GrootdeFryskemarren 7 - 2018

07- 2018

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

2e JAARGANG • NR. 7

groot

IN DEZE UITGA VE Tusken d informatie e Marren va De Fryske n gemeente Marren

YNTE KUINDERSMA ”Louwer op ’e Jouwer!”

 FOTO: JOHAN BROUWER FOTOGRAFIE

Gratis waardebepaling!

Weten wat jouw huis waard is?

www.makelaardijhoekstra.nl/waardebepaling

2

NUMMER 07 • 2018

ZOMERVOORPRET IN DE FRYSKE MARREN ‘Skûtsjesilen is myn nocht’ is de titel van een echte Friese klassieker. Eigenlijk is deze regel amper te vertalen. Skûtsjesilen leeft nog altijd en geeft ongetwijfeld het ultieme zomergevoel in Fryslân. De juli-editie heeft daarom ook een extraatje in de vorm van een skûtsjebijlage met aandacht voor de SKS en de IFKS. Het zijn de verhalen achter de schippers en bemanningsleden die het skûtsjesilen kleur geven.

Op en top Jouster Ynte Kuindersma vertelt waarom hij zoveel van zijn geboorteplaats houdt. Kuindersma heeft altijd een duidelijke visie die hij niet onder stoelen of banken steekt. Uiteraard krijgen de

ballonfeesten ook terecht weer de nodige aandacht. Een bijlage waard vonden wij. Wat is dat toch de magie van het ballonvaren boven Balloon City?

Niet alleen maar aandacht voor de hoofdplaats van De Fryske Marren, maar ook voor de rest van onze gemeente.

Waarom wordt Oudemirdum wel de ‘Parel van Gaasterland’ genoemd? Ondernemers Durk Agricola en Geeske Worman lichten een tipje van de sluier op.

recht van spreken, ze is bijna 100 jaar en gaat ‘met een gejuichje’ op weg naar haar eeuwfeest.

Naast het skûtsjesilen en de ballonfeesten valt er nog zo veel meer te beleven in De Fryske Marren en mocht het eens een dag ietsje minder mooi weer zijn, neem dan plaats op een lekkere stoel en lees al die andere mooie mensenverhalen in deze aflevering van GrootdeFryskeMarren.

Wij wensen u een hele fijne zomer toe!

Overigens is er niets nieuws onder de zon, dat leert Betty Overdiep-Prins ons wel in een mooi Focusinterview. En Betty heeft

opmerkelijk...

Redactie GrootDeFryskeMarren)

Maandelijkse rubriek met opmerkelijke zaken in de regio. Is u wat opgevallen, wilt u ons deelgenoot maken van een leuke gebeurtenis, of heeft u een een aankondiging of tip voor ons? Stuur deze dan naar redactie@grootdefryskemarren.nl Pompke is een vrolijk bruisende duurzame ontmoetingsplaats. Er hebben al diverse activiteiten plaatsgevonden; zoals een volleybaltoernooi, openluchtconcert van Muziekverenging Excelsior. Woensdagmorgen is Omrin aanwezig om een en ander te vertellen over afval sorteren. Buurvrouw Durkje en De Tarissing zorgen voor iets lekkers bij de koffie. Vrijdag 13 juli is de feestelijke afsluiting.

DE BOERENBRUILOFT ÉÉN VAN BESTE FOLKLORISTISCHE TRADITIES

DE FENDTASTIC TOUR REED DOOR JOURE!

Joure - Eenmaal per jaar trekt een zomerse bruiloft in Joure geheid duizenden toeschouwers. Het gaat dan ook niet om zomaar een trouwerij, maar om de traditionele Boerenbruiloft: een trouwplechtigheid in de traditie zoals die uit de tijd rond 1850 bij families van de gegoede burgerij en welgestelde boeren overal in Fryslân plaatsvond.

Joure - Zaterdagmorgen reed er een optocht van 15 landbouwvoertuigen Joure binnen.

Het publiek keek even vreemd op van de tractorkaravaan die om 11 uur op de Sewei reed. Ouders met kleine kinderen bleven dan ook even staan toen de tractoren voorbij reden. Het verkeer op de rotonde stopte om de grote voertuigen de ruimte te geven.

Een dag vol cultuur, tradities en gebruiken uit die tijd. ’s Middags een harddraverij en daarna een ringsteekwedstrijd met Friese paarden en sjezen. De Boerenbruiloft is uitgegroeid tot één van de leukste folkloristische tradities die Fryslân rijk is. Elk jaar staat er een verliefd stel volop in de schijnwerpers. Op het openluchtpodium in het park Herema State treedt het paar in het huwelijk. Net zoals vroeger zal de trouwhandeling verricht worden door een Grietman, de Friese voorloper van de burgemeester.

Van het "ja-woord" en het aanbieden van de versierde bruidegomspijp zullen dit jaar ongetwijfeld weer vele mensen getuige zijn.

Een compleet arsenaal aan kwalitatief hoogwaardige landbouwwerktuigen reed mee. Van opraapwagens tot balenpersen en van schudders tot hakselaars. De landbouwvoertuigen waren op weg naar Vegelinsoord.

Dinsdag 10 juli werd daar een presentatie gehouden voor de landbouwers uit de regio.

Op een weiland aan de Nye Kampen werden de voertuigen gestationeerd waarna er diverse presentaties werden gegeven. De nieuwste Fendt modellen werden getoond aan de landbouwers en belangstellenden. Er was een aantal nieuwe en bijzonder modellen aanwezig op de show. (Foto Hielke Weening)

In de Midstraat is de entree uiteraard vrij.

De entree in het park bedraagt € 5,00 p.p.

Daarnaast kan men voor € 14,00 p.p mee eten in de tent.

IJSBAAN TIJDENS ZOMERSE TEMPERATUREN IN OUDEHASKE Oudehaske - Koek en Zopie stond er op een bord aan de kant van de weg! Zondag werd er zomerijs in Oudehaske aangeboden door plaatselijke IJsclub De Vriendschap. De ijsclub had een kunststof ijsbaan neergezet op de parkeerplaats bij de Poiesz supermarkt.

De leukste zomerijsbaan kon dan ook rekenen op veel publiek. Na een aantal rondjes schaatsen werden de deelnemers getrakteerd op een heerlijk verkoelend ijshoorntje!

Vanaf 1 t/m 14 juli zijn er diverse activiteiten in het hart van het dorp. Het ’t Haske

Lemmer – Tsjerkepaad 2018 gaat weer van start met 260 open kerken in Friesland.

Vanaf 7 juli tot en met 9 september, steeds op de zaterdagmiddag van 13.30 – 17.00 uur staan in Lemmer de deuren van de Rooms Katholieke kerk en de Hervormde kerk open.

8 september is het Nazomeren in Lemmer en monumentendag en zijn de kerken van 10.00 tot 17.00 open.

Ook dit jaar is er tijdens” Tsjerkepaad” in de Hervormde kerk om 15.00 uur weer een muzikaal moment. Het programma is weer grotendeels samengesteld in samenwerking met Stichting Oud Lemmer. Er zijn verschillende optredens van jongeren, vocaal, klassiek en instrumentaal. Een mooi gevarieerd programma. Het bezoeken van de Hervormde Kerk krijgt zo weer een extra toevoeging.

Ook het combineren van de beide kerken is aanrader.

TOREN SINT NICOLAASGA OPEN VOOR BEZICHTIGING Sint Nicolaasga - Belangstellenden, die eens in de toren van de H. Nicolaaskerk willen kijken of die vanuit de spits de wijde omgeving willen zien, krijgen daarvoor deze zomer de gelegenheid. Op zaterdag 7 juli was de eerste bezichtiging. Op Zaterdag 4 augustus en Zaterdag 1 september is de toren opnieuw open voor bezichtiging en beklimming (via de trappen).

Naast de trouwplechtigheid in het park is er een Friese bruiloftsmaaltijd, een harddraverij op ongezadelde paarden en een ringrijderij met krompanelen sjezen.

Het programma is als volgt: 10.00 uur Bruidsstoet en defilé door Joure 11.00 uur 19e eeuwse bruiloft in park Herema State 12.00 uur Bruiloftsmaaltijd 13.00 uur Harddraverij op ongezadelde paarden in de Midstraat om de zilveren karwats 15.00 uur G rote ringrijderij in de Midstraat om een zilveren zweep 16.00 uur Defilé historische automobielen door de Midstraat 16.30 uur P rijsuitreiking

Alles begint met een idee. Twee ideeën maken samen een mooi nieuw verhaal.

Jongeren hadden een idee: ‘twee weken feest zonder een druppel benzine’. In Oudehaske zit Wiersma; leverancier van blauwe diesel voor bedrijven. Inwoners van Oudehaske kregen een idee: blauwe diesel laagdrempelig toegankelijk te maken voor particulieren. En hier start het verhaal van it Hasker Pompke; Oudehaske set de tosken yn in nije tijd! (Foto Hielke Weening)

TSJERKEPAAD GAAT WEER VAN START

De bezichtiging en beklimming vindt plaats onder begeleiding en degenen die meegaan doen dit op eigen risico. Het is overigens niet gevaarlijk, maar er kan altijd wat gebeuren. Degenen, die meegaan moeten in redelijke lichamelijke conditie zijn, want er moeten vele treden worden genomen en hier en daar is het kruip-door-sluip-door.

Ook wordt van de deelnemers een vrijwillige bijdrage verwacht, die bestemd is voor het onderhoud van de toren. De starttijden van de groepen, die naar boven gaan, zijn: 14.00, 15.00 en 16.00 u.

Na afloop van het bezoek aan de kerk is het ook goed om de nieuwe route door het centrum het zogenaamde “Rondje Dok” te lopen. Start bij het VVV kantoor (route daar verkrijgbaar op papier) en digitale ondersteuning middels de QR code. Lekker genieten van de rijks en gemeentelijke monumenten, de winkels en de terrassen, alsmede drukte op het water.

De

Voor live beelden van Lemmer wordt verwezen naar de site www.webcamlemmer.nl en voor de meer info en het zomer programma in onder andere de kerk, kijk op www.oudlemmer.nl

deFryskeMarren

ISdeFryskeMarren U IETS OPGEVALLEN? OF HEEFT U NIEUWS TE MELDEN? REDACTIE@GROOTDEFRYSKEMARREN.NL

deFryskeMarren • KORT NIEUWS

GROOTDEFRYSKEMARREN

3

TESTWEEKEND VOOR HET VERNIEUWDE SWIMFUN deFryskeMarren JOURE - Afgelopen zaterdag opende het vernieuwde Swimfun haar deuren met een testweekend. Even voor 10 uur stonden de eerste zwemmers al voor de deur. Waaronder een groep kinderen die deze dag een verjaardagsfeestje van een vriendinnetje in het vernieuwde zwembad vierden.

GRYTSJE FABER DRAAGT HET STOKJE OVER AAN JANNA ZELDENRUST OUDEMIRDUM - De 23-jarige Janna Dina Zeldenrust uit Oudemirdum heeft op maandag 2 juli haar eigen kapsalon ‘Hairfashion Janna Dina’ geopend. Na 30 jaar vond de voormalige eigenaresse en kapster Grytsje Faber het mooi geweest, en zij vond in Janna Dina een geschikte opvolgster.

Janna Dina , die al enkele jaren werkzaam was bij verschillende kapsalons, ziet dit als een mooie, maar spannende uitdaging 'zo’n kans krijg ik misschien maar een keer in mijn leven'. De kapsalon in Oudemirdum onderging een kleine metamorfose en werd op feestelijke wijze geopend.

WERKZAAMHEDEN FIETSPAD NIJEMIRDUMOUDEMIRDUM

De afgelopen zeven weken is er samen met aannemer Cornel heel hard gewerkt om deze week het zwembad te kunnen openen. Het was nog wel spanend of het wel zou gaan lukken. Op enkele kleedhokjes na is de gehele renovatie afgerond.

Daarom is er gekozen voor een zogenaamd testweekend om zo toch te kunnen zwemmen. Het echte openingsfeest zal in samenwerking met de gemeente in september zijn. We maken er dan een

knallend feest van: vertelt de zwembadmanager dan ook trots!

De afgelopen weken zijn de complete zwembadvloeren vervangen, interactieve delen aangebracht in de glijbaan, is de luchtbehandeling aangepast en is het gehele zwembad voorzien van frisse kleuren. Hierbij zijn ook de kledingkluisjes en omkleedcabines vervangen. Gelukkig kunnen zwemliefhebbers vanaf zaterdag

10:00 uur weer terecht in het subtropisch zwembad. Via Facebook en de website worden bezoekers op de hoogte gehouden van de laatste ontwikkelingen. (Foto Hielke Weening)

SUCCESVOLLE OLDTIMERSHOW IN SINT NICOLAASGA SINT NICOLAASGA - Zaterdag was het weer een drukte van belang op de oldtimershow in Sint Nicolaasga. Deze show werd dit jaar alweer voor de 19e keer georganiseerd. Sinds een jaar ondergebracht in een eigen stichting OT & OT Sint Nyk. Ook dit jaar was er weer een grote diversiteit aan voertuigen. Tractoren, auto’s, streekbussen, brandweerwagens, brommers en motoren. Maar ook glimmende bolides en getunede auto’s, waar met veel zorg door de bestuurders op werd gepoetst ontbraken niet op het terrein.

Grote robuuste tractoren stonden opgesteld voor het grasveld tegenover de kerk. Jong en oud genoten van dit materiaal. De historie werd weer even naar voren gehaald.

Heerlijk die ronkende motoren en de diesellucht! Er waren diverse stands: miniatuur auto’s, poetsmiddelen voor de auto’s maar ook oude onderdelen voor de oldtimervoertuigen. Het NOV museum uit Ouwsterhaule was ook aanwezig en had een streekbus meegenomen. Het publiek had de mogelijkheid om even een kijkje te nemen in de bus.

In het dorp zelf was een markt georganiseerd. Diverse handelaren deden hun best om hun handel te verkopen. (Foto Hielke Weening)

RESTAURANT ZUIVER JOURE BY MARTEN & NELY JOURE - Op 23 juni openden Marten Haga en Nely Smit voor het eerst de deuren van Restaurant Zuiver waar voorheen ‘t Plein gevestigd was.

IIn dit concept werken zij zoveel mogelijk met pure, verse en ambachtelijke producten uit de streek en van het seizoen. Zij werken met een kleine voorraad, no-waste staat hoog in het vaandel en het menu wisselt voortdurend.

JAAROVERZICHT ZORGGROEP HOF EN HIEM

OUDEMIRDUM - Sinds 18 juni wordt er gewerkt aan de aan het tegelfietspad tussen Nijemirdum en Oudemirdum (circa 3 kilometer). Eind november zijn de tegels van het fietspad van Sondel tot aan Nijemirdum eruit gehaald (circa 2 kilometer).

Door het slechte weer hebben de werkzaamheden geruime tijd stil gelegen. Inmiddels is het tegelfietspad tussen Sondel en Nijemirdum vervangen door een betonnen fietspad en wordt gestart met het laatste gedeelte tussen Nijemirdum en Oudemirdum. Momenteel wordt er beton gestort tussen Nijemirdum en Oudemirdum. Daarna moet het beton uitharden en vinden de afrondende werkzaamheden plaats, zoals de verbinding naar de uitritten en het afwerken van de bermen. We verwachten dat dit deel van het nieuwe fietspad rond 27 juli in gebruik kan worden genomen.

Als fietser kunt u tijdelijk de asfaltweg (doorgaande weg langs het fietspad) gebruiken.

Met borden worden automobilisten op de aanwezigheid van fietsers gewezen en de snelheid wordt verlaagd naar 30 km/u. Ook is het mogelijk om via de, met gele borden aangegeven, omleidingsroute te fietsen. Deze route gaat via De Boegen en De Hege Bouwen (doorgaand fietsverkeer).

SLOTEN IS POPULAIR IN DE ZOMER SLOTEN - Vanaf heden kan weer ingetekend worden op het zomerarrangement van Museum en vvv van Sloten: elke donderdagmiddag vanaf 12 juli tot eind augustus een leuk, afwisselend en interessant arrangement voor het hele gezin. Bovendien wordt elke vrijdagavond het kanon afgeschoten – en dat moet je een keer hebben meegemaakt!

ZOMERARRANGEMENT De gasten die het zomerarrangement hebben geboekt worden ontvangen in de prachtige Raadszaal van het museum door de stadsomroeper. Daarna neemt hij je mee op een bij tijd en wijlen hilarische stadswandeling, met onder meer bezoek aan de kerk en de molen. Als toetje volgt dan nog een boottochtje in een comfortabele sloep door de stad en richting

Slotermeer. Wie er dan nog geen genoeg van heeft kan dan nog op eigen gelegenheid het museum bezoeken.

Meer informatie over het arrangement is te vinden op www.museumsloten.nl. Daar kan ook via een formulier online geboekt worden.

KANONGEBULDER IN SLOTEN! In het hoogseizoen schiet de stadsschutterij iedere vrijdagavond het kanon van Sloten af op het molenerf van korenmolen De Kaai. Stadsomroeper Pieter Haringsma geeft hierbij uitleg en weet het publiek altijd te vermaken. In tegenstelling tot vroeger – toen het kanon nog echt als afschrikwekkend wapen dienstdeed – heerst er tegenwoordig altijd een oergezellige sfeer bij het afschieten. Het is helemaal gratis, en iedereen is welkom!

Joure - Binnenkort verschijnt het jaaroverzicht van 2017 van Zorggroep Hof en Hiem. Hierin kunt u mooie zorgverhalen lezen, afgewisseld met ontwikkelingen en gebeurtenissen die in 2017 plaats hebben gevonden.

Hof en Hiem verleent zorg aan ruim 600 ouderen in de gemeente De Fryske Marren. Er werken ruim 610 medewerkers binnen de zorggroep. Daarnaast zijn er zo'n 636 enthousiaste vrijwilligers actief.

In deze uitgave van GrootDeFryskeMarren vindt u daarnaast een mooi zorgverhaal van een cliënt van Zorggroep Hof en Hiem. Nieuwsgierig geworden naar het jaaroverzicht van 2017? U kunt een exemplaar opvragen via communicatie@ hofenhiem.nl.”

4

deFryskeMarren deFryskeMarren

Voor Ynte Kuindersma gaat er niets boven Joure

“Louwer op ’e Jouwer!”

Ynte Kuindersma(1957) is een op en top Jouster. Om dat te illustreren vertelt hij hoe hij elk jaar steevast na de vakantie met zijn gezin in Frankrijk een bepaald ritueel had wanneer hij weer in Joure was gearriveerd. Met de caravan nog achter de auto door de Midstraat om even te zien of de Jouster Toer er nog wel stond! Een portret, aan de hand van een aantal kernwoorden, van een kleurrijk zakenman, die veel meer te vertellen heeft dan ooit op een pagina van deze krant zou passen. Een boek zou een betere optie zijn. De titel? ‘Leaver op ’e Joure’ oftewel in onvervalst Jousters ‘Louwer op ’e Jouwer’.

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S JOHAN BROUWER

Hij werd geboren aan de Pastorieleane in het middenstandsgezin van heit Sjouke Kuindersma en mem Liesje de Jong. Ynte is de oudste van het gezin, na hem volgden broer Stef en zus Marja. Heit, een innovatieve ondernemer en ook op en top Jouster, had een verzekeringskantoor. Mem was de spil van het gezin, die na schooltijd met het traditionele, maar terugkijkend ook zo gewaardeerde, kopje thee de kinderen opwachtte. Na vijf jaar lagere school, aan het Douwe Egbertsplein en een jaar de Lyts Luchtenfjildskoalle, gaat Ynte naar de openbare mavo in Joure. Daarna een uitstapje naar de Middelbare Detailhandels School in Sneek, maar dat blijkt niet zijn ‘ding’.

Vervolgens nog een Blauwe Maandag op de meao in Heerenveen en daarmee komt er een einde aan zijn middelbare schooltijd.

SCHOOL Zijn vader vond dat hij toch iets moest leren, dus ging hij als een soort stagiaire aan de slag bij verzekeringsmaatschappij Woudsend, waar hij het vak leerde.

Daarna nog een jaartje in een winkel om ook de omgang met klanten onder de knie te krijgen. Vervolgens was hij klaar voor Kuindersma Verzekeringen, waar hij naast de verzekeringspoot een makelaardij en een hypotheekkantoor oprichtte. Het bedrijf werd toen te klein voor zijn jasje en verhuisde naar het Douwe Egbertsplein.”

JOURE “Wat Joure voor mij betekent? Dat is dus ‘Louwer op ’e Jouwer’. Ik hou van reizen, maar als ik weer in Joure terugkom dan valt alles weer op zijn plaats. Wij hebben drie dingen niet in Joure, die andere plaatsen wel hebben en dat houden wij ook graag zo: We hebben geen flats, geen betaald parkeren en geen stoplichten! Mensen kennen en groeten elkaar, al besef ik dat de saamhorigheid in de afgelopen jaren wel minder is geworden in vergelijking met vroeger.

Maar het leven is goed in Joure.”

“Een goede ontwikkeling in Joure vind ik de BIZ, de bedrijven investeringszone, waarbij iedere ondernemer in het kernwinkelgebied bijdraagt aan de activiteiten die in het centrum plaatsvinden. Er zijn geen ‘free riders’ meer. Want dat was in het verleden wel het geval omdat landelijke winkelketens, maar ook lokale ondernemers, wel van de georganiseerde activiteiten profiteerden, maar er niets aan meebetaalden.

GROOTDEFRYSKEMARREN

5

"Het is niet alleen maar ‘halen’, maar ook ‘brengen’ in het leven."

Dat is sinds januari van dit jaar voorbij. We zien diezelfde ondernemers plotseling ook op vergaderingen komen. Prima voor de gemeenschapszin. Een perfecte zet.”

BALLONFEESTEN Een vriendenclub, ‘Vriendenclub de Flecke’, heeft aan de basis gestaan van tal van activiteiten vertelt Kuindersma. De Solexraces, de lokale omroep Oskar en natuurlijk de Ballonfeesten. Dat speelde zich af begin tachtiger jaren van de vorige eeuw. Omroep Oskar is ontstaan nadat een paar vrienden door de rechter werden veroordeeld vanwege een piratenzender.

‘Als ik de heren weer voor mij krijg, gaan ze naar Veenhuizen’, was zijn uitspraak. Dat was de wieg voor Radio Oskar.

In 1984 ontstond de basis voor de Ballonfeesten. De vriendenclub organiseerde al het WK-Solex racen. De hoofdprijs was een ballonvlucht, aangeboden door sponsor Landi Hartog en Henk Brink was de luchtballonpiloot. Na afloop van de race gingen dus de wereldkampioen, burgemeester Marijnen, journalist Alex de Haan en twee bestuursleden van de Vriendenclub mee in de ballon. Die twee bestuursleden waren Herman Kleinsmit en Ynte Kuidersma.

“We zijn toen geland bij Bantega” vertelt hij smakelijk lachend “En doken met elkaar de dorpskroeg in. Daar adviseerde de ballonvaarder ons om een ’ballonfiesta’ te organiseren. ‘Je nodigt ballonvaarders uit, die je eten, drinken en een dak boven

het hoofd aanbiedt’. Herman en ik zeiden meteen ‘dat dogge we!’ In 1985 zou het eerste ballonfeest plaats vinden.

Maar de Elfstedentocht van 21 februari 1985 gooide roet in het eten, voor zover dat mogelijk is. Want voortbordurend op het succes van de Elfstedentocht heeft Vriendenclub De Flecke in de zomer van 1985 het Nederlands Kampioenschap Klúnen in de Midstraat georganiseerd, met ijsvloeren, bruggen, kerstbomen. Kortom alles in winterse sferen. Het was 13 juli en 30 graden, de enige warme dag van die zomer. Het jaar erop, in 1986, kwamen de eerste ballonfeesten er wel en dat werd een groot succes. Ze noemden Joure toen voor het eerst Balloon City. Ynte is de eerste tien jaar bij de organisatie betrokken geweest.

SPORTCLUB JOURE In 1998 werd Kuindersma gevraagd de voorzittershamer van voetbalclub Joure ter hand te nemen, wat hij deed. Joure speelde ergens onderaan in de tweede klas, dus er was werk aan de winkel. Het resultaat was een plan, van ‘Aftrap tot Resultaat’ waarin uiteen werd gezet hoe een club zijn zaakjes op orde moest brengen en houden.

Kuindersma: “Stapsgewijs zijn we vervolgens van degradant in de tweede klasse, doorgestoomd naar de Hoofdklasse. Met natuurlijk als hoogtepunten de bekerwedstrijden tegen ‘grote jongens’ als Cambuur, Vitesse, Groningen, FC Twente en Ajax 2.”

“Op de groep mensen, waar ik voorzitter van was, kon ik blindelings vertrouwen” vervolgt hij. “Mensen met een visie, die ook prestaties op het veld wilden zien.

Mijn kantoor was hoofdsponsor. Ik deed dat om de club te steunen. Ik heb er geen verzekering meer of minder om afgesloten. Wel kreeg ons bedrijf door die sponsoring naamsbekendheid. Het ging niet om Ynte, maar om Kuindersma Verzekeringen.

Eigenlijk, en ik weet dat het tegenstrijdig klinkt, sta ik liever achter- dan vooraan.

Maar ik mijd de publiciteit ook niet. Als het moet steek ik de vinger op: ‘hjir bin’k.

Ik houd van ondernemen, niet van politiek geneuzel.”

BESTUURSFUNCTIES “Ik ambieer geen bestuursfuncties, maar deins er ook niet voor terug. Het is niet alleen maar ‘halen’, maar ook ‘brengen’ in het leven. Daarom ben ik nu voorzitter van

Het Kofschip, een stichting die het beheer heeft over het museumcomplex, De Witte Os, de VVV/winkel en jachtwerf De Jong.

Dat zit in de aard van het beestje, want waar mogelijk wil ik helpen. En dat doe je naar beste kunnen. Dan hoef je achteraf ook nooit spijt te hebben over functies die je hebt bekleed of dingen die je anders zou hebben gedaan. Je hebt gewoon je best gedaan. Punt! We namen soms behoorlijke risico’s, ook voor de ballonfeesten. Maar we deden het wel.”

DE FRYSKE MARREN Er is de afgelopen jaren veel gebeurd in de nieuwe gemeente De Fryske Marren. Er staat een goed team bestuurders en een ambtelijk apparaat dat efficiënt, duidelijk en helder werkt. Ze hebben ook durf om beslissingen te nemen. Wel vindt Kuindersma het jammer dat er in het verleden veel moois in Joure verloren is gegaan, waarmee er geen recht is gedaan aan de historie van de vlecke. Hij noemt als voorbeelden Hotel Minnesma, Hotel Van Terwisga, Villa Jamja, Villa Ter Huivra, en het Gemeentehuis, waar ze een ‘grote blokkendoos’ voor hebben gezet, waardoor het prachtige historische pand is verstopt achter de nieuwbouw. En niet te vergeten sommige winkelpanden in de Midstraat.

“Dat hebben we te danken aan bestuurders zonder visie, passanten noem ik ze.”

TROTS “Ik ben trots op Jousters die zich altijd maar weer inzetten voor hun dorp. En beslist niet te vergeten ben ik trots op het personeel van mijn zaak. Dat wil ik zeker genoemd hebben.”

GROTER DENKEN “Joure is een prachtige plaats, centraal gelegen in het Friese Merengebied, maar we hebben eigenlijk weinig tot geen verblijfsrecreatie. Niets aan het water. Geen hotels en recreatieparken. Daar zit volgens mij een enorm stuk potentie. Ik denk graag groter en zou een park met zo’n 500 bungalows aan het water wel zien zitten, met bijvoorbeeld als locatie De Zuidbroekster polder. Er moet een masterplan komen met een visie, waar wij over tien tot twintig jaar staan. Een denktank vanuit Joure, die de politiek en anderen voedt.”

TOEKOMST Voorlopig werk ik nog wel even door. Heit ging tot z’n 86ste door en ik ben dat ook van plan. Samen met mijn dochter (Ynte heeft ook nog een zoon) werken aan een nieuw bedrijf, Amsterdam Lake District Tours. Toeristen uit Amsterdam ophalen en die naar Friesland brengen voor een paar dagen. Op 1 september hopen we de eerste bussen te laten rijden!”

ZOMERZOMERAANBIEDINGEN! AANBIEDINGEN! WIST U DAT...

… wij al 125 jaar in de regio zitten?

339,-

299,INBOUW VAATWASSER | DIN24215

• 12 couverts en 4 programma’s, namelijk: eco, intensief, mini en Clean&Shine

143

64 ,

299,-

… onze winkel meer dan 650m2 is met een ruim assortiment? … wij een eigen technische dienst hebben?

169,-

339,-

… ook na uw aankoop, wij altijd voor u klaar staan?

… u voor al uw onderdelen ook bij ons terecht kan?

WASMACHINE | BWE71452W

• 7 kg vulgewicht en 1400 toeren

89,-

74,NESPRESSO | M105 INISSIA ZWART

KOELER | KK500

• 112 liter netto inhoud

… als u op Expert.nl bestelt, u gewoon bij ons winkelt?

449,-

369,-

43’’9 cm 10

UHD TV

• Heerlijke espresso of lungo met één druk op de knop

89,95

69

95 ,

UHD TV | 43U5663DG

STOFZUIGER | SVC 6000

• 43” (109 cm) 4K Ultra HD TV

• Krachtige 1600 watt motor voor optimale stofopname

Prijs- en modelwijzigingen en eventuele druk- en zetfouten voorbehouden. Aanbiedingen zijn geldig zolang de voorraad strekt en uiterlijk t/m zaterdag 28 juli 2018.

Midstraat 124-126, Joure, (0513) 414205 GRATIS N! PARTSNL, Midstraat 124B, Joure, (0513) 654300 PARKERE

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

7

“IN VOOR- EN IN TEGENSPOED” deFryskeMarren

FRITS VAN DER HEIDE

Frits van der Heide (66) is geen onbekende in Lemmer. Als stoffeerder kwam hij bij veel mensen over de vloer. Als jeugdleider bij CVVO regelde hij talloze wedstrijden voor de voetballende Lemsters. Door het kerkenwerk stond hij veel mensen bij, die extra aandacht nodig hadden. En nu maakt hij mensen deelgenoot van het plezier waarmee hij bij het Lemster mannenkoor zingt. Ook kent men hem als het gezicht van de Stichting Kinderhulp Oeganda. Van der Heide heeft een altruïstisch verlangen om mensen te helpen.

TEKST EN FOTOGRAFIE KIRSTEN VAN LOON

HANDEN UIT DE MOUWEN Na de HBS kreeg Frits een kantoorbaan.

Maar het binnen zitten lag hem niet zo.

Hij besloot met zijn handen aan de slag

Zijn sociale rol werd nog groter toen hij ook organiserende taken bij de plaatselijke voetbalclub CVVO op zich nam. “Met een team hebben wij de jeugdopleiding van CVVO opgestart. Ook regelden wij de competities, dat was toen nog niet georganiseerd met de KNVB. Wij hadden niet eens een telefoon. De voetbalvereniging had één telefoon, dus daar fietste ik dan op maandag heen om te bellen. Zo regelden wij al die wedstrijden”, zegt Frits lachend.

Een heel contrast met vandaag de dag.

Frits zijn vrouw Geke is jarenlang gymnast geweest. Zo rolde Frits in een bestuurlijke rol bij de gymnastiekvereniging én was hij actief in het kerkenwerk.

Als diaken en later ouderling.

Afgelopen mei zwaaide hij na zo’n twintig jaar af. Definitief, zegt hij zelf. “Plaats maken voor mensen met andere ideeën. Het kerkbezoek neemt af. Mensen worden individueler en hebben een hoop andere activiteiten.

Jammer, maar zo is het.”

Bij CVVO geniet Frits nu in een passieve rol. Hij kijkt graag naar zijn kleinkinderen die bij de club spelen. Maar wie denkt dat Frits het na die drukke jaren nu rustig aan doet, heeft het mis.

In 2010 sloot Frits zich aan bij het Lemster Mannenkoor. Met de mannen (130 leden) treden ze zo’n 15 keer per jaar op.

NAAR OEGANDA In 2010 kwam de zus van Frits tijdens een reis door Afrika het Bulamu weeskinderendorp tegen. Er was woningtekort en zij wilde helpen daar een huisje te bouwen. Ze vroeg of hij meeging. Frits aarzelde, maar stemde in. “Die kinderen zijn zo dankbaar en zo tevreden met de kleinste dingen die ze krijgen. Dat laat je niet meer los.”

Zo raakte hij betrokken bij de bouw van het kinderdorp in Oeganda. In Nederland werd geld ingezameld en in de jaren na zijn eerste bezoek werden er nog zeven huizen gebouwd. Ter plaatse begeleidde een Nederlands echtpaar de bouw. Toen zij door omstandigheden eruit raakten, zette Frits de Stichting Kinderhulp Oeganda op.

NIEUWE SCHOOL De huizen zijn met behulp van lokale bouwers gerealiseerd.

Om onderwijs te kunnen aanbieden besloot Frits met de Stichting in drie huizen een lagere school te creëren.

Een Canadese passant, ontroerd door wat ze daar zag, doneerde een compleet schoolgebouw voor het voortgezet onderwijs. Maar een apart schoolgebouw voor het lagere onderwijs was ook hard nodig. Met veel acties en particuliere steun uit Lemmer en omstreken, maar ook van de kerkelijke gemeenten en scholen uit

Lekker en betaalbaar eten aan het gezelligste plein van Joure!

Dagelijks geopend!

T 0513 415 425

FOTO: FRITS VAN DER HEIDE

te gaan en kwam in de caravanbouw. Dat daar ook vloerbedekking in moest worden geplaatst, leidde uiteindelijk tot de baan die hij tot zijn pensioen is blijven doen: stoffeerder. De woning- en projectinrichting maakte Frits een vertrouwd gezicht in Lemmer.

bistrofred.nl

FOTO: FRITS VAN DER HEIDE

De Lemster leidt een druk bestaan, maar zet zich graag voor mensen in. “In voor- en tegenspoed”, zegt Frits stellig. Dat verzorgende komt misschien wel uit zijn jeugd.

Hij was de oudste uit een gezin van zes. Op negenjarige leeftijd verloor hij van het ene op het andere moment zijn vader. Toen moest de jongste nog worden geboren.

“Het was gedisciplineerd thuis. Alles op regel, zoals om de beurt afwassen.” Frits had goed door dat er heel wat op zijn moeders schouders kwam te liggen. Desondanks genoot hij een prettige jeugd. “Alles kon en Lemmer was een gezellig plaatsje”, bevestigt Frits.

de omstreken is er geld ingezameld voor de bouw.

Frits en Geke zijn net terug uit Oeganda.

Het schoolgebouw is bijna af, maar dan moet er nog schoolinventaris komen. In de jaren ’80 heeft Frits zijn eigen huis geheel zelf gebouwd, dus hij weet wat er voor nodig is. Vanuit Oeganda sturen ze foto’s om hem op de hoogte te houden, dan zorgt Frits vanuit Lemmer dat ze krijgen wat ze nodig hebben.

Frits is erg tevreden: “Het is een groen en veilig complex. Er wonen 400 kinderen in het dorp en nog eens 100 kinderen van buitenaf gaan er naar school. In de huizen zijn huismoeders die de kinderen begeleiden. Zo krijgen de kinderen onderdak, onderwijs, voeding en geborgenheid.” Dat laatste vindt Frits ook heel belangrijk. Hij is zelf een echte familieman en neemt graag de tijd voor zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen.

In 2014 kreeg Frits een koninklijke onderscheiding voor zijn jarenlange vrijwillige inzet. Hij geniet ervan om mensen te helpen. “En ondanks mijn betrokkenheid in Oeganda, blijf ik Lemster in hart en nieren!”, verzekert Frits ons.

Rabobank Lemmer werkt voor de regio.

Je eigen bank heel dichtbij!

Wij timmeren flink aan de weg voor onze klanten in Lemmer en omgeving en leveren meer dan alleen financiële diensten en producten. Zo ondersteunen we meer dan 40 initiatieven en evenementen in de buurt en dragen wij onze lokale betrokkenheid uit.

rabobank.nl/sneek-zwf

“Al ruim 95 jaar vertrouwd afscheid nemen”

Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren

Tusken de Marren

www.defryskemarren.nl

9

INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN | JULI 2018

INHOUD

• Kort nieuws en gemeentelijke activiteitenkalender • 'Er is ontzettend veel te ontdekken' • Samen Goud brengt eenzame ouderen en buddy’s bij elkaar • Gifstoffen bij onze zomergasten

Woensdag 11 juli Combinatie commissie en raadsvergadering Gemeentehuis, 19.30 uur Bovenstaande datum is onder voorbehoud. Kijk voor actuele informatie op: www.defryskemarren.nl.

LF2018 Activiteiten Tot maandag 16 juli 2018 Iepenloftspul 'Weispield, dreame oer de Tsjûkemar', Eiland Marchjepôle in de Tsjûkemar Tot zondag 15 juli Project blauwe diesel, tijdens de Elfwegentocht Oudehaske Gehele maand juli Kunstroute Maeykehiem Tussen Maeykehiem en Sint Nicolaasga Meer informatie: www.defryskemarren.nl/ LF2018.

LIKE EN VOLG ONS OP INSTAGRAM! Mooie foto’s uit de gemeente en elke week een ander dorp in de schijnwerpers.

Dat kunt u van ons verwachten op Instagram.

Volg ons op @defryskemarren.

Heeft u zelf een mooie foto gemaakt in de gemeente? Tag ons dan gerust!

TIJDELIJK GEMEENTELOKET IN BAKHUIZEN

Eens per drie weken kunnen inwoners uit de omgeving Bakhuizen, Mirns en Rijs op donderdag tussen 09.00 en 11.00 uur terecht in “De Gearte” in Bakhuizen.

Daar zitten twee medewerkers van onze gemeente klaar om aanvragen voor reisdocumenten (paspoort en ID-kaart) en rijbewijzen af te handelen en verder vragen te beantwoorden die over de gemeente gaan. Hiermee bieden we een extra service van dienstverlening op maat. Dit bij wijze van proef van 14 juni 2018 tot 1 januari 2019. Na de proef gaan we bekijken hoeveel inwoners van deze vorm van dienstverlening gebruik hebben gemaakt en welke vragen er zijn binnengekomen.

Persoonlijke dienstverlening op maat Als gemeente zijn wij steeds op zoek naar manieren om de dienstverlening eigentijds maar ook persoonlijk te houden. Zo bedienen wij u, naast balie, telefonie en mail sinds kort ook via sociale media (waaronder Facebook, Twitter en WhatsApp).

Daarnaast ontwikkelen we de online dienstverlening via onze website en breiden hiermee de zelfbediening verder uit. Persoonlijk kunt u terecht in het gemeentehuis in Joure en onze servicepunten in Balk en Lemmer. Juist deze persoonlijke dienstverlening willen we bij wijze van proef meer op maat aan gaan bieden.

Zonnepanelen De Hege Fonnen zorgen voor eigen energie Op het dak van sport- en cultureel centrum De Hege Fonnen in Lemmer zijn de afgelopen tijd 294 zonnepanelen geplaatst. Samen zorgen deze panelen voor een opbrengst van maar liefst 83.000 kWh per jaar.

In de praktijk betekent dit dat het gebouw nu 50% van de benodigde elektriciteit zelf opwekt, op een duurzame manier.

Elk paneel heeft een vermogen van 300 Wp (Wattpiek). Om u een beeld te geven: de hoeveelheid elektriciteit die deze 294 panelen opwekken, staat gelijk aan het gemiddelde jaarverbruik van 28 huishoudens. Ook zorgen we er met het plaatsen van de panelen voor, dat er minder CO2-uitstoot is, namelijk 40,1 ton minder. Een mooie stap in de richting van een fossielvrije gemeente in 2030, één van de vijf ambities in onze duurzaamheidsvisie.

Meer dan duizend zonnepanelen In totaal plaatsen we dit jaar 800 zonnepanelen op verschillende gemeentelijke gebouwen. Zo komen naast die op De Hege Fonnen, ook zonnepanelen op het dak van het gemeentehuis in Joure en de nieuwe werf in Lemmer. In totaal leveren de ruim duizend panelen die straks op de daken liggen maximaal 250.000 kWh. Zo voorzien we steeds meer in onze eigen stroom.

Risico’s en bestrijding van de berenklauw

Ook nu vinden we de berenklauw weer op veel plekken binnen de gemeente. Vooral de reuzenberenklauw kan bij aanraking tot brandwonden leiden. De reuzenberenklauw is te herkennen aan zijn grote bladeren en kan wel vijf meter hoog worden. Ook komen er grote witte bloemschermen aan. U kunt de locatie bij ons melden als u een reuzenberenklauw ziet. Meld de locatie bij het Klant Contact Centrum (KCC), telefoon 14 05 14 of maak een melding via ons meldpunt.

Bestrijding

De medewerkers van de buitendienst bestrijden deze plant door begrazing en machinaal afmaaien op locaties waar een groot risico is op aanraking, zoals bij wandel- en fietspaden en op speelplekken. Planten op locaties die niet van de gemeente zijn, zoals de provinciale bermen en de waterkanten van de meren, bestrijden wij niet. Hiervoor ligt de verantwoording bij provincie en waterschap.

Aanraking gevaarlijk

Raak de plant niet aan, ook al zijn ze al afgemaaid.

Zolang ze nog groen zijn en niet

verdroogd, zijn ze namelijk gevaarlijk. U kunt uw kinderen waarschuwen voor de reuzenberenklauw en hen leren de plant te herkennen.

Ook bij honden kan de plant voor brandwonden zorgen; houd hen dus kort aan de lijn.

Bent u in aanraking gekomen met de plant? Spoel onmiddellijk overvloedig met koud tot lauw water en bedek de huid daarna tegen zonlicht. Neem contact op met de huisarts bij ernstige klachten.

LF2018 binnen De Fryske Marren

Er gebeurt in 2018 veel in De Fryske Marren in het kader van Leeuwarden-Fryslân 2018 (LF2018). Denk aan de geluidskunstenexpositie Lûd in het Rijsterbos. Of de beeldenexpositie in Heremapark Joure.

Meer initiatieven vindt u ook op www.defryskemarren.nl/ LF2018. Een overzicht van alle projecten/initiatieven van LF2018 vindt u op www.2018.nl.

Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren | juli 2018 verschijnt maandelijks huis-aan-huis als bijlage van GrootdeFryskeMarren.

Redactie communicatie gemeente De Fryske Marren, postbus 101, 8500 AC Joure, telefoon 14 05 14 E-mail redactie@defryskemarren.nl. Tekst Letterhuis, Esther van Opzeeland | gemeente De Fryske Marren.

COLOFON

Gemeentelijke activiteiten kalender

2

Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren JULI 2018

GEMEENTEGEZICHT

Nerus Goinga, beleidsadviseur Ruimtelijke Ontwikkeling

'Er is ontzettend veel te ontdekken'

Voorafgaand aan zijn twintigjarige loopbaan bij de gemeente, in eerste instantie bij Lemsterland, werkte Nerus onder meer bij een stedenbouwkundig adviesbureau. Daar werd zijn interesse voor plaatselijke historie gewekt.

“Regelmatig verdiepte ik me in de geschiedenis van een gebied”, aldus Nerus. “Ik merkte dat er ontzettend veel te ontdekken is, als je maar genoeg op onderzoek uitgaat.”

Zijn interesse voor plaatselijke historie kwam goed van pas, toen hij in dienst trad bij de gemeentes Lemsterland en De Fryske Marren. Bijvoorbeeld wanneer een nieuwe straat, brug, viaduct of tunnel een naam nodig had.

We vroegen Nerus naar de achtergrond

Koepeinse, Bantega

“In Bantega is onlangs een nieuwe straat aangelegd als onderdeel van een klein uitbreidingsplan. Tijdens mijn contact met lokale partijen over het bedenken van een geschikte naam, viel de term 'koepeinse'.

Het bleek een woord te zijn uit het Stellingwerfse dialect, dat 'pens van een koe' betekent. Ook kwam ik erachter dat het verwijst naar een perceel, dat iets ten westen van de Middenweg ligt. Dit stuk land heeft de vorm van de maag van een koe.”

FOTO NANTKO, NANTKO SCHANSSEMA

Koepeinse, de Bargebekwei en de Master Bodestrjitte: het zijn enkele van de namen die een plek op de kaart hebben verworven met behulp van Nerus Goinga, beleidsadviseur Ruimtelijke Ontwikkeling. Hij houdt zich bij de gemeente bezig met volkshuisvesting, en straatnaamgeving. Dit najaar gaat hij met pensioen.

van een aantal straatnamen, die kort geleden een officiële status hebben gekregen (zie kader).

Stamboomboekje

Naast zijn werk bij de gemeente, komt Nerus in zijn vrije tijd ook regelmatig in aanraking met lokale historie. Al jaren is hij betrokken bij de Stichting Dorpsbehoud Lemsterland. Daarnaast

Bargebekwei, verbindingsweg bij Balk

“Ook de naam van de verbindingsweg ten zuiden van Balk, die tot stand kwam in 2014, verwijst naar een vorm. In dit geval gaat het om de contouren van een buurtschap tussen Balk en Wijckel, waar de weg naartoe loopt. Met een beetje fantasie is hierin de bek van een varken te zien.”

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

heeft hij een boekje gemaakt over de stamboom van zijn familie, die hij wist te traceren tot het midden van de zeventiende eeuw. Nerus: “Als ik straks met pensioen ben, komt daar misschien een vervolg op. Zo wil ik mensen een kijkje geven in het leven van mijn voorouders. Het is kennis die te interessant is om niet te delen.”

'Met wat fantasie zie je de bek van een varken'

Nije Slachtedyk, Terherne

Master Bodestrjitte, Nijemirdum

“De Nije Slachtedyk in Terherne heette, door een administratieve fout, tot voor kort onofficieel de Slechte Dijk. Dit moest de Slachtedijk zijn, een waterkering die in de twaalfde en dertiende eeuw is aangelegd.

Ik ontdekte dat daar in 1883 een nieuwe waterkering is gemaakt: de Nieuwe Slachtedijk. Het pad, dat op de waterkering ligt, heeft daarom de naam Nije Slachtedyk gekregen.”

“Voor de naamgeving van een straat in de nieuwe wijk Wytlân in Oudemirdum hebben we vanuit de gemeente eveneens contact opgenomen met Dorpsbelang. Na een stemming bleken de meeste leden een voorkeur te hebben voor de naam Master Bodestrjitte. Een goede keuze, want Pieter Bode was een inspirerende man. Vanaf zijn benoeming tot schoolhoofd in 1954 heeft hij zich ingespannen voor het culturele leven in Nijemirdum. Voor zijn verdiensten is hij geridderd in de Orde van Oranje Nassau.”

www.defryskemarren.nl

3

SAMEN GOUD BRENGT EENZAME OUDEREN EN BUDDY’S BIJ ELKAAR Vrijdagavond 22 juni stond in het teken van ontmoeting en lekker eten. Stichting Sociaal Goud organiseerde voor ruim vijfentwintig ouderen en hun buddy’s een barbecue in het atrium van woonzorgcentrum Vegelin State in Joure. Het buddyproject Samen Goud van de stichting heeft als doel eenzame ouderen te helpen bij het vergroten van hun sociale netwerk.

Uit onderzoek blijkt dat meer dan de helft van de Nederlandse ouderen boven de 75 jaar te kampen heeft met eenzaamheid. “Vereenzaming is een serieus probleem in onze maatschappij”, vertelt Ruben van der Goot, werkzaam als verbinder bij Sociaal Goud en organisator van de barbecue. “Als je op oudere leeftijd steeds meer familieleden en vrienden verliest, dan wordt je kringetje rap kleiner. Ook mensen met een handicap komen, vanwege praktische belemmeringen, soms maar weinig buiten de deur.”

Sociaal initiatief

“Als die eenzaamheid niet wordt doorbroken, kun je er letterlijk ziek van worden”, gaat Ruben verder. Stichting Sociaal Goud is een samenwerkingsverband van ondernemers die samen sociale oplossingen creëren om het welzijn van ouderen te verbeteren. Middels verschillende projecten leggen zij verbindingen tussen mens en maatschappij. Het buddyproject is daar een van. Door samen te werken met zorg- en welzijnsorganisaties, onderwijsinstellingen, gemeenten, vrijwilligers en andere belangstellenden is Samen Goud een groot succes geworden. Het project heeft inmiddels zestig ouderen aan een buddy geholpen.

“Een buddy is iemand die een paar uurtjes per week activiteiten onderneemt met een oudere. Dat kunnen allerlei activiteiten zijn, zoals samen een uitstapje maken, een spelletje spelen of gezellig een kop koffie drinken.”

Marjan Postma is buddy van meneer Bernsen. Ze bezochten gezamenlijk de barbecue op 22 juni. “In mijn eentje zou ik er niet naartoe zijn gegaan”, aldus meneer Bernsen. “Ik ben best wel verlegen. In gezelschap van Marjan voel ik me een stuk zelfverzekerder.

Zij maakt gemakkelijk een praatje met iedereen.” Marjan: “Ik neem misschien het voortouw, maar als het ijs is gebroken, dan heeft meneer Bernsen praat voor tien. Hij heeft een goed gevoel voor humor.”

Surrogaat dochter

Ook meneer Dijkstra en zijn buddy Annet van Drogen bezochten samen de barbecue. “Het voelt goed om onder de mensen te zijn”, zegt meneer Dijkstra

enthousiast. “Vroeger was ik door mijn werk als kok altijd onder de mensen. Ook na mijn pensioen en na het overlijden van mijn vrouw leidde ik een actief leven. Totdat ik vier jaar geleden in een rolstoel belandde, mijn wereld werd steeds kleiner. Ik kwam weinig buiten en had nauwelijks aanspraak.

Dankzij Samen Goud voel ik me veel minder alleen.” Elke dinsdagmiddag krijgt meneer Dijkstra bezoek van Annet. “Annet is als een dochter voor me. Ik kijk altijd uit naar haar komst.”

Annet: “We gaan elke week een groot blok om, meneer Dijkstra op zijn scootmobiel en ik op de fiets. Soms zijn we uren onderweg. We schelen ruim vijftig jaar in leeftijd, maar we kunnen het goed met elkaar vinden. De middag vliegt voorbij!”

Samen Goud is op zoek naar ouderen en buddy’s!

Wilt u meer weten over het buddyproject Samen Goud of wilt u zich hiervoor aanmelden? Kijk op sociaalgoud.nl of stuur een e-mail naar info@sociaalgoud.nl. Sociaal Goud is ook telefonisch bereikbaar via telefoonnummer 06 - 31 67 15 89.

De heer Dijkstra en Annet van Drogen

Goede klik

Het buddyschap tussen meneer Bernsen en Marjan is nog pril. Twee weken geleden werden ze door Samen Goud met elkaar in contact gebracht.

Marjan: “Ik ben werkzoekende en heb de tijd om wat extra te doen. Het buddyproject past bij me en er was meteen een wederzijdse klik. We delen bepaalde levenservaringen en dat schept een band. Ik vind het fijn om wat voor hem te kunnen betekenen.

Binnenkort gaan we samen naar het Nationaal Militair Museum in Soesterberg. Dat was zijn idee, zelf zou ik dat nooit bedacht hebben. Zo kom ik nog eens ergens!”

4

Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren JULI 2018

Boerenzwaluw

Oeverzwaluw

Gifstoffen bij onze zomergasten Elke lente en zomer zijn er op diverse plaatsen in De Fryske Marren boeren- en oeverzwaluwen te vinden.

Deze vogels komen vanuit Afrika om hier te broeden. Uit onderzoek blijkt dat de dieren pesticiden binnenkrijgen, waardoor hun gezondheid ernstig in gevaar komt.

Samen met de Vogelwacht probeert de gemeente het tij te keren.

FOTO RIANNA HILARIUS, SPONTAAN VASTGELEGD

Boerenzwaluwen leven tijdens het broedseizoen op en rond boerenbedrijven. Hun voedsel bestaat uit vliegen in de stal en vliegende insecten op het erf en boven de gewassen op het land. Oeverzwaluwen broeden het liefst in een waterrijke omgeving. Ook zij voeden zich met kleine insecten. “Helaas raken veel van die insecten op allerlei manieren besmet met gifstoffen”, vertelt Laurens Potijk. Naast zijn functie als toezichthouder bouw en ruimtelijke ordening bij gemeente De Fryske Marren, is hij ook voorzitter van Vogelwacht Joure.

“Zo kunnen de zwaluwen pesticiden in hun lichaam krijgen en dat is zorgelijk.”

Bestrijdingsmiddelen van boeren

Op Nederlandse boerderijen vindt de besmetting van insecten vooral plaats door de inzet van bestrijdingsmiddelen.

Dit kunnen pesticiden zijn die agrariërs gebruiken voor landbouwgewassen, maar ook anti-vliegenmiddelen. “Aan het gebruik van pesticiden kunnen de boeren lastig ontkomen, ze moeten immers genoeg omzet draaien”, zegt Jan de Jong.

Al jaren houdt hij zich bezig met vogels: bij Vogelwacht Joure en Natuurbureau Skarsterlân werkt Jan als onderzoeker, verbonden aan het Vogeltrekstation Wageningen. Voor de Leeuwarder Courant is hij al meer dan veertig jaar actief als vogelkundig medewerker. “Er bestaan wel goede, effectieve bestrijdingsmiddelen die niet giftig zijn, maar die zijn niet geschikt voor de landbouw. Het is belangrijk om bestrijdingsmiddelen in goed overleg te ontwikkelen en te testen voordat ze op de markt komen.”

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl

Van links naar rechts: Laurens Potijk, Tonny de Jong en Jan de Jong bij het informatiepaneel in de wijk Wyldehoarne

'We moeten ons meer bewust zijn van de invloed die we hebben op de natuur’

FOTO RIANNA HILARIUS, SPONTAAN VASTGELEGD

www.defryskemarren.nl

Inwoners kunnen verschil maken Degenen die op dit moment wél in staat zijn om een verschil te maken, zijn de inwoners van De Fryske Marren. Dat kunnen ze onder andere doen door te letten op welke middelen ze rond huis gebruiken.

Jan: “Onkruidverdelgers, mierenlokdoosjes en vliegenstrips bevatten vaak een grote hoeveelheid vergif. Er zijn ook varianten te koop die beter voor het milieu zijn.” Het probleem is echter breder dan alleen chemische artikelen. Ook bijvoorbeeld afval dat biologisch slecht afbreekbaar is, kan de vogels veel schade berokkenen. “We moeten ons meer bewust zijn van de invloed die wij op de natuur hebben. Koop geen milieuonvriendelijke producten.

En kies in de supermarkt eens voor weidevogelartikelen. Alle kleine beetjes helpen”, aldus Laurens.

Oeverzwaluwwand in Joure

Gemeente De Fryske Marren werkt samen met Vogelwacht Joure om de

vogels van een betere broedomgeving te voorzien. Zo heeft de gemeente in 2008 Wyldehoarne in Joure ingericht als vogelvriendelijke wijk, met een oeverzwaluwwand, een ooievaarsnest en een huiszwaluwtil.

Dat laatste is een soort dakoverstek op een paal. Huiszwaluwen kunnen deze plek gebruiken om nesten onder te bouwen. Vogelwacht Joure heeft alles in beheer. Tonny de Jong, wijkbeheerder bij de gemeente en broedcommissielid bij de Vogelwacht, heeft vorig jaar bij de oeverzwaluwwand en de huiszwaluwtil informatiepanelen geplaatst.

Schoolklassen

“Het is een zeer geschikte plek om de zwaluwen te vangen, te ringen en te onderzoeken, en weer los te laten”, vertelt hij. “En voor omwonenden en schoolklassen is het een prachtige locatie om te bezichtigen. We hopen dat dit zorgt voor een sterkere band van inwoners met de plaatselijke natuur.” Binnenkort komt er in de

wijk ook een gierzwaluwtil te staan.

Gierzwaluwen worden hier met lokgeluiden naartoe gelokt.

Natuurvriendelijke wijken

Inmiddels zijn er plannen om ook andere woonwijken vogelvriendelijk in te richten. Naast het plaatsen van zwaluwwanden kan dat bijvoorbeeld door (nieuwe) bewoners te vragen om nestkasten in hun gevels te verwerken. Al bij het bouwen van een huis kan daar rekening mee gehouden worden. Laurens: “We noemen dat ook wel ‘natuurinclusief bouwen en inrichten’. Dat gaat verder dan alleen zorg voor vogels. Denk ook aan vleermuisbunkers, bijenhotels en voldoende groen in de wijk. De ecologie legt het nog veel te vaak af tegen de economie. Het kán en móét anders!”

5

Hoe krijgen zwaluwen pesticiden binnen?

VIA VOEDSEL ▪ Landbouwgewassen: pesticiden die boeren gebruiken om plagen en ziekten in landbouwgewassen te bestrijden, worden opgenomen door insecten. Doordat zwaluwen deze insecten eten, komt het gif in hun lichaam terecht.

▪ Insectenbestrijding in de stal: vliegen die in de stal worden bestreden met antivliegenmiddelen kunnen worden gegeten door zwaluwen.

▪ Oppervlaktewater: zwaluwen drinken oppervlaktewater. Als dit water pesticiden bevat, kunnen deze pesticiden door zwaluwen worden opgenomen.

▪ Waterinsecten: pesticiden die in het oppervlaktewater zitten, kunnen door larven van insecten worden opgenomen. Deze larven leven vervolgens als volwassen insecten ‘bovengronds’ en kunnen door zwaluwen worden gegeten.

▪ Bodeminsecten: insecten die zich in de bodem ontwikkelen, kunnen daar pesticiden opnemen en bovengronds door zwaluwen worden gegeten.

▪ Ontwormingsmiddelen: deze middelen komen in de mest van het vee terecht. Hierin ontwikkelen vliegenlarven zich en zo komen ze ook terecht in de volwassen vliegen.

VIA FYSIEK CONTACT ▪ Houtconservering: als nesten zijn gebouwd in oude schuren, kunnen de balkenbehandeld zijn met middelen tegen schimmels of insecten. Zwaluwen zitten op de balken, kunnen stoffen op de veren krijgen en door het poetsen van de veren deze stoffen opnemen.

▪ Grond: grond of modder die zwaluwen gebruiken bij het bouwen van hun nest kan pesticiden bevatten. Via de bek kunnen de zwaluwen de pesticiden binnenkrijgen.

▪ Veren en haren: vrije uitloopkippen kunnen behandeld zijn met luis- en mijtmiddelen en paarden met anti-vliegenmiddelen.

Hun veren en haren worden door zwaluwen gebruikt voor de bekleding van het nest. Het vrouwtje en de eieren komen daarmee in contact.

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl

Service staat bij Bouclé bovenaan!

3 ETAGES VERLICHTING!

ZOMER

OPRUIMING!

Wij maken ruimte voor de nieuwste collecties. Kom langs en profiteer van hoge kortingen!

UW HOOFDZAAK, HOOFDZAAK ONZE KOPZORGEN! UW HOOFDZAAK, ONZE KOPZORGEN!

TOT 50% KORTING!

Oosterdijk 89 Sneek • 0515-412874 • info@deboerlicht.nl • www.deboerlicht.nl

Bezoek onze streekwinkel in Katlijk!

Terras & Trends

(H)eerlijke streekproducten > o.a. vlees en zuivel

Sneek

Openingstijden WOE DON VRIJ ZAT

12.00 10.00 10.00 10.00

-

18.00 18.00 18.00 18.00

GENIETEN VAN JE EIGEN TUIN!

Ook bezorging op zaterdag

Bezoek onze showtuin!

Leverancier van sierbestrating, tuintegels, tuinhout, overkappingen, buitenverlichting en nog veel meer...

WWW.STREEKVLEESKATLIJK.NL

www.terrasentrendssneek.nl

W.A. Nijenhuisweg 9 | 8455 JS Katlijk

Smidsstraat 13, 8601 WB Sneek | Tel: 0515 - 209 004 | info@terrasentrendssneek.nl

! r a ja r e p l a a m r ie v BeleefTerschelling JAARABONNEMENT VOOR SLECHTS

€ 21,50

Terschelling magazine NEEM NU EEN ABONNEMENT VOOR € 21,50 PER JAAR

Ja!

IK NEEM EEN ABONNEMENT OP TERSCHELLING MAGAZINE!

Naam

..............................................................................................................................................................................................................

Adres

..........................................................................................................................................................................................................

Postcode

..................................................................................................................................................................................................

Woonplaats Telefoon E-mail

...........................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................................................

Voor een jaarabonnement van 4 nummers betaal ik € 21,50.

Ik machtig Terschelling Magazine het abonnementsgeld automatisch van mijn rekening af te schrijven.

Bankrekeningnummer:

Voor meer informatie of vragen kunt u contact opnemen met: Ying Media BV: info@yingmedia.nl of bel 0515-745005

Handtekening:

........ ......................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................



Ook leuk om als cadeau te geven!

Ik geef het jaarabonnement cadeau en stopt automatisch. Het abonnement is bestemd voor:

Naam

............................................................................................................................................................

Adres

............................................................................................................................................................

Postcode ............................................................................................................................................................

Plaats

............................................................................................................................................................

Het abonnement loopt tot wederopzegging, tenzij wij zes weken voor afloop van de abonnementsperiode een schriftelijke opzegging hebben ontvangen. Cadeau-abonnementen stoppen automatisch na 1 jaar.

Stuur of email deze bon naar: Ying Media BV t.a.v. Terschelling Magazine, Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek | info@yingmedia.nl

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

15

deFryskeMarren

ZOMERPROGRAMMA van de VOB ZATERDAG 4 AUGUSTUS 11:00 – 23:30 UUR

Seizoensopening Grootse seizoensopening met als hoogtepunt vanaf 11:00 uur helikoptervluchten. Voor €45,- mag u het dorp vanuit ooievaarsperspectief bekijken. Verder een zomermarkt op de Brink en rondom de kerk. Met van 14:0017:00 uur een optreden van Grytz en Grize, waarna Gryt Wiersma het stokje overneemt van 17:00-20:00 uur en dé Friese troubadours Gurbe Douwstra, Piter Wilkens en Marcel Smit het feest completeren tot middernacht.

WOENSDAG 8 AUGUSTUS 18:30 – 21:30 UUR

Brinkspelen Spannende uitdagende spelletjes voor de jongeren en zij die zich zo voelen. Er zijn mooie prijzen te winnen en de opbrengst van de dag komt ten goede aan de bouw van twee dameskleedboxen bij sportvereniging NOK.

ZATERDAG 11 AUGUSTUS 11:00 – 23:30 UUR:

Zomermarkt Wederom de hele dag een zomermarkt. De livemuziek wordt ingezet door Vocal Roses (17:00-20:00 uur). Daarna speelt partyband Sunshine meeslepende covers. Om 21:30 uur vindt het hoogtepunt van de avond plaats wanneer Dick van Altena & Marcel Smulders het podium overnemen. De kenmerkende rauwe stem van Dick van Altena is zeer bekend in de artiestenwereld met haar kritische publiek. De covers, maar ook de vele zelfgeschreven liedjes in de stijl van country-rock zijn weids bekend. Johan Derksen omschrijft de man zelfs als “geniaal”.

WOENSDAG 15 AUGUSTUS 18:30 – 21:30 UUR:

Kidsnight Koemelken, de ouderwetse suikerspinmachine, een megagrote hindernisbaan en ook nog iets met water.

ZATERDAG 18 AUGUSTUS 11:00 – 23:30 UUR:

De laatste zomermarkt Met een muzikaal feestje, wanneer troubadour Bruno Rummler, onder andere bekend van het liedje ‘Simmer yn Fryslân’, om 17:00 uur het podium beklimt en de knotsgekke DJ Maarten het om 20:00 uur overneemt. Waar Maarten komt, staat de tent op zijn kop en het optreden in Oudemirdum zal geen uitzondering zijn.

WOENSDAG 22 AUGUSTUS 18:30 – 21:30 UUR:

Eiergooien Het ouderwetse eiergooien. Werp een ei naar je teammaat, die het moet vangen en heel houden. De verste worp wint.

ZATERDAG 25 AUGUSTUS 17:00 – 21:00 UUR:

Culinaire proeverij Lekker Ite op de Brink. Tapasachtige en smaakpapillen strelende gerechtjes van professionele en hobbykoks.

Uiteraard vanaf 17:00 uur gelardeerd met ongetwijfeld herinneringen oproepende evergreens uit de 60s & 70s door DJ Vinny Vinyl. Vanaf 20:00 uur The Lazy Lads met in hun brede repertoire nummers van CCR, Neil Young, Rolling Stones, Van Morrison en vele anderen.

Zie ook op: www.oudemirdum.nl.

VERENIGING OUDEMIRDUM BRUIST (VOB)

“MEER LEVEN IN DE BROUWERIJ…” Oudemirdum wordt ook wel de ‘Parel van Gaasterland genoemd’. Het dorp maakt vanaf 2014 deel uit van de Gemeente De Fryske Marren en telt ca 1500 inwoners. In het dorp worden traditioneel veel activiteiten voor zowel de inwoners als toeristen georganiseerd.

Maar net zoals in veel andere dorpen het geval is, werd het de laatste jaren steeds moeilijker om bestuursleden en vrijwilligers te vinden voor deze activiteiten. Een aantal jonge enthousiaste ondernemers, dat het dorp een warm hart toedraagt, heeft de koppen bij elkaar gestoken en op 1 januari van dit jaar de ‘Vereniging Oudemirdum Bruist’ (VOB) opgericht om met een jaarrond activiteitenprogramma enerzijds de leefbaarheid van het dorp te garanderen en anderzijds haar gasten een uitgebreid palet aan leuke uitjes voor te schotelen.

Ondernemers Durk Agricola en Geeske Wortman, respectievelijk penningmeester en voorzitter van de ‘Vereniging Oudemirdum Bruist’ lichten het initiatief toe.

TEKST EN FOTOGRAFIE WIM WALDA

VERENIGING Durk Agricola (55) steekt van wal: “Verschillende verenigingen in ons dorp dreigden ‘kopje onder’ te gaan omdat er geen bestuursleden en vrijwilligers meer te vinden waren.

Met name in een kleine en hechte gemeenschap zoals de onze zijn het vaak dezelfde mensen die overal voor gevraagd worden, maar op een gegeven moment is de rek er uit. Dat zou betekenen dat Oudemirdum qua leefbaarheid op een hellend vlak zou komen en af zou glijden richting slaapdorp, waar niets meer te beleven is. Dat wilden we koste wat het kost voorkomen.”

“Dus hebben we met een paar jonge en enthousiaste ondernemers de koppen bij elkaar gestoken en de Vereniging Oudemirdum Bruist opgericht. Daarbij is om meerdere redenen gekozen voor een vereniging boven een stichting, omdat een vereniging beter aansluit bij de ‘Mienskips-gedachte’, de leefbaarheid zeg maar. Een vereniging heeft bovendien leden, die (een beperkt bedrag aan) contributie betalen en dus op die manier een stukje leefbaarheid van hun eigen dorp financieren. Als mensen ergens iets voor betalen is bovendien de betrokkenheid groter.”

“Het initiatief werd onder de dorpelingen met enthousiasme ontvangen. We zijn als bestuur deur aan deur alle adressen in het dorp langs geweest en van de 500 adressen, reageerden er ongeveer 300 met een spontaan ‘ja’ op onze vraag of ze à raison van 20 euro per jaar lid wilden worden van de VOB. Op 1 januari was de vereniging een feit en onze eerste activiteit was dan ook de Oud en Nieuw viering in het dorp.”

PROGRAMMA De achterliggende gedachte is dat we bestaande verenigingen ontzorgen door ze bepaalde werkzaamheden uit handen te nemen. Denk dan aan het regelen van vrijwilligers, contact met de gemeente voor vergunningaanvraag, sponsoring en subsidies.

Op die manier kunnen ze zich richten op hun kerntaak waar ze veel verstand van hebben, de organisatie

zelf. Bovendien kun je met een organisatie als de VOB,die er als een soort paraplu boven hangt, de activiteiten beter op elkaar afstemmen.

De jaarlijks terugkerende activiteiten zijn het Oud en Nieuwfeest met vuurwerk en een feesttent, Koningsdag, Dodenherdenking, de doorkomst van de Fiets Elfstedentocht op Pinkstermaandag, twee leuke activiteiten voor de ouderen en de Sinterklaasintocht.

Maar het klapstuk is het VOB zomerprogramma van 24 juli tot en met 25 augustus. Dat varieert van bingo-middagen/avonden tot drie uitgebreide zomermarkten en iedere zaterdagavond livemuziek. (zie kader!)

16

NUMMER 07 • 2018

deFryskeMarren deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

17

Focus

BETTY OVERDIEP-PRINS TEKST WIM WALDA // FOTO JOHAN BROUWER (FOTOGRAFIEJOHANBROUWER.NL)

“MET ‘EEN GEJUICHJE’ OP WEG NAAR DE HONDERD...”

In november van het jaar 1919 kwam Libertha (we noemen haar Betty) de oudste en enige dochter van Hendrik Prins, bakker te Wijckel, en Pietje Prins-Ringnalda in Wijckel ter wereld. Afgelopen week had GrootDeFryskeMarren een gesprek met de bijna honderdjarige in haar appartement in Talma Hiem in Balk.

Ze groeide op als enigst meisje in een gezin van drie kinderen, ze had nog een oudere en een jongere broer (‘Ik was de deugd in het midden’ grapt ze) en had naar eigen zeggen een onbekommerde jeugd met veel vriendjes en vriendinnetjes. Omdat het gezin Nederlands Hervormd was ging ze niet in Wijckel, maar gedurende de eerste jaren in Balk naar de christelijke lagere school. Wijckel had alleen een openbare lagere school. Die werd in 1929 opgeheven en ging verder als een zelfstandige christelijke school, zodat de kinderen uit Wijckel toen niet meer naar Balk hoefden, maar in hun eigen woonplaats naar school konden.

die periode niet bij en al helemaal niet voor een meisje. Vier middagen per week naai- en handwerkles, meewerken in de huishouding en wanneer nodig in de winkel. Toen de oorlog uitbrak en Nederland door de Duitsers werd bezet, moesten de jongens onderduiken. “Toen moest ik samen met mijn vader het brood uitventen en bestellingen nabrengen op de fiets, naar de boerderijen waar de bakkerskar niet kon komen. Met name in de herfst en de winter was dat hard werken. De winters van 1940, 1941 en 1942 waren extreem koud en soms lagen er zulke grote sneeuwbergen op het land dat je het pad helemaal bijster was en je ‘slag over de kop’ een sloot of greppel in reed.”

DE LEMMERBOOT

“De ‘Hongerwinter’ van 1944-1945 viel op het Friese platteland wel mee. Ik kan me tenminste niet herinneren dat we het ooit echt krap hadden. Mijn ouders hielpen wel de arme mensen met hout om te stoken of brood wanneer ze niets te eten hadden. Omdat ik veel bestellingen op de fiets bezorgde kreeg ik regelmatig een paar brieven of berichten toegestopt die ik onder mijn kleding moest verbergen en afleveren bij een bepaald adres. Ik was dus koerierster voor het verzet. Gelukkig ben ik nooit door de door de Duitsers aangehouden.

Ze herinnert zich nog goed dat ze ‘s zomers vaak met een ploeg vrienden en vriendinnen ging zwemmen in het Slotermeer. Alhoewel het bakkersgezin niets tekort kwam, was het ook geen vetpot. Vader Hendrik had een eigen lapje grond waarop hij qua groenten bijna zelfvoorzienend was en hij was trots op zijn boomgaard met appel-, pruimen- en perenbomen. Maar vakanties zaten er in die jaren niet in. Wel mocht ze soms uit logeren bij haar tante in Amsterdam. Dan werd ze door haar ouders in Lemmer op de ‘Lemmerboot’ gezet en circa zes uur varen over de toenmalige Zuiderzee later (ze heeft de tocht na 1932 ook over het IJsselmeer meegemaakt) door haar tante achter het Centraal Station in Amsterdam van de boot gehaald. Amsterdam telde in 1930 al rond de 750.000 inwoners en was toen al een van de belangrijkste havenplaatsen van Europa. Een smeltkroes van culturen, maar drukke winkelcentra, warenhuizen en supermarkten kwam je er in die jaren nog niet of slechts mondjesmaat tegen.

OORLOG Na de lagere school kregen de meisjes naailes. Voortgezet onderwijs was er in

‘Deventenaren’. Het plan van Gijs Overdiep en Betty Prins om hun toekomst in Indonesië te zoeken viel daardoor in het water.

Gijs ging aan de slag in Harderwijk bij de controledienst voor de politie en marchaussee, maar nam een paar jaar later de boekhandel/drogisterij van zijn vader en zuster aan de Van Swinderenstraat in Balk over. Gijs en Betty verhuisden naar Balk, waar ze introkken bij de vader en de zuster van Gijs. “Dat was niet altijd even gemakkelijk” legt Betty Overdiep-Prins uit.

“Je had weinig privé en dat voor een jong gehuwd stel. Als we eens ruzie hadden dan was er altijd wel een paar oren dat op de achtergrond meeluisterde. We moesten dat dan in bed ‘uitvechten’. Het voordeel was dan wel weer dat we het daarna meteen goed konden maken.”

Het stel kreeg vier dochters, waarvan Trix de oudste is. Ze komt vrijwel elke dag langs bij haar moeder. Boodschappen doen, praatje maken, kopje koffie drinken.

In 1975 kwam er een eind aan het bestaan van de boekhandel/drogisterij. Gijs Overdiep overleed in 1980 op 61-jarige leeftijd aan een hartaanval.

AIREDALE TERRIËRS DE LIEFDE Vanaf haar zestiende al was Betty al verliefd op Gijs Overdiep uit Balk. “Liefde op het eerste gezicht”, vertelt ze breed lachend, “Van beide kanten.” Na de lagere en middelbare school ging Gijs naar het ‘suikerschooltje’ in Deventer, de Praktijkschool voor Tropische Landbouw.

De studenten vertrokken na hun opleiding aan de ‘koloniale’ landbouwschool meestal naar toen nog Nederlands-Indië, om daar leiding te geven op de suiker- en rubberplantages. Toen de Nederlandse kolonie zich in augustus 1945 onafhankelijk verklaarde en Indonesië werd, was er geen werk meer voor de afgestudeerde

Gijs Overdiep was een liefhebber van Airedale Terriërs. Hij had een reu en wilde er een teefje bij hebben om te kunnen fokken. Engeland, de bakermat van de Airedale Terriër, was daarvoor ‘the place to be’. ’s Avonds tegen een uur of zeven had hij een afspraak om te komen kijken bij een nestje. Het was te laat om de boot terug te halen, zodat hij de uitnodiging om bij het fokkersechtpaar te blijven slapen met beide handen aannam. De volgende morgen ging zijn gastvrouw naar haar buurvrouw en vriendin, wier man na nog maar zes weken huwelijk in de oorlog als piloot om het leven was gekomen.

Dat was bij Ypecolsga (buurtschap bij Woudsend – red.), waar hij ook is begraven.

Maar niemand kon haar vertellen waar Ypecolsga te vinden was, want ze wilde zijn graf graag bezoeken. Ze was dus blij verrast toen Gijs zei: ‘Wij zien uit op Ypecolsga’. Later is ze overgekomen en heeft ze de begraafplaats bezocht. Met de Engelse fokker van Airedales is een jarenlange vriendschap ontstaan.

JONGE HONDEN TATOEËREN Als fokker van Airedale Terriërs had Gijs Overdiep een neventaak. Wanneer er ergens een nieuw nestje was aangemeld bij de rasvereniging, die was aangesloten bij de Raad van Beheer op kynologisch gebied, kreeg Gijs Overdiep van de RvB een seintje wanneer de pups een oor-tatoeage moesten krijgen. Na zijn overlijden nam Betty Overdiep-Prins dat over. Vaak samen met haar oudste dochter Rixt.

Tegenwoordig is de tatoeage vervangen door een chip. “Daar zijn hele leuke vriendschappen uit voortgekomen, want we hadden een gedeelde passie, honden.”

TALMAHIEM Tot haar 91e heeft Betty Overdiep-Prins op zichzelf gewoond in Balk. Dochter Rixt, werkzaam bij een aannemer in Balk, kwam tussen de middag dagelijks bij haar moeder eten. In 2011 verhuisde Betty naar een appartement in Talma Hiem. In november van dit jaar wordt ze 99 jaar en volgens Rixt haalt ze de honderd ‘met een gejuichje’.

Tot slot: “Terugkijkend, heb ik tot nu toe een mooi leven gehad. Met af en toe wat ups en downs, maar over het algemeen genomen mag ik niet klagen. Ik puzzel graag, geen hersenkrakers hoor, kijk televisie, lees wat en ben gezond.

Ik probeer alles bij te houden - neen, niet in een agenda maar in het koppie - over de kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen. Hoezo oud...”

Hoezo truttig?

Landelijk is zo stoer en puur!

Deze smalle salontafel oude deur met stalen frame is robuust en elegant tegelijk

Back on track Roze, maar dan anders.

Metal/ wood Metaal en hout zijn hot!

What's New

Uitgekeken op houten meubelen?

Kies voor een metalen apothekerskastje met veel glas in de nieuwe groene kleur.

Woontrends What's New

TipsTricks Dealer

WOONTRENDS 2018

Lampe Berger

Cognac in Vintage leer.

The Blues

Combineer het met groen. Durf te spelen met nuances. is Goud en koper en Blauw/grijs tijdloos combineert hier perfect bij!

past bij elk interieurstijl

Ideetje Wonen, Grootzand 35, 8601 AR Sneek, 0515 431 485 - www.ideetjewonen.nl

Antraciet erg saai?

"Spice it up" met oker!!

Stoer metaal maakt het helemaal af

Ideetje Wonen - Grootzand 35, 8601 AR Sneek - telefoon 0515 431 485 - www.ideetjewonen.nl Ideetje Wonen, Grootzand 35, 8601 AR Sneek, 0515 431 485 - www.ideetjewonen.nl

TM03_najaar2017_def-def.indd 64

17-10-17 12:19

deFryskeMarren

19

GROOTDEFRYSKEMARREN TEKST EN FOTOGRAFIE KIRSTEN VAN LOON

deFryskeMarren Oud-visserman Jacob Poepjes

“HET IS WEL GOED ZO…” Onderaan molen De Kaai, aan de buitenzijde van de vestingmuur van Sloten staat een klein, gemoedelijk ogend huisje. Omsloten door water, steen en natuur. Met de auto kun je er niet komen, maar dat had de bewoner Jacob Poepjes (72) het grootste deel van zijn leven ook niet nodig. De visserman had liever zijn boot, fuiken en netten voor de deur. Want bij het krieken van de dag, wanneer de rest van de wereld nog op een oor lag, voer Jacob uit. Tientallen jaren was het Slotermeer zijn domein.

Het huisje is al enkele generaties in het bezit van de vissersfamilie. Zijn opa woonde er, daarna zijn vader en nu Jacob. Toch is hij geen Slotenaar van geboorte. “Dat zit namelijk zo”, steekt Jacob van wal. “Mijn overgrootvader kreeg tien zonen. Alle tien zijn ze gaan vissen. Er gingen een paar naar Woudsend, een paar naar Lemmer, een paar naar Langweer en een paar, waaronder mijn pake, naar Sloten. Toen de Zuiderzee dichtging, vertrokken ook nog enkelen naar Harlingen en Makkum. Zo verspreidden de Poepjes zich door de regio. Mijn vader en zijn twee broers, die in Lemmer woonden, kochten een schip waarmee ze op het IJsselmeer zijn gaan vissen. Toen mijn vader later trouwde betrok hij met mijn moeder een woonark. Des winters lagen we in Sloten en des zomers in Lemmer en ik ben toevallig in de zomer geboren.”

VISSERMANSLEVEN Ooit overwoog hij om schoolmeester te worden, maar koos na ampel beraad toch voor het leven van een visserman. Op zijn 17e stapte hij bij vader aan boord en leerde van hem het vak. “Hij heeft mij nooit tegengehouden. Als ik zei: ik wil daar wat fuiken neerzetten’, dan zei hij: je vangt daar niet veel. Dat moest ik dan zelf maar ondervinden, zo was hij wel.” Na een tijdje ging Jacob alleen op pad. De dagen in zijn eentje op het water vond hij wel prettig. Het alleen zijn wende snel.

Jacob viste voornamelijk op het Slotermeer.

“Iedere ochtend om vijf uur, die kant uit”, wijst Jacob in noordelijke richting. “Het is maar 700 meter.” Ooit ving hij daar eens een echte zalm. Hoe die daar terecht kwam, weet hij niet. En met regelmaat had hij de gemarmerde zeeprik tussen zijn vangst. “Die hebben een platte kop en aan de onderkant een zuignap met tandjes. Daarmee pakken ze een vis en zuigen het bloed eruit. Die zwemmen hier rond, ja.” Jacob schrikt daar niet zo van terug. Als het mooi weer was en Jacob had de

fuiken klaar, dan zwom hij vaak een rondje om de boot. Onder zeil heeft hij zelf nooit gevist, maar de familie kocht in de jaren ’50 de Lemmer 50 en daar zeilde hij nog wel mee met wedstrijden. De Lemsteraak is tot op de dag van vandaag helemaal origineel en authentiek gebleven. Hij is nu ondergebracht in een stichting.

VERANDERING IN VISSERIJ In de loop der jaren is de visserij veranderd.

Er kwam een quotum voor snoekbaars en paling en er kwamen veel regels bij. “Dan moest ik de vangst door-sms’en naar een controleur en dat soort dingen. Het was meedoen of ophouden, er was geen alternatief. Dat quotum was nog wel redelijk, maar ze verzonnen ook dat je in september moest stoppen, terwijl je juist dan de dikke paling kon vangen. Dat frustreerde weleens. Nu is er een quotum, maar dan mag je vangen wanneer je wil.”

Jacob kent het water als zijn broekzak.

Verdwaald bij mist of in de nacht is hij nooit.

“Als ik twijfelde bij mist, dan zette ik de motor uit en luisterde ik naar waar het geluid van de auto’s op de Straatweg of uit Balk vandaan kwam. Of ik mat de diepte. Als je denkt in het oosten van het meer te zijn en er staat tweeënhalve meter water, dan klopt er iets niet want daar houdt het met anderhalve meter op. Ach en bij donker, als je een beetje idee van de maan en sterren hebt, dan kom je wel thuis”, legt Jacob schouderophalend uit. Toch zijn er, dankzij de technologie, steeds minder mensen met deze kennis.

NIET MEER VISSEN Vijf jaar geleden stopte hij met vissen en hij mist het geen tel. “Ik hengel nog af en toe, dat heb ik altijd leuk gevonden. Ik heb zoveel gevaren. Het is wel goed zo.”

Zijn leven lang woont hij al in Sloten. Vroeger had hij nog wel het idee om naar het buiten-

land te gaan. En dan niet Spanje ofzo, maar het echte werk: Micronesië bijvoorbeeld. En daar een visserij opzetten. Met de komst van de kinderen kwam het er gewoon niet meer van. “Dat soort dingen moet je eigenlijk gelijk doen”, knikt Jacob. Vanaf het bankje

De FNV is er ook voor U De FNV ontstond in 1976 toen het NVV en het NKV intensief gingen samenwerken. Op 1 januari 1981 gingen beide vakbonden op in het FNV. Sinds 1 januari 2015 zijn er diverse beroeps gerelateerde vakbonden gefuseerd tot een ongedeelde vakbond, het FNV met ruim 1 miljoen leden.

Lokaal FNV is een lokaal vrijwilligersnetwerk met door heel Nederland afdelingen die op lokaal niveau proberen de politieke ontwikkelingen op het gebied van werk en inkomen te beïnvloeden. Hiermee wordt gelobbyd op lokaal niveau, door FNV leden in hun eigen omgeving.

Na de fusie in 2015 zijn ook de Lokaalnetwerken hervormd, sindsdien verzorgen ze ook de jubilarissen en de FNV belastingservice in hun gebied.

Lokaal FNV-de Fryske Marren verzorgt 2 keer per jaar de huldiging van haar jubilarissen. Tevens worden er 1 of 2 thema-avonden gehouden. In het voorjaar is de belastingservice beschikbaar in het vakbondshuis te Heerenveen, Koornbeursweg 32 te Heerenveen.

Het dagelijks bestuur bestaat uit voorzitter, secretaris, penningmeester en wordt ondersteund met een aantal kaderleden voor advies en realisatie van de thema avond(en). Ook de senioren hebben hun eigen inbreng in voorlopig een thema- of werkgroep.

Actuele thema’s zijn momenteel: de WMO (zorg) , participatiebeleid, echte banen (geen vrijwilligers op betaalde banen), aanbestedingswerk en naleving en

achter zijn huis staart in de richting van het Brandemeer. Er vaart een bootje voorbij. Aan de horizon steekt de pijp van het Woudagemaal uit. Vogels kwetteren wat in het water.

“Ach, we hebben het hier altijd goed gehad.”

(Advertorial)

handhaving. De senioren-groep heeft als thema’s: pensioenen en erfrecht, gezond ouder worden, eenzaamheid, financiën, etc.

Heeft u interesse en/of affiniteit met het vakbondswerk, kom dan eens langs voor een gesprek om te zien wat u voor Lokaal FNV – de Fryske Marren zou kunnen betekenen of stuur een email naar de secretaris van de afdeling.

Nu de economie weer aantrekt moeten we er voor zorgen dat CAO afspraken blijvend worden nageleefd, de Gemeente de “overgedragen WMO taken” ook realiseert en afspraken met/naar burgers ook vertrouwen geeft.

Lokaal FNV-De Fryske Marren heeft een zorg actiepunt voor al uw opmerkingen, klachten of problemen!

Lokaal FNVDe Fryske Marren Postadres: L. vd Plaat Zuivelweg 12, 8536 VK, Oosterzee Telefoon: 06-82001269 Email: lokaal.defryskemarren @vereniging.fnv.nl Website: lokaalfnv.nl/regio/de-fryske-marren

toerist v

rondvaarten sneek 2018

vaarkalender juli 17 | M in i 11 - st e de n c r u ise 20 | M id d en F rie sl an dt o c h t 24 | G ra c h te n t o c h t S n e e k & I J l s t 26 |D orp ento c h t 31| Mi d d en F rie sl a n dt o c h t

Rese rver voor e tele urstkomtn ellin g

Meneer Rypkema:

“Met een paar

augustus

aanpassingen kan ik

15 | M in i 11 - s t e de n c ru ise 17 | Skû t s j e sil e n S n e e k (f in a l e ) 20 | Pr i n c e n h o f to ch t 23 | El f m er e n to ch t 28 | M id d en F r iesl a n dto ch t 29| G r a ch t e n to ch t S n e e k & I J l s t

hier prima een dagje ouder worden”

juli & augustus Rondvaart Sneekermeer Data zie website

Rondvaartbedrijf M. van der Werf T. 0515 - 415379 info@rondvaartvanderwerf.nl

www.rondvaartsneek.nl

Goed voorbereid voor later?

Zorg ervoor!

Kijk op www.thuisbestdfm.nl

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

21

Op de koffie bij

deFryskeMarren

MATTHIJS SIKKES

Wat houdt onze burgemeester, wethouders en politiek bezig?

GrootDeFryskeMarren gaat elke maand bij één van hen op de koffie om te praten over hun kijk op wat er speelt in onze lokale samenleving. Ditmaal een kopje koffie bij Matthijs Sikkes, fractievoorzitter van GroenLinks.

TEKST EN FOTOGRAFIE WIM WALDA

“IK WIL EEN STIP AAN DE HORIZON ZIEN…” In maart 2018 beleefden GroenLinks fractieleider Matthijs Sikkes-van den Berg en zijn man Bauke, tevens campagneleider van GroenLinks De Fryske Marren, een dubbel moment van glorie. Niet alleen verdubbelde het aantal zetels in de gemeenteraad voor GroenLinks van een naar twee, maar nog veel belangrijker, op 9 maart mochten Matthijs en Bauke hun toen net twee weken oude adoptiezoon Hero in hun armen sluiten.

“Dat was op zijn zachtst gezegd een hectische periode”, vertelt Matthijs Sikkes glimlachend. “We hadden al zes jaar geleden een adoptieprocedure opgestart en in januari kregen we volkomen onverwachts een mailtje vanuit Orlando dat er mogelijk een kindje voor ons was in Amerika. Het moest nog geboren worden. Uiteraard spelen dan de verkiezingen door je hoofd, want we zaten midden in de campagne, waarin ik lijsttrekker was en Bauke campagneleider van GroenLinks De Fryske Marren. Maar de blijdschap over onze aanstaande zoon Hero overheerste uiteraard en met de leden van het campagneteam zijn goede afspraken gemaakt. De nummer drie op de kieslijst, de nummer twee Anne Merkuur was vanwege haar zwangerschapsverlof ook afwezig, Ralph de Graaf, heeft samen met de rest van het team zowel de debatten van mij, als het campagnewerk van Bauke grotendeels overgenomen en deed dat met verve.”

“Op 8 maart vertrokken we naar Amerika en een dag later konden we Hero in onze armen sluiten. Man, wat een moment. Op 1 april keerden we terug in Nederland. We moesten daar blijven, omdat er voor Hero door de rechtbank een paspoort moest worden afgegeven en dat duurde drie weken.

Weer een ‘manneke’ erbij in wat toch al een mannenhuishouding was.”

VOOR DE LIEFDE De dertigjarige zelfstandig orthopedagoog zit zichtbaar gelukkig op zijn praatstoel in hun huis in Sint Nicolaasga. Hij kwam dankzij de liefde naar Friesland. Geboren in Naarden, getogen in Bussum. De jongste van de vier kinderen Van den Berg (drie oudere zussen), voelt zich ‘senang’ in ‘het Friese’ met zijn partner Bauke, die hij een kleine tien jaar geleden ontmoette in Heerenveen en met wie hij zes jaar geleden in het huwelijk trad.

Hij studeerde pedagogiek en vestigde zich in 2010 samen met Bauke in Oudehaske, dat toen nog onderdeel uitmaakte van de gemeente Skarsterlân. Naast zijn werkzaamheden als orthopedagoog, werkt hij op projectmatige basis voor diverse gemeenten buiten Friesland aan een breed spectrum van onderzoeks- en adviestrajecten, zoals burgerparticipatie, nieuwe democratie en andere onderwerpen binnen het sociaal domein.

GROENLINKS “Ik kom uit een ‘rood nest’, waar altijd veel werd gediscussieerd” vertelt hij. “Mijn vader was een echte PvdA-man en heeft meer dan

veertig jaar bij de VARA gewerkt. Dankzij de verhalen en discussies met een nicht van mij, die werkzaamheden deed voor GroenLinks, ben ik me in die partij en haar denkbeelden gaan verdiepen en kwam ik tot de conclusie dat die partij beter bij mij paste dan de PvdA. Met name de ietwat vrijzinnige, innovatieve en sociale aspecten spraken mij aan, zodat ik toen lid ben geworden.

Toen ik rond 2010 naar Oudehaske kwam, bleek er geen GroenLinks-afdeling te bestaan in de gemeente Skarsterlân en was het te kort dag om er voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2010 nog een op te richten.

Twee jaar later echter, in de periode van de herindeling tot de nieuwe gemeente De Friese Meren, zag GroenLinks De Friese Meren het levenslicht en nam Matthijs Sikkes deel

aan de vervroegde gemeenteraadsverkiezingen van 2013 van de gemeente De Fryske Marren. Hij werd gekozen in de gemeenteraad. In 2018 verdubbelde het aantal zetels en het scheelde slechts enkele tientallen stemmen of er hadden drie ‘groenen’ plaats kunnen nemen op een raadszetel in Joure’.

VISIE OP DE TOEKOMST In zijn eerste periode als raadslid viel de eenmansfractie van GroenLinks regelmatig over het gebrek aan visie, een college dat niet over de grenzen van haar eigen bestuursperiode heen durfde te kijken en zich liet leiden door de barometer van ‘de gemeentelijke schatkist’. ‘GroenLinks hoopt op die stip aan de horizon’ betoogde Sikkes in zijn commentaar op de kadernota 2015.

‘Wij willen hier graag met het college over

sparren en meedenken over deze stip en hoe we kunnen komen tot een maatschappelijk verantwoorde gemeente in plaats van een boekhoudgemeente.’

“Met name die frase over sparren en meedenken vind ik hierin heel belangrijk, want dat sluit naadloos aan bij het ‘credo’ van onze partij. Of we nu regeren of in de oppositie zitten, we beseffen dat onze maatschappelijke opgaven boven de partijbelangen uitstijgen en dat we met zijn allen moeten werken naar mogelijke oplossingsrichtingen daarvoor. Daar past geen betweterig en drammerig gedrag in, maar de overtuiging dat we het met zijn allen moeten doen, omdat we anders geen schijn van kans maken.

Ik zeg wel eens van mezelf: Ik ben positief kritisch wanneer nodig, maar constructief als het kan.”

KLIMAATWET De Klimaatwet, geïnitieerd door Jesse Klaver van GroenLinks en Diederik Samsom van de PvdA, is in compromisvorm omarmd door in totaal zeven partijen. Hiermee legt de Tweede Kamer vast dat Nederland in 2050 nagenoeg klimaatneutraal moet zijn. Alle elektriciteit moet dan duurzaam worden opgewekt. Maar hoe en in welk tempo dat doel bereikt moet worden, is niet vastgelegd.

Matthijs Sikkes: “Het staat vast dat dit iedereen geld gaat kosten, maar je kunt ook denken in kansen. Fossiele brandstoffen worden steeds duurder, terwijl de middelen om alternatieve energie op te wekken door massaproductie steeds goedkoper en effectiever worden. Denk aan zonnepanelen, windenergie, bodemwarmte, warmtepompen, isolatietechnieken. Linksom of rechtsom, we moeten met zijn allen tot een oplossing komen.

Waarbij uiteraard de burger niet het kind van de rekening mag worden. Je zou bijvoorbeeld kunnen denken aan een renteloze lening door gemeente of Rijk om de investering voor een gasvrij huis te kunnen doen. De lening zou terug kunnen worden betaald uit de besparing die op de energiekosten wordt bereikt. Of een subsidiëring in welke vorm dan ook. Of andere mogelijke constructies.

Het is een kwestie van keuzes maken.”

“Als GroenLinks gaan we de komende periode, waarin we met bezuinigingen te maken krijgen, positief kritisch wanneer nodig, maar constructief meedenkend wanneer het kan, de vinger aan de pols houden.

En we blijven vragen om die stip aan de horizon….”

Ferrum Ferrum Luxe B&B Valkenburg aan de geul

• Een stukje Friesland in Bourgondisch Limburg • Grote jacuzzi buiten • 6 persoons sauna met 75 m2 zonnedek • Ruime kamers met inloop regendouche • Amstel gold race parcours duidelijk aangeg aangegeven • Schitt Schitterende wandelroutes

Let op:

kerstmarkt sfeerv ol Valkenburg in de bekende mergelgrotten vanaf 16 november tot en met 24 december .

Boek snel voor een paar dagen ontspanning!

Gratis welkomstdrankjes bij vermelding Fryske Marren.

Kruisstraat 6 - 6301 PC Valkenburg - T 06 1596 5113 - info@ferrumferrum.com

LIFESTYLE TRENDS 23

LIFESTYLE TIPS & TRENDS SPECIALISTEN UIT DE FRYSKE MARREN GEVEN HUN KIJK OP DE LAATSTE TRENDS OP HET GEBIED VAN BEAUTY, ETEN EN INTERIEUR....

De graankorrel is het embryo van een plant. De plant beschermt zijn embryo door er toxische stoffen, zoals lectinen en saponinen (anti-nutriënten) in te stoppen, zodat het graan niet opgegeten wordt. Deze anti-nutriënten veroorzaken beschadigingen aan de darmwand. Hierdoor wordt deze doorlaatbaar en kunnen er lichaamsvreemde stoffen in de bloedbaan terechtkomen, waarop het lichaam reageert met een ontstekingsreactie. De meeste lectinen en saponinen zitten in het volkoren-deel van het graan.

De voordelen van volkoren graan (vezels) wegen niet op tegen de grote nadelen. Betere vezels haal je uit veel groentes en wat fruit.

Zo bevat rucola meer vezels dan volkoren brood.

HIEKE KAMMENGA & JOHANNA STRIKWERDA Natuurwinkel Joure

Van een doorlaatbare darm krijg je niet alleen acute ontstekingen, maar raakt je lichaam chronisch, laaggradig onstoken.

Insuline-resistentie kan hiervan het gevolg zijn.

Ook de gliadine, met name in tarwe, maakt de darmwand kapot. Zelfs mensen die niet aan coeliakie lijden, reageren op gliadine door middel van ontstekingsreacties. Alle gezonde stoffen in granen kun je ook uit veel verschillende groentes en goede eiwitbronnen halen.

de darmwand kan weer herstellen en er volgt een toename van goede, probiotische bacteriën.

Onze verre voorouders aten helemaal geen granen. Door het vermijden van granen en het eten van veel meer groentes en wat fruit wordt de diversiteit en kwaliteit van verschillende soorten darmbacteriën bevorderd;

Probeer eens om 10 dagen geen granen te eten (geen tarwe en geen volkoren granen). Eet veel groente, dagelijks een paar eieren en vis of kip.

Het liefst zoveel mogelijk biologisch voor de betere vetzuren, vitaminen

Wondjes?

Blijf er van af

Niets is zo vervelend als een jeukend korstje op een wond. Je weet dat je het moet laten zitten voor het genezingsproces, maar ondertussen zou je niets liever willen dan het eraf krabben of pulken.

Waarom is dat eigenlijk zo slecht?

De intacte en gezonde huid geeft het lichaam een perfecte beschermlaag tegen allerlei soorten bedreigingen van buitenaf (bijvoorbeeld tegen ziekteverwekkers).

Een wond is een verbreking van die beschermlaag. Wondgenezing is daarom nodig om je tegen infectie te beschermen.

Na de verwonding beschermt het lichaam zich eerst door middel van bloedstolling en het vormen van een korst. Deze korst dient als tijdelijke opvulling van de wond. Onder de korst worden nieuwe cellen aangemaakt.

Deze nieuwe cellen gaan de nieuwe huid vormen. Is dit proces klaar, dan valt het korstje er vanzelf af.

Krabben is dus niet de slimste oplossing. Vaak stilt het de jeuk voor even, maar het kan er ook voor zorgen dat de huid geïrriteerd raakt en dan krijg je alleen maar meer jeuk. Daarbij kunnen er bacteriën in de wond komen als je deze openkrabt en die kunnen op hun beurt weer voor ontstekingen zorgen. Als je steeds opnieuw de korst van de wond krabt, gaat de huid hierop reageren en ontstaat er uiteindelijk meer littekenweefsel. En dat is iets wat je liever niet hebt, vooral niet in je gezicht.

Dus heb je wondjes, puistjes en/ of oneffenheden, probeer er zoveel mogelijk af te blijven.

FETTJE BAJEMA - Schoonheidsspecialist, eigenaresse Fettje’s Beautysalon

en mineralen, en de afwezigheid van residuen van bestrijdingsmiddelen.

Heeft u vragen of wilt u meer uitleg, kom dan gerust langs in de Natuurwinkel Joure.

Haal binnen naar buiten Genieten jullie ook zo van de mooie, zonnige dagen die we al hebben gehad en die hopelijk nog komen gaan? Heerlijk buiten zitten en lekker buiten eten. Je tuin is dan echt een verlengstuk van je interieur.

Het is erg leuk om je terras mee te nemen in de sfeer van je interieur. Zo heb je tegenwoordig tuinkussens die in de lente en zomer buiten kunnen blijven liggen en zijn er prachtige tuinstoelen voor zowel buiten als binnen. Je zou dus dezelfde stoelen voor binnen en buiten kunnen kiezen. Ook zijn er vloerkleden voor buiten, die ook weer erg mooi binnen staan.

Met kleur kun je ook heel veel doen. Een mooie lichtslinger in

kleur of in stoer zwart wit zorgt er voor dat je lekker lang buiten kan blijven zitten ook al wordt het donker. Ook geven lampions een fijne sfeer, hang ze op in de kleuren van je interieur. Daarbij nog een mooi tafelkleed met bijpassend servies en nog wat planten in mooie potten en je terras is een prachtig verlengstuk geworden van je interieur.

RINSKE LOK-JEPMA - Interieurstylist, eigenaar Rinske Interieurstyling

24

&FIT

GEZOND

NUMMER 07 • 2018

MijnAntonius: ‘Je levert als patiënt op een efficiënte manier een eigen bijdrage aan je zorg’ Na een hartoperatie bezoekt Henrita van der Hoek uit Hommerts regelmatig het Antonius Ziekenhuis. Ze is onder controle bij vasculair verpleegkundige Olga Bruinsma, die haar vertelt over MijnAntonius. “Ik werd nieuwsgierig en ben gaan kijken. Ik vind het ideaal!” zegt Henrita.

BLOEDDRUK ONLINE DOORGEVEN Henrita logt regelmatig in op MijnAntonius. “Het e-consult vind ik de meest ideale functie. Thuis meet ik mijn eigen bloeddruk en via e-consult geef ik door wat de waardes zijn. Ook zet ik erbij wanneer ik iets wil bespreken tijdens mijn afspraak, zoals bijwerkingen van medicatie. Eventueel bespreekt Olga dit dan alvast met de arts. Zo gaan we beide goed voorbereid het gesprek in. Je levert zo als patiënt op een efficiënte manier een eigen bijdrage aan je zorg.”

PATIËNTENDOSSIER INZIEN In haar online patiëntendossier leest Henrita soms de huisartsenbrieven en bekijkt ze haar bloeduitslagen.

“Het is fijn dat je thuis, op een rustig moment, veel kan teruglezen. En

door mijn bloedwaardes met elkaar te vergelijken, zie ik zelf het verloop van mijn genezing.”

VEEL TE VINDEN OP MIJNANTONIUS MijnAntonius is wat Henrita betreft compleet. “"Ik vind het uitgebreid genoeg. Wat er niet op staat, kun je opvragen. Misschien komt er in de toekomst nog een koppeling met andere ziekenhuizen. Ik ben eens vanuit het Antonius Ziekenhuis naar een ander ziekenhuis vervoerd, om vervolgens weer terug te komen in het Antonius.

De gegevens van het andere ziekenhuis staan nu niet in MijnAntonius.”

EEN BIJDRAGE LEVEREN AAN JE EIGEN ZORG Henrita laat weten dat patiënten die nog nooit hebben ingelogd, dit zeker eens moeten doen. “Gewoon proberen! Je kunt niet zomaar iets fout doen en het wijst zich vanzelf. Het zit achter een veilige inlog: DigiD, een aparte inlognaam en wachtwoord aanmaken is dus niet nodig. Het gaat over een belangrijk onderwerp, namelijk jezelf, jouw zorg. Daar kun je via MijnAntonius een waardevolle bijdrage aan leveren.”

Henrita van der Hoek

CHECK UW MEDICATIEOVERZICHT! Via MijnAntonius kunnen patiënten ook hun eigen medicatieoverzicht raadplegen. 'Zo'n extra controlemoment komt de medicatieveiligheid ten goede', weet ziekenhuisapotheker dr. Michiel Duyvendak.

De aandacht voor medicatieveiligheid heeft een goede reden. In 2013 turfden onderzoekers landelijk maar liefst 25.000 vermijdbare ziekenhuisopnames als gevolg van medicatiefouten. 'Omgerekend zijn dat er bijna zeventig per dag', verduidelijkt Duyvendak.

Vooruitgang Sindsdien is dankzij nieuwe richtlijnen en extra controlemomenten al veel vooruitgang geboekt. Dat kan nóg beter, vindt het ministerie van VWS. Hoe? Door patiënten toegang te geven tot hun eigen medische en medicatiegegevens. Op die manier komen patiënten goed voorbereid naar het spreekuur en kunnen zij beter meebeslissen over hun behandeling.

'Ze krijgen dus meer regie', licht de ziekenhuisapotheker toe.

zoals die bij hun eigen apotheker zijn geregistreerd. 'Voorwaarde is wel dat patiënten daarvoor toestemming hebben gegeven aan hun apotheker of apotheekhoudende huisarts.'

Ziekenhuisapotheker dr. Michiel Duyvendak: 'Een extra controlemoment komt de medicatieveiligheid ten goede.'

om je medicatieoverzicht zo volledig mogelijk te maken en geef toestemming aan je apotheek of apotheekhoudende huisarts om medicatiegegevens uit te wisselen.

Duyvendak vraagt patiënten om hun medicatiegegevens voorafgaand aan de (controle)afspraak zorgvuldig te controleren. 'Als je een bepaald medicijn niet meer of in een andere dosering gebruikt, willen we dat graag weten.' Hetzelfde geldt voor zogeheten zelfzorgmedicatie.

patiëntenportaal is zo vormgegeven, dat die informatie direct in het medisch dossier zichtbaar is. Tijdens de afspraak of geplande opname beschikt de arts dus over de actuele medicatiegegevens. Daarin loopt het Antonius Ziekenhuis landelijk voorop.'

Help mee!

Gebruiksvriendelijk

Duyvendaks advies aan patiënten is glashelder: help actief mee om je medicatieoverzicht zo volledig mogelijk te maken. 'Hoe completer het plaatje, hoe beter en veiliger onze zorg wordt. Dat is een gezamenlijke verantwoordelijkheid.'

Toch zullen er ook patiënten zijn die zo'n digitaal portaal ingewikkeld vinden. Is die koudwatervrees terecht? 'Nee hoor, MijnAntonius is zeer gebruiksvriendelijk', verzekert Duyvendak. 'Je hoeft alleen maar een paar vakjes aan te klikken en de wijzigingen door te geven, een kind kan de was doen. Je moet vooral weten welke pillen je slikt en hoe vaak, dat is het belangrijkste.'

Toestemming Patiënten van het Antonius Ziekenhuis hebben via MijnAntonius inzage in hun actuele medicatiegegevens

HELP ACTIEF MEE

Wie verschillen met het overzicht ontdekt, kan dat via MijnAntonius rechtstreeks doorgeven. 'Het

'Een voedingssupplement zoals knoflookcapsules lijkt misschien onschuldig, maar kan de stollingssnelheid van het bloed beïnvloeden.'

GROOTDEFRYSKEMARREN

25

Wurkjouwer aan de slag bij The Colorfield Performance Muziekvereniging Melodia biedt ouderen Balk muzikaal cadeau aan DE MUZIEKMARATHON ‘DE TOAN HÂLD OAN’, GEORGANISEERD DOOR DE PROJECTGROEP MEI EN FOAR ELKOAR IN WIJCKEL, WAS EEN GROOT SUCCES. BEWONERS VAN JELLE MEINESZHOF (PATYNA) EN TALMA HIEM (HOF EN HIEM) IN BALK ZIJN VERRAST MET EEN TABLET OM HET GEBRUIK VAN MUZIEK BLIJVEND TE STIMULEREN. ‘De bewoners van Jelle Meineszhof (Patyna) en Talmahiem (Hof en Hiem) krijgen van onze projectgroep acht tablets met draadloze koptelefoons’, vertelt Christina Boonstra van de projectgroep ‘Mei en foar elkoar’ van muziekvereniging Melodia.

‘Muziek blijft als een van de langste herinneringen in ons brein zitten, zo blijkt uit onderzoek.

Mensen met dementie kunnen door muziek enorm opleven. Bepaalde muziekstukken herinneren hen aan vroeger. Met die reden is er gekozen om tablets aan te schaffen voor de mensen van Talmahiem en Jelle Meineszhof, waar ook veel oud-Wikelers wonen.’

De oudere bewoners met dementie krijgen op hun tablets ieder hun persoonlijke muziekmap, samengesteld door henzelf en hun familieleden die precies weten welke muziek heit of mem bijvoorbeeld draaide tijdens het aardappels schillen of heit tijdens het klussen. Met een draadloze koptelefoon kunnen de bewoners luisteren naar muziek die hen raakt. De tablets, inclusief koptelefoons, zijn eind juni tijdens een gezamenlijke zangochtend in overhandigd. ‘We hopen dat op deze manier ook voor de bewoners de toon nog heel lang blijft aanhouden.’

Frij-stipers (vrijwilligers) van Punt Twa en Wurkjouwer (een onderdeel van Pastiel en Empatec) zetten zich in het voor- en najaar van 2018 in voor LF 2018 bij het project The Colorfield Performance in Sloten. Een kunstwerk bestaande uit 499 panelen, gemaakt door 400 (internationale) kunstenaars.

EEN ENORM KUNSTWERK “Met z’n allen een enorm kunstwerk maken.” Dat was de gedachte van kunstenaar en initiatiefnemer Dirk Hakze. Hij nodigde (inter)nationale kunstenaars uit om van mei tot en met september 2018 samen 499 schilderijen te maken, die in een weiland in Sloten te zien zijn.

gemeente. “Dankzij Karin was de connectie met Wurkjouwer snel gemaakt. Zij reageerden enthousiast en in april 2018 stonden Frijstipers van Wurkjouwer en van de entree-opleiding van het Friesland College klaar om vol enthousiasme de palen in de grond te slaan.”

VELE HANDEN MAKEN LICHT WERK

“Met de hulp van de Frij-stipers konden we in een paar dagen tijd veel werk verzetten”, aldus Dirk Hakze. “Bovendien zijn er nog meer Frij-stipers aan het werk. Zij helpen ons met de catering en de ontvangst van bezoekers. Vele handen maken licht werk!”

Via gemeente De Fryske Marren kwam ze in contact met Karin Nijdam van Punt Twa. Zij werft onder andere vrijwilligers voor evenementen in de

Inmiddels staan de 499 panelen opgesteld in de vorm van

Een project van een dergelijke omvang vergt nogal wat organisatie. Fettsje Boorsma (coördinator van The Colorfield Performance) vertelt: “In eerste instantie zochten we een grote groep vrijwilligers om ons te helpen duizenden palen in de grond te slaan. Een enorme klus in het natte voorjaar.”

een driehoek. Deelnemende kunstenaars beschilderen 400 panelen. Dirk Hakze de andere 99 panelen.

Dagelijks zijn er vier tot zes schilders aan het werk. “De kunstenaars mogen maken wat ze willen, zolang ze maar geen zwart gebruiken. Alle kunstwerken samen vormen één groot, kleurrijk geheel.

Een Colorfield Performance met hulp van “de Mienskip.”

Nieuwe mensen leren kennen door vrijwilligerswerk Eén van de vrijwilligers die via Punt Twa aan de slag is bij The Colorfield Performance is Hans van Maurik.

Hans komt oorspronkelijk uit Utrecht en verhuisde ruim een jaar geleden naar Joure. “Ik woon hier in een leuke wijk en ben al helemaal ingeburgerd.” Om nog meer mensen te leren kennen is Hans vrijwilligerswerk gaan doen. “Op maandag- en dinsdagmiddag ben ik bij Miks welzijn aan de Brugstraat te vinden, als vrijwilliger in barbeheer. Karin Nijdam vroeg of ik ook aan de slag wilde als Frij-stiper in Sloten. Samen zijn we erheen gegaan om te kijken wat ik kon gaan doen. Dat waren vooral klusjes als grasmaaien, schilderijen verstellen, water aan- en afvoeren, enzovoort.” Op woensdag 20 juni 2018 startte Hans als Frij-stiper.

Later dit jaar heeft de muziekvereniging ook nog muzikale verrassingen voor jongeren en voor volwassenen in petto. Wat dat precies is, is nog even geheim.

En dat viel juist die dag toch een beetje tegen. “Er was hartstikke mooi weer voorspeld, maar het was vooral erg koud. Ik ben er van half tien tot half twee geweest en heb me vooral beziggehouden met het afschuren van de palen waaraan de schilderdoeken zijn bevestigd. Niet mijn favoriete klusje. Maar de mensen waren hartstikke gezellig, dus als het goed weer is, wordt het vast erg leuk!

Bovendien leer ik zo nog meer nieuwe mensen kennen.”

To be continued dus….

WILT U OOK VRIJWILLIGER WORDEN? LOOP DAN EENS BINNEN BIJ PUNT TWA. PUNT TWA BALK Bogermanstraat 7 8561 BK Balk Tel: 06-46294787 / balk@punttwa.nl Open: woensdag van 9:00 tot 12:00 uur.

PUNT TWA JOURE Brugstraat 1 8501 EV Joure (Miks welzijn) Tel. (0513) 414 593 / joure@punttwa.nl Open: dinsdag en donderdag van 9:00 tot 14.:00 uur.

PUNT TWA LEMMER Wypke Hofstraat 8 8531 GM Lemmer (Dienstencentrum Senioren) Tel. 06 - 46 10 47 75 / lemmer@punttwa.nl Open: maandag- en dinsdagmiddag van 14.00 tot 15.30 uur.

samen genieten.

samen op pad en samen beleven In gemeente De Fryske Marren raak je nooit uitgekeken. Het afwisselende landschap met weidse vergezichten, grote meren en bosrijke gebieden biedt volop recreatiemogelijkheden. De talrijke historische dorpjes en de elfstedenstad Sloten zijn een lust voor het oog en nodigen uit tot een bezoek.

Bovendien kent de gemeente een groot aantal verrassende evenementen, zoals het Skรปtsjesilen en de Friese Ballonfeesten. Maak ook kennis met onze prachtige plattelandsgemeente! Meer weten?

www.defryskemarren.nl

Fotografie: Gewoan Dwaan + BD Fotografie

33ste Samen beleven!

DE FRIESE BALLONFEESTEN TE JOURE 25 t/m 29 juli 2018 www.ballonfeesten.nl

/ballonfeesten

02 | FRIESE BALLONFEESTEN

33ste

25 t/m 29 juli 2018

Ballonvaarder Herman Kleinsmit

PIONIER VAN DE JOUSTER BALLONFEESTEN Hij heeft zijn ‘roots’ in Steenwijkerwold. Had een bakkerij in Joure, die hij verkocht toen hij besmet raakte met het ‘ballonvirus’. Is getrouwd en heeft drie kinderen, waarvan er twee ook een brevet hebben. Is de medeoprichter geweest van de Jouster Ballonfeesten en had in 1987 de eerste ballon in Friesland. Maakte in de dertig jaar dat hij ballonvaarder is, al meer dan 3000 vluchten. Is nu eigenaar van de grootste special shape ter wereld, de GJV Motor en zag een groot deel van de wereld door zijn liefde voor het ballonvaren. Herman Kleinsmit (65), luchtballonnen pionier van Friesland, aangenaam.

TEKST EN FOTO WIM WALDA

De vraag hoe de Jouster Ballonfeesten zijn ontstaan, beantwoordt Kleinsmit zonder ook maar een fractie van een seconde te aarzelen: “Daar zit een mooie voorgeschiedenis aan vast.

In mijn bakkersperiode had ik een illegale zender en organiseerde ik iedere zondagavond via die zender een bingo. Wekelijks verkocht ik voor een paar duizend gulden aan kaarten. Van het geld dat daarvan overbleef, organiseerden we leuke evenementen. Aanvankelijk deed ik dat alleen, maar al snel kwamen er een paar man bij en uiteindelijk was het een hele vriendenclub geworden, ‘Vriendenclub De Flecke’. Een van onze bekendste evenementen was het Wereldkampioenschap Solex, dat ook aan de basis heeft gestaan van de Jouster Ballonfeesten.”

De hoofdprijs van een van die WK’s was een ballonvlucht in de ballon die Landi Hartog, fabrikant van onder meer Solex onderdelen, ter beschikking had gesteld. Tijdens die vlucht met Henk Brink als de ballonvaarder, waren naast de wereldkampioen, de toenmalige burgemeester Michel Marijnen, journalist Alex de Haan en twee

bestuursleden van de Vriendenclub aanwezig, Herman Kleinsmit en Ynte Kuindersma. “We zijn toen geland bij Bantega en belandden in de dorpskroeg. Daar vroeg Michel Marijnen ons of het niet leuk zou zijn om iets met ballonnen in Joure te organiseren. ‘Een prachtig schouwspel en het zou veel volk trekken’. We zijn toen bij een paar ballonevenementen geweest, praatje maken met de organisatie en de belangstelling van de ballonvaarders voor een festival in Friesland peilen.”

Ballonfeesten “In 1986 vond de eerste editie van de Ballonfeesten plaats op de Nutsbaan in Joure en dat werd een doorslaand succes. We hadden 48 ballonnen, heel veel randactiviteiten, prachtig weer en duizenden bezoekers. Joure was vanaf dat moment Balloon City.”

“Het jaar daarop hadden we 89 aanmeldingen, waarvan het grootste deel uit het buitenland kwam, want in Nederland waren er niet meer dan een stuk of acht, waaronder een van mij.

De rest kwam uit Zweden, Denemarken, België, Frankrijk, Engeland, etc. Dat was achteraf veel

FOTO: GEWOAN DWAAN/DOUWE BIJLSMA

WK Solex

te veel van het goede. Het werd een puinhoop in het buitengebied, de gondels bij de landing dwars door de hekken heen, het vee ‘op de hobbel’. Bepaald geen reclame voor het ballonvaren.

Het gevolg was dat de Rijksluchtvaartdienst het aantal ballonnen tijdens dit soort festivals beperkte tot een maximum van 35 ballonnen.”

feest. In Joure kocht hij een hal voor de opslag van zijn ballonnen, en vestigde er daarnaast een borduurbureau, dat hij in zijn eentje runt. Computergestuurde borduurmachines staan daar te ratelen en borduren logo’s en beeldmerken op T-shirts, polo’s, broeken, trainingsjacks en ander textiel.

Het ballonbrevet en meer…

“Een luxeprobleem” zegt hij daar zelf over. “Daar heb ik het inmiddels zo druk mee dat het ballonvaren af en toe in de knel komt. Elk jaar nog stijgt de omzet. Maar na twintig jaar trek je de deur niet zomaar achter je dicht, daar zoek ik dus een koper of huurder voor, zodat ik mijn handen vrij heb.”

Het ballonvirus had Herman inmiddels stevig in zijn greep. In 1987 kocht hij samen met zijn broer een ballon, waar ze ’s zondags mee voeren onder auspiciën van een gediplomeerd ballonvaarder, want een ballon-brevet is verplicht.

Een jaar later had hij de opleiding zelf afgerond en was hij inmiddels in het bezit van een tweede ballon, waarmee hij door heel Nederland vloog.

Het harde bakkersbestaan liet zich moeilijk combineren met de uit de hand gelopen hobby van ballonvaren. Vaak pas tegen het middernachtelijk uur thuis van het ballonvaren en niet zelden na slechts een paar uur slaap weer in de bakkerij. In 1996 verkocht hij de bakkerij, hij had toen inmiddels vijf ballonnen, waarin hij ook mensen mocht opleiden voor het ballonbrevet.

Dat werkte als een olievlek, met als gevolg dat er rond de eeuwwisseling in de omgeving Joure/ Heerenveen 43 gediplomeerde piloten waren en er met mooi weer soms twintig tot dertig ballonnen boven het Friese landschap zweefden. En verder, want Kleinsmit ging de hele wereld over met zijn ballon(nen) en vindt elke reis weer een

Netwerk Kleinsmit vliegt over de hele wereld en heeft inmiddels een netwerk waar je U tegen zegt.

Reden voor de Stichting Ballonfeesten Joure om hem te vragen de verantwoording en organisatie rond de ballonnen op zich te nemen, want de animo was tanende. “Ik heb er ruim 35 bij elkaar gekregen waaronder 16 special shapes, want dat zijn uiteindelijk de echte publiekstrekkers. Het budget van de Ballonfeesten is beperkt zodat we veel met vestzak-broekzak constructies werken: Als jij dit jaar bij ons komt, kom ik volgend jaar bij jullie met ‘mijn motor’. Verder werken we voor de ballonteams met gastgezinnen, die ze hartelijk ontvangen en ze ook nog wat van Friesland laten zien. Zo deden we dat in de beginjaren ook en het werd altijd reuze op prijs gesteld.”

www.ballonfeesten.nl

/ballonfeesten

| 03

Samen beleven!

De Friese Ballonfeesten beleef je samen!

Duizenden bezoekers genieten vanaf 25 juli vijf dagen lang op de Nutsbaan in Joure volop van niet alleen de prachtige luchtballonnen, maar ook van alle andere vermaak dat hen geboden wordt.

Ook 2017 was het weer een succes!

FOTO: GEWOAN DWAAN/DOUWE BIJLSMA

“Joure was vanaf dat moment Balloon City”

Daarnaast zijn er dit jaar op de Nutsbaan allerlei andere activiteiten, waaronder modelballonnen en een paar ballonnen die aan de grond blijven zodat het publiek ze kan zien en voelen. Een ballonvaarder geeft er uitleg bij. Want zodra de ballonnen de lucht in zijn mogen de mensen achter de hekken vandaan naar het middenterrein waar dan van alles te beleven is. “Ik ben op hele grote festivals geweest in Amerika en Mexico waaraan 640 ballonnen meedoen en dagelijks zo’n 100.000 toeschouwers komen. Daar bouwen ze een schitterend commercieel circus omheen. De mensen kunnen de ballonnen tot op een meter benaderen.”

Motor De ballon die overal ter wereld monden doet openvallen van verbazing en bewondering is de 44 meter brede, 38 meter hoge en 650 kilo zware special shape GJV Motor van Herman Kleinsmit. Die is net zo hoog als een flatgebouw van tien verdiepingen. Daarmee vloog hij nog maar een paar weken geleden boven het circuit van Assen tijdens de TT. Deze ballon staat op het verlanglijstje van menig internationaal ballonfestival. Tijdens een mega ballonfestival in Mexico, waar over vier dagen verspreid 550.000 bezoekers

kwamen, was de motor een ‘hot item’, haalde hij de Amerikaanse televisie en was de special shape naar schatting goed voor 100.000 extra bezoekers (à 10 dollar). “Als wij in Joure 30.000 bezoekers scoren, gaat de vlag in de ‘Jouster Toer’.”

De magie van ballonvaren

Een luchtballon vaart altijd voor de wind, zodat in de gondel een serene stilte heerst (buiten het geluid van de brander, die af en toe aan wordt gezet) en je geen wind voelt. De lucht bestaat uit lagen die afhankelijk van de meteorologische omstandigheden verschillende richtingen kunnen hebben. Door de ballon te laten stijgen of dalen kun je in een andere luchtlaag terecht komen waardoor je van koers kunt veranderen en dat is de enige manier waarop je enigszins de richting kunt beïnvloeden. “In het mooiste geval stijg je op, vaar je een paar uur, stijg of daal je naar een andere luchtlaag, die je precies weer naar de plek brengt waar je bent opgestegen. Maar dat komt maar heel zelden voor. Het is waar de wind je brengt en daar zit ook het avontuur in.”

Toekomst “Ik hoop dat ik een gegadigde voor mijn borduurbedrijf vind, want dan wil ik volgend jaar met de special shapes ( De Motor en de Van Gogh ballon) naar Amerika om daar alle grote festivals mee te maken. Ik ben 65 jaar en gezond. Als ik wat wil moet ik het nu doen. Die ervaring nemen ze je nooit meer af. En het laatste hemd…….”

25 t/m 29 juli 2018 www.ballonfeesten.nl

/ballonfeesten

Verkoop, reparatie en restauratie van originele Friese, klassieke en moderne klokken.

Tigh Barra, de pub van Joure is een gezellige horecagelegenheid midden in hartje Joure!

Net als een pint Guinness bruist deze pub naar Ierland. Naast het ruime assortiment andere Ierse bieren en whiskey’s heeft het tevens een geweldig terras aan de winkelstraat waar u

www.jousterklokkenmakerij.nl

rustig kunt genieten van uw drankje!

Rijkserkend restauratie/reparatie-atelier

Kom eens langs! Sláinte!

Ierse gezelligheid?

De Jouster Klokkenmakerij Douwe Egbertsplein 8 - 8501 AB Joure - T 0513 41 41 04

0513 43 5389 | Midstraat 64 | Joure | www.tighbarra.nl

Tiid foar in oare bank?

Stap no oer!

Iepenje in Plus Betelrekken en krij: Help by oerstappen In Adviseur dy’t jo ken Persoanlik advys Wrâldpas App foar Mobyl Bankieren Ynternet Bankieren iDEAL

Foppie van Terwisga / ‘t Hasker Assurantiekantoor Hasker Utgongen 2 8465 SJ OUDEHASKE T (0513) 67 74 00 E info@foppie.nl I www.foppie.nl

3 augustus 10 augustus 17 augustus 24 augustus

Vertrek Slachterdyk Joure 09.30 uur.

Aankomst ±17.00 uur. Kaarten zijn verkrijgbaar aan boord of via het VVV-Joure. (volw. € 25,00 en kinderen t/m 12 jr. €10,-) meer info zie website

Inlichting: ( T ) 0513 - 41 33 72 ( M ) 06 - 531 543 08 ( I ) www.rondvaartbedrijfbrouwer.nl

www.ballonfeesten.nl

/ballonfeesten

| 05

Samen beleven!

Weer of geen weer...

DE BIJLSMA’S ZIJN ERBIJ! Het zijn geen stilzitters, Siebe (72) en Joke (69) Bijlsma uit Sint Nicolaasga. Als schaatsliefhebbers zijn ze overal wel geweest. “We gingen al naar Thialf toen er nog geen dak op zat”, vertelt Joke. Ze volgden de wedstrijden in Noorwegen, Zweden, Polen, Italië, Duitsland en ga zo maar door. Niet alleen voor het schaatsen, ook voor het plezier maken zij graag reizen naar het buitenland. Maar er is ieder jaar één periode dat ze steevast in Joure zijn: de Friese Ballonfeesten.

TEKST KIRSTEN VAN LOON // FOTO'S ORANGEPICTURES.NL

De eerste editie De eerste editie van de Friese ballonfeesten herinneren Siebe en Joke dan ook nog wel. In 1986 was het nog niet zo groot van opzet. Er waren wat punttentjes waar je kleinigheden kon kopen, weet Joke. Het was een bijzonder tafereel. Op uitnodiging kwamen ballonvaarders van heinde en ver naar Joure, dat vanaf dat jaar de bijnaam ‘Balloon City’ kreeg.

Als geboren en getogen Jouster kwam Joke na de mulo bij Douwe Egberts op kantoor terecht.

Daar werkte ze tot ze trouwde met Siebe Bijlsma uit Tjerkgaast, zo’n 47 jaar geleden. De twee betrokken een woning in Sint Nicolaasga, tussen Joure en Tjerkgaast. Binnen één jaar kreeg het stel twee kinderen. “Ze zijn ieder jaar 14 dagen even oud”, zegt Siebe opgewekt. Ze bleven Joure vaak bezoeken, vanwege Joke’s sociale kring. Daar hoorden ze van de ballonfeesten. Uit nieuwsgierigheid namen ze een kijkje en zijn tot op de dag van vandaag ieder jaar geweest.

Steeds uitgebreider evenement Intussen is er de afgelopen 33 jaar heel wat voorbijgekomen. Bij de eerste editie stegen vooral ‘gewone’ ronde ballonnen op, zoals de herkenbare Nivea ballon, blauw met een gele streep. De special shape Miss Piggy was bij de vuurdoop, maar de vorm week nog niet veel af van de gewone ballon. De jaren erop kwamen er steeds meer opvallende vormen bij. Zoals de fles Boomsma Beerenburg, de Fuji filmrol, de pauw en de ballon van Centraal beheer Achmea: ‘even Apeldoorn bellen’ met de spijker erdoor.

Naarmate de jaren verstreken kwamen er ook steeds meer activiteiten bij het evenement.

Joke en Siebe bezochten de feesten trouw.

Zelfs als ze op vakantie waren. Vanaf de camping in Willemsoord reden ze dan tijdens de ballonfeesten iedere dag op en neer naar Joure.

Mede op nadrukkelijk verzoek van de kinderen.

Dat vonden ze beiden niet bezwaarlijk want het was altijd genieten van de gezellige sfeer, de aankleding van het terrein en de praatjes die je met iedereen maakt. “Het is gewoon een machtig evenement!”, vindt Joke.

Spannende momenten Het oplaten van de ballonnen blijft nog ieder jaar voor een beetje spanning zorgen. Zeker als het wat harder waait, dan zwiepen de ballonnen wat heen en weer. Ze herinneren zich het noodweer dat in 2008 de hele boel platlegde nog goed. Die dag werd Buienradar aldoor in de gaten gehouden, maar het systeem detecteerde deze bui niet. Een ‘rolwolk’ denderde over Friesland. Er viel zoveel regen dat er 20 cm water op de Nutsbaan stond. Angstig vond Joke het. Die zaterdag en zondag konden de ballonnen ook niet worden opgelaten.

Terugdenkend aan alles wat ze hebben meegemaakt bij de feesten, vinden Joke en Siebe het lastig te zeggen wat ze het mooiste vonden.

De Van Gogh ballon, dat vindt Siebe wel een meesterwerk. “Hoe dat geschilderd is, prachtig!”

En ook de Koe van Herman Kleinsmit, met bijbehorend verhaal, blijft hen altijd bij. Deze werd in centimeters besteld, maar in inches gemaakt. In één klap was het de grootste luchtballon ter wereld.

Achter de ballonnen aan Maar het blijft vooral ook het weer wat voor wat spektakel zorgt. Siebe: “Zodra de ballonnen in de lucht waren, dan reden wij erachteraan.

Kijken waar ze neerkwamen. Toen had je nog geen navigatie en was het nog knap lastig om al die weggetjes te vinden om bij de ballon te kunnen komen. Maar er waren ook wel eens draaiwinden. Er steeg een ballon op en ging helemaal rond om vervolgens weer op de Nutsbaan te landen. Of dat ze eerst in noordoostelijke richting wegvliegen en vervolgens ten zuidwesten van Joure landden.”

bedrijf in Lemmer. Hij ging vroegtijdig met pensioen, zo konden zij samen nog veel genieten van het leven en van mooie reizen. Ze zijn wel tig keer in Turkije geweest, maar ook op Kreta, Mallorca en meer buitenlandse vakantieoorden.

Vorig jaar kwam er echter een fikse tegenslag.

Door gezondheidsproblemen van Siebe waren ze genoodzaakt rust te houden. Geen vakanties. De ballonfeesten hebben ze wel kunnen bezoeken, zij het kort.

Dit jaar staat het er gelukkig beter voor. Siebe zag op Facebook al het één en ander van wat er gaat komen. Het stel heeft hun zoon en dochter ook aangestoken met het ballonnenvirus.

Zoon Douwe is actief bij de organisatie van het evenement en dochter Bettina komt er ook nog ieder jaar naartoe.

“Hoe dat geschilderd is, prachtig!”

Dit jaar zeker weer Joke en Siebe zijn altijd actief geweest.

Siebe werkte tot zijn 59e bij een schilders-

Want weer of geen weer, de Bijlsma’s zijn erbij!

Is dit het moment voor uw nieuwe auto?

Volkswagen: tot € 4.645 voordeel

tot € 1.000 voordeel op een Tiguan

SEAT: tot € 6.385 voordeel

tot € 1.630 voordeel op een up!

ga voor zekerheid tot € 1.900 voordeel op een Polo

tot € 4.645 voordeel op een Tiguan

tot € 4.645 voordeel op een T-Roc

Per 1 september 2018 worden vrijwel alle nieuwe auto’s duurder vanwege de nieuwe WLTP-wetgeving voor het vaststellen van brandstofgebruik en emissie. Door deze aanpassingen betaalt u straks meer BPM en kunnen levertijden oplopen tot soms wel een half jaar. Wacht dus niet langer en ga voor zekerheid. Kies uit onze zéér ruime voorraad en rijd nog voor de zomervakantie in uw nieuwe Volkswagen de weg op.

De ruime keuze met zekerheid vindt u op vandenbrug.nl/zekerheid

IJ:

B NATUURLIJK

vandenbrug.nl/zekerheid

Van den Brug Heerenveen

Van den Brug Sneek

Zilverweg 5, 8445 PE Heerenveen | T 0513 - 63 30 54

Kleermakersstraat 6, 8601 WG Sneek | T 0515 - 42 52 52

Autoland van den Brug is ook gevestigd in Franeker, Drachten en Buitenpost

www.ballonfeesten.nl

/ballonfeesten

| 07

Samen beleven!

DAGPROGRAMMA

33ste

FRIESE BALLONFEESTEN Zaterdag, 28 juli 2018 Vrijdag, 27 juli 2018

Zondag, 29 juli 2018

Woensdag, 25 juli 2018 Donderdag, 26 juli 2018

THEMA Vliegen & Zweven o.a. Roofvogelshow, Paramotors, Caravan Escape, Jouster Skomkoppen, Hollands cafe, cocktailbar, kermis, markt, foodtrucks, (overdekt) terras, inloopen miniatuurballonnen, kinderveld met luchtkussens, schminkers, clowns, vermaak door SKIK, diverse mascottes, belevingsterras.

THEMA Vuur & Vlam

THEMA Frysk THEMA Wind o.a. Paramotors, Caravan Escape, Hollands cafe, cocktailbar, kermis, markt, foodtrucks, (overdekt) terras, inloop- en miniatuurballonnen, kinderveld met luchtkussens, clowns, diverse mascottes, schminkers, vermaak door SKIK, belevingsterras.

o.a. Con Spirito, North Frisian Percussion Corps, Hollands cafe, Bubble voetbal, Archery, cocktailbar, Caravan Escape, kermis, markt, foodtrucks, (overdekt) terras, inloopen miniatuurballonnen, kinderveld met luchtkussens, (voorlezen door) mascotte Tomke en meer, schminker, clowns en vermaak door SKIK, belevingsterras.

o.a. Grote BBQ, archery, bubble voetbal, klimwand, brandweershow, Virtual Reality, hottubs, Hollands cafe, cocktailbar, Caravan Escape, kermis, markt, foodtrucks, (overdekt) terras, inloop- en miniatuurballonnen, kinderveld met luchtkussens, diverse mascottes, schminkers, clowns en vermaak door SKIK, belevingsterras.

Entreeprijzen:

THEMA Nostalgie o.a. Oud Hollandse spelen, Kids Rodeo, Classic Cars, Nostalgische optocht, Virtual Reality, Archery, Bubble Voetbal, Hollands cafe, cocktailbar, Caravan Escape, kermis, markt, foodtrucks, (overdekt) terras, inloopen miniatuurballonnen, kinderveld met luchtkussens, schminkers, diverse mascottes, clowns, vermaak door SKIK, belevingsterras.

0 t/m 4: gratis, 5 t/m 12: € 2,50, 13 t/m 17: € 5,00, vanaf 18: € 7,50

Entreeprijzen:

Entreeprijzen:

Entreeprijzen:

0 t/m 4: gratis, 5 t/m 12: € 2,50,

0 t/m 4: gratis, 5 t/m 12: € 2,50,

13 t/m 17: € 5,00, vanaf 18: € 7,50

12.00 uur Kassa's open

13 t/m 17: € 5,00, vanaf 18: € 7,50

13.00 uur Kassa's open

15.00 uur Live muziek band Gaeld'r

12.00 uur Kassa's open

13 t/m 17: € 5,00, vanaf 18: € 7,50

0 t/m 4: gratis, 5 t/m 12: € 2,50,

Entreeprijzen: 0 t/m 4: gratis, 5 t/m 12: € 2,50,

15.00 uur Kassa's open

13 t/m 17: € 5,00, vanaf 18: € 7,50

17.00 uur Paramotors

15.00 uur Kassa's open

18.00 uur Officiële opening

17.00 uur Demo paramotors en optreden Jouster Skomkoppen

13.00 uur Kaatsdemo en -clinic

19.30 uur Opstijgen 35 heteluchtballonnen (vanwege het weer kan het tijdstip afwijken of dit onderdeel uitvallen) 20.30 uur Foute

Party met DJ Lars Wijnalda 22.30 uur Einde

19.30 uur Opstijgen 35 heteluchtballonnen (vanwege het weer kan het tijdstip afwijken of dit onderdeel uitvallen) 20.30 uur Live

muziek band Plus Us uit Joure

16.00 uur Nostalgische optocht 16.00 uur Aanvang BBQ

19.30 uur Opstijgen 35 heteluchtballonnen (vanwege het weer kan het tijdstip afwijken of dit onderdeel uitvallen) 20.30 uur Live muziek band G-String 22.30 uur Candlelight met dans

19.30 uur Opstijgen 35 heteluchtballonnen (vanwege het weer kan het tijdstip afwijken of dit onderdeel uitvallen)

19.30 uur Opstijgen 35 heteluchtballonnen (vanwege het weer kan het tijdstip afwijken of dit onderdeel uitvallen)

20.30 uur 90's party met DJ

20.30 uur Goud

van Oud met DJ Sieds

23.30 uur Candlelight met Lasershow

22.30 uur Einde 33ste Friese Ballonfeesten

00.00 uur Einde

22.30 uur Einde

00.00 uur Einde

22:30 uur Einde

Het programma van alle dagen is onder voorbehoud en bij uitvallen van programma(onderdelen) wordt er geen geld geretourneerd.

PARTNERS FRIESE BALLONFEESTEN

08 | FRIESE BALLONFEESTEN

33ste

25 t/m 29 juli 2018

Racemotor

33

ste

De tientallen opstijgende heteluchtballonnen zijn al vele jaren een ongekend schouwspel in het hart van Friesland. Dit jaar hebben we maar liefst 35 heteluchtballonnen, waaronder een groot aantal special shapes! Een overzicht...

De Friese Ballonfeesten beleef je samen!

Molen

Ballonvaarder: Sipke Bosma Woonplaats: Heerenveen Gemaakt in: Shropshire, Engeland Bouwjaar: 1990 Aantal deelnames ballon: 10 keer

Baby Lente

Ballonvaarder: Koen Audenaert Woonplaats: Delstelbergen, België Gemaakt in: Bristol, Engeland Bouwjaar: 2016 Aantal deelnames ballon: 0 keer

Vincent van Gogh

Ballonvaarder: Jan Jonkman Woonplaats: Akmarijp Gemaakt in: Bristol, Engeland Bouwjaar: 2003 Aantal deelnames ballon: 8 keer

Garfield

Ballonvaarder: Edcar Vermeulen Woonplaats: Barneveld Gemaakt in: Bristol, Engeland Bouwjaar: 2011 Aantal deelnames ballon: 0 keer

Ballonvaarder: Herman Kleinsmit Woonplaats: Joure Gemaakt in: Oswestry, Engeland Bouwjaar: 2010 Aantal deelnames: 4 keer

Smurf

Ballonvaarder: Jelle Buyse Woonplaats: Deinze, België Gemaakt in: Bristol, Egeland Bouwjaar: 1998 Aantal deelnames ballon: 5 keer

Piraatje

Ballonvaarder: Peter Audenaert Woonplaats: Berlare, België Gemaakt in: Bristol, Engeland Bouwjaar: 2015 Aantal deelnames ballon: 1 keer

www.ballonfeesten.nl

/ballonfeesten

Samen beleven!

Babette

Ballonvaarder: Guido Härle Woonplaats: Borne Gemaakt in: Igualada, Spanje Bouwjaar: 2013 Aantal deelnames ballon: 3 keer

Badmintonshuttle

Ballonvaarder: Roman Müller Woonplaats: Härkingen, Zwitserland Gemaakt in: Shropshire, Engeland Bouwjaar: 1991 Aantal deelnames ballon: 0 keer

Clown Mauriske

Ballonvaarder: Marc Verhelst Woonplaats: Zwijndrecht, België Gemaakt in: Igualada, Spanje Bouwjaar: 2008 Aantal deelnames ballon: 0 keer

Ui

Ballonvaarder: Leon Leemans Woonplaats: Breda Gemaakt in: Bristol, Engeland Bouwjaar: 2002 Aantal deelnames ballon: 12 keer

Likeurfles

Ballonvaarder: Gert Janse Woonplaats: Enschede Gemaakt in: Igualada, Spanje Bouwjaar: 2008 Aantal deelnames ballon: 0 keer

Ei

Ballonvaarder: Remmelt Neef Woonplaats: Medemblik Gemaakt in: Igualada, Spanje Bouwjaar: 2008 Aantal deelnames ballon: 0 keer

Theehuis

Ballonvaarder: Thomas Gleixner Woonplaats: Tobel, Zwitserland Gemaakt in: Shropshire, Engeland Bouwjaar: 1991 Aantal deelnames ballon: 0 keer

Varkentje

Ballonvaarder: Otto Hoping Woonplaats: Lohne, Duitsland Gemaakt in: Brno, Tsjechië Bouwjaar: 2002 Aantal deelnames ballon: 4 keer

Woody Woodpecker

Deze ballon blijft aan de grond.

Gemaakt in: Campo Largo, Brazilië Bouwjaar: 2012 Aantal deelnames ballon: 2 keer

| 09

Fly out together into the summer!

De Heide Heerenveen 14 juli 2018 Oriental Shisha Lounge

14 juli 2018 Heerenveen, met o.a.

Caribbean Salsa ASIAN CREATION

Trafassi • Biruta • Brassband la Negra • zOotiMe HOT Brazilian VIBES World Clubbing Men & Cherry • DJ Jonas van der Vlugt

Main stage 15.00 uur 17.00 uur 18.30 uur 19.00 uur 20.30 uur 21.00 uur 22.45 uur

zOotiMe Biruta Brassband la Negra Trafassi Brassband La Negra Men & Cherry DJ Jonas van der Vlugt Trafassi

Dance and party along on Latin Island!

15.00 uur DJ Lil Latino 16.00 uur Workshop Salsa improvers/ intermediate door Sederick Short (Nederlands danskampioen Salsa 2017) 16.45 uur Workshop all levels Bachata door Gorkis Rivas van dansschool El Bachatero 17.30 uur Workshop Afro Latin mix voor iedereen door Salseromboka

18.15 uur Workshop Kizomba door Shelina van danschool Shelina Salsa uit Eindhoven (haar pupillen haalden dit jaar de 1e prijs op de NK Salsa 2018) 19.00 uur DJ Lil Latino 19.30 uur Showblock door: Showteam Latinos, Salseromboka, Shelina en Sederic Short 20.00 uur Band Rompe Cabeza 20.45 uur DJ Lil Latino

21.00 uur Band Rompe Cabeza 21.45 uur DJ Padrino 22.30 uur Showblock door: Latinos en Salseromboka 22.45 uur DJ Padrino 00.30 uur Afsluiting

Koop uw tickets online €25,-

butterflybeachparty.nl

Brassband la Negra

CULTUUR

&UITGAAN

GROOTDEFRYSKEMARREN

37

EF ] I H C R A T E H T I U [

Lemmer van boven

Op verschillende manieren is Lemmer in het verleden ook van bovenaf vastgelegd: vanuit de Lemster Toer, de toren van de Katholieke Kerk of op een andere wijze uit de lucht. Dat levert totaal andere beelden op, bij voorbeeld van het centrum.

Op deze wijze zijn de verschillende achtertuinen, doorgangen en panden goed te zien, wat meestal verborgen blijft als je er voorbijloopt. Ook is te zien dat er veel delen van Lemmer nog onbebouwd zijn. Die gebieden waren nog weilanden of veengebieden.

Ingekleurde foto genomen vanuit de Lemster Toer, te zien is de R.K. kerk en op de voorgrond het Postkantoor en met achteraan de Zuiderzee.

Foto genomen vanaf het postkantoor met rechts de bewaarschool; daarachter de Openbare Lagere school, in het midden de Rooms Katholieke Lagere school, linksboven de Christelijke Lagere school en geheel links de Openbare U.L.O.school.

Links het water van de Zuiderzee. Vluchthaven met afgemeerde vissermanschepen. Midden onder naar rechts de Rien.

Op de verschillende foto's zijn kenmerkend, de Rien, Het Dok, de sluizen en de havendammen te zien.

Even zoeken en de gebieden zijn zo in de huidige situatie terug te plaatsen. Veel kijk en " puzzel" plezier.

Foto van de Riensluis met links de R.K. kerk met de Pastorie.

Foto begin jaren 60 met links de Lemster Toer en rechtsboven de Schans en de Emmakade.

Luchtfoto van begin jaren 60 waarbij links de rondweg zichtbaar is en in het midden de aanbouw van het huidige industrieterrein.

De Westhavendam met eerst de vuurtoren en vervolgens het Eintsje fan’ e Daam. In het midden de Oosthaven dam, die thans ingekort is. Ook duidelijk is te zien de bouw van de huidige Bumasluis. De verschillende industrieterreinen en de huidige Noord Oostpolder ontbreken nog op deze foto.

Met dank aan Stichting Oud Lemmer. Kijk voor meer info over de stichting Oud Lemmer op de site www.oudlemmer.nl en voor live beelden van het centrum van Lemmer op www.webcamlemmer.nl

38

NUMMER 07 • 2018

Wat ga jij doen in Zuidwest Friesland?

Dit een selectie uit de vele evenementen in Zuidwest Friesland.

Het meest actuele overzicht vindt u op: www.waterlandvanfriesland.nl

IEDERE DINSDAG EN DONDERDAG

ZATERDAG 14 JULI

JOURE, museum Joure, doe- en demodag 13:30-16:30 uur

BROEK FR, 10:00 - 12:00 uur

TERHERNE, Varend Friesland, 15:00 - 17:30 uur

SINT NICOLAASGA,PSV De Oorsprong, 13:00 - 20:00 uur

IEDERE WOENSDAG

SLOTEN FR, 13:00 uur

Beleef de passie van de ambachtsman Vaartocht met klassieke motorboot

Stadswandeling door IJlst

Natuurwandeling in de Twigen Marathon voor Paarden en Pony’s (Vis)rokerij en proeverij met live muziek

Muziek in de kerk met jeugdorkest “de Blaasbende”

IJLST, 10:30 - 12:45 en 14:00 - 16:15 uur

LEMMER, Hervormde Kerk, 15:00 uur

TERHERNE, Varend Friesland, 15:00 - 17:30 uur

met Jack Bottleneck bluesband SNEEK, 15.00-18.00

SNEEK, Martinikerk, 20.00 uur

ZONDAG 15 JULI

IEDERE DONDERDAG

HEMELUM,Flinkefarm, 10.00 – 16.00 uur

Beleef het zeilen met de zeilpraam ‘Branizer’ Orgelconcert in de Grote- of Martinikerk

Stadswandeling incl. rondvaart en museum

Zaterdagmiddagmatinee Marktstraat

Flinke Flea market

SLOTEN, Museum Stedhûs Sleat, 13:30 uur

DINSDAG 17 JULI

IJLST, 14:00 - 16:00 uur

LEMMER, MS Waterpoort, 13:00 - 15:00 uur.

HEEG, 15:30 - 17:00 uur

WOENSDAG 18 JULI

SNEEK, Marktstraat, 20:00 - 23:00 uur

LANGWEER, Ned. Hervormde Kerk, 20:00 - 21:00 uur

IEDERE DONDERDAG VANAF 19 JULI

DONDERDAG 19 T/M ZONDAG 22 JULI

WOUDSEND, centrum 11:00 - 17:00 uur

Friesland

IEDERE VRIJDAG

STAVOREN, Do 20:00, vr 16:00, za 10:00, zo 19:00 uur

Rondvaarten Houten bok IJlst

Wandelende theatervoorstelling Visserslatijn Koopavond Sneek en Swingterras

Boerenmarkt Woudsend

Rondvaart met zeilschip de LE50

PANNENKOEKTOCHT – of gewone rondvaart

Orgelconcert,

Houtvaert 2018,

15e Visserijdagen

LEMMER, Ligplaats LE-50, 13.00 uur

VRIJDAG 20 JULI

IEDERE VRIJDAG VANAF 20 JULI

RIJS, 19:00 - 21:00 uur

Kanongebulder in Sloten

Avondwandeling door het Rysterbosk

SLOTEN, Korenmolen de Kaai, 20:00 uur

ZATERDAG 21 JULI

IEDERE VRIJDAG EN ZATERDAG

DELFSTRAHUIZEN, KayakTjongerTours, 08:30 uur

Grachtenrondvaart Houtstad IJlst

Otterexcursie in een kayak, Heechsimmer Festival

SNEEK, Theater Sneek, 10:00 - 12:30 uur

HEEG, strand, 14:00 - 01:00 uur

IEDERE ZATERDAG

ZATERDAG 21 EN ZONDAG 22 JULI

Friesland, 13.30 – 17.00 uur

HEMELUM, Flinkefarm, 10:00 - 17:00 uur

WOUDSEND, Galerie Iris Anders Mooi, 14:00 uur

WARNS, 11:00 - 15:30 uur

TERHERNE, Atelier Kloeke Klodders, 15.00 uur

RIJS, Tuinatelier Hotel Jans, 10:30 - 16:00 uur

IEDERE ZONDAG

ZONDAG 22 JULI

TERHERNE, Varend Friesland, 11:00 - 13:00 uur

RIJS, Tuinatelier Hotel Jans, 13:00 - 17:00 uur

LEMMER, 14.00 – 16.00 uur

SNEEK/IJLST, 12.00 – 19.00 uur

TERHERNE, Varend Friesland, 15:00 - 17:30 uur

DINSDAG 24 T/M VRIJDAG 27 JULI

DONDERDAG 12 JULI

HEEG,Passantenhaven Heegerwâl

Tsjerkepaad - Open Kerkenroute, VIP Tour Woudsend Schilderworkshop

Koffievaartocht met klassieke motorboot Zondagrondvaart met de MS Waterpoort Vaartocht met unieke houten boeier “Tjet Rixt”

ElfVAARwegentocht

Flinke Zomer Favorieten

Zeilwedstrijden met Staverse Jollen Workshop Natuur Monoprints

Demo ‘Schilderen, Botanisch tekenen & Landart’ Hout Vaert

TimmerDorp HEEG

DELFSTRAHUIZEN, Tjeukemeer

WOENSDAG 25 JULI

DONDERDAG 12 T/M ZATERDAG 14 JULI

JOURE, Midstraat, 11:00 - 17:00 uur

Weispield, Iepenloftspul op Marchjepôle,

Boerenbruiloft

Spijkerbroekhangen

OOSTERZEE, Tjeukemeer

LANGWEER, Oude haven, 19:00 uur

VRIJDAG 13 JULI

DONDERDAG 26 JULI

BALK, It Breahus, 20:30 uur

DELSTRAHUIZEN, Hellingpad, 20.00 uur

VRIJDAG 13 T/M DINSDAG 17 JULI

VRIJDAG 27 JULI

MAKKUM, Kaatsveld “De Seize”

LANGWEER, Buorren, 19:30 uur

Muziek aan de Luts Jacqueline en Bart Bakker

Makkumer Merke

Koorddansen

Ringrijden

Trossenlos tocht (rondvaart) SNEEK, Rondvaartbedrijf van Dijk, 10.00 – 17.00 uur

Kijk voor het meest actuele overzicht van evenementen

deFryskeMarren

GROOTDEFRYSKEMARREN

39

Evenementen agenda

deFryskeMarren

JUNI/JULI 2018 ZATERDAG 28 JULI

WOENSDAG 8 AUGUSTUS

LEMMER, Centrum, 11:00 - 18:00 uur

SNEEK, Centrum 10:00 - 17:00 uur

HARICH, Manege Gaasterland

TERHERNE, 18:00 uur,

ZONDAG 29 JULI

SLOTEN, Museum Stedhûs Sleat, 19:00 uur

Zomermarkt in Lemmer Trekkertrek Oudemirdum

Lazy sunday afternoon

Hardzeildag Braderie,

Skûtsjefeest Op het Plein

Traditionele spelletjes rond het Diep, Live muziek Kees Plat

BALK, Restaurant Badmeester Keimpe

LANGWEER, Wapen van Langweer, 22:00 uur

SNEEK, centrum 12:00 - 18:00 uur

DONDERDAG 9 AUGUSTUS

MAANDAG 30 JULI

NIJEMIRDUM, 11:30 - 15:00 uur

Straattheaterdag

Zomermarkt

FF-boeren lunch op de boerderij Sneekweek kinderactiviteiten

LANGWEER, Buorren, 14:00 uur

SNEEK 14.00 – 16.00 uur

DINSDAG 31 JULI

ECHTENERBRUG, 19:00 uur

Kruidenwandeling in de Fûgelhoeke

Fiets- en wandeltocht

HEMELUM, Zeilschool de Morra, 19:00 uur

VRIJDAG 10 AUGUSTUS

WOENSDAG 1 AUGUSTUS

JOURE, Midstraat, 10:00 - 21:00 uur

Orgelconcert

Romantische Markt

LANGWEER, Ned. Hervormde Kerk, 20:00 - 21:00 uur

ZATERDAG 11 AUGUSTUS

DONDERDAG 2 AUGUSTUS

JOURE, De Merk, 10.00 – 16.00 uur

Braderie en sneupersmarkt

Brocante Markt

Sneekweek kindermiddag

MAKKUM, centrum, 12.00-19.00 uur

SNEEK 14.00 – 16.00 uur

OUDEMIRDUM, Bezoekerscentrum Mar en Klif, 14:00-16:00

LANGWEER, Oude Haven, 20:00 - 03:00 uur

VRIJDAG 3 AUGUSTUS

SNEEK, Looxmagracht, 20.00-22.00 uur

Workshop parfum maken bloemen en kruiden

Elfmerentocht met “de Simmerwille”

Langweer Live

Slotweekend met live muziek op drijvend podium Drijf-in Bioscoop

JOURE, Rondvaartbedrijf P. Brouwer, 09:30 - 17:00 uur

SNEEK, Looxmagracht, 22.00-00.00 uur

SNEEK, De Kolk 19:00 - 23:30 uur

ZONDAG 12 AUGUSTUS

VRIJDAG 3 T/M DINSDAG 7 AUGUSTUS

LANGWEER, Passantenhaven

Opening Sneekweek met Vlootschouw,

European Sports for All Games

Optreden Danny Panadero

Rock Kerkdienst mmv Bløf coverband

Friesland

SNEEK, Looxmagracht 13.00 – 14.30 uur

VRIJDAG 3 T/M ZONDAG 12 AUGUSTUS

LEMMER, centrum 13:00 - 16:00 uur

83e Sneekweek zeilwedstrijden

Berend Botje

Rabo Sneekweek Slotconcert 2018

SNEEKERMEER

SNEEK, Looxmagracht, 16:30 - 18:30 uur

SNEEK, centrum, gehele Sneekweek

MAANDAG 13 AUGUSTUS

ZATERDAG 4 AUGUSTUS

KOUDUM, Rondvaartbedrijf De Oorden, 11:30 uur

Muziekpleinen met live muziek,

Watersafari ‘Vaartocht over het IJsselmeer’

Met Klifrak naar het Skûtsjesilen bij Woudsend

KORNWERDERZAND, Afsluitdijk Wadden Center, 10.30 – 12.30

DINSDAG 14 AUGUSTUS

LEMMER, VVV, 14.00 - 15.30 uur

LEMMER, Centrum, 18:00 uur

SNEEK, Bolwerk, 22.00 uur

DINSDAG 14 T/M ZONDAG 19 AUGUSTUS

Lemster wandeling Noisefreaks

ZONDAG 5 AUGUSTUS Friese streekmarkt

HEMELUM, Flinkefarm, 10.00 – 17.00 uur

Soul Sonic Outdoor

SNEEK, Lokaal 55, 14:00 - 22:00 uur

MAANDAG 6 AUGUSTUS Koeknuffeldag

DELFSTRAHUIZEN, Boerderijrecreatie, 13.00 uur

DINSDAG 7 AUGUSTUS Bluesnight: Roadhouse

De Lemsterwike start met intocht skûtsjes

De Lemsterwike met muziek, kermis en vuurwerk, overdekt muziekcafé LEMMER, iedere dag

WOENSDAG 15 AUGUSTUS Libellenexcursie Wyldemerk,

HARICH, Parkeerplaats Wyldemerkwei, 13:00 - 15:00 uur

Natuurlezing ‘Het neusje van de paling’

KORNWERDERZAND, Afsluitdijk Wadden Center, 14:00-15:00

DONDERDAG 16 AUGUSTUS Orgelconcert Martin Mans

JOURE, De Oerdracht, 20:00 uur

SNEEK, Bolwerk, 21:00 uur

Skûtsjefeest Op het Plein TERHERNE, 20:00 uur,

Zelf een evenement aanmelden?

Of benieuwd naar het totale overzicht?

Ga naar www.waterlandvanfriesland.nl

en activiteiten op: www.waterlandvanfriesland.nl

40

NUMMER 07 • 2018 TEKST KIRSTEN VAN LOON

JAN DE JONG HAALT GRAAG DE BOERDERIJ WEER NAAR DE BURGER Veekeuring Balk op 't Haskeplein - zaterdag 25 juli De vroegere veekeuringen die in Balk werden gehouden zijn al decennia uit het straatbeeld verdwenen. Kalverfokclubs, zoals de Trijeling, bleven nog wel actief met keuringen, maar dat was vooral voor de jeugd. Maar toen de mond- en klauwzeercrisis het land overnam, raakte ook deze club in een diepe slaap. Daarmee werd de afstand tussen de burgers en de boeren in de omgeving ieder jaar een stukje groter.

Bij de belangstellenden, boeren en liefhebbers sudderde altijd een stille hoop dat de veekeuring weer terug zou komen. Een ontwaakt bestuurslid besloot de boel eens wakker te schudden. Zo ontving Jan de Jong (63) uit Balk een telefoontje, of hij wilde helpen met het organiseren: “Dat lijkt mij fantastisch, want er is niets mooiers om de boerderij dichter naar de burger te krijgen dan dit!”, antwoordde hij.

BOERENBLOED Het boerenbloed zit er bij Jan van alle kanten in. Zowel vader als moeder werden in een boerengezin geboren. Toen zij in het huwelijk traden, betrokken ze een boerderij in de Brekkenpolder, destijds nog een eiland gelegen tussen Lemmer en Gaasterland. Vanaf de boerderij was er slechts een zandpad de polder in. De melk werd door een boot afgehaald, Jan ging met de boot

naar school en met de boot moesten ze naar de kerk. Als natuurmens was het voor Jan fijn om daar op te groeien, maar toen in 1968 de brug en een verhard pad kwam betekende dat ook vrijheid voor hem. “Ik kon ineens op de fiets naar school.

Dat was fantastisch.”

Van de vier broers is Jan de enige die het boerenvirus mee heeft gekregen, maar hij proefde eerst nog even aan de detailhandel. Na enkele jaren bij een elektrozaak in Lemmer, kwam hij via AB vakwerk bij een boer te werken. In 1988 startte hij zijn eigen onderneming als rundvee pedicure.

Zo kwam hij bij heel wat boeren in de omgeving over de vloer. Het mocht helaas voor Jan niet al te lang duren, want hij kreeg klachten.

Er werd bij hem gewrichtsreuma geconstateerd, waarmee zijn werk als klauwverzorger helaas onuitvoerbaar werd. Zo kwam hij bij een Engels bedrijf terecht, wat voortplanting als specialiteit had. Dat bedrijf was internationaal actief en zo kwam het dat Jan naar verschillende landen afreisde en cursussen om vee te verbeteren gaf.

“Het enthousiasme ten aanzien van veeverbetering heb ik van mijn vader geërfd. Die vond dat prachtig.

De omgang met mensen en dieren is gewoon mooi. Ik haal er plezier uit als ik samen met boeren, management-technisch naar een beter resultaat kan werken. En omdat ik op veel boerderijen kom, kan ik ze ook attenderen wie er wat van elkaar kan leren.”

WANTED: DEAD OR ALIVE Jan is niet alleen een bekend gezicht in agrarische bedrijfsvoeringen. Een vriend van hem had een discotheek in Balk. Of Jan hem een weekend uit de brand kon helpen toen zijn portier geblesseerd was geraakt. Dat weekend werd tien jaar. “Ik had het nooit zelf geïnitieerd, maar ik had het voor geen goud willen missen.

Op het CSG Bogerman hier hing een foto van mij: ‘wanted: dead or alive’.

Als ze de leeftijd nog niet hadden, liet ik ze niet binnen en dat vonden ze nog weleens vervelend”, legt Jan schaterlachend uit.

KALVERFOKCLUB EN VEEKEURING In de jaren ’70 streek Jan met zijn gezin neer in een woning in Balk.

Daar ging hij regelmatig met zijn kinderen naar presentaties van de kalverfokclub de Trijeling. Bij een van zijn dochters zag hij daar de boerengenen ontluiken: “Heit, dat wil ik ook zo graag.” Een boer kreeg dat mee en zei: ‘Famke dan ga jij toch met een kalfje van ons’. Zo deed zij ook aan verschillende keuringen mee.

“Je had vroeger meer van die kalverfokclubs. Het was eigenlijk voor jongeren bedoeld, maar het is ook het presenteren van het boerenbedrijf. Door de MKZ-crisis is het allemaal stil komen te staan. De dieren moesten aan allerlei veterinaire eisen voldoen”, legt Jan uit. Toen een oud-bestuurslid opperde weer een keuring te organiseren was Jan meteen enthousiast. In 2016 vond de eerste keuring sinds decennia weer

deFryskeMarren • CULTUUR&UITGAAN

GROOTDEFRYSKEMARREN

41

deFryskeMarren

Fam. Eppinga met kampioen 2016

plaats en het was een groot succes. Veel boeren deden mee en er kwam een hoop publiek op af.

STRENGE REGELS Er hangen wel strenge regels zo’n keuring. “In de melkveehouderij moeten de dieren ziektevrij zijn, dat betekent dat zij geen antistoffen hebben. Nederland is een exportland en veel landen eisen dat de dieren geen antistoffen van bepaalde ziektes hebben. Daarvoor kun je de dieren enten. Na enkele jaren enten kun je helemaal ‘vrij komen’ en word je gecertificeerd. Bij een groot deel van die dieren die komen, moet bloedonderzoek worden gedaan. Niet goed? Dan mogen ze niet komen.”, licht Jan toe.

NET EEN MISSVERKIEZING Bij de veekeuring letten ze op het exterieur van de koe. Dat houdt onder andere in dat ze kijken naar het type koe, de melkopdruk (aanleg om melk te geven), of ze diepe ribben hebben zodat er veel voer in kan, de uier mooi onder het dier hangt en niet bijna op de grond, een breed kruis zodat zij goed kan kalveren, of de benen en de klauwen goed zijn. “Het is net een missverkiezing”, grapt Jan. Tijdens de veekeuring brengt de jeugd de kalveren voor en de volwassenen presenteren de koeien. Het beste kalf en de beste koe worden kampioen. Het betreft alleen melkvee. De veekeuring vindt plaats op 25 juli, vanaf 09:00 op het Haskeplein in Balk.

“Absoluut de moeite waard om te komen kijken”, besluit Jan.

Historisch lage prijzen bij ABD Renault:

Voorraadvoordeel én nog geen belastingverhoging!

Koop uw nieuwe Renault voor 1 september: Zorg dat u niet te laat komt. Op = Op.

Renault CAPTUR van €19.690

nu

€17.290,-

U bespaart nu de extra BPM tot € 3.200,-* Voorraadvoordeel particulier € 2.400,-

Uw totale voordeel:

€5.600,-

Waarom gaat de belasting omhoog?

Er is een nieuwe methode om auto’s te testen, namelijk de WLTP. Met deze testprocedure worden o.a. de resultaten op het gebied van CO2 realistischer, maar dit houdt wel in dat de BPM van bijna alle auto’s omhoog zal gaan. De BPM wordt namelijk berekend op basis van de geteste CO2 uitstoot. Kom dus snel langs bij ABD Renault, profiteer van het voorraadvoordeel én voorkom de belastingverhoging! Welkom bij ABD.

Drachten Jade 1, (0512) 515 615 Dokkum Brêge 6, (0519) 82 00 20 Heerenveen Skrynmakker 26, (0513) 65 02 22 Sneek Kolenbranderstraat 7, (0515) 41 32 91 Leeuwarden Hortensiastraat 2, (058) 266 35 55 * Betreft de maximale verwachte verhoging van het bpmbedrag. Als gevolg van hogere CO2-uitstoot t.o.v. de huidige NEDC CO2-uitstoot. De hogere CO2-uitstoot is het gevolg van de nieuwe homologatietestcyclus WLTP, waarna de resultaten van deze WLTP-test teruggerekend worden naar de NEDC 2.0-waarde. Deze nieuwe CO2-waarden worden gebruikt voor de bpm-berekening. De bpm-tabel voor 2018 blijft ongewijzigd. De waarden zijn de verwachte verhogingen van het bpm-bedrag. Het kan zijn dat de uiteindelijke verhogingen voor de consumentenprijzen afwijken van de verhogingen van het bpm-bedrag. De uiteindelijke aanpassingen van de consumentenprijzen zijn afhankelijk van het te voeren prijsbeleid door Renault Nederland. Om nog gebruik te maken van de huidige NEDC-prijzen dient deze auto uiterlijk vóór 1 juni 2018 geproduceerd te zijn. Productie vanaf 1 juni tot eind augustus 2018 dient uiterlijk voor eind augustus 2018 geregistreerd te zijn. De genoemde vanafprijs is een consumentenadviesprijs en incl. voordeel, onvermijdbare kosten, nodig voor aflevering van de auto aan de consument. De rijklaarprijs is gebasseerd op een basisuitvoering. In advertentie gebruikte foto kan afwijken en leverbaar zijn met meerprijs. Optionele pakketten en/of uitrusting zijn altijd de keuze van de consument en kunnen desgewenst tegen meerprijs geleverd worden. Bedragen zijn afgerond op hele euro’s. Rentewijzigingen, type- en drukfouten voorbehouden.

deFryskeMarren

SKÛTSJEBIJLAGE deFryskeMarren

FOTO: PETER VAN EGMOND

• Hilda Boesjes bevlogen SKS-bestuurder • Met alle data SKS en IFKS • kampioenschap Skûtsje Langweer gooit negatieve ballast overboord • A lle IFKS skûtsjes uit de regio • GrootSneek St. Nykster schipper op het Jouster skûtsje lfred Pietersma Memorial, in het ha der •• A IFKS Voorzitter Sicko Heldoorn:"Ik kader van oan" Samenloop voor Hoop wer sinne illem Jan Ponsen: •• W Lemster skûtsje metgepassioneerd een Kager bemanning bemanningslid op het • Veenema-skûtsje De wedstrijden en de deelnemende skûtsjes

2018

va

€

f a n

. n . .o , v / 0

0 0

.

4 22

Sfeervol, ruim, tussen het groen, zo'n beetje aan het water, in een huis met de exclusieve, robuuste uitstraling van de jaren '30 plus de warmte en het comfort van nu.

Woningen voor mensen met smaak, die graag genieten van het leven. Het kan in Delfstrahuizen, aan het Tjeukemeer, hartje Friesland. Ver weg van alle drukte en stress, ook nog eens prima bereikbaar, aan de rand van een gezellig oud dorp.

• Keuze uit twee type woningen; mogelijk op iedere kavel (uitsluitend kavels 7 t/m 10) • Warme kleuren baksteen uit de Kloosterwaardcollectie: 'ouderwets' mooie bakstenen uit Nederlandse ovens • Stoere en knusse uitstraling, in de kenmerkende sobere en robuuste stijl van toen • Hier en daar speels onderbroken door verspringende bakstenen en bloemkozijnen

• • • • •

Sfeervol dankzij karakteristieke, gedeelde ramen Ruime kavels Standaard met berging, mogelijkheid tot garage Drie slaapkamers, een badkamer en ruime zolder Vele uitbreidingsmogelijkheden zoals een bijkeuken en verlening van de woning • Duurzaam en energiezuinig onder andere dankzij zonnepanelen • Inclusief sanitair en tegelwerk, exclusief keuken

VERKOOP GESTART FASE 1 DELFSTRAHUIZEN: 10 halfvrijstaande woningen in jaren '30 stijl Makelaardij van Engelenburg T 0514 - 53 46 10 | E info@makelaardijvanengelenburg.nl Makelaardij Hoekstra T 0513 - 62 83 00 | E heerenveen@makelaardijhoekstra.nl

www.mooiwetterwille.nl

deFryskeMarren

SKÛTSJEBIJLAGE 2018

45

TEKST EN FOTOGRAFIE HENK VAN DER VEER

deFryskeMarren

Hilda Boesjes bevlogen SKS-bestuurder

FOTO: SKS-WWW.SKUTSJESILEN.NL

Hilda Boesjes-Beljon is sinds jaar en dag pr-vrouw van de SKS en onderhoudt de contacten met de buitenwereld. De geboren en getogen Lemster is ook vicevoorzitter van het SKSbestuur en betrokken bij het algemene beleid van de skûtsje vereniging. ”Wij staan voor de waarden van onze vereniging, waarvan de belangrijkste is het behoud van de skûtsjes als zeilend erfgoed. Dat willen wij bewaren voor het nageslacht. Dat brengen we door het skûtsjesilen letterlijk in beeld. We willen daarmee begrip creëren voor de passie die wij hebben voor dat varend erfgoed!”

Wat heb jij persoonlijk met het skûtsjesilen?

Wanneer ben je ‘professioneel’ bij de SKS betrokken geraakt?

“Ik ben er mee opgegroeid. Ik weet niet beter dan dat wij met onze ouders en vrienden aan boord van een Lemster kotter (de Richtje) naar het skûtsjesilen gingen. Later als jongelui deden we dat met kleine bootjes. Het was altijd een feestje. Ook de prijsuitreikingen in Dorpshuis De Helling van Lemmer, waar mijn ouders de beheerders van waren. Doordat de schippers allemaal bij ons ‘thuis’ kwamen ken ik ze ook allemaal van vroeger. En dan ook alle heiten en pakes van de huidige generatie schippers. Ik herinner me nog ‘het vletjeszeilen’, wat altijd bij Lemmer gebeurde. De hele traditie van het skûtsjesilen zit er bij mij in gebakken. Ik ben als Lemster een hele grote fan van Fryslân en alles wat daar mee te maken heeft. Daar is het skûtsjesilen een belangrijk onderdeel van.

Onze Friese cultuur is gebaseerd op water.”

“Ik vind het wel grappig dat je dat zegt. Wat is professioneel? Wij als leden van het SKSbestuur werken professioneel, maar we krijgen er niet voor betaald. Het is nog wel eens verwarrend dat in een vrijwilligersorganisatie het werk niet professioneel zou zijn. Ruim twintig jaar geleden ben ik in het skûtsje bestuur van Lemmer gekomen, ik was daarmee het eerste vrouwelijke bestuurslid. In 2010 ben ik in het hoofdbestuur van de SKS gekomen, ook weer als eerste vrouw.”

Wat geeft jou nu zo’n voldoening om het bestuurwerk voor de SKS te doen?

“Het geeft mij een hele hoop energie. Het mooie is dat we gezamenlijk proberen een bepaald doel te bereiken. Dat geeft genoegdoening en plezier. Als SKS hebben we een behoorlijk platte organisatie.

Iedereen weet waar hij voor staat en gaat. We zijn boven alles echt en authentiek . We varen in 14 dagen 11 wedstrijden op verschillende locaties in Fryslân, op water dat karakteristiek is voor onze provincie. Zo vertellen we met onze wedstrijden waarvoor de skûtsjes uiteindelijk zijn ontworpen en gebouwd: snel varen met vracht dan weer door ondiep en smal water en dan weer op het ruimere sop. “

Is het skûtjesilen nog altijd een mannenwereldje?

“Voordat ik het eerste vrouwelijke bestuurslid werd van de Lemster commissie, was dat zeker nog zo. Maar ik zie nu steeds meer vrouwen

om mij heen opduiken, ik denk dat het een prima ontwikkeling is.”

Hoe kanaliseer jij de berichtgeving, zeker ook als we kijken naar social media, waarbij het nieuws razendsnel verspreid wordt?

“Ik wil vooral eerlijk zijn en niet overdrijven. Daarmee wil ik zeggen dat social media 'hartstikkene' leuk is, maar het nodigt mensen soms uit om dingen te roepen waar ze later spijt van krijgen. Dat moeten we ons allemaal goed realiseren. Voordat je iets plaatst op social media, is mijn advies ‘goed nadenken’.

Naast het skûtsjesilen is de duiksport een andere passie van mij. Het eerste wat we daar leren is het afkortingswoord S.T.A.: Stop Think Act! Eerst stoppen daarna denken en dan pas iets doen.”

Wat doen jullie als SKS aan pr?

“We hebben elk jaar het SKS-Magazine.

Tijdens de wedstrijden geven we elke dag een bulletin uit met de wedstrijdverslagen. In print. Die krijgen de bezoekers bij de kassa als ze een kaartje van twee euro kopen. We zetten de verslagen op onze website. Wij faciliteren de pers met twee persboten, eentje voor de schrijvende pers en eentje voor de fotograferende en filmende collega’s. We hebben goede contacten met de media, dat historisch zo gegroeid is. We staan open voor nieuwe contacten. Dat bewijst onder andere de samenwerking met Omroep Max, waar we vorig jaar mee zijn begonnen.”

Hoe is de samenwerking met Omroep Max bevallen?

“Heel goed van alle kanten. Wij vinden het belangrijk dat ons verhaal ook bekend wordt in de rest van Nederland en dat het op een relaxte goede manier wordt gebracht. Omroep Max is daar heel goed in. Er zijn natuurlijk ook mensen die er anders over denken, maar de positieve reacties waren ver in de meerderheid.

Het Skûtsjejournaal was het best bekeken programma via de NPO.”

Nog meer pr-activiteiten?

“Via track & trace sturen we het skûtsjesilen de wereld in. We werken daarin samen met dezelfde mensen die ook de tijdmeldingen van Olympische zeilwedstrijden doen. Vorig jaar volgden op deze manier 80.000 mensen het skûtsjesilen.

Vanuit Japan tot Thailand, van IJsland tot Zweden bereiken ons de reacties.”

Wat is voor het SKS-bestuur de grootste uitdaging voor de komende jaren?

“Zorgen dat we blijven wie we willen zijn.

Jonge mensen aan ons weten te binden.

Als SKS hebben we dan het voordeel dat nieuwe schippers uit geslachten komen die het skûtsjesilen met de paplepel hebben mee gekregen. Dat is een mooi middel om de juiste mensen op de juiste plaats te krijgen. Dat er op dit moment zo’n doorstroming is, daar ben ik zo verschrikkelijk blij mee. Daar zijn we als SKSbestuur heel ‘grutsk’ op!”

46

Jan

NUMMER 07 • 2018

IS OP ZOEK NAAR EEN NIEUWE UITDAGING! D ertien jaar lang was Jan van Loon marathonschaatser en skeeleraar op het hoogste niveau. Sinds vorig jaar is de 32-jarige sporter uit Heeg daarmee gestopt en is hij op zoek naar een nieuwe uitdaging. Voor GrootdeFryskeMarren sport de Hegemer daarom elke maand mee met een sportvereniging in de gemeente. DIT KEER GA IK MEE MET HET LEMSTER SKÛTSJE

LEMSTER SKÛTSJE

“Genieten met het Skûtsje schuin in de wind”

Deze maand maak ik mij op voor een wel heel bijzondere en vooral spannende uitdaging. Ik ga meetrainen op het Lemster Skûtsje van schipper Albert Visser.

Hoewel ik in watersportdorp Heeg woon, heb ik totaal geen ervaring met deze bekende en fascinerende tak van de zeilsport. Ik ben dan ook zeer benieuwd naar het reilen en zeilen aan boord van een skûtsje.

.S K U T SJ ES ILE WW

TEKST JAN VAN LOON // FOTO'S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

N.

Schipper Albert Visser (links) houdt het overzicht.

NL

W

Het Lemster Skûtsje kent vanaf 1958 tien verschillende schippers. De tiende in de rij is vanaf 2014 de 55-jarige Albert Visser uit Lemmer. Albert voer, voor hij schipper werd in Lemmer, negen jaar op het Drachtster Skûtsje, maar toen de kans zich voordeed om de overstap te maken naar het skûtsje uit zijn woonplaats Lemmer greep hij deze met beide handen aan.

F O T O:

SK

S-

ZELFDE TEAM, NIEUW GROOTZEIL Het skûtsje van Lemmer behaalde vorig jaar in het SKS-kampioenschap een verdienstelijke vijfde plaats. Een positie waar de Lemsters patent op lijken te hebben de laatste jaren.

Met een nieuw grootzeil en enkele andere aanpassingen hoopt de ambitieuze Albert het dit seizoen echter nog beter te doen. “We zijn qua bemanning gelijk aan vorig jaar en dat is altijd belangrijk. Iedereen weet wat ze aan elkaar hebben en een blik is nu vaak al genoeg. Als we varen is het behoorlijk stil aan boord en dat is een goed teken. Als er veel geschreeuwd wordt, dan gaat er iets fout. Daarnaast varen we dit seizoen met een nieuw grootzeil en dat is altijd even wennen, maar na alle trainingen en de wedstrijden van dit seizoen ben ik heel tevreden en is mijn gevoel dat we er beter voor staan dan vorig jaar rond deze periode.”

DE TRAINING Ietwat onwennig hijs ik me voor het eerst in mijn leven in een zeilpak. Het is behoorlijk fris en een zeilpak is dan geen overbodige luxe. De bemanning, die vandaag bestaat uit zeker dertien mannen, maakt het skûtsje klaar voor vertrek. Een hele klus die niet in

enkele minuten is geklaard. Vooral het afstellen van het grootzeil vergt tijd. “Dat doen we niet altijd zo hoor”, begint Albert. “Maar ik ben niet helemaal tevreden en daarom doen we wat aanpassingen. Dat hoort erbij.” Vlak voordat de trossen losgaan roept de schipper zijn bemanning nog even op de kade en bespreekt wat het plan voor de training van vandaag is.

We zetten koers richting het noorden, richting De Brekken. Met het open water in het vizier begint mijn training pas echt.

Ik mag het grootzeil hijsen en doe dat door middel van de lier.

Fanatiek begin ik te draaien, maar al snel bemerk ik dat dit een pittig karwei is. Mijn schouders verzuren en het ritme vertraagt bij elke draai. De vaste man aan de lier neemt het van me over en al snel staat de wind vol in de zeilen. Nog voordat ik goed en wel op adem ben gekomen hangt het schip helemaal schuin in de wind en zet ik mij schrap om niet van boord te glijden.

Eenmaal in goede positie geniet ik van het tafereel wat zich om mij heen afspeelt. Voor op het skûtsje ‘temmen’ enkele bemanningslieden de fok en aan de achterzijde worden onder andere het grootzeil en de zwaarden in de juiste positie gehouden.

Aan de achterzijde zit ook Albert aan het roer en met een strenge blik houdt hij alles nauwlettend in de gaten.

OVERSTAG Vandaag traint de bemanning enkele manoeuvres, waarbij het overstag gaan een belangrijk onderdeel is.

Door deze manoeuvre, die ingezet wordt door de schipper, komt de wind aan de andere kant in de zeilen waaien. Het complete grootzeil, maar ook de fok, slaan op het moment van overstag gaan naar het andere boord en de kunst hierbij is om zo weinig mogelijk snelheid te verliezen. Hiervoor zijn veel handelingen nodig en is behoorlijk wat spierkracht vereist. Mijn positie is vlak bij de lier waar ik aan een lijn trek met twee bemanningslieden om zo snel mogelijk de zeilen weer zo strak mogelijk te krijgen. Dit is vooral een kwestie van sjorren en vastmaken. Na de overstag manoeuvre verplaats ik me telkens van stuurboord naar bakboord of andersom om aan de hoge kant van het skûtsje plaats te nemen. Het is hard werken, zeker voor de mannen bij de fok en het grootzeil, maar telkens weer verloopt de manoeuvre soepel.

Dan stuurt Albert het skûtsje voor de wind en heerst er voor even rust aan boord.

Sigaren en sigaretten komen uit de binnenzak en even is er ruimte voor overleg.

Als ex-topsporter verbaas ik mij hier een moment over, maar gezien de sfeer en geschiedenis die de zeilsport met zich meebrengt vind ik het ook wel toepasselijk. Als je denkt aan een schipper denk je bijna ook onmiddellijk aan de pijp die hij staat te roken aan boord. We zetten weer koers richting Lemmer als Albert mij bij zich roept. Ik mag het roer overnemen en dat beschouw ik als een hele eer. Met de

wind in de rug is dit niet een hele intensieve en spannende bezigheid, maar door af en toe een beetje bij te sturen merk je de enorme tegendruk die je soms moet geven om niet uit koers te raken. Dat doet mij realiseren wat voor krachten er vrijkomen als een dergelijk skûtsje tijdens het laveren schuin in de wind hangt.

Als we de binnenwateren van Lemmer naderen neemt Albert het roer weer over. Eenmaal veilig aan de wal bedank ik iedereen voor de mooie ervaring. De bemanning van het Lemster Skûtsje is goed op elkaar ingespeeld, alle bemanningsleden weten exact wat ze moeten doen en vertrouwen blindelings op elkaar. Voor mezelf voelt het vooral als een mooie ervaring die ik waarschijnlijk nooit meer zal meemaken.

Jan uitdagen om een keer mee te trainen bij jouw vereniging? Dat kan!

Stuur een e-mail met motivatie naar: info@grootdefryskemarren.nl.

SKÛTSJEBIJLAGE 2018

deFryskeMarren

47

Skûtsje Langweer gooit negatieve ballast overboord deFryskeMarren

“Het is zaterdag 12 augustus 2017 en er waait een frisse bries over het IJsselmeer. Bij Stavoren klinkt het startschot voor de zevende wedstrijd om het SKS-kampioenschap. Langweer start opzichtig helemaal achteraan in het veld.

De skûtsjes waaieren uiteen. Bij de benedenwindse boei gebeurt er iets merkwaardigs. Schipper Zwaga laat het tuig zakken en het skûtsje dobbert doelloos rond. Verwarring bij publiek en pers. Wat is hier aan de hand? Bootjes met officials en pers schieten toe. Zwaga roept iets van: ‘Drie auto’s in het ruim’, maar het blijft vaag. Even later wordt duidelijk dat het om een geplande actie gaat van bestuur en schipper. Een actie om aandacht te vragen voor de uitzichtloze situatie waarin de Twee Gebroeders zich bevindt. Een situatie die ontstond bij de laatste wijziging van de zeilformule in oktober 2016. De Twee Gebroeders komt daardoor niet meer vooruit, vindt men. De actie is bedoeld om aandacht te krijgen voor dit probleem. Na het weekend komt het bestuur van de Stichting Skûtsjes Doniawerstal tot het inzicht dat het zichzelf in de voet heeft geschoten en publiceert een brief. Men draait er niet omheen: ‘De wijze waarop was niet correct en de vorm van protest was onjuist’.”

TEKST EN FOTOGRAFIE HENK VAN DER VEER

Bovenstaand citaat is de inleiding van het boekje ‘De Griene, It Swarte Skiep’, een verslag van een onderzoek naar feiten van en opvattingen over het rampzalige SKS-seizoen van vorig jaar waarbij het Jouster skûtsje en dat van Langweer zich gedwongen terugtrokken uit de competitie. Het boekje is geschreven door Freek Faber en Piet de Boer, een uitgave van de Stichting Skûtsjes Doniawerstal.

Warme winteravond Bemanningslid Sietse Jan Rijpkema (46) en zijn zoon Marvin (17) zeilen dit jaar toch weer mee op het Langweerder skûtsje. Eigenlijk heeft Sietse er helemaal geen zin in om hetgeen er vorig jaar is gebeurd weer op te rakelen. Zoon Marvin, debuteert dit jaar als peiler op de ‘Twee Gebroeders’. Toch zou het een beetje hypocriet zijn om aan de vooravond van een nieuw seizoen SKS-skûtsjesilen net doen alsof er vorig jaar niets is gebeurd.

het ene bemanningslid het wel eens met de beslissing, terwijl een ander er meer moeite mee had. Het was echter een beslissing van bestuur en schipper. “Ik vond het een hele rigoureuze beslissing, maar ik snapte wel dat er iets gebeuren moest. Op het moment echter was ik toch wel een beetje verbouwereerd.

Ook wel iets ontgoocheld.”

“We hebben het gewicht uit het skûtsje gehaald en minder tuig erop en dan zien we wel hoe het uitpakt. Maar vooral de negatieve ballast overboord gezet. We gaan nu door tot het bittere eind. Het zal beslist niet aan de schipper en de bemanning liggen. We zijn nu wat afwachtend. We willen de rust weer terug en graag een mooie competitie zeilen, dat willen we bewerkstelligen.

Nu het nieuwe seizoen voor de deur staat, is bij Sietse Jan , die als boer een razend druk bestaan heeft, de knop om. Dat komt niet in de laatste plaats door het enthousiasme van schipper Jaap Zwaga en de bemanning die twee keer per week trainen. Op woensdag - en zondagmorgen.

Een van de nieuwe bemanningsleden op de ‘Twee Gebroeders’ is de zeventienjarige zoon van Sietse Jan. “Ik ben door Margriet, de vrouw van schipper Jaap Zwaga gevraagd om peiler op het skûtsje van Langweer te worden.

Vroeger had ik wel eens met heit meegezeild, ik vond dat prachtig. Alleen die ene

W

W

SK W.

U T S J E SI L E N . N L

“In 2017 is de complete bemanning, inclusief schipper Jaap Zwaga, aan boord gestapt van het Langweerder skûtsje. We hebben ons gepresenteerd op een ‘warme winteravond’ met sponsoren. Er zijn er weer een aantal mee opgehouden, waarvoor nieuwe bemanningsleden in de plaats zijn gekomen.

We hebben allemaal nog maar een week meegezeild, nadat we vorig jaar abrupt gestopt zijn. Voordat ik vorig jaar aan boord stapte had ik eigenlijk al besloten om niet meer te zeilen.

Ik had met Berend Mink meegezeild en ook in de IFKS meegedaan. Ik ben zelfs vijf jaar schipper van ‘De Swan fan Donia’ en het huidige SKS-skûtsje van Langweer geweest, maar door drukte wilde ik in principe ophouden.

Ik wilde best mee als reserve, maar het is een teamsport. Je kunt niet de ene keer wel en de andere keer niet meevaren. Jaap vroeg mij en ook Joure had mij gevraagd.

Na lang aandringen heb ik ‘ja’ tegen Jaap gezegd.

Dat het zo’n vervelend jaar is geworden weet iedereen. Ik wil echter geen zinkend schip verlaten en ik plak er nog een jaar aan vast. Ik ben heel benieuwd wat er gaat gebeuren.”

F OT

O:

SK

S-

Donderslag bij heldere hemel Voor Sietse Jan kwam de beslissing om vorig jaar niet verder te zeilen als een donderslag bij heldere hemel. Volgens de Langweerder was

keer dat het heel hard waaide viel het mij vies tegen, toen was ik er wel even klaar mee. Nu vind ik het geweldig. De actie aan boord en alles wat eromheen zit, dat is zo gezellig. Ik zie ook dat er steeds meer jongere schippers komen. Dat zal vast te maken hebben omdat hun ouders vroeger al schipper waren”, weet Marvin. De over-over-grootvader van Marvin komt ook uit een schippersfamilie. Hij liet het skûtsje de ‘Twee gezusters’ bouwen.

“Na de wedstrijden en de trainingen hebben heit ik het er nog wel even over hoe het gegaan is, maar thuis eigenlijk nooit. Wat ik van heit leer, dat zijn de zeilregels. Vraag mij niet hoe de schippers allemaal heten!”

WIJ WENSEN DE SKS EN IFKS VLOOT VEEL SUCCES! TIJDENS DE KAMPIOENSCHAPPEN 2018

www.kromhout.com

SKÛTSJEBIJLAGE 2018

deFryskeMarren

49

deFryskeMarren

St. Nykster schipper op het Jouster skûtsje Net voor de grote sluis van Lemmer komt het binnenvaartschip de “Farber” aanvaren. Die komt leeg vanuit ‘het Groningse’ en moet naar Amsterdam. Weer een vrachtje halen. Het schip schuift langzaam even naar de kant. Schipper Rinus de Jong heeft wel een half uurtje tijd voor de krant. Hij roept vanaf zijn schip al, dat hij ‘moai op tiid’ is.

Want Rinus de Jong is een vrolijke, blije man.

TEKST EELKE LOK // FOTO'S ORANGEPICTURES.NL

W

W

SK W.

U T S J E SI L E N . N L

Hij werd namelijk de afgelopen winter de nieuwe schipper van het Jouster skûtsje.

Daarmee kwam een diepgewortelde wens van hem in vervulling.

En wat het mooi maakt: Rinus de Jong heeft St. Nicolaasga op zijn schip staan als domicilie. Een St. Nykster op een Jouster skûtsje. Hij is onmiddellijk voorzichtig. Ja, vroeger was er dan wel eens wat kinnesinne tussen de Vlecke en het roomse dorp, maar dat is echt wel wat voorbij. Maar hij krijgt natuurlijk wel van die half spottende reacties. En dat heeft ook weer zijn voordeel: het Jouster Vleckeskûtsje leeft ineens veel meer in het dorp St. Nicolaasga.

FOT

O:

SK

S-

Daar is Rinus geboren en getogen.

Heit Koos was boerenarbeider, later schilder. Heits’ pake, dus de oerpake van Rinus, gaf hem de gelegenheid schipper te worden. Die voer indertijd op de 'Op Hoop van Zegen'. Gebouwd bij die oude helling van Jan Janszoon Bos. Die had eerst een werf in Delfstrahuizen, maar hij wilde ijzeren schepen, skûtsjes, bouwen. Begon daarmee in 1893 in Echtenerbrug. Hoe de 'Op Hoop van Zegen' ook weer uit de familie is geraakt, weet Rinus ook niet. Maar pake de Jong kwam aan de wal. In St Nicolaasga.

Opleiding Daar trof de jonge Rinus aangetrouwd familielid Jeen Zwaga, een grootheid in de skûtsjewereld. Jeen nam Rinus wel eens mee aan boord van zijn vrachtschip, voor ‘lytse putsjes’. En nam hem later ook mee bij ploegje-zeilen op het Earnewâldster skûtsje, waar Zwaga toen schipper op was. Rinus werd later dus automatisch bemanningslid bij Earnewâld en leerde voor zichzelf de binnenvaart.

Hij is nu al lang beroepsschipper. En nu ook nog eens skûtsjeschipper. Hij lacht nog eens.

Zijn skûtsje-opleiding beperkte zich overigens niet tot Jeen Zwaga. Rinus de Jong voer op Earnewâld ook bij Pieter Brouwer en Gerhard Pietersma.

Later op Langweer bij Ulbe Brandsma, Jaap Zwaga en Johannes Meeter.

De laatste jaren bij Arend Wisse de Boer in de IFKS. Daar zat hij aan de fokkeschoot. En nu hij de vraag kreeg om op het Jouster skûtsje te gaan schipperen wilde hij Arend weer meenemen als adviseur. Die kende het Jouster skûtsje, de Oeral Thús nog goed, want hij was er jarenlang bemanningslid. Zo komt dus alles samen in de skûtsje-wereld.

Zeilen !

De 43-jarige Rinus de Jong is niet onnozel. Hij kent het verhaal van de Oeral Thús van vorig seizoen. Na twee wedstrijden werd schipper Dirk Jan Reijenga met zijn bemanning uit de wedstrijden gehaald door de SKS. De ophanging van het zeil bovenin de mast was niet volgens de SKS-normen en Joure wilde het niet veranderen. De Jong is kort en krachtig in zijn woorden. “It is oplost neffens de mjitstêf fan de SKS”. Kan hij het zeil wel kwijt, zonder problemen?.

“Ja”. Hij mengt zich verder niet in die discussie. Zeilen!

Want dan is hij gelukkig. Zeker na deze ‘promotie’. “Hearlik, at je in skip yn de macht ha”. En, kijkend over z’n binnenvaartschip: “Ik ha hjir it

roer ek yn hannen, je bin skipper”.

Hij zeilde intussen wat wedstrijdjes en noteerde bij zichzelf dat hij niet nerveus was. “Dat foel wol ta”. Wel gespannen. Z’n allereerste startje in de sprintwedstrijdjes van de SKS verknoeide hij waardoor hij laatste werd. En als de Oeral Thús gerekend wordt tot de snelste vijf skûtsjes, dan komt er toch druk te liggen…

“Totaal net”. Hij weet dat de groep, het team, nog een hoop moet leren. “En ik ek”. Ze zijn daar elke zondagochtend op het Sneekermeer druk mee bezig.

De zaak uit-trimmen. En het team vormen. Zes man bleven over van de bemanning van de Oerol Thús. Rinus de Jong heeft daar een achttal bij gezocht. Dat moet gesmeed worden tot een puike bemanning, maar dat

doe je niet in tien minuten. “Boppedat in échte SKS-wedstriid is aanst wer oars”. De laatste weken voor die wedstrijden moet een schipper heel veel regelen. “Mar ik sit op de Farber inkeld wat efter in pookje, no dan kin’k wol efkjes belje….”

Verwachtingen Hij zegt nog helemaal niks over verwachtingen. Alles ervaren, alles leren en dan kijken hoe ver je komt is zijn begrijpelijk voorzichtige verhaal.

“Us bêst dwaan”. Alles op het skûtsje, tot en met het zeil is gelijk gebleven, er kwam slechts een nieuwe fok, “mar dy is like grut as dy oare”. Geen nieuwigheden.

Overigens, wat hem wel aangenaam verraste was de potentiële snelheid van de Oeral Thús. “We dienen it yn’e start wat ferkeard yn de Waterpooortrace, mar yn it krúsrek wiene we sa wer by”. Rinus de Jong lacht voorzichtig.

Wij zijn er voor de stoere avontuurlijke watersporter en de energieke buitengenieter.

Samen de beleving van mooie momenten op en aan het water. Bij ons vind je alles voor jouw boot en de lifestyle die daarbij hoort.

Voor vragen: 0514 726 011.

Kor testre e k 8 , Le m m e r • O pe ningstijd e n: w w w. skip pe rla n d . nl

H a r k e n / R i w a x / I n t e r n a t i o n a l / S t a r b r i t e / Ta l a m e x / M u s t o / H e l l y H a n s e n Dubarry / Sebago / Magic Marine / Luhta / Icepeak / Cyell

deFryskeMarren

SKÛTSJEBIJLAGE 2018

51

TEKST HENK VAN DER VEER

deFryskeMarren

Omropverslaggevers Geartsje de Vries en Andor Faber:

Skûtsjesilen is de moaiste tiid fan it jier!

“Alle jierren haw ik der in enoarm soad nocht yn, want it binne de moaiste twa wiken fan it jier”, dat zegt Omrop Fryslân journaliste Geartsje de Vries over het verslaan van de SKS-wedstrijden voor de Friese omroep. Haar jongere collega Andor Faber, die vorig jaar als verslaggever debuteerde bij de wedstrijdenreeks van de IFKS knikt instemmend.

Twee journalisten over het skûtsjesilen in het algemeen en de radioverslaggeving in het bijzonder.

Hoe anders was dat bij Andor, hij komt uit de Friese Wouden en had als kind helemaal niets met de folkloresport. Via de vriend van zijn moeder raakte Andor besmet met het bekende skûtsjevirus. Dat het skûtsjesilen een belangrijk onderdeel was van de Friese cultuur maakte Andor enthousiast. Zodra hij bij Omrop Fryslân aan het werk ging, gaf hij te kennen dat hij het volgen van het skûtsjesilen ‘hartstikkene’ leuk vond. Vorig jaar mocht hij zijn start als radioverslaggever maken tijdens de IFKS-silerij. Twee jaar geleden was

“Of skûtsjesilen in folkloaresport is”, herhaalt Andor de vraag om meteen erna het antwoord te geven. “Skûtsjesilen is in kultuersport, in komby. It is absolút sport, at je sjogge hoe hurd dy manlju en froulju oan board wurkje dan nim ik myn petsje dêr foar ôf. Of it topsport is fyn ik lêstich, in topsporter is elke dei mei syn sport dwaande en dat is bij it skûtsjesilen fansels net sa. De arbeid dy’t de skûtsjesilers levere is oars wol wer topsport.”

Beide Omropmedewerkers zijn uiteraard ook alleen maar een aantal weken per jaar bezig als skûtsjeverslaggevers. Wat maakt die tak van sport nu zo bijzonder?

:R

FOTO: RAYNAUD RITSMA

Geartsje: “De rûtebespekking begint om alve oer, mar wij binne der altyd in healoere earder. We nimme in bakje kofje, praten met ferskillende minsken. It klinkt wat negatyf, mar dat ‘netwerken’ is hiel belangryk, want sa heare wij in soad. Of krekt net omdat se benaud binne om dingen tsjin ús te sizzen. Dat heart ek gewoan bij it fak fan de sjoernalistyk.

Nei de rûtjebesprekking dogge we faak ynterviews dy’t om healwei ienen op’e radio útstjoerd wurde. Om iene oere sitte wij yn ús boatsje, de Woeste Piebe, mei Gjalt, Henk Schippers, de skipper, en Martin Wijbenga.

Hij is ús technikus dy’t der foar soarget dat alles yn ’e ether komt.

Hij betsjinnet ek faak de kamera.”

TO

“Ik moat mij soms wol even ynflústerje dat ik as sjoernalist ôfstân nimme moat! Ik haw nei it earste jier gjin lêst mear hân dat se mij fergeliken mei Sippy Tigchelaar en Gjalt mei Klaas Jansma.

Nieuws jagen waarbij beiden vooral uit zijn op de ‘human interest stories’ en waarbij altijd voorop staat om mensen in hun waarde te laten. Met sensatieverhalen hebben zowel Geartsje als Andor niets, maar als tijdens de interviews schippers of bemanningsleden de emoties de vrije loop laten, heeft het duo er geen moeite mee om dat uit te zenden.

Hoe ziet een werkdag van de skûtsje verslaggevers er doorgaands uit?

FO

“It drege fan radioferslach jaan bij it skûtsjesilen, mar ek bij oar silen, is dat it hiel lestich is om it byldzjend te meitsjen foar de minsken thús. Minsken thús en yn de auto dy’t ús folgje wolle graach witte hoe’t it der hinne leit. Dat is hiel lestich om út te lizzen.

Je moatte witte hoe’t it wedstrydwetter der út sjocht, dat wit lang net elk en ien. Dat moatte je dus útlizze. Dan moatte je fertelle wat foar taktise slagen de skippers dogge. At wij oan board fan ús boatsje de Woeste Piebe sitte, dan hawwe wij oan ús wedstrydferslachjouwer Gjalt de Jong in hiele goeienien dy’t fertelle kin wêrom’t in skipper in bepaalde slach docht. Andor en ik binne der f’ral foar om nei Gjalt syn ferhaal te sizzen: ‘dus…earste leit dy, twadde leit dy. Dat is ús taak”, weet Geartsje die zich tot op een bepaalde hoogte een voelt met de SKS-familie.

Beide journalisten bereiden zich terdege voor op het verslaan van het skûtsjesilen, waarbij Geartje de aantekening maakt dat Andor het veel zwaarder heeft dan zij. Immers bij de SKS doen 14 skûtsjes mee aan de wedstrijden en bij de IFKS zijn dat er over de 60, waarbij de Omrop wel de meeste aandacht besteedt aan de grote A-klasse. De voorbereiding bestaat niet alleen maar uit het op de voet volgen van de wedstrijden maar ook het interviewen van schippers en bemanningsleden. Uiteraard willen zowel Geartsje als Andor weten wat de veranderingen op een skûtsje zijn, zowel als het over materiaal als bemanning gaat.

ITS M A

Geartjsje draait al even langer mee in de skûtsje-familie. “Toen ik bij de Omrop kaam, waard ik al ridlik gau frege om it radioprogramma om it skûtsjesilen hinne te regisearjen. Dat haw ik in jier of trije dien, dêrnei haw ik it programma presenteard. Doe bin ik der in oantal jierren út west en yn 2008 bin ik op ’e nij frege de presintaasje te dwaan”, fertelt Geartsje.

Andor:”Bij de IFKS beginne de earste wedstriden al om njoggen oere, mar ús fokus leit wol op ’e A-klasse. Moarns litte wij de wedstriden meast lizze of der moat yts hiel bysûnders wêze. Ek bij de IFKS begjint ús dei om in oere as alve yn it plak dêr’t syld wurdt. Foar it oare is ús tarieding gelyk as bij de SKS-wedstriden.”

DR

Geartsje kreeg de liefde voor het skûtsjesilen van jongs af aan met de bekende Friese brijlepel ingegeven.

Geen wonder, want ze bracht haar jeugd door in de Friese Zuidwesthoek, in Koudum om precies te zijn. Haar ouders namen de jonge Geartsje mee naar het skûtsjesilen in Stavoren, Woudsend en soms ook nog naar Lemmer. Toch was de familie de Vries geen fan van het ZWH-skûtsje maar ging de support uit naar die van Woudsend. Misschien wel omdat mem de Vries uit dat dorp kwam.

AU

Andor al verslaggever voor het Skûtsjejournaal.

N AY

CONNECTIE MET HET SKÛTSJESILEN

52

NUMMER 07 • 2018

Voorzitter Sicko Heldoorn:"Ik ha der wer sinne oan"

Nieuwe structuur IFKS versoepelt organisatie Op een mooie zomeravond op een bankje onder de Lemster vuurtoren. Samen met de voorzitter van de Iepen Fryske Kampioenskippen Skûtsjesilen Sicko Heldoorn, de hele IFKS even doorlopen. Ineens duikt een dikke zwarte rat op uit de Tramhaven, kuiert over de dijk naar de jachthaven Lemster Baai. “No, wý tinke dat we no hast alle ûnrant der wol út ha”, zegt Heldoorn knipogend. Hij bedoelt dat de nieuwe structuur van de IFKS zal zorgen dat de organisatie van skûtsjesilen 2018 soepel gaat verlopen.

TEKST EELKE LOK // FOTO'S ORANGEPICTURES.NL

Opleiding Eenvoudig gezegd komt de nieuwe structuur er op neer dat er niet meer allerhande commissies op eigen houtje zaken beslissen of uitvoeren. Zo was de schippersvergadering op technisch gebied de enige aan te spreken instantie, maar die vergadert nu ook onder voorzitterschap van Sicko Heldoorn.

En moet alle wensen neerleggen bij de technische commissie of de wedstrijdcommissie.

En dan kan er nog niets worden uitgevoerd zonder dat de leden van de IFKS meestemmen.

Heldoorn is blij dat het allemaal wat anders is geworden. Al moest het wel even wat wennen. Hij kreeg daarbij overigens de steun van oudere schippers als Sikke Heerschop en Ton Brundel. Die zeiden tegen de anderen: ‘Straks drukken jullie er ineens door dat we met aluminium masten moeten varen’. En dat kan nu niet meer.

Logisch Ook de andere 'losse' commissies zijn nu officieel ingekapseld in het raamwerk van de IFKS. Zoals de businessclub en de commissie generaal. Het was natuurlijk ook wel logisch dat het allemaal een beetje aan de rommelige kant was. De organisatie van de IFKS ontstond immers in het begin van de tachtiger jaren. De groei ging sneller

dan het logische verstand, dán moest dit en dán moest dat. En alles moest altijd direct. Dat betekende dat er helemaal geen gezamenlijke beslissingen werden genomen in sommige zaken. “We dogge niks mear hookstrooks”, zegt Heldoorn.

Maar alles is duidelijker, zakelijker en democratischer.

Vergaderen Dat komt natuurlijk ook uit de sfeer die Heldoorn in zijn werk altijd heeft beleefd.

Natuurlijk, hij is wel een zeiler. Heeft een zeegaand jacht. Zeilde in zijn jonge jaren altijd met de tjottertjes van heit Piersma uit Heeg. En zeilde als zwaardenman mee op het skûtsje van Jappy Bandstra uit Stavoren. Maar in zijn werk was Heldoorn altijd bestuurder.

Gedeputeerde van de provincie Fryslân, burgemeester in Opsterland, Assen en Dantumadeel.

Toen hij werd gevraagd als IFKS voorzitter, een aantal jaren terug, was het hem allemaal wat anders voorgesteld. ‘Ach nee jong , zo vaak vergaderen we niet als IFKS bestuur’. Maar door die, mede door hemzelf voorgestelde, nieuwe structuur moest Heldoorn veel vaker aan de bak. En juist in die periode werd hij benoemd als waarnemend burgemeester in Huizen. Ging daar ook wonen. En dus is Lemmer nu het centrum van de IFKS geworden, want dat ligt het dichtstbij.

Heldoorn relativeert de hoeveelheid werk

direct weer. Want de IFKS bemoeit zich niet met andere wedstrijden. Enkel de IFKSslotwedstrijden (“En dêr moat we miskien ek marris ôf”). En natuurlijk het hoofdmaal: de derde week van het Fryske skûtsjesilen.

Programma ’s Ochtends om kwart over negen start elke dag de C klasse, dan de B, dan de kleine A-klasse en tegen het einde van de middag zeilt de laatste uit de grote A klasse de finishlijn over. Het publiek probeert zich door 63, elk jaar ook vaak veranderende, zeiltekens heen te worstelen. Maar Heldoorn spreekt tegen: “Vanwege de veiligheid zitten we nu door de hele dag heen. Geen twee klassen in éen wedstrijd. Dat is ook duidelijker. En dat publyk, dêr moat we letter marris nei sjen”. Overigens heeft de IFKS, net als de SKS, een walcommentator voor die duidelijkheid.

Eén van die dagen is de tweede dag: 19 augustus, Stavoren. Een zondag. Dat is in het skûtsjesilen nog nimmer gebeurd.

Het valt te verwachten dat het publiek dat wel leuk vindt. “It wie in gefolch fan dy nije demokrasy. Der kaam in foarstel en de mearderheid sei ja”. Om in de rest van de week dan weer een dag te krijgen waarop je wedstrijden goed kunt inhalen. Een wens van de schippers, wedstrijdcommissie en wedstrijdleidster Saskia Westerhoff .

Heldoorn vindt de zwakte van de IFKS dat er te weinig vrijwilligers zijn. Maar die er wel zijn, is hij zielsblij mee. “Omdat it in heech nivo hat”. Zoals het voortdurend snel kunnen inspelen op windschiftingen, waardoor je steeds in-de-windse rakken hebt. De SKS zou daar een puntje aan kunnen zuigen.

Zegt de goegemeente. Heldoorn is mild.

Want de kracht van de SKS vindt hij ook de kracht van de IFKS. “De SKS hat wat fantastysks delsetten en fan tradysje in spektakelstik makke, geweldich”. En de IFKS heeft er naderhand voor gezorgd dat de liefhebberij voor skûtsjes alle ruimte kreeg, en heeft daarmee heel veel skûtsjes gered van de slopershamer.

De uitbouw daarvan is nog steeds aan de gang. En gaat door. Maar eerst even niet ouwehoeren over structuren en zo. Zeilen!.

“Ik ha der wer in soad sinne oan”.

deFryskeMarren

SKÛTSJEBIJLAGE 2018

53

deFryskeMarren

Lemster skûtsje met een Kager bemanning

TEKST EELKE LOK // FOTO'S ORANGEPICTURES.NL

Het is 26 augustus 2017. De laatste dag van het IFKS zeilen in Lemmer. Op de dijk loopt een man wat heen en weer. Je zou het zenuwachtig kunnen noemen, zelf heeft hij het over 'gespannen'. Hij ondergaat geduldig de grappen van zijn mededorpsgenoten, Lemsters zijn wreed. Maar hij juicht als Merijn Olsthoorn als eerste over de streep komt en daarmee kampioen van de IFKS is geworden.

Kuipers. Die reed het éne schip uit en het andere weer in de loods.

Maar skûtsjesilers weten waar skûtsjes liggen. Of staan. Ene Merijn Olsthoorn klopte drie, vier keer aan de deur bij Harry Kuipers.

“Ik koe him net”. Hij hield het ook wat af. Wat zou die jongen? Maar die jongen hield aan. Ze kregen een gesprek. “It klikte daliks”. Merijn wilde het Kuipers-skûtsje huren, het schip verbeteren, en er dan in de IFKS met een eigen ploeg mee zeilen. Dat ging los in 2012. En dus al in 2017 kampioen!

FO

TO

IF K W.

S. N L

Het skûtsje kwam in de loods. Daar werd het in 2005 weer uitgehaald door de SKSskûtsjecommissie van Earnewâld. Die wilde dat schip liever hebben dan de “Emanuel” die ze hadden. Ja, het in 1914 bij Bijlsma in Wartena gebouwde skûtsje was twee keer (1982/1983) SKS kampioen geweest met Jeen Zwaga. Pieter Brouwer had er ook goed mee gezeild, maar Gerhard Pietersma wilde wat meer. Die zag wel wat in Teakema’s Buitenstvallaatster. Ruilen met

W

Ruil

W

Historie: De gebroeders Kuipers waren indertijd eigenaar van het bedrijf Kuipers Funderingstechnieken. Vlak bij het IJsselmeer, aan de Industrieweg. Ze wilden wel wat teambuilding in hun bedrijf inbouwen. Dus kochten ze het skûtsje de 'Twee Gebroeders' van de weduwe van Johannes Teakema uit Woudsend. Die had er jarenlang mee gezeild in de IFKS. Ze zetten er een schipper op, Harmen de Vries, later Gerrit Hogeterp. Hun personeel was bemanning. Maar het was het allemaal nét niet. De werkers aan funderingstechnieken kwamen door hun werk amper aan oefenen toe.

:

Want in het zeil van Olsthoorn staat KL. De L is van Lemmer.

Maar de K is van Kuipers. Harry Kuipers. Hij heeft er samen met zijn broer Frank voor gezorgd dat dit skûtsje in de IFKS-vloot kwam. Ze zijn er ook nu nog eigenaar van.

Serieuze ploeg Want het bleek een heel serieuze zeilploeg te zijn. Allemaal jonge mensen, die betrokken waren bij de zeilschool in de Kaag. Die het ‘we doen het met z’n allen’-principe heel hoog in het vaandel hebben en houden. Afgelopen winter bij de grote Neiteam-bijeenkomst vertelde Olsthoorn daar het een en ander over.

Harry Kuipers beaamt dat verhaal. “Se kinne hiel goed nei elkoar lústerje”. Na elke wedstrijd evalueren op het voordek. Olsthoorn: “….. en dan krijg ik net zoveel op m’n sodemieter als al die anderen”. Hij vindt de schipper niet belangrijker dan anderen.

Details Met een goed team ben je er nog niet.

Details. Daar bleek het Team Emanuel, zoals ze zich noemen, ook goed in.

“Se makken op de klampen sels taspoar”, zegt Harry Kuipers. Daar was hij eerst over verwonderd, maar als je alle details optelt, dan heeft het z’n rendement. “En se kinne dêr oan board alles sels, se hoege ek net te oefenjen tsjin oaren, se witte it sels wol”. Het uitvoerig trimmen van de Emanuel heeft zijn bewondering.

Harry Kuipers is blij met de hele situatie.

Ondanks dat hun funderingsbedrijf verkocht is, al is Harry’s zoon Matthys er nog wel in dienst als directeur. Maar het skûtsje moet blijven.

Skûtsjesilen kost geld. Er is dus een stichting opgericht. Het skûtsje ligt elk jaar enkele weken op het IJmeer bij Amsterdam en dan zeilen ze met geld opbrengende ploegjes. De stichting huurt vervolgens het schip van de familie Kuipers, maar die doen ook weer mee in de stichting. “Ach, we sjitte wol ris wat foar”. Want ondanks het kampioenschap kwam er een nieuwe mast, zeil en twee fokken.

Lemster De combinatie van nu zal niet eeuwig zijn.

Merijn Olsthoorn moest dit jaar al enkele bemanningsleden vervangen, omdat er twee naar het buitenland verdwenen. En als Olsthoorn zelf ooit zou weggaan moet het skûtsje weer in de C-klasse beginnen. “Mar dat sjoch we dan wol wer, dêr meitsje we ús no net drok om”.

De Emanuel is een Lemster skûtsje. Ligt in de opvaart naar de woning van broer Frank. Maar de heren Kuipers hebben dus een skûtsje waarop Kagers zeilen. “Ja mar wy stypje it Lemster SKS-skûtsje ek wol”. Al zegt hij ook dat de IFKS wedstrijden hem wat meer aanspreken, vanwege het ‘eigen’ schip.

Hij zeilt niet mee. “Eins noait, inkeld ris mei it oefenjen”. Ziet wel alle races. Klopt ze wel op het schouder na een wedstrijd. Zit zelfs wel eens bij zo’n evaluatie. Maar doet zijn mond niet open. Dus moeten we het er uittrekken. De verwachtingen van komend seizoen. Na lang aarzelen zegt hij dat de KL bij de eerste vier in de IFKS zal zitten. Maar relativeert direct: “We sjogge wol wêr’t it skip strand”.

Creatief, Concreet, Constructief.

Creatief ... Constructabouw denkt met de klant mee en creëert moderne, speelse oplossingen. We komen met ideeën waar een klant enthousiast van wordt. Concreet ... bij Constructabouw weet een klant echt waar hij/zij aan toe is. Niet alleen over de kwaliteit, maar ook over goede afspraken, prijs en planning.

Een duidelijk verhaal vanaf het offertetraject tot en met de oplevering.

Constructief ... Constructabouw komt met gedegen bouwkundige oplossingen. Wij staan voor onze uitstekende kwaliteit.

Bouwen met de 3 C’s Welke woon- of werkwens u ook heeft, wij zorgen voor de realisatie daarvan. Tot in de puntjes.

www.meermast.nl * info@meermast.nl Constructabouw Eurolaan 4 - 8447 SM Heerenveen Telefoon 0513 640 222 www.constructabouw.nl

Ontdek en ervaar • • • • • •

Motorjachten Staalbouw Openboten, sloepen, tenders Recreatie/funpaviljoen Klassieke schepen Accessoires

8 t/m 13 februari 2019 WTC Expo Leeuwarden www.boot-holland.nl

Heliconweg 52 - Leeuwarden (Ingang West - Slauerhoffweg) - Tel. 058 2941 500 - info@wtcexpo.nl

SKÛTSJEBIJLAGE 2018

deFryskeMarren

55

Zeilen en plezier maken, zo hoort het volgens Ulbe Zwaga deFryskeMarren

Vorig jaar promoveerde skûtsje de Waaksdom, met Joure als thuisbasis, van de B- naar de A-klasse. Een mooie prestatie voor het schip, dat eerder achterin de C-klasse strandde. Het verschil bevond zich aan het roer: Ulbe Zwaga (56), beroepsschipper, vader, levensgenieter en een telg uit een van de bekendste skûtsje families.

TEKST EN FOTOGRAFIE KIRSTEN VAN LOON

In een interview in 2001 zei jij: Ik ben vrij brutaal. Er is maar één de baas aan boord en dat ben ik. Hoe kijk je daar op terug?

Dat is nog steeds zo. Er ging natuurlijk wel wat aan vooraf. Mijn vader werd ziek en ik was te jong om schipper te worden. Toen heeft ome Lammert twee jaar als schipper gezeild, maar hij bereikte er niets mee. Leeuwarden wilde het toch met mij proberen. Wij zeilden de sterren van de hemel. Maar, iedereen die aan boord zat was ouder dan ik. Dan moet je wel optreden want anders wordt het ‘m niet. Dan kun je wel ophouden.

Is dat dan ook de reden dat je zo uitgesproken bent aan boord?

Jazeker, daar moet je wel op rekenen.

Daarbij zitten we zo’n 17 meter uit elkaar. Ik kan ze haarfijn uitleggen wat ik wil, maar daar is toch geen tijd voor? Ik kan niet zeggen: “Zou je alsjeblieft de fok even aan willen trekken?” Zo werkt het niet.

Ik hoorde ook dat jullie nooit trainen.

Nou, niet trainen, zo is het niet. We zien de wedstrijden zoals Lemmer Ahoy, de Slach om Heech en Langweer voorafgaand aan de IFKS als trainingen. De laatste wedstrijden van de IFKS lopen altijd als een trein en de eersten soms wat minder.

Dat doen anderen wel heel anders.

Ja, nou, veel plezier. Daar hebben we helemaal geen tijd voor.

Je stapt gewoon aan boord en dan ga je?

Het is alleen het tien minutenschot waar ik niet zo goed tegen kan. Dan moet ik plassen!

Sterker nog, ik heb tien jaar niet gezeild. Geen stap meer op een skûtsje gezet, ik had er geen zin meer in. Ik reisde met een camper door Canada, maar wilde toch het skûtsjesilen volgen. Via internet Omrop Fryslân zat ik er voor. Ik hoorde het tien minutenschot en ik ben direct achter de camper gaan plassen. Dat heb ik nog

steeds, het is een tic. De IFKS heeft geen tien minutenschot, maar het vijfminutenschot werkt ook wel, haha.

Maar tien jaar niet gezeild.

Heb je het helemaal niet gemist?

Nee, absoluut niet. Later ben ik met mijn zoon Willem een paar keer mee geweest, dat was toch wel leuk en zo is het weer begonnen. Ik was gewoon zwaar teleurgesteld in de SKS. De IFKS heeft veel in zijn mars.

Ik heb mij altijd afgevraagd waarom de partijen niet samenwerken.

Want als je bij de SKS zeilt, mag je niet meer bij de IFKS zeilen. Toen ik schipper werd op Leeuwarden had ik zelf een skûtsje en daar had ik een flinke hypotheek op. De IFKS deed de bedrijven competitie, daarmee verdiende je 1000 gulden per dag.

Die zeilde ik dan wel, want ik moest wel die hypotheek betalen. Daar kreeg ik ruzie over.

Is dat nog steeds zo?

Bij de SKS? Ja.

Van een dorp of stad waren er wat notabelen die een paar skûtsjes van de sloop redden. Daar zetten ze een schipper op die daarmee de wedstrijden bleef zeilen. Het was gezellig en zo bleef een oude traditie in stand. Die notabelen zeiden tegen mijn pake Ulbe, Sietse Hobma of Rintje Ritsma: hier is de sleutel van het schip en veel plezier! Moest er nieuw tuig komen? Dan regelden de notabelen dat en de rest deden de schippers zelf. Bij de IFKS is meer saamhorigheid van hoe het eigenlijk is bedoeld.

Hoe kijkt pake Ulbe er nu op terug denk je?

Die ligt op zijn buik in het graf.

Vorig jaar kwam je met de Waaksdom. Waarom koos je Joure als thuisbasis?

Mijn ouders waren binnenvaartschippers, als kind was ik altijd mee of in een internaat of kosthuis. Ik heb niet echt een plek waar ik vandaan kom, maar Joure vind ik een prachtige plek, ik ben er altijd.

Waar zit het venijn?

Alleen al in het stemrecht. Bij de IFKS hebben de schippers het voor het zeggen, bij de SKS het bestuur.

Terwijl, als je naar de historie van het skûtsjesilen kijkt, dan hadden de besturen niet zoveel invloed.

Vorig jaar ging het goed met de Waaksdom, maar Dokkum werd er bijna laatste mee bij de C. Je moet een mens zijn voor grote schepen en ik hou ervan. Wij werden

tweede in de B en dit jaar starten we in de A. Op Omrop Fryslân werden we zelfs getipt als tweede. Ik vind het een hele eer om tegen schippers als Tony Brundel te zeilen. Een fidele zeiler, geen protesteerder. Hij wil zijn schip heel houden en hij wil winnen.

In Heeg (Slach om Heech) liet hij mij een poepie ruiken. ‘En dat smakke my min’. Maar ook de andere schippers in de IFKS zijn goede schippers. Je hoeft niet altijd te winnen om gewoon mooi te zeilen!

Plezier vind jij belangrijk in de zeilerij.

Ja, net als vroeger. Mijn bemanning komt overal vandaan. Het zijn liefhebbers van het zeilen en dat doen ze met veel inzet. Ik hoef niet speciaal van bepaalde families bemanningsleden. Als ze willen zeilen, dan vind ik dat prachtig! We hebben een volgschip en daarmee vieren we gewoon anderhalve week vakantie. Ik heb er een hekel aan als jongens alle avonden naar huis gaan.

Maar sommigen willen misschien naar hun gezin.

Nee, die moeten gewoon allemaal mee, tot baby’s aan toe. Gezellig!

56

NUMMER 07 • 2018

Skûtsjesilen 2018 Je zou kunnen denken dat alle rampen in een bijna 75 jarige organisatie al zijn voorgekomen, maar evenzogoed was 2017 een treurig jaar voor de Sintrale Kommisje Skûtsjesilen, de SKS. Na twee wedstrijden verdween de Oeral Thús, het skûtsje van Joure. Gediskwalificeerd omdat ze de foute ophanging van het zeil niet wilden veranderen. Een paar dagen later verdween het Langweerder skûtsje tijdens de wedstrijd te Stavoren, als protest tegen de zeilformule van de SKS. Beide skûtsjes gingen tegen de meerderheid van de SKS-familie in. Een minderheid schreeuwde even.

Eelke Lok column

De schreeuw is gehoord. Een commissie gaat kijken of er voor de beide skûtsjes die ietwat aan de grote kant zijn (maar het is een kwestie van centimeters) een betere oplossing is. Het is uiterst frappant dat deze beide schepen in 2015 nog één en twee waren in het klassement. Wat een minieme verschuiving in de zeilformule al niet teweeg kan brengen. Overigens kan Joure goed genoeg mee blijven doen en moet Langweer eerst de twee ton ballast maar eens over boord smijten.

De SKS is een familie. Een heleboel familieleden wilden eigenlijk wel excuses van de beide skûtsje-stichtingen. Die gaven ze intern wel bij een voorbespreking, maar niet tijdens de SKS jaarvergadering. Sterker,

Café de Stam steunt de Waaksdom!

Douwe Egbertsplein 3 Joure

voorzitter René Nagelhout sprak Langweer opnieuw berispend toe, omdat die zonder medeweten van de SKS al contact had opgenomen met leden van de commissie, die nog niet eens wisten dat ze daar lid van waren.

In het skûtsjesilen, en dus ook in de SKS familie, zijn veel nieuwe mensen gekomen.

Het wordt allemaal een beetje anders. Zelfs bij de schippers. In 2016 werd de wedstrijd te Stavoren afgelast wegens te harde wind.

En toen zei Johannes Meeter, “Kin we net op snein sile?”. Het zou 50 jaar geleden een vloekwoord zijn geweest in de kerkelijke schipperswereld. De IFKS pakt echter dit seizoen het stokje op, de wedstrijd op Stavoren is ‘s zondags. De oude schippers draaien zich om in het graf.

Die IFKS heeft een nieuwe structuur. Er is met zorg gekozen voor een goede democratie.

Als de organisatie straks eenmaal soepel draait, moeten ze nog maar eens bij zichzelf te rade gaan of ze wel hele dagen met zo’n dikke 60 skûtsjes willen zeilen. Het publiek heeft zo langzamerhand ook wat meer structuur nodig bij het kijken naar de wedstrijden.

jaren. Vroeger ging je een of twee keer te zeilen met donateurs of zo, meer niet. En als je dan Jan van Akker vroeg met welke bemanning hij zou zeilen, was het antwoord: “Net ien hat sein dat er net wer komt, dus se sil der yn Grou allegear wol wêze”. Kundige bemanningsleden die in het dagelijks leven ook in of met de vaart bezig waren.

Eind tachtiger jaren werd er eens wat meer getraind, maar Douwe Visser van Sneek, heeft alles veranderd. Hij ging vanaf dat het eerste ijs uit de wateren was het water op met een bemanning. Resultaat: Sneek ging tien tot 15 seconden sneller door de wind dan welk schip ook. Dat gingen anderen Sneek nadoen.

Maar nu blijkt dat op heel veel skûtsjes jaarlijks vijf, zes, soms nog wel meer, nieuwe bemanningsleden moeten komen. Het is niet vol te houden. SKS schippers vroegen dit jaar op Facebook al naar nieuwe bemanningsleden. Het is de vraag of het aantal wedstrijden, compleet met de daarbij behorende oefentripjes in het voorseizoen, zal blijven bestaan. Misschien is een stapje kalmer de beste oplossing.

Dat kan ook wel: Douwe Visser is intussen gestopt.

Beide organisaties bemoeien zich niet met de bemanningen. En toch ligt daar een probleem van skûtsjesilen de komende

NIEUW IN JOURE

Douwe Egberts Plein 1A Joure T 0513 417 070 I www.zuiver-joure.nl

SKÛTSJEBIJLAGE 2018

deFryskeMarren

57

deFryskeMarren

IFKS SKÛTSJES De Fryske Marren Er doen dit jaar maar liefst 8 skûtsjes uit het verspreidingsgebied van GrootdeFryskeMarren mee aan het IFKS kampioenschap.

Hieronder de deelnemende skûtsjes op een rijtje (met medewerking van www.IFKS.frl) FOTO'S SKÛTSJES : WWW.IFKS.NL

A-KLASSE

Lytse Famke

Schipper: Herke Boskma Thuishaven: Lemmer Klassering 2017: Schipper debuteert A-KLASSE KLEIN

De Goede Verwachting

Schipper: Walter de Vries Thuishaven: Sloten Klassering 2017: 15e A-Klasse, gedegradeerd B-KLASSE

De Waaksdom

Schipper: Ulbe Zwaga Thuishaven: Joure Klassering 2017: 2e B-Klasse, gepromoveerd A-KLASSE

Nooit Volmaakt

Schipper: Jochem van der Vaart Thuishaven: Lemmer Klassering 2017: 12

Avontuur

Schipper: Tjibbe van der Veer Thuishaven: Elahuizen Klassering 2017: 11

A-KLASSE KLEIN

Goede Verwachting

Schipper: Bouke van der Vaart Thuishaven: Lemmer Klassering 2017: 8 C-KLASSE

A-KLASSE KLEIN

Lege Walden

Schipper: Jehanne Prins Thuishaven: Terherne Klassering 2017: 16e B-Klasse, gedegradeerd C-KLASSE

FOTO: EIZE HOEKSTRA

Emanuel

Schipper: Merijn Olshoorn Thuishaven: Lemmer Klassering 2017: Kampioen

58

NUMMER 07 • 2018

AGENDA SKÛTSJESILEN 2018 WEDSTRIJDDATA SKS 2018

#SKS2018

DEELNEMENDE SKÛTSJES SKS

DATUM PLAATS LOCATIE

SKÛTSJE

BJ SCHIPPER

Za. 04-08-2018 Ma. 06-08-2018 Di. 07-08-2018 Wo. 08-08-2018 Do. 09-08-2018 Vr. 10-08-2018 Za. 11-08-2018 Ma. 13-08-2018 Wo. 15-08-2018 Do. 16-08-2018 Vr. 17-08-2018

Eildert Sietez Twee Gebroeders D'Halve Maen Twee Gebroeders Doarp Grou Gerben van Manen It Doarp Huzum Oeral Thús Twee Gebroeders Rienk Ulbesz Lemster Skûtsje De Sneker Pan Súdwesthoek Klaas van der Meulen

1910 1913 1912 1913 1909 1915 1925 1923 1914 1914 1930 1913 1923 1911

Grou De Veenhoop Earnewâld Terherne Langweer Elahuizen Stavoren Woudsend Lemmer Lemmer Sneek

Bij de Tijnje Bij Ie-sicht Sânemar Vanaf de pier Vanaf het strand van het dorp Langs de oever van het dorp Vanaf de IJsselmeerdijk Vanaf de Indyk Vanaf de pier bij het strand Vanaf de pier bij het strand Vanaf het Starteiland

AANVANGSTIJD: 14.00 UUR

PLAATS

Pieter Ezn. Meeter Akkrum Jeroen Pietersma Drachten Klaas Westerdijk Drachten Gerhard Pietersma Earnewâld Douwe Azn. Visser Grou Sytze Brouwer Heerenveen Johannes Hzn. Meeter Huizum Rinus de Jong Joure Jaap Lzn. Zwaga Langweer Willem Uzn. Zwaga Leeuwarden Albert Jzn. Visser Lemmer Jappie Dzn. Visser Sneek Auke de Groot Stavoren Teake Klaas van der Meulen Woudsend

www.skutsjesilen.nl WEDSTRIJDDATA IFKS 2018 DATUM PLAATS Zaterdag 18-08-2018 Zondag 19-08-2018 Maandag 20-08-2018 Dinsdag 21-08-2018 Woensdag 22-08-2018 Donderdag 23-08-2018 Vrijdag 24-08-2018 Zaterdag 25-08-2018

#IFKS2018

Hindeloopen Stavoren Heeg Sloten Rustdag of inhaal Echtenerbrug Lemmer Lemmer (finale)

AANVANGSTIJDEN C-klasse: 09.15 uur B-klasse: 11.00 uur A-klein: 12.45 uur A-klasse: 14.30 uur

SKÛTSJE

PLAATS SCHIPPER

SKÛTSJE

De Jonge Jan De Zes Gebroeders Drie Gebroeders Eelkje II Emanuel Grutte Pier It Doarp Eastermar Jonge Jasper Lytse Lies Ora et Labora Striidber t Swarte Wief Ut en Thûs De Waaksdom Westenwind Wylde Wytse

Warten Makkum Gorredijk Heeg Lemmer Jorwert Eastermar Franeker Gaastmeer Heeg IJlst de Tynje Sneek Joure Heech Rotterdam

Ale Heeg Ron Syperda Dageraad Gaastmeer Rein Wiebe Leenstra De Eenvoud Harlingen Remy de Boer De Goede Verwachting Sloten Walter de Vries Ebenhaëzer Dokkum Kees van der Kooij Grytsje Obes Koudum Arjen de Jong Hoop op Zegen Heerenveen Paul de Koe Jonge Rein Wytgaard Erik Jonker Lonneke Stavoren Jilles Bandstra Raerder Roek Raerd Sijmen Kalsbeek Redbad Workum Wietse Bandstra Sinnekening Leeuwarden Jan van der Veen Galamadammen Gerrit Huisman Ut e Striid Verwisseling Yndyk Bas Krom Woeste Anne Dubai (VAE) Wytse Heerschop Wâldwiif Kootstertille Tim Roosgeuriu

SKÛTSJE

PLAATS SCHIPPER

Avontuur Heeg De Tiid sil’t leare Amsterdam Doeke van Martena Drachten Eemlander Eemnes Hoop Doet Leven Leeuwarden Hoop op Welvaart Sneek Hoop Op Zegen Leeuwarden It Abbegeaster Skûtsje Abbega Lytse Earnewaldster Earnewald Lytse Famke Lemmer Nooit Volmaakt Lemmer Stad Harlingen Harlingen Swanneblom Earnewâld Twa Famkes Drachten Welvaart Elahuizen Wylde Wytse Rotterdam

Age Bandstra Martijn Kleintjens Riemer de Graaf Bernd de Cneudt Koos van Drunen Rutger Boonstra Chris van den Berg Henk Frankena Sjoerd Kleinhuis Herke Boskma Jochem Van der Vaart Sikke Tichelaar Brandt de Vries Pieter Jansma Tjibbe van der Veer Sikke Heerschop

B-KLASSE

Fonger Talsma Klaas Kuperus Arend Wisse de Boer Jeroen de Vos Merijn Olsthoorn Lucas Bouma Geale Tadema Froukje Osinga Ton Brundel Sietse Broersma Siebo Zijsling Jaap Hofstee Floriaan Zwart Ulbe Zwaga Daan van der Meer Sikke Heerschop

C-KLASSE

A-KLASSE KLEIN

A-KLASSE

DEELNEMENDE SKÛTSJES IFKS 2018

www.ifks.frl

PLAATS SCHIPPER

SKÛTSJE

PLAATS SCHIPPER

De Brijbek De Drie Haringen de Harmonie De Verandering Freonskip Friesland Galamadammen Gerrit de Vries Gerrit Ynze Goede Verwachting Lege Walden Singelier Sterke Jerke Twee Gebroeders Zeldenrust Zorg en Vlijt

Workum Jeroen Sytsma Enkhuizen Thomas de Boer Bolsward Floris Bottema Boornburgum Jelle Bekkema Blauwhuis Hartman Witteveen Sneek Johannes de Vries Galamadammen Simon van der Lingen Sneek Gerrit de Vries GalamaDammen Alisa Stekelenburg Lemmer Bouke van der Vaart Terherne Jehanne Prins Stavoren Koos Lamme Earnewâld Pieter Jilles Tjoelker Top en Twel Jan Overwijk Heeg Jan Visser Heeg Lisanne Thie

SPORT

GROOTDEFRYSKEMARREN

59

TEKST GERARD VAN LEEUWEN

KLAAS DE JONG 24 UUR PER DAG TRAINER Trainers zijn er in vele soorten en maten. Je hebt de zogenaamde specifieke broodtrainers, maar ook cv-gevoelige oefenmeesters met een zorgvuldige carrièreplanning en trainers waarbij het vak min of meer in het DNA is verweven. SC Joure trainer en kind van de club Klaas de Jong behoort tot de laatste categorie. “Ik ben 24 uur per dag trainer.”

Klaas de Jong, in het dagelijks leven als ambtenaar werkzaam bij de gemeente SúdwestFryslân, mag gerust gerekend worden tot de bevlogen trainers. “Ik ben gestopt op mijn 35e als speler van het eerste team.

Ik heb de ‘gouden jaren’ in de top van het zondagvoetbal nog meegemaakt. Ik was centrale verdediger en liet het ‘poetswerk’ graag over aan de voorstopper. Zelf was ik een type Koeman. De opbouw vanuit de verdediging was mijn sterkste punt. Daarnaast had ik er een gruwelijke hekel aan dat mensen mij wilden passeren als ze door de verdediging braken. Het waren mooie jaren met tegenstanders als De Treffers, Achilles ’29 en HSC’21. Ik ben daarna naadloos in het trainersvak gerold. Eerst als assistent bij SC Joure, daarna bij vv Balk, VVI en nu al weer voor het vierde jaar in Joure. Overigens geloof ik niet zo in termen als een “maximale houdbaarheidsdatum” in het trainersvak. Je moet je gewoon elk jaar afvragen of je zelf aan iets nieuws toe bent of dat de spelersgroep misschien baat heeft bij een nieuw gezicht. Dat is niet gebonden aan het aantal jaren dienstverband. Ik ben een echte liefhebber. Als ik perspectief zie bij een vereniging kan ik overal aarden. Ik hanteer wel de stelregel dat mijn club op maximaal een half uur rijden moet zijn.”

SPORTIEVE PLICHT Het eindpunt vorig seizoen was in Steenwijk waar de groen-witten in de nacompetitie het af moesten leggen tegen ‘d Olde Veste. De Jong: “De nacompetitie nieuwe stijl bevalt me prima. Een wedstrijd erop of eronder, dat heeft wel wat. Ook de degradatieregeling, één club direct eruit en twee die erom moeten spelen kan op mijn sym-

pathie rekenen. Wat ik wel jammer vind, is dat de herkansers uit de hogere klasse bewust bevoordeeld worden in de vorm van thuiswedstrijden. Dat zou men anders moeten organiseren bij de KNVB. Van de acht ploegen van de nacompetitie kan er maar één promoveren. Eigenlijk moet je welhaast direct kampioen worden. Dat zal volgend jaar niet meevallen. Ik denk dat we er nu ook nog niet aan helemaal toe zijn. Er is nog een behoorlijk klassenverschil, met name met het linker rijtje van de eerste klas.

Daar wordt veelal al gewerkt met betalingen en spelers die gehaald worden. Daar is SC Joure al een tijdje geleden mee gekapt en die beslissing kan ik goed billijken. Er zijn weinig mensen binnen en rond de club die terugverlangen naar die tijd. Althans, ik hoor die geluiden niet.”

In de competitie vorig jaar vond ik Leeuwarder Zwaluwen eigenlijk het beste team.

In Leeuwarden zijn we ondersteboven gespeeld en stonden we in de rust al met 5-0 achter. Dat had ik nog nooit meegemaakt. In Joure hebben we in de laatste competitiewedstrijd gestreden voor wat we waard waren en mede hierdoor werden de Zwaluwen niet kampioen. Of VVI dat tegen Broekster Boys ook gedaan heeft durf ik niet te zeggen. Ik weet dat ze daar wel met schorsingen en blessures te kampen hadden en als je geen brede selectie hebt scheelt dat veel. Volgend jaar hebben we naast Leeuwarder Zwaluwen ook Blauw Wit ’34 op het programma. Daarnaast heeft SV Marum zich versterkt en vind ik ook De Griffioen en CVVO goede ploegen. Ik heb geen doelstelling van het bestuur meegekregen, maar als spelersgroep en begeleiding moeten we

ACCENTEN Klaas de Jong vertelt niet een trainer te zijn die gelooft in systemen. “Ik denk niet in systemen, maar meer in accenten. Waar zet je druk en op welke manier? Hoe voetbal je ergens onderuit? Daarnaast heb je te maken met de verzameling aanwezige kwaliteiten binnen je spelersgroep. Je eigen positieve punten benutten en minder positieve aspecten waar mogelijk camoufleren. Het leggen van juist die accenten zie ik als één van mijn belangrijkste opdrachten. Ik ben ook niet een man van het stellen van regels. Regels afdwingen betekent ook de verplichting om deze te handhaven en ik loop al iets te lang mee om te weten dat zoiets op ons niveau niet werkt.

Als een speler vanwege werk niet kan trainen, dan heb ik daar alle begrip voor. Werken is belangrijker. Je merkt dat het onregelmatig werken in deze tijd grotere vormen aanneemt dan pakweg tien, twintig jaar geleden. Aan de andere kant: als een speler midden in het seizoen een weekendje naar Center Parcs plant en zijn vervanger doet het goed dan weet hij wat de consequenties kunnen zijn en daar zit ik dan ook niet mee. Ik vraag de jongens altijd zorgvuldig hun weekendjes te plannen. Het speelschema is immers bekend.”

JEUGD

gaan voor een prijsje. Dat mag verwacht worden.”

ANDER GEZICHT Het vlaggenschip van SC Joure zal een kleine metamorfose ondergaan. De Jong: “Er stoppen drie basisspelers vanwege drukke werkzaamheden, daarentegen krijgen we er acht jongens bij. Vier jongens uit de Onder-19, waarvan twee eerstejaars spelers, en vier jongens die oorspronkelijk bij SC Joure speelden en die na een uitstapje elders weer terugkeren op het nest. Allemaal midden twintigers. We hebben dus een mooie uitgebalanceerde ploeg, al had ik er wat meer echte “vuurvreters” bij willen hebben. Voetballend zal het allemaal wel lukken met de nieuwe selectie. Ook qua begeleiding maken we weer een stapje voorwaarts. Mede vanwege de omvang van de groep en het belang dat de vereniging hecht aan een kwalitatief goed tweede team, heb ik volgend jaar de beschikking over twee assistenten. Grootste voordeel hiervan is dat we de groep indien gewenst kunnen opdelen en specifieker kunnen trainen. Ik heb er nu al weer zin in.

We starten op 14 augustus.”

De Jong, in het bezit van het TC2- diploma, is zeer te spreken over het jeugdbeleid binnen Sportclub Joure. “Ik weet wat er allemaal gebeurt en ik zie de toekomst positief tegemoet. Er spelen nu drie selectieteams op hoofdklasseniveau ( Onder 19, Onder 17 en Onder 13, red.) en één in de derde divisie ( Onder 15). Dat is een behoorlijk niveau. De sprong vanuit de Onder 19 naar het eerste team blijft echter groot. Snelheid, fysiek, het is een groot verschil. We spelen met enige regelmaat als Onder 23 team oefenwedstrijden om de jongens dat ook in de praktijk te laten ervaren. Je merkt wel dat wanneer jongens alle selectieteams in de jeugd hebben doorlopen weleens te makkelijk denken over de stap. Vandaar dat we ook erg blij zijn dat het tweede team nu in de reserve eerste klasse speelt. Samenvattend gaat het eigenlijk goed met SC Joure. We zullen wel de randvoorwaarden goed moeten blijven bewaken. Betalen doen we niet, maar voor het overige moet alles wel goed geregeld zijn. Anders heb je het gevaar dat andere clubs toch weer aantrekkelijker worden.

Misschien dat we op dat gebied nog een paar stapjes moeten maken.”

60

NUMMER 07 • 2018

JOHAN PAQUES

NA 22 JAAR WEER STRANDCROSS LEMMER In 1996 werd voor het laatst een strandcross georganiseerd op het strand van Lemmer. Afnemende deelnemersaantallen en minder publieke animo zorgden er destijds voor dat de crossmotoren 22 jaar lang niet welkom waren op het strand van Lemmer. Maar daar komt op 20 oktober verandering in. Ondernemer Johan Paques uit Balk, zelf een fervent motorcrosser, organiseert dan na een lange periode van stilte wederom een strandcross.

TEKST JAN VAN LOON // FOTO'S ORANGEPICTURES.NL

Tijdens een gesprek in zijn kantoor te Sneek vertelt de 33-jarige eigenaar van Frisia Invest vol passie over zijn verslaving. “Want dat is motorcross” geeft hij onmiddellijk toe. “Ik geloofde daar nooit zo in hoor, maar sinds ik een keer alles de deur uit heb gedaan weet ik wel beter. Binnen de kortste keren stond er weer een crossmotor in de garage.”

ONDERNEMEN IN HET BLOED Johan groeide op in een ondernemersgezin.

Zijn vader zat in het vastgoed en richtte het bedrijf Frisia Invest op. “Hij speelde goed in op de markt. Vraag en aanbod, daar gaat het om en hij wist altijd waar vraag naar was en hij zorgde dat hij dat aan kon bieden. In het begin waren dat complete vakantieparken, maar later vooral oudere panden en winkels.” Johan zelf koos in eerste instantie een andere richting en volgde in Driebergen een particuliere opleiding tot autoverkoper.

Johan trad in dienst bij Autobedrijf van de Brug en leerde daar het vak. In een later stadium begon hij voor zichzelf.

de autobranche. “Dat werkte niet en toen onze dochter werd geboren besloot ik om er helemaal mee te stoppen en volledig bij mijn vader aan de slag te gaan.” Inmiddels is zijn vader met pensioen en heeft Johan het bedrijf overgenomen.

VOETBAL Tijdens zijn jeugd in Balk koos Johan al snel voor voetbal. Daarin schopte hij het tot het eerste van VV Balk, maar zat daar vooral op de bank. “Ik heb ooit één doelpunt gemaakt voor het eerste, ik weet het nog goed, het was zelfs de winnende. Ik speelde echter het grootste deel van mijn voetballeven in het tweede.” Vanaf zijn negentiende combineerde Johan het voetbal kort met motorcross. Na een flinke blessure aan zijn kniebanden werd hij rond zijn 21e gedwongen te stoppen met voetbal en kreeg de crossmotor de overhand in zijn sportactiviteiten. “Ik ben echt geen topper ofzo hoor, maar ik doe mijn best. Ik vind het vooral enorm gaaf om te doen.”

CROSSEN OP HET STRAND “Met mijn autobedrijf richtte ik me met name op de bedrijvensector. Ik verkocht vaak auto’s direct door en haalde er dan een beetje marge tussenuit.” Al snel ging Johan een dag in de week bij zijn vader werken. De overige vier dagen werkte hij bij zijn eigen autobedrijf in Balk. In een later stadium draaide hij zijn dagen om en was hij nog slechts één dag in de week actief in

Johan crost met regelmaat op de crossbaan, maar is zo nu en dan ook aan het racen op het strand. In Scheveningen en Vlissingen nam hij deel aan strandraces en dat zette hem aan het denken. “Ik zit regelmatig bij Beachclub Lemmer op het terras of ben er met mijn gezin. Als motorcrosser zie ik dan vooral heel veel zand en denk ik: ‘Hier wil ik wel racen.’ Op

een gegeven moment ben ik daar werk van gaan maken. Vanuit mijn vak weet ik dat het belangrijk is om de direct betrokkenen op je hand te hebben dus ik ben eerst naar de Beach club gestapt met mijn plannen. Ze waren vrijwel meteen enthousiast, zeker met het evenement aan het begin van de winter.

Daarnaast gaan ze ook de volledige horeca doen tijdens het evenement wat mij vooral heel veel werk uit handen neemt”.

Daarna ging de ondernemer met de direct omwonenden om tafel. “Ik heb ze uitgenodigd in de Beach Club en de reacties waren positief. Ze wilden vooral weten hoe laat het is afgelopen en 18:00 uur was een bevredigend antwoord.” Naast de samenwerking met Beach Club Lemmer zijn er ook samenwerkingsverbanden met crossvereniging MC Nop ‘’De Ruttense Brug’’ en Ultra Graphix- Custom made motorcrossdesigns.

PLEK VOOR 450 MOTOREN Op 20 oktober crossen er zoals het er nu naar uit ziet 450 motoren over het strand in vier verschillende categorieën. Sinds

28 april is de inschrijving geopend en inmiddels zijn er al 350 aanmeldingen. “Die 450 gaan we wel halen”, denkt Johan. “Veel jongens zitten nu nog midden in het wedstrijdseizoen en schrijven zich wat later in.”

Alle categorieën rijden twee manches van 20 minuten over het ongeveer twee kilometer lange parcours en de beste 40 crossers uit de 125cc, 250cc en 500cc rijden dan een superfinale over 30 minuten. “Dat zijn dan 120 motoren tegelijk in de baan en dat wordt fantastisch. En je zou misschien denken dat de jongens op een 500cc motor veel meer kans hebben om te winnen, maar dat hoeft niet. Het gaat in onze sport om motorbeheersing en als je dat uitstekend doet op een 125cc motor dan maak je zeker kans”, besluit de organisator van de strandcross.

deFryskeMarren • SPORT KORT

GROOTDEFRYSKEMARREN

61

PRIJZENREGEN SHELL OUDEHASKE OP FRIES KAMPIOENSCHAP

deFryskeMarren

JOUSTER JITZE FLORIS WINT NK KAATSEN JOURE – Op het Nederlands kampioenschap kaatsen in Berlikum heeft de Jouster Jitze Floris in de categorie Jongens de winnaarskrans behaald. Jitze kwam uit in het team van Hommerts-Jutrijp, omdat er op zijn eigen vereniging (De Oorsprong uit St. Nicolaasga) te weinig jeugdleden zijn.

Het team van Hommert-Jutrijp, dat naast Jitze uit Jelger de Boer en Aizo Veltman bestaat, maakte een stabiele indruk in Berlikum. In de eerste omloop was het partuur veel te sterk voor het partuur van Leeuwarden (5-0 6-0).

Tegen Tzum en Lollum had Hommerts-Jutrijp het lastiger, maar Jitze en zijn maten grepen ook hier de winst.

Nadat Hommerts-Jutrijp ook Kimswerd wist te verslaan, kwam het partuur in de halve finale terecht. Daar werd met 5-5 6-2 gewonnen van Mantgum. In de finale was Arum de tegenstander. Arum pakte nog wel een voorsprong, maar bleek uiteindelijk niet opgewassen tegen het team van Jitze (5-3 6-0).

KAATSEN TIJDENS DE FRIESE BALLONFEESTEN

OUDEHASKE – Gymnastiekvereniging SHELL (sport houdt elk lichaam lenig) uit Oudehaske is op de Friese toestelkampioenschappen in Drachten flink in de prijzen gevallen. Aan het eind van de dag gingen de turnsters naar huis met driemaal brons, tweemaal zilver en twee Friese titels.

Rika van Willigenburg moest in actie komen op de balk.

Dit deed ze succesvol: ze behaalde brons. Er was ook brons voor Naomi Wijnsma. Zij kwam in actie op het onderdeel sprong. Met twee goed uitgevoerde overslagen wist ze de jury te overtuigen en werd zij derde.

In de tweede ronde was er weer brons op het onderdeel sprong. Femke van der Meulen pakte de derde plaats na een paar mooie sprongen. Goud was er voor Joy Oleri. Op het

onderdeel sprong was ze de beste van iedereen en dus was de Friese titel een feit. Sarita Kooistra pakte zelfs twee medailles.

Op het onderdeel vloer pakte ze goud en op het onderdeel brug pakte ze de zilveren medaille.

In de derde ronde kwam er nog één medaille bij voor SHELL Oudehaske. Larissa van der Woude deed een moeilijke oefening op het onderdeel brug en dat heeft haar geen windeieren gelegd. Ze eindigde op de tweede plaats.

VERSCHILLENDE SUCCESSEN OP

CONCOURS HIPPIQUE DOKKUM DOKKUM – Rijders uit de gemeente De Fryske Marren hebben successen geboekt tijdens het 79ste Concours Hippique in Dokkum. Meest in het oog springend is de Provincie Fryslân Prijs voor het paard Xander van Jelle van der Kooi uit Sint Nicolaasga.

De Provincie Fryslân Prijs is in het leven geroepen voor de promotie van het Friese paard voor de sjees. Op zes concoursen kunnen punten worden verdiend. De uiteindelijke winnaar wordt op het laatste concours in Workum bekendgemaakt.

Hendrik Eppinga uit Oudemirdum pakte in Dokkum in de categorie Nieuwelingen Fries ras de tweede plaats met Markus 491. Jaap van der Meulen uit Broek zal ook tevreden terugkijken op het Concours Hippique. Bij de tuigpaarden wonnen zijn paarden in de categorieën Grote limiet, Damesrubriek en Tweespannen limiet met als rijders Lambertus Huckriede, Anneke Huckriede en Henk Hammers.

HIPPIQUE RIJS

OP 4 AUGUSTUS

JOURE – De Friese Ballonfeesten kennen dit jaar een sportieve aanvulling.

Op het festival, dat dit jaar van 25 tot en met 29 juli op de Nutsbaan in Joure gehouden wordt, kan men namelijk kennismaken met de kaatssport. Voor kinderen van groep 4, 5 en 6 van de basisschool wordt een kaatsclinic georganiseerd.

Voor deze kaatsclinic heeft de organisatie van de Friese Ballonfeesten de handen ineengeslagen met de Koninklijke Nederlandse Kaatsbond (KNKB). Op vrijdag 27 juli, de derde dag van het ballonfestival, zal de clinic plaatsvinden. De KNKB hoopt door middel van deze kennismaking met de kaatssport het enthousiasme onder de kinderen voor het kaatsen aan te wakkeren.

Naast de clinic voor de kinderen zal er ook een demonstratiewedstrijd gespeeld worden.

Hierbij zal er extra nadruk gelegd worden op de spelregels van de kaatssport. U kunt meer informatie krijgen via www.ballonfeesten.nl

Het Concours Hippique Rijs wordt voor de 73e keer georganiseerd. Het evenement wordt op zaterdag 4 augustus gehouden bij Manege Gaasterland te Harich, aan de Wyldemerkwei 1. Het concours begint om 08.30 uur en zal de hele dag duren tot 18.00 uur. Het bestuur van CH Rijs heeft dit jaar Britt Dekker gecontracteerd. Deze dame is een echte

TURNEN IN DE STUIT JOURE

Met zijn overwinning in Dokkum doet Van der Kooi daarvoor dus ook goede zaken.

CONCOURS

RIJS - De paardensport in vele facetten krijgt op Concours Hippique Rijs een podium. De tuigpaardensport vormt de hoofdmoot. Hierbij is er veel aandacht voor het Friese tuigpaard gespannen voor een krompanelen sjees.

Daarnaast zal de springsport en de mensport veelvuldig te zien zijn.

FRIESE KAMPIOENSCHAPPEN

paardenliefhebber en is onder andere actief met haar eigen YouTubekanaal ‘Paardenpraat TV’. Britt zal op CH Rijs een clinic geven en een half uurtje later kan men haar persoonlijk opzoeken in de Meet & Greet.

Daarnaast is er een kinderdorp waar de jeugd zich uitstekend kan vermaken. Ponyrijden is mogelijk. Zijn de echte pony’s nog wat te eng, dan bieden de aaibare pony-cycles een uitstekend alternatief.

Deze pony’s zijn heel erg braaf. Meer informatie via www.ch-rijs.nl

JOURE - CSC Joure organiseerde op zaterdag 30 juni samen met KNGU District Noord de Friese Kampioenschappen turnen dames van wedstrijdgroep 5. De laatste wedstrijd van het turnseizoen werd gehouden in De Stuit.

Al een aantal jaren worden deze kampioenschappen mede georganiseerd door CSC Joure en ook dit jaar was het weer een succes. Van CSC Joure waren 9 dames gekwalificeerd. Ze wisten geen medailles te behalen, maar wel goede persoonlijke prestaties en een wedstrijd waar nieuwe onderdelen in de praktijk gebracht kon worden. Het was een prachtige afsluiter van een geslaagd turnseizoen.

Uitslagen: pupil 1 N3 - Twirre Douma 6e, Fenna Canrinus 8e, Famke Meindertsma 10e, Jennifer Kok 11e. Jeugd E- Nynke Smeltink 5e. Jeugd D - Anneke Veenema 4e, Anniek Lolkema 8e, Hieke Floris 10e. Senior D - Britt Ferwerda 4e.

DUIF VAN BENNIE HOMMA SNEL TERUG UIT ST. VINCENT BALK – Meer dan twaalfduizend duiven uit heel Nederland werden op 16 juni in het Franse St. Vincent uitgezet. Hieronder waren ook 169 duiven van 24 deelnemers van het NIC ZWH (Nationaal Inkorfcentrum Zuidwesthoek) uit Balk .

De duiven moesten zo snel mogelijk terugvliegen vanuit St. Vincent, een plaatsje in ZuidFrankrijk, tegen de Atlantische Oceaankust. De duiven die namens NIC ZWH werden ingebracht deden mee in Sector 4. Er vlogen 987 duiven mee in deze sector. De concurrentie was groot en dus is het knap

te noemen dat een duif van Dirk Adema uit Sneek (lid van NIC ZWH) als eerste aankwam. De eerste duif van Bennie Homma uit Balk was ook al snel terug. In Sector 4 finishte zijn doffer op de vijfde plaats. Sjaak Buwalda uit Nijemirdum en Johan Vink uit Balk konden ook tevreden zijn. Hun eerste duif eindigde op de veertiende en negentiende plaats in Sector 4.

62 17

8

17

14

11

22

23

24

25

26

19

21

9

9

H

17 2

15

2 24

17

17

2

22

22 15

9

6

22

15

8

22

17

11

12

15

6

17 19

22

6

12

6

14

22

8

17

6

18

17

14

10

10

19

17

10

15

8

17

7

1

14

17 10

2

14

4

17

14

26

18

22

4

18

9

6

10

7

PUZZELPAGINA NR 07

17

14

20

7

15

11

14 14

5

8

10

22

17

7

5

17

11

W

15

22

6

8

8

7

15

4 14

14

7

17

10

20

22

19

7

9

13

8

12

7

11

6

18

18

8

14

11

18

17

5

17

6

D C

16

15

14

5

4

3

2

1

NUMMER 07 • 2018

17

22

7

6

18 17

4 14

17

Puzzel en win! In iedere editie van deze krant staat een puzzel waarmee u leuke prijsjes kunt winnen. Stuur uw oplossing via de email of met traditionele post. U kunt dit sturen naar: info@grootdefryskemarren.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 07-2018 – tot uiterlijk 5 augustus 2018. Wij wensen u veel puzzel plezier!

19

Probeer ijke letters. staan voor gel .

Gelijke cijfers den woord te vin het gekleurde

verwerpelijk vergiffenis

7

betaalmiddel

brandstof

leest

lijf

8

2

12

6

7

24

40

vetplant

Europeaan

zeurpiet

meneer (Spaans)

5

21

22

25

26

29

31 33

35

36

41

37

42

46

38

43

47

51

10

pl. in Utrecht

snijwerktuig

pl. in Zwitserland

52

44

48

49

53

54

55

9

knaagdier

loods

56

© www.puzzelpro.nl 2

40

22

47

6

39

14

49

25

ambtsrust

longkwaal

4

eikschiller

6

middagwaakzaam slaapje insect

verbouwen

ingeval brandgang

tijding

nachtvogel

roofvogel

raamwerk laagfrequent deel v.h. gebit

1

insect

kracht

cineast

soort hert

Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende nummer.

Horizontaal: 1 heftige regenbui 6 steensoort 12 puree 13 lof bewijzen 14 deel v.e. auto 17 stom 19 op grote afstand 20 voordat 22 een weinig 23 pl. in Limburg 25 boom 27 riv. in Rusland 28 kookgerei 30 pl. in Duitsland 32 wiel 33 ingesponnen rups 35 graveren 37 soort appel 40 bars 42 snel rijden 44 paars 46 nauw 48 vlaktemaat 50 snijwerktuig 51 onderdanigheid 54 insect 57 ellende 58 advies 59 conversatie 60 op welke tijd.

honingbij

sportman

ingenieur aantrekkelijk

13

Verticaal: 1 verhoging 2 buitenlijn 3 zangnoot 4 muzieksoort 5 Amerika 7 opstootje 8 zangstuk 9 ontkenning 10 als 11 slaginstrument 15 olm 16 kuip 17 regelmaat 18 domoor 21 voegwoord 24 bontsoort 25 bereide dierenhuid 26 houtsoort 27 eetgerei 29 stapel 31 zoon (Engels) 34 gevat 35 bijwoord 36 voeg 37 kier 38 verlegen 39 netwerk van lijnen 41 Engels telwoord 43 chroom 45 watering 47 Europeaan 49 land in Azië 52 grap 53 pl. in Gelderland 55 jaartelling 56 persoon.

zuidvrucht

uur

50

60

60

overblijfsel

echter

45

58

59

loodrecht ellende

onbeschoft

39

beroep

bakplaats

ouderraad aan de voorkant

27

30

57 binnenshuis

11

tafelgast

betaalwijze

voormalig ambtenaar

10

18

32 34

9

17

20

28

deel v.e. stoel olifantsbeen

8

13 16

23

rolroer

poolbewoner

5

15

noordoost

mountainbike

4

19

middels

contant

3

12 14

het zat zijn boerderijdieren

rookgerei

2

zuiver

grote papegaai geneesmiddel

speurder

1

bedrijfsleider

hervormingsleer

avontuur

IN PUZZEL EN W

in elkaar

WAARDEBON VAN € 25,00

Ned. rivier

11

3

laagte

© www.puzzelpro.nl 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Bareld Bosma uit Joure heeft de waardebon t.w.v. € 25,00 gewonnen.

Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Keurslagerij Dol.

GrootDeFryskeMarren krant is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De krant wordt huis-aan-huis verspreid in gemeente De Fryske Marren en ligt bij verschillende 'pickup' points in gemeente De Fryske Marren.

Oplage: 28.000 exemplaren.

Buorren 42 - 8525 ED Langweer 0513-499802 - info@slagerijdol.nl www.slagerijdol.nl

13

Winnaar puzzel Grootdefryskemarren 06 - 2018

COLOFON

Kwaliteitsslagerij Dol

STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 07, VÓÓR 5 augustus A.S. PER EMAIL NAAR: info@grootDEFRYSKEMARREN.nl OF PER POST NAAR: GROOTDEFRYSKEMARREn, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK

UITGEVER

EINDREDACTIE

VERKOOP

Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl

Wim Walda

Meine de Vlugt, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok, Mieke Alferink

REDACTIE Henk van der Veer, Wim Walda, Eelke Lok, Jan van Loon, Gerard van Leeuwen, Kirsten van Loon, Joeri van Leeuwen

DRUK

VORMGEVING

VERSPREIDING

toestemming van de uitgever. De

BLADMANAGEMENT

Frans van Dam (Quod Media)

FRL Verspreidingen, Leeuwarden

gegevens in deze krant zijn met zorg

Marianne Bouwman mbouwman@yingmedia.nl

FOTOGRAFIE

juistheid van de inhoud hiervan kan

Johan Brouwer, Andre Weening, Wim Walda.

echter geen aansprakelijkheid worden

REDACTIETIPS?

Hoekstra Krantendruk, Emmeloord

redactie@grootdefryskemarren.nl

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande

samengesteld. Ten aanzien van de

aanvaard.

Vier het leven!

Yok Yok Mode kent een mooie Modecollectie van verschillende merken en diverse kledingstijlen: ELVIRA | GEISHA | HELENA HART | KING LOUIE SOYACONCEPT | SUMMUM WOMEN STUDIO ANNELOES | HV POLO | PARAMI SLIPPELY | SUSSKIND | ZILCH | JUUL & BELLE I SAY | ZOSO | NICK-JEAN | MAICAZZ BLOOMING | MOD | TRAMONTANA

Het team van Yok Yok Mode adviseert u graag onder het genot van een heerlijke kop koffie of thee om de juiste combinatie voor u te vinden.

SALE!

TOT 50% KORTING!

Midstraat 129 | Joure T 0513 417098 | www.yokyok.nl

de beddenmakers uit Friesland

Vanaf:

â‚Ź 999,-

â‚Ź 1299,Vanaf:

Waterbedden van 90 x 200 tot 200 x 220 cm Matrassen en boxsprings tot 230 lang en 260 cm breed!!!!

Showroom waar alle hardheden in matras en waterbed aanwezig zijn.

Openingstijden: Maandag en dinsdag op afspraak Woensdag, donderdag en vrijdag: van 9.00 tot 17.30 uur Zaterdag: van 10.00 tot 17.00 uur

Frieschen Bedden | Handelswei 6 | 8501 XJ Joure | 0513-79 22 22 | info@frieschen.nl | www.frieschen.nl