GrootHeerenveen 7 - 2018 by GrootMedia

07-2018

groot

heerenveen

FOTO:MUSTAFA GUMMUSSU - FPH.NL

GROOTHEERENVEEN.NL

3e JAARGANG • NR. 07

BERT JONKER

vertrekt voor een jaar naar Florida

Gratis waardebepaling! Weten wat jouw huis waard is?

www.makelaardijhoekstra.nl/waardebepaling



NUMMER 07 • 2018

TOERIST IN EIGEN PROVINCIE Friesland wordt deze zomer bezocht door massa’s extra toeristen. Toeristen komen hier élke zomer al natuurlijk, maar dit keer komen er veel meer. Dat komt door ‘Culturele Hoofdstad’. Leeuwarden krijgt óók veel meer bezoekers ‘te verduren’, maar dat is een apart hoofdstuk binnen ‘Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofdstad van Europa 2018’, kortweg LF2018. Die twee verschillende letters L en F staan er niet voor niets. Leeuwarden is Liwwadden en Friesland is Fryslân en dat zijn twee aparte waarden. Dat is altijd zo geweest en dat zal ook altijd zo blijven.

Wellicht zien de bestuurders van de gemeentelijke overheden en de provincie dat anders, maar de ‘mienskip’ is daar over het algemeen heel duidelijk in. Echte Liwwadders willen absoluut geen Friezen heten, en de

Friezen hebben het over Leeuwarden als de ‘Hoofdplaats’, zoals ze het in Bokwerd zo mooi kunnen verwoorden. Cambuur is van Liwwadden en sc Heerenveen is van Fryslân. Stadsschouwburg De Harmonie is van Leeuwarden en schouwburg De Lawei is van Friesland. Een overgroot deel van het hoofdprogramma van LF2018 mag dan de letter L dragen; wij, de ‘mienskip’ van de letter F, kunnen er met onze eigen ‘programma’s’ ook wat van. Of het nou een Amerikaanse fontein in waterrijk Akkrum is of een theaterspektakel onder de toren van Katlijk of Haskerdijken; of het de grote finaledag van de Europese Sporten voor Alle Spelen in Sportstad is of de skûtsjes van Akkrum en Heerenveen op de Friese meren; Fryslân trekt dit zomerseizoen massa’s toeristen. Ik voel me zelf bijna een toerist in de eigen provincie en weet

opmerkelijk...

KNOTSGEKKE PARADE HORECA STRAATVOLLEYBAL

Met het stellen van de duurzaamheidsopgave en het plaatsen van de zonnepanelen, hoopt Wetterskip Fryslân ook andere (overheids-) instanties te inspireren. Berenst: ‘Dat zij ook een bijdrage leveren aan het verminderen van de opwarming van de aarde en de daarmee gepaard gaande klimaatverandering.’ Het waterschap brengt de zonnepanelen in 2019 op de zuiveringen aan en rondt de werkzaamheden in 2020 af. Het project kan met het verkrijgen van duurzaamheidssubsidie budgetneutraal worden uitgevoerd.

Het was zondagmiddag weer groot feest voorafgaand aan het jaarlijkse Horeca Volleybal Toernooi op de Oude Koemarkt in het centrum van Heerenveen. Traditioneel presenteerden de teams van de Heerenveense horecabedrijven zich in een knotsgekke parade. Mede door het schitterende weer zaten de terrassen rond 13.00 uur al goed vol. De meest gekke acts kwamen voorbij. Van gabbers tot Max Verstappen. Het publiek genoot dan ook volop van het enige echte Heerenveense carnaval. Na de parade gingen de teams van de deelnemende horecabedrijven na het nuttigen van de nodige alcoholische versnaperingen de strijd met elkaar aan. Dit onder toeziend oog van broodnuchtere scheidsrechters…. Het was nog lang gezellig in het centrum van Heerenveen.

ZONNEPANELEN OP RIOOLWATERZUIVERINGSINSTALLATIES Wetterskip Fryslân plaatst in 2019 zonnepanelen op een aantal van haar rioolwaterzuiveringsinstallaties (rwzi’s). De realisatie van de circa 35.000 zonnepanelen kost 15 miljoen euro en draagt voor 17% bij aan de klimaatdoelstelling van het waterschap. De CO2-uitstoot wordt hiermee met 13% gereduceerd. Wetterskip Fryslân streeft ernaar om in 2020 in totaal 40 procent van haar energiebehoefte duurzaam op te wekken. ‘Met onze klimaatdoelstelling dragen we bij aan de vermindering van fossiele CO2-emissie’, zegt Egbert Berenst, lid van het dagelijks bestuur van Wetterskip Fryslân. ‘Met de plaatsing van de zonnepanelen en de realisatie van de duurzame slibverwerking in Heerenveen en Leeuwarden, waarover in april al een positief besluit werd genomen, maken we een grote stap in de goede richting.’

soms niet waar ik eerst en laatst moet zijn. Voor het eerst is mijn zomervakantie-agenda overvol in plaats van helemaal leeg. Gelukkig is er een rustpunt in al die drukte: GROOTHEERENVEEN Krant. Elke maand goed voor enkele uren ontspannen leesplezier uit de eigen regio.

Henk de Vries, @HeerenveenZT

Maandelijkse rubriek met opmerkelijke zaken in de regio. Is u wat opgevallen, wilt u ons deelgenoot maken van een leuke gebeurtenis, of heeft u een een aankondiging of tip voor ons, stuur deze dan naar redactie@grootheerenveen.nl andere liefde, de muziek. Vanaf maandag 9 juli is Piet iedere werkdag als DJ te horen in het programma Weistra op wei, van 16.00 tot 19.00 uur bij Omrop Fryslân op 92.2FM. Tussen alle monitoren met weerkaarten staat vanaf nu een draaitafel waarmee DJ Piet Paulusma dagelijks zijn Pietplaat zal laten horen aan de luisteraars van Omrop Fryslân. Iedere dag haalt Piet Paulusma een andere plaat uit zijn favorieten en bestempelt die als Pietplaat van de dag. Wat veel mensen niet weten is dat de Friese weerman vroeger een populaire DJ was. “Toen ik jonger was, was ik altijd een wat verlegen jongen. Toch weerhield dat me er niet van om als DJ aan de slag te gaan. Het DJ’en begon gewoon thuis met een draaitafel. Later draaide ik ook op schoolfeesten en langzaam maar zeker ook op grotere feesten. En nu mag ik dus mijn eigen Pietplaat presenteren bij Omrop Fryslân, zo is de cirkel weer rond.”

ONKRUIDKOKER BOELE NIJHOLT GAAT BERENKLAUWEN TE LIJF MET KOKEND HEET WATER Onkruidkoker Boele Nijholt van Van Abbema Groentechniek uit Ideard is in Heerenveen bezig met het verwijderen van berenklauwen. Dit doet hij door heet water van 120 graden op de planten te spuiten, wat veel stoom oplevert. Met het zonlicht er bij levert dit sfeervolle beelden op. Op de foto is Nijholt aan het werk in de Le Roy tuin, de ecokathedraal aan de Pres. Kennedylaan in Heerenveen-Midden. Volgens Europese wetgeving is het verplicht om de groei van berenklauw te verminderen. De gemeente Heerenveen is al jarenlang voorstander van het op een ecologische manier aanpakken van onkruid. Er wordt daarom ook geen gebruik gemaakt van gif. Nadeel van de kook-methode is wel dat er ondanks het gericht spuiten op berenklauwen onbedoeld ook andere planten doodgespoten worden. Ook kost het warm houden van het water en het rijden langs de tuin de nodige energie.

Piet Paulusma pakt zijn oude liefde weer op en wordt DJ bij Omrop Fryslân. Al jaren is Piet Paulusma succesvol als weerman. Maar naast zijn liefde voor het weer heeft Piet ook een

Op 11 en 12 augustus zijn er weer de open fuchsia tuinen. Voor een overvloed aan prachtige fuchsia’s en enkele andere bloemen en planten stellen twee leden van de fuchsia vereniging hun tuinen open voor publiek. De tuinen van de leden bevinden zich aan beide zijden van de Tjonger. Vele fuchsia`s, Geraniums, Streptocarpus, pelargoniums, kuipplanten en vaste planten staan uitnodigend te bloeien. In Oranjewoud kan men tevens oude gereedschappen bewonderen en in Ter Idzard is er een kleine tentoonstelling van vuurtorens. De toegang is gratis en u bent beide dagen van 10:00 tot 17:00 uur van harte uitgenodigd om langs te komen. De adressen van de open tuinen zijn: Fam. Woudstra Idzardaweg 33, Ter Idzard 0561-688335 Fam. Klijnstra Krukmanslaan 36, Oranjewoud 0513-633351

APPELTAARTWEDSTRIJD ALS AFSLUITING PLUSMIENSKIP PROJECT Op 15 september is de ‘Mildam Oogst’-dag. Tevens is dit de afsluiting van het PLUSmienskip project. Plaatselijk Belang Mildam heeft daarom een appeltaartwedstrijd georganiseerd. De appeltaarten bakwedstrijd staat open voor alle inwoners uit Bontebok, Katlijk en Mildam en meedoen is makkelijk! Een professionele jury ziet uw appeltaart met spanning tegemoet. Tijdens deze dag wordt de eerste prijs toegekend aan degene die de smakelijkste, origineelste, volmaaktst doorbakken appeltaart heeft ingeleverd. Verlekker je vooraf aan een plan en geef je tijdig op. Bak de smakelijkste appeltaart die herkenbaar is als ‘appelbaksel’. Elke appelsoort mag, evenals eigen toevoegingen van kruiden, noten en/of vers fruit. Elke vorm mag, een ronde taart, slofje, strudel of tarte tatin, als het maar ‘appelig’ wordt.

OUDE LIEFDE TERUG IN HET LEVEN VAN PIET PAULUSMA

FUCHSIA SHOW IN ORANJEWOUD EN TER IDZARD

Lever de taart op de PLUS Evenementen dag op 15 september tussen 11 en 12 uur in de speeltuin/evenemententerrein achter de Aylvalaan in Mildam. Zorg dat je wint! Aanmelden kan via pbhotmail@hotmail.com

BIJZONDERE LUCHTBALLON BOVEN HEERENVEEN Een bijzondere luchtballon trok zaterdagavond de aandacht van GrootHeerenveen fotograaf Hielke Weening. Hij zag de enorme ballon in de vorm van een racemotor varen boven wijk De Greiden in Heerenveen. Bijzonder is dat deze ballon enkel en alleen onder perfecte weersomstandigheden de lucht in kan. De motor is ook dit jaar aanwezig op de Ballonfeesten in Joure. Hier ging de motor vorig jaar slechts twee van de vijf dagen de lucht in.

heerenveen KIJK OOK OP: www.grootheerenveen.nl

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

DANSEN, LOUNGEN EN GENIETEN VAN WERELDSE

MUZIEK OP BUTTERFLY BEACH PARTY Dansen, loungen en genieten van wereldse muziek en heerlijk eten, dat waren zaterdag de ingrediënten van de tweede Butterfly Beach Party op het strand van De Heide in Heerenveen.

RENÉ BUITENWERF WINT WEDSTRIJD FOTO GROEP HEERENVEEN Vrijdagmiddag nam de heer René Buitenwerf zijn gewonnen foto op canvas in ontvangst bij Foto Groep Heerenveen. De heer Buitenwerf is de winnaar van de fotowedstrijd die GrootHeerenveen in samenwerking met Foto Groep in het voorjaar organiseerde. “Ik ben echt blij verrast. Ik ben 65 jaar oud en heb nog nooit wat gewonnen. De foto is gemaakt in Bontebok tijdens een fietstochtje met mijn vrouw. Ik keek over de Companonsvaart en zag dat het een schitterend samenspel van zonlicht in combinatie met het groen van de bomen en oever. ‘Stoppen’ riep ik tegen mijn vrouw. Thuis zag ik dat het een mooi beeld was en heb ik deze ingezonden. ” lacht de heer Buitenwerf bij het ophalen van zijn prijs. Uit handen van Arif en Sadik Gumussu van Foto Groep Heerenveen ontving de Heer Buitenwerf zijn gemaakte foto op een canvas ter waarde van 100 euro.

Dit jaar was het festivalterrein uitgebreid met een eetplein. Hier kon het publiek genieten van wereldse gerechten van diverse foodtrucks. “Vanaf het moment dat de poort open ging liep het lekker door. Naarmate de

middag verstreek werd het steeds drukker. Kijk om je heen en je ziet honderden genietende mensen. En het is ook nog eens perfect weer voor een leuk strandfeestje. We zijn dik tevreden!” laat de organisatie weten.

VEEL VERTIER OP DE FRYSKE DEI IN AKKRUM Zaterdag werd in Akkrum voor de 25ste keer een Fryske Dei gehouden. Ook dit jaar was het weer gezellig in het dorp. Als vanouds was er een uitgebreide hobbymarkt met vele Friese ambachten, waaronder uiteenlopende standhouders die op traditionele wijze hun waren aanprijzen. Voor de sportief ingestelde bezoekers waren er demonstraties van Friese sporten, zoals Fries dammen, schaken en de Friese volkssport bij uitstek: kaatsen Iedereen kon een partijtje meedoen, om zo kennis te maken met deze Friese sporten. Clown Auke liet de kinderen genieten van zijn grappen en grollen. Ook was er een overdekt springkussen, een suikerspin en andere lekkere versnaperingen. In de kleine Kanadeeskestrjitte was er palingroken. Nieuw was dit jaar De SlingeraapClinic! Het was voor iedereen mogelijk om deel te nemen aan deze clinic. Zaterdag 25 augustus is er weer het Open Fries Kampioenschap Slingeraap in Akkrum. ‘s Avonds was er live -muziek bij café Kromme Knilles, verzorgd door So What, de Akkrumer topband!

HONDERD OUDE TRACTOREN DOOR DE GEMEENTE HEERENVEEN Zaterdagmorgen verzamelden zich ruim 100 tractoren en bestuurders op een locatie aan de Lytse Wijngaarden in Luxwoude. Mannen van de oude trekker club (O.T.C) de Knipe organiseerden die zaterdag voor de 21e keer een tractortocht.

OPENING SPORTIEF JUF BOEREMAPLEIN IN AKKRUM Zaterdag werd het Juf Boeremaplein geopend. Wethouder Hans Broekhuizen was bij deze feestelijke gebeurtenis aanwezig. De wethouder kreeg hulp van een groot aantal kinderen om de openingshandeling te verrichten. Met het gezamenlijk hijsen van de vlag werd de speelaccommodatie geopend. In de afgelopen jaren is er enthousiast gewerkt door een groot aantal mensen om deze speelplaats te realiseren. En het resultaat mag er zijn! Een skeelerbaan en een speelveld met veel attributen. Zowel jong als oud kunnen zich vermaken op het terrein. Zo is er onder andere een aantal bootcamp attributen geplaatst. Nadat de voormalige Juf Boeremaskoalle was gesloopt, was er ruimte beschikbaar. Plaatselijk Belang had hier wel een plan voor en dat kon worden gerealiseerd. Na de plannen was het ook nodig om de benodigde gelden bij elkaar te krijgen. En dat is gelukt met onder andere de beschikbare subsidies. Akkrum kan trots zijn op dit unieke en mooie project.

Er waren deelnemers uit de regio maar ook van veel verder, zoals Hallum. Diever en Sint Annaparochie. Enkele deelnemers hadden er dan ook al een behoorlijke tocht op zitten voordat ze aankwamen bij de start in Luxwoude. De tocht, de Joop Dol toertocht, werd eerder georganiseerd door de mannen van Mildam. Vanaf vorig jaar door de O.T.C. De tractortocht ging van start in Luxwoude

en er werd dik 60 kilometer gereden. De totale lengte van de stoet was 2 kilometer. Even na twaalf uur uur kwam de stoet door Heerenveen. Via de Haskeruitgang werd er naar Luinjeberd gereden. Bij Knijpstra werden broodjes genuttigd. Na de broodjes was het nog een 20 kilometer en zat de tractortocht er weer op.

BEDRIJVEN EN WINKELS DE KNIPE GEWOON

GEOPEND TIJDENS WERKZAAMHEDEN

De Meyerweg wordt de komende maanden helemaal aangepakt. Medio december hoopt men klaar te zijn met de herinrichting. Een lang gekoesterde wens van de dorpsbewoners gaat in vervulling. Er was al jaren sprake van ergernis door het snelle rijden van vele automobilisten. Na de werkzaamheden zal de weg een stuk veiliger zijn. De komende weken zal de Meyerweg regelmatig afgesloten zijn voor verkeer. De bedrijven in de straat zijn gewoon geopend. Wel zult u uw auto moeten parkeren voor de afzettingen. Vervolgens kunt u te voet naar winkels en bedrijven in het dorp. De Tramweg is gewoon bereikbaar evenals de Zestienroeden. Hier is ruimte voor uw auto.

‘WEHELPEN’BALIE IN HET

GEMEENTEHUIS

Vorige week opende burgemeester Tjeerd van der Zwan de vierde WeHelpen-balie van Heerenveen. Want naast dat WeHelpen een plek op het internet is, kun je ook naar binnen lopen bij de Rabobankwinkel, wijkcentrum De As en de bibliotheken van Heerenveen en Akkrum. En nu dus ook bij het gemeentehuis, waar balie 5 de WeHelpen-balie is geworden. Hier krijg je hulp om gebruik te kunnen maken van WeHelpen. Ergens hulp bij vragen is best lastig. Maar soms wel nodig. En daarom is er WeHelpen, een digitale marktplaats om elkaar te helpen. Inwoners en professionals die vragen hebben of een aanbod willen doen namens cliënten zijn welkom bij WeHelpen. Samen ervoor zorgen dat het makkelijker wordt om hulp te vragen en geven. Zie ook www.wehelpen.nl.

EEN KIJKJE IN DE WERELD VAN EEN BIJENVOLK

Zondagmiddag opende Bijenvereniging Oranjewoud haar bijenstal voor het publiek tijdens de Landelijke Open Imkerijdag. Dit jaar met een extra feestelijk tintje door het 75-jarig bestaan van de vereniging. Wethouder Broekhuizen sprak namens de gemeente Heerenveen evenals de heer B. Willigenburg, lid van het hoofdbestuur van de Nederlandse Bijenhouders Vereniging. Enthousiaste imkers vertelden aan het vele publiek over het fascinerende leven van de honingbij en demonstreerden wat er komt kijken bij de uitvoering van hun mooie hobby. Bezoekers kregen uitleg over de aanwezige bijenvolken. Ook kon men in een bijenvolk kijken. Op het terrein stond ook een kraam waar bijenproducten werden verkocht.

NUMMER 07 • 2018

Bert Jonker vertrekt voor een jaar naar Florida Bert Jonker, directeur eigenaar van CLAFIS Ingenieus vertrekt per 30 juli voor een jaar naar Florida om daar te gaan wonen en de Amerikaanse tak van zijn bedrijf op te zetten! Bert Jonker heeft zijn nieuwe visitekaartje al laten drukken. Komt dit vertrek nu als een donderslag bij heldere hemel? Voor mensen uit Jonker zijn naaste omgeving zeker niet. In een openhartig (‘ik ben altijd openhartig, soms wel eens té’) interview met deze krant vertelt hij de reden van zijn opvallende move. Ons gesprek vindt plaats op de tweede etage voor wat vroeger de Technische School was, nu de plaats waar CLAFIS zijn hoofdkantoor heeft gevestigd. Voor wie het nog niet wist: CLAFIS Ingenieus is een landelijk opererend ingenieursbureau met een sterk regionaal netwerk waar 500 medewerkers aan verbonden zijn. TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO MUSTAFA GUMMUSSU - FPH.NL

“Drie jaar geleden heb ik met mijn vrouw besloten om in Amerika te gaan wonen. Waarom? Direct na onze studies wilde mijn vrouw graag op wereldreis. Na mijn studententijd, de Hogere Zeevaartschool waar ik gestudeerd heb, stond ik behoorlijk ‘onder water’. Omdat het er ruim 30 jaar geleden financieel niet in zat om een wereldreis te ondernemen, zijn we gaan werken.” “Toen we drie jaar geleden naar Costa Rica op vakantie zijn geweest en vanuit daar ook een week in Florida waren, zaten we daar op een gegeven moment elkaar aan te kijken en zeiden we tegen elkaar:‘hier zou ik wel willen wonen’. “CLAFIS, mijn bedrijf, bestaat 14 jaar. We hebben nu 500 mensen in dienst. Ik ben een mensenmens, maar ik ken de helft van mijn personeel niet meer. En dat vind ik niet leuk, écht niet! Dat doet mij verdriet. En waarom? Ze kennen mij allemaal wel, maar omgekeerd niet. Dat vind ik verschrikkelijk.”

ONDERNEMER “Toen wij daar in Amerika op vakantie waren voelde het ook al zo dat ik moest managen op mijn werk. Dat vind ik helemaal niet leuk, ik ben er ook niet goed in. Een van mijn twee ‘kroonprinsen’ binnen het bedrijf is Bram van Hees. Die heb ik een dik jaar geleden operationeel directeur gemaakt. Hij was toen op 1 april precies tien jaar in dienst. Bij mij is niks toeval, ik denk over dat soort dingen na. Bram kan fantastisch managen. Ik heb er toen over nagedacht hoe ik het zo kon ‘masseren’ dat ik weer in mijn eigen kracht zou kunnen komen. Ik ben een ondernemer, geen manager.” “Toen we hadden besloten dat we een jaar in Florida zouden gaan wonen, ben ik verder gaan denken. Dat ik van daaruit de Amerikaanse tak van CLAFIS zelf zou opzetten en wat mijn nieuwe rol binnen het hele bedrijf zou zijn. Ik heb besloten om het zo te doen. Dan heb ik voor mijn vrouw een bepaalde belofte ingelost, zo voelde dat bij mij. Verder geef ik Bram en andere mensen binnen het bedrijf ruimte om zelf door te kunnen groeien en niet onbelangrijk, ik zet mij zelf weer in mijn eigen kracht. Dat is toch fantastisch?! Ik win dus drie keer, hoe mooi wil je het hebben!” Bert Jonker gaat samen met zijn vrouw en twee van hun drie kinderen naar Amerika, ook heel bijzonder vindt de CLAFIS-directeur. “Onze oudste zoon van 21 jaar studeert in Groningen en gaat niet mee. Onze dochter is 19 jaar, die gaat wel mee. En dan hebben

we nog onze jongste zoon, van negen, die gaat uiteraard ook mee. Dat vinden wij ook een unieke ervaring. Ik hoef niet meer zo zeer te winnen, maar dit voelt als winnen. Als je dit ook kunt meegeven aan je kinderen dan is dat eigenlijk voor iedereen onbetaalbaar. Ja toch?!” “We gaan daar voor een jaar wonen en ik ga mijn bedrijf daar verder opzetten. Ik moest voor mijn visum al een real & active business hebben en dat is best een complex proces. Daar ben ik meer dan een jaar mee bezig geweest. Ik heb het visitekaartje van CLAFIS Ingenious Inc. inmiddels in huis. We hebben normaliter geen functies op onze kaartjes staan, maar dit keer kon ik het niet laten: Ing. L.C.J. (Bert) Jonker, President!”

FAMILIY FIRST “Of ik klaar ben met Nederland? Nee, ik ben totaal niet klaar met Nederland. Ik heb tegen iedereen in mijn omgeving gezegd dat ik vanaf juli 2018 eventjes stop met alles in Nederland. Ik reset, de stopwatch gaat op nul. Ik had acht openbare bestuursfuncties, vrijwilligersfuncties. Ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Nu druppelt de ene na de andere uitschrijving van de KvK binnen. Dat vind ik fantastisch. Mijn vrouw zegt:’Hm, deed je dat ook?’” “Ik kan niet stilzitten. Ik ga geen afstand nemen, ik ga daar iets nieuws doen, ik ga in Amerika mijn bedrijf opzetten. Het is misschien een grapje en ik moet uitkijken wat ik nu zeg. Trump zei: ‘America First!’ Ik draai het om: ‘Family First, CLAFIS second en Amerika third!’ Ik hoop wel dat ik door mijn werk een toegevoegde waarde heb voor Florida. Ik heb zeker een visie. Zij willen vechten tegen het water. Wat hebben wij als Nederlanders geleerd? Om met het water samen te leven. Niet dat ik ook maar enigszins de gedachte heb om daar de wereld te gaan verbeteren, maar ik wil uitleggen dat je niet moet vechten, dat je samen veel verder komt. Dat is mijn insteek. Als je niet kunt buigen, breek je af. Ik zal mij heel humble, nederig, gaan gedragen:’Perhaps I can help you.’ Mijn boodschap zal zijn: ‘You don’t have to fight against anything, you only have to live with each other, also with the water!’ Dat vind ik mooi.”

Bert Bert werd in 1966 geboren als oudste van het gezin aan het Van Brakelplein in de oude zeeheldenbuurt van de stad Groningen. Twee jaar na de geboorte van Bert volgde nog een zus en tien jaar later werd het gezin verblijd met de komst van een tweeling, een jongen en een meisje. De familie Jonker was regelmatig op zee. Moeder bestierde de huishouding. Als Bert tien jaar is verhuizen zijn ouders naar Bedum, waar hij naar de Gereformeerd Vrijgemaakte basisschool gaat. Bert denkt niet bepaald met positieve gevoelens terug aan die periode. Toen zijn moeder hem naar het Gereformeerd Vrijgemaakt Lyceum in de stad Groningen stuurde weigerde de jonge Bert dat min of meer. Zijn keus viel op het VWO van het Wessel Gansfort College en daar begint zijn middelbare schooltijd. Nadat Bert er zijn diploma heeft gehaald, gaat hij naar de Hogere Zeevaartschool, de Willem Barentsz op Terschelling. In z’n monsterboekje heeft Jonker een jaar vaartijd staan, maar doordat hij last had van chronische zeeziekte, strandde die carrière uiteindelijk toch. Veertien jaar geleden startte Bert Jonker met zijn bedrijf CLAFIS in Heerenveen.

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S JOHAN BROUWER

heerenveen

“Als je niet kunt

buigen, breek je af. Ik zal mij daar heel humble, nederig gaan gedragen: ’Perhaps I can help you.’”

GROOTHEERENVEEN.NL

BEZOEK ONZE

KEUKENSHOWROOM! ONZE KEUKENS ALTIJD TEGEN DE BESTE PRIJS EN APPARATUUR TEGEN INTERNETPRIJZEN!

HEIDEBUREN 49 8441 GM HEERENVEEN 0513 842 702 INFO@KEUKENPAKHUYS.NL WWW.KEUKENPAKHUYS.NL

PROFITEER VAN ONZE PAKHUYSAANBIEDINGEN!

KIJK OOK OP: WWW.KEUKENPAKHUYS.NL WEBWINKELPRIJS = WINKELPRIJS, DUS ALTIJD DE BESTE PRIJS !!

Neso daglenzen

Ideaal voor op vakantie! Ultra dunne verpakking, makkelijk voor onderweg

Nu € 2 0 per 30-pack

3 ETAGES VERLICHTING!

ZOMER

OPRUIMING!

Wij maken ruimte voor de nieuwste collecties. Kom langs en profiteer van hoge kortingen!

TOT 50% KORTING!

Oosterdijk 89 Sneek • 0515-412874 • info@deboerlicht.nl • www.deboerlicht.nl

Lindegracht 1, 8441 GJ Heerenveen / www.fransvanbockhooven.nl

NKL1820_OptiviewNeso_adv_Bockhooven_210x297mm.indd 1

10-07-18 15:48

Lindegracht 1 - Heerenveen - 0513-840723 info@fransvanbockhooven.nl - www.fransvanbockhooven.nl

Ik koop ! a r e m a c w u jo www.foto-groep.nl

Wij zetten de Joker voor jou in bij aanschaf van de SONY A7 serie ( SONY A7, A7II, A7III, A7R, A7RII, A7RIII, A7S, A7SII )

Bovenop de inruilwaarde van je huidige apparatuur geven we

tot €300 extra inruilwaarde

Laat je spullen taxeren door een van onze specialisten en weet binnen 1 dag wat je moet investeren. Foto-Groep Heerenveen Wettertoer 4, Heerenveen tel: 0513 62 88 81 heerenveen@foto-groep.nl

www.foto-groep.nl

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

JANNIE KOSTER IS VOORZITTER VAN GROEI & BLOEI AFDELING HEERENVEEN

“GRAS MAAIEN IN HET WATER, DAT IS DE BEDOELING NIET” ‘Groei & Bloei’ is de vereniging die in heel Nederland allerlei activiteiten ontwikkelt rond tuinen en tuinieren. Van open tuindagen tot planten- en bollenruilbeurs, van workshops onderhoud tuingereedschap tot winterwandelingen over de heide, ‘Groei & Bloei’ is het hele jaar door actief bezig om de wereld mooier te maken. Of beter gezegd: groener. GrootHeerenveen Krant had een ontmoeting met Jannie Koster-van Leeuwen, voorzitter van ‘Groei & Bloei’ afdeling Heerenveen. TEKST HENK DE VRIES // FOTO'S INEKE DE VRIES

ZEILEN OP DE FRIESE MEREN Officieel is Jannie Koster-van Leeuwen ‘tijdelijk waarnemend voorzitter’ van de Heerenveense afdeling van de vereniging Groei & Bloei, voluit de ‘Koninklijke Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkunde / Groei & Bloei’ genoemd. ‘Tijdelijk waarnemend’ is een rekbaar begrip in de praktijk. Jannie Koster: “Omdat ik van tuinen en tuinieren houd, ben ik, toen ik twintig jaar geleden in Friesland kwam wonen, lid geworden van ‘Groei & Bloei’, afdeling Heerenveen. Op een gegeven moment bleek, dat het bestuur van de afdeling zonder voorzitter zat, dus vroegen ze mij of ik dat wilde doen. Ik ben nu bijna tien jaar voorzitter.” Jannie Koster komt oorspronkelijk uit het gebied rond de Zuid-Hollandse Nieuwkoopse plassen en houdt van het water. Ook van zeilen op de Friese meren. “Ik leerde al zeilend in Friesland mijn huidige man kennen”, vertelt Jannie. “Die kwam uit Terkaple. Samen zijn we in Echtenerbrug gaan wonen. Ik heb altijd in de gezondheidszorg gewerkt, waarvan tien jaar in Friesland. Ik werk met mensen met een beperking. Ik spreek geen Fries, maar kan het inmiddels wel verstaan. Dat moet ook, als je in de gezondheidszorg werkt. Mensen spreken graag in hun eigen taal, als het er op aan komt, en ik moet hen, als ik ze wil helpen, dan wel kunnen begrijpen.”

NEDERLAND MOET GROEN BLIJVEN “Er zijn 130 ‘Groei & Bloei’ afdelingen in Nederland; Friesland telt er zes. De afdeling Heerenveen bestaat volgend jaar 75 jaar.” Ze twijfelt direct aan haar woorden. “Of is het

nou 50 jaar? Dat zoek ik nog even op.”

KONINKLIJK TUINTJE IN DE LINDEGRACHT

“We hebben dan wel een klein bestuur, maar heel veel actieve vrijwilligers. Van de ruim driehonderd Heerenveense leden zijn er 120 actief bezig met de doelstelling van de vereniging. Die is, kort samengevat: Nederland moet groen blijven. Om dat duidelijk te maken, moeten we vooral ook de jeugd bereiken. We moeten het overbrengen op jongeren en daarom geven we ook les op scholen. Op een basisschool vragen we de kinderen bijvoorbeeld naar de tuin bij hen thuis. Daar blijken dan vooral vuilnisbakken, fietsen en een trampoline in te staan. Daarna vragen we de kinderen om hun eigen tuin te ontwerpen, zoals ze die het zelf het liefste hebben.” “Vijf jaar geleden is het idee ontstaan om samen met basisscholen drijvende tuintjes te maken voor in de Lindegracht in het centrum van Heerenveen. Het Nordwin College werkt daar ook aan mee. Daar zit ook onze toekomst; veel leerlingen van het Nordwin College studeren en werken in de richting ‘groen’.”

“Ik kwam op het idee voor de drijvende tuintjes, omdat de Lindegracht zo kaal was. De tuintjes moesten wat mij betreft groter zijn dan een stoeptegel. We hebben met de leerlingen van het Nordwin College houten bakken gemaakt van één vierkante meter, die kunnen drijven. Die mogen worden gevuld. De ene helft door de leden van de vereniging, de andere helft door scholen, instellingen en bedrijven. Ik ben met mijn idee naar de gemeente Heerenveen gestapt en daar was men direct positief. Wij zorgen ervoor dat onze leden en de scholen de tuintjes maken en de gemeente plaatst de tuintjes in het water. Dat plaatsen mogen we zelf niet doen. Elk jaar in juni komt het wijkteam van Piet van der Leeuw met pontons de gracht in om de bakken met tuintjes te water te laten. Het project duurt tot en met september, dan worden de tuintjes weer opgeruimd.”

Gezellig Entreekaartje naar voor De Bios? maar € 7,Gebruik deze waardebon!

Geldig t/m 21 august 2018 | niet i.c.m. andere acties € 2,00 toeslag bij 3D en kindercombi | € 1,50 toeslag bij lange ilm max. 4 pers/bon - GROOTHEERENVEEN 07-2018

DE BIOS HEERENVEEN Burg. Kuperusplein 52 Heerenveen

Reserveren? Bel 0513-654051 of www.bios-heerenveen.com

verwerkt, en dan moet je op een gegeven moment het water in om dat wat bij te kunnen houden. Gras maaien in het water, dat is de bedoeling niet. In één van de drijvende tuintjes van dit jaar is een kroon te vinden. We zijn niet voor niets een Koninklijke vereniging, dus een koninklijk tuintje in de Lindegracht is natuurlijk heel mooi. Alleen bij het te water laten van de tuintjes is de kroon in de tuinaarde gezakt. Hij staat nu scheef. Moet ik toch weer het water in om hem recht te zetten.” “O ja”, zegt Jannie Koster nog, als we afscheid nemen, “ik weet het weer, we bestaan 55 jaar in 2019. Het wordt hoe dan ook een jubileumjaar.”

OPEN TUINEN

Komende periode staan er nog Open Tuinweekenden op de agenda van ‘Groei & Bloei’, op 28-29 juli, 11-12 augustus en 1-2 september. Verderop in deze uitgave leest u hierover.

“Er liggen deze zomer 41 tuintjes in de gracht. We moeten wel opletten wat er in die bakken terecht komt. We hebben al eens meegemaakt, dat er te veel gras in was

[

TEGEN INLEVERING VAN DEZ ADVERTENTIE

]

RTING 20% NIETKOPO FEESTDAGEN

STEAKS V.A. 100 GRAM TOT 1000 GRAM T-BONE 500 GRAM - ONBEPERKT SALADEBUFFET (20 SOORTEN)

GELDIG T/M 18 AUGUSTUS 2018 • NIET IN COMBINATIE MET ANDERE KORTINGEN

DE EERSTE EN BESTE STEAK VAN FRIESLAND SINDS 1994!

TORO PINTO ACHTER DE KERK 4 - HEERENVEEN TEL 0513 610519

www.toropinto.nl

IJSWINCKEL 53 Ambachtelijk & Vers

De lekkerste ijswinckel met vers italiaans schepijs, heerlijk softijs, diverse milkshakes, razzle, slush puppie

IJSWINCKEL53 Ambachtelijk & Vers

Jister 53 - 8446 CG Heerenveen Tel.: 0513-627405 www.ijswinckel53.nl

Ontdek en ervaar • • • • • •

Motorjachten Staalbouw Openboten, sloepen, tenders Recreatie/funpaviljoen Klassieke schepen Accessoires

IJSWINCKEL53 Ambachtelijk & Vers

IJSWINCKEL Ambachtelijk & Vers

IJSWINCKE

8 t/m 13 februari 2019 WTC Expo Leeuwarden www.boot-holland.nl

Heliconweg 52 - Leeuwarden (Ingang West - Slauerhoffweg) - Tel. 058 2941 500 - info@wtcexpo.nl

Ambachtelijk & Vers

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

Op de koffie bij.. Wethouder Jaap van Veen GrootHeerenveen gaat elke maand op het gemeentehuis van Heerenveen op de koffie om te praten over de kijk van de lokale politici op wat er speelt in onze lokale samenleving. Ditmaal een kopje koffie bij wethouder Jaap van Veen, de nieuwkomer binnen het College van B & W. TEKST WIM WALDA // FOTO'S MUSTAFA GUMMUSSU - FPH.NL

“NIEUWE AFVALSCHEIDINGSBELEID IS GOEDKOPER VOOR INWONERS” VVD Wethouder Jaap van Veen (34) is samen met burgemeester Tjeerd van der Zwan en collega wethouders Jelle Zoetendal (PvdA) en Hans Broekhuizen (CDA) verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken in de gemeente Heerenveen. Van Veen is de nieuwkomer binnen het College van B & W. Een nadere kennismaking. HANDELSGEEST Jaap van Veen werd in 1983 geboren in het ziekenhuis van Meppel en is getogen in de dorpskern Oldemarkt, gelegen in de kop van Overijssel, 500 meter van de Friese grens, als oudste van drie kinderen. Oldemarkt maakte toen nog deel uit van de gemeente IJsselham, voordat het in 2001 bij de gemeente Steenwijkerland kwam door een herindeling van de gemeenten Brederwiede, Steenwijk en IJsselham. Zijn opa, oom en vader hadden een boerenbedrijf met meerdere locaties. “Ik had wel ambities om het bedrijf later over te nemen, maar mijn vader raadde mij dat af. ‘Ga maar een vak leren jongen, want er is in deze branche geen droog brood te verdienen’ was zijn advies. Bovendien had mijn oom ook nog twee dochters, zodat je je dan tot over je oren in de schulden zou moeten steken om de andere vier rechthebbenden uit te kopen.” “Mijn vader stimuleerde onze handelsgeest al op heel jonge leeftijd. Als kinderen van negen à tien jaar leende hij ons een paar duizend gulden, waar we schapen van kochten. Die lieten we lammeren en de lammetjes verkochten we weer. En daar hielden we dan geld aan over. Toen ik dat verhaal in 1993, ik was toen tien jaar oud, vertelde aan Lijntje Vellekoop -Tanis, oud burgemeester van IJsselham, antwoordde ze: ‘Als je het eerstvolgende lammetje dat wordt geboren Lijntje noemt, dan kom ik op kraamvisite met een mooie rode strik. En ze hield zich aan haar woord. Dat is me altijd

bijgebleven (‘de oorkonde en de strik heb ik nog steeds’). Ik zei toen tegen al mijn vriendjes: ‘Ik word later burgemeester’.”

uit zijn. In september komt het voorstel in de raad en worden de tarieven definitief vastgesteld. We beginnen met een proef en de uitrol volgt daarna. Om het verschil tussen oud en nieuw te laten zien ontvangen de mensen de laatste maanden van 2018 twee facturen: een op de oude wijze en een op de nieuwe manier. Zo heb je dus prachtig vergelijkingsmateriaal en kun je zelf zien hoe je het doet. Op verjaardagen hoor je uiteraard de nodige kritiek, ‘gaan we straks nog meer betalen’. Maar als je je afval goed scheidt, is het omgekeerde waar.”

ACCOUNTANCY Jaap van Veen ging na de middelbare school accountancy studeren aan de Noordelijke Hogeschool, waarna hij voor zijn RA titel (register accountant – red.) op Nyenrode verder studeerde. Daar kreeg hij het gevoel de klant meer ten dienste te willen zijn, waarna hij de overstap maakte bij zijn werkgever Deloitte van accountancy naar management support. Hij stopte met zijn studie aan Nyenrode en ging verder aan de Thorbecke Academie in Leeuwarden, waar hij afstudeerde in Bestuurskunde Overheidsmanagement. Aan de RU in Groningen deed hij vervolgens nog twee jaar de Master Bestuur en Recht, een studie die hij niet afmaakte. “Ik had toen al een hele drukke baan bij Advies- en managementbureau BMC” legt hij uit, “Een jong gezin en ik was vanuit het niets op plaats twee van de VVD kieslijst gekomen. Daar nog een studie naast was te veel van het goede. Even ter illustratie: op 3 maart 2010 waren de gemeenteraadsverkiezingen en op 8 maart werd mijn dochter geboren. Ik heb de geloofsbrieven voor de gemeenteraad nog in het ziekenhuis ondertekend.” Sinds 2010 was hij raadslid. Lid van de commissie Algemene Zaken en de commissie Ruimtelijke Ontwikkelingen en

VANG-HHA “Het gaat ook niet om het middel, maar het doel” verduidelijkt Van Veen. ”En dat is dat we zoveel mogelijk grondstoffen willen hergebruiken. De gemeente Heerenveen heeft zich gecommitteerd aan de VANGHHA (Van Afval Naar Grondstof - Huishoudelijk Afval: red.) doelstellingen. Dat houdt in dat de hoeveelheid restafval terug moet van 250 kilogram naar 100 kilogram per inwoner per jaar en dat 75% van het huishoudelijke afval in 2020 moet worden gescheiden.” Milieu. Daarnaast voorzitter van de Auditcommissie, een overlegorgaan dat de gemeenteraad adviseert en besluitvorming voorbereidt omtrent de inrichting, de controle en het beheer van de financiële organisatie.

WETHOUDER “Toen een eventueel wethouderschap in 2017 binnen de partij ter sprake kwam, heb ik in eerste instantie neen gezegd. Mijn hart zei: ‘Dit is een hele mooie baan’, maar mijn verstand zei: ‘Ho vriend, je hebt nu een donders mooie baan’. Naarmate de verkiezingen dichterbij kwamen won het hart het van de ratio. Een jongensdroom kwam uit (denk even terug aan Lammetje Lijntje) en de vraag is of ik ooit weer een dergelijke kans zou krijgen. Dus ben er vol voor gegaan.”

Lammetje lijntje

AFVAL MET KILOPRIJS BEREKEND “De beleidsterreinen in mijn portefeuille passen prima bij mij. Een van de actuele items ligt op het terrein van Afval en Circulaire economie, namelijk dat het grijze afval in de sortibak met ingang van 1 januari 2019 per kiloprijs wordt belast, in plaats van per leging, zoals nu het geval is.

Betekent dat dat de vervuiler betaalt?

“Ik wil het omdraaien. Degene die gaat scheiden betaalt minder. Dat kan oplopen tot een besparing van 2 euro per leging. De zogenaamde ‘natte fractie’ van vooral groenteen fruitafval en etensresten, komt bij veel mensen nu nog vaak in sortibak, maar moet eigenlijk in de biobak. Als je dat consequent doet, bespaar je behoorlijk op gewicht. We hebben een kostenvergelijking gemaakt tussen de bestaande en de nieuwe situatie en daar komt uit dat inwoners die afval scheiden gegarandeerd goedkoper

“Vorig jaar waren we al heel goed op weg met 139 kilo per inwoner per jaar en daarmee waren we in Friesland ‘het beste jongetje van de klas’. Dat zat hem voornamelijk in de inzameling, van tweewekelijks naar driewekelijks. Nu dat is teruggedraaid komen we volgens de prognose uit op 168 kilo. Gemak speelt blijkbaar ten aanzien van de manier waarop we met afval omgaan een belangrijke rol. Maar we denken dat we met leging op gewicht een mooie mix hebben. We stimuleren onze inwoners om goed te scheiden, maar behouden het comfort van een tweewekelijkse lediging. Bij Omrin worden plastic, glas en nog andere bruikbare grondstoffen uit het grijze afval van de sortibak gehaald in de nascheiding.” “Ik sta hier vierkant achter….”

NUMMER 07 • 2018

Kleurrijk...

ROBERT DE RIDDER TEKST HENK DE VRIES FOTO: MUSTAFA GUMUSSU-FPH.NL

“MET MIJN DERTIENDE STOND IK ALLEEN OP DE WERELD” Heerenveen-Centrum, enkele winters geleden. Er staat een smal, langwerpig krijtbord voor één van de winkels aan de Lindegracht. ‘KOFFIE’ staat er met krijtletters op geschreven, met een pijl richting de winkel. Daaronder staat ‘GEEN KOFFIE’, met een pijl richting naar alles buiten. Ik moet er om lachen en onwillekeurig kijk ik voor welke winkel ik sta. Het is ‘De Koffieplantage’. Enkele weken later is de tekst gewijzigd in ‘WARM’ (pijl naar binnen) en ‘KOUD’ (pijl naar buiten). Ik moet toch een keer die koffiewinkel in, al is het alleen maar uit nieuwsgierigheid naar wie er achter deze amusante boodschappen zit.

TELEURGESTELDE BLIK Anderhalf jaar later is het zover: ik kom in ‘De Koffieplantage’ terecht. Niet direct voor koffie, maar voor een interview met de man er achter, Robert de Ridder. Ook niet meer aan de Lindegracht trouwens, want de winkel is verhuisd. “Die achtlus, waardoor het winkelend publiek overal in Heerenveen-Centrum zou komen, wie heeft dat verzonnen?” vraagt Robert mij. “Het werkt niet voor de Lindegracht in elk geval.” “Nou”, zeg ik, “Je koffie-bord viel anders wel op.” Robert moet lachen. “Ik ben eigenlijk tegen reclameborden op straat, maar ik wil wél een stopkracht bij de winkel. Ik wil geen risico lopen, dat mensen mijn winkel voorbij gaan. Ik zit nu aan de Pleinweg, het ‘Specialiteitenstraatje’, zoals de ondernemers het hier noemen. Ik heb nu veel meer klandizie.” We beginnen het interview met... koffie! Het is zomers warm, dus we zitten buiten, op een klein terrasje op straat, pal voor de winkel. Robert vraagt, hoe ik mijn koffie wil en als ik zeg: “Met suiker en melk”, krijg ik een teleurgestelde blik van hem. “Het is zó zonde van die mooie koffie, die melk!”, verzucht hij. “Nederlanders drinken vaak goedkope koffie van goedkope koffiebonen en dan is koffie algauw wat zurig, en dat moet dan worden geneutraliseerd met koffiemelk. Maar echte goede koffie moet je drinken zonder melk.” ”Eh, alleen suiker dan maar,” zeg ik verontschuldigend en ik constateer dat ik mijn nog niet eens gestelde vraag naar Roberts teleurstellingen in het leven zojuist beantwoord heb gekregen. Ik besluit om hem maar één vraag te stellen: “Wie is Robert de Ridder?”

TWINTIGDUIZEND MOPPENBOEKJES “Ik ben geboren op 21 maart 1966 in Nijmegen” vertelt Robert. “Ik ben een nakomeling. We zijn verhuisd naar Haarlem, waar ik op de Havo terecht kwam. Ik zat bij Caroline Tensen in de klas. Mijn ouders zijn kort na elkaar overleden. Op mijn dertiende stond ik alleen op de wereld. Ik ben toen bij mijn zestien jaar oudere zus en haar gezin gaan wonen, in Veendam. Ik heb daar een fantastische jeugd gehad. Vanuit Veendam kwam ik als student in de stad Groningen terecht, op een woonboot. En ja, dat was 24/7 uitgaan, daar deed ik ook leuk aan mee.” “In Groningen heb ik tien jaar in de mode gewerkt als verkoper. Totdat mijn baas zei: ‘Jij kunt méér, ik wil dat je je vleugels uitslaat’. Ik ben bij wijze van spreken nog in staat om koelkasten te verkopen op de Noordpool, maar bedrijfsleider zijn in Veendam is verschrikkelijk. Ik kwam daarna terecht bij een uitgeverij, die boeken maakt voor de ‘boekenvoordeelwinkel’. Die uitgeverij had tekenenaars, schrijvers en kafters in dienst. Had je twintigduizend moppenboekjes nodig? Ik leverde ze. Dat werk heb ik drie jaar lang gedaan. Daarna heb ik auto’s verkocht. Ik heb de ballen verstand van auto’s, maar ik reed zelf in een VW, dus werd ik door een VW dealer gevraagd zijn auto’s te verkopen. Die autowereld vond ik niks, dus dat heb ik ook maar drie jaar gedaan. Voordat ik naar Heerenveen kwam, ben ik accountmanager geweest en had ik het hele noorden van Nederland als rayon. Ik reed 80.000 kilometer per jaar in de auto. Totdat mijn vrouw Ineke zei: ‘Ga nou eens nadenken over wat je écht leuk vindt’.”

CRISISJAREN Robert de Ridder dénkt na en wéét wat hij leuk vindt: een eigen speciaalzaak in alles wat met koffie en thee te maken heeft. “Ik woon met mijn gezin in Haren.

Daar ontmoette ik iemand, die koffie- en espressoapparaten verkocht. Dat wás het, dat wilde ik óók. Maar dan niet in Haren, wegens de concurrentie, dus ik dacht in de richting van Friesland. Ik heb in Leeuwarden, Drachten en Heerenveen gekeken en Heerenveen gaf mij het beste gevoel. In 2011 ben ik hier ‘De Koffieplantage’ begonnen. Alleen brak ook de economische crisis uit en moest ik méér eigen geld meebrengen dan ik had voorzien.” “Een beter moment om een eigen zaak te beginnen kun je niet kiezen”, zegt hij met lichte zelfspot. Robert en Ineke hebben in de jaren vóór ‘De Koffieplantage’ nóg een belangrijke wens die ook heel veel geld kost. Zoon Daan is tot dan toe het enig kind in huize De Ridder, maar de De Ridders hebben nog een bijzondere kinderwens. Robert: “Daan is 18 en net geslaagd voor zijn Havo. Hij gaat nu eerst voor een tijdje naar Australië. We wilden ook altijd nog dolgraag een kind adopteren. Maar dan moet je aan enkele voorwaarden voldoen. Eén daarvan is dat je niet ouder mag zijn dan 45 jaar. Ik was bijna 45 toen ik met ‘De Koffieplantage’ kon beginnen en we rekenden er niet meer op dat het iets zou worden met een adoptie. Dus we begonnen in 2011 met het verbouwen van het winkelpand. Ik zat midden in die verbouwing, toen ging de telefoon.”

TAREKECH “Een stem aan de andere kant van de lijn zei: ‘Gaat u maar even zitten.’ En daarna: ‘Gefeliciteerd, u heeft een dochter’.” Robert de Ridder staat perplex. Hij heeft totaal onverwacht het adoptiebureau aan de telefoon, dat hem zegt dat hun dochter Tarekech heet, zes jaar oud is en op hen wacht in Ethiopië. Wanneer Robert mij dit verhaal vertelt, buiten op het kleine terras aan de Pleinweg, met winkelend publiek om ons heen, breekt zijn stem en moet hij even ‘een vuiltje’ uit zijn ooghoek

wegwerken. Ik leg mijn pen en schrijfblok even aan de kant. Tijd om mijn koffie op te drinken. “We zijn direct op het vliegtuig naar Addis Abeba gestapt”, zegt Robert even later. “Terwijl in Heerenveen de winkel aan de Lindegracht open moest. Ik heb hals over kop personeel ingezet, dat zich de eerste weken zelf moest redden, ik was er niet. Een slechtere start van ‘De Koffieplantage’ had je niet kunnen verzinnen.” “We kwamen pas na een maand terug uit Ethiopië. Die tijd is nodig, om te wennen, om te hechten. De match tussen ons en Tarekech was ongelooflijk fantastisch. Ze was zes en een half toen we haar kregen en we zijn nu zes en een half jaar verder, Tarekech is nu 13. Ze gaat van de basisschool af met een Havo-advies.” Robert de Ridder vertelt het met zoveel ontroering in zijn stem, dat ik bijna zeker weet, dat ik één van de meest trotse vaders van de wereld tegenover me heb zitten.

“Bovendien”, zegt Robert, “heb ik ook nog eens het mooiste beroep van de wereld. Ik ontmoet door mijn werk alleen maar leuke mensen.”

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

Van 5 tot 26 augustus is de Meyerweg in De Knipe afgesloten tussen 07.00 en 18.00 uur. Ondanks de wegwerkzaamheden bent u van harte welkom in de Knipe! Komt u uit de richting van Gorredijk? Via de De Lytse Wyngaerden kunt u gemakkelijk bij ons komen.

Komt u uit de richting van Mildam/Katlijk? Het makkelijkst rijdt u via Oranjewoud. Parkeren kunt u gewoon voor de deur! Loop naar binnen en fiets naar buiten bij de grootste fietsenwinkel van Heerenveen!

Gesloten van 7 t/m 17 augustus. Dinsdag 21 augustus zijn we weer open! Komt u vanuit het oosten? U kunt uw auto parkeren bij Het Sluske/ Skipper.

Komt u vanuit het westen? U kunt uw auto parkeren bij de Woudsterweg.

Aanbieding

I.v.m. verkeersoverlast geven we van 21 t/m 31 augustus een gratis mini cadeau bij elke behandeling!

Het Meer 245-A - Heerenveen - T 0513 844 868

Meyerweg 67- De Knipe - T 0513 688 244

Knypster bakker blijft open!

Komt u uit de richting van Heerenveen?

Wel zijn de openingstijden aangepast tijdens deze drie weken Maandag gesloten (winkels De Knipe én Heerenveen) Dinsdag t/m zaterdag van 08.00 t/m 13.00 uur geopend. (alleen winkel De Knipe - winkel Heerenveen open tot 18.00 uur)

Op de fiets en te voet zijn alle bedrijven bereikbaar via het voetpad. ken lang Profiteer drie we 5 + 1 Gratis • Broodjes voordeel stuk • Oranjekoek voordeel € 1,20 per rood tenb Kren of ood • Gratis Suikerbr bij besteding vanaf € 15,-

of Bestellen? 0513 688290 (tot 13.00 uur)uur) .

17.00 E-mail: bestellen@byboonstra.nl (tot bestelling uw kan eld, Indien een dag vooraf best rgd. ook worden bezo

Meyerweg 77 - De Knipe - T 0513 688 290

Via de De Lytse Wyngaerden kunt u gemakkelijk bij ons komen. U parkeert voor de deur aan de achterkant van de winkel aan de Tramweg.

Komt u uit de richting van Gorredijk? U parkeert voor de deur aan de achterkant van de winkel aan de Tramweg.

Elke klant maakt kans op een van de 5 gratis tablets! Meyerweg 125- De Knipe - T 0513 688 585

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

TEKST EN FOTOGRAFIE WIM WALDA

Kees Kuiper heeft 350 soorten Beltsjeblommen

“Een vloek en een zegen tegelijk” Aan de lange, lange Schoterlandseweg in het dorpje Oudehorne ligt het ‘koninkrijk’ van Kees Kuiper. “Dit is een vloek en een zegen tegelijkertijd” zet hij de toon van het gesprek, daarbij doelend op zijn perceel van 1600 vierkante meter, waarvan het grootste deel wordt ingenomen door zijn tuin, kas, pergola, schuurtje, serres. Niet alles, maar wel heel veel staat in dienst van de circa 350 fuchsiasoorten (Beltsjeblommen) en de speciale hoekjes met onder andere geraniums, pelargoniums, ananasplanten, bananenboom, kuipplanten, tropische planten en bamboesoorten. HERGEBRUIKTE MATERIALEN We beginnen met een rondleiding door de tuin. Met boomschors bestrooide paden meanderen door de tuin naar speciale thema-hoekjes. “Kijk, hier had ik een vijver met bamboesoorten er omheen. De vijver heb ik dichtgegooid, maar het hoekje heet nog steeds ‘De Negerhut van Oom Tom’.” Humor kan hem niet ontzegd worden. Een tiental meters verder Kees zijn versie van de Pyramide van Cheops, met naast de te verwachten Beltsjeblommen een aantal uitheemse planten. Vrijwel overal wordt met gebruikte materialen gewerkt die in zijn ‘paradijsje’ een tweede leven krijgen.

BANANENBOOM In de kas staat een afgezaagde bananenboom die opnieuw aan het uitschieten is. “De originele boom is afgezaagd” vertelt Kuiper, “Omdat die de dakspanten omhoog begon te drukken, maar er kwamen weer twee nieuwe scheuten naast, die ook in bloei kwamen. Ik heb toen met een vriend gewed dat er eetbare bananen aan zouden komen. Dat kratje bier verloor ik, want de bananen gingen dood. Maar ik kreeg mijn revanche. Bij de fruithal heb ik een trosje van die kleine bakbananen gekocht en dat aan een tak vastgespijkerd. Het volgende kratje bier was voor mij. En voor nog een kratje krijg je een nijptang om die spijker uit de tak te halen, toen kreeg ik bijkans de nijptang voor mijn kop.”

maar anderhalve dag buiten en de rest tussen vier muren. Er moesten mensen uit. Omdat het idee om de hele dag opgesloten te zitten, zonder de zon te kunnen zien, mij Kees Kuiper is een Jubbegaaster. bepaald niet aanlokkelijk voorkwam en Toen hij elf was verhuisde omdat ik steeds meer last kreeg van het gezin Kuiper naar de ziekte van Meunière, mocht ik Oldeberkoop. Kees had op mijn 58e met pensioen. twee jongere zusjes. Zaterdag 28 en zondag 29 juli Heit werkte aanvankehoudt Kees Kuiper van 10 tot 18 uur lijk als ‘kippendokter’ GRIETJE Open Tuin. De toegang is gratis. (selecteur) bij de CAF, Koffie en koek in bezoekersruimte. “Mijn vrouw Grietje heb ik leren en sloot zijn werkkennen tijdens mijn werk. Het was Adres: Schoterlandseweg 35 zame leven af bij de midden in de zomer en ik was zo in Oudehorne. zuivelfabriek Makkinga en bruin als een neger. Ze vroeg daarWolvega. Kees ging na de Mulo naar en toen vertelde ik haar dat ik net naar het kadaster in Den Haag en kwam op terug was uit Spanje. Je moet weten dat zijn eigen uitdrukkelijke verzoek op zijn 24e ik naast mijn Beltsjeblom-gekte nog een ‘in het veld’. “Ik ben een ‘bútenmantsje’, een andere passie had: Korfbal. Speler, trainer, natuurmens, ze moeten mij niet opsluiten bestuurder. Bovendien ben ik zestien jaar tussen vier muren, want daar wordt ik heleinternationaal scheidsrechter en zeventien maal gek.” Zijn wat ruige, verweerde en brui- jaar hoofdklasse scheidsrechter geweest. En ne kop getuigt van zijn voorliefde voor het ik organiseerde met een paar mensen korfbuitenleven. “Ik was aanvankelijk drieënhal- balreisjes naar Spanje. De eerste reis reed ve dag in het veld” vervolgt hij “En anderik met 150 liefhebbers naar Spanje voor halve dag op kantoor, maar net als bij ieder een toernooi. Dat werd verder uitgebouwd, bedrijf vonden er tegen de eeuwwisseling beetje reclame van bedrijven, shirtreclame, ook bij het kadaster reorganisaties plaats, sponsors. Kortom, het was een week feest. waardoor de situatie omgekeerd werd, nog Dat heb ik 13 jaar gedaan, tot 1996. Daar

OPEN TUIN

nodigde ik Grietje voor uit en daar ontstond iets moois uit. We zijn nu 25 jaar bij elkaar.”

VAKANTIE Kees en zijn vrouw Grietje mogen graag wat van de wereld zien, waarbij de voorkeur uitgaat naar tropische oorden. In de zomermaanden is dat geen optie, omdat de Fuchsia’s in die periode intensieve verzorging nodig hebben. Maar in oktober, november of januari, februari is het raak. “Hoe dan ook, ik wil voor 1 april weer thuis zijn, want dan begint voor mij het seizoen weer. Oppotten, stekken, de paden weer wat christelijk maken, onkruid schoffelen (heb ik een bloedhekel aan), reparaties uitvoeren.” Hoe is die doorgeschoten Beltsjeblommen-hobby begonnen? “Tijdens mijn landmeterwerkzaamheden waren we verplicht om tussen de middag een uur pauze te nemen en dat uurtje gebruikten we dan meestal voor een uitsmijter of iets dergelijks in het plaatselijke café. Heel vervelend, want zit je net in je ritme, moet je weer pauzeren”, grijnzend.

sjeblom-virus’.” Naarmate de jaren vorderden kwamen er steeds meer soorten in mijn tuin. Ik was lid van de Nederlandse kring van Fuchsiavrienden regio Friesland, waarvan Grietje Penningmeester is. Daar leer je andere liefhebbers kennen, je wisselt ervaringen uit, ruilt eens wat en zo groeit de verzameling door. Ik heb nu zeg maar rond de 350 soorten. En omdat ik gek op de natuur ben, in mijn tuin graag met natuurlijke materialen werk en veel ‘thema-hoekjes’ creëer, komen er ook andere planten in beeld. Anders wordt het allemaal wat eentonig. Het mooie vind ik dat er aan elke plant een verhaal vastzit.”

RAMPZOMER

BBQ AANBIEDING! 4 Verse Hamburgers 4 Eigengemaakte Barbecueworsten SAMEN VOOR

€ 7,95 Geldig t/m 21 juli 2018

Keurslagerij Zijlstra Pleinweg 14-16 Scharnestraat 6 HEERENVEEN SNEEK 0513-627444 0515-414154

www.keurslagerzijlstra.nl

Een van de veel bezochte kroegen was Café Kromkamp van Piet en Annie Kromkamp in Oldeholtpade. Daar kwam een mevrouw binnen met een paar hele mooie Fuchsia’s. Kees sprak zijn bewondering uit over de mooie kleuren en werd uitgenodigd eens een kijkje te komen nemen. Hij kwam daar in een tuin die bezaaid was met Beltsjeblommen, groot, klein, op stam, hangend, rood , wit, paars. “En zo is het eigenlijk begonnen. Ik kreeg wat stekjes mee en was vanaf dat moment besmet met het ‘Belt-

“Zeg dat. Het was dit jaar inderdaad een rampzalige zomer. Het begon veel te koud, vervolgens was het veel te nat en nu is het al sinds zes weken gortdroog. De Beltsjeblommen willen niet aanslaan. Ik heb een vijver achterin de tuin en in de voortuin een bron. Daar heb ik ze laatst een keer met het gietertje water mee gegeven, ging er 300 liter doorheen. Toen was mijn kop nog rooier dan hij nu is.”

NUMMER 07 • 2018

“Dat dorp heeft mijn hart gestolen” Akkrum door de ogen van Willem Starke

‘Akkrum is een bijzonder watersportdorp’, die uitspraak zal niemand tegenspreken. Als je je voorover laat vallen, vaar je op het Sneekermeer, laat je je achterover vallen dan vaar je door de schilderachtige vaarten bij Eernewoude. Het is het startpunt voor een meerdaagse tocht over de Turfroute, of voor een vaartochtje eindigend met een borrel in Langweer. Je hoeft zelfs Akkrum niet eens uit, want het dorp is gezegend met een, gerelateerd aan het circa 3400 mensen tellende inwonertal, behoorlijk groot en gevarieerd winkelbestand, uitgebreide watersportfaciliteiten en de nodige horeca-etablissementen, waar het ‘s zomers goed toeven is. Daarnaast gaat er vrijwel geen weekend voorbij of er valt wel iets te beleven in Akkrum-Nes. TEKST EN FOTOGRAFIE WIM WALDA

Een door superlatieven aaneengeregen verhaal natuurlijk; maar hoe kijkt een willekeurige maar enthousiaste watersporter tegen Akkrum aan. Wij vroegen het aan Willem Starke (44) uit Tzum, die regelmatig op het water rond Akkrum is te vinden. Starke is geen Akkrumer, maar werd geboren in Zuidlaren. Hij is getrouwd met Brikita uit Middenmeer en heeft samen met haar drie kinderen, een meisje van zeventien en twee jongens van respectievelijk vijftien en twaalf. Eerst even nader voorstellen.

INTERNAATREGIME Na zijn middelbare school in Groningen ging Willem Starke naar de Zeevaartschool op Terschelling. “Dat was een heilzame plek voor mij” vertelt hij. “Ik was namelijk nogal recalcitrant en wars van autoriteit. Een beetje discipline van het internaatregime deed me goed. Ik heb vervolgens een aantal jaren gevaren en woonde met Brikita samen in Amsterdam, later nog een paar jaar in Hoorn. Kreeg een baan bij een Klasse bureau. Een klasse bureau verricht inspecties en kwaliteitsaudits voor de beroepsmatige zeevaart. Ik kon vervolgens aan de slag bij een Groninger vestiging. Brikita had haar roots in Middenmeer, ik in Groningen. Onze woonplaats werd uiteindelijk een compromis. Tzum, net onder Franeker op een prachtig plekje. We schrijven 2006 en we hadden toen twee kinderen van respectievelijk vijf en drie jaar oud. De derde is in Friesland geboren.” “Een mooiere manier om te integreren in de dorpsgemeenschap dan via de basisschool is er niet. Ik kwam daarnaast oude bekenden tegen van mijn zeilperiode op het Zuidlaardermeer (Spanker en Vaurien) want dat waterrijke gebied had onlosmakelijk deel uitgemaakt van mijn jeugd. Zwemmen en zeilen. En een van die oude bekenden woonde in

heerenveen

FOTO’SARCHIEF FAMILIE STARKE

GROOTHEERENVEEN.NL

Akkrum-Nes. Via dat groepje in Akkrum ben ik lid geworden van de plaatselijke AWS Eendracht, een gezellige watersportvereniging die veel activiteiten organiseert voor haar leden en passanten. Zo hebben de kinderen er tijdens de Optimistendagen leren zeilen, op de Terkappelster Poelen en op het water bij Zeilschool Pean bij Nes

EIGEN BOOT BOUWEN “Eenmaal in het Friese wilde ik graag een eigen boot bouwen omdat het mijn jongensdroom was en omdat Brikita en ik beiden veel met de watersport hebben; we hebben elkaar ontmoet als instructeur bij zeilschool de Morra in Hemelum. Het toeval wilde dat er achter in de tuin van ons huis in Tzum een behoorlijke betonnen plaat lag van naar schatting 4 bij 8 meter en die ondergrond zou zich uitstekend lenen als bouwplaats.” “Daar heb ik zelf een soort tentachtige geval omheen gefabriekt, waarbij de buurman zijn waarschuwende vingertje nog opstak: ‘Denk er om dat je achtertuin op het Noordwesten ligt en dat het hier in het najaar flink kan spoken’. Ik zag dat wat rooskleuriger in; ‘Ach, ik sla er wel een extra spijkertje in en doe een extra plankje op het dak’. Met als gevolg dat ik bij de eerste najaarsstorm ‘aan de beurt was’ en ik de helft van mijn dak bij de buurman uit de tuin moest vissen.”

“Om een lang verhaal kort te maken, heb ik eerst een winter zitten tekenen om vervolgens in vier jaar tijd een zeven en halve meter rondspant overnaadse mahoniehouten sloep naar eigen ontwerp te bouwen. Enerzijds omdat het een droom van mij was om ooit zelf een boot te bouwen, anderzijds was het therapeutisch. Een traject waarbij ik mezelf dwong om voldoende discipline op te brengen om ook de kleinste details tot in perfectie af te werken. Ik heb namelijk nogal de neiging om met ‘grote stappen, snel thuis’ te werken en daarbij de focus te verliezen en de details te laten voor wat ze zijn. Fantastisch was dat, niet in de laatste plaats omdat het in je eigen achtertuin kan. Na die vier jaar werd de sloep met een grote kraan over het huis getakeld en werd het ons thuisschip. We hebben er nog steeds enorm veel plezier van.”

AKKRUM-NES “Aanvankelijk was het plan om in Franeker een ligplaats te zoeken en hier in de omgeving te varen. Maar toen we eenmaal het enorm uitgebreide en veelzijdige vaargebied van Akkrum-Nes hadden ontdekt, waar onze sloep helemaal in zijn element is, het gastvrije karakter van het dorp, de actieve AWS Eendracht en de kennissen die we er al hadden, werd Akkrum onze uitvalsbasis.”

Tochtjes?

“Die zijn er haast te veel om op te noemen. Een paar tochtjes die ik regelmatig vaar:”

AKKRUM - EARNEWÂLD (NOORD-OOST) Vanuit Akkrum in noordelijke richting over het aquaduct; boven Nes langs naar de Zijlroede. Die volgen in noordelijke richting; je vaart vervolgens over een klein meertje, het Bokkumermeer en komt nog steeds in noordelijke richting varend op het Burstumerrak. Blijf de vaart volgen, langs zeilschool Pean, waarna je uitkomt op ruimer water, de Wijde Ee. Vervolgen in Noordoostelijke richting over de Sietebuurster Ee; het water wordt weer smaller, Kromme Ee, Grytmansrak (langs zeilschool de Veenhoop). Op het ruimere water kun je kiezen tussen bakboord uit (Hooidamsloot richting Earnewâld) of stuurboord aanhouden, dan vaar je over de Wijde Ee richting Drachten. Beide tochtjes zijn de moeite waard. In Earnewâld heb je talloze kleine vaartjes en meertjes die, als de temperatuur en de luchtvochtigheidsgraad relatief hoog zijn, de kraamkamer vormen voor muggen en die zijn gek op passanten. Let daar dus wel op.

FOTO’SARCHIEF FAMILIE STARKE

AKKRUM – JOURE – LANGWEER Vanuit Akkrum in zuidoostelijke richting door de Meinesleat naar de Terkappelster poelen. In de Terkappelster Poelen stuurboord aanhouden richting het Prinses Margrietkanaal. Daar bakboord uit door de Terhernster Sluis. Op het Sneekermeer

door het Hearegat of de Sybe Sleat naar de Goingarijpster Poelen. Vervolgens heb je verschillende keuzes. 1. Je kunt richting Goingarijp aanhouden, door het sluisje bij de Klokkenstoel, daarna stuurboord uit en door de slingervaart, achter Broek langs, door het sluisje, bakboord uit naar Joure of stuurboord uit richting Langweerder Wielen. 2. Je kunt ook over de Goingarijpster Poelen en de Noorder Oudeweg op de Langweerder Wielen komen. Dat wijst zich zelf. 3. Je kunt via de Gudsekop en Vrije Grassloot, bakboord uit naar de Langstaarte poel en Jentsje mar uiteindelijk in de Langweerder Vaart terecht komen. Bakboord uit naar Langweer. “Je ziet wel: mogelijkheden om een fantastische tocht te varen zijn er legio. Het is maar net, hoe veel tijd heb je, de hele dag, meer dagen, een middagje; hoe staat de wind, hoe staat je pet, wil je ruimer water of juist intieme smalle vaarten. En in het midden van al die mogelijkheden ligt Akkrum. Je begrijpt nu denk ik wel waarom dat dorp mijn hart heeft gestolen.”

Watersport App Fryslân De Provincie Fryslân heeft een handige smartphone watersport app uitgebracht die redelijk intuïtief is en weinig technische kennis vereist.

Met informatie over bedieningstijden en doorvaarthoogte bruggen, vuilwaterstations, jachthavens, routes, betonning, noem het maar op. Aan te bevelen!

• Binnen zonwering • Terrasschermen • Uitvalschermen • Screens • Markiezen • Horeca markiezen • Terrasoverkappingen • Serrezonwering • Rolluiken • Stalen rolluiken-hekken • Parasols Herenwal 64 8441 BB Heerenveen Tel. (0513) 65 18 03 www.jamazonwering.nl info@jamazonwering.nl

Elke dag een mooie dag bij Kinderwoud! • dagopvang • buitenschoolse opvang • peuteropvang • gastouderopvang T 0513 - 610 825 M info@kinderwoud.nl

kinderwoud.nl

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

HET FAMILIEBEDRIJF

IN GROOTHEERENVEEN en ‘We zijn een echt familiebedrijf…’ Hoe vaak hebb al veen Heere Groot we deze zin als redactie van g idee niet gehoord? Het leek ons daarom een aardi rijf om betrokken ondernemers uit een familiebed lijk derge een t begin Hoe aan het woord te laten. de bedrijf? Wie waren de grondleggers? Kortom mensen achter het familiebedrijf. bedrijf

Deze maand: Erik van der Honing van Stukadoors Joh. Van der Honing uit Oudehorne.

STUKADOORSBEDRIJF JOH. VAN DER HONING

HOUDT ZICH TE ALLEN TIJDE STAANDE

Anno 2018 is er een groot tekort aan stukadoors. In 2015 werd dat al voorspeld en nu is dit nijpende probleem bewaarheid. De stukadoorsopleiding van de noordelijke provincies, gevestigd in Assen, heeft 22 aanmeldingen voor aankomend schooljaar. Het vak lijkt een langzame dood te sterven, terwijl de vraag gigantisch is. Stukadoorsbedrijf Joh. van der Honing uit Oudehorne heeft roerige tijden gekend, maar worstelt nu met een personeelstekort. TEKST EN FOTOGRAFIE KIRSTEN VAN LOON

Erik van der Honing (41) nam vorig jaar het stukadoorbedrijf van zijn vader over. Het was bij hem niet specifiek het stukadoors-vak, maar de wereld van de bouw die hem verleidde om in het voetsporen van zijn vader te treden. Maar hoe hij het in zijn jeugd voor zich zag liep totaal anders.

DE WERELD VAN DE BOUW Erik groeide op in het stukadoorswereldje. Vader Johannes van der Honing werd in 1986 bedrijfsleider van stukadoorsbedrijf Postma in Mildam. Per 1 januari 1989 ging hij het ondernemerschap zelf aan en nam het bedrijf over. Met vier man personeel vestigde hij zich in Oudehorne. Erik herinnert zich dat vader altijd druk was. In de vakanties mocht hij weleens mee naar de bouw. “Dat vond ik heel leuk. Ik heb mij altijd aangetrokken gevoeld tot de bouw.” Erik volgde dan ook het pad om in deze wereld terecht te komen. Hij ging naar de LTS en liep stage bij een bouwbedrijf in Langezwaag. Hij wilde leren timmeren, want dan had hij op meerdere gebieden kennis. “Voor de toekomst leek mij dat verstandig”, legt Erik uit. Na het afronden van zijn school mocht hij in Langezwaag blijven werken. Het leven nam echter een andere wending.

KINK IN DE KABEL Al Erik’s plannen werden in één klap weggevaagd toen hij ten gevolge van een brommerongeval aan zijn rechterarm vanaf zijn schouder verlamd raakte en zijn rechterbeen verbrijzelde. Er volgde een lange en moeizame weg van herstel en revalidatie. Erik accepteerde zijn lot en deed wat nodig was om toch zijn weg te vervolgen. Hij liet zich omscholen tot verkoper detailhandel en trad in 1999 bij zijn vader in het bedrijf. In de tussentijd groeide het stukadoorsbedrijf in rap tempo. Met zo’n 25 man in dienst werd de bedrijfsruimte in Oudehorne te klein. “Al het personeel kwam ’s ochtends de spullen inladen. Met al die

busjes op de oprit had je bijna een verkeersregelaar nodig”, stelt Erik. Een grotere locatie was noodzakelijk en die vonden ze in Gorredijk. “In het begin was ik het hulpje van mijn vader. Ik moest vaak dingen wegbrengen, zo kwam ik overal en leerde ik het vak door te kijken naar de professionals. Daarbij kon ik iedereen alles vragen”, vertelt Erik. “Ik kan theoretisch prima stukadoren. De pech is dat ik het zelf niet kan uitvoeren.” In 1996 kwam Eelco Brouwer bij Van der Honing aan de slag. Destijds de rechterhand van vader Johannes en vandaag de dag die van Erik. Ze werken nu zij-aan-zij op kantoor in Oudehorne. Aan de muur hangen enkele diploma’s en certificaten van middenstandsopleidingen. “Die hebben we destijds samen gehaald met het oog op bedrijfsovername. Maar mijn vader kon het toen nog niet loslaten”, legt Erik uit.

OVERLEVEN Alles liep opnieuw anders in het leven van de Van der Honing’s toen in 2008 de crisis haar intrede deed. In die jaren moesten ze bijna twintig man personeel laten gaan. Er was te weinig werk en zowel Erik als zijn vader moesten ervan leven. Dat lukte niet. “Ik herinner het mij nog goed”, blikt Erik terug. “Op maandagochtend, na een weekend overpeinzen, ben ik naar mijn vader gelopen: ik heb wel een oplossing hoe we geld kunnen besparen. Mijn vader had dezelfde oplossing, maar wilde het niet zeggen. Dus zei ik het: ik stap eruit. De v.o.f werd weer een eenmanszaak. De bedrijfsruimte in Gorredijk werd verkocht en het stukadoorsbedrijf verhuisde terug naar Oudehorne. Erik kwam in de bijstand. Hij solliciteerde een jaar lang. “Dat ik maar één goede arm heb, vond men bezwaarlijk. Ik zie het niet als beperking, maar het is weleens lastig om mensen te overtuigen dat het meevalt. Anderzijds snap ik ze ook wel.” Via een kennis

kwam hij bij een distributiecentrum waar hij als koerier aan de slag kon. “Het was fijn dat ik werk had, met twee jonge kinderen thuis moest er brood op de plank komen. Maar ik wilde het allerliefst weer ondernemen.” Die kans kwam vorig jaar, toen vader Johannes aangaf te willen stoppen.

NIEUWE RONDE VOOR ERIK Sinds 2017 zwaait Erik er de scepter. Terwijl vader vroeger op 1 januari bij de aannemers langsging en projecten voor het hele jaar vastlegde, werkt elke aannemer nu met korte termijnplanningen. De markt trekt echter flink aan en Erik komt voortdurend personeel te kort. Hij heeft nu acht man buiten en twee op kantoor. “Als er morgen iemand op de stoep staat, kan hij gelijk beginnen. Want we zitten tot hier in het werk”, Erik strekt zijn arm tot de volle lengte. Het tekort aan stukadoors is schrijnend. “Door de crisis zijn er veel met vervroegd pensioen gegaan en de aanwas van nieuwe stukadoors is laag.

Het duurt wel drie tot vier jaar voor je het vak echt in de vingers hebt.” Het mooie van het vak vindt Erik dat mensen altijd blij zijn met wat ze zien. “Wij maken van ruwbouw een mooie afwerking. Er is in het zicht altijd heel wat veranderd.” De drukke tijden zijn positief, maar eveneens pittig. “Aannemers hebben ook afspraken en planningen waar zij zich aan moeten houden. Hierdoor hebben alle klussen prioriteit.” Dat betekent dat Erik continu strakke en efficiënte planningen moet maken. Vader Johannes adviseert Erik nog waar nodig en helpt hem met hand en spandiensten. Hij zegt het niet hardop, maar hij vindt het mooi dat zijn zoon de boel nu runt. Erik wil het bedrijf graag weer in de oude status terugbrengen. “Met een man of twaalf, dertien aan personeel. Maar dat hangt allemaal af van een verse lichting aan gemotiveerde stukadoors!”

18 LIFESTYLE NUMMER 07 •TRENDS 2018

LIFESTYLE TIPS & TRENDS ZEVEN HEERENVEENSE SPECIALISTEN GEVEN HUN KIJK OP DE LAATSTE TRENDS OP HET GEBIED VAN BEAUTY, SPORT, INTERIEUR, REIZEN, KOFFIE EN WIJN...

Wat kies jij? EEN MOODBOARD HELPT

Waar let jij op als je spullen koopt voor je interieur? Wil je nieuwe spullen of kijk je op Marktplaats of in de kringloopwinkel? Ruil je spullen of heb je ooit wel eens iets moois voor je interieur op straat gevonden? Volg je de trends of kijk je naar wat jij mooi vindt? Of vindt je het juist moeilijk om die keuzes te maken.

Heb je wel eens een ‘moodboard’ gemaakt voor je interieur? Een stapel (woon)tijdschriften gepakt en alles uitgescheurd en opgeplakt wat je ontzettend mooi vind? Je krijgt dan al snel een beeld van wat bij jou past. En dat kunnen meerdere stijlen zijn.

kleden. Nieuw is niet altijd beter. Recyclen en goed nadenken over je aankoop is beter voor je portemonnee en voor de wereld om ons heen. Wees bewust van wat jij wilt en maak de juiste keuze voor je interieur!

Je hoeft niet voor één stijl te gaan. Mixen is juist leuk en maakt je huis persoonlijk. Je hoeft niet alles nieuw te kopen. Recyclen kan ook prima.

RINSKE LOK-JEPMA Interieurstylist, eigenaar Rinske Interieurstyling

Schilder een oude kast in een kleur die jij mooi vindt. Gebruik een vloerkleed, dat bij iemand anders op zolder ligt te ‘verstoffen’, of maak zelf nieuwe sierkussens voor je bank van oude

Bewust zonnen Ken je dat? Een roodbruine verkleuring in je hals waarvan je denkt: “Had ik die altijd al?”. Als je nu ‘ja’ zegt, ben je waarschijnlijk eigenaar van de goedaardige huidaandoening met de bijzondere naam ‘Berloque dermatitis’. De combinatie zon en parfum lijkt de oorzaak van deze pigmentvlekken, die niet alleen bij vrouwen voorkomt. Mannen krijgen het ook, vaak op de kaaklijn, vanwege hun aftershave. Hals en kaaklijn zijn precies die delen die we vaak overslaan als we zonnebrandcrème smeren. Toch is juist zonbescherming het beste tegen Berloque dermatitis. Zelf gebruik ik daarom altijd een goede zonnebrandcrème zonder parfum of alcohol. Parfum spuit ik niet meer in mijn hals, maar achter mijn oor, in mijn haar, of op mijn kleding.

Extra aandacht verdient je huidverzorging, die parfum of geurstoffen kan bevatten. Check daarom altijd de ingrediëntenlijst: elk merk is verplicht daarin de geurstoffen te vermelden. Zie je de namen Geraniol, Linalool, Citronellol of D-limonene? Dan heb je met de boosdoeners te maken, die een grotere kans geven op huidproblemen. Een goede keuze maken in wat je op je gezicht smeert en dagelijks een laagje zonnebrandcrème aanbrengen, houden je huid stralend mooi. En vooral Berloque dermatitis-vrij.

ELINA ZELDENRUST - Schoonheidsspecialist, eigenaar van Elina’s salon.

Jij en ik

Elke dag staan de kranten vol met verhalen over vluchtelingen, die per bootje aankomen in Italië, Griekenland of Spanje. Ze ontvluchten hun woongebied uit vrees voor geweld of hun leven. De meeste vluchtelingen komen uit gebieden met oorlog of dreiging daartoe, of uit staten waar grove schendingen van de mensenrechten plaatsvinden. Wereldwijd zijn ruim 68,5 miljoen mensen op de vlucht voor oorlog, geweld en onderdrukking. 51% van de vluchtelingen is kind. Vanuit de gedachte ‘Een vreemdeling is een vriend die je nog niet kent’ zijn er door 19 Lemniscaat-jeugdboekenauteurs verhalen en gedichten geschreven. Deze zijn gebundeld in ‘Jij en ik, verhalen over vriendschap en vluchtelingen’. De schrijvers laten in hun

verhalen zien dat vriendschap grenzen en culturen, afkomst en geaardheid overstijgt. Dit boek misstaat niet in uw boekenkast of het klaslokaal van uw kind, kleinkind, buurjongen of buurmeisje, neefje of nichtje. Het maakt je bewust van het vluchtelingenleed. Met dit boek kun u zelf ook een bee tje ‘goed’ doen, want een deel van de opbrengst van dit boek wordt gedoneerd aan het vluchtelingenprogramma van UNHCR.

ndsc hap ie vr er ov en al rh ve , ik en ‘Jij rkrijgbaar bij en vluc htelingen’rdisieo.pa.inveHeerenveen Binnert Ove innertoverdiep.n l en via www.b NYNKE DE VRIES - Boekhandel Binnert Overdiep

GROOTHEERENVEEN.NL GROOTHEERENVEEN.NL

heerenveen

Verborgen cultuur van Catalonië Catalonië ontvangt jaarlijks vele toeristen, vooral de hoofdstad Barcelona en de kust zijn populair. Minder bekend is het achterland met een schat aan cultuur, een rijke gastronomie en wijntraditie én nog vele verborgen plekjes om te ontdekken.

ODETTE HOLKEMA zelfstandig reisagent en eigenaar van YourTravel.

Wit, groen en blauw zijn de overheersende kleuren op deze ‘roadtrip’ door de prachtige landschappen van de Costa Barcelona, Costa

Kurkuma Curcuma Longa is de plant waaruit kurkuma ofwel koenjit wordt verkregen. Het grootste deel van de kurkuma oogst komt uit landen als Thailand, Laos, Cambodja en India. De plant heeft daar de naam Siamese tulp gekregen, vanwege haar prachtige bloemen.

Kurkuma wordt gewonnen uit de

wortel. De wortelstokken worden meestal gedroogd en vermalen tot poeder, zodat het gemakkelijk aan gerechten kan worden toegevoegd.

Kurkuma is een krachtige antioxi-

dant, is ontstekingsremmend en kan bloeddrukverlagend werken. Het houdt je stofwisseling in balans en verwijdert schadelijke stoffen uit je lever.

Kurkuma wordt veel gebruikt in cur-

ry’s, maar is ook een lekkere toevoeging in groente-, vis- en pastagerechten en te gebruiken in verschillende soorten sauzen en dressings. En wat dacht je van een kopje kurkuma thee? Verse kurkumawortel kan je in dunne plakjes snijden en er samen met gember en citroen een heerlijke thee van maken!

s! e e K x xx

SHAMÉ KEESMAN - Koffiegek, barista en eigenaar van By-Kees in Heerenveen.

Daurada en Terres de L’Elbre.

Rij langs kleine middeleeuwse dorpjes, uitgestrekte bossen, vele wijngaarden en ook de zee is nooit ver weg. Via de wijnstreek Penedès verken je het achterland en ga vervolgens via de kust naar de oude Romeinse stad Tarragona.

Een citytrip Barcelona laat zich uitstekend combineren met een roadtrip Catalonië, ik ben fan! Wanneer ga jij?

Een leuke stop is het Delta de L’Elbre Natuurpark, waar je flamingo’s kunt spotten.

Bewust! Soms kun je je in één keer heel erg bewust worden van het feit dat het hier rondom Heerenveen toch wel ideaal sporten is. Met dit prachtige, warme zomerweer is er altijd wel een schaduwrijke plek te vinden waar je kunt hardlopen. Het bos zo dichtbij is voor sporters (als je de muggen even weg denkt) een toplocatie voor in de vroege ochtend of de wat latere avond. Of je zoekt een parcours langs het water op voor een fris windje. In de avond is het nog lekker lang licht, zodat je desnoods om MARGA WIEGMAN- Runningtherapeut en Looptrainer, Eigenaar bij Mind2Run

half 10 nog een rondje kunt doen: lekker alle spanning of loomheid van de dag eruit zweten! En als je toch liever wat meer de gezelligheid wilt opzoeken, dan kun je op dit moment al hardlopend van het ene muziekje naar het andere lopen: examenfeestjes, culturele hoofdstadactiviteiten, beginnende vakanties, buurtfeestjes genoeg!

Enjoy it!

ROOS SIEMONSMA - Runningtherapeut en Looptrainer, Eigenaar bij Mind2Run

&FIT

GEZOND

NUMMER 07 • 2018

NIEUW IN TJONGERSCHANS BEGRIJPELIJKE INFORMATIE VOOR PATIËNTEN Ziekenhuis Tjongerschans gaat de voorlichting aan patiënten veranderen. In samenwerking met Indiveo krijgen patiënten binnenkort met behulp van beeld en geluid hun informatie. Het doel: patiënten zijn beter geïnformeerd.

AGENDA ZIEKENHUIS TJONGERSCHANS HEERENVEEN

Animatiefilmpjes: divi’s

De informatie die arts en verpleegkundige tijdens het gesprek aan de patiënt geven is in de eerste plaats belangrijk. Deze mondelinge informatie wordt nu ondersteund met folders en brochures. In de nieuwe situatie blijft de hoofdrol voor de arts en verpleegkundige, maar een groot deel van de folders zal vervangen worden door ‘divi’s’, korte animatiefilmpjes waarin de patiënt wordt meegenomen

in het onderzoek of de behandeling die hij/zij gaat krijgen.

Beter begrepen

Daan van den Broek, hoofd communicatie in Tjongerschans: ‘Uit onderzoek blijkt dat mondelinge informatie slecht wordt onthouden. En informatie op papier wordt slecht gelezen is onze ervaring. Ook als we

teksten zo eenvoudig mogelijk maken. Indiveo is daarom een hele mooie vervanging van onze folders. Patiënten kunnen zich goed voorbereiden, weten beter wat hen te wachten staat en kunnen zo ook betere beslissingen nemen over hun zorg en gezondheid. Dat helpt ons om goede zorg te verlenen.’

Digitalisering van zorg

De divi’s kunnen in verschillende talen worden uitgevoerd. Van enkele divi’s zijn bijvoorbeeld ook taalversies in Fries beschikbaar. Het digitaal aanbieden van patiënteninformatie staat niet

11 SEPTEMBER Voorlichtingsavond bevallen 19.15 - 21.30 uur // Abe Lenstrazaal // ziekenhuis Tjongerschans Aanmelden via: www. tjongerschans.nl // deelname is gratis. op zichzelf. Het is onderdeel van de verder digitaliserende zorg.

25 SEPTEMBER Hersenletsel Trefpunt

Het past in de visie van Tjongerschans om hier de komende jaren verdere stappen in te zetten.

9.45 – 11.15 uur // Abe Lenstrazaal // ziekenhuis Tjongerschans Aanmelden is niet nodig // toegang is gratis

Friese ziekenhuizen ontvangen roze lintje voor borstkankerzorg Het roze lintje staat voor patiëntgerichte borstkankerzorg vanuit het perspectief van BVN. BVN heeft een lijst met criteria opgesteld die belangrijk zijn voor de patiënt. In de Monitor Borstkankerzorg zijn de ziekenhuizen die voldoen aan deze criteria met een roze lintje gemarkeerd. Het lintje is bedoeld als ondersteunende informatie voor patiënten, hun relaties en hun huisartsen. De Friese ziekenhuizen Antonius, MCL, Nij Smellinghe en Tjongerschans werken sinds 2017 samen om te komen tot een provinciaal borstkankercentrum. Volgens plan moet dat in 2019 gestalte krijgen. De diagnose kan dan plaatsvinden op vier locaties. De operatie vindt voor alle patiënten plaats in Leeuwarden. Nazorg, chemo- of hormoontherapie kan in het ziekenhuis naar keuze worden geboden. Door de samenwerking zal de kwaliteit van de zorg overal van hetzelfde hoge niveau zijn.

‘Dat de vier Friese ziekenhuizen het roze lintje hebben en dus voldoen aan de criteria van de BVN is een flinke steun in de rug bij de samenwerking om te komen tot een Fries borstkankercentrum,’ meent Rob van Boxtel, manager van het Oncologisch Centrum Leeuwarden in het MCL. ‘We streven gezamenlijk naar medisch goede zorg én naar een benadering die de patiënt als positief ervaart. De BVN oordeelt met name op het laatste aspect. Goed om te zien dat alle partners van Borstkankercentrum Friesland in dat opzicht voldoende scoren.’

10 OKTOBER Hart en Vaatcafé Het thema is dit keer ‘Een hartoperatie en de weg naar herstel’. Lilian Jekel , cardiothoracaal chirurg van het MCL en Nico Lubberts, fysiotherapeut in Tjongerschans zijn deze avond de gastsprekers. 19.30 – 21.30 uur // Abe Lenstrazaal // ziekenhuis Tjongerschans // Aanmelden via 0513 – 685 512 mail: hartenvaatcafe@tjongerschans.nl // deelname is gratis.

15 OKTOBER Look Good… Feel Better Voor mensen met kanker, zowel mannen als vrouwen, tijdens en/of (recent) na hun behandeling. 10.00-12.00 uur // Doktorenkamer // ziekenhuis Tjongerschans // Aanmelden via 0513 - 685 495 of e-mail oncologie@tjongerschans.nl // deelname is gratis.

&FIT

GEZOND

GROOTHEERENVEEN.NL

'DE WENTE' BEWONER HENK KRAMER

‘MORGEN GA IK WEER NAAR DE DAGBESTEDING’

Nu hij ouder wordt en intensieve zorg nodig heeft, is Heerenvener Henk Kramer (81) helemaal op zijn plek bij woonzorgcentrum De Wente van Meriant in de wijk Skoatterwâld. Zeker sinds hij twee ochtenden per week naar de dagbesteding van Talant gaat, dat om de hoek zit in multifunctioneel centrum De Spil. “Het is alsof de cirkel weer rond is”, zegt Astrid Smit, die als begeleidster bij de dagbesteding van Talant werkt. “Ik ken Henk namelijk nog uit de jaren tachtig, toen hij samen met zijn vrouw in het gezinsvervangende huis De Klinten woonde, voor mensen met een verstandelijke beperking. Door banenwisseling ben ik hem uit het oog verloren en nu kwam ik hem hier weer tegen. Bij toeval. Met een vrijwilliger van Meriant kwam Henk hier een kijkje nemen en we herkenden elkaar meteen.” De situatie is nu heel anders dan dertig jaar geleden. Henk is inmiddels weduwnaar, al flink op leeftijd en heeft intensieve zorg nodig. Ruim een jaar geleden kon hij terecht op woonzorgcentrum De Wente van ouderenzorgorganisatie Meriant. De Wente is een kleinschalige woonlocatie voor ouderen met veelal een lichamelijke beperking. “Hij heeft “Hij heeft zijn draai hier gevonden, al is het voor hem wel anders dan bij de woonvoorzieningen van Talant”, vertelt zorgcoördinator Gerrie Nicolai. “Daarom is het zo mooi dat we een aantal uren

dagbesteding voor hem konden regelen. Dat maakt het plaatje compleet voor hem. Hier krijgt Henk de zorg die hij nodig heeft en met die dagbesteding heeft hij echt iets voor zichzelf, op een vertrouwde plek.”

‘HENK IS EEN STILLE GENIETER’ Henk gaat elke maandag- en vrijdagochtend naar 2e Hands & Grietje, dat om de hoek zit. Hij heeft er altijd zin in, de dag ervoor kondigt hij het al aan op De Wente: “Morgen ga ik weer naar de dagbesteding hoor!” Hij wordt altijd gehaald en gebracht

door zijn jongere collega Alienke, een cliënt van Talant die ook actief is op de dagbesteding. “Gemiddeld komen hier dagelijks tien tot twintig cliënten van alle leeftijden”, vertelt Astrid. “De jongste is achttien jaar en Henk is als tachtigplusser de oudste. Hij is een stille genieter, we merken dat hij het hier naar zijn zin heeft. Toen we na het proefdraaien vroegen of hij vaker wilde komen, straalde hij.” Voor de begeleiders was het eerst even aftasten wat nog haalbaar is voor Henk. “We zijn er inmiddels achter dat hij het

liefst figuurtjes prikt. We maken op de creatieve groep onder andere kaarten, kalenders en feestmutsen. Henk maakt daar vormen voor, van vliegtuigjes tot vlinders, bloemen, hartjes. Vaak eerst voorbewerkt en ingekleurd door andere cliënten.” Intussen zit Henk alweer geconcentreerd te prikken. Volgens Astrid werkt hij aan één stuk door en stopt hij alleen tijdens koffietijd. “Intussen genietend van de levendigheid om hem heen en de aandacht die hij krijgt van anderen. Er gebeurt hier altijd wat.”

‘HET MAAKT ZIJN WERELD GROTER’ Henk is graag op zichzelf, maar fleurt op van iets doen in gezelschap. Astrid: “Hij wordt op de dagbesteding geprikkeld om actief te zijn en contact te maken. Dat maakt zijn wereld groter. De uurtjes hier zijn een mooie aanvulling op de zorg in De Wente.” Bij het woonzorgcentrum merken ze dat ook. “We zien dat de dagbesteding hem goed doet”, zegt Gerrie. “Prachtig dat de samenwerking met Talant zo mooi verloopt. Er komt ook wekelijks een cliënt van hun meedoen aan

het puzzeluurtje bij ons op De Wente. Anderen komen regelmatig kopjes afwassen op onze huiskamers. Ook om even een praatje te maken natuurlijk, dat vinden onze bewoners fijn.” Het samenspel tussen Meriant en Talant past helemaal bij de participatie binnen multifunctioneel centrum De Spil in het hart van Skoatterwâld. Beide hebben interactie met partners in het centrum en ook met de kinderen die hier naar de opvang en naar school gaan. Waar mogelijk verrichten cliënten van Talant via de dagbesteding handen spandiensten. “Henk zit in de creatieve groep en hij geniet als er jarige schoolkinderen langskomen om een feestmuts uit te kiezen die we hier maken”, vertelt Astrid, wijzend naar een houten boom die vol kleurrijke papieren mutsen hangt. “Henk prikt de leeftijd van de kinderen en figuurtjes ter versiering. Dat soort kleine dingen maken hier voor iedereen een groot verschil.”

WIJ WENSEN DE SKS EN IFKS VLOOT VEEL SUCCES! TIJDENS DE KAMPIOENSCHAPPEN 2018

www.kromhout.com

heerenveen

SKÛTSJEBIJLAGE 2018 • Hilda Boesjes bevlogen SKS-bestuurder • Met alle data SKS en IFKS • kampioenschap Pieter Meeter: “Een feestje in deze gemeente zou het mooiste • A lle IFKS skûtsjes uit de zijn!” regio • GrootSneek Sytze Brouwer legt zichzelf geen druk op •• A lfred Pietersma Memorial, in het Omrop-verslaggevers Geartsje en Andor kader van Samenloop voor Hoop • Sicko Heldoorn zorgt voor • W illem Jan Ponsen: gepassioneerd democratisering IFKS bemanningslid op het • Veenema-skûtsje Paul de Koe: Dit jaar laatste jaar als schipper

FOTO: PETER VAN EGMOND

• Agenda SKS en IFKS

Creatief, Concreet, Constructief. Creatief ... Constructabouw denkt met de klant mee en creëert moderne, speelse oplossingen. We komen met ideeën waar een klant enthousiast van wordt. Concreet ... bij Constructabouw weet een klant echt waar hij/zij aan toe is. Niet alleen over de kwaliteit, maar ook over goede afspraken, prijs en planning. Een duidelijk verhaal vanaf het offertetraject tot en met de oplevering. Constructief ... Constructabouw komt met gedegen bouwkundige oplossingen. Wij staan voor onze uitstekende kwaliteit.

Bouwen met de 3 C’s Welke woon- of werkwens u ook heeft, wij zorgen voor de realisatie daarvan. Tot in de puntjes.

Constructabouw Eurolaan 4 - 8447 SM Heerenveen Telefoon 0513 640 222 www.constructabouw.nl OOK OP ZATERDAG OPEN VAN 7.00 TOT 12.30 UUR

Omdat geen mens gelijk is, verzekeren wij op maat

Lekkere hapjes tijdens het Skûtsjesilen: € 17,50 Een kant & klare schaal voor ca. 5-6 personen.

Breedpad 21

T (0513) 61 44 44

8442 AA Heerenveen

F (0513) 62 37 42

Postbus 116

E info@kuiperverzekeringen.nl

8440 AC Heerenveen

I www.kuiperverzekeringen.nl

WHATSAPP BESTELLINGEN: 06 1180 5939

WWW.SPIJKERMAN.KEURSLAGER.NL

SKÛTSJEBIJLAGE 2018

heerenveen

TEKST EN FOTOGRAFIE HENK VAN DER VEER

Hilda Boesjes bevlogen SKS-bestuurder

FOTO: SKS-WWW.SKUTSJESILEN.NL

Hilda Boesjes-Beljon is sinds jaar en dag pr-vrouw van de SKS en onderhoudt de contacten met de buitenwereld. De geboren en getogen Lemster is ook vicevoorzitter van het SKSbestuur en betrokken bij het algemene beleid van de skûtsje vereniging. ”Wij staan voor de waarden van onze vereniging, waarvan de belangrijkste is het behoud van de skûtsjes als zeilend erfgoed. Dat willen wij bewaren voor het nageslacht. Dat brengen we door het skûtsjesilen letterlijk in beeld. We willen daarmee begrip creëren voor de passie die wij hebben voor dat varend erfgoed!”

Wat heb jij persoonlijk met het skûtsjesilen?

Wanneer ben je ‘professioneel’ bij de SKS betrokken geraakt?

“Ik ben er mee opgegroeid. Ik weet niet beter dan dat wij met onze ouders en vrienden aan boord van een Lemster kotter (de Richtje) naar het skûtsjesilen gingen. Later als jongelui deden we dat met kleine bootjes. Het was altijd een feestje. Ook de prijsuitreikingen in Dorpshuis De Helling van Lemmer, waar mijn ouders de beheerders van waren. Doordat de schippers allemaal bij ons ‘thuis’ kwamen ken ik ze ook allemaal van vroeger. En dan ook alle heiten en pakes van de huidige generatie schippers. Ik herinner me nog ‘het vletjeszeilen’, wat altijd bij Lemmer gebeurde. De hele traditie van het skûtsjesilen zit er bij mij in gebakken. Ik ben als Lemster een hele grote fan van Fryslân en alles wat daar mee te maken heeft. Daar is het skûtsjesilen een belangrijk onderdeel van. Onze Friese cultuur is gebaseerd op water.”

“Ik vind het wel grappig dat je dat zegt. Wat is professioneel? Wij als leden van het SKSbestuur werken professioneel, maar we krijgen er niet voor betaald. Het is nog wel eens verwarrend dat in een vrijwilligersorganisatie het werk niet professioneel zou zijn. Ruim twintig jaar geleden ben ik in het skûtsje bestuur van Lemmer gekomen, ik was daarmee het eerste vrouwelijke bestuurslid. In 2010 ben ik in het hoofdbestuur van de SKS gekomen, ook weer als eerste vrouw.”

Wat geeft jou nu zo’n voldoening om het bestuurwerk voor de SKS te doen? “Het geeft mij een hele hoop energie. Het mooie is dat we gezamenlijk proberen een bepaald doel te bereiken. Dat geeft genoegdoening en plezier. Als SKS hebben we een behoorlijk platte organisatie. Iedereen weet waar hij voor staat en gaat. We zijn boven alles echt en authentiek . We varen in 14 dagen 11 wedstrijden op verschillende locaties in Fryslân, op water dat karakteristiek is voor onze provincie. Zo vertellen we met onze wedstrijden waarvoor de skûtsjes uiteindelijk zijn ontworpen en gebouwd: snel varen met vracht dan, weer door ondiep en smal water en dan weer op het ruimere sop. “

Is het skûtjesilen nog altijd een mannenwereldje? “Voordat ik het eerste vrouwelijke bestuurslid werd van de Lemster commissie, was dat zeker nog zo. Maar ik zie nu steeds meer vrouwen om mij heen opduiken, ik denk dat het een prima ontwikkeling is.”

Hoe kanaliseer jij de berichtgeving, zeker ook als we kijken naar social media, waarbij het nieuws razendsnel verspreid wordt? “Ik wil vooral eerlijk zijn en niet overdrijven. Daarmee wil ik zeggen dat social media 'hartstikkene' leuk is, maar het nodigt mensen soms uit om dingen te roepen waar ze later spijt van krijgen. Dat moeten we ons allemaal goed realiseren. Voordat je iets plaatst op social media, is mijn advies ‘goed nadenken’. Naast het skûtsjesilen is de duiksport een andere passie van mij. Het eerste wat we daar leren is het afkortingswoord S.T.A.: Stop Think Act! Eerst stoppen daarna denken en dan pas iets doen.”

Wat doen jullie als SKS aan pr? “We hebben elk jaar het SKS-Magazine. Tijdens de wedstrijden geven we elke dag een bulletin uit met de wedstrijdverslagen. In print. Dat krijgen de bezoekers bij de kassa als ze een kaartje van twee euro kopen. We zetten de verslagen op onze website. Wij faciliteren de pers met twee persboten, eentje voor de schrijvende pers en eentje voor de fotograferende en filmende collega’s. We hebben goede contacten met de media, wat historisch zo gegroeid is. We staan open voor nieuwe contacten. Dat bewijst onder andere de samenwerking met Omroep Max, waar we vorig jaar mee zijn begonnen.”

Hoe is de samenwerking met Omroep Max bevallen? “Heel goed van beide kanten. Wij vinden het belangrijk dat ons verhaal ook bekend wordt in de rest van Nederland en dat het op een relaxte goede manier wordt gebracht. Omroep Max is daar heel goed in. Er zijn natuurlijk ook mensen die er anders over denken, maar de positieve reacties waren ver in de meerderheid. Het Skûtsjejournaal was het best bekeken programma via de NPO.”

Nog meer pr-activiteiten? “Via track & trace sturen we het skûtsjesilen de wereld in. We werken daarin samen met dezelfde mensen die ook de tijdmeldingen van Olympische zeilwedstrijden doen. Vorig jaar volgden op deze manier 80.000 mensen het skûtsjesilen. Vanuit Japan tot Thailand, van IJsland tot Zweden bereiken ons de reacties.”

Wat is voor het SKS-bestuur de grootste uitdaging voor de komende jaren? “Zorgen dat we blijven wie we willen zijn. Jonge mensen aan ons weten te binden. Als SKS hebben we dan het voordeel dat nieuwe schippers uit geslachten komen die het skûtsjesilen met de paplepel hebben mee gekregen. Dat is een mooi middel om de juiste mensen op de juiste plaats te krijgen. Dat er op dit moment zo’n doorstroming is, daar ben ik zo verschrikkelijk blij mee. Daar zijn we als SKSbestuur heel ‘grutsk’ op!”

NUMMER 07 • 2018

Pieter Meeter: “Een feestje in deze gemeente zou het mooiste zijn!” Hij groeide op als één van de ‘prinsen’ van Meeter, die na het aftreden van de koning aanspraak zou kunnen maken op de troon. Daar komen verantwoordelijkheden bij. Als andere kinderen buiten speelden, moesten de jongens van Meeter mee naar de loods van pake en heit om ‘daar wat te hobbyen’. Dat stak weleens, maar toch ervoer Pieter dat niet als last. Het is wat het is en hij vindt het mooi. TEKST EN FOTOGRAFIE KIRSTEN VAN LOON

Broederliefde

In het dagelijks leven is Meeter, eigenlijk opgeleid als elektricien, kok op zijn raderboot ‘Frisian Queen’. In de bouwvak verruilt hij de potten en pannen voor het helmhout van het Akkrumer skûtsje. “Er zijn tijden geweest dat ik in de ochtend stond te koken en ’s middags de wedstrijden zeilde”, vertelt hij lachend.

De gebroeders Meeter hadden ook een skûtsje in de IFKS. De afspraak tussen de broers Siete en Pieter was dat ze om de vijf jaar zouden wisselen als schipper. Siete zeilde de eerste termijn en deed dat naar Pieters zeggen ‘harstikke leuk’. “Toen zijn termijn erop zat, heb ik hem mijn periode ook gegeven.” In 2007 stopte heit als schipper en was het Siete’s beurt aan het roer in de SKS. Maar Siete zei op zijn beurt: “Pieter, ga jij maar. Jij bent mondiger en zit daar beter op je plek dan ik.” Intussen is dat elf jaar geleden. Aanvankelijk ging het om een termijn van negen jaar, maar Siete zeilde tot voor kort op Leeuwarden. “Ik doe het nog vier jaar en dan wordt het of Siete of de jongste broer Sander”, stelt Pieter.

Hart op de tong Zijn liefde voor zeilen staat los van de naam die er voor zorgde dat hij aan het roer kwam te staan. Als vijfjarige zeilde Pieter met vader wedstrijden in ijzeren vletjes. Maar tussen zijn tiende en twaalfde kon het zeilen hem gestolen worden, niettemin voer hij op elfjarige leeftijd wel mee op het skûtsje. Zoals de meesten beginnen: als ranjajongen. Dat duurde niet lang, want Pieter draagt het hart op de tong.

Overstap naar Akkrum

OT O :

S-

De jonge mondige Pieter kwam al gauw bij de grootschoot terecht. “Ik was altijd op het skûtsje. De bemanning kwam alleen in de bouwvak en dan gingen ze op een plekje zitten, waar ik beter in was.” Dat ze dan van een veertienjarige dingen aan moesten nemen, namen de mannen voor lief, want hij was het ‘(klein)zoontje van’. Althans dat denkt Pieter zelf. Desondanks gaat het om de juiste man op de juiste plaats, zo kun je winnen. Dat deden ze dan ook in 1987, toen Pieter 17 was. In 1993 kwam heit aan het roer. Daaropvolgend normaliter de oudste zoon en dat is niet Pieter.

In de SKS hebben twee families zelf een startlicentie, de familie van der Meulen en de familie Meeter. De overige startlicenties behoren toe aan de dorpen en steden. Toen de Meeters in de jaren ’70 via een mondelinge afspraak voor Bolsward uitkwamen, werd de gemeente hoofdsponsor. Na de herindeling, waarbij de gemeente Súdwest-Fryslân ontstond, kwamen er ineens vier skûtsjes uit voor de gemeente (Sneek, Bolsward, de Súdwesthoeke en Woudsend). De financiële steun viel weg en in Bolsward hadden de Meeters geen aansluiting. Ze besloten de ‘B’ in het zeil te vervangen voor een familieteken en wilden als familie, in plaats van als stad, uitkomen, echter dat laatste keurde de SKS niet goed. Daar maakten de Meeters geen punt van. Nadat de Leeuwarder familie in 2002 in Akkrum was neergestreken, waar de mensen op straat hen toespreken over de wedstrijden en waar men hen gedag zegt, was de keus niet moeilijk. “Het leeft hier veel meer dan in Bolsward”, vindt Pieter.

Serieuze titelkandidaat Al jaren is Pieter een serieuze titelkandidaat, maar toch eindigt hij dikwijls in de middenmoot van het eindklassement. “Als ik terugdenk dan doet het geen pijn, maar ik baal wel als het mis gaat. Soms heb je geluk, soms heb je pech.” “En hij heeft wat minder protesten nodig”, roept vrouw Debbie toe. Pieter lacht breed. “Ik heb zeker minder protesten nodig.” De bemanning zegt nog weleens dat het op moet houden met die protesten, waarop hun schipper antwoordt: ‘Als Pieter een klein gaatje ziet, dan gaat Pieter erin!’ Vorig jaar zat Akkrum er goed bij in de race. Het protest van de Súdwesthoeke bij Lemmer deed hen de das om, hierdoor zakte Pieter een eind terug in het klassement. Hij baalde flink, maar achteraf kijkt hij

ook in de spiegel “Ik ben ook oorzaak. Soms zeil ik op het scherpst van de snede en ga ik net over de grens. Ik ben zelf wel vergevingsgezind naar anderen toe, maar andersom is dat weleens anders en daar baal ik dan van. Maar uiteindelijk ben ik zelf de oorzaak.” Met de leus ‘Het dit jaar goedmaken’ komt hij niet meer. “Dat zeg ik ieder jaar. Om die eerste plek te halen

moet je tactisch goed zijn, scherp zijn, risico’s nemen en er moet je ook wat worden gegund. Vorig jaar was dat protest een domper, maar daarna hebben we nog prachtig gezeild. Een mooie strijd tegen Heerenveen. Een snelle jongen met een leuke bemanning. Dit jaar hoop ik op weer een mooie strijd en dan maar zien wie er eerste wordt. Een feestje hier in de gemeente zou het mooiste zijn!”

FOTO: SKS-WWW.SKUTSJESILEN.NL

SK W.

U T S J E SI L E N . N L

Dat doet denken aan oudoom Lodewijk Meeter, van het Huzumer skûtsje. Die kon behoorlijk uitgesproken zijn. “Dat is niet zo”, verdedigt Pieter zich. “Die nam ook geen blad voor de mond, maar het ontbrak hem aan opbouwende kritiek. Ik brand niet iemand af, ik zorg dat ze er wel wat mee kunnen. Net als pake Siete en heit Eildert. Zij zeiden: goed gedaan, maar achteraf was dit ook goed geweest.”

SKÛTSJEBIJLAGE 2018

heerenveen

Schipper Sytze Brouwer: “Ik heb geen

zin om mezelf druk op te leggen” Dat hij uit een schippersfamilie komt maakt hem trots. Dat die traditie zich voort blijft zetten aan het roer van de SKS skûtsjes maakt hem nog trotser. In zijn jeugd keek Sytze Brouwer op tegen de ‘skûtsjebedwingers’. Grote kerels, gespierde armen, eelt op hun handen, hangend in de schoten, aan de zwaardtalies of zoals zijn oudoom, oom en vader: aan het roer.

Voorbereidingen De mannen van de Gerben van Manen trainen twee keer per week. Sytze analyseert ook filmbeelden van vorig jaar, zo probeert hij momenten te herkennen waar hij steken heeft laten vallen. Hij is een evenwichtige schipper. Als het spannend wordt keert hij weleens wat meer in zichzelf. Met adviseur Jens bespreekt hij dan de situaties. Maar moet hij een snelle keus maken, dan weet hij precies wat hij doet. Aan het roer weet hij het best wat het schip kan. Na de wedstrijd wordt het verloop altijd besproken. Dan mag iedereen zeggen wat hij wil. “Ik ben niet heilig, ik maak ook fouten. Maar daar leer ik dan ook van en dat verwacht ik ook van de bemanning.”

TEKST KIRSTEN VAN LOON // FOTOGRAFIE MARTING DE JONG

Buitenkind “Een echt buitenkind”, omschrijft Sytze zichzelf. Hij ziet zichzelf nog ronddolend door Wartena, waar hij opgroeide. Of als jonge piraat met de schouw de wateren van de Alde Feanen onveilig maken. Achter de tv hangen of computerspelletjes spelen heeft zijn interesse nooit gehad. Hij moest zijn energie kwijt in fysieke uitdagingen. Het werd korfbal. Onder leiding van Jeen Bouwmeester, vader van olympisch kampioen Marit, behaalde het team zo’n zes keer de titel van Fries kampioen. “We trainden vijf keer per week, gewoon omdat we het leuk vonden”, lacht Sytze.

SK W.

U T S J E SI L E N . N L

Hij was een jaar of acht toen zijn vader zijn onderneming in de binnenvaart startte en daarmee vaak van huis was. Omdat moeder niet wilde dat de kinderen naar een internaat gingen, bleef zij bij Sytze, zijn tweelingbroer en zijn zusje thuis. Pas toen Sytze achttien was, is moeder mee gaan varen. Broer Harmen was toen al matroos en ook hun jongere zus ging al vroeg op zichzelf wonen. De Brouwer’s redden zich wel met hun aangeboren zelfstandigheid. FOT O

Mee aan boord Vandaag de dag is Sytze zelf innenvaartschipper. Zeven dagen op, zeven dagen af bij van der Veen shipping in Delfzijl. Zijn vrouw Natasja is thuis, met hun dochter Jeske van twee. Het binnenvaartberoep en het zeilen is hem

van huis uit bijgebracht. Op zijn veertiende mocht hij mee als bemanningslid, samen met zijn tweelingbroer. Om de beurt een wedstrijd. “Ik koos voor de oneven wedstrijden, want dan kon ik er één vaker mee omdat het er elf zijn”, lacht Sytze opnieuw. Die lach is onlosmakelijk verbonden met zijn levendige inborst. Het begon in de roef, bij heit aan boord op het skûtsje van Earnewâld. Schoten binnenhalen en water brengen, van dat soort klusjes. Daar was hij tevreden mee, want dat hij mee mocht was al heel wat. Op zijn zestiende kreeg hij taken bovendeks. Een voorrangsbehandeling als ‘zoon van’ kreeg hij nooit. Dat wilde hij ook niet, want hij leerde graag alles wat er op het skûtsje plaatsvindt en dat doe je het snelst door het zelf te doen.

Hart volgen Maar Sytze wilde meer leren. Toen heit rond 2004 naar het Heerenveense skûtsje vertrok, bleef Sytze achter op Earnewâld. Een andere schipper, een ander kunstje aan boord. Dat wilde hij meemaken. Maar zijn hart lag elders, zijn hart lag bij Heerenveen. Oom Tjitte was er jarenlang schipper geweest en heit jarenlang bemanningslid. Sytze bracht zijn jeugd door op dat skûtsje. Ondanks dat Earnewâld goed voor hem is geweest, volgde hij in 2009 zijn hart naar het skûtsje van Heerenveen. En nu is hij er zowaar zelf schipper op.

Tweede als debutant Vorig jaar zette de 35-jarige schipper al een prestatie van formaat neer als debutant. Vooraf zei hij bij de eerste

negen te willen eindigen; dat werd een tweede plaats. Sytze denkt er nog vaak aan terug. “De eerste wedstrijden zaten we steeds rond de vierde en zesde plek. Toen kwam Stavoren. Zeilen op het IJsselmeer met hogere golfslag is anders dan op het binnenwater en daar deden we het goed.” Ze werden tweede. De kroon op het werk kwam met de laatste wedstrijden in Lemmer. Brouwer behaalde tweemaal een eerste plaats en dat betekende een fikse ‘opschieter’ in het klassement. Met zo’n prestatie ligt de lat hoog voor dit jaar. Sytze slaapt er niet minder om. “Ik wil gewoon mooi zeilen. Ik ga niet bij de eerste wedstrijden continu denken: ‘nu moet het wel zo gaan, want anders’. Dan sta ik gelijk een-nul achter. Lekker zeilen met een hoop plezier proberen te doen wat je moet doen. Ik heb geen zin om mezelf druk op te leggen.”

Akkrum In het verleden behaalde de Gerben van Manen zeventien keer de kampioenstitel. Zeventien keer feest in Heerenveen. Bij de gemeentelijke herindeling van 2014 kreeg de gemeente Heerenveen met Akkrum erbij twee skûtsjes in de race voor de kampioenstitel. Een onderlinge concurrentiestrijd voelt Sytze niet echt. Hij wil wel winnen van Akkrum, zoals hij wil winnen van iedereen. Maar mocht het gebeuren dat hij niet wint, dan moet het Akkrum zijn. Bevlogen is de jonge schipper zeker. Dat de Friese schippersfamilies traditiegetrouw aan het roer komen te staan, is iets waar ze van Sytze niet aan mogen komen. En zijn dochter is misschien wel de volgende Brouwer aan het roer: “Als ze het leuk vindt, mag ze het proberen!”

De Gerben van Manen van dichtbij bekijken?

Ga dan op 8 of 17 augustus als VIP mee aan boord van The Boating Experience en beleef de spanning van de wedstrijd van dichtbij. Naast varen met de sloep ga je aan boord bij het volgschip, krijgen we uitleg van de schipper en eten een hapje mee. Na de wedstrijd keren we terug naar het volgschip voor een biertje met de bemanning! Een dagje mee kan al vanaf € 85,- pp!

Aanrader voor de echte skûtsje liefhebber! Informeer of reserveer direct via info@theboatingexoerience.nl of 085-0640115

NUMMER 07 • 2018

Skûtsjesilen 2018 Je zou kunnen denken dat alle rampen in een bijna 75 jarige organisatie al zijn voorgekomen, maar evenzogoed was 2017 een treurig jaar voor de Sintrale Kommisje Skûtsjesilen, de SKS. Na twee wedstrijden verdween de Oeral Thús, het skûtsje van Joure. Gediskwalificeerd omdat ze de foute ophanging van het zeil niet wilden veranderen. Een paar dagen later verdween het Langweerder skûtsje tijdens de wedstrijd te Stavoren, als protest tegen de zeilformule van de SKS. Beide skûtsjes gingen tegen de meerderheid van de SKS-familie in. Een minderheid schreeuwde even.

Eelke Lok column

De schreeuw is gehoord. Een commissie gaat kijken of er voor de beide skûtsjes die ietwat aan de grote kant zijn (maar het is een kwestie van centimeters) een betere oplossing is. Het is uiterst frappant dat deze beide schepen in 2015 nog één en twee waren in het klassement. Wat een minieme verschuiving in de zeilformule al niet teweeg kan brengen. Overigens kan Joure goed genoeg mee blijven doen en moet Langweer eerst de twee ton ballast maar eens over boord smijten. De SKS is een familie. Een heleboel familieleden wilden eigenlijk wel excuses van de beide skûtsje-stichtingen. Die gaven ze intern wel bij een voorbespreking, maar niet tijdens de SKS jaarvergadering. Sterker, voorzitter René Nagelhout sprak Langweer

Kromme Knilles

opnieuw berispend toe, omdat die zonder medeweten van de SKS al contact had opgenomen met leden van de commissie, die nog niet eens wisten dat ze daar lid van waren. In het skûtsjesilen, en dus ook in de SKS familie, zijn veel nieuwe mensen gekomen. Het wordt allemaal een beetje anders. Zelfs bij de schippers. In 2016 werd de wedstrijd te Stavoren afgelast wegens te harde wind. En toen zei Johannes Meeter, “Kin we net op snein sile?”. Het zou 50 jaar geleden een vloekwoord zijn geweest in de kerkelijke schipperswereld. De IFKS pakt echter dit seizoen het stokje op, de wedstrijd op Stavoren is ‘s zondags. De oude schippers draaien zich om in het graf. Die IFKS heeft een nieuwe structuur. Er is met zorg gekozen voor een goede democratie. Als de organisatie straks eenmaal soepel draait, moeten ze nog maar eens bij zichzelf te rade gaan of ze wel hele dagen met zo’n dikke 60 skûtsjes willen zeilen. Het publiek heeft zo langzamerhand ook wat meer structuur nodig bij het kijken naar de wedstrijden.

als je dan Jan van Akker vroeg met welke bemanning hij zou zeilen, was het antwoord: “Net ien hat sein dat er net wer komt, dus se sil der yn Grou allegear wol wêze”. Kundige bemanningsleden die in het dagelijks leven ook in of met de vaart bezig waren. Eind tachtiger jaren werd er eens wat meer getraind, maar Douwe Visser van Sneek, heeft alles veranderd. Hij ging vanaf dat het eerste ijs uit de wateren was het water op met een bemanning. Resultaat: Sneek ging tien tot 15 seconden sneller door de wind dan welk schip ook. Dat gingen anderen Sneek nadoen. Maar nu blijkt dat op heel veel skûtsjes jaarlijks vijf, zes, soms nog wel meer, nieuwe bemanningsleden moeten komen. Het is niet vol te houden. SKS schippers vroegen dit jaar op Facebook al naar nieuwe bemanningsleden. Het is de vraag of het aantal wedstrijden, compleet met de daarbij behorende oefentripjes in het voorseizoen, zal blijven bestaan. Misschien is een stapje kalmer de beste oplossing. Dat kan ook wel: Douwe Visser is intussen gestopt.

Beide organisaties bemoeien zich niet met de bemanningen. En toch ligt daar een probleem van skûtsjesilen de komende jaren. Vroeger ging je een of twee keer te zeilen met donateurs of zo, meer niet. En

Tijd vinden, tijd maken, tijd krijgen.

Hét eet- en drink cafe van Akkrum waar service en gemoedelijkheid hoog in het vaandel staan! CAFE KROMME KNILLES Heechein 42 8491 EM Akkrum Tel: 0566 - 65 13 81 www.krommeknilles.nl

Nick de Jong Verdediger, UNIS Flyers

Bentaceren betekent dat je zaken goed voor elkaar hebt, dat er grip is binnen je organisatie en dat er tijd gevonden en gemaakt wordt voor andere dingen, zoals ontspanning, plezier en voor dat waar de ondernemer goed in is: ondernemen! Omdat iedere ondernemer uniek is, bieden we dienstverlening op maat en staan we altijd voor je klaar. Dat is Bentacera.

www.bentacera.nl

heerenveen

SKÛTSJEBIJLAGE 2018

TEKST HENK VAN DER VEER

Omropverslaggevers Geartsje de Vries en Andor Faber:

Skûtsjesilen is de moaiste tiid fan it jier! “Alle jierren haw ik der in enoarm soad nocht yn, want it binne de moaiste twa wiken fan it jier”, dat zegt Omrop Fryslân journaliste Geartsje de Vries over het verslaan van de SKS-wedstrijden voor de Friese omroep. Haar jongere collega Andor Faber, die vorig jaar als verslaggever debuteerde bij de wedstrijdenreeks van de IFKS, knikt instemmend. Twee journalisten over het skûtsjesilen in het algemeen en de radioverslaggeving in het bijzonder.

FOTO: RAYNAUD RITSMA

Geartsje: “De rûtebespekking begint om alve oer, mar wij binne der altyd in healoere earder. We nimme in bakje kofje, praten met ferskillende minsken. It klinkt wat negatyf, mar dat ‘netwerken’ is hiel belangryk, want sa heare wij in soad. Of krekt net omdat se benaud binne om dingen tsjin ús te sizzen. Dat heart ek gewoan bij it fak fan de sjoernalistyk. Nei de rûtjebesprekking dogge we faak ynterviews dy’t om healwei ienen op’e radio útstjoerd wurde. Om iene oere sitte wij yn ús boatsje, de Woeste Piebe, mei Gjalt, Henk Schippers, de skipper, en Martin Wijbenga. Hij is ús technikus dy’t der foar soarget dat alles yn ’e ether komt. Hij betsjinnet ek faak de kamera.” TO

“Ik moat mij soms wol even ynflústerje dat ik as sjoernalist ôfstân nimme moat! Ik haw nei it earste jier gjin lêst mear hân dat se mij fergeliken mei Sippy Tigchelaar en Gjalt mei Klaas Jansma.

Nieuws jagen waarbij beiden vooral uit zijn op de ‘human interest stories’ en waarbij altijd voorop staat om mensen in hun waarde te laten. Met sensatieverhalen hebben zowel Geartsje als Andor niets, maar als tijdens de interviews schippers of bemanningsleden de emoties de vrije loop laten, heeft het duo er geen moeite mee om dat uit te zenden.

Hoe ziet een werkdag van de skûtsje verslaggevers er doorgaands uit?

“It drege fan radioferslach jaan bij it skûtsjesilen, mar ek bij oar silen, is dat it hiel lestich is om it byldzjend te meitsjen foar de minsken thús. Minsken thús en yn de auto dy’t ús folgje wolle graach witte hoe’t it der hinne leit. Dat is hiel lestich om út te lizzen. Je moatte witte hoe’t it wedstrydwetter der út sjocht, dat wit lang net elk en ien. Dat moatte je dus útlizze. Dan moatte je fertelle wat foar taktise slagen de skippers dogge. At wij oan board fan ús boatsje de Woeste Piebe sitte, dan hawwe wij oan ús wedstrydferslachjouwer Gjalt de Jong in hiele goeienien dy’t fertelle kin wêrom’t in skipper in bepaalde slach docht. Andor en ik binne der f’ral foar om nei Gjalt syn ferhaal te sizzen: ‘dus…earste leit dy, twadde leit dy. Dat is ús taak”, weet Geartsje die zich tot op een bepaalde hoogte een voelt met de SKS-familie.

Beide journalisten bereiden zich terdege voor op het verslaan van het skûtsjesilen, waarbij Geartje de aantekening maakt dat Andor het veel zwaarder heeft dan zij. Immers bij de SKS doen 14 skûtsjes mee aan de wedstrijden en bij de IFKS zijn dat er over de 60, waarbij de Omrop wel de meeste aandacht besteedt aan de grote A-klasse. De voorbereiding bestaat niet alleen maar uit het op de voet volgen van de wedstrijden maar ook het interviewen van schippers en bemanningsleden. Uiteraard willen zowel Geartsje als Andor weten wat de veranderingen op een skûtsje zijn, zowel als het over materiaal als bemanning gaat.

ITS M A

Beide Omropmedewerkers zijn uiteraard ook alleen maar een aantal weken per jaar bezig als skûtsjeverslaggevers. Wat maakt die tak van sport nu zo bijzonder?

Hoe anders was dat bij Andor, hij komt uit de Friese Wouden en had als kind helemaal niets met de folkloresport. Via de vriend van zijn moeder raakte Andor besmet met het bekende skûtsjevirus. Dat het skûtsjesilen een belangrijk onderdeel was van de Friese cultuur maakte hem enthousiast. Zodra hij bij Omrop Fryslân aan het werk ging, gaf hij te kennen dat hij het volgen van het skûtsjesilen ‘hartstikkene’ leuk vond. Vorig jaar mocht hij zijn start als radioverslaggever maken tijdens de IFKS-silerij. Twee jaar geleden was Andor al verslaggever voor het Skûtsjejournaal.

“Of skûtsjesilen in folkloaresport is”, herhaalt Andor de vraag om meteen erna het antwoord te geven. “Skûtsjesilen is in kultuersport, in komby. It is absolút sport, at je sjogge hoe hurd dy manlju en froulju oan board wurkje dan nim ik myn petsje dêr foar ôf. Of it topsport is fyn ik lêstich, in topsporter is elke dei mei syn sport dwaande en dat is bij it skûtsjesilen fansels net sa. De arbeid dy’t de skûtsjesilers levere is oars wol wer topsport.”

Geartsje kreeg de liefde voor het skûtsjesilen van jongs af aan met de bekende Friese brijlepel ingegeven. Geen wonder, want ze bracht haar jeugd door in de Friese Zuidwesthoek, in Koudum om precies te zijn. Haar ouders namen de jonge Geartsje mee naar het skûtsjesilen in Stavoren, Woudsend en soms ook nog naar Lemmer. Toch was de familie de Vries geen fan van het ZWH-skûtsje maar ging de support uit naar die van Woudsend. Misschien wel omdat mem de Vries uit dat dorp kwam.

Geartjsje draait al even langer mee in de skûtsjefamilie. “Toen ik bij de Omrop kaam, waard ik al ridlik gau frege om it radioprogramma om it skûtsjesilen hinne te regisearjen. Dat haw ik in jier of trije dien, dêrnei haw ik it programma presenteard. Doe bin ik der in oantal jierren út west en yn 2008 bin ik op ’e nij frege de presintaasje te dwaan”, fertelt Geartsje.

N AY

Connectie met het skûtsjesilen

Andor:”Bij de IFKS beginne de earste wedstriden al om njoggen oere, mar ús fokus leit wol op ’e A-klasse. Moarns litte wij de wedstriden meast lizze of der moat yts hiel bysûnders wêze. Ek bij de IFKS begjint ús dei om in oere as alve yn it plak dêr’t syld wurdt. Foar it oare is ús tarieding gelyk as bij de SKS-wedstriden.”

NUMMER 07 • 2018

Voorzitter Sicko Heldoorn:"Ik ha der wer sinne oan"

Nieuwe structuur IFKS versoepelt organisatie Op een mooie zomeravond op een bankje onder de Lemster vuurtoren. Samen met de voorzitter van de Iepen Fryske Kampioenskippen Skûtsjesilen Sicko Heldoorn, de hele IFKS even doorlopen. Ineens duikt een dikke zwarte rat op uit de Tramhaven, kuiert over de dijk naar de jachthaven Lemster Baai. “No, wý tinke dat we no hast alle ûnrant der wol út ha”, zegt Heldoorn knipogend. Hij bedoelt dat de nieuwe structuur van de IFKS zal zorgen dat de organisatie van skûtsjesilen 2018 soepel gaat verlopen. TEKST EELKE LOK // FOTO'S ORANGEPICTURES.NL

Opleiding Eenvoudig gezegd komt de nieuwe structuur er op neer dat er niet meer allerhande commissies op eigen houtje zaken beslissen of uitvoeren. Zo was de schippersvergadering op technisch gebied de enige aan te spreken instantie, maar die vergadert nu ook onder voorzitterschap van Sicko Heldoorn. En moet alle wensen neerleggen bij de technische commissie of de wedstrijdcommissie. En dan kan er nog niets worden uitgevoerd zonder dat de leden van de IFKS meestemmen. Heldoorn is blij dat het allemaal wat anders is geworden. Al moest het wel even wat wennen. Hij kreeg daarbij overigens de steun van oudere schippers als Sikke Heerschop en Ton Brundel. Die zeiden tegen de anderen: ‘Straks drukken jullie er ineens door dat we met aluminium masten moeten varen’. En dat kan nu niet meer.

Logisch Ook de andere 'losse' commissies zijn nu officieel ingekapseld in het raamwerk van de IFKS. Zoals de businessclub en de commissie generaal. Het was natuurlijk ook wel logisch dat het allemaal een beetje aan de rommelige kant was. De organisatie van de IFKS ontstond immers in het begin van de tachtiger jaren. De groei ging sneller dan het logische verstand, dán moest dit en dán moest dat. En alles moest altijd

direct. Dat betekende dat er helemaal geen gezamenlijke beslissingen werden genomen in sommige zaken. “We dogge niks mear hookstrooks”, zegt Heldoorn. Maar alles is duidelijker, zakelijker en democratischer.

Vergaderen Dat komt natuurlijk ook uit de sfeer die Heldoorn in zijn werk altijd heeft beleefd. Natuurlijk, hij is wel een zeiler. Heeft een zeegaand jacht. Zeilde in zijn jonge jaren altijd met de tjottertjes van heit Piersma uit Heeg. En zeilde als zwaardenman mee op het skûtsje van Jappy Bandstra uit Stavoren. Maar in zijn werk was Heldoorn altijd bestuurder. Gedeputeerde van de provincie Fryslân, burgemeester in Opsterland, Assen en Dantumadeel. Toen hij werd gevraagd als IFKS voorzitter, een aantal jaren terug, was het hem allemaal wat anders voorgesteld. ‘Ach nee jong , zo vaak vergaderen we niet als IFKS bestuur’. Maar door die, mede door hemzelf voorgestelde, nieuwe structuur moest Heldoorn veel vaker aan de bak. En juist in die periode werd hij benoemd als waarnemend burgemeester in Huizen. Ging daar ook wonen. En dus is Lemmer nu het centrum van de IFKS geworden, want dat ligt het dichtstbij. Heldoorn relativeert de hoeveelheid werk direct weer. Want de IFKS bemoeit zich niet met andere wedstrijden. Enkel de IFKSslotwedstrijden (“En dêr moat we miskien ek marris ôf”). En natuurlijk het hoofdmaal: de

derde week van het Fryske skûtsjesilen.

Programma ’s Ochtends om kwart over negen start elke dag de C klasse, dan de B, dan de kleine A-klasse en tegen het einde van de middag zeilt de laatste uit de grote A klasse de finishlijn over. Het publiek probeert zich door 63, elk jaar ook vaak veranderende, zeiltekens heen te worstelen. Maar Heldoorn spreekt tegen: “Vanwege de veiligheid zitten we nu door de hele dag heen. Geen twee klassen in éen wedstrijd. Dat is ook duidelijker. En dat publyk, dêr moat we letter marris nei sjen”. Overigens heeft de IFKS, net als de SKS, een walcommentator voor die duidelijkheid. Eén van die dagen is de tweede dag: 19 augustus, Stavoren. Een zondag. Dat is in het skûtsjesilen nog nimmer gebeurd. Het valt te verwachten dat het publiek dat wel leuk vindt. “It wie in gefolch fan dy nije demokrasy. Der kaam in foarstel en de mearderheid sei ja”. Om in de rest van de week dan weer een dag te krijgen waarop je wedstrijden goed kunt inhalen. Een wens van de schippers, wedstrijdcommissie en wedstrijdleidster Saskia Westerhoff . Heldoorn vindt de zwakte van de IFKS dat er te weinig vrijwilligers zijn. Maar die er wel zijn, is hij zielsblij mee. “Omdat it in heech nivo hat”. Zoals het voortdurend snel kunnen inspelen op windschiftingen, waardoor je steeds in-de-windse rakken hebt. De SKS zou daar een puntje aan kunnen zuigen. Zegt de goegemeente. Heldoorn is mild. Want de kracht van de SKS vindt hij ook de kracht van de IFKS. “De SKS hat wat fantastysks delsetten en fan tradysje in spektakelstik makke, geweldich”. En de IFKS heeft er naderhand voor gezorgd dat de liefhebberij voor skûtsjes alle ruimte kreeg, en heeft daarmee heel veel skûtsjes gered van de slopershamer. De uitbouw daarvan is nog steeds aan de gang. En gaat door. Maar eerst even niet ouwehoeren over structuren en zo. Zeilen!. “Ik ha der wer in soad sinne oan”.

SKÛTSJEBIJLAGE 2018

FOTO: PETER DE KOE

heerenveen

Paul de Koe van IFKS-skûtsje ‘Hoop op zegen’

“Dit wordt mijn laatste jaar als schipper” IFKS Skûtsje ‘Hoop op zegen’ is onlosmakelijk verbonden met Peter de Koe. Peter kocht het skûtsje begin jaren ’90 om er de wedstrijden mee te zeilen van de IFKS, de Iepen (Open) Friese Kampioenschappen Skûtsjesilen. Inmiddels is zijn oudste zoon Paul (38) alweer voor het zevende jaar schipper op het wedstrijdskûtsje. De ‘Hoop op zegen’ kwam van de C-klasse via de B-klasse in de A-klasse terecht, en degradeerde twee jaar geleden weer naar de B-klasse. De vooruitzichten, in de woorden van Paul de Koe? “Het wordt een heel mooie IFKS, daar ben ik van overtuigd.”. TEKST HENK DE VRIES // FOTO’S ANDRÉ VAN DER MEULEN.

De ‘Hoop op zegen’ werd in 1902 gebouwd op de werf Croles in IJlst. Peter de Koe kocht het schip in 1991 en verbouwde het skûtsje tot wedstrijdschip. Hij vestigde zijn naam als zeiler door bijna twintig jaar mee te doen aan de wedstrijden van de IFKS. Paul de Koe: “Ik ben in 1994 op de ‘Hoop op zegen’ begonnen als veertienjarig broekje. De meesten beginnen als ranjajongen, ik niet. Ik werd direct al de zwaardtrapper, de bediener van het zwaard dat geregeld opgetrokken en neergelaten moet worden. Later werd ik zeilentrimmer en was ik verantwoordelijk voor het goed stellen van de zeilen in de wind. Ik vier dit jaar mijn jubileum. Ik vaar voor de 25e keer op het schip. Sinds mijn 31e als schipper.” “Peter is en blijft de eigenaar van het skûtsje. Toen hij zelf ophield met de IFKS wedstrijden, in 2012, heeft hij bepaald dat ik als zijn oudste zoon de volgende schipper op de ‘Hoop op zegen’ moest worden, voor een periode van zeven jaar. Dit jaar wordt daarom mijn laatste jaar als schipper. Daarna moet mijn broer Mark de schipper worden, ook voor

zeven jaar, en ben ik weer gewoon bemanningslid. En weer zeven jaar daarna is ons broertje Thys aan de beurt. Thys is nu nog een puber van veertien, maar als hij 22, 23 is, en als hij dan wil, kan hij rond 2025 schipper worden op de ‘Hoop op zegen’. Het zeilteken ‘P’ blijft in het zeil. Die ‘P’ is trouwens geen ronde P maar een vierkante. Het staat niet voor Peter of voor Paul, maar voor De Koe.”

BROOD OP DE PLANK Peter de Koe heeft nog steeds zijn skûtsjesilen-bedrijf in Sloten en als er geen wedstrijden gezeild worden, verhuurt hij de ‘Hoop op zegen’ voor recreatieve doeleinden. Paul de Koe heeft thuis een gezin te onderhouden; er moet dus ook brood op de plank komen. Hij woont met echtgenote Tamara en hun twee kinderen in de wijk De Greiden in Heerenveen, en heeft nu een baan in loondienst. “Je moet nu eenmaal werken om geld te verdienen. Ik werk bij een bedrijf in klimaatbeheersingsystemen in Kootstertille. Maar in mijn vrije tijd leef ik voor het skûtsjesilen, voor de ‘Hoop op zegen’.”

“ZO ALLEMACHTIG VEEL BELEEFD” Met zijn 25 jaar zeilervaring ziet Paul de Koe het seizoen 2018 vol vertrouwen tegemoet. “We hebben al zo allemachtig veel dingen beleefd. Het zwaard dat eraf brak tijdens de wedstrijd, omdat er een boutje los zat. Of op het IJsselmeer met een pittige wind zo scheef hangen dat Peter later zei: ‘Jim hingen su skeef, je kon maar krek ut zeilteken nog boven ut skip sien’. En dan toch het schip weer rechtop krijgen, dan heb je het wel in de macht.” “We zijn al voor de wedstrijden van de IFKS aan het trainen sinds april, om de twee weken. Er zijn nieuwe zwaarden op het schip gekomen, een nieuwe mast, en een nieuw grootzeil. In het veertien koppen tellende team hebben we wat vernieuwing gebracht, er zitten nu drie nieuwe bemanningsleden bij. We hebben ook twee vrouwen in het team. Peter gaat ook af en toe mee met de trainingen, als een soort ‘mental coach’. Bovendien heeft Peter als eigenaar een grote rol in het onderhoud van het schip. Om alles te kunnen betalen, hebben we sponsorgelden nodig, en hebben

FOTO: PETER DE KOE

RANJAJONGEN

we de ‘Club van 100’ opgericht, als een soort ‘Vrienden van de Hoop op zegen’.”

“HET BRANDT ONS IN” “De eerste wedstrijden vóór de IFKS hebben we al gehad. ‘Lemmer Ahoy’ in mei, en de ‘Slach om Heech’ in juni. We werden 2e, 7e en 2e bij Lemmer, en eindigden in het klassement op de 5e plek. In Heeg hadden we net het nieuwe grootzeil er op, dat was te vroeg. Die wedstrijd hebben we niet uitgezeild. Maar voor de IFKS start, zijn we wel klaar. We zijn goed op weg met ons team, het brandt ons in! We willen wat presteren!” Paul de Koe wil niet al teveel speculeren over de eindplek van dit

seizoen. “Bovendien”, waarschuwt echtgenote Tamara, als Paul bedenkt wat de eindstand zou kunnen worden, “als je het in de krant laat zetten, staat het op papier.” “Het wordt in elk geval een héél mooie IFKS”, besluit Paul heel diplomatiek. “Daar ben ik van overtuigd.”

Historisch lage prijzen bij ABD Renault:

Voorraadvoordeel én nog geen belastingverhoging!

Koop uw nieuwe Renault voor 1 september: Zorg dat u niet te laat komt. Op = Op.

Renault CAPTUR van €19.690

€17.290,-

U bespaart nu de extra BPM tot € 3.200,-* Voorraadvoordeel particulier € 2.400,-

Uw totale voordeel:

€5.600,-

Waarom gaat de belasting omhoog?

Er is een nieuwe methode om auto’s te testen, namelijk de WLTP. Met deze testprocedure worden o.a. de resultaten op het gebied van CO2 realistischer, maar dit houdt wel in dat de BPM van bijna alle auto’s omhoog zal gaan. De BPM wordt namelijk berekend op basis van de geteste CO2 uitstoot. Kom dus snel langs bij ABD Renault, profiteer van het voorraadvoordeel én voorkom de belastingverhoging! Welkom bij ABD.

Drachten Jade 1, (0512) 515 615 Dokkum Brêge 6, (0519) 82 00 20 Heerenveen Skrynmakker 26, (0513) 65 02 22 Sneek Kolenbranderstraat 7, (0515) 41 32 91 Leeuwarden Hortensiastraat 2, (058) 266 35 55 * Betreft de maximale verwachte verhoging van het bpmbedrag. Als gevolg van hogere CO2-uitstoot t.o.v. de huidige NEDC CO2-uitstoot. De hogere CO2-uitstoot is het gevolg van de nieuwe homologatietestcyclus WLTP, waarna de resultaten van deze WLTP-test teruggerekend worden naar de NEDC 2.0-waarde. Deze nieuwe CO2-waarden worden gebruikt voor de bpm-berekening. De bpm-tabel voor 2018 blijft ongewijzigd. De waarden zijn de verwachte verhogingen van het bpm-bedrag. Het kan zijn dat de uiteindelijke verhogingen voor de consumentenprijzen afwijken van de verhogingen van het bpm-bedrag. De uiteindelijke aanpassingen van de consumentenprijzen zijn afhankelijk van het te voeren prijsbeleid door Renault Nederland. Om nog gebruik te maken van de huidige NEDC-prijzen dient deze auto uiterlijk vóór 1 juni 2018 geproduceerd te zijn. Productie vanaf 1 juni tot eind augustus 2018 dient uiterlijk voor eind augustus 2018 geregistreerd te zijn. De genoemde vanafprijs is een consumentenadviesprijs en incl. voordeel, onvermijdbare kosten, nodig voor aﬂevering van de auto aan de consument. De rijklaarprijs is gebasseerd op een basisuitvoering. In advertentie gebruikte foto kan afwijken en leverbaar zijn met meerprijs. Optionele pakketten en/of uitrusting zijn altijd de keuze van de consument en kunnen desgewenst tegen meerprijs geleverd worden. Bedragen zijn afgerond op hele euro’s. Rentewijzigingen, type- en drukfouten voorbehouden.

SKÛTSJEBIJLAGE 2018

heerenveen

AGENDA SKÛTSJESILEN 2018 WEDSTRIJDDATA SKS 2018 DATUM PLAATS LOCATIE

#SKS2018

Za. 04-08-2018 Ma. 06-08-2018 Di. 07-08-2018 Wo. 08-08-2018 Do. 09-08-2018 Vr. 10-08-2018 Za. 11-08-2018 Ma. 13-08-2018 Wo. 15-08-2018 Do. 16-08-2018 Vr. 17-08-2018

Grou De Veenhoop Earnewâld Terherne Langweer Elahuizen Stavoren Woudsend Lemmer Lemmer Sneek

Bij de Tijnje Bij Ie-sicht Sânemar Vanaf de pier Vanaf het strand van het dorp Langs de oever van het dorp Vanaf de IJsselmeerdijk Vanaf de Indyk Vanaf de pier bij het strand Vanaf de pier bij het strand Vanaf het Starteiland

AANVANGSTIJD: 14.00 UUR

DEELNEMENDE SKÛTSJES SKS

SKÛTSJE

Eildert Sietez Twee Gebroeders D'Halve Maen Twee Gebroeders Doarp Grou Gerben van Manen It Doarp Huzum Oeral Thús Twee Gebroeders Rienk Ulbesz Lemster Skûtsje De Sneker Pan Súdwesthoek Klaas van der Meulen

BJ SCHIPPER 1910 1913 1912 1913 1909 1915 1925 1923 1914 1914 1930 1913 1923 1911

PLAATS

Pieter Ezn. Meeter Akkrum Jeroen Pietersma Drachten Klaas Westerdijk Drachten Gerhard Pietersma Earnewâld Douwe Azn. Visser Grou Sytze Brouwer Heerenveen Johannes Hzn. Meeter Huizum Rinus de Jong Joure Jaap Lzn. Zwaga Langweer Willem Uzn. Zwaga Leeuwarden Albert Jzn. Visser Lemmer Jappie Dzn. Visser Sneek Auke de Groot Stavoren Teake Klaas van der Meulen Woudsend

www.skutsjesilen.nl WEDSTRIJDDATA IFKS 2018 DATUM PLAATS Zaterdag 18-08-2018 Zondag 19-08-2018 Maandag 20-08-2018 Dinsdag 21-08-2018 Woensdag 22-08-2018 Donderdag 23-08-2018 Vrijdag 24-08-2018 Zaterdag 25-08-2018

#IFKS2018

Hindeloopen Stavoren Heeg Sloten Rustdag of inhaal Echtenerbrug Lemmer Lemmer (finale)

AANVANGSTIJDEN C-klasse: 09.15 uur B-klasse: 11.00 uur A-klein: 12.45 uur A-klasse: 14.30 uur

DEELNEMENDE SKÛTSJES IFKS 2018 PLAATS SCHIPPER

Warten Makkum Gorredijk Heeg Lemmer Jorwert Eastermar Franeker Gaastmeer Heeg IJlst de Tynje Sneek Joure Heech Rotterdam

SKÛTSJE

PLAATS SCHIPPER

Avontuur Heeg De Tiid sil’t leare Amsterdam Doeke van Martena Drachten Eemlander Eemnes Hoop Doet Leven Leeuwarden Hoop op Welvaart Sneek Hoop Op Zegen Leeuwarden It Abbegeaster Skûtsje Abbega Lytse Earnewaldster Earnewald Lytse Famke Lemmer Nooit Volmaakt Lemmer Stad Harlingen Harlingen Swanneblom Earnewâld Twa Famkes Drachten Welvaart Elahuizen Wylde Wytse Rotterdam

SKÛTSJE

Fonger Talsma Klaas Kuperus Arend Wisse de Boer Jeroen de Vos Merijn Olsthoorn Lucas Bouma Geale Tadema Froukje Osinga Ton Brundel Sietse Broersma Siebo Zijsling Jaap Hofstee Floriaan Zwart Ulbe Zwaga Daan van der Meer Sikke Heerschop

Age Bandstra Martijn Kleintjens Riemer de Graaf Bernd de Cneudt Koos van Drunen Rutger Boonstra Chris van den Berg Henk Frankena Sjoerd Kleinhuis Herke Boskma Jochem Van der Vaart Sikke Tichelaar Brandt de Vries Pieter Jansma Tjibbe van der Veer Sikke Heerschop

B-KLASSE

De Jonge Jan De Zes Gebroeders Drie Gebroeders Eelkje II Emanuel Grutte Pier It Doarp Eastermar Jonge Jasper Lytse Lies Ora et Labora Striidber t Swarte Wief Ut en Thûs De Waaksdom Westenwind Wylde Wytse

www.ifks.frl

PLAATS SCHIPPER

Ale Heeg Ron Syperda Dageraad Gaastmeer Rein Wiebe Leenstra De Eenvoud Harlingen Remy de Boer De Goede Verwachting Sloten Walter de Vries Ebenhaëzer Dokkum Kees van der Kooij Grytsje Obes Koudum Arjen de Jong Hoop op Zegen Heerenveen Paul de Koe Jonge Rein Wytgaard Erik Jonker Lonneke Stavoren Jilles Bandstra Raerder Roek Raerd Sijmen Kalsbeek Redbad Workum Wietse Bandstra Sinnekening Leeuwarden Jan van der Veen Ut e Striid Galamadammen Gerrit Huisman Verwisseling Yndyk Bas Krom Woeste Anne Dubai (VAE) Wytse Heerschop Wâldwiif Kootstertille Tim Roosgeuriu

SKÛTSJE

C-KLASSE

A-KLASSE KLEIN

A-KLASSE

SKÛTSJE

De Brijbek De Drie Haringen de Harmonie De Verandering Freonskip Friesland Galamadammen Gerrit de Vries Gerrit Ynze Goede Verwachting Lege Walden Singelier Sterke Jerke Twee Gebroeders Zeldenrust Zorg en Vlijt

PLAATS SCHIPPER

Workum Jeroen Sytsma Enkhuizen Thomas de Boer Bolsward Floris Bottema Boornburgum Jelle Bekkema Blauwhuis Hartman Witteveen Sneek Johannes de Vries Galamadammen Simon van der Lingen Sneek Gerrit de Vries GalamaDammen Alisa Stekelenburg Lemmer Bouke van der Vaart Terherne Jehanne Prins Stavoren Koos Lamme Earnewâld Pieter Jilles Tjoelker Top en Twel Jan Overwijk Heeg Jan Visser Heeg Lisanne Thie

Ferrum Ferrum Luxe B&B Valkenburg aan de geul

• Een stukje Friesland in Bourgondisch Limburg • Grote jacuzzi buiten • 6 persoons sauna met 75 m2 zonnedek • Ruime kamers met inloop regendouche • Amstel gold race parcours duidelijk aangeg aangegeven • Schitt Schitterende wandelroutes

Let op:

kerstmarkt sfeerv ol Valkenburg in de bekende mergelgrotten vanaf 16 november tot en met 24 december .

Boek snel voor een paar dagen ontspanning! Gratis welkomstdrankjes bij vermelding GrootHeerenveen.

Kruisstraat 6 - 6301 PC Valkenburg - T 06 1596 5113 - info@ferrumferrum.com

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

ROB BROERS: “WIJ DOEN DIT MET ZIJN ALLEN”

65 JAAR NATUURZWEMBAD JUBBEGA (EN HOORNSTERZWAAG)

Natuurzwembad Jubbega bestaat deze zomer 65 jaar. In 1953 begonnen als gemeentelijke voorziening, is ‘Us Swimbad’ achttien jaar geleden opgegaan in een stichting. GrootHeerenveen krant bracht een zomers uurtje door op het terras van het zwembad en liet Rob Broers aan het woord, al achttien jaar de voorzitter van die stichting. Rob Broers: “Se sochten in prater. Dus kwamen ze bij mij uit. Maar het zwembad, dat doen wij met zijn allen.” TEKST HENK DE VRIES

750 DONATEURS Het zwembad Jubbega was vroeger van de gemeente, net als zwembad De Telle in Heerenveen en het openluchtbad in Oranjewoud. De baden in Heerenveen en Oranjewoud bestaan allang niet meer, ze hebben plaats gemaakt voor woningen en een appartementencomplex. In Jubbega wilden ze het prachtige natuurzwembad niet kwijt, ondanks dat de gemeente Heerenveen het wilde afstoten. Rob Broers: “We hebben al die jaren een heel goede verstandhouding met de gemeente gehad, en nog steeds, dat wil ik wél benadrukken. Plaatselijk Belang heeft destijds bemiddeld tussen de gemeente en de bevolking en gezocht naar een goede oplossing. Want iedereen streefde uiteindelijk hetzelfde doel na: het behoud van het zwembad. We hebben toen, dat was nog onder het bewind van de gemeente, en nog voordat de stichting er officieel was, een donateursactie gehouden in het dorp. Dat leverde 750 donateurs op, 750 huishoudens. Van elk huishouden vroegen we tien gulden per jaar. Die 750 donateurs hebben we nog steeds; ze betalen nu vijf euro. Méér vragen we ook niet. We willen zo laagdrempelig mogelijk zijn en we hoeven geen winst te maken. Vijf euro mis je niet en op deze manier wordt het zwembad gedragen door het hele dorp.”

GEEN ONDERSCHEID “De naam van de stichting is ‘Us swimbad’ geworden en die naam is niet voor niets gekozen”, bekent Rob Broers. “Het is een stukje psychologie. Als je duidelijk maakt, dat het ‘ons zwembad’ is, is het van ons allemaal, zonder onderscheid, en is iedereen er ook zuinig op, want het is immers ‘van ons’. Wat mij betreft, is het ‘Zwembad Jubbega’ ook niet alleen van ons in Jubbega, maar moet het ‘Zwembad JubbegaHoornsterzwaag’ zijn. Ik maak hier ook geen onderscheid tussen mensen. Ik waardeer iedereen, die naar beste kunnen zijn ‘stinkende’ best doet. We krijgen als stichting geen subsidie, en die hoeven we ook niet. We doen zoveel mogelijk alles zelf. We zijn wel afhankelijk. We bestaan dankzij de vrijwilligers, de donateurs, en mooi weer. In die volgorde. Bij veel mooi weer worden er ook veel kaartjes verkocht, en daar zit onze verdienste. Van het geld dat we hiermee hebben gespaard, hebben we een groot speeltoestel gekocht, en een grote kunststoffen glijbaan, die eruit ziet als een soort springkussen, een pannakooi om te kunnen voetballen, een tafeltennistafel, en we hebben een volleybalveldje aan kunnen leggen en een terras voor de ouders. Daar beslissen we als bestuur unaniem over, want alleen unanieme bestuursbesluiten gaan door. Het bestuur bestaat uit vijf mensen, en als eentje ergens tegen is, en die is niet over te halen

// FOTO'S HIELKE WEENING

om met de andere vier mee te gaan, gaat het niet door. Maar binnen het bestuur hebben we nooit strubbelingen. En met de zeventig vrijwilligers die we hebben, ook nooit.” “BOVEN ZIT ALLEMAAL LUCHT” Behalve de drijfveer ‘Wy dogge it mei syn allen’ heeft Rob Broers nóg een aantal kernwaarden van waaruit hij denkt, leeft en werkt. “Ik heb één strijdkreet”, zegt hij: “Uitblinken in eenvoud.” Om er direct nog ééntje aan toe te voegen: “Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg.” “Welnee jong, gewoon gek doen”, zegt badmeester Jannes, die even bijschuift op het zwembadterras. Jannes van Veenen geeft later deze middag zwemles aan de kinderen in het zwembad, maar doet veel meer dan dat. Hij heeft er ook voor gezorgd dat een deel van de inventaris van het zwembad voor niets is gekregen. Jannes van Veenen: “Vlak voordat De Telle in Heerenveen werd gesloopt, heb ik daar zes karren vol spullen kunnen redden die we in Jubbega goed konden gebruiken. Anders was het met de sloop meegegaan. ‘Hoe wil je dat allemaal vervoeren?’ zeiden ze in Heerenveen, ‘er is niet voldoende ruimte op de kar’. ‘Ruimte genoeg’, zei ik. ‘Boven zit allemaal lucht’. Zo hebben we destijds ook de duikplanken en de

afgedankte trappen uit het opluchtzwembad in Oranjewoud hier gekregen.” “Er wordt hier niets verkwist”, vult Rob Broers aan. “Wat we kunnen gebruiken, gebruiken we, en we zijn er zuinig op. Het publiek in het zwembad is dat ook. Agressie, vernielzucht of vandalisme kennen we hier niet. Het is immers ‘hun zwembad’. En de toekomst van het zwembad? “We konden het zwembad destijds kopen van de gemeente voor het symbolisch bedrag van één euro. Dat hebben we niet gedaan; we huren de opstal telkens voor een periode van tien jaar, dat bevalt het beste. Wat we tot nog toe níet hebben gedaan? Moeilijke dingen! We gaan mooi zo door, in goede harmonie.” “Kinderen zijn niet veranderd in die 65 jaar”, zegt Rob Broers. “Geef een kind zand en water, een schepje en een emmertje, en het speelt.” Rob heeft nog wel een boodschap aan alle nieuwe inwoners van Jubbega en Hoornsterzwaag, aan de ‘import’: “Denk niet: ‘het zwembad is er al, wij hoeven er niets voor te doen’. Meedoen in een dorp betekent: deelnemen aan de mienskip. We doen het met elkaar.”

NUMMER 07 • 2018

CULTUUR

&UITGAAN

HET VERHAAL VAN HEERENVEEN

DE DRACHT

KORTE GESCHIEDENIS VAN EEN LOCATIE Iedere Heerenveenster weet waar de Dracht in Heerenveen te vinden is. Al decennia is deze straat dé winkelstraat van Heerenveen. De Dracht was al vanaf de 18de eeuw een verharde weg met daaraan bebouwing. Hoe deze bebouwing er exact heeft uitgezien is onduidelijk. Pas na 1830 zijn alle panden in Heerenveen tot op de centimeter opgemeten en vastgelegd. Hoe de Dracht aan de naam is gekomen is niet bekend. Historische landkaarten geven helaas geen uitsluitsel. Zou het mogelijk zijn geweest dat onze Dracht een water is geweest?

De Dracht in 1895 Asfaltering van de Dracht

Mocht de Dracht inderdaad een water zijn geweest, dan bestaat de vraag wat de Friese waternaam Dracht, in Nederland voorkomend als Drecht, betekent. Hierover zou een hele taalkundige verhandeling kunnen worden gehouden. Drecht, trecht of tricht zijn afgeleid van het Latijnse woord traiectum wat 'doorgetrokken' betekent. De aanduiding werd gebruikt om een plaats aan te geven waar een rivier over te steken was. Steden met een dergelijk achtervoegsel in hun naam hebben die meestal te danken aan de nabijheid van een doorwaadbare plaats, denk

aan Dordrecht. Hiermee ligt er een verklaring voor de Heerenveense straatnaam. De Dracht is van oudsher, zeker vanaf de 18de eeuw een ‘winkelstraat’, hoewel destijds niet in de vorm zoals we die nu kennen. Tot de eerste helft van de vorige eeuw hoefde men nog geen rekening te houden met druk verkeer. Wel reden er auto’s door de winkelstraat en de automobilisten konden eenvoudig hun voertuig voor de winkels parkeren. Omstreeks 1950 werd de Dracht opnieuw ingericht en bestraat, maar bestond daarna

Dracht in zuidelijke richting in 1955

nog steeds uit een rijbaan met aan weerszijden een trottoir. Achter de schermen van de gemeentelijke organisatie probeert de directeur gemeentewerken in 1971 het college van B&W over te halen om de Dracht te veranderen in een voetgangersgebied. Het rijverkeer dient te worden geweerd; de aankleding van de straat moet daartoe worden aangepast onder andere met sierbestrating, straatmeubilair (bloembakken, afvalbakken, banken, vitrines, bomen) en straatlantaarns. In augustus 1973 is het zo ver: auto’s worden geweerd uit de winkelstraat. Het autoverkeer is alleen nog toegestaan voor de bevoorrading van de winkels en dat slechts op bepaalde tijden. Fietsers worden nog een tijd gedoogd.

Op de foto van de Dracht uit ca. 1973/74 is aan de bestrating te zien dat deze regel nog niet zolang in gebruik is. Het gedoogbeleid voor fietsers is nu trouwens ook voorbij, getuige ook het bericht uit deze krant van 19 april 2018: ‘Bekeuring voor fietsers op de Dracht: De politie heeft donderdag op de Dracht een vijftal fietsers op de bon geslingerd. Winkelstraat de Dracht is een voetgangersgebied. Ondernemers en winkelend publiek ergeren zich aan de fietsers in de winkelstraat. De boete bedraagt 55 euro plus 9 euro administratiekosten. Ook de komende tijd zal de politie met regelmaat controleren op het fietsen in voetgangersgebied.’

‘Het verhaal van Heerenveen” is mogelijk gemaakt door:

www.heerenveenmuseum.nl

MET DANK AAN:

Geerts Willigenplein in de winter van 1999 Dracht in noordelijke richting in 1955

Werkgroep Oud Heerenveen www.werkgroepoudheerenveen.nl Dracht in noordelijke richting in 1980

GROOTHEERENVEEN.NL

ÛNDERWILENS YN KETLYK, DE KNIPE EN NIJHOARNE. In pear ferhalen KETLYK

moast hy derôf om’t er nei it húske moast. Doe seach er syn dochter by de tafel sitten. Der rûnen in pear mûzen tusken har earms dy ’t op de tafel leine, en se prate tsjin dy bisten.

Yn Ketlyk wenne eartiids in keuterboerke, Gooitsen Bosma. In keardel as in beam en wol twa meter grut. En beresterk. Hoe sterk wist nimmen. Neist syn fee hie der ek noch in fuormanderei en hy riid ek wol mest foar lytse boerkes út. As it hynder bytiden de fracht net út de blubber lûke koe, sette Bosma de bealch der ûnder, of efkes die hy de hân oan de dissel en dan wie it samar wer los. Op in kear wiene der in pear mânljú dwaande mei it laden fan beamstammen oan de doarpswyk by kafé P. Brouwer. Hja hiene de wein al foar in grut part laden, mar der moasten noch in pear swiere lieders op. Mar dat gie net. Doe seagen hja Bosma oankommen op de fyts.’Siz Goaitsen, help efkes ‘ Bosma kaam fan de fyts en frege: ‘Wat moat der barre ?’ ‘Dy twa moatte der noch op,’ seiden de mânlju. ‘Dan elts mar in ein,’ replisearre Bosma. Mar de twa mânljú koene harren ein mar krekt fan de grûn krije. ‘Dit wurdt neat ,’ sei Bosma, ‘tink om jimme fingers’. En Bosma smiet de beammen allinnich op de wein ! It wie de mânljú allinne mar in freonlik ‘tankewol’ wurch. Bosma woe syn reis ferfolgje; de beide mânljú namen in hertfersterking by kafé Brouwer, mar se presentearren Bosma neat. Dat stuts de helper. Hy gie wer nei de wein en smiet him wer leech; doe fytste hy wer rêstich nei hûs as wie der neat bard. Doe’t de mânljú wer út it kafé kamen seagen se fernuvere. Hja hiene fansels direkt troch wa harren dat flikt hie. Doe moasten se de hiele wein wer opnij lade en mei in uterste ynspanning krigen se it foar elkoar.

DE KNIPE.

Yn in krante fan 1900 stie in nuveraardich berjocht út de Knipe. “Kofje en koeke.” Dêr soe in ierenbiere ferkeap pleats fine fan bosken en beammen yn in herberch yn De Knipe. Dêr kamen in protte houtbazen op ôf. De notaris lies de ferkeapkondysjes foar, wêrop de âldste opstie en de notaris frege as nei âld gebrûk de ferkeapers net traktearren waarden op kofje en koeke. De notaris antwurde dat it dizze kear net sa wêze soe. De âldste houtbaas gie oerein en ferliet de herberch en de oare houtbazen folgden syn foarbyld. Hja giene nei in oanbuorjend kafee en bleaune dêr ôfwachtsjen hoe it komme soe. Nei in oere kaam de opropper fan de notaris mei de meidieling dat der no yn kofje en koeke fersjoen wurde soe. De houtbazen hiene foar in dûbeltsje fertarre yn it kafee en dat woene se fergoede ha. Ek dêr stimde de notaris mei yn. Doe giene de houtbazen wêrom nei de herberch wêr’t de kofje en koeke foar harren klear stie.

De oare deis gie de heit nei de duvelbanner yn De Knipe en lei de situaasje út. De duvelbanner frege: ‘Is der by jimme yn de buert ek in âld wiif mei wa’t se yn oanrekking west hat ?’ Nee’ , sei de heit, ‘mar hja wie wol sa no en dan by twa âlde froulju yn Akkrum.’ ‘Dan sil dat it wêze,’ sei de de duvelbanner. ‘Ik sil jo in drankje mei jaan, want dit doocht net’. ‘Mar,’ sei er ,’de duvel( it âlde wiif) sil noch wol by jimme komme. Net bang wêze. Jûns bleau de heit by de tafel sitten mei syn dochter op de knibbel en it gewear op de tafel. Doe’t klok 12 oere sleach hearde hy swiere fuotstappen om it hûs. Ynienen gie de doar iepen en dêr stie in grutte grauwe keardel. De heit grypte it gewear en skeat op de man. Ynienen wie dy ferdwûn en foel de doar wer yn’t slot. It famke dat de hiele jûn te triljen siet op heites skurte kalmearre daliks en wie al gau wer better.

Eelke Lok is geboren en getogen in Drachten. Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al bijna veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele no-nonsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten.

FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

De vinger op de zere plek….

Reageren? Stuur dan een email naar: eelke.lok@ziggo.nl

Dizze Habbe waard by in kontrole betrape doe’t er 11 flessen jenever , 7 flessen brandewyn en 5 flessen konjak yn syn kelder fûn waarden.Yn dy tiid jilde der in feroardering dat in partikulier mar 1 folle en in oanbrutsen fles mei sterke drank ha mocht. Tsjin oer de plysje ferklearre hy dat er dy drank brûkte as geniesmiddel foar in sieke ko. Yn de sitting sei Habbe dat dit mar foar in diel wier wie, dy drank wie ek noch bestimd foar syn koperen houliksfeest. Mar as de rjochter der fierder op yngiet dan blykt dat dat barren oer in jier pas plak fynt. De kantonrjochter is fan miening dat de fertochte it net sa krekt nimt mei de wierheid.

KNYPSTER DUVELBANNER.

Yn it begjin fan de foarige iuw wiene der in soad yn Fryslân dy’t mei in bok as in pream mei turf nei Ljouwert farren om it dêr út te fentsjen. Sa ek in sekere Meester fan de Aengwirder kant. Syn dochter fan 15 jier gie faak mei. Hja oernachten dan ûnderweis yn Akkrum by in pear âlde frouljú. Syn dochter hie dan wat oanspraak as har heit op ‘e sjouw wie mei de turf. Op in kear doe’t se wer thús wiene bleau syn dochter langer oan de tafel sitten as oars en se siet mar wat te preveljen. Dat fûn de heit mar frjemd. Op in nacht

Der wie in grienteboer yn Nijhoarne dy’t de bynamme hie fan Habbe. Hy wie sa oan dy namme kaam: as hy mei syn karre op de streek wie en hy it kofte guod fan de klanten op in skaal ôfwage hie en efter de klant oanrûn om it guod yn’e hûs te bringen, hy dan fluch in appel fan de skaal yn de bûse stuts.. Hy wie dus fan it habben.

STERKE DRANK YN NIJHOARNE

Yn de jierren 50-60 fan de foarige iuw waard der yn de wike foar âld en nij troch in soad bakkers en winkellju klandestyn sterke drank ferkoft.Yn dizze omkriten waard dat by Sytse fan der Vegt op de Gordyk weihelle. Dat wie winst foar de distillearder en foar de winkellju en bakkers. It wie foar alle partijen swart jild.

Under klokjende lûden fanôf de tribune is de eask tsien gûne boete en it yn beslach nimmen fan de drank.

TROCH JANGERBEN MULDER.

Vreemd Er is iets mis. Ik sloeg de Leeuwarder Courant op zaterdag 7 juli open, want ik moest dit stukje schrijven. En de waan van de dag hoort daarin. En die staat in de krant. Tot mijn grote verbazing kon ik het woord Heerenveen niet in die krant vinden. Die beroemde derde “stad” van Fryslân, groot geworden dankzij een ijs- en voetbalstadion en de daaraan gekoppelde feestvreugde, bestaat niet volgens de redacteuren van de grootste krant van Fryslân. Dat is zeer vreemd. Natuurlijk, we weten allemaal dat journalisten enkel wat schrijven als er iets mis is. Maar dan zou er dus in Heereveen niets mis zijn. Vreemd. Want er is hier en daar best wat mis in Heerenveen. En er zijn altijd wel mensen die misse zaken luid en duidelijk

willen aanvallen, ook in Heerenveen. Komt de Leeuwarder Courant die mensen niet tegen? Tuurlijk wel. Maar het is erger. De SC Heerenveen wint op een dinsdagavond met 0-12 van Stiens. Dezelfde avond is er een telefoontje. “Er ligt een bom in het Abe Lenstrastadion”. Nu kon dat niemand echt wat schelen, want er was toch niemand. En de Heerenveenvoetballers hadden de volgende dag vrij. Nou ja, de Friese Poort moest nog wel even dicht. Dan even zoeken. Niks gevonden. Net als al die andere keren, dat er een bommelding voor hetzelfde stadion was. Die zijn nooit bekend gemaakt. Dat moest nu wel, want burgemeester Tjeerd van der Zwan kwam op de fiets even kijken en daar hangen de media de hele dag achteraan.

Als hij een tandarts zoekt staat de man al in de krant. Geen bom. SC Heereveen had dus even tijd en legde de media uit dat ze indertijd voor het stadion geen provinciale subsidie hadden ontvangen. Dus als die Leeuwarders dat bedrag ook voor hún stadion wilden, dan hadden ze nog niets. In dat verhaal schreef de Leeuwarder Courant echter niet over Heerenveen, maar over DKV (“Dertig Kilometer Verderop”). Als je die smalende Leeuwarder term gebruikt, ben je er alleen op uit om je lezers te vertellen dat Heerenveen niet bestaat. Twee dagen daarna was het zover.

NUMMER 07 • 2018

TALENTENSCHOOL MUSYKFABRYK

Een plek voor muzikale ontmoetingen en experimenten

In het kader van LF2018 worden er gedurende het hele jaar op tien verschillende locaties in Friesland Never Ending Orchestra MusicLABS georganiseerd. De MusicLABS zijn bruisende broedplaatsen waar alle muzikanten uit de omgeving elkaar kunnen ontmoeten, inspireren en nieuwe ideeën kunnen uitproberen. In deze ‘speeltuin’ krijgt iedereen de totale vrijheid om volop te experimenteren. De Musykfabryk in Heerenveen is één van deze locaties waar volop muzikale activiteiten plaatsvinden.

DE MUSICLABS

In de MusicLAB-sessies ga je samen met je coach aan de slag met jouw droom. Je verkent jouw ideeën en gaat vervolgens aan het werk. Dit kan individueel, maar ook samen met andere artiesten. Als je meedoet aan één van de MusicLABS, ben je ook welkom om een aantal leuke en inspirerende workshops en meetings met bekende artiesten, bands, de beste vakdocenten en organisaties in de muziekindustrie bij te wonen.

IEDEREEN IS WELKOM

Creativiteit, nieuwsgierigheid en enthousiasme zijn het belangrijkste als je deel wilt nemen aan de MusicLABS. Je krijgt alle vrijheid om volop te experimenteren en geen enkel experiment is te gek. “We merken dat de aanmeldingen hier in Heerenveen tot nu toe vooral rock georiënteerd zijn. Wat zou het leuk zijn als we hier bijvoorbeeld iemand met een klarinet of saxofoon aan kunnen koppelen. Zo zijn er al verschillende verassende combinaties ontstaan en dat is waar we blij van worden!”, aldus Gerben Suurmeijer, eigenaar van de MusykFabryk. “Bands die nog iets missen in hun band kunnen zich aanmelden, maar ook individuen die hun kunnen op welk instrument dan ook willen delen met medemuzikanten. Ook DJ's die een stap willen zetten in een combinatie met een band of een artiest zijn van harte welkom. Een minimum of maximum leeftijd is er niet.”

Gerben benadrukt: “Echt iedereen is welkom!” Kortom, de Musykfabryk biedt ’n Gouden kans voor iedereen in de regio die iets met muziek wil doen.

DE MUSYKFABRYK

De Musykfabryk Heerenveen is meer dan alleen één van de tien locaties waar de musicLABS plaatsvinden. De Musykfabryk beschikt over meerdere goed geïsoleerde oefenruimtes die compleet ingericht zijn. Naast het faciliteren van oefenruimtes fungeert De Musykfabryk ook als netwerken broedplaats voor het gezamenlijk organiseren van evenementen en het regelen van optredens binnen en buiten de regio. De Musykfabryk verbindt zijn naam aan muzikale evenementen als het NieuwjaarsFest, het PunkFest en het SwimFest, en aan de maandelijkse Thursday Sessions, in samenwerking met Friesland Pop.

AANMELDEN Maak je muziek en heb jij een droom die je graag zou willen realiseren? Heb jij zin om jezelf uit te dagen of heb je nog net nog die ene skill nodig om verder te komen in je schrijfproces, met je nummers en producties of stage performance? Heb je ideeën om samen te werken met iemand die dat ene muziekinstrument of in die bepaalde genre speelt? Meld je dan aan op http://neo.frl/neo-musiclabs/

Meer informatie is te vinden op www.ngoudenplak.nl

REGIO-AGENDA CULTURELE HOOFDSTAD 2018

Deze agenda bevat een overzicht van de evenementen in de regio Heerenveen, die dit jaar plaatsvinden in het kader van LF2018.

JULI 29 MILDAM, BLIJVEND OP DE KAART - Zondagswandelroute langs cultuurhistorische plekken 1-31 PLUSMIENSKIP – Fysieke Plussen markeren ontmoetingsplekken in Mildam, Katlijk, Bontebok 1-31 SLACH TROCH AKKRUM – Kunstwandelroute langs panelen met schilderkunst en fotografie van lokale kunstenaars 1-31 OASE ORANJEWOUD - Museum Belvédère, museumpark en landgoed Oranjewoud 1-31 BRUG / BRÊGE / BRIDGE - Kunst onder de bruggen 1-31 TALENTENWERKPLAATS MUSYKFABRYK Muziektalentontwikkeling voor jongeren 12–25 jaar

AUGUSTUS 7 EUROPEAN SPORTS FOR ALL GAMES – Sluitingsceremonie, Sportstad 26 MILDAM, BLIJVEND OP DE KAART - Zondagswandelroute langs cultuurhistorische plekken 1-31 PLUSMIENSKIP – Fysieke Plussen markeren ontmoetingsplekken in Mildam, Katlijk, Bontebok 1-31 SLACH TROCH AKKRUM – Kunstwandelroute langs panelen met schilderkunst en fotografie van lokale kunstenaars 1-31 OASE ORANJEWOUD - Museum Belvédère, museumpark en landgoed Oranjewoud

1-31 BRUG / BRÊGE / BRIDGE - Kunst onder de bruggen 1-31 SUPAPWAY HEERENVEEN - De Turfroute op een Sup Board 1-31 TALENTENWERKPLAATS MUSYKFABRYK Muziektalentontwikkeling voor jongeren 12–25 jaar

SEPTEMBER 1 HEERENGRACHT CONCERT - rond De Kolk, Heerenveen-Centrum 9 FESTIVAL HUIZE VOORMEER - Stichting Voormeer Klassiek: Concertwandeling. Doopsgezinde kerk – Huize Voormeer 15 AKKRUM BOVEN EN ONDER DE WATERLIJN – Meewerken aan Community-kunstwerk mmv kunstenaars Stichting Erfskip, Jachthaven De Drijfveer, Akkrum 15 PLUSMIENSKIP – ‘Open einde’, afsluiting van het maakproces van fysieke Plussen in Mildam, Katlijk, Bontebok 19 ECOKATHEDRAAL DENKEN EN WERKEN - Workshop Stichting Tijd Heerenveen/ Mildam 19-23 DODO FAN HASKA - Under de toer, Kapelle Haskerdijken 30 MILDAM, BLIJVEND OP DE KAART – Zondagswandelroute met Milouska Meulens, langs cultuurhistorische plekken 1-30 PLUSMIENSKIP – Fysieke Plussen markeren ontmoetingsplekken in Mildam, Katlijk, Bontebok

1-30 SLACH TROCH AKKRUM – Kunstwandelroute langs panelen met schilderkunst en fotografie van lokale kunstenaars 1-30 HELDEN VAN HEERENVEEN - 3D Lichtprojectieshow op Crackstate 1-30 FROULJU FAN FRYSLÂN - Beeldentuin Van Oenemaparkje Heerenveen 1-30 OASE ORANJEWOUD - Museum Belvédère, museumpark en landgoed Oranjewoud 1-30 BRUG / BRÊGE / BRIDGE - Kunst onder de bruggen 1-30 SUPAPWAY HEERENVEEN - De Turfroute op een Sup Board 1-30 TALENTENWERKPLAATS MUSYKFABRYK Muziektalentontwikkeling voor jongeren 12–25 jaar

OKTOBER 3 ECOKATHEDRAAL DENKEN EN WERKEN - Workshop Stichting Tijd Heerenveen/ Mildam 31 TIJD SYMPOSIUM - Stichting Tijd 1-31 SLACH TROCH AKKRUM – Kunstwandelroute langs panelen met schilderkunst en fotografie van lokale kunstenaars 1-31 PLUSMIENSKIP – Fysieke Plussen markeren ontmoetingsplekken in Mildam, Katlijk, Bontebok 1-31 WALK OF FEAN – 18 3D bankjes met iconen uit de regio Heerenveen 1-31 FROULJU FAN FRYSLÂN - Beeldentuin Van Oenemaparkje Heerenveen

NOVEMBER 7 ECOKATHEDRAAL DENKEN EN WERKEN - Workshop Stichting Tijd Heerenveen/ Mildam 18 HERKE SUPERHELD - Familievoorstelling in Sportstad 28 ECOKATHEDRAAL DENKEN EN WERKEN - Workshop Stichting Tijd Heerenveen/ Mildam 1-30 PLUSMIENSKIP – Fysieke Plussen markeren ontmoetingsplekken in Mildam, Katlijk, Bontebok 1-30 WALK OF FEAN – 18 3D bankjes met iconen uit de regio Heerenveen

DECEMBER 16 FESTIVAL HUIZE VOORMEER - Stichting Voormeer Klassiek: Kerst in de Middeleeuwen, Huize Voormeer 1-31 WALK OF FEAN – 18 3D bankjes met iconen uit de regio Heerenveen 1-31 PLUSMIENSKIP – Fysieke Plussen markeren ontmoetingsplekken in Mildam, Katlijk, Bontebok

Leeuwarden-Fryslân 2018? Dan kom je langs Heerenveen! Kijk voor alle evenementen op www.ngoudenplak.nl!

heerenveen • CULTUUR&UITGAAN

GROOTHEERENVEEN.NL

THEATERSPEKTAKEL BIJ DE KAPELLE IN HASKERDIJKEN

WYBE LANDMAN, LUKO REINDERS EN ALBERTUS DE JONG ZIJN DE ‘DODO’S FAN HASKA’ In september, zo rond de herfstequinox, is ‘Dodo fan Haska’ bij De Kapelle in Haskerdijken te zien, een groots Friestalig openlucht muziektheaterspektakel in de serie ‘Under de Toer’, in het kader van ‘Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofdstad’. ‘Dodo fan Haska’ is gemaakt door Gerben van der Veen (artistiek leider en composities) en regisseur Romke Gabe Draaijer. De tekst is van Eppie Dam. Er wordt gespeeld door bewoners, acteurs, muzikanten en zangers uit Haskerdijken en omgeving. GrootHeerenveen Krant sprak met de drie acteurs, die gestalte geven aan het kind Dodo, de jonge Dodo en de volwassen Dodo: respectievelijk Wybe Landman, Luko Reinders en Albertus de Jong.

Van links naar rechts: Albertus de Jong, Wybe Landman en Luko Reinders voor de Kappele in Haskerdijken.

TEKST HENK DE VRIES // FOTO'S DENNIS STOELWINDER

TERUG NAAR DE 13E EEUW In de laatste maanden voor het theaterspektakel oefenen de amateurspelers, zangers en muzikanten elke dinsdagavond, óf in het Dorpshuis van Haskerdijken, óf op locatie, bij De Kapelle zelf. De Kapelle staat tegenwoordig ingeklemd tussen de spoorlijn Zwolle-Leeuwarden en de vierbaans A32, maar het vroegere godshuis stond in de tijd waarin ‘Dodo fan Haska’ speelt, de 13e eeuw, in het open veld. Dodo was een monnik, die bekend stond om zijn grote gaven en die meehielp om de polderdijken aan te leggen en de Haskerlanden te bewerken. Maar Dodo was behalve een geestelijke ook gewoon een mens. meer dan hem lief was. Om zijn eigen hartstochten en begeerten te beteugelen, zocht hij zijn heil in ascese. Uitgerekend in het huis van God krijgt hij bezoek van de duivel…

een scène, waarin Wybe en ik allebei op het toneel staan, en Dodo overgaat van kind naar adolescent.” Wybe vindt het erg leuk om de rol spelen. “Het is wel een ‘protte’ tekst en ik moet ook ‘sjonge’. Ik vond het eerst moeilijk, maar het valt nou wel mee. Ik vind het niet erg om te oefenen.” “Van ons drieën is Wybe het beste in teksten leren”, lacht Luko.

aardig kent; hij ziet de twee rollen, die van hemzelf en die van Luko, al als één. Wybe zit dan ook stilletjes naar Luko te luisteren, als die over zijn rol vertelt.

‘PUBER DODO’

ALBERTUS DE JONG (55)

LUKO REINDERS (22) Luko Reinders komt uit Makkinga en speelt Dodo, vanaf dat die een puber van een jaar of zestien is. “Zingen kan ik wel”, zegt Luko. “Dat weet Gerben van der Veen, de dirigent en componist, ook. Ik heb in december vorig jaar ‘Liet 2017’ gewonnen. Maar mijn enige toneelervaring is eigenlijk de eindmusical van groep acht in Makkinga.”

Wybe Landman uit Heerenveen is nog maar net acht jaar. Wybe (“Wybe is met een i-grec, niet met ‘ie’, dat vind ik stom”) speelt de kleine ‘Lytse Dodo’. “De andere kinderen willen nooit met mij (Dodo – red.) spelen, en plagen mij altijd en daarom wil ik weg”, vertelt Wybe over zijn rol. “Heit is ziek en mijn ‘do’ (duif) ook. De do gaat dood en die moet ik begraven. Dan krijg ik een visioen, dat ik naar Haskerdijken moet, over één nacht ijs.”

“Dodo heeft als kind al stemmen in zijn hoofd gehad, maar hij weet dan nog niet wat die allemaal betekenen. Nu als puber van zestien, vol met hormonen, zegt één van die stemmen: ‘Sykje in frou’. En Dodo doet dat.” En dan: “Sjonge, dat is prima, maar toneelspelen is lastig. Dodo wordt verleid door vijf vrouwen in de voorstelling. En dat moet ik dan tijdens de repetities oefenen!” Luko bloost er bijna van als hij het over deze repetities heeft. “Dodo laat zich verleiden en gaat toch trouwen, maar al in de huwelijksnacht slaat de twijfel toe. Hij krijgt een helder visioen en heeft het erg moeilijk met zichzelf.”

“Dodo is als kind anders dan de andere kinderen”, vult Dodo nummer twee, Luko Reinders, aan. “Met het begraven van de duif, begraaft Dodo zijn onschuld. Dat is

Het ‘over één nacht ijs naar Haskerdijken gaan’ waar Wybe het al over heeft gehad, komt terug in het verhaal van Luko. Het is duidelijk, dat Wybe het personage Dodo al

‘LYTSE DODO’

WYBE LANDMAN (8)

Luko heeft het druk met toneel, ‘Dodo’ is niet het enige project deze zomer. “Ik speel eerst ook nog in een andere openluchtvoorstelling. In ‘Under de Toer’ van Makkinga.”

‘VOLWASSEN DODO’

De derde Dodo die aan tafel is aangeschoven, is Albertus de Jong. “Ik woon in Drachten, maar kom oorspronkelijk uit Heerenveen. In de voorstelling begint mijn volwassen Dodo bij het Tweede Bedrijf.” Ah, dan mag Wybe na het Eerste Bedrijf naar huis? “Nee!” zegt Wybe beslist. “Ik kom aan het einde weer op het toneel!” Albertus: “Ook ik heb geen ervaring met toneelspelen, wél met zingen. Ik zit in het koor van Gerben en die vroeg me even een paar liederen uit de voorstelling voor te zingen. Toen zat ik ineens als de volwassen Dodo in het stuk. Ik heb op zang gezeten, nooit op toneel, en nu moet ik lappen tekst uit mijn hoofd leren. Gelukkig hebben we aan Romke Gabe Draaijer een heel goede regisseur. Die daagt me wel uit. Als ik ‘kwaad’ moet spelen, laat hij me eerst kwaad worden, dan pas bén je ook kwaad en kun je het spelen.” “Grietman Wybrand fan Haska kondigt mij aan als ik als de monnik ‘Dodo fan Haska’ in de Haskerlanden aankom. Niemand gelooft dat Dodo ‘over één nacht ijs’ zijn bestemming heeft bereikt. ‘Het lijkt Jezus wel, die over het water loopt’ klinkt het dan.” Albertus en Luko zijn zelf nu al zo onder de indruk van wat er in september in Haskerdijken staat te gebeuren, dat ze bijna in koor

hun enthousiasme delen. Albertus: “Het hele dorp doet mee aan de voorstelling. Ook met het bouwen van het podium.” Luko: “Het toneel heeft de vorm van een kruis en is wel dertig meter diep en komt schuin naar boven voor de kerk te staan. De kerkklokken spelen ook een belangrijke rol, zeker bij de watersnoodscène. Dan staan er wel zestig mensen op het podium.” Albertus: “Nou, in elk geval wel veertig.” Wybe hoort het allemaal kalm aan. En wat is zijn toneelervaring? “Ik heb ‘Buurman en Buurman’ gezien in het Posthuis Theater”, is zijn antwoord.

IEPENLOFT SJONGTEATER

Dodo fan Haska 19, 20, 21, 22 en 23 septimber Teksten: Eppie Dam Muzyk: Gerben van der Veen Regy: Romke Gabe Draaijer Tribune iepen om 20.00 oere (sneins 14.30 oere) Foar de foarstelling fergees kofje of tee De Kapelle Haskerdiken, Kapellewei 6 Kaarten € 18,50 Bestelle fia www.posthuistheater.nl

NUMMER 07 • 2018

Impulsmarkt/braderie

Rudolph Pabus Cleveringa

SimmerTime 2018

Fotoclub Heerenveen

Creatief Café

Brommerevenement

De Stip; schilderĳ maken

FeanDei

Creatief Café

t/m

Abe Lenstra Boulevard // 20.00-22.45 // Frysk Muziektheaterspektakel

juli

Bibliotheek H'veen // 10.00-12.00 // Haken, breien etc.

juli

Jubbega // v.a. 10.00 // O.a. brommersprint en grasbaanrace

Abe Lenstra Stadion // v.a.14.00-16.00 // Open dag SC Heerenveen

juli

1-31

Bibliotheek H'veen Leescafé // 10.00-12.00 // Creatief café

Bibliotheek H'veen // 15.00 -16.00 // Zomeractiviteit De Stip ; 4-10 jaar

Bibliotheek H'veen Leescafé // 10.00-12.00 // Creatief café

aug

AFSLAG BLV-Museum H'veen // openingsuren // I Survived Another Day

juli

European Sports For All Games

Dutch Gymanstics

Bibberbeestjes maken

Creatief Café

Impulsmarkt/braderie

Molenwĳk Live

Expositie schilderĳen

Bibliotheek H'veen // Openingsuren // Cursisten van Tjeerd Landman exposeren

aug

Vuurspuwende draak

Impulsmarkt/braderie

Thialf H'veen // v.a. 10.00 // The Thialf Summer Challenge-topturnen

juli

Bibliotheek H'veen // 10.00-12.00 // Haken, breien etc.

juli

Gedempte Molenwijk Heerenveen // 18.00 // Live muziek

Bibliotheek H'veen // 15.00-16.00 // Zomeractiviteit vuurspuwende draak; 4-10 jaar

juli

Centrum H'veen // Gehele dag // 50 traditionele en internationele sporten

Bibliotheek H'veen // 15.00-16.00 // Zomeractiviteit; 4-10 jaar

Gemeenteplein Heerenveen // 11.00-18.00 // Braderie

Heechein Akkrum // 09.00-16.00 // Braderie

aug

t/m

Expositie: Laura Hospes

juli

Museum Heerenveen // Openingsuren // De reizende tentoonstelling

Pronkkeamer, Museum H'veen // Openingsuren // Fototentoonstelling

t/m

juli

Gemeenteplein Heerenveen // 11.00-18.00 // Braderie

aug

SUP TurfRoute Experience

27-28

Start BinckBank Tour

Open Tuin

28-29

Maak je eigen dromenvanger

Creatief Café

Heerenveen e.o. // vr. 17.00 & za. 09.00 // SUP tocht over de turfroute

Oudehorne, Schoterlandseweg 35 // 10.00-18.00 // Meer dan 300 verschillende planten

Koopzondag

Centrum Heerenveen // 13.00-17.00 // Winkelen

juli

29 juli

Abe Lenstra Boulevard // Start 12.20 // Internationaal wielerevenement

Bibliotheek H'veen // 15.00-16.00 // Zomeractiviteit; 4-10 jaar

Bibliotheek H'veen // 10.00 -12.00 // Creatief Café

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S JOHAN BROUWER

Agenda regio Heerenveen

t/m

aug

Samen zorgen dat de hele regio Heerenveen ‘n Gouden Plak is om te wonen, werken, ondernemen en bezoeken. Nu en in de toekomst. Dat is het doel van ‘n Gouden Plak!

heerenveen • CULTUUR&UITGAAN

GROOTHEERENVEEN.NL

juli - augustus 2018 Sport

Evenement

Cultuur beoefening

Koopzondag

Creatief Café

Piratenfeest

Collectie LOOF

Galerie LOOF // Openingsuren // Zes kunstenaars uit eigen collectie

aug

Zomervakantie kinderactiviteiten

t/m

Lezing/cursus

sc Heerenveen-Vitesse

Ienkennich lânskip

t/m

Expositie

aug

t/m

Bibliotheek H'veen // 10.00-12.00 // Creatief Café

aug

Bibliotheek H'veen // 15.00-16.00 // Zomeractiviteit; 4-10 jaar

Museum H'veen // Openingsuren // Op zoek met Tikkit, het museummonstertje

aug

sep

Kunstexpositie Heerenveen

20 16

Beeldentuin expositie

t/m

Zomerspelweek

20-24

Oase Oranjewoud

t/m

sep

Jan Reus: Aan welke kant sta je?

t/m

Museum H'veen // Openingsuren // Fotograﬁe en dichtkunst

Expositie Oranjewoud

t/m

Abe Lenstra stadion // 16.45 // Eredivisie voetbal

Bibliotheek H'veen // Openingsuren // Open atelieroute

Oranjewoud // Gehele dag // Activiteiten voor basisschoolkinderen gr. 3/8

t/m

aug sep

aug

Maak je eigen tas

23 aug

Bibliotheek H'veen // 15.00 -16.00 // Zomeractiviteit; 4-10 jaar

SUP TurfRoute Experience

24-25

Museum Heerenveen // Openingsuren // Tentoonstelling

Bibliotheek H'veen HIP // Openingsuren // Ontspannen in uitspanningen Oranjewoud

sep

sept

sep

Fries Kampioenschap Palingroken

Brug, Brêge, Bridge

t/m

aug

Museum Belvédère // Openingsuren // Tentoonstelling over natuur en natuurbeleving

sep

Fries Kampioenschap Slingeraap

Haren in de wind

t/m

Heerenveen e.o. // vr. 17.00 & za. 09.00 // SUP tocht over de turfroute

Beeldentuin, Museum H'veen // Openingsuren // L’Atelier Laffertu uit Haskerdyken

Koopzondag

Kunstwandelroute

t/m

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S JOHAN BROUWER

Theater/muziek

sc Heerenveen-Feyenoord

aug

Tjalleberd // 12.00 // Palingroken

aug

Akkrum // S avonds // Slingeren over de rivier de Boorne

aug

Centrum Heerenveen // 13.00-17.00 // Winkelen

Akkrum // Gehele dag // Activiteiten voor basisschoolkinderen uit Akkrum/Nes

Langezwaag // Gehele dag // Artistiek bouwwerk: De Mattheuskerk

Akkrum // Gehele dag // Wandelroute van ca. 4 km met kunst

sep

okt

aug

Abe Lenstra stadion // 14.30 // Eredivisie voetbal

Spikerspulwike 2018

Friesland // Gehele dag // Kunstwerken onder +/- 80 bruggen

29-31

Gondelvaart

Aldeboarn // 21.00 // Prachtige theatervoorstellingen op het water

aug

31 aug

Zelf een evenement aanmelden? Of benieuwd naar het totale overzicht?

Ga naar www.ngoudenplak.nl

Leeuwarden-Fryslan 2018? Dan kom je langs Heerenveen! Een overzicht van alle evenementen in het kader van LF2018 is apart vermeld in de krant.

Facebook.com/ngoudenplak

@ngoudenplak

ngoudenplak.nl

Hoezo truttig? Landelijk is zo stoer en puur!

Deze smalle salontafel oude deur met stalen frame is robuust en elegant tegelijk

Back on track Roze, maar dan anders.

Metal/ wood Metaal en hout zijn hot!

What's New

Uitgekeken op houten meubelen? Kies voor een metalen apothekerskastje met veel glas in de nieuwe groene kleur.

Woontrends What's New

TipsTricks Dealer

WOONTRENDS 2018

Lampe Berger

Cognac in Vintage leer.

The Blues

Combineer het met groen. Durf te spelen met nuances. is Goud en koper en Blauw/grijs tijdloos combineert hier perfect bij!

past bij elk interieurstijl

Ideetje Wonen, Grootzand 35, 8601 AR Sneek, 0515 431 485 - www.ideetjewonen.nl

Antraciet erg saai? "Spice it up" met oker!! Stoer metaal maakt het helemaal af

Ideetje Wonen - Grootzand 35, 8601 AR Sneek - telefoon 0515 431 485 - www.ideetjewonen.nl Ideetje Wonen, Grootzand 35, 8601 AR Sneek, 0515 431 485 - www.ideetjewonen.nl

TM03_najaar2017_def-def.indd 64

17-10-17 12:19

heerenveen • CULTUUR&UITGAAN

GROOTHEERENVEEN.NL

TEKST EN FOTOGRAFIE JANITA BARON

een nieuwe blik op…

PETER APPELHOF Geboren in Wieringerwerf (Noord-Holland), opgeleid als automonteur, decoratieschilder en bouwtechnicus op de LTS. Zijn diensttijd bracht Peter door als monteur zware wielvoertuigen. “Dat gie in bytsje rûch allegeare. Daar heb ik wel wat mee. Je zou het misschien niet denken omdat ik op latere leeftijd horloges uit elkaar zat te prutsen.” Peter Appelhof (57) is een bekend gezicht in Heerenveen. Hij zit vol verrassingen en verhalen als ik hem opzoek in zijn werkplaats in Museum Heerenveen. Na een aantal omzwervingen van zijn familie is hij in Heerenveen beland doordat zijn vader een baan aangeboden kreeg bij de gemeente. Peter is nooit meer weggegaan en woont nu ‘zeer groen’ en ‘fijn’ op het Appelhof.

KLOKKENMAKER “Op mijn vijftiende had ik al iets met klokken. Het begon met het Hindelooper schilderwerk wat enorm 'in' was in die tijd. Vervolgens werd ik benaderd om wijzerplaten te beschilderen. Op een gegeven moment werd ik betaald met Friese klokken die ik opknapte en doorverkocht. Na wat omzwervingen bij verschillende klokkenfabrieken ben ik in Joure begonnen bij klokkenmaker De Vries. Jaren later moesten we helaas ‘de stekker eruit trekken’. Zo’n bedrijfsbeëindiging is niet iets wat je graag doet. Je hebt jarenlang alles gegeven. Ik hoefde maar naar de kruidenier te gaan of er kwam een vraag of ik ook ‘even’ bij een klok wilde kijken. Je bent dag en nacht bezig om de zaak draaiende te houden. Op een gegeven moment kwam het keuzemoment en bleek dat we beter konden stoppen. Dat is moeilijk. Ik heb dan ook aan het arbeidsbureau gevraagd of ze mij even met rust wilden laten, even een halfjaar ‘vrijwielen’, desnoods met mijn hengeltje bij de Tjonger zitten.”

MUSEUM “Na een aantal maanden kwam de vraag: ‘We zoeken een ouder iemand die kan knutselen en rustig kan blijven’. Het begin van het werk aan de maquette had een enorme aantrekkingskracht op mij. Twintig jaar, vijf directeuren en 80 á 90 tentoonstellingen verder zit ik nog steeds bij Museum Heerenveen.” Peter was betrokken bij de overplaatsing van de inboedel van de Oudheidskamer naar de huidige locatie. “Alle museale voorwerpen hebben we gepoetst en schoongemaakt, ontroest, ontdaan van houtworm of zelfs vernietigd. Er zat namelijk veel troep tussen. Men werkte toen nog met het idee ‘Als het donkerbruin is en het zit onder het stof, dan aanvaarden we het in dank’. Ik heb ondertussen al heel veel tentoonstellingen gebouwd voor Museum Heerenveen, Museum Sloten en zelfs in de begintijd voor museum Belvédère. Ooit hadden we een vormgever en een bouwploeg, nu heb ik nog twee trouwe vrijwilligers die helpen.”

TENTOONSTELLINGEN “Je kan het wel mooi ophangen, maar dan hoef je het nog niet mooi te vinden.” Peter legt uit dat het ook steeds minder bijzonder wordt. Het wordt allemaal gewoon, je staat er niet meer zo bij stil. “Dat klinkt misschien mal, maar zo is het wel. Soms pak ik nu dingen in en denk: hadden we dat ook? Natuurlijk heb ik meegewerkt aan een aantal memorabele tentoonstellingen, zoals

Peter bij een zelfportret van Jan Mankes. “Als ik iets uit de collectie mag kiezen wat ik thuis wel zou willen ophangen is dat Willem Althuis of Jan Mankes.”

het zilverwerk (2002), Herman Brood (2014) en natuurlijk de klokkententoonstelling (2015), een idee wat ik al jaren geleden had. Linda (Trip, huidige directrice, red.) kwam naar mij toe toen ze ergens deze suggestie in de archieven tegenkwam. “Zou je dit nog steeds willen?” Dezelfde avond had ik het materiaal al geregeld! De tentoonstelling was echt een feestje. Dag en nacht was ik ermee bezig, met de inhoud tot aan het geven van rondleidingen en uiteindelijk zelf alles inpakken en labelen zodat het bij de rechtmatige eigenaar terugkwam.”

HERMAN “Alle spullen uit het atelier van Herman Brood zijn na zijn dood in kratten en kisten gestopt. Niets is weggegooid. Samen met een vrachtwagenchauffeur ben ik al die kisten gaan halen in Amsterdam. Vervolgens mocht ik hier in een bijzaal het atelier namaken. Het was hilarisch hoe dat tot stand kwam. Echt geweldig! Wat een puinhoop. Daar kwam een heel ander publiek op af, ook leuk om mee te maken. Men vroeg zich wel af: wat heeft dit met Heerenveen te maken? Maar niemand is er minder van geworden. Het publiek dook daarna de terrasjes op en bleef zelfs slapen in Heerenveen!”

DOMELA “In (2011) was hier een tentoonstelling van César Domela, de zoon van Domela Nieuwenhuis. Halverwege de inrichting kwamen twee vrouwen binnen met een schilderij on-

der de arm. “Die mogen jullie ook ophangen en wellicht gaan we het schenken.” Maar dat werkje zag er niet uit! “We hebben het wel eens als dienblad bij feestjes gebruikt” vertelden ze om de kringen op het werk te verklaren. Thom Mercuur, aanwezig bij de inrichting, vroeg of we een afwaskwast hadden en liep met het schilderij naar de keuken. Er ging een scheut Dreft op, kraan aan en daar ging hij. “Zet maar even buiten op de wind om te drogen!” Niemand weet dat ik dat schilderij later mee naar huis heb genomen, heel netjes schoongemaakt en opnieuw in vernis gezet heb. Maar we kregen het helaas niet geschonken. Lang verhaal kort: het werk ging naar veilinghuis Christies en werd afgehamerd op 140.000 gulden.”

oom en tante in Hempens. Kievitseieren zoeken, vissen en natuurlijk regelmatig een nat pak. Vissen doe ik nog steeds graag. Hier in de omgeving, op zee en natuurlijk op Vlieland waar ik al 50 jaar kom!”

ONDERSCHATTEN “Dat hoorde ik eens en vond ik wel een goeie. Een mens kan veel meer dan hij/zij denkt. Maar moet daar wel de gelegenheid voor krijgen. Ik heb nooit geweten wat ik van mijn leven moest verwachten.” Maar één ding is zeker: Peter heeft de gelegenheid gehad en met beide handen aangegrepen! “Het is gelopen zoals het liep en ik heb er geen spijt van!”

OPA Peter is vader van drie kinderen waarvan er twee al weer de deur uit zijn. En inmiddels opa sinds een maand of 10. “Dat is wel apart, toch weer een andere status. Het is een heel leuk mannetje. Ik denk dat het voor opa’s leuker is als ze een beetje ouder zijn en je er echt dingen mee kunt doen. Mijn vrouw is er nu drukker mee dan ik. Ik hoop dat hij vissen later leuk vindt, dan neem ik hem mee in het bootje. Ik heb een mooie jeugd gehad op de boerderij bij mijn

“Onderschat nooit jezelf!”

SPORT

NUMMER 07 • 2018

FJIERLIPPEN UIT FRYSLÂN

VLIEGENDE ZITZAKKEN EN KAASROLLEN IN FRIESLAND Voor de eerste keer in de geschiedenis zullen de European Sports for all Games worden georganiseerd en in het kader van Leeuwarden Culturele Hoofdstad is Friesland hiervoor de uitgekozen locatie. Twintig internationale teams bestaande uit in totaal ongeveer 200 deelnemers zullen van 3 tot en met 7 augustus traditionele sporten presenteren in Friesland. En dat zijn zeker niet de alledaagse sporten. Zo beoefenen de Hongaren de sport Vliegende zitzakken en komt het kaasrollen over vanuit Italië. TEKST JAN VAN LOON

De deelnemende landen aan de eerste ESFAG zijn België, Groot-Brittannië, Denemarken, Finland, Italië, Spanje, Slovenië, Griekenland, Portugal, Duitsland, Polen, Hongarije, Ierland, Roemenië, Rusland, Schotland, Frankrijk, Nederland, Japan en de provincie Friesland. Friesland zal zes sporten presenteren. Dat zijn: Kaatsen, Schaatsen, Fierljeppen, Fries Dammen, Frysk Hynder en Skûtsjesilen. Martine van der Kloet is namens Sport Fryslân verantwoordelijk voor de communicatie van het evenement en is vooral trots dat alle sporten samenkomen in Sportstad Heerenveen.

ACHTERLIGGENDE GEDACHTE

Van 3 tot en met 7 augustus zal een deel van Friesland en Heerenveen in het bijzonder in het teken staan van de ESFAG. Het groots opgezette sportspektakel waar vele bijzondere en spannende sporten uit vele verschillende landen een podium krijgen. Prachtig om naar te kijken en zeker ook om zelf uit te proberen. Hoewel de ESFAG zeker gaat om sportieve prestaties en er ook wedstrijden en toernooien worden georganiseerd is de achterliggende gedachte voor het organiseren van de ESFAG niet competitief.

KAASROLLEN UIT ITALIË

daar zit echt voor iedereen wel wat bij. Ook voor kinderen die niet sporten en zeggen niets leuk te vinden. Je ziet vaak dat wanneer de kinderen iets doen wat ze echt leuk vinden, het energielevel om hoog schiet en dat heeft zijn weerslag op de gehele ontwikkeling van een kind.” In totaal passeren 50 verschillende sporten uit twintig landen de revue. Martine is vooral benieuwd naar de krijgskunsten uit onder andere Rusland en Japan.

Tijdens vergelijkbare sporteveneMartine: “Het gaat menten is de huisvesting van de niet om het evenement MARTINE VAN DE KLOET sporters en begeleiding vaak gerezelf, maar vooral om de geld in nabijgelegen hotels. “En dat gaan boodschap te verkondigen dat we in Friesland anders doen”, zegt Martiiedereen kan sporten. Meedoen, plezier ne vol trots. “We willen onze gasten ook hebben, samen nieuwe sporten ontgraag kennis laten maken met de Friese dekken en beleven. Tijdens de ESFAG cultuur en hoe kun je dat nou beter doen worden zoveel sporten gepresenteerd,

door onderdeel uit te maken van een Fries gezin? We hebben vele gezinnen bereid gevonden om onze buitenlandse gasten op te vangen en in het kader van Culturele Hoofdstad 2018 past dat uitstekend. De buitenlandse deelnemers vinden het geweldig en kijken uit naar het verblijf hier.”

VLIEGENDE ZITZAKKEN EN ROLLEN MET KAAS

Hongarije brengt maar liefst tien traditionele sporten mee naar Friesland en daar zitten wel enkele hele bijzondere tussen. Misschien wel het meest in het oog springende onderdeel is de sport de Vliegende zitzakken. De sport laat zich als volgt omschrijven: Aan het uiteinde van een wip zit een mand met een zitzak. Jij staat aan de andere kant van de wip en laat de zitzak door de lucht vliegen door

GROOTHEERENVEEN.NL

Groepsfoto na Staande Wip wedstrijd in Sint-Sebastiaan Melle met keizer Gyselynck (1901)

STAANDE WIP UIT BELGIË

met een plof op de wip te gaan zitten. Aan jouw medespeler de taak om de vliegende zitzak veilig op te vangen voordat hij de grond raakt. Ook de Italianen brengen met het Kaasrollen een bijzonder en traditionele sport mee naar Friesland. Tijdens dit spel kun je je krachten botvieren op een Ruzzolone; een megagrote kaas. Met behulp van een leren riem moet je de kaas een zo groot mogelijke zwieper geven en hem de juiste richting meegeven. De speler of het team dat de route in de minste beurten aflegt, wint dit kaasspel.

KRULBOL UIT BELGIË

KRACHTBAL UIT BELGIË

Onze Zuiderburen presenteren tijdens de Esfag drie verschillende sporten. Pieter Loosveldt, sportbegeleider van de Vlaamse traditionele Sporten, praat vol passie over de drie inzendingen. “Onze drie inzendingen zijn bijzonder in België, en dan vooral in Vlaanderen, omdat deze daar hun oorsprong ook hebben. Vaak gaat het om sporten waarbij één bepaald oprichtingsjaar en één bepaalde locatie moeilijk te duiden zijn. Er zijn ook talloze varianten over de ganse wereld. Er wordt echter aangenomen dat deze drie specifieke onderdelen hun oorsprong hebben in onze contreien en hier dan ook het meest beoefend worden. Dit maakt deze sporten zo bijzonder voor Vlaanderen.” Pieter neemt kort de drie sporten met ons door:

- Staande Wip: ontstaan ergens in de Middeleeuwen (precieze datum en locatie moeilijk te bepalen onder andere wegens vele varianten boogschieten). De KNBBW (Koninklijke Nationale Bond der Belgische Wipschutters vzw) werd opgericht in 1908 en telt zo’n 200 Vlaamse schuttersmaatschappijen en 4500 leden. - Krulbol: midden 19e eeuw gebruik van de term krulbol, varianten bestonden al veel langer (Middeleeuwen). Er zijn twee federaties: de Belgische Krulbolbond (ontstaan 1987) en de Vlaamse Krulbolbond (ontstaan 1988), die samen 1000 leden tellen. - Krachtbal: ontstaan in de jaren ’60 te Brugge, een sportleraar wilde de ‘saaie’ oefeningen van de Zweedse gymnastiek, die met een medicijnbal werden uitgevoerd, aantrekkelijker maken. Momenteel in Vlaanderen zo’n 50 clubs en 2000 beoefenaars in competitie.

Op oude couchet clavecimbel die in Antwerpen, is 'Krulbol' geschilderd.

Net zoals alle andere sporten zullen de drie traditioneel Belgische sporten verspreid over de vijf dagen op verschillende locaties gepresenteerd worden. “Wat je van ons kunt verwachten? Wij geven initiaties van deze drie Vlaamse sporten. Hierbij zullen wij de mensen de spelregels uitleggen alsook bepaalde technieken om de sport op een goede manier te beoefenen. Uiteraard kan men deze sporten meteen ook uitproberen en wie weet… krijgt men wel de kriebel van deze Vlaamse sporten te pakken!”

ZELF MEEDOEN

Op 3 augustus varen delegaties van de internationale teams en de Friese sporten mee tijdens de vlootschouw in Sneek door de sfeervol verlichte grachten. Honderden bootjes, knallende muziek en volop feest. De speakers geven een uitgebreide toelichting op de sporten en de teams. De vlootschouw eindigt met een groot vuurwerk. Een knallend begin van de eerste European Sports for All Games. Al op drie augustus wordt er in verschillende Friese steden en dorpen afgetrapt met wedstrijden en clinics. Zo staat in Franeker het Europees kampioenschap Wallball op het programma en kun je in Witmarsum de Lowland games aanschouwen. Het evenement wordt afgesloten op 7 augustus in Heerenveen. Met een knallend feest en eindceremonie komt dan een einde aan de allereerste ESFAG. Het complete programma staat op www.sportsforall2018.eu.

7 augustus Heerenveen 13:30 – 17:00: BeActiveFestival 19:30 – 21:00: Sluitingsceremonie s Kerk

He al nw re

9 7

5 Vleesmarkt

Amelius van Oenemapark

t straa

k Fo

t traa

Sluitingsceremonie (Oude Koemarkt)

eg nw dio Sta

Geerts Willigenplein

w Nieu

leinen! P e v i t c A e B e Kom naar din and enjoy! Jo at stra

nta

la Ata

Gemeenteplein

Noordveld

leff nK Va

t aa str

at tra rss ve Sie

a mp

Co ht

ts en eL Ab Bo rd va ule

n Va

rsw

Sportstad binnen

tra

De m ke

veen n e r e e H tad Sports

a At

an ala rop Eu

eg ionw Stad

an sla en

ac Dr

Burgemeester Kuperusplein

o Ko

t aa str

ta lan

European Sports for All Games an ala

t aa str

n ma

est me rge

ken Fal

Fietstaxi

o Ko

Sportstad buiten

r eu

1 Sportstad buiten

2 Sportstad binnen

Friesland:

Kaatsen, fierljeppen

Denemarken:

Parkour

Duitsland:

Shuffleboard (Toernooi)

Rusland:

Belt wrestling, mass wrestling, sambo, toxophily

Japan:

Chanbara (toernooi)

Schotland:

Highland Games

Boccia

Finland:

Pesäpallo

Groot Brittannië:

Aangepaste vechtsporten

Slovenië:

Pandolo

Japan:

Chanbara

Ierland:

Fun & run (combinatie van Gaelic football en hurling)

Spanje:

Individuele spellen:

Duitsland:

Working together

Roemenië:

Diverse pleinspellen: la billarda, el caliche, la calva, el aro guiado, pelota mano canaria en la gurría

La llave asturiana, lanzamiento de herradura, las tabas, la rana, el bolozleonés en el garrote aragonés Goasslschnalzen, fingerhakeln en schuhplatteln

Diverse spellen voor mensen met een verstandelijke beperking zoals: mantilaki, little tails, milakia en figurines

Hongarije:

Diverse krachtspellen zoals ring throwing, waist pulling, cuman noddling, en Hungarian whip

Italië:

Ruzzelone (kaasrollen)

België: Overige Activiteiten:

De Friesland Zorgverzekeraar bus met ‘sap bikes’

8 Amelius van Oenemapark

Krulbol, staande wip boogschieten, krachtbal Dodgeball, kruisboogschieten

Polen:

Pierscieniowka (Pools volleybal), grele, kapela, polskie ringo

Frankrijk:

Polynesisch kanovaren

9 Oude Koemarkt

7 Vleesmarkt Frankrijk:

Overige Activiteiten:

Turca, calusarii

6 Geerts Willigenplein

5 Gemeenteplein

Griekenland:

3 Noordveld

Portugal:

Overige Activiteiten Demonstraties diverse krijgskunsten in de arena, outdoor skillz (mobiele survivalbaan), playfit gym

4 Burgemeester Kuperusplein

Frans Baskische spellen: rouleurs de barrique de St. Emilion (wijnvatrollen), landais exhassiers (steltlopers), jeux de palets

Sluitingsceremonie 19.30-21.00 uur

Ga voor meer info naar:

www.sportsforall2018.eu

Meer informatie? Of benieuwd welke (sport) evenementen er nog meer zijn in de regio Heerenveen? Kijk voor een volledig overzicht op:

heerenveen • SPORT

Jan

GROOTHEERENVEEN.NL

D ertien jaar lang was Jan van Loon marathonschaatser en skeeleraar op het hoogste niveau. Vorig jaar is de 32-jarige sporter hiermee gestopt en is hij op zoek naar een nieuwe uitdaging. Voor GrootHeerenveen sport hij daarom elke maand mee met een sportvereniging in de gemeente. DIT KEER SLOEPROEIVERENIGING TRÉWES UIT ALDEBOARN

ROEIVERENIGING TRÉWES

Spierballenwerk in de sloep

Voor de uitdaging deze maand begeef ik mij richting de wateren rond Terherne. Daar trainen namelijk vandaag de drie teams van sloeproeivereniging Tréwes uit Aldeboarn die deelnemen aan wedstrijden. Dat zijn twee mannenteams en een vrouwenteam. Ik mag vandaag meetrainen met de herensloep die eens per week traint en word in de haven opgevangen door Rinsejan de Vegt. De andere mannensloep traint net als de vrouwenploeg tweemaal per week. TEKST JAN VAN LOON // FOTO'S ORANGE PICTURES

Rinsejan en ook de vereniging Tréwes begonnen met roeien in 1992. Daarvoor bestond de Tréwes ook al, maar was het een touwtrekvereniging. Rinsejan deed net als een deel van de andere roeiers, voor hij begon met roeien, aan touwtrekken. “We wilden met een clubje mannen toen een keer wat anders gaan doen en zo is eigenlijk de sloeproeivereniging tot stand gekomen. Het is een stoere sport en ik vind het fantastisch om in een team het uiterste van jezelf te vragen en een te zijn met de elementen. Lichamelijk is het een zware sport en tijdens een wedstrijd, die vaak twee uur duurt, vraag je het uiterste van je lichaam.” De 48-jarige roeier, die tijdens de oprichting van de verenging in Aldeboarn woonde, maar inmiddels is verhuisd naar Tijnje, ziet er fit en afgetraind uit en is één van de meest ervaren roeiers van de vereniging. DE TRAINING Als alle roeiers voor vandaag aanwezig zijn, stappen we in de boot. Rinsejan is één van de twee roeiers die op de achterste roeibank plaatsneemt. Hij legt mij uit dat, naast de stuurman die helemaal achterin zit, de achterste twee mannen links en rechts het roeitempo bepalen. De roeiriemen, die lang zijn en behoorlijk zwaar, liggen in het midden van de boot opgestapeld. Elke plek in de boot, waar in totaal plaats is voor acht roeiers, heeft zijn eigen riem. Ik neem

Rinsejan de Vegt coacht de sloept

rechts voorin op de bank het dichtst bij de boeg van de sloep plaats en leg mijn riem in positie. Een klein deel, een centimeter of dertig, van de riem is bekleed met leer. Dit gedeelte scharniert in de ring waarin de riem wordt geplaatst en zorgt ervoor dat de riem enigszins in positie blijft. Op het moment dat we de steiger achter ons laten, gaan alle riemen in het water en begint de training. Als één van de acht roeiers in de boot moet ik meteen in het tempo mee en dat gaat in het begin moeizaam. Ik steek de zware riem veel te diep in het water en op het moment dat ik mijn best doe de riem weer boven water te krijgen hebben mijn roeigenoten de volgende slag al ingezet. Foute boel dus, want hierdoor raak ik de roeier voor mij en het ritme in de groep is meteen weg. Kort wordt mij uitgelegd dat ik, zeker in het begin, niet te veel water moet meepakken en in een snelle korte beweging moet terughalen. Enkele ogenblikken later zetten de twee slagroeiers opnieuw de roeibeweging in en ik weet het tempo redelijk te volgen. ZERE HANDEN EN ONDERARMEN Over het algemeen ben ik een sporter die redelijk goed kan observeren en dan kan nadoen wat iemand anders doet. Ik let dus ook vooral op de roeier voor mij en probeer zijn beweging exact na te doen. Hij houdt zijn handen helemaal aan het einde van

Afzien in de sloep.

zijn roeispaan en bij elke inzet strekt hij zijn benen waarna zijn lichaam automatisch de ingezette beweging volgt. Het valt niet mee om dit na te bootsen. Ik merk in de eerste tien minuten dat het al een hele taak is om je roeispaan in de juiste positie te houden. Ik moet constant corrigeren en kom nauwelijks toe aan een paar roeihalen op volle kracht. Het in goede positie houden van de roeispaan kost me enorm veel kracht en al snel begin ik het te voelen in mijn handen. Rinsejan legt uit hoe dat komt. “Je gebruikt nu spieren die je anders waarschijnlijk nooit echt gebruikt. Wij zijn de beweging gewend en hebben daar geen moeite meer mee. Het is dus vooral training kan ik wel zeggen. Als je de komende weken wat vaker met ons mee gaat dan zal je zien dat je snel sterker wordt en dat het in positie houden van de riem minder moeite kost. Als dat goed lukt kun je een stapje verder gaan en écht leren roeien.”

Na de nodige tips vervolgen we onze training na een korte pauze midden op het water. Al snel wordt het tempo enorm opgevoerd en moet ik flink aanpoten. De stuurman in de sloep geeft het ritme aan en motiveert de roeiers om het tempo nog meer op te voeren. Inmiddels voel ik niet alleen meer de verzuring in mijn handen en onderarmen, maar begint mijn hele bovenlichaam te protesteren. Af en toe laat ik even een paar slagen lopen en kijk ik vol bewondering naar de andere roeiers die zich vol overgave blijven geven. Badend in het zweet en met veel spierpijn ben ik blij dat de training er even later op zit. Hoewel ik vermoeid ben, stap ik voldaan de boot uit. Sloeproeien is een heel erg intensieve sport waar je jezelf enorm in kan uitdagen. Maar zeker ook een sport die je doet als team en die combinatie is me goed bevallen vandaag.

HEERENVEEN - BOLSWARD 13 augustus 2018 12.20 uur start op de Abe Lenstraboulevard, Heerenveen 16.27 uur finish op de Oude Rijksweg, Bolsward

Moddergat Paesens Wierum Nes Lioessens Bollingawier Oostmahorn Oosternijkerk Ternaard Anjum Eanjum Holwerd Morra Hantumhuizen Niawier Brantgum Metslawier

Waaxens Hantum

Blija

Wetsens

Foudgum Hiaure Lichtaard

Ferwerd

Sint Jacobiparochie Westhoek

Vrouwenparochie

Sint Annaparochie

Boer

Hijum

Midlum

Menaam Slappeterp Skingen

FRANEKER Schalsum Herbaijum Hitzum

HARLINGEN

Tzum

Dronryp

Easterein

Bolsward

Nijland

Scharnegoutum

Bolsward: Abbega finish 16.27 uur Blauwhuis

Parregea

Ferwâlde

Dedzjum

Súdwest Fryslân

SNEEK

Hommerts

Molkwerum:Brandeburen 14.20 uur Balk Aldegea Harich Hemelum Stavoren

Woudsend

Bakhuzen

Nijemardum Aldemardum

Heerenveen: Tjalleberd start 12.20 uur

Haule

Hemrik

Gorredijk

Vegelinsoord

Joure De Jouwer

www.ngoudenplak.nl

Haulerwijk Waskemeer

Donkerbroek

Terwispel Lippenhuizen

Sint Nicolaasga

Oosterwolde

Jubbega

Luxwoude Jonkersland

Makkinga

Langezwaag

Haskerhorne

Rottum Sintjohannesga

Mildam

Heerenveen

Ravenswoud Nijeberkoop

Nieuwehorne

Appelscha

Elsloo

Oldeberkoop

Rotsterhaule Nijeholtpade

Sleat Tsjerkgaast

Oldeholtpade

Lemmer

Bakkeveen

Beetsterzwaag

Tijnje

Haskerdijken

Scharsterbrug Idskenhuizen

Sondel Scharl

Ureterp Oerterp Wijnjewoude

Nij Beets

Langweer

Wikel

Warns

Siegerswoude

DRACHTEN

Boornbergum

Aldeboarn

Akkrum

Sloten: 13.40 uur

Molkwerum Koudum

Goingahuizen

Grou

Jirnsum

Goingarijp

Uitwellingerga

Oudega

Hindeloopen

Frieschepalen

Terherne

Gauw

Jutrijp

Heeg

Opeinde

De Wilgen

De Veenhoop

Nes

Workum Gaastmeer

Boelenslaan

Drachtstercompagnie Houtigehage Nijega

Earnewâld

Offingawier

IJlst

Oosthem

Surhuisterveen Harkema

Rottefalle

Sigerswâld Warten

Stroobos

Augustinusga

Sibrandabuorren

Goënga

Tsjerkwert

Wurdum

Gerkesklooster Buitenpost

Eastermar

Oudega

Tersoal

Turns Folsgare

Piaam

Sumar

Mantgum

Reahûs

Eksmoarre

Suwâld

Wergea

Wiuwert Raerd Itens Easterwierrum Boazum Poppenwier

Wommels

Wûns Skraerd

Gaast

Jorwert Baard Weidum Wytgaard

Burum

Kootstertille Jistrum

It Heechsân

Garyp Techum

Winsum

Burchwert

Goutum

Burgum

Hempens

Hilaard

Spannum Witmarsum: Arum Easterlittens Lollum 15.23 uur en 16.17 uur Kûbaard

Makkum Skuzum

Marssum Blessum

Wjelsryp

Kimswert

Penjum Surch Wytmarsum

Lekkum LEEUWARDEN

Deinum Boksum

Achlum

Ryptsjerk Noardburgum Tytsjerk Hurdegaryp

Ingelum

Kollumerpomp Munnekezijl Warfstermolen

De Trieme Kollumerzwaag De WestereenZwagerbosch Feanwâlden Veenwoudsterwal Twizelerheide Twizel

Mûnein Oentsjerk Gytsjerk

Jelsum

Westergeest Oudwoude Kollum

Driesum

Damwâld

Aldtsjerk

Bitgum

Rie

Peins Zweins

Wijnaldum

Rinsumageast

Birdaard

Oude Leije Finkum Britsum

Bitgummole Berltsum

Sexbierum

Wânswert

Stiens

Firdgum Oosterbierum

Engwierum

Genum Reitsum

Hallum

Wier Minnertsga

DOKKUM

Raard

Marrum

Nieuwebildtzijl Zwarte Haan Oudebildtzijl Nij Altoenae

Oostrum

Echtenerbrug Oosterzee- Delfstrahuizen Gietersebrug Oosterzee Echten Bantega

Boijl Noordwolde NoordwoldeZuid

Wolvega Steggerda Peperga De Blesse

BINCKBANKTOUR.COM

heerenveen • SPORT

GROOTHEERENVEEN.NL

SUP TurfRoute Experience Frieda Riezebos en Aukje Postma

De Turfroute in Zuid-Oost Friesland werd aangelegd in de zestiende eeuw om turf die in het omliggende veen werd gewonnen na het turfsteken te kunnen afvoeren. Toen de vervening ophield kwamen veel van de vaarwegen in verval, maar inmiddels zijn de meeste stukken in volle glorie hersteld en vormen ze een prachtige uitvalsbasis voor de pleziervaart. Dat bracht Frieda Riezebos en Aukje Postma op het idee om deze zomer in het kader van LF2018 een SUP TurfRoute Experience te organiseren. TEKST JAN VAN LOON

Suppen is een sport die sinds de introductie alleen maar in populariteit lijkt te stijgen. Op een mooie zomerdag zijn de rechtopstaande peddelaars niet meer weg te denken uit het waterbeeld. Veelal op hun gemak of juist in een iets hoger tempo worden er op een mooie zomeravond of in het weekend flinke afstanden afgelegd. Inmiddels wordt dit jaar de Sup Elfstedentocht voor de tiende keer gevaren, worden er wedstrijden georganiseerd en reizen profs de hele wereld over voor grote internationale wedstrijden. Aukje Postma van SUPAway Grou en Frieda Riezebos van SUPAWAY Heerenveen zijn sinds enkele jaren besmet met het supvirus en gaan deze zomer een driedaagse sup-experience organiseren over de eeuwenoude turfroute.

90 procent van je spieren

In 2013 begon Aukje Postma SUPAway Grou. “Ik kwam enkele jaren geleden in aanraking met suppen en had eigenlijk nooit gedacht dat deze sport me zou kunnen vangen. Ik kom uit de zeilsport en dan met name het Laser zeilen, lekker snel over het water ‘raggen’. Maar toen de initiatiefnemer van de SUP Elfstedentocht Anne-Marie Reichman me aan het suppen kreeg was ik eigenlijk meteen verkocht. Het is een soort motorrijden, maar dan op een andere manier. Je moet het vervoersmiddel zijn werk laten doen, vooruit laten stuwen als het ware, door de juiste techniek. Als je dat gevoel hebt en kan blijven door ontwikkelen is dat prachtig.” Postma besloot werk te maken van haar nieuw ontdekte

passie, behaalde de nodige papieren en begon haar eigen bedrijf in suplessen. Eén van haar eerste klanten was Frieda met wie ze meteen een goede klik had. Vorig jaar besloot Frieda SUPAWAY Heerenveen op te richten in haar woonplaats en sindsdien werkt het duo veel samen.

Getipt

In de zoektocht naar mooie suproutes en tijdens suplessen werden beide dames getipt over de mogelijkheden die er waren tijdens Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018 en dan met name richting de culturele en ook sportieve initiatieven. Aukje: “Eigenlijk afzonderlijk van elkaar ontstond het idee om te gaan suppen over de oude Turfroute. De historische route is de laatste jaren flink opgeknapt en uitermate geschikt voor de pleziervaart. Automatisch is het dan ook een mooie route om te suppen en gezien het feit dat het voor veel suppers onbekend terrein is besloten we om een plan in te dienen in het kader van LF2018. We kregen de subsidie toegewezen in het voorjaar en sindsdien zijn we eigenlijk gestart met de voorbereidingen van de SUP TurfRoute Experience.”

Driemaal 24 uur

Voor de SUP TurfRoute Experience trekken de twee suppers drie weekenden uit. Of eigenlijk drie keer 24 uur legt Frieda uit. “We beginnen de drie vrijdagen om 17:00 en suppen dan om en nabij de vijftien kilometer. Dan ovenachten we om de volgende ochtend weer een vergelijkbare afstand te suppen. De deelnemers zijn dan bij wijze van spreken rond de lunch op zaterdag weer thuis. We doen dat in drie verschillende weekenden en in totaal is er dan ongeveer 88 kilometer gesupt.”

De vijftien kilometer per etappe is bewust gekozen zegt de Heerenveense. “Tien kilometer is eigenlijk net te kort voor een mooie tocht en als we het veel langer doen dan vijftien kilometer verlies je veel minder getrainde suppers. Vijftien kilometer is, met enige sup-ervaring, prima te doen voor iedereen.” Voor de deelnemers staan er bij aankomst op de vrijdagen tenten en bedden klaar en ze hoeven alleen een slaapzak mee te nemen. “Een echte landelijke beleving dus”, vervolgt Aukje. “Maar niet iedereen wil dat hoor en dat is prima. Sommigen zeggen gewoon naar huis te gaan of een hotel te nemen. Iedereen is daar vrij in.” Inmiddels zijn de eerste aanmeldingen al binnen, maar gezien de vakanties verwacht Aukje niet meteen grote hordes suppers. “Dat hoeft ook helemaal niet. Als er zich voor de eerste editie twintig deelnemers aanmelden zijn wij tevreden.” Suppers kunnen zich overigens aanmelden voor alle drie de suptochten, maar ook per tocht afzonderlijk.

PROGRAMMA DATA VR 27 JULI 17.00 / ZA 28 JULI 13.00 UUR totale afstand ca 33,3 km. Start Heerenveen, finish Donkerbroek VR 24 AUG 17.00 / ZA 25 AUG 13.00 UUR totaal ca 30 km. Start Donkerbroek, finish Oldeboarn. VR 21 SEPT 17.00 / ZA 22 SEPT 13.00 UUR totaal ca 30,9 km. Start Oldeboarn en via Akkrum naar de finish in Heerenveen. Deze unieke tocht is mede mogelijk gemaakt met subsidie van de Gemeente Heerenveen in het kader van LF2018 en in samenwerking met Stichting Toeristisch Netwerk Friese Wouden. Op vrijdag 27 juli zal de tocht geopend worden door Ricardo Haverschmidt en Petronella van Malsen, zij behoren tot de beste suppers van Nederland en suppen de eerste etappe mee.

Wij binne ek jo

zelfstandig adviseur fan it Hearrenfean en omkriten.

WÄ˛ FELICITEREN VV READ SWART MET DE PROMOTIE. VEEL SUCCES IN DE 3E KLASSE!

Bakker Transport & Warehousing ontzorgt al uw transport en logistiek. Voor ieder deel van uw logistieke keten bent u bij ons aan het juiste adres. Of u nu een vervoerder zoekt voor uw (koel-, droog- of diepvries-) producten of een bedrijf dat al uw opslag en fysieke distributie afhandelt. Wij zijn flexibel en bieden u snel de beste oplossing op maat.

Venus 8 - 8448 GW Heerenveen T 0513 633622 info@bakker-transport-warehousing.nl www.bakker-transport-warehousing.nl

heerenveen • SPORT

FOTO HANNY DURKSTRA

GROOTHEERENVEEN.NL

Wiebe Lageveen wint het kopduel in de nacompetitiewedstrijd tegen Warga.

TEKST JOERI VAN LEEUWEN

WIEBE LAGEVEEN, NESTOR VAN READ SWART

“READ SWART HEEFT MEER IN ZIJN MARS DAN HET DENKT” In de afgelopen voetbaljaargang werd Read Swart tweede in de eindrangschikking van de vierde klasse A van het zondagvoetbal in de regio KNVB Noord. Toch lukte het de ploeg van trainer Anton Gerding om via de nacompetitie te promoveren naar een klasse hoger. Een van de spelers die dit meemaakte is Wiebe Lageveen, de nestor van het team. Komend seizoen hoopt hij zelf een rol van betekenis te spelen bij zijn club. SEIZOEN ‘17/’18 Na een wedstrijd of vijf was het voor Lageveen helder dat Read Swart mee bovenin zou gaan draaien. “Sindsdien hebben we eigenlijk altijd met THOR (Lippenhuizen) afwisselend op de eerste en tweede plek gestaan. Het werd wel duidelijk dat een van ons kampioen zou gaan worden. Uiteindelijk is het terecht dat THOR er met de hoofdprijs vandoor ging. Zij maakten de minste fouten en werden daardoor verdiend kampioen. Wij moesten ons opladen voor de nacompetitie en zijn zo gepromoveerd. Als je kijkt naar de afgelopen jaren dan denk ik dat we thuishoren in de derde klasse. We hebben een groep met spelers tussen de 25 en 30 jaar met enkele jonge spelers die het niveau snel oppakten. Overigens moest de trainer in de nacompetitie keuzes maken, aangezien hij met een nagenoeg fitte selectie kon werken.”

STABIEL Zowel bij de jeugdafdeling als bij de senioren is Read Swart het volgens de ervaren speler een stabiele club. Stabiel én ambitieus.

“Qua ledenaantal is de vereniging bescheiden. In het dorp leeft het voetbal wel, maar is men redelijk timide over de ambities. Met Mark Stobbe hebben we een hoofd jeugdopleiding waarin we stappen maken. Komend seizoen hebben we bijvoorbeeld weer een onder negentien team. Dat is voor de doorstroom belangrijk. Daarbij willen we ons met het eerste elftal in eerste instantie veilig spelen maar ik denk dat we best leuk mee kunnen voetballen. In de toekomst denk ik dat we een vaste waarde in de derde klasse kunnen worden.”

EIGEN ROL “Ik hoop komend seizoen nog een rol van betekenis te kunnen spelen. Promoveren op mijn 38e was natuurlijk al een enorm mooie ervaring en ik hoop nog een bijdrage te kunnen leveren komend seizoen. Per seizoen maak ik de afweging om door te gaan of te stoppen. Ik merk daarnaast aan mijzelf dat ik gedeeltelijk al bezig ben met het denken als trainer. Ik werk bij VTON (Voetbal Technische Ontwikkeling Nederland) en ben daarin ook bezig met het voetbalproces. De huidige trainer vindt het leuk en goed om daar zo nu en dan eens over te praten om

zodoende kennis uit te wisselen. Dat is een leuke bijkomstigheid”, aldus de routinier.

JEUGD Lageveen was in de afgelopen seizoenen regelmatig op het trainingsveld te vinden als jeugdtrainer. “Ik hoop dat we daarin verder stappen kunnen maken en misschien met sommige lichtingen op een hoger niveau kunnen gaan spelen. Dat heeft allemaal te maken met de ontwikkeling van de vereniging en dat kost veel, overigens positieve, energie. Het leuke is dat ik jongens heb begeleid in de C-junioren waar ik nu mee samenspeel. Dat werd na de promotie ook nog even aangehaald door deze jongens en dat geeft wel een goed gevoel.”

SEIZOEN DERDE KLASSE “Als je kijkt naar de doelstelling wanneer je promoveert dan is dat vrijwel altijd handhaven. Ik hoop dat de indeling zo is dat we veel derby’s gaan spelen, dat maakt voetbal natuurlijk het mooist. Voor de langere termijn is handhaving ook goed want dan kunnen we als vereniging wellicht kwalitatief doorgroeien en wat stabieler worden. De basis van de selectie is breed, net als in de week richting de finale van de nacompetitie

staat dat er goed op. Daarbij zijn er nog aanvullingen van jeugdspelers die zich kunnen laten zien in de voorbereiding. Onlangs bij de GroenLeven Cup was er een 16-jarige die al goed kon meedraaien bij ons”, vertelt Lageveen. Hij vervolgt: “We hebben een goede selectie met potentie. Het zou een unieke prestatie zijn wanneer we ons in de komende jaren eens zouden kunnen plaatsen voor promotie naar de tweede klasse.”

WARME DORPSCLUB Read Swart staat bekend als “een gemoedelijke vereniging uit de Knipe”. Lageveen: “Als ik de vereniging zou moeten typeren dan zou ik zeggen een warme dorpsvereniging met groeipotentie. De

spelers, vrijwilligers en alle andere mensen zijn daarin wellicht wat bescheiden maar we kunnen hier echt wel iets neer gaan zetten. Dat dit niet van de daken wordt geschreeuwd past dan ook wel weer bij de vereniging. Echter hebben we alles goed op orde. We hebben een hoofdsponsor en daarachter nog weer een sponsorcommissie die goed werk verricht, mensen die veel doen voor de vereniging. De organisatie staat goed. Er blijven natuurlijk altijd een paar wensen. De belangrijkste daarvan is dat het tweede elftal een klasse omhoog gaat, zodat het dan beter aansluit bij het eerste. De vereniging heeft meer in zijn mars dan het denkt.”

ZOMEIER ACT

Geïsoleerde garagedeur Met aandrijving vanaf

18 ember 20en rd m 15 sept 15 mei t/naar de voorwaa ntie ara

1ja0ar

Vraag

op de d

TIP: Vraag naar onze voordelige actiepakketten!

dik 45 mm erd geïsole

€999,-

incl. BTW

SPORTSTAD

INLINE-SKATEN Showroom (op afspraak): De Werf 12-1 8401 JE Gorredijk Kantoor: Dille 8 8401 NA Gorredijk 0513 - 43 52 43 06 - 52 59 25 14 www.ellema.nl info@ellema.nl

Schaatsen op wieltjes! Lekker buiten en toch overdekt. Bij Sportstad kun je gratis inline-skates en bescherming lenen.

vrij inline-skaten inline-skate les

clinics verjaardagsfeestjes groepsuitjes evenementen

SPORTSTAD In één dag volledig gemonteerd!

Voor als het snel en goed moet!!

BEACHSPORT Daag je vrienden uit, reserveer een beachveld en ga de uitdaging aan!

vrij beachsporten beachvolleybal les clinics verjaardagsfeestjes groepsuitjes evenementen

SPORTSTAD

FIERLJEPPEN

DE JONG & HOGETERP MEDIAEXPRES Email: koeriersbedrijfdejonghogeterp@hotmail.com

Kom voor een echte Friese sportbeleving naar de fierljepschansen! Durf jij de sprong over het water te maken?

clinics verjaardagsfeestjes groepsuitjes evenementen vrijgezellenfeestjes

WWW.SPORTSTAD.NL/BUITENSPORT Abe Lenstra Boulevard 23Q Heerenveen | info@sportstad.nl | 0513 614800

heerenveen • SPORT KORT

GROOTHEERENVEEN.NL

TOPTURNEN IN IJSSTADION THIALF In de ijshockeyhal van het Thialf IJsstadion, die deze maand getransformeerd is tot een turnarena, werden in de afgelopen weekenden wedstrijden georganiseerd als voorbereiding op het Europees Kampioenschap in Glasgow.

FEANSTER RUGBYCLUB VIERT 30-JARIG BESTAAN

Vorige week zaterdag vierde de Feanster Rugby Club haar 30-jarig bestaan met een groot feest voor jong en oud. De dag begon met diverse clinics en wedstrijden voor onder andere de jeugd. Zowel ‘s middags als ’s avonds was er een loterij met super leuke prijzen die gesponsord zijn door verschillende enthousiaste bedrijven in en rondom Heerenveen. Voor de allerkleinsten was er een springkussen aanwezig.

Thialf staat in de maand juli voor het eerst in het teken van topturnen. Nederlandse grootheden als Epke Zonderland en Sanne Wevers strijden tegen topturners uit onder andere Japan, Groot-Brittannië en België. De trainingen worden ook in de hal gehouden omdat deze is ingericht met dezelfde toestellen op podiums, net zoals bij de EK wedstrijden in Schotland, hierdoor kunnen de turners zich optimaal voorbereiden op de komende wedstrijden. Onlangs hebben de Nederlandse da-

mesturnsters bij de Dutch Gymnastics Thialf Summer Challenge goud en zilver gewonnen in de landenwedstrijd. In de landenwedstrijd hoefden Eythora Thorsdottir, Céline van Gerner, Sanne Wevers,

Tisha Volleman en Vera van Pol alleen de Japanse ploeg voor zich te dulden. Na een goede wedstrijd kwam het Nederlandse vijftal tot 158,800 punten. (foto Martin de Jong)

FEANDEI VAN SC HEERENVEEN ZATERDAG 21 JULI

In de middag werd er tevens een wedstrijd gespeeld tussen de veteranen van de club en de ‘jonge honden’, oftewel jong tegen oud. Deze wedstrijd ging er heet aan toe. Helaas moesten de oudere spelers het onderspit delven. De jonge generatie won met 50-25. De gehele dag was het een komen en gaan van belangstellenden. De dag is afgesloten met een gezellig feest voor leden en sponsoren.

LUUK WINK NIEUWE MOUWSPONSOR SC HEERENVEEN VROUWEN

EUROPEAN SPORTS FOR ALL GAMES OP 7 AUGUSTUS IN HEERENVEEN Van 3 t/m 7 augustus geven tientallen organisaties, honderden vrijwilligers en deelnemers en duizenden bezoekers (de traditionele) sport een podium. Fryslân verwelkomt 20 internationale teams met 50 traditionele sporten, 200 deelnemers en tienduizenden bezoekers. Met elkaar zien, voelen en beleven we de passie voor sporten en bewegen, in het bijzonder de traditionele sporten. Genieten en hebben plezier met elkaar. Iedereen kan meedoen, op zijn/haar eigen niveau, … daar gaat het om! #sportsforall

Luuk Wink Training & Advies heeft zich als nieuwe sponsor aangesloten bij sc Heerenveen Vrouwen. Komend seizoen zal het Heerenveense bedrijf als mouwsponsor op de shirts van sc Heerenveen Vrouwen te zien zijn. ‘Wij zien in de speelsters en in het vrouwenvoetbal een grote potentie’, licht Luuk Wink toe. ‘Wij maken graag deel uit van deze succesformule. Samen verder groeien en doorontwikkelen naar een hoger niveau, dat is ook waar Luuk Wink voor staat. Des te mooier is het dan om samen met sc Heerenveen Vrouwen de handen ineen te slaan en toe te werken naar het hoogst haalbare niveau.’ Voorzitter Froukje Hofma is zeer content met het toetreden van de nieuwe mouwsponsor. ‘Persoonlijke ontwikkeling en het beste uit de mens willen halen, dat is waar Luuk Wink en sc Heerenveen Vrouwen zich beide sterk voor maken. Een doel hebben en daar keihard voor willen werken loopt als rode draad door de visie van beide partijen heen. Deze en andere gemeenschappelijke overeenkomsten maken dat ik erg blij ben dat wij Luuk Wink Training & Advies vandaag als nieuwe mouwsponsor aan ons hebben mogen verbinden.’

Op 7 augustus vindt het eindevenement van de European Sports for All Games plaats bij Sportstad Heerenveen (zie ook op pagina 44 van deze krant).

De jaarlijkse FeanDei van sc Heerenveen vindt dit jaar plaats op zaterdag 21 juli. Tijdens de FeanDei staan weer diverse activiteiten voor jong en oud op het programma. Tussen 14.00 en 16.00 uur worden in en rondom het Abe Lenstra stadion activiteiten voor de jonge fans georganiseerd. Vervolgens staat er om 16.00 uur een oefenwedstrijd gepland in het stadion. Deze wedstrijd is gratis te bezoeken voor alle fans. Na de wedstrijd zal er, net als vorig jaar, weer een handtekeningensessie plaatsvinden. Tevens zal er na de oefenwedstrijd een supportersfeest georganiseerd worden voor alle fans.

TV DE GREVELING KAAPT ORANJELING CUP VOOR DE NEUS VAN TV ORANJEWOUD WEG Tennisvereniging Oranjewoud uit Heerenveen(-noord) en Tennisvereniging de Greveling uit Oudehaske hebben de afgelopen jaren een warme vriendschappelijke band opgebouwd.

en versterkt de relatie tussen beide verenigingen, maar voegt ook een competitief element toe. De wens is dat deze tweekamp tot een heuse traditie zal uitgroeien.

Sinds enkele jaren doet een groot aantal leden van TV Oranjewoud mee aan de wintercompetitie op de smash court banen van TV de Greveling. In de periode van november tot eind maart kan er op het gravel van TV Oranjewoud namelijk niet worden getennist. Daan Haspels (Oranjewoud) en Willem Deden(Greveling) kwamen op het idee dat het naast de warme band die er bestaat mooi zou zijn als de verenigingen op een bepaalde manier de rackets tegen elkaar zouden opnemen. Willem Deden en Geert Zijlstra (TVO) hebben dit idee verder gestalte gegeven. De Oranjeling Cup onderstreept

Vanwege de bijzondere band tussen beide verenigingen is er gekozen voor een bijzondere wedstrijdvorm. Deze strijd wordt beslist over twee wedstrijden, een thuiswedstrijd en een uitwedstrijd. Er worden in totaal elke wedstrijd twaalf partijen gespeeld naar het systeem van de Friesland Cup. In de categorieën heren enkel en dubbel, dames enkel en dubbel worden twee wedstrijden gespeeld. De dag wordt afgesloten met vier gemengd dubbel partijen. Ieder team bestaat uit acht spelers die ieder minimaal twee

wedstrijden spelen. De eerste wedstrijd in Oudehaske eindigde op 25 maart in een klinkende overwinning voor de Greveling. De return bleef tot het laatste moment spannend. Uiteindelijk trok de Greveling aan het langste eind en mocht ondanks de 8-4 nederlaag in de bossen van Hepkema, de allereerst Oranjeling Cup mee terug nemen naar Oudehaske.

54 2

D C

17 2

10 17

17 19

10 10

18 4

PUZZELPAGINA NR 07

14 14

2 17

4 14

NUMMER 07 • 2018

Puzzel en win! In iedere editie van GrootHeerenveen staat een puzzel waarmee u leuke prijsjes kunt winnen. Stuur uw oplossing via de email of met traditionele post. U kunt dit sturen naar: info@grootheerenveen.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 07-2018 – tot uiterlijk 10 augustus 2018. Wij wensen u weer veel puzzelplezier!

14 17

Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin het gekleurde

verwerpelijk vergiffenis

betaalmiddel

brandstof

leest

lijf

middels

noordoost

24 28

deel v.e. stoel olifantsbeen

contant

mountainbike

het zat zijn boerderijdieren

rookgerei

zuiver

grote papegaai geneesmiddel

speurder

bedrijfsleider

hervormingsleer

avontuur

27 31

rolroer tafelgast

betaalwijze poolbewoner

vetplant

binnenshuis

pl. in Utrecht

39 45

beroep

bakplaats

voormalig ambtenaar

Europeaan

zeurpiet

meneer (Spaans)

snijwerktuig

pl. in Zwitserland

loodrecht

ellende

knaagdier ouderraad aan de voorkant

overblijfsel

echter

loods

ambtsrust

longkwaal

60 eikschiller

middagwaakzaam slaapje insect

verbouwen

ingeval brandgang

tijding

nachtvogel

roofvogel

raamwerk laagfrequent deel v.h. gebit

insect

kracht

cineast

soort hert

ingenieur aantrekkelijk

zuidvrucht

uur

in elkaar

Horizontaal: 1 heftige regenbui 6 steensoort 12 puree 13 lof bewijzen 14 deel v.e. auto 17 stom 19 op grote afstand 20 voordat 22 een weinig 23 pl. in Limburg 25 boom 27 riv. in Rusland 28 kookgerei 30 pl. in Duitsland 32 wiel 33 ingesponnen rups 35 graveren 37 soort appel 40 bars 42 snel rijden 44 paars 46 nauw 48 vlaktemaat 50 snijwerktuig 51 onderdanigheid 54 insect 57 ellende 58 advies 59 conversatie 60 op welke tijd. Verticaal: 1 verhoging 2 buitenlijn 3 zangnoot 4 muzieksoort 5 Amerika 7 opstootje 8 zangstuk 9 ontkenning 10 als 11 slaginstrument 15 olm 16 kuip 17 regelmaat 18 domoor 21 voegwoord 24 bontsoort 25 bereide dierenhuid 26 houtsoort 27 eetgerei 29 stapel 31 zoon (Engels) 34 gevat 35 bijwoord 36 voeg 37 kier 38 verlegen 39 netwerk van lijnen 41 Engels telwoord 43 chroom 45 watering 47 Europeaan 49 land in Azië 52 grap 53 pl. in Gelderland 55 jaartelling 56 persoon.

Ned. rivier

laagte

Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende nummer.

honingbij

sportman

onbeschoft

Winnaar puzzel Grootheerenveen 06 - 2018 Sander Bergsma uit Heerenveen heeft de waardebon t.w.v. € 25,00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Hema Heerenveen.

PUZZEL

EN WIN

EBON D R A A W 0 HEERENVEEN 0 , 5 2 € VAN

STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 07, VÓÓR 10 augustus A.S. PER EMAIL NAAR: info@grootheerenveen.nl OF PER POST NAAR: GROOTheerenveen, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK

COLOFON De GrootHeerenveen krant is een maandelijkse uitgave van Ying Media. De GrootHeerenveen krant wordt huis-aan-huis verspreid in Heerenveen en omliggende dorpen en steden in een straal van ca. 10 km van Heerenveen.

Oplage: 28.000 exemplaren.

UITGEVER

EINDREDACTIE

FOTOGRAFIE

Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl Internet www.grootheerenveen.nl

Wim Walda

Mustafa Gumussu FPH, Koos Lanting, Dennis Stoelwinder, Henk van der Veer, Martin de Jong en Wim Walda.

REDACTIE

redactie@grootheerenveen.nl

Henk de Vries, Jan van Loon, Wim Walda, Henk van der Veer, Wendy Noordzij, Kirsten van Loon. Hielke Weening en Dennis Stoelwinder.

BLADMANAGEMENT

VORMGEVING

Marianne Bouwman (mbouwman@yingmedia.nl)

Frans van Dam (Quod Media)

REDACTIETIPS?

VERKOOP Meine de Vlugt, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok, Mieke Alferink

DRUK Hoekstra Krantendruk, Emmeloord

VERSPREIDING FRL Verspreidingen, Leeuwarden

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

Is dit het moment voor uw nieuwe auto?

Volkswagen: Volkswagen: tot € tot € 4.645 4.645 voordeel voordeel

SEAT: SEAT: tot € 6.385 tot € 6.385 voordeel voordeel

ga voor zekerheid Audi: Audi: tot € 4.095 tot € 4.095 voordeel voordeel

ŠKODA: ŠKODA: tot € 2.000 tot € 4.500 voordeel voordeel

Per 1 september 2018 worden vrijwel alle nieuwe auto’s duurder vanwege de nieuwe WLTP-wetgeving voor het vaststellen van brandstofgebruik en emissie. Door deze aanpassingen betaalt u straks meer BPM en kunnen levertijden oplopen tot soms wel een half jaar. Wacht dus niet langer en ga voor zekerheid. Kies uit onze zéér ruime voorraad en rijd nog voor uw zomervakantie de weg op. De ruime keuze met zekerheid vindt u op vandenbrug.nl/zekerheid

Van den Brug Heerenveen Zilverweg 5, 8445 PE Heerenveen T 0513 - 63 30 54 vandenbrug.nl/zekerheid

Dealer Volkswagen (Bedrijfswagens), SEAT en ŠKODA. Tevens Audi Service dealer.

U vindt de andere vestigingen van Van den Brug in Drachten, Sneek, Franeker en Buitenpost.

% 50-70 KORTING OP ALLE DAMES ZOMERMODE!

FINAL SALE Shop al onze topmerken voor de allerlaagste prijzen. Dat is nog eens een ﬁjne opsteker zo vlak voor de zomervakantie. Ook bij DE HEEREN VAN RINSMA ﬂinke kortingen. Happy shopping!

Z I J VA N R I N S M A | L i j n b a a n 1 0 | G o r r e d i j k | z i j v a n r i n s m a . n l