GrootBolsward - IJsselmeerkust 3 - 2019 by GrootMedia

heerenveen

03-2019

bolsward-ijsselmeerkust

JANNIE BRANDSMA UIT PARREGA

‘LIFE IS A SONG, SING IT!’

‘Sliepe is ús wurk!’

FOTO: FOTOGRAFIE JELLY MELLEMA

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S JOHAN BROUWER

1e JAARGANG • NR. 02

groot

NUMMER 03 • 2019

Leuk dat er allemaal enthousiaste reacties kwamen bij het verschijnen van deze maandkrant GrootBolsward/IJsselmeerkust. Ook leuk dat die reacties ook bij ons terecht kwamen. Eertijds was de journalistiek wel een stukje communicatie, maar dat was eenzijdig gericht. Vanuit de journalisten. De lezer, kijker of luisteraar was er wel, maar deed niet mee. Nu waren journalisten eertijds ook verrekte eigenwijze lieden. Die geen enkele rekening hielden met de eventuele wensen van de lezer. Dat was soms ook moeilijk. Als een Nederlandse krant een journalist naar Timboektoe stuurde, dan waren er in Nederland weinig mensen te vinden die dat onzin vonden. Enkel als die krant dan zes keer een achtergrondverhaal over Timboektoe had

geschreven, waren er een paar opzeggingen. Zo van ‘dat heb ik nu wel gezien’. Maar over het algemeen was de krantenlezer bezorgd over de situatie in Timboektoe. De wereld is intussen een mooi stukje kleiner geworden. En hanteerbaarder. We communiceren nu met elkaar. De journalistiek heeft daar nog lang over gedaan om ook zover te komen. Die wilden eigenlijk niet aan de sociale media en dat soort dingen meewerken. Je schreef een verhaal(tje), je maakte een documentaire of een nieuwsreportage. En dat was het. Tegenwoordig zitten journalisten voor nog steeds zo’n stukje bij de voetbalwedstrijd tussen Workum en Oeverzwaluwen. Maar die journalist moet elke vijf minuten facebook

opmerkelijk...

D-EXAMENKANDIDATEN ATRIUM TREDEN OP TIJDENS BOOG-CONCERT IN BOLSWARD BOLSWARD - Elf leerlingen van Kunstcentrum Atrium die opgaan voor het D-examen treden zondag 10 maart op in de Doopsgezinde Kerk in Bolsward. Ook een D-kandidaat van Seewyn Kunsteducatie speelt mee. Het concert met uiteenlopende instrumenten en muziekstijlen wordt georganiseerd door Stichting BOOG Bolsward. Het D-examen is het hoogste examen op een muziekschool. Het BOOG-concert begint om 15.00 uur en duurt tot 16.30 uur.

en twitterberichten maken. Over gemiste kansen, doelpunten en rode kaarten. Die zijn dus al de wereld in geslingerd. Waardoor hij of zij gedwongen wordt een ander soort verhaaltje te schrijven dan eertijds de bedoeling was. De andere Groot-kranten in de Friese zuidwesthoek worden vergezeld door een website. Dat zal ongetwijfeld bij deze krant straks ook het geval zijn. Dat communiceert een stuk handiger. Deze kranten zijn ontstaan in deze tijd. Die willen graag communiceren. Vandaar dat we blij waren met uw reacties. Blijf reageren! Eelke Lok Redactie GrootBolsward-IJsselmeerkust

Maandelijkse rubriek met opmerkelijke zaken in de regio. Is u wat opgevallen, wilt u ons deelgenoot maken van een leuke gebeurtenis, of heeft u een een aankondiging of tip voor ons, stuur deze dan naar redactie@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl

ZWEMBAD DE ROLPEAL TIJDELIJK GESLOTEN

BIJZONDERE VOORWERPEN VERTELLEN GESCHIEDENIS NICOLAASKERK

NUT WORKUM PRESENTEERT ‘DE GESTAMPTE MEISJES’

WORKUM - Zwembad De Rolpeal in Workum is tijdelijk gesloten vanwege technische problemen. De luchtbehandelkast is defect en daardoor wordt de lucht in het zwembad niet meer gezuiverd.

NIJLAND – Zondagmiddag 10 maart wordt de Nicolaaskerk te Nijland opengesteld voor belangstellenden. Hiermee komt men tegemoet aan de vragen van bezoekers van de LF2018 voorstelling ‘Merakels fan Nijlân’, over bijzondere voorwerpen en ruimtes. Naast dorpsbewoners die hierover vertellen, geeft kunsthistoricus Dolf van Weezel Errens een korte lezing. Ruim 600 personen hebben in oktober 2018 genoten van de voorstelling ‘Merakels fan Nijlân’! Op diverse plekken in de kerk werden verhalen uit het boek van Sytse ten Hoeve uitgebeeld. Bezoekers kwamen in delen van de kerk waar ze nog nooit waren geweest.

WORKUM - Op zaterdag 15 maart om 20:15 uur organiseert NUT Workum een vrolijke avond! Dan is het namelijk tijd voor ‘De Gestampte Meisjes’. Zij maken snelle voorstellingen met een schaamteloos rauw randje, met dans en harde beats, opgevolgd door kwetsbare verhalen en altijd met een onverwachte twist. Het porgramma van ‘De Gestampte Meisjes’ heet ‘Ballen 2.0’ en wordt opgevoerd in Kultuerhús Klameare.

Elke vorm van zwemmen is daarom momenteel onmogelijk in De Rolpeal. De sporthal is wel gewoon te gebruiken.

De entreeprijzen (inclusief consumptie) bedragen € 15,00 (donateurs), € 17,50 (normaal) en € 10,00 (tot 18 jaar). Kaarten zijn te verkrijgen via www.nutworkum.nl of bij Het Boekhuis te Workum.

NACHTLICHT SNEEK ZOEKT KOORLEDEN NIGHT OF THE BEANTSJES IN KOUDUM KOUDUM - Het is nog vroeg, maar de voorbereidingen van Night of the Beantsjes 2019 zijn per 1 maart al begonnen. De datum zal weer de eerste zaterdag van de feestweek zijn: 7 september. De avond zal in het teken staan van ‘Beestachtig mooi!’ De belangrijkste gegevens zijn dus duidelijk. Wel zijn er nog muzikanten en zangers nodig. Iedereen die zich geroepen voelt, kan zich tot 1 april opgeven via de website van Night of the Beantsjes, www.notb.nl.

SNEEK – NachtLicht Sneek zoekt enthousiaste zangers en zangeressen voor het ‘Groots’ Paaskoor op 21 april. Laat jouw stem klinken bij het opkomen van het licht op Eerste Paasdag 2019. NachtLicht Sneek is een samenwerkingsproject tussen de geloofsgemeenschappen van Sneek, en organiseert het ‘Groots’ Pasen voor de stad Sneek voor de tweede keer. De vroege Paasviering is in de RK Martinikerk in Sneek. Wie mee wil zingen, kan zich opgeven via de website van NachtLicht Sneek. Er wordt gerepeteerd op 6 april om 17:00 uur en op 20 april om 15:00 uur. De kosten voor deelname bedragen tien euro. Na inschrijving ontvang je via de website alle muziekstukken.

OPEN DAGEN BASISSCHOLEN BOLSWARD BOLSWARD - Elk jaar zetten de basisscholen in Bolsward twee keer de deuren open voor belangstellende ouders in verband met de aanmelding van hun kind op de basisschool. Tijdens de open dagen kunnen ouders kennis maken met leerkrachten, een idee krijgen van de sfeer op school, de onderwijskundige mogelijkheden, de inrichting van het gebouw en de visie op opvoeding en ontwikkeling. De eerstvolgende open dag vindt plaats op woensdag 13 maart, van 8:45 tot 11:45 uur. Voor meer informatie kunt u kijken op de websites van de scholen.

HISTORISCHE SCHEPEN EN OPEN MONUMENTEN IN BOLSWARD BOLSWARD - Met een unieke combinatie van de Tjalkendag en de Open Monumentendag Special op zaterdag 23 maart heeft Bolsward een primeur. Het publiek kan genieten van al het moois dat monumentaal Bolsward herbergt en kennis maken met het varend monumentaal erfgoed van de Noorderschippers. Bijna twintig historische schepen zijn die dag en zondag 24 maart tijdens de publieksdag de blikvangers in de stadsgrachten van Bolsward.

HEEFT U OOK NIEUWS TE MELDEN? LAAT HET ONS WETEN! INFO@GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

REACTIES

bolsward-ijsselmeerkust

ONTDEK JOUW STIJL TIJDENS DE STIJLDAG SNEEK

SÚDWEST-FRYSLÂN DRAAGT 800.000 EURO BIJ AAN BOLSWARD-WEST

BOLSWARD – De gemeente SúdwestFryslân wil 800.000 euro bijdragen aan de aanpassingen van het kruispunt Marnezijl, aan de westkant van Bolsward. Dankzij de financiële bijdrage van de gemeente kan de provincie Fryslân, die de regie heeft over de reconstructie, beginnen met de planvoorbereiding. Het kruispunt met verkeerslichten voldoet niet meer. Vanwege de toegenomen verkeersdrukte is de veiligheid in het geding voor zowel fietsers en wandelaars als het gemotoriseerd verkeer. Ook de doorstroming laat te wensen over. Hoe het kruispunt er uit komt te zien, is nog geen uitgemaakte zaak. Er is al wel een aantal varianten opgesteld in samenwerking met een werkgroep, waarin Miljeu Wurkgroep Boalsert en het toenmalige Stadsbelang zitting hadden. Een rotonde zou een mogelijke oplossing zijn.

SNEEK - Op zaterdag 9 maart a.s. organiseert Boddeüs Optiek Sneek samen met Nelleke Mulder Imago Groep de Stijldag Sneek. Iedereen is van harte welkom om meer te weten te komen welke stijl bij jou als persoon en je figuur past. Van 10.00 tot 16.00 uur kun je zo binnenlopen bij Boddeüs Optiek op de begane grond en Nelleke Mulder Imago Groep op de 1e verdieping aan de Rienck Bockemakade 2 te Sneek. Nelleke Mulder, eigenaresse van de Nelleke Mulder Imago Groep: “Wij willen met de Stijldag Sneek laten zien, dat iedereen kan stralen. Als je goed gebruik maakt van kleur, je haar, make-up en de juiste bril ben je al een heel eind om een fantastische eerste indruk te maken. Want het gezicht is wat de mensen het eerste zien. Het is belangrijk dat je daar ook de focus op legt. Wij geven tijdens deze dag gratis advies. Al jaren ben ik met mijn bedrijf bezig om de uitstraling van bekende en onbekende mensen te verbeteren. Ik doe niets liever dan mensen laten inzien dat je door de juiste kleuren, vormen en kleding te kiezen, je uitstraling en imago kan verbeteren. Dat is heel prettig voor je eigen zelfbeeld en zelfvertrouwen, daar krijg je echt een boost van. Wij leiden hier stylisten in diverse sectoren voor op, zo ook de stylisten van Boddeüs Optiek in Sneek. Zij geven klanten een uitgebreide kleuren gezichtsanalyse

LEZING BAUKE YNTEMA: ‘14.000 KILOMETER RIJDEN NAAR BEIJING’

Op de N359 staat de komende jaren nog meer te gebeuren. Zo worden de kruispunten ter hoogte van Bolsward-Noord, Burgwerd en Wommels-Noord ongelijkvloers gemaakt.

DUBBELCONCERT KOPERGUOD EN FANFARE WILHELMINA

BOLSWARD / EASTEREIN – Koperensemble Koperguod en Fanfare Wilhelmina uit Easterein verzorgen op zaterdag 9 maart om 20:00 uur een dubbelconcert met het thema Koperkleuren in de Gasthuiskerk te Bolsward. Hoogtepunt van de avond is de uitvoering van de beroemde Schilderijententoonstelling van Modest Moessorgski door Koperguod. Fanfare Wilhelmina Easterein begint de avond onder leiding van interim-dirigent Wilbert Zwier met een afwisselend programma dat bestaat uit bekende muziek zoals Lord of the Rings (arr. Johan de Meij) en Les Miserables. Koperguod speelt vervolgens onder leiding van dirigent Andries Kramer de wereldberoemde Schilderijententoonstelling. De bezetting is voor de gelegenheid uitgebreid met extra muzikanten. De zeer afwisselende 16-delige compositie vertolkt diverse schilderijen van de schilder Viktor Hartmann. Bijzonder is dat dit werk zelden in zijn geheel door een koperensemble wordt uitgevoerd. Het wordt een avond waarbij de zeer diverse klankkleuren van koperen blaasinstrumenten aan bod komen. Een aanrader voor alle liefhebbers van blaasmuziek.

voordat zij overgaan tot het adviseren van het juiste montuur. Ook tijdens de Stijldag Sneek gaan zij bezoekers een persoonlijke kleuren gezichtsanalyse geven en laten dan zien, welke bril jouw gezicht laat stralen. Ik ga zelf presentaties geven hoe je de laatste mode kunt vertalen naar je eigen figuur. Ik leg dit uit aan de hand van modellen. Daarnaast geven onze stylistes deze dag graag advies aan jou, over kleur en kleding en onze visagisten staan voor je klaar om je advies te geven over ma-

WORKUM – Vrijdagavond 8 maart organiseert NUT Workum een lezing door Bauke Yntema die in een Renault 16 TS uit 1973 op 29 juni 2018 vanuit Bant naar Beijing vertrok. Yntema reisde via de Zijderoute, een tocht van maar liefst 14.000 kilometer die in zes weken tijd werd afgelegd. De Transasia Classic Rally werd een prachtige rit, die samen met nog veertig andere klassieke auto’s en oldtimers werd gereden. De rally bracht de deelnemers door onder andere Hongarije, Servië en Bulgarije verder naar het oosten, totdat in Turkije de Aziatische grens met Europa werd gepasseerd. Daar begon het echte avontuur pas: Iran, Turkmenistan, Oezbekistan, Kirgizië, uiteindelijk eindigend in China.

Bauke Yntema werd gedurende de eerste helft van zijn reis vergezeld door zijn zoon Wicher en tijdens het tweede gedeelte reisde zoon Hemmo met hem mee. “Wat was het een unieke ervaring om met je zoons door landen te reizen waarvan je van tevoren geen idee had hoe het daar zou zijn”, aldus Bauke Yntema. “Al met al was de reis een jongensdroom die is uitgekomen. Prachtig was het! En daarom is het ook zo leuk om er over te mogen vertellen!”

ke-up. De haarstylisten van Bruin & Cho geven persoonlijk advies over de haarcoupe en kleur die het beste bij jouw gezicht passen. Je kunt zo heel vrijblijvend advies vragen zonder dat er een afspraak aan vast zit. Uiteraard maken we er een gezellig feestje van met een hapje en drankje en een leuke goodiebag.” Meer informatie www.boddeus.nl of www.nellekemulder.nl

HEEFT U NIEUWS TE MELDEN? LAAT HET ONS WETEN! U KUNT UW BERICHT MAILEN NAAR: INFO@GROOTBOLSWARD -IJSSELMEERKUST.NL

GRAET HYLPER WORDEBOOK VERSCHIJNT 29 MAART HINDELOOPEN - Het Hindeloopers is een dialect van het Fries, maar heeft een eigen ontwikkeling doorgemaakt, zodat het tegenwoordig behoorlijk van het gewone Fries afwijkt. In die zin is het vergelijkbaar met de Friese dialecten van Terschelling en Schiermonnikoog. Het Hindeloopers valt op door zijn conservatisme: verscheidene eigenschappen van het Oudfries zijn er nog in terug te vinden. Alhoewel er al een Hindelooper woordenboek(je) bestond (Gosse Blom: Hylper Wurdboek, 1981), is in 2006 op de Fryske Akademy toch besloten om een nieuwe versie te maken, om op die manier de Hindelooper taal nog eens zo goed mogelijk te beschrijven. Na jaren van intensieve arbeid is het woordenboek nu eindelijk gereed. Het telt meer dan 1000 pagina’s, een record voor een Fries dialectwoordenboek. De belangrijkste gedeelten van het Graet Hylper Wordebook zijn: het woordenboekgedeelte zelf, dat meer dan 700 pagina’s beslaat (met voorbeeldzinnen, vaste verbindingen en zegswijzen. Oudere Hindelooper vormen zijn ook meegenomen); een uitgebreide index Nederlands-Hindeloopers; een index Fries-

Hindeloopers (beperkt tot basiswoorden en in eerste instantie bedoeld om beide varianten gemakkelijker met elkaar te kunnen vergelijken. Deze index is een noviteit voor een Fries dialectwoordenboek); een uitvoerige beschrijving van de Hindelooper uitspraak en grammatica, die hier en daar nogal van het Fries afwijken. Een bijzonderheid van het woordenboek is de ruime aandacht voor synoniemen.

bolsward-ijsselmeerkust

“At ús heit te spyljen wie, dan frege hy my altyd: ‘Moast even sjonge je’. Dan mocht ik wer ‘Meisjes met rode haren’ fan Arne Jansen sjonge. Prachtich no?!”

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

“LIFE IS A SONG, SING IT!” Parregaaster Jannie Brandsma gaat zingend van en naar bed

Ze zingt, ze dirigeert en ze doceert zang, maar tegelijkertijd is Jannie Brandsma, getrouwd met Sible Sjoukema, ook een bevlogen Parregeaster die de hele dag met muziek bezig is. En dat doet ze haar hele leven al. Sterker nog, toen ze nog maar drie jaar was, won de kleine Jannie al haar eerste talentenwedstrijd voor kinderen. “Doe’t ik de priis krige, ferwachte ik in echte beker te krijen, want ik fûn dat soks hearde bij in talintewedstryd op kamping It Soal yn Warkum. Witst wat it wurde? In doaze kraaltjes en in pearse Verkade sûkeladereep. Ik wie woest! Ik woe in beker. Dy kraaltsjes haw ik futdaliks weismiten en de reep ha’k opiten.” Een bevlogen muziekvrouw aan het woord over haar grote passie: “Life is a song, sing it!” TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S FOTOGRAFIE JELLY MELLEMA

Helemaal verwonderlijk is het niet, dat Jannie zingend van en naar bed gaat. De middelste van het drie meiden tellende gezin Brandsma komt 52 jaar geleden in een muzikaal Lemster nest ter wereld. Haar vader is in die tijd regelmatig bij feesten en parijen te vinden als accordeonist van stemmingsorkest De Zamora’s en moeder kan ook mooi zingen.

JOHANNES DE HEER EN ARNE JANSEN “At we sneins út tsjerke kamen, wie it earst kofje en wat lekkers. At dat oan kant wie, sei ús mem: ‘Kom jonges, eefkes spylje’. Dan gong it los mei lieten út de bondel fan Johannes de Heer, mei fan ‘Ik zie een poort wijd open staan’ en ‘Welk een vriend is onze Jezus’. Mar al gau skuorde ús heit dan de akkordeon der by en wie it fan hupfalderie en hupfaldera. Hiel gesellich allegear. At ús heit te spyljen wie, op’e bygelyks de Jouster Merke, dan frege hy my altyd: ‘Moast even sjonge je’. Dan mocht ik wer ‘Meisjes met rode haren’ fan Arne Jansen sjonge. Prachtich no?!” Op de Prinses Beatrix School in wijk Lemstervaart steken de leerkrachten hun bewondering voor Jannie haar zangtalent ook niet onder stoelen of banken. Steevast prijkt er een dikke vette tien bij het onderdeel muziek, gevolgd door ‘Jannie kan héél goed zingen’, met streepjes op het woordje heel, weet het muziektalent zich nog goed te herinneren. “Ik hie ek hiele muzikale masters, dy’t allegear in ynstrumint bespilen. Tusken de lessen troch even sjonge, dan libben je hielendal op.” Als vierjarig meisje krijgt de kleine Jannie al pianoles aan huis van Henri Hollander en later van Piet Zwart. De laatste heeft een muziekwinkel, waar piano’s verkocht worden. Achter in de zaak staan orgeltjes ‘back to back’, waar op geoefend wordt door de leerlingen die allemaal een koptelefoon op hebben. Jannie mag al snel voor in de winkel spelen, op het Johannes-orgel en de vleugel. “Dat wie fansels wol kicke foar sa’n jong famke.” Vervolgens zit de getalenteerde muzikale meid op de Lemster muziekschool en haalt daar het D-diploma orgel. Na de mavo gaat Jannie naar de havo en zou een vervolgstudie in de muziek een logische stap zijn geweest. “Conservatorium. Ja, dat wie myn idee ek en ik hie it ek hiel moai fûn. Mar de skoaldekaan en heit en mem seine: ‘Lear earst mar ris in fak’. Heit hie de stap fan amateur nei professioneel muzikant noait makke, dat wie ek in oare tiid. Us heit hie

eins twa banen, bij Nestlé en as muzikant. Ik haw him dan ek mar in bytsje sjoen, hy wie altyd fuort. Mem hâlde de boel draaiende.”

de rivier de Mississippi wie, mar hy song fleurich troch oer Mister Sippy. Hilarysk.” Na het zingen bij heit in het combo, de talentenjachten en gelegenheidsoptredens in kerken, treedt Jannie op bij de Big Band Cue van Willem Aukema. “Lekker knetterje”, noemt ze het. Van het zelf zingen gaat de zangeres over naar een volgende uitdaging, het opzetten van verschillende popkoren in Sneek, Bolsward en Lemmer. Al die koren draaien als de spreekwoordelijke tierelier. Het dirigeren geeft haar een enorme kick. “Nei in skoftke oefenje en dan mearstimmich werom te hearren, it is fantastys om sa’n trajekt yn te gean”, vertelt Jannie enthousiast.

Jannie, die ook een talent voor talen heeft, en dan met name voor Engels en Nederlands, volgt na de havo de lerarenopleiding Ubbo Emmius in Leeuwarden, waar ze beide talen gaat studeren. Toch maakt ze de studie niet af, in het vierde en laatste jaar geeft ze er de brui aan. Vele banen en baantjes volgen, van werk bij een huisarts tot de Praxis. Tot Jannie muzikant Johan Keus tegen komt. Hij vraagt Jannie of ze tijdens zijn eindexamen Conservatorium in Groningen wel wil zingen.

WINNARES VRIENDENPRIJS CONSERVATORIUM ZWOLLE “Ien fan dy dosinten sei doe tsjin my: ‘U kunt echt mooi zingen, waar heeft u gestudeerd?’ Ik antwurdde: ‘Niet! Ik heb nooit zangles gehad’. Dy man foel hielendal fan syn stokje. Hy hat net iens mear mei my praten, wie hielendal flabbergasted of soks. Ik die alles op myn gefoel. It siedsje is doe dochs plantte. Yn dy perioade, ik wie doe 29, kaam der in adfertinsje foar sangdosint oan de muzykskoalle yn Boalsert en Johan wiisde my der op. Foardat ik it yn’e gaten hie, hie ik direkteur Nico Siefers oan de tillefoan. In healoere letter siet ik by him yn’e keamer en noch wer in healoere letter hie ik 17 learlingen. Ik hie oargel en akkordeon D-diploma en ik moast fierder studearje oan it Conservatorium fan Zwolle. Talittingseksamen dwaan. Ik moast ek in stikje klassyk sjonge. Ik die gewoan nei wat dy dosint sei. Se wiene blykber ûnder de yndruk en ik koe meiien yn it twadde jier begjinne. Ik rôle hast fan myn stoel ôf, al wat ik yn gedachten hie, mar dit net. Ik tocht dat ik earst yn’e foaroplieding koe en dat ik dan noch in jier hie om der oer nei te tinken hoe’t it allegear fierder moast. Want ik hie in prima baan bij Posmarkt, in grut winkelynrjochtingsbedriuw. Ik ha dy baan opsein en myn baas begriep it hielendal. Doe’t ik him wat hearre liet, sei er: ‘Jannie, jij bent een tweede Rita Reys, dit is jouw bestemming.’” “Dat wie myn ôfskied en ik naam in parttime baan bij bakker Wijnja yn Ljouwert en begûn mei de konservatoariumoplieding. Earst fjouwer jier bachelor en omdat ik mei heger as in acht ôfstudeare mocht ik ek noch twa jier master der achter oan dwaan. Ik bin dus master in the art pop-jazz. Ik wûn ek noch de Vriendenprijs (prijs voor buitengewoon muzikaal talent en inzet - red.) en studearre suksesfol ôf. Ik joech sa no en dan ek alris les op it Conservatorium, as ynfaller fan myn

eigen dosinten. Ik joech les oan studinten dy’t it fak schoolmuziek diene, bêst in eare toch?!”

MISTER SIPPY Vanaf haar achttiende zingt Jannie al met haar vader in het ‘Special Trio’, waarbij ze op bruiloften en dansavonden optreden. Ook doet ze wel mee aan talentenjachten van Omrop Fryslân. Ze heeft er succes, maar het plezier staat voorop. “Wie der ien dy’t ‘Mississippi’ fan Pussy Cat die, mar dat hieltyd útspruts as Mister Sippy, we leinen slop en koene sizze wat we woene, dat it

“Ik wurkje ek al jierren mei in protte nocht as sangdosinte bij Cultuurcentrum Atrium Snits, Seewyn yn Frjentsjer en It Toanhús op’e Lemmer. Ik dirigear it koar Mei Inoar yn Warkum ek noch.” En of het nog niet genoeg is, gaat multi muzikaal talent Brandsma ook op stap met het trio Jazzcode, samen met pianiste Corinne Staal en bassist Oeds Bouwsma. Het is wel duidelijk dat Jannie Brandsma haar levensmotto Life is a song, sing it! elke dag in praktijk brengt! Het is werkelijk overweldigend waar deze vrouw op muzikaal gebied mee bezig is. Het is simpelweg teveel om in één interview te vangen. “Of ik meikoarten sels wer optrede mei? Sjoch mar even op myn site je. Dat is janniebrrandsma.nl.”

OPHEFFINGSUITVERKOOPOPHEF FINGSUITVERKOOPOPHEFFINGS 3 ETAGES VERLICHTING! UITVERKOOPOPHEFFINGSUITVE S! JE IJS PR E EIN KL OR VO S KLEINE LAMPJE OP=OP! op de gehele RKOOPOPHEFFINGSUITVERKOOP Tafellamp Billy in mat staal Tafellamp Cammy van € 19,95 in antiek wit OPHEFFINGSUITVERKOOPOPHEF nu voor van € 29,95 nu voor € 9,95 FINGSUITVERKOOPOPHEFFINGS DAMES-, HEREN- & € 15,00 KINDERSCHOENEN Oosterdijk 89 Sneek • 0515-412874 • info@deboerlicht.nl • www.deboerlicht.nl UITVERKOOPOPHEFFINGSUITVE RKOOPOPHEFFINGSUITVERKOOP OPHEFFINGSUITVERKOOPOPHEF FINGSUITVERKOOPOPHEFFINGS De krant is gewoon leuker! UITVERKOOPOPHEFFINGSUITVE RKOOPOPHEFFINGSUITVERKOOP BOTERMANS OPHEFFINGSUITVERKOOPOPHEF

40%

zomercollectie!

KORTING

Uw krantendrukker sinds 1882

ADRES Werktuigenweg 9 8304 AZ Emmeloord

POSTADRES Postbus 1029 8300 BA Emmeloord

T W E

modeschoenen

Jongemastraat 45 • 8701 JC Bolsward • 0515-573302

+31 (0) 527 630 200 hoekstrakrantendruk.nl info@hoekstrakrantendruk.nl

Openingstijden: di t/m vrij 13:30 - 17:30, za 13:30 - 17:00 uur

44e BAZAR-VEILING ROMMELMARKT

j je i j b e H aan b e i t n vaka kt? e o b e al g

DE ALLERGROOTSTE IN FRIESLAND!

VRIJDAG

22 MAART 13:30 - 21:00 UUR

ZATERDAG

En heb jij zin in een dikke, vette bonus van € 1000,- netto?

GROTE VERLOTING!

Dan moet je bij ons komen werken! De zorg voor onze klanten gaat altijd door, gelukkig ook in de vakanties. Daarom zijn wij voor de maanden juli en augustus op zoek naar fleurige Verzorgenden, VerzorgendeIG’ers en Verpleegkundigen. Kunnen je collega’s even lekker op vakantie en ga jij hier mooie ervaringen op doen! Ben jij op zoek naar een skitterende vakantiebaan in de Thuiszorg waar elke dag iets te beleven valt en ben je in het bezit van een rijbewijs? Twijfel dan niet langer en solliciteer bij de leukste Thuiszorg organisatie van Súdwest-Fryslân!

1e pr ijs : Ba llo nvaa rt 2e pr ijs : 2 m in uten grat is wi nkelen 3e pr ijs : Luxe etag ère m et Hi gh Tea

23 MAART 10:00 - 15:00 UUR

MET LEUKE

LET OP: Ben jij in de vakantieperiode 6 weken (of langer) aansluitend aan het werk voor Thuiszorg Slippens, én ben je per week 20 tot 24 uur beschikbaar? Dan krijg jij bovenop je “normale” salaris aan het einde van je vakantiecontract een dikke, vette bonus van € 1000,- netto uitgekeerd! (kan je daarna lekker gaan feesten….)

ACTIVITEITEN VOOR KINDEREN!

VEEMARKTHAL SNEEK

Solliciteren Ben je geïnteresseerd in deze bonus, een uitdagende functie én voldoe je aan het profiel? Bel dan met Helna Koekkoek of Jantine Slippens via 0515-43 88 60 of mail ons via hrm@thuiszorgslippens.nl t.a.v. Marita van Lingen (HR-adviseur).

HOOFDOEL 2019: project Nijkleaster in Jorwert

Protestantse Gemeente Sneek

Installatiebedrijf CBS B.V.

0515-438860

Altijd op zoek naar

brandstoffen,OP: WWW.BVRSNEEK.NL UITSLAGschonere VERLOTING met betere prestaties

BVR_A3poster_2019.indd 1

22-02-19 09:22

190018 thuiszorg slippens adv vakantiebaan.indd 1

14-02-19 12:49

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

AUKE BULT UIT MOLKWERUM ZOEKT DE HISTORIE

“OER IN LIBBENE SKIEDNIS KIN IK FERTELLE” Auke Bult uit Molkwerum is amateurarcheoloog. Dat is iemand, die altijd in de grond omwroet. Maar Bult kan, met wat hij opgraaft, de historie delen met de huidige bewoners. “Dat ik it fertelle kin, dat is myn driuwfear.” Auke Bult vertelt veel. TEKST EELKE LOK // FOTO'S FOTOGRAFIE JELLY MELLEMA

Alle Bulten komen uit Bakhuizen. Hoe komt deze dan in Molkwerum? “Troch myn frou”, zegt Auke. Auke Bult werd er dubbel gelukkig. Want in Molkwerum, dat piepkleine dorpje tussen Stavoren, Koudum en Hindeloopen, kwam hij terecht in een streek, waar een amateurarcheoloog veel meer kan vinden dan in Bakhuizen. Molkwerum telde tussen ongeveer 1550 en 1700 echt mee in Fryslân en werd bekend als ‘Het Friese Doolhof.’

DEPENDANCE VAN AMSTERDAM Daarom neemt Auke Bult je mee naar het oude Bakkerswinkeltje. Daar waar bakker Cornelis de Boer indertijd de wereldberoemde ‘Molkwarder koeke’ bakte. Het winkeltje is nu het museum van Molkwerum. Daar kun je die beroemde ‘koek’ nog wel krijgen, “mar dy wurdt op’e Jouwer makke.” Je ziet er wel drie Amsterdamse kruisjes op het aardewerk staan. En je ziet Portugees aardewerk. Je ziet ook… Ach, dat moet iedereen zelf maar eens bekijken. Je ziet een rijk verleden. Molkwerum was nog voor de Tachtigjarige Oorlog een dependance van Amsterdam. En Amsterdam ontstond toen pas als een geweldige handelsplaats. Je ziet dan aan de overkant in Fryslân, dat er een stuk of wat kloosters werden gebouwd. Een rijke streek. Stavoren had de Sint-Odulphusabdij en was door de Vikingen al in de 9e eeuw tot opvolger van Dorestad gemaakt. Hindeloopen kwam later op. En Amsterdam maakte Molkwerum groot. Er staat een huis op de Oude Waal in Amsterdam uit 1592 en

daarop is een gevelsteen met het Molkweerder wapen nog te zien. Molkwerum was een vlecke met een eigen bestuur. Bestaande uit een achttal ‘pôllen’, die via 27 bruggetjes en brede planken waren verbonden. Handelaars en vissers woonden er. Ze waren met z’n veertienhonderden. Tweehonderd ‘stemgerechtigde’ huizen van de rijken. Drie verschillende doopsgezinde kerken. Net als in Hindeloopen een eigen taal. Eigen klederdracht ook; vrij somber met een opvallende puntmuts. Molkwerum had ook een eigen schilderkunst, die afwijkend was van wat nu nog in Hindeloopen wordt gedaan. Veel somberder ook. Niet veel kennen het. Nu staat er in het Bakkerswinkeltje nog een beschilderde bedsteedeur uit 1722.

“UT ‘E SKROEVEN” De inmiddels met pensioen zijnde bankmedewerker Auke Bult voert zijn hobby als archeoloog heel professioneel uit. Gemeentes, waterschappen, mensen uit de buurt, steken hun spa in de grond. Ze komen scherven tegen. Dan krijgt Bult een telefoontje. En hij graaft verder. “Professionals kinne om it jild oeral net lang bliuwe. Ik kin sa lang dwaan as ik wol.” Tenzij er een weg of zo moet komen, net als de

rondweg in Hemelum. In 2017 had hij met beroepsarcheologen al onderzoek op het kloosterterrein gedaan. Vorig jaar ontdekte hij bij de aanleg van de rondweg de plek waar de stins ‘De Spyker’ heeft gestaan. In de 15e eeuw cruciaal in de strijd tussen de Galama’s, de partij van de Vetkopers en de abt van het Sint Nicolaas klooster te Hemelum. Dat was een Schieringer. De gevonden plek ligt nu onder de rotonde Hemelum-Bakhuizen. Als hij zoiets ontdekt, is Bult “út ‘e skroeven.” Maar hij houdt het niet voor zichzelf. Alles komt in mooie verslagen te staan. Overheden of particulieren krijgen die van hem overhandigd. In museum ‘Het Bakkerswinkeltje’ zie je ook talloze scherven die aaneengeplakt zijn. Dan blijken ze onderdeel van een bord of pannetje. En Bult vertelt dan uit welk jaar die scherven komen. “Troch erfaring.” Hij heeft het zichzelf aangeleerd. Weten wat je opgraaft is de basis voor vertellen. Of bezig zijn met paneelprojecten in Hemelum en Stavoren. “Yn Starum is hast neat oerbleaun fan it fameuze stêdsje, mar der is echt noch wol it ien en oar te finen en en te fertellen.”

DE WOLVETINTE Zoals overal. Auke Bult deed in 2012 een onderzoek in it Heidenskip, en groef op de plaats waar in 1825 de watersnoodramp de boerderij ‘de Wolvetinte’ verwoestte. Het leverde allemaal prachtige scherven en ook complete stukken op. “Wat is it dan moai dat dy lju dy’t dêr no wenje op de pleats oan De Skar, de skuorre klearmeitsje, sadat dat spul dêr allegear hinne kin en besjoen wurde kin.” Auke Bult doet zijn archeologische waarnemingen in de zuidwesthoek van Fryslân en zit daarbij meestal in de omgeving van Stavoren. Hij vindt, dat wat hij opgraaft op de plaats waar het gevonden is, tentoongesteld moet worden. “Wer te plak”. Alles verandert, weet een historicus. Spijtig vindt Bult het wel, dat van het Amsterdamse Molkwerum weinig meer over is. Nu wonen er nog zo’n tweehonderd mensen in het dorp. Dat heeft nog dezelfde unieke structuur als het eertijdse doolhof. Klein en pittoresk, met smalle vaartjes. Een leuk dorp met veel historie. Waarover Auke Bult veel kan vertellen. En hij is nog lang niet uitverteld.

bolsward-ijsselmeerkust

#FACETOFACE PIETER LA ROI fotografie LAURA KEIZER tekst ALBERT BOUWMAN

“De bereidheid om anderen te helpen, moet je aanspreken” BOLSWARDER BOUWT DRIE WEKEN MEE AAN SCHOOL IN MALAWI

“Het is de confrontatie die me trekt. Te ervaren wat armoede is en te leven in een ontwikkelingsland. Leren omgaan met weinig voorzieningen, maar vooral ook om iets voor anderen te betekenen.” Pieter la Roi, heftruckchauffeur, gaat voor drie weken mee met World Servants naar Malawi om mee te helpen aan de bouw van een school.

Pieter la Roi woont in een keurig huis in Bolsward en ziet er verzorgd uit. Dit leven zal hij binnenkort voor even achter zich laten. Eenentwintig jaar is Pieter la Roi uit Bolsward en hij vindt het best spannend wat hem te wachten staat. Nog nooit eerder is Pieter zo ver van huis geweest. Zijn moeder vindt het misschien allemaal nog spannender dan hij zelf. Zijn telefoon mag hij niet meenemen. In de drie weken dat Pieter van huis is, kunnen zijn ouders slechts via Facebook af en toe een bericht lezen hoe het met hem is. Leven ‘off the grid’. Pieter kijkt desondanks toch vrolijk en geamuseerd.

“IK VOEL DAT IK MOET GAAN” “Mijn vader en broer zijn me voorgegaan. Hun verhalen hebben me aan het denken gezet. Ook leden van de kerk die dit hebben gedaan, kwamen geïnspireerd terug. En het is zo makkelijk om niet te gaan en gewoon mijn dagelijkse ding te blijven doen, maar ik voel de drang om iets voor mijn medemens te betekenen. In Nederland, maar ook in het buitenland. En die kans is er nu.” Het duurt nog een paar maanden voordat het zover is. Twaalf augustus vertrekt Pieter en de laatste dag van die maand komt hij terug. “Gelukkig ga ik niet alleen. Anders had ik dit ook niet gedaan. Zo’n doorgewinterde reiziger ben ik niet. Ik ben een keer in Gran Canaria geweest, maar verder niet. Dan is dit wel even andere koek. Helemaal als je je bedenkt dat ze daar niet eens schoon drinkwater hebben of sanitaire voorzieningen, zoals ik die gewend ben. Ik ben heel nieuwsgierig naar wat zulke ervaringen met me doen. Schrik ik ervan of kan ik

er goed mee omgaan? Zijn dit momenten waarop ik mezelf het liefste weer in Bolsward bij mijn ouders thuis zie zitten? Ik durf het echt niet te voorspellen. En toch voel ik dat ik moet gaan.” Pieter la Roi liet zich niet alleen inspireren door mensen uit zijn omgeving die hem voorgingen. “Ook de christelijke boodschap is voor mij meer dan alleen een tekst of iets om over na te denken. Ik voel me gedreven handen aan die boodschap te geven.” Dat gebeurt de drie weken in augustus heel letterlijk. De handen moeten uit de mouwen. Pieter gaat drie weken meehelpen aan de bouw van een school in Malawi. Bouwervaring heeft hij niet. Dat is ook geen pre om mee te gaan. “De bereidheid om anderen te helpen, moet je aanspreken. En om te leren om te bouwen aan jezelf.” Credo van World Servants, de organisatie waarmee hij op reis gaat, is ‘bouwen aan jezelf om te bouwen voor een ander’. “Met name dat bouwen aan mezelf, het kan niet anders dan dat ik als een ander mens terug kom dan dat ik erheen ga.” Pieter moet nog wel allerlei zaken regelen voordat hij meekan. Onder andere praktische zaken, zoals vaccinaties, maar ook het inzamelen van genoeg geld. Het kost hem in totaal 2700 euro. “Geld dat nodig is voor de reis, maar ook voor de materialen waarmee we aan het werk gaan”, legt Pieter uit.

SCHOOL VAN GRAS De school waaraan ze gaan bouwen, bestaat al. “Alleen is die nu nog gebouwd van gras”, lacht hij. De metselstenen liggen al klaar. En met de juiste instructies van lokale aannemers leert Pieter over

een paar maanden om steen op steen te leggen. De nieuwbouw moet niet alleen een degelijkere plek zijn om te leren. “Het is ook bedoeld om nieuwe docenten aan te trekken door betere faciliteiten.” Nu zijn er twee docenten op honderd leerlingen die in de eerste en tweede klas zitten. De bouw leidt waarschijnlijk tot kleinere klassen en meer docenten. Naast het bouwen aan de school trekt Pieter er met de andere deelnemers ook op uit. “Om iets van het land te zien. We bekijken andere scholen om te zien hoe er wordt les gegeven, maar we gaan bijvoorbeeld ook een potje voetballen met de kinderen. Zoiets kleins en simpels is al van heel veel betekenis voor de mensen. Ik heb me laten vertellen dat de inwoners daar zoveel meer kunnen genieten van de kleine dingen. Ik hoop dat ik die les leer en meeneem naar huis.” Zoals hij daar leert om steen voor steen een school te bouwen, zo bereidt hij zich hier stap voor stap voor om weg te gaan. “In mei ontmoet ik de mensen die meegaan. Een paar daarvan ken ik hier uit Bolsward.”

Of hij zijn telefoon zal missen in die drie weken? “Nee hoor, zo’n telefoonverslaafde ben ik al niet en bovendien denk ik dat de ervaring indrukwekkend genoeg is. Zonde om dan steeds op je telefoon te kijken.”

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

TE KOOP!

Oud kerkhof 6 - Sneek - Tel: (0515) 41 33 72

Voor u geselecteerd uit ons woningaanbod! Uw makelaars!

Manfred de Wolff Antsje van Lelyveld Makelaar/taxateur Makelaar/taxateur

VERHUISPLANNEN?

Bijna 500 m² aan verlichting en technische onderdelen verdeeld over drie verdiepingen en met een ruime parkeergelegenheid naast de deur!

Bel voor een gratis waardebepaling!

NIEUW! BEDRIJFSRUIMTES!

NIEUWBOUW IN ARUM!

• Verlichting • Lichtadvies • Onderdelen • Elektronica

www.allichtverlichting.nl - www.allichtelektro.nl

BOLSWARD, DE MARNE 236 EV

ARUM, DE TILLE 38

NIEUW TE BOUWEN BEDRIJFSRUIMTES. Ideale bedrijfsruimtes voor o.a. opslagdoeleinden voor een zzp-er, klus- of schildersbedrijf. Als beleggersobject ook goed verhuurbaar en rendementsvoller dan geld op de bank! Op het bedrijventerrein “De Marne II”, realiseert Miedema Vastgoed een bedrijfsverzamelgebouw, bestaande uit 13 bedrijfsunits. Strategisch gelegen nabij de autosnelweg A7 en de kop van de Afsluitdijk. De units variëren in oppervlakte van circa 50 m² tot circa 200 m². Samenvoegen van units is mogelijk.

WONEN IN ARUM - onder de rook van Harlingen en op korte afstand van de A7 en de Randstad. Voor de bouw van deze vrijstaande gezinswoningen, is gekozen voor een sfeervolle gevelsteen, gecombineerd met mooie grijstinten. Een modern en fris geheel. De woningen worden afgewerkt met onderhoudsarme materialen en voorzien van zonnepanelen op het dakvlak gelegen op het zuidwesten. Uw woonwensen kunnen, naar gelang de status van de bouw, worden meegenomen. Levensloopbestendig wonen behoort tot de mogelijkheden.

Koopsom vanaf € 43.500,- v.o.n.

Koopsom € 299.500,- v.o.n.

1 voor mij, 1 voor jou Kies ook uit onze collectie zonnebrillen!

2e bril

€

Bij elke bril vanaf €79

Ga naar specsavers.nl en maak nu een afspraak.

WONEN AAN WATER

Sneek Oosterdijk 79 Tel. 0515 460 808

Vraag in de winkel naar de voorwaarden. © Specsavers 2019.2019. Specsavers en het Specsavers-logozijn zijnmerken merkenvan van Specsavers. Vraag in de winkel naar de voorwaarden. © Specsavers Specsavers en Specsavers-logo Specsavers.

ARUM,VAN CAMMINGHAWEG 75

SNEEK, HET VOLLAND 13

Landelijk wonen, vrij uitzicht, nabij de A7, gunstige ligging, ook t.o.v. de randstad. Woonboerderij geheel gerenoveerd met behoud van authentieke details. 4 slaapkamers, 2 badkamers, gigantische bergzolder, diverse terrassen en fruitbomen.

WONEN AAN HET (vaar)WATER, op toplocatie en staande mastroute. Royaal woonhuis met fraai uitzicht, sfeervolle haard, 4 slaapkamers, vaste trap naar zolder, diepe tuin en royale ligbox voor boot.

WITMARSUM, IT PARTOER

KOUDUM, SMIDSWEG 16A

NIEUW TE BOUWEN BEDRIJFSRUIMTES / OPSLAGBOXEN. Ideale bedrijfsruimtes voor o.a. opslagdoeleinden voor bijv. boot, caravan of camper. Prima bedrijfsruimte voor een zzp-er, klus- of schildersbedrijf.

Voormalig koetshuis, huidig in gebruik als bergschuur en is bestemd voor wonen. Het pand is gelegen nabij het centrum van Koudum aan de Smidsweg. Rondom is geen tuin. Van binnen is deze geheel leeg en daarmee vrij in te richten.

Vraagprijs € 525.000,- k.k.

Koopsom € 389.000,- v.o.n.

Vraagprijs € 539.000,- k.k.

Vraagprijs € 99.000,- k.k.

Mbo-opleiding kiezen?

WONEN AAN WATER

HINDELOOPEN, NIEUWSTAD 10

PARREGA, WAUBERTSTRJITTE 33

WONEN AAN HET (VAAR)WATER, liefhebbers opgelet! In het pittoreske stadje Hindeloopen aan het IJSSELMEER gelegen, staat deze sfeervolle vrijstaande woning met 3 slaapkamers, badkamer, zonnige achtertuin en met een terras aan het water.

Aan de rand van het dorp, aan open vaarwater, vrijstaande woning met royale garage. Bijzonder fraaie woonstand met ligging aan elfstedenroute. Verdieping met 2 ruime slks., mog.voor meer kamers. Volledig geisoleerd en onderhoudsarme tuin. Een toplocatie!

Vraagprijs € 250.000,- k.k.

Vraagprijs € 319.000,- k.k.

Verkoop - Aankoop - Taxaties - Advies WESTERSINGEL 35 • 8601 EN SNEEK TELEFOON: 0515-412345

Voor ons complete aanbod kijkt u op www.makelaardij-delange.nl

WESTERSINGEL 35 • 8601 EN SNEEK TELEFOON: 0515-412345

Informatieavond Dinsdag 12 maart 2019 19.00 - 21.00 uur Neem je BSN-nummer mee en meld je direct aan voor een opleiding.

www.rocfriesepoort.nl

Voor onsons complete aanbodaanbod kijkt u opkijkt www.makelaardij-delange.nl Leeuwarden Dokkum Drachten Sneek Emmeloord Urk Voor complete u op:

www.makelaardij-delange.nl

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

WERK & ONDERNEMEN

Súdwest-Fryslân

HIMALAYAN RESTAURANT SNEEK

NA ACHTTIEN JAAR VLUCHTELINGENKAMP EEN EIGEN RESTAURANT

Op 18 augustus 2018 opende de familie Chhetri op het Grootzand 13 hun Indiaas-Nepalese Himalayan Restaurant, een aanwinst voor de Sneker horeca. De familie Chhetri is sinds 2009 woonachtig in Wommels. Maar is van origine afkomstig uit Bhutan, een – toen nog - dictatoriaal geregeerd koninkrijk, dat ingeklemd ligt tussen China, India en Nepal. Ze moesten in 1990 vluchten voor de etnische zuivering van de vorige koning van Bhutan. Na achttien jaar in een vluchtelingenkamp in Nepal, kregen vader Prahlad, moeder Santi, hun drie dochters en broer Arjun de mogelijkheid om naar Nederland te komen. Vluchtelingenkamp

De meesten van de met grof geweld verdreven Bhutanezen namen in 1990 de wijk naar Nepal, waar rond die tijd 130.000 etnische vluchtelingen in kampen waren ondergebracht. Zo ook Prahlad en Santi, die daar in 1998 trouwden en twee van hun drie dochters kregen. Een oplossing voor de etnische Nepalezen, die in armoede leefden, bleef ondanks de vele beloften van de Bhutanese regering uit. Een uitzichtloze situatie dus. Er gloorde hoop in 2007, toen Nederland aanbood een aantal van deze vluchtelingen op te nemen. Prahlad, Santi en hun twee dochters werden door Nederland opgenomen, net als Arjun, de broer van Prahlad. Na het verkrijgen van hun vluchtelingenstatus werd Wommels hun nieuwe ‘thuis’.

Volslagen andere cultuur

“In juni 2009 kwamen we in Wommels”, vertelt Prahlad in inmiddels zeer acceptabel Nederlands. “In het begin was dat heel moeilijk met de taal en de volslagen andere gebruiken, het was een heel andere cultuur. Daar moesten we wel aan wennen. We zochten ook steeds naar de bergen aan de horizon, maar die waren er niet in het platte en groene Friesland. We waren dankbaar, want na achttien jaar in een vluchtelingenkamp, hadden we weer iets om voor te

leven. Een van mijn oudere broers, die drie jaar eerder naar Nederland was gekomen, was inmiddels een Himalayan Restaurant in Den Haag begonnen. Voor mij en mijn broer was er in Friesland geen werk, dus in 2015 begon ik ook serieus na te denken over een eigen Himalayan restaurant.”

volgde met de gemeente, de verhuurder en de potentiele huurder, Prahlad Chhetri. Om een lang verhaal kort te maken: er werd een huurcontract getekend voor Grootzand 13. Net na de Sneekweek werd met gepaste trots het Indiaas-Nepalese Himalayan Restaurant geopend.

“De gemeente vond het daar nog te vroeg voor en wilde dat we eerst beter zouden inburgeren. We hebben toen heel hard aan ons Nederlands gewerkt, ik heb een aantal maanden stage gelopen in de keuken van het Himalayan Restaurant van mijn broer in Den Haag en ik heb een ondernemerscursus ‘Kansrijk Ondernemen’ bij de gemeente Súdwest-Fryslân gedaan. Acht maanden later had ik mijn certificaat gehaald en een uitgebreid ondernemersplan geschreven voor ons Himalayan Restaurant in Sneek. Nu nog een pand.”

De inrichting is sober, maar dat wordt meer dan gecompenseerd door de dochters Chhetri, die in vrijwel vlekkeloos Nederlands de gasten met een lach van oor tot oor verwelkomen. Moeder Santi bemant de bar en Prahlad en zijn broer Arjun vormt de keukenbrigade. Daar maken ze tongstrelende Indiaas-Nepalese Curry ’s, Tandoori uit de traditionele Tandoori-oven van klei, Vindaloo van kip of lam en de vele andere gerechten, die we als ‘mystery guest’ de avond voor het interview hebben geproefd, waarna we ‘rollend’ naar huis zijn gekomen. Tenslotte moet je beslagen ten ijs komen. Wat overigens in dit geval geen straf was.

Grootzand

“Samen met Frits Bouterse, mijn begeleider vanuit de gemeente, werden de mogelijkheden bekeken. De gemeente adviseerde een breed en ondiep pand. Maar dat bleek gemakkelijker gezegd dan gedaan. Ruim een jaar werd er gezocht naar een geschikte locatie, tot er in de zomer van 2018 een telefoontje van mijnheer Bouterse kwam dat hij misschien iets had.” Een bespreking

Toekomst

“We zijn bescheiden begonnen”, vertelt dochter Priyanka, die naast de bediening in Himalayan Restaurant, studente mbo Verpleegkunde aan de Friese Poort is. Ze hoopt na haar mbo door te stromen naar hbo-V. “Eerst moet ‘de workflow’ erin komen. Tenslotte maak je maar één keer een

eerste indruk. We zitten vol met plannen, maar doen dat in kleine stapjes. We hopen dat de mensen uit Sneek en omstreken ons eten en onze Bhutaanse gastvrijheid weten te waarderen.”

Gemeentelijk Bedrijfskrediet

Prahlad Chhetri van Restaurant Himalayan is gestart met een bedrijfskrediet en een aanvullende uitkering vanuit de gemeente, één van de mogelijkheden die de gemeente heeft om beginnende ondernemers ‘in het zadel’ te helpen. Kent u een ondernemer zoals in bovenstaand voorbeeld? Een ondernemer die een financieringsbehoefte heeft, maar geen financiering krijgt bij reguliere geldverstrekkers? Vertel die ondernemer dat de gemeente ook kredietfaciliteiten heeft voor ondernemers in nood en adviseer om contact met ons op te nemen! Twijfelt u of iemand in aanmerking komt? Wilt u meer weten over de regeling, neem dan contact op met een accountmanager van de gemeente Súdwest-Fryslân. Accountteam Súdwest-Fryslân Telefoon: 14 0515 Mail: ondernemen@sudwestfryslan.nl Website: www.sudwestfryslan.nl

UITNODIGING STARTERSDAG SÚDWEST-FRYSLÂN

Voor (startende) ondernemers

DEELNAME IS GRATIS!

WOENSDAG 27 MAART 2019 VAN 17:30 TOT 21:45 UUR LOCATIE: R OC FRIESE POORT HARSTE 4-6, 8602 JX SNEEK

In de eerste jaren van het opbouwen van je eigen onderneming komt er veel op je af. Een startersdag staat in het teken van kennisdeling, advisering en netwerken en is geschikt voor wanneer je reeds voor jezelf bent begonnen of al enige jaren actief bent. Uiteraard is de dag ook van toegevoegde waarde voor mensen die de ondernemer in zich hebben gevonden en geïnteresseerd zijn in het starten van een eigen onderneming. Op de startersdag kun je al je vragen kwijt aan standhouders en twee verschillende seminars of workshops volgen.

PROGRAMMA

17.30 Optioneel voorprogramma 18.30 Opening 19.00 Startersmarkt en ronde 1 seminars & workshops 20.15 Keynote speaker Herre Zonderland 21.00 Ronde 2 seminars & workshops 21.30 Afsluiting en netwerkborrel

www.startersdagen.com/swf2019 Voor info of vragen? info@startersdagen.com

Herre Zonderland

TIJDELIJK 150,- RETOUR Bij gelijktijdige aankoop van een Bose Soundbar 700 en Sub 700

ACTIE GELDI G VAN 25 FE T/M 31 MAA BRUARI R Kom voor een T 2019 demo naar de winkel. Soundbar 700 Ook verkrijgbaar in wit

• Ongekende combinatie van design en uitzonderlijk geluid maakt je bioscoopervaring compleet • Bose Music-app: eenvoudig door al je muziek bladeren en naadloos schakelen tussen zenders, afspeellijsten en diensten • WiFi en Bluetooth-connectiviteit

OP=OP Nu slechts

149,Bluetooth Speaker Soundlink Mini II • De kleinste en beste Bluetooth speaker in de markt

Profiteer nog 1 keer van deze geweldige actie! Montage aan huis Bij EP:Mensonides gaan we net dat stapje verder. Zo kunnen onze specialisten naast bezorgen ook je nieuwe Bose systeem installeren, koppelen aan je thuisnetwerk en de snoeren netjes wegwerken. En natuurlijk nemen ze de tijd om uit te leggen hoe alles werkt! Meer informatie over onze EP:Mensonides service? Bel ons of kom langs in één van onze winkels.

EP:Mensonides Harlingen De Vormer 2 - 8861 KB Harlingen - Tel.: (0517) 42 00 33 - www.epmensonides.nl - info@epmensonides.nl

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

TEKST EN FOTO’S ALBERT BOUWMAN

BEELDEND KUNSTENAAR LOUIS HAGEN UIT ARUM DOET AAN PARAMOTOR VLIEGEN

“OP DAT MOMENT VOEL IK ME ZO VRIJ ALS EEN VOGEL. HEERLIJK!”

“Ik neem plaats in de zitting, die aan een frame hangt. Het scherm ligt achter mij in de vorm van een hoefijzer. Ik controleer of ik goed in het midden sta voor de vleugel. De bediening controleer ik. Ondertussen draait de propeller stationair. Voor een laatste keer controleer ik of alles goed is en steek dan mijn handen omhoog.” Louis Hagen uit Arum vertelt over zijn hobby, gemotoriseerd paragliden of kortweg ‘paramotor vliegen’.

“Ik druk een hendel in om gas te geven. Direct voel ik, hoe ik vooruit wordt geduwd. De wielen van de trike beginnen te rollen, het scherm wordt gelift, er ontstaat een vleugel. Het toerental van de propeller neemt toe. Ik voel hoe de wind langs mijn wangen glijdt. Ik duw mijn handen licht naar beneden waardoor de vleugel lift krijgt en zie dat het voorwiel loskomt en al gauw volgen de achterwielen. De paramotortrike is van de grond. Flauw draai ik de eerste bocht in en vlieg zo rondjes draaiend naar een hoogte van zo’n driehonderd meter. Wat wil je nog meer? Op dat moment voel ik me zo vrij als een vogel. Heerlijk!”

DE ECHTE LOUIS Wanneer je bij Louis Hagen thuis in Arum komt, voel je direct dat hier verhalen te horen zijn. Hagen woont sinds vier jaar in een voormalige kerk, net niet helemaal in het centrum van het dorp. “Daarvoor woonde ik achttien jaar op Terschelling. Daar kocht ik ook een voormalig kerkje, in de tijd dat je nog geld kon lenen zonder aan allemaal eisen te voldoen. Dat zou nu met mijn manier van leven echt niet meer kunnen.” Louis is beeldend kunstenaar. Wie in de kerk is geweest, kan daar niet omheen. Overal staan schilderijen. Vooral veel portretten. Voornamelijk kinderportretten, waaraan je ziet dat Louis de vaardigheid beheerst heel gedetailleerd te schilderen. Ook staan er een paar schilderijen van skûtsjes, waarboven de grimmigheid van de wolken bijna uit het schilderij springt. “Toch is dit niet de echte Louis.” Hagen loopt naar doeken die tegen elkaar aan staan. Hij verzet er een paar en haalt er één tevoorschijn. “Dít is de echte Louis.” We zien een fantasiewereld op doek met verschillende vreemdsoortige creaties. “Dit

Rondkijkend in zijn kerk, of misschien beter gezegd zijn atelier, valt er nog veel meer op. Bovenin hangen vier enorme vliegers. “Ja, dat is altijd al een hobby van me geweest. Vliegeren en dus ook vliegen heeft me altijd gegrepen.” De vliegers zijn gemaakt in zachte pastelkleuren en passen perfect in het plaatje van zijn atelier. Ook de vloer is een verschijning op zichzelf. “Nog voor ik de kerk definitief had, had ik al een ontwerp voor de vloer gemaakt.” De houten vloer is beschilderd in zonnige kleuren. De lijnen en figuren doen denken aan een Keltische mandala. Je kunt er minutenlang naar blijven kijken, maar er is zovéél wat de moeite waard is om te bekijken.

handig een keuken geplaatst. “Van bekenden die hun huis op Terschelling verkochten, kon ik de keuken overnemen. Een kast is door mezelf gemaakt en probeer ik op een eigenzinnige manier te vormen wat past bij het atelier.” Weer wat verderop liggen allemaal schaatsen, houtjes. Louis begint te glimlachen. “Gek genoeg is daardoor de liefde voor vliegen ontstaan. Alweer lang geleden was ik actief als schaatser. Ik deed mee aan internationale wedstrijden. Onder andere in Davos in Zwitserland.” Hij loopt naar een kamer waar hij zijn computer heeft staan en waarin verschillende afbeeldingen hangen van de ijsbaan in Davos. “Daar heb ik geschaatst. Terwijl ik dat deed, zag ik ze vliegen, letterlijk. Boven mij vlogen vaak paragliders. Een sport die in de bergen steeds meer werd beoefend. En tijdens een van die momenten dacht ik, dat wil ik ook.”

In het atelier, waar vier jaar geleden alleen elektra was, heeft Louis eigen-

Een brevet werd gehaald en een scherm werd gekocht. Niet veel

doe ik het liefst. Ik begin aan zoiets zonder vooraf te weten wat er komt en dan ontstaat er iets moois.”

ZONNIGE KLEUREN

later trok Louis met het scherm de bergen op, nam een sprint en zag de schaatsbaan waar hij al zo vaak had geschaatst onder zich verschijnen. “Dan besef je dat je de ervaring van zo kunnen zweven, als een vogel, nooit meer kwijt wilt raken.”

MOTOR OP DE RUG In Nederland zijn de mogelijkheden van paragliden er niet, buiten het lieren om dan. Dat moet gemotoriseerd, om los van de lage landen te

Louis Hagen in Davos

komen. Zo haalde Louis in Nederland zijn brevet voor paramotoren. “Met een motor op mijn rug en zestien liter benzine kon ik nagenoeg dezelfde ervaring hebben als in Zwitserland.” Het feit dat het motortje snort, lijkt voor Louis weinig af te doen aan de magie van de ervaring. “Natuurlijk is het mooier zonder dat geluid, maar het meeste geluid is tijdens de start om snelheid te maken en gelift te worden. Tijdens het vliegen en landen valt het allemaal best mee. En de vogels trekken zich er niks van aan. Die komen behoorlijk dichtbij.” Een vriend van Louis had een trike, en wilde daar afstand van doen. “Zo raakte ik van de paramotor aan de paramotortrike”, lacht hij. “En eigenlijk komt het me nu ook wel goed uit. Voor een paramotor die je op je rug draagt, moet je toch even een kort moment behoorlijk rennen, zeker bij weinig wind, om op snelheid te komen. En nu de jaren tellen, wordt dat wat lastiger. Het allerleukste vind ik dat dit een tandemtrike is, waardoor er een passagier mee kan. Om de vlucht mee te beleven door de ogen van iemand die het niet eerder heeft meegemaakt, is boeiend.” In de omgeving waar Louis woont, trekt hij met zijn hobby veel bekijks. “De meeste mensen vinden het leuk en zijn geïnteresseerd. Als ze er wat meer van willen weten, nodig ik ze uit om eens te komen kijken in mijn atelier.” En het kan bijna niet anders dan dat die mensen ook gegrepen raken door al het andere moois, dat Louis te tonen heeft. Om een indruk te krijgen van het werk van Louis Hagen, kijk op www.louishagen.nl

Het opvallende en kleurrijke atelier in Arum

bolsward-ijsselmeerkust

YDE SCHAKEL, JAN BRANDSMA EN SYBREN RENEMA

DE BOUWER, DE PREDIKER EN “Mei de Longerhouster haven Haw ik hiel myn libben in stânfêste bân Longerhou ik wol my laavje Bist it moaiste doarp fan ús lân Al dy Longerhouster minsken Al dy lûden by de haven te plak Ik kin my net better winskje ‘k Haw yn Longerhou, myn gerak” (Openingslied ter gelegenheid van de restauratie van de haven in 2018 – Op de wijs van: ‘Aan de Amsterdamse Grachten’.)

“Vier jaar geleden zagen wij, havenmeester Sybren Renema en ondergetekende Jan Brandsma, op het bankje aan de haven van Longerhouw een ‘oude man’ zitten. Hij zat er te genieten van het mooie weer en het uitzicht over het water, maar zag er een beetje verloren uit. Dus hebben we hem koffie aangeboden, een praatje met hem gemaakt en hem een beetje gekoesterd. Sinds die tijd komt hij een keer of drie per week terug.” Op schertsende toon doet Jan Brandsma uit Sneek het verhaal hoe het drietal Yde Schakel (90), Sybren Renema (69) en Jan Brandsma (83) elkaar ontmoetten bij de haven van het idyllische dorpje Longerhouw, met elkaar in gesprek raakten en er een diepe vriendschap ontstond. Drie mannen, zo verschillend en toch zo gelijk. TEKST EN FOTO’S WIM WALDA

Yde Schakel steekt meteen van wal: “Sybren is de dorpsrechter als Jan en ik het oneens zijn en dat gebeurt nogal eens. Jan en ik zijn eigenlijk belhamels. Ik ben van de moderne tijd, van de vooruitgang. Jan is blijven hangen in het verleden. Maar je kunt niet zeilen op de wind van gisteren. Dus dat levert discussie op. Sybren is een bereisd man en een denker, die de ellende in de krottenwijken van Brazilië, Peru en Bolivia heeft gezien en heeft in dat soort gevallen het laatste woord.”

GEEN GAS, GEEN WATER EN GEEN STROOM Sybren Renema bracht de eerste acht jaar van zijn jeugd door in een afgelopen huisje vlakbij het Oudemirdumer Klif. Geen gas, geen water en geen stroom. “Inderdaad primitief, maar als je niet anders gewend ben, weet je niet beter”, legt hij uit. De familie kwam daarna in Longerhouw te wonen en Sybren ging na de lagere school in Schettens naar de ambachtsschool. “Je was de zoon van een arbeider, dus geen mavo of havo, maar de ambachtsschool.” Hij werd timmerman. Sybren zag zijn werk ‘op de steigers’ niet als eindstation en wilde verder leren. Hij haalde in de avonduren zijn mavodiploma om te vervolgen met het atheneum in Leeuwarden. “Dat was wel een ‘dreeche’ periode”, vertelt hij. “Na het werk sprinten naar de avondschool in Leeuwarden.”

DE UNIVERSITEIT VAN HET LEVEN “Die opleiding heb ik overigens ik niet afgemaakt. Het was in de hippieperiode en ik wilde meer van de wereld zien. Met een vriend ben ik afgereisd naar Israël, waar we zeven maanden in de Kibboets werkten en daarna via ommelandse wegen terugreisden. Het reizen, liefst naar primitieve culturen, had me te pakken. Een reis naar Bolivia opende mijn hart voor Zuid-Amerika. Ik ben daar drie jaar gebleven en heb daarna nog een rondreis door dat continent gemaakt. Wat ik daar heb meegemaakt en geleerd valt in de categorie ‘Universiteit van het leven’. De krottenwijken en de ellende van de allerarmsten in die landen is met geen pen te beschrijven.

Yde Schakel (zittend links), Jan Brandsma (zittend rechts) en Sybren Renema (staand)

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

DE DENKER OP ‘HET BANKJE’ “Op de wind van gister kun je vandaag niet zeilen” De corruptie overigens ook niet. Ik heb de dood drie keer in de ogen gekeken en dat heeft mijn kijk op het leven wel veranderd.

de ‘Kerk van het Scheppingsverhaal’, enzovoorts, zodat alle kerken op het Friese platteland een eigen verhaal vertellen.”

Eenmaal terug in Friesland kreeg ik de kans om een huis in Longerhouw te kopen, waar ik nu nog steeds in woon, dus van school en van reizen kwam toen ook niets meer. Maar van de gesprekken met Jan Brandsma, mijn overbuurman met zijn chalet aan de haven, en Yde Schakel geniet ik mateloos. Longerhouw heeft maar vijftig inwoners maar verbaast ons keer op keer weer. Er ontstaan gesprekken die je normaliter in het dagelijkse leven niet voert. Soms diepzinnig, soms luchtig en elkaar met de nodige humor van repliek dienend, maar altijd positief.”

Yde Schakel ‘is van de routes’. Als eigenaar/oprichter van een groot bouwen restauratie-bedrijf was hij de initiatiefnemer van de Aldfaers Erf Route door de dorpen Allingawier, Piaam, Exmorra en Ferwoude. Dat begon met de aankoop van een pand in Exmorra, als opslagplaats voor zijn bouwen restauratiebedrijf. Bij de verbouwing vond hij in een muur een opstel van een kind. Toen bleek dat hier vroeger een schooltje en later een kruidenierswinkeltje had gestaan, werden het schooltje en de grutterswinkel in ere hersteld. Zo begon het museum Aldfaers Erf in 1957 en werd de eerste stap gezet naar de Aldfaers Erf Route.

ZONDER KERK EEN LEGE HULS Jan Brandsma vervolgt grijnzend: “En een poosje genieten van de stilte is ook wel eens prettig, alhoewel Yde daar wat meer moeite mee heeft. Ik vergelijk het qua weidsheid, rust en geborgenheid wel eens met een klooster zonder muren. In de zomer barst de natuur uit zijn voegen. Dat is gewoon niet in woorden te vatten. En wanneer je dan ook nog eens in de verte Yde Schakel, luidkeels ‘Waarheen Pelgrims, Waarheen Gaat Gij’ zingend, aan hoort komen, dan kun je toch niet anders dan vrolijk worden. Dan is de toon gezet voor de discussie van weer een mooie dag. Een onderwerp wat ons alle drie boeit bijvoorbeeld is de kerk in Longerhouw. Zo vroegen we ons af wat er zou gebeuren als je de kerk weg zou halen uit het dorp. Dan zou er niets anders overblijven dan een verzameling huizen zonder samenhang. Een lege huls. Ruim twintig generaties zijn er gedoopt, getrouwd, begraven en gaan er naar de dienst. Bovendien is het schitterend erfgoed uit de dertiende eeuw. Dat stukje cultuur mag, als het aan ons ligt, nooit verloren gaan.”

ALDFAERS ERF ROUTE

In 1968 kwam daar een oude kop-romp boerderij bij in Allingawier, rond 1700 nog op koeienhuiden gebouwd. Na de restauratie werd dit museumboerderij ‘De Izeren Ko’. Diverse andere aankopen volgden in de jaren daarna, veel restauratiewerk en niet te vergeten de bouw van Allingastate. De Aldfaers Erf Route was een feit. Het beheer werd later ondergebracht bij de Stichting Aldfaers Erf. Vanaf dat moment ging het bergafwaarts met de Aldfaers Erf Route. De Stichting vertilde zich aan Allingastate. De pachtster die in 2012 grootse plannen had met het landgoed, maar de zaak ‘tilde’ en failliet werd verklaard, bracht de Aldfaers Erf Route op het randje van de afgrond. Het winkeltje en schooltje in Exmorra werden verkocht, Museumboerderij ‘De Izeren Ko’ en Allingastate ondergingen hetzelfde lot en de Vrienden van Aldfaers Erf Route lieten het afweten. Nu zijn alle activiteiten geconcentreerd in het Museumdorp in Allingawier.

THEMAROUTE VOOR DORPSKERKEN

VERTROUWEN

Yde Schakel zou Yde Schakel niet zijn als hij daar geen aanvulling op zou hebben. “Brandsma heeft net een ‘moai petear’ gehouden over de kerk van Longerhouw. Maar dat geldt voor al die mooie dorpskerkjes die door de week leeg staan, de deur op slot. Prachtige gebouwen, stuk voor stuk met een rijke historie. Daar moet je wat mee doen. Groter denken. Bijvoorbeeld Longerhouw de ‘Kerk van de Barmhartige Samaritaan’, Exmorra de ‘Kerk van de Tien Geboden’, Allingawier

Terug naar ‘het bankje’ aan de haven van Longerhouw, waar Yde Schakel zijn verhaal vervolgt. “Doordat het bouwbedrijf snel groeide en ik, dat moet ik toegeven, vaak risico’s nam, leefde ik eigenlijk constant met

zorgen. Zouden we dit financieel wel kunnen bolwerken? Tot het moment dat ik tijdens een fietstochtje voelde dat mijn bloedsuikerspiegel te laag werd en ik mijn medicijnen vergeten bleek te hebben. Ik heb bij de eerste de beste woning om een klontje suiker gevraagd en kreeg er van de weduwe die daar woonde ongevraagd een indringend levensverhaal bij cadeau, dat mijn leven heeft veranderd. Ze vertelde dat ze haar man was verloren en vervolgens niets, helemaal niets, meer overhield, behalve ‘vertrouwen’. Vertrouwen dat het goed zou komen en dat gebeurde. Dat maakte diepe indruk op mij, zodat ik sinds die middag een zekere rust in mijn leven heb gevonden. Ik vertrouw erop dat het goed komt.”

ELK VOGELTJE IS ANDERS GEBEKT… Jan Brandsma, lachend: “We zeggen eigenlijk precies hetzelfde, maar de invalshoek is wat anders. Als puntje bij paaltje komt, komen we in onze

gesprekken steeds weer tot de conclusie dat het allergrootste wat er op aarde bestaat ‘vergeving’ en ‘vrede’ is. En dat is ook het grondbeginsel van de Schuilplaats in Sneek.” Jan Brandsma trok zich 64 jaar geleden al het lot aan van de medemensen die, om wat voor reden dan ook, tussen de wal en het schip terecht waren gekomen. Hij bezocht de gevangenen, hij wist waar de daklozen een plekje zochten voor de nacht. Hij bracht ze dekens en een warme hap. Uiteindelijk bleef zijn meestal achter de schermen uitgevoerde werk niet onopgemerkt. In 2003 tilde Brandsma met vrijwilligers de Schuilplaats van de grond, met als doel om dak- en thuislozen en zij die zich aan de rand van de samenleving bevinden, te helpen. Wekelijks worden er gratis maaltijden verstrekt. “We krijgen mensen binnen die in hun leven meer ellende hebben meegemaakt dan de meeste mensen zich kunnen voorstellen. Die mag je niet afschrijven. Jezus schreef ook niemand af, de een was in zijn ogen niet meer of minder dan de ander, ongeacht of het nu om een Schriftgeleerde, een koopman, een prostitué of een drugsverslaafde ging. Hij vergaf ze en behandelde ze gelijk. Hij sloeg zijn arm om hen heen en gaf ze een gevoel van eigenwaarde.” Drie mannen, zo verschillend en toch zo gelijk, op een bankje aan de haven van Longerhouw: de Bouwer, de Prediker en de Denker.

Kom je proeven?

Wij hebben een nieuwe kaart! Onbeperkt tapas zo t/m do

19,90 p.p.

vr & za

24,90 p.p.

KLEINZAND 21, 8601 BE SNEEK | 0515 - 439 678 | PATANEGRATAPAS.NL

bolsward-ijsselmeerkust

TEKST EELKE LOK // FOTO PERSVOORLICHTING PROVINCIE FRYSLÃN

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

V.l.n.r. Gedeputeerde Sander de Rouwe, minister Cora van Nieuwenhuizen, wethouder Frans Veltman (De Fryske Marren) en wethouder Maarten Offringa (Súdwest-Fryslân) vieren hun samenwerking aan de IJsselmeerkust.

Gedeputeerde Sander de Rouwe

“We hebben het IJsselmeer wat laten liggen” De komende jaren steken de rijksoverheid, provincie en gemeentes bijna zeventien miljoen in de IJsselmeerkust. Er staan diverse projecten op het programma. Die zijn grotendeels bedacht door de bevolking en organisaties uit het kustgebied. Al die relatief kleine kustprojecten zijn samengevoegd tot één groot project. Dat is kortgeleden gepresenteerd. De IJsselmeerkust van Makkum tot Lemmer wordt drastisch aangepakt. En dat is nog maar een begin. De samenvoeging van die kleinere op zichzelf staande projecten was nodig om de minister te bewegen om ook mee te doen. Dat zegt gedeputeerde Sander de Rouwe. Hij startte enkele weken geleden het project, samen met minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat en de wethouders Frans Veltman (De Fryske Marren) en Maarten Offringa (Súdwest-Fryslân). Ook Wetterskip Fryslân en natuurorganisatie it Fryske Gea doen aan de samenwerking mee, omdat veel op hun grondgebied moet gebeuren.

EROSIE Aantrekkelijker maken voor natuur en recreatie van de IJsselmeerkust is een doelstelling die gemakkelijk te begrijpen valt. Kustversterking is een heel ander verhaal. De noodzaak, dat daar wat aan gedaan moet worden, is elders geboren, zo vertelt gedeputeerde Sander de Rouwe. “In het IJsselmeer is de laatste decennia een erg flexibel waterpeil ontstaan. Dat kon en kan niet anders, want de weersomstandigheden van tegenwoordig leiden van uiterste droogte tot dan weer een zee van water.” Dat komt dan uit de bergen

in Midden-Europa. De sneeuw ligt daar al metersdik klaar. Daar heb je als IJsselmeer geen invloed op. Maar het flexibele waterpeil tast de kust wel aan. Bij alle hoekjes waar straks de projecten worden uitgevoerd, staat het woord ‘erosie’. Die moet bestreden worden. “Sterker”, zegt De Rouwe, “dat zullen we moeten blijven doen. Dat waterpeil wordt nooit meer redelijk constant. Daar komen we niet meer van af.” Dus moet je de kust zodanig inrichten dat er minder kans op erosie is. Minder kans op aantasting van de kust en het wegvloeien van zand. Maar je zult ook in de toekomst voor aanvullingen moeten zorgen.

KLAAR IN 2023 “Dat hebben we samengevoegd met de pareltjes aan ideeën die er waren voor verbetering van de kust met natuur en recreatie.” De rijksoverheid betaalt twaalf miljoen, provincie en gemeentes samen vijf. Alles moet wel formeel. In 2020 gaat volgens de provincie de eerste schop de grond in en het moet allemaal in 2023 klaar zijn.

“We hebben heel lang met onze rug naar het IJsselmeer gestaan, het wordt tijd dat we de andere kant uitkijken.”

Een korte opsomming van wat er gebeuren gaat. In Workum wordt naast de natuurverbetering een strekdam op de kop van It Soal aangelegd om zo een betere aanvaarroute voor Workum te produceren. Die begint nu wat dicht te slibben. Tevens worden daar de mogelijkheden voor kitesurfers en andere watersporters vergroot. Bij Hindeloopen wordt het strand(je) bij het badpaviljoen hersteld. “Tja”, zegt De Rouwe tussen de bedrijven door, “het zou mooi zijn, als ook het paviljoen zelf zou worden opgeknapt, maar dat is een zaak tussen gemeente en eigenaar.” De Mokkebank bij Laaxum komt ook aan de beurt. Daar zijn nog een vogelkijkhut en wandelpaden gepland. Die komen ook bij Tacozijl, bij Lemmer. Daar wordt de Joodse begraafplaats opgeknapt. Bij Tacozijl en bij het Mirnser Klif wordt de erosie bestreden en de natuur verbeterd en zelfs uitgebreid.

IDEEËN VAN DE OMWONENDEN. “We willen draagvlak. Dat krijg je als je met die plannetjes aan het werk gaat.” Een aantal ervan staan op de reservelijst. De ‘Makkumer eilandjes’ is nog een idee van de groep Kosta. Dat zouden wel goede erosie-brekers kunnen zijn. Het landbouwinitiatief in de Gaasterwaarden zit ook nog op de reservebank. En Molkwerum zou wel graag willen dat het oude sluisje, waar tot 1930 de vissersschepen nog gebruik van konden maken, weer open gaat. Maar daar zit nu nog een hele dijk doorheen. Die plannen zijn overigens heel zorgvuldig wel in het persbericht verwerkt.

Want het streven is wel om ideeën van de omwonenden mee te nemen.

HERWAARDERING Als je bij dat oude Molkweerder sluisje staat, dan zie je wat Sander de Rouwe bedoelt, als hij het heeft over de herwaardering van het IJsselmeer. Dat moeten we veel beter benutten, is zijn mening. Fryslân heeft natuurlijk vele jaren aaneen, en ook terecht, ingezet op de Wadden. “Maar we hebben het IJsselmeer wat laten liggen. Eigenlijk is het IJsselmeer onze Egyptische schatkamer. Verborgen schatten. En nu gaan de deuren weer open. We hebben heel lang met onze rug naar het IJsselmeer gestaan, het wordt tijd dat we de andere kant uitkijken.” Dat moet wel, vindt De Rouwe, iedereen moet blijven samenwerken. Hij roemt ook Vogelbescherming, die heel hard heeft meegetrokken aan de plannen, naast de genoemde organisaties. Iedereen wil door met het IJsselmeer. De ambitie is dat er een ‘Agenda IJsselmeergebied 2050’ komt. Daarin staan dan maatregels en projecten die de komende dertig jaar moeten worden uitgevoerd. De projecten waarmee nu begonnen wordt, noemt De Rouwe “al een mooi resultaat.” Provincie, gemeenten, omwonenden en organisaties staan naast hem op de IJsselmeerdijk. En ze kijken de goede kant uit.

BCDN.NL

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

“HET IS MOOI GEWEEST!” HANS BOTERMANS STOPT MET SCHOENENWINKEL IN BOLSWARD

Johannes Botermans, doopnaam Hans, trok 41 jaar geleden de stoute schoenen aan en begon, samen met zijn vrouw Gerry, een schoenenwinkel in hartje Bolsward. Daar, aan de Jongemastraat 45, stonden ruim veertig jaar ‘kwaliteit en service in modeschoenen’ voorop. Hans Botermans werkte met A-merken, waarbij pasvorm en comfort gegarandeerd waren. Na al die jaren komt er een einde aan de onderneming. Botermans heeft inmiddels de raambiljetten met ‘Opheffings Uitverkoop!’ opgehangen. Is dit een triest verhaal over de zoveelste zelfstandige ondernemer die de sleutel voorgoed in het slot doet? TEKST EN FOTO’S HENK VAN DER VEER

waar het over ging. Hahaha!! We moesten nog lachen, toen bleek dat ze bedoelde, dat de schoenen blijkbaar te soepel waren. Verder nooit geen problemen met het Bolswarders en het Fries gehad, en ook niet met de mensen hier. Wij pasten ons aan. Logisch toch? Gerry is taalgevoelig, ik niet. Ze horen nog altijd dat ik uit Rotterdam kom, joh…”

“Welnee, we hebben een prachtige tijd in Bolsward gehad”, zegt Hans Botermans. “Het is zoals het is en ik kijk met veel plezier terug op al die jaren. We blijven in Bolsward wonen, we voelen ons hier thuis.” Thuis is aan de Gasthuissingel, waar de van geboorte Rotterdammer een woning naast de Gereformeerde kerk heeft. Hans woont er samen met zijn vrouw Gerry en ze zijn de trotse (groot-)ouders van vijf kinderen en inmiddels zes kleinkinderen. Aan de tafel, in wat vroeger de directeurswoning van de Landbouwschool was, vertelt Botermans over zijn arbeidzame leven, dat in 1947 begon.

Met een mentaliteit van ‘blijven wie je bent en ook laten zien wie je bent’ lukt het de familie Botermans om voet aan de grond te krijgen in hun nieuwe woon- en werkomgeving. De winkel loopt vanaf het begin, volgens Botermans omdat het ‘de goede tijd’ was. Door de komst van de digitale winkels is het tegenwoordig anders geworden, vindt de schoenhandelaar.

GEREFORMEERD NEST “Ik kom uit een gereformeerd nest en ben nog altijd praktiserend, met volle overtuiging. Het is in de loop van de jaren zelfs nog sterker geworden. Mijn vrouw en ik zijn actief voor het project ‘Mano a Mano’, dat betekent ‘hand in hand’. Het is hulp aan de Dominicaanse Republiek. Daar in de binnenlanden van het land, waar veel armoede is en maar weinig goede voorzieningen, zijn we met een aantal mensen bezig om het onderwijs, de gezondheidszorg en de toegang tot schoon water te verbeteren. Misschien nog wel eens een volgend onderwerp voor in deze krant. Maar goed, ik ben dus in Rotterdam geboren, als jongste in een gezin van vijf kinderen. We hadden thuis een groente- en fruitwinkel, iedereen hielp mee. Bestellingen weg brengen, de vloer schrobben. Gewoon aanpakken, dat was toen zo. Ik had er geen hekel aan, want als je een bestelling had afgeleverd, kreeg je wel eens een fooitje en dan had je er dus een paar zakcentjes bij. Op een gegeven moment is mijn vader met de zaak gestopt en zijn we naar Leusden verhuisd in de buurt van Amersfoort.”

Na de lagere school en de ulo, waar het middenstandsdiploma ook behaald werd, gaat de jonge Hans al vrij vroeg, op z’n achttiende, aan het werk. Eerst in Rotterdam, bij familiebedrijf Van der Toren, waar hij ook zijn eerste opleiding in de schoenenbranche krijgt en zijn vakdiploma’s haalt. Hij vervolgt

zijn carrière in een schoenenzaak in Leusden, waar hij negen jaar blijft als rechterhand van de baas en de leiding heeft over tien man personeel. Nadat de schoenmaker getrouwd is met zijn Gerry, trekken ze – bijna letterlijk - de stoute schoenen aan om een eigen zaak in Bolsward te beginnen.

KLEIN AMERSFOORT “We hebben ons huis in 1978 met winst verkocht, omdat de prijzen in die tijd omhoog schoten. Nadat we eerst al in Limburg en Gelderland waren geweest om daar winkels te bekijken, kwamen we in Bolsward terecht. Vóór ons had er een Limburgs stel in de winkel gezeten, dat de zaak van Kooistra had overgenomen. Alleen de vrouw kon hier niet aarden en ze gingen overmand door heimwee terug naar het zuiden. Het was een leuke winkel, qua grootte en oppervlakte en Bolsward stond ons meteen aan. Wij vonden, en dat vinden we nog, Bolsward een klein Amersfoort. Beide steden

hebben grachtjes en smalle straatjes. We voelden ons meteen thuis, het sfeertje van Bolsward sprak aan, terwijl we Bolsward helemaal niet kenden. Friesland was ‘Verweggistan’ voor ons.

“We hebben altijd veel vaste klanten gehad. Bolswarders zijn winkeltrouw! Ik heb vanaf het begin gezegd, dat we er voor alle Bolswarders waren. We keken niet naar kerkelijke achtergrond, en die verzuiling was er in het begin echt nog wel. Hebben we nooit aan mee gedaan. Het is niet de kunst een paar schoenen te verkopen, het gaat erom dat de mensen weer bij je terug komen. Dat is altijd goed gelukt. Dat het de laatste jaren veranderd is, zal ik niet ontkennen, maar ik wil er niet te negatief over doen. Jongere ondernemers zullen er op in spelen. Ik vind nu dat het mooi is geweest. Dochter Paula heeft het nog drie jaar geprobeerd om de zaak over te nemen, maar ze zag er uiteindelijk toch geen heil in. Heb ik helemaal geen problemen mee, ik waardeer dat zelfs.”

KOSTER IN DE KERK We gingen eerst boven de winkel wonen en in het weekend hielp Nynke Nauta ons in de zaak. We hadden nooit moeite om met de Friezen om te gaan. Gewoon aanpassen aan de mensen hier.

DIZZE SKUON BÛGJE TEFOLLE TROCH Ik vergeet nooit weer dat we een klant kregen, die zei: ‘Dizze skuon bûgje tefolle troch’. Ik wist écht niet

“Het betekent wel, dat we nu opheffingsuitverkoop hebben. Als het straks allemaal aan de kant is, kan ik in de tuin aan het werk en ik doe ook nog het kosterwerk bij ons in de kerk. En verder hebben we ‘Mano a Mano’ nog”, besluit een positieve Hans Botermans.

GEZOND FIT Werkervaring opdoen als vakantiekracht bij Thuiszorg Zuidwest Friesland NUMMER 03 • 2019

Een vakantiebaantje is leuk om geld te verdienen. Nog leuker wordt het als het werk aansluit op je studie en je toekomstperspectief erdoor wordt vergroot. Vivian Weerts (20) uit Sneek is student HBO Verpleegkunde en heeft sinds deze zomer een flexcontract bij Thuiszorg Zuidwest Friesland. “Zo’n contract is ideaal voor jongeren zoals ik, die nog bezig zijn met hun studie”, zegt ze. WAT IS ER ZO LEUK AAN DE ZORG? Vivian zucht. Die vraag krijgt ze wel vaker en ze vindt het moeilijk om er een concreet antwoord op te geven. “Het is een passie. Ik heb altijd mijn roeping in het ziekenhuis gezien. Specialistisch bezig zijn met je kennis over het menselijk lichaam en medicatie, maar ook mensen helpen en er voor hen zijn.”

0-URENCONTRACT Ze zit halverwege het vierde jaar van haar HBO-studie Verpleegkunde en heeft net haar stage afgerond. Vanwege die stage had ze minder tijd voor haar werk bij de thuiszorg. “Maar dat is geen probleem. Ik heb een 0-urencontract en kan zelf mijn beschikbaarheid aangeven. Nu mijn stage klaar is, kan ik mijn beschikbaarheid weer meer invullen”, zegt ze.

JE EIGEN ROOSTER BEPALEN Dat aangeven van de beschikbaarheid gaat via een app op haar telefoon. Daarop krijgt ze een uitnodiging voor verschillende diensten die open staan en kan ze aangeven welke ze wel en welke ze niet kan invullen. “En je kunt ook aangeven dat een ander tijdstip je beter uitkomt. Zo kun je je eigen rooster bepalen”, legt ze uit.

DRUKKE ZOMERMAANDEN In de zomermaanden wordt veel beroep op de vakantiekrachten gedaan en kan ze iedere dag wel aan het werk. Dat houdt in dat ze enkele dagen van tevoren op haar app de route krijgt toegestuurd. Op de werktelefoon die ze tot haar beschikking heeft, kan ze de cliëntgegevens opzoeken en zich zo voorbereiden op haar route.

AFWISSELEND WERK “Het werk is heel afwisselend, daar houd ik wel van. Mensen uit bed halen en wassen, kousen aan- en uittrekken, katheters aanbrengen of insuline spuiten, het komt allemaal voor. Voor deze handelingen moet je de MBO-studie Verzorgende IG (individuele gezondheidszorg) afgerond hebben, maar

als HBO V’er heb ik deze handelingen in de eerste twee jaar van mijn studie ook gehad. Na een toets ben ik daarom ook bevoegd om deze uit te voeren.”

VERANTWOORDELIJKHEID Het werk als thuiszorgmedewerker bevalt prima. In het begin was het best spannend, erkent ze. “Je bent geen stagiair, maar

Word ook (vakantie-) kracht bij Thuiszorg Zuidwest Friesland!

gewoon een werknemer en die verantwoordelijkheid heb je ook. Het was fijn dat ik de eerste dagen goed ben ingewerkt. Als thuiszorgmedewerker ben je vooral individueel bezig, maar als je iemand nodig hebt voor advies, kun je altijd een collega bellen.”

NETWERK

past bij haar studie. “Je doet werkervaring op en zit in het netwerk van de Antonius Zorggroep. Ik moet nog een scriptie schrijven en hoop dan af te studeren. Het liefst ga ik dan aan het werk in een ziekenhuis, maar het werk bij Thuiszorg Zuidwest Friesland heeft me zeker geholpen. Ik ben er zelfstandiger en zelfverzekerder door geworden.”

Groot voordeel vindt ze dat het werk goed

Ben jij bezig met de opleiding Verzorgende IG of Verpleegkunde? Dan kun je nu al aan de slag bij de Antonius Zorggroep. Stuur het volgende op naar: solliciteren@antoniuszorggroep.nl - Jouw CV. - Korte motivatie, met daarin aangegeven: Welke opleiding je volgt en in welk studiejaar je zit. Of je beschikt over een rijbewijs. Of je beschikt over een eigen auto (is niet vereist). Voorkeur voor een team of regio (Joure, Lemmer, Balk, Koudum, Bolsward of Sneek).

Kijk voor meer informatie op: www.mijnantonius.nl/vakantiewerk

NU EEN LEUK WELKOMSTCADEAU! Kom je bij de Antonius Zorggroep in dienst als vakantiekracht, dan ontvang je een leuk welkomstcadeau (een bioscoopbon of een Bol. com-bon of een Fashioncheque) t.w.v. € 15,-!

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

Jan Ykema heeft weer plezier in bewegen Schaatslegende Jan Ykema (55) uit Pingjum kampte lange tijd met knieklachten. “Op het laatst kon ik niet meer op mijn linkerbeen staan. Het was net of er een steentje in mijn knie zat.” In september meldde hij zich in het Antonius Ziekenhuis voor een halve knieprothese. Dankzij dit ‘prachtige metalen scharnier’ behoren zijn pijnklachten tot het verleden. “Ik heb weer plezier in bewegen.” Ykema wijt zijn knieproblemen aan een combinatie van O-benen en overgewicht. “Na mijn verslavingsperiode ben ik flink aangekomen. Mijn overgewicht trok een zware wissel op mijn zwakke knieën.” Zijn huisarts verwees Ykema door naar de orthopedisch chirurg. De Pingjumer koos bewust voor het Antonius Ziekenhuis. “Ik was daar al eens succesvol behandeld aan mijn schouder. Bovendien had ik goede verhalen gehoord over de kwaliteit van knieoperaties in Sneek. Dat gaf vertrouwen.”

STOOTKUSSEN Lichamelijk onderzoek en een röntgenfoto toonden aan dat het kraakbeen aan de binnenkant van zijn knie ernstig was aangetast. “Het stootkussen was verdwenen”, vat Ykema treffend samen. Bob van Steijnen, orthopedisch chirurg in het Antonius Ziekenhuis, adviseerde zijn patiënt een halve knieprothese. “Bij deze ingreep blijven de kruis- en kniebanden behouden. Daardoor voelt de prothese meer als een eigen knie. Daarnaast verloopt het herstel doorgaans sneller dan bij een totale knieprothese.”

TEAMWERK Het Antonius Ziekenhuis heeft het traject rond knieoperaties volledig geoptimaliseerd. Dat begint al vóór de operatie. “Patiënten worden uitvoerig voorgelicht over hun revalidatie en krijgen advies van de fysiotherapeut”, licht Van Steijnen toe. Verder zorgt de anesthesioloog voor verdoving en pijnstilling op maat. “Een knieoperatie is teamwerk.” Enkele uren na de ingreep begint het revalidatietraject met loopoefeningen onder begeleiding van een fysiotherapeut. “Hoe eerder je in beweging komt, hoe beter de resultaten”, verzekert de orthopeed. Hij benadrukt dat de operatie slechts de helft van het succes bepaalt. “Patiënten moeten ook zelf hun steentje bijdragen aan hun herstel, dat is een gezamenlijke verantwoordelijkheid.”

GRETIG Als oud-sportman had Jan Ykema weinig aanmoediging nodig om weer in beweging te komen. Sterker nog, twee maanden na de operatie doorkruiste hij per fiets de Spaanse Algarve. “Ik heb het veel te gek gedaan, ik ben dom geweest”, erkent hij. “Ik was te gretig om mijn lijf

Voormalig schaatser Jan Ykema, geflankeerd door Bob van Steijnen, orthopedisch chirurg in het Antonius Ziekenhuis: “Ik kan mijn werk als schaatscoach en huisschilder weer pijnvrij uitvoeren, dat is geweldig.” (Foto: Sjouke Hoeksema)

weer in conditie te krijgen en daardoor heb ik mijn knie overbelast.” Orthopeed Van Steijnen benadrukt nogmaals het belang van geleidelijke belasting. “Bouw het rustig op, dat brengt je letterlijk verder.” Ondanks zijn ‘valse start’ heeft Ykema alsnog het gewenste resul-

taat bereikt. “Ik kan mijn werk als schaatscoach en huisschilder weer pijnvrij uitvoeren, dat is geweldig.” Als zijn rechterknie ook nog eens vervangen moet worden, kiest hij geheid weer voor het Antonius Ziekenhuis. “Ik ben daar door echte vakmensen geholpen, zij verdienen een groot compliment.”

Hoewel hij naam heeft gemaakt op de sprint, droomt Ykema van een avontuur op de lange baan. “Het schaatsen van de alternatieve Elfstedentocht op de Weissensee lijkt me een prachtige uitdaging. Daar wil ik me nog wel eens aan wagen.”

Antonius lanceert unieke schouderpoli Het Antonius Ziekenhuis is gestart met een unieke schouderpoli. Op dit spreekuur werken de orthopedisch chirurg en de fysiotherapeut nauw samen. Zij verrichten gezamenlijk lichamelijk onderzoek, stellen samen de diagnose en formuleren een behandeladvies op maat. “We delen onze expertise én patiënten weten sneller waar ze aan toe zijn”, verzekert Bart de Kramer, orthopedisch chirurg in het Antonius Ziekenhuis.

Fysiotherapeut Jarike de Koning en orthopedisch chirurg Bart de Kramer: ‘Op de schouderpoli wisselen we onze kennis en ervaring uit en vullen elkaar aan.’ (Foto: Sjouke Hoeksema).

Deze nieuwe schouderpoli is met name bedoeld voor patiënten die kampen met peesproblemen en overbelasting. In de oude situatie werden zij door de huisarts verwezen naar het spreekuur van de orthopeed. In veel gevallen volgde enkele weken later echo-onderzoek en een tweede consult bij de orthopeed. “Dan was je zo vier weken verder”, memoreert De Kramer.

Pijlsnel duidelijkheid

BUNDELING

Ziengs kampte begin vorig jaar met ernstige schouderklachten. ‘Ik had veel pijn, er was echt iets aan de hand.’ In mei kon hij terecht op het schouderspreekuur in het Antonius Ziekenhuis. “De orthopeed en fysiotherapeut onderzochten mij samen en deelden hun expertise. Dat gaf mij veel vertrouwen.”

Samen met fysiotherapeut Jarike de Koning besloot hij dit traject ‘op de schop’ te nemen. Het resultaat is de schouderpoli, waar alle benodigde onderzoeken zijn gebundeld. De patiënt meldt zich eerst bij de fysiotherapeut en de orthopeed, die de medische voorgeschiedenis en de ingevulde vragenlijst beoordelen. Daarna volgt een bewegingsonderzoek, waarbij de beweeglijkheid van de schouder en de spierkracht worden onderzocht. Daarbij let de fysiotherapeut met name op de kwaliteit van bewegen en op de beweegketen. “Ik onderzoek de samenhang U heeft een tussen schouverwijzing van de derblad, werhuisarts nodig om een velkolom, afspraak te maken met de sleutelbeen schouderpoli. De huisarts en ribben”, is op de hoogte van de licht De Koverwijscriteria. ning toe.

Sietze Ziengs (65) uit Bolsward is goed te spreken over de nieuwe schouderpoli van het Antonius Ziekenhuis. ‘Binnen een halve dag kreeg ik een diagnose én een behandeling. Dat was perfect.’

AANBEVELEN Na echo-onderzoek bij Radiologie meldde Ziengs zich opnieuw bij de orthopeed en de fysiotherapeut voor de uitslag. “Uit het onderzoek bleek dat mijn klachten werden veroorzaakt door vochtophoping in mijn schouder. Zij stelden een injectie voor en nadat ik had ingestemd, diende de orthopeed die meteen toe. Binnen één ziekenhuisbezoek was ik onderzocht én behandeld, sneller kon niet. Dit traject kan ik iedereen aanbevelen.” Na een tweede injectie zijn Ziengs’ schouderklachten volledig verdwenen. “Deze behandeling was zeer effectief, ik heb geen centje pijn meer.”

KWALITEIT

ZORG OP MAAT

DICHTBIJ

SENIORVRIENDELIJK

SPOEDZORG

TOEGANKELIJK

GASTVRIJ

DAG EN NACHT

SAMEN STERK

ALLE SOORTEN ZORG

BETROKKEN

ZORG THUIS

PROFESSIONEEL

AANDACHT

THUISHOTEL: SERVICES AAN HUIS

www.mijnantonius.nl

Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

MOESTUINTJES EN MUZIKALE HIGH TEA

WOONZORGCENTRUM NIJ STAPERT IN WOMMELS DOET MEE AAN ‘NL DOET’! Op zaterdag 16 maart is het weer zover: in het hele land steken vrijwilligers de handen uit de mouwen tijdens NL Doet, de grootste vrijwilligersactie van Nederland. In woonzorgcentrum Nij Stapert in Wommels draait het deze dag volledig om het welzijn van de bewoners.

RYKELE IS TROTS OP ZĲN BAAN ALS TERREINMEDEWERKER BĲ NOTA INFRA IN SNEEK.

WERKEN MET DE HANDEN MAAKT GELUKKIG! Vrijwilliger Anna-Coba Valkema en activiteitenbegeleider Doet Tuinman

In de ochtend wordt er geklust. Er worden twee bloembakken gemaakt, die Nij Stapert gaat gebruiken als moestuintjes. De bakken worden zo gemaakt dat ook bewoners met een rolstoel er gebruik van kunnen maken. “De bewoners kunnen straks zelf tuinieren, buiten, met de handen in de aarde”, vertelt Doet Tuinman, activiteitenbegeleider in Nij Stapert. In de bakken komen onder andere aardbeien en komkommers voor eigen gebruik. “Een beschuitje met eigen gekweekte aardbeien, hoe lekker is dat?” Beide bakken worden voorzien van wieltjes, zodat ze verplaatsbaar zijn. “Zo kunnen we de bakken bijvoorbeeld in de zon zetten of juist in de schaduw. Het hout hebben we gekregen van een bouwbedrijf uit de regio. Daarnaast worden we gesponsord door het Oranje Fonds, de organisator van NL Doet. Hierdoor kunnen we bijvoorbeeld de spijkers, de modder en de kruiden kopen.” Het maken van de bloembakken is al een activiteit op zich, volgens Tuinman. “De bewoners zien, dat er iets gebeurt en sommige bewoners kunnen misschien meehelpen. Het geeft reuring.” ’s Middags is er een muzikale middag met een high tea. Ook de inwoners van Wommels zijn dan van harte welkom. Vrijwilligers zorgen voor een hapje en een drankje. “Het gaat niet om dat ene bakje thee. Het gaat om de sociale contacten en de gezelligheid. De bewoners horen verhalen van buiten Nij Stapert en de dorpsbewoners komen in

“Het gaat niet om dat ene bakje thee. Het gaat om de sociale contacten en de gezelligheid.” contact met onze bewoners.” De middag is tevens een inloopmiddag voor mensen, die geïnteresseerd zijn in Nij Stapert en de mogelijkheden die het woonzorgcentrum biedt. “We laten graag zien wat we allemaal doen en wat we te bieden hebben.” Doet Tuinman is blij met alle vrijwilligers, die zich inzetten voor de bewoners van Nij Stapert. Eén van hen is Anna-Coba Valkema uit Wommels. Vroeger werkte Valkema als verzorgende in Nij Stapert. Sinds enkele jaren is ze er vrijwilliger. “Op Facebook las ik dat Nij Stapert op zoek was naar vrijwilligers voor NL Doet. Dit leek me leuk en dus heb ik me hier ook voor aangemeld. Ik wil graag iets voor een ander betekenen, daarom doe ik vrijwilligerswerk. Ik merk dat de bewoners het heel erg waarderen. Ik weet zeker dat we een leuke middag gaan hebben met elkaar.” NL Doet bij Nij Stapert begint om 10.00 uur en duurt tot ongeveer 17.00 uur. Vrijwilligers kunnen zich aanmelden bij de receptie van Nij Stapert.

Ook andere locaties van zorgorganisatie Patyna doen mee aan NL Doet. In woonzorgcentrum Aylva State in Witmarsum krijgen de openbare ruimtes en de appartementen een voorjaarsschoonmaakbeurt. In woonzorgcentrum Bloemkamp in Bolsward gaan vrijwilligers aan de slag met het schoonmaken van de terrassen en de balkons. De bloembakken worden gevuld met voorjaarsbloemen, zodat de bewoners kunnen genieten van fleur en kleur.

Nuchter is hĳ. En door en door Fries. Zodra hĳ begint te vertellen, volgen de Friese zinnen elkaar op. ‘Wat jo sjogge is wat jo krĳe.’ Rykele Elzinga. Hĳ woont sinds een aantal jaren in Heeg. Voorheen werkte hĳ bĳ Empatec. Sinds 2017 is hĳ vanuit Empatec gedetacheerd bĳ Nota Infra in Sneek. Het bedrĳf is gericht op wegenbouw. Straatmaken, riolering en grond- en waterbouwwerkzaamheden. Zeventien jaar heeft hĳ bĳ Empatec gewerkt. Op de timmerafdeling in Sneek. Hĳ werkt graag met zĳn handen. En met gereedschap. Hĳ had het enorm naar zĳn zin. Totdat de afdeling ging verhuizen. Naar Franeker. Dat zag Rykele niet zitten. In zĳn jongere jaren is epilepsie bĳ hem vastgesteld. Hierdoor heeft hĳ geen rĳbewĳs. Autorĳden kan dan niet. Maar dat weerhoudt Rykele niet om van A naar B te komen. Op de scooter rĳden kan namelĳk wel. Maar van Heeg naar Franeker is toch wel een eind rĳden…

It moat sa wêze

Na het verhuisbericht van de Empatec houtafdeling kwam er iets anders op zĳn pad. It moat sa wêze. Een neef van Rykele bracht een kerstbrood langs bĳ Nota Infra. Namens de voetbalclub, als dank voor hun sponsoring. Via hem kwam Rykele ter ore dat ze iemand zochten. En zo gebeurde het. Hĳ mocht op gesprek. En kon vrĳwel meteen aan de slag. Als terreinmedewerker. Eerst voor een maand. En nu werkt hĳ hier inmiddels al bĳna twee jaar. Via Empatec is hĳ daar gedetacheerd. De jobcoach van Empatec ziet dat Rykele met plezier naar zĳn werk gaat. Ze is trots op hem.

Altĳd werk te doen

Voor een terreinmedewerker is er altĳd wel iets te doen. Aan de voorkant van het pand houdt Rykele de tuin bĳ. Daar wordt hĳ blĳ van. Thuis tuiniert hĳ namelĳk ook graag. En aan de achterzĳde is ook genoeg werk te doen. Er staan veel grote objecten op het terrein. Ondanks de epilepsie, heeft Rykele zĳn certiﬁcaten voor de shovel en heftruck behaald. Hĳ is hier ‘grutsk’ op. Trots dat het is gelukt. Nu kan hĳ grote en zware voorwerpen verplaatsen. Bĳvoorbeeld rioleringsbuizen en bakstenen.

Tweede leven

Als er gereedschap is ‘gesneuveld,’ probeert Rykele het te repareren. Dat doet hĳ bĳ Nota Infra. Maar ook thuis. Hĳ gaat graag rommelmarkten af. Op zoek naar oud gereedschap. Het roest haalt hĳ eraf. Het hout wordt in de lĳnolie gezet. Vaak zit er houtworm in oud hout. Lĳnolie helpt hier tegen. Thuis heeft hĳ een schuur vol met opgeknapt gereedschap. Zo krĳgen de voorwerpen een tweede leven. Gereedschap loopt als een rode draad door zĳn leven. In de timmerfabriek bĳ Empatec. En nu bĳ Nota Infra als terreinmedewerker. Orde en netheid, daar houdt hĳ van. En de vrĳheid die bĳ het werk hoort, sluit Rykele glunderend af. En dát is waar Empatec het voor doet….Er samen voor zorgen dat mensen op de juiste plek werken. Waar ze gelukkig zĳn en zich kunnen ontplooien.

RONDVAARTEN SNEEK Groen Goed

Menken huis

tu i n

Kruisweg 36 Haule Hettingaweg 40 Hommerts

v ijv er

Rondvaartbedrijf M. van der werf te Sneek is al sinds 1940 te vinden op alle wateren in en rondom Friesland.

Voor de periode van april t/m oktober 2019 zijn wij op zoek naar:

Kom kijken bij Patyna

Wij gaan 2019 GroenGoed beginnen! HORECAMEDEWERKERS (M/V) Inzetbaar als gastheer / gastvrouw, werkzaam in de salon, achter de bar en in de keuken. Gevraagd: gastvrije instelling, horeca ervaring vereist, ﬂexibel inzetbaar, ook in het weekend.

Bent u op zoek naar informatie

Vrijdag 15 maart

over wonen en (thuis)zorg?

• Nij Dekama, Weidum

Heeft u altijd al één van onze

• Nij Mariënacker, Workum

Herken jij jezelf hierin? Dan zijn wij op zoek naar jou!

locaties van binnen willen zien?

Stuur vóór 10 maart 2019 je schriftelijke sollicitatie met CV naar: Rondvaartbedrijf M. van der Werf info@rondvaartvanderwerf.nl

Of bent u geïnteresseerd in een

Zaterdag 16 maart

leuke baan of vrijwilligerswerk

• Bloemkamp, Bolsward

in de ouderenzorg? Kom langs

• Huylckenstein, Bolsward

op één van onze

• It Menniste Skil, Bolsward

open dagen!

• Nij Stapert, Wommels

T. 0515 41 53 79

Kijk voor de adressen, tijden en activiteiten op www.patyna.nl

Krulvaren

PATYNA OPEN DAG 131X192.indd 1

Planthoogte 40 cm Potmaat 17 cm 9.99

Groen Goed

Menken h ui s

t u in

04-03-19 15:54

Goudvruchtpalm

Kruisweg 36 Haule Hoogte 110 cm 19.99 Hettingaweg 40 Hommerts

v ij v er

2 voor 15.00

Wij gaan GroenGoed beginnen! Laat de 2019 lente maar komen! Bloeiende primula Ijzervaren vol in knop Hoogte 45 cm

Per stuk € 0.99 en 38.99 voor € 2.50 Potmaat 17 cm

Krulvaren incl. dash gras pot, hoogte 25 cm Potmaat 13 cm 8.99

Krulvaren Planthoogte 40 cm

Goud-

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

STICHTING HISTOARYSK KOUDUM Het is alweer bijna twintig jaar geleden, maar ‘Simmer 2000 heeft veel losgemaakt in Friesland. In vele Friese dorpen en steden werden er activiteiten georganiseerd om de Friezen ‘om útens’, die terugkwamen naar ‘it Heitelân’, een ‘thuisgevoel’ te geven middels een gigantische ‘reünie’. Er werden archieven doorgespit, fototentoonstellingen georganiseerd, er vonden vele verbroederings-optredens plaats, en Slachtemarathon zag het levenslicht. Kortom, Friesland was in 2000 één groot festivalterrein.

TEKST EN FOTO’S WIM WALDA

Ook Koudum liet zich niet onbetuigd en organiseerde diverse festiviteiten, waaronder een fototentoonstelling op initiatief van Dorpsbelangen en de hobbybeurscommissie van de Klink. Dit vormde uiteindelijk het startschot voor de werkgroep Histoarysk Koudum, binnen Dorpsbelangen. In 2015 werd dat de Stichting Histoarysk Koudum.

Hennie van Dijk van Stichting Histoarysk Koudum met een stamboom onderzoek

BEZOEKERS UIT DE HELE WERELD Ongeveer in dezelfde periode startte oud-Koudumer Hindrik de Jong, woonachtig in Groningen, de website ‘Het Nostalgisch Album van Koudum’. Een samenwerking met de werkgroep Histoarysk Koudum liet niet lang op zich wachten. Vanaf dag één was het een groot succes. Binnen twee jaar stond de teller op 10.000 bezoekers, en nog steeds nemen wekelijks gemiddeld duizend bezoekers uit de hele wereld (!) een kijkje in ‘het Nostalgisch Album’. Door de steeds nauwere samenwerking met Histoarysk Koudum kreeg het album omstreeks 2006 een eigen plekje op Koudum. nl. Sinds die tijd geldt ‘Het Album’ als het visitekaartje van Stichting Histoarysk Koudum.

aan elkaar te kunnen knopen. Hennie van Dijk is algemeen bestuurslid van de stichting en als zodanig beheerder van het dorpsarchief en lid van de Album van Koudum redactie. “Maar we doen dit met een hele groep mensen hoor”, haast zij zich te zeggen. “Het stichtingsbestuur bestaat uit tien mensen, want het is best ‘een hele kluif’ om bezig te zijn met het verleden van Koudum, Enerzijds moet dat op een gestructureerde manier worden neergezet op een website, en bijbehorende social media, anderzijds moet er tegelijkertijd ook speurwerk worden gedaan en organisatorische klussen opgeknapt. En er moeten plannen worden gemaakt voor de toekomst.”

Zo’n initiatief komt natuurlijk niet zomaar van de grond. Dat vergt meer dan een pagina in Groot Bolsward/IJsselmeerkust, waarin met zevenmijlslaarzen de historie van de Stichting wordt beschreven. Vrijwilligers van de stichting moeten het monnikenwerk op zich nemen om ladingen foto’s in te scannen, te rangschikken, van bijschriften te voorzien en waar nodig uit te zoeken wie er op de foto’s staan, documenten doorspitten, archieven induiken en activiteiten organiseren om financieel de eindjes

ALBUM VAN KOUDUM “Belangrijkste redenen om de werkgroep Histoarysk Koudum op te laten gaan in de Stichting Histoarysk Koudum waren de grotere armslag die de stichting daardoor kreeg en de bescheiden subsidie van de gemeente Súdwest-Fryslân. Hindrik de Jong kreeg last van zijn ogen en had daardoor steeds meer moeite om de website van de stichting up to date te houden, dus werd in overleg besloten de inmiddels meer dan vijftien jaar oude website

om te bouwen naar een modern systeem dat door meerderde mensen kan worden beheerd en dat ook via een tablet en mobiele telefoon benaderbaar is”, legt Hennie van Dijk uit. De nieuwe website, die vanaf dat moment onder verantwoordelijkheid viel van de stichting, werd het ‘Album van Koudum’ gedoopt. Op 30 september 2016 is met een druk op de knop het nieuwe ‘Album van Koudum’ officieel gelanceerd door wethouder Maarten Offinga.

Koopmans vanaf de oprichting in 1968 jarenlang betrokken bij deze vereniging. In 1984 brachten vereniging en schrijver opnieuw een boek uit, nu met foto’s en geschiedenis van alle dorpen van de gemeente Hemelumer Oldeferd, onder de titel ‘Fan Galama oant de gemeente Himmelumer Aldefurd’. In 1993 schonk hij zijn levenswerk, inmiddels uitgegroeid tot een grote en belangrijke collectie, aan de provinciale bibliotheek in Leeuwarden, later opgegaan in Tresoar.

FOTOBOEK ‘KOUDUM FAN DOE EN NO’ De verzameling foto’s en afbeeldingen van Gerhard Koopmans en de boeken die hij daarvan publiceerde, hebben de Stichting Histoarysk Koudum een stevige basis bezorgd voor het ‘Album van Koudum’.

Het boek ‘Koudum fan doe en no’ uit 1978 was al snel uitverkocht en in eerste instantie leek er geen tweede druk te komen. Met hangen en wurgen heeft Histoarysk Koudum via intekening een tweede druk weten te realiseren.

Gerhard Koopmans (18 juni 1921 - 21 juni 1998) was directeur van N.V. Friesche Onderlinge Beleggings- en Voorschotbank. Zijn passie was geschiedenis, in het bijzonder het verzamelen van oude foto’s en afbeeldingen. De verzameling van Koopmans heeft grotendeels betrekking op de Friese Zuidwesthoek, met de nadruk op zijn woonplaats Koudum. In 1978 publiceerde hij het fotoboek ‘Koudum van doe en no’, in samenwerking met de Vereniging ‘Koudumers om Útens’. Als bestuurslid was

SAMENWERKING

FOTO BOVEN Foto uit 1945 van waarschijnlijk het bevrijdingsfeest. Een vrachtwagen omgetoverd tot reclamewagen staat voor het pand aan de Hoofdstaat. ‘Van drukinkt moet de schoorsteen rooken.’ Bron Feikje Kemker-Hoekstra. FOTO RECHTS: De familie Hogeveen op een foto, in 1958 gemaakt in café Spoorzicht, het café van de ouders van Hennie Van Dijk- Hogeveen. V.l.n.r.: Gretha Hogeveen, Aart Hogeveen, Hinne Hogeveen-de Boer, Tine Ferwerda en Hennie Hogeveen. Tine leest hier het telegram voor dat ze toe gestuurd kregen omdat Hinne een dikke prijs had gewonnen.

Stichting Histoarysk Koudum realiseerde meer. Kalenders werden uitgegeven; er werd een kwartetspel ontwikkeld ten behoeve van de Koudumer winkeliersvereniging; en er werd een nieuwe wandelroute gerealiseerd, het Heanmarpaad. Er kwam zelfs een gedenkteken voor de in 1943 in Koudum omgekomen Engelse vliegtuigbemanning dat officieel werd onthuld. Op verzoek wordt tegen vergoeding ook de geschiedenis van Koudumer families uitgeplozen. Voor de stichting bleek het best lastig om financieel de touwtjes aan elkaar te knopen. Daarom werkt Histoarysk Koudum nauw samen met Dorpsbelangen, de Internet Werkgroep Ús thús, de Stichting Koudumers om Útens en de Stifting Súdwester foar kultuer en ferdivedaasje. Uiteraard staat Histoarysk Koudum in verbinding met de gemeente SWF en met zusterorganisaties zoals Museum Bakkerswinkeltsje Molkwar, Toankamer ‘t Ponthús Staveren, Warkums Erfskip en Histoarysk Wurkferbân Gaasterlân (HWG). Dankzij de medewerking van Woon Friesland beschikt de stichting over een eigen archiefruimte in Nij Claerbergen. Op dit moment vindt een volledige reorganisatie plaats van het archief van de stichting. Voordat we het vergeten De website van de stichting: historisch.koudum.nl

NUMMER 03 • 2019

MAART

HET HOUTEN HUIS

MUZIEK VAN BENEDEN

MEESTERS & GEZELLEN

DE KLEUREN VAN FINLAND IN ERKE K E A CAPPELLA KOORMUZIEK ZUID SNE

ISABELLE BEERNAERT

COMEDY CLUB SNEEK #3

TV UI

ARIE & SILVESTER DE KLEINE ZEEMEERMIN

SITA VERMEULEN E.A.

4+ EN

T AR

FRISICANA II

THEO MAASSEN

OC RK

E ITV

VOF DE KUNST

#35JAARSUZANNE

SUNDAY CAFÉ XL

MET O.A. ELECTRIC HOLLERS

MAGNIFICIENT SEVEN

THEATERTOURNEE 2019 SITUATIE GEWIJZIGD

C KO

R VE

PIEPSCHUIM

GROTE WOORDEN, KORTE METTEN

22 ZA

MARTIJN FISCHER ZINGT HITS VAN HAZES

CHURCH OF CASH

+ LAURA BEEKMAN

ENIGE SHOW IN NOORD-NEDERLAND

KUNSTBENDE

VOORRONDE FRIESLAND

MAAS THEATER EN DANS

SÚDWEST FESTIVAL

QUEEN THE MUSIC

MOTEL WESTCOAST

HUUB STAPEL E.A.

BYE BYE BABY

THE SHOW MUST GO ON!

OC RK

MINISTERIE VAN INSPIRATIE EN ENTHOUSIASME

10 13

PETER HEERSCHOP

C KO

R VE

MARVELLOUS

DE EERSTE SUPERHELDEN SAGA MUSICAL HAPPENING TER WERELD

FOTO: LÉON HENDRICKX

FRANK BOEIJEN

PITER WILKENS E.A.

OP HOOP VAN ZEGEN

TE TS

BENEFIET SPOORWEGMUSEUM

WIE?!

DE SUPPOOST

T CH

BILL VAN DIJK E.V.A.

LE TEMPS PERDU

FREEK DE JONGE

DR. LOVE DANCE CLASSIC NIGHT

ORKATER MET LEOPOLD WITTE E.A.

237 REDENEN OM DOOR TE GAAN

THE WIENERS EVERLY BROTHERS

KOPERGUOD

TE AR

A EK ST AT

TOPZONDAG MET KOFFIEGEUR

IN KULTUERHÚS KLAMEARE WORKUM

BACK TO THE ROOTS

DE WAARHEID

NNO

AANGENAAM KENNISMAKEN MET MOZART EN SCHUBERT

JOY DIVISION UNDERCOVER HET GROOT NIET TE VERMIJDEN

29 VR

29 ZA

THE INEVITABLES

JO MERSA MARLEY

DE MEISJES MET DE WIJSJES

TEGELTJESWIJSHEID

31 31

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

IN DE SCHIJNWERPERS:

Mousme Brocaar Bij Kunstencentrum Atrium halen de docenten het beste in leerlingen en cursisten naar boven. Wie zijn deze door de wol geverfde muzikanten, dansers, toneelspelers en beeldend kunstenaars? In GrootBolsward/ IJsselmeerust komt elke maand één voorbij. Deze keer is dat Mousmé Brocaar, sinds september zangdocente bij MUZT. Momenteel wordt bij de vierjarige musicalopleiding gewerkt aan ‘Shrek, de Musical’. Deze familievoorstelling is in april zes maal te zien in Theater Sneek.

Begin januari ging Brocaar met de MUZT’ers mee naar het traditionele werkweekend in Balk. “We hebben daar een goede basis voor Shrek gelegd. Het wordt een

Friese winnaar Kunstbende Mousmé Brocaar is 28 jaar en heeft

Jo Mersa Marley keinzoon van Bob Marley

Bolwerk – zondag 31 maart VANAF 15:00 UUR Op zondag 31 maart treedt de opa-zegger van reggaelegende Bob Marley op in Sneek. Jo Mersa Marley is voor het eerst op tournee door Europa. In Poppodium Bolwerk laat hij ’s middags horen dat het muziektalent bij de familie Marley diep in de genen zit. Joseph Marley (1991) is de oudste zoon van Stephen Marley en neef van Ziggy Marley. De bijnaam ‘Jo Mersa’ kreeg hij van de Jamaicaanse voetballer Alan Cole, een goede vriend van grootvader Bob. De reggae werd hem uiteraard met de paplepel ingegoten. Zo stond hij op zijn vierde (!) al samen met oom Ziggy (and the Melody Makers) op het podium. Op zijn elfde verhuisde de in Jamaica geboren Jo Mersa naar Miami. In die jaren was het heel normaal dat hij in vakanties met Ziggy mee op tournee ging. Ook begon hij zelf beats te maken met het programma ‘Garage Band’ op een laptop, een cadeau van Ziggy voor zijn neefjes. “Wij pakten de microfoon, deden een koptelefoon op en hadden zo zeker drie jaar onze eigen studio”, aldus Jo Mersa zelf. “Ik begon ook teksten te schrijven, waardoor ik taalvaardiger werd en mijn schoolprestaties ook beter werden.” In het voorjaar van 2014 bracht hij zijn eerste proeve van bekwaamheid uit. De EP ‘Comfortable’ is een bijzondere reggaeplaat met invloeden uit de pop, hiphop, elektro en dancehall. Het album met onder andere het nummer ‘Rock and Swing’ sloeg aan op iTunes en Spotify. Mede hierdoor vroeg Morgan Heritage Jo Mersa om mee te spelen op de plaat Strictly Roots, die een Grammy in de wacht wist te slepen. Ook werkte hij regelmatig samen met zijn oom Damian ‘Jr Gong’ Marley, die onder meer tekende voor de productie van een aantal nummers. ZONDAG 31 MAART // ZAAL OPEN: 15.00 UUR // PRIJS: € 14,- VVK // DEUR € 17,-

een eigen zangpraktijk. Ze groeide op in Rottum. Op haar zevende begon ze met klassiek piano, drie jaar later kwam er zangles bij. Deze twee passies kwamen al gauw samen en Brocaar ging zichzelf bij optredens begeleiden. Ook zong ze in verschillende bandjes. Met een eigen act won ze in 2007 de Friese voorronde van de landelijke talentenwedstrijd Kunstbende. (Deze voorronde vindt ook in 2019 weer plaats, op 24 maart bij Cultuur Kwartier Sneek). Brocaar mocht Friesland vertegenwoordigen bij de nationale finale in Vredenburg. Dat ze prachtig kan zingen, viel ook bij het Posthuis Theater in Heerenveen al gauw op. “Ik werkte er in de bediening en bij een open podium heb ik gewoon eens meegedaan”, vertelt ze. “De directeur vroeg naderhand of ik mee wilde doen in de kerstmusical van het Posthuis Theater, met daarin ook Rients Gratama en Maaike Schuurmans. Maaike is trouwens gastdocent bij MUZT. Toen, in 2009, was ik nog piepjong en nu zijn wij gewoon collega’s. Zo leuk!”

Kwetsbaar

is dan ook heel belangrijk. Ik creëer bij mijn lessen graag een fijne sfeer. Bij MUZT is die zeker aanwezig. Je zou het een minifamilie kunnen noemen. Hoewel mini… het zijn 68 kinderen hè! Maar we zijn met z’n allen een hechte groep, ook buiten de lessen om. Tegelijk is iedereen heel serieus en gedreven. Wat een voorrecht om met zo’n gemotiveerde groep te mogen werken!”

In 2008 werd Brocaar toegelaten tot de opleiding Zang Jazz van het Prins Claus Conservatorium in Groningen. Ook studeerde de vrolijke blondine een half jaar aan het ‘Conservatoire National Supérieur de Musique et de Danse de Paris’ en ging ze mee op een studiereis naar New York, waar zij les kreeg van Gloria Cooper. Aan het zelf zingen komt Brocaar bijna niet meer toe. Een luxeprobleem. Ze heeft het erg druk met haar zangpraktijk, waarbij ze les geeft aan alle leeftijden. “Daarnaast geef ik workshops, schrijf ik liedteksten voor anderen en heb ik onlangs meegezongen op een EP van een andere zangeres. Ik vind de afwisseling heerlijk.”

SHREK DE MUSICAL

Zingen voelt kwetsbaar, weet Brocaar maar al te goed. Soms moet ze alles uit de kast halen om anderen over de streep trekken, bijvoorbeeld bij een workshop voor een bedrijf. Ze slaagt echter altijd en dan blijkt hoe fijn zingen is. Brocaar: “Zingen is een kwestie van durven. Een veilige omgeving

in Theater Sneek

Vrijdag 12 april 19.30 uur Zaterdag 13 april: 19.30 uur Zondag 14 april: 14.30 uur Vrijdag 19 april: 19.30 uur Zaterdag 20 april: 19.30 uur Zondag 21 april: 14.30 uur

GRATIS WORKSHOP VOOR BASISSCHOOLVERLATERS IN THEATER SNEEK (10+)

Op een dag is alles ineens anders. Gisteren was je nog de oudste en begreep je alles. Vandaag ben je de jongste en snap je er niets meer van. Hoe moet dit? En waarom heeft niemand je dit verteld? Bye Bye Baby gaat over de grote overgang van de basisschool naar de middelbare. Twee mensen proberen het hoofd boven water te houden in een decor vol bizarre obstakels en hindernissen. Een fysieke, humoristische en humeurige voorstelling voor de laatste klassen van de basisschool, voor brugklassers en voor iedereen die een grote verandering doormaakt.

Voorafgaand aan de voorstelling vindt er om 13.15 uur een workshop voor schoolverlaters plaats. In deze fysieke workshop stormen we theatraal de prepuberteit in. Er zijn slechts 30 plaatsen beschikbaar. Kans maken op de workshop? Reserveer nu je kaarten telefonisch of online.

FOTO: NICHON_GLERUM

Wat je geeft, krijg je terug

Wees er snel bij want op = op. BYE BYE BABY // ZONDAG 10 MAART // 13.15 UUR WORKSHOP // 14.30 UUR VOORSTELLING // WWW.THEATERSNEEK.NL // 0515 431 400

KORTINGSACTIE VOOR MILLENNIALS! KAARTEN VOOR € 15,-

‘MARVELLOUS’

FOTO: RAYMOND VAN OLPHEN

De in Groningen woonachtige Mousmé Brocaar geeft elke vrijdagavond les bij MUZT. Maar de komende tijd zal ze veel vaker naar Sneek afreizen, want met het naderen van ‘Shrek, de Musical’ nemen de repetities met de in totaal 68 leerlingen flink toe. “Inmiddels zijn we ook in de weekenden bezig”, vertelt Brocaar. “Het is mooi om te zien hoe alles samenkomt: zang, dans en het spel, maar ook achter de schermen.”

musical met veel humor, wat jong en oud zeker zal aanspreken. Voor de MUZT-leerlingen is het ook een uitdagende voorstelling. Er zijn veel rollen, zodat elke leerling kan schitteren.” Brocaar voelde zich gelijk thuis tussen de talenten. “Ik vind het namelijk erg leuk om met jongeren te werken. Het fijne is, dat ze heel direct zijn; je weet meteen wat je aan iemand hebt. Wat je geeft, krijg je terug. Dit dwingt mij om ook heel helder naar hen te zijn. Nadat ik in september mijn eerste les bij MUZT had gegeven, zei ik tegen de leerlingen, dat ze zo lekker enthousiast waren. ‘Maar dat bent u ook’, zeiden ze. Ik ging met een glimlach naar huis. Ik voelde mij helemaal in mijn kracht staan.”

DE EERSTE SUPERHELDEN SAGA MUSICALHAPPENING TER WERELD vrijdag 15 maart // 20.15 uur

Geloof het of niet, maar er bestaan spannendere dingen dan Netflixen op de bank. De superheldenmusical ‘Marvellous’ is net zo geweldig als de naam doet vermoeden. Vergeet alles wat je over theater weet, want dit heb je nog nooit gezien! Een superheldenmusical vol unieke special effects en veel humor. Een echt epos over de vraag wat het precies inhoudt om een superheld te zijn, met een flinke knipoog naar de succesvolle superheldenfilms met al die types met een cape

BESTEL NU JE KAARTEN VOOR € 15,- MET DE ACTIECODE: SLECHTS 100 KAARTEN BESCHIKBAAR. OP=OP. DE ACTIE GELDT NIET VOOR REEDS GEKOCHTE KAARTEN.

: MARVELSNEEK

BESTEL VIA 0515 431 400 // WWW.THEATERSNEEK.NL

agenda maart Zaterdag 9 maart voorjaarsfeestwandelIng

WORKUM EXCURSIE Warkumerwaard. 9.30 uur

concert koperkleuren

BOLSWARD MUZIEK Met als hoogtepunt de uitvoering van schilderijententoonstelling van Moessorgski. Gasthuiskerk. 20.00 uur

Zat. 9 t/m Zon. 17 maart voorjaarskermIs

SNEEK EVENEMENT Martiniplein. 13.00-23.00 uur (vr en za tot 24.00 uur)

Zondag 10 maart kaZàn & kaZàn

BALK THEATER Comedian Steven Kazàn staat op het podium met zijn vader, Nederlands bekendste goochelaar, Hans Kazàn. Zalencentrum de Treemter. 15:30 uur

donderdag 14 maart spInnen

RIJS EVENEMENT IVN-lezing. Hotel Jans. 19.30 uur

Zaterdag 16 maart vogelmarkt

JOURE EVENEMENT Voor vogels, vogelbenodigdheden, vogelboeken en alles wat je maar rond vogels kunt bedenken. Sportfun. 9.00-13.00 uur SMALLE BRUGGE EVENEMENT Vanuit NLdoet op Natuureiland de Gouden Boaiem. 10.00-15.00 uur

hImmelje en snoeIen

It wIe op In sImmerjûn

KOUDUM THEATER Tragikomedie van Pier21, de Klink. 15.00 uur

benefIet heechspannIng HEEG Jaarlijks benefietconcert ten bate van MUZIEK Heechspanning met verrassende bands en optredens. It Heechhûs. 21.00 uur

Zondag 17 maart taaleIlanden in frIesland

SNEEK EVENEMENT Een lezing over Friese dialecten met muzikale omlijsting. Lewinski. 15.30 uur

woensdag 20 maart benefIetavond

SNEEK MUZIEK Van het Nationaal Modelspoormuseum voor Stichting Leergeld en Jarige Job Sneek. Met o.a. Stedelijk Muziekkorps Sneek, Rolling Home, Jannie Brandsma en Rob Bullee (bekend van The Voice Senior). Theater Sneek. 20.00 uur

vrIjdag 22 maart unsung heroes too

SNEEK MUZIEK Met Anne Soldaat en Yorick van Norden. Lewinski. 20.00 uur

krImI jûn

WARNS EVENEMENT Met gedichten en verhalen van ex-gevangenisdirecteur Henk Dillerop en een Friestalige eenakter. De Spylder. 20.00 uur

Zaterdag 23 maart avondwandeltocht

TERHERNE EVENEMENT De 14 van Kameleondorp Terherne. Een tocht van ca. 14 kilometer met ca. 14 ‘belevenissen’. 19.00 uur

ExcelsIor

LEMMER MUZIEK Voorjaarsconcert, Gereformeerde kerk. 20.00 uur

Zondag 24 maart frIsIcana II

BALK MUZIEK Met Piter Wilkens, Marcel Smit en Gurbe Douwstra. Doopgezinde kerk. 15.30 uur

sneeker cantate koor

SNEEK MUZIEK Jubileumconcert, Zuiderkerk. 16.00 uur

dinsdag 26 maart magIster alvInusleZIng

SNEEK EVENEMENT Kris Callens, directeur Fries Museum, Keramiekmuseum Princessehof en het Fries Verzetsmuseum, geeft een lezing met titel ‘Het Fries Museum als model voor de wereld’. Theater Sneek. 20.00 uur

woensdag 27 maart anne-goaItske breteler

SNEEK EVENEMENT Lezing over haar boek ‘Naoorlogse Friese walvisvaarders’. Fries Scheepvaart Museum. 19.30 uur

wandelexcursIe

MAKKUM EXCURSIE Ontdek de Makkumer Noardwaard te voet. 14.00 uur

donderdag 28 maart sImone van der vlugt

WORKUM EVENEMENT Bezoek van een schrijver in de Boekenweek. Kultuerhús Klameare. 20.00 uur

vrIjdag 29 maart annagreet van bergen

BOLSWARD EVENEMENT Lezing in het kader van de tragikomedie ‘It wie op in simmerjûn’ van Pier21. Bibliotheek Bolsward. 20.00 uur

Zaterdag 30 maart fryske matteuspassy

SNEEK EVENEMENT Reprise van de Matteuspassy uit het culturele jaar LF2018. Sint Martinuskerk. 19.00 uur

Mark van de Veerdonk

BOLSWARD CABARET Met ‘Geen Viking’ (try-out), Ons Gebouw. 20.30 uur

nacht van heeg

HEEG EVENEMENT Horeca Heeg, 21.30 uur

aprIl vrIjdag 5 aprIl muZIek aan de luts

BALK MUZIEK Met Pocket Opera, It Breahûs. 20.00 uur

Zondag 7 aprIl seIZoensopenIng autocross

WOLSUM EVENEMENT Speedway Blauwhuis. 11.30 uur

mooIsneek lIfestyle event

SNEEK EVENEMENT Koopzondag met speciale activiteiten op gebied van mode-, beauty-. food en lifestyle. Centrum. 12.00-17.00 uur

NIjefurd Sjongt

WORKUM MUZIEK Voorjaarsconcert, Gertrudiskerk. 14.30 uur

OnZe complete agenda vIndt u op: waterlandvanfrIesland.nl

Interessant

Foto: Freerk Bokma

nIjs GJIRRICH

Expositie ‘Stuurvrouw’

VRIJDAG 22 MAART

T/M ZONDAG 31 MAART

Concert Koperkleuren

KrImI Jûn

ExposItIe Stuurvrouw

Koperensemble Koperguod en Fanfare Wilhelmina uit Easterein verzorgen een dubbelconcert met het thema Koperkleuren in de Gasthuiskerk te Bolsward. Hoogtepunt van de avond is de uitvoering van de beroemde Schilderijententoonstelling van Modest Moessorgski door Koperguod. Fanfare Wilhelmina Easterein begint de avond met een afwisselend programma dat bestaat uit bekende muziek zoals Lord of the Rings en Les Miserables. Koperguod speelt vervolgens de Schilderijententoonstelling.

Op 21 maart is het Internationale Dag tegen Racisme en Discriminatie én is het Wereld Poëziedag. Daarom wordt op 22 maart een speciale Krimi jûn georganiseerd in de Spylder in Warns met toneel en krimi gedichten en poëtische verhalen. De Friese eenakter ‘Fry om Neat’ speelt zich af in de gevangenis. En dichter Henk Dillerop geeft het publiek een kijkje in het echte leven in de gevangenis. Als ex-gevangenisdirecteur doet hij dit met humor en crimineel goede gedichten en verhalen.

Nu te zien in het Fries Scheepvaartmuseum in Sneek: de expositie ‘Stuurvrouw’. Hoewel de maritieme sector nog steeds een mannenwereld is, kiezen steeds meer vrouwen voor een beroep als schipper, stuurman of kapitein. Fotograaf Freerk Bokma wilde juist die vrouwen eens aan het woord laten. Hij portretteerde 26 van hen voor deze expositie. Hij maakte niet alleen een fotografisch portret, maar hij ging ook in gesprek met de dames.

WWW.WILHELMINAEASTEREIN.NL

WWW.DESPYLDER.NL

WWW.FRIESSCHEEPVAARTMUSEUM.NL

ferdIve daasje vermaak

Foto: Kees van der Meer Fototeam KenM

ZATERDAG 9 MAART

Kazàn & Kazàn

ZONDAG 10 MAART

ZATERDAG 30 MAART

KaZàn & KaZàn

Mark van de Veerdonk

Comedian Steven Kazàn staat op het podium van de Treemter in Balk samen met zijn vader: Nederlands bekendste goochelaar Hans Kazàn. Een feel-good programma vol interactie, magie en heel veel humor. Hans Kazàn laat zijn iconische goocheltrucs zien, terwijl Steven de lachers op zijn hand heeft. Het komische samenspel tussen vader en zoon Kazàn zorgt voor verrassende confrontaties en spontane lachsalvo’s.

Mark van de Veerdonk treedt op met zijn voorstelling ‘Geen Viking’ (try-out) in Ons Gebouw in Bolsward. Verbale slapstick vol mallotige meningen, onzinnige omdraaiingen en slimme schijnbewegingen. Zie hier het handelsmerk van cabaretier Mark van de Veerdonk. Wie de afgelopen jaren één of meerdere van zijn onstuimige optredens heeft meegemaakt, weet dat het draait om die ene vraag: wat wordt het decorstuk? Van de Veerdonk zelf: “Wat het decor wordt? Ik kan slechts één ding verklappen; Geen Viking.”

WWW.NUTGAASTERLAN-SLEAT.NL

WWW.BOOG-BOLSWARD.NL

UW EVENEMENT HIER?

Waterland van Friesland laat elke maand in deze krant een greep uit de agenda zien van onze regio. Organiseer je zelf een evenement? Meld deze dan aan en mail alle informatie mét een foto naar agenda@waterlandvanfriesland.nl

SPORT

NUMMER 03 • 2019

“WINDSURFEN IS DE MOED MARK THOMS VAN SURFSHOP GEARFREAK HINDELOOPEN Het DNA van surffanaat en ondernemer Mark Thoms bestaat volgens onbevestigde bronnen uit zeilen, planken, wind en water. De erfelijke factor is inmiddels ook bewezen. Zoon Philip Thoms vaart ten tijde van het interview in de wateren rond Kaapstad. TEKST GERARD VAN LEEUWEN // FOTO'S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

De thermometer wijst vijftien graden aan als de redacteur van dienst joviaal wordt ontvangen door de 54-jarige surfspecialist. “Met dit weer begint het bij iedereen alweer te kriebelen. Alleen staat er weinig wind en dat is voor ‘ons wereldje’ een onmisbaar element. Nog een paar weken, zo rond Pasen, en het nieuwe seizoen begint weer en dat duurt, even afhankelijk van het weer, tot oktober. Ik heb er weer zin in.”

KRANTENBEZORGER IN ZOETERMEER Het leven in de surfsport startte voor Mark Thoms op twaalfjarige leeftijd. “Ik fietste als krantenbezorger tussen mijn woonplaats Zoetermeer en Pijnacker, toen ik allemaal kleurige zeiltjes zag. Het was een surfschool die les gaf in een groot bassin bij een tuinbouwbedrijf. Ik werd meteen gegrepen en stond er mooi naar te kijken, toen de instructeur zei dat ik de dag erop weleens mocht proberen te surfen. Toen vloog de vonk definitief over. Ik kan me nog een deelname aan de Sneekweek herinneren, toen ik een jaar of vijftien was. Mijn vader zette me af en ik stond na vier dagen stijf op kop, toen de heimwee toeslag. Hij heeft me dezelfde dag nog opgehaald. Weg hoofdprijs. Ik kreeg er echter steeds

meer lol in en het ging me allemaal redelijk eenvoudig af. Dat mondde uit in een Nederlands Kampioenschap Allround in 1989. Ook nam ik deel aan World Cup wedstrijden in onder andere Scheveningen en Zandvoort. Daar kwamen tienduizenden toeschouwers op af. Het was een booming periode in de surfsport. Samen met mijn broer Vincent reed ik in zo’n kolossale Amerikaanse stationcar naar alle Holland Surf Pool wedstrijden op binnen- en buitenwater. Het was een rondtrekkend surf promotie circus.

‘MR. WINDSURF NEDERLAND’ We konden er eigenlijk best prima van leven. Het prijzengeld was destijds heel behoorlijk. Voor het echte internationale werk kwam ik tekort. Het was de tijd van mannen als Stephan van den Berg en Robby Naish. Ook ontwikkelde ik in deze periode mijn eerste commerciële activiteiten en ik had al snel een winkeltje en een kleine surfschool in Zoetermeer. Door de jaren heen werd het actief wedstrijd-surfen steeds minder belangrijk en werd ik als het ware zakelijk de surfwereld ingezogen. Van Wayler in Weesp naar Mistral in Wierden om vervolgens twee jaar bij Schutz Werke, destijds Fanatic fabrikant, in Duitsland te werken in de sales en marketing. Na twee jaar Duitsland ben ik vijftien jaar lang de Benelux-distributeur geweest van de topmerken F2 boards en Arrows zeilen en heb me daarnaast ook internationaal beziggehouden met ontwikkeling en marketing. Ik had eigenlijk een heel comfortabel leventje als ‘Mr. Windsurf Nederland’ tot een steenrijke Zwitserse investeerder, die zijn fortuin bijeengegaard had met koffie, chocolade en een uitzendbureau, plannen had om enkele topmerken samen te voegen en mondiaal marktleider te worden. Dat mislukte, omdat hij en zijn gevolg totaal geen feeling hadden met de grillige surfers. Onze wereld is er een van korte broek, zand tussen de tenen en wind in de haren. Dat voelde hij niet aan en de meeste van die merken zijn inmiddels ter ziele of spelen geen rol meer van betekenis. Vanuit F2 ben ik samen met shaper Peter Thommen en windsurflegende Bjorn Dunkerbeck het boardmerk T1 begonnen, met een wereldkampioenschap in 2005 tot gevolg.

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

ER ALLER TRENDSPORTEN”

Zoon Philip Thoms in actie (foto: Ydwer van der Heide)

EEN PAARD EN EEN VRIJSTAAND HUIS We gingen als een raket, tot de fabrikant in Tunesië ons een paar keer belazerde en wij met een hoop reclamaties hadden te dealen. Rond de eeuwwisseling werd de Randstad ons te druk. Ik was het spuugzat om elke dag in files te staan, zelfs binnendoor, tussen Pijnacker en Bergschenhoek, waarnaar we inmiddels verhuisd waren. De keuze ging tussen Zeeland en Friesland. Het werd Warns, waar ik mijn vrouw Carolien naar toe lokte met een eigen paard en een vrijstaand huis, en waar we bovendien op gunstige voorwaarden ons bedrijf konden vestigen. We kregen zelfs subsidie om het bedrijf hier te vestigen! Ik wil hier niet meer weg. Vaak rij ik, als ik terugkom van een afspraak in het Westen, vanaf Lemmer langs de IJsselmeerkust naar huis. Betoverend mooi. Het is net het buitenland. Man, wat ben ik blij dat de FNP die idioterie van de zandwinning getorpedeerd heeft. Hulde! De markt werd transparanter door de Europese eenwording. Zaken als een importeurschap werden minder belangrijk door de open grenzen. Een eigen winkel werd de prioriteit. Inmiddels zitten we nu tien jaar in Hindeloopen, tweehonderd meter van het strand, vlakbij camping Schuilenburg en in de nabijheid van andere surfcentra als Makkum en Workum. Naast de winkel importeren we een paar mooie wind- en kitesurf merken en bieden we onderdak aan de RRD Kitesurfschool Freeriderz. Sinds enige tijd produceer ik eigen, handgemaakte boards van het merk Thommen Custom en heb ik mijn eigen zeilmerk Morpho Sails, waarmee ik net op Boot Dusseldorf stond. Onze doelgroep is de echte fijnproever, surfers die een winkel met zoveel knowhow weten te waarderen. En niet alleen uit zijn op middle of the road spul. Zo’n vijftig procent van de klanten zijn Duitsers en voor de andere helft zijn het Nederlanders. Je ziet hier veel mensen uit de oostelijke regio’s maar ook de Hollandse toerist weet ons te vinden. Die zoekt graag de Friese kust op, net als Duitsers. Mij valt op, dat Frie-

zen wel graag zeilen, maar er zitten vrij weinig surfers tussen. Best wel bijzonder eigenlijk. Als het water bevriest, worden ze enthousiast, maar glijden over de vloeibare variant… Nee.”

BESMET MET HET SURFVIRUS Volgens Mark Thoms is er nog steeds sprake van een gunstige markt voor de surfsport. “Dat geldt voor de surfsport in al zijn uitingsvormen, van windsurfen tot kitesurfen en van suppen tot golfsurfen. Zelf heb ik een plank ontwikkeld, de Gleitwunder. Door een slimme rompvorm heb je minder wind nodig om lekker te planeren. En dat laatste daar gaat het om. De kick die je krijgt als je lekker over het water glijdt, valt met geen pen te beschrijven. Een trend is ook dat er zich een grote groep ‘herintreders’ aandient. Een ontwikkeling waar ik met veel passie op inspring. Ik zie daar grote mogelijkheden voor mijn sport, let’s make windsurfing great again, hahaha!” Zoon Philip Thoms (23) is inmiddels ook besmet met het surfvirus, net als dochter Nina (17). Mark Thoms: “Philip begon ook op zijn twaalfde, Nina veel later, die moest blijkbaar eerst wat opwarmen, haha! Maar ook zij is nu ‘hooked’. Ja ik herinner me nog goed hoe dat toen met Philip ging. Ik had hem een paar weken meegenomen naar Maui voor een T1 photoshoot. Tijdens die weken heeft hij geen plank aangeraakt, zo indrukwekkend kwam het op hem over. In het vliegtuig naar huis vroeg hij hoe lang het zou duren voordat hij zelfstandig kon surfen. Ik antwoordde toen: ‘Een week of vier’. Binnen twee weken had hij het helemaal onder de knie en hij voer diezelfde zomer nog op zee. De credits hiervoor gaan overigens naar Ramses Landman, een

oud teamrider van me. Hij heeft Philip de basis bijgebracht, de rest leerde hij van kijken en doen.” Thoms Junior is intussen een echte allrounder. Hij windsurft op hoog niveau, maar kan ook goed kiten en golfsurfen. Zijn passie ligt echter in de golven. De wave performance is zijn ding en hij doet ook mee aan nationale wedstrijden.

VLIEGEN OVER WATER “Inmiddels is Philip een veel betere windsurfer dan ik ooit geweest ben. Mede door de geavanceerde materialen van vandaag de dag, en natuurlijk leren zij in tien weken waar wij tien jaar voor nodig hadden. Hij heeft, net als ik, geen mondiale topsportambities, daar moet je te veel voor doen en laten. Het is wel een echte Waterman, zeg maar eentje die alles goed beheerst, maar windsurfen komt ook voor hem op de eerste plaats, en dat doet mijn ouwe surfhart natuurlijk goed! Want in mijn ogen is en blijft windsurfen ‘de moeder aller trendsporten’, een echte kunst waar je veel moeite voor moet doen, maar je o zo veel moois teruggeeft. Voor de winkel en voor onze merken is het wel mooi, dat Philip van alle markten thuis is. Hij kan zonder moeite alle disciplines aan. Zoals nu bijvoorbeeld bij de internationale distributeurs meeting van RRD, een Italiaans wind-, kite- en supmerk dat ook zeer actief is met de foil ontwikkelingen, je weet wel dat ‘vliegen’ over water zoals die America’s Cup catamarans. Het zou mij niet verbazen dat hij in mijn voetsporen duikt. Sterker nog, hij heeft een paar jaar een surfschooltje gerund op Schuilenburg en in het seizoen is hij veel in de winkel in Hindeloopen te vinden. Inderdaad, zo begon ik ooit ook!”

NUMMER 03 • 2019

OUD JUDO KAMPIOENE VÉRONIQUE AKKERMANS RUNT SPORTCENTRUM IN WOMMELS

“IK PROBEER HET KIND TE ZIEN ACHTER IEDERE JUDOKA” Véronique Akkermans, eigenaresse van een ultramodern sporten gezondheidscentrum in Wommels, werd tijdens haar sportieve carrière maar liefst tienmaal judokampioene van Nederland. Negen keer in de klasse tot 52 kilo en één keer in de categorie tot 57 kilogram. Toch deed ze nooit mee aan de Olympische Spelen. Wél werd ze als eerste reserve aangewezen voor de Spelen van Barcelona, maar ze werd niet afgevaardigd. Een maand voor die Spelen versloeg Véronique wel mooi even de latere Olympische kampioene. Hoe komt een Brabantse judoka in de Friese Greidhoeke terecht? We zochten Véronique Akkermans op in de kantine van haar eigen sportcentrum en hadden een zeer aangenaam gesprek. TEKST EN FOTO HENK VAN DER VEER

Het sportcentrum is gevestigd in een voormalige leer- en zeilmakerij, aan de Walperterwei op het industrieterrein van Wommels. Véronique Akkermans runt het centrum sinds 2005. Het is behoorlijk druk in de kantine van het centrum, waar we Akkermans spreken.

LEKKER BRAVOUREN Véronique wordt geboren in 1966 in hartje Breda. Enkele jaren later is ze de middelste van drie kinderen in het gezin Akkermans. Haar zus is een jaar ouder, haar broer twee en een half jaar jonger. De broer van Véronique leeft niet meer. “Hij overleed vijf jaar geleden, na een hartinfarct en de complicaties die er op volgden.” We gaan met Véronique terug naar de jaren zeventig in Brabant. ‘Als je mij vraagt wat voor gezin het was, antwoord ik meteen met het woord ‘beweeglijk’. Beweeglijk maar ook sportief”, zegt ze lachend. “We woonden in de binnenstad van Breda en als het vrijdagmiddag was, gingen we met z’n allen in de auto naar de camping een halfuurtje verderop en dan konden we het hele weekend lekker bravouren, rennen en spelen om zondagavond weer naar huis te gaan. Heerlijk gewoon!” Als Véronique elf jaar oud is, verhuist het gezin naar Dongen. Vader Akkermans zit in het witgoed en moeder houdt aanvankelijk de huishouding draaiende, om later sociaal werk te gaan doen. In Dongen gaat Véronique op judo, een belangrijke stap, zo zal later in haar leven blijken.

VAN BRABANT NAAR FRIESLAND “Ja, want vanuit het judo ben ik uiteindelijk toch in Friesland gekomen. Toen ik 15 jaar was, werd ik tweede bij de dames senioren, tijdens de Nederlandse kampioenschappen. Ik kwam na dat kampioenschap in de kernploeg, ik rolde er bijna in, en dat betekende heel veel trainen en toernooien doen. Het maximale eruit halen. Ondertussen moest ik rechts en links ook mijn diploma’s halen. Ik ging naar het atheneum. In mijn eerste examenjaar mocht ik mee naar de Europese kampioenschappen en dat vond ik natuurlijk veel belangrijker dan mijn atheneum en ik heb daardoor mijn diploma een jaar later behaald. Ik wilde graag judoleraar worden, alleen dat kon in die tijd niet, als je naar de ALO ( Academie Lichamelijke Opvoeding - red.) ging. Toen

zei ik: ‘Dan ga ik naar het Cios’. Ik wilde en zou judoleraar worden en dat kon daar wel. Enkele meiden uit de kernploeg gingen naar het Cios in Heerenveen en ik had een goede klik met hen. Omdat ik toch op kamers moest, viel de keus op Heerenveen. Ik woon nu al sinds 1986 in Friesland en sinds 1987 geef ik judolessen in Wommels.” Dat de oud-meervoudig judokampioene verder wilde in haar geliefde sport, lag hem zeker ook aan de aardige docenten, die ze op haar weg vond. “Die leraren konden goed met kinderen opschieten en ik mocht al vroeg mee helpen in de dojo, de judozaal. Ik vond dat mooi, de mooie eigenschappen van judo meegeven aan kinderen. Door judo krijg je zelfvertrouwen en je leert voor jezelf op te komen. Samenwerken en respect voor een ander hebben zijn ook

facetten die belangrijk zijn in judo. Judo is goed voor je zelfontwikkeling, ik heb er als persoon heel veel aan gehad”, weet Véronique.

NOOIT ‘ALLEEN MAAR’ Het jarenlang leven als topsporter, Véronique deed het van haar vijftiende tot en met haar negenentwintigste, is “niet asociaal maar keuzes voor je zelf maken”, volgens de Brabantse Friezin, die zich zonder moeite staande wist te houden in deze provincie door zichzelf te blijven. Door het leven als topsporter kreeg de judoka mensenkennis en leerde ze veel. Judo bracht haar als bondscoach in China, Japan, Korea , Amerika en alle Europese landen. In 2004 werd Akkermans gepromoveerd tot de ‘zesde dan’. Deze roodwit geblokte band heeft zij te danken aan haar jarenlange toewijding voor de judosport.

“Als je iets wilt bereiken, dan moet je je daarop focussen, dat is niet alleen bij topsport zo, maar ook nu bij mijn bedrijf. Er zijn dan even momenten, dat je niets van de rest van de wereld weet, maar als de druk er af is, zijn er ook ogenblikken, dat je wel een avond met een biertje in de kroeg kunt zitten. Het was en is bij mij nooit ‘alleen maar’. Ik weet nu ook of mensen in mij geïnteresseerd zijn als persoon, of alleen maar als de judoka die gepresteerd heeft. Als ik zelf les geef, besteed ik niet alleen aandacht aan kinderen die presteren, maar ik kijk ook om naar de andere kinderen. Ik probeer gewoon het kind te zien achter iedere judoka en het maximale eruit te halen.”

LEIDINGGEVEND TYPE Bij de nonnen op de kleuterschool in Breda werd al duidelijk dat Véronique een persoontje was, die alles zelf wilde regelen. “Mijn moeder vertelde mij later dat een van de nonnetjes over mij had gezegd: ‘Dit wordt een leidinggevend type’. En dat is ook zo, ik wil liever niet voor iemand werken, ik wil voor mezelf werken.” Die droom heeft Véronique, getrouwd met Shirley en bonusmoeder van vijf kinderen, waar gemaakt. Een prachtig sportcentrum, waar naast een groot spectrum aan sporten ook kinderdanslessen, yoga en aerobic wordt gegeven door haar partner. “Dit is een sportschool waar de mensen centraal staan. De jongste leden zijn 2½ en de oudste is 84 jaar. Van kleutergym tot sociaal vitaal fitness”, besluit Véronique.

bolsward-ijsselmeerkust // sport

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

BOLSWARDER WIELRENBELOFTE JELTE KRIJNSEN HEEFT PROFAMBITIES

“IK WORD GEZIEN ALS EEN ALLROUNDER DIE KAN SCOREN IN DE KLASSIEKERS”

In een tijd waarin senioren er over klagen dat de jeugd te weinig ambities toont, wordt dit gelogenstraft door de zeventienjarige Jelte Krijnsen uit Bolsward. Jelte timmert de laatste jaren behoorlijk aan de weg en wordt gerekend tot de meest talentvolle wielrenners in zijn leeftijdscategorie. Dit jaar is deelname aan de WK Junioren, eind september in het Engelse Yorkshire, het doel. Maar de ambities van de Friese pedaleur reiken verder. Een plaats in het profpeloton op termijn. TEKST GERARD VAN LEEUWEN // FOTO'S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

Jelte Krijnsen, die dit jaar zijn VWO diploma op het Marne College hoopt te behalen, richt zich sinds een jaar of vier volledig op het wielrennen. “Eerst heb ik geschaatst en gebruikte ik de fiets als een soort aanvullende training. Al vrij snel vond ik wielrennen zó leuk, dat ik het schaatsen eraan heb gegeven. Ik heb eerst een jaar bij de ploeg Kapenga Drachten gefietst en daarna twee jaar bij wielrenvereniging Volharding in Utrecht. Dit jaar heb ik de overstap gemaakt naar de Brabantse formatie Sint Willebrord Vooruit.”

TWINTIG UUR PER WEEK OP DE FIETS Jelte Krijnsen wordt niet rijk van zijn sport, maar is wel degelijk content met de faciliteiten die de ploeg uit het Brabantse schaatsmekka biedt. “Ik ben net terug van een trainingskamp in de buurt van Valencia. We hebben mooi wat kilometers gemaakt, ook bergop. Voor mij was het even afwachten hoe mijn knie het zou houden. Ik had vanwege een blessure een kleine trainingsachterstand opgelopen, maar alles ging zonder problemen. De credits hiervoor gaan naar Fysio 0515. Die hebben me weer fit gekregen. Zo’n trainingskamp maakt deel uit van de teambuilding. We trainen namelijk niet vaak gezamenlijk. De jongens van de ploeg komen uit het hele land, dat is dus niet haalbaar. Zelf train ik onder leiding van René Hooghiemster. Een ervaren wielrenner die me helpt met schema’s en me veel goede tips geeft waar je echt wat aan hebt. Ook train ik regelmatig met mijn vader die het klappen van de zweep kent in de wielrennerij. Hij kan meestal nog net in het wiel blijven, maar bergop rij ik hem zoek. Ik schat in dat ik al met al zo’n twintig uur per week op de fiets zit. Daarnaast doe ik nog wat krachtwerk in de sportschool. Ik kan het redelijk plannen, maar wanneer ik toetsweken heb op school, is het weleens wat schipperen. In die weken is het iets minder en daarvoor of daarna iets meer. In mei zal het wat dat betreft even gaan knellen, maar daarna heb ik een lange vakantie en kan ik me mooi concentreren op het fietsen!”

NERVEUZE BEDOENING Het seizoen kent ongeveer 25 wedstrijden voor Jelte Krijnsen, waaronder een tientot vijftiental onder de vlag van de UCI, de internationale wielerbond. “We gaan los in de klassieker Kuurne-Brussel-Kuurne. Dat zal wel weer een nerveuze bedoening worden. Dat is overigens kenmerkend voor het rijden in de junioren. Ik ben nu tweedejaars en dan moet je je profileren voor eventuele interesse van de grote ploegen. En dat geldt natuurlijk voor alle jongens. Vooral in het begin heb je veel

valpartijen. Ik probeer altijd voorin te zitten, dan heb je daar minder last van. Ik ben twee keer betrokken geweest bij zo’n valpartij, maar gelukkig zonder grote gevolgen. Ik zit in een ploeg van in totaal negentien jongens. Ik word gezien als een allrounder die met name kan scoren in de klassiekers. Ook bergop heb ik geen echte problemen. De top in Nederland is vrij breed. Die bestaat uit ongeveer vijftien renners. Van die jongens mogen er, aan het eind van het seizoen, eind september, zes naar het WK voor Junioren in Yorkshire. Daar wil ik bij zitten. Dat is mijn primaire doel dit jaar. Ook hoop ik de nodige podiumplaatsen in de wacht te slepen. Als alles een beetje meezit, is het een reële optie. Ook zou het mooi zijn als ik de UCI wedstrijd in Zuid-Korea zou mogen rijden. Daar komen zes jongens van de ploeg voor in aanmerking. Ook daar ga ik voor. De WK is echter prioriteit nummer één.”

ALLES OPZIJ ZETTEN Jelte Krijnsen zet veel, zo niet alles, opzij om te slagen als wielrenner. “Je zult me vrijdag- of zaterdagavond niet in een keet zien of iets vergelijkbaars. De wedstrijden zijn in het weekend, dus dat is niet handig. Mijn vrienden en vriendinnen hebben respect voor hetgeen wat ik presteer en weten dat ik niet bij bepaalde evenementen of feestjes aanwezig kan zijn.” De Bolswarder coureur zal niet al te vaak in de regio te bewonderen zijn. “Misschien alleen de Ronde van Ureterp en het districtskampioenschap. Ook daar wil ik vlammen. Het ultieme doel is echter de internationale top: het profcircuit bij de senioren. De ploeg maakt me niets uit.”

bolsward-ijsselmeerkust // sport

BOLSWARDER PDC DARTER JAN DEKKER LEGT DE LAT HOOG

“MIJN DOEL IS IN DE TOP ACHT VAN DE WERELD KOMEN”

Tijdens het WK Darts van de PDC, eind december 2018 in het Alexandra Palace in Londen, was Jan Dekker uit Bolsward één van de Nederlandse deelnemers in een steeds breder wordend internationaal veld. Samen met Danny Noppert uit Joure is de huidige nummer 41 op de wereldranglijst beeldbepalend voor het Friese dartswereldje dat zich volgens de geboren Emmenaar in een sterke opgaande lijn bevindt. Doel van dit jaar: op naar de mondiale top 32. Dat gaat niet zonder opofferingen.

TEKST GERARD VAN LEEUWEN // FOTO'S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

“Nee, het gaat niet vanzelf”, zegt Jan Dekker, “je moet er veel voor doen én veel voor laten. Als semiprof, zoals ik, moet je je gezin circa dertig weekenden per jaar missen. Ik ga meestal maar naar een paar feestjes per jaar, dan houdt het wel op. Daarnaast heb ik er voor gekozen om ondernemer te zijn en dus financiële risico’s te nemen. We kunnen er als gezin prima van bestaan. Ik heb mijn eigen bedrijfje, Noordfin. Hierin begeleid ik ondernemers en vastgoedprofessionals bij financieringen. Dit blijf ik er graag bij doen, ongeacht mijn dartsprijzengeld. Want ik ben reëel genoeg om in te zien dat ik geen garantie behoud met betrekking tot prijzengeld en/ of sponsors. Met darts zijn de kosten vrij hoog, maar het kan ook heel lucratief zijn. Het zijn allemaal afwegingen, waar veel druk bij komt kijken. Denk daarbij aan alle trainingen die je moet verrichten. Ook als je een keer geen zin hebt. Of darts topsport is? Ja, denk aan de concentratie en de trainingsarbeid, spanning en de mentale aspecten. Aan de andere kant is het weer niet te vergelijken met fysiek zwaardere sporten. Daarnaast is het begrip ‘topsport’ natuurlijk op vele manieren te definiëren.”

INTERNATIONALE TOPPERS Jan ‘Doubledekker’ Dekker heeft inmiddels ruime ervaring opgedaan in buitenlandse toernooien. “Als je vraagt wat mijn mooiste partij was, dan denk ik aan de kwartfinale op Lakeside in mijn debuutjaar 2011. Ik

kwam daar zonder enige verwachtingen. Ik stond in sets met 4-1 achter en won nog met 5-4. Qua niveau was het dan wel niet persé spectaculair, maar het was wel een partij waar ik met prachtige herinneringen aan terugdenk.” Inmiddels is Dekker vele toppers tegengekomen. “Het hedendaagse niveau bij de PDC is erg hoog. De tragere spelers zijn moeilijk te verslaan, omdat je bij deze spelers moeilijk in je eigen ritme komt. Zoals bijvoorbeeld bij Justin Pipe. Gezien het niveau is Michael van Gerwen de absolute nummer één van de wereld en ook zeer moeilijk te verslaan. Van Gerwen is simpelweg absurd sterk. De wedstrijden die er qua ambiance bovenuit steken zijn het WK in Alexandra Palace en het Euro Tour toernooi in Zwolle. Het was prachtig toen ik Adrian Lewis daar versloeg en drieduizend toeschouwers mijn naam scandeerden.” Bij het grote publiek leeft de gedachte nog wel eens dat de toppers van de dartwereld voornamelijk afkomstig zijn uit Engeland. Daar is Dekker het niet mee eens. “Het is al lange tijd niet meer zo dat het alleen Engeland is, wat de klok slaat. Engeland blijft de grondlegger van de dartssport en is zeer populair, maar Duitsland is momenteel enorm in opkomst, en ook in de Oostbloklanden wordt de sport steeds bekender. De PDC- voorzitter probeert darts mondialer te maken en natuurlijk ook de televisierechten aan zoveel mogelijk landen te verkopen. De dartssport ontwikkelt zich op dit terrein snel.”

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

DE VROLĲKE ALBERT MULDER AAN HET WERK, WAAR HĲ ZICH ALS EEN VIS IN HET WATER VOELT.

NEDERLANDSE COMPETITIE Op individueel gebied timmert Jan Dekker behoorlijk aan de weg, maar ook in competitieverband is de 29-jarige semiprofessional actief. “Wij spelen met ons team Winsum/Sneek in de hoogste klasse, in de Superleague. De sterkste Nederlandse competitie. Het is een vrij hoog niveau, maar niet vergelijkbaar met de PDC, waar ik sinds 2015 toe behoor. Wij staan daar derde. Het niveauverschil onderling per team is soms vrij groot. In onze provincie leeft de sport enorm. De Friese Darts Bond heeft duizenden leden, er zijn regelmatig toernooien en Friesland wordt als één van de sterkste dartsprovincies van Nederland gezien. Of er nog rek zit in Winsum/Sneek? Dat is moeilijk te zeggen. Elke speler zal er wellicht nog meer voor moeten doen. Maar ik vind niet dat ik, of de teamcaptain, dat kan vragen van spelers die ook voor een stukje ontspanning darten. Naast Danny Noppert en mij werkt iedereen gewoon veertig uur en heeft een gezin. Dan is drie tot vier avonden darten al vrij veel. Jonge talenten in onze eigen regio lopen er helaas niet zoveel rond, denk ik. Jurjen van de Velde uit Zevenhuizen speelt veel in Friesland en die mogen we wel echt een talent noemen. Talenten van mijn leeftijd zijn zonder meer Richard Veenstra en Danny Noppert. De talentontwikkeling in Nederland gaat eigenlijk best wel goed. Raymond en Michael zijn natuurlijk de voorbeelden voor de jeugd van tegenwoordig. Er is wel veel nieuw talent, maar er gaat lange tijd overheen voordat men ze wekelijks op tv kan aanschouwen.”

VOOROORDELEN

DE PALMARES VAN JAN DEKKER

- Tweemaal halve finalist BDO WK (Lakeside 2011 en 2014) -K wartfinale Player Championship Finals 2017 (10-7 verloren van Michael van Gerwen) -N ederlands Kampioen 2017 teams met ‘t Ouwe Vat, Sneek - Tweede van Nederland met Superleague 2018 met team Winsum/Sneek - Tour Card sinds 2016 (licentie om alle PDC-toernooien te kunnen spelen) - Winnaar PDC Challenge Tour 2015 - E uropees Kampioen( BDO) in teamverband en koppel.

Er leven veel vooroordelen over de dartssport. Naast het drankgebruik en de niet altijd even atletische lichamen van de toppers, betreft dat ook het gemiddelde opleidingsniveau van de spelers. Dat zou geen afspiegeling zijn van de maatschappij. Jan Dekker heeft een HBO-opleiding. “Veel van deze vooroordelen zijn waar, maar goed, who cares? Darts is in de eerste plaats een sociaal samenzijn. Ontzettend veel mensen vinden het leuk. Het is alleen voor een darter de vraag, wat hij of zij er mee wil doen. Gezellig een biertje drinken in de kroeg met vrienden en pijltjes gooien of bloedserieus darten, dwars door Europa in grote zalen, en alles geven wat je hebt om fantastische doelen na te streven.”

BIJGELOOF Veel sporters zijn bijglovig en hebben vaste eigen rituelen voor een wedstrijd. Jan Dekker is naar eigen zeggen niet bijgelovig, “maar ik heb wel bepaalde trainingsspelletjes om mezelf klaar te stomen. En ik heb zo de gewoonte om bijvoorbeeld niet later dan twee uren voor de wedstrijd te eten. Daarnaast heb ik altijd op tijd mijn planning in orde.” Over planning gesproken, waar staat Dekker over een aantal jaren? “Mijn lange termijndoel is in de Top Acht van de wereld komen, maar dat niveau laat ik nog maar een aantal keer per jaar zien. Ik hoop die groei echt te kunnen doormaken in de komende vijf tot tien jaren.”

WERKEN BLĲKT ALBERT ZĲN REDDING De 34-jarige Albert Mulder zit op de bank in zĳn gezellig ingerichte huiskamer. Een leuke ruime eengezinswoning op de begane grond in hartje centrum van Sneek. In zĳn ogen is een twinkeling te zien. Glunderend presenteert hĳ dan ook zĳn gezin: vriendin lief en drie katten. Jaren geleden zag dat er wel anders uit. Glunderen deed hĳ niet meer. Alles behalve dat. Zĳn leven had geen kleur meer. Hĳ zat diep in de schulden. Met een verslaving en ﬁnanciële problemen, zag Albert geen toekomst meer. Ingestort

Stabiel en goed. Dat was zĳn leven jarenlang. Hĳ had een mooie baan in de professionele schoonmaak van perronsporen. Met hart en ziel zette hĳ zich iedere dag in voor zĳn werk. Totdat er vanwege een Europese aanbesteding een einde kwam aan zĳn functie. Van de één op andere dag zat Albert thuis. Dit viel hem zwaar. Heel zwaar. Hĳ stortte in. Zĳn fundament en structuur vielen weg. Albert raakte verslaafd en depressief. Hĳ had niks meer en wilde niet meer leven.

Externe hulp

Alleen redde Albert het niet. Verslavingszorg VNN en GGZ zetten zich in voor zĳn herstel. Ook zĳn moeder zorgde voor hem. Toen kwam Pastiel in zĳn leven. Albert krabbelde weer wat op. Hĳ ging re-integreren. De lopende band werd even zĳn beste vriend. Het was niet het leukste werk, maar het gaf direct weer structuur en stabiliteit in zĳn leven. Dat was precies wat Albert nodig had. Hĳ vond zichzelf weer terug.

Er weer toe doen

Albert mocht via Pastiel instromen bĳ het project ‘succescreatie’. Een stage als industrieel en professioneel schoonmaker bĳ Rooth en Van Dĳk & De Boer was een feit. Dit werd een succesvolle periode voor Albert. Hĳ voelde zich als een vis in het water, zo vertelt hĳ. Schoonmaakbedrĳf Van Dĳk & De Boer in Sneek gaf hem vertrouwen. Ze boden hem een baan aan. Dat voelde zó goed! Zĳn onzekerheid zette hĳ om in hard werken. Hĳ laat zien dat hĳ het dubbel en dwars waard is. Geen verslaving, geen depressie, maar weer eigenwaarde. En dát is waar Pastiel het voor doet. Mensen het gevoel geven dat ze er weer toe doen.

NUMMER 03 • 2019

TON HARTMAN WIL MET VV MAKKUM TERUG NAAR DE DERDE KLASSE

“IK HEB EEN BEPAALD GEVOEL BIJ EEN VERENIGING NODIG” Het afgelopen seizoen leek vv Makkum lange tijd kampioen te worden. Na de voorlaatste speelronde stonden de roodwitten nog bovenaan en leek er geen vuiltje aan de lucht. Een gelijkspel in en tegen Scharnegoutum zou een kampioenschap betekenen. Nu, bijna een jaar later, spelen de Makkumers nog in dezelfde klasse als vorig seizoen en staat men zesde in de competitie. Ondanks de sportieve stagnatie heeft trainer Ton Hartman uit Franeker zijn contract verlengd en zal hij na de zomervakantie voor het vierde seizoen in successie aan het roer staan. TEKST GERARD VAN LEEUWEN // FOTO'S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

“De afgelopen twee seizoenen hebben we de boot naar de derde klasse gemist, in het zicht van de haven”, zegt Ton Hartman. “Ontzettend jammer, zeker als je kijkt naar vorig seizoen. We waren in mijn ogen gelijkwaardig in de laatste wedstrijd van het seizoen, maar misten een enorme kans op de 2-2. Vervolgens kwamen we in de wedstrijd net tekort om aan het langste eind te trekken. Enkele kaarten zorgden ook direct voor een puzzel voor de eerste nacompetitiewedstrijd. In de week daar naartoe moesten we de spelers echt motiveren en speelden we weer een gelijkwaardige wedstrijd, die we verloren van Heeg. Enorm zonde.”

VERLENGING VAN CONTRACT Voor Ton Hartman was het verlengen van zijn contract bij vv Makkum niet een lastige beslissing. “Het enige waarmee ik zat, was de timing. De trainerscarrousel begint steeds vroeger te draaien en ik kreeg al half november de mogelijkheid om in gesprek te gaan over de verlenging. Ik heb toen gezegd dat mij dat een beetje te vroeg was en heb het toen drie weken voor mij uit geschoven. Binnen de vereniging merk je dan direct de betrokkenheid van supporters want zij vroegen hoe het zat richting komend seizoen. Uiteindelijk

zijn er voor mij drie criteria om wel of niet bij een vereniging te blijven. Het eerste is of de selectie nog een jaar met je verder wil en het tweede is of ik er zelf plezier aan beleef om bij de vereniging te blijven. Daarnaast moet er voldoende potentie zijn. In alledrie gevallen was er voldoende draagvlak om er een vierde jaar aan vast te knopen.”

KRAPPE SELECTIE “We mogen wel stellen, dat de competitie dit seizoen zwaarder is dan het vorige. Met Sneek Wit Zwart, Waterpoort Boys en QVC zijn er ploegen in de competitie bijgekomen die direct mee bovenin draaien. Ons doel is om bij de eerste vier te eindigen dit seizoen om zodoende een nacompetitieplaats te bewerkstelligen”, stelt de enthousiaste 58-jarige trainer. “De kans op een kampioenschap is afgenomen net na de winterstop, met twee nederlagen. Overigens wel tegen SWZ en QVC. We hebben een krappe selectie en hebben helaas ook wat blessures, schorsingen en jongens die soms moeten werken. Het is overigens niet dat we hierdoor slecht spelen, maar het spelen met een grotendeels vast basisteam is wel handig voor de automatismen in het team. We hebben nu drie of vier spelers die alle wedstrijden hebben gespeeld. Dat is nou niet direct een groot aantal, zeker niet als je net over de helft bent van de competitie.”

CLUBTROUW Hartman, oud inwoner van Sexbierum, is een trainer die een club trouw blijft. Hij was onder meer negen jaar trainer bij AVC en zes jaar bij Minnertsga. “Ik hoef niet zo nodig te verkassen als ik het naar mijn zin heb. Makkum is mijn vijfde club sinds 1992. Dat zegt voldoende over mijn intentie bij een verenging. Ik heb een bepaald gevoel bij een vereniging nodig. Laagdrempeligheid, vrijwilligers die zich inzetten bij een kleine vereniging, dat soort aspecten. Bij een grote club is het toch allemaal wat afstandelijker. Ik ben wat dat betreft dus een trainer die goed past bij een dorpsverenging. De meeste

trainers verbinden zich kort aan verengingen, maar ik zie voldoende potentie voor dit seizoen en ook voor komend jaar. We moeten, noodgedwongen door het aantal beschikbare spelers, vaak al jongens vanuit de jeugd meenemen om de seniorenteams allemaal te kunnen laten spelen. Hierdoor krijgen die jongens ook al wat meer ervaring in het seniorenvoetbal. Er zijn spelers bij met potentie die de komende jaren misschien wel basisspelers kunnen worden in het eerste elftal. Die concurrentie is alleen maar goed.

volle honderd procent en scoort ook makkelijk. Aangezien hij pas eind oktober echt fit was en lang niet alle wedstrijden speelde, zijn de zeven doelpunten die hij maakte een prima score. De speelwijze hebben we ook aan kunnen passen met meer aanvallen over de flanken en met voorzetten vanaf daar.

Hopelijk hebben we het resterende deel van het seizoen nog kans om ons te plaatsen voor de nacompetitie, om zodoende de stap naar de derde klasse te maken”, besluit de oefenmeester.

KANS OP NACOMPETITIE Als ik bij een club nieuw ben, dan kijk ik wat voor speelwijze er bij mijn team gaat passen. Bij de een is dat meer vanuit een gesloten organisatie en bij de ander juist door vroeg druk te geven. Dat gaat op zich allemaal automatisch. Dit jaar hebben we, door een nieuwe speler, weer wat meer mogelijkheden. Deze speler, Fredrik Topfer, heeft ervaring, gaat altijd voor de

FOTO: FACEBOOK.COM/VVMAKKUM

DE BOOT GEMIST

bolsward-ijsselmeerkust // sport

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

GEEN SPRAKE VAN WINTER BIJ WINTER WANDELTOCHT

HESTER SALVERDA WINT DE JAARLIJKSE OERPOLDERLOOP IT HEIDENSKIP – De uit Workum afkomstige Hester Salverda heeft de 14,6 kilometer in de categorie Senioren gewonnen bij de jaarlijkse Oerpolderloop in It Heidenskip. Salverda wist de bijna 15 kilometer te volbrengen in een tijd van 1.07.08. Met deze tijd was ze echter niet de snelste loper bij de vrouwen. In de categorie 45+ zette Marjan de Ruiter een nog snellere tijd neer.

Naast Salverda trokken er op 24 februari natuurlijk nog vele andere hardlopers uit de Bolsward-IJsselmeerkustregio naar It Heidenskip. Zo was Jan Feenstra uit Workum de snelste in de categorie Mannen 60+ op de 8 kilometer. In deze categorie werd Klaas Halma uit Gaast tweede. Tweede plaatsen waren er ook voor Teuna Bosch (Koudum, Vrouwen Senioren, 8 kilometer) en Keidi Wesselius (Workum, Vrouwen 35+, 8 kilometer). Jitse Cats uit Burgwerd won zelfs bij de vrouwen van 45 jaar of ouder de 8 kilometer. Op de 14,6 kilometer voor de 35+-vrouwen zette Jantje Haagsma uit Hindeloopen de tweede tijd neer. Al met al kunnen we concluderen dat de hardlopers en hardloopsters uit onze regio weer prima prestaties neergezet hebben.

FRAAIE FOTO SPORTPARK DE MEENSKAR KLEURT VOETBAL INTERNATIONAL

BOLSWARD – Onder stralende omstandigheden vond op 23 februari de eerste Winter Wandeltocht in Bolsward plaats. In plaats van winter kregen de deelnemers eerder lente voorgeschoteld, maar daar maalde niemand om. Zo’n 250 mensen deden mee aan de tocht. De deelnemers konden kiezen uit verschillende afstanden. Voor de jeugd werd er een puzzeltocht georganiseerd. Volwassenen konden kiezen uit een parcours van 5, 10 en 15 kilometer. Met meer dan honderd wandelaars was de langste afstand het populairst.

De opbrengst van het inschrijfgeld gaat naar twee goede doelen. De eerste is de Stichting Spotlights, die de organisatie van gratis evenementen op het gebied van cultuur, sport en actieve vrijetijdsbesteding probeert te bevorderen. Het tweede goede doel is Villa Joep, dat geld inzamelt voor onderzoek naar neuroblastoom kinderkanker.

HENK VENEMA LEGT BESLAG OP NATIONALE TENNISTITEL IN CATEGORIE VAN 65+ TOT 70+ WORKUM / HILVERSUM – Workumer Henk Venema van tennisvereniging Rekke heeft samen met zijn tennispartner Wout van Dijk het Nederlands tenniskampioenschap gewonnen in de categorie 65 tot 70+. Venema en Van Dijk stuitten in de kwartfinale op een lastige tegenstander, namelijk de kampioenen van 2017. Desondanks wisten Venema en Van Dijk de partij naar zich toe te trekken. Na een 6-1, 6-3 overwinning plaatste het duo zich voor de halve finale. Daarin moesten Venema en Van Dijk aantreden tegen het als eerste geplaatste kop-

In de finale was een Hilversums tennisduo de tegenstander. Na een spectaculaire eerste set (7-5) namen Van Dijk en Venema de leiding. Het duo uit Hilversum knokte zich echter terug in de wedstrijd en won de tweede set (3-6). Er was dus een derde set nodig. Hierin moest een tiebreak de beslissing brengen. Uiteindelijk grepen Van Dijk en Venema de winst (10-5).

Henk Venema, 2e van links.

pel. Er ontspon zich een spannende partij waarin Venema en Van Dijk wederom aan het langste eind trokken (6-3, 6-3).

Dankzij deze overwinning heeft Workum een nationale tenniskampioen in zijn midden.

PIET DE BOER WINT ONDERLINGE MENWEDSTRIJD MORRARUTERS

KOUDUM – In de manege van de Morraruters vond op vrijdagavond 22 februari de jaarlijkse menwedstrijd plaats. Piet de Boer wist de meeste punten binnen te halen en was daarmee de winnaar. De Boer won met Ietsje van Bommelsteyn de eerste proef in de klasse L met 195 punten. Ook in de tweede proef zegevierde De Boer. Hierbij behaalde hij, wederom met hetzelfde paard, 194 punten en daarmee was De Boer de overtuigende winnaar.

Piertje Dijkstra-de Vries werd met Sigrid V tweede in de klasse B met 187 punten. Tsjikke de Bruin-Folkertsma werd in de klasse M met Ielsa fan ‘e Breewar eerste met 187 punten. In de tweede proef kwam De Bruin-Folkertsma uit in de klasse L. Hierin werd ze tweede met 188 punten.

BOOGSCHUTTER PETER VAN NIJKERK HINDELOOPEN – Het razend populaire tijdschrift Voetbal International besteedde in de vorige editie van het blad aandacht aan SV Hielpen. Een prachtige foto van het sportcomplex van de voetbalclub met daarachter de karakteristieke huizen van het stadje heeft een prominente plaats gekregen in het tijdschrift, namelijk de centerfold. Dat sportpark De Meenskar een van de mooiste complexen van het land is, wisten we hier natuurlijk al lang. Het beroemde bruggetje naar het veld en de fraaie ligging van het complex zijn inmiddels een begrip geworden in Friesland. Maar dankzij de foto van Pieter Stam de Jonge in de VI van afgelopen week heeft heel Nederland kennis kunnen maken met het sportpark en de vereniging.

DE GESCHIEDENISBOEKEN IN

STAVOREN – Het was nog nooit gebeurd in de geschiedenis van handboogschutterij Odulphus uit Stavoren, drie tienen op rij schieten. Maar het lukte Peter van Nijkerk op maandagavond 25 februari. Van Nijkerk behaalde deze topscore in de vijfde ronde van de wedstrijd, die de schutter ook nog op zijn naam wist te schrijven. Van Nijkerk behaalde 224 punten op het onderdeel Barebow. Dat zijn er twaalf meer dan nummer twee Douwe Weerstra wist te behalen. Dat Van Nijkerk drie tienen op rij schoot, leverde hem niet alleen de overwinning op. Hij moest ook de hele club trakteren op een portie bitterballen. Bij de houtschutters was Loekie Heintzberger de beste. Zij behaalde 186 punten, een persoonlijk record.

HEEFT U OOK SPORTNIEUWS TE MELDEN? LAAT HET ONS WETEN! INFO@GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

38 1

NUMMER 03 • 2019 12

8 14

bolsward-ijsselmeerkust

17 8

22 9

17 10

PUZZELPAGINA NR 03

14 14

8 11

4 14

D C

18 4

Puzzel en win! Iedere maand zijn er leuke prijsjes te winnen door uw oplossing via de email of met traditionele post op te sturen. U kunt dit sturen naar: info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 03-2019 – tot uiterlijk 1 april 2019. Wij wensen u veel puzzel plezier!

14 17

Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin rde leu gek het

muzikale hulde

pl. in Frankrijk

aardbol

ruiker

hardlopen

steeds

moorddadig

riv. in Duitsland

festival

soort koek

riv. in Schotland

mikpunt

kledingstuk

24 28

27 31

interest

afmeting

splitsen

riemsluiting

riv. in Frankrijk

onderricht

tuinkamer

boordsel

kwaad

mannelijk dier

oefenstuk

plakmiddel

ruimtelijke weergave

omslaan

riv. in Portugal

riv. in Frankrijk

deel v.d. arm

sluis drijfrad

pl. in India droombeeld gewicht Europese hoofdstad

bitterheid

klein hert

discussie

Laus Deo

lidwoord

golfstok

speelgoed

bel

havenplaats

deel v.h. oor

kleine steen

vrije verdediger ontkenning

voorloper v.d. euro

dierenpension

Winnaars puzzel grootbolsward-ijsselmeerkust 02 Corrie Koornstra uit Makkum heeft een waardebon voor een geheel verzorgde lunch voor twee personen gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Het Proeflokaal te Sneek.

COLOFON De GrootBolsward-IJsselmeerkust krant is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De GrootBolswardIJsselmeerkust krant wordt huisaan-huis verspreid in Bolsward en alle dorpen en steden langs de IJsselmeerkust in een straal van ca. 10 km. Oplage: 22.000 exemplaren.

45 50

58 60

Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende nummer.

Verticaal: 1 paddenstoel 2 verovering 3 kielwater 4 omslag 5 gebouw in Amsterdam 7 onaangepast mens (jeugdtaal) 8 fijngebouwd 9 etcetera 10 mannelijk dier 11 loopvogel 15 behoeftig 16 Mexicaans pannenkoekje 17 golfstok 18 bedorven 21 als onder 24 strijdperk 25 nauwe straat 26 graansoort 27 bedelmonnik 29 Duitse omroep 31 soort hert 34 moedig 35 geruime tijd 36 ontvangstbewijs 37 slagwerk 38 onevenwichtig 39 plaaggeest 41 sukkel 43 nummer 45 elektrisch geladen deeltje 47 wortel 49 honingbij 52 afslagplaats bij golf 53 onheilsgodin 55 eikenschors 56 gesloten.

redenatie

opgeld

Horizontaal: 1 roofvogel 6 afweren 12 rekening 13 vleesgerecht 14 gestrekt 17 bedrijf 19 jaartelling 20 paling 22 offerte 23 koninginregentes 25 padvinder 27 kiekje 28 muze v.h. minnedicht 30 loods 32 roem 33 veerkracht 35 niet dezelfde 37 schoonmaakgerei 40 deel v.e. kolenkachel 42 soort 44 spoorstaaf 46 bierglas 48 onbeschoft 50 halsbont 51 hoogvlakte 54 bijeenkomst 57 luizenei 58 loopvogel 59 in druppels neervallen 60 rolschaats.

schaakstuk

rondhout

Franse kaassoort

laster

visgerei

grove den

holle beitel

rugaandoening

roofvogel

bladgroente zangnoot

visbeen

ellende

naarling

pl. in Amerika

aanstoot geven

gevierd sporter

schrijfgerei

boomloze vlakte

voor de vuist

oude munt

12 Spaanse uitroep

zeer verheugd

takje

verheven stand

vleesgerecht

sportman

PUZZEL & WIN

Geheel verzorgde lunch voor 2 personen STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 03 VÓÓR 1 april 2019 PER EMAIL NAAR: info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl OF NAAR: Grootbolsward-ijsselmeerkust krant, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK

UITGEVER

EINDREDACTIE

FOTOGRAFIE

Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl

Henk de Vries

Laura Keizer Fotografie, Orange Pictures, Henk van der Veer, Albert Bouwman en Wim Walda.

REDACTIETIPS? info@grootbolsward -ijsselmeerkust.nl

REDACTIE Henk van der Veer, Albert Bouwman, Joeri van Leeuwen, Gerard van Leeuwen, Wim Walda, Wendy Noordzij, Jan van Loon

FRL Verspreidingen, Leeuwarden

VERKOOP Jacob Wagenaar, Meine de Vlugt, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok, Mieke Alferink

VORMGEVING BLADMANAGEMENT Marianne Bouwman (mbouwman@yingmedia.nl)

Frans van Dam (Quod Media)

VERSPREIDING

DRUK Hoekstra Krantendruk, Emmeloord

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

FOTO:JOLANDA SIEMONSMA FOTOGRAFIE

DE MOOISTE 4 MIJL VAN FRIESLAND!

ZONDAG

26 MEI 2019 BINNENSTAD SNEEK

INDIVIDUEEL: 4 MIJL + RABO KIDSRUN TEAMS: SCHOLENLOOP + VERENIGINGSLOOP + BUSINESS RUN

DOE OOK MEE! schrijf je in op de website!

26 MEI 2019 MARKTSTRAAT â&#x20AC;¢ SNEEK 12:45 UUR 13:30 UUR 13:45 UUR 14:00 UUR 14:30 UUR 15:00 UUR 16:00 UUR

20% KORTING OP 20% KORTING OP VAN MIZUNO SCHOENEN - bij Theater Sneek SCHOENEN VAN MIZUNO*

Warming up Rabo Kidsrun Rabo Kidsrun (5 t/m 7 jaar) Rabo Kidsrun (8 t/m 10 jaar) Rabo Kidsrun (11 t/m 12 jaar) Prijsuitreiking Rabo Kidsrun Start 4 Mijl van Sneek Prijsuitreiking 4 Mijl van Sneek

* Deze actie is geldig tot en met 10 mei. Met uitzondering van reeds afgeprijde schoenen. * Deze actie is geldig tot en met 10 mei. Met uitzondering van reeds afgeprijde schoenen.

SPORTHUIS A.P. VAN DER FEER SPORTHUIS A.P. VAN DER FEER Dijkstraat 7-11 Bolsward Tel.: 0515 - 57 23 97 Dijkstraat 7-11 Bolsward Tel.: 0515 - 57 23 97

WWW.4MIJLVANSNEEK.NL 4mijl_A3poster2018.indd 1

22-02-18 08:53

DE BESTE OCCASIONS! Altijd inclusief compleet afleverpakket: 6 maanden BOVAG garantie • onderhoud volgens het schema van de fabrikant • 4 goede banden • nieuwe APK • 14 dagen omruil garantie

Fiat 500 Sport

Mitsubishi Space Star

€ 13.949

€ 9.495

2018 – 7.001 kilometer TomTom Navigatie, half leder, cruise control

2017 47.789 kilometer Airconditioning, metallic lak

AUTOMAAT

Ford Focus Wagon

Titanium - 2017 – 25.917 kilometer Stoelverwarming, climate control

€ 21.949

Volkwagen Polo

Renault Clio GT-Line

€ 17.494

€ 16.749

Comfortline 2018 – 11.900 kilometer, Apple CarPlay, Adaptieve cruise control

AUTOMAAT

2018 – 24.829 kilometer Navigatie, Panoramadak

AUTOMAAT

Ford EcoSport

Renault Captur Intens

Volkswagen Golf

€ 25.789

€ 22.744

€ 20.949

Titanium - 2018 – 12.353 kilometer Xenon, Navigatie, Camera

2018 – 7.921 kilometer Navigatie, Achteruitrijcamera

Kijk voor al onze occasions en informatie op:

www.automobielbedrijfjaarsma.nl

Onderhoud en reparatie met de kwaliteit van Bosch! • Onderhoud volgens fabrieksspecificaties • Garantie op alle werkzaamheden • Gratis APK bij groot onderhoud • Gratis vervangend vervoer • De nieuwste apparatuur voor alle merken • Gemakkelijk online een afspraak maken • Ook het adres voor uw leaseauto!

Wy dogge alles foar jo auto! Automobielbedrijf Jaarsma Ridderdijk 11b 8741 KE Hartwerd E-mail info@automobielbedrijfjaarsma.nl Telefoon 0515-569811 WhatsApp 06 3391 0695

2018 – 9.277 kilometer Parkeersensoren V+A, Stoelverwarming