GrootBolsward-ijsselmeerkust 10-2024

EDITORIAL

Iedere dag ‘pret’ in het Bolswarder centrum

Ja, daar komt er weer een. Zigzaggend als over een virtuele hindernisbaan, tussen de voetgangers door, begeleid door een kenmerkend geluid alsof de brede banden aan de weg vastplakken, nadert in de verte de zoveelste ‘fatbike’, ook wel ‘liefkozend’ debielmobiel, dikbandfiets of sjoemelscooter genoemd.

Zonder ook maar van haar mobiele telefoon op of om te kijken raast de ‘fatgirl’, naar schatting niet ouder dan een jaar of dertien, met dito vriendinnetje achter op de ‘buddy seat’ met naar benadering 40 op de teller de zebra over. Een personenauto moet vol in de ankers om een aanrijding te voorkomen. De vrouw achter het stuur krijgt meteen een ‘vuile kankerhoer’ om haar oren. Waarvan akte. Op naar het verzamelpunt, herkenbaar aan de lege patatbakjes, verpakkingen van snoep en lege blikjes. Blijkbaar komt er via WhatsApp een berichtje binnen dat er ‘popo’ (politie), aankomt, want er komt abrupt een einde aan de Kung Fu oefeningen van de mannelijke pubers. Als door een wesp gestoken springen de ‘stoere’ bikers op hun ‘flitsfyts’ en maken zich uit de voeten. Ik loop blijkbaar in de weg en krijg en passant het ‘creatieve compliment’ dat ik een ‘kanker-seniele ouwe lul’ ben met mijn ‘kanker-tering hond’. Toe maar, twee keer ‘kanker’ in één zin, uitgesproken door een twaalfjarig ‘trutje’, compleet met Antilliaans accent. Dat is pas integratie.

Reuring genoeg dus, zeven dagen per week, tenzij het regent, want dan zijn ‘onze helden’ in geen velden of wegen te bekennen. Nu de leefbaarheid en de veiligheid nog, want ten aanzien van vertrekkende middenstanders, handhaving op voetgangersgebieden, presentatie van het centrum en de verkeerscirculatie valt er nog behoorlijk wat te verhapstukken voordat ook Bolsward de term toekomstbestendige binnenstad in de mond mag nemen.

Wim Walda, redacteur

GrootBolsward-IJsselmeerkust

LEKKER LEZEN

6. PETER NAUTA RENT EN SCHAATST VOOR KIKA

GEZOND & FIT

22. DE DIGITALE DETOX VAN HARMEN ZWERVER SPORT

30. V.V. BLAUWROOD’20 WIL IN ELK GEVAL EERSTE LUSTRUM VIEREN

CULTUUR & UITGAAN

18. FACE TO FACE MET BEELDHOUWSTER RUTH VULTO GAUBE UIT WORKUM MAATSCHAPPIJ & SAMENLEVING 11-15. NIEUWS VAN GEMEENTE SÚDWEST-FRYSLÂN ACTUEEL

21. HET FRIESE GESLACHT HUIZINGA, EEN FAMILIEKRONIEK OVER EEN BOERENGEZIN IN GREONTERP

32-35. NAJAARSPROGRAMMA EN VOORUITBLIK 2025 CKS SNEEK

44. UITGAANSAGENDA WATERLAND VAN FRIESLAND

meld je aan voor het lezerspanel

Rommelmarkt

Muziekvereniging

Eensgezindheid

Tjerkwerd

TJERKWERD – Zaterdag 12 oktober organiseert Muziekvereniging Eensgezindheid Tjerkwerd weer haar rommelmarkt. Tussen 9.00 uur en 13.00 uur ben je van harte welkom om tussen de vele tweedehands goederen te snuffelen in de hal van de Haarsma Groep (Waltaweg 6) in Tjerkwerd. De entree bedraagt slechts twee euro en voor kinderen van de lagere school is de toegang gratis.

Om 10.00 uur vindt er een speciale veiling plaats, waarbij unieke items onder de hamer gaan. Vanaf 11.00 uur is er een bijzondere actie: voor slechts vijf euro mag je een zak vullen met mooie spullen. Kom gezellig langs en steun de muziekvereniging, terwijl je leuke koopjes scoort.

Campagne ‘Check je meter, 30 is beter!’ op steeds meer plekken zichtbaar

SÚDWEST-FRYSLÂN - De publieksvriendelijke campagne van gemeente Súdwest-Fryslân ‘Check je meter, 30 is beter!’ loopt al een tijdje en steeds meer dorpen en wijken doen mee aan de actie.

De campagne ‘Check je meter, 30 is beter! is op steeds meer plekken zichtbaar in de gemeente, onder meer in Tjerkwerd, Gaast, en Makkum. Er wordt aan weggebruikers gevraagd de snelheid te checken en te kiezen voor dertig kilometer per uur binnen de bebouwde kom. Het doel van de campagne is om samen te zorgen voor een veiligere woon- en leefomgeving voor iedereen. Met sleutelhangers, containerstickers, posters en spandoeken en een matrixbord wordt aan weggebruikers gevraagd zich bewust te zijn van de eigen snelheid. Alle dorps- en wijkbelangen in de gemeente hebben een toolbox ontvangen met promotiematerialen die helpen te herinneren aan de gewenste maximale snelheid van dertig kilometer per uur. Misschien heb je er ook al iets van voorbij zien komen. Wie bij wil dragen aan een veiligere buurt of wijk kan voor het promotiemateriaal terecht bij het eigen wijk – of buurtbelang. Kijk voor meer informatie over de campagne ook op de website

Klezmermuziek en chassidische legenden in Doopsgezinde Kerk Bolsward

BOLSWARD – Zondagmiddag 13 oktober om half drie is er een optreden van de Klezmerband ‘Kloumerkees’ samen met verhalenverteller Jehannes Regnerus in de Doopsgezinde kerk in Bolsward. Er wordt klezmermuziek ten gehore gebracht afgewisseld met chassidische verhalen.

Klezmerband Kloumerkees bestaat uit Jan Gorter (contrabas, zang), Bert Klaver (slagwerk), Anneke Hamstra (viool) en Roel Jongsma (accordeon en zang). Al jaren delen de bandleden hun liefde voor klezmer- en Balkanmuziek. De melancholieke, maar ook vrolijke melodieën weten altijd weer een gevoelige snaar te raken. De Friese cultuur zit Kloumerkees in het bloed en ze zingen dan ook eigen Friese teksten. Naast de muziek vertellen de bandleden ook iets over de geschiedenis en het karakter van klezmermuziek. Verhalenverteller

Jehannes Regnerus zal daarbij een drietal chassidische legenden ver-

tellen. Chassidische legenden en klezmermuziek zijn ontstaan in het chassidisme, een ultra-orthodoxe richting binnen het jodendom, dat zijn oorsprong vindt in Oost-Europa. De deuren van de kerk gaan om twee uur open. De entree (tien euro) is inclusief een kop koffie of thee.

SLOW Triatlon editie Waterland van Friesland groot succes

KOUDUM - Voor de vierde keer op rij organiseerde VVV Waterland van Friesland een SLOWTriatlon® in onze provincie. Op 21 september vond deze triatlon plaats met Koudum als start en finish, met maar liefst duizend deelnemers.

De triatlon is in binnen- en buitenland zeer bekend, maar dan exclusief gericht op de sportieve prestatie. Wat nou als het minder om de tijd draait, maar volledig om de beweging en de natuur?, zo dacht VVV Waterland van Friesland. De ‘langzame’ triatlon introduceert een geheel vernieuwende aanpak van de traditionele versie: in plaats van te streven naar de snelste tijd, staat hier het beleven en genieten van elke stap, pedaalslag en zwemslag centraal. Bij de SLOWTriatlon® zijn er verschillende mogelijkheden wat betreft de afstanden die je kan kiezen. De start en finish was in Koudum, na een warming up met Olga Commandeur. “De SLOW Triatlon van Waterland van Friesland is erg populair. Het was op 21 september zelfs uitverkocht met duizend deelnemers aan de start”, aldus Grietje Hoekstra van VVV Waterland van Friesland.

Pop Up spookhuis Koudum met Halloween

KOUDUM - Rond Halloween komt er weer een ‘House of Screams’ in Koudum, een echt Koudumer spookhuis! Zaterdag 26 oktober is voor deze gelegenheid het dorpshuis De Klink helemaal omgebouwd. De Koudumer ‘House of Screams’ gaat open om acht uur ‘s avonds.

In oktober 2022 ging een groep enthousiastelingen hard aan het werk om een tof project te realiseren rond Halloween en dat werd het spookhuis. In de jaren daarvoor hadden ze al een aantal keer een spokentocht georganiseerd. Het waren toen drukke dagen om dorpshuis De Klink in Koudum om te bouwen. Er kwam niet een doolhof van hekken maar echte muren, echte decors, veel licht en geluid en andere special effects. Nu, twee jaar later, trekt de groep opnieuw alles uit de kast om het Pop Up-spookhuis weer leven in te blazen. “Het wordt anders, maar net zo leuk als de vorige keer en met de kennis van nu”, aldus Boo Crew Koudum. Je mag naar binnen als je twaalf jaar of ouder bent.

‘‘Persoonlijke benadering en aandacht staan bij ons centraal’’

Maand van de Geschiedenis in De Tiid

BOLSWARD – De maand oktober is de landelijke Maand van de Geschiedenis, het meest uitgebreide historische evenement van Nederland. Ook cultuurhistorisch centrum De Tiid in Bolsward doet mee aan de Maand van de Gechiedenis met verschillende activiteiten en tentoonstellingen.

Het thema dit jaar is ‘Echt nep’ en de hele maand oktober is er van alles te zien en te beleven rondom dit thema. In de centrale hal van cultuurhistorisch centrum De Tiid staan vier objecten met daarbij de vraag: is dit echt of nep? Bezoekers kunnen hun stem achterlaten in de ouderwetse stembus. Op de eerste verdieping is een tentoonstelling ingericht met objecten uit het archief, over kwakzalverij en het veranderende imago van roken. Verder worden er verschillende activiteiten georganiseerd door het museum, de bibliotheek en het archief. Hoe weet je nog wat echt is, in een wereld waarin nepnieuws, deepfake, complottheorieën en manipulatie dagelijkse werkelijkheid schijnt? Beeldvorming, framing, misleiding en waarheidsvinding zijn van alle tijden. Ook ons beeld van de geschiedenis zelf verandert continu. Met het thema ‘Echt nep’ gaan we op zoek naar het schemergebied tussen feit en fictie.

Run-Bike-Fun op 6 oktober

BOLSWARD – Na de succesvolle editie van 2023 organiseert AV Horror in samenwerking met de Lange Afstandlopers van Bolsward op zondag 6 oktober de tweede editie van Run-Bike-Fun. Inschrijven voor teams kan tot uiterlijk zaterdag 5 oktober tot 12.00 uur en alleen online.

Run-Bike-Fun is een evenement waar plezier en gezelligheid en sportief bewegen samengaan. In de Run-Bike-Fun gaat het er niet om welk team het snelst de route aflegt, daarvoor is de route ook veel te mooi. De route voert de deelnemers door een wonderschoon stukje van de Zuidwesthoek van onze provincie. Er wordt gestart om tien uur op een feestelijk aangekleed Schuttersveld in Sneek. De teams bestaan uit uit minimaal twee en maximaal vier personen. Per team loopt er een en de rest fietst mee. Elk team bepaalt zelf wie er loopt en wie op de fiets voor de begeleiding zorgt. De fietsers dragen een hesje, zorgen voor de veiligheid en zijn verantwoordelijk voor het volgen van de route. Het is de bedoeling dat fietser(s) en loper elkaar afwisselen.

Bolswarder Sander Falkena rijdt bangerrace op Speedway Emmen

BOLSWARD - 21 september jongstleden was Sander Falkena uit Bolsward een van de deelnemers aan de Bangers race op Speedway Emmen.

Banger racen is racen met oude sloopauto’s en er wordt gereden in verschillende klassen. Speedway Emmen is de enige vaste baan in Nederland waar bangerraces georganiseerd worden. De auto’s die meedoen zijn zo verbouwd dat ze prima over de kop kunnen rollen zonder dat de chauffeur iets overkomt. En dat is maar goed ook, want de crashes zijn hard. Sander Falkena (20) wilde dit avontuur wel een keer meemaken. Hij kocht een auto op Marktplaats. In een loods in Nijland heeft hij samen met vrienden de auto volledig gerestyled en klaargemaakt voor de wedstrijd. “Ik was van tevoren wel zenuwachtig, maar heb het

avontuur als geweldig ervaren”, zegt Falkena na afloop. “Voor de meeste mensen is banger racing een soort van uitlaatklep. Als je een mooie crash veroorzaakt ben je de held van het circuit. Om de prijs hoef je het niet te doen, de winnaar krijgt een beker, bier en een worst.”

(Bron en foto: RBNieuws/Rudy Bouma)

Eelke’s vinger op de zere plek

Miljeustrjitte

De gemeente Súdwest-Fryslân hat miljeustrjitten. Dat is in tsjinstelde namme fan de funksje, want it bin de smoargste plakken fan de gemeente. Elk kin dêr syn of har smoargens en oerstallich guod stoarte. Twa miljeustrjitten, dy fan Koudum en fan Heech, bin lykwols wat oan de lytse kant. En se bin hast noait iepen. Dy fan Heech ien jûn en in middei; dy fan Koudum twa middeis. Dêr kin in gewoane mins dus neat mei.

De miljeustrjitte fan Snits is wat ferwrotten en kin no wat faker iepen. Al bin se dêr jûns net langer as sân oere te berikken. En sneontemoarns. Dat moat ek wol, want doe’t de strjitte yn Snits wer iepen gie, gie Boalsert ticht. Foargoed. Dat wurdt nammentlik de ‘sintrale fan de gemeentlike bûtentsjinst’. Gjin idee wat dat wêze mei.

Soks kin fansels allegear in nedich ûnderdiel wêze fan de gemeente yn harren taak yn it opheljen en opheinen fan smoargens. Mar al dy autootsjes mei weintsjes dêrefter en de ko erbak iepen, folpropt mei smoargens út dizze hoeke kin no nearne mear hinne. Dy rige foar de strjitte yn Snits soe dan twa dagen lang wêze.

Boalsert ticht. De gemeente seit dat se noch sykje nei in oar plak en dan yn 2028 begjinne sille mei de oanlis dêrfan. Kin se Koudum noch net wat útwreidzje? Nee, dan moat dy miljeustrjitte dêr fernijd wurde en dan is dat pas klear yn 2026. At we dan rekkenje, dat we de ferwachtingstiden fan de gemeente altyd ferdûbelje moatte, dan kin minsken yn dizze hoeke fan de gemeente pas yn 2030 in bytsje spul yn Koudum kwyt. En twa jier letter yn de buert fan Boalsert, want it kin ek wêze dat se dêr noch in doarp foar ûntromje moatte. Of sa.

Dit sil der ta liede dat elk wer in eigen dwinger yn de natuer makket. De gemeente tinkt dat net, want dy hat it oer sirkulêre ekonomy, alles wer brûke dus. Dat wurdt neat, timmerlju wolle echt net mear dy stikjes hout ha, at wy in hekje slope.

Dus bin ik no op syk nei in miljeustrjitte wêr at je ferkearde beslissings fan de gemeente oer ô al ta nij ô al meitsje kinne.

Eelke Lok

Eelke Lok. Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele no-nonsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt

De vinger op de zere plek….

PETER NAUTA RENT EN SCHAATST VOOR KIKA

Op een boerderij net buiten Makkum woont Peter Nauta (39) met zijn vrouw Aukje Antsje en hun twee zoontjes Hendrik (4) en Ties (2). Tot een jaar geleden hadden Peter en Aukje Antsje het goed voor elkaar. Ze wonen op een mooie plek, hebben op dat moment twee gezonde jongens en leuk werk. Aukje Antsje heeft het gevoel dat het misschien té goed gaat. Ze heeft een voorgevoel dat dit niet zo door kan gaan. Dat voorgevoel blijkt te kloppen…

DDaarover straks meer, maar eerst maken we nader kennis met Peter. Peter Nauta (1984) is er één van een tweeling; hij heeft een tweelingzusje en heeft ook nog een broertje. Peter groeit op in Bolsward, gaat daar naar de basisschool en vervolgens naar AOC Friesland en de middelbare landbouwschool in Sneek.

‘LAATSTE-KANS-EMBRYO’S’

De keuze voor de landbouwschool is logisch, want van jongs af aan is hij met dieren bezig. Na de landbouwschool melkt hij bij verschillende boeren de koeien en daar komt regelmatig de KI langs. Op school vond hij KI (kunstmatige inseminatie) van koeien, het fokken van dieren, al “fantastisch mooi”, en als hij hoort dat er bij de KI een vacature is, solliciteert hij. Peter Nauta: “Sinds december 2007 werk ik bij CRV, de Coöperatie Rundvee Verbetering. Eerst als inseminator, maar inmiddels maak ik echoscopieën om te kijken of een koe drachtig is of een goede cyclus heeft, en ik plaats ‘laatste-kans-embryo’s’ bij koeien die niet drachtig worden, en in het kader van ons fokprogramma genetisch hoogwaardige embryo’s.”

SCHAATSEN EN VOETBAL

Naast zijn interesse voor dieren doet Peter van jongs af aan ook aan sport, met name aan schaatsen. “Wij zijn zowat opgegroeid met de schaatsen aan. Daarnaast ging ik op kaatsen, maar ik heb niet zulke goede ogen, dus ik sloeg vaker mis dan raak.” Lachend: “Het balletje was wat klein. Toen ben ik gaan voetballen; die bal was groter en dat ging een stuk beter. Toen ik zowel met schaatsen als met voetbal wat hogerop kwam, moest ik kiezen. De keuze was snel gemaakt; mijn broertje Frederik en ik wilden verder met marathonschaatsen. Mijn beste prestaties? Bij de B-divisie werd ik Nederlands Kampioen. Bij de A-divisie vierde. En op het Nederlands Kampioenschap ben ik een keer elfde geworden. Toen ik dertig was, ben ik gestopt.”

HUISJE-BOOMPJE-BEESTJE Begin 2017 leert hij Aukje Antsje op de Hoek kennen. Ze blijken veel overeenkomsten te hebben en twee en een half jaar later trouwen ze. Aukje Antsje is zwanger als ze naar hun droomplek, de boerderij bij Makkum, verhuizen. Het woonhuis hebben ze compleet verbouwd. De laatste kamer, de badkamer, is op een zaterdag klaar, en de woensdag erna wordt Hendrik geboren, een zoontje. Het is dan augustus 2020. Ties, het broertje van Hendrik, komt in april 2022 ter wereld. Huisje-boompje-beestje.

“Als er iets met je gezin is, kun

OBSTIPATIE?

Dan wordt het december 2023 en Hendrik klaagt steeds over buikpijn. De pijn gaat niet over en Aukje Antsje heeft een voorgevoel… “Volgens de huisarts was het obstipatie en dat zou met poeders over moeten gaan”, blikt Peter terug. “Het ging niet over, en we zaten regelmatig bij de Dokterswacht waar we steeds te horen kregen dat hij veel moest drinken en poeders moest nemen. Hij bleef maar kwakkelen en op 23 december gingen we weer naar de Dokterswacht. Er was een Turkse huisarts die het niet vertrouwde en wilde dat de kinderarts ernaar zou kijken. Die zei dat ze Hendrik niet hoefde te zien omdat het obstipatie was. De huisarts hield voet bij stuk, daarna heeft de kinderarts hem toch gezien en zij zei weer dat het obstipatie was. Toen we wegliepen, kwam de huisarts achter ons aan en zei dat we na de feestdagen bloed moesten laten prikken.

Tijdens kerst werd het steeds erger. Hendrik zat hele avonden op de pot, maar er kwam niks. Op Nieuwjaarsdag gingen we weer naar de Dokterswacht en weer werden we naar huis gestuurd. Op 2 januari had Hendrik helemaal niks gegeten of gedronken. Op een gegeven moment spuugde hij en kwam er ontlasting uit. Je schrikt je kapot. Via de huisarts kwamen we in het ziekenhuis, waar ze een klysma hebben geprobeerd, maar er kwam weer niks. Ook zijn er foto’s gemaakt, maar ze zagen niets.”

BOLLETONGERSDEI WEEKEND

DONDERDAG 3/10

Jaarmarkt

Bolletongersdei

Binnenstad

9.00 - 16.00 uur

3 t/m 5 okt

Kermis

Plein 1455

Ringrijderij om de Sulveren Swipe

Binnenstad

19.45 uur

DE WEEK VAN ONS ETEN

De jaarmarkt van Bolletongersdei wordt dit jaar extra bijzonder met de Openingsmarkt van De Week van Ons Eten.

Van 5 t/m 12 oktober staan we in Nederland stil bij de waarde van ons voedsel en de verbinding tussen boer en burger.

Er zijn 40 tot 50 extra kramen tijdens de openingsmarkt, mooie activiteiten en kindervertier!

VRIJDAG 4/10

Frisian Foodture Congres

Broerekerk

Vanaf 08.00 uur

Club Blend! TimeMaud

Vanaf 21.30 uur

ZATERDAG 5/10

Kinderboerderij

Marktplein

Opgave verplicht!

12.00 - 16.00 uur

”Er was een Turkse huisarts die het niet vertrouwde en wilde dat de kinderarts ernaar zou kijken”

“JE ZAKT

DOOR DE GROND”

“De volgende dag kreeg Hendrik een MRI en daar zagen ze die…” – Peter Nauta vertelt geëmotioneerd verder – “die tumor in zijn lymfeklieren. Die was vijf en een halve centimeter groot en blokkeerde de darmen. Als je dat hoort, zak je door de grond. Je bent hélemaal nergens, en denkt dat je hem kwijtraakt. Aukje Antsje was aardig sterk, vanwege haar voorgevoel dat er iets ergs ging gebeuren. Zij dacht: ‘Dit is het dus’. Binnen het uur reden we met gillende sirenes naar het PMC, het Prinses Máxima Centrum in Utrecht. De chirurg wilde diezelfde avond al opereren, omdat het een heel agressieve vorm van kanker was. Wij waren allang blij dat er wat gedaan werd. De operatie duurde twee uur. De tumor, een lymfoom, is eruit gehaald en de operatie was geslaagd. De kans op genezing was negentig procent. Dat gaf me kracht. Het ene moment denk je dat je hem kwijtraakt, en kort daarna hoor je dat er negentig procent kans op genezing is. Ik was heel positief. Als ze tegen mij zeggen dat hij negentig procent kans heeft om te herstellen, is het bij mij honderd procent. Aukje Antsje was bang dat hij bij die tien procent ging horen. Zij heeft echt een rottijd gehad. Ik wilde daar niet aan denken.”

VIJF MAANDEN SONDEVOEDING, VIJF MAANDEN

CHEMO

“Hendrik moest na de operatie vijf dagen

herstellen voordat de chemo begon. De rotste bijwerking was dat alle slijmvliezen van mond tot kont werden aangetast. Dat betekent dat zijn keel, zijn mond en de binnenkant van zijn darmpjes helemaal open waren. Slikken deed hartstikke zeer. Hij heeft vijf maanden sondevoeding gehad, omdat hij niet at. Hij ging van twintig naar dertien kilo. Soms kon hij de sondevoeding niet aan, en kreeg hij voeding via het bloed. Ik heb weleens gedacht: ‘Die kanker is weg, maar straks sterft hij ergens anders aan.’

Na een week chemo mocht Hendrik drie weken naar huis om te herstellen, maar als hij koorts had, moest hij binnen het uur in een ziekenhuis zijn. Na de eerste kuur waren we een dag thuis, toen hij koorts kreeg. Wij waren natuurlijk in paniek en wilden zo snel mogelijk naar Leeuwarden. Ties brachten we snel naar beppe. De volgende dag gingen we van MCL naar PMC waar Hendrik antibiotica kreeg. Wij bleven bij hem. Na de volgende chemokuur deed ik mijn jas aan om naar buiten te gaan en toen zei Ties helemaal in paniek: ‘Jas aan, jas aan.’ Hij sliep ook niet goed, dus wij dachten: dit moet anders. Vanaf toen wisselden Aukje Antsje en ik elkaar af: één van ons was bij Ties, de ander bij Hendrik.

Hendrik heeft vijf maanden chemo gehad en daarna is hij schoon verklaard. Fantastisch! We hebben nu om de twee maanden controle. De eerste vijf jaar blijft hij sowieso onder controle, maar de frequentie zal afnemen. Als je hem nu ziet, merk je niks

aan hem. Hij speelt, gaat naar de peuters, je ziet er niks meer van. Het is wel bijzonder hoe flexibel kinderen zijn.”

GENIETEN VAN KLEINE DINGEN

“Als je zoiets meemaakt, het klinkt als een cliché, leer je weer genieten van kleine dingen. Laatst zagen Aukje Antsje en ik hoe Hendrik en Ties samen in de tuin speelden, en we zeiden: ‘Goh, dit is genieten!’ Iets wat daarvoor zo vanzelfsprekend was. Ook heb ik gemerkt dat je andere dingen heel gemakkelijk kunt loslaten als zoiets gebeurt. Als er iets met je gezin is, kun je niet goed functioneren. Je wereld staat op de kop. Wat ik heel bijzonder vind is, hoe vrienden en familie voor ons klaarstonden. Zij hebben er onder andere voor gezorgd dat hier iedere dag warm eten voor ons was. Dat heeft ons zó geholpen. Echt fantastisch! En wat nog meer fantastisch is: in maart verwachten wij ons derde kind.”

DRAAIEND RAD OP BOLLLETONGERSDEI  “Kinderkanker was altijd een ver-van-ons-bedgebeuren. Maar nu weet je dat wetenschappelijk onderzoek de kans om kanker te overleven groter maakt en wil je er alles aan doen om te helpen. Momenteel geneest 81 procent van kinderkanker; dat moet naar honderd procent. Daarom hebben we sinds februari met allerlei acties geld ingezameld. In juni hebben we een cheque van bijna 15.000 euro overhan-

“Wat het Prinses Máxima Centrum betreft: je wilt er niet zijn, maar als je er móét zijn, dan is het qua liefdevolle zorg en expertise de beste plek die je je kunt wensen”

digd aan het Prinses Máxima Centrum in Utrecht. Wat het PMC betreft: je wilt er niet zijn, maar als je er móét zijn, dan is het qua liefdevolle zorg en expertise de beste plek die je je kunt wensen.”

Op 29 september deed Peter Nauta, gesteund door zijn collega’s, mee aan de Run voor KiKa in Almere om geld in te zamelen voor de stichting Kinderen Kankervrij. “En op Bolletongersdei, donderdag 3 oktober, sta ik met een draaiend rad in Bolsward om geld in te zamelen”, kondigt hij de eerstvolgende actie aan.

SCHAATSEN VOOR KIKA

En er gebeurt méér. Peter Nauta was afgelopen jaar als figurant-schaatser te zien in Musical De Tocht in Leeuwarden. Met een groep van bijna dertig figurant-schaatsers uit de musical vertrekt hij komende winter naar de Weissensee in Oostenrijk om er op vrijdag 24 januari de Alternatieve Elfstedentocht te rijden met als doel geld op te halen voor KiKa. “We streven naar een bedrag van dertigduizend euro”, zegt Peter.

Lezers van GrootBolsward-IJsselmeerkust die Peter Nauta en het Team De Tocht op 24 januari op de Weissensee willen steunen, en daarmee dus geld voor KiKa willen doneren, kunnen dit doen via de QR-code bij dit artikel.

De BIGGREEN voorkomt kalkaanslag en laat je genieten van

De BigGreen is een simpele, maar effectieve manier van kalkpreventie. De BigGreen gebruikt geen zout, stroom of chemicaliën en mineralen zoals calcium en magnesium blijven in het water. Iets wat bij een traditionele ontharder niet het geval is en waardoor is de smaak van het gefilterde drinkwater optimaal blijft. De effectiviteit van de BigGreen is gelijk aan een ontharder.

“Iets online regelen is soms best lastig”

In elke bibliotheek kun je gratis terecht met vragen over de digitale overheid. We helpen je op weg, delen informatie en kunnen je doorverwijzen.

Ook als je geen lid bent. Kom langs bij de Bibliotheek bij jou in de buurt! bmf.nl/ido

op 1 artikel naar keuze* t/m eind oktober bij inlevering van deze bon.

Nieuws van jouw gemeente

Informatiekatern van de gemeente Súdwest-Fryslân Oktober 2024

Hout stoken?

Denk om je buren!

De herfst is begonnen en het wordt kouder. Voor veel mensen reden om de houtkachel weer aan te doen. Wist je dat je buren hier overlast van kunnen ervaren? De (hout)rook is ongezond voor jezelf en je buurt.

Tips voor verantwoord hout stoken:

• Stook hout dat droog en schoon is.

• Stook geen geïmpregneerd of geverfd hout, daar komen schadelijke stoffen bij vrij. Het is zelfs verboden bewerkt hout of (snoei)afval te verbranden.

• Stapel blokken losjes op, zodat er veel zuurstof bij kan komen.

• Vraag eens aan je buren of zij overlast ervaren van de houtrook.

• Kijk op de stookwijzer

De Stookwijzer geeft tips om de uitstoot van schadelijke stoffen te beperken. Het hangt van het weer af, of je kan stoken. Stook nooit als het mistig of windstil is. De rook waait dan niet weg. De Stookwijzer laat je (met je postcode) zien of bij jou het vuur beter uit kan blijven. Kijk voordat je gaat stoken op www.atlasleefomgeving.nl/stookwijzer en stook alleen als de stookwijzer dit aangeeft.

Overlast van houtrook van je buren?

Dan is een gesprek aangaan met je buren het beste wat je kunt doen. Spreek ze er vriendelijk op aan. Houtkachels zijn niet verboden. De gemeente kan meestal niet optreden tegen overlast veroorzaakt door houtrook. Daarvoor zijn er geen wettelijke mogelijkheden.

Ga naar www.atlasleefomgeving.nl/ stookwijzer of scan de QR-code voor meer informatie en het actuele stookadvies.

De herfst staat voor de deur. De energiecoach

ook?

Staat je verwarming al aan? Het wordt weer kouder en vaak gaat de verwarming vanzelf aan. Dat kost energie en geld. Samen met de energiecoach leer je hoe je slimmer kunt omgaan met energie. Daardoor bespaar je energie en geld. Dat is goed voor jou en het klimaat.

Door slim te stoken kun je energie en kosten besparen. Door bijvoorbeeld je cv-ketel goed af te stellen, de radiatoren te ontluchten en slim te ventileren. Weet jij hoe dat moet?

De energiecoach helpt je graag.

Maak een gratis afspraak met de energiecoach van de gemeente. Start met besparen en ga naar www.swf.frl/energiecoach.

Koffieochtend voor mantelzorgers

Ontmoeten, ervaringen delen en kennis opdoen met andere mantelzorgers? Dit kan tijdens de ko eochtend in Bolsward, Koudum en Sneek. Een ochtend waar ruimte is om met elkaar in gesprek te gaan, uw verhaal te doen, een vraag te stellen of gewoon voor de gezelligheid. De inloopochtenden zijn van 10.00 - 11.30 uur.

BOLSWARD

Datum: 18 november en 9 december 2024

Locatie: De Serre, Nanne Reijnstraat 19B in Bolsward

KOUDUM

Datum: 23 oktober, 13 november en 11 december 2024

Locatie: De Klink, Ds. L. Tinholtstraat 1 in Koudum

SNEEK

Datum: 18 oktober, 15 november en 13 december 2024

Locatie: SO&CO, Gonggrijpstraat 52 in Sneek

Alle mantelzorgers uit Súdwest-Fryslân zijn van harte welkom! Aanmelden is niet nodig.

Stel je vraag aan het Gebiedsteam

Kun jij in het dagelijks leven wel wat ondersteuning gebruiken omdat het je alleen niet meer lukt? Heb je een vraag over de opvoeding van jouw kind? Of kom je financieel niet meer rond?

Je kunt bij een gebiedsteammedewerker terecht voor vragen over onder andere; mantelzorg, zelfredzaamheid, thuisbegeleiding, werk, vrijwilligerswerk, daginvulling, financiën, bijstand, schulden, opvoeding en onderwijs. De gebiedsteammedewerker denkt met je mee en kijkt naar de mogelijkheden of verwijst je door.

WORKUM

Wanneer: iedere vrijdagochtend in de even weken (4 en 18 oktober, 1, 15 en 29 november, 6 en 13 december)

Hoe laat: 10.00 - 12.00 uur

Waar: Huisartsenpraktijk Kroijenga & de Jong, Konvintsdyk 1

KOUDUM

Wanneer: iedere woensdagochtend in de even weken (16 en 30 oktober, 13 en 27 november, 11 december)

Hoe laat: 9.30 - 11.30 uur

Waar: MFC de Klink, Dominee L. Tinholtstraat 1

Tijdens het inloopspreekuur in Koudum zijn ook andere organisaties aanwezig, zoals het Stipepunt en de Papierwinkel. En er is van 10.00 tot 11.00 uur een ko e-uurtje.

MAKKUM

Wanneer: iedere donderdagochtend in de oneven weken (10 en 24 oktober, 7 en 21 november, 5 en 19 december)

Hoe laat: 10.00 - 12.00 uur

Waar: Sûnhûs, Dominee L. Touwenlaan 13A

Het is ook mogelijk om een vraag te stellen tijdens een gesprek bij jou thuis of telefonisch via 14 0515. Wil je meer weten over de gebiedsteams? Kijk op www.sudwestfryslan.nl/gebiedsteam

Leer de raadsleden kennen

Samantha Jansma

Wat inspireert je om politiek actief te zijn?

Maatschappelijke betrokkenheid is iets wat ik belangrijk vind. Ik geloof dat iedereen een rol heeft in de maatschappij en dat je die rol moet benutten. Voor mij zie ik die rol weggelegd in de volksvertegenwoordiging en het geven van een stem aan elke inwoner.

Waarom heb je juist voor deze partij gekozen?

De keuze is gevallen op het CDA, omdat ik

Het Wilhelminapark in Sneek. Een prachtig park waar zowel jong als oud van geniet en waar je ongeacht het weer altijd wel mensen treft. Weet jij wie er in de gemeenteraad van Súdwest-Fryslân zitten? Iedere maand stellen twee

Edwin Cnossen

volledig achter de kernwaarden sta. Ik geloof dat op de christelijke waarden en normen onze samenleving is gebouwd en dat het de basis vormt voor hoe wij met elkaar omgaan, maar ook hoe wij de mienskip zien. Het omkijken naar elkaar en je verantwoordelijkheid nemen, vind ik hierin belangrijk.

Als je één ding zou mogen veranderen in de gemeente, wat zou dat zijn en waarom?

Het is lastig om één specifiek ding te kiezen, want er zijn wensen genoeg. Hoog op mijn wensenlijst staat bereikbaarheid en dat is nou net iets wat niet op gemeentelijk niveau ligt als het op openbaar vervoer aankomt. Vooral met het oog op lee aarheid en het verdwijnen van voorzieningen in dorpen is het van essentieel belang dat mensen toegang hebben tot openbaar vervoer.

Wat is je favoriete plek in de gemeente?

Wanneer en waarom ben je de politiek ingegaan?

Ik ben midden in coronatijd (2021) actief geworden in de steunfractie. Omdat ik bezorgd ben over klimaatverandering en de groeiende kloof tussen arm en rijk.

Ik ben er ook van overtuigd dat dat laatste ook bijdraagt aan steeds minder vertrouwen in de politiek. En ik wil graag een lee are wereld achterlaten voor mijn twee prachtige dochters. Ik ben sneller raadslid geworden dan gepland en daar ben ik nu heel blij mee!

Wat kunnen inwoners van je verwachten?

Als nieuw raadslid komt er veel op je af. We willen graag als kleine partij impact maken en we krijgen meer gedaan op onze groene en sociale thema’s als we goed gewaardeerd worden.

Wat wil je de komende raadsperiode bereiken?

De ambities van het college op het gebied van de energietransitie en het herstel van onze natuur en biodiversiteit versnellen

en waar mogelijk de uitvoering net iets ambitieuzer te maken. En dat is al meerdere keren gelukt deze periode.

Wie of wat inspireert jou?

Ik verdiep mij graag in geschiedenis en filosofie om de wereld beter te proberen te begrijpen en om nog perspectivistisch leniger te worden (leuk om eens te googlen).

Heb je nog vrije tijd en wat doe je dan graag?

Dat is wel een stuk minder geworden maar in mijn vrije tijd lees ik, speel ik gitaar en ben ik graag buiten aan het hiken, kajakken of kamperen.

De beste zorg, hier in Súdwest

De beste zorg voor al onze inwoners. Dat is wat de gemeente Súdwest-Fryslân graag wil. Maar wat is de beste zorg? Zijn we bereid en in staat om daar verder voor te reizen? Welke zorg kan de huisarts op zich nemen en waarvoor is een ziekenhuis nodig?

Wat zijn de gevolgen voor u als het Antonius ziekenhuis in Sneek sluit?

Wij horen graag wat u belangrijk vindt!

KOM LANGS EN PRAAT MEE

Bijeenkomst over zorg in Súdwest-Fryslân

Datum: Woensdag 16 oktober

Tijd: 19.30 - 21.30 uur

Locatie: csg Bogerman, Hemdijk 47 in Sneek

Aanmelden kan via swf.frl/inwonersbijeenkomst-zorg

Direct aanmelden?

Scan dan de QR-code.

Meer informatie over de bijeenkomsten leest u op swf.frl/zorg. Heeft u vragen? Bel gerust met 140515 (op werkdagen van 9.00 - 16.00 uur).

Kom langs bij SWF Tichtby

Heb jij moeite met rondkomen? Wij helpen je graag!

Wist je dat de gemeente verschillende geldpotjes heeft voor mensen met een laag inkomen? Misschien kun je een vergoeding krijgen voor internet, een ID-kaart of sport- en zwemlessen. Wil je weten wat er kan? Kom dan langs bij SWF Tichtby!

Laptop voor school en zwemles

De gemeente Súdwest-Fryslân heeft geldpotjes voor volwassenen en kinderen. Speciaal voor kinderen is er het Kindpakket. Met het Kindpakket kun je bijvoorbeeld een vergoeding krijgen voor een laptop voor de middelbare school of zwemles.

Je kunt het Kindpakket aanvragen op www.sudwestfryslan.nl/kindpakket.

Hulp bij aanvragen

Wil je hulp bij het Kindpakket aanvragen? Of wil je meer weten over de andere geldpotjes van de gemeente? Kom dan gerust langs bij een inloopmoment van SWF Tichtby.

We vullen samen met jou het formulier in. En ondertussen kijken we waarvan je nog meer gebruik kunt maken. Je hoeft geen afspraak te maken. De ko e staat klaar!

Rekenhulp Check je recht Wil je weten waar je recht op hebt?

Dan kun je ook onze handige rekenhulp gebruiken. In een paar klikken zie je waar je recht op hebt.

Je vindt de rekenhulp ‘Check je recht’ op onze website: www.sudwestfryslan. nl/check

Of scan de QR-code

Inloopmomenten SWF Tichtby

Hieronder zie je waar en wanneer we bij jou in de buurt zijn.

Inloopmomenten SWF Tichtby vanaf oktober 2024

BOLSWARD | De Tiid, Jongemastraat 2 Elke dinsdag | 9.00 - 16.00 uur

DEARSUM | De Finne, Dearsum 20 a Vanaf 30 september op maandagmiddag | 13.30 - 16.00 uur in de even weken

HEEG | Gezondheidscentrum, Tollewei 115 Vanaf 14 oktober op maandag | 13.30 - 16.00 uur in de even weken

HINDELOOPEN | De Foeke, Nieuwstad 49 Vanaf 2 oktober op woensdag | 13.30 - 16.00 uur in de even weken Let op: 30 oktober gesloten (herfstvakantie)

MAKKUM | MFC Maggenheim, Klipperstraat 21-a Elke donderdag | 9.30 - 16.00 uur

SNEEK | Súdwesthûs, Marktstraat 8 Maandag tot en met vrijdag | 9.00 - 12.30 uur

SNEEK | Het Roefke, Valkstraat 17 Dinsdag 15 oktober, 19 november en 17 december | 13.00 - 15.00 uur

SNEEK | Leger des Heils, Worp Tjaardastraat 336 Donderdag 31 oktober en 28 november | 13.00 - 15.00 uur

STAVOREN | MFC de Kaap, Voorstraat 80 Elke woensdag | 9.30 - 16.00 uur

WITMARSUM | De Hoekstien, Van Aylvaweg 37 Vanaf 9 oktober op woensdag | 13.30 - 16.00 uur in de oneven weken

WORKUM | Oer de Toer, Merk 7 Elke dinsdag | 9.30 - 16.00 uur

WOMMELS | It Bynt, Terp 21 Elke donderdag | 9.30 - 16.00 uur

WOUDSEND | De Driuwpôlle, Lynbaen 15 Maandagmiddag | 13.30 - 16.00 uur in de oneven weken

Zonder afspraak welkom op de inloopmomenten

Je bent van harte welkom bij SWF Tichtby. Je hoeft geen afspraak te maken. Onze medewerkers staan voor je klaar, de koffie ook.

14 0515

tichtby@sudwestfryslan.nl www.sudwestfryslan.nl/tichtby

Hulp voor kinderen van gedupeerde ouders kinderopvangtoeslagaffaire!

Is jouw vader en/of moeder slachtoffer van de Toeslagenaffaire? Dan willen wij graag met jou in contact komen.

Belangrijk: Heb je schulden?

Neem dan vóór 1 november contact met ons op. Zo kunnen we je helpen om je schulden op te lossen en ervoor te zorgen dat je de hulp krijgt die er voor je beschikbaar is.

Wat kunnen we voor je doen?

• Hulp bij geldproblemen of schulden

• Vragen over wonen, familie, zorg, school of werk.

• Hulp bij het aanvragen van regelingen en voorzieningen.

• Advies en begeleiding bij andere problemen.

• Bijeenkomsten om ervaringen te delen.

Maar je mag ook alleen je verhaal vertellen.

Hoe kom je met ons in contact?

Bel, mail of stuur een app naar Nathalie, zij is onze herstelexpert.

Samen kijken we naar de beste oplossing die past bij jou.

06 4169 4383 n.sijbesma@sudwestfryslan.nl

‘Of je nu je verhaal wilt delen of samen met mij naar een oplossing wilt zoeken, ik help je graag.

Bel of stuur me een appje, dan kijken we samen wat je nodig hebt om je op weg te helpen naar een nieuwe start’, Nathalie, herstelexpert.

Bekijk ook de landelijke website: kindregelingvoorjou.nl

Wacht niet langer! Neem contact op.

Wij staan voor je klaar en helpen je graag op weg naar een nieuwe start.

Ria, Jacob en Henriette kijken samen met jou wat er mogelijk is.

Beluister de podcast ‘Impactmakers’

met Dirk Jan de Rouwe

In aflevering vijf van de podcastserie ‘Impactmakers’ is Dirk Jan de Rouwe van Bouwgroep Dijkstra Draisma te gast. Dirk Jan is directielid bij Bouwgroep Dijkstra Draisma.

Het bedrijf is continu aan het onderzoeken hoe zij materialen kunnen besparen en efficiënter kunnen bouwen. Zo zijn ze onder andere bezig om zelf isolatiematerialen te telen van lisdodden, miscanthus, hennep en vlas.

Hoe dit in z’n werk gaat en wat het bedrijf nog meer doet om impact te maken ontdek je in de podcast die via Spotify te beluisteren is. Ook kun je hier de andere vier afleveringen van de podcastserie Impactmakers beluisteren.

Scan de QR-code om de podcastserie Impactmakers te beluisteren.

“Continu onderzoeken hoe we materialen kunnen besparen en efficiënter kunnen bouwen”

Ondernemen met Impact

Een eigen bedrijf starten? Droom of werkelijkheid!

Droom jij over het starten van een eigen bedrijf, maar heb je geen idee hoe je dit aan moet pakken? Misschien heeft de gemeente de oplossing voor jou!

Wist je dat de gemeente startende ondernemers kan helpen met het schrijven van een ondernemingsplan? Dit doen we in samenwerking met Vuurkracht b.v. bij het Startpunt voor Ondernemers. Tijdens wekelijke bijeenkomsten behandelen we onderwerpen als het financiële plan, marktonderzoek en belastingen.

Het Startpunt voor Ondernemers is er voor alle startende ondernemers in onze gemeente, ook voor inwoners met een uitkering. Ga jij samen met andere startende ondernemers de uitdaging aan? Wacht dan niet langer en meld je aan bij de consulenten zelfstandigen via bbzswf@sudwestfryslan.nl..

“We geven

Ken jij een bedrijf dat veel impact maakt?

Door in te zetten op hergebruik van materialen, duurzame waterwinning en energie of sociale inclusiviteit?Laat het ons dan weten via ondernemen@sudwestfryslan.nl. Wij komen graag met dit bedrijf in contact.

Henk de Haas voor de bloemenzaak in Workum

Stichting De Hoekseize onderneemt met impact:

kleinere bedrijven graag een duwtje in de rug”

‘Ondernemen met Impact’ luidt het motto van het economisch actieplan van de gemeente Súdwest-Fryslân. De Workumse stichting De Hoekseize slaat op dat vlak twee vliegen in één klap: hun bijzondere vastgoedconcept gaat leegstand tegen én helpt kleine ondernemers aan betaalbare winkelruimte.

Voorzitter Henk de Haas en accountmanager Jan Tadema van de gemeente SWF vertellen over deze unieke oplossing en de ondersteuning die de gemeente bij zulke initiatieven kan bieden.

“Vrij recent hebben we bijvoorbeeld een pand aangekocht dat leegstond”, vertelt voorzitter Henk de Haas geanimeerd. “De eigenaar woonde erboven, maar had er verder geen plannen mee. Wij wisten dat er een bloemist op zoek was naar een huurpand, dus we hebben het gekocht en volledig gerenoveerd.

Nu verhuren we het aan die bloemist, en omdat we als stichting geen winstoogmerk hebben, doen we dat voor een zo laag mogelijke prijs. We zorgen natuurlijk dat we andere verhuurders niet wegconcurreren, maar we doen het wel zodanig dat iemand daar rustig kan starten.”

Stichting De Hoekseize vindt het belangrijk om zich in te zetten voor kleine ondernemers. “Kleinere bedrijven brengen gezelligheid, zijn vaak flexibel en kunnen goed omgaan met tegenslag,” legt Henk de Haas uit, “dus die geven we graag een duwtje in de rug.

“Het maakt de stad aantrekkelijker”

De 7 pijlers van de Circulaire economie volgens Metabolic. De icoontjes bij ieder item geven aan op welke wijze het bijdraagt aan Ondernemen met Impact.

Duurzame energievoorziening

Ondersteuning van gezond en welzijn

Hoogwaardig hergebruik van materialen

Maatschappij en cultuur worden behouden.

Dag van de Ondernemer:

Realiseren van toegevoegde waarde

Versterken van biodiversiteit

duurzame waterwinning

Vrijdag 15 november is het de Dag van de Ondernemer. We zijn ontzettend trots op de ondernemers in Súdwest-Fryslân die elk op hun eigen manier impact maken. Maar welke ondernemer verdient volgens

jou dit jaar extra waardering? Laat het ons weten! Wie weet verrassen we hem/haar tijdens de Dag van de Ondernemer.

Scan de QR code om je opgave door te geven.

Jan Tadema, die als accountmanager ondernemen binnen de gemeente onder andere Workum onder zijn hoede heeft, is – niet verwonderlijk – erg blij met het werk van De Hoekseize. “Mede door hun initiatieven blijven bedrijven en bedrijfslocaties in de binnenstad in stand”, vertelt hij. “En dat komt ook de leefbaarheid van Workum ten goede. Het maakt de stad aantrekkelijker voor inwoners, bezoekers en toeristen.”

Scan de QR code om het hele interview te lezen.

Activiteiten Agenda

Vrijdag 4 oktober

Frisian Foodture

Dit congres is dé kans om te netwerken met toonaangevende professionals uit de voedingsindustrie. Met trends, netwerken en duurzame innovaties op het gebied van ons voedsel.

Dinsdag 15 oktober

Súdwest Werkt

Hét regionale arbeidsmarktplatform voor ondernemers, onderwijs en overheid (3O’s) bij Empatec in Sneek. Check de QR code voor meer informatie en aanmelden voor de ondernemersactiviteiten.

Voor meer informatie en aanmelden check de QR code.

Contact

Accountteam Ondernemen Súdwest-Fryslân www.sudwestfryslan.nl/accountteam ondernemen@sudwestfryslan.nl

Accountmanager Jan Tadema

Betekenisvol afscheid nemen

Goed afscheid nemen is erg belangrijk. Het helpt om het verlies van een dierbare een plek te geven. Bij een verlies komt er heel veel op u af.

Wij begeleiden en adviseren u bij de voorbereiding van het afscheid. Samen komen we tot een passende uitvaart. Zodat u de ruimte heeft om stil te staan bij uw kostbare herinneringen. rg belanngrrijk. k an een . p u af. en cheid. e om l erinneringen.

Neem gerust contact met ons op M 06 51 99 93 98 E info@uitvaartverzorgingbolsward.nl uitvaartverzorgingbolsward.nl

WETHOUDER MARIANNE POELMAN EN ONDERNEMER

JAAP VAN DER MEER OVER HET WEER OPSTARTEN NA DE VAKANTIE

“Het is meteen weer carnaval”

Een septembermorgen in Sneek. Er hangt een lichte nevel boven de stad. Onderweg naar een interview met wethouder Marianne Poelman en ondernemer Jaap van der Meer van het gelijknamige bouwbedrijf, zie ik de wethouder fietsen in opvallend cyclaamkleurig jasje. Vijf minuten later zit ik op het kantoor van de bouwondernemer tegenover het duo. Het onderwerp van het gesprek is lekker laagdrempelig, maar daardoor niet minder interessant: hoe kijken de ondernemer en de wethouder terug op de afgelopen zomerweken? Waren de ‘bouwvak’ en ‘het reces’ inspirerend genoeg om weer vol goede moed aan het leven van alledag te beginnen? Een vraag en antwoord-interview.

Waar hebben jullie de zomervakantie doorgebracht?

MARIANNE POELMAN:

“Thuis! We hebben een echt klushuis en daar zijn we druk mee bezig geweest. Verder nog anderhalve week naar de Belgische kust. Wethouders hebben zes weken reces, maar geen zes weken vakantie. Tijdens het reces zijn er geen collegevergaderingen en je hebt dan nog wel piketdiensten. Súdwest heeft tijdens de zomermaanden veel evenementen, er moet altijd minimaal één en het liefst twee bestuurders aanwezig zijn.”

JAAP VAN DER MEER:

“Eerst een weekje thuis om het werk af te ronden. Daarna heb ik twee weken als bemanningslid op het skûtsje van Lemmer meegezeild. Ik heb ook op de Sneker Pan gezeild, maar nu alweer tien jaar op het Lemster skûtsje. En de laatste van de vier vakantieweken ben ik weer rustig opgestart met mijn werk. Ik vind dat heerlijk om alleen op kantoor te zijn, ik word dan niet afgeleid.”

Hoe was de vakantieperiode met de kinderen?

MARIANNE:

genoten. Ja, ook met onze pubers van 17, 15 en 10 jaar. Heerlijk ook, het gemopper van die pubers. We troffen het anders niet met het weer, dat was ronduit slecht. Maar verder hartstikke gezellig.”

JAAP:

“Wij hebben een dochter van elf jaar. Met z’n drieën gaan we er dan met de boot op uit. Ik heb de hele vakantie in korte broek en op slippers geleefd. Ik heb mij nergens druk over gemaakt. Ik heb hele goede collega’s op kantoor die alles uitstekend kunnen regelen, voor hoe het na de vakantieperiode zal gaan.”

Kun je in de vakantie het werk loslaten?

MARIANNE:

“Eerlijk? Ik kan dat niet…”

JAAP:

“Ik heb drie weken geen e-mail gezien. Dat Marianne dat niet zo goed kan, begrijp ik wel. Ze heeft een publieke functie. Vakantie is voor mij vakantie, het is een stukje zelfbescherming.”

wel loslaten, maar toen ik in België was waren daar net de verkiezingen. Dan kijk ik wel bewust wat er op de verkiezingsborden staat. En dan ben ik weer ‘aan’. Niet negatief, trouwens.”

JAAP:

“Ik begrijp dat wel. Als ik in een dorp of stad ben, kijk ik meestal naar de bouwwerken. Naar mensen die aan het klussen zijn. Het zit er gewoon in. Ik ben ‘vak-autist.”

Werken jullie naar de zomervakantie toe?

MARIANNE:

“Wij hebben het reces en daar werk je naar toe. Het is een knip in het jaar.”

JAAP:

“Absoluut. Je bent er aan toe en de vakantie is de stip op de horizon. Je moet ook stoppen, anders ga je maar door. Ik doe dat bewust niet, doorwerken. De hele maatschappij is zó gehaast.”

week ‘bijtukken’. Het vergt wel energie. Tijdens de twee weken op het skûtsje moet ik naar een ander luisteren en dat is ook wel eens lekker, normaal mag ik mijn eigen bedrijf mijn collega’s aansturen.”

En hoe was het meteen ná de vakantieperiode?

MARIANNE:

“Het was gelijk weer carnaval. Ik zat direct weer in het proces. Ik dacht: ‘Wat zijn we toch aan het doen?’ Slippers uit en weer helemaal ‘in ’e pronk’ en netjes. Het horloge weer om de pols.”

JAAP:

“Zoals gezegd, ik begin de laatste week van mijn vakantie lekker rustig met opstarten. Ik vind dat heerlijk, die rust op kantoor en niet afgeleid worden. Ik koop dan tijd om er na de vakantie van te profiteren.”

JAAP:

“Het echte vakantiegevoel is na een week wel verdwenen. Gelukkig hebben we nog mooie zomeravonden gehad en daar geniet ik nog wel erg van. Maar de werkmodus is er zo maar weer.

Ik ben non-stop bezig, ook als ik thuis zit, maar ik voel mij er goed bij.”

Súdwest Werkt

Samen bouwen aan goed werk, kwalitatieve opleidingen en genoeg vakmensen in de regio. Op SúdwestWerkt.nl lees je hier van alles over!

“De anderhalve week dat we in een strandhuisje in de duinen waren heb ik elke dag met volle teugen van mijn gezin

MARIANNE:

“De mindere leuke dingen kan ik

Zijn jullie uitgerust en herboren van vakantie gekomen?terug-

MARIANNE:

“Haha. Allebei. Dit jaar zeker.

JAAP:

“Na het skûtsjesilen moet ik eerst een

Hoe zijn de eerste weken na de vakantie verlopen?

MARIANNE:

Bij Súdwest Werkt slaan ondernemers, onderwijs en de overheid de handen ineen om ervoor te zorgen dat er nu en in de toekomst genoeg mooie banen en passende opleidingen zijn in Súdwest Fryslân. Ons doel? Zorgen dat er altijd genoeg vakmensen zijn om de regio draaiende te houden.

“Maandag is bij ons bestuurlijk overleg. Dan word ik geleefd door keuzes maken. Dinsdags tijdens het collegeoverleg nogmaals. Na die twee dagen maakte ik ook de opmerking dat het wel carnaval leek. Je moet gelijk weer ‘aan’. Ik houd niet bij hoeveel uren ik per week werk, ik beleef zóveel plezier aan mijn werk.”

We organiseren projecten en activiteiten om te zorgen dat er altijd genoeg vakmensen zijn. Ook verzamelen we alle andere initiatieven rond dit thema, zodat zowel inwoners als bedrijven op één plek alle info kunnen vinden die ze nodig hebben.

Jaap van der Meer en Marianne Poelman

# FACE TO FACE RUTH VULTO GAUBE

fotografie JELLY MELLEMA // tekst PIEBE PIEBENGA

“HIER VIND IK DE RUST OM DE ESSENTIE VAN DE DINGEN TE VINDEN”

We zijn in Workum en gaan langs bij beeldhouwster Ruth Vulto Gaube. Om bij haar huis en atelier te komen moet je door een soort steeg. Aan het eind zit een houten deur. Als je die door bent, betreed je een oase van rust. Huis, schuur en erf vormen samen een oude stadsboerderij, aan de achterkant begrensd door een kleine vaart. De schuur is omgebouwd tot atelier met twee verdiepingen. In de betonnen vloer zie je nog duidelijk waar de grup, de mestgoot, gelopen heeft.

Binnen en buiten het atelier van Ruth Vulto Gaube staan, waar je ook kijkt, overal beelden. Abstracte beelden. Beelden van hout, Belgisch hardsteen, Noors graniet, onyx of brons. Buiten in een hoek zien we een statig beeld van een roodachtige steensoort. Lang en verticaal. Rondom zacht gepolijst. Op ooghoogte is er een soort zwaardachtige vorm ingegraveerd. We vragen wat het voorstelt. “Voor mij is dat de klank van een trombone”, legt Ruth uit. We zijn er nog geen minuut en nu al zijn we bij een van de kernthema’s van haar werk.

VAN BERLIJN NAAR

WORKUM

Ruth Vulto Gaube (64) is van Duitse origine. Ze is geboren in Düsseldorf en woonde daarna een groot deel van haar leven in Berlijn. Daar woonde ze samen met haar man, de Nederlander Jan Vulto. Nu woont ze in Workum. Hoe is ze daar te terechtgekomen?

“Dat zat zo,” vertelt Ruth, “Jan en ik woonden midden in Berlijn. In de wijk Schöneberg. Nadat de Muur in ’89 gevallen was, werd de stad overspoeld met mensen. Met journalisten, toeristen en veel mensen uit de voormalige Oostbloklanden. We snakten op een gegeven moment naar rust en ruimte. Toen zijn we met een Nederlandse makelaar gaan praten. Die zei: ‘Als je rust en ruimte zoekt, moet je naar Friesland gaan.’ Dus daar zijn we een fietstocht gaan maken. Jan is meubelmaker en kon in Workum aan de slag bij een botenbouwer. Zo zijn we hier dertig jaar geleden terechtgekomen. We hebben er geen moment spijt van gehad.

Natuurlijk gaan we nog af en toe naar Berlijn. Daar zuig je dan alle kunst en cultuur op. Ik kom er graag. We hebben er nog veel vrienden wonen. Maar het mooie van Workum is dat ik hier weinig prikkels heb. Dat helpt mij om de essentie van de dingen te vinden. Ik waardeer die rust enorm.”

FRIEZEN ZIJN NÍÉT STUG

“Ik geef al bijna veertig jaar les, waarvan twintig jaar aan het Centrum voor de Kunsten in Sneek, wat nu Atrium heet.” De afgelopen negen jaar was Ruth ook docent beeldhouwen en kunstgeschiedenis aan de

Kunstacademie in Leeuwarden. “In het begin sprak ik geen Nederlands, maar de mensen zijn altijd welwillend geweest. Misschien komt het ook doordat beeldhouwen een taal van vormen is en die is internationaal. Maar toch. Ik heb Nederlands geleerd, gewoon door hier te zijn. Ze zeggen wel ‘ns dat Friezen stug zijn, maar dat vind ik totaal niet. Hier in Friesland wonen aardige en betrokken mensen. Ik ben heel goed ontvangen, hier. Onze dochter en zoon  - ze zijn nu 33 en 27 jaar – zaten hier op de basisschool. Daar ben ik ook altijd actief geweest.”

VERZETSMONUMENT

“Op een gegeven kwam er in Workum een nieuwe wijk, de Thomashof. De straten zouden vernoemd worden naar verzetsstrijders. In de wijk zou ook een verzetsmonument komen. Er kwam een openbare inschrijving waarbij beeldhouwers hun ideeën konden presenteren over hoe ze dat project wilden realiseren. Onderdeel van de opdracht was, dat het monument samen met de bovenbouwleerlingen van de drie basisscholen in Workum uitgewerkt moesten worden. Daarop heb ik ook ingeschreven. Ik wilde drie beelden maken. Het eerste beeld moest onderdrukking uitbeelden, het tweede verzet en het derde vrijheid. Uiteindelijk heb ik de opdracht gekregen.”

SAMEN MET 250

KINDEREN

“Dat ontroert me tot op de dag van vandaag. Dat ik als Duitse een verzetsmonument mocht maken. Samen met 250 kinderen hebben we het gemaakt. Het hele project heeft twee jaar geduurd. Ik werkte afwisselend met groepjes van twee kinderen. De kinderen werkten ook met hamer en beitel. Na anderhalf uur waren hun handen op. Als je samen aan het werk bent kom je heel snel tot een gesprek. Dus ik heb met al die kinderen gesproken over oorlog en verzet. Hoe belangrijk het is dat je niet met de meute meegaat als je onrecht ziet. Dat je je realiseert wat verzet betekent, ook op het schoolplein.”

DRIE BEELDEN

“De drie beelden vertegenwoordigen de drie stadia van het bevrijdingsproces. Het eerste beeld drukt de kracht van

de onderdrukking uit. Je gaat letterlijk gebukt onder de druk. De krachten van buitenaf zijn sterker dan de innerlijke kracht. Het tweede beeld drukt verzet uit. De innerlijke kracht komt in beweging en trotseert de kracht van buiten. Zij richt zich op en biedt weerstand. Dat is eigenlijk wat ik altijd van mijn ouders heb geleerd: je moet nooit, nooit meelopen met de meute. Sta op. Het derde beeld drukt de vrijheid uit waar we allemaal naar streven. De vrijheid staat open en bloot, maar is daardoor ook kwetsbaar. Als we met elkaar niet oppassen valt de vrijheid om.”

De tekst op de gedenkplaat bij het monument luidt:

Vanuit de onderdrukking

Je durven te verzetten De vrijheid tegemoet Ter nagedachtenis aan de Workumer verzetsstrijders

KINDEREN

BLIJVEN BETROKKEN

“Het was geweldig om dat met al die kinderen te maken. Ze zagen met eigen ogen de ontwikkeling van een blok kalksteen naar een monument. Elk jaar in april ga ik bij alle drie de scholen langs om te vertellen over de totstandkoming en de betekenis van de beelden. Daarna maken we ze schoon voor de Dodenherdenking. Alle kinderen uit de bovenbouw maken ook een gedicht. De ene school over onderdrukking, de andere over verzet en de derde over vrijheid. Elke school kiest één gedicht en draagt dat voor op 4 mei. Zo blijven de kinderen betrokken.”

VAN KLANK NAAR VORM

Ruth maakt eigen werk en werk in opdracht. Het thema dat al jaren veel terugkomt in haar eigen werk is het vertalen van klank naar vorm.

“Als kind had ik dat al, dat als ik klanken hoor, ik er dan vormen bij zie of bij beleef. Het kan ook andersom, dat als ik een beeld zie, ik er dan een klank bij hoor. Later begreep ik dat er ook een woord voor bestaat: ‘synesthesie; , het tegelijkertijd hebben van meerdere zintuiglijke waarnemingen. Het klinkt misschien wat ingewikkeld, maar vorm is voor mij compacte, zichtbare klank en

andersom, klank is voor mij hoorbare vorm. Het is ook één en hetzelfde, het is allebei trilling. Klanken en muziek probeer ik te vertalen in beelden. Ik probeer ze voel- en zichtbaar te maken.”

MINEUR EN MAJEUR

De beelden buiten en binnen geven duidelijk aan wat Ruth vertelt. “Zoals dat beeld buiten, dat verbeeldt voor mij de trombone, een lang en statig beeld dat zich opricht.” Op een plank in haar atelier staan twee beelden naast elkaar: de klankvormen mineur en majeur. Mineur is een rond, gesloten beeld dat meer naar binnen gericht is. Majeur is een open beeld dat zich verrijst en stralend is. Op een andere plank staan vier houten sculpturen die de hoge vrouwenstem (de sopraan), de hoge wat hoekige mannenstem (de tenor), de zachte warme ronde vrouwenstem (de alt) en de lage onderbouwende mannenstem (de bas) voorstellen.

EERLIJKE KUNST

Beelden van Ruth worden regelmatig geëxposeerd in binnen- en buitenland. Zoals op de Biennale Internationale Dell’ Arte Contemporanea in Florence en de International Sculpture Biennale in Kopenhagen. In 2011 wordt ze in Italië onderscheiden met ‘International Lorenzo II Magnifico Award for Art and Culture’.

“Ik vind dat beelden er niet alleen zijn voor de sier. Ik vind dat ze ook echt iets moeten zeggen. Vroeger in de 19e eeuw was het niet zo ingewikkeld, wat je zag dat begreep je meteen. Maar naar abstracte kunst, daar moet je echt anders naar kijken. Wat voor mij belangrijk is dat ik me kan verbinden met mijn beelden en de mensen waarmee ik werk. Natuurlijk gaat het om het product, maar het gaat ook om het proces. Je moet proberen dichter bij jezelf te komen.

Ik wil niet onderhevig zijn aan de smaak van anderen. Liever eerlijke kunst dan verkoopkunst. Verkoop moet niet je doel zijn. Kunst moet iets toevoegen aan de maatschappij. Als kunstenaar ben altijd zoekende. Als je iets nieuws wil creëren, moet je uit je patronen breken. Je moet een bepaalde eerlijkheid toevoegen. Dat is de verantwoordelijkheid, die ik vind dat je als kunstenaar hebt.”

‘SHAFFY & BRASS’ IN THEATER SNEEK

Muziekvereniging Eendracht Maakt Macht met Micheline Van Hautem op het podium

Zondagmiddag 20 oktober om half drie is er een bijzonder theaterconcert mee te maken in Theater Sneek. Dan staat de christelijke muziekvereniging Eendracht Maakt Macht (EMM) uit Oudega SWF op het podium, samen met de Vlaamse zangeres Micheline Van Hautem, in het programma ‘Shaffy & Brass’, met liedjes van Ramses Shaffy. Daarmee gaat een lang gekoesterde wens van EMM in vervulling, volgens Griet Bootsma, voorzitter van de Oudegaaster muziekvereniging. “De arrangementen klinken zó mooi met onze fanfare, dat past als een jas.”

Micheline Van Hautem treedt dit seizoen in meerdere theaters in Nederland en Vlaanderen op met het muziekprogramma ‘Shaffy & Brass’, in elk theater met een ander orkest. In Theater Sneek is dat met Eendracht Maakt Macht. Het is niet de eerste samenwerking. In 2017 was EMM al samen met Van Hautem te zien in het concert ‘Brel & Brass’, met liedjes van Jacques Brel. Oók in Theater Sneek. In het nieuwe programma ‘Shaffy & Brass’ worden bekende chansons van Ramses Shaffy ten gehore gebracht, zoals ‘Sammy’, ‘Pastorale’ en ‘Laat me’, begeleid door de warme fanfareklanken van EMM. Aan het concert wordt meegewerkt door de fenomenale bastrombonist Jos Jansen, een internationaal veelgevraagd solist binnen de harmonie-, fanfare- en brassbandwereld. Vóór de pauze brengt EMM een eigen programma met gevarieerde muziek, gelardeerd met filmbeelden.

VERBINDING IN DE REGIO

Griet Bootsma: “De samenwerking met Micheline Van Hautem in 2017 is zó goed bevallen, dat toen we hoorden van haar nieuwe voorstelling ‘Shaffy & Brass’ we een kans zagen om het succes te herhalen. En we dachten, dat kan maar in één theater, dat móét in Sneek. We willen altijd graag met onze fanfare gevarieerde concerten geven met een mooi programma en ook de samenwerking zoeken in de regio. Op 14 december geven we een concert met mannenkoor Edoza in Bolsward.” Eendracht Maakt Macht heeft 45 leden en speelt in de eerste divisie. De helft van de leden komt uit Oudega zelf; de rest komt uit de omgeving, zoals Sneek, maar ook uit Franeker en Grou. Bootsma: “Dat zijn vaak leden die in Oudega SWF woonden, maar zijn verhuisd en altijd lid gebleven zijn. Er is zelfs één die al zestig jaar lid is. Dat geeft wel aan dat we een vaste kern hebben. En dat we een mooie sound neer kunnen zetten omdat we al zo lang met elkaar spelen. Dat valt

natuurlijk op in de regio. Mensen willen graag bij EMM spelen. Het leuke is ook dat bijna alle leden een taak hebben binnen de vereniging. De een zit in de activiteitencommissie, de ander in de muziekcommissie; we hebben ook een kerstmarktcommissie, en dit jaar organiseren we een herfstmarkt op 11 oktober. Dat je ook allemaal andere dingen doet en met elkaar muziek maakt, zorgt ervoor dat je elkaar leert kennen, zorgt voor verbinding en ook dat je een evenement als ‘Shaffy & Brass’ in Theater Sneek neer kunt zetten.”

MUZIEKFAMILIE

Bootsma roemt de samenwerking tussen EMM en de plaatselijke basisschool Klaver Fjouwer. Jeugddirigent Yvonne Galama heeft samen met Arjen Steur binnen de school een blaasklas opgezet. “Om kinderen heel jong in aanraking te laten komen met de fanfaremuziek. Spelenderwijs leren ze met een muziekinstrument omgaan.” Dat heeft geresulteerd in meer leden voor het jeugdkorps De Notenkrakers die dan mettertijd door kunnen groeien naar het ‘grote’ korps. “Het is fantastisch om te zien hoeveel lol die hebben. Het is niet alleen muziek, maar het brengt je ook vriendschappen, je deelt lief en leed met elkaar. Het is net een muziekfamilie.”

INSTRUMENTEN VAN DE VERENIGING OF VAN JEZELF

Zo lang ze lid is, speelt Griet Bootsma

zelf bugel. Sinds een paar jaar pas op haar eigen instrument, tot die tijd op een instrument van de vereniging. Dat klinkt gek, want als je lid wordt van een tennisclub moet je zelf ook je spullen aanschaffen. Hoe anders is dat bij een muziekvereniging; daar maak je gebruik van de instrumenten van de club. “Dat maakt het voor de vereniging ook zo duur, want óók de muziek moeten we kopen. De contributie dekt lang niet de kosten en dus hebben we jaarlijks een aantal acties.” Terug naar haar bugel. “Vroeger kon je niet zo gemakkelijk kiezen. Toen ik als jong meisje bij de vereniging wilde, was er dringend behoefte aan bugelspelers. Het instrument heeft een warme klank. Je hebt altijd mooie muziekpartijen en ik speel tweede, dus altijd een tweede stem eronder. Dat is prachtig om te doen. Een paar jaar geleden zei de bugelspeelster naast mij: ‘Ik denk erover om zelf een instrument aan te schaffen’. Daar had ik nog nooit bij nagedacht. We zijn met een aantal mensen onder wie de dirigent naar Limburg gereden en hebben daar dertien verschillende bugels uitgeprobeerd. Drie leden hebben een eigen instrument uitgekozen.”

SAMEN BERGEN VERZETTEN

Griet Bootsma is ruim veertig jaar lid van EMM en is sinds een half jaar voorzitter. “Ik ben er trots op dat ik voorzitter mag zijn van zo’n prachtige fanfare. Het jongste lid is twaalf en de oudste is 81. Als je gaat spelen valt leeftijd weg. Je speelt vierde stem, je speelt eerste stem, maar de eerste kan niets alleen en de vierde ook niet. Samen kun je bergen verzetten. Daar komt bij dat onze dirigent Jaap Musschenga heel inspirerend is. Je hebt dirigenten die dirigeren en dan komt er muziek uit, maar onze dirigent verbindt en maakt muziek, mét ons. Dat is een prachtige samenwerking.”

COLUMN

Vroeger bestond het fenomeen kartelvorming. Directeuren in driedelige pakken ontmoetten elkaar sigaren rokend in een achterkamertje, waar ze afspraken maakten over prijsstellingen. Dit gedrag stond haaks op het principe van de vrije marktwerking en was een illegale activiteit.Sindsdien is een toezichthouder in het leven geroepen om kartelvorming te signaleren en tegen te gaan: de Autoriteit Consument & Markt (ACM).

Is daarmee kartelvorming uitgebannen? Helaas niet! Een schrijnend voorbeeld van moderne kartelvorming is de strategie van de Nederlandse grootbanken om de spaarrente kunstmatig laag te houden. Weliswaar zijn er verschillende, veelal kleinere, buitenlandse banken die een (aanmerkelijk) hogere rente aanbieden, maar dat betekent dat je als particulier je spaargeld moet overhevelen van de vertrouwde Nederlandse bank naar een ‘onbekende’ partij. De meesten van ons durven dat niet. Met als gevolg dat de grootbanken nauwelijks klanten verliezen en dus geen dwingende reden hebben om de spaarrente te verhogen.

Al langere tijd bestaat er onrust over deze situatie. In oktober 2023 startte de ACM, in opdracht van de toenmalige minister van Financiën, een onderzoek. Twee maanden geleden publiceerde de ACM haar bevindingen. Het onderzoek gaf geen harde aanwijzingen over verboden afspraken, een niet verbazingwekkende conclusie. Wel zegt de toezichthouder dat het ‘aannemelijk’ is dat er sprake is van ‘stilzwijgende afstemming’ tussen de grootbanken door elkaars rentetarieven in de gaten te houden en elkaar op de voet te volgen in plaats van te beconcurreren. Dat is in principe niet verboden, maar volgens de ACM is het effect vergelijkbaar met kartelvorming. Toch is de conclusie dat de banken niet wettelijk gedwongen kunnen worden hun gedrag aan te passen. De overheid zou eens goed moeten kijken naar onze zuiderburen. De Belgische regering geeft staatsbonnen uit, waarmee iedere Belg een jaar lang zijn geld kan vastzetten tegen een aantrekkelijke rente. Een half miljoen Belgen maakte hier gebruik van, met een ingelegd vermogen van 22 miljard. Of dit de banken wél tot ander gedrag aanzet is de vraag. Het is echter een charmante actie en een duidelijk signaal naar de banken dat de overheid, mede namens alle inwoners, niet gediend is van het opportunistische en naar kartelvorming riekende bankenbeleid.

TEKST RICHARD DE JONGE

Muziekvereniging Eendracht Maakt Macht (EMM) uit Oudega SWF

De Vlaamse zangeres Micheline Van Hautem en bastrombonist Jos Jansen (Foto: Etienne Hessels)

Micheline Van Hautem

EEN INDRINGEND BEELD VAN EEN BOERENGEZIN UIT HET VERLEDEN

‘Het Friese geslacht Huizinga’, meer dan een familiekroniek

Tijdens een neven- en nichtendag in september 2017 werd uit een van de dagboeken voorgelezen. Toen ontstond het idee om de dagboeken te bundelen tot een leesbare kroniek en werd er een ‘projectteam’ samengesteld door kleinzoon Berthoo Lammers uit Emmeloord, die het daadwerkelijk schrijven voor z’n rekening nam. Een andere kleinzoon, Pyt Bouwhuis uit Oppenhuizen, werd procesbewaarder en Liesbeth Weijs, een buurvrouw van Lammers, redigeerde de teksten.

RIJK GEÏLLUSTREERDE FAMILIEKRONIEK

Op dinsdag 17 september werd de prachtige, rijk met foto’s geïllustreerde familiekroniek ‘Het Friese geslacht Huizinga’ aangeboden aan wethouder Henk de Boer van de gemeente Súdwest-Fryslân. Het boek is voor iedereen beschikbaar, omdat het méér is dan alleen een familiekroniek.

Vóór de boekpresentatie maakten wij een afspraak met het eerder genoemde drietal en kregen al inzage in het boek. Het leest als een tierelier en dat is de grote verdienste van auteur Berthoo Lammers. De kroniek is uiteraard van grote waarde voor de nazaten van Piet Huizinga, maar zéker ook van historische en maatschap-

pelijke waarde voor iedereen die geïnteresseerd in de sociale geschiedenis van Friesland.

Het boek geeft een prachtig, maar soms ook wreed beeld van het leven in een boerengezin in de eerste helft van de vorige eeuw en de eeuw ervoor. Door het opnemen van foto’s ook een letterlijk beeld, verzameld door Pyt Bouwhuis bij de vele neven en nichten. Geen wonder dat het verschijnen van het boek na zeven jaar noeste arbeid pas kon verschijnen. Een enorme klus!

DOOR HET KERKBESTUUR

GEDWONGEN...

Berthoo Lammers schetst in het kort de inhoud van het boek. “Het boek gaat over mijn pake en z’n familie. Vanaf 1866 wonen ze in Poppingawier tot 1891, waarna ze vertrekken naar Greonterp, naar De Kië. Daar hebben ze vijftig jaar op een boerderij gewoond en gewerkt, totdat ze door het kerkbestuur gedwongen werden om ‘de pleats’ te verlaten. Die halve eeuw agrarische geschiedenis, in armoede en rijkdom en alles wat zich in de omgeving van Blauwhuis afspeelde komt in deze kroniek terug. Ik heb dat getracht te vertalen aan de hand van de verhalen en gebeurtenissen die pake heeft geschreven. \

Hij schreef fonetisch Fries en Oudnederlands.”

VERHUIZING PER VOET- EN VAARTOCHT

Heel bijzonder is het dat in het boek de 21 kilometer lange voeten vaartocht die pake Piet met zijn ouders van Poppingawier naar De Kië maakte is vastgelegd. Die tocht is met het boek in de hand na te varen en te wandelen. Hoe levendig wil je lokale geschiedenis maken?! Die verhuizing vond overigens in mei 1891 plaats, in de nachtelijke uren.

Het is ook een wreed boek, zeker door de ogen van lezers uit 2024. Helemaal als het gaat over de Rooms-Katholieke Kerk als instituut. Het fragment waarin wordt beschreven hoe de ‘lytsfeint’ Fokke de Vries door kapelaan Johannes Tepe tot bloedens toe wordt geslagen, omdat de jongen niet op de lering was verschenen is eigenlijk te gruwelijk voor woorden. Piet Huizinga deed

het wel. Hij veroordeelde het instituut RK kerk, maar niet het geloof. Hij bleef trouw aan z’n persoonlijk geloof. Ook toen het parochiebestuur van de RK kerk in Sneek, die de boerderij in bezit had, Huizinga letterlijk op straat zette. Een brief aan de bisschop mocht niet baten.

“UITGEZET ALS UITVAAGSEL”

Piet Huizinga verhuisde met zijn vrouw in mei 1940 naar een arbeidershuisje aan de Tynjedyk in in Leeuwarden, enige jaren later nog naar de Ludolf Bakhuizenstraat in de Friese hoofdstad, hun laatste verblijfplaats. Absoluut niet liefdevol behandeld door ‘de heren’ van de RK kerk, of in de woorden van Piet Huizinga zelf: “Uitgezet als uitvaagsel.”

‘Het Friese geslacht Huizinga’ door Berthoo Lammers is verkrijgbaar in de boekhandel.

Boekfragment

CITAAT VAN PETRUS MEINDERTS HUIZINGA

“Kapelaan Johannes Tepe mishandelde de kleine Fokke zo ernstig dat wij het een onverstandige daad vonden. Daar waren de vrouw en ik beiden getuigen van. We stonden erbij. Soms draaiden we ons om, omdat we er niet meer tegen konden. Omdat het een geestelijke was hield je de mond, maar als het een particulier was geweest, dan had het er voor die man niet best uitgezien, al schrijf ik het zelf. Ik kon toen destijds wel eentje offeren.”

“Die persoon zou ik eigenhandig uit de schuur hebben getrapt, en dat zou geen mooie aanblik zijn geweest. Het werd voor mij nadien een hele strijd omdat ik destijds niet had ingegrepen. Een strijd, omdat ik de handen had thuis gehouden en de kapelaan zijn gang liet gaan. Ik vond het dieptreurig wat er gebeurd was.”

“Later was ik toch blij dat ik mij stilgehouden heb en dat het een verstandige beslissing was geweest.”

Petrus (‘Piet’) Meinderts Huizinga (1877-1958) was een halve eeuw boer op ‘De Kië’ bij Blauwhuis, officieel behorend bij Greonterp. Piet, opgegroeid in Poppingawier, trouwde met Johanna Sinnema uit Wergea en ze kregen twaalf kinderen: zes jongens en zes meiden. Piet Huizinga was niet alleen boer en vader, maar ook chroniqueur. Wat heet, hij schreef dagboeken vol over wat hij allemaal beleefde. Die dagboeken kwamen verspreid terecht bij z’n twaalf kinderen, die het geschreven familiebezit op hun beurt weer doorgaven aan de kleinkinderen van pake Piet. “Het werd voor mij nadien een hele strijd omdat ik de handen had thuis gehouden en de kapelaan zijn gang liet gaan”

De familie Huizinga

Aanbieding boek. Vlnr: Berthoo Lammers, auteur; Wethouder Henk de Boer (SWF), Pyt Bouwhuis en Liesbeth Weijs

Boerderij op De Kië

Boerderij in Poppingawier

In een wereld waarin het beeldscherm zo langzamerhand ons leven bepaalt, wordt het verlangen naar een digitale detox steeds groter. Maar je mobiele telefoon en andere digitale apparaten een tijdje wegleggen, dat is nog wel even een dingetje. De telefoon hebben we namelijk het liefst altijd binnen handbereik, tenminste, we beschouwen dat als iets heel normaals en het móét. Digitale apparaten zijn niet meer weg te denken uit het dagelijkse leven en velen hebben last van een technologieverslaving. Tijd voor een digitale detox?

DE DIGITALE DETOX VAN HARMEN ZWERVER

Een zomervakantie zonder beeldschermen...

RGEWENNING

eageer jij ook meteen op een notificatie op je mobieltje. En check je gedachteloos je sociale media als je even niets te doen hebt of ergens op moet wachten? Zonder dat je het beseft, besteed je waarschijnlijk veel tijd aan al die digitale apparaten. Misschien merk je zelfs dat je chagrijnig wordt als je batterij leeg is of als je geen wifi hebt. Dan ben je wellicht verslaafd.

Harmen Zwerver (39) van GrootMedia herkende deze signalen en ging in gesprek met een collega over digitale detox: een bepaalde periode leven zonder digitale apparaten, zonder beeldschermen, zoals je computer, laptop, smartphone of tablet gebruiken. Dat klinkt misschien niet moeilijk, maar voor velen is dat het wel. Van een verslaving wil Harmen zelf niet spreken. Voor hem was het meer een gewenning, vindt hij. Onbewust je mobiel pakken en scrollen en dat meerdere keren daags. Maar wat Harmen vooral triggerde waren de reacties van zijn beide jonge kinderen, die vonden dat

heit best wel vaak op zijn mobiele telefoon zat te kijken. “Als het je kinderen gaat opvallen, dan zet je dat toch wel even tot nadenken”, bekent Harmen. En hij besloot in augustus, in de zomervakantie, de uitdaging van een digitale detox aan te gaan. Een maand lang geen mobiele telefoon. Alleen ’s avonds na acht uur mocht hij even kijken of er ook nog belangrijke zaken rond zijn werk waren binnengekomen.

BEWUSTWORDING VAN JE EIGEN

DIGITALE GEDRAG

Zomervakantie: een maand lang elke dag de kinderen om je heen en alle tijd om leuke dingen te doen. Dat was voor Harmen zeker geen straf. Zijn vrouw Maaike deed de eerste week ook mee met de digitale detox, dus dat versterkte elkaar alleen maar. “We hebben tijdens de vakantie veel spelletjes gedaan.” Toch vond Harmen het op sommige momenten best moeilijk om bij het scherm weg te blijven. “Na een week heb ik Facebook en Instagram van mijn mobiele telefoon verwijderd om de verleidingen te kunnen weerstaan”, vertelt hij. “En helemaal gelukt is het ook niet met de WhatsApp. Maar dat was voor mij ook niet het belangrijkste. Het was vooral een stukje bewustwording van je eigen digitale gedrag.”

Harmen vond het met name interessant om te ervaren wat een digitale detox met je als persoon doet. “Je gaat inderdaad op zoek naar afleiding. Ik ging bijvoorbeeld meer tv kijken.” (Een televisie werd – hoewel ook een beeldscherm – voor het gemak niet beschouwd als een digitaal apparaat). “Maar op sommige momenten voelde het ook wel weer onwennig. Je mist een stukje ‘persoonlijk contact’ (!) Wat mij opgevallen is, dat het zoeken naar informatie een stuk lastiger is zonder de socials. Als autosportliefhebber kom ik bijvoorbeeld via Facebook veel sneller tot de bron van de informatie dan wanneer ik op internet ga zoeken.”

VEEL MINDER PRIKKELS

Ook al was het eerst wat onwennig, Harmen ontdekte wel dat hij zich relaxter ging voelen. “Je krijgt dagelijks gewoon veel minder prikkels binnen en je kan je daar ook gemakkelijker los van maken. Daarnaast merk je dat je niet de hele dag ‘aan’ hoeft te staan. Ik merkte dat je daardoor veel bewuster bent van je omgeving en wat je aan het doen bent.”

Daarom kan Harmen iedereen een digitale detox aanraden, al is het alleen maar om je eigen telefoongebruik eens een tijdje te analyseren.

“ Je merkt dat je niet de hele dag ‘aan’ hoeft te staan”

Een vakantie is dan bijvoorbeeld een mooi moment. “Wat verder helpt is dat je naaste omgeving ook weet dat je met een digitale detox bezig bent”, zegt Harmen. “Anders gaan ze zich misschien zorgen maken, omdat je niet meer reageert op alle berichten. Dat kan echt helpen om je missie te doen slagen. Neem ook de tijd om even af te kicken, want dat is het eerst gewoon en die afkick-tijd heb je ook nodig om de digitale detox vol te kunnen houden.”

‘RECHT OP ONBEREIKBAARHEID’

Volgens Harmen zie je maatschappelijk ook al een beweging op gang komen die pleit voor minder dagelijks schermgebruik, omdat het leidt tot stress en burn-out klachten. “In veel landen is bijvoorbeeld al vastgelegd dat je na werktijd voor je werkgever onbereikbaar mag zijn. Dit zogenaamde ‘recht op onbereikbaarheid’ is er in Nederland nog niet, maar de discussie hierover is wel gaande.”

Daarom vindt Harmen het belangrijk dat hij zijn kinderen goed voorbereid op een leven met de mobiele telefoon. “Voor onze generatie is het allemaal nieuw. Eigenlijk is het geruisloos onze levens binnengeslo-

pen en zover doorgeslagen dat we graag weer willen minderen. Voor ons is het allemaal nog uitvogelen hoe we het beste met het telefoongebruik om kunnen gaan, maar je kinderen groeien ermee op. Dan kun je ze beter goed voorbereiden hoe ze verantwoord met de mobiele telefoon om kunnen gaan, dan ze allerlei restricties op te leggen.”

NIET IN DE SLAAPKAMER

“De digitale wereld heeft bovendien ook weer vele voordelen en vroeg of laat ontkom je er toch niet aan. Dan kunnen je kinderen er maar beter klaar voor zijn”, vindt Harmen. “Als ouder vind ik het prettig om te weten dat ik ze kan bereiken, maar weer minder prettig als ze de hele dag naar het scherm turen. Daar kun je op jonge leeftijd met je kinderen afspraken over maken. Maar dan moet je zelf natuurlijk wel het goede voorbeeld voor ze zijn.”

Harmen heeft dat in een maand tijd in positieve zin ervaren. “De mobiele telefoon gaat al niet meer mee naar de slaapkamer.” Maar een leven helemaal zonder mobiele telefoon en andere digitale apparaten, dat kan hij zich toch echt niet meer voorstellen.

VAN DE NOTARIS

Denkt u al aan stoppen?

De afgelopen week stond het in de krant: één op de drie ondernemers denkt aan stoppen. Dit relatief hoge aantal heeft te maken met het feit dat de groep vijftigplussers met een bedrijf erg groot is. Dat er nu dus meer mensen denken aan stoppen is op zich dan ook niet verbazingwekkend.

U zult wellicht denken: 50+, is het dan niet wat te vroeg om te stoppen? Uit onderzoek is gebleken dat de overdracht van een bedrijf gemiddeld tien jaar duurt. Het begint bij de constatering dat er een dag komt dat je gaat stoppen, tot en met de dag dat je daadwerkelijk bent gestopt. In de tussentijd moet je veel doen. Zorgen dat je bedrijf goed blijft lopen, zien dat je een opvolger binnenboord krijgt, en last but not least: zorgen dat je bedrijfsstructuur op orde is. Dat is essentieel voor een goede bedrijfsopvolging. Je kunt namelijk ook gedwongen moeten stoppen door bijvoorbeeld ziekte.

U kunt zich prima hierop voorbereiden door uw onderneming te structureren. Door een structuur van bv’s op te zetten bent u beter beschermd als uw zaken ooit minder gaan. Maar het maakt u ook flexibel bij de opvolging. Zo kunt u uw oudedagsvoorzieningen, beleggingen, bedrijfspanden en de bedrijfsactiviteiten van elkaar scheiden. De volgende generatie kan op deze manier de bedrijfsactiviteiten overnemen terwijl u bijvoorbeeld de beleggingen als uw eigen appeltje voor de dorst houdt. Ook houdt u zelf de zeggenschap over uw oudedagsvoorziening.

Ook kunt u uw bv onderbrengen in een stichting administratiekantoor. Op deze wijze kunt u borgen dat bij bijvoorbeeld uw overlijden of wilsonbekwaamheid mensen met kennis van zaken uw onderneming (tijdelijk) runnen, en dat uw naasten dat niet hoeven te doen. Zij hebben dan een kopzorg minder. Uw partner of kinderen krijgen wel de opbrengst van de onderneming.

Ook een goed testament én levenstestament waarover ik beide al eens eerder over schreef is belangrijk, niet alleen voor uw onderneming, maar ook voor uw privézaken. Fiscale voordelen? Die moet u van tevoren goed regelen. In de wet staat dat degene die bedrijfsactiviteiten geschonken krijgt of erft over een groot deel van de waarde geen schenkof erfbelasting hoeft te betalen. Of deze regeling nog bestaat op het moment dat u overlijdt is maar zeer de vraag. Deze belastingvoordelen staan namelijk onder druk. Daarom kiezen sommige ondernemers ervoor om het bedrijf nu al fiscaal voordelig over te dragen door middel van een schenking. En dat terwijl ze zelf nog gewoon baas over eigen bedrijf blijven. De Wit Dijkstra Netwerk Notarissen adviseert u graag over het voorbereiden op bedrijfsopvolging binnen uw familie. Wij zijn op de hoogte van de laatste ontwikkelingen, maken uw bedrijf opvolgingsklaar en checken graag samen met u of uw testament daar op aansluit. Op onze website treft u meer informatie aan over dit onderwerp.

Mocht u over genoemde onderwerpen advies wensen, dan kunt u altijd contact met ons opnemen.

Mr. Gerard Vellinga

De Wit & Dijkstra Netwerk Notarissen www.dewit-dijkstra.nl

De Wit Dijkstra Netwerk Notarissen is aangesloten bij Netwerk Notarissen, een landelijke organisatie van 150 notariskantoren. De Netwerknotaris adviseert u deskundig, wijst u op de voor u aanwezige risico’s en draagt concrete oplossingen aan. Voor meer informatie zie www.dewit-dijkstra.nl of bel 0515 - 41 78 85.

Binnenkijken in de keuken van…

In het dorp Wommels ben ik op zoek naar de familie Tacoma. Sinds 2018 wonen Gerrit Evert en Ingrid er samen met hun twee dochters Lyan en Gwen aan de rand van het bedrijventerrein in een prachtige vrijstaande woning. Ze hebben bewust gekozen voor deze locatie in verband met het mooie uitzicht en voelen zich hier helemaal thuis.

In het vorige huis hadden ze net de keuken verbouwd en tot hun verbazing vonden ze in hun nieuwe woning weer dezelfde keuken terug waar ze eerder afscheid van hadden genomen. Toch duurde het nog zo’n vijf jaar voor ze besloten om opnieuw de keuken te gaan verbouwen. Dit keer wilden ze dat één partij alles voor hun regelde zodat ze zelf geen stress hoefden te ervaren om alles zo vlotjes mogelijk te laten verlopen. Ze hebben gekozen voor KBC en daar zijn ze enorm over te spreken. Gerrit Evert en Ingrid kregen bijvoorbeeld vragen over de verlichting boven het kookeiland of hoe moet de vloer worden gelegd. Ze hadden daar geen idee van. “Bel maar met Hans”, was dan het antwoord en het werd geregeld.

PERFECTE INDELING

De keuken was voorheen altijd een donkere plek en daar moest verandering in komen. Er werd een muur uitgebroken en er kwam een groot kookeiland met een bar. Door deze een kwart slag te draaien en het ontbreken van de muur kwam er ineens veel licht naar binnen. De hele indeling werd veel logischer. De keuken is zwart met een houtstructuur en het blad is van kunststof met een marmeren look.

Op advies van KBC kwam er een brede koelkast, stoomoven, oven/magnetron, Qooker met kokend, koud en bruisend water en een geïntegreerd afzuigsysteem.

KOFFIEHOEKJE

Maar Gerrit Evert had ook een paar wensen. Een gezellig koffiehoekje (zijn favoriet) en een waterontharder. Ingrid wilde in het kookeiland alleen maar lades en verder vooral veel kastruimte. Alles moest in de keukenruimte passen. Het is allemaal gelukt.

PLAATJE COMPLEET

De verbouwing werd wel wat groter. Het plafond van de keuken en de woonkamer moest worden aangepakt, muren werden gestuukt. En de vloer van de gang naar de keuken en woonkamer werd ook één geheel. Er is gekozen voor een mooie lichte visgraatvloer. Voeg daar nog een aantal zwarte stalen deuren en kozijnen aan toe en dan is het plaatje compleet. Al met al heeft de verbouwing zeven weken in beslag genomen.

“VAN BINNEN NAAR BUITENGEVOEL”

Zelfs het “van binnen naar buitengevoel” komt nu beter tot zijn recht. Je stapt zo in hun prachtige tuin met fantastisch uitzicht.

FRIESLAND VITAAL ZET AL VIJF JAAR IN OP MENS EN VEILIGHEID

“Tijd en aandacht zijn essentieel in de zorgmarkt”

Friesland Vitaal in Sneek is gespecialiseerd in de verhuur en verkoop van zorghulpmiddelen zoals rollators, rolstoelen, scootmobielen en meer. Cor en Esther Bakkenes zijn de drijvende krachten achter het bedrijf dat aan iedere klant maatwerk levert.

In de winkel met zorghulpmiddelen aan de Alexanderstraat 8 in Sneek wordt hard gewerkt. Friesland Vitaal eigenaar Cor Bakkenes legt – samen met Daniël Bosman, accountmanager bij TOPRO Mobility – de laatste hand aan de opstelling van een TOPRO traprollator. Esther Bakkenes begeleidt buiten een klant die een rollator

Wij laten onze klanten zelf bepalen wat voor hen het beste werkt”

wil aanschaffen. “Zo gaat dat hier,” zegt Cor lachend, “mensen mogen diverse rollators, scootmobielen en rolstoelen uittesten. Hun veiligheid staat bij ons centraal, net als de persoonlijke service, begeleiding en het onderhoud van genoemde zorghulpmiddelen. Die zijn allemaal te koop, alleen rollators kunnen we ook verhuren.”

ACTIEF

IN BEWEGING

“Friesland Vitaal bestaat nu vijf jaar”, legt Cor uit. “We leveren door het hele land. Van instellingen tot particulieren. Onze winkel hier wordt druk bezocht, maar we gaan net zo makkelijk bij klanten thuis op bezoek. Omdat wij focussen op veiligheid en preventie, sparren we veel met toeleveranciers, gemeenten en ergo- en fysiotherapeuten.

We doen er alles aan om mensen zolang mogelijk veilig op weg te laten gaan, maar we kijken ook hoe veilig het bij mensen thuis is. Want dáár gebeuren de meeste dodelijke ongevallen. Daarom is een traplift een goede investering.”

“Sinds kort hebben we op dit gebied een mooie innovatie: de traprollator. Hierbij komen mensen zelf actief in beweging en zitten ze niet passief op de liftstoel”, licht Daniël toe. “De traprollator is geschikt voor bijna alle trappen en vergt nauwelijks onderhoud.”

OUDE ROLLATOR INLEVEREN

Een andere innovatie is de TOPRO slim rollator, die vanwege de grote, softe wielen heel fijn in het gebruik is. “Mensen mogen hem proberen in het grind, in het gras en op stoepranden”, vertelt Cor. “Wij laten onze klanten zelf bepalen wat voor hen het beste werkt.

Voor iedere klant leveren we maatwerk. Als mensen een nieuwe rollator bij ons kopen, kunnen ze hun oude rollator áltijd bij ons inleveren en krijgen ze vijjftig euro cashback. Zo halen we onveilige rollators uit de markt en dragen we ons steentje bij aan duurzaamheid. Iedere dag werken we hier met veel plezier, we genieten van de mensen en hun verhalen. Tijd en aandacht zijn essentieel in de zorgmarkt.”

Van voor naar achter: Cor Bakkenes, Esther Bakkenes en Daniël Bosman.

Antonius Ontwikkelingsfonds

Zwangere vrouwen in Tanzania hebben sneller toegang tot medische hulp

Hij heeft altijd een sterke betrokkenheid gevoeld bij ontwikkelingslanden. Maar de echte passie voor Afrika bij Eise van Eyk, gepensioneerd gynaecoloog van Antonius, ontstond tijdens zijn jaren als tropenarts in Tanzania, waar hij in diverse ziekenhuizen heeft gewerkt. Riekje Keijzer, die tot 2018 als kinderarts bij Antonius werkte, ontdekte haar passie voor Afrika tijdens een vakantie. “Als je één keer in Afrika bent geweest, dan ben je óf helemaal verkocht, óf je haat het. En van die laatste groep zijn er maar weinig”, lacht ze.

In zijn laatste ziekenhuis was Eise van Eyk verantwoordelijk voor de afdeling verloskunde en gynaecologie. Eise: “Ik heb daar zoveel meegemaakt, dat ik dacht: ‘Als ik terugkom in Nederland, dan word ik gynaecoloog en ga ik zoveel als mogelijk terug naar Afrika om daar les te geven’. En zo is het uiteindelijk ook gegaan.” Riekje Keijzer vertelt: “Als ik in Afrika om me heen kijk, besef ik weer dat we in Nederland zo rijk zijn.’’

ANTONIUS ONTWIKKELINGSFONDS

Het Antonius Ontwikkelingsfonds (AOF) richt zich op het verbeteren van de gezondheidszorg in ontwikkelingslanden door lokale projecten te ondersteunen. Riekje Keijzer, bestuurslid van het AOF en Eise van Eyk, aanvrager van een recent project, gesteund door het AOF, vertellen over een bijzonder voorbeeld van hun inzet voor de recente bouw van een Maternity Waiting Home (MWH) bij het District Ziekenhuis in Buhigwe, Tanzania. Dit project is een belangrijke stap in het verbeteren van de zorg voor zwangere vrouwen in afgelegen gebieden.

SAMENWERKING ÉN

VRIENDSCHAP

Vorig jaar diende Eise een aanvraag in bij het bestuur van het AOF, afkomstig van zijn goede vriend Innocent Mhagama uit Tanzania. Innocent Mhagama is hoofd van het District Ziekenhuis in Buhigwe. Innocent presenteerde zijn plannen voor dit nieuwe project aan het AOF.

MATERNITY WAITING HOME

Zo ontstond de bouw van een

Maternity Waiting Home op het terrein van het Buhigwe District in Noordwest-Tanzania. Met de bouw was volgens Riekje ‘’tot dusver de grootste hoeveelheid aan geld die er gegeven is door het AOF’’ Meerdere

ziekenhuizen in Tanzania beschikten al over een MWH, maar dit was voor het gouvernementsziekenhuis in Buhigwe niet het geval.

Ondanks een daling van de moeder- en kindersterfte in de laatste decennia, ligt het aantal nog steeds hoog in Tanzania. Eise: “Een Maternity Waiting Home biedt zwangere vrouwen met een risicovolle zwangerschap de mogelijkheid om enkele weken voor hun uitgerekende datum op het ziekenhuisterrein te verblijven. Dit is cruciaal voor vrouwen die bijvoorbeeld eerder een keizersnede hebben gehad of een stilgeboren kind.”

BUHIGWE DISTRICT

Het Buhigwe District, dat ongeveer zo groot is als de provincie Friesland, heeft veel inwoners die vijftig tot zestig kilometer van het

ziekenhuis wonen. De wegen zijn vaak slecht en tijdens het regenseizoen kunnen bruggen wegspoelen, waardoor transport moeilijk wordt. Dat het MWH gelegen is op het ziekenhuisterrein, maakt dat vrouwen meteen naar de verloskamers kunnen worden gebracht zodra ze weeën krijgen. ‘‘Zo hebben vrouwen snel toegang tot medische hulp”, benadrukt Eise.

De betrokkenheid van de lokale bevolking was groot. Eise: “Zodra het nieuws over de bouw van het MWH zich verspreidde, boden veel enthousiaste lokale bewoners hun hulp aan. Ze kwamen als vrijwilligers om te helpen met de bouw, het egaliseren van de grond, en het aanleggen van een tuin.”

FEESTELIJKE OPENING

In maart 2024 was het Maternity

Waiting Home klaar en is Eise naar Tanzania gereisd om bij de feestelijke opening te zijn. “Er was muziek, dans en er werden veel speeches gehouden. Heel bijzonder om daar bij te zijn.”

VAN BEHOEFTE

NAAR SUCCES

Eise blijft nauw betrokken bij de voortgang van het MWH en ontvangt regelmatig updates. Het MWH vervult een cruciale behoefte in de regio.

Vanaf de opening begin maart tot begin augustus zijn 55 zwangeren opgenomen; daarvan zijn 48 zwangeren bevallen van een gezond kind, de andere zeven waren nog opgenomen. Riekje noemt het dan ook ‘“een voorbeeld van een uitstekend functionerend project.”

Bijdragen

aan toekomstige projecten

Om toekomstige soortgelijke projecten te realiseren, is het Antonius Ontwikkelingsfonds afhankelijk van donateurs. “We kunnen de steun van iedereen goed gebruiken”, aldus Eise van Eyk. Door te doneren aan het AOF draag je bij aan een nieuw project; de bouw van een dispensary in het dorpje Chitete in het Ileje District in Tanzania. Een dispensary is een kleine kliniek in een afgelegen gebied, waar de afstand tot een districtsziekenhuis te groot is en wegen slecht zijn. Het is een EHBO-post, bemand door verpleegkundigen met een grote medische kennis en vaardigheid die daar tevens kleine chirurgische ingrepen kunnen doen. Een dispensary in Chitete zou primaire zorg verlenen voor 38 dorpen en gemeenschappen met ruim tienduizend inwoners. Om dit te kunnen realiseren heeft het AOF minimaal € 25.000,nodig.

Wil je ook een bijdrage leveren aan het AOF? Scan dan de QR-code.

Eise van Eyk en Riekje Keijzer

De District Commissaris en Eise van Eyk

Bolsward de voedselhoofdstad van Nederland

Dit jaar vieren we weer de ouderwetse stierendonderdag, een traditie die teruggaat naar de tijd waarin boeren en burgers naar de stad kwamen om hun winterinkopen te doen. De jaarlijkse Bolletongersdei markt op 3 oktober legt dit jaar de focus op eten en breidt zich uit met de opening van De Week van Ons Eten en op 4 oktober het foodcongres Frisian Foodture.

Op de Nieuwmarkt staan een scala aan marktkramen en foodtrucks waar het publiek de verhalen achter ons eten kan ontdekken. Het smaakt immers beter als je weet wat je eet. Ook voor kinderen is er van alles te doen: schminken, koe Bertha melken, proeven, trekkers kijken en leuke spelletjes.

Bolsward is ook trots om gastheer te zijn van het Frisian Foodturecongres 2024, dat op vrijdag 4 oktober plaatsvindt. Na het succes van de eerste editie in 2018 biedt deze tweede editie de kans om dieper in te gaan op trends en innovaties binnen de voedingssector. Het congres benadrukt de bijzondere rol van Bolsward als kenniscentrum, ooit het epicentrum van de Zuivelschool, dat vele huidige sleutelfiguren in de voedselindustrie heeft voortgebracht. Sjoerd Galema, Erik Kooistra, Sjoerd IJdema en Martin Wijnia zijn de initiatiefnemers van het congres. Alle initiatiefnemers hebben een hart voor de Friese Hanzestad en allemaal vinden ze dat Friesland wel eens wat trotser mag zijn op haar aandeel in de voedselindustrie. Volgens het viertal is de provincie met haar groot aandeel zuivel-, en voedselproducerende bedrijven één van de grootste economische spelers van het land.

Erik Kooistra: “Interessante sprekers uit de voedselindustrie uit binnen- en buitenland laten hun visie horen en er is ruimte voor discussie. Met een sterk inhoudelijk programma proberen we een goede dialoog in te zetten, om op de lange termijn iedereen van goede, duurzame voeding te kunnen voorzien”.

Het congres kent 4 centrale thema’s: wereldwijde voedselvoorziening, voedselverspilling, efficiënte regelgeving en de relatie tussen voeding en gezondheid. Ook jongeren worden uitgedaagd om hun visie op de toekomst van ons voedsel te presenteren.

Tijdens de plenaire sessie draait het om de vraag: “Wie verdient wat in de keten?”. Deze wordt geleid door voormalig minister van Landbouw, Gerda Verburg. Vooraanstaande sprekers zoals Ton van Veen, CEO van Jumbo Supermarkten, Tuncay Özgün, president van FrieslandCampina Retail en Americas, Roy Meijer, voorzitter van NAJK, Sandra Molenaar, Algemeen directeur en CEO van de Consumentenbond, gaan met elkaar in gesprek over deze cruciale vraag.

Bij de afsluiting van het congres wordt De Week van Ons Eten officieel geopend door onze gedeputeerde Abel Kooistra.

Inspirerende dagen waarbij Bolsward wederom op de kaart wordt gezet als de voedselhoofdstad van Nederland.

De Week van Ons Eten is van 5 tot en met 12 oktober. Een week waarin duizenden initiatieven in het hele land extra de aandacht vestigen op de waarde van ons eten en de boer-burger verbinding centraal stellen.

Bij De Week van Ons Eten zijn vele partijen betrokken, die zich allemaal inzetten om iedereen een beetje bewuster te maken van de waarde van ons voedsel. Zo worden er verschillende diners georganiseerd, workshops, ontmoetingen tussen boeren en burgers, proeverijen in de supermarkten, uitreikingen van de Waarde-Ring in alle provincies, de Nationale Food Quiz en nog veel meer. Bekijk de website, www.deweekvanonseten.nl, om te kijken wat er hier in Friesland allemaal gebeurt.

3 oktober De Jaarmarkt met De Markt van Ons Eten

3 oktober Hanzeringrijderij

4 oktober Frisian Foodture

4 oktober Muziek bij Blend

5 oktober Kinderboerderij op het Marktplein

3-5 oktober Kermis op Plein 1455

Bewoners bij Patyna actiever en zelfstandiger door Reablement

Patyna is succesvol gestart met Reablement, een werkwijze die bewoners en cliënten helpt om actiever en zelfstandiger te worden. Deze aanpak is inmiddels met positief resultaat toegepast op de locaties Nij Stapert in Wommels, Waterman in Sneek en binnen het team Thuis met Patyna (VPT). Daarom worden het komende anderhalf jaar alle Patyna locaties meegenomen in deze manier van werken.

De aanleiding voor het starten met het werken volgens Reablement is dat uit allerlei onderzoeken blijkt dat de kwaliteit van leven van clienten hoger is als ze hun zelfstandigheid behouden en zelf regie houden over hun leven. Patyna wil bewoners hierin ondersteunen. Tegelijkertijd is de huidige manier waarop de zorg voor ouderen in Nederland is georganiseerd niet meer houdbaar. Het aantal ouderen neemt toe en we hebben te maken met een tekort aan zorgmedewerkers.

Het is nodig om de zorg anders te organiseren. Reablement richt zich op het vergroten van zelfredzaamheid en de kwaliteit van leven, door mensen te helpen opnieuw vaardigheden te leren die ze kwijt zijn geraakt of willen behouden. Hierbij wordt samengewerkt met familie en vrijwilligers en worden hulpmiddelen en technologie ingezet. Patyna heeft hiermee een goede start gemaakt in samenwerking met de Universiteit Maastricht, Zuyd Hogeschool en het programma Waardigheid en Trots.

ACTIEF EN ZELFSTANDIG

Nicole Bruin, onderzoeker en fysiotherapeut bij Patyna is

enthousiast over de tot nu toe behaalde resultaten. “Na vier maanden zagen we al dat bewoners en cliënten actiever en zelfstandiger zijn en dat er meer sociale

contacten ontstonden. Ze scheppen bijvoorbeeld zelf hun eten op, smeren hun brood en gaan zelfstandig naar het restaurant. Ook zien we dat bewoners zichzelf weer kunnen wassen en aankleden, eventueel met ondersteuning van een medewerker. De inzet van technologie werpt ook zijn vruchten af. We zetten bijvoorbeeld de Medido in, een medicijndispencer waardoor bewoners zelfstandig hun medicatie op tijd kunnen innemen”, legt Nicole uit.

Reablement heeft niet alleen een positief effect op bewoners, maar ook op medewerkers en vrijwilligers. Zij ervaren meer tijd en ruimte doordat ze bewoners stimuleren om zelf meer te doen, een win-winsituatie. Daarnaast is de samenwerking verbeterd en hebben medewerkers meer werkplezier. Dit komt mede door een andere mindset. In plaats van alleen te focussen op ondersteuningsvragen, kijken ze nu naar wat bewoners zelf kunnen of kunnen leren. Dit levert niet alleen blije bewoners en cliënten op, maar ook meer tijd voor persoonlijke aandacht. Medewerkers leren hierdoor iemand veel beter kennen. Ook vrijwilligers zijn anders gaan werken. Net als

medewerkers stimuleren zij ook meer de zelfredzaamheid.

MOOIE

PRAKTIJKVOORBEELDEN

Verpleegkundige Danielle Stam van de Waterman werkt inmiddels een tijdje volgens het Reablement gedachtengoed. Zij vertelt: “Het in de kracht zetten van de bewoner en kwaliteit van leven was altijd al belangrijk. Door het toepassen van Reablement is er nog meer bewustwording ontstaan betreft het vergroten van de zelfredzaamheid van bewoners. Een mooi voorbeeld hiervan is van een bewoner die weer zelfstandig kan douchen, iets wat hij heel graag wilde. Door de kleding in de juiste volgorde op bed te leggen, weet hij ook precies hoe hij zich moet aankleden. Het is prachtig om te zien hoe trots hij is dat hij dit zelf weer kan.”

Ook programmamanager Fransiska Mast is trots op wat er is bereikt. Ze vertelt: “We zijn ontzettend blij met de behaalde resultaten. We willen binnen Patyna de kwaliteit van leven van onze bewoners en cliënten versterken. Ook zullen we de zorg op een andere manier moeten organiseren, want er zijn straks gewoon niet genoeg handen

aan het bed. Reablement biedt een oplossing door de regie en autonomie bij de cliënt en haar netwerk te vergroten, wat ook de kwaliteit van leven verbetert. Door niet direct de zorg over te nemen, maar juist te kijken naar wat iemand zelf nog kan. Door te kijken of de ondersteuningsvraag ook opgelost kan worden door samenwerking met familie, vrijwilligers of de inzet van technologie, verkleinen we het beroep wat er gedaan wordt op de zorgprofessional. Zo kunnen we de professionele zorg inzetten waar het echt nodig is.”

Eind september zijn Patyna locaties Bonifatiushuis in Sneek, Nij Dekema in Weidum en de overige teams van Nij Stapert in Wommels en Waterman in Sneek gestart met Reablement. Wil je meer weten over Reablement? Neem dan een kijkje op onze website: www.patyna.nl/reablement

VOORZITTER RUBEN DRAAISMA VAN VV BLAUWROOD ’20

“We balanceren op een dun

Afgelopen seizoen werd 35 procent van de teams van vv BlauwRood’20 kampioen. Prestaties waar alle voetbalclubs in Nederland jaloers op zijn. Gechargeerd, want de waarheid gebiedt te zeggen dat de voetbalclub uit Bolsward slechts zes teams heeft. Feit is ook dat de club – opgericht om het zondagvoetbal in Bolsward te faciliteren met tweehonderd leden, twee seniorenelftallen, twee zaalvoetbalteams en een heren- en een dames 7x7 team zijn bestaansrecht heeft bewezen. Aan het eind van dit seizoen is het eerste lustrum. Dat wordt gevierd met een knalfeest, want het is nog maar de vraag of de club er over twintig jaar nog is. En bovendien willen de oprichters c.q. bestuursleden nú een feestje. “Nu we dat nog kúnnen”, knipoogt voorzitter Ruben Draaisma.

“We balanceren op een dun koordje”, zegt Ruben Draaisma (58). “Met onze twee teams die op zondag actief zijn, zijn we erg kwetsbaar. De voetballerij, maar eigenlijk het hele verenigingsleven, is niet meer zoals in mijn tijd toen ik bij RES speelde. Toen hadden we alleen bij RES al elf seniorenteams en als ik het me goed herinner had CAB er zes en Bolswardia ook zoiets.”

GOED FUNDAMENT

“We verliezen gelukkig weinig jongens. Vorig jaar zijn er een stuk of tien spelers bijgekomen en we hebben dit jaar vier nieuwe spelers in de A-selectie, daar zijn

we ontzettend blij mee. Twee komen bij Black Boys vandaan. Leuk is dat ze hebben laten weten dat ze het ontzettend naar hun zin hebben en zich thuis voelen. We hebben een nieuwe leider, ook die is van Black Boys overgekomen. Die stuurde een appje nadat ze op Terschelling hadden gespeeld met daarin dat hij het zo fijn vond om bij onze club te zijn en dat hij zich helemaal op zijn plek voelde. Als mensen zo reageren, hebben we een goed fundament neergezet. Daar krijg je energie van.”

VERANDERDE

MENTALITEIT

“Maar er is natuurlijk wel wat meer aan de hand, want tegenwoordig is het ook wel heel erg gemakkelijk in het algemeen dat er afgezegd wordt of dat mensen niet komen opdagen. Dat blijft een lastig punt. Niet alleen bij ons,

dat is overal zo. De mentaliteit is veranderd. Toen ik als achttienjarige in de A-selectie kwam keek ik op tegen gevestigde namen als Jan Ferwerda die bij Cambuur had gespeeld en tegen Peter Terbraak. Als tegenwoordig een trainer iets verkeerds doet, wordt hij door de grootste snotneus – die ook nog regelmatig niet komt opdagen –onheus bejegend.”

PLEZIER IS HET

ALLERBELANGRIJKSTE

Vv BlauwRood’20 speelt in de vijfde klasse, het laagste niveau. Opsteker is dat ze vorig jaar winterkampioen werden. Helaas lieten ze het in de tweede helft van de competitie een beetje liggen, werd toch de nacompetitie gehaald en eindigde het team uiteindelijk als derde. “Als we compleet en fit zijn,

moeten we dit jaar mee kunnen doen om het kampioenschap”, zegt Draaisma strijdbaar. “Natuurlijk willen we winnen en willen we ook graag promoveren. Maar plezier is voor ons het allerbelangrijkste.” Terugkomend op de eerder genoemde kampioenschappen:

“Dat waren het 1e zaalvoetbalteam van de heren en het dames 7x7 team. Er was ook een dames zaalvoetbalteam, maar dat is even uiteen gevallen door zwangerschappen. Dat heb je bij vrouwen”, knipoogt de voorzitter.

BLAUWROOD DNA

Enthousiasme is er genoeg. Onder de bestuursleden, de leden en zéker ook de aanhang. Het gebeurt regelmatig dat er bij een uitwedstrijd meer supporters van BlauwRood langs de lijn staan dan

van de thuisspelende club. Met het blauw van RES en het rood van CAB is er duidelijk sprake van BlauwRood DNA, volgens Ruben Draaisma. “Mooi om te zien is dat je oud-RES’ers en oud-CAB’ers allemaal samen ziet zitten. We hebben hier een hele bekende ploeg mensen: ‘de natte tafel’. Dat zegt genoeg, denk ik. Die zaten vroeger bij RES en CAB en zitten nu bij ons in de kantine. Die hebben altijd een vaste plek. Die kijken de eerste drie minuten en gaan vervolgens de kantine in en daar zitten ze tot heel laat. Machtig om te zien.”

‘DIT WORDT NÓÓIT WAT’ Draaisma wil er niet te veel worden aan vuil maken omdat het nu goed gaat, maar bekend is dat BlauwRood in de opstartfase op zijn zachtst gezegd nogal is dwars-

“Als we compleet en fit zijn, moeten we dit jaar mee kunnen doen om het kampioenschap”

Ruben Draaisma

dun koordje”

gezeten door de lokale zustervereniging. “We zijn dit begonnen met mensen die nog steeds in het bestuur zitten. Ik ben ontzettend trots op die groep. Vanaf het allereerste moment werd er tegen ons gezegd dat we het niet zouden redden. Dat werkte als doping voor iedereen in dit bestuur, want toen ging de knop om en werd er gedacht: ‘Dát zullen we nog wel eens even zien’. Iedereen die riep ‘dit wordt nóóit wat’, wil ik dan ook hartelijk bedanken, want dankzij hen zijn we zo ver gekomen.”

GROOTS VIEREN

Over de toekomst zegt Draaisma: “Zolang er vraag naar is, blijven we faciliteren. Op het moment dat die er niet meer is, organiseren we een klapper van een feest en houden we ermee op. Dat eerste lustrum straks gaan we ook zeker groots vieren, want we weten niet of we de 25 jaar halen.

En trouwens, dan kunnen we allemaal wel in het verzorgingshuis zitten.”

“Als er geen vraag meer naar is, houdt het op”

Vv BlauwRood’20 is in 2020 opgericht naar aanleiding van het besluit van SC Bolsward om de zondag te verruilen voor de zaterdag als speeldag. Draaisma: “We vingen het signaal op dat verschillende jongens graag op zondag wilden blijven voetballen omdat ze dat prettiger vonden of omdat ze op zaterdag gewoon andere verplichtingen hadden. We hebben de mogelijkheden onderzocht en met een aantal enthousias-

telingen de schouders eronder gezet. Maar we waren, zijn en blijven een kleine voetbalclub in de zuidwesthoek. Maar wél steeds met een duidelijke plek. En hoe lang dat duurt? Dat zal de toekomst uitwijzen. Het is nooit een doel an sich geweest om een club op te richten, het is het faciliteren van het prestatievoetbal op zondag. En als daar geen vraag meer naar is, houdt het op.”

Empatec Dienstverlening

Wmo-klussen bij Empatec: Een betrouwbare partner voor gemeente en inwoners

Bij Empatec Dienstverlening doen we van alles. We bieden diensten aan zoals groenvoorziening, schilderwerk, schoonmaak en het bedienen van bruggen. Eén van onze specialiteiten is het uitvoeren van Wmo-klussen (Wet maatschappelijke ondersteuning) voor gemeenten, woningbouwverenigingen en particulieren. De gemeente Súdwest-Fryslân is één van de gemeenten die hierin samenwerkt met Empatec. Saskia Oosterhof van het Cluster Beschikken, Wmo en Jeugd van de gemeente Súdwest-Fryslân vertelt hier meer over.

WAT IS DE WMO?

De Wet maatschappelijke ondersteuning zorgt ervoor dat gemeenten hun inwoners ondersteunen om zelfstandig te blijven wonen en mee te doen in de samenleving. Saskia: “Bijvoorbeeld als mensen door een beperking slecht ter been zijn en een rolstoel of een scootmobiel nodig hebben. De gemeente zorgt dan voor hulpmiddelen en aanpassingen aan de woning. Dit maatwerk wordt afgestemd op ieders persoonlijke situatie. De aanvragen komen bij ons team binnen voor administratieve afhandeling.“

Uitvoering Wmo-klussen

De uitvoering van deze Wmo-klussen wordt al jaren gedaan door Empatec Dienstverlening. Zo wordt Empatec ingeschakeld voor het maken van voorzieningen voor driewielers, scootmobielen, douchezitjes, stangen en drempelhulpen. Maar ook voor aanpassingen aan schuttingen en bestratingen.

Saskia vervolgt: “Zodra er een aanvraag binnenkomt nemen wij contact op met het bedrijfsbureau van Empatec Dienstverlening. De werkvoorbereider van Empatec Dienstverlening gaat vervolgens bij de aanvrager langs om de situatie te bekijken en te bepalen wat nodig is. Ze denken actief mee. Soms zijn de door de gemeente aangedragen oplossingen niet passend en stellen zij alternatieve oplossingen voor. Dit maatwerk, de flexibiliteit en de korte lijnen maakt Empatec een prettige en betrouwbare samenwerkingspartner.”

MAATSCHAPPELIJKE IMPACT

Saskia ziet dat de impact van Empatec in de maatschappij behoorlijk groot is. “Empatec speelt een belangrijke rol in de samenleving. De samenwerking met de gemeente in het uitvoeren van Wmo-klussen verloopt succesvol. Ze voeren de werkzaamheden snel en efficiënt uit. Dit is belangrijk voor de vaak spoedeisende Wmo-aanvragen. Hun betrokkenheid en expertise zorgen niet alleen voor praktische hulp, maar verbeteren ook het leven van de inwoners die onze hulp nodig hebben. Zo krijgen we regelmatig complimenten over de snelle en goede oplossingen,” besluit Saskia.

Het eerste elftal van vv BlauwRood ‘20

MUZIEK, DANS, TONEEL, MUSICAL ÉN NOG VEEL MEER

LO VAN GORP & ROYAL DUTCH SCAM

Lo Sings Paul Simon

Toen Paul Simon – die zelf de tachtig al is gepasseerd – kortgeleden besloot om te stoppen met optreden, ontstond tijdens de succesvolle theatertour ‘Lo Sings Sting’ binnen The Royal Dutch Scam het idee om ook de muziek van meester-songwriter Paul Simon in het zonnetje te zetten.

STARMAN NL

The Dutch David Bowie Tribute

Starman is de negen-koppige David Bowie tributeband uit het zuiden des lands.

Na de oprichting in 2019 wist Starman in een razend tempo vele harten te veroveren met hun zeer oprechte eerbetoon aan het oeuvre van één van de grootste artiesten die deze wereld ooit heeft gekend.

PIER21

Krijst der safolle foar werom

Drie dagen voor Kerst ontdekt Djoeke dat ze opnieuw zwanger is en beseft dat ze geen moeder wil zijn.

Haar broer Frank, die juist graag met zijn man ouders wil worden, begrijpt dit niet. Hun tegengestelde kinderwensen botsen tijdens een lange, confronterende nacht vol emoties en reflecties.

KRUIMELTJE

En de strijd om de goudmijn

Een gloednieuw avontuur in het wilde westen: Kruimeltje en de strijd om de Goudmijn.

Een spannende familiemusical, waarin Kruimeltje in het verleden van zijn vader duikt in Amerika. De musical voor het hele gezin neemt je mee op een reis vol avonturen, humor, fantasie en leuke liedjes.

DEC 02 MRT 03 JAN 08 MRT

HET NOORD NEDERLANDS ORKEST: VAN LOWLANDS NAAR SNEEK

Ooit gedacht dat een symfonieorkest moshpits zou veroorzaken? Dat klassiekers als ‘The Imperial March’ uit Star Wars je zouden laten meevaren op een golf van energie die je normaal gesproken op een rockfestival verwacht?

Nou, het Noord Nederlands Orkest (NNO) bewees op Lowlands 2024 dat het allemaal mogelijk is. En het beste nieuws: dit seizoen komen ze vier keer naar Theater Sneek! Dit wil je echt niet missen. Als je dacht dat klassieke muziek niets voor jou was, laat het NNO je dan het tegendeel bewijzen.

07-12 NNO X ANNEKE VAN GIERSBERGEN 03-01 NIEUWJAARSCONCERT 02-03 TRIO ‘MESSING AROUND THE PIANO’ 08-03 STRAUS & MOZART

CHARKOV CITY BALLET

Het Zwanenmeer

Het Zwanenmeer vertelt het verhaal van Odette, koningin van de zwanen, die samen met andere jonge, onschuldige meisjes betoverd is door de boze tovenaar Rothbart.

Zij leven als zwanen en nemen alleen rond middernacht hun menselijke vormen aan. Enkel ware liefde kan de betovering doorbreken.

Hoi allemaal! Ik ben Daantje Venema en ik ben dit seizoen jullie nieuwe kinderdirecteur, superleuk toch?! Ik hou echt van theater, want er is altijd iets leuks te doen.

Thuis speel ik ook gitaar en muziek maken vind ik supertof. Ik heb er mega veel zin in om met jullie allemaal leuke dingen te doen en lekker veel lol te maken. Als kinderdirecteur wil ik dat iedereen het naar z’n zin heeft. Hopelijk zie ik jullie snel bij een voorstelling!

AL BIJNA 50 JAAR MUZIEK ZOALS MUZIEK ZOU MOETEN

THE CRAZY ROCKERS FT. RINUS GERRITSEN, ERWIN JAVA EN JAN & LUNA BECKING

Vieren Hun 65-jarig Jubileum

De mede-grondleggers van de Indorock vieren hun 65e jubileumjaar in 2024.

Een mijlpaal die niet zou bestaan zonder de volledige inzet en bevlogen toewijding van de charismatische bandleider en frontman Woody Brunings (86).

DISCO SOUL TRAIN FT. IVA WONDER

Bekend van ‘The Tribute’ –Battle Of The Bands

Met zijn opzwepende Disco Soul Train-show brengt zanger Iva Wonder samen met zijn band een muzikaal spektakel waarbij de grootste discohits herleven.

Nummers van The Trammps, Kool & The Gang, Tavares, Jackson 5, The Whispers, McFadden & Whitehead en meer nemen je mee terug naar de hoogtijdagen van de disco.

CLUB B. NIEUW NACHTCLUBCONCEPT VOOR JONGEREN

Jongeren in Sneek en omstreken hebben vanaf september een nieuwe uitgaansplek: Club B., een nachtclubconcept dat maandelijks neerstrijkt in het Bolwerk. Met Club B. willen we jongeren een vaste plek bieden om samen te komen, te dansen, en te genieten van goede muziek.

Hete avonden vol Urban-, House- en Techno-beats en een relaxte sfeer. Iedereen is welkom, of je nu komt om te dansen of om gewoon met vrienden te zijn.

FIDDLER’S GREEN + MOURNING WOOD

Irish Speedfolk

Met traditionele instrumenten als fiddle, accordion en bodhrán, naast rockende gitaren en drums, weten ze elk concert om te toveren tot een grote, dampende Ierse pub, waar alle problemen van de dag verdwijnen in vele pints Guinness en Jameson shots.

KOMENDE EDITIES:

Funky, Fresh & Soulful

Nu brengt Devon Allman zijn The Devon Allman Project naar Sneek, samen met zijn zeskoppige band die al door zo’n twintig landen hee getourd.

Bereid je voor op een avond gevuld met klassiekers van The Allman Brothers, solo-hits van Gregg Allman en natuurlijk Devon’s eigen nummers.

25-10 DJLAN X DENN!S

Laat je meevoeren door de muziek en geniet van een nacht vol verrassingen.

29-11 DAAN X YASON X LOS FIESTEROS

Een perfecte mix van Urban en Techno om je weekend te starten. 13-12 Lollypop

Reken op dikke beats, kleurrijke piñata’s en een overvloed aan confetti!

80’S VERANTWOORD

Irish Speedfolk

Laat je onderdompelen in het beste van de jaren ’80 terwijl VJ’s Clipsync, Switchdoctor of DirtyBrown de meest bekende clips, iconische fragmenten en gedenkwaardige video’s serveren.

En als je favoriete nummer nog niet is gespeeld, vraag het dan aan bij de bliksemsnelle verzoekenzuil!

CANDY DULFER

We Funk Harder Tour

The Queen of Sax CANDY DULFER gee dit jaar enkele exclusieve concerten in haar favoriete Nederlandse concertzalen, onderdeel van haar nieuwe wereldtournee WE FUNK HARDER waarmee ze met haar sensationele band over de hele wereld in de beroemdste zalen te horen zal zijn.

OOK

2025 BLAAST JE OMVER

JubileumjaarvoorhetBolwerkénspetterendevoorstellingeninhettheater

BOLWERK BLUESFESTIVAL MET BINTANGS, LIVIN’ BLUES EN FLAVIUM

Dutch Blues Hall of Fame Lineup

Duik in de rauwe wereld van de blues op het Bolwerk Bluesfestival, ter ere van ons 50-jarig jubileum in 2025.

Met optredens van de legendarische bands Bintangs, Livin’ Blues en Flavium wordt het een avond vol onversneden bluespower. Verwacht geen poespas, maar wel echte, pure muziek die recht uit het hart komt!

DRUKWERK

Schijn Een Lichtje Op Mij

De Amsterdamse Nederpopband Drukwerk werd in 1978 opgericht door zanger Harry Slinger en muzikanten Ton Coster, Joop May en Hans Witteveen.

Eind jaren 70 werd Drukwerk bekend met protestsongs tegen bijvoorbeeld de sluiting van jeugdhonken in Amsterdam-Noord, woningnood en andere misstanden.

STEVEN KAZÀN & JAMIE

Super Magic!

De winnaars van de Televizier-Ring Jeugd 2023 komen met dé familieshow van het jaar!

Steven Kazàn zorgt - samen met Jamie - voor een onvergetelijke show vol humor, interactie en natuurlijk: magie. Een onvergetelijk uitje voor het hele gezin. Super magic toch?!

50 JAAR BOLWERK!

Het oudste poppodium van Fryslan ziet volgend jaar Abraham! Ooit in 1975 gestart als jongerencentrum, groeide het de afgelopen decennia uit tot een poppodium waar muziekminnend Súdwest-Fryslân en ver daarbuiten kan genieten van regionale, nationale en internationale acts variërend van popmuziek tot snoeiharde en soms ingetogen deuntjes.

In de afgelopen jaren hebben we enorm veel acts mogen verwelkomen, de telling zijn we eerlijk gezegd een beetje kwijt, maar dat het er meer dan 2500 zijn is zeker!

Compleet met foto John + logo jubileum]

organiseren een reünie voor oud-vrijwilligers en een andere voor iedereen die actief was in de hiphopscene.

In 2025 staan er tal van prachtige evenementen op de planning. Om alvast een tipje van de sluier op te lichten: we

Natuurlijk zullen er ook meerdere muzikale hoogtepunten zijn die we later dit jaar zullen onthullen. Op naar een prachtig jaar!

Mogen we je wat vragen?

Een jubileumjaar is niet compleet zonder de bijdrage van iedereen die de afgelopen decennia actief is geweest of het podium of het een warm hart toedraagt.

Heb je oude foto’s, posters, programmaboekjes, krantenknipsels, videomateriaal, persoonlijke anekdotes, etc. Mail dan naar jubileumbolwerk@cks.nl.

DE GORGELS

I’m still standing

My gi is my song … and this one’s for you! Samen met zijn live-band brengt Jamai een ode aan zijn muzikale held Elton John.

Een kleurrijk en opzwepend concert als eerbetoon aan deze geweldige artiest.

Naar het gelijknamige boek van Jochem Myjer

De Gorgels is gebaseerd op het gelijknamige geliefde kinderboek van cabaretier Jochem Myjer.

En nu is dit fantasierijke en spannende avontuur eindelijk te zien in het theater. Voor alle kinderen onder de 90 jaar (en natuurlijk ook voor iedere lee ijd erboven)!

SOY

KROON

& THOMAS CAMMAERT

Trompettist in Auschwitz

Trompettist in Auschwitz is een verhaal van overleven. Een verhaal van je vastklampen aan het kleinste sprankje schoonheid in een verder compleet duistere wereld. Een verhaal over één van de zwartste bladzijden uit onze wereldgeschiedenis.

uit agenda

3 OKT. T/M 8 NOV.

dagelijks t/m 10 nov. dinoweken

LEEUWARDEN

VARIA

Sta oog in oog met levensechte dino’s.

WWW.AQUAZOO.NL

vrijdag 4 oktober oktoberfest

LEMMER

MUZIEK

Muzikaal oktoberfest met diverse artiesten.

WWW.DEBREKKEN.NL pubquiz

LANGWEER

KENNIS

Laat je hersens kraken en test je kennis.

WWW.NOFLIKLANGWAR.COM

Zat. 5 & zo. 6 oktober five great guitars

BALK

MUZIEK

Het 25-jarig jubileum van de Guitar Heroes.

WWW.PODIUMGORTER.NL

za. 5 t/m za. 12 oktober skjin wetter

FRIESLAND

EVENEMENT

Opruimfestijn om de Fryske wateren schoon te maken én te houden.

WWW.SAMENFRYSLANSCHOON.FRL

za. 5 & di. 15 oktober wandelexcursie

MAKKUM

EXCURSIE

Verken samen met een gids de Makkumernoardwaard.

WWW.ITFRYSKEGEA.NL

zaterdag 5 oktober nacht fan boazum

BOAZUM

MUZIEK

Tentfeest met DJ Sipke, Las Bandidas, Joop Obama and the presidents.

WWW.DENACHTFANBOAZUM.NL

hurdrindei

KUBAARD

SPORTEVENEMENT

Kom hardlopen met keuze uit 1, 2 of 3 rondes van 7 kilometer.

WWW.KUBAARDDORP.NL

zaterdag 5 oktober sneeker dweildag

SNEEK

MUZIEK

Unieke muzikale dag waarbij dweilorkesten strijden om de eer en mooie prijzen.

WWW.SNEEKERDWEILDAG.NL

kinderboekenfestival

SNEEK

KIDS

Allerlei leuke gratis activiteiten met het thema ‘Lekker eigenwijs’.

WWW.BMF.OP-SHOP.NL

eigen-aardich

WORKUM

FESTIVAL

Geniet in de Harmonie van een mini-markt, sprekers en veel lokale ondernemers

WWW.FACEBOOK.COM/EIGENAARDICH

garagesale

LANGWEER

MARKT

De inwoners van Langweer verkopen spullen vanuit hun garage, oprit of tuin.

WWW.VISITLANGWEER.NL

zondag 6 oktober kunstroute

GAASTERLAND

EXPOSITIE

De route voert je langs de ateliers van 11 beeldend kunstenaars.

WWW.KUNSTROUTEGAASTERLAND.NL

friese hoek race

LEMMER

SPORTEVENEMENT

Zeilwedstrijden van de IFKS en SKS vloot.

WWW.ZEVENWOLDEN.NL

rolling home

JOURE

CONCERT

30-jarig jubileum van het folkkoor, samen met Piter Wilkens.

WWW.ROLLINGHOME.NL

weekend van de wetenschap

JOURE

WORKSHOP

Gastles van Rutger met proefjes gerelateerd aan de onderwerpen in Museum Joure.

WWW.MUSEUMJOURE.NL

donderdag 10 oktober veldheren live

SNEEK

THEATER

De ex-generaals Peter van Uhm en Mart de Kruif bieden een unieke kijk op de frontlinie.

WWW.THEATERSNEEK.NL

vrijdag 11 oktober herfstfair

OUDEGA

MARKT

Sfeervolle herfstmarkt georganiseerd door fanfare Eendracht Maakt Macht.

WWW.EMMOUDEGA.NL

zaterdag 12 oktober de kleine zeemeermin

SNEEK

MUSICAL

Duik in de betoverende onderwaterwereld van de Kleine Zeemeermin!

WWW.THEATERSNEEK.NL crossduatlon WORKUM

SPORTEVENEMENT

Crossduathlon op en rond het Workumer strand.

WWW.IJBWORKUM.NL/EVENEMENTEN

zondag 13 oktober pionier

PINGJUM

FILM

Filmische experience over een jonge Friese boer die vecht voor zijn bestaan.

WWW.NIEUWATLANTIS.COM

kinderboekendag TERHERNE

KIDS

Kinderboekendag vol activiteiten op de laatste zondag van de kinderboekenweek.

WWW.KINDERBOEKENDAG.NL

vrijdag 18 oktober ljochtkuier

KIMSWERD WANDELTOCHT

Beleefwandeltocht met thema ‘Fan Tsjuster nei Ljocht’.

WWW.FACEBOOK.COM/ LJOCHTKUIERWYTMARSUM

ZATERDAG 19 oktober strandcross

LEMMER SPORTEVENEMENT

Motorcrossers gaan de strijd met elkaar aan in het losse zand van het strand bij Lemmer. WWW.HARTVANLEMMER.NL/AGENDA

zondag 20 oktober groene markt

HARICH

MARKT

Markt met meer dan 100 stands in festivalsfeer.

WWW.GAASTERLANDSENATUURWEEK.NL/ ACTIVITEITEN

donderdag 24 oktober het leven: een handleiding

SNEEK

THEATER

Voorstelling van Nynke de Jong en Esther Groenenberg

WWW.THEATERSNEEK.NL

vr. 25 okt. t/m zo. 3 nov. strontweek

WORKUM FOLKLORE

Zeilrace van Workum naar

Warmond met in Workum diverse maritieme activiteiten.

WWW.ZEILVAARTCOLLEGEWORKUM.NL

za. 26 okt. t/m za. 2 nov. gaasterlandse natuurweek

OUDEMIRDUM

NATUUR

Dé herfstvakantie in Gaasterland vol natuuractiviteiten voor jong en oud.

WWW.GAASTERLANDSENATUURWEEK.NL

donderdag 31 oktober oerrr wilde buitendag

NIJEMIRDUM

DOEN

Klimmen, klauteren, sporen zoeken, hutten bouwen en vogels spotten.

WWW.GAASTERLANDSENATUURWEEK.NL

ma. 4 nov. t/m di. 3 dec. open museum maand

ZUIDWEST EN ZUIDOOST

FRIESLAND

CULTUREEL

Bezoek 19 musea gratis op vertoon van een voucher.

WWW.OPENMUSEUMMAAND.NL

vrijdag 8 november winterfair

WORKUM

MARKT

Sfeervolle winterse markt in het centrum van Workum.

WWW.WORKUM.NL

Der op út

Strontweek

Tijdens de Strontweek, van 25 oktober t/m 3 november, bruist Workum van maritieme evenementen zoals Liereliet, de Visserijweek, de Strontrace en het Beurtveer. Liereliet, een internationaal festival met maritieme muziek, staat het eerste weekend op het programma. Op zondag 27 oktober is er een nautische markt met oude ambachten. En op maandag 28 oktober gaan de Strontrace en het Beurtveer van start. Geniet van het indrukwekkende gezicht als de schepen de haven uitvaren.

WWW.STRONTWEEK.NL

Gaasterlandse Natuurweek

In Gaasterland staat de herfstvakantie van 26 oktober t/m 2 november traditiegetrouw in het teken van activiteiten in de natuur voor jong en oud. Een week eerder, op zondag 20 oktober, wordt er afgetrapt met de Groene Markt, hét groene festival voor het hele gezin, op een nieuwe locatie bij Manege Gaasterland in Harich. Bekijk alle activiteiten als natuurexcursies, kinderactiviteiten, workshops, Beach Clean Up en de Nacht van de Nacht wandeling op de website.

WWW.GAASTERLANDSENATUURWEEK.NL

Open Museum Maand

De maand november belooft in Zuidwest en Zuidoost Friesland wederom één grote culturele traktatie te worden. Dan vindt namelijk voor de tweede keer de Open Museum Maand plaats. Liefst negentien musea openen van 4 november t/m 3 december gratis hun deuren voor inwoners én toeristen die in Friesland overnachten. Het enige dat je als bezoeker moet doen, is een waardebon downloaden, invullen en inleveren bij het bezoek.

WWW.MUSEUMMAAND.NL

Veldheren Live

Donderdag 10 oktober geven oud-generaals

Peter van Uhm en Mart de Kruif in dit militaire theatercollege een unieke blik op de huidige situatie aan het front. Samen met journalist Jos de Groot bespreken zij de betekenis van oorlog en delen hun kennis en ervaring. Wat kunnen we leren van de geschiedenis van oorlogen voor hedendaagse conflicten? Hoe staat het leger in Europa ervoor? Wat als ons land wordt aangevallen?

winterfair workum

Op vrijdag 8 november verandert de sfeervol verlichte binnenstad van Workum in een winterse braderie. Je kunt rondstruinen langs talloze kraampjes met lifestyle, decoratie, kleding en kunst. Daarnaast zorgen muziek, theatrale acts en de mogelijkheid om de kerktoren te beklimmen voor extra vermaak. Ook voor kinderen is er volop te doen. Blijf zo lang je wilt, want op het gezellige foodtruckterras is er voor iedereen iets lekkers te vinden.

WWW.WORKUM.NL

In Shop Friesland, de nieuwe webshop met de leukste Friese producten kun je nu als lezer van deze krant shoppen met korting! Voer bij je bestelling de code GROOT10SF in en krijg 10% korting bij je bestelling. De kortingscode geldt eenmalig per klant bij besteding vanaf € 15,00

WWW.SHOPFRIESLAND.NL

Puzzelpagina nr. 10

Puzzel en win een waardebon van Primera! In iedere editie staat een puzzel waarmee je leuke prijzen kunt winnen. Stuur je oplossing naar: GrootMedia, Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek of puzzel@grootmedia.nl

o.v.v. PUZZELOPLOSSING GBIJ NR 10-2024 tot uiterlijk 1 november 2024. Wij wensen je veel puzzelplezier!

B. Sluis uit Bolsward heeft de waardebon t.w.v. € 25,00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Sikma Warenhuis.

OPLOSSING VORIGE EDITIE: Zweedse puzzel: GEMEENTEHUIS // Woordzoeker: STUDIEGENOOT

UITGEVER

GrootBolsward-IJsselmeerkust is een maandelijkse uitgave van GrootMedia en wordt huis-aanhuis verspreid in Bolsward en alle dorpen en steden langs de IJsselmeerkust in een straal van ca. 10 km.

Oplage: 22.000 exemplaren.

GrootMedia BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek

Telefoon 0515 745 005

E-mail info@grootmedia.nl

REDACTIETIPS?

info@grootbolsward-ijsselmeerkust.nl

REDACTIE COÖRDINATOR

Ynte Dragt

EINDREDACTIE

Henk de Vries

REDACTIE

Lutske Bonsma, Piebe Piebenga, Richard de Jonge, Henk van der Veer, Ynte Dragt, Wim Walda, Eelke Lok.

VORMGEVING

Rinske Elsinga

Bente Vallinga

FOTOGRAFIE

Jelly Mellema

VERKOOP

Ying Mellema, Marianne Bouwman, Geart Jorritsma, Harmen Zwerver en Henjo van der Klok

DRUK Mediahuis Noord, Leeuwarden

VERSPREIDING

FRL Verspreidingen, Leeuwarden

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

VacatureBakker

30 tot 38 uur per week

TAKEN:

Het adviseren van klanten m.b.t. onderhoud en reparatie

Het inplannen en uitwerken van werkplaats afspraken

Het aanvragen van lease onderhoud (ROB)

De afspraken met de klant goed overdragen aan de chef werkplaats

Het factureren van de werkplaatsopdrachten

WAT VRAGEN WIJ VAN JOU:

Je bent collegiaal en stressbestendig

Je beschikt over een vriendelijke en duidelijke communicatie

Je bent flexibel

Je hebt affiniteit met de Automotive branche.

INTERESSE?

Een gezellig en flexibel bedrijf zonder focus op financiële doelen,waar de klant geen nummer is en we streven naar een snelle en persoonlijke dienstverlening.

Stuur dan ons jouw cv en motivatiebrief naar info@anneknol.com

Voor vragen of meer informatie zijn wij telefonisch bereikbaar op (051155) 412 212

Creatievebakkergezochtvooronsmooiefamiliebedrijf! Benjijopzoeknaareenmodernenjongewerkplek,waar vakmanschapbovenaanstaat,danzijnwijopzoeknaar jou!InonzebakkerijinWommelsisruimtevoor ontwikkelingeninnovatie.

Wil jij hier aan bijdragen? Scan dan snel de QR code voor meer informatie. Stuur je motivatie voor 12 oktober naar nyncke@puurposthuma.nl

Paardensport van wereldklasse

25 oktober t/m 2 november — WTC Expo Leeuwarden

Vrijdag highlights

Aftrap Indoor Friesland 2024 met hoogtepunten uit de internationale dressuurwereld van jeugdige ponyruiters tot Grand Prix niveau

Team Challenge

Zaterdag highlights

Hartog masterclass met o.a. meervoudig Europees- en Nederlands

Kampioen U25 dressuur Marten Luiten

Muzikale Dressuurrubrieken op verschillende internationale niveaus

Zondag highlights – ‘The Music Performance’

Exclusief: Indoor Friesland Ambassadrice en Nederlands Kampioen

Dinja van Liere showt met haar tophengst Hermes N.O.P haar

Olympische kür

Zangeres Samantha Steenwijk zingend te paard

Finale Grand Prix dressuur Kür op Muziek

The Magical Horse Show

Gepresenteerd door niemand minder dan BRITT DEKKER!

Betoverende show vol leuke acts met paarden en dieren, magische goocheltrucs en acrobatische oefeningen, begeleid door prachtige muziek van getalenteerde zangers en zangeressen.

Populaire influencer Jesse Drent

Harmonie tussen mens en dier met Anne Krüger

Adembenemende stunts met The Future Guys

Franklin Brown; De ‘power singer of Holland’

The voice of Holland winnares Iris Kroes

Bekende musicalzangeres Alma Nieto

De Friese troubadour Piter Wilkens

Briljant Acrobaat Noah

Scott & Muriel; Magische en Hilarische Illusionisten

Hoofdsponsoren:

Sponsoren:

Donderdag highlights

Diverse internationale springrubrieken o.a. kwalificatie Grote Prijs

Indoor Friesland 2024

Spectaculaire Vierspanwedstrijd met regerende Wereldkampioenen

Vrijdag highlights

Of je nu een trotse Fries bent of gewoon zin hebt in een gezellige avond vol sport & show, deze Friese avond mag je niet missen;

Het unieke Elfsteden springen

Drie Nederlandse Kampioenschappen Friese Paarden

Kampioenschap van het Noorden

Friese muzikale opluistering

Zaterdag highlights

De Finale dag van Indoor Friesland 2024

SLTN Grand Prix van Indoor Friesland 2024, met hindernissen op een hoogte van maar liefst 1m55. Deelname van o.a. de Bronzen medaillewinnaar van de Olympische Spelen 2024 Maikel van der Vleuten, Nederlands Kampioen Willem Greve en nog veel meer grote namen uit de wereldtop!