10 -2019
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
4e JAARGANG • NR. 10
groot
IN DEZE UITGAVE De speciale bijlage
“IJshockey is mijn grootste passie”
Gratis waardebepaling! Weten wat jouw huis waard is?
www.makelaardijhoekstra.nl/waardebepaling
FOTO: MUSTAFA GUMUSSU - FPH.NL
PIPPO LIMNELL FINOCCHIARO
Trots op mijn regio!
2
NUMMER 10 • 2019
opmerkelijk... Maandelijkse rubriek met opmerkelijke zaken in de regio. Is u wat opgevallen, wilt u ons deelgenoot maken van een leuke gebeurtenis, of heeft u een een aankondiging of tip voor ons, stuur deze dan naar redactie@grootheerenveen.nl
De twee Sinten komen er aan! En dan bedoel ik niet een nieuw carnavals-duo, dat zich op de elfde van de elfde om elf minuten over elf presenteert met iets als paarden in de gang. Ik doel op Sint-Maarten en Sint-Nicolaas, die over enkele weken kort na elkaar weer hun opwachting maken in Nederland. Beide Sinten voor alle gezindten hebben meerdere dingen gemeen. Zo kondigen ze allebei met snoepgoed het begin van de lange winterperiode aan. Met Sint-Nicolaas had ik een jaar geleden nog een exclusief interview in deze krant; Sint-Maarten heb ik tot nog toe niet te spreken kunnen krijgen. Die ene avond op 11 november wordt er voortdurend aan de deur geklopt, waardoor ik telkens gestoord word, dus van een gesprek van Heilige tot mens is het nog niet gekomen. Toch weet ik dat Sint-Maarten, net als zijn collega-Sint, zwaar onder druk staat. Dat hebben beiden óók gemeen. Ik noem het geval rond Sint-Maarten op voorhand de ‘lampiondiscussie.’ Sint-Maarten staat in ons land symbool voor het eerste lichtjesfeest van het seizoen en laat zien dat rijke mensen graag iets aan arme mensen geven, zodat ook die de koude winter kunnen doorkomen. Waar de ene Sint dreigt te worden overspoeld door de kerstman, komt de andere Sint in het nauw door Halloween, dat op 31 oktober wordt gevierd. Zelfde doel, wat het kinderdeel van het feest betreft: bedelen om snoep! Alleen is de lampion dan een verlichte uitgeholde pompoen die op een gezicht lijkt. Er zijn mensen die die nieuwigheden maar niks vinden. Halloween, Valentijnsdag, de kerstman, allemaal commerciële onzin, overgewaaid uit Amerika. Heeft niks te maken met onze eigen Hollandse cultuur. Maar ja, om nu pompoenen te gaan blokkeren…? GrootHeerenveen ging op onderzoek uit en wat blijkt? Vooral volwassenen blijken Halloween heel erg leuk te vinden. Veel leesplezier! Henk de Vries, @HeerenveenZT
herstellen. De berg heeft veel te lijden van erosie. Vanwege de werkzaamheden aan het beton is de toren gedurende oktober enkele weken voor het publiek afgesloten.
FOTO: MAX VAN GELDER
DE TWEE SINTEN
Jumbo wellicht pakken appeltaartmix zou willen doneren. Beide Jumbo Supermarkten in Heerenveen, zowel De Greiden als het Centrum, hebben zonder enige twijfel elk honderd pakken appeltaartmix ter beschikking gesteld voor deze actie.
SCHOONMAAKACTIE SKJIN WETTER IN HEERENVEEN EEN GROOT SUCCES HEERENVEEN – Zaterdagochtend jongstleden gaf wethouder Jaap van Veen het startschot voor de grote schoonmaakactie ‘Skjin Wetter’ in Heerenveen. In Heerenveen en op zes andere locaties gingen ruim vierhonderd duikers, kanoërs, hengelsporters, suppers, brandweerlieden en diverse andere vrijwilligers zwerfafval opruimen in en langs het water. Het doel van de actie is om mensen bewust te maken van de hoeveelheid afval die in het oppervlaktewater terecht komt. De actie is een initiatief van de Friese Milieu Federatie (FMF) , Wetterskip Fryslân en zeven gemeenten. De actie in Heerenveen kon rekenen op veel vrijwilligers. Zo waren onder meer brandweer, scouting en Duikteam Heerenveen met veel mensen aanwezig. Er werd een grote hoeveelheid afval verzameld. Interieurarchitect Melle Stumphius was ook aanwezig. Hij maakt van het opgeviste afval een kunstwerk.
HARRY DE JONG SCHRIJFT BOEK OVER BEDENKER ,KOOIAAP’ ALLEGORISCHE OPTOCHT DE KNIPE TREKT WEER VEEL PUBLIEK DE KNIPE – De allegorische optocht in De Knipe trok afgelopen zaterdagmiddag ondanks het druilerige weer een hoop publiek. Ook dit jaar hebben de bouwploegen weer heel veel tijd gestoken in hun praalwagens. De meest mooie creaties kwamen onder muzikale begeleiding voorbij. Het publiek genoot dan ook volop van al het moois. Naast de praalwagens was er ook dit jaar weer een kinderoptocht waar tientallen verklede kinderen uit het dorp aan mee deden.
HERSTEL UITKIJKTOREN ‘DE BELVÉDÈRE’ EN BOMENLAAN TJAARDA’S BOS 200 KILO APPELS EN 100 PAKKEN APPELTAARTMIX VOOR VOEDSELBANK HEERENVEEN – Het idee begon een jaar geleden te borrelen. Nadat er vele appeltaarten gebakken waren, de kelder vol stond met potten appelmoes, vrienden en familie overladen waren met heerlijke rode goudrenetten, verdwenen er toch nog flink wat appels in de groene container. Zonde! Dus toen dit jaar de appeloogst er aan zat te komen, polste Jolanda Boomsma uit Heerenveen Noord bij de Voedselbank of er behoefte was aan appels voor bijvoorbeeld appelmoes of appeltaart. De reactie van Herman Spruyt van de Voedselbank was er eentje waar de noodzaak vanaf spatte: “Wij hebben altijd voedsel te weinig en helemaal vers gezond voedsel. Dus uw appels zijn zeer welkom.” De heer Spruyt vertelde dat er maar liefst 200 gezinnen en alleenstaanden een beroep doen op de Voedselbank Heerenveen. Iedere week worden er ongeveer honderd pakketten opgehaald. Al werden er maar tien appels ingeleverd, daar was de Voedselbank al blij mee! Niet alle appels zijn handappels en dus kwam het idee bij Jolanda om te kijken of de
ORANJEWOUD– Op 30 september jongstleden is gestart met het opknappen van de prominente uitkijktoren ‘De Belvedère’ in Oranjewoud. Deze dertig meter hoge uitkijktoren werd bijna honderd jaar geleden gebouwd op de ‘Berg van Brongergea’ in het Tjaarda’s bos. Na het beklimmen van het buitengewone trappenstelsel van deze uitkijktoren heb je vanaf het uitzichtplateau een uitgestrekt en prachtig uitzicht over landgoed Oranjewoud en de wijde omgeving: tot aan Leeuwarden toe! Om ook in de toekomst van dit uitzicht te kunnen blijven genieten, is gestart met het renoveren van de betonconstructie van dit rijksmonument. Het initiatief is genomen door de Stichting Belvedèretoren Oranjewoud en wordt gesubsidieerd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Aansluitend zal Staatsbosbeheer aankomend plantseizoen de kenmerkende bomenlaan in Tjaarda’s bos herstellen omdat deze deels in verval is geraakt: sommige bomen zijn dood gegaan en andere vernield. Door nieuwe bomen in te planten ontstaat uiteindelijk weer het gewenste en kenmerkende beeld van een bomenlaanstructuur. Daarnaast liggen er plannen om in de toekomst de ‘Berg van Brongergea’ zelf te
heerenveen
HEERENVEEN – Bij Uitgeverij Louise uit Grou verscheen één dezer dagen onder de titel ,Hoe Een Kooiaap De Wereld Verovert’ een boek waarin Harry de Jong uit Heerenveen het verhaal vertelt van ondernemer Hessel Kooi uit Vrouwenparochie, die zich in de internationale transportwereld voorgoed op de kaart zette. Kooi bedacht begin jaren zeventig namelijk de kooiaap, een handige meeneemheftruck. En die uitvinding heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de transportwereld. Sterker nog: hij zou het leven van veel vervoerders in binnen- en buitenland voorgoed veranderen. Het principe is simpel: De kooiaap steekt de armen van de heftruck onder de laadruimte in twee kokers van een vrachtwagen en kan zichzelf vervolgens omhoog tillen. Hij hangt dan als een aapje achter de truck en kan overal lossen en laden zonder dat er extra mankracht aan te pas hoeft te komen. In het boek vertelt De Jong hoe Hessel Kooi de eerste kooiaap bouwt in een boerenschuur en vervolgens een fabriek in Vrouwenparochie sticht die werk biedt aan ruim honderd werknemers. De kooiaap vindt overal in de wereld gretig aftrek. Twintig jaar nadat de eerste kooiaap is voltooid, denderen zware en lichte trucks met achterop meeneemheftrucks in alle soorten en maten dag en nacht over ’s heeeren wegen. Van Europa tot en met Nieuw-Zeeland, Australië en Zuid-Afrika. Een geniale uitvinding van een boerenzoon uit Vrouwenparochie. Maar het is niet zijn enige. Zo ontwerpt Hessel samen met zijn vader en broer onder andere een wasstraat voor het wassen van bloembollen, een speciale ‘heater’ om ze te kunnen drogen, een allesbrander voor thuis (de allesbrander was tijdens de oliecrisis van 1973 erg populair), en een zogenoemde ‘mistmaster’ waarmee de luchtvochtigheid voor een goede aardappel- en bloembollenoogst optimaal bereikt kan worden. En als klap op de vuurpijl introduceert hij een wandelende boot, de Wadloper. Het boek is uitgevoerd in een luxe linnen band, telt 109 pagina’s en is verluchtigd met tientallen foto’s. Het is te koop bij boekhandel Binnert Overdiep in Heerenveen.
HEEFT U OOK NIEUWS TE MELDEN? LAAT HET ONS WETEN!
KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS UIT HEERENVEEN E.O. OP:
WWW.GROOTHEERENVEEN.NL
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
3
`TRIBUTE TO WOODSTOCK’ OP REÜNIECONCERT HEERENVEEN - Op 25 oktober is het inmiddels befaamde Reünieconcert weer mee te maken in Heerenveen. Dit jaar alweer voor de zevende keer. Ditmaal staat ‘Woodstock’ centraal in de grote tent bij het Abe Lenstra Stadion, onder het motto: “Een ode aan drie dagen van peace & music.”
HEERENVEEN – Onder grote publieke belangstelling is vrijdagavond jongstleden in Heerenveen de nieuwe vestiging van Fit20 aan het Burgemeester Kuperusplein geopend. Burgemeester Tjeerd van der Zwan verrichtte na een toespraak van eigenaar Wilco Riezebos de openingshandeling. Door snelheid te maken op een fiets knalden een tweetal confettikanonnen en viel het doek voor het logo naar beneden. Na bijna vier jaar op de oude locatie groeide Fit20 Heerenveen uit zijn jasje. Fit20, gaat van honderd naar ongeveer driehonderd vierkante meter. De succesvolle fitnessmethode had een grotere ruimte nodig. De nieuwe zichtlocatie aan het BK-plein 49 heeft een hightech luchtzuiveringssysteem en de studio is altijd gekoeld op 17 graden. zodat je niet transpireert. Bij Fit20 train je in je dagelijkse kleding en altijd op afspraak. Hierdoor wordt trainen onderdeel van je werkweek. Samen met een personal trainer train je in twintig minuten per week je hele lichaam. Kleine pijntjes als stramme knieën of een zeurende rug verminderen of verdwijnen. Je voelt je al snel sterker en vooral fitter. Op de nieuwe locatie gaan de personal trainers werken met sensoren gekoppeld aan de fitnessapparatuur. De trainers kunnen hierdoor nog beter corrigeren en motiveren zodat de oefeningen nog beter technisch correct uitgevoerd kunnen worden.
Melanie (Beautyfull People) en als finale Joe Cockers` onvergetelijke uitvoering van `With a little help of my friends` met de snijdende gitaarsolo`s. Op de grazige weiden van boer Yasgur nabij Woodstock kwamen vijftig jaar geleden in 1969 meer dan 400.000 bezoekers op dit evenement af. Die zullen er niet zijn in Heerenveen. Het Reünieconcert Heerenveen wordt door zo’n 700 tot 1000 toeschouwers bezocht. Kaarten zijn nog verkrijgbaar via de ticketservice van vanplan.nl. Meer informatie op www.reunieconcertheerenveen.nl
AUTHENTIEKE SUSHI EN AZIATISCHE GERECHTEN BIJ NIEUW RESTAURANT KOKYO HEERENVEEN – Onlangs is aan de Lindegracht in het centrum van Heerenveen restaurant Kokyo geopend. Het restaurant met traditionele authentieke sushi en Aziatische gerechten is gevestigd in het voormalige pand van de Kijkshop. Bij binnenkomt valt de ruime opzet gelijk op. Het sfeervol ingerichte restaurant biedt plaats aan 145 personen. De open keuken is vanuit een groot gedeelte van de zaak te zien. “Na een flinke verbouwing met hier en daar wat kleine tegenslagen zijn we vorige week eindelijk open gegaan. Om dit te vieren geven wij tot eind oktober 15% korting op al het eten”, vertelt de heer Zheng, eigenaar van Kokyo. “Onze sushi chefs zijn opgeleid naar de strikte leer van de Japanse keuken en beschikken over jarenlange ervaring. Er wordt enkel en alleen gewerkt met verse producten, Het team van restaurant Kokyo bestaat uit gedreven medewerkers
WWW.GROOTHEERENVEEN.NL
KUIPER
VERZEKERINGEN met maar één doel: jou en je gezelschap een heerlijk avondje uit te bezorgen!”, aldus Zheng. Kokyo heeft een uitgebreide kaart met daarop een ruime keuze. Ook kun je er terecht voor een ‘all you can eat’ arrangement. In de toekomst zal het ook mogelijk zijn om gerechten af te halen bij Kokyo. De focus ligt echter eerst op het restaurant.
VIERT 25-JARIG BESTAAN BIOSHOP DE SWANNEBLOM GAAT STOPPEN HEERENVEEN – In 1981 begon Daan Douma als zelfstandig ondernemer de natuurvoedingswinkel De Swanneblom. Na het eerste pionieren kwamen de jaren van verhuizingen en uitbreidingen. Steeds meer bioproducten kwamen in het winkelschap. De natuurvoedingswinkel groeide uit tot een complete bio-shopl met een eigen persoonlijk karakter. Nu, inmiddels 38 jaar later, is De Swanneblom nog steeds trouw aan haar oorspronkelijke uitgangspunten: een mens- en milieuvriendelijke onderneming. Toch besluit Douma om per 21 oktober 2019 de winkel te beëindigen. “Voor mij is het nu de tijd om andere paden in te slaan en nieuwe levenservaringen op te doen”, laat Douma weten. Hij wil zijn klanten graag doorverwijzen naar Ekoplaza Heerenveen aan het Molenplein 10. ”Bij Ekoplaza vindt men een zeer compleet bio-aanbod: écht bio, zoals men dat ook altijd bij De Swanneblom vindt. Goed-Beter-Bio”, sluit Bouma af.
heerenveen KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS UIT HEERENVEEN E.O. OP:
TORO PINTO HEERENVEEN – Restaurant Toro Pinto, gevestigd Achter de Kerk in het centrum van Heerenveen, bestaat 25 jaar. Sinds 1994 zit eigenaar Harry Aujla op dit adres, die in de jaren ervoor als kok werkte bij de Argentijnse restaurantketen Gaucho’s in Amsterdam.
HEEFT U OOK NIEUWS TE MELDEN ? LAAT HET ONS WETEN!
OPNIEUW HOOFDSPONSOR HART VOOR HEERENVEEN MEET & MATCH
FOTO: JEROEN SCHAAPHOK FOTOGRAFIE
NIEUWE VESTIGING FIT20 FEESTELIJK GEOPEND
Met twee tributebands, één van Crosby, Stills & Nash & Young en één van Creedence Clearwater Revival noemen we de artiesten die het repertoire van hen uitvoeren. Het zijn de LSB Experience uit Bussum en the Travelin`Band uit Bolsward. Vele bekende nummers uit die dagen uit 1969 komen voorbij. De laatst optredende band bestaat uit acht veelzijdige muzikanten, die als Woodstock Tributeband door het leven gaan. Zij spelen nummers van Janis Joplin (Me and my Bobby Mc Gee), Jefferson Airplane met Grace Slick (Somebody to love), Jimmy Hendrix, Santana, Ten Years After, the Who (My Generation),
HEERENVEEN – Kuiper Verzekeringen is voor de tweede maal hoofdsponsor van het jaarlijkse Hart voor Heerenveen Meet & Match-event. Dit jaar vindt het evenement, dat wordt gehouden in het Posthuis Theater, plaats op 5 november aanstaande. Harry Aujla, eigenaar Toro Pinto Heerenveen
Dat was de basis voor zijn ondernemersvaardigheden. Toro Pinto heeft 90 stoelen binnen en op het terras is nog eens ruimte voor 60 gasten. Het restaurant is een begrip in Heerenveen en omstreken. In de open keuken zien de gasten hoe hun gerecht bereid wordt. Het 25-jarig jubileum wordt gevierd met een kortingsactie. Tot 16 november kunt u met de bon die u elders in deze krant aantreft een korting krijgen van 25% op uw maaltijd met Steaks, T-Bone en het saladebuffet. Deze aanbieding is geldig tot maximaal zes personen. Ben je boven de 17 jaar en heb je zin in een leuke bijbaan? Toro Pinto is op zoek naar personeel voor de bediening en keuken!
KOM NAAR DE VRIESIA FAIR 2019 Donderdag 24, vrijdag 25 en zaterdag 26 oktober
Vriesia Bouwen met Glas in Sneek organiseert van 24 tot en met 26 oktober de speciale "Vriesia Fair". Een uniek evenement waarbij het bedrijf inzicht en inspiratie biedt in de allernieuwste trends op het gebied van buitenleven. Een gezellige dag met leuke activiteiten en glasdemo's.
BEZOEKADRES: TINGIETERSSTRAAT 20 8601 WJ SNEEK WWW.VRIESIAGLAS.NL
Op dit dynamische netwerkevent ontmoeten Heerenveense bedrijven en maatschappelijke organisaties elkaar in het kader van Maatschappelijk Betrokken Ondernemen. De economische waarde van de 175 gesloten samenwerkingen van de laatste Meet & Match was ruim € 90.000,“We zijn erg dankbaar dat Kuiper Verzekeringen ons maatschappelijke event mogelijk wil maken”, aldus Renske Osenga, coördinator Hart voor Heerenveen. Door deze steun kunnen er ook dit jaar weer mooie samenwerkingen gesloten worden tussen bedrijven en lokale goede doelen. Niet door het geven van een zak met geld, maar doodat bedrijven investeren in kennis, materiaal of diensten. Organisaties als de Alzheimerstichting, Humanitas, het Hospice, buurthuizen of Stichting Leergeld kunnen de hulp van bedrijven erg goed gebruiken. Zij werken vaak met weinig budget en kunnen dankzij de hulp van bedrijven maatschappelijk nog meer betekenen in Heerenveen.
4
heerenveen
PIPPO LIMNELL FINOCCHIARO
“IJSHOCKEY IS MIJN GROOTSTE PASSIE” Pippo Limnell Finocchiaro. Alleen al zijn naam verraadt een interessante achtergrond. Deze zoon van een Siciliaanse vader en een Finse moeder is al vier jaar vaste verdediger in het eerste team van IJshockeyclub UNIS Flyers uit Heerenveen. Pippo bezit kalmte en temparement. Verdedigt en onderneemt. Is direct en romantisch. Wie is onze veelzijdige ijshockeyer van UNIS Flyers? TEKST RENSKE OSENGA // FOTO'S MUSTAFA GUMUSSU
VIA ITALIË NAAR NEDERLAND
Pippo Limnell Finocchiaro (31) staat aan de start van zijn vijfde seizoen bij ijshockeyclub UNIS Flyers. Hij is niet een typische ‘defender’. Hij is een stuk kleiner dan de meestal grote en brede mannen die de aanval van de tegenpartij ook fysiek moeten weren. Maar door zijn techniek staat zijn verdediging als een huis. Zo kan hij ook assisteren bij de aanval. “Deze mix is prachtig en als ik dan heel af en toe zelf kan scoren voel ik me fantastisch. De club is zeer professioneel en is goed voor haar spelers. Het beste gevoel op het ijs is als het team als een geoliede machine werkt, dat je samen sterker bent en samen vecht voor de winst.”
De kans om na het Jeugdprogramma als prof te spelen bij een Fins team is uiterst klein. Gelukkig regelt een sportmakelaar dat Pippo drie aanbiedingen krijgt om als prof in Italië te komen spelen. Hij kiest uiteindelijk voor Pontebba vanwege het driejarig contract. In dit kleine stadje met slecht 1500 inwoners in het Noorden van Italië is ijshockey immens populair en Pippo geniet. Via de Tilburg Trappers, de Eindhoven Kamphanen en de Limburg Eaters Geleen begint in 2015 zijn ijshockeyavontuur bij UNIS Flyers Heerenveen.
LIEFDE VOOR HET WATER In Catania, de op een na grootste stad van Sicilië, komt Pippo ter wereld. Wat hij zich hier vooral van herinnert is dat hij als klein jongetje het liefste door het water van de grote fonteinen rent. “Hier is mijn liefde voor water ontstaan.” Op zijn vierde gaan zijn ouders uit elkaar en verhuist Pippo met zijn moeder naar Helsinki, de hoofdstad van Finland. Zijn Finse opa Jackie is heel belangrijk voor Pippo. “Hij was als een soort vader voor mij. Mijn eigen vader zag ik niet veel.” Samen met zijn opa onderneemt Pippo veel leuke dingen en trekken ze er regelmatig op uit om te vissen. “Hij is niet de beste vader voor mijn moeder geweest omdat hij er vaak niet was. Ik heb het gevoel dat hij het met mij beter wilde doen. Mijn moeder was hier erg blij mee en daardoor kregen zij uiteindelijk ook een betere band. Hij was er altijd voor mij. Om dit echt te voelen en zeker te weten dat ik bij hem terecht kon, heeft veel voor mij betekend.”
POPULAIRE, MAAR DURE SPORT IJshockey is een populaire sport in Finland en ook Pippo gaat op ijshockey. Op zijn zesde, bij HIFK Helsinki. Door de jaren heen blijkt dat hij één van de betere spelers is, met name door zijn schaatstechniek. Pippo’s moeder is alleenstaand en werkt hard om de touwtjes aan elkaar te knopen. “Wij hadden het niet breed thuis. Dat komt ook omdat ijshockey een dure sport is. Zij heeft ervoor gezorgd dat ik dit kon doen. Ik ben haar heel dankbaar voor alles en we zijn erg close.” Na de lagere school volgt Pippo een middelbare sportopleiding.
PIPPO LIMNELL FINOCCHIARO
Geboortedatum: 30-10-1987, Catania in Italië Land: Finland/Italië Positie: Defense Seizoen Team League 2015-2019 Heerenveen Flyers BeNe League 2013-2015 Limburg Eaters Geleen Eredivisie 2012-2013 Eindhoven Kemphanen Eredivisie 2010-2012 Tilburg Trappers Eredivisie 2009-2010 Eppan/Appiano Italian Hockey League 2008-2009 Sterzing/Vipiteno Italian Hockey League Pontebba Italian Hockey League 2001-2008 HIFK jeugd afdeling
De club ziet zijn talent en Pippo mag van zijn twaalfde tot zijn 21e naast school het Jeugdprogramma voor Talenten bij HIFK Helsinki volgen. Hier leert de jeugd veel meer dan alleen goed ijshockeyen. Pippo leert ook het belang van goede voeding kennen; en hoe om te gaan met de media en met het belang van teamwork. Het Jeugdprogramma is vrij streng. “Tijdens de trainingen en wedstrijden was het ten strengste verboden om snoep te eten. We mochten geen cola drinken en de avond vóór een wedstrijd moesten wij pasta eten. Ook werd ons goede manieren bijgebracht. Netjes gedag zeggen. Beleefd zijn. Eigenlijk leerden wij over het leven.” Pippo is een actief jongetje. “Zeg maar gerust hyper”, voegt hij toe. Naast alle wedstrijden, trainingen, gewone school en het Jeugdprogramma heeft hij nog genoeg energie over. Met vrienden speelt hij veel op straat en beleeft hij allerlei avonturen. Door de lessen uit het Jeugdprogramma gaat dit altijd goed.
Pippo blijkt meerdere talenten te hebben. Als ondernemer timmert hij hard aan de weg met zijn eigen bedrijf Puur Nordic. “Puur Nordic biedt de hoogste kwaliteit supplementen en gezondheidsproducten uit Scandinavië. Als topsporter weet ik hoe belangrijk voedingsstoffen zijn.” Wat maakt zijn producten zo bijzonder? “De kwaliteit”, zegt hij stellig. “Finland heeft het schoonste water in de wereld en de schoonste lucht. Het extreme klimaat van ijskoude en donkere winters en warme en lichte zomers biedt de beste omstandigheden voor de natuurlijke producten om te groeien. De meeste van onze producten worden in Lapland met de hand geplukt, ver weg van verkeer en mensen. Ze zijn voornamelijk biologisch, natuurlijk, puur, glutenvrij en plantaardig.” Als voorbeeld noemt Pippo ‘chaga’. “Deze paddenstoel groeit in Finland aan de stam van een boom en bezit de hoogste dosering natuurlijke antioxidanten van alles wat groeit op deze wereld.” Steeds meer mensen weten de weg naar zijn webwinkel te vinden en RTL4 nodigt Pippo uit om in oktober tijdens het programma ‘Ik Zou Wel Eens Willen Weten’ meer over zijn producten te vertellen. Lekker eten is sowieso belangrijk voor Pippo. “Meestal eet ik gezond, maar als het kan kook ik graag voor vrienden met wijn, kaas en een lekker muziekje op de achtergrond.”
5
NUMMER 10 • 2019
“Als je de pers hoort, zijn Geleen en Nijmegen de favoriet. Maar dit motiveert ons alleen maar extra om te winnen.”
Pippo Limnell Finocchiaro wordt geïnterviewd over de Chaga producten van Puur Nordic, tijdens de opnamen van het RTL-4 programma ‘Ik zou weleens willen weten’.
FINSE RUST EN ITALIAANS TEMPERAMENT Tijdens het interview is Pippo de rust zelve en is vriendelijk en beleefd. “Dat is dan waarschijnlijk het Finse deel in mijn karakter. En net als veel Finnen ben ik redelijk direct en strikt met alles. Ik kom op tijd op afspraken. Als ik iets beloof, dan doe ik dat en afspraak is afspraak. Dat heeft volgens mij gewoon met eerlijkheid te maken. Maar ik verwacht dat andere mensen ook zo eerlijk zijn. En dat is niet altijd zo, helaas.” Pippo heeft ook Italiaans temparement in zijn karakter. “Ik kan som heel driftig worden, zeker tijdens een ijshockeywedstrijd. Of als ik in een discussie weet dat ik gelijk heb.” En dan spreekt Pippo als halve Italiaan niet alleen met de mond, maar laat ook zijn handen spreken. “Gelukkig word ik ouder en wat kalmer”, voegt hij hier lachend aan toe.
PRINS OP HET WITTE PAARD Via het Bestuur Commerciële Zaken van de club ontmoet Pippo zijn huidige vrouw, een Heerenveense. Zij heeft als klein meisje al een droom; zij wil haar eigen prins, zittend op een wit paard. En dan komt de romantische Italiaanse kant van Pippo weer om de hoek kijken. Traditiegetrouw vraagt hij eerst haar vader om de hand van zijn dochter. Hierna zijn moeder. Daarna regelt hij met haar familie een gezellig weekendje weg in
Duitsland. Maar ja, nu nog een wit paard. Dat blijkt best moeilijk om te vinden. Hij schrijft bijna 100 e-mails naar maneges in de buurt voordat hij eindelijk een beschikbaar en wit paard vindt. Toch enigszins nerveus rijdt hij buiten het vakantiehuis rondjes tot zijn vrouw naar buiten komt. Hij rijdt naar haar toe, stapt af, gaat op zijn knie en vraagt haar ten huwelijk. Tegen deze prins kan zij alleen maar ‘Ja’ zeggen. Samen hebben ze een huis gekocht in Heerenveen en afgelopen zomer zijn ze getrouwd. “Dit is echt mijn thuis geworden. Ik hou van de club, ik train de jeugd en heb plezier met mijn bedrijf.”
UNIS FLYERS De dag na het interview opent UNIS Flyers de bekercompetitie met een thuiswedstrijd tegen Zoetermeer Panters. “De start is altijd speciaal. Na vijf maanden rust met tussendoor flink doortrainen tijdens de zomer kan het team niet wachten om weer te beginnen. Ook de fans willen ons weer zien spelen.” Dit jaar start het eerste team met veel nieuwe spelers. “De sfeer is erg goed. De oudere spelers zijn een voorbeeld voor de jongere. En de jongeren werken hard en zijn hongerig om te laten zien wat ze kunnen. Als je de sportcommentatoren in de pers hoort zijn Geleen en Nijmegen de favoriet voor komend seizoen. Maar dit motiveert ons alleen maar extra om te winnen.”
Ouderenzorg met een gouden randje waar professionele zorg en service met passie de missie is.
VACATURE
Zorgtopper (VZ-IG of VPK) Gezocht voor avond en nachtdiensten vaste dagen in overleg met jouw! Meer informatie vind je op: www.bosenmeerzicht.frl Een ervaren particuliere ouderenzorgvoorziening gelegen in het mooie Gaasterland. Eigen keuzes en regie, authenticiteit, gastvrijheid, warmte en gezelligheid zijn naast het leveren van aansluitende deskundige zorg en service de waarden van Bos-en Meerzicht .
SAMEN BOUWEN AAN SUPERJACHTEN Heb jij uitstekende leidinggevende capaciteiten, oog voor detail en houd jij overzicht? Solliciteer dan nu op onze vacature van:
Voorman Timmeren Interieur Feadship is op zoek naar een gedreven Voorman Timmeren Interieur voor de afbouwwerf De Vries Scheepsbouw Makkum. Als Voorman stuur je een groep timmerlieden aan. Je geeft instructies en aanwijzingen aan de medewerkers en controleert de kwaliteit van het werk. Kijk voor het volledige profiel op www.werkenbijfeadship.nl of je kunt contact opnemen door te bellen òf WhatsAppen met Marlou van der Meulen (Adviseur P&O) via 06 12 951 056. Kijk voor voor meer info op:
J. Schotanuswei 102 - 8567 HH Oudemirdum T 0514-572040
Omdat geen mens gelijk is, verzekeren wij op maat
werkenbijfeadship.nl
TOT WEL
70% KORTING
op onze voorraadcollectie winkelkasten!
bijv: 200cm breed van €2399,- nu €899,Vrijdag 18 oktober 09.00 - 18.00 uur Zaterdag 19 oktober 09.00 - 17.00 uur Zondag 20 oktober 11.00 - 16.00 uur Breedpad 21
T (0513) 61 44 44
8442 AA Heerenveen
F (0513) 62 37 42
Postbus 116
E info@kuiperverzekeringen.nl
8440 AC Heerenveen
I www.kuiperverzekeringen.nl
Pompmakker 5 // 8447 GJ Heerenveen Bedrijvenpark Noord // Telefoon: 0513 - 625381 WENLOADS.NL
heerenveen
7
GROOTHEERENVEEN.NL TEKST HENK DE VRIES // FOTO'S DENNIS STOELWINDER
ANNE-HENK VAN DER WAL EN INGRID KOOPMAN VAN GROOVY TOSTI
“BRUCE SPRINGSTEEN HEEFT ONS BIJ ELKAAR GEBRACHT” Een advocaat en een stewardess uit Heerenveen lopen al een paar jaar met een idee rond. “Zullen we samen iets beginnen?”, had had de advocaat gevraagd. “Iets met muziek? Een platenzaak?” “Ja,” was het antwoord van de stewardess geweest, “en dan ook iets met koffie er bij, en iets te eten? Een koffiebar met tosti’s?” Enkele jaren na die woorden zitten ze samen op een muurtje bij een camping in Frankrijk. Er is een pand vrij gekomen in het winkelcentrum van Heerenveen. Zullen ze? In december 2017 openen de advocaat en de stewardess ‘Groovy Tosti’ aan de Lindegracht in Heerenveen.
De advocaat is Anne-Henk van der Wal, in 1966 geboren in Jubbega en woonachtig in Heerenveen. De stewardess is Ingrid Koopman, in Heerenveen geboren in 1970. Ergens halverwege de jaren 80 komen ze elkaar voor het eerst tegen.
DE PLATENVERZAMELING Het zijn de jaren 80 en Anne-Henk is gek van muziek. Hij is veel te vinden in platenzaken. Het is de tijd van echt vinyl, van elpees. Hij is die jaren bevriend met de oudere zus van Ingrid en komt dan ook wel bij de familie Koopman over de vloer. “We kennen elkaar al 35 jaar”, vertelt Anne-Henk. “Er was ook nog een jonger meisje in dat gezin, Ingrid. Ik vond haar direct al een leuk typje.” Maar ze verliezen elkaar uit het oog en gaan elk hun eigen weg. Pas 25 jaar later, in 2013, zullen ze elkaar weer tegenkomen. “En je wist nog precies te vertellen welke plaat van Bruce Springsteen er in de platencollectie stond, waarvan je dacht, dat die van mijn vader was,” vult Ingrid aan, “maar dat waren míjn platen.” De bewondering die Anne-Henk voor de jongere Ingrid heeft, wordt daar alleen maar groter van.
DE ADVOCAAT
MUZIEK VERBINDT
Anne-Henk van der Wal wordt advocaat. “Ik werk vier en een halve dag voor De Haan Advocaten en Notarissen in Leeuwarden”, vertelt hij. “Ik doe Agrarisch Recht. Ik sta veel boeren bij in rechtszaken rond pacht, huur en verkoop.” Naast de advocatuur blijft Anne-Henk liefhebber van muziek. Samen met vrienden uit Heerenveen vormt hij ‘Billiardklup De Vrijstaat’, als tegenhanger van de ‘Vlindervangclub’. De laatste club raakt bekend als organisator van de ‘Butterfly Beach Party’ op het recreatiegebied De Heide. Anne-Henk, de liefhebber van vinyl, staat in zijn jongere jaren als barkeeper achter de bar in de toenmalige discotheek De Muis, waar Wim Haanstra op dat moment de huis-DJ is. “Dat had ik toen ook graag willen doen,” bekent Anne-Henk, “maar Wim was ook heel goed, hoor.” Jaren later steken Van der Wal en Haanstra opnieuw de koppen bij elkaar en vormen ze tot op de dag van vandaag het dj-duo ‘Vinylzucht’, met Van der Wal als ‘DJ Douwe Hein’ en Haanstra als ‘DJ Haanty’. Samen organiseren ze vinyl-avonden met kratten vol elpees bij de hand. In Heerenveen treden ze dan op in de cafés De Blauwe Kater en Bleeker, en – omdat Haanstra sinds enkele jaren op Terschelling woont - zijn ze als dj’s ook te vinden op het Oerol Festival. Tussen de bedrijven door is intussen - niet onbelangrijk - het huwelijk van Anne-Henk gestrand. Hij heeft drie kinderen uit dat huwelijk: twee dochters en een zoon.
DE STEWARDESS Ingrid Koopman wordt stewardess. “Ik wilde wat van de wereld zien”, zegt ze. Ingrid stu-
“Het is op die busreis dat Ingrid en ik elkaar weer zagen”, lacht Anne-Henk. “Bruce Springsteen heeft ons weer bij elkaar gebracht. Muziek verbindt, zou je kunnen zeggen.” Wanneer ze elkaar hierna vaker treffen en Ingrid ook nog een keer het album van Deacon Blue in de platenkast van Anne-Henk ontdekt, wordt hun band alleen maar hechter. Tijdens een gezamenlijke vakantie in Frankrijk ontstaat dan ook het idee om samen iets te beginnen, iets met platen en koffie. En tosti’s.
“JE MAG BLIJVEN” deert in Groningen en woont in Den Haag en komt dan bij de KLM terecht. “Ik dacht, ik doe dit twee jaar, maar het werden er twintig.” En dan, lachend: “Blijkbaar lukt het niet, de hele wereld zien in twee jaar.” Ook Ingrid trouwt en krijgt kinderen. “Ik heb twee dochters.” En ook haar huwelijk houdt geen stand. Haar liefde voor muziek is wel standvastig. In haar platencollectie zit ook een album van de Schotse poprockband Deacon Blue. En – het is inmiddels zomer 2013 – er komt een live optreden aan van Bruce Springsteen in Nederland, in Nijmegen. Het concert is bijna uitverkocht, maar Ingrid heeft kaarten. Ze gaat met een georganiseerde busreis vanuit Heerenveen naar het concert. Die busreis is georganiseerd door Anne-Henk van der Wal.
Groovy Tosti zit al weer bijna twee jaar in Heerenveen. Anne-Henk van der Wal is er te vinden op de momenten waarop hij niet als advocaat werkzaam is. En dan is er nog ‘DJ Douwe Hein’ van Vinylzucht. Maar in plaats van Anne-Henk was Ingrid Koopman onlangs achter de draaitafel te vinden naast ‘DJ Haanty’. Vanwege een hernia kon ‘DJ Douwe Hein” niet optreden. Dat beviel Wim Haanstra zo goed, dat hij tegen Ingrid zei: “Jij mag blijven!” In april 2019 hebben de advocaat en de stewardess eindelijk de bakken vol elpees, koffiezetapparaten, tosti-ijzers en overige huisraad bij elkaar gevoegd en zijn ze gaan samenwonen. In een groot huis aan de Van Maasdijkstraat, waar ze met zijn zevenen kunnen wonen.
8
heerenveen
GEBOREN NIEUWEBRUGSTER ALEC MESSCHAERT BOUWT ZANDSCULPTUREN OVER DE
“ALS FRIEZEN SPRONGEN WIJ ER Ze zeggen over Friezen, dat ze graag met de voeten in de klei staan. Alec Messchaert (37) maak je gelukkiger met een enorme berg zand of… ijs. Een van de vele tegenstellingen die je al snel bij deze ondernemende jongeman zullen opvallen. Hij verzandt graag in clichés, de een na de ander vliegt over de tafel, maar Alec weet ze ook uit te leggen met behulp van zijn verhalen die niet over één nacht ijs gaan. Het is een harde werker die nog steeds de les van zijn ouders ter harte neemt: “Je moet hard werken én dingen doen waar je blij van wordt.” Alec organiseert overal ter wereld evenementen én bouwt graag zandsculpturen. TEKST JANITA BARON FOTO'S JANITA BARON, ALEC MESSCHAERT EN NODPICS
“Ik ben gek op Friesland. Had eigenlijk ook geen drang, zoals sommige anderen, om Friesland te verlaten”, begint hij. “Maar het was gewoon praktischer om naar de Randstad te verhuizen als je zoveel naar het buitenland vliegt. “Nieuwebrug was superfijn om op te groeien.” Alec komt hier nog steeds regelmatig voor familie, vrienden én ook de opslagloods van zijn bedrijf is in Friesland te vinden. “Een paar weken geleden was ik nog bij de viswedstrijd van mijn neefjes en nichtjes en bleek dat velen ‘Aan ’t zand’ op televisie hadden gezien. Dat was een bijzondere gewaarwording. Want ik heb een zakelijke kant, maar natuurlijk ook mijn eigen persoonlijke motivatie om het leven te leiden wat ik nu leid.”
BAANGARANTIE Na de havo in Heerenveen ging Alec MER (banken verzekeringswezen) studeren aan de NHL in Leeuwarden. Hij dacht altijd dat hij bankdirecteur of makelaar ging worden omdat deze mannen in dure auto’s een makkelijker leven hebben in de ogen van de jonge Alec. Hij groeide op met hardwerkende ouders en kwam hierdoor niets tekort. Ondanks dat Alec uitgekozen werd voor een speciaal traject mét baangarantie, bleef het zand van zijn zomerbaantje lonken. “De momenten dat ik met een team met niets begin, met de voeten in het zand sta en samen moet werken om een geweldig resultaat neer te zetten was overduidelijk meer mijn ding. En dan moet je je ouders gaan vertellen dat je stopt met je opleiding. Dat was moeilijk. Want ze waren natuurlijk heel trots toen ze hoorden over het speciale traject. Maar ze hebben meteen wel hun volledige steun uitgesproken. Ze zeiden tegen mij: ‘Als dit is wat je denkt dat je moet doen, moet je er met volle kracht voor gaan.”
Alec’s eerste zandproject was gedurende de zomer van 1999. Er was een Europese recordpoging in Almere en samen met vrienden deed hij het ruwe werk. “Als Friezen sprongen wij er uit vanwege onze mentaliteit. Wij werden dan ook uitgekozen
FOTO: JANITA BARON
BIJNA TIEN JAAR AAN DE STUDIE
NUMMER 10 • 2019
GROOTHEERENVEEN.NL
9
HELE WERELD, MAAR KOMT ALTIJD TERUG IN FRIESLAND
UIT VANWEGE ONZE MENTALITEIT” FOTO: NODPICS
om als technische dienst aan te blijven gedurende het gehele project. Vervolgens werd ik uitgenodigd in China, Rusland en zo kwam ik in het wereldje terecht.” Alec besluit wel dat het verstandig is om een HBO studie af te maken en kiest voor Leisure management. Van Stenden krijgt hij alle ruimte om zijn werk te blijven doen in het buitenland. Ondanks dat Alec projecten in het Midden-Oosten en Zuid-Amerika draait heeft hij zijn gehele studie in vier jaar afgemaakt. Tenminste, op zijn scriptie na. Dit zou vervolgens nog vijf jaren duren. “Elk jaar draaide ik weer teveel projecten en was ik niet bezig met de afsluiting van mijn studie. Totdat het einde van de prestatiebeurs (tien jaar - red.) dichterbij kwam en ik wel moest doorzetten. Het stomme is, het was toen ook zo maar klaar.”
‘WAT JULLIE HIER DOEN, IS KUNST’ “Ik vind het belangrijk om betekenisvolle evenementen neer te zetten. Wat bedoel ik daarmee? Ik probeer mensen te raken. Een zandsculptuur is geen plaatje dat je ziet, herkent en dat je daarna weer doorloopt. Wij proberen iets toe te voegen waardoor je blijft staan en echt gaat kijken. In het geval van de zandmonumenten die we nu voorbereiden voor 75 jaar vrijheid staan de verhalen centraal en bieden stof tot nadenken.” Alec heeft ook nog een ander voorbeeld. “Tijdens de opnames van ‘Aan ’t zand’ kwam er een broos vrouwtje van 99 jaren jong kijken waar we mee bezig waren. Ik vergeet nooit meer dat ze toen zei. Ze zei: ‘Wat jullie hier doen, is kunst. Kunst was vroeger toen ik jong was onbereikbaar. Wat jullie doen is het hier heel toegankelijk neerzetten’. Dat soort dingen vind ik leuk om te horen; ik heb een steen verlegd. Daar geniet ik enorm van!” De uitnodiging van Skyhigh TV voor ‘Aan ’t zand’ kwam trouwens geheel onverwachts voor Alec. Het was zeker niet een logische stap in zijn carrière. Saillant detail, hij heeft zelf niet eens een televisie in zijn huis in Den Haag.
ZANDPROJECTEN “Tijdens een project in Israël kwam mijn collega, een meisje met rood haar en op dat moment ook met een rood hoofd, aanrennen en schreeuwde naar mij: ‘Alec come here, we need a powwow right now!’ ‘Wat is dat?’, vroeg ik aan haar. Die vraag brak het ijs gelukkig want ze was echt heel boos. Zij vertaalde het als een gevecht tussen twee honden die vervolgens weer aan elkaar snuffelen en doorgaan. Het gehele project bleef die term hangen en werd regelmatig als grapje gebruikt”. Uiteindelijk koos Alec ‘Global PowWow’ als naam voor zijn eigen bedrijf. Maar dat is niet de naam waarmee hij naar buiten treedt. De projecten en de evenementen moeten vindbaar en herkenbaar zijn onder hun eigen naam. Voorbeelden zijn het Zandsculpturen Festival Friesland, Zandhotel Terherne, maar ook internationale projecten, zoals Weston Sand Sculpture Festival. Het bedrijf werkt meest-
FOTO LINKSBOVEN: Alec aan het werk FOTO RECHTSBOVEN: Vader van Alec, Wim Messchaert FOTO LINKSONDER: Alec als vrijwillig lid van Belgisch Luchtballon Team. FOTO RECHTSONDER Alec tijdens opnames Aan ‘t zand.
al niet voor opdrachtgevers. Ze zetten de evenementen echt van begin tot einde zelf op voor de gemeenschap en/of eventueel toerisme. Afgelopen zomer werkte het bedrijf bij hoge uitzondering wel voor een klant. “We bouwden op het strand van Kijkduin de eerste McDonald’s van zand. Hoe gaat dat in zijn werk? Eerst wordt er een bekisting gebouwd. Vervolgens wordt het speciaal voor dit project aangevoerde rivierzand aangestampt met behulp van apparatuur. Na twee dagen aanstampen kan het vormgeven beginnen. Binnen een week had de groep van vijf man sterk 150.000 kilo rivierzand omgetoverd tot een McDonald’s van 6x4x3 meter groot.”
KEERZIJDE “Mijn ouders zijn harstikke trots op mij natuurlijk. Maar ze zien ook wel dat al die mooie elementen een keerzijde hebben.” Ze hebben ook wel goed in de gaten dat Alec hard en veel werkt en regelmatig in het buitenland is waardoor hij niet altijd tijd voor familie en vrienden heeft én hij daar ook extra hard voor moet werken om die banden voort te laten bestaan. Om diezelfde reden zegt Alec geen relatie te hebben. Hij is nu eenmaal geen ideale partner door het vele reizen. Het voor jezelf goed doen heeft consequenties voor je
omgeving. “Mijn ouders vragen dus ook wel eens: ‘Zou je niet gewoon een baan zoeken?’ Maar schieten vervolgens direct in de lach omdat ze weten dat dit helemaal niet zou werken. Natuurlijk stel ik mijzelf die vraag ook wel eens: zou het niet makkelijker zijn om een vaste baan te nemen? Maar ik ben ook realistisch genoeg om te weten dat ik al snel dodelijk verveeld zou zijn.”
IN WHISKY UITBETAALD “Het klinkt misschien een beetje suf, maar ik heb sinds de oprichting van mijn bedrijf in 2011 voor mijn gevoel geen dag meer gewerkt. Als dat gevoel verandert wordt het denk ik tijd om wél voor een werkgever te gaan werken. Financieel is het lang niet altijd een vetpot. Door schade en schande weet ik nu dat er ook zure jaren tussen zitten waarbij je je realiseert dat je pas aan het einde van het jaar weet of er iets voor je overblijft.” Eerst betaalt hij zijn team uit. Voor Alec is het daarnaast van groot belang dat een goede manager altijd meewerkt op de vloer. Zijn personeelsbestand is wisselend en bestaat voornamelijk uit freelancers die op projectbasis meewerken.
Daarnaast is er één hele bijzondere medewerker die alleen in whisky uitbetaald wil worden, en dat is zijn vader. “Hij is echt mijn steun en toeverlaat. Deze man is echt een vakman en heeft voor alles een oplossing door zijn vroegere baan als timmerman. De afgelopen jaren besteed ik een stuk meer tijd met hem dan ik ooit heb gedaan en dat is super leuk en fijn. Ik zie overigens mijn nichtjes en neefjes mijn bedrijf wel overnemen. Vooral mijn nichtje van 7 jaar oud is een echte directrice. Bij deze is het vastgelegd!” “Ik denk oprecht dat ik mijzelf goed in de spiegel kan aankijken en weet dat ik niets anders zou doen met de kennis van nu. Tegenover elke teleurstelling staan wel tien mooie verhalen!”
3 ETAGES VERLICHTING!
Kom langs in onze winkel en laat u inspireren! Oosterdijk 89 Sneek • 0515-412874 • info@deboerlicht.nl • www.deboerlicht.nl
NIEUW! PERMANENTE ONTHARING
Heeft u last van overbeharing in het gezicht of op uw lichaam? Wilt u afscheid nemen van uw scheermesje? In Elina’s salon bent u welkom voor permanente ontharing door middel van IPL en elektrisch ontharen!
Elina’s salon is ANBOS-gecertificeerd. Daardoor kunnen beide behandelingen worden vergoed als ze in het gezicht worden gedaan.
Elina’s salon - Medisch schoonheidsspecialist K.R. Poststraat 1C 8446 EL Heerenveen Tel: 0573-846420 Mail: info@elinassalon.nl
www.elinassalon.nl Maak uw afspraak online
Donderdag 24, vrijdag 25 en zaterdag 26 oktober DO. 24 OKT 10.00-20.00 BRENG EEN FOTO OF SCHETS MEE
Gratis tuinadvies en tuinschets VR. 25 OKT 10.00-17.00 oor Kies v glas HR++
ECOTEC ACTIE! Zwarte afstandhouder VOOR €1,- PER M2
CLAIM UW K%RTING Met extra kortingen & super scherpe acties
ZAT. 26 OKT 10.00-17.00
KOM NAAR DE VRIESIA FAIR 2019
BTW-VRIJE MONTAGE
Een gezellige dag met leuke activiteiten en glasdemo’s
BEZOEKADRES: TINGIETERSSTRAAT 20, 8601 WJ SNEEK
T 088 - 111 25 99
INFO@VRIESIAGLAS.NL
Luxe steel-look binnendeur met glas
WWW.VRIESIAGLAS.NL
heerenveen
11
TEKST EELKE LOK // FOTO'S HIELKE WEENING
GROOTHEERENVEEN.NL
TWEELINGDORP HASKERDIJKEN / NIEUWEBRUG
“Elkoar fersterkje, dan kin je wat!” Verrassend: we praten over de tweelingdorpen Nieuwebrug en Haskerdijken met het totale bestuur van Plaatselijk Belang. Om de beurt doceren ze allemaal dat de samenwerking met de gemeente Heerenveen meer dan uitstekend is. Ze prijzen de belangstelling vanuit Crackstate voor de beide dorpjes aan de noordwestkant van Heerenveen. De 650 inwoners daar tellen echt mee, zo vinden ze. DORPSHUIS DUBBEL BELANGRIJK Elke eerste woensdag van de maand zit dat bestuur van Plaatselijk Belang te vergaderen in het mooie dorpshuis van Haskerdijken-Nieuwebrug. Voorzitter Berend Mulder en de bestuursleden Miranda Hoekstra, Dirk Jonkman, Hans Aupers, Michiel Oostra en Siepie Hoekstra. Dat mooie dorpshuis is zelfs al weer verbouwd. De grote zaal is een prachtige afspiegeling van de nabijgelegen natuurpolders van De Deelen. Het dorpshuis heet dan ook ’t Deelshûs. Het hoeft geen betoog dat ook hier, net als in veel andere dorpen, de vrijwilligers het bestaan van zo’n dorpshuis rechtvaardigen. ’t Deelshûs is uiterst belangrijk. Er is namelijk geen andere horeca in de dorpen. Dan is het zonneklaar dat dan zo’n dorpshuis dubbel belangrijk wordt voor de leefbaarheid van een dorp.
DIJKJES EN EEN BRUG Haskerdijken ontstond al rond 1250, toen de monniken van het klooster ‘Hasker Convent’ dijkjes begonnen aan te leggen om de moerasgebieden droog te maken en te kunnen benutten. Nieuwebrug is van veel later. Er moest onder Haskerdijken een nieuwe brug worden aangelegd in de 19e eeuw. Daarbij kwamen huizen en zo ontstond Nieuwebrug. Het merkwaardige was dat Haskerdijken toen tot de gemeente Haskerland (Joure) behoorde.
Nieuwebrug kwam echter bij Heerenveen. Dat veranderde bij de gemeentelijke herindeling in 1984. De dorpen waren al een tweelingdorp geworden, en die kwamen beide bij Skarsterlân (ook Joure). Maar ze mochten er nog over stemmen en zo kwamen ze beide terug bij Heerenveen. “Gelokkich, want we leinen yn Skarsterlân dochs wol wat oan it fuottenein”, zegt bestuurslid Siepie Hoekstra.
VERGETEN HOEKJE? Overigens hebben beide dorpen een geschiedenis in de nieuwe tijd. Ze werden eens beschouwd als afvalhoekje van de provincie. Vuilstort en REC zouden er komen. Dat is wat overgewaaid. Het enige wat onontkoombaar was, was rijksweg 32. Die legde de beide dorpen in een soort vergeten hoekje tussen rijksweg en spoor. De bestuursleden gaan allemaal even wat rechterop zitten als ze dat horen. Vergeten? Niks vergeten! De dames en heren van Plaatselijk Belang Haskerdijken en Nieuwebrug zijn trots op hun dorpen. En ze vinden het allemaal best wel leefbaar. Ondanks dat je er geen horeca, geen school en geen winkels kunt vinden. Dat is niet anders. Heerenveen ligt voor dat alles toch vlakbij . Bestuurslid Hans Aupers: “Tien minuten fietsen en je bent er”.
OPGROEIENDE JEUGD EN BILJARTBALLEN En tegelijk blijf je zelfstandig. De gemeente Heerenveen vat dat dus ook zo op. Voorzit-
Het bestuur van Plaatselijk Belang: v.l.n.r. Miranda Hoekstra, Berend Mulder, Siepie Hoekstra, Dirk Jonkman, Hans Aupers en Michiel Oostra.
ter Berend Mulder: “Wy ha in rjochtstreeks kontakt mei de wethâlders en dat past ús wol. De boargemaster wie hjir lêsten efkes yn it doarpshûs. Hielendal optein. Se fine allegearre ek dat soks bestean bliuwe moat.” Elk dorp in Fryslân vraagt van z’n gemeentebestuur woningen. En ook Haskerdijken en Nieuwebrug gaan hun best doen om concrete aanvragen in te vullen. Ze zien dat de jeugd ook wel wil blijven en daar zou wat voor moeten gebeuren. Ze zagen veel jeugd op het dorpsfeest, dat was een succes. Dat was leefbaarheid. Verrassend vinden de ze dat er zo’n binding is in de opgroeiende jeugd van Haskerdijken/Nieuwebrug. Die trekken nu samen op, dat heeft wel eens meer als los zand aan elkaar gehangen. De karakteristiek van het dorp, ze hebben er niet zo heel veel woorden voor nodig. Michiel Oostra: “Mooi fris dorpje.” Harm Aupers: “Mooie uitvalsbasis naar Heerenveen, een rustig dorp.” Miranda Hoeksta: “Gemoedelijk.” En Siepie Hoekstra prijst uitbundig het rijke verengingsleven in de dorpen. Zoals met name de toneelvereniging heel goed werk doet, ook in de binding naar de inwoners. De sport- en gezelligheidsverenigingen zijn waardevol. Tijdens de vergadering van Plaatselijk Belang klotsen in de benedenzaal van het dorpshuis de biljartballen.
DORPSHULP EN VERKEERSREMMERS Dorpshulp, in een bescheiden opzet begonnen, krijgt steeds meer structuur. Het elkaar helpen is belangrijk. Er zijn ook bewegingen om een ouderenverzorging mogelijk te maken, en er komt misschien ook een opvang voor jongeren met een beperking. Het oude schoolgebouw moet het onderdak vormen. Het dorp regelt dit soort zaken onderling. En of het nu om dorpshulp gaat of om zonnepanelen, het belangrijkste is altijd die samenwerking. Berend Mulder: ”Wy bin hjir hiel goed yn it elkoar fersterkjen.” Mooi is het dan ook dat de eigengereidheid van de bevolking die de uit Terhorne afkomstige Michiel Oostra aantrof, vertaald wordt in dat vrijwilligerswerk. Siepie Hoekstra: “En at je no beslist wat ha wolle, wat de gemeente foar ús dwaan moatte soe, dan bin dat ferkearsremmers. Der wurdt hjir fierstentehurd riden.” Waarvan akte. En dan buigt het bestuur zich intern over de zaak van een bedrijf uit buurgemeente De Fryske Marren, dat metaaldeeltjes de lucht insmeet. Gingen die niet naar Haskerdijken en Nieuwebrug? Ze gaan er samen met de gemeente tegenaan: “Elkoar fersterkje, dan kin je wat!”
heerenveen
12
Kleurrijk ARDY PROOT UIT ALDEBOARN TEKST MARIJE NUTMA // FOTO: ORANGE PICTURES
“IK BEN IEMAND DIE CREATIVITEIT WIL DELEN” Creatieve duizendpoot Ardy Proot-Jaspers (66) woont met haar man Guus in een oud, voormalig pakhuisje aan de vaart in Aldeboarn. Althans, in de weekenden en in de vakanties. Op doordeweekse dagen zijn ze in hun huis in Brabant te vinden. Al jarenlang slingert Ardy in Aldeboarn haar creativiteit de lucht in en zagen vele kunstprojecten het licht. Voor Ardy is het belangrijk dat ze op haar manier iets toe kan voegen aan Aldeboarn. “Ik hoop altijd dat mensen een glimlach op hun gezicht krijgen.”
Het is even zoeken om de ingang van het huis van de familie Proot te vinden. Maar eenmaal aangekomen op de juiste plek, is er geen twijfel over mogelijk dat hier een kunstzinnig persoon met gevoel voor humor en hart voor Aldeboarn woont. Als je door het paadje de tuin in loopt, op weg naar de voordeur, zitten er twee billen met benen in de struikjes. Het is één van de beelden die gemaakt zijn door bewoonster Ardy Proot. Net als het beeld van de Tuorkemjitters, die ook in de voortuin staat. Het is dé legende van Aldeboarn over de mannen die met een stuk touw de toren van Tzum meten om zo in Aldeboarn een nog hogere toren te kunnen bouwen. In 2014 bedacht Ardy het kunstproject ‘Touw’ rondom deze legende. Het is een voorbeeld hoe Ardy Proot sinds haar komst naar Friesland haar creativiteit vol enthousiasme met het dorp Aldeboarn deelt.
HANDENARBEIDJUF Ardy vertelt, dat ze oorspronkelijk uit Valkenswaard komt en opgroeide in een gezin met vijf kinderen. “Onze ouders prikkelden onze creativiteit. Zo had mijn vader een houthandel. Hij gooide regelmatig houtafval in de tuin, met spijkers erbij, en dan gingen we hutten bouwen. Mijn moeder vond alles goed. We mochten bijvoorbeeld op de ramen schilderen.” Als éénentwintigjarige kwam Ardy in het onderwijs terecht. “Ik heb ruim veertig jaar met hart en ziel als handenarbeidjuf gewerkt. Ik ben altijd fluitend naar mijn werk gegaan, zo leuk vond ik het. Het was voor mij een speeltuin, want ik had alles om mij heen om creatief bezig te zijn. Met de kinderen versierde ik de school. Maar ik ging ook altijd met hen het lokaal uit. Dan was er een bouwproject in de buurt, en was er tempex over. Met de klas maakte ik vervolgens kunstvoorwerpen die op het water in de vijver konden drijven. Ik heb er zulke leuke herinneringen aan.”
sprongen in de auto om het huis in Friesland te bekijken. Guus wilde al langer een vakantiehuisje, maar Ardy was helemaal niet zo enthousiast over het idee om op vrije dagen altijd naar dezelfde plek te moeten gaan. Eenmaal in Aldeboarn aangekomen, was ze verkocht. “We kwamen hier net met de Gondelvaart! Alle huizen waren versierd. Ik zag kinderen die vanaf de kade de vaart in sprongen. Het was alsof ik in de jaren dertig terechtgekomen was. De eenvoud viel me op, en hoe mensen het met elkaar leuk maakten. En dit huis, ik werd er verliefd op.” Ardy herinnert zich, dat het in het dorp wel even een ding was, toen het huis als vakantiehuis verkocht werd. Want hoe verhoud je je tot je dorpsgenoten als je er maar af en toe bent? “Vanaf het begin is het voor mij dan ook belangrijk geweest om iets toe te voegen aan het dorp. Ik ben iemand die creativiteit wil delen.”
POPPENKASTTHEATER
VERLIEFD OP HET HUIS IN ALDEBOARN
Ardy haar ogen beginnen te twinkelen als ze begint te vertellen over haar kunstprojecten. “Toen we in Aldeboarn kwamen, heb ik mijzelf afgevraagd: ‘Wat kan ik hier met mijn creativiteit?’ Er was een oude bakkerij, een anti-kraakpandje. Daar ben ik mijn bronzen beelden tentoon gaan stellen. Op de zolder was ruimte over. We hadden net een gondelvaart gehad, en ik had meegeholpen. Er waren nog panelen over en ik dacht, weet je wat? Ik maak van die panelen een decor voor een poppenkasttheater. Mijn eigen kinderen, die toen nog klein waren, vonden dat leuk. Op mijn werk in Oss maakte ik stiekem het decor en de kinderen van school gaf ik opdracht om poppenkastpoppen te maken. De boekingen deden we online en mijn man zorgde voor de muzikale omlijsting. Zo zijn we begonnen met voorstellingen te geven. Het was zo gaaf om te doen. Privé, werk en hobby, het is bij mij altijd een organisch geheel geweest.”
Jaren geleden sloeg haar man Guus de krant open en zag hij dat er een turfpakhuisje in Aldeboarn te koop was. Guus en Ardy woonden toen met hun zoontjes in Oss. Ze hadden een week vakantie over en
Helaas werd het pand waar Ardy haar beelden exposeerde en de poppenkastvoorstellingen hield, verkocht. Ze
OPPASSEN OP DE KLEINKINDEREN
moest stoppen. “Toen heb ik wel een traantje gelaten. Er kwam een einde aan die periode van creativiteit en alle poppen liggen nu in een koffer op zolder. Ik heb overwogen of ik door wilde gaan met het maken van bronzen beelden. Het was heel leuk, maar je moet ook zakelijk zijn, want brons kost geld. En ik leef niet van mijn kunst, ik doe het voor de lol. Daar komt bij, dat ik in het verleden veel kunst gemaakt heb en dat vraagt ook om ruimte in huis. Ik heb het roer omgegooid. Ik ben een hele tijd gaan filmen, meestal zo rond de gondelvaart. Maar de klad kwam in dat filmen. We werden opa en oma, en ik ging op de kleinkinderen passen, die deels in Brabant wonen. Ik kon niet meer zo vaak in Aldeboarn zijn.”
TEKENTABLET Guus en Ardy hebben twee zonen, die beide met een meisje uit Friesland thuiskwamen. Zoon Tom woont met zijn vrouw tegenover hen, aan de andere kant van de vaart. Loek woont met zijn vriendin in Oss. “,Ik ben oppas-oma hier én in Oss. En in Oss is het derde kleinkind op komst! Daarnaast heb ik in Brabant de zorg voor mijn moeder van 92 jaar. Aldeboarn en Oss trekken even hard aan mij. Ik leid een gespleten leven en daar zitten nadelen aan. Het is wel elke keer een feestje als we in Aldeboarn komen. Ik raak hier geprikkeld om te creëren, om dingen te maken. Alhoewel ik met pensioen ben, verveel ik me geen dag. ‘Dat je ooit gewerkt heb’, zeggen we wel eens.” Toen Ardy bijna met pensioen ging, zocht ze een hobby erbij, bij voorkeur iets wat weinig ruimte inneemt. “Ga maar weer eens tekenen, zei mijn man. Ik kreeg van hem een tablet met een tekenprogramma er op.”
CREATIVITEIT GEEFT VERTROUWEN Ardy wil iets persoonlijks vertellen, maar twijfelt of ze het zal delen. Ze schiet vol. “Ik heb borstkanker, sinds februari van dit jaar. Er was een bevolkingsonderzoek en ik ben eruit gepikt. Op Valentijnsdag kreeg ik het te horen. Het ging razendsnel en de oncoloog zei, dat ze me beter ging maken. Daar heb ik mij aan vastgehouden. Mijn
gezin en kleinkinderen, en het creatief bezig zijn hebben me erdoorheen getrokken.” Inmiddels heeft Ardy een operatie en chemokuren achter de rug, en gaat ze starten met bestralingen. Ze is terughoudend als ze over de ziekte vertelt. “Ik wil niet dat mensen mij zielig vinden. Ik heb het geluk dat de oncoloog mij goede vooruitzichten gaf en dat mijn lichaam verder nog gezond is. Tot nu toe slaan de behandelingen goed aan en heb ik mij nog geen dag ziek gevoeld. Creativiteit geeft mij afleiding en vertrouwen.”
KIKKERBILLETJES Sinds de diagnose is Ardy begonnen te tekenen op haar tablet en zag haar eerste kinderboek ‘Kikkerbilletjes’ het licht. “Ik wandelde op een avond het dijkje af en de lente zat er aan te komen. Straks komen de kikkers weer, dacht ik. Ik begon te fantaseren over hoe een kikkerleven eruit ziet. Het verhaal gaat over Doortje en Droes, en over hun kinderen. Rien de Reiger is het grote gevaar. Ik heb het gemaakt, omdat ik nu oma ben. Ik wil graag, dat oma haar verhalen blijvend zijn.” Ardy is inmiddels bezig met haar tweede kinderboek. Het illustreert hoe Ardy Proot alles in haar leven met lichtheid weet te benaderen. “Ik heb een rijk leven, met ups en downs. Dat maakt je meer mens. Ik ken veel facetten van het leven en verlies me graag in de leuke kant. Het geheim is om te blijven spelen, en je er niet voor te schamen.”
NUMMER 10 • 2019
GROOTHEERENVEEN.NL
13
14
heerenveen CHRISTEL KONING IS KLAAR VOOR DE TOEKOMST
“WELKOM IN HOF VAN DE KONING”
Ze straalt als een prinses als ze ons begroet in het etablissement wat nu nog ‘De Koningshof’ heet. Christel Koning (40) is overduidelijk dolblij, terwijl ze ons te woord staat. En terecht, want we kijken onze ogen uit. De Koningszaal van het restaurant, waar we hebben afgesproken en waarin dit interview wordt gehouden, heeft een complete facelift ondergaan. “Ja,” lacht ze breeduit, “er is wel wat meer gebeurd dan alleen een likje verf en een nieuw behangetje. Welkom in ‘Hof van de Koning’.” En ze voegt er meteen de ondertitel van het vernieuwde restaurant maar aan toe: ‘t Rijk voor de bourgondiërs. TEKST HENK DE VRIES // FOTO'S HIELKE WEENING
“De Koningszaal (grote zaal) is af,” zegt Christel, “en nu helemaal weer van deze tijd! En het podium wordt ook nog onder handen genomen, zodat er hier straks weer mooie optredens kunnen plaatsvinden.” Het is 9 oktober op het moment van dit interview en het restaurantdeel zelf is nu nog volledig in de verbouw. Werknemers van bouwbedrijven lopen in een volledig gestripte ruimte rond en gaan onverstoord verder met hun werkzaamheden als we hier ook alvast een kijkje nemen. We kunnen ons absoluut nog niet voorstellen hoe dit er over enkele weken uit komt te zien, maar Christel weet wat ze wil en het gaat helemaal goed komen. “Op 1 december is alles klaar!”, verzekert ze.
CRISISJAREN Dat goedkomen zag er een tijdje geleden nog wat minder zeker en minder rooskleurig uit. Niet lang nadat Frans Koning het grandcafé Paul Kruger in het centrum van Heerenveen erbij had gekocht gooide de internationale bankencrisis roet in het eten. Bovendien had een rigoureuze langdurige verbouwing een behoorlijk gat
geslagen in het kapitaal van de familie Koning. Paul Kruger heropende weliswaar de deuren, maar Christel Koning moest harde maatregelen treffen om het familiebedrijf boven water te houden. “Het was echt knokken”, zegt ze terugdenkend aan die crisisjaren. “Ik moest op een dag de zestig mensen die voor Paul Kruger en De Koningshof werkten bij elkaar roepen. Dat werd geen leuke dag.” Christel moest de helft van het personeel, vooral deeltijdwerkers, ontslaan en Paul Kruger werd verhuurd aan De Lachende Koe. Het gebouw bleef wel haar eigendom. Christel zette volledig in op De Koningshof, het vlaggenschip van de familie in Oranjewoud. “Maar het was ook knokken ná de crisis”, zegt ze. Er breekt een onzekere tijd aan, waarin het familiebedrijf doorzet en overeind weet te blijven.
ZWANENBURG PROJECTEN De kentering komt, wanneer ze Erik Zwanenburg ontmoet. Erik Zwanenburg heeft, samen met zijn compagnon Bernhard Hoekstra, de leiding over ‘Zwanen-
burg Projecten’, een Heerenveens vastgoedbedrijf met een no-nonsense aanpak en een mentaliteit van ‘het kan wel, alleen vaak net even anders’. Het allround ontwikkelbedrijf heeft mede daardoor ook als specialisme om van bedreigingen een kans te maken. Dit specialisme kenmerkt het bedrijf, maar ook bij uitstek de persoon Erik Zwanenburg die de creatieve motor is achter het bedrijf. “Erik snapte het probleem eigenlijk niet toen hij de zwarte cijfers zag”, zegt Christel en ze klinkt nog steeds een beetje verbaasd. “Hij zei: ‘Ik hou wel van een uitdaging. We gaan samen een nieuwe start maken.”
EEN BEETJE SPANNEND “Ik vond het eerst nog een beetje spannend”, bekent Christel. “Maar we zijn gaan sparren, gaan brainstormen en gaan bedenken hóé we dit samen gingen doen. De Koningshof en ook Paul Kruger is nu van ons beiden. Erik helpt met de verbouw en de nieuwe uitstraling. We doen het echt samen. Ik heb en hou de leiding, maar zonder Erik was dit nóóit gelukt.”
NUMMER 10 • 2019
Van Badpaviljoen tot ‘t Rijk voor de bourgondiërs Al meer dan 150 jaar worden gasten hoffelijk ontvangen in het restaurant en zalencomplex, dat vanaf nu ‘Hof van de Koning’ heet. Het etablissement is in Heerenveen en Oranjewoud bekend geraakt onder verschillende namen, met elk hun eigen tijdperk. Het ‘Vorstelijk Oranjewoud’ van de vorige eeuw kende in de jaren 30 bekende attracties als de belvedère en het doolhof met speeltuin bij Hotel Tjaarda, nóg een speeltuin bij Hotel Weener en een natuurbad bij ‘uitspanning’ Badpaviljoen Oranjewoud’ van Keimpe Dijksma. Halverwege de jaren 50 werd dat badpaviljoen verbouwd tot caférestaurant Tropenfauna, met aan de overkant van ‘de grote weg’ een groot vogelpark, waarin honderden vogels uit alle werelddelen waren te bewonderen. Eind jaren 60 ging het vogelpark teloor, maar zalencentrum en restaurant Tropenfauna bleef. In die tijd woont de familie Koning ook in Oranjewoud. Frans Koning is in de jaren 50 een jonge jongen en het kan zo maar zijn, dat hij nog bij het Badpaviljoen van Dijksma binnen is geweest voor een glaasje ranja of een ijsco. Frans Koning vertrekt naar Harderwijk, waar hij trouwt met zijn Annemarie. Samen beginnen ze daar een eigen hotel-restaurant, De Koningshof. Er worden twee kinderen geboren, Christel en Jelle. De familie Koning verhuist terug naar Friesland, wanneer in Oranjewoud het café-restaurant Tropenfauna te koop wordt aangeboden. Frans ziet een mooie toekomst voor zich en na een grote verbouwing opent hij in 1995 hier ‘De Koningshof’. Twintig jaar later neemt dochter Christel het stokje in het familiebedrijf ‘De Koningshof’ van vader Frans over. Christel kijkt naar de toekomst en brengt het bedrijf naar de nieuwe tijd middels opnieuw een grote verbouwing, samen met zakelijk partner Erik Zwanenburg. ‘Hof van de Koning’, ’t Rijk voor de bourgondiërs in Oranjewoud, wordt op 1 december 2019 geopend.
vader is net zo. Ze hebben veel dingen gemeen. Mijn ouders wilden Erik eerst ook zien, voordat ze hier een soort van goedkeuring over uitspraken. ‘En ik wil zijn vrouw óók ontmoeten’, zei mijn moeder. Op de haringparty zijn ze elkaar tegengekomen, het klikte meteen. Dat kon eigenlijk ook niet anders, Erik is een echte familieman!”
“We willen een familierestaurant zijn, het familiegevoel ook uitstralen”
Christel legt de uitstraling uit van ‘Hof van de Koning’: “We willen een familierestaurant zijn, het familiegevoel ook uitstralen. Gastvrijheid, gemoedelijkheid, warmte. We willen onderdeel zijn van de samenleving. We willen bij alle familieaangelegenheden, van babyshower tot uitvaart en alles wat daar tussen zit de mensen een goed gevoel geven en ook bedrijfsfeestjes en recepties moeten hier onderdak kunnen vinden met datzelfde ‘familiegevoel’. Het familiegevoel moet een fijn ‘wees blij dat je elkaar hebt’-gevoel uitstralen. En het mag allemaal best met een knipoog en met humor, er mag ook gelachen worden.”
ALLEEN EEN ZAK GELD MEENEMEN, DAT IS HET NIET “Dat klinkt allemaal een beetje zoals je vader eigenlijk ook dacht in 1995”, werp ik op. Christel moet lachen om wat ik zeg. “Eigenlijk lijkt Erik wat dat betreft wel een beetje op mijn vader”, geeft ze toe. “Mijn
Erik Zwanenburg, de nieuwe zakenpartner van de familie Koning, is zelf niet bij dit interview aanwezig, maar Christel verwoordt zijn ideeën moeiteloos. Het kan niet anders of het zijn ook Christel haar eigen ideeën. Een echte, ook menselijke, samenwerking concludeer ik. “Mensen kunnen wel met een zak geld aankomen, maar alleen een zak geld meenemen, dat is het niet!”, benadrukt Christel. “Je moet ook dat familiegevoel over kunnen brengen. En Erik kan dat.”
meegaan. Dat zit hem niet alleen in een ander interieur en een andere naam, maar ook in wat je te bieden hebt in de keuken. Mensen van nu snappen wat goed eten is, en wat een lekker stukje vlees is. De kennis van de gasten wordt wat dat betreft steeds groter. Je hebt te maken met diëten, allergieën, halal, koosjer en, heel belangrijk, gluten. Wij hebben een keuken in een keuken, want je hebt glutenvrij en glutenvrij. Glutenvrij uit principiële redenen en glutenvrij om medische redenen.” En dan heb je uiteraard nog de catering, zeg maar de gasten ‘buiten de deur’. “Die catering is tijdens de verbouwing niet gestopt. We serveren zelfs steeds meer overwerk- en bedrijfsmaaltijden, Die markt groeit, daaraan kun je zien, dat het economisch gelukkig weer goed gaat in Heerenveen.”
FASE TWEE GASTEN VERANDEREN CONTINU Overigens krijgt niet alleen Erik de credits van Christel Koning. “Extra credits gaan zéker ook naar mijn medewerkers. We hebben een supermooi team! Dat merken we ook aan onze gasten.” En de gasten, daar doen ze het uiteindelijk allemaal voor. “We krijgen hier veel vaste gasten, sommigen komen hier maandelijks of wekelijks. Mensen gaan uit eten, of koken thuis nooit. Gasten veranderen continu en daarom moet je met de tijd
Op 1 december is ‘Hof van de Koning’ helemaal klaar voor de toekomst. “Daarna komt fase twee: het terras”, laat Christel alvast weten. “Dat is in het nieuwe voorjaar klaar. Hoewel, met dit klimaat weet je het maar nooit. Misschien moet het terras wel eerder open.” Voorlopig is het herfst en staat het koude winterseizoen voor de deur. We verlangen nu al naar de warme gezelligheid van ‘Hof van de Koning’. Met een gastvrouw, die kan stralen als een prinses.
16 LIFESTYLE TRENDS 2019
LIFESTYLE TIPS & TRENDS
ZES HEERENVEENSE SPECIALISTEN GEVEN HUN KIJK OP DE LAATSTE TRENDS OP HET GEBIED VAN BEAUTY, SPORT, REIZEN, KOFFIE, FOOD EN BOEKEN...
NYNKE DE VRIES Boekhandel Binnert Overdiep.
EEN HERFST VOL NIEUWE BOEKEN Voor veel boekenliefhebbers is de herfst een heerlijke periode. Vaak komen ruim voor de feestdagen nieuwe titels van grote auteurs uit. Hieronder alvast een sneakpeak.
ODETTE HOLKEMA Zelfstandig reisagent en eigenaar van YourTravel.
BIJZONDER MOOI BILBAO Bilbao is een door nog maar door weinigen ontdekt pareltje in het noorden van Spaans Baskenland, een compacte stad van uitersten. Bilbao ligt vlak aan de Golf van Biskaje en aan de pelgrimsroute naar Santiago de Compostella. Bilbao heeft een authentiek stadscentrum waar veel moderne en hedendaagse cultuur te vinden is en waar traditionele Baskische elementen tegenover staan. Een absolute must see is het Guggenheimmuseum, waarbij de buitenkant haast net zo bijzonder is als de binnenkant. Dit museum werd in 2002 uitgeroepen tot Europees Museum van het Jaar. Loop over de indrukwekkende loopbrug Zubizuri, waarvan de vloer gemaakt is uit glas, en connect beide oevers van de stad. Gastronomisch is het genieten en er worden veel activiteiten georganiseerd inclusief muziekfestivals. Verwacht het of niet, op twintig metro minuutjes van de stad heb je zelfs prachtig strand. Wanneer ga jij naar deze parel?
www.yourtravel.nl
In oktober komen bijvoorbeeld nieuwe boeken uit van Youp van ’t Hek, Charles den Tex, John Grisham, Jussi Adler-Olsen, Jojo Moyes, Lee Child, Sylvia Witteman en Suzanne Vermeer. In november verschijnt na vijftien jaar het vervolg op ‘In Europa’ van Geert Mak, getiteld ‘Grote Verwachtingen’. Maar dit najaar komen er ook interessante biografieën uit , zoals “WHAM! George en ik”, David Coulhard’s ‘De succesformule, lessen uit de Formule 1’ en ‘Verhalen uit het blauwe boekje’ van Ellie Lust, maar ook ‘Frenkie’, geschreven door de gerenommeerde voetbalbiograaf Luca Caioli.
ELINA ZELDENRUST Schoonheidsspecialist, eigenaar van Elina’s salon.
LOOKING GOOD VANACHTER JE BRILLENGLAZEN Een bril is allang niet meer de jampotglazen noodzaak van vroeger. Naast essentieel voor goed zicht, is hij uitgegroeid tot een accessoire van formaat. Wel doet een bril iets met je make-up.
Voor de literatuurliefhebbers verschijnt er ook genoeg moois. Jane Gardam komt met ‘Op de klippen’, Kader Abdolah met ‘Farao van de Vliet’, Kees van Beijnum met ‘23 Seconden’, Julian Barnes met ‘De man in de rode mantel’ en Tommy Wieringa met ‘Onmetelijke liefde’. Wij kunnen niet wachten tot al deze boeken (en nog veel meer moois) bij ons in de winkel liggen. Nu nog de tijd om het allemaal te kunnen lezen!
www.binnertoverdiep.nl
WAT ETEN WE IN DE HERFST?
Ben je bijziend (-), dan mag er best een extra laag mascara op die wimpers voor een open blik. Een wit kohllijntje op de onderste wimperrand is een aanrader. Ben je gezegend met lange oogharen? Overweeg dan eens wimper-lifting.
De herfst is begonnen. Spruitjes, allerlei koolsoorten en pompoen, venkel, pastinaak, alles is volop te koop.Heerlijke verwarmende producten, die onze circulatie verbeteren en ons energie geven. Groenten die snel geoogst worden bevatten veel water, daarom is het beter om biologisch geteelde groenten te eten. Deze krijgen meer tijd om te rijpen en kunnen zodoende ook meer warmte opnemen. Verwarmend eten helpt ons ons beter te concentreren en helpt ons systeem zich te weren tegen infecties. Natuurlijk is er ook volop fruit in de herfst. De pas geoogste appels en peren en de mandarijntjes zijn het lekkerst in dit jaargetijde.
XXX K
Extra focus valt op je wenkbrauwen. Alle reden voor een perfecte shape en kleur door bijtekenen met potlood of oogschaduw, of laten verven en harsen. Kleur, tja, je montuurdesign is leidend. Een opvallende bril vraagt om een rustige oogmakeup en uitgesproken lipstick. Je uitleven op je ogen mag bij een neutrale bril. Een goede concealer is een must. Juist nu zie je alle oneffenheden en wallen als door een vergrootglas. Brilloos opmaken vergt een scherpe blik, denk daarom aan een perfecte opmaakspiegel.
Verwarmende keukenkruiden zijn onder andere peper, paprika, marjolein en rozemarijn, tijm, mierikswortel, komijn, gember en kerrie. Maak een heerlijk gerecht van pompoen, pastinaak en spruitjes. Lekkere kruiden erdoor, wat noten en zoete aardappelfrietjes uit de oven. Prachtig van kleur en o zo lekker! Een salade van tomaat, komkommer en kikkererwten en je maaltijd is compleet. EES
Want ben je verziend (+), dan lijken je ogen groter en je make-up zichtbaarder. Vandaar dat binnen de lijntjes kleuren een must is. Extra aandacht graag voor klonterloze mascara en perfect aangebrachte eyeliner.
Dus heb je –negen of +twee? Geen enkele reden om je ogen te verstoppen, shine met die bril op je neus. SHAMÉ KEESMAN Koffiegek, barista en eigenaar van By-Kees
www.elinassalon.nl
HARDLOPEN IN DE HERFST Het hardlopen in de herfst heeft altijd onze voorkeur gehad: de wat koelere temperatuur, het veranderende seizoen, de kleuren en geuren in het bos: heerlijk!!! De ene loper heeft de lange broek al aan, de andere loopt nog zo lang mogelijk in korte of driekwart broek.
Een nadeel is wel dat door al die gevallen bladeren je de ondergrond slecht ziet. Door het bovenliggende bladerdek kunnen verborgen boomwortels, takken en dennenappels je dan net een nare blessure opleveren. Een alternatief kan dan ‘hardlopen op de weg’ zijn. Ook omdat het ‘s avonds steeds eerder donker wordt is dit een
goede keuze. Straatlantaarns bieden voldoende zicht en zo hoef je niet de hele tijd bezig te zijn met hoe en waar je je voeten neerzet, maar kun je mooi rechtop blijven lopen (wat een betere loophouding geeft). Wanneer je de hele zomer in het bos gelopen hebt, levert dit je door de verminderde demping eerst wel wat spierpijn op, met name de kuitspieren. ‘t Is even wennen…
ROOS SIEMONSMA Runningtherapeut en looptrainer. Eigenaar bij Mind2Run
MARGA WIEGMAN Runningtherapeut en looptrainer. Eigenaar bij Mind2Run
GROOTHEERENVEEN.NL
17
OKTOBER
WOONMAAND Het herfstweer is een goed excuus om je te laten inspireren door de nieuwe woon- en kleurentrends. Op interieurgebied is er van alles voor de komende herfst en winter in voorbereiding. Oktober is dan ook de woonmaand!
HK Living Autumn kussen
MAAND VOL INSPIRATIE! Oktober is een maand, waar we bijna allemaal even moeten schakelen. Want of het nou een warme zomer is geweest of niet, het zomerse buitenleven maakt plaats voor de herfstachtige maanden binnen. Het moment om deze tijd te gebruiken, om van je huis weer een warm en fijn thuis te maken. Kijk eens naar je interieur, is het nog naar je wens en smaak? Doe kleine aanpassingen met nieuwe accessoires, een heerlijk vloerkleed, wat nieuwe kussens, kaarsen en een warm plaid op de bank, is wat ik altijd adviseer als interieurstylist. Maar je kunt het ook groter aanpakken door een andere kleur op de muren, nieuwe meubels of een volledige nieuwe indeling. Voor het najaar 2019 is één van de populairste woontrends terracotta. Samen met aardse bruintinten en warmroze accenten zorgt het voor een vernieuwd interieur. In combinatie met natuurlijke materialen, zoals hout, leer, jute en linnen, haal je een warme najaarssfeer in huis. Roze is inmiddels een basiskleur in huis geworden en is mooi te combineren met de herfstkleuren bruin en oranje.
Door deze kleur te combineren met zachte zandtinten, creëer je een relaxte woonkamer. De zachte, gezellige kussens en kleedjes, warme houtelementen en planten maken deze luchtige kamer helemaal af.
e ll o v ie t a ir p s in n e e je Ik wens e! o t d n a a m n o o W r e b o Okt www.internostyling.nl
Kleur is de trend. Elk jaar worden de nieuwste trends op het gebied van kleur vastgesteld naar aanleiding van een wereldwijd kleurentrendonderzoek, de ColourFutures. Flexa is een bekend verfmerk die als trendsetter op het gebied van kleur is uitgegroeid. In 2020 gaat er een nieuw decennium van start, onze wereld wordt steeds hectischer en digitaler. De kleurexperts hebben zich daarom laten inspireren door de kleuren van het ochtendlicht en als verwijzing naar een rustige dageraad is de nieuwe tint “Tranquil Dawn” ontwikkeld.
Bron: HAY About a Chair
PETRA DE JONG Interieurstylist en eigenaar van Interno Styling kleur- en interieuradvies
MAAND MET NIEUWE KLEUREN
Iedereen heeft het druk, daarom is een rustig thuis belangrijker dan ooit. De Histor Trendkleur 2020 heet ‘Chinese Porcelain’, dit is een mix van kobalt- en inktblauw en straalt kalmte en rust uit. Blauw is de makkelijkste kleur om van neutraal over te stappen naar een wereld vol kleur. Regelmatig adviseer ik de kleur blauw om deze op een wand in de slaapkamer te sauzen en dan te combineren met kraakhelder wit beddengoed. In de woonkamer werkt het prachtig met andere blauwtinten en fluwelen meubels, evenals met herfsttinten.
18
&FIT
GEZOND
NUMMER 10 • 2019
VERZORGENDEN FIONA ZWERVER EN ANNA NIJHOF VAN BOS- EN MEERZICHT
“TROTS OP ONS WERK!”
Fiona Zwerver en Anna Nijhof zijn verzorgende- IG ‘ers in Bos & Meerzicht, Oudemirdum. Maar wat doen beide dames nu echt? Waarom is Bos & Meerzicht een bijzondere instelling? En wat maakt het dat Fiona en Anna elke dag met plezier hun taken doen? Op een heerlijke herfstdag in september krijgen we het antwoord nadat directeur Debby Nota een kopje koffie met… rumbonen (heerlijk!) voor ons heeft klaar gezet.
Woensdag 13 november 2019
16.00 t/m 20.00 uur
rocfriesepoort.nl Leeuwarden Dokkum Drachten Sneek Emmeloord
GROOTSE ASSORTIMENT TUINPLANTEN VAN FRIESLAND
AANBIEDING PENNISETUM HAMELN POTMAAT 19 CM PER STUK 4.95
NU 3 VOOR
€ 10,We hebben volop mooie planten op ons groencentrum staan om tuin en terras mooi aan te planten. De herfst is de mooiste tijd om te planten, je hoeft niet veel water meer te geven en de planten gaan mooi vast wortelen doordat de grond nog goed op temperatuur is. Dit geeft de plant in het voorjaar een voorsprong en ze zien er dan in de zomer al volwassen uit. Meer weten? Breng een bezoek aan Greensales Balk, dan vertellen we alles over de voordelen van herfstbeplanting
Fiona Zwerver en rechts Anna Nijhof.
GEEN TIJDSDRUK “Onze taak is dat we verzorgende zijn, de persoonlijke zorg, het verstrekken van medicijnen, maar ook hebben wij uiteraard aandacht voor hoe het met de mensen gaat”, vertelt Fiona. Haar jongere collega Anna weet ook wel waarom zij het na twee jaar vast dienstverband het zo naar de zin heeft. “Het is hier kleinschalig, het voelt gewoon warm aan. Mensen die hier wonen hebben de ruimte en wij als verzorgenden ook. Er is geen tijdsdruk. Als wij een half uurtje bij iemand willen zitten omdat het nodig is, dan kan dat ook.”
KLEINSCHALIG Fiona knikt instemmend en vult aan waarom zij nu al elf jaar met plezier haar werk doet. “Kijk maar eens naar buiten. Je ziet de weilanden en de paarden. We hebben een prachtige locatie, het geeft een vrij gevoel. Ik denk dat het ook voor de bewoners opgaat. Ik ken ook instellingen waar ik altijd aan flatgebouwen moet denken als ik er ben. In Bos & Meerzicht eten we niet uit bulkvoorraad, het eten komt hier nog echt uit de keuken. Er komt geen vrachtauto voorrijden met allemaal van die treetjes. Als iemand gemalen eten
moet of wil hebben dan wordt dat gemaakt en je hoeft er geen week op te wachten. Het dagelijks werk bestaat voor ons uit de persoonlijke verzorging van de bewoners, van het uit bed halen tot het klaarzetten van de medicatie en het helpen tijdens het eten. Maar ik mag straks ook weer even een bewoner van de dagbesteding halen. Dat is noflik. Het kleinschalige zit ook in de korte lijntjes die wij ervaren, je kunt bijvoorbeeld ‘alles’ met Debbie bepraten.
SCHOLING Diezelfde Debby Nota laat later weten dat zij Fiona er toe heeft aangezet om de opleiding ‘helpende verzorgende geriatrie’ te doen. Nota had al lang gezien dat Fiona deze capaciteiten had. “Fiona heeft de grootste ontwikkeling door gemaakt. Laatst zei ze nog tegen mij: ‘Zou je dat niet beter even zo kunnen doen Debby?’ Dat vind ik mooi!” Ook youngster Anna, geeft aan dat er kansen genoeg zijn om zich elke dag weer te verbeteren in Bos & Meerzicht: “Je team nog sterker krijgen!” Volgens Anna is het team verzorging, dat uit ongeveer twintig personen bestaat, een hecht team, dat het niet alleen met elkaar over het werk heeft, maar ook privézaken worden gedeeld. “Ik ken de familie ook van de bewoners, ik voel mij betrokken. Als mensen mij vragen wat voor werk ik doe, dan ben ik er best trots op te mogen zeggen dat ik bij Bos & Meerzicht werk. Iets te mogen betekenen voor mensen in de laatste fase van hun leven geeft een goed gevoel!”
GROOTHEERENVEEN.NL
19
TEKST ROGIER VERHAGEN // FOTO TEAM HORSTHUIS
“GAAT U MAAR, VEEL PLEZIER EN TOT STRAKS” MEER VRIJHEID LEVERT GROTE VOORDELEN OP
De zorg voor ouderen met dementie op besloten afdelingen kan in veel gevallen minder strikt. Dat stellen zorgcoördinatoren Albert Abbink en Claudia Pel van Woonzorgcentrum LindeStede in Wolvega, onderdeel van Meriant. “Uit onderzoek blijkt dat de helft van onze bewoners niet of niet meer achter gesloten deuren hoeven te wonen. Als we deze mensen meer vrijheid geven, levert dat grote voordelen op voor de rust op de afdeling. Dat is voor iedereen beter”, aldus Abbink. Hoe kan het dat zo weinig bewoners op een besloten afdeling echt gebaat zijn bij die gesloten deuren? Claudia Pel: “Het gebeurt dagelijks dat bewoners met dementie aangeven de afdeling te willen verlaten om ‘naar huis’ te gaan. We hebben van oudsher de neiging te willen voorkomen dat die mensen de deur uit wandelen, omdat ze buiten vaak niet meer weten waar ze zijn en zichzelf schade kunnen berokkenen. Mensen zitten hier namelijk niet voor niets. Maar soms kan het zijn dat mensen steeds minder mobiel worden of dat de drang om weg te gaan er met het vorderen van de dementie niet meer is. Aan die mensen moeten we ook ruimte bieden.”
OPGEMONTERD Bewoners die de afdeling willen verlaten, rammelen vaak aan de deur en sommigen worden zelfs wat agressief naar personeel en andere bewoners. Dat leidt tot onrust op de afdeling waar iedereen last van heeft. Pel: “Wij moeten continu in de gaten houden wat zo iemand doet. Dat bevordert de dynamiek op de afdeling niet. Op een gegeven moment hebben we voor zo’n bewoner gewoon de deur eens open gezet: ‘Gaat u maar, veel plezier en tot straks’. Natuurlijk hielden we een oogje in het zeil. Wat bleek: die bewoner wilde alleen maar eventjes wandelen. Zonder chaperonne van ons. Ze liep gewoon een rondje in de tuin en kwam daarna weer helemaal opgemonterd terug. Er kwam geen onrust, deze bewoner had het gevoel van vrijheid weer terug. Dat was best een eyeopener. Wellicht moet je iemand niet altijd willen tegenhouden, misschien zelfs wel de deur voor ze open doen. Dan blijkt dat zo iemand gewoon in de buurt blijft. Natuurlijk omdat ze gedesoriënteerd zijn buiten die deur, maar ze hebben wel het gevoel dat ze ergens heen kúnnen. Een gevoel van vrijheid. Als we voor dit soort bewoners dat beetje extra ruimte en vrijheid kunnen bieden, is dat toch prachtig?”
de bewoners individueel ten goede komt. Daarbij kijken we goed naar de huidige weten regelgeving, want meer vrijheid geven aan bewoners op een besloten afdeling kan niet zomaar. Daar moeten we goede afspraken met betrokken familieleden over maken. Bovendien heeft het gevolgen voor de wijze van zorgverlening en de werkdruk van medewerkers.”
Albert Abbink vult aan: “Die vrijheid is het grootste struikelblok voor de rust op een afdeling. Onrust wegnemen heeft alles met vrijheid te maken. Het gaat namelijk niet alleen om de gesloten deur en dat je d’r niet uit kunt. Het gaat ook om privacy, even alleen kunnen zijn. Mensen kunnen elkaar op een besloten afdeling nauwelijks ontlopen en als je dan ook nog last hebt van andere bewoners voelt dat als inbreuk op je privacy.”
MEER VRIJHEID
Abbink: “We vinden het onze plicht om zorg op maat te leveren, maar we moeten goed kijken hoe we eventuele aanpassingen en verbeteringen in de dagelijkse praktijk inpassen. Alle betrokkenen moeten de afspraken die we uiteindelijk met elkaar maken ook steunen en vastleggen. Het moet voor iedereen duidelijk zijn waarom je een beslissing neemt om iemand wel of niet meer vrijheid te geven. En gezien het verloop van de ziekte van bewoners, moeten die afspraken ook geregeld tegen het licht gehouden worden.”
Het voorbeeld dat Pel noemt, geldt dus voor zo’n beetje de helft van alle bewoners.
WET- EN REGELGEVING
Pel: “We voeren graag de discussie hierover en we willen ook afwijken van wat gangbaar is als dat het welzijn op de afdeling of van
Inmiddels is men in LindeStede alvast praktisch aan de gang gegaan en zijn er twee werkgroepen opgericht. Eén werkgroep houdt zich bezig met de sociotherapeuti-
Albert Abbink en Claudia Pel: “Het moet voor iedereen duidelijk zijn waarom je besluit iemand wel of niet meer vrijheid te geven.”
Wilt u meer weten over Woonzorgcentrum LindeStede in Wolvega, onderdeel van Meriant? Kijk op meriant.nl of bel met 088 - 603 03 35 voor meer informatie.
sche aspecten en leefmilieus die nodig zijn om bewoners meer vrijheid te geven. De andere werkgroep richt zich op veiligheid en vrijheid. Abbink: “We starten met het indelen van onze bewoners in vier groepen, op basis van wat men aan zorg nodig heeft. Daar bouwen we de zorg omheen. Die zorg varieert in de praktijk per bewoner. Domoticasystemen als GPS-verklikkers of bewegingsmelders kun je natuurlijk per persoon programmeren, maar het is slechts een hulpmiddel. Het is hooguit een middel om meer vrijheid te creëren. Wij willen de bewoners een omgeving bieden die leefbaar, vrij en veilig is. Het komende jaar willen we in de uitvoering van de zorg daarvoor al wat stappen zetten.”
Als je kind Als je kind onverwacht in onverwacht in hetziekenhuis ziekenhuis het ligt... ligt... ... er er omom jullie ... dan danisisJente Jente jullie gerust te stellen.
gerust te stellen.
Wij geloven dat er niets belangrijker is dan een gezond en gelukkig leven. Iedere dag opnieuw ons in om een relevante bijdrage te Wij geloven dat erzetten nietswij belangrijker is dan een gezond enleveren gelukkig leven. aan het dag welzijn van mensen in onze regio.inWij zijn er dag en nacht om Iedere opnieuw zetten wij ons om een relevante bijdrage te leveren Tjongerschans een veilige en betrouwbare plek te laten zijn op momenten aan het welzijn van mensen in onze regio. Wij zijn er dag en nacht om dat het nodig is. Net als Jente, die kinderen en hun ouders bijstaat tijdens Tjongerschans een veilige en betrouwbare plek laten op zijn op momenten kwetsbare of spannende momenten. Lees en bekijk onste verhaal dat het nodig is. Net als Jente, die enraakt hun ons ouders bijstaat tijdens www.tjongerschans.nl/onsverhaal. Wantkinderen goede zorg allemaal.
kwetsbare of spannende momenten. Lees en bekijk ons verhaal op www.tjongerschans.nl/onsverhaal. Want goede zorg raakt ons allemaal.
heerenveen // GEZOND&FIT
GROOTHEERENVEEN.NL
21
OPGELUCHT ADEMHALEN
KORTE METTEN MAKEN MET JE ALLERGIE Het hooikoortsseizoen is achter de rug. Goed nieuws voor alle hooikoortspatiënten die weer opgelucht kunnen ademhalen. Ongetwijfeld herken je de klachten, zoals veel niezen, tranende ogen en benauwdheid. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, hoef je niet met je allergie rond te blijven lopen.
Een allergie is een overgevoeligheidsreactie van het afweersysteem van het lichaam op onschadelijke stoffen. Denk aan stuifmeel, huisstofmijt, huidschilfers van dieren en schimmels. Deze stoffen noemen we allergenen. Ben je allergisch voor één of meer van deze stoffen, dan uit zich dat in klachten zoals jeuk aan neus en ogen, neusverstopping, tranende ogen, benauwdheid en moeheid.
HOOIKOORTS MEEST VOORKOMENDE ALLERGIE Van alle inhalatieallergieën die er zijn, komt hooikoorts verreweg het meeste voor. Femke van der Steenstraten is KNO-arts in Tjongerschans en ziet jaarlijks veel hooikoortspatiënten op haar spreekuur. “In de volksmond noemen we het hooikoorts, maar de officiële term is boompollenallergie of graspollenallergie”, geeft Femke aan. “De laatste decennia is het aantal mensen dat lijdt aan een allergie fors toegenomen. De World Health Organisation schat dat tussen nu en 2050 de helft van de wereldbevolking tenminste één allergie heeft. Op dit moment heeft ongeveer 25% van de Nederlandse bevolking last van ontsteking van het neusslijmvlies door een overgevoeligheid voor allergenen. De helft daarvan heeft hooikoorts.” Niet iedereen met hooikoorts gerelateerde klachten bezoekt direct een huisarts, maar koopt bijvoorbeeld eerst zelfmedicatie bij de drogist. Denk aan neussprays, tabletten en oogdruppels. Als dat niet of onvoldoende werkt, komen ze bij de huisarts terecht. Die schrijft een neusspray en/of tablet voor waar veel mensen prima mee uit de voeten kunnen. Pas als behandeling met voorschrijving van geneesmiddelen onvoldoende werkt, verwijst de huisarts door naar het ziekenhuis.
UITGEBREID ONDERZOEK IN HET ZIEKENHUIS Als je bij de KNO-arts in het ziekenhuis komt, vindt eerst anamnese plaats. Femke: “Hierbij doorlopen we de hele voorgeschiedenis en omstandigheden van de klachten met de patiënt. Vervolgens doen we een huidpriktest door het zetten van een set krasjes op beide armen. Je wordt getest op diverse allergieën, zoals allergie voor katten, huisstofmijt en pollen. Na vijftien minuten wordt de test afgelezen en bepalen we met de patiënt het vervolg. Er kan gekozen worden voor een behandeling met zogenaamde symptomatische medicatie (corticosteroïd neusspray en/of antihistaminicum). Als dat onvoldoende werkt, kunnen we starten met immunotherapie.”
Verschil injecties en tabletten Immunotherapie SCIT
SLIT
Toedieningsvorm Onderhuidse injecties
Smelttabletten onder de tong
Allergiesoort Huisstofmijt Graspollenallergie Boompollenallergie
Huisstofmijt Graspollenallergie
Duur traject Ongeveer 5 jaar
Ongeveer 3 jaar
Frequentie Eerste 15 weken elke week, daarna elke 6 weken Waar Ziekenhuis
Femke van der Steenstraten, KNO-arts Tjongerschans.
LICHAAM ONGEVOELIG MAKEN VOOR DE STOF Desensibiliseren, oftewel immunotherapie, is het ongevoelig maken voor de stof waar je allergisch voor bent. Deze therapie bestaat uit het toedienen van een bepaalde hoeveelheid van de stof waar je allergisch voor bent, in steeds hogere concentraties. Hiermee laat je je lichaam geleidelijk wennen aan de stof. Het resultaat is dat je afweersysteem minder gevoelig op de stof gaat reageren en daarmee de allergieklachten verminderen. De meeste patiënten geven aan dat hun klachten binnen een jaar al flink zijn afgenomen. Femke: “Je kunt zelfs helemaal van je klachten afkomen, maar dat is van tevoren niet te voorspellen. De immunotherapie voor gras- en boompollen start altijd in het
najaar, en dat is niet voor niets. Je moet je voorstellen dat één tablet gelijkstaat aan een voetbalveld aan pollen. Neem jij zo’n tablet midden in het hooikoortsseizoen, dan krijg je een ontzettend hoge dosis binnen. Dat kan heel heftig zijn. Bovendien bevordert dit de therapie niet en behaal je met een start in het najaar een veel beter resultaat.”
SCIT EN SLIT Er zijn twee toedieningsvormen: subcutane immunotherapie (SCIT) door middel van injecties en sublinguale immunotherapie (SLIT) in de vorm van smelttabletten onder de tong. “Beide methoden zijn even effectief, het is maar net waar je zelf de voorkeur aan geeft.” Graspollenallergie en huisstofmijt kun je met beide methoden behandelen. Boompollenallergie kan tot nu toe alleen worden behandeld met injecties. In de loop van 2020 zijn ook de tabletten voor deze allergieën ontwikkeld. Ben jij voor meerdere allergenen allergisch, dan kun je voor meerdere tegelijk worden behandeld.
Elke dag Eerste keer ziekenhuis, daarna thuis
“We horen steeds meer geluiden dat het verstandig is om al op jonge leeftijd met immunotherapie te beginnen. Een allergie kan zich in de loop der jaren steeds verder ontwikkelen en dus erger worden. Hoe eerder je start, hoe groter de kans dat de therapie zijn vruchten afwerpt”, besluit Femke. Een ander voordeel is dat de therapie volledig wordt vergoed als je onder de achttien jaar oud bent. Boven de achttien gaat het van je eigen risico af.
SPREEKUUR De KNO-artsen houden samen met de longartsen een wekelijks allergiespreekuur in ziekenhuis Tjongerschans. De specialismen zijn ook beschikbaar vanuit de polikliniek van Tjongerschans in Lemmer. Vanaf september kun je ook daar terecht voor het allergiespreekuur.
22
NUMMER 10 • 2019
CULTUUR
&UITGAAN
TEKST HENK DE VRIES // FOTO'S DENNIS STOELWINDER EN DE SWETSER
ERIK ROELEVINK, CAFÉBAAS VAN DE SWETSER
“MET HALLOWEEN IS HET HIER ÉÉN GROOT Met zijn nu 32 jaar is Erik Roelevink van café De Swetser één van de jongere kroegbazen in Heerenveen. Hoe jong ook, hij heeft in zijn nog geen vijftienjarige carrière het uitgaansleven al meermalen zien veranderen, niet alleen door het aanscherpend rookbeleid van de overheid. De discotheek in Heerenveen, waar Erik als achttienjarige begon, is allang weer verdwenen en de bezoekers van het café anno nu komen niet meer puur alleen om elkaar op te zoeken onder het genot van een drankje. “Je moet méér bieden: beleving vooral!” En dat méér bieden, dat doet zijn café De Swetser. In het laatste weekend van oktober bijvoorbeeld. “Dan hebben we de jaarlijkse Halloween-party en is het hier één groot hilarisch spookhuis.” Het is negen uur in de ochtend wanneer dit interview aan de bar van diezelfde Swetser plaatsvindt en Erik Roelevink heeft de koffie klaar. De vele grote ruimtes in het café stralen ook in ochtend een gezellige, bijna huiselijke sfeer uit en ik kan me voorstellen dat het hier in de avonden van het weekend goed toeven is. Niet in de laatste plaats dankzij Erik zelf, een op en top aimabele gastheer en tegelijkertijd een gewone nuchtere Friese jongen, die de kop er ook bij houdt tijdens een avondje stappen.
veen. Wy fleagen oeral hinne op é fyts.” De horeca trekt, maar Erik wil vooral de andere kant van de bar zien, de kant waar er gewerkt moet worden.” “Ik heb na de havo een opleiding civiele techniek gedaan, maar ik wilde de horeca in en kwam daarom op de Hogere Hotelschool in Leeuwarden terecht. Mar dêr fûn ik gjin sek oan. Op de Hotelschool word je opgeleid voor het internationaal management. Met horeca-ondernemerschap in Nederland had dat niks te maken.”
HOTELSCHOOL: “GJIN SEK OAN” Erik Roelvink (1987) is geboren en getogen in Oudehaske. “Toen ik zo rond mijn zestiende, zeventiende met mijn vriendenploeg ging stappen, waren we in een dik kwartier fietsen óf in Joure, in café De Stam, óf in Heeren-
Erik komt op zijn achttiende achter de bar terecht van discotheek Bacchus in Heerenveen, op dat moment eigendom van Jelle Wagenaar, die de discotheek van diens vader Oene Wagenaar heeft overgenomen. Erik heeft het
er erg naar zin zijn en doet zijn werk zo goed, dat het ook andere ondernemers opvalt.
BACCHUS: LOYAAL NAAR ANDEREN “Ik kreeg op een gegeven moment een telefoontje van Luberto Agricola, de eigenaar van De Swetser in Heerenveen. ‘Je moet bij mij komen werken’, zei hij door de telefoon. ‘Ik moet helemaal niks’, zei ik. ‘Bovendien, ik ben al bij Wagenaar’. Ik ben loyaal naar mensen, zo zit ik in elkaar, ik ga niet van de één naar de ander. Misschien was het achteraf die loyaliteit wel, waardoor Luberto me echt wilde hebben”, zegt hij peinzend. Het publieke uitgaansleven verandert echter heel snel en de behoefte aan discotheken slinkt zienderogen. “Ik ben een horecaman”, zegt Erik. “En met Bacchus redden we het
niet meer op. Bovendien, bij Bacchus zat ik uiteindelijk toch ook tegen het plafond.” In 2009 komt Erik dan toch in ‘Bar-Dancing, Café & Club’ De Swetser terecht, eerst achter de bar en later als bedrijfsleider. “En sinds 2016 als mede-eigenaar van het bedrijf, samen met Luberto Agricola en Geert Bosman”, zegt Erik, niet zonder trots. En hij beschouwt het niet eens als werk, want: “Sa lang at jo dogge wat jo leuk fine, hoege jo gjin dei fan je libben te wurkjen.”
UITGAAN: HET SOCIALE ASPECT IS ER AF Behalve het nauwgezet volgen van de maatregelen van de overheid (eerst al de leeftijdsgrens ophogen naar 18+ voor toegestane alcoholconsumptie en nu de vergaande maatregelen rond het antirookbeleid) is Erik vooral bezig met de vraag waar zijn bezoekers behoefte aan hebben. “Dat is niet meer zoals vroeger het alleen maar gezellig samenzijn in het café. Het sociale aspect is er wel af en dat komt vooral door de social media. Iedereen staat tegenwoordig constant met een mobieltje in de handen. Het is een optelsom van factoren waardoor het publiek is veranderd en waardoor de wereld verandert. Mensen gaan nu veel naar festivals als ze uitgaan. En ook die markt ontwikkelt
GROOTHEERENVEEN.NL
23
HALLOWEEN In de christelijke wereld is Allerheiligen, 1 november, een feestdag. Op Allerheiligen worden alle heiligen van de rooms-katholieke kerk- en dat zijn er wereldwijd ruim honderdduizend - gezamenlijk vereerd en herdacht. De dag erna is het Allerzielen, dan worden alle gestorvenen herdacht en vereerd. Allerheiligen en Allerzielen zijn de dagen waarop in de rooms-katholieke kerk de dood, het leven na de dood, en het laatste oordeel aan de orde komen. De voorbereidingen voor beide herdenkingen en vieringen vinden plaats op de avond ervoor, op 31 oktober, Allerheiligenavond.
T HILARISCH SPOOKHUIS” zich snel. ‘Vroeger’ had je één festival per weekend, tegenwoordig heb je de keuze uit wel tien. De festivals krijgen last van elkaar.”
SWETSER: FEESTLOCATIE Erik Roelevink weet wat de mensen van hem willen. De Swetser wordt meer en meer een feestlocatie en hij gaat themafeesten organiseren op de vrijdag en de zondag. “Sunday, Funday”, zegt Erik. “De zaterdagavond blijft de open stappersavond, maar op andere dagen moet je meer bieden. Alleen de deur open doen is niet genoeg, het gaat om ‘beleving’. De eerste Halloween-party hier was ook op zo’n ‘Sunday Funday’. Er waren in die tijd veel Noord-Amerikanen en Canadezen in Heerenveen dankzij het ijshockeyteam, de Flyers. Halloween wordt in Noord-Amerika en Canada alom gevierd en samen met hen hebben we toen een Halloween-party in De Swetser georganiseerd. Het werd één groot hartstikke leuk verkleedfeest. Zelfs Omrop Fryslân was bij één van de edities aanwezig om een beeldverslag te maken. Die vonden het heel bijzonder.”
De Amerikanen en Canadezen zijn inmiddels vertrokken, maar Halloween eind oktober in Heerenveen is gebleven. “Mensen vinden het leuk en verkleden zich er graag voor.” Erik geniet zichtbaar als hij aan de Halloween-avonden terug denkt. “De meesten hebben dan de tranen in de ogen van het lachen”, zegt hij. En dan, grijnzend: “Zo’n tachtig procent van het publiek is dan verkleed en wie niet verkleed is, voelt zich ongemakkelijk.”
STEEDS GROTER “Dit jaar maken we er voor het eerst een heel Halloween weekend van, van donderdag 24 tot en met zaterdag 26 oktober. We richten De Swetser dan helemaal in stijl in, vanaf de voordeur al. Met Halloween is het hier in de hele zaak één groot hilarisch spookhuis. De donderdag is voor 16+, zodat ook die
leeftijdsgroep zijn eigen feestje heeft. De vrijdag wordt de echte grote Halloween-avond, compleet met ‘de man met de kettingzaag’. Alleen dat geluid al! Op de stapavond op zaterdag in dat weekend laten we het spookhuis staan.” Was De Swetser jaren geleden nog de enige in de regio met een Halloween-party, anno 2019 is dat wel anders. “Het wordt steeds groter”, zegt Erik Roelevink. “Tegenwoordig heeft elk dorp er wel eentje.”
De Paus heeft Allerheiligen in de achtste eeuw ingesteld, vooral ook om al bestaande heidense feesten in te dammen, die in diezelfde periode werden gevierd. Zo werd het heidense midwinterfeest, de terugkeer van het licht, tot kerstmis verheven. In voorchristelijke Keltische tijden was 31 oktober Oudejaarsavond en begon het nieuwe jaar op 1 november. Dan was de oogst binnen. Om de geesten van de doden van het oude jaar gunstig te stemmen werden er in het donker lekkernijen voor de deuren gelegd. Boze geesten waren er ook en om die te verdrijven, droegen de Kelten angstaanjagende maskers. Vergelijk het maar met onze eigen Oudejaarsavond, wanneer we met Sint-Tomas klokgelui en vuurwerk eigenlijk hetzelfde doen: boze geesten verdrijven, alleen dan met veel lawaai. En die lekkernijen bij de deur in deze periode kennen we ook ergens van. Alleen hebben we er hier Sint-Maarten van gemaakt. De avond van 31 oktober werd in het oude Ierland en in het oude Engeland ‘Hallow-e’en’ genoemd, oftewel ‘All Hallows eve’. Halloween heeft zich door de eeuwen heen in Engeland en Ierland ontwikkeld tot een losstaand wereldlijk feest en zich van daaruit verder verspreid. Het feest is in de negentiende eeuw door Ierse immigranten naar de Verenigde Staten gebracht. Halloween wordt vooral in Ierland, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Canada gevierd. Kinderen gaan daar op 31 oktober ’s avonds in het donker griezelig verkleed langs de deuren om met een uitgeholde pompoen als lampion om snoep te bedelen. De aandacht die in Nederland aan Halloween wordt besteed stijgt, al hebben de kinderen voor het bedelen om snoep hier in de lage landen al het Sint-Maarten feest op 11 november. Jongeren en volwassenen vieren Halloween steeds vaker, in buurthuizen, cafés en clubs. De feesten hebben één ding gemeen: de deelnemers gaan griezelig verkleed. Ook in Heerenveen wordt volop aan Halloween gedaan, van pompoenen uithollen op school, om er lichtjes van te maken, tot griezelfeestjes in het café. Zoals bij Café De Swetser!
BENIEUWD WAT MORGEN BRENGT? De invloed van kunstmatige intelligentie, robotisering en big data in de toekomst is onvoorspelbaar. Daarom is een goed beeld van jouw ondernemersperspectief goud waard. Wij maken tijd en bieden inzicht. Want met een heldere kijk op morgen lacht de toekomst je toe.
IJSWINCKEL 53 Ambachtelijk & Vers
Ineke Postma DGA Inuz Attitude for Women
De lekkerste ijswinckel met vers italiaans schepijs, heerlijk softijs, diverse milkshakes, razzle, slush puppie! Ni euw !
Ni euw !
IJ STA PAS Drie krokante oublie-cupjes met softijs en topping van chocolade, aardbei en caramel!
SO RB ETS In de smaken aardbei, kersen en appel-kaneel
IJSWINCKEL53 Ambachtelijk & Vers
BENTACERA.NL Bentacera adv 129,5x190mm.indd 1
Jister 53 - 8446 CG Heerenveen Tel.: 0513-627405 www.ijswinckel53.nl
IJSWINCKEL Ambachtelijk & Vers
21-03-19 10:51
IJSWINCKEL53 Ambachtelijk & Vers
IJSWINCKE Ambachtelijk & Vers
heerenveen // CULTUUR&UITGAAN
GROOTHEERENVEEN.NL
25
HET VERHAAL VAN HEERENVEEN
DE DEELEN
Ontstaan uit bloed, zweet en tranen Ten noorden van Terband, Tjalleberd en Gersloot en ten zuiden van Aldeboarn ligt het laagveenmoeras De Deelen. Een caleidoscoop van water, riet, moerasbos en lange, smalle graslanden in het afgegraven veen. Dit bijzondere natuurgebied ligt in het zogenaamde Lage Midden van onze provincie en is vooral bekend om de petgaten en rietlanden. Hier overheersen ruimte, rust, water en natuur.
De Deelen gezien richting Âldeboarn
De Deelen is een typisch veengebied. Pas rond 1920 werd in dit gebied begonnen met het afgraven van het laagveen. De turfwinning in het midden van Friesland kent echter een lange en rijke geschiedenis. Rond het jaar 1000 lag het veen nog vrij hoog boven de waterspiegel. Er ontstonden in het gebied rond het huidige De Deelen kleine nederzettingen. Er worden bij opgravingen nog sporen van deze vroege bewoning gevonden. De bewoners uit de vroege middeleeuwen gebruikten de grond om turf te winnen en landbouwgrond te creëren. Door het bewerken van de grond en het afvloeien van grondwater krompen de venen flink in. Vermoedelijk hebben deze eerste ontginningsactiviteiten al in de 14e eeuw geleid tot bodemdaling. Met uitsluiting van wat hoger gelegen delen zal het gebied voor een groot deel van
Bruggen in De Deelen
Voor 1750 werd in Het Lage Midden het hoogveen tot aan grondwaterniveau afgegraven. Wanneer het te drassig werd om te graven liet men het overgebleven laagveen liggen. De geografische naam ‘deel’ betekent: gedolven water. Het gebied De Deelen heeft hieraan haar naam te danken. Zuidelijk liep een waterstroompje dat het ‘Oude Deel’ werd genoemd. Het noordelijke stroompje werd het ‘Twadde (tweede) Deel’ genoemd.
met de oprichting van veenpolder ‘De Deelen’ in 1921. In 1933 begon de firma Teake Veenbaas uit Langezwaag met het machinaal vervenen. De baggelmachine nam het werk van veertig veenarbeiders over en kon 300 x 16 vierkante meter specie spreiden. Door het afgraven ontstonden de zogenaamde ‘petgaten’; daartussen bleven kleine stukken grasland gespaard waar het afgegraven veen te drogen werd gelegd: de ‘legakkers’. De gewonnen ‘veenbroodjes’ werden via de Heafeart (Hooivaart) afgevoerd. Later nam de firma Gosse Veenbaas en Dirk Beetstra deze activiteiten over. In 1965 werd gestopt met grootschalige veenwinning en in 1968 produceerde de baggelmachine de laatste Friese turf.
In 1899 is het waterschap De Deelen opgericht. Echte intensieve verveningsactiviteiten startten pas
Het apparaat staat nog steeds in De Deelen en is een belangrijk stuk industrieel erfgoed. Het gebied De
het jaar onder water hebben gestaan. Eeuwenlang konden de boeren van dorpen als Haskerdijken en Aldeboarn alleen in de zomer hooi winnen van deze blauwgraslanden. In 1664 staan de landerijen vermeld als lage maai- of hooilanden.
Kaart plan De Riperkrite in 1972 waarop De Deelen goed zichtbaar zijn.
Deelen heeft zich ontwikkeld tot een prachtig natuurgebied met een diversiteit aan flora en fauna. Recentelijk is, na een afwezigheid van veertig jaar, een Cetti’s Zanger gespot in de Deelen. Dit is een zangvogel met een kort knerpend zanggeluid, die niet vaak wordt gezien, maar des te vaker wordt gehoord! De Deelen is het hele jaar door geopend. Ga er eens heen, laat u meevoeren over de natte paden en de vele bruggetjes en u zult zien dat het de moeite waard is!
Een geglazuurde aardewerken kan uit de 15e eeuw, die tijdens het bakproces iets is ingezakt. Deze kan is gevonden in De Deelen. Het is oorspronkelijk afkomstig uit het Duitse Rijnlandgebied en wordt daarom aangeduid met Rijnlands steengoed.
Turfmakerij in De Deelen, 1923/1924; geheel rechts Jan Jacob Visser die met een klein skûtsje modder en turf vervoerde; in het midden met zwarte pet en horlogeketting om staat de veenbaas.
‘Het verhaal vanHeerenveen” is mogelijk gemaakt door:
MUSEUM HEERENVEEN
Machine in De Deelen
Minckelersstraat 11 8442 CE Heerenveen www.heerenveenmuseum.nl
MET DANK AAN: Werkgroep Oud Heerenveen www.werkgroepoudheerenveen.nl
GUN UW SCHOENEN EEN 2E RONDE:
WEGGOOIEN IS ZONDE! U denkt toch ook104 aan a het milieu? 105 103 Vanille Vanille ijs
106
Mango Matcha Dracht 130 Mango ijs Groene thee ijs Heerenveen T (0513) 62 88 09
Kuro Goma Zwarte sesam ijs
www.schoenmakerijfeenstra.frl
107
108
Crème brûlée Crème brûlée
Mousse Mousse
FOTO-GROEP HEERENVEEN
WWW.FOTO-GROEP.NL
X-T3 + XF18-55
A7109 mark III body A7 markII +28-70 Z6 + 24-70 F4.0
• X-Trans CMOS 4 + X Processor 4 • FULLFRAME SENSOR 24Mpixels • FULLFRAME SENSOR 24Mpixels • FULLFRAME SENSOR 24,5 MP • 26,1 Mpixels zonder low pass filter • 4K video, touchscherm • 50% beter tracking, 30% sneller AF • 12 BPS, 4K film, 5 assig stabilisatie • Weersbestendig body • 10 BPS, continue 89 raw foto’s • 117 focus punten • zeer helder en zeer scherp zoeker
€1749*
Fruitmix Gemengde fruit €1949*
€1149*
€2349*
HEEFT U EEN ALLERGIE? MELD HET ONS WETTERTOER 4, HEERENVEEN Al onze gerechten kunnen tel: 088 0808 233 sporen bevatten van: e-mail: heerenveen@foto-groep.nl
NU OPEN!
NU GEOPEND!
Gluten
Schaaldieren
Vis
Pinda’s
Melk
Noten
Mosterd
Niet geschikt voor zwangere vrouwen
Ei
Vegetarisch
15% KORTING* Soja
Selderij
op het eten tijdens de openingsmaand Sesamzaad
Weekdieren
Pittig
Lupine
*Voorwaarden : Deze korting is niet geldig in combinatie met andere kortingen/acties De korting geldt niet op alle dranken. En is geldig tot en met 31 oktober 2019
WWW.RESTAURANTKOKYO.NL
heerenveen // CULTUUR&UITGAAN
GROOTHEERENVEEN.NL
27
Eelke Lok is geboren en getogen in Drachten. Als journalist
FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
van Omrop Fryslân draait hij al bijna veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele no-nonsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten...
De vinger op de zere plek! Reageren? Stuur dan een email naar: eelke.lok@ziggo.nl
De Horne Heerenveen krijgt een nieuwe turnzaal. Dan kan Epke daar straks mooi lesgeven. Niemand heeft het nog over geld; iedereen is dolenthousiast. Hiermee kan Heerenveen z’n bestaan als sportstad immers bestendigen. ‘Topsportstad’ hoorde ik door Groningen gesmoord toegeven. Drachten kan daar helemaal niet tegen. Die lieten zich uitroepen tot ‘European City of Sports’. Traditioneel blijkbaar, want eens kon je in Drachten fierljeppen en kaatsen. Ze hebben nu nog een oud zwembadje, maar Heerenveen wil best een topzwembad naast de nieuwe turnhal bouwen. Sportstad Heerenveen is toppie. Met die turnhal werd de aandacht afgehaald van het milieuschandaal. De werknemers van Omrin werden ziek van stoffen, die werden verspreid door een metaalbedrijf. Dat weten ze allemaal nog niet zeker, maar als de provincie dat bedrijf sluit en pas weer wil open laten gaan als er een afzuigkapje is geplaatst, is de schuld wel duidelijk. Gedeputeerde Hoogland kwam overigens in actie toen het gemeentebestuur van Heerenveen ietwat aarzelde. Die wilden het formeel goed doen en eerst eens rustig bekijken wie of wat er nu fout was en of er wel een fout was. Ze vroegen zich ook af of De Fryske Marren niet voorop moest lopen, want daar staat het bedrijf. Arme gemeentebestuurders. Die kunnen helemaal niet verantwoordelijk zijn voor rondvliegende metaalsplinters. Dat is een taak van de FUMO, de Fryske Utfieringstsjint Miljeu en Omjouwing. Die doet dat werk voor de gemeenten. En dat hadden ze ook best kunnen doen, ze zitten in Grou. De metaaldeeltjes moeten bij zuidwestenwind daar geland zijn. Die FUMO functioneert echter niet. Misschien wel omdat ze in het voormalige gemeentehuis van Boarnsterhim zitten. Daar heeft nog nimmer iets gefunctioneerd. Al komt het ook omdat veel gemeenten pas heel langzaam de werkzaamheden overdroegen. Wat overbleef was: heeft de gemeente Heerenveen wel snel en goed gecommuniceerd? Ach, het is de Friese gemeenten nog nooit gelukt een eensluidend communicatiebeleid te voeren in rampenscenario’s. Kunnen wij even meesmuilend lachen. Om dan serieus te zeggen dat de FUMO nu eindelijk eens een goed functionerend en communicerende organisatie moet worden. Daar zijn de gemeenten en de provincie verantwoordelijk voor. Ook de gemeente Heerenveen.
HOE DE BOADE FAN DE FISKKLUB ÚT DE KNIPE YN 1906 MEI IT JILD FERDWÛN. Earne yn De Knipe moat in fiskklub west ha mei de namme ‘Hâld jimme rêstich’. Dizze fiskklub hat jierren bestean. De leden wiene fiskers út de hiele omkriten. Dit ferhaal komt fan Hindrik Linses de Jong, haad fan de skoalle yn Appelsgea en letter in ynwenner fan De Knipe. Hindrik de Jong hie in nuveraardige persoanlikheid en in drokke geast. Hy hat jierren yn de rie fan de gemeente Skoatterlân sitten; dit stie ek op syn grêfstien. Hy hat him in bynamme ferwurven: ‘Dagtochtig’. Dit stiet op de banier fan de klub flankearre: in bears mei grutte swurden. Hat ien fan de leden ien kear byt, dan sil der him gjin bears ûntkomme, want fiskark ha hja sûnder slyt. Der wiene 25 leden en as der ien betanke stiene der wol tsien klear, dy’t wol graach lid wurde woene. Hindrik de Jong wie dus lid fan dizze klub en hy beskriuwt op rym de reiskes dy’t de klub makke hat: ‘By it ôfrekkenje’. Omtrint 1907 is it yn druk útjûn. Hy begjint te sizzen dat yn De Knipe wol 35 ferienegings binne. En ien der fan wie fan de amateurfiskers ‘Hâld jim rêstich’. De jûns foar it reiske wie der in gearkomst yn de herberg fan freon Koart, ek wol Ruurd Tryntsje neamd, tsjinoer de skoalle yn Beneden Knipe. Der waarden de permisjebryfkes toand. Allerhande folk wie der yn harren fermidden: boeren, bakkers, fervers, ensafjirder. Wa der op san jûn net wie, moast in kwartsje boete betelje. Seis leden moasten sjen om fiskwetter; op de langwein waard it reau dien, en sa lutsen se it spul nei de Feanslûs. De oare moarns ier op ‘e tiid wie eltsenien by de wein presint. Se rieden nei it fiskfjild ûnder Mildaam en fierder nei de Scharreed. Hjir folget it gedicht fan De Jong:
By it ôfrekkenje „Foarút, dér jinsen yn de fierte, Dér is ‘t, dér oer dy polder reid, Maar dér komt ús in fint tomjitte, Dy’t ‘n deaskrik op it antlit leit. Hy róp: in min jier foar de boeren, Maar ek foar jimme fiskerij, Hwant Mous dy leit op jimm’ to loeren, Jimm’ binn’ der by! jimm’ binn’ der by’. Us haedman, snoad as abbekaten, Dy lake lykwols, from en froed, En sei: hwat is my nou sok praten, Us bryfkes binne ommers goed! De hynders waerden teidzje litten, Dy rollen harren oer de rêch.... Doe wie it handich: ien, twa, trije! De tinte rekke yn ‘n omsjoch klear. En gau koen’ wy al bakfisk krije, De kok wa goederjowsk dizz’ kear. En fisk, dy wie der al by hopen; ‘t Wie nuver, hoe’t dêr yn de beun De snoek en ielen troch’ynoar kropen, En bears en blei en blyk en meun. Mar elk oan ‘t wurk! Ut gean de jassen, En mannen oars dêr fan sa fij, Dy sjocht men nou oan ’t jirpeljassen. Dy’t fiskersbloed troch dieren rint, Dy fleane oer sleatten en oer lannen, Dat mannichien slim blaest en stint. Is ‘t sintsje op it heechste kleauwen.
Dan giet de belleman oer ‘t lân, En ropt: hawar, ‘t is tiid fan priuwen! Toe mannen, los nou de broeksbân! Nou wurdt de bot ris tige galle; Mart giet derby net „rêstich” ta. Men wurdt faek by syn board forballe En ús dielt falt in rover ta. Ja, dan moat men de grappen hearre Hwant is de baes fan ‘t spul goed los, Dan moat in minske laitsje of stjêrre, En ‘t léste jowt op ‘t lân gjin pas. Is dizze jefte efter ‘e knopen, Dan flijt in ink’le hiel tomûk Him noflik efter turvehopen, Forjit dér blei en bears en snoek. Mar krijt O. Wee (Oene Wagenaar?) har yn de gaten, Dan is al gau it boerdtsje keard, Mei wetter en fisk-apparaten Hat hy har ‘t snoarkjen gau forleard. Komoan, wij moatte nei de Tsjonger! Dér dogg” wy grif in goede hael. En krije wy op ny wer honger, Hwant ús mage is hjoed fan stael. Yn ‘t gleone westen doek de sinne, Men hokket om de tafel gear. De úforkeap sil nou bigjinne; D’ opropper stiet fol fjûr al klear De sprekslûsdoarren stean nou iepen. Men tsjantelt en men keapet fisk. ‘t Wurdt letter en hast tiid fan sliepen, Omt it al fier oer tsienen wie. It ein-bislút wie: woltorêsten En nei san dei fan kriich en flyt, Bin ‘k leafst mar net ien fan de lésten En dêrfan ha ik neat gjin spyt.
De fisk dy’t se dy deis fong hiene en oerbleaun wie by it iten, waard dy deis ferkoft om de pot wat te spekjen. Mar dat spekjen rûn oars. De ponghâlder fan de klub dy’t ek de boade wie koe net fan it jild ôfbliuwe en nei in pear moannen stie yn de krante: De fiskklub-boade is oan de hael. De plysje stou nei alle kanten En makke fluch perses-forbael. In kweade ingel hie him wonken, In ingel fan plesier. De man wie sels wol net fordronken Mar och, ús dûbeltsjes, dy wol! De boade, Ekke Prater, moast foar de rjuchter ferskine op it Hearrenfean. In abbekaet moast foar him pleitsje, hwant Ekke wie gjin prater mear. Mear togearre yn ‘t bokkeweintsje , Sei d’ abbekaet, „it docht my sear” Hja binn’ forflein, dy moaije dagen, En Ekke sit nou yn de myt, Hy wie to swak om jild to dragen; Hy rekke ‘t stjûr út hannen kwyt. „Hja ha de measte fiskjes fangen”, Hearde ik by it nei hús ta gean. Mar dat is mis! Us klub forgongen? Dan moast ús haedman net bistean! Maar Ekke koe to Grins mar bromme, ‘t Net wie de lytse fisk de baes. Hy koe net troch de mesken komme Lyk as de snoeken Gratama’s. Litt’ wy ús nou mar „rêstich halde”, En as de moaije tiid werkomt, Dan toant ús klub him stees de âlde, al hat men him hwat jild ûntnomd’. DIT FERHAAL STIE YN 1967 YN DE FRIESE KOERIER ÛNDER DE RUBRIEK FRIES MOZAÏEK FAN DOUWE VAN DER WOUDE. HJIR NO NEIFERTELD TROCH JANGERBEN MULDER.
28
NUMMER 10 • 2019
75 JAAR SINT-NICOLAAS SPROOKJE HEERENVEEN HEERENVEEN - Van 18 t/m 22 november wordt het Sint-Nicolaas Sprookje ‘Orion zoekt Assepoes’ voor meer dan 3.300 leerlingen van de basisscholen in de gemeente Heerenveen opgevoerd in het Posthuis Theater. Er zijn in totaal elf voorstellingen in een week tijd.
Een tipje van de sluier…
Met dit Sprookje viert de Sint-Nicolaas Commissie in Heerenveen haar 75 jarig bestaan. Het eerste Sprookje (Nofrita de Woudprinses) werd in november 1945 opgevoerd om de schoolkinderen in Heerenveen na de Tweede Wereldoorlog weer een leuk Sinterklaasfeest te kunnen geven. Dat gebeurde toen in de inmiddels niet meer bestaande Schouwburg.
‘Past het schoentje aan haar kleine voetjes?’ Ruimtereizigers uit het sterrenbeeld Orion ontvangen dikwijls opdrachten om op veraf gelegen planeten problemen op te lossen. Orion 44 heeft het signaal ‘Aarde’ en ‘Assepoes’ ontvangen en begrijpt dat zijn reis hem naar die planeet voert.
REUNIE 75 jarig bestaan Ter gelegenheid van dit jubileum wordt er op donderdag 21 november, na de avondvoorstelling, een reünie gehouden van oud-spelers, -bestuursleden, vrijwilligers en genodigden. Bent u oud-speler of heeft u een andere rol gehad binnen het Sprookje in Heerenveen en wilt u deze reünie niet missen? Stuur dan een mail met uw gegevens (naam, adres en telefoonnummer) naar info@sprookjeheerenveen.nl.
POSTHUIS THEATER HEERENVEEN
18 – 22 november www.sprookjeheerenveen.nl // www.posthuistheater.nl
Er is een gemaskerd bal. Koning Igor, Koningin Safira en Kroonprins Robijn zijn nog niet aanwezig, maar wel het paleispersoneel en genodigden. Onder hen de potsierlijk uitgedoste stiefmoeder Gruwella en Adderiana en Sepentina, stiefzusters van Assepoes. Orion 44 hoort geroddel en geslijm en doet af en toe verslag naar zijn hoofdkwartier. Als hij naar Assepoes vraagt wordt hij uitgelachen. Nar heeft zijn vraag gehoord, neemt hem apart en stelt voor hem naar Assepoes te brengen....
“CULTUUR IS DE PASSIE DIE VERBINDT!” HEERENVEEN - De CultuurSalon is inmiddels al een aantal jaren op stoom! Het is een uniek initiatief, ontstaan vanuit de ervaring van Comfortzorg dat het belangrijk is voor mensen met beginnende geheugenproblemen om samen te kunnen komen in een inspirerende omgeving mét interactieve gesprekken. Elke vrijdagmiddag verwelkomt deze groeiende groep een gastspreker via Ateliers Majeur. Uit het uitgebreide netwerk komen vertegenwoordigers van muziek, architectuur, literatuur en kunst in de CultuurSalon langs. Men hoeft niet alleen te luisteren, maar kan ook instrumenten uitproberen of de discussie aangaan. Meer info? Stuur een e-mail naar caffemed@comfortzorg.nl of bel naar 0513-437764.
Programma voor de komende tijd:
18 oktober - Remi Adriaansz, musicus. 1 november -Tialda Hoogeveen, schrijfster. 8 november - Josephina Bakker, dramatheaterdocent. 15 november - Janny van der Molen, Schrijfster 22 november - Stephan Mooibroek, Musicus
ATELIERS MAJEUR
www.ateliersmajeur.nl
GEERT MAK IN HET POSTHUIS THEATER HEERENVEEN - Ter gelegenheid van het verschijnen van het nieuwe boek ‘Grote verwachtingen’ van Geert Mak in november organiseert boekhandel Binnert Overdiep in samenwerking met het Posthuis Theater een avond met de schrijver zelf. Op zaterdag 28 maart zal Geert Mak in het Posthuis Theater de recente geschiedenis duiden, zoals alleen hij dat kan. ‘Grote verwachtingen’ is het vervolg op het immens succesvolle ‘In Europa’ dat vijftien jaar geleden verscheen. Waar ‘In Europa’ handelde over de twintigste eeuw en hoe die, in veel opzichten gruwelijke, periode getekend door twee wereldoorlogen, ons heeft gevormd, gaat ‘Grote Verwachtingen’ over de eerste twee decennia van de eenentwintigste eeuw.
FOTO: MARTIJN DOOMERNIK
Mak schetst de sfeer en stemming tijdens de eeuwwisseling; het optimisme dat toen hoogtij vierde, maar gaandeweg verdween; de gevoelens rond de invoering van de euro; de gevolgen van de aanslag op de Twin Towers; de toestand in Oost-Europa en Rusland; de bankencrisis; de Verenigde Staten; Noord- versus Zuid-Europa; de vluchtelingen.
POSTHUIS THEATER HEERENVEEN
zaterdag 28 maart 2020 // aanvang: 20:15 uur Kaarten voor deze lezing zijn verkrijgbaar bij het Posthuis Theater www.posthuistheater.nl.
Gezellig Entreekaartje naar voor De Bios? maar € 7,Gebruik deze waardebon!
Geldig t/m 16 november 2019 | niet i.c.m. andere acties € 2,00 toeslag bij 3D en kindercombi | € 1,50 toeslag bij lange film max. 4 pers/bon - GROOTHEERENVEEN 10-2019
CONCERT: MUZIEK IN OPDRACHT,
‘VAN BACH TOT BIJHOLD’ HEERENVEEN - In opdracht van een particuliere sponsor zal op zondag 3 november om 15:30 uur een concert gegeven worden op het prachtige landgoed Huize Voormeer. Onderdeel van de opdracht was dat Johan Bijhold een nieuwe compositie schreef voor dit concert met één fagot en een piano. Naast deze nieuwe compositie zullen deze middag diverse eigen composities, de gamba sonate van J.S. Bach en sonate van Hindemith e.a. ten gehore worden gebracht door pianist Johan Bijhold en fagottist Marjolein Wielinga.
HUIZE VOORMEER zondag 3 november // aanvang: 15:30 uur Reserveren kan via: voormeerklassiek@yahoo.com.
MEGA-SMULACTIE DE BIOS HEERENVEEN Burg. Kuperusplein 52 Heerenveen
Reserveren? Bel 0513-654051 of www.bios-heerenveen.com
Tegen inlevering van deze coupon: • Patat met saus naar keuze • Mega hamburger naar keuze • Blikje drinken naar keuze
VOOR MAAR
6,25
€
T 0513 628001 Kempenaersplein 25
heerenveen // CULTUUR&UITGAAN
GROOTHEERENVEEN.NL
29
TEKST EN FOTOGRAFIE: JANITA BARON
een nieuwe blik op…
FAGOTTIST MARJOLEIN WIELINGA
“JE BENT NOOIT UITGESTUDEERD, OOK AL HEB JE JE DIPLOMA’S” “Zo is het gelopen, ik werd eerst fagottist en nu ga ik mijn andere droom achterna, zangeres worden. Je hebt niet altijd alles zelf in de hand in je leven.” Met deze woorden begint een gesprek vol passie voor muziek in het bijzondere pand dat de naam ‘Huize Voormeer’ draagt. Een pand waarin Marjolein opgroeide en nog steeds mag wonen én werken. Hoog tijd om Marjolein, en de fagot, nader te leren kennen! Op mijn eerste vraag volgt een spraakwaterval van woorden. “Muziek is waar ik voor leef! Dat ben ik. Toen ik voor het eerst in aanraking kwam met klassieke muziek liep ik bij de rooms-katholieke kerk en hoorde een orkest. Ik wist helemaal niet dat het bestond en vond het zo mooi dat ik heel brutaal naar binnen ben gelopen om te luisteren. Het voelde alsof ik thuiskwam. Het was een heerlijk gevoel. Dit is wat ik wil, klassieke muziek.”
‘Voor Meer Klassiek’
Concert Sergio Azzolini
Als Marjolein bij een open dag van de muziekschool in Groningen is, probeert ze diverse instrumenten uit. De uiteindelijke keuze moet vallen op cello, hoorn of fagot. Van de cello is algemeen bekend dat het een moeilijk instrument is om op latere leeftijd goed te leren spelen. De hoorn valt uiteindelijk ook af omdat het geluid achter je terechtkomt en dat niet lekker voelt voor Marjolein. Daarom kiest ze voor de fagot. “Het gaat niet om het aantal jaren, maar om het aantal uren dat je studeert. Hoe meer tijd je eraan besteedt, hoe eerder je het instrument onder de knie krijgt”, zegt Marjolein. Nu speelt ze in diverse projectorkesten, vormt een duo met componist/pianist Johan Bijhold en organiseert concerten in Huize Voormeer. Daarbij heeft ze gekozen voor een passende titel: ‘Voor Meer Klas-
Marjolein Wielinga op haar fagot.
siek’. Marjolein heeft hier al met al eigenlijk bijna een dagtaak aan. Ze studeert twee tot drie uur per dag op haar instrument, los van de repetities die ze heeft met bijvoorbeeld het barokorkest of het middeleeuws ensemble. Bij het ensemble gaat de groep overigens ook in bijpassende middeleeuwse kleding gekleed. Ze geniet zichtbaar van het geven van concerten en van het overbrengen van haar liefde voor klassieke muziek.
De fagot ontwikkelt zich voortdurend Een fagot is een laag instrument, een zogenaamd basinstrument. Het bijzondere is dat fagotten zich voortdurend ontwikkeld hebben vanaf de middeleeuwen. “Er is volgens mij geen instrument dat zo aan de verandering onderhevig is! Een octaaf bestaat uit acht tonen. Een fagot had vroeger twee octaven en heeft inmiddels drie en een halve octaaf. Hij is ook steeds langer geworden door de jaren heen. Men wil ook steeds meer doen met het instrument. In de negentiende eeuw bijvoorbeeld vond men het mooi om nog meer bereik te hebben, harder, hoger en lager. Het orkest werd groter en er kwamen meer koperen instrumenten bij.” Verschillende soorten fagotten uit de collectie van Marjolein Wielinga. V.l.n.r.: moderne fagot (20/21ste eeuw), barokfagot (18de eeuw), Dulciaan, voorloper fagot uit de Renaissance (15de/16de eeuw) en een Faggotino (fagot voor kinderen).
Daarom speelt Marjolein Wielinga ook graag op oudere instrumenten; vanwege de warmere klank. Ze toont haar fagotten vol trots.
Sergio Azzolini In het Zwitserse Bazel vind je aan het Conservatorium een geweldige Italiaanse fagottist die wereldberoemd is, Sergio Azzolini. Gelukkig voor Marjolein geeft Sergio Azzolini ook regelmatig masterclasses in Duitsland. “Zo heb ik hem in de loop der jaren goed leren kennen en krijg ik regelmatig privélessen.” Marjoleins ogen beginnen te stralen als ze vertelt over het avontuur dat ze beleefden in het holst van de nacht. “Hij speelt graag tot diep in de nacht door. We waren samen aan het spelen en hij leerde mij nieuwe grepen op de barokfagot. Na een val kreeg hij zoveel pijn dat hij er beroerd van werd. Ik heb hem toen snel naar het ziekenhuis gebracht. Bij terugkomst, in het klooster waar we verbleven, zijn we gewoon verder gegaan met spelen tot half vier ’s nachts.”
Volgens Marjolein Wielinga mag je het concert van Sergio Azzolini in Heerenveen niet missen! “Hij is zo geweldig, zo muzikaal en kan improviseren alsof het zo hoort. Hij is mijn grote voorbeeld. Noten zijn maar noten, die kun je op verschillende manieren spelen. Hoe hij ze interpreteert vind ik echt geweldig. Sergio pakt je meteen als hij begint met spelen”, aldus Marjolein. Ze voegt er nog een weetje aan toe: “Het Italiaanse ‘Fagotto’ betekent overigens (takken-)bundel.” Woensdag 27 november 2019 R.K. kerk, Crackstraat 13 Aanvang: 20.00 uur // Kaarten: € 15,Reserveren via: voormeerklassiek@yahoo.com
mensen denken dat wij muzikanten dit voor niets doen. Anderen krijgen in hun baan toch ook automatisch elke maand salaris? Wij krijgen het maar per optreden, het is elke maand maar afwachten of je genoeg hebt.”
Dromen
En naast haar eigen optredens organiseert ze graag series klassieke concerten in haar Huize Voormeer. Dat doet ze al jaren, in het zomerseizoen bij goed weer ook in de mooie grote tuin die bij het huis hoort. Marjolein blijft studeren op de fagot. “Het is volgens mij goed dat je als musicus fris blijft. Je bent mijns inziens nooit uitgestudeerd, ook al heb je je diploma’s.”
Aan het eind van ons interview wil Marjolein nog wel graag een lans breken voor musici: “Het is een vak, je moet hier hard voor werken. We voelen ons ondergewaardeerd als
Dat het nodig is om bij te blijven, illustreert ze sprekend met de woorden: “Een auto laat je toch ook jaarlijks nakijken?!”
En nu komt hij naar Nederland. In november zal Sergio Azzolini in Heerenveen twee dagen lang masterclasses geven aan een beperkt aantal deelnemers. Eén van de gelukkigen is Marjolein Wielinga zelf die hem graag in haar Huize Voormeer verwelkomt.
Agenda
// 17 okt. t/m 16 nov.
Theater/muziek
Overig/divers
Sport/sportief
Expositie/tentoonstelling lezing/cursus
Koopzondag
Lenette van Dongen
17-18
De Cultuursalon: schrijfster Tialda Hoogeveen 01
Unis Flyers - Microz Eaters Limburg
18
Fuse
02
De Cultuursalon: musicus Remi Adriaansz
18
List, Shaffy en Piaf
03
Stef Bos
19
Pot, Baumgarten & Van Astenrode
! Terbantster Tsjerke // 15:30 // Volksmuziek en jazz cross-over
03
Open Dag Thialf
! Thialf Heerenveen // 13.15-16.00 uur // Feestelijke dag voor jong en oud
19
Muziek in opdracht: van Bach tot Bijhold
03
Presentatieconcert Lemster Mannenkoor
19
EMERGE
03
Opening Disc Golf Course
20
Fryske Jûn
22
Rainbow Specials: Ideal Home
Kinderkunstweek
! Ateliers Majeur/De Rinkelbom // volgens programma // diverse gratis kunstworkshops voor kinderen
22-24
De Cultuursalon: drama/theater Josephina Bakker 08
Zoutmus
24
OUT.frl
08
Reünieconcert
25
Doornroosje, de musical (4+)
09
25
sc Heerenveen - Sparta
09
It komt wer foar it ljocht
26
Expositie Albertina Feenstra
09
Unis Flyers - Select4-u Devils Nijmegen
26
Ouderensongfestival 2019
10
27
Cabarestafette XXVIII
14
27
Verhalenavond
15
De Cultuursalon: schrijfster Janny van der Molen
15
Sinterklaasintocht
16
Kunstcafé Museum Heerenveen // 13:30-15:30 // lezing/ workshop voor mensen met geheugenproblematiek
okt
Posthuis Theater // 20:15 // Ruimte
Trinitas // 20.00 uur // Concert
okt
okt
Posthuis Theater // 20:15 // Kuikens van beton
okt
Abe Lenstra Stadion ingang G // 20.00 uur // Tribute to Woodstock
!
Bibliotheek Jubbega // 19.30 - 21.30 // Lezing
Dorpshuis De Kiekenhof Nieuwehorne // 20:00 // Stichting Klaes Westra
sc Heerenveen - FC Groningen
Abe Lenstra Stadion // 12.15 uur // Eredivisie voetbal
Koopzondag
Centrum Heerenveen // 13.00-17.00 uur // Winkelen
okt
okt
Bibliotheek Heerenveen // 18.30 - 20.00 uur // Thema-avond Digitaal Café
Thialf Heerenveen // 20.00 uur // Beker van Nederland
okt
okt
Heerenveen // 15:00 uur // Opening, demonstratie en gratis clinics
100 jier fuotbal in de Kompenije
okt
okt
okt
okt
okt
okt
Walk & Talk; koffiepauze voor werkzoekenden 29 Bibliotheek Heerenveen // 10.00 - 12.00 uur // Spreker Janneke Oosten
okt
nov
Muziekcentrum De Rinkelbom // 20:15 // Fuse Live
Posthuis Theater // 15:00 // Renee van Wegberg e.a.
Huize Voormeer // 15.30 uur // Pianist Johan Bijhold en fagottist Marjolein Wielinga
nov
nov
nov
nov
Galerie Getekend // Tijdens openingstijden // Solotentoonstelling van Harm van den Berg
Bibliotheek Heerenveen // 19.30 - 21.30 uur // Willem Schoorstra en Jack Bottleneck
!
De Bios Heerenveen // 19.00 uur // LHBTI+ cinema
Kunstcafé Museum Heerenveen // 13:30-15:30 // lezing/ workshop voor mensen met geheugenproblematiek
Lekkerzzz eten & drinken // 20.00 uur // Meet & greet voor LHBTI+ en openminded
Posthuis Theater // 13:30 // Sita Vemeulen e.a.
Abe Lenstra Stadion // 18.30 uur // Eredivisie voetbal
Bibliotheek Heerenveen // Tijdens openingsuren // Expositie schilderijen
Posthuis Theater // 14:00 // Halve Finale
Posthuis Theater // 20:15 // drie cabaret-acts op één avond
Regio Heerenveen // 19.00-22.00 uur // Friesland ontmoet elkaar om te luisteren naar verhalen
Kunstcafé Museum Heerenveen // 13:30-15:30 // lezing/ workshop voor mensen met geheugenproblematiek
Breedpad, Heerenveen // 14.00 uur // Aankomst Sinterklaas
!
nov
t/m
okt
Thialf Heerenveen // 20.30 uur // Beker van Nederland
Kunstcafé Museum Heerenveen // 13:30-15:30 // lezing/ workshop voor mensen met geheugenproblematiek
Zie ook bij uitgelicht hiernaast voor meer informatie.
04 nov
06 nov
nov
nov
nov
nov
t/m
okt
Posthuis Theater // 20:15 // Paradijskleier
nov
nov
nov
nov
nov
nov
Uitgelicht
In de regio Heerenveen zijn het hele jaar door afwisselende evenementen voor jong en oud! Hieronder zijn enkele evenementen uitgelicht. Regio Heerenveen, ‘n gouden plak!
groot
heerenveen
is mediapartner van ‘n Gouden Plak
22-24
Kinderkunstweek!
okt
Échte kunst wordt gemaakt door kinderen.
Open dag Thialf
19 okt
Feestelijke dag voor jong én oud! De Thialf Open Dag is een feestelijke dag voor zowel jong als oud om vrijblijvend kennis te maken met de diverse takken van de ijssporten zoals langebaan schaatsen, curling, ijshockey, icebyk, kunstschaatsen, schoonschaatsen en nog veel meer!
Een groep kunstenaars organiseert een functionele lummelende ompankoekweek waarin je samen mag onderzoeken, experimenteren en ontwerpen om tot echte kunst te komen waar jij trots op bent! Doe je ook mee met één of meerdere gratis workshops? Je kunt kiezen uit 7 verschillende workshops van ervaren kunstenaars. En het leukste? De workshops zijn helemaal gratis!
PROGRAMMA: Dinsdag 22 oktober - 10-12 en 13-15 uur. Straatkunst en Kunst van inkt. Woensdag 23 oktober: 10-12 en 13-15 uur. Kinetische kunst en graffiti. Donderdag 24 oktober: 10-12 en 13-15 uur. Kinetische kunst, Programmeren en takkebeesten.
Gratis entree en deelname aan activiteiten. Geniet van het springkussen op het middenterrein van de schaatsbaan of ga op de foto met onze enige echte Thialfi! De Bond van IJsclubs KNSB Gewest Fryslân viert tijdens de Thialf Open Dag het 100ste jubileumjaar.
Locatie is De Rinkelbom // deelname gratis Opgave: www.ateliersmajeur.nl/cursussen
De Thialf Open Dag wordt gehouden op zaterdag 19 oktober 2019 van 13:15 tot 16:00. Hopelijk zien we je daar!
nov
03
Pot, Baumgarten & van Astenrode
Volksmuziek en jazz Dit trio speelt een cross-over van volksmuziek en jazz. Muziek vol prachtige melodieën en heerlijke ritmes, die heel vertrouwd voelen en tegelijk heel bijzonder zijn. Peter Pot behoort tot de top van de Nederlandse trekharmonicaspelers. De ‘trekzak’ is altijd hét instrument geweest op bruiloften en partijen, maar het was ook het ‘arme lui’s orgel’ en werd niet helemaal serieus genomen. Zoals Peter Pot erop speelt, verandert de trekzak echter in een subtiel en kunstzinnig instrument.
100 jier fuotbal in de Kompenije
25
Terbantster Tsjerke, zondag 3 november, 15:30 uur.
okt
De lange historie van VV Jubbega Op vrijdagavond 25 oktober vertellen Jan de Haan en Sytze Blaauw in MFG de Kompenije te Jubbega verhalen uit de lange historie van de voetbalvereniging. Ook wordt er een film vertoond. De avond begint om 20.00 uur; inloop vanaf 19.30 uur. De toegang is gratis.
Rainbow Specials: Ideal Home
06
LHBTI+ cinema in de Bios Heerenveen
nov
Een lange historie De amateurvoetbalvereniging VV Jubbega is op 14 april 1945 opgericht. De vereniging ontstond door de fusie tussen Reade Duvels (Rode Duivels) en SDO (Samenspel Doet Overwinnen). De thuiswedstrijden worden op sportpark it Heidefjild gespeeld.
Op de eerste woensdag van de maand zijn er Rainbow Specials in De Bios Heerenveen. Stichting Regenboogbelang Heerenveen selecteert voor deze avonden films uit het brede aanbod van de LHBTI+cinema.
VV Jubbega beleefde haar glorietijd in de jaren zestig. Tot twee keer toe speelde het eerste team op het hoogste niveau van het Nederlandse amateurvoetbal.
Voor maar 6,00 euro per persoon inclusief koffie/thee en gezellige nazit. Kijk op de website voor de actuele agenda en programmering.
In 1964 degradeerde de ploeg, maar twee jaar later keerde men voor twee jaar terug op het hoogste niveau. Voor Jubbega, een dorp met 3000 inwoners een unieke prestatie. Uniek, omdat niet alleen in het voetbal werd gepresteerd: ook de korfballers van Wordt Kwiek speelden in de jaren zestig constant op het hoogste niveau.
Philip Baumgarten ken je misschien als bassist/arrangeur van ‘De nieuwe jas van Ede’, dat met veel succes langs de noordelijke theaters toert. René van Astenrode is al jaren een veelgevraagde drummer met zijn krachtige, smaakvolle spel. Uiteraard zal tijdens het concert veel aandacht worden besteed aan de recentelijk verschenen cd “Home” van dit bijzondere trio.
Ideal Home Televisiekok Erasmus (Steve Coogan) en zijn man Paul (Paul Rudd) leiden een gelukkig en egocentrisch leventje dat ruw verstoord wordt als Erasmus’ tienjarige kleinzoon ineens opduikt tijdens een van hun vele extravagante dinnerparty’s. Met een vader in de gevangenis kan het kind nergens heen, en na lang wikken en wegen nemen Erasmus en Paul hem op. Maar Erasmus en Paul kunnen elkáár al niet uitstaan, laat staan hun nieuwe bijdehante huisgenoot.
Zelf een evenement aanmelden? Of benieuwd naar het totale overzicht?
Ga naar www.ngoudenplak.nl
ngoudenplak
@ngoudenplak
ngoudenplak.nl
KOOPZONDAG Elke laatste zondag van de maand!
@ngoudenplak
HERFSTAANBIEDING
Tijd voor een nieuwe garagedeur!
25% korting bij aanschaf van een geïsoleerde garagedeur
1 oktober t/m 1 december 2019 Vraag naar de voorwaarden
Showroom (op afspraak): De Werf 12-1 8401 JE Gorredijk Kantoor: Dille 8 8401 NA Gorredijk 0513 - 43 52 43 06 - 52 59 25 14 www.ellema.nl info@ellema.nl
WIJ STAAN GARANT VOOR: 4 Vlotte aanpak 4 Kwaliteits-schilderwerk 4 Heldere afspraken
Elke dag een mooie dag bij Kinderwoud!
4 Nette oplevering
• dagopvang • buitenschoolse opvang • peuteropvang • gastouderopvang T 0513 - 610 825 M info@kinderwoud.nl
kinderwoud.nl
4% BIJTELLING 4% BIJTELLING
4% BIJTELLING NISSAN LEAF NISSAN LEAF NISSAN LEAF • Rijklaar € 29.950 excl. BTW/BPM
GEDREVEN DOOR TECHNOLOGIE, 100% ELEKTRISCH. GEDREVEN DOOR TECHNOLOGIE, 100% ELEKTRISCH. GEDREVEN DOOR TECHNOLOGIE, 100% ELEKTRISCH. • Rijklaar € 29.950 excl. BTW/BPM
• Dit jaar leverbaar (uniek!) • Dit jaar leverbaar (uniek!) € 29.950Lease excl. BTW/BPM • Rijklaar Full Operational € 599/mnd • Full Operational Lease € 599/mnd Dit jaarbijtelling leverbaar (uniek!) • Netto vanaf € 65/mnd • Netto bijtelling vanaf € 65/mnd Full Operational Lease € 599/mnd • 62kW ACCU 385km actieradius • 62kW ACCU 385km actieradius • Netto bijtelling vanaf € 65/mnd • 62kW ACCU 385km actieradius
E-PEDAL E-PEDAL
PROPILOT PROPILOT
E-PEDAL
PROPILOT
NISSANCONNECT NISSANCONNECT SERVICES SERVICES NISSANCONNECT SERVICES
M LINE boxsprings
M LINE toppers
M LINE MATRASSEN
Omloop 56, Drachten Tel. (0512) 57 16 71 Omloop 56, Drachten Tel. (0512) 57 16 71 Skrynmakker 26, Heerenveen Tel. (0513) 63 37 75 Skrynmakker 26, Heerenveen Tel. (0513) 63 37 75 Omloop 56, Drachten Tel. (0512) 57 16 71 Actie uitsluitend geldig op nieuwe klantorders van 01/10/2019 tot en met 31/10/2019. Vraag uw verkoopadviseur naar meer Actie uitsluitend op nieuwe klantorders van 01/10/2019 tot en met26, 31/10/2019. Vraag uw verkoopadviseur naar Skrynmakker Heerenveen Tel. (0513) 63 37meer 75 informatie en de geldig voorwaarden. informatie en de voorwaarden.
LEAF 0 G/KM 0 L/100 KMklantorders (WLTP) - TIJDENS HET RIJDEN NISSAN.NL Actie uitsluitend geldig0op nieuwe van 01/10/2019 tot en met 31/10/2019. Vraag uw verkoopadviseur naar meer LEAF 0 G/KM L/100 KM (WLTP) - TIJDENS HET RIJDEN NISSAN.NL informatie en de voorwaarden.
LEAF
0 G/KM
0 L/100 KM (WLTP) - TIJDENS HET RIJDEN
NISSAN.NL
De krant is gewoon leuker! Uw krantendrukker sinds 1882
% 0 5ORTING K
OP DE GEHELE M LINE VOORRAADCOLLECTIE *DEZE ACTIE IS GELDIG TOT EN MET 31 OKTOBER 2019 OF ZOLANG DE VOORRAAD STREKT ADRES Werktuigenweg 9 8304 AZ Emmeloord
POSTADRES Postbus 1029 8300 BA Emmeloord
T W E
+31 (0) 527 630 200 hoekstrakrantendruk.nl info@hoekstrakrantendruk.nl
BUSINESSPARK FRIESLAND-WEST 7 IN HEERENVEEN WWW.MATRASFACTORY.NL
SPORT
GROOTHEERENVEEN.NL
33
TEKST MARIJE NUTMA // FOTO’S MARIJE NUTMA EN JAN SWART
JAN SWART IS DE NIEUWE CLUBMANAGER VAN HET FITNESSCENTRUM IN SPORTSTAD
“WE ZIJN MEER MET GEZONDHEID BEZIG DAN MET PRESTATIE” Vanaf september is het fitnesscentrum aan de Abe Lenstra Boulevard weer in handen van Sportstad en Jan Swart is aangesteld als clubmanager. Hij is verantwoordelijk voor het hele reilen en zeilen van het fitnesscentrum. “Sport betekent voor mij lekker in je vel zitten en actie. Sport geeft je energie. Dat wil ik klanten graag mee geven.” Het is zaterdagochtend negen uur en we zijn bij het fitnesscentrum in Sportstad. Er zijn een paar mensen op de apparaten aan het trainen en er is een groepsles bezig. De muziek staat zachtjes aan op de achtergrond. Er druppelen wat mensen binnen. Jan Swart, de clubmanager, groet ze en maakt een praatje. Om tien uur geeft hij een les spinning. Want ook al is hij clubmanager, hij kan alle groepslessen geven.
OP HET LIJF GESCHREVEN “Als er een instructeur ziek is, val ik in. Het is een heel mooi vak. Het geeft mij veel voldoening als ik zie dat mensen hun doelstelling behalen. Niet alleen dat ze hun fysieke doelen halen, maar ook de glimlach op hun gezicht. Daar doe ik het voor.” Jan Swart (43) is een sporter in hart en nieren. Momenteel woont hij met zijn vrouw en hun zoons in Tjalleberd, maar hij groeide op in Joure, waar hij vanaf jonge leeftijd turnde. Hij trainde in Papendal en bij WIK-FTC, waarna hij met een topsportregeling de CIOS-opleiding afrondde, met turnen en fitness als belangrijkste vakken. Voor de mensen die al langer bij Sportstad fitnessen, is Jan geen onbekende. Jan begon zijn carrière 21 jaar geleden als fitnessinstructeur
bij Spectrum. Hij was er bij, toen de eigenaar van Spectrum in Sportstad de deuren van fitnesscentrum Gymnasion opende. En Jan blééf toen Gymnasion weer vertrok en Sportstad het overnam in 2010. In 2016 werd Fitland de eigenaar van de fitnessruimte en Jan vertrok dit keer wél. Maar hij ging niet ver weg. Hij bleef in Sportstad werken, als operationeel manager. Hij was verantwoordelijk voor de afdeling sportvoorzieningen, waar het zwembad en de sporthallen onder vallen. Eigenlijk was hij verantwoordelijk voor alles, behalve voor het fitnesscentrum. Deze ervaring en zijn achtergrond als fitnessinstructeur, maken dat de functie van clubmanager hem op het lijf geschreven is. De fitness en horecahoek
GROTE JONGENS EN SMALLE MEISJES Basic Fit had interesse in de locatie, maar het management van Sportstad heeft ingegrepen. Het concept van Fitland sloeg niet aan en Basic Fit heeft een soortgelijke opzet. Jan Swart: “Dat concept is lowbudget en past niet binnen de visie van Sportstad. Het bestaat uit veel toestellen, een lage prijs, harde muziek en geen begeleiding door instructeurs. Hierdoor kan het zo goedkoop. Als publiek heb je dan al snel grote jongens en smalle meisjes, die constant in de spiegel staan te kijken. Veel mensen voelen zich hier niet thuis bij. Wij zijn van de oude stempel en persoonlijk contact vinden we juist heel belangrijk. Het sociale contact is voor mensen eerder een reden om te blijven dan het sporten. De sfeer is hier goed, dat horen we vaak. Daarnaast zijn we meer met gezondheid bezig dan met prestaties. Iedereen krijgt hier een intake met een gezondheidscheck en een schema met persoonlijke doelen. Elke vier weken evalueren we hoe het gaat, en we corrigeren mensen die aan het trainen zijn.”
DE ROLLATOR ZO LANG MOGELIJK UITSTELLEN Het concept van Fitland past goed bij een jongere doelgroep, aldus Jan Swart. En bij Sportstad komen
relatief veel ouderen. Niet dat dat de enige doelgroep is, maar het is wel een belangrijke groep. Jan legt het uit. “Ouderen hebben het sporten hard nodig als vrijetijdsinvulling en om fysiek fit te blijven. Het trainen helpt hen om, bij wijze van spreken, de rollator zo lang mogelijk uit te stellen. Bovendien kun je, als je een abonnement bij ons hebt, gratis zwemmen. Daarin onderscheiden wij ons echt. Met name voor de oudere doelgroep is het zwemmen een goede toevoeging. Zwemmen is weinig belastend, en mensen blijven toch bewegen.”
NAAST VOETBALLERS OP DE LOOPBAND Maar er komen niet alleen ouderen bij het fitnesscentrum van Sportstad. “Nee hoor, er komen hier ook leden van sportverenigingen, patiënten van het ziekenhuis, CIOS studenten en topsporters. Fitness is echt een verbindende factor voor Sportstad. Bij ons kan het zo zijn dat een klant van vijfentachtig jaar naast één van de voetballers van sc Heerenveen op de loopband staat. Daarnaast komen er ook werknemers van bedrijven onder werktijd sporten. En is er in samenwerking met de gemeente en met Sportclub Heerenveen een project voor kansarme jongeren. Sporten is niet alleen goed voor de jongeren, wat hun conditie betreft. Ze kunnen ook
zoveel andere dingen van sporten leren, zoals structureren, doorzetten en het ontwikkelen van sociale vaardigheden.”
JONGEREN MET OVERGEWICHT Jan Swart heeft een duidelijke visie voor ogen wat het fitnesscentrum betreft. Met sport, zorg en onderwijs als de belangrijkste pijlers. “De gezondheid van mensen staat voorop en het fitnesscentrum krijgt steeds meer een sociaal-maatschappelijke functie. We sluiten aan bij de bestaande zorg, zoals bij het ziekenhuis en bij Tigra. Ik zou graag zien dat we straks mensen met diabetes, overgewicht en reumatische klachten gaan begeleiden. Niet alleen ouderen, maar ook jongeren met overgewicht. In de toekomst kunnen mensen hier getest worden op cholesterol en suiker. Op basis van de testuitslag gaan we een gericht programma aanbieden.” Jan zijn wens is, dat huisartsen het fitnesscentrum van Sportstad straks weten te vinden. Dat er CIOS studenten bij hen opgeleid kunnen worden. En dat iedereen zich welkom en thuis blijft voelen bij het fitnesscentrum. “We zijn er voor iedereen. Voor de mensen die het uiterste uit zichzelf halen door intensieve trainingen, maar ook voor de mensen die zo lang mogelijk fysiek fit willen blijven!”
MINKE MOLENAAR
IS WEER ‘THUIS’ BIJ HET CIOS Vele uren bracht zij als meisje in Heerenveen door in de turnhal, getraind door docenten en studenten van het CIOS in Herenveen. Heerenveen is nu opnieuw haar thuisbasis. Via allerlei omwegen kwam Minke Molenaar - vijftig nu - al eerder terecht in het beroepsonderwijs. Dit alles komt nu samen, alsof het zo moet zijn. Sinds afgelopen zomer is zij directeur van het CIOS, school voor sport en bewegen van het Friesland College.
Heel snel voelde Minke Molenaar zich - weer - thuis op het CIOS. De school vierde deze maand het 45-jarig bestaan en heeft een rijke historie, waar de nieuwe directeur zelf vaak mee verbonden was. Sterker nog: “Als kind heb ik in deze omgeving enorm veel geleerd. Hier veranderde ik van een onzeker meisje in een jonge vrouw met zelfvertrouwen, leerde ik door te zetten én plezier te hebben.” Natuurlijk, ze kijkt als directeur graag naar de toekomst van het CIOS dat alweer vele jaren onderdeel is van het Friesland College. Hier liggen legio kansen voor samenwerking met andere opleidingen, om mbo’ers breder op te leiden, én met instellingen en verenigingen in de omgeving. Ook in Heerenveen kan meer. “Ik zoek graag verbinding.” Samen kom je verder, heeft Minke geleerd en ervaren.
DOORGAAN, NIET STOPPEN Vanuit haar kantoor op de eerste etage van Sportstad heeft zij zicht op de bronzen buste van haar oude leermeester Tjalling van den Berg, die nog geregeld bij het CIOS rondloopt. Hij was streng, maar wist de kleine Minke ambitie bij te brengen. Zij was zo’n ukkie dat op haar zesde voor het eerst over een kast sprong, talent bleek te hebben en vervolgens bijna dagelijks bij WIKFTC (Willen Is Kunnen) keihard werkte om steeds beter te worden. Jarenlang stond haar leven in het teken van turnen. Hoe vaak ze is gevallen? Minke heeft geen idee. “Ontzettend vaak. En dan huppetee, stond je weer op.” Indertijd was de balk nog niet bekleed, dus heel hard. Dan moet je durven. Het was leerzaam. “Doorgaan, niet stoppen. Ik ben opgevoed door de jongens van het CIOS.” Zij liepen stage bij WIK-FTC. Een enkeling is nu docent
op het CIOS. “Zijn donkere krullen zijn nu grijs”, glimlacht de directeur. “Maar ik herkende hem meteen.” Minke was ambitieus. “Ik was niet zo sierlijk, dus de balk was nooit mijn favoriet. Op de vloer was ik beter, maar in die tijd had je nog geen individuele finales op toestellen. Je deed gewoon alles.” Ze trainde geregeld in Papendal, maar bereikte net niet de nationale top. “We schampten er tegenaan.” Het meidenteam van WIK-FTC werd wel – “en dan lieg ik niet…”- dertien keer Nederlands kampioen op de lange mat. “Dat was meer acrobatiek. Zelfs toen we allemaal studeerden, haalde Tjalling ons overal vandaan om een paar keer te trainen en dan gingen we weer… Hij zei: ‘ Mijn zwakste schakel is nog steeds heel sterk’. Dat gaf vertrouwen.” Ook waren de meiden geregeld op pad met het ‘stuntteam’ van het CIOS. “Dat team deed de raarste sprongen. Het was spektakel. Wij hadden daar een show bij, met veel acrobatiek.” Ze kijkt er met plezier op terug. “Voor die tijd waren wij al heel innovatief. Ik ben er sterker door geworden en heb geleerd buiten de lijntjes te denken, al klinkt dat raar in een sport die juist zo van de lijntjes en de keurige uitvoering is.”
UITDAGING ZOEKEN Van stil zitten en kalmpjes doen wat ze al kon hield Minke sowieso nooit. Naast het turnen speelde ze dwarsfluit in orkesten en was ze een fervente scout. “Het was druk, maar heerlijk.” Toch ging alles met elkaar botsen, toen ze op het vwo wel even aan de slag moest om haar diploma te halen. Hierna ging ze voor een studie rechten naar Groningen. Waarom? “Tja, eigenlijk vooral omdat ik geen keuze kon
“HIER LEERDE IK DOOR TE ZETTEN ÉN PLEZIER TE HEBBEN” maken. Ik vond heel veel dingen leuk en dacht: ‘Dan maar rechten. Niet uit overtuiging, maar ik heb er nooit spijt van gehad.” Ze leerde er systematisch denken. Ook bleef in haar studietijd het CIOS steeds dichtbij. Minke woonde samen met Willemien Kolhoff, de dochter van de toenmalige CIOS-directeur. Na een jaar reizen was het tijd om aan de slag te gaan. Twaalf jaar werkte Minke als gerechtssecretaris in Groningen en later in Leeuwarden, in het bestuursrecht. Stoffig? ‘Dat was het totaal niet, als je zag wat voorbijkwam.” Hiernaast gaf ze cursussen aan collega’s op het Studiecentrum Rechtspleging en in de avonden op de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (nu NHL Stenden), dus daar kwam ze al voorzichtig in het onderwijs terecht. Na een blauwe maandag in de advocatuur haalde de NHL Minke binnen als projectleider voor het opzetten van een hbo-studie Rechten. “Die
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S JOHAN BROUWER
heerenveen // SPORT
34
NUMMER 10 • 2019
35
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S JOHAN BROUWER
GROOTHEERENVEEN.NL
Cios leerlingen blij met hun diploma.
opleiding draait nu tien jaar. Hartstikke leuk, loopt als een trein…” De beroepsgroep moest wennen aan die praktisch georiënteerde juristen. Zou niet elke jurist praktisch georiënteerd moeten zijn? “Ja, maar dat is niet zo. Als je van de Universiteit komt weet je veel, maar kun je weinig. Dat zal nu vast anders zijn, maar toen niet…” In het management op haar eigen terrein zat ze veilig, maar dat ging vervelen. “Kan ik ook leiding geven in een sector waar ik geen affiniteit mee heb?” Zo werd Minke adjunct-hoofd op de afdeling Business Administration, voor de opleidingen HRM en Bedrijfskunde, en was vervolgens heel druk met de fusie van NHL en Stenden. Hier kwamen teams van verwante studies met heel verschillende culturen samen. “Dat was een enorme veranderopgave.”
PRAKTIJKMENS Zij was er interim-directeur, toen het CIOS zich meldde. De tweede keer hapte Minke - vijftig inmiddels, met uitwonende zonen Daan en Thijs toe. “Ik ben echt een praktijkmens’’, verklaart ze. “Dat heb je in het mbo nog veel meer dan in het hbo. Zo paste de hele puzzel perfect in elkaar: affiniteit met sport, onderwijs, maatschappelijke betrokkenheid en ook mijn ervaring in een organisatie goed neerzetten.”
MAATSCHAPPELIJKE BETROKKEN? “Ik ben uit de advocatuur gestapt, toen ik merkte dat ik vooral bezig was met slim uren maken en er mooie
nota’s voor schrijven. Dat is niets voor mij. Die betrokkenheid zit in het onderwijs, de omgang met jongeren en hen kansen geven; in omgaan met partners in de samenleving en zeker ook in de samenwerking met docenten. Docenten zijn prachtige mensen. Dat meen ik oprecht. Het merendeel werkt met hart en ziel voor de studenten. Ik vind dit de mooiste omgeving waarin ik gewerkt heb.” Uitdagingen heeft ze ook. Zo hoort Minke geregeld dat het CIOS vroeger meer een instituut - een vertrouwd merk - was. Zelf weet ze ’t ook nog: “Toen ik hier opgroeide, heb ik me nooit afgevraagd of het CIOS nou mbo of hbo was. Het CIOS was gewoon het CIOS. En als je naar het CIOS ging, had je best een mooie plek. Maar het CIOS kan niet meer het CIOS van vroeger zijn. Het onderwijs verandert en de samenleving verandert, daar moeten we in mee.” Natuurlijk, in het CIOS is sport nog steeds belangrijk. Maar het CIOS van nu is veel meer, onder meer met de agogische tak en alle aandacht voor gezondheid. “Met wat je hier leert, kun je overal aan de bak. Daar liggen nog heel veel mogelijkheden voor samenwerking met andere opleidingen én met de omgeving. Het is meer dan sportleraar zijn.” Dat opent deuren. “Zo kunnen we in Heerenveen en omgeving meer verbinding zoeken. We hebben nog een wereld te winnen. Hier gebeuren al veel mooie dingen. Maar: we kunnen nog van beter naar best…”
“WE HEBBEN NOG EEN WERELD TE WINNEN. WE KUNNEN NOG VAN BETER NAAR BEST…”
36
NUMMER 10 • 2019 TEKST EELKE LOK // FOTO'S TOPSKATING.NL
PERSONAL SCHAATSTRAINER HENK BOS
“FAAK SJOCH IK SE YN DE EAGEN EN DAN WIT IK IT WOL” Henk Bos werd in 1980 geboren. In Wartena. Henk Bos had dus een gelukkige jeugd, want die kwam snel in de goede winters terecht. Die van 1982 was nog wat te vroeg. De Elfstedenwinters van 1985 en 1986, en de forse van 1987, konden evenwel ruim gebruikt worden om de kinderen te leren schaatsen. Henk ook. Op het baantje achter het korfbalveld. Daar werd zijn toekomst verzegeld: Henk Bos is nu personal schaatstrainer in Heereveen. Henk Bos is heel wat meer dan dat. We treffen hem in wat hij zijn personal trainingsstudio noemt. Het lijkt een fitness centrum, “mar dat is it júste wurd krekt net. Dit is persoanliker, dat bin individualisten. At hjir gjin groepkes komme, dan ûntstean dy wol. It is hjir gesellich.”
sub-sub-subtop, die mastermarathons rijdt in de lagere afdelingen, sukkelde lang met zijn enkel. Het kwam uiteindelijk goed. En nu rijdt die man een rondje van 30. “Dy man waard der hielendal lokkich fan. En ik dus ek.”
EERSTE SCHAATSSTREKEN
Voor de trainingen op het ijs gebruikt Henk Bos vaak de camera. Dan kunnen de rijders zelf zien wat ze technisch niet helemaal goed doen. Dan zie je ook hoe mooi de schaatsbeweging is volgens Bos. Als alles klopt is het al mooi, maar tegelijk is het een uitdaging. Want de techniek is nooit perfect. Een fietser fietst, maar de schaatser moet zich concentreren op z’n techniek.
CONCENTREREN OP TECHNIEK
Iedereen die in de schaatswereld aan begeleiding doet, heeft zelf ook geschaatst. Als jongetje naar de schaatsverenging ‘de Pinguïns’ in Grou. Daarna door. Naar Thialf. “Ik riid shorttrack”, toen nog niet zo in de picture als nu. “Dat stie noch wat yn de ‘berneskuon’,”Henk Bos haalde de top trouwens net niet. Hoewel? “Ik ha noch ien World Cup mei dien.” Een knieblessure schoof hem naar de kant.
Dan komen we van zelf in de discussie over bijvoorbeeld de laatste driehonderd meter van een sprinter op de 1000 meter. Plotseling gaat de hoek van het lichaam weg, zak je onvoldoende door de knieën, ben je ineens te wild. Dan verlies je tijd. “Dêr bin ik faak mei dwaande.”
Henk Bos had intussen zijn diploma’s gehaald. Hij werd trainer. Opnieuw bij de shorttrack. Pas bijna na afloop van het gesprek zegt hij tussen neus en lippen door dat hij de eerste schaatsstreken van de huidige succesvolle shorttrackploeg, onder anderen Daan Breeuwsma, Sjinkie Knegt en Rianne de Vries, heeft helpen zetten. Tegelijk was Henk Bos trainer van de baanselectie, bij het gewest Friesland van de KNSB. Maar dat moest je allemaal naast je werk doen. Toen nam Henk Bos een ferme beslissing. Van vrijwilliger naar echt werk. Hij werd ZZP-er. En zei tegen iedereen, dat hij iedereen wel wilde begeleiden. Hij bouwde langzaam zijn ‘bedrijf’ op. Eerst in de catacomben van Thialf, vanaf 2011. Met de verbouwing daar, verdween hij. Dat was beter, “oars ha je de hiele dei kofjedrinkers.”
OP DE FIETS NAAR STUDIO EN THIALF Henk Bos heeft nu aan het Turfschip in Heerenveen zijn personal trainingsstudio. Hij hoopt over een paar jaar zijn helpers een vaste baan te kunnen geven. Zoals het nu gaat, neemt het nogal wat tijd in beslag. ‘s Ochtends om zeven, soms zes uur al, komen de eerste gasten zijn studio binnen. Vaak is het ’s avonds na negenen als de laatsten weggaan. Tussendoor moet je als schaatstrainer natuurlijk ‘s winters, maar tegenwoordig ook ‘s zomers, naar de baan. Schaatsen is niet alleen uithouding en kracht, maar vooral een zaak van goede techniek. Wedstrijdbegeleiding doet Henk Bos niet meer, dan ben je altijd weg. Daarom is hij ook gelukkig met zijn
EEN ECHTE SCHAATSER Bos komt net van de Thialfbaan. Met een paar mensen uit Breda die een weekje de tijd hebben genomen om afgebeuld te worden door Henk Bos en voorzien van technische adviezen. Zo heeft Bos vele klanten. Hoe komen die bij hem? Via, via, zegt hij. “De iene fertelt it troch en sa komt it fierder.” Zo bouwde hij ook stapje voor stapje zijn werk op.
eigen studio, want op Thialf was je doorlopend de klos. Henk Bos woont in Tjalleberd. En rijdt op de fiets naar studio en Thialf. Zijn klanten zijn uiterst variabel, een veelheid aan mensen. Het gewest Friesland heeft geen selecties meer, dus moet de sub-subtop zichzelf redden. Dat kan samen met Henk Bos. Er zijn ook groepjes, die het heerlijk vinden om een paar avonden goed onderricht te krijgen. Er zijn ook mensen die het recreatief doen, of die alleen maar willen sporten, c.q. afvallen. Het zijn ook niet alleen schaatsers die er voor zijn deur staan. Ook andere sporten, met name het aanpalende wielrennen, leveren zijn klandizie.
MOEILIJK BEROEP Henk Bos koos een moeilijk beroep. Ieder mens, dus ook iedere sporter, is anders. Van lichaam en van geest. Dus moet iedereen eigenlijk zijn of haar eigen programma hebben. Ook
in ‘zwaarte’ kan dat aanzienlijk verschillen. “De iene hat mear hersteltiid nedich as de oare, dêr moat je goed rekken mei hâlde.” Dan zit Bos natuurlijk met veel mensen die eigenlijk té graag willen. Die proberen altijd maar door te douwen. Maar schaatsen wordt, net als wielrennen, in bed gewonnen. “Ferjit net, dy lju ha allegear in baan en in gesin, dit komt der inkeld mar by. Je ha je rêst wol nedich.” In één hoek van de personal trainingsstudio kun je zien dat schaatsen het hoofdmotief is. Daar liggen de schaatsplanken, die de Amerikaan Eric Heiden in de 80-er jaren ontwikkelde en (mede) daardoor iedereen op achterstand zette. Maar ook de allernieuwste hartslagmeters vertellen Henk Bos hoe zijn pupillen functioneren onder druk, kracht, inzet en spanning. Hij houdt ze in de gaten.
KWESTIE VAN GEVOEL Hij is blij met het fanatisme van zijn pupillen. Hij vindt het leuk om, als hij ziet dat iemand meer kan, eventjes door te duwen. Zijn groepjes zijn redelijk klein. Net zo overzichtelijk als de mensen die solo komen. En dat is belangrijk. De grens tussen hard trainen en té hard trainen is een vage. Dat moet je als trainer op letten. Een kwestie van gevoel, zegt Henk Bos. “Faak sjoch ik se yn de eagen en dan wit ik it wol.” Gevoel. Terwijl mensen als Jac Orie met de meest moderne middelen en wetenschappen dat werk aangaan. Logisch, dat is topsport, daar krijgt Orie tijd en budget voor. Had Henk Bos niet meer die kant uit gewild? De sympathieke trainer aarzelt lang… “Ik tink dat ik dêr te sacht foar bin.” En dan: “Ik krij fan de minsken hjir mear enerzjy.” Voorbeeld: een schaatser uit de
Wat de toekomst betreft ziet hij geen hindernissen. Natuurlijk is het zorgelijk dat er geen winters meer zijn die kinderen tot de sport doen bekeren. Eén keertje Thialf per winter is niet genoeg. Meer nog stoort het hem dat het schoolschaatsen stopt. Net als het schoolzwemmen. De beleving die hij zelf voelde als kind, ziet hij niet meer. Bovendien heeft een baan als Thialf geen ruimte voor jeugd- of breedtesportschaatsen, als na vier uur ’s middags alleen de topsporters het ijs mogen gebruiken. Henk Bos heeft echter werk genoeg. Hij heeft geen vaste contracten; van week tot week bekijkt hij het voor iedereen. Hij kent zijn agenda voor de volgende week niet. Dat levert de juiste motivatie bij zijn pupillen op. Als je Henk Bos vraagt naar zíjn motivatie, zegt hij: ”Wist wat it aldermuolikste is? Ik freegje it fan de riders, mar ik ferjit sels foldwaande rêst te nimmen.” Een echte schaatser.
heerenveen // SPORT KORT
GROOTHEERENVEEN.NL
37
GEMEENTE HEERENVEEN WIL 1,2 MILJOEN IN NIEUWE TOPTURNHAL STEKEN HEERENVEEN – Bij Sportstad Heerenveen moet een nieuwe topturnhal komen. Dat willen Topsport Noord, turnbond KNGU, NOC*NSF en ook de gemeente Heerenveen. Die heeft de gevraagde 1,2 miljoen opgenomen in de begroting om de nieuwe hal te realiseren.
AARON TERPSTRA DE SNELSTE OP SPANNENDE RACEDAG
Op de plaats waar eerder een vestiging van de supermarkt Aldi zat, moet een zogeheten Neptunushal komen die exclusief door de topturners kan worden gebruikt. De oude hal, die twaalf jaar geleden werd gebouwd, is niet meer van deze tijd en wordt zo intensief gebruikt dat de rek er volledig uit is: topsporters gebruiken de turnhal zo vaak, dat er niet altijd plek is voor breedtesport.
MILDAM – Aan het einde van de dag neemt Aaron Terpstra met een grote glimlach de beker van dagwinnaar in ontvangst.
Als de nieuwe hal er komt, komen in de bestaande hal 1.500 uren vrij voor de breedtesport. NOC*NSF zou in moeten staan voor de inventaris van de nieuwe hal die dan voor de komende jaren weer
SHORTTRACKERS TRAINEN MET EEN ‘JET-ENGINE’ OP DE RUG
Ondanks het bijna maximaal behaalde puntenaantal van 59 punten, moest de jonge Mildammer een echte strijd leveren op het Midland circuit. Met twee keer een eerste plaats in de manches, behaalde Aaron in de finaleheat een tweede plaats. “In de finale was een top-3 plaats sowieso voldoende om te winnen”, vertelt Aaron. “Ik houd me daar niet mee bezig en wil gewoon lekker rijden.” Dat lekker rijden lukte Aaron meer dan goed. Er werd afgelopen weekend een stevige strijd geleverd op de baan, zowel qua snelheid als duels. “Ik heb wel een paar stevige tikken gekregen, maar dat hoort erbij. Zolang ze maar achter mij blijven vind ik het prima.”
HEERENVEEN – Tijdens de afsluiting van de nationale Sportweek 2019 deden enkele honderden scholieren mee aan een Adventure Run rond Sportstad Heerenveen. Teams bestaande uit vier jongeren van 12 tot 16 jaar moesten een parcours afleggen met daarin tien uitdagingen. Navigerend over de route ging het erom om in twee uur tijd zoveel mogelijk challengepunten te verdienen. Aan de run deden eerstejaars leerlingen van de vier Heerenveense schoolinstellingen mee. Het evenement is georganiseerd door Sport Fryslân in samenwerking met de vaksecties lichamelijke opvoeding van deze scholen.
[
E
TEGEN INLEVERING VAN DEZ ADVERTENTIE
De shorttrackers hadden afgelopen donderdag de kick-off van het seizoen en lieten hun nieuwe speelgoed zien. Het doel is dat de shorttrackers sneller gaan met de jet-engine op hun rug. “If I’ll tell you, I have to kill you”, lacht Jeroen Otter. Nee, het geheim van de smid wil hij niet vertellen. Hoe ze dit apparaat hebben gemaakt en waarom ze het willen gebruiken. “Het is het idee om vooral de jongere shorttrackers, de jongens die wat lichter zijn, een beeld te geven van de sterke sprinters. Bij de start gebruiken we een bladblazer en met die propeller vliegen ze sneller door de bochten. Zodoende leren ze beter om te gaan met snelheid op het ijs.” Volgens Otter pakken ze enkele procenten extra snelheid. “Ze gaan zo’n twee tot drie tienden sneller per seconde. Het is een aardige noviteit.” Shorttrackers als Sjinkie Knegt en Suzanne Schulting gebruiken ze (nog) niet.
STEAKS V.A. 100 GRAM TOT 1000 GRAM T-BONE 500 GRAM - ONBEPERKT SALADEBUFFET (20 SOORTEN)
GELDIG T/M 16 NOVEMBER 2019 • MAX. 6 PERSONEN • NIET I.C.M. ANDERE KORTINGEN
HEERENVEEN KRIJGT EEN DISCGOLFVELD
“Wij dames hebben het probleem dat ons haar snel vast komt te zitten met die propellor op je rug”, volgens Schulting. Sjinkie Knegt is nog met hele andere dingen bezig. “Ik moet eerst zelf maar weer eens goed rijden voordat ik aan zulke gekke grappen begin.”
HEERENVEEN - De UNIS Flyers hebben zondagavond hun zesde overwinning op rij geboekt. In de bekerwedstrijd tegen de Tilburg Trappers werd het 1-10. Het was direct al duidelijk dat de Flyers de sterkste waren. Aan het einde van de eerste periode stond het 0-6 voor de ploeg uit Heerenveen. De doelpunten werden gemaakt door Trevor Petersen (2x), Aldo van Aalderen (2x), Pim van der Meulen en Adam Bezák. De tegenstander lukte het in de tweede periode om een puntje te scoren, maar ook in deze ronde hadden de Flyers de overhand. Met doelpunten van Jasper Nordemann, Trevor
Petersen en Ronald Wurm stond het aan het einde van de tweede periode 1-9. In de derde periode kwamen de Trappers er echter niet meer aan te pas. Petersen scoorde nog een keer en zette daarmee de eindstand op 1-10.
De werkzaamheden zijn inmiddels begonnen. Er komen achttien holes op het stuk grond. Daarvoor moet kunstgras worden gelegd en er worden ijzeren baskets geïnstalleerd. Het veld in Heerenveen heeft een lengte van bijna 2,5 kilometer.
Afgelopen zaterdag wonnen de Flyers ook al. Toen waren zij met 2-1 te sterk voor Hijs Hokij Den Haag. Vrijdag komt UNIS Flyers weer in actie. Dan neemt de ploeg het thuis in Thialf op tegen Microz Eaters Geleen.
Het discgolfveld wordt op 20 oktober feestelijk geopend door wethouder Jelle Zoetendal. De eerste wedstrijden worden die dag gespeeld, op een zogenoemde ‘course’. Er zijn die dag ook clinics om te oefenen.
ING! AANBIED Wegens succes verlengd!
EERSTET! DE OCH TP ENGEZ E STEA BEDIEN BEST INGS - EN K
GEZINSZAK PATAT
LAND KEUKEFRIES NPERSONEEL VAN (+/- 17SJAAR) 1994! SIND
TORO PINTO ACHTER DE KERK 4 - HEERENVEEN TEL 0513 610519
www.toropinto.nl
HEERENVEEN – Een discgolfveld? “Als je met de frisbee gooit, dan moet de frisbee in de basket komen. De basket is het eindpunt van een hole”, legt Rienk Kan uit. Discgolf werkt bijna hetzelfde als gewone golf. Het doel is om in zo weinig mogelijk worpen de frisbee in de basket te gooien. Het veld kan gratis worden gebruikt. “Je hoeft alleen een eigen frisbee mee te nemen.” Het begon in 2017 met een telefoontje voor wethouder Jelle Zoetendal van de gemeente Heerenveen. Het eindigde in het eerst gerealiseerde discgolfveld van Fryslân. De nieuwe sport krijgt volop ruimte op een stuk vrije grond naast de A32 aan de Weinmakker. De initiatiefnemers voor het nieuwe thuishonk van de discgolfers zijn er ontzettend blij mee. Ook met oog op het WK Ultimate Frisbee dat in 2020 in Leeuwarden wordt gehouden.
ZESDE OVERWINNING OP RIJ VOOR UNIS FLYERS
]
RTING 25% KO FEESTDAGEN NIET OP
HEERENVEEN – Shorttrack met een soort van propellor op de rug. “Of jet-engine”, zoals bondscoach Jeroen Otter het noemt.
€ 8,TEGEN INLEVERING VAN DEZE ADVERTENTIE!
+
4 PERSONEN
+
OF 4 KROKETTEN
4 FRIKANDELLEN
GROTE BEKER MAYO
MOLENPLEIN 10B HEERENVEEN
0513-841143
ACTIE IS GELDIG T/M 15-11-2019
HONDERDEN SCHOLIEREN DOEN MEE AAN ADVENTURE RUN
volledig op niveau is voor de trainingen van de Nederlandse topturnselecties. De gemeenteraad van Heerenveen neemt op 7 november een besluit over de investering.
38 3
2
1
22
26
17
21
25
20
24
19
23
18
14
11
14
7
17
10
14
2
15
7 11
17
6
8
8
17
17
17
24
9
22
15
15
22
10
2 6
17
11
12
15
6
17 19
22
6
12
6
14
22
8
17
6
18
7
22
17
14
10
10
19
17 8
15
8
22
22
10 17
7
2
1
14
17
18 14
4
17
14
26
18
22 2
4 14
20
7
15
9
8
7
17
5
8
6
10
PUZZELPAGINA NR 10
14 14
7
5
17
11
22
17
15
22 11
W
9
9
15
4 14
8
19
17
H
22
18
18
5
17
6
10
13
8
12
6
7
11
5
9
4
D C
16
15
14
NUMMER 10 • 2019
17
7
6
18 17
Puzzel en win! In iedere editie van GrootHeerenveen staat een puzzel waarmee u leuke prijsjes kunt winnen. Stuur uw oplossing via de email of met traditionele post. U kunt dit sturen naar: info@grootheerenveen.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 10-2019 – tot uiterlijk 10 november 2019. Wij wensen u weer veel puzzelplezier!
4 14
17
19
Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers ord te vinden wo rde leu het gek
Keltisch priester
9
herkauwer
Ned. rivier
zangnoot
Italiaans eiland
eethuis
versmaat
beroep
2
riv. in Duitsland
1
havenplaats
vorstentitel
onmiddellijk
apparaat
stelling elektrisch geladen deeltje
oude goudmunt
13
deel v. Sumatra
bestek
godin v.d. aarde
aanvankelijk
titel
sluis
kleine ruimte
vanaf
8 7
7
vazal sierplant voedsel
assistent
toevluchtsoord
vogel
muze v.h. minnelied
4
autopech
hoeveelheid
11
halfedelsteen
hondenras
zuilengang
rolgordijn
4
heerser import adviesorgaan
motorraces
Spaanse titel
bloedgetuige
vogel
afnemen
livreiknecht
6
6
tegenover golfterm
deugniet
papegaai
keukenkruid
9
2
9
4 6
4
3 7 6 5 2 3 1 8 9 7
© www.puzzelpro.nl
steuntouw
rondhout
4 7 5 4 9 8 3
wasdroger
oude lap
ieder
3
5
gewichtsaftrek
5
oplettend genoeg bijbelse figuur
10
bijbelse figuur
moerasvogel
toverkunst
voordat opbrengst
1
avondkleding
kaartspel
pl. in Spanje
vlaktemaat
ambtshalve
numero
toestand v. razernij
boomstronk vliegende schotel
PUZZEL
grote wijnfles
avondvoorstelling
3
klimaatregelaar
kluis
8
12
hijstoestel
EN WIN
EBON D R A A W 5,00 2 € N A V
HEERENVEEN
© www.puzzelpro.nl 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Winnaar puzzel Grootheerenveen 09 - 2019 Peter Minnesma uit Oudehaske heeft de waardebon t.w.v. € 25,00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Hema Heerenveen. OPLOSSING EDITIE 09: Zweedse puzzel = Flierefluiter , Woordzoeker = vingerafdruk
COLOFON De GrootHeerenveen krant is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De GrootHeerenveen krant wordt huis-aan-huis verspreid in Heerenveen en omliggende dorpen en steden in een straal van ca. 10 km van Heerenveen.
Oplage: 28.000 exemplaren.
STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 10, VÓÓR 10 november 2019 PER EMAIL NAAR: info@grootheerenveen.nl OF NAAR: GROOTheerenveen, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK
UITGEVER
EINDREDACTIE
FOTOGRAFIE
Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl Internet www.grootheerenveen.nl
Henk de Vries
Mustafa Gumussu FPH, Dennis Stoelwinder, Hielke Weening, Cor Pot, Koos Lanting, Henk van der Veer, Martin de Jong en Wim Walda.
REDACTIE
redactie@grootheerenveen.nl
Henk de Vries, Marije Nutma, Renske Osenga, Wim Walda, Henk van der Veer, Wendy Noordzij, Kirsten van Loon. Hielke Weening en Dennis Stoelwinder.
BLADMANAGEMENT
VORMGEVING
Marianne Bouwman (mbouwman@yingmedia.nl)
Frans van Dam (Quod Media)
REDACTIETIPS?
VERKOOP Meine de Vlugt, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok, Mieke Alferink
DRUK Hoekstra Krantendruk, Emmeloord
VERSPREIDING FRL Verspreidingen, Leeuwarden Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.
HEERENVEEN | LEEUWARDEN
Heerenveen Lindegracht 43
Leeuwarden Over de Kelders 22
Ontdek samen spannende avonturen met Master & Slave. Een fantastisch spannend spel v an het (Nederlandse) Merk Tease & Please. Incl. 13 accessoires - € 69,90
Online www.euphoria.frl
BELEEF DE ŠKODA
KAMIQ PROEFRIT PRIMEUR 17-22 oktober bij Van den Brug
Maak als 1 van de eersten in Friesland een proefrit! • Kom kennismaken met deze ŠKODA’s compacte SUV • Ervaar em nu al even bij Van den Brug Heerenveen • Met KAMIQ-specialisten die al jouw vragen beantwoorden
Meld je nu aan via vandenbrug.nl/skoda ŠKODA VAN DEN BRUG
Zilverweg 3, Heerenveen, T (0513) 63 30 54 skoda@vandenbrug.nl, vandenbrug.nl/skoda
Voor onderhoud, service en reparatie kunt u ook terecht bij onze ŠKODA Service-vestigingen in Drachten en Sneek.