groot
deFryskeMarren
GROOTDEFRYSKEMARREN
2e JAARGANG • NR. 2
MICHAEL DE REUS EN BRIAN WIERINGA
deFryskeMarren
deFryskeMarren
02- 2018
GROOTDEFRYSKEMARREN
IN DEZE UITGAVE n Tusken de Marrent e informatie van gemee De Fryske Marren
HESSEL SAPPÉ
eerste gediplomeerde schoorsteenveger van Nederland
FOTO: JOHAN BROUWER
Gratis waardebepaling! Weten wat jouw huis waard is?
www.makelaardijhoekstra.nl/waardebepaling
2
NUMMER 02 • 2018
GOOI HET ERUIT! Er is in deze tijd een hoop informatie beschikbaar. Via kranten, websites, mailingen, social media en tv komt ons veel tegemoet. Of het nu positief geformuleerde persberichten zijn van de politieke partijen zelf of berichten van (semi) kritische journalisten, objectieve journalisten en content marketeers die zich journalist noemen; de inwoner wordt geacht uit die wirwar van informatie zijn eigen mening te vormen. Zijn eigen objectieve mening die tot stand hoort te zijn gekomen door objectieve journalistiek uit de regio. En dat laatste, dat ligt nogal onder vuur. De regio journalistiek is sterk versobert. Worden raadsleden, wethouders en burgemeester nog wel echt gecontroleerd door de journalisten?
En mensen die online graag overal tegenaan schoppen, wel of niet gefundeerd op enige kennis, hoeveel invloed hebben die? Jouw mening is belangrijk voor de democratie, want wat wil jij eigenlijk? De gemeenteraadsverkiezingen staan voor de deur en dat is juist wanneer de mening van de burger het meeste invloed heeft. Jouw stem bepaalt wie er in die gemeenteraad komt en die gemeenteraad bepaalt, met het college van B en W, wat er in jouw omgeving gebeurt. En juist in jouw omgeving kun je het effect van je stem merken. Ook in de Fryske Marren worden politieke debatavonden georganiseerd. U bent hier van harte welkom.
opmerkelijk...
Het gemeentelijke katern in GrootdeFryskeMarren informeert de inwoners, maar waar informeren de inwoners ons en elkaar? Om deze reden stelt GrootdeFryskeMarrenkrant in de eerstvolgende editie een pagina beschikbaar voor ingezonden stukken. Wat vindt u belangrijk in de gemeente? Stuur het in naar redactie@grootdefryskemarren.nl onder de aanhef: ingezonden.
Marianne Bouwman en Ying Mellema
Maandelijkse rubriek met opmerkelijke zaken in de regio. Is u wat opgevallen, wilt u ons deelgenoot maken van een leuke gebeurtenis, of heeft u een een aankondiging of tip voor ons, stuur deze dan naar redactie@grootdefryskemarren.nl
woensdag 28 maart in de Brede school Jourezuid, een concert door de leerlingen dwarsfluit, koper, keyboard, piano en de AMV klas. De toegang tot de voorspeeluren is gratis.
bevordert de kennis van de Nederlandse taal en gewoontes. Door mee te doen met Meet & Eat draag je hier direct een steentje aan bij. Ook twee of meer vluchtelingen aan jouw tafel? Meld je aan als gastgezin! Kijk voor meer informatie op: stichtingpresent.nl/defryskemarren/meet-eat-2
JELLE VAN LOON BALKSTER VAN HET JAAR BALK - Tijdens de nieuwjaarsreceptie in ’t Haske te Balk op donderdag 11 januari is Jelle van Loon uitgeroepen tot Balkster van jaar. Jelle ontvangt uit handen van Josha de Vries, namens plaatselijk belang Balk Vooruit, de eerste Bûterblom. Een bijzondere prijs ontworpen door Rienk Steunenbrink uit Balk. Jelle van Loon kreeg voor zijn inzet als vrijwilliger bij verschillende verengingen en activiteiten de titel toebedeeld. Van Loon is een vrijwilliger in hart en nieren. Naast het gezinsleven en zijn drukke baan als vrachtwagenchauffeur, is Jelle actief bij de Lutskedagen, het team vrijwilligers dat ieder jaar zorgt voor de gezellige braderieën in Balk. Ook bij activiteiten helpt Jelle graag mee in het verkeersregelaarsteam. Tevens is hij jarenlang actief geweest in ’t Haske door allerlei hand-en-spandiensten te verrichten én is hij al 20 jaar lang bijna ieder weekend te vinden in de sporthal bij volleybalclub DBS Balk, als onder andere scheidsrechter. Met recht dus Balkster van het jaar.
Kent of bent u iemand met een bijzonder verhaal laat het ons weten via redactie@grootdefryskemarren.nl
JEUGDDEBATTEN OP 21 EN 22 FEBRUARI In aanloop naar de verkiezingen wordt ook voor de jeugd de mogelijkheid gegeven om in debat te gaan met de politieke partijen. Het idee is een herhaling van het project in 2013 zeer geslaagde project, dat door jongerenwerk tot stand is gekomen. De politieke partijen en de scholen voor het voortgezet onderwijs zijn tot een voorlopig programma gekomen. Woensdag 21 februari wordt vroeg in de ochtend, om 08:15, een debat gehouden op CSG Bogerman in Balk en om 13:30 op het Zuyderzee Lyceum in Lemmer. Op donderdag 22 februari wordt in de ochtend om 08:30 op het CSG Bornego en OSG Sevenwolden in Joure debat gehouden. Tijdens de debatten gaat de politiek in gesprek met jongeren om samen een jeugdagenda te maken voor de nieuwe raadsperiode.
VOORSPEELUREN ‘TER LEERING ENDE VERMAECK’
MEET & EAT: GASTGEZIN VOOR EEN AVOND IN BALK EN OMSTREKEN
Het Centrum voor de Kunsten it Toanhûs organiseert voor de aankomende periode weer vier voorspeeluren. Tijdens dit concertje laten de leerlingen van viool, cello, gitaar, dwarsfluit, zang, piano en meer horen waar de afgelopen tijd op geoefend hebben. Tevens is dit voor AMV leerlingen een mooie gelegenheid om kennis te maken met de instrumenten. Op woensdag 21 februari, om 19:00 uur in de Brede school, Jourezuid, presenteren de leerlingen viool, cello, gitaar en piano hun kunnen. Op 13 maart om 19:00 in de Hege Fonnen in Lemmer geven de leerlingen viool, gitaar en piano een concertje. Vrijdag 23 maart om 19:00 in De Treemter in Balk een concert door leerlingen dwarsfluit en zang. Op
BALK - Op 16 maart wil Stichting Present De Fryske Marren met Meet & Eat graag een brug slaan tussen vluchtelingen van het AZC Balk en inwoners van Balk en omstreken. Na een geslaagde Meet & Eat in 2017 wordt dit nu voor de tweede keer georganiseerd. Meedoen met Meet & Eat is een leuke en laagdrempelige manier om in contact te komen met vluchtelingen. Als gastgezin ontvang je thuis twee of meer (een gezin) vluchtelingen aan tafel en gaat samen eten. Eten verbindt altijd! Je leert elkaar niet alleen beter kennen, maar het zal je ook meer begrip bieden voor situaties en andere culturen. Voor de vluchtelingen is het erg belangrijk om contacten op te bouwen met mensen van buiten het AZC. Het
CROWDFUNDING VOOR FRIESE MUZIEK BALK / WIJCKEL- Sjoukje van der Land is samen met gitaristen Johan Keus, Theo Stobbe, cellist Nabiel Neaimi en het AZC vrouwenkoor De Dromenvangers de studio ingegaan voor de opnames van een cd en cd-single. Het cd-project wordt geïnitieerd door stichting ‘Het Friese lied van de ziel’, die Friese muziek in relatie tot andere culturen wil promoten. Het releaseconcert zal op 6 mei in Wijckel plaatsvinden. Via subsidies heeft de Stichting de kosten voor de opnames kunnen dekken. Het resterende bedrag voor het persen van de cd-single ‘Us dream’ en de cd ‘Stim fan Stilte’, het artwork en het drukken van het boekje voor bij de cd zal door crowdfunding worden gegenereerd. “Een verrijking van de Friese cultuur”, aldus Van der Land. Bijdragen? Kijk op www.voordekunst.nl.
OPROEP AAN WIEBES: BETREK EN INFORMEER BEWONERS EN LOKAAL BESTUUR VAN OMGEVING ROTTUM ROTTUM - Onder het dorp en de omgeving van Rottum ligt een gasveld, dat Vermilion wil aanboren. Het Ministerie van Economische zaken en Klimaat behandelt momenteel het daarvoor ingediende winningsplan en de aangevraagde omgevingsvergunning. Vermilion wil vanuit de boorlocatie in Nijelamer, gelegen in de gemeente Weststellingwerf, drie gasvelden aanboren, waaronder Rottum. De gemeente Weststellingwerf is gevraagd om voor de omgevingsvergunning een verklaring van geen bedenking te verstrekken. De boorleiding komt ook onder grond
van de gemeente De Fryske Marren te liggen. Dat betekent dat de verklaring voor Weststellingwerf ook geldig zou zijn voor de leidingen onder de grond van De Fryske Marren. Het college van De Fryske Marren wil dat alle betrokken gemeenten gehoord worden en roept minister Wiebes op om het lokale bestuur en de inwoners van de regio serieus te nemen en zo vroeg mogelijk bij de procedure te betrekken. Het college is van mening dat zij op dit moment niet in de gelegenheid wordt gesteld om de belangen van haar inwoners goed te behartigen. Zij vraagt de minister dan ook om ook gemeente De Fryske Marren als volwaardig overlegpartner te beschouwen en ook bij de omgevingsvergunning te betrekken; de gemeente werd alleen voor het winningsplan om advies gevraagd. Daarnaast pleit zij voor een goede informatievoorziening aan de inwoners van het gebied. Deze oproep zal zij ook per brief aan de minister sturen.
DE FRYSKE MARREN PLEIT VOOR UITSTEL UITBREIDING LELYSTAD AIRPORT In een ontmoeting met minister Cora van Nieuwenhuizen hebben wethouders Durk Durksz van De Fryske Marren en Cor Trompetter van Weststellingwerf nogmaals gepleit voor uitstel van de uitbreiding van Lelystad Airport. De wethouders verdedigden de bestuurlijke brief die de beide gemeenten eind oktober naar Den Haag stuurden. Hierin pleitten De Fryske Marren en Weststellingwerf nadrukkelijk voor een openstelling van Lelystad Airport nadat herinrichting van het luchtruim is geregeld. Dat levert wel enige vertraging op, maar hiermee wordt twijfel over mogelijke overlast voorkomen. Ze kregen stevig bijval van andere bestuurders. Beide gemeenten zijn geen tegenstander van de uitbreiding van de luchthaven, maar wel tegen de overlast die de geplande laagvliegroutes met zich meenemen. De minister gaf geen uitsluitsel, maar liet wel een richting doorschemeren. Namelijk openstelling van uitbreiding van de luchthaven per 1 april 2019 en daarbij zoveel mogelijk overlast proberen te voorkomen. Dit stelt de bestuurders niet gerust. De gemeenten blijven zich inspannen voor een herindeling van het luchtruim als voorwaarde voor de uitbreiding van Lelystad Airport.
deFryskeMarren • KORT NIEUWS
GROOTDEFRYSKEMARREN
3
TERHERNE KRIJGT ’T SCHIPPERSHUIS TERUG
deFryskeMarren
TERHERNE - De Harbourclub aan de Buorren 69 krijgt haar oude naam, ’t Schippershuis, weer terug. Burgemeester Fred Veenstra opent het etablissement op 16 februari in besloten kring.
TECHNISCHE VRIJWILLIGERS GEZOCHT VOOR MUSEUM SLOTEN SLOTEN – Museum annex VVV van Sloten is op zoek naar een (elektro-)technisch vrijwilliger. Het museum maakt gebruik van ruim 18 jaar oude technische installaties, deze vragen regelmatig om aandacht. De installaties worden via een relaiskast aangestuurd door even oude computers. Maar er zijn ook andere werkzaamheden waar het museum hulp voor vraagt zoals klein timmerwerk, inrichting van de tentoonstellingsruimte of klimaatapparaten. Wil jij meewerken aan het presenteren van het museum? Stuur dan een mail naar info@museumsloten.nl of bel De 0514-531541.
de
HEEFT U OOK NIEUWS TE MELDEN? LAAT HET ONS WETEN VIA
REDACTIE@GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
deFryskeMarren deFryskeMarren
EEN SCHOON BALK EN KANS OP €500?
Het afgelopen jaar heeft het hotelrestaurant onder leiding van de jonge onderneemster Suzanne Kloosterman (24) een metamorfose ondergaan. Op de oude vertrouwde plek aan het water is een modern bedrijf gerealiseerd waar gasten in het recreatieseizoen van ’s ochtends tot ’s avonds welkom zijn. “Het is een fantastische plek, het hart van het dorp. En dat hart klopt nu weer. Mijn team en ik hebben het afgelopen jaar
ervaren hoe mooi het is om hier weer echt leven in de brouwerij te brengen. Met dank aan al onze gasten die ons van alle kanten van goede suggesties hebben voorzien”, vertelt Kloosterman. Afgelopen jaar is het Schippershuis gegroeid naar een volwaardige hotelaccommodatie met tien kamers en een goede keuken, welke vanaf februari onder
leiding van Beene de Leeuw staat. Naast het Schippershuis is Suzanne tevens eigenaar geworden van trouwlocatie de Tsjerke, het kerkje aan het water.
PROJECTGROEP ERG BAKHUIZEN
VORDERT GESTAAG
BAKHUIZEN - De projectgroep Entrees, Routes en Groen (ERG) werkt aan verschillende deelprojecten voor verbetering in en rondom het dorp. Het Wytlânspaed, een prachtig oud verbindingspad, begint er armzalig uit te zien waarna de projectgroep aan de bel trok. Inmiddels is de opzetfase gereed en er is ook overleg geweest met de gemeente. De gemeente is nu eerst aan zet en zal de mogelijkheden onderzoeken. Ook voor de bewegwijzering in het dorp is een gewenste situatie geschetst, dat kan worden voorgelegd aan de gemeente. Vanuit de gemeente is richting de projectgroep de mogelijkheid voorgelegd om de entrees van het dorp te upgraden door het plaatsen van bloembakken. Er ligt een plan van aanpak en samen met de betreffende buurtverenigingen wordt gekeken wat voor
FOTO: WWW.LYTSEMIENSKIP.NL
SCHOLEN KAMPEN MET LEERLINGEN TEKORT
HASKERHORNE/SINT NYK - Basisschool de Lytse Mienskip in Haskerhorne sluit in augustus definitief de deuren.
soort bloembakken de voorkeur heeft en of men bereid is om het onderhoud te doen. Kortom, mooie stappen vanuit een dorpsinitiatief. Wilt u ook meehelpen om deze mooie projecten verder te helpen? Meld u dan aan bij Wink Blomsma, via wblomsma074@gmail.com
Dit werd afgelopen zomer al bekendgemaakt, echter werd destijds besloten de school nog één jaar open te houden. In augustus is dit jaar voorbij en zal de Lytse Mienskip gaan fuseren met een school in de omgeving. Welke dit wordt is nog niet bekend. Reden voor opheffing van de school is het sterk afnemend aantal leerlingen. Basisschool de Beuk in Sint Nicolaasga kampt met hetzelfde probleem. Door het teruglopende leerlingenaantal dreigt ook deze school te moeten sluiten, doordat het leerlingenaantal onder de gemeentelijke opheffingsnorm valt. Ook de Beuk oriënteert zich nu op de mogelijkheden tot fusie.
LEMSTER SKÛTSJE ZOEKT FINANCIËLE STEUN VOOR TUIG OUDEHASKE - FOTO: WWW.DEFRYSKEMARREN.NL
BALK - Gemeente de Fryske Marren organiseert op zaterdag 24 maart weer de jaarlijkse himmeldei. Tijdens deze dag wordt het zwerfvuil opgeruimd. De gemeente verzorgt het inzamelmateriaal (prikkers, containers, plastic zakken) en aan het eind van de dag zal het vuil worden opgehaald. Sportverenigingen, clubs, buurtverenigingen en anderen; iedereen kan zich opgeven voor de himmeldei 2018. Plaatselijk belang Balk Vooruit stelt €500 beschikbaar voor de groep die met het beste plan van aanpak komt om de omgeving Balk schoon te maken. Plaatselijk belang Balk Vooruit ondersteunt deze activiteit met een bijdrage van één keer € 500,- voor een grote groep vrijwilligers (minimaal 20) of twee keer € 250,-, voor twee kleinere groepen vrijwilligers (minimaal 10). Een mooie manier voor verenigingen om de kas te spekken en een steentje bij te dragen aan het schoonmaken van de leefomgeving. Heeft jouw team het beste idee om Balk schoon te maken? Geef je dan vóór 20 februari op bij Plaatselijk belang Balk Vooruit: info@balkvooruit.nl
CDA ZIET MOGELIJKHEDEN OM STRAK HUIZENBELEID DE FRYSKE MARREN TE HERZIEN JOURE – CDA De Fryske Marren ziet verruiming van het woningbouwcontingent door Provincie Fryslân als een kans om in de toekomst woningen, voor bijvoorbeeld jongeren, in de kleine kernen te bouwen. Het beleid was er tot dusver op gericht om alleen in de drie grote plaatsen Balk, Lemmer en Joure nieuwbouw te realiseren. Na vragen van CDA-fractievoorzitter Luciënne Boelsma uit Idskenhuizen gaf wethouder Durk Durksz aan dat er op andere plekken mogelijk toch ruimte komt. Volgens Boelsma is er in de andere kernen een grote behoefte aan nieuwbouw, vooral ook om de jongeren in het dorp te houden. Het onderwerp wordt steevast in gesprekken en dorpsvergaderingen bij de politiek neergelegd. Gemeente De Fryske Marren heeft van Provincie Fryslân een zogenoemd woningbouwcontingent gekre-
gen. Hierin is vastgelegd hoeveel woningen er per jaar binnen de gemeentegrenzen gebouwd mogen worden. In De Fryske Marren is er voor gekozen om nieuwbouw vooral bij de drie grote kernen te concentreren. Als er een wens voor woningen op andere plekken is, kan er alleen worden gebouwd als de behoefte zwart-op-wit staat en als andere projecten worden geschrapt. Het beleid is de afgelopen jaren vooral vanwege de toenemende leegstand van woningen tijdens de economische crisis gehanteerd. “De woningmarkt trekt echter weer aan en daarmee groeit ook de behoefte aan nieuwe betaalbare huizen in de dorpen”, constateert Boelsma. Wethouder Durk Durksz gaf na vragen van Boelsma aan open te staan voor aanpassing van het beleid. Zie ook het uitgebreide interview met de wethouder over dit onderwerp in GrootDeFryskeMarren.
LEMMER – Het Lemster skûtsje zoekt financiële steun voor het bekostigen van de nieuwe zeilen. Het skûtsje heeft een nieuw tuig, bestaande uit een fok, grootzeil en gaffel, nodig om bij te kunnen blijven op het niveau van de competitie. Vorig jaar werd de bemanning, onder leiding van Albert Visser, met de neus op de feiten gedrukt, toen zij bij toename van de wind hun goede positie verloren. Met het nieuwe tuig verwacht de bemanning ook bij harde wind goed bij te kunnen blijven. Het nieuwe tuig is al aangekocht, maar is erg kostbaar. Zonder extra financiële steun zijn er geen reserves meer voor andere aanpassingen. Via haar Facebookpagina roept het Lemster skûtjse belangstellenden op om te doneren. De actie is te vinden op www.facebook.com/lemsterskutsje. delemmer onder ‘Een nieuw zeil voor het Lemster skûtjse’.
4
deFryskeMarren deFryskeMarren
GROOTDEFRYSKEMARREN
Hessel Sappé
De eerste gediplomeerde schoorsteenveger van Nederland Hessel Sappé (45) is de eerste gediplomeerde schoorsteenveger van Nederland. De Langweerder is een bekende verschijning, niet in de laatste plaats door zijn outfit met hoge zwarte hoed en zijn authentieke schoorsteenvegertenue. We nodigden Hessel uit voor een interview. Amper op de praatstoel vragen we hem hoe hij zijn koffie drinkt. Twee olijke ogen verscholen achter een moderne bril kijken ons guitig aan als hij antwoordt: ‘Swart fansels…!’ TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S JOHAN BROUWER (FOTOGRAFIEJOHANBROUWER.NL)
Gevoel voor humor heeft Hessel wel en mooie verhalen wil hij ook wel kwijt, bijvoorbeeld over zijn vader Menno Sappé, die ook schoorsteenveger was. Voordat we het verder over Hessel zullen hebben, eerst maar zo’n mooie anekdote over heit Menno. “Heit was aan het schoorsteenvegen en hij hield zich hierbij vast aan een antenne, die op het dak stond. Blijkbaar niet al te stevig, want heit ging met antenne en al naar beneden. Gelukkig kwam hij in een tuintje terecht, waar het nog al drassig was. Hij had de antenne nog in z’n handen vast toen hij overeind kroop. Er mankeerde hem gelukkig niks. In het tuintje was een prachtige lichaamsafdruk van mijn vader te zien.” Hessel is blijkbaar in de voetsporen van z’n illustere vader gestapt.
FAMILIEDRAMA “Het klopt dat ik vaak in een adem genoemd wordt met mijn vader Menno Sappé, als de zoon van…, is ook niks mis mee. Maar ik had ook een hele lieve mem, Sita Visser. Zij is helaas twee jaar geleden overleden. Ik ben in 1972 geboren in Follega op een boerderij die een paar maanden ervoor getroffen werd door een windhoos. Mijn vader raakte daardoor heel veel kwijt. Ik weet niets meer van Follega, want we verhuisden kort na mijn geboorte naar Oosterzee. Van beide dorpen weet ik mij niets meer te herinneren. Na Oosterzee gingen we naar de pastorie van Goingarijp, die toen leeg stond. Ze wilden ons daar wel hebben, want de school had kinderen nodig en wij waren met z’n vieren, Menno, Okke, Josefien en ik, de jongste. Tussen Menno en Okke zat Hilco nog, hij is helaas als peuter in een sloot achter de boerderij verdronken. Een drama natuurlijk.”
SPORTIEVE JEUGD “We waren een sportief gezin, waarvan heit toen nog huisman was. Mem werkte als nachtzuster. Ik weet nog wel dat we overdag stil moesten zijn, omdat mem dan sliep. Omdat heit wel tijd had, gingen we ‘s zomers vaak de hele dag met hem zeilen. Het was een superjeugd. We waren best fanatiek met het zeilen en we zijn zelfs naar Japan geweest waar we de wereldkampioenschappen Flying Junior hebben gezeild. Okke
en ik vormden een team en mijn zus met nog iemand ook. We hadden een sponsor gevonden en het lukte allemaal. Toen we de hoofdsponsor, lees heit en mem, kwijtraakten was het zeilen op niveau voorbij. Schaatsen lukte mij ook aardig, ik was misschien wel een supertalent, maar had niet het karakter om door te dringen tot de top. Ik was te gemakkelijk, een topsporter moet egoïstisch zijn en dat past niet bij mij. Toen mem werd afgekeurd, begon heit, begin jaren tachtig, met het schoorsteenvegen.”
NAAR DUITSLAND Na de basisschool gaat Hessel naar de LTS in Heerenveen, waar hij eerst de bakkersopleiding volgt om later te switchen naar de richting elektrotechniek. Na het behalen van dat diploma besluit de zestienjarige Hessel om ook net als zijn vader schoorsteenveger te worden. En die opleiding kon hij alleen maar in Duitsland volgen! “En daar ging ik als zestienjarige. Naar ’t Sauerland, in de buurt van Meschede, waar een meesterschoorsteenveger mij wel wilde opleiden. Sigfried Halman. Ik ging er zelfstandig wonen, in een kamer naast het woonhuis van Halman. Een prima kerel, die helaas op 68-jarige leeftijd na een hersenbloeding op 1 januari van dit jaar is overleden. Alle schoorsteenvegers van de hele provincie, in een stoet van 200 meter liepen achter zijn kist aan. Heel indrukwekkend, allemaal in tenue, met de hoge zwarte hoed op.” Hessel laat een diepe zucht horen en vertelt verder over zijn opleiding.
VEGEN IS BELANGRIJK In Europese landen als Duitsland, Zwitserland en de Scandinavische landen is een jaarlijkse veegbeurt van de schoorsteen verplicht. In Nederland wordt het jaarlijks vegen van schoorstenen slechts aangeraden. Er zijn ongeveer 2000 kleine tot grote schoorsteenbranden per jaar in Nederland. Dodelijke ongevallen als gevolg van koolmonoxidevergiftiging, meestal het gevolg van verstopping van het rookkanaal, komen helaas nog steeds voor. “Die opleiding verliep goed. Alleen in het derde en laatste jaar kreeg ik wat last van heimwee, toen wilde ik eigenlijk wel naar huis. Een aspect van de opleiding was de praktijk, maar daarnaast moesten wij ook een dag per week naar school. Dat betekende een uur in de trein naar Hagen. De schoorsteenvegers in Duitsland, zijn ambtenaren, je krijgt tijdens de opleiding dan ook veel theorie over allerhande regels en wetgeving. Best wel pittig. Regelmatig moesten we ook een paar weken intern bij de opleiding, dan zaten we er drie weken en werd de stof er nog eens extra in gestampt.” “Als er in Duitsland een schoorsteen gebouwd wordt, dan komt de schoorsteenveger er vroegtijdig bij om te zien of alles volgens de regels verloopt. Een Duitse schoorsteenveger gaat gewoon van
huis tot huis en moet binnen worden gelaten voor controle op verschillende aspecten. Elke schoorsteenveger met de titel van meester krijgt een gebied, waar hij verantwoordelijk voor is. Niet te vergelijken met de situatie in Nederland. De meesterschoorsteenveger neemt je mee en leert je het vegen. Dat is verder niet zo moeilijk. Al snel wordt je dan op een straathoek gezet en dan mag je dertig adressen afwerken. Je hebt als leerling nog geen hoge zwarte hoed op, maar een ‘capje’. Een schoorsteenveger is in Duitsland echt wel iemand met aanzien. Ze worden door de Duitsers ook gezien als gelukbrengers. Als een Duitser je op de schouder tikt moet je niet raar opkijken als hij zegt: ‘Ah ein Schornsteinfeger, heute haben wir glück!’ Als ik in Lemmer ben, waar veel Duitsers op vakantie zijn, word ik regelmatig op de schouder getikt!”
TERUG IN NEDERLAND Na het behalen van het felbegeerde diploma Schoorsteenveger Gezelle, keert Hessel terug naar Nederland. Hij gaat hier aan de slag als schoorsteenveger in het schoonmaakbedrijf van z’n vader Menno Sappé. Er werken in de hoogtijdagen 60 tot 70 mensen. Het werkverband duurt tot de dag waarop heit Menno de zaak vrij abrupt verkoopt om havenmeester in Langweer te worden. Hessel komt in dienst bij ‘Cryo Store’ het bedrijf van z’n broer Menno jr., waar Hessel nog steeds drie dagen per week aan het werk is als logistiek manager. Cryo Store levert als logistieke full service partner temperatuur gecontroleerde diensten aan organisaties en ondernemingen in de farmacie, biotechnologie, voedingsindustrie en gezondheidzorg. De dagen dat Hessel niet op kantoor zit, gaat hij er op uit als schoorsteenveger, nu al weer sinds september 2015. Tot slot nog een mooie schoorsteenvegeranekdote Hessel? “Mijn vader stond ooit op een dag te vegen, toen de buurvrouw naar buiten kwam. Ze was helemaal overstuur: ‘Oh hij sit yn it ferkearde gat, hij sit yn it ferkearde gat…!’ Heit werd er niet koud of warm van. Hij riep alleen van boven: ‘Dat is mij noch noait earder oerkaam, ik bin al mear as 25 jier troud!”
5
Service staat bij Bouclé bovenaan!
Uniek dineren of borrelen in een oude Doopsgezinde kerk! kerk
UW HOOFDZAAK, HOOFDZAAK ONZE KOPZORGEN!
UW HOOFDZAAK, ONZE KOPZORGEN!
Fermaningsteech 1 - 8551 SP Woudsend - T 0514 - 59 12 50
TAI CHI & QI GONG 3 ETAGES VERLICHTING!
MOOIE TRENDY
MOZAÏEKLAMPEN MOZAÏEKL AMPEN Verkrijgbaar als wandlamp, vloerlamp en tafellamp! Oosterdijk 89 Sneek • 0515-412874 • info@deboerlicht.nl • www.deboerlicht.nl
Vanaf 6 maart starten we met nieuwe Tai Chi en Qi Gong lessen op de dinsdagochtend in de Hege Fonnen in Lemmer. Lestijd is van 10.45 tot 11.45 uur. De Tai Chi lessen zijn geschikt voor iedereen.
Tai Chi beoefenen heeft veel voordelen: • Bewustwording van je lichaam • Meer balans • Betere ademhaling • Activering van je hersenen • Lekker ontspannen Kortom, heel goed voor je algehele gezondheid! Wil je kennis maken met Tai Chi met een gratis proefles? Meld je dan bij Peter van Woudenberg aan via: info@avalonnatuurlijkgenieten.nl of bel 06 49 98 22 19. Meer info op onze website www.avalonnatuurlijkgenieten.nl
deFryskeMarren
7
GROOTDEFRYSKEMARREN TEKST HENK VAN DER VEER
deFryskeMarren
STOFFEL ZANDSTRA & WIM SWARTE
DOEN HET OP SYN LEMSTERS!
Even voorstellen, op syn Lemsters. Lange Geart, frijgesel en wennet noch bij syn mem yn. Het toluf ambachten en tretjun ongelukken hân. Mar werkt no net mear. Lytse Pieter, ut jiskefet-roshontsje fan Lange Geart, dot der oltyd bij is os Geart Onder de Hoek stiet. Sa no en don un fel kefferke. Wybren, troud, un echte dowemelker en un grut fan fon Heerenfeen. Het froeger yn’e bouw werkt. Mar is oukeurd omdat er ut yn’e rêch hie. Jon, komt út un echte Lemster fiskermonsfemylje. Is faak wol de gangmakker fon ut stel en mei de oaren graach un bytsje op stang jeie. Inwoners uit Lemmer herkennen bovenstaande meteen, het gaat over de striphelden van illustrator ( ‘de tekenaar’ ) Wim Swart en tekstschrijver ( ‘de skroeier’) Stoffel Zandstra. Beide heren zijn de bedenkers en makers van de strip ‘Onder De Hoek’ die wekelijks op Facebook en het Lemsternijs staat. ‘Onder de Hoek’ is de vergaderplek bij de ‘Blokjesbrêge’ in het centrum van Lemmer waar een groep Lemster mannen in weer en wind minstens driemaal per dag bij elkaar komt om de dagelijkse gang van de dag te bepraten. In november 2014 verscheen er ook al een stripboekje over de stripfiguren en omdat het een succes bleek, volgt twee jaar later nog een bundel met de belevenissen van het illustere stripkwartet. Bovendien zijn Swart en Zandstra, beiden met een onderwijsverleden, verantwoordelijk voor de uitgave van een Lemster leesplankje en een heuse Lemster verjaardagskalender. Een gesprek met twee Lemster creatievellingen, die zich eerst kort voorstellen en vervolgens een aantal vragen over de taal van het oude Zuiderzeedorp beantwoorden.
Lemsters nu? We hebben gediscussieerd over de umlaut of de letter o met het streepje bij bepaalde klanken”, legt Wim Swart uit. Als hij in zijn thuistaal praat, is dat meteen te horen. Hij geeft een harde letter g! Een taalverschil tussen iemand uit Ychten en het 7 km verder op gelegen Lemmer! “Oh, dou bist gjin Lemster”, zeggen ze ‘Onder De Hoek’ dan.
Wim Swarte (links) en Stoffel Zandstra,
DE SKROEIER & DE TEKENAAR “Ik ben Stoffel Zandstra en ik woon mijn hele leven al op ’e Lemmer, net zoals mijn ouders en grootouders. Ooit woonde ik vijf jaar in Leeuwarden, maar ik was blij dat ik weer terug was op’e Lemmer! Ik heb het hier goed naar de zin, ik ben een echte Lemster, ik praat Lemsters en ik heb hier veel vrienden en bekenden. No sa, dat bin ik!” Wim Swart, is een van die vrienden en nadat hij de koffie heeft ingeschonken vertelt ook hij in een notendop wie hij is. “Wim Swart is geen Lemster, komt hier oorspronkelijk wel uit de buurt, uit Ychten waar ik opgroeide. Na een mooi aantal jaren in Heerenveen gewoond en gewerkt te hebben kwam ik in 2010 weer richting Lemmer. Ik was getrouwd met een Lemster, Ditta, zij is helaas in 2013 overleden aan borstkanker. Door mijn vrouw ben ik in contact gekomen met Stoffel. Om de artsen te bedanken voor hun goede zorg wilde Ditta hen nog bij haar leven een huiskamerconcert aanbieden. Dat is toen gebeurd. Stoffel maakte deel uit van dat muziekgezelschap,
WYBREN LYTSE PIETER LANGE GEART
Lemster Folk. Op de uitnodiging heb ik toen de leden van het Lemsterfolk getekend en dat sprak Stoffel aan. En zo is onze samenwerking tot stand gekomen.”
UT LEMSTERS Toen de gemeente Lemsterland opging in de fusiegemeente De Fryske Marren, werd er een door Stoffel geschreven Nijjiersrevue, ‘Lemsterlân? Wat is dat oate?’, opgevoerd. Bij de schetsen en versjes, waarvan er eentje over het voortbestaan van het Lemster dialect ging, wilde de schrijver graag tekeningen. Die werden verzorgd door Wim Swart, in de vorm van een leesplankje. Het Lemster Lêsplankje werd een daverend succes! Of op z’n Lemsters: “Ut gong sa goei, in un ogenblik hiene we 3000 lêsplankjes ferkocht!”
Hoe verklaren jullie de enorme populariteit van het Lemster Lêsplankje? “Er zijn ongeveer 7000 Lemsters, die voelen zich met elkaar verbonden en dat komt zeker ook door de taal, waarvan niets op papier stond”, verklaart tekenaar Swart het succes. “Het is ook zeker nostalgie”, vult schrijver Zandstra aan. “Ik vraag mij in het revuevers ook af hoe het in de toekomst met het Lemsters zal gaan. Ook niet onbelangrijk de vraag of het mogelijk is om het Lemsters op een of andere manier te stimuleren en het zodoende in stand te houden”, gaat de skroeier verder. “Het tot stand houden en bevorderen van het gebruik van de Lemster taal”, draagt Wim Swart vervolgens voor.
Waarom het Lemsters op papier vastleggen? “Wij vinden dat gewoon leuk en er ook nog wat grammatica aan vast te knopen. Daar hebben we echt over nagedacht. Hoe schrijf je het
Wat maakt het Lemsters nu zo bijzonder? “Het Lemsters is een streektaal dat verwantschap met andere talen in de Zuidwesthoek heeft. Het Lemsters heeft hele specifieke dingen die de andere talen in deze buurt niet hebben. Het is een klein beetje zeurderig. Een Lemster zegt bijvoorbeeld niet ‘bij mij’ mar ‘bij mee’. Hij maakt fan ‘dij’ het Lemster ‘dee’. Ik denk dat er nog zo’n 3000 mensen in het dorp Lemsters praten, het is een vaste kern, meest ouderen. Het sociale aspect van het Lemsters vind ik ook belangrijk. In die taal voel ik mij thuis, het bepaalt ook wel een beetje mijn identiteit mee. Met mijn vrienden app ik in het Lemsters”, vertelt Stoffel Zandstra. “En hoe het dan geschreven wordt, vind ik nog niet eens zo belangrijk, als het maar geschreven wordt!” Zijn er naast de twee boekjes, de kalender en het schrijfplankje nog meer podia waar de Lemster stripfiguren acteren? “We hebben een speciale FB-pagina aangemaakt, ‘Onder de Hoek’. Daar zijn dus de belevenissen van Lange Geart, Lytse Pieter, Wybren en Jon te volgen. Daar zetten we regelmatig een nieuwe aflevering op. En de strip verschijn ook in de krant het ‘Lemster Nijs’. Het Lemsters is zeker waardevol om te behouden”, volgens beide heren!
Ynterview Haré, mannen. Sú ik jum wel even interviewe magge?
Nee, gjin sprake fon, soan!
‘t Is foor de krant “Groot de Fryske Marren”
Ik wol net yn ‘e kronte.
No, werom net?
Do stiest ommers olle wiken yn ‘e kronte, köle!
Wot för taaltsje praat dy mon, juh?
stoffelenwim produksjes
C
Yoga & Meer www.yogasjoukje.nl
Yoga op maat - Rope Yoga - Meditatie/Mindfulness - Met Sjoukje Hoekstra Dru Yoga - Met Boukje Hoeksma Yin Yoga - Met Brigitte de Jong
Verkoop eerlijke producten Verhuur Yoga ruimte Workshops met o.a. AnnaMaria Kuipers (Familie Opstellingen) Sytske Batteram (Mantra Zingen) Brigitte de Jong (Adem Beleving)
In Yoga Centrum: Sjoukje Hoekstra 0514-522 313 Kortestreek 19 - 8531 JG Lemmer sjoukjehoekstra@hetnet.nl
De krant is gewoon leuker! Uw krantendrukker sinds 1882
ADRES Werktuigenweg 9 8304 AZ Emmeloord
POSTADRES Postbus 1029 8300 BA Emmeloord
T W E
+31 (0) 527 630 200 hoekstrakrantendruk.nl info@hoekstrakrantendruk.nl
BELEEF JOUW Sjoerd Arjan. en Arjan. ULTIEME DAG OP Sjoerd enen Arjan. Sjoerd Typisch ondernemers Typisch ondernemers Typisch ondernemers VROUW! met een nine-to-fi ve met een nine-to-fi met eenvenine-to-five mentaliteit. mentaliteit. mentaliteit.
Nieuw! Slim boekhouden met een betrouwbare online totaaloplossing
Het gemak van een grotendeels geautomatiseerde administratie
De frisse en verassende elfde editie van Vrouw! staat in het teken van alles wat vrouwen boeit en bindt. Tijdens Vrouw! kom je samen om heerlijk te sneupen, shoppen, kletsen en genieten van de lekkerste hapjes en drankjes. Schrijf je in voor de verschillende workshops en doe eindeloos inspiratie op. WE PAKKEN DIT JAAR UIT MET: Workshops, metamorfoses, proeverijen en wooninspiratie Shoppen bij 230 winkels onder één dak Kookdemonstraties door Roberto Violante
Holland Casino en hun spectaculaire Money Shower Overal en altijd North Model Scouting: word jij ontdekt als model? van eeninzicht grotenHet gemak van een grotenieuw! Slim boekhouden Nieuw! Slimmet boekhouden een met een Het gemak
Da’s lekker... tijd overhouden voor een potje tennis met je actuele cijfers deelsingeautomatiseerde deels geautomatiseerdeLive optreden van o.a. Demi van vrienden. Hoe doe je dat? Met Boekhout van Kromhout. Deze administratie administratie Betrouwbare sturingsslimme online oplossing van Van der Veen & Kromhout geeft (The Voice of Holland) informatie in één muisklik 24/7 inzicht in de prestaties van uw bedrijf. U bent altijd in Overal en altijd inzicht Overal en altijd inzicht Altijd het advies van uw en de tijdrovende administratie behoort tot het verleden. s lekker... tijd control overhouden Da’s lekker... voor een tijdpotje overhouden tennis met voor jeeen potje tennis metinjeactuele cijfers in actuele cijfers accountant bij de hand BEURSDAGEN uvrienden. deMet kostbare urendoe navan vijven besteden zoals wilt:Kromhout. Deze enden. Hoe doeZojekunt dat? Boekhout Hoe je dat? Kromhout. Met Boekhout Dezeu zelfvan Betrouwbare sturingsBetrouwbare sturingsaan uw relatie, uw kinderen, uw hobby, uw sport of om nieuwe Vrijdag 9 maart: 13.00 – 22.00 mme online oplossing slimme van Vanonline der Veen oplossing & Kromhout van Vangeeft der Veen & Kromhout geeft Tijd overhouden voor zaken informatie in één muisklik informatie in één muisklik die er écht toe doen ondernemingsplannen uit te werken.
etrouwbare online betrouwbare totaaloplossing online totaaloplossing
Wijgaarden
/7 inzicht in de prestaties 24/7 inzicht van uwinbedrijf. de prestaties U bent altijd van uw in bedrijf. U bent altijd in Zaterdag 10 maart: 10.00 – 18.00 Altijd het advies van uw Altijd het advies van uw ntrol en de tijdrovende control administratie en de tijdrovende behoort totadministratie het verleden. behoort tot het verleden. Zondag 11 maart: 10.00 – 18.00 accountant bij de hand accountant bij de hand kunt u de kostbare uren Zo na kunt vijven u debesteden kostbare zoals uren na u zelf vijven wilt:besteden zoals u zelf wilt: Koop je kaarten nu online met korting! n uw relatie, uw kinderen, aan uw hobby, relatie, uw sport kinderen, of om uwnieuwe hobby, uw sport of om nieuwe Ontdek hoeveel tijd u kunt besparen! Tijd overhouden voor zaken Tijd overhouden voor zaken Ga naar die er écht toe doen die er écht toe doen dernemingsplannen uitondernemingsplannen tewww.boekhoutvankromhout.com werken. uit te werken. 185401167_VdVK_Adv_Boekhout_210x260.indd 1
23-06-14 11:42
WWW.VROUW-BEURS.NL
Ontdek hoeveel tijd u kunt Ontdek besparen! hoeveel tijd u kunt besparen! Ga naar www.boekhoutvankromhout.com Ga naar www.boekhoutvankromhout.com
VK_Adv_Boekhout_210x260.indd 185401167_VdVK_Adv_Boekhout_210x260.indd 1 1
WTC EXPO LEEUWARDEN
23-06-14 11:42
23-06-14 11:42
Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren
9
Tusken de Marren
www.defryskemarren.nl
INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN | FEBRUARI 2018
INHOUD
• Kort nieuws en gemeentelijke activiteitenkalender • Gemeentegezicht: Jan Knijpstra "Achter de schermen bij de verkiezingen" • Kleurrijke initiatieven voor LF2018 • Kindpakket laat ieder kind meedoen • Ondernemen in De Fryske Marren • Grootse plannen voor De Brink in Oudemirdum • De strooiploeg van De Fryske Marren
Woensdag 21 februari Gemeenteraad, 19.30 uur Gemeentehuis Joure
BELANGRIJKE DATA
GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN Bezorgdag stempassen Donderdag 1 maart Bezorgdag kandidatenlijsten Woensdag 7 maart Lijsttrekkersdebat Samenleving en Cultuur Woensdag 7 maart, 19.30 uur Zalencentrum De Treemter, Balk Lijsttrekkersdebat Bedrijvigheid en Omgeving Maandag 12 maart, 19.30 uur Partycentrum & Zalencentrum 't Haske, Joure
Slotdebat Woensdag 14 maart, 19.30 uur Zalencentrum St. Nyk, Sint Nicolaasga Schriftelijk aanvragen vervangende stempas Uiterlijk vrijdag 16 maart, tot 12.00 uur Gemeentehuis Joure, bureau verkiezingen Persoonlijk aanvragen vervangende stempas Uiterlijk dinsdag 20 maart, tot 12.00 uur Gemeentehuis Joure of servicepunten in Balk en Lemmer
Debatten: bent u erbij? Het is bijna niet meer te missen: de gemeenteraadsverkiezingen komen er weer aan! Op woensdag 21 maart 2018 kiest u weer 31 inwoners die ons als inwoners mogen vertegenwoordigen in het bestuur van De Fryske Marren. Belangrijk, want de gemeenteraad beslist over veel zaken die uw directe leefomgeving raken. Hoor het zelf op de debatavonden Lastig om te kiezen? Dan kan het handig zijn om van de lijsttrekkers zélf te horen hoe ze over belangrijke onderwerpen denken. Eén van de beste mogelijkheden om dat te doen is het bezoeken van één van de lijsttrekkersdebatten, waar de lijsttrekkers van de deelnemende partijen met elkaar in debat gaan over actuele thema’s. De debatten worden allemaal geleid door Gerard van der Veer, onder andere bekend als presentator van Omrop Fryslân. Op al deze avonden is er ook een politieke markt, waar u kennis kunt maken met de partijen en de kandidaten.
Jeugd
Ook op de scholen voor voortgezet onderwijs wordt de komende weken
Gemeenteraadsverkiezingen & raadgevend referendum Woensdag 21 maart Locatie: 45 stembureaus, van 07.30 tot 21.00 uur Uitslagenavond Woensdag 21 maart, 21.30 uur Raadszaal gemeentehuis, Joure Meer informatie rondom de gemeenteverkiezingen vindt u op www.defryskemarren.nl/ verkiezingen.
HANDIG! DE STEMWIJZER
.nl/verkiezingen Kijk op www.defryskemarren ske Marren! voor de stemwijzer van De Fry
aandacht besteed aan de verkiezingen. Jong FM organiseert voor de scholieren debatten met de lijsttrekkers.
Drie debatten
De gemeente organiseert een drietal debatten. In het eerste debat staan actuele zaken op het terrein van samenleving en cultuur centraal. Dit debat is op woensdag 7 maart in zalencentrum De Treemter in Balk. Het debat start om 19:30 uur.
terrein van bedrijvigheid en omgeving. Dit debat start ook om 19:30 uur en wordt gehouden in party- en zalencentrum ’t Haske in Joure. Het slotdebat, waar alle actuele thema’s aan de orde kunnen komen, wordt op woensdag 14 maart gehouden in het zalencentrum St. Nyk in Sint Nicolaasga.
Zien we u? U bent van harte welkom!
Op maandag 12 maart wordt er een debat gehouden over zaken op het
PLANNING CENTRUM BALK In de januari editie las u op deze pagina’s over de maatschappelijke voorzieningen en het centrum van Balk. Na het verschijnen van de krant is de planning aangepast. De herinrichting van de Meerweg wordt voor Koningsdag gerealiseerd. Vanwege het toeristische seizoen en de evenementen wordt de herinrichting van de Dubbelstraat, Haskeplein en een deel van de Bogermanstraat na de Balksterweek uitgevoerd. Hierdoor kunnen de evenementen in het voorjaar doorgang vinden. In de maanden tot Koningsdag zullen de nodige kabels en leidingen in de Dubbelstraat, Haskeplein en Bogermanstraat verlegd worden. Hierdoor kan er wat hinder optreden.
Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren | februari 2018 verschijnt maandelijks huis-aan-huis als bijlage van GrootDeFryskeMarren. Redactie communicatie gemeente De Fryske Marren, postbus 101, 8500 AC Joure, telefoon 14 05 14 E-mail redactie@defryskemarren.nl. Tekst Letterhuis, Esther van Opzeeland | gemeente De Fryske Marren. Fotografie AriebruinsmA, Arie Bruinsma | Foto Nantko, Nantko Schanssema | Gewoan Dwaan, Douwe Bijlsma.
COLOFON
Gemeentelijke activiteiten kalender
2
Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren FEBRUARI 2018
GEMEENTEGEZICHT
Jan Knijpstra
Achter de schermen bij de verkiezingen Naar het stembureau,
het stemhokje in en kiezen maar! Je stem uitbrengen tijdens de komende gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart is zó gedaan. Maar om dat mogelijk te maken, gaat er een lange voorbereiding aan vooraf. Jan Knijpstra, senior beleidsmedewerker Inwoners bij gemeente De Fryske Marren, geeft een kijkje achter de schermen.
“We zitten midden in de voorbereidingen”, vertelt Jan. Ondersteund door een groepje van drie medewerkers, heeft hij bij de gemeente de rol van coördinator van de verkiezingen op zich genomen. Het is voor Jan bekend terrein: al sinds 1989 behoren de verkiezingen tot zijn werkzaamheden. Sindsdien heeft hij vele verkiezingen gearrangeerd. Met zijn ervaring weet hij hoe belangrijk het is om ruim van tevoren met de organisatie te beginnen. “We zijn al een half jaar bezig.”
Kandidatenlijsten
Verschillende verkiezingen vragen om verschillende voorbereidingen. “Bij het kiezen van de gemeenteraad komt er qua organisatie meer kijken dan bijvoorbeeld bij de Tweede Kamerverkiezingen”, zegt Jan. “Wanneer inwoners van De Fryske Marren hun stem uitbrengen voor de landelijke verkiezingen, hoeven wij ons niet bezig te houden met kandidatenlijsten; die worden aangeleverd. Bij de gemeenteraadsverkiezingen is dat een heel ander verhaal.” De politieke
partijen die daaraan meedoen, leggen hun lijsten met kandidaten al vroeg aan Jan en zijn collega's voor. Zo kunnen zij eventuele fouten eruit halen. Op 5 februari leveren de partijen hun definitieve lijsten in. Bevatten die dan toch nog fouten? Dan hebben ze tot 9 februari om het te herstellen.
Stembureaus
Een ander aandachtspunt zijn de stembureaus. De Fryske Marren is een uitgestrekte gemeente, met veel kleine dorpen. Dat betekent dat er op 21 maart wel zo'n 45 bureaus nodig zijn. “Want het is prettig dat iedereen gewoon in zijn of haar eigen woonplaats kan stemmen”, legt Jan uit. Samen met zijn collega's begint hij in november met het reserveren van de locaties. Vaak zijn dat dorpshuizen, zorgcentra en sportkantines. Op elke plek moet genoeg bezetting zijn van
Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl
stembureaumedewerkers, om alles op de verkiezingsdag in goede banen te leiden. Jan: “Dat is gelukkig niet moeilijk te regelen, daarvoor hebben we een adressenbestand stembureauleden. Met enthousiaste, gemotiveerde inwoners die er keer op keer tijd en energie in steken. Zonder hen zou dit niet mogelijk zijn.”
Tellen, tellen, tellen
Op 21 maart is het dan zover. Naast de gemeenteraad, staan de komende verkiezingen ook in het teken van het referendum over de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017. Om half acht 's morgens gaan de deuren van de stembureaus open. 's Avonds om negen uur sluiten ze weer. En dan wordt er geteld! “Voor het referendum gaat dat vlot, want dat is simpelweg 'ja' of 'nee'. Maar het tellen van de stemmen voor de
gemeenteraad is veel werk. Daarvoor zetten we extra tellers in”, aldus Jan. Terwijl de partijen vol spanning in de raadszaal op de uitkomst wachten, komen bij hem en zijn collega's één voor één de tellingen van de stembureaus binnen. Nog diezelfde avond geven ze een voorlopige uitslag van de verkiezingen. “Het is het vele werk zeker waard”, vindt Jan. “Niet overal krijgen mensen de kans om hun stem te laten horen. Wij hebben die mogelijkheid wel. Maak daar gebruik van.” Meer weten? Ga naar defryskemarren.nl/verkiezingen.
www.defryskemarren.nl
3
KLEURRIJKE INITIATIEVEN VOOR LF2018 Op 27 januari is het startsein gegeven: Leeuwarden-Fryslân 2018 (LF2018) is begonnen! Een uniek evenement waarbij Leeuwarden, samen met Valletta op Malta, het hele jaar de titel Europese Culturele Hoofdstad draagt. Ook vanuit De Fryske Marren zijn er allerlei mooie initiatieven die hieraan bijdragen. Twee daarvan zijn The Colorfield Performance en het openluchttheaterstuk Weispield.
Zoals de naam al aangeeft, draait LF2018 niet alleen om de Friese hoofdstad. De hele provincie, inclusief De Fryske Marren, staat dit jaar in de schijnwerpers. “LF2018 is in wichtich evenemint dat ynternasjonale útstrieling hat en dêrmei besikers út de hiele wrâld nei Fryslân en ús gemeente bringt”, zegt Durk Durksz, wethouder voor zowel kunst & cultuur als internationale betrekkingen. “Dat is fan belang foar ús rekreaasjeûndernimmers en jout dêrneist in stimulâns oan de kreativiteit fan ús ynwenners.”
van LF2018. Bij dit project, van kunstenaar Dirk Hakze, maken vierhonderd kunstschilders uit heel Europa een 'Gesamtkunstwerk' in een open landschap bij Sloten. In de vorm van een driehoek worden 499 panelen opgesteld, waar de kunstenaars beurtelings in groepjes aan het werk gaan. “Het staat hen vrij om hun paneel in te vullen zoals ze
willen, zolang ze zwart maar vermijden”, vertelt Hakze. “De diversiteit aan kunstwerken en de samenwerking tussen al die individualisten staan zo op een mooie manier symbool voor Europa.” The Colorfield Performance duurt van half mei tot 1 oktober.
'De diversiteit staat symbool voor Europa'
THE COLORFIELD PERFORMANCE Een belangrijke uiting van die creativiteit is The Colorfield Performance, hoofdonderdeel
Dirk Hakze
Jon Visser
WEISPIELD Een ander kunstzinnig project dat te bewonderen is, is het theaterspektakel Weispield: Dreame oer de Tsjûkemar. Op het eiland Marchjepolle in de Tsjûkemar voert Stichting Iepenloftspul Bantegea dit meertalige openluchttheaterstuk op. Het stuk gaat onder andere over de spion Lodo van Hamelen en mythes van de Tsjûkemar. “Aan het project zijn vele andere activiteiten gekoppeld, zoals een educatief programma over de Tsjûkemar voor basisscholieren, een sloepentocht en een cultuurroute”, aldus Jon Visser, voorzitter bestuur Iepenloftspul Bantegea.
Weispield is te zien van 28 juni tot en met 15 juli. Vanaf parkeerplaats De Lanen wordt het publiek per boot naar het eiland gebracht. EN NOG VEEL MEER... Er gebeurt in 2018 nog veel meer in De Fryske Marren. Denk aan de geluidskunstenexpositie Lûd in het Rijsterbos. Of de beeldenexpositie in Heremapark Joure. Durksz: “Stik foar stik prachtiche ynisjatyfen. Ik sjoch der nei út wat dit jier yn ús gemeente allegearre te sjen en te hearren wêze sil. Komme jimme ek?” dirkhakze.com iepenloftspulbantegea.nl
Kindpakket laat ieder kind meedoen Deelnemen aan een schoolreis of excursie, verjaardag vieren, sporten of muziekles volgen. Het zijn maar een paar voorbeelden van activiteiten waar kinderen enorm van genieten. Wanneer het om financiële redenen niet mogelijk is om hieraan deel te nemen, biedt het Kindpakket een helpende hand. “Nu meedoen, is later meetellen”, vindt Janet Jongsma, coördinator bij Stichting Leergeld Zuidwest Friesland voor gemeente De Fryske Marren. “Het is belangrijk dat kinderen hun talenten ontwikkelen. Als ze hierin geremd worden door het lage inkomen van hun ouders, of zelfs helemaal niet mee kunnen doen aan activiteiten met leeftijdsgenoten, ligt sociale uitsluiting op de loer. Dat willen wij voorkomen.” Sinds de start zijn er in De Fryske Marren al bijna 400 kinderen geholpen met een kindpakket. Wie komt in aanmerking? Ouders en verzorgers van kinderen van 4 tot 18 jaar en een inkomen van minder dan 120% van het bijstandsniveau, kunnen daarom een beroep doen op vergoeding vanuit
het Kindpakket. Het Kindpakket is een gezamenlijk initiatief van gemeenten en deelnemende fondsen, bedoeld om bij te dragen aan het welzijn van kinderen, zowel binnenschools als buitenschools. “Uitkeringsgerechtigden en mensen met een vluchtelingenstatus hebben we goed in beeld. Maar er zijn ook mensen die om andere redenen, tijdelijk of structureel, weinig te besteden hebben; door schulden, scheiding of het compleet wegvallen van een inkomen. Maar ook zzp’ers met (tijdelijk) weinig inkomsten kunnen bij ons aankloppen.” Onderwijs, sport, cultuur en welzijn Stichting Leergeld Zuidwest Friesland vergoedt schoolgerelateerde benodigdheden aan kinderen, zoals een schooltas, fiets, laptop, computer of gymkleding. “De aanschaf van schoolspullen kan behoorlijk wat stress
opleveren binnen een gezin waar ieder dubbeltje wordt omgekeerd. Daar kunnen wij bij helpen”, vertelt Janet toegewijd. “Als we een aanvraag op het gebied van sport of cultuur binnenkrijgen, sturen we deze door naar het Jeugdsportfonds of het Jeugdcultuurfonds. Ook werken we samen met Stichting Jarige Job. Deze stichting zet zich in voor kinderen, die vanwege geldgebrek thuis geen verjaardag kunnen vieren.” Vergoeding aanvragen Een aanvraag doen voor vergoeding vanuit het Kindpakket is heel eenvoudig. Ouders en verzorgers kunnen op kindpakket.nl, het aanvraagportaal van Stichting Leergeld, een aanvraagformulier invullen. Na indiening van het formulier, komt een vrijwillige intermediair van Stichting
Leergeld bij de aanvrager thuis voor een intake. Tijdens de intake doet de intermediair een inkomenstoets en er wordt bekeken wat de mogelijkheden zijn voor vergoeding. Een toetsingscommissie beslist uiteindelijk binnen twee tot drie weken of de aanvraag akkoord is. Als deze wordt goedgekeurd, krijgt de aanvrager een cheque om mee te betalen.
MEER WETEN? Meer informatie vindt u op www.kindpakket.nl. Heeft u vragen? Neem dan contact op met Janet Jongsma van Stichting Leergeld Zuidwest Friesland, telefoon: 06 - 498 88 153 (bereikbaar op dinsdag- en vrijdagochtend) of stuur een e-mail naar: info@leergeldsneek.nl.
4
Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren FEBRUARI 2018
ONDERNEMEN IN
DE FRYSKE MARREN Na een aantal moeizame jaren zit de Nederlandse economie weer in de lift. Dat merken we ook in De Fryske Marren, bijvoorbeeld aan de verkoop van bedrijfsgrond. We praten met twee ondernemers die hun bedrijf in onze gemeente hebben gevestigd of uitgebreid. Waarom kozen ze voor die locatie? En hoe bevalt het hen daar?
Folkert Reitsema
BAKKERIJ MOLKWAR UIT JOURE Drie jaar geleden verhuisde Folkert Reitsema met zijn Bakkerij Molkwar, producent van Molkwarder Koeke, vanuit Molkwerum naar Joure. “Dat ging niet onopgemerkt”, vertelt hij. “De media sprongen er bovenop!” Want zoals de naam al doet vermoeden, is er een nauwe band tussen de bekende, typisch Friese lekkernij en het kleine dorp: al bijna een eeuw was de bakkerij daar gevestigd. “Maar de rek was eruit”, zegt Reitsema. “In Molkwerum was te weinig ruimte om te groeien. En als ondernemer moet je verder; je wilt niet alleen jezelf, maar ook je personeel voldoende zekerheid bieden.”
Centrale ligging
Rondkijkend naar een nieuwe locatie, was Joure meteen in beeld. Vooral vanwege haar centrale ligging in Fryslân. Op bedrijventerrein Sewei was een pand beschikbaar waar daarvoor een constructiebedrijf was gehuisvest. Reitsema: “We hebben eerst een rondje over het terrein gelopen. Welke ondernemingen zitten hier, wat
i
is de uitstraling? Het zag er allemaal aantrekkelijk uit.” Na de inrichting van het pand te hebben aangepast aan wat een bakkerij nodig heeft, maakten Reitsema en zijn medewerkers in januari 2015 een nieuwe start in De Fryske Marren.
“Het terrein zag er aantrekkelijk uit” Sneller internet
Drie jaar later lopen de zaken nog steeds goed. Elke dag vervoeren eigen distributiebusjes verse Molkwarder Koeke naar 140 supermarkten door heel Fryslân en daarbuiten. Voor de Sewei heeft Reitsema nog wel een verbeterpunt: “Het internet. Dat is vrij langzaam. En er zijn andere bedrijven die daar nog meer nadeel van hebben dan wij.” Met de Belangenvereniging Sewei, waar hij voorzitter van is, probeert Reitsema dat aan te pakken. Over zijn keuze om zich in Joure te vestigen, is hij toch erg tevreden. “Het is een prachtlocatie! Voor ons is hier zeker toekomst.”
Doeke Holtrop en Jasper Kruizinga
JD ENGINEERS UIT OLDEOUWER JD Engineers, fabrikant van machines voor de verpakkingsindustrie, is al sinds de oprichting in 1999 gevestigd in de gemeente. Jasper Kruizinga en Doeke Holtrop startten het bedrijf met z’n tweeën in een oude boerderij in Oldeouwer, die Holtrop van zijn ouders had overgenomen. Door de jaren heen is het productaanbod en de omvang van JD Engineers zodanig gegroeid, dat Kruizinga en Holtrop - met inmiddels 38 medewerkers - een grotere locatie nodig hebben.
Goede fundering “Vooral Joure en Heerenveen spraken ons aan”, vertelt Holtrop. “Vanwege de centrale ligging
en de infrastructuur. Dus die opties hebben we goed onderzocht.” Omdat er een nieuw pand gebouwd wordt, is de ondergrond van belang. In Joure bleek er op het bedrijventerrein De Ekers een plek beschikbaar te zijn waar de fundering maar op vier meter diepte aangebracht hoeft te worden. Bovendien heeft het personeel minder reistijd naar Joure dan naar Heerenveen. “En we hadden
“Het goede contact wekte vertrouwen”
De gemeente is blij met ondernemers die kiezen voor De Fryske Marren. Zij vinden hier niet alleen een krachtige economie, maar ook een gemeente die ondersteuning biedt en actief meedenkt. Heeft u bedrijfsgerelateerde vragen aan gemeente De Fryske Marren? Neem dan contact op met de bedrijvencontactfunctionaris van uw branche. Dat kan via bedrijven@defryskemarren.nl of via telefoonnummer 14 05 14 (zonder kengetal). Of kijk op www.defryskemarren.nl/ondernemen.
Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl
www.defryskemarren.nl
5
Grootse plannen voor
De Brink in Oudemirdum Fietsers en wandelaars die genieten van de natuur in Gaasterland, maken graag een stop in Oudemirdum. Op De Brink, in het centrum van het dorp, zijn diverse horecagelegenheden, winkels en een museum gevestigd. Om De Brink extra aantrekkelijk te maken voor recreanten, vindt er dit jaar een herinrichting plaats. “De eisen van vandaag de dag zijn anders dan die van dertig jaar geleden”, vertelt Marcus Noordmans. Hij is projectleider van de herinrichting namens gemeente De Fryske Marren. “Het is belangrijk dat De Brink met zijn tijd meegaat.” Voor de herinrichting heeft stedenbouwkundige Tom Plattel, in opdracht van de gemeente, eind 2017 een plan opgesteld. Daarbij was er nauw overleg met Plaatselijk Belang en ondernemers uit het dorp, die al meerdere keren hadden aangegeven dat er aanpassingen nodig waren. “Het is mooi dat er bij het plan veel rekening is gehouden met onze wensen”, zegt Hylke Bandstra, eigenaar van Grand Café De Nostalgie.
Plein met pleinfunctie
Een van de aandachtspunten bij de herinrichting is de bestrating. De bolsteentjes die er nu liggen, maken De Brink minder goed begaanbaar. Ook voor de terrassen zijn ze onhandig. Er komt daarom een nieuwe, vlakke ondergrond. Daarnaast krijgt het plein een echte ‘pleinfunctie’, met ruimte voor ontmoeting en activiteiten. Auto’s
worden ontmoedigd om over De Brink te rijden, door de aanliggende straten ervan af te laten buigen. Verder is er onder andere aandacht voor het behoud van de authentieke sfeer en betere groene aankleding in het dorp.
Vruchten plukken
De herinrichting zou in maart van start gaan, maar vanwege de lange levertijd van de nieuwe bestrating is dit
uitgesteld tot na het horecaseizoen. Bandstra is enthousiast over de voorgenomen maatregelen. “Het is straks aan ons als ondernemers om hier de vruchten van te plukken. Zo heeft de V.O.B. (Vereniging Oudemirdum Bruist) al grootse plannen voor evenementen op het vernieuwde plein, zoals markten en muziekavonden. De komende jaren zitten recreanten en dorpsbewoners wel goed in Oudemirdum!”
meteen goed contact met gemeente De Fryske Marren”, vult Holtrop aan. “Dat wekte vertrouwen.” De keuze viel daarom op Joure.
Overstap in april
Op dit moment is de bouw van het nieuwe pand in volle gang. Volgens planning kan JD Engineers in april van dit jaar de overstap van Oldeouwer naar Joure maken. Kruizinga en Holtrop, die een klantenkring hebben opgebouwd tot aan Australië en Zuid-Amerika, houden rekening met verdere groei. Holtrop: “Wij hebben in Joure een optie op nog eens 3200 vierkante meter aan extra grond. Voorlopig zitten we hier dus wel goed!”
Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl
Uiterst comfortabel voor thuis! Royale hoekbank Vele mogelijkheden, aantrekkelijke prijzen. Bank is naar eigen wens samen te stellen
Altijd goed slapen! Comfort ledikant Maine 140/160/180 x 200 cm. Leverbaar in vele kleuren, comfortabele instaphoogte, deelbaar, eenvoudig opdekken en schoonmaken. Uitgevoerd in semimassief eiken.
1.357,-
1.109,-
Zoals afgebeeld deelbaar ledikant incl. stalen frame, in kleur White Oak mat, 180 x 200 cm. 1.451,- Nu 1.179,-
Industrieweg 7A St. Nicolaasga, tel. 0513-431789, Vrijdag koopavond www.jaring.nl
Compleet en voordelig!
www.defryskemarren.nl
7
DE STROOIPLOEG VAN DE FRYSKE MARREN In de winterperiode kunnen vorst, ijzel en sneeuw veel overlast veroorzaken in het verkeer. Als wegbeheerder heeft gemeente De Fryske Marren de taak om haar wegen schoon en begaanbaar te houden. Bij nacht en ontij zijn het de strooiploegen, die gladde wegen in de gemeente bestrijden.
Het vullen van de zoutwagens ’s nachts op de werf, voordat de strooiploeg op pad gaat.
“Als het nodig is, hebben we de wegen binnen drie uur sneeuw- en ijsvrij”, vertelt Atte Hornstra. Atte en zijn collega Niels Leffertstra rijden beiden op een strooiwagen. “Dat doen we niet alleen, het voltallige team bestaat uit 42 collega’s”, zegt Atte met gepaste trots. “Ons strooigebied bestrijkt bijna vijfhonderd kilometer. In de wintermaanden staat er altijd een ploeg van veertien mankrachten stand-by.” Niels vervolgt: “Er zijn tien vaste strooiroutes die we met hetzelfde aantal zoutwagens onderhouden. Op elke route rijdt een vaste chauffeur. Strooien doen we met pekelwater, dat hecht zich beter aan het wegdek dan droge zoutkorrels. Bovendien verbruiken we op deze manier minder zout. Het is onmogelijk om álle wegen in de gemeente te strooien. De hoofdwegen, ontsluitingswegen en doorgaande fietspaden hebben prioriteit.”
van de inwoners staat altijd voorop. Als het glad dreigt te worden, rukken we uit. Tot zes uur vooruit kunnen we een zeer nauwkeurige voorspelling van het wegdek maken. Dat is kostbare tijd, waarin we veel glibberige wegen kunnen voorkomen.”
Preventief strooien
“Rond zonsopkomst meten we meestal de koudste temperaturen”, vult waker Henri Meijer aan. “Dan is de kans op gladheid het grootst. Als we vóór die
tijd strooien, zorgt het zout ervoor dat het wegdek niet kan bevriezen. Acht van de tien keer strooien we preventief, ook als er sneeuw wordt verwacht. Door het laagje zout vriest de sneeuw niet aan het wegdek vast. Zo kan de strooiploeg de wegen makkelijker schoonschuiven.” Preventief strooien heeft meer voordelen. Gerrit: “We besparen veel zout als we op schoon wegdek strooien. Het bestrijden van bevroren en ondergesneeuwde wegen vergt veel meer zout.”
Meldsysteem
Gerrit, Henri en de andere wakers maken tijdens hun waakdienst gebruik van een zogeheten ‘gladheidsmeldsysteem’. Henri: “Op vier locaties in het wegdek zitten sensoren, die metingen doorgeven aan het meldsysteem. Daarnaast hebben we directe verbinding met het weerbedrijf van MeteoGroup. Door de meetgegevens uit het wegdek te combineren met de weersvoorspelling, houden we de situatie nauwlettend in de gaten. Als we gladheid of sneeuwval verwachten, roepen we de strooiploeg op.”
In actie
Niet zelden wordt de strooiploeg van De Fryske Marren uit bed gebeld. “Binnen een half uur zijn we op de werf”, zegt strooiman Niels. “We weten precies wat we moeten doen. De strooiroute kan ik inmiddels wel dromen. Het is intensief werk, vooral bij flinke sneeuwval, maar we houden allemaal ons hoofd koel. Ook als er code rood is afgegeven. We zijn inmiddels wel wat gewend. Het is prachtwerk!” besluit Niels.
Strakke organisatie
Het strooibeleid in De Fryske Marren vraagt om een strakke organisatie. Op elke post in de gemeente houdt een waker daarom continu een vinger aan de pols. Op de gemeentewerf in Joure, Lemmer en Balk ligt de zoutvoorraad opgeslagen. “Het afgelopen jaar hebben we twaalfhonderd ton zout gestrooid”, zegt waker Gerrit Weerman. “Dat klinkt veel, maar we gebruiken het zout zo efficiënt mogelijk. Veiligheid
Meer weten?
Op www.defryskemarren.nl/strooien vindt u meer informatie over de strooiroutes en gladheidsbestrijding bij u in de buurt. V.l.n.r.: wakers Gerrit Weerman en Henri Meijer, strooimannen Atte Hornstra en Niels Leffertstra.
Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl
16
deFryskeMarren deFryskeMarren
GROOTDEFRYSKEMARREN
17
Focus
DOEDE DE VRIES
“STOPPEN? BEN JE GEK. IK HOEF ALLEEN MAAR OP EEN PAAR KNOPJES TE DRUKKEN!” Fotograaf Doede de Vries (71) is een begrip in Gaasterlân-Sleat, tegenwoordig onderdeel van de gemeente De Fryske Marren, en ver daarbuiten. Vorig jaar vierden hij en zijn vrouw Anneke het veertigjarige bestaan van hun winkel Foto de Vries aan de van Swinderenstraat in Balk. Een bijzondere winkel, alhoewel de buitenkant dat niet verraadt. De ‘schatkamer’ van Foto de Vries herbergt een overzicht van de geschiedenis van de analoge fotografie in de vorm van meer dan 400 historische camera’s, chronologisch gerangschikt, en een stuk of zestig ordners met negatieven vanaf het jaar 1969. En van ophouden wil de 71-jarige, maar uiterst vitale, fotograaf niets weten. TEKST WIM WALDA // FOTO'S JOHAN BROUWER (FOTOGRAFIEJOHANBROUWER.NL)
“Ophouden?” reageert hij. “Ben je gek. Ik sta door mijn vak nog midden in het leven en ik hoef alleen maar op een paar knopjes te drukken. Daar krijg ik geen versleten rug van. Ik vind het een veel te mooi vak.”
SNEKER BALKSTER Doede de Vries was de oudste van de drie kinderen van het christelijke gezin de Vries. Hij werd geboren in 1946 in het Sint Antonius Ziekenhuis in Sneek. Het gezin woonde in Ruigahuizen, zuidwestelijk van Balk, waar zijn vader slagersknecht was bij de familie Hylkema. Zijn moeder kwam van origine uit Loenen aan de Vegt. Zij was in de oorlog als ‘hongerwinterkind’ verplaatst naar Friesland waar de leefomstandigheden beter waren dan ‘in het Hollandse’. Tijdens zijn lagere schoolperiode verdiende Doede na school wat bij door de schepen die over de Luts naar Balk kwamen met takkenbossen voor de bakkersovens, te lossen. Het was geen vetpot bij de familie de Vries, dus elke extra cent was welkom. Later mocht hij bij Bakkerij Steenbeek bakkersproducten ‘útsútele’ met een bakkerskar. “Dat was best zwaar” licht hij toe, “Want je moest met die zware kar over de zandpaden naar de boerderijen langs de Luts en dat was afzien.”
BLIK VERBREDEN Hij besefte dat er meer in de wereld was dan een bakkerij en ging naar de christelijke ambachtsschool aan de Badhuisgracht in Sneek, waar hij drie jaar later met het diploma fijnbankwerker af kwam. Het werd tijd voor het echte leven en Doede de Vries solliciteerde als zeventienjarige bij juwelier Albertus Sustring aan de Oosterdijk, waar hij werd aangenomen. Later kwam hij bij een concurrent terecht, goudsmit Paulus Walsweer aan de Stationsstraat, eveneens in Sneek. Walsweer wilde al zijn werk op de foto zetten, want hij vond het een te groot risico dat zijn drie vertegenwoordigers met een kapitaal aan goud de weg op moesten. Dat was een kolfje
naar de hand van Doede de Vries, die op die manier geïnteresseerd raakte in de fotografie, en daar voor zichzelf een gouden toekomst in zag. Vrouw Anneke kijkt bedenkelijk. Hij richtte het schuurtje achter het ouderlijk huis in Ruigahuizen in als studio, annex doka en was vanaf dat moment Doede de Vries, fotograaf van beroep. Via maten als schaatsers Jappie van Dijk en Hielke van der Goot, die hij tijdens wedstrijden veelvuldig op de gevoelige plaat vastlegde, werd hij zo’n beetje ‘hofleverancier van sportfoto’s voor de Balkster Courant. Jappie van Dijk werd in 1973 nationaal kampioen allround bij het langebaanschaatsen en vertegenwoordigde Nederland in 1972 tijdens de Olympische Winterspelen in Sapporo. Hij werd in 1974 prof en in datzelfde jaar vierde tijdens de Europese Kampioenschappen voor profs in Noorwegen. Er volgden steeds meer opdrachten, zowel commercieel als voor particulieren. Eigenlijk werd de studio in Ruigahuizen te klein.
DE LIEFDE Tijdens het NK allround in 1976 in Groningen, vlak voor de Winterspelen in Innsbruck, leerde Doede zijn vrouw Anneke uit Zwolle kennen. “Eigenlijk had hij meer aandacht voor mijn vriendin”, lacht Anneke, “Maar toen die niet reageerde, was ik de uitverkorene.” Om een lang verhaal kort te maken: de twee kregen verkering en trouwden in 1977. De toen nog fors bebaarde Doede en zijn Anneke kochten een pand aan de Van Swinderenstraat 27 in Balk dat bij opbod werd verkocht voor 43 duizend en één gulden. “Die ene gulden maakte het verschil” vertelt Doede lachend. Fotografie Doede de Vries Balk “Het pand was een bouwval en moest fors onder handen worden genomen voordat het toonbaar was als uitvalsbasis voor De Vries Fotografie. Aan de straatkant een winkel van zo’n 50 vierkante meter, daarachter de studio, annex archief, annex tentoonstellingsruimte. Daarna de doka en daarachter de woning. Het
pand had ooit toebehoord aan fietsenmaker Reekers en nadat deze in 1947 stierf, hebben er meerdere gezinnen in gewoond. Daarna heeft het lange tijd leeggestaan, tot wij het in 1977 kochten. Het pand was volledig uitgewoond en bouwkundig in slechte staat” aldus De Vries. Doede de Vries was de enige fotograaf in de regio, dus er zat qua klandizie wel potentieel. Doede deed de fotovakschool in Apeldoorn. “We zaten toen in de periode van de analoge fotografie”, vertelt hij, “En dat betekende dat je als fotograaf een halve scheikundige moest zijn. We stelden zelf de ontwikkelaar en fixeer voor zwart-wit en kleurenfotografie samen. Ik ontwikkelde mijn eigen materiaal en de particuliere filmpjes gingen naar een ontwikkelcentrale. We deden veel pasfoto’s, portretwerk en vooral bruidsreportages in de hele provincie, en zelfs eentje in Amerika. We moesten toen ook gigantisch veel filmformaten in voorraad hebben, want je had in die periode naast kleinbeeld namelijk ook nog de keuze voor halfkleinbeeld, middenformaat en grootformaat. En daarnaast nog de filmpjes voor allerlei buitenformaten camera’s zoals die van Rollei en Minox. Daarnaast gaf Doede ook fotocursussen in Balk en Stavoren en daar kwam ook weer klandizie uit voort. Nog later kwam de ‘een-uurs-service’ met kasten van machines in zwang. Inmiddels stonden er ook vier kleine ‘De Vriesjes’ op de wereld en was het voor vrouw Anneke aanpoten om, wanneer Doede op reportage was, op én de winkel én de kinderen te letten. De kinderen zijn op hun pootjes terecht gekomen, hebben alle vier een HBO opleiding gevolgd en hebben een goede baan.
de telefoon eigenlijk de grootste concurrent van het fototoestel.” “Dat neemt niet weg dat ik een gigantisch archief heb opgebouwd vanaf 1969 en regelmatig mensen tegenkom, die in mijn beginjaren nog bij mij in de studio in Ruigahuizen zijn geweest. Zoals toneelspeelster Marijke Geertsma, die we laatst in een toneelstuk met haar partner Jan Arentz tegenkwamen, en van wie ik in het archief nog steeds de negatieven had van een reportage rond begin zeventiger jaren. Inmiddels is alles gedigitaliseerd, dat zoekt gemakkelijker.”
SCHATKAMER Daarnaast heeft Doede in zijn ‘schatkamer’ (studio/archief) een mooi overzicht van de geschiedenis van de analoge fotografie staan in de vorm van zo’n 400 camera’s die een overzicht van de ontwikkelingen op dat gebied geven. “Dat begon met een doos vol oude camera’s die langs de weg stond. En die verzameling groeide, doordat mensen hun oude camera aan mij gaven, kinderen in kastjes en laden van hun overleden ouders oude analoge camera’s aantroffen, hetgeen uiteindelijk heeft geresulteerd in een pracht verzameling.” Doede en zijn vrouw ook enthousiaste watersporters. Ze hebben nog steeds een Valk waarmee ze met niet al te harde wind, Anneke heeft een hekel aan te scheef gaan, en mooi weer, het Slotermeer op gaan. De dag wordt dan niet zelden afgesloten bij Badmeester Keimpe met ‘un slukje’. Over twee weken trapt het echtpaar af richting China, waar hun oudste zoon aan een Chinese school creatieve vakken geeft.
DIGITALE FOTOGRAFIE In 2005 brak de digitale fotografie bij het grote publiek door. “Voor ons betekende dat een behoorlijke dip in de omzet. De directe controle van de resultaten, het ontbreken van fysieke filmpjes, de mogelijkheid om foto’s meteen de hele wereld over te sturen en niet te vergeten de prijs, gaven de doorslag. Tegenwoordig is
Doede is 71 jaar, wordt het niet tijd om aan stoppen te denken? “Ben je gek. Ik hoef alleen maar op een paar knopjes te drukken, met mensen te praten en de tijd voor ze nemen. Daarmee blijf ik midden in het leven staan.”
Meld je aan als exposant!
20 en 21 MAART 2018
deFryskeMarren
GROOTDEFRYSKEMARREN
19
j i b e i f f o k e d p O
deFryskeMarren
DURK DURKSZ
Wat houdt onze burgemeester en wethouders bezig? GrootDeFryskeMarren gaat elke maand bij één van hen op de koffie om te praten over hun kijk op wat er speelt in onze lokale samenleving. Ditmaal een kopje koffie bij wethouder Durk Durksz. TEKST WIM WALDA
“LIEVER VANDAAG DAN MORGEN BEGINNEN MET VERDUURZAMING” Durk Durksz is wethouder namens de FNP in de gemeente De Fryske Marren en heeft onder meer volkshuisvesting in zijn portefeuille. Bij afwezigheid van de burgemeester is hij de eerste vervanger. Durksz woont in Vegelinsoord. Wij praten met hem over de huisvestingssituatie in De Fryske Marren. CIJFERMATIGE ACHTERGRONDEN
wordt voor heel Nederland.” Reken maar even mee: Er zijn 7 miljoen woningen in Nederland, waarvan maar één procent echt duurzaam is. Dat betekent dat er 6.930.000 woningen verduurzaamd moeten worden. Dat is 231.000 woningen per jaar, oftewel 633 woningen per dag. Durksz: “Wij houden ons hart vast of de bouwsector dat aan kan en hoe langer we daarmee wachten, des te hoger zal ons straks het water aan de lippen staan. Nog even los van de kosten daarvan, want je praat over vloer- en dakisolatie, ramen, zonnepanelen en een vervanging voor koken op gas en huisverwarming met behulp van een gasketel. Technisch kunnen we het nu al aan maar logistiek is en blijft het een enorme operatie. Dus hoe eerder we beginnen des te beter het is. We ondersteunen mensen die hun woning willen verduurzamen via de energiebesparingsprojecten Tûk Wenjen, in samenwerking met de gemeente Súdwest-Fryslân onder de naam Groene Start.”
De Fryske Marren is een grote gemeente met ruim 51.500 inwoners en 55.000 ha oppervlak, waarvan een belangrijk deel water is. De Fryske Marren is daarmee de vierde gemeente van Nederland in oppervlak. Joure en Lemmer zijn de grootste kernen in de gemeente en daarmee ook de economische aanjagers. De gemeente heeft een zeer gevarieerd landschap. Het westelijke gebied, Gaasterland, wordt gekenmerkt door een bosachtige omgeving met heuvels en een stuk IJsselmeerkust. Het Noordoostelijke deel is gelegen rond de Friese Meren en het Zuidwestelijke gebied is veenweidegebied. De Fryske Marren heeft dus een aantal ‘kroonjuwelen’ op het gebied van wonen en recreëren. Er staan ruim 25.000 woningen. 26 procent daarvan zijn huurwoningen die in handen zijn van de woningcorporaties Accolade, Lyaemer Wonen en Wonen Zuidwest Friesland. Met deze corporaties zijn prestatieafspraken gemaakt over betaalbaarheid en beschikbaarheid, duurzaamheid, levensloopbestendigheid en huisvesting van urgente doelgroepen. De gemeente De Fryske Marren is een ontwikkelgerichte gemeente.
BOOST IN BOUWACTIVITEITEN “Na een dip in de woningbouw in de afgelopen jaren is de vraag op de markt vanaf 2017 overspannen te noemen” begint Durksz. “Kortom de kavels zijn op dit moment niet aan te slepen. In 2017 zijn er 132 woningen opgeleverd. In de jaren daarvoor gemiddeld 20 woningen. En op dit moment zijn er ongeveer 90 huizen in aanbouw en 145 bouwvergunningen verleend. Dat is ongekend. We hebben inderdaad te maken met een inhaalslag, maar dat het zo hard door zou gaan hadden we niet verwacht.” “Dat heeft voor- en nadelen: een voordeel is dat Lemmer, Joure en Balk daarmee de groeikernen van onze gemeente zijn en dat het door de groei gemakkelijker is om de regiofunctie van die kernen, in de vorm van voorzieningen, in stand te houden. Het nadeel is dat we geen kavels meer hebben, met als gevolg dat de huizenprijzen in deze kernen sterk aan het stijgen zijn. Er is sprake van schaarste.”
WONINGCONTINGENT De Fryske Marren is samen met de gemeente Súdwest-Fryslân een woonregio, een van de vier in de provincie Friesland. Er is een afspraak gemaakt met de provincie dat het
aantal woningen dat deze woonregio de komende tien jaar nog mag bouwen 2500 woningen bedraagt. Daarmee is er een goed ontwikkelperspectief voor dit gebied. “Daarnaast zien we steeds meer zogenaamde inbreiding,” aldus Durksz. 'Van belang is dat flexibel kan worden ingespeeld op de vraag, met name in binnenstedelijke projecten. Daarom krijgen de gemeenten binnenstedelijk planologisch extra bewegingsruimte voor de bouw van woningen van de provincie. Denk bijvoorbeeld aan een voormalige school waarin een woning wordt gerealiseerd.’
jongeren ook meer naar de grotere kernen trekken met meer voorzieningen. Het is niet zo dat er helemaal niet meer gebouwd kan worden in de kleine kernen, maar er wordt wel duidelijk gekeken naar de vraag en verhuurbaarheid op langere termijn. “
“Circa 75 procent van het woningbestand in onze gemeente is particuliere woningbouw, ongeveer 25 procent is een sociale huurwoning. Dat is relatief laag in vergelijking met de ons omringende gemeenten. Er zijn met de drie grootste woningcorporaties prestatieafspraken gemaakt dat het aantal huurwoningen voornamelijk in de eerdergenoemde kernen Joure, Lemmer en Balk wordt uitgebreid. De vraag naar huurwoningen is hier hoog, met als gevolg dat de zoekduur oploopt. In de kleinere kernen is de vraag naar huurwoningen duidelijk lager, doordat er minder jongeren zijn dan voorheen, en
“Heel hoog op de prioriteitenlijst staat de verduurzaming van het woningaanbod. Het mag niet zo zijn dat de particuliere sector straks in verduurzaamde huizen woont en de huurders van corporaties geconfronteerd worden met én een hogere huur én een hogere energierekening moeten betalen. Ik ben dan ook blij dat dat aspect niet alleen bij mij, maar ook bij de woningcorporaties bovenaan de agenda staat. Bovendien moeten landelijk alle woningen voor 2050 ‘van het gas af’ zijn. Die dertig jaar lijkt een lange periode, maar als je een rekensommetje maakt, wordt duidelijk dat deze ambitie een hele zware dobber
PRESTATIEAFSPRAKEN “Al voor de Woningwet dat voorschreef waren we in De Fryske Marren al bezig met prestatieafspraken. Bovendien hebben we de huurdersverenigingen daar meteen bij betrokken.”
“Een belangrijk aspect van de prestatieafspraken is ook het levensloopbestendig maken van woningen. Met andere woorden, hoe kunnen we mensen helpen om langer in hun eigen woning te blijven wonen. Dat gebeurt samen met de zorginstellingen en de woningcorporaties in onze gemeente. Hierbij lopen oude gedachten en nieuwe belangen niet altijd parallel, maar dat is een heel boeiend proces. De gemeente zal in dit jaar ook actief mensen gaan voorlichtingen over wat ze zelf kunnen om langer zelfstandig in eigen woning te kunnen wonen.” “Een knelpunt waar we niet meteen een oplossing voor hebben is de situatie van de starters op de woningmarkt” Soms willen ze huren in de grotere plaatsen in Joure, Lemmer of Balk. En soms komen ze door een te hoog inkomen ook niet meer in aanmerking voor een sociale huurwoning. Vaak blijkt er in andere dorpen wel aanbod, maar sluit dit niet altijd aan op hun woonwens. Ten aanzien van de koopwoningen is er op dit moment weer sprake van stijgende koopprijzen, waarvoor veel starters geen financiering kunnen krijgen, mede door de flexibele contracten die ze hebben. “Inzet is dat we ook onze jonge starters een goede kans willen geven op de woningmarkt” Dat is een situatie waar we op dit moment nog geen oplossing voor hebben, dus daar moeten we de komende tijd goed naar kijken.”
deFryskeMarren
20
deFryskeMarren
GEEN ISLAMISERING EN TERRORISME
in Eesterga
JOURNALIST JAN DIJKGRAAF HEEFT GRAAG RUIMTE EN VRIJHEID Op de bordjes van het dorp Jistergea, tussen Follega en Lemmer, staat nog steeds Eesterga. Om aan te geven dat het niets met het oosten te maken, maar dat het een “bouwland rondom een dorp” is. Eigenlijk is het enkel bouwland en bestaat het dorp uit 17 woningen met 43 mensen. Volgens Wikipedia is eentje daarvan beroemd: Jan Dijkgraaf, journalist. TEKST EELKE LOK // FOTO'S AWFOTO.NL
Een beroemde journalist in Eesterga. Jan Dijkgraaf schrijft vaak over het leven van anderen, maar moet nu met zijn eigen ouders beginnen. Die verwelkomden Jan in 1962 in Rotterdam, maar verhuisden redelijk snel naar de Krimpenerwaard; liefhebbers van ruimte en vrijheid. Fryslân trok dus in de va-
kantie. De familie kwam terecht op camping Marswâl in Balk. Nog meer ruimte. Dat was ook de motor die hem twintig jaar geleden naar Lemmer dreef, toen zijn driejarig zoontje in Wijk bij Duurstede thuiskwam met een joint. Lemmer was een verademing.
Tien jaar geleden kwamen ze bij een te koop staand huisje in Eesterga terecht. “Dáár komt de zon op“, Jan wijst door de voorruit, “en dáárachter gaat hij weer onder. Meer hoefde ik niet te zien”. Zijn vrouw Thea werkte, samen met de gouden handjes van Gauke Oebeles, een jaar keihard om het huis tot het hedendaagse “pronkje” te maken. Resultaat: ”We willen hier nooit meer weg”. Ze houden van deze provincie zonder milieuproblemen, islamisering en terrorisme.
THUISWERKER Het maakt Dijkgraaf als freelance journalist overigens niet uit waar hij woont; hij is een thuiswerker. Dat is hij niet altijd geweest. Hij rolde van de reclame bij toeval in de sportredactie van de Schoonhovense Courant. En maakte daarna zijn journalistieke dromen waar: Rotterdams Nieuwsblad, Haagse Courant, Panorama, Metro, Management Team, HP/de Tijd, PowNews. Sinds 2010 zelfstandig. Maakt commerciële bladen, doet wat voor Man’s health (“want daar blijf ik zelf gezond bij”). Hij schrijft columns, geeft les in journalistiek en schrijven van boeken. Dat kan allemaal snel. Dat kan hij zelf ook. Dolblij met de glasvezel-
kabel die wel in Eesterga ligt. Aan de grote schrijftafel ziet hij ‘s morgens vroeg de zon opkomen, als het weer tenminste meewerkt. En ‘s avonds weer ondergaan, “maar dan heb ik ook wel weer genoeg gedaan”. De verscheidenheid in zijn werk is mooi, maar wél slopend. Hij heeft geleerd zichzelf rust te geven. Al zijn de tuin, veranda en bootje er ook nog. Hij doet dan ook niet echt mee aan de mienskip Follega/Eesterga. Zijn vrouw, die in Kampen werkt, ook niet. Wel belangstellend in alles, “maar ik ga niet toneelspelen. Ik kijk alleen”.
GEEN PEIL Toneelspelen moest hij volgens zichzelf vorig jaar wel bij de Kamerverkiezingen. Zijn partij (“Geen Peil”) was onbekend, moest zich naar bekendheid vechten. Moeilijk, er was geen programma. Het was de bedoeling dat de partijvertegenwoordigers steeds bij het volk zouden informeren. “Het is toch altijd simpel ja of nee, geef dat maar aan”. Nee, zeiden de kiezers. Geen Peil kreeg slechts ruim 4100 stemmen. Dan komt de verrassing. “En bij God, wat was ik blij dat het niet door ging. Ik heb vier maanden keihard
GROOTDEFRYSKEMARREN
21
Verzetskrant gewerkt, geen cent verdiend, maar merkte steeds meer dat het mijn wereld niet is. Ik moest iemand anders zijn dan ik was”. Toch hoorden we hem na de nederlaag even fluisteren dat hij dan maar met Geen Peil in de gemeenteraad van de Fryske Marren zou gaan. Maar de partij is al weer opgeheven. Hij houdt wel erg van lokale democratie ( “volgde op m’n 12de de gemeenteraad en was op m’n 16de lid van de PvdA”), maar ziet geen rol voor zichzelf. “Neem nou Rinze Visser van de NCPN. Daar komt iemand aan de deur en meteen heeft hij een item. Dan komt hij daarmee in de raad van de Fryske Marren en dan zit daar zo’n klootzak als ik en die begint hem daarover aan te vallen”. Jan Dijkgraaf is in zijn vele columns op velerlei gebied niet iemand die schouderklopjes uitdeelt. Hij noemt zichzelf soms meedogenloos wreed.
ONDESKUNDIG Zo worden gemeenteraadsleden onvoldoende deskundig genoemd. En dan blijken toch zijn Geen Peil gedachten nog op peil te zijn. “Eigenlijk zou een gemeenteraad drie of vier keer per jaar een digitaal referendum moeten houden”. Waarover? “Nou bijvoorbeeld over het Dickensfestival in Lemmer dat nu moet stoppen omdat de gemeente niet mee wil betalen en slechts dure veiligheid eist. Terwijl ze Jouster Merke wél steunen. Daar kun je toch als mienskip iets van vinden?”. Het vingertje op de schrijftafel geeft aan dat Eesterga z’n mening al klaar heeft.
Een verzetskrant in de Tweede Wereldoorlog. Elke iets oudere journalist zou er wel in willen schrijven. Jan Dijkgraaf gaat het doen. Samen met een aantal anonieme mensen komt hij binnenkort met een “verzetskrant”. Geschreven waarheden. Sociale media hebben immers de markt verziekt. “De overheid kan overal maar bij en alles stoppen. Dat mag niet”. In de hoek van zijn huis in Eesterga staan al een typmachine en een stencilapparaat klaar. “Je moet ervoor betalen. Maar dan krijg je nieuws en meningen, waar niemand heeft aangezeten. Onbekende verzetsmensen stoppen hem één keer in de maand in je bus”. Jan Dijkgraaf is niet te stoppen. Zelfs niet door de ruimte en vrijheid in Eesterga.
Autotaalglas Heerenveen is verhuisd!
Autotaalglas Heerenveen is verhuisd! Autotaalglas Heerenveen is verhuisd! Autotaalglas
Kom ons nieuwe pand bewonderen. Bij een voorruitinspectie (gratis) ontvang je dan tijdelijk een USB-autolader!* *
zolang de voorraad strekt, op = op!
Kom ons nieuweis pand bewonderen. Bij een voorruitinspectie Heerenveen verhuisd! Kom ons nieuwe pand bewonderen. Bij eentijdelijk voorruitinspectie (gratis) ontvang je dan een (gratis) ontvang je dan tijdelijk een USB-autolader!*
de voorraad zolang dezolang voorraad strekt, op = op!
*
*
USB-autolader!*
strekt, op = op!
Heerenveen | Mercurius 16C | 8448 Autotaalglas Heerenveen | Mercurius 16 | 8448Autotaalglas GX Heerenveen T 0513-610003 / 0800-0828 | E hrv@autotaalglas.nl au.nl/heerenveen | 0800-0828
GX Heerenveen
www.au.nl/heerenveen
Stem 21 maart
Autotaalglas Heerenveen | Mercurius 16C | 8448 GX Heerenveen au.nl/heerenveen | 0800-0828
CDA dfm Vertrouwd en dichtbij
Autotaalglas Heerenveen | Mercurius 16C | 8448 GX Heerenveen au.nl/heerenveen | 0800-0828
In een sterke samenleving staat niemand er alleen voor. Onze mensen zijn:
CDAdfm.nl
@CDAdfm
CDAdfm
CDAdfm
DFM
deFryskeMarren TEKST WIM WALDA
GROOTDEFRYSKEMARREN
23
deFryskeMarren Jouster Ynte Kuindersma
De naam ‘Ynte Onrust’ heb ik van mijn ‘Pake’ geërfd
Op een kastje naast de zithoek staat een blankhouten Solex. “Een cadeautje van de penningmeester van onze Solexclub” verduidelijkt Ynte Kuindersma. “Die was mallenmaker. Mooi nou”. En hij beent met grote passen naar de keuken om de thermoskan met koffie te halen. Het gesprek begint een beetje weifelend, als een diesel die warm moet lopen, maar binnen de kortste keren ‘klotsen’ de enthousiaste verhalen over zijn werk, de kermis, het circus, de Solexclub en het stoomfestival in het Engelse Dorset tegen de plinten op. “Jullie hebben mazzel dat ik een beetje half ben, daardoor is mijn agenda vrij leeg. Anders was het moeilijker geworden.” Op de vraag waar hij met zijn bijna zeventig jaren de energie en het ‘turbo tempo’ vandaan haalt, antwoordt hij gedecideerd: “Ze noemden mijn pake al Ynte Onrust en die naam heb ik van hem geërfd, dat zit in mij, ik kan niet anders. Mijn vrouw Hinke moet mij afremmen anders draaf ik door.”
netje.” Ynte Kuindersma is nog steeds voorzitter van Solexclub AOW en ook van de overkoepelende landelijke Solexclub. “Ik heb al eens geroepen: ‘Wie neemt het van me over’, maar dan zit ineens iedereen naar buiten te kijken hoe mooi het weer is. Aan de andere kant heb ik er veel plezier in en ga ik dus door.”
CARLO BOSZHARD “Terugkijkend heeft die Solexclub ons enorm veel gebracht. Een mooie anekdote is die van Carlo Boszhard. Die is zijn televisie carrière op achttienjarige leeftijd bij AOW begonnen. Hij had een opdracht voor een eerste productie en dat moest de Solexclub worden. Iedereen was razend enthousiast. Hij speelde de kapitein in de serie en gaf ons orders. Wij moesten dus al rijdend exerceren op onze Solexen en dat ging dus vaker fout dan goed. Fantastisch, vooral wanneer je hem nu bezig ziet en je bedenkt dat we in Joure aan de wieg van zijn carrière hebben gestaan.”
Hij werd 69 jaar geleden geboren in Westermeer, net buiten Joure, als enig kind. Zijn vader werkte bij Wetterskip Fryslân en zijn moeder bij Douwe Egberts. Na de ambachtsschool kwam hij aan de slag bij Carrosseriebouwer Smit uit Joure, waar hij 3,5 jaar werkte. Daarna volgde een periode in de wegenbouw. “Ik was toen net getrouwd met Hinke, dat was 48 jaar geleden” vertelt hij, “Er moest dus geld op de plank komen en daar was de wegenbouw met zijn systeem van een half jaar werken en een half jaar in de WW, bepaald niet ideaal voor. Een omke van mij, eigenaar van Cornel Bouw, bood mij een baan aan voor de winterperiode en ik ben er tot mijn pensioen blijven werken.” “Ik vond het prachtig werk en wilde wel meer leren. Dus overdag ging ik op pad met een begenadigd metselaar en leerde ik het vak, terwijl ik ’s avonds naar school ging. Daarna leerde ik op dezelfde manier timmeren, tegelzetten en het vak van stukadoor. Zo kreeg ik mijn opleiding tot allround vakman. Mijn neef, die mijn omke opvolgde, is al de derde generatie Cornel en het bedrijf bestaat dit jaar 100 jaar.
STOOM
maar dan zonder mij.’ Daar zat geen woord Frans bij en daar heb ik me bij neergelegd en ben timmerman geworden. Maar mijn passie is altijd de kermis geweest en gebleven.”
DE KERMIS “Als ik terugkijk op mijn werkzame leven ben ik een tevreden man. Maar als ik het over mocht doen, werd ik ‘zeker te weten’ kermisexploitant. Ik ben daar helemaal gek van, net als trouwens van het circus. Hoe dat komt? Ik heb geen flauw idee. Het heeft mij van jongs af aan te pakken. Mijn moeder nam mij toen ik drie maanden oud was al in de kinderwagen mee naar de Jouster Merke, dus maak ik die in 2018 voor de zeventigste keer mee. Ik heb geen één keer verzuimd.” “Ik heb wel eens aan mijn vrouw voorgesteld om kermisexploitant te worden. Ik heb een paar maten, die een attractie hebben. Dat zou ik dan ook willen. Maar dat kon ik wel vergeten. Ze zei: ‘Ik vind alles best, maar ik wil een vaste thuisbasis. Als jij op de Merke wilt staan, prima,
CIRCUS “Zo langzaam maar zeker is daar ook de circusgekte bijgekomen. Ik hoef maar op een circusterrein te verschijnen of ik moet direct mee de directiewagen in, bakje doen, even bijpraten en dan krijg ik wat kaartjes voor mijn zes ‘pakesizzers’ waar ik gek van ben. Het circus, bakken geschiedenis en romantiek” mijmert hij. “Weet je dat ik wel tien boeken heb over het ontstaan en de historie van alle circussen. Ik zie dan ook met lede ogen aan hoe ze langzaam maar zeker de circussen de nek omdraaien. Ik ga regelmatig naar Duitsland toe want daar leeft de kermis en het circus als in geen ander land. Veel meer dan in Nederland.”
SOLEX “Hoe de Solex in mijn leven kwam? Die is er niet ingekomen, maar is er eigenlijk altijd al geweest. Heit had een Berini en Mem een Solex. Ik met de voeten in de fietstassen achterop en met zijn drieën een dagje naar Urk, zo zagen onze vakanties er uit. Ik ben dus met Solex opgegroeid, mocht ’s avonds de Solex in het hok zetten maar reed dan meteen een kilometertje om. Ik heb dus eigenlijk naast bloed ook tweetakt in mijn aderen. Later kocht ik zelf een oude Solex waarop ik naar mijn werk ging.” “In Sint Niek was een Solexclub ‘Samen Onderweg’ die behoorlijk in de belangstelling stond. Dus iedereen ‘scheurde’ zijn oude Solex uit het hok en in Joure werd door een vriendenclub het WK Solex racen georganiseerd. Na een paar jaar ontdekten die mannen de ballonfeesten en dat was natuurlijk veel mooier en lucratiever. Wij, als clubje van zeven maten hebben toen de Solexclub Altijd Onder Weg (AOW) opgericht en hebben het WK Solex overgenomen. We hebben dat 25 jaar georganiseerd. Ik werd voorzitter en dat ben ik nog steeds. Doordat AOW uit Joure zoveel media aandacht kreeg, schoten de Solexclubs en de races in heel Nederland als paddenstoelen uit de grond. Er
ging geen weekend voorbij of ‘de mannen’ uit Joure laadden hun Solex op een grote aanhangwagen voor een wedstrijd. “Soms wel drie in een weekend” lacht Kuindersma. Tegenwoordig is het racen wat verwaterd door de steeds strengere regels die de overheid er aan stelt. Dat geldt trouwens ook voor de Elfstedentocht die AOW 25 jaar samen met de Friese Motorclub op Tweede Pinksterdag organiseerde. “Dus zijn we ons gaan richten op de toertochten. Daarnaast houden we ook sleutelavonden, waarbij een ‘slechte’ Solex van een lid ‘helemaal uit elkaar wordt getrokken’ en op het einde van de avond staat er een machientje dat loopt als een zon-
Nog een fenomeen waarvan het hart van Ynte Kuindersma sneller gaat kloppen is stoom. Dus moest ook de belangrijkste stoomfair ‘The Great Steam Fair’ in het Engelse Dorset, die al jaren op zijn verlanglijstje stond, worden bezocht. Deze show bestaat al sinds 1969 en trekt jaarlijks rond een kwart miljoen bezoekers. “Dat moet je meegemaakt hebben en dat heb ik nu. Imposant en onvergetelijk.”
RONDLEIDING Het interview werd afgesloten met een rondleiding door zijn werkplaats, overladen met gereedschap, de kermisafdeling op zolder, barstensvol met kermisattributen, miniaturen, blikken speelgoed, en als sluitstuk de uitgebreide verzameling Solexen, geëmailleerde blikken borden, een tweetakt benzinepomp, lange leren jassen en pothelmen. En aan ieder attribuut zit een verhaal. En wat dat betreft weet Kuindersma van wanten.
Verkoop of koop uw woning in 2018 via Makelaardij Friesland en maak kans op een
Hurry naar
make
laard
ijfries
VW Up! Mogen wij ons nog even nader voorstellen?
Huis
Makelaardij Friesland behoort, met kantoren in Leeuwarden, Drachten, Heerenveen en Sneek al jaren tot de best verkopende makelaars van Friesland. En dat is niet voor niets zo.
Up
land.n
l
verko
pen?
Kans op gr
atis VW U
p!
Onze ervaren en goed opgeleide medewerkers hechten niet alleen waarde aan een goede en snelle aan- en verkoop, maar zetten persoonlijk contact met u als klant op nummer 1. Want wij zijn er graag voor ú! Maak kennis met onze persoonlijke dienstverlening en onze ‘no cure-no pay-‘ constructie (geen verkoop, geen kosten).
Nieuwstraat 2 • 8441 GD Heerenveen T: 0513 - 23 21 80 E: heerenveen@makelaardijfriesland.nl
Martiniplein 15-A • 8601 EG Sneek T: 0515 - 76 80 08 E: sneek@makelaardijfriesland.nl
Heliconweg 6 • 8914 AS Leeuwarden T: 058 - 244 91 00 E: info@makelaardijfriesland.nl
Stationsweg 23 • 9201 GG Drachten T: 0512 - 36 80 36 E: drachten@makelaardijfriesland.nl
Als u ons in 2018 opdracht geeft om uw woning te verkopen of aan te kopen, dan maakt u tevens kans op zo'n flitsende hippe VW Up!
Dus …….. hurry UP naar Makelaardij Friesland! In 2018 staan wij weer graag voor u klaar!
✁
Ineke
Tycho
Peter
Jolanda
Geert-Jelle
Jolle
Judith
Aafien
Nienke
Jan
Harjan
Peter
Alex
Albert
Hielke
Dyane
Simone
Anne-Esther
Harry
Adriana
WAARDEBON Bel nu voor een gratis verkoopadvies en maak kans op een VW Up! (0513) 23 21 80 • info@makelaardijfriesland.nl
Paul
Naam:
..................................................................................................................................................................................................................
Adres:
......................................................................................................................................................................................................................................
Postcode en woonplaats: Telefoon vast: Emailadres:
m/v
................................................................................................................................................................
......................................................................
Mobiel:
....................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................
Deze bon kunt u mailen naar één van onze kantoren. Langsbrengen mag natuurlijk ook! U bent van harte welkom!
deFryskeMarren
GROOTDEFRYSKEMARREN
deFryskeMarren
25
BERT HOFMAN WERKT ELKE DAG OP DE MARSWÂL
RECREATIEPARK MARSWÂL MOET LEVEN “Rein en hurde wyn. En dan sit se hjir neat te dwaan yn in húterich tintsje. Dan sis ik wolris tsjin dy minsken: gean nei hûs, dêr ha jim alles wat jim ha wolle”. Het is een vreemd verhaal uit de mond van een recreatieparkbeheerder. De gasten gaan ook niet weg. Die beheerder moet een grapje hebben gemaakt. Dat heeft hij niet. Bert Hofman meent het. Hij past dan ook niet in het beeld wat je hebt van een recreatieparkbeheerder. Niet dat daar een prototype van bestaat, maar Bert is …… een beetje anders. TEKST EELKE LOK // FOTO'S AWFOTO.NL
Zijn stem vult massaal het kantoor bij de ingang van zijn recreatiepark Marswâl in Balk, als hij vertelt hoe zijn park in elkaar zit. Campingterrein, jachthaven, huurboten, chalet, achttien moderne villa’s, paviljoen, strand ….. hij ratelt door. Je kunt bij hem alles van je recreatieve gading vinden. Voor zo’n vier- tot vijfhonderd mensen tegelijk. Hij zit nu tien jaar in dat kleine kantoortje. “En sjoch, dêr wenje ik”. Vijf meter verderop, altijd dicht bij het werk. De oud-Jouster was eerst werknemer in de watersportsector. Maar op z’n veertigste wilde hij vrijheid, zelf beslissingen nemen. Hij werkt 365 dagen in een jaar, “en ik ha my noch noait in dei ferfeeld”. Vertelt van een vroegere vakantie op de Canarische eilanden, waar hij een deur zag die wel een verflaagje kon gebruiken. Zijn vrouw Grietje heeft met harde hand voorkomen dat hij daar direct aan het schilderen sloeg. “Neat dwaan is neat foar my”. De Marswâl is dan ook een goed onderhouden recreatiepark.
WOLKOM Hij vindt alle werkzaamheden leuk. Je kunt bijvoorbeeld als recreatiebedrijf je jaarlijkse folder laten maken door een bedrijf; hij doet het zelf. De eerste woorden daarin overigens : ‘Wolkom op de Marswâl’. “Dat wolkom kin in oarstalige ek wol begripe”. Hij begeleidt ook elk jaar vier stagiaires van verschillende opleidingen in zijn bedrijfstak. Is erkend opleider. Hij laat de
studenten alles doen. En als het goed gaat laat hij ze stil doorgaan. Hij heeft ‘s zomers de leidingen over nog zo’n 15 medewerkers. Allemaal op basis van elkaar vertrouwen. Een woord wat hij vaak herhaalt. Omdat hij er op dezelfde manier werkt. Je vindt de Marswâl op de kruising van Slotermeer en Luts. De vaarweg naar Balk ligt er nog wat rommelig bij, omdat er gebouwd zal worden ter hoogte van de oude zuivelfabriek. “Bêst at je noch net boue, mar romje de rotsoai dan wol op”. Verderop, door Balk heen varen (“En we ha hjir fansels in hiel goed winkelarsenaal”) in één van zijn huursloepjes, door naar de Holken nabij Galamadammen. In dat mooie stukje Luts zouden best wat meer voorzieningen mogen komen. Maar het oeverloos praten over dat soort dingen is weer niets voor hem. “Net in hier op myn holle dy’t dêr oan tinkt, ik hear it wol”. Hij isoleert zichzelf en de Marswâl niet. Kan ook niet als je zoveel boten verhuurt als hij doet. Hij doet daarbij ook aan abonnementen. “En at ik dan noch ien of twa boaten oer ha, dan belje ik sa’n ien op en sis: nó farre, it is moai waar”. Hij creëert een band met zijn klanten. Hij houdt van een gezellig recreatiepark, waar iedereen zijn eigen dingen doet, en respect
heeft voor de andermans bezigheden. Werkt daar aan. Hij heeft bijvoorbeeld ook SUPS’s. “It smyt net in stoer op, mar it jout in soad reuring. Dus dy ha’k hâlden”. Je kunt als recreatieparkbeheerder je zaken verhuren en dan tevreden achterover leunen. Bert Hofman niet. Actief bezig zijn met alles en vooral de gasten. Hij ziet er bijvoorbeeld ook op toe dat die gasten het recreatiepark niet als hun eigendom gaan beschouwen. Het is immers voor álle gasten. Daar praat hij dan over. Slechts als dat nog niet helpt dan verzoekt hij dergelijke bezoekers om elders hun plezier te zoeken. “De klant is kening, oant wy him ûnttroane……”
UITBREIDING Dat laten weinigen doen. Het recreatiepark voldoet immers aan alle eisen. Is gezellig, er is veel te beleven. Al wordt die klant toch een beetje anders. “In pear jier lyn wie in oanslútinkje fan fjouwer ampêre genoch, no moat se foar alles stroom ha. Se wolle mear lúkse, kampeare foar in apel en in aai ferdwynt”. Hij zoekt dan ook naar een grote uitbreiding.
Er komt wat minder ruimte voor tent en caravan, er komen meer recreatiewoningen voor terug. Die mogen van hem overigens geen huisjes heten; het moet exclusiever. Villa’s. “Dêr betelje se ommers ek foar”. Bert Hofman vertelt enthousiast over die nieuwe ambitie, al moet er nog veel water door de Luts voor met de bouw kan worden begonnen. De Marswâl mag straks veranderen, Bert Hofman niet meer. Hij blijft zichzelf. “Ik bin altyd dúdlik. En at de minsken it aardich ha, ha ik dat ek. En oarsom”. Dat wil hij graag. Als z’n winterse bezoeker weggaat, loopt hij even mee. “Doch ik simmers ek altyd, ik swaai alle klanten út”. Bert Hofman heeft zijn folder opgeleukt met tegeltjesteksten. Daar moet eigenlijk nog ééntje bij: 'Anders is niet vreemd.'
Je eigen bank
Heel dichtbij
Rabobank Joure werkt voor Joure. Wij timmeren flink aan de weg voor onze klanten in Joure eo. Rabobank is een bank om trots op te zijn, omdat we meer doen dan het leveren van financiële diensten en producten. We ondersteunen initiatieven en evenementen in de regio en dragen zo onze lokale betrokkenheid uit.
rabobank.nl/sneek-zwf
Voorjaarsvoordeel BOXSPRINGSET SVEND
• Zwevend hoofdbord • Boxsprings inclusief potensets • Gestoffeerde pocketmatrassen • Polyether topdekmatras Leverbaar in diverse maten
895.vanaf:
AVEK POCKETVEER MATRAS NR. 88 Veerkrachtig en ventilerend. Veerkrachtige en sterk ventilerende afdeklaag voor een comfortabele ligging en een optimaal bedklimaat. Luxe matrashoes met 100% anti-allergene vulling. De matrashoes is afritsbaar en heeft 4 handgrepen. Ondersteuning van top tot teen. 7 individuele comfortzones. Het lichaam wordt op de juiste plaatsen ondersteund. Lange levensduur. Kern met thermisch geharde, 6-slags pocketveren. Aan weerszijden afgedekt met een royale OptiFoam® HR afdeklaag.
TIJDELIJK
50% KORTING OP UW TWEEDE MATRAS
LOUNGEBANK SANTIAGO
Heerlijke bank met verstelbare hoofdsteunen en zit- en rugkussens die gevuld zijn met hoogwaardig schuim. Verkrijgbaar in diverse stoffen, kleuren en afmetingen.
1195.119 1 5.19 vanaf:
Duimstraat 36 • 8539 SE • Echtenerbrug 0514 541 006 • www.melchers-dejong.nl
MEUBELS • BOOT- & HERSTOFFERING VLOEREN & RAMEN • SLAAPKAMERS ZONWERING
deFryskeMarren
GROOTDEFRYSKEMARREN
27
deFryskeMarren
LIFESTYLE TIPS & TRENDS SPECIALISTEN UIT DE FRYSKE MARREN GEVEN HUN KIJK OP DE LAATSTE TRENDS OP HET GEBIED VAN BEAUTY, ETEN EN INTERIEUR....
WINTERSPORT & DE ZON Niets is mooier dan wanneer het zonnig
weer is tijdens de wintersport. Dan is het genieten geblazen op de afdalingen en op het terras onder of op de piste. Lekker, maar ook oppassen, want de sneeuw
Verzorg je lippen
weerkaatst Uv-straling, waardoor de kans
Naast je huid, hebben ook de lippen heel wat te verduren tijdens de zonnige wintersportdagen. Behalve de zonnecrème mag ook de lippenbalsem dus niet worden vergeten. Je lippen worden ruw en schraal door de reflectie van UV-stralen. In combinatie met kou en eventueel een verminderde weerstand, steekt dan ook een koortslip snel de kop op.
op verbranding extra groot is. Smeren is dus heel belangrijk!
FETTJE BAJEMA - Schoonheidsspecialist, eigenaresse Fettje’s Beautysalon
AVOCADO
de gezonde verleider! De Maya’s gebruikten avocado’s als aphrodisiacum en de Azteken als vruchtbaarheidsvoedsel. En inderdaad, de avocado is een gezonde verleider. De avocado, vrucht van de avocadoboom, wordt alom geprezen vanwege het hoge gehalte aan voedingsstoffen, weinig koolhydraten en veel gezonde vetten, water, mineralen en vitamines (kalium, magnesium, vezels, foliumzuur, vitamine K en E). Avocado is een enkelvoudig onverzadigd vetzuur, gelinkt aan minder ontstekingen en een betere hartgezondheid en kalium heeft blsoeddrukverlagende eigenschappen. Juist door het hoge vetpercentage helpt avocado mee om af te vallen. Avocado verzadigt en door het eten van meer vet en minder koolhydraten kom je makkelijker in de vetverbranding (‘Eet vet, wordt slank’).
Geniet van het winterzonnetje, maar onthoud: smeren, smeren, smeren!
Om je te beschermen, ook al is het de winterzon, is een factor 30 niet overdreven. Houd er rekening mee dat je door het op- en afzetten van je skibril of muts mogelijk de crèmes van je gezicht afveegt. Regelmatig (iedere 2 uur) opnieuw smeren is daarom belangrijk.
De dikke schil beschermt de avocado tegen pesticiden. Toch wordt geadviseerd om een biologisch geteelde avocado te eten. Bespoten groentes bevatten minder mineralen en vitamines dan 40 jaar geleden. De biologische landbouw doet er alles aan om de grond gezond te houden, door te werken met natuurlijke compost. Wat niet in de grond zit, kan niet opgenomen worden door het gewas. De avodaco; prachtig van kleur en boterzacht. Smeer avocado op een boekweitcracker, maak een gezonde dip van avocado, tomaat en ui of maak het onderdeel van een salade.
Laat je ve rleiden!
HIEKE KAMMENGA & JOHANNA STRIKWERDA - Natuurwinkel Joure
EEN LIJST
VOL HERINNERINGEN
Januari is voor mij de maand waarin ik al mijn goede voornemens nog eens idealiseer. Mooie herinneringen maken is ieder jaar weer één van mijn goede voornemens. Het is ook de maand waarin ik thuis vaak begin te schuiven met woonaccessoires om een frisse start te maken. Een huis is voor mij pas een thuis wanneer er persoonlijke spullen met een verhaal in terug te vinden zijn.
UNDEL JE SPULLEN MET EEN MOOIE HERINNER TIP! B PASSEND BINNEN JOUW INTERIEUR.
ING IN EEN WANDKASTJE OF LIJST,
Zelf kocht ik deze stoere lijst. De meest favoriete foto van onze eerste fotoshoot als gezin trekt hierin de meeste aandacht. Ook hangt er een eigengemaakt kaartje in met daarop een spreuk die mij voor nu op het lijf geschreven staat. Een souvenir meegenomen van onze allereerste gezinsvakantie in een te gekke safaritent mocht ook niet ontbreken. Het kaarsje branden we het liefst iedere dag, gewoon omdat het mag. Met de woonketting, gemaakt van gevonden schelpjes en steentjes tijdens een onvergetelijke vakantie op Curaçao en Aruba is de lijst wat mij betreft helemaal af! WENDY MIDDENDORP - Stylist bij ’t Anker Wonen, Mode, Kado
Vol vertrouwen.
De nieuwe T-Roc. Durf jij een andere weg in te slaan? Ga dan voor de splinternieuwe T-Roc. Deze Volkswagen zit standaard vol met veiligheidsssystemen en kent ontelbare personalisatie-opties. De nieuwe T-Roc staat nu in onze showrooms in Sneek en Heerenveen en is al te bestellen vanaf €26.550*. Of private lease ‘m al vanaf €425** per maand. De nieuwe T-Roc zelf ervaren? Kom dan langs voor een proefrit en test ‘m zelf!
CO2-emissie Volkswagen T-Roc 118-155 g/km, gemiddeld brandstof-verbruik 5.2 - 6.8 l/ 100 km. *Genoemde vanaf-prijs is de landelijke adviesprijs, inclusief btw, bpm, afleverkosten, recyclingbijdrage en leges. ** Deze full operational lease wordt onder het Keurmerk Private Lease aangeboden door Volkswagen Financial Services en de vanaf-maandprijs is inclusief BTW o.b.v. 48 maanden, 10.000 km per jaar, €500 eigen risico. Brandstof is niet inbegrepen. Vaste opzegvergoeding is 40% van de resterende leasetermijnen. Toetsing en registratie bij BKR te Tiel. | Drukfouten voorbehouden. Afbeelding kan meeruitvoeringen bevatten.
r: wagen-deale s lk o V je ij b Welkom
vandenbrug.nl/volkswagen
Van den Brug Heerenveen
Van den Brug Sneek
Zilverweg 5, 8445 PE Heerenveen | T 0513 - 63 30 54
Kleermakersstraat 6, 8601 WG Sneek | T 0515 - 42 52 52
Autoland van den Brug is ook gevestigd in Franeker, Drachten en Buitenpost
&
GEZOND
FIT
GROOTDEFRYSKEMARREN
29
THUISHOTEL: KORTING OP DIENSTEN, UITJES EN MEER Wilt u graag maaltijden aan huis? Of ziet u graag uw badkamer gerenoveerd met het oog op de toekomst? Dit en meer regelt Thuishotel graag voor u! WAT IS THUISHOTEL? Thuishotel is het aanvullende dienstenpakket van Thuiszorg Zuidwest Friesland. De diensten laat Thuishotel uitvoeren door professionele dienstverleners. Abonnees van Thuishotel ontvangen korting op vrijwel alle diensten. Het doel van Thuishotel is dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig thuis kunnen blijven wonen.
- Administratieve ondersteuning o.a. bij het invullen van de belastingaangifte.
EROP UIT MET THUISHOTEL Ook organiseert Thuishotel uitjes: van een bezoek aan de Mata Hari-tentoonstelling tot een workshop over de tablet. Thuishotelabonnees krijgen tevens korting op de prijs van de workshops en uitjes. De komende tijd staan er weer uiteenlopende uitjes op het programma! Lijkt het u ook leuk om eens mee te gaan met een uitje? Kijk voor het programma op thuishotel.nl of bel 0515-461234.
WORD ABONNEE EN PROFITEER
VAN PERSONENALARMERING TOT COMPUTERHULP AAN HUIS
Iedereen kan abonnee worden van Thuishotel. Abonneren op Thuishotel levert u veel voordelen op. Het abonnement kost voor 2018 €21,00 per kalenderjaar (automatische incasso).
Thuishotel heeft een breed dienstenpakket. Zo kunt u onder andere terecht voor: - Personenalarmering met alarmopvolging door Thuiszorg Zuidwest Friesland - Bemiddeling in de hulp in de huishouding - Het levensboekenproject - Korting op diverse verzekeringen bij de Friesland Zorgverzekeraar en Univé - Korting bij het Hulpmiddelencentrum - Een pedicure en kapper aan huis - Computerhulp aan huis - Korting op verschillende tuin- en klussendiensten
Thuishotel is op zoek naar hulpen in de huishouding! hotel Als hulp in de huishouding verzorgt Thuis voor je, ever achtg opdr de met ct conta e eerst het t dan daarna lopen de contacten via jou. Je treed werkt je maar , hotel Thuis bij ienst ook niet in loond op matie infor bij de opdrachtgever. Kijk voor meer thuishotel.nl. Geïnteresseerd? Neem snel contact op via info@thuishotel.nl of 0515-461234.
Op Koers Online: groepscursus over omgaan met een chronische ziekte Ben je tussen de 12 en 18 jaar en heb je een chronische ziekte of aandoening? Dan kun je meedoen aan de groepscursus Op Koers Online. Het Antonius Ziekenhuis in Sneek werkt mee aan dit initiatief. ALLES OVER OP KOERS ONLINE In de cursus chat je 8 weken 1,5 uur per week met andere jongeren met een chronische ziekte, en twee cursusleiders. De cursus wordt in een beveiligde, online chatbox gegeven. Je logt in op een computer, en kunt de cursus dus vanuit huis volgen. In de cursus delen jongeren ervaringen met elkaar en leren ze vaardigheden die hen helpen om beter om te gaan met hun ziekte. Er worden opdrachten gedaan, video’s gekeken en er wordt gepraat over verschillende onderwerpen die te maken hebben met ziekte en de gevolgen ervan. Voorbeelden hiervan zijn: hoe kom je aan de juiste informatie? En hoe komt het dat je je soms rot voelt en wat kun je hieraan doen? Zoals bij Bart.... "Vandaag was de laatste bijeenkomst van Op Koers. Best jammer, want we hebben veel gelachen in de groep. Ik heb diabetes
en vind het vervelend dat ik niet gewoon kan eten en sporten wanneer ik dat wil. Ik piekerde wel eens over waarom ik nou niet gewoon kan zijn. In de cursus heb ik geleerd hoe ik dat kan aanpakken. Als ik pieker vraag ik aan mezelf of het echt zo erg is als ik denk. En ik zeg dan tegen mezelf ‘Kop op, ik ben in heel veel dingen wel gewoon’. Dan voel ik me meestal weer stukken beter. Bart, 17 jaar (Bron: opkoersonline.nl)
de cursus vinden en wat ze eraan hebben, wordt erop dit moment onderzoek gedaan naar Op Koers Online. Als je je aanmeldt voor de cursus doe je automatisch mee aan het onderzoek. We zullen je een aantal keer vragen een vragenlijst in te vullen. In het onderzoek worden deelnemers die Op Koers Online volgen vergeleken met deelnemers die de cursus nog niet krijgen. Dit betekent dat de kans bestaat dat je de cursus niet meteen, maar na een jaar kunt volgen.
OP KOERS ONLINE VOOR OUDERS Het bijzondere aan de cursus is dat het niet uit maakt welke chronische ziekte je hebt. Ook hebben de deelnemers soms verschillende aandoeningen.
ONDERZOEK Om te kunnen weten wat deelnemers van
Er is ook een Op Koers Online cursus voor ouders van kinderen en jongeren (0-18 jaar) met een chronische ziekte of aandoening. In deze zes wekelijkse cursus (1,5 uur per week) chat een groepje ouders (3-5 ouders) met elkaar, onder begeleiding van twee cursusleiders.
In de cursus worden veel ervaringen gedeeld over de (extra) uitdagingen en zorgtaken die het hebben van een kind met een chronische ziekte of aandoening met zich meebrengt. Deelnemers geven veel tips aan elkaar. De cursusleiders geven het onderwerp van de bijeenkomst aan en begeleiden de chat.
MEER WETEN? Kijk voor meer informatie op www. opkoersonline.nl of stuur een mail naar opkoers@amc.nl. Maart 2018 starten er nieuwe cursussen.
DE JACHT NAAR DE SCHAATSKAMPIOENEN VAN DE TOEKOMST IS GEOPEND! Droom jij ervan om wereldkampioen schaatsen te worden? Doe dan mee aan de Friese Schaatsbattle! Schaatsbattle Zit je op de basisschool, ben je 6 jaar of ouder en (nog) geen lid van een wedstrijdvereniging? Geef je dan op voor onze schaatsbattle en misschien word jij later de nieuwe wereldkampioen! Tijdens deze battle testen wij jouw schaatstalent. Ben je goed in sierlijke rondjes, schaats je hard vooruit, of ben je juist een topper op ijshockeyschaatsen? We zijn op zoek naar allerlei soorten talent, dus doe mee en wie weet ben jij de enige echte Schaatsbikkel 2018!
Zoektocht naar kinderen met schaatstalent In samenwerking met het Gewest Fryslan organiseren we de allereerste Friese Schaatsbattle. Schaatsen hoort bij Friesland, net als de kampioenen die daar uit voort komen: al meer dan 100 jaar levert Friesland grote kampioenen in alle schaatsdisciplines. Daarom zijn we nu op zoek naar nieuw talent waardoor we ook in de toekomst kunnen juichen. Maar, kampioen worden is niet het enige doel: iedereen die een beetje schaatstalent heeft kan meedoen. Want schaatsen is leuk én je wordt er super fit van.
Jury Sportbikkel zoekt de beste schaatsers van Friesland in verschillende disciplines. Van kunstrijden tot langebaanschaatsen en van shorttrack tot ijshockey: alles is mogelijk! We hebben een vakkundige jury van bekende schaatsers aangesteld die tijdens de finale dé Schaatsbikkel 2018 zal kiezen. Deze jury bestaat o.a. uit Douwe de Vries, Rintje Ritsma en Annamarie Thomas.
Voorrondes
Zondag 18 maart
De voorrondes vinden plaats op twee verschillende ijsbanen zodat iedereen dicht bij huis kan meedoen. Tijdens de voorrondes zullen specialisten jouw talent bekijken.
11 Stedenhal Leeuwarden 16.00 uur tot 20.00 uur
Dinsdag 27 februari Thialf Heerenveen Aanvang 11.30 uur tot 16.00 uur Woensdag 28 februari 11 Stedenhal Leeuwarden 11.30 uur tot 16.00 uur
Finale Tijdens de finale mag jij samen met 20 andere finalisten schitteren op de baan. Natuurlijk mag je ook jouw eigen fanclub meenemen. Je familie, je schoolklas, het maakt niet uit. Zolang jij maar goed wordt aangemoedigd, net als een echte kampioen!
SPORTBIKKEL Sportbikkel stimuleert kinderen om hun sportieve dromen na te jagen. Want ieder kind heeft het recht om te dromen van een toekomst als kampioen. Samen met regionale sportbonden ontwikkelt Sportbikkel evenementen die kinderen in beweging brengen buiten hun eigen speelveld.
Word jij de Schaatsbikkel 2018? Meld je snel aan en doe mee! Voor vijf euro heb je de schaatsdag van je leven. Als je zelf niet in het bezit bent van een paar goede schaatsen is dat geen enkel probleem, je kunt bij ons een paar lenen. Onder begeleiding van ervaren coaches neem je deel aan het volledige programma van de voorrondes. Iedere deelnemer ontvangt een speciale Sportbikkel herinnering én maakt natuurlijk kans op de eretitel Schaatsbikkel 2018.
Aanmelden Schrijf je in via vanplan.nl bij het evenement ‘schaatsbattle’. Let op! vol= vol!
DOE OOK MEE!
deFryskeMarren • GEZOND&FIT
GROOTDEFRYSKEMARREN
31
deFryskeMarren
MEE BEWEGEN MET DE COACHES VAN MIKS WELZIJN Statushouders leren fietsen, er met ouderen op uit gaan of jongeren motiveren om te sporten… Nathalie Wijnalda en Richard Hamstra, beiden beweegcoaches bij Miks welzijn, brengen hun passie voor beweging graag over op alle inwoners van De Fryske Marren. Waarom een beweegcoach? NATHALIE: “Als coach willen wij iedereen de kans geven om te bewegen. Het is namelijk niet alleen gezond, het zorgt ook voor een gelukkig gevoel, vooral als je samen beweegt. Voor ouderen is het bijvoorbeeld een goed middel tegen eenzaamheid. In samenwerking met een thuiszorgorganisatie koppelen wij studenten aan ouderen. Als ze willen, kunnen ze iedere week met een student bewegen. Soms doen ze dat in groepsverband om de sociale contacten te versterken en soms één-op-één. Een van de studenten wandelt bijvoorbeeld regelmatig met een oudere man in het buitengebied, omdat ze daar allebei vandaan komen. De man vindt het elke keer weer heerlijk om samen op pad te gaan: ‘We ha deselfde yntresses, dat makket it leuk.’ Erg fijn dat hij weer kan genieten van een wandeling in de buitenlucht.”
Wie kan bij jullie terecht? RICHARD: “Alle mensen met vragen over bewegen, of je nu vijf jaar bent of honderd, kunnen bij ons terecht. Als beweegcoaches ondersteunen wij op verschillende gebieden. Sommige mensen hebben bijvoorbeeld niet de financiële middelen om te sporten. Het kan best zijn dat je in aanmerking komt voor een financiële regeling. Dan kunnen wij helpen met de aanvraag ervan. Ook als je wel wilt bewegen, maar nog niet weet wat je leuk vindt, helpen we je op weg. Geen vraag is ons te gek. Ik werk bijvoorbeeld veel met vluchtelingen. Een vrouw uit Syrië wilde na dertig jaar weer gaan fietsen, maar dit lukte vanwege fysieke problemen niet meer met een tweewieler. Via het sociaal wijkteam hebben we een driewieler aangevraagd en samen geoefend. Ze is blij dat ze nu weer zelfstandig door Lemmer kan fietsen, waardoor ze ook weer met andere mensen in contact kan komen.”
Wat maakt jullie werk bijzonder? NATHALIE: “Het enthousiasme van mensen en de onderlinge contacten die ontstaan. Ik heb laatst met een groep inwoners een wandeltocht gedaan van zeven kilometer. Na afloop waren ze zo enthousiast dat ze appcontact hebben gehouden en daarna met hetzelfde groepje hebben meegelopen met een nachtwandeling.” RICHARD: “Ik vind het mooi als mensen uiteindelijk aansluiten bij een sportvereniging of een andere bestaande activiteit in de gemeente. Zo zijn wij in samenwerking met de Wurkjouwer met jongens uit Eritrea gaan voetballen. Zij waren zo fanatiek ; later kwam ons ter ore dat ze nu ook zelf iedere vrijdagavond voetballen met een groep vrienden. Dat we hieraan bij hebben kunnen dragen geeft enorme energie .”
Nathalie Wijnalda (links) en Richard Hamstra.
Samen met twaalf andere beweegcoaches staan Nathalie en Richard klaar voor iedere inwoner die iets wil doen op het gebeid van beweging. Heb je een vraag of wil je kennismaken? Bel dan gerust voor een afspraak! Miks welzijn Brugstraat 1, Joure- Telefoon: 0513 - 41 45 93 Mail: info@miks-welzijn.nl
Werken in de Schutse BETEKENT VEEL PERSOONLIJK CONTACT
IN HET HART VAN LEMMER STAAT DE SCHUTSE, EEN KLEINSCHALIGE WOONVOORZIENING VOOR OUDEREN, DIE 24 UUR PER DAG ZORG NODIG HEBBEN. DE SFEER EN DE AMBIANCE IN DE SCHUTSE LATEN ZICH HET BESTE OMSCHRIJVEN ALS KNUS, BEHAAGLIJK EN GEZELLIG TEGELIJK. Jetske Akkerman (58) en Martine Deinum (45) werken allebei met veel plezier in de Schutse. Jetske is zorgkundige en zorgondersteuner; Martine is net klaar met haar opleiding tot zorgkundige. Beide zijn op latere leeftijd in de zorg terecht gekomen. Alle twee hebben ze nog geen moment spijt gehad van de switch naar de zorg. Ze hebben het erg naar hun zin in de Schutse. Martine: “Het werken in de zorg is erg dankbaar. En de Schutse is een hele fijne locatie om te werken. Omdat het een kleine locatie is, heb je veel persoonlijk contact met de bewoners. Dat spreekt mij aan. Hierdoor ken je de bewoners goed en weet je wat ze fijn vinden. Als iemand een keer een mindere dag heeft, dan merk ik dat gelijk en speel ik
"Als ik zie dat een bewoner geniet, dan geniet ik ook. Een blik of een glimlach maakt mijn dag helemaal goed."
daar op in. Bovendien kennen ze jou, dat is ook belangrijk. We hebben hele mooie gesprekken met elkaar.” In de Schutse hangt een gemoedelijke en huiselijke sfeer. Er zijn twee gezellige huiskamers, waar de bewoners hun dag kunnen doorbrengen. Overal hangen mooie foto’s van gezichtsbepalende objecten van Lemmer, zoals het Woudagemaal en het Lemster Skûtsje. Martine: “We krijgen volop de
Jetske Akkerman (links) en Martine Deinum (rechts)
ruimte om het gezellig te maken en leuk aan te kleden. En dat doen we ook.” Er wordt veel georganiseerd door de activiteitenbegeleiding, maar daarover hebben de bewoners eigen regie. Wie mee wil, gaat mee. Wie niet mee wil, blijft lekker thuis. Jetske: “We vinden het belangrijk dat bewoners hun eigen ding kunnen blijven doen en dat ze zelf keuzes hebben. Het genieten staat voorop. Als ik zie dat een bewoner geniet, dan geniet ik ook. Een blik of een glimlach maakt mijn dag helemaal goed.” De medewerkers van de Schutse hebben een hechte band met elkaar, vertellen Martine en Jetske. “We hebben een gezellige groep collega’s. We maken veel lol, maar staan ook voor elkaar klaar als het nodig is. Als je wilt ruilen, of er is ziekte, dan er is altijd wel iemand beschikbaar. Bovendien krijg je hier volop de mogelijkheid om jezelf te ontwikkelen, dat is fijn. Maar bovenal zorgen we er met elkaar voor dat iedereen zich thuis voelt in de Schutse.”
Is werken in de zorg jouw passie? Kom dan werken in de Schutse. De Schutse is één van de locaties van zorgorganisatie Patyna. In de Schutse wonen 18 ouderen met een lichamelijke aandoening of dementie. Ze krijgen professionele ondersteuning van een klein team van medewerkers. Ook alle huishoudelijke taken, zoals koken, schoonmaken, boodschappen doen en de was, doen de medewerkers zelf en waar mogelijk samen met de bewoners. Daarnaast heeft de Schutse veel vrijwilligers. Kijk voor meer informatie op www.patyna.nl.
! TAAN
R BES
OOK VOOR VERHUUR EN ONDERHOUD VAN SKI’S EN SNOWBOARDS
JAA WE 6 T A D EN
ER
WE VI
STOELEN DISCOUNTER
EREN
WE VI
N! ESTAA
AR B E 6 JA
DAT W
NU ELKEDISCOUNTER 6E STOEL GRATIS! STOELEN NU ELKE 6E volledige STOELgarantie GRATIS!
geen bezorgkosten
volledige garantie
BEAU
6 HALEN = 6 HALEN 5 BETALEN =
bezoek ook onze showroom Oergongswei 7, Scharnegoutum
NÚ VOOR
€127,-
95 €79, €79, 95
per stuk
€129,-
€129,-
NÚ VOOR
95 95 €89, €89,
NÚ VOOR
per stuk
€169,€169,-
NÚ VOOR
NÚ VOOR
95 95 €99, €99, ANDRIES
DIJKSTRAAT 7-11 / 8701 KB BOLSWARD / T. 0515 - 57 23 97 / APVDFEER.NL
per stuk
NÚ VOOR
DINA
bestel nu op www. stoelendiscounter.nl
bestel nu op www. stoelendiscounter.nl bezoek ook onze showroom Oergongswei 7, Scharnegoutum
per stuk
per stuk per stuk
ANDRIES
66HALEN HALEN == 55BETALEN BETALEN
95 €49, 95 €89,-
per stuk
DINA
wintersportspecialist SPORTHUIS A.P. VAN DER FEER thuis in de wintersport
HALEN 66HALEN == BETALEN 55BETALEN
€89,-
per stuk
FEMKE
DE N A A N E R E K R A P IS T GRA WINKEL E D N A V E D IJ Z R E T H AC
6 HALEN 6 HALEN = = BETALEN 55BETALEN
NÚ VOOR
€49,€127,FEMKE
5 BETALEN
JOLLY
6 HALEN = 6 HALEN = 5 BETALEN
direct leverbaar
NÚ VOOR
JOLLY
5 BETALEN
BEAU
geen bezorgkosten
direct leverbaar
€179,€179,-
NÚ VOOR NÚ VOOR
€129,€129,-
stoelendiscounter@gmail.com stoelendiscounter@gmail.com
per stuk
stoelendiscounter@gmail.com stoelendiscounter@gmail.com
06 18575664
06 18575664
per stuk
CULTUUR
&UITGAAN
33
NUWELAND GEEN MASKERS EN ZOELOE, MAAR HEDENDAAGS ZUID-AFRIKA IN OOSTERZEE
De boerderij aan Buren 31 in Oosterzee, was twee jaar geleden nog een vervallen stal. Nu herbergt de voormalige boerenstulp de resultaten van een avontuur dat in Groningen startte en via Zuid-Amerika, Amsterdam, New York en Kaapstad op het Friese platteland terecht kwam. Dat avontuur nam een stukje van het hippe Zuid-Afrika mee. Van de liefhebber, voor de liefhebber. TEKST KIRSTEN VAN LOON // FOTO'S AWFOTO.NL
Wiebren (35) en Anke (33) Bergsma ontmoetten elkaar op de middelbare school in Groningen. Wiebren kwam er vanuit Harich, Anke vanuit Groningen. “We waren vrienden”, vertelt Anke. “Na het behalen van ons Havo diploma onderhielden wij nog wel contact, maar dat verwaterde.” Wiebren reisde na de middelbare school door Zuid-Amerika, Anke studeerde in Groningen. Na zijn terugkeer woonde Wiebren in achtereenvolgens Leiden en Amsterdam, maar verruilde hij na een tijdje Nederland voor een studie ‘filmscenario schrijven’ in New York. In die tijd trok het contact tussen de twee weer aan en Anke besloot Wiebren voor een aantal dagen op te zoeken in New York. De vriendschap veranderde in het hart. Nadat Anke terug was in Nederland zat ze anderhalve dag later alweer in het vliegtuig naar Wiebren in New York. Liefde, definitief. Voor haar studie deed Anke een stage in Kaapstad. De afstand weerhield de jonge geliefden niet. Wiebren zocht haar enkele keren op en samen raakten zij verknocht aan de stad. In Nederland werd Wiebren ondertussen afgewezen voor de filmacademie, maar laat Kaapstad er nu net ook één hebben. De plannen voor een emigratie naar de Zuid-Afrikaanse stad werden gesmeed en concreet gemaakt. De twee, intussen 25 en 27, trouwden nog in Nederland, verkochten het huis van Wiebren in Amsterdam en gingen vol voor het avontuur.
ONDERTUSSEN IN KAAPSTAD “We hadden vanuit Nederland al een huis in Kaapstad geregeld en Wiebren kon naar de filmacademie. Ik zou daar wel werk zoeken”, vertelt Anke. Eerst woonden de twee in een hippe volksbuurt van Kaapstad. Na een jaar kochten zij een huis iets meer buiten het centrum, met uitzicht op de Tafelberg. Een ruimer huis, met het oog op gezinsuitbreiding. Na het afronden van de filmacademie werkte Wiebren in de filmwereld en
ook Anke kwam terecht in die ‘scene’. “Er zit een gigantische filmindustrie in Kaapstad. Er is altijd goed licht, goede faciliteiten en lage lonen. Veel commercials in Europa worden daar gemaakt”, legt Wiebren uit.
GROTER HUIS Een ruimer huis betekent meer meubilair. “Zomaar ergens heen rijden, iets bestellen, of kopen en direct meenemen, dat bestaat niet in Zuid-Afrika. Multinationals als Ikea worden niet toegelaten in het land. Dat betekent dat veel meubels zelf worden gemaakt en dan kom je terecht in studio’s, ontwerpbureaus en galeries. Die meubels waren zo mooi, we waren helemaal verbaasd”, vertelt Anke zichtbaar enthousiast. “Je moet het wel kunnen vinden, maar we zaten gauw op het goede spoor”, voegt Wiebren toe. “Het is veel exclusiever en met het wegblijven van die grote multinationals is er veel meer lokale industrie op het gebied van ambachtelijke meubelmakers.” Met die meubels zagen zij het potentieel om een bedrijf te starten in Nederland, mochten ze ooit terug willen. In de tussentijd werd hun oudste zoon geboren. Het land met haar lange zomers, het prachtige landschap, het werk dat voor het oprapen lag en de ondernemende, open mentaliteit kreeg met de komst van de kleine ook een keerzijde. De kinderen hebben daar minder vrijheid. Alles gebeurt achter een groot hekwerk. Tevens is het
contrast nog groot met betrekking tot armoede en racisme. “Er liggen nog veel conflicten op tafel”, merkt Wiebren op. Tot hun tachtigste wilden zij er niet blijven.
TERUG NAAR NEDERLAND Wiebren en Anke maakten zich in Kaapstad langzaam op voor hun terugkeer naar Nederland en legden contact met diverse designers en meubelmakers om een basis voor de ondernemingsplannen te vormen. Bij een familiebezoek in 2016 wees Wiebren’s vader, actief in de agrarische bemiddeling, zijn zoon op de boerderij in Oosterzee. De boerderij was oud en binnen moest letterlijk alles worden aangepakt. Toch raakten zij verzot op de locatie en de terugkomst werd een feit. Na anderhalf jaar verbouwen openden zij in mei 2017 de studio, showroom en galerie Nuweland in Oosterzee.
HEDENDAAGS ZUID-AFRIKA IN OOSTERZEE “Een verschil met Nederland is dat in Zuid-Afrika de ontwerper zijn product zelf bij jou komt afleveren. Dat persoonlijke contact is leuk en prettig en zorgt ervoor dat je weer
eens zaken gaat doen. Dat zijn wij hier een beetje kwijtgeraakt”, vindt Anke. De collectie meubels voor in de showroom had het stel al samengesteld in Kaapstad. “De meeste mensen hebben bij Zuid-Afrika het idee van maskers en Zoeloe. Dat proberen wij juist te vermijden. Zuid-Afrika is ook heel hip en hedendaags. Dat wilden wij graag meenemen”, legt Wiebren uit. “Wij werken met 15 bekende designers die wij allen persoonlijk kennen. Alles wat in de showroom staat hoeft ook niet zo te worden besteld. Formaat, materiaal en afwerking kunnen naar wens worden veranderd.” Tot nog toe zijn Wiebren en Anke het enige verkooppunt in Europa voor de Zuid-Afrikaanse meubels en accessoires. De boerderij is ingedeeld in drie ruimtes, een showroom, een studio en de galerie waar kunst wordt geëxposeerd. “Het zou mooi zijn als men een toer maakt en ook bij ons voorbij komt, voor een kijkje en een kopje koffie. Op termijn willen we ook wat meer evenementen organiseren. De boerderij moet een bestemming worden!”, besluit Anke.
14 januari februari Woensdag 10
LIEFDE IN DE KLASSIEKE MUZIEK// MON AMOUR” FILMHUIS JOURE “FUKUSHIMA Zalencentrum Miks welzijn // ‘t JOURE Haske// // 14:00-16:00 JOURE // 19:45 uur uur
VALENTINE@THE BEACH
EVENEMENTEN AGENDA FEBRUARI/MAART 2018 EVENEMENTEN AGENDA JAN/FEB 2018
Vrij Beachclub dag Lemmer 12 januari // LEMMER // vanaf 17.00 uur
Dinsdag 27januari februari t/m vrijdag 2 maart Vrij dag 26 HELP PAKELFEN BEPPE DE VAKANTIE DOOR OPENING 2018 - VERHALEN Museum Joure // JOURE // 10:00 - 17:00 uur DE GOUDEN SKONK VAN BAKKER VONK
Boerderijreacreatie Holtrop // DELFSTRAHUIZEN // 19:00-22:00 uur
NIJ TONEELSTUK JIERSREVU ‘KOOIBOYS’ DE JOUWER Party DOORZalencentrum TONEELVERENIGING ‘t HaskeOP // JOURE NIJ FERIENE // 20:00 uur RIB’S Melkveehouderij DELIGHT @THE Van den BEACH Tweel // BANTEGA // 19:45 uur
OPENING Donderdag LF 20181–maart VERHALEN Museum FILMHUISJoure - “DE// HEL JOURE VAN// ’63” 19:00 - 22:00 uur OPENING GrandcaféLF ‘de2018 Stoeterij’ - VERHALEN (de Oorsprong) // SINT NICOLAASGA // 18:00 uur TONY “INDIAN” LEENES VERTELT
Beachclub Lemmer // LEMMER // 17:00 uur
Indian motorcycle museum // LEMMER // 19:00 - 22:00 uur
NIEUWJAARSCONCERT Bibliotheek Lemmer // LEMMER STREEKHARMONIE // 10:00-11:00CONCORDIA uur. Zalencentrum FILMHUIS - “SAMBA” de Treemter // BALK // 20:00 uur NIJ Grandcafé JIERSREVU ‘de Stoeterij’ DE JOUWER (de Oorsprong) // SINT NICOLAASGA //
NOV Museum // OUWSTERHAULE // 19:00 - 22:00 uur
Donderdag 15 februari Zaterdag BOEKSTART ONTDEKKEN 13 januari MET JE BABY
VanafZalencentrum 18.00 uur Party ‘t Haske // JOURE // 14:30 uur en 20:00 uur
TONEELSTUK ‘KOOIBOYS’ Zondag DOOR TONEELVERENIGING 14 januari OP NIJ FERIENE CONCERT Melkveehouderij GERRITVan BRETELER den Tweel & PIANIST // BANTEGA PETER // 19:45 VAN DE uurZWAAG Doopsgezinde kerk // BALK // 16:00 uur
WANDELTOCHT Vrijdag 16 februari DOOR DE GAASTERLANDSE BOSSEN Bezoekerscentrum BINGO-AVOND Mar en Klif // OUDEMIRDUM // 13:00-16:00 uur Zalencentrum De Treemter // BALK // 20:00 uur
Vrij VOORSTELLING dag 19 januari MAMA’S AAN DE POORT ‘ZUCHT…’ BINGO-AVOND Doopsgezinde Kerk // BALK // 20:00 uur
Zalencentrum De Treemter // BALK // 20:00 uur
T/m 4 maart – Ieder weekend (za/zo) Zaterdag KAMELEON IN20 DE WINTER! januariVIND HET BEVROREN VUUR DISCO Kameleondorp CLASSIC// PARTY TERHERNE // 12:00-18:00 uur
OPENING VrijdagLF22018 maart - VERHALEN Ir PRIUWKE Woudagemaal DAGEN// -LEMMER HET LEKKERSTE // 19:00 -EVENEMENT 22:00 uur OPENING VAN LANGWEER LF 2018 - VERHALEN - DIAVOORSTELLING OVER VERVLOGEN Wapen van Langweer TIJDEN VAN // LANGWEER HET OPENBAAR // 16:00 VERVOER uur OPENING Zaterdag LF 2018 3 maart - VERHALEN DE KOEKNUFFELDAG FRYSKE HYNDERS FAN “STOETERIJ BOSKSICHT” Sjoerd Boerderijrecreatie Meekma // RIJS // DELFSTRAHUIZEN // 19:00 - 22:00 //uur 09.30 uur
OPENING PRIUWKE LF DAGEN 2018 -– HET VERHALEN LEKKERSTE EVENEMENT Mar VANen LANGWEER Klif // OUDEMIRDUM // 19.00 – 22.00 uur BEERS WapenAND van Langweer BURGERS//@THE LANGWEER BEACH// 16:00 uur Beachclub SHANTY FESTIVAL Lemmer // LEMMER // 20:00 uur BINGO Partycentrum AVOND & Zalencentrum ‘t Haske // JOURE // 20:00 - 23:00 uur Soc.cult.centrum De Poarte // SLOTEN // 20:00 uur
Zaterdag Zondag 427 maart januari
MODELAUTORUILBEURS KIDS VERMAAK: GLITTER TATTOOS PartyBeachclub en Zalencentrum Lemmer // LEMMER ‘t Haske // 14:00 // JOURE uur // 10:00 - 15:00 uur
PUBQUIZ Zaterdag MET 17 AFTERPARTY februari Café TREINBEURS het wapen JOURE van Friesland // SINT NICOLAASGA // 19:30 uur
THEATER: DICHTERSMUZIEK FESTIVALDOOR I.S.M.DE JANKOBUS TIJD MET SADWAANDE SEUNNENGA LEMSTER FOLK Doopsgezinde HET REMEDY Kerk KWINTET // BALK // 16:00 EN LEMSTER uur FOLK Theaterzaal JAZZ IN LEMMER: De Hege DIXIE Fonnen GALORE // LEMMER BIJ LANGE // 20:00 PIETuur SNEEUWPOP Eetcafé Lange Piet // LEMMER // 16:30 uur
Party- en Zalencentrum ‘t Haske // JOURE // 10:00-15:00 uur
Vegelinsoord
zalencentrum de Treemter // BALK // 20:30 uur
Zondag THEATER: HOLLANDS 21 januari GLORIE – EEN MULTIMEDIA OER VOORSTELLING SCHUBERT - THEATRAAL CONCERT
Zalencentrum Theaterzaal DeDe Hege Treemter FonnenBalk // LEMMER // BALK //// 20:00 15:30uur uur
Donderdag Zondag 18 februari 25 januari KOEKNUFFELDAG INKIPINKI POPPENTHEATER
Boerderijrecreatie Grandcafé ‘de Stoeterij’ Holtrop (de //Oorsprong) DELFSTRAHUIZEN // SINT NICOLAASGA // 14:00 uur JOURE FILMHUIS Zalencentrum ‘t Haske // JOURE // 19:45 uur
BINGO Donderdag @THE BEACH 22 februari Beachclub FILMHUIS Lemmer JOURE // LEMMER // 20:00 uur Zalencentrum ‘t Haske // JOURE // 19:45 uur
TONEELSTUK ‘KOOIBOYS’ DOOR TONEELVERENIGING OP NIJ FERIENE Melkveehouderij Van den Tweel // BANTEGA // 19:45 uur
Vrijdag 23 februari
BEERS AND BURGERS @THE BEACH
Woensdag 7 maart Zondag FILMHUIS JOURE 28 januari
AADJE Zalencentrum PIRAATJE ‘t Haske VIERT//FEEST JOURE // 19:45 uur Zalencentrum De Treemter // BALK // 15:30 uur
Zaterdag 10 maart Woensdag NATUURFOTOWORKSHOP 7 februari
FILMHUIS Mar & Klif JOURE // OUDEMIRDUM // 10:00 - 13:00 uur Zalencentrum THEATER: OP NIJ ‘t Haske FERIENE // JOURE MET ‘KOOIBOYS’ // 19:45 uur Theaterzaal De Hege Fonnen // LEMMER // 19:45 uur
Vrijdag 9 februari MULDER Zondag & SONS 11 maart / VADERS EN ZONEN
Zalencentrum THEATER: OP NIJ De Treemter FERIENE MET // BALK ‘KOOIBOYS’ // 20:30 uur Theaterzaal De Hege Fonnen // LEMMER // 14:00 uur
Zaterdag FERDIVEDAASJE 10OPfebruari SNEIN
GROTE Dienstencentrum RUILBEURS // LEMMER VAN POSTZEGELS // 14.30-16.30 // MUNTEN uur // ANSICHTKAARTEN JOINT STRING FRIENDS ETC. IN CONCERT Party Doopsgezinde Zalencentrum Kerk //‘tBALK Haske// // 16:00 JOURE uur// 10:00 - 15:00 uur
APRÈS-SKI
Beachclub Lemmer // LEMMER // 17:00 uur
Wapen van Friesland // SINT NICOLAASGA // 21:00 uur
soc.cult.centreum De Poarte // SLOTEN FR // 20:00 uur
t/m zondag 4 maart
Zaterdag 24 februari t/m zondag 4 maart
Kameleondorp // TERHERNE
BINGO AVOND
KAMELEON IN DE WINTER! VIND HET BEVROREN VUUR
KAMELEON IN DE WINTER!
Kameleondorp // TERHERNE // za // zo: 12:00-18:00 uur // Toelichting: Tijdens vakanties ook dagelijks geopend van 12:0017:00.
Voor het complete en meest actuele evenementenoverzicht, kijk op www.vvvfriesemerengaasterland.nl/agenda, of download de VVV-NL app! Meer informatie bel (0513)416030 of mail naar: info@vvvfriesemerengaasterland.nl vvvfriesemerengaasterland @vvvfriesemeren vvvfriesemerengaasterland
deFryskeMarren • CULTUUR
GROOTDEFRYSKEMARREN
35
Help pake en beppe de vakantie door’ in Museum Joure
deFryskeMarren
LEKKER SPEUREN EN JE EIGEN FRIESE SUPERHELD(IN) MAKEN Grutte Pier, Super Joura of …..? In de voorjaarsvakantie hoeven kinderen en (groot)ouders zich niet te vervelen, want Museum Joure pakt uit met een echte familie-activiteit. Start is een speurtocht naar typisch Friese spullen in het museum, alledaagse en bijzondere. En dan …. maken jullie samen een eigen (gemotoriseerde!) Friese superheld(in).
Help pake en beppe de vakantie door De voorjaarsvakantie staat bij de Friese musea traditiegetrouw in het teken van de themaweek Help pake en beppe de vakantie door. Dit jaar met als thema Typisch Fries. Met zo’n thema weet een maakmuseum Joure wel raad.
en beppes (of ouders natuurlijk) gaan samen op speurtocht door het museum om die typisch Friese spullen te zoeken. Damhuis vervolgt: “En natuurlijk ga je ook lekker zelf aan de slag. Met het maken van een eigen Superheld(in), met een motortje. Dat is echt superleuk.”
Educator Vera Damhuis vertelt: “In ons museum laten we zien hoe in Joure vroeger en nu allerlei spullen gemaakt werden, gewone en bijzondere, van koffie en thee tot klokken en boeken. Aan sommige van die spullen kun je heel goed zien dat ze in Friesland gemaakt zijn.” Kinderen en pakes
Programma voorjaarsvakantie in Museum Joure Van dinsdag 27 februari t/m vrijdag 3 maart zijn kinderen met hun pakes, beppes, ouders en andere volwassenen van harte welkom in Museum Joure. Daar kun je meedoen aan een echte familie-activiteit.
• Je start met een familiespeurtocht door het museum. Samen speur je naar typisch Friese spullen, alledaagse en bijzondere, en ontdek je hoe die spullen vroeger werden gemaakt. Eerst natuurlijk ambachtelijk met de hand, later ook met machines. • Daarna gaan jullie zelf aan de slag. Met een simpel motortje maak je samen een superheld(in), die je een helemaal Friese ‘look’ geeft. Natuurlijk is er een prijs voor de snelste Superheld(in), maar ook eentje voor de mooiste! • Voor de jongste kinderen is er een superlekkere speelplek met minirobotjes. .
Praktische info Het programma Help pake en beppe de vakantie door vindt plaats van 27 februari t/m 3 maart, van 13.00 tot 16.30. Er geldt de normale entreeprijs voor volwassenen, kinderen mogen gratis naar binnen. Voor het maken van de Superheld(in) wordt € 5 materiaalkosten in rekening gebracht.
2 & 3 MAART
HET LEKKERSTE EVENEMENT VAN LANGWEER - DE PRIUWKE DAGEN
Mama's aan de poort
16 FEBRUARI // 20:00 UUR
Joint String Friends
11 MAART // 16:00 UUR
PODIUM GORTER IN BALK ONDERSCHEIDT ZICH Balk – Ook dit winterseizoen organiseert Stichting Podium Gorter weer verschillende activiteiten in de doopsgezinde kerk aan de Raadhuisstraat te Balk. Met deze activiteiten, op een kleinschalige wijze, proberen zij zich te onderscheiden. Er is muziek, theater en poëzie. Op VRIJDAGAVOND 16 FEBRUARI A.S. komen de 'Mama's Aan de Poort' naar Balk met hun programma 'Zucht'. Deze Mama's voelen de noodzaak om regelmatig even te zuchten... Om zo zuurstof op te nemen voor het zingen van eigen mooie liedjes en omdat zij zichzelf in één dag minstens drie keer voorbij rennen en vrouwen zich nog altijd verontschuldigen. Over ALLES. Een bijzondere voorstelling dus. Kom dus met je vrienden en vriendinnen naar Podium Gorter. Opvallend genoeg staat er ook veel poëzie op het programma. ‘Klopt.’, zegt
bestuurslid Jannie Haantjes, ‘Wij vinden dat wij min of meer schatplichtig zijn aan poëzie. Dichter Herman Gorter heeft heel wat voetstappen liggen in deze doopsgezinde kerk. Het gedicht ‘Mei’ is hier geschreven. En onze stichting is zelfs naar hem vernoemd. We zijn dan ook heel blij dat op 4 MAART A.S. een heus Dichtersfestival mogen organiseren. Dichters uit ZuidWest Fryslân dragen hun gedichten voor en Jankobus Seunnenga zorgt voor de muzikale noot. Hij is bekend als ex-Pig Meat, maar heeft inmiddels ook zijn Simon Vestdijk-project afgerond met een prachtige cd. Hiervan zal hij nummers
ten gehore brengen. Het seizoen wordt dit jaar afgesloten met de Joint String Friends. Vier muzikanten uit verschillende generaties en verschillende culturen brengen op ZONDAG 11 MAART een breed palet aan muzikale stijlen, verenigd door snaarinstrumenten en vriendschap. Folk en wereldmuziek, maar ook uitstapjes naar pop en luistermuziek. Elke muzikant bespeelt meerdere instrumenten. Een bijzonder gezelschap. Een bijzonder concert. De activiteiten zijn ook te vinden op de website www.podiumgorter.nl. Daar kunnen kaarten besteld worden. Voorverkoop is er ook bij de Fa. Haantjes aan de Van Swinderenstraat in Balk.
Oftewel de Proeverij Dagen, georganiseerd door de horeca van Langweer.Deze dagen staan in het teken van één fries streekproduct waar door iedere horecazaak een gerechtje van wordt gemaakt. Deze zevende editie is gekozen voor de Griene Tsiis van de Heidepleats uit Sint Nicolaasga. Bezoekers kunnen bij alle deelnemende horeca een stempelkaart kopen waarmee zij bij iedere horecazaak kunnen genieten van een gerechtje van Griene Tsiis. Dit kun je op één avond doen maar je kunt het ook verdelen over twee avonden. Zeven restaurants, zeven gerechtjes voor € 21,00 en stempelkaarten zijn verkrijgbaar vanaf vrijdag 16 februari. Dus kom naar Langweer om op een leuke, lekkere maar vooral ook gezellige manier kennis te maken met een (h)eerlijk streekproduct uit Friesland!
U bent van harte welkom bij... Eetcafé het Wapen van Langweer, Eetcafé De Tapperij, Brasserie AnderS, Eetcafé De Drie Zwaantjes, Restaurant Noflik Langwar, Cafétaria-IJssalon ‘t Hoekje en RestaurantPizzeria La Buona Cucina.
Nu in de showroom
De nieuwe Dacia Duster - Keuze uit 9 eigen tijdse kleuren - 360o Multi-View Camera - Elektronisch geregelde airconditioning - 1500KG aanhangergewicht - Lichtsensor - Talloze opbergmogelijkheden - MediaNav Navigatie-Multimediasysteem - 4x4 uitvoering Dacia Duster mogelijk vanaf: €22.280
DACIA DUSTER vanaf:
€19.280
DE DRIE ZEKERHEDEN VAN ONDERHOUD BIJ ABD DACIA
#1
Wij garanderen de laagste kosten per kilometer.
#2
Wij repareren niets zonder uw toestemming.
#3
Gegarandeerd de beste service.
SNEEK DOKKUM DRACHTEN HEERENVEEN LEEUWARDEN
KOLENBRANDERSTRAAT 7 DE BRÊGE 6 JADE 1 SKRYNMAKKER 26 HORTENSIASTRAAT 11
Tel: 0515 - 413 291 Tel: 0519 - 820 020 Tel: 0512 - 515 615 Tel: 0513 - 650 222 Tel: 058 - 266 3555
Welkom bij ABD
*Vanafprijs € 19.280,- betreft de nieuwe Dacia Duster TCe 125 4x2 Stop & Start Essencial. De genoemde vanafprijs is een consumentenadviesprijs en is inclusief onvermijdbare kosten, nodig voor aflevering van de auto aan de consument. Optionele pakketten en/of uitrusting zijn altijd de keuze van de consument en kunnen desgewenst tegen meerprijs geleverd worden. Getoond model verkrijgbaar tegen meerprijs. Officiële brandstof- en CO2-gegevens: min./max. verbruik: 4,4-6,4 l./100 km. resp. 22,7-15,6 km./l. CO2 115-145 gr./km.
deFryskeMarren • CULTUUR
GROOTDEFRYSKEMARREN
37
deFryskeMarren
EF ] I H C R A T E H T I U [
Eintsje fan ‘e daam Deze keer nemen we u als lezer graag mee naar de Westhavendam van Lemmer. De Westhavendam ligt in het verlengde van de Vuurtorenweg en dient als bescherming van de havenmond van Lemmer. Op het einde van deze strekdam staat een gebouwtje, wat in de volksmond het "Eintsje fan 'e daam" wordt genoemd. Het gebouwtje is bekend van het bakenlicht. Vroeger stond er ook nog een misthoorn op. De dam en het gebouwtje doet bij menig Lemster en toerist het hart sneller slaan. Emotionele herinneringen, eerste ontmoetings-herinneringen, genieten van de rust en ruimte, de stilte ervaren om na te denken, zijn gedachten die opkomen rondom dit unieke plekje van Lemmer. Er even naar toe lopen en zitten op het bankje, is voor menigeen, een begrip en handeling. Job Degenaar maakte het onderstaande gedicht en dat zegt eigenlijk alles.
Eintsje fan 'e Daam
Voor de zomer is het gebouwtje en de dam in oude glorie teruggebracht en klaar voor het nieuwe seizoen. Gelukkig heeft de gemeente de Fryske Marren bij monde van wethouder Johannes van der Pal er voor gekozen, om de plannen die er waren, mede op initiatief van bewoners en stichting Oud Lemmer, aan te passen. De plannen zijn verder uitgewerkt door een klankbordgroep. Op een informatie avond zijn de plannen door de ‘bevolking goedgekeurd’, waarna de gemeenteraad akkoord ging.
RONDJE DOK
Symbool van einde en begin zondags uitje voor 't huisgezin waar je schepen toe- en uitzwaait bij zonsondergang de liefde oplaait waar as van dierbaren naar zeeën stroomt je staart in het niets, je tijd verdroomt.
Op dit moment worden zowel de Westhavendam als het gebouwtje onder handen genomen. Ook het pad er naar toe wordt opgeknapt, er komt weer een stalen constructie op, zoals op de oude foto's is te zien. De bedoeling is ook dat een gedeelte van de oude gording teruggeplaatst wordt.
Het Eintsje fan e Daam is onderdeel van de route die door Lemmer loopt. Dit is het zogenaamde "rondje Dok". Op zes locaties in het centrum staan informatieborden. Daarop staan vanaf die locaties gezien, verschillende foto's uit het verre verleden. Op deze wijze kan men de verschillen zien van toen en nu. Op de borden staan in 3 talen en in het Lemsters de info teksten. Een dergelijk bord komt ook aan het begin van de dam terhoogte van de vuurtoren.
bewandeld worden. In het centrum van Lemmer zijn ook verwijsborden geplaatst naar dit uitkijkpunt. Het geheel is financiële mogelijk gemaakt door de gemeente de Fryske Marren en een bijdrage uit het Friese Merenproject.
De locaties zijn in de plattegrond aangegeven met een cijfer dan wel een i. Met de aangebrachte QR code kan de route verder
Op de foto's zijn verschillende situaties van de dam te zien. Met zeilschepen, ijsschotsen in de winter, bezoekers die lekker genieten en
Boven aanzicht van monding van de haven, met links de Oosthavendam, Westhavendam en de aanbouw van de Bumasluis. ( 1936)
Een Lemmer boot vaart uit!
Toeschouwers verzamelen zich op ‘t Eintsje fan ‘e Daam voor een zeilwedstrijd.
Eintsje fan ‘e Daam in de winter, met rechts op de opbouw de misthoorn.
bijpraten en een luchtfoto van de havenmond met de bouw van de Bumasluis en de aanleg van de Noordoostpolder. Loop zeker even naar het "Eintsje fan 'e daam". Het is telkens weer de moeite waard. Het is een unieke locatie met veel herinneringen voor menig Lemster.
Detail van de wal beschoeiing waarop het publiek geniet.
De zeilschepen worden naar het wedstrijd water gesleept. Links boven is de Noordoostpolder nog niet te zien.
Met dank aan Stichting Oud Lemmer. Kijk voor meer info over de stichting Oud Lemmer op de site www.oudlemmer.nl en voor live beelden van het centrum van Lemmer op www.webcamlemmer.nl
38
NUMMER 02 • 2018
SPORT
TRAINER TJALLING BERGSTRA IS OVERTUIGD VAN DE KWALITEIT VAN ZIJN SELECTIE
“ZONDER TEGENSPOED WORDT VV OUDEHASKE KAMPIOEN” Voor voetbalvereniging Oudehaske is het derde klasse voetbal al jaren een vanzelfsprekendheid. Vanaf het voetbalseizoen 2010-2011 speelt men, met een intermezzo van een jaar in de vierde klasse, al jarenlang in de klasse waar men nu trotse koploper is. Trainer Tjalling Bergstra verlengde onlangs zijn contract met een jaar waardoor hij komend seizoen alweer aan zijn vierde jaar begint. TEKST GERARD VAN LEEUWEN // FOTO DENNIS STOELWINDER
VOETBALLOOPBAAN
een zijspoor belandden. Dat betaalt zich nu uit, we staan bovenaan en hebben een voorhoede die makkelijk scoort. Het team is goed in balans en de aanvallers maken het verschil. Daarbij hebben we met Hiele Nagel een middenvelder die echt een aanwinst voor de ploeg is gebleken. In het begin van de competitie werden we nog wel eens onderschat maar daar is inmiddels geen sprake meer van. Je merkt dat tegenstanders zich aan ons aanpassen, inzakken en voor de counter gaan. Als dat de kwaliteiten zijn van een tegenstander, dan heb ik met zo’n spelopvatting geen enkele moeite”, vertelt de trainer.
“Ik ben opgegroeid in Groningen en heb zelf gespeeld bij vv Helpman, een gevestigde naam in het amateurvoetbal. Nadat ik mijn vrouw ben tegengekomen die in Bantega woonde, zijn we uiteindelijk in Lemmer gaan wonen. Daar heb ik met vrienden nog een paar seizoenen in het eerste van CVVO gespeeld totdat er fysieke ongemakken ontstonden, waardoor ik zelf heb besloten dat het genoeg was. Aangezien ik het spelletje zo aantrekkelijk vind, heb ik ervoor gekozen om in het trainerschap verder te gaan. Door mijn vooropleiding, het CIOS, had ik de papieren al. De combinatie van assistent trainer bij CVVO, onder Johan Wijnsma, en het trainen en coachen van de A1 was voor mij ideaal”, aldus Bergstra, die in bezit is van het diploma TCII.
KAMPIOENSCHAP Op het moment van schrijven staat vv Oudehaske op kop en is het de te kloppen ploeg. Bergstra: “Op basis van individuele klasse en hetgeen wat ik op dit moment heb gezien vind ik dat wij kampioen moeten worden. Toch gaat uiteindelijk de breedte van de selectie de doorslag geven. Schorsingen en blessures kunnen wij redelijk goed opvangen maar wanneer dat er te veel worden, dan krijgen ook wij het moeilijk. Het is dus zaak om iedereen fit te houden en zo weinig mogelijk kaarten te incasseren. Het voordeel van ons is dat we vrijwel wekelijks de training kunnen eindigen in een elf tegen elf partij met het tweede. Hierdoor kunnen we met het eerste tegen het tweede spelen of linies omwisselen om iets specifieks te trainen. Daar halen we wel voordeel uit.”
KRIEBELEN
FOTO: WWW.VVOUDEHASKE.NL
De oud assistent trainer van CVVO heeft jarenlang in de tweede klasse gespeeld en zijn huidige vereniging staat op de drempel van promotie naar deze klasse. Bergstra: “Nadat ik wist dat het ons laatste jaar zou worden (met Johan Wijnsma, red.) begon het te kriebelen om op eigen benen te staan. Ik ben de vacatures in de gaten gaan houden en vervolgens heb ik gereageerd op die van Oudehaske. Zij zochten een jonge, ambitieuze en enthousiaste trainer die om kan gaan met een jonge spelersgroep. Dat klikte erg goed in de praktijk en inmiddels zijn we weer enkele seizoenen verder en heb ik mijn contract verlengd. Oudehaske is een gemoedelijke dorpsverenging die steeds blijft groeien in de organisatie. Zo zijn er bijvoorbeeld twee jeugdcoördinatoren aangesteld.”
VV OUDEHASKE De oranjehemden hebben een trainer aangetrokken die vol enthousiasme aan de slag is gegaan. De accountmanager van Grolsch in Friesland hier zelf over: “We hebben een selectie met veel jonge spelers, die inmiddels goed weten wat ze moeten doen, zowel aanvallend als verdedigend. Het liefst zetten we zo hoog mogelijk druk maar dan moet het verdedigend wel kloppen. Daar zijn we de afgelopen seizoenen steeds beter in geworden. Een van mijn kwaliteiten, denk ik, is het
enthousiast maken van spelers, die zodoende het maximale uit zichzelf willen halen.”
HOOGTE- EN DIEPTEPUNT “Over het dieptepunt hoef ik niet
na te denken. Helaas is er een speler bij een verkeersongeluk om het leven gekomen. Dat heeft, natuurlijk, een enorme impact gehad. Als ik aan een hoogtepunt moet denken dan is dat wel de handhaving in het
eerste jaar. We haalden dat seizoen opvallende resultaten, want we speelden maar liefst twaalf maal gelijk. We kwamen net iets te kort om niet direct te handhaven, dat was sportief gezien een teleurstelling. Vervolgens hebben de spelers zich opgeladen en zich alsnog in de nacompetitie goed weten te revancheren”, aldus de Lemster.
SEIZOEN 2017-2018 “We hebben er ook dit seizoen weer individuele kwaliteiten bij gekregen. De afgelopen seizoenen heb ik eigenlijk elk jaar wel een speler weten te overtuigen om terug te keren op het oude nest bij Oudehaske. Spelers die op een hoger niveau speelden en het niet meer naar hun zin hadden of op
TWEEDE KLASSE “Ik denk dat de selectie tweede klasse waardig is. We hebben een ploeg die het niveau aan kan en zich ook direct kan handhaven. We zijn kwalitatief gezien goed genoeg maar zullen waarschijnlijk in de breedte wel wat meer kwaliteit moeten hebben om ons op dat niveau echt te manifesteren. Dat is overigens een normaal gegeven. We zijn en blijven een dorpsverenging en afhankelijk van lichtingen. Wanneer er geen doorstroom is vanuit de jeugd kunnen we, over enkele jaren, misschien zomaar weer in de vierde klasse terechtkomen. Dat is op korte termijn echter beslist niet aan de orde. Integendeel!”
deFryskeMarren • SPORT
GROOTDEFRYSKEMARREN
39
deFryskeMarren
sv De Walde trainer Kerst Heida
“Top vier zou al een wereldprestatie zijn”
Na de degradatie uit de tweede klasse blijkt De Walde dit seizoen een van de topploegen in de derde klasse. De ploeg die onder leiding staat van Harlinger Kerst Heida speelde in de eerste elf wedstrijden 21 punten bij elkaar en is daarmee de naaste belager van het op de eerste plaats bivakkerende Oudehaske. TEKST GERARD VAN LEEUWEN // FOTO'S JAN VERDEL
Als je uitzoekt waar Kerst Heida zoal trainer is geweest dan kom je tot de conclusie dat dit een imposante lijst is. “Ik ben jarenlang jeugdtrainer en assistent trainer geweest bij Zeerobben, een jaar bij ONS Sneek als jeugdtrainer en daarna assistent bij Harlingen. Vervolgens het hoofdtrainerschap bij Berlikum, Nieuweschoot, AVC, HJSC, Birdaard, CAB, Oudega, Arum, en Sint Jacob. De afgelopen seizoenen was ik wederom assistent bij Zeerobben. Daar heb ik meegelopen met Inne Schotanus en Arjen Postma. Nu bij De Walde sta ik weer op mijn eigen benen en dat voelt ook weer heel goed”, aldus de oefenmeester.
AANSTELLING Bij zijn aanstelling had Heida een ander idee van de selectie. “Er zijn spelers vertrokken naar andere verenigingen en sommigen zijn gestopt. Dat kun je niet tegenhouden en het is ook niet zo dat ik er debet aan ben dat spelers zijn vertrokken. Er zijn twee spelers vertrokken naar Balk en die zijn daar ook basisspeler. Dat moet je die spelers gunnen en
dat hoort er ook bij in de voetballerij. Alleen voor de breedte van de selectie had het wel een en ander uitgemaakt. Ik heb twaalf spelers die de derde klasse aankunnen en dan zijn er nog wat jonge spelers die dit seizoen moeten aanhaken bij het niveau.”
EERSTE SEIZOENSHELFT “Ik denk dat we op dit moment niet op de plaats staan waar we gaan eindigen. We hebben een smalle selectie die straks met blessures en schorsingen te maken krijgt. Je merkt dat de prestaties hierdoor veranderen. Overigens ben ik wel heel tevreden met onze positie nu. Eigenlijk staan we boven onze stand. Als we vijfde, zesde of zevende eindigen kunnen we ook tevreden zijn. Na de degradatie hebben we eerst gezegd dat handhaving realistisch zou zijn; inmiddels moeten we dat gaan redden, en nu zou een middenmootpositie prima zijn. Mochten we de top vier halen dan zou dat eigenlijk een wereldprestatie zijn. Direct terugkeren in de tweede klasse is in mijn visie echter te hoog gegrepen, dat moge ook duidelijk zijn.”
FOTO: WWW.FC-HARLINGEN.NL
LANGE LOOPBAAN
maar dat is hier niet aan de orde. De eerste bekerwedstrijd tegen NOK heb ik in een 1-43-3 gespeeld maar na een kwartier hebben we het weer omgegooid en dat is daarna niet meer gewijzigd. Mijn spelersgroep kent haar eigen kwaliteiten heel goed. Voorin heb ik twee spelers die vrij makkelijk een doelpunt ‘meepikken’. Als ik de eerste vijf minuten niet coach en er is iets bij een tegenstander wat van vooraf niet verwacht was, kijken ze mij aan van ‘zet het nu neer’. Natuurlijk doe ik dat, maar het zou prachtig zijn wanneer spelers dat uit zichzelf doen. Aan de andere kant: kan ik dat van zo’n jonge spelersgroep ook verwachten?”, aldus de medewerker van Arriva.
BIJGETEKEND KWALITEITEN Bij sv De Walde voelt Heida zich als een vis in het water. Heida: “Ik heb de afgelopen seizoenen wel geleerd dat je vooral moet kijken naar de kwaliteiten van de spelers. Als ze na een paar trainingen zeggen dat ze liever iets willen ‘doen’ in plaats van de training zoals ik deze had bedacht moet je daarin wel eens meegaan. Kijk, ik ben bij meerdere verenigingen geweest, met allemaal een eigen cultuur. Bij Zeerobben en ONS waren spelers tactisch en technisch begaafder maar dat weegt soms niet op tegen de teamspirit zoals die er hier is. De spelers van de Walde willen heel graag vanuit een gesloten organisatie spelen om van daaruit in de omschakeling te spelen. Dat heeft vooralsnog genoeg resultaten opgeleverd, dus dat is prima. De werklust voor elkaar is bewonderingswaardig. Als we de nul houden, en dat doe ik al jaren, dan betaal ik een kistje bier. Dat werkt vooralsnog.”
TACTISCH “Er zijn voldoende ploegen die het liefst mooi voetbal spelen, het Ajax systeem. Inspelen, “doorbewegen” en de focus op balbezit. Dat is een kwaliteit wanneer je dat kunt,
De oefenmeester heeft in de winterstop bijgetekend. Uit zijn palmares blijkt dat Heida bij de meeste verenigingen langer dan een jaar op de bank gezeten. “Ik voel wel een klik met de spelersgroep. Ik heb een soort van galgenhumor en daar moet je aan wennen. Dat is prima opgepakt door de spelers, iets wat overigens bij meerdere clubs gebeurde. Ik ervaar de Walde als een hechte vereniging met enkele families die binnen de verenging al jarenlang waardevol zijn. Er is weinig aanwas van spelers van buitenaf. Als je geen binding hebt met de dorpen, dan kom je hier eigenlijk niet spelen. Ik verwacht ook niet dat er spelers terugkomen van andere verenigingen dus we moeten het doen met de spelersgroep die we nu hebben. We hebben enkele spelers die op een hoger niveau hebben gespeeld en jonge spelers die dus aanhaken bij het derde klasse niveau. Dat zal met horten en stoten gepaard gaan maar dat is niet erg. Ik voel me hier op mijn gemak en daarom heb ik ook bijgetekend.”
ZONDAG
27 MEI 2018 BINNENSTAD SNEEK
FOTO:JOLANDA SIEMONSMA FOTOGRAFIE
DE MOOISTE 4 MIJL VAN FRIESLAND!
POWERED BY
INDIVIDUEEL: 4 MIJL + RABO KIDSRUN TEAMS: SCHOLENLOOP + VERENIGINGSLOOP + BUSINESS RUN
DOE OOK MEE! schrijf je in op de website!
27 MEI 2018 MARKTSTRAAT • SNEEK
20% KORTING OP
12:45 uur Warming up Rabo Kidsrun - bij Theater Sneek 20% KORTING OP VAN MIZUNO* SCHOENEN SCHOENEN VAN MIZUNO* 13:30 uur Rabo Kidsrun (5 t/m 7 jaar) 13:45 uur Rabo Kidsrun (8 t/m 10 jaar) 14:00 uur Rabo Kidsrun (11 t/m 12 jaar) 14:30 uur Prijsuitreiking Rabo Kidsrun 15:00 uur Start 4 Mijl van Sneek 16:00 uur Prijsuitreiking 4 Mijl van Sneek * Deze actie is geldig tot en met 10 mei. Met uitzondering van reeds afgeprijde schoenen. * Deze actie is geldig tot en met 10 mei. Met uitzondering van reeds afgeprijde schoenen.
SPORTHUIS A.P. VAN DER FEER SPORTHUIS A.P. VAN DER FEER Dijkstraat 7-11 Bolsward Tel.: 0515 - 57 23 97 Dijkstraat 7-11 Bolsward Tel.: 0515 - 57 23 97
WWW.4MIJLVANSNEEK.NL
deFryskeMarren • SPORT
GROOTDEFRYSKEMARREN
41
deFryskeMarren KONINKLIJKE ONDERSCHEIDING VOOR HUITE ZONDERLAND
“BESTUREN IS GEDULD HEBBEN” Huite Zonderland ‘van Lemmer’ is 72 jaar. Als je hem ziet denk je meer aan een fitte vijftiger. Toch werd hij onlangs koninklijk onderscheiden voor bewezen diensten aan de maatschappij in het verleden. Huite Zonderland is blij met dat lintje, noemt het een waardering voor samenwerking met veel mensen in veel besturen. Maar daar gaat hij nog wel even mee door. TEKST EELKE LOK // FOTO'S AWFOTO.NL
De Zonderland-familie komt uit het gebied rond de toren van Spannenburg. Boeren en schaatsers; gewend om met de mienskip zaken voor elkaar te krijgen. Huite’s vader was boer in Doniaga. Acht kinderen. Daarvan kan er maar eentje boer worden. Huite ging dus zijn eigen weg. HBS in Bolsward. Blies daar direct al mee in de Schutterij. Sportinstructeur; hij zat op dezelfde opleiding als Foppe de Haan. Ging later de technische kant uit; studeerde cultuurtechniek in Delft. Daarna stond de deur van het bedrijf Oranjewoud open. Hij maakte er de positieve ontwikkeling mee, het bedrijf groeide van 270 naar 3000 mensen. Zonderland is er tot zijn pensioen in 2006 gebleven. De laatste periode als leidinggevende in Heerenveen van het werk rond bodem/water/milieu dat ontstond na de geruchtmakende zaak in Lekkerkerk. Hij kan heel enthousiast over dat werk vertellen.
ALLEMAAL TURNEN Dat doet hij ook over zijn tijd naast zijn werk. De familie woonde in Lemmer (“in moai oersichtlik plak en ik wie samar oeral yn it lân”). Huite reed dan naar de school in Heerenveen en haalde zijn zoons ’s avonds weer uit de turnhal. Dochter Geeske was met dat turnen begonnen. Al gauw volgden Johan, Herre en de intussen wereldberoemde Epke Zonderland. Sportieve kinderen. Johan stond zelfs nog in de belangstelling van sc Heerenveen als voetballer, maar koos toch voor turnen. Ze hadden de vrijheid om hun eigen sport te kiezen, maar namen ‘dezelfde afslag’. Heit Huite Zonderland en mem Sophia van den Berg vonden het namelijk belangrijk dat de kinderen aan sport deden. Heit schaatste, hockeyde, had een racefiets. Mem korfbalde. Er waren zeilboten en surfplanken. Maar het begin voor kinderen is altijd gymnastiek. Daar leer je dat een lichaam wat anders is dan een zak beenderen die je op een stoel zet. Bovendien leer je er ‘mienskipssin’. En vanuit de gymnastiek kom je vanzelf tot andere sporten. De Zonderlands kwamen van gymnastiek tot turnen. Eerst bij de Lemster gymnastiekvereniging Pegasus, later via VKH/Joure bij WIK/FTC in Heerenveen. Dat zette net in die periode de geslaagde stap naar de nationale turnwereld, dankzij de inspanningen van de intussen overleden Gerard Speerstra.
SWIT YN DE HANNEN
betrokken? De bond hield aan. In 2001 kwam Zonderland in die TC. Het ging overigens nooit over zijn zoons. Al had hij natuurlijk wel inbreng in het aantrekken van goede buitenlandse coaches voor het werk van met name Epke.
En heit Huite? Hij filmde. “Somtiden mei it swit yn de hannen”, het ging om zijn eigen kinderen. Turnen is voorgeschreven oefeningen zo goed mogelijk uitvoeren. En als je net wat meer kunt, dan wordt je Epke. De turnbond (de KNGU tegenwoordig) zag Huite filmen en analyseren. En vroegen hem voor de technische commissie. Hij aarzelde, was hij niet té
Na 2009 ging Zonderland als vicevoorzitter over naar het hoofdbestuur. Werd tijdens de Olympische Spelen in Rio zelfs even voorzitter. Maar bleef filmen. Al keek hij ongerust omhoog, toen Epke van de rekstok viel en “efkes út de tiid wie”. Het kwam goed. Hij vertelt erover in lezingen over Epke. Ook over dat zijn werk als voorzitter. “Je ha in gesamelik doel. Wat
je sels wolle, moat je beargumenteare. En je moat geduldich wêze”. Een voorzichtige voorzitter? “Miskien, mar ik ha noait stimme litten, altyd praat”.
BESTUURSFUNCTIES Denk overigens niet dat het turnen het enige criterium was voor de onderscheiding die hij onlangs mocht ontvangen. Huite Zonderland speelt vanaf zijn geboorte muziek en zit vanaf 1971 al bij de harmonie Excelsior. Hij is bestuurslid van de muziekschool “it Toanhûs”. Zat in de besturen van de scholen van zijn kinderen. Hij doet of deed werk bij de Rotary, de Raad van Commissarissen van de Rabo en rekenkamers van gemeenten. En, want “Zonderlands bin fansels iisminsken”, zit hij in het bestuur van de IJsvereniging Lemmer.
Zijn dossierkennis maakte dat hij goed functioneert in al die zaken. Maar voor het regelen wijst Huite naar zijn Sophia. “Se wie planner by Douwe Egberts. Dat docht se noch altyd, en dêr meitsje ik gebrûk fan”. Sophia is het thuisfront, Huite de vooruitgeschoven spits in de vele besturen. Die overigens daarnaast ook nog best tijd heeft om zo nu en dan op de racefiets te stappen. “Of, at der iis is, bûtenút in ein te reedriden, it moaiste wat der is”. Ze hebben een prachtig leven. Hebben het nog. Het is nog niet afgelopen. Nog maar net had burgemeester Fred Veenstra de onderscheiding bij Huite z’n afscheid van de turnbond opgespeld of “….Bouke Kuipers kaam del, at ik ek foarsitter wurde koe fan de skûtsjekommisje”. Dat is hij nu dus ook. Hij glimlacht.
42
NUMMER 02 • 2018 TEKST JAN VAN LOON
FAMILIE STIENSTRA UIT OUDEMIRDUM
MINDER RUZIE DOOR
KICKBOKSEN Kickboksen. Het heeft niet altijd het meest positieve imago. De vechtsport, waarbij het er om gaat om de ander zo hard mogelijk te slaan, kan bij menig moeder niet rekenen op veel sympathie. Agressie, ruziezoekers of criminaliteit worden dikwijls in verband gebracht met de sport. “Maar dat is echt allemaal onzin en vooral onterecht”, zegt de 43-jarige Jan Stienstra uit Oudemirdum. “Ik was vroeger agressief en had elke dag ruzie. Toen ik op mijn veertiende begon met vechtsport, heb ik nooit meer ruzie gehad en nooit meer iemand geslagen. Nou ja, niet op straat dan. Kickboksen veranderde mij en er kwam veel minder geweld in mijn leven.”
Jan Stienstra is de oudste kickbokster van de familie Stienstra. Broer Peter (36) beoefent de sport al sinds zijn achttiende en ook Jarno, de vijftienjarige zoon van Jan, is besmet met het ‘kickboksvirus’. “Dat kickboksen niet altijd het juiste imago heeft merken wij heus ook wel”, begint Jan. “Maar als je het wereldje beter kent merk je al snel dat deze vooroordelen niet juist zijn. In de wedstrijd gaat het erom om de tegenstander zo hard mogelijk
te raken. Daaromheen ga je respectvol met elkaar om. We hechten daar enorm veel waarde aan.”
UITSTRALING Jarno doet nog wedstrijden, maar Jan en Peter zijn daar inmiddels mee gestopt. Een gezin, een drukke baan en andere prioriteiten maken trainen voor een specifieke wedstrijd bijna onmogelijk. Toch zijn Jan, vader van
drie kinderen en Peter, net vader geworden, nog erg fit en trainen ze elke week. “Het is gewoon superlekker, even met je lichaam bezig”, zegt Peter. “Als ik wat langer niet ben geweest, zoals nu met de geboorte van mijn kleine, dan kriebelt het enorm. Niet zozeer omdat ik het fysiek nodig heb. Maar als ik me fysiek sterker en fitter voel zit ik beter in mijn vel. Je voelt je fit, bent alerter en zekerder en dat straal je uit. Daar profiteer je van met alles wat je doet. Of het nu gaat om je werk, thuis bij je gezin of als je aan het trainen bent.” Jan kan dat beamen. “Ik had vroeger altijd ruzie, tot ik begon met karate en later kickboksen. Je wordt fitter en zekerder waardoor je houding en uitstraling verandert. Je kan dat misschien wel charisma noemen. Tegenwoordig wordt er veel gesproken over weerstandstraining. Vooral moeders vinden dat een mooie benaming, maar wij noemen dat kickboksen. Het gaat er niet om, om iemand zo hard mogelijk ‘op zijn bek’ te slaan. Het gaat er om dat je je zeker voelt, fit en energiek bent en dat zorgt voor een positieve uitstraling. Ik denk dat we daar in de hedendaagse maatschappij weleens aan voorbij gaan, ook al weten we allemaal heus wel dat je gezond moet leven en moet sporten. Als je je fysiek goed voelt heeft dat zijn weerslag op alles wat je doet.”
ZEKER EN ONZEKER
Vlnr. Jan, Jarno en Peter
Jan was twaalf jaar lang trainer bij KBSneek. Inmiddels is hij daar mee gestopt, maar als trainer van veelal de jeugd maakte hij veel mee. “Ik kan iedereen kickboksen aanraden. Je wordt er fit van en je werkt enorm aan je zelfvertrouwen. Voor jongens, zoals ik vroeger, die veel energie hebben en wellicht iets te zeker van zichzelf zijn is het goed. Ze worden met beide beentjes op de grond gezet
en als het nodig is even gecorrigeerd. Ze leren respectvol om te gaan met hun tegenstanders, met jongens en meisjes waarmee ze trainen en nemen dat mee in het dagelijks leven.” Andersom geldt het zeker ook weet Jan. “Ik heb wel kinderen meegemaakt die flink mishandeld waren, daar kun je in het begin niet veel mee en die mag je nauwelijks aanraken. Maar geleidelijk aan zie je ze zekerder worden. We praten veel en ik leer de kinderen hoe je voor jezelf op moet komen. Je ziet ze dan groeien, je maakt een dolletje en beetje bij beetje neemt hun zelfvertrouwen toe. Het is een fantastisch proces en dankbaar om te doen. Het gaat er in deze gevallen niet om dat we vechters afleveren. We zorgen ervoor dat kinderen, die het wat moelijker hebben, beter kunnen meedraaien in de maatschappij.”
WEDSTRIJDEN De 15-jarige Jarno heeft inmiddels vier wedstrijden achter zijn naam staan. Drie overwinningen en een nederlaag. Vooral zijn eerste partij kan Jarno zich nog goed herinneren “Dat was heel erg spannend, zeker vlak voor de wedstrijd. Maar toen ik eenmaal in de ring stond, was de spanning weg en vond ik mijn focus.” Jarno trainde zes weken lang nagenoeg elke dag voor zijn eerste wedstrijd en doet dat ook voor iedere andere wedstrijd. “Dat is
deFryskeMarren • SPORT
GROOTDEFRYSKEMARREN
43
deFryskeMarren
Jan in de ring.
wel zwaar, maar je merkt dat je steeds fitter wordt, dat is een lekker gevoel. Je traint in een wedstrijdperiode heus niet elke dag volle bak, maar werkt ook aan je conditie en techniek en bent extra alert op je voeding. Kickboksen gaat in gewichtsklassen en je wilt in de klasse uitkomen waarin je hoort. Als de trainer vindt dat je klaar bent voor een gevecht mag je de ring in.” De jongste kickbokser van de familie had net als zijn vader vroeger veel ruzie, maar dat veranderde toen hij op judo ging. Waarom? “Ik denk dat dat is omdat ik niet meer hoef te bewijzen dat ik het kan, dat weet ik wel. Ook wordt er misschien anders tegen mij aan gekeken, maar niet echt omdat ze weten dat ik judo. Ik denk dat het met uitstraling en zelfverzekerdheid te maken heeft.”
Jarno in actie.
Toch gaat het met jongens die gaan kickboksen weleens fout en nemen ze hun opgedane lessen mee op straat om die ook in de praktijk te proberen. “Het zou naïef zijn om te denken dat kickboksers nooit meer ruzie hebben, maar ik durf met zekerheid te zeggen dat dat niet vaak is. Mocht het gebeuren en de jongens komen maandag op de training dan worden ze wel even op hun plek gezet. Agressie op straat wordt absoluut niet getolereerd. Jongens die dat niet snappen zijn hier niet welkom,” zegt Jan.
BUSCHAUFFEUR EN UITSMIJTER In het dagelijks leven is Jan buschauffeur op de lijndienst bij Arriva. Niet meteen een baan die je verwacht bij een kickbokser. “Daar heb ik eigenlijk nooit zo over nagedacht”, lacht Jan. “Mensen herkennen me weleens en zijn dan verrast, dat is waar. Maar het past wel bij mij, ik ben rustig en vind het fijn werk. ” Peter werkt bij Smilde Foods in Heerenveen en is vervangend voorman. Daarnaast staan beide broers bijna elk weekend als uitsmijter bij Club 24 in Lemmer. “We proberen dat om het weekend te doen, maar de laatste tijd is het elke week”, zegt Jan. Het kickboksen helpt daar enorm bij. “Maar dan gaat het niet om klappen uitdelen”, Benadrukt Peter. “Als je weet dat je fit bent straal je dat uit. Dan heb je een bepaald charisma, een overwicht en dat voelen onze gasten. Als ik een week niet heb getraind merk ik dat meteen vooral op dit vlak, dan sta ik minder zeker aan de deur en dat wil je niet.”
Daarnaast weten beide heren ook dat hun achtergrond als kickbokser zorgt voor een bepaald overwicht. “Ik ben vrij klein en natuurlijk weet niet altijd iedereen wie ik ben en wat mijn achtergrond is. Dan is het al snel dat kleine uitsmijtertje en je merkt dat ze je wat proberen uit te dagen. Ik vind dat prima en ga daar niet op in. Aan het einde van de avond en nacht verandert die houding vaak. Er wordt gepraat binnen en ze weten op een gegeven moment wel wie ik ben. De houding naar mij toe wordt anders, ik krijg meer respect en daardoor hebben we vaak leuke dolletjes. Kickboksen helpt ons in het dagelijks leven kan ik wel zeggen en wederom, ik kan het iedereen aanraden”, sluit jan lachend af.
NUMMER 02 • 2018
FOTO: TIMSIMAGING
44
Jildou Gemser:
"Terhernster Hoek fantastische stek" TEKST JAN VAN LOON
Aan het Jelle-Paad in Terherne bezoeken we Jildou Gemser op een stormachtige dag. Het water klotst tegen de steigers en de wind zingt rond de woning. Binnen op de bovenverdieping is het weliswaar knus en warm bij de openhaard, buiten blijft het onstuimig en dat hoor je zelfs in de woonkamer. “Het gaat flink te keer vandaag”, merkt Gemser op. “Maar dat heb je hier wel vaker, we hebben vrij zicht over het water maar dat heeft soms wel tot gevolg dat de wind hier vrij spel heeft. Gemser woont sinds een jaar op Jelle Paad 12 met man Volkert en zoon Sven en runt met het gezin Jachthaven Terhernster Hoek. “Een droom die uitgekomen is? Nee dat niet, maar we zitten hier wel fantastisch.”
ZWEMBAD EN GASTENVERBLIJF Tijdens de renovatie werd eerst de bovenverdieping aangepakt. “We
hebben het grondig aangepakt. In de periode van verbouwen woonden we beneden, in het vertrek dat nu dient als gastenverblijf voor vier à vijf personen. Daarnaast kwam er ook een zwembad in de tuin. “Dat hebben we helemaal zelf aangelegd en dat was best een project. Eerst dacht ik, dat lukt ons nooit, maar het is harstikke mooi geworden en uiteraard kunnen de gasten in het gastenverblijf daar ook gebruik van maken.” Daarnaast ging de haven ook op de schop. Alle boxen hebben een eigen vingersteiger gekregen van minimaal viereneenhalve meter breed. Een deel van deze plekken is verhuurd, maar er is nog plek voor nieuwe huurders laat Gemser weten. “We hebben het liefst zoveel mogelijk vaste ligplaatsen en we willen alleen leuke mensen”, lacht Gemser. “Ja dat klinkt een beetje gek hè, maar we willen gewoon veel gezelligheid. Wij zijn niet zo moeilijk en er kan van alles hier. We willen mensen die daarbij passen.” Voor de gasten is er ook een receptie, maar niet zo’n soort receptie die je verwacht bij een kleine jachthaven. Binnen staat een biljart en tegen de lange muur een grote boekenkast waar mensen boeken kunnen uitzoeken om te lezen. “We willen een relaxte sfeer waar veel wederzijds vertrouwen is.
Wil iemand een boek lezen dan kan hij of zij dat gerust meenemen, het komt later wel weer terug.”
“HET KWAM OP ONS PAD” Vol trots vertelt Jildou over de prachtige locatie aan het water. Toch is het runnen van een jachthaven niet meteen een droom die werkelijkheid is geworden. “Het kwam op ons pad en daar zijn we ontzettend blij mee, maar het was niet meteen zo dat we hier al ons hele leven naar op zoek zijn. We zijn waterspoterts. Ik kende vroeger de waterwegen eerder dan de normale wegen, wij voelen ons hier thuis. Kijk zelf maar, hier heb je vrij uitzicht over het water. Zonder een sluis of brug zit je zo op het Sneekermeer, dat is toch prachtig!”
FOTO: MARTIN DE JONG
Iets meer dan een jaar geleden kochten Jildou en man Volkert de kleine jachthaven waar ruimte is voor 19 boten. “Folkert kanoot veel en zag enkele jaren geleden al dit prachtige stekje. Het toeval wilde dat het destijds ook te koop kwam, maar de vraagprijs was te hoog voor ons.” Na 18 jaar gewoond te hebben op het Villapark De Herne verhuist Gemser enkele jaren later toch naar de jachthaven. “Het kwam weer op de markt en de prijs was nu lager, waardoor er mogelijkheden waren tot koop. We besloten dat te doen en zijn meteen aan een grondige renovatie begonnen.”
Sven Kramer tijdens de'mass start', het nieuwe onderdeel op de winterspelen, mede ontwikkeld door Jildou Gemser.
OLYMPISCHE SPELEN Van een bedrijf of organisatie wil Gemser niet spreken. “Ik zie het meer als een hobby, want we kunnen hier echt niet van leven. We moeten minimaal de helft van de plaatsen het hele jaar door verhuren om kostendekkend te zijn. De verbouwing, ook van de haven, heeft meer gekost dan we vooraf hadden gedacht. Maar we willen alles wel goed doen, daar willen we best wat in investeren.” Zowel Volkert als Jildou hebben naast de jachthaven een baan. Volkert werkt als docent aan Stenden in Leeuwarden. Jildou heeft haar eigen training- en adviesbureau. Daarin slokt de Internationale Schaatsunie (ISU) momenteel het meest van haar tijd op.
Gemser werkte zesenhalf jaar bij de technische commissie langebaan binnen de ISU en maakt sinds kort deel uit van de nieuwe development commissie. “Nederlanders krijgen schaatsen met de paplepel ingegoten, maar dat geldt niet voor veel andere landen. Met de ISU werken we in verschillende projecten om de kennis binnen de schaatssport te delen. Niet alleen qua techniek of training, maar ook qua coaching, accommodaties en programma’s. We boeken daarin mooie successen en tijdens de Olympische Spelen in Zuid-Korea doen meer verschillende landen dan ooit tevoren mee in het schaatsen.”
Jildou reist ook af naar Zuid-Korea en zal daar vooral een observerende en sturende rol omtrent de wedstrijdorganisatie vervullen. Nu al kijkt ze uit naar de ‘mass start’, het nieuwe spectaculaire onderdeel tijdens de Olympische Spelen. “Ik ben vanaf het begin tot het einde betrokken geweest bij dit onderdeel namens de ISU. Het maakt me dan ook enorm trots om straks tijden de Olympische Spelen te zien of en hoe onder andere iemand als Sven Kramer standhoudt op dit nieuwe schaatsonderdeel."
deFryskeMarren • SPORT KORT
GROOTDEFRYSKEMARREN
'FRYSKE MARDER' OLYMPIËRS deFryskeMarren
45
SHOWTIME IN PYEONGCHANG!
flitsend van start in Zuid-Korea
In Pyeongchang zijn de olympische winterspelen in volle gang. Maar liefst vier (voormalig) inwoners van gemeente De Fryske Marren nemen deel aan spelen: Marrit Leenstra (Wijckel), Dennis Visser (Lemmer), Sjinkie Knegt (Bantega) en Antoinette de Jong (Rottum). De eerste medailles zijn inmiddels een feit!
De Fryske Marder olympiërs komen deze week nog een paar keer in actie. WOENSDAG 14 FEBRUARI
Marrit Leenstra - 11:00 Schaatsen dames - 1000 meter
ZONDAG 18 FEBRUARI
Marrit Leenstra - 12:50 Schaatsen dames - 500 meter
ANTOINETTE DE JONG NAAR OLYMPISCH BRONS ROTTUM - Antoinette de Jong heeft tijdens de Olympische Spelen in het Zuid-Koreaanse Gangnueung de bronzen medaille weten te veroveren. Voor de 23-jarige schaatsster betekende dat de eerste olympische schaatsmedaille uit haar carrière. Toch baalt de winnares van het olympisch kwalificatietoernooi op deze afstand een klein beetje. “Je hoopt dat je op de Olympische Spelen de race van je leven rijdt en dat deed ik niet. Uiteindelijk moet je dan tevreden zijn met een medaille en dat ben ik ook.” Voor De Jong staat haar volgende afstand gepland op 21 februari. Dan rijdt ze met de Nederlandse ploeg de ploegenachtervolging.
FOTO: AWFOTO.NL
FOTO: MARTIN DE JONG
FOTO: MARTIN DE JONG
MAANDAG 19 FEBRUARI
Marrit Leenstra en Antoinette de Jong - 12:00 Ploegenachtervolging dames - heats
SJINKIE KNEGT START MET ZILVER BANTEGA - Sjinkie Knegt is de Olympische Spelen in Gangnueung goed begonnen. Op de vijftienhonderd meter, de afstand waar hij vier jaar geleden brons haalde, won de shorttracker uit Bantega zilver. Een prestatie van formaat die hij nog nooit eerder behaalde in zijn carrière al was telleurstelling op het missen van goud zeker aanwezig. “Mijn eerste reactie toen ik over de finish kwam was vooral blijdschap, maar al snel realiseer je je dat je er ook heel erg dicht bij was. Maar goed, daar kunnen we nu niets meer aan doen. Ik heb nog drie kansen op goud en daar gaan we nu vol voor.” Knegt komt nog in actie op de vijfhonderd- en duizend meter en in de relay.
DINSDAG 20 FEBRUARI
Sjinkie Knegt - 11:00 Shorttrack heren – 500 kwalificatie heats
WOENSDAG 21 FEBRUARI
Marrit Leenstra en Antoinette de Jong - 12:00 Schaatsen dames ploegenachtervolging - finale
MARRIT LEENSTRA DOOR BRONS NIET MEER ‘DE EEUWIGE VIERDE’ BANTEGA - Marrit Leenstra kwam maandag 12 februari voor het eerst in actie tijdens de spelen en wist op de 1500 meter ‘eindelijk’ brons binnen te halen. Leenstra’s rit volgde op die van Wüst die de tot dan toe de snelste tijd neerzette. Hoewel Leenstra haar rit sterk begon, kon zij in de laatste ronde Wüst niet voorblijven en eindigde na Wüst. Toen werd het nagelbijten voor Leenstra, want de Friezin staat bekend als de eeuwige vierde. Bergsma en Takagi moesten nog rijden en zijn beiden goed in vorm. “Toen dacht ik, ik word weer vierde”, zegt Leenstra tegenover de NOS. Maar Bergsma haalde het niet en alleen Tagaki eindigde voor Leenstra. “Eindelijk geen vierde. Ik heb er twee jaar heel hard voor getraind en nu sta ik op het podium!”, vertelt Leenstra zichtbaar geëmotioneerd tegenover de NOS.
DONDERDAG 22 FEBRUARI
Sjinkie Knegt (mits hij de finale haalt) - 11:00 Shorttrack heren 500 meter - finale
Dennis Visser en Sjinkie Knegt (mits ze de finale halen) - 12:47 Shorttrack heren - 5000 meter aflossing finale.
KAMPIOENEN VAN OPEN OUDEMIRDUMER LIBRE TOERNOOI OUDEMIRDUM - In Grandcafé de Nostalgie werd begin februari de eerste editie van het Open Oudermirdumer Libre toernooi gehouden.
PRIJZEN VOOR FREERUNNERS CSC JOURE
JUBBEGA/JOURE – Op 9 en 10 februari vond in Jubbega het Iepen Frysk Kampioenskip Freerunning plaats. Aan het toernooi deden voor het eerst freerunners van CSC Joure mee en niet zonder succes.
Op 9 februari sleepte Wietse Schilstra op het onderdeel ‘Speed’ de derde prijs, in de leeftijdscategorie 9/10 jaar, in de wacht. Bij dit onderdeel moeten de freerunners zo snel mogelijk op een parcours met obstakels van punt a naar punt b zien te komen. Op dezelfde dag kwam ook trainer Remco Tietema in actie op het onderdeel speed, voor de gevorderde freerunners. Hij wist de tweede plaats te behalen. Op 10 februari deed Boaz de Hoop mee aan het onderdeel speed in de leeftijdcategorie 13/14 en wist eveneens de tweede plaats te behalen. Een goed debuut voor CSC Joure.
NOPPERT NAAR FOGGIA CALCIO
Met ruim 100 deelnemers was het een groot succes. De biljarters streden in vier klassen om de hoogste eer.
JOURE – Andries Noppert (23) verruilt per direct NAC voor Foggia Calcio, de Italiaanse voetbalclub die uitkomt in Serie B. Noppert had een contract bij NAC dat aanvankelijk tot de zomer loopt, maar mag transfervrij vertrekken.
In de A-klasse eindigde Arjen Wiersma op de eerste plaats. In de Bklasse wist Baukje Bandstra de winst te behalen. In de C-klasse won Gerard Bekius. In de hoogste klasse, D, won Jelte Draijer.
DAMES SNVV OP TWEEDE PLAATS SINT NICOLAASGA – Tijdens de thuiswedstrijd op 9 februari wisten de dames van SNVV met een 4-0 overwinning de dames van VC Sneek te verslaan.
De Dit is de zesde keer op rij dat de dames met een 4-0 setstand weten te winnen. Hiermee staan ze nu op de tweede plaats in de dames promotieklasse C. de
HEEFT U OF UW VERENIGING NIEUWS TE MELDEN? LAAT HET ONS WETEN VIA REDACTIE@GROOTDEFRYSKEMARREN.NL
deFryskeMarren deFryskeMarren
De doelman kwam vorig seizoen bij twee wedstrijden in actie, als invaller van Jorn Brondeel. In het huidige seizoen stond hij drie wedstrijden in het doel tegen Vitesse, PSV en Sparta, echter nam Mark Birighitti zijn rol in het eerste elftal over. Noppert kiest voor Italië om zijn carrière nieuw leven in te blazen. Op de website van NAC meldt Noppert tevreden te zijn dat NAC hem de mogelijkheid biedt het avontuur ergens anders aan te gaan. “Ik heb mooie jaren gehad bij NAC en heb me in de tijd dat ik hier ben echt thuis gevoeld in Breda. Helaas is het sportief uiteindelijk niet helemaal geworden wat ik ervan had verwacht en mijn sportieve ambitie heeft voor mij prioriteit. Het doet mij daarom goed dat NAC zich open heeft opgesteld en actief heeft meegedacht om mij de kans te geven ergens anders mijn geluk te beproeven.”
46 2
14
15
D C
26
9
9
H
15 9
17
24
17
22
22
22
15
9
15
22
14
22
2
6
8
17
17
17
6
18
11
12
14
10 10
15
6
7
17
7
6
22
19
12
10
19
17 8
6
6
17
6
15
8
17
7
2
14
4
10
17 10
1
14
2
4
18
17
14
26
18
22
PUZZELPAGINA NR 02
17
14
20
7
15
11
14 14
5
8
10
22
17
7
5
17
11
W
15
22
6
8
8
7
15
4
2
17
14
11
17
24
25
20
23
17
7
7
11
22
14
14
8
14
11
10
21
8
19
17
9
13
8
12
7
22
18
18
5
19
18
17
16
17
6
5
4
3
1
6
NUMMER 02 • 2018
18 4
17
14
22
Puzzel en win! In iedere editie van deze krant staat een puzzel waarmee u leuke prijsjes kunt winnen. Stuur uw oplossing via de email of met traditionele post. U kunt dit sturen naar: info@grootdefryskemarren.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 02-2018 – tot uiterlijk 5 maart 2018. Wij wensen u veel puzzel plezier!
19
17
Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin het gekleurde
melkbewerking
deel v.d.voet
provinciehoofdstad
pl. in Frankrijk
uitgelezen
luitenant
uitstoot
bloem
9
rampspoed
6
huwelijksvraag
gerieflijk
grootmoeder
vlek
plakken
afkeer
projectieplaatje
11
ooit
liftjongen
bouwland
grasland
lidwoord
hoofddeksel
teer
cerium
9 9 3 7 6
sierplant
idee verhalende kunst
geneesmiddel
klimaatregelaar
1
Europese vrouw
deel v.e. boom
vezelproduct
erfelijk materiaal
13
afspraak versiering
offerte
roofvogel
chemisch element
5 1 6 4 3
vrolijk pl. in Zwitserland
chroom tijdvak
schuld
schamel bezit
sportman
7
nummer
10
in werking
muziekinstrument
droombeeld
gekheid
vochtig
landgoed
stoere man
mager
windrichting
monster
Arabische titel
gril
geografische mijl
Mijne Heren
kier
vat
12
riv. in Schotland
2
8
WAARDEBON VAN € 25,00
op deze plaats
oefenstuk
© www.puzzelpro.nl 3
4
5
6
7
Midstraat 81 8501AG Joure 0513 - 413263
4
warme luchtstreek
2
Obe & Marijke Veldman keurslager
IN PUZZEL EN W
vreemde munt
1
3
Proef onze specialiteiten!
besluit
buitenlijn
5 7 6 2
Franse schilder
5
paardengeluid
2
9 1 8 4
© www.puzzelpro.nl
avondkleding
bevroren dauw
insect
1
gekeperde stof
baan
ontsmettingsmiddel
4
5
3
kledingstuk
dal
2
8
9
10
11
12
V.D. MEER, keurslager
Molenplein 8 - 8442LM Heerenveen 0513-626223
13
www.vandermeerheerenveen.keurslager.nl
Winnaar puzzel Grootdefryskemarren 01 - 2018 Rotsterhaule J. v.d. Veer uit Balk heeft de waardebon t.w.v. € 25.00 aangeboden en te besteden bij Keurslagerij Obe en Marijke Veldman gewonnen.n.
COLOFON GrootDeFryskeMarren krant is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De krant wordt huis-aan-huis verspreid in gemeente De Fryske Marren en ligt bij verschillende 'pickup' points in gemeente De Fryske Marren. Oplage: 28.000 exemplaren.
STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 02, VÓÓR 5 maart A.S. PER EMAIL NAAR: info@grootDEFRYSKEMARREN.nl OF PER POST NAAR: GROOTDEFRYSKEMARREn, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK
UITGEVER
EINDREDACTIE
VERKOOP
Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl
Wim Walda
Meine de Vlugt, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok, Mieke Alferink
REDACTIETIPS?
REDACTIE Henk van der Veer, Wim Walda, Eelke Lok, Jan van Loon, Gerard van Leeuwen, Kirsten van Loon
DRUK
VORMGEVING
VERSPREIDING
toestemming van de uitgever. De
Frans van Dam (Quod Media)
FRL Verspreidingen, Leeuwarden
gegevens in deze krant zijn met zorg
Hoekstra Krantendruk, Emmeloord
redactie@grootdefryskemarren.nl
BLADMANAGEMENT Marianne Bouwman mbouwman@yingmedia.nl Kirsten van Loon kirsten@yingmedia.nl
Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande
samengesteld. Ten aanzien van de
FOTOGRAFIE
juistheid van de inhoud hiervan kan
Johan Brouwer, Andre Weening, Wim Walda.
echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.
Hoezo truttig? Landelijk is zo stoer en puur!
Deze smalle salontafel oude deur met stalen frame is robuust en elegant tegelijk
Uitgekeken op houten meubelen? Kies voor een metalen apothekerskastje met veel glas in de nieuwe groene kleur.
What's New
TipsTricks Cognac in Vintage leer.
WOONTRENDS 2018
Combineer het met groen. Durf te spelen met nuances. Goud en koper combineert hier perfect bij!
Ideetje Wonen, Grootzand 35, 8601 AR Sneek, 0515 431 485 - www.ideetjewonen.nl
Antraciet erg saai? "Spice it up" met oker!! Stoer metaal maakt het helemaal af
Ideetje Wonen, Grootzand 35, 8601 AR Sneek, 0515 431 485 - www.ideetjewonen.nl
TM03_najaar2017_def-def.indd 64
17-10-17 12:19
Onderwijs bij Stichting Nije Gaast
Open dagen 2018
Voor ouders met jonge kinderen rond 4 jaar en andere belangstellenden
Stichting Nije Gaast
IJlst
Súdwest Fryslân
• 11 basisscholen in Súdwest Fryslân en De Fryske Marren • 130 personeelsleden • 1130 kinderen
Workum | It Finster
Heeg
Woudsend
Speerpunten • • • • •
Grote betrokkenheid Kleinschalig Passie voor kind en onderwijs Kwaliteit en aandacht Ruimte voor groei en ontwikkeling
Molkwerum It Swannenêst
Koudum De Klimbeam
Stavoren De Skutslús
Sint Nyk Oudega | De Fluessen Sloten De Klinkert
Balk | De Bolster Hemelum | De Barte
Sondel | Op ‘e Terp
Tijdens onze open dag vertellen we u graag meer over wie we zijn en waar we voor staan! Of kijk voor meer informatie op www.nijegaast.nl
Oudemirdum De Walikker
Nijemirdum De Stapstien
Di. 20 febr.
Wo. 21 febr.
Do. 22 febr.
De Barte, Hemelum
Op ‘e Terp, Sondel
De Fluessen, Oudega
De Walikker, Oudemirdum
De Klimbeam, Koudum
It Finster, Workum
De Skutslús, Stavoren
09.00 - 12.00 uur
De Bolster, Balk
It Swannenêst, Molkwerum
De Klinkert, Sloten
09.00 - 12.00 uur
9.30 – 11.30 uur De Stapstien, Nijemirdum 9.00 - 12.00 uur
Stichting Nije Gaast Dubbelstraat 8a 8561 BC Balk
T 0514-602843 E secretariaat@nijegaast.nl W nijegaast.nl
Kleurrijk en krachtig onderwijs