Grootdefryskemarren 12 - 2017

groot

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

1e JAARGANG • NR. 2

MICHAEL DE REUS EN BRIAN WIERINGA

deFryskeMarren

deFryskeMarren

1 2 - 2017

GROOTDEFRYSKEMARREN

IN DEZE UITGAVE De maandelijkse informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren

NOSTALGICUS JELLE VAN DELDEN “Jim mei wol komme, mar ik haw hielendal neat te fertellen!”

FOTO: JOHAN BROUWER

NU BIJ McDONALD’S JOURE

2

NUMMER 12 • 2017

OUDE GEWOONTEN, NIEUWE VOORNEMENS OF DE BESTE VERSIE VAN JEZELF..

Herinnert u zich nog de overgang van de Lagere school naar het voortgezet onderwijs?

Ik wel. Als jochie van dertien jaar in een nieuwe klas, nieuwe klasgenoten, grote bek om je staande te houden, terwijl je innerlijk zo onzeker was als de pest. Of juist je kop niet boven het maaiveld uitsteken om op die manier buiten schot te blijven. Domweg omdat je niet wist hoe de hazen liepen in die nieuwe situatie. Zo voelde de eerste editie van GrootDeFryskeMarren ook een beetje. We mogen best wel zeggen dat we bloednerveus waren en dat de zweetdruppels ons tussen de billen doorliepen.

Waarom? Omdat we nog steeds die neiging van een kleine veertig jaar geleden hebben om het goed te doen. We zijn een ploegje mensen bij elkaar die, het klinkt wellicht wat idealistisch

en misschien wel ‘sêft’, het beste uit onszelf willen halen. Voor wie goed niet goed genoeg is. We willen verhalen brengen die informatief zijn, verhalen over mooie, pure mensen.

Mensen die je dagelijks op straat tegenkomt, maar met wie je doorgaans niet verder komt dan een ‘Hallo, hoe istie?’ Terwijl die mensen misschien wel een razend interessant verhaal met zich meedragen. We willen een magazine op krantenpapier, dus mooie fotografie en een smaakvolle lay-out. We willen een platform zijn voor adverteerders, om hun boodschap over te laten komen naar de lezers.

We willen eigenlijk een heleboel, maar beseffen ook dat een ketting niet sterker is dan zijn zwakste schakel. Wij kunnen onze ambities alleen maar waarmaken als we er een sterke ketting van maken. Laat ons dus

opmerkelijk...

MEEHAKEN AAN DE GROOTSTE GEHAAKTE DEKEN VAN DE WERELD In de bibliotheken in De Fryske Marren komen de ‘Haakmaaraangroepen’ binnenkort weer bij elkaar. Onder het genot van een kop koffie of thee worden gezamenlijk kleine lapjes gehaakt, die vervolgens aan elkaar worden gehaakt tot een deken van 1.40 bij 2.00 meter.

Meer informatie via www.bibliothekenmarenfean.nl of www.miks-welzijn.nl. De haakdata: Maandag 4 december in Maeyke’s bibliotheek in Sint Nicolaasga, van 13.30 tot 15.00. Dinsdag 5 december in Bibliotheek Balk, van 14.00 tot 15.30.

Woensdag 6 december in Bibliotheek Joure, van 10.30 tot 12.00. Donderdag 7 december in Bibliotheek Lemmer, van 14.00 tot 15.30.

en Jeroen Knol gaan voor in deze kerkdienst.

Knol: “Elke dag weer luisteren we naar popmuziek en worden we geraakt door de nummers. Waarom is dat? En wat zegt die muziek over wie wij zijn en wat wij voelen? Dat willen we proberen te ontdekken in deze dienst.” Na afloop willen we elkaar ontmoeten onder het genot van een hapje en een drankje in het Top2000-café. Hier zal DJ Sieds verzoeknummers draaien. Het thema van de kerkdienst in De Oerdracht in Joure is ‘water’. Medewerking wordt verleend door de Jouster Fanfare en Plus Us.

COTTON STYLE KINDERMODEKETEN FAILLIET JOURE - Het faillissement van de kindermodeketen Cotton Style kwam voor de meesten niet als een verrassing. Verschillende winkels waren al vanaf begin november gesloten met als opgaaf van reden: Wegens omstandigheden. Cotton Style had naast een webshop winkels in Joure, Sneek, Heerenveen, Bolsward en Leeuwarden. In totaal werkten er 14 medewerkers, die tot oktober betaald hebben gekregen.

De eigenaar zegt dat de internethandel hem de das geeft omgedaan. Er wordt bekeken of een doorstart mogelijk is.

JOURE - Op vrijdagavond 29 december vindt er een Top2000-kerkdienst plaats in De Oerdracht. Deze kerkdienst haakt aan bij de traditionele Top 2000 van NPO Radio 2.

OUWSTERHAULE - Op donderdag 9 november 2017 liep Ferran Stuy nietsvermoedend het Nationaal Openbaar Vervoer (NOV) museum binnen. Samen met zijn oma, Greetje Gelderblom, was hij van plan om de collectie van het

Rest ons nog om u namens het hele team GrootdeFryskeMarren fijne feestdagen en veel

De toegang van deze Top2000-dienst is gratis.

Er zal een collecte zijn om de onkosten te bestrijden. De dienst start om 19:00 en is voor jong en oud.

BIJZONDERE TOP2000-KERKDIENST OP 29 DECEMBER IN DE OERDRACHT

DE 20.000STE BEZOEKER IN HET NOV-MUSEUM OUWSTERHAULE

We brengen verhalen over sport, politiek, welzijn, wellness, kunst en cultuur en een gemeentelijk informatiekatern. We vertellen over culturele activiteiten in de komende maand. We kunnen nog wel even doorgaan over wat wij zijn en willen, maar willen graag van u horen wat u ervan vindt. Of we geslaagd zijn voor ons toelatingsexamen, of dat we voor het komende jaar bijles moeten hebben. Vertel het ons en we beloven de beste versie van onszelf te worden.

geluk en gezondheid in het nieuwe jaar te wensen!

Ying Mellema & Marianne Bouwman uitgevers van GrootDeFryskeMarren Kent of bent u iemand met een bijzonder verhaal laat het ons weten via redactie@grootdefryskemarren.nl

Maandelijkse rubriek met opmerkelijke zaken in de regio. Is u wat opgevallen, wilt u ons deelgenoot maken van een leuke gebeurtenis, of heeft u een een aankondiging of tip voor ons, stuur deze dan naar redactie@grootdefryskemarren.nl

museum te gaan bekijken. Ferran bleek echter de 20.000ste bezoeker te zijn, sinds het museum in 2012 ingrijpend is verbouwd. Hij bezoekt het museum regelmatig, dat maakte het extra leuk. Hij kreeg van het bestuur van het NOV-museum een fraaie taart en een mooie bos bloemen.

Al deze dekens worden in 2018 aan elkaar gehaakt tot een deken ter grootte van vijf voetbalvelden, waarmee Fryslân in 2018 in het Guinness Book of Records hoopt te komen.

Naderhand worden er weer kleinere dekens van gemaakt, welke worden verspreid naar diverse plaatsen in de wereld waar ze hard nodig zijn. Iedereen, ook niet leden, kan meedoen.

Deelname en koffie is gratis. Er is ook nog veel meer garen nodig, wie nog restjes heeft liggen kan dit inleveren bij een van bibliotheken.

weten wat u goed, slecht, interessant vindt.

Wij beschouwen een klacht als een kans en een veer op deze of gene plaats als een aai over onze bol.

In de Top 2000 staan veel nummers met inhoud: nummers die emoties teweegbrengen, kippenvel geven en herinneringen oproepen.

Sommige nummers gaan expliciet over geloof of God, andere blijken bij nadere beschouwing te gaan over belangrijke levenservaringen als liefde, dood en troost. Ds. Christien Ferrari

VOORLICHTINGSCONTAINER BRANDWEER OFFICIEEL IN GEBRUIK GENOMEN TERHERNE – Op woensdag 29 november namen burgemeester Fred Veenstra en commandant Wim Kleinhuis de voorlichtingscontainer van de Brandweer officieel in gebruik.

De openingshandeling vond plaats in het Kameleondorp van Terherne. De voorlichtingscontainer wordt ingezet bij activiteiten en evenementen in de provincie.

De publiekstrekker is ín de container te vinden: de Kameleonrace. Een spel voor jong en oud waar je een boerderij moet zien te blussen door zo snel mogelijk vragen over brandveiligheid te beantwoorden. Vragen die zoal aan de orde komen zijn: vlam in de pan, de rookmelders, CO2, schoorsteenbranden en het hebben van een vluchtplan. Het goede antwoord brengt De Kameleon dichter bij de brandende boerderij om hulp te bieden. Het spel is compleet met rook, miniaturen en digitale visualisaties. Brandweermedewerkers gaan het gesprek aan met bezoekers op verschillende evenementen door de hele provincie. Door de vragen over brandveiligheid komt het gesprek met bezoekers vaak al snel op de eigen woon- en leefsituatie. Aan zijkant van

de container is ruimte gelaten voor materiaal van team brand-technisch onderzoek, zoals: stekkerdozen die brand hebben veroorzaakt, filters uit een wasdroger of een elektrische deken die brand heeft veroorzaakt.

KONINKLIJK EERBETOON VOOR INWONERS VAN DE FRYSKE MARREN In november kregen verschillende inwoners in de gemeente een Koninklijke onderscheiding opgespeld door burgemeester Fred Veenstra.

Sinds 16 november mag Henk Brandsma uit Joure zich Lid in de Orde van Oranje-Nassau noemen. De heer Brandsma heeft zich de afgelopen 25 jaar met hart en ziel ingezet voor de EHBO-vereniging. In 2011 is de ziekte ALS bij hem geconstateerd. Dit was geen reden om te stoppen met zijn activiteiten voor het bestuur. Door de ziekte ALS wordt zijn stem minder en daarom is hij niet meer in staat om veel achtereen te praten en heeft hij besloten om in februari 2018 te stoppen met zijn EHBO activiteiten.

Op zaterdag 18 november ontving Aerde van der Veen uit Lemmer de onderscheiding voor zijn inzet van ruim 37 jaar bij de vrijwillige brandweer in gemeente De Fryske Marren.

Op 25 november kwam burgemeester Fred Veenstra in Balk om Douwe van der Goot uit Ruigahuizen en Froukje Menger-Bruinsma uit Balk de onderscheiding op te spelden. Dit ter gelegenheid van het officiële afscheid als brandweervrijwilliger van gemeente De Fryske Marren. Van der Goot en Menger-Bruinsma zijn beide 21 jaar actief geweest bij de vrijwilDe lige brandweer.

HEEFT U OOK NIEUWS de TE MELDEN? LAAT HET ONS WETEN VIA

REDACTIE@GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

deFryskeMarren deFryskeMarren

deFryskeMarren • KORT NIEUWS

GROOTDEFRYSKEMARREN

3

COLLEGE VAN B&W DE FRYSKE MARREN STEEKT deFryskeMarren HANDEN UIT DE MOUWEN VOOR STICHTING PRESENT Dinsdagmiddag 21 november hield het team van burgemeester en wethouders geen vergadering, maar staken ze de handen uit de mouwen.

HAUKEN EN HAZZEN IN HEMELUM spyldata 7 / 8 / 9 / 10 13 / 14 / 20 / 21 desimber 2017 4 / 5 / 6 / 7 jannewaris 2018

lokaasje De Blaauw Himmelum rezjy Pieter Stellingwerf skriuwer Robert van Dijk

kaartferkeap

www.teatergroepsult.nl

grafysk ûntwerp www.greyd.nl

HEMELUM - Na een periode van herbezinning keert Teatergroep Sult na twee jaar terug met de locatievoorstelling Hauken & Hazzen.

Op 7 december gaat het stuk in première in het gebouw van mechanisatiebedrijf De Blaauw in Hemelum. In 12 voorstellingen nemen de spelers het publiek op onderzoekende en improviserende manier mee in het actuele verhaal van verandering en de angst die dat oproept.

In Hauken & Hazzen speelt een witte bestelauto de hoofdrol. Wat doet die auto daar? En wie is de bestuurder? In een aantal mooie scènes, absurd, humoristisch, aangrijpend en ietwat vervreemdend, vertellen negen acteurs en een technicus een verhaal over angst. Voortdurend laveert het publiek tussen fictie en werkelijkheid. Als je denkt dat je het verhaal door hebt, ben je ongemerkt al weer op het verkeerde been gezet. Hauken & Hazzen is niet afgelopen als je naar huis gaat. De eerste de beste witte bestelauto die je tegenkomt, zet je onmiddellijk weer aan het denken. Gitarist Johan Keus en djembé speler Bouba Keita nemen je na de theatervoorstelling mee naar sferen ver van hier en weer terug. Op de twee matineevoorstellingen op 10 december en 7 januari wordt het programma aangevuld met een optreden van het vrouwenkoor “de Dromenvangers” onder leiding van Sjoukje van der Land.

BOEKSTART INLOOPOCHTEND IN BALK BALK - Ontdek BoekStart! Iedere tweede donderdag van de maand is er in bibliotheek Balk een inloopochtend BoekStart van 10.00 tot 11.00 uur. Ouders met baby's en peuters zijn dan van harte welkom om te ontdekken, te spelen en te lezen!

De volgende BoekStart inloopochtend is op donderdag 14 december van 10.00 tot 11.00 uur.

Tijdens deze bijeenkomst kunt u vragen stellen over (voor)lezen met heel jonge kinderen, maakt u kennis met verschillende soorten materialen die geschikt zijn voor uw baby/peuter, wordt er voorgelezen en kunt u ervaringen uitwisselen met andere ouders. Dit alles onder het genot van een kopje koffie. De BoekStart inloopochtend vindt iedere tweede donderdag van de maand plaats. De inloopochtend is gratis. Aanmelden is niet nodig, dus loop gerust binnen.

Voor de kersverse Stichting Present De Fryske Marren zetten zij zich vrijwillig in voor twee door hun georganiseerde projecten. Present slaat een brug tussen mensen die iets te bieden hebben en mensen die daarbij geholpen kunnen worden. Het doel is om een beweging op gang te brengen waarbij steeds meer mensen het vanzelfsprekend vinden om naar elkaar om te kijken. De ontmoeting tussen mensen is net zo belangrijk als het klaren van de klus.

Present heeft goed contact met lokale hulporganisaties en het vrijwilligerswerk

is altijd ter aanvulling van de professionele zorg. Burgemeester Fred Veenstra en wethouder Johannes van de Pal gingen aan de wandel met twee bewoonsters van de Flecke in Joure en dronken daarna samen een kopje thee. Wethouders Durk Durksz, Janny Schouwerwou en Frans Veltman hebben geklust bij een gezin in de gemeente. De tuin werd opgeknapt, er werd geverfd en er is geholpen bij het gereed maken van een kinderkamer.

Burgemeester en wethouders hopen dat

andere enthousiaste groepen zich ook eenmalig (of misschien vaker) via Present in de gemeente De Fryske Marren willen inzetten. Zij kunnen contact zoeken met Present De Fryske Marren, zie website www.presentdfm.nl of via de coördinator Annelien Ellerman, tel. 06-15487120.

De

HEEFTde U OOK NIEUWS TE MELDEN? LAAT HET ONS WETEN VIA

REDACTIE@GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

CURSUS GASTHEER NATIONAAL LANDSCHAP ZUIDWEST FRYSLÂN WEER VAN START

OUDEMIRDUM - De cursus Ambassadeur Nationaal Landschap Zuidwest Fryslân start op dinsdag 16 januari 2018. Mar en Klif organiseert de cursus in vier dagdelen op diverse bijzondere plekken in Zuidwest Fryslân. De ontstaansgeschiedenis, natuurwaarden en de cultuurgeschiedenis krijgen ruimschoots aandacht en leiden ieder jaar weer tot verrassende ontdekkingen.

Zuidwest-Fryslân is een van de twintig Nationale Landschappen die ons land kent.

Het bijzondere van nationale landschappen is dat ze een unieke combinatie van cultuurhistorische en natuurlijke elementen bieden. Er zijn terpen, middeleeuwse verkavelingen, waterlopen en meren, bossen en stuwwallen. Zeven van de elf Friese steden liggen in de Zuidwesthoek, waarvan drie aan de IJsselmeerkust. Naast de toeristisch recreatieve sector is de cursus

toegankelijk voor ieder die interesse heeft in het landschap.

Doel is om het unieke landschap van de eigen woon- en werkomgeving beter te leren kennen. Daarnaast is de gebiedsinformatie goed door te vertellen aan gasten, toeristen en bezoekers. Meer informatie over de cursus is verkrijgbaar bij Geertje BoumaPosthuma (coördinator) 06-17878546 of info@marenklif.nl.

deFryskeMarren deFryskeMarren

KANS OP FINANCIERING VOOR JEUGDSOOS DE WISSEL

SINT NYK - De jeugdsociëteit de Wissel in Sint Nicolaasga is al 50 jaar gevestigd in het voormalig tramwachtershuis aan de Stationsstraat.

BEZUINIGING ONDERHOUD SPORTVELD VAN DE BAAN WIJCKEL - Tijdens de raadsvergadering van De Fryske Marren op 29 november 2017 is een amendement aangenomen waardoor de bezuinigingen voorlopig van de baan zijn.

Op 14 november 2017 bleek tijdens een raadsvergadering dat bijna alle partijen in de gemeenteraad van De Fryske Marren van mening waren dat de voorgestelde bezuinigingen op buitensport accommodaties niet duidelijk onderbouwd waren en dat er onvoldoende draagvlak is bij de verenigingen. De voorgestelde bezuiniging zou onder andere betekenen dat er door de gemeente geen onderhoud meer zou worden uitgevoerd aan en bij de korfbalvelden van DTG en KC Harich. Dit zou jaarlijks €15.000 opleveren op een totale bezuiniging van jaarlijks €211.000 op alle accommodaties in De Fryske Marren.

Dorpsbelang Wijckel voerde hier, gezamenlijk met DTG, KC Harich en Plaatselijk Belang Harich/Ruigahuizen, actie tegen. De fracties in de raadscommissie zijn inmiddels van

mening dat de meeste bezuinigingen, zoals die voor Wijckel en Harich, voorlopig niet moeten doorgaan en dat er eerst een integrale Sportnota gemaakt dient te worden. Pas daarna, rond 2019, moet bekeken worden welke taken, velden en onderhoud te veel of te weinig zijn.

Hiervoor werd een raadsbreed amendement aangekondigd voor de (besluitvormende) raadsvergadering van 29 november. Tijdens de raadsvergadering op 29 november is het amendement, met 29 stemmen voor en 2 stemmen tegen, aangenomen. Dit betekent dat de bezuinigingen voor Harich en Wijckel voorlopig zijn geschrapt. Bron: www.wikel.nl

De gemeente heeft vanwege bezuinigingen en de onderhoudskosten besloten afstand te doen van het pand en dit over te dragen aan de jongerenvereniging, die het pand huurt van de gemeente. De kosten echter van het groot onderhoud dat nodig is, zijn erg hoog, wat de jeugd belemmert bij de overname. Het gaat om een bedrag van ruim € 100.000,- wat geïnvesteerd moet worden voor een brandgang, een nieuw dak, isolatie en nieuwe sanitaire voorzieningen. Bedrijven uit het dorp hebben aangegeven werkzaamheden te willen sponsoren, maar dat blijkt niet toereikend.

Wethouder Johannes van der Pal heeft in de raadsvergadering van 29 november aangegeven financieringsmogelijkheden te zien via fondsen en instanties. Op 13 december gaat van der Pal opnieuw in gesprek met de jeugdverenigingen over de mogelijkheden.

4

deFryskeMarren FOTO'S JOHAN BROUWER • FOTOGRAFIEJOHANBROUWER.NL

deFryskeMarren

Nostalgicus Jelle van Delden

“Jim meie wol komme, mar ik haw hielendal neat te fertellen!”

Voordat we bij Jelle Rienk van Delden, ‘sigarenboer’ uit de Midstraat in Joure, op bezoek gaan, hebben we een telefonische afspraak gemaakt. Of we langs kunnen komen voor een verhaal in GrootdeFryskeMarren, is de vraag. Jelle zijn antwoord is helder: “Jim meie wol komme, mar ik haw hielendal neat te fertellen!” Nu we het vraaggesprek met deze bekende Jouster gehad hebben, is er een probleem. ‘Hoe kunnen we al die mooie nostalgische verhalen en herinneringen kwijt op één pagina?’

Een Jouster nostalgicus aan het woord!

“Ik fyn it hjir op’e Joure moaier as yn’e himel.

Teminsten at it moai waar is!” De eerste quote van Jelle van Delden willen we meteen maar inlijsten. Jelle van Delden, wereldberoemd in Joure, maar voor de andere inwoners van De Fryske Marren misschien niet onaardig om even voor te stellen.

“Ik bin in soan fan Bauke van Delden en Janke Kuindersma. De grutste fout dy’t se oait makke ha is dat ik net op’e Joure geboaren bin mar yn’t Fean. Dat wie op 17 juny 1950 yn it sikehûs, ik haw dêr in dei west en doe wer nei de Joure.

Ik wie ienige soan. Ik wie noch mar acht jier doe’t ús heit troch in hartstilstân kaam te overlijden.

Hij hie de jûns te skutjassen west, it wie gesellich west. Hij hie ek noch in pryske wûn. De oare moarns lei er dea op bêd.

Ik bleau allinne mei ús mem oer…”

Jelle heeft het er nog altijd moeilijk mee als hij over die dramatische gebeurtenis vertelt, die zijn hele jonge leven op zijn kop zette.

Voordat Jelle z’n ouders trouwden had heit Bauke een kiosk, daarna bestierden ze samen de sigarenwinkel (‘Het Centrum’) waar Jelle nu ook al bijna weer een halve eeuw samen met zijn vrouw Sjoerdje achter de toonbank staat. Na z’n avonturen op de ulo, de school die hij verlaat zonder diploma, gaat Jelle eerst anderhalf jaar met veel plezier aan het werk bij machinefabriek Hubert in Sneek. Het voldoet hem daar best, er werd nog gezongen in de fabriekshal!

WINKELMAN Als hij een jaar of achttien is, komt Jelle dan toch bij z’n moeder in de winkel en dat moest in het begin best wel even wennen. “Je wiene fansels ferskriklik bûn, in soad oeren meitsje.

Ik koe bij sinneskynwaar net de fyts even pakke om de Simmerdyk om te fytsen. Dat siet der net yn, je moatsten der altyd wêze. Mar fierder fûn ik it wol in moaie tiid en dan f’ral it kontakt mei de minsken.”

"Doe haw ik in bypass operaasje hân. Fiif, se wiene yn’e oanbieding!"

“Ik haw al dy únike figuren meimakke, seker dy minsken út de folksbuurten hjir. Sa sieten de Joets, Gerard Wiersma dus, en Rienk Zwaga bij mij op it bankje yn’e winkel at de boekjes binnen brocht wurde. ‘De Play Boy’ leit foarop en dy pakte ik der út. ‘Wwww wat is dat’, sei Joets. At se it blêd besjogge seit er ‘pppp poep poep ús Leave Hear kin toch wol wat hè?’

Prachtich sokke humor. En dan myn buorman Peter Keveling, fan de âld koperfabryk dêr’t no it museum yn sit. Wat in moaie bûksprekker.

Sieten we bij Rob of Meine oan de bar dan sloech Peter mei syn âld stok op’e bar en dan sei er ‘Toen Mozes tegen de rotsen klopte geschiedde het wonder dat er water dropte, nog veel groter wonder geschiedt er hier als men klopt dan komt er bier!’ Hahaha.”

De saamhorigheid was volgens Jelle groot in die

tijd. Er waren nog veel meer kleine winkeltjes als die van Jelle van Delden. Eelsje Brattinga, Jan Glas, Appie Gorter, Jaring Mol, André Terra, Jan Bruinsma, Micky Huisman en Meine Minnesma is zomaar een aantal namen dat door Jelle wordt genoemd. “At der ientsje fan dy mannen in nije doarmatte krige hie, waard der al wer in feestje organisearre. Je hawwe dan sa’n klup dy hjit fan de Rotary. Nou ús ploech hite fan de Rottery en at we dan op paad gongen hiene we de bolhoeden op en de swarte skelk foar. Toen Sjoerdje en ik trouden yn 1987 kamen de mannen uteraard ek. Se hawwe doe in hiel spektakel opfoerd. Ferklaaid as minsken út de tabaksbranche. Peter Stuyvesant, Karel 1, Elisabeth Bas, De Javaanse Jongens, Ritmeester, de Weduwe van Van Nelle en Meine wie as Dame Blanche ferkleed.

Is’t net moai?”

JOURE Om niet helemaal in een zee van nostalgie te verzuipen geeft Jelle wel aan dat hij nog altijd trots op Joure is. “Dy Jouster Toer dêr is der fansels mar ien fan en de Midstrjitte mei al dy winkels unyk foar sa’n plakje. At de toeristen bij mij yn’e winkel binne dan skatte se soms it tal ynwenners op fjirtich à fyftich tûzen ynwenners. Folgens mij hawwe we der noch niet iens 13.000, mar it seit alles oer ús winkelbestân op’e Joure. Dat is geweldich mei al dy spesiale winkels.”

Dat de mensen tegenwoordig veel haastiger zijn dan vroeger is iets wat de Jouster ondernemer jammer vindt. Hij kende bij wijze van spreken ook iedereen die over zijn winkeldrempel stapte, dat is nu niet meer zo. Hij ziet overigens zijn winkel ook nog altijd als een soort van VVV-kantoor, omdat hij alles over ‘zijn’ Joure weet en bezoekers vaak wegwijs maakt.

De laatste jaren is de antirookcampagne in Nederland wel enorm op gang gekomen, hoe denkt een tabakswinkelier hier nu over.

Rookt Jelle bijvoorbeeld zelf ook?

“Elke dei stiet der wol in posityf stik oer it roken yn’e krante… Nou ja, klear. Ik rook net, ik genyt en dat dogge minsken fierste min.

Ik haw yn’e gong in moai portret hongen fan in Russise Joad Avo Uvezian en dy koe ferskriklik goed pianospylje, hij kompanearde it nûmer fan Strangers in the Night. Hy spile op cruiseschepen dêr’t er ek sigaren ferkocht.

Hij sei dan altyd ‘geniet eer gij vliedt’. Dat is wol wat oars as dy pakjes sigaretten fan no mei dy rare plaatsjes. Gelokkich stean we der mei de rêch nei ta. Myn handel hat him wol ferlein, we ferkeapje no folle mear tydsskriften, kaarten en f’ral it loterij-gebeuren is belangryk foar ús.”

OPVOLGING Sjoerdje en Jelle kregen twee kinderen, Bauke en Nynke. Toen Jelle 65 jaar werd had hij het plan om de winkel te verhuren, maar daar wilde zoon Bauke niets van weten. Dit tot grote verrassing van z’n ouders. Nadat Bauke eerst nog met een stel vrienden een reis door Amerika heeft gemaakt is hij sinds april dit jaar de nieuwe eigenaar van de winkel. “Ik wurkje no wat minder en Bauke wat mear. Ik fyn it wol bysûnder en hie it ek noait tocht dat der no in tredde generaasje Van Delden yn’e winkel komme soe. Ik bin yn myn hiele libben noait siik west, oant goed trije en in heal jier lyn. Doe haw ik in bypass operaasje hân. Fiif, se wiene yn’e oanbieding!”

Gelukkig gaat het nu goed met Jelle van Delden en geniet hij volop van het leven. Als we afscheid nemen laat Jelle een plakboek vol met citaten en uitspraken zien dat hij koestert. Een ervan is deze: “Ik leef om te leven en niet om zo laat mogelijk dood te gaan.’

GROOTDEFRYSKEMARREN

5

Rabobank Balk werkt voor Balk Service staat bij Bouclé bovenaan!

UW HOOFDZAAK, HOOFDZAAK ONZE KOPZORGEN!

UW HOOFDZAAK, ONZE KOPZORGEN!

Yoga & Meer www.yogasjoukje.nl

Yoga op maat - Rope Yoga - Meditatie/Mindfulness - Met Sjoukje Hoekstra

Je eigen bank Heel dichtbij

Dru Yoga - Met Boukje Hoeksma Yin Yoga - Met Brigitte de Jong

Verkoop eerlijke producten Verhuur Yoga ruimte Workshops met o.a.

AnnaMaria Kuipers (Familie Opstellingen) Sytske Batteram (Mantra Zingen) Brigitte de Jong (Adem Beleving)

Als team Balk timmeren we flink aan de weg voor onze klanten in Balk en omgeving. We leveren meer dan alleen

In Yoga Centrum: Sjoukje Hoekstra 0514-522 313 Kortestreek 19 - 8531 JG Lemmer sjoukjehoekstra@hetnet.nl

#Speciale aanbieding KIJK SNEL OP DE WEBSITE!

#01 23e JAARGANG 2017-2018 PRIJS: € 5,95 HET SCHAATSMAGAZINE VOOR ÉN

DOOR ECHTE SCHAATSLIEFHEBBERS!

DS PRESENTATIEGI 2017-2018

MARATHON LANGEBAAN SHORTTRACK

zich voor PyeongChang? // Verbij // Hoe plaatsen de shorttrackers Alle ogen op sprintkanon Kai Bart Hoorwerf // Proskating Ankeveen met Bert Verduin en Op de streep van heden en verleden: helmentest… en nog veel meer!

www.proskating.nl

JAARABONNEMENT SCHAATSMAGAZINE PROSKATING

+

SCHAATSHOEZEN MET JOUW EIGEN NAAM!

Nu samen voor slechts € 29,95!

Normaal € 43,90 (jaarabonnement € 23,95 en schaatshoezen € 19,95)

financiële diensten en producten. Zo ondersteunen we meer dan 40 initiatieven en evenementen in de buurt en dragen wij onze lokale betrokkenheid uit.

Per 1 januari 2018 bent u welkom in ons nieuwe kantoor aan It Hoekstee 1 in Balk. U kunt hier op dinsdag- en donderdagmiddag (13.00 tot 17.00 uur) terecht voor service en dagelijkse bankzaken. Voor een adviesgesprek bent u ook

Ontvang als abonnee van het enige schaatsmagazine van Nederland elke wintermaand de échte verhalen uit het hart van de schaatssport.

welkom buiten openingstijden. Een afspraak is snel gemaakt via (0515) 43 70 00 of info.sneek-zwf@rabobank.nl

Onmisbaar voor elke schaatsliefhebber!

HET SCHAATSMAGAZINE VOOR ÉN DOOR ECHTE SCHAATSLIEFHEBBERS!

www.rabobank.nl/sneek-zwf

www.proskating.nl proskating_adv_A5_schaatshoes.indd 1

07-11-17 09:07

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

7

FOTO'S: AWFOTO.NL

deFryskeMarren SYTZE HOLTROP WORDT DOOR EIGEN COÖPERATIE UIT MODERNE GRUPSTAL GEZET

“Koeien en boer moeten respect voor elkaar hebben” “At jo goed op de kij passe, passe de kij goed op jo”. Boer Sytze Holtrop van Rottum houdt van zijn 65 koeien. Die bij collega’s in een ligboxstal in de stront rondlopen. Bij Holtrop liggen ze lekker in het stro van de grupstal. Ze betalen dat Sytze Holtrop terug in een hoog rendement. Koeien en boer Holtrop hebben respect voor elkaar.

Alleen een veehouder heeft tegenwoordig niet alleen rekening te houden met zijn koeien, maar ook met de consumenten. En Sytze Holtrop (58) weet dat het evenwicht daarin momenteel zoek is. Hij ergert zich eraan dat iedereen de boeren van alles de schuld geeft. De koeien hebben geen menswaardig bestaan. De weidevogels komen niet terug. Er worden te veel fosfaten gebruikt. De koeien stoten te veel CO2 uit. De melk is te duur. Ga zo maar door. Maar hij ergert zich ook aan de eigen organisaties. En aan de zuivelfabriek Friesland- Campina. Hij zit al 35 jaar in die coöperatie, maar ineens vindt dat bedrijf dat hij een ander beleid zou moeten voeren dan hij ooit zou willen. Ze willen zijn grupstal niet meer.

GEEN GRUPSTAL MEER Het regent. En het is donker. ‘s Middags een uur of vier. De koffie staat klaar bij de familie Holtrop. De twee zoons van Sytze, Sietse en Johannes zijn er ook. Ze runnen het loonwerkersbedrijf dat hun vader in 1985 naast het boerenbedrijf oprichtte. “Mar we bemoeie ús folslein net mei elkoar”. Maar hij heeft blijkbaar nog wel enige invloed, want “at ik inkeld boer wie, soe’k my besauwe”. Aan tafel ontstaat een merkwaardig vrolijke discussie over boeren en hun bedrijf, terwijl ze toch wat in mineur zijn. Aan niets is te merken dat Sytze Holtrop ‘de schurft’ heeft aan een bedrijf waar hij al 35 jaar melk aan levert.

Grupstallen willen we niet meer, zei dat bedrijf onlangs. Laat Sytze Holtrop nou net in 2013, toen hij zijn bestand koeien vermeerderde van 35 naar 65, een nieuwe grupstal gebouwd hebben. Een mooie ruime stal. Maar zegt Friesland-Campina, de koeien staan er vast, en dat wil de consument niet. “Ze volgen gewoon wat de consument roept”, zegt

Sytze Holtrop in zijn grupstal

Holtrop. Een hedendaagse grupstal is heel anders dan een ouderwetse. Daar zitten best verkeerde dingen in. Laat hen nu individueel controleren en daar het beleid op vaststellen.

SCHOON EN FRIS Het is overigens merkwaardig. Als FrieslandCampina roept (en betaalt) dat de koeien weer in de weide komen te staan, is Holtrop het volstrekt met hen eens. Terwijl juist de koeien uit de ligboxstal niet meer buiten komen. Hij zegt het niet hardop, maar vindt de ligboxboeren wat luier dan een echte boer. Die hebben misschien meer een hekel aan melken en gebruiken daarvoor robots.

Holtrop noemt het mild een ander soort boer. Maar: “wý moatte noch

troch de knibbels”. Legt uit dat hij evenwel bliksemsnel kan melken.

Hij heeft drie jaar terug zorgvuldig gerekend.

Een grupstal kost hem 15 jaar drie cent van elke liter melk. Dat kan. En als dan de productie per koe omhoog gaat als die nieuwe stal er is, is dat mooi meegenomen. Het maakt Sytze Holtrop tot een tevreden boer. Als de grupstal zou zorgen voor veel kreupele of zieke koeien, zoals Friesland-Campina veronderstelt, zou zijn lol er gauw af zijn. “Je moet consequent zijn”, zegt hij. “Een zieke koe wordt niet automatisch beter. Ingrijpen.

Direct.” Maar zijn koeien worden niet ziek of kreupel. Ze hebben geen gevechten om de rangorde. En ze zijn schoon, ruiken fris.

Ze gaan liggen. Ze eten en geven melk. En als de ‘maaitiid’ komt stormen ze enthousiast de wei in.

SCHAALVERGROTING Boer zijn is een prachtig vak. Holtrop heeft het geërfd. Nam in 1985 de 27 koeien van zijn vader over. Hij kijkt wel om zich heen: Toen waren er 46 boeren rond-

om. Nu nog 11. Maar buurman koopt land van buurman. Die 11 boeren hebben nu alle land van die 46. Dat is niet veranderd. Dus moet de overheid steeds verder ingrijpen.

Strijd tegen de fosfaten. Holtrop pleit voor het gebruik van “rûge dong”, de stront van de koeien vermengen met stro. Dat in het voorjaar over het land brengen. Wetenschappers zeggen dat de boeren die maïs kweken het land vernietigen, waardoor er geen insecten meer zijn. Holtrop: “Lit de boeren de maïs mar dwaan mei rûge dong”.

Of nee, dat zegt Holtrop ook weer niet. Iedereen moet het maar op eigen manier doen.

Vrijheid in handelen is het bestaansrecht van de boeren. Tot bepaalde grenzen natuurlijk.

Holtrop is bijvoorbeeld geen lid meer van de LTO, de nationale boerenorganisatie.

Voelt zich daarin niet meer thuis. De LTO voert de productiefactor te vaak uit, zonder met andere dingen rekening te houden. “De bedriuwstak fielt net mear goed. We moatte wat mear binnen de perken bliuwe”. Hij laakt het nitraatgehalte in het grondwater van de boeren.

Op “eigen hiem” voelt het beter. Snuift diep als hij zijn (grup)stal binnenkomt. Hij ruikt geen ammoniak, maar koeien. “En at de kij maaitiids wer it lân yngeane tink ik: wat is dit een hearlik fak”. Dat weer niet te veel moet veranderen. Want “yn in lizboks sil ik nea wurkje. Dan hâldt ik op”.

Woon inspiratie voor uw (t)huis!

Wandsystemen op maat gemaakt Steeds meer klanten kiezen voor een wandsysteem op maat. Logisch, want er is heel veel mogelijk en het is zéér betaalbaar. Laat u inspireren.

Koopje: vitrinekast Mooi voor uw verzamelingen.

In diverse kleuren leverbaar, met spiegelachterwand en een ledspot. Mooi, compleet en toch voor slechts

Walkin closet of een schuifdeurkast op maat

129,-*

Wie droomt er niet van... een inloopkast of een fraaie schuifdeurkast op maat voor u gemaakt. Wij hebben ontzettend veel mogelijkheden. In elke gewenste stijl en... voor elk budget.

Dutch design.

Zit perfect!

Topper in onze collectie is de bank Pacific van industrieel ontwerper Hans

* excl.montage

OPTIMA

Daalder. Modern design, hoogwaardige Nederlandse kwaliteit en... uiteraard super comfortabel.

Vitrine mit 1 Tür - glass cabinet with 1 doo B/H/T – W/H/D – 31,5/172/32 cm

Industrieweg 7A St. Nicolaasga, tel. 0513-431789, Vrijdag koopavond www.jaring.nl

-

Nr.: OP1016-09 silber – silver ig! ompleet en voo–rd4elglass 4C Glaseinlegeböden shelves mit Spiegelrückwand – Rear panel with mi mit LED Beleuchtung – with LED light alle Glaselemente ESG – all glass elements

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren

www.defryskemarren.nl

9

GEMEENTE DE FRYSKE MARREN INFORMATIEBIJLAGE | DECEMBER 2017

INHOUD

• Omgevingsvisie, samen met u!

• Kort nieuws en gemeentelijke agenda • Groene start met Tûk Wenjen • Zorgverzekering voor mensen met laag inkomen • Inwonerspanel: "Mooi om zo mijn mening te laten weten" • De nieuwe voordeur van Joure

Omgevingsvisie... samen met u!

In 2021 treedt er een nieuwe wet in werking. Die wet heet de Omgevingswet en die vervangt tientallen wetten en regels. Dat zorgt ervoor dat ook de ‘lagere overheden’, zoals provincies en gemeenten aan de slag moeten. En één van de eerste stappen die we in De Fryske Marren daarvoor zetten, is het opstellen van een Omgevingsvisie. In die Omgevingsvisie leggen we vast hoe onze gemeente er nu en straks uit moet zien. En dat doen we samen met u.

In het najaar van 2016 zijn we daarmee begonnen door op drie avonden en via een digitale ideeënkaart te vragen wat u nou van waarde vindt om te behouden.

Maar, we vroegen ook om aan te geven waar actie ondernomen moet worden.

Duizenden ideeën kwamen er binnen op de avonden en via de e-mail en post. In gesprekken met de provincie Fryslân, over de provinciale Omgevingsvisie, maakten we dankbaar gebruik van de inbreng die u ons meegaf.

Maar er kwam ook kritiek. “Waar zijn de jongeren in de zaal? Zij zijn toch de toekomst?” En daar had men een terecht punt. Want als ik om me heen keek schatte ik de gemiddelde leeftijd ver boven de 50 jaar. Een uitzondering daargelaten. Dus gingen we in de maanden daarna in gesprek met jongeren.

In Sint Nicolaasga met de jongeren van De Wissel. In Balk met jongeren in ‘t Haske.

Eén van de wel aanwezige jongeren liep een half jaar stage bij de gemeente om onderzoek te doen naar het betrekken van jongeren bij de gemeentelijke besluitvorming. Via dat onderzoek en die gesprekken vroegen we honderden jongeren naar hun mening. Iets heel anders kwam daar niet uit. De nuances lagen misschien net wat anders dan op de avonden, maar de hoofdlijnen leken verdacht veel op de geluiden die we hoorden op de avonden met de ‘ouderen’.

Jong en oud sprak uit grote behoefte te hebben aan een fijn sociaal leefklimaat in de directe leefomgeving.

Met werkgelegenheid en woningen voor jongeren zodat zij niet naar de grote plaatsen hoeven te trekken. Betere verkeersveiligheid, meer biodiversiteit, ruimte voor de toeristische sector om te groeien. En een betere samenwerking tussen overheid en plannenmakers.

Het zijn een aantal van de vele punten die naar boven kwamen drijven. We koppelden die punten terug tijdens drie avonden in Balk, Joure en Lemmer.

Ditmaal met gelukkig meer jongeren dankzij het jongerenwerk.

We stuitten ook op een aantal dilemma’s.

Meer biodiversiteit kan bijvoorbeeld schuren met ruimte voor landbouw. En bevorderen van rust kan strijdig zijn met meer ruimte voor toerisme. En hoe past bestaand of net nieuw opgesteld beleid in uw inbreng?

De komende maanden gaan we werken aan een ontwerp Omgevingsvisie. Deze leggen we volgend jaar aan u voor.

Ik nodig u allemaal uit om daarop te reageren. Ook als u het wel eens bent met de manier waarop we het opgeschreven hebben. Zo krijgen we een goed beeld van de kwaliteit van het ontwerp. Uiteindelijk wordt de eerste Omgevingsvisie De Fryske Marren vastgesteld door de nieuwe gemeenteraad.

Ik hoor graag van u!

Frans Veltman Wethouder gemeente De Fryske Marren

Meer weten over de Omgevingsvisie De Fryske Marren?

Kijk dan op www.defryskemarren.nl/omgevingsvisie.

U kunt zich daar ook direct aanmelden voor de nieuwsbrief!

Schrijf u in voor de nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen. Of sluit u aan bij ons inwonerspanel om mee te praten over deze en tal van andere onderwerpen. Verderop in dit katern hebben we daar meer aandacht voor.

COLOFON Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren verschijnt maandelijks huis-aan-huis als bijlage van GrootDeFryskeMarren.

Redactie communicatie gemeente De Fryske Marren, postbus 101, 8500 AC Joure, telefoon 14 05 14 E-mail redactie@defryskemarren.nl. Tekst Letterhuis, Esther van Opzeeland | gemeente De Fryske Marren. Fotografie AriebruinsmA, Arie Bruinsma | Foto Nantko, Nantko Schanssema.

2

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren DECEMBER 2017

VEEL INZENDINGEN VOOR NAAM GEMEENTELIJK KATERN! Abonnementverkoop pont Langweerdervaart gestart

De verkoop van de abonnementen 2018 voor de pont over de Langweerdervaart is weer gestart. De pont ligt aan de Pontdyk in Langweer en is de kortste route van Langweer naar Sneek en weer terug. De pont is geschikt voor zowel auto's, vrachtwagens als fietsers en voetgangers en vaart het hele jaar door, dagelijks. Per jaar maakt de pont gemiddeld zo’n 50.000 overtochten.

In een paar minuten bent u aan de overkant. Als voorbeeld: een los kaartje bij de pontwachter voor fietsers en voetgangers is € 0,85; voor een jaarabonnement betaalt u € 8,00.

T/m 17 jaar is de overtocht gratis.

U kunt een abonnement heel gemakkelijk online bestellen op: www.

defryskemarren.nl/pontlangweer

of u kunt bij de VVV kantoren in Joure of Langweer terecht. Naast de pont over de Langweerder-vaart heeft onze gemeente ook diverse fietspontjes, zoals bij Boornzwaag, Broek, Lemmer en Terherne.

Levensloopbestendig wonen in Zuiderveld

Op de locatie van de voormalige Zuiderveldschool in Joure zijn plannen om 12 levensloopbestendige woningen te bouwen. Deze duurzame (gasloze) woningen worden gebouwd door ontwikkelaar Vazet. Samen met Vazet organiseren we een inloopbijeenkomst voor omwonenden en belanghebbenden waarin u deze plannen kunt inzien. We nodigen u van harte uit om op maandag 11 december tussen 17.00 tot 19.00 uur binnen te lopen op het gemeentehuis in Joure.

Kijk voor meer informatie op www. defryskemarren.nl/zuiderveld

In de vorige editie (november) van ons gemeentelijk katern deden wij een oproep voor het aandragen van ideeën voor een passende naam voor ons gemeentelijk katern. Wij hebben hierop erg veel reacties ontvangen, waaronder veel creatieve en originele naamsuggesties. Dank daarvoor!

We kunnen natuurlijk maar één naam geven aan ons katern, dus willen we een goede keuze maken. Om daar genoeg tijd voor te kunnen nemen doen we dat nog niet in dit nummer, maar in de editie van januari 2018. We maken dan ook de winnaar van de waardebon van € 100,- bekend.

Gemeentelijke activiteiten kalender

Jaarwisseling 2017-2018

Maandag 4 december Commissie bestuur, 19.30 uur

Net als voorgaande jaren willen we oudejaarsavond goed laten verlopen.

Daarom hebben we samen met de politie, de brandweer en het beveiligingsbedrijf afspraken gemaakt. Bijvoorbeeld over het afsteken (en opruimen) van vuurwerk, carbidschieten onder voorwaarden en het melden van schade en incidenten. Vuurwerk afsteken mag alleen van 31 december 2017 vanaf 18.00 uur tot 1 januari 2018 tot 02.00 uur. U kunt een boete krijgen als u vuurwerk afsteekt buiten de toegestane afsteektijden.

Woensdag 6 december Commissie ruimte, 19.30 uur

Meld uw locatie als u wilt carbidschieten

Carbid schieten is wettelijk verboden, ook tijdens oud en nieuw. Maar, het is in onze gemeente al jarenlang een traditie die we niet helemaal willen verbieden. Daarom wijst de burgemeester locaties aan waar het schieten met carbid op oudejaarsdag is toegestaan.

Omdat oudejaarsdag dit jaar op zondag valt, geldt de Zondagswet. Dit houdt in dat het schieten van carbid op 31 december 2017 is toegestaan van 12.00 tot 17.00 uur. Let op: carbidschieten is alleen toegestaan wanneer u de locatie bij ons hebt gemeld en hiervoor toestemming hebt gekregen van ons. U kunt uw aanvraag uiterlijk tot maandag 18 december 2017 bij ons indienen.

Aanmelden en/of meer informatie over de jaarwisseling vindt u op onze website www.defryskemarren.nl/jaarwisseling.

SLUITENDE BEGROTING GEEFT RUIMTE VOOR PLANNEN

Een kunstgrasveld voor sportpark De Rien in Lemmer, structureel geld voor het kindpakket voor meer gelijke kansen en een wandelstrook langs het Tsjamkedykje in Balk. De begroting voor 2018 is in november vastgesteld, zodat de plannen nu uitgevoerd kunnen worden. Twee

andere plannen die we komend jaar gaan realiseren zijn een veiligere kruising bij Huisterheide Sint Nicolaasga en de lening aan de stichting DFMopGlas voor een betere kwaliteit en snelheid van het internet. Wethouder Durk Durksz: “Moaie ynvestearrings foar ús ynwenners en wy binne bliid dat dizze plannen gau ek sichtber wurde sille”.

In de begroting 2018 op onze website vindt u een helder overzicht van alle inkomsten

Maandag 11 december Inloopbijeenkomst woningbouw locatie Zuiderveld, 19.30 uur Woensdag 13 december Groene Startavond Tûk Wenjen, 19.15 uur, Dorpshuis ‘De Buorkerij’ in Terherne.

Aanmelden kan via tukwenjen.nl Woensdag 20 december - Gemeenteraad, 19.30 uur.

- Groene Startavond Tûk Wenjen, 19.15 uur, MAC ‘Het Baken’ in Lemmer. Aanmelden kan via tukwenjen.nl Donderdag 21 december Gemeentehuis gesloten vanaf 15.30 uur Vrijdag 29 december Inhaaldag afvalinzameling, i.p.v. maandag 1 januari 2018 Dinsdag 2 januari 2018 Gemeentehuis en servicepunten open vanaf 10.00 uur.

en uitgaven van de gemeente. U kunt per programma - denk aan ruimte, economie, leefbaarheid en onderwijs, sociaal domein - zien waar het geld in onze gemeente naar toe gaat. Ook ziet u in één oogopslag hoe de inkomsten van de gemeente zijn opgebouwd, zoals de rijksbijdrage, grondverkoop en heffingen. Verder staan in de begroting de belastingverordeningen 2018, op basis waarvan u in januari de belastingaanslagen weer in uw brievenbus of mailbox krijgt.

KUNSTIGE WATERJUFFER IN PARKVIJVER HEREMA STATE Sinds 20 september is er een kunstwerk in de vorm van een waterjuffer geplaatst, in de vijver van park Herema State. Het kunstwerk is onderdeel van de tentoonstelling ‘Ovengevormd glas 2017’ in de regio Joure-Langweer. De vijf meter hoge waterjuffer blijft tot in het voorjaar in de vijver staan. De ogen van de waterjuffer zijn van glas, zie ook de foto. De waterjuffer is gemaakt door Steef Hendriks uit Langweer. Meer informatie over de tentoonstelling is te vinden op www.ovengevormdglas2017.nl.

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

Donderdag 7 december Commissie samenleving, 19.30 uur

Woensdag 3 januari 2018 Nieuwjaarsreceptie, 19.30 uur, gemeentehuis Herema State, Joure Woensdag 10 januari 2018 Groene Startavond Tûk Wenjen, 19.15 uur, Brasserie ‘De Mallemok’ in Sloten. Aanmelden kan via tukwenjen.nl Bovenstaande data zijn onder voorbehoud. Kijk voor actuele informatie op: www.defryskemarren.nl.

De bijeenkomsten vinden plaats in het gemeentehuis in Joure, tenzij anders aangegeven.

www.defryskemarren.nl

3

ZORGVERZEKERING AV FRIESO VOOR INWONERS MET LAAG INKOMEN In 2018 stijgt het overgrote deel van de zorgpremies. Voor mensen met een smalle beurs is een ziektekostenverzekering steeds moeilijker te behappen. Speciaal voor deze groep inwoners biedt gemeente De Fryske Marren, samen met De Friesland Zorgverzekeraar, een collectieve ziektekostenverzekering: de AV Frieso. Hierbij betaalt de gemeente een deel van de premie en De Friesland verstrekt collectiviteitskorting. “Een fijne regeling”, volgens mevrouw Van M. uit Joure.

Gemeentepolis

“Een goede zorgverzekering blijft op deze manier betaalbaar”, zegt mevrouw Van M. Ze is alleenstaand en kan maar net rondkomen van haar kleine inkomen. Een medewerker van de gemeente attendeerde haar elf jaar

geleden op de gemeentepolis.

“Ik wist toen niet dat er een collectieve zorgverzekering bestond. Vragen om financiële hulp vind ik moeilijk. Daarom blijf ik ook liever anoniem.

Met de AV Frieso houd ik elke maand een paar tientjes over en die kan ik goed gebruiken.”

Deelname

Om deel te kunnen nemen aan de AV Frieso ziektekostenverzekering, moet je aan bepaalde normen voldoen. Inwoners van wie het inkomen lager is dan 120 procent van het sociaal minimum kunnen gebruikmaken van de verzekering. Daarnaast mag het vermogen niet hoger zijn dan € 5.940,-. Voor echtparen en samenwonenden geldt een maximaal vermogen van € 11.880,-. “Er wordt niet gekeken naar de medische achtergrond. Iedereen heeft recht op een goede zorgverzekering”, aldus Ymkje Witteveen, consulent sociaal domein bij gemeente De Fryske Marren. Mevrouw Van M. is opgelucht dat ze zich geen zorgen hoeft te maken over

Ymkje Witteveen van gemeente De Fryske Marren verwerkt de aanvragen voor de AV Frieso.

onverwacht hoge kosten. “Ik ben slecht ter been en krijg thuiszorg, fysiotherapie en huishoudelijke hulp. Dat moet wel allemaal betaald worden.”

Meer informatie

De AV Frieso ziektekostenverzekering bestaat uit een basisverzekering en een aanvullende verzekering, met ruime vergoedingen voor bijvoorbeeld een nieuwe bril, fysiotherapie of de tandarts.

Wilt u meer weten? Of wilt u erachter komen of u in aanmerking komt voor de verzekering? Neemt u dan contact op met De Fryske Marren, telefoon: 14 05 14 (zonder kengetal) of via e-mail: zorg@defryskemarren.nl. Of kijk op defryskemarren.nl.

Nieuwe AV Frieso verzekerden kunnen per 1 januari 2018 instappen.

Een groene start met Tûk Wenjen Dakisolatie, dubbel glas, bodemisolatie en zonnepanelen: het huis van William Kuiper uit Balk is nu een stuk energiezuiniger dan toen hij het vorig jaar kocht. Dat heeft hij vooral te danken aan het energiebesparingsproject Tûk Wenjen van gemeente De Fryske Marren. Met de campagne Groene Start hoopt de gemeente zoveel mogelijk inwoners enthousiast te maken voor het project.

Groene Start is een gezamenlijk initiatief van gemeente De Fryske Marren en gemeente Súdwest-Fryslân.

Het doel: inwoners van beide gemeenten helpen en motiveren hun woning te verduurzamen. Bij energieloket Tûk Wenjen (De Fryske Marren) en Energiesprong (SúdwestFryslân) kunnen woningeigenaren een gratis woningscan aanvragen, waarna een adviseur van SIAN de woning beoordeelt op energiezuinigheid, duurzaamheid en comfort. Na de woningscan ontvangt de bewoner een adviesrapport, waarin staat welke energiebesparende maatregelen het beste bij de woning passen. De bewoner beslist uiteindelijk zelf of hij of zij dit advies wel of niet opvolgt.

Lagere energienota

William Kuiper meldde zich begin dit jaar voor de gratis

woningscan. “Elke maand was ik een hoop geld kwijt aan gas en elektra”, vertelt hij. “Daar wilde ik graag een oplossing voor.” Na de scan ontving hij het adviesrapport met daarin drie verbeterpunten: dakisolatie, dubbel glas en bodemisolatie. Dat laatste pakte Kuiper zelf aan en voor de eerste twee huurde hij een bedrijf in. Hij ontving een aantrekkelijke subsidie van de overheid, waarmee hij de kosten flink kon drukken. Kuiper: “Dat hielp mij de drempel over; het scheelde een flink bedrag.” Kuiper is blij met het resultaat. “Mijn woning is nu veel beter geïsoleerd. Daardoor zijn niet alleen de energiekosten lager, maar is er ook minder vocht in huis. Het is veel prettiger wonen zo.”

Niet langer wachten

In november is Kuiper zelfs nog een stapje verder gegaan. Hij heeft zonnepanelen laten installeren, die de elektrische kachel in zijn woonkamer van stroom voorzien.

Ook energiezuiniger, comfortabeler en duurzamer wonen?

Meld u dan aan op de website van tukwenjen.nl voor de gratis woninscan en/of één van de Groene Startavonden van Tûk Wenjen.

“Ik betaalde veel aan gas en elektra, daar wilde ik een oplossing voor.”

“Hiel ferstannich”, vindt wethouder Durk Durksz. “Ast sjochst nei de merk, dan is dít it moment om de wenning

enerzjysúniger te meitsjen. Mei watst der foar weromkrigest, is dat in stik oantrekkeliker as jild op’e bank sette.

Want ast it no net dochst, dan rinst straks achter de feiten oan en bist yn de takomst mear jild kwyt”, aldus Durksz. “De gaskraan giet in kear ticht. Dan kinst mar better alfêst dyn wenning oanpast hawwe. Tûk Wenjen is in net te missen kâns.”

4

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren DECEMBER 2017

HET INWONERSPANEL

'MOOI OM ZO MIJN MENING TE LATEN HOREN' Het is een vraag die elke gemeente zichzelf regelmatig stelt: hóe betrekken we inwoners beter bij wat er in hun leefomgeving gebeurt? Dat kan bijvoorbeeld met een inwonerspanel. Een populaire aanpak, want je vindt zo'n panel tegenwoordig bij meer dan één op de drie gemeenten in Nederland. Ook De Fryske Marren heeft een inwonerspanel. Coby Meesters-Boonstra en Rudy Sikkes maken er deel van uit.

“Het is een kleine moeite om mijn stem te laten gelden”, zegt Rudy Sikkes (23) uit Sloten. Hij is inmiddels een jaar lid van het inwonerspanel. Zijn collegapanellid Coby Meesters-Boonstra (47) uit Joure zit er al vanaf het begin bij, sinds eind 2015. Ook zij vindt het inwonerspanel een uitstekend initiatief.

“Inwoners kijken toch vaak anders tegen kwesties aan dan de gemeente zelf. Het is mooi dat we zo onze mening kunnen laten horen.”

Meer betrokken

In het najaar van 2015 berichtte de gemeente dat ze een inwonerspanel op wilde zetten. Dit panel zou vanaf het nieuwe jaar regelmatig vragen

- COBY -

“Ik ben nu alerter op wat er in mijn gemeente speelt.”

voorgelegd krijgen over onderwerpen die binnen De Fryske Marren spelen.

Zo wilde de gemeente haar beleid beter afstemmen op de wensen en behoeften van inwoners. Ook wilde ze hiermee feedback krijgen over haar dienstverlening en laten zien hoe het beleid tot stand komt, maar vooral: zorgen voor meer betrokkenheid van inwoners. Dat laatste is bij Coby en Rudy in ieder geval geslaagd. “Sinds ik bij het panel zit, voel ik mij meer betrokken bij wat er allemaal in mijn gemeente speelt. Ik ben daar veel alerter op dan vroeger”, aldus Coby.

'Inside' informatie

Coby en Rudy zijn niet de enige panelleden. Het complete inwonerspanel bestaat uit bijna 1500 leden. Rudy: “Aanmelden gaat heel snel en simpel. Ik stuurde een mailtje, kreeg een e-mail terug met de nodige gegevens, en ik was panellid.”

Interesse voor beleid had Rudy al langer; kort geleden rondde hij zijn studie HBO Bestuurskunde af. Zijn afstudeerstage liep hij bij zijn eigen gemeente, op het gemeentehuis in Joure. “Zo kreeg ik tussendoor allerlei 'inside' informatie over het inzetten van het inwonerspanel.

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

Hoe worden de thema's gekozen voor de onderzoeken? Wat gebeurt er met de input van de panelleden? Het was interessant om ook die kant mee te maken.”

Relevante, concrete thema's

Een paar keer per jaar krijgt het inwonerspanel een digitale vragenlijst voorgelegd, die ze op een voor hen passend moment kunnen invullen.

Er zijn tot nu toe zes onderzoeken geweest. Deze gingen over de dienstverlening van de gemeente, de communicatie van de gemeente, het dorpenbeleid, de lokale democratie, het aanbod van welzijnsdiensten en de digitale dienstverlening van de gemeente. Inmiddels loopt ook het zevende onderzoek: sporten en bewegen in de openbare ruimte.

- RUDY-

“Als panellid kun je direct invloed uitoefenen op relevante thema’s.”

“Allemaal prima onderwerpen”, vindt Coby. “Voor de meeste inwoners van De Fryske Marren zijn ze relevant of kunnen ze relevant zijn.” Rudy is het met haar eens. “Het zijn concrete thema's die ook echt in de gemeente leven. Dankzij het inwonerspanel kun

www.defryskemarren.nl

5

Vier onderzoeken in vogelvlucht: Dienstverlening

Het eerste onderzoek met het inwonerspanel was in januari 2016 en ging over de dienstverlening van de gemeente. Hoe waarderen inwoners de dienstverlening? Wat zijn verbeterpunten?

De respons was hoog: 82%. Uit het onderzoek bleek dat inwoners over het algemeen tevreden zijn over de openingstijden. Maar men is bijvoorbeeld niet zo tevreden over de reactietermijn via mail en telefoon. Dat kan vlotter. Hier werken we dan ook aan: ons streven is om inwoners die ons bellen of mailen, in elk geval binnen twee werkdagen een (eerste) reactie te geven. Dit voorkomt veel vragen.

Communicatie

Gemeente De Fryske Marren wilde graag weten wat inwoners vinden van de manier waarop de gemeente met hen communiceert. Uit het onderzoek bleek dat veel mensen de voorkeur geven aan digitale communicatie.

Maar er is ook een groep die geen of weinig digitale communicatiemiddelen gebruikt, of niet voor informatie van de gemeente. Er is vooral behoefte aan meer achtergrondinformatie over bijvoorbeeld projecten van de gemeente. Daarom is er nu meer informatie op papier, zoals deze maandelijkse pagina’s met gemeentelijke informatie.

Aanbod welzijnsdiensten

In dit onderzoek werd het panel gevraagd naar hun kennis van en mening over de ondersteuning van de gemeente in hun eigen wijk. Zo blijkt het sociaal wijkteam inmiddels behoorlijk bekend te zijn bij de inwoners. Daarnaast zijn de verschillende activiteiten van het welzijnswerk niet allemaal even bekend.

De gemeente gaat dan ook samen met de welzijnsorganisaties Miks, Timpaan en Van der Holst Coaching in 2018 meer bekendheid geven aan activiteiten en diensten zoals Punt Twa, de beweeg- en cultuurcoaches en inwonersinitiatieven.

Digitale dienstverlening je daar direct invloed op uitoefenen.

Dat heb ik liever dan dat je alleen eens in de vier jaar een vakje rood kleurt op een stembiljet.”

Terugkoppeling vanuit de gemeente

Zowel Coby als Rudy hebben nog wel een suggestie voor toekomstig onderzoek. Coby: “Veiligheid in het verkeer. Daar mag wat mij betreft meer aandacht voor komen.”

Rudy denkt niet aan één specifiek onderwerp, maar aan een doelgroep.

“Het panel is een redelijk goede afspiegeling van alle inwoners.

Maar er zouden nog wel wat meer jongeren bij kunnen. Dan kun je ook thema's behandelen die vooral voor hen belangrijk zijn.”

Een ander verbeterpunt is volgens Coby de terugkoppeling vanuit de gemeente.

“We krijgen wel te horen wat de uitkomsten van de onderzoeken zijn, maar niet hoe dat vervolgens terug te zien is in het beleid.” Maar dat gaat veranderen, weet Rudy vanuit zijn ervaring bij de gemeente. “Er wordt aan gewerkt.”

Panellid worden?

Wilt u zich ook aanmelden voor het inwonerspanel? Dat kan als u inwoner bent van gemeente De Fryske Marren, 16 jaar of ouder bent en beschikt over e-mail. Aanmelden is heel eenvoudig. Stuur een e-mail naar: inwonerspaneldefryskemarren@

duomarketresearch.nl. U ontvangt dan een persoonlijke gebruikersnaam en wachtwoord, waarmee u kunt inloggen in het systeem van DUO Market Research, het bureau dat de onderzoeken uitvoert.

Afgelopen zomer werd onderzoek gedaan naar de digitale dienstverlening van de gemeente. Eén van de onderwerpen hierin was de gemeentelijke app. Inmiddels is deze app door 20% van de inwoners geïnstalleerd op hun tablet of smartphone; de gebruikers waarderen de app met een 7,3. Het aantal gebruikers kan zeker nog groeien. Voor ons is het onderzoek dan ook aanleiding om meer bekendheid te geven aan de app en de mogelijkheden meer te benutten.

Alle panelleden hebben een uitgebreidere beschrijving van de uitkomsten van het onderzoek ontvangen. De uitkomsten zijn ook gepubliceerd op: www.defryskemarren.nl/ inwonerspanel

gas geven door gas terug te nemen

1.

Gratis woningscan

2. Gratis adviesrapport 3. Aanpassen woning Tรปk Wenjen is het energiebesparingsproject van gemeente De Fryske Marren.

Het is erop gericht zoveel mogelijk woningen in de gemeente energiezuiniger, duurzamer en comfortabeler te maken. Dat doen we samen met een adviesbureau en bedrijven uit de regio. Maar in de eerste plaats: samen met u.

4. Comfortabeler wonen 5. Terugverdienen

Ook aan de slag met energiebesparende maatregelen? U bespaart geld, ervaart nog meer woonplezier en draagt uw steentje bij aan een duurzamer, beter en schoner milieu. Niet alleen voor nu en voor uzelf, ook voor de wereld van morgen.

VRAAG NU DE GRATIS WONINGSCAN AAN! VOLG ONS OP

@GROENESTART.FRL

WWW.TUKWENJEN.NL

www.defryskemarren.nl

7

De nieuwe voordeur van Joure Wie voor het eerst sinds lange tijd naar Joure rijdt en verwacht de bekende grote rotonde te moeten passeren, vergist zich. De rotonde is niet meer. Wel ligt er een nieuw netwerk van wegen, met een vernieuwde 'voordeur'. Projectleider planontwikkeling Fiona Carpentier, verkeersadviseur Faakje Hoekstra (beiden gemeente De Fryske Marren) en omgevingsmanager Dirk-Jan Lepstra (provincie Fryslân) beantwoorden vier vragen over het project Entree Joure, dat deel uitmaakt van Knooppunt Joure.

Wat is er straks anders aan de entree van Joure?

Dirk-Jan: “Een heleboel! Zoals veiligere fiets- en voetverbindingen. Maar het meest opvallend zijn het nieuwe busstation en de ovatonde, een ovale rotonde. De ovatonde vervangt de minirotonde.”

Faakje: “En niet te vergeten een groter en fraaier carpoolterrein, waarvan het stuk bij het projectbureau nog aangelegd moet worden.”

Fiona: “Daarnaast ziet de aankleding er anders uit. Bezoekers komen straks langs een sierlijke, groene entree, die zegt: welkom in Joure! Dat past bij de gastvrijheid die we als Vlecke willen uitstralen.”

Wat levert de nieuwe entree op voor automobilisten en busreizigers?

Dirk-Jan: “Buspassagiers weten meteen waar ze moeten zijn, omdat alle haltes bij elkaar staan. De haltes zijn straks veel veiliger te bereiken.

Bussen rijden via een eigen strook de ovatonde op, waardoor ze geen last meer hebben van files.”

Faakje: “Daarnaast stroomt het verkeer veel makkelijker door. En dat is maar goed ook. In de oude situatie ging er veel te veel sluipverkeer door Joure en de achterliggende dorpen.

Nu is het daar een stuk rustiger en veiliger.”

Fiona: “Ook zijn er, door het grotere carpoolterrein én een uitbreiding van het fietsparkeren, meer mogelijkheden

Bekijk www.knooppuntjoure.nl voor de meest actuele informatie over werkzaamheden en de recente planningen. Je kunt het project ook volgen op Twitter (@KnooppuntJoure) of Facebook (/KnooppuntJoure).

“De entree zegt nu: welkom in Joure!”

Dirk-Jan: “Natuurlijk is er weleens wat overlast, zoals routes die tijdelijk zijn afgesloten. Dat voorkom je niet, omdat het werk toch gedaan moet worden.

Maar daar is meestal begrip voor en we zorgen ervoor dat het dan snel weer is opgelost.”

om over te stappen op fiets, auto en bus. Dat levert een belangrijke bijdrage aan de duurzaamheid en het comfort van de reiziger.”

Fiona: “Ja, zo'n samenwerking biedt de gemeente mogelijkheden, die anders moeilijk voor elkaar te krijgen zijn.

Zulke kansen moet je grijpen.”

Dirk-Jan: “Een mooi geval van 'werk met werk maken'. Misschien een veelgebruikte uitdrukking, maar hier zeker van toepassing!”

Hoe verliep de samenwerking tussen gemeente, provincie en Rijkswaterstaat?

De komende tijd wordt er hard gewerkt aan de Entree Joure. Komend voorjaar kunnen weggebruikers en busreizigers genieten van Joure haar nieuwe, groene 'voordeur'.

Wat zijn de reacties van inwoners?

Fiona: “Mensen reageren positief.

Ze begrijpen goed waarom we deze maatregelen treffen. Bovendien zijn ze erg betrokken.”

Faakje: “Die betrokkenheid moedigen we aan. De deur van ons projectbureau staat altijd open. En we besteden zoveel mogelijk aandacht aan goede communicatie.”

Faakje: “Erg prettig. Het zijn drie gelijkwaardige partners, die hun verschillende belangen handig op elkaar aan laten sluiten.

Zowel bij Entree Joure als bij het overkoepelende project Knooppunt Joure.”

Dirk-Jan, Fiona en Faakje (v.l.n.r.) overleggen

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl

16

deFryskeMarren FOTO'S: JOHAN BROUWER

Kleurrijk... deFryskeMarren

ANITA EN IRIS DOL

“ZE LIEPEN WEG ALS IK VERTELDE DAT IK DE WORSTMAKER WAS” In de Griekse mythologie bestaat er een vogel, de Feniks, die zich na verloop van tijd in het vuur stort, om er mooier, wijzer en krachtiger weer uit te komen. Sommige culturen refereren daarmee aan de veerkracht van het individu, dat zich na een zware tegenslag, gelouterd door het verdriet, sterker dan voorheen op zijn nieuwe taak stort. Dat verhaal drong zich bij ons op in het gesprek met Anita Dol (57), eigenaar van de slagerszaak in het centrum van Langweer en haar dochter Iris (27). Samen wisten zij na de tragische en plotselinge dood van man en vader Meindert Dol de zaak binnen twee jaar landelijk op de kaart te zetten met een ‘stapel’ gouden bekroningen voor hun ambachtelijke slagersproducten. Een tragisch verhaal met een hele dikke gouden rand over twee bevlogen en ijzersterke vrouwen.

MET EEN ENTHOUSIAST ‘HALLO, ONZE AFSPRAAK’ WORDEN WE VERWELKOMD IN DE BRANDSCHONE SLAGERSWINKEL AAN DE BUORREN 42 IN LANGWEER. Anita vertelt. “Ik ben 57 jaar oud en kom uit een ondernemersgezin. Ik was de jongste van drie kinderen. Ik heb twee broers die respectievelijk vijf en tien jaar ouder zijn. Mijn ouders hadden de drogisterij van mijn oma en opa overgenomen, maar dat avontuur strandde. Dat was overigens voor mijn tijd. Ondernemen was niet echt hun ding en er zaten te veel schulden op om er een succesvolbedrijf van te maken. Mijn vader werd begrafenisondernemer in loondienst en is op zijn 64e vrij plotseling overleden. Ik heb de meao gedaan en kreeg al op mijn vijftiende een relatie met mijn latere echtgenoot Meindert Dol. Op mijn zeventiende hebben we ons ouderwets met de Kerst verloofd en we zijn veertig jaar bij elkaar geweest. We hebben twee kinderen gekregen, Iris (27), die bij mij in de zaak zit en zoon Bjorn (19) die ook drie dagen in de week meehelpt.”

“Door vrienden van ons werden we opmerkzaam gemaakt op een slagerij in Langweer die ter overname stond. Meindert, een enthousiast visser, kende Langweer goed door zijn vistripjes en we zijn er op een koude winterdag gaan kijken. Meindert zag het bedrijf met de woning erboven en was eigenlijk meteen verkocht. ‘Dit is het’ zei hij en meteen diezelfde dag hebben we het bedrijf gekocht.”

WEL WENNEN “Ik ben een stadsmens, gewend aan de reuring van de grote stad, mijn moeder woonde vlak bij ons en dan kom je in een dorp als Langweer. We kwamen daar in februari en overdag kon je er een kanon afschieten.

Ik had enorme heimwee. We zijn in april 1995 in alle rust opgestart, maar het heeft me wel een paar jaar gekost voordat ik me hier echt thuis voelde. Langweer is natuurlijk een fantastisch mooi dorp en met name ’s zomers barst het van de toeristen en wordt er veel georganiseerd. Ik voel me er nu ook echt thuis en maak deel uit van de Langweerder gemeenschap, maar het was wel even wennen.”

VAN GRONINGEN NAAR LANGWEER

NOODLOT

“We hebben eerst In Groningen een slagerij gehad. Meindert was van jongs af werkzaam in een slagerij. Ik liep op het laatst van mijn zwangerschap van Iris, toen mijn man, een week voordat zijn contract afliep, te horen kreeg dat hij ontslagen was omdat zijn baas hem niet meer kon betalen. We zijn toen voor onszelf begonnen in een slagerij die ter overname stond in het centrum van Groningen. Dat hebben we vijf jaar gedaan.

We betaalden daar de hoofdprijs aan huur en de binnenstad van Groningen holde in die periode achteruit. Door onder meer het verdwijnen van veel bedrijven uit het centrum en door de invoering van het nieuwe verkeerscirculatieplan, waardoor delen van de binnenstad autovrij werden, konden veel klanten niet meer bij ons komen. Om een lang verhaal kort te maken, we waren eigenlijk voor Jan met de korte achternaam aan het werk.”

“Net als in de meeste plattelandsgemeenschappen zijn er in Langweer ook de nodige plaatselijke winkeltjes verdwenen, zoals de drogisterij en is de supermarkt alleen in het zomerseizoen geopend, zodat we er nu een klein assortiment groenten, fruit en zuivel bij voeren.”

In de herfst van 2015 sloeg het noodlot toe.

Anita werd met een galblaasontsteking opgenomen in het ziekenhuis en was nog herstellende toen Meindert ziek werd.

In eerste instantie werd gedacht aan de nierstenen, waarvoor hij al twee keer (vergeefs) was behandeld. Maar de diagnose nierkanker die op 18 november volgde sloeg de grond onder hun voeten weg. Het bleek een agressieve vorm, met uitzaaiingen, zodat er een periode volgde, waarin Anita, Iris, haar vriend Douwe Rauke en Bjorn het gevoel hadden in een rollercoaster te zijn beland. De

Anita: "Mag het een onsje meer zijn?"

winkel moest draaiende worden gehouden, zeker vlak voor de Kerst en tegelijkertijd vocht Meindert voor wat hij wat hij waard was.

Het bleek een ongelijke strijd, die hij niet kon Iris Dol - worstmaker winnen. Op 30 december 2015 overleed hij thuis in Langweer. Langweer was stil die avond; er werd dat jaar geen vuurwerk afgestoken uit piëteit voor Meindert Dol.

TOEKOMST Af en toe valt er even een stilte in het verhaal.

Even slikken, en dan weer doorgaan. “Na de uitvaart op 5 januari kwam de vraag: wat doen we? De zaak verkopen of gaan we door? Met zijn vieren besloten we dat we de zaak voort zouden zetten. Meindert had ons goed achtergelaten dus we vonden, met een best behoorlijk dubbel gevoel, dat we door moesten gaan. Twee weken na het overlijden van Meindert ging de deur aan de Buorren 42 in Langweer weer open.

Wat volgde was een hectische periode, we waren op wel zes fronten tegelijk bezig. Het enthousiasme waarmee ons Facebookbericht werd ontvangen, dat we doorgingen met de zaak voelde als een warm bad. Door slagerij Spijkerman uit Akkrum werden we in die beginperiode geholpen, daar betrokken we onze worsten van.

Want vergeet niet dat Meindert een echte slager van de oude stempel was. De receptuur van de meeste ambachtelijke producten, die hij zelf maakte, zat in zijn hoofd en is met hem het graf in gegaan. We zagen de omzet in de zelfgemaakte worst teruglopen.

‘Het is weliswaar best lekker en van goede kwaliteit’, was het commentaar van de klanten, ‘maar het is niet meer jullie worst’.

Dus zijn ze zelf aan het experimenteren geslagen en met behulp van Douwe Rauke, vriend van Iris en de kruidenleverancier kwam op 11 maart 2016 de eerste grilworst uit de machine. "Het was weer een echte ‘Dol-grilworst’. En dat merkte je. De belangstelling was overweldigend en tijdens het skûtsjesilen verkochten we meer dan 100 kilo grilworst.”

HET IS ALLEMAAL GOUD DAT BLINKT De droge worst en de Friese worst volgden en het assortiment werd uitgebreid. Iris, die zichzelf heeft ontwikkeld tot de worstmaker van het bedrijf: “Van een bevriende worstmaker kreeg ik een hele dikke pil met allerlei recepten en daar heb ik al experimenterend met kruiden en verhoudingen mijn eigen draai aan gegeven. Ik had nooit gedacht dat ik dat zou kunnen, maar je staat voor het blok en hebt niet veel keus. En je kunt veel meer dan je denkt, dat blijkt wel.”

“We zijn toen ook lid geworden van de Noordelijke Ambachtelijke Slagers en vandaar uit kwam de vraag of we ook meededen aan de Noordelijke Slagers Manifestatie (NSM)” vervolgt Anita het verhaal. “Iris was er meteen voor in, dus van het ene op het andere moment hebben we een aantal producten uit onze voorraad ingeleverd voor de NSM. Wat schetst onze verbazing toen we een paar weken later in Zwolle hoorden dat al onze inzendingen goud of goud met ster hadden gewonnen, waaronder de grilworst en de rauwe ham.”

“Je kunt je niet voorstellen hoe blij we toen waren” vertelt Iris met een schittering van plezier in haar grote bruine ogen. “Na de moeilijke periode die we hadden gehad, was dit een fantastisch stuk erkenning, vooral omdat we in de mannenwereld, die het slagersvak aan de ‘maak-kant’ toch wel is, niet serieus werden genomen. Ze liepen gewoon bij ons weg als ik vertelde dat ik de worstmaker was. We zijn vervolgens ook weer lid geworden van het Worstmakersgilde en kregen ook daar niets dan lof. Het mooie vind ik dat alle producten die we naar de NSM en het Worstmakersgilde hebben gestuurd gewoon uit onze dagelijkse voorraad kwamen. Dat vind ik het belangrijkste signaal naar onze klanten; wij leveren producten die landelijk in de top meedraaien.”

Een bekroning op een hectische zwarte periode. Een gouden randje voor moeder en dochter Dol.

GROOTDEFRYSKEMARREN

Moeder Anita Dol en dochter Iris, kwaliteitsslagers.

17

Geen zin in een traditionele kerstboom?

Geen plek?

Geen zin in naalden?

Of gewoon toe aan wat anders?

Gaaf he? En zo simpel! Zo decoreer je gemakkelijk deze houten kerstboom.

Ideetje Wonen, Grootzand 35, 8601 AR Sneek, 0515 431 485 - www.ideetjewonen.nl

deFryskeMarren deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

Op de koffie bij

19

JOHANNES VAN DER PAL Wat houdt onze burgemeester en wethouders bezig?

GrootDeFryskeMarren gaat elke maand bij één van hen op de koffie om te praten over hun kijk op wat er speelt in onze lokale samenleving. Ditmaal een kopje koffie bij wethouder Johannes van der Pal.

“RECREATIEVISIE: KWALITEIT, KWALITEIT, KWALITEIT… ”

NATIONAAL LANDSCHAP De Fryske Marren is qua recreatiemogelijkheden een fantastisch gevarieerde gemeente. Het maakt Wethouder van der Pal in Lemmer.

onderdeel uit van het Zuidwest Friese Nationale Landschap, waarvan er in het hele land maar twintig van zijn. Het bijzondere van nationale landschappen is dat ze een unieke combinatie van cultuurhistorische en natuurlijke elementen bieden. Er zijn terpen, middeleeuwse verkavelingen, waterlopen en meren, bossen en stuwwallen. En niet te vergeten, zeven van de elf Friese steden liggen in de Zuidwesthoek, waarvan drie aan de IJsselmeerkust.

Kortom ‘kroonjuwelen’.

KWALITEITSIMPULS “Maar om die mogelijkheden ten volle te benutten is er domweg een forse kwaliteitsimpuls noodzakelijk om te voorkomen dat aan de ene kant de verouderde voorzieningen en aan de andere kant het veranderende recreantengedrag te ver met elkaar uit de pas gaan lopen. Het moet gewoon aantrekkelijker.” Een mooi voorbeeld van een geslaagde update is het nieuwe Landal Waterpark Terherne.

Dit relatief kleinschalige park met 31 vrijstaande bungalows draait goed.

Dergelijke parkjes hebben een positief effect op de omgeving, omdat ze

FOTO LANDAL.NL

“De achterliggende reden voor een nieuwe recreatievisie is meerledig.

De tijden veranderen” opent de wethouder het gesprek. “Daar vertel ik waarschijnlijk niets nieuws mee.

De manier waarop de consument van nu recreëert, is ten opzichte van twee decennia geleden ingrijpend veranderd. De generatie die dertig jaar lang een stacaravan had op een camping is een uitstervend ras geworden. Wat we zien is dat met name de ‘zilveren generatie’, daarmee refererend aan de zestigplussers, meer kwaliteit eisen. En op dat punt valt er nog een slag te maken in onze gemeente. Er zijn natuurlijk positieve uitzonderingen, met name onder de jongere ondernemers, die continu investeren en voor zichzelf de lat ten aanzien van kwaliteit en beleving hoog leggen, maar met name bij de oudere ondernemers, sommigen zonder opvolging, dreigt het gevaar dat ze de boot missen en ligt verpaupering op de loer.”

FOTO VVV DE FRIESE MEREN-GAASTERLAND

Vijftien jaar is Johannes van der Pal wethouder. Eerst twaalf jaar in het college van Lemsterland en sinds 2014 namens de FNP in de gemeente De Fryske Marren, met Joure als hoofdkwartier. Als oud-Wetterskip man deed hij 25 jaar ervaring op met ruimtelijke zaken. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de Gebiedsagenda en Recreatie en Toerisme in zijn portefeuille terecht kwamen. Binnenkort presenteert het College van B en W van De Fryske Marren de nieuwe Recreatievisie 2018-2025 aan de gemeenteraad. Een vooruitblik.

het hele jaar door open zijn en volop recreatiemogelijkheden bieden als een ideale uitvalsbasis voor vaar-, wandel- en fietstochten door het Friese landschap. “Voor grootschalige vakantieoorden is in De Fryske Marren geen plaats.” aldus Johannes van der Pal. “Dat soort parken bieden in onze optiek geen meerwaarde omdat ze er op zijn gericht om de toeristen met een overdadig aanbod aan voorzieningen juist binnen de parken te houden, terwijl wij graag zouden zien dat de toeristen gebruik gaan maken van de voorzieningen in de omgeving.”

JACHTHAVENS Niet alleen de caravanparken vol met gedateerde en al dan niet met hout betimmerde chalets moeten er in de Recreatievisie 2018-2025 aan geloven. Ook de eigenaren van ouderwetse jachthavens zullen zich nog eens achter het oor moeten krabben.

“Alleen maar een haven met afmeerpaaltjes, stroom en water, volstaat niet. De recreant van nu wil winkels, een restaurantje, fitnessmogelijkheden, dus kwaliteitsvoorzieningen op of in de buurt van de jachthaven.

Daarnaast zien we dat steeds minder mensen een eigen boot hebben, maar er een huren als ze de behoefte hebben om het water op te gaan.

Verhuurbedrijven doen goede zaken.

Ook zouden we graag zien dat een aantal passantenhavens of campings in de buurt van water of bos van een beperkt aantal camperplaatsen wordt voorzien. Want dat is zich echt aan het ontwikkelen tot een regelrechte hype. In eerste instantie wordt dit aan de markt zelf overgelaten, waarbij de gemeente faciliteert.

Maar in voorkomende gevallen zal de gemeente als aanjager fungeren.”

De Fryske Marren wil ‘een aantrekkelijke krachtige plattelandsgemeente voor water- cultuur- en natuurliefhebbers zijn, die het hele jaar rond actieve en ontspannende vrijetijdsactiviteiten biedt’ aldus een zinsnede uit de Recreatievisie. En dat betekent dat er ingrepen nodig zijn om te

voorkomen dat de gemeente de slag om de recreant mist.

THEMAGEBIEDEN Dat de gemeente De Fryske Meren een grote variatie aantal landschappelijke ‘kroonjuwelen’ in huis heeft en hand in hand daarmee de potentie om de verblijfsrecreatie een flinke impuls te geven, behoeft geen betoog. Daartoe zijn er in de Recreatievisie thema’s aan de verschillende gebieden geknoopt.

Voor de actieve watersporter zijn er straks watersportfaciliteiten rond de Tsjûkemar, Langweer zou zich kunnen ontwikkelen tot een gebied waar toeristen die luxe en wellness zoeken, naar toe kunnen en Gaasterland is en blijft voor rustzoekers.

“Samen met de provincie en de Marrekrite werken wij planologisch aan de voorzieningen, de ondernemers zullen hun bedrijf op de toekomst moeten voorbereiden, dus investeren en Regiomarketing Zuidwest Friesland de VVV en Merk Fryslân zullen ervoor moeten zorgen dat de nationale en internationale toeristen daadwerkelijk onze kant op komen.”

“Maar linksom of rechtsom, voorwaarde daarvoor is dat de basisvoorzieningen van een hoog kwaliteitsniveau zijn en daar hopen we met de recreatievisie 2018-2025 een aanzet toe te geven.”

deFryskeMarren

20

deFryskeMarren

Lemster Dickens Festijn KRIJGT EIGEN IDENTITEIT

“Wij willen geen kopie van het Dickens Festijn in Deventer worden. Wij doen hier in Lemmer een Dickens Festijn met een knipoog, want bij ons lopen er bijvoorbeeld travestieten rond en die zijn er in Deventer niet!”

Sjouke Boschma, grote roerganger van het Dickens Festijn Lemmer, dat op zaterdag 16 en zondag 17 december wordt georganiseerd, is duidelijk in wat hij en al die vrijwilligers met hun nog prille Dickens Festijn willen: “Het oude centrum van Lemmer omtoveren tot een oud Engels vissersdorp uit de negentiende eeuw! Zoveel mogelijk ons eigen evenement er van maken, want het centrum van Lemmer, daar is niks mis mee!”

“Ons Dickens Festijn is voortgekomen uit de Lemster Kerstmarkt, die had de laatste jaren te maken met een dalend bezoekersaantal. Zo kwam de winkeliersvereniging bij mij terecht omdat ik er wel wat ideeën over had. Dat heeft uiteraard ook te maken met het bedrijf dat ik heb. We maken kunststofkisten voor muzikanten en theaterproducties. Het eerste voorstel dat ik deed was dan ook meer muziek en theater.”

EERSTE EDITIE De eerste editie van het Dickens Festijn in Lemmer werd een geweldig succes. Sjouke Boschma en de zijnen hadden gehoopt op 5000 bezoekers per dag, het werden er maar liefst 15.000. Per dag! “We probeerden er ons eigen evenement van te maken en dat is ‘wol aardich slagge’”, zegt Boschma met gevoel voor understatement. In januari werd er een evaluatie gehouden, waarbij ook vertegenwoordigers van de gemeente De Fryske Marren (“Ze hebben achter de schermen ontzettend veel feedback en ondersteuning gegeven”) aanwezig waren. In januari werd al besloten dat het Dickens Festijn niet bij één aflevering zou blijven. Er is een officiële stichting Dickens Festijn Lemmer opgericht met Sjouke Boschma als voorzitter, Ronny Wagenaar als ondersteuner logistieke zaken en Jolanda Vogelzang, die het financiële gedeelte in goede banen leidt. Bij het eerste festijn werden de organisatoren financieel ondersteund door de gemeente,

rechts wordt aangeboden. “Het is theater dat door Lemsters en mensen uit de buurt van Lemmer gebracht wordt. Er hebben zich een dikke 200 acteurs aangemeld en dat zijn dan mensen die geen lid zijn van een toneelvereniging, maar wel graag willen acteren. Ik heb er een speciaal stuk voor geschreven, Salem School House, dat is een stuk uit de Charles Dickens-periode dat over een tuchthuis gaat. De acteurs hebben er auditie voor gedaan. Een ander stuk is de Schoensmeerfabriek, dat is een act die gedaan wordt door 40 kinderen onder regie van Bob Vermeren. Het wordt gedaan in een leeg winkelpand, dat wordt omgebouwd tot een Schoensmeerfabriek.

Superleuk! "

de Lemster winkeliersvereniging, stichting promotie horeca Lemmer en de vereniging voor bedrijven Lemsterland.

ANDERE SCHAAL “We willen het festijn naar een hoger niveau tillen, zodat het eenzelfde evenement wordt als de Ballonfeesten in Joure.

Er zullen dan andere regels gelden en je krijgt dan ook met verschillende mensen te maken. Veiligheid is uiteraard een heel belangrijk punt. Dat wij als organisatie blij zijn met de steun van de gemeente is duidelijk. Maar het oude gemeentewapen van Lemsterland laten we mooi op de flyers staan, het festijn speelt zich ook af in de 19de eeuw. We moeten ervoor zorgen dat we niet ieder jaar hetzelfde doen en daarom blijft creativiteit geboden.”

SJOUKE BOSCHMA

OMROP FRYSLÂN “De markt vindt nu plaats rondom de binnenhaven, je krijgt dan een vergelijkbare sfeer als in Harlingen bij de Zoutsloter Kerstmark. Daar hebben we stiekem een klein beetje naar gekeken. Er zijn dit jaar 150 kramen en er is zelfs een wachtlijst voor mensen die er ook willen staan. De entree van twee euro hebben we bewust laag gehouden, tot 12 jaar zelfs gratis.

Omrop Fryslân komt dit jaar met een mobiele studio twee dagen lang met een live uitzending. We staan in de Kerstspecial van het damesblad Margriet en dat allemaal binnen een jaar”, vertelt een enthousiaste Boschma.

“Het is kerst en daarom willen wij kerstliederen. Daarvoor hebben we maar liefst negen koren uitgenodigd. Zo komt het koor van Bantegea, Sjongersnocht dat ook in Lemmer wereldberoemd is. Zestien kinderen onder leiding van Janneke Waringa en Marije Semplonius zullen in een bijzondere theatertent in het centrum van Lemmer, kerstmusical liedjes zingen.

Het wordt een prachtige medley! Buiten het evenemententerrein plaatsen we een kleine ijsbaan en ernaast is een haardvuur, waar kinderen hun eigen brood aan stokken kunnen bakken.

THEATER

"Wybren Landman heeft speciaal voor dit Dickens Festijn het stuk De Drie Geesten geschreven, dat door theatergroep de Hege Fonnen uit Lemmer gespeeld zal worden. Tijdens het festijn zal er ook nog een vrouw bevallen van een drieling, iedereen die dat mee wil maken moet wel over stalen zenuwen beschikken want zo’n bevalling ging vroeger niet met een ruggenprik. Verder een historische fietsengroep uit Harderwijk en er gaat ook nog een huis ‘in de brand’, waarbij de oude Lemster brandpomp goed van pas komt.

Als je geknipt en geschoren wilt worden dan kun je terecht bij de Barbiere di Siviglia. Misschien ben ik vergeten nog een aantal acts te noemen maar de tien Dames van Plezier, bijgestaan door twee Haagse travestieten mag je zeker niet missen!”

FOTO THOMASVAER

FOTO THOMASVAER

Dat de bezoekers van het festijn theater geboden wordt, is duidelijk. En het is niet het standaard straattheater dat links en

21

FOTO THOMASVAER

FOTO THOMASVAER

GROOTDEFRYSKEMARREN

Dickens Festijn Lemmer 2017 Ontdek het ultieme kerstgevoel tijdens het Dickens Festijn Lemmer.

Twee dagen lang is het oude centrum van Lemmer omgetoverd tot een oud Engels vissersdorp uit de 19e eeuw. Honderden personages en figuranten brengen de straten tot leven en wanen de bezoekers in het roemruchte Victoriaanse tijdperk.

Een fraaie looproute brengt (straat) theater, (koren)zang, dans en andere verrassende acts. De winterfair zal worden opgesteld rondom de binnenhaven van Lemmer en ook een heuse ijsbaan zal niet ontbreken.

De entree is ook dit jaar € 2.00 aan de kassa. Wil je lange wachtrijen voor de kassa's voorkomen? Bestel dan online je E-Ticket € 2.00 + € 0.39 Servicekosten.

Kaarten zijn ook te koop bij onderstaande voorverkoop adressen:

Sigarenmagazijn Sipma - Sneek // Nauticshop - Bakhuizen

Jumbo Sjoerd de Jong - Lemmer // Nauticshop - Lemmer // Primera - Lemmer // Bruinsma Kaas & Wijn - Lemmer // Jumbo Jan Altenburg Sint Nicolaasga // Primera - Joure // Muziekwinkel de Snaar - Heerenveen // Muziekwinkel R&G Sound - Emmeloord // Bloeicentrum Burghgraef - Balk //

Op vrijdagavond 15 december vanaf 20:00 uur is er nabij de ijsbaan het “zwieren en zwaaien” van alle acteurs en figuranten. De toegang hiervan is gratis.

Meer informatie op: www.dickensfestijnlemmer.nl

Dickens Festijn Lemmer & Winterfair

reischequ e t.w.v. â‚Ź500 euro voor een citytrip naar keuze en een overheerljke

WINNAARFOTOACTIE FOTOACTIE WINNAAR Actie t/m 3 september 2017

zaterdag 16 december

Neem uw aangekochte product bij zuivelhoeve Sneek mee op uw

YourTravel Petra Romijn enweekend Zuivelhoeve Sneek feliciteren vakantieadres, dagje uit of weg en maak een leuke originele foto en stuur deze voor 3 september naar petra.romijn@yourtravel.nl of Lotte Schrijver met haar gewonnen prijs! Een reischeque van â‚Ź 500,zuivelhoevesneek@gmail.com en een kaasplank met lekkernijen uit de gekozen bestemming!

YourTravel Petra Romijn en Zuivelhoeve Sneek hebben gedurende afgelopen zomer een leuke actie op touw gezet. De bedoeling was om een leuke en originele Degene met de mooiste en origineelste foto, beoordeeld door de jury, wint deze fantastische prijs. van de Zuivelhoeve tijdens de vakantie, een uitje of foto te maken van een product een weekendje weg. Na het ontvangen van vele en prachtige foto's is het uiteindelijk Lotte Schrijver die er vandoor ging met de hoofdprijs. Bij het huisje van de Heks van Hans en Grietje op de foto met een overheerlijk bakje Heks'nkaas. Lotte is erg blij met haar prijs en zal binnenkort haar bestemming uitzoeken. Fijne vakantie, Lotte!

Sneek

Zuivelhoeve Sneek Kruizebroederstraat 44-46 8601 CM Sneek Tel: 0515-433154

Petra Romijn Sneek Tel : 06-55302035 petra.romijn@yourtravel.nl www.yourtravel.nl/petraromijn

zondag 17 december 16:00 tot 21:00 uur

www.dickensfestijnlemmer.nl

Kom weer met ons dansen tijdens het Dickens Festijn!

Kortestreek 8 Lemmer 0514 726 011 www.skipperland.nl

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

deFryskeMarren Dorpshulp Bakhuizen, Hemelum, Rijs en Mirns

GEEN GRIJZE GOLF, MAAR EEN ZILVEREN KRACHT Het begrip Dorpshulp wekt onwillekeurig de associatie op met een persoon die allerlei kleine klusjes voor anderen verricht, die zorgt voor de boodschappen van iemand die slecht ter been is of een ommetje en een praatje maakt met een oudere die daar behoefte aan heeft. Alhoewel er duidelijke raakvlakken zijn, ziet de werkelijkheid er gecompliceerder en genuanceerder uit. Bram Boehlé en Wink Blomsma, respectievelijk voorzitter en bestuurslid over de Coöperatieve Vereniging Dorpshulp Bakhuizen, Hemelum, Rijs en Mirns.

“We hebben in Nederland te maken met een aantal maatschappelijke verschuivingen” zet voorzitter Bram Boehlé de toon, “Die ons dwingen om goed na te denken over de manier waarop we met name op het platteland de dorpen leefbaar houden en adequaat kunnen inspelen op een aantal van die ontwikkelingen. Een paar van de meest in het oog springende zaken: • We hebben te maken met vergrijzing en ontgroening van het platteland. We worden enerzijds met zijn allen ouder en worden door de overheid gestimuleerd om langer in ons eigen huis te blijven wonen. En anderzijds zien we jongeren na hun studie vaak niet meer terugkeren naar hun geboortedorp.

• Er is sprake van een leegloop aan voorzieningen. De ‘dorps super’ en andere kleine winkeltjes moeten het veld ruimen voor supermarktketens in de steden.

• De maatschappij wordt steeds digitaler. Gemeenten, woningbouwverenigingen, de belastingdienst en veel andere overheids- en semioverheidsinstanties communiceren alleen nog maar via de computer.

• Mensen worden individueler waardoor ze minder dan vroeger het geval was, naar elkaar omkijken.

Al deze zaken komen hard aan, met name voor ‘de grijze golf’, die we overigens liever de ‘zilveren kracht’ noemen.

Vereenzaming ligt op de loer en hulpeloosheid met name ten aanzien van de digitale maatschappij die zich steeds sterker manifesteert, mensen hebben het gevoel niet meer mee te tellen en er niet meer toe te doen. En dat mag natuurlijk niet gebeuren, vandaar ons initiatief.”

ZORG COÖPERATIE Boehlé had zich al eerder in deze materie verdiept en een businessmodel van een zorg coöperatie elders in den lande omgewerkt naar een model voor Bakhuizen.

Tijdens het uitlaten van de hond liep hij een bestuurslid van de Katholieke Bond voor Ouderen (KBO) tegen het lijf en kwam het gesprek op de situatie van de ouderen. “Het kwam erop neer dat ik door de KBO werd uitgenodigd om mijn plannen ‘en petit comité’ uit de doeken te doen. En daarna om ons idee tijdens de Algemene Ledenvergadering van de KBO, waar tenslotte een belangrijk deel van onze doelgroep zit, nog eens te presenteren. De reacties waren positief, reden voor ons om samen met Miks Welzijn een huis aan huis onderzoek te doen.

De oprichtingsvergadering van de Dorpshulp.

gen en Dorpshulp gaat onderzoeken of en zo ja op welke manier dat gerealiseerd kan worden.

• Vereenzaming.

• Support aan huis, bij bijvoorbeeld computergebruik (bankieren, digitaal nieuws, WhatsApp, Skype, enzovoorts) • Praktische zaken, zoals bijvoorbeeld een duofiets, die er overigens binnenkort gaat komen.”

Bram Boehlé (links) en Wink Blomsma.

Om een lang verhaal kort te maken, konden we de geïnteresseerden op 4 juli van dit jaar uitnodigen in Multi Functioneel Centrum De Gearte in Bakhuizen voor een bijeenkomst die was bedoeld om knopen door te hakken. Iedere aanwezige kreeg een rood en een groen blad papier en er viel toch wel wat van onze schouders toen we op die spannende avond op de vraag of de coöperatie er moest komen, vrijwel alleen maar groene formulieren zagen.”

“Tijdens deze bijeenkomst is er meteen geïnventariseerd wat door de aanwezigen als een probleem werd ervaren en welke wensen er waren” vult Wink Blomsma aan. “Een paar ontwikkelingen die erg hoog op de prioriteitenlijst van verbeteringen stonden waren onder meer: • Informatievoorziening; er zijn zoveel verschillende organisaties en instanties dat het met name voor oudere mensen erg moeilijk is om door de bomen het bos nog te zien.

• Een AED, waarbij we hopen op een stukje toeschietelijkheid van de gemeente De Fryske Marren.

• Zorgwoningen; mensen worden aangemoedigd om zo lang mogelijk zelfstandig te blijven wonen. Wanneer dat niet meer mogelijk is, moeten ze naar Balk of Koudum. Dat willen ze niet, want daar voelen ze zich ontheemd. Er is dus een duidelijke behoefte aan zorgwonin-

Eind oktober werd de akte gepasseerd bij de notaris en was Coöperatieve Vereniging Dorpshulp een feit. De doelstelling volgens de statuten: Het aanbieden van faciliteiten, diensten en informatie, zodat de leden zo lang mogelijk in hun omgeving kunnen blijven wonen, en op die manier de zelfredzaamheid te bevorderen, de zelfstandigheid van jong en oud te verhogen en eenzaamheid te verlichten.

DROOM Dorpshulp is nog geen twee maanden oud, maar kan in de dorpen Bakhuizen, Mirns, Rijs en Hemelum al op een kleine 100 leden rekenen. Op de vraag wat het streven voor de toekomst is antwoordt Blomsma gedecideerd: “Eigenlijk zouden alle 1700 inwoners van de vier dorpen lid moeten zijn. Ongeacht of ze gebruik willen maken van de producten en/of diensten van Dorpshulp of niet. Alleen al in het belang van de cohesie en de leefbaarheid in de dorpen zou een dergelijke solidariteit het ideaalbeeld zijn, maar dat is toekomstmuziek. Eerst maar eerst maar eens zien dat we Dorpshulp organisatorisch goed op poten krijgen.”

Er staat Dorpshulp Bakhuizen, Hemelum, Rijs en Mirns nog een rijstebrijberg aan taken te wachten, maar als het enthousiasme van Boehlé en Blomsma c.s. de exponent is van de toekomstige organisatie Dorpshulp, gaat het goed komen.

23

GEZONDE VOEDING EN PARODONTITIS Het is volop zomer en we zijn vaak buiten. Een kop koffie of een glaasje wijn op het terras, wie geniet er niet van.

Als deze column verschijnt is het einde van de vakanties in zicht. Na de heerlijke Marokkaanse couscous, Hollandse biefstuk, Italiaanse pizza of echte Duitse bratwurst roept de gezonde voeding. En dat juich ik als tandarts-implantoloog van harte toe. Natuurlijk, ook ik heb in de vakantie patat gegeten. Toch is gezonde voeding belangrijk, omdat het helpt om de weerstand op peil te houden.

Verminderde afweer heeft impact op onze gezondheid en op ons gebit, zoals ontstoken tandvlees, waaruit parodontitis kan voortvloeien. Gezonde voeding helpt de afweer op niveau te houden. Ik kan niet vaak genoeg benadrukken dat 2x per dag tandenpoetsen het gebit schoonhoudt, samen met het gebruik van tandenstokers of ragers. Als tandplak te lang aanwezig blijft kunnen bacteriën schadelijke afvalstoffen produceren. Dit kan in combinatie met verminderde weerstand leiden tot verlies van bind- en steunweefsel rondom tanden en kiezen. En in een vergevorderd stadium kunnen ze los gaan staan.

Deze voortschrijdende ontsteking met afbraak van vezels en kaakbot wordt parodontitis genoemd.

Zeker bij parodontitis is gezonde voeding en een adequate behandeling essentieel. De basis van die gezonde voeding kan bestaan uit volkorenbrood, een goede bron van vezels die parodontitis verminderen.

Verder zit er in volkorenbrood calcium. Een tekort aan calcium kan leiden tot botverlies en dat is niet bevorderlijk voor ontstoken tandvlees. Zorg dus dat je voldoende calcium binnen krijgt. Naast brood zit er ook veel calcium in groenten, peulvruchten en aardappelen.

Ook zink heeft indirect effect op het mondweefsel. Zink zit in volkoren producten, vlees, vis, noten, peulvruchten en rijst. Voor vlees heb ik wat minder goed nieuws.

Omega 3 maakt een stof aan die ontstekingsremmend is.

Vlees, geraffineerde suikers en alcohol breken deze stof af.

Wissel het eten van vlees dus af met vis, noten en lijnzaad.

Vitamine D bevordert de opname van calcium en zorgt voor minder gevoeligheid voor tandvleesontsteking.

Vitamine D doe je op door buiten te zijn en zit ook in vette vis, margarine, halvarine en bak- en braadproducten.

Vitamine E verlaagt de ontstekingsreactie bij parodontitis en komt voor in plantaardige oliën en producten zoals granen, noten, zaden, groenten en fruit. Ook vitamine C heeft indirect effect op het mondweefsel en zit voornamelijk in citrusvruchten en in aardappelen.

Dus eet genoeg volkorenbrood, vis, noten, verse groente en peulvruchten. Vergeet niet water te drinken en neem 2 stuks fruit per dag. Bij twijfel kun je extra vitamine C en D slikken. En verzorg uw gebit goed, want dat komt uw gezondheid en uitstraling alleen maar ten goede.

Frank Post

Frank Post heeft al meer dan 25 jaar ervaring als tandartsimplantoloog en is eigenaar van Kliniek Tandheelkunde Sneek, gezondheidscentrum Simmerdyk. Belangrijke specialismen zijn behandelingen onder volledige narcose, angst patiënten, implantologie, parodontologie en uitgebreide esthetische gebitsrenovaties.

WWW.TANDARTSSNEEK.NL

De Magiër van Mildam Dé kerstfamiliemusical van 2017!

De kerstfamiliemusical, een eigen productie van het Posthuis Theater, wordt dit jaar voor de achtste keer geproduceerd. De regie van deze productie ligt in handen van Jelmar Hoekstra en zal worden gespeeld door amateurs samen met professionals.

Het is Kerstavond in Mildam. En net als de voorgaande jaren heeft de ‘Magiër van Mildam’ al zijn vrienden en familie uitgenodigd voor een ware kerstvertelling. Dit jaar, zo heeft hij beloofd, zal hij het geheim onthullen van ‘de ontdekking van Fryslân’. Maar of dat ook gaat gebeuren?

Mevrouw Marga Treintas (met een korte ij) en Griet Maanstra (met drie a’s en i e) die als voorbeeldige mantelzorgers de oude Magiër bijstaan, zijn ongerust. Het gaat namelijk niet goed met de Magiër. Zijn goochelkunst is al jaren een zorg, maar nu gaat het spreken ook niet echt goed meer. Voor de zekerheid hebben de mantelzorgers dan ook de beroemde verhalenverteller Rat Nagimestra ingehuurd. Maar de verhalenverteller is nog niet gearriveerd wanneer de Mildammers zich verwachtingsvol melden.

Men rekent er echt op dat het lang en goed bewaarde geheim van ‘de ontdekking van Fryslân’ nu gedeeld wordt.

De gepensioneerde inspecteur Teis Graantram (met e i) brengt uitkomst. Hij heeft zo veel meegemaakt. “Daar kan ik wel een boek over schrijven”, zegt hij en hij is ook van plan dat te gaan doen.

Van geheimen weet hij, als oud politieman, alles en ‘het geheim van Fryslân’ zal dan ook niet moeilijk te ontrafelen zijn. Gelukkig komt de beroemde verteller Nagimestra nog op tijd om de inspecteur terzijde te staan. Samen kunnen zij die klus wel klaren en krijgen de inwoners van Mildam als eerste in Friesland te horen hoe dat nu precies is gegaan met die ontdekking van Fryslân. Eind goed, al goed, roepen de Mildammers, terwijl de sneeuw traag de kale akkers wit kleurt.

Speellijst Posthuis Theater, Heerenveen vrijdag 22 december zaterdag 23 december zondag 24 december dinsdag 26 december woensdag 27 december donderdag 28 december vrijdag 29 december zaterdag 30 december

19:30 19:30 15:00 15:00 19:30 19:30 19:30 15:00

De Koornbeurs, Franeker vrijdag 5 januari 2018 zaterdag 6 januari 2018

19:30 19:30

www.posthuistheater.nl

Aart Staartjes Joop Wittermans Lysbeth Welling

openingstijden kassa: di t/m vr 14:00 - 18:00

0513 - 61 94 94

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

25

deFryskeMarren

NIEUWE STEVENSHOEK KOMT ER AAN! Langweer was in vroeger tijden een eiland. Pas in 1856 kwam er een weg naar St. Nicolaasga, al stelde dat toen ook nog weinig voor.

Niettemin zou het later de hoofdplaats worden van de gemeente Doniawerstal. Die gemeente zou fuseren met Haskerland, toen werd het dus Skarsterlân. Een aantal jaren geleden werd dat weer een onderdeel van de gemeente Fryske Marren. Daardoor kende Langweer wel wat oudere gebouwen van statuur. Zo stond op de Stevenshoek Douma State, een significant pand. Op de hoek waar water en land elkaar raakten, in de latere “haven” van Langweer. Die haven is niet eens een echte haven, meer een aanlegplaats. Niet eens zo groot. De jachthavens die later wat meer aan de buitenkant zijn aangelegd, zijn veel uitgebreider.

En toch heeft die oudste haven veel aantrekkingskracht. In 1907 werd het eerst een bedrijfsterrein. Van de Coöperatieve Zuivelfabriek. Handig langs de kant van het water gezet, want de melk moest vanzelfsprekend door melkvaarders naar de fabriek worden gevaren. Veel boeren waren alleen over water bereikbaar.

In het boekje over schipper Pieter Brouwer, die melkvaarder werd in Langweer in 1947, geschreven door Klaas Jansma, staat prachtig beschreven met hoeveel moeite de melkvaarders er toch in slaagden om de melk bij de fabriek te krijgen.

Door sneeuw, regen, en dun ijs.

DE IENDRACHT De fabriek werd in 1954 opgedoekt.

Wegens malversaties staat op de officiële bladzijden. Pieter Brouwer vertelt dat de toenmalige directeur zelf het melkgeld in z’n broekzak stak. Hij moest ‘zitten’, in Veenhuizen. De fabriek fuseerde met die zuivelfabriek van St. Nicolaasga, maar misschien kun je ook zeggen dat de ‘Volharding’ de failliete boel van Langweer overnam. De nieuwe naam werd ‘de Iendracht’. In het begin van de zestiger jaren werd de Langweerder fabriek verbouwd tot hotel-restaurant de Wielen. Langweer koos namelijk aan de zijde van de Duitse investeerder Zorab voor de recreatie. Daar was het hotel een exponent van.

Maar de uitbaters van De Wielen hebben allemaal het hoofd moeten buigen voor andere exponenten.

Diverse restaurants hebben in de Wielen gezeten, niemand brak door. Ook als disco-dancing fungeerde het niet. Er heeft nooit echt ‘loop’ in gezeten.

Nu staat de oude fabriek, het oude hotel, al jaren weer leeg. Een wrange plek voor Langweer, dat zo zijn best doet om er tot in de puntjes te zijn voor de toerist. Er zijn diverse plannen gemaakt om daar wat nieuws of verrassends neer te zetten, want de plek is natuurlijk gigantisch mooi. Als je de oude haven van Langweer komt binnenvaren, kom je er recht op aan.

Dé plek voor Residentie de Wielen.

VERSCHEIDENHEID GEKOPPELD AAN DORPSE STRUCTUUR: NIEUWE STEVENSHOEK KOMT ER AAN!

geen auto's meer komen. De oude zuivelfabriek zal compleet worden afgebroken.

Al enige jaren bestaan er grote plannen voor de Stevenshoek, voor die oude zuivelfabriek, met ook nog een horecaverleden. Een hoog gebouw is er geprojecteerd, waarin elf appartementen zullen komen, plus nog vijf penthouses. En een grand café. Niet alleen voor de bewoners, maar ook voor de langskomende wandelaars.

Die zijn er daar in Langweer legio.

Zoveel dat de gemeente het terrein voor de oude zuivelfabriek al heeft afgezet met paaltjes. Daar mogen

Men is nogal enige tijd bezig geweest met het maken van plannen. Uiteindelijk kwamen in september 2013 de projectontwikkelaars naar Langweer om de plannen voor te leggen aan de bevolking. En pas binnenkort zal er echt mee kunnen worden begonnen. Alles duurt lang, want de dag erna in september 2013 kwam de (toenmalige) gemeente Skarsterlân met de plannen om de Langweerder Wielen, het meertje bij de plaats, uit

te diepen. Dat is ook nog niet klaar.

Al zijn ze daar wel mee aan de gang.

Dat is op de Stevenshoek nog niet zo ver.

HOOG Eerst moesten de centen worden gevonden, investeerders werden gezocht. En gevonden. Maar Langweer was die avond in september toch een beetje geschrokken. Voor een deel althans. Want de Residentie de Wielen wordt hoog. Met een prachtig uitzicht over aan de ene kant die uitgebaggerde Wielen en aan de andere kant 'de meer' natuurlijk

de Kûfurd. Maar de Stichting Hart voor Langweer vond het allemaal te groot. Er zijn dus diverse procedures geweest. Maar begin dit jaar zei de Raad van State dat met de bouw kan worden begonnen. Het was de bedoeling om in oktober aan de slag te gaan. Maar de ontwikkelaar van het plan, Cor van Doorne van Stevenshoek Langweer BV uit Rheden heeft het overgedragen aan Schutte Bouw en Ontwikkeling uit Zwolle Die zouden de bouw al doen, ze doen nu de hele ontwikkeling en marketing ook. Gemeente de Fryske Marren is blij dat in december zal worden begonnen.

Met de afbraak. En dan de opbouw.

Van Residentie de Wielen. De architectuur is van Sipma Heerenveen. Die hebben lang rondgekeken in Langweer en geprobeerd iets te ontwerpen in de dorpse recreatieve en natuurlijke sfeer van Langweer.

Voorbeeld daarvan is het pannendak, wat refereert aan schiphuizen en het industriële verleden Tegelijk is er de diversiteit, nodig voor je handelswaarde: er is geen appartement of penthouse gelijk. Er is al veel belangstelling voor deze verscheidenheid. Ook veel Langweerders zullen straks even over de Stevenshoek kuieren en kijken hoe de nieuwe residentie Stevenshoek gestalte krijgt.

Eindejaarsvoordeel! indejaarsvoordeel!

BOXSPRINGSET SVEND

• Zwevend hoofdbord • Boxsprings inclusief potensets • Gestoffeerde pocketmatrassen • Polyether topdekmatras Leverbaar in diverse maten

895.-

LOUNGEBANK SANTIAGO

vanaf:

AVEK POCKETVEER MATRAS NR. 88

Heerlijke bank met verstelbare hoofdsteunen en zit- en rugkussens die gevuld zijn met hoogwaardig schuim. Verkrijgbaar in diverse stoffen, kleuren en afmetingen.

Veerkrachtig en ventilerend. Veerkrachtige en sterk ventilerende afdeklaag voor een comfortabele ligging en een optimaal bedklimaat. Luxe matrashoes met 100% anti-allergene vulling. De matrashoes is afritsbaar en heeft 4 handgrepen.

Ondersteuning van top tot teen.

7 individuele comfortzones. Het lichaam wordt op de juiste plaatsen ondersteund.

Lange levensduur. Kern met thermisch geharde, 6-slags pocketveren. Aan weerszijden afgedekt met een royale OptiFoam® HR afdeklaag.

TIJDELIJK

50% KORTING OP UW TWEEDE MATRAS

1195.119 1 5.19 vanaf:

Duimstraat 36 • 8539 SE • Echtenerbrug 0514 541 006 • www.melchers-dejong.nl

MEUBELS • BOOT- & HERSTOFFERING VLOEREN & RAMEN • SLAAPKAMERS ZONWERING

Een respectvol en waardig afscheid, ongeacht waar u verzekerd bent.

Harinxmalaan 1 - 8602 CN Sneek Telefoon (0515) 428 700 E-mail info@crematoriumsneek.nl

crematoriumsneek.nl

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

27

deFryskeMarren

LIFESTYLE TIPS & TRENDS SPECIALISTEN UIT DE FRYSKE MARREN GEVEN HUN KIJK OP DE LAATSTE TRENDS OP HET GEBIED VAN BEAUTY, ETEN EN INTERIEUR....

FEEST MAKE UP Met alle etentjes en gala’s in het vooruitzicht wil je er natuurlijk op je mooist uitzien. Lees hier hoe je bij jezelf een feestelijke make-up aanbrengt.

De basis begint met het aanbrengen van een dagcréme afgestemd op jouw huidconditie. Rode plekjes werk je weg met een groene tint camouflage. Met een roze tint camoufleer je donkere kringen onder de ogen. Gebruik de juiste kleur foundation. Een te lichte kleur maakt de huid grauw. Een te donkere kleur foundation oogt al snel onnatuurlijk. Breng een blush aan op de jukbeenderen.

Als extra breng je een vleugje glanzende poeder aan op je voorhoofd, neus en kin.

Lipstick proof Bij 'smokey eyes' ligt de nadruk op je ogen. Breng daarom op je lippen een lichte kleur lipstick of lipgloss aan. Kies je voor een lichte kleur oogschaduw, dan geef je de lippen juist meer kleur. Voor een feestelijke look gebruik je een rode of een bessenrode kleur.

Wat altijd mooi is voor feestjes zijn ’smokey eyes’. Ga dit keer eens voor een donkerblauwe of groene smokey eye.

FETTJE BAJEMA - Schoonheidsspecialist, eigenaresse Fettje’s Beautysalon

- B reng de oogschaduw aan tot aan de arcadeboog, dit is het bot wat je voelt net boven je ooglid.

Gebruik deze oogschaduw onder je ogen voor een intense look.

- Kies een diepzwarte eyeliner en breng deze zo dicht mogelijk aan bij de wimperrand.

- Zet je wimpers aan met een zwarte mascara voor de finishing touch.

- Teken je wenkbrauwen bij met een potlood of poeder, of laat ze verven door een schoonheidsspecialist.

- Gebruik een glanzende highlighter onder je wenkbrauwen en in je binnenste ooghoeken. Zo krijg je een heldere, open blik en lijken je ogen groter.

LAMPEN AAN! WINTERTIJD! Ikzelf vind het deels jammer dat het ’s avonds weer vroeg donker is. Toch heeft dit ook een leuke kant. Binnenshuis is het weer tijd om het knus en gezellig te maken. Kaarsjes aan, houtkachel aan, extra kussens en plaids op de bank/fauteuil om je vervolgens daarin nestelen. De lampen moeten weer vroeg aan.

Soms is het lastig om de juiste verlichting te kiezen.

TIPS OM JE OP WEG TE HELPEN Met plafondspots kun je gemakkelijk een mooie basisverlichting aanbrengen. Als je voor een dimbare spot kiest kun je ze ook als sfeerverlichting inzetten.

Hou je van lezen? Zorg dan voor een vloerlamp met spot. Dan kun je tot in de late uurtjes helemaal wegdromen in een goed boek. Heb je in je interieur donkere hoeken of nissen die wel onbehaaglijk kunnen aanvoelen?

Wellicht is een wandlamp een optie. Door er een te kiezen die naar boven en beneden schijnt, is dat probleem opgelost. Daarnaast zul je ervaren dat de kamer veel groter lijkt.

Denk om het milieu, kies voor LED!

ik wens iedereen

Door de lipstick achteraf een beetje af te poederen maakt dat deze long-lasting en kiss-proof is.

stralende feestdagen toe!

Zwavel in m’n wijn?

Om gedroogde vruchten en wijn langer houdbaar te maken worden veel soorten, vooral de goedkopere, gezwaveld. Zwaveldioxide (ofwel sulfiet) toevoegen, wordt gedaan om als conserveermiddel of antioxidant te dienen. Als men bijvoorbeeld geen sulfiet zou toevoegen aan wijn, zou dit binnen de kortste keren verrotten.

Wijnen bevatten daarom (bijna) altijd sulfiet.

Abrikozen behouden hun feloranje kleur door ze te zwavelen, terwijl dit voor de houdbaarheid van gedroogd fruit echt niet nodig is. Het is verplicht voor de fabrikanten om dit op hun producten te vermelden (‘bevat sulfiet’). Een teveel aan zwavel kan namelijk serieuze klachten zoals hoofdpijn, maagklachten en misselijkheid opleveren. Ook zijn er mensen met een allergie voor sulfiet.

In geval van wijn kun je hierom beter voor de biologische variant kiezen, deze bevatten aanzienlijk minder sulfiet. Ook zijn er bij de bio winkel zelfs wijnen te krijgen zonder sulfiet. Sulfieten staan geregistreerd onder de E-nummers 220 tot en met 228. Bevat een product meer dan 10 mg sulfiet, dan is de fabrikant verplicht dit op de verpakking te vermelden. Let bij het inkopen van gedroogde vruchten dus op de verpakking. Biologische producten zijn veelal vrij van sulfiet, goedkopere soorten hebben vaak extra toevoegingen. Fijne feestdagen!

MARRAN HELDER - Eigenaar natuurvoedingswinkel Ecoshop Helder

28

NUMMER 12 • 2017

Michiel van Blanken: “aandacht voor de persoon achter de patiënt, in plaats van aandacht voor de ziekte. Dat is de belangrijkste taak van de geestelijk verzorger.”

MICHIEL VAN BLANKEN IS GEESTELIJK VERZORGER IN HET ANTONIUS ZIEKENHUIS

"VAN ÉÉN-OP-ÉÉN GESPREKKEN TOT ETHISCHE VRAGEN"

Michiel van Blanken werkt als geestelijk verzorger in het Antonius Ziekenhuis. Hij komt dagelijks langs bij patiënten en/of zijn of haar naasten die behoefte hebben aan een gesprek. Achter de schermen bereidt hij kerkdiensten voor, is hij voorzitter van het Platform Ethiek en is hij onderdeel van het Palliatief Advies Team.

HET VERHAAL VAN DE PATIËNT “Een ziekenhuisopname brengt vaak veel teweeg in het leven van een patiënt en de mensen om hem of haar heen.

Het kan fijn zijn om tijdens deze periode met iemand te praten die luistert en meedenkt. Dit kan een keer een kort gesprek zijn, maar bij sommige patiënten kom ik vaker langs. Met deze mensen bouw ik een band op en ik sta naast ze tijdens hun periode in het ziekenhuis. Dit wordt altijd erg gewaardeerd."

"Waar het gesprek over gaat verschilt per persoon.

Het gesprek kan gaan over het leven van de patiënt: wat zijn de drijfveren van iemand? Hoe staat hij of zij in het leven? Ik probeer, samen met de patiënt, altijd de mooie kant van het leven op te zoeken. Als de patiënt het wil, dan bid ik samen met hem of haar.

Mensen zijn dankbaar voor deze aandacht.”

Hippe auto’s voor zusters Thuiszorg Zuidwest Friesland klaar voor de start!

Binnenkort starten de zusters van Thuiszorg Zuidwest Friesland hun nieuwe auto’s! De oude auto’s rijden al een poosje rond en zijn nu toe aan hun pensioen.

De nieuwe auto’s zijn in een nieuw jasje gestoken en in november gepresenteerd. In totaal kun je straks zo’n 60 hippe auto’s tegenkomen in de regio Zuidwest-Friesland, overdag én ’s nachts.

Overdag komen onze verzorgenden en verpleegkundigen erin voorrijden. Als er onverwacht ’s nachts zorg nodig is, is ons ambulante nachtzorgteam altijd beschikbaar én snel bij de cliënt thuis. Zéker met deze nieuwe auto. Zo zijn we altijd snel bij onze cliënten en blijven we zichtbaar in de buurt.

Let maar ‘ns op, je ziet er vast één langskomen!

VAN KERKDIENSTEN TOT ETHISCHE VRAGEN “Iedere zondag is er een kerkdienst in het ziekenhuis, een keer per maand ga ik voor tijdens de dienst.

De planning en voorbereiding van de overige diensten regel ik, samen met vrijwilligers. Daarnaast ben ik voorzitter van het Platform Ethiek in het ziekenhuis. Daarbij reflecteren we op hoe we handelen tijdens het werk. We houden ons op dit moment vooral bezig met het bespreekbaar maken van morele vragen in de teams. Hoe ga je bijvoorbeeld om met een patiënt die bepaalde zorg niet meer wil? Hoe reageer je op een patiënt

die jouw grenzen overschrijdt?

Dit soort vragen wil het Platform Ethiek bespreekbaar maken door middel van Moreel beraad."

"Ook zit ik in het Palliatief Adviesteam. Dit team bestaat uit specialisten en zorgverleners van verschillende afdelingen van het ziekenhuis en uit de regio, zoals een huisarts en wijkverpleegkundige.

Het team ondersteunt en geeft advies aan het behandelteam.

We bespreken mensen die aan het eind van hun leven zijn gekomen en kijken samen naar wat we voor deze patiënten kunnen betekenen. Dit gaat van

pijnbestrijding tot de wensen die iemand nog heeft. Het is zorg op maat, waarbij we rekening houden met de autonomie en de kwaliteit van leven van de patiënt en zijn naasten. Aandacht voor de persoon achter de patiënt, in plaats van aandacht voor de ziekte. Dat is de belangrijkste taak van de geestelijk verzorger.”

deFryskeMarren • GEZOND&FIT

29

GROOTDEFRYSKEMARREN

deFryskeMarren

Binnen twee weken weer op de been Enkele weken geleden heeft Rieky Brals (76) uit Oosterzee een nieuwe knie gekregen. Een dag na de operatie in het Antonius Ziekenhuis in Sneek startte ze met haar revalidatie in woonzorg- en behandelcentrum Flecke in Joure. Na twee weken was ze weer thuis. “In de Flecke hebben ze me ontzettend goed op weg geholpen.”

De Flecke biedt kwetsbare ouderen een plek om te revalideren.

Deze zorg wordt geriatrische revalidatiezorg (GRZ) genoemd. Rieky heeft het rapid-recovery-traject gevolgd, een speciaal revalidatieprogramma, waarbij een revalidant zo snel mogelijk weer op de been wordt gebracht na een totale heup- of knieoperatie.

“Een deel van mijn knie was versleten”, vertelt Rieky. “Ik heb geprobeerd de operatie zo lang mogelijk uit te stellen, maar de pijn werd steeds erger. In 2009 heb ik ook in de Flecke gerevalideerd.

Toen heb ik een nieuwe heup gekregen. Het revalideren heb ik destijds als zeer positief ervaren.”

Tijdens haar revalidatie kreeg Rieky een intensief oefenprogramma. “Op de eerste dag na de operatie stond de fysiotherapeut al naast mijn bed. De eerste oefening was om met een doekje de vloer te dweilen, met mijn voet, zodat ik mijn knie weer ging buigen.”

Alle revalidanten hebben een revalidatiedoel. “Mijn doel was om weer zelfstandig te kunnen lopen.

Dit hebben we eerst geoefend in een loopbrug, daarna met een stok en ten slotte zonder hulpmiddelen. De medewerkers gaven me een geruststellend gevoel. Als ik dacht ‘dat kan ik niet’ dan zeiden ze tegen me dat ik het wel kon. En dan lukte het ook. Later hebben we ook geoefend met traplopen.

Soms was ik wat te enthousiast, dan moesten ze me afremmen”, lacht Rieky.

RAPID RECOVERY “Het doel van de rapid recovery is dat revalidanten weer zoveel mogelijk zelfredzaam worden”, vertelt Trees Oldenburger, teamleider van de geriatrische revalidatiezorg in de Flecke. “Daarom

“Mijn eerste oefening: met m’n voet de vloer dweilen” Iedere dag kreeg Rieky een half uurtje therapie. De rest van de tijd werd van haar verwacht dat ze waar mogelijk zelfstandig ging oefenen. “Ik kon mezelf gelukkig al snel goed redden. Tijdens mijn verblijf in de Flecke kreeg ik veel

revalideren ze bij ons in een therapeutisch klimaat. Alles wat ze zelf kunnen doen ze tijdens de revalidatie zelf, zoals koffie halen, het bed opmaken of zichzelf wassen. Het hele revalidatieteam is op de hoogte van de doelen van bezoek. Koffie drinken deden we beneden, zodat ik kon lopen. Ook zocht ik vaak even de andere revalidanten op om een praatje te maken. Alles om maar in beweging te zijn.” Oefenen doet ze ook nu ze weer thuis is, bijvoorbeeld tijdens het televisie kijken. Verder komt één keer per week de fysiotherapeut langs. En als het mooi weer is, maakt ze een ommetje

door het dorp. Voor grotere afstanden gebruikt ze de rollator.

Rieky is erg tevreden over de revalidatie in de Flecke. “De verzorging is top. Ze helpen je ontzettend goed op weg. Nee, ik keek niet op tegen het revalideren. Ik werd goed voorbereid.”

de revalidant en heeft een motiverende rol. Ook de familieleden nemen we hierin mee.” Woonzorg- en behandelcentrum Flecke in Joure in onderdeel van zorgorganisatie Patyna.

BLIID WENJE ZOEKT VRIJWILLIGERS

Anderen een steuntje in de rug geven Het huishouden op orde houden, binnengekomen post begrijpen of de administratie verwerken... Het is niet voor iedereen eenvoudig

om zich staande te houden in het dagelijks leven. Bijvoorbeeld als je een psychische, lichamelijke of verstandelijke beperking hebt. Ook voor mensen met weinig contac-

ten en zonder werk of dagbesteding, is het soms moeilijk om een plek te vinden in de maatschappij.

Vrijwilligers van Bliid Wenje spelen een belangrijke rol in het leven van mensen die ondersteuning nodig hebben. Met een luisterend oor of praktische hulp bij het dagelijkse leven helpen zij mensen op weg naar zelfstandigheid.

NIEMAND STAAT ALLEEN Heb jij inlevingsvermogen, een praktische blik en wil je anderen graag een steuntje in de rug geven?

Dan komen wij graag met je in contact. Ook de vrijwilligers van Bliid Wenje staan er uiteraard niet alleen voor. Als vrijwilliger krijg je een training op maat en beschikbare professionals denken graag met je mee in de aanpak. Zo gaat de vrijwilliger altijd goed voorbereid op pad.

Wil je meer informatie of heb je zelf hulp nodig? Neem dan contact op met Foppe Veldstra van Miks welzijn via 0513-414593.

FOPPE VELDSTRA

30

NUMMER 12 • 2017

SAMEN VOOR ELKAAR ZORGEN IN FRIESLAND

Virtuele (thuis)zorg met de meest moderne apparatuur: kranten staan vol met nieuwtjes rondom allerlei technologische ontwikkelingen. Ontwikkelingen die dé oplossing beloven wanneer het gaat om allerlei problemen waar we nu tegenaan lopen. Maar betekent dat ook gelijk het einde van persoonlijke hulp en contact?

TECHNOLOGIE ALS HULPMIDDEL Dankzij technologische ontwikkelingen zal er waarschijnlijk op korte termijn al veel voordeel te behalen zijn. Denk hierbij aan voordeel op het gebied van communicatie, zorg op afstand en de mogelijkheid om belangrijke informatie te verkrijgen wanneer het jou goed uitkomt. Door dit voordeel kunnen we in onze directe omgeving steeds meer zelf regelen waardoor het leven een stuk aangenamer wordt. Op deze manier kunnen we bijvoorbeeld langer thuis blijven wonen en kunnen we dagelijks dingen blijven ondernemen, ondanks het feit dat we misschien minder mobiel zijn.

Zo hoef je voor goed advies of voor het regelen van een verzekering de deur niet meer uit.

WINKELEN VOOR ZEKERHEID Maar wat nu als je – bijvoorbeeld uit onzekerheid – toch graag iemand persoonlijk wilt spreken?

Over dingen die in jouw ogen belangrijk of ingewikkeld genoeg zijn om even goed bij stil te staan.

Op zulke momenten vinden we het namelijk vaak belangrijk om toch even een persoonlijk gesprek aan te gaan, omdat iets ongrijpbaars als “een goed gevoel” ook een rol speelt bij het nemen van de juiste beslissing. Daarom zou je kunnen spreken van “zekerheidswinkelen”: gewoon ouderwets iemand in de

de eigen regio zorgde men ervoor dat risico’s werden voorkomen of op zijn minst beperkt. En als het echt niet anders kon, dan hielpen ze elkaar met de juiste financiële

Univé vaak goed de problematiek van onze klanten. Wij zijn immers zelf ook onderdeel van die samenleving met bijbehorende, specifieke vraagstukken. Zo kunnen we elkaar helpen om onze eigen leefomgeving zo goed mogelijk in te vullen.

Eigenlijk net als 200 jaar geleden, maar dan in een nieuwe tijd.”

VOORKOMEN

Gewoon ouderwets iemand in de ogen kijken, de juiste vragen stellen en samen tot de beste oplossing komen.

ogen kijken, die de tijd neemt om de juiste vragen te stellen waardoor je samen tot de beste oplossing komt.

COÖPERATIE Samen belangrijke risico’s dragen: ruim 200 jaar geleden was dat de reden dat veel onderlinge verzekeraars ontstonden die zich uiteindelijk zouden verenigen in wat we nu kennen als Univé. Binnen

middelen om de ontstane schade op te lossen. Simpel, maar zeer effectief.

“Dat is precies de reden waarom wij bij Univé – in tegenstelling tot veel andere grote verzekeraars – nog steeds geloven in winkels dicht bij onze eigen leefomgeving”, aldus Edward Plantinga, vestigingsmanager van Univé Sneek. “Omdat wij zelf in de regio wonen en werken, begrijpen wij als medewerkers van

“We kunnen ons beter gezamenlijk hard maken om problemen te voorkomen, dan dat we ons ervoor verzekeren. Daarom organiseren wij steeds vaker informatieavonden over specifieke zaken als ‘veilig online’, ‘zorg’ en ‘leefbaarheid in de buurt’. Wij proberen mensen te bewegen om samen oplossingen te zoeken voor bestaande óf toekomstige risico’s. Zo kunnen we er samen voor zorgen dat eventuele schade beperkt blijft en het leven in onze eigen omgeving leuker wordt. Hierbij plaatsen we wel de kanttekening dat bepaalde zaken natuurlijk niet zonder de

juiste zekerheidsdekking kunnen.

Tenslotte is niet alles in het leven uit te sluiten, en hebben we allemaal behoefte aan de zekerheid dat we iets zo goed mogelijk kunnen oplossen wanneer het onverhoopt toch mis gaat”, aldus Plantinga.

ook het gevoel dat bij dit soort onderwerpen, waarbij de zekerheid rondom jouw eigen gezondheid voorop staat, persoonlijk contact echt helpt bij het nemen van de juiste beslissing.”

NIET ZO SPANNEND ZORGZEKERHEID Neem bijvoorbeeld de zekerheid van zorg. Op dit moment een actueel gespreksonderwerp bij veel gezinnen in de regio.

Edward Plantinga: “Door alle ophef en aandacht dat aan dit onderwerp wordt besteed, is er zoveel informatie beschikbaar dat veel van onze klanten de behoefte hebben om een goed advies te krijgen van onze adviseurs. Het is in de maand december dan ook veel drukker dan normaal in onze zeven winkels in Friesland. Niet alleen omdat we veel bezoek ontvangen, maar ook vanwege de telefoon die soms roodgloeiend staat vanwege klanten die een vraag hebben die we vaak snel kunnen beantwoorden. Ik heb dan

“Het kiezen van de juiste zorgverzekering is in onze ogen niet zo spannend. Door het stellen van een paar eenvoudige vragen kunnen wij klanten vaak binnen enkele ogenblikken het juiste inzicht geven, waardoor het beste besluit niet meer zo spannend is.

Het hebben van winkels in de buurt, met mensen uit dezelfde Friese regio, is een voordeel voor iedereen.

In de eerste plaats voor onze klanten, maar eigenlijk ook voor onszelf. Tenslotte hebben we voor Univé gekozen omdat we allemaal graag iets bijdragen aan onze eigen leefomgeving. Zo helpen we elkaar Friesland leefbaar te houden.”

Univé Sneek Graaf Adolfstraat 25-001 unive.nl/sneek

deFryskeMarren • GEZOND&FIT

GROOTDEFRYSKEMARREN

31

deFryskeMarren

DEBBY NOTA VAN BOS- EN MEERZICHT

“Goed is niet goed genoeg!”

Debby Nota (45) is eigenaar en directrice van Bos- en Meerzicht, een huis dat plaats biedt aan mensen met uiteenlopende ziektebeelden.

Gelegen op een prachtige locatie in Oudemirdum. ‘In hûs is makke fan stien en hout mar thús is in plak dy’t waarmte en leafde jout’, lezen we op een bord dat voor het raam van het kantoor in Bos- en Meerzicht staat. Debby lacht haar gulle lach als we haar er op wijzen.

“Ja, moai nou”, zegt ze in onvervalst Bolswarders. “We geven hier reguliere maar wel particuliere ouderenzorg, mensen huren zelf hun appartement met de nodige service. Die service is in de basis gelijk, als het gaat om maaltijden, alarm en dat soort dingen, maar ook specifieke dingen die mensen verlangen. Veel meer gericht op zorg op maat. Wie bent U en hoe wilt U zijn op Uw oude dag?

Hoe mag U blijven, in plaats dat U zich moet aanpassen, passen wij ons aan. Wij horen mee te gaan, te bewegen en U bent de klant en niet wij. Wij mogen hier zijn, U woont hier en het is Uw woning”, geeft Nota meteen aan hoe zij en haar 50 medewerkers tegen de zorg voor ouderen aankijken.

HISTORIE De geschiedenis van Bos- en Meerzicht begint een kwarteeuw geleden, wanneer de familie Bakker een woonvorm met sociale opvang in de boerderij naast hun woonhuis begint. Als de Bakkers de boerderij verkopen aan twee ondernemende dames wordt er personeel aangenomen en worden er 15 appartementen gecreëerd. In 2005 neemt Albert Oosting, een verpleegkundige in hart en nieren, Bos- En Meerzicht over. Onder zijn leiding wordt er

uitgebreid en komen de huiskamer en de professionele keuken erbij. In 2012 begint het tijdperk Debby Nota.

“Met een compagnon had ik ‘Zorgmaatwerk’ in Weidum en later Winsum. Maar toen kwam in 2012 ‘Oudemirdum’ op mijn pad. In dat jaar werd er een verpleegkundig directeur gevraagd. Ik ben hiernaartoe gegaan en ik wist gewoon dat ze mij moesten kiezen, dit is mijn plek! Maar al vrij snel werd duidelijk dat ‘bij gelijke geschiktheid’ er een man zou worden aangenomen. Ze vonden mijn voornaam ook maar niets. Ik heb toen meteen gezegd dat ik daar niets mee kon en dat ik deze job echt moest hebben, anders had ik ook niet gesolliciteerd. Ik heb Oosting ook verteld dat ik het een beetje een ‘aap op de rots-idee’ vond om allemaal vrouwen voor de werkvloer aan te nemen en een man per definitie de leiding te geven. Na het derde gesprek werd ik aangenomen als verpleegkundig directeur en om het even beknopt te houden vanaf 1 januari 2013 was ik eigenaar”, vertelt Debby de geschiedenis in een notendop. Haar man Gerrit, metselaar van beroep, en dochterlief Isa (10) staan volledig achter de ondernemende echtgenoot en moeder. “De basis is dus goed, ik heb een Gouden Gerrit”, laat Debby lachend weten. “Het is teamwork waarbij ik hier weliswaar alleen sta, maar ik doe het niet alleen.

Ik ben niets zonder mijn thuisfront en mijn medewerkers!

Isa zegt

weleens: ‘Waarom ga je niet bij de HEMA werken’.

Ik antwoord dan, ‘Ik vind de HEMA leuk, maar om er met jou een Tompouce te eten’.”

VISIE “Wij bieden hier zorg met een gouden randje, zorg zoals je die ook voor je eigen ouders zou willen.

Goed is niet goed genoeg, een zesje, daar doen we het niet voor. De zorg moet een 10 zijn, de administratie mag een 7 zijn. We gaan vanavond met al het personeel uit eten, betaald door een bewoner die hier zes weken geleden is overleden, als dank voor de goede zorg die hij hier heeft genoten. Vanavond staan we bij hem stil, daar doen we het dus voor!”

DECEMBERMAAND “De decembermaand is voor Bos- en Meerzicht heel bijzonder, wij willen zoveel mogelijk mensen naar binnen halen, ook als ze hier niet wonen maar hun partner wel. Er komt zelfs een mevrouw, die haar man dit jaar overleden is, maar zij komt wel aanzitten tijdens het familiediner. We halen haar van huis en zij eet met ons mee. Dat kost haar niets, mijn winst zit in het plezier wat ik eraan beleef.

Naast het familiediner, met klassieke muziek, komt er een ‘Schoonheidssalon Bos- en Meerzicht’. Dat betekent mensen van het serviceteam, van de verpleging, die het leuk vinden om onder werktijd mensen te vertroetelen.

Onze Braziliaanse Rita is dan manicure, die de prachtigste nagels maakt voor de bewoonsters. Een ander doet de gezichtsmaskers, de mannen zitten met de voeten in de bubbelbadjes met bruistabletten. Ze nuttigen

ondertussen een jenevertje of een beerenburgje en er gaat iemand rond met kaas, worst en toastjes.”

“Mensen denken vaak nog dat particuliere zorg duur is, maar ‘het dure’ zit hem in de aandacht en de warmte die je mensen biedt.

Echtheid, je moet het willen, geen kunstje, zeker in de decembermaand. Zo komt er een Kerstmiddag met Antsje, die op de gitaar speelt en waarbij kerstliederen worden gezongen en er komt uiteraard een kerstverhaal. Op eerste kerstdag komt het koor van Oudemirdum ’s morgens vroeg zingen. Om halfnegen zingen ze ‘Stille nacht’ in de gang en volgt er een luxe ontbijt/brunch! Op Tweede Kerstdag eten we altijd patat en frikadellen, dat is inmiddels traditie. Op Oudejaarsdag zijn er oliebollen en is er om zeven uur ’s avonds een vuurwerkspektakel, dat door de familie Wierda, die hier werken, wordt georganiseerd.

Vanaf 6 december wordt het hele huis onder leiding van Geeske van der Werf in kerstsfeer gebracht, mooi wit en toch niet kitscherig.

We proberen om daar waar eenzaamheid is, die weg te halen, maar verlies kunnen we niet wegnemen”, vertelt Debby. De vleugeltjes ontbreken nog bij haar en het personeel van Bos- en Meerzicht!

PRACHTIGE MERKEN BREDE COLLECTIE

Je herkent een goede kledingzaak eraan dat die méér doet dan simpelweg kleding verkopen. De tijd voor je nemen, je een kop koffie of thee aanbieden, goed en eerlijk advies geven...

Dat zijn zo van die dingen die je mist als je via internet kleren koopt. En moet er iets vermaakt worden aan een kledingstuk?

Dan is het goed dat je in dezelfde winkel terecht kunt, waar een ervaren coupeuse je kledingstuk helemaal in orde maakt.

Yok Yok Mode is zo'n winkel, met kleding voor de modebewuste vrouw en accessoires als schoenen, tassen, sjaals en bijouterie.

YOK YOK MODE

Midstraat 129, Joure • 0513-417098 • www.yokyok.nl

deFryskeMarren • CULTUUR

GROOTDEFRYSKEMARREN

33

deFryskeMarrenJOUSTER WINKELIERS MAKEN ZICH OP VOOR BOXING DAYS

‘Uitverkoop in Anton Pieck-achtige sfeer al jaren een groot succes’

De Boxing Days, die van 27 tot en met 29 december worden gehouden, worden dit jaar voor de elfde keer in Joure georganiseerd, vertelt Jilke Kooiker, eigenaar van Terra Mannenmode, namens de winkeliersvereniging. “Het idee ontstond toen een van onze verenigingsleden naar Canada was geweest en terugkwam met enthousiaste verhalen over de Boxing Day, die daar traditioneel op Tweede Kerstdag wordt gehouden.

Dan gaat in Canada de uitverkoop van start en daar komen heel veel mensen op af. We wilden heel graag in Joure iets nieuws neerzetten en zo kwamen we op het idee om onze eigen Boxing Days te organiseren op de dagen tussen Kerst en oud en nieuw.”

Daarnaast is de Midstraat tijdens de Boxing Days gevuld met allerlei artiesten. “Daarbij proberen we voor ieder wat wils te bieden. Zo is er bijvoorbeeld muziek, zang, dans, straattheater en een vuurshow.

Sommige artiesten staan op een vaste plek en anderen lopen door de straat.”

GROOT SUCCES Van het begin af aan zijn de Boxing Days een groot succes. “Het is gewoon een ontzettend leuk evenement, waarbij we wel twintig- tot dertigduizend mensen ontvangen.

We trekken zowel belangstellenden uit de directe omgeving als uit heel Friesland.”

Ook voor veel winkeliers zijn de Boxing Days interessant, weet Kooiker. “We merken dat diverse ondernemers er speciaal op inkopen. Er worden kortingen tot zeventig procent gegeven en daar doen de winkeliers, ieder op z’n eigen manier, aan mee.” Zelf doet Kooiker dat ook. “Ik zet altijd een paar marktkramen in mijn winkel, die gevuld worden met allerlei leuke aanbiedingen. Vroeger begon de uitverkoop vaak in januari, maar tegenwoordig liggen de eerste artikelen vaak al in november met korting in de winkels. In Joure proberen we de uitverkoop echt uit te stellen tot 27 december.”

ANTON PIECK-SFEER Direct vanaf de start was het evenement een heel groot succes.

“We hebben de organisatie meteen groots aangepakt”, blikt Kooiker terug op de eerste editie van het evenement. “We hebben de Midstraat van het begin tot het eind een Anton Pieck-achtige sfeer gegeven.

We hebben zo’n tachtig kerstbomen in de straat geplaatst en zowel de bomen als de gevels hebben we helemaal wit gespoten tot wel 2,5 à 3 meter hoog. Door bezuinigingen worden nu niet meer alle gevels wit gemaakt, maar nog steeds wordt de straat met tachtig witte kerstbomen en sfeervolle verlichting versierd, die voor een fantastisch mooie uitstraling zorgen.”

FOTO ROBIN DE VRIES

FOTO RENATE MOOIJ

Black Friday, de dag waarop bepaalde producten tegen hoge kortingen werden verkocht, is 24 november massaal in Nederland gevierd.

Maar niet in Joure, want daar worden tussen Kerst en Oud en Nieuw de Boxing Days gehouden. Dit evenement, waarop winkeliers leuke aanbiedingen presenteren en op sommige artikelen kortingen geven tot wel zeventig procent, is al jarenlang een groot succes in het dorp.

WINTERSE ACTIVITEITEN Overigens worden in de periode tussen Sinterklaas en oud en Nieuw door de winkeliers nog meer activiteiten georganiseerd.

Zo wordt van 15 tot en met 17 december: een WinterFair gehouden, die op vrijdagavond 15 december om 18.30 uur van start gaat met een fakkeltocht door de Midstraat.

Deze tocht begint op de Merk en na afloop is er muziek en chocolademelk op het D.E. Plein. Ook de kerstman komt deze avond in zijn arrenslee op bezoek.

Koopzondag 17 december staat in het teken van een gezellige kerstmarkt. Ook zijn er allerlei hapjes en drankjes te proeven tijdens de Taste of Joure. “Dit evenement werd vorig jaar op initiatief van een aantal horecaondernemers voor het eerst georganiseerd”, blikt Kooiker terug.

“Ze hebben verschillende tentjes op straat geplaatst, waarin allerlei kleine hapjes werden aangeboden. Zo kon iedere ondernemer het publiek kennis laten maken met een aantal

specialiteiten. Daarnaast was er allerlei muziek en ander vermaak in de straat. Het evenement is ontzettend goed bevallen.”

In het weekend voor de Kerst wordt op vrijdagavond 22 december een koopavond in kerstsfeer gehouden, waarbij een speciale kerstmannenband een optreden verzorgt.

Zaterdag 23 december is het Open Kerkendag en krijgen belangstellenden een laatste kans om kerstinkopen te doen. De decemberactiviteiten worden afgesloten met de Boxing Days.

Voor meer informatie zie: www.boxingdays.nl

Overzicht van de winterse activiteiten in Joure 15 t/m 17 december: WinterFair 17 december: Koopzondag met een gezellige kerstmarkt en hapjes proeven in het kader van Taste of Joure 22 december: Koopavond in kerstsfeer met een kerstmannenband 23 december: Open Kerkendag 27 t/m 29 december: Boxing Days JILKE KOOIKER

2

menu voor Elke maandag en dinsdag 2x 3-gangen Bistromenu Inclusief 1 consumptie p.p.

voor slechts

€ 49.50!

Deze actie loopt tot en met maart vanaf 17:00!

Eten en drinken voor een betaalbare prijs!

Dagelijks geopend!

T 0513 415 425

bistrofred.nl

Donderdag 7 t/m zondag 10 december

Dinsdag 19 december

Walikkers 4 // HEMELUM // Donderdag t/m zaterdag 20:15 uur // zondag 15:00 uur

Rooms Katholieke kerk // JOURE // 19:30 uur.

EVENEMENTEN AGENDA DEC 2017/JAN 2018

TEATERGROEP SULT SPEELT: HAUKEN & HAZZEN

Vrijdag 8 december

WINTERMARKT ECHTENERBRUG

KERSTCONCERT ‘MESSIAH - HANDEL’

Woensdag 20 en donderdag 21 december TEATERGROEP SULT SPEELT: HAUKEN & HAZZEN Walikkers 4 // HEMELUM // 20:15 uur

Hellingpad // ECHTENERBRUG // 16:00 - 20:00 uur

Zaterdag 9 en zondag 10 december FLINKE WINTER FAVORIETEN

Donderdag 21 december

INEZ TIMMER – HO HO HO DE KERSTREVU Doopsgezinde Kerk // BALK // 20:00 uur

Flinkefarm // HEMELUM // 11:00 - 18:00 uur

THEATER: TRYATER MEI ‘WAT JO WOLLE’

Theaterzaal De Hege Fonnen // LEMMER // 20:00 uur

Zaterdag 9 december WINTERMARKT

Vrijdag 22 december WINTERFAIR

Buorren // LANGWEER // 15.00 – 21.00 uur

Van Swinderenstraat // BALK // 10:00 - 17:00 uur

Zaterdag 23 december

PKN Kerk Idskenhuizen // IDSKENHUIZEN // 20:00 uur

Wapen van Langweer // LANGWEER // 19.00 uur

WINTERCONCERT VOCAAL ENSEMBLE CANTABILE

Zondag 10 december

LEZING DOOR DRS. PIETER ZUIDEMA OVER ‘DE KLOKKEN VAN CHAGALL’ Museum Joure // JOURE // 15:00 uur

CULINAIRE KUIERTOCHT

WARME WINTERAVOND BARBECUE LEMSTER MANNENKOOR MET HET GROOT KERSTCONCERT Theaterzaal De Hege Fonnen // LEMMER // 20:00 uur.

Zondag 24 december KERSTSPEL

centrum // LANGWEER // 19.00 uur

De Blaauwpleats // SINT NICOLAASGA // 10:30 uur

Woensdag 13 en donderdag 14 december TEATERGROEP SULT SPEELT: HAUKEN & HAZZEN

Dinsdag 26 december

KRYSTKUIER - KERSTWANDELING

Walikkers 4 // HEMELUM // 20:15 uur

Baron van Hardenbroekstraat 3 // SINT NICOLAASGA // 12:30 14:30 uur.

Vrijdag 15 december

Woensdag 27 t/m Vrijdag 29 december

Centrum // JOURE // 18:30 - 21:00 uur

Centrum // JOURE // 09:00 - 18:00 uur

Zaterdag 16 december

Maandag 1 januari

Hobbe van Baerdt Tsjerke // JOURE // 20:00 - 21:30 uur

Evenementenhal // JOURE // 00:30 - 06:00 uur

Kerk Langweer // LANGWEER // 20:00 uur

Strandje in woonwijk Skipsleat // JOURE // 12:00 uur

Beachclub Lemmer // LEMMER // 17:00 uur

Beachclub Lemmer // LEMMER // 12:00 uur

FAKKELTOCHT JOURE BIJ KAARSLICHT

KERSTCONCERT KERSTCONCERT

DICKENS BUFFET @THE BEACH DICKENS FESTIJN LEMMER

Centrum // LEMMER // 16.00 – 21.00 uur

Zondag 17 december MTB-TOCHT KUINDERBOS

BOXINGDAYS JOURE

OUD & NIEUW FEEST

NIEUWJAARSDUIK 2018 JOURE

NIEUWJAARSDUIK 2018 LEMMER

Donderdag 4 t/m zondag 7 januari TEATERGROEP SULT SPEELT: HAUKEN & HAZZEN

Walikkers 4 // HEMELUM // Donderdag t/m zaterdag 20:15 uur // zondag 15:00 uur

SCC De Pomp // BANTEGA // 09.00 uur

KERSTMARKT EN TASTE OF JOURE

Midstraat // JOURE // 12:00 - 18:00 uur

DICKENS BUFFET @THE BEACH

Beachclub Lemmer // LEMMER // 17:00 uur

DICKENS FESTIJN LEMMER

Centrum // LEMMER // 16.00 – 21.00 uur

CULINAIRE KUIERTOCHT

De Blaauwpleats // SINT NICOLAASGA // 10:30 uur

Voor het complete en meest actuele evenementenoverzicht, kijk op www.vvvfriesemerengaasterland.nl/agenda, of download de VVV-NL app!

Meer informatie bel (0513)416030 of mail naar: info@vvvfriesemerengaasterland.nl vvvfriesemerengaasterland @vvvfriesemeren vvvfriesemerengaasterland

deFryskeMarren • CULTUUR deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

35

December gezelligheid!

WINTEREVENTS JOURE Winterfair

Vrijdag 15 t/m zondag 17 december

WINTER/ KERSTMARKTEN

Het weekend van 15 t/m 17 december wordt de WinterFair georganiseerd. Op vrijdagavond 15 december begint de Winter Fair met om 18:30 uur een fakkeltocht door de Midstraat. Deze tocht zal beginnen op de Merk en na afloop is er muziek en chocolademelk op het D.E. Plein. Ook de kerstman komt deze avond in zijn arrenslee op bezoek. Koopzondag 17 december staat in het teken van een gezellige kerstmarkt en hapjes en drankjes proeven tijdens de Taste of Joure.

Kom helemaal in de kerststemming! In het weekend voor de kerst is er op vrijdagavond 22 december een koopavond in kerstsfeer. Een heuse kerstmannenband zal ervoor zorgen dat het lastig zal zijn om niet mee te deinen met de muziek.

Sfeervolle kerstmarkt; Lekker struinen, eten en drinken bij een van de vele gezellig verlichte kraampjes, die staan opgesteld in hartje Echtenerbrug. Er is natuurlijk veel winterse gezelligheid. Kerstmarkt, Hellingpad, ECHTENERBRUG, VR 8 DECEMBER 2017 16:00-20:00 UUR.

De dag voor kerst is het openkerkendag en op zondag 24 december tijdens de kerstkoopzondag heb je een laatste kans om kerstinkopen te doen!

BALK Wintermarkt Op 9 december a.s. van 10.00 tot 17.00 uur in het gezellige centrum van Balk. Natuurlijk veel marktkramen maar ook attracties, muziek en meer.

CENTRUM VAN BALK AAN DE LUTS, BALK, ZA 9 DECEMBER 2017 10:00-17:00 UUR.

HEMELUM Flinke Winter Favorieten Op zaterdag 9 en zondag 10 december vanaf 11:00 tot 18:00 uur luiden we op de Flinkefarm ‘the most wonderful time of the year’ in! Het is het Winter Wonder Weekend met meer dan 60 bijzondere & unieke deelnemers, livemuziek, pop-up shops! Er zijn 25 pagodetenten, kramen en foodtrucks en er is vooral heel veel sfeer met kachels & lichtjes op de Flinkefarm.

FLINKEFARM, HEMELUM, ZA 9 DECEMBER 2017 11:0018:00 UUR, ZO 10 DECEMBER 2017 11:00-18:00 UUR.

JOURE Kerstmarkt Kom helemaal in de kerststemming op de kerstmarkt. Er zullen verschillende kraampjes te vinden zijn in de Midstraat en er is gezellig muziek.

Ook tijdens de kerstmarkt de tweede editie van de Taste of Joure.

MIDSTRAAT, JOURE, ZO 17 DECEMBER 2017 12:00-18:00 UUR.

LANGWEER Warme Winteravonden in Langweer Op 22, 23 en 24 december worden de warme winteravonden van Langweer georganiseerd. In Langweer vindt u deze dagen warmte, gezelligheid en mogelijk een lekker drankje en/of hapje.

CENTRUM, LANGWEER, VR 22 DECEMBER 2017, ZA 23 DECEMBER 2017, ZO 24 DECEMBER 2017.

LEMMER Dickens Festijn Lemmer Ontdek het ultieme kerstgevoel tijdens het Dickens Festijn Lemmer. Twee dagen lang is het oude centrum van Lemmer omgetoverd tot een oud Engels vissersdorp uit de 19e eeuw.

Honderden personages en figuranten brengen de straten tot leven, waardoor de bezoekers zich wanen in het roemruchte Victoriaanse tijdperk. Een fraaie looproute brengt (straat)theater, (koren)zang, dans en andere verrassende acts tot leven. De winterfair zal worden opgesteld rondom de binnenhaven van Lemmer, waar ook een heuse ijsbaan niet zal ontbreken.

CENTRUM, LEMMER, ZA 16 DECEMBER 2017, ZO 17 DECEMBER 2017 14:00-21:00 UUR.

Weekend voor de kerst Vrijdag 22 t/m zondag 24 december

ECHTENERBRUG Wintermarkt

Fakkeltocht

Boxingdays

Kom helemaal in de kerststemming!

Vrijdagavond 15 december komt de kerstman met zijn arreslee en is er een fakkeltocht door de Midstraat.

Natuurlijk staat Joure na de kerst op 27,28 en 29 december weer op zijn kop tijdens de Boxing Days! Kortingen tot wel 70% en vele leuke aanbiedingen.

Mis het niet en kom gezellig winkelen in het altijd gezellige Joure. Parkeren is altijd gratis!

Vrijdag 15 december

Woensdag 27 t/m vrijdag 29 december

Taste of Joure Zondag 17 december

Dit jaar de tweede editie van de Taste of Joure tijdens de kerstmarkt op zondag 17 december.

Proef, geniet en ontdek heerlijke gerechtjes en hapjes tijdens deze “Taste of Joure”. De Jouster horeca zal zich presenteren op verschillende locaties met o.a. muziek en vermaak voor de kinderen.

KERSTCONCERTEN IDSKENHUIZEN Winterconcert Vocaal Ensemble Cantabile Op zaterdag 9 december verzorgt Vocaal Ensemble Cantabile onder leiding van Rinny Pijpker een winterconcert met medewerking van Crescendo Idskenhuizen (onder leiding van Sipke Feikens), Jan Steven Wuite (orgel/piano), en Sjouke de Hoop en Pepi Wadman (viool).

PKN KERK IDSKENHUIZEN, ZA 9 DECEMBER 2017, 20:00 UUR.

JOURE Kerstconcert Het WachtKamer Orkest uit Leeuwarden strijkt neer in Joure voor haar kerstconcert, een prachtig sfeervol kerstprogramma met een Italiaans tintje.

Met medewerking van solist Anna Marieke Zijlstra op hobo en gastspelers Berthe Haringsma (dwarsluit), Gerbrig van Brug (dwarsfluit) en Casper Weijtenburg (klavecimbel).

HOBBE VAN BAERDT TSJERKE, JOURE, ZA 16 DECEMBER 2017, 20:00 - 21:30 UUR.

verlenen: Esther Burgstra (alt), Johan Bijhold (piano), Johan Cnossen (trompet) en Sietze Kraak (orgel) KERK LANGWEER, LANGWEER, ZA 16 DECEMBER 2017, 20:00 UUR.

LANGWEER Kerstconcert

Kersttraditie in Joure. Op dinsdag 19 december zal er in de H. Mattheus-kerk te Joure om 19:30 uur het allermooiste kerstoratorium Messiah - G.F. Händel worden uitgevoerd door het Nationaal Symfonisch Kamerorkest, diverse solisten en het Noord Nederlands Kamerkoor onder leiding van dirigent: Jan Vermaning.

ROOMS KATHOLIEKE KERK, JOURE, DI 19 DECEMBER 2017, 19:30 UUR.

Het Interkerkelijk Koor Langweer, onder leiding van Annelies Kwak, geeft zaterdag 16 december haar jaarlijkse kerstconcert in de fraai gerestaureerde dorpskerk van Langweer. Programma met onder andere werk van Bach, Gounod, Schubert en delen uit de Messiah van Händel. Uiteraard zullen Britse Christmas Carols niet ontbreken. Medewerking

JOURE Kerstconcert 'Messiah Händel'

LEMMER Lemster Mannenkoor met het Groot Kerstconcert Het begint een traditie te worden en daarom verzorgt het Lemster Mannenkoor opnieuw het Volkskerstzang voor geheel Lemmer. Ze hebben het Lemster Sadwaande te gast uitgenodigd.

Dat wordt dus een mooi gevarieerd kerstconcert met samenzang.

THEATERZAAL DE HEGE FONNEN, LEMMER, ZA 23 DECEMBER 2017, 20:00 UUR.

NAJAARSACTIE PROEFTIJD • 2 maanden

GRATIS UW VERKOOP TESTEN Als u nu uw huis in de verkoop zet bij een van onze 4 kantoren in Friesland, kunt u onze complete dienstverlening testen.

Geen verkoop, geen kosten!

Hoe werkt het?

In deze 2 proefmaanden zetten wij ons complete verkooppakket in om actief uw huis te verkopen.

Hieronder begrepen: •de beste Fundapresentatie •schitterend verkooppakket •uitgekiende verkoopstrategie •online marketing met oa facebookcampagne

Geen verkoop? geen kosten!

U betaalt enkel en alleen bij een succesvol verkoopresultaat. 100% no cure-no pay!

Over de verkoop hoeft u overigens niet in te zitten. Ons kantoor behoort bij de 3 best presterende kantoren van Friesland en onder het motto 'binnen 2 maanden uw huis uit' gaan wij graag voor u aan de slag.

Geen verkoop? geen kosten!

Dat klinkt bijna te mooi, toch zijn er geen 'kleine lettertjes'.

In ons kennismakingsgesprek en kostenloos verkoopadvies leggen wij u alles uitgebreid uit en leggen afspraken helder vast.

BINNEN 2 MAAN DEN JE HUIS

UIT

Ook uw huis vlot en zonder zorgen verkopen?

Bel of mail ons voor een kostenloos verkoopadvies,

tel (0513) 23 21 80 info@makelaardijfriesland.nl

deFryskeMarren • CULTUUR

GROOTDEFRYSKEMARREN

37

deFryskeMarren STICHTING HISTOARYSK WURKFERBÂN GAASTERLÂN

BESTUDEERT DE GESCHIEDENIS VAN GAASTERLAND EN VERSPREIDT DE KENNIS HIEROVER ‘Gaasterland is mooi, zonder twijfel. Zijn bossen en kliffen, sfeervolle dorpjes en vaarten zijn bezongen, beschreven en in dichtregels vastgelegd. Sommige mensen hebben het voorrecht hier te wonen. Anderen komen er voor vakantie. Om te fietsen, te wandelen of te varen. Er is genoeg ruimte in Gaasterland.’ Dit schreef de toenmalige burgemeester Thea de Roosvan Rooden in de zomer van 2005 in het woord vooraf van het boek ‘Gaasterland, eeuwenoud land tussen Mar en Klif’.

In dit boek dat zij, samen met Bauke Boersma, Henk Dijkstra, Sytse ten Hoeve en Peter Karstkarel, schreef, wordt in een dertigtal thema’s in grote lijnen de geschiedenis van Gaasterland beschreven.

Bij het samenstellen van de artikelen van het boek, kwamen de auteurs erachter dat er over veel aspecten van de geschiedenis van Gaasterland nog nauwelijks gepubliceerd was. Toen het boek klaar was en op de markt kwam, lag het dan ook voor de hand om door te gaan met onderzoek in die richting.

Mede op initiatief van Thea de Roos en Henk Dijkstra is hiervoor in 2006 het “Histoarysk Wurkferbân Gaasterlân” opgericht, als onder-

deel van het bezoekerscentrum Mar & Klif in Oudemirdum. In de daaropvolgende jaren bleek de vorming van een eigen stichting, zowel organisatorisch als financieel, grote voordelen op te leveren, waardoor in 2010 de Stichting Histoarysk Wurkferbân Gaasterlân (Stichting HWG) het licht zag. De doelstelling van de stichting was – en is nog steeds - ‘het bestuderen van de geschiedenis van Gaasterland en de kennis daarover te verspreiden en te bevorderen’.

woud uit Balk een kantoorruimte aangeboden in het centrum van de lokale Gaasterlandse geschiedenis, namelijk in Museum/galerie Langs de Luts, (www.langsdeluts. nl) Raadhuisstraat 29, 8561BH Balk.

Elke dinsdagochtend is daar een zestal vrijwilligers van HWG bezig met het verzamelen en rubriceren van krantenknipsels, foto’s en ander materiaal dat bewaard moet worden, of op de website www. geschiedenisgaasterland.nl moet worden gepubliceerd.

Gedurende enkele jaren werd onderdak gevonden in Oudemirdum, Balk en later bij Museum Sloten. In juni van dit jaar kreeg de Stichting HWG van Johan Groene-

Het naar buiten brengen en toegankelijk maken van verzameld materiaal vindt op verschillende manieren plaats, zoals via de website waarop documenten, fotoma-

teriaal, You Tube films en radioopnames te vinden zijn.

Ook verschijnt tweemaal per jaar het blad “Fan Klif en Gaast” met daarin diverse publicaties van onder andere de werkgroepen van het HWG. Tot slot organiseert de stichting minstens tweemaal per jaar lezingen en richt bij speciale gelegenheden exposities in.

Het Histoarysk Wurkferbân Gaasterlân bestaat bij de gratie van donaties en telt nu ongeveer twee-

honderd donateurs. Het streven is om dat aantal te verdubbelen.

Wilt u het HWG ook steunen, dan kost dat slechts 1 euro per maand.

Op de website kunt u lezen hoe u donateur kunt worden.

F E I H C R A T E H T UI

Bakkers in Bakhuizen, links David van der Werff (archief Doeleman)

Geïnterneerde Belgen bij de gaarkeuken in Balk 1915 (archief HWG)

De laatste van Swinderen in Huize Rijs, freule Quirina Jacoba Johanna (archief HWG).

Het oude Huize Rijs voor 1934 (archief HWG)

Even een praatje maken bij de ingang van het Rijsterbos, ca 1920 (archief R. Konst-v.d.

Wetering) Vissers Gebroeders Pot in Laaksum, (archief HWG).

VOORRAADVOORDEEL

Tot

Tot

€2.310 voordeel

Volkswagen Move up!

1.0 Executive | Benzine | 60pk

€3.000

Rijklaar & uit voorraad va.

€11.880*

5-DEURS

voordeel

Volkswagen Tiguan

Rijklaar & uit voorraad va.

€31.500*

1.4 TSI Comfortline Business | Benzine | 125pk

o.a. voorzien van: • Airconditioning • DAB+ radio • LED-dagrijverlichting • Bluetooth • Elektrische ramen • Reservewiel Meerprijs metaallak €477

o.a. voorzien van: • Climatronic Airco • Navigatie • Adaptive Cruise control • Parkeersensoren voor en achter • Lane Assist • Bluetooth • Reservewiel

Rijklaar va.

Ook op Move up! 1.0 Executive voorraad Design-pakket ‘white cube’ €12.050*

Ook op Tiguan Highline DSG voorraad 1.4 TSI (150pk), automaat

Rijklaar va.

€40.165*

> Of ervaar zelf de nieuwe Polo en T-Roc tijdens een proefrit De nieuwe

Polo Private Lease va

€285* Rijklaar va €15.550*

Ready to

T-Roc

Kom nu proefrijden in deze SUV

Rijklaar va

€25.995*

Genoemde particuliere en klein zakelijke vanaf-prijzen en voordelen zijn alleen geldig op de genoemde modellen uit actievoorraad, inclusief btw, bpm, afleverkosten, recyclingbijdrage en leges. *Full operational lease onder het Keurmerk Private Lease aangeboden door Volkswagen Financial Services. Getoonde vanafprijzen zijn actieprijzen o.b.v. Private Lease inclusief BTW bij 48 maanden, 10.000 km per jaar, €500 eigen risico en regio Friesland. Brandstof is niet inbegrepen. Vaste opzegvergoeding is 40% van de resterende leasetermijnen. Toetsing en registratie bij BKR te Tiel.

Drukfouten voorbehouden. Aanbod is geldig zolang de voorraad strekt, doch uiterlijk 31 december 2017. Afbeelding kan meeruitvoeringen bevatten.

IJ: EXCLUSIEF B

vandenbrug.nl/volkswagen

Van den Brug Heerenveen

Van den Brug Sneek

Zilverweg 5, 8445 PE Heerenveen | T 0513 - 63 30 54

Kleermakersstraat 6, 8601 WG Sneek | T 0515 - 42 52 52

Autoland van den Brug is ook gevestigd in Franeker, Drachten en Buitenpost

deFryskeMarren • SPORT

GROOTDEFRYSKEMARREN

39

deFryskeMarren SJOUKJE HOEKSTRA VAN YOGA SJOUKJE UIT LEMMER

“Yoga is aandacht, adem, ontspanning en voelen” De oorsprong van Yoga ligt in India. Het woord is afgeleid van het Sanskriet ‘Yuj’ wat verbinding betekent. Anders dan waar het vaak mee wordt geassocieerd, is Yoga niet zweverig en ook geen sport. Het gaat om de verbinding tussen lichaam en geest, van buiten naar binnen en van spanning naar ontspanning. Yoga heeft niet alleen betrekking op de houdingen van het lichaam, maar ook het controleren van de ademhaling, want daarmee verbind je lichaam en geest. Denk maar eens hoe bij opwinding en stress je ademhaling versnelt en je lichaam daardoor in een bepaalde staat komt. Dat kunnen aanvoelen en kunnen aansturen is waar yoga je bij helpt volgens Sjoukje Hoekstra. De kwieke Friezin geeft al meer dan 40 jaar yogales.

HOE HET BEGON Sinds drie jaar is Yoga Sjoukje gevestigd aan de Kortestreek in Lemmer. Op nummer 19 opent een kleine, tengere vrouw de deur.

Getogen in een gemakkelijke broek met geitenwollen slofjes en de kat op schoot begint Sjoukje Hoekstra te vertellen. Ze is van origine een Aldeboarnster. Geboren op de ‘pleats’ in een gezin van vier kinderen. Een groot deel van haar familie woont in Gaasterland en zo kwam zij in Balk terecht. “Ik werkte als gezinsverzorgster. Ik begon in Akkrum en later in de gemeente Gaasterland, toen ik in Balk kwam wonen. Later heb ik de opleiding gedaan voor gespecialiseerd gezinsverzorgster en werkte ik samen met maatschappelijk werk in gezinnen met meervoudige problemen zoals onder

andere alcohol, overspannen gezinslid of problemen met opvoeding. Dat heb ik 35 jaar gedaan.”

Het zorgen voor mensen, dat vond Sjoukje mooi. Maar ze kwam er ook achter hoe belangrijk het is om goed voor jezelf te zorgen.

Dat ontdekte ze door yoga.

“Toen ik in Balk woonde gaf Johanna Banga yogales in Oudemirdum. Het boeide mij meteen. De stilte, de vragen die je voor jezelf tegenkomt en de oefeningen deden veel goed. Zodanig dat ik zelf een opleiding ben gaan doen. Niet met de intentie om les te gaan geven, maar ik wilde het zelf goed beheersen.” Ze volgde een driejarige opleiding en specialiseerde zich daarna nog een jaar in yoga voor mensen met een lichamelijke beperking, want Sjoukje is en blijft een ‘zorger’ in hart en nieren.

VAN ZOLDER NAAR BOERDERIJ Hoewel het begon op een zolderkamer in Warns, waar ze destijds was neergestreken, kocht ze later met vier vrienden een boerderij in Onna, ten zuidwesten van Steenwijk.

Die werd geheel rolstoeltoegankelijk verbouwd. Daar gaven ze yoga meditatie en verzorgden yogamidweken en -weekenden voor gehandicapten.

Sjoukje werkte veel in hun eigen grote biologische tuin. Haar vrienden volgden de wat strengere leer van de guru Paramahansa Yogananda, tweemaal per dag anderhalf uur mediteren. Daar kon Sjoukje zich, als een doener, niet in vinden. Na negen jaar daar samen te hebben gewoond was het tijd voor wat nieuws. Er werd besloten de boerderij te verkopen.

Ze keerde terug naar Friesland. Haar baan in de zorg gaf ze op en ze werd fulltime yogadocente. Ze gaf les in Workum, Koudum, Warns, Molkwerum, Balk en Lemmer. Van hot naar her met al die kussens en matjes in de auto. Er verschijnt een lach op Sjoukjes gezicht als ze eraan terugdenkt. “Toen ik begon in de yoga ruimte van de Wester Es te Koudum moest ik altijd het alarm uit- en na afloop inschakelen. Bijna iedere keer ging het af omdat ik het nummer verkeerd intoetste.

Met trillende benen begon ik dan aan de les.”

ROPE YOGA In de 40 jaar als yogadocente heeft ze heel wat nieuwe yogavormen voorbij zien komen en liet zich regelmatig bijscholen. Één van de nieuwe vormen is Rope Yoga. Dat is in IJsland ontstaan en om deze techniek te leren is ze tweemaal naar IJsland afgereisd. Samen met een collega uit de polder zijn zij de enigen in Nederland die deze vorm van Yoga kunnen onderwijzen. “Het is een vorm voor mensen die yoga te soft vinden, maar fitness te heftig Door gebruik van een speciaal frame met koord en katrolconstructie, worden bewegingen op een zachte en vloeiende manier uitgevoerd.” Binnen haar eigen bedrijf geeft zij Rope yoga, meditatie, mindfulness en yoga op maat voor mensen met een beperking.

“Dat laatste is bijzonder. Je kunt de mogelijkheden voor die mensen vergroten door ze te leren wat ze wel kunnen, in plaats van aan te geven wat ze niet kunnen.” Met een brede glimlacht vertelt Sjoukje hoe zij met een spastisch meisje, die erg beperkt was, toch yoga kon doen. “Aandacht, adem, ontspanning en delen is hier het credo.”

ONTSTRESSEN VAN DIE DRUKKE LEVENSSTIJL Met het veranderen van de tijd ziet Sjoukje ook veel meer mensen met burn-outs en

mensen die komen ontstressen. Voor de drukke levensstijl is yin yoga een goede tegenhanger. Deze methode richt zich op loslaten, rust en stilte. Deze lessen worden bij Sjoukje door Brigitte de Jong verzorgd. Een andere vorm van yoga die bij Yoga Sjoukje wordt gegeven is Dru yoga. Hier ligt het accent op zachte, vloeiende en toch krachtige bewegingen. Deze methode wordt door Boukje Hoeksma gegeven. “Het is voor iedereen geschikt, ongeacht leeftijd of conditie.

Je leert je eigen grenzen kennen.” Grenzen opzoeken, dat kan Sjoukje, want tussen de lessen door fietste ze maar liefst 17 keer de Fietselfstedentocht, reed in 1986 en 1987 de Tocht der Tochten te schaats en wandelde ‘om dat brevet ook in bezit te krijgen’ , ‘m ook nog een keer.

In al die jaren wordt Sjoukje nog steeds geraakt door de ommekeer die cursisten ondervinden en het feit dat haar eigen groeiproces nooit stopt. En dat terwijl ze bijna 70 wordt.

Of ze van plan is te stoppen? Daar wil ze niet eens aan denken. “Van de verhuurder mag ik hier zolang wonen als ik wil. Ik denk dan ook niet in problemen, maar in oplossingen!”

deFryskeMarren • SPORT

40

deFryskeMarren LINKER RIJTJE MOET HAALBAAR ZIJN

DE FRYSKE MARREN MIDDENMOTERS OPTIMISTISCH GESTEMD De maand december leent zich uitstekend voor een tussenbalans. Wat ging er goed, waar zijn verbeterpunten mogelijk. Wordt er voldaan aan de, eventueel hooggespannen, verwachtingen? Ook worden de contracten van trainers verlengd of geeft men aan op elkaar te zijn uitgekeken. En komt, zij het voorzichtig, de spelerscarrousel op stoom. Redenen genoeg om eens een belronde te maken langs drie DFM voetbalverenigingen. Deze keer viel de keus op RKvv Bakhuizen, vv Balk en vv Delfstrahuizen.

ZATERDAGVOETBAL De afgelopen seizoenen was er al een trend waarneembaar op het gebied van het zondagvoetbal naar de zaterdag. Weerman: “Ik denk dat het voor de spelers beter is. Ze spelen eens tegen nieuwe tegenstanders en hoeven minder ver te reizen. Nadelen zijn er echter ook.

Een daarvan is dat jongens die gewend waren om op zaterdag te werken dit niet meer kunnen doen en dat er op zondag meer publiek was.

Jongens uit de regio die op zaterdag spelen kwamen dan kijken, iets wat nu dus niet meer mogelijk is.”

“Van zondag naar zaterdag is goed voor de spelers” Voor voetbalvereniging Bakhuizen is sinds dit voetbalseizoen een nieuw tijdperk aangebroken.

Sinds mensenheugenis voetballen de geel-blauwen op zondag, maar dit werd verruild voor het voetballen op zaterdag. Qua klasse vond er geen verandering plaats. In de vijfde klasse staat de ploeg van trainer Arend Weerman keurig in de middenmoot. Volgens de oefenmeester had het team zes punten meer moeten hebben.

“Ik heb jarenlang bij Balk rondgelopen bij zowel de jeugd als ook het tweede elftal. De afgelopen seizoenen deed ik dat bij Workum totdat Bakhuizen kenbaar maakte voor dit seizoen een trainer te zoeken. Ik

Bakhuizen trainer Arend Weerman

ben in gesprek gegaan en inmiddels zijn we bijna halverwege het seizoen. Het is wel iets anders om voor een tweede elftal te staan als trainer. Daar heb je te maken met afvallers van het eerste, spelers die niet altijd even gemotiveerd zijn of terugkomen van blessures. Daarbij heb je ook nog een eigen kern waar je rekening mee moet houden”, aldus Weerman, die in het bezit is van TC2- diploma.

De selectie van rkvv Bakhuizen

SPORTIEF Waar de kampioenskandidaat SWZ nog geen punt heeft laten liggen is dat voor Bakhuizen wel anders.

“Op dit moment hadden we, naar mijn mening, zeker zes punten meer moeten hebben. In de eerste helft tegen MSC, wat ik ook een goede ploeg vind, hadden we voor moeten staan voor rust. Echter verliezen we die wedstrijd mede doordat we de kansen zelf niet afmaken. Aan de andere kant krijgen we ook veel doelpunten tegen. We hebben een kleine keeper, iets wat bij spelhervattingen of voorzetten gevaarlijk is. Overigens niets ten nadele van de doelman, want hij is een hele goede goalie en een prima lijnkeeper. Alleen door zijn lengte kan hij niet altijd bij de hoge ballen.”

LINKER RIJTJE Binnen de vereniging is er nog geen duidelijkheid over komend seizoen.

Weerman: “Daar heb ik zelf ook nog geen besluit over genomen. Eerst wil ik dit seizoen goed voltooien en in de winterstop gaan we de gesprekken over contractverlen-

ging wel aan. Het huidige seizoen denk ik dat we zeker in het linker rijtje kunnen eindigen. Daar zijn we kwalitatief goed genoeg voor. In de breedte zijn we kwetsbaar. We hebben een hele smalle A-selectie met veel jonge jongens. Op dit moment hebben we weinig last gehad van blessures of schorsingen en dat wil ik graag zo houden. In de B-selectie zitten wel een paar goede voetballers maar die kunnen al moeilijk een ploeg op de been krijgen. Heel misschien zit er nog wel een periodetitel in.”

doelstelling met elkaar om een grotere rol van betekenis te spelen in de vierde klasse. Tot aan de winterstop hebben we prima kunnen meedoen, maar na de winterstop hadden we te maken met veel blessures en schorsingen. Volgens mij hebben we na de winterstop nog maar drie keer gewonnen. Mede door deze ervaring hebben we ervoor gekozen om dit jaar geen harde doelstelling te stellen. Je bent als selectie toch afhankelijk van blessures en schorsingen”, aldus de middenvelder.

Delfstrahuizen zonder doelstelling gestart

Delfstrahuizen staat na negen speelronden dus op de vijfde plaats.

Volgens Strampel een plek die voor verbetering vatbaar is. “We hebben het in ons om bij de top te blijven.

We moeten dan wel fit blijven en niet te veel kaarten krijgen. We hebben nu al enkele talenten die mee doen met het eerste en zich prima staande kunnen houden in deze klasse. Het zou een mooie prestatie zijn om voor promotie te mogen spelen.”

Een van de bekendste spelers uit de selectie van vv Delfstrahuizen is Kevin Strampel. De routinier speelde, op een kort uitstapje naar d’Olde Veste uit Steenwijk na, zijn hele carrière bij de withemden. Op het moment van schrijven staat de selectie op een vijfde plaats in de ranglijst van de vierde klasse A. “Vorig seizoen hadden we een

TOEKOMST De spelmaker van Delfstrahuizen ziet de toekomst positief tegemoet.

“Er zijn nu al enkele spelers die hebben meegedaan dit seizoen en ook in de komende jaren gaan er jongens doorbreken. Er is veel talent

GROOTDEFRYSKEMARREN

41

FOTO: HENK MENNEGA

FOTO: HENK MENNEGA

VV Balk 1, voor de wedstrijd tegen Blauw Wit .

der die moest worden geopereerd, een elleboog waar iemand aan geblesseerd raakte en zelf tijdens een teamfeestje liep iemand een blessure op bij een partijtje worstelen. Daar heb ik als trainer, helaas, geen invloed op. Inmiddels komen er steeds meer spelers terug van blessures, wat zorgt voor meer competitie in de selectie”, aldus Sangers. Hij vervolgt: “Een extra spits zou wel gewenst zijn. Marnix Zeldenrust doet het heel goed en ontwikkelt zich wekelijks maar hij is jong en je kunt niet verwachten dat hij net zo makkelijk scoort als de ervaren Johannes Altena die er elk jaar veel in legt op ons niveau.

in de jeugdteams en dat is wel een mooi vooruitzicht voor de verenging. Iets waar ze op verder kunnen bouwen in de toekomst. Of ik dat nog mee ga maken weet ik niet. Ik loop wel op mijn laatste benen. In mijn periode bij d’Olde Veste heb ik mijn voorste- en achterste kruisband afgescheurd dus ik heb een periode niet kunnen spelen. Inmiddels begin ik wat te kwakkelen met diezelfde knie waardoor ik niet nog

een paar jaar mee kan is mijn eigen verwachting.”

OVERBRUGGINGSJAAR Vanwege het aanstormende talent dat moet worden ingepast is dit seizoen voor Delfstrahuizen een overbruggingsjaar. Strampel: “Ik denk dat ook komend seizoen en misschien dat jaar erna wel zulke seizoenen zijn. Jongens moeten hun plekje innemen en aan het

niveau wennen. We hebben nu een selectie die weinig oude spelers bevat, ik ben zelfs een van de ouderen met mijn dertig jaar. De jonge spelers gaan straks prima meedraaien in de vierde klasse en kunnen de derde klasse ook wel aan. Mijn verwachting is dat een promotie niet op korte termijn gaat plaatsvinden maar dat het wel gaat gebeuren op termijn. Als de groep dan bij elkaar blijft dan zie ik voor de toekomst een goed perspectief.”

Handhaving is geen kampioenschap meer voor Balk

Kevin Strampel legt aan voor een schot

In de afgelopen seizoenen is er bij voetbalvereniging Balk een nieuw realisme ontstaan. In de eerste klasse is de ploeg van oefenmeester Dick Sangers een vaste waarde geworden. Nieuwe spelers komen uit de eigen jeugd en er is geen enkele speler die van buiten komt.

“We hebben dit seizoen een waslijst aan blessures gehad, die je normaal gesproken nooit hebt. Een schou-

BEKER “In de beker hebben we gewonnen van SWZ Boso Sneek, een hoofdklasser. We wisten wat we moesten verwachten. Zij zetten ons het eerste deel van de wedstrijd volledig onder druk en daar wisten we goed mee om te gaan. Daarbij hebben we daarna goed vanuit onze organisatie gespeeld en gewonnen. Dat is natuurlijk een opsteker voor de hele selectie”, vertelt Sangers.

HANDHAVEN “Ik denk dat we anno 2017 zover zijn dat handhaving in de eerste klasse niet langer als kampioenschap wordt ervaren. Het is inmiddels zo dat we al vier jaar op dit niveau spelen en daarbij zijn er allemaal jonge spelers ingepast. Er zijn wat oudere spelers die sinds mijn aantreden zijn gestopt en jonge jongens van toen zijn nu stabiele spelers voor dit niveau. Het is toch prachtig dat je je met spelers vanuit je eigen vereniging kunt handhaven op dit niveau”, vertelt de sportinstructeur bij de Van Mesdagkliniek in Groningen. “Er zijn een paar ploegen die er echt bovenuit steken. Drachtster Boys en Buitenpost zijn hiervan voorbeelden en ook PKC uit Groningen. Wij richten ons op de plaatsen zes tot acht. Daarvoor moeten we nog wel knokken, want er zijn veel ploegen die erg aan elkaar gewaagd zijn.”

KUNSTGRAS De voetbalbalvereniging uit Balk heeft nog niet zo lang kunstgras.

Toch is de oefenmeester zeer content met de mogelijkheden. “Het is ideaal. Normaal gesproken moesten we in de winterperiode vaak uitwijken naar Workum of zaten we in Heerenveen. In deze periode hadden we zeker al weer meerdere keren moeten verplaatsen. Het kunstgrasveld geeft veel mogelijkheden voor ons. We kunnen altijd trainen op een goede ondergrond

FOTO: HENK MENNEGA

VV Balk tegen Blauw Wit

en we kunnen er ook wedstrijden spelen. Toch heb ik persoonlijk nog steeds een voorkeur voor echt gras om wedstrijden op te spelen.”

Balk trainer Dick Sangers heeft er alle vertrouwen in.

SELECTIE De selectie van de Gaasterlanders wordt dus gevormd door spelers die uit de eigen gelederen komen.

“Dat is wel een heel mooi gegeven en een mooi streven om vol te houden. Toch moet ik ook de spelers hierin een compliment geven. Ze krijgen niets vergoed en hebben het er wel voor over om twee keer in de week te trainen. Dat is ook zo wanneer ze uit Groningen moeten komen. Dan steek je dus veel energie in je ontwikkeling als speler, een blijk van waardering, ook voor een trainer. Wanneer je de toekomst analyseert dan is het goed om te kijken in de jeugdopleiding van de vereniging. In elk jeugdteam bij ons zitten talenten, ondanks dat de A’s niet op een heel hoog niveau spelen. Die kun je laten doorstromen.

Of het dan uiteindelijk eerste elftal spelers worden is pas op een later tijdstip te bepalen.”

deFryskeMarren • SPORT

42

FOTO'S : MARTIN DE JONG FOTOGRAFIE

deFryskeMarren

MARRIT LEENSTRA

KLAAR VOOR TWEEDE OLYMPISCHE SPELEN Marrit Leenstra uit Wijckel staat aan de vooravond van mogelijk haar tweede Olympische Spelen. Na haar gouden medaille vier jaar geleden met de ploegenachtervolging is ze erop gebrand er volgend jaar in februari weer bij te zijn. De weg naar de Olympische Spelen is echter niet eenvoudig in schaatsland Nederland en de concurrentie is groot. Het kwalificatiesysteem is echter eenvoudig. Goed rijden tijdens het Olympisch Kwalificatie Toernooi tussen Kerst en oud en nieuw en kwalificatie is een feit.

Waar de meeste Nederlanders zich via een sterke Nederlandse ploeg voorbereiden op het OKT (Olympisch Kwalificatie Toernooi) doet Leenstra dat op geheel eigen wijze.

Via een gesprek vanuit het Canadese Calgary spraken we de specialiste op de middenafstand over haar dorp, Italië en het oh zo belangrijke OKT.

VERLIEFD OP ITALIË Jarenlang maakte Marrit Leenstra deel uit van Nederlandse commerciële schaatsploegen. Toen haar ploeg Corendon na het schaatsseizoen 2014/2015 stopte met sponsoring in de schaatssport besloot Leenstra het over een andere boeg te gooien.

Ze sloot zich aan bij de nationale schaatsploeg van Italië en vond met Enie.nl een privésponsor. De overgang naar de ploeg van de Italiaanse trainer Marchetto was niet geheel toevallig. Haar man is namelijk de Italiaan Matteo Anesi, assistent-

trainer bij de nationale ploeg.

“Het was wel even wennen natuurlijk, je man als trainer, maar nu zo vlak voor de Olympische Spelen sta ik nog steeds 100% achter mijn keuze.” Hoewel de 28-jarige schaatsster nog steeds veel in Wijckel is te vinden, brengt ze een groot deel van het jaar door in Italië. Uiteraard samen met haar man, maar ook met de nationale ploeg. Het stel woont in Baselga di Pinè, dat tevens de uitvalsbasis is van de nationale schaatsploeg van Italië. Hoewel Italië natuurlijk niet naast de deur ligt, wist Leenstra zich vrij gemakkelijk aan te passen aan het Zuid-Europese land. “De rol van Matteo is hierin natuurlijk belangrijk. Hij is hier thuis en dat maakt integreren een stuk gemakkelijker. Ik heb hier familie, ploeggenoten en fantastische faciliteiten. Zonder Matteo, als je hier echt alleen naar toe gaat, zou het denk ik wel een stuk lastiger zijn.”

NEDERLAND VERSUS ITALIË Waar Leenstra in Nederland regelmatig wordt herkend op straat, zeker in haar woonplaats Wijckel en schaatsmekka Heerenveen, gaat ze in Italië in volledige anonimiteit door het leven. “Ondanks de goede resultaten van de Italiaanse ploeg in het recente verleden en ook nu, is schaatsen in Italië een erg kleine sport. “Als je hier traint is het altijd rustig, heb je het ijs vaak voor jezelf en kun je doen wat je wilt. In Nederland is dat compleet anders. Hier ben je met veel rijders op de baan en moet je opschieten, want na de geplande trainingstijd staat er weer een publieksuur gepland en moet je klaar zijn met de training.”

Qua mentaliteit is Italië ook behoorlijk anders, al merkt Leenstra daar in het noorden niet veel van.

“Ik vind dat je de Noord-Italianen wel een beetje kan vergelijken met Nederlanders en misschien ook wel met Friezen. Ze zijn lekker nuchter, duidelijk en staan met beide beentjes op de grond. In het zuiden is dat wel iets anders, maar daar kom ik eigenlijk nooit”, zegt ze lachend.

IN EEN PLOEG EN TOCH ALLEEN Leenstra traint het hele jaar onder leiding van haar coach Marchetto, maar er is een aantal momenten waarop dat niet kan. Op deze momenten kan ze terugvallen op het Gewest Friesland. “Als ik bijvoorbeeld Nederlandse kampioenschappen rijd, of het olympische kwalificatietoernooi, zijn de Italiaanse schaatsers er natuurlijk niet bij. Ik kan dan meetrainen met het Gewest Friesland. Hoewel dat enorm fijn is, is het niet altijd ideaal. Het gewest heeft een bepaald programma en ik ook. Dat komt niet altijd helemaal overeen en in die gevallen werk ik mijn eigen programma af om niet te veel aanpassingen te hoeven maken.”

Marrit Leenstra poseert in Calgary vlak voordat ze het zilver pakte met een nieuw Nederlands record van 1.52,06. ,,Dit is een geweldige opsteker. Het is geweldig om eindelijk weer eens met een heel lekker gevoel een race af te sluiten.’’

Momenteel verblijft Leenstra al meer dan twee weken in NoordAmerika, met haar Italiaanse ploeg en reed ze de World Cup in Calgary. Waar een behoorlijk deel van de Nederlandse schaatsers kiest om alleen in Calgary (eerste week december) te rijden en niet in Salt

Lake City (tweede week december), omwille van een ideale voorbereiding richting het OKT, rijdt Leenstra beide wedstrijden. “Mijn ploeg is hier en rijdt ook in Salt Lake City, ik dus ook. Ik kan wel teruggaan, maar dan moet ik alleen trainen. Voor mij is het dus vanzelfsprekend om bij mijn team te blijven.”

OP SCHEMA VOOR OKT Met nog een kleine drie weken te gaan richting het Olympische Kwalificatietoernooi tussen Kerst en Oud & Nieuw in Heerenveen ligt Leenstra goed op schema, klaar voor het OKT is ze echter nog niet. “Dat zou ook niet goed zijn, want we werken daar echt naar toe en dat zou betekenen dat ik te vroeg aan het pieken ben. We werken met een periodisering en ik neem nu nog geen gas terug. Vlak voor het OKT volgt een periode van minder trainen, meer kwaliteit in de training en veel rust om zo scherp en goed mogelijk aan de start te staan.”

Met onder andere tweemaal een vierde plaats tijdens de World Cup wedstrijden over duizend meter in Heerenveen en Stavanger is Leenstra dit seizoen redelijk goed begonnen. “Ik ben op de goede weg en kijk vol goede moed richting de belangrijkste wedstrijden dit seizoen. Hier nu in Calgary voelt het goed aan en gaat het in de training erg goed, zeker technisch. In de wedstrijd is dat soms nog moeilijk, want dan is het lastig om op volle snelheid de techniek goed te blijven uitvoeren.” Tijdens het OKT zijn de duizend- en de vijftienhonderd meter de speerpunten voor Leenstra.

Ook op de vijfhonderd meter komt ze in actie, maar deze afstand is naar eigen zeggen niet belangrijk. “Ik rijd deze afstand wel, maar internationaal kom ik op de vijfhonderd meter echt te kort. Op de duizend meter en zeker ook de vijftienhonderd meter hoop ik mij straks, eind december, te plaatsen voor de Olympische Spelen.”

Marrit Leenstra in actie tijdens de World Cup in Stavanger op 19 november 2017.

GROOTDEFRYSKEMARREN

43

Marrit Leenstra (links) pakte tijdens de World Cup in Calgary, het zilver op de 1000 meter.

Wellicht heeft u er al eens van gehoord. De prestatiematrix. Deze matrix speelt tijdens het OKT een belangrijke rol. Voor Nederland mogen namelijk maximaal tien schaatsers worden geselecteerd voor de Olympische Spelen terwijl er meer startplekken zijn.

De KNSB selecteert daarom op basis van prestaties uit het verleden tien schaatsers die statistisch gezien de grootste kans hebben op eremetaal. De KNSB kijkt naar alle World Cup wedstrijden van het vorige seizoen, het WK Afstanden 2017 en de eerste vier World Cup wedstrijden van dit seizoen. Op afstanden waar Nederland internationaal goed presteert zullen meer schaatsers afgevaardigd worden naar de Olympische Spelen dan op afstanden waarop Nederland minder goed presteert. De Nederlandse dames presteerden het afgelopen jaar goed op de duizend- en vijftienhonderd meter en ook op de drie kilometer. Voor Leenstra is dat goed nieuws, want de kans is groot dat een plek op het podium bij het OKT op haar favoriete afstanden de duizend- en vijftienhonderd meter garant staat voor een startbewijs naar de Spelen.

PROGRAMMA OLYMPISCH KWALIFICATIETOERNOOI HEERENVEEN DINSDAG 26 DECEMBER (TWEEDE KERSTDAG) Dames 1.000 meter Heren 5.000 meter

WOENSDAG 27 DECEMBER Dames 3.000 meter Heren 500 meter

DONDERDAG 28 DECEMBER Dames 500 meter Heren 10.000 meter

VRIJDAG 29 DECEMBER Dames 1.500 meter Heren 1.000 meter

ZATERDAG 30 DECEMBER Dames 5.000 meter Heren 1.500 meter

CHRISTMAS

SHOPPING

9 & 10 december

zaterdag 9 december

BEL: 0641207430

KERSTMARKT IN EN OM DE ST. MARTINUS KERK CHRISTMAS SHOPPING IN SNEEK MET O.M.: - KERSTETALAGES & KERSTVERLICHTING - FLITSMODESHOWS KERSTOUTFITS - DEMO’S KERSTMAKE-UP - WORKSHOPS - GLUHWEIN EN CHOCOMELK - PROEVERIJTJES - OP DE FOTO MET DE KERSTMAN

15:30-17:30

LIVE MUZIEK SCHAAPMARKTPLEIN, GROOTZAND, OOSTERDIJK & LEEUWENBURG/GALIGASTRAAT ONTSTEKEN VAN DE GROTE KERSTBOOM SCHAAPMARKTPLEIN HEEL SNEEK ZINGT …KERSTLIEDEREN IN DE ST. MARTINUS KERK

17:00 20:00-21:30

zondag 10 december 11:00-17:00 12:00-17:00 12:00-17:00 12:00-18:00

DE JONG & HOGETERP MEDIAEXPRES HEERENVEEN • 0641207430

KERSTFAIR WOONBOULEVARD EXTRA KOOPZONDAG KERSTMARKT OP GROOTZAND LEKKER SNEEK WINTEREDITIE

MOGELIJK GEMAAKT DOOR:

Email: koeriersbedrijfdejonghogeterp@hotmail.com

24 uur service

Voor alle december (kerst)activiteiten, extra koopavonden en koopzondagen kijk op www.sneek.nl

wijzigingen voorbehouden

Voor als het snel en goed moet!

11:00-17:00 15:00-18:00

deFryskeMarren • SPORT KORT

GROOTDEFRYSKEMARREN

45

GAASTERLÂN RABO RUN 2017 deFryskeMarren FOTO : AWFOTO.NL

BALK - Op 23 december vindt De Gaasterlân Rabo Run plaats. De hardloopwedstrijd is een initiatief van ‘Balk Support’ van de Voetbal Vereniging Balk. Het is een loop voor jong en oud.

NEDERLANDS RECORD MARRIT LEENSTRA Marrit Leenstra uit Wijckel heeft een enorm goed schaatsweekend achter de rug in het Canadese Calgary. De langebaanschaatsster reed namelijk een nieuw Nederlands record op de vijftienhonderd meter tijdens de ISU World Cup. Leenstra reed met een tijd van 1.52,06 het oude record van Ireen Wüst uit de boeken.

Genoeg voor de overwinning was de toptijd echter niet. De Japanse Miho Takagi reed een nieuw Japans record met 1.51,79. Op de duizend meter op vrijdag kwam Leenstra tot een derde plaats. De tijd van 1.13,72 betekende een nieuw Nederlands record voor de Friezin.

Net voor haar Nederlandse record op de vijftienhonderd meter kwam Leenstra in actie in de B-groep op de vijfhonderd meter en reed daar naar de snelste tijd en wederom een nieuw Nederlands record. De nieuwe toptijd van Leenstra op de kortste sprintafstand is nu 37,95. Drie honderdsten sneller dan haar oude persoonlijke record. Of de nieuwe toptijden van Leenstra lang zullen blijven staan is nog maar de vraag.

de deelnemers aan de 12 km loop en de halve marathon. Ook wordt er direct na de finish fruit aangeboden. De routes zijn ongewijzigd gebleven aan de voorgaande jaren.

De deelnemers kunnen kiezen uit drie afstanden: 4 mijl, 12 kilometer en de halve marathon van 21,1 km. Dit afstand van 4 mijl is dit jaar voor het eerst aan de loop toegevoegd. De mooie vlakke paden in Gaasterland maken de loop toegankelijk voor een brede groep deelnemers. Er is een verzorgingspost ingericht voor

Dit jaar wordt er wederom gebruik gemaakt van startnummers met een chip die de doorkomst bij start en finish registreert. Tijden en klasseringen worden zo spoedig mogelijk na afloop van de loop op de site gezet. De drie snelste deelnemers ontvangen tevens een blijvende herinnering en een envelop met inhoud. De start is om 11:30 bij VV Balk, aan de Westein 45.

VOLLEYBALDAMES BALK BEHOUDEN LEIDING NA ZEGE Autoschadekuiper/ D.B.S DS1 uit Balk heeft afgelopen zaterdag in eigen huis met 3-1 gewonnen van Emmen ’95 DS1.

Darter Danny Noppert verkeert momenteel in uitstekende vorm.

Tijdens ‘The Lakeside Night of Champions’ in Engeland wist de darter uit Joure het te schoppen tot de finale.

De dames, die uitkomen in de tweede divisie A, wonnen overtuigend met 3-1. Met 35 punten uit 8 wedstrijden gaan de dames uit Balk stevig aan de leiding in de competitie. De nummer twee VC Zwolle DS 3 liet geen steken vallen en won haar wedstrijd ook met 3-1. De Balksters spelen voor de winterstop nog eenmaal. Volgende week staat de wedstrijd tegen Veracles DS2 uit Groningen op het programma.

In de kwartfinale versloeg Noppert de Engelsman James Wade met 4-3. In de halve finale trof Noppert zijn landgenoot Raymond van Barneveld. Van Barneveld kreeg net als Wade klop van de jonge Fries. De finale tegen de beste darter van dit moment Michael van Gerwen werd een enorme kraker. De wedstrijd ging gelijk op en het werd 3-3. In de vierde en beslissende leg delfde Noppert echter toch het onderspit en moest hij genoegen nemen met de tweede plaats.

Volgende week staat de vierde wedstrijd in de ISU World Cup op het programma in het Amerikaanse Salt Lake City. Salt Lake City wordt gezien als de snelste ijsbaan ter wereld.

PLOEG SJINKIE KNEGT EN DENNIS VISSER GENOMINEERD VOOR SPORTPLOEG V/H JAAR PRIJZENREGEN ROELEVINK

Yan Wijnsma 1e prijs en Sytse Sjoerd Holtrop 4e prijs.

SPORT JUDOKA’S

FOTO : AWFOTO.NL

Weer een prijzenregen voor de judoka’s van Roelevink Sport uit Oudehaske. Op zaterdag 25 november organiseerde Sportcentrum Akkermans in samenwerking met Stichting Judo Support Wommels Sneek de tweede Sneeker Beker en het eerste opstap toernooi Sneeker Beker voor judoka’s in verschillende leeftijden.

De shorttrackploeg met onder andere Sjinkie Knegt uit Bantega en Dennis Visser uit Lemmer is genomineerd voor Sportploeg van het Jaar.

Knegt werd zowel Europees- als wereldkampioen op de aflossing. Visser maakte tijdens het WK in Rotterdam deel uit van het winnende team. De shorttrackploeg heeft stevige concurrentie van andere genomineerde ploegen. Zo zijn ook de Nederlandse voetbalsters genomineerd die in eigen land Europees kampioen voetbal werden. Ook de hockey mannenploeg is genomineerd. De ploeg van Max Caldas werd Europees kampioen.

NOPPERT VERSLAAT VAN BARNEVELD MAAR VERLIEST NIPT TEGEN VAN GERWEN

Een eerste prijs is voor Nikki Kootstra, Yan Wijnsma (Lemmer) en Reitse Jan Holtrop (Ouwsterhaule). De tweede prijs is binnen gehaald door Rowan van der Gaast (Bantega), Jade de Vries, Ruben Velda, Jasper van Eijl (Joure), Jelte Achterberg (Lemmer) en Mark Broer (Scharsterbrug). De volgende judoka’s ontvingen een derde prijs: Nicole van der Woude, Faye Janssen, Elze Visser, Lennart Montsma, Nick Janssen (Joure, Jorinde van der Vaart (Balk), Wessel Wieringa en Mathijs Schaper (Lemmer). Met een vierde prijs gingen Sven de Vries, Lieke van der Woude, MartDe Oud (Joure), Rhea Veerman, Willem van den Berg, Kay van Griethuijsen, Richard Hornstra (Lemmer), Sytse Sjoerd Holtrop (Ouwsterhaule), Anniek Luimstra en Gido Muizelaar (Langweer) naar huis.

de

HEEFT U OF UW VERENIGING NIEUWS TE MELDEN? LAAT HET ONS WETEN VIA REDACTIE@GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

deFryskeMarren deFryskeMarren

VIER DAGEN SHOW BIJ HAICO BOUMA UIT OUDEHASKE Tussen kerst en Oud & Nieuw houdt Haico Bouma Schaatsen, skeelers & fietsen uit Oudehaske een grote vier dagen durende show. In deze dagen kunnen klanten van Haico Bouma heel veel presentaties en demonstraties verwachten.

Zoals de presentatie van de nieuwe merken Giant en Bianchi. Onder het genot van een hapje en een drankje kunnen de klanten kiezen uit vele aanbiedingen en alvast een kijkje nemen bij de nieuwste 2018 modellen. Ook is er in deze vier dagen veel nieuwe schaats- en fietskleding te bezichtigen.

Tevens is er een winactie waarbij iedereen schaatsen kan winnen.

Reden genoeg om tussen kerst en Oud & Nieuw een bezoek aan Haico Bouma Schaatsen, skeelers & fietsen te brengen. De vier dagen show: Kom even wintersporten op 27, 28, 29 & 30 december.

46 2

14

15

D C

17

26

9

9

H

15

18

22

24

17

17

15

9

22

15

22

12

22

12 14

22

2

6

8

17

17

17

6

18

11

15

14

10

10

19

17 8

6

6

17 19

6

15

8

22

22

10

1 10

17

17

7

2

14

4

14

2

4

18

9 17

14

26

10

6

7

PUZZELPAGINA NR 12

17

14

20

7

15

11

14 14

5

8

10

22

17

7

5

17

11

W

15

22

6

8

8

7

15

4

2

17

14

11

24

25

20

23

17

7

7

11

22

14

14

8

14

11

10

21

8

19

17

9

13

8

12

7

22

18

18

5

19

18

17

16

17

6

5

4

3

1

6

NUMMER 12 • 2017

22

17

7

6

18 17

4 14

17

Puzzel en win! In iedere editie van deze krant staat een puzzel waarmee u leuke prijsjes kunt winnen. Stuur uw oplossing via de email of met traditionele post. U kunt dit sturen naar: info@grootdefryskemarren.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 12-2017 – tot uiterlijk 31 december 2017. Wij wensen u veel puzzel plezier!

19

Probeer ijke letters. staan voor gel .

Gelijke cijfers den woord te vin het gekleurde

pl. in Zwitserland

militaire overval

watervogel

titel v.e. geestelijke

lusteloosheid

12

jaargetijde

radon

5

overleg

bijbelse figuur

avontuur

bijbelse figuur

vrouwelijk dier

opstandeling

pl. in Frankrijk

verhoogde toon

kerel

koekje

steen

wijnmaat

5

6

7

8

9

10

11

12

13

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

19

11

2

10

19

21

19

9

2

21

2

14

10

R

12 6

cerium

4

10

paardentuig

O

4 19

6 15

17

pl. in Duitsland

loopbaan

schande

2

2

22

23

6

19

3

C

2

N

18

16 boekomslag

bij geen gehoor

7

geestdrift

1

19

20

15

4

4

15

19

19

15

22

2 10

1

10 23

1

15

19

18 19

19

1

17 9

draagzak

lofspraak

specerij

26 11

19

palm

Ind. dakbedekking

uitblinker

4

2

eerste vrouw

bladzijde

2

3

1

profeet

gereed

eetgerei

8

19

26

12

1

8

9

11

19

24

4

22

11

26

2

2

11 14

snavel

26

pl. in Engeland

voordat scheepsleuning

4

4

11

15

13

11 5

1

11

14

13

25

19

19

15

26

4

15

19

11

1 24

gevuld pers. vnw.

angst

nabeschouwing

programma

snack

later

gebogen been

pennenstrijd

11

gang

diploma

scherp

bladmetaal

zouteloos

rotspunt

biet

onstuimig

opening

19

voegwoord

selenium

advies

rondrit

9

Latijnse bijbelvertaling

19

1 26

3

4

1

10

26

4

15

9 19

19

24 19

19

17

Obe & Marijke Veldman keurslager

WAARDEBON VAN € 25,00

grootmoeder

Midstraat 81 8501AG Joure 0513 - 413263

honingbij

6

1

deugniet

STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 12, V.D. MEER, keurslager VÓÓR 31 december A.S. PER EMAIL NAAR : www.vandermeerheerenveen.keurslager.nl info@grootDEFRYSKEMARREN.nl OF PER POST NAAR: GROOTDEFRYSKEMARREn, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK Molenplein 8 - 8442LM Heerenveen 0513-626223

© www.puzzelpro.nl 1

23

26

IN PUZZEL EN W

gehalte

onbrandbare stof

10

12

specialiteiten!

veerkracht waanbeeld

6

Gelijke cijfers staan voor gelijke letters. Probeer Proef onze het gekleurde woord te vinden.

afgod gevaar

3

1

snoep

Spaanse uitroep

steeds

15

1

13

en volgende

25

brandpunt

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

Winnaar puzzel Grootdefryskemarren 11 - 2017 Susanna Schotanus uit Oudemirdum heeft de waardebon t.w.v. € 25.00 aangeboden en te besteden bij Keurslagerij Obe en Marijke Veldman gewonnen.

COLOFON GrootDeFryskeMarren krant is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De krant wordt huis-aan-huis verspreid in gemeente De Fryske Marren en ligt bij verschillende 'pickup' points in gemeente De Fryske Marren.

Oplage: 28.000 exemplaren.

UITGEVER

EINDREDACTIE

VERKOOP

Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl

Wim Walda

Meine de Vlugt, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok, Mieke Alferink

REDACTIETIPS?

REDACTIE Henk van der Veer, Wim Walda, Eelke Lok, Jan van Loon, Gerard van Leeuwen, Kirsten van Loon

DRUK

VORMGEVING

VERSPREIDING

toestemming van de uitgever. De

Frans van Dam (Quod Media)

FRL Verspreidingen, Leeuwarden

gegevens in deze krant zijn met zorg

Hoekstra Krantendruk, Emmeloord

redactie@grootdefryskemarren.nl

BLADMANAGEMENT Marianne Bouwman mbouwman@yingmedia.nl Kirsten van Loon kirsten@yingmedia.nl

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande

samengesteld. Ten aanzien van de

FOTOGRAFIE

juistheid van de inhoud hiervan kan

Johan Brouwer, Andre Weening

echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

Sjoerd Arjan. en Arjan Sjoerd enen Arjan.

Sjoerd Typisch ondernemers Typisch ondernemers Typisch ondern met een nine-to-fi ve met een nine-to-fi met eenvenine-to mentaliteit. mentaliteit.mentaliteit.

Nieuw! Slim boekhouden met een betrouwbare online totaaloplossing

Het gemak van een grotendeels geautomatiseerde administratie

Overal en altijd Het gemak van eeninzicht grotenHet gemak van w! Slim boekhouden Nieuw!

Slim met boekhouden een met een Da’s lekker... tijd overhouden voor een potje tennis met je actuele cijfers deelsingeautomatiseerde deels geautom vrienden. Hoe doe je dat? Met Boekhout van Kromhout. Deze ouwbare online betrouwbare totaaloplossing online totaaloplossing administratie administratie Betrouwbare sturingsslimme online oplossing van Van der Veen & Kromhout geeft informatie in één muisklik

24/7 inzicht in de prestaties van uw bedrijf. U bent altijd in Overal en altijd inzicht Overal en altijd Altijd het advies van uw en de tijdrovende administratie behoort tot het verleden. ker... tijd control overhouden Da’s lekker... voor een tijdpotje overhouden tennis met voor jeeen potje tennis metinjeactuele cijfers in actuele cijfe uvrienden. deMet kostbare urendoe navan vijven besteden zoals wilt:Kromhout. Deze accountant bij de hand . Hoe doeZojekunt dat?

Boekhout Hoe je dat?

Kromhout.

Met Boekhout Dezeu zelfvan Betrouwbare sturings- Betrouwbare s aan uw relatie, uw kinderen, uw hobby, uw sport of om nieuwe online oplossing slimme van Vanonline der Veen oplossing & Kromhout van Vangeeft der Veen & Kromhout geeft Tijd overhouden voor zaken informatie in één muisklik informatie in é die er écht toe doen ondernemingsplannen uit te werken.

icht in de prestaties 24/7 inzicht van uwinbedrijf. de prestaties U bent altijd van uw in bedrijf. U bent altijd in Altijd het advies van uwAltijd het advie n de tijdrovende control administratie en de tijdrovende behoort totadministratie het verleden. behoort tot het verleden. accountant bij de hand accountant bij u de kostbare uren Zo na kunt vijven u debesteden kostbare zoals uren na u zelf vijven wilt:besteden zoals u zelf wilt: elatie, uw kinderen, aan uw hobby, relatie, uw sport kinderen, of om uwnieuwe hobby, uw sport of om nieuwe Ontdek hoeveel tijd u kunt besparen!

Tijd overhouden voor zaken Tijd overhoude Ga naar die er écht toe doen die er écht toe mingsplannen uitondernemingsplannen tewww.boekhoutvankromhout.com werken. uit te werken.

185401167_VdVK_Adv_Boekhout_210x260.indd 1

k hoeveel tijd u kunt Ontdek besparen! hoeveel tijd u kunt besparen! ar www.boekhoutvankromhout.com Ga naar www.boekhoutvankromhout.com

23-06-14 11:42

KOM WINTERSPO RTEN!

W O H S N E A, G 4 27D, 28 29 & 30 DECEMBER WIJ PRESENTEREN ONZE NIEUWE MERKEN

Volop

acties e gezellig n heid

BIANCHI EN GIANT

4 DAGEN LANG

WIN!

PRESS KIT

De nieuwste 2018 modellen, productontwikkelingen, verkoop uitlopende modellen, hapje, drankje en...

heel veel aanbiedingen!

Elke bezoeker maakt kans op deze schaatsen!

2

2 A7/E

JOU

  •  •    • 

W W W. H A I C O B O U M A . N L

RE

OUDEHASKE

N

VEE

REN

HEE