GrootHeerenveen 2-2022

MAANDBLAD

02-2022

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

7e JAARGANG • NR. 74

groot

E IN DEZE UITGAV

Actueel inn e Heerenve JL AGE VAN INFORMATIEBI ENVEEN HE E GEMEENT ER

MET BIJLAGE

Kijk op zorg

SYTJE DE VRIES LEEFT VOOR DE ZORG

Al 42 jaar op ‘de kraam’ van Ziekenhuis Tjongerschans

FOTO: MUSTAFA GUMUSSU / FPH.NL

zorg en welzijn in de regio

2

NUMMER 02 • 2022

RARE JONGENS Dankzij de stripverhalen rond de Galliër Asterix heb ik Julius Caesar en de Romeinen leren kennen. Bij de oude Romeinen begon het nieuwe jaar op 1 maart. En waren september, oktober, november en december gewoon de zevende tot en met de tiende maand. De tijdrekening klopte niet helemaal en de Romeinen plakten daarom aan het eind van het jaar, aan de laatste maand februari, om de vier jaar een extra dag vast. Mooi natuurlijk, maar Caesar liet het jaar in het vervolg beginnen in de winter, op 1 januari. ‘Rare jongens, die Romeinen’, moet Obelix destijds gedacht hebben.

Het nieuwe jaar hoort natuurlijk te beginnen met het begin van de levenscyclus, de lente. Nu mogen wij Friezen - net als de Galliërs - graag dapper weerstand bieden, dus ik ben het voorjaar altijd blijven zien als het begin van het nieuwe jaar. Dat op het zuidelijk halfrond van de Aarde dan de herfst begint, soit. Er is daar wel méér anders. Kerstmis vieren met dertig graden in de zon, bijvoorbeeld. Zuidelijken hebben sowieso een andere cultuur dan Noordelijken. Altijd al gehad, ook. Dat geldt niet alleen voor continenten, trouwens. Ook voor landen. Kijk alleen maar naar België. Of naar Nederland. Onder de rivieren zijn de mensen héél anders dan boven de rivieren.

Het wordt bijna lente en met de lente komt een nieuw geluid, volgens dichter Herman Gorter. Dat nieuwe geluid komt in de vorm van het kiezen van een nieuwe gemeenteraad, elke keer weer een spannende aangelegenheid, zowel voor de lokale politici als de kiezers. Er hangt ook nogal wat van af. De lokale politiek beslist uiteindelijk over de leefbaarheid in de dorpen. Over wat belangrijk of minder belangrijk is voor de regio. Of de spekgladde steentjes in het winkelcentrum van Heerenveen weg mogen of niet.

Meebeslissen over je directe leefomgeving begint in het stemhokje en de praktijk leert dat er altijd veel ‘zwevende kiezers’ zijn, mensen die niet precies weten op wie ze moeten stemmen of op welke partij. Dat ís ook best lastig. Zeker in de regio Heerenveen, waar maar liefst twaalf verschillende politieke partijen het beste met u voor hebben. Twaalf partijen, dat zijn meer meningen dan alleen die van de Noordelijken en de Zuidelijken.

Mijn stemadvies: kies zorgvuldig en doordacht, en wanneer u het met sommige partijen niet eens bent, mag u gerust roepen: ‘Rare jongens, die… (vul hier de partij van uw keuze in).

EXTRA WAARSCHUWINGSBORDEN LANGS SCHOTERLANDSEWEG KATLIJK - De provincie heeft aan de Schoterlandseweg (N380) onlangs extra verlichte - waarschuwingsborden geplaatst voor overstekende damherten. De borden lichten op op tijden dat de dieren actief zijn.

Sinds enige tijd zijn er honderden damherten in de buurt van Mildam, Katlijk en Nieuwehorne waargenomen. De dieren zorgen, naast een gevaar voor het verkeer, voor overlast. Er was een tijd sprake van het afschieten van een deel van de populatie,

maar na bezwaren moet de provincie eerst andere maatregelen treffen. De damherten mogen voorlopig niet worden afgeschoten.

Automobilisten worden nu extra geattendeerd op gevaar voor overstekend wild.

ACTIVITEITEN REGENBOOGBELANG HEERENVEEN HEERENVEEN – Vanaf maart starten in Heerenveen weer de maandelijkse activiteiten van stichting Regenboogbelang Heerenveen (RBH). In samenwerking met de Bios Heerenveen organiseert de stichting de Rainbow Specials filmavonden.

Hiervoor selecteert RBH films uit het brede aanbod van de LHBTI-cinema.

Woensdag 2 maart is de film ‘Girls Lost’ te zien. Drie tienermeisjes krijgen een verrassend nieuwe blik op het leven wanneer ze op mysterieuze wijze in jongens veranderen. Een magisch-realistisch sprookjesdrama over genderidentiteit, gebaseerd op de prijswinnende young adult-roman Pojkarna van Jessica Schiefhauer. De Rainbow Specials filmavonden beginnen om 19.30 uur. Na afloop is er de mogelijkheid om gezellig na te praten over de film.

Vanaf vrijdag 11 maart worden ook de OUT.frl ontmoetingsavonden weer georganiseerd. Iedere tweede vrijdag van de maand is er in lunchroom Lekkerzzz een gezellige meet & greet met muziek en een hapje en drankje. Voor LHBTI’s en iedereen die zin heeft in een avond zonder hokjes. Regelmatig worden er wisselende activiteiten georganiseerd en alle leeftijden zijn welkom. De deuren van OUT.frl zijn vanaf 20.00 uur geopend en de toegang is gratis.

Veel leesplezier.

Henk de Vries eindredacteur @HeerenveenZT

Hét maandblad met verhalen uit jouw regio!

EERSTVOLGENDE UITGAVE: DONDERDAG 17 MAART 2022.

KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP: WWW.GROOTHEERENVEEN.NL VOLG ONS OOK OP SOCIAL MEDIA

HEAVEN OPEN AIR IN MEI HEERENVEEN - Het team van Heaven Open Air in Heerenveen is achter de schermen druk bezig met de voorbereidingen voor twee prachtige dansfeesten op 25 en 26 mei.

Twee jaar achter elkaar kon het evenement vanwege corona niet doorgaan. De organisatie heeft er alle vertrouwen in dat het evenement dit jaar wel kan plaatsvinden.

Woensdagavond 25 mei staat in het teken van de 90’s en 00’s. Op deze avond kun je uit je dak gaan tijdens optredens van DJ

Paul Elstak, Mental Theo, The Vengaboys, 2 brothers on the 4th floor en meer. Op Hemelvaartsdag 26 mei is Heaven Open Air één grote ‘speeltuin’, waar je betoverd wordt door een spectaculaire line-up en een knotsgekke randprogrammering. Er zijn ook foodtrucks aanwezig met de lekkerste producten. Het wordt “een dag vol met geluksmomentjes”, aldus de organisatie. Reeds gekochte tickets voor de vorige (uitgestelde) editie blijven uiteraard geldig voor de editie 2022 en zullen automatisch worden omgezet! Er is een beperkt aantal kaarten beschikbaar.

Wees er dus snel bij!

heerenveen

AKKRUMER PASSION IS UITGESTELD

AKKRUM - Voor de derde keer op rij is de Akkrumer Passion uitgesteld door corona. De repetities waren al weer gestart, maar door een groot aantal coronabesmettingen onder spelers is het niet mogelijk om het evenement door te laten gaan.

GROOTHEERENVEEN.NL

3

LIONSACTIE LEVERT BIJNA MILJOEN DE-PUNTEN OP VOOR VOEDSELBANK HEERENVEEN - De inzamelactie die de Lionsclub Heerenveen e.o. organiseerde voor het inzamelen van Douwe Egberts spaarpunten op koffieen theeverpakkingen heeft maar liefst 991.339 punten opgeleverd. Dat is te danken aan de schenkers van de punten en aan de supermarkten Albert Heijn, de beide Jumbo’s en Poiesz in Heerenveen, de Buurtsuper in Oudeschoot en Coop Brouwer in Nieuwehorne, waar gedurende de maand december inzamelboxen stonden.

Dankzij deze actie krijgt de Voedselbank Heerenveen voor het aantal spaarpunten 2.000 pakken koffie ter beschikking om toe te voegen aan de voedselpakketten en om uit te delen aan haar bezoekers. Koffie is een duur product, en met deze actie hebben klanten van de Voedselbank toch de mogelijkheid om zonder aankoop een ‘lekker warm bakkie te doen’. Landelijk is deze actie nu voor de tiende keer gehouden. Ditmaal verleenden daar 140 Lions-

clubs hun medewerking aan.

Vorig jaar leverde dat bijna honderd miljoen punten op; toen goed voor 200.000 pakken koffie. Uit waardering voor die opzet en uiteraard ook om de pr-waarde voor

de koffiefabrikant draagt Douwe Egberts daar 20% aan bij.

Het muzikale spektakel zou op vrijdag 15 april 2022 op de Tsjerkebleek in Akkrum worden gehouden. Gezien het verloop van de coronapandemie gaan de organisatoren ervan uit dat de Akkrumer Passie volgend jaar wél kan doorgaan.

DANSGROEPEN OBS EKKE DE HAAN WEER LOS

BURGEMEESTER LEEST VOOR OP CBS DE HOEKSTEEN HEERENVEEN – De Nationale Voorleesdagen zijn weer achter de rug. Burgemeester Tjeerd van der Zwan sloot de Voorleesdagen af op CBS De Hoeksteen in Heerenveen. De burgemeester las voor in groep 1 en 2.

De Nationale Voorleesdagen bestaan sinds 2004.

Het is een project van Stichting Lezen, georganiseerd door Stichting CPNB. De doelstelling van deze jaarlijkse voorleescampagne is het stimuleren van voorlezen aan kinderen van tot zes jaar, die zelf nog niet kunnen lezen of net lezen hebben geleerd. De campagne benadrukt de voordelen van het (voor)lezen, zoals het positieve effect op woordenschat, mondelinge taalontwikkeling en verhaalbegrip.

In deze tijd van coronapandemie is het extra belangrijk om iedereen aan te sporen om vaker te lezen. Voorlezen versterkt de band tussen ouders en kinderen.

HEERENVEEN - Wat een feest was het zaterdag 5 februari voor de dansgroepen van OBS Ekke de Haan in Heerenveen. Ze mochten weer los, na twee jaar geen wedstrijden meer gedanst te hebben. Drie dansgroepen van de school namen onder leiding van Nellie Hoekstra deel aan de Noord-Nederlandse Kampioenschappen Streetdance (NNKS) in Leek.

Eindelijk knallen voor een jury. De kampioenschappen Streetdance was geen grootschalig evenement, maar wél met publiek, op gepaste afstand van elkaar, op de tribune.

Dansgroepen uit heel Noord-Nederland zetten hun beste beentje voor, waaronder drie dansgroepen van Ekke de Haan.

Voor de streetdancegroep met maar liefst 31 jongens en meiden was dit de eerste keer dat ze meededen aan een wedstrijd, en dat deden ze vol enthousiasme! In de categorie Streetdance beginners (9 t/m 10 jaar) danste BCD Sunshine zeer energiek naar een keurige achtste plaats. BCD Pop-Up beeldde de

musical Mary Poppins uit. In de categorie beginners modern/showdance werden zij zesde. De dansers van BCD Happy-2gether veroverden met hun vertederende trouwact bij de beginners t/m 8 jaar bij showdance/modern de tweede plaats.

De volgende ronde van de NNKS is op zaterdag 12 maart op Urk.

NEGEN WONINGEN IN OUDESCHOOT OUDESCHOOT - Er wordt momenteel volop gebouwd op de locatie Brandenburg in Oudeschoot.

Hier stond in het verleden de boerderij van de familie Brandenburg. Er verrijzen negen woningen, waarvan vier twee-onder-een kapwoningen en vijf vrijstaande woningen. Daarnaast wordt ook de openbare ruimte in het plangebied opnieuw ingericht met onder andere extra parkeerplaatsen. De oplevering staat gepland voor medio dit jaar.

BETONMATTEN IN DE BOARN BIJ AKKRUM/NES AKKRUM/NES - In Akkrum/Nes wordt gewerkt aan een uniek project. Langs de rivier De Boarn stond ooit een gasfabriek. Nog altijd is er soms olie en gasvorming zichtbaar in het water, wat zorgt voor verontreiniging. Er wordt daarom gebaggerd om vervolgens de bodem te bedekken met betonmatten. Duikers laten de betonmatten afzinken naar de bodem en zij vullen deze matten met speciaal beton.

Het project wordt uitgevoerd in opdracht van de Provincie Fryslân door aannemer Van der Wiel en onderaannemer Jelle Bijlsma Bv. Wethouder Rinkes nam een kijkje bij de werkzaamheden en kreeg uitleg over de bijzondere aanpak van dit project. Het is een uniek project in onze gemeente, dat nog niet eerder in Nederland uitgevoerd is. Het is erg belangrijk dat met deze effectieve maatregelen van de provincie, in goede samenwerking met de gemeente Heerenveen, vervuiling van de natuur en van flora en fauna wordt voorkomen.

NU TE ZIEN IN DE BIOS! Het complete filmprogramma zie je op:

www.bios-heerenveen.com Reserveer & bestel je tickets online!

Burg. Kuperusplein 52 HEERENVEEN Telefoon: 0513 654 051

WWW.BIOS-HEERENVEEN.COM

DE AANBIEDINGEN VAN HÉT VERSPLEIN VAN HEERENVEEN

Molenplein

Hét versplein!

Onderstaande aanbiedingen van de versspecialisten zijn geldig t/m 2 maart 2022.

Tenzij anders staat vermeld bij de aanbieding zelf.

AANBIEDING!

SLAVINKEN 4 SLAVINKEN VOOR € 5,00 Fries Suikerbrood groot of klein

GEZOND & WEL

BLOEDDRUK ABRIKOZEN RIJK AAN KALIUM

NÚ MET

15%

4 STUKS

€ 5,00

KORTING!

1 KILO NORMAAL € 14,95 NÚ VOOR

€ 9,95

Deze aanbieding is geldig t/m 2 maart 2022 Actie is geldig van woensdag 16 februari tm 2 maart 2022.

Deze aanbieding is geldig tot en met 19 februari 2022 Zie ook op onze website voor meer aanbiedingen!

ECHTE BAKKER LENES

KEURSLAGER VAN DER MEER

Molenplein 8 Tel: 0513 628 779 www.lenes.nl

Molenplein 8 Tel: 0513-626223 vandermeerheerenveen.keurslager.nl

WEEK(END) SCHOTELTJE MET GEROOKTE ZALM, PALINGFILET EN HUISGEMAAKTE MAKREEL AMERICAIN.

SKOON

OVERHEERLIJKE ORANJEKOEK shampoo of douche bars CREME PLASTIC VRIJ // ZEEPVRIJ // 100%VEGAN 100% BIOLOGISCH AFBREEKBAAR 4/6 PERSOONS 1 BAR = 3 FLESSEN SHAMPOO (250 ML)

NORMAAL € 10,95 NÚ VOOR

NÚ VOOR

€ 9,50

€ 7,95

G&W GEZONDHEIDSWINKEL ‘T WINCKELTJE Molenplein 9 - 0513 651 234 www.genwheerenveen.nl

Kom gezellig winkelen bij het Molenplein.

PARKEREN KAN JE OP HET AANGRENZENDE PARKEERTERREIN VAN HET #MOLENPLEIN

VOLG ONS OOK OP FACEBOOK!

Deze aanbieding is geldig t/m 2 maart 2022

Deze aanbieding is geldig t/m 2 maart Zie ook op onze website voor meer aanbiedingen!

KLAVER’S VISWINCKEL

EKOPLAZA HEERENVEEN

Molenplein 12 Tel: 0513 621 754 www.klavers-viswinckel.nl

Molenplein 10 Tel: 0513 651 374 www.ekoplaza.nl

Volg ons ook op facebook!

@molenplein

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

5

AL 42 JAAR OP ‘DE KRAAM’ VAN ZIEKENHUIS TJONGERSCHANS SYTJE DE VRIES LEEFT VOOR DE ZORG

Was je ingeknipt, dan moest je vier dagen op je kamer blijven en voor de sanitaire stop was je aangewezen op de po. Niks baby’s naast het bed, maar op een babykamer waar ze werden geshowd aan de naaste familie. Keizersnede?

Tien dagen in het ziekenhuis. Nu is het net de Kwikfit en ben je met twee dagen weer thuis.

Sytje de Vries uit Luinjeberd weet er alles van. Hoewel ze tijdens haar inservice-opleiding A-verpleegkundige in Ziekenhuis Tjongerschans op verschillende afdelingen had ‘gesnuffeld’, was het voor haar heel duidelijk waar ze het liefst wilde werken: op de kraamafdeling.

Daar heeft ze haar hart aan verpand.

Al 42 jaar helpt Sytje moeders baby’s op de wereld te zetten en verzorgt ze moeder en kind. >>

TEKST RICHARD DE JONGE FOTO’S: MUSTAFA GUMUSSU / FPH

heerenveen

6

SYTJE DE VRIES

“

”MOOI ALS JE KUNT ZEGGEN: ‘IK WAS VANDAAG VAN MEERWAARDE’” “Het mooie van mijn vak is dat als je aan het eind van de werkdag naar huis rijdt en denkt: ‘Ik was vandaag van meerwaarde’. Dat je goede dingen hebt gedaan. Dat je een moeder hebt geholpen die pijn had met aanleggen en daarna pijnvrij is.

Natuurlijk is dat ervaring. Daardoor kunnen mijn handen soms meer dan andere handen. Als de baby niet aan de borst wil, lukt het mij bijna altijd. Een stukje uitleg, een stukje ondersteuning, dat vind ik heel mooi. Je werk moet je passie zijn. Zeker in ons beroep. Als ik collega’s ook zie, met wat voor liefde zij dingen doen. Ik ben trots op mijn collega’s. We hadden een team waar al dertig jaar geen verandering in zat. Dat zegt toch wel iets. Langzaam komt er nieuw bloed. Dat moet ook.”

RUGKLACHTEN

Een roeping, passie zelfs, dat blijkt wel als Sytje de Vries vertelt over haar leven als verpleegkundige op de kraam. Het is niet zo dat ze graag praat, maar als het over haar werk gaat, vallen er geen stiltes. Een gesprek over veranderingen, over de vaders van toen en nu en over de toekomst. De reden dat ze na haar opleiding juist voor de kraamafdeling koos, was niet omdat ze per se baby’s zo leuk vond, maar had een lichamelijke achtergrond.

Sytje: “Ik had in die tijd wat last van mijn rug, heel simpel, en op de kraam hoef je niet zo veel te tillen. Baby’s wegen niet zo veel en kraamvrouwen hoef je nooit te tillen. Omdat ik inservice ben opgeleid, was ik op vele alle afdelingen geweest. Dat vind ik ook het grote voordeel van inservice. Dat is nu niet meer zo. We hebben hbo-v verplegers, die hebben nog nooit in een ziekenhuis gewerkt en die zijn bijna klaar.”

OMWENTELING

Grote vraag natuurlijk is hoe het kan dat ze nooit van afdeling is geswitcht. “Dat komt vooral door de ontwikkeling die de kraamafdeling heeft doorgemaakt. Er is heel veel veranderd. Bijvoorbeeld bij het overlijden van een kindje. Als er veertig jaar geleden een baby was overleden deden we het achter een wit laken. Het grootste deel van de ouders zag hun kind niet.”

Een film uit Australië zorgde voor de omwenteling. “Die ging over hoe je anders om kunt gaan met de begeleiding van ouders met betrekking tot overleden kinderen. Naar aanleiding daarvan hebben we een plan opgesteld en dat is nu met aanpassingen nog steeds de basis. Er is nu veel meer begeleiding. Bewust alles meemaken, kennismaken, een naam geven aan een baby, afscheid nemen.

Dat vind ik toch wel één van de meeste bijzondere ontwikkelingen die ik heb meegemaakt. Bevallingen zijn prachtig, het werk, het verzorgen van kraamvrouwen, is prachtig.”

MOEDER EN VADER LEREN WORDEN “Als je net bevallen bent, zit je helemaal in je eigen wereld. Je moet leren om moeder te worden. Ook leren om vader te worden. Want dát is ook een heel verschil met het verleden. Vaders van nu doen heel vaak de eerste luier om.

Daar moest je veertig jaar geleden niet mee komen, hoor. Vaders vonden baby’s maar eng en vonden dat ze eerst maar eens een paar weken oud moesten zijn voordat ze ze zelfs maar vast wilden houden. Dat bestaat niet meer. Dat is het mooie van nu: ouders op één kamer die samen voor de baby zorgen. Dag en nacht verschil.”

ALLEMAAL OP DE PO

HET MAG WEL WAT NATUURLIJKER

“Ik heb meegemaakt dat zwangeren soms drie of vier maanden bij ons waren omdat ze een te hoge bloeddruk hadden of als het vorige kindje te vroeg geboren was. En met zes vrouwen op één kamer.

Die konden elkaar bijna aanraken. Dat is nu niet meer voor te stellen. En die gingen allemaal op de po want ze mochten niet uit bed. Het zoutloze dieet, dat ze echt streng zoutloos moesten. Het grote voordeel daarvan was wel, dat ze slagroom mochten. Dus wij hadden elke zondag slagroom op de koffie.

De natuur speelt een belangrijke rol in het leven van Sytje. Het is niet toevallig dat ze landelijk woont, omringd door groen. Hoewel ze niet terug wil naar hoe het ging toen ze in 1980 begon, zou het er wat haar betreft wel iets natuurlijker aan toe mogen gaan.

Later is gebleken dat helemaal zoutloos helemaal niet goed was. Het brengt je hele elektrolytenhuishouding in onbalans. En dat is niet goed voor je bloeddruk. Je moet wel zout beperken, maar niet zo streng als toen.”

“We halen veel van het natuurlijke weg omdat we veel bewaken. We deden indertijd alles met een toeter, nu heb je allemaal apparatuur. Met het CTG de hartslag van de baby horen deden we af en toe en pas na een half uur. Als je nu wordt ingeleid, lig je van het begin tot het eind aan de apparatuur. En word je constant bewaakt. Dat maakt het allemaal ook wat onnatuurlijk. En wat je dan creëert is dat we het daarmee spannender maken. Als je in de beval-

“NATUURLIJK MOET ER BEWAKING ZIJN, MAAR JE HAALT OOK EEN STUKJE NATUUR WEG; WAT DAT BETREFT BEN IK BLIJ DAT IK ‘VROEGER’ HEB MEEGEMAAKT”

NUMMER 02 • 2022

GROOTHEERENVEEN.NL

7

“JE MOET LEREN OM MOEDER TE WORDEN; OOK LEREN OM VADER TE WORDEN” VIRTUAL REALITY BRILLEN “Ik zou wel een heel vriendelijke verloskamer willen. Met een huiskamersfeer.

Dat als je poliklinisch bevalt je het gevoel hebt dat je een beetje thuis bent. Ik denk dat hoe meer het richting je eigen omgeving gaat, des te beter het is. Je kunt heel veel doen met een bad, een douche, een geurtje, je eigen muziek. In de toekomst krijgen we van die virtual reality brillen.

Dat je wordt afgeleid, alleen maar mooie dingen ziet. En nu heb je nog ouderkamers. Ik denk dat je over tien jaar ook de rest van je gezin mee kunt nemen als je wat langer moet blijven.”

LACTATIEKUNDIGE lingsbubbel zit, heb je pijn en maakt je lichaam endorfine aan. Dat zijn bepaalde hormonen die er voor zorgen dat je de pijn minder ervaart. Maar als je met die apparatuur allemaal prikkels van ons krijgt, creëer je eigenlijk dat je die pijn ook meer voelt. Dat is de keerzijde. Natuurlijk moet er bewaking zijn, maar je haalt ook een stukje natuur weg. Wat dat betreft ben ik blij dat ik ‘vroeger’ heb meegemaakt.”

Heeft Sytje nooit gedacht: ik wil wel eens iets anders? “Nou, je hebt allemaal wel eens een periode in je leven dat je denkt: ‘Is dit het?’ Dat je iets anders moet doen.

Een paar collega’s van me gingen iets anders doen. Moet ik altijd in Tjongerschans blijven? Jazeker, want ik heb een fantastische baan. Toen ik vijftig was, heb ik nog de lactatiekundige-opleiding gedaan. Dat maakt mijn werk completer, omdat je dan nog meer deskundig bent op het gebied van borstvoeding.

Als lactatiekundige kun je net wat meer ondersteuning bieden. Zoals bij kolven, helpen bij aanlegeggen en bij het op gang brengen van borstvoeding. Ik ben blij dat ik dat gedaan heb, dat is wel echt een meerwaarde. Ik geef ook cursussen, scholingen aan stagiaires, maar ook aan collega’s.”

BORSTVOEDING IS GEZONDHEIDSWINST Borstvoeding is niet alleen een goede start voor het kind, ook voor de moeder heeft het volgens Sytje de Vries gezondheidswinst. “Als je als moeder tenminste drie maanden borstvoeding geeft, word je beschermd tegen borstkanker en tegen eierstok-en baarmoederkanker.

En iemand met zwangerschapsdiabetes heeft minder kans dat ze later diabetes krijgt. En je zit met borstvoeding sneller weer op je eigen gewicht.”

ENVELOP NAAR HET RAAM Ze kan zich één van ‘haar’ eerste bevallingen nog goed herinneren. “Ik had een wat oudere vrijgezelle leidinggevende en op het moment dat bij de aanstaande moeder de vliezen braken, riep ik: ‘Het

water is geknapt!’ ‘Eén ding,’ zei ze heel rustig en bedeesd, ‘water kan niet knappen’. Dat heb ik altijd onthouden.”

Zorgers, je haalt ze er wel uit, meent Sytje. “Voor mij is de zorg zeker een roeping. Ik ben er ook altijd mee bezig. Hoe kan ik je helpen? Als ik ergens ben, ik ruim altijd op, ik neem mee. Een kamer moet netjes zijn. Een kussen mag je niet ínkijken. Die moet met de envelop naar het raam liggen. Dat soort dingen. We zijn daar streng in opgevoed.”

SCHAPENVERLOSKUNDIGE Naast ‘zuster’ is de inwoonster van Luinjeberd ook echtgenote en moeder. Onder andere van shorttrackster Rianne de Vries die ons land vertegenwoordigt op de Olympische Spelen. Vrijheid betekent voor Sytje zeilen met man Henk, wandelen, veel sporten, vakanties en tuinieren.

En zorgen voor de schapen. “Nu hebben we er vijf, maar we hadden er vijftien.

Toen heb ik de opleiding schapenverloskundige gedaan. Dan moest je er ook ’s nachts uit, hè, want schapen bellen niet even en appen is er al helemaal niet bij”, lacht ze.

Vloeren - gordijnen - zonwering

Vloeren - gordijnen - zonwering Vloeren - gordijnen - zonwering

25% Korting op PVC Vloeren* Al vanaf € 35,00 per m² incl. leggen en egaliseren. *Vraag naar de actie voorwaarden.

KOOPZONDAG HEERENVEEN ZONDAG 27 FEBRUARI 2022 13:00 t/m 17:00 // GRATIS PARKEREN!

www.vandermeerheerenveen.nl *Vraag naar de aktie voorwaarden. @vandermeer1 • Like ons op Facebook

Dracht 34 • Heerenveen www.vandermeerheerenveen.nl Wij leveren onder andere: tapijt - gordijnen - zonwering (binnen en buiten) - vitrages marmoleum - laminaat - vinyl - P.V.C. vloeren - projectstoffering

Kom winkelen in het gezellige centrum van Heerenveen!

Volgens de geldende corona maatregelen.

Elk kind wordt GEZien!

Elke laatste zondag van de maand!

Kinderopvang, peuteropvang, BSO en gastouderopvang Vanuit de kernwaarden Geborgenheid, Eigenheid en Zelfontplooiing daagt Kinderwoud elk kind uit om spelenderwijs nieuwe dingen te ontdekken en zichzelf in zijn eigen tempo te ontwikkelen. Elk kind wordt GEZien en mag zijn wie het is!

ngoudenplak.nl

kinderwoud.nl

15% korting op karpet op maat uit de Wonderful Wool collectie

10 %

10% korting op schuifdeuren op maat

korting op de supreme tex back vinyl vloeren van Ambiant

WIJ STAAN GARANT VOOR:

10 %

korting op duurzame tegelvloer Creatino collectie ‘Blauw maakt gelukkig’

4 Vlotte aanpak 4 Kwaliteits-schilderwerk 4 Heldere afspraken

15%

korting op alle houten en aluminium jaloezieën uit de Aanhuis collectie

Vloeren Raamdecoratie Gordijnen Kasten op maat Verf & behang Stalen deuren Interieuradvies

4 Nette oplevering 10% korting op de Aanhuis laminaat collecties Flora & Livia

Jousterwei 20b, 8447 RH Heerenveen T. 0513 – 72 42 23 E. heerenveen@bronsnijder.nl

Actueel

in Heerenveen INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN

|

FEBRUARI 2022

Gemeenteraad

30 dagen gezonder: welke uitdaging ga jij aan?

De 31 raadsleden nemen als gemeenteraad besluiten namens de inwoners van Heerenveen over wat de gemeente gaat doen.

Bijvoorbeeld over hoe het participatiebeleid omgevingswet moet zijn. De gemeenteraad is ook verantwoordelijk voor het uitgeven van het geld van de gemeente.

In 30 dagen een gezonde gewoonte aanleren? Het kan! En het wordt nog leuker als je het samen doet. Van 1 t/m 30 maart gaan veel mensen weer een zelfgekozen challenge aan.

Wil je weten wie de raadsleden zijn? Kijk op www.heerenveen.nl/raadsleden Vertel jouw mening Je kunt aan de raad jouw mening over een onderwerp op de agenda geven.

Stuur voorafgaand aan de commissievergadering een email aan de griffie via griffie@heerenveen.nl.

Commissievergaderingen In de commissievergaderingen worden raadsvoorstellen meningsvormend besproken door de raadscommissie. En hebben inwoners de mogelijkheid om hun mening te geven. In de raadsvergadering van 3 maart neemt de gemeenteraad vervolgens een besluit over deze raadsvoorstellen.

Commissievergadering 14 februari De raadscommissie sprak op 14 februari, naast de onderwerpen die op de agenda van 3 maart staan voor de raadsvergadering, ook over deze onderwerpen: • Het plan van aanpak onderzoek naar armoedebeleid door de Rekenkamercommissie.

• Het Lokaal Akkoord Jeugdhulp, de commissie ging in gesprek over ‘anders vasthouden’, een andere rol van de gemeente in het maken van een Lokaal Akkoord Jeugdhulp met anderen.

• Bed-bad-broodvoorziening voor uitgeprocedeerde asielzoekers. Dit onderwerp wordt besproken op verzoek van raadsleden van GroenLinks en D66.

Commissievergadering 17 februari De raadscommissie spreekt op 17 februari ook over een onderwerp dat niet op de agenda staat voor de raadsvergadering van 3 maart: het (concept) Participatiebeleid omgevingswet.

Commissie- en raadsvergaderingen zijn live mee te kijken en terug te kijken via www.heerenveen.nl/raadsvergaderingen. Bekijk daar ook de complete agenda en stukken.

3 maart | Raadsvergadering In deze raadsvergadering neemt de gemeenteraad een besluit over de onderwerpen: • Overdrachtsdocument thematisch raadsakkoord • Aanbieden initiatiefvoorstel van raadslid Dimph van Ruth van de SP over aanscherping van het uitvoeringsprogramma armoede, schuldhulpverlening en laaggeletterdheid 2020-2022 • Verklaring van geen bedenkingen Ald Swettebuorren naast nummer 9 Aldeboarn • Herbenoeming Raad van Toezicht OSG Sevenwolden • Financiële verordening, treasurystatuut en nota reserves en voorzieningen • Bepalen verantwoordingsgrens voor rechtmatigheidsfouten en – onduidelijkheden jaarstukken 2022 • Plan van aanpak verbetertraject Planning & Control-cyclus • Kosten voor opsporing van niet gesprongen explosieven • Herbenoeming voorzitter Rekenkamercommissie Onderwerpen die als ‘hamerstukken’ op de agenda van de raad staan, daarover voert de raad geen debat maar neemt direct een besluit.

Alle informatie van en over de gemeenteraad vind je hier: www.heerenveen.nl/gemeenteraad

Het doel? Door een maand lang een gezonde uitdaging vol te houden, wordt het makkelijker dat ook in de toekomst te blijven doen. Welke uitdaging past bij jou? De natuur in voor een stevige wandeling?

Je koffie zonder suiker drinken? Of geef je elke dag iemand anders een compliment?

Doe mee via www.svgh.nl/30-dagen-gezonder.

16 maart gemeenteraadsverkiezingen Op 16 maart zijn de gemeenteraadsverkiezingen.

Jij gaat toch ook stemmen? Volg de Facebookpagina www.facebook.nl/ heerenveenkiest voor actueel nieuws.

Meer informatie vind je ook op de website www.heerenveenkiest.nl.

De nachtdieren in jouw omgeving willen je iets vragen Jagen, eten, paren en hun jongen grootbrengen. Maar de duisternis verdwijnt.

Elk jaar wordt het in ons land 5 procent lichter. Al dat licht heeft grote gevolgen voor de leefgebieden en -ritmes van de nachtdieren.

Daarom vragen we jou om het licht uit te doen.

Maak opnieuw kennis met de duisternis. Kijk naar de maan en de sterren. Verwonder je over de contouren van de nacht. En ontdek: in het donker zie je meer.

Door het donker te omarmen, helpen we dieren en planten die afhankelijk zijn van de nacht. Maar er zijn nog veel meer goede redenen om het licht uit te doen! Meer informatie vind je ook op de website www.eenvooreengroener.nl/donker.

1op3...

Je hoeft niet alleen te zijn, om je alleen te voelen.

Herken je dit gevoel? Je bent niet de enige.

1 op de 3 mensen in de gemeente Heerenveen is best eenzaam. Hoe dit komt, is voor iedereen verschillend. Wél is het belangrijk er iets aan te doen. Want eenzaamheid kan erger worden en je gezondheid schaden.

Lees er meer over op 1op3.nl.

INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN | FEBRUARI 2022

Wat je zelf kunt doen om je De prijzen voor energie zijn de afgelopen tijd enorm gestegen. Veel huishoudens gaan dan ook meer betalen voor hun energieverbruik.

Voor huishoudens met een laag inkomen kan het hierdoor moeilijker worden om elke maand rond te komen. De kans ontstaat dat ze financieel in de knel komen, wat zelfs kan leiden tot betaalachterstanden of schulden. Om dit te voorkomen, helpt de gemeente Heerenveen haar inwoners graag met besparen op het energieverbruik. Dit zodat de stijgende kosten wat gedrukt kunnen worden.

Daarom zijn er diverse regelingen en initiatieven waar inwoners gebruik van kunnen maken. Ook kleine maatregelen of aanpassingen van gedrag kunnen een besparing opleveren van het energieverbruik. Niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor de portemonnee.

Gratis besparingsproducten met de Energie Kado Bon Sinds december 2021 heeft de gemeente Heerenveen de Energie Kado Bon. Hiermee kun je gratis voor € 70,- aan producten krijgen waarmee je energie kunt besparen, zoals ledlampen en tochtstrips. Zo’n 5000 huurders uit de gemeente hebben de bon inmiddels aangevraagd. Heb jij dit nog niet gedaan?

Wacht dan niet te lang, want op=op.

Kijk voor informatie en aanvragen op w ww.energieloketheerenveen.nl/ energiekadobon

Nieuw! De Energiecoach helpt je op weg om je energierekening te verlagen Een nieuw initiatief van de gemeente Heerenveen is de Energiecoach. De Energiecoach Jinke Kleistra is een specialist die veel weet van energie besparen. Zij komt bij je thuis en kijkt samen met jou hoe je energie en daarmee geld kunt besparen.

Jinke, die zelf ook uit de gemeente Heerenveen komt, is in februari vol energie aan de slag gegaan als Energiecoach. “Vaak kun je zelf al flink wat besparen. Veel mensen hebben

geen idee hoelang ze eigenlijk onder de douche staan. Als ze dat dan meten, komen ze erachter dat ze elke dag 20 minuten of langer douchen. En dat 365 dagen per jaar! Als je een wekker zet en een minuutje korter doucht, bespaar je al snel € 27,- per jaar. En na een week ben je eraan gewend en kun je met de volgende tip aan de slag. Zo wordt het een sport om zoveel mogelijk te besparen.”

6 Tips om geld te besparen én wat het per jaar oplevert voor een gemiddeld huishouden 1.

2.

3.

D ouche maximaal 5 minuten: € 70,P laats een waterbesparende douchekop: € 50, Zet de verwarming als je thuis bent 1 graad lager: € 90, Zet je verwarming ‘s nachts op 15 graden: € 160,V ervang alle gloei- en halogeenlampen door led: € 55,M aak naden en kieren dicht: € 60,-

De hulp van een Energiecoach is gratis en richt zich in eerste instantie vooral op inwoners in huurwoningen én koopwoningen met een WOZwaarde tot € 200.000,-.

4.

5.

Wil je hier gebruik van maken? Meld je dan aan op deze website:

Aan deze bedragen kunnen geen rechten ontleend worden.

w ww.energieloketheerenveen.nl/ energiecoach.

Kijk voor al het gemeentenieuws op: www.heerenveen.nl

6.

Bron: Milieu Centraal

energierekening te verlagen Inwoner Liesbeth:

‘Ik houd via een app bij hoeveel energie ik verbruik’ Liesbeth woont in een huurhuis in de wijk De Greiden in Heerenveen.

FOTO EN TEKST: INGRID VAN DER GEEST, PIT CREATIEVE COMMUNICATIE

Liesbeth: ‘De prijzen voor energie stijgen, maar ik kan zelf ook wat doen om oplopende kosten te drukken. Daarom ben ik actief bezig met energie en geld besparen. Zo heb ik laatst folie achter mijn radiatoren geplakt. Daarmee bespaar ik op jaarbasis al zo’n € 30,-. Maar ook ledlampen, deuren in huis dichtdoen en minder lang douchen zorgen voor een flinke besparing. Onlangs heb ik met de Energie Kado Bon, die ik kon aanvragen via de gemeente, een waterbesparende douchekop gekocht. Dat scheelt toch zo’n € 50,- per jaar.

Ik houd via een app bij hoeveel energie ik verbruik. Ik wil voorkomen dat ik veel ga betalen voor mijn energieverbruik.’

Wat kan de woningcorporatie betekenen voor jou als huurder?

De Heerenveense woningcorporaties doen steeds meer om de huurwoningen energiezuinig te maken. Bijvoorbeeld door zonnepanelen te plaatsen of de woning te isoleren. Vaak gebeurt dit per woongebouw of per rij woningen, tegelijk met onderhoud aan de woningen.

Het wel of niet kunnen aanvragen van individuele energiebesparende maatregelen verschilt per woningcorporatie en per woning. Je kunt het best zelf contact opnemen met je woningcorporatie om

hiernaar te vragen of onderstaande websites bekijken voor meer informatie.

Accolade: www.accolade.nl/duurzaamheid

Energietoeslag voor huishoudens met een laag inkomen Voor huishoudens met een inkomen op of net boven het sociaal minimum komt een eenmalig bedrag van € 200,- beschikbaar om te helpen bij het betalen van de energierekening. Dit is een landelijke regeling die door de gemeente wordt uitgevoerd. Inwoners met een bijstandsuitkering krijgen het bedrag automatisch op hun rekening.

Andere inwoners met een laag inkomen kunnen de tegemoetkoming aanvragen.

Momenteel is nog niet duidelijk wanneer gemeenten kunnen starten met het uitkeren van de eenmalige tegemoetkoming.

Houd hiervoor de website en Facebookpagina van de gemeente in de gaten. www.heerenveen.nl gemeenteheerenveen Dreig je in de schulden te komen door de hoge(re) energierekening? Vraag dan een budgetadviesgesprek aan met een schuldhulpverlener. Samen wordt er gekeken naar jouw persoonlijke financiële situatie en wat er nodig is om schulden te voorkomen. De gemeente verstrekt geen gel dom de energierekening te kunnen betalen. Een budgetadviesgesprek kun je aanvragen door te bellen naar 14 0513.

WoonFriesland: www.woonfriesland.nl/ik-huur/

over-huren/energie-besparen www.woonfriesland.nl/ik-huur/

zonnepanelen Elkien: www.elkien.nl

Actueel in Heerenveen | informatiebijlage van gemeente Heerenveen | februari 2022 verschijnt huis-aan-huis als bijlage van maandblad GrootHeerenveen.

Redactie: communicatie gemeente Heerenveen, Postbus 15000, 8440 GA Heerenveen, telefoon 14 0513 E-mail: gemeente@heerenveen.nl | Tekst: gemeente Heerenveen, PIT creatieve communicatie (Ingrid van der Geest)

Kuiper Verzekeringen.

Voelt als familie.

kuiperverzekeringen.nl

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

BRANDED CONTENT

13

TEKST EELKE LOK // FOTO CDA HEERENVEEN

HEDWICH RINKES, LIJSTTREKKER CDA

“HEERENVEEN IS FAN ÚS” Het partijprogramma van het CDA Heerenveen voor de gemeenteraadsverkiezingen heeft vijf hoofdpunten: agrarische sector; wenjen, wurkjen en wille; zorg voor elkaar; duurzaam leven; en financiën. Wat er in die hoofdstukken staat is niet veel anders dan bij andere politieke partijen. De titels geven het speciale accent.

‘Mei elkoar foar ús mienskip’, dat is de titel van het verkiezingsprogramma. Daar zitten al twee van die tekenende steekwoorden in.

‘Samen’ en ‘eensgezindheid’.

MET ELKAAR Hedwich Rinkes, CDA-wethouder en lijsttrekker, legt uit: “Foarbyld, de brêge yn Aldeboarn.” Die moest een jaar geleden gerenoveerd worden. Toen is besloten om daar geen auto’s over te laten rijden. Het bleek later dat veel inwoners daar toch weer auto’s willen zien. “Dêr ha we fan leard dat we de minsken echt soarchfâldich de konsekwinsjes fan in beslút fertelle moatte. En dan moat we dêr meiinoar oer prate om in goede beslissing te nimmen.” Met elkaar de gevolgen van beslissingen goed wegen.

Hedwich Rinkes is 43 jaar en heeft het inspraakproces van de zestiger jaren dus niet meegemaakt. Toch wil ze er een beetje naar terug, “mar it dan better dwaan.” Geen plannen vooraf maken waar je enkel nog een beetje in kunt wijzigen. Vanaf het begin aan alle betrokkenen voorleggen dat er wat moet veranderen en henzelf dan laten aangeven hoe het zou moeten. Samen.

Inspraak is tijdverlies? Je moet in het vervolg, zegt Rinkes, sneller samen een visie maken. Dat is dan je gezamenlijke toekomstige doel. Als je daarna het schakelen wat sneller doet dan je nu doet, dan valt dat wel mee.

WONEN Een paar keer tijdens het gesprek gebruikt Hedwch Rinkes het woord ‘ús’.

Ons. Samen. Het ús-gevoel.

Ze wil er aan werken. Ook als het gaat om wonen. Want ook in de gemeente Heerenveen is dat voor de inwoners het hoofdonderwerp. Heeft de gemeente daar voldoende invloed op?

Enerzijds: als senioren zich thuis voelen in een dorp, of in een kleinere mienskip, en daar ook nog worden geholpen, dan moet je die senioren niet naar een appartement in Heerenveen halen, waar ze geïsoleerd worden van die steun. Anderzijds: als je huizen in de dorpen zet (“en dat wolle we”), dan moet je daar ook zorgen voor de andere w’s, werk en wille. Zoals dat werk wat in het noorden qua beloning slechter betaald wordt dan elders. Daar wil Rinkes wat aan doen. “It libben wurdt djoerder, we moat dat earlik oan kinne.”

UITSTRALING Over duurder en de financiën gesproken: Sportstad. Onder een bankje in haar kantoor staan een paar sportschoenen. Ze onderschrijft de investering van de gemeente. “It levert ‘ús’ in hiel soad op. Imago. Utstrieling. En dat soarget der dan wer foar dat bedriuwen har hjir festigje. Wurk.” En als je ‘samen’ belangrijk vindt, dan is er een bovenregionaal karakter van de sportvoorzieningen nodig.

DEMOCRATIE IS HET UITGANGSPUNT Ze weet ook wel dat uitgebreid vooroverleg zorgt voor veel verschillende meningen.

Mensen kijken veel naar hun eigen belang. Dan moet de overheid, de gemeente, uiteindelijk een beslissing nemen. Rinkes: “Demokrasy is it útgongspunt. Fansels dat je wat mei de mearderheid meigeane, mar dan tenei mei ynachtnimming fan wat de minderheden der fan fine.” Dat ziet ze als haar taak. “En dan wit je ek wol dat je foar elke beslissing dy’t je nimme dochs ‘leed’ tafoegje foar guon minsken. Der moat je it dan ek oer ha.”

Hedwich Rinkes is een pure Heerenveense, die na haar studie werkzaam was in de woningcorporaties en de gezondheidszorg.

Ze weet veel van de belangrijkste terreinen waarmee de gemeente nu aan de gang moet.

Ze is dolenthousiast om allemaal nieuwe dingen te doen en Heerenveen een beetje te veranderen in het hiervoor geschetste beeld.

Een voorbeeld daarvan staat in het eigen CDA-programma: een vraagteken bij de Lelylijn. “Der sitte echt ek neidielen oan, seker lânskiplik.” Ook zo’n zaak waar je echt met de bevolking over moet gaan overleggen.

INSPRAAK Als er beslissingen vallen moet je volgens Rinkes misschien als gemeente ook meer naar buiten treden om te vertellen waarom het zo en zo gaat. Indachtig dat de G1000, de uitstekend georganiseerde inspraak voor het centrum van Heerenveen, niet dadelijk zichtbaar resultaat opleverde. Er wordt achter de schermen wél keihard aan gewerkt.

Waar moet het geld vandaan gehaald worden? “Want we kin it net allinne.” Rinkes is als cultuurwethouder hard aan het werk om alles wat betreft museum, bibliotheek en Posthuis Theater zo gauw mogelijk klaar te stomen. “Mar ja, dát stiet net yn de krante.”

Ja, via de sturing van de corporaties. Je kunt invloed uitoefenen in de categorieën waarin je bouwt. Kaders stellen. Flexibel zijn. Rinkes weet dat het allemaal zwaar is, maar wel te doen. Ook al is een expliciete visie best lastig.

VISIE Hedwich Rinkes: “Demokrasy is it útgongspunt. Fansels dat je wat mei de mearderheid meigeane, mar dan tenei mei ynachtnimming fan wat de minderheden der fan fine.”

Ze begon in 2020 als wethouder.

Dat was een spannende tijd toen ze moest koorddansen op een financiële tegenvaller en de bijstand. Ze sliep er wel eens slecht van, tot ze zichzelf vermande en zei: “Ik móát no.” En regelde het. En nu: “Fyzje is de kracht fan de mienskip.” Die mienskip ligt wat uit elkaar vanwege de corona. Ze wil samen met haar collega’s in het CDA terugkomen met warmte en verbinding om die mienskip weer tot een solide eenheid te maken.

“Dat is myn opdracht.”

14

heerenveen

#FACETOFACE TEUN VELDMAN fotografie MUSTAFA GUMUSSU / FPH tekst HANNAH ZANDBERGEN

“Als je écht kijkt, zie je zó veel” Tientallen jaren was Teun Veldman (77) ‘meester Veldman’ op CBS De Roerganger in Heerenveen. De kinderen die hij toen lesgaf zijn nu vijftigers, maar ze herkennen ‘meester’ nog steeds. Hij was de meester die ze vogelgeluiden aanleerde en met ze op pad ging, de natuur in. Die liefde voor de natuur is de rode draad in het leven van Teun Veldman. Aangewakkerd door vakanties op Schiermonnikoog is het daarna alleen nog maar sterker geworden. Gewapend met zijn fototoestel komt hij meestal niet verder dan een paar honderd meter, want er is zó veel te zien en te ontdekken.

“Mijn vader was leraar en mijn moeder hoofdleidster van de kleuterschool, en het lag voor de hand dat wij ook in het onderwijs terecht kwamen. Maar het onderwijs leek me helemaal niets”, vertelt Veldman. “Ik wilde boswachter of zendeling worden, maar daar had ik niet de juiste opleiding voor. Toen ik voor het eerst voor de klas stond, was ik verkocht.

In lesgeven kon ik m’n ei kwijt, en de kinderen zogen alles op als een spons.

Daarna heb ik nooit meer anders gewild.”

SCHRIFTEN CORRIGEREN Teun Veldman begon met lesgeven in Wezep. “Dat was een leerperiode, ik moest daar echt nog ervaring opdoen.”

In het begin van de jaren zeventig kwam hij in Heerenveen terecht, waar CBS De Roerganger net was opgericht in de toen nieuwe wijk De Greiden. “Eerst waren we nog samen in de Ekke de Haanschool. In 1973 is De Roerganger gebouwd aan de huidige locatie en zijn we met een groot feest overgestapt. De ouders waren verschrikkelijk enthousiast, je kon altijd een beroep op ze doen.”

Teun staat bekend als de meester die altijd orgel speelde. “Muziek maken met de klas vond ik geweldig. Sommige klassen konden zó mooi zingen.” Na schooltijd was hij soms nog uren aan het corrigeren in de schriften van de leerlingen. “Ik had soms klassen van veertig leerlingen, dan had je een enorme stapel schriften. Ik schreef er ook altijd van alles bij, daar leren ze wat van.

Waarom? Ik heb een enorme drive om mensen dingen bij te brengen. Ik mag graag iets doorgeven. Dat vind ik zó leuk, dat het geen moeite kost.”

HET WAD OP Die drive om kennis door te geven is ook sterk aanwezig als het over de natuur gaat. “Ik ben al vanaf mijn negentiende jaar natuurgids. Die interesse is aangewakkerd door mijn vader, die in zijn vrije tijd ook enthousiast bioloog was. Op Schiermonnikoog leerde ik doctorandus Jan Hulscher kennen, die op de scholekster promoveerde. Ik mocht hem helpen met waarnemingen en hij zei: ‘Jij moet met mijn studenten meelopen.’ Op zaterdagochtend ging ik dan met hem en zijn studenten mee. Ook van mijn biologieleraar op de ulo leerde ik ontzettend veel. Hij huurde op eigen

kosten een botter en ging het wad op met een groepje leerlingen. Door dingen te laten zien en vragen te stellen liet hij ons van alles zelf ontdekken.”

gun ik andere mensen ook: als je gaat wandelen, kijk dan écht. Dan zie je zo veel.”

VOGELEXCURSIE

“Ik mag heel graag aan mensen doorgeven wat de moeite waard is.

Mensen missen zo veel. Laatst stond ik in Oranjewoud te fotograferen bij een boom. Er kwam een meneer aan, die me wat lacherig vroeg wat ik aan het doen was. Ik zei: ‘Ik fotografeer vlinders, ik heb er al vier gezien.’ ‘Waar dan?’ ‘U staat er met uw neus bovenop.’ Als je dat niet gewend bent, zie je het niet.”

Aanschouwelijk onderwijs, dat is wat Teun later zelf ook gaf. “Biologieles uit een boek, daar deed ik weinig aan. Ik deed meer aan projecten. Ieder jaar hadden we het vogelgeluiden project.

Dan leerde ik de leerlingen twintig verschillende vogelgeluiden herkennen.

Sommigen voelden het feilloos aan, anderen minder. Bij toerbeurt nam ik leerlingengroepjes mee op vogelexcursie: op zaterdagmorgen vijf uur moesten ze bij mij voor de deur staan. En ze stónden er, hoor. We gingen naar De Deelen, het Nannewiid en Oranjewoud. Drie verschillende landschapstypes. En daarna schreven ze er een verslag over.”

Deze natuurlessen maakten indruk op kinderen. “Op Texel kwam ik bij het toiletgebouw een vader met een kind tegen. Hij zei tegen zijn zoon: ‘Dit is nou de meneer die papa alle vogelgeluiden heeft geleerd, die papa nu aan jou leert.’

Dan heeft het toch zin gehad. Prachtig vind ik dat.”

VLEESETENDE WESP Het is zijn missie om mensen naar de natuur te leren kijken. Hij gaf lezingen, publiceerde veel in natuurtijdschriften en werkte mee aan het boek ‘Weergenieten’, met weerman Reinier van den Berg. En voor het magazine ‘Elisabeth’ vult hij tweewekelijks de natuurrubriek.

“Het liefst ga ik op pad met mijn fototoestel. Naar het Ketliker Schar bijvoorbeeld. Ik kom dan niet verder dan driehonderd meter: er is zóveel te zien.

Maar ik zit soms ook een uur lang bij een sloot te kijken. Op een keer zag ik een hoornaar, een vleesetende wesp, vlak boven het wateroppervlak zweven. Daar snapte ik niets van, wat zocht hij daar?

Op een gegeven moment kwam hij met een libelle aanvliegen. Wat blijkt: een libelle kruipt uit z’n cocon vlak boven het water. Voor een hoornaar is een libelle geen gemakkelijke prooi, maar een libelle die net uit zijn cocon komt is nog teer en zwak. Dus die hoornaar zag zijn kans schoon. Zo leer ik elke dag weer bij. Dat

COMPLETE DIERENTUIN

Met zijn werk als natuurgids is hij inmiddels gestopt, maar nog steeds gaat Veldman regelmatig op pad met een klein clubje mensen. “Vorig jaar was ik met een groepje op natuurexcursie in het Oosterschar. Ik zei: ‘We gaan honderd meter lopen, en dan mag je vertellen wat je gezien hebt.’ Niemand had iets gezien, terwijl er tóch negen soorten dieren zaten. Mensen leerden toen heel anders kijken. Ook over planten en bomen valt zoveel te vertellen. Zo is een eik een complete dierentuin. Eigenlijk vind ik alles in de natuur mooi. En alles hangt met elkaar samen: het één is onlosmakelijk verbonden met het ander.”

KLEINE SPINNETJES Er komt een prachtig fotoboek op tafel, vol geweldige close-ups van dieren.

“Zie je de ogen van die regendaas met z’n prachtige vormen en kleuren? Daar kan ik lyrisch van worden. Hier zie je een enorme spin, de grote gerande oeverspin, die ik zag zitten op een rietstengel in het Easterskar. Ik ben niet gauw bang, maar deze vond ik wel indrukwekkend. Ze bleef gewoon zitten. Ik heb haar aan alle kanten gefotografeerd en thuis opgezocht. Wat blijkt: die spin beschermt haar cocon met honderden eitjes erin totdat ze zijn uitgekomen. De volgende dag ging ik er weer naartoe en zag ik honderden kleine spinnetjes. Zij had haar plicht goed gedaan. Ik hoop dan dat mensen hierdoor gaan begrijpen dat ze niet alle spinnen moeten doodtrappen.”

ECHT LEVEN Het lijkt een cliché, maar voor Teun Veldman is het zijn levensmotto: LEEF. Toen hij vijftig jaar was, werd hij “straal

overspannen”. Hoe dat kwam? Hij vond alles leuk. Hij stond nooit stil, je kon hem alles vragen, en mensen wisten dat. Die overspannenheid was een rotperiode, volgens Veldman. “Maar daardoor heb ik wél mijn gevoel leren kennen. Eerder toonde ik mijn emoties niet, ik deed wat er van me verwacht werd. Vroeger was er een vastomlijnd beeld van hoe je leven eruit zou moeten zien: kerk, werk, huis, vrouw … Na mijn overspannenheid kon ik dat loslaten. Toen besloot ik: nu ga ik écht leven. Ik besloot om over muurtjes heen te gaan kijken. En ik denk dat ik daardoor tien jaar geleden mijn vriendin Chantal heb ontmoet.”

‘FOUTJE’ IN PASPOORT Dat gebeurde tijdens een andere hobby van Teun: hij maakte de huwelijksreportage voor Chantals broer. Nog steeds is hij in te huren voor gezinsseries. “Haar dochtertje was erg verlegen, en ik probeerde wat met haar te kletsen. Via de dochter ontmoette ik de moeder. Chantal is behoorlijk wat jonger dan ik. Zij dacht eerst dat ik tien jaar jonger was, maar helaas…

Een foutje in mijn paspoort, zullen we maar zeggen. We kunnen samen dubbel liggen van het lachen. Zij is een echte langeafstandswandelaar, terwijl ik bij ieder blaadje stilsta. Daarin zijn we elkaar tegemoetgekomen.”

Sinds een halfjaar doet ze haar kantoorwerk bij mij thuis. Ik baal ervan dat ze elke dag zit te werken. Tussen de middag mag ik haar even uitlaten, maar daarna gaat ze meteen weer naar boven.

En in het weekend moet ze bijkomen van haar werk. Ze zegt wel eens dat ik de verkeerde heb gekozen, maar dat is niet zo. Ze is een hartstikke lieve vrouw, maar ze is nog lang niet aan haar pensioen toe.”

OOG VOOR HET KLEINE Toch heeft zijn paspoort het niet verkeerd; Teun Veldman is echt 77. “Ik heb daar wel een verklaring voor. Ik ben blij met alles wat ik kan, ik heb oog voor het kleine. Ik blijf vriendelijk naar dieren en mensen. En weet je, de natuur daagt me nog steeds uit en blijft me verbazen.

Als je ergens enthousiast over bent, dan weet je bij mensen ook een snaar te raken. Dat springt over.”

NUMMER 02 • 2022

GROOTHEERENVEEN.NL

15

Verhuizen is het einde van een fase.

En het begin van een nieuwe.

Daarom wilt u dat dat op rolletjes verloopt.

Dat kan met Hoekstra, Erkende Verhuizers® uit Sneek.

Met verhuizers die niet alleen zorgvuldig inpakken en uitpakken. Maar ook doorpakken. Zo zijn uw verhuizing én uw spullen letterlijk in goede handen

Verhuizen zonder zorgen.

Hoe? Hoekstra. hoekstrasneek.nl/verhuizingen (of scan de QR-code)

LEEUWARDERSTRAATWEG 134 - HEERENVEEN

ANNA MARIA VAN SCHURMANSINGEL 39 - FRANEKER

HEIDEBUREN 25 - HEERENVEEN

VRAAGPRIJS: € 1.140.000 K.K.

VRAAGPRIJS: € 285.000 K.K.

VRAAGPRIJS: € 399.000 K.K.

HUIS

VERKOPEN? BEPAALT WAT JE BETAALT

Bij Makelaardij Friesland heb je een hoop te kiezen.

We hanteren namelijk verschillende beloningsvormen.

Naar welke gaat jouw voorkeur uit? Misschien heb je voorkeur voor bijvoorbeeld de ‘reguliere’ courtage, waarbij je ons een bepaald percentage van de koopprijs betaalt. Wil je liever van tevoren weten wat de kosten zijn? Kies dan voor een vast tarief.

JOB HOLKEMAWIJK 2 - JUBBEGA

HOOFDSTRAAT 2 - BEETSTERZWAAG

VRAAGPRIJS: € 945.000 K.K. VERKOCHT ONDER VOORBEHOUD

PRIJS OP AANVRAAG

Kantoor Leeuwarden:

Kantoor Drachten:

058 244 91 00

0512 36 80 36

Kantoor Heerenveen:

Kantoor Sneek:

0513 23 21 80

0515 76 80 08

Of kies voor een resultaatafhankelijke courtage.

Verkopen wij jouw huis boven de vraagprijs? Dan betaal je ons een percentage over het verschil tussen vraagprijs en uiteindelijke koopsom. Welke vorm van beloning je ook kiest, onze tarieven zijn altijd op basis van ‘geen verkoop, geen kosten’. Geen resultaat betekent dus geen kosten voor jou,100% no cure, no pay!

JIJ.FRL

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

17

TEKST EN BEELD JANITA BARON

BRANDED CONTENT

GERARD EN DENNIS JALVING

“Wij zijn trots op ons bedrijf!”

“In 1973 begon ik samen met mijn schoonvader Van der Meer dit bedrijf. Na zijn pensionering kwam mijn zoon Dennis erbij”, vertelt Gerard Jalving met gepaste trots. “Tapijtcentrum Van der Meer is een belangrijke naam, toen en nu nóg. Alhoewel, nu speelt dat minder.

Het bedrijf kan nu ook prima ‘Dennis’ heten. Hij heeft toch een belangrijke stempel op de zaak gedrukt!” We zijn te gast bij Vander Meer Woninginrichting in Heerenveen-Centrum, waar de eigenaren, vader en zoon Jalving, elkaars verhaal voortdurend aanvullen.

Van der Meer zit al zo’n vijftig jaar in hetzelfde pand op de Dracht.

In die periode is het assortiment, én de inrichting meegegroeid met de tijd. Oorspronkelijk begon het bedrijf als een tapijtcentrum, met 150 rollen tapijt op voorraad.

Tegenwoordig kun je er terecht voor je totaalinrichting, behalve voor meubels. Klanten komen overal vandaan, volgens Gerard en Dennis Jalving. “Door sociale media en mond-tot-mond reclame komen we in een steeds groter wordend gebied. Het gebeurt veel dat mensen hun totale woninginrichting bij ons aanschaffen: van pvc ‘voor beneden’ tot tapijt voor de slaapkamers, en van gordijnen tot jaloezieën en zonwering.”

NUMMER 1 IN PVC Vanaf 2000 kwam pvc op en heeft het bedrijf zich daar direct in gespecialiseerd. Van der Meer was de eerste in Friesland die het product verkocht. Er waren zoveel voordelen ten opzichte van laminaat dat de heren Jalving deze omslag wel aandurfden. Natuurlijk is het spannend om de koers aan te passen en in te zetten op een nieuw product, maar inmiddels is duidelijk dat het hen geen windeieren heeft gelegd.

Gerard (links) en Dennis Jalving: “Wij zijn altijd in voor vernieuwingen.”

“WE HEBBEN ALTIJD EEN VOORUITZIENDE BLIK GEHAD EN WAREN ER VAAK ALS EERSTEN BIJ”

Hoe komen bedrijfskeuzes tot stand?

Gerard: “Wij hebben nooit een woordenwisseling gehad. We overleggen wel veel en ik ben op de achtergrond nog aanwezig.” “Pa zei altijd als ik een idee had: ‘Natuurlijk gaan we dit doen’. Wij hebben nooit verwijten naar elkaar gehad.”

“Ja,” vult Gerard aan, “wij zijn altijd in voor vernieuwingen. We hebben altijd een vooruitziende blik gehad en waren er vaak als eersten bij.”

KAPPER Dennis Jalving was in zijn jonge jaren kapper. Saillant detail: de familie heeft ook Kapsalon Jalving in Heerenveen-Noord. De moeder van

Gerard Jalving (rechts) en zijn schoonvader

Dennis, Ake Jalving-van der Meer, is kapster én zijn zus Karla Jalving ook. Inmiddels heeft zijn zus Karla de zaak van haar moeder overgenomen. “Ze hebben mij nooit verweten dat ik geswitcht ben”, vertelt Dennis. “Hij was jong en

wist zijn weg nog niet precies”, meent Gerard. “Je doet maar wat”, vult Dennis aan: “Laat ik dan maar kapper worden.”

Gerard: “Toen hij vijftien, zestien was keek hij niet om naar het tapijtcentrum.” Dat was nooit een probleem. “Het is typerend voor mijn ouders dat ze zich niet druk maken.

Ze hebben ook nooit druk op ons gelegd om één van de bedrijven over te nemen. Plezier in je werk, wat dat dan ook is, stond voorop.”

Hoe bijzonder is het dan dat Dennis er uiteindelijk tóch voor kiest om het woninginrichtingbedrijf over te nemen. “De handel trok mij toch meer dan het kappersvak”, verklaart Dennis.

WERKNEMERS MET HART VOOR DE ZAAK

Dennis Jalving en Ids Lenes. Ids is al vijftig jaar in dienst!

Dennis werkt met vaste krachten en alleen als het echt moet met free-lancers. “Soms moet je in deze

tijden gas geven en heb je extra handen nodig. Ik heb nog steeds profijt van het harde werken van mijn vader en opa. Hij heeft de naam en het netwerk opgebouwd én de mensen opgeleid. Dat merk ik nu nog elke dag. Wij zijn trots op dit bedrijf!”

Het klinkt wellicht cliché, maar zonder die vaste krachten, hun trouwe werknemers met hart voor de zaak, hadden de beide heren dit bedrijf niet op deze manier kunnen runnen. Ids Lenes is al vijftig jaar in dienst en René Gooijer ook alweer meer dan 35 jaar. Daarnaast werken ze ook al jaren met Jan van der Wal, Roel Mulder en Berry Lienos.

Zij hebben stuk voor de stuk de mentaliteit om de klant voorop te stellen. “Wij hebben interesse in de klant, denken graag mee om tot het mooiste resultaat te komen.

Waarbij we kunnen waarborgen dat het perfect geregeld is.”

voornamelijk particulieren maar ook leveren ze aan Golden Tulip Tjaarda bijvoorbeeld. Ook is het bedrijf betrokken bij de Julia Jan Wouters Hospice.

Wat de toekomst zal brengen?

Wie zal het weten? Dennis en zijn vrouw José, die ook betrokken is bij het bedrijf, weten in elk geval één ding zeker: “Er is al heel wat veranderd, maar het blijft leuk en inspirerend!”

ALLES VOOR DE KLANT! Dennis kocht recent een magazijn aan in Heerenveen-Zuid. Zo kan hij levertijden verkorten en de klant nog beter bedienen. Klanten zijn

Het nieuwe magazijn in Heerenveen-Zuid

heerenveen

18

TEKST EN BEELD RICHARD DE JONGE

CAROLINA POSTUMA VINDT NA 75 JAAR HAAR CANADESE FAMILIE

“EINDELIJK VOEL IK ME BEVRI

Goedgeluimd en met een schaterende lach, altijd positief en enthousiast. Toch schuilde er onderhuids verdriet. Het verdriet dat ze haar hele leven niet wist wie haar vader was. Kort geleden kwam aan die onzekerheid, aan het gevoel dat ze niet compleet was, een einde. Dankzij het nieuwe RTL-programma ‘De Reis van je Genen’ vond Carolina Postuma uit Sneek haar Canadese familie en sloot ze ten overstaan van televisiekijkend Nederland één van haar (half)broers in de armen.

D

De periode rond 4 en 5 mei was een lastige tijd voor Carolina Postuma. Elk jaar weer.

“Voor mij was dat altijd een trieste tijd.

Moeilijk. Verdrietig. Dat herinnerde me extra aan mijn vader die ik nooit gekend heb”, zegt de inwoonster van Sneek. “Ik heb ook heel lang gedacht dat ik de enige was.” De ommekeer kwam door het televisieprogramma ‘Sonja op Zaterdag’ toen tijdens een aflevering het publiek bestond uit alleen maar kinderen van Canadese bevrijders.

CANADESE VLAG

“Toen gingen bij mij de ogen open”, vertelt Carolina. “Nooit geweten. Ik ben lid geworden van een organisatie van kinderen van Canadese soldaten en heb ook bijeenkomsten bezocht. Dat voelde als thuiskomen.

Die Canadese vlaggetjes op de tafel alleen al. Dan praat je met mensen die vrijwel allemaal hetzelfde hebben meegemaakt en voelen. Henk Wijngaard zat daar en ook de vrouw van clown Bassie. Vrijwel meteen daarna hebben we een Canadese vlag gekocht. Als er iets te vieren valt en natuurlijk op Bevrijdingsdag hangt bij ons de Canadese vlag uit. Dat heb ik lang niet gedurfd hoor. Maar doe ik nu met trots.”

BRIEVEN VERSCHEURD Het tweede deel van haar jeugd ging niet bepaald over rozen. Haar moeder was 23 jaar oud toen ze zwanger raakte van een in haar woonplaats Franeker gestationeerde soldaat. Ze woonde nog thuis. Na de oorlog schreef de vader van Carolina brieven, maar die bereikten haar moeder nooit. Oma verstopte ze. “Mijn moeder was enig kind en mijn opoe was bang dat ze zou emigre-

Carolina met Caroline Tensen

”MET JE BILLEN BLOOT VOOR HEEL NEDERLAND” Carolina Postuma geflankeerd door haar grote steun en toeverlaten man Fokke en dochter Anna.

ren en ze haar dochter dan nooit weer zou zien.” Toen Carolina acht jaar was kreeg haar moeder kanker, vijf jaar later overleed ze. Zo lief haar moeder was, zo kind-onvriendelijk was haar opoe. “Ik wilde gaan zwemmen met mijn vriendinnetjes. Was mijn opoe niet thuis en zat de deur op slot waardoor ik niet bij mijn zwemkleding kon.

Ze was nooit thuis, trouwens. En zo waren er nog veel meer dingen. De momenten dat ze aardig was, waren schaars. Maar ik heb het haar vergeven. Ze had haar enige dochter verloren.”

VERKEERD GEZOCHT Het tekent Carolina Postuma; altijd positief. Terug naar de ommekeer. Dochter Anna zette haar schouders onder de zoektocht naar haar opa en bezocht in die jaren daarna alle defilés. Als actief toeschouwer getooid met een bord met daarop de tekst dat ze op zoek was naar Beaney van het Calgary regiment. Anna: “We hadden zijn voornaam en hebben kunnen achterhalen welk regiment in Franeker gestationeerd was.” Overigens kreeg Anna later weer hulp van háár dochter Chantal met eenzelfde bord.

Later zou blijken dat de twee al die jaren niet alleen de verkeerde naam, maar ook het verkeerde regiment hadden. Dat was ook de reden dat het ingeschakelde tv-programma Spoorloos de vader van Carolina Postuma (nu 75) nooit heeft kunnen vinden. Anna: “Hij heet Henry Ford Sears en Henry lijkt wel een beetje op ‘Beany’ als je niet goed Engels spreekt. En omdat het

zo’n zooitje was rond de bevrijding, bleek dat er ook soldaten uit andere regimenten in Franeker waren.” Nadat alle instanties waren benaderd, kranten en televisiezenders er aandacht aan hadden besteed met nul resultaat, gaf Carolina Postuma de moed op. “Ik kon niet meer.”

VOLLE NICHT GEVONDEN Maar daar dachten dochter Anna en kleindochter Chantal anders over. Anna: “We kwamen in contact met Els Leijs die we op televisie hadden gezien met een programma over DNA. Zij is DNA-detective en was onze laatste strohalm.” Het DNA van Carolina Postuma kwam in een DNA-databank en in oktober 2020 was er een eerste resultaat.

Een erg hoopvol resultaat zou later blijken.

Want, er was een volle nicht gevonden.

Carolina Postuma: “Die mededeling landde niet. ‘Een volle nicht,’ zei Els Leijs, ‘snap je wel wat dat betekent? Huilen, natuurlijk, maar pas onderweg naar huis beseften we wat dit betekende. Er is eindelijk familie gevonden. En in Canada. Hebben we tóch goed gedacht.”

SCHAAMTE Toch duurde het tot juni vorig jaar eer het goede nieuws een vervolg kreeg. Anna: “Ik werd gebeld door Els Leijs. Ze zei: ‘Anna, je moet je moeder overtuigen dat het heel belangrijk is dat ze meedoet aan het programma ‘De Reis van je Genen’. Daarin gaan we familieleden herenigen op basis van DNA en ik vind jouw moeders verhaal zo mooi, daar moet ze in’.” Voor alle duidelijkheid, Carolina Postuma was niet opgegeven voor het door

Caroline Tensen gepresenteerde programma, elfhonderd anderen wel. Anna en dochter Chantal startten een offensief, want moeder en oma Carolina Postuma vond het maar niets, al die aandacht. “Je gaat met je billen bloot voor heel Nederland. En niet op zijn voordeligst. Omdat je moet huilen heb je zakken onder je ogen.

En er komt ook schaamte bij kijken, natuurlijk.

En je weet ook niet hoe mensen op je reageren.

Maar de reacties zijn overweldigend. De ene nog liever dan de andere.”

HENRY FORD SEARS De nicht gaf geen sjoege. Ze dachten eerst dat het een halfzus was, maar dat kon niet want haar vader was geboren in 1933. Els Leijs is verder gaan zoeken en vond een stamboom met de naam Ed Cheeseman.

Bleek dat zijn zuster was getrouwd met Henry Ford Sears, de vader van Carolina Postuma. Sears zoon’ Russel en oom Ed hadden regelmatig contact en dus was een belletje een kleine moeite. Russels reactie was niet van ‘jippie ik heb een zus’. Anna: “Hij was sceptisch. Dat snap ik wel. Wij zoeken ons hele leven al. Die man krijgt van de ene op de andere dag te horen dat hij een zus in Nederland heeft. Dat is nogal wat.”

NUMMER 02 • 2022

GROOTHEERENVEEN.NL

BOVEN: De jonge Carolina met haar moeder Anna ONDER: Vader Henry Ford Sears

TORONTO Henry Ford Sears was zestien jaar oud toen hij in dienst ging. Te jong, maar hij ging wel. Anna: “Uit verhalen bleek dat ze verkering hadden en elkaar in het geniep ontmoetten. Hij heeft ook zeker brieven gestuurd, maar die heeft opoe verscheurd. Dat heeft ze verteld. Want na de oorlog werd bekend dat als je middels een brief kon aantonen dat je een kind had van een Canadees, je een gratis babyuitzet kreeg. Toen ze dat aan de weet kwam, vond ze het jammer dat ze de brieven had verscheurd. Erg triest, want eigenlijk heeft ze daarmee het leven van een ander bepaald.”

Henry Ford Sears – zijn ouders moeten haast wel fan zijn geweest van de Amerikaanse autobouwer – heeft zijn leven lang in Toronto gewoond. In die plaats in het westen van Canada, ligt hij ook begraven. Hij was getrouwd met Rita Cheeseman.

Samen kregen ze acht kinderen waarvan er intussen vier zijn overleden.

HALFBROER Op de vraag hoe het hele avontuur voor Carolina nú voelt, antwoordt ze: “Lekker, ik ben nu weer compleet. Er is nu rust. En die broer van mij. Dat is zo’n leuke vent. Een poepie. Als ie lacht ook, gewoon om op te vreten.” De gelijkenis tussen broer en zus is treffend en niet alleen qua uiterlijk. Want dat hartelijke hebben ze beiden. “En dat hebben we niet van elkaar afgekeken”, lacht Carolina Postuma die moeilijk om kan gaan met complimentjes, maar het is duidelijk dat appels ook hier niet ver van bomen vallen.

Met broer Russel in Canada

“ALS ER IETS TE VIEREN VALT, HANGT BIJ ONS DE CANADESE VLAG UIT”

BEVRIJD VAN ALLE ZORGEN Carolina Postuma: “Het is af. Klaar. Ik heb hier een foto en dan denk ik bij mezelf: ‘Nu heb ik alles wat ik wilde hebben’. Zo kijk ik. Dodenherdenking en Bevrijdingsdag waren voor mij de ergste tijd om mee te maken. Ik voel me nu bevrijd.

Bevrijd van alle zorgen.”

Hoe nu verder? “Ik wil er zo graag weer naartoe.

Maar ik denk dat ze eerst naar Nederland komen.” Want intussen is er ook contact met twee zussen: Susan en Paula. Anna: “Susan is ernstig ziek en herstelt van kanker. Op het moment dat het kan, stappen ze in het vliegtuig, want ze willen mijn moeder met eigen ogen zien, hebben ze gezegd. Toen we daar waren kon dat niet, want ze wonen te ver uit elkaar. Er is nóg een broer, Mike, maar die speelt nog een beetje verstoppertje.”

FOTO JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE

BRANDED CONTENT

IJD”

19

Vlnr.: Bram Bakker, Johan IJsbrandij en Thijs van Keimpema

“STERK GROEIEN IN CORONATIJD” FIER VERMOGENSBEHEER VIERT ÉÉNJARIG BESTAAN VOL TROTS

Fier, grutsk, vol trots, dat is het gevoel wat past bij de mannen van Fier Vermogensbeheer, die een jaar geleden zijn gestart op de Hegedyk 1 te Sneek.

“Het heeft onze verwachtingen overtroffen”, zegt Johan IJsbrandij, die samen met Thijs van Keimpema en Bram Bakker aan het roer staat van de Sneker onderneming. De liefde voor het vak beleggen en aandacht voor klanten zijn een belangrijke drijfveer geweest om de onderneming te starten. Waar steeds meer partijen kiezen voor het online bedienen van klanten, gaat Fier terug naar de basis en kiezen ze voor een persoonlijke benadering. “Deze stap heeft ervoor gezorgd dat het plezier in het vak beleggen weer helemaal terug is”, aldus Johan.

LAAGDREMPELIG Fier neemt uitgebreid de tijd om te kijken of beleggen een passende oplossing kan zijn. Persoonlijk contact en laagdrempeligheid staan daarin centraal. “We voldoen aan alle vergunningen die de toezichthouders stellen. En dat geeft vertrouwen, want veiligheid komt regelmatig voorbij in onze gesprekken”, geeft Bram Bakker aan.

Bij laagdrempeligheid hoort volgens Thijs van Keimpema ook advies buiten kantooruren. “We zijn alle drie liefhebbers van beleggen, we houden van ons vak. Als er op een dinsdagavond tien uur belangrijke cijfers komen uit Amerika, dan hebben we onderling direct contact en indien nodig informeren we gelijk onze klanten.”

INGEWIKKELD Toch is het niet altijd vanzelfsprekend geweest. De onderneming bestaat nu een jaar, maar een openingsfeest is bijvoorbeeld uitgebleven. Het eigen netwerk is erg belangrijk gebleken.

“Onze artikelen in onder andere GrootBolsward-IJsselmeerkust hebben een aandeel gehad in zichtbaarheid, want vrijwel na verschijnen werden we al gebeld voor afspraken”, vertelt Johan. Een jaar verder is het tijd voor een volgende stap. “In februari start onze commercial op Omrop Fryslân zodat we ook via de radio ons bedrijf promoten.

En we zullen ons in 2022 nog veel meer op de kaart zetten.”

SUEZKANAAL Vermogensbeheerders als Fier zijn er niet zo veel. Hun kracht is snel inspelen op een veranderende markt. Johan IJsbrandij: “Ik vergelijk het met het schip dat vorig jaar vastzat in het Suezkanaal. Onze omvang maakt dat we als speedboot kunnen opereren in een wereld van megatankers.

Neem nu de hoge inflatie en de oplopende rente. Dit is een kans en een risico voor beleggers. Als belegger moet je echt anders naar obligaties kijken in de portefeuille.

Van deze bedreiging een kans maken, daar zit onze kracht!”

DE SPECIALIST VOOR AL

UW BERG-/WANDELSCHOEN REPARATIES! Dracht 130 Heerenveen T (0513) 62 88 09

Samen vooruit Als betrokken inwoners van de gemeente Heerenveen snakken we naar een nieuw begin.

Weg van de korte termijn, op naar de lange termijn!

We zijn toe aan een tijd waarin we weer verder vooruit durven denken en ambiteus durven zijn.

Ojanne de Vries-Chang

Lijsttrekker D66 Heerenveen

Zodat we écht vrij kunnen zijn en niemand laten vallen.

www.schoenmakerijfeenstra.frl Tijd voor een nieuwe garagedeur!

Sinds 1955

Afrekenen met armoede

€ 500 korting op een geïsoleerde garagedeur

De garage is vaak meer dan een opslagruimte. Misschien wordt jouw garage wel gebruikt als bijkeuken of een klus- of hobbyruimte. Isoleren is dan altijd een goed idee. Je brengt tenslotte veel tijd door op deze plek. Dan moet het er behaaglijk aanvoelen. Voor een comfortabele en energiezuinige garage is een geïsoleerde garagedeur een goede oplossing.

Interesse in een geïsoleerde garagedeur? Profiteer dan nu.

1 januari t/m 30 april 2022 Vraag naar de voorwaarden

0513 - 43 52 43

De Werf 12-1 | 8401 JE | Gorredijk | 06 - 52 59 25 14 | www.ellema.nl | info@ellema.nl

Als Novoferm dealer beschikken we over vakkennis en bieden we eersteklas service.

In een rijk land hoort geen ruimte te zijn voor armoede.

Wij rekenen af met armoede door intensief in te zetten op ondersteuning. Armoede moet worden uitgebannen.

Alleen op die manier kan iedereen vrij zijn en laten we niemand vallen!

Ruimte voor wonen Er moet ruimte komen om woningen te bouwen. Ook in de kleine(re) dorpen.

Daarom kijken we samen met de inwoners waar dat mogelijk is. We bieden ruimte aan experimentele woonvormen. Zo kunnen onze jongeren hier blijven wonen!

Leve de Natuur!

Te lang hebben we de nadelen van onze keuzes op het klimaat en de natuur afgewenteld. Dit is het moment om het klimaat en onze groene leefomgeving op nummer 1 te zetten. D66 gaat voor een duurzame, biodiverse en circulaire gemeente!

Stem 16 maart D66 Laat iedereen vrij, maar niemand vallen.

heerenveen

Hét maandblad

met verhalen uit jouw regio op de bank en... online!

FITNESS, ZWEMMEN EN SQUASH

3 MAANDEN ONBEPERKT SPORTEN

SLECHTS €129,95!

D

Onbeperkt fitnessen, zwemmen en squashen*

D

Deelname aan alle groepslessen*

D

Deskundige begeleiding

D

Persoonlijke sportschema’s

D

Exclusieve ledenactiviteiten

D

NIEUW: extra Crossbox ruimte met extra circuit groepstrainingen!

Schrijf j e sa de twee men in en de pers ontvan oon gt 5

0% KOR TING!

Meer informatie en inschrijven: www.sportstad.nl/fitness * het aanbod is afhankelijk van de op dat moment geldende coronamaatregelen.

Deze actie is geldig t/m 28 februari 2022 vanaf 18 jaar. De korting bij inschrijving van een tweede persoon kan ook gerekend worden als 2 maal 25% korting op het tijdelijke lidmaatschap.

Sportstad Heerenveen | Abe Lenstra Boulevard 23Q | 8448JA Heerenveen | 0513 614855 | info@sportstad.nl

HET LAATSTE (SPORT)NIEUWS LEES JE OP: WWW.GROOTHEERENVEEN .NL WWW.GROOTHEERENVEEN.NL

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

21

TEKST EN BEELD LOTTE VAN DER MEIJ

OLIVIA NASOZZI UIT LEMMER

EEN ZEECONTAINER VOL SPULLEN VOOR OEGANDA Wanneer Olivia Nasozzi de voordeur van haar huis in Lemmer opent, zien we een vrouw met een stralende lach.

Ze draagt een vrolijk gekleurde broek van Afrikaanse stof die zij zelf heeft genaaid.

Inzameling goederen Olivia Nasozzi vraagt hulp aan iedereen die dit maar leest. De zeecontainer wil ze graag helemaal vol stoppen met zoveel mogelijk goederen die men in Oeganda in Afrika het hardst nodig heeft. Zodat ze straks in december zoveel mogelijk mensen blij kan maken. Wil je helpen en heb je spullen die ze in Oeganda nodig hebben, geef ze dan aan Olivia.

Olivia Nasozzi (1990) vluchtte in 2010 vanuit Oeganda naar Nederland. Over deze ervaring wil ze liever niets kwijt, het is traumatisch voor haar. Feit is dat de situatie niet veilig meer was voor Olivia.

Vanwege een verscheidenheid aan etnische culturen en verschillende politieke systemen was er in Oeganda tussen 1987 en 2007 een burgeroorlog gaande. Hierbij speelde de rebellengroepering ‘het Verzetsleger van de Heer’ een grote rol. Deze groep staat bekend om zijn gruweldaden, die vele levens heeft gekost. Olivia was 19 toen ze vluchtte en liet haar vierjarig zoontje Trevor achter. Drie jaar later is ze herenigd met hem en woont hij bij zijn moeder, samen met zijn broertje en zusje.

WINKELTJE Ook al is Olivia meerdere keren terug geweest naar Oeganda, ze blijft in Nederland wonen. Ze woont inmiddels al ruim tien jaar in Lemmer. Ze is eigen ondernemer. Olivia maakt Afrikaanse kleding en werkt in opdracht, waarbij ze onder andere kleding repareert. Daarnaast runt ze haar winkeltje aan huis met haar eigen gemaakte creaties en allerlei accessoires die ze in Oeganda inkoopt.

Wat is er nodig?

Op het gebied van persoonlijke hygiëne en veiligheid: zeep, tandenborstels, tandpasta, maandverband, luiers, condooms. Op medisch gebied: pleisters, ehbo-trommels, paracetamol. Voor het overige: herbruikbaar plastic servies, fietsen, waterkokers en handdoeken. Olivia heeft geen kleding meer nodig, behalve ondergoed. Je kunt mailen en dan worden de spullen opgehaald: olivianasozzi@gmail.com.

“JE MOET DIE LACHENDE GEZICHTEN VAN DE MENSEN EENS ZIEN, DAT IS ZÓ MOOI”

Ze laat ons haar winkeltje zien en showt allemaal prachtige spullen uit Afrika. Met een verhaal. Ze pakt een ketting en zegt: “Deze kralen zijn door vrouwen in Oeganda gemaakt van oude kranten.” Ze laat een tasje zien dat van een boom is gemaakt, met geborduurde tafereeltjes en natuurlijk allemaal kleurrijke kleding die zij zelf heeft gemaakt. In de toekomst wil ze graag verder aan haar project bouwen om een winkel in het centrum te openen waar ook workshops gegeven kunnen worden.

VAN PLAN NAAR UITVOERING Olivia zet zich graag in voor haar land en biedt graag hulp. Ze geeft het geld dat zij verdient dan ook vooral uit om mensen te helpen in haar geboorteland. Helaas merkte ze dat het geld wat zij gaf niet direct

Of breng je spullen op donderdag tussen één en vier uur ’s middags bij het PAC, Straatweg 52d in Lemmer (naast CVVO voetbal terrein).

naar de mensen ging die dat het hardst nodig hebben. “Heel veel mensen willen wel helpen, en sturen geld, maar je weet nooit precies wat er met het geld gebeurt”, vertelt Olivia. De hulp die ze wil bieden moest concreter en daarom bedacht ze een plan: een zeecontainer vul-

len met spullen. Deze container wil ze zelf naar Oeganda brengen en ze wil de spullen rechtstreeks uitdelen aan de mensen die het nodig hebben. Op die manier weet Olivia zeker - en daarmee ook alle gevers die spullen doneren - dat ze daar daadwerkelijk mensen mee helpt.

Een plan wat nog best veel voeten in de aarde heeft, want hoe kom je aan een container, waar zet je deze neer en hoe komt deze in Afrika?

Een belangrijk punt is ook: wie betaalt dit allemaal? Samen met haar steun en toeverlaat Cobi Jellesma en haar man Jelle zochten ze dit allemaal uit. Cobi was jarenlang werkzaam als coördinator van stichting Vluchtelingenwerk en helpt Olivia tot op de dag van vandaag. Via via werd er een zeecontainer gekocht waar Olivia zelf al € 3500,- voor heeft moeten betalen. De container is veertig ‘feet’ groot, dat is zo’n 12 x 2,5 meter (l x b) en kan gelukkig in Follega staan, bij een boer, waarvan de vader ook in Oeganda is geweest.

Samen met Cobi halen ze overal en nergens spullen vandaan en betalen dit zelf. Dat geeft aan hoe gemotiveerd ze zijn om dit voor elkaar te krijgen.

VERVOER OVER ZEE EN OVER LAND We nemen een kijkje in Follgega, bij de immens grote zeecontainer, samen met Olivia, Jelle en Cobi. De container blijkt inmiddels voor een derde deel gevuld met allerlei goederen, zoals kleding en meubels.

Begin november van dit jaar zal de container op een vrachtschip naar Mombassa, Kenia vertrekken. Olivia zal dan met haar kinderen daar naar toe vliegen om de container ‘op te vangen’. Verder vervoer gebeurt op een vrachtwagen en Olivia zal meereizen om diefstal uit de container te voorkomen. Ze zullen door de douane moeten komen en zo naar Kampala, de hoofdstad van Oeganda rijden waar zij zelf de spullen gaat uitdelen. Olivia glundert als ze zegt: “Je moet die lachende gezichten van de mensen eens zien als ik ze kopjes geef, dat is zó mooi.”

heerenveen

22

TEKST HARRY DE JONG // BEELD DENNIS STOELWINDER

NACHTMERRIE IS VOOR WILLEM HOFSTRA EINDELIJK VOORBIJ

“MISDAAD LOONT NIET” Na twaalf jaar is de nachtmerrie eindelijk voorbij voor Willem Hofstra (66) uit Heerenveen. Zijn straf zit erop, het internationale opsporingsbevel voor drugssmokkel is verscheurd en hij kan gaan en staan waar hij wil. Als een vrij man. Maar wel een man met geestelijke littekens. “Want het gaat je niet in de koude kleren zitten als je meer dan tien jaar de hete adem van Justitie in je nek voelt”, zegt Willem achteraf.

“ “Maar ik ben nu vrij. En ik wil niets liever dan jonge mensen vertellen dat ze op het rechte pad moeten blijven. Omdat een misstap je de rest van je leven kan achtervolgen.” In samenwerking met de gemeente Heerenveen en de politie staat op dit moment een scholenproject in de steigers waarin Willem vertelt over zijn leven.

VRACHTWAGEN OP NAAM

Met zijn baseballpet, leren jekker, tatoeages en zilveren kettingen ziet de Heerenvener er niet uit als een man die gewend is in de pas te lopen van deze maatschappij. “Nee, ik ben niet altijd een lekkere jongen geweest, ik heb in totaal vijf jaar in de gevangenis gezeten”, bekent Willem. “Ik heb kluizen gekraakt en een bank beroofd, maar als ik me in mijn leven ergens verre van heb gehouden, dan is het wel de handel in drugs. En zeker handel met het buitenland. Ik heb het altijd als een schrikbeeld gezien om in zo’n ver land achter de tralies te belanden.”

En laat dát Willem nou net overkomen. Het begint allemaal in maart 2009, als hij zich door een kennis over laat halen om de verzekering van een vrachtwagen op zijn naam te laten zetten. Die kennis wil een transportbedrijf beginnen, maar heeft in het verleden wat problemen gehad met de belasting.

Willem: “Ik vond het wel prima en dus hebben ze die truck op mijn naam gezet. Wist ik veel wat er allemaal achter vandaan zou komen.”

Een half jaar later wordt diezelfde vrachtwagen in Zweden aangehouden. Tussen de goederen in de laadbak zit maar liefst 430 kilo hasj. Willem moet op het politiebureau in Heerenveen komen om een verklaring af te leggen. Er zijn zelfs twee rechercheurs uit Zweden overgevlogen om hem te verhoren. Nadat hij zijn verklaring heeft afgelegd, lijkt de kous af en kan Willem weer naar huis.

ben zich bereid verklaard om de strafzaak uit naam van alle betrokken landen op zich te nemen en er is inmiddels een uitleveringsverzoek ingediend bij de Nederlandse justitie.

En dat verzoek wordt tot ontzetting van Willem ingewilligd. In september 2010 wordt hij door twee Finse rechercheurs in burger opgehaald om naar Finland te worden overgevlogen. In Helsinki staat een politiebusje te wachten om hem naar de gevangenis van het stadje Espoon te brengen. “Een echte middeleeuwse kerker was dat”, zegt Willem.

Na anderhalve week volgt overplaatsing naar de gevangenis van Vantaan. Daar moet Willem z’n cel delen met drie Finnen. “Met die mensen communiceren was er niet bij, ze spraken geen woord Engels.

Lekkere jongens waren dat. De helft zat vast voor moord. Kerels met grote littekens op hun gezicht, die ze hadden opgelopen in vechtpartijen waarbij ze zelfs een bijl hadden gebruikt. Er zaten ook leden van motorbendes vast die elkaar met granaten hadden bestookt. Bij een ruzie kreeg een van hen een emmer gloeiend heet water in z’n gezicht. De vellen hingen erbij.”

EIS: VIER JAAR GEVANGENISSTRAF Willem is er dan ook niet rouwig om dat hij na verloop van tijd wordt geïsoleerd. “Nou ja, leuk was dat bepaald ook niet. Ik was echt 24 uur per dag van iedereen afgesloten. Ik mocht zelfs geen brieven schrijven.” In oktober 2010 begint de internationale rechtszaak tegen Willem Hofstra en drie Nederlandse medeverdachten die inmiddels ook in dezelfde gevangenis zijn opgesloten. “We werden in aparte busjes, en begeleid door een politiekordon, naar de rechtszaal gebracht, alsof we de zwaarste criminelen van Finland waren”, vertelt de Heerenvener. “In totaal werd tegen ons gezamenlijk 34 jaar gevangenisstraf geëist, waarvan ík vier op moest knappen.”

MIDDELEEUWSE KERKER IN FINLAND

Daarmee is het verhaal echter nog lang niet ten eind. Op 17 juni 2010 doet een arrestatieteam van de politie een inval in zijn woning. “Ze vielen met zulk grof geweld binnen dat er zelfs een raam uit de sponning vloog”, vertelt Willem. “Ik schrok me werkelijk dood.” Opnieuw wordt hij overgebracht naar het politiebureau en ditmaal wordt hem ook drugssmokkel naar Engeland, Finland en andere Europese landen ten laste gelegd. De Finnen heb-

De uitspraak volgt op 23 november 2010. En die is heel anders dan de eis. Willem: “Die dag zal ik nooit vergeten. Ik zat in afwachting van de uitspraak, samen met een van de andere verdachten in dezelfde cel. Een bewaker deed de deur van het slot en zei: ‘Pak je spullen, jullie zijn vrij’. Onze vreugde was ongekend, we waren vrijgesproken. Wat een opluchting nadat ik twee en een halve maand in onzekerheid had geleefd.”

Willem Hofstra in stamkroeg De Skoffel in Heerenveen. De Finse vlag boven zijn hoofd heeft hij twaalf jaar geleden hier opgehangen.

NUMMER 02 • 2022

GROOTHEERENVEEN.NL

23

“ZE NOEMDEN ME THE FLYING DUTCHMAN, OMDAT IK STEEDS HEEN EN WEER VLOOG TUSSEN NEDERLAND EN FINLAND”

NEDERLANDSE AMBASSADE HELPT NIET De euforie over de vrijspraak wordt echter snel getemperd. “Er zou vervoer voor ons worden geregeld en we zouden reispapieren krijgen, maar daar bleek niets van te kloppen. Sterker nog: we werden gewoon buiten de gevangenispoort gezet, zonder pardon. Niemand was meer in ons geïnteresseerd en niemand wilde ons helpen. Het was ’s middags half vier en op dat moment al aardedonker. Het was tien graden onder nul en er stond een complete sneeuwstorm. Die gevangenis stond midden in de bossen en een heel eind van de bewoonde wereld. We waren dus mooi de klos. We zijn gaan lopen en uiteindelijk vonden we een bushalte. Ondertussen waren we half verrekt van de kou, want we hadden natuurlijk helemaal geen winterkleding bij ons. Na een paar keer overstappen zijn we uiteindelijk op het vliegveld beland, maar daarmee waren we nog niet veel opschoten. Mijn maat had geen geld genoeg om een ticket te kopen, dus daar stonden we. Reispapieren hadden we in de gevangenis immers niet gekregen. Ik heb de Nederlandse ambassade gebeld, maar daar was men niet bereid om ons te helpen, laat staan dat ze voor vervangende papieren wilden zorgen. Gelukkig had ik mijn ID-kaart en bankpasje nog. Op mijn rekening stond nog net genoeg geld om ons vliegtuig naar Amsterdam te betalen.”

THE FLYING DUTCHMAN En zo komt Willem de volgende dag in Heerenveen aan. Bijna letterlijk uit de lucht gevallen met niets anders dan twee tassen met kleren en een lege portemonnee. De huur van zijn woning is allang opgezegd, dus daar kan hij niet naar terug.

“Ik heb een maat gebeld en godzijdank kon ik de eerste dagen bij hem terecht.

Mijn geld was op en ik moest weer helemaal opnieuw beginnen. Ik had het gevoel dat ik tot de grond toe was afgebrand.”

“ZE HEBBEN DIE TRUCK OP MIJN NAAM GEZET. WIST IK VEEL WAT ER ALLEMAAL ACHTER VANDAAN ZOU KOMEN.”

Maar daarmee is de ellende nog lang niet achter de rug. Op het moment dat Willem een woning heeft gevonden en zijn leven weer een beetje op de rails begint te krijgen, krijgt hij slecht nieuws. “In Finland waren ze in hoger beroep gegaan tegen mijn vrijspraak en toen begon het circus weer van voren af aan. Er werd een internationaal opsporingsbevel tegen mij uitgevaardigd, ik moest opnieuw voorkomen in dat land. En ja, wat moest ik toen?

Ik had wel onder kunnen duiken, maar wat had ik dan voor leven gehad? Elke dag zou ik over mijn schouder moeten kijken.

Ik zou mijn ouders niet meer kunnen opzoeken en ook mijn kinderen niet meer zien. Dat was geen leven geweest en ik heb me daarom vrijwillig gemeld bij de politie in Heerenveen.

En zo zat ik korte tijd later samen met twee rechercheurs opnieuw in het vliegtuig naar Helsinki. En vervolgens in een gammel busje naar de gevangenis. Ik trof

daar zelfs nog mannen met wie ik een jaar eerder had vastgezeten. Ze noemden me The Flying Dutchman, omdat ik steeds heen en weer vloog tussen Nederland en Finland.”

INTERPOL En dan blijkt hoe onduidelijk de internationale criminaliteitswetgeving kan zijn in de praktijk. Willem: “Ik zat drie weken in de cel en toen mocht ik weer naar huis om daar mijn eventuele straf uit te zitten.

Dat had mijn advocaat geregeld. Ik wist niet eens wat de uitspraak was.”

Daar komt Willem pas achter als hij even buiten Heerenveen wordt aangehouden door de inzittenden van een onopvallende patrouillewagen van de politie.

“Toen bleek dat ik op de internationale opsporingslijst van Interpol stond omdat ik in Finland nog een gevangenisstraf van twee en een half jaar uit moest zitten.” De Nederlandse politie levert hem ditmaal echter niet uit aan Finland. Willem: “Dat deden ze niet vanuit sociaal oogpunt, omdat ik in dat land kind noch kraai had, geen vaste woonruimte en geen maatschappelijke binding. Maar zodra ik de Nederlandse grens zou oversteken naar welk land ook, dan was ik aan de beurt. De Finnen hebben die zaak tegen mij jarenlang op z’n beloop gelaten omdat ze de hoop hadden dat ik in een ander land overmoedig van een vliegtuigtrap zou stappen en dat ze me op die manier alsnog te pakken zouden krijgen. Maar dat gebeurde niet, want ik ben niet zo’n wereldreiziger.”

GRATIEVERZOEK BIJ DE KONING Als de Finnen horen dat Nederland hem toch niet zal uitleveren, dragen ze de strafzaak over aan ons land. Het Gerechtshof in Arnhem neemt het vonnis letterlijk over, maar dan met aftrek van voorarrest en de dagen dat Willem in voorlopige hechtenis heeft gezeten. Dat betekent in de praktijk dat hij nog een jaar achter de tralies moet. Geen mooi vooruitzicht, zeker niet omdat Willem ondertussen ook de ziekte van Parkinson heeft gekregen.

“Mijn advocaat zei toen: ‘We gaan een gratieverzoek bij de koning indienen. De zaak is al zo lang geleden en je bent nooit weer in de fout gegaan, dus je verdient gratie. Ja, die man heeft echt voor mij gevochten.”

Dat verzoek wordt ingewilligd, met dien verstande dat Willem nog 240 uren een werkstraf moet doen. In december 2021 heeft hij de laatste minuten van die straf weggewerkt. En nu is hij dus officieel een vrij man.

“Maar als ik nu terugkijk op mijn leven en me realiseer wat al die misstappen teweeg hebben gebracht, dan wil ik nog maar één ding”, besluit Willem: “Jonge mensen er op wijzen dat misdaad niet loont.”

24 LIFESTYLE TRENDS MMOOI SKIN&BEAUTY

HUIDHERSTEL EN BALANS ‘Herstel’ is een woord dat wij vaak gebruiken in ons vakgebied.

Wij spreken voornamelijk van huidherstel. Op het moment dat wij een huidverbeterend traject ingaan met een cliënt, maken we op een handige manier gebruik van de regenererende capaciteit van het menselijk lichaam.

Immers vindt herstel pas plaats na beschadiging.

Al onze huidverbeterende behandelingen en trajecten beginnen met het (gecontroleerd) beschadigen van het te behandelen gebied.

Dit doen we door middel van een microneedling, een peeling of een bindweefselmassage.

Door het te behandelen gebied gecontroleerd te beschadigen wordt het lichaam gedwongen tot huidherstel. Het volledige huidherstel duurt ongeveer vier weken.

Deze behandelwijze kunnen we alleen toepassen op een gezonde huid, een huid die in balans is. Want alleen een gezonde huid is in staat tot huidherstel.

MARIAN MEIRMANS (MIDDEN) EN MARA (LINKS) EN MINDY schoonheidsspecialist MMOOI Skin&Beauty - www.mmooiheerenveen.nl

Balans is een ontzettend belangrijke factor met betrekking tot herstel. Deze stelling kunnen we toepassen op alle facetten in ons leven. Een groot deel van de regeneratie van onze huid, maar ook van ons gehele lichaam vindt plaats tijdens onze slaap. Hard werken, hard leven, is prima, zolang er balans bestaat. Zonder balans is er geen herstel mogelijk.

Wetenschappers hebben ontdekt dat balans een sleutelwoord is in onze huidige maatschappij. Het is zo ontzettend belangrijk om niet alleen je lijf kans te geven op herstel, maar ook zeker je geest.

Neem je rust, en pak dat moment voor jezelf. Bewustwording is de eerste stap naar herstel.

FYSIO HOEN

Herstellen van hoofdpijn, tinnitus of kaakklemmen?

Het kaakgewricht is het gewricht wat het meest beweegt in het menselijk lichaam. Ga maar na, bij iedere beweging van het hoofd, tijdens het praten, lachen, zoenen, gapen, tijdens het werken achter de computer, bij elk van deze bewegingen gebruiken we het kaakgewricht. De kans is hierdoor groot dat bij klachten in het hoofd, nek en schoudergebied het kaakgewricht betrokken is.

Een simpele en eenvoudig test: ga maar eens voor de spiegel staan en steek losjes jouw tong naar buiten. Wat zie je?

Zie je kartels aan de rand van je tong? Lijkt hij als het ware op een postzegel? Dit is de afdruk van je tanden, dat wil zeggen dat er ter plekke (te)veel spanning in je spieren aanwezig is. Zie je aan de binnenkant van je wang een witte lijn? Dit zegt iets over het klemmen van jouw kaken.

We noemen dit met een mooi woord bruxisme. Het is redelijk onbekend en wordt over het algemeen onderschat; het kan echter leiden tot hoofdpijn, oorsuizen (tinnitus) of nekklachten. Mocht je enige vorm van klachten hebben, dan zijn de volgende stappen van belang: Stap 1 is het erkennen van de klachten.

Stap 2 is het zoeken van passende hulp bij deze klachten en dat is in dit geval een afspraak maken bij de specialist, te weten de kaakfysiotherapeut (orofaciaal of CMD fysiotherapeut).

Belangrijk voor de kaakfysiotherapeut is om uit te zoeken waar primair de klachten vandaan komen, oftewel: wat is de bron van waaruit de klachten ontstaan?

ILJA HOEN Manueel- kaakfysiotherapeut Fysio Hoen - www.fysiohoen.nl

Voor het vaststellen van de oorzaak van de klachten, anamnese genoemd, kun je met andere woorden bij de kaakfysiotherapeut (orofaciaal of CMD fysiotherapeut) terecht. Hieruit volgt dan een behandelplan van de hoofdpijn, oorsuizen (tinnitus) of nekklachten.

WERK- EN LICHAAMSHOUDING Wat we vandaag de dag tijdens de coronapandemie heel veel zien, is dat mensen thuiswerken, meestal niet met een optimale werkplek. Dit resulteert veelal in het onbewust aannemen van een slechte werk- lichaamshouding. De lichaamshouding is onbewust van grote invloed en speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van kaakklachten. Vaak zijn we ons niet bewust van deze kaakklachten en zoals eerder al aangegeven zijn kaakklachten veelal de bron voor schouder en nekklachten en heeft ook veel invloed op hoofdpijn.

Kortom de orofaciaal fysiotherapeut kan wat voor je betekenen.

Blijf dus niet met je klachten rondlopen en maak een afspraak, voor jouw eigen welzijn en herstel.

“It’s all in our hands” (Nelson Mandela)

GROOTHEERENVEEN.NL

25

Binnert’s Boekentips! HERSTEL HET HERSTEL VAN DUITSLAND

Na de succesvolle ‘De nieuwe tijd’trilogie, waarvan ik ook gesmuld heb, weet de Duitse Carmen Korn weer te boeien met de literaire roman ‘En de Wereld was jong’.

Het boek vertelt de verhalen van drie families die hun leven weer opbouwen en waarin steden weer opgebouwd worden na de Tweede Wereldoorlog.

Gerda en Heinrich proberen te leven van Heinrichs kunstgalerie in Keulen, terwijl Gerda’s vriendin Elisabeth in Hamburg nog steeds wacht op de terugkomst van haar schoonzoon Joachim uit de oorlog. Heinrichs zus Margarethe is verhuisd naar San Remo en lijkt een rustig leventje te leiden, maar haar schoonmoeder is veeleisend en bemoeit zich graag met de familie. De roman geeft een mooi inkijkje in het dagelijkse leven van toen. Korn weet historische gebeurtenissen prachtig te verweven met persoonlijke familiegeschiedenissen. Door haar manier van schrijven ga je meeleven met de personages. Je hebt ook echt het gevoel dat je door de straten van San Remo, Hamburg en Keulen loopt.

HERSTEL VAN VOGELSOORTEN?

Voor iedereen die van vogels houdt is er het boek ‘Verschenen of verdwenen’.

In Nederland broeden ruim 250 vogelsoorten.

Dat aantal lijkt van jaar op jaar misschien stabiel, maar niets is minder waar. Dit boek geeft aan de hand van vele foto’s en verspreidingskaarten met historische gegevens en illustraties met populatieaantallen een overzicht van de nieuwe soorten die sinds 1900 verschenen, zoals de grote zilverreiger, oehoe, zeearend en de nu vertrouwde Turkse tortel. Maar ook soorten die hier zijn verdwenen vanwege een snel veranderend landschap, zoals de griel en ortolaan komen in het boek aan bod, net als de exoten, zoals nijlgans, halsbandparkiet en zwarte zwaan Sovon, een vereniging van vogeltellers, gaat in het boek in op de invloed van het klimaat, biodiversiteit, de komst van exoten, de rol van bescherming, en vogelaars toen en nu. Er wordt ook een blik in de toekomst gegeven.

HERSTELLEN VAN EEN AANGRIJPEND BOEK?

Een boek waar ik nog veel aan terugdenk is ‘Tim – de officiële biografie van Avicii’, geschreven door Mans Mosesson.

‘Tim’ is het tragische verhaal over de introverte Zweedse jongen Tim Bergling die één van ’s werelds bekendste dj’s werd. Je leest over zijn worsteling met het bekend zijn, en over zijn begaafdheid. Je weet hoe het af gaat lopen met Tim, maar toch is het slikken als het einde van het boek eraan komt.

“Mijn drie boekentips over herstel in verschillende facetten, en die het lezen meer dan waard zijn.”

NYNKE DE VRIES Boekenliefhebber pur sang Boekhandel Binnert Overdiep www.binnertoverdiep.nl

ACUPUNCTUURPRAKTIJK ZUSANLI

HERSTELLEN IS ACTUELER DAN OOIT Herstellen… Het onderwerp is actueler dan ooit. Maar herstel is natuurlijk ook iets van alle tijden.

Binnen de traditionele Chinese geneeskunde, waar acupunctuur een onderdeel van is, draait alles om het herstellen van de balans. De balans tussen yin en yang. Yin en yang zijn elkaars tegenpolen, maar vullen elkaar ook aan. Yin staat onder andere voor rust, koude, donker en bezinning. Yang staat onder andere voor beweging, warmte, licht en actie. In de winter is het Yin. Dat is de tijd van bij de kachel zitten, warme stamppotten en dikke truien. Tijd voor gezelligheid en een goed boek.

Zeer binnenkort krijgen we de grote ommezwaai naar yang, het voorjaar.

Rust maakt plaats voor actie, de dagen worden langer, de temperatuur gaat omhoog en het zonnetje staat weer hoger aan de hemel. Na maanden van donkerte en kille vochtigheid is dit voor veel mensen een hele opluchting.

We kunnen weer herstellen van de

winterdip, verkoudheid, griep en andere ongemakken.

En hopelijk ook van corona. Acupunctuur kan helpen om het herstel te bespoedigen. Om een vlotte overgang te maken van yin naar yang. Om je fit en energiek te laten voelen en zo het herstel van bijvoorbeeld restverschijnselen van corona te bespoedigen.

GRETHA KOENDERS Acupuncturist Acupunctuurpraktijk Zusanli www.acupunctuur-heerenveen.com

WIJ GAAN VOOR EEN

NIEUWE START!

GOERRES

MUZIEK

Heb jij netheid en frisheid hoog in het vaandel? Welkom bij de familie!

WEEKEND AKKR UM

Vacature Medewerker Schoonmaak

RESTAURANT GOERRES PRESENTEERT:

+MUZI

EKFI

KARAOKE AVOND VOOR JONG

EN OUD // VANAF 19.00 UUR // VRIJ ENTREE

SPEKTAKEL IN AKKRUM // VANAF 16.00 UUR // VRIJ ENTREE

MAART

FOLKERT-HANS

MAART

Welkom aan boord!

Op www.kuiperverzekeringen.nl vind je meer informatie over de vacature en onze organisatie. Maar er gaat natuurlijk niets boven een persoonlijk gesprek als je echt een goede indruk wilt krijgen.

MAART

4 5 6

Ter uitbreiding van ons vaste schoonmaakteam zoeken wij een ervaren Medewerker Schoonmaak. Wij bieden je een baan voor 12 tot 20 uren per week bij een mooi familiebedrijf. Je werkdagen zijn van 16.00 tot 20.00 uur en de dagen worden in overleg vastgesteld.

S FOLKERT-HAN ETS

HIGH TEA MET TRIO HOT & TOASTY VANAF 15.00 UUR // VRIJ ENTREE

Kom jij de Kuiper familie versterken?

Stuur dan jouw CV voorzien van een motivatie vóór vrijdag 18 maart a.s. naar hr@kuiperverzekeringen.nl Vragen of meer informatie? Neem dan contact op met onze afdeling HR via 0513 - 61 44 44.

Y OAST LEKKERS T & HOT LIEDJES & VOOR MEER INFO

@HOTELRESTAURANTGOERRES

ALLE VOORDELEN OP EEN RIJTJE

20 cm diameter

BIG GREEN

WATER ONTHARDER

Voorkomt kalkaanslag Verwijdert bestaande kalk Verbetert geur, kleur en smaak Filtert op chemicaliën Behoudt calcium en magnesium latie

Prijs incl. instal

Voorkomt kalkaanslag en filtert je drinkwater

46 cm

€

Verspilt geen water Werkt zonder zout Gebruikt geen stroom Geen afvoer nodig Onderhoudsvrij Milieuvriendelijk Duurzaam

OOK IDEAAL VOOR VAKANTIEWONINGEN

Verwijdert sediment, zware metalen en chemicaliën

Zamarra Kok

Actie:

1-ste vervangfilter volgend jaar

GRATIS!

De Big Green wordt geleverd en geïnstalleerd door een van onze ervaren installateurs. Zo bent u ervan verzekerd dat alles perfect werkt, heeft u voortaan geen last meer van kalkaanslag en kunt genieten van zuiver drinkwater.

Kalkaanslag is een grote ergernis; het maakt de toiletpot bruin, douchetegels dof en is slecht voor apparaten. Daarom heb ik een Big Green kalkpreventie apparaat met koolstoffilter laten installeren. Zacht water (en dus koffie en thee) smaakt beter en de waterkoker blijft schoon. Ik kan met een kwart minder (vaat)wasmiddel toe en hoef geen speciale sanitairreiniger meer te gebruiken. Vooral het gebrek aan kalkaanslag in de badkamer scheelt erg veel poetswerk. Helaas moet ik de douche nog wel nadrogen, omdat anders opgedroogde waterdruppels met magnesiumresidu zichtbaar blijven.

Telegraaf, 4 juli 2020

Ongefilterd kraanwater

Gefilterd met de Big Green

Filter geplaatst in kruipruimte

Filter geplaatst in meterkast

www.big-green.nl • Informatie 0299-321188

Speciale bijlage over zorg en welzijn in de regio

Kijk op zorg

“Buiten zijn maakt blij”

“Ver weg en toch dichtbij”

“Welzijn op recept”

Henryke de Vries Samen fit & vitaal

Genus Care

Welzijnsorganisatie Caleidoscoop

Dit is een bijlage van

heerenveen

Kom sfeer proeven Even voorstellen: Dit is Helen, contactverzorgende bij woonzorgcentrum Mariënbosch. Helen krijgt energie van haar verantwoordelijkheden binnen het team: “Iedereen heeft zijn of haar eigen rol en we zijn gelijkwaardig. We hebben al zoveel bereikt samen. Na een dag werken, heb ik gewoon nog steeds energie.”

Benieuwd naar Helens werkplek? Kom dan gerust langs om sfeer te proeven en kennis te maken. Je bent van harte welkom voor een kop koffie en een gezellig gesprek!

www.werkenbijzorggroepsintmaarten.nl

Bel, WhatsApp of mail met Helen om een bezoekje te plannen h.dijk@zorggroepsintmaarten.nl 06 – 57895402

deel je leven

BENIEUWD WAT MORGEN BRENGT? De invloed van kunstmatige intelligentie, robotisering en big data in de toekomst is robotisering en big data in de toekomst is van jouw ondernemersperspectief goud waard. Wij maken tijd en bieden inzicht.

Want met een heldere kijk op morgen lacht de toekomst je toe.

BENTACERA.NL

Kijk op zorg zorg en welzijn in de regio

Zelfredzaamheid Als kinderen geboren worden zijn ze lief, klein, kwetsbaar en afhankelijk. In de opvoeding streven we ernaar dat het zelfstandige mensen worden. Het leren maken van eigen keuzes, van passende en gezonde keuzes.

Gezond zijn en vitaal ouder worden willen we

Ook in de zorg gaat het erom dat iemand het leven

allemaal. Als we ouder worden willen we de

kan leiden zoals hij of zij dat wil en dat de zorg

regie over de invulling van het eigen leven graag

daarop aansluit. Er is steeds meer aandacht voor het

behouden. Maar soms valt het wat tegen en geven

fit en vitaal blijven; voor een positieve benadering

kleine kwaaltjes of grotere gebreken een uitdaging

van ouder worden en ouder zijn. Het ervaren van

om te genieten van het dagelijkse leven.

levensgeluk, het samen kunnen lachen, aandacht voor elkaar en voor de omgeving blijven belangrijke

Juist in deze situaties is het belangrijk om eigen

waarden. En dat is wederzijds; er bestaat geen

gezonde keuzes te maken. Het eigen sociale netwerk

evenwichtige samenleving zonder de inbreng en

is hierin heel belangrijk. Mensen die liefdevol

deelname van ouderen.

aandacht geven en persoonlijke wensen respecteren.

Hierin is gelukkig ook steeds meer mogelijk;

Tenslotte een kleine tip van ondergetekende: blijf

naast de fysieke hulp zijn er ook steeds meer

altijd een beetje eigenwijs, en is er zorg nodig, kies

hulpmiddelen zoals bijvoorbeeld digitale fotolijstjes

dan voor een organisatie die bovenstaande visie op

met foto’s van kinderen of kleinkinderen, met extra

zorg en gezondheid belangrijk vindt.

geheugensteuntjes. Of horloges die stimuleren om te bewegen, en die zijn uitgerust met valdetectie en gps, zodat mobiliteit vergroot wordt, met

Hanni van den Broek,

inachtneming van het vergroten van de veiligheid.

Directeur Comfortzorg Heerenveen.

Sensortechnologie en monitoring op afstand worden steeds geschikter om in de thuissituatie toe te passen. Dit allemaal om het veilig en vertrouwd thuis blijven wonen mogelijk te maken.

Dit is een bijlage van

heerenveen

3

4

Kijk op zorg

Henryke de Vries van Samen Fit & Vitaal

“Buiten zijn maakt Niet een gymzaal of sportschool maar de bosrijke omgeving van Oranjewoud vormt het decor van de beweeglessen van Samen Fit & Vitaal. Het fitnessbedrijf richt zich op de oudere doelgroep vanaf ongeveer vijftig jaar. De beweeglessen zijn voor ieders niveau goed te doen, waarbij vanzelfsprekend rekening wordt gehouden met veel voorkomende klachten in deze groep, zoals artrose, afname van spiermassa en verminderde balans. Alles draait om vitaliteit en de sociale interactie.

D

eze doelgroep helpen

pilates en aquasport. Henryke heeft

fit en vitaal te blijven,

intussen twintig jaar ervaring als sport-

dat is Henryke de Vries

en zwemdocente.

van Samen Fit & Vitaal op het lijf geschreven.

Energiek gevoel

“Ik krijg er veel energie

En ze wist al gauw dat ze iets met de

van, merk ook dat het me geen energie

oudere doelgroep wilde gaan doen. Grote

kost”, vertelt Henryke de Vries uit

vraag natuurlijk: wat is oud? “Zo oud

Heerenveen. “En dan kost het ook geen

als je je voelt, daar hangt geen cijfertje

moeite om te variëren en een leuke les

aan. Ik heb het 50+ genoemd en dan

neer te zetten. Ik heb in het verleden best

mag iedereen voor zichzelf bepalen of

mijn onzekere kanten gehad, maar die

dat hem of haar aanspreekt. Samen

zijn helemaal weg. De interactie is voor

bewegen. Ik heb altijd zo gewerkt dat

mij het belangrijkst. Het enthousiasme

mensen en de omgeving de les maken.

van de mensen.” Dat enthousiasme

Die inspireren mij en daar komt de les

begint bij jezelf, zo simpel is het in het

uit. Ik heb er voor gekozen om dit buiten

geval van Henryke.

te doen omdat dat mezelf ook zo veel brengt. Het geeft je zoveel meer energie

Sportief gezin

dan binnen. Zo ervaar ik dat. De natuur

Henryke de Vries (39) komt uit een

geeft je een positief gevoel. En vooral het

sportief gezin. Vader en moeder sportten

energieke gevoel dat je daarna hebt. Daar

veel en beide broers voetbalden. Sport

heb je vooral de rest van de dag veel

zat in het gezin verankerd, bewegen

plezier van. Met de fitnessmaterialen

stond centraal. Er werd ook veel naar

en af en toe een vleugje muziek, kun je

sport gekeken. Niet zo gek dus dat

eindeloos variëren.”

Henryke al op jonge leeftijd wist dat ze het cios wilde doen. Ze heeft tijdens

Nou ja, behalve als het spiegelglad is,

het cios de opleidingen fitness, health

sneeuwt en min vijftien is. Henryke: “Dán

& management, MBvO-leidster (Meer

zeker niet, maar dat hebben we nog niet

Bewegen voor Ouderen) en zwemdocente

meegemaakt. En als dat gebeurt, worden

afgerond. Ze is gecertificeerd trainster

de lessen verplaatst.”

“Luisteren naar je lichaam is het allerbelangrijkst”

voor nordic walking, sportief wandelen,

Verkeerde ademhaling Volgens de goedlachse sportinstructrice is het vooral voor de oudere doelgroep belangrijk om in groepsverband te

Henryke de Vries op haar bakfiets die dienst doet als garderobe, koffie- en theehoek en EHBO-verzorgingspunt.

sporten. Het samen bewegen. “De lessen zijn laagdrempelig. Iedereen kan op zijn

differentiëren. Ik geef altijd per oefening

Matig intensief bewegen

eigen niveau meedoen. Er wordt gelet

meerdere opties aan hoe je hem kunt

“De cursisten houden net als ik ook

op lichaamshouding. Naarmate je ouder

uitvoeren. Want luisteren naar je

van het buiten zijn. Sinds het begin van

wordt, vermindert de balans, krijg je

lichaam is het allerbelangrijkst.

de corona-epidemie is het duidelijker geworden dat mensen graag buiten

meer moeite met de coördinatie. Door het trainen van mobiliteit en stabiliteit

Bewust zijn van de ademhaling. Dat

zijn. Maar binnen bewegen is uiteraard

is de kans groter dat deze doelgroep

wordt vaak vergeten. Wat je veel ziet

ook goed, want het gaat erom dat je

langer zelfstandig kan blijven wonen.

is dat mensen tijdens de oefeningen

beweegt. Er zijn veel dingen goed in het

Conditie, spierkracht, botversterkende

de adem vasthouden omdat ze toch

leven, maar ik vind het wel belangrijk

oefeningen en aandacht voor het brein.

spanningen voelen in het lijf. Door daar

dat je dingen doet die je leuk vindt. Vaak

Beweeg je brein fit. Daar doen we ook

aandacht aan te schenken, hoop ik dat ze

zie je dat mensen iets kiezen omdat ze

oefeningen voor. We hebben veel mensen

daar in het dagelijks leven ook iets aan

denken dat het goed is. Maar na een tijd

met klachten. Daarom ben ik ook aan het

hebben.”

afhaken omdat het toch niet bij ze past

Dit is een bijlage van

heerenveen

5

zorg en welzijn in de regio

blij”

TEKST EN BEELD: RICHARD DE JONGE

een sportieve lading. Rollators achterin en hup, naar de bestemming waarvoor door de bewoners wordt gekozen. “Het is ook belangrijk dat ze niet alleen op en rond de woonvorm verblijven. Dat ze ook eens in een andere omgeving komen. Andere mensen ontmoeten.

Buiten komen ze in aanraking met kinderen.

En dan zie je dat er soms weinig verschillen zijn tussen jong en oud.

Als straks het ergste van corona voorbij is, komen daar nog mooiere dingen uit. Nog meer samenwerkingen met de jonge generatie. Dat vind ik dan ook weer mooi, want ik ben graag een verbinder.”

“Niet te bang zijn voor de signalen die je in je lijf voelt” 80/20 regel Een gezonde leefstijl helpt je enorm om fit te zijn. Daar probeert Henryke zelf zoveel mogelijk in mee te gaan. Maar ook zij is maar een mens.

“Zoals ik nu leef ben ik heel gezond, maar dat is wel eens anders geweest”, erkent ze. “De 80/20 regel. In het weekend mag je best iets bij de koffie nemen en een snackje kan ook geen of omdat het te belastend is. Prestatiedrang

Juiste lichaamshouding

kwaad. Jezelf belonen voor de gezonde leefstijl

zorgt er voor dat veel mensen denken dat je een

Naast het buiten bewegen in groepsverband

van door de week, anders houd je het niet vol.”

hoge hartslag moet halen om zo fit en gezond

heeft Henryke met haar Samen Fit & Vitaal

mogelijk te blijven. Terwijl matig intensief

een beweegaanbod bedacht voor mensen in

Fout imago nordic wandelen

bewegen vaak beter is. Dan houd je het ook nog

een kleinschalige woonvorm in haar eigen

Nordic wandelen wordt vaak als ‘suf‘

langer vol. De sociale factor is erg belangrijk.

woonwijk. “De bewoners hebben lichte zorg

bestempeld. “Dat is jammer,” meent Henryke,

Dat er af toe na de les koffie is en dat er zo nu

nodig, waarbij zelfstandigheid zoveel mogelijk

“want het is een complete en gevarieerde

en dan iets gezelligs wordt georganiseerd. Dat

wordt gestimuleerd. Omdat de bewoners veel

training waarbij je negentig procent van je

zorgt er voor dat het leuk blijft. En als het ritme

binnen zijn, worden deze lessen uiteraard ook

spieren tegelijk aan het werk zet. Je romp

er in zit, zie je dat mensen blijven komen.”

buiten gegeven. Goed kijken waar individueel

en armen worden ingezet en er worden

de behoeften liggen. Met die groep ben ik ook

rug- en schouderspieren soepel gemaakt en

Onlosmakelijk verbonden

bezig met lichaamshouding, bewust zijn van

verstevigd.” De juiste techniek is wel belangrijk

Henryke de Vries en haar bakfiets zijn

de ademhaling. Hoe sta je zo stabiel mogelijk?

en wordt tijdens de les aangeleerd. Ook worden

onlosmakelijk met elkaar verbonden. Waar

Voor de bewoners die het minst mobiel zijn,

er tussendoor spierversterkende en balans

je haar ziet, is de bakfiets nooit ver weg. De

geef ik geregeld stoelyoga.

oefeningen gegeven.

voor haar twee kinderen. Die hebben

Wat me sowieso opvalt is hoeveel mensen in

Gelukhormoon

plaatsgemaakt voor fitnessattributen, kannen

het algemeen moeite hebben met de juiste

Langdurig zitten, weten we allemaal, is

koffie en thee, en haar EHBO-kit. Tijdens de

manier van tillen en bukken. En hoe sta je

schadelijk. Voor alle leeftijden. Als onze spieren

lessen doet de bakfiets ook dienst als garderobe

zo ontspannen mogelijk? De meesten staan

en gewrichten niet in beweging komen, gaan ze

voor jassen, tassen, mobieltjes en sleutels. In

heel gespannen met de voeten tegen elkaar,

vastzitten. Dat je lichamelijke klachten hebt,

het geval van regen is de bakfiets geheel af te

hangen in de heupen, knieën overstrekt. Daar

betekent niet dat je niet kunt bewegen. “Niet te

sluiten met een hoes. “Ik heb wel gedacht aan

ben ik wel elke les bij alle groepen mee bezig:

bang zijn voor de signalen die je in je lijf voelt.

een elektrische bakfiets. Maar dat is natuurlijk

lichaamshouding, zonder dat dit vervelend

Je kunt best veel aan. Ook hartpatiënten. Juist

een rare gedachte, want het gaat tenslotte om de

wordt. Want het plezier staat voorop.”

voor hen is het belangrijk om naar buiten te

bakfiets is al lang niet meer het vervoermiddel

gaan en de frisse lucht op te snuiven. Zeker als

sportieve activiteit. Het is een stevige en lichte bakfiets. Niet dat ik snel vooruit kom, maar dat

Ook uitstapjes

je stress ervaart is het buiten zijn ook heel erg

hoeft ook niet. En belangrijk, ik hoef tenminste

Henryke verzorgt ook uitstapjes voor de

prettig. Dan wordt het gelukhormoon endorfine

niet met de auto naar mijn werk”, lacht ze.

bewoners van de woonvorm, al dan niet met

aangemaakt. Buiten zijn maakt blij.”

Dit is een bijlage van

heerenveen

6

Kijk op zorg TEKST EN BEELD: HENK VAN DER VEER

“Het zijn de kleine dingen die Bos- en Meerzicht groot maken” Het fraai gelegen Bos- en Meerzicht aan de Jan Schotanuswei nr. 12 in Oudemirdum is een particuliere woon- en zorgboerderij voor ouderen, onder directie van Debby Nota. Dat bij Bos- en Meerzicht gastvrijheid en welzijn centraal staan, wisten we al bij eerdere bezoeken. Hier wordt zorg ‘met een gouden randje’ geleverd. Dat ervaren we ook wanneer we vlak voor Valentijnsdag (14 februari) te gast zijn bij Debby Nota.

“Kom binnen”, zegt Debby Nota die ons al bij de ingang uitnodigend staat op te wachten. We schuiven aan bij een heuse Valentijns High Tea. “Wat wil je drinken?”, is haar overbodige vraag. We antwoorden dat het maar thee moet worden. In de ruime ontmoetingsruimte zitten zo’n twintig bewoners aan gezellige tafeltjes bij elkaar. Aan een van de zijkanten van de ‘huiskamer’ staan rode hartjes om het thema van de middag nog maar eens te accentueren: Love is in the air!

Uiteraard willen de bewoners eerst van alles weten van die schrijvende gast.

“Oh, jo binne fan de ferhalekrante”, zegt één van hen treffend en complimenteus.

Inderdaad, ook vanmiddag komen we weer een verhaal ophalen maar ook om sfeer (letterlijk!) te proeven. huiskamer versieren. Daarvoor zijn al Ik geniet als zestigplusser met volle

veertig doosjes bonbons gehaald in de

teugen mee van heerlijke hapjes, in

vorm van hartjes. Als de bewoners dan ’s

gezelschap van vitale ouderen die alweer

ochtends bij het ontbijt komen, dan ligt

een meer dan gezellige middag in het

er voor iedereen zo’n klein doosje klaar.

huis beleven. “We beginnen met het zoet

Onze kok houdt dan ook weer rekening

en het tweede gedeelte van de High Tea

met het menu van die dag, dat wordt

sluiten we af met wat hartigs”, geeft de

iets dat verbonden is aan Valentijnsdag.

enthousiaste directeur als voorschot op

We trekken dingen door.”

wat komen gaat.

Ondertussen geniet een vijftal dames

Alle bewoners hebben veel plezier met de bingo.

daar aandacht voor kunt hebben. Dáár

hebben”, zegt Debby. “We hebben een heel

gaat het in essentie om.”

divers programma, waar aan meegedaan

Niet eentonig

volop van de zoete lekkernijen die op

“Valentijnsdag is voor deze generatie

de etagère staan en laten duidelijk

Over liefde gesproken, is die ook bij

Tea, Vocal Roses, een dansgroep, bezoek

helemaal geen ding”, vertelt Debby

blijken dat ze een dergelijke activiteit

ouderen nog aanwezig? Debby Nota: “Ik

aan de Orchideeënhoeve...”

Nota terwijl wij aan ons kopje thee

waarderen. “Wie wil nu niet van al dit

begrijp de gereserveerdheid van deze

lurken. “In Bos- en Meerzicht zijn we wel

lekkers genieten?”, zegt één van de dames.

vraag en ik weet dat er een taboe op rust.

Als de hartige hapjes op tafel worden

opgegroeid om, als het maar even kan,

“Maar het is toch ook echt de gezelligheid

Toch geef ik er antwoord op omdat het

gezet, gaat de traditionele bingo van

dingen te vieren, want de dagen moeten

waar het om draait. Wij hoeven hier niet

ook zeker bij ons zorgteam een onderwerp

start. Het plezier spat er vanaf. Een

niet eentonig worden als je hier woont.

aan mee te doen. Als je wilt kun je al die

van gesprek is. Als hier jonge mensen

van de aanwezige heren, Roel, is

Vandaar dat ‘de afdeling activiteiten’

lekkere hapjes ook op je kamer krijgen.

komen werken, dan vragen ze mij en het

fanatiek bezig en het kan dan ook niet

dan zoiets presenteert. We zitten nu in

Ik kies hiervoor en heb mijn buurvrouw

zorgteam wel hoe ze daar mee om moeten

uitblijven of hij roept onterecht in

het weekend vóór 14 februari, en die

vanmiddag opgehaald. Ze wilde eerst niet.”

gaan. Intimiteit bij ouderen blijft ook

z’n enthousiasme: “Bingo!” De dames

belangrijk en dat bespreken we hier met

moeten erom lachen, Roel gelukkig ook.

maandag zal de nachtdienst alles in de “En bevalt het?”, vragen wij de

kan worden.” En ze somt op: “Een High

respect. Het is er.”

Als wij aan het einde van de middag de

‘buurvrouw’. “Och man, wat ben ik blij dat ik hier zit”, antwoordt die. Ook aan de

Hartige hapjes

prijzen uit mogen reiken, is er nogmaals

andere tafeltjes genieten de deelnemers

In de keuken zijn Corrie en Sietske, de

hilariteit als Roel zegt dat de tube

met volle teugen van deze High Tea.

activiteitenbegeleiders, druk bezig om

anti-rimpel crème voor Debby is! Mijn

En als ‘haar bewoners’ het naar de zin

de hartige hapjes op de

middag kon al niet meer

hebben, heeft Debby Nota dat ook.

etagères te rangschikken.

stuk en al helemaal niet

De beide dames, samen

als één van de dames mij

De weg naar ouderdom

met Diny, hebben deze

‘een jonge kerel’ noemt die

“Op weg naar ouderdom verlies je

activiteit al ruim van

haar een vuurrood hart mag

heel veel dingen, maar koester je ook

tevoren gepland. Bij

overhandigen. “Het

datgene wat je nog wel hebt en kunt”,

Bos- en Meerzicht wordt

zijn de kleine dingen die

spreekt Debby wijze woorden. “Wat wij

nooit ‘zomaar’ iets

Bos- en Meerzicht groot

bij Bos- en Meerzicht doen is constant

georganiseerd. “Anders

maken”, weet een lachende

kijken naar wie die oudere is die ouder

zou je hier elke week een

Debby Nota!

wordt en wat er nog wél is en hoe je

sjoelbak of Rummikub

Debby Nota

Corrie en Sietske in de keuken

Dit is een bijlage van

heerenveen

7

zorg en welzijn in de regio

TEKST EN BEELD: RICHARD DE JONGE

BRANDED CONTENT

Genus Care verbindt en houdt een oogje in het zeil

“Ver weg en toch dichtbij” Genus Care ontzorgt en verbindt middels een slimme fotolijst met bijbehorende app. De fotolijst kan foto’s ontvangen, je kunt er mee beeldbellen maar bijzonder zijn de ingebouwde sensoren waarmee afwijkingen in het dagelijks patroon worden gesignaleerd. Veranderingen in licht, beweging, luchtvochtigheid, temperatuur, geluid en luchtkwaliteit worden snel opgemerkt. Deze monitorfunctie brengt rust, vertrouwen en geeft een goed beeld van het welzijn van degene in wiens woning het apparaat is geïnstalleerd. Voor de goede orde: de sensoren detecteren alleen bijvoorbeeld beweging en temperatuur. Ze hebben geen camera en kunnen dus geen beelden maken of geluid registreren. Wel controleren ze of er beweging is in bepaalde ruimtes, op bepaalde tijdstippen

R

onald Miedema is

op vakantie, en toch een beetje dichtbij.

voor ouderen en Genus Care houdt het

Sinterklaas. ‘Dan heb je ook eens een

dolenthousiast over de

Dan zegt ze: ‘Het is net of ik elke dag

simpel. Er was wel enige onzekerheid

warme arm om je heen’. Zo’n pittenzak

Genus Care. En gelukkig zijn

een ansichtkaartje krijg’. En die foto’s

bij de schoonmoeder van Ronald

moet in de magnetron. Had ze niet, heb ik

schoonmoeder, bij wie het

blijven de hele dag over dat schermpje

Miedema, maar na twee weken was

er maar bijgegeven. Nu maakt ze warme

apparaat is geïnstalleerd, ook. De twee

voorbijkomen. Die laat ze dan ook vol

ze net zo enthousiast als Ronald zelf.

chocolademelk in de magnetron en vindt

wonen anderhalf uur rijden bij elkaar

trots aan het bezoek zien.”

Ze vindt het apparaat nog makkelijker

ze het erg handig.”

dan de huistelefoon. “Ze heeft niets

vandaan. Niet de wereld uit, maar ook niet een afstand waarbij je elkaar elke

Geruststelling

met veranderingen”, volgens Ronald.

Mooie toevoeging

dag even kunt opzoeken.

Maar de Genus Care is meer dan

“Ik gaf haar een keer een pittenzak voor

“De dagelijkse dingen aan haar

dat. Ronald: “Ze staat bijvoorbeeld ’s

meegeven. Dat alleen al vindt ze erg

Te oud voor een smartphone

morgens om vijf uur op. En als ze dat

Ronald Miedema: “Na het overlijden van

niet zou doen, krijgen we daar een

mijn schoonvader woont ze alleen in

melding van. Dat vinden we erg prettig.

een vrijstaande woning. En wij vonden

En als je een keer belt en ze zou niet

het toch fijn dat ze iets van de moderne

opnemen, dan kun je altijd kijken of

techniek meekreeg. We kunnen haar wel

er beweging in de keuken is geweest.

bellen, maar met een smartphone heeft

Een stukje controle. Dat vond ze eerst

ze niets. Dat vindt ze te ingewikkeld, daar

lastig, maar toch ook een fijn idee, dat

is ze te oud voor. De oplossing was een

mocht er écht een keertje iets zijn, we

naast de enthousiaste reacties van

Genus Care fotolijst. Die is heel simpel

het dan meteen in de gaten hebben. En

haar kleinkinderen. En het voordeel is

in gebruik en staat in haar keuken. Dan

dan kun je bellen, desnoods de buren

ook dat de camera alleen aan staat bij

kunnen wij en onze kinderen een keertje

inschakelen, of zelf die kant op gaan. Een

beeldbellen. Als die constant aan zou

met oma beeldbellen of een fotootje

stukje geruststelling. Ook voor haarzelf

staan, zou ze zich bespied voelen en

sturen. Dat vinden we heel fijn.”

natuurlijk. Het is een extra aanvulling. Er

dat is niet de bedoeling natuurlijk. Ik

“Je ziet elkaar niet elke dag of elke week en dan is dit toch een leuke manier van contact”

prettig. De kinderen weten dat oma beeldbellen ontzettend leuk vindt.

Oma is ontzettend enthousiast en hoe enthousiaster oma wordt, hoe vaker onze kinderen bellen. Zo werkt dat. Ze weet precies wat er gebeurt en wat er speelt. We kunnen zien dat ze gekeken heeft. Dat is voor ons ook een stimulans

zit een noodknop op. Als ze die indrukt,

kan me ook voorstellen dat als je een

Elke dag een ‘ansichtkaartje’

zien we dat ze contact wil, en kunnen we

gehandicapt kind in een instelling hebt,

“Ze is alleen, maar raakt zo niet in de

haar bellen. Ze is er zelf zo ongelooflijk

een Genus Care een mooie toevoeging

vergetelheid. Je ziet elkaar niet elke dag

blij mee.”

kan zijn.”

manier van contact. Je ziet al zoveel

De Genus fotolijst draagt bij aan minder

Familie en vrienden

eenzaamheid onder ouderen, dat willen

eenzaamheid, meer contact, rust en

Familie en vrienden kunnen gratis

we voor haar voorkomen. We sturen

vertrouwen. Het is gemakkelijk voor te

koppelen met de Genus fotolijst via de

gemiddeld om de dag een fotootje. Dan

stellen dat ouderen door de Genus langer

Genus app. Ook wordt iedereen wekelijks

zegt ze: ‘O, dan druk ik op een knopje

thuis kunnen blijven wonen op een

aangespoord via meldingen vanuit de app

en dan zie ik weer een foto. Hoef ik niet

veilige en verantwoorde manier.

om contact te blijven maken. Op deze

of elke week en dan is dit toch een leuke

manier brengt Genus mensen dichter

elke keer naar de brievenbus te lopen’.

Of tijdens een skivakantie, dat je even de

Makkelijker dan de huistelefoon

bij elkaar. Genus zorgt voor veiligheid,

groepsfoto stuurt. Dan ben je wel ver weg

Met de tijd meegaan is soms lastig

verbinding en vertrouwen.

Dit is een bijlage van

heerenveen

8

Kijk op zorg

Club Caffemed SAMEN EEN LEUKE DAGBESTEDING

Werken en leren voor een baan bij Zorggroep Hof en Hiem.

De komende maanden leren we in dit blad zes verschillende leerlingen van Hof en Hiem kennen. In de serie ’Nieuwkomers in de thuiszorg’ vertellen leerlingen over hun ervaringen met de nieuwe opleiding van Hof en Hiem Thuiszorg.

s r e m o k w u e i N g or z is u th de in

Comfortzorg is gespecialiseerd is in groepsbegeleiding aan mensen met dementie. Wij bieden passende dagbesteding; een plek om thuis te voelen in een leuke, veilige en vertrouwde omgeving. Met locaties in Reduzum en Heerenveen MEER INFORMATIE NODIG? info@comfortzorg.nl | www.comfortzorg.nl

0513 - 43 77 64

Begeleiding Verzorging en Verpleging LANGER THUIS BLIJVEN WONEN MET THUISZORG

Mevrouw Mulder is erg te spreken over de toevoeging van de leerlingen aan het huidige zorgteam.

“Ze doen goed hun best en ze zijn lekker zichzelf. Bovendien is de zorg niet veranderd, iets waar ik erg blij mee ben.”

De laatste tijd merkte ze het steeds vaker: ik ben toe aan iets nieuws. Aliena Bok (49) uit Sneek werkt al zeventien jaar in een drogisterij wanneer ze steeds meer beseft dat ze iets mist. Ze heeft zich in al die jaren van stagiair opgewerkt naar verkoopleider en mensen helpen doet ze graag. Met name uit het adviseren van ouderen haalt ze veel voldoening. Toch miste ze net dat stapje extra.

Aliena: “Ik merkte dat ik mensen niet alleen advies wilde geven, ik wil mensen verder kunnen helpen. Ik ben op zoek gegaan naar wat echt bij mij past en ik kwam uit op een baan in de zorg.”

Ook al heeft Aliena de laatste jaren flink wat opleidingen en cursussen gevolgd, de opleiding om de zorg in te kunnen zat hier niet tussen. “Toen ik er eenmaal achter was dat ik de zorg in wilde, ging

Aliena Bok (49):

“Ik ben op zoek gegaan naar wat echt bij mij past en ik kwam uit op een baan in de zorg” ik om me heen kijken. Onze kinderen zijn ouder en redden zichzelf, dus het was tijd voor deze stap. Maar ja, er zijn nu eenmaal weinig vacatures waarbij je geen diploma nodig hebt.” Een kennis tipte haar over het leerwerktraject van Zorggroep Hof en Hiem en al snel kreeg ze goed nieuws.

“Ik zocht een ingang in de zorg en die heb ik met deze opleiding gevonden.”

Tijdens de opleiding komen de leerlingen vanaf dag één, in dienstkleding, bij cliënten thuis. Best een omschakeling.

“Het voelde direct goed. Ik vind het fijn om zo persoonlijk betrokken te zijn bij mensen. En het doet me heel goed als ik na mijn bezoek weer een lach op het gezicht van mijn cliënt zie verschijnen.

Dat is waar ik het voor doe en daarom is deze switch voor mij een ontzettend goede keuze geweest”, besluit een gemotiveerde Aliena Bok.

Comfortzorg biedt een breed pakket aan ambulante begeleiding, verpleging en verzorging aan huis. Uw hulpvragen kunnen zeer divers en specifiek zijn en daarom bieden wij altijd zorg op maat.

MEER INFORMATIE NODIG? info@comfortzorg.nl | www.comfortzorg.nl

0513 - 43 77 64

Dit is een bijlage van

www.hofenhiem.nl heerenveen

9

zorg en welzijn in de regio BRANDED CONTENT

TEKST EN BEELD: HANNAH ZANDBERGEN

Welzijn op recept Een schaakmaatje via de huisarts Wie niet lekker in zijn vel zit, gaat vaak als eerste naar de huisarts. Het advies kan dan zijn dat het goed is om wat meer onder de mensen te komen. Maar hoe pak je dit aan? Welzijnsorganisatie Caleidoscoop voert de pilot ‘Welzijn op recept’ uit. Hierbij werkt Caleidoscoop samen met de gemeente Heerenveen en een aantal andere partners. De welzijnscoach maakt een persoonlijk ‘recept’ voor de mensen die door de huisarts naar haar worden doorverwezen. De uitkomst is soms verrassend: geen medicijnen op recept, maar een wandeling, concertbezoek of koffie-ochtend.

M

ensen komen soms bij de huisarts met vage lichamelijke klachten: ze zijn lusteloos, hebben niet

zo’n zin meer in het leven. Vaak gaat het dan om oudere mensen, die eenzaam zijn. Hun netwerk is kleiner geworden en er woont weinig familie in de buurt.

Ze hebben eigenlijk behoefte aan sociale contacten, maar huisartsen weten niet altijd waar ze moeten zijn om dit voor hen te regelen.

De meeste mensen hebben gewoon behoefte aan contact Maatwerk In de pilot ‘Welzijn op recept’ kunnen huisartsen of praktijkondersteuners hun patiënten aanmelden bij de welzijnscoach.

Er zijn nu drie praktijken die meedoen: in Jubbega, in Akkrum en Schoterpoort in Heerenveen. De welzijnscoach voert dan

Welzijn op recept

een aantal gesprekken met de patiënten

Welzijn op Recept is een alternatief voor het ‘traditionele pilletje’ voor

om te ontdekken waar hun wensen liggen.

mensen met psychosociale klachten. Een huisarts verwijst deze patiënten

Dat is echt maatwerk. De een is met twee

door naar een welzijnscoach of schrijft een recept uit voor activiteiten

gesprekken al klaar, de ander heeft meer

op het gebied van ontmoeting, sport of cultuur. De patiënt ontdekt

ondersteuning nodig. Als mensen dat

hierdoor (opnieuw) wat hem of haar gelukkig maakt. Met de aanjager

Wandelen

willen, gaat de welzijnscoach ook mee

eenzaamheid van gemeente Heerenveen als initiatiefnemer van het project

Dan zijn er nog de arrangementen

naar een activiteit. Dan is er een bekend

wordt de uitvoering gedaan door Caleidoscoop, in samenwerking met

‘Bewegen, vitaliteit en sport’ en

gezicht bij.

cultuurorganisatie Ateliers Majeur, verschillende kerkgemeenschappen, de

‘Ontwikkelen en leren’. Dat laatste is

bibliotheek en Sportstad.

in samenwerking met de bibliotheek:

Met de auto eropuit

Welzijnscoach Liza de Vries in gesprek

mensen kunnen dan bijvoorbeeld een

Er zijn vijf arrangementen samengesteld,

Meer informatie over welzijn op recept? Bel dan met Caleidoscoop via

cursus volgen of Nederlands leren.

waaruit gekozen kan worden, in

0513 – 645 881 of mail naar servicepunt@caleidoscoopheerenveen.nl.

Vanwege corona is dit nog niet van de

samenwerking met verschillende

grond gekomen. Een beweeggroep staat

organisaties in Heerenveen. Bij het

ook nog in de steigers: In samenwerking

arrangement ‘Kunst en cultuur’

Geloofsgesprekken

behoefte aan contact, of ze willen

met Sportstad (Scoren voor gezondheid)

werkt Caleidoscoop samen met

Dan is er het arrangement ‘Zingeving en

hulp om naar een activiteit te gaan.

wordt er een activiteit opgezet voor

cultuurorganisatie Ateliers Majeur. Zo

spiritualiteit’. Hierin werkt Caleidoscoop

Ook is er in deze coronatijd veel

mensen die graag willen wandelen.

was er bijvoorbeeld een hulpvraag van

samen met kerken en moskeeën.

behoefte aan ‘maatjes’; mensen

een mevrouw die aan huis gebonden

Heerenveen-breed, dus niet gekoppeld

zijn vaak eenzaam. Hier hoort het

Mooie matches

is. Haar man is overleden, ze voelt zich

aan een bepaalde kerkgemeenschap. Een

arrangement ‘Vrijwilligerswerk’ bij.

In het halfjaar dat de pilot nu draait,

wat depressief en ze merkt dat haar

meneer was ontzettend eenzaam en had

Een oudere meneer was ontzettend

is er al een aantal mooie matches tot

gezondheid achteruitgaat. Vroeger toerde

helemaal geen netwerk. In het gesprek

verdrietig toen zijn vrouw overleed. Er

stand gekomen. Een meneer zocht een

ze veel met haar man, en ze houdt van

met de welzijnscoach bleek dat hij

was een maatje voor hem gevonden,

schaakmaatje en zo iemand kon al snel

culturele dingen. Ze wil graag met de

behoefte had aan iemand die met hem

maar daar had hij geen klik mee. Toen

gevonden worden. Maar niet altijd is er

auto eropuit, naar een concert of – als

over het geloof wilde praten: een heel

nam de welzijnscoach hem mee naar

direct resultaat. Vaak heeft het tijd nodig.

het lekker weer is – naar bijvoorbeeld

concrete vraag. Een kerk wist wel iemand

een koffie-ochtend in wijkcentrum

Caleidoscoop is daarin ook afhankelijk

een theetuin. De welzijnscoach kon

die met hem in gesprek wilde gaan.

De As. Hij werd daar fantastisch

van vrijwilligers of andere instanties. Toch

opgevangen en hoorde er meteen bij. Hij

heeft ‘Welzijn op recept’ al behoorlijk wat

Majeur en zij gaan nu helpen om dat

Maatjes

komt nu iedere week en is

mensen kunnen helpen. De pilot zal dan

mogelijk te maken.

De meeste mensen hebben gewoon

helemaal ingeburgerd.

ook zeker een vervolg krijgen.

haar koppelen aan iemand van Ateliers

Dit is een bijlage van

heerenveen

10

Column

caleidoscoopheerenveen.nl

TEKST EN BEELD: JANITA BARON

BRANDED CONTENT

Kijk op zorg

Mevrouw Woudstra geniet van het thema voorjaar.

Mevrouw Lotty Woudstra

“De dagbesteding betekent voor mij heel veel afleiding én plezier!”

“Als er geen grapje is, dan verzinnen we wel een grapje”, stelt mevrouw Lotty Woudstra (1934) met een grote glimlach op haar gezicht. Thuis is ze maar alleen en dan duren de dagen best lang.

Mevrouw Woudstra kijkt dan ook altijd uit naar de chauffeur die haar naar de dagbesteding van Aardema Zorggroep in Nieuwehorne brengt. Begeleidster Nynke Kingma legt het kort en krachtig uit: “Het is een dagbesteding voor ouderen die nog zelfstandig wonen maar die eenzaam of alleen zijn, of waarbij de mantelzorger ontlast moet worden. We willen deze mensen geactiveerd houden en zorgen dat ze lekker in hun vel zitten!”

LIZA DE VRIES, WELZIJNSCOACH BIJ CALEIDOSCOOP

WELZIJN OP RECEPT Zorg en welzijn liggen in het verlengde van elkaar. Lichamelijke klachten kunnen leiden tot psychosociale klachten, zoals bijvoorbeeld eenzaamheid of somberheid, maar andersom werkt dit natuurlijk precies hetzelfde. Dat is de reden geweest om in Heerenveen te starten met Welzijn op Recept. In mijn rol als VSP’er ben ik aangesteld als welzijnscoach en stippel ik samen met inwoners, die op welke manier dan ook vastlopen in het leven, een route uit om weer verder te kunnen.

En dat ‘geactiveerd houden’ gebeurt op allerlei manieren. De groep op

Hoewel Welzijn op Recept klinkt als een kant en klare oplossing, is het in werkelijkheid natuurlijk maatwerk.

Het recept voor welzijn bestaat uit zes ingrediënten: lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, zingeving, kwaliteit van leven, meedoen en dagelijks functioneren.

Welke invulling er precies aan het recept gegeven wordt, ofwel welke ingrediënten er nodig zijn, dat verschilt per persoon.

de dagebesteding bestaat uit een wisselende samenstelling van zes tot acht mannen en vrouwen waarbij sommigen een halve dag komen en anderen hele dagen. De activiteiten gaan van wandelen tot eten voorbereiden en van houtbewerking tot knutselen én spelletjes spelen. Want daar blijkt mevrouw Woudstra dol op te zijn. “Thuis kan dat niet in mijn eentje, hè?! Dus ik speel hier graag Rummikub.”

Nynke Kingma werkt 1,5 dag per week op de dagbesteding.

“Door mensen zoals mevrouw Woudstra

belangrijk deze plek is voor de cliënten

op te nemen in deze sociale groep

van Aardema Zorggroep.

zorg je ervoor dat ze niet verder vereenzamen”, meent Nynke Kingma.

Mevrouw Woudstra is heel blij met

“Je ziet dat mensen lekkerder in hun

deze locatie. Ze geeft toe dat haar

vel zitten. Door de activiteiten en de

weekenden maar lang duren. “Ik kijk

praatjes in groepsverband prikkelen

uit naar de dinsdag, woensdag en

ze elkaar. Als onze cliënten dat niet

donderdag. Dan ben ik hier. Anders zijn

zouden hebben, vereenzamen ze. En

alle dagen maar hetzelfde. Hier hebben

dat betekent dat ze lichamelijk én

ze een vruchtbare duim”, vult mevrouw

geestelijk achtreuitgaan.” Dit heeft

Woudstra aan. Ze bedoelt hiermee,

Nynke in de eerste lockdown letterlijk

dat er veel verschillende en leuke

zien gebeuren. Dat vond ze moeilijk om

activiteiten worden verzonnen. En daar

te zien, maar liet haar ook beseffen hoe

wordt ze duidelijk blij van!

Dit is een bijlage van

Zo kwam ik onlangs nog in contact met een mevrouw die jarenlang de zorg heeft gedragen voor haar zieke man. Sinds het overlijden van haar man ervoer ze ontzettend veel eenzaamheid, maar vanwege een gebrek aan een sociaal netwerk was het voor haar niet makkelijk om weer onder de mensen te komen. Ze wilde graag deelnemen aan groepsactiviteiten, maar keek er tegenop om alleen te gaan. Door haar hierin te ondersteunen en mee te gaan naar een activiteit komt het sociale netwerk en dus het welzijn vanzelf op gang.

Het zijn echter niet alleen oudere mensen die voor uitdagingen staan. Ook jongeren melden zich regelmatig. Met geldzorgen bijvoorbeeld. Eén van deze jongeren meldde zich omdat hij het

heerenveen

overzicht op zijn financiën volledig was kwijtgeraakt. Bij het aanvragen van een uitkering of het zoeken naar een passende baan zag hij alleen beren op de weg.

We hebben deze jongen gestimuleerd om zelf actie te ondernemen en zich aan te melden bij Steunpunt De Barones en de meitinker van de gemeente Heerenveen.

Deze instanties hebben samen met hem zijn situatie in kaart gebracht, waardoor hij sinds lange tijd weer een gevoel van rust ervaart.

Als het om welzijn gaat, is geen dag hetzelfde. Het is belangrijk om in het kader van preventie aandacht te hebben voor de verschillende individuele situaties.

Zodat iedereen in Heerenveen gelijke kansen heeft om een positieve bijdrage te leveren aan onze samenleving.

11

zorg en welzijn in de regio

TEKST SONJA HARKEMA// FOTO JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE

Werken en leren voor een baan BIJ HOF EN HIEM THUISZORG

De medewerkers van Zorggroep Hof en Hiem denken graag in oplossingen. Niet alleen wat betreft het bieden van ouderenzorg, ook in de steeds groter wordende uitdaging rondom de vergrijzing in ons land.

Leerling

aan het woord De komende maanden leren we in dit blad zes verschillende leerlingen van Hof en Hiem kennen. In de eerste aflevering van die serie ontmoetingen spreken we met Aliena. Na zeventien jaar werkzaam te zijn geweest in een drogisterij, begon Aliena in september 2021 van de ene op de andere dag in de zorg. Hoe heeft ze deze omschakeling ervaren? Je leest haar verhaal op pagina 8 in deze bijlage.

N

iet alleen het aantal cliënten neemt door de vergrijzing toe, ook de

medewerkers van Hof en Hiem zelf worden vanzelfsprekend steeds een dagje ouder. Op dit moment is een negende deel van het personeelsbestand zestig jaar of ouder. Conclusie: er is meer en meer sprake van de zogenoemde

“In de strijd tegen vergrijzing biedt een eigen opleiding uitkomst”

‘dubbele vergrijzing’. Dit geldt ook voor de medewerkers van de thuiszorg. Daarom stak een aantal collega’s de koppen bij elkaar. Het resultaat? Een eigen Hof en Hiem opleiding speciaal voor de thuiszorg die, in samenwerking met ROC Friese is gestart. Uniek aan dit traject

Thuis wonen met complete zorg- en dienstverlening

is dat leerlingen vanaf dag

Om goed aan te kunnen sluiten

één meelopen in de praktijk.

bij de wens van ouderen om zo

Daarnaast is het onderwijs

lang mogelijk thuis te blijven

flexibel waardoor leerlingen

wonen biedt Hof en Hiem de

invloed kunnen uitoefenen

dienst Volledig Pakket Thuis.

op de lesstof die aansluit bij

Ouderen die een indicatie voor de

hun ervaringen in de praktijk.

Wet op Langdurige Zorg krijgen,

Regelmatig worden gastlessen

en dus terecht kunnen in een

Poort Sneek, in september 2021

verzorgd door medewerkers van

woonzorgcentrum, kunnen er

Manager Thuiszorg Niels van de Berg

in sommige gevallen ook voor

Hof en Hiem.

kiezen om diezelfde zorg thuis

Direct zelfstandig aan de slag Op de inschrijving van het nieuwe leerwerktraject van Hof en Hiem Thuiszorg kwamen 130 aanmeldingen binnen. Manager Thuiszorg Niels van de Berg voelde zich voor even net Yvon Jaspers: “Het leek hier wel ‘Boer zoekt Vrouw’, met al die brieven verspreid over de tafel. En stuk voor stuk hadden ze goede

Ontdek de zorg!

de mogelijkheid om te kiezen

te ontvangen. Het is dan wel van

in welke regio ze aan de slag

belang dat je in de buurt van een

Samen met ROC Friese Poort bereidt Hof en Hiem een vervolg voor. Ook interesse in de opleiding van Hof en Hiem Thuiszorg? In september komen er vijf plekken vrij.

Inschrijven kan vanaf april. Zorggroep Hof en Hiem doet ook mee aan de Ontdek de Zorg Week van 14 tot en met 20 maart.

Houd de website www.hofenhiem.nl in de gaten.

willen gaan, in een locatie

woonzorgcentrum woont.

Zorggroep Hof en Hiem biedt ouderenzorg in de regio’s Sint Nicolaasga, Balk, Joure, Lemmer en in Parkflat Stadsfenne in Sneek. Ze bieden ouderen ondersteuning in zorg en welzijn zodat zij zo fijn mogelijk van het leven kunnen genieten.

motivatie om aan de opleiding mee te doen. We hadden ruimte

kleinschalig wonen. Met deze opleiding biedt Hof en Hiem een

“Door de vergrijzing verwachten

prachtige kans aan mensen in

we in de toekomst ook een

alle leeftijdscategorieën die een

tekort aan verpleeghuisbedden

switch in hun carrière willen

in onze regio. Het is daarom erg

maken.

belangrijk dat we thuis dezelfde zorg kunnen bieden. Door middel

“Ze kunnen direct zelfstandig aan

van dit pakket kunnen we dat

de slag, voelen zich verbonden

doen”, legt Niels uit. “Voor veel

met onze organisatie en krijgen

cliënten biedt het een mooie

een vast contract wat hen

oplossing. Vooral als ze in een

voor 23 leerlingen. Of zoals wij

de praktijk. Eén dag in de week

Hiem, op bezoek gaan bij cliënten.

de komende jaren zekerheid

aanleunwoning of gelijkvloers

ze nu noemen: de BBL-collega’s,

volgen de leerlingen met elkaar

De resterende uren kunnen zij

biedt”, aldus Niels van de Berg.

wonen. Naast zorg wordt ook de

waarbij BBL staat voor Beroeps

les op school. De overige vier

besteden aan schoolopdrachten.

De opleiding staat ook open

dagbesteding naar huis gehaald.

Begeleidende Leerweg.” De

dagen zijn werkdagen waarbij ze

Na het afronden van de opleiding

voor jongeren die verschillende

Spelletjes spelen, een visje halen

opleiding duurt twee jaar en is

ongeveer vijf uren per dag, onder

krijgen de BBL-collega’s een

opleidingen hebben geprobeerd

of even een blokje om, het is

een combinatie van lessen volgen

begeleiding van een ervaren

vast contract voor minimaal

en nu heel bewust aan de slag

maar net wat de cliënt graag wil

op school en ervaring opdoen in

zorgmedewerker van Hof en

24 uren. Daarnaast krijgen ze

willen in de zorg.

en nodig heeft.”

Dit is een bijlage van

heerenveen

38

NUMMER 02 • 2022

ULTUUR KORT

&

CULTUUR

Baggelaar omgeving Heerenveen (bron onbekend)

UITGAAN

Turfsteken bij Heerenveen (vermoedelijk Jouke Zwart, Tjalleberd), circa 1925. Collectie Museum Heerenveen.

NIEUW SAMENWERKINGSVERBAND TUSSEN VIJF MUSEA IN ZUIDOOST-FRIESLAND

STROOMOPWAARTS IN ZUIDOOST-FRIESLAND Bert Looper schreef een inspirerend stuk over het gebied Zuidoost-Friesland: Ooit lag Zuidoost-Fryslân aan zee. Het gebied had een bijzondere kust. Vanuit de binnenlanden van Zuidoost-Fryslân, vanaf de hogere gronden ten westen van het Drents plateau, stroomden rivieren naar zee. De Linde en de Tjonger vormden een unieke delta in het Nederlandse landschap. Deze delta was kwetsbaar voor overstromingen. In 1701 en 1703 spoelden de dijken tussen Lemmer en Kuinre weg en stroomde het gebied diep landinwaarts onder het zoute water.

Aan de kust lagen ook de poorten naar de wijde wereld en naar Holland. Via Lemmer en de sluizen van Schoterzijl en Kuinre werd de turf over de Zuiderzee vervoerd naar de Hollandse steden. De hoge gasten of buitenlandse bezoekers kwamen niet over land, maar over zee en gingen van boord in Lemmer om via Joure en Heerenveen naar Beetsterzwaag, Drachten en verder te reizen. Men zette voet aan wal en reisde dan ‘stroomopwaarts’ door het gebied, van dorp naar dorp.

Egge Baarveld (1955-2006) - zonder titel, 2001, olieverf op paneel, 124 x 182 cm, Museum Belvédère, schenking Martin Beljon.

Het samenwerkingsverband van de musea laat huidige bezoekers óók deze reis maken, van dorp naar dorp, om het gebied te (her)ontdekken.

Wat kun je verwachten?

EXPOSITIE MUSEUM BELVÉDÈRE OPENING 7 MEI

EXPOSITIE MUSEUM DR8888 OPENING 15 APRIL

De afgegraven venen, geworden tot polders, sommige drassig, andere dankzij gereguleerd grondwaterpeil geschikt voor landbouw. Daar waar eens, daar waar nu. Veranderend landschap, geschilderd en gefotografeerd. Museum Belvédère presenteert kunst uit de collectie die associeert met het landschap tussen de laagveenmoerassen: De Deelen en rivier de Tjonger.

De tentoonstelling in Drachten reist door de geschiedenis en vertelt het verhaal van het ontstaan en de vorming van Drachten/Smallingerland, van plaggenhutten tot de bruisende jaren twintig van de vorige eeuw. In nauwe samenwerking met Smelne’s Erfskip en lokale dorps- en buurtverenigingen.

EXPOSITIE MUSEUM HEERENVEEN OPENING 16 APRIL Het verhaal van Heerenveen is onlosmakelijk verbonden met dat van de veenbazen, de turf en het water. Het waren de ‘Heeren van het Veen’ die met de oprichting van de Schoterlandse Veencompagnie in 1551 de basis legden voor het huidige Heerenveen. Ook nu nog vormt het veenlandschap een bron van inspiratie. Tijdens ‘Stroomopwaarts’ komen verleden en heden samen op basis van het landschap, de economie en het gemeenschapsleven, doordat Museum Heerenveen de link legt tussen de eigen cultuurhistorische collectie en moderne kunst. Daarbij staan de elementen water en aarde centraal. Ga mee met de stroom, of er juist tegenin.

EXPOSITIE MUSEUM OPSTERLÂN OPENING 1 MEI Ga mee op reis door het gebied en (her)ontdek Opsterlân. Het Museum Opsterlân toont oude landkaarten en atlassen uit de schatkamers van Tresoar die een beeld geven van de ontwikkeling van het landschap tussen 1700 en 1920.

EXPOSITIE VLECHTMUSEUM NOORDWOLDE OPENING 14 MEI Het Vlechtmuseum toont de top-25 van het Noordwolder design. Verbluffend fris en sierlijk, rotan meubelen uit Noordwolde en hun designer. Én de positionering van de ontwerpen in een bredere context van ontwikkeling van nationale en internationale smaak en woninginrichting.

OPROEP AAN KUNSTENAARS:

OPEN CALL De ‘Open Call’ bij het project Stroomopwaarts is een apart programma naast de exposities bij de vijf musea.

Deze Open Call wordt geproduceerd door Sjoerd Wagenaar en Leonie Castelein.

Zij roepen zes kunstenaars op zich te verbinden aan het gebied en de collectie/erfgoed van de vijf musea.

Zo krijgt elk museum een kunstenaar die in het gebied aan het werk gaat, waar het museum ook ligt. Daarnaast zal er een kunstenaar in Ooststellingwerf aan de slag gaan. Dit gebied heeft geen groot museum, maar behoort wél tot Zuidoost-Friesland. Het gaat erom dat deze kunstenaars het gehele verhaal van de zuidoosthoek tot zich nemen, zich laten informeren en inspireren. Zij gaan buiten in het gebied aan de slag, niet in de musea zelf.

het paradij bestaa

07 mei 14 aug ’

INTERESSE? Wie belangstelling heeft kan een e-mail sturen naar call.stroomopwaarts@gmail.com met een korte motivatie, CV en portfolio.

arcadia.frl

HEERENVEEN - ‘Stroomopwaarts’ is de titel van een nieuw samenwerkingsverband tussen vijf musea in ZuidoostFriesland. Het doel van deze samenwerking tussen Museum Belvédère, Museum Heerenveen, Museum Dr8888, Vlechtmuseum en Museum Opsterlân is om deze regio te (her)ontdekken. Dit doen de musea op twee manieren: ieder museum stelt een eigen tentoonstelling samen én er is een ‘Open Call’ voor kustenaars om in het gebied aan de slag te gaan. Dit alles valt onder het project ‘Arcadia’, het honderd dagen durend cultureel programma als vervolg op Leeuwarden-Fryslân, Culturele Hoofdstad van Europa 2018.

Toch? Hoe ziet jouw gedroomde samenleving eruit?

In Arcadia zoeken we samen met (inter)nationale kunstmakers n antwoorden. Honderd dagen lang laten creatieve denkers en slim doeners met voorstellingen, gesprekken en exposities zien hoe de draait. Ze leggen oude tradities en nieuwe toekomstbeelden bloo Ze moedigen ons aan om een goede voorouder te worden. Hoe g we een beter Friesland en Europa door aan de generaties na ons?

100 da voorst exposi miens

www.arcadia.frl

GROOTHEERENVEEN.NL

39

TEKST JANITA BARON // BEELD: JANITA BARON EN EIGEN FOTO’S AFIYET OLSUN

een nieuwe blik op…

NURCAN EN REYHAN VAN AFIYET OLSUN

“Die drempel wil ik bij deze graag weghalen” Volgens Nurcan Demir en Reyhan Aksel is het tijd voor culturele/culinaire reizen naar Cappadocië, het gebied in Turkije waar Nurcan geboren is. Ze vertrok als vierjarige met haar moeder en zusje naar Nederland om herenigd te worden met haar vader, destijds een gastarbeider. Inmiddels woont Nurcan bijna vijftig jaar in Heerenveen. Ze voelt een sterke band met haar geboorteregio en wil mensen meenemen naar deze plek die haar zo dierbaar is. Zo kan ze anderen laten zien hoe Turkije óók kan zijn, voorbij vooroordelen en de typische toeristische vakanties.

Een heteluchtballonvaart is populair in Cappadocië.

“Ik hou ervan om nieuwe dingen uit te proberen en nieuwe vaardigheden op te doen.”

Voor Nurcan is het een droom om deze reizen in samenwerking met Alicia ten Hoeve te kunnen organiseren als uitbreiding van haar cateringbedrijf Afiyet Olsun.

Alicia helpt Nurcan en haar reizigers met het papierwerk (vliegtickets, hotel, visum, et cetera.) waardoor Nurcan zich kan focussen op het reisleidster en gids zijn. Maar ook voor haar dochter Reyhan is het een mooie aanvulling op de werkzaamheden van hun cateringbedrijf. Met Afiyet Olsun hebben Nurcan en Reyhan een bedrijf gecreëerd waarin de Turkse en Nederlandse cultuur zijn samengesmolten, en waar mensen kennismaken met de traditionele Turkse keuken. Afiyet Olsun betekent overigens ‘eet smakelijk’.

Cappadocië, Turkije “Ik vind het jammer dat mensen op reis gaan naar een all inclusive hotel in Turkije”, meent Nurcan oprecht. “Je mist zoveel.

Bijvoorbeeld de kennismaking met locals, het eten van locals en de oneindige gastvrijheid.” Haar reizen kenmerken zich dan ook door wél naar locals, naar vrienden van haar te gaan en daar te eten in plaats van in ‘fancy’ restaurants. De reis is een combina-

tie van zowel vooraf ingeplande activiteiten als spontane uitstapjes. Zo maak je een reis waarbij je de highlights van Cappadocië ziet, maar er zijn ook een aantal momenten die je zelf in kunt vullen.

Cappadocië ligt centraal in Turkije op een paar uur van Ankara. Nurcans geboorteplaats is Urgup, een plek die je qua grootte kunt vergelijken met Heerenveen, volgens Nurcan. “Wellicht ken je het van het beeld van de luchtballonnen boven de bergen?

Natuurlijk zit zo’n ballonvaart bij zonsopgang ook in het programma. Zie je jezelf al zweven?”

Nurcan laat graag haar cultuur en roots zien middels een reis vol verschillende activiteiten. Je leert zo de mensen en de cultuur beter kennen en begrijpen. Daarnaast haal je vooroordelen weg. Reyhan geeft een voorbeeld: “Ik krijg nog wel eens de vraag van mijn Nederlandse vrienden of zij een hoodfdoek om moeten wanneer ze een vakantie in Turkije willen plannen. Er zijn daar serieus meer mensen zonder dan met hoofddoek. Dus die drempel wil ik bij deze graag weghalen.”

Teamwork Nurcan werkte twintig jaar in de bibliotheek van Heerenveen. Toen ze boventallig werd door bezuinigingen kwam ze thuis te zitten.

Wat nu? “Ik wist dat ik graag met kinderen wilde werken en heb mij toen gemeld als vrijwilliger bij De Torteltuin”, zegt ze. Jarenlang verzorgt Nurcan kookworkshops voor de kinderen. En met succes: inmiddels heeft ze een contract voor drie dagen in de week.

Ze geniet enorm van dit werk.

Naast deze baan heeft ze nu haar eigen cateringbedrijf Afiyet Olsun. Haar dochter Reyhan (33) werkt sinds enkele jaren ook regelmatig mee in het bedrijf. Reyhan studeerde af aan de NHL in de richting communicatie en multimediadesign. Ze werkt parttime bij Fotogroep in Leeuwarden, als freelancer in de online marketing en in de grafische vormgeving én daarnaast dus bij haar moeder. Reyhan: “Ik vind het leuk om bezig te blijven, ik kan niet stilzitten. Ik hou ervan om nieuwe dingen uit te proberen en nieuwe vaardigheden op te doen.”

Samen blijken ze een goed team. Waar Nurcan een flinke dromer kan zijn, houdt

Reyhan haar met beide benen op de grond en geeft ze het eerlijk aan als een idee volgens haar niet realistisch en/of haalbaar is. En waar Reyhan online heel sterk is, is Nurcan dat in real life. “Jij kunt uren met mensen kletsen over van alles, dat kan ik niet hoor”, zegt Reyhan tegen haar moeder.

Dromen Moeder en dochter zijn beiden harde werkers met grote doelen binnen Afiyet Olsun.

De mogelijkheden zijn eindeloos, beseffen ze allebei, maar momenteel zetten ze toch meer de focus op catering en kookworkshop-opdrachten. Door de coronapandemie waren deze namelijk wat weggevallen, maar nu de maatregelen weer wat versoepeld zijn komt het langzaam maar zeker opnieuw boven water.

Wat de toekomst hen nog meer gaat brengen? Ze hebben een paar ideeën die ze ons helaas nú nog niet toevertrouwen, het is nog te vroeg. Maar het is het waard om hen in de gaten te houden. Hun dromen worden binnenkort werkelijkheid.

40

NUMMER 02 • 2022

HET VERHAAL VAN HEERENVEEN

PETRUS JOHANNES DE VRIES (1843-1911) Secretaris van het polderbestuur van het 4e en 5e Veendistrict

Werken als notaris-klerk kon een goede opstap zijn naar secretaris van een grietenij (gemeente). Na de functie van grietman was dit één van de belangrijkst machthebbende functies binnen een grietenij. Maak kennis met Petrus Johannes de Vries, van 1881 tot en met 1906 secretaris van het polderbestuur van het 4e en 5e Veendistrict.

De voorgevel van het hotel Tjaarda in 1955.

Op 30 augustus 1843 wordt Petrus Johannes geboren als zoon van Pieter Douwes de Vries (1815-1860) en Geeske Pieters Fonk (1811-1900). Moeder Geeske is een loot van het bekende logementsgeslacht Fonk, bekend van hotel ‘De Zon’. Vader Pieter staat op dat moment geregistreerd op de Nieuweburen 114 in Heerenveen en is vrederechter in Akkrum en secretaris van de grietenij Haskerland. Als buurman heeft De Vries keizerlijke notaris Wesselius Balster Kool van Heerens.

In 1863 wordt Petrus Johannes, op dat moment kantoorklerk, gekeurd voor de dienstplicht. Hij wordt gemeten: 1 el en 653 strepen. Volgens het register heeft hij een ovaal aangezicht, zijn hoofd is rond,

BOVEN: Hotel Tjaarda. In vergelijking met vroeger is hotel Tjaarda flink uitgebreid.

LINKS: Een foto voor de lachspiegel van familie Petrus de Vries, in het Doolhof bij Tjaarda.

Dit is een foto van het nageslacht van Petrus Johannes de Vries.

blauwe ogen, een gewone neus, een grote mond en ronde kin. Hij heeft blond haar en verder geen opvallende “teekenen”.

Hij wordt “tot de dood aangewezen”, hij is goedgekeurd.

Petrus Johannes de Vries huwt op 27-jarige leeftijd met Akke Jeltes Faber; zij schenkt hem zijn eerstgeborene op 18 September 1874. Dat het leven Petrus Johannes niet altijd toelacht, blijkt als Akke Jeltes nog geen maand later, op 12 oktober 1874 overlijdt om vier uur in de ochtend (huis 272).

Jaarsalaris van duizend gulden Op 28 november 1887 neemt Sjoerd Wigles Gorter ontslag als gemeenteontvanger bij de grietenij Schoterland.

Eind december van dat jaar solliciteert Petrus Johannes naar deze functie. In eerste instantie worden drie kandidaten geselecteerd, waarbij al snel één kandidaat afvalt. Over de overige twee kandidaten, naast Petrus Johannes is dat Sjoerd Visser, wordt gestemd door de gemeenteraad. Met een overweldigende meerderheid van twaalf tegen twee stemmen wordt Petrus Johannes de Vries aangenomen.

Hij is dan verantwoordelijk voor het in ontvangst nemen en invorderen van alle gemeentegeld en kan een mooi jaarsalaris van duizend gulden tegemoetzien. Vanaf 1881 tot en met 1906 is Petrus Johannes de Vries actief als secretaris van het polderbestuur van het 4e en 5e Veendistrict. Hij werkt ruim vijftig jaar voor de ‘Algemeene Friesche Levensverzekeringsmaatschappij’ en ruim twintig jaar voor de AssurantieMaatschappij ‘De Nederlanden van 1845’.

Petrus Johannes de Vries overlijdt op 15 maart 1911.

Lindegracht 23 en de Tjaarda’s In 1876 hertrouwt hij met Tettje Juliana Tjaarda. Met Tettje krijgt hij zijn andere kinderen, zeven in totaal. Het gezin vestigt zich op de Lindegracht 23. De connectie met de vermogende familie Tjaarda zal Petrus Johannes goed van pas zijn gekomen.

Een foto van de familie Petrus Johannes de Vries.

‘Het verhaal van Heerenveen”is mogelijk gemaakt door: Beeld: Museum Heerenveen Archief

Dit pand – nu als 19 genummerd - heeft vanaf 1811 tot 1830 een bestemming gehad als grietenijhuis (gemeentehuis) voor de grietenij Schoterland. Later woonde hier deurwaarder Molijn en was drankenhandel Bouwhuis hier gevestigd.

MUSEUM HEERENVEEN Minckelersstraat 11 8442 CE Heerenveen www.heerenveenmuseum.nl

Lindegracht 17-19: aan de voorzijde nummer 17 en de achterzijde nummer 19. Ooit was dit pand een grietenijhuis, nu het thuis van Sushi & Asian Kitchen restaurant Kokyo.

MET DANK AAN: stichting Historie Heerenveen www.historieheerenveen.nl

heerenveen // CULTUUR&UITGAAN Eelke Lok draait als journalist van Omrop Fryslân al bijna veertig jaar mee en hij is met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele nononsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden.

En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten...

De vinger op de zere plek!

41

GROOTHEERENVEEN.NL

NUVERAARDIGE FERHALEN ÚT DE GEMEENTE HEARRENFEAN

TROCH JANGERBEN MULDER

IN IENFÂLDIGE BEGRAFFENIS YN HOARNSTERSWEACH Eartiids wiene der noch net safolle skoallen mei de Bibel. De bern fan kristlike âlden moasten dan út need nei in iepenbiere skoalle. It wie yn 1902 dat in learling út in grifformearde húshâlding kaam te ferstjerren, de famylje wenne deun by de iepenbiere skoalle oan de 15e wyk yn Hoarnstersweach. It haad fan de skoalle wie ek útnûge foar de begraffenis. Dy hat der letter in ferslach fan makke.

Reageren?

Stuur dan een email naar: eelke.lok@ziggo.nl

Wichtich Ate Eijer yn it fiere Jobbegea spruts úteinlik de wiiste wurden: “Jonges, we ha as ried de beslissing naam yndertiid; dêr moat we no ek foar stean.” Hy spruts twa yndrukwekkende mannen tsjin: Tjittte de Wolff en Klaas de Leeuw. Tjitte is de baas fan it Oranjewâldster pronkje hotel Tjaarda, de god fan de hoteliers. En je moat ek nochal wat doare om je tsjin Klaas te kearen, want dan praat je de grutte machtige lanlike hotelbouwer Van Wijnen tsjin.

Beide mannen woenen it noch nij te bouen Van der Valk op Skoatterwâld al wer ôfbrekke. En dêr dan mar in rychje hûzen delsette. Dy ha we wól nedich en dat hotel net echt, seinen de mannen. Se krigen ek noch stipe fan kollumnist en skriuwer Ferdinand de Jong, dy’t de histoarje der byhelle en skriuwt dat Van der Valk Tjaarda (en ek it Hof van de Koning) derút konkureare sil. Dat is eins wer in mislediging fan Tjitte, mar dizze kear aaide hy Ferdinand oer de holle.

Ate Eijer, fraksjefoarsitter fan de FNP yn ’e Hearenfeanse ried, dûkte yn de noch net sa fiere histoarje en sei dat at de beslissing naam is, dat dy dan ek naam is.

Dat is fansels ek sa, mar at je mei syn allen it paad bjuster binne, soenen je ek wer it goede rjochte paad opsykje kinne. Al is it wol lêstich om no ynienen ek wer de nota wenjen fan de gemeente werskriuwe te moatten.

De FNP hat dus rjocht fan praten.

It is miskien goed dat elk efkes it ferkiezingsmusyknûmer fan de FNP Hearrenfean beharket. In fleurich Frysk nûmer, weryn de lju tasongen wurdt dat stimme op de FNP net iens sa gek is. It is fan de Fryske Blue Band. Ik hie noch nea fan harren heard, al wit ik fansels wol dat it Fryse bûter betsjut. Se sjonge frij ientoanich, it is hast Fryske ‘rap’. At se ‘wy’ sjonge bedoele se eins Ate Eijer en syn maten.

Ien rigeltsje dêrfan wol ik jim net ûnthâlde. “Wy meitsje de saken wichtich, dy’t wichtich binne.” Mar hokker saken at dat binne, dat hearre we net.

Eelke Lok.

Hoornsterzwaag vm. Ned. Hervormde Kerk 1661 bg. Schoterlandseweg 95 (foto. Leon Bok)

De plechtichheden soene om alve oere begjinne yn it stjerhûs, mar doe’t de master mei syn buorman om tweintich foar tolven dêr oankaam wiene se de earsten. Stadichoan kamen der mear minsken op ôfsetten en goed tolve oere wie de dûmny, Noordhof, ek oanwêzich. Dy gie neist de heit fan it ferstoarne jonkje sitten. Nei dat se efkes meiïnoar praat hiene gong de dûmny oerein en gie foar yn gebed om krêft te freegjen foar de swiere gong nei it tsjerkhôf. Neidat eltsenien noch efkes yn de kiste sjoen hie waard dy tichtskroeve en nei in boat brocht, dy’t yn de feart klear lei. Doe gie de stoet lâns de feart.

De dûmny rûn foarop mei de neibesteanden en kunde. De froulju rûnen efteroan, de manlju foarop, klaaid yn in reinkleed. By kafee Ate Lieuwes, oan it begjin fan de 15e wyk, moast de kiste fan de boat oerhevele wurde op in boerewein. De buorlju diene harren buorreplicht, guon noch yn wurkklean sa as in turfwurkpak, mar de measten hiene har foar de begraffenis ferklaaid. Der wie de dagen foarôfgeand oan de begraffenis in protte rein fallen en dêrtroch wie de reed feroare yn in modderpaad, ûnbegongber. De measte begraffenisgongers hiene de learzens oan, sels de dûmny. De boerewein sakke bytiden in ein yn de modder wei en koe it hynder soms net fierder, dan waard der troch de manlju treaun.

De stoet wie útelkoar fallen yn lytse groepkes;

se sigesaagden oer de reed om in begeanber paad te krijen. Der wiene ek guon dy‘t neist de reed troch de heide rûnen, mar dy waarden ek dweiltrochwiet om’t de heide sa wiet wie. Foar de froulju wie it noch it minste mei harren rokken oan.

Doe’t se by it tsjerkhôf oankamen begûn de klok yn de klokkestoel te lieden. De buorlju hellen de kiste fan de wein en leine dy op in baar en sa waard er troch de dragers twa kear om it tsjerkhôf droegen, folge troch de stoet begraffenisgongers. By it grêf oankaam waard de kiste op twa pealtsjes boppe de smelle siden fan it grêf pleatst. Doe die bliken dat de kiste te lang wie foar it grêf. De deagraver moast der oan te pas komme om it grêf grutter te meitsjen. Doe’t dy klear wie lieten twa man de kiste sakje mei in stok mei in heak der oan. De heaken waarden om de hingsels op de einen fan de kiste slein, mar ek doe wie it noch net mooglik om it stoflik oerskot oan de ierde ta te betrouwen, om’t it grêf nóch te lyts wie. Trochdat hja de heaken net wer los krije koene moast de kiste mei touwen wer omheech lutsen wurde. Mar it krige syn beslach. De dûmny spruts noch in koart wurd en doe koene se wer op hûs oan.

Op de weromwei splitste de stoet him yn twaën; de iene groep rûn de hurde dyk del en de oare itselde paad as op de hinnereis. Letter kamen se allegear wer by kafee Liewer oan, mei wiete fuotten en klean wêrtroch’t se net noflik sieten omdat de klean fêstplakte oan de stuollen. Mar de kofje mei grutte stikken koeke, al wiene dy net fan de djoerste, foelen der goed yn. De measten stutsen dy stikken koeke yn de bûse, want thús sieten de bern al út te sjen dat heit en mem fan de begraffenis wer thús kamen mei de koeke, sadat elk in stikje krije koe. Dûmny Noordhof begûn mei syn taspraak.

“Een sterven als dit te verwerken is niet gemakkelijk. De mens ziet er tegenop en geen wonder, want men moet verlaten wat men lief heeft. Zo moest de kleine Berend scheiden van zijn ouders, broers en zusters en van de onderwijzer. Het is zo: wij zijn in de ene kamer en de anderen in de

rechter. Wanneer zullen wij van kamer verwisselen? Wij weten het niet, want de dood komt als een dief in de nacht. Eensklaps zal de deur zich openen en ons plaatsen voor Gods rechterstoel.

Terecht moet de ongelovige Zijn gestrengheid vrezen. Voor de gelovige heeft de dood zoveel verschrikkelijks niet. Het is voor hem de loslating des geestes van de stof. Maar toch vervult de scheiding ons met droefenis. De dood is de bezoldiging der zonde, maar hij doet de gelovige de hemel deelachtig worden.”

Nei dizze taspraak, wêryn’t hy noch wiidweidich oer Gods hearlikheden spruts, gie hy wer yn petear mei de heit fan it jonkje (de mem bleau der bûten). “Het sterven voert tot heerlijkheid, men moet er zich eigenlijk in verblijden, maar het blijft hard.” “Ja dûmny, ‘t is hurd mar dat fiele wy troch de sûnde.”

“Zeker, God wil dat we treurig zijn.” En sa wie der in petear tusken de heit en de dûmny. Ek de oare oanwêzigen praten no nei oer wat de dûmny yn syn taspraak sein hie. Dûmny woe doe beslute mei in tanksizzing , dat moast Roel Bergsma dwaan, fûn hy. “Niemand er op tegen?” Der wie nimmen dy’t wat sei. “Dan kan Bergsma nu beginnen.” “Mar dûmny,” sei Bergsma, “ik kin der wol op tsjin wêze.” Wêrop dûmny sei: “Dan zult ge deze keer uw stem niet te zwaar laten wegen.” Bergsma gie doe stean en spruts in lang gebed út, hielendal fan tapassing. Dûmny hie it him net ferbetterje kind.

Dizze begraffenis makke op master in geunstige yndruk: wy allegearre wiene meiïnoar ien grutte húshâlding wêryn’t in ferstoarne betocht waard.

Boarne: ‘Lit ús tinke oan âlde tiden’, fan Douwe Miedema.

Foto’s, mei tank oan Goasse v/d Bos, Himrik.

Opnei ferteld troch Jangerben.

medaillespiegel stand tot 14 februari 2022

4

2

1

van Beijing naar regio Heerenveen

TROTS OP ONZE SPORTERS! Benieuwd naar de écht actuele stand?

Scan de QR-code!

ngoudenpla k.nl/winters pelen

Wat komt er nog?

DONDERDAG 17 FEBRUARI 9.30 – 10.55 Op het ijs

1000 meter vrouwen Jutta Leerdam,

Antoinette de Jong,

Ireen Wüst

VRIJDAG 18 FEBRUARI 9.30 – 10.50 Op het ijs

1000 meter mannen Kai Verbij,

Thomas Krol,

Hein Otterspeer

ZATERDAG 19 FEBRUARI 8.00 – 10.35 Op het ijs

Mass start mannen en vrouwen Jorrit Bergsma,

Sven Kramer,

Marijke Groenewoud, Irene Schouten 02.30 + 04.05 Viermansbob Run 1 + 2 In de Bobslee

Ivo de Bruin (piloot), Janko Franjic, Jelen Franjic, Dennis Veenker, Stephan Huis in ‘t Veld (reserve)

ZONDAG 20 FEBRUARI 02.30 + 04.20 Viermansbob Run 3 + 4 In de Bobslee

Ivo de Bruin (piloot), Janko Franjic, Jelen Franjic, Dennis Veenker, Stephan Huis in ‘t Veld (reserve)

Hoeveel plakken gaan de sporters uit regio Heerenveen bemachtigen? Wij houden de Heerenveense medaillespiegel voor je bij! Met 22 schaatsers en zélfs een regionale topsporter in de bobslee zijn wij benieuwd op hoeveel gouden, zilveren en bronzen plakken de teller gaat eindigen.

44

SPORT

NUMMER 02 • 2022

FERRY DE HAAN, TECHNISCH MANAGER SC HEERENVEEN

“WE WILLEN DE MENSEN WEER Eind april vorig jaar werd duidelijk dat Ferry de Haan als technisch manager aan de slag zou gaan bij sc Heerenveen. De oud-profvoetballer kende zowel tijdens zijn actieve voetbalcarrière alsook in zijn carrière daarna een beperkt aantal werkgevers, waar met name Excelsior uit Rotterdam in het oog springt. Naast speler bij de ‘derde club van Rotterdam’ was hij er eveneens jarenlang algemeen directeur. Daags na de transferdeadline, 31 januari jongstleden, stond hij GrootHeerenveen te woord.

D De transfers zijn achter de rug. Begint Ferry de Haan dan niet in een groot zwart gat?

De Haan: “Een groot zwart gat? Nee, de deadline van de transfers is dan nu voorbij, maar er komen weer andere uitdagingen aan. Contracten van spelers die aflopen op het einde van het seizoen, de selectie weer aanvullen, kijken of er spelers zijn die vanuit de academie kunnen doorstromen.

Alleen zijn de directe transfers even van de baan de komende periode.”

BUDGET

De afgelopen voetbalseizoenen heeft sc Heerenveen, net als alle andere BVO’s een pas op de plaats moeten maken op financieel vlak. De Haan: “Dat het niet meer is zoals het geweest is lijkt mij wel duidelijk met het te besteden budget. Daarnaast heeft sc Heerenveen een florerende jeugdafdeling gehad en dat dit momenteel wat naar de achtergrond is geraakt zorgt ervoor dat je nu spelers moet kopen of huren. We hebben daarom gekozen om intern te kijken naar een oplossing om dit automatisme weer te herstellen. De lat moet steeds weer een stapje omhoog, zowel bij de eerste selectie alsook in de academie, om zo weer een natuurlijke doorstroom te creëren.”

Waar De Haan bij Excelsior de afgelopen seizoenen een lager budget beschikbaar had en zodoende met steeds minder middelen een selectie moest samenstellen nuanceert hij dat ook direct. “Je hebt te maken met verschillende werelden. Bij sc Heerenveen is er meer budget, maar je speelt op een hoger niveau en hebt te maken met andere maatstaven wanneer een speler goed genoeg zou zijn voor de basis. Als het een speler van buitenaf is en je moet een transfersom betalen, dan zal deze ook hoger liggen. Hetzelfde geldt voor de salariseisen. Daarbij mag je ook nog het verwachtingspatroon van de supporters niet onderschatten. Deze club is naast gemoedelijk ook gewend om substantieel rondom een bepaalde positie te spelen op de ranglijst.”

ATTRACTIEF VOETBAL In het DNA van de pompeblêdenclub zit volgens De Haan wel een bepaald idee hoe

“DAT HET NIET MEER IS ZOALS HET GEWEEST IS LIJKT MIJ WEL DUIDELIJK MET HET TE BESTEDEN BUDGET” het voetbal gespeeld dient te worden. “Het is zo dat Heerenveen van oudsher graag attractief voetbal speelt en daarbij een voorkeur heeft om te spelen met buitenspelers.

Daar kun je natuurlijk van afwijken maar het is wel hetgeen waar de club om bekend staat. De supporters willen liever mooi voetbal en een gelijkspel dan een draak van een wedstrijd en dan winnen. Het publiek hier wil een soort van vermaak, met voetballende verdedigers, middenvelders die dynamisch zijn en spectaculaire buitenspelers. Ik vind dat je dat dan tot in de academie moet laten voortvloeien.

Dat je daar ook in een dusdanige formatie speelt dat spelers daar ook aan kunnen wennen.

Overigens is het niet altijd realistisch om te spelen zoals het DNA van de club is. Een trainer van een eerste elftal kan ook best een andere keuze maken om resultaat te kunnen behalen.”

TRANSFERMARKT In juni was een groot deel van het voortraject al gedaan voordat de oud-Feyenoordspeler contractueel bij Heerenveen begon

aan zijn job. “Het samenstellen van de eerste selectie, daar kijken de meeste supporters naar, is altijd een hele puzzel. Zo was het voor mij geen verrassing dat Joey Veerman eens een transfer zou maken, de vraag was alleen wanneer dat zou zijn en waar naartoe. Daarbij moet worden aangetekend - en dat geldt overigens voor alle transfers - dat er een soort van uitstekende timing moet zijn. Je hebt te maken met onder andere vraag en aanbod. De speler en de nieuwe club moeten eruit zien te komen en wat gebeurt er als er ook al een andere optie is? Dat kost soms weken tijd

GROOTHEERENVEEN.NL

45

TEKST JOERI VAN LEEUWEN // FOTO'S MUSTAFA GUMUSSU (FPH.NL)

SPEKTAKEL VOORSCHOTELEN” “SUPPORTERS WILLEN LIEVER MOOI VOETBAL EN EEN GELIJKSPEL DAN EEN DRAAK VAN EEN WEDSTRIJD EN DAN WINNEN”

niet zover zijn, maar al wel de potentie hebben, en er zijn ook jongens voor wie er weinig perspectief is. Die spelers prikkelen is en blijft lastig waardoor het trainingsniveau weer omlaag gaat. We gaan met die spelers in gesprek om ze een realistisch beeld te schetsen. Er zijn ook spelers die na dit seizoen wellicht geen contractverlenging zullen krijgen en anderzijds toe zijn aan een nieuwe uitdaging. Dat kan natuurlijk ook.” Het doel is in elk geval duidelijk: “We willen de mensen weer spektakel voorschotelen.”

STAF

“ER IS NOG VEEL WERK AAN DE WINKEL”

In januari is Johnny Jansen door de club op non-actief gesteld bij het eerste elftal. Er is ondertussen duidelijkheid over hoe dit lopende seizoen zal worden afgemaakt. Technisch manager Ferry de Haan hierover: “We hebben gekozen om het seizoen af te maken met de huidige staf met Ole Tobiasen als hoofdtrainer.

Dit was voor iedereende beste oplossing en we hebben er vertrouwen in dat de staf het tot een zogoed mogelijk einde laat komen dit seizoen.”

TYPISCH HEERENVEEN en soms duurt het slechts een dag om alles in kannen en kruiken te krijgen.”

WINTERTRANSFERS Een van de vragen die vaak gesteld is, waarom het zo lang duurde om Tom Haye naar Heerenveen te halen. “Daar is best een heel simpel antwoord op te geven”, aldus De Haan. “Het duurde zo lang omdat er tussen vraag en aanbod een stuk zat wat lastig bleek te overbruggen. Uiteindelijk komt het dan op de laatste transferdag alsnog rond, wat natuurlijk acceptabel is voor beide par-

tijen. Naast Haye hebben we ook Tahiri aangetrokken voor het middenveld.

Een ander type speler dan bijvoorbeeld Joey Veerman, maar in de breedte van de selectie zorgt het wel weer voor meer concurrentie. In het voetbalwereldje werkt het dan ook zo dat het vertrek van Rodney Kongolo weer makkelijker werd.

Zijn perspectief veranderde door het aantrekken van Haye, bijvoorbeeld.”

Met Sydney van Hooijdonk en Amin Sarr haalde De Haan nog enkele aanvallende versterkingen binnen. “We hebben

afscheid genomen van Henk Veerman en Benjamin Nygren en aan de andere kant twee talentvolle spelers weten toe te voegen aan de selectie. Je kunt nooit in de toekomst kijken maar ik heb veel vertrouwen in deze selectie.”

2022-2023 Wat mag de sc Heerenveen-fan verwachten na dit seizoen van zijn of haar club?

De Haan is daarin wel duidelijk. “Er zijn nu heel veel contractspelers waarbij een groot aantal niet direct uitzicht heeft op veel speeltijd. Dat kan zijn omdat ze nog

Voor de geboren Zuid-Hollander Ferry de Haan was sc Heerenveen de uitgelezen mogelijkheid om een stap te maken in zijn vakgebied. Eerder zei hij ‘nee’ tegen meerdere andere clubs. “De timing was goed, ik voelde mij klaar voor deze stap. Daarnaast vind ik sc Heerenveen een hele mooie, nette club. Het is er gemoedelijk, mensen hebben respect voor elkaar en er lagen tegelijkertijd ook meerdere uitdagingen. Een mooie stap voor mij dus, want er is nog veel werk aan de winkel.”

46

NUMMER 02 • 2022

2

14

15

D C

7

7

17

14

11

17

24

25

26

20

23

9

9

H

11

6

8

2

15

24

17

8

17 22

22 15

9

22

17

19

8

22

15

6

6

17 19

22

6

12 14

22

2

6

8

17

17

17

10

11

15

14

6

10

7

7

6

17

22

Puzzel en win! In iedere editie van GrootHeerenveen staat een puzzel waarmee u leuke prijsjes kunt winnen.

Stuur uw oplossing via de email of met traditionele post. U kunt dit sturen naar: info@grootheerenveen.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 02-2022 - tot uiterlijk 7 maart 2022. Wij wensen u weer veel puzzelplezier!

18 17

4 14

18

6

10

10 12

17

7

1 15

17 10

2

14

4

17

14

4

18

9

2

17

14

20

7

PUZZELPAGINA NR 02

14 14

5

15

11

22

17

7

5

17 8

17

14

W

15

22

10

26

18

22

15

4

8

7

alarmtoestel hoofd v.e. bedrijf

11

22

14

14

8

14

11

10

21

8

19

17

9

13

8

12

7

22

18

18

5

19

18

17

16

17

6

6

5

4

3

1

17

19

Probeer ijke letters. staan voor gel .

Gelijke cijfers den woord te vin het gekleurde

naarling

gaap

rangtelwoord

vesting

romantische boekenserie

vrachtvrij

uitoefening brandstof

2

7 handvat

1 4

welpenleidster

Ierland

voor het eerst optreden

notie

roem

10

geluidje Romanum Imperium

riv. in Rusland pl. op Ameland

kreng

optocht

3

leerling

4

pl. in Amerika computerschijf man van adel reusachtig

in het jaar

recht vaarwater

parochie lofspraak

voertuig

groot aantal Bijbelse priester

zaadje

bedehuis

computertoets ontvangkamer pl. in Rusland erfelijk materiaal

eerwaarde vader

Franse schilder tweehoevig dier

laatste wilsbeschikking

ontroerend

voordat

11

1

als boven riv. in Duitsland

zangnoot bloem

6

3 2

5 3 9

9 5 3

© www.puzzelpro.nl

gekheid vaas

soort gedicht

1

1 4 8 4 1 8 7 1 5 4 9 7 5 6

5 schenken

2

pl. in Israël dunne lat scheepsuitruster

vijandelijke inval

3

groente

plechtige gelofte

reeks

pl. in Japan

waterdier

8

vogelnaam moerassig

vreemde munt noodvoorraad

mop

op grote afstand

PUZZEL EN WIN

jongere broer of zus

Burgemeester Kuperusplein 52 Heerenveen • T 0513-654051

rookgerei stoomschip beroep

Kijk voor het actuele filmaanbod op:

6

riv. in Limburg

9

www.bios-heerenveen.com

aanlegplaats

12

werkweigeraar

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

WAARDEBON VAN € 20,00

12

Winnaars puzzel Grootheerenveen 01-2022 Gerda Baron uit de Knipe heeft de waardebon van € 20,00 gewonnen.

Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Hema Heerenveen.

Rigtje Kort uit Heerenveen heeft de waardebon van 2 bioscoopkaartjes gewonnen.

Deze is aangeboden en is te besteden bij DE BIOS in Heerenveen.

OPLOSSING EDITIE 01-2022: Zweedse puzzel: KANTTEKENING // Woordzoeker: OLIFANTSHUID

COLOFON GrootHeerenveen is een maandelijkse uitgave van Ying Media en wordt huis-aan-huis verspreid in gemeente Heerenveen en omliggende dorpen en steden in een straal van ca. 10 km van Heerenveen.

Oplage: 28.000 exemplaren.

DE BIOS HEERENVEEN

PUZZEL EN WIN

© www.puzzelpro.nl 1

2 BIOSCOOPKAARTJES!

STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 02-2022 VÓÓR 7 maart 2022 PER EMAIL NAAR: info@grootheerenveen.nl OF NAAR: GROOTheerenveen, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK

UITGEVER

EINDREDACTIE

FOTOGRAFIE

DRUK

Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl Internet www.grootheerenveen.nl

Henk de Vries

Mustafa Gumussu FPH, Dennis Stoelwinder, Johan Brouwer.

Hoekstra Krantendruk, Emmeloord

REDACTIE

redactie@grootheerenveen.nl

Henk de Vries, Fimke Groenewoud, Sonja Harkema, Eelke Lok, Hannah Zandbergen, Janita Baron, Dennis Stoelwinder en Henk van der Veer

BLADMANAGEMENT

VORMGEVING

Nicky Bosma (nicky@yingmedia.nl)

Frans van Dam (bliidd.nl)

REDACTIETIPS?

VERSPREIDING ILLUSTRATIES BIJLAGE KIJK OP ZORG Lotte van der Meij (liflotte.nl)

VERKOOP Mieke Alferink, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Geart Jorritsma, Henjo van der Klok.

FRL Verspreidingen, Leeuwarden Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

DE EERSTVOLGENDE UITGAVE VAN MAANDBLAD GROOTHEERENVEEN VERSCHIJNT OP: DONDERDAG 17 MAART 2022

Méér d an 50 ja!a r vakmansc h ap

Vloeren - gordijnen - zonwering Vloeren - gordijnen - zonwering

25% Korting op PVC Vloeren* Al vanaf € 35,00 per m² incl. leggen en egaliseren. * Vraag naar de actie voorwaarden.

www.vandermeerheerenveen.nl * Vraag naar de aktie voorwaarden. @vandermeer1 • Like ons op Facebook Wij leveren onder andere: tapijt - gordijnen - zonwering (binnen en buiten) - vitrages marmoleum - laminaat - vinyl - P.V.C. vloeren - projectstoffering

Ids Lenes

(verkoper)

Dennis Jalving

Al 49 jaar in dienst!

(eigenaar)

50 jaar vakmanschap Van een tapijtcentrum groeide Van der Meer de afgelopen 50 jaar uit tot een volwaardig woninginrichter met een ruim aanbod voor vloerbedekkingen, gordijnen, vitrages, zonwering voor zowel binnen als buiten en PVC vloeren.

De uitgestrekte wanden met het grote assortiment en de professionele toonzaal met de voorbeeldvloeren geven in een oogopslag aan dat Van der Meer voor elk gewenst interieur de klant van dienst kan zijn.

www.vandermeerheerenveen.nl Therdex • Mflor • Ambiant

Wij zijn leverancier van de volgende merken PVC vloeren

TFD • Gelasta • Vivafloors

Dracht 34 - 8442 BR Heerenveen - 0513-625593 Email: info@vandermeerheerenveen.nl

www.vandermeerheerenveen.nl

STEM T R A A 16 M A Pvd EN E V N E R E E H

Sterk. Voor iedereen.