MAANDBLAD
02-2021
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
6e JAARGANG • NR. 62
groot
MET BIJLAGE Digitalisering
in de zorg
IN DEZE UITGAVE
Actueel in Heerenveen
18 JAAR CORONATIJD SJIRK DEIN VRIES
MIRTHE EN RAMINA UIT AKKRUM HET HUIS UIT“MEI IT BROMMERKE EN IT zullen SEKJE OP RÊCH” “We dit‘Eniet snel vergeten!”
FOTO: MUSTAFA GUMUSSU • FPH.NL
INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN
2
NUMMER 02 • 2021
JAAP KUIPER, GRONDLEGGER VAN KUIPER VERZEKERINGEN, OVERLEDEN
Elfstedenkoorts In de vorige eeuw, zo oud is-tie wel, was er ’s winters een voor Friezen vermakelijk reclamespotje op televisie. Gemaakt in opdracht van een merk kruidenbitter, maar dat doet er even niet toe. Het is een legendarisch geworden filmpje, waarin twee jonge Hollanders willen schaatsen op één van de Friese vaarten. Een oudere man op de brug waarschuwt hen in het Fries dat het ijs volgens hem nog niet dik genoeg is en zegt: “Neffens my kin it net!” Waarop de twee Hollanders denken dat het nog maar pas mogelijk is, en vervolgens een nat pak oplopen. “Ik sei noch tsjin dy oelewappers, it kin nét!” (Ik zei nog, het kan níét!) zegt de man later in het café waar de twee Hollanders bijkomen met ‘ús nasjonale slokje’. Dat spotje hadden Commissaris des Konings Arno Brok, burgemeester van Leeuwarden en voorzitter van de Veiligheidsregio Fryslân Sybrand Buma en voorzitter van de Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden Wiebe Wieling eigenlijk mee moeten nemen, toen ze op televisie verkondigden datie echt niet komt, deze winter. De Elfstedentocht bedoel ik. De winter begon dit seizoen pas op 7 februari en dan ook nog eens met een etmaal durende sneeuwstorm. Een kennis van mij die connecties heeft met het Bokwerder Belang (nee, Bokwerd hoort níét bij de elf steden) meldde op twitter nog: “Neffens onze plaatselijke ijsmeester moet het eerstens goed vriezen, voor je gaat reedrijden. Sneeuw maakt brij van ijs.”
HEERENVEEN - Vorige week is oud-directeur Jaap Kuiper van Kuiper Verzekeringen op 76-jarige leeftijd overleden. Jaap Kuiper stond aan de basis van de groei van het familiebedrijf Kuiper Verzekeringen in Heerenveen, waar een zeer groot deel van de watersportbranche haar verzekeringen en overige financiële diensten afneemt. Kuiper was de tweede generatie in het familiebedrijf en gaf leiding aan het advieskantoor tot 2013, toen hij het stokje overgaf aan zijn zoon Jacco.
“Jaap Kuiper heeft ons familiebedrijf Kuiper Verzekeringen van klein kantoor uit laten groeien tot een zelfstandig, onafhankelijk verzekeringskantoor met meer dan tachtig medewerkers. Zijn ondernemerschap, betrokkenheid en empathie hebben Kuiper Verzekeringen groot gemaakt”, schrijft het verzekeringsbedrijf in een
memoriam op haar website. Vele duizenden watersporters varen verzekerd rond via het bedrijf. Jaap Kuiper was ereburger van zowel Heerenveen als Terherne. Dit omdat hij altijd klaar stond voor de gemeenschap.
Waar wij Friezen de kop erbij houden, worden Hollanders gek op het moment dat het een paar nachten vriest. Elfstedenkoorts. Oud-schaatser (en Hollander) Ben van den Burg had het wel héél zwaar te pakken. Hij stelde – live op televisie – zelfs voor de wegen naar Friesland te sluiten om een schaatsbubbel te creëren. Nou hebben wij hier wel wat blokkeerfriezen, maar dat zijn geen officiële vertegenwoordigers van de Friese Elf Steden, zeg maar. Het reclamespotje zegt meer en ik raad dat spotje dan ook aan in een soort van Postbus 51-publiekscampagne van de Rijksoverheid. Dan moet de beerenburg aan het einde van het spotje wel vervangen worden door een gezonde warme thee, waarschijnlijk.
JACHT OP DE CULTUURCANS IN DE GEMEENTE HEERENVEEN
REGIO - Tijdens deze lange winterdagen, waarin veel niet kan, organiseren de culturele partners een zoektocht naar cultuurcans in de gemeenten Heerenveen. Cultuurcans zijn beschilderde graffiticans van graffitikunstenaar The Echo One. Hij heeft vele cans gespoten met de logo’s van Cultuurplein Heerenveen en de culturele instellingen erop: Ateliers Majeur, Posthuis Theater, Heerenveen Museum en de bibliotheek (Bibliotheken Mar en Fean). Wie een cultuurcan vindt, dingt mee naar prijzen én verstopt hem voor de volgende speurneus.
Veel leesplezier!
Henk de Vries @HeerenveenZT
De cans liggen verstopt in de hele gemeente. Een foto met een hint naar de locatie is te vinden op het Facebook en Instagram van Cultuurplein Heerenveen. Als je een cultuurcan vindt, maak je een selfie én zoek je een nieuwe verstopplek voor de can. Je maakt een mysterieuze foto met een
hint naar de nieuwe locatie. Beide foto’s, de selfie én de verstopplek, plaats je op jouw sociale media met de hashtag #cultuurcan en je tagt @CultuurpleinHeerenveen. Iedereen die een cultuurcan gevonden heeft, dingt mee naar de vele toffe prijzen van de culturele partners.
VOLOP SNEEUWPRET IN AKKRUM Hét maandblad met verhalen uit jouw regio! EERSTVOLGENDE UITGAVE: DONDERDAG 18 MAART 2021 KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP: WWW.GROOTHEERENVEEN.NL VOLG ONS OOK OP SOCIAL MEDIA
AKKRUM- Nu er afgelopen week zoveel sneeuw lag, werd daar natuurlijk volop van genoten. De kinderen uit Akkrum waren allemaal te vinden bij het Aquaduct richting Grou. Er waren niet alleen kinderen, maar ook ouders en volwassenen die even een stukje gingen lopen. Van de hoge heuvel regelrecht naar beneden; er werden creatieve manieren gevonden om beneden te komen, zoals met meerdere in een rijtje en zelfs duikend op de buik naar beneden. Het was een groot feest; even was iedereen corona vergeten. En na het avondeten kwam iedereen gewoon weer terug om de laatste uurtjes voor de avondklok nog even mee te pakken.
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
3
Prachtige plaatjes van, voor en door de regio delen wij graag in ons maandblad! Heb jij een mooi kiekje geschoten in de regio GrootHeerenveen? Deel ‘m met ons via info@yingmedia.nl. Wie weet zie je jouw foto terug in ons blad!
15:48
Klik! Ganzen houden schaatsers in de gaten op de Heeresloot in Heerenveen op zaterdag 13 februari 2021 om 15:48 uur Fotograaf: Hielke Weening
SCHAATSERS GENIETEN DRIE DAGEN LANG OP HET NANNEWIID
OUDEHASKE - Het was afgelopen week genieten geblazen voor schaatsers op het Nannewiid bij Oudehaske. Drie dagen lang werd er massaal geschaatst van ‘s morgens vroeg tot de schemering inviel. Er moesten zelfs verkeersregelaars aan te pas komen om het verkeer op de toegangswegen naar het Nannewiid in goede banen te leiden. De redactie ontving een prachtige drone foto van Richard van Dalfsen.
DRUKTE IN NATUURGEBIED DE DEELEN BIJ GERSLOOT
GERSLOOT - Het was afgelopen weekend zeer druk met schaatsers in natuurgebied De Deelen. De gemeente Heerenveen riep meermaals op om niet meer naar het natuurgebied bij Gersloot te komen. Er was geen ruimte meer aom de auto te parkeren. De aanwezige schaatsers genoten intussen van alle pracht die het natuurgebied te bieden heeft.
CAFETARIA ‘T PLEINTJE
EUPHORIA
HEERENVEEN - Ruim dertig jaar geleden zijn Marcel en Harma van der Wal gestart met cafetaria ´t Pleintje aan het Kempenaersplein in HeerenveenMidden. Gedurende deze periode is ‘t Pleintje uitgegroeid tot een begrip. Het duo begon in een kleine snackbar en ontwikkelde het tot een supermooie sixties style Cafetaria.
HEERENVEEN - Sceptici moesten nog maar zien of het wat ging worden, een nieuwe erotiekwinkel in Heerenveen. Inmiddels zijn we vijf jaar verder en heeft eigenaar Mark Muller van Euphoria een team van vier werknemers in dienst en een tweede winkel in Leeuwarden. De kracht van de winkels? “Het is alsof je gewoon bij een parfumerie bent, alleen sta je nu met een vibrator in je handen in plaats van een geurtje”, aldus Frank, één van Euphoria’s vaste klanten.
BLIJFT FAMILIEBEDRIJF
De sleutel is sinds 1 februari overgedragen aan twee van de vier kinderen van het gezin Van der Wal. Zoon Jordy (24) en dochter Kelly (22), die beiden al geruime tijd werkzaam zijn in het bedrijf, zetten het familiebedrijf voort. Met een gerust hart kunnen Marcel en Harma het drukke bedrijfsleven achter zich laten. Jordy en Kelly van der Wal kijken er erg naar uit om de klanten tevreden te houden met een uitgebreid menu en natuurlijk leuke acties. “Natuurlijk staan wij ook open om eventueel in de toekomst uit te gaan breiden, net zoals onze ouders dat ook altijd hebben gedaan”, laten de twee opvolgers weten. Marcel en Harma hebben het werk elke dag met plezier mogen doen. Ze zullen zeker nog wel eens in de snackbar
te vinden zijn, maar ze gaan vooral genieten van hun pensioen. “Vele klanten kennen ons natuurlijk al en hebben één en ander wel gehoord. Wij gaan samen als broer en zus verder als jonge ondernemers, en hopen jullie te mogen ontvangen als nieuwe eigenaren van cafetaria ’t Pleintje”, laten Jordy en Kelly weten.
SCHAATSPRET OP VOORMALIGE THIALF IJSBAAN
HEERENVEEN - Het was afgelopen week ook genieten op het ijs van de voormalige Thialf ijsbaan aan de Munnikspetten in Heerenveen. Een groep leerlingen van de Van Maasdijkschool was hier twee dagen lang op het ijs te vinden. Er werd fanatiek geschaatst door de kinderen. Leerkrachten hielden een oogje in het zeil. Daarnaast zorgden zij voor koek en zopie. Naast de schoolkinderen wisten ook veel volwassenen de weg naar dit mooi gelegen stukje natuurijs te vinden. Vijf dagen lang is er volop geschaatst op deze bijzondere plek.
BESTAAT 5 JAAR
Om het vijfjarig bestaan te vieren, maken klanten van Euphoria de hele maand februari kans op prijzen. Vier maal wordt er een tegoedbon van € 50,- verloot onder de klanten die deze maand iets bij Euphoria kopen, zowel online als in de winkels zelf (als die weer open mag). Als hoofdprijs geeft Euphoria een bon van € 500,weg aan één van de klanten. Het interieur van de winkel is licht en open. Geen geheimzinnigheid. Het uitzoeken van een geschikte toy is bij Euphoria niet spannender dan een bezoek aan de gemiddelde elektronicazaak, volgens Muller. Daarnaast kennen de medewerkers de ins en outs van elk product en nemen zij de tijd deze met hun klanten te bespreken. Zo gaat iedere klant naar huis met de voor hem of haar beste toy.
Kuiper Verzekeringen. Voelt als familie.
kuiperverzekeringen.nl
heerenveen
5
GROOTHEERENVEEN.NL
TEKST JANITA BARON
MIRTHE EN RAMINA UIT AKKRUM
“We zullen dit jaar niet snel vergeten!” Mirthe de Boer en Ramina Kneefel, twee jonge meiden uit Akkrum, waarvan de families met elkaar bevriend zijn en al jaren samen op wintersport gaan, lopen op dit moment stage bij Ying Media in Sneek, de uitgever van onder andere GrootHeerenveen. Het is een wat gekke stageperiode, omdat vrijwel alle collega’s vanuit huis werken. Maar het is voor hen misschien nog wel gekker, omdat ze allebei net achttien jaar zijn geworden en hun leven zó bepaald wordt door de maatregelen rondom het coronavirus! Hoe is dat voor deze jonge meiden? Waar lopen ze tegen aan? En hoe is het om officieel volwassen te worden tussen beperkende maatregelen? Dit is een portret van Mirthe en Ramina, twee jongeren in coronatijd. >>
6
heerenveen MIRTHE EN RAMINA
STAGEOPDRACHT
fgelopen zomer werd Mirthe achttien jaar. Een mooie timing, met nauwelijks maatregelen, waardoor ze redelijk haar verjaardag kon vieren. Natuurlijk was er minder visite dan anders en moest je afstand houden, maar Mirthe kijkt er positief op terug. Voor Ramina was het pittiger, toen ze een aantal weken geleden midden in de lockdown achttien werd. Er mocht vrij weinig, maar gelukkig hadden haar ouders videoboodschappen van iedereen gevraagd én haar opa en oma bakten een taart voor haar. Zo voelde ze zich toch jarig. En eerlijk is eerlijk: “Ik heb een missertje gemaakt door mij niet helemaal aan de regels te houden met mijn verjaardag”, bekent Ramina. “Ik heb mij hier ook schuldig over gevoeld. Ik had mij beter in kunnen houden en wachten op een groter feest als corona voorbij is, dat hebben mijn ouders ook beloofd.” Ramina realiseert zich dat achteraf heel goed. Voor de rest houdt ze zoveel mogelijk rekening met alle regels en probeert ze het zo goed mogelijk te doen en niemand te besmetten.
Dit is de eerste stage voor Ramina. Ze studeert aan ROC Friese Poort in Drachten in de richting van mediaredactiemedewerker. Ze wil bij Ying Media graag oefenen met alle theorie die ze op school heeft gehad. “Ik lig zelfs voor met de theorie, maar heb nog niet in de praktijk kunnen oefenen. Als je oefent word je beter. Dus ik ga hier veel verschillende opdrachten doen. Denk aan interviewen, teksten schrijven, voorbereidingen en uitzoeken.” Of dit haar toekomst ook gaat zijn weet Ramina nu nog niet. Ze wordt breed opgeleid, krijgt zelfs camerajournalistiek, film en televisie, en hoopt door deze en komende stages te ontdekken waar haar hart ligt. “Het is een zoektocht naar wie ik ben en wat ik wil gaan doen”.
“HET IS EEN ZOEKTOCHT NAAR WIE IK BEN EN WAT IK WIL GAAN DOEN” RAMINA
Mirthe hoopt dit jaar af te studeren met haar specialisatie in marketing en communicatie aan ROC Friese Poort in Sneek. Hierna staat dezelfde specialisatie als hbo-opleiding in de planning. En dan? Mirthe weet het zeker: net als haar ouders wil ze haar eigen bedrijf. Waarin, dat weet ze nog niet, maar dat gezellige eigen bedrijf gaat er komen. Tijdens haar stage houdt ze zich bezig met het zoeken van ambassadeurs voor de vier Groot-titels die Ying Media in Friesland uitgeeft. En dat blijkt een nieuwe uitdaging voor haar. “Ik ben bezig met contacten leggen en dat vind ik wel spannend. Ik had hiervoor nooit contact met vreemden, maar nu moet ik wel. En daardoor wordt het steeds minder spannend en heb ik al meerdere ambassadeurs gevonden.” Daarnaast wil Mirthe graag beter worden in het vak communicatie en leuke marketingacties bedenken.
“NIET NÓG EEN KEER”
Mirthe is dan ook blij met haar stageplek bij Ying Mellema en Marianne Bouwman, de eigenaren van Ying Media. Alhoewel ze een bijzondere eerste week had, want in die week testte een collega positief op het coronavirus. En Mirthe bleek het zelf ook te hebben. Een strenge quarantaineweek in haar kamer volgde, terwijl ze bang was om haar moeder en broertje aan te steken. Gelukkig gebeurde dit niet. Haar vader
Mirthe de Boer (links) en Ramina Kneefel, beiden achttien. “Het is allemaal zo beperkt, nu!”
woonde in die periode zelfs bij haar oma zodat het bedrijf kon blijven draaien. Buiten deze opsluiting heeft Mirthe er weinig van gemerkt dat ze besmet was; ze heeft zich niet ziek gevoeld. Maar de naweeën merkt ze wel degelijk. “Ik voel het aan mijn longen. Met name met fietsen en rennen voel ik het goed. Eerst ben ik buiten adem en daarna blijft het gevoelig. Ik wil het dus ook liever niet nóg een keer krijgen! En ook niet dat anderen het van mij krijgen. Maar ik ben nu wel minder bang, nu ik weet wat het inhoudt.”
“CORONA ZET ONS LEVEN STIL”
“Corona zet ons leven stil. Je ontwikkelt je niet qua vrienden en ontmoet geen nieuwe mensen. Ook mogen we nauwelijks naar school, dus alle sociale contacten zijn weg!”, geeft Mirthe duidelijk aan. “Ik mis het contact met nieuwe en andere mensen echt!”
“ALLE SOCIALE CONTACTEN ZIJN WEG!” MIRTHE
Ramina vult aan: “Natuurlijk kun je facetimen, dat is leuk. Maar samen een film kijken of op stap gaan is veel leuker. Mijn vriendengroep bedenkt wel dingen om samen online te doen. Zo maakten ze een quiz over elkaar en maakten daar een drankspelletje van, maar het is toch anders. We gamen wel veel online met elkaar.” Voor Mirthe hoeft ‘contact’ niet eens heel groot te zijn. Zelfs op straat een klein praatje maken zou haar al blij maken. “Het is allemaal zo beperkt nu.” Al geeft ze even later wel toe dat ze ook het op stap gaan
NUMMER 02 • 2021
GROOTHEERENVEEN.NL
7
op vakantie te gaan. De laatste vakantie, de zomervakantie naar Frankrijk, is dus alweer een tijd geleden. Haar familie was aan het brainstormen over een grote reis buiten Europa. “Maar dat zal nog wel even duren, denk ik…” Net als een vriendje. “Ja, wij komen niemand tegen, we zien bijna niemand. Dus dat zal nog wel even duren.” Om er meteen achteraan te roepen: “Ik ben niet wanhopig hoor!”
“IK BEN NIET WANHOPIG HOOR!” MIRTHE
FOTO: MUSTAFA GUMUSSU (FPH.NL)
“WAT GAAT CORONA VOOR EFFECT OP JOUW TOEKOMST HEBBEN?”
“MENSEN ZIJN GAAN NADENKEN, OMDAT JE VEEL THUIS BENT”
erg mist. Dan ben je eindelijk achttien jaar en dan zijn de kroegen dicht. “Ik zou héél graag op mijn achttiende nog eens echt op stap kunnen gaan!”
“HEEL HEFTIG”
Als we naar serieuze momenten kijken, dan hebben de meiden ook hier al ervaring mee. “We hadden een begrafenis van mijn moeders oom en mochten er wel naar toe, maar moesten op de parkeerplaats de begrafenis via een livestream volgen”, vertelt Ramina. Ook in september waren de meiden al samen bij een begrafenis. Mirthe: “Het was zo gek dat je niet de familie even een knuffel kunt geven…” “Weet je, ik geloof wel dat het allemaal heel heftig is”, zegt Ramina. Zelf is ze er niet bang voor, maar ze wil ook duidelijk niemand anders per ongeluk aansteken.
RAMINA
Dus houdt ze zich zo goed mogelijk aan alle regels. Ze heeft zelfs haar grootouders al heel erg lang niet gezien om die reden. “Gelukkig kan ik met ze bellen, appen en facetimen”, vertelt Ramina. “Ik heb goed contact met ze.”
REIZEN
Ramina vermoedt dat haar achternaam Kneefel uit Indonesië komt; haar pake is Indonesisch en getrouwd met haar Friese beppe. Haar moeder is geboren op Bonaire en heeft jaren op Madagaskar ge-
woond omdat opa bij de Wereldomroep werkte. De grote droom van Ramina is dan ook om deze eilanden te bezoeken, in navolging van haar moeder en opa. Iets dichterbij is de gezamenlijke wintersport die de meiden elk jaar hebben. “Met vier families uit Akkrum gaan wij op wintersport, dat is altijd superleuk. Hopelijk kunnen we dit jaar met Pasen een lang weekend gaan.” Mirthe mist het reizen nog meer. Ze is gewend om bijna elke vakantie ook echt
Ramina loopt niet voor niets stage als mediaredactiemedewerker. Ze denkt na over een vraag die ze zelf zou stellen in een interview: “Wat gaat corona voor effect op jouw toekomst hebben?” Mirthe antwoordt dat ze vooral hoopt dat als dit eindelijk voorbij is, we doorgaan zoals voor die tijd. “Ik hoop niet dat er iets verandert. Noch voor mijzelf, noch voor de maatschappij. We hebben wel iets geleerd uit deze tijd. Maar ik wil gewoon weer op stap kunnen gaan!” Mirthe ging ieder weekend op stap, maar dan kon je alleen naar de Twee Gemeenten en Bak. Als je eenmaal achttien wordt is er, normaal gesproken, zoveel meer om te ontdekken. Ze zou het, zoals al eerder opgemerkt, wel héél erg leuk vinden om weer nieuwe mensen te ontmoeten, jongens en meiden, naast haar huidige vriendengroep. Ramina: “ik denk dat corona wel effect heeft gehad op de wereld, en ook goede dingen heeft gebracht. Mensen zijn gaan nadenken, omdat je veel thuis bent. Mensen zijn denk ik wel veranderd. En als ik naar mijzelf kijk zie ik dat ik meer motivatie voor school heb gekregen. Ondanks dat het thuiswerken heel lastig is, heb ik dit jaar maar één deadline gemist. Dat was vorig jaar wel anders! Ik ben daardoor naar mijzelf gaan kijken en me gaan verbeteren. Besef dat deze opleiding mijn keuze is en dat ik wil slagen. Dus doe ik veel meer aan school.” “Echt?”, zegt Mirthe meteen. “Voor mij geldt dat niet namelijk, ik krijg minder motivatie voor school.” Hoe de toekomst ook uitpakt, over één ding zijn Mirte en Ramina het roerend eens. “We zullen dit jaar niet snel vergeten!”
WINKELS EN HORECA IN HEERENVEEN Tijd voor een nieuwe garagedeur!
WINTERAANBIEDING € 500,- isolatiekorting bij aanschaf van een geïsoleerde garagedeur
STAAN OOK NÚ VOOR JE KLAAR!
1 januari t/m 20 maart 2021 Vraag naar de voorwaarden
Producten van jouw vaste winkels en horeca in Heerenveen bestel je gemakkelijk via
Sinds 1955
0513 - 43 52 43
De Werf 12-1 | 8401 JE | Gorredijk | 06 - 52 59 25 14 | www.ellema.nl | info@ellema.nl
bezorgeninheerenveen.nl
Als Novoferm dealer beschikken we over vakkennis en bieden we eersteklas service.
We houden ons aan de RIVM richtlijnen!
Elke dag een mooie dag bij Kinderwoud! • dagopvang • buitenschoolse opvang • peuteropvang • gastouderopvang T 0513 - 610 825 M info@kinderwoud.nl
ngoudenplak.nl
kinderwoud.nl
BENIEUWD WAT MORGEN BRENGT?
Verzekerd van een warm huis!
De invloed van kunstmatige intelligentie, robotisering en big data in de toekomst is onvoorspelbaar. Daarom is een goed beeld van jouw ondernemersperspectief goud waard. Wij maken tijd en bieden inzicht. Want met een heldere kijk op morgen lacht de toekomst je toe.
Vervang tijdig uw CV-ketel, nu met € 100,korting!
Ineke Postma DGA Inuz Attitude for Women
Wilt u ook altijd verzekerd zijn van een warm huis? Voorkom problemen en vervang tijdig uw oude CV-ketel, nu met wel € 100,- korting.* De huidige generatie CV-ketels zijn zuiniger dan de toestellen van 15 jaar geleden en bieden meer comfort. Daarnaast zijn ze klaar voor de toekomst om probleemloos uitgebreid te worden tot een duurzaam hybridesysteem! Liever huren? Ook dat kan bij Energie Service Friesland! Bij ons huurt u een CV-ketel tegen een vaste huurprijs de gehele levensduur lang. Voordelen van een ketel huren: Geen grote uitgave voor een CV-ketel Vaste huurprijs (geen indexering) Geen onverwachte kosten Gratis vervanging van defecte onderdelen
Wilt u gebruik maken van deze actie? Maak dan een afspraak voor een gratis advies aan huis via telefoonnummer 0513-611300 en laat u vrijblijvend informeren door 1 van onze deskundige adviseurs.
BENTACERA.NL
*vraag naar onze voorwaarden
Bentacera adv 129,5x190mm.indd 1
21-03-19 10:51
Actueel
in Heerenveen INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN
|
FEBRUARI 2021
Omgevingsvisie? Waar gaat het over? Misschien heb je als inwoner hier al eens iets van gezien of gehoord? Maar wat is het nu eigenlijk? En wanneer heb je er als inwoner mee te maken?
Even in ’t kort De Omgevingswet: deze wet, die in heel Nederland ingaat vanaf 1 januari 2022, gaat over de omgeving waarin we wonen, werken en leven. Denk aan het bouwen van woningen, hoe we omgaan met water of het opwekken van duurzame energie. De nieuwe wet maakt het voor de inwoners makkelijker om te zien welke regels er zijn in de gemeente. Eenvoudige vergunningaanvragen gaan sneller. Wordt het ingewikkelder, dan kijken we samen naar mogelijkheden en oplossingen.
Omgevingsvisie Een belangrijk onderdeel van die Omgevingswet is de Omgevingsvisie. Iedere gemeente maakt een eigen Omgevingsvisie. In 2019 zijn er op verschillende plekken in de gemeente Heerenveen bijeenkomsten geweest met inwoners. Ook is er in de gemeenteraad over gesproken. Al deze informatie is gebruikt voor het maken van de visie. In de Omgevingsvisie staat hoe de gemeente denkt over het landschap, verkeer, water, milieu, cultuur en economie. Ook vragen over energie en gezondheid komen aan bod. Het gaat hier over de lange termijn, tot 2030 en 2040.
Mijnkijkopheerenveen.nl De ontwerp-Omgevingsvisie van de gemeente Heerenveen is nu beschikbaar voor iedereen om te lezen. Iedereen mag er wat van vinden en een reactie geven bij de gemeente. Deze reacties worden voorgelegd aan de gemeenteraad. Voor de zomer stelt de raad de definitieve Omgevingsvisie vast. Op de website mijnkijkopheerenveen.nl is alle informatie te vinden.
Luister en praat mee Ben je inwoner van de gemeente Heerenveen en wil je meer weten? Zet 2 maart 19.30 uur in de agenda. Luister en praat mee. Meld je aan via visie@heerenveen.nl.
Doe je ook mee 2 maart? Gemeente Heerenveen wil de inwoners betrekken bij belangrijke onderwerpen. Daarom is er op 2 maart een informatieavond over de Omgevingsvisie voor alle inwoners. Er wordt dan nog meer verteld over de Omgevingsvisie en inwoners kunnen vragen stellen. Door corona wordt deze bijeenkomst digitaal georganiseerd. Dat kan helaas niet anders. Wil je meeluisteren of meepraten? Heb je vragen? Stuur dan een mail naar visie@heerenveen.nl en wij zorgen dat je alle informatie krijgt. Lukt mailen niet, bel dan met 14 0513.
Extra bijeenkomst Voor bedrijven, instellingen, organisaties en andere professionals: voor jullie houden we op 3 maart om 15.00 uur een bijeenkomst over de Omgevingsvisie. Ook digitaal. Aanmelden kan via visie@heerenveen.nl, o.v.v. de datum 3 maart 2021.
“Een prettige, veilige en gezonde leefomgeving is belangrijk. Wij willen graag dat inwoners daar ook over meedenken en een stem in hebben. Denk aan nieuwe kansen voor de toekomst, maar ook aandacht voor de karakteristieke historie.” Jaap van Veen, wethouder
INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN | FEBRUARI 2021
Mantelzorg, helemaal n Mantelzorger zijn overkomt je meestal. Ineens ben je naast partner, vader, moeder, vriend of vriendin ook nog mantelzorger. Hield je er rekening mee dat het zo zou gaan? Wist je dat je mantelzorger was? Vast niet. De zorg kwam er plotseling bij, naast alle andere dagelijkse dingen. Maar je doet het, want zorgen voor een geliefde die zorg nodig heeft, dat doe je toch gewoon? Maar zo gewoon is het niet. Want mantelzorg kan ook hartstikke zwaar zijn.
Jelle Zoetendal, wethouder
De gemeente waardeert mantelzorgers
In de gemeente Heerenveen is 1 op de 6 volwassen inwoners mantelzorger. Maar wanneer zorg je ‘gewoon’ voor iemand, en wanneer gaat het verder dan dat? Met andere woorden: wanneer ben je eigenlijk mantelzorger? • J e bent mantelzorger als je hulp biedt aan iemand omdat je een sociale relatie met die persoon hebt. Zoals met een familielid, vriend of buur. • Mantelzorg is doorgaans langdurig en/of intensief. • De hulp bestaat uit verzorging, maar kan ook hulp bij noodzakelijke dagelijkse activiteiten zijn. Denk aan huishoudelijke taken. De hulp gaat verder dan de gebruikelijke hulp die huisgenoten elkaar geven. • Door deze hulp kan de ander zich redden, thuis blijven wonen en deelnemen aan de samenleving.
Omdat mantelzorgers zoveel voor een ander doen, doen wij graag iets terug. Speciaal voor mantelzorgers is er de ‘mantelzorgwaardering’. Dit bestaat uit een bos bloemen, een persoonlijk gesprek met welzijnsorganisatie Caleidoscoop, een informatiepakket én een cadeaukaart. Voor de volwassen mantelzorgers een VVV cadeaukaart t.w.v. € 50,-. Voor de jonge mantelzorgers een Bol.com cadeaukaart t.w.v. € 25,-. Ook worden er gedurende het jaar verschillende KAARTgeorganiseerd. Waaronder de Uactiviteiten A E D A mantelzorgers. VV C voorITjonge U AAN Vfundagen
ZO SLU
t u zich kel, dien zijn. uw win ogelijk eren in cties m accept uit sa en an nn tr t kiezen t te ku zoda . U kunt aukaar atform mogelijk V Cade sche pl en ni VV ek ch ni de te Om e tech op ons nd n ille ite slu rsch aan te is via ve ppeling Deze ko ties: vier op
Nog niet bekend bij ons als mantelzorger?
FOTO: WWW.MANTELZORG.NL
“
Ik zie vaak dat mensen het de gewoonste zaak van de wereld vinden om te helpen. Ze noemen zichzelf geen mantelzorger. Een partner, kind, ouder, buur of vriend heeft hulp nodig en die wordt gegeven. Het wordt een vanzelfsprekendheid. Maar de zorg kan enorm zwaar zijn. Zeker tijdens deze coronacrisis, waarin alles anders is dan anders. En de zorg vaak nog meer op de schouder van de mantelzorger terecht komt. Als gemeente zetten we ons in om mantelzorgers te ondersteunen en te waarderen. We helpen daar waar mogelijk. Zodat ze dit langer en beter vol kunnen houden. Want mantelzorgers – jong en oud – zijn absoluut onmisbaar in onze samenleving.”
Mantelzorg gaat verder dan ‘gewoon’ zorgen
Tip! MantelzorgNL is de landelijke vereniging die opkomt voor iedereen die zorgt voor een familielid, vriend of buur. Je kunt bij MantelzorgNL terecht voor informatie, advies en een luisterend oor. www.mantelzorg.nl of bel met de Mantelzorglijn: 030 – 760 60 55 (bereikbaar op werkdagen tussen 9.00 – 17.00 uur)
Ben je nog niet bekend bij de gemeente Heerenveen als mantelzorger? Meld je dan aan via N www.heerenveen.nl/mantelzorgwaardering. NU AA SLUIT Dan kunnen we je de ondersteuning en waardering gevenWdie je A verdient. EBKASS de kunt u tvangt bpagina ren. U on iligde we 1 t n beve controle ggen. Me n op ee t saldo nnen inlo te logge en en he int Door in verwerk om te ku ntral Po rt rd Ce oo kaa tw deau en bij de en wach VVV Ca de van te schaff aam rco aan rsn ba el tue u de bruike ast er, even een ge rs), kunt na nn is eze sca e-l . Dit rcode arcod chrijven een ba open/b tie. drag afs oint.nl/k een be betaalop (centralp ciënte nnen en effi sca t aar de meest cadeauk ’r app, de Scan optie 2,
OPTIE
Ken je een mantelzorger maar vindt hij of zij het niet gemakkelijk om zelf hulp te vragen? Neem dan contact op met team Vrijwilligers Servicepunt Heerenveen van Caleidoscoop: info@caleidoscoop.nl of (0513) 62 90 90. Zij kunnen de mantelzorger een e-mail sturen over de ondersteuningsmogelijkheden en de mantelzorgwaardering.
We komen bij je langs! Het aanvragen van de mantelzorgwaardering kan het hele jaar door! Heb je dit al gedaan voor 31 januari? Dan komen we vanaf 19 februari bij je langs. We overhandigen graag persoonlijk (en coronaproof) de mantelzorgwaarding aan je. Ben je niet thuis? Dan laten we de envelop in de brievenbus achter.
“Mantelzorgers zijn absoluut onmisbaar en wij waarderen hun zorg voor onze inwoners enorm.” Wethouder Jelle Zoetendal
Handige informatie • M eer informatie over mantelzorg in de gemeente Heerenveen: www.heerenveen.nl/mantelzorg • De mantelzorgcoördinator is een centraal aanspreekpunt voor alle mantelzorgers in de gemeente Heerenveen. Heb je vragen over mantelzorg, de mantelzorgwaardering of de zorg thuis? Neem dan contact op met Janneke de Jong: j.dejong@caleidoscoopheerenveen.nl • B en je tussen de 10 en 24 jaar en heb je zorg voor je broer(tje), zus(je), vader moeder of grootouder? Ook dan staan we voor je klaar met een luisterend oor, leuke activiteiten en het ontmoeten van andere jonge mantelzorgers. Neem contact op met een jongerenwerker van Caleidoscoop: jongerenwerkheerenveen
Kijk voor al het gemeentenieuws op: www.heerenveen.nl
iet zo gewoon Linda Boerstra (53): “Zoek het in de kleine dingen en hang zelf de slingers op” De 53-jarige Linda Boerstra is mantelzorger voor haar zoon Jacco van 20. Jacco is geboren met een stofwisselingsziekte, waardoor hij een ontwikkelingsachterstand en epilepsie heeft. Linda is dan ook al jarenlang mantelzorger. Voor haar is de zorg voor haar zoon een vanzelfsprekend deel van haar leven. Sinds de uitbraak van het coronavirus is er in haar leven weinig veranderd. “De sjeu is er wat af, maar ik ben het gewend om veel thuis te zijn en kijk altijd naar wat er nog wél kan. Zoek het in de kleine dingen en hang zelf de slingers op.” Met ‘sjeu’ doelt Linda op de uitjes die ze voorheen had met haar zoon. “Jacco heeft al sinds zijn twaalfde een vriendinnetje, en we zijn vaak met haar en haar moeder op stap geweest. Naar het theater of uit eten.” Linda lacht, als ze zegt: “En dan krijgen ze echt van alles voor elkaar! Ze zijn zo puur, daar reageren mensen op. Als Jacco blij is, is hij ook écht heel blij, hij doet nooit alsof.” Vóór de lockdown gingen ze met het vliegtuig naar Italië. “Jacco was helemaal enthousiast, want Bassie en Adriaan waren daar ook geweest.” Jacco is geboren met een genetische afwijking waardoor hij functioneert op het niveau van een kind van zo’n 5 tot 6 jaar. “Je laat hem niet alleen, hij is als een kleuter en je moet continu kijken, regelen en managen”, vertelt Linda. “Mensen zeggen dan ‘oh wat goed’, maar voor mij is het allemaal heel normaal.” Voor Jacco was het af en toe wel even wennen,
toen in het voorjaar van 2020 de eerste lockdown kwam. Alhoewel hij nog steeds naar de dagbesteding van Maatwerk kon, mocht hij niet bij zijn jarige collegaatje op bezoek komen. “We gingen voor haar zingen via FaceTime”, weet Linda nog, “en hij zag
dat zij daar thuis alleen zat, zonder visite. Jacco was helemaal overstuur, want geen visite is geen cadeautjes. Hij is tot zijn verjaardag in augustus heel verdrietig geweest. We hebben het toen in drie dagen gevierd. Dat is ook niet ideaal, want hij doet het
beter met structuur en regelmaat.” Naast haar werk zit Linda in het bestuur van Stichting MOM, Moeders Ondersteunen Moeders, een contactgroep voor ouders van kinderen met een beperking. “In december hebben we, met subsidie van de gemeente en in samenwerking met Heerenveense winkeliers, de ouders van MOM een verwenpakket gebracht.” Linda zelf heeft niet veel last van de coronamaatregelen, vertelt ze. “Er is niet zoveel veranderd. Jacco gaat naar de dagbesteding en ik ga naar mijn werk. En ik was het al gewend om veel thuis te zijn. Bovendien gaat Jacco ook naar zijn vader en heb ik een oppas. En ik heb mijn vriend en vriendinnen.” Nu de uitjes niet meer kunnen, zoekt ze het meer in de kleine dingen. “Voorheen wandelde ik naar ’t Gerecht voor een drankje. Nu gaan we wandelen en nemen we wat lekkers mee.” Zoals gezegd: “Je moet tenslotte zelf de slingers ophangen.”
Anke Bakker (51): “Er komt van alles op je af” Anke (51) vormt met haar man en hun twee dochters het gezin Bakker in Heerenveen. Anke en haar man werken allebei. Jongste dochter Petra (17) volgt een opleiding en is druk bezig met haar stage. Met zijn drieën zorgen ze voor de nog in huis wonende oudste dochter Astrid van 22, die een verstandelijke beperking heeft en een voortschrijdende visuele aandoening. Astrid gaat vier dagen per week naar de dagbesteding in Lokaal JP in Sneek, een initiatief van de JP van den Bent stichting. Hier werkt ze in het restaurant, de keuken, de winkel en het atelier. Lokaal JP is een plek waar cliënten medewerkers zijn en waar begeleiders hen ondersteunen om hun dromen, wensen en idealen te verwezenlijken. Deze dagbesteding voor Astrid werd gevonden nadat ze het ZMLK had afgerond. Op deze schakelmomenten is er altijd veel inzet van de ouders nodig om een volgende stap te kunnen zetten, op zoek naar goede en passende dagbesteding. Bij welke instantie moet je zijn bij het aanvragen van indicaties en onder welke wet vallen de verschillende voorzieningen? Tijdens de eerste lockdown, afgelopen voorjaar, kwam Astrid echter veertien weken thuis te zitten. Door de corona lagen de activiteiten in het restaurant en in de winkel van Lokaal JP voor een groot deel stil. Dat zorgde voor alle gezinsleden voor veel stress en extra zorg, volgens Anke.
“Hoe organiseer en regel jij je werk naast de zorg? Hoe organiseer je de zorg en activiteiten thuis? Er komt van alles op je af.” En ook: “Wat kunnen we thuis doen? Hoe bewaren we de goede sfeer in huis? Welke keuzes moeten er noodgedwongen gemaakt worden? Er was wel noodopvang voor kinderen in het basisonderwijs, maar niet voor jongeren en jong volwassenen met een beperking.” Corona maakt dat de dagbesteding korter is dan normaal en voor veel deelnemers is de dagbesteding – hoe coronaproof ook - minder aantrekkelijk geworden. Gelukkig is het goed gegaan in het gezin Bakker, maar dat ging niet vanzelf. Samen pakken ze de zorg voor Astrid op. Petra past soms – naast haar school en stage - op haar oudere zus omdat die niet voor langere tijd alleen thuis kan zijn. Als het even kan, is vader veel met Astrid op pad met de elektrische tandem. En ze kunnen als dat nodig is een beroep doen op hun netwerk om eens bij te springen.
ws nieu
INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN | FEBRUARI 2021
De ontwerp-Omgevingsvisie is klaar! Wil je meer weten of hierop reageren? Op 2 en 3 maart organiseren we informatiebijeenkomsten.
…hoe ziet Heerenveen eruit in 2040?.
Heb je vragen? Wil je meeluisteren of meepraten? Stuur een mail naar visie@heerenveen.nl en wij zorgen dat je alle informatie krijgt. Lukt mailen niet, bel dan met 14 0513.
…ik wil betrokken blijven
Ben je inwoner van de gemeente Heerenveen en wil je meer weten? Zet 2 maart 19.30 uur in de agenda. Luister en praat mee. Meld je aan via visie@heerenveen.nl.
Kort
Informatiebijeenkomst Omgevingsvisie
... ik meld me aan voor 2 maart! (3 maart voor bedrijven)
Voor bedrijven, instellingen, organisaties en andere professionals: voor jullie is er 3 maart om 15.00 uur een digitale bijeenkomst over de Omgevingsvisie. Aanmelden kan via visie@heerenveen.nl, graag o.v.v. de datum.
Meer lezen? Kijk op www.mijnkijkopheerenveen.nl
Heerenveen wordt aardgasvrij, jouw inbreng hoort daarbij! Eén van de landelijke klimaatafspraken is dat in 2030 één op de vijf gebouwen niet meer verwarmd wordt door aardgas. In 2050 moeten zelfs álle wijken in heel Nederland aardgasvrij zijn. Het is dus niet de vraag óf gemeente Heerenveen aardgasvrij wordt, maar hoe. Samen Welke ideeën heb jij daar bij? De gemeente staat open voor jouw inbreng. Zodat we samen met inwoners en ondernemers kunnen nadenken en praten over alternatieven voor aardgas. Wat past bij jouw woning of bedrijfspand? Of in jouw buurt? Wij nodigen alle inwoners en ondernemers uit om ideeën, wensen, zorgen en vragen aan ons mee te geven. Hoe we dit doen, zie je op onze website eenvooreengroener.nl/aardgasvrij.
Tweede Kamerverkiezing op 17 maart Ook in deze coronatijd zorgen we ervoor dat iedereen kan stemmen. Want elke stem telt. Dit jaar zijn er extra mogelijkheden om je stem uit te brengen. • V oor risicogroepen gaat een aantal stemlokalen open op 15 en 16 maart. • Kiezers van 70+ jaar kunnen per brief stemmen. • Heb je coronaklachten? Dan kun je iemand machtigen om jouw stem uit te brengen. Meer informatie over de verkiezingen staat op www.elkestemtelt.nl. Over stemmen in de gemeente Heerenveen houd je onze website in de gaten via www.heerenveen.nl/verkiezingen.
Cosbo voor de senioren Veel oudere inwoners in onze gemeente zijn lid van een ouderenbond. Samen hebben die ouderenbonden een overlegorgaan, het Cosbo. Dit overleg is vooral gericht op gezamenlijke behartiging van de belangen bij de gemeente Heerenveen. Maar het Cosbo organiseert ook met enige regelmaat bijeenkomsten voor de leden van de bonden. Heeft u vragen? Omdat er op dit moment geen bijeenkomsten zijn, is het goed voor te stellen dat u weleens met vragen zit. Stelt u die gerust via cosbosecretariaat@gmail.com. Of kijk eens op www.ouderenbelangen.nl. En wanneer dat zo uitkomt, plaatst het Cosbo ook informatie in deze krant.
De gemeenteraad De gemeenteraad neemt besluiten namens de inwoners van Heerenveen en bepaalt dus wat de gemeente gaat doen. Bijvoorbeeld hoeveel geld ergens aan wordt besteed. Ook stelt de raad gemeentelijke wetten vast. Vergaderingen Elke maand vergadert de gemeenteraad een aantal keren. In de commissievergaderingen bespreekt de gemeenteraad met hulp van commissieleden de raadsvoorstellen van het college. In de raadsvergadering komen de 31 raadsleden bij elkaar om besluiten te nemen over de raadsvoorstellen.
18 februari | Raadsvergadering Op de agenda van de raadsvergadering staan: • • • •
A anpassing stedenbouwkundigplan De Fjilden, Nieuwehorne K aders voor de uitvoering van de Omgevingswet B estemmingsplan hoek Kerkstraat/ Nieuwstraat B estemmingsplan Heerenveen Hoek Nieuwstraat en Herontwikkelingsplan Heideburen • V erklaring van geen bezwaar Pean Zeilschool legalisering vakantiewoningen • V RF Zienswijze oprichting Werkgeversvereniging WVSV
4 maart | Commissievergadering In een Commissievergadering mag je de raad vertellen wat jouw mening is over een onderwerp op de agenda. Dat kan in een filmpje van maximaal 5 minuten, email of brief. Je vindt de agenda op www.heerenveen.nl/gemeenteraad. Geef het wel op tijd door (uiterlijk vier dagen voor de vergadering) aan de griffie griffie@heerenveen.nl.
Agenda’s & stukken Op www.heerenveen.nl/gemeenteraad staan de agenda’s Alle stukken van de gemeenteraad zijn openbaar en staan op de website, je vindt hier ook de uitzending van de vergaderingen.
Kijk live mee! De vergadering volg je live bij de agenda of via www.heerenveen.nl/ vergadering-kijken.
Actueel in Heerenveen | informatiebijlage van gemeente Heerenveen | februari 2021 verschijnt huis-aan-huis als bijlage van maandblad GrootHeerenveen. Redactie: communicatie gemeente Heerenveen, Postbus 15000, 8440 GA Heerenveen, telefoon 14 0513 E-mail: gemeente@heerenveen.nl | Tekst: gemeente Heerenveen, Marije Nutma, Henk de Vries
Profiteer ook en bestel onze heerlijke winterspecial!
van 10,nu
5,-
Geniet van dit heerlijke winterse gerecht met frisse appeltjes, lichtzoete rode kool en een kruidige wildstoof van hert.
Bestel nu 4 maaltijden en ontvang onze winterspecial voor maar €5,-
Hete bliksem met wildstoof en rode kool
Nog niet eerder besteld bij Uitgekookt? Maak dan kennis met ons proefpakket en bestel de eerste
4 maaltijden voor maar €15,UITGEKOOKT.NL
085 019 4486
Gratis gekoeld aan huis bezorgd
14
heerenveen
#FACETOFACE MATS STOLTENBORG fotografie MUSTAFA GUMUSSU / FPH tekst EELKE LOK
“Ik wil weten wat er om me heen gebeurt” Als hij de voordeur van zijn woning opentrekt en naar rechts kijkt, ziet Mats Stoltenborg het ijsstadion Thialf. Al weken mag hij daar niet komen, terwijl hij er als marathontopper toch thuishoort. Mats Stoltenborg verveelt zich. Mats is één van de vele schaatsers die zich kapot getraind heeft om te presteren, maar z’n schaatsen niet onder kan doen. Corona trok de stekker uit zijn passie.
Dan denk je nog dat die Stoltenborg zich, voordat de corona begon, heeft kunnen nestelen in de Jumbo/Vismaploeg. Dat zijn toch topsporters. Die jongens staan toch de hele tijd op het ijs. Neen. Er is dit jaar helemaal geen marathonschaatsen. Dus moet ook de marathonschaatsploeg van Jumbo aan de kant blijven. En bestond Mats Stoltenborg’s schaatsleven in november en december uit het op de langebaan schaatsen. Hoewel hij een bijna dertienrond reed op de tien kilometer tijdens de kwalificatiewedstrijden, bleek dat onvoldoende om verder dit seizoen nog mee te mogen doen.
WORLD CUP Hij heeft daar een aantal jaren geleden wel aan geroken, toen hij een World Cup mocht rijden, omdat wat lange afstandsjongens andere belangen hadden of geblesseerd waren. Dat smaakte natuurlijk naar meer. Dat ‘meer’ is er (nog) niet. Mats Stoltenborg woont nu in Heerenveen. Hij komt uit het NoordHollandse Hoofddorp. Schaatsen was daar oorspronkelijk niet veel meer dan leuk. Hij ging er wel in door. Echter, jonge schaatsers trainen enkel voor korte afstanden. En, nu met alle technische mogelijkheden van de Jumbo-ploeg tot zijn beschikking (“Maar ik wist het eigenlijk ook wel”), weet hij dat hij geen sprintvezels heeft. Nog steeds niet: zijn 500 meter zit boven de veertig seconden. Pas toen de langere afstanden in beeld kwamen, kwam Mats Stoltenborg in beeld. Hij deed overigens geen langebaan, maar duurtrainingen. Marathon dus. Daar kruisten eerbiedwaardige trainers/coaches zijn pad. Henk Angenent, Jillert Anema, Jeroen de Vries en nu Diana Valkenburg. Zij werkt onder de vleugels van topcoach Jac Orie van Jumbo.
STUDENT In eerste instantie combineerde Stoltenborg sport met studie. Eerst
de hbo-studie fysiotherapie. Daarna een minimaster beleid, organisatie en communicatie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Hij slaagde voor beide studies. Voordat we bewonderend de mond opendoen, relativeert Stoltenborg onmiddellijk. “Kijk, een schaatser, uitgezonderd de hele goeien, kan later niet leven van de schaatsverdiensten. Dus ze zorgen allemaal dat ze een basis hebben.” Mats heeft die basis en is nu even professioneel schaatser. Hij is al 27 als hij wordt aangenomen door Jumbo. Die ploeg heeft, zegt Stoltenborg, een ‘andere’ filosofie. “Je hebt wel gauw oogkleppen op, dus moet je veranderen. Ik wilde de lat verleggen. Van gevoel moest ik nu overgaan op metertjes. Ik weet nog niet wat beter is. Al weet ik nu wel meer over mezelf.” Zoals over die sprintvezels, die hij ook bij Orie niet heeft gekregen. Waardoor zijn doel simpel is. Marathon en de tien kilometer op de langebaan. De 5000 meter noemt hij niet. Want hij heeft net als iedereen zitten kijken naar het baanrecord van Patrick Roest, de 6.05. “Daar zal ik nooit in de buurt komen. En op die vijf kilometer zijn nog meer jongens waar ik echt niet tegen aan kan.”
ROOSTERS De 6.05 was van de baanrecords aaneenrijgende Patrick Roest. Ook de 13.01 op de tien kilometer eind december van Stoltenborg was een dik persoonlijk record. Vijf seconden. Hij kijkt er echter wat benepen bij. Wat is er? Nou ja, dat verhaal van die roosters, die op Thialf inderdaad een kwart slag zijn gedraaid, waardoor een soort Alma Ata rugwind de schaatsers schijnt te ondersteunen. Niemand komt met een duidelijk antwoord, “alleen rijden we allemaal wat harder dan dat we eerst deden…” Klopt het wel? Is het wel eerlijk? Mats Stoltenberg maakt zich er even druk over. Zoals wel over meer zaken in en
om het schaatsen. Want: “Ik wil weten wat er om me heen gebeurt.” Hij denkt veel na, en daar heeft hij momenteel nog te veel tijd voor ook. Kijkend naar wat hij gestudeerd heeft zou hij zomaar schaatstrainer/coach kunnen worden. Hij werpt zijn handen afwerend in de lucht. “Dat nou ook weer niet, dan ben je altijd maar met één dingetje bezig!” Hij relativeert veel. Je krijgt allemaal schouderklopjes als je de nieuwe marathonploeg van Jumbo mag dragen, maar: “Ach het ‘pakkie’ maakt niks uit, je moet het zelf waarmaken in wedstrijden.” Vooral de marathon. Want daar heeft hij het meeste plezier in. “Als ik alleen langebaan zou rijden, was ik al lang gestopt.”
GLUNDEREN Dan komt zijn prachtige schets van de heerlijkheid om tussen zo’n tachtig man je een uur lang kapot te schaatsen. “Het was in 2017, en toen kwamen Jorrit Bergsma en ik op de finish af. Ik won, ik reed Bergsma er af, ik was euforisch.” Hij glundert bij elke zich herinnerende schaatsstreek. Om dan weer in elkaar te zakken. Corona. Hij wilde juist nu in dienst van Jumbo bewijzen dat hij nog meer overwinningen in de marathon kan halen dan de vijf die hij al heeft. Het plezier van een professionele sporter. De tien kilometer is leuk, maar slechts in combinatie met de marathon. Een tussenvorm is de massastart. Dat deed hij goed, maar bondscoach Jan Coopmans geeft hem geen nieuwe kans in de bubbel om in het wereldtoernooi furore te maken. Hij baalt dus dubbel. Zit thuis. Verveelt zich. Maar als je goed kijkt zie je een slaperige leeuw, die, als hij straks wakker wordt, ineens ‘sprongklaar‘ is om het volgend seizoen alle kansen te plakken.
NUMMER 02 • 2021
GROOTHEERENVEEN.NL
15
LEEUWARDERSTRAATWEG 176 - HEERENVEEN
DE POLE 1 - TJALLEBERD
JELMERSMEER 6 - HEERENVEEN
VRAAGPRIJS: € 189.500 K.K.
VRAAGPRIJS: € 405.000 K.K.
VRAAGPRIJS: € 325.000 K.K.
HUIS
VERKOPEN? BEPAALT WAT JE BETAALT
Bij Makelaardij Friesland heb je een hoop te kiezen. We hanteren namelijk verschillende beloningsvormen. Naar welke gaat jouw voorkeur uit? Misschien heb je voorkeur voor bijvoorbeeld de ‘reguliere’ courtage, waarbij je ons een bepaald percentage van de koopprijs betaalt. Wil je liever van tevoren weten wat de kosten zijn? Kies dan voor een vast tarief.
HEIDEBUREN 25 - HEERENVEEN
VRAAGPRIJS: € 399.000 K.K. VERKOCHT ONDER VOORBEHOUD
WILLEM LODEWIJKLAAN 17 - HEERENVEEN
VERKOCHT
Kantoor Leeuwarden:
Kantoor Drachten:
058 244 91 00
0512 36 80 36
Kantoor Heerenveen:
Kantoor Sneek:
0513 23 21 80
0515 76 80 08
Vrijblijvend een inboedelopname of offerte? Contact ons via verkoop@hoekstrasneek.nl of 0515 - 41 21 10. Kijk ook op hoekstrasneek.nl
Of kies voor een resultaatafhankelijke courtage. Verkopen wij jouw huis boven de vraagprijs? Dan betaal je ons een percentage over het verschil tussen vraagprijs en uiteindelijke koopsom. Welke vorm van beloning je ook kiest, onze tarieven zijn altijd op basis van ‘geen verkoop, geen kosten’. Geen resultaat betekent dus geen kosten voor jou,100% no cure, no pay!
JIJ.FRL
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
17
TEKST EN BEELD JANITA BARON
ORANJEWOUDSTER JOCHEM LIEMBURG
“ALS JE GAAT PRATEN OVER BETROKKENHEID, DAN IS HET ER DUS NIET” “Hoe ver ik ben gekomen? Niet zo ver dus”, lacht Oranjewoudster Jochem Liemburg aan zijn keukentafel, terwijl hij het land achter zijn tuin in wijst. “Daar was vroeger het K.I. station waar mijn vader werkte. Daar ben ik opgegroeid. Ik ben dus nooit uit Oranjewoud vertrokken.”
aldus Jochem, net als bij de McDonalds in Heerenveen. Zoals het nu lijkt komen er geen verkeerslichten, maar alleen rotondes.
“WE ZOUDEN MEER MET ELKAAR EN VOOR HET ALGEMEEN BELANG MOETEN GAAN!”
Dat “nooit uit Oranjewoud vertrokken” is voor een deel niet helemaal waar, blijkt uit de screensaver van Jochems computer. De screensaver toont driftig vele foto’s van de reizen met het gezin. “Ja, we hebben heel wat afgereisd”, bekent Jochem. “Naar Florida, Californië, Berlijn, Tenerife, et cetera. Als het aan mij ligt, kom ik hier niet weg, maar mijn vrouw houdt van reizen. En als ik eenmaal onderweg ben, vind ik het óók mooi.” En verder is Jochem Oranjewoud nooit uit geweest? Nee, “behalve voor mijn studie aan de HTS Leeuwarden en de stages in Delft en Amsterdam.”
“IK BEN TEVREDEN”
WERK EN PRIVÉ
Jochem Liemburg vindt het belangrijk om zich maatschappelijk in te zetten mét oog voor het algemeen belang. Hij is wel heel standvastig over dat begrip ‘algemeen belang’ en laat zich nergens verleiden tot het innemen van standpunten over andermans persoonlijke problemen en eigenbelang. “Ik noem dat laatste opportunisme en dat kom je helaas overal tegen.” Jochem is vrij direct, praktisch en neemt graag de binnenbocht. Door de jaren heen heeft hij dan ook moeten leren geduld te hebben en mensen de tijd te geven om mee te komen. De aanhouder wint, volgens hem, en het enige wat je hoeft te doen is gewoon volhouden.
PLAATSELIJK BELANG
FOTO DENNIS STOELWINDER
Inmiddels werkt Jochem alweer negen jaar als arbo- en milieucoördinator bij Imperial Tobacco (de vroegere tabaksfabriek van Douwe Egberts – red.) in Joure. Hij werkt daar, sinds 1 september 2019, nog drie dagen in de week en de rest van de tijd is voor Oranjewoud en zijn gezin. Daarnaast is hij ook al twintig jaar examinator en docent aan de opleiding voor veiligheidskundige bij de stichting PHOV (Post Hoger Onderwijs Veiligheidskunde) in Utrecht. Oh ja, en door de bestuurscrisis bij de PvdA heeft hij zich ook laten verleiden om plaats te nemen in het afdelingsbestuur van die partij.
“Mijn vrouw noemt mij ‘een terriër, die zich ergens in vastbijt en niet meer loslaat’.” Over directe uitspraken gesproken: “Als je gaat praten over betrokkenheid, dan is het er dus niet. Vroeger praatten we er niet over, maar was het er gewoon. Datzelfde geldt voor de mienskip.
Je doet het met elkaar. Daarom ben ik ook lid van de PvdA. Ik heb het niet slecht, dus voor mijzelf is het misschien wel voordeliger om VVD te stemmen bij wijze van spreken. Maar ik wil dat iedereen kan meedoen. Zo zit ik er gewoon in. Altijd al.”
Jochem Liemburg heeft, betrokken als hij is, door de jaren heen heel wat vrijwillige functies op zich genomen in Oranjewoud. Zo begon hij ooit als voorzitter van de dorpsfeestcommissie, werd vervolgens voorzitter van de schoolraad en voorzitter van Plaatselijk Belang. Nog steeds is Jochem bezig met een aantal ‘spinoffs’. “Zo noem ik ze maar. Ik ben na acht jaar gestopt bij het Plaatselijk Belang, maar ik werk nog wel aan deze zogenaamde spin-offs. Dat zijn werkgroep Lanen Oranjewoud én werkgroep afrit A32.” Aanvankelijk (in 2016) wilde men bij de afrit naar Oranjewoud een “verkeerslichten-oerwoud” hebben,
Werkgroep Lanen Oranjewoud Tijdens zijn voorzitterschap is Oranjewoud beschermd dorpsgezicht geworden. Er waren vijf elementen die behouden moesten blijven. Eén daarvan is de lanenstructuur. Dit is typisch voor Oranjewoud. In zijn onschuld ging Jochem naar de gemeente met de vraag of er ook een plan voor was om deze lanenstructuur te behouden. Dat bleek er niet te zijn. Dus trok hij zijn stoute schoenen aan en ging langs alle eigenaren om ze aan tafel te krijgen en een plan te maken om de lanenstructuur in stand te houden. Inmiddels, met veel geduld, ligt er een dik pak papier met de inventarisatie van alle lanen en bomen, de afstand tussen de bomen, de gezondheidstoestand, de historie, enzovoort. “We zijn nu zover dat er een visie en plan ligt voor een samenwerking tussen alle eigenaren om het te onderhouden. Het is namelijk nu nog zo dat de ene kant van de laan van de ene eigenaar is en de andere kant van diezelfde laan van een andere eigenaar. Dat is natuurlijk niet zo efficiënt en daar gaan we wat aan doen!”
“Ik ben tevreden”, zegt Jochem. “Dat mag toch ook?! Ik heb niets meer te wensen, ik zou het echt niet weten.” Jochem mag graag fietsen, tuinieren en hobbyen. Met dat laatste bedoelt hij prutsen, klussen en verbouwen. Nu is hij bezig met de huizen van zijn twee dochters. Als we even verder kletsen, blijkt hij zijn huis eind 1981 gekocht te hebben. “We zijn heel tevreden, wonen hier goed. Mijn vrouw twijfelde destijds nog wel omdat het zover van Heerenveen was, maar Heerenveen komt steeds dichterbij, hè?!” Het stel breidde het huis in de loop van de jaren steeds meer uit. “Waar wij nu zitten, was ooit de oprit – de ‘reed’ op z’n Fries - naar het land van de buurman.” Toen deze buurman ophield met boeren kwam er een eenmalige kans om het land op te kopen. Daar dachten Jochem Liemburg en zijn vrouw niet lang over na en in de loop van de jaren, als er weer goed gespaard was, werd er weer verbouwd. Zo is een bijzonder huis ontstaan, dat aan alle wensen van het gezin voldoet.
HERTEN
Jochem is trots op zijn tuin en laat graag alles zien. En dan vallen ook meteen alle sporen van de herten op, die in deze omgeving wonen. “Ze zijn niet tegen te houden… en vreten werkelijk alles aan.” Het is het enige nadeel van wonen in Oranjewoud merken wij, als we buiten een foto bij dit interview maken. Afsluitend is er maar één boodschap die Jochem Liemburg graag wil meegeven: “We zouden meer met elkaar en voor het algemeen belang moeten gaan!”
heerenveen
Hét maandblad
met verhalen uit jouw regio op de bank en... online!
Thuiszorg, maardan dananders! anders! Thuiszorg, maar • • • •
• Persoonlijke Persoonlijke verzorging verzorging • Individuele Individuelebegeleiding begeleiding • Specialist Specialistinindementie dementie • Altijd Altijdeen eenzorgverlener zorgverlener die diebijbiju past u past
Zodat u langer thuis kunt blijven wonen!
Zodat u langer thuis kunt blijven wonen! HET LAATSTE (SPORT)NIEUWS LEES JE OP: WWW.GROOTHEERENVEEN .NL WWW.GROOTHEERENVEEN.NL
Wij zijn er voor u vanaf 1 uur per week tot 24 uur per dag, 7 dagen in de week
Wij zijn er voor u vanaf 1 uur per week tot 24 uur per dag, 7 dagen in de week
Voor meer informatie, bel of mail: Voor meer informatie, bel of mail: 0512-222114 info.frieslandzo@homeinstead.nl 0512-222114 www.homeinstead.nl/friesland-zuid-oost info.frieslandzo@homeinstead.nl
www.homeinstead.nl/friesland-zuid-oost
“Ik ben er voor ondernemers die alles willen weten over hún cyberrisico’s.”
Wilhelm de Haas, MKB Adviseur erkend MKB advies | risico management | verzekeringen | verzuim | voordeel
www.octras.nl/cyberrisico
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
19 TEKST PIEBE PIEBENGA // FOTO'S KKFH
BRANDED CONTENT
Het eindresultaat
PETER WIJMA, MONTEUR BIJ KUNSTSTOF KOZIJNEN FABRIEK HEERENVEEN
“HÈ LEKKER, MORGEN WEER AAN DE SLAG”
De corona heeft allerlei gevolgen voor onze economie. Er kan op dit moment veel minder gereisd worden dan anders. Een avondje stappen of uit eten is er ook niet meer bij. Dus steken de mensen hun geld in andere zaken. Hun huis bijvoorbeeld. Bij Kunststof Kozijnen Fabriek Heerenveen (KKFH) merken ze dat maar al te goed. Ze hebben het ‘smoordruk’. Zo druk, dat ze met spoed op zoek zijn naar een nieuwe monteur. Uiteraard wel een goede. Wat dat vak inhoudt? We spreken met Peter Wijma, één van de veertien monteurs van KKFH. “Voor mij is het mijn lust en mijn leven. Op zondagavond zit ik soms op de bank en dan denk ik: ‘Hè lekker, morgen weer aan de slag.’”
PE TE R
je werk. Het mooie van het werk is dat het Wijma: “Ik woon in Surhuisterveen. Ik werk zo gevarieerd is. Elke woning is weer anders, in heel Friesland en soms ook in Groningen. er is niets hetzelfde. Ik zit al jaren in dit vak. Je bent met je eigen team. Met elkaar moet je Vanaf mijn 17e. Sinds afgelopen augustus zit het doen. We werken nu in een groepje van ik bij KKFH, daarvóór heb ik bij een ander drie. Mijn vaste maat en ik en een kunststof montagebedrijf gezeten. stagiaire die we het vak bijbrenDaar werkten we voornamelijk voor gen. We zitten gemiddeld een woningstichtingen, dat was meer seweek op een klus. Sommige riewerk. Mijn hart ligt meer bij het mensen laten hun hele huis particulierenwerk. Daar zit meer in één keer onder handen afwisseling in. Daar hou ik van. nemen, anderen doen het in gedeelten. We monteren alles: kozijnen, voordeuren, Ik heb een bus van het werk bij mij (F OT schuifpuien, dakkapellen, thuis staan. ’s Ochtends rij ik naar O: ) FA C E B O O K . C O M Heerenveen en haal ik de collega’s op. Elke achterdeuren, boeidelen, noem maar op.” maandag als we aan een nieuwe klus beginnen staat er een kar klaar vol met kozijnen, deuren, steigers en alles wat we verder nodig VEEL BUITEN hebben die week. Op maandagochtend doen “We werken hoofdzakelijk buiten. Alleen de we vaak eerst nog even een bakkie met de aftimmering doen we binnen. Je bent vrij in WI
JM
A
WAAROM KIEZEN VOOR KUNSTSTOF? In de Kunststof Kozijnen Fabriek in Heerenveen worden niet alleen kozijnen van kunststof gemaakt, maar ook gevelbekleding, dakkapellen, schuifpuien en voor- en achterdeuren. Steeds meer mensen kiezen voor kunststof. Dat is niet zo gek: de waarde van je woning gaat omhoog en je huis is veel beter geïsoleerd, dus je stookkosten gaan omlaag. Plus nog de andere voordelen: weinig onderhoud, nooit meer schuren, nooit meer verven, nooit meer lakken. Het enige dat je hoeft te doen, is het af en toe schoonmaken. Het huidige kunststof is trouwens nauwelijks van hout te onderscheiden, doordat er veel verschillende kleuren zijn met bijvoorbeeld houtnerfstructuur.
collega’s in Heerenveen. Er werken in totaal zo’n 40 à 45 man, jong en oud. Altijd gezellig.”
STEEDS IETS ANDERS
“De montageploegen zijn altijd als eerste op het werk. Ik ben om kwart voor zeven op de zaak en ’s middags om half vijf, vijf uur ben ik weer thuis. Het bevalt mij prima om zoveel buiten te zijn. Het werk verveelt ook nooit. Je komt steeds iets anders tegen. Elke woning is weer een uitdaging. Het is mooi als je aan het eind van de week klaar bent en je trots kunt zijn op het resultaat. Als je wegrijdt en de klant met een grote glimlach op de oprit staat, daar doe je het voor. Dat is het mooiste wat er is.”
“IK ZOU ER ZO WEER INSTAPPEN”
“We zoeken iemand die echt gemotiveerd is; die van doorpakken houdt. Je hoeft geen ervaring te hebben, maar wel een beetje inzicht. We doen je voor hoe het moet en dan is het de bedoeling dat je het snel oppakt. Als je gemotiveerd bent, dan komt het er vanzelf uit. Man of vrouw. Leeftijd is onbelangrijk. Onze stagiaire nu is 51, ik bedoel maar. Je krijgt keurige kleding van de zaak. Een broek, een trui, een T-shirt, een dikke jas en een vest. Er wordt goed voor je gezorgd. De cao is ook prima. Het is echt een prachtig vak. Ik zou er zo meteen weer in stappen. Het klinkt misschien een beetje raar, maar het is mijn lust en mijn leven. Zondagavond zit ik soms op de bank en dan denk ik: ‘Hè lekker, morgen weer aan de slag.’ Mooier kun je het niet hebben, toch? Hoeveel mensen kunnen dat nou zeggen van hun werk?”
MONTEURSVAK IETS VOOR JOU? Kunststof Kozijnen Fabriek Heerenveen zoekt iemand die echt gemotiveerd is, die van doorpakken houdt. Je hoeft geen ervaring te hebben, maar wel een beetje bouwinzicht. Je leert het vak in de praktijk. We doen je voor hoe het moet en als het goed is, pak je dat snel op. En je houdt er natuurlijk van om netjes te werken.
Ben je enthousiast? Solliciteer dan direct door je brief met cv te mailen naar info@kkfh.nl. Wil je meer informatie, dan kun je contact opnemen met Herro Uringa, (0513) 769 051.
heerenveen
20
COLUMN COLUMN COLUMN door door Mr. Bert Tjaarda, Mr. Bert Tjaarda, notaris notaris door Mr. Bert Tjaarda, notaris
De startersvrijstelling: niet alleen voor starters?
Het tarief van de overdrachtsbelasting is per 1 januari 2021 veranderd. De hoogte van de overdrachtsbelasting is afhankelijk van hoe de gekochte woning wordt gebruikt en van de leeftijd van de koper(s). De overdrachtsbelasting is 0% (de ‘startersvrijstelling’) als voldaan wordt aan drie criteria. Ten eerste geldt de startersvrijstelling alleen voor kopers van 18 tot 35 jaar oud. Ten tweede mag de startersvrijstelling niet eerder toegepast zijn. Ten derde moet de woning als eigen woning / hoofdverblijf worden gebruikt. Ik ga hierna verder in op deze criteria. De startersvrijstelling is afhankelijk van de leeftijd van de koper. Het maakt dus niet uit of er sprake is van een starter of een doorstromer op de huizenmarkt. Vandaar de titel van deze column. Voldoet men niet aan het leeftijdscriterium, maar wel aan de andere voorwaarden, dan is het percentage van 2% van toepassing. Welk percentage is van toepassing als er sprake is van verschil in leeftijd? Het antwoord geef ik aan de hand van een voorbeeld: Man van 37 jaar, vrouw van 33 jaar. Koopprijs woning (hoofdverblijf): € 200.000,-. De vrouw (33) hoeft geen overdrachtsbelasting te betalen. De man valt qua leeftijd niet onder de vrijstelling. Hij zal 2% overdrachtsbelasting moeten afdragen. Aangezien beiden 50% van de woning gaan bezitten, is de totale overdrachtsbelasting € 2.000,- (2% van € 100.000,-). De vrijstelling is maar één keer mogelijk. Stel dat in het voorbeeld hierboven de vrouw al eerder van de vrijstelling gebruik zou hebben gemaakt, dan zou ook zij nu 2% overdrachtsbelasting moeten afdragen. De totale overdrachtsbelasting zou dan € 4.000,- bedragen. De aan te kopen woning dient als hoofdverblijf te worden gebruikt. De belastingdienst houdt hier een periode aan van minimaal een half jaar. Anders gezegd: als de woning minimaal een half jaar dient als hoofdverblijf, dan is in beginsel het verlaagde tarief van 2% of de startersvrijstelling van 0% van toepassing. De belastingdienst controleert dit achteraf. In alle andere gevallen, dus als geen sprake is van 0% of 2%, bedraagt de overdrachtsbelasting 8%. Bijvoorbeeld bij de aankoop van een vakantiewoning, beleggingspand, kantoorpand, of een parkeerplaats of garage die later wordt gekocht dan de woning zelf. Let op: vanaf 1 april 2021 wordt de maximale koopprijs voor de startersvrijstelling € 400.000,-. Wie na 1 april 2021 een eigen woning koopt voor meer dan € 400.000,- betaalt 2% overdrachtsbelasting.
Wilt u geïnformeerd worden over de startersvrijstelling in het algemeen, of wilt u weten welk percentage overdrachtsbelasting voor u van toepassing is, dan kunt te allen tijde contact met ons kantoor opnemen, of kom langs op ons kosteloos inloopspreekuur.
Mr. Bert Tjaarda, notaris.
Notariskantoor Notariskantoor Savenije Savenije Notariskantoor Savenije
K.R. Poststraat 1 • 8441 EL Heerenveen Tel.: 0513-645101E-mail: info@notarissavenije.nl K.R. Poststraat 1 • 8441 EL Heerenveen www.notarissavenije.nl Tel.: 0513-645101E-mail: info@notarissavenije.nl Kosteloos inloopspreekuur: www.notarissavenije.nl K.R. Poststraat 1 • 8441 EL10:00 Heerenveen iedere donderdagochtend tussen en 12:00 uur. Kosteloos inloopspreekuur:
Tel.: 0513-645101E-mail: info@notarissavenije.nl iedere donderdagochtend tussen 10:00 en 12:00 uur. www.notarissavenije.nl Kosteloos inloopspreekuur: iedere donderdagochtend tussen 10:00 en 12:00 uur.
“Tsjoch! Oan PAVILJOEN ’T MAR IN MIRNS MOET HET RECREATIEVE EPICENTRUM VAN GAASTERLAND WORDEN Op een paradijselijk plekje in Gaasterland, tussen Bakhuizen en Oudemirdum, waar het IJsselmeer en het Rijsterbos elkaar omarmen, ligt ‘Paviljoen ’t Mar’, voorheen bij wandelaars, fietsers, kitesurfers en dagjesmensen beter bekend onder de naam ‘Paviljoen ’t Mirnser Klif’. Alhoewel de naam ‘paviljoen’ op dit moment de lading niet dekt, want meer dan een staalconstructie met houten dakspanten temidden van een modderpoel valt er niet te zien. Maar begin mei moet de transformatie van een gedateerde horecagelegenheid tot een volledig duurzaam vernieuwbouwd paviljoen zijn afgerond. TEKST EN FOTO WIM WALDA
Eigenaren Cor en Gonja Witteveen pakken de zaken grondig aan. Ze gaan het door hun ouders in 1990 overgenomen paviljoen vanaf het komende recreatieseizoen samen met een beheerdersechtpaar exploiteren, nadat het zestien jaar verpacht is geweest.
EVEN VOORSTELLEN
Gonja van der Linde-Witteveen is 33 jaar, getrouwd met Jan van der Linde, moeder van twee dochters en is woonachtig in Blokzijl, waar Jan een administratie- en advieskantoor heeft. Na de basisschool ging ze naar ‘het Bogerman’ in Sneek en studeerde ze dierwetenschappen in Wageningen. Momenteel doet ze de planning en coördinatie bij Weerribben Zuivel. Cor Witteveen is een jaar ouder dan zijn zus Gonja, ging ook naar het Bogerman en studeerde daarna rechten in Groningen. Als zzp’er kwam hij in de sales terecht en woont inmiddels al zo’n vijftien jaar in Groningen, tegenwoordig samen met zijn vriendin. Roy en Leonie van Raaij-Post uit Lemmer zijn als beheerdersechtpaar aangenomen voor de dagelijkse gang van zaken. Beiden hebben ruime ervaring in de horeca. Ze nemen met hun twee kinderen hun intrek in het huis naast het paviljoen. Daarnaast is er nog ruimte voor een paar extra handjes. Belangstellenden kunnen reageren via de mail: welkom@paviljoentmar.nl.
Gonja van der Linde-Witteveen en broer Cor Witteveen.
NUMMER 02 • 2021
GROOTHEERENVEEN.NL
21
BEELD PENTA ARCHITECTEN
BEELD PENTA ARCHITECTEN
t sjen!”
“ALS JE ZOU KUNNEN KIEZEN, KUN JE GEEN MOOIERE PLAATS BEDENKEN.” ZELF AAN HET ROER
De sloop van het oude pand is begonnen in de eerste week van januari en in de eerste week van mei, inderdaad een strakke planning, hopen we de deuren van Paviljoen ’t Mar voor onze gasten te openen. De naam hebben we veranderd in Paviljoen ’t Mar als eerbetoon aan onze moeder Marga en omdat het paviljoen op het klif staat aan het IJsselmeer, ‘de Mar’. Bovendien is het een korte en goed in het gehoor liggende naam die aansluit bij ons volledig vernieuwde concept en behuizing.”
Het ontwerp van Penta was een schot in de roos. Het bestaande stalen framewerk met de houten dakspanten blijft daarin grotendeels behouden en zichtbaar in het interieur. Mede vanuit het door ons gewenste duurzaamheidsperspectief. De grote glazen wanden geven vanaf de parkeerplaats al zicht op het IJsselmeer en verbinden op die manier bos en water. Het gebouw wordt ongeveer 45 vierkante meter groter dan de oude versie en telt inclusief een inpandige berging 260 m2.”
TOEKOMST
Gonja: “Toen het huurcontract met de bestaande pachters afliep stonden we voor het dilemma om óf de huur te verlengen óf de ‘Witteveen-draad’ weer op te pakken en het paviljoen zelf te exploiteren na een ingrijpende renovatie. We kozen voor de laatste optie. Duurzaam, waar mogelijk circulair, ruimtelijk, open en uitnodigend waren de trefwoorden waarmee we met Penta-architecten uit Harlingen aan het ‘jongleren’ zijn geslagen.
BEELD PENTA ARCHITECTEN
HISTORIE
De ouders van Cor en Gonja, vader Bas en moeder Marga hebben zo’n dertig jaar geleden Paviljoen ’t Mirnser Klif overgenomen, dat daar in de jaren zestig is gebouwd en al snel een welkome tussenstop vormde voor wandelaars, fietsers en toeristen die, van een biertje of wijntje genietend, hun kinderen veilig in het ondiepe water van het IJsselmeer konden laten zwemmen. Ook kitesurfers wisten deze stek vanaf het ontstaan van deze tak van sport snel te vinden. De familie Witteveen woonde aanvankelijk boven het paviljoen. Later werd daar een woonhuis naast gebouwd, waar Cor en Gonja het grootste deel van hun jeugd hebben doorgebracht. Toen moeder Marga ziek werd op 43-jarige leeftijd werd het paviljoen verhuurd met de bedoeling het stokje weer over te nemen wanneer ze beter was. Het lot besliste anders; ze overleed twee jaar later. Paviljoen ’t Mirnser Klif is zestien jaar verhuurd geweest.
KOEPEL IN ERE HERSTELD
“De koepel die vroeger op de plaats van het paviljoen heeft gestaan wordt in 2022 in ere hersteld op de ligweide ervoor. Met als voorwaarde van It Fryske Gea, de eigenaar van de grond, dat deze in de winter wordt weggehaald. Het 16 m2 tellende strandpaviljoen wordt in het seizoen ingezet als een informatie-koepel voor doe-middagen van scholen, losse ijscoverkoop et cetera. Dit in overleg met It Fryske Gea.
Broer en zus Witteveen hebben er het volste vertrouwen in dat hun horecagelegenheid aan het IJsselmeer een mooie toekomst tegemoet gaat. “Als je zou kunnen kiezen,” lacht Cor, “zou je geen mooiere plaats kunnen bedenken. Een stek ingeklemd tussen het IJsselmeer en het Rijsterbos. Van oudsher bekend bij wandelaars, fietsers, toeristen, dagjesmensen, paardrijders en kitesurfers. Met aan het water een strandje en ligweide. Nieuw ten opzichte van het oude concept is dat het paviljoen wordt uitgebreid met een restaurant functie. Met een mooie menukaart met streek-georiënteerde producten. Van april tot en met oktober zijn we zeven dagen per week geopend en van november tot en met maart in ieder geval van vrijdag tot en met zondag. Met uiteraard in de vakantieperiodes verruimde openingstijden. Wij zeggen dan ook: Tsjoch! Oant sjen!”
22 LIFESTYLE TRENDS 2021
LIFESTYLE TIPS & TRENDS ZES HEERENVEENSE SPECIALISTEN GEVEN HUN KIJK OP DE LAATSTE TRENDS OP HET GEBIED VAN BEAUTY, SPORT, INTERIEUR, REIZEN, KOFFIE, FOOD EN BOEKEN...
ODETTE HOLKEMA Zelfstandig Reisagent Your Travel - www.yourtravel.nl/odetteholkema
ELINA ZELDENRUST Medisch schoonheidsspecialist Elina’s salon - www.elinassalon.nl
GA EEN PARTIJTJE VECHT-DANSEN
Is die rimpel op mijn voorhoofd echt wel zo erg? Oei, pigmentvlekken?... Toch maar wachten tot na de lockdown? Mijn huid lijkt gevoeliger dan eerder, moet ik daar nu iets aan doen, of het maar zo laten?
Als je mij vraagt naar de mooiste openluchtspektakels, dan denk ik gelijk aan de Braziliaanse deelstaat Bahia. De prachtige stranden, vele bounty-eilandjes, de mooie kleurrijke dorpjes, het ruige groene achterland, de kleurrijke bevolking en zeker de relaxte sfeer, maken deze regio op zich al tot een belevenis.
PETRA DE JONG Interieurstylist Interno Styling - www.internostyling.nl
OUD OF NIEUW Wil je in je interieur een keer iets anders aanpakken dan alleen de muren? Ik wel, en daarom besloot ik om de kwasten uit de schuur te halen en de poot van een oude lamp op mijn eigen manier te gaan pimpen. Hoe leuk is het om een meubelstuk te verven. Zo ben ik aan de slag gegaan met ‘mooi makkelijk’ van Flexa. Dit is een grond- en lakverf in één, waardoor mijn meubelstuk er in een handomdraai uitziet als nieuw! Zoek een mooie kleur uit die past in de ruimte en het een bijzonder meubelstuk maakt. Je begint met het schoonmaken en ontvetten; dit is belangrijk bij elk meubelstuk dat je wilt gaan verven. Zo weet je zeker dat alles schoon is en de verf goed zal gaan hechten. Daarna begin je met schuren; hiervoor kun je een schuurmachine, schuurpapier of een schuursponsje gebruiken. Het ontvetten herhaal je nog een keer na het schuren. Nu kun je beginnen met het verven! Normaal gesproken zit hier een extra stap tussenin voor het aanbrengen van de grondverf, maar met deze ‘mooi makkelijk’ verf is dit niet nodig. Laat de verf heel goed opdrogen! Meestal is deze pas na een week goed uitgehard.
Je kunt nu trots zijn op jezelf dat je een oud meubelstuk zo makkelijk hebt gerestyled en het er als nieuw uit laat zien.
De hoofdstad Salvador is één groot openluchtmuseum en de sfeer is er fantastisch. In deze hele regio tref je vaak fantastische, indrukwekkende uitvoeringen aan van capoeira. Deze vecht-dans heeft zijn wortels in soortgelijke dansen die Afrikaanse slaven meebrachten naar Brazilië. Twee capoeiristas treden op in een door toeschouwers gevormde cirkel, waarvan het hart een rij muzikanten is. Op het ritme van de berimbau (snaar-
Mijn lichaam wilde weer schoon en fit. Mijn hoofd de laatste stofnesten van 2020 eruit. Dus begon voor mij een intense detox-tijd. Met een strak programma van afbouwen, volhouden en weer opbouwen; een heerlijke ervaring. Aan de slag ging ik met speciale recepten, supplementen, tips en vooral veel regelmaat. instrument) en de pandeiro (tamboerijn) maken ze allerlei aanvallende of verdedigende bewegingen en draaitrappen. De sfeer is magisch en onvergetelijk.
Een aanrader voor als we weer kunnen reizen!
WIKKEN EN WEGEN Elke dag komen we in tweestrijd, elke dag moeten we keuzes maken… Dan volgt er een besluit en meestal denken we daar niet eens zoveel over na; we maken onze keuzes gevoelsmatig. Maar je kunt ook een SHAMÉ KEESMAN innerlijke tweestrijd hebben in je hoofd, met Koffiegek, barista negatieve en positieve gedachtes. Dat is By-Kees - www.by-kees.nl eigenlijk normaal, die gedachtes hebben we allemaal. Maar soms blijven ze malen, gaan ze niet weg en kom je niet tot een oplossing. Het vraagstuk wordt groter, je gaat piekeren. Hoe maak je je hoofd weer leeg?
De uitdrukking is: ‘dat wat je voedt, groeit!’ Dus als je aandacht blijft geven aan negatieve gedachtes, worden ze alleen maar negatiever. Maar voed je de positieve gedachtes, dan groeien die en zal het negatieve verdwijnen. Ook de natuur heeft een helende werking op ons ‘zijn’. Zowel lichamelijk als geestelijk. De kleur,
ONLINE HUIDCOACH
de geur, het wandelen of fietsen, het bewegen dus, verruimt onze geest. En laat al onze gedachtes wegebben. We maken allemaal een moeilijke tijd door, maar probeer het positieve gedeelte te voeden, zodat dat groeit en ons hier doorheen helpt! Sterkte en liefs van
KEES
XXX KEES
Jij voelt vast ook die tweestrijd, nu je niet meer zomaar kunt binnenstappen bij je schoonheidsspecialiste. Je hebt een huidprobleem en je vraagt je af of je er, juist in deze tijd, werk van moet maken. Natuurlijk wel! Want coronabeperkingen of niet, de gezondheid van jouw huid is altijd top priority. Mag ik je voorstellen aan de Online Huidcoach? Verschillende schoonheidssalons bieden je de kans om digitaal samen naar jouw velletje en uitstraling te kijken. Via een gedetailleerd intake-formulier laat je precies weten wat jouw huidsituatie is. Daarbij voeg je foto’s van je gezicht vanuit verschillende hoeken, want we houden van complete plaatjes. En dat is eigenlijk alles wat je hoeft te doen, want je schoonheidsspecialiste doet de rest. Na het zorgvuldig bepalen van je situatie maakt deze een behandelplan en belt je op voor een goed gesprek. Aanpak, producten, eventuele vragen, alles komt voorbij. Totdat je samen tevreden bent. Met het pakketje dat je daarna krijgt thuisbezorgd kun je zelf aan de slag volgens het plan van aanpak dat jullie samen hebben opgesteld.
En dan komt alles goed, echt waar. Dus niet meer twijfelen, hoor. Gewoon contact opnemen met je schoonheidsspecialiste en vragen naar de Online Huidcoach.
TWEESTRIJD Wat is dat toch altijd dat je jezelf over een flinke drempel heen moet helpen om te gaan sporten? Ik sport praktisch al mijn hele leven; weet dat bewegen op alle gebieden goed voor me is; me erna helemaal fijn en voldaan voel. En toch blijft het vaak zo moeilijk om mezelf in mijn trainingskleren te hijsen en te gaan.
De mensen die bij ons hardlopen, hoor ik vaak hetzelfde zeggen: de discipline te kunnen opbrengen om elke keer weer te gaan is vaak moeilijk, zeker in de winter. Wat ze helpt is dat ze het in een groep op een vast tijdstip in de week doen en dat de trainers en medelopers ze verwachten. De bekende ‘stok achter de deur!’
Nou moet ik wel zeggen dat wanneer de blaadjes aan de bomen komen en het zonnetje schijnt, het een stuk makkelijker gaat en dat er dagen bij zijn, dat ik echt even zin heb om een ‘rondje te doen’, maar dat geldt voor de meeste mensen. Met mooi weer is het heerlijk om naar buiten te gaan om wat dan ook te ondernemen.
In coronatijd is ‘de groep’ weggevallen, maar als je wilt lopen kan en mag dat gelukkig nog. Met z’n tweeën een rondje gaan en dit op een vaste dag en tijd afspreken is een goede stap om het sporten vast te houden en fit te blijven.
MARGA WIEGMAN Runningtherapeut en looptrainer. Mind2Run - mind2run.nl
ROOS SIEMONSMA Runningtherapeut en looptrainer. Mind2Run - mind2run.nl
23
GROOTHEERENVEEN.NL
Het is nog even wachten op
DE BOEKENWEEK
Ieder jaar vieren we met elkaar de nationale Boekenweek. De Boekenweek is het grootste lezersfeest van Nederland: er is een boek voor iedereen, om te ontspannen, je horizon te verbreden, je leven te verrijken. Van de Boekenweek krijg je zin om te lezen! Dit jaar is het thema van de Boekenweek ‘Tweestrijd’. Alleen is het nog even wachten op de Boekenweek. Oorspronkelijk stond de Boekenweek van 6 tot en met 14 maart op de landelijke agenda, maar wegens de ver gaande coronamaatregelen is besloten de Boekenweek uit te stellen tot in de zomerperiode, aangezien er in maart waarschijnlijk nog weinig versoepelingen mogelijk zijn.
NOG EVEN GEDULD...
Daarom staan we hierbij ook even in ‘tweestrijd’. Vertellen we u deze maand meer over het thema van de Boekenweek, of zullen we het – om toch bij het getal twee te blijven – over duo’s hebben? We kiezen voor het laatste.
DUO’S EN HUN STRIJD OF SAMENWERKING
In de boekenwereld zie je veel duo’s, niet alleen als onderwerp, maar ook als makers, om door middel van tekst en beeld een verhaal tot een passend geheel te maken. Vooral in prentenboeken zie je veel duo’s. De één schrijft en de andere illustreert bij het verhaal. Het één vult het andere aan en tekst en tekeningen versterken elkaar, zonder daarbij de eigen fantasie uit te schakelen. Woorden en zinnen volgen elkaar vloeiend en vlot op. Het ritme mag nergens haperen.
Bekende Nederlandse duo’s in de prentenboekenwereld zijn bijvoorbeeld Dieter en Ingrid Schubert, Marianne Busser en Ron Schröder. Maar ook in het buitenland zie je veel duo’s. Julia Donaldson en Axel Scheffler hebben samen de Gruffalo bedacht. En wie kent ‘Over een kleine mol die wil weten wie er op zijn kop gepoept heeft’ niet? Hier zijn Werner Holzwarth en Wolf Erlbruch verantwoordelijk voor. En dan zijn er Nederlandse uitgevers die klassiekers in een nieuw jasje uitbrengen, in een nieuwe vertaling.
Bij uitgeverij Volt zijn afgelopen jaar ook twee klassiekers hertaald en geïllustreerd. Het alom bekende Het wonderbaarlijke verhaal van ‘ De kleine prins’ van Antoine de SaintExupéry is hertaald door Tiny Fisscher. Zij is dicht bij het origineel gebleven, maar heeft er toch, door kleine aanpassingen, een meer eigentijdse versie van gemaakt.
NYNKE DE VRIES Boekenliefhebber pur sang Boekhandel Binnert Overdiep - www.binnertoverdiep.nl
NIEUW!
MAAK DE LOCKDOW AANGENAMER!
N
Mark Janssen heeft er in zijn kenmerkende kleurrijke stijl prachtige illustraties bij gemaakt. Ook ‘Het Jungleboek’ van Rudyard Kipling heeft Mark Janssen geweldig geïllustreerd. Daan Remmerts de Vries heeft hierbij de hertaling voor zijn rekening genomen.
Zo heeft Blossom Books fraaie edities uitgegeven van ‘Romeo & Julia’, ‘Frankenstein’ (en het monster), ‘Het vreemde verhaal van dr. Jekyll & de heer Hyde’ en ‘De Hel’ uit De Goddelijke Komedie (met Dante en Vergilius). De boeken zijn hertaald door Tiny Fisscher, Maria Postema, Bies van Ede en Lies Lavrijsen. De hertalers zijn dicht bij het origineel gebleven, maar de verhalen zijn iets makkelijker leesbaar. Sophie Pluim heeft voor deze serie Wereldklassiekers de prachtige illustraties voor het omslag en het binnenwerk gemaakt in een passende stijl.
HET IS MOOI DAT AL DEZE KLASSIEKERS OPNIEUW ONTDEKT KUNNEN WORDEN DOOR JONG EN VOORAL OOK - OUD.
LIFESTYLE LOCKDOWN BOX De lifestyle partners bundelen hun krachten en komen met de Lifestyle lockdown box. Dit pakket is met veel liefde gevuld om het thuisblijven een stuk aangenamer te maken. De box bestel je voor slechts € 25,- bij ByKees. Kijk op Facebook en Instagram voor de details!
advertentie
Horen zoals je nog nooit hebt gezien.
Spotify streamen op je hoortoestel.
Kom langs! Maak nu een afspraak bij een winkel bij jou in de buurt. Bel 0900 600 7008 of ga naar schoonenberg.nl.
Ervaar onze innovatieve toestellen
Uiteraard werken wij conform de officiële richtlijnen voor audiciens rondom het coronavirus.
Digitalisering
in de zorg
Tjongerschans
Coolminds
Comfortzorg
Meedenkconsult met de huisarts mogelijk
Internettechnologie inzetten in de zorg
Vaker contact via beeld leidt tot betere zorg
Dit is een bijlage van
heerenveen
2
Digitalisering in de zorg
Digitaal,
ideaal als het kan! Ik spreek mijn patiënten dagelijks in de
En dat kan 24 uur per dag, zeven dagen
spreekkamer. Maar wel minder vaak dan
per week. Ook daar zien we een grote
voorheen. Ik zie ze nu regelmatig op het
stijging in het gebruik ervan. Je hoeft
beeldscherm van mijn computer en zij
geen rekening te houden met de tijden
zien mij op hun computer of tablet. Of
waarop we telefonisch bereikbaar zijn. Je
dat erg is? Als je het mij vraagt niet. Het
staat niet in de wacht en je stelt de vraag
is misschien iets minder persoonlijk,
wanneer het jou uitkomt.
maar als ik de reacties van mijn patiënten hoor, dan werkt het wel. Veel mensen
Nog een mooi initiatief is het
vinden het grootste voordeel van zo’n
meedenkconsult. Verderop in deze
webcamconsult de tijdsbesparing die
krant lees je meer over deze vorm van
het oplevert. Het scheelt hen kostbare
samenwerking met de huisartsen. Doordat
(reis)tijd. En anderen vinden het in deze
wij als specialist meedenken met de
coronaperiode vooral een veilig idee dat
huisarts hoef je als patiënt minder vaak
ze niet de deur uit hoeven om hun arts te
naar het ziekenhuis.
spreken. Weer anderen vinden het vooral prettig dat een naaste kan meeluisteren
En er zijn steeds meer digitale
en meekijken.
mogelijkheden om patiënten thuis in de gaten te houden. Hiermee verzamelen
Natuurlijk zien mijn collega’s en ik
we meer gegevens over de patiënt dan bij
nog regelmatig patiënten in levende
een kort bezoek aan de specialist. Door
lijve. Dat moet ook wel, bijvoorbeeld
deze informatie kunnen we als specialist
als we een onderzoek moeten doen.
meer zorg op maat leveren. Als het goed
Maar het webcamconsult is een mooie
gaat hoeft u als patiënt minder vaak
aanvulling. En zo’n webcamconsult
naar het ziekenhuis te komen. En als het
gaat verder dan alleen elkaar kunnen
minder goed gaat hebben we dat sneller
zien en horen. Ik kan eenvoudig een
in de gaten.
uitslag laten zien op het scherm, wat erg handig is ter verduidelijking van het
Allemaal voorbeelden van digitalisering
gesprek. Het webcamconsult zetten we
in de zorg. Ook in Tjongerschans zetten
in Tjongerschans steeds vaker in. Vooral
we daarin stappen. En niet alleen de
omdat onze patiënten het handig vinden
ziekenhuizen zijn hiermee bezig, ook
en zodat de zorg zoveel mogelijk door
andere zorgpartners doen dit. Fysiek
kan gaan ondanks de coronapandemie.
contact zal altijd blijven bestaan, maar
Maar ook daarna blijven we het inzetten,
met de mogelijkheden die de technologie
dat weet ik zeker.
ons biedt kunnen we nog betere zorg verlenen. In deze krant lees je over de vele
Een andere mogelijkheid van digitaal
ontwikkelingen. Ik ben ervan overtuigd
contact is het e-consult. In een e-consult
dat dit nog maar het begin is.
stel je online, via ons patiëntenportaal Mijntjongerschans een vraag aan je arts of andere zorgverlener. Patiënt of zorgverlener kunnen op een veilige manier berichten naar elkaar sturen.
Dit is een bijlage van
heerenveen
Judith Sie, neuroloog-somnoloog in Tjongerschans.
3
Digitalisering in de zorg
TEKST: MARIJE NUTMA // BEELD: DA-RE
David de Jong en Reinier Hakvoort van DA-RE health innovation
Software ontwikkelen voor de zorg David de Jong en Reinier Hakvoort hebben elkaar leren kennen op de afdeling ‘Human Technology’ van zorginstelling Patyna. Patyna biedt zorg aan ouderen in Friesland, met als werkgebied onder andere De Fryske Marren en SúdwestFryslân. De afdeling Human Technology onderzoekt hoe de zorg bij Patyna door middel van technologie verbeterd kan worden. Reinier Hakvoort werkt er als informatiemanager en David de Jong als projectleider innovatie. Vanuit hun gezamenlijke interesse in ‘health innovation’, oftewel het verbinden van de digitale wereld met de wereld van de zorg, zijn ze halverwege 2020 hun bedrijf ‘DA-RE’ gestart. “DA-RE staat voor DAvid en REinier,
‘virtual reality’. De zorgmedewerker
maar ook voor lef om te doen, om
krijgt een afsluitende bril op en
fouten te durven maken en om te
doorloopt een film waarbij hij of zij
experimenteren, want dat is nodig
steeds zélf het verloop van die film
om te kunnen innoveren”, legt Reinier
bepaalt. Een voorbeeld is een COVID-19
Hakvoort uit. “Er wordt in zorgland veel
training. Met de bril op is het alsof je in
vergaderd en nagedacht. Wij willen
een verpleeghuis bent en de patiënten
gewoon beginnen. Minder denken en
en het personeel tegen je praten.
meer doen. We brengen heel snel in kaart wat er nodig is, en we kijken hoe
“Het is net als in een computerspel”,
we dat op kunnen lossen.”
beschrijft David. “In het verpleeghuis zijn besmettingen vastgesteld. Hoe ga
Gezamenlijke missie
je hiermee om zodat het virus zich niet
Reinier Hakvoort (36) en David de Jong
verder verspreidt? Welke keuzes maak
(30) komen beiden uit de zorg en weten
je? Neem je verkeerde beslissingen,
hoe het is om de handen uit de mouwen
dan is het hele verpleeghuis besmet
te steken. Reinier startte zijn carrière als
en is het ‘game over’.” David legt uit,
ziekenverzorger. Hij werkte voor defensie
dat met deze manier van leren het
als militair verpleegkundige en kreeg
gat tussen theorie en praktijk gedicht
in het leger al snel een leidinggevende
wordt. En dat uit onderzoek blijkt, dat
functie. David begon als maatschappelijk
de opgedane kennis beter onthouden
werker. Zowel Reinier als David volgden
wordt dan via reguliere scholing. “Door
hun ambities en leerden dóór. Reinier
zo ondergedompeld te worden in de
maakte zijn droom waar en deed
ervaring, leer je op een veilige manier
verschillende managementopleidingen.
COVID training voor zorgpersoneel Patyna
David volgde masters op het gebied
wat je kunt doen in stressvolle situaties.”
van ‘health innovation’, de toepassing
Virtuele collega
beademings-apparaat werkt, dan kun
Waarde toevoegen aan de zorg
van technologie in de zorg, en ‘serious
David geeft als
je de QR-code op het apparaat scannen
DA-RE maakt niet alleen vernieuwende
gaming’, het gebruik van spelvormen
voorbeeld de app ‘ARNA’
met de app op je telefoon. Vervolgens
producten; de bedrijfsvoering is ook
voor serieuze doeleinden. Ze hebben
die is ontwikkeld voor
verschijnt in de app, die interactief is,
vernieuwend en helemaal van deze
nu een gezamenlijke missie: software
hulpverleners in de
uitleg over het apparaat. Zo heb je alle
tijd. Ook daarin tonen David de Jong
ontwikkelen voor mensen in de zorg.
ouderenzorg. De app
informatie op één plek. Dat is handig
en Reinier Hakvoort veel lef. Ze doen
Steeds vanuit de vraag: ‘Hoe kunnen
geeft informatie over 200 verschillende
als je met steeds minder mensen meer
alles online en ze zijn gericht op
we het werk voor de mensen op de
technische hulpmiddelen, en helpt
werk moet doen, zoals nu tijdens de
samenwerking en op duurzaamheid.
werkvloer beter
zorgverleners uit de brand als ze
pandemie.”
“We zijn een online netwerkorganisatie
maken?’
even niet weten hoe ze
Reinier Hakvoort (links) en David de Jong.
en brengen zorgorganisaties bij elkaar Reinier licht toe hoe de ontwikkeling van
die op zoek zijn naar dezelfde soort
beste kunnen
deze app in zijn werk ging. “We hebben
innovatieve oplossingen”, verduidelijkt
gebruiken.
aan zorgmedewerkers van verschillende
Reinier. Ook werken ze met circulaire
“ARNA is als
organisaties in de ouderenzorg
businessmodellen, waarmee winst weer
het ware je
gevraagd hoe hun dag eruit ziet, waar
terug geïnvesteerd wordt in de zorg.
ze tegenaan lopen, en hoe ze het graag
En ze coachen jong talent. “We denken
anders zouden willen. En vervolgens
niet in opleiding”, verklaart David. “We
een hulpmiddel het
virtuele collega”, legt David uit.
hebben we hun ideeën gekoppeld
trekken mensen met talent aan.” Reinier
wilt weten
aan de nieuwe technologie. Het is een
vult aan: “Wij zijn beiden begonnen
hoe een
ontwerp geworden, dat past bij wat de
op het mbo en werken nu allebei op
zorgmedewerkers nodig hebben.”
academisch niveau. Je hebt mensen
“Stel dat je
nodig die je talent zien, en dat willen we
COVID-19 training
anderen ook meegeven.”
Want het is belangrijk dat de
Dit is een bijlage van
technologie aansluit bij de mensen
Wat hun toekomstplannen zijn? Een
die het gaan gebruiken, benadrukken
bibliotheek ontwikkelen voor virtual
beiden. David en Reinier denken bij de
reality-trainingen voor de zorg, waar
ontwikkeling van de software nét een
zorginstellingen een abonnement
stapje verder. Zo hebben ze bijvoorbeeld
op kunnen nemen, om maar iets te
interactieve trainingen ontwikkeld
noemen. “Waarde toevoegen aan de zorg,
waarbij mensen leren door middel van
daar doen we het voor.”
heerenveen
4
Digitalisering in de zorg
Jan Dirk Bijker, directeur van Coolminds
“Internettechnologie inzette mijn hart sneller van kloppe “Bezig zijn met organisatieontwikkeling, dat vind ik leuk!”, zegt Jan Dirk Bijker uit Sneek. Door de jaren heen heeft Bijker heel veel verschillende banen gehad in het noorden van Nederland. Hij pushte zichzelf, maar werd ook gevraagd door organisaties, om dingen te doen waarvan hij niet wist of hij het zou kunnen. Daarmee kwam hij rond zijn dertigste op een soort midlifecrisis uit. Wat nu? Dan is daar Coolminds, het bedrijf waarmee hij daadwerkelijk een verschil kan maken in de maatschappij. TEKST: JANITA BARON // FOTO’S : COOLMINDS
“Toen ik dertig was had ik al zoveel
op naar het volgende bedrijf. Tot hij
gedaan dat ik een soort midlifecrisis
bij Coolminds in Leeuwarden terecht
kreeg en zoiets had van, wat nu?
kwam. Daar is hij inmiddels al weer
Ik heb een hele leuke vrouw, twee
zeven jaar directeur.
dochters en een koophuis waar ik niet meer weg hoef. Ik heb grote
“Bij Coolminds is geen dag hetzelfde.
uitdagingen gehad. Al die ambities,
Ik heb echt mijn plek gevonden.” Hoe
je hele leven op zoek naar dat stapje
dat komt? Coolminds houdt zich
extra? Op een gegeven moment
bezig met internettechnologie en
was ik uitgekeken. Ik kwam tot
VR, Virtual Reality. Jan Dirk vraagt
de conclusie dat ik heel tevreden
zich af hoe we ons voordeel kunnen
moest zijn met wat ik heb. Dat die
doen met deze technologieën. En
ratrace vanaf de kleuterschool tot dit
richt zich daarbij met name op het
moment ten einde is.”
midden- en kleinbedrijf (mkb) en de zorg. Vooral in deze laatste branche
Spanningsboog
wordt er nauwelijks gebruik gemaakt
Jan Dirk studeerde bedrijfskunde
van internettechnologie. Dat kan
in Groningen. Hij zag vele
anders, vindt Jan Dirk. En zijn bedrijf
medestudenten/collega’s naar het
helpt daarbij. Met als belangrijkste
westen, trekken maar had voor
motivatie een bijdrage te leveren aan
zichzelf besloten dat hij liever in
de gemeenschap. “Wat is dan mijn
het noorden bleef. Hier moet toch
waarde en waar kan ik mijn bijdrage
ook werk zijn? Jan Dirk ging zich
leveren? Kijk, ik ben nu ondernemer
toeleggen op technologie en innovatie
en heb een vehikel waarmee ik een
en hopte van het ene bedrijf naar de
nog grotere bijdrage kan leveren
volgende. “Mijn spanningsboog was
aan de gemeenschap dan ik ooit in
zo’n maand of negen. Dan ga ik mij
mijn eentje zou kunnen. Dat geeft
vervelen en gaan dingen op elkaar
voldoening! Dát zijn de leuke dingen.”
lijken.” Hij geeft hierbij het voorbeeld van een verandering die hij in gang
Virtual Reality
had gezet, maar vervolgens bleek
Er zijn volgens Jan Dirk twee soorten
dat de verandering aan verbetering
Virtual Reality: 360 graden video’s
zorgen dat gebruikers zichzelf
begeleiden van cliënten in de
toe was. Daar bleek Jan Dirk niet zo
en de gaming wereld. Het begon ooit
kunnen helpen én dat hulpverleners
huisartsenpraktijk. Liv is ontworpen
goed tegen te kunnen. Dan had hij
allemaal met 360 graden video’s voor
doelgerichte hulp kunnen verlenen.
als een waardevolle aanvulling op de
het liever meteen goed gedaan. Dus,
virtuele kijkdagen van makelaars.
Jan Dirk ziet de zorg als een laatste
face-to-face gesprekken tussen cliënt
Inmiddels maakt Coolminds onder
bastion die nog moet leren omgaan
en POH-GGZ. Voor cliënten betekent
andere trainingscenario’s voor
met de intreding van nieuwe
Liv dat ze in eigen hun tijd kunnen
de zware industrie (gaming) en
technologieën die wezenlijk bijdragen
oefenen en leren op basis van een
het bedrijf ontwikkelt 360 graden
aan de zorg.
gepersonaliseerd aanbod opdrachten,
video’s die in de zorg gebruikt
informatie en tips.
kunnen worden. Ze hebben de
Blended Care
beschikking over de grootste VR-
‘Blended care’ is een combinatie
Praktijkondersteuners kunnen
bibliotheek met zo’n 160 videoclips
van traditionele face-to-face
meekijken en hebben zo beter zicht
die ingezet worden bij behandeling
behandelingen en online
op de ontwikkeling, maar ook meer
van angststoornis, psycho-educatie,
hulpverlening. Hoe werkt dat? Jan
aanknopingspunten voor effectieve
gedragstraining en ontspanning.
Dirk Bijker: “Het beste voorbeeld
persoonlijke gesprekken.” Liv is door
Daarnaast creëert Coolminds apps
is denk ik ‘Liv online’. Het is
onder andere Coolminds gemaakt
en online omgevingen die ervoor
een e-health platform voor het
voor praktijkondersteuners en de
Dit is een bijlage van
heerenveen
5
Digitalisering in de zorg
n in de zorg; daar gaat e n!”
“Natuurlijk wordt er wel eens gemopperd op mij omdat wij teveel aandacht schenken aan dit project ten opzichte van wat we er aan verdienen, maar het is te waardevol om niet te doen”
behandelplan en de oefeningen. Op
psycholoog vraagt aan jou om deze
het moment dat de zorg langs ging,
drie dingen bij te gaan houden. Dan
met de app op zijn/haar telefoon,
is het fijn dat er een hulpmiddel is
hadden ze alles bij de hand en
dat je herinnert dat je die oefening
hoefden ze alleen een vinkje te geven
moet doen en waar je het makkelijk
mensen te kunnen helpen”, vindt
bij ‘heb ik gezien’. Zo konden we
in bij kan houden. Wat heb je altijd
Bijker. “Dit vind ik echt waardevolle
bijdragen aan een betere kwaliteit én
bij je? Je smartphone. Met alerts
projecten! Natuurlijk wordt er wel
beschikbaarheid van de zorg. Dit is dé
triggeren we dan met een vraag of
eens gemopperd op mij omdat wij
manier waarop technologie ingezet
een opdrachtje om iemand anders
teveel aandacht schenken aan dit
moet worden, voor win-win situaties.”
te laten denken én de registratie ervan. Dit kan helpen bij het volgende
project ten opzichte van wat we er aan verdienen. Maar het is te
Jan Dirk zegt het met volle
GGZ. Inmiddels zijn er 300 praktijken
waardevol om niet te doen. Natuurlijk
overtuiging. Hij voegt er zelfs aan toe:
ene lichtpuntje dan juist wél naar
in Nederland op aangesloten.
moet een bedrijf zo gerund worden
“Technologie gaat het mogelijk maken
boven komt, omdat het geregistreerd
dat je inzicht hebt op efficiëntie. Maar
dat er gepersonaliseerde zorg komt.
is in je app en niet ondergesneeuwd
Een ander voorbeeld dat Jan Dirk
dat betekent niet dat je dit soort
Online hulpmiddelen spelen daarbij
is omdat de rest van je week niet zo
aanhaalt gaat over Fier, het vroegere
projecten niet ook kunt doen.”
een steeds grotere en effectieve
goed verliep… Online zorg kan helpen
blijf-van-mijn-lijf huis. Een kwart
bezoek aan je behandelaar omdat dat
rol. Ze verhogen de kwaliteit van
om die zaken boven tafel te krijgen
van de vrouwelijke slachtoffers
Gepersonaliseerde zorg
zorg, zijn altijd beschikbaar en zijn
die anders voor een behandelaar niet
komt via sociale media in handen
“Technologie heeft soms een
bovendien efficiënt. Daar gaat mijn
zichtbaar zouden zijn.”
van loverboys. Fier vangt meisjes
negatieve connotatie”, meent Jan Dirk
hart sneller van kloppen!”
op die in handen zijn gevallen van
Bijker. “Maar je kan er ook je voordeel
die loverboys en houdt zich bezig
mee doen. We hadden op een gegeven
Dankbaar werk
Dirk dankbaar werk. “Zonder
met mensenhandel problematiek.
moment een revalidatiecentrum als
“Stel, je hebt depressieve klachten. En
zorgachtergrond kan ik tóch samen met
Voor Fier is een chat ontworpen
klant waarbij er bedrijfseconomische
je ziet de wereld niet meer helemaal
ons team een bijdrage leveren aan een
die continue online is (‘chat hier
problemen waren omdat niet alle
zoals die is. Dan kan het helpen om
betere wereld. Als je op deze manier
met Fier’) en waarmee online
uren werden geregistreerd. Wij
je te focussen op drie goede dingen
daaraan kunt bijdragen, dan vind ik
hulp geboden kan worden aan de
hebben toen een app ontwikkeld
op een dag. Daarnaast ga je naar een
dat bijzonder en fijn. En dan hebben
doelgroep. “Het is dan mooi om online
waarin alle patiënten staan, het
psycholoog en hebt een gesprek en de
we het goed gedaan als team!”
Dit is een bijlage van
En daarom is dit volgens Jan
heerenveen
6
Digitalisering in de zorg BRANDED CONTENT TEKST: ALBERT BOUWMAN
Hanni van den Broek van Comfortzorg
“Vaker contact via beeld leidt tot betere zorg” De laptop maakt een geluid. Iemand van Comfortzorg belt. “Fijn je weer even te zien. Hoe gaat het?” Terwijl de cliënt aan het woord is, luistert de medewerker en ze kunnen elkaar beiden zien via de camera. “Tot een jaar geleden was deze manier van zorg verlenen lang niet zo frequent als nu. De coronapandemie heeft hierin voor een doorbraak gezorgd. Het geeft ons de mogelijkheid korte gesprekken te houden en vaker contact te hebben met cliënten, waardoor ons zorgaanbod is uitgebreid, wat leidt tot betere zorg”, vertelt Hanni van den Broek, oprichtster en directeur van Comfortzorg in Heerenveen.
“Comfortzorg biedt op verschillende vlakken hulp. Of het nu gaat om senioren die op zichzelf willen blijven wonen, om mensen met dementie die hulp kunnen gebruiken, om mensen met een chronische ziekte, om gezinnen die meer structuur willen hebben, of om complexe opvoedingsproblematieken, op al deze vragen kunnen wij hulp geven”, aldus Hanni van den Broek.
Zorg wordt complexer
Bij sommige gezinnen leidt dit tot meer
zelfstandig mogelijk te maken en dus
In de wereld van vandaag de dag wordt
ruzies; kinderen die last hebben van hun
de extra hulp ook weer te kunnen
die zorg steeds complexer. “Dat ligt
sociaal isolement; en meer vervuiling
minderen. “Alleen in geval van mensen
aan een tweetal zaken”, legt Van den
in huis. Wanneer wij als zorgverleners
die structurele hulp nodig hebben, zoals
Broek uit. “Ten eerste is de hulpvraag
worden gevraagd om in zulke gevallen
bijvoorbeeld senioren die met onze hulp
hulp te bieden, is het voor ons zaak eerst
thuis kunnen blijven wonen, is hierop
complexer en ten tweede de maatschappij ook. Je komt
zo goed mogelijk te achterhalen wat
een uitzondering. Die mensen blijven
steeds vaker meerdere
de precieze hulpvraag is. In dit geval is
we zo compleet mogelijk helpen.” Die
hulpvragen tegen bij
dat waarschijnlijk het aanbrengen van
zelfstandigheid laat zich op allerlei
één cliënt. Neem een
meer structuur, maar misschien zijn er
manieren zien. “Een opgeruimd huis, met
actueel voorbeeld van
wel meer onderliggende problemen. Die
aandacht kunnen luisteren en vragen
een gezin dat door
gerichte aanpak stelt ook steeds hogere
beantwoorden, afspraken nakomen,
corona meer op elkaar
eisen aan ons personeel, omdat we ons
gordijnen die open zijn, enzovoorts.
steeds meer moeten specialiseren.”
Alleen al voor die signalen is beeldbellen
is aangewezen.
een hele mooie aanvulling op onze Hanni van den Broek
Autonomie van cliënten bevorderen
diensten. Van belang blijft dat wij ook bij
De werkwijze van Comfortzorg is er
de mensen thuis komen voor onze zorg
meestal op gericht om iemand weer zo
en begeleiding.”
BRANDED CONTENT
In gesprek met directeur Debby Nota
TEKST: HENK VAN DER VEER
Bij Bos- en Meerzicht vieren ze de kleine dingen groots! verschil.”
Nog altijd praat en ziet directeur Debby Nota van Bos- en Meerzicht verder dan de tuinhekjes van haar eigen particuliere woonzorgvoorziening aan de Jan Schotanuswei in Oudemirdum. “Juist nu in coronatijd willen wij er zijn voor onze bewoners, maar ook voor het personeel. Dat wij tot nu toe gevrijwaard zijn van corona is alleen maar iets om dankbaar voor te zijn!”
Wat heeft de coronatijd jou geleerd? “Positiviteit uitstralen, dat lukt soms wel, maar ook vaak genoeg niet”, weet Debby zelf maar al te goed. En verder hoeft ze niet eens zo lang over mijn vraag na te de denken. “Mijn levensmotto, nou ja, ehhh… levensmotto, ik zeg en probeer het vaak te doen: ‘elke dag, al is het nog zo klein, vieren wij het groots.’ Ik vind dat het ook heel erg bij ouderenzorg hoort. Ik leer elke dag van onze bewoners. Dat wat heel klein lijkt voor veel mensen die bij ons wonen toch groots is. Bewoners kunnen soms mijn hele dag maken. Als ik dan een mooie rok aantrek en ik kom ze op de gang tegen,
Het is op een woensdagmiddag dat we weer even
dan zeggen ze: ‘Zuster, wat ben je mooi vandaag’. Dat
contact met elkaar hebben over het wel en wee van
doet mij goed. Als ze dan tien seconden later nog een
Bos- en Meerzicht. Want dat het bizarre tijden zijn, dat
duidelijke opmerking maken dat ‘gewone schoenen er
is een eufemisme, maar er is ook nog genoeg om erg
beter bij zouden staan dan die laarsjes’, dan is dat voor
blij van te worden, vindt Debby Nota.
mij humor. Heerlijk!” zeggen dat ook Debby zo nu en dan de
“Natuurlijk is het mooi om te kunnen zeggen dat
coronaspanning wel voelt. “Weet je, ik ga vier keer
corona tot nu toe onze deur is voorbijgegaan. Maar ik
per week met een buurvrouw wandelen, dat
zeg daarmee niet dat het alleen maar ónze verdienste
zorgt voor een geweldig stuk ontspanning.
is, ben jíj nou? Denk je nu heus dat in de tehuizen waar
Deze buurvrouw werkt in een hele andere
een uitbraak is geweest de leiding en het personeel
sector dan ik werk, maar ze begrijpt de
niet hun stinkende best gedaan hebben om dat akelige
coronaproblematiek in de zorg heel
virus buiten de deur te houden?”
goed. Ze is simpelweg heel empathisch
bewoners vol overgave weer meedoen aan spelletjes. “Op dit moment is het spel ‘met het mes op tafel’ favoriet. Er worden zelfs hele competities opgezet”, weet Debby.
en dat voelt goed. Dat wil ik ook naar
Empathisch vermogen
mijn medewerkers uitstralen. Zo nu en
Een reactie die bij het ‘open boek’ dat de directeur van
dan een schouderklopje uitdelen, ook op
Bos- en Meerzicht zondermeer is, past. Dat wil niet
anderhalve meter afstand, dat maakt het
Dit is een bijlage van
Wat Debby in deze coronatijd opvalt, is dat ook de
heerenveen
Kortom, ondanks alle extra zorg en spanning rond corona blijft de sfeer aan de Jan Schotanusweg prima. “De kleine dingen groots vieren!”
7
Digitalisering in de zorg Meedenkconsulten van ziekenhuis Tjongerschans mogelijk
Huisarts roept expertise specialist in Wanneer je naar de huisarts gaat, kan het zijn dat hij of zij je doorverwijst naar het ziekenhuis, omdat er toch een consult van een medisch specialist nodig is. Soms is even overleg tussen de huisarts en de medisch specialist ook voldoende. De patiënt hoeft dan niet fysiek voor een afspraak naar het ziekenhuis te komen. De huisartsen in de regio Heerenveen hebben hier samen met ziekenhuis Tjongerschans een oplossing voor gevonden: het meedenkconsult. Een meedenkconsult is het digitaal inroe-
digitale tijdperk en meer dan ooit nu door
pen van expertise van gespecialiseerde
coronaproblematiek een kans om goede –
zorgaanbieders zonder tot een klassieke
nieuwe - zorg te bieden.”
Slimme
online zorg
verwijzing over te gaan. De huisarts blijft hoofdbehandelaar en de zorg gaat niet
Het meedenkconsult geeft de huisarts
ten koste van het eigen risico van de
de kans om een vraag te stellen aan
patiënt.
de specialist zonder deze op ongepaste
Tjongerschans is voortdurend bezig om zorg slimmer in te richten voor onze patiënten. Een paar voorbeelden:
momenten ‘lastig te vallen’. De huisarts Jeanine Zwartsenburg, huisarts en voor-
kan rustig en gedocumenteerd de vraag
zitter van artsencoöperatie Tjongerzorg,
voorbereiden en ook meteen vraag en
is één van de initiatief-nemers van het
antwoord in het dossier van de patiënt
meedenkconsult: “Als huisarts heb ik
vastleggen. • Steeds meer mensen
soms vragen aan de specialist zonder dat ik de patiënt moet of wil verwijzen. Dan
Jeanine: “Een elegante en gemakkelijke
gebruiken ons
belde ik of faxte ik een bericht. Nu heb-
werkwijze om betere zorg in de eerste lijn
patiëntenportaal
ben we sinds enige weken de kans om dit
te bieden zonder extra tijdsinvestering.
Mijntjongerschans voor
te verpakken in een meedenkconsult! Een
Voor de specialist is het een manier van
het plannen van afspraken
prachtige ontwikkeling, passend in ons
kennis delen en antwoord geven op een
en het inzien of wijzigen
moment dat dat past omdat er gereser-
Ria Wesche, internist in Tjongerschans
van gegevens. • Ben je voor onderzoek
veerde tijd voor is. Een goede omschrijving van het probleem en een heldere
Jeanine: “Met name de patiënt is hier
op de afdeling Radiologie
vraagstelling van de huisarts en tijd om
als beste geholpen: geen aanspraak op
geweest? Dan kun je
over het antwoord na te denken.”
het eigen risico, geen onnodig bezoek
de gemaakte beelden
aan het ziekenhuis, wel altijd de kans
ook zelf inzien via Mijntjongerschans.
Bijna alle specialisten uit het ziekenhuis
op deskundig advies met zelfs de visie
bieden het meedenkconsult al aan. Ria
van de medisch specialist erachter als de
• Een vraag aan je arts of
Wesche, internist in Tjongerschans, heeft
huisarts het niet helemaal weet. Kortom
andere zorgverlener?
al een aantal meedenkconsulten gedaan:
een prachtig voorbeeld van de juiste zorg
Je stelt hem via
“Onze eerste ervaringen zijn positief. We
op de juiste plek en gebruik maken van
een e-consult op
kunnen op een moment wanneer het
de digitale mogelijkheden! Ik hoop dat
Mijntjongerschans.
ons goed uitkomt, meedenken met de
alle huisartsen van harte gebruik gaan
huisarts. Dit werkt prettig en geeft geen
maken van deze nieuwe mogelijkheid om
fysiek consult in het
verstoring in de spreekuren, zodat alle
de zorg beter, innovatiever en werkzamer
ziekenhuis vervangen
patiënten de zorg krijgen die ze nodig
te maken.”
door een telefonisch- of
• Steeds vaker wordt een
webcamconsult.
hebben. Thuis of in het ziekenhuis.”
• Folders geven we steeds
Jeanine Zwartsenburg, huisarts en voorzitter van artsencoöperatie Tjongerzorg
Jeanine Zwartsenburg: “Ik hoop dat alle huisartsen van harte gebruik gaan maken van deze nieuwe mogelijkheid om de zorg beter, innovatiever en werkzamer te maken” Dit is een bijlage van
heerenveen
minder geprint mee, maar zijn digitaal beschikbaar op Mijntjongerschans.
Gezin en Voor Jeugd & enioren S & n e n e s s a Volw BEGELEIDING VERZORGING VERPLEGING DAGBESTEDING
Vrouw Vrouw
0513 - 437 764 info@comfortzorg.nl www.comfortzorg . n l
Bergman Clinics | Vrouw | Heerenveen
Vrouw Vrouw Vrouw Vrouw
In onze hooggespecialiseerde (uro)gynaecologische Focuskliniek in Heerenveen
Vrouw Vrouw Vrouw
vrouwen terecht voor de volgende zorgprogramma’s: rgman Clinics | Vrouwkunnen | Heerenveen Vrouw Vrouw
Vrouw
Bergman Clinics | Vrouw | Heerenveen
ze hooggespecialiseerde (uro)gynaecologische Focuskliniek in Heerenveen
• Blaasklachten
BergmanClinics Clinics | Vrouw | Heerenveen Bergman Vrouw | Heerenveen •| Verzakking kunnen vrouwen terecht voor de volgende zorgprogramma’s:
en vrouwen terecht voor de volgende(uro)gynaecologische zorgprogramma’s:Focuskliniek in Heerenveen In onze hooggespecialiseerde
Bergman Clinics | Vrouw | Heerenveen
In onze onzehooggespecialiseerde hooggespecialiseerde (uro)gynaecologische Focuskliniek in Heerenveen • AnticonceptieFocuskliniek (uro)gynaecologische in Heerenveen asklachten In
zakking
kunnen terecht voorvoor de volgende zorgprogramma’s: kunnenvrouwen vrouwen terecht de volgende zorgprogramma’s: • Menopauze en overgang • Blaasklachten
conceptie• Verzakking In onze
• Bekkenpijn hooggespecialiseerde (uro)gynaecologische Focuskliniek in Heerenveen
• Anticonceptie • Blaasklachten
• Blaasklachten opauze en overgang
kenpijn
• Menopauze envrouwen overgang •kunnen Verzakking
• Verzakking
terecht voor de volgende zorgprogramma’s:
• Bekkenpijn • Anticonceptie
erbuikpijn • Anticonceptie • Onderbuikpijn
• Onderbuikpijn
• Menopauze en overgang astingsklachten Menopauze en overgang • Ontlastingsklachten Blaasklachten •••Bekkenpijn
• Ontlastingsklachten • Pijn bij het vrijen • Vulva aandoeningen
bij het vrijen • Pijn bij het vrijen Bekkenpijn •••Onderbuikpijn Verzakking • Vulva aandoeningen a aandoeningen • Ontlastingsklachten Onderbuikpijn
• Anticonceptie
•• Pijn bij het vrijen Ontlastingsklachten ••Vulva aandoeningen Menopauze en
Prof Prof Dr CH vanvan derder Vaart, Dr CH Vaart, hoogleraar urogynaecologie hoogleraar urogynaecologie Utrecht / BergmanClinics Clinics UMCUMC Utrecht / Bergman Prof Dr CH van der Vaart,
• Korte toegangstijden voor zowel eerste afspraak als operatie hoogleraar urogynaecologie
overgang •• Korte Pijn bij het vrijen toegangstijden voor zowel eerste afspraak als operatie
100% vergoed na verwijzing en bij medische indicatie orte toegangstijden voor zowel eerste afspraak als •operatie
••Vulva aandoeningen Bekkenpijn
• 100% vergoed na verwijzing en bij medische indicatie
UMC Utrecht / Bergman Clinics Prof Dr CH van der
hoogleraar urogyna UMC Utrecht / Berg
00% vergoed na verwijzing en bij medische indicatieOriënteer je op bergmanclinics.nl/vrouw of bel 088 9000 500 om direct een afspraak te m
• Onderbuikpijn • Korte toegangstijden voor zowel eerste afspraak als operatie
Oriënteer je op bergmanclinics.nl/vrouw of bel 088 9000 500 om direct een afspraak te maken.
ënteer je op bergmanclinics.nl/vrouw of bel 088 9000 500 om direct een afspraak te maken. • Ontlastingsklachten • 100% vergoed na verwijzing en bij medische indicatie
• Korte toegangstijden voor zowel eerste afspraak als operatie
• Pijn bijje het vrijen Oriënteer op bergmanclinics.nl/vrouw of bel 088 9000 500 om direct een afspraak te maken.
&FIT
GEZOND
GROOTHEERENVEEN.NL
33
TEKST: RIEMIE VAN DIJK // FOTO’S: RIEMIE VAN DIJK EN CALEIDOSCOOP
SKATERS ZIJN BLIJ MET PARKEERGARAGE
“IK FOCUS ME OP ANDERE DINGEN DAN OP CORONA” Thijmen Raatjes (12 jaar) uit Heerenveen stuurde een mail naar de burgemeester. Daarin vertelde hij hoe graag hij en medeskaters een overdekte plek zouden hebben. Dan zouden ze in de winterperiode kunnen skaten, zonder dat de lagers van hun skateboards stuk gaan. De dag erna kreeg hij al bericht terug. Daarna ging het allemaal supersnel en zijn er goede afspraken gemaakt. Sinds eind januari kunnen skatende jongeren (tot en met 17 jaar) in Heerenveen op vrijdag van 16.00 uur tot 20.00 uur terecht in de Geerts Willigen parkeergarage in Heerenveen. Stiekem is Thijmen best wel een beetje trots op zichzelf. Voordat hij in jongerencentrum Casa zijn verhaal vertelt, geeft Thijmen, die pas een half jaar geleden een skateboard heeft gekocht, een demonstratie van zijn kunsten. Later die middag vult hij het gat in mijn ‘skatekennis’ aan met termen zoals ‘run up’, ’grinden’, ‘tricks’ en ‘ollie’. “Ik ben meer een streetskater dan een trucjesskater”, zegt hij.
GOEDE ONDERGROND
In de media komt steeds meer aandacht voor de gevolgen die corona heeft op het sociale leven en plezier in het leven van jongeren. Thijmen Raatjes heeft wekenlang alleen maar online les gehad. Thijmen: “Drie dagen tot half drie en één dag tot kwart over één. Online les vind ik niet fijn. Ik kan mij beter concentreren in de klas. Ik vind het fijn om anders dan via het scherm mensen te zien. Maar ik focus me op andere dingen dan op corona. Skaten kan gelukkig buiten en het geeft me houvast. Al die mensen die ik ontmoet, je bent niet alleen. Ik stel mezelf doelen, daag mezelf uit: ik wil daar op springen. Ik wil mijn ollie (een sprong waarbij het skateboard aan de voeten blijft hangen – red.) verbeteren, steeds hoger springen. Als je trucje lukt, dan geeft dat een kick: yes! Vorig jaar
zomer ben ik voor het eerst in de parkeergarage geweest. Daar is het lekker koel en vormt de onderste laag een goede ondergrond.” Ook deze winter gingen veel skaters op zoek naar een plek die ondergronds en overdekt is. “Dan kun je skaten, zonder dat je lagers stuk gaan.” De enige echte en officiële skateplek in Heerenveen is het park bij het Abe Lenstrastadion. Maar die is klein en wordt ook voor andere doeleinden gebruikt. “Daar tref je ook kinderen die skeeleren of steppen. Die kunnen heel snel gaan. Soms kun je er maar net voor langs als je een trucje wilt doen; soms heb je bijna een botsing.”
Pieter Jissel Bonnema (links) en Sanne Lolkema (midden) van Caleidoscoop met Thijmen Raatjes
MAILTJE NAAR DE BURGEMEESTER
Dus trekken de skaters naar andere plekken, zoals de flats bij het station of overdekte parkeerterreinen. Daar worden ze weggestuurd. “Mensen denken dat skaters drugs gebruiken, peuken en rotzooi achterlaten en rotzooi trappen”, denkt Thijmen. “Dan bellen ze direct de politie als ze een groepje skaters zien.” Hij heeft geen zin om in de problemen te komen. “Als ik later ga werken, wil ik geen strafblad hebben. Laatst was ik aan het skaten onder het parkeerdek bij Bos Tuin & Dier. Maar het voelde niet goed. Wat nou, als ik gepakt word? Steeds keek ik naar de deur, wat als er straks iemand uitkomt? Toen ben ik maar naar huis gegaan.” Thuis vertelde hij zijn ouders, hoe vervelend hij het vond een goede ondergrond te missen. “Die zeiden: ‘Stuur maar een mailtje naar de burgemeester’. Ik dacht: ‘Ik doe het gewoon’. Op een avond heb ik een e-mail geschreven: ‘Wij skaters hebben een overdekte skateplek nodig. In deze tijd kan al zo weinig en we zullen
denken. Toen hebben we Thijmen, andere skaters en Adriaan Dillema uitgenodigd voor een gesprek in het jongerencentrum.”
HOMEBASE
zorgen voor zo weinig mogelijk overlast.’ De volgende dag kreeg Thijmen al een mailtje terug en daarna een tweede mail: ‘We gaan er echt iets mee doen’. En dat gebeurde ook, weten jongerenwerkers Sanne Lolkema en Pieter Jissel Bonnema van Caleidoscoop, waar jongerencentrum Casa onder valt. “Adriaan Dillema van de gemeente nam contact op met ons en met de buurtsportcoaches. We gingen vervolgens de straat op en als we een ploegje skaters tegenkwamen, vroegen we of ze mee wilden
“HET ZOU MOOI ZIJN ALS HET PERMANENT WORDT EN WE ER ONZE ‘HOMEBASE’ VAN KUNNEN MAKEN”
De jongeren verwachtten, dat ze de gemeente moesten overtuigen, maar dat pakte anders uit. Er was aandacht voor hun wensen, maar het moest ook mogen en kunnen. “Een kwestie van goed organiseren. Wat is een handige tijd voor iedereen? We moeten rekening houden met de avondklok. Het is echt vóór en dóór jongeren. Jongeren houden zelf toezicht”, vertelt Sanne. “Ze kwamen zelf aan zetten met een vuilniszak en een bezem. We hebben complimenten gekregen van de man van de parkeergarage. Zo schoon had hij het nog nooit gezien.” Jonge skaters tot en met 17 jaar kunnen dus nu elke vrijdag terecht in de Geerts Willigen parkeergarage tegenover jongerencentrum Casa. “Ik denk dat het me zonder de jongerenwerkers niet was gelukt”, denkt Thijmen. “Als zij erachter staan, wordt het breder gedragen.” Sanne en Pieter Jissel zwaaien direct de lof terug. “Ik ben trots dat het gelukt is”, besluit Thijmen. “Het zou mooi zijn als het permanent wordt en we er onze ‘homebase’ van kunnen maken. Zo lang het goed gaat, gaat het goed.”
34
CULTUUR
NUMMER 02 • 2021
&UITGAAN
TEKST EN BEELD JANITA BARON
een nieuwe blik op…
JORRIT HUIZINGA, TIJDELIJK CONSERVATOR VAN MUSEUM HEERENVEEN
“IK BEN KUNSTHISTORICUS, MAAR IK HEB NIET HET GEVOEL DAT DAT DEFINIEERT WIE IK BEN” Geboren op Curaçao, opgegroeid in Heerenveen, via Groningen én semesters in Canada, Genève en Wenen, is Jorrit Huizinga weer terug in Heerenveen. In 2019 kocht hij hier een huis, in de wijk Nijehaske om precies te zijn. Samen met zijn vrouw Iris en hun zoontje van vijf maanden oud is het afgelopen jaar een wervelwind geweest voor deze kalme, geduldige en vriendelijke conservator van 31 jaren jong.
DE KEUZE VAN JORRIT
“Een regiomuseum als Museum Heerenveen is bij uitstek de plek waar je in oog in oog kunt staan met het verleden van je eigen leefomgeving. Neem bijvoorbeeld dit dorpsgezicht van de Heerenveense schilder Dirk Piebes Sjollema.
Jorrit Huizinga blijkt breed geïnteresseerd en durft risico’s te nemen als het gaat om zijn passie volgen. Zo studeerde hij af in IOIB, Internationale Organisaties en Internationale Betrekkingen, en Kunstgeschiedenis. Voor beide behaalde hij zijn bachelor én master. De master Kunstgeschiedenis deed hij zelfs naast zijn baan. Helaas zit voor deze generatie het werkende leven soms iets complexer in elkaar door opvolgingen van tijdelijke contracten. Ook Jorrit ontkwam hier niet aan.
Museale ervaring In december zat hij alweer een half jaar thuis toen er plotseling een vacature voorbij kwam die wel heel dicht bij huis was: tijdelijk conservator van Museum Heerenveen voor de duur van het zwangerschapsverlof van directeur Linda Palil-Trip. Samen met zestig anderen solliciteerde Jorrit meteen op deze functie. “Ze kozen denk ik voor mij omdat ik al museale ervaring heb, er geen tijd was voor een lange inwerkperiode én omdat ik uit de buurt kom. Ook begreep ik dat het museum graag iemand wilde die aan het begin van zijn/haar loopbaan staat, omdat je daarmee iemand op weg helpt. Dat zijn allemaal dingen die bij elkaar in mijn voordeel hebben gewerkt.”
Jorrit Huizinga: ““Ik vind die onzekerheid wel vervelend”
Zelf had Jorrit niet actief gedacht of verwacht dat hij nog eens in Museum Heerenveen terecht zou komen. Nu houdt hij zich dagelijks bezig met nieuwe tentoonstellingen en de planning, marketing/communicatie, inhoudelijke vragen beantwoorden over de collectie, schenkingen, aankopen, begeleiding van een stagiair en alles wat er voorbij komt. Een breed palet dus! Dat is weer heel wat anders dan zijn werkzaamheden bij het Fries Museum waar hij meewerkte aan de tentoonstelling over Rembrandt en Saskia of het Groninger Museum waar hij werkte als conservator rondom De Ploeg en een tentoonstelling inrichtte rondom de hedendaagse kunstenaar Dolf Verlinden.
Ambitieuze plannen Over Museum Heerenveen zegt hij: “Ik vind het heel belangrijk dat een plaats als Heerenveen een historisch museum heeft. Het verhaal van deze regio wordt ergens anders niet verteld. Ik heb in een paar weken al wel gemerkt dat de uitdagingen enorm zijn. Er wordt met een heel klein clubje vaste krachten en een aantal vrijwilligers hard gewerkt om altijd weer een interessant programma te
ING! AANBIED Wegens succes verlengd!
GEZINSZAK PATAT
€ 8,TEGEN INLEVERING VAN DEZE ADVERTENTIE!
+
4 PERSONEN
+
OF 4 KROKETTEN
4 FRIKANDELLEN
GROTE BEKER MAYO
MOLENPLEIN 10B HEERENVEEN
0513-841143
ACTIE IS GELDIG T/M 15-03-2021
Vanaf het begin van zijn carrière heeft hij meerdere banen naast elkaar en alles op tijdelijke basis. Dit zorgde er afgelopen coronajaar zelfs voor dat hij helemaal thuis kwam te zitten. Jorrit en zijn vrouw hebben deze periode zo positief mogelijk benaderd en genoten van de verlengde kraamtijd. Maar als je een jong gezin hebt en een koophuis, dan is wat meer zekerheid wel fijn. “ik vind die onzekerheid wel vervelend. Ben daar eigenlijk wel een beetje klaar mee… Ik wil op een gegeven moment ook ergens door kunnen groeien.”
bieden, maar het museum is wel aan een vernieuwingsslag toe. Anders houdt het een keer op, en dat zou wel erg spijtig zijn. Gelukkig zijn er hele mooie, ambitieuze plannen om de vaste presentatie helemaal te vernieuwen. Daar komt vast nog meer nieuws over later, maar het zou echt heel mooi zijn als dat gaat lukken.”
Veel mensen zullen de plek nauwelijks herkennen, er is ontzettend veel veranderd. We kijken langs de Herenwal in de richting van de Compagnonsstraat (rechts op het schilderij). Tegenover ons ligt het Breedpad. De kerk is gesloopt, de kades zijn bestraat, en de Kolk bij de Heeresloot is allang niet meer de belangrijke binnenhaven die het ooit was. Maar niet alles is verdwenen: het fraaie huis waar we op uitkijken is er nog steeds, net als het pand helemaal rechts. In Museum Heerenveen zie je de Heerenveners van tweehonderd jaar geleden er langs lopen, en binnen vijf minuten sta je er zelf!”
Jong gezin Het museumwerk is mooi, maar Jorrit wil het wel graag in perspectief blijven zien. “Nu ik vader ben is dat voor mij het belangrijkste in mijn leven. Alle werkgevers zijn tot nu toe tijdelijk geweest, daardoor identificeer ik mij denk ik ook niet zo sterk met mijn werk. Je weet gewoon dat het tijdelijk is… Ik ben kunsthistoricus, maar ik heb niet het gevoel dat dat definieert wie ik ben. Kunst vind ik leuk binnen een heel scala aan dingen die ik interessant vind. Denk aan politiek en openbaar bestuur.”
Dirk Piebes Sjollema, Gezicht op de Heerenwal en de Kruiskerk, ca. 1820.
Daarnaast blijkt Jorrit graag te gaan racefietsen door de wijde omgeving. Ook leest hij graag en is er altijd wel iets in huis of tuin te doen. Zich vervelen doet Jorrit niet snel!
KIJK VOOR HET LAATSTE (SPORT) NIEUWS UIT JOUW REGIO OP:
de
WWW.GROOTHEERENVEEN.NL HEB JE EEN REDACTIETIP? REDACTIE@GROOTHEERENVEEN.NL
GROOTHEERENVEEN.NL
35
TEKST JANITA BARON // BEELD JURJEN K. VAN DER HOEK
een nieuwe blik op…
“DE CONSERVATORPET IS DE LEUKSTE PET” HAN STEENBRUGGEN EN MUSEUM BELVÉDÈRE
Het klinkt misschien wat bijzonder in de oren, maar 2020 was een goed jaar voor Museum Belvédère, het museum voor moderne kunst in Oranjewoud. De onafhankelijke adviescommissie van de Provinsje Fryslân noemt de collectie van het museum “uniek en van hoge kwaliteit; het verzamelbeleid is helder en de visie op collectiebeheer is aansprekend.” Ook vindt de commissie dat Museum Belvédère “niet mag ontbreken in de Friese museale infrastructuur.” Heldere woorden, en eindelijk erkenning, die precies onderstrepen waar het museum hard aan heeft gewerkt. Sinds dertien jaar staat directeurconservator Han Steenbruggen aan het roer van dit museum. Het harde werk betaalt zich eindelijk uit. Niet alleen in de toekenning van de Provinsje Fryslân en de vele fondsen, maar ook in de schenkingen en het vertrouwen dat het museum krijgt. En in het opgebouwde grote netwerk! Han Steenbruggen merkt dat het netwerk zó stevig is dat er vele én grote schenkingen binnenkomen.
Collectie in opbouw “Dertien jaar klinkt misschien lang, maar zo lang je nog gepassioneerd kan werken? Ik voel mij verbonden met deze plek en ik ga er voor”, zegt Han Steenbruggen. “Ik ben geen carrière mannetje.” Vanuit het Groninger Museum kwam Han naar Heerenveen. “Toen ik hier voor het eerst kwam had ik zoiets van: ‘Als ik híér nog eens kan werken?’ En die kans deed zich dus voor.” In het Groninger Museum promootte Han ook regionale kunst, dus deze functie sloot precies aan op wat hij altijd al wilde. Daarom heeft hij zich hier vol ingestort. Inmiddels is de visie van Thom Mercuur, de oprichter van Museum Belvédère, breder getrokken. Het museum begon als museum voor Friese kunst. Dit is verder uitgebouwd naar een museum voor Noord-Nederland. “Het is een belangrijk museum voor moderne en eigentijdse kunstenaars uit het noorden, van 1900 tot nu”, aldus Han. Bij zijn aanstelling had Museum Belvédère geen eigen collectie. Er waren alleen maar bruiklenen. Inmiddels heeft het museum een volwaardige museale collectie opgebouwd, die er toe doet. Voornamelijk door schenkingen van particulieren en fondsen, maar ook is er sinds kort een eigen bescheiden aankoopfonds. “De verzamelaars hebben vertrouwen in ons en onze werkwijze en schenken ons jaarlijks werken met waarde die in de tonnen loopt.” Die schenkingen komen weinig in de pers;
Han Steenbruggen: “Wat wil je met kunst? Wat kan kunst vertellen? Daar hebben we allemaal een rol in te spelen!”
daar lees je vooral over tentoonstellingen en andere activiteiten. “Misschien is dit wel de grootste prestatie van het museum: zo’n grote collectie opbouwen.”
“Dít is ónze rol” Friesland heeft een gezonde infrastructuur, volgens Han. Wat bedoelt hij hiermee? “Wij zijn organisch met elkaar verweven: kopers, galerieën en dit museum. Waar andere musea
Han Steenbruggen hamert er een aantal keren op dat dit belangrijk is. “Het is geen opportunisme, het gaat niet over ‘belangetjes’. Dit is wezenlijk hoe een gezond kunstklimaat kan functioneren. Wat wil je met kunst? Wat kan kunst vertellen? Daar hebben we allemaal een rol in te spelen! Dít is ónze rol. Kunst is onderdeel van de openbare collectie: je doet het met elkaar en daarom gun je het elkaar en het publiek.”
DE KEUZE VAN HAN
“De collectie van Museum Belvédère omvat inmiddels zoveel topstukken dat ik moeilijk kan kiezen. Een schilderijtje waar ik de laatste tijd erg graag naar kijk is een klein schilderijtje van Jan Mankes, een onbekend werk dat onlangs opdook.
soms afstand bewaren tot het commerciële circuit, doen wij dat absoluut niet. Een omgeving functioneert, cultureel gezien, alleen goed als het museum toont, galerieën diezelfde kunstenaars tonen en verkopen, en als de omgeving het werk koopt. De taak van het museum, als onafhankelijk podium, is belangrijk. Als je dit niet doet, creëer je een kaal landschap om je museum heen. Friesland heeft dit dus ook duidelijk beter voor elkaar dan Groningen bijvoorbeeld.”
Jan Mankes – Pruimenboompje in bloei (vroeg werk, ongedateerd).
Het is zeker niet één van zijn meesterwerken, maar zo aangenaam van sfeer en aandoenlijk in dat zoeken naar een vaste hand van schilderen. Het toont een pruimenboompje in de tuin van zijn ouderlijk huis met op de achtergrond belendende behuizing. Een particulier schonk het ons vorig jaar.”
Mooie dingen maken Uiteindelijk gaat het Han duidelijk om de inhoud. De conservatorpet past hem dan ook het beste. “De conservatorpet is de leukste pet”, beaamt Han. Hij is hier voor het museum en daar is hem alles aan gelegen. “Het is niet interessant wie ‘Han’ is; ik ben
“Wat jullie hier hebben in Heerenveen, is zó uniek! Koester dat!” hier niet voor mijzelf. Ik heb een passie, een hartstocht, en die zit volledig in dit museum. Laat mij maar mooie dingen maken.” Van huis uit is hij opgegroeid met idealisme; je moet ergens in geloven. De één doet dit als dominee, de ander als arts en Han doet het hier in het museum. “Ik wil mijn vak zo goed mogelijk uitvoeren voor dit museum, voor deze plek. Deze plek doet er toe. En ik zou willen dat dit meer onderkend wordt in Heerenveen. Bij bewoners én de politiek. Ik woon hier niet, maar wat jullie hier hebben in Heerenveen, is zó uniek! Koester dat!”
36
NUMMER 02 • 2021
HET VERHAAL VAN HEERENVEEN
DE TSJONGER
STROMEND DOOR DE GESCHIEDENIS In de middeleeuwen hadden vaarwegen dezelfde betekenis als de straten en wegen vandaag de dag. Als je naar een luchtfoto van de provincie Fryslân kijkt, kun je zien dat de ligging van veelanden en akkers veelal wordt bepaald door de loop van de rivieren. Zicht vanaf Tolbrugschans: Deze foto is genomen vanaf de Tolbrug bij de Tolbrugschans tussen Oldeberkoop en Nieuwehorne.
FOTO BOVEN Loop Tsjonger bij Oudeschoot: Deze foto geeft iets weer van de wijze waarop de Tsjonger door het Friese landschap kronkelt. In de buurt van deze overgang was het klooster van de Duitse Orde gevestigd. FOTO ONDER Mildambrug: De brug over de Tsjonger zorgde voor verbinding met de Stellingwerven. Mildam Tsjongermolen: De voorganger van deze achtkante grondzeiler werd gebouwd in 1869. Vermoedelijk was het molentje van Kleefstra in gebruik als korenmolen.
In Fryslân kennen we een aantal rivieren waaronder De Boarn (Boorne), De Lauwers en De Tsjonger (Tjonger). Deze Friese rivieren zijn gevormd door verschillende ijstijden tijdens het Kwartair. Het Kwartair startte zo’n 2,6 miljoen jaar geleden en is te verdelen in verschillende koude periodes die je ook wel glacialen noemt. Tijdens het laatste glaciaal, het Weichselien, dat zo’n 11.700 jaar geleden eindigde, ontstonden U-vormige gletsjerdalen.
Net als veel andere rivieren is De Tsjonger gebruikt als grensrivier. De rivier was de grens tussen de grietenijen Schoterland en de Stellingwerven. Daarnaast vormt de rivier ook nog een taalgrens tussen het Fries en het Stellingwerfs, wat valt onder de Nedersaksische streektalen. Als enige Friese rivier heeft de Tjonger dan ook twee officiële namen. Aan de Friese kant heet hij De Tsjonger; aan de Stellingwerfse kant Kuunder (of Kuinder). “It Frysk hâldt op oer de Tsjonger!” (het Fries stopt als je
Fochteler sluis 4: Bij de Fochteloërsluis tussen Oosterwolde en Appelscha ontspringt het Grootdiep. In 1816 werd hier de eerste sluis gebouwd.
‘Het verhaal van Heerenveen”is mogelijk gemaakt door:
MUSEUM HEERENVEEN Minckelersstraat 11 8442 CE Heerenveen www.heerenveenmuseum.nl
over de Tjonger bent), zegt men aan de Friese kant. In beide gevallen is de naam waarschijnlijk verwant aan water dat meer dan andere wateren uit de moerassen omhoog kwam zetten (‘aanZWOL’). De exacte oorsprong van De Tsjonger is niet meer te achterhalen. Dit heeft te maken met menselijk ingrijpen. Het zeilde nu eenmaal gemakkelijker en sneller over lange rechte vaarten. Net als alle andere rivieren werd De Tsjonger op verschillende trajecten rechtgetrokken. Naast het verbeterde reisgemak was waterbeheersing een belangrijk argument. Er zijn drie mogelijk bronnen waar De Tsjonger zou kunnen zijn ontstaan. Eén bron ontspringt in het veengebied ten zuidoosten van het dorp De Haule. Een tweede bron ontspringt bij het Fochteler Verlaat tussen Oosterwolde en Appelscha. Deze bron is het Grootdiep, dat zich ten noordwesten van Oosterwolde bij De Tsjonger voegt. Tussen Oosterwolde en Makkinga loopt het Kleindiep uit in De Tsjonger via een keersluis. Dit is de derde mogelijk bron van De Tsjonger.
Zicht vanaf de Tsjongersluis: Al is het slecht weer of mooi weer, de Tsjonger ziet er altijd adembenemend uit.
Tot 1704 liep de rivier richting het westen door tot aan Slijkenburg, waar het via de Bij- of Tussenlende en even later de Kromme Linde bij Kuinre afstroomde in de Zuiderzee. De bijdrage van De Tsjonger aan de economische ontwikkeling van Zuidoost-Friesland valt niet te ontkennen. De rivier is de levensader voor velen geweest en ook nu is De Tsjonger nog een belangrijke toeristische trekpleister.
MET DANK AAN: Werkgroep Oud Heerenveen www.werkgroepoudheerenveen.nl
heerenveen // CULTUUR&UITGAAN Eelke Lok is geboren en getogen in Drachten. Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al bijna veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele no-nonsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten...
De vinger op de zere plek! Reageren? Stuur dan een email naar: eelke.lok@ziggo.nl
Fraude Fraude is een ander woord voor besodemieteren. Als je een huis koopt en je betaalt niet, maar je gaat er wel wonen, dan pleeg je fraude. Notarissen voorkomen dat intussen in 99 van de 100 gevallen. Maar als je opgeeft dat je veel minder verdient dan wel het geval is, pleeg je belastingfraude. Dat wordt al moeilijker. Hoe meer regeltjes een overheid invoert, hoe meer vormen van fraude ontstaan. Het kon indertijd gebeuren dat er ambtenaren langs kwamen om te kijken of er ook twee tandenborstels op de wastafel lagen. Dan was duidelijk dat je niet alleen woonde, en kwam je niet meer in aanmerking voor huursubsidie. Wanstaltig. Maar nodig, omdat iedereen wel samenwoonde, maar niet getrouwd was. In ambtenarenland zijn er steeds meer regeltjes gekomen. Waarvan we soms niet eens weten dat ze bestaan. Neem maar, dat je soms boodschappen doet voor je oude moeder, en dan blijkt dat ze dat op haar uitkering weer moet inleveren. Wij wisten niet dat zulks bestond. Het kwam naar buiten en toen bleek ook nog dat die, zo dachten wij, sociale gemeente Heerenveen ook van een aantal mensen ruim geld terug had gevorderd. Daar kun je lang en breed over praten, de regels werden uitgevoerd, anders hadden ze niet ingevoerd hoeven worden. Dus trekt de vakbond, de FNV, momenteel aan de juiste bel. Ze zeggen nu: die regel moet weg. Dan ben je meteen die eindeloze discussies over recht en onrecht kwijt. En dan moet je die echte fraudegevallen er maar op een andere wijze uitzuiveren. Als ze maar niet weer langs komen om de tandenborstels te tellen. De FNV wil zo snel mogelijk alle frauderegeltjes van tafel. Dat is een zwaar besluit voor ambtelijk Nederland. En, o jee, de regering is demissionair. Nou ja, dan moeten we er bij de komende verkiezingen rekening mee houden. Dus als de leden van de gemeenteraad van Heerenveen zich schamen voor het uitgevoerde fraudebeleid, dan moeten ze bij de komende verkiezingen in de meeste gevallen niet op de partij stemmen waarvoor ze in de gemeenteraad zitten.
GROOTHEERENVEEN.NL
37
NUVERAARDIGE FERHALEN ÚT DE GEMEENTE HEARRENFEAN
DE OANTINKENS FAN IN STREUPER Tjibbe Hofma, berne yn 1911 te Hoarnstersweach, fertelt oer syn streuperstiid. Hy begûn mei streupen doe’t hy feintsje by in boer wie. Mei in âld pengeweer fan de soan fan de boer skeat hy syn earste bút. Yn it begjin fan de tritiger jierren rûn hy Tryn tsjin it liif wêr’t hy yn 1935 mei yn it houliksboatsje stapte. Hy hat doe in stik heidefjild koft. Hoewol hy bekend stie as in betûfte streuper krige hy flot 900 gûne fan de bank om in spultsje te bouwen. De streuperij wie yn de earmoedige tritiger jierren in lukrative warberens. As Tjibbe en syn maat yn sommige nachten 25 kninen as bút hiene, wie dat in bêste deihier. In knyn brocht 25 sint op. Tjibbe fertelt...
“Patrizen wiene noch djoerder, dy sieten bytiden foar ús hûs en dan kaam it skorút omheech en koe ik se fanút de keamer sjitte. Yn de Hoalebosk tusken Lippenhuzen en De Himrik sieten in protte kninen; we hiene bytiden mear as tweintich kninen op in nacht, mear koene wy ek net hâlde. Oan de Tjalling-Harkeswei yn De Himrik oan de feart wenne Lúdzen Haisma, de oppasser fan de Slúskes dy’t grut grûnbesitters wiene. Haisma hat ús fansels wol efternei sitten. Wy moasten ris oer in wyk, doe hiene we alve kninen sketten. De kninen waarden oer de wyk smiten, mar doe’t wy oan de oare kant kamen, wiene der mar acht mear oer. Je moasten de kninen direkt in tik efter de earen jaan, mar dat bleau der wolris by en as se dan út de sûs kamen, makken se harren út de fuotten. Oan de Slûsleane yn Lippenhuzen ha ik in skoft oan it takkebinen west. Ik stapte dan oan de 23ste wyk op de tram; jûns as ik nei hûs ta rûn, gie ik by de strikken del dy’t ik útset hie. Der gie hast gjin dei foarby as der sieten wol in pear kninen yn. Yn Ketlik efter de Moskou pleats ha’k in kear yn fjouwer nachten mear as hûndert kninen sketten. Oan de Poasen ûnder De Sweach reinde it op in nacht sa hurd dat wy yn in weinhok by in spultsje efkes skûlen. Der siet in tuskensket yn en sa ynienen hearden we in stim fanút de oare kant fan it sket: ‘Wêr soene dy ferrekte keardels sa gau bleaun wêze?’ Dat wiene oppassers, dy’t efter ús oansieten. We binne doe mei in kûgelsfeart útnaaid. Myn sydsulver Tryn gie ek wol gauris mei te ljochtsjen. Patrizen fleane foar de nacht altiten noch efkes. As jo der dan om tinke wêr’t se sitten geane, kinne jo yn ien kear in hiele kloft sjitte. Tryn hat ek wolris patrizen yn in kouwe fong, mar se koe se net
deameitsje. Ik ha sels der altiten in hekel oan hân as in hazze net daliks dea wie en dat er begûn te razen. Ik hie ek alris in pear hazzestrikken set efter ús hûs en doe frege ik ús jonkje as hy der efkes bydel rinne woe. Hy hie de foarige jûn mei west, dat hy wist wêr se stiene. Hy wie noch mar krekt fuort doe’t ik in bulte geraas hearde. En dêr kaam myn soan oan mei in hazze yn de strik de reed del. Hy sleepte him yn in strûp efter him oan; troch dat der in bongel yn de strik siet, wie de hazze net dea en raasde hy it hiele paad del. Yn dy tiid wiene der yn de Súdeasthoeke fan Fryslân in protte kuorhinnen. Dat wie in begearde bút foar de streupers. Ek giene we nachts der wol mei in stêflampe op út om fazanten út de beammen te sjitten. De jachtopsjenners sieten geregeld efter ús oan en dan rûnen wy as hazzen om út harren hannen te bliuwen. As it yn de eigen omkriten te gefaarlik waard, giene myn maat en ik wolris op de fyts nei Drinte. We
giene ek wol op de fyts nei Barradiel, dêr wiene de einen foar it gripen. Somtiden hiene je mei ien skot acht einen. It stik heide yn Hoarnstersweach ha ik yn de frije tiid ûntginne. Earst hie ik in wrakke ko op de stâl en sa stadichoan ien der by en op it lêst hie ’k al seis kij. Yn de tritiger jierren koene in soad komelkers it net bolwurkje en ferfoelen ta de wurkferskaffing. Bytiden kaam ik nachts fjouwer oere út it fjild wei en dan wie ’k der seis oere al wer ôf om te takkebinen en oar wurk te dwaan. Dan moast Tryn moarns mjuksje, mar hja koe de kroade net by de planke opkrije nei de dongbult. It wie fansels in publyk geheim dat ik streupte en op in dei kaam de plysje foar in hûssiking. Dêr wiene we hielendal klear foar. It geweer hong yn de ploaien fan de oergerdinen, in plak wêr’t de plysje nea socht hat. It is ekris bard dat der gjin tiid mear wie om de hagelpatroanen fuort te stopjen; doe gie Tryn yn de brede kokenstoel sitten mei in breiwurkje en deponearre ik de munysje yn Tryn har strûpbroek (directoire – red.) mei lange pipen. Dat yntime plak by Tryn hat de plysje nea trochsocht. Der giene wol fjirtich patroanen yn. Tryn moast fansels al sitten bliuwe, want as se oerein gie kaam dat spul by har út de pipen. Yn 1956 ha wy it pleatske ferkoft en binne wy oan de grutte dyk yn in nij boud boargerhús wenjen gien. Ik ha doe noch in jagersakte krigen. It stik heide dat ik eartiids ‘in het zweet des aanschijns’ yn ordintlik gerslân skipe ha, is letter mei de ruilferkaveling bosk wurden en is no wer foar it wyld.”
Dit ferhaal hat yn 1985 yn de Ljouwerter krante stien. Opnij ferteld en bewurke troch Jangerben.
38
heerenveen // CULTUUR&UITGAAN
HOE ZANGER JONA DE BERG MET ANDERE ENERGIE MUZIEK MAAKT
“MUNDO PARK IS DOOD. WELK Sparks need fire. Seasons change. One last kiss. Mundo Park stierf en staat op. Trash it down. Death means life. Alleen door te sterven kan iemand opnieuw geboren worden. De stijl is anders en de filosofie al helemaal. “Niet meer het eindeloos perfectioneren van onze nummers, maar opnemen wat we geschreven hebben. De schoonheid van de imperfectie wordt ons nieuwe elan”, vertelt zanger Jona de Berg. Jona de Berg vormt samen met Jeroen van der Haar en Marcel Schuijf de Friese band Mundo Park.
V
Voor iemand die spreekt over ‘Trash it down en Death means life’ past hij misschien niet helemaal in het plaatje. Van een midden dertiger verwacht je misschien niet meteen dat hij zulke donkere thema’s als uitgangspunt neemt voor zijn muziek. Toch heeft hij er samen met Jeroen van der Haar en Marcel Schuijf, de andere twee bandleden, alle reden toe. “Er waren momenten waarop we even dachten dat onze band Mundo Park geen bestaansrecht meer had en stierf”, bekent Jona de Berg. De bandleden vinden hun oorsprong in Sneek. “In mijn tijd op Bogerman raakte ik bevriend met een paar van de leden,” blikt Jona terug. Ondertussen is er veel veranderd. Ruim zeven jaar geleden startte de band met vijf leden. De ambities waren groot. “Met een pop, rock en indie-achtige stijl hadden we onze pijlen gericht op zenders als 3FM. We wilden een groot label en boekingskantoor. Om dat te bereiken, moet je als band op veel verschillende locaties gespreid over het land spelen. Optreden in het voorprogramma van grote bands. Veel persberichten schrijven en zorgen dat je op alle mogelijke manieren wordt gezien. Dit vraagt hele andere vaardigheden dan het maken van muziek. Toch was het de moeite waard, want we waren goed op weg. We speelden op locaties als Eurosonic en traden op in voorprogramma’s, maar altijd moest er hard aan worden getrokken om dit mogelijk te maken.”
DEBUUTALBUM KOSTTE ENERGIE
In diezelfde periode bracht de band haar debuutalbum uit. Alle nummers werden keer op keer doorgenomen. Keer op keer bijgeschaafd. Teksten omgegooid. Op het moment van verschijnen, eiste de inzet zijn tol. “We waren uitgeput. Er waren weliswaar lovende reacties op het album, maar toch viel de aandacht tegen. Als we een enigszins respectabele band wilden worden, die gezien werd door grote radiostations, moesten we opnieuw hard aan de kar trekken om op alle manieren gezien te blijven worden. We
merkten allemaal dat de energie daarvoor ontbrak. De afgelopen periode had ook zijn weerslag op ons privéleven. Ieder weekend werd opgeofferd. Twee van de bandleden besloten ermee te stoppen en op dat moment gold ook voor de rest dat we allemaal twijfelden of we nog wel wilden doorgaan.” Er brak een periode van relatieve rust aan. Het drietal zocht elkaar niet meer ieder weekend op. Die tijd bracht ook een moment van bezinning. “Ik voelde aan alles wel dat het maken van muziek me te veel waard is om helemaal links te laten liggen. Ik begon me af te vragen waar het me oorspronkelijk allemaal om te doen was. Steeds meer kwam ik erachter dat ik muziek aan het maken was om maar gevonden te worden. Alsof de waardering door het grote publiek
NUMMER 02 • 2021
GROOTHEERENVEEN.NL
39
TEKST EN BEELD ALBERT BOUWMAN
KOM, WIJ ZIJN MUNDO PARK”
MMXXI
De titel van het album verbeeldt in Romeinse cijfers het jaar 2021. De twaalf nummers zijn al bekend. “Het gekke is dat we er maar één avond voor nodig hadden om de nummers te selecteren. Die nummers liggen al klaar. We gaan ze niet meer bijschaven. De luisteraar zal genoegen moeten nemen met de digitale verschijning. Voorlopig treedt de band niet meer op. De lol van het maken en die creativiteit voelen is onze nieuwe drijfveer geworden.” Jona, die naast zanger ook leraar is, loopt naar het lokaal waar hij lesgeeft. Hij koppelt zijn telefoon aan de versterker in zijn lokaal en zet het nummer op dat in januari is verschenen. Gitaarmuziek klinkt en vindt bijval van de bekkens van de drums. ‘We lost our ways, we lost love. Bring back the love.’ Er klinkt iets wanhopigs in. Iets dat verloren is gegaan. Tegelijkertijd een smeekbede, een signaal voor hoop als het nummer zich opbouwt. ‘Shout to the sky.’
Het nieuwe album van Mundo Park: MMXXI
pas de zegen was van onze muziek. Hoe meer ik me dat realiseerde, des te meer ik erachter kwam dat ik deze insteek niet langer als drijfveer wilde. Waarom niet muziek maken om het maken zelf? Er iets in leggen wat op dat moment bij me opkomt en that’s it? Ik trok me terug in mijn kamer en begon op deze manier te schrijven. Terwijl ik zo nieuwe nummers schreef, kwam er een nieuwe energie. Vooral door de nummers niet meer na te lopen of ze wel voldeden aan verwachtingen van een groot label.”
ONCE YOU LEAVE YOUR LIFE BEHIND
“Daar in mijn kamertje muziek maken zoals het op dat moment voelde, dat was heerlijk. Ik schreef voor mezelf zonder
tijdsdruk, zonder ambitie, zonder pretentie. Ook niet meer de rigide norm om alles in indie-rock te schrijven. De stijl lag niet vast. Het zorgde voor nieuwe energie.” Samen met Jeroen en Marcel besloot Jona om los van elkaar nummers te schrijven. “Ieder van ons heeft apparatuur thuis om nummers te schrijven. Als we een nummer af hadden, stuurden we dit naar elkaar. Grappig, hoe wisselend we ineens aan het werk waren. Dit proces maakte alles veel duidelijker. We wilden doorgaan op een nieuwe manier. En eerlijk gezegd, is dit de stijl die ons eigenlijk veel beter past, die ook beter aansluit op onze bandnaam. Mundo Park staat voor ‘de wereld is een park’, als in een speeltuin die voor iedereen toegankelijk is. En juist deze
manier van muziek maken is veel speelser dan we ooit hadden gedaan.” Ook wat betreft het uitbrengen van hun nummers heeft Mundo Park gekozen voor een andere aanpak. “Geen album meer dat we als vanouds promoten. Geen persberichten meer naar radiostations. Geen tastbare plaat. We doen het anders. Iedere maand van 2021 wordt er één van onze nummers op Spotify uitgebracht. En hoe mooi is het om het jaar te beginnen met een afscheidsnummer. Dag Mundo Park. All seemed well. Toch is Mundo Park doodgegaan. Welkom, wij zijn Mundo Park. Een nieuw jaar, een nieuw begin van de band. Hoe langer we bezig zijn, hoe meer ons het gevoel bekruipt dat deze stijl ons past.”
Na afloop van het nummer kijkt Jona trots. “Gek, hoe het leven zich aandient. Het past bij de levensfase waarin ik zit. Hoe ouder ik word, hoe meer ik het leven zie als een serie momentopnamen. Soms klamp je je vast aan een idee, aan een wens hoe je het leven wilt zien. Ik begin steeds helderder voor ogen te krijgen dat het leven zo niet in elkaar zit. Ik zie het leven nu veel meer als accepteren dat je ’t niet kunt afdwingen. Als je iets wilt bereiken, ga je voorbij aan wat al bereikt is. Als je niets wilt bereiken, is alles mogelijk. Dan ontstaan er opeens nieuwe dingen. Wat dit album, gespreid over de twaalf maanden dit jaar, gaat brengen? Geen idee. Is dat erg? Nee. Dat is juist de charme.”
shortt
rackngoudenplak.nl ers ve el suc met ju ces llie WK !
Thialf ’n gouden plak
TREINSPOOR AENGWIRDEN
schaatshart
van de wereld! Agenda
Expositie/tentoonstelling lezing/cursus
Koopzondag
! Online kunstquiz: Nieuwe blik op Kunst Iris Bouwmeester & Age Hartsuiker 27 Op de schaatsbubbel én alle jun
Museum Galerie Heerenveen // Tijdens openingstijden // Abstracte sculpturen versus natuurlijk landschap
Flos Pol | Hein van Delft
28
Relaties & contrasten
t/m
12 jul
Kunstlokaal No.8 // Tijdens openingstijden // Wieren en wadden: de kwetsbare natuur
jun
12
t/m
t/m
gouden, zilveren en bronzen plakken!
jul
Museum Belvédère // Tijdens openingstijden // Imposante privéverzameling van Hans en Cora de Vries
WIJ FELICITEREN UIT DE REGIO: t/m
! Expositie aquarellen Klaske Kalsbeek 28 Bergsma, Carlijn Achtereekte, Jorrit Bosker, jun It Alde Tsjerkje Marcel Mildam // Tijdens openingstijden // Bouwt haar compositie op van bloemen, stillevens en het landschap. Chris Huizinga, Antoinette de Jong, Thomas Krol, Jutta Leerdam, Manger avec les yeux Zomerexpositie: Liesje van den Berk & Gerben Dirven 28 Museum Belvédère // Tijdens // Franse kunstenaar Galerie // Tijdens openingstijden // Observaties jun Dai openingstijden Dai Ntab, Hein Otterspeer, Kaigetekend Verbij & Ireen Wüst
Zomershow ‘Immuun’
t/m
Melklokaal // Tijdens openingstijden // Werk van diverse kunstenaars gemaakt tijdens de lockdown
Martin Jarrie op grensvlak schilder- en illustratiekunst.
Galerie Autrevue // Tijdens openingstijden // Diverse kunstenaars
jun
5
jul
16 aug
23
Heerenveen vrij! 75 jaar bevrijd
t/m
Met hart en ziel
28
jul
The Game of Fean
t/m
Centrum Heerenveen // 13:00 // Winkelen
t/m
Koopzondag
constante bewegingen versus muzikale improvisaties
31
t/m
Thuis // 19.30 - 21.00 uur // Voor iedereen gratis toegankelijk. Zie: www.nieuweblikopkunst.nl
t/m
TROTS!
Theater/muziek
Sport/sportief
Museum Heerenveen // Tijdens openingstijden // Beeld v/d gebeurtenissen vlak voor, tijdens en na de bevrijding
! Museum Heerenveen // Op reservering, tijdens openingstijden // Interactieve, historisch spel in het centrum van Heerenveen
Kunstwandelroute: In Slach troch Akkrum Akkrum // Altijd open // Dit jaar is het thema: Vrijheid
!
aug
30
sept
31
t/m
// 17 juni t/m 15 juli
Overig/divers
dec
ngoudenpl ak.nl
heerenveen is mediapartner van ‘n Gouden Plak
Regio Heerenveen
#ngoudenplak De afgelopen weken stonden in het teken van thuis blijven en schaatsen kijken. Maar tussen de wedstrijden door was er gelukkig ook genoeg tijd om bijvoorbeeld lekker even een frisse neus te halen. Heb jij in de regio een mooie foto gemaakt? Deel deze op Instagram dan met #ngoudenplak. Elke week reposten wij de mooiste plaatjes uit de regio! NES
Akkrum @marijke.vanderwal
ALDEBOARN AKKRUM
TURFROUTE
GERSLOOTPOLDER
GERSLOOT TERBAND
HOORNSTERZWAAG JUBBEGA
TJALLEBERD HASKERDIJKEN INJEBERD LUINJEBERD
Heerenveen @jannekesh_
DE KNIPE HEERENVEEN
BONTEBOK
ORANJEWOUD
OUDEHORNE
TURFROUTE
NIEUWEHORNE TLIJK KATLIJK
MILDAM OUDESCHOO OUDESCHOOT NIEUWESCHOOT NIEUWESCHOO
Katlijk @rozanneslik
De Heide @judithheijs De Overtuin (Oranjewoud) @vanessa_focke
Samen zorgen dat de hele regio Heerenveen ‘n Gouden Plak is om te wonen, werken, ondernemen en bezoeken. Nu en in de toekomst. Dat is het doel van ‘n Gouden Plak!
@ngoudenplak ngoudenplak
@ngoudenplak
@ngoudenplak
Regio Heerenveen ‘n Gouden Plak
ngoudenplak.nl
42
SPORT
NUMMER 02 • 2021
VOLLEYBALVERENIGING HEVOC ZIET TOEKOMST POSITIEF TEGEMOET
“WE PROBEREN LAAGDREMPELI IEDEREEN IS HIER WELKOM” Het coronavirus is voor veel sportverenigingen een financieel doemscenario. Na enkele wedstrijden in het begin van het seizoen werden de binnensporten gecanceld door de overheid, waardoor er geen trainingen en wedstrijden meer konden worden georganiseerd. De Heerenveense volleybalvereniging Hevoc grijpt deze periode echter juist aan om te kijken wat voor koers er kan worden gevaren richting de komende jaren. Bestuurslid Jaap Dubbeld en trainer/speler van Heren 2 Arno van Solkema zien, buiten het sportieve om, de toekomst positief tegemoet.
“
TEKST JOERI VAN LEEUWEN // FOTO'S HEVOC
“Het is misschien wel een soort van reset”, opent Arno van Solkema ons interview. “Er zijn meer dan 100.000 geregistreerde volleyballers in Nederland. Slechts een klein percentage heeft een lidmaatschap opgezegd door het coronavirus, maar voor het overgrote deel zijn de meeste leden eraan toe om weer te gaan spelen. Het door ons zo geliefde spelletje komt nu in een soort ander daglicht te staan; deze periode is misschien wel een periode waarin het volleybal zich kan ontwikkelen.”
FAMILIAIR KARAKTER
Jaap Dubbeld, die namens Hevoc ook beheerder is van de Hoekstra Hal, de sporthal aan It Hege Stik in Heerenveen, is blij met de ontwikkeling die de vereniging maakt. “We hebben de afgelopen jaren groei meegemaakt, ondanks het familiaire karakter van de vereniging. Dat is ook iets om trots op te zijn. Mensen die bij ons lid zijn, moeten het gevoel hebben dat ze bij de familie horen of willen horen. Door de groei kunnen we nu steeds verder vooruitkijken en kunnen we ook kijken of we qua niveau kunnen doorgroeien. Het is niet de ambitie om dan een prestatieve ploeg te hebben, maar in de volledige breedte te kunnen doorgroeien als vereniging.” Voor Van Solkema, die als speler jarenlang actief is geweest op een hoog niveau, is Hevoc een vereniging die goed past bij zijn idee. “Je moet vooral plezier hebben in het spel en je daarin ook kunnen ontwikkelen. Bij Hevoc is dat mogelijk en daarbij is Hevoc ook een club met een stabiele kern van vrijwilligers. Dat houdt de vereniging draaiende.”
“JE MOET VOORAL PLEZIER HEBBEN IN HET SPEL EN JE DAARIN OOK KUNNEN ONTWIKKELEN” ARNO VAN SOLKEMA
AMBITIE
Voor Jaap Dubbeld en zijn collega-bestuurders is de entree van Patrick Koelemij en Arno van Solkema bij de heren een fantastische ontwikkeling. “Beide trainers hebben een bak aan ervaring en kunnen dit ook goed overbrengen bij de spelers. Het leuke is dat er niet alleen meer wordt gekeken naar het eerste en tweede, maar dat er ook nog weer bij het derde, wat voornamelijk uit jonge spelers bestaat, een positieve ontwikkeling gaande is. Hierdoor zal het gemiddelde niveau omhoog gaan, wat weer zorgt voor een verhoogde kans om elkaar daadwerkelijk te kunnen helpen, wanneer er eens spelers afwezig zijn om welke reden dan ook. Daarnaast hebben we een bepaalde lange-termijn-ambitie voor het herenvolleybal binnen de vereniging. We zijn aan het kijken wat we daarmee exact willen bereiken, maar het zou mooi zijn als we door blijven groeien in het aantal spelende leden, waardoor we nog meer stabiliteit krijgen.”
Arno van Solkema legt uit.
SFEERVOLLE SPORTACCOMMODATIE
Voor Van Solkema was het klip-en-klaar om te vertrekken vanuit Sportstad. “Sportstad is gewoon een kille omgeving, gericht op topsport. Voor een vereniging als Hevoc, toch meer gericht op het samen een vereniging zijn, is de Hoekstra Hal een veel beter onderkomen. Er is hier een gezellige kantine voor na de trainingen en wedstrijden en daardoor is er ook veel veranderd in positieve zin. Helaas gooit corona nu wat roet in het eten, maar met een sfeervolle
sportaccommodatie - een goede hal en nieuwe kleedkamers - kom je een heel eind. Ik ben blij dat de club deze stap heeft kunnen zetten.” Hevoc is na de verhuizing van Spotstad naar It Hege Stik ook nog eens in aanraking gekomen met korfbalvereniging KV Heerenveen. “We delen de kantine, hoewel die door de korfbalvereniging wordt beheerd”, vertelt Dubbeld. “Ondanks dat we nog niet echt lang hebben kunnen samenwerken als gevolg van de coronapandemie hebben we wel positieve ervarin-
GROOTHEERENVEEN.NL
43
G TE ZIJN VOOR LEDEN; “MENSEN DIE BIJ ONS LID ZIJN, MOETEN HET GEVOEL HEBBEN DAT ZE BIJ DE FAMILIE HOREN OF WILLEN HOREN” JAAP DUBBELD
Bestuurslid Jaap Dubbeld
gen opgedaan en het zou mooi zijn om dat dit jaar juist weer te kunnen gaan uitbreiden, gezien we dit jaar geen competitie meer gaan spelen. De eerste plannen daarvoor zullen binnenkort naar elkaar worden uitgesproken.”
BEACHVOLLEYBAL
“HEVOC IS OOK EEN CLUB MET EEN STABIELE KERN VAN VRIJWILLIGERS; DAT HOUDT DE VERENIGING DRAAIENDE” JAAP DUBBELD
Waar Hevoc verhuisde naar de Hoekstra Hal, deed het beachvolleybal dat niet. Van Solkema, een groot voorstander van de combinatie tussen zaal- en beachvolleybal, ziet dat op den duur echter wel zitten. “Het zou mooi zijn om dat te kunnen combineren om spelers lekker bezig te houden, zeker ook wanneer de hallen dicht zijn in de zomer, buiten het seizoen om. Momenteel zou buiten volleyballen een optie kunnen zijn vanwege het feit dat buitensport wel mogelijk is. In deze wintermaanden is dat niet te doen, maar als het weer wat warmer wordt, is dat ook een alternatief om in ieder geval te bewegen, want het thuis zitten zoals het nu is, zorgt bij veel sporters voor een inactieve houding. Dat is voor nu niet specifiek erg, maar wanneer er weer zal worden begonnen met trainen is de kans op blessures groter. Er is overigens ook nog wel ruimte bij de Hoekstra Hal om een
beachveld te organiseren. Dat zou een mooie ontwikkelstap zijn voor de toekomst.”
ZOMERSTOP?
Beide heren zijn nu aan het kijken naar wat er kan, wanneer er eventuele versoepelingen plaatsvinden. Dubbeld en Van Solkema zijn beiden van mening dat er moet worden gekeken naar opties om in de zomer één en ander aan te kunnen bieden aan de leden. “Niet alleen vanwege de contributie die ze betalen wil je leden sportieve mogelijkheden aanbieden. Met name het gedeelte wat ze nu hebben gemist door trainingen en wedstrijden wil je compenseren richting het komende jaar. Stel je voor dat er in mei weer wat kan worden gedaan, dan is het logisch dat we dan direct iets kunnen gaan doen. Richting komend volleybalseizoen is het ook prettig om leden, die misschien minder hebben bewogen in de afgelopen maanden, een kans te geven om, op verantwoorde wijze, zich weer op te trainen in de aanloop naar het nieuwe seizoen. Daarvoor zijn er wel trainers en vrijwilligers nodig, maar de verwachting is dat dat wel goed zal komen.”
BETROKKENHEID
De betrokkenheid van leden en anderen is erg groot bij Hevoc. De reden is volgens Dubbeld eigenlijk heel simpel. “We proberen laagdrempelig te zijn voor leden; iedereen is hier welkom. Bij dat gegeven moet dan ook worden gezegd dat we een mooie verdeling van niveaus hebben, waardoor vrijwel iedereen op hun eigen niveau kan spelen. Dat gegeven is belangrijk om leden binnen te krijgen. Als ze eenmaal binnen zijn als jeugdlid moet het voelen als een warm bad om zodoende de binding met de vereniging te houden, ook wanneer men eventueel gaat studeren of ergens anders gaat spelen. Ouders die op de tribune zitten kunnen we ook vragen om bijvoorbeeld eens een keer de telling te doen of te coachen als de trainer of coach afwezig is. Dit pakt goed uit waardoor er veel mensen wel iets willen doen. Dan kun je ook rustig blijven groeien want de numerieke basis om de leden te laten sporten is aanwezig.”
GUN UW SCHOENEN EEN 2E RONDE:
WEGGOOIEN IS ZONDE! U denkt toch ook aan a het milieu? WIJ ZIJN gewoon geopend! Dracht 130 Heerenveen T (0513) 62 88 09
WIJ STAAN GARANT VOOR:
www.schoenmakerijfeenstra.frl
4 Vlotte aanpak 4 Kwaliteits-schilderwerk Elke dag een mooie dag bij Kinderwoud!
4 Heldere afspraken 4 Nette oplevering
• dagopvang • buitenschoolse opvang • peuteropvang • gastouderopvang T 0513 - 610 825 M info@kinderwoud.nl
kinderwoud.nl
Ruim 4 0 bi 25 met j er!
OVERDEKT TRAINEN TIJDENS DE LOCKDOWN? Zit jij als sportaanbieder met de handen in het haar omdat er nu niet getraind mag worden op binnenlocaties? Sportstad Heerenveen beschikt over een geschikte locatie voor het organiseren van jeugdtrainingen t/m 17 jaar op een overdekte buitenlocatie. Ons inlineskatecentrum biedt een perfect alternatief aan voor indoorsporten omdat het door de open zijkanten bestempeld is als buitenlocatie. Met een afmeting van ruim 40 bij 25 meter biedt het vele mogelijkheden voor indoorsporten, activiteiten en clinics als voetbal, korfbal, dans, basketbal, boksen, badminton en ga zo maar door. Kortom, heb jij als sportaanbieder de behoefte aan een ruimte waar jeugd t/m 17 jaar in groepsverband kan trainen en ben je benieuwd naar de mogelijkheden? Neem dan contact op met reserveren@sportstad.nl | 0513-614800 Sportstad Heerenveen | Abe Lenstra Boulevard 23Q | 8448JA Heerenveen | 0513 614800 | info@sportstad.nl | www.sportstad.nl
heerenveen // SPORT
GROOTHEERENVEEN.NL
45
TEKST EN BEELD MARIJE NUTMA
AUKJE JELLESMA DOET AAN SLOWRUN
“ONTSPANNEN HARDLOPEN IN JE EIGEN TEMPO”
Je kunt haar vinden in het bos bij Haskerhorne, waar ze regelmatig in een rustig tempo hardloopt en geniet van het buiten zijn in de natuur. Aukje Jellesma uit Oudehaske gooide na een burn-out het roer om en begon met Slowrun. Met de lezers van GrootHeerenveen deelt ze wat ze de afgelopen jaren geleerd heeft. Ook geeft ze tips om de coronastress al hardlopend te lijf te gaan. Het interview met Aukje Jellesma (43) gaat op gepaste afstand, via beeldbellen, in verband met de coronamaatregelen. Aukje is thuis en op de achtergrond verschijnen zo nu en dan haar kinderen in beeld. “Ja, ík heb ook stressmomenten hoor, zo midden in de lockdown met de kinderen thuis”, zegt ze. “Gelukkig herken ik inmiddels snel de signalen van stress in mijn lichaam, en weet ik wat ik kan doen om weer te ontspannen en tot mezelf te komen.”
Mindful Run, een combinatie van mindfulness (een vorm van meditatie), ademhalingstechnieken en hardlopen in een langzaam tempo. “Maar ik liep echt in een heel langzaam tempo. Iedereen liep mij voorbij! Ik dacht, ik doe het vast niet goed”, weet ze nog. Daarna volgde ze een cursus Chi-Running. “Hier leerde ik looptechnieken, in combinatie met ontspannen bewegen en ademhalingsoefeningen. Na de cursus ben ik ermee door gegaan.”
Aukje kwam in een burn-out terecht nadat ze jarenlang in de zorg werkte; eerst als verzorgende IG, en later in de ouderenzorg als implementatieondersteuner en project-assistent. Ze herstelde van haar burn-out door gezond te eten, door ontspanningsoefeningen te doen en door buiten te bewegen. “Ik heb mezelf hierdoor opnieuw leren kennen”, zegt ze vol overtuiging.
Vorig jaar besloot Aukje Jellesma om definitief de zorg vaarwel te zeggen. Ze twijfelde niet. “Ik heb een soort oer-vertrouwen in mij, dat er altijd iets nieuws op mijn pad komt. En dat gebeurde ook.” Ze kwam op internet een opleiding tot Slowruncoach tegen. Voordat ze het wist had ze zich ingeschreven en na de opleiding startte ze met het geven van trainingen. “Slowrun is hardlopen op een ontspannen manier”, legt Aukje uit. “Het gaat erom dat je naar buiten gaat, de natuur in, en beweegt. Je loopt in je eigen tempo en je geniet. Tussendoor doe je ontspanningsoefeningen.” Het gaat niet om de prestatie, benadrukt ze. “Tijdens het hardlopen is het belangrijk dat je kunt blijven praten. Slowrun is dan ook vooral voor vrouwen een hele fijne manier van hardlopen”, lacht ze.
FRISSE BUITENLUCHT
Ze herinnert zich de drukkende warmte in de verzorgings- en verpleeghuizen waar ze werkte. “De frisse buitenlucht was een verademing voor mij en heel belangrijk voor mijn herstel. Door buiten te lopen daalde mijn ademhaling en ontspande ik sneller. En ik ging weer voelen. Ik herkende de stresssignalen van mijn lichaam sneller. Het was een ontdekkingsreis, maar ik heb nu de rust en energie om anderen die stress ervaren, te helpen.” Aukje begon aanvankelijk met
“TIJDENS HET HARDLOPEN IS HET BELANGRIJK DAT JE KUNT BLIJVEN PRATEN; SLOWRUN IS DAN OOK VOORAL VOOR VROUWEN EEN HELE FIJNE MANIER VAN HARDLOPEN”
ONTSPANNEN HARDLOPEN
NIEUWE ENERGIE
Aukje ziet om haar heen dat er in deze tijd veel mensen zijn die
‘hoog in hun stress’ zitten, zoals ze dat noemt. Ze heeft tips voor de lezers, die dit herkennen. “De belangrijkste tip is: ga naar buiten, beweeg en geniet van de natuur! Je krijgt er nieuwe energie van en je lichaam ontspant. Probeer, als je buiten loopt, heel bewust op je ademhaling te letten en alleen door je neus adem te halen. Daardoor ontspan je sneller. En ga iedere dag naar buiten, of het nou regent, koud is of hard waait. Al is het maar een kwartiertje. Het liefste in de natuur, maar je kunt ook
een blokje omlopen in je buurt. Door de beweging en frisse lucht voel je je gegarandeerd stukken beter als je weer thuis bent.”
LAAT JE ZORGEN THUIS
Ze raadt aan om het lopen langzaam op te bouwen. “Een paar minuten wandelen kun je afwisselen met een paar minuten hardlopen. Kies een zachte ondergrond om op te lopen, zoals in het bos.” Nog een advies: “Vergelijk je niet met anderen, maar volg je eigen tempo.” En, beklemtoont ze: “Luister
naar je eigen lichaam en laat je niet opjagen! Als Slowrun niet gaat, ga dan snelwandelen. Dat is ook nog eens een goede manier om vet te verbranden.” Speciaal voor vrouwen heeft Aukje Jellesma nog een laatste tip. “Vrouwen houden vaak alle ballen in de lucht!”, weet ze. “Juist dán is tijd voor jezelf heel belangrijk. Als je een pauze neemt om te wandelen, en je pakt je jas van de kapstok, stop dan al die ballen denkbeeldig in een tas en hang hem aan de kapstok. Neem alleen je jas, sjaal en handschoenen mee, en laat al je zorgen thuis!”
46
17
10
22
23
26
18
21
25
20
24
19
9
9
14
11
6
17
7
10
14
2
15
17
24
22 9
15
8
22
2
22
17
6
15
22
12
15
6
17 19
6 6
14
22
8
17
6
18
17
11
14
10 10
7
6
17
7
6
22
12
10
19
17
10
15
17
7
1
8
17
17 10
2
14
4
14
2
4
18
17
14
26
18
22
17
14
20
7
15
PUZZELPAGINA NR 02
14 14
5
8 11
22
17
7
5
9
8
7
17
11
17
11
17
8
14
14
W
15
22
8
7
15
4
8
19
17
H
22
18
18
5
17
6
9
13
8
12
6
7
11
5
D C
16
15
14
4
3
2
1
NUMMER 02 • 2021
Puzzel en win! In iedere editie van GrootHeerenveen staat een puzzel waarmee u leuke prijsjes kunt winnen. Stuur uw oplossing via de email of met traditionele post. U kunt dit sturen naar: info@grootheerenveen.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 02-2021 - tot uiterlijk 10 maart 2021. Wij wensen u weer veel puzzelplezier!
18 17
4 14
22
19
17
Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers te vinden ord wo rde het gekleu
grensbewaking
Surinaams gerecht
Germaanse godheid
alleenrecht
operatiemes
zonnescherm
bestuurder
3
betrekking
delegeren
riv. in Duitsland
7
sprookjesfiguur
tropische boom
2
gegevens
buitenmuur
seintaal
projectieplaatje
water in Friesland filmer
Europeaan
wild
4
kledingstuk
insecteneter
maangodin adellijke vrouw
greppel
eerste opvoering
cadans
9
deel v.e. dier
slot
7
riv. in Schotland
gespierd
beroep verlaagde toon
Indiaas gewaad
maand
christelijk feest
klein hert enige ik
Militaire Politie
pl. in Duitsland
Europese hoofdstad
waard
tuinkamer
riv. in Frankrijk
11
10
de oudste vrucht
damesjasje
in opdracht
verwonding
vragend vnw.
gelijkluidend
8
3 7
5 1 8 7 7 4 8 6 8 4 1 2 9 7 5 1 6 6 3 8 2 9 6 4
6
parelduikster
slaapziekte
9 2
© www.puzzelpro.nl
verdieping kolfglas hemelgeest
afrekenen
5
luizenei
deel v.e. boom
bid (Latijn)
jaargetijde
oerwoud herfstbloem
snuiftabak
loon
kennis
droog
genoeg
1
sprookjesfiguur
deel v. Frankrijk als gast
mond
Aangeboden en te besteden bij: KEURSLAGER ZIJLSTRA
brede sjaal
Keurslagerij Zijlstra
gemeen
12
Pleinweg 14-16 HEERENVEEN 0513-627444
8
bevalligheid
Scharnestraat 6 SNEEK 0515-414154
www.keurslagerzijlstra.nl
© www.puzzelpro.nl 1
WAARDEBON T.W.V. € 30,-
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Winnaars puzzel Grootheerenveen 01-2021 Arend Heida uit Heerenveen heeft de waardebon t.w.v. € 30,00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Keurslagerij Zijlstra in Heerenveen. Marjan Kerkstra uit Katlijk heeft de waardebon t.w.v. € 25,00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Hema Heerenveen.
PUZZEL
EN WIN
EBON D R A A W ,00 5 2 € N VA
OPLOSSING EDITIE 01-2021: Zweedse puzzel: SUCCESVERHAAL / woordzoeker: STRUIKELBLOK
STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 02-2021 VÓÓR 10 maart 2021 PER EMAIL NAAR: info@grootheerenveen.nl OF NAAR: GROOTheerenveen, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK
COLOFON GrootHeerenveen is een maandelijkse uitgave van Ying Media en wordt huis-aan-huis verspreid in gemeente Heerenveen en omliggende dorpen en steden in een straal van ca. 10 km van Heerenveen. Oplage: 28.000 exemplaren.
UITGEVER
Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl Internet www.grootheerenveen.nl
EINDREDACTIE Henk de Vries
REDACTIE
redactie@grootheerenveen.nl
Henk de Vries, Marije Nutma, Albert Bouwman, Eelke Lok, Wim Walda, Janita Baron, Dennis Stoelwinder en Henk van der Veer
BLADMANAGEMENT
VORMGEVING
REDACTIETIPS?
Nicky Bosma (nicky@yingmedia.nl)
Frans van Dam (bliidd.nl)
FOTOGRAFIE
Mustafa Gumussu FPH, Dennis Stoelwinder, Johan Brouwer.
ILLUSTRATIES IN BIJLAGE DIGITALISERING IN DE ZORG Lotte van der Meij (Liflotte.nl)
VERKOOP
Mieke Alferink, Ying Mellema, Neeltje Oostra, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok.
DRUK
Hoekstra Krantendruk, Emmeloord
VERSPREIDING
FRL Verspreidingen, Leeuwarden Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.
DE EERSTVOLGENDE UITGAVE VAN MAANDBLAD GROOTHEERENVEEN VERSCHIJNT OP: DONDERDAG 18 MAART 2021
20 cm diameter
46 cm
llatie
Prijs incl. insta
20 , 8 9 €9
Voorkomt kalkaanslag en filtert je drinkwater Zamarra Kok Kalkaanslag is een grote ergernis; het maakt de toiletpot bruin, douchetegels dof en is slecht voor apparaten. Daarom heb ik een Big Green kalkpreventie apparaat met koolstoffilter laten installeren. Zacht water (en dus koffie en thee) smaakt beter en de waterkoker blijft schoon. Ik kan met een kwart minder (vaat)wasmiddel toe en hoef geen speciale sanitairreiniger meer te gebruiken. Vooral het gebrek aan kalkaanslag in de badkamer scheelt erg veel poetswerk. Helaas moet ik de douche nog wel nadrogen, omdat anders opgedroogde waterdruppels met magnesiumresidu zichtbaar blijven. Telegraaf, 4 juli 2020
ALLE VOORDELEN OP EEN RIJTJE BIG GREEN
WATER ONTHARDER
Voorkomt kalkaanslag Verwijdert bestaande kalk Verbetert geur, kleur en smaak Filtert op chemicaliën Ongefilterd kraanwater
Gefilterd met de Big Green
Behoudt calcium en magnesium Verspilt geen water Werkt zonder zout Gebruikt geen stroom Geen afvoer nodig
Nel Zeer tevreden met de Big green. We hadden een ontharder met zout maar vanwege het zout in je drinkwater waren we daar niet blij mee. Omdat we een natrium arm dieet volgen werd ons geadviseerd om de ontharder weg te doen. Na installatie van de big green merken we meteen verschil aan ons drinkwater, de smaak is veel lekkerder. De kalkaanslag komt niet meer terug. Het werkt geweldig. Edam, 4 januari 2021
Jaap Jurjen en Froukje Veenstra Wij zijn nu vier weken in het bezit van de BigGreen. Wij zijn super tevreden. Alles is schoner (koffiezetapparaat, was-en afwasmachine, douchecabine etc.) en zachter. En het water smaakt inderdaad lekkerder. Inmiddels onze lieve buren ook hiervan in kennis gesteld, en ook zij zijn nu bezitters geworden van de BigGreen. Zegt het voort, zegt het voort. Sumar, 26 januari 2020
Onderhoudsvrij Milieuvriendelijk Duurzaam
Filter geplaatst in kruipruimte
Filter geplaatst in meterkast
Verwijdert sediment, zware metalen en chemicaliën
De Big Green wordt geleverd en geïnstalleerd door een van onze ervaren installateurs. Zo bent u ervan verzekerd dat alles perfect werkt, heeft u voortaan geen last meer van kalkaanslag en
Actie:
kunt genieten van zuiver drinkwater.
1-ste vervangfilter volgend jaar
GRATIS!
www.big-green.nl • Informatie 0299-321188
Ridderdijk 11b, 8741 KE Hartwerd | 0515 569 811 | info@automobielbedrijfjaarsma.nl | automobielbedrijfjaarsma.nl
Ridderdijk 11b, 8741 KE Hartwerd | 0515 569 811 | info@automobielbedrijfjaarsma.nl | automobielbedrijfjaarsma.nl Ridderdijk 11b, 8741 KE Hartwerd | 0515 569 811 | info@automobielbedrijfjaarsma.nl | automobielbedrijfjaarsma.nl
VOOR DE ONDERNEMER VOOR DE DIE DURFT ONDERNEMER
DIE DURFT RAM 1500
OORRAM DE 1500 NDERNEMER E DURFT Sport Night Edition
Sport Night Edition
RAM 1500
1
1)
€ 62.950 of
Sport
Limited Night Edition
RAM 1500
RAM 1500 Sport
Limited Night Edition
€ 62.950 of
€ 599 p/m fin. lease
RAM 1500
€ 69.950 of
€ 699
€ 54.950 of
€ 499
p/m in. lease2
€ 69.950 of
Op basis van een aanbetaling van
€ 54.950 of
2) Op basis van een aanbetaling van € 16.475 en een slotsom van € 22.734
€ 16.400 en een slotsom van € 20.486
p/m in. lease3
3) Op basis van een aanbetaling van € 15.550 en een slotsom van € 17.858,75
€ 599 p/m fin. lease € 699 p/m in. lease € 499 in. lease Alle auto’s inclusief LPG, cover over de laadbak en een 13-polige trekhaak. Prijzen zijn rijklaar, geen p/m bijkomende kosten.
AM 1500
1
rt Night Edition€ 16.400 en een slotsom van € 20.486 1)
Op basis van een aanbetaling van
RAM 1500
Limited Night Edition Op basis van een aanbetaling van € 16.475 en een slotsom van € 22.734 2)
RAM 1500
2
3
Sport
Op basis van een aanbetaling van € 15.550 en een slotsom van € 17.858,75 3)
Alle auto’s inclusief LPG, cover over de laadbak en een 13-polige trekhaak. Prijzen zijn rijklaar, geen bijkomende kosten.
€ 62.950
€ 69.950
€ 54.950