MAANDBLAD
04-2022
GROOTHEERENVEEN.NL
7e JAARGANG • NR. 76
groot
heerenveen
VR JHEID
E IN DEZE UITGAV
Actueel inn e Heerenve
BEGINT BIJ DE ACCEPTATIE
VAN DE ANDER
FOTO: MUSTAFA GUMUSSU / FPH.NL
JL AGE VAN INFORMATIEBI ENVEEN HE E GEMEENT ER
2
NUMMER 04 • 2022
HenkHenk In deze tijd verlang ik meer dan gewoon naar vroeger. Niet eens naar zoveel vroeger. Laten we zeggen naar de tijden van voor corona en oorlog in Europa, zo eind jaren negentig. Toen de wereld nog veilig, mooi en betaalbaar was. Toen je nog zorgeloos door het leven kon reizen, op zoek naar schoonheid, kunst en jezelf. Het waren de tijden van uitstapjes op zondagmiddag, en maar zien waar je terechtkwam. Met op elke kruising of splitsing een keuze voor een vervolg van je route. Het was de tijd van HenkHenk met het Beste boek van de weg op schoot, en nog niet van TomTom.
KONINGSDAG EN VRIJMARKT IN HEERENVEN CENTRUM HEERENVEEN - Het belooft op Koningsdag weer een mooi feest te worden in het centrum van Heerenveen. Naast de jaarlijkse vrijmark zal er in de middag en avond weer een groots Koningsdagfeest losbarsten op de Oude Koemarkt en Vleesmarkt.
TomTom brengt je feilloos naar de plek waar je moet zijn. Met HenkHenk doe je maar wat; het gaat om de reis en niet om de bestemming. Op die manier kom je op de meest onverwachte plekken terecht. En dan bedoel ik niet een troosteloos industrieterrein omdat, als HenkHenk vindt dat we “hier naar rechts” moeten, mijn echtgenote (zij rijdt) dan juist naar links stuurt, “omdat mijn gevoel zegt dat we hier naar links moeten”. Tóch, uiteindelijk komen we altijd weer in prachtige historische stadjes, gezellige dorpjes en bijzondere landschappen terecht.
De vrijmarkt in het centrum begint vaak al in de avond van 26 april. Dan hebben de eerste verkopers hun plekje al veiliggesteld. Vanaf 14.00 uur barst het grote Koningsdagfeest los op de Oude Koemarkt en de Vleesmarkt. Onder anderen
(Ik heb TomTom ooit wel eens uitgetest in de eigen regio. Dat leverde precies hetzelfde resultaat op. “Zíj woont hier toch niet?”, mompelde mijn echtgenote, toen de vrouwenstem van TomTom ons een bepaalde richting opstuurde, en ze nam verontwaardigd een andere route.)
YING MEDIA ZET ZICH IN VOOR GOEDE DOELEN
Helaas is autorijden tegenwoordig onbetaalbaar. Maar ondanks dat hebben we de vrijheid om in dit land te gaan en te staan waar we willen en dat is iets kostbaars. Net zo kostbaar als in alle vrijheid ergens iets van te vinden. Of te schrijven. Niet dat wij als feelgood maandblad zelf overal wat van willen vinden, maar we geven de inwoners uit onze regio wél een podium. We laten u elke maand kennismaken met bijzondere en gewone mensen. Mensen met een verhaal.
HEERENVEEN – Ying Media in Sneek, uitgever van onder andere de vier Groot-maandbladen in Friesland, zorgt met relevante content (off- en online) voor verbinding tussen inwoners, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven. Op deze wijze draagt Ying Media iedere dag opnieuw bij aan het economische, sociale en culturele klimaat in de regio.
In deze editie van GrootHeerenveen hebben we enkele verhalen voor u verzameld, die het thema ‘vrijheid’ inhoud geven. Want ook in Nederland was er ooit een periode van onvrijheid en onderdrukking, en verzet daartegen. En nee, dan bedoel ik níét de afgelopen twee coronajaren! Ik doel op de periode 1940-1945. De onvrijheid van toen en vrijheid van nu hadden we in 2020 willen herdenken en daarna willen vieren, maar om wereldwijde gezondheidsredenen kon dat toen niet. Nu komt de herkansing.
Veel leesplezier!
FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
Henk de Vries, eindredacteur
Hét maandblad met verhalen uit jouw regio! EERSTVOLGENDE UITGAVE: DONDERDAG 19 MEI 2022 KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP: WWW.GROOTHEERENVEEN.NL VOLG ONS OOK OP SOCIAL MEDIA
feest dj’s Stocks, Lars Wijnalda en Kevin Terpstra zijn aanwezig op het podium op de Overkluizing. De horeca-ondernemers staan klaar met een hapje en uiteraard de nodige alcoholische versnaperingen.
Ieder jaar kiest Ying Media met zorg weer voor een lokaal doel dat wel een extraatje kan gebruiken, daarbij gesteund lokale ondernemers. Afgelopen jaar is gekozen voor een combinatie, namelijk De Bios in Heerenveen en de gezinnen van de Voedselbank in Heerenveen. Voor het bedrag van € 1.600,- heeft Ying Media bij De Bios kaartjes gekocht en voor dat bedrag heeft bioscoopexploitant Hans Bosma 130 vouchers beschikbaar gesteld welke zijn overhandigd aan Herman Spruyt van de Voedselbank. Met zijn team van vrijwilligers zal Herman Spruyt er zorg voor dragen dat deze bioscoopbonnen goed terecht komen. Gezinnen kunnen met de bioscoopvouchers een film naar keuze uitzoeken met wat lekkers om samen van te genieten!
KLEINE SUPERMARKT ZOEKT VEEL SERVICE HEERENVEEN - Oranjewoud Wonen heeft in Heerenveen een complex met 154 zelfstandige service-appartementen en bungalows rond een centraal gebouw met gemeenschappelijke voorzieningen waaronder een kleine supermarkt. De huidige uitbater van deze servicewinkel, Agnes Bennink, is op zoek naar een opvolger. Agnes Bennink: “Ik heb de winkel negen jaar met veel plezier gedaan, maar ben nu 67 en mijn man 70. We willen er toch maar eens mee ophouden. Mijn opvolger gaat ongetwijfeld heel veel plezier beleven in de omgang met ouderen, want het is heel dankbaar werk. Ik verheug me er nu al op om mijn opvolger in te werken. En deze baan is ook een unieke kans voor vrouwelijke ondernemers omdat de winkel alleen s’ ochtends geopend is. Tijd genoeg om bijvoorbeeld nog kinderen van school te halen”. Voor meer informatie kan men bellen met Lyda de Haan, directeur Oranjewoud Wonen op 0513-636285.
heerenveen 20E EDITIE TRACTOR PULLING DE KNIPE
GROOTHEERENVEEN.NL
3
12 STRUIKELSTENEN GELEGD IN CENTRUM HEERENVEEN HEERENVEEN – Dinsdag 12 april zijn door Gunther Demnig op vijf verschillende plaatsen struikelstenen (Stolpersteine) gelegd in het centrum van Heerenveen. Dit ter nagedachtenis aan de omgekomen Joodse inwoners uit de Tweede Wereldoorlog. Er werden twaalf stenen gelegd.
DE KNIPE - Op zaterdag 21 mei vindt de 20e editie plaats van Tractor Pulling De Knipe. Het belooft een dag vol spektakel en feest te worden. Overdag zullen de deelnemers strijden om de titels in de vele klassen die verreden gaan worden. Er zijn inmiddels ruim 160 aanmeldingen binnengekomen. Om de Tractor Pulling De Knipe feestelijk af te sluiten heeft de organisatie een avond vol gezelligheid gepland met verschillende artiesten.
VOEDSELBANK HEERENVEEN ZOEKT SCREENERS HEERENVEEN - Vanwege de groei van gezinnen die voedselpakketten halen bij de Voedselbank in Heerenveen is de Voedselbank naarstig op zoek naar vrijwilligers en met name naar screeners. De screeners vormen de belangrijkste schakel met de cliënten, die in een zware periode van hun leven zitten. Een screener is een stevige, warme persoonlijkheid die screenings- en herscreeningsgesprekken met cliënten kan voeren. De screener gaat in gesprek met de mensen die in aanmerking komen voor hulp van de Voedselbank.
De Duitse kunstenaar Gunter Demnig legt in heel Europa in straten Stolpersteine voor de slachtoffers van de Nazi’s. De stenen hebben een afmeting van tien bij tien centimeter. Op de kop van elke Stolperstein zit een plaatje met daarop de naam en de geboortedatum van het omgekomen slachtoffer. Het project wordt mogelijk gemaakt dankzij substantiële financiële ondersteuning van de gemeente Heerenveen en Tafelronde 68 (een club van jonge ondernemers). In Friesland liggen al struikelstenen in onder andere Gorredijk, Drachten, Sneek en Harlingen.
Het leggen van de struikelstenen vond plaats onder grote publieke belangstelling. Op de Asterstraat zijn vijf Stolpersteine gelegd voor: Gerrit Leefsma, Reina Leefsma-van Dam, Heiman Philip Leefsma, Izaak Leefsma en Magalina Beeltje Leefsma. Drie stenen zijn in de Schoolsteeg gelegd voor: Johanna Bloch, Mietje Smeer-Slager en Aron Smeer. Twee stenen zijn in de Molensteeg gelegd voor: Jeltje van Loon-Smeer en Salomon van Loon. Aan de Lindegracht is één steen gelegd voor Samuel Wolf en op de Oude Koemarkt één steen voor Max Jacques Roeper.
MONUMENTALE KRUISKERK IN HEERENVEEN WORDT WOONHUIS VOOR OUDEREN MET DEMENTIE
HEERENVEEN – ‘Wonen bij September’ verbouwt op dit moment de monumentale Kruiskerk aan de Burgemeester Falkenaweg in Heerenveen tot twee woonblokken met elk twintig ruime appartementen, een fijne woonomgeving voor ouderen met dementie. De eerste bewoners nemen in het derde kwartaal van 2022 hun intrek. De bijna honderd jaar oude Kruiskerk heeft tot 2012 dienstgedaan als kerk van de Protestantse Wijkgemeente Heerenveen. Bij de verbouwing komt er ook een nieuw gedeelte, zodat het een echt woonhuis wordt. ‘Wonen bij September’ heeft kleinschalige woonhuizen door heel Nederland. Er wonen ouderen met dementie die niet meer in staat zijn zelfstandig te wonen. Er is persoonsgerichte zorg, afgestemd op iemands persoonlijke behoeften. Liefde, aandacht en betrokkenheid staan voorop en er is 24 uur per dag professionele zorgverlening dichtbij. Een veilig en vertrouwd idee voor zowel bewoners als hun familie. Monique Hulzebosch wordt locatiemanager bij September Heerenveen en is straks het vaste aanspreekpunt voor zowel bewoners als hun familie. “Zelf regie
houden over je dagindeling kan hier”, aldus Hulzebosch. “Daar gaat het hier juist om, er ís geen schema, thuis niet en hier ook niet. Het draait om welbevinden en welzijn. De bewoner leeft zijn of haar leven en wij bewegen mee.” Het woonhuis in Heerenveen krijgt gezellige en warm ingerichte woonkamers, een grote keuken en openslaande deuren naar een mooie tuin. Iedere bewoner
heeft een fijn appartement tussen de 30 en 40 m2 groot met woon-slaapgedeelte en badkamer, geheel naar eigen smaak in te richten, met eigen meubels, veilig en vertrouwd, net als thuis. Voor Monique Hulzebosch valt bij Wonen bij September alles op zijn plek. “Zoals alles geregeld wordt in Heerenveen, zo hoort het te zijn. Hier koos ik dertig jaar geleden voor toen ik koos voor de zorg. Voor tijd en aandacht!” Wie meer informatie wil of alvast wil rondkijken in één van de andere woonhuizen van September kan contact opnemen met Monique Hulzebosch via telefoon 06-4079 6438 of e-mail naar monique.hulzebosch@ wonenbijseptember.nl.
NEPALAVOND IN FLETCHERHOTEL HEIDEHOF
HEERENVEEN - De Stichting Studentenprojecten Nepal (SPN) organiseert op vrijdag 22 april een Nepalavond in Fletcherhotel Heidehof in Heerenveen. De avond begint om 19.30 uur en is voor iedereen gratis toegankelijk.
350 SCOUTS OP HIT KAMP IN HEERENVEEN HEERENVEEN – Op het terrein van Scouting Polaris in Heerenveen verbleven in het paasweekend 350 scouts uit het gehele land. Het ging hier om een zogeheten HIT kamp. De HIT is een landelijke ledenactiviteit van Scouting Nederland. Het staat voor Hikes, Interessekampen en Trappersexpedities, en wordt ieder jaar gehouden in het paasweekend. Op verschillende plekken, verspreid over Nederland konden scouts, alleen of met scoutingvrienden, naar een leuk en gezellig weekend, samen met andere scouts uit het hele land. Er werden allerlei activiteiten georganiseerd. De HIT is een scoutingevenement waarbij de scouts mogen kiezen wat voor gaaf avontuur zij willen aangaan. Dat kan een hike zijn. Of je kiest voor een interessekamp: je leert er bijvoorbeeld kamperen, koken, knopen leggen, EHBO of je beleeft een spannend avontuur rond een themaverhaal.
Er zijn kramen met Nepalese producten en informatie van diverse organisaties, onder andere van SPN, de Tibet Support Groep en Nepal Sambandha. Er is informatie over projecten van de stichting, zoals studentensponsoring, scholenproject, computerinstituut en landbouwproject. Ook is er een onlineverbinding met Nepal en kunnen bezoekers van de avond rechtstreeks vragen stellen aan Nepalese bestuursleden en studenten. De stichting werd in 2000 opgericht. Dankzij
de projecten van de stichting kunnen duizenden kinderen en jongeren studeren en krijgen ze daardoor een kans op een betere toekomst. De afgelopen 22 jaar werd meer dan 1,5 miljoen euro overgemaakt aan projecten in Kathmandu en het afgelegen projectgebied in de Himalaya. Voorafgaand aan de Nepalavond is er vrijdag om 18.00 uur een Nepalees buffet. Opgave via info@studentenprojectennepal.nl of Froukje Nijholt tel. 06-29096556.
ADRIAAN SCHOUTEN WINT VOORLEESWEDSTRIJD OUDEHORNE - Adriaan Schouten van de Meester S. Wijbrandischool in Oudehorne heeft de halve finale van de voorleeswedstrijd gewonnen. Deze wedstrijd voor leerlingen uit groep 7 en 8 vond plaats in de bibliotheek in Heerenveen. Amy Bits van Futura werd tweede en de derde plaats was voor Elisa van IJzendoorn van De Roerganger, beide in Heerenveen. De kandidaten werden om de beurt naar voren gehaald door IJtje Braad-Plantinga, theatermaker van Plantimproducties, en kort aan het publiek voorgesteld. Vervolgens las iedere kandidaat een fragment voor uit een zelf gekozen boek. Terwijl er komisch improvisatietheater gespeeld werd met
de deelnemers trok de jury zich terug voor overleg. Er werd gelet op zaken als uitspraak, verstaanbaarheid en tempo. Adriaan las een grappig fragment voor uit Max Modderman Beestenboel. De jury bestond uit Ingrid Kuijt, directeur van boekhandel Binnert Overdiep en Henriëtte Valkema, lees- en mediaconsulent in SúdWest-Fryslân. Zij vonden dat Adriaan een originele inleiding had
en zijn leesplezier goed overbracht op het publiek. Adriaan Schouten wordt één van de deelnemers tijdens de provinciale finale die op 10 mei gehouden zal worden in Theater de Skâns in Gorredijk.
Schoenen in een nieuw jasje Wie de schoenenwinkel van Kamsma aan de Lindegracht 9 in Heerenveen binnenstapt, wordt direct vriendelijk begroet en geholpen, merken we. Het team verkoopsters in de winkel (Doetie, Inge, Bernadet, Petra, Froukje en zaterdaghulp Friso) wil niets liever, dan dat de klant weer met een glimlach naar buiten gaat. Persoonlijke aandacht De winkel zit niet aan de hoofdwinkelstraat, de Dracht. Kamsma moet het dus niet hebben van het winkelend publiek op die Dracht, maar meer van de vaste klant, weet het team. Doetie: “Gelukkig weten steeds meer mensen ons te vinden. En als ze eenmaal ervaren wat we te bieden hebben aan merken en vooral ook aan persoonlijke aandacht, dan komen ze terug. Klanten zijn ook vaak verbaasd over onze merken en onze collectie. Die is echt voor jong en oud. Want ook de oudere generatie wil echt niet alleen een goede, maar ook een mooie schoen. Én we hebben ook een hele mooie collectie voor heren.” Inge: “De collectie is door de jaren heen ook erg veranderd. Dit maakt ook dat er een ander publiek naar ons toekomt. Het is leuk om zoveel verschillende leeftijden en mensen te helpen. Soms komen ze zelfs met de hele familie, inclusief hond.”
Nieuwe generatie Kamsma De broers Johan en Jelte Kamsma hebben de zaak in 2019 overgenomen van hun oom Gerard Kamsma. Froukje: “Die heeft hier jaren gezeten. Toen kwamen er twee nieuwe wervelwinden binnen. Dat was best even wennen, je bent een bepaalde manier van werken gewend. We moesten even opstarten maar we zijn steeds meer een geoliede machine.” Inge: “Johan en Jelte hebben een andere visie dan de vorige eigenaar. Dat is goed.” Maar het zijn vooral de dames die de winkel draaiende houden, weten ze zelf. Met vier vestigingen moeten de heren wel dingen loslaten. “Omdat we hier al heel zelfstandig werkten, kregen we van Johan en Jelte ook direct het vertrouwen.”
Vernieuwd De winkel, die nu sinds drie jaar gerund wordt door Jelte en Johan Kamsma, is sinds eind februari van dit jaar helemaal vernieuwd, want na twaalf jaar hetzelfde tapijt vonden de broers het wél tijd voor een nieuw jasje. Doetie: “Het is geen rigoureuze verbouwing, maar we hebben de boel behoorlijk opgefrist. Daar zijn we ontzettend blij mee. We hebben nu ook een Gabor shop in de winkel. En de etalage is gepimpt.” Tring!, de bel gaat, er komt een klant binnen. De dames staan direct op om te helpen. Praten over ‘het nieuwe jasje’ is leuk, maar de klant gaat natuurlijk altijd voor. Petra: “Dat is ook de kracht van Kamsma Heerenveen. Iedere klant die binnenkomt willen we vrolijk naar buiten laten gaan, mét of zonder schoenen.”
Teamgevoel Bernadet: “We hebben een hele fijne club collega’s. We helpen elkaar waar nodig en hebben het vooral heel gezellig.” Bij gezelligheid hoort soms ook taart, weten we van andere Kamsma-filialen. Hoe zit dat in Heerenveen? “Nee, want wíj zijn altijd aan de lijn”, lacht Doetie. Inge: “We maken ook leuke uitstapjes. Zo hebben we met het hele team glow in the dark midgetgolf gedaan. Dat was
Wist je dat.. * Kamsma Heerenveen een prachtige collectie aan herenschoenen heeft? * We ook wandelschoenen verkopen? Heerlijk voor die lange wandelingen. * We gewoon langs kunnen komen met een aantal schoenen als je het huis niet uit kunt? * Je schoenen mee op zicht kunt nemen om rustig thuis te passen? * Er een ruim assortiment is voor jong en oud?
geweldig. Of een etentje. Dat brengt je toch weer dichter bij elkaar.” Dat teamgevoel was er ook in de afgelopen twee coronajaren. “Het is best pittig geweest, maar samen gaan we ervoor.”
Geen dag hetzelfde Bij Kamsma Schoenen in Heerenveen is het nooit saai. Doetie: “Laatst was er een klant die zat achter in de winkel met zijn ogen dicht. Mijn collega vroeg: ‘Meneer, bent u er nog?’ Bleek dat-ie even een dutje deed. Inge lacht er nog om.
t o t z ie n s in
in onze winkel!
HEERENVEEN
Lindegracht 9, T 0513 610 061 WWW.KAMSMASCHOENEN.NL
heerenveen
5
GROOTHEERENVEEN.NL
VR JHEID IN ACHT PORTRETTEN
Het loopt naar 4 en 5 mei en dan herdenken we de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en van andere oorlogen waar Nederlandse slachtoffers vielen. De dag daarop vieren we de bevrijding van Nederland in 1945 en dat we sindsdien in vrijheid leven. Ook staan we die dag stil bij de waarde van vrijheid, democratie en mensenrechten. In dit coverartikel presenteren we - anders dan gewoonlijk - niet één, maar acht portretten van mensen uit onze regio. Acht verschillende mensen, die vertellen wat ‘vrijheid’ voor hen betekent. Sommigen blikken terug op 1940-1945. Andere, jongere mensen, kijken naar de wereld van nu en naar de toekomst…
VRIJHEID IS OOK ZELF BEPALEN OF JE OPDE FOTO WILT, ZOALS JAN EN NORHAN SERINDE
HIDDE
MARCEL
De vrijheid zoals we die nu al meer dan 75 jaar kennen in Nederland, is in het verleden zwaar bevochten en heeft enorm veel offers gekost. Met de toen opnieuw verworven vrijheid dienen we dan ook verantwoord om te gaan. Bij vrijheid hoort respect voor elkaars mening, geloof en geaardheid. Bij vrijheid hoort tolerantie naar mensen die anders zijn dan jij bent. Bij vrijheid hoort: je vrij voelen om te kunnen zijn wie je bent. Maar vrijheid wordt niet altijd begrepen. Zo zijn er mensen die vrijheid van meningsuiting misbruiken om iemand die ‘anders’ is te bedreigen of te discrimineren.
MAAIKE
MARWA
JAN
Vrijheid is niet vanzelfsprekend, je moet er wat voor doen of er wat voor laten. Je bent met elkaar - hoeveel je ook verschilt van elkaar verantwoordelijk voor een samenleving waarin iedereen zich veilig moet kunnen voelen. Vrijheid heb je in verschillende vormen. Wat vrijheid betekent voor mensen, vroegen we aan acht verschillende inwoners uit de regio, van jong tot oud.
TEKST FIMKE GROENEWOUD, HANNAH ZANDBERGEN EN ALIE RUSCH // FOTO’S: MUSTAFA GUMUSSU / FPH.NL
>>>
6
heerenveen VRIJHEID IN ACHT PORTRETTEN
SERINDE CORNELISSEN “HOEWEL ER IN DE CORONATIJD BEPERKINGEN WAREN, HEB IK DE VRIJHEID IN MEZELF GEVONDEN”
MARCEL DE JONG
SERINDE CORNELISSEN
52 JAAR UIT HEERENVEEN
40 JAAR UIT HEERENVEEN
De veertigjarige Serinde Cornelissen komt uit Heerenveen. “Voor mij begint vrijheid bij vrij zijn van binnen”, vertelt Serinde. Als je je vrij voelt van vaste denkkaders of van wat anderen vinden, ga je zóveel nieuws ontdekken. Eerder trok ik me veel meer aan van wat anderen van me vonden. Ik probeerde alles zo goed mogelijk te doen, maar daardoor raakte ik verkrampt en was ik niet meer vrij. Nu kan ik overal mezelf zijn en mogen ook alle emoties er zijn. Het is voor mij de kunst om vrijheid te vinden in alle dingen. In het schoolsysteem bijvoorbeeld. Hoe blijf je open minded als een kind net iets anders nodig heeft? De coronatijd heeft me heel erg aan het denken gezet: hoe sta ik zelf in het leven, wat vind ik belangrijk? Toen heb ik juist veel verbinding met anderen gevoeld. Hoewel er van buitenaf beperkingen waren, heb ik de vrijheid in mezelf gevonden.”
HIDDE OOSTERHOF
19 JAAR UIT AKKRUM
“Ik voel me vrij als ik fijne mensen om mij heen heb zoals familie en vrienden”, zegt de negentienjarige Hidde Oosterhof uit Akkrum. “En dat je samen met hen leuke dingen kan en mag doen. Als je jezelf omringt met mensen waar je je prettig bij voelt, dan heeft dat een positieve invloed. Persoonlijk maakt dat me heel erg blij. Op zulke momenten voel ik me ook het meest vrij. Vrij zijn heeft voor mij ook te maken met in staat zijn je eigen keuzes te maken. Als ik ergens ben waar ik het gevoel heb dat mensen niet zichzelf kunnen zijn, dan voel ik me ook minder vrij. Ik werk op een basisschool en als ik bijvoorbeeld merk dat kinderen gepest of ongelijk behandeld worden, dan voel ik een soort van onrecht. Dit geeft mij een erg onprettig gevoel. Ik wil ervoor zorgen dat alle kinderen zichzelf kunnen zijn. Je gelukkig, fijn en vrij voelen zit bij mij wel op één lijn. Als je gelukkig bent voel je je naar mijn mening ook sneller vrij.”
De 52-jarige Marcel de Jong woont in Heerenveen en bezocht Auschwitz. “Vrijheid is een groot goed, vind ik. Toen ik in Auschwitz was, realiseerde ik me: de oorlog moet je blijven gedenken en herdenken. Tegelijkertijd is vrijheid geen vrijbrief. Natuurlijk hebben we vrijheid van meningsuiting, maar er zijn grenzen. Wanneer politici worden bedreigd of mensen pijn wordt gedaan, wordt die grens overschreden. In de coronatijd heb ik mij daar wel eens aan gestoord. Zelf ben ik veel bezig met de grenzen van anderen. Ik probeer aan te voelen: wat is de grens van die ander, hoe zorg ik ervoor dat diegene zich vrij blijft voelen? Mijn dochter danst graag, en kan daar helemaal in opgaan. Dan voelt ze zich volledig vrij. Dat inspireert mij; iedereen beleeft die vrijheid op een andere manier. Zelf had ik die ervaring heel sterk in Noorwegen. Ik stond helemaal alleen in een prachtig besneeuwd landschap. Daar kreeg ik letterlijk een gevoel van gelukzaligheid.”
NORHAN ALSHEIKH
30 JAAR UIT HEERENVEEN “Ik kom uit een land waar ik mijn gedachten niet veilig kan delen met anderen”, vertelt Norhan Alsheikh (30), die tegenwoordig in Heerenveen woont. “Vrijheid staat bij mij dan ook niet voor wat je mag en kan doen. Het gaat voor mij over wat je mag en kan zeggen. Dat je de ruimte krijgt om je mening en gevoelens te uiten. En dat ik met mijn gezin een veilig leven kan opbouwen. Dat is wat vrijheid voor mij betekent. Dat je gevoelens in balans zijn en je niet bang hoeft te zijn. Je weet dan veel beter wat je doel is en hoe je dit kunt bereiken. Als je dat niet hebt, dan kan je niet verder met je leven. Het is belangrijk dat wij onze kinderen laten zien dat ze niet bang hoeven te zijn om hun gedachten uit te spreken. Het gaat erom dat zij open en eerlijk zijn en elkaar kunnen respecteren. Zo geloof ik dat de volgende generaties een betere kans hebben bij het opbouwen van vrijheid.”
NUMMER 04 • 2022
GROOTHEERENVEEN.NL
JAN DUISENBERG “BEFRIJING, DAT GEFOEL FERJITST NOAIT WER!”
MAAIKE SNIJDER-FEENSTRA “AS JE ÂLDER WURDE, BLYKT DE WRÂLD NET ALLINNE ÚT GOEIE EN FERKEARDE MINSKEN TE BESTEAN”
MAAIKE SNIJDERVEENSTRA (1941) UIT MILDAM
Maaike Snijder-Feenstra uit Mildam is ook in de oorlog geboren en herinnert zich maar weinig van de bevrijding. Als peuter had ze er geen weet van dat haar vader Gabriël in het verzet zat. “Wy binne wolris út bêd skuord by in hússiking en doe bin ik as beukerke op skoat lutsen by in Landwacht. We hiene Joadse ûnderdûkers en ik soe miskien wol wat fertelle kinne. Ik sjuch noch hoe heit boeid op in stoel siet en dat se tsjin him raasden dat se sjitte soenen as er him bewege. Mar se hawwe neat fûn. Nei de befrijing moast heit NSB’ers ophelje, in soarte fan ‘fersetswurk’ dat him tige muoide. Dan seach er de widze yn ‘e keamer stean, lykas by him thús. Dat koe syn gewisse net ferneare. Hy koe der ek min oer dat der froulju keal skeard binne nei de oarloch. As je âlder wurde, blykt de wrâld net allinne út goeie en ferkearde minsken te bestean.”
JAN DUISENBERG
JAN EIJZENGA
(1932) UIT AKKRUM
(1941) UIT AKKRUM
Jan Eijzenga uit Akkrum is geboren in 1941. Jan denkt nog regelmatig aan de bevrijding. “De Kanadezen wiene by de Heabrêge fan Haskerdiken op te folle wjerstân fan Dútske soldaten stuite. Gidst troch Sieger van der Laan, kommandant BS Hearrenfean, kamen sy fia in omwei by in oare brêge, wêr in tal Dútskers fanút mangatten it fjoer iepenen. De Kanadezen skeaten werom en doe kaam ús lytse feanwente yn de fjoerliny te lizzen. Mem gau mei ús nei in hûs fierderop om mei in tal oaren dekking te sykjen. Doe gie Van der Laan mei in wite flagge nei de Dútsers mei de fraach om de wapens del te lizzen. It soe allinne mar mear slachtoffers kostje. De kommandant wegere en hat Sieger yn it weromgean yn ‘e rêch sketten. Dea! De Kanadezen hawwe harren doe weromlutsen, se wiene mei te min minsken. Befrijing? Ik kin my noch altyd de machteleaze lilkens fan de minsken om ús hinne foar de geast helje.”
MARWA DALLOUL
32 JAAR UIT HEERENVEEN Marwa Dalloul woont in Heerenveen en komt uit Syrië. De 32-jarige Marwa voelt zich in Nederland “heel erg vrij”, verklaart ze. “Ik ben een vrouw met een hoofddoek en heb een baan in een goed bedrijf, dat ik zelf heb gekozen. Dat ik die hoofddoek mag dragen omdat ik dat wil, dat is vrijheid voor mij. In Syrië was een hoofddoek een verplichting vanuit de overheid. De regering maakte keuzes voor ons, er was geen vrijheid. Mijn kinderen konden daar niet opgroeien. Ik ben ontzettend blij dat ik hier woon: dit is mijn land. Ik werk hier, heb een huis gekocht. Toen ik in 2012 hier kwam, kreeg ik van iedereen hulp, terwijl ik geen Nederlander was. Geweldig vond ik dat. Ik kan hier zeggen wat ik denk, zonder bang te zijn dat ik opgepakt word. Hier wordt het juist gewaardeerd als ik mijn mening geef. En naar kinderen wordt ook geluisterd. Direct zijn, dat nam ik snel over. Het past bij mijn karakter.”
Jan Duisenberg komt ook uit Akkrum. Geboren in 1932 was hij bijna dertien toen het vrede werd. “It wie in gaoatyske tiid! Op 15 april 1945 rôlen de earste tanks ús doarp yn. Befrijing, dat gefoel ferjitst noait wer! De spanning wie der ôf. Fuort dêrnei binne NSB’ers en folk fan de Landwacht oppakt. Myn âlden hiene in bakkerij dat is no Boonstra - en de Grüne Polizei en Landwacht holden neist ús ta. En de gaarkeuken foar in lange rige flechtlingen, dy ‘t út Arnhim en Noard-Limburg kamen mei fytseboel en hânkarren. Guon krigen ûnderdak yn ús skoalle, dy al foardere wie. In healjier gjin skoalle foar ús! Se waarden earst ûntluze, it hiele doarp stonk nei lysol. Nei de befrijing wie in soad noch op ‘e bon, alles wie krap. Ús mem hat yn De Fermanje fan de Amearikaanske kleanynsammeling spul foar my krigen. Wy jonges rûnen dêrnei yn allegear opsichtige klean, ek legerspul, troch it doarp.”
VR JHEID
BEGINT BIJ DE ACCEPTATIE
VAN DE ANDER
7
EVENEMENTEN
KOOPZONDAG HEERENVEEN
AGENDA
HEERENVEEN // APRIL-MEI-JUNI 2022
April
ZONDAG 24 APRIL 2022
Woensdag 27 april
Vrijmarkt Koningsdag // centrum ‘s Middags muziek // Vleesmarkt en Oude Koemarkt
13:00 t/m 17:00 // GRATIS PARKEREN!
Mei
Kom winkelen in het gezellige centrum van Heerenveen!
Zaterdag 21 mei
Outletmarkt // centrum
Zaterdag 28 mei
Blaze! Festival // ‘middags op div. plaatsen in het centrum en ‘s avonds op de Oude Koemarkt
Juni
Woensdag 1 juni t/m maandag 6 juni
Pinksterkermis // Burgemeester Kuperusplein
Zaterdag 18 juni en zondag 19 juni
Eredivisie Beach Volleybal // Gemeenteplein
Vrijdag 24 juni
Elke laatste
(kleintje) Night of the Koemarkt // Oude Koemarkt
zondag van de maand!
Zaterdag 25 juni
KOOP ZONDAG
Elke laatste
Night of the Koemarkt // Crackplein
zondag van de maand!
ngoudenplak.nl
ngoudenplak.nl
DE AANBIEDINGEN VAN HÉT VERSPLEIN VAN HEERENVEEN
Molenplein Hét versplein!
VOLG ONS OOK OP FACEBOOK!
Onderstaande aanbiedingen van de versspecialisten zijn geldig t/m 30 april 2022. Tenzij anders staat vermeld bij de aanbieding zelf.
HEERLIJK CREMÈ BRÛLEE TAARTJE
OVERHEERLIJKE
DE WIJNEN VAN GUSTAVHOF VOMORANJEKOEK BERG UIT HET HART CREME VAN RHEINHESSEN!
4/6 PERSOONS VELE JAREN ONDERSCHEIDEN ALS DE BESTE WIJN IN HET SUPERMARKTSCHAP. MET EEN MOOI VARIATIE ZOALS DE RIESLING, GRAUBURGRUNDER, BLANC DE NOIR EN DE SPATBURGUNDER.
NORMAAL € 8,15 NÚ VOOR
€ 7,50
Koningsdag zijn wij gesloten!
FLES GUSTAVHOF RIESLING
Aanbieding van 20 april t/m 30 april 2022.
ECHTE BAKKER LENES Molenplein 8 Tel: 0513 628 779 www.lenes.nl
Volg ons ook op facebook!
Lunchhapje!
ZALMSALADE MET DIVERSE GEROOKTE VIS
NÚ VOOR
€ 5,95
NORMAAL € 10,99 NÚ VOOR
€ 8,79
Deze aanbieding is geldig t/m 3 mei april Zie ook op onze website voor meer aanbiedingen!
EKOPLAZA HEERENVEEN Molenplein 10 Tel: 0513 651 374 www.ekoplaza.nl
Deze aanbieding is geldig t/m 30 april 2022
KLAVER’S VISWINCKEL Molenplein 12 Tel: 0513 621 754 www.klavers-viswinckel.nl
@molenplein
Actueel
in Heerenveen INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN
|
Gemeenteraad De 31 raadsleden nemen als gemeenteraad besluiten namens de inwoners van Heerenveen over wat de gemeente gaat doen. Bijvoorbeeld over de huisvesting voor scholen. De gemeenteraad is ook verantwoordelijk voor het uitgeven van het geld van de gemeente, bijvoorbeeld voor de centrumplannen van Akkrum. Wil je weten wie de raadsleden zijn? Kijk op www.heerenveen.nl/raadsleden
APRIL 2022
PROCESAFSPRAKEN RAADSPERIODE 2022-2026
Een samenvatting van het proces voor het stellen van doelen van de raad en de vorming van een college voor de raadsperiode 2022-2026.
Informatieronde 21 april 2022 | 20.00 uur | Raadsvergadering • • • • • • • •
Installatie van raadslid de heer J. van der Veen Rapport informateur Proces raadsagenda Benoeming commissieleden Benoeming leden auditcommissie Benoeming leden commissie geloofsbrieven Benoeming commissievoorzitters Benoeming leden klankbordgroep verbeteren P&C cyclus
26 april 2022 | 21.15 uur | Commissievergadering In deze vergadering bespreekt de raadscommissie onder andere: • Begroting Ambion • Verordening bekostiging leerlingenvervoer • Integraal Huisvestingsplan Primair Onderwijs • Integraal Huisvestingsplan Voortgezet Onderwijs • Raadsbrief Rapport terugvordering bijstand
De informateur gaat in gesprek met alle partijen en maakt hiervan een verslag. Dit verslag is een inventarisatie van aanbevelingen voor het verdere proces. Het verslag van de informateur wordt in de raadsvergadering van 21 april 2022 besproken.
Raadsagenda Aan de hand van de uitkomsten van het verslag van de informateur gaat de raad bepalen wat de belangrijkste onderwerpen zijn voor de komende 4 jaar. Dit wordt vastgelegd in een raadsagenda waar de gemeente de komende 4 jaar mee aan de slag gaat.
28 april 2022 | 19.30 uur | Commissievergadering In deze vergadering bespreekt de raadscommissie onder andere: • Centrumvisie Akkrum • Ingekomen stuk over bomenbeleid, monumentale bomenbeleid, kapbeleid • Jaarrekening 2021 & Begroting 2023 Veiligheidsregio Fryslân • Begroting 2023 en meerjarenraming 2024-2026 Recreatieschap Marrekrite • Jaarrekening 2021, eerste begrotingswijziging 2022 en de Begroting 2023 Bedrijvenparken A7 • O ntwerpbegroting 2023 Fryske Utfieringstsjinst Miljeu en Omjouwing (FUMO) • 1e verzamelbesluit met wijzigingen op de Begroting 2022 gemeente Heerenveen In de commissievergadering worden raadsvoorstellen meningsvormend besproken door de raadscommissie. In de raadsvergadering neemt de gemeenteraad vervolgens een besluit over de raadsvoorstellen. Bekijk de complete agenda, stukken en de vergadering zelf mee via www.heerenveen.nl/raadsvergaderingen. Vertel jouw mening In een commissievergadering mag je aan de raad jouw mening over een onderwerp op de agenda in de commissievergadering vertellen. Dat kan in een filmpje van max. 5 minuten, e-mail of brief. Wil je hier gebruik van maken? Laat dat dan uiterlijk 21 april weten aan de griffie: griffie@heerenveen.nl.
12 mei 2022 | 20.00 uur | Raadsvergadering In deze raadsvergadering neemt de gemeenteraad een besluit over onder andere de onderwerpen die op de agenda’s van de commissievergaderingen op 26 en 28 april staan. Onderwerpen die als ‘hamerstukken’ op de agenda van de raad staan, daarover voert de raad geen debat, maar neemt direct een besluit.
Alle informatie van en over de gemeenteraad vind je hier: www.heerenveen.nl/gemeenteraad Via deze link kun je de vergaderingen ook meekijken en terugkijken.
Wethouders profielen De informateur stelt tijdens de informatieronde ook vragen over de aanbevelingen met betrekking tot wethouders. In het verslag van de informateur staat een profiel voor de wethouders en een advies over wat een goede combinatie van partijen zou kunnen zijn die aangegeven hebben wethouderskandidaten te willen leveren.
Formatieronde De formatieronde levert een college op en wordt afgesloten met het benoemen van de wethouders door de raad. De wethoudersploeg wordt samengesteld aan de hand van het advies en profiel uit de Informatieronde. Ook levert de formatieronde een Hoofdlijnenakkoord van het college op.
Lange termijn Agenda De Raadsagenda vormt de basis als opdracht aan het college en wordt uitgewerkt in een Lange Termijn Agenda. In de Lange Termijn Agenda staat wat er de komende 4 jaar wanneer gedaan wordt, door wie en op welke manier. Ook het Hoofdlijnenakkoord wordt daarna uitgewerkt in de Lange Termijn Agenda.
INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN | APRIL 2022
Kort nieuws Woningbouw in het centrum Op verschillende plekken in het centrum wordt druk gebouwd aan nieuwe woningen. Aan de Nieuwstraat krijgt het woningcomplex steeds meer vorm. Vlak daarbij, hoek Kerkstraat/Nieuwstraat op de plek waar vroeger discotheek De Muis was, komt een appartementencomplex. De sloop van het huidige pand is inmiddels afgerond. Aan het einde van de Dracht aan de Van Riessenstraat zijn de zogenaamde rugwoningen ook in de afrondende fase. Programma Centrum Heerenveen Woningbouw in het centrum is ook onderdeel van de centrumplannen. Compact & Compleet, Bruisen & Beleven, Ontvangen & Ontmoeten: de drie uitgangs-
punten voor het centrum van Heerenveen. Meer weten? Kijk eens op de website: programmacentrumheerenveen.nl voor alle plannen en ideeën. Of meld je aan voor de nieuwsbrief via programmacentrum@heerenveen.nl
Gratips! op=o
Energietoeslag voor huishoudens met een laag inkomen Voor veel huishoudens gaan de energiekosten omhoog. Het gevolg hiervan is dat niet iedereen de energierekening meer kan betalen. Daarom krijgen inwoners met een laag inkomen een eenmalige energietoeslag van € 800. Dit bedrag kan gebruikt worden om (een deel van) de energiekosten te betalen. De energietoeslag wordt uiterlijk 30 april 2022 automatisch uitgekeerd aan inwoners die op 1 januari 2022: • e en uitkering ontvingen van de gemeente: bijstandsuitkering, IOAWof IOAZ • e en AIO-aanvulling ontvingen op hun AOW-pensioen • e en Bbz ontvingen via Bureau Zelfstandigen Fryslân (BZF) • g ebruik maakten van de Heerenveen Zorgt Regeling (HZR) • g ebruik maakten van de Collectieve Zorgverzekering Minima (CZM): AV Frieso én een uitkering ontvingen* Heb jij ook een minimum inkomen? Maar zijn bovenstaande situaties niet op jou van toepassing? Bijvoorbeeld omdat je pas voor het eerst een uitkering hebt ontvangen in februari dit jaar. Of omdat je een AOW zonder aanvullend pensioen hebt. Dan kun je vanaf 1 mei 2022 de energietoeslag zelf aanvragen via: www.heerenveen.nl/energietoeslag Hier vind je ook meer informatie, de voorwaarden en antwoorden op veel gestelde vragen. * let op: ontvang jij geen uitkering van de gemeente, maar maak je wel gebruik van de Collectieve Zorgverzekering Minima (CZM): AV Frieso? Dan heb je ook recht op de energietoeslag, maar is jouw bankrekeningnummer niet bekend bij ons. Je kunt vanaf 1 mei 2022 zelf de energietoeslag aanvragen.
Voor alle inwoners in de gemeente Heerenveen is er de Energie Kado Bon. Hiermee kun je gratis voor € 70,- aan producten krijgen waarmee je energie kunt besparen, zoals ledlampen en tochtstrips. Dat is mooi meegenomen! Liesbeth is een van de inwoners die de bon al heeft besteed. Liesbeth: ‘Ik heb van de Energie Kado Bon onder andere een waterbesparende douchekop gekocht. Dat scheelt zo’n € 50,- aan energiekosten per jaar. Dat is toch een leuke meevaller!’
De Omgevingswet In 2023 gaat in Nederland de Omgevingswet in. Deze wet vervangt alle wet- en regelgeving voor wonen, ruimte, infrastructuur, milieu en water. Zodat het straks bijvoorbeeld makkelijker is om bouwprojecten te starten. De invoering van de wet is een behoorlijke omslag, ook voor inwoners, ondernemers en organisaties. Wat is de Omgevingswet? Veel wetgeving en ruimtelijke plannen zijn ingewikkeld en onduidelijk. Met de Omgevingswet wil de overheid deze regels vereenvoudigen en samenvoegen, zodat het straks bijvoorbeeld makkelijker is om bouwprojecten te starten. Op de website van de Rijksoverheid staat meer informatie over de Omgevingswet. Meer weten? Kijk ook op: www.mijnkijkopheerenveen.nl
Kijk voor al het gemeentenieuws op: www.heerenveen.nl
Je kunt de Energie Kado Bon online besteden óf in de plaatselijke bouwmarkt Kijk voor meer informatie op:
www.energieloketheerenveen.nl/energiekadobon of bel 0513 - 200 950 Hulp nodig bij het bestellen via internet? Ga dan naar een van onderstaande bibliotheken op de inloopmomenten en neem de brief mee. Een vrijwilliger helpt je verder. Akkrum: woensdagmiddag. Heerenveen: dinsdagmorgen en donderdagmiddag. Jubbega: dinsdagmiddag en vrijdagmiddag.
Heerenveen als overstaplocatie voor vluchtelingen uit Oekraïne
FOTO: DENNIS STOELWINDER
Op 24 februari viel Rusland Oekraïne binnen. Sindsdien zijn veel Oekraïners op de vlucht geslagen, op zoek naar een veilige plek. Er zijn al veel vluchtelingen in Nederland aangekomen. De Veiligheidsregio Friesland heeft de gemeente Heerenveen gevraagd mee te zoeken naar locaties om vluchtelingen op te vangen. Wij stellen ons hierin als gemeente ruimhartig op. Sjoukje van der Horst is vanaf het eerste uur als medewerker van het Team publieke zorg in de crisisorganisatie nauw betrokken bij de opvang van de Oekraïense vluchtelingen en vertelt hoe we als gemeente hiermee aan de slag zijn gegaan.
Unieke functie van Heerenveen als overstaplocatie De gemeente Heerenveen is namens de Veiligheidsregio en de Friese gemeenten een HUB, een overstapplek, voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Dat betekent dat (grote) groepen mensen vanaf de grens of vanaf een verspreidpunt in het land, naar Heerenveen worden doorverwezen. Sjoukje: “Nadat we dit verzoek kregen, hebben we met een team de Hoekstrahal in Heerenveen in een weekend tijd hiervoor ingericht. We hebben in de hal plek voor 200 vluchtelingen die hier op adem kunnen komen. Er is een intake: willen de mensen in de buurt van familie blijven? Zijn er medicijnen nodig? Zijn er huisdieren die onderdak moeten krijgen? Met deze gegevens in het achterhoofd zoeken de mensen in de Hoekstrahal naar locaties elders in de provincie voor langere opvang. De eerste honderden vluchtelingen hebben op deze manier al een tijdelijke woonplek gevonden.”
De eerste groepen vluchtelingen zijn ondergebracht Friese gemeenten hebben samen ruim 1500 plekken in beeld waar vluchtelingen voor langere tijd kunnen verblijven. Nog niet alle plekken zijn direct beschikbaar. Sjoukje: “In het begin druppelden de vluchtelingen letterlijk binnen bij de HUB. Kleine groepjes of gezinnen werden doorverwezen naar een plek waar ze langer kunnen blijven. Maar je loopt ook tegen zaken aan als huisdieren die worden
meegebracht. Die kunnen niet op alle opvangplekken terecht. Gelukkig zijn daar nu ook oplossingen voor bedacht. Zo begint het allemaal steeds beter te lopen.”
Op zoek naar nieuwe locaties De verwachting is dat er nog heel veel vluchtelingen bij komen. Gemeenten zijn daarom nu de volgende plekken in de provincie aan het klaarmaken. “Om die reden kijken wij ook in Heerenveen naar een meer permanente opvanglocatie. We zoeken naar locaties waar in principe voor minimaal een half jaar meer dan 10 gezinnen tegelijkertijd opgevangen kunnen worden. We kijken daarbij ook naar de beschikbare voorzieningen in de omgeving, zoals openbaar vervoer, scholen en winkels”, vertelt Sjoukje.
Particulieren bieden hun huis aan “Het is hartverwarmend dat we ook van particulieren het aanbod krijgen om mensen in hun woning of bijgebouw op te vangen.” Op dit moment is nog niet duidelijk of de gemeente van dit aanbod gebruik gaat maken. Sjoukje legt uit: “Wij plaatsen als gemeente geen vluchtelingen direct bij particulieren. Maar omdat we echt niet weten wat er nog op ons af gaat komen, houden we dit aanbod graag achter de hand.”
Bij de opvang van vluchtelingen komt veel kijken Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het zoeken naar, inrichten van en begeleiding bij de grote
Handige websites vluchtelingenwerk.nl refugeehelp.com nederlandvoorvluchtelingen.nl
“En voor wie nu al mensen thuis opvangt, is het belangrijk om deze vluchtelingen te helpen om zich laten inschrijven bij de gemeente. Zo kunnen ze van zaken als leefgeld, onderwijs en participatie/werk gebruik maken.”
Veel hulpinitiatieven in de samenleving opvanglocaties. Wie als particulier ervoor kiest om toch nu al vluchtelingen op te vangen, moet zich ervan bewust zijn dat er veel bij komt kijken. “Niemand weet bijvoorbeeld hoe lang de oorlog gaat duren en hoe lang mensen opvang nodig hebben. Mogelijk zijn mensen ook getraumatiseerd, dat is echt iets om rekening mee te houden. Een goed netwerk kan helpen om de opvang dan langdurig te kunnen volhouden.” De organisatie Takecarebnb heeft veel ervaring met het opvangen van vluchtelingen bij gastgezinnen. Zij werken nu samen met het Leger des Heils en Vluchtelingenwerk om particulieren goed te informeren en begeleiden. Op de website van Vluchtelingenwerk www.vluchtelingenwerk.nl staan tips. Voor vluchtelingen zelf, en voor de opvangende partijen, is er de site www.refugeehelp.com
Veel mensen willen helpen door spullen te verzamelen en aan te bieden. Sjoukje: “We doen echter de dringende oproep om geen spullen te brengen naar de Hoekstrahal. Op deze plek blijven mensen maar kort en alles wat nodig is, is aanwezig.” Wie toch wil helpen verwijzen we naar www.nederlandvoorvluchtelingen.nl. Op deze pagina maakt VluchtelingenWerk inzichtelijk waar vraag en aanbod terecht kan.
(*) Noot van de redactie: in de week van 1 – 8 april was de Hoekstrahal in Heerenveen in gebruik voor een groep van rond de 130 mensen via het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA). Voor deze groep moest zo snel mogelijk opvang worden geregeld. De vraag kwam voort uit de nijpende doorstroom van mensen die in Ter Apel geregistreerd worden.
INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN | APRIL 2022
Bokashi: bodemverbeteraar met alleen maar voordelen Gemeente Heerenveen fermenteert 600 ton bladresten in pilot van Circulair Terreinbeheer Wat hem het meest verraste aan de nieuwe manier van bladverwerking waarmee gemeente Heerenveen de bodem van haar plantsoenen verbetert? Het enthousiasme van de medewerkers die het spul over de bodem verspreiden. Bokashi heet het. Japans voor ‘gefermenteerd organisch materiaal’. En volgens Piet Vaartjes, uitvoerder en toezichthouder beheer openbare ruimte bij gemeente Heerenveen, heeft het alleen maar voordelen. Elk najaar worden in de gemeente bladresten verzameld. Bladeren waar niemand last van heeft mogen blijven liggen want het natuurlijke rottingsproces is eigenlijk heel goed voor de bodem. Maar waar de bladresten bijvoorbeeld onderliggend gras kunnen verstikken, wordt het weggehaald en afgevoerd naar een erkende afvalverwerker. Volgens de wet zijn de verzamelde bladeren namelijk een ‘afvalstof’, terwijl het eigenlijk een grondstof is.
Zuurstofloze fermentatie Al die bladresten gingen tot een jaar geleden met vrachtwagens naar Van der Wiel in Nij Beets. Hier werd er tegen betaling compost van gemaakt, waarna het als bodemverbeteraar weer terug naar Heerenveen werd vervoerd.
Piet Vaartjes, uitvoerder en toezichthouder beheer openbare ruimte bij gemeente Heerenveen
Dit gaat nu anders. Want om bokashi te maken, worden de bladresten zuurstofloos gefermenteerd in drie meter dikke slurven op een terrein binnen de gemeente. En dat scheelt transport- en verwerkingskosten. “Van het geld dat we voorheen kwijt waren aan het transport en aan de afvalverwerker, kunnen we nu bokashi maken”, aldus Vaartjes.
Enthousiast De inspiratie kwam uit Leeuwarden. Daar werkten ze al langer met bokash. Omdat ze er zulke goede ervaringen mee hadden, toog een clubje medewerkers van gemeente Heerenveen in 2020 naar de buurgemeente om eens te zien wat het precies inhield. Vaartjes: “We kregen tekst en uitleg, zagen waar het in Leeuwarden is toegepast en we kwamen er heel enthousiast vandaan. Dat wilden wij ook weleens uitproberen.”
Pilot Dat uitproberen kon echter niet zomaar, want bokashi is nog geen erkende verwerkingsmethode. Een pilot van Circulair Terreinbeheer bood uitkomst. “We konden ons op de valreep inschrijven en zijn eind vorig jaar begonnen. Vlak
voor de Kerst lieten we 600 ton van onze bladresten vermengen met kleimineralen, bacteriën, microferm en zeeschelpenkalk van samenwerkingspartner Agriton. Dit mengsel is door het bedrijf The Bagging Machine zuurstofloos ingepakt. Het heeft dertien weken in die grote slurf gerust en toen was het klaar om aan de bodem terug te geven.” Vaartjes houdt precies bij wat ze waar en wanneer doen en de mensen van Circulair Terreinbeheer doen de rest. Zij nemen bodemmonsters af en vergelijken de bodem waar bokashi is verspreid met de bodem waar dit niet is gebeurd.
Alleen maar voordelen Eind 2023 loopt de pilot af en moet duidelijk worden wat de bokashi voor de bodem heeft betekend. Vaartjes denkt echter al wel te weten wat die uitkomst is. Volgens hem heeft bokashi alleen maar voordelen. “Het is duurzaam en goed voor het milieu, want bij het fermenteren komt minder CO² vrij dan bij composteren. Bokashi laat zich gemakkelijk verspreiden en het ziet er netjes uit. Nuttige bodemdiertjes houden ervan en beplanting groeit er goed op. De bodem onder de bokashi droogt minder snel uit, wat belangrijk is tijdens droge
zomers. En de bokashilaag houdt onkruid tegen, waardoor onze mensen ’s zomers meer tijd hebben voor andere werkzaamheden.”
Informatieochtend Toch zou het kunnen dat ze na volgend jaar alweer met de bokashi moeten stoppen. Want de overheid moet het eerst als verwerkingsmethode erkennen en hier zitten nog wat haken en ogen aan. Om draagvlak te creëren en anderen te enthousiasmeren, organiseert gemeente Heerenveen samen met Agriton en The Bagging Machine op donderdag 21 april een informatieochtend voor terreinbeheerders van onder andere Staatsbosbeheer, waterschappen en andere gemeenten. Vaartjes: “Zo kunnen zij ook zien wat bokashi is. Net zoals wij er twee jaar geleden in Leeuwarden over hoorden. Want we willen er graag mee door. Mijn mensen werken er zo graag mee, dat ze me al weken van te voren vragen wanneer ze ermee aan de slag kunnen. En terwijl ze normaal op regenachtige dagen niet zo graag naar buiten gaan, maakt het ze tijdens de verspreiding van de bokashi niks uit. Zo mooi vinden ze het.”
Actueel in Heerenveen | informatiebijlage van gemeente Heerenveen | april 2022 verschijnt huis-aan-huis als bijlage van maandblad GrootHeerenveen. Redactie: communicatie gemeente Heerenveen, Postbus 15000, 8440 GA Heerenveen, telefoon 14 0513 E-mail: gemeente@heerenveen.nl | Tekst: gemeente Heerenveen
Kijk voor al het gemeentenieuws op: www.heerenveen.nl
WERKEN BIJ
FEADSHIP
De Participatieraad Heerenveen adviseert het college van burgemeester en wethouders gevraagd en ongevraagd over thema’s die belangrijk zijn voor de inwoners: zorg, jeugdhulp, werk, wonen, welzijn, participatie, leefbaarheid en inkomen. De raad is er voor en door de inwoners van de gemeente Heerenveen. De Participatieraad is volkomen onafhankelijk We zijn niet verbonden aan het gemeentebestuur en haar ambtenaren en geven onafhankelijk advies. Dat we een belangrijke partner zijn, merken we doordat het college van burgemeester en wethouders, de beleidsmakers en de gemeenteraad onze adviezen vaak overnemen. Ons wordt gevraagd mee te denken over beleidsvoornemens en de uitvoering. De gemeenteraad neemt onze aanbevelingen mee bij het maken van besluiten. Moonrise / De Vries Scheepsbouw Makkum / 2020
De Participatieraad bestaat uit 15 personen. Alle leden wonen in de gemeente Heerenveen.
KOM WERKEN BIJ DE VRIES SCHEEPSBOUW MAKKUM
De Participatieraad Heerenveen zoekt:
Enthousiaste nieuwe leden
Wil jij dicht bij huis werken en meebouwen aan de beste superjachten ter wereld? Solliciteer dan nu bij De Vries Scheepsbouw in Makkum. De kwaliteit van constructie, techniek en afwerking van onze custom built jachten staat wereldwijd op nummer één. Onze vakmensen bouwen ze vol passie voor hun vak. Wil jij meebouwen? Wij zoeken nieuwe collega’s op de afdeling Facilitair: • Teamleider Facilitair • Technisch Facilitair Medewerker • Allround Monteur Medewerker Technische Dienst
Zoekt U vrijwilligerswerk (met onkostenvergoeding) waarin u uw maatschappelijke betrokkenheid kwijt kunt en waarbij uw talenten en werkervaring worden ingezet ten behoeve van de inwoners van de gemeente Heerenveen? Dan zijn wij op zoek naar u!
Het team bestaat uit 14 collega’s die samen het bouwproces van de jachten op de werf ondersteunen. Denk bijvoorbeeld aan hijsklussen, afvalverwerking, intern transport en ondersteuning aan de steigerbouwer. De afdeling is ook verantwoordelijk voor veilig werken, onderhoud van terrein en gebouwen, installaties, machines en goed werkend gereedschap.
Meer informatie
Op www.participatieraadheerenveen.nl vindt u meer informatie over het profiel en de taken van het lidmaatschap. Of neem contact op met de voorzitter mevrouw Marianne de Wilde, telefoonnummer 06 – 42 07 19 30. U kunt ons ook bereiken via algemene nummer van de Participatieraad 0513 - 617 656.
Kijk voor meer informatie op werkenbijfeadship.nl of bel met Suzanne Kwakernaak op 06 12 442 570
Vinden wij elkaar in deze mooie uitdaging?
Stuur uiterlijk 12 mei 2022 uw motivatiebrief en curriculum vitae aan mevrouw Ineke van Dam (ambtelijk secretaris) via participatieraad@heerenveen.nl of per post: Postbus 15.000, 8440 GA Heerenveen. U ontvangt van ons een bevestigingsmail. Het sollicitatiegesprek zal plaatsvinden op dinsdag 17 mei 2022.
Pas jij bij
?
Pas jij bij
Otto
Martin Otto
Rosalie Martin
Rianne
Rosalie
Vacature: Het
Rianne
Pascal Pascal
?
Mirjam Mirjam
gezicht van onze winkel
Vacature: gezicht van onze winkel [pré:Het opticien of optometrist] [pré: opticien of optometrist] De OptiSjen dat zijn wij allemaal, een echt team. Destijl, OptiSjen dat zijn wij allemaal, een echt team. Wij hebben gevoel voor mode en zijn vriendelijk en gastvrij en dat stralen we uit. Pas jij hier tussen? Wij hebben gevoel voor mode en stijl, zijn vriendelijk en gastvrij en dat stralen Paste jij hier tussen? Als het gezicht van onze winkel help je mee om het feestje voor we de uit. klant maken. Als het gezicht van onze winkel help je mee om het feestje voor de klant te maken. Dat doe je door op een prettige wijze klanten te woord te staan en te helpen bij het uitzoeken van een bril Dat doe je door op een prettige wijze klanten te woord te staan en te helpen bij het uitzoeken van een bril of zonnebril. Je bent minimaal 24 uur per week beschikbaar en je hebt een dikke pré als je opticien en/of of zonnebril. Je bent minimaal 24 uur per week beschikbaar en je hebt een dikke pré als je opticien en/of optometrist of hiervoor in opleiding bent. binnen de sfeer te proeven of optometrist of hiervoor in opleiding bent.Loop Loop gerust gerust binnen omom de sfeer te proeven of stuur direct interesse hebt hebt naar stuur direct een een mailmail alsals je je interesse naarsimone@optisjen.nl simone@optisjen.nl
optisjen.nl/vacature/ optisjen.nl/vacature/
Oosterdijk 1 . 8601 BP Sneek . 0515 744 026 . www.optisjen.nl . email@optisjen.nl
Oosterdijk 1 . 8601 BP Sneek . 0515 744 026 . www.optisjen.nl . email@optisjen.nl
Simone Simone
#FACETOFACE MARLOES NYDAM fotografie MUSTAFA GUMUSSU / FPH tekst HANNAH ZANDBERGEN
“Als het schilderen even niet lukt, loop ik zo het Ketliker Skar in” Enigszins verstopt in Katlijk bevindt zich het huis en atelier van Marloes Nydam. Wie nietsvermoedend over de Schoterlandseweg rijdt, weet niet dat hier een kunstenaar woont die behoorlijk aan de weg timmert. Haar opvallende schilderijen hebben een flink formaat en zijn populair in binnen- en buitenland. De ‘contemporary artist’, moeder van twee jonge kinderen, is als persoon ook niet over het hoofd te zien. Enthousiast en met stralende ogen vertelt ze over de switch naar fulltime kunstenaar en het maakproces van haar schilderijen: “Ik begin altijd met de ogen: eerst het wit, dan de pupillen en de kleur. Als laatste zet ik een wit glinsterstipje in de ogen en dan gaat het gezicht leven. Dan kijkt ze je echt aan.”
Als je binnenstapt in het atelier van Marloes Nydam, word je meteen overdonderd door de grote, kleurrijke schilderijen. Vooral de sprekende ogen vallen op. In de woonkamer hangt het eerste schilderij dat ze in deze stijl maakte. “In ons vorige huis wilde ik graag een heel groot schilderij, dat paste bij de kleur op de muur. Twee bij anderhalve meter leek me wel een mooi formaat. Toen ben ik voor het eerst met deze techniek gaan werken: ik smeer de verf met een paletmes op het doek. Inmiddels is dat helemaal mijn techniek geworden. Nu we hier in Katlijk wonen, past het schilderij gelukkig nog steeds goed in de woonkamer.”
JACHT IN BARCELONA Sinds een jaar werkt Marloes fulltime als kunstenaar. En met succes: de opdrachten komen overal vandaan. “Ik maak schilderijen voor particuliere opdrachtgevers, maar ook voor bedrijven. Voor een opticien schilderde ik een vrouwfiguur met een populaire merkbril. Een gezin in Zwitserland wilde schilderijen van alle vier hun gezinsleden: vrouw, man en twee dochters. En ik ben net begonnen met een serie schilderijen voor in de slaapkamers van een jacht in Barcelona. Dat moet voor de meivakantie af, dus dat is nog wel even aanpoten. Soms ga ik een schilderij brengen bij een opdrachtgever, en kom ik met drie nieuwe opdrachten terug. Daarnaast probeer ik ook nog vrij werk te maken; zo ben ik net begonnen met een abstract werk. Maar de tijd daarvoor ontbreekt soms: er staan nu nog twaalf opdrachten in de wachtrij.” Ook het atelier van Marloes groeit behoorlijk uit zijn jasje. Er is weinig ruimte om de royale schilderijen goed te laten zien. “Ik kan klanten hier eigenlijk echt niet meer ontvangen. Ik wil in de tuin graag een atelier laten plaatsen, een mooi chalet met veel licht. Dat lijkt me heerlijk.”
PAARDENMEISJE Een jonge, hippe moeder is niet meteen wat je verwacht bij een kunstenaar. “Bij een kunstenaar denk ik aan een wereldvreemd type; iemand met
dreadlocks en een waterpijp. Nee, dat ben ik zeker niet! Ik heb commerciële economie gestudeerd en heb daarna gewerkt als verkoper buitendienst en als marketeer.” Het was voor Marloes dan ook best spannend om de stap naar fulltime kunstenaar te zetten. “Als kind was ik altijd aan het tekenen en schilderen. Mijn opa en oma schilderden ook, en mijn moeder was ook altijd creatief bezig. Ik was echt een paardenmeisje en maakte voor klasgenoten aquarellen van paarden. Maar ik heb er nooit over nagedacht om de kunstacademie te gaan doen. Schilderen bleef wel altijd mijn hobby; af en toe maakte ik eens wat. Toen ik in de buitendienst werkte, kwam ik veel bij kaakchirurgen en ik verkocht wel eens een schilderij voor in de wachtkamer. Een schilderij dat ik voor mijn broer maakte, ging viral op social media. Ik kreeg ontzettend veel likes; mensen vonden de kleuren fantastisch. Dat was in december 2020. Daarna kreeg ik de ene na de andere aanvraag. Ik was iedere avond aan het schilderen, en dat met twee kleine kinderen, terwijl mijn vriend studeerde. De balans hier in huis was helemaal zoek.”
NIEUWE CONTACTEN Marloes wikt, weegt en hakt ten slotte de knoop door: ze stopt met haar werk en wijdt zich aan het schilderen. “Ik hoopte dat ik er meer uit zou halen, als ik er meer tijd in zou stoppen. En dat heeft boven verwachting goed uitgepakt. Ik was een beetje bang dat ik zou vereenzamen, maar ik heb zoveel nieuwe contacten opgedaan. Ik werk onder andere samen met twee galeries, Bax Kunst uit Sneek en Kroon Gallery uit Den Haag, en ik maak deel uit van de ‘Girl Bosses’, een groep vrouwelijke ondernemers in Heerenveen. Daarnaast heb ik twee kunstenaressen leren kennen via social media en zij zijn echt vriendinnen van me geworden. Zij maken totaal andere kunst, maar zitten in precies dezelfde fase, dus met hen kan ik heel goed sparren.”
In dezelfde periode verhuizen ze van een nieuwbouwhuis naar een landelijk gelegen woning in Katlijk. “Ik ben echt een plattelandsmeisje, heb ruimte om me heen nodig. Het is hier zo stil, daar laad ik enorm van op. Het is toch heerlijk om af en toe even niets te horen? Als ik alleen in mijn atelier ben, kan ik helemaal opgaan in mijn werk. En als het schilderen even niet lukt, loop ik zo het Ketliker Skar in.”
EMOTIE OPROEPEN Wat wil Marloes Nydam bereiken met haar kunst? “Ik wil graag dat mensen superenthousiast zijn over mijn schilderijen. Dat ze de passie voelen als ze ernaar kijken. Zelf kan ik enorm van dingen genieten. Ik vind het bijzonder dat ik mensen dat kan geven met mijn kunst: dat ze blij worden als ze het schilderij zien. Het is heel speciaal dat mijn werk die emotie kan oproepen.” En veel te zien valt er zeker. Wie langer kijkt, ziet steeds nieuwe details in Marloes’ schilderijen. “Ik werk met meerdere lagen verf, zodat je de verf mooi op het schilderij ziet liggen. Dat maakt een schilderij voor mij echt een schilderij. Ik verwerk ook vaak goudfolie in het schilderij. Soms zelfs andere materialen, zoals glitters of lijm. En ieder schilderij krijgt van die gekleurde spetters. Een heel mooi moment vind ik dat: dan gaat de afbeelding veel meer leven. Ik maak ook cirkels op alle schilderijen: daaraan herkennen mensen mijn kunst. De ogen zijn een vak apart. Het is zo leuk om ogen te schilderen: het boogje van de wimpers en hoe de oogleden lopen. Met een schilderij ben ik zo’n twintig tot dertig uur bezig. Soms gaat het heel snel, als ik in de juiste flow zit. Maar soms kijk ik er ook te lang naar, en dan lukt het niet meer. De volgende dag kan het dan in een halfuurtje klaar zijn.”
SOCIAL MEDIA “Ik heb duidelijk mijn eigen stijl: het is meteen zichtbaar of iets een ‘Marloes Nydam’ is. Tegelijkertijd wil ik mezelf ook steeds blijven ontwikkelen, nieuwe dingen uitproberen. Dat is soms zoeken: blijven experimenteren, maar wel herkenbaar blijven.”
Als kunstenaar zit je niet de hele dag te schilderen. Zichtbaar zijn betekent ook: actief zijn op Instagram en LinkedIn, netwerken, nadenken over je merk. “Ik probeer van Marloes Nydam echt een merk te maken. Vroeger schilderde ik onder de naam ‘Mijn Loes’, maar dat was niet duidelijk voor mensen uit het buitenland. Samen met een vriendin denk ik na over mijn zichtbaarheid op social media. Ik vind het ongemakkelijk om dingen over mezelf te plaatsen. Maar dat is wel de bedoeling: mensen worden fan van mijn werk en dan willen ze ook zien wie ik ben. En aan de andere kant geeft het ook voldoening als mensen heel enthousiast zijn. LinkedIn brengt mij vaak mooie opdrachten en contacten.”
FLEXIBEL Met twee jonge kinderen is Marloes gebonden aan school- en opvangtijden. “De jongste gaat drie dagen per week naar de opvang en dat is inderdaad mijn werktijd. Maar creativiteit laat zich niet altijd plannen. Soms lukt het schilderen overdag minder goed, en ga ik ’s avonds nog even aan de slag. Of ik krijg juist ’s ochtends vroeg inspiratie. Dan sluip ik zachtjes mijn bed uit om te gaan schilderen. Dat is het fijne van mijn werk, ik ben ontzettend flexibel. Tussendoor kan ik ook makkelijk even naar de sportschool. Ik loop eigenlijk de hele dag in schilderkleren door het huis. Laatst haalde ik mijn zoontje op van de bso en toen zei een vader: ‘Wat zijn jullie ontzettend lang aan het verbouwen!’” Trots laat Marloes een tekening van haar oudste zoontje zien. “Kijk, dit is een zelfportret. Hij heeft al geleerd om kleuren naast elkaar te zetten en in elkaar te laten overvloeien, zie je dat? Ik ben zo trots! Ik hoop dat hij de liefde voor kunst van mij overneemt.”
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S JOHAN BROUWER
heerenveen
14
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S JOHAN BROUWER
NUMMER 04 • 2022 GROOTHEERENVEEN.NL
15
SY EA
U
EA
.N
IM
.N
U
SL
IM
.N
SL
SL
IM
SY
EA
SY
U
.N
U
EA
SY
U
.N
IM IM
Carla: “Goede resultaten”
.N
U
SL
IM
SY
SL
EA
SL
EA
IM
SY
U .N IM
EA
SY
U
.N
M M
U
LI M
NU
EA
SY
SL I
EA
M
SY
SL I
M
.N
SY S EA IM .N U
ZIEN WE JE SNEL?
EA
.N
U
SL I SY .N U SY SL
Goede begeleiding en resultaten. Het is een combinatie van de machine en goede voeding! Veel fitter geworden in een aantal maanden dat ik hier kom en merk dit aan mijn algehele gezondheid. Ik kom nu nog voor onderhoud want wil absoluut niet terugvallen in oude gewoontes.
ACTIE
Intake incl. behandeling
van € 89,- voor € 49,-
EA
SL SY
EA U SL
EA LI M
Ik ging erheen omdat ik al jaren worstel met mijn gewicht. Bij Easyslim vond ik eindelijk de oplossing voor mijn gestruggle. Ik eet nu anders en de behandelingen zorgen voor extra ondersteuning en dat mijn huid niet slap wordt.
SL
EA
.N
M
LI YS AS .N
M SY NU
Tom: ‘Alles in 1”
U
SY EA U .N IM
ONZE BELOFTE AAN JOU:
* Resultaten ter inzage in de studio conform privacywetgeving
YS
S YS U EA .N S IM EA LI .N YS U S M .N YS U EA S LI .N YS U EA M LI SY U E M L . N S A I SL EA M .N YS U S .N YS IM U EA S LI Y U EA M LI .N S EA M .N YS U S .N YS U EA S LI YS U EA M LI SY E M LI . N S A SL M .N YS U S AS . YS IM U EA LI EA M LI .N YS S M .N YS U SY LI .N EA M LI S U M LI .N S EA M .N YS U .N U EA M LI U EA M .N S EA .N YS U S U EA SY LI EA M YS NU SL SY . NU SY LI IM S E M L
SL IM .N
YS
M .N U
EA S
SL IM .N U
LEKKER SLANK DE ZOMER IN!
Geldig t/m 30 april 2022
OF BOEK JE AFSPRAAK K ONLINE VIA
EASYSLIM.NU
LEMMER • HEERENVEEN • SNEEK • DRACHTEN BEL 06 83 85 47 19 OF MAIL FRIESLANDEASYSLIM.NU
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
17
TEKST EN BEELD SONJA HARKEMA
MOEDER JACQUELINE HOEKSTRA EN DOCHTER MIRANDA SPIJKERMAN UIT AKKRUM HEBBEN VLUCHTELINGEN UIT OEKRAÏNE TE GAST
IN VEILIGHEID WACHTEN OP VRIJHEID Van de ene op de andere dag verlaten ze huis en haard, man en vader. Met een klein weekendtasje waar wat noodzakelijke spullen in zitten komen ze aan in een vreemd land, met andere gebruiken, onbekende mensen en een taal die ze niet verstaan. Nog nooit eerder zijn ze hier geweest, maar thuisblijven was hoe dan ook geen optie. Voor hun veiligheid komen ze naar Nederland, maar van vrijheid is nog lang geen sprake.
Opvang vluchtelingen Iedereen mag thuis vluchtelingen opvangen. Maar niet iedereen kán het. Denk je erover na om je huis open te stellen? Houd dan rekening met het volgende: • N odig alleen mensen uit als je er voor 100% achterstaat. Niemand weet hoe lang de gasten blijven en kort na het begin alweer afscheid nemen, maakt meer kapot dan dat je goed hebt gedaan. • B edenk of je jezelf, en je eigen manieren en gewoontes, voor de eerste maanden opzij kunt zetten. Je huishouden verandert, communiceren gaat lastig en dus moet je erg flexibel zijn. • Op Facebook vind je verschillende groepen waarin vluchtelingen aangeven een gastgezin te zoeken. Doe onderzoek en kies niet direct de eerste de beste. Vind je het bijvoorbeeld ook goed dat er een hond meekomt? Of heb je dit liever niet? Zorg dat jullie levens goed te combineren zijn, dat is in ieders belang.
Sommige Oekraïense vluchtelingen krijgen hier gelukkig een thuis aangeboden. Door mensen die niets liever willen dan helpen, wat er ook voor nodig is. Twee van deze mensen zijn Jacqueline Hoekstra en Miranda Spijkerman, moeder en dochter uit Akkrum. Beiden hebben sinds 16 maart vluchtelingen uit Oekraïne te gast. Bij binnenkomst in het huis van Miranda zie ik een jonge vrouw, keurig gekleed, aan de eettafel zitten. We noemen haar Ivanna. Zo heet ze niet in het echt, maar voor haar veiligheid geven we haar een gefingeerde naam in dit artikel.
NIET NAAR HET ‘WEESHUIS’ Voor haar ligt een map en een mobiele telefoon. Ze is de letters van het Nederlandse alfabet aan het leren. De app op haar telefoon zegt het voor, de tekst staat op papier en zij zegt het na. Het gaat Ivanna verrassend goed af. Ze is helemaal gefocust. Voor de tv zit een jongetje en onder de tafel kruipt een baby. Miranda haar dochtertje zit bij haar oma Jacqueline op schoot. De hele woonkamer is bezaaid met speelgoed en andere spullen en op tafel liggen allerlei drinkbekers voor de kinderen. Het is druk en vol, maar er wordt gelachen en alles lijkt prima te reilen en zeilen. Ook al is het nog maar een paar weken geleden dat Ivanna met haar twee kinderen haar land uit is gevlucht. Ivanna spreekt geen Engels. Alleen Russisch. Gelukkig heeft ze wel een smartphone. Daarmee communiceren zij en Miranda continu. Maar ook dat blijkt niet altijd vlekkeloos te verlopen. Miranda vertelt: “Toen ik haar gister uitlegde dat kinderen hier naar de opvang gaan, raakte ze volledig in paniek. Toen ik mijn vertaalde Russische tekst terugver-
hele moeilijke en hartverscheurende momenten, die je er ook bij krijgt”, vertelt Miranda.
Miranda Spijkerman en haar moeder Jacqueline Hoekstra vangen Oekraïense vluchtelingen op.
“HET ZIJN HELE HARTVERSCHEURENDE MOMENTEN, DIE JE ERBIJ KRIJGT” taalde naar het Nederlands zag ik dat het vertaald was als ‘weeshuis’. Ivanna was als de dood dat ik haar kinderen naar een weeshuis zou brengen. Ik begreep meteen waarom ze zo heftig reageerde. Dat ik haar kinderen nooit naar een weeshuis zou sturen, is een stukje vertrouwen dat nog moet groeien.”
GROOT CULTUURVERSCHIL In het kader van dat vertrouwen lopen beide dames tegen een groot cultuurverschil aan. Want in Oekraïne is het niet gebruikelijk om hulp te vragen. Miranda
legt uit: “Als je verhuist en moet klussen, dan doe je dat allemaal zelf. Je vraagt je ouders of vrienden niet om te helpen. Opa’s en oma’s passen ook niet op je kinderen. Dus waarom staan er opeens van die goedgezinde Nederlanders klaar om je op te halen en mee te nemen naar hun huis? Wat zit erachter? Veel vluchtelingen slapen liever met twintig anderen op een zaal vol met stretchers in een opvangcentrum, dan dat ze bij anderen inwonen, omdat ze bang zijn voor mensenhandel.”
Ivanna wilde betere omstandigheden voor haar kinderen, dus waagde ze de gok. Ze kwam gelukkig op een hele fijne plek in Akkrum terecht.
DAGELIJKS VERSLAG UIT OEKRAÏNE Miranda en haar man hebben hun slaapkamer vrijgemaakt voor Ivanna en haar kinderen. Op de muur hangen foto’s van haar man en de vader van haar kinderen. Hij bleef achter in Oekraïne, want mannen mogen het land niet uit. Zij moeten blijven om te vechten. Elke dag bellen ze met elkaar. “Gister vertelde Ivanna dat het eten in haar woonplaats op begint te raken, dat is natuurlijk vreselijk. Zij staat machteloos en zit hier met de kinderen. Haar jongste kindje is elf maanden, die krijgt van de hele situatie niet veel mee. Maar haar zoon van vijf krijgt alles mee. Hij vraagt veel naar zijn vader. Dat zijn
“DIT HAD OOK MIJN GEZIN KUNNEN ZIJN” Het leven van Ivanna en haar gezin staat op zijn kop, maar dat van Miranda, haar man en kinderen ook. Ze delen hun huis opeens met drie mensen extra; ze hebben drie extra monden te voeden en kennen nog weinig tijd voor zichzelf. Toch voelt het voor Miranda niet zo. “Ik had dit ook kunnen zijn met mijn gezin. We zijn even oud en onze kinderen zijn van dezelfde leeftijd. Als ik in zo’n vreselijke situatie zou zitten, wil ik ook graag geholpen worden. Dus waarom zou ik nu dan niet helpen? Deze eerste weken zijn het zwaarste, je moet elkaar leren kennen en zij moeten hier langzaam een leven opbouwen. Ik ben ervan overtuigd dat het goed gaat komen. Maar bovenal hoop ik natuurlijk voor ze dat ze snel weer naar hun huis, man en vader toe kunnen.”
Als MKB-ondernemer op zoek naar financiering en bedrijfskundig advies?
Vloeren - gordijnen - zonwering
Vloeren - gordijnen - zonwering Vloeren - gordijnen - zonwering
25% Korting op PVC Vloeren*
Onafhankelijk en nuchter advies voor bedrijfsfinancieringen
Al vanaf € 35,00 per m² incl. leggen en egaliseren.
Directe toegang tot 45+ financieringspartijen
*Vraag naar de actie voorwaarden.
www.vandermeerheerenveen.nl *Vraag naar de aktie voorwaarden.
Advies voor ondernemers
@vandermeer1 • Like ons op Facebook
Dracht 34 • Heerenveen www.vandermeerheerenveen.nl
Opdrachten die bijdragen aan de ontwikkeling van uw bedrijf
Wij leveren onder andere: tapijt - gordijnen - zonwering (binnen en buiten) - vitrages marmoleum - laminaat - vinyl - P.V.C. vloeren - projectstoffering
Tijd voor een nieuwe garagedeur!
Sinds 1955
Christina Draaisma
Tót € 600 inruilkorting op je oude garagedeur
Het is belangrijk om je huis goed te beveiligen. Vergeet daarbij niet je garagedeur. Vooral niet als je garage aan het huis grenst. Novoferm heeft diverse mogelijkheden om de garagedeur uit te breiden met het Politiekeurmerk Veilig Wonen. Hiermee verklein je de kans op inbraak. Vaak wordt hier een LED-verlichtingslijst aan toegevoegd, omdat een verlichte garagedeur ongenode gasten afschrikt. Wil jij je huis graag goed beveiligen?
1 mei t/m 31 augustus 2022 Vraag naar de voorwaarden
Wij hebben een leuke aanbieding die ruimte biedt om te investeren in inbraakveiligheid.
Aengwirderweg 138 8459 BR Luinjeberd T 06 11 97 38 36 E info@siljan-mkb.nl 0513 - 43 52 43
De Werf 12-1 | 8401 JE | Gorredijk | 06 - 52 59 25 14 | www.ellema.nl | info@ellema.nl
www.siljan-mkb.nl
Als Novoferm dealer beschikken we over vakkennis en bieden we eersteklas service.
DOUWEMASTRJITTE 88 - JIRNSUM
ESSENHAAG 3 - HEERENVEEN
HOXMA 4 - GROU
VRAAGPRIJS: € 239.500 K.K.
VRAAGPRIJS: € 1.250.000 K.K.
VRAAGPRIJS: € 319.500 K.K.
HUIS
VERKOPEN? BEPAALT WAT JE BETAALT
Bij Makelaardij Friesland heb je een hoop te kiezen. We hanteren namelijk verschillende beloningsvormen. Naar welke gaat jouw voorkeur uit? Misschien heb je voorkeur voor bijvoorbeeld de ‘reguliere’ courtage, waarbij je ons een bepaald percentage van de koopprijs betaalt. Wil je liever van tevoren weten wat de kosten zijn? Kies dan voor een vast tarief.
LEEUWARDERSTRAATWEG 134 - HEERENVEEN
MOLENWAL 1E - GORREDIJK
VRAAGPRIJS: € 1.140.000 K.K. VERKOCHT ONDER VOORBEHOUD
VRAAGPRIJS: € 301.000 K.K.
Kantoor Leeuwarden:
Kantoor Drachten:
058 244 91 00
0512 36 80 36
Kantoor Heerenveen:
Kantoor Sneek:
0513 23 21 80
0515 76 80 08
Of kies voor een resultaatafhankelijke courtage. Verkopen wij jouw huis boven de vraagprijs? Dan betaal je ons een percentage over het verschil tussen vraagprijs en uiteindelijke koopsom. Welke vorm van beloning je ook kiest, onze tarieven zijn altijd op basis van ‘geen verkoop, geen kosten’. Geen resultaat betekent dus geen kosten voor jou,100% no cure, no pay!
JIJ.FRL
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
19
TEKST EN BEELD: RICHARD DE JONGE
BRANDED CONTENT
HORECAONDERNEMERS JOHAN EN GER KOPEN FIETSENWINKEL VAN DE BUURMAN
PERSOONLIJKE AANPAK, TIJD VOOR DE KLANT EN EEN EERLIJK ADVIES We schrijven maart 2020. Er is corona en de horeca moet dicht. Zo ook Battlehouse in Heerenveen. Ger Kempers en Johan van der Elst, respectievelijk eigenaar en bedrijfsleider van dit interactieve gamecenter pleegden groot onderhoud en gingen ter onderbreking dagelijks even koffiedrinken bij buurman Hidde Veenstra. Deze zat met zijn fietsenwinkel sinds jaar en dag aan de Gedempte Molenwijk en was vooral fietsenmaker in hart en nieren. Daarmee bedoelen we ook een beetje - maar met alle respect – dat hij niet met zijn tijd was meegegaan. Incidenteel werd er weleens een e-bike verkocht, maar voor de rest hield hij zich vooral bezig met reparaties. “Wij vonden daar wel wat van”, lacht Johan van der Elst. Moe van het gezeur en gezemel zei Veenstra op een moment: “Als jullie dan alles zo goed weten, waarom nemen jullie de boel dan niet over?” En zo gebeurde het dat de twee mannen van Battlehouse midden in de coronacrisis ook eigenaar werden van een fietsenwinkel. Een fietsenwinkel 2.0 want E-Bike Center Heerenveen is gespecialiseerd in de verkoop van elektrische fietsen en de verhuur ervan.
“ALS JE CORONA OVERLEEFT, DAN OVERLEEF JE ALLES” Natuurlijk ging alles overhoop. Veel licht binnen, nieuwe vloeren, een strakke inrichting, een eigentijds logo en vooral veel fietsen en accessoires. Eigenlijk herinnert niets meer aan de winkel van weleer. Van der Elst: “De oud-eigenaar heeft ons enorm geholpen. We hebben zijn klanten over kunnen nemen en hij was in het begin het gezicht van de zaak. En nog steeds maken we gebruik van zijn expertise.” Voor het onderscheid vind je bij E-Bike Center Heerenveen niet de geijkte merken als Batavus, Gazelle en Sparta, maar zie je namen als Muon, Van Dijck, Keola en Brinckers. Stuk voor stuk Nederlands. “Verder nog een paar andere merken omdat we ook bakfietsen aan willen bieden en de onderkant van de markt willen bedienen”, zegt Van der Elst. “En hebben we tweedehands fietsen, al dan niet elektrisch.” Ger Kempers is van nature handig en Johan van der Elst kan lekker praten. Een prima combinatie voor een fietsenwinkel, blijkt nu anderhalf jaar later, want met een plus van twintig procent op de begrote omzet gaat het meer dan naar wens. Van der Elst: “We hebben altijd gezegd: ‘Als je corona overleeft, dan overleef je alles’. We hopen dat we nu het vliegwiel hebben gevonden en door kunnen schakelen.”
Johan van der Elst (links) en Ger Kempers werden door koffiedrinken eigenaar van een fietsenwinkel.
“FIETSEN WORDT EEN STUK LEUKER NU HET ELEKTRISCH KAN”
“DE BESTE RAAD IS VOORRAAD”
TWEEDE VESTIGING “Fietsen wordt een stuk leuker nu het elektrisch kan. Het is niet voor niets dat 52 procent van de verkochte fietsen in Nederland vorig jaar een elektrische was”, weet Johan van der Elst. Voorlopig hebben de twee het druk zat want ook Battlehouse gaat als een dolle. Kempers: “Nu corona voorbij is, moeten alle feestjes ingehaald worden. Sportclubs, familiedagen, kinderfeestjes, je kunt het zo gek niet bedenken.” Het is duidelijk, de twee maken lange dagen. Van der Elst: “E-Bike Center is een erg goed concept. We zitten te denken aan een extra vestiging.
E-Bike Center Heerenveen kan natuurlijk ook E-Bike Center Steenwijk worden. Maar een weekendje vrij of een lange vakantie is ook weleens fijn. Dus we twijfelen nog.”
sen overtuigen van onze merken. Natuurlijk door ze de juiste informatie te geven maar het beste werkt dat je tijd neemt voor de klant. Even zitten aan de grote tafel, op het beeldscherm de verschillende modellen laten zien, bakje koffie. En het elektrisch fietsen te laten ervaren. Letterlijk door ze een fiets mee te geven. Fiets het blok maar om en laat weten wat je ervan vindt. Als dan ook het budget bepaald is, hebben wij de juiste fiets. Zo uit het rek, want ik zeg altijd: ‘De beste raad is voorraad’. Wij hebben geen leveringsproblemen en dat zie je weleens anders,” knipoogt hij, doelend op de eerdergenoemde gevestigde merken.
BLOK OMFIETSEN Van der Elst: “Mensen die in Battlehouse komen, zijn altijd vrolijk. Want die hebben vaak iets te vieren. Dus als ik er voor zorg dat ik dat overtref, gaan ze met een erg goed gevoel naar huis. Battlehouse heeft een waardering van 9,8. Dat is een enorm hoog cijfer. Dat wil ik bij E-Bike Center Heerenveen ook. Het eerste wat we moeten doen als ze hier binnen stappen is de men-
GEMEENGOED E-bikes zijn gemeengoed. Gemiddeld heeft elk gezin er ten minste eentje. E-Bike Center Heerenveen levert met de service-bus fietsen aan inwoners van onder meer Rutten, Emmeloord en Wolvega. Veel mensen zijn al aan een vervanger toe. In de meeste gevallen omdat de actieradius niet toereikend meer is. Ger Kempers: “We geven een goede
inruilprijs. Van die ingeruilde fiets laten we de accu reviseren en bieden hem dan aan voor zo’n 700 euro. Ideaal voor schoolgaande kinderen die vanuit een dorp naar en van Heerenveen moeten fietsen.”
TOERISTEN Omdat alles nieuw is, lopen Johan en Ger ook tegen onverwachte zaken aan. Johan van der Elst: “Heerenveen staat niet te boek als top toeristendorp, maar het neemt wel toe. Vorig jaar zomer kregen we heel veel aanvragen voor verhuur. Daar moesten we enorm in schakelen. Dan pakten we werkvoorraad en die gingen we verhuren. We hebben nu veel meer elektrische fietsen op voorraad voor de verhuur.”
20
heerenveen TEKST EN BEELD RICHARD DE JONGE
”GENIETEN VAN HET LEVEN EN HIER EN DAAR EEN DRAAI AAN GEVEN” TJITTE DE WOLFF, EEN LEVEN LANG IN DE HORECA “Als je een verjaardagsfeestje geeft, open je de deur voor je visite, hang je de jas op, geeft ze het mooiste plekje, voorziet ze van drankjes en hapjes, vraag je tussendoor of ze het naar de zin hebben en maak je een praatje. Het is geslaagd als ze later een berichtje sturen dat ze het zo fijn gevonden hebben. Dat doen wij hier elke dag.” Aan het woord is Tjitte de Wolff. Met het dorpscafé in Blauwhuis als basis zit hij al een leven lang in de horeca. De laatste 24 jaar als directeur/eigenaar van Parkhotel Tjaarda in Oranjewoud.
D
Dienstbaar naar de gast, daar draait het om, meent Tjitte de Wolff. “Ik ben opgeleid in de keuken van De Freonskip. Als we tijdens de middagpauze thuiskwamen, dan verkocht ik ijslolly’s aan het loket. En daarna mochten we pas gaan eten. De gast gaat altijd voor. Altijd. En dat moet je leuk vinden. Mensen blij maken. Als jongetje van twaalf jaar op een bierkratje achter de bar glazen spoelen. Daar begon het mee. Mensen blij maken door dienstbaar hun wens in te vullen. Het invullen is meer dan het glas bier, lekkere koffie, een schone hotelkamer en een goed geoccupeerde zaal. Het is service met een glimlach. Heel simpel. En dat moet je leuk vinden.”
Gaasterland de ramen eruit. Zo leer je de verschillende kanten van het leven kennen.”
TWEE BANEN TEGELIJK
KROKETTEN DRAAIEN
Tjitte de Wolff startte op de Sint Gregoriusschool in Blauwhuis, daarna volgde de Franciscus-mavo in Bolsward, vervolgens de Middelbare Hotelschool Wageningen en toen militaire dienst. Een kleine kink in de kabel, maar daarna weer vol aan de bak, in eerste instantie als nachtportier in het Kurhaus en werken bij verschillende horecabedrijven in Bolsward. “Twee banen tegelijk. Ik werkte tien dagen achter elkaar in Scheveningen en was daarna vier dagen vrij. Dan sliep ik in Blauwhuis en werkte ik in Bolsward. Vond ik leuk, carrière maken.”
“Natuurlijk heeft het ook kanten waar mensen moeite mee hebben. Want je bent aan het werk als een ander vrij is en omgekeerd. Als je dat niet op kan brengen, wordt dat niks. Teamsporten worden ingewikkeld in de horeca. Ik was veertien jaar toen ik bij Onder de Linden begon. Mocht niet, maar we deden het wel. Ben nooit gelukkiger geweest. Hard werken, goed verdienen. Op het terras lege glazen ophalen, in de keuken schnitzels platslaan en kroketten draaien. Fietste ik als jonge knaap langs het Martiniplein, sloegen ze bij Café
“JE BENT AAN HET WERK ALS EEN ANDER VRIJ IS. ALS JE DAT NIET OP KAN BRENGEN, WORDT DAT NIKS.”
WARS VAN SNOEVERIJ Bij het Kurhaus bracht hij het tot manager banket en organiseerde hij onder meer een squashtoernooi in de glazen koepel van het hotel en een internationaal fluitconcert in het nabijgelegen Circus Theater. ‘De snoepjes van het leven’ noemt De Wolff dat. Later was hij werkzaam bij Grand Hotel Krasnapolsky op de Dam en de laatste 24 jaar dus bij Parkhotel Tjaarda. Zoals gezegd is De Wolff directeur/ eigenaar. “Ik huur het onroerend goed, maar de rest is van mij. Met nul schuld”, zegt hij met een twinkeling in zijn ogen. Een lichte twinkeling, want de horecaman in hart en nieren is wars van snoeverij. Het is te meer duidelijk dat er veel te bereiken is als je de mouwen opstroopt en de kansen pakt.
KWALITATIEF DE BESTE Parkhotel Tjaarda heeft een bezetting van zeventig procent op jaarbasis. En dat is meer dan uitstekend voor een provinciehotel. Dit jaar en ook 2023 staat in het kader van het upgraden van het hotel. Er is begonnen met de transitie van de naam. Van Golden Tulip Hotel Tjaarda naar Parkhotel Tjaarda. “Kwalitatief waren wij de beste van Golden Tulip. Dan trekt die naam je naar beneden. Daar komt bij dat Golden Tulip ooit zestig hotels had en nu nog maar vijftien. Dan is het belang minder. En als derde punt: 27 jaar geleden was Tjaarda een familierestaurant en de toenmalige eigenaar besloot om er een hotel van te maken zoals het nu is. Met de naam Golden Tulip dachten ze het hotel nationaal en internationaal op de kaart te zetten. Dat hebben ze uitstekend gedaan. Maar de formule was sleets. Bovendien past de huidige naam beter bij de omgeving. Een park is een luxe aangelegd bos. Dat zijn wij ook; een huiskamer en een luxe toegankelijk hotel. De wandelaar is hier van harte welkom. Er is hier geen drempel.”
COMPLEET NIEUW Alle badkamers worden gerenoveerd, de hoofdentree en hal worden aangepast en er komen zonnepanelen. In de toekomst wordt hierdoor 25 procent van de energiebehoefte zelf opgewekt. Verder worden de airco’s in alle kamers gecompleteerd. En er komt een nieuw restaurantconcept. Onderdeel daarvan is een compleet nieuwe inrichting, andere kleurstelling, een open drankenbuffet, muurschilderingen en een nieuwe naam. De Wolff enthousiast: “Wine & Dine met zeventig wijnen per
NUMMER 04 • 2022 TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S JOHAN BROUWER
GROOTHEERENVEEN.NL
21
“KWALITATIEF WAREN WIJ DE BESTE VAN GOLDEN TULIP. DAN TREKT DIE NAAM JE NAAR BENEDEN.” Oranjewoud zou je zeggen dat De Wolff ergens tussen deze twee plaatsen zijn woonplaats heeft gekozen. Niets is minder waar. Hij woont in Lelystad en pendelt elke dag heen en weer. “Ik mag graag afstand nemen. Dat is de grootste reden. Ik heb in Den Haag aan de rand van het Zuiderpark gewoond en in Amsterdam achter Krasnapolsky aan de Oudezijds Achterburgwal. Altijd in het bruisende leven. Toen ik mijn vrouw leerde kennen, zei ze: ‘Ik vind alles best, maar ik wil graag onder de rook van Amsterdam blijven wonen. Ik wil niet naar Friesland.’ Dat kwam ook omdat ze toen nog veel vloog voor haar werk. Intussen heeft ze een goed lopende zaak in Lelystad. Ach, het is maar 75 kilometer en je hebt nooit files. Bij de Ketelbrug gaat de knop om, zowel heen als terug.En als het moet, blijf ik hier slapen. Genieten van het leven en hier en daar een draai aan geven. En natuurlijk een fantastische vrouw die me daar de ruimte in geeft.” Maar je moet wel een beetje een workaholic zijn, erkent De Wolff. Want naast de – drukke - werkzaamheden in Oranjewoud is hij ook nog oprichter en secretaris van de Stichting Fryske Frucht; voorzitter van Fryslân Culinair; was hij tot voor kort voorzitter van Heerenveen ‘n Gouden Plak en voorzitter van het Benelux-cluster van Golden Tulip. Stilzitten is wat lastig voor Tjitte de Wolff.
“NIEMAND GAAT IN EEN LEGE TENT ZITTEN” Aan stoppen denkt De Wolff (58) nog lang niet. En of het er ooit van komt moet worden afgewacht. Eens een horecaman, altijd een horecaman. Zijn ouders zijn daar het sprekende voorbeeld van. Want hoewel ze de tachtig al lang voorbij zijn, bestieren ze nog steeds de minicamping Afrodite in het weiland achter het dorpscafé in Blauwhuis. Dorpscafé De Freonskip werd 35 jaar uitgebaat door zijn ouders en de laatste achttien jaar door broer Gerard.
“OP ZIJN TIJD MOET JE WAT VERANDERINGEN AANBRENGEN. ‘DOOR-SELECTEREN’ IN VOETBALTERMEN”
glas. En kwalitatief goede wijnen, geen slobbergedoe. En dat is behoorlijk bijzonder voor Friesland en omstreken en misschien zelfs wel uniek te noemen.”
FORMULES WORDEN SLEETS Om mensen te blijven trekken moet je op zijn tijd veranderen. Formules worden sleets. Het viel al eerder. Er moet op tijd wat nieuws komen. “In de 24 jaar dat ik hier zit, heb ik het Grand Café al drie keer verbouwd. De inrichting van de hotel-
kamers is nu voor de derde keer gedaan. Het restaurant pakken we nu voor de derde keer aan en de lobby heeft ook al twee keer nieuwe meubels gekregen. Dat moet. Dat geldt ook voor de kaart. Tachtig procent van de mensen kiest twintig procent van de kaart.”
Eten kun je tot in de perfectie vervolmaken. Maar dan wordt het weer sleets. Op zijn tijd moet je wat veranderingen aanbrengen. Ik ben ook niet van revolutie maar van evolutie. Maar dan wel continu evolueren. ‘Door-selecteren’ in voetbaltermen.”
De Wolff geeft een treffende vergelijking. “Bij Mercedes is de Maybach het duurste type. Je moet hem in je assortiment hebben, maar hij wordt nooit verkocht.
AFSTAND NEMEN Opgegroeid in het rooms-katholieke Blauwhuis met de Blauhúster Merke, dorpscafé De Freonskip en werkzaam in
“In De Freonskip leerde ik hoe je met mensen om moet gaan. Mijn vader zei: ‘Luister, met Piet heb je het nooit over de boeren; als Jan binnenkomt is het verboden om over politiek te praten; en bij Klaas is het geloof taboe. Het enige waar je voor moet zorgen is dat die drie gezellig een glaasje drinken’. En als dat niet meer lukt, gooi je er een neutraal onderwerp uit de Leeuwarder Courant in. En zorg dat de eerste gasten bij de ingang en bij het raam zitten, want niemand gaat in een lege tent zitten.”
ALLE VOORDELEN OP EEN RIJTJE
20 cm diameter
BIG GREEN
WATER ONTHARDER
Voorkomt kalkaanslag Verwijdert bestaande kalk Verbetert geur, kleur en smaak Filtert op chemicaliën Behoudt calcium en magnesium latie
Prijs incl. instal
Voorkomt kalkaanslag en filtert je drinkwater
46 cm
Verspilt geen water Werkt zonder zout
€
Gebruikt geen stroom Geen afvoer nodig Onderhoudsvrij Milieuvriendelijk Duurzaam Verwijdert sediment, zware metalen en chemicaliën
OOK IDEAAL VOOR VAKANTIEWONINGEN Zamarra Kok De Big Green wordt geleverd en geïnstalleerd door een van onze ervaren installateurs. Zo bent u ervan verzekerd dat alles perfect werkt, heeft
Actie:
1-ste vervangfilter volgend jaar
GRATIS!
u voortaan geen last meer van kalkaanslag en kunt genieten van zuiver drinkwater.
Kalkaanslag is een grote ergernis; het maakt de toiletpot bruin, douchetegels dof en is slecht voor apparaten. Daarom heb ik een Big Green kalkpreventie apparaat met koolstoffilter laten installeren. Zacht water (en dus koffie en thee) smaakt beter en de waterkoker blijft schoon. Ik kan met een kwart minder (vaat)wasmiddel toe en hoef geen speciale sanitairreiniger meer te gebruiken. Vooral het gebrek aan kalkaanslag in de badkamer scheelt erg veel poetswerk. Helaas moet ik de douche nog wel nadrogen, omdat anders opgedroogde waterdruppels met magnesiumresidu zichtbaar blijven. Telegraaf, 4 juli 2020
Ongefilterd kraanwater
Gefilterd met de Big Green
Filter geplaatst in kruipruimte
Filter geplaatst in meterkast
www.big-green.nl • Informatie 0299-321188
Verhuizen is het einde van een fase. En het begin van een nieuwe. Daarom wilt u dat dat op rolletjes verloopt. Dat kan met Hoekstra, Erkende Verhuizers® uit Sneek. Met verhuizers die niet alleen zorgvuldig inpakken en uitpakken. Maar ook doorpakken. Zo zijn uw verhuizing én uw spullen letterlijk in goede handen
Verhuizen zonder zorgen. Hoe? Hoekstra. hoekstrasneek.nl/verhuizingen (of scan de QR-code)
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
23
EEN BIJDRAGE VAN BUITENGEWOON DE GREIDEN
INCLUSIEVE SPEELPLEKKEN IN DE WIJK DE GREIDEN
“SAMEN SPELEN, SAMEN LEREN, SAMENWERKEN” Ook in de Heerenveense wijk De Greiden is het lenteweer aan het doorbreken en dat betekent dat de kinderen in de wijk weer volop kunnen gaan spelen op de meer dan twintig speelplekken die in de verschilende buurten te vinden zijn. De grote speeltuin ‘De Greiden’ aan de Smelleken, waar kinderen van 0 tot en met 12 jaar op een oppervlakte van 3500 m2 op en rond zeventien toestellen kunnen spelen, is de trots van wijkvereniging BUITENgewoon De Greiden, maar de vereniging wil ook graag dat andere speelplekken in de wijk beter toegankelijk worden. Dat kost tijd en geld, maar vooral ánders kijken naar speelplekken.
Er zijn verschillende locaties in de wijk De Greiden waar kinderen samen kunnen spelen. De ene plek is weliswaar mooier en groter dan de andere en sommige speelplekken verdienen wellicht wat meer aandacht, maar spelen kan overal. En spelen móét. Door te spelen met andere kinderen ontwikkel je jezelf en leer je vaardigheden die je de rest van je leven nodig hebt.
NEGEN OP DE TIEN SPEELPLEKKEN VOLDOEN NIET Veel kinderen met een handicap moeten echter in hun eentje spelen. Veel speelplekken zijn voor hen ontoegankelijk. In Nederland zijn negen op de tien speeltuinen niet toegankelijk voor kinderen met een beperking. Terwijl spelen juist voor hen zo belangrijk is. Kinderen met en zonder beperking moeten samen kunnen spelen. Dat kan bij de grote, veilige en uitdagende speeltuin De Greiden, voor álle kinderen. Natuurlijk zijn kinderen van buiten de wijk ook welkom! Nog niet heel lang geleden was het echter niet zo vanzelfsprekend dat ook kinderen met een lichamelijke en/of geestelijke beperking in de speeltuin De Greiden terecht konden. Natuurlijk waren zij welkom maar lang niet alle speeltoestellen en speelplekken op het terrein waren uitnodigend en geschikt om juist deze doelgroep ook toegankelijkheid te bieden.
INCLUSIEVE SPEELTUIN Door samenwerking met en hulp van de gemeente, ontwerpers, zorgverleners, scholen en ouders is dat in De Greiden wél heel goed gelukt. Het bestuur van de Speeltuinver-
eniging werkt onder andere samen met de Speeltuinbende, Jantje Beton, Caleidoscoop, Stichting Moeders Ondersteunen Moeders, de lokale politiek, de gemeente Heerenveen en de wijkvereniging BUITENgewoon de Greiden om de speeltuin mooi te maken en mooi te houden voor iedereen. Daarbij zijn er ook adviezen ingebracht door onder andere Zorginstelling Talant, Tigra Fysiotherapeuten, Ergo Actief, OBB Ingenieurs, Heerenveens initiatief Toegankelijkheid (HiT) en de Meester Duisterhoutschool, de school voor Speciaal Onderwijs. Samen hebben deze organisaties bijgedragen tot een inclusieve speeltuin. Best uniek want voordien waren er slechts op drie andere plekken in Friesland van deze speelplekken.
SOCIAAL ASPECT De meeste mensen hebben nooit gespeeld met een kind met een handicap. Ook ont-
werpers niet. Als we over buitenspelen praten, dan hebben we het over de plek waar we speelden, het type spel en of we dat samen of alleen deden. Vaak met een heel verhaal erbij. Met andere woorden: buitenspelen heeft voor de speler een fysieke én een sociale kant. Die twee kanten zijn voor mensen die over spelen praten onlosmakelijk met elkaar verbonden. Logisch toch? In de praktijk blijkt dat toch niet zo logisch. Veel gemeentes en andere speelplekeigenaren kijken naar spelen door een technisch- fysieke bril: aanleg, beheer en onderhoud. Het sociale aspect van spelen kennen ze wel, maar het krijgt veel minder aandacht. Hierdoor kunnen speelplekken ontstaan die niet goed functioneren. Of het spelen voor kinderen met een handicap tegenwerken.
NIET IN EEN HOEKJE Een hoekje in een speeltuin speciaal voor kinderen met een handicap maakt deze kinderen weer tot een uitzondering en maakt het voor hen en de andere kinderen lastig elkaar te ontmoeten. En elkaar ontmoeten, daar draait het nu net om. En daar is in De
Greiden ook goed over nagedacht. Om een speelplek toegankelijk te maken, moet je al vanaf de tekentafel rekening houden met kinderen die anders spelen, zoals kinderen die in een rolstoel zitten, blind zijn, of autisme of een verstandelijke beperking hebben. Daarnaast moeten gezinnen met een gehandicapt kind zich welkom voelen: elk kind wordt uitgenodigd om - op zijn eigen manier - mee te doen. Op een goede speelplek kunnen alle kinderen groeien. Hoe vaker een kind er speelt, hoe bespeelbaarder de speelplek wordt, ongeacht handicap. In de speeltuin staan verschillende bankjes om even uit te rusten en er is een grote picknicktafel aanwezig. Kom gerust eens langs om uw kind fijn te laten spelen. Daarnaast kan er op een klein betegeld voetbalveldje worden gevoetbald. En basketbal je liever, ook dan ben je op het juiste adres!
24 LIFESTYLE TRENDS MMOOI SKIN&BEAUTY
VRIJHEID, EEN GROOT GOED! Vaak te kunnen zeggen en doen wat jij wilt, geen beperkingen opgelegd krijgen, naar eigen wil kunnen handelen, dat is vrijheid. Vrijheid is een groot goed waar een ieder grote waarde aan hecht. Vaak is onze vrijheid het onderwerp van ruzies en oorlogen geweest, waarbij bezetters en onderdrukkers de mens hebben beperkt en vrijheid hebben afgenomen.
Hoe anders, maar toch ook weer niet, was het de afgelopen jaren, waar wij door COVID werden beperkt en onze vrijheid aan banden werd gelegd. De vrijheid om jezelf te zijn, in gedrag en uiterlijk. Wij hebben het recht en het voorrecht om onszelf te kunnen en mogen zijn. Onze gewoonte om regelmatig naar de schoonheidsspecialist te gaan, was door COVID en de regelmatige lockdowns niet meer mogelijk. De huid in goede conditie brengen en houden, overbeharing verwijderen, wenkbrauwen in model brengen, hand- en voetverzorging, ineens was dat niet meer mogelijk. Voor vele dames en heren die een schoonheidssalon bezoeken, is een behandeling of een behandelplan niet alleen een luxe, maar een noodzaak. De verschillende huidaandoeningen die daar de revue passeren, hebben de juiste behandeling nodig! Het advies voor thuisverzorging werd daarom tijdens de lockdowns belangrijker dan ooit. Setjes producten voor je huid, handen en wenkbrauwen waren populair.
MARIAN MEIRMANS (MIDDEN) EN MARA (LINKS) EN MINDY schoonheidsspecialist MMOOI Skin&Beauty - www.mmooiheerenveen.nl
Hoe heerlijk is het, nu we ons weer zonder beperkingen kunnen toeleggen op het bereiken van uw eigen huiddoel. Samen zorgen we ervoor dat onze wereld weer een stukje ‘Mmooier’ is, en genieten we van de teruggevonden vrijheid.
Een vrijheid die we nog meer waarderen, en bewonderen in al haar schoonheid en kracht.
LA VITA COACHING
IJsbad als bevrijding Mijn speurtocht naar een positieve mindset en interesse naar persoonlijke ontwikkeling brachten me onlangs bij de Wim Hof methode. Het eerste waar ik aan denk bij de naam Wim Hof is ijs, veel ijs en koud ijs. Dat is een metafoor, maar benadrukt wel het feit dat ijs ook echt heel koud is. Neem het van me aan! Bij the iceman denk ik ook gelijk aan de beelden van zowel Beau van Erven Dorens als Johnny de Mol die op nationale televisie in een ijsbad zijn gestapt.
MIEKE ALFERINK media adviseur Ying Media
“No way”, was mijn eerste gedachte, toen mijn vriendin dit idee opperde. Waarom zou je dat überhaupt doen? Maar zij overtuigde mij dat het haar al heel veel had gebracht en veel inzichten had gegeven. En oh ja, ze was ook al wat kilo’s kwijt. Dat laatste heeft me blijkbaar getriggerd, want afvallen wil ik heel graag. Door chronische stress vanwege een scheiding is mijn lichaam dat gaan doen, wat het vanuit de evolutie doet, namelijk zichzelf beschermen. En dat heeft inmiddels en na jaren ongezonde proporties aangenomen. Evolutionair een fantastisch systeem, maar de knop om het weer terug te draaien zijn ze destijds vergeten. Dus heb ik me opgegeven voor een workshop bij La Vita Coaching, waar Hiske van den Akker zich sinds kort Wim Hof-instructeur mag noemen. Een methode waarbij de focus ligt op de ademhaling, koude training en mindset. Het bad, inclusief brok ijs, lonkte naar ons. Stiekem hoopte ik dat het brok ijs al het ijs zou zijn en dat dit gedurende de workshop zou gaan smelten. Helaas liet Hiske ons een beetje sarcastisch lachend een enorme vrieskist zien, bomvol gevuld met zakken ijsblokjes.
Na een aantal ademsessies, waarbij je je adem wonderwel op een gegeven moment voor een lange tijd kon inhouden, was het dan zover. Het ijsbad werd gevuld en één voor één gingen we de kou trotseren. Na een aantal mede-cursisten voor te hebben laten gaan had ik genoeg moed verzameld en stapte naar voren. Adem onder controle, de focus op mezelf, in
het bad gaan staan en direct zitten. De messteken die ik overal in mijn lichaam voelde verdwenen snel en euforie begon te overheersen. De lach die op mijn gezicht verscheen is tot nu toe niet meer weggegaan. Laat de kilo’s maar als ijs voor de zon verdwijnen!
GROOTHEERENVEEN.NL
25
Binnert’s Boekentips! Dat vrijheid een groot en bijzonder goed is, wordt deze weken wel weer duidelijk. Om ook de jeugd de waarde van vrijheid bij te brengen hebben we ditmaal een aantal hedendaagse kinderboeken over de Tweede Wereldoorlog op een rijtje gezet. STAMPPOT MET KOGELS
Joyce Pool schrijft historische kinderboeken en boeken gebaseerd op hedendaagse onderwerpen. ‘Stamppot met kogels’ is het op feiten gebaseerde verhaal van de Amsterdamse Hans Verhoeven. In de hongerwinter van 1945 wordt Hans, samen met zijn beste vriend Herman, tegen zijn zin door zijn ouders naar Texel gestuurd om aan te sterken. Hans en Herman sterken steeds meer aan en zoeken samen naar kogelhulzen en granaatscherven. Op Texel zijn Duitsers gestationeerd, maar ook een groep Georgiërs. Dit waren voormalige krijgsgevangenen die de keus hadden gekregen om zich bij de Duitsers aan te sluiten. Op een dag komen de Georgiërs in opstand tegen de Duitsers en verslaan ze hen. Maar zijn ze wel verslagen? Want wanneer de Duitsers op het vaste land lucht krijgen van de opstand, sturen ze nieuwe troepen naar Texel met als doel alle Georgiërs te doden. Er barst een nieuwe strijd los tussen de Georgiërs en de Duitsers en de bewoners van Texel komen middenin deze strijd terecht en vrezen voor hun leven.
VERGEET MIJ NIET, ANNE FRANKS VRIENDEN EN VRIENDINNEN
Janny van der Molen uit De Knipe heeft na ‘Buiten is het oorlog’ opnieuw een boek voor kinderen geschreven over Anne Frank. In ‘Vergeet mij niet, Anne Franks vrienden en vriendinnen’ portretteert ze verschillende vrienden en klasgenoten van Anne Frank. Het gaat over hun vriendschap met haar tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dat vriendschap belangrijk was voor Anne Frank blijkt wel uit haar dagboek. Hierin schreef ze onder andere over haar vriendinnen Jacqueline van Maarsen en Hannah Goslar. Naar hen, maar ook naar andere bekenden en leeftijdsgenoten van Anne Frank, deed Janny van der Molen uitgebreid onderzoek, wat resulteerde in twaalf indrukwekkende oorlogsverhalen die dankzij de samenwerking met de Anne Frank Stichting inhoudelijk zo dicht mogelijk bij de historische bronnen en feiten gebleven zijn.
TOEN HET OORLOG WAS
Voor kinderen uit de bovenbouw die meer willen weten over de Eerste of Tweede Wereldoorlog zijn er de boeken ‘Toen het oorlog was, 1914-1918’ en ‘Toen het oorlog was, 1940–1945’. De boeken vertellen over het verloop van de oorlog en hebben vooral ook oog voor hoe de situatie was in Nederland en België. De zware onderwerpen worden in begrijpelijke taal uitgelegd. Met historische fotografie en sfeervolle fullcolour-illustraties die de tekst soms verluchtigen en een extra dimensie geven aan het verhaal.
“Mijn kinderboekentips over WOII en de betekenis van vrijheid” NYNKE DE VRIES Boekenliefhebber pur sang Boekhandel Binnert Overdiep www.binnertoverdiep.nl
ACUPUNCTUURPRAKTIJK ZUSANLI
VRIJHEID NA CORONA
Vrijheid is de mogelijkheid om naar eigen wil te handelen. Vrijheid zit niet in uiterlijke omstandigheden maar van binnen. Misschien heb je dat ervaren tijdens de lockdown toen corona hoogtij vierde. Veel mensen voelden zich toen in hun vrijheid beperkt. En de één kon daar beter tegen dan de ander. Het gevoel van vrijheid heeft veel te maken met begrenzingen. Soms neemt het gevoel van vrijheid toe als de regels en grenzen duidelijk gesteld zijn, maar soms geeft het juist een gevoel van gevangen zijn. Nu is het lente en dat staat voor een nieuw begin en creatieve energie. De kracht van de natuur neemt toe. Ook ónze energie komt langzaam tot bloei en ónze kracht en weerstand nemen toe. Corona is minder heftig aanwezig in onze samenleving en we kunnen onze wonden likken. Echter blijven er ook mensen zitten met gevoelens van angst, onder andere door de onzekere situatie of met restklachten van corona (long COVID). Klachten als vermoeidheid, kortademigheid, pijn op de borst, spierpijn, hoofdpijn, hartkloppingen, koorts, vergeetachtigheid en verlies van reukvermogen. Deze klachten kunnen langdurig aanhouden. Het vinden van een nieuwe balans is de uitdaging.
Afgelopen dinsdag is de week van de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) begonnen met als thema ‘Herstellen na long COVID’. Acupunctuur is een onderdeel van de TCG. Wij houden ons bezig met het herstellen van de balans. Ieder persoon is uniek en vraagt om zijn eigen specifieke behandeling. De kracht van een acupunctuurbehandeling is dat deze op maat gemaakt is en dat is voor ieder persoon anders. Ons streven: vrijheid om eigen keuzes te maken, zonder beperkt te zijn door angst en/of gezondheidsklachten. Om sterk te staan, met een goede weerstand. Lichaam en geest in balans.
GRETHA KOENDERS Acupuncturist Acupunctuurpraktijk Zusanli www.acupunctuur-heerenveen.com
KICKBOXING CAH SPORTS HEERENVEEN Hier kan je al komen trainen vanaf 8 jaar. Tevens kun je op recreatief als op wedstrijdniveau trainen en coachen wij je op toernooien. Vrouwen kickboxen, ouder/kind, 1 op 1, senioren/veteranen kickboxen is bij ons ook mogelijk. Alles mag en kan bij ons maar respect staat hoog in ons vaandel!
OPENINGSTIJDEN JEUGD-TRAINING - SPORTHAL BARTEN > Maandag 16:00 - 17:00 en 17:00 - 18:00 > Donderdag 17:00 - 18:00 en 18:00 - 19:00 VOLWASSEN / SELECTIE-TRAINING > Woensdag 18:00 - 20:00 SELECTIE SPORT ++ / BOOTKAMP-FITNESS > Vrijdag 17:00 - 18:30 EXTRA SELECTIE-TRAINING - SPORTSTAD > Zaterdag 16:00 - 17:00
Elk kind wordt GEZien! Kinderopvang, peuteropvang, BSO en gastouderopvang Vanuit de kernwaarden Geborgenheid, Eigenheid en Zelfontplooiing daagt Kinderwoud elk kind uit om
Sporthal naast basisschool de Optimist Barten 11 · 8447 BS Heerenveen Tel: 06-17644610
spelenderwijs nieuwe dingen te ontdekken en zichzelf in zijn eigen tempo te ontwikkelen. Elk kind wordt GEZien en mag zijn wie het is!
WWW.CAH-SPORTS.NL
kinderwoud.nl
Wonen bij September Heerenveen voor ouderen met dementie Onze pluspunten op een rij ✓ Liefdevolle 24-uurs dementiezorg ✓ Eigen regie en persoonsgerichte zorg ✓ Ruime appartementen met privé badkamer ✓ Monumentale, bijna 100 jaar oude Kruiskerk
“Nieuwe bewoners leven helemaal op door de fijne sfeer en persoonlijke aandacht in onze kleinschalige woonhuizen.” Elmy Blonk, Woonconsulent
✓ Prachtige tuin met ruim terras ✓ Gewaardeerd met een
9.0
Burg. Falkenaweg 12 | Heerenveen www.wonenbijseptember.nl
Open in 3e kwartaal 2022
September Heerenveen opent haar deuren in het 3e kwartaal van 2022. Meer informatie of rondkijken in een ander woonhuis van September in de omgeving? Neem contact op met Elmy Blonk via elmy.blonk@wonenbijseptember.nl of 06 - 361 251 36.
Wij zijn altijd op zoek naar enthousiaste zorgcollega’s. Kom je kennismaken? Plan je afspraak bij werkenbijseptember.nl
Open Dag Scootmobiel Friesland Zaterdag 23 april
> > > >
Grootste showroom Noord-Nederland Specialisten aan het werk Uit voorraad leverbaar De kofje stiet klear!
Kom vrijblijvend langs voor een proefrit. De nieuwste modellen scootmobiel, rollators en Van Raam fietsen Bovenkruier 2, 8521 MG Sint Nicolaasga • Mobiel 06 23 56 58 43 • Telefoon 0513 419 669 • www.scootmobiel.frl
GEZOND
&FIT
GROOTHEERENVEEN.NL
27
TEKST EN BEELD: HANNAH ZANDBERGEN
BARRY NIJENHUIS SCHREEF KINDERBOEK OVER AANDOENING NF2
“Als mijn ziekte kan blijven zoals hij nu is, dan teken ik daarvoor” Hoe leef je met een aandoening waarvan het verloop onvoorspelbaar is? Barry Nijenhuis (42) uit Heerenveen heeft NF2, maar zit niet bij de pakken neer. Hij leeft in het moment. Onlangs schreef Barry een kinderboek over zijn aandoening, om zo geld voor onderzoek naar medicijnen in te zamelen. Wat voor ziekte heb jij precies? “De ziekte die ik heb, heet Neurofibromatose type 2, afgekort als NF2. De korte samenvatting is dat er goedaardige tumoren langs mijn zenuwen groeien, bijvoorbeeld in mijn hoofd en langs mijn ruggenmerg. In mijn hersenen zit een zogeheten brughoektumor en deze beknelt mijn gehoorzenuw. Daarom heb ik een gehoorapparaat. De tumoren ontstaan zomaar en groeien vaak langzaam. Als ik ergens klachten krijg, ga ik onder de scan, en indien noodzakelijk word ik geopereerd. Je weet niet hoe de ziekte zich ontwikkelt. Veel mensen zitten in een rolstoel of komen niet meer buiten. Ik kan gelukkig nog goed functioneren.” Hoe is het om met die onzekerheid te leven? “Toen ik in 2013 de diagnose kreeg, vond ik dat verschrikkelijk. Ik werkte als docent, maar door mijn aandoening gaat dat nu niet meer. In de loop van de tijd ben ik mijn ziekte steeds meer gaan omarmen. Ik weet hoe ik ermee om moet gaan, en daardoor heb ik er minder last van. Eigenlijk leef ik als een oudere man. Na een intensief gesprek van anderhalf uur moet ik uitrusten. En als ik op zaterdag een feestje heb, houd ik de zondag vrij. Het allermoeilijkste is dat ik niet weet of het zo blijft, of dat het erger wordt. Daarom probeer ik in het moment te leven. Natuurlijk is het spannend als ik weer onder de scan moet, maar ik laat mijn leven daar niet meer zo door beïnvloeden. Ik ben wereldkampioen relativeren geworden.”
“IK BEN WERELDKAMPIOEN RELATIVEREN GEWORDEN” NEUROFIBROMATOSE TYPE 2 (NF2) NF2 is een genetische aandoening, een erfelijke ziekte. Ongeveer 1 op de 40.000 mensen wordt hiermee geboren. Dit betekent dat er in Nederland ongeveer 400 tot 500 mensen met NF2 zijn. NF2 geeft aanleiding tot tumor-ontwikkeling langs de zenuwen in het lichaam met als hoofdkenmerk de brughoektumoren aan beide kanten van de hersenen. De tumoren als zodanig zijn niet kwaadaardig, maar kunnen wel ernstige klachten veroorzaken en zelfs leiden tot invaliditeit. Een deel van de opbrengst van het boek ‘De onverwachte tegenstander’ van Barry Nijenhuis gaat naar de neurofibromatose vereniging Nederland, de NFVN. Het LUMC doet onderzoek naar het voorspellen van het effect van nieuwe medicijnen tegen NF2, zodat deze medicijnen kunnen worden ingezet bij die patiënten die er baat bij hebben, en kunnen worden vermeden bij patiënten bij wie deze ingrijpende therapie toch niet zou werken. De NFVN wil daar graag aan bijdragen.
Je bent een boek gaan schrijven. Hoe kwam je op dat idee? “Alles kwam heel mooi bij elkaar. Ik was onder meer docent Nederlands en hield altijd al van schrijven. Toen ik de aandoening kreeg, kwam ik erachter hoeveel leed er is onder mensen met NF2. Ik hoorde over een onderzoek van Leidse artsen, naar nieuwe medicijnen. Ik dacht: misschien kan ik daarbij helpen. Kinderen lezen steeds minder, maar misschien vinden ze het wél leuk om over voetbal te lezen. Toen ik ontslagen werd, was dat het moment om echt te gaan schrijven. Helaas ging dat in het begin niet zo goed. Ik kreeg nieuwe klachten, was duizelig en kon niet focussen. Uiteindelijk kon ik helemaal niet meer lezen en typen. Ik gaf het op, gooide zelfs mijn laptop door de kamer.” Toch ligt er nu een boek. “Een scan wees uit dat er in mijn hoofd drie cystes bij waren gekomen, die niet weggehaald konden worden. Maandenlang heb ik niets gelezen of op mijn telefoon gekeken. Heel langzaam ging het iets beter en kon ik weer een stukje fietsen. De artsen konden niets doen, maar uiteindelijk ben ik bij Wietske Westera terechtgekomen, een specialistische fysiotherapeut. Zij pakte mijn rug en nek aan met massages. Ik voelde me bevrijd; zij deed wat niemand lukte. Sindsdien kan ik weer zoveel meer! Deze hulp wens ik iedereen toe. Het schrijven lukte daarna ook weer.”
WIL JE OOK EEN BOEK SCHRIJVEN? ✓ B eschouw je boek allereerst als een manier om je eigen verhaal te verwerken. Schrijven werkt therapeutisch, ook al doe je verder niets met het geschrevene. ✓ Bedenk wat het doel van je boek is: wil je een mooi verhaal schrijven, wil je mensen inspireren om iets te doen, of wil je ze raken? ✓ Ga het gewoon doen! Ook al heb je er niet altijd zin in. ✓ Deel je plannen met de mensen om je heen: hun belangstelling is een goede motivatie. ✓ Ga er niet vanuit dat je geld verdient aan je boek. ✓ Een goed marketingplan is essentieel om je boek te kunnen verkopen.
Waar gaat je boek over? Het boek gaat over Donny, een vrolijke jongen die van voetballen houdt. Hij komt een onverwachte tegenstander tegen: de ziekte NF2. In het boek heb ik mijn eigen ziekenhuiservaringen verwerkt. Met de opbrengst kan onderzoek naar nieuwe medicijnen worden gedaan. Misschien kan de groei van nieuwe tumoren hiermee worden afgeremd. Dat zou fantastisch zijn; dan leef je niet meer met de angst dat er weer iets ergs gebeurt. Als mijn ziekte kan blijven zoals hij nu is, dan teken ik daarvoor.” Wat heb jij zelf met voetballen? “Vroeger was ik een voetballer, maar helaas lukt dat nu niet meer. Ik vind voetballen nog steeds een fantastische sport: de magie van zo’n balletje, onderdeel uitmaken van een team, samen wedstrijden spelen. Mijn zoons voetballen ook, en genieten er intens van.” Coach Koots “In de afgelopen jaren is mijn mindset enorm veranderd”, sluit Barry Nijenhuis dit interview af. “Negatieve gedachtes probeer ik overboord te kieperen, daar heb je niets aan. Als je zoiets overkomt, dan betreed je een ander gebied. Je boort je oerkracht aan. Als coach wil ik nu anderen helpen die ergens over struikelen. Het kan enorm helpen als iemand een stukje met je mee kan lopen.” Barry noemt zichzelf nu Barry de Koots. Het boek ‘De onverwachte tegenstander’ van Barry de schrijver is verkrijgbaar via de website www.goededoelenboeken.nl. Bestellen kan ook via het mailadres deonverwachtetegenstander@gmail.com.
28
NUMMER 04 • 2022 TEKST EN BEELD RIEMIE VAN DIJK
BRANDED CONTENT
MEVROUW LIPKJE VISSER EN DE HEER GERRIT DE BOER UIT MILDAM
Meer dan een opgeruimd huis
Wekelijks een opgeruimd huis is fijn, maar hulp in de huishouding is meer dan dat. Lipkje Visser (74 jaar) en Gerrit de Boer (83 jaar) uit Mildam vertellen graag wat hun hulp Helina van der Veer voor hen betekent.
INTEGRAAL
HUISVESTINGSPLAN ONDERWIJS De afgelopen tijd is er gewerkt aan een Integraal Huisvestingsplan (IHP) voor zowel het primair (basis) als het voorgezet onderwijs in de hele gemeente. Deze plannen geven een goed beeld van ontwikkelingen en ambities voor onderwijshuisvesting voor de komende zestien jaar. Lipkje Visser verwelkomt Helina van der Veer (links)
“We zaten een beetje omhoog”, vertelt Lipkje Visser. “De ene heeft de ziekte van Ménière en de andere fibromyalgie. Stofzuigen in huis deed Gerrit altijd al, want mijn handen en vingers doen zo zeer. Maar soms functioneert Gerrit beperkt vanwege zijn aandoening. Toen hij een keer viel en zijn rugwervel brak, kon hij tijdelijk niets meer.” Iemand uit de kennissenkring tipte Lipkje om via de huisarts te vragen of ze in aanmerking kon komen voor de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, de Wmo. “Het was zo maar rond; geweldig!” Een periode lang hadden ze wisselende hulpen over de vloer. Dus vroegen ze Aardema Zorggroep of Helina, die al een keer was ingevallen, niet kon blijven. “Een wederzijdse klik is belangrijk,” weet Helina, “anders werkt het niet.” Inmiddels komt Helina al een jaar wekelijks over de vloer. “Eerst doen we een bakje en praten we de week bij”, vertelt ze. Het sociale aspect is belangrijk voor veel mensen. Ze delen lief en leed met hun hulp. “We hebben beiden verlies in de familie meegemaakt”, memoreert Lipkje. “Dan is gedeelde smart halve smart.” Na de koffie gaat Helina aan het werk. “De ene week beneden, de andere week boven. In ieder geval de badkamer, de wc, de vloer; soms Gezellig bijpraten aan de koffie en thee
de ramen aan de binnenkant”, vertelt ze. “En bedden opmaken, want dat lukt niet meer. Alles is te pijnlijk en kost te veel energie”, vult Lipkje aan.
GENIETEN “Elke keer dat Helina geweest is zeggen we: ‘Och wat lekker’”, zegt Gerrit de Boer. “Het is zó fijn dat alles wat je vroeger zelf deed en nu niet meer kunt, opgeruimd is. Wat ook fijn is, dat we nu tijd hebben voor leuke dingen, zoals de tuin, boekjes schrijven of schilderen.” Met hulp van Helina kunnen ze zo lang mogelijk op hun mooie plekje blijven wonen. “Een flatje, ik moet er niet aan denken”, griezelt Gerrit. “Hier genieten we van het uitzicht op de schapen en damherten”, besluit Lipkje. “Soms komen er zelfs reeën tot in onze voortuin.” Kortom: een huishoudelijke hulp maakt blij. En Helina? “Dit werk geeft me veel voldoening, meer dan in de detailhandel waar ik jaren heb gewerkt. Ik maak mensen blij en het contact is heel leuk.”
Aardema Zorggroep biedt perspectief Aardema Zorggroep heeft meerdere vacatures op dit moment. Zie ook: www.aardemazorggroep.nl/vacatures
Het gaat in dit plan over meer dan alleen de gebouwen. Zo staat het belang van het kind centraal, is er rekening gehouden met duurzaamheidsambities en een breed onderwijsaanbod. De plannen zijn in een gezamenlijk proces met schoolbesturen, kinderopvangorganisaties en andere belanghebbenden tot stand gekomen. Tijdens de raadsvergadering van 12 mei neemt de gemeenteraad hier een besluit over.
PASSENDE EN TOEKOMSTBESTENDIGE HUISVESTING De gemeente is verantwoordelijk voor het bieden van passende en toekomstbestendige huisvesting, maar ook de schoolbesturen hebben hierin een verantwoordelijkheid. Aanleiding voor het maken van meerjarige huisvestingsplannen zijn onder andere de verwachte leerlingendaling, leegstand van schoolgebouwen in het voortgezet onderwijs, verouderde schoolgebouwen en eisen die het moderne onderwijs stelt aan huisvesting. Waaronder persoonlijke leerroutes, samenwerking opvang en onderwijs, een breed en gevarieerd aanbod, en een gezonde en duurzame (werk)plek. Hierdoor geven we ieder kind een gelijke kans om zich te ontwikkelen en zijn talenten te kunnen ontplooien.
MEER DAN ALLEEN INVESTEREN IN ‘STENEN’ In het IHP gaat het niet alleen om het verbeteren van de bouwkundige staat van de schoolgebouwen door renovatie en nieuwbouw. Er wordt ook gekeken naar de functie van schoolpleinen, de betekenis van een dergelijke functie in de wijk of het dorp, aandacht voor een autoluwe schoolomgeving en energieneutrale gebouwen. Wethouder Jelle Zoetendal is trots op de plannen die er liggen: “Scholen zijn een belangrijke plek voor talentontwikkeling. De toekomstige generatie wordt hier opgeleid, maar het is ook een plek om te spelen, samen te komen en vrienden te maken. De plannen die er nu liggen zijn ambitieus, maar door intensief met elkaar samen te werken kunnen we dit realiseren.”
SUBSIDIE ‘VAN GRIJS NAAR GROEN’ In de plannen wordt extra ingezet op het vergroenen van schoolpleinen. Uit onderzoek blijkt dat kinderen ‘groene’ schoolplein leuker, avontuurlijker en gezelliger vinden dan ‘stenen’ schoolpleinen. Ook biedt het meer mogelijkheden voor educatieve uitdagingen. Door een ‘van grijs naar groen’ subsidie te verlenen aan schoolbesturen, kunnen zij een start maken met het vergroenen van de schoolpleinen.
ZEKERHEID OP LANGERE TERMIJN Het IHP gaat uit van investeringen gedurende een periode van zestien jaar. Schoolbesturen kunnen hun meerjaren onderhoudsplanning hierop afstemmen. Jaarlijks worden de plannen geëvalueerd met de schoolbesturen en bijgesteld indien nieuwe ontwikkelingen hierom vragen.
BETROKKENHEID INWONERS Vanzelfsprekend worden inwoners betrokken bij de (ver)bouwplannen van de schoolgebouwen. Vanuit hun rol als ouder of verzorger, maar ook als omwonende. Iedere wijk en elk dorp verdient een mooie en passende onderwijsvoorziening.
GEFASEERD AAN DE SLAG De plannen uit het IHP worden gefaseerd opgepakt. In het primair onderwijs wordt gestart met renovatie of nieuwbouw van de Ekke de Haanschool, Het Kompas, Het Vogelnest, De Roerganger, Albertine Agnesschool en de Buitenkans. In het voorgezet onderwijs worden onder andere de schoolgebouwen aan de Ds Kingweg 1 en 10 gerenoveerd. Het schoolgebouw aan de Buitenbaan 3 wordt gerenoveerd en klaargemaakt voor ingebruikname door de Duisterhoutschool.
heerenveen // GEZOND&FIT
GROOTHEERENVEEN.NL
29
TEKST SONJA HARKEMA // BEELD BERGMAN CLINICS
BRANDED CONTENT
ELKE VROUW IS ANDERS
BEHALVE ALS HET OP SOMMIGE KLACHTEN AANKOMT De één gebeurt het van de één op de andere dag, bij de ander speelt het al jaren: pijn en ongemak in je bekkenbodemgebied. Het hebben van urineverlies, een verzakking of problemen met de ontlasting brengt voor veel vrouwen schaamte met zich mee. Het zijn klachten die voorkomen op alle leeftijden. Vaak staan ze in verband met de conditie van je bekkenbodem. En het belangrijkste: ze zijn goed te verhelpen en je bent echt niet de enige. JE BEKKENBODEM Je bekken bestaat uit verschillende botten en heeft een belangrijke rol bij je houding en hoe je beweegt. In het bekken liggen de endeldarm, de baarmoeder, de blaas en de plasbuis. Deze steunen allemaal op de bekkenbodem, die gevormd wordt door verschillende spieren.
JE BENT NIET DE ENIGE
Naast het bieden van ondersteuning aan de organen geven je bekkenbodemspieren controle over het legen van je blaas en darmen. Ook spelen de spieren een rol in de seksualiteit. Als je bekkenbodem verzwakt is of juist te sterk gespannen is, kunnen er klachten ontstaan.
• E én op de vier vrouwen boven de dertig jaar heeft last van ongewild urineverlies. • P ijn bij het plassen komt bij 5% tot 10% van de vrouwen voor. • O ngeveer 30% van de vrouwen heeft problemen bij de stoelgang.
BLAASKLACHTEN Inspanningsincontinentie komt veel voor bij vrouwen. Eén op de vier vrouwen heeft er last van. Tijdens bijvoorbeeld hoesten, lachen en sporten kun je te maken krijgen met ongewenst urineverlies. Vrouwen durven hier uit schaamte vaak niet over te praten. En dat is zonde, want er zijn goede behandelmogelijkheden. Voor inspanningsincontinentie kan deze bestaan uit bekkenfysiotherapie of een kleine ingreep.
VAGINALE VERZAKKING Wanneer de bekkenbodem-spieren uitrekken of beschadigd raken, zakken de baarmoeder, blaas en/of darmen in de vagina. Deze kunnen in sommige gevallen zelfs naar buiten komen. Dat kan verschillende problemen geven, zoals een zwaar gevoel in de vagina (schede), problemen met zitten en/of problemen bij de ontlasting. Vaak
• Z o’n 6% van de volwassen vrouwen heeft last van ontlastingsverlies. • Z o’n 20% van de vrouwen (ook al bij twintigjarigen) heeft last van één of meerdere seksuele klachten. verergeren de klachten in de loop van de dag of na inspanning. Er is veel mogelijk bij een verzakking. Welke behandeling het beste is voor jou, hangt af van het type verzakking. In ernstige gevallen is een operatie nodig. Maar oefentherapie of het plaatsen van een ring (pessarium) nemen ook al veel klachten weg.
BEHANDELING IN DE BUURT In Heerenveen vind je een kliniek van Bergman Clinics | Vrouw. Een toegankelijk medisch centrum dat zich specifiek richt op zorg voor vrouwen en waar artsen werken die gespecialiseerd zijn in (uro) gynaecologische zorg. Bovendien werken ze samen met academische ziekenhuizen, zoals UMC Utrecht en het Amsterdam UMC.
Om je zo snel mogelijk te kunnen helpen, werkt Bergman Clinics | Vrouw met korte wachttijden. Zo mag je ervan uitgaan dat je binnen twee weken op consult kunt komen. Is er een operatie nodig? Dan probeert Bergman Clinics je al binnen een maand na de indicatie te behandelen.
BEZOEK AAN DE KLINIEK Bergman Clinics heeft met alle zorgverzekeraars afspraken gemaakt. Wanneer je een doorverwijzing en een medische indicatie hebt, krijg je de zorg dus voor 100% vergoed.
• O ngeveer 25% van de volwassen vrouwen krijgt te maken met de gevolgen van een vaginale verzakking.
ken door je klachten. Er zijn mensen die je graag willen helpen en ervoor kunnen zorgen dat je zo snel mogelijk weer lekker in je vel zit. Voor meer informatie kun je terecht op: www.bergmanclinics.nl/vrouw
Probeer over die drempel heen te stappen en laat je niet langer beper-
MET WELKE KLACHTEN KUN JE BIJ BERGMAN CLINICS | VROUW TERECHT? • • • • • Bergman Clinics in Heerenveen
Blaasklachten Verzakking Anticonceptie Menopauze en overgang Bekkenpijn
• • • •
Onderbuikpijn Ontlastingsklachten Pijn bij het vrijen Vulva aandoeningen
30
NUMMER 04 • 2022
Werken en leren voor een baan bij Zorggroep Hof en Hiem. De komende maanden leren we in dit blad zes verschillende leerlingen van Hof en Hiem kennen. In de serie ’Nieuwkomers in de thuiszorg’ vertellen leerlingen over hun ervaringen met de nieuwe opleiding van Hof en Hiem Thuiszorg.
s r e m o k w u e i N g or z is u th de in
“IK HAD VOORAL HEEL VEEL ZIN IN DIT NIEUWE BEGIN” En dan zit je na zestien jaar opeens weer in de schoolbanken. Voor Metha Doedel (35) was er niets vreemds aan. Sterker nog: ze had zelfs haar oude leerlingnummer weer. “Die eerste schooldag voelde direct heel vertrouwd. En ik had vooral heel veel zin in dit nieuwe begin.”
Metha Doedel:
“Ondanks dat ik het druk heb met school én werk, heb ik nu meer vrije tijd”
Na haar opleiding detailhandel werkt Metha in verschillende winkels. Ze werkte zichzelf op tot bedrijfsleider en zocht telkens weer een nieuwe uitdaging. Totdat ze deze niet meer vond in de detailhandel en een vriendin haar tipte over de opleiding bij Hof en Hiem. Dit was ook net wat voor haar. “Onder het motto ‘gokje wagen, prijsje winnen’ heb ik me ingeschreven. Ik werd diezelfde middag gebeld. Ik had de baan!”, vertelt Metha met een lach van oor tot oor.
“Het is wel pittig. Je moet echt strak organiseren, anders verzand je erin. En ik vind het natuurlijk belangrijk om er ook voor de kinderen te zijn. Dus als mijn dochter van zes naar school is en mijn zoontje van twee slaapt, pak ik vaak mijn huiswerk erbij. Net als in de avonden. Verder heb ik het zo geregeld dat we bij de opvang hele dagen afnemen. Dat is goedkoper en daardoor heb ik na een ochtenddienst nog heel wat uurtjes om mijn verslagen te schrijven.”
Maar met een gezin met twee kinderen en een man die fulltime werkt is het best even schakelen om ook nog naar school te gaan én weer huiswerk te hebben.
Wat ook helpt is dat haar roosters vrij stabiel zijn. Metha: “Dat scheelt een boel. Hier is de opvang inmiddels ook op ingericht en zo weet iedereen waar hij aan toe is. Om de week werk ik in het weekend. Voorheen werkte ik élke zaterdag en soms ook nog de koopzondag. Dat ik nu maar één keer in de twee weekenden hoef te werken vind ik echt een openbaring, heerlijk! Meestal heb ik ook nog een vroege dienst waardoor ik om elf uur weer vrij ben. Thuis zitten ze dan vaak net in de kleren waardoor we er direct op uit kunnen om iets leuks te doen. Ondanks dat ik het druk heb met school én werk, heb ik nu meer vrije tijd. Hoe mooi is dat?”
Metha Doedel
www.hofenhiem.nl
caleidoscoopheerenveen.nl
PIETER JISSEL, JONGERENWERKER
ECHT CONTACT MAKEN Een goed gesprek met een jongere in jongerencentrum Casa, een luisterend oor bieden aan een jongere die het moeilijk heeft op school, of met een groepje jongeren praten over voetbal op een veldje in de buurt. Als jongerenwerker maak je contact op vele manieren.
Al ruim vijf jaar werk ik met veel plezier als jongerenwerker bij welzijnsorganisatie Caleidoscoop. Voor mij staat in mijn werk ‘gelijkwaardigheid’ centraal. Er wordt in de maatschappij, thuis en op school al zoveel van jongeren verwacht. Samen met mijn collega’s probeer ik juist niets van hen te verwachten, maar hen te ondersteunen in dat wat ze willen. Bij ons kunnen ze zichzelf ontdekken, talenten ontwikkelen en mogen ze fouten maken en daarvan leren. Zij komen andere jongeren tegen, werken samen en zetten zich in voor elkaar en de maatschappij. Wat deze jongerenparticipatie zo interessant maakt, is dat iedereen mee kan doen, zolang het maar op maat is. Ik ben preventief werkzaam in de wijken De Greiden, De Heide en Nijehaske. Ik ben te vinden in jongerencentrum Casa en op het Aeres college. Daarnaast tref ik jongeren zowel op straat als in de online leefwereld. Wat het werken met jongeren voor mij zo leuk maakt, is de veelzijdigheid; voor mij is geen dag hetzelfde. Iedere jongere is uniek; elk gesprek is ook weer anders. Sommige jongeren zitten met een probleem en zoeken ons op voor advies. Andere jongeren hebben een ambitie of een idee en komen bij ons voor de ondersteuning om dit te realiseren.
Door de ambulante rondes op straat, ben ik voor veel jongeren een bekend gezicht geworden. De manier van contact maken is informeel en laagdrempelig, waardoor de jongeren bij ons een veilige plek vinden om allerlei onderwerpen te bespreken. Door het opbouwen en versterken van het wederzijdse vertrouwen leren we elkaar echt kennen. Daardoor kunnen we problemen vaak een stap voor blijven. Daarbij is het voor mij vooral belangrijk dat er sprake is van oprechte betrokkenheid in het contact. Door op een gelijkwaardige manier met elkaar om te gaan creëer je echt contact waardoor eenieder zich gezien en welkom voelt.
heerenveen // GEZOND&FIT
GROOTHEERENVEEN.NL
31
TEKST ALIE RUSCH // FOTO'S DENNIS STOELWINDER
BRANDED CONTENT
RUBEN NEEF (17), DE MAN ACHTER CASA A LA PLAYA
“HIER ZIJN WE GELIJKWAARDIG, ONGEACHT LEEFTIJD OF FUNCTIE” Ruben Neef kwam op zijn veertiende jongerencentrum Casa aan het Geerts Willigenplein in het centrum van Heerenveen binnenwaaien. Nu is hij zeventien en één van de drijvende krachten in het centrum. Een volleerd gastheer, een horecaman in spe, als u het ons vraagt. Komende zomer hoopt hij weer ‘Casa a la playa’ te kunnen runnen, samen met andere vrijwilligers van het jongerencentrum. Ruben Neef is zeer actief en bezet, dus Pieter Jissel, jongerenwerker bij welzijnsorganisatie Caleidoscoop, regelt de ontmoeting in jongerencentrum Casa. De muziek knalt uit de boxen, terwijl jongeren onverstoorbaar in de kleurenflikkering van het discolicht biljarten. Ruben staat achter de bar, duidelijk in zijn element. “Wat voor drankje mag ik aanbieden?” Wow, een echte gastheer, en dat in een jongerencentrum. De club ligt goed in de buurt, weet Ruben. Er zijn wel pogingen geweest voor leuke rondleidingen en ontmoetingen met alle buren, maar steeds gooide corona roet in het eten.
CONTACT MET LEEFTIJDGENOTEN IS ESSENTIEEL De afgelopen jaren waren, juist voor jongeren, moeizaam. Van hen werd solidariteit met ouderen verwacht tijdens de coronapandemie; ze moesten digitaal onderwijs volgen en konden alleen via sociale media contact onderhouden met leeftijdgenoten. Jongerenwerker Pieter Jissel vertelt: “Caleidoscoop werkt preventief en overlegt met betrokkenen over wat ze nodig hebben. Voor jongeren is contact met leeftijdgenoten essentieel in de ontwikkeling; groepsprocessen zijn op die leeftijd belangrijker dan ooit. Ze waren uiteraard solidair met ouderen en kwetsbaren, maar hun eigen ontwikkeling kwam onder druk te staan. Ze hebben veel moeten missen, wat kan leiden tot een gevoel van eenzaamheid. Dan liggen depressieve gevoelens en verveling op de loer en een gebrek aan zingeving. Toen hebben we samen met hen en de gemeente, horeca en politie iets bedacht, waarbij ze iets konden betekenen. Het werd een win-win-idee.”
CASA A LA PLAYA Ruben zag dat ‘win-win idee’ meteen zitten: “Wij mochten in 2020 van de gemeente dat hokje op het strand van recreatiegebied De Heide runnen en die zomer was het prachtig weer.” Met gemeentegeld gaven Casa-vrijwilligers de kiosk een verfbeurt en doopten het ‘Casa a la playa’, huis aan het strand. Ze regelden een parasol, bloembakken en vrolijke kussens, alles zelf bedacht. Daarna gingen ze los. In alle opzichten. De verkoop van ijs en fris vanuit de kiosk liep meteen storm en veel jongeren kwamen er voetballen en zwemmen, met heuse watergevechten. Maar ook senioren en jonge gezinnen vierden vakantie ‘om de hoek’. Toen de beoogde kraampjes uitbleven, mochten de Casa-vrijwilligers naast ijs en fris ook chips verkopen. Ruben: “Dat jaar was bizar druk! Zoiets moet je professioneel aanpakken, vind ik, dus ik was er dagelijks. Ja, voor de verkoop en de ontmoetingen. Maar ook voorraden aanvullen, afval opruimen, toezicht houden en zo.”
BUIKSCHUIFKAMPIOENSCHAP In 2021 was het niet zulk zonnig weer, dus ook minder druk, maar als het de komende zomer weer warm wordt, en de gemeente de
Ruben was in 2020 dagelijks in de kiosk op De Heide te vinden.
jongeren de kiosk weer gunt, dan heeft Ruben wel ideeën. “Dan zou ik iets nieuws willen. Ook alcoholvrije cocktails en smoothies verkopen. En toernooitjes organiseren, zoals tobbedansen en buikschuiven.” De kampioen is degene, die het snelst de bel heeft bereikt, wat alleen kan door in een zelfgemaakt vehikel van een glijbaan het water in te roetsjen, dan wel op je buik over een ingezeepte opblaasbaan glijden.
je alles, je stelt de huisregels in overleg op, je mag alles zelf uitvinden, daar leer je van. Je spreekt elkaar aan op wat je doet - ook de jongerenwerkers - als de zaal niet is opgeruimd of als iemand met eigen drinken binnenkomt en zo. Hier zijn we gelijkwaardig, ongeacht leeftijd of functie. Overal maken volwassenen de dienst uit, bij Casa kom je op basis van argumenten op één lijn.”
GELIJKWAARDIG Uit een beroepskeuzetest bleek ooit dat ondernemen en economie wel wat voor Ruben was, al scoorde horeca ook hoog. Bij Casa staan de doelen die hij wil halen in de vrijwilligersmap, en eens per jaar is er een gesprek met het jongerenwerk: ‘Hoe staat het met je leerdoelen?’ Ruben coördineert van alles bij het jongerencentrum, dat ook contacten onderhoudt met de horeca. Hij is blij met wat Casa hem bracht: “Hier bespreek
“IK GEEF EEN BARTRAINING EN EEN SCHOLING ‘OMGANG MET GASTEN’”
VROEGERE LEERKRACHTEN BEDIENEN Ruben werkt nu ook bij de lokale horeca. Hij had al een opleiding bij ROC Friese Poort gekozen die daarbij past: gastheerschap. Er moet wel een docent in hem schuilen, want Ruben helpt bij het inwerken van nieuwkomers. “Ik geef hen een bartraining en een scholing ‘Omgang met gasten’. Dan leren ze met een vol blad op de hand lopen. Ik heb stressballetjes doormidden geknipt en als je die in het holle kommetje van je hand legt, kun je beter met een dienblad balanceren. Daar moeten ze mee leren lopen, eerst met één glas, dan twee, tot een vol blad aan toe.” Ruben obert intussen ook volop bij eetcafé De Buurman Bar & Grill. Eens kwam een stel vroegere docenten daar op zijn pad, vertelt hij. “Ik kwam vriendelijk naar hun tafel om te vragen wat ze wensten. Ze keken verrast, dat was lachen, hoor! Later zeiden ze dat ik best veranderd was. Dat klopt! Ik ga voor de praktijk. En gelijkwaardigheid, want zo ontdek je wie je bent en wat je kan.”
Ruben achter de tap
32
CULTUUR
NUMMER 04 • 2022
ULTUUR PLEIN
KINDERBOEKENSCHRIJFSTER LIDA DIJKSTRA
Een diepe liefde voor taal en cultuur Lida Dijkstra (1961) uit De Knipe behoort tot een van de beste kinderboekenschrijvers van Nederland. Lida Dijkstra schrijft haar boeken in zowel de Friese taal als in het Nederlands en ze heeft inmiddels zo’n honderd titels op haar naam staan. Haar laatste boek, ‘Schaduw van Toet’, was genomineerd voor de Woutertje Pieterseprijs 2022 in Nederland en voor ‘de Boon’, een prestigieuze prijs in Vlaanderen. Behalve de juryleden weten ook kinderen haar diepe liefde voor taal en literatuur te waarderen.
We spreken Lida Dijkstra bij haar thuis in haar woonplaats De Knipe. Vanuit haar huis heeft ze een prachtig uitzicht over de landerijen onder de rook van Heerenveen. Bij het openen van de gordijnen treft Lida soms een ree aan in haar tuin. In de woobkamer staat een boekenkast met daarin alle boeken die ze geschreven heeft.
BREDE INTERESSE Lida Dijkstra groeide op in Scharsterbrug en ging later in Heerenveen naar het atheneum. Op achttienjarige leeftijd vertrok ze naar Leiden om daar de Reinwardt Academie, het hbo voor museummedewerkers, te volgen. “Dat wie in yntuïtive kar. Ik ha altyd in brede ynteresse hân, lies boeken oer dino’s en Romeinen. Ik groeide op yn in famylje fan fjildminsken. Us dochter is no ynteressearre yn keamerplanten, ús mem wie dat doe ek al. As bern krige ik de Latynske nammen fan keamerplanten lykas sanseveria mei.”
Door die brede interesse koos Lida ook voor een studie kunstgeschiedenis en archeologie. “As ik yn in biblioteek of museum kom, dan fiel ik my thús en wurd ik bliid. Wannear’t ik op ’e souder fan it Rijksmuseum tusken de 17de-iuwske meubels siet, tocht ik: ‘Wat in foarrjocht, dat ik hjir wêze mei.’ Geandewei myn stúdzje ha ik my taspitst op de tiid om 1900 hinne, de Jugendstilperioade en myn doktoraalskripsje gie oer Frysk houtsnijwurk.”
“NUVER, TOCHT IK, IK PRAAT FRYSK, MAR IK SKRIUW IT NET. DAT SIL OARS.”
&UITGAAN
GROOTHEERENVEEN.NL
33
TEKST EN BEELD RIEMIE VAN DIJK
“YNIENEN KAAM DER IN SOAD ÚT MYN ÛNDERBEWUSTE NEI BOPPEN” NEELTJE LETTINGA “Earder hie ik meiwurke oan in útstalling oer hurd- en keamerskermen troch de iuwen hinne. By it trochsneupen fan âlde tydskriften kaam ik in artikel tsjin oer Neeltje Lettinga út Berltsum, dy’t folkskeunst beoefene. In soad minsken holden harren yn dy tiid dwaande mei kerfsnede, mar Neeltje Lettinga hie in fin mear as in bears, se makke har eigen ûntwerpen en behearske it ambacht as gjin oar. As Friezinne fûn ik it faksinearjend om te lêzen dat dy Fryske frou ynternasjonale furoare makke hie. Letter, by de útrikking fan de bul, neamde myn heechlearaar noch dat ik perfoarst in Frysk ûnderwerp ha woe. Myn skripsje is sels noch yn boekfoarm ferskynd.”
IN MEMMETAAL LEREN SCHRIJVEN In 1986 keerde Lida terug naar Friesland, waar ze projectmedewerkster werd bij de Stichting Monument van de Maand en vervolgens conservator in het Museum Joure. In de eindredactie van de uitgaven rond Monument van de Maand kon ze haar affiniteit met het schrijven kwijt. Hierna begon ze - als hobby met een cursus creatief schrijven. Daarna was het spreekwoordelijke hek van de dam. “Nei de berte fan ús dochter Ingeborg ha ik it steviger oanpakt. Doe bin ik ek begûn mei Frysk skriuwen, wat ik dêrfoar noch net die. Nuver, tocht ik, ik praat
Frysk, mar ik skriuw it net. Ik kin Ingelsk lêze, hie Italiaansk as byfak; mar yn myn memmetaal kin ik net skriuwe. Dat sil oars. Yn in winter die ik Afûk A en de winters dêrnei B, C en de Akte. Under dy kursussen begûn myn kennis te streamen. Ik bin opgroeid yn it Frysk, ús heit prate altyd frij geef. Ynienen kaam der in soad út myn ûnderbewuste nei boppen, lykas ‘it lân stiet splis’.“
ALMA TADEMA Inmiddels is Lida Dijkstra een professioneel en gerenommeerd schrijfster met bijna honderd boeken op haar conto. “Yn it begjin doarde ik my gjin skriuwster te neamen. Ast mar ien boek yn it jier skriuwst, is dat tefolle. Mar op in stuit die ik it fulltime en koe ik sizze dat skriuwen myn berop is. Ik ha in djippe leafde foar taal en kultuer en dat docht bliken út myn boeken.” Talloze voorbeelden illustreren die liefde voor taal en cultuur. We noemen een paar. Bij het bezoek aan groep acht van de basisschool in Dronrijp zoomde Lida Dijkstra met haar boek ‘Wenje yn in skilderij/wonen in een schilderij’ in op de internationaal beroemde kunstschilder Lourens Alma Tadema (18361912), die het grootste deel van zijn leven in Engeland woonde en werkte. Alma Tadema is echter een Fries; hij werd in Dronrijp geboren en bracht in Friesland zijn jeugd door. Lida: “Foar dat
SCHADUW VAN TOET In de jeugdroman ‘Schaduw van Toet’ nemen schrijfster Lida Dijkstra en illustrator Djenné Fila je mee naar het hof van de farao’s in het oude Egypte. Achter alle pracht en praal probeert een jonge koningsdochter zich staande te houden in een wereld vol list en bedrog. Het is het verhaal over de jonge farao Toetanchamon en zijn halfzus die als een schaduw aan zijn zijde leefde. Anchesenamon groeit op aan het hof van haar vader, farao Achnaton. Ondanks de luxe van een mooi nieuw paleis en een leven vol parades en feesten is haar leven niet gemakkelijk. Haar familie heeft honger naar macht en haar vader maakt zich niet geliefd bij het volk. Amany heeft al vijf zusjes als ze er een halfbroertje bij krijgt: Toetanchamon, een zwak jongetje met een scheef voetje – de toekomstige farao van Egypte. Ze werpt zich op als zijn beschermer en leert hem alles wat hij moet weten om in leven te blijven. Als een schaduw leeft ze aan zijn zij, en alles lijkt goed te gaan. Tot het noodlot toeslaat en haar eigen leven in groot gevaar is…
boek, dat yn 1873 spilet, ha ik in soad research dien. Gelokkich ûntfong Alma Tadema alle wiken de parse yn syn hûs yn London. Dy ha syn filla sekuer beskreaun; de lobelia’s dy’t bloeiden neist de stoepen, it behang op de muorre. Ik koe by wize fan sprekken troch syn hûs rinne.” En dan is er het beroemde lied ‘Simmermoarn’ uit 1851 van de Friese schrijver Waling Dykstra. Het lied dreigt uit ons immateriële Friese erfgoed te verdwijnen. Reden voor Lida om het in het boek ‘Pykje Fjouwer’ op te nemen. Alle vogels en andere dieren die voorkomen in het lied zijn terug te vinden in het boek.
LIEVELINGSBOEK Het tot twee keer toe genomineerde nieuwe kinderboek ‘Schaduw van Toet’ speelt in het oude Egypte en gaat over Anchesenamon, de zus van farao Toetanchamon. De Belgische en Nederlandse jury spraken lovende woorden over het boek, maar kozen toch een andere winnaar. Lida Dijkstra beleefde de uitspraak van kinderpresentatrice Sara zelf als prijs. Sara was vooraf niet echt geïnteresseerd in het oude Egypte, vertrouwde ze toe aan radiopresentator Frits Spits, maar het boek van Lida was echt haar lievelingsboek.
Simmermoarn (Waling Dykstra) Wat bistû leaflik, rizende simmermoarn! ’t Opgeande sintsje laket my oan. ’t Hoantsje kraait kûkelû, ’t douke ropt rûkûkû, Ik wol ek sjonge, fleurich fan toan. Alles wat libbet docht der nou sines bij, Fôltsjes en kealtsjes, hynders en kij. Guoskes dy’t snetterje, skiepkes dy’t bletterje, Lamkes dy’t springe, nuvere blij. ’t Ljurkje yn’e wolken, d’eintsjes yn’t lizich wiet, Moskjes en sweltsjes, elts sjongt syn liet. Earbarren klapperje, ljipkes wjukwapperje, Skries op’e hikke ropt grito-griet.
AUTHENTIEKE ITALIAANSE KEUKEN EEN BIJZONDER ITALIAANS RESTAURANT - OSTERIA Genieten van pure, eigentijdse Italiaanse gerechten in het hart van Friesland. In de historische ambiance van het prachtige monumentale pand van de ‘Technische School’ in Heerenveen nemen wij u mee op een culinaire reis naar het gastronomische Italië. Op zomerse dagen zal de mediterrane ambiance niet ontbreken op ons sfeervolle terras.
DE SMAAK VAN ITALIË Met verstand van smaak en met echte aandacht voor mooie ingrediënten, serveren wij u op eigen wijze diverse pastagerechten, salades en andere Italiaanse culinaire lekkernijen. Smaakvol eten zonder opsmuk.
OPENINGSTIJDEN
Bekijk onze website voor de meest recente openingstijden.
R E S E R V E R E N ? F R I S O N E PA Z Z O. N L BURGEMEESTER FALKENAWEG 56 • 8442 LE HEERENVEEN
0513-232 172
40.000 m VOL MET TUINPLANTEN 2
Vele soorten Heesters, vaste planten, bomen, haagplanten, perkplanten, klimmers, rozen etc. etc.
PIERIS
KEUZE UIT 8 SOORTEN NORMAAL 7.98 PER STUK
NU 3 VOOR € 10 Openingstijden
KONINGSDAG GEOPEND!
Maandag t/m vrijdag van 07.00 tot 17.30 uur Zaterdag van 08:30 tot 16.00 uur.
heerenveen // CULTUUR&UITGAAN
GROOTHEERENVEEN.NL
35
TEKST WIM WALDA // FOTO'S HIELKE WEENING
HESSEL BOUMA VAN DE WAPENDROPPING WANDELTOCHT
“VRIJHEID EN VREDE ZIJN WERKWOORDEN”
“Vrijheid is een werkwoord”, zegt Hessel Bouma uit Hoornsterzwaag stellig. “Vrede en vrijheid zijn geen vanzelfsprekendheden. Daar moet aan gewerkt worden. In 1940 ontketende de democratisch gekozen Adolf Hitler een wereldoorlog. ‘Nooit weer’, zeiden we toen. ’Dit mag nooit weer gebeuren’. Wie zijn ogen sluit voor het verleden, blijft blind voor het heden en de toekomst. Dat wordt momenteel keihard benadrukt door de Russische invasie - en de daarmee gepaard gaande gruwelijkheden - in Oekraïne. Een oorlog kent alleen maar verliezers.” “Het blijft zinvol om aandacht te besteden aan de gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog. Vooral om te waarschuwen tegen de radicale ideologieën van toen, die nu, onder andere benamingen, weer de kop opsteken. Dat is ook de achterliggende filosofie van de Wapendropping Wandeltocht die in het kader van de herdenking en viering van ’75 jaar vrijheid’ op 2 mei 2020 was georganiseerd. Corona stak een spaak in het wiel en hield Nederland twee jaar in zijn greep. Op 7 mei van dit jaar echter gaat de Wapendropping Wandeltocht alsnog van start. De inmiddels 81-jarige Hessel Bouma uit Hoornsterzwaag en zijn medebestuursleden Gerrit Haagsma, Harmen van Gelderen, Yntze Hoekstra en Regnerus Zeinstra, van de organiserende Stichting ‘Wapendropping wandel-beleeftocht’ kunnen haast niet meer wachten.
‘DROPPINGSVELD WARDROBE’ Het doel van de stichting is het herdenken van de wapendropping in De Deelen tijdens de Tweede Wereldoorlog en uiteraard de bevrijding, door het organiseren van een wandel-beleeftocht van De Deelen
naar Aldeboarn en verder, naar Wirdum. Deze tocht volgt het spoor van de wapens. Het startpunt ligt in de Deelen, het eindpunt van de tocht is Wirdum, waar de wapens bij de bevrijding zijn gebruikt. Het boek ‘Droppingsveld Wardrobe’, uitgegeven in 2019 en het vijfde boek over de periode 40-45 van de hand van Hessel Bouma, heeft model gestaan voor de route en de beleefmomenten tijdens de tocht. Op scholen langs de route hebben de leden van het organisatiecomité door middel van voorlichting en gastlessen geprobeerd om zo veel mogelijk kinderen bewust te maken van de gruwel die ‘oorlog’ heet; de herinnering door te geven en daardoor levend te houden.
MEER DAN TIEN ‘BELEEFMOMENTEN’ Let wel, het betreft geen snelle wandeltocht, maar een beleeftocht over drie afstanden, respectievelijk 5, 8 of 22 kilometer. Op verschillende locaties kunnen de wandelaars even stilstaan of gaan zitten om de gebeurtenissen die gespeeld en uitgebeeld worden, mee te maken. Er zijn meer dan tien van dergelijke beleefmomenten ingebouwd in de route. De lange
minder heftige versie. Zo is de rol van ‘Keep them Rolling’, dat met historische oorlogsvoertuigen een rol zou spelen, geschrapt. Net als de overval op de Blokhuispoort in Leeuwarden. Toch geven de resterende – waargebeurde - beleefmomenten, waaronder de spectaculaire dropping van een aantal parachutisten vanuit een historische tweedekker, een goed beeld van wat er toen allemaal is gebeurd. Die dingen moet je steeds opnieuw ‘beleven’ om de vrijheid te kunnen vieren en te waarderen. Het komt op deze manier heel dichtbij, bijna op de huid, zeker bij de jeugd.”
OVERVAL OP DE OUDERLIJKE ‘PLEATS’ route van 22 kilometer is al volgeboekt, voor de twee andere afstanden zijn er nog kaarten beschikbaar. Bouma: “Aanvankelijk waren er meer beleefmomenten, maar vanwege het oorlogsgeweld in Oekraïne heeft de organisatie de meest dramatische beleefmomenten ‘geskipt’ of aangepast tot een
De gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog zitten diep bij Bouma, in 1940 geboren in ‘terroristendorp’ Scharnegoutum, onder de rook van Sneek. Als een wandelende encyclopedie diept hij probleemloos het ene na het andere verhaal over die tijd op. Zoals de overval van de Duitsers in 1945 op de ouderlijke ‘pleats’ bij Scharnegoutum, waar diverse verzetsmensen waren ondergedoken. Waaronder
Achtergronden
Alle details en achtergronden over de Wapendropping Wandeltocht in De Deelen zijn te vinden op de website wapendroppingwandeltocht.nl. De website krijgt regelmatig een update.
ook sinds 1941 Gerard Reeskamp, alias ‘Harry’, beroemd geworden om zijn deelname aan de overval op de Blokhuispoort in Leeuwarden in 1944, en berucht vanwege zijn betrokkenheid bij de ongelukkige dood van veehandelaar en slachter Hantje Zijlstra in Vijfhuis in 1945. “Er stond tienduizend gulden op het hoofd van Harry. Ze hebben hem niet gevonden”, zegt Hessel, maar die bewuste dag zal hij nooit vergeten. “Ik was een klein jongetje van vijf jaar en had een grote Sint-Bernard hond. Toen deze begon te blaffen door de opwinding wilde de Duitse SD-commandant hem doodschieten. De spanning in huis was om te snijden. Dat is me mijn hele leven bijgebleven. Ik ben voor mijn hond gaan staan en zei: ‘Je mag mijn hond niet doodschieten’. Gelukkig kalmeerde de Duitser, waardoor het met een sisser afliep.” Bouma raakt 75 jaar na het gebeuren nog altijd zichtbaar geëmotioneerd tijdens het vertellen van het verhaal. De oorlog heeft zijn sporen achtergelaten. Na zijn pensionering vormen het onderzoek naar en het documenteren van de gebeurtenissen in 1940-1945 in de regio de rode draad in zijn leven. Hij zit vol oorlogsverhalen en vertelt ze verder, inmiddels al in vijf boeken. Want..., indachtig de introductie van dit artikel, vrijheid en vrede zijn werkwoorden. Wees alert.
36
NUMMER 04 • 2022
HET VERHAAL VAN HEERENVEEN
‘DE STRAATJONGEN’ VAN TIPSON’S PERSBUREAU
“IN HET GEWONE ZUL JE NOOIT IETS BEREIKEN!” Tijdens de coronaperiode kwamen de zogenaamde ‘juice channels’ op. Het Engelse woord ‘juice’ betekent sap. Daarmee is de roddel niet langer meer alleen het domein van de bekende bladen. De sappige verhalen rond BN’ers zijn nu ook online populair. Niet zelden is informatie over iemand belastend, of iemand kan er juist weer zijn voordeel mee doen. ‘Juice’ is van alle tijden. Wij duiken in het verleden, toen er ook al kranten waren met dergelijke sappige verhalen over bekende personen. Wat de regio Heerenveen betreft komen we in 1774 voor het eerst een satirisch blad tegen. De krant draagt de titel ‘Opregte Saturdagsche Heerenveensche Courant’ (gedateerd 26 maart), en is gedrukt in Heerenveen, in ‘t Agterom. Over de drukker/courantier is niet iets bekend en mensen achter deze krant dragen namen als A. van Bee en C. van Dee. Ongetwijfeld fictief en satirisch bedoeld. Of het een eenmalige uitgave of een periodiek betreft is niet bekend. Van de uitgave die hier wordt genoemd (genummerd als nr. 16) bestaan twee exemplaren.
BOVEN: De straatjongen - Officieel orgaan van de wereldbond van straatjongens voor de vrede. De idealist schreef over Hitler: “en krige daliks al lijen” (Bron: Spanvis). LINKS:: Voorpagina van de 21ste uitgave van ‘De Straatjongen’, met daarin een verslag van de wedstrijd Westhoek Com. en Kuinre Com., Hoogeveensche (!) Vroomheid en een oproep aan alle straatjongens (Bron: Leeuwarder Courant 26 september 1984). ONDER: De Opregte Saturdagsche Heerenveensche Courant van 26 maart 1774 (Bron: Tresoar Leeuwarden).
Bernardus Huisman, alias T. Tipson In de jaren 1934-1935 kwam ‘De Straatjongen’ uit, een roddelkrant uit Joure van uitgever-redacteur T. Tipson. De naam werd – tussen haakjes -gevolgd door B. Huisman. Bernardus Huisman werd in 1904 geboren als schipperszoon en ook wel ‘Tippy Tipson’ genoemd. De krant kam van Tipson’s Persbureau, gevestigd aan ’t Zand 133 in Joure. ‘De Straatjongen’ had als pretentieuze ondertitel ‘Officieel Orgaan van de Wereldbond van Straatjongens voor de vrede. Internationale Europeesche Volkspartij’. De krant werd een ware terreur voor de lokale adel en notabelen, al was ‘Tippy Tipson’ wel zo slim om zijn teksten zo op te stellen dat hij niet kon
Bernardus Huisman, alias T. Tipson, neemt de wereld in ogenschouw, gezeten op een stapel kleden (Bron: www.spanvis.com).
‘Het verhaal van Heerenveen”is mogelijk gemaakt door: Beeld: Museum Heerenveen Archief
worden aangeklaagd wegens smaad. De predikanten en pastoors in Zuidoosten Zuidwest-Friesland predikten hel en verdoemenis over deze vorm van verregaande geestelijke vervuiling. Bij iedere uitgave had het blad een andere kleur als achtergrond. Van het blad werden wekelijks vijfduizend exemplaren gedrukt. De kranten werden voor ƒ 0,05 per stuk op straat verkocht. De helft hiervan ging naar de wederverkopers. Dit gegeven en herhaaldelijke in beslagname hebben geleid tot het einde van de krant. Tipson schreef: “Ieder wil graag lekker snuiven en besproeit zich met Boldoot, maar wat zou een ieder gnuiven als geschreven stond: Boldt dood”. Dit werd de Steenwijker rijksveldwachter, die Jan Bolt heette, te gek. Hij liet de hele oplage in beslag nemen.
MUSEUM HEERENVEEN Minckelersstraat 11 8442 CE Heerenveen www.heerenveenmuseum.nl
Deze financiële aderlating kwam Bernardus Huisman niet meer te boven. Dit waarschijnlijk tot opluchting van duizenden gegoede burgers. Bij zijn leven heeft Huisman beroepen gehad als colporteur, sluiswachter, marktkoopman, vrachtrijder, en beroepssergeant van het zevende regiment der infanterie in Harderwijk. De opmerkelijke levensloop van Bernardus Huisman kan misschien deels worden verklaard door een opmerking van een oud-kapitein die zei: “In het gewone zul je nooit iets bereiken!” Je kon Huisman kenmerken als een idealist, die gewend was om tegen de stroom in te roeien. Bernardus Huisman stierf in 1984. Daarmee kwam een einde aan een roemrucht en enerverend leven.
De Opregte Saturdagsche Heerenveensche Courant is het eerste tastbare feit van een satirische roddelkrant in de regio. ‘De Straatjongen’ werd uitgegeven in een periode van crisis. De krant leidde haar lezers even af van alle dagelijkse zorgen en dat leidde ongetwijfeld regelmatig tot een uitbundige schaterlach!
MET DANK AAN: stichting Historie Heerenveen www.historieheerenveen.nl
heerenveen // CULTUUR&UITGAAN Eelke Lok draait als journalist van Omrop Fryslân al bijna veertig jaar mee en hij is met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele no-nonsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten...
De vinger op de zere plek! Reageren? Stuur dan een email naar: eelke.lok@ziggo.nl
Kant Boargemaster Van der Zwan sei, wylst se dêr noch begjinne moasten mei de formaasje, dat der mear wethâlders komme moatte as de trije dy’t der no binne. Dêrmei seit Van der Zwan eins dat de boargers mar wat mear betelje moatte om de kolleezjegearkomsten wat geselliger te meitsjen. No wie de PvdA ek al safier dat se no twa wethâlders ha wolle, mar dan noch moat der in partij by. Dat giet dan tusken GrienLinks, de FNP en Heerenveen Lokaal. Tusken Irona Groeneveld, no GL-wethâlder yn De Fryske Marren, Ate Eijer of Age Hartsuiker. Miskien is yntusken de kar al makke, mar ik woe it efkes makliker meitsje. Ate soe’k wol aerdich fine. Heerenveen Lokaal moat yn elk gefal net meidwaan. Ja, Age Hartsuiker hat al earder wethâlder west. De keunstner die in jaske oan en prate ynienen tige amtlik glibberich, sadat je net mear wisten wat hy bedoelde. Dat Heerenveen Lokaal hat harsels noch foar de formaasjebesprekkings bûten spul set. Troch yn ek in yn dizze krante publisearre iepen brief fragen te stellen oan it âlde kolleezje. Oer de sporthal fan Blau Wyt dy’t foardere wie om dêr Oekraïners ûnder te bringen. Mar doe dealde dy Van der Zwan mei it COA en kamen der allegear oare flechtlingen yn dy hal, en moasten de Oekaïners wer yn oare gemeenten ûnderbrocht wurde. Yn de iepen brief sei Hartsuiker dat soks net de bedoeling wie. Dat it bêst wêze koe dat it COA yn Ter Apel yn de swierrichheden siet, mar dat Hearrenfean dy net oplosse hoecht. Oekraïners bêst, gjin oar folk, seit Heerenveen Lokaal. Age ropt altyd dat hy de winsk fan de ynwenners fan Hearrenfean fertelt. Dan kin hy mar in pear ynwenners, bin ik bang. Want elk wit wol dat de hiele problematyk ûntstie troch dy idioate oarloch, sadat je efkes allegear skowe moasten, sadat de swierste need oplost waard. Dêrnei komme dy trije wethâlders wol mei in beliedsfoarstel, wêroer elkenien, dus ek dy Lokale famkes en jongens, oer meiprate kinne. Mar om no al te sangerjen wylst de buskes mei minsken noch oankamen, giet fierstentefier. Hoewol, it makket wol hiel dúdlik wêr’t Heerenveen Lokaal stiet. Just, oan de kant. Eelke Lok.
37
GROOTHEERENVEEN.NL
NUVERAARDIGE FERHALEN ÚT DE GEMEENTE HEARRENFEAN EN OMKRITEN.
TROCH JANGERBEN MULDER
IT FERSET FAN KETLIK YN DE TWADDE WRÂLDKRIICH It ferset, dat yn it begjin fan de oarloch wol de ûndergrûnske neamd waard, wie earst net goed organisearre mar doe’t de NBS (de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten) oprjuchte waard mei Prins Bernhard as opperbefelhawwer, gie dat better. Yn Mildaam en Nijhoarne kamen ôfdielingen fan it ferset dêr‘t ferskate lju út Ketlik harren by oansleaten. De ôfdieling Ald- en Nijhoarne hie har gearkomsten yn kafee Schreur en by kapper De Vries. It ûnderrjucht fan hoe mei wapens om te gean krigen se by C. van der Bijl oan de Bûtewei yn Nijhoarne. Fanút Ketlik sieten ûnder oaren Liekele Mulder, Sietse de Haan, Jelle Broersma en de bruorren Anne en Tjalling Hoekstra by dy ôfdieling. De munysje en springstof dy’t se nedich hiene waard fan út Ingelân regele. Der wiene wapendroppings yn it Ketliker Skar, op it plak dêr’t dy delkamen stiet no in tinkteken. De leden fan de NBS hellen by’t tsjuster de dropte wapens op, der hat mei elkoar fjouwer kear in dropping pleats fûn. ‘Sideboard’ wie de koadenamme foar de droppings yn Ketlik. Op de Moskoupleats dêr’t Liekele Mulder doe boer wie en op it Slotsje yn it Ketliker Skar fan de famylje Bieruma-Oosting wiene radio’s ferstoppe. Dêr harken se nei de útstjoerings fan de Ingelske BBC. Kaam der in koadeberjocht sa as ’Willem neemt vannacht vier dekens mee’, dan betsjutte dat dat der fjouwer konteners mei wapens dropt wurde soene yn it Skar. Nei sa’n berjocht waard elts warskôge en giene leden fan it ferset nei de Moskoupleats. Bytiden kamen der wol tweintich persoanen op de buorkerij tasetten. Foar dy lju waard dan in miel iten makke, want it koe nachts wol let wurde. De wapens hellen se op mei hynder en wein, de hynders krigen jutesekken om de fuotten bûn sadat se net te hearren wiene. It plak fan de dropping wie markearre mei ljochtsjes. It ferhaal gie dat der ek alris in hynder losbrutsen wie dat yn it tsjuster it paad wol werom fine koe. De wapens en munysje sieten yn konteners oan in parasjute fêst. It kaam wol foar dat de konteners yn de loft iepen brutsen en dan moast der socht wurde yn de lannen bûten it Skar. De fûne konteners waarden op de weinen laden en de ynhâld brochten se nei Sytse de Haan en Liekele Mulder. De parasjutes kamen yn de petgatten efter de buorkerij fan Berend de Kroon telâne. Oerdei brochten se de wapens en munysje mei hynder en wein, kamûflearre troch hea en strie, te plak. Mar ek ûnderdûkers en piloaten waarden wol op sa’n wize ferfierd. De NBS hat in soad goed wurk dien yn it ferset, mar spitigernôch sieten der wolris rotte apels ûnder. Ferrieders. Ek yn de omkriten fan Ketlik kaam dat foar en as se dêr achter kamen waarden der maatregels naam. In persoan ôfkomstich út Gelderlân wie saneamd oppakt en ynsluten yn Crackstate op it Hearrenfean. Alhoewol’t hy yn de finzenis moast, waard hy by tafal ûntdutsen yn Jobbegea. Hy moat in protte
nammen trochjûn ha oan de Dútsers, want in soad lju dy’t oan wapendroppings meidiene waarden letter oppakt. Dat wie û.o. it gefal mei de bruorren Anne en Tjalling Hoekstra, Sietse de Haan, Jelle Boersma en Riekele Heida út Ketlik en Van der Bijl út Nijhoarne. Tjalling Hoekstra moast op befel fan de besetter oanwize wêr’t Bouwe van Ens wenne, dy’t doe op 25 jannewaris 1945 oppakt is. Hy hold him net allinnich dwaande mei de wapendroppings, mar ek mei it helpen fan ûnderdûkadressen foar Joaden. Bouwe hie in rotsfêst leauwen yn God en akseptearre wat der komme soe. Hy wie wol warskôge om ûnder te dûken mar dat woed er net. Hy is op Crackstate ôfgryslik tamtearre, mar de Dútsers ha gjin wurd út him krigen. Jelle Boersma, doe 34 jier, waard flak foar de befrijing noch eksekutearre, dat kaam om’t by De Lemmer twa Dútske plysjeminsken troch guon fan de NBS deasketten wiene. Jelle en noch njoggen finzenen út Crackstate binne yn Dunegea troch in fjoerpeloton út wraak deasketten. Liekele Mulder fan de Moskoupleats wie in kear bang dat se him ek oppakke soene en gie nachts nei it Skar om te sliepen, mar fan sliepen kaam net folle, want it risseljen fan beammen en de lûden fan it wyld holden him út de sliep. Hy hat it net wer besocht. Underdûkers wiene somtiden wol foar in koarte as langere tiid yn Ketlik. Dat hold in risiko yn, mar dat wjerhold de Ketlikers net om minsken dy’t yn noed sieten op te nimmen yn harren wente. By de famylje Stilma oan de Skoatterlânske dyk siet in ûnderdûker yn in apelbeam, doe’t der in Dútser de dyk del fytste. Hy waard sa benaud dat hy út de beam sprong en útnaaide. Dat hied er better net dwaan kind, want doe kaam de Dútser him efternei, mar hy koe ûntkomme. Hy is dêrnei by de famylje Woudstra as ûnderdûker kaam.
By de famylje Neef hat in jonkje fan fiif jier it lêste oarlochsjier ûnderdûkt sitten. It wie in soantsje fan in doktersechtpear út Ljouwert dat sels ek ûnderdûkt wie. It jonkje hie as skûlnamme Tino, wylst syn eigen namme Martin wie. Hy hie, foardat er by de famylje Neef kaam, al ferskate adressen hân. Aaltsje Neef en foaral har dochter Jeltsje ha doe foar him soarge. Doe’t syn âlden him wer ophellen koe er se net mear, Jeltsje hat in poaske mei west nei Ljouwert om Martin wer oan syn eigen âlden wenne te litten. Andries van Roeden, berne yn Bontebok en troud mei Janke van der Honing, berne oan de Aaltsjeleane yn Ketlik, wie yn de jierren tritich ferhuze nei Rotterdam. Andries wurke doe by de Heide Maatschappij. Yn de oarloch moasten Andries en syn soan Geert wurkje foar de Dútsers yn Dútslan. Ûnderwilens waard it iten krap yn Rotterdam en gie Janke, sa as safolle minsken yn dy tiid, op de fyts by de boeren bûten Rotterdam del om iten te keapjen. De minsken moasten op ’t lêst hieltiten fierder fan hús om wat te krijen. Yn 1944 is Janke mei de trein in pear kear ôfreizge nei Fryslân en kaam dan mei iten werom yn Rotterdam. Yn maart 1945 naam se it beslút om mei har skoandochter en dy har poppe yn de bernewein rinnend nei Fryslân te gean. De treinen rieden doe al net mear. Fia famylje yn Utert en Amersfoart reizgen se troch nei Hattem en Swol. By de brêge oer de Isel waarden se troch Dútske soldaten werom stjoerd. Doe krigen se ek noch maleur mei de bernewein, mar attinte bewenners joegen harren it adres fan in smid dy’t hiel behelpsum wie en de bernewein reparearre. En dy soarge ek foar in kontaktpersoan dy’t har mei in boat nei de oare kant fan de Isel brocht. De Isel wie in ferdigeningsliny fan de Dútsers dat der moast foarsichtich oerstutsen wurde. Dat barde by’t tsjuster. Fia famylje yn Wolvegea binne se op’t lêst arrivearre op de Weversbuert by Pytsje en Sies Douwenga. Pytsje wie in suster fan Janke, se hiene dêr in winkel. Se wiene net grut behuze, dat der wie eins gjin plak foar trije minsken, mar de heit fan Janke, Jan Yntzes van der Honing, hie mear romte en dêr binne se doe hinnegien. Yn july 1945 binne se wer nei har hûs yn Rotterdam gien. Oant safier in ferhaal oer Ketlyk yn oarlochstiid. Boarnen: Katlijk door de eeuwen heen: De Tweede Wereldoorlog. Dit stie yn de doarpskrante De Raaptepper. Mei tank oan de redaksje dat ik it oernimme mocht. Foto’s Lammert Sloothaak en eigen.Bewurking Janke. Neiferteld en oerset nei it Frysk troch Jangerben.
LISCH OR L Y AN ID J IN
D OU EW
KUN ST
10% korting
op PVC vloeren Kamet, Trivor, Denali en Pantar uit de Aanhuis collectie
20 % korting op alle duettes en plissés uit de Aanhuis collectie
10 % korting op TVkasten op maat gemaakt
10% korting
op de tapijt collectie Excellence en Loft van Interfloor
WORD JIJ VRIJWILLIGER?
10 %
korting op vinylvloer Dynamic wood XXL van Interfloor
Tussen 7 mei en 14 augustus is Oranjewoud en omgeving het decor van de bijzondere kunsttentoonstelling Paradys. We zoeken vrijwilligers voor o.a. bij de kunstwerken en de kaartverkoop. Doe mee met ons enthousiaste team en meld je aan via paradys.frl!
50 % korting op elke 2e hor van Luxaflex®
Vloeren Raamdecoratie Gordijnen Kasten op maat Verf & behang Stalen deuren Interieuradvies
15% korting
op elektrische accu motoren bij aanschaf van raamdecoratie uit de AANHUIS collectie
Jousterwei 20b, 8447 RH Heerenveen T. 0513 – 72 42 23 E. heerenveen@bronsnijder.nl
BENIEUWD WAT MORGEN BRENGT? De invloed van kunstmatige intelligentie, robotisering en big data in de toekomst is robotisering en big data in de toekomst is van jouw ondernemersperspectief goud waard. Wij maken tijd en bieden inzicht. Want met een heldere kijk op morgen lacht de toekomst je toe.
BENTACERA.NL
heerenveen // CULTUUR&UITGAAN
GROOTHEERENVEEN.NL
39
TEKST EN BEELD YNTE DRAGT
NA TWEE JAAR UITSTEL EINDELIJK OP DE PLANKEN
MINI THEATER SPEELT ‘TOFFE JONGENS!’
Het vergde veel geduld en improvisatievermogen, maar op woensdag 4 mei gaat dan eindelijk het theaterstuk ‘Toffe Jongens!’ van Mini Theater Friesland in première. De voorstelling over het Joodse gezin Tof uit Heerenveen zou twee jaar geleden al opgevoerd worden in het kader van 75 jaar bevrijding, maar dat kon vanwege de coronamaatregelen niet doorgaan. “Het einde van de laatste lockdown kwam nog net op tijd”, vertelt theatermaakster Ineke de Vries (1963) uit Heerenveen. “Had de periode waarin niets kon of mocht nog langer geduurd, was het onmogelijk geweest de voorstelling op tijd af te hebben.” Ineke kan bijna niet wachten tot 4 mei als het stuk ‘Toffe Jongens!’ voor een uitverkocht Posthuis Theater ten tonele wordt gebracht. “De repetities zijn in volle gang en we zitten op schema.”
AANLEIDING Het Posthuis Theater ligt op een steenworp afstand van de Lindegracht waar het Joodse echtpaar Bram en Johanna Tof in de Tweede Wereldoorlog hun textielwinkel had. Ineke stelde dit echtpaar centraal in het theaterstuk, naast het echtpaar Joop en Teun Overdiep, dat samen met een aantal Heerenveense middenstanders zorgde voor de onderduik van vele Joden in de regio. Met dit verhaal kwam Ineke de Vries in 2012 al in aanraking. Het verhaal pakte haar en ze vond dat dit stukje geschiedenis verteld moest worden. In de aanloop naar de 75-jarige herdenking en bevrijding begon ze in 2019 uit te zoeken wat er zich destijds precies moet hebben afgespeeld. Ze deed onderzoek, sprak met nabestaanden en besloot het verhaal als theatervoorstelling te schrijven.
BRAM EN JOHANNA TOF Het verhaal van ‘Toffe Jongens!’ begint bij het uitbreken van de oorlog. Abraham (Bram) Tof is dan 35 jaar, zijn vrouw Johanna Wolf is 29. Een gevaarlijke en onzekere tijd breekt aan voor het Joodse echtpaar. Desalniettemin wordt hun zoontje Moritz in 1941 geboren. Maar in augustus 1942 begint het onheil als Bram van de SD, de Sicherheitsdienst in Crackstate, een oproep krijgt
dat hij zich moet melden voor transport naar Westerbork. Bram komt in contact met ‘smid’ Jan de Jong, die hem te hulp schiet. De Jong heeft een smederij aan de Dracht en is een belangrijk man in het verzet. Hij zorgt er samen met anderen voor dat Bram naar een onderduikadres in Katlijk wordt gebracht, bij weduwe Sietske van der Spoel in ‘de Maeibosk’. Ook Johanna wordt naar dit adres gebracht, nadat ze in oktober 1942 de sleutel van de winkel moest inleveren. De kleine Moritz is dan anderhalf jaar oud, maar een huilende peuter zou teveel opvallen. Hij wordt van zijn ouders gescheiden en komt terecht bij een gezin in Burgum.
“Op klaarlichte dag hebben ze het huis van Bram en Johanna leeggehaald en de spullen opgeslagen. Alles is bewaard gebleven. Kun je het je voorstellen?”
DOORZETTINGSVERMOGEN Gaandeweg werd het verhaal dat Ineke wilde vertellen steeds completer en kwamen alle verhaallijnen samen. Ineke werkte het hele verhaal uit en schreef zelf de dialogen. “Nieuwe informatie en feiten heb ik weten in te passen, omdat ik vond dat het bij het verhaal paste en tijdens het repeteren werden de dialogen steeds meer verfijnd.”
ALLEMAAL HELDEN Ineke vertelt hoe ze in de greep raakte van het verhaal van de familie Tof. “Voor mij zijn de betrokkenen allemaal helden. Met gevaar om verraden en opgepakt te worden ontfermden vele Heerenveners zich over het gezin Tof. Dat moet enorme impact in die tijd hebben gehad. Het zijn die kleine details, die het verhaal zo aandoenlijk maken. Deze mensen waren zo behulpzaam en lief voor elkaar.” Elk gesprek met nazaten leverde voor Ineke weer nieuwe informatie op. Zo kreeg peuter Moritz blauwe vloeistof in zijn arm gespoten, opdat Bram en Johanna zeker wisten dat hij hún zoon was en er bij de hereniging geen twijfel ontstond. Ineke kan het amper bevatten dat het zo moet zijn gegaan. “Het idee alleen al dat je je kindje af moet staan.” Ook werd de inboedel en inventaris van de familie Tof veilig gesteld en zamelden de middenstanders zo’n honderd gulden in zodat het gezin na de oorlog de winkel weer kon opstarten. “En honderd gulden was in die tijd best een hoog bedrag”, vertelt Ineke.
Wat haar verraste was dat spelers en crewleden zelf óók op onderzoek uitgingen via bijvoorbeeld internet. “Kennelijk doet het toch wat met de mensen als ze met dit verhaal in aanraking komen. Dan willen ze er zelf ook meer van weten. Echt heel bijzonder”, vindt Ineke. Ineke scheef het stuk in de zomer van 2019 en de eerste repetities vonden plaats in september van dat jaar. Het stuk is met andere woorden al bijna drie jaar onderweg. “Sindsdien is de groep spelers wel voor een deel van samenstelling veranderd”, vertelt Ineke. “De kern is gelukkig gebleven, maar we moesten regelmatig op zoek naar nieuwe spelers, omdat er mensen vanwege diverse redenen moesten afhaken. Het heeft veel inspanning gekost en we moesten ook steeds weer een nieuwe start maken na een lockdown. Aan doorzettingsvermogen bij iedereen heeft het niet gelegen.”
NABESTAANDEN Bijzonder is dat ook veel nazaten van de betrokkenen uit die tijd bij de voorstelling aanwezig zullen zijn. Ook Moritz Tof, inmiddels in de 80 en woonachtig in Bussum, zal erbij zijn. Hoe speciaal moet dat zijn om een theaterstuk bij te wonen dat over jezelf, je eigen familie gaat in een tijd wat toen de harde realiteit was en bepalend voor je verdere leven is geweest. Mini Theater Friesland speelt ‘Toffe Jongens!’ op woensdag 4 mei, dinsdag 10 mei en dinsdag 17 mei in het Posthuis Theater in Heerenveen. Voor 10 en 17 mei zijn nog kaarten verkrijgbaar via het Posthuis Theater.
Ineke de Vries voor Crackstate in Heerenveen
Agenda Overig/divers
Sport/sportief
Expositie/tentoonstelling lezing/cursus
Expositie Simon Pasini
heel
Op weg naar het Paradijs
t/m
Theater/muziek
// 21 april t/m 25 mei 2022
Galerie Autrevue // Tijdens openingsuren // Olieverf schilderijen van de italiaanse kunstschulder Simon Pasini
Galerie Autrvue // openingsuren // Idyllische plantenschilderijen van Elvira Dik en dierportretten en vruchten van de natuur van Erik van Beek.
2022
8
mei
Koopzondag
Tekenen en schilderen
10+24
Toffe Jongens!
10+17
Wijkcentrum De As // 09:30 - 11:30 // Teken- en schilderlessen voor senioren
mei
mei
Posthuis Theater // 20:15 // Mini Theater Friesland
De Rinkelbom // 12:00 - 14:00 // O.l.v. Mariken Biegman breien/haken we lapjes van 15x15 cm. voor een prachtige rok.Iedere woensdag
apr-sep
Wo
Marjolijn van Kooten
11
Testament / Ode aan Lennart Nijgh 75 jaar
22
King Lear
12
Koopzondag
24
Moord met een grote M
13
Vrijmarkt en Koningsdagfeest
27
Het bijzondere zaalvoetbaltoernooi 2022
Diederik van Vleuten
28
Gurbe Douwstra
14
De CultuurSalon
29
Pompeblêdfair
15
Heerenveen V - Ajax
29
SC Heerenveen - GO Ahead Eagles
15
Erwin Zeinstra, Sytze & Harmen Brouwer
29
Junior Company / Nationale Ballet
15
Scrum
30
De Speld
19
SC Heerenveen - SC Cambuur
01
Heerenveen V - Feynoord V1
20
HiHaHuttenbouwers (2+)
01
Yamato
20
Toffe Jongens! (Premiere)
04
Cabarestafette
21
The Kik
07
Buurman en Buurman (3+)
22
Verhalen uit de samenleving
25
Het Breicafé
!
Posthuis Theater // 20:15 // Jim de Groot, Josee Koning e.a.
!
Centrum Heerenveen // 13:00 - 17:00 // Winkelen in Heerenveen
Centrum Heerenveen / De Oude Koemarkt // Vrijmarkt en vanaf 14:00 uur muziek // Met o.a. dj Lars Wijnaldum en Kevin Terpstra
!
Posthuis Theater // 20:15 // Moedig voorwaarts
De Heerenveense School // 14:00 // Kunst- en cultuureducatie voor mensen met beginnende geheugenproblemen. Ook op 13 en 27 mei
Abe Lenstra stadion // 19:30 // Eredivisie Vrouwen
Posthuis Theater // 20:15 // Speakers Corner i.s.m. Lions Heerenveen
Posthuis Theater // 20:15 // The Last Call
Abe Lenstra stadion // 12:15 // Eredivisie Regulier
Posthuis Theater // 13:30 + 16:00 // Theatergroep De Stilte
Posthuis Theater // 21:00 // Mini Theater Friesland
Posthuis Theater // 20:15 // The Kik hertaalt Eurovisie
apr
apr
apr
apr
apr
apr
apr
apr
mei
mei
mei
mei
mei
Posthuis Theater // 20:15 // Ongestoord
mei
Posthuis Theater // 20:15 // Fred Delgaauw & Ida van Dril
mei
Posthuis Theater // 20:15 // De Spelersfederatie en De Theatertroep
!
Sportstad Heerenveen // 09:00 - 15:00 // Een uniek toernooi om alle deelnemers te stimuleren tot sportdeelname
Posthuis Theater // 20:15 // TePlak
Hof van de Koning // 10:00 - 17:00 // Gezellige fair op het gebied van o.a. lifestyle, beauty, wonen, duurzaamheid, lekkernijen, advies en bloemen.
Abe Lenstra stadion // 14:30 // Eredivisie Regulier
Posthuis Theater // 19:15 // Shooting Stars
Posthuis Theater // 20:15 // De Speld in het theater
Sportcomplex Nieuwehorne // 19:30 // Eredivisie Vrouwen
Posthuis Theater // 20:15 // Tenmei - Destiny
Posthuis Theater // 20:15 // Editie XXIX
Posthuis Theater // 13:30 + 15:30 // Buurman en Buurman gaan kamperen
De Rinkelbom // 10:00 // Bijeenkomst waar senioren elkaar kunnen ontmoeten en verhalen kunnen delen
ZIE OOK: WWW.NGOUDENPLAK.NL
!
Zie ook bij uitgelicht hiernaast voor meer informatie.
14 mei
mei
mei
mei
mei
mei
mei
mei
mei
mei
mei
Uitgelicht
In de regio Heerenveen zijn het hele jaar door afwisselende evenementen voor jong en oud! Hieronder zijn enkele evenementen uitgelicht. Regio Heerenveen, ‘n gouden plak!
groot
Paradys (Arcadia) 28
Diederik van Vleuten
apr
Moedig voorwaarts
Posthuis Theater // aanvang 20:15 uur “Het leven wordt voorwaarts geleefd maar achterwaarts begrepen.” Met deze wijsheid van de Deense filosoof Søren Kierkegaard staat Diederik van Vleuten in het Posthuis Theater in zijn theatercollege ‘Moedig voorwaarts’. Om hem eraan te herinneren dat deze uitdagende tijden erom vragen zijn theatrale visie vol op de toekomst te richten. Diederik van Vleuten geldt als een meesterverteller in het theater. Al wordt ook zijn aangrijpend verhaal van 28 april wellicht achterwaarts begrepen. (Foto: Johan Wittemans)
heerenveen
is mediapartner van ‘n Gouden Plak
7
mei
t/m
14 aug
Spraakmakende kunst in idyllisch Oranjewoud van 7 mei t/m 14 augustus 2022 Honderd dagen lang zijn de bossen van Oranjewoud het decor van een bijzondere kunsttentoonstelling: Paradys. In en rondom voormalige landgoederen, vorstelijke tuinen en natuurschoon ontdek je het werk van gerenommeerde kunstenaars. Waar anders is beeldende kunst zo op haar plek dan in deze bijzondere, maar ook historisch beladen omgeving? Paradys brengt beeldende kunst uit alle hoeken van de wereld naar Oranjewoud om deze idylle uit te dagen. Curator Hans den Hartog Jager heeft internationale topkunstenaars uitgenodigd om nieuw werk te maken, geïnspireerd door de omgeving en de rijke geschiedenis van Oranjewoud. Met werk van Marianna Simnett, Charles Avery, Mercedes Azpilicueta, Erik van Lieshout . Augustas Serapinas en Kasper Bosmans en meer! Koop je kaartje online via www.paradys.frl. Of vanaf 7 mei bij het ontvangstpaviljoen tegenover Parkhotel Tjaarda. Open: di t/m zo tussen 10.00 en 18.00 uur.
14
mei
Het bijzondere zaalvoetbaltoernooi 2022 Sportstad Heerenveen // 14 mei 2022 | 09:00 – 15:00 Dit unieke toernooi wordt georganiseerd om alle deelnemers te stimuleren tot sportdeelname door hen kennis te laten maken met voetbal als wedstrijdsport. Naast het sporten is het evenement voor mensen met een (verstandelijke) beperking een ideale gelegenheid om hun sociale vaardigheden te verbeteren, andere mensen te leren kennen en te leren omgaan met winst en verlies.
Het Breicafé
Ben jij er ook bij? Meer informatie opde website www.scorenvoorgezondheidheerenveen.nl. Vragen? Schakel gerust even met de evenementen afdeling van Sportstad Heerenveen via evenementen@sportstad.nl.
elke
WO
De Rinkelbom in Heerenveen // Elke woensdag van 12:00 tot 14:00 Samen breien brengt verschillende doelgroepen bij elkaar. Daarom organiseren de culturele partners Bibliotheken Mar en Fean, Museum Heerenveen, het Posthuis Theater en Ateliers Majeur het Breicafé. Onder begeleiding van Mariken Biegman breien inwoners van de gemeente Heerenveen lapjes van 15 bij 15 cm. Deze lapjes worden samengevoegd tot een prachtige ontmoetingsrok. Deze rok zal onthuld worden en als lopende act te zien zijn tijdens het cultuurweekend in het eerste weekend van september. Men kan elkaar ontmoeten bij de rok en luisteren naar verschillende verhalen uit de regio. (Foto: Margarida Afonso)
Samen zorgen dat de hele regio Heerenveen ‘n Gouden Plak is om te wonen, werken, ondernemen en bezoeken. Nu en in de toekomst. Dat is het doel van ‘n Gouden Plak!
Kom ook winkelen in het gezellige centrum van Heerenveen!
KOOPZONDAG HEERENVEEN ZONDAG 24 APRIL 2022 // 13:00-17:00 // GRATIS PARKEREN!
ngoudenplak
@ngoudenplak
@ngoudenplak
Regio Heerenveen ‘n Gouden Plak
ngoudenplak.nl
heerenveen
Hét maandblad
met verhalen uit jouw regio
FITNESSCENTRUM
op de bank en... online!
✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓
HET LAATSTE (SPORT)NIEUWS LEES JE OP:
ONBEPERKT FITNESS ABONNEMENT Onbeperkt fitnessen, zwemmen en squashen Deskundige begeleiding Persoonlijke trainingsschema’s en health checks Deelname aan alle groepslessen Nieuwe crossbox ruimte Gratis koffie en thee Relaxen in de sauna Exclusieve ledenactiviteiten
WWW.GROOTHEERENVEEN .NL WWW.GROOTHEERENVEEN.NL www.sportstad.nl/fitness
Word jij het gezicht van onze winkel? Service Appartementen Oranjewoud in Heerenveen is op zoek naar een nieuwe uitbater voor de mini supermarkt
WINKEL ALLEEN IN DE OCHTEND OPEN GUNSTIGE TIJDEN I.V.M. SCHOOLGAANDE KINDEREN OMZETCIJFERS ZIJN BESCHIKBAAR PRETTIGE WERKOMGEVING
V/M
SERVICE A P PA RT E M E N T E N ORANJEWOUD
Oranjewoud Wonen heeft in Heerenveen een complex met 154 zelfstandige service appartementen en bungalows rond een centraal gebouw met gemeenschappelijke voorzieningen. Voor de service winkel zoeken wij een nieuwe uitbater. Iemand met ervaring in de retail en vooral met gevoel voor mensen. Omdat de winkel alleen ‘s ochtends open is biedt dit volop kansen voor ondernemers die een halve dag willen/kunnen ondernemen. Bel voor meer informatie of een afspraak met Lyda de Haan, directeur Service Appartementen Oranjewoud. Telefoon 0513 63 62 85 of mail naar ldehaan@oranjewoudwonen.nl
SPORT
GROOTHEERENVEEN.NL
43 43
TEKST RICHARD DE JONGE // FOTO'S AWV
“PLEZIER OP EN ROND HET WATER”
AKKRUMER WATERSPORT VERENIGING EENDRACHT WEER SPRINGLEVEND Op sterven na dood is misschien wat te veel gezegd, maar bij de Akkrumer Watersport Vereniging Eendracht, kortweg AWS, was wel degelijk sprake van een comateuze toestand. Dat enthousiasme aanstekelijk werkt, bleek toen Edze Posthuma acht jaar geleden aantrad als voorzitter. Sinds hij aan het roer staat, is het aantal leden gegroeid, zijn er veel meer activiteiten en zijn er maar liefst ruim dertig vrijwilligers die dit in goede banen leiden.
“’Plezier op en rond het water’, dat is onze slogan, en dan in de breedste zin van het woord”, steekt Edze Posthuma van wal. “We zijn heel groot in het bekend maken met de watersport voor de beginnende jeugd. Maar niet alleen zeilen, want dan ben je een zeilvereniging. Ook suppen, kanoën, sloepentocht, en winteractiviteiten zoals lezingen, pubquiz en roeien. Watersport in het algemeen toegankelijk maken, ook voor mensen die wat minder bedeeld zijn.”
VERJONGD Het gros van de kinderen komt met een eigen Optimist naar de verschillende evenementen. Naast Akkrumer Jollen en een Vaurien heeft de AWS zelf ook een aantal Optimisten. Gekregen van enthousiaste ouders. Posthuma: “Tijdens een jeugdweekend bijvoorbeeld, of de lessen op woensdagmiddag zien mensen wat wij doen, hoe we met de jeugd om gaan. Als hun kinderen er uit zijn gegroeid, gebeurt het dat ze de Optimist aan onze vereniging schenken.” Akkrumer Watersport Vereniging Eendracht is met 275 leden lang niet de grootste watersportvereniging van Fryslân. De KWS (Sneek) bijvoorbeeld, heeft er rond de 900. “Waar ik als voorzitter best een beetje trots op ben, is dat we tijdens corona stabiel zijn gebleven of zelfs nog een beetje zijn gestegen, waar er bij andere clubs een terugloop was”, zegt Posthuma. In vergelijking met het jaar dat hij de voorzittershamer overnam is het ledenaantal flink gestegen en verjongd. “De reden daarvan is erg simpel, want we
zijn toen begonnen met het organiseren van veel meer activiteiten. Voor ieder wat wils. Van RC Zeilen tot suppen, van sloepen tot kanoën en van motorboten tot grote zeilboten. En het organiseren van een groot muziekspektakel op het water in samenwerking met Plaatselijk Belang Akkrum Centraal. Allemaal verschillende dingen, maar ook voor verschillende doelgroepen. Dat maakt het succes. Maar het echte succes en waar wij als bestuur echt trots op zijn is dat we meer dan dertig vrijwilligers hebben die hun steentje er aan bijdragen.”
BETERE FACILITEITEN Je gaat ergens heen waar het gezellig is. Daar leg je even aan. Dan moet het goed gefaciliteerd zijn. Je moet je boot kwijt kunnen en je wilt het liefst op loopafstand van het dorp of de stad zijn. In Akkrum kun je liggen in de haven van AWS, in die van De Drijfveer en er zijn gemeentelijke passantenplaatsen mid-
“WE MISSEN NOG EEN CLUBHUIS WAAR WE SAMEN KUNNEN KOMEN. EEN EIGEN STEK, DÁT ZOU FIJN ZIJN.” den in het centrum en bij de spoorbrug. Ter stimulering van de watersport in het dorp worden (betere) voorzieningen aangebracht. “We hebben met de gemeente de afspraak dat we in onze eigen haven, maar ook in havens en aanlegplaatsen van de gemeente, de havengelden innen en beheren. Het rendement mogen we herinvesteren. Faciliteiten zoals elektra, aanleggen of verbeteren worden in overleg met de AWS door de gemeente gedaan. De insteek is dat we Akkrum voor passanten nog aantrekkelijker maken.”
GIGANTISCH SPEKTAKEL Samenwerking leidt tot mooie projecten en soms zelfs tot spektakel zoals het grote toneelstuk ‘Meet me at the Fountain’ in het kader van de Culturele Hoofdstad in 2018 toen het gehele dorp één groot podium was. Posthuma: “Akkrum moest New York in 1896 voorstellen. Iedereen in klederdracht, hoge hoeden. Wat een bekijks. Gigantisch. We hebben een nieuwsjaarborrel gehad door Plaatselijk Belang. En dan organiseert de AWS ‘Akkrum Plonst’ met borrel, de nieuwjaarduik. Dat zijn van die activiteiten waar niet alleen inwoners van het dorp maar ook andere mensen op af komen. Met het Water Muziekspektakel spelen er overal langs het
water bandjes en ensembles. Daar kun je met je sloep langs varen. Dat wordt elke keer groter en gekker. Een enorm succes. In Akkrum is het niet één vereniging die het doet. Het is het samenspel van de organisatorische vaardigheden van de verschillende verenigingen dat mensen nieuwsgierig maakt en naar Akkrum doet komen.”
EIGEN CLUBHUIS Op stapel staat de organisatie van een puzzeltocht op het water in het donker en als alles meezit krijgt de AWS een eigen clubhuis. Posthuma: “Met die puzzeltocht vaar je niet alleen een route die je zelf moet zoeken, maar moet je bijvoorbeeld onderweg ook een vlot bouwen. Iedereen met een sloep vaart elke keer hetzelfde rondje. Dit is veel leuker. En verder zijn we met de gemeente en een projectontwikkelaar bezig om te kijken of we ons eigen clubhuis met eigen water voor elkaar kunnen krijgen. Hierdoor kunnen we beginners op een eigen meertje nog veiliger en verantwoordelijker begeleiden, zonder dat andere mensen daar last van hebben. We hebben een verenigingshaven met wat groen er omheen, maar we missen nog een clubhuis waar we samen kunnen komen. Een eigen stek, dát zou fijn zijn.”
heerenveen // SPORT
44
JESSE BRAAKSMA EN BRAM HERDER, TWEE HEERENVEENSE BOYS
“OVER DRIE, VIER JAAR SPELEN Het lopende voetbalseizoen heeft zich een kleine metamorfose afgespeeld op Sportpark De Akkers van Heerenveense Boys. Binnen het eerste team zijn Jesse Braaksma en Bram Herder bezig aan hun eerste volledige seizoen bij de groenzwarten. Op zich niet een opvallende gebeurtenis, ware het niet dat beide spelers nog in de jeugd actief mogen zijn, maar veelvuldig op het wedstrijdformulier van trainer Klaas de Jong in het basiselftal terug zijn te vinden.
“
“Ja, het is wel snel gegaan inderdaad”, vindt Jesse Braaksma. “Ik ben dit seizoen nog wel begonnen bij de O19 maar al snel kreeg ik te horen dat ik vaker bij het eerste mocht aantreden. Niet lang daarna kreeg ik te horen dat ik niet meer bij de jeugd hoefde te gaan trainen en zodoende kwam ik eigenlijk echt bij de groep.” Voor Bram Herder was dit een ander verhaal: “Ik trainde al eerder eens mee en dat smaakte naar meer. Gelukkig kwam dat gevoel van beide kanten.”
BRAM HERDER
“IK DENK DAT HET EEN SPANNENDE ONTKNOPING KAN WORDEN”
AANLOOP
Voor beide spelers is er een andere aanloop geweest naar het eerste elftal. Braaksma speelde zijn hele leven al bij de Boys, terwijl Herder een groot deel van zijn opleiding genoot bij de dorpsgenoot. Braaksma: “We kennen elkaar gewoon goed en natuurlijk zeg ik wel eens met een knipoog dat hij hier eerder had moeten komen spelen. Zelf ben ik vanaf O13 al actief in de selectieteams in de jeugd geweest en natuurlijk droom je dan van een doorbraak in het eerste elftal. Hoe dichterbij ik kwam qua leeftijd hoe meer je daaraan denkt. Dat je dan al als jeugdspeler in het eerste kan en mag spelen… dat is best wel speciaal.” Herder: “Ik heb de overstap gemaakt omdat ik het niet meer echt naar mijn zin had bij mijn vorige club. Dan kun je wel doorgaan maar ik heb bewust de stap gemaakt en speel nu al in het eerste. Dat had ik vooraf wel gehoopt maar niet direct gedacht omdat ik nog in de jeugdafdeling had mogen spelen.”
veense Boys met een punt minder terug te vinden op de derde plaats. Beide mannen zeggen los van elkaar dat de Boys zeker nog kampioen kunnen worden. “Ja, ik denk dat we dat wel kunnen”, meent Herder. “We hebben elke topploeg nog een keer en mijn verwachting is dat we als ploeg erg goed zijn. Braaksma: “Het is natuurlijk wel het doel om kampioen te worden. Het is niet eenvoudig maar het ligt zeker binnen de mogelijkheden.”
Bram Herder (links) en Jesse Braaksma.
DRINGEN IN DE DERDE KLASSE In de derde klasse is het op het moment van schrijven dringen, bovenaan de ranglijst. Workum staat drie punten los van Sneek Wit Zwart en daarachter is Heeren-
KIJK VOOR HET LAATSTE (SPORT) NIEUWS UIT JE REGIO OP:
WWW.GROOTHEERENVEEN.NL HEB JE EEN REDACTIETIP? REDACTIE@GROOTHEERENVEEN.NL
NUMMER 04 • 2022
GROOTHEERENVEEN.NL
45
TEKST JOERI VAN LEEUWEN // FOTO’S DENNIS STOELWINDER
WE IN DE EERSTE KLASSE”
JESSE BRAAKSMA:
“MIJN AMBITIE IS WEL ZO HOOG MOGELIJK TE SPELEN”
over Herder: “Bram is heel goed in het één tegen één uitspelen, ziet het spel goed en heeft eigenlijk ook geen slecht been. Een belangrijk punt is dat hij nog wat meer zou kunnen coachen vind ik.”
De beide Onder 18 spelers zijn daarbij ook van mening dat wanneer Heerenveense Boys het niet wordt, dat dan Sneek Wit Zwart de kampioenskandidaat nummer 1 is. Herder: “Als je het mij vraagt zijn zij de beste ploeg qua individuele kwaliteiten en ervaring. Wij kunnen ons aan hen meten, naar mijn mening. Ik denk dat het een spannende ontknoping kan worden.”
Voor beide jonge spelers lijkt er nog een grote toekomst weggelegd in het voetbal. Braaksma: “Ik zie mij de komende jaren nog niet vertrekken, want ik kan mij hier echt nog wel drie of vier jaar ontwikkelen. Natuurlijk zou het ook wel een bepaalde aantrekkingskracht hebben wanneer je wordt benaderd om ergens anders te spelen, maar het moet dan wel een totaalplaatje zijn en niet direct voor de korte termijn. Mijn ambitie is wel zo hoog mogelijk te spelen maar dat kan hier misschien ook gewoon gaan lukken in de komende jaren. Er komen nog meer jeugdspelers door en we hebben ook nu al een jonge groep.”
KWALITEITEN
Beelden uit de wedstrijd Heerenveense Boys vv Makkum (8-1).
Bram Herder is middenvelder, terwijl Jesse Braaksma terug te vinden valt in de aanval. Herder: “Ik denk dat Jesse zijn aanname in de ruimte nog wel beter kan. Daarbij misschien nog iets meer rust voor de goal en dan is hij nog belangrijker voor de ploeg.” Braaksma
Herder vult aan: “Ik denk dat we over enkele seizoenen met deze groep wel in de eerste klasse kunnen spelen. We hebben meermaals gespeeld tegen teams uit de tweede klasse en het is beslist niet zo dat we zijn weggespeeld of zo. Met de huidige selectie denk ik dat we
ook volgend seizoen al prima mee kunnen in die tweede klasse. Zelf heb ik ook de ambitie om zo hoog mogelijk te spelen. Momenteel zit ik hier goed en hebben we veel plezier met de groep. Ik ben wel benieuwd of we snel kunnen promoveren.”
VERSCHIL “Er is wel een verschil tussen de jeugd en het eerste”, meent Braaksma. “Je hebt bijvoorbeeld onder andere te maken met het feit dat je kleding krijgt vanuit de club; er zijn broodjes voor de wedstrijd en ook de verwachtingen liggen op een ander niveau. Gelukkig gaat het best wel goed en voel ik mij echt thuis binnen de selectie. Het zijn toch jongens waar je, in sommige gevallen, al jaren van droomt om mee samen te spelen en inmiddels mag je dat dan doen.” Herder vult aan: “Ja, we hebben zelfs een sponsor die spijkerbroeken en een shirtje voor na de wedstrijd heeft gesponsord. Verder is het ook een andere beleving van het spel. Het gaat sneller, de duels zijn pittiger en ook de tegenstanders zijn meer ervaren dan leeftijdsgenoten waar je tegen speelt. Zelf vind ik dat wel een hele mooie uitdaging.”
NU TE ZIEN IN DE BIOS! Het complete filmprogramma zie je op:
www.bios-heerenveen.com Reserveer & bestel je tickets online!
Burg. Kuperusplein 52 HEERENVEEN Telefoon: 0513 654 051
WWW.BIOS-HEERENVEEN.COM
46 2
1
15
14
10
13
8
12
6
7
11
5
9
4
26
21
25
16
20
24
19
23
18
22
17
9
9
D C
19
17
8
14
11
8 14
6
8
9
17
24
15
6
22
15
22
17
11
12
15
10
6
17 22
19
6
12
6
14
22
8
17
6
18
17
14
10
10
19
17 8
2
22
22 9
15
8
17
17
7
2
14
4
10
17 10
1
14
2
4
18
17
14
26
18
22
17
14
20
7
7
6
PUZZELPAGINA NR 04
14 14
5
15
11
22
17
7
5
17 8
15
8
7
11
W
15
22
10
2
17
14
11
17
15
4 14
17
7
7
H
22
18
18
5
17
6
NUMMER 04 • 2022
3
17
7
6
18 17
Puzzel en win! In iedere editie van deze uitgave staat een puzzel waarmee je leuke prijsjes kunt winnen. Stuur je oplossing via de email of met traditionele post. Je kunt dit sturen naar: info@grooheerenveen.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 04-2022 – tot uiterlijk 12 MEI 2022. Wij wensen je veel puzzelplezier!
4 14
17
22
19
Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin rde leu gek het
7
prairiewolf staat in Amerika
deel v.e. molen deel v.e. bloem
riv. in Frankrijk
9
pl. in Italië
slee
boezemvriend
bidsnoer
Ind. eiland Algemeen Beschaafd Nederlands
hemellichaam
olifantenoppasser
1 1
friet
hoc est
Bijbelse priester
kuil
pers. vnw.
honingdrank
al
vrucht
gil ellende
soort vlinder
godin v.d. vrede
rijgsnoer
6
afspraak opstandig
toonbank
bereide huid
watering
11
19
bloeiwijze achter Middeleeuws wapen
voordat meubel
jaargetijde
borstbeeld
8
2
7
draagzak actualiteit
18
19
20
21
22
23
24
25
26
4
5
5
5
7
7
13
13
9
L
5
19 12
17 15
15
7
26 21
5
24
5
17
7
5
17
4
12
10
4
5
15
24
21 5
12
19
15 13
25
5
17
24
13 15
7
22 19
13 19
17
19 7
17
17 5
4 12
4
5
5
26
6
13
7
22
5
14
5
7 15
19
5
4 13
17
U
D O
5
5 24
15
15
24
5
15
9 17
17
25 15
7 5
10 17
4
24 4
25
19
14 5
gast
id est grafvaas
toewijding
hoogtelijn
10
Europese hoofdstad
5
verfstof sneu
bevel
riv. in Frankrijk
4
26
7
15
19
14
5
19
14
5
7
Gelijke cijfers staan voor gelijke letters. Probeer het gekleurde woord te vinden.
indien versteend overblijfsel
7
14
Laus Deo
17
13
5
sportvrouw
13
14
3
ten opzichte van
12
6
26
tolerant
11
13
19
oorlogsbodem
10
16
15
gewicht
9
15
20
toespraak
8
14
6
4
knoeien
7
4
T
bedevaartganger
zemelaar
6
3
lidwoord
serie
12
5
2
beseffen landbouwwerktuig touw (Ind.)
zuidwest lui kortaf
slijtage
gesneden haan
grappenmaker
PUZZEL EN WIN
vragend vnw.
2 BIOSCOOPKAARTJES!
pl. in Canada
autohandelaar
muze v.h. minnedicht
Burgemeester Kuperusplein 52 Heerenveen • T 0513-654051
profeet
3
Kijk voor het actuele filmaanbod op: www.bios-heerenveen.com
10
piepklein
DE BIOS HEERENVEEN
© www.puzzelpro.nl 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Winnaar puzzel Grootheerenveen NR. 03-2022 Piet van Dijk uit Langezwaag heeft de waardebon van 2 bioscoopkaartjes gewonnen. Deze is aangeboden en is te besteden bij DE BIOS in Heerenveen OPLOSSING EDITIE 03-2022: Zweedse puzzel: BURGEMEESTER // Kruiswoordpuzzel: APPELBOOM
COLOFON GrootHeerenveen is een maandelijkse uitgave van Ying Media en wordt huis-aanhuis verspreid in gemeente Heerenveen en omliggende dorpen en steden in een straal van ca. 10 km van Heerenveen. Oplage: 28.000 exemplaren.
STUUR je ANTWOORDEN van PUZZEL 04 VÓÓR 12 mei 2022 PER EMAIL NAAR: info@grootheerenveen.nl OF PER POST NAAR: GROOTheerenveen, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK
UITGEVER
EINDREDACTIE
VERKOOP
Ying Media BV Zwarteweg 4 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl www.yingmedia.nl
Henk de Vries
Mieke Alferink, Geart Jorritsma, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok.
REDACTIE
redactie@grootdefryskemarren.nl
Alie Rusch, Hannah Zandbergen, Fimke Groenewoud, Dennis Stoelwinder, Sonja Harkema, Richard de Jonge, Joeri van Leeuwen, Riemie van Dijk, Wim Walda, Ynte Dragt, Jangerben Mulder en Eelke Lok
REDACTIECOÖRDINATOR
VORMGEVING
VERSPREIDING
Gianna Posteraro
Frans van Dam (bliidd.nl)
FRL Verspreidingen, Leeuwarden
REDACTIETIPS?
FOTOGRAFIE Douwe Bijlsma, Johan Brouwer, Mustafa Gumussu
DRUK Mediahuis Noord, Leeuwarden
Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.
DE EERSTVOLGENDE UITGAVE VAN MAANDBLAD GROOTHEERENVEEN VERSCHIJNT OP: DONDERDAG 19 MEI 2022
Kuiper Verzekeringen. Voelt als familie.
kuiperverzekeringen.nl
Van harte welkom bij Parkhotel Tjaarda!
natuurlijk gastvrij
Hotel Tjaarda gaat met haar tijd mee. Vanaf 1 april gaan wij zelfstandig verder als Parkhotel Tjaarda. Supertrots zijn wij! Bij deze nieuwe naam hoort een nieuw logo en uitstraling. Dat willen wij vieren met u! Want ons nieuwe thema is: natuurlijk gastvrij. Daarom ontvangt u bij uw 3-gangen diner in restaurant ‘de Oranjetuin’ of Grand Café 1834 op vertoning van deze voucher een fles wijn gratis mee naar huis! Meer weten? Bel: 0513 433 533, of check www.tjaarda.nl
Maak kennis met Parkhotel Tjaarda Voucher GRATIS fles wijn GRATIS fles wijn voor onze bezoekers*
Vanaf 1 april gaan wij zelfstandig verder als Parkhotel Tjaarda. Bij deze nieuwe naam hoort een nieuw logo en uitstraling. Supertrots zijn wij. En dat willen wij vieren met u! Na afloop van uw 3-gangen diner in restaurant ‘de Oranjetuin’ of Grand Café 1834 krijgt u van ons een fles wijn mee naar huis! Deze actie is geldig tot en met 30-09-2022, en niet overdraagbaar.
* Knip deze bon uit, neem mee en ontvang een GRATIS fles wijn na afloop van uw 3-gangen diner in restaurant ‘de Oranjetuin’ of Grand Café 1834