GrootBolswardIJsselmeerkust 10 - 2019 by GrootMedia

10 -2019

bolsward-ijsselmeerkust

FOTO: JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

1e JAARGANG • NR. 09

groot

De schapenvachtlooierij van

JOLT EN GRITTA VAN BUREN

‘Sliepe is ús wurk!’

NUMMER 10 • 2019

opmerkelijk... FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

Maandelijkse rubriek met opmerkelijke zaken in de regio. Is u wat opgevallen, wilt u ons deelgenoot maken van een leuke gebeurtenis, of heeft u een een aankondiging of tip voor ons, stuur deze dan naar redactie@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl

POLDER Hè, hè, we wonen weer in de polder. Letterlijk altijd al, want langs de IJsselmeerkust rijden we vijf tot zeven meter onder de waterspiegel. Dit land moet dus wel ingepolderd zijn, met enkel de restrictie dat er ruimte moest blijven voor de vogels. En dan ben je bij het figuurlijke polderland: diverse geesten van meerdere opvattingen wonen samen in die polder. In Den Haag werden op en na de derde dinsdag van september alle dijkjes van de polder weer wat opgehoogd. Dat kostte nogal wat geld, zoals de letterlijke dijkjes ook altijd doen. Niet erg, het geld schijnt tegen de klippen op te klotsen. Veel belangrijker was dat de politieke partijen weer respect voor elkaar toonden. Sterker: ze waren zelfs lief voor elkaar. Nee, niet de jongens die zich uitsluitend manifesteren door scheldend en tierend op andere personen de debatten te begeleiden, teneinde de electorale winst te halen bij de mensen die enkel hun mond open doen als ze kritiek kunnen hebben. Probleem daarvan is dat de journalistiek, misschien alleen de grootste groep in de journalistiek, enkel schreeuwers aan het woord laat. Vaak net alsof de rest, de grootste groep, niet bestaat. Dus hoort u niet meer de mening van de meerderheden. Want wij zijn natuurlijk koppensnellers in het krantlezen en FOX-kijkers in plaats van babbelgesprekvolgers van tafels waar duurbetaalde programmamakers politici niet aan het woord laten.

afvoer van water. Sloten met veel waterplanten en duikers die niet schoon zijn, zorgen voor verstopping. Dit kan leiden tot wateroverlast of juist tekort aan water. Daarnaast is het belangrijk dat schouwwateren voldoende breed en diep zijn. Daarom houdt Wetterskip Fryslân vanaf 1 november de jaarlijkse najaar-schouw.

JONGEREN VLIEGEN UIT BLAUWHUIS - Zondag 22 september ontvingen jongeren uit Sneek en Blauwhuis van de Sint Antonius van Paduaparochie het sacrament van het vormsel van Bisschop Ron van den Hout. Het thema van de viering in de Blauwhuister Sint Vituskerk was ‘uitvliegen’. Bisschop Van den Hout: “Uitvliegen betekent volwassen worden, je afvragen wat wil ik worden, hoe maak ik de wereld bewoonbaar?” Tijdens zijn preek vroeg de bisschop ook aandacht voor actuele zaken zoals de toekomst van onze landbouw en wereldvrede. Na de viering vlogen er duiven uit, symbolisch de toekomst tegemoet.

TIM KNOL IN WORKUM WORKUM - Wederom heeft NUT Workum een grote naam weten te boeken. Niemand minder dan singer/songwriter Tim Knol komt zaterdag 5 oktober naar Workum met zijn solovoorstelling. Tim Knol kennen we als de man met een stem van goud en een ‘oude ziel’. Of je zijn muziek nu omschrijft als roots, sixties- of seventiesrock, in alles hoor je zijn liefde voor oude helden, als Gram Parsons of Neil Young. De muziek van Knol is ambachtelijke gitaarrock voor een breed publiek, maar niet direct geschreven voor de hitparade. Tijdloze liedjes met een rauw randje waarin het beste uit heden en verleden samenkomt. Tim Knol weet zijn publiek aan zich te binden met amusante anekdotes en aanstekelijke en goeddoordachte songs, de zich laten omschrijven als indringende Americana, doordrenkt van melancholie, maar nooit zoetsappig. Kaarten zijn te verkrijgen via www.nutworkum.nl.

In deze krant leest u gewoon de gedachten en belangen van (speciale) ondernemers. En ook mooie ideeën over evenementen. Voor alles is een plaats. En het schrijft dubbel zo lekker als je weet dat de polder weer bestaansrecht heeft. Als je weet dat iedereen weer met elkaar praat en niet enkel elkaars vliegen afvangt. Dat het in de rest van de wereld nog niet zover is, moeten we dan maar accepteren. Eelke Lok, Redactie GrootBolswardIJsselmeerkust

STUDENTEN ROC FRIESE GEVEN KUNST EEN BOOST

die stil komen te liggen. Daarbij horen vier projecten in Fryslân. Een van de projecten is de Afsluitdijk. Maar dan gaat het dus niet om de volledige renovatie, volgens Visser. “Als een vergunning is verleend en ‘onherroepelijk’ is, dan kan zo’n project doorgaan, gelukkig. Die juridische term ‘onherroepelijk’ is hierbij heel belangrijk.” Toch kan niet al het werk aan de Afsluitdijk meer plaatsvinden. De natuurvergunning voor de steenbekleding aan de IJsselmeerkant van de Afsluitdijk was nog niet ‘onherroepelijk’, dus dat wordt wel geraakt door de stikstofuitspraak. Het gaat om een stuk van zo’n tien kilometer.

POORT

SNEEK - De eerstejaars studenten van de opleiding Marketing, Communicatie en Evenementen van ROC Friese Poort voeren een opdracht uit voor Galerie Bax kunst. Bij Projectbureau LINK werken de studenten aan deze mooie praktijk opdracht. De studenten gaan alles op alles zetten om Bax kunst populairder te maken onder jongere volwassenen. De twee eerstejaars klassen hebben van Redmer Bax de opdracht gekregen om de kunst populairder te maken onder de doelgroep 25 tot 40 jarigen. Dit is uiteraard een leuke opdracht voor de beginnende studenten, waarbij ze hun creativiteit kunnen tonen. De leerlingen strijden tegen elkaar om het beste promotie idee te maken voor Bax Kunst. De studenten die tot winnaars gekroond worden mogen samen met Redmer Bax hun promotie acties uitvoeren.

RENOVATIE AFSLUITDIJK KAN DOORGAAN, VERGUNNING BLIJFT GELDIG KORNWERDERZAND – De renovatie van de Afsluitdijk kan voor een groot deel gewoon doorgaan, ondanks de stikstofuitspraak. Dat vertelt Bart Visser van Rijkswaterstaat. De vergunning voor die renovatie blijft geldig. Er is nog veel onduidelijk over de mate waarin projecten worden getroffen door de stikstofuitspraak. Projecten waarbij te veel stikstof wordt uitgestoten, mogen door de uitspraak niet meer doorgaan. RTL Nieuws publiceerde een lijst met 127 Rijksprojecten

BEANTSJE FAN IT JIER 2019 KOUDUM - In de Koudumer feestweek is op vrijdag 13 september 2019 het dertigste ‘Beantsje fan it jier’ bekendgemaakt. De commissie, welke bestaat uit Koudumer ‘âld beantsjes’, koos met volle overtuiging voor een dorpsgenoot die zich op allerlei fronten inzet voor de Koudumer gemeenschap: Joeke de Lange. In het overvolle gemeenschapscentrum De Klink hield voorzitter van Dorpsbelangen Koudum, Bas Oosterbaan, het publiek niet lang in spanning. Joeke stond verdekt opgesteld in de grote zaal omdat hij met een list naar het dorpshuis was gelokt. Hij was in de veronderstelling dat zijn broer de prijs zou krijgen. Hij was verrast en ontroerd dat de prijs aan hem gegund was. Zijn vader was ooit het eerste Beantsje fan it jier! Joeke de Lange is al jaren op allerlei fronten actief voor verschillende verenigingen in Koudum. Hij is zelf bestuurslid geweest in Dorpsbelangen en doet al jarenlang het onderhoud van de bewegwijzeringsborden in het dorp. Bij voetbalvereniging Oeverzwaluwen is Joeke leider en trainer geweest en voor De Klink doet Joeke onder andere het onderhoud van de houten vloer in de grote zaal. Ook de organisatie van Beantsjedei kon altijd een beroep op hem doen als het ging om het meehelpen met het bereiden van het Beantsjemiel. Tijdens deze dag werd voor ruim 500 personen draadjesvlees, gekookte aardappelen en sperzieboontjes op het Frieslandplein in Koudum uitgeserveerd. (Op de foto van Rinskje Roosjen, links prijswinnaar Joeke de Lange en Bas Oosterbaan)

s y r F e d

HEEFT U OOK NIEUWS TE MELDEN

? LAAT HET ONS WETEN!

GEMEENTE START WEER MET HET HEKKELEN SWF – De gemeente SWF start weer met het onderhoud van sloten en vijvers, het hekkelen. Wetterskip Fryslân zorgt dat het water in de sloten in Fryslân op het juiste peil blijft, ook als het hard regent of als het juist langere tijd droog is. Het is belangrijk dat de sloten goed worden onderhouden; dat zorgt voor een goede aan- en

bolsward-ijsselmeerkust

HET LAATSTE NIEUWS UIT DE REGIO STAAT OP:

WWW.GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

HOOFDPRIJZEN STEENBREEK VOOR BEWONERS UIT WORKUM EN BOLSWARD

TOREN BOLSWARD WORDT VERDER WEGGEHAALD BOLSWARD - Er zullen deze week nog twee stukken van de toren van het stadhuis in Bolsward worden weggehaald worden. De twee delen onder het deel dat zaterdag werd verwijderd, zijn volgens projectleider Sietse la Roi van de gemeente Súdwest-Fryslân in nog slechtere staat dan het bovenste deel. Bij werkzaamheden aan het stadhuis bleek vorige week dat de bouwkundige staat van de toren zeer slecht is. Afgelopen zaterdag werd het bovenste deel er daarom meteen afgehaald. De slechte staat van de toren komt door de bonte knaagkever, die het hout op eet.

WANDELING DOOR MAKKUM

TIJDENS WEEK VAN DE TOEGANKELIJKHEID MAKKUM- Gaan en staan waar je zelf wilt! Voor de meeste mensen is het heel gewoon. Je vult je vrije tijd zelf in en doet dingen die je leuk vindt. Voor maar liefst 20% van de mensen is dat niet zo vanzelfsprekend vanwege alle obstakels op straat en in gebouwen. Súdwest-Fryslân en haar adviesraad ‘Toegankelijkheid’ organiseren op woensdagmiddag 9 oktober een wandeltocht door Makkum, waarbij aandacht is voor deze obstakels. De wandeling vindt plaats tijdens de ‘Week van de Toegankelijkheid’ van 7 t/m 11 oktober. Raadsleden, de adviesraad en betrokken ambtenaren worden tijdens de wandeltocht door Makkum geconfronteerd met obstakels op straat, om te ervaren hoe ‘vrij’ je echt bent om te gaan en staan waar je wilt. Gestart wordt bij MFC Maggenheim in Makkum. Daar vindt ook de nabespreking plaats.

BOLSWARD/WORKUM – In Nederland zijn heel veel gemeenten actief met de campagne ‘Operatie Steenbreek’. Plaatselijk worden allerlei acties georganiseerd om inwoners te stimuleren om hun leefomgeving te ‘vergroenen’. Om dit vorm te geven zoeken gemeenten nadrukkelijk samenwerking met allerlei organisaties. Ook de gemeente Súdwest-Fryslân doet aan de campagne mee, samen met tuinvereniging Groei & Bloei. De eigenaren van de mooiste geveltuinen en de meest ‘vergroende’ voortuinen in SúdwestFryslân zijn onlangs door wethouder Erik Faber in het zonnetje gezet. Faber deed dit op de jaarlijkse tuinkeuringsavond van Groei & Bloei, te midden van ruim honderd aanwezigen. Een jury, bestaande uit vertegenwoordigers van Groei & Bloei en de gemeente, beoordeelde tientallen inzendingen. De prijs voor de mooiste geveltuin ging naar de actieve bewoners van de Begine uit Workum.

Zij legden eerder al bij de fontein een prachtige bijentuin aan die zij ook onderhouden. Door de aanleg van meerdere geveltuinen kreeg de straat nog meer sfeer. De samenwerking met de buurt is een voorbeeld voor de rest van de stad en de gemeente.De tweede prijs was er voor Lenie Fekkes uit de Verlengde Hoofdstraat in Koudum; familie Van Althuis uit de Schoolstraat in Arum kreeg de derde prijs. In de categorie ‘meest vergroende voortuin’ was de hoofdprijs voor familie De Vries van de Stoombootkade in Bolsward. “Van een steeg naar een groene parel in de Bolswarder

binnenstad”, oordeelt de jury. “Mensen staan niet voor niets stil om even een blik te werpen op deze liefhebberstuin. In elk hoekje is wat te beleven met het afwisselende sortiment. Sterk is het toepassen van groenten en kleinfruit, gecombineerd met sierplanten. De passie voor tuinieren straalt er vanaf.” Fokelien Looijenga en Sandor Walinga aan de Hid Herostraat, ook in Bolsward, gingen er met de tweede prijs vandoor, gevolgd door Sytse Koopmans uit Sneek.

AGGIE VAN DER MEER WINT DE ‘GYSBERT JAPICXPRIIS’ BOLSWARD - De Friese Gysbert Japicxpriis gaat dit jaar naar Aggie van der Meer. Cultuurgedeputeerde Sietske Poepjes bezocht de schrijfster thuis in Bolsward om het blijde nieuws te vertellen. Van der Meer wint de prijs met haar roman ‘De Achttjin’ (De Achttien). ‘De Achttjin’ gaat over de joodse Ferenc Hacha. Hacha is lid van het politbureau van Tsjecho-Slowakije in de periode dat de TsjechoSlowaakse student Jan Palach zichzelf, als protest tegen de Russische inval, in brand steekt. Dit doet hij om een eind te maken aan de Praagse Lente. Van der Meer kwam op het idee voor het boek, nadat ze een film over het proces tegen Jan Palach zag. Verdere genomineerden waren Hein Jaap Hilarides, Elske Schotanus, Nyk de Vries en Ale S. van Zandbergen. De genomineerden zijn door een jury geselecteerd. Die jury bestaat uit

Grytsje Schaaf, Houkje Rijpstra en Atte Jongstra. Ze beoordeelden zeventig Friese boeken, die allemaal tussen 2015 en 2018 zijn geschreven. Aggie van der Meer (Bolsward, 1927) is schrijfster van poëzie, romans, novellen én toneelstukken. In 1964 werd een door haar geschreven kinderboek uitgebracht. In 2011 won Van der Meer de Piter Jellespriis met het boek ‘Oerfeart.’ De prijsuitreiking vindt plaats op zaterdag 16 november in de Grote Kerk in Bolsward.

BRUG OPEN? DAN UNIEKE PLEKJES VAN ZUIDWEST FRIESLAND BEKIJKEN! REGIO – VVV Waterland van Friesland schrijft een fotowedstrijd uit voor de unieke plekjes in Zuidwest Friesland. De winnende foto’s zullen op groot formaat opgehangen worden onder de ophaalbruggen van de gemeenten Súdwest-Fryslân en De Fryske Marren. Sta je te wachten voor de brug? Dan word geïnspireerd door prachtige ‘instagramwaardige’ plekken van Waterland van Friesland. Het doel van VVV Waterland van Friesland is om de schoonheid en diversiteit van de regio Zuidwest Friesland te laten zien aan eigen inwoners én toeristen.

In 2019 publiceert Ying Media, mediapartner van VVV Waterland van Friesland, alvast maandelijks een inzending in de kranten GrootDeFryskeMarren, GrootSneek en GrootBolsward-IJsselmeerkust. Fotografen kunnen zich nog opgeven tot eind november van dit jaar. De brugdoeken worden vanaf het voorjaar in 2020 opgehangen.

NAMEN VOOR BRUGGEN REIDMARROUTE SÚDWEST-FRYSLÂN – De Reidmarroute, aangelegd voor elektrisch of hybride aangedreven sloepen, is al weer enkele maanden in gebruik. Maar helemaal ‘af’ is deze vaarroute nog niet. Dat verandert nu vier bruggen in Westhem van de gemeente Súdwest-Fryslân namen hebben gekregen: Pôlle brêge, Kotsyl, Draay en Batten. Het voorstel voor de namen komt van Plaatselijk Belang van Westhem, in samenspraak met de inwoners. De Reidmarroute, een voormalige kanoroute die in Bolsward begint en in Oudega eindigt, loopt door hun dorp. Voor de aanleg van de route zijn in Westhem bruggen opgehoogd en vernieuwd. De Pôlle brêge ligt in de weg richting Pôllepleats en is in Westhem de eerste brug vanaf de Reidmar. De weg wordt ook wel Pôllereed genoemd. “Pôlle brêge is dan een passende naam”, oordeelt de gemeente.Kotsyl verwijst naar een vroegere ontwateringssluis (‘syl’) en de Friese benaming van de straat: ‘De Kat’. In het dorp werd de straatnaam steevast geschreven zoals deze werd uitgesproken: Kot. Voordat de oude brug in de Feytebuorren lag, werd er gebruik gemaakt van ‘batten’. Dit zijn smalle, losse bruggetjes, gemaakt van planken. Deze batten konden gedraaid worden om een praam door te laten. De bat op deze plek werd door de omwonenden ook wel Draay genoemd. ‘Batten’ voor de brug richting De Wimerts herinnert aan de tijd dat ook daar een plankenbrug over de vaart lag. De Reidmarroute is de derde ‘electric only’ route van Fryslân. Eerder werden de Bûtenfjildroute en de vaarroute tussen Heeg en Oudega geopend. De route is ook geschikt voor kanovaarders en SUPpers (Stand Up Paddling).

3 ETAGES VERLICHTING! ZOLANG DE VOORRAAD STREKT!

SUPER

Stoere tweelichts vloerlamp. in zwart en wit

ER ZOM AANBIEDING!

Vertrouwd afscheid nemen

van € 149,95 nu voor

€ 69,95

Oosterdijk 89 Sneek • 0515-412874 • info@deboerlicht.nl • www.deboerlicht.nl

Goed afscheid nemen is erg belangrijk. Het helpt om het verlies van een dierbare een plek te geven. Als gediplomeerd uitvaartverzorger weet ik dat een betekenisvolle manier van afscheid nemen écht helpt bij het rouwproces. Johan Tolsma, uitvaartverzorger

De krant is gewoon leuker! Uw krantendrukker sinds 1882

U I T VA A R T V E R Z O R G I N G

Bolsward M 06 51 99 93 98 E info@uitvaartverzorgingbolsward.nl

ADRES Werktuigenweg 9 8304 AZ Emmeloord

POSTADRES Postbus 1029 8300 BA Emmeloord

T W E

+31 (0) 527 630 200 hoekstrakrantendruk.nl info@hoekstrakrantendruk.nl

uitvaartverzorgingbolsward.nl

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

“HET VOELT VOOR ONS NIET ALS WERKEN, HET IS IETS WAT BIJ JE LEVEN HOORT.” JOLT EN GRITTA VAN BUREN VERKOPEN MEER DAN ALLEEN SCHAPENVACHTEN

Jolt (39) en Gritta (35) van Buren vormen als broer en zus de zesde generatie van een uniek familiebedrijf in Nederland: Van Buren uit Bolsward is de enige schapenvachtlooierij in ons land! En dat al sinds 1861. Dit is een verhaal over de mensen achter de ruim anderhalve eeuw oude, maar nog steeds springlevende onderneming aan de Workumertrekweg in Bolsward.

TEKST HENK VAN DER VEER FOTO'S JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE

NUMMER 10 • 2019

DE SCHAPENVACHTLOOIERIJ VAN JOLT EN GRITTA VAN BUREN

“WE STONDEN ALS KINDEREN ALTIJD AL OP MARKTEN EN ZEKER OOK OP BOLLETONGERSDEI ACHTER DE KRAAM.”

“Elk kind, iedere baby, zou op een heerlijk schapenvachtje moeten liggen. Een ‘baby care’ vachtje dat op een speciale manier gelooid is en dat wasbaar is. Dat is toch wat je een baby gunt”, zegt Gritta aan het einde van ons gesprek. Meteen tovert de enthousiaste jonge onderneemster denkbeeldig het zwartwit fotobeeld tevoorschijn van een boreling op zo’n lekker schapenvacht. Wie kent het klassieke fotokiekje niet? Er hangt liefde in de lucht als de kinderen van Rients van Buren (68) over hun werk praten. Het is

dan ook niet zomaar een familiebedrijf, zoals al gememoreerd is. Van Buren is uniek in Nederland. Jolt mag van zus Gritta de geschiedenis in een notendop vertellen, wat hij dan ook vol overgave doet.

HISTORIE “We zijn in 1861 begonnen in Oosterlittens, dat op een kruising van vaarwegen lag en waar veel handel was. Daar is een Van Buren geweest die op een binnenvaartschip voer met wol en huiden als vracht. Deze Van Buren begon te handelen in die wol en huiden. Daarvoor was er waarschijnlijk ook al wat, maar in 1861 hebben de Van Burens voor het eerst belasting betaald en daarom hebben we dat jaar als oprichtingsdatum van ons familiebedrijf genoemd. Wat we wel precies weten, is dat we in 1903 naar Bolsward zijn gekomen, naar dit pand. Vanuit dit oude pakhuis ging de handel in ruwhuiden en wol verder. Het werd steeds groter en groter, tot op een gegeven moment er ook ruwe vachten bij kwamen. Dat werd samen met een paar Duitse collega’s gedaan, dat duurde tot de jaren zeventig. Toen hielden die Duitse families er mee op en hebben wij die looimachines naar Bolsward gehaald. Eerst deden we hier het ontbloten, de wol eraf halen, en daarna gingen we de wol erop houden. Die processen in een fabriek gingen niet zo heel goed samen en toen zijn we gestopt met het bloten en verder gegaan met wol erop houden. Dat over de ontwikkeling tot wat het nu is. De namen die erbij horen zijn in retroperspectief: Jolt en Gritta, Rients en Thomas, Johannes, Rients Sybrands en dan hou ik op omdat ik die voornamen niet meer paraat heb.” Wie nu denkt dat het een soort van automatisme is, waarbij het stokje van het familiebedrijf wordt doorgegeven van vader op zoon heeft het mis. Zo vanzelfsprekend is het niet, dat geldt zeker voor Gritta en Jolt. Immers Gritta studeerde eerst Vrijetijdskunde in Leeuwarden om pas sinds vier jaar terug te keren in Bolsward. Jolt deed een studie internationale handel en groothandel om daarna in Leeuwarden verder te studeren in de small business sector. Net als zijn jongere zus deed ook Jolt eerst even wat ‘andere dingetjes’, voor hij elf jaar geleden in de zaak stapte.

MET DE PAPLEPEL INGEGOTEN “We zijn dan beiden niet meteen in de zaak gekomen, maar we zijn er toch echt wel mee opgegroeid”, gaat Gritta gedreven verder. “We hebben het met de paplepel ingegoten gekregen. Eigenlijk is

Jolt al vroeg bij de handel betrokken geraakt. Het werk wordt hier allemaal met passie gedaan en dat Jolt en ik hier nu werken zorgt er wel voor dat wij de geschiedenis van Van Buren door laten bestaan. We willen echt de kwaliteit en het ambacht van het vak doorgeven en bewaken. Het voelt voor ons ook niet als werken, het is iets wat bij je leven hoort. Als het er niet zou zijn, zou het gek zijn.” Jolt knikt instemmend bij die woorden. Samen overleggen broer en zus erg veel - “Linksom, rechtsom en door de midden” - waarbij Jolt van Buren officieel de directeur is en Gritta van Buren degene is die de beurzen ‘doet’. De afgelopen zestien jaar is er veel in het bedrijf veranderd, er zijn veel meer producten bij gekomen. Van alleen een eenzijdig schapenvacht in wit, bruin of bont is geen sprake meer. De talrijke producten zijn ook niet meer weg te denken. Volgens Jolt is dat te danken aan de stem van de vrouwen bij Van Buren. Jolt noemt met name Claudia, zijn vriendin en moeder van hun twee kinderen. Claudia komt uit de modewereld. En dan zijn er twee dames op het atelier, Corrie en Sandra, die zorgen voor de ontwerpen van de inmiddels bekende Van Buren-tassen. Medewerkster Karlijn tenslotte zorgt via het internet voor de marketing.

PANTOFFELS VERKOPEN OP BOLLETONGERSDEI Gritta: “Ik vind het fijn dat ik nu weer in Friesland mag wonen en werken. Mijn opleiding Vrijetijdskunde heeft niets met het werk te maken wat ik doe. Wat je nodig hebt om bij Van Buren te werken is kennis en dat heb ik gekregen door mijn opvoeding. We stonden als kinderen altijd al op markten en zeker ook op Bolletongersdei achter de kraam. Samen met papa pantoffels verkopen.” Ze gaat onverminderd enthousiast door met haar verhaal: “Er werken hier nu acht mensen en in drukke perioden komen er her en der wat extra handen bij. Mijn tweelingzus Rian springt dan ook zeker bij. Rian helpt ons bij de administratie. Rian is ergotherapeut en zat altijd in het westen van Nederland. Ze woont sinds een jaartje in Sneek. Dat vinden Jolt en ik hartstikke leuk, hoor.”

PLEZIER IN HET WERK Jolt vervolgt: “De laatste tijd zoeken wij de kleine detaillist in het buitenland ook op, in plaats van alleen maar contacten te hebben met de groothandel. Er is ook zeker een stukje verbreding van het assortiment bij gekomen. Nou ja, stukje… Ik praat over 100, 150 of 200 nieuwe producten. Die mooie produc-

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

PRACHTIGE OUDE PLEK Ook Gritta weet goed onder woorden te brengen waarom zij zoveel plezier in haar werk beleeft en dan

gaat het niet alleen over de producten die Van Buren verkoopt. “Ik vind organiseren het allerleukst om te doen,” zegt ze, “en zeker op deze prachtige oude plek, dat pakhuis dat hier nu al zo lang staat. Jolt had bij de deelovername ook naar een moderne loods over kunnen stappen. Dat heeft hij niet gedaan. Er is geïnvesteerd in de entourage hier waardoor ik mij echt thuis voel. Daarom geef ik hier ook rondleidingen en organiseren we evenementjes. We hebben zelfs een modeshow met onder andere Sporthuis Van der Feer gehad. Verder hebben we hier kerstborrels gehad en soms dek ik de tafel ook. Een rondleiding en dan privé eten. Heerlijk! Uiteraard

vertel ik over het oude ambacht wat we uitoefenen, dat er veel tijd en liefde in onze producten gecreëerd wordt. Ik zou het leuk vinden om in de toekomst hier een soort van belevingscentrum te creëren waarin we het oude ambacht kunnen laten zien, met Van Buren als een sterk merk. Maar ik moet prioriteiten stellen, ik heb het druk.” Gritta en Jolt (“Hij is allereerst mijn broer hè”, zegt Gritta) beseffen dat er soms maar een dun lijntje tussen privé en werk zit. Als het tweetal elkaar even niet ziet, is het Jolt die z’n zus belt en geeft Gritta ook toe dat ze veel over het werk praten.

“Maar we vieren ook gewoon lekker Sinterklaas en Kerst met elkaar. Voor je het weet is het jaar weer voorbij! Het sociale in ons werk vinden we misschien wel het allerbelangrijkste in ons drukke leven. We verkopen dus meer dan alleen schapenvachten!”

FOTO: CLAUDIA WESTEN

ten zorgen er ook voor dat ik met veel plezier mijn werk doe. Ik word daar gewoon heel blij van en we hebben natuurlijk ook unieke handel. Mijn vader, mijn zusje en ik weten waar het vandaan komt en het is kwalitatief ook nog mooi en gewild bij de klant. Ik kan ook genieten van de langdurige relaties die ons bedrijf heeft. Weet je wat ik ook zo leuk vind? Dat is hoe je van niets of weinig iets moois kunt maken. Als je daardoor weer blije klanten krijgt, is het daarom dat ik van mijn werk houd.”

FOTO: CLAUDIA WESTEN

“WEET JE WAT IK OOK ZO LEUK VIND? DAT IS HOE JE VAN NIETS OF WEINIG IETS MOOIS KUNT MAKEN. ALS JE DAARDOOR WEER BLIJE KLANTEN KRIJGT, IS HET DAAROM DAT IK VAN MIJN WERK HOUD.”

Open huis 4 & 18 oktober 2019 16:00-17:00 uur Evert Egbertsstraat 53

Wonen zonder energiekosten* huurprijzen vanaf € 1.060,- p/m

EEN ÉCHT

duurzame woning, VOLLEDIG woonklaar

* Geen energiekosten bij bewust gebruik van energie.

Sneek, Harinxmaland

Dit betekent lage maandlasten met een hoog wooncomfort.

Voor meer informatie

25 HUURWONINGEN TYPE 5700

De woningen worden instapklaar opgeleverd inclusief: •

Luxe keukenopstelling met A-merk vaatwasser, combimagnetron, koel-vriescombinatie, inductiekookplaat en rvs afzuigkap.

Struiksma Makelaars Sneek 0515 418282 | info@struiksmamakelaars.nl

•

Royale badkamer met wandcloset, douche, dubbel wastafelmeubel en designradiator.

•

Vloer- en wandafwerking op de begane grond en de eerste verdieping.

•

125-130m2 woonoppervlak.

www.struiksmamakelaars.nl

Kijk vandaag op morgenwonen.nl

ABONNEER JE NU!

BELEEF 4x TERSCHELLING VOOR MAAR € 22,50 PER JAAR

Ook leuk om als cadeau te geven!

Ja!

IK NEEM EEN ABONNEMENT OP TERSCHELLING MAGAZINE! 

Naam ............................................................................................................................................................................................................................................................................ Adres

..................................................................................................................................................................................................................................................................

Postcode

Woonplaats Telefoon E-mail

Ik geef het jaarabonnement cadeau en stopt automatisch. Het abonnement is bestemd voor:

Naam

Adres

Postcode Woonplaats

.............................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................

Voor een jaarabonnement van 4 nummers betaal ik € 22,50. Ik machtig Terschelling Magazine het abonnementsgeld automatisch van mijn rekening af te schrijven. Bankrekeningnummer: Handtekening:

.....................................................................................................................................................................................

Het abonnement loopt tot wederopzegging, tenzij wij zes weken voor afloop van de abonnementsperiode een schriftelijke opzegging hebben ontvangen. Cadeau-abonnementen stoppen automatisch na 1 jaar. Stuur of email deze bon naar: Ying Media BV t.a.v. Terschelling Magazine, Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek | info@yingmedia.nl

Voor meer informatie of vragen kunt u contact opnemen met: Ying Media BV: info@yingmedia.nl of bel 0515-745005

TM-abonnement_adv_TM_2-1.indd 1

17-04-19 07:43

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

TEKST EN FOTO’S ALBERT BOUWMAN

bolsward-ijsselmeerkust

“DE LEERLINGEN ZIJN MIJN HANDEN” NEDERLANDSE VIOOLBOUWSCHOOL MAKKUM BESTAAT 15 JAAR Wie binnenloopt tijdens een lesdag, treedt binnen in een adembenemende sfeer. De ruimte is met eerbied voor het pand gerestaureerd. De leerlingen zijn gedreven bezig. Hun gezichtsuitdrukkingen vertonen eenheid tussen handen en hoofd. Met een guts en beitel wordt voorzichtig het hout bewerkt. Soms kijkt één van hen op met een vragende blik. Leraar Dirk Jacob Hamoen loopt dan naar de leerling toe en gaat naast hem zitten. In alle rust geeft hij aanwijzingen. We zijn te gast bij de Nederlandse Vioolbouwschool in Makkum. De liefde voor het ambacht is voelbaar bij iedere stap die je zet in de vioolbouwschool. De originele elementen van het pand zijn in ere hersteld. De houtsnippers van het gutsen liggen op de grond. Op millimeters nauwkeurig wordt er met de hand gewerkt. Er zijn weinig tot geen machines zichtbaar in de werkplaats. Hoewel het er met tien leerlingen vrij druk is, heerst er een serene sfeer, met respect voor elkaar en voor het materiaal.

WETENSCHAPPELIJK EXPERIMENT “De meeste leerlingen maken een viool, cello of bas voor zichzelf. Daarnaast werken we aan een bijzonder doel”, vertelt Dirk Jacob. “Eind november van dit jaar bestaat de Nederlandse Vioolbouwschool in Makkum vijftien jaar. En dat moet natuurlijk worden gevierd.” Die viering raakt meteen een van de kernwaarden en ambi-

ties van Dirk Jacob Hamoen. Doel is namelijk om professionele spelers op instrumenten te laten spelen die door leerlingen zijn vervaardigd. Dirk Jacob Hamoen: “En dat klinkt misschien als een laagdrempelig resultaat, maar is het absoluut niet. In de vioolwereld is het gangbaar dat professionele spelers slechts oude violen bespelen. Die gedachte dateert al uit de 19e eeuw waar oude violen werden verheven tot bijna goddelijke instrumenten. Het is niet ongewoon dat de top violen bespeelt die meer dan vier miljoen euro waard zijn. Daardoor is de net vervaardigde viool minderwaardig in die wereld. Ik wil graag laten horen dat dit een misvatting is. Onderschat de violen die hier worden gemaakt niet, want de methode waarmee ze worden vervaardigd is te omschrijven als een wetenschappelijk experiment.”

ONTDEKKINGSTOCHT “In mijn ontdekkingstocht ben ik vooral als autodidact te werk gegaan. Er is weinig beschreven over de kunst van violen bouwen. Hoe de klankkast de tonen weergeeft, is keer op keer anders. En die tonen zijn pas te horen in het laatste stadium, als de viool zo goed als af is. Wat ik heb geleerd is om de viool te intoneren, wat wil zeggen: tekortkomingen in het geluid opheffen, voordat die gelakt is. Anders kan de intonatie alleen nog gewijzigd worden door veranderingen in de kam en snaren. Maar voor een meer fundamentele intonatie moeten delen van het hout

verder bewerkt en geschraapt worden. En dat is keer op keer een ontdekkingstocht.” Hamoen spreekt erover met eerbied. Terwijl hij uitlegt, is zijn stem rustig. Hij kijkt betrokken naar zijn leerlingen. “Mijn leerlingen helpen mij in die ontdekkingstocht. Sommigen komen vastberaden met een uitgedacht plan en bouwen een viool zoals zij in gedachten hebben, maar er zijn er ook veel die nog nooit met hout hebben gewerkt of de klanken van het instrument nauwelijks kennen. Die leerlingen kan ik gerichter meenemen in mijn zoektocht. Zij zijn als het ware mijn handen die geluiden scheppen.” Een leerling die iets verderop zit, glimlacht. “Ja, gedeeltelijk voel ik dat wel zo. Tegelijkertijd is dit bouwen voor mij ook een heel innerlijk proces. Voor het overgrote deel ben ik weinig tot niet bezig met nadenken over het eindproduct en de klanken die eruit komen. De waarde zit hem in het bewerken zelf. Dit ontspant en is meditatief. De weg er naartoe is voor mij nog belangrijker dan de bestemming.”

UITDRAGEN VAN DE ROMANTIEK Margo, de vrouw van Dirk Jacob, komt met de hond binnen lopen. Hoewel zij de leerlingen niet begeleidt, is aan de rust in de groep te merken dat de vioolbouwschool door hen samen gedragen wordt. Ze kijkt een paar leerlingen aan en glimlacht: “Er is goed nieuws. We hebben een subsidie gekregen om

Dirk Jacob Hamoen en zijn vrouw Margo

Jubileumconcert Zondag 24 november 2019 viert de Nederlandse Vioolbouwschool haar vijftienjarig bestaan in de Doniakerk in Makkum met een Jubileumconcert. Er zijn veertien strijkers die de instrumenten komen bespelen. Voor meer informatie, zie www.nederlandsevioolbouwschool.nl.

het jubileumconcert deels te bekostigen.” Margo neemt plaats en vertelt dat ze vijftien jaar geleden met deze school zijn begonnen door een zomercursus te geven van een week. Later werden het drie weken en zachtjes aan mondde het uit in een school die drie keer per week open is. “Voor ons is het veel meer dan het overbrengen van de vaardigheid. Ook de romantiek die erbij hoort, willen we uitdragen. Zo bieden we met de cursussen van een week tussen de middag een warme maaltijd aan. We zijn allebei gek op lekker eten. En als we dan toch bezig zijn om de klassieke kunst van de Italiaanse vioolbouw uit te oefenen, hoort daar een fijne maaltijd bij.”

GROEIEND AANTAL LEERLINGEN In Nederland zijn ze de enige school die wekelijks leerlingen begeleiden. “De vioolbouwschool trekt niet alleen mensen uit het hele land, maar ook uit het buitenland.” Dirk Jacob, die bijna zeventig is, maar voorlopig nog niet stopt met zijn levenswerk, hoopt samen met Margo dat de school voort blijft bestaan als zij ermee stoppen. Aan de opkomst van de leerlingen zal het niet liggen. Dat aantal groeide de afgelopen jaren alleen maar. Wie eens een kijkje wil nemen, is van harte welkom op de Markt 17 in Makkum. En wie graag de klanken wil horen van de instrumenten die in Makkum zijn vervaardigd, is welkom op het concert.

NUMMER 10 • 2019

#FACETOFACE NYNCKE POSTHUMA fotografie LAURA KEIZER tekst KIRSTEN VAN LOON

De grilligheid van het HELLP-syndroom “Dit komt niet goed”, klinkt het aan de andere kant van de lijn. De moeder van Nyncke Posthuma staat aan de grond genageld. Wat een leuk moment had moeten zijn, eventjes naar de baby van Nyncke kijken, is in luttele minuten omgeslagen in een kritieke situatie. Nyncke is zojuist vanuit de verloskundigenpraktijk met spoed met de ambulance afgevoerd en moeder belt met haar andere dochter, die kraamverpleegkundige is. “Er moet een wonder gebeuren, wil dit goed aflopen”, eindigt het gesprek. Dankzij de bizarre samenloop van omstandigheden gebeurde dat wonder. Het geluk stond aan de zijde van Nyncke Posthuma uit Reahûs en haar dochter Brecht. Nyncke Posthuma (37) weet, als telg uit een ondernemersfamilie, wat het is om door te zetten bij tegenslagen en ergens hard voor te werken. Het familiebedrijf Bakkerij Posthuma vond in 1937 in Arum zijn oorsprong. Pake begon daar een bakkerij. Later verhuisde hij naar Wommels, waar Nyncke’s heit het samen met zijn broer overnam. Nyncke groeit op in Wommels, naast de bakkerij, als derde in een gezin van vier kinderen. Ze helpt altijd mee. Schoonmaken, folders rondbrengen en andere taakjes. “Ik vond het altijd leuk, maar ook heel gewoon dat wij dat deden.” Er is geen twijfel of zij wel in de voetsporen van heit wil treden, maar het bedrijf overnemen is voor haar ook geen vaststaand gegeven.

BAKKERSOPLEIDING Na de opleiding detailhandel in Sneek besluit ze de bakkersopleiding in Wageningen te volgen, waar ze zich verdiept in de materie. “Het was gericht op voedingsleer. Wat doen de grondstoffen in brood en wat voor reacties hebben die op andere stoffen? Als je een nieuw product maakt, hoe ontwikkel je een bepaalde smaak, maar ook marketing; hoe zet je een nieuw product in de markt? Ik vond het mooi om te leren. Omdat je het in de praktijk al van kleins af aan doet, doe je het zoals je denkt dat het moet. Dan leer je de theorie en zie je ook andere ingangen, waar je je nog verder kunt specialiseren.” Na haar opleiding gaat ze volledig in de bakkerij werken. Nyncke merkt dat ze op haar plek is en in 2010 stapt ze gedeeltelijk in het bedrijf, met het plan om in vijf jaar het bedrijf volledig over te nemen. “Mijn broer en zussen hebben ook altijd wel meegewerkt, maar hadden niet de ambitie om in het bedrijf te gaan.” Zo komt Nyncke alleen aan het roer van het bedrijf te staan, met winkels in Bolsward, Sneek, Scharnegoutum en Wommels. Net wanneer de overname is afgerond – alsof het zo moest zijn - ontmoet Nyncke Klaas tijdens een avondje stappen. Klaas woont hemelsbreed vijf kilometer verderop, in Reahûs. Er was meteen een klik, Nyncke’s drukte en Klaas’ kalme karakter, zorgt voor een mooie balans. Na ruim een jaar wonen ze samen in Reahûs en niet veel later is Nyncke in verwachting van hun eerste kindje.

HOGE BLOEDDRUK De zwangerschap verloopt goed, alleen is er die hoge bloeddruk. Ze moet wat rustiger aan doen én er volgen wat extra controles. In juli 2016, wanneer ze 32 weken zwanger is, stapt Nyncke met haar moeder in de auto voor een echo bij de verloskundige in Winsum. Haar werktas staat op de achterbank, want na de controle gaat ze direct door naar kantoor. Maar dat zal er niet van komen. Onderweg in de auto bemerkt Nyncke dat ze bloed verliest. Dat dit niet hoort, weet ze zelf ook wel, maar hoe ernstig het is heeft ze nog niet in de gaten. Bij binnenkomst bij de verloskundige gaan daar meteen alle alarmbellen af en wordt direct de ambulance gebeld. “De verloskundige wist meteen wat er aan de hand was.” De hoge bloeddruk van Nyncke was een kenmerk van het HELLPsyndroom, in de volksmond ook bekend als zwangerschapsvergiftiging. “Er horen ook andere symptomen bij, maar ik had niet veel andere klachten, of ik herkende het misschien niet”, legt Nyncke uit.

HELLP-SYNDROOM Het HELLP-syndroom kent lichte en ernstige varianten. Bij Nyncke is het goed mis, door het syndroom heeft de placenta gedeeltelijk losgelaten. De navelstreng van de baby is via de placenta aan de moeder gehecht, bij het loslaten van de placenta wordt de toevoer van bloed en voedingsstoffen naar het kindje afgesloten. Op dat moment verkeren Nyncke en haar baby beiden in levensgevaar. Het kindje moet binnen een half uur geboren worden. De verloskundige stapt bij Nyncke in de ambulance en licht de hulpverleners in, waardoor men in het ziekenhuis in Leeuwarden al voorbereid is. Terwijl Nyncke mee wordt genomen, belt haar moeder met haar andere dochter, die als kraamverpleegkundige in het ziekenhuis werkt. Die herkent de kritieke situatie en weet dat dit in veel gevallen niet goed afloopt. Ze benadrukt dat er een wonder moet gebeuren. Dat wonder gebeurt door de bizarre samenloop van omstandigheden, waaronder in eerste plaats dat Nyncke onderweg was naar een controle.

Ondertussen is Klaas, die op zijn werk in IJlst is, ook onderweg naar Leeuwarden. In de ambulance heeft Nyncke toegegeven aan de situatie en blijft ze opvallend kalm, terwijl haar eigen toestand sterk verslechtert. Bij binnenkomst in het MCL wordt Nyncke meteen onder narcose gebracht. Met een keizersnede komt Brecht acht weken te vroeg ter wereld, zonder dat Nyncke het bewust meekrijgt en ook Klaas mist net de geboorte van zijn dochter. De verloskundige beseft dit en maakt waar mogelijk foto’s. Niet alleen dat missen de kersverse ouders. Ze zijn het nog niet unaniem eens over de naam. Sterker nog, diezelfde ochtend hebben ze er aan de ontbijttafel nog een discussie over gehad. Nyncke is te ziek. Het geven van de naam ontgaat haar geheel en Klaas beantwoordt de vraag van de verpleegsters naar de naam met: “Brecht en misschien komt er nog wat achteraan.”

VECHTERS De grilligheid van het HELLP-syndroom maakt van de start van dit nieuwe leven een absurde situatie. Na de geboorte kan het snel beter gaan, maar de ellende kan ook dan pas echt beginnen. Voor Nyncke geldt het laatste. In de dagen na de geboorte laten haar organen het afweten. Haar lever krijgt het flink te verduren en haar bloeddruk is extreem hoog, ze zwelt op en kleurt geel. Ze is te ziek om haar dochter überhaupt bij haar te kunnen houden. Ze ligt twee weken lang in het ziekenhuis. Brecht blijkt net als haar moeder een vechtertje. “Ze woog 1.455 gram, dat is nog geen drie pakken suiker”, zegt Nyncke in bakkerstermen. “Het waren moeilijke weken. Brecht kreeg na een paar dagen een zware huidinfectie. Iedere keer wanneer we naar haar toe gingen, was het spannend. Stonden er veel verpleegkundigen om haar ‘bakje’, dan schrokken we meteen.” Na ruim vijf weken mag Brecht naar huis. De periode die volgt is soms tegenstrijdig. Nyncke is dankbaar dat de toevallige samenloop van omstandigheden hen het geluk heeft gebracht dat ze er beiden nog zijn, maar het was ook moeilijk om de periode van een kraamweek,

blijdschap, felicitaties en bezoekjes, te moeten verruilen voor alleen maar ziekenhuisbezoeken en veel spanning. Het laat diepe sporen na.

HERSTEL Nyncke ligt er een half jaar volledig uit en heeft er een flink jaar voor nodig om zich geheel de oude te voelen. Haar ouders, samen met de medewerkers hebben de zorg van het bakkersbedrijf op zich genomen. “Gelukkig heb ik hele goede mensen aan het werk”, spreekt ze met oprechte trots uit. “Als ik het nu allemaal vertel, besef ik hoe heftig het was en dat er echt een wonder gebeurde. Als het ergens anders was gebeurd, waren we er niet meer geweest.” Nyncke valt even stil. “Ik vind het belangrijk om erover te vertellen, om ook anderen attent te maken wat HELLP eigenlijk kan doen en dat je op de symptomen moet letten.” Nyncke is een bevlogen onderneemster die opeens alles los moest laten. Haar karakter en ondernemersgeest zorgen ervoor dat ze niet bij de pakken neer gaat zitten. “Na Brecht was ik nog niet mezelf, maar ik moest wel een bedrijf aansturen. Je wilt een goede werkgever zijn, een leuke vrouw en een goede moeder.” Om het allemaal te verwerken heeft ze er veel over gepraat en ook hulp gezocht. Nu heeft ze de juiste balans in werk en privé weer gevonden. “En het is ook belangrijk om te doen wat je leuk vindt”, benadrukt Nyncke.

OPNIEUW IN VERWACHTING Er is opnieuw een kinderwens, maar Nyncke is ook stellig: zo ziek wil ze niet weer worden en die kans is er wel. Na gesprekken in het ziekenhuis durft ze het aan. “Zodra ik zwanger was heb ik medicatie voor mijn bloeddruk en lever gekregen en tweewekelijkse controle.” Het is spannend, maar de zwangerschap verloopt goed. Nyncke krijgt uit voorzorg longrijpers voor de baby toegediend. Tegen het einde loopt haar bloeddruk weer op en met 36 weken wordt hun zoontje gehaald. “Ik was er helemaal klaar voor, we waren er beiden bij en we konden hem direct vasthouden. Ook hadden we een hele fijne kraamweek. Het was een contrast, maar we zijn heel dankbaar dat we het ook nog zo mochten meemaken”, besluit Nyncke.

bolsward-ijsselmeerkust

“Ik vind het belangrijk om erover te vertellen, om ook anderen attent te maken wat HELLP eigenlijk kan doen en dat je op de symptomen moet letten.”

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

GROOTSE ASSORTIMENT TUINPLANTEN VAN FRIESLAND

AANBIEDING PENNISETUM HAMELN POTMAAT 19 CM PER STUK 4.95

NU 3 VOOR

Een tegen

Eenzaamheid!

28 sept – 8 oktober

€ 10,We hebben volop mooie planten op ons groencentrum staan om tuin en terras mooi aan te planten. De herfst is de mooiste tijd om te planten, je hoeft niet veel water meer te geven en de planten gaan mooi vast wortelen doordat de grond nog goed op temperatuur is. Dit geeft de plant in het voorjaar een voorsprong en ze zien er dan in de zomer al volwassen uit. Meer weten? Breng een bezoek aan Greensales Balk, dan vertellen we alles over de voordelen van herfstbeplanting

In de Week tegen Eenzaamheid is iedereen welkom bij gratis kunst- en sportactiviteiten, huiskamerconcertjes en ontmoetingen op veel plekken in Sneek.

Voor alle leeft ĳ den. Kijk voor meer informatie, data, tijden en locaties op de website van Cultuur Kwartier Sneek:

www.cultuurkwartier.nl/eentegeneenzaamheid

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

TEKST EN FOTO WIM WALDA

HENDRIK DEINUM IS HOBBYFOKKER VAN ‘FRIEZEN’

“Al tweemaal goud voor de veulens van Teatske”

Tijdens de jaarlijkse hengstenkeuring van het Koninklijke Fries Paarden Stamboek (KFPS) in het WTC Expo Leeuwarden in januari van dit jaar werd de achtjarige Friese hengst Jurre 495 voor de derde maal op rij kampioen. Eigenaar Jelmer Chardon van de gelijknamige stal uit Jorwert glom van trots, terwijl fokker Hendrik Deinum uit Schraard, volledig ‘út de skroeven’, de arena binnenstormde, getooid in een T-shirt met de tekst ‘Kampioen Jurre 495 – 3x’. Over de karaktervolle hengst Jurre 495 en zijn eigenaar zijn al genoeg superlatieven neergepend. Maar wie is eigenlijk Hendrik Deinum uit Schraard, de fokker? later als Jurre 495 in het Fries Stamboek zou worden ingeschreven.

Hendrik Deinum is in 1961 geboren in Witmarsum. “Heit was monsternemer,” vertelt hij, “en hielp daarnaast mijn oom, die een slagerij had en zelf slachtte.” Hendrik was de oudste zoon en ‘was niet zo van de boekjes’, maar liet liever zijn handen wapperen, zodat hij de Technische School in Bolsward bij de eerste de beste gelegenheid vaarwelzegde en aan de slag ging bij Lampe Technical Textiles in Sneek. Hendrik is een honkvaste werknemer want in november vorig jaar vierde hij zijn veertigjarige jubileum bij de Sneker onderneming.

Daar ging wel het een en ander aan vooraf. De eerste jaren wees nog niets op een roemruchte toekomst. Hij kreeg op de veulenkeuring een teleurstellende 2e premie en werd verkocht aan de familie Tanck, die hem meermaals vergeefs voor de keuring bracht. Jorbert werd verkocht aan Jelmer Chardon, die potentie in hem zag als tuigpaard. In 2016 bleek dat Chardon een goede keus had gemaakt, want de laatrijpe Jorbert overtuigde de jury van de KFPS Hengstenkeuring op overtuigende wijze en werd ingeschreven als Jurre 495 in het Friese stamboek. Dat jaar vormde het begin van een stormachtige ontwikkeling van deze hengst met zijn sierlijke gang, zijn geëxalteerde draf met mooi lang zweefmoment, waarmee hij de harten van het publiek stal. Het jaar daarop namelijk werd Jurre kampioen bij de jonge hengsten, algemeen kampioen van de KFPS-hengstenkeuring en verzekerde hij zich in de klasse Z1 van deelname aan de Hippiade. En ook in de twee daaropvolgende jaren veroverde hij de kampioenstitel.

‘FAN PANKOEKEN’ Nog trouwer is hij in zijn vriendschap met Otte Leijendekker, want vanaf zijn zevende jaar is hij kind aan huis op de boerderij van de familie Leijendekker aan de Pannenkoeksterweg in Witmarsum. Die heeft naast hun veeteeltbedrijf een gerenommeerde stal van Friese paarden, ‘Fan Pankoeken’. “Ik beschouwde Otte’s vader, Sikke, als mijn tweede vader en noemde hem ‘Pake’.” In 1991 trad Hendrik na een paar jaar verkering in het huwelijk met Griet Postma uit Midlum en werd de boerderij aan de Zuiderlaan in Schraard hun uitvalsbasis. Ze kregen drie kinderen, Marian, Rienkje en Kees. In 2009, het jaar dat hun Friese merrie Teatske, waarover later meer, in Blauhús kampioen werd, werd er bij Griet kanker geconstateerd in een vergevorderd stadium. Drie jaar later, na een huwelijk van 21 jaar, verloor Griet de strijd tegen deze slopende ziekte.

TOEKOMST Teatske heeft overigens meer veulens ter wereld gebracht die het erg goed doen. Zoals Marrit fan ‘e Súderleane, dochter van Thorben. Zij kreeg in 2019 tijdens de centrale merriekeuring in Drachten definitief het hoogst bereikbare (ideaal) predicaat ‘Model’.

CONFRONTATIE MET EEN LANTAARNPAAL Hendrik: “In het begin hebben we wat geavontuurd met paarden. Het eerste paard was een Fjord, een paardenras uit Noorwegen en later kocht mijn vader een ‘draver’. Dat was geen onverdeeld succes. Het heeft achteraf veel geld gekost. Ik probeerde hem wel te trainen met de sulky, op kleine boerenweggetjes, maar dat liep niet altijd goed af. Een keer eindigde dat in een confrontatie met een lantaarnpaal. De lantaarnpaal won. De sulky zat daar omheen gedrapeerd, ik lag in een u-bocht tussen de restanten van het wagentje en het paard was al thuis voordat we de brokstukken bij elkaar hadden gezocht.”

DOCHTER VAN JASPER 366 “Daarna handelden we ook wel eens met een Fries veulen. Daar zorgden we dan voor tot het een

Hendrik Deinum en Teatske L.

“IK BEN WELISWAAR EEN HOBBYFOKKER, MAAR HEB HET ER AF EN TOE ZO DRUK MEE ALS EEN KLEIN BAASJE.”

jaar of drie was en verkochten het dan weer. Ik heb ook wel een paar keer een merrie gekocht bij een handelaar. Dan hoop je dat ze het ‘ster-predicaat’ krijgt, maar dat werd hem elke keer net niet. Sikke Leijendekker, pake, zag het hoofdschuddend aan en zei dat ik op moest houden met die ‘griemerij’ en dat ik, als ik serieus met Friese paarden aan de slag wilde, wel een veulen van hem kon kopen. In 2006 kregen we gezinsuitbreiding met Teatske L., een dochter van de hengst Jasper 366.” Deze inmiddels 24-jarige veteraan is een ware grootheid in de Friese hengstenwe-

reld en bovendien publiekslieveling tijdens de jaarlijkse KFPS-hengstenkeuring in Leeuwarden. Als Jasper 366 de ring binnenkomt gebeurt er iets magisch met het publiek en houden sommigen het zelfs niet droog.

NIET VAN EEN LEIEN DAKJE Teatske deed het goed op de keuringen en behaalde het predicaat 1e premie stermerrie. In 2010 werden de genen van de stermerrie gekruist met die van de prachtige hengst Maurits 437 en op 7 mei 2011 schonk Teatske het leven aan een hengstveulen, Jorbert fan ‘e Súderleane, die

“Teatske is mijn oogappel. Als het lukt wil ik eigenlijk elk jaar wel een veulen van Teatske. Jammer is dat ze alleen maar merries op de wereld zet, Jorbert (Jurre) en een miskraam van een hengstveulen uitgezonderd. Naast Teatske heb ik nog een volle zus van Jurre. Die kreeg een paar jaar geleden als veulen tijdens de Fokdag in Blauwhuis een 1e premie, waardoor ze meedeed om het kampioenschap later die dag. Ik zei tegen keurmeester Fetze Veldstra uit Joure: ‘Geef haar maar een tweede premie’, omdat ik het middagprogramma in Blauwhuis niet wilde missen. Waarop deze mij aankeek alsof hij het in Keulen hoorde donderen. Dat ging dus niet door. Die merrie heeft vorig jaar het predicaat ‘Ster’ gekregen en heeft nu een hengstveulen. Wie weet hoe zich dat ontwikkelt.” “Wellicht een Jurre 496?”

NUMMER 10 • 2019

“Ik genytsje noch tefolle fan it dirigearen en de muzyk!”

bolsward-ijsselmeerkust

! u o j t g e e w e Wat b

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

Wat beweegt jou! Is een reeks waarin actieve ouderen worden uitgelicht! De gemeente Súdwest-Fryslân zet zich in voor gezond ouder worden. De Buurtsportcoaches ondersteunen en stimuleren deelname aan beweeg activiteiten. Wilt u meer weten over beweegactiviteiten voor ouderen? Of wilt u liever eerst een keer meekijken bij een activiteit? U bent van harte welkom. Ons aanbod staat op www.sudwestfryslan.nl. Heeft u vragen of andere suggesties neem gerust contact op met de Buurtsportcoach via telefoonnummer 140515 of mail naar sport@sudwestfryslan.nl.

GRIETJE DAM:

EEN LEVEN LANG DIRIGENTE Op zondagmiddag 6 oktober wordt er in ‘De Oerdracht’ in Joure een bijzonder muzikaal jubileum gevierd. Op die dag viert Grietje Dam-Riemersma (78) uit Sneek, omringd door familie en koorleden, dat het zestig jaar geleden is dat ze als ‘mejuffrouw Riemersma’ voor het eerst op de bok stond voor het koor van ‘Ta Gods Eare’ uit Harkema-Opeinde. Het zou het begin zijn van een imposante carrière als dirigente van vele koren. En nog altijd is de levenslustige Dam actief als dirigente en is ze nog zeker niet van plan om te stoppen. “Ik genytsje noch tefolle fan it dirigearen en de muzyk!” Een verhaal over dirigeren, genen en DNA. TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

“Dat ik it sa lang folhâlden ha as dirigente, komt ûnder oare trochdat ik it sa moai fyn om te dwaan. Sa simpel is’t. Ik stean der posityf foaroer. Dat moatte je útstrale en blykber doch ik dat. Ik ha ek noch noait tocht om op te hâlden, ik fyn it prachtich om mei minsken om te gean”, vertelt de jubilaris met een blij gezicht. De langdurige muzikale loopbaan van Grietje begint als achtjarig ‘famke’ als ze op orgelles gaat. Later doet ze Staatsexamen piano en op advies van haar toenmalige muziekdocent begint ze al op achttienjarige leeftijd met dirigeren. Grietje Dam weet het nog als de dag van gister.

HET BEGON IN HARKEMA OPEINDE “Ik hie dus muzykles en doe waard my frege oft ik op ’e Harkema helpe woe mei in koar. Myn learaar sei ‘Grietje dat moet je altijd doen, daar leer je van’. En sûnt dy tiid bin ik der noait wer mei opholden, noait wer! Ik wit ek wol wêr’t dy passy weikomt. Us heit, Albert Riemersma fan de berneweinfabryk út Surhústerfean, wie hiel muzikaal, hy dirigearde ek koaren. De heit fan ús mem, Bintsje Kuipers, wie ek gek fan muzyk. Hy wie bakker mar jûns dirigearde hy korpsen en koaren. It sit yn’e genen. Myn broer, Sjouke Riemersma, dirigearde ek.” Dat muziek bij het DNA van Grietje hoort moge duidelijk zijn. Zij en haar man Durk Dam, ook geen onbekende in de muziekwereld om het maar eens eufemistisch uit te drukken, hebben ondertussen de muziekgenen ook alweer door gegeven. De drie kinderen van het muzikale echtpaar zijn ook zeker muzikaal. Twee van hen zijn vakdocent

Seniorenkoor Friesland, Cantorij PKN-gemeente Joure en de Cantorij ‘Surhuisterveen’.

muziek geworden en de derde speelt in een aantal muziekkorpsen. Dat de muziek ook in de toekomst gewaarborgd is, daar zorgen de acht kleinkinderen wel voor, ze bespelen ondertussen allemaal een instrument.

TWEE KOREN OP EEN AVOND “Op tiisdeitejûn hawwe we twa koaren. Ik siz we omdat Durk myn sjauffeur is en hy sjongt ek mei. Earst yn Surhústerfean. Dêr begjin ik om healwei sânen en om kertier foar njoggenen moatte we yn Easthim wêze. Ik wurd noait wurch en dochs stean ik in hiele jûn. It dirigearen hâldt my fit. At ik ophâlde soe dan wie it net bêst, dan soe ik yn in djip gat falle. Ik moat der noch net oan tinke dat it foarby wêze soe. Uteraard tink ik wolris oan myn ôfskied as dirigente, ik sil it ek net mear jierrenlang dwaan. Mar foarlopich gean ik lekker troch. Ik sil net ynienen mei ‘alles’ ophâlde, dat soe te gek wêze. Ik bin al opholden mei it koar út Wolvegea, ik ha it mei oprjochte en ha it dêr 25 jier dien. Doe fûn ik dat der in nije wyn troch hinne moast. Fandêr.”

TSJERKEMUZYK SPREKT MY OAN “Ik haw sels ek yn múzykkorpsen sitten”, vertelt Grietje verder. “Doe’t ik in jier as tolve wie spile ik saksefoan by ‘Blaast de bazuin’, yn Surhústerfean. Doe’t ik 15 jier wie, gong ik nei it ‘gemengde’ koar, ik fûn it skitterjend. Muzyk is de reade tried troch myn libben. De âlde muzyk, fan Mozart en Beethoven fyn ik prachtich. Tsjerkemuzyk sprekt my ek oh sa oan, ik kin genytsje fan âlde koarmuzyk en op 6 oktober sil dat ek grif te hearen wêze. Doe’t Durk en ik krekt troud wiene, wennen we yn Drachten. Dêr gong ik op it Drachtster Cantorij Koor. De dirgent, Piet Hofman, frege oft ik by harren sjonge woe. Hy hat myn grutte stimulator west. Ik haw yn Den Haag Staatseksamen muzyk dien en bin dêr slagge foar it teoretyske diel en dêr siet ek direksy by. Ik ha it fak yn’e praktyk leard. Je kinne in hiel soad leare, mar at je it net oanfiele dan wurdt it ek neat. De sopranen moatte goed wêze en in goeie bas is ek belangryk. In koar moat in gehiel wêze, gjin solisten.”

Nu, zestig jaar later, is Grietje Dam nog altijd actief bij een vijftal koren. Het handvol koren wordt moeiteloos opgesomd. Christelijk gemengd koor ‘Nije Moed’ uit Oosthem, ‘Cantorij ‘Instemming’ Sneek, het Christelijk

Grietje Dam is niet alleen nog erg kwiek, ze ziet er ook zo uit. Haar man Durk, die ook aangeschoven is aan tafel grapt: “Op ’e camping sizze se wolris, dêr is Durk ek wer mei syn jong wyfke…” De beide muzikale echtlieden lachen hartelijk.

Jubileumconcert Grietje Dam Het jubileumconcert dat ter ere van Grietje Dam-Riemersma georganiseerd wordt zal plaats vinden op zondagmiddag 6 okober in ‘De Oerdracht’ te Joure. Aanvang 15.00 uur. De presentatie is in handen van ds. Christien Ferrari. Voor de pauze zijn er optredens van Chr. Seniorenkoor Friesland, Jeugdsymfonieorkest de Vuurvogel o.l.v. Albert Dam, de zoon van Grietje en Durk Dam, Less is More Band, een brassband waarin oudste dochter Benita en haar man en de kinderen optreden en pianist Doeke van Wieren. Na de pauze zullen de Verenigde koren zingen en laat ook organist Rients Schuddebeurs van zich horen. Al met al een zeer gevarieerd programma.

DE TOTAALBELEVING DE TOTAALBELEVING IDEETJE WONEN VAN DE TOTAALBELEVING IDEETJE WONEN Op ruim 1300 m2, op 3 etages, VAN

VAN IDEETJE urenlang struinen. Op ruim 1300 m2,WONEN op 3 etages, Bij ons vindt u de leukste struinen. Op ruim 1300 m2, op 3 etages, urenlang woonaccessoires urenlang struinen. en grote ideeën voor Bij ons vindt u de leukste Bij ons vindt u de leukste complete make-over uwvoor woonaccessoires en grotevoor ideeën een woonaccessoires en grote ideeën woning, boot make-over en/of vakantiehuis. een complete voorvoor uw een complete make-over voor uw Ideetje Sfeervol Wonen is het woning, boot en/of vakantiehuis. woning, boot en/of vakantiehuis. walhalla voor wieWonen van landelijk, Ideetje Sfeervol is het puur Ideetje Sfeervol Wonen is het natuurlijk en stijlvol wonen houdt. walhalla voor wie van landelijk, puur walhalla voor wie van landelijk, puur Banken alle maten; alshoudt. hoekbank, natuurlijk en stijlvol wonen houdt. natuurlijkinen stijlvol wonen met lounger of als trapeze bank, Banken alle maten; hoekbank, Banken ininalle maten; alsals hoekbank, vrijwel nietsofis onmogelijk en in een met lounger als trapeze bank, met lounger of als trapeze bank, vrijwel variatie niets en in grote aan stoffen of leer vrijwel nietsisisonmogelijk onmogelijk eneen in een grote variatie stoffen of leer leverbaar! grote variatieaan aan stoffen of leer

leverbaar!

leverbaar! Grote tafels, kleine tafels, bijzettafels, Grote tafels, kleine tafels, bijzettafels, boomstamtafels intafels, heel veel maten. Grote tafels, kleine bijzettafels, boomstamtafels in heel veel maten. Ook onzekasten kasten zijn uniek , door de boomstamtafels inuniek heel veel maten. IDEETJE WONEN Ook onze zijn , door de IDEETJE WONEN GROOTZAND 35 SNEEK WWW.IDEETJEWONEN.NL vormgeving, GROOTZAND 35 SNEEK WWW.IDEETJEWONEN.NL Ook onze kasten zijn uniek , door de vormgeving, (0515) 431 485 INFO@IDEETJEWONEN.NL IDEETJE WONEN (0515) 431 485 INFO@IDEETJEWONEN.NL WWW.IDEETJEWONEN.NL GROOTZAND 35 SNEEK houtsoorten en kleuren. houtsoorten en kleuren. vormgeving, (0515) 431 485

INFO@IDEETJEWONEN.NL

houtsoorten en kleuren.

bolsward-ijsselmeerkust

leef je uit met styling in huis

Maak van je huis een droomhuis!

INTERIEURTIPS DOOR:

Evelyne Bok werp.nl www.evelyne-ont

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

Op deze inspiratiepagina laat ik jullie mijn accessoires- en kleurentoppers van KARWEI zien, een persoonlijk overzicht van allerlei verschillende hoekjes in mijn woning, waar ik me kon uitleven met de styling. Een beetje van Evelyne en een beetje van KARWEI. Ik geef je graag wat leuke ‘binnen-kijk’ inspiratie!

OPBERGKAST

IN NIEUW JASJE! Deze kast kocht ik jaren geleden (in het wit) bij Ideetje Wonen in Sneek waar ik destijds werkte. Toch koos ik voor een nieuw jasje, een mooie warme kleur van de ‘Kleuren van Nu’ lak collectie van de KARWEI kleur Vintage Roze. Een fluitje van een cent: even schuren, afnemen en twee keer in de lak. Wat een binnenkomer! De poef Sara komt eveneens van de KARWEI en sleep ik overal mee naartoe, als voetenbank, bijzetter of poefje! De lijsten met foto’s die naast de kast staan krijgen nog een plekje aan de wand, deze shopte ik bij Desenio en het zijn echte eyecathers te noemen. Het dienblad wat bovenop de kast staat kleurt mooi bij het geheel en een ronde vorm is altijd goed voor de afwisseling van verschillende vormen. De vaas met doerebouten komt van Terschelling.

TIPS

MINIMALE ACCENTEN IN DE KEUKEN

VOOR HET AFSTYLEN VAN JE KAMER TIP1 GROEPEREN

Maak groepjes van een aantal accessoires. Zet dus niet (bijvoorbeeld in een vensterbank) drie dingen naast elkaar met een evenredige lege ruimte ertussen, maar maak een groepje van deze items en laat de rest van de vensterbank / dressoir leeg.

Deze droomkeuken welke ik zelf heb ontworpen liet ik op maat maken in ons nieuwe huis, met kasten tot aan het plafond. Het kookeiland vraagt om een paar accessoires, niet te uitgebreid en te veel kleur. Bij KARWEI haalde ik een glazen vaas op zwarte pootjes en deze vulde ik met gedroogde pampaspluimen. Helemaal de trend. Een item wat je eigenlijk overal kan neerzetten, hoe makkelijk is dat. Zowel geschikt voor de vensterbank, op een bijzettafel, in een vakkenkast of, zoals ik dat doe, op het kookeiland. Dit ronde ornament van steen in een metalen houder past overal. Ja echt! Qua kleur en vorm is het een mooi stijlvol object. Deze shopte ik bij de KARWEI en ik geniet er iedere dag van.

SLAAPKAMER ALS UIT EEN BOEKJE De slaapkamer kon ik simpel wit houden, maar toch koos ik voor meer diepte. De muurverf kleur Leisteen Grijs van KARWEI bracht gelijk warmte en geborgenheid. Het antraciet gekleurde bed maak ik op met licht beddengoed en vulde ik aan met een dik grijs gemêleerd plaid. De lijsten met zwart/wit afbeeldingen die bovenop het bed staan kon ik niet laten liggen bij de KARWEI. Een hele simpele manier om accessoires te plaatsen, zonder dat je gaten hoeft te boren! Een ‘kind kan waskan doen’ Een de ‘kind de verhaaltje. was doen’ verhaaltje.

TIP2

GEEN SETJE Twee identieke bloempotten of kandelaars naast elkaar en een stukje verder weer een setje van twee. Ja, dat was vroeger. Tegenwoordig koop je alles in enkele stuks, of in ieder geval een andere afmeting. Dus bijvoorbeeld een vierkant kussen met een rond of langwerpig kussen in dezelfde print / kleurstelling. Of een hoge en lagere kandelaar.

TIP 3

VERSCHILLENDE MATERIALEN Creëer spanning door koude en warme materialen bij elkaar te zetten. Bijvoorbeeld een metalen / glazen vaas met bloemen of gedroogde takken met een houten kandelaar / ornament ernaast.

TIP 4 PEUTERDOCHTER KOOS VOOR ROZE “Als je een nieuwe kamer krijgt gaan we samen een kleur uitzoeken”, vertelde ik mijn dochter Vivianne. We kozen deze prachtige muurverf van KARWEI Vintage Roze. Ik werd er zo blij van toen deze erop zat, twee lagen en klaar waren we. De flamingo poster in houten houder boven haar bedje, samen met de opbergmanden vullen het kleurtje mooi aan. Het ledikantje is een oudje, ik en mijn zusjes sliepen hier ook in. De mix van modern en vintage heeft mij altijd aangesproken en verveelt nooit.

SHOP IN

STYLE!

WIL JIJ JE INTERIEUR OOK AANVULLEN MET MOOIE ACCESSOIRES? OF BEN JE NU ECHT TOE AAN EEN ANDERE KLEUR OP DE MUUR? KARWEI HELPT JE MET AL JE KLUSSEN!

WERK MET HOOGTES Verschillende hoogtes zijn een must bij het maken van een juiste setting en ook dit zorgt voor de juiste “spanning”. Wees hier niet te voorzichtig in, het verschil in hoogtes binnen een setting mag echt groot zijn, neem een piramide vorm als voorbeeld. Hoog achter en laag voor.

Ook advies...?!

Evelyne geeft interieuradvies aan huis. Neem gerust contact op voor meer informatie

bolsward-ijsselmeerkust

EEN DUIK IN HET NIET ZO GEWONE LEVEN VAN EDELSMID ELSKE KLIK UIT PINGJUM

“IK BEN EIGENLIJK ALTIJD BEZIG IN MIJN HOOFD” ‘Het succes van de persoon ligt bij de persoon zelf en niet bij de externe omstandigheden’, luidt de omschrijving van een selfmade man. Met die omschrijving is Elske Klik (66) uit Pingjum dan wel een ‘selfmade woman’ te noemen. Een leven met een jeugd uit een ‘jongensboek’, een tienerperiode waar ze onbewust landelijk een lans brak voor meisjes, en een nieuwsgierigheid en daadkracht die haar verder brachten in het leven, als goudsmid, als moeder en als betrokken dorpsbewoner. TEKST EN FOTO’S: KIRSTEN VAN LOON

Elske komt in 1953 ter wereld in Langweer. Een gezellig dorp, waarin de watersport langzaam opbloeit. Elske bewaart er warme herinneringen aan. “Een prachtige plek met water en bos. Heit was melkvaarder en ging ook graag vissen; wij mochten soms mee en dat was machtig. Mijn broer en ik hadden ook een houten puntertje, die moesten wij altijd wat opknappen. Er zat een mastje op en mijn moeder had van allerlei lappen een zeil gemaakt en daar zeilden wij dan mee. Als we niet op het water waren, dan waren we wel hutten aan het bouwen in het bos of eendeneieren zoeken waar mijn moeder dan cakes van bakte.” De jeugd van Elske zou zo uit een ‘jongensboek’ kunnen komen, met haar avonturen als enig meisje tussen drie jongens. Maar het boek eindigt met een gitzwarte pagina wanneer haar jongste broertje op vierjarige leeftijd verdrinkt. Het verdriet is te groot voor haar ouders om in Langweer te blijven. Het gezin verhuist naar Sneek.

Elske’s moeder wil wel zien waar het naartoe kon leiden. Bij een gerenommeerde goudsmid, Van den Houten in Leeuwarden, vindt Elske een stageplek. Vier jaar lang werkt ze daar, op een zolderkamertje met uitzicht op een dichtgemetselde muur. Die omgeving is voor de jonge Elske niet vol te houden en ze besluit te stoppen. Wie wil werken kan werk krijgen in de zeventiger jaren en Elske maakt er gebruik van. Met haar toenmalige partner verhuist ze naar Bartlehiem. Vier jaar lang rijdt ze met de bus van de Wolfederatie door Friesland. “We verkochten werkkleding, overalls, dekens, et cetera.” Ook werkt ze in de horeca en later bij een juwelier. Samen krijgen ze twee kinderen, een jongen en een meisje. Na enkele jaren verhuist het gezin naar Pingjum, echter kort daarna loopt hun relatie stuk.

HET EERSTE MEISJE OP DE JONGENSSCHOOL Als Elske twaalf is moet ze naar het beroepsonderwijs. Moeder stelt de huishoudschool voor, dat was gangbaar voor meisjes. “Nou, ik zei: ‘Dat kan mem mij wel leren, daar hoef ik niet heen.’ Naar de mulo wilde ik ook niet. Ik wilde naar dezelfde school als mijn broers: de ambachtsschool. ‘Dat kan niet’, zei mem, want dat was een jongensschool. Ik vond het onzin. Er was een open dag en mijn moeder zei: ‘Goed, we gaan erheen en dan zien we wel wat de directeur zegt.’” De verbazing is groot als de directeur het wel ziet zitten. Er moet wat worden aangepast, want zowel een damestoilet als –kleedkamer ontbreken, maar het mag. Het is 1965 en Elske is het allereerste meisje ooit in Nederland dat toegelaten wordt op een ambachtsschool. “De kranten stonden er vol van en het kwam op de radio. Ik vond dat allemaal onnodig. Nu snap ik het wel; emancipatie, vrouwenrecht, de protesten van die tijd. Maar ik was twaalf, ik had daar helemaal geen erg in. Ik wilde gewoon niet naar de huishoudschool”, lacht Elske.

GOUDSMID OP EEN ZOLDERKAMERTJE Ze heeft een gouden tijd op de ‘jongensschool’. Als Elske bijna klaar is, heeft ze nog geen beroepskeuze gemaakt. Een van de leraren stelt het beroep goudsmid voor. “Ik wist niet eens wat dat precies was. Ik was veertien, kwam uit een dorpje, had geen vermogende ouders; ik was er nooit mee in aanraking geweest.” Maar

WORKSHOPS ZILVERSMEDEN Elske heeft het dorp in haar hart gesloten en besluit er te blijven. “Ik werkte twee dagen als verkoopster bij een juwelier, maar er moest nu meer op de plank komen. Ik wilde niet afhankelijk zijn en het leek mij fantastisch om het goudsmeden zelf te doen. Via de gemeente kon ik een tweejarige thuisstudie volgen. Daarna heb ik stagegelopen bij De Vries in Scharnegoutum en er ook nog een tijdje gewerkt. Tot 1995, toen ben ik achter in de keuken een eigen bedrijfje begonnen. Daar had ik een werkbankje staan.” Elske lacht hardop als ze eraan terugdenkt. Na het verbouwen van de garage heeft ze nu een apart atelier aan de straatkant.

Ze heeft het spannend gevonden om echt alles alleen te doen, maar ze laat zich niet gauw kisten. Om bekendheid te verwerven vliegt ze van expositie naar expositie en vele zomers staat ze op de markt in Makkum. Ze werkt, en nu nog, voor diverse juweliers. Wanneer steeds meer mensen haar weten te vinden, bouwt ze de tijdrovende exposities af. Maar waar Elske tijd vindt, wordt die benut en zo start ze met het geven van workshops zilversmeden.

BESTUREN In Pingjum vindt Elske opnieuw de liefde en in het dorp is ze actief in diverse besturen.

“Ik heb nog even nagedacht, maar ik heb inderdaad in veel besturen gezeten. Van spelletjescommissie tot het opzetten van het dorpshuis. O, en van het korps. Bij een muziekuitvoering zei ik dat ik wel saxofoon wilde leren spelen. ‘Dat kan’, zeiden ze, en de volgende dag had ik er een in huis.” Ze leert saxofoon spelen, haalt diploma’s op de muziekschool en treedt toe tot het korps. Ook daar draait ze haar hand niet om voor een bestuurlijke rol. En ze speelt nog een tijdje in een bigband. “Omdat ik het druk kreeg moest ik wat afstoten en ben ik gestopt. Ik heb achttien jaar niet gespeeld, maar ben net weer begonnen.” In totaal zit Elske ook

NUMMER 10 • 2019

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

VAN DE NOTARIS EEN LEVENSTESTAMENT HOUDT JE BEDRIJF GEZOND Het is voor iedereen goed om na te denken over het maken van een levenstestament, maar voor ondernemers in het bijzonder. Zo is er in veel bedrijven niets geregeld over wie het roer overneemt als de ondernemereigenaar wegvalt, met alle gevolgen van dien. In een levenstestament kan een ondernemer een persoon aanwijzen die tijdens een periode van ziekte of afwezigheid de belangrijke beslissingen neemt, zodat het bedrijf verder kan. Ook kan een ondernemer in dit levenstestament beschrijven wat de ideeën zijn voor de toekomst en kunnen er toezichthouders worden benoemd die controleren of het bedrijf wordt voorgezet op de manier die de ondernemer voor ogen heeft. Daarnaast kan een ondernemer ook allerlei persoonlijke zaken regelen in het levenstestament. Bijvoorbeeld wie de privérekeningen beheert en de betalingen doet, of wie de beslissingen over eventuele medische behandelingen neemt. In het levenstestament van een ondernemer zie je vaak dat er twee vertrouwenspersonen worden benoemd: één die de onderneming tijdelijk overneemt en een ander die de persoonlijke zaken behartigt.

Uw Netwerk Notaris is de uitgelezen persoon om ondernemers terzijde te staan bij het maken van een levenstestament. Wij adviseren u graag op zakelijk en privégebied en denken met u mee over de continuïteit van uw onderneming.

nog veertien jaar in het bestuur van de Kunstroute, nu Kunst achter Dijken, een vereniging van kunstenaars in Súdwest-Fryslân die jaarlijks een kunstevenement organiseert. Dit jaar, in november, staat er nog een muziektheaterproductie op de planning: ‘Kerk van Klei’, een voorstelling op locatie over het landschap en het leven in de ‘Lytse Bouhoek’. Elske zit in de organisatie, heeft enkele kostuums gemaakt en ze speelt zelf ook nog een rol. “Ik heb vaker dat soort kunstrichtingen opgepakt. Ik ben eigenlijk altijd bezig in mijn hoofd.”

GEBOORTELEPELS Aan creativiteit geen gebrek. Dat is ook duidelijk zichtbaar in haar werk als goudsmid en in het bijzonder in de door haar ontworpen geboortelepels. Er komt een dik boek op tafel met foto’s van al de door Elske gemaakte lepels. “Het is echt mijn passie. Vroeger was het een ‘boerending’, dan kreeg de eerstgeboren zoon zo’n lepel. Het was een soort zekerheidsstelling; als ze het dan zwaar kregen, dan konden ze de lepel verpanden. Tegenwoordig doen niet alleen boerengezinnen het meer en laten mensen ze nu wel voor alle kinderen uit het gezin maken.” Elske ontwerpt

de lepels geheel zelf, naar wens van de opdrachtgever of laat zich inspireren door de geboortekaartjes. Stilzitten kan ze maar moeilijk. Daarom heeft ze zich sinds kort bij een leesclub aangesloten. “Dan moet ik wel zitten en lezen. Ik ben nu 66, dus ik moet het misschien eens wat rustiger aan gaan doen”, zegt ze lachend bij de gedachte.

Mr. Gerard Vellinga De Wit & Dijkstra Netwerk Notarissen www.dewit-dijkstra.nl De Wit Dijkstra Netwerk Notarissen is aangesloten bij Netwerk Notarissen, een landelijke organisatie van 150 notariskantoren die steeds van elkaar leren en altijd aan de hoogste kwaliteitseisen voldoen. Meer weten? Bel ons op 0515-41 78 85 of mail naar info@dewit-dijkstra.nl. Vanzelfsprekend kunt u, zoals u van ons gewend bent, altijd vrijblijvend bij ons binnenlopen aan de Westersingel 30a in Sneek.

&FIT

GEZOND

NUMMER 10 • 2019

Antonius

combineert het beste van twee werelden Het Antonius Ziekenhuis en Thuiszorg Zuidwest Friesland, die samen de Antonius Zorggroep vormen, gaan hun krachten nog meer bundelen. “We gaan het beste uit twee werelden combineren”, verzekert bestuursvoorzitter Marcel Kuin. “Dat is nodig om ook in de toekomst goede en betaalbare zorg te kunnen blijven leveren.”

De Antonius Zorggroep heeft daarvoor een plan opgesteld, dat luistert naar de naam ‘Koers 2022’. De essentie: in het ziekenhuis als het moet, thuis als het kan. “We zijn er namelijk van overtuigd dat je thuis beter en sneller herstelt.”

Totaal zorgaanbod ‘Het Antonius’ kiest voor een totaal zorgaanbod, afgestemd op een patiëntpad (lees: alle stappen die de patiënt in het zorgproces doorloopt). “Zo zorgen we dat we hoogwaardige zorg aan onze patiënten en cliënten kunnen leveren. Dat doen we in nauwe samenwerking met onze patiënten, (keten-)

Verbouw Verbouw Vrouw Vrouw enen Kind Kind Van Van hethet najaar najaar 2017 2017 t/m t/m voorjaar voorjaar vanvan 2018 2018 worden worden dede polikliniek polikliniek Gynaecologie, Gynaecologie, afdeling afdeling Verloskunde Verloskunde enen Kindergeneeskunde Kindergeneeskunde verbouwd. verbouwd. HetHet resultaat resultaat is dat is dat gezinsgerichte gezinsgerichte zorg zorg nog nog zichtbaarder zichtbaarder is: is: doelmatigheid van de ziekenhuispartners en verwijzers”, benadrukt • • Alles Alles rondom rondom geboortegeboorteen kindzorg kindzorg in het inzorg het ziekenhuis ziekenhuis vlak vlak bijbijte verbeteren. én zorg thuis Sandra Timmermans vanen de raad elkaar; elkaar; van bestuur. “We gaan de zorg zo • • Moeder, Moeder, partner partner enen kind kind samen, samen, eventueel eventueel ook ook opop dede dicht Couveuseafdeling; mogelijk bij de patiënt orgaPatiënten betrekken Couveuseafdeling; • • Extra Extra comfortabele comfortabele enen complete complete kraamsuites kraamsuites na debeste de bevalling. bevalling. niseren, zodat zij zoveel mogelijk Om na het van deze twee werelIedere Iedere verloskamer verloskamer straks straks een een eigen eigen badkamer badkamer met mette voegen, neemt het hun dagelijkse activiteiten kunnen den samen douche douche enen toilet. toilet. Begin Begin mei mei 2018 2018 zijnzijn allealle verloskamers verloskamers klaar. klaar. blijven doen.” zijnzijnkraamsuites Antonius álle patiëntpaden onder ZesZes kraamkamers kraamkamers kraamsuites geworden: geworden: comfortabele comfortabele de loep. Zorgprofessionals uit het enen complete complete kamers kamers waar waar moeder, moeder, kind kind enen partner partner tottot rust rust kunnen kunnen komen komen enen samen samen kunnen kunnen genieten. genieten. We We verbouwen verbouwen Goede zorg dichtbij huis klinkt ziekenhuis en de thuiszorg bepadede Couveuseafdeling Couveuseafdeling zodat, moeder moeder enen partner partner dag enen nacht nacht mooi, maar wat gaatzodat, de patiënt lendag samen welke onderdelen van bijbij hun hun kindje kindje kunnen kunnen blijven. blijven. DeDe afdeling afdeling wordt wordt groter groter enen dede daarvan merken? “Denk aan de ziekenhuiszorg kunnen worden voorzieningen voorzieningen worden worden verbeterd. verbeterd.

huisbezoeken van gespecialiseerde verplaatst naar de thuissituatie. verpleegkundigen, telemonitoring “Kwaliteit van zorg staat daarbij Verbouw Verbouw (toezicht op afstand), ‘e-Health’ en altijd voorop”, verzekert TimmerDeDe kwaliteitseisen kwaliteitseisen zijnzijn verzwaard. verzwaard. In In 2017 2017 zelfzorg met ondersteunende techmans. Daarnaast hecht de Antoniwerkzaamheden werkzaamheden zijnzijn met met betrekking betrekking tottot hethet nologie”, somt Kuin op. Verder zet us Zorggroep veel waarde aan de uitgevoerd uitgevoerd aanaan de de luchtbehandeling luchtbehandeling enen dede elektronische elektronische g Antonius g zodat zodat hethet OK-complex OK-complex vanvan hethet Antonius Antonius het in op ontwikkeling beleving van patiënten en cliënten. Ziekenhuis volledig volledig voldoet voldoet aanaan de de nieuwste nieuwste eisen. eisen. enZiekenhuis innovatie om de kwaliteit en “We gaan hen actief betrekken bij het ontwikkelen van onze patiëntpaden. Hun ervaringen, wensen en Vernieuwde Vernieuwde vaatkamer vaatkamer radiologie radiologie Sinds Sinds begin begin 2017 2017 werkt werkt dede afdeling afdeling Radiologie Radiologie met met nieuwe nieuwe behoeften zijn leidend.” apparatuur apparatuur in de in de verbouwde verbouwde vaatkamer. vaatkamer. Hiermee Hiermee is de is de vaatkamer vaatkamer ‘state ‘state of of thethe art’. art’. DeDe hoeveelheid hoeveelheid röntgenstraling röntgenstraling diedie nodig nodig is is Het Antonius kijkt verder dan de omom goede goede beelden beelden te te verkrijgen verkrijgen is beduidend is beduidend minder. minder. Hierdoor Hierdoor muren van de krijgen krijgen zowel zowel dede alsals hethet personeel personeel een een veel veel lagere lagereeigen zorggroep. stralingsdosis stralingsdosis toegediend. toegediend. Ook Ook is de is de kwaliteit kwaliteit vanvan dede beelden beelden “Samen met de andere Friese ziediedie gemaakt gemaakt worden worden veel veel beter: beter: er er zijnzijn meer meer details details te te zien, zien, kenhuizen en onze ketenpartners met met aanmerkelijk aanmerkelijk minder minder ruis. ruis. DeDe ruimte ruimte enen dede bijbehorende bijbehorende stippelen we een gezamenlijke infrastructuur infrastructuur is tevens is tevens aangepast aangepast enen voldoet voldoet aanaan dede hoogste hoogste koers uit om de kwaliteit en coneisen eisen enen (WIP)-richtlijnen. (WIP)-richtlijnen. In In dede nieuwe nieuwe vaatkamer vaatkamer worden worden onder onder röntgengeleiding röntgengeleiding cardiologische cardiologische enen radiologische radiologische tinuïteit van onze zorg in de regio gedaan, gedaan, zoals zoals hethet in beeld in beeld brengen brengen vanvan dede bloedvaten bloedvaten bijbij hethet te borgen. Goede, toegankelijke en enen stenten stenten vanvan perifere perifere vaten vaten (vaten (vaten hart hart enen hethet betaalbare zorg, dat is onze ‘drive’.” wat wat verder verder vanvan hethet hart). hart). Ook Ook worden worden er er in deze in deze kamer kamer e) e) pacemakers pacemakers ingebracht. ingebracht. DeDe doorlichtapparatuur doorlichtapparatuur hangt hangt in de in de nieuwe nieuwe kamer kamer niet niet langer langer aanaan het het plafond, plafond, maar maar is is Kernwaarden vloergemonteerd. vloergemonteerd. DitDit is hygiënischer is hygiënischer enen werkt werkt netnet zo zo makkelijk. makkelijk.

8 8

In het ziekenhuis als het moet, thuis als het kan

De Koers 2022 is gebaseerd op vier kernwaarden: toegewijd, toegankelijk, samen sterk en vakmanschap. “Wij leveren zorg vanuit ons hart, passend bij onze patiënten en cliënten en hun omgeving. We werken samen aan succesvolle oplossingen voor onze patiënten en cliënten en creëren een werkomgeving waar mensen kunnen groeien en presteren. We voelen de verantwoordelijkheid voor duurzame zorg”, verduidelijkt bestuursvoorzitter Kuin.

Marcel Kuin

Hij beseft dat de inzet van zorgprofessionals essentieel is om de ambities te kunnen realiseren. Daarom investeert de Antonius Zorggroep extra in de ontwikkeling, training en scholing van haar medewerkers. “Het uitgangspunt is voortdurend verbeteren. Het beste uit jezelf én uit elkaar halen, daar draait het om.” Vrijwel alle medewerkers van de Antonius Zorggroep zijn inmiddels getraind in het onderdeel vakmanschap en hebben daardoor meer inzicht in hun eigen drijfveren en gedragsstijl gekregen.

Sandra Timermans

Verankeren De training in vakmanschap krijgt een vervolg. Volgend jaar staan de thema’s ‘samen sterk’ en ‘toegankelijk’ centraal. Dan gaan medewerkers binnen een bepaald patiëntpad samen aan de slag met de thema’s ‘samenwerken’ en ‘aanspreken’. “Zo gaan we de nieuwe koers dieper verankeren in onze organisatie. De basis is gelegd, we gaan er sámen voor. Medewerkers maken het verschil.”

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

Chantal Hoevers Prins is erkend mantelzorgmakelaar en helpt mantelzorgers

DE MANTELZORGPAS Grote kans dat je al gehoord hebt van de nieuwe Mantelzorgpas. Dè pas die mantelzorgers kennis laat maken met een verscheidenheid aan ontspannende activiteiten, workshops en nuttige diensten die jou direct ontzorgen. Ben je in het bezit van de Mantelzorgpas 2019 van de gemeente Súdwest Fryslân, dan kun je bovendien 1.5 uur gebruikmaken van onze diensten als mantelzorgmakelaar, helemaal gratis! In onze gemeente zijn meer dan 21.000 mantelzorgers, waarvan ruim 3.600 zich zwaar belast voelen. Cijfers die er niet om liegen! Onze gemeente (SWF) doet er alles aan om overbelasting bij mantelzorgers te voorkomen. Daarom ben ik ontzettend blij met onze nauwe samenwerking. Het ontzorgen van mantelzorgers is de missie van Mantelzorgzaken. We kennen de sociale kaart en de actuele weten regelgeving als onze broekzak en hebben een pgb-specialist in huis. Onze expertise is wetoverschrijdend. Dat is hard nodig ook, want je krijgt als mantelzorger/ zorgvrager doorgaans met veel verschillende wetten te maken. In samenspraak met jou als mantelzorger / zorgvrager brengen we de zorgvraag in kaart en stropen we de mouwen op om alle regeltaken op te pakken en jou te ontlasten. Natuurlijk hou jij hierin altijd de regie! Met deze zaken kunnen wij je helpen: • Inregelen van ondersteuning en zorg • Aanvragen (her)indicatie • Woningaanpassing • Persoonsgebonden budget • Informatie over de weten regelgeving en voorzieningen • Invullen van formulieren • Contact met instanties • Hulp bij het keukentafelgesprek • Inzet van vervangende mantelzorg • Logeerweekenden • Combineren van Werk & Mantelzorg • Bezwaar- en beroepsprocedure Ben je mantelzorger en kun je wel wat ondersteuning gebruiken? Laat ons eens met je meekijken! Beschik je over de Mantelzorgpas? Profiteer dan van onze actie en maak 1.5 uur gratis gebruik van onze diensten. Ben je nog niet in het bezit van de Mantelzorgpas? Ook dan kun je contact opnemen. Bel voor een afspraak: 0515 700267 of stuur een e-mail naar info@mantelzorgzaken.nl.

Over Chantal Hoevers Prins

Als mantelzorgmakelaar biedt Chantal Hoevers Prins integrale ondersteuning aan mantelzorgers, gemeenten, zorgprofessionals en werkgevers bij alle mantelzorgvragen. Chantal is erkend Mantelzorgmakelaar en aangesloten bij de beroepsvereniging van Mantelzorgmakelaars (BMZM) en bij de beroepsvereniging van cliëntondersteuners voor mensen met een beperking (BCMB).

www.mantelzorgzaken.nl

Zorgkundige Marieta Wesselius

GENIETEN VAN DE KLEINE DINGEN IN HET LEVEN In woonzorgcentrum Bloemkamp in Bolsward wonen zo’n tien bewoners met een bijzonder ziektebeeld: Huntington. De ziekte van Huntington is een erfelijke aandoening waar (nog) geen geneesmiddel voor is. Zorgkundige Marieta Wesselius werkt op de Huntington-afdeling. De Huntington-afdeling in Bloemkamp bestaat sinds een paar jaar. De locatie van zorgorganisatie Patyna is de enige in Friesland waar mensen met de ziekte van Huntington kunnen wonen en zorg krijgen van een team specialisten. “Ik vind het heel bijzonder om op deze afdeling te werken”, vertelt Marieta. “Dit komt door de jonge leeftijd van de bewoners, maar ook door het ziektebeeld.”

“Natuurlijk hebben we het wel eens over hun ziekte, maar we kijken vooral naar de leuke dingen die een bewoner nog kan en wil.”

De ziekte van Huntington tast langzaam bepaalde delen van de hersenen aan. De symptomen lijken op een combinatie van Alzheimer, Parkinson en ALS. Ieder kind van een ouder met Huntington heeft 50% kans om ook drager te zijn. De eerste symptomen openbaren zich meestal tussen het 35e en 40e levensjaar. “Het is een mensonterende ziekte. Natuurlijk hebben we het er wel eens met de bewoners over, maar we kijken vooral naar de leuke dingen die een bewoner nog kan en wil. Het leven houdt niet op als ze bij ons wonen.”

Hiermee bedoelde hij Bloemkamp. Dat zegt volgens mij genoeg. We hebben het gezellig met elkaar.”

De ene bewoner houdt van zwemmen, de ander kijkt graag films en series op Netflix. “Het kan hier allemaal. En als ze iets speciaals willen, dan regelen we dat. Zo zijn we in de zomer bijvoorbeeld met z’n allen naar de camping geweest en hebben we gepicknickt in het park. Kleine dingen waar ze heel blij van worden. Onlangs zei een bewoner tijdens een dagje uit: ‘ik wil weer naar huis’.

Marieta heeft geen speciale opleiding gevolgd om met deze bijzondere cliëntgroep te werken. “We leren vooral van elkaar. Dit vind ik erg fijn; we hebben echt een topteam. Ook leren we van de familie van de bewoners. Zij hebben immers ervaring met de ziekte. Daarnaast bezoeken we regelmatig bijeenkomsten van het Huntington Netwerk Nederland. Hier ontmoeten we collega’s van andere zorgorganisaties in Nederland, die werken met Huntington-cliënten. Dit zijn heel leerzame en inspirerende bijeenkomsten. Verder werken we nauw samen met de Huntington-poli in Grou. Bovendien kunnen we altijd een beroep doen op de behandelaren van Patyna, zoals psychologen, logopedisten, diëtisten, ergotherapeuten en de maatschappelijk werker. Dat is heel fijn.”

Wandelen voor Huntington Samen met collega’s en familieleden van de bewoners heeft Marieta op zaterdag 21 september meegedaan aan de Dam tot Dam loop, een wandeltocht van ongeveer twintig kilometer van Amsterdam naar Zaandam. Met als doel: aandacht vragen voor de ziekte van Huntington en zoveel mogelijk geld inzamelen voor een belangrijk en veelbelovend onderzoek. “Het was een prachtige dag. Veel mensen hebben ons gesupport en ook de bewoners hebben op afstand met ons meegeleefd. Met elkaar hebben we een mooi bedrag bij elkaar gelopen.” Doneren kan nog steeds via bankrekening NL98INGB0000309626 t.n.v. Vereniging van Huntington met omschrijving: ‘Dam tot Dam’.

NUMMER 10 • 2019

&FIT

GEZOND

VERZORGENDEN FIONA ZWERVER EN ANNA NIJHOF VAN BOS- EN MEERZICHT

“TROTS OP ONS WERK!”

Fiona Zwerver en Anna Nijhof zijn verzorgende- IG ‘ers in Bos & Meerzicht, Oudemirdum. Maar wat doen beide dames nu echt? Waarom is Bos & Meerzicht een bijzondere instelling? En wat maakt het dat Fiona en Anna elke dag met plezier hun taken doen? Op een heerlijke herfstdag in september krijgen we het antwoord nadat directeur Debby Nota een kopje koffie met… rumbonen (heerlijk!) voor ons heeft klaar gezet. EDGAR FRAIQUIN WERKT NU DRIE JAAR BĲ EMPATEC. HĲ IS HIER TROTS OP! EDGAR FRAIQUIN WERKT NU DRIE JAAR BĲ EMPATEC. HĲ IS HIER TROTS OP!

VAN ZELFSTANDIG VAN ZELFSTANDIG ONDERNEMER NAAR ONDERNEMER NAAR EMPATEC EMPATEC

De 53-jarige Edgar Fraiquin zit nooit stil. Letterlĳk. In 2011 in k deEdgar ziekteFraiquin Parkinson bĳ hem Een Denamelĳ 53-jarige zit nooit stil.geconstateerd. Letterlĳk. In 2011 chronische ziekte van de hersenen. Dit gegeven heeft zĳ n leven in namelĳk de ziekte Parkinson bĳ hem geconstateerd. Een compleet veranderd. Ondanks alles kĳ kt hĳ naar wat hĳ wél kan. chronische ziekte van de hersenen. Dit gegeven heeft zĳn leven Hĳ is hoog opgeleid en is zelfstandig ondernemer geweest. compleet veranderd. Ondanks alles kĳkt hĳ naar wat hĳ wél kan. Hĳ vanopgeleid verschillende commissiesondernemer en werkt nu geweest. als adviseur Hĳ is is lid hoog en is zelfstandig Duurzaamheid bĳ Empatec. Het maakt dus niet uit watadviseur je Hĳ is lid van verschillende commissies en werkt nu als achtergrond is, het kan ons allemaal gebeuren! Duurzaamheid bĳ Empatec. Het maakt dus niet uit wat je achtergrond is, het kan ons allemaal gebeuren! Actief

Tĳdens zĳn jongere jaren kreeg Edgar de smaak van het windsurfen te pakken. Actief Dit ging zelfs zó goed dat hĳ rond zĳn twintigste een jaar lang als surfer de wereld Tĳdens zĳn jongere jaren kreeg Edgar de smaak van het windsurfen te pakken. heeft rondgereisd. Het was zĳn lust en zĳn leven. Eenmaal thuisgekomen kreeg Dit ging zelfs zó goed dat hĳ rond zĳn twintigste een jaar lang als surfer de wereld hĳ de mogelĳkheid om een sportzaak over te nemen. Dit werden er al snel drie. heeft rondgereisd. Het was zĳn lust en zĳn leven. Eenmaal thuisgekomen kreeg Alles leek ‘voor de wind’ te gaan. Toch nam zĳn leven een onverwachte wending. hĳ de mogelĳkheid om een sportzaak over te nemen. Dit werden er al snel drie. Hĳ voelde zich al langere tĳd niet ﬁt. Op een gegeven moment dacht Alles leek ‘voor de wind’ te gaan. Toch nam zĳn leven een onverwachte wending. hĳ een zware griep te hebben. De arts constateerde echter iets anders. Edgar Hĳ voelde zich al langere tĳd niet ﬁt. Op een gegeven moment dacht had Parkinson. hĳ een zware griep te hebben. De arts constateerde echter iets anders. Edgar had Parkinson.

Koffers gepakt

Door samenloop van omstandigheden stopte hĳ als ondernemer. De Parkinson Koffers gepakt werkte ook niet mee. Hoe nu verder, dacht Edgar. Net op dat moment had een Door samenloop van omstandigheden stopte hĳ als ondernemer. De Parkinson goede vriend hulp nodig bĳ zĳn onderneming in het buitenland. Edgar hoefde er werkte ook niet mee. Hoe nu verder, dacht Edgar. Net op dat moment had een niet lang over na te denken. Hĳ pakte letterlĳk zĳn koffers en vertrok. Hĳ ging er goede vriend hulp nodig bĳ zĳn onderneming in het buitenland. Edgar hoefde er wonen en werken. Na een paar jaar buitenland keerde hĳ weer terug. Het bleek niet lang over na te denken. Hĳ pakte letterlĳk zĳn koffers en vertrok. Hĳ ging er lastig om passend werk te vinden met zĳn ziekte. En dus ontving hĳ een uitkering. wonen en werken. Na een paar jaar buitenland keerde hĳ weer terug. Het bleek Toch wilde hĳ dolgraag weer van waarde zĳn. Hĳ besloot een DBS-operatie lastig om passend werk te vinden met zĳn ziekte. En dus ontving hĳ een uitkering. (Deep Brain Stimulation) te ondergaan. Volgens Edgar gaat het nu beter met hem Toch wilde hĳ dolgraag weer van waarde zĳn. Hĳ besloot een DBS-operatie dan voor zĳn operatie. Zĳn kwaliteit van leven is weer toegenomen en daar (Deep Brain Stimulation) te ondergaan. Volgens Edgar gaat het nu beter met hem is hĳ dankbaar voor. dan voor zĳn operatie. Zĳn kwaliteit van leven is weer toegenomen en daar is hĳ dankbaar voor.

Begin van iets nieuws

Kort na zĳn herstelperiode nam een jobcoach van Empatec contact met hem op. Begin van iets nieuws Via het UWV was zĳn CV bĳ Empatec terecht gekomen. Zĳn ondernemerschap Kort na zĳn herstelperiode nam een jobcoach van Empatec contact met hem op. viel op. Dat kon Empatec wel gebruiken. En zo is Edgar gestart bĳ Empatec. Via het UWV was zĳn CV bĳ Empatec terecht gekomen. Zĳn ondernemerschap Hĳ heeft zĳn eigen functie gecreëerd en is hier trots op. Hĳ ziet Empatec niet viel op. Dat kon Empatec wel gebruiken. En zo is Edgar gestart bĳ Empatec. als eindstation, maar juist als een begin van een nieuwe periode in zĳn leven. Hĳ heeft zĳn eigen functie gecreëerd en is hier trots op. Hĳ ziet Empatec niet Empatec biedt op alle fronten mooie kansen om het maximale uit zichzelf te als eindstation, maar juist als een begin van een nieuwe periode in zĳn leven. halen. De mogelĳkheden zĳn eindeloos. Je krĳgt écht de ruimte om jezelf Empatec biedt op alle fronten mooie kansen om het maximale uit zichzelf te te ontwikkelen. Hĳ vindt het een hele goede werkgever, die goed voor haar halen. De mogelĳkheden zĳn eindeloos. Je krĳgt écht de ruimte om jezelf medewerkers zorgt. Ik ben trots dat ik bĳ Empatec werk, zo sluit Edgar af. te ontwikkelen. Hĳ vindt het een hele goede werkgever, die goed voor haar medewerkers zorgt. Ik ben trots dat ik bĳ Empatec werk, zo sluit Edgar af. En dát is waar Empatec het voor doet. Het maximale uit mensen halen. En hen (weer) van waarde laten zĳn. En dát is waar Empatec het voor doet. Het maximale uit mensen halen. En hen (weer) van waarde laten zĳn.

Fiona Zwerver en rechts Anna Nijhof.

GEEN TIJDSDRUK “Onze taak is dat we verzorgende zijn, de persoonlijke zorg, het verstrekken van medicijnen, maar ook hebben wij uiteraard aandacht voor hoe het met de mensen gaat”, vertelt Fiona. Haar jongere collega Anna weet ook wel waarom zij het na twee jaar vast dienstverband het zo naar de zin heeft. “Het is hier kleinschalig, het voelt gewoon warm aan. Mensen die hier wonen hebben de ruimte en wij als verzorgenden ook. Er is geen tijdsdruk. Als wij een half uurtje bij iemand willen zitten omdat het nodig is, dan kan dat ook.”

KLEINSCHALIG Fiona knikt instemmend en vult aan waarom zij nu al elf jaar met plezier haar werk doet. “Kijk maar eens naar buiten. Je ziet de weilanden en de paarden. We hebben een prachtige locatie, het geeft een vrij gevoel. Ik denk dat het ook voor de bewoners opgaat. Ik ken ook instellingen waar ik altijd aan flatgebouwen moet denken als ik er ben. In Bos & Meerzicht eten we niet uit bulkvoorraad, het eten komt hier nog echt uit de keuken. Er komt geen vrachtauto voorrijden met allemaal van die treetjes. Als iemand gemalen eten moet of wil hebben dan wordt dat gemaakt

en je hoeft er geen week op te wachten. Het dagelijks werk bestaat voor ons uit de persoonlijke verzorging van de bewoners, van het uit bed halen tot het klaarzetten van de medicatie en het helpen tijdens het eten. Maar ik mag straks ook weer even een bewoner van de dagbesteding halen. Dat is noflik. Het kleinschalige zit ook in de korte lijntjes die wij ervaren, je kunt bijvoorbeeld ‘alles’ met Debbie bepraten.

SCHOLING Diezelfde Debby Nota laat later weten dat zij Fiona er toe heeft aangezet om de opleiding ‘helpende verzorgende geriatrie’ te doen. Nota had al lang gezien dat Fiona deze capaciteiten had. “Fiona heeft de grootste ontwikkeling door gemaakt. Laatst zei ze nog tegen mij: ‘Zou je dat niet beter even zo kunnen doen Debby?’ Dat vind ik mooi!” Ook youngster Anna, geeft aan dat er kansen genoeg zijn om zich elke dag weer te verbeteren in Bos & Meerzicht: “Je team nog sterker krijgen!” Volgens Anna is het team verzorging, dat uit ongeveer twintig personen bestaat, een hecht team, dat het niet alleen met elkaar over het werk heeft, maar ook privézaken worden gedeeld. “Ik ken de familie ook van de bewoners, ik voel mij betrokken. Als mensen mij vragen wat voor werk ik doe, dan ben ik er best trots op te mogen zeggen dat ik bij Bos & Meerzicht werk. Iets te mogen betekenen voor mensen in de laatste fase van hun leven geeft een goed gevoel!”

CULTUUR

&UITGAAN

23 TEKST EELKE LOK

BOLLETONGERSDEI BLIJFT EEN FEEST

“HIELE HÚSHÂLDINGS GIENE NEI BOALSERT”

FOTO: HENK TIGCHELAAR

Eind juni begint een zomer in Bolsward altijd met het ‘Heamiel’. Dan stopt de Heakeninginne de aanwezigen vol met spijs en drank. De eerste donderdag in oktober eindigt het zomerseizoen in datzelfde Bolsward met ‘Bolletongersdei’. Op 3 oktober is het weer zover. Dan kun je in Bolsward weer over de koppen lopen.

Kentering

In de afgelopen vijf jaar heeft de Stichting Bolletongersdei getracht feest en activiteiten op die donderdag wat te verbreden. Maar in april van dit jaar maakte het stichtingsbestuur bekend een stapje terug te doen. Voorzitter van die Stichting Bolletongersdei is de 35-jarige Cor de Groot. Werkzaam bij het staalbedrijf Bloemhof op de Marne, waar de paarden voor zijn kantoor langs lopen. De Middeleeuwen Groot zit nu al weer Heel oude tijden: vijf jaar in het bestuur want in de middelvan de stichting, eeuwen werden de laatste jaren als rond die dagen al voorzitter. Hij gaat er feesten en jaareven rustig voor zitten markten gehouden. en legt geduldig uit, dat Op 12 juni Sint-OdulFO TO :H Bolletongersdei wat de fus en op 17 september ENK TI G C H E L A A R bollen betreft natuurlijk in 2001 Sint-Lambertus. Odulfus al is overleden vanwege de MKZ. De was een benedictijner missionaris voorwaarden voor de veehandel zijn die naar Fryslân werd gezonden, als heel streng geworden. Een wagen opvolger van predikers als Liudger waarmee je een bolle aanvoert, mag en Bonifatius. Dat was begin 800. niet meer van z’n plaats komen, Odulfus richtte in Stavoren de Odulvoordat hij is gereinigd. Dat soort fusabdij in. dingen weegt zwaar. De traditie mag hoogtij vieren, maar ook toen de Lambertus was al van 638. Hij was bisschop, ver weg in het zuiden. Maar MKZ verdween, kwamen de bollen niet terug. ach, we houden hier ook van Guus Meeuwis. Dus feest met Lambertus. “It wie de kentering”, zegt Cor de Heel vroeger. Ook Bolsward kwam Groot. “De namme Bolletongersdei echter in de zuiniger sfeer van dat ha we fansels oanhâlden.” Hij komt één jaarmarkt wel voldoende was, oorspronkelijk van Tjerkwerd. Ook op 27 augustus. Na 1945 ontstonden dan groei je op met Bolletongersdei. er toch weer twee jaarmarkten, met “Doe’t ik noch in lyts jonkje wie, hieaanverwante feesten. En eentje was Bolletongersdei (Stierendonderdag). ne we dan frij fan skoalle.” Feest. KerWaarbij echter veel meer dieren en mis. Jaarmarkt. “Hiele húshâldings andere handel verkocht werd, dan giene mei nei de stêd. ” Bovendien alleen bollen. was Bolsward nog de stad met de zui-

velschool. Studenten deden mee aan de programma’s, leefden mee in het verband tussen zuivelleveranciers en zuivelmakers; platteland en stad.

Vliegwiel loopt vast Vee en landbouwwerktuigen stonden altijd op de Nieuwmarkt en de Koemarkt. Om diverse redenen kon dat niet meer. Even werd geroken aan de Broerekerk, maar dat mooie plaatje kon ook niet doorgaan. Het terrein van Arriva bleek de laatste oplossing om vee en mechanisatie bij de jaarmarkt te betrekken. In 2017 regende en waaide het. De kalver-

er beter weer, waren er standhouders en werd er gediscussieerd over actuele landbouwthema’s. Er was ook aandacht voor de schooljeugd. Dierenarts Siebren Duiven gaf les; de kinderen gingen ponyrijden; en de oudere jeugd had een rondleiding bij zuivelonderneming Hochwald.

BOLLETONGERSDEI 3 oktober 2019

Grote jaarmarkt // Kermis // Kalverkeuring // Rabobank Ringrijderij Meer informatie staat ook op: www.bolletongersdei.nl

Het vliegwiel liep vast. Arriva werkte steeds goed mee, maar juist op Bolletongersdei komen veel bussen naar het terrein. Weer een nieuwe plek zoeken? “Daarnaast,” zegt De Groot, “moesten we concluderen dat het allemaal niet genoeg leeft. De stichting besloot zodoende om hun programma weer wat uit te kleden. Niet dood te laten bloeden, want Bolletongersdei moet een feestdag blijven.”

keuring, samen met KFC de Twaling georganiseerd, kon nog in de tent. De rest moest afhaken. Vorig jaar was

De merk en de merke De gemeente is medeorganisator. “Sy regelje de merk en de merke.” De merk is de jaarmarkt. Bolsward staat dan van top tot teen vol met allemaal kraampjes. Er is daarbij een standwerkersconcours. En de merke is de kermis. Die leeft.

FOTO: FOTOGRAFIE JELLY MELLEMA

Vanuit de historie is het de verbondenheid van platteland en stad die zorgt voor die gezamenlijke feesten: de boeren komen naar Bolsward. Ze nemen nu echter hun verkoopbare ‘bollen’ (stieren) niet meer mee. De MKZ-crisis van 2001 maakte min of meer een einde aan de jaarlijkse veemarkt, waar de bollen en ander vee altijd werden verkocht en verhandeld als was het in de oude tijd.

“We hiene dan frij fan skoalle.” COR DE GROOT

De Groot: ”Wy ha beslúten dat de Bolletongersdei foar ús bestiet út de grutte ringriderij.” Om en om met Dokkum organiseert Bolsward het Fries kampioenschap daarvan. Volgend jaar weer in Bolsward. Nu een ‘gewone’ ringrijderij, maar die is in Bolsward niet gewoon. Het is een machtig schouwspel. Druk bezocht. “It bin echt hynders, we ha gjin pony’s en sa.” Op die derde oktober gaan de paarden ’s avonds aan de slag. Dit jaar zo’n 25 aanspanningen in de zogenaamde vrije klasse. Dat betekent dat er geen historische uitrusting hoeft te zijn. Maar wel prijzen voor de ‘schoonste gehelen’. In het ‘schone geheel van de Bolswarder Buorren’ de moeite waard. Een feest.

Tegen inlevering van deze bon

Draaimolen

Eendjes

Lijntrek

Ballenfontein

6 ritten voor 10 euro

extra prijs bij 7 eendjes vangen

extra prijsje bij 7 touwtjes trekken

extra prijsje bij 7 ballen

Tegen inlevering van deze bon

Autoscooter 4 penningen voor € 5 10 penningen voor € 10 of 30 penningen voor € 20

KERMIS EN JAARMARKT

BOLLETONGERSDEI BOLSWARD Tegen inlevering van deze bon

Opgooi zweefmolen 4 ritten voor 6 euro

Tegen inlevering van deze bon

Snoep bij de suikerspin 3 zuurstokken naar keuze voor 5,50 euro

Tegen inlevering van deze bon

Bungee trampoline

Grijpkranen

ontvangt u 1 minuut extra springtijd

Tegen inlevering van deze bon

Wipp Shake It 7 penningen voor 10 euro

JAARMARKT

Tegen inlevering van deze bon

Oliebollenkraam

Tegen inlevering van deze bon

Suikerspinkraam

18 keer spelen voor 10 euro

6 olie- en 6 krentenbollen voor 10 euro

een suikerspin van 3 euro nu voor € 2,50

Tegen inlevering van deze bon

Bussensport

Kip van ‘t Spit

Funhouse

bij 6 ballen gooien 1 euro korting (per

ontvangt u € 0,50 cent korting op een halve kip

6 ritten voor 10 euro

deelname, per persoon)

Door de jaarmarkt en het ringrijden is het centrum rond Bolletongersdei beperkt bereikbaar. Let hiervoor op de aankondigingsborden.

Datum: donderdag 3 oktober Tijd: van 09.00 uur tot 16.00 uur Locaties: Snekerpoort, Broereplein, Jongemastraat, Marktstraat, Dijkstraat, Bargefenne, Skilwyk en Rijkstraat

Zaterdag is het

FAMILIEDAG op de kermis Aanbiedingen vindt u bij de kassa

Openingstijden kermis Plein 1455 Woensdag 2 oktober: Donderdag 3 oktober: Vrijdag 4 oktober: Zaterdag 5 oktober:

12.15 - 0.00 uur 11.00 - 0.00 uur 14.15 - 0.00 uur 13.00 - 0.00 uur

Onder voorbehoud van druk- en zetfouten

TEKST: WIM WALDA EN TEATSKE DE JONG // FOTO'S STRONTWEEK.NL EN WIM WALDA

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

STRONTWEEK WORKUM ZINDERENDE SPANNING EN GEZELLIGE BEDRIJVIGHEID

Als het maandagmorgen langzaam lichter wordt, een bleek zonnetje de dauw boven het water en ‘de greiden’ verjaagt en de bemanningsleden van de authentieke zeilschepen één voor één bovendeks verschijnen, lijkt het een dag te worden zoals er zeven in een week gaan. Maar schijn bedriegt, onderhuids wordt de spanning steeds voelbaarder. Ook al is de gevreesde keuring van de schepen op zondag gunstig uitgevallen, nu slaat de twijfel alsnog toe. Is ons schip er echt klaar voor, hebben we aan alles gedacht? Wie is concurrent en van wie hebben we weinig te duchten? Kortom, zijn we klaar voor het ‘bruine’ evenement van het najaar: de Strontweek? Vanaf zaterdag 19 oktober, het begin van de herfstvakantie in Friesland, komen ze vanaf het IJsselmeer door ’t Soal majestueus de steeds krapper wordende havenkom van Workum binnenvaren voor de Strontweek. Botters, schouwen en Staverse jollen die meedoen aan ‘De Visserijdagen’, skûtsjes, die geladen met stront gedroogd in zakken - in het kader van de Strontrace op pure wind-, handen vooral wilskracht zo snel mogelijk naar de Westlandse bollenvelden in Warmond varen en geladen met bloembollen weer terug naar Workum. En de klippers en schoeners van het Beurtveer, die zo snel mogelijk op en neer naar Amsterdam varen via verschillende ‘Zuiderzee-havens’.

“EN OPROTTEN NOU….” De spanning vibreert door de ruimte tijdens de schippersvergadering, waar de laatste wetenswaardigheden worden uitgewisseld, de loting door de notaris wordt verricht en de weerberichten voor de komende dagen worden besproken. Wordt het ‘plat voor het laken’ naar de overkant of ‘paaltjes pikken’ en laveren. Terug in de haven is die opwinding van de bemanningen overgeslagen op de toegestroomde menigte toeschouwers. Langzaam komt de loop van het jachtgeweer omhoog; het is doodstil, zowel op het water als op de wal. Dan klinkt de verlossende knal, gevolgd door de luide bromstem van Reid, architect, vuurtorenwachter en bedenker van de Strontrace. “En oprotten nou…”, zijn z’n veelzeggende woorden. Die zijn niet tegen dovemans oren gericht, want meteen daarna ontstaat er een georganiseerde chaos met klepperende klompen van schippers en bemanningsleden

DE STRONTWEEK WORKUM

Palingaak Korneliske Ykes II Bijzonder is dit jaar de komst van de Palingaak Korneliske Ykes II uit Heeg naar Workum. Deze houten aak zeilde in juni dit jaar voor het eerst in tachtig jaar weer met levende paling naar London en herstelde zo de traditie van een oude en befaamde Hegemer bedrijfstak in ere. Op zondagmiddag is er een lezing over deze bijzondere tocht aan boord van het organisatieschip, de Tromp.

Behalve de Strontrace en Beurtveer is er tussen 18 en 26 oktober 2019, de Strontweek, nog veel meer te beleven in de Friese havenplaats.

om zo snel mogelijk op het eigen schip te komen, terwijl de menigte zich richting dijk begeeft om de schepen zo lang mogelijk uitgeleide te kunnen doen. Trossen los en wegwezen, door ’t Soal, manoeuvrerend op de vierkante centimeter om vrij te blijven van de andere schepen. Elk plaatsje winst wordt met een enthousiast gejuich begroet. Als de wind het toelaat gaan de schepen meteen onder zeil; met minder weer wordt er geboomd of gejaagd, want traditioneel zijn er onder de toeschouwers tientallen enthousiaste ‘jagers’ die de jaaglijnen grijpen, zich in de ‘beage’ hijsen en de schepen langs de lange Hylperdijk tot aan de vuurtoren van Reid trekken, waar ’t Soal uitmondt in het IJsselmeer. Ze zijn ‘los’.

OP NAAR WARMOND Tenminste drie dagen lang worden de weersomstandigheden getrotseerd. Tactiek is daarbij minstens net zo belangrijk als zeemanschap. Er wordt

op de traditionele manier genavigeerd, met uitzondering van een afgeplakte gps-tracker, die de positie van de schepen doorgeeft, zodat ‘de stuurlui aan de wal’ de verrichtingen van de schepen op de voet kunnen volgen. Al vanaf de nacht van dinsdag op woensdag kunnen de eerste schepen retour verwacht worden. In de tussentijd is het vooral Park Groot Leerust in Warmond, waar een bedrijvigheid heerst als in een mierenhoop. Wie mag als eerste lossen, in de theekoepel plaatsnemen, op de behouden terugvaart proosten met ‘un slukje’, de vrachtpapieren tekenen en de terugreis aanvaarden?

WORKUM – AMSTERDAM VICE VERSA MET HINDERNISSEN Het Beurtveer start meteen na de Strontrace en is een al even spannende race van personenvervoer over water, zoals dat in vroeger dagen gebruikelijk was. Ook hier komt het aan op het maken van keuzes; tussen de vijf routes met verplichte havens en de vrij te kiezen havens, de weersomstandigheden, de wensen van de passagiers en de behendigheid in al die krappe Zuiderzeehavens. En ook hier geen moderne hulpmiddelen en vooral geen motor!

De Strontweek ‘trapt af’ op vrijdag 18 oktober met het driedaagse festival voor maritieme muziek ‘Liereliet’. Op zaterdag druppelen veel schepen de haven al binnen en is er ’s middags het ‘klompkesilen’ in de ‘Djippe Dolte’. Op zondagmiddag is er een bruine kramenmarkt met scheepsambachten, een belevenis vol geur en smaak. Op maandag 21 oktober om 12.00 uur, gaan de ‘Visserijdagen’ van start. Het enig evenement in Nederland waar aloude vismethoden als ‘staand want’ en ‘beugen’ nog zijn toegestaan zijn. De vissersschepen varen dagelijks uit vanuit verschillende voormalige Zuiderzeehavens of liggen ‘s nachts voor anker, met als hoogtepunten de visafslag op woensdag en op zaterdag in Workum. Daar kan iedereen de verse gevangen oogst bewonderen en kopen! Het volledige programma is te bekijken op de website www.strontweek.nl

NUMMER 10 • 2019

OKT/NOV

LENETTE VAN DONGEN PARADIJSKLEIER

OC RK VE

OKT

MARINIERSKAPEL DER KONINKLIJKE MARINE

STONES SESSIONS OPEN DAG

OKT

JUNIOR KELLY

OKT

+ JAHBAR | + JAH SOUND INTERNATIONAL

KOPERGUOD

06 OKT

DAT IS GOED GELUKT!

TANGARINE

OKT

UITEEN

COMEDY CLUB SNEEK #4

OKT

EN FOEKSIA DE MINIHEKS

DE ALEX KLAASEN REVUE

OKT

SHOWPONIES 2

WOUTER MONDEN

OKT

E AR

ZOMAAR

DR. LOVE DANCE CLASSIC NIGHT

PIJNSTILLERS

NAAR HET BOEK VAN CARRY SLEE

OKT

12+

FRANCIS VAN BROEKHUIZEN & GREGOR BAK

OKT

SIMON & GARFUNKELS SOUNDS OF SILENCE

OKT

BIJ TWIJFEL HARD ZINGEN

DE GRUFFALO

E RT

TE TS

A KA

OKT

GERLOF MEIJER

E RT

STRAFRECHT? LEVENSECHT!

E ST AT

A KA

OKT

KASEY WILLIAMS + CARRIE WELLING

HET VERMOEDEN VAN POINCARÉ

THE DUBLIN LEGENDS

LIST, SHAFFY EN PIAF

OKT

+ JUNKYARD DOGS

ANTWERP GIPSY-SKA ORCHESTRA + MR. WALLACE

DE PARTIZANEN

OKT

KREDIET

EN NU DAN?

OKT RK

E LW

theatersneek.nl

OKT

T CH

KO ER

NOV

RENÉE VAN WEGBERG E.A.

TOONTJE LAGER ONZE HENRY

A KA

BO TIE

C LO

NOV

HENRY VAN LOON

E RT

E ST AT

OKT

PLIEN & BIANCA

OKT

DRIVIN N CRYIN

FOREVER 27

OKT

JOP WIJLACKER & DENNIS KOLEN

ANKE BIJLSMA & GERRIT HAAKSMA

OKT

TONEELGROEP HET VOLK

BEELD: ALEX SCHEFFER

DOLFJE WEERWOLFJE

OKT

ANNICK BOER

HET LEVEN AN SICH

OKT

TEACHER’S DELIGHT

MUZIEKSCHOOL BOLSWARD

MENEER MONSTER

TOPZONDAG MET KOFFIEGEUR

JAN ARENDZ

E.A. DE MAN FAN DYN LIBBEN

kunstencentrumatrium.nl

E RT

E ST AT

A KA

NOV

hetbolwerk.nl

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

Open dag bij Muziekschool Bolsward Wie graag een instrument wil leren bespelen, eens een inspirerende muziekcursus wil volgen of zich aan wil sluiten bij een swingend gezelschap, is van harte welkom op de jaarlijkse open dag van Muziekschool Bolsward. Zaterdag 5 oktober kan van 10.00 tot 13.00 uur in ‘Ons Gebouw’ aan het Broereplein meer informatie worden verkregen over het actuele aanbod. Instrumenten uitproberen

Op de open dag is het ook mogelijk om onder begeleiding van de docenten je eerste noten te spelen. Er zijn allerlei instrumenten aanwezig: van de piano, viool en saxofoon tot gitaar en diverse koperblaasinstrumenten. Aanmelden is hiervoor niet nodig.

Het aanbod van Muziekschool Bolsward, onderdeel van Kunstencentrum Atrium, bestaat uit een groot aantal lessen en kortlopende cursussen voor kinderen, jongeren en volwassenen. Daarnaast zijn er orkesten, koren en andere muziekgezelschappen verbonden aan de muziekschool, waar in een

gezellige sfeer samen muziek wordt gemaakt. Zo is er het popkoor Allround onder leiding van Jannie Brandsma, Hendrik Dullemans’ slagwerkensemble en twee saxofoonkwartetten onder leiding van Jantsje Westra en Paul van Batenburg.

FOTO: WIETSKE KOCK

ZATERDAG 5 OKTOBER • 10.00 TOT 13.00 UUR

Docent Barbara Erdner

Ontmoet onze docenten op 5 oktober!

“Met muziek bezig zijn is het mooiste wat er is! De emotie vanuit je eigen hart via de muziek te laten stromen naar het hart van de luisteraar; wie wordt daar niet gelukkig van?” Jeannette Valkema, dwarsfluit

“We raken eraan gewend dat dingen snel gaan, maar een muziekinstrument in de vingers krijgen vergt geduld en doorzettingsvermogen.”

“Er wordt ten onrechte gedacht dat muziekles alleen voor kinderen is. Ik heb diverse volwassen leerlingen, beginnend en ervaren. Leeftijd maakt niet uit.”

“Het is ontzettend leuk om met jongeren te werken. Ik stimuleer ze om regelmatig op te treden. Ik zie dat bandjes meer vertrouwen op het podium krijgen.”

Hendrik Dullemans, slagwerk (Latin percussie, marimba, pauken, djembé, xylofoon, drums)

Bert Liefers, koperblazers (bugel, cornet, hoorn, trombone, trompet, tuba)

Klaas Zijlstra, bandcoaching/ elektrische gitaar

“Voorheen was het de leraar die bepaalde wat er in de lessen gebeurde. Dit is veranderd. Leerlingen komen vaker met verzoeken en willen graag liedjes kunnen spelen die ze leuk vinden.” Jan Calf, akoestisch gitaar

Ook aanwezig zijn: Willem Aukema (piano, keyboard), Jannie Brandsma (zang), Barbara Erdner (viool), Kees Nottrot (kerkorgel, piano) en Jantsje Westra (saxofoon).

WOLTER KROES

GEVARIEERD PROGRAMMA

Wolter Kroes zit 30 jaar in het vak en komt dit vieren in Sneek. De populaire zanger geeft op vrijdag 22 november met zijn live-band een show in Poppodium Bolwerk.

Sinds 2008 is Magda van der Kooi solo-fluitiste van de Marinierskapel der Koninklijke Marine. Als soliste en met haar kamermuziekensembles treedt zij regelmatig in binnen- en buitenland op. Daarnaast heeft zij als fluitiste in diverse musicals, zoals de Lion King, Miss Saigon en Beauty and the Beast, meegespeeld. Op vrijdag 4 oktober brengt zij samen met de Marinierskapel der Koninklijke Marine een gevarieerd internationaal programma.

Dankzij diverse hits en zijn optredens op de landelijke televisie kan Kroes zonder meer tot de bekendste en meest succesvolle zangers van Nederland worden gerekend. De in Wormerveer geboren zanger viert zijn jubileum dit jaar met de onlangs verschenen single ‘Hemel’, een nieuw album en een reeks speciale voorstellingen. De afgelopen tijd gaf Kroes uitverkochte shows in onder meer Carré, AFAS Live en Ahoy. Zijn intieme optreden bij Poppodium Bolwerk is dan ook uniek.

De Marinierskapel der Koninklijke Marine is een van de drie professionele harmonieorkesten van de Nederlandse krijgsmacht. De Marinierskapel heeft een speciale klank en uitstraling en speelt verschillende soorten muziek, waarbij traditie en moderne muziek goed samengaan. Dit concert, met chef-dirigent en artistiek leider Majoor Arjan Tien belooft het wederom een muzikaal hoogstandje te worden. Voor de pauze is Magda van der Kooi solo-fluitiste en komen onder andere

Marinierskapel der Koninklijke Marine // vr. 4 okt 2019 // 20.15 uur // www.theatersneek.nl

ANNICK BOER,

WIE KENT HAAR NIET?

“Een stem als Jasperina de Jong en zo grappig als Brigitte Kaandorp” en “Hilarisch en ontroerend”. Dit zijn enkele reacties vanuit het publiek na het zien van de try-out van de eerste cabaretvoorstelling ‘Dat is goed gelukt!’ van Annick Boer.

Al op jonge leeftijd bleek Kroes (50) zeer muzikaal. Op zijn vijfde begon hij met drummen. Zijn zangcarrière kwam op gang toen hij twintig was. Na het winnen van een talentenjacht besloot hij van zingen zijn werk te maken en ging optreden. Zijn debuutsingle ‘Ik mis je elke dag een beetje meer’ verscheen in 1989.

Sinds haar afstuderen aan de Kleinkunstacademie in Amsterdam in 1994 heeft Annick Boer niet stil gezeten. Zo heeft ze de hoofdrol vertolkt in de musical ‘Ja Zuster Nee Zuster’, won ze een Johnny Kraaijkamp Musical Award voor haar rol in de musical ‘Doe Maar’ en was haar stem te horen in animatiefilms waaronder ‘Finding Nemo’. Daarnaast maakte ze deel uit van het cabaret van het tv-programma Kopspijkers en is ze nu nog te zien in het televisieprogramma Kanniewaarzijn.

De grote doorbraak volgde in 1995, toen Kroes een hit scoorde met de single ‘Laat me los’. Het nummer was afkomstig van het gelijknamige album, waarop hij ook een duet met Willeke Alberti zong. Het album stond wekenlang in de Album Top 100. Kroes had in 2000 een hit te pakken met ‘Ik heb de hele nacht liggen dromen’. In 2008 stond hij op nummer 1 in de Top-40 met het aanstekelijke ‘Viva Hollandia’. Dit lied bracht hij uit ter ere van het EK-voetbal in Zwitserland en Oostenrijk. In 2014 bereikte Kroes de nummer 1-positie in de Single Top 100 met ‘Ik ben je prooi’. VRIJDAG 22 NOVEMBER // ZAAL OPEN: 21.00 UUR // PRIJS: € 27,50 VVK // DEUR € 30,00

de Slavische Dans no. 1 van Antonín Dvořák en Hongaarse Rhapsodie no. 2 van Franz Liszt voorbij. Na de pauze volgt een modern programma met onder andere It Don’t Mean a Thing van Duke Ellington en Marlow’s Theme van David Shire met solist sergeant Rommert Groenhof op de bastrombone.

FOTO: LOUIS MEULSTEE

BOLWERK – VRIJDAG 22 NOVEMBER

SOLIST MAGDA VAN DER KOOI MET MARINIERSKAPEL DER KONINKLIJKE MARINE

Ze houdt ervan om mensen aan het lachen te maken en heeft een grote liefde voor theater, hetgeen garant staat voor een heerlijke zondagmiddag cabaret. Een aanrader! Annick Boer // zo. 6 okt 2019 // 14.30 uur // www.theatersneek.nl

MAAK KANS OP EEN CD VAN ANNICK BOER Onder alle kaartkopers verloten wij twee cd’s van Annick Boer. Vul je gegevens in en lever de bon voor de voorstelling in aan de kassa FOTO: RANDY FOKKE

Naam: ...................................................... // E-mailadres:

...........................................................

theatersneek.nl

agenda donderdag 3 oktober

Zaterdag 12 oktober

Zaterdag 19 oktober

vrIjdag 25 oktober

BOLSWARD EVENEMENT

SNEEK EVENEMENT

HARICH SPORTEVENEMENT

ZUIDWEST FRIESLAND DOEN

bolletongersdeI

oktoberfest

gaasterland traIl

Met markt, kermis, kalverkeuring en Rabo Ringrijderij in het centrum.

Geniet van een heerlijk buffet en muzikale optredens in een heuse Biergarten. Veemarkthal. 17.00 uur

Trailrun met drie verschillende routes langs de mooiste paden in Gaasterland. Manege Gaasterland.

Zaterdag 5 oktober

nachtkuIer

Mar & GreIde

sneeker dweIldag SNEEK MUZIEK

Dweilkapellen uit heel Nederland strijden op drie verschillende locaties om de hoogste eer en mooie prijzen. Centrum. 12.15-17.30 uur

walk & sûn IJLST WANDELEN

Wandeltocht door landerijen, stad en land voor Stichting IJlst Hartveilig. Met hier en daar een verrassend element of ontmoeting. Sportcomplex Útherne. 14.00 uur

WOUDSEND WANDELEN Unieke wandeling in het donker langs en over het water, door de landerijen en door een uniek gebouw. MFC De Druiwpôlle’. 18.00 uur

Zondag 13 oktober

kInderboekendag

TERHERNE EVENEMENT Voorstellingen, boekenmarkt en nog veel meer op de laatste dag van de Kinderboekenweek. Kameleondorp Terherne. 13.00-17.00 uur

Zondag 6 oktober

dI. 15 t/m do. 17 oktober

SNEEK VARIA Najaarseditie van MooiSneek. Winkelend publiek kan zich laten verleiden op het gebied van mode-, beauty-. food en lifestyle. Centrum. 12.00-17.00 uur

LEMMER EVENEMENT IJs en weder dienende wordt het Ir. D.F. Woudagemaal onder stoom gebracht, met speciale kinderrondleidingen. 10.00-17.00 uur

MooISneek

frIese streekmarkt HEMELUM MARKT

Laatste streekmarkt van het seizoen op de Flinkefarm. 10.00-17.00 uur

dInsdag 8 oktober

avondrondvaart MAKKUM VAREN

Sfeervolle avondrondvaart met elektrische praam It Preamke. Turfmarkt. 20.00 uur

vrIjdag 11 oktober

tryater

BOLSWARD THEATER Tryater speelt ’Raze om Protters’, geregisseerd door Eelco Venema. Marne Theater. 20.00 uur

woudagemaal onder stoom

donderdag 17 oktober

ZIj en hIj

BALK LEZING Eelke Lok neemt je mee terug in de tijd met het thema ‘Zij en Hij in Gaasterland’. Doopsgezinde kerk. 20.00 uur

Do. 17 t/m Zo. 20 oktober

alIce In bangweer

LANGWEER OPENLUCHTTHEATER Sprookjesachtig openluchtspel op verschillende locaties in het dorp. Kerk. Do.-za. 20.30 uur/zo. 15.00 en 20.30 uur

Vr. 18 t/m Za. 26 oktober

strontweek WORKUM EVENEMENT

Een week vol maritieme evenementen als Liereliet, Visserijdagen, Strontrace, Beurtveer, markt en klompzeilen.

voorproefje

HEEG WANDELEN Mooie afwisselende wandeltocht (25, 40 en 50 km). It Heechhûs. 8.30 uur

Matroesjka MAKKUM CABARET

Technocabaretduo Matroesjka met voorstelling Brainwash. Doopsgezinde kerk. 20.00 uur

coole kIdsnacht

Speciaal voor kinderen blijven culturele instellingen en musea na sluitingstijd open met leerzame, spannende en coole activiteiten. Diverse locaties. 17.00-21.00 uur

avondwandelIng

SNEEK WANDELEN Wandeling door de binnenstad met verhalen die het daglicht niet kunnen verdragen. Waterpoort. 20.00 uur

Zaterdag 26 oktober

strandcross

LEMMER SPORTEVENEMENT

Spectaculaire strandcross op het strand met 450 motoren in vier categorieën. Strand. 11.00 uur

Zondag 20 oktober

Groene markt

RIJS MARKT Sfeervolle Groene Markt in Rijsterbos als start van de Gaasterlandse Natuurweek. 11.00-16.00 uur

nacht van de nacht

Zo. 20 t/m Za. 26 oktober

ZUIDWEST FRIESLAND EVENEMENT Tijdens de Nacht van de Nacht worden er overal activiteiten georganiseerd, zoals nachtwandelingen, vaartochten, en meer.

GAASTERLAND EVENEMENT

vrIjdag 1 november

Week vol activiteiten in het teken van natuur, plezier en duurzaam leven met o.a. excursies, fotografieworkshops, lezingen, kindertheater, kinderexpedities en de Nacht van de Nacht wandeling.

SNEEK VARIA Kroegentocht langs 8 ‘natte’ horecabedrijven. 20.00 uur

Gaasterlandse Natuurweek

N8 van Sneek

DI. 22 t/m vr. 25 oktober

Zaterdag 2 november

LEMMER EVENEMENT Deze week staat in het teken van ‘Wat kun jij doen tegen wateroverlast?’ Ir. D.F. Woudagemaal.

SMALLEBRUGGE DOEN Help een handje mee tijdens de Natuurwerkdag op het natuureiland Gouden Boaiem. 10.00-15.00 uur

week van ons water

natuurwerkdag

donderdag 24 oktober

Zondag 3 november

OUDEMIRDUM WORKSHOP

SNEEK CULINAIR

nachtfotografIe

Ga met landschaps-en natuurfotograaf Jan Tijsma op pad en fotografeer de zonsondergang, schemering en duisternis met de Wyldemerk als decor. arkeerplaats Wyldemerk. 18.00 uur

9 november 15 november 15 november 7-8 december

Lekker sneek

Geniet in winterse sferen van heerlijke winterspecialiteiten. Centrum. 12.00-18.00 uur

JubIleumconcert RollIng Home WInterfaIr Workum Verhalenavond FlInke WInter FavorIeten

SuggestIe

FOTO: MARRIT DE LANG

Sug gestje

FRIESE STREEKMARKT

DONDERDAG 17 OKTOBER

ZATERDAG 26 OKTOBER

FrIese streekmarkt

ZIj en HIj In Gaasterland

Nacht van de Nacht

Verzamel weer de mooiste ingrediënten in Hemelum op de laatste streekmarkt van het seizoen. Wie bakt de lekkerste appel- of perentaart? Als afsluiting van het seizoen organiseert de Flinkefarm een taartbak-wedstrijd. Ook ben je van harte welkom om aan te schuiven bij de aanschuiflunch samengesteld uit de heerlijke producten van de aanwezige standhouders. De gastkok en gastvrouw van Kookatelier Zuiderzee zullen deze bijzondere lunch verzorgen (wel vooraf aanmelden).

Oktober is de Maand van de Geschiedenis, dit jaar met het thema ´Zij/Hij’. Eelke Lok, bekend van Omrop Fryslân, neemt je mee op een avondvullende ‘trip down memory lane’ naar de jaren vijftig in Gaasterland. Aan de hand van beelden van het Fries Filmarchief vertelt hij hoe het ooit was, doorspekt met leuke anekdotes. Hoe was het leven bijvoorbeeld in de jaren vijftig voor de dames en heren in Gaasterland en omgeving? En hoe is dat nu?

Laat de nacht donker zijn tijdens de Nacht van de Nacht. De Nacht van de Nacht wordt dit jaar al voor de 15e keer georganiseerd. De speciale activiteiten in het donker laten zien hoe mooi de nacht is. Beleef bijvoorbeeld Woudsend in kaarslicht. Stap in Sneek of Makkum aan boord en geniet op het water van de donkere nacht. Of wandel in het pikkedonker met een gids door het bos en kom onderweg muzikale en theatrale verrassingen tegen.

WWW.ITFLINKEBOSKJE.NL

WWW.PODIUMGORTER.NL

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL

BelIbje Beleven

FOTO: PIET DOUMA

ZONDAG 6 OKTOBER

WOUDAGEMAAL ONDER STOOM

ZONDAG 6 OKTOBER

DI. 14 T/M DO. 17 OKTOBER

MooISneek

Woudagemaal onder Stoom

Op deze speciale koopzondag in Sneek wordt de nieuwe najaarsmode feestelijk gepresenteerd aan het winkelend publiek. Laat je inspireren door de modeshows op de catwalk op het Schaapmarktplein. Aangespoord door deze prachtige creaties scoor je daarna de geshowde kleding in de deelnemende winkels. De marktkramen op het gebied van fashion, beauty- en lifestyle zorgen ervoor dat je met een complete outfit naar huis gaat.

IJs en weder dienende brengt Wetterskip Fryslân het Ir. D.F. Woudagemaal in Lemmer drie dagen onder stoom om het bedienende personeel in de praktijk op te leiden. Het Woudagemaal is het grootste stoomgemaal dat nog in werking is. Een unieke kans om het UNESCO Werelderfgoed in werking te bekijken. Vanwege het succes bij de vorige draaidagen zijn er ook deze keer elke dag speciale kinderrondleidingen.

WWW.SNEEK.NL

WWW.WOUDAGEMAAL.NL

UW EVENEMENT HIER?

Waterland van Friesland laat elke maand in deze krant een greep uit de agenda zien van Zuidwest Friesland. Organiseer je zelf een evenement? Meld deze dan aan en mail alle informatie mét een foto naar agenda@waterlandvanfriesland.nl

Zondag

6 okt. Streekmarkt

FASHION, BEAUTY EN LIFESTYLE MARKT DOOR HET HELE CENTRUM!

‘Feest voor Fijnproevers’ Flinkeboskje 2, Hemelum - 06 23351180 - www.itﬂinkeboskje.nl

s t r a n d pav i l j o e n

De Potvis koffie • lunch • borrel • diner • feest

Suderstrand 32 | Stavoren (Marina Buitenhaven) www.de-potvis.nl | info@de-potvis.nl Iedere 1e zondag van de maand live muziek

ZONDAG 6 OKTOBER 2019 12.00 UUR - 17.00 UUR MODESHOWS BELEEFPLEIN

MET JOEY HEREMAN SCHAAPMARKTPLEIN 14:00 & 15:30 UUR

sneekismeer_A3_mooisneek_najaar2019.indd 1

VACATURE

Zorgtopper (VZ-IG of VPK) Gezocht voor avond en nachtdiensten vaste dagen in overleg met jouw! Meer informatie vind je op: www.bosenmeerzicht.frl Een ervaren particuliere ouderenzorgvoorziening gelegen in het mooie Gaasterland. Eigen keuzes en regie, authenticiteit, gastvrijheid, warmte en gezelligheid zijn naast het leveren van aansluitende deskundige zorg en service de waarden van Bos-en Meerzicht .

J. Schotanuswei 102 - 8567 HH Oudemirdum T 0514-572040

WĲDE BURGSTRAAT

KĲK OOK OP: WWW.SNEEK.NL

Oktober en november: donderdag t/m zondag vanaf 11 uur geopend

Ouderenzorg met een gouden randje waar professionele zorg en service met passie de missie is.

LIFESTYLE

11-09-19 12:33

SPORT

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

SCHEIDSRECHTER ALE VAN TUINEN, WORKUMER MET HINDELOOPER INSLAG

“JE KUNT MAAR BETER GEWOON DOEN” Vele voetballiefhebbers kennen hem als populaire scheidsrechter op de Friese amateurvelden: Ale van Tuinen. Geboren en getogen Hielper, maar inmiddels al 35 jaar woonachtig in Workum. Vriendin (ze vond zo’n officiële trouwerij maar niets) Sonja Hunia, zoon en dochter zijn écte Workumers. De stadjes, hemelsbreed slechts enkele kilometers van elkaar verwijderd, kennen volgens de aimabele Van Tuinen een geheel andere mentaliteit. Hierover, maar vooral over zijn belevenissen op en rond de velden, gaat dit verhaal. “Ik heb inmiddels internationale ervaring!”, aldus de zestigjarige Ale van Tuinen. TEKST EN FOTO’S GERARD VAN LEEUWEN

NUMMER 10 • 2019

ALE VAN TUINEN OVER HET MOOIE VAN VOETBAL

Zoals vrijwel elke jongen in de jaren zestig maakte Ale van Tuinen zijn debuut in een wat toen zo fraai heette ‘welpenteam’ van de plaatselijke trots. “We speelden nog op het oude veldje dat wat scheef afliep direct aan de Zeedijk, direct aan het IJsselmeer”, herinnert Van Tuinen zich. “Stromend water was vrijwel de enige faciliteit daar. Bij aflandige wind waren de ballen van s.v. Hielpen terug te vinden in Medemblik.”

“THIS IS MY DAY, THIS IS MY GAME!” “Maar wat was het een prachtige tijd”, vervolgt Ale. “Ik speelde regelmatig met mijn broer in één team. Ik probeerde zo goed mogelijk te voetballen; hij was nogal wat wreder in zijn doen en laten, haha! Ik heb als voetballer twee jaar in het eerste elftal van s.v. Hielpen gespeeld. Dat speelde toen in de derde klasse en dat was destijds een heel redelijk niveau. Daarna kwam ik in het tweede terecht, maar dat bleek geen echt succes. De trainer had het niet zo op mij. Ik werd steevast gewisseld in de rust. Ik ben toen gestart met het fluiten van wedstrijdjes voor de club. In het derde van Hielpen heb ik nog wel een prachtige anekdote beleefd. Voor het eerst werd het elftal verrijkt met een Nigeriaan. Die kwam vrolijk aangelopen met een biertje in zijn handen met de kreet: ‘This is my day, this is my game!’ Dat bleek een beetje overdreven, maar een teamgenoot was nogal onder de indruk van de fysieke aspecten van de man. Na de wedstrijd durfde hij niet naakt te douchen en hield zijn onderbroek aan. Toen iemand daar iets van zei vertelde de speler doodleuk dat’ie best met teamgenoten wilde douchen, ‘maar niet met een pony!’ Echte voetbalhumor.”

LAATBLOEIER Het gesprek keert terug naar de arbitrage. Ale van Tuinen is een sprekend voorbeeld van een ‘laatbloeier’. “Ik ben zo rond mijn 43e gestart als verenigingsscheidsrechter. Ik heb de cursus hier gevolgd en nadat je de cursus hebt afgerond volgt dan de vraag of je door wilt. Of je onder auspiciën van de KNVB de vervolgcursus SO III wilt volgen of alleen bij de club wilt blijven. Ik koos voor het eerste en onder begeleiding van Douwe Foekema ben ik in de jeugd begonnen. Mijn eerste wedstrijd was er een van

Makkum A1. Dat verliep goed en het bleef goed gaan. Na een poosje floot ik de ‘betaalde’ jeugd van sc Cambuur en sc Heerenveen. Mooi om te doen. De discipline van die jeugdspelers is bewonderenswaardig. Een keer heb ik bij sc Heerenveen meegemaakt dat een speler van Twente/Heracles na de zoveelste overtreding een gele kaart verdiende. Hij zag dat ik naar de borstzak greep en knielde voor me neer omdat hij anders de wedstrijd tegen Ajax, de week daarop, zou missen door een schorsing. Dat beeld vergeet ik niet. Heb de kaart overigens wel gewoon gegeven.

FLUITEN IN DE GEEST VAN DE WEDSTRIJD De stap naar het seniorenvoetbal was voor Ale van Tuinen een behoorlijke cultuurshock. Een wedstrijd in Blija bleek toch heel wat anders dan Skoatterwald. “Je begint in de laagste groep en dat betekent onder andere vijfde klasse voetbal. Daar gaat het er met enige regelmaat, hoe zeg ik het netjes, nogal ongepolijst aan toe. Deels door een verkeerde timing, maar ook door onkunde. Als oud- voetballer zie je de zogenaamde ‘wraakoefeningen” veelal van verre aankomen. Ik ben echter niet het type kaartentrekker. Ik fluit waar mogelijk in de geest van de wedstrijd, zeg maar in de stijl van Bas Nijhuis. Er mag best wel eens wat en ik hoor ook niet alles , maar als de grens wordt overschreden dan treed

ik op. Een goede scheidsrechter merk je niet in een wedstrijd, maar als de wedstrijd erom vraagt ben jij degene die de touwtjes in handen heeft. In al die jaren heb ik maar één vervelende ervaring meegemaakt, maar dat is later opgelost. In de wedstrijd WTOC- Zwaagwesteinde keurde ik vijf minuten voor tijd een doelpunt van Zwaagwesteinde goed bij een stand van 0-0. De grensrechter van WTOC vlagde. Maar ik kon zelf een en ander goed beoordelen en liep direct naar de middenstip om te laten aftrappen. Zover kwam het niet want ik werd omringd door zes spelers van WTOC en van achter die zes kwam een speler uit het niets en sloeg me keihard op mijn schouder. Ik had zijn nummer goed gezien en gaf hem rood. De wedstrijd werd later nog wel uitgespeeld, maar daarna werd ik nogmaals voor alles en nog wat uitgescholden door spelers en publiek. Ik had me bij de start met het fluiten goed voorgenomen dat zodra er iemand aan mij zou zitten, ik direct zou stoppen. Dus toen ik thuis kwam vertelde ik tegen Sonja dat ik er mee ging stoppen. Belde die speler mij ’s avonds op. Het speet hem vreselijk en hij schaamde zich dat ’ie zich zo had laten gaan in het bijzijn van zijn vrouw en kind. Hij wilde niet dat ik zou stoppen als gevolg van zijn misdragingen. En natuurlijk vreesde hij

“Ik ben van het lekker doorvoetballen en niet fluiten voor elk wissewasje.”

een langdurige schorsing. Enfin, later hebben we elkaar getroffen op het bondsbureau in Heerenveen. Daar waren ook enkele officials bij van de bond en voorzitter Wierd Kooistra van WTOC. Welke straf hij uiteindelijk heeft gekregen weet ik niet, maar ik besloot te blijven fluiten.”

HET SFEERTJE ER OM HEEN

De Snoepjes scheidsrechter Ale van Tuinen staat in de pupillenwereld ook bekend als de ‘snoepjesscheidsrechter’. Teams die onder zijn arbitrage kampioen worden kunnen steevast rekenen op een traktatie.

“Ik had best wel ambities om een hoger niveau te fluiten, maar in het systeem van de bond ben je afhankelijk van de beoordelingen die rapporteurs inleveren. Bovendien is er maar een gelimiteerd aantal promotieplaatsen per jaar. Ik kwam elk jaar net iets te kort en dat begon me te irriteren. Ik ben toen zelf de cursus Rapporteur van de KNVB gaan volgen om een beter inzicht te krijgen hoe beoordelingen tot stand komen. Of dit een doorslaggevenede rol heeft gespeeld weet ik tot op de dag van vandaag niet, maar een jaar later promoveerde ik! Ik fluit nu vooral in de derde klas, reserve hoofdklasse en af en toe een uitstapje naar de tweede klasse. Ook fluit ik wel eens oefenwedstijdjes van eersteklassers zoals vv Balk. Vorige week floot ik Makkum- SWZ zm. In de rust keek ik even op mijn mobiel om de stand te checken van Workum. Kreeg ik toevallig een Facebook berichtje van een vriendin van 35 jaar geleden. Daar kregen de spelers blijkbaar erg in en ze vroegen wat er te lezen viel. Natuurlijk wilden ze de foto even zien en dan weet je het wel met voetballers. Heb gezegd dat ik het eerst thuis maar even moest laten zien, ha ha! Zoiets is het mooie van voetbal. Dat sfeertje eromheen. Dat zul je niet zien op divisieniveau. Daar zijn die ambitieuze mannen van een ander kaliber. Rolkoffertje, vriendin mee en hele preken voor de wedstrijd. Je kunt maar beter gewoon doen, vind ik.”

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

Anne van Dijk

Vakbondsbestuurder FNV Metaal in Friesland.

‘s Avonds was alles weer ‘back to normal’. Een speler van IJsselmeervogels kwam bij me met een ‘groot probleem’. Hij had van zijn zakgeld een beurs gekocht maar bij nader inzien had hij opgemerkt dat het een damesbeurs was. Ik heb toen die van mij met die van hem geruild. Hij was uit de brand en ik heb hem aan mijn vriendin gegeven. Mooi nou?”

COLLINA EN CO

Blauwhuis of Nou Camp Ale van Tuinen floot niet lang geleden doordeweeks een inhaalwedstrijd in Blauwhuis. Er was weinig tot niets geregeld. Amper ontvangst, geen hapje na de wedstrijd. Ale: “Ik appte even met Hessel Steegstra die dezelfde avond assistent was in Nou Camp bij Barcelona-AS Roma. Ik meldde de situatie in Blauwhuis en vroeg hoe het daar was. Kreeg ik tien minuten later een berichtje terug: ‘Iedereen krijgt wat ie toekomt’, ha ha ha! Daar kan ik nou hard om lachen!”

TWEEDE STOP, WEGENS DEGRADATIE Ale van Tuinen kende na het incident bij WTOC nóg een moment van bezinning om de scheidsrechtersfluit aan de wilgen te hangen. En die tweede keer voegde hij de daad bij het woord. “Het was in de rust van een nacompetitiewedstrijd in de polder, in Tollebeek. Ik zat met mijn assistenten aan de thee, toen mijn begeleider naar binnen stapte. Die meldde dat ik na het seizoen zou degraderen, zonder verder in details te treden. Nu vind ik het al zeer ongewoon om zoiets tijdens de rust in het bijzijn van anderen te doen, maar de beslissing zelf kwam als een mokerslag aan. Niemand in mijn omgeving begreep er iets van. Toen heb ik de KNVB gebeld met de mededeling: ‘Zet maar een vinkje achter mijn naam bij ‘niet actief’.’ Ik was er even helemaal klaar mee. Ik heb er toen voor gekozen om als elftalleider – dat wordt tegenwoordig ook teammanager genoemd - naast trainer Arjen Hoekstra te fungeren. Een leerzame tijd, maar na een paar maanden begon het toch wat te wringen. Ik wilde wat meer dan alleen administratieve taken uitvoeren en Arjen wilde op technisch gebied niet al te veel inbreng van derden. Tijdens de winterstop besloten we dan ook in gezamenlijkheid dat het beter was om te stoppen met deze constructie. Al hebben we het seizoen netjes én met een nacompetitieplek afgesloten. Het leidde uiteindelijk niet tot promotie, maar de avond na de laatste wedstrijd was er een om in te lijsten. Meedrinken met die jonge gasten, dat dat valt niet mee. Ik rolde rond drie uur in bed en had wel even tijd nodig om te herstellen.

KNVB WIST VAN NIETS Toen ik besloten had met de functie te stoppen werd ik, alsof de duivel ermee speelt, gebeld door de KNVB, met de vraag: ‘Waarom ben je gestopt?’ Ik zei: ‘Dat is toch wel duidelijk?’ Vanwege die degradatie waar ik het helemaal niet mee eens was. De man wist van niets! Ik bleek helemaal niet gedegradeerd te zijn. Er was een probleem met de bezetting op de zondag en ik ben weer op mijn eigen niveau ingestapt. Nu fluit ik inmiddels weer op de zaterdag en beleef er als vanouds weer

veel plezier aan. Leuke potjes, de voetbalsfeer, het balletje gehakt na afloop, ik geniet ervan. Ik ben de hele zaterdag onder de pannen. Elke zaterdag fluit ik om kwart voor negen bij vv Workum een jeugdwedstrijdje en dan ‘s middags op pad. Als het zo uitkomt plak ik daar nog een bezoek aan sc Heerenveen aan vast, want ik heb een clubkaart.”

MEER DAN VOETBAL ALLEEN De zestigjarige Van Tuinen, tijdens kantooruren werkzaam bij de Belastingdienst waar hij er inmiddels 42 dienstjaren heeft op zitten, en elke woensdag geniet van een vrije dag vanwege zijn leeftijd, is ook buiten de competitie en bekerwedstrijden actief. “Ik fluit al jaren op het internationaal jeugdtoernooi bij ONS Sneek, het ‘Jorn Feenstra toernooi’. De opbrengst daarvan gaat naar KiKa en je ziet er zeer getalenteerde jongens van de Onder 13 rondlopen. Een perfect georganiseerd toernooi. Ik heb inmiddels ook internationale ervaring, haha! Met oud betaald voetbal scheidsrechters Jan Dolstra en Douwe Boonstra fluit ik op een G-voetbal toernooi in Albufeira, aan de Algarve in Portugal. Fantastisch om te doen. De spelers zitten in hetzelfde hotel als wij en dat levert fraaie gesprekken op. Ze zijn recht voor de raap en goudeerlijk. Ze kunnen fantastisch uit de hoek kopen. IJsselmeervogels is er ook. Met Jaan de Graaf als trainer. Toen ze een keer tegen een veel sterker team uit Portugal speelden met een beduidend mindere graad qua beperkingen heb ik ze ook wel twaalf tegen elf laten spelen. Jaan en ik hadden dat even onder elkaar geregeld. Het mooiste was nog dat een speler twee keer een bal zo op zijn pantoffel nam dat ze nog wonnen ook.

Gevraagd naar zijn mening over de huidige toparbiters vertelt Ale van Tuinen dat hij qua stijl Bas Nijhuis prevaleert boven de andere toppers. “Ik ben ook van het lekker doorvoetballen en niet fluiten voor elk wissewasje. Bas gaat nu echter wat op de te commerciële toer naar mijn mening. Ook Danny Makkelie mag ik graag zien. Ze kunnen echter niet tippen aan jongens van enkele jaren geleden zoals Pierluigi Collina en Anders Frisk, die blonde Zweed die er wat op een vreemde manier uitgeraakt is. Ook de Spanjaard Matéu Lahoz is een topper. Ik geef het je overigens te doen tegenwoordig met twaalf camera’s en een VAR (Video Assistent Referee - red.). ik zou daar behoorlijk nerveus en onzeker van worden. Dat zie je ook aan de huidige scheidsrechters; die onzekerheid knaagt. Niet dat ik faliekant tegen ben, want het wordt er wel eerlijker van. Je kunt nu werkelijk niets meer uithalen als speler, want dan ben je aan de beurt. Anderzijds hoor je van trainers als Dick Advocaat dat de oude situatie ook zijn charmes had en daar heeft hij ook weer gelijk in. De nieuwe lichting groeit ermee op. Op termijn zullen die excessen verdwijnen, denk ik. Het is trouwens een mooie tendens dat er een hele generatie nieuwe jongens en meiden aan zit te komen. Ook in deze regio zie je die talenten. Zo’n Chris Marijt uit Bolsward is echt een talent. Die gaat het redden. Zeer recent floot hij Workum - SV Marknesse in de derde klasse. Maar een garantie is het nooit. Een paar geleden was er ook zo’n goede veelbelovende jonge jongen uit Sneek. Die wilde echter sneller dan de KNVB voor ogen had en haakte mede daardoor af. Hij is nu bestuurslid bij Black Boys. Jammer is dat.”

HINDELOOPEN VERSUS WORKUM Het gesprek keert terug naar de roots in Hindeloopen. Gaat het Ale van Tuinen aan het hart dat de club verdwenen is uit de standaardklassen? “Ik vind het niet leuk, maar ik ben te lang weg om daar een gefundeerde mening over te hebben. Toen het allemaal moeilijk werd heeft het bestuur een rigoureus besluit genomen. Daar herken ik de ‘Hielper’ mentaliteit wel in. Recht toe, recht aan en iedereen is gelijk. Geen rangen en standen. In Workum ligt dat anders. Het is hier allemaal wat groter. De mensen zijn over het algemeen wat trotser en misschien ook wel wat eigenwijzer. Daarentegen is de sociale controle in Hindeloopen een stuk sterker en daar ben ik ook niet zo van. Ik zit hier lekker in mijn vel!”

Anne van Dijk

Vakbondsbestuurder FNV Metaal in Friesland.

Kabinet versterkt Kabinet democratie versterkt niet. democratie niet.

Het kabinet stelt voor de kiesdeler lager te maken, zodat kandidaten eerder gekozen worden los van de plaats diestelt zij op de de kieslijst van Het kabinet voor kiesdeler hun partij hebben. Datkandidaten is het goede lager te maken, zodat nieuws.gekozen De rest van de voorstellen eerder worden los van zijnplaats echterdie minder de zij oppositief. de kieslijst van hun partij hebben. Dat is het goede Zo wil het De kabinet Eerste voor nieuws. restde van de Kamer voorstellen de laten minder kiezen enpositief. over drie jaar de zijnhelft echter andere helft. Dat zou beter zijn voor de stabiliteit. invloed van Zo wil het Anders kabinetgezegd: de EerstedeKamer voor kiezers, nukiezen via de en Provinciale de helft die laten over drieStaten jaar dede gehele Eerste Kamer wordt daarmee andere helft. Dat zoukiezen beter zijn voor de teruggedrongen. stabiliteit. Anders gezegd: de invloed van kiezers, die nu via de Provinciale Staten de Zeer negatief dat het kabinet nietdaarmee gehele Eerste is Kamer kiezen wordt het correctief referendum wil invoeren, teruggedrongen. ondanks de aanbeveling van de commissie Remkes die manier Zeer negatief is dat om het op kabinet niet de burgerpolitiek te versterken. correctief het correctief referendum wilHet invoeren, referendum geeft burgersvan de de gelegenheid ondanks de aanbeveling wetsvoorstellen, dieom door commissie Remkes opde dieKamer manierzijn de aangenomen, in referendum goed of burgerpolitiek te een versterken. Het correctief af te keuren geeft als voldoende burgers daarom referendum burgers de gelegenheid vragen of de Kamer wetsvoorstellen, die daartoe door de besluit. Kamer zijn Het gaat dan om zaken die de mensen aangenomen, in een referendum goed of aanspreken vaak onverwachts uit af te keurenen alsdie voldoende burgers daarom de ‘coalitie hoge hoed’ komen. Zoals het vragen of de Kamer daartoe besluit. eerder tweemaal van Het gaat dan om versneld zaken dieverhogen de mensen de AOW-leeftijd. gecorrigeerd via uit aanspreken en dieNu vaak onverwachts vakbondsacties. de ‘coalitie hoge hoed’ komen. Zoals het eerder tweemaal versneld verhogen van EenAOW-leeftijd. andere zaak die mij rijp de Nu volgens gecorrigeerd viais om aan de Nederlandse bevolking voor vakbondsacties. te leggen in een referendum, is het arm rekenen vanzaak de pensioenfondsen. Ondanks Een andere die volgens mij rijp is het aan feit de datNederlandse de pensioenvermogens om bevolking voor in elf jaar verdubbeld zijn, moeten te leggen in een referendum, is het arm de pensioenfondsen met de laagste rekenen van de pensioenfondsen. Ondanks rekenrente Europa rekenen, waardoor het feit datvan de pensioenvermogens er elf nietjaar geïndexeerd kan worden en in verdubbeld zijn, moeten mogelijk zelfs afgeboekt. Zelfs het de pensioenfondsen met de laagste financieel ‘oer-solide’ hanteert rekenrente van EuropaZwitserland rekenen, waardoor eenniet hogere rekenrente. er geïndexeerd kan worden en mogelijk zelfs afgeboekt. Zelfs het Alleen de verlaging van de kiesdeler is fi nancieel ‘oer-solide’ Zwitserland hanteert positief. De rekenrente. rest niet. Het kabinet versterkt een hogere de democratie niet op deze manier, maar wakkertdehet wantrouwen de weerzin Alleen verlaging van deen kiesdeler is tegen politiek aan. positief. De rest niet. Het kabinet versterkt de democratie niet op deze manier, maar wakkert het wantrouwen en de weerzin Vragen? tegen politiek Kom aan. eens langs op het Antoniusplein in Sneek. Vragen? Kom eens langs op het

FNV spreekuurlocatie in Sneek Antoniusplein in Sneek. Sint Antoniusplein 38 8601 HP Sneek FNV spreekuurlocatie in Sneek Maandag: 19.00 - 20.00 uur Sint Antoniusplein 38 8601 HP Sneek Maandag: 19.00 - 20.00 uur

bolsward-ijsselmeerkust

DARTERS IN DANSCAFÉ SKIPPERS, MAKKUM

VOORAL VEEL GEZELLIGHEID MET EEN VLEUGJE AMBITIE Ons interview met dartspromotor Remko de Witte, eigenaar van Danscafé Skippers in Makkum, vindt plaats op 27 september, de dag dat de Hoge Raad uitspraak doet dat alle ‘rookfaciliteiten’ in de horeca à la minute moeten worden gesloten. Zelfs de immer goedlachse De Witte is daar bepaald niet blij mee. “Het wordt voor veel cafés nog moeilijker om het hoofd boven water te houden. Het kroegleven verdwijnt meer en meer”, constateert de Makkumer ondernemer. TEKST GERARD VAN LEEUWEN // FOTO'S NICKY BOSMA

“Ook voor ons café zal dat gevolgen hebben”, zegt Remko de Witte. “Gelukkig ben ik niet puur afhankelijk van deze inkomsten. Ik werk ook nog als zelfstandig schilder drie dagen in de week. Skippers is op donderdag, vrijdag en zaterdag geopend. In de avonduren gaat het biljart aan de kant en kan de jeugd lekker dansen. Ik run het café samen met mijn partner Jetske.”

THUISARENA VAN DRIE TEAMS Eens in de twee weken is Danscafé Skippers, gelegen aan de Waagsteeg, de thuisarena van de Makkumer darters. “De drie teams spelen tegelijkertijd uit en thuis, zodat het dan ook direct gezellig is”, vertelt Remko, die zelf actief is in het tweede team. “Het is zo’n zeventien jaar geleden begonnen. Samen met een groepje vrienden verruilde ik het zaalvoetbalteam van Ny Engwier voor het darts. Dat is toen gestaag gegroeid en nu spelen er alweer een aantal jaren drie teams in competitieverband. Het eerste speelt in de ereklasse, het tweede in de eerste klasse en het derde in de tweede klasse. Het eerste speelt door de hele provincie.

Net als alle dartscompetities zijn er zestien teams in een klasse ingedeeld. Na vijftien wedstrijden spelen de bovenste acht voor promotie en de onderste acht voor handhaving, dan wel degradatie. De tweede helft van de competitie start in januari en kent, in tegenstelling tot de najaarscompetitie, dus e en uit- en thuiswedstrijd. We kunnen ons al een paar jaar handhaven op het huidige niveau. Dat is natuurlijk prachtig.”

VAN GERWEN VS TAYLOR De plaatselijke dartshelden luisteren onder anderen naar de namen Carl van der Zwaag, Wiard Altena, Johan Kooistra en Gerhard Reuvers. Remko de Witte: “Ik zou niet weten of er spelers zijn die er slapeloze nachten van zouden krijgen, mochten we onverhoopt eens degraderen. Eerlijk gezegd denk ik van niet. De gezelligheid staat altijd voorop hier. We komen met enige regelmaat wel echte toppers tegen in de competitie. Jongens zoals Rick Hofstra, Jan Dekker en Danny Noppert, die ook ervaringen hebben opgedaan in de PDC, de Champions League van

NUMMER 10 • 2019

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

MARCO COENEN, OPERATIONEEL MANAGER BĲ EUROTRUSS EN TROTS OP DE SAMENWERKING MET PASTIEL

SAMENWERKEN ALS TEAM

Vonken. Overal. Lasboxen vol hardwerkende mannen en vrouwen. En stapels aluminium, in allerlei vormen. Bĳ Eurotruss in Leeuwarden. Dé producent van op maat gemaakte truss-systemen. Marco Coenen is aan het woord. Zĳn passie voor het product spat er vanaf. Maar vooral ook dat voor mensen. Hĳ heeft een groot hart. En dat laat hĳ spreken, in zĳn werk als Operationeel Manager. Pastiel kwam in beeld via het UWV. Dat bleek een goede match. Ook met kandidaat Tedros Nerayo, die nu alweer vĳf maanden aan het werk is bĳ Eurotruss. Tekort aan personeel

Van ’s ochtends vroeg tot laat wordt er bĳ Eurotruss keihard gewerkt om honderden trussen in elkaar te lassen. Een truss is een aluminium vakwerk wat belast kan worden. En vormt zo het geraamte van een constructie. Voor een speciﬁeke markt, van bĳvoorbeeld muziekevenementen. Een ‘booming business’. Waardoor het vinden van goed personeel een uitdaging is. Pastiel kwam in beeld. Door de samenwerkings-driehoek met Gemeente Leeuwarden, het UWV en DKD Lasopleiding in Joure. Pastiel ging op zoek naar een match. Voor zowel werkgever als de kandidaat.

“Gezelligheid en een beetje presteren kan hand in hand gaan.” het darts, wat ook uitgezonden wordt op RTL7. We zijn met een groepje Makkumers een aantal keren naar Engeland geweest om dat fenomeen eens mee te maken. Verreweg het mooiste was de finale tussen Michael van Gerwen en Phil Taylor. Ik schat dat er wel vijftienduizend man waren in de O2 Arena in Londen. Van Gerwen won toen en de zaal stond op z’n kop. We hadden sterk het idee dat de Engelsen zelf ook wel een beetje ‘Taylor moe’ waren.”

CO STOMPÉ Een van de hoogtepunten van het darts in Skippers was wel de komst van niemand minder dan Co Stompé, een levende legende en cultheld in de sport. Remko de Witte: “Aardige vent. Hij kwam hier binnen met de vraag of het allemaal zonder bewaking kon? Hij gaf een mooie demonstratie. Ik geloof dat het 1250 euro kostte. Ja, die mannen hebben er goed aan verdiend. Andere kant is dat de meeste bekende darters het geld ook behoorlijk laten rollen, ha ha ha!”

AANWAS VERLOOPT STROEF “Elk team bestaat uit zes spelers. Af en toe wisselt de bezetting wel eens door omstandigheden, maar het eerste team speelt toch wel vaak in dezelfde samenstelling. Als de teams thuisspelen is het hier gezellig druk met zo’n veertig spelers. Ik zorg dan voor een bittergarnituurtje en andere hapjes. Gezelligheid en een beetje presteren kan hand in hand gaan. Een probleem hier in Makkum is de aanwas van jeugd. Dat verloopt erg stroef. Het is een teken van deze tijd waarin alles steeds individualistischer wordt. De iPad en de iPhone hebben zo hun keerzijde. Ik heb begrepen dat het landelijke beeld positiever is. Je hebt natuurlijk ook te maken met vergrijzing in deze gemeente. Maar voorlopig hebben we er op deze wijze nog veel, plezier in.”

Match vinden

Eurotruss zoekt voornamelĳk lassers. Pastiel had kandidaat Tedros hiervoor op het oog. De jobcoach ging mee op gesprek om hem te steunen. Precies dát had hĳ nodig. En er was een match! Na een korte lasopleiding stroomde hĳ in bĳ Eurotruss. Opleiden gaat daar gewoon verder. En ook het leren kennen van de mens. Tedros was het vertrouwen in de mens verloren, in zĳn geboorteland Eritrea. Door Pastiel kreeg Tedros weer vertrouwen terug in het leven. Eurotruss zorgt voor een passende werkplek en het bieden van een ‘thuis’.

Vertrouwenspersoon

Een match is niet zomaar gevonden. Kandidaten hebben soms een grote afstand tot werk. Pastiel zorgt voor het verkleinen ervan. Op een persoonlĳke manier. En dat is heel ﬁjn. Administratie komt er ook bĳ kĳken. Pastiel regelt de contracten voor de werkgever. Maar ook de papieren ‘rompslomp’ voor de kandidaat. Daarnaast is de jobcoach iemand waar je altĳd op kan terugvallen. Een vertrouwenspersoon. Een baken van kennis en een adviesorgaan. Eurotruss vindt het ﬁjn dat er altĳd iemand klaarstaat om te helpen.

Helpen waar je kan

Mensen zĳn bĳ ons geen poppetjes, noemt Marco. Eurotruss doet er alles aan om mensen structuur en regelmaat te bieden. Waardering te geven en te helpen groeien. Met aandacht voor de onstuimige periode en hun uitdagingen. Maar bovenal interesse te hebben in de mens, achter de collega. Ze geven mensen een kans om zich te ontwikkelen. Het leven te veranderen en de mens gelukkiger te maken. En te ﬂoreren tot vaste kracht. Pastiel en Eurotruss zĳn echt een team om mensen een mooie toekomst te bezorgen, sluit Marco af. En dát is waar Pastiel het voor doet: samenwerken met bedrĳven die zonder eigen gewin het verschil willen maken voor mensen.

DĂ&#x2030; AFSLANK HIT VAN NU! Simpel, Snel, Slank!

Spectaculair afslanken met ons apparaat Is het echt zo simpel? NEE... De snelheid waarmee je afvalt, hangt ook af van jouw motivatie. Omdat je gelijk na de proef resultaat ziet (gem. 15cm verliest*), zet dit aan tot een gezonder eetpatroon. Hoe ons apparaat precies werkt, leggen wij uit tijdens de intake. Hierbij maken we ook samen jouw afslankplan. *Resultaten ter inzage bij Easyslim.nu comform privacywetgeving

De beste en grootste van Nederland

Stel niet uit, begin nu!

Voorkom dat je op de wachtlijst komt

ACTIE Intake incl. behandeling van 89,- voor 49,Geldig t/m 26 oktober 2019

Easyslim.nu Friesland 06 838 547 19 friesland@easyslim.nu Of boek online via www.easyslim.nu

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

NYCK DE VRIES

WERELDKAMPIOEN IN DE FORMULA 2 SOTSJI – Autocoureur Nyck de Vries uit Uitwellingerga is zaterdagmiddag wereldkampioen geworden in de Formula 2. In het Russische Sotsji pakte De Vries de overwinning in de Grand Prix, terwijl zijn grote concurrent tweede werd. Dat betekent dat Nyck de Vries in de komende races niet meer in te halen is.

LOTING BEKER: MAKKUM TEGEN TWEEDE ONS

LOOPGROEP

KOUDUM

KOUDUM - Dat Koudum een sportief dorp is, weet iedereen wel. Sportvereniging Oeverzwaluwen kent naast de grote afdeling voetbal ook de afdelingen volleybal, gymnastiek en tennis. En sinds kort is er een goed geoutilleerde sportschool. Maar wat niet iedereen weet, is dat er ook een actieve loopgroep in Koudum bestaat. De Loopgroep Koudum bestaat uit enthousiaste hardlopers van verschillende niveaus. Elke woensdagavond van 19:30-20:30 uur is er voor iedere liefhebber gelegenheid om mee te doen aan de looptraining. De start is bij Bogerman/ de Swel. Deze trainingen zijn zodanig dat het voor beginners (die al 5 km kunnen hardlopen) beslist niet te zwaar is, maar ook zo dat er voor gevorderde lopers zeker voldoende uitdaging is om zich te verbeteren.

SOLAR BOAT RACING TEAM SLAAGT IN RECORDPOGING IJSSELMEER-OVERSTEEK ENKHUIZEN/STAVOREN - De beide Solar Boat Racing teams, New Nexus Solar Racing Team en Sneker Solar Boat Racing Team, hebben de overtocht over het IJsselmeer gehaald en daarmee het eerste record gevestigd! De geregistreerde tijd is 82 minuten. Beide teams moesten van Enkhuizen naar Stavoren varen. Het Sneker Solar Boat Racing team kwam als eerste over

de finish, echter was wie het eerst zou finishen bijzaak. Deze tocht met zonneboten is een mooi voorbeeld van de toepassing van duurzame energie.

NK KITEBOARDEN IN WORKUM WORKUM – Afgelopen weekend was er veel wind. Daarom heeft de organisatie van het NK Kiteboard Freestyle besloten om de wedstrijd zaterdag door te laten gaan.

De deelnemers aan het NK Kiteboarden Freestyle deden allerlei verschillende trucs om de jury te imponeren. De jury heeft de trucs op basis van moeilijkheidsgraad en uitvoering beoordeeld. Overigens was het eerst niet zeker of het NK in Workum gehouden zou worden op deze dag. De organisatie kon, afhankelijk van de wind, kiezen om het NK in Scheveningen of in Workum te houden. Ook de datum stond niet vast: vanaf 14 september zou het NK doorgaan op de

WORKUM – Vorige week woensdag werd in Workum de jaarlijkse Kokedei gehouden. Naast deze veekeuring stond er ook een Concours Hippique op het programma. Onder meer de finale van de Provincie Fryslânprijs werd hier verreden. ze door de jury uitgeroepen tot winnaar, ondanks de sterke tegenstand van Jacob van der Heide met Xander. Jelmer Chardon en Eise 489 waren in de ereklasse veruit de beste. In de damesklasse was er een zege voor Susan Bouwman met Egberdina’s Lodewijk. Ten slotte was de combinatie Melle van de Lits en Zafirah van de Lits met Albert Minkema de beste bij de tweespannen.

n e r r a keM

Lisa Minkema won de verenigingstitel van Het Friese Tuigpaard in de rubriek onder het zadel. Samen met Melle van de Lits werd

s y r F HET deLAATSTE SPORTNIEUWS UIT DE REGIO STAAT OP:

HEEFT U OOK NIEUWS TE MELDEN? LAAT HET ONS WETEN!

WWW.GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

arren

Derdeklasser Makkum was in de groepsfase verantwoordelijk voor de uitschakeling van Tzummarum, Minnertsga en AVC. Na overwinningen op AVC en Tzummarum kon Makkum zich zelfs een nederlaag tegen Minnertsga veroorloven. Tegenstander ONS Sneek 2 schakelde het zaterdagteam van Sneek Wit-Zwart, IJVC en HJSC uit. Oeverzwaluwen begon het bekertoernooi ook succesvol. Van Arum en Bakhuizen werd gewonnen en tegen QVC werd gelijkgespeeld. Dat was genoeg om door te gaan. In de volgende ronde is Renado of De Wilper Boys de tegenstander. Welke dat wordt, is nu nog niet bekend. Beide teams speelden in hun onderlinge duel gelijk. De andere teams in de poule, Houtigehage en Nieuw Roden werden uit de beker gezet na wanordelijkheden in hun onderlinge duel. Om te bepalen wie door gaat, moeten Renado en De Wilper Boys dus nogmaals tegen elkaar spelen.

eerste dag van een weekend waarop de wind goed genoeg zou zijn en dat was dus afgelopen zaterdag in Workum het geval.

MINKEMA’S IN DE PRIJZEN OP CONCOURS IN WORKUM

Sybren Minkema uit Frieschepalen wist met Nane 492 deze prijs op zijn naam te schrijven. Minkema ging met een voorsprong de wedstrijd in en stond deze niet meer af. Bij de tuigpaarden bezetten Nico Calis en Leendert Veerman de topposities.

REGIO – Er is geloot voor de eerste knock-outronde van het bekertoernooi in district Noord. Makkum gaat op bezoek bij ONS Sneek 2. Oeverzwaluwen speelt tegen de winnaar van het duel tussen Renado en De Wilper Boys.”

ARJEN BOS WINT WIELLERRONDE VAN WOLVEGA

WOLVEGA – Wielrenner Arjen Bos uit Bolsward heeft de Ronde van Wolvega gewonnen. De wedstrijd bestond uit een sportklasse en een amateurklasse. De beide klassen reden tegelijkertijd, maar hadden een aparte uitslag.

Al snel demarreerde Arjen Bos uit het peloton. Jeroen Lute van de sportklasse wist bij hem aan te haken en samen konden ze weg blijven. Bos kwam uiteindelijk als eerste over de meet. Voor de Bolswarder betekende dit revanche op vorig jaar toen hij ook mee was in de kopgroep, maar viel en daarmee zijn kansen verspeelde.

38 1

NUMMER 10 • 2019 12

8 14

bolsward-ijsselmeerkust

17 8

22 9

17 10

PUZZELPAGINA NR 10

14 14

8 11

4 14

D C

Puzzel en win! Iedere maand zijn er leuke prijsjes te winnen door uw oplossing via de email of met traditionele post op te sturen. U kunt dit sturen naar: info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 10-2019 - tot uiterlijk 25 oktober 2019. Wij wensen u veel puzzel plezier!

14 17

Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin rde leu gek het

Keltisch priester

herkauwer

Ned. rivier

zangnoot

Italiaans eiland

eethuis

versmaat

beroep

riv. in Duitsland

havenplaats

vorstentitel

onmiddellijk

apparaat

stelling elektrisch geladen deeltje

oude goudmunt

deel v. Sumatra

bestek

godin v.d. aarde

aanvankelijk

titel

sluis

kleine ruimte

vanaf

8 7

vazal sierplant voedsel

assistent

toevluchtsoord

vogel

muze v.h. minnelied

autopech

hoeveelheid

halfedelsteen

hondenras

zuilengang

rolgordijn

wasdroger

oude lap

heerser

ieder import adviesorgaan

motorraces

Spaanse titel

bloedgetuige

vogel

afnemen

livreiknecht

tegenover golfterm

papegaai

keukenkruid

4 7 5 4 9 8 3 9

4 6

3 7 6 5 2 3 1 8 9 7

steuntouw

rondhout deugniet

gewichtsaftrek

oplettend genoeg bijbelse figuur

bijbelse figuur

moerasvogel

toverkunst

voordat opbrengst

avondkleding

kaartspel

pl. in Spanje

vlaktemaat

ambtshalve

numero

toestand v. razernij

boomstronk vliegende schotel

grote wijnfles

avondvoorstelling

klimaatregelaar

kluis

PUZZEL & WIN D I N E R B O N € 2 5,-

hijstoestel

Winnaars puzzel grootbolsward-ijsselmeerkust 09 Wijbren de Vries uit Stavoren heeft de waardebon t.w.v. € 25,00 gewonnen, aangeboden en te besteden bij de Walrus te Sneek. OPLOSSING EDITIE 09: Zweedse puzzel = Flierefluiter , Woordzoeker = vingerafdruk

COLOFON De GrootBolsward-IJsselmeerkust krant is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De GrootBolswardIJsselmeerkust krant wordt huisaan-huis verspreid in Bolsward en alle dorpen en steden langs de IJsselmeerkust in een straal van ca. 10 km. Oplage: 22.000 exemplaren.

bolsward-ijsselmeerkust STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 10 VÓÓR 25 oktober 2019 PER EMAIL NAAR: info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl OF NAAR: Grootbolsward-ijsselmeerkust krant, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK

UITGEVER

EINDREDACTIE

FOTOGRAFIE

Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl

Henk de Vries

Jelly Mellema fotografie, Laura Keizer Fotografie, Nicky Bosma, Orange Pictures, Henk van der Veer en Wim Walda.

REDACTIE

info@grootbolsward -ijsselmeerkust.nl

Henk van der Veer, Eelke Lok, Joeri van Leeuwen, Gerard van Leeuwen, Wim Walda, Wendy Noordzij, Kirsten van Loon en Lourens La Roi.

BLADMANAGEMENT

VORMGEVING

Marianne Bouwman (mbouwman@yingmedia.nl)

Frans van Dam (Quod Media)

REDACTIETIPS?

VERKOOP Jacob Wagenaar, Meine de Vlugt, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok, Mieke Alferink

DRUK Hoekstra Krantendruk, Emmeloord

VERSPREIDING FRL Verspreidingen, Leeuwarden Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

THE DUBLIN LEGENDS (THE DUBLINERS)

Donderdag 17 oktober a.s. Aanvang 20.15 uur

The Kilkennys

Zondag 24 november a.s. Aanvang 14.30 uur

THEATER SNEEK www.theatersneek.nl Tickets: telefoon: (0515) 431 400

2 e PERSOON LUNCH GRATIS* 2 of lunchplate PERSOON LUNCH *Voorwaarden actie maximaal één lunchplank per bon, voor deGRATIS* tweede persoon is de lunchplank of lunchplate gratis.

2 PERSOON DINER GRATIS* e PERSOON 2 per DINERpersoon GRATIS* *Voorwaarden actie maximaal één diner bon, voor de tweede is het diner gratis, exclusief consumpties

*Voorwaarden actie maximaal diner VAN per bon, voorT/M de tweede persoon hetoktober diner gratis, DE ACTIEéén IS GELDIG ZONDAG DONDERDAG (t/mis 31 2019)exclusief consumpties DE ACTIE IS GELDIG VAN ZONDAG T/M DONDERDAG (t/m 31 oktober 2019)

JOUW VERGADERING FANTASTISCH VERZORGEN! JOUW VERGADERING FANTASTISCHFEEST VERZORGEN! VAN JOUW BORREL EEN SCHITTEREND MAKEN! VANMET JOUW SCHITTEREND FEEST MAKEN! OVERLEG ONSBORREL EN WIJEEN ZORGEN DAT HET GEREGELD WORDT. OVERLEG MET ONS EN WIJ ZORGEN DAT HET GEREGELD WORDT. Marktstraat 27 in Sneek -Tel: 0515-700294- www.proeﬂokaalsneek.nl Marktstraat 27 in Sneek -Tel: 0515-700294- www.proeﬂokaalsneek.nl

Sneek – Leeuwarden

2 e LUNCHGERECHT GRATIS e LUNCHGERECHT GRATIS DE ACTIE IS GELDIG2 VAN MAANDAG T/M DONDERDAG (van 18 september t/m 31 oktober 2019)

*Voorwaarden actie maximaal één lunchgerecht per bon, voor de tweede persoon is het gratis. Het goedkoopste lunchgerecht wordt niet in rekening DE ACTIElunchgerecht IS GELDIG VAN MAANDAG T/M DONDERDAG (van 18 september t/mgebracht. 31 oktober 2019) *Voorwaarden actie maximaal één lunchgerecht per bon, voor de tweede persoon is het lunchgerecht gratis. Het goedkoopste lunchgerecht wordt niet in rekening gebracht.

e HOOFDGERECHT GRATIS* 2 * eVANHOOFDGERECHT DE ACTIE IS GELDIG MAANDAG T/M DONDERDAG (van 18 september t/m 31 oktober 2019) 2 GRATIS* *Voorwaarden actie maximaal één hoofdgerecht per bon, voor de tweede persoon is het *

hoofdgerecht gratis. Het goedkoopste hoofdgerecht wordt niet in rekening gebracht. DE ACTIE IS GELDIG VAN MAANDAG T/M DONDERDAG (van 18 september t/m 31 oktober 2019) *Voorwaarden actie maximaal één hoofdgerecht per bon, voor de tweede persoon is het hoofdgerecht gratis. Het goedkoopste hoofdgerecht wordt niet in rekening gebracht.

op zoek naar vergaderlocatie in de binnenstad? kan ook bij ons...... op zoek naardit vergaderlocatie in de binnenstad? dit kan ook bij ons...... info@dewalrusleeuwarden.nl Gouverneursplein 37 info@dewalrusleeuwarden.nl 8911 HH Leeuwarden Gouverneursplein 37 t. 058-2137740 8911 HH Leeuwarden t. 058-2137740

www.dewalrus.nl www.dewalrus.nl

info@dewalrussneek.nl Leeuwenburg 11 info@dewalrussneek.nl 8601 CG Sneek Leeuwenburg t. 0515-43810011 8601 CG Sneek t. 0515-438100