GrootBolsward-IJsselmeerkust 12-2020 by GrootMedia

12-2020

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

2e JAARGANG • NR. 12

groot

AVE IN DEZE UITG

D N A A M T S E FE SPECIAENLDS!

FOTO: JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE

TIP S & TR

LEON MEIJERS

KROEGBAAS VAN CAFÉ DE BOEKANIER IN HINDELOOPEN Koop lokaal, slaap fenomenaal!

‘Sliepe is ús wurk!’

NUMMER 12 • 2020

Ald en nij

TJALK ‘DE GOEDE VERWACHTING’ TE WATER IN STAVOREN STAVOREN - Toen Romke Blaauw uit Stavoren een schip kon kopen met een ligplaats hoefde hij er niet lang over na te denken. Het is namelijk zijn grote droom, wonen en varen op een tjalk. Maar met de koop was hij nog niet klaar. Er moest een hoop aan het schip gedaan worden. Een nieuwe roef, wanden van oude vloeren, een fris likje verf. Een volledig nieuw schip moest er bijna komen. Romke, zijn zus, vader en vrienden hebben er twee jaar aan gewerkt. Maar afgelopen weekend was het zover. De tjalk kon het water in.

Elke dag krijg ik wel de vraag wat ik doe met oud en nieuw. Hoe zal ik dat nu al weten. Dat is pas over anderhalve maand. Dan zet ik de radio aan en hoor ik de hele dag de vraag: “Wat doe je met oud en nieuw?” En iedereen geeft als antwoord dat het vreselijk is dat je misschien geen feest kunt vieren, in wat voor vorm dan ook. De corona bepaalt waarschijnlijk dat je niets anders kunt doen dan op je eigen bankje te zitten, naar Dolf Jansen op de tv te kijken, een biertje extra en vroeg naar bed. Wat is het toch voor een eigenaardige gewoonte om van de overgang van het ene jaar naar het andere intensief feest te moeten vieren. Tegenwoordig draaien alle klokken en kalenders automatisch gewoon van 31 december 2020 23:59:59 naar 1 januari 2021 00:00:00. Meer is er echt niet aan de hand.

“Dit is toch schitterend”, zegt Romke Blaauw terwijl een grote kraan zijn tjalk van een vrachtwagen tilt. Romke krijgt een vaste ligplaats in de haven van Stavoren. Het schip van 22 meter trekt een hoop toeschouwers. “Dat zijn voor de helft vrienden van me”, zegt Romke met een grote

Ach, misschien dat er één of ander belastinkje verandert. Of je krijgt ergens een nieuwe voorzitter van. Of je begint overmorgen, want nieuwsjaardag heb je vrij, te werken bij een nieuwe of je eerste baas. Dat kan.

glimlach. “We hebben met z’n allen twee jaar lang gewerkt aan het schip. Ik wil er op wonen en ook nog mee zeilen. Vooral van dat laatste hebben we een hoop werk gehad, want we moesten veel verbouwen. Dat we met deze groep dit nu gedaan hebben, maakt mij enorm trots.”

RENOVATIE AFSLUITDIJK DUURT DRIE JAAR LANGER

Dat kan toch niet de motivatie zijn om voor 150 miljoen aan vuurwerk af te steken. (Ja, dat is een dubbel bedrag van wat jaarlijks gemeld wordt, maar die tweede 70 miljoen reken ik voor illegaal vuurwerk; illegaliteit is niet gratis). Of voor 15 miljoen privéschade aan te brengen. Of voor 25 miljoen schade aan overheidseigendommen. Of elk jaar weer voor 134 miljoen oogschade. Naast doden zijn er zo’n 11.000 gewonden per oudejaarsavond. En degenen die professioneel regelen om de vernielingen tegen te gaan of de gewonden te helpen, worden massaal de grond in geboord.

KORNWERDERZAND - De renovatie van de Afsluitdijk duurt minstens drie jaar langer dan gepland. Het project valt daardoor ook duurder uit. Dat staat in een Kamerbrief van minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat. Reden voor de vertraging is een fout in het ontwerp bij de spuisluizen, die nodig zijn voor de waterafvoer. Het probleem kwam afgelopen zomer aan het licht.

Weet goed, dat het enige wat eertijds op oudejaarsavond gebeurde een extra borreltje was. In een beperkte familiekring. En dat het goed zou zijn als de coronamaatregelen ons ertoe verplichten dat stapje weer terug te doen. En ophouden met het ouwehoeren over hoe mooi het allemaal zou zijn als er geen corona zo zijn. Dat is er namelijk wel. Noflike jierwiksel. Met het accent op ‘noflik’.

De minister zegt niet hoeveel de vertraging precies kost. Daar hoopt zij in het voorjaar meer duidelijkheid over te hebben. Wel schrijft Van Nieuwenhuizen dat het budget voor het project wordt aangevuld uit het Deltafonds. Een woordvoerder van Rijkswaterstaat laat zich ook niet uit over de extra kosten van de renovatie.

Eelke Lok redactie GrootBolsward-IJselmeerkust

Voor de renovatie van de dijk was in eerste instantie een bedrag van 550 miljoen euro beschikbaar. Diverse bronnen zeggen tegen vakblad Cobouw dat het project honderden miljoenen duurder uitvalt. Het werk wordt gedaan door een consortium met daarin onder andere bouwer BAM en baggeraar Van Oord.

AANMELDEN CARBIDSCHIETEN IN SÚDWEST-FRYSLÂN

FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

SWF - Ondanks de onzekerheid wil de gemeente Súdwest-Fryslân alvast een overzicht maken van wie er misschien wil gaan carbidschieten en waar. Dus heb je plannen om te gaan carbidschieten op oudjaarsdag? Meld dit dan bij de gemeente via: sudwestfryslan.nl/onderwerp/carbidschieten. Let op! In sommige gevallen is het doen van een melding niet genoeg. Dan heb je een ontheffing nodig. Het aanvragen van een ontheffing is geheel op eigen risico. Je kunt de leges niet terugvragen wanneer het carbidschieten niet door kan gaan. De maatregelen die in het kader van corona worden genomen hebben ook invloed op het carbidschieten. Het kan zijn dat het carbidschieten niet door mag gaan. Dit is afhankelijk van de maatregelen die het kabinet, Veiligheidsregio en/of gemeente nemen en voor welke periode deze van toepassing zijn. Mocht het zo zijn dat het carbidschieten wél door kan gaan dit jaar, dan gelden er aanvullende voorschriften. Deze voorschriften ontvang je nog apart van de gemeente zodra er meer duidelijkheid is wat wel en niet kan/mag tijdens oud en nieuw. De gemeente neemt daarom

voorafgaand aan oud en nieuw nog contact met je op om de dan geldende maatregelen met je door te nemen.

bolsward-ijsselmeerkust

JOPIE HUISMAN MUSEUM VOORTAAN ELKE DAG OPEN

WORKUM - Het Jopie Huisman Museum in Workum is met ingang van 2021 elke dag geopend tussen 11.00 en 17.00 uur. Normaal was het museum een paar weken in het jaar dicht in de periode na de kerstvakantie tot de krokusvakantie. Ook in de afgelopen periode is het museum tijdelijk dicht geweest, maar dat was vanwege de coronamaatregelen. Intussen is het museum weer open. Het café mag echter niet open, omdat dat horeca is. Daarom opent het museum daar nu een pop-uptentoonstelling van Natasja Bennink. Het Jopie Huisman Museum kwam op dat idee door Han Steenbruggen van Museum Belvédère in Heerenveen, die hetzelfde doet. Het museum verlengt de expositie WaterWereld ook een jaar: tot januari 2022. Dat jaar wil de organisatie het museum nieuw leven inblazen en aandacht geven aan het honderdste geboortejaar van Jopie Huisman.

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

41 BESTEMMINGEN: WELKE ZET JIJ OP DE NIEUWE ARRIVA TREIN? REGIO - De afgelopen weken hebben ruim 3.000 inwoners van Friesland en Groningen gereageerd op de vraag van vervoersbedrijf Arriva om de mooiste bestemmingen in te sturen. Uit de inzendingen heeft de jury 41 unieke bestemmingen geselecteerd. Uiteindelijk krijgen de nieuwe WINK-treinen van Arriva de namen van 18 bestemmingen. Op deze bestemmingen kan tot en met zondag 6 december gestemd worden. Arriva roept nu iedereen op om zijn of haar stem uit te brengen op arriva.nl/namenwedstrijd. Het uitzoeken van de bestemmingen was voor de jury een behoorlijke klus. Tussen de ruim 3.000 inzendingen zaten veel bijzondere bestemmingen. Van culturele bestemmingen, zoals festivals, tot mooie natuurgebieden. De jury heeft uiteindelijk 41 bestemmingen uitgekozen, verdeeld over de beide provincies. De bestemmingen met de meeste stemmen maken kans om als naam op de nieuwe WINK-treinen

De te komen. Dit zijn de bestemmingen in onze eigen provincie: 11 Fountains, Bokwerd, Brandaris, De Alde Feanen, De Lauwers, De Potmarge, De Slachte, Elfstedentocht, Het Wad, Holwerd aan Zee, Kale Duinen, Middelsee, Oerol, Oldehove,

Reaklif, Snitser Mar, Thialf, Thús, Woudagemaal, en Zwarte Haan. Begin 2021 maakt Arriva de 18 definitieve namen bekend die op de nieuwe WINK-treinen komen. Arriva blijft deze treinlijnen tot en met 2035 verzorgen.

WINKELIERS BOLSWARD GEVEN GROTE PRIJZEN

WEG

REID DE JONG OVERLEDEN

SJABLONEN OP STRAAT OM GEWELD TEGEN VROUWEN EN MEISJES TE STOPPEN WORKUM - In november is Reid de Jong, oprichter van de strontrace-zeilwedstrijd, op 86-jarige leeftijd overleden. Reid de Jong (1934-2020) woonde ruim vijftig jaar in de vuurtorenwoning in Workum en werd vorig jaar december door ons uitgebreid geportretteerd in GrootBolswardIJsselemeerkust. Reid en z’n vrouw Cornelie waren afgelopen vrijdag nog te zien in de eerste televisie-aflevering van ‘Floortje blijft hier’ van Floortje Dessing.

BOLSWARD – Vorige week zondag gingen Cecile Wolke en Hennie Boschma, voorzien van spuitbussen met oranje verf en een sjabloon, op pad om op verschillende plekken in de binnenstad van Bolsward de boodschap ‘Meld geweld 0800 2000’ op straat aan te brengen. Dit in het kader van de zestien dagen durende actie ‘Orange The World’. Met de actie wordt aandacht gevraagd voor geweld tegen vrouwen en meisjes. Het telefoonnummer is van de organisatie Veilig Thuis, waar huiselijk geweld gemeld kan worden. De kleur oranje staat symbool voor een zonnige toekomst, vrij van geweld tegen vrouwen en meisjes. De boodschap is aangebracht met milieuvriendelijke krijtverf die na een paar weken weer verdwijnt. De campagne Orange the World loopt tot en met 10 december.

bolsward-ijsselmeerkust KIJK VOOR HET LAATSTE (SPORT)NIEUWS UIT DE REGIO OP: WWW.GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL OOK NIEUWS TE MELDEN? LAAT HET ONS WETEN! REDACTIE@GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

BOLSWARD – In de feestmaand december geven de winkeliers in Bolsward grote prijzen weg, die kunnen oplopen tot een waarde van bijna duizend euro. Iedereen die een aankoop doet bij de deelnemende bedrijven, of dat nu voor tien euro is of 500, kan meedoen aan de bon in de ton-actie. De winkeliers willen hiermee bereiken, dat er bij lokale winkels wordt gekocht. De klant schrijft na aankoop op de kassabon zijn/haar naam en telefoonnummer en gooit deze in één van de tonnen bij Sporthuis A.P. van der Feer, Es-ster en Optiek Peter, ETOS of HEMA. Iedere week trekt de notaris kassabonnen en zijn er vier winnaars; daarna begint een nieuwe kassabonnen-week. “Bolsward heeft een grote diversiteit aan winkels en horeca, en daarmee kunnen bezoekers er voor hun gehele wensenlijst voor Sinterklaas en Kerst terecht”, aldus de Bolswarder ondernemers. “Of het nu een cadeau, kleding, borrelhap of diner is, in Bolsward is alles te koop.” Inmiddels hebben de eerste acht prijswinnaars hun prijzen in ontvangst genomen. Welke winkeliers doen mee? Kijk op www.ondernemendbolsward.nl/onze-leden of kijk op de posters welke hangen in de deelnemende winkel.

Spectaculaire

WINTER WEKEN

spectaculaire prijzen!

in Bolsward

WAT WIN JE DEZE WEKEN? Stop je bon in de ton, voorzien van naam en tel.nr. en maak kans op onderstaande spectaculaire prijzen. Elke week nieuwe prijzen en op maandag trekt de notaris 4 winnaars, bekendmaking via onze socials. WEEK 50

WEEK 51

WEEK 52

1et.w.v.PRIJS € 500,Wintersport outfit van Protest SPORTHUIS A.P. VAN DER FEER

1et.w.v.PRIJS € 650,-

1et.w.v.PRIJS € 300,-

Collier met ring van zilver, goud met diamant PRACHT & AMBACHT

Straat Oudejaarsloten met kans op € 30 miljoen PRIMERA BOLSWARD

2et.w.v.PRIJS € 349,Portable Harman/Kardon Citation 200 Speaker EP MENSONIDES

2et.w.v.PRIJS € 250,-

2et.w.v.PRIJS € 265,-

Verzorgingspakket ETOS ETOS BOLSWARD

Nederlands elftal voetbalshirt, short, kousen en voetbalschoenen SPORTHUIS A.P. VAN DER FEER

3et.w.v.PRIJS € 200,-

3et.w.v.PRIJS € 165,-

Bril OPTIEK PETER

3et.w.v.PRIJS € 150,-

Roofvis hengelset DISCUS A.P. VAN DER FEER

Ring, haarproduct & parfum STUDIO CHANTAL

4e PRIJS

4et.w.v.PRIJS € 150,-

t.w.v. € 150,-

Taart strippenkaart PIMPÉ LUNCHEN EN SHOPPEN

1 jaar gratis maandblad PRIMERA BOLSWARD

Lekker 1890 pakket LEKKER 1890

STOP JE BON* IN DE TON EN WIN!

* Deelnemende winkels zijn herkenbaar aan de poster op de deur. Je vindt de ton bij Es-ster & Optiek Peter, Sporthuis A.P. van der Feer, HEMA & ETOS. De actie loopt t/m zondag 27 december.

Koop lokaal #staysafe

VOLG ONS! Mede mogelijk gemaakt door Vereniging Ondernemend Bolsward

@inbolsward

@bolsward

bolsward-ijsselmeerkust WERK & KROEGBAAS VAN CAFÉ ONDERNEMEN

Súdwest-Fryslân

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

DE BOEKANIER

“EEN KLEINE KROEG HEEFT VEEL LAST VAN CORONA” Het is een koude dinsdagochtend in november. Lopend langs de oude, maar nu doodstille haven van Hindeloopen kom je langs het horecabastion van het mooiste stadje van Fryslân. Allemaal restaurants, één kroegje. De Boekanier. Het terras was deze zomer al aan de voorkant afgesloten om de anderhalve meter te kunnen handhaven. De stoelen, waarop toen een beperkt aantal mensen zaten, staan nu triest op elkaar. Het heeft allemaal niks hartelijk-welkom-achtigs zoals anders. Toch maar even naar binnen. Mooi cafeetje, veel foto’s en andere tierelantijnen aan de wand. Het is er niet groot, tien bij tien grofweg. Binnen zit kroegbaas Leon Meijers. Zo nu en dan kijkt hij even bijna schichtig om zich heen. Want caféhouders hebben nu al sinds begin maart de ervaring met allerhande toezicht. “Ik was in de eerste corona lockdown de vloer hier aan het lakken. En had de radio aanstaan. Toen kwamen die boa’s hier en zeiden dat het daardoor net was alsof De Boekanier open was. Dus moest de radio uit. En ik had de deur nota bene op slot. Leon Meijers is best realist. Corona is er nu eenmaal. Maar hij kan het woord corona amper meer uitspreken. >> TEKST EELKE LOK // FOTOGRAFIE JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE

NUMMER 12 • 2020

CAFÉHOUDER LEON MEIJERS UIT HINDELOOPEN

“MAG NIET. KAN NIET!!” Acht jaar is Leon Meijers nu al weer caféhouder in Hindeloopen. Hij is dus bij uitstek iemand die kan vertellen wat een jaartje corona doet met mensen die een zelfde situatie hebben als hij heeft: een niet al te groot, maar wel uiterst gezellig café, dat door wetenschappers, virologen, burgemeesters en politici als ergste schuldigen voor de verspreiding van het virus is aangemerkt. Leon steekt zijn wanhoop niet onder stoelen of banken. “Want je mag niks en je kan niks.” De frustratie druipt er af. TEKST EELKE LOK // FOTOGRAFIE JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE

Leon had zich dit allemaal niet kunnen indenken toen hij in 2012 in Hindeloopen begon. Hij woonde en werkte daarvoor zestien jaar in Spanje, in Salou, vlak onder Barcelona. Daar had hij een café. “Daar vond ik een drankje uit, dat bracht ik op de markt. Een succes. Dat ging zo goed dat ik het café verkocht. Kon ik ’s avonds mooi thuis zijn. Na een maand had ik al heimwee naar een café. Zo mooi om met klanten om te gaan. Dus ik begon weer een café.” Zijn toenmalige vriendin overleed echter. Plotseling, midden in haar slaap. Leon werd er zwaar ziek van. “Mijn haar viel zelfs uit vanwege de stress. Dokter gaf me een maandje rust en na zestien jaar kwam ik terug naar huis.” Z’n tongval had al aangegeven dat dat huis in Limburg stond. Eenmaal terug in Spanje kreeg hij voor de tweede keer heimwee, nu naar Nederland. Leon verkocht de boel in Spanje en zocht iets in Nederland. “Dit stond te koop, ik kon gelijk beginnen. En ik was nog nooit in Friesland geweest.”

HINDELOOPEN Hij vond het er prachtig. Bovendien gaf de oude eigenaar van De Boekanier hem een jaar om te kijken of het wat voor hem was. Dat was het. In 2012 begon Meijers voor zichzelf. Nou ja, eigenlijk voor de klantenkring waarmee hij intussen een band had opgebouwd. Met al die horeca die er in Hindeloopen al is? ”Kijk, die anderen, dat zijn allemaal restaurants. Die zijn een uur of tien dicht, maar dan willen veel mensen toch nog wel even wat drinken. Die komen hier. Eerst was er hier ook een dorpscafé, waar veel Hindeloopers kwamen, maar die doen nu ook meer met maaltijden. Nu komen ze bij mij.” Meijers bouwde een café op rond zijn gezellige bar. Het was er wat steriel toen Meijers kwam, nu hangt het er smoorvol foto’s van bijeenkomsten en feesten in en rond De Boekanier. Er staat een muziekcomputer afgestemd op gevarieerd publiek, soms oud, soms jongeren, soms door elkaar heen en zit

“Ik was politieman, deed de hele dag niets anders dan iedereen uit elkaar houden.” er iemand aan de bar van 80 naast iemand van 18. Voor die laatste hangen er laser- en discolampen. Is er soms live muziek. Hindeloopen is constant onder druk van het toerisme. Daar komen de feesten nog bij. Meijers zelf organiseerde een glazen huis-zondag. Doet ook de zomerfeesten. En doet mee in de nieuwjaarsduik. Dat zijn dagen dat er veel extra publiek in Hindeloopen komt. Handel dus. “En de mooiste dag is altijd het skûtsjesilen. Dan verzorg ik het bier in heel Hindeloopen en is de weg hiervoor het terras. We hebben het geld wel eens in grote afvalzaken weggebracht. Die skûtsjesilers drinken aan één stuk door.” Meijers spreekt er met ontzag over.

dag 50 jaar. Dat ging ook wel door, maar het grandioze feest wat hij zichzelf beloofd en ook al georganiseerd had voor 300 mensen, ging de mottenkast in. Het enige wat hij in die periode nog kon doen, was het lakken van de vloer. En nadenken hoe hij de zomer door moest komen. In ieder geval je aan de restricties houden. ’s Nachts niet meer open tot twee uur, maar twaalf uur dicht. “Anders staan ze toch op de bar te dansen.” Hij zette de muziekcomputer uit. “Ooh, mooi nummer, mag het wat luider, riepen ze. Maar dan gingen ze dicht bij elkaar zitten om elkaar nog te kunnen verstaan. Ik heb nu alleen de radio aan.”

STOK VOETBALCAFÉ De Boekanier is ook een voetbalcafé, dan zit het boven en onder tjokvol. Dan moet hij soms de tap even aan iemand anders overdoen, wat hij nooit doet. Maar als Liverpool speelt, dan valt alles weg. Hij had een geweldige zomer moeten hebben met het eerste landskampioenschap van Liverpool in 33 jaar, maar vanwege de corona kon hij het niet vieren. Tsja, corona. Op zondag 15 maart zei premier Rutte dat alles dicht moest. De Boekanier ook. Verslagen ging Meijers naar huis en vergat het geld uit zijn gokkast te halen. Te laat, de volgende dag bleek in zijn café te zijn ingebroken; dat geld was dus óók weg. De tweede teleurstelling kwam op 2 april. Leon werd die

Uit de kast haalt hij een stok van anderhalve meter. “Ik was politieman, deed de hele dag niets anders dan iedereen uit elkaar houden. Zorgen dat er niet meer dan dertig mensen waren.” Of dan kwam er een ploeg van tien man binnen, maar iedereen moest zitten en Meijers had niet meer stoelen. Dus agressie. “Er was zelfs iemand die begon te slaan. Ze stonden in rijen voor de deur. Iedereen wilde ook reserveren, maar dat kon niet. Het was hartstikke druk en ik moest iemand inhuren, want ik liep met die stok om.” Meijers had in de eerste lockdown ook creatief nagedacht. Hoe kun je er toch nog wat van maken? De Boekanier had nooit hapjes. “Dan ben ik daar de hele tijd mee bezig en ik vind de tap veel te leuk.” Toch staat er nu een baktoestel met afzuiging om bitterballen en

bolsward-ijsselmeerkust

frikandellen klaar te maken. “Dat gaat nooit meer weg, er gingen twee dozen per dag door.”

HAVENTERRAS

ten. Ja, we hebben een jong hondje, maar om daar al je tijd aan te besteden. Ik wil wat doen. En niet de hele winter maar wat op een houtje bijten.”

“Ik begon anders pas om een uur of twee ’s middags, nu al in de morgen. Allemaal koffie en appelgebak.” Dat kwam door zijn alternatieve terrasuitbreiding. Meijers liet mensen op het muurtje aan de haven zitten. Tafeltjes er voor en kussentjes met ducttape op het muurtje. Prachtig uitzicht. “Maar iedereen scheurde natuurlijk die kussens los. Ik heb ze er elke dag weer opgeplakt.” De tafeltjes waren ook niet simpel. Achtereenvolgens moesten de havencommissie, het gemeentebestuur en Wetterskip Fryslân hun toestemming geven, maar het kon uiteindelijk wél los. De bankjes staan er nog.

Het toeristenseizoen begint in Hindeloopen altijd half maart, de Duitse vakanties. En al was de zomer uiteindelijk best goed, die eerste maanden van 2020 liep hij mis. Die kan hij niet wéér mislopen. “Als we pas mei of juni open kunnen, moet ik wat anders zoeken.” Leon Meijers rekent niet eens op de Kerst, dat is voor de restaurants. Hij hoopt wel op een vaccin. Dat moet gauw komen en goed werken. Zijn handen bewegen voor de zoveelste keer, die moeten wat doen. “Nog een kopje koffie?” Ja, dat mag hier nu eigenlijk niet, maar we vertellen het niemand.

Toch staat Meijers al weer vele malen op de stoep van het gemeentehuis. Hij wil aan de slag. Heeft zorgen. Bijvoorbeeld over de financiën. Er zijn momenteel geen inkomsten. In maart/april was er steun van de overheid. Meijers had toen ook steun van huurbazen en andere ondernemers gehad, maar dat loopt nu wat terug omdat die ook hun zorgen hebben. “Ik wil geen oliebollen bakken, want dat doet de voetbalclub wel. En pakketten bier-to-go mag hij niet verkopen. “Dan moeten we maar ‘verkeerde’ kersttruien verkopen, zoals ze in een café in Breda doen. Maar de vraag aan de gemeente om dat te doen (“Want ik wil niets illegaals doen”) ligt daar al weken op de mat en zit nu in het tasje van de burgemeester. Leon Meijers zit ongeduldig op zijn cafékruk te rijden.

AMBITIE Een ongeduldige Limburger in Hindeloopen. Boordevol ambitie om leuke dingen te organiseren. En, maar dat is de bijzaak, daar ook wat aan te verdienen. “Weet je, ik kan niet stilzit-

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

“Ik wil wat doen. En niet de hele winter maar wat op een houtje bijten.”

Vertrouwd, vernieuwd, vooruit, voor jou! Ook de komende 15 jaar blijven wij voor jou rijden. Met nieuwe treinen, vaker en sneller, met nรณg meer comfort. Ontdek onze nieuwe treinen, de nieuwe dienstregeling en meer op arriva.nl/voorjou

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

HOUTSNIJDER ALEX WESTRA UIT STAVOREN

“JE MOET HET NATUURLIJK WEL EEN BEETJE ZÍÉN” TEKST EN FOTOGRAFIE PIEBE PIEBENGA

Een onbewolkte herfstdag. In de late namiddag koers ik naar Stavoren. De laagstaande zon zet alles in een oranje gloed. ZuidwestFriesland op z’n mooist. In Stavoren aangekomen bel ik aan op de Schans. Een man in overall doet open. Hij leidt me meteen door het huis naar het atelier daarachter. Zijn domein. Hier gebeurt het. Beitels en gutsen hangen keurig in het gelid aan de muur. Op de grond staat het affuit van een kanon uit Sloten. Op zijn werkbank een norse indiaan. Op dit moment is hij bezig met een havik op ware grootte. Een leek ziet het meteen: dit is ongekend vakwerk. De veertjes van de vogel, de snavel, de roversblik, alles levensecht. Op bezoek bij Alex Westra. Houtsnijder. En wat voor één.

Alex Westra werkt op dit moment bij de jachthaven van De Vries in Hindeloopen. Hij zit in het onderhoud. Daarvóór werkte hij als opperman in de bouw. Stenen sjouwen. Weer dáárvoor zat hij in de visserij. Op een garnalenkotter. De hele week buitengaats ten noorden van de Wadden.

OEFENEN, OEFENEN, OEFENEN Vijftien jaar geleden krijgt het houtsnijvirus hem te pakken. Westra heeft dan een frees, een paar gekregen gutsjes en maakt een roerklik voor zijn zwager die net een skûtsje heeft gekocht. Hij denkt: “Dit bevalt me goed, dit smaakt naar meer. Ik moet ‘ns zien of ik niet ergens les kan krijgen.” Hij kruipt achter de computer en komt terecht in Kampen. Bij Dolf Schinkel. Onder zijn leiding bekwaamt Westra zich in het vak. “Er ging een wereld voor me open. Je begint met tweedimensionaal snijden. Daarna wat eenvoudig reliëfwerk: wat blaadjes, wat bloemetjes. Langzaam breid je je verzameling gutsen uit. Ook met zo’n barokkrul bijvoorbeeld, met zo’n mooie holling. Het is oefenen, oefenen, oefenen. Het was om de veertien dagen naar Kampen en elke avond na het werk de schuur in. Prachtig om te doen. Ik kreeg het goed in de vingers.”

WAPEN VAN STAVOREN “Ik maak nu alles. Vooral beesten vind ik leuk. Daarvoor moet je goeie tekeningen hebben. Een vooraanzicht, een zijaanzicht en een bovenaanzicht. Neem bijvoor-

“IK MAAK NU ALLES. VOORAL BEESTEN VIND IK LEUK.” beeld een otter, als je die van boven bekijkt, zie je dat er zo’n kromming in zijn lijf zit. En je moet oog voor verhoudingen hebben. Je moet het natuurlijk wel een beetje zíén, hè. Hier in Stavoren is veel watersport, dus ik krijg veel aanvragen uit die hoek. ‘Kun je dít maken, kun je dát maken?’ Nou ja, dat kan ik wel. Dus ik maak nu roerklikken voor skûtsjes, bedelbalken en hennebalken voor boeiers en kluisborden, beretanden en mastborden. Voor Stavers Belang heb ik laatst het wapen van Stavoren gemaakt, met de twee bisschopsstaven. Het oude was helemaal verrot. Ik heb het uit eiken gesneden. Daar ben ik in totaal zo’n zes weken mee zoet geweest. Maar het hangt nu weer keurig aan het balkon van het oude gemeentehuis.”

DAKKAPELLEN IN BELGIË “Op een gegeven moment heeft mijn zus een website gemaakt. Toen kwam het los. Ik maak nu veel in opdracht. Naamborden, familiewapens, wegbewijzering, dat soort dingen. Ik werk met eiken, teak, lindehout en ook rubberboomhout. Dat laatste is zo

duurzaam als hardhout, maar veel zachter. Kun je goed mee werken. Zo’n indiaan maak ik daar mee. Het hout daarvoor komt bij draaiorgelbouwers uit Terwolde vandaan. Twee broers, die maken ook alles zelf. De bewegende poppen, de ponskaarten voor de muziek, alles. Zo’n tien jaar

“ER IS WERK GENOEG, MAAR IK HOU HET EEN BEETJE BINNEN DE PERKEN. DAT HOUTSNIJDEN MOET WEL EEN HOBBY BLIJVEN.”

terug kreeg ik ook een opdracht van een bouwbedrijf uit Ieper, in België. Of ik veertien krul-elementen kon maken voor dakkappelen? Toen ik ze klaar had, ben ik ze zelf daarnaartoe gaan brengen. Of zo’n vijf jaar geleden een opdracht uit Stokkum, bij ’s Heerenberg, in de Achterhoek. Daar heb ik veertig naam- en bewegwijzeringsborden voor gemaakt. Mijn zwager Johan van der Werf heeft ze allemaal ingeschilderd. Daar zat ook een bord bij waarop Burgers dierenpark stond, Burgers Zoo is ooit in ‘s Heerenberg opgericht en later naar Arnhem verhuisd.”

SCHUTTERIJ SLOTEN “Er is werk genoeg, maar ik hou het een beetje binnen de perken. Ik zit ook bij de schutterij in Sloten. Daarvoor knap ik nu zo’n affuit op, dat is een onderstel van een kanon. En ik doe graag aan kleiduivenschieten. Dat doe ik bij een club in het Kuinderbos. Dus dat houtsnijden moet wel een hobby blijven. Mooi om ’s avonds en in het weekend te doen.”

NUMMER 12 • 2020

“Eigenlijk ben ik in een verkeerde tijd geboren”

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

#FACETOFACE VINCENT POSTMA fotografie LAURA KEIZER tekst WIM WALDA

Vincent Postma is 32 jaar, geboren en getogen Workumer, procesoperator bij FrieslandCampina, rijdt in een achtcilinder hemelbed op wielen van het merk Pontiac Catalina en is helemaal bezeten van muziek en design uit de jaren 60 tot en met 80. “Mensen zeggen weleens dat ik ‘een oude ziel’ heb. Ik heb weleens het idee dat ik in een verkeerde periode ben geboren”, voegt hij eraan toe.

Haar keurig in de plooi, uitmondend in een ‘kek’ kuifje, strakke zwarte corduroybroek, uiteraard met wijd uitlopende pijpen, slangenleren laarzen eronder (“Daar heb ik zeven paar van”), grijze coltrui en denim jackje met daarop textielstickers van het ‘Forty Licks’-concert van The Stones, van Herman Brood en niet te vergeten Bruce Springsteen, zijn idool. De inrichting van zijn huis is rustig en strak, met aan de muur een paar prachtige ingelijste zwart-wit posters van concerten van Herman Brood en Led Zeppelin. Op de grond staat een grote brandweerrode koelbox van CocaCola, zo een waarin je met een gejuichje tig traytjes bier kwijt kunt, een Rock-Ola jukebox uit 1964, een gokmachine van het type ‘one armed bandit’ en een popcornmachine. “Die had ik gekocht voor de verhuur bij evenementen, maar daar komt in verband met corona nu niet veel van. Maar hij past ook goed in het interieur.”

WAAR KOMT DIE VOORLIEFDE VOOR RETRO BIJ JOU VANDAAN? “Ik kan dat niet precies aangeven, maar de kans is vrij groot dat de voorliefde van mijn vader voor de bariton van countryzanger Johnny Cash en zijn tijdgenoten daar ook bij mij een stevig fundament voor heeft gelegd. Ik kan mij herinneren dat er geen dag voorbijging dat er geen countrymuziek, americana en rock ‘n roll uit de luidsprekers in ons huis knalde. Toen ik jong was vond ik daar nog niet zo veel aan, maar de liefde groeide naarmate ik ouder werd. Na de basisschool in Workum heb ik de havo aan het RSG in Sneek gedaan. Ik herinner me dat ik in die periode helemaal idolaat was van Normaal en wanneer het maar enigszins mogelijk was naar hun concerten ging. Toen ik het boek over Benny Jolink las, vielen alle puzzelstukjes op hun plaats, omdat ik daardoor de muziekinvloeden ontdekte die aan de basis hebben gestaan van de Normaal hits. The Beatles, The Stones, Led

Zeppelin, Black Sabbath, The Byrds, Eagles, Dylan, Bowie, Animals, Hollies, Creedence… Er is in die periode onder invloed van de politieke en maatschappelijke aardverschuivingen zo verschrikkelijk veel nieuwe muziek gemaakt; ik was reddeloos verloren. En dat werd alleen maar erger toen ik Marcel Dijkstra, 49, leerde kennen, net als ik helemaal gek van vinyl en muziek uit de periode 60 tot 80. Hij heeft een collectie van zo’n 12.000 singles. Ikzelf doe ook leuk mee met 7.000 singles. Tijdens de eerste coronagolf vond ik dat er wat moest gebeuren voor de thuiswerkers. Pick-up erbij en streamen. Het aantal reacties dat ik kreeg was behoorlijk, dus daar zat letterlijk en figuurlijk muziek in. Toen de kroegen in juni weer open mochten was er sprake van een time-out voor ons, maar toen de tweede golf zich in oktober aankondigde hebben we de draad weer opgepakt. Plaats van handeling was Café Spoarsicht, waar een groot deel van de platen van Marcel staat. Tot diep in de nacht werd en wordt er muziek gedraaid.”

WEET JE NOG WAT JE EERSTE SINGLETJE WAS? “Mijn eerste setje singles kocht ik in Bolsward via Marktplaats. Ik weet het nog goed. Dat was van Gerlof Holkema, oud-plaatsgenoot en de broer van Bertus. In een prachtig etui met een ritsje; Abba, Madonna, een stuk of dertig singles. Het waren mijn eerste plaatjes. Later, in de periode van de cd, kreeg ik ook plaatjes van mensen aangeboden die hun vinyl singles wegdeden.” De liefde voor die jaren 60-80 is dus met de muziek begonnen, maar het werd in de loop der jaren de lifestyle van Vincent Postma. In zijn interieur zijn die invloeden terug te vinden in de posters aan de muren, de Coca-Cola koelbox, de jukebox, de gokautomaat, de popcornmachine en niet te vergeten zijn hele verschijning. “In het begin had ik het nog wel eens een beetje moeilijk om sommige dingen te dragen,” blikt hij terug, “maar nu maakt het me helemaal niets meer uit. Ik heb respect voor iedereen en ik

verwacht hetzelfde terug. En zelfs als dat niet geval is maken ze mij de pis niet lauw.”

HEMELBED OP WIELEN “Ik rij momenteel in een Pontiac Catalina. Een dikke achtcilinder die meteen als je hem start een indrukwekkend gegrom laat horen. Dat rijdt als een tierelier met een vering waardoor de auto over de weg deint en waarin je zit als op een troon. Een hemelbed op wielen. Je voelt je de ‘King of the Road’. Ik heb al mooi wat Amerikaanse oldtimers gehad, waaronder een schitterende Chevrolet Corvette. Die is vorig jaar verkocht naar Harich, dus als ik er heimwee naar krijg kan ik er nog altijd even naar gaan kijken. En, dat is ook een mooi verhaal, ik heb ook de rode Pontiac Firebird gehad van Andy Tielman, van de Tielman Brothers. Daar hebben ze vele tienduizenden kilometers mee getoerd door Duitsland, waar ze met hun indorock mateloos populair waren. Toen ik die te koop aanbood, kreeg ik een telefoontje van de voorman van een theatergezelschap uit Brabant dat bezig is met een productie over Andy Tielman. Die moet volgend jaar februari in première gaan, voor zover corona dat toelaat, en daarin wilden ze dolgraag zijn auto gebruiken, die dan ook op het podium een rol krijgt. Ik vond het zo’n mooi verhaal, dat ik hem die auto heb verkocht en meteen VIP-tickets voor de première en overnachting in een hotel kreeg. Dat is toch te leuk om te laten gaan, of niet dan?”

SPRINGSTEEN-NUMMER “Een prachtig avontuur beleefde ik in 2016. In dat jaar heb ik vier concerten van de ‘River Tour’ van mijn idool Bruce Springsteen met zijn E-Street Band bezocht; in Den Haag, in Werchter, in Göteborg en in Zürich. Ik zou aanvankelijk met het vliegtuig naar dat laatste concert in Zwitserland, maar had kort daarvoor een meisje leren kennen, net als ik een enorme Springsteen-fan, die liever met de auto ging. ‘Maar dan gaan we ook in stijl’, zei ik. Met de Buick en ’s nachts rijden. Toen ik haar oppikte en even moest wachten, wilde de Buick met

geen mogelijkheid meer starten. De ANWB erbij en die kreeg hem met kunst- en vliegwerk aan de praat. Met de opmerking dat ik er wel mee kon rijden, maar de motor niet uit moest zetten. Dus zijn we non-stop naar Zürich gereden, hebben in onweer en stromende regen het concert meegemaakt, ons daarna bij de auto in droge kleren gehesen, nog een paar uurtjes in de auto geslapen en godzijdank startte hij de volgende morgen. ‘Eind goed, al goed’, dachten we. Tot we in Duitsland een klapband kregen en ik dat slagschip maar ternauwernood op de weg wist te houden. De ADAC (Duitse ANWB – red.) leverde ons op een autotrailer af bij een garage. Bleken ze de bandenmaat voor die Buick niet op voorraad te hebben. Dus hebben we voor mijn vriendinnetje, die de volgende dag weer aan de slag moest, een lift geregeld met een paar bekenden waarvan ik wist dat ze ook naar Springsteen waren geweest. Ik heb een nachtje in een hotel geboekt, in afwachting van de band, en de volgende dag ben ik net als op de heenweg non-stop naar huis gereden. Er achteraf op terugkijkend zou het net zo goed de tekst geweest kunnen zijn van een Springsteen-nummer.”

DENK JE WEL EENS NA OVER JE TOEKOMST? “Neen. Ik leef bij de dag. Ik ben happy met mijn huidige baan bij FrieslandCampina. Als de mogelijkheid zich ooit voor zou doen om wat creatiefs in de muziek op te zetten, zou ik er misschien wel over nadenken, maar ik realiseer me heel goed dat ik dan met een heleboel anderen in dezelfde vijver zou vissen. In ieder geval is er op dit moment geen droog brood te verdienen in de evenementensector en hoe zich dat ontwikkelt moeten we maar afwachten. Dus het enige wat er op dit moment zeker is, is dat er niets zeker is. Ik weet wat ik nu heb en daar ben ik heel tevreden mee. Maar ik ben nog jong en je weet nooit wat de toekomst brengt. Die vraag laat ik dus open.”

S R E M E N R DE

T E L E G P

Het aftellen is

Tot het einde van het jaar: 25% korting, extra inruil,

ABD EI N D E

DACIA

RENAULT

Solid

Work edition

DOKKER VAN

KANGOO 25 Blue dCi 95pk EU6 - Nu rijklaar:

Blue dCi 95pk - Nu rijklaar:

€11.495,of €175,-

% KORTING

€13.299,-

p/mnd

of €214,- p/mnd

Solid: Airconditioning, elektrische ramen en spiegels, radio bluetooth, bumpers in de kleur, zijschuifdeur, centrale deurvergrendeling op afstand etc.

Er is een Kangoo vanaf: €12.950,- / €207,- p/mnd Work edition: Airconditioning, parkeersensoren, mistlampen voor, elektrische ramen en spiegels, radio bluetooth, bumpers in de kleur, zijschuifdeur, etc.

Denk aan uw INVESTERINGSVOORDEEL 2020 SNEEK KOLENBRANDERSTRAAT 7 DOKKUM DE BRÊGE 6 DRACHTEN JADE 1 HEERENVEEN SKRYNMAKKER 26 LEEUWARDEN HORTENSIASTRAAT 2

Tel: 0515 - 413 291 Tel: 0519 - 820 020 Tel: 0512 - 515 615 Tel: 0513 - 650 222 Tel: 058 - 266 3555

2019

Bedragen zijn excl. BTW. Acties gelden tot en met 4 januari 2021. Financial lease bedragen zijn gebaseerd op 60 maanden, 3,9% rente en een slotsom van €2000,-. Achtergrond banner vector created by freepik - www.freepik.com. Kijk voor de actievoorwaarden op www.abdrenault.nl. Onder voorbehoud van prijswijzigingen en typefouten.

begonnen!

veel voorraad én voorkom prijs verhoging!

JA A R S AC T I E

vanaf

RENAULT

MASTER TRAFIC Work edition 25% Work edition 25% KORTING KORTING €19.995,€22.299,of €339,of €378,L1H1 GB energy dCi 120 EU6 - Nu rijklaar:

p/mnd

Er is een Trafic vanaf: €19.500,- / €328,- p/mnd Work edition: Airconditioning, parkeersensoren, cruise control, mistlampen voor, media navigatie, LED Pure vision koplampen etc.

BLACK EDITION PAKKET - 18” Kargin velgen zwart - Sidebars zwart - Zwart logo + zwarte grille

L1H1 dCi 135 EU6 - Nu rijklaar:

NU VOOR:

€1.990,-

Er is een Master vanaf: €20.850,- / €352,- p/mnd Work edition: Airconditioning, parkeersensoren, cruise control, achteruitrijcamera, blind spot warning, lane departure warning, media navigatie etc.

Zakelijk rijden

START BIJ

ABD

NUMMER 12 • 2020 TEKST EN FOTO’S PIEBE PIEBENGA

WIEBE DE WITTE, DOUWE VAN DONGERA EN CHRISTA BRUGGENKAMP

GEZONDE BODEM, GEZONDE GEWASSEN, GEZONDE MENSEN Een vrijdagmorgen in november. Met de auto richting Waddendijk. Vlagen regen. Verwaaide bomen. Leeg land. Braakliggende akkers onder een loodgrijze hemel. Een doodlopende weg. Bijna aan het eind ligt Fiskhorne, een pleats uit 1723. Al 297 jaar het eerste obstakel dat de wind op haar weg vindt als ze van zee het land op buldert. Binnen staat de koffie warm. Rond de keukentafel zitten Wiebe de Witte, Douwe van Dongera en Christa Bruggenkamp. De eerste is boer, de tweede bodemverbeteraar, de derde molenaar en bakker. Een verhaal over een gezonde bodem, gezonde gewassen en gezonde mensen..

Wiebe de Witte is akkerbouwer, pal achter de Seedyk, zeg maar grofweg halverwege Zurich en Pingjum. Samen met zijn broer Ane, die op de pleats van heit woont bij Roptasyl, verbouwt hij 150 hectare grond. Ze boeren met een langetermijnvisie, ze geloven in gezonde grond. Christa Bruggenkamp is de molenaar van De Onderneming in Witmarsum, een korenmolen uit 1851. Van het meel dat ze maalt, bakt ze broden, croissants, dúmkes en nog veel meer. Elke vrijdag en zaterdag ovenvers af te halen. Onder de naam ‘Mevrouw de Molenaar’ brengt ze haar producten aan de man. Van heinde en ver komt men naar Witmarsum. Christa heeft inmiddels

Christa Bruggenkamp, Wiebe en Gea de Witte, Douwe van Dongera.

“LOKAAL VERBOUWEN, LOKAAL MALEN EN LOKAAL BAKKEN. DAT IS WAAR WIJ IN GELOVEN.” in het blad Linda gestaan en allerlei andere bladen. Vorige maand nog met vijf pagina’s in een Duits lifestyle magazine. Vorig jaar bracht ze het brood van de Mennonieten na ruim 400 jaar weer terug in Witmarsum. Het Turkey Red-graan dat ze daarvoor gebruikt, komt bij Menno de Vries vandaan die het verbouwt bij Witmarsum. Haar speltgraan komt uit Harich in het Gaasterland. Maar al haar andere graan komt van de Zeeuwse Vlegel. Inderdaad, uit Zeeland dus. “Dat moet anders”, dacht Christa. “Hoe mooi zou het zijn als we dezelfde kwaliteit graan van dichterbij zouden kunnen halen.” Via molenaar Jippe Braaksma die haar helpt in de bakkerij kwam ze in contact met Wiebe.

LOKALE TEELT Christa deelt haar idee met de Zeeuwen. Die vinden het niet erg, sterker, die juichen het toe. Ook zij geloven in lokale teelt. Samen zoeken ze een ras dat hier goed zou passen. Ze komen uit op Lennox, een baktarwe-ras dat onder andere heel geschikt is voor de biologische teelt en een hoge resistentie heeft tegen allerlei ziektes. Kijk, nu komt Douwe van Dongera om de hoek kijken. Hij is bodemdeskundige en werkt bij Profytodsd, een bedrijf dat gespecialiseerd is in teeltadvies.

Douwe zorgt voor het Lennox-zaaizaad. Wat een teeltadviseur precies doet? Nou, als voorbeeld: Wiebe en Ane telen suikerbieten, pootaardappelen, uien, sjalotten, zomer- en wintertarwe en graszaad. Profytodsd komt in de groeiperiode van april tot en met juli elke twee weken langs. Dan lopen ze met elkaar in een paar uur alle gewassen langs om te kijken hoe het erbij staat. Hoe is de kleur? Zit er luis in? En nog tal van andere zaken. Waar het nodig is, wordt er bijgestuurd met bespuiting of bemesting.

MINDER PLOEGEN Samen met Wiebe maakt Douwe een plan voor de Lennox-teelt. Douwe: “Je moet weten, je hebt voertarwes en baktarwes. De eerste soort wordt gebruikt voor veevoer; de tweede om mee te bakken. Het meeste dat hier in het Noorden wordt verbouwd is voertarwe. Alles begint met een bodem die in balans is. Je moet ook kijken naar het stikstofleverend vermogen van de grond. Graan heeft stikstof nodig om eiwitten aan te maken. Als er te weinig eiwitten in het graan zitten is het niet bakwaardig. De bemesting met stikstof proberen we te sturen en zo natuurlijk mogelijk te houden.” Wiebe die twintig jaar geleden op Fiskhorne is komen boeren, is vanaf

het begin de bodemprocessen gaan sturen. Dat luistert nauw met bemesting en gewasbescherming. “Als de bodem goed op orde is, hoef je minder vaak en minder diep te ploegen. Het gaat erom dat het land goed ingericht is, zodat je minder afhankelijk bent van minerale meststoffen”, aldus Wiebe. Douwe: “Voor een goede bodem heb je een gezond bodemleven nodig. Dat houdt de grond los en open. Daardoor verteren gewasresten goed. Je moet voorkomen dat de gewasresten gaan rotten, want dan krijg je blauwe zuurstofarme grond. De optimale bodem bestaat voor een derde uit water, een derde uit lucht en een derde uit grond.”

VERDER KIJKEN DAN ÉÉN SEIZOEN Wiebe: “Waar het op neerkomt is dat we zo verantwoord mogelijk telen om een zo mooi mogelijk product te krijgen. Dat klinkt idealistisch, maar het moet uiteraard wel financieel haalbaar zijn. Daarom lopen we niet op de troepen vooruit, we kijken een beetje de kat uit de boom. Maar als we zien dat iets goede resultaten oplevert, dan stappen we eerder over dan anderen.” Douwe: “Zoals Wiebe zijn grond bekijkt, dat is een langetermijnvisie. Veel boeren kijken niet verder dan één seizoen. Je ziet gewoon het verschil; een gezonde bodem geeft een betere wortelgroei en een betere vertering. Met de landbouw zoals we die de laatste tachtig jaar bedreven hebben, daar kunnen de volgende generaties niet verder mee. We moeten nu beginnen met overstappen. Je moet het dak repareren als de zon nog schijnt. De transitie naar een meer verantwoorde landbouw komt nu op gang. Er is nu een kleine groep boeren die voor de muziek uitloopt.”

bolsward-ijsselmeerkust

VAN DE NOTARIS HET UBO-REGISTER: WAT BETEKENT DAT VOOR JOU? De Kamer van Koophandel is vanaf 27 september 2020 extra gegevens gaan registreren. Er is per die datum namelijk een ubo-register gekomen. Hieronder leggen we uit wat een ubo is, hoe je via de notaris in aanraking komt met een ubo en wat het voor jou betekent.. Wat is een ubo? Ubo is de afkorting voor ultimate beneficial owner, in het Nederlands: uiteindelijk belanghebbende. Maar dat zegt nog niet zo veel. Want niet iedere persoon die aandelen heeft in een B.V. is een ubo en ook een stichting kan een ubo hebben. In verband met de regelgeving uit Europa op het gebied van het tegengaan van fraude en vooral het voorkomen daarvan (bijvoorbeeld witwassen), moet inzichtelijk worden wie er aan de touwtjes trekt in een organisatie. Dat kan zijn iemand die in financiële zin profijt heeft van de organisatie of het voor het zeggen heeft (de beslissingen neemt). Om er achter te komen wie aan de touwtjes trekt, zijn er in de wet criteria opgenomen aan de hand waarvan vastgesteld kan worden wie de ubo is. Bij een B.V. bijvoorbeeld is dat degene die meer dan 25% van de aandelen heeft of het stemrecht. Is er niemand op wie de criteria van toepassing zijn? Dan worden de bestuurders als ubo ingeschreven in het ubo-register.

CO2-PROBLEEM OPGELOST Douwe: “Kijk naar de huidige vraagstukken: de nationale stikstof-problematiek, de CO2-uitstoot, het heeft direct te maken met de landbouw. Met de landbouw kun je ook enorme verschillen maken. Als die wereldwijd in staat is om 1% meer organische stof vast te leggen in de bodem, dan is het hele CO2-probleem opgelost. Bovendien zorgt de stijging van organische stof ook nog een keer voor een hogere bodemvruchtbaarheid. Het is nog niet te laat, maar je moet er wel een keer mee beginnen, want het verhogen van het organische gehalte van de grond gaat niet zomaar van de ene op de andere dag. Dat is een proces van jaren.”

COMPOST BULT Wiebe: “Hierachter hebben we een bult compost liggen. Die bestaat uit houtsnippers en tuingroenafval. Daar laten we elk jaar tweehonderd ton van komen. Dat

storten we dan over de potstalmest van een geitenboerderij. Die stalmest gaat broeien. De compost die dan ontstaat rijden we na de oogst uit over het land. Daarna zetten we er gele mosterd of bladrammenas op. Dat haksel je, laat je liggen en dat zorgt dan weer voor mineralen voor de volgende teelt.”

STIKSTOF UIT DE LUCHT HALEN Op 27 maart gaat het Lennox-zaad erin. De hectare biologische tarwe voor Christa staat middenin een groot perceel zomertarwe. Douwe: “Die tarwe behandelen we met BlueN, dat is een natuurlijke stikstof-genererende bacterie. Die bindt stikstof uit de lucht. Dat is goed voor het voedingsproces en beter voor het milieu. Stikstof uit de lucht halen. Op een natuurlijke manier. Dat is precies wat we als maatschappij nodig hebben. Het gaat in ons geval nog niet om spectaculaire hoeveelheden, maar toch.”

GOEDE ZOMER Wiebe: “Het is een goede zomer geweest. We hebben de Lennox-tarwe op 13 augustus geoogst. Nu moet het graan eerst afliggen. Dat is net als met vlees. Een haas moet je ook eerst laten rusten. Daarna wordt het graan geanalyseerd op de verschillende voedingswaarden. Op basis van de uitslag wordt bepaald of het voeder- of bakgraan is. Als de analyse-uitslag goed is en het bakgraan wordt, wordt het graan eerst geschoond - het kaf wordt van het koren gescheiden - en dan opgezakt. We moeten even wachten op de uitslag, maar het ziet er goed uit. Het is een mooie volle korrel.”

VERBINDING TUSSEN BURGER EN BOER Douwe: “Lokaal verbouwen, lokaal malen en lokaal bakken. Dat is waar wij in geloven. Trouwens, niet alleen wij, het is ook Europees beleid. Daar noemen ze het ‘Green Deal’. Ze willen een betere verbinding tussen de burger en de boer. Dat is waar wij op deze manier een bijdrage aan leveren.”

“ALS DE BODEM GOED OP ORDE IS, HOEF JE MINDER VAAK EN MINDER DIEP TE PLOEGEN.”

Ubo-register Iedere organisatie die is ingeschreven in het handelsregister moet tussen 27 september 2020 en 27 maart 2022 zijn ubo bij de Kamer van Koophandel in het ubo-register inschrijven. Je kunt daarbij onder andere denken aan B.V.’s, N.V.’s, stichtingen en verenigingen, maar ook maatschappen en vennootschappen onder firma’s. Er is een categorie van organisaties die niet een ubo hoeft te registreren, bijvoorbeeld de Vereniging van Eigenaars. Een organisatie kan meerdere ubo’s hebben. Iedere persoon die aan de criteria voldoet, moet worden ingeschreven. Een deel van de gegevens wordt openbaar (zoals dat nu ook is als je als bestuurder van een stichting of B.V. staat ingeschreven) en een deel is niet openbaar maar wel te raadplegen door de politie en opsporingsdiensten. Via de notaris De notaris is al een tijdje verplicht om bij organisaties die bij de notaris komen te vragen wie hun ubo’s zijn. Vanaf 27 september is daar het volgende bijgekomen. Bij de oprichting van een nieuwe organisatie zoals een B.V., stichting of vereniging moeten we na het ondertekenen van de akte eerst bij de Kamer van Koophandel de ubo(‘s) aanmelden. Vervolgens kunnen we de opgerichte rechtspersoon inschrijven bij de Kamer van Koophandel. Kom je voor een andere zaak naar de notaris waarbij een rechtspersoon is betrokken? Dan vragen we wie de ubo is, controleren we in het ubo-register of de gegevens die je opgeeft actueel zijn en als dat niet het geval is dan actualiseren we de gegevens bij de Kamer van Koophandel. De notaris heeft deze verplichtingen gekregen in het algemeen belang van een veiliger Nederland en Europa. Ook dan een ubo inschrijven De aandelen van een B.V. zijn nog al eens ondergebracht bij een stichting die het stemrecht heeft over de aandelen en anderen hebben certificaten van aandelen en daarmee het winstrecht van de aandelen. Bijvoorbeeld in familieverband zijn de ouders de bestuurders van de stichting en hebben de kinderen de certificaten van aandelen. Degenen die certificaten hebben worden certificaathouders genoemd. De certificaathouders kunnen worden gezien als de ubo van een B.V.; de bestuurder(s) van de betrokken stichting kan/kunnen worden gezien als een ubo. Deze personen moeten dan worden ingeschreven in het ubo-register bij de Kamer van Koophandel. Tot slot De Wit Dijkstra Netwerk Notarissen is goed op de hoogte van de nieuwe spelregels bij de Kamer van Koophandel. Als je daarom vragen hebt, helpen onze specialisten op het gebied van bedrijven en organisaties, je graag.

Mr. Gerard Vellinga De Wit & Dijkstra Netwerk Notarissen www.dewit-dijkstra.nl De Wit Dijkstra Netwerk Notarissen is aangesloten bij Netwerk Notarissen, een landelijke organisatie van 150 notariskantoren. De Netwerknotaris adviseert u deskundig, wijst u op de voor u aanwezige risico’s en draagt concrete oplossingen aan. Voor meer informatie zie www.dewit-dijkstra.nl of bel 0515 - 41 78 85.

NUMMER 12 • 2020

ALEX DE BOER VAN UITVAARTCENTRUM & CREMATORIUM SNEEK:

“EEN MOOI AFSCHEID IS DE EERSTE STAP IN DE ROUWVERWERKING” overlijden, hij een begrafenis in stijl zou krijgen: in de ‘plechtige’ koets van Jan Æbe de Boer. “Op 24 oktober was het zo ver. Mijn zoon deed de uitvaart, hij had opa zijn pak aan en liep aan het hoofd van de stoet.” Het model van Jan de Vries staat in afwachting van zijn nieuwe vitrine in de opslag, maar krijgt in de nabije toekomst een prominente plaats in het gebouw van Uitvaart Centrum Sneek.

Een uitvaart in coronatijd, een bizarre tijd vol met beperkingen ten aanzien van het ‘cordon sanitaire’, het aantal bezoekers en verwarring ten aanzien van de regels, dat klinkt wat surrealistisch. Een gesprek met directeur Alex de Boer van Uitvaartcentrum en Crematorium Sneek.

Maar soms is een intieme uitvaart in beperkte kring net zo indrukwekkend en ontroerend. Bij grote uitvaarten word je vaak geleefd door de massa, je weet dan achteraf niet eens meer wie er allemaal zijn geweest of met wie je hebt staan praten. Dat is ook de reden dat wij een opname van de uitvaart maken. Niet meteen om een week later terug te kijken, maar achteraf blijkt het vaak een dierbare herinnering.

De Boer: “Vooral in de eerste twee weken kwamen de beperkingen ons koud op het dak vallen. De regelgeving was niet meteen duidelijk. Aanvankelijk was het maximum 30 mensen, inclusief personeel. Dat zijn er van onze kant bij een uitvaart in ieder geval drie, dus dan hield je nog maar 27 mensen over. Wat doe je dan als iemand aangeeft dat ze met 28 man zijn? Ik geloof dat we toen nog wel eens een keer verkeerd hebben geteld. Later, toen het maximum van 30 exclusief personeel werd, hebben we ons daar strak aan gehouden. Andere tijden vragen om andere regels, dus hebben we de zaal anders ingericht en de helft van de stoelen eruit gehaald. Er waren ook nabestaanden die per se een condoleance wilden. Dat kon, mits de afstand van anderhalve meter strikt werd gerespecteerd; we hebben daarvoor een rondloop gecreëerd waardoor de komende en vertrekkende bezoekers van de condoleance elkaar niet tegenkwamen. Voor uitgebreidere condoleances hebben we de buitencondoleance in de tuin geïntroduceerd. We hebben een enorme tuin achter het pand, en daar konden we de mensen via de bestaande paden zo leiden dat ze elkaar niet tegen hoefden te komen. Zo hebben we toch een paar prachtige condoleances gehad met meer dan 100 mensen.

Alex de Boer

Ten aanzien van de dienst zelf hadden veel mensen een gevoel van: ‘Waar doen we het eigenlijk voor’? Maar toch zijn er veel geweest die erg hun best hebben gedaan om er wat van te maken, ondanks alle beperkingen. Livestreaming, waardoor er toch, zij het virtueel, meer mensen bij konden zijn, heeft er in mijn optiek voor gezorgd dat die vraag verder naar de achtergrond werd verdrongen.”

In de grote tuin waren uitgebreidere condoleances mogelijk.

BIJZONDERE UITVAARTEN “We hebben hier een paar keer een ‘drive-through’ condoleance gehad, waarbij nabestaanden de overledene vanuit hun auto de laatste eer konden bewijzen. Het is geen ideale situatie, want je wilt even praten met de familieleden, je medeleven betuigen en troostend knuffelen of een bemoedigende klap op de schouder geven, want zo zitten wij mensen in elkaar. Maar ze hebben op die manier in ieder geval de mogelijkheid gehad om de overledene ‘een goede reis te wensen’.

Een hele bijzondere en ontroerende uitvaart was die van Advendo instructeur Marc Brinkhuis, die in het dagelijks leven werkzaam was als teamleider op RSG Magister Alvinus. Brinkhuis overleed op 29 september aan een hartstilstand. Advendo bewees hem de laatste eer met een optreden op het plein voor het uitvaartcentrum. Op de oprijlaan stond het vol met mensen voor een laatste groet. Keurig netjes op gepaste afstand. Koude rillingen. Heel indrukwekkend.” Een uitvaart die velen bij zal blijven was die van modelbouwer Jan de Vries. Deze maakte in de jaren negentig een prachtig model van de lijkkoets van toen nog Uitvaartverzorging J.Æ. de Boer & Zn, nu Uitvaartcentrum en Crematorium Sneek. De originele koets is gebouwd in 1911 bij de firma Oostwoud in Franeker en kostte toen 611 gulden. Eigenaar Jan Æ. de Boer sprak met De Vries af dat wanneer de modelbouwer zou komen te

GASTHEERSCHAP IN DE CORONAPERIODE “Het is niet alleen belangrijk dat we voorkomen dat er bij onze bezoekers besmettingen op kunnen treden, maar ook bij het personeel onderling. Dus hebben we in onze kantoren een strak regime. Het mag niet voorkomen dat een uitvaart niet door kan gaan omdat het hele personeel in quarantaine moet. Onze vier gastdames hebben zich opgesplitst in twee teams, zodat in geval van ziekte van een van de vier, niet meteen ons hele team in quarantaine hoeft. Linksom of rechtsom, we zijn een onderneming, zij het met een bijzondere missie. Mensen komen hier op hun kwetsbaarst, onder normale omstandigheden al. Dan telt gastheerschap dubbel zo zwaar, daar wil je extra je best voor doen, ze ontzorgen. Want dat is de eerste stap in de rouwverwerking. En dat doen we volgend jaar al honderd jaar.” Waarvan akte.

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

ONDERNEMERS IN HET ZONNETJE TIJDENS DE DAG VAN DE ONDERNEMER Welke ondernemer verdient het volgens jou om in het zonnetje te worden gezet tijdens de Dag van de Ondernemer? Deze vraag stelde de gemeente aan de inwoners van Súdwest-Fryslân. Ruim 60 inwoners gaven gehoor aan deze oproep. Vrijdag 20 november was het de Dag van de Ondernemer en verraste wethouder Bauke Dam verschillende ondernemers in Súdwest-Fryslân met een attentie.

Waarom deze ondernemers volgens onze inwoners een verrassing verdienden tijdens de Dag van de Ondernemer?

Feenstra Melkman, Hommerts

Piepschuimletters.nl, IJlst

Yn’e Steeg, Easterwierrum

Ying Media, Sneek

Henk Feenstra gaat elke dag met een grote glimlach op pad met zijn rijdende winkel. Door de coronamaatregelen mist hij nu een aantal grote klanten, maar hij houdt de moed erin!

Theo ten Kate maakt de mooiste dingen van piepschuim. Hij heeft het op dit moment erg rustig omdat er geen grote evenementen georganiseerd worden. Maar Theo blijft enthousiast en heeft volop ideeën!

Jantsje Altenburg probeert ondanks vervelende privéomstandigheden het hoofd boven water te houden als kleine zelfstandige. Jantsje blijft voor iedereen klaarstaan, ze is creatief en denkt in mogelijkheden!

Marianne Bouwman en Ying Mellema zijn altijd actief voor de regio. Deze enthousiaste, hardwerkende mensen informeren en verbinden met hun Groot uitgaves!

MHB Audiovisueel, Bolsward

Breuker Telemarketing & Meer, Scharnegoutum

Sporthuis A.P. van der Feer, Bolsward

PlusNauta, Sneek

Stephen en Hannie zetten zich in bij diverse evenementen in de stad. Andere jaren was dit de start van een druk wintersportseizoen. Door de huidige maatregelen zijn er voorlopig geen wintersportvakanties mogelijk, maar Stephen en Hannie blijven positief!

Bram Nauta heeft zijn pand in no-time omgetoverd tot een heuse studio. Ministers en bekende Nederlanders komen nu naar Sneek om aan te schuiven bij de 1,5 meter tafel van Bram. Ook helpt Bram regionale bedrijven om binnen de beperkingen te communiceren met hun stakeholders.

Marten staat altijd vooraan om Bolswarders te helpen. Zijn bedrijf is zwaar getroffen in deze coronatijd, maar ook nu biedt hij nog de helpende hand en denkt hij vooruit!

Els en Lisette Breuker denken altijd mee met hun medewerkers en luisteren naar hun wensen. Ook nu in deze periode, waarin iedereen vanuit huis werkt, geven Els en Lisette veel persoonlijke aandacht en waardering.

GRUTSK!

Museum Hindeloopen

BME Bookings, Witmarsum

Restaurant Aan de Gracht, Sneek

Pieter en Grietje Bootsma werken hard om hun bedrijf met maatschappelijk belang gezond te houden en door te ontwikkelen. Het bedrijf met museum, winkel en restaurant, is zwaar getroffen in deze coronatijd. Deze ondernemers blijven optimistisch, vol nieuwe ideeën en ambities om nog vele jaren vooruit te kunnen!

Fokko en Arie timmeren al jaren aan de weg en zijn zeer actief bij vele evenementen. Ze treden vaak op als de Zware Jongens, maar hebben ook veel Nederlandstalige artiesten onder hun hoede. De entertainmentsector heeft het op dit moment zwaar, maar deze mannen zetten door!

Joris ziet kansen in plaats van problemen en zoekt altijd naar verbinding en samenwerking. Ook in deze tijd waarin de horeca zwaar getroffen is, blijft hij optimistisch

Wethouder Bauke Dam: “Ik bin grutsk op ’e ûndernimmers fan Súdwest-Fryslân. Se hawwe in soad lef en trochsettingsfermogen, en tinke yn mooglikheden. Yn dizze bysûndere tiid hawwe in soad ûndernimmers aardich skeakelje moatten. Mar ús ûndernimmers kinne dat; se hâlde moed en betinke nije fertsjinmodellen. Dat is dochs fantastysk. Dêr wol ik harren graach foar betankje.”

Speciaal voor de feestdagen hebben we lekkere cadeautjes en pakketten samengesteld!

U KUNT KIEZEN TUSSEN EEN...

EEN DOOR ONS SAMENGESTELD PAKKET!

GA HIERVOOR NAAR WWW.PUURPOSTHUMA.NL/WEBSHOP

EEN SMULPAKKET OP MAAT

NEEM CONTACT OP MET GRIETJE VIA GRIETJE @PUURPOSTHUMA.NL

BESTEL: F O L KE IN W E D IN S G N LA M KO P PUURPOSTHUMA.NL/WEBSHO SCHARNEGOUTUM Prof. B. Fridsmastrjitte 12, TEL: 0515-412900 WOMMELS Keatsebaen 2, TEL: 0515-331406 BOLSWARD Appelmarkt 2, TEL: 0515-576882 SNEEK St. Antoniusplein 37, TEL: 0515-416444

INFO@PUURPOSTHUMA.NL WWW.PUURPOSTHUMA.NL

SPECIALE BIJLAGE VAN

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

FEESTMAAND SPECIAL Met de leukste en lekkerste tips en trends voor de feestdagen uit eigen regio!

LAVA FASHION - BOLSWARD • PIMPÉ EN MEIS - BOLSWARD • ES-STER - BOLSWARD • BY ALBERTS- WORKUM • KARWEI - SNEEK • MEVROUW DE MOLENAAR - WITMARSUM • DE ROOS INSTALLATIETECHNIEK - KOUDUM • SÂLT & ZUCCHERO - KOUDUM • MEUBELMAKERIJ EINDELOOS - BOLSWARD • SLAGERIJ ANEMA - BOLSWARD • ROLAND ABMA KEUKENANDERS - BOLSWARD

Grootste assortiment

KUNST KERSTBOMEN tegen scherpe prijzen.

KOOPZONDAGEN

06 13 DEC DEC Geopend van 10:00 tot 17:00 uur.

Showmodellen tot - - - - - - - -wel - - -50% - - - - - korting. -------------------Nieuw in ons assortiment

LUVILLE KERSTDORP Maak je eigen kerstdorp met deze unieke kersthuisjes en figuren. n.

------------------------------------

Onze KERSTTHEMA’S en VERLICHTING.

Er is weer een prachtige collectie samengesteld, in verschillende stijlen en er is ontzettend veel keus in kerstverlichting.

-----------------------------------Grootste assortiment aan

KAMERPLANTEN MERPLA Bij ons vind je vele ‘juweeltjes‘.

Prachtige

ECHTE KERST BOMEN

KERSTSHOW

door de hele winkel!

Veilig kerstwinkelen doe je in Witmarsum. Zeer ruim opgezette kerstshow. Deze is dit jaar sfeervol verspreidt door de hele winkel. Kijk op google voor rustigere momenten in onze winkel.

Kom geZ Wij voldoen aan alle RIVM regels.

Topkwaliteit. Iedere week verse aanvoer.

OPENINGSTIJDEN Ma t/m vr 9.00 - 18.00 uur Zaterdag 9.00 - 17.00 uur

------------------------------------

We zijn geopend en houden ons aan de richtlijnen van het RIVM. Kom zoveel mogelijk alleen en houd afstand.

It Fliet 3 • Witmarsum • www.groencentrumwitmarsum.nl

FOTOGRAFIE JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

Een midwinternachtsdroom Het is december. Na negen maanden van massale afgelastingen en beperkende sociale afstand willen we tegen het einde van dit coronajaar 2020 er zó graag aan toegeven om bij elkaar te kunnen zijn, elkaar te ontmoeten, en sámen te genieten van deze kerstperiode. Met name in de maand december hebben we behoefte aan níét alleen te hoeven zijn. December is sinds mensenheugenis een feestmaand en een feestje vier je niet in je eentje.

De mens is een sociaal wezen, en dat wezen heeft een ander mens nodig om zelf als mens te kunnen functioneren en om niet te vereenzamen. Natuurlijk, niet iedereen die alleen is, is eenzaam. Helaas ook natuurlijk: mensen kunnen erg eenzaam zijn, ook al hebben ze een relatie. De wens dat alles weer een beetje normaler wordt is dan ook niet alleen een geluid vanuit de economie, maar is vooral ook een roep uit de samenleving. Een schreeuw om het sociaal isolement te doorbreken, opdat de eenzaamheid wordt opgeheven. Zeker nu het december is, met alle symboliek van het licht, wat bij deze periode hoort. Het lijkt wel een droom uit voorbije tijden, al die decembermaanden die de wereld heeft meegemaakt. Die droom begint héél lang geleden, toen het nieuwe jaar nog in de lente begon en

december nog de tiende maand van het kalenderjaar was. Ook toen al was december een maand waarin het feest van het licht werd gevierd, met na de winterzonnewende twaalf joelnachten om kwade geesten te verdrijven. December was als midwintermaand ook toen al de maand van bezinning en van terugkijken, van het vertellen van verhalen bij het vuur. Van met elkaar overvloedig eten ook, omdat de oogst binnen was. En in de midwinternacht gooide Odin - die bij ons Wodan heette - met zijn lange witte baard in de lucht rijdend op zijn paard Sleipnir (een schimmel!), zakjes met zaden door de schoorsteen, opdat die konden worden gezaaid in het nieuwe voorjaar. Heel gemakkelijk werd later de geboorte van Christus als het nieuwe licht van hoop in de oude tradities verweven,

transformeerde Odin tot Sint-Nicolaas en ging het joelfeest in Fryslân over in het Sint-Thomasluiden. Voor de één staat december voor Kerstmis met de kerststal, voor de ander is het kerstfeest met de kerstboom. En ook het lichtfeest Chanoeka vindt plaats in december. En of je nu wél of géén religie aanhangt, het is in elk geval midwinter en het betekent in alle gevallen het feest van het licht. December zit met andere woorden vol symboliek en mythologie, als één fantastische midwinternachtsdroom. En nú komen die decembervieringen met het coronavirus in ons midden! Er was geen ‘normale’ Sinterklaasintocht dit jaar, er zijn geen ‘normale’ kerstborrels op het werk, en er komt geen ‘normaal’ vuurwerk op oudejaarsavond. Merken we er dan niks van? Zeker wel! Júíst door alle beperkingen beleven we december

nóg intenser dan onder ‘normale’ omstandigheden en daardoor komen we waarschijnlijk juist dichterbij de oorspronkelijke bedoelingen van het decemberfeest, mét of zónder religie. Het ouderwetse carbid schieten op oudejaarsavond verdrijft dan wel niet het coronavirus, maar hopelijk wel de kwade geesten in ons zelf, waardoor we weer helder kunnen denken en kunnen genieten van de werkelijke waarden in het leven. Namens directie, medewerkers en het redactieteam van de Groot-bladen, Alvast fijne feestdagen en een gelukkig en vooral heel gezond 2021 gewenst! door Henk de Vries

22 GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST FEESTMAAND SPECIAL 2020

voor een warme TIPS decembermaand! December is dé tijd om je huis gezellig te maken, zeker in de tijd dat het allemaal anders dan anders is. We geven je graag wat tips en tricks voor extra warmte in je huisje!

Een trend om je huis, maar ook je tuin helemaal kerst-proof te maken zijn de TUINPOSTERS EN MUURCIRKELS. We hebben ze in verschillende formaten waardoor je ze leuk kan combineren! Om het verhaal compleet te maken zijn er nu ook bijpassende KERSTBOOMHANGERS bij!

SIMPLICITY!

Met deze ACCESSOIRES van Storefactory bereik je met weinig veel sfeer! Mooie strakke vormen en veel glas is kenmerkend voor dit mooie merk uit Zweden en vind je bij Meis – Groen en wonen!

Ben je op zoek naar een origineel KERSTCADEAU OF KERSTPAKKET?

Wij stellen het graag met jou samen, zodat elk cadeau of pakket persoonlijk is, en past bij de ontvanger! Kom gezellig naar Pimpé of maak gerust een afspraak zodat we alle tijd voor je hebben!

Een Kerst huis is niet compleet zonder kerstgroen! Naast een kerstboom, maken een mooi BOEKET OF KERSTSTUK op tafel het helemaal af. Voor de creatievelingen onder ons hebben we materiaal en groen zodat je zelf aan de slag kan. Maar wil je liever iets bestellen is dat uiteraard altijd mogelijk! We helpen je graag bij Meis – Groen en wonen!

Jongemastraat 31 8701JB Bolsward 0515-573212 info@bypimpe.nl www.bypimpe.nl

Jongemastraat 13 8701JA Bolsward 0515-756462 info@meis.frl www.meis.frl

VOETJES OMHOOG EN GENIETEN MAAR Als je huis dan helemaal in kerstsfeer is omgetoverd, kan het grote genieten gaan beginnen, samen zijn met de mensen die je dierbaar zijn en uiteraard lekker eten! Houd je van LEKKERE HUISGEMAAKTE TAART, maar heb je zelf te weinig tijd om in de keuken te staan? Wij gaan graag, samen met onze cliënten bij Pimpé voor je aan de slag! Van onze bekende monchoutaart, lekkere tartelettes of een echte chocolade kersttaart!

Wij vertellen graag onze mogelijkheden.

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

ONDERNEMEN OP GEVOEL LAVA, RECHT TEGENOVER HET RENAISSANCE STADHUIS VAN BOLSWARD, IS VEEL MEER DAN EEN MODEWINKEL. Eigenaresse Solé Rinsampessy heeft zoals zij zelf zegt ‘een zwak voor mooie dingen’. Voor mooie stoffen en materialen en ontwerpen met een tijdloze en ingetogen uitstraling. Voor mode, maar ook voor meubels en design. ‘Ik kies -puur op mijn gevoel- wat mij aanspreekt zoals deze kandelaar van WICK. Een prachtig ontworpen, minimalistische kandelaar voor binnen en buiten die je kunt opladen’. Voor haar winkel is zij steeds op zoek naar inspirerende merken die passen bij haar gevoel voor stijl. Mode en sieraden vormen nog steeds het hart van haar collecties maar klanten vragen steeds vaker naar haar meubels en andere accessoires. ‘Er komt een moment dat echt alles in mijn winkel te koop is. Van kleding, schoenen, tassen en sieraden tot design, luxe body & home producten tot en met mijn inrichting!’

‘De impact van social media blijft me verbazen. Dit pakket met schoenen gaat op de post naar een klant in………New York! Zij heeft mij ontdekt en volgt mij op Instagram. Hoe leuk is dat?’

‘Mijn klanten zijn modebewuste vrouwen met een eigen stijl die op zoek zijn naar mode waar zij zich gelijk goed in voelen. Voor die vrouwen koop ik in en maak ik in mijn hoofd mooie beelden met de stukken die ik kies. De kern van mijn collectie bestaat uit een aantal vaste merken die goede, tijdloze basics maken die lang meegaan. Minstens zo belangrijk als de kwaliteit van hun kleding is het contact en gevoel dat ik zelf met die merken heb. Ondanks dat deze merken goed met elkaar blenden hebben zij toch een heel eigen, herkenbare stijl. Mijn winkel is steeds in beweging omdat ik altijd op zoek ben naar spannende nieuwe merken die zich goed laten combineren met de andere ontwerpen. Voor het komende jaar verheug ik me op een lijn met prachtige linnen kleding die echt iets bijzonders toevoegt. Je kunt me niet blijer krijgen dan wanneer een klant gelukkig de deur uitloopt met haar aankopen. Het gebeurt regelmatig dat ik later een lief berichtje krijg of dat mijn klant de winkel nog even binnenloopt om te vertellen over complimenten die zij heeft gekregen of hoe blij zij is. Misschien zou ik commerciëler kunnen zijn, maar ik onderneem op mijn gevoel en doe wat ik leuk vind.’

LAVA • Marktstraat 1, 8701 JT Bolsward • tel. 0515 - 85 77 82 • INSTAGRAM & FACEBOOK @LAVABOLSWARD • WEBSHOP www.LavaBolsward.nl

24 GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST FEESTMAAND SPECIAL 2020

! m a a z r u u d n e p Hi Iemand die denkt dat zelf kleding maken en sokken breien suf is, is niet van deze tijd.

Het is juist ontzettend hip!

In de zelfmaak modetijdschriften vind je de kleding patronen die nu het modebeeld sieren of een #hack erop. Social Media en dan met name Instagram is een waar paradijs, met de juiste # vind je diverse ‘patron de couture’ in pdf die je thuis zo kan uitprinten en je gelijk aan de slag kan, mits je de juiste stof ervoor hebt.

JERSEY OF SWEATERSTOF

Jersey of sweaterstof is voor jong en oud. Iedereen heeft wel een comfortabele trui, vest of hoodie in zijn kast. De stoffen komen in uni, prints en bijpassende boordstof. Combineer in dezelfde kleur of ga kleuren combineren.

PONDEROSA GROEN

De corduroy of brede rib is terug in het modebeeld en komt in o.a. Ponderosa groen, een kleur die voor meisjes en jongens geschikt is en vele toepassingen kent. Rokjes, broeken en jassen.

OEKO-TEX

Steeds meer stoffen die in de winkel liggen worden in Europa geproduceerd én dragen het OEKO-TEX keurmerk. Soepel vallende stoffen zoals deze viscose met en tye-dye effect en kleine prints. Warme jacquard en knitted stoffen stoffen in diverse prints of met mooi motief zijn er ook met een OEKO-TEX en GOTS keurmerk.

LANG YARNS

Bij Lang Yarns garen is het mogelijk om je garen te traceren. Met de QRcode op de wikkel kun je achterhalen van welke boerderij ze komen en van welk ras de wol komt. Dit is o.a. een mogelijkheid van het sokkengaren Jawoll. Dit garen wordt door de twee mannen in het nieuwste Sokken breiboek ‘Sock You two’ ook gebruikt.

Deze verduurzaming zie je bij de breien haakgarens ook. ECO-, BIO garens en gerecycled materiaal wat in de garens verwerkt zitten zoals PET flessen zijn in opkomst en je breit er de comfortabelste truien of vesten mee.

Met de juiste stoffen, passend bij het patroon, kun je een hele garderobe voor de familie maken die lijken alsof ze zo van de catwalk afkomen. ES-STER • Dijkstraat 41 • 8701 KC Bolsward • tel. 0515 - 335 450 • www.es-ster.nl

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE

VOOR SLAGERIJ ANEMA

BEGINNEN DE FEESTDAGEN AL IN OKTOBER Voor slager Ype Anema uit Bolsward beginnen de feestdagen al in oktober. In de wijnmaand is Anema in de weekenden al druk bezig met het maken van de rollades. “Dan bin’k al druk bezech met de toutsjes”, vertelt de bekende slager in onvervalst Bolswarders. Voor hem en zijn vrouw Hilde betekenen de feestdagen drukte, drukte en nog eens drukte. Overigens doet hij het werk met plezier, ook nu hij de zes kruisjes inmiddels op de rug heeft. Nu de kinderen volwassen zijn hoeft het slagersechtpaar geen rekening meer te houden met de schoolvakanties en zijn ze ook dit jaar pas in september op vakantie geweest. Maar liefst drie weken ging de winkel dicht en meteen daarna zijn de voorbereidingen voor de feestdagen begonnen. SLAGERIJ ANEMA SINDS 1903 “Eigenlijk doen Hilde en ik het niet anders dan mijn vader en pake al deden. Mijn voorouders die slachtten in 1903 al en overgrootvader Harmen verhuisde in 1921 al naar de plek waar we nu nog altijd zitten. Uiteraard in een modern jasje, maar in principe is het werk gelijk gebleven. Wij doen heel veel dingen zelf, dat hoort ook bij het ambacht, vind ik. Veel slagers slachten niet meer zelf, daar zou ik mij niet bij thuis voelen.” WÚSTOU SLAGER WURDE? Ype Anema was nog maar vijftien jaar toen zijn vader Harmen hem vroeg of hij de zaak ooit wilde overnemen, Ype herinnert zich dat moment nog als de dag van gisteren. “Vóór 1975 liep mijn vader al met het plan om de slagerij te verbouwen. Hij stond tegenover mij en vroeg: ‘Wústou slager wurde? Want anders gaan ik nyt ferbouwen en ik mut ut

nou wel wete!’ Ik wist dat natuurlijk helemaal nog niet, maar in 1980 werd de zaak wel verbouwd.” Ype vertelt het lachend: “Het was toen wel duidelijk.” Maar voordat hij in de slagerij kwam, mocht Ype van z’n ouders naar hartenlust voetballen en hij deed dat toen ook maar al te graag als prof bij onder andere AZ, Cambuur en Heerenveen. In de spaarzame vrije tijd die overbleef, behaalde de jonge Ype wel z’n slagersvakdiploma’s. “Ik hew myn mavodiploma nyt haald, ik sakte op ééntiende bij mondeling Dúts”, vertelt hij er tussendoor. Ype hielp toen zijn vader al regelmatig in de slagerij. “Het slagersvak zit gewoon in mijn genen. Als we het druk hadden, dan aten we gewoon tijdens het slachten. Dat mag tegenwoordig niet meer, maar in mijn jonge jaren zei pa: ‘Haal mar even un patatsje’. Als ik van de AZ-training thuiskwam gooide ik mijn voetbaltas in de hoek en ik hielp. Dat is hier altijd zo geweest en onze kinderen doen dat ook nog steeds. We hebben twee meiden en de jongste is onze Harmen, die is naar myn fader fernoemd, dat ken nyt anders.” Harmen Anema (22) wordt ook de opvolger, hij studeert bedrijfskunde aan de Universiteit van Groningen waar hij met de laatste maanden bezig is. Anema junior schrijft nu zijn afstudeerscriptie. Ype: “We wilden wel graag dat hij syn skoal afmaakt, want je weet nooit wat er gebeurt. Hij kan goed leren. Hij verricht tijdens het slachten al de hand-en -spandiensten. Ik vind dat geweldig.” Wie denkt dat Harmen z’n ouders hem gepusht hebben om de slagerij over te nemen, heeft het verkeerd. Het is juist het tegenovergestelde.

“We hewwe goëd deurfraagd! Wústou slager wurde ja òf nee?” Net zoals de vader van Ype dat deed. Dat wordt dus doctorandus Harmen Anema, slager in Bolsward! DECEMBERMAAND IN CORONATIJD Of deze decembermaand anders zal worden dan alle voorgaande feestmaanden, is voor Ype en z’n vrouw Hilde nog even afwachten. “We mogen maar vier klanten in de winkel hebben en normaal staat de winkel tot aan de nok toe vol, dat zal nu dus niet zo zijn. De mensen zullen nu soms even buiten moeten staan en dat vind ik wel vervelend. Ik hoop dat de klanten er wat begrip voor zullen hebben.” Maar Ype weet: “Het is sowieso het hele jaar al anders en ik ben eerlijk, we hewwe un bêst jaar draaid.”

dat de slager weet in wat voor talen wat is.” Ondanks deze veranderingen in naam, staan er elk jaar ook weer rollades op het kerstmenu, net zoals varkenshaas. “Gister vroeg iemand aan mij wat ze moesten eten met de Kerst”, vertelt Hilde. “Ik heb gezegd dat iedereen dat zelf moet bedenken, dan zorgen wij dat het er komt.” “En och,” vult Ype zijn vrouw aan, “vorige week haalde iemand een lekkere rosbief die hij uit wilde proberen voor de feestdagen. Blijkbaar had hij die rosbief gecremeerd, want even later belde deze huiskok of we nóg eentje haddden liggen, want ‘er was iets niet goed gegaan’…”

Slagersvrouw Hilde schuift nu ook aan tafel en mengt zich in het gesprek. “Het is dit jaar zéker anders”, beaamt Hilde. “Veel meer mensen zullen nu met de feestdagen thuis eten. Tijdens de vakanties bleven de mensen ook meer thuis en dat merkten wij in de slagerij ook. Maar of er anders besteld gaat worden is nu nog even afwachten. Klanten die doodgemoedereerd in de week voor Kerst een kalkoen komen bestellen zullen er dit jaar ook weer bij zijn. Wij doen dan onze uiterste best om dat weer voor elkaar te krijgen”, zegt Hilde, door ervaring wijzer geworden. RARE BENAMINGEN VOOR HETZELFDE VLEES ALS VROEGER Volgens Ype zijn de mensen in de decembermaand toch altijd al wat extremer in het bestellen van de slagersproducten. “Noem alleen die rare benamingen, klanten willen nu een ‘tomahawk steak’ of een ‘côte de boeuf’, ik noem maar eens wat. Dan vragen ze mij: ‘Hestou dat wel?’ Mijn wedervraag is dan altijd: ‘Zijn de koeien in honderd jaar veranderd?’ Nee, dus dan heb ik dat wel. Of ze willen ‘picanha’, nou dat is gewoon een staartstuk, alleen ‘picanha’ klinkt even duurder. Het komt er even op aan

TOT SLOT, WAT VINDT SLAGER YPE ZELF EEN FAVORIET STUKJE VLEES? “Dat loopt nou krekt fut”, zegt Ype, en hij wijst naar z’n vrouw om er snel achteraan te zeggen: “Een lekkere dikke haasbiefstuk.” Hilde geeft aan dat ze een stoofpotje met ‘lekker vlees’ heerlijk vindt.

SLAGERIJ ANEMA • Heeremastraat 10 • 8701 JG Bolsward • tel. 0515 - 572 286 • www.slagerijanema.nl

26 GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST FEESTMAAND SPECIAL 2020

FEEST!!

Kerststyling 2020

TIPS DOOR:

De feestdagen zijn in zicht, en dus blikken we graag met KARWEI alvast vooruit en nemen we de trends graag even door. Kerst 2020 is natuurlijk veel meer dan een boom in huis halen, we gaan echt voor een warme gezellige periode. Dus deze winter dompelen we alle hoeken en gaten van onze stads-, buiten- of huurwoning onder in de kerstsferen! Evelyne Bok werp.nl www.evelyne-ont

Maar we moeten natuurlijk voorkomen dat je straks door de (kerst)bomen het bos niet meer ziet. Daarom hebben we drie sfeervolle kersttrends op een rij gezet. Voor welke trend ga jij?

DECORATION ON TOP Hou je van veel kerstballen, uitgesproken hangers en gouden ornamenten? Ga ze dan in groene takken verwerken, deze takken kun je zelfs boven je tafel ophangen! Gebruik donkere tinten, haal op een chique manier het kerstgevoel in huis. Werk dan dit jaar met aarde tinten in combinatie met zwart en goud. Zo breng je de kerstdagen in stijl door. Vergeet niet de kerstboom extra goed te vullen met mooie blinkende hangers. Een vaas met takken is ook een heel leuk idee voor op je kersttafel!

PRETTY PASTEL Alles in deze trend draait om neutrale, witte, poederige tinten. Deze staan wel bekend als pastellen die ton sur ton in elkaar overvloeien. De kerstdecoratie is minimalistisch, glans en mat gecombineerd en vraagt niet veel aandacht met groene takken of donkere tinten. In plaats van groen en zwart is er gekozen voor droogbloemen, gedempte kleuren en met een paar goud accenten zoals beelden van vogels maak je er toch een statement van.

BEAUTIFUL VASES

SHOP IN STYLE! Al deze decoratie die je wilt toepassen voor een fijn kersthuis kun je shoppen bij de KARWEI. Van kerstbomen tot glitter uitgedoste ballen, van stijlvolle vazen tot gouden beeldjes en van warme kussens tot mooie gebreide plaids. Alles is aanwezig om er een echt warm thuis te maken en daar kunnen we allemaal wel erg naar uitkijken tijdens deze gekke periode.

Hele fijne feestdagen en een gezellig thuis !

Voor liefhebbers van veel mooie decoratie is dit een perfecte trend. Alles draait hierbij om uitgedoste spraakmakende hoekjes in de woonkamer creëren. Denk aan keramiek, terracotta potten en bijzonder gevormde vazen en kaarsenhouders in vele soorten en maten. De vazen stijl je af met takken en verschillende soorten bloemen. Door de decoratieve stijl te combineren met eenvoudige producten, zoals een strakke bank met passende poederkleurige kussens ontstaat er een eigentijdse warme stijl.

Alle artikelen op deze pagina zijn verkrijgbaar bij KARWEI BOLSWARD • De Marne 102, 8701 MC Bolsward • tel. 0515 574 174 • www.karwei.nl

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

Een nieuwe frisse uitstraling SPECIALIST IN KEUKENRENOVATIE

RENOVATIE PROJECTEN

KEUKENANDERS is specialist in het renoveren van bestaande keukens waarvan de basis nog goed is, maar toe is aan een nieuwe frisse uitstraling. Ook kun je bij KeukenAnders terecht voor een compleet op maat gemaakte nieuwe keuken! Wanneer je de indeling van de keuken wilt vervangen of de keuken is in een hele slechte staat, dan is het wellicht beter om een geheel nieuwe keuken te plaatsen. Ook dan ben je bij deze specialist aan het juiste adres.

PROJECT 1

Een renovatie waarbij het aanrechtblad, in een uitgesproken kleur, het uitgangspunt was. Een mooie uitdaging om de keuken zo te renoveren tot een keuken met een frisse en moderne uitstraling welke goed paste bij de rest van de inrichting.

PROJECT 2

Van een standaard keuken naar een grote luxe keuken waarbij rekening is gehouden met de bestaande apparatuur.

Met behulp van demomaterialen krijg je een realistisch beeld van de mogelijkheden en materialen die beschikbaar zijn.

HET GEZICHT ACHTER KEUKENANDERS

Roland Abma

De 50-jarige Roland Abma, woonachtig in Bolsward, is het gezicht achter KeukenAnders. Naast het keukens renoveren kan hij ook andere werkzaamheden uit handen nemen zoals timmeren tegelwerk en het verrichten van installatiewerkzaamheden. Dit alles maakt het plaatje van jouw keuken compleet.

PROJECT 3

Na ruim 40 jaar trouwe dienst was het tijd voor een compleet nieuwe keuken. Niet alleen de keuken is aangepakt, ook de wanden en de vloer hebben een make-over gehad. KeukenAnders heeft tevens het installatie- en tegelwerk gedaan.

KEUKENANDERS • De Tjirk 1 • 8702 CW BOLSWARD • tel. 06 128 927 14 • www.keukenanders.nl

t s r e K Beleef Wonen! e j t e e d I bij ADVERTENTIEPAGINA

Ideetje Stijlvol Wonen Grootzand 35 8601 AR Sneek tel: 0515-431485

www.ideetjewonen.nl Mail: info@ideetjewonen.nl Volg ons op: Facebook & Instagram

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

MEUBELSPUITERIJ ZUIDWEST FRIESLAND

‘We spuiten met deskundigheid en verf weer nieuw leven in uw interieur’ Overspuiten scheelt tijd en geld Spuiten is dé manier om een bestaand interieur, keuken, badkamer of meubel een compleet nieuwe uitstraling te geven. Er is verrassend veel mogelijk … en dat voor een fractie van de kosten van een nieuwe keuken of meubel. Een keuken of meubel is technisch gezien vaak nog niet versleten of kapot. Er is misschien sprake van beschadiging of de uitstraling of kleur past niet meer bij uw nieuwe interieur. Wilt u wat anders? U kunt bij ons alles uit handen geven. Via een toegestuurde foto kunnen wij vlot een inschatting maken van de kosten. Maar ook komen wij graag bij u thuis langs voor een goed en eerlijk advies.

KEUKEN RENOVATIE / OVERSPUITEN KEUKEN Wanneer u de keuken vakkundig wenst te laten renoveren, dan bent u bij Meubelspuiterij Zuidwest Friesland aan het juiste adres. De keuken krijgt door ons professioneel een nieuwe harde laklaag waardoor deze als nieuw lijkt en weer jaren mee kan.

Hoe ziet het werkproces er uit? KEUKEN DEMONTEREN

Wij komen langs en verwijderen vakkundig alle losse keukendelen, en nemen die mee naar de werkplaats. De vaste delen van de keuken worden ontvet, en klaar gemaakt om op locatie te spuiten. Nadat alles is afgeplakt met folie tegen spuitnevel, komen we de volgende dag terug en worden met professionele apparatuur de vaste delen gespoten in dezelfde lak.

WAAROM OVERSPUITEN VAN KEUKENS EN NIET DE FOLIE VERVANGEN?

Vaak is er op MDF-keukenkastjes een beschermende folie geplaatst. Deze folie wordt erop gelijmd. Dit betekent echter dat door temperatuurverschillen, vocht of slijtage de folie kan loslaten of kan gaan scheuren. Bovendien is dit veelal het geval bij MDF soorten die rond het jaar 2000 zijn gefabriceerd en een ‘verkeerde’ samenstelling hebben gekregen. Dit kwam door milieu- en gezondheidsredenen. Deze samenstelling zorgt ervoor dat de lijmlaag op den duur geen goede hechting meer heeft en dus loslaat. Wordt de folie vervangen voor nieuwe, dan zal men na verloop van tijd hetzelfde probleem weer krijgen. Dat is de reden waarom wij de keuken overspuiten.

DE LOSSE DELEN

Wanneer er sprake is van folie wordt eerst de folie verwijderd. Bij ander materiaal moet er eerst ontvet of geschuurd worden. Vervolgens worden fronten nagekeken op beschadigingen. Deze worden waar mogelijk bijgewerkt. Lichte beschadigingen zitten bij de spuitprijs in. Alles wordt vervolgens in de grondlak gezet. Dit droogt vervolgens waarna het wordt geschuurd en afgelakt. Wij beoordelen vervolgens of het noodzakelijk is om een tweede aflak laag te organiseren.

KORT SAMENGEVAT:

WELK MATERIAAL WORDT GEBRUIKT?

• De keukenfolie van de kastjes en/of frontjes laat los. • U bent uitgekeken op uw bestaande keuken. • Er is sprake van schade aan uw keuken en u wilt dit weg laten werken.

Wij spuiten de keukenmaterialen met 2K lak. Dit is een harde industriële lak en dit is anders dan de verf die je bij de speciaalzaak koopt. Deze verf zal bij gebruik in een keuken snel beschadigen. Bij 2K lak is dit niet het geval.

ALLE KEUKENFRONTEN IN ÉÉN KEER OVERSPUITEN?

Is alles gespoten, dan plaatsen we alles terug. We lopen alles na, en we stellen de keuken even af.

Om kleuren structuurverschil te voorkomen raden wij u aan om uw keukenfronten allemaal in één keer te laten overspuiten. Het heeft trouwens geen zin om twee à drie deurtjes over te laten spuiten en de rest achterwege te laten vanwege de kosten. Als we de kosten voor het overspuiten van een paar fronten naast de kosten van een hele serie fronten leggen, dan staat dat niet in verhouding tot elkaar.

VOOR

Wij geven vijf jaar garantie op hechting en kleurechtheid. Ten slotte, als loslatende folie de reden van het over laten spuiten is, dan raden we ook aan om alle fronten in één keer over te laten spuiten. Als bij één deurtje de folie loslaat, dan zal dat namelijk ook bij de rest gaan gebeuren.

Meubelspuiterij Zuidwest Friesland

· E en geheel vakkundig gerenoveerde keuken, binnen 1,5 week. ·G een hak- en breekwerk. ·U kunt uw eigen kleur uitkiezen. ·O ok de vaste delen van de keuken kunnen meegenomen worden (in dezelfde harde lak). ·W e zijn een bedrijf met zeventien jaar ervaring in lak- en spuitwerk. ·W e voeren alles uit in eigen beheer.

Meer weten? Meubelspuiterij Zuidwest Friesland. Van Osingaweg 72, 8744 EX Schettens. Tel.: 06-40371223. www.meubelspuiterijzuidwestfriesland.nl

30 GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST FEESTMAAND SPECIAL 2020

interieuradvies

EN ZWEEDS VINTAGE-DESIGN

‘BY ALBERTS’, 125 JAAR SFEERVOL DESIGN

Greet Alberts is derde generatie interieur styliste. Het gevoel voor kleur kwam van jongs af aan door pake Jelte, heit Siemon en mem Jet. Al sinds 1894 bevindt zich op het Noard 59-61 in Workum een verfspeciaalzaak waar je inmiddels terecht kunt voor persoonlijk interieuradvies en Zweeds vintage-design. ‘By Alberts’ biedt de keuze uit meer dan 5.000 stalen behang, vele soorten vloeren en een bij elkaar passende kleurlijn.

ZWEEDS VINTAGE

Greet Alberts, Interieur styliste

VAN BEPPE’S BLAUW TOT JELTES GRIEN

Greet Alberts is gek op Zweden en volgt zelfs een Zweedse taalcursus. “Ik blijf mooi in Fryslân hoor, maar Zweden is prachtig en ook hun design meubelen.” Met regelmaat is ze in Zweden op zoek naar authentieke meubelen, soms met een verhaal. Ze komt op plekken waar de gemiddelde toerist niet snel zou komen, maar komt juist daar de pareltjes tegen.

Haar gevoel voor kleur heeft geleid tot een geheel eigen ontwikkelde kleurlijn. De kleuren zijn eigentijds, maar ook tijdloos en passen bij elkaar. Greet liet zich inspireren door haar familie. Zo verschillend als de regenboog, maar als compositie ook weer uniek. De kleuren komen terug in de behangstalen, maar ook in de woonaccessoires die ze uit Zweden laat komen en het past allemaal bij elkaar. Jeltes Grien bij Beppe’s Blauw of Piets Roze bij Hidde’s Roest.

ANNO 1894

CADEAU-TIP

De winkel is gevuld met smaakvolle interieuraccessoires, maar je kunt ook zo maar tegen een paar sokken aanlopen… niet zomaar sokken, maar SOXS… gemaakt van eco-wol van Nieuw-Zeelandse schapen. De sokken worden in Nederland afgemaakt, dus toch ook weer “made in Holland”.

Hip en heerlijk warm! Ideaal voor onder de kerstboom.

Voor winkelen en wooninspiratie kun je van dinsdag tot en met zaterdag terecht op ‘t Noard in Workum. Laat je adviseren over speciaal verven, zorg dat je de juiste spullen in huis hebt of ga voor een compleet interieuradvies. Blader eens door de vele behangstalen en ga eens op een vloer staan en kijk hoe het voelt. ‘By Alberts’ is hét adres voor een volledig interieuradvies.

JELLE UIT BOLSWARD

“Ik had Greet gevraagd uit te kijken naar een mooi houten bankje. Vanuit Zweden kreeg ik de foto’s al te zien, heel tof! En staat geweldig in huis.”

Stille getuigen van een ver verleden zijn nog altijd te zien in de winkel. Antieke kwasten en andere schildermaterialen herinneren aan de tijd dat huizen nog verlicht werden met kaarslicht. De keuze uit kleuren is inmiddels eindeloos. Naast haar eigen kleuren kan ze in de winkel elke gewenste kleur maken op basis van een eenvoudig voorbeeld. “Dat ging vroeger wel anders natuurlijk, maar ook toen kreeg mijn pake de kleuren perfect en authentiek op kleur. Wat dat betreft is er niks veranderd”, zegt Greet.

INTERIEURADVIES Sinds de coronatijd zijn mensen veel meer thuis en raken ze sneller uitgekeken op hun gordijnen, of behang. Ze realiseren zich dat het nu toch wel de hoogste tijd is om dat kozijn of die kast eens een andere kleur te geven. Ik krijg veel aanvragen van mensen die interieuradvies willen. Wanneer men kleurtje A op de wand smeert, wat doen we dan met kleurtje B op de kast? Wat voor behang gaan we in de gang doen, die ook weer bij de vloer past?” Greet vertelt enthousiast en vol passie hoe ze graag mensen helpt met een finishing touch of een complete make-over. Ze komt graag bij de mensen thuis, met een auto vol kleurstalen, behang, gordijnen en vloerstalen voor een inspiratietour ‘pakket’. In ‘De Behangkeamer’ worden de ideeën vervolgens uitgewerkt tot een moodboard met voorbeelden.

ESTHER UIT WORKUM

“Wij waren een B&B gestart in Workum. Greet had voor ons niet alleen de juiste kleuren die perfect passen bij ons pand, maar ook het bijpassende fotobehang op onze Elfstedenkeamer en Skûtsjekeamer.”

BY ALBERTS • Noard 59-61 • 8711 AC WORKUM • tel. 0515 541 427 • www.byalberts.nl

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

VOORDELEN INFRAROOD VERWARMING Duidelijke vormen en een tijdloos design. De WE-Line boeit vooral door zijn onopvallendheid. Omwille van de diversiteit in afmetingen, individueel en aanpasbaar. Niet voor niets de bestseller van Redwell.

Infrarood verwarming van Redwell biedt tal van voordelen ten opzichte van andere manieren van verwarmen. Hieronder de voordelen op een rijtje:

Henk de Roos

WARMTE DIE WERKT

Onze verwarmingspanelen hebben een zuiverende en onzichtbare infraroodstraling. Dit betekent dat er geen lucht verwarmd wordt, maar dat de infraroodstraling bijvoorbeeld wanden, het plafond, de vloer en aanwezige objecten in de desbetreffende ruimte verwarmt. Het werkt eigenlijk precies zoals de zon die de aarde verwarmt. Deze manier van verwarmen is een weldaad voor het menselijk lichaam en een verbetering van het immuunsysteem. Met stralingswarmte vindt er geen luchtcirculatie plaats. Hierdoor circuleren er geen stofdeeltjes, huisstofmijt, pollen en bacteriën in de ruimte. Doordat de lucht niet wordt verwarmd, maar de ruimte zelf (vloeren, wanden en plafonds) en die objecten hierin, heb je geen last meer van de zogeheten ‘droge lucht’. Tevens is schimmelvorming verleden tijd.

Gebouwd voor industriële gebouwen, grote appartementen/ woningen of als echte eyecatcher op kantoor. Het progressieve design en de enorme temperatuurontwikkeling openen vele toepassingsmogelijkheden.

Verwarming met foto, kies een van onze motieven of laat uw eigen foto’s drukken.

DESIGN

Verwarming moet design zijn, opgaan in het interieur en een dubbele functionaliteit hebben. Dit zijn een aantal belangrijke punten waar Redwell naar streeft. Door deze elementen samen te brengen in één product, kunnen wij unieke oplossingen bieden voor iedere situatie op het gebied van verwarmen.

Flexibele gebruiksopties maken van de Pipewave een elegant woonaccessoire. De infrarood verwarmingszuil is geschikt voor plafond- of wandmontage, maar is ook verkrijgbaar als staand model. Geheel naar uw behoeften en wensen.

DUURZAAM VERWARMEN

Met Redwell infrarood verwarmingen is het mogelijk om 100% duurzaam te verwarmen. Dit kan door toelevering van groene energie vanuit het energiebedrijf, maar ook met zonnepanelen kunt u uw eigen leverancier van groene energie zijn en dus uw huis op een duurzame manier verwarmen.

ENERGIE-EFFICIËNT

GARANTIE

Omdat wij geloven in onze producten en om u te overtuigen dat u met een Redwell product een uitstekende keuze maakt, geven wij op onze verwarmingspanelen een garantieperiode af van 120 maanden na aanschaf.

Design naar functie. Als volwaardige verwarming kun je ze bedienen met een kamerthermostaat of handmatig met één druk op de knop als handdoekdroger.

DE SHOWROOM

Redwell Store Friesland heeft een showroom waarin een gedeelte van het assortiment van Redwell getoond wordt. In onze showroom kunt u ervaren hoe infrarood warmte aanvoelt en hoe het principe van infrarood in de praktijk werkt. Tijdens een adviesgesprek kunnen wij u een realistisch beeld geven over de verstrekkende mogelijkheden en voordelen die infrarood verwarming van Redwell biedt. De koffie staat voor u klaar! De showroom is alleen op afspraak geopend,

Met Redwell infrarood panelen kunt u energie-efficiënt verwarmen. Met onze producten is het mogelijk om warmte te leveren, daar waar warmte gewenst is. U kunt de verwarming voor elke ruimte afzonderlijk regelen. Het is dus ook mogelijk om sneller de gewenste warmte voor een bepaalde ruimte aan te passen. Bij een centrale verwarmingsinstallatie (bijvoorbeeld aardgas of warmtepompen) is dit niet mogelijk. De flexibiliteit die op deze manier door Redwell infrarood verwarming geboden wordt, kan bovendien fikse besparingen opleveren in de verbruikskosten. Daarnaast leveren de infrarood panelen stralingswarmte (infrarood). Anders dan bij convectie-warmte, waarbij er lucht wordt verwarmd, is stralingswarmte (infrarood) niet gevoelig voor bijvoorbeeld tocht of luchtstromen ten gevolge van natuurlijke ventilatie. Ook dit gegeven maakt het verwarmen met Redwell infrarood verwarming zeer efficiënt.

Discreet, elegant en niet herkenbaar als verwarming zijn de talrijke toepassingen van de spiegelverwarmingen. Dankzij dit een duidelijke meerwaarde en geschikt in elke ruimte.

Kleurenwaaier Redwell diverse panelen kunnen in kleur geleverd worden.

REDWELL STORE FRIESLAND • Tjalke van der Walstraat 42 • 8723 CA KOUDUM • tel. 0514 - 681 739 • www.redwellstore-friesland.nl

32 GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST FEESTMAAND SPECIAL 2020

Mevrouw de Molenaar

De wieken van een oude korenmolen aan de rand van Witmarsum zwaaien klanten uitnodigend tegemoet. Wekelijks komen ze massaal voor de ambachtelijk gemaakte producten van het eigen steengemalen molenmeel van de BAKKERIJ VAN ‘MEVROUW DE MOLENAAR’. Christa Bruggenkamp bakker en molenaar - zwaait er de scepter sinds ze viel voor het molenaars- en bakkersvirus. Wat begon in haar eigen keuken, groeide uit tot een eigen bakkerij en winkel naast de oude molen. Samen met de vakkundige hulp van bakker en molenaar Jippe Braaksma maakt ze wekelijks de meest smakelijke en eerlijke producten van lokale grondstoffen, die op vrijdag en zaterdag op bestelling worden verkocht. Van meergranenbrood, desembrood en wisselende specials tot de heerlijkste taarten.

Het bakken met eigen molenmeel vraagt om tijd, liefde en toewijding. Elke maling is anders.

Mevrouw de Molenaar is selectief bij haar graankeuze. Haar voorkeur gaat uit naar natuurlijke grondstoffen en – waar mogelijk – kiest zij voor lokale leveranciers.

Populair zijn de suikerbroden en de kaneelbroodjes. Maar ook de beroemde ‘Menno bôle’ (Menno brood) is zeer geliefd.

In de molen wordt de hele korrel met behoud van vitamines en mineralen op molenstenen gemalen.

De lange rijstijd (een gerezen deeg is immers een geprezen deeg) en de eigen desemcultuur zorgen hierbij voor de allerbeste smaak.

MEVROUW DE MOLENAAR • Mouneplein • 8748 DT WITMARSUM • tel. 06 36 20 00 93 • www.mevrouwdemolenaar.nl

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

Blije gezichten eniken bolle bu

DEZE FEESTDAGEN

Deze feestdagen voert vis de boventoon bij de FRIESE PALINGROKER. Zij hebben online culinaire feestpakketten samengesteld, waarin hun ambachtelijke producten de hoofdrol spelen. Boterzachte gerookte paling bijvoorbeeld, of heerlijk gekruide gravad lax en natuurlijk ook de befaamde ganzenborstfilet. Voor elke beurs het perfecte kerstgeschenk!

EEN ORIGINEEL CADEAU?

Dat blijft lastig. Daar heeft de Friese Palingroker wat op gevonden. Zij stelden drie heerlijke verrassingsboxen samen. Verras vrienden, familie, werknemers óf jezelf met ambachtelijk gerookte delicatessen. En omdat vis moet zwemmen… nou ja, je snapt het wel. De pakketten worden gekoeld geleverd op elk adres in Nederland. De producten zijn gevacumeerd en 14 dagen houdbaar.

VIS & GANS CADEAU In dit pakket zit gerookte palingfilet, warm gerookte zalm naturel en gerookte ganzenborst.

PALING & WIJN In dit pakket zit gerookte palingfilet, gerookte zalm naturel, gravad-lax, gerookte ganzenborst en een fles witte Rioja reserva van Óscar Tobia.

PALING & WIJN DELUXE In dit pakket zit gerookte palingfilet, warm gerookte zalm naturel en gekruid, gravad-lax, rillette van gans, gerookte ganzenborst, Friese droge worst van ganzenbouten, een fles witte Rioja reserva van Óscar Tobia, en een houten borrelplank.

RECEPT GEROOKTE PALINGSOEP Hoe lekker is het om samen met je gezin deze heerlijke palingsoep te eten. De perfecte start van een heerlijke kerstmaaltijd óf op een van de vrije dagen als vullende maaltijdsoep. En weetje? De soep is ook nog eens makkelijk te bereiden!

Breng het water aan de kook met de soepgroenten en bouquet garni. Als het water kookt, voeg dan de palingvellen en graten erbij. Breng het geheel weer aan de kook. Zachtjes laten koken niet langer dan 15 minuten (daarna wordt de bouillon bitter). Zeef de bouillon.

Wat heb je nodig voor de bouillon? • 2,5 ltr water • 300 gram soepgroente of bouquet garni (bouquet garni bestaat uit peterselie, tijm en laurier) • 1,5 kilo gerookte paling vellen en graten • 2 theelepels kruidenmix *

Serveertip: Voeg per soepkom 10 – 12 gekookte doperwten, 5 stukjes gerookte paling, 1 theelepel zeer fijn gesneden witte prei toe. Schenk vervolgens de soep in de kom of in het bord.

* Wilt u weten welke kruidenmix u moet gebruiken? kijk dan onze website.

BUON APPETITO!

De artikelen op deze pagina zijn verkrijgbaar bij de FRIESE PALINGROKER • Doerebout 5 • 8723 HD KOUDUM • tel. 06 204 310 99 • www.friesepalingroker.nl

Vertrouwd afscheid nemen Goed afscheid nemen is erg belangrijk. Het helpt om het verlies van een dierbare een plek te geven. Als gediplomeerd uitvaartverzorger weet ik dat een betekenisvolle manier van afscheid nemen ĂŠcht helpt bij het rouwproces. Johan Tolsma, uitvaartverzorger

U I T VA A R T V E R Z O R G I N G

Bolsward M 06 51 99 93 98 E info@uitvaartverzorgingbolsward.nl

uitvaartverzorgingbolsward.nl

GRATIS KERSTBOMEN

OP=OP GRATIS KERSTBOOM, HOE WERKT DAT? U zoekt een kerstboom naar wens uit, het bedrag wat de boom kost zetten we op een cadeaubon. Deze cadeaubon koopt u van ons en u krijgt de kerstboom gratis mee. De cadeaubon kunt u vanaf 1 februari 2021 weer bij ons besteden. Deze is onbeperkt geldig.

Openingstijden

Maandag t/m vrijdag van 07.00 tot 17.30 uur Zaterdag van 08:30 tot 16.00 uur

Kom ook een wandeling maken in ons kerstbomen bos. We hebben vele soorten en maten, zowel gezaagd als met een pot. We vertellen u graag hoe u lang plezier heeft van uw kerstboom.

&FIT

GEZOND

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

Liza en Kirsten Bleeker tegelijk geslaagd als Bachelor of Science in Nursing

Collega’s én moeder en dochter

Liefde voor de zorg kan zomaar in de familie zitten. Dit is het geval bij Liza Bleeker, wijkverpleegkundige bij Thuiszorg Zuidwest Friesland in Joure, en haar dochter Kirsten Bleeker, verpleegkundige in de flexpool van het Antonius Ziekenhuis. Een paar jaar lang kwamen ieder weekend de laptops op tafel en zaten moeder en dochter samen te studeren. Ook ’s avonds waren ze vaak bezig. “De mannen in huis hebben het niet gemakkelijk gehad met twee studerende verpleegkundigen”, lacht Liza. “Maar ze hebben ons geweldig gesteund”, prijst dochter Kirsten haar vader en broer. Steun hadden moeder en dochter ook veel aan elkaar. “We hadden ieder onze eigen modules en vakken, maar konden wel overleggen hoe we dingen moesten aanpakken”, vertelt Kirsten. “Ik had een doel voor ogen – een eigen team – en dat motiveerde me enorm. Het feit dat Kirsten al bezig was met de studie, gaf een extra zetje om ook weer de boeken op te pakken”, vult haar moeder aan.

Collega’s Samen konden ze op 22 oktober trots het diploma in ontvangst nemen en mogen ze de titel ‘Bachelor of Science in Nursing’ dragen. Ze werken allebei voor de Antonius Zorggroep, maar naaste collega’s zijn ze niet en dat zullen ze voorlopig ook niet worden. “Ik wil aan het bed staan en het ziekenhuis vind ik de beste leerschool voor een beginnend verpleegkundige”, zegt Kirsten stellig. Haar moeder beaamt dat. “Als wijkverpleegkundige moet je meer ervaring hebben. Ik ben ook aan het bed begonnen en mede door die ervaring heb ik veel bagage gekregen die ik nu goed kan gebruiken als wijkverpleegkundige. Ik ben de Antonius Zorggroep dankbaar dat ik deze studie heb mogen doen en deze kans heb gekregen.”

Liza Bleeker (links), wijkverpleegkundige bij Thuiszorg Zuidwest Friesland in Joure. Kirsten Bleeker (rechts), verpleegkundige flexpool van het Antonius Ziekenhuis.

Ervaring in het ziekenhuis meenemen naar de thuiszorg

En ze wilde meer. “Ik wilde graag een coördinerende functie en een eigen team, maar daarvoor had ik wel een hbo-opleiding nodig. De Antonius Zorggroep heeft dat mogelijk gemaakt en sinds maart ben ik wijkverpleegkundige van Thuiszorg Zuidwest Friesland team Joure Zuid. Ik ben nu eindverantwoordelijke voor de zorg met vijftien collega’s en zestig cliënten”, vertelt ze trots.

Liza Bleeker: “Mijn hart ligt in de thuiszorg.”

Heb jij ook hart voor de zorg?

Liza Bleeker (50) werkt al sinds 2004 in de thuiszorg. Eerst als ziekenverzorgende en na haar mbo- opleiding in 2015 als verpleegkundige. Als leerling verpleegkundige draaide ze ook mee op meerdere afdelingen van het Antonius Ziekenhuis. Zo was ze werkzaam op de afdelingen interne geneeskunde, oncologie en cardiologie. En ze is nog steeds inzetbaar in de flexpool van het ziekenhuis. Maar haar hart ligt in de thuiszorg, vertelt ze. “De vrijheid, het snelle schakelen en het werken in de eigen omgeving van onze cliënten, dat spreekt me aan.”

De studie deed ze naast haar werk en gezinsleven. Omdat ze al werkzaam was in de sector en daardoor vrijstellingen kreeg voor met name de praktijklessen, kon ze de opleiding in 2,5 jaar doorlopen. Iedere vrijdag

Benieuwd naar meer verhalen van onze zorgmedewerkers? Of wil je weten welke vacatures er zijn? Kijk op de pagina werken en leren van www.mijnantonius.nl en ontdek welke mogelijkheden de Antonius Zorggroep je kan bieden!

Aan de slag in de flexpool van het Antonius Ziekenhuis

Kirsten Bleeker: “Ik voel me helemaal thuis in het Antonius Ziekenhuis.”

ging ze naar school, NHL Stenden in Leeuwarden, de rest van de tijd moest ze met zelfstudie invullen. “Ik stippelde mijn eigen route uit door zelf de modules te kiezen die ik wilde volgen. Zo krijg je echt een studie op maat”, vertelt ze.

De studie deed ze niet alleen, want dochter Kirsten (24) was een jaar eerder gestart met de opleiding. Vanaf vmbo-kader en de mbo-opleiding tot doktersassistente, ging ze naar NHL Stenden in Leeuwarden voor de vierjarige hbo-opleiding verpleegkundige. Via stage kwam ze bij de thuiszorg terecht, waar ze naast haar studie als wijkziekenverzorgende aan de slag kon. Sinds september werkt ze echter volledig bij de flexpool in het Antonius Ziekenhuis en daar voelt ze zich helemaal thuis. “Ik word nu ingewerkt op de afdeling Orthopedie/Traumatologie & Kort Verblijf en zou me graag in de toekomst verder willen ontwikkelen en specialiseren”, vertelt ze.

De Minsken fan Hoekstra wolle jimme bedanke! We bedanken al onze opdrachtgevers voor jullie keuze voor Hoekstra dit jaar! Of het nu gaat om verhuizen, distributie of warehousing, ook volgend jaar staan we graag weer voor u klaar. Wy winskje jimme allegearre in sรปn, lokkich, mar foaral in normaal 2021!

hoekstrasneek.nl

Ruime Showroom

inbouwapparatuur

Gewoon Normaal

Bisschoplaan 16 Katlijk tel. 0513 541741

haanstrakeukensfriesland.nl

bolsward-ijsselmeerkust

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

DE TWEEDE CORONAGOLF TE LIJF MET VIRTUAL REALITY Corona levensecht in je werk meemaken, zonder dat het je overkomen is. Met virtual reality (VR) kan het. Zorgorganisatie Patyna ontwikkelde in samenwerkingsverband de virtual reality-module voor de training COVID-19-COACH. Ontwerper David de Jong van Patyna: “VR stoomt de medewerker klaar voor de echte situatie.”

JACKIE WERKT VIA PASTIEL ALS ONDERWĲSASSISTENTE BĲ ALGEMEEN BĲZONDER PRAKTĲKONDERWĲS DE DIKEN IN SNEEK.

OPGEVEN IS GEEN OPTIE

Met een VR-bril op word je ondergedompeld in een praktijksituatie. Een voorbeeld: een oudere man komt binnen op de corona-afdeling. Hij is ziek en begrijpt niet precies wat hem allemaal overkomt. Als medewerker kan je hem die duidelijkheid niet meteen geven, want alles voltrekt zich heel snel. Plotseling krijgt de man het erg benauwd. Tegelijkertijd dringt zijn familie er bij je op aan dat ze bij hem willen zijn. Maar zij zijn onbeschermd. Wat doe je dan? Help je eerst de familie om beschermende kleding aan te trekken of blijf je bij de man die zo benauwd is? Het zijn stressvolle beslissingen die je in een seconde moet nemen. Deze op waarheid gebaseerde scène ondergaan deelnemers van de COVID-19COACH-training tijdens het virtual realityonderdeel van de training. Verpleegkundige Nynke Hempenius was één van de twintig medewerkers van Patyna die mee mocht doen aan deze training. Hoe handelde zij? “Ik probeerde de man gerust te stellen. En zo snel mogelijk zuurstof bij hem aan te sluiten, al voordat de arts erbij was. Daarna heb ik aandacht aan de familie gegeven. Die VR-scène met een oudere man die het plotseling héél benauwd krijgt vond ik héél indrukwekkend om mee te maken.” Praktijksituaties kun je met collega’s bespreken, maar virtual reality gaat een stap verder. Het maakt het mogelijk om een situatie die je nog niet kent op een veilige manier te ondergaan. Verpleegkundige Nynke: “Zo’n bril opdoen is even wennen, maar daardoor beleef je de situatie wel echt.” In het voorjaar bleef haar locatie van 35 bewoners in Weidum coronavrij. Nu raast de tweede golf op veel meer plekken door het hele land. “We vinden het allemaal spannend, zijn alert en saamhorig.” Tijdens de VR-module behaalde Nynke de helft van het aantal sterren dat je kon scoren. “Sommige situaties waren ook geen kwesties van goed of fout. En de setting - het handelen bij een bewoner thuis of binnen

de muren van een zorginstelling - maakt verschil.” Belangrijk zijn vooral de reflectie en uitwisseling met de trainers en collega’s, die na het zien van de korte film komt. Dat beaamt ook David de Jong: “Virtual reality is niet het doel en niet de oplossing, maar een middel. De kracht van VR zit hem in blended learning, dus de combinatie van de film, theorie en nabespreking.”

“Die VR-scène met een oudere man die het plotseling heel benauwd krijgt vond ik héél indrukwekkend.” COVID-19-COACH was bedoeld als ‘train-de-trainer’-traject, zodat preventiemedewerkers hun opgedane kennis konden doorgeven aan collega’s binnen hun eigen organisatie. Nynke was net op tijd met het organiseren van een bijeenkomst bij Patyna, om de theorie aan collega’s over te brengen en daarnaast haar collega-verpleegkundigen te instrueren. Maar de tweede golf diende zich sneller aan dan gedacht en bijeenkomsten gingen noodgedwongen in de ban. Als het aan Nynke ligt, worden VRleermodules een blijvertje binnen Patyna. “Mensen in de zorg zijn vaak praktisch ingesteld. Ze leren het beste van praktijkvoorbeelden. Gebruik maken van beeld is een handige manier om dingen goed te onthouden. De voorbeelden moeten dan wel echt uit de praktijk komen.”

Een vrolĳke dame komt het lokaal binnen. Ze gaat rustig zitten en stelt zich lachend voor: de 32-jarige onderwĳsassistente Jackie van der Zee - Mollinga. Via Pastiel werkt ze op De Diken, een school voor algemeen bĳzonder praktĳkonderwĳs in Sneek. Haar collega Annejet Slippens komt er gezellig bĳ zitten, onder het genot van een kop dampende thee. Inmiddels heeft Jackie - na een proefplaatsing - een vast contract gekregen. Tandje erbĳ

Het gaat goed met Jackie. Dat is in het verleden wel anders geweest. In haar eerste drie levensjaren heeft ze problemen met haar gezondheid. Artsen denken dat er sprake is van een tumor. Dit blĳkt een opgezwollen bĳnier te zĳn. Tot twee keer toe wordt ze geopereerd. Hierdoor brengt ze een lange periode in het ziekenhuis door. Als gevolg van medicatie krĳgt ze ook nog een allergische reactie en loopt een hersenvliesontsteking op. Het gevolg is een ontwikkelachterstand. Lopen, praten, ﬁetsen; alles komt later. Oefenen en ﬂink doorzetten, dat is wat ze doet. Ze krĳgt het advies om naar de praktĳkschool te gaan. Haar ouders besluiten anders: ze hebben liever dat Jackie naar het reguliere onderwĳs gaat, omdat ze niet een heel goed beeld hebben van praktĳkonderwĳs. Haar ouders adviseren: ‘als je hoger wilt eindigen in het leven, dan moet er een tandje bĳ. Opgeven is geen optie’.

Bikkelen

Jackie neemt het advies van haar ouders ter harte. Ze bikkelt door en behaalt verschillende diploma’s: dierenverzorging, helpende in de zorg, kinderopvang én onderwĳsassistent. Jackie vindt uiteindelĳk werk in het speciaal basisonderwĳs. Wanneer ze samen met haar toenmalige vriend een kindje krĳgt, stopt ze met werken. En dan gaat de relatie over. Jackie komt er alleen voor te staan. Ze is ten einde raad. Ze wil haar zoon het goede voorbeeld geven en besluit dat het anders moet. Ze zoekt psychische hulp, valt enorm af en vindt een nieuwe woning. Alleen een baan vinden lukt haar niet. Via de gemeente wordt ze aangemeld bĳ Pastiel. Met hulp van haar jobcoach gaat ze op zoek naar passend werk, bĳ voorkeur in het onderwĳs.

Er is altĳd een mogelĳkheid

Het vinden van een betaalde baan lukt niet. Gelukkig weet Pastiel een onbetaalde werkervaringsplek bĳ bĳzonder praktĳkonderwĳs De Diken voor Jackie te regelen. Diken docent Annejet Slippens is meteen enthousiast. “De school gunt Jackie een plek om ervaring op te doen, ze mag zo lang blĳven als ze wil. Doordat Jackie zelf altĳd moeite met leren heeft gehad, voelt ze de leerlingen haarﬁjn aan. Dit maakt haar heel geschikt voor het werk,” vertelt Annejet. En dan gebeurt er een klein wonder. Er ontstaat tóch een mogelĳkheid om Jackie een contract aan te bieden. Hiermee is ze uit de uitkering en is de hulp van Pastiel niet langer nodig. Al kan ze altĳd terugvallen op haar jobcoach als ze dat wil. Jackie is trots. Ze laat hiermee haar zoontje zien dat opgeven geen optie is. “Als je iets graag wilt, is er altĳd wel een mogelĳkheid,” sluit Jackie af. En dát is waar Pastiel het voor doet. Kandidaten stimuleren om de juiste werkplek te vinden. En samenwerken met bedrĳven die kandidaten een werkplek – betaald of onbetaald – gunnen binnen hun werkomgeving.

NUMMER 12 â&#x20AC;¢ 2020

CULTUUR

&UITGAAN

HETBOLWERK.NL/WORDBAAS

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

JONGE ONDERNEMERS KOMEN IN ACTIE JUNIORKAMER SNEEK STEUNT MUZT MET WIJNPROEVERIJ Door de coronacrisis kon MUZT Musicalopleiding dit jaar niet schitteren in Theater Sneek met de voorstelling ‘Oliver!’ Ook voor 2021 lijken volle zalen onrealistisch. Een flinke aderlating, zo vinden de ondernemers die lid zijn van Juniorkamer Sneek. De netwerkclub steekt MUZT een hart onder de riem met een online wijnproeverij op zaterdag 12 december: ‘Sneek foar de wyn’. De opbrengst is voor de groep jonge musicaltalenten. MUZT is de vierjarige musicalvooropleiding van Kunstencentrum Atrium. Ieder seizoen wordt een grote productie gemaakt die in Theater Sneek is te zien. Zowel het theater als het kunstencentrum zijn onderdeel van Cultuur Kwartier Sneek. “Cultuur Kwartier Sneek heeft het nu erg moeilijk en wij willen graag helpen omdat kunst en cultuur erg belangrijk zijn”, vertelt Roderick Ketelaar, de voorzitter van Juniorkamer Sneek. “Op een gegeven moment mochten er van het kabinet helemaal geen bezoekers meer naar een voorstelling komen. Zeker de eigen producties van Cultuur Kwartier Sneek zoals MUZT zijn hard getroffen. MUZT zou meerdere avonden in het theater staan met ‘Oliver!’ Een grote teleurstelling voor de jongeren,

docenten en vele vrijwilligers. Het afgelasten heeft ook veel geld gekost.” Talentontwikkeling Toen er ook een streep ging door de geplande MUTZ-voorstellingen in december, besloot de Sneker afdeling van het internationale ‘Junior Chamber International’ (JCI) om in actie te komen. “Al meer dan tien jaar organiseren we in november een wijnproeverij met lekkere hapjes bij Weduwe Joustra”, zegt Ketelaar. “De opbrengst gaat altijd naar een lokaal goed doel. Een van onze pijlers is maatschappelijke betrokkenheid. Bij MUZT gaat het om talentontwikkeling en jonge mensen die iets willen bereiken. Dit spreekt ons erg aan.”

Van links naar rechts: Wicher (Wind), Bram (Nauta), Robert (Kliphuis), Jildou (Blanksma), Leo (de Ree), Roderick (Ketelaar)

Kwaliteitswijn en live-programma De wijnproeverij is deze keer online en wordt groots opgezet. Deelnemers kunnen een proefpakket bestellen voor twee personen met daarin zes verschillende kwaliteitswijnen, rood en wit. Ze zijn geselecteerd door vinoloog Steve Gibson van Weduwe Joustra. “Een van de wijnen is van het initiatief Hou Fol”, verklapt Ketelaar. “Een prachtig initiatief van de Rotary Sneek, Vereniging Ondernemend Sneek en lokale serviceclubs voor een ander goed doel, dat wij van harte ondersteunen. Daarnaast zitten er allerlei hapjes van De Koperen Kees van der Wal heeft en Onder de Linden in het pakket.” Juniorkamer Sneek verzorgt 12 december vanuit Theater Sneek een avondvullend programma, met onder meer uitleg van een vinoloog en een topkok, een bingo, muziek en dans. De live-verbinding begint om 20.30 uur. Ketelaar: “Het omvat dus meer dan het proeven van wijnen. Zo gaan we kijken naar een prachtige voorstelling van Dance Explo-

sion, dat in het theater optreedt met hun nieuwe show ‘Night & Day’. Een uitgebreid pakket, dat ook leuk is om cadeau te doen.” MUZT: steun ontzettend fijn Iréne Martin, artistiek leider van MUZT, is erg blij met de steun. “Elk jaar zetten we een prachtige musical neer. De voorstelling vormt een belangrijk onderdeel van de opleiding. Zeker voor de vierdejaars leerlingen, die lange tijd hebben toegewerkt naar een hoofdrol. We hebben alles geprobeerd om toch ‘Oliver!’ te kunnen spelen, maar helaas. Deze steun is ontzettend fijn en de opzet vind ik origineel. Uiteraard maakt MUZT op 12 december deel uit van het programma, maar wat we gaan doen verklap ik niet.” Een proefpakket inclusief deelname aan het live-programma kost 49,95 euro. Hij is online te bestellen via sneekfoardewyn.nl. “De eerste vijftig waren snel weg”, aldus Ketelaar. “We hopen er driehonderd te kunnen verkopen, dat zou prachtig zijn voor MUZT.”

“MENSEN WILLEN NOG STEEDS CULTUUR CONSUMEREN” Bij John Schut, manager van Poppodium Bolwerk, is het glas altijd halfvol. Ook in coronatijd. De 59-jarige Sneker staat voor een flinke uitdaging. Hoe krijg je nu en in de nabije toekomst een mooie concertagenda samengesteld? Maar samen met zijn vaste collega’s en vrijwilligers denkt Schut in oplossingen. “Achter de rododendrons gaan zitten afwachten, is niks voor mij.” Uiteindelijk werd hij de manager. Als iemand Het Bolwerk nu door een moeilijke tijd kan loodsen, is het de door de wol geverfde Sneker. “Het valt niet mee, want het aanbod is gering. Internationaal ligt alles zo goed als stil. De bands uit de regio kunnen wel komen en willen ook graag optreden. Maar met grotere namen uit eigen land is het weer lastiger. Een groot deel is aan het schrijven geslagen of neemt momenteel nieuw materiaal op. Bovendien vragen de nodige bekende artiesten die wel optreden hun normale prijs voor een kaartje, terwijl het concert korter is. Dat gaan we niet doen. Ik vind dat onze bezoekers waar moeten krijgen voor hun geld. Een eerlijke prijs. Dat geldt anders ook. Cultuur moet niet alleen toegankelijk zijn voor mensen met een dikke portemonnee.”

WAAR VOOR JE GELD Tot er een nieuwe Bolwerk-programmeur is gevonden, neemt Schut de honneurs waar. Een oude liefde. Hij begon als jongerenwerker bij Het Bolwerk en ging in de jaren negentig het muziekprogramma samenstellen.

SAMENWERKEN Schut heeft in december concerten van Hans Vandenburg, New Cool Collective en Voltage in de planning staan. Het is hem ook gelukt om een nieuwe editie van Comedy Club Sneek

voordeel dat we allebei onderdeel zijn van Cultuur Kwartier Sneek. Zo kunnen we de last verdelen.” Volgend jaar zal het maken van een programma ook nog een uitdaging zijn, denkt Schut. “Met al die concerten die nu overal in het land worden doorgeschoven en mogelijke nieuwe boekingen, wordt het aanbod enorm. Ik voorzie een flinke concurrentiestrijd tussen poppodia.” FOTO: CASPER FERWERDA

“Natuurlijk word je er af en toe wel wat moedeloos van”, bekent Schut. Uiteraard baalt hij van de coronamaatregelen die de laatste tijd steeds strenger zijn geworden. Onlangs moest Het Bolwerk de deuren voor twee weken sluiten. “De ene concertverschuiving volgt de andere op. Ik hoop dat we in ieder geval snel weer teruggaan naar de anderhalve meter afstand tijdens shows. Dan zijn er bij ons weer concerten met 55 bezoekers toegestaan. De afgelopen maanden hebben we een paar van zulke kleinschalige shows kunnen organiseren, zoals Meet the Makers en Robert Jan Stips. Ze werden goed bezocht. Dat deed mij goed. Ook al mag je niks inschenken, mensen willen gelukkig nog wel steeds cultuur consumeren.”

REURING

John Schut

in het Bolwerk-programma op te nemen. “Ik ben onder andere aan het kijken met Theater Sneek hoe we nog meer samen kunnen optrekken. Sommige theatervoorstellingen zouden prima in de Bolwerk-zaal kunnen, zoals die met comedians. Het is trouwens een groot

Het is vooral de reuring die Schut mist. Hij prijst zich gelukkig met zijn compacte team, dat net als Schut ook bij tegenwind gemotiveerd blijft. “Ik mis vooral onze vrijwilligers. Bij Cultuur Kwartier Sneek kunnen we bouwen op honderdzestig vrijwilligers, waarvan ongeveer zeventig zich inzetten voor Het Bolwerk. Ze zijn cruciaal voor ons, en wij zijn belangrijk voor hen. Ik heb in coronatijd iedereen gebeld voor een praatje en we zijn langs geweest met een presentje. Zodra het kan, wil ik een bijeenkomst voor hen organiseren en samen weer een biertje drinken.”

Omtinken Normaal staat hier de evenementenkalender van de regio Waterland van Friesland. Maar we leven nu tijdelijk in andere tijden. Daarom geven VVV Waterland van Friesland en Ying Media hier ‘omtinken’ (aandacht) aan alle horecaondernemers uit Zuidwest Friesland met initiatieven rondom bezorgen en afhalen. Een aantal initiatieven staan hier uitgelicht.

Bestel jouw ontbijt, lunch, diner of borrel voor thuis via:

www.waterlandvanfriesland.nl/omtinken #OMTINKENINWATERLAND

Behim melje Verorberen

CULINAIRE ERVARING BIJ JE THUIS

Harré Tapas box

Weekendwinterkost

Séburch thuismenu

Bestel bij Harré Tapas in Bolsward nu de Tapasbox voor thuis. Om de keuze gemakkelijk te maken, kun je kiezen uit één van de standaard boxen. Kies je liever losse gerechtjes? Ook dat is mogelijk! De tapas zijn al voorgegaard. Je hoeft ze alleen nog maar even op te warmen in de oven. Zo kun je op ieder gewenst moment genieten van de smaakvolle tapasgerechtjes.

De Kruitmolen en De Posthoorn in Stavoren hebben besloten hun succesvolle bezorgservice in het voorjaar een vervolg te geven in het winterseizoen. Tot eind maart bezorgen ze ieder weekend plates, pizza’s, burrito’s, borrelhapjes en drankjes aan de deur in Stavoren en omgeving. Met elk weekend een andere ‘weekendspecial’ en een ‘weekendwinterkost’, zoals stamppot, goulash of snert.

Ook al is het nu niet mogelijk om van het unieke uitzicht van Restaurant Séburch in Workum te genieten, ze hebben wel een mooi thuismenu samengesteld met heerlijke gerechten. Vooraf heb je de keuze uit een rundercarpaccio en mosterdsoep. Het hoofdgerecht bestaat uit een heerlijk stoofpotje of een visragout. En sluit af met appel-caramelgebak of een brownie met slagroom en vanillesaus.

WWW.HARREBOLSWARD.NL

WWW.POSTHOORNSTAVOREN.NL

WWW.SEBURCH.NL

Priuwerij proeverij

THUIS BORRELEN MET EEN CADEAUPAKKET

De 3 Ambachten

Puur Súdersee

Om er een heerlijk avondje van te maken, shop je bij Chocolaterie Koldewijn in Hindeloopen prachtig opgemaakte chocoladeletters. Of ga je voor de pepernoot bonbons of het gemengde sinterklaasassortiment met pietjes, sinterklaasjes en mini lettertjes? En ook de andere huisgemaakte chocoladeproducten kun je niet weerstaan. Leuk als cadeau om weg te geven of om jezelf cadeau te doen.

Bij Versmarkt De 3 Ambachten in Workum zitten Biologische Kaasmakerij De Nylander, Keurslager Thijs van der Meer en Bakkerij van der Werf onder één dak. Deze combinatie maakt het extra gemakkelijk om allerlei heerlijke hapjes voor de feestdagen in te slaan, zoals borrelhapjes, een heerlijke kaasfondue of een Franse smulsteen. Ook denken ze graag met je mee voor smakelijke feestpakketten.

In Restaurant Súdersee in Hindeloopen vind je sinds kort heerlijke zelf gebrouwen likeuren met tot de verbeelding sprekende namen. Probeer eens het Hindelooper Voddenwijfje met veel roodfruit. Of het Hindelooper landlopertje, een kruidenlikeur met Friese inslag. De nieuwste likeuren zijn de Prille Liefde en de Creatieve Liefde van stoofperen, honing, kruiden en roos. Alle likeuren en siropen zijn te proeven en in sierlijke flesjes te koop op bijna alle dagen van de week van 12.00-16.00 uur (gesloten op maandag en vrijdag).

WWW.CHOCOLATERIEKOLDEWIJN.NL

WWW.DE3AMBACHTEN.NL

WWW.SUDERSEE.COM

ljocht puntsjes Lichtpuntjes

FOTO: BERT FOLKERTSMA

Heerlijk avondje

LJOCHTPUNTSJES IN WORKUM

Waterland in het licht

De Zevende Hemel

In deze donkere tijd, waarin de dagen steeds korter worden, wordt Waterland van Friesland letterlijk steeds meer in het licht gezet. Heb jij de prachtig verlichte St. Gertrudiskerk in Workum al gezien of de verlichting in het centrum van Bolsward? Ook in Sloten worden een aantal monumenten, zoals de poorten en molen schitterend uitgelicht. Houd de komende tijd je ogen open, want op veel meer plaatsen zal het donker worden opgelicht door ‘ljochtpuntsjes’.

De lifestylewinkel De Zevende Hemel in Makkum heeft een uitgebreid assortiment kaarsen, zoals de geurkaarsen van Village Candle. Deze zijn gemaakt met de essentiële en etherische oliën en pure plantenextracten om de kaars heerlijk te laten geuren. Daarnaast vind je in de winkel nog veel meer leuke cadeauartikelen die een lichtpuntje voor jezelf of voor een ander kunnen zijn. En alle cadeaus worden natuurlijk feestelijk ingepakt.

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL

WWW.FACEBOOK.COM/ZEVENDEHEMELMAKKUM

Initiatief aanmelden?

Wil jij ook je bezorgen/of afhaalinitiatief aanmelden voor gratis ‘omtinken’ op onze website en social media kanalen? Mail de benodigde informatie met een bijpassende foto naar info@waterlandvanfriesland.nl

SPORT

NUMMER 12 • 2020

NYNKE VAN DER WAL EN BRITTA HEINS

“ONZE VERENIGING D HET MATERIAAL IS

Gymnastiekvereniging Parrega is opgericht in 1959. 61 jaar oud dus, maar nog steeds springlevend. Binnen families in Parrega zijn hele generaties lid geweest van de vereniging, er gymmen inmiddels kleinkinderen van oud-leden. De vereniging zelf is dus in prima conditie. Het materiaal waar de leden het mee moeten doen helaas niet. Op steeds meer matten en toestellen verschijnt het gevreesde woord ‘afgekeurd’. We spreken met Britta Heins, sinds 2014 vaste trainster, en bestuurslid Nynke van der Wal.

TEKST EN FOTO’S PIEBE PIEBENGA

Britta Heins geeft al 32 jaar les. Ze heeft vroeger zelf geturnd. Ze is niet alleen trainster in Parrega, maar ook in Warns, Stavoren en Bolsward. Daarnaast geeft ze gymles op een school in Workum. Tijdens het wedstrijdseizoen is ze zeven dagen in de week in touw. Nynke van der Wal heeft drie kinderen die lid zijn van de vereniging: een dochter van ach en een twee jongens van zes. Inderdaad, een tweeling.

REGIOFUNCTIE

Nynke van der Wal: “De vereniging telt 67 leden van drie tot zestien jaar oud. Die komen niet alleen uit Parrega, maar ook uit Blauhûs, Tjerkwerd, it Heidenskip, Ferwoude en Workum. We hebben echt een regiofunctie. Kinderen uit Makkum en Bolsward komen hier ook voor de gezelligheid en om extra training te volgen. Er is nu zelfs een groep van zestien jongens. De kinderen gymmen van drie kwartier tot anderhalf uur per week.”

GOED VOOR MOTORIEK “Gymmen en turnen is gezond en het zorgt ervoor dat je lekker in je vel zit”, vertelt trainster Britta Heins. “Ik

geef ook les in Stavoren. Daar sprak ik laatst een voetbaltrainer die zei: ‘Het valt echt op, de kinderen die bij jullie vandaan komen die zijn motorisch zo goed.’ Dat is dus ook zo, gym is goed voor je motoriek. Bovendien geeft het je zelfvertrouwen. Het niveau waarop geturnd wordt, verschilt. Dat gaat van recreanten tot niveau D2. Dat varieert van eenvoudige grondvormen tot

knap ingewikkelde oefeningen. De recreanten beginnen op het fun-niveau en daarna stromen ze door naar D5 en dan loopt het niveau op tot D1. Daarna krijg je N, dat is de nationale klasse. D2 is dus een behoorlijk hoog niveau.” Britta organiseert onderlinge wedstrijden tussen de clubs waar ze lesgeeft en de vereniging doet ook mee met wedstrijden die door Makkum worden georganiseerd. Daarnaast zijn er vier officiële wedstrijden per jaar. Die zijn in heel Friesland. En er is een fun-dag. Die is meestal in Lemmer, omdat Lemmer de grootste sporthal heeft. Workum heeft ook een grote sporthal, maar geen turnmateriaal. Dat materiaal is een kwetsbaar punt, ook in Parrega. Het is voor een groot deel afgekeurd. Een deel van het materiaal, zoals matten, touwen, ringen, wandrekken en turnbokken wordt ook door scholen gebruikt.

GEEN GELD OM MATERIAAL TE VERVANGEN

Nynke van der Wal en Britta Heins

De gemeente zorgt ervoor dat dat het ‘schoolmateriaal’ op orde is. Als dat wordt afgekeurd, wordt het vervangen door materiaal uit een andere zaal of

nieuw materiaal. Maar typisch turnmateriaal, zoals lange matten, springplanken, de pegasus, dat is een soort breed paard, daar heeft de vereniging geen geld voor als het moet worden vervangen, omdat het is afgekeurd. Het materiaalprobleem speelt overigens ook in Warns, Stavoren Bolsward. Nynke: “We hebben bijvoorbeeld een evenwichtsbalk van zestig jaar oud. Die begint te scheuren, dus die is afgekeurd. Als je daar die grote jongens op ziet, dan zie je ‘m doorveren. Niet de bedoeling natuurlijk. Maar ja, de gemeente heeft ook geen geld. Die probeert wel zo goed mogelijk te helpen. We hebben laatst nog een valmat gekregen en een jongensbrug. Wij hebben nu iemand in het dorp gevonden, die voor zijn werk actief aan fondswerving heeft gedaan. Die gaat ons nu helpen om particuliere fondsen aan te schrijven. Hopen dat dat lukt. Want ook de turnen trainingspakken zijn aan vervanging toe. De leden betalen daarvoor € 7,50 per seizoen. Dit is al het zesde seizoen dat die pakken meegaan. We draaien financieel quitte, maar we kunnen niets vervangen en ook geen nieuwe toestellen kopen.”

SPORT

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST

VAN GYMNASTIEKVERENIGING PARREGA

RAAIT TOP, ALLEEN EEN PROBLEEM”

OP STEEDS MEER MATTEN EN TOESTELLEN VERSCHIJNT HET GEVREESDE WOORD ‘AFGEKEURD’.

“DAN IS HET OVER EN UIT”

tig. Deze zomer zijn er veel buitenlessen gegeven in verband met corona. Hierbij werd gebruikgemaakt van de evenwichtsbalk en veel muziek. De kinderen houden zich ook goed aan de regels. Als ze verkouden zijn, melden ze zich af.

Tijdens de coronacrisis gaan de lessen wel door. De ouders worden weggestuurd, de kinderen vinden het prach-

Nynke: “Onze vereniging draait top, we hebben bij alle groepen ook genoeg

Britta: “Een tumbling-baan zou bijvoorbeeld prachtig zijn. Dat is een lange baan met lucht erin. Hier kun je series op springen. Denk aan salto’s, overslagen, handstanden enzovoort.”

assistenten en vrijwilligers die helpen. Alleen het materiaal is écht een probleem. Als daar geen verandering in komt, zijn we wel gedwongen om er op een gegeven moment mee op te houden. Dan hebben we geen goed wedstrijdmateriaal meer. Dan is het over en uit.”

‘‘ Persoo nlij ke ben a dering en a a nda cht sta a n bij ons centra al’’

VERKOPEN

TAXEREN

AANKOPEN

06 - 504 33 425

VANLELYVELDMAKELAARDIJ.NL

bolsward-ijsselmeerkust

CORONA STREEPT DE WINTER DOOR

IT GIET NET OAN, ÓF MISS Er bestaat een twitteraccount dat Elfstedentocht heet. De ondertitel ervan is “It giet oan”. De 6017 volgers lezen elke dag daarop slechts één woord. ‘Nee’. Op 16 november was er twee keer een tweet. Twee keer ‘nee’. It giet net oan. TEKST EELKE LOK // FOTO’S ARCHIEF MELLEMA

Dat kwam omdat de voorzitter van de vereniging de Friesche Elfsteden, Wiebe Wieling, die dag meedeelde dat de corona een eventuele Elfstedentocht in de weg zit. Tocht (en wedstrijd) kunnen niet georganiseerd worden. Een golf van teleurstelling ging door Fryslân. Zeker in een gemeente zoals Súdwest-Fryslân, dat zes steden van de route herbergt. Op 9 september zei Wieling nog dat ze er helemaal klaar voor waren. Alle mogelijkheden werden bedacht om er een coronaveilige tocht van te maken. Dat lukte, maar het “at de riders oankomme kin se yn de bus wol in mûlkapke foar ha” was wat aan de vage kant. Ook de Veiligheidsregio Fryslân deed mee aan de besprekingen om te komen tot de eventualiteit.

ONMOGELIJK Dat is nu voorbij. De corona heeft de tweede golf bereikt en trekt zich amper terug. Daardoor wordt alles onmogelijk, zegt Wieling. “Dan kin we gewoan gjin tocht organiseare mei 24.000 reedriders by elkoar oppropt foar de start en in oardelmiljoen besikers.” Dat is nog een zwakke schatting. Het bestuur wil de Elfstedentocht laten bestaan zoals hij sinds 1909 gegroeid is. Een scheiding van wedstrijd en tocht “is histoarysk net mooglik”. Minder recreatieve schaatsers toelaten zou inbreuk zijn op het door bestuur en leden vastgestelde aantal. De besprekingen hebben intussen doen blijken dat de details van de organisatie, die veel mensen niet kennen, niet uitvoerbaar zijn. Daardoor is de tocht onmogelijk. Ook de aanslag die een Elfstedentocht in de meeste gevallen op ziekenhuizen doet komt

niet goed uit. Je kunt niet, zoals wel in het organisatieschema staat, op elke tien kilometer van de tocht een medisch noodcentrum hebben. De Elfstedenvereniging is niet verantwoordelijk voor het publiek. Dat is de taak van de Veiligheidsregio. Voorzitter Sybren van Haersma Buma heeft al gezegd dat ze dat qua handhaving niet redden. Hem doet het ook zeer: wél ijs misschien, maar geen tocht. Uniek.

HISTORIE Op 30 januari 1940 vond de zesde editie van de Elfstedentocht plaats. Hoewel de wereld in brand stond, was Nederland nog neutraal. Vijf schaatsers kwamen als winnaar over de streep. Het jaar daarop was Nederland bezet, maar was er op 6 februari 1941 wel een Elfstedentocht. Het toenmalige Elfstedenbestuur verwonderde zich

HET IS, VOOR DE EERSTE KEER, TE HOPEN, VOOR AL DIE RIJDERS DIE SMACHTEN NAAR EEN ELFSTEDENTOCHT, DAT HET DE KOMENDE PERIODE WAT BOVEN NUL BLIJFT. zelfs over de lankmoedigheid van de Duitse bezettingsmacht. Die hield wel van een sportief, ietwat nationalistisch, feestje. De enige restrictie die ze stelden was dat het doek aan de eindstreep waarop het woord FINISH stond, vervangen moest worden door een niet-Engels woord. Dus gleed Auke Adema als eerste onder een doek door, waarop EINDE stond. Op 22 januari 1942 deden zelfs Duitse militairen mee aan de achtste Elfsteden-

tocht. Slager Sietse de Groot van Weidum werd winnaar. Dat was een verrassing. De kopgroep met favorieten was ‘s morgens na IJlst direct onder de brug van Nijesyl gedoken in het oorlogsduister. Ze kwamen bijna in Bolsward uit en waren kansloos. Fryslân realiseerde zich dat in bezettingstijd het organiseren van de tocht steeds moeilijker werd. Ook al door meerijdende onderduikers onder valse namen. Twee zachte winters volgden, maar die van 1944/ 1945 zette weer heftig aan. Het had

NUMMER 12 • 2020

GROOTBOLSWARD-IJSSELMEERKUST.NL

SCHIEN… TIETIE KIESTRA-TERPSTRA, ‘BESCHUT WERKER’ BĲ EMPATEC KAS IN WIER

EMPATEC KLAART DE MIST OP Al maanden stond dit interview gepland. Maar Corona gooit roet in het eten. Vanwege haar COPD kan ze eerst niet werken. Daar vindt ze niks aan, maar is niet minder positief. Tietie KiestraTerpstra, 60 jaar oud en werkzaam bĳ Empatec Kas. Dé juiste, beschutte (en beschermde) werkplek voor haar. Al pratende komt ze op haar loopﬁets door de kas rollen. Iedereen die ze tegenkomt krĳgt even een ‘hallo’ of een grapje. Na een hele tĳd thuis, werkt ze weer hard tussen de tomatenplanten in Wier. Achter de vele woorden zit een groot hart. In haar leven is veel gebeurd. Dus af en toe valt er ook een traan. Bewogen jeugd

januari of midden-februari misschien best gekund. Al was het ijs een sneeuwkwalster, erger dan in 1963. Niemand dacht toen aan een Elfstedentocht, er was wel wat anders. Iedereen vond dat normaal, ook al was er toen nog geen twitteraccount.

VACCIN Het Elfstedenbestuur houdt een slag om de arm. Als het corona-vaccin er zou zijn (en het zou goed werken) dan kan het bestuur van de Friesche Elfsteden heel snel een tocht organiseren. Er zit een nieuw bestuur, waarvan niemand ooit de tocht heeft mee kunnen organiseren. Toch hebben ze een systeem geschapen waarin ze op een dag kunnen zeggen ‘morgen inschrijven en overmorgen rijden we’. Een mooie strenge winter. Prachtig zwart ijs. Op bomen en struiken een stralend helder sneeuwlaagje. Als dan de zon begint te schijnen, bindt iedereen de schaatsen onder en gaat schaatsen. Velen willen dat graag georganiseerd doen. Tochten. Organisatoren daarvan hebben in gewone wintertjes inmiddels al meegemaakt dat het aantal mensen dat meedoet vijf keer zo groot is als verwacht. Ook als er geen tochten zijn, is de toeloop van schaatsers groot. Dat bleek al in de laatste strengere winter van 2012, toen er op een zonnige zondagmiddag een schaatsfile was in Oudkerk.

ELFMEREN? Hoe komt het daar allemaal mee. Het bestuur van de Elfmerentocht in onze contreien heeft hun tocht nog niet afgelast. Daar komt ook veel minder publiek bij. Maar al die schaatsers in

een rij voor de controle hebben niets te maken met de anderhalve meter samenleving. “Ride.” Diverse sporten kunnen gemakkelijk buiten de anderhalve meter blijven. Schaatsen doe je echter in de ‘slipstream’ van elkaar, dicht achter iemand anders’ kont. Daar zit de meeste zuiging en de minste wind. Zo schaats je tocht en wedstrijd op natuurijs. De KNSB is momenteel op kunstijs voorzichtig met de marathons, enkel individueel schaatsen is mogelijk. De schaatsgemeenschap moet het voorlopig doen met de mededeling dat het niet doorgaat. Toch blijft het bestuur alert. Stel je voor, zo’n vaccin….. Dat is echter net zo fictief en onvoorspelbaar als een dusdanig strenge winter, dat de rayonhoofden bij elkaar zouden moeten komen. Het is, voor de eerste keer, te hopen, voor al die rijders die smachten naar een Elfstedentocht, dat het de komende periode wat boven nul blijft.

Tietie praat graag en vertelt over haar leven. Ze groeit op in Peins. Met haar ouders, broers en zussen. Haar moeder verliest vóór haar een jongetje. Daar wordt niet over gesproken. Maar het gezinsleven is ﬁjn en warm. Tot haar broer op zee gaat werken. Dit valt Tietie zwaar. Ook op de basisschool gaat het niet voorspoedig. Ze merkt dat leren moeilĳk gaat. Ze kan het niet bĳbenen en raakt achterop. Tietie raakt te ver achter en gaat naar de huishoudschool. Ook daar gaat het moeizaam. Speciaal onderwĳs is het advies. Maar dat loopt anders.

Werken past goed

Haar moeder adviseert haar te gaan werken in plaats van naar school te gaan. Zo begint op haar 16e het werkende leven in een verzorgingstehuis. Schoonmaken, eten rondbrengen en het vermaken en verzorgen van oudere mensen. Het past perfect bĳ Tietie. Ze werkt hard en heeft een prachtige tĳd. Totdat haar moeder overlĳdt op 50-jarige leeftĳd. Een grote schok in haar ﬁjne leven. Máár dan ontmoet ze Piet. De liefde van haar leven. Moeizaam krĳgen ze toch samen drie gezonde kinderen. Ze werken hard om het hoofd boven water te houden. De lichamelĳke ongemakken nemen langzaam toe bĳ Tietie. Na 32 jaar huwelĳk overlĳdt Piet na een kort ziekbed. Tietie raakt in de ziektewet en onder bewindvoering. Een heftige periode!

Van waarde door Empatec

Maar ook deze tegenslag komt ze weer te boven. Reïntegratiebedrĳf Pastiel helpt haar aan een baan bĳ Empatec Kas. Een gouden match! Een ﬁjn, gezellig en hardwerkend team. Maar bovenal krĳgt ze structuur en de juiste begeleiding. Ze komt er ﬁnancieel weer bovenop. En ze voelt zich van waarde! ‘Ik ben nu trots op mezelf en ondanks alles heb ik een mooi leven. En Empatec speelt daar een belangrĳke rol in en heeft de mist opgeklaard. Ik kan hier zĳn wie ik ben. Het is hier geweldig!’, eindigt Tietie glimlachend. En dát is waar Empatec het voor doet. Een glimlach op het gezicht brengen van mensen. Door passend werk en een sociale werkomgeving.

46 1

NUMMER 12 • 2020 12

8 14

22 9

bolsward-ijsselmeerkust

17 10

PUZZELPAGINA NR 12

14 14

17 8

4 14

D C

18 17

Puzzel en win! Iedere maand zijn er leuke prijsjes te winnen door uw oplossing via de email of met traditionele post op te sturen. U kunt dit sturen naar: info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 12-2020 - tot uiterlijk 17 december 2020. Wij wensen u veel puzzel plezier!

14 17

Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin rde leu gek het

land in Afrika

vis plant

keukengerei

knokploeg zegeteken

antwoord

zeilschip

gekheid

vorstelijk eigendom

elektrisch geladen deeltje

armenbuurt

muziekstuk

eiland bij Italië

deel v.e. wet

12 verlichtingsmiddel

gereed

bladgroente

mak

dierengeluid

vissersboot

6 23

20 1

17 25

3 20

11 26

ongevuld

tuimeling

hoogvlakte

molentrechter

kunstmest

voordeel

geologisch tijdvak

dochter van Cadmus

1 opschudding

landgoed

ingevouwen strook

riv. in Duitsland

handvat

genoeg

loflied halfedelsteen

melancholiek

stoomschip

20 24

20 6

13 6

26 23

7 4

24 9

verfstof

spotfiguur

vrije verdediger

beroep

15 23

droog (van wijn)

op de wijze van

heilige

draaikolk

spoorstaaf slagwapen

pl. in Canada

19 1

1 15

20 26

19 10

20 1

4 1

grootvader vorstenverblijf

water in Friesland

Gelijke cijfers staan voor gelijke letters. Probeer het gekleurde woord te vinden.

gezicht

een weinig

muziekinstrument

praalgraf

dagmars tijdstip

wilddief

snelle loop

betaaleenheid

houding

snuifje

beseffen

PUZZEL EN WIN

mevrouw

annexus

struik

rekening

1x WAARDEBON t.w.v. € 25,-

houtsoort

gentleman

deel v.h. lichaam

erfelijkheidsdrager

weerbaar

te besteden bij

Grootzand 20

0515 41 26 76

8601 AW Sneek

devosneek.nl

kolfglas

trimmen

riv. in Frankrijk

bolsward-ijsselmeerkust

omslag

STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 12 VÓÓR 17 DECEMBER 2020 PER EMAIL NAAR: info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl OF NAAR: Grootbolsward-ijsselmeerkust krant, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK

huishouden

Winnaars puzzel grootbolsward-ijsselmeerkust 11-2020 Mevr. Van der Veen (Parrega) heeft een waardebon t.w.v. € 25.00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden en te bestedende DEVO in Sneek. OPLOSSING EDITIE 11: Zweedse puzzel: PERSFOTOGRAAF / Kruiswoordpuzzel: WOONPLAATS

COLOFON De GrootBolsward-IJsselmeerkust krant is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De GrootBolswardIJsselmeerkust krant wordt huisaan-huis verspreid in Bolsward en alle dorpen en steden langs de IJsselmeerkust in een straal van ca. 10 km. Oplage: 22.000 exemplaren.

UITGEVER

EINDREDACTIE

FOTOGRAFIE

Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl

Henk de Vries

Laura Keizer Fotografie, Jelly Mellema, Henk van der Veer, Albert Bouwman en Wim Walda.

REDACTIETIPS? redactie@ grootbolswardijsselmeerkust.nl

REDACTIE Henk van der Veer, Joeri van Leeuwen, Wendy Noordzij, Wim Walda, Piebe Piebenga en Eelke Lok

VERKOOP Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok, Mieke Alferink Neeltje Oostra

VORMGEVING BLADMANAGEMENT Nicky Bosma (nicky@yingmedia.nl)

Rinske Elsinga (Elsign.nl)

DRUK Hoekstra Krantendruk, Emmeloord

VERSPREIDING FRL Verspreidingen, Leeuwarden Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

Wij staan op de weekmarkten in de regio: Woensdag Joure Midstraat 13 tot 17 uur Donderdag Lemmer Fedde Schurerplein 13 tot 17 uur Vrijdag Balk Dubbelstraat 13 tot 17 uur Najaarsactie!

ADVERTENTIEPAGINA

WWW.BIG-GREEN.NL

Prijs inclusief installatie € 998,20

Ervaringen:

Jaap Jurjen en Froukje Veenstra

Wij zijn nu vier weken in het bezit van de BigGreen. Wij zijn super tevreden. Alles is schoner (koﬃezetapparaat, was-en afwasmachine, douchecabine etc.) en zachter. En het water smaakt inderdaad lekkerder. Inmiddels onze lieve buren ook hiervan in kennis gesteld, en ook zij zijn nu beziiers geworden van de BigGreen. Zegt het voort, zegt het voort. Sumar, 26 januari 2020

Anja Monshouwer

Binnen een dag na aanvraag was de Big Green al geïnstalleerd. Hij hangt nu een aantal weken en ik ben er erg tevreden over. Ik hoef vrijwel nooit meer condiioner te gebruiken na het haar wassen en heb geen last meer van kalk. Prima investering! Gorinchem, 13 november 2019

Emiel van Disseldorp Vanmorgen is het product geïnstalleerd. Gelijk zachter en helderder water. Geen aanslag meer dus niet meer poetsen van kranen etc. Maakt de leidingen ook nog schoon dus als er al wat kalk nog aanwezig was, is dat binnenkort helemaal verdwenen. Ik raad het iedereen aan. Rijkevoort, 6 november 2019

Telefoonnummer: 0299-321188

Zamarra Kok Telegraaf zaterdag 4 juli 2020 Kalkaanslag is een grote ergernis; het maakt de toiletpot bruin, douchetegels dof en is slecht voor apparaten. Daarom heb ik een Big Green kalkprevenne apparaat met koolstoﬃlter laten installeren. Zacht water (en dus koﬃe en thee) smaakt beter en de waterkoker blijj schoon. Ik kan met een kwart minder (vaat)wasmiddel toe en hoef geen speciale sanitairreiniger meer te gebruiken. Vooral het gebrek aan kalkaanslag in de badkamer scheelt erg veel poetswerk. Helaas moet ik de douche nog wel nadrogen, omdat anders opgedroogde waterdruppels met magnesiumresidu zichtbaar blijven.

J. Posthumus

Wij gebruiken de Big-green inmiddels een paar maanden en we zijn erg tevreden. Geen kalkaanslag meer en super helder water. De kranen glimmen weer als nieuw en geen waas meer op de glazen douche deur. We hebben nu geen agressieve reinigingsmiddelen meer nodig bij het schoonmaken van de badkamer. een eenvoudig sopje en alles blijkt weer als nieuw. En de service is perfect! Ureterp, 2 november 2019

Shirley en Tom Precies 1 week verder. Water nu al helderder en zachter. Kranen, douchekoppen en uitloop volautomaasche koﬃe machine prachhge stralen. Geen gespeeer meer. Aanslag stukken minder en alles straalt bijna al als nieuw. Echt geweldig. Montage professioneel en met aandacht uitgevoerd. Echt een aanrader. Amsterdam, 26 november 2019

Theo en Beey Hospes Heel blij met de Big Green. Na drie weken al duidelijk verschil! Veel helderder water en geen aanslag meer op o.a. Glazen, kranen en de badkamer. Ook goed voor de huid, lang zo droog niet meer. De was is ook merkbaar zachter. Zelfs de kaaen drinken binnnen water ipv regenwater. Kortom zeer tevreden, een echte aanrader! Oudemirdum, 14 november 2019

Ziet u door de bomen het bos nog? We helpen graag met een passende zorgverzekering.

Al voor

â&#x201A;Ź 110,90 per maand

Even rustig over uw zorgverzekering praten Door het grote aanbod is het begrijpelijk dat u door de bomen het bos niet meer ziet. Bij UnivĂŠ bent u van harte welkom om op uw gemak de

best passende zorgverzekering te kiezen. Onze adviseurs nemen de tijd en helpen u graag met deskundige hulp. Maak nu een afspraak voor een bezoek aan de winkel, voor aan de telefoon, of om te beeldbellen. Maar gewoon even binnen lopen mag natuurlijk ook. Uiteraard houden wij ons aan de RIVM-maatregelen.

Maak nu een afspraak via unive.nl/afspraak of bel: 088 - 181 50 55.