inwoners betrokken bij de club. Mijn verwachting is dat we de komend jaren niet voor een andere speeldag zullen kiezen. Als we nu de enige zondagvereniging in het noorden zouden zijn dan zou het anders zijn maar dat is niet het geval”, aldus de voorzitter. Zijn voorganger vult aan: “Het is ook niet dat de jeugd alleen op zaterdag wil spelen als ze in het eerste komen. Dan hebben ze weer een bijbaantje waardoor ze niet zouden kunnen spelen. We voelen geen druk om naar de zaterdag te verhuizen”
43
Als hoofdsponsor feliciteren wij VV Read Swart met het 90-jarig jubileum!
Wij binnen ek jo
zelfstandig adviseur fan it Hearrenfean en omkriten.
Wij feliciteren VV Read Swart met het 90-jarig jubileum! ADMINISTRATIEKANTOOR ADMINISTRATIEKANTOOR
PAYROLLING - UITZENDEN - DETACHEREN PAYROLLING - UITZENDEN - DETACHEREN
LEMMER| |0514 0514533007 533007 LEMMER www.meiwurkje.nl www.meiwurkje.nl
Jong b.v. b.v. S.S.dede Jong HEERENVEEN||0513 0513 653222 653222 HEERENVEEN www.kantoordejong.nl www.kantoordejong.nl
Wij feliciteren VV Read Swart met het 90-jarige jubileum! De Finnen 3 - 9001 XW GROU T +31 (0)566-629700
www.kooikerlogistiek.nl
Venus 8 - 8448 GW Heerenveen - T 0513 633622
info@bakker-transport-warehousing.nl www.bakker-transport-warehousing.nl
Pleinweg 6 Heerenveen 0513 - 650 275 Meyerweg 77 De Knipe 0513 - 688 290 www.byboonstra.nl bestellen@byboonstra.nl
M 06 23 28 60 64 www.sportanders.frl
heerenveen KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS UIT HEERENVEEN E.O. OP:
Daar scoor je altijd!
Daar scoor je altijd! Joure 0513-412143 Heerenveen 0513-844868
Joure 0513-412143 Heerenveen 0513-844868
WWW.GROOTHEERENVEEN.NL ?
HEEFT U OOK NIEUWS TE MELDEN LAAT HET ONS WETEN!
46
NUMMER 07 • 2019
TEKST JAN VAN LOON // FOTO'S ORANGPICTURES.NL
MET DOUWE DE VRIES OP HET ZOMERIJS IN THIALF
“SCHAATSEN MET 35 GRADEN Deze zomer ligt er tot en met 17 augustus ijs in Thialf Heerenveen, zoals de laatste zomers zeer gebruikelijk is. Zomerijs. Als het buiten 35 graden is, is er niks lekkerder dan te kunnen schaatsen in Thialf, volgens Douwe de Vries, lid van het Team Jumbo-Visma. Douwe de Vries is, net als nagenoeg alle topschaatsers, veelvuldig te vinden op het zomerijs in Heerenveen. Waar veel Nederlanders juist in deze periode genieten van een welverdiende vakantie en liever tijd doorbrengen op het strand dan in een ijshal, zijn Douwe de Vries en het team van Jumbo-Visma juist vaak te vinden in IJsstadion Thialf. Het ‘zomerijs’, zoals het in de volksmond heet, is natuurlijk een bijzonder fenomeen. Schaatsen is bij uitstek een seizoensport, maar tegenwoordig ligt er bijna het hele jaar door ijs in Thialf. In maart gaat de baan dicht om vervolgens voor bijna twee maanden open te gaan in de zomer. Na
een korte pauze zonder ijs opent Thialf haar deuren al weer in september voor het nieuwe schaatsseizoen.
NOOIT MEER DICHT Op de vraag of Thialf in de nabije toekomst helemaal niet meer dicht gaat is het antwoord van De Vries niet meteen nee. “Ik ga daar natuurlijk niet over, maar vanuit de topsport zie je dat er eigenlijk steeds meer vraag komt om het hele jaar te kunnen schaatsen en als er vraag naar is, dan lijkt me dat zeker niet volledig ondenkbaar.”
Voor de inmiddels 37-jarige profschaatser is het zomerijs inmiddels niet meer weg te denken in de voorbereiding op het nieuwe seizoen. Toch is dat niet altijd zo geweest. “Toen ik begon met schaatsen, was dat natuurlijk niet zo. Schaatsen deed je in de winter en in de zomer werkte je alternatieve trainingen af. Dat is natuurlijk nu nog wel zo, maar het aandeel schaatsen is wel vele malen groter geworden.” In de eerste jaren van het zomerijs had De Vries nog niet zoveel met het trainen op de schaats als het buiten heerlijk weer is om ook op de fiets te stappen. Dat is inmiddels volledig anders. “In het begin was het toch vooral voor mij een hinderlijke onderbreking van de zomertraining. Je zit er net lekker in, je hoofd staat er nog niet erg naar en dan moet je weer het ijs op. Het was toch altijd weer even wennen, even ongemakkelijk en voor dat je het wist, was die zomerijs-peri-
heerenveen // SPORT
GROOTHEERENVEEN.NL
47
ZOMERIJS IS VOOR IEDEREEN! Ieder weekend is het zomerijs voor iedereen. Er is dit seizoen de mogelijkheid voor recreanten om te schaatsen tijdens de zomerijsperiode. Tijdens de zomerperiode is ALLEEN DE 400-METERBAAN beschikbaar. Tevens is er de mogelijkheid om schaatsen te huren.
FOTO: THIALF TWITTER
NOG T/M 17 AUGUSTUS 2019
Er kan nog t/m zaterdag 17 augustus, iedere zaterdag en zondag worden geschaatst. Van 12:00 tot 15:30 uur (er zijn dweilpauzes van 15 minuten om 13:00 en 14:15 uur). Voor vragen bel 0513-637700 of kijk op www.thialf.nl
IS HET LEKKERSTE DAT ER IS” ode ook al weer afgelopen. Nu is het volledig anders en staan we door het hele jaar heen zoveel op het ijs. Zoveel, dat aanpassen er niet meer bij is. Na een maand niet schaatsen stap ik er zonder problemen weer op. Daarnaast is schaatsen in de zomer heerlijk. Al het buiten 35 graden is en je kan in een koele schaatshal je rondjes draaien, is dat het lekkerste wat er is.”
dat de helft van het jaar niet kan, is dat verre van ideaal. In de verdere professionalisering van de sport komt er dan natuurlijk veel vraag naar meer ijs gedurende het jaar en dat is ook de reden van het ijs in de zomer. Dat gaat nu steeds verder en dat zorgt er misschien uiteindelijk wel voor dat een ijsbaan in de toekomst gewoon het gehele jaar open is.”
PROFESSIONALISERING
De Vries zelf merkt dat meer schaatsen gedurende het hele jaar bijdraagt aan zijn prestaties. “Als je twee weken achter elkaar heel veel schaatst, voel je dat behoorlijk in je benen en merk je dat het steeds minder lekker gaat. Als je echter veel vaker de mogelijkheid hebt om te schaatsen in verschillende periodes in het jaar, stap je er ook wat gemakkelijk even vanaf. Je kunt de uren op het ijs wat dat betreft meer verdelen, wat de kwaliteit van de trainingen enorm ten goede komt en dat merk je echt.”
Het is een algemene stelregel. Als je iets maar veel doet, dan word je er vanzelf beter in. Met schaatsen is dat natuurlijk niet anders. “Wielrenners fietsen nagenoeg het hele jaar door en dat is natuurlijk veel minder een seizoen sport. Je pakt je fiets en je gaat fietsen. In de zomer kun je de schaatsen wel uit de kast halen, maar of je ergens kan schaatsen, is dan nog maar de vraag. Schaatsen is de sport waar wij in moeten excelleren en als
ERG GOED IJS Aan het begin van het vorige seizoen was er onder de schaatsers veel commentaar op de kwaliteit van het ijs. In de winter kregen de ijsmeesters van Thialf dit onder controle en werden er zeer snelle tijden gereden. Ook nu is het ijs erg goed zegt De Vries. “Voor ons is dat wel heel erg belangrijk. Als het ijs zachter is of van mindere kwaliteit, glijdt het minder en moeten we onze techniek aanpassen. Dat kan natuurlijk, maar is niet ideaal. In Thialf is het ijs nu super en maken we deze periode optimaal gebruik van de acht weken zomerijs in Thialf. Al vanaf de eerste dag staan we op het ijs en nu zijn we er even af om straks weer een mooi blok te kunnen maken. We zijn in de zomer ook wel eens in het Noorse Hamar geweest voor het zomerijs, maar daar was de kwaliteit van het ijs minder. We zouden nu ook naar Berlijn kunnen, maar ook daar is het ijs niet altijd optimaal en
omdat je daar midden in de stad, zit zijn de fietsmogelijkheden ook een stuk beperkter. Voor het zomerijs blijven we daarom deze zomer gewoon lekker in Nederland en dat is eigenlijk ook het meest ideale.” De Vries werd in oktober vorig jaar voor het eerst vader en de extra lange periode van het zomerijs in Thialf is dan ook ideaal voor hem. “Ik kan dan toch iets meer thuis zijn en dat is natuurlijk super. We zijn al vaak genoeg van huis en ik juich het daarom alleen maar toe dat we op dit moment een unieke situatie hebben in Heerenveen, met acht weken zomerijs. Niet alleen onze ploeg, maar ook heel veel andere teams uit binnen- en buitenland profiteren hier van mee.”
TURBO ZWEMMEN Drie weken lang op zwemles om vervolgens snel je zwemdiploma te kunnen halen!
In de zomervakantie organiseren we turbozwemlessen. Dit betekent 3 weken lang naar zwemles om vervolgens snel je diploma te kunnen halen. Deelnemers hoeven vooraf geen zwemervaring te hebben. Wel is het belangrijk dat het kind zich vrij voelt in het water. Turbozwemmen is niet geschikt voor kinderen met watervrees of een ontwikkelingsachterstand. De lesgroep bestaat uit minimaal 4 en maximaal 6 deelnemers.
Zwemlesdata
Week 32: 5 aug. t/m 9 aug. Week 33: 12 aug. t/m 16 aug. Week 34: 19 aug. t/m 23 aug. Tijd: 7.30 - 10.30 uur
Aanmelden:
Tarief
A-pakket: AB-pakket: ABC-pakket:
€688,95 €776,35 €863,75
www.sportstad.nl/turbozwemmen / zwemles.coach@sportstad.nl / 0513 614 800
heerenveen // SPORT
GROOTHEERENVEEN.NL
49
FOTO'S DENNIS STOELWINDER
VIJFDE FEANRUN MET RABOBANK ALS NIEUWE HOOFDSPONSOR De Feanrun Heerenveen heeft een nieuwe hoofdsponsor, de Rabobank Heerenveen-Zuidoost Friesland. Dat maakten Rikkert Besselse, manager particulieren bij de Rabobank Heerenveen-Zuidoost Friesland en Rinse Bleeker van de Feanrun onlangs bekend op een persconferentie in restaurant Frisone Pazo in Heerenveen. Rabobank Heerenveen-Zuidoost Friesland volgt BASF op als hoofdsponsor. Er is een overeenkomst gesloten voor de duur van één jaar met de intentie om langer door te gaan. Ri
n
se
Ble e
De sponsoring bestaat uit het leveren van loopshirts, de rugnummers en de prijzen. Daarnaast wordt er een geldbedrag geschonken.
ke r
(li n k s ) e n R ik k er
co
se
or
es
Ydwine van der Veen, wint in 2018 voor derde keer bij de dames.
n tr
act
Op zondag 8 september 2019 Iedereen kan zich uiterom 14.00 uur vindt de vijfde aard individueel opgeven, editie plaats van de Feanrun. lse s maar ook als bedrijf is er de De Feanrun is een sportieve en b ij on sp de n a mogelijkheid om een team in gezellige loop over vier Engelse onder t e ke n i n g v te schrijven, want ook dit jaar is de mijlen (ongeveer 6,4 kilometer) door Gouden Plak Bedrijvenrun weer onderdeel Heerenveen waarvan de opbrengst bestemd van de Feanrun. Opgeven kan via de website is voor het goede doel. van Heerenveen ’n Gouden Plak. De organisatie hoopt dit jaar op een deelnemersaantal van 750 lopers. Vanwege het vijfjarig bestaan van de Feanrun zal er dit jaar een speciale route uitgezet worden. De start en finish zijn evenals voorgaande jaren in het gezellige centrum van Heerenveen. tB
De winnaar van 2018: Oukubay Huruy
In 2018 won Ydwine van der Veen voor het derde jaar op rij de Feanrun bij de dames. Oukubay Huruy kwam bij de heren als eerste over de finish.
50 6
heerenveen // SPORT
NUMMER 07 • 2019
“Hendrik is krap-aan twee minuten slimmer dan Roelof.”
bolsward-ijsselmeerkust
#TROTSOPMIJNVAK
GROOTHEERENVEEN.NL GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL
HENDRIK EN ROELOF VALK
fotografie LAURA KEIZER / tekst WIM WALDA
Al twaalf jaar vakman bij De Vries Scheepsbouw Makkum Neem twee geboren Hylpers, een tweeling bovendien, zet ze neer bij De Vries Scheepsbouw Makkum, de eredivisie van de custom jachtbouw waar vakmanschap het credo is, en je hebt de ingrediënten voor een prachtig verhaal. Hendrik en Roelof Valk, twee minuten na elkaar geboren in Hindeloopen, zijn beiden 29 jaar en werken al twaalf jaar op de aluminium afdeling van De Vries Scheepsbouw Makkum, een van de zes bedrijven van de Koninklijke De Vries Groep. Ze zijn niet alleen geboren, maar ook getogen in Hindeloopen. “We hebben een prachtige en hele vrije jeugd gehad in Hindeloopen. Toen we wat ouder waren, gaven we de voorkeur aan het natuurleven boven het stappen met onze leeftijdsgenoten. Voor dag en dauw in onze visboten op weg naar een mooie visstek op het Tjeukemeer of de Fluessen. Of de ‘greiden’ in, we hebben beiden onze jachtakte gehaald en worden in de ‘ganzenperiode’ regelmatig door boeren gevraagd om hun weilanden te bevrijden van de ganzenoverlast. De vogels veroorzaken behoorlijk wat schade en eten al het groen op. Bovendien schijten ze de weilanden onder, waardoor andere dieren er niet meer kunnen grazen.”
IN HET METAAL Ze hebben in Bolsward de vmbometaalopleiding gedaan (lassen, boren, slijpen en frezen) – vroeger zou dat de lts genoemd worden - en hebben voor hun eindwerkstuk met zijn tweeën een zesenhalve meter sloep gebouwd. ‘From scratch’, dus een snijpakket besteld bij akenbouwer Blom in Hindeloopen, dit in elkaar gelast, motor geïnstalleerd, lagers zelf gedraaid, geschilderd en betimmering gedaan. Anderen maakten werkstukken voor hun eindopdracht, zij bouwden met toestemming van de school in een hoekje van de loods van sloopbedrijf Siemensma in Workum hun eigen boot af. “Daarna hebben we nog twee jaar werken-leren gedaan op het mbo-maritiem van Friese Poort in Leeuwarden”, vervolgt Hendrik het levensverhaal van de ‘Valk tweeling’. “Dat was een samenwerkingsproject tussen De Vries Scheepsbouw Makkum en Friese Poort. Dat was eigenlijk de voorloper van de eigen bedrijfsschool, die De Vries in 2011 samen met ROC Friese Poort heeft opgestart om in de toenemende behoefte aan vakmensen te voorzien. Voor ons betekende dat vier weken praktijk in Makkum, waar we opdrachten deden onder het toeziend oog van leermeester Simon Jacobs en daarna weer vier weken naar school in Leeuwarden. Dat hebben we ervaren als een hele leuke afwisselende en leerzame tijd. Wij hebben meteen een voorkeur aangegeven voor het werken met aluminium en zijn daar na afloop
van die twee jaar werken-leren ook in terecht gekomen.”
‘VOOR HET EGGIE’ Lassen van aluminium is moeilijk omdat je, veel meer dan bij staal en roestvrijstaal, rekening moet houden met randfactoren zoals de vochtigheidsgraad en tocht. Dat laatste is funest voor het laswerk omdat aluminium een natuurlijk materiaal is met een minder hoge dichtheid en stijfheid dan een legering als RVS en dus veel meer last heeft van krimp. Het vergt behoorlijk wat vakmanschap om aluminium te lassen. Roelof: “Wij mochten al vrij snel ‘voor het eggie’ werkstukken doen bij De Vries Scheepsbouw, omdat onze leermeester wel zag dat wij ‘het kunstje’ aardig in de vingers hadden. Bovendien hadden we in Bolsward en tijdens het werken-leren traject in Leeuwarden en Makkum al de nodige lasdiploma’s en certificaten gehaald. Aan het eind van dat traject zijn we nog beste leerlingen van Noord-Nederland geworden, Hendrik met een tien op zijn werkstuk en ik met een negen punt acht.”
AAN WAT VOOR WERKSTUKKEN WERKEN JULLIE? “Eigenlijk alle onderdelen die van aluminium worden gemaakt. Dat kan een mast zijn, of onderdelen daarvan, maar ook een opbouw van een schip. Vergeet niet dat De Vries Scheepsbouw onder Lloyds certificering werkt en dat betekent dat er op gezette tijden uitgebreide steekproeven worden genomen van alle werkzaamheden, waaronder ook de lassen. Daar worden dan röntgenfoto’s van gemaakt en die moeten binnen de foutmarges vallen. Is dat niet het geval, dan moet het overnieuw en kan het zo zijn dat de foute las plus dertig centimeter uit de plaat moet worden gesneden en alles overnieuw moet. Afgezien van het geld dat dat kost, wil je dat zelf ook niet meemaken als vakman.”
HOE ZIT DAT MET TROTS EN BEROEPSEER? “Je werkt bij een bedrijf dat in de eredivisie speelt van de custom jachtbouw”, antwoordt Hendrik op
deze vraag. “Als er dan zo’n miljoenenjacht, bestaande uit vele duizenden onderdelen, helemaal klaar is en in de haven ligt te pronken, dan zijn alle medewerkers, zelfs de doorgaans nuchtere Friezen, zo trots als een aap met zeven staarten. Wij hebben het dus prima naar ons zin. Het is prachtig werk, we maken iets waar we met recht trots op kunnen zijn, hebben een leuk team en werken bovendien mooi dicht bij huis, Ik zie geen enkele reden om uit te kijken naar een andere baas.” ‘De mannen’ hebben net buiten een Hindeloopen samen een woonboerderij gekocht en die in tweeën verdeeld. Omringd door jachtgebied, dat ze van vader Valk hebben overgenomen. “We hebben allebei ongeveer anderhalf jaar verkering”, vertelt Roelof, “En we zien wel hoe het in de toekomst loopt; wie er in de boerderij blijft en wie wat anders gaat zoeken. Het heeft geen zin om te speculeren over dat soort zaken. We zien het wel; ‘Pikerje net, it komt dochs oars’.”
WAT BETEKENT VAKMANSCHAP VOOR JULLIE? “Dat betekent voor ons dat je een werkstuk klaar voor de schilder en uiteraard op tijd aflevert. Afwerking, afwerking, afwerking, daar draait het bij ons om. Het is een uitdaging om niet alleen een goede, maar ook een hele mooie las te maken, met van die mooie ringetjes, regelmatig naast elkaar, zonder onderbrekingen. Aan het eind van het liedje zie je weliswaar niets meer van de las omdat er plamuur en soms isolatiemateriaal overheen komt, maar toch; het vakmanschap moet er vanaf spatten.”
TOT SLOT: HOE ZOU JE JE BROER KARAKTERISEREN? Roelof: “Hendrik is de ‘denker’. Hij overweegt verschillende opties, praat er met de voorman over, kijkt hoe hij dingen het beste kan aanpakken. Hij is de slimmerik van ons tweeën.” Hendrik: “Dat valt wel wat mee hoor. Maar ja, ik ben wel twee minuten ouder en dus ook twee minuten wijzer. Roelof is wat losser, ook in het dagelijks leven. Zijn handen maken wat zijn ogen zien. Opdracht? Prima, aan de slag.”
DE VRIES SCHEEPSBOUW MAKKUM Bij De Vries Scheepsbouw Makkum worden luxe motorjachten onder de merknaam Feadship afgebouwd met een maximale lengte van 120 meter. Naast nieuwbouw worden ook refits van Feadships uitgevoerd. Bij De Vries Scheepsbouw Makkum worden luxe motorjachten onder de merknaam Feadship afgebouwd met een maximale lengte van 120 meter. Naast nieuwbouw worden ook refits van Feadships uitgevoerd. Meer dan 300 collega’s leggen zich dagelijks vol passie toe op het leveren van het hoogst haalbare kwaliteitsniveau. Het bouwen van luxe motorjachten en het uitvoeren van refits voor individuele opdrachtgevers vereist creativiteit en flexibiliteit en doet een beroep op bijzonder vakmanschap om de meest uiteenlopende wensen van klanten te realiseren. In de loop van 2019 wordt een tweede dokhal in gebruik genomen. Daarom is De Vries Scheepsbouw Makkum op zoek naar nieuwe collega’s. Als teamspeler lever je een bijdrage aan één van de mooiste producten die er gemaakt worden. In ieder jacht zit een stukje van jezelf en dat maakt je heel trots! Heb je passie voor de jachtbouw? Kijk dan snel op www.werkenbijfeadship.nl voor de openstaande vacatures.
751
ŠKODA GAAT OP DE
VOORDELIGE TOUR BIJ VAN DEN BRUG
Volop ŠKODA Tourvoordeel
MAAK KANS OP EEN TEAM SUNWEB SHIRT!
Heel veel voordeel tijdens de Van den Brug Tourweken! • Extra scherpe Private lease tarieven • Extra voordeel op bijna alle modellen en korting op pakketten • Gratis DSG op OCTAVIA (Combi) en SUPERB (Combi) • WINACTIE: maak kans op een echt Team Sunweb-shirt
Check de acties op vandenbrug.nl/skoda ŠKODA VAN DEN BRUG
Zilverweg 3, Heerenveen, T (0513) 63 30 54 skoda@vandenbrug.nl, vandenbrug.nl/skoda
Voor onderhoud, service en reparatie kunt u ook terecht bij onze ŠKODA Service-vestigingen in Drachten en Sneek.
heerenveen // SPORT
GROOTHEERENVEEN.NL
53
MARTEN BERGSMA WINNAAR MASTERS HEERENVEEN HEERENVEEN – Op vrijdag 12 juli 2019 werden de twintig Masters te Heerenveen verkaatst in de Heren hoofdklasse op het veld van K.v. De Pompeblêdden.
SKEELERTOCHT LANGS ELF STEDEN LEVERT 8.500 EURO OP VOOR ONDERWIJS GAMBIA HASKERDIJKEN – De Elfstedentocht op skeelers heeft 8.500 euro voor het onderwijs in Gambia opgeleverd. De 72-jarige Nico Veldman uit Haskerdijken en zijn maten Theo Sterzl – uit Duitsland – en de in Zwitserland geboren Rob Flatin reden in één dag 205 kilometer. Van het geld kunnen 140 kinderen in Gambia een jaar lang naar school, terwijl ook een noodschool kan worden vervangen door een permanente basisschool.
Onder dreigende weersomstandigheden en voorspellingen ging de wedstrijd los, die na een goed anderhalf uur een half uur stil werd gelegd wegens hevige regenval, maar die daarna helemaal werd uitgekaatst. Het werd dan ook een latertje, met voor het eerst tien partuur op de lijst. De meer dan terechte winnaars waren Marten Bergsma, Renze Pieter Hiemstra en Hans Wassenaar. Het vliegende
UDIROS OUTDOOR SLUIT SEIZOEN AF MET TOPKLASSERINGEN
NIEUWEHORNE – Tijdens de laatste officiële wedstrijdrun in Den Bosch hebben de wedstrijdatleten van UDIROS Outdoor het seizoen in stijl afgesloten. liet echter zien nog altijd over de explosiviteit te beschikken die nodig is voor de acht kilometers van de KSR en sloot zijn seizoen met een prachtige tweede plek af. Ook Wouter Keuning presteerde uitstekend na een venijnige rugblessure die hij opliep in de survivalrun van De Knipe.
“We kijken met voldoening op de tocht terug. Van alle Elfstedentochten, die Nico tot nu toe heeft gedaan, schaatsend, fietsend, wandelend en skeelerend, was deze laatste op skeelers toch wel het zwaarst”, vertelt Corry Veldman-van der Voort, die voorzitter van de stichting Care for Gambia is. Het drietal ervoer de twee uur durende regenbui, van Bolsward tot en met Franeker, als “funest.” Desondanks kwamen Nico Veldman en Theo Sterzl op tijd in de Blokhuispoort in Leeuwarden over de finish. Rob Flatin raakte achterop en kwam anderhalf uur later over de meet. “Rob heeft het uiterste van zichzelf gevraagd door de tocht te volbrengen, net als Nico”, aldus Corry Veldman. Voor Theo Sterzl was het volbrengen van de tocht wel een opgave, maar hij kon zelfs op het laatste traject nog even lekker met de topschaatsers Daan Breeuwsma en Yvonne Nauta een sprintje trekken. Bovendien demonstreerde Sterzl op het plein van de Blokhuispoort nog een dansje op de muziek van het dweilorkest Bjusterbaarlik uit Akkrum.
OUDER-KIND TOERNOOI BIJ HTV TEN WOUDE GROOT SUCCES HEERENVEEN – Op zondag 7 juli jongstleden werd - alweer voor de achttiende keer - het Ouder-Kind toernooi georganiseerd op HTV Ten Woude. Met een geweldig deelnemersveld, bijna honderd deelnemers, waren er ontzettend leuke wedstrijden te zien en was het gezellig druk op het park. De jeugdleden van Ten Woude hadden allen een ouder, tante, opa, oma of buurman uitgenodigd om de wedstrijden samen mee te spelen. Dat was prachtig om te zien. Alle deelnemers werden getrakteerd op ijs van PUUR en allerlei fruitsoorten. Traditiegetrouw werd er een mooie wisselbeker vergeven. Dit jaar was de wisselbeker voor Femke en Sjaerd Elsinga. Alle elf poulewinnaars kregen een heerlijke tompouce voor de hele familie. Hartelijk dank gaat uit naar alle deelnemers, PUUR ijs, maar natuurlijk ook naar alle vrijwilligers die het toernooi mede mogelijk hebben gemaakt, zo laat de organisatie weten.
opslagspel van Marten Bergsma zorgde ervoor dat hij tot Koning van deze partij werd benoemd. De 2e prijs ging naar Gert Anne van der Bos, Taeke Triemstra en Tjisse Steenstra. Taeke gaat met deze 2e prijs Sake Saakstra voorbij en staat nu op de 4e plek in het kaatsklassement aller tijden! De 3e prijs ging naar Enno Kingma, Alle Jan Annema, Jouke Bosje.
Onder warme omstandigheden, die de slagroom van de Bossche Bollen bijna deed smelten, werd de U-Battle Run gelopen. Op de kalender van de Survivalrunbond Nederland is dit de laatste wedstrijd die meetelt voor het klassement over het seizoen 2018-2019. En juist daar werden goede zaken gedaan door Ydo de Vries, die in zijn leeftijdscategorie in het eindklassement ook de tweede plaats veilig stelde. Werner Valk finishte binnen de minuut achter de winnaar Tom Wagemans uit Deventer. Valk stapte dit seizoen over van de KSR naar de Middellange Survivalrun (MSR), waarbij er gemiddeld een viertal kilometers met hindernissen bijkomen. Hij
Voorzitter Robert-Jan Ritsema: “Sportief gezien was het uitstekend, met veel podiumplekken zowel bij de wedstrijdjeugd als bij de topklasse lopers. Ook de club zelf ontwikkelt zich goed. We zijn dit seizoen heel snel gegroeid naar meer dan 110 leden, we hebben twaalf trainers die de officiële trainerscursus bij de Survivalrunbond hebben gevolgd en ons terrein wordt deze zomer verdubbeld. Ook zijn de voorbereidingen voor de eigen survivalrun op 1 maart 2020 in volle gang. We bouwen aan een compleet nieuw concept, in en rond de prachtige omgeving van Nieuwehorne, waarbij we allerlei variaties maken rondom het cijfer 3.” Ritsema kijkt dan ook vol vertrouwen naar de toekomst: “Het is een prachtige club die we met elkaar verder aan het opbouwen zijn.”
RABOBANK STEUNT CLUBS MET RABO CLUBSUPPORT
HEERENVEEN – De Rabo ClubSupport is vorige maand van start gegaan. Verenigingen en stichtingen worden uit naam van hun eigen lokale Rabobank uitgenodigd om zich in te schrijven voor Rabo ClubSupport. Of het nu een breivereniging is of een van de vele voetbalclubs, als maatschappelijke bank gelooft Rabobank in de kracht van clubs, verenigingen en stichtingen. Ze maken de leden, buurt en de lokale samenleving sterker. Clubs en verenigingen die zich inschrijven voor Rabo ClubSupport voeren campagne om stemmen te werven voor een zelf opgegeven bestedingsdoel. Iedere stem is daarbij geld waard. Zonnepanelen op het clubhuis, betere breinaalden, organisatie van een Ouder-Kind Toernooi; wat een club ook dringend nodig heeft of graag wil verwezenlijken, met Rabo ClubSupport is de kans groot dat het er daadwerkelijk van komt. En het mooie is, als lid van Rabobank heb je invloed en stem je mee op deze mooie doelen en initiatieven. En dat is belangrijk. Clubs en verenigingen moeten vaak creatief zijn om te kunnen voortbestaan. Terwijl ze veel meer betekenen dan alleen ontspanning bieden of mensen laten sporten. Clubs
en verenigingen maken de leden, de buurt en de lokale samenleving sterker. Het is de plek waar leden samenkomen en talenten ontplooid én benut worden. Rabobank Heerenveen / Zuidoost Friesland stelt in 2019 in totaal € 200.000,- beschikbaar om te investeren in lokale clubs en verenigingen. Clubs en verenigingen ontvangen een persoonlijke uitnodiging uit naam van de lokale Rabobank met een unieke code om zich in te schrijven voor Rabo ClubSupport. Verenigingen en stichtingen kunnen zich aanmelden tot en met 20 september 2019. De stemperiode start op 27 september 2019.
GRATIS RUGBY
BOOTCAMP, VOOR DAMES EN HEREN
HEERENVEEN – Normaliter wordt het rond de zomerperiode steeds rustiger op de sportvelden. Vanwege de vakanties gaan de clubhuizen dicht, zoeken de trainers de rust op en worden de kleedkamers een paar weken niet gebruikt. Zo niet op het veld van de Feanster Rugby Club aan de Buitenbaan. Deze zomer wordt tijdens de pre-season trainingen van de FRC senioren een gratis rugby bootcamp aangeboden. Iedereen van 16 jaar of ouder, die wel eens van dichtbij wil proeven van de rugby sport, is meer dan welkom om mee te trainen. Zo kun je ervaren dat naast conditie en kracht, ook tactiek en respect een zeer belangrijk deel uitmaken van deze fascinerende sport. Vanaf dinsdag 23 juli worden deze bootcamps acht weken lang op dinsdag- en vrijdagavond van 19:00 uur tot 20:00 uur gehouden. Diegenen, die de smaak al snel te pakken hebben, kunnen zich inschrijven voor het rugby starters toernooi op 17 augustus waar samengestelde vrienden- en familie- teams hun opgedane ervaringen tot uitvoer kunnen brengen. Meer informatie op de website van Feanster Rugby Club.
2E TOUR DE FEAN OP 8 SEPTEMBER
HEERENVEEN – Op 8 september wordt voor de tweede keer de Tour de Fean georganiseerd door de Lionsclub Heerenveen e.o. en de Tour Club Heerenveen (TCH). Evenals vorig jaar gaat de gehele opbrengst van de Tour naar een goed doel, namelijk Stichting Leergeld en Jeugdfonds Sport Fryslân. Deze organisaties zorgen ervoor dat kinderen uit de gemeente Heerenveen, waarvan de ouders financieel niet in de gelegenheid zijn hen te laten sporten, twee jaar lang lid kunnen zijn van een sportvereniging. Burgemeester Tjeerd van der Zwan is beschermheer van Tour de Fean en heeft deze fietstocht vorig jaar zelf meegereden en was razend enthousiast. Dit jaar zullen ook weer een aantal topsporters meefietsen. De afstanden zijn 28, 45, 58 en 103 kilometer. De start is tussen 9 en 11 uur bij Thialf en de route is bewegwijzerd. Zie ook www. tourdefaen.nl, facebook en de websites van Lions Heerenveen en omstreken, TCH en de NTFU.
54 3
2
1
22
26
17
21
25
20
24
19
23
18
14
11
14
7
17
10
14
2
15
7 11
17
6
8
8
17
24
17
15
8
17
6
22
15
22
12
15
6
17 19
6 6
14
22
8
17
6
18
7
22
14
10 6
10
17
7
6
22
12
17
11
10
19
17
10
2
22
22 9
15
8
17
10 17
7
2
1
14
17
18 14
4
17
14
26
18
22 2
4 14
20
7
15
9
8
7
17
5
8
PUZZELPAGINA NR 07
14 14
7
5
17
11
22
17
15
22 11
W
9
9
15
4 14
8
19
17
H
22
18
18
5
17
6
10
13
8
12
6
7
11
5
9
4
D C
16
15
14
NUMMER 07 • 2019
18 17
Puzzel en win! In iedere editie van GrootHeerenveen staat een puzzel waarmee u leuke prijsjes kunt winnen. Stuur uw oplossing via de email of met traditionele post. U kunt dit sturen naar: info@grootheerenveen.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 07-2019 – tot uiterlijk 15 augustus 2019. Wij wensen u weer veel puzzelplezier!
4 14
17
19
Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers ord te vinden wo rde leu het gek
verdienste
plag omhaal
plechtigheid
epiloog
knoopwerk
8
in model brengen
patroon
3
1
slang handeling
neushoorn
muziekinstrument
bijbelse figuur
grootvader
14
24
5
34
geestdrift
40 leerling
werkelijk
betoging
2
trillen
schoolonderzoek
6
Oosters land
grootmoeder
riv. in Frankrijk
9
immer omsingeling
41
man van adel
frisdrank
halfaap
elk
Engelse titel
riv. in Frankrijk
42
38
43
44
39 45
47 52
48
49
53
54
55
50 56
58 60
34
2
49
27
60
6
37
14
57
17
HORIZONTAAL: 1 bestanddeel 6 Europees land 12 betaaleenheid 13 vuil 14 geneigdheid 17 Viking 19 onaangepast mens (jeugdtaal) 20 oostzuidoost 22 Duitse omroep 23 ironie 25 brede sierband 27 begrip 28 Griekse letter 30 hemelbrood 32 wurgslang 33 ontkenning 35 friet 37 kolossaal 40 treffend 42 onbemand vliegtuigje 44 groepje kippen 46 woonboot 48 streling 50 een zeker iemand 51 gevolg 54 heler 57 plek 58 godsdienstig gebruik 59 brief 60 taaloefening.
opschud- alstublieft (Franse ding afk.)
vochtig aanvankelijk
PUZZEL
4
bijbelse figuur
elke dag
EN WIN
EBON D R A A W 5,00 2 € N A V
stoomschip
7
37
VERTICAAL: 1 vervoering 2 cycloop 3 inhoudsmaat 4 huldigen 5 kloosterzuster 7 ik 8 klank 9 vod 10 onoverwinnelijke vloot 11 natuurverschijnsel 15 loofboom 16 gekruide saus 17 maatstaf 18 vlaktemaat 21 pers. vnw. 24 rookgerei 25 laster 26 motorpech 27 traag 29 insect 31 nieuw (in samenst.) 34 versiering 35 Chinese koolsoort 36 schop 37 erg leuk 38 riv. in Duitsland 39 politieagent 41 grote papegaai 43 onder andere 45 Engels telwoord 47 geweidragend dier 49 vereniging 52 ongebonden 53 pl. in Gelderland 55 glorie 56 gravure.
takje
riv. in Spanje
raamscherm
12
verzoekschrift
36
Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende nummer.
lef
rangtelwoord
31 33
59
riv. in Frankrijk
zangstuk
1
27
© www.puzzelpro.nl
projectiel
propaganda
26
57
intens genoegen
insect
extra large
22
30
35
51
wiel
soort kabouter
hij die
hechtenis
21
29
46
10
stroomgeleider
11
keurig
bloem
keukengerei
10
18
32
sporter
in memoriam
9
17
25
28
siersteen
nauwelijks
8
13
20
bontsoort
plek
7
11
opera van Verdi op deze plek
6
16
23
vruchtennat
hoofdstuk
muziekterm
5
15
heilige
godin v.d. aarde
4
19
13
rondrit
3
12
jongere broer of zus kunstrichting
2
boomloze vlakte
HEERENVEEN
© www.puzzelpro.nl 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Winnaar puzzel Grootheerenveen 06 - 2019 J. Nijdam uit Oudehaske heeft de waardebon t.w.v. € 25,00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Hema Heerenveen. OPLOSSING EDITIE 5: Zweedse puzzel: WISSELWERKING / Sudoko: 9 3 2 2 6
COLOFON De GrootHeerenveen krant is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De GrootHeerenveen krant wordt huis-aan-huis verspreid in Heerenveen en omliggende dorpen en steden in een straal van ca. 10 km van Heerenveen.
Oplage: 28.000 exemplaren.
STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 07, VÓÓR 15 augustus 2019 PER EMAIL NAAR: info@grootheerenveen.nl OF NAAR: GROOTheerenveen, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK
UITGEVER
EINDREDACTIE
FOTOGRAFIE
Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl Internet www.grootheerenveen.nl
Henk de Vries
Mustafa Gumussu FPH, Dennis Stoelwinder, Hielke Weening, Cor Pot, Koos Lanting, Henk van der Veer, Martin de Jong en Wim Walda.
REDACTIE
redactie@grootheerenveen.nl
Henk de Vries, Jan van Loon, Wim Walda, Henk van der Veer, Wendy Noordzij, Kirsten van Loon. Hielke Weening en Dennis Stoelwinder.
BLADMANAGEMENT
VORMGEVING
Marianne Bouwman (mbouwman@yingmedia.nl)
Frans van Dam (Quod Media)
REDACTIETIPS?
VERKOOP Meine de Vlugt, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok, Mieke Alferink
DRUK Hoekstra Krantendruk, Emmeloord
VERSPREIDING FRL Verspreidingen, Leeuwarden Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.
BESTEL NU JOUW SEIZOENKAART OP EENMETHEERENVEEN.NL
WIJ WENSEN DE SKS EN IFKS VLOOT VEEL SUCCES!
www.kromhout.com