12-2020
heerenveen
FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
GROOTHEERENVEEN.NL
5e JAARGANG • NR. 12
groot
HEILSSOLDAAT JOOP “GODS WEGEN ZIJN ONDOORGRONDELIJK”
2
NUMMER 12 • 2020
Van de redactie...
NEGEN MAANDEN LATER… Na negen maanden van massale afgelastingen en sociale afstand willen we tegen het einde van dit coronajaar 2020 er zó graag aan toegeven om bij elkaar te kunnen zijn, elkaar te ontmoeten, en sámen te genieten van deze kerstperiode. Met name in de maand december hebben we behoefte aan níét alleen te hoeven zijn. December is sinds mensenheugenis een feestmaand en een feestje vier je niet in je eentje. De wens dat alles weer een beetje normaler wordt is dan ook niet alleen een geluid vanuit de economie, maar is vooral ook een roep uit de samenleving om het sociaal isolement te doorbreken, opdat de eenzaamheid wordt opgeheven. Het lijkt wel een droom uit voorbije tijden, al die decembermaanden die de wereld heeft gekend. Die droom begint héél lang geleden, toen het nieuwe jaar nog in de lente begon en december nog de tiende maand van het kalenderjaar was. Ook toen al was dit een maand waarin het feest van het licht werd gevierd, met na de winterzonnewende twaalf joelnachten om kwade geesten te verdrijven. December was ook toen al de maand van bezinning. Van met elkaar overvloedig eten ook, omdat de oogst binnen was. Heel gemakkelijk werd later de geboorte van Christus als het nieuwe licht van hoop in de oude tradities verweven en ging het joelfeest in Fryslân over in het Sint-Thomasluiden. Of je nu wél of géén religie aanhangt, december betekent in alle gevallen het feest van het licht. Deze periode zit met andere woorden vol symboliek en mythologie, als één fantastische midwinternachtsdroom. En nú komen die decembervieringen met het coronavirus in ons midden! Er zijn geen ‘normale’ kerstborrels op het werk dit jaar, en er komt geen ‘normaal’ vuurwerk op oudejaarsavond. Merken we er dan niks van? Zeker wel! Júíst door alle beperkingen beleven we december nóg intenser dan onder ‘normale’ omstandigheden en daardoor komen we wellicht juist dichterbij de oorspronkelijke bedoelingen van het decemberfeest, mét of zónder religie. Het carbid schieten op oudejaarsdag verdrijft dan wel niet het coronavirus, maar hopelijk wel de kwade geesten in ons zelf, waardoor we weer helder kunnen denken en kunnen genieten van de werkelijke waarden in het leven. Om de decemberperiode thuis een beetje te veraangenamen hebben we voor u in elk geval een mooie GrootHeerenveen krant samengesteld, met verhalen van mensen uit uw regio. Namens het voltallige GrootHeerenveen-team ondanks deze bizarre tijden tóch fijne feestdagen en een gelukkig en vooral gezond 2021 gewenst!
En natuurlijk weer veel leesplezier! Henk de Vries @HeerenveenZT
2020, het was een jaar als nooit te voren. En het is beslist nog niet voorbij. Deze krant moest ter perse vlak na de extra zware maatregelen die het kabinet maandagavond 14 december aankondigde. Vele aangekondigde activiteiten in deze editie hebben we op het laatste moment nog uit deze uitgave kunnen houden. Ook interviews hebben vóór deze extra maatregelen plaatsgevonden. Ondanks het verdriet en de impact die dit coronajaar op ons heeft, leverde het ook positieve en bijzondere verhalen op. Hoe heb jíj dit bizarre jaar beleefd? Zijn er ook móóie dingen gebeurd? Waren er lichtpuntjes? GrootHeerenveen zoekt mensen uit heel de regio - dorp of stad maakt niet uit - die positieve herinneringen overhouden aan dit bizarre jaar. Heb je het afgelopen jaar je langgekoesterde droom waargemaakt? Heb je dit jaar meer aandacht kunnen geven aan je kinderen en je geliefden? Nieuw werk
of een nieuwe hobby gevonden? Heb je een trouwe viervoeter of ander huisdier mogen verwelkomen? Of ben je aan het klussen geslagen? Of is je heel iets anders positiefs overkomen in 2020? Wij horen je verhaal graag! Laat het ons weten, deel het met ons. Foto’s, video’s, kaartjes, brieven, mails, flessenpost of de postduif: het mag allemaal. Mailen mag naar: info@yingmedia.nl. Kaartjes, brieven en de postduif mogen naar Zwarteweg 4, AA Sneek worden gestuurd.
POSTERACTIE HORECA:
WY KOMME WEROM! HEERENVEEN - De horeca is keihard getroffen de coronacrisis. Voor velen is de toekomst onzeker, maar één ding is zeker. De horeca komt terug! Met hun raamactie ‘Wy komme werom!’ wil Koninklijke Horeca Nederland (KHN), afdeling Friesland zichtbaar maken dat de deuren dan wel gesloten zijn, maar dat de horecaondernemers strijdbaar zijn om dit te overleven. “Het kan niet anders dan dat we worden gemist door onze gasten. We willen hen laten weten dat we hen dankbaar zijn voor alle steun”, laat voorzitter Christel Koning van de Heerenveense horeca weten. “De horeca heeft hun gasten straks weer hard nodig en daarom heeft KHN Friesland deze raamactie bedacht.” Onlangs is de poster door een
kleine delegatie uit de Heerenveense horeca aangeboden aan burgemeester Tjeerd van der Zwan. “Het bestuur van KHN afdeling Heerenveen kwam langs om nogmaals de moeilijke situatie te schetsen waarin de horeca verkeert. Veel schrijnende verhalen! Maar de horeca komt terug! Ze houden de moed er in!”, laat Van der Zwan via Twitter weten.
AMBULANCEVERPLEEGKUNDIGE WILLEM NIJDAM MET PENSIOEN HEERENVEEN - Willem Nijdam, ambulanceverpleegkundige bij Kijlstra Ambulancezorg, ging vorige week donderdag na 26 dienstjaren met pensioen. Dit afscheid wilden zijn collega’s voor hem onvergetelijk maken. Na afloop van zijn laatste dienst is hij ’s ochtends om 8.30 uur met passend vervoer naar huis begeleid, onder escorte van zijn ambulancecollega’s en de politie. Bij thuiskomst wachtte hem een erehaag, uiteraard coronaproof. Jarenlang heeft Nijdam zich vanuit de ambulancepost in Heerenveen en Nieuwehorne ingezet voor de beste ambulancezorg aan zijn patiënten. Een collegiale en zeer gewaardeerde collega, die altijd serieus met de inhoud van zijn werk bezig was en op wie je altijd kon rekenen, volgens zijn collega’s. “Ik heb mijn werk als ambulanceverpleegkundige altijd met heel veel liefde en plezier gedaan. Dat mijn collega’s mijn afscheid van de ambulancezorg op deze manier geregeld hebben, doet me erg goed. Door corona had ik hier eerlijk gezegd niet op gerekend. Natuurlijk ga ik het werken in de ambulancezorg missen, maar ik kan terug kijken op een mooie tijd, met een lach en met een traan”, aldus een totaal verraste Nijdam.
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
3
CONNY VAN DER MOLEN BELOOND IN HET GROOTHEERENVEEN LEZERSONDERZOEK ORANJEWOUD - We vroegen onze lezers enkele maanden geleden, wat men na bijna vijf jaar vindt van GrootHeerenveen. Hierop kregen wij massaal antwoord. Mooie complimenten, kritische opmerkingen, tips en tops. Wat wordt goed gevonden en wat kan beter? Het Face to Face interview scoort het hoogst in het blad. Verder wordt de diversiteit gewaardeerd en er mag meer aandacht zijn voor ‘gewone mensen’ (“Ga de wijk in”). Onze lezers beoordelen het maandblad GrootHeerenveen in algemene zin met een prachtige ruim voldoende.
FOTO-GROEP HEERENVEEN IS NU OOK EEN POSTKANTOOR HEERENVEEN - Tegenwoordig is FotoGroep Heerenveen, gevestigd aan de Wettertoer 4 bij het Gemeenteplein in het winkelcentrum, ook postkantoor. Je kunt bij Foto-Groep Heerenveen onder andere pakketjes versturen en ontvangen en postzegels kopen. Zakelijk pakketten versturen is ook mogelijk. Je kunt in één keer inleveren zodat je niet lang hoeft te wachten aan de speciale PostNL balie. Voor het overschrijven van uw kenteken via RDW kunt u hier ook terecht. En uiteraard voor alle andere zaken van het Postkantoor zoals spoedverzendingen, aangetekend of verzekerde service in Nederland of naar het buitenland. Rouwzegels en verzamelenveloppen zijn ook verkrijgbaar. Aan het versturen van rouwpost wordt extra aandacht gegeven zodat het snel de juiste bestemming bereikt. Alle tarieven en diensten kunt u gewoon op de Postnl website bekijken. Foto-Groep Heerenveen is open van maandag tot en met zaterdag voor het ophalen of brengen van pakketten.
GEBAKKRAAM GUHNEN GEEFT OLIEBOLLEN AAN VOEDSELBANK
Uit alle deelnemers aan het lezersonderzoek hebben wij een winnaar geloot. De gelukkige winnaar krijgt een ‘Royal arrangement’ bij Hotel Tjaarda te Oranjewoud. De prijs is gewonnen door Conny van der Molen. Mevrouw Van der Molen nam onlangs samen met haar man de prijs in ontvangst bij Golden Tulip Hotel Tjaarda. “Wij lezen jullie blad met veel plezier. Er staan altijd mooie verhalen in. Dit is nog
echt een lees-krant”, zegt mevrouw Van der Molen na het in ontvangst nemen van de prijs. “Ik ben erg blij met het winnen van deze leuke prijs. Juist nu in deze tijd kunnen mijn man en ik wel een leuk uitje gebruiken.” De redactie van GrootHeerenveen wenst mevrouw Van der Molen en haar man
de DOMELA NIEUWENHUIS-PENNING VOOR KOOR DE READE HOEKE HEERENVEEN - Ieder jaar wordt door het Ferdinand Domela Nieuwenhuis Fonds een penning uitgereikt aan een persoon of instelling, die zich inzet voor een vrije en rechtvaardige samenleving. Naast de door Mirjam Mieras ontworpen penning ontvangt de winnaar een geldbedrag van 500 euro. Het Fondsbestuur heeft besloten om de penning voor dit jaar toe te kennen aan het koor De Reade Hoeke uit Heerenveen. Aan het begin van de twintigste eeuw bracht de arbeidersbeweging in Friesland vele socialistische en geheelonthouderskoren voort. Toen deze één voor één dreigden te verdwijnen nam koor De Reade Hoeke in de jaren 80 het stokje over. Het is een sociaal geëngageerd koor
“De mensen die bij de Voedselbank komen verdienen ook een extraatje rond de feestdagen. Zelf hebben wij ook een slecht jaar gehad door de coronacrisis. Toch wil ik wat doen voor de Voedselbank”, aldus Heinrich Guhnen van de gebakkraam, die in deze periode van het jaar te vinden is op de hoek van het Burgemeester Kuperusplein met de Pleinweg. Voorzitter Herman Spruijt is blij met de actie van Guhnen. “Wij zijn grotendeels afhankelijk van donaties. Door de coronacrisis wordt dit steeds moeilijker. Ik ben ervan overtuigd dat de oliebollenactie veel blije gezichten gaat opleveren”, zegt Spruijt.
HEERENVEEN – Commissaris van de Koning Arno Brok bracht vrijdagochtend een werkbezoek aan de voormalige hervormde kerk aan de Herenwal 137 in Heerenveen, het pand waar marketing- en webdevelopmentbedrijf Van der Let & Partners is gevestigd. De van binnen verbouwde kerk trok al eerder zijn aandacht bij de oplevering eind 2019. De verbouwing en renovatie van de kerk trok de aandacht van de commissaris, ook al omdat de kerk wordt bemand door een van de meest innovatieve en gewaardeerde ict-bedrijven van het Noorden. Van der Let & Partners is een bedrijf dat maatschappelijke betrokkenheid hoog in het vaandel heeft staan. Bij de rondleiding vertelde algemeen directeur Simon van der Let enthousiast over de verbouwing. Brok was zichtbaar verrast door de omvang van de transformatie, waarbij veel traditionele elementen meer tot zijn recht zijn gekomen. “We hebben getracht een heel eigentijdse werkplek te creëren. Modern met een ‘huiskamergevoel’ waarbij we ook de authenti-
KIJK VOOR HET LAATSTE (SPORT) NIEUWS UIT JOUW REGIO OP:
deF
WWW.GROOTHEERENVEEN.NL HEB JE EEN REDACTIETIP? REDACTIE@GROOTHEERENVEEN.NL
dat strijdliederen in vele talen zingt. Onderdrukking en verzet, oorlog en vrede, sociale bewogenheid, medemenselijkheid en de kracht van de liefde zijn de thema’s uit het repertoire. Daarmee wordt de aloude traditie van het socialistische strijdlied levend gehouden, en dat in brede zin.
CDK ARNO BROK ONDER INDRUK VAN VAN DER LET & PARTNERS HEERENVEEN – Afgelopen week kreeg Herman Spruijt, voorzitter van de Voedselbank Heerenveen 220 waardebonnen uitgereikt van gebakkraam Guhnen. Deze waardebonnen worden uitgedeeld aan de mensen die afhankelijk zijn van de Heerenveense Voedselbank. Zij kunnen met de bon een zak oliebollen halen bij de gebakkraam.
een heerlijk weekend toe bij Golden Tulip Tjaarda in het mooie Oranjewoud.
citeit van het pand nog meer tot zijn recht wilden laten komen”, aldus Van der Let. Bij de verbouwing zijn de toren- en de dakconstructie, die verborgen zat achter timmerwerk, weer zichtbaar gemaakt. De oude kerkbanken zijn verwerkt in de bar en de balie. Het orgel uit 1866, de blikvanger bij binnenkomst, heeft zijn prominente plek behouden, net als de preekstoel. Er is een open, lichte werkruimte gecreëerd, waar voornamelijk de webdevelopers werken. Op de verdieping zijn glazen geluidsdichte kantoorruimtes gerealiseerd. Door het pand zijn smart-theaterspots aangebracht. Middels een app kan de kerk daarmee in allerlei kleuren worden verlicht.
MAAIKE STENEKER WINT WAARDEBON VOOR JONGEREN IN CORONATIJD HEERENVEEN - Raadsleden van de gemeente Heerenveen hebben in deze tweede coronagolf jongeren opgezocht om te horen hoe het met ze gaat. Dit hebben ze gedaan met een vragenlijst. In totaal 438 jongeren hebben de vragenlijst ingevuld en daarvan hebben maar liefst 150 jongeren aangegeven verder te willen praten. Dat leverde mooie gesprekken op, met voor de raadsleden een beter beeld van de behoefte van de jongeren in Heerenveen. Onder de deelnemers is een waardebon van vijftig euro verloot door burgemeester Tjeerd van der Zwan. Deze is gewonnen door Maaike Steneker. Zij nam de waardebon vrijdagmiddag in ontvangst uit handen van gemeenteraadslid Ojanne de Vries. Zie ook op pagina 11 in het gemeentelijk katern Actueel in Heerenveen.
wat eten we met kerst ? Het zal even wennen zijn dit jaar, een veel intiemer kerstfeest. Met een beetje fantasie kun je tóch samen genieten van de verwennerij die ‘uit eten’ heet. Hoe? Je laat het feestmaal prinsheerlijk door ons bezorgen, aan je zelf versierde tafel thuis, voor de gelegenheid extra chic. Dat wordt Bourgondisch dineren als een Koning en Koningin, zonder nerveus gespeur in de winkel en zonder zenuwslopende recepten.
Wordt het Take Away DeLuxe of Fijn Laten Bezorgen? Klopt. Onze gastvrijheid is niet voor één gat te vangen. Kijk op onze website voor een smakelijk en gevarieerd Kerstbuffet/-menu, helemaal verzorgd en compleet thuisbezorgd. Verfijnd, ambachtelijk en gul. Van spannend voorgerecht (eendenborst of wildbouillon met wildpoulet?) tot deftig hoofdgerecht (wildpeper met Friese kruidkoek, een boterzachte vis of heerlijk vegetarisch?) tot verleidelijk smultoetje (vanille panna cotta of toch de bavarois tulband?) Ach, we noemen vast maar even wat lekkers...
Prinsenweg 1, Heerenveen
T 0513 - 636 136
Fijne feestdagen! We hopen volgend jaar weer bij ons. WWW.HOFVANDEKONING.FRL
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
5
Het wordt Kerst en daar hoort sinds jaar en dag ook de Heilssoldaat van het Leger des Heils bij, die in de cafés collecteert. Collecteren, dat doet Heilssoldaat Joop wellicht in andere periodes ook, maar met Kerst is hij wat zichtbaarder, zo lijkt het wel. Misschien komt dat wel, omdat we zélf wat medemenselijker zijn in december. We zoeken elkaar juist dán op, ook in restaurants en cafés, als het even kan. “Ik kom ook op de Jouster Merke, hoor”, zegt Joop. “Ik heb vroeger ook wel in Leeuwarden, Harlingen en Franeker gecollecteerd, maar tegenwoordig zijn mijn plaatsen hoofdzakelijk Sneek en Heerenveen.” Voor dit interview ontmoeten we Joop begin december in Sneek. “Gods wegen zijn ondoorgrondelijk”, zegt de Heilssoldaat als hij ons vertelt over wat hij zoal meemaakt als hij op straat of bij de terrassen en de cafés collecteert. Helaas kan dat laatste nu niet wegens het coronavirus, en dat nu júíst voor Kerstmis.
HEILSSOLDAAT JOOP
“GODS WEGEN ZIJN ONDOORGRONDELIJK”
Joop zet zich al 46 jaar in voor het Leger. En niet alleen dat, Joop is ook nog een keer vrijwilliger bij Stichting Vluchtelingenwerk. “Ik heb vaak een dubbele pet op”, zegt hij lachend. Een ontmoeting met Johannes (Joop) Nijp (71), een man, ‘gered om te redden’. >> TEKST HENK DE VRIES FOTO'S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
6
heerenveen HEILSSOLDAAT JOOP
“IK STOND MET MIJN GLAASJE BIER IN DE HAND WAT NAAR DAT BIJBELVERHAAL TE LUISTEREN”
A
Leger werkt wél vanuit het christelijk geloof; het brengen van het evangelie is het uiteindelijke doel, buiten de traditionele kerken om. Maar wie dakloos is of verslaafd; wie geen eten heeft, maar wel honger, kortom wie nooddruftig is, heeft weinig boodschap aan een evangelist op dat moment, zo weten de Heilssoldaten. Eerst moet er worden geholpen; moet de nood worden gelenigd. Vanuit deze christelijke principes transformeerde de Engelse predikant William Booth zijn in 1865 opgerichte ‘Christian Mission’ in 1878 in de ‘Salvation Army’, het Leger des Heils, met de letter S van Salvation (Redding) prominent aan beide kanten van de kraag op het uniform.
Al is de horeca al een hele tijd gesloten wegens corona, de jaarlijkse collecteweek van het Leger des Heils in november ging er wel om door. Joop heeft net de collecteweek in het centrum van Sneek gehad. “Ik heb vier en een halve dag meegelopen. En weet je wat zo mooi is? Dat geld blíjft ook in Sneek en is volledig bedoeld om de hulpbehoevenden in de stad deze Kerst te kunnen helpen. In plaats van kerstpakketten delen we ditmaal voedselbonnen uit, ter waarde van € 27,50. Mag ik noemen waar die bonnen ingeleverd kunnen worden, of is dat reclame?” Het mag van ons, want de kerstgedachte is belangrijker dan reclame. “De Poiesz Sneek werkt hieraan mee, de ontvangers van de voedselbonnen kunnen hier hun bonnen inwisselen voor voedsel.” Mochten er dit jaar wegens het coronavirus minder broeders en zusters van het Leger met de collectebus en de Strijdkreet langs de terrassen in Sneek en Heerenveen zijn gegaan, zo niet Joop. Die is er bijna altijd. Hij is er 46 jaar geleden mee begonnen. Vanuit het geloof...? “Nou eh… nee, eigenlijk vanuit de kroeg!”, is het verrassende antwoord.
“IK BEN GERED OM TE REDDEN”
EEN BIERTJE OP DE LANGE PIJP Het zal omstreeks 1970 zijn als Joop Nijp, dan een jaar of twintig, een biertje zit te drinken in een kroeg in het centrum van
Leeuwarden. Hij hoort muziek en loopt met zijn biertje in de hand naar buiten, De muziek komt van de Lange Pijp. Daar blijkt het Leger des Heils een openluchtconcert te geven. Joop: “Daar werd ook het Bijbelverhaal van de verloren zoon verteld. Ik stond met mijn glaasje bier in de hand wat naar dat Bijbelverhaal te luisteren, toen die Heilssoldaat het verhaal ineens halverwege afbrak en zei: ‘Als je wilt weten hoe het verhaal afloopt, moet je maar naar de avonddienst komen.’ Wie nieuwsgierig was geworden werd uitgenodigd om mee te gaan naar de avonddienst. Ik er achter aan met het biertje nog in de hand. Er stond iemand bij de deur en die zei tegen mij: ‘Jij mag er wel in, maar díé moet buiten blijven’, wijzend naar het biertje. Ik zeg: ‘Ja, en dan drink jíj hem zometeen op, zeker!?’ Maar ik ging wél naar binnen en ik heb die avond geluisterd naar de rest van het verhaal. Toen kwam er een broeder op me af en die vroeg mij of het niet tijd werd dat ik daar aan die zondaarsbank moest neerknielen. Het was heel bijzonder die avond en ja, ik ben, toen ik een arm op mijn schouders voelde, neergeknield en ik heb mijn leven daar overgegeven en toegewijd aan Gods Zoon Jezus. Dat was het begin van mijn bekering. Dat is nu 51 jaar geleden.” Vijf jaar later, op zijn 25e, is Joop zélf Heilssoldaat.
CHRISTELIJKE PRINCIPES De zondaarsbank waaraan diegenen plaatsnemen die ‘gered’ zullen worden behoort inmiddels al lang tot de geschiedenis van het Leger des Heils, maar het
Joop: “Twee keer de S. Ik ben gered om te redden. Maar ik kan zelf geen mensen redden. Ik kan alleen een ander over het geloof vertellen. En dát kan mensen redden. Wij zijn de handen en voeten van Jezus hier op aarde. Het Leger des Heils is naast de grootste maatschappelijke hulporganisatie ter wereld – we zijn actief in 130 landen – ook een kerk. In Friesland hebben we een Leger des Heils korps, en dus een kerk, in Leeuwarden, Harlingen en Sneek. We hebben hier zelfs bijbels in het Russisch en in het Hebreeuws. Ik coördineer zelf de Arabische diensten voor asielzoekers, al versta ik daar geen woord van.”
BIJ BOSSHARDT Het Leger des Heils heeft – naast het feit dat de gebouwen van het korps als kerk worden gebruikt op zondag, ook zogeheten ‘Huiskamers voor de buurt’. Deze Huiskamers, ‘Bij Bosshardt’ genoemd (inderdaad, vernoemd naar de beroemde Majoor Bosshardt) zijn op verschillende plekken te vinden, ook buiten de drie korpsen in Friesland om. Zo is er ook een ‘Bij Bosshardt’ in Joure, om maar wat te noemen. Door de week bieden de Huiskamers een plek waar iedereen mag komen om een kop koffie te drinken, een praatje te maken of een krantje te lezen. In Sneek is er daarnaast ook nog een tweedehandskledingwinkel in het pand. “We vinden het belangrijk dat mensen elkaar kunnen ontmoeten en dat we naar elkaar omkijken in de buurt waar we zijn. Op deze manier dragen we bij aan verbinding in de buurt en worden er activiteiten georganiseerd die bijdragen aan het welzijn van de mensen. Ieder mens verdient het om gezien en gehoord te worden!”, vult Bregtje de Weert, communicatieadviseur bij het Leger de Heils, de woorden van Joop nog even aan. Bregtje heeft gehoord, dat we Joop aan het interviewen zijn, en benadrukt dat het Leger des Heils anno 2020 niet meer lijkt op de begintijd, toen Joop nog aan de zondaarsbank moest knielen. “We zijn aan het zoeken naar nieuwe manieren van ‘kerk zijn’. Bijdragen aan een wereld die Gods liefde laat zien, blijkt ook te kunnen door sporten, dansen, knutselen of het uitdelen van chocomel, bijvoorbeeld!”
NUMMER 12 • 2020
GROOTHEERENVEEN.NL
LANGS DE TERRASSEN Joop heeft niet alleen direct contact met mensen die de Leger des Heils kerk of de Huiskamer bezoeken. “Ook in de kroegen en op de terrassen kan het gebeuren, dat je zomaar in gesprek komt over het evangelie. Dat is het mooiste, natuurlijk”, vindt Joop. “Als er dan gezegd wordt: ‘Ga even zitten en neem wat te drinken.’ En dan geen alcohol uiteraard, want dat mag niet als Heilssoldaat. Het kan dan gebeuren dat je een heel diep gesprek hebt over het geloof. Zo kwam ik ooit met iemand in gesprek wiens moeder uit het leven was gestapt en die mocht toen niet in gewijde grond worden begraven. Ik vind dat zó onzinnig. God heeft de hele aarde geschapen en niet alleen maar kleine stukjes gewijde aarde. Je krijgt ook wel negatieve reacties vanaf de terrassen, hoor. Ik hoor heel vaak een woord wat ik niet uit kan spreken of een ‘nee, daar begin ik niet aan’, maar daar reageren we nooit op. We blijven vriendelijk.” In Heerenveen mogen de Heilssoldaten collecteren op de Oude Koemarkt, in de kleine cafeetjes. Joop is er geen onbekende langs de terrassen. “Ik heb op de Oude Koemarkt een keer een politieagent gesproken, die zei: ‘Zal ik je eens wat zeggen? Ze hebben meer respect voor jóúw uniform dan dat van mij’.” Joop moet er hartelijk om lachen.
HERKEND OP STRAAT Als zeg maar ‘de straat’ een groot deel van je werkterrein is, dan wordt je herkend op straat, dat kan niet anders. Maar dat iemand je in tien jaar niet heeft gezien, en dan op straat tegen je zegt: “Bent u toevallig de meneer die ook wel bij de Hema stond in Franeker?” “Ja,” had Joop verbaasd gereageerd, “maar dat was tien jaar geleden.” Het overkomt Joop enkele maanden geleden. “Die vrouw was van mening, dat ze maar een einde aan haar leven moest maken,” vertelt hij. “Iemand in haar directe omgeving had een verkeerde invloed op haar. Toen hebben we een heel lang gesprek gehad. We hebben daarna met elkaar gebeld en ik vroeg: ‘Wat zou je ervan zeggen, als we samen via de telefoon bidden?’ Dat heb
7
ik toen samen met haar gedaan en de dagen daarna nóg een keer en nóg een keer. Ik heb haar geadviseerd om te breken met die persoon. Dat heeft ze gelukkig gedaan en nu gaat het goed.” Joop denkt even na. “Gods wegen zijn ondoorgrondelijk”, zegt hij dan.
ZUID-HOLLAND Hoe ondoorgrondelijk die wegen zijn weet Joop Nijp ook uit eigen ervaring. “Toen ik trouwde, verhuisde ik van Leeuwarden naar Franeker.” Wat het Leger betreft, hoort Franeker bij het korps Harlingen, vandaar dat Heilssoldaat Joop in die jaren een veel gezien man is in het winkelcentrum van Franeker en Harlingen. Joops huwelijk strandt echter en hij verhuist naar Zuid-Holland, om er daar weer een beetje bij op te krabbelen. Dat lukt niet echt. “Je komt er daar niet tussen. Ze zeggen van de Friezen dat die stug zijn, maar de mensen daar zijn heel wat stugger.”
VLUCHTELINGENWERK Eenmaal terug in Friesland wordt Joop, naast Heilssoldaat, in Sneek óók vrijwilliger bij Stichting Vluchtelingenwerk. Dat doet hij ook alweer zo’n 24 jaar. “Ik heb twee petten op. Dat is wel makkelijk, want bij beide organisaties kan ik soms één en hetzelfde gezin of één en dezelfde persoon helpen. Laatst heb nog een man naar een daklozenopvanglocatie van stichting Zienn gebracht, en vandaaruit naar de dagopvang van het Leger des Heils aan de Tuinen in Leeuwarden, waar hij een postadres kreeg, zodat hij bij de gemeente Leeuwarden een daklozenuitkering kon aanvragen. Ik ben er voor de mensen.” Wil Joop aan het einde van dit december-onderhoud nog wat kwijt aan de mensen in Sneek en Heerenveen? Per slot van rekening kan hij deze Kerst de mensen niet opzoeken op de terrassen en in de cafés… “Ik hoop dat de mensen de ware kerstgedachte weer leren kennen”, zegt hij. “Die ware kerstgedachte wordt nogal eens vergeten in deze tijd. Ik wens de mensen een héél gezegende Kerst toe.”
“IK WENS DE MENSEN EEN HÉÉL GEZEGENDE KERST TOE”
Gezocht: GROENE GANGMAKERS Doe mee met je DUURZAME IDEE en maak kans op € 100.000,We zijn op zoek naar initiatieven in de gemeente Heerenveen die de wereld groener, duurzamer en beter maken. We zoeken mensen die voor duurzaamheid een stap harder lopen en durven te vernieuwen. Echte Groene Gangmakers dus! We bieden jou een podium, een netwerkcommunity én een geldbedrag van € 100.000 om je groene, duurzame initiatief op gang te helpen. Dit kan in allerlei samenwerkingsvormen: met je bedrijf, dorp, wijk of school. In totaal geven we aan vijf projecten € 100.000. De uiterste datum om je idee in te dienen is 26 februari 2021.
Twijfel je ov er je idee of heb je onderste uning nodig ?
WOENSDA G WEBINARD = AG! 23 decemb er, Idee of initiatief? Leg het alvast voor aan projectleider Michael Urlings via m.urlings@heerenveen.nl of meld je aan voor het webinar. Woensdag = Webinardag! Op woensdag 23 december 2020 en 6 en 13 januari 2021 kun je deelnemen aan webinars over de Groene Gangmakers. In het webinar vertelt Michael je meer over het fonds en hoe we je kunnen ondersteunen. Voor het aanmelden, meer informatie en de voorwaarden, kijk op eenvooreengroener.nl/groenegangmakers #GROENEGANGMAKERS
6 en 13 janu ari van 19.30 to t 21.00 uur.
Actueel
in Heerenveen INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN
|
DECEMBER 2020
Deze uitgave van Actueel in Heerenveen is tot stand gekomen vóór de persconferentie van maandag 14 december.
Met hart en ziel... altijd benaderbaar zijn
“Voor het benutten van kansen in Heerenveen zijn we altijd benaderbaar. We helpen ook bij het zoeken van oplossingen voor ingewikkelde problemen”
Fotoserie
‘Met hart en ziel’
“
Het jaar 2020 is bijna voorbij. Een raar jaar: corona zette onze wereld op de kop. Het laat zien dat wij niet alles in de hand hebben of kunnen beïnvloeden. Het is een jaar waarbij we leerden kijken naar wat écht belangrijk is. Dat is volgens mij dat we sámen de schouders er onder moeten zetten. En ook dat we snakken naar persoonlijk contact. Helaas zit dit er nog niet in. Feestdagen: we hadden ze liever anders gezien. Dit jaar geen grote gezellige feesten. Maar ook bij elkaar zijn in een kleine groep kan goed zijn. Dat is het bijzondere van dit jaar: we zijn creatief geworden.
Fotograaf Annemoon van Hemel heeft de politieke ambities en persoonlijke betrokkenheid van de bestuurder samengebracht in een fotoserie ‘Met hart en ziel’.
Altijd benaderbaar Als burgemeester wil ik graag weten wat er gebeurt in de gemeente. Als het kan, regel ik graag iets, of leg iets uit aan inwoners. Niks werkt immers beter dan een persoonlijk gesprek. Ook wat dit betreft zit 2020 flink tegen. Zoveel mensen kom ik niet tegen op straat, bij bedrijfsbezoeken, sportwedstrijden of jubilea. Toch probeer ik zo zichtbaar en benaderbaar als mogelijk te zijn. Dus zelfs al lukt een persoonlijk bezoek niet, toch kan en wil ik gewoon meedenken en helpen waar dat kan. Gelukkig kan ook veel via een brief, telefoontje, e-mail, appje, of de social media.
Benaderbaar, bereikbaar… kan alles? Toch kan ik als burgemeester niet alle problemen oplossen. Want óók ik heb te maken met vastgesteld beleid of wetgeving. Ook ik heb niet alles in de hand of kan alles beïnvloeden. Toch, daar waar dat kan wil ik graag creatief kunnen blijven meedenken. Datzelfde geldt natuurlijk ook voor de wethouders en onze medewerkers: vragen staat vrij! We staan aan de vooravond van 2021; hopelijk een jaar met minder beperkingen. Voor nu: blijf gezond en blijf genieten van de kleine, warme momenten!” Tjeerd van der Zwan, burgemeester
De serie bestaat uit twaalf foto’s waar bestuurders op eigen wijze laten zien welke onderwerpen hen aan het hart gaan. Deze onderwerpen maken deel uit van hun portefeuilles.
Bedankt Wat zijn we trots op u en jou! In dit moeilijke jaar zien we nog steeds prachtige initiatieven waarmee inwoners elkaar helpen. Echt hartverwarmend, bedankt daarvoor! Op deze pagina willen we onze waardering daarvoor uitspreken. Het aantal initiatieven was zo groot dat we ze onmogelijk allemaal konden opnemen, maar met onderstaande foto’s hebben we een aantal initiatieven een gezicht willen geven. Corona is nog niet voorbij en dat merken we allemaal: thuis, in de straat, op school en op je werk. Blijf elkaar helpen waar dat kan, alleen samen krijgen we corona onder controle. Houd vol!
College en gemeenteraad van Heerenveen
Anton Melein va n Buitengewoo n De Greiden en Jelle Zoetendal
#houdvol
der Zwan ling Heerenveen en Tjeerd van Christel Koning van KHN, afde
kes Lions en Hedwich Rin Udo de Goede van de
Jaap van Ve en en Corne lieke de Jong van Coronah ulp Heerenv een
Initiatiefnemers voor coronahulp eerste golf 2020 Gifitoo • Bezorgen in Heerenveen.nl • Stichting present • Rose Garden • Caleidoscoop • Coronahulp Heerenveen • Anja de Roos • Lions • Helpdehoreca.nl Mantelzorg.nl • #SHAVEORDONATE • Schaakclub Heerenveen • Bibliotheek • Lions 2.0 Heerenveen • Joyce Menninga • Zorgbelang Fryslân • Politie • Kinderopvang in Aldeboarn • De Zonnebloem afdeling Heerenveen • Dokterswacht • Omrin • IJshockeyclub UNIS Flyers • Coronahulp Aldeboarn/Mei Elkoar • OWG Jubbega/ Hoornsterzwaag • Doarpshelp Oude- en Nieuwehorne • Doarpskeamer Akkrum • Diverse basisscholen • Het Friese actiebureau Clubplan • BASF • Udiros • Cateringbedrijf MammieJammie • Festival of the Duo’s (Atelier Majeurs) • Protestante Kerk Heerenveen • Eva Carrièrezorg • Epke Zonderland • Zorgbelang Fryslân • Kindercentrum De Torteltuin • Heerenveen ‘n Gouden Plak • De kindernevendienst van de Sionskerk • Transporteur Portena • Het Keicollege • VV De Knipe • VV Heerenveen • Brassband Pro Rege • Kaasmaker Henri Willig • Onderzoeksinstituut Eurofins • Etos • De Buuf • Troubadour Gerrit Jansen • Hoogwerker Sijperda • Sally Groenten en Fruit • Jumbo Kooistra Kleermaker Ali Sepet • Ekoplaza Heerenveen • Duo SaMar en PlusUs • Acta Theater en Muziek • POPstad Heerenveen • Verkeersschool Hielkema • Kinderen uit de Florabuurt Re-care • Rotary Club Heerenveen • Zanger Daniël Oostra • Troubadour Gerrett • Duo Undercover • Dominos Pizza • Museum Belvédère • Bestuur van Buitengewoon de Greiden • SC Heerenveen + SC Heerenveen vrouwen • Ausnutria • CTO • Irwin Benjamins • Atelier Majeurs • Special Sporters Fonds (SSF) • Stichting Vrienden van Talant De Heerenveense Courant • Café De Swetser • Protestantse Gemeente Tjalleberd - De Knipe • Coverband SMÛK • Korfbalvereniging Kinea • Van der Kam • Quick Stick Draaiorgel “Grote Dorus” • Stichting HZVC • Koor Perspectief • Woonzorgcentrum Mariënbosch • Friesland College • Zangeres Griet Wiersma • HANOS • Francenvrij Speelgoedbank Heerenveen • Supportersvereniging NieuwNoord • Rotaryclub Oranjewoud-Heerenveen en alle anderen die zich gedurende deze periode hebben ingezet voor onze maatschappij.
Vragen over corona? Kijk op www.heerenveen.nl/corona Naar het gemeentehuis? Maak een afspraak via telnr 140513. Contact met de gemeenteraad? Kijk op www.heerenveen.nl/raadsleden. Of neem contact op met de griffie: griffie@heerenveen.nl of (0513) 617 700.
Kijk voor al het gemeentenieuws op: www.heerenveen.nl
INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN | DECEMBER 2020
In gesprek met Heerenveense jongeren over de coronamaatregelen Tijdens de eerste golf van het nieuwe coronavirus deed premier Rutte een oproep aan alle jongeren in Nederland: Kom met ideeën hoe we de crisis door kunnen komen! Ook sprak hij lokale bestuurders aan om met jongeren in gesprek te gaan. Gemeenteraadsleden Ojanne de Vries-Chang en Gerrie Rozema pakten de handschoen op en benaderden de jongeren van Heerenveen met een vragenlijst over de huidige coronamaatregelen. mogen ze elkaar niet zien. Hoe doe je dat dan als je nieuwe mensen wilt ontmoeten? Als je verkering wilt krijgen?”
rr i
Ro
e
O ja
Ojanne vertelt dat ze graag een grotere groep wilden bereiken. Om erachter te komen of de onderwerpen uit die gesprekken ook de V ri esbij meer jongeren Cha n g speelden. “We wilden weten hoe jongeren deze tijd ervaren. Hoe is het voor hen om nu naar school te gaan? School is meer dan het overbrengen van kennis. Het is ook oefenen hoe je met elkaar samen kunt leven. Hoe zien jongeren hun toekomst? En hebben ze voldoende mogelijkheden om hun vrienden te ontmoeten?”
Het idee ontstond om een korte vragenlijst te maken voor jongeren van 12 tot 21 jaar. “Niet teveel vragen en anoniem invullen, zodat alle jongeren in Heerenveen zich konden laten horen”, aldus Ojanne.
Ge
Na de oproep van Rutte dit voorjaar, gingen Ojanne en Gerrie eerst bij verschillende scholen langs om met jongeren in gesprek te gaan. “Het viel me op hoe betrokken ze al zijn”, aldus Ojanne. “Ze zijn heel bewust met de coronacrisis en de anderhalve meter afstand bezig. Er zijn bijvoorbeeld jongeren die het niet goed begrijpen waarom ouderen in de supermarkt, waar ze een bijbaantje hebben, zo dichtbij komen.” In totaal spraken Ojanne en Gerrie samen zo’n w24 jongeren op verschillende scholen.
ze
ma
De raadsleden waren heel verrast over de hoeveelheid reacties die ze van Heerenveense jongeren kregen op hun vragenlijst. “Ruim 400, waarvan meer dan 150 jongeren hebben aangegeven om met ons in gesprek te willen gaan”, vertelt Ojanne enthousiast. “De overweldigende hoeveelheid reacties geeft aan hoe belangrijk jongeren dit onderwerp vinden”, vult Gerrie aan.
nn
e
“De reacties en ook de aanvullende gesprekken die met jongeren zijn gevoerd, geven duidelijk aan dat ze behoefte hebben om elkaar buiten, op afstand, te ontmoeten. Uit de gesprekken komt ook naar voren dat de informatie richting jongeren beter kan, de huidige regels zijn niet duidelijk genoeg”, vertelt Gerrie. “Op school mogen ze met elkaar door de gangen lopen, maar buiten school
“Niet teveel vragen en anoniem invullen, zodat alle jongeren zich konden laten horen.” - Ojanne -
Alle input die de raadsleden hebben opgehaald met vragenlijsten en gesprekken met jongeren, is samengevat in een brief. Deze brief is op donderdagmiddag 10 december aangeboden aan burgemeester Van der Zwan, die de brief gaat doorsturen aan minister-president Rutte. Naast de initiatiefnemers zijn ook Raadsleden Jan Julius Buwalda, Ilona Zwanenburg, Marga Kuipers, Rixt de Jong en Wethouder Jelle Zoetendal betrokken bij het initatief. De politici willen het niet laten bij deze vragenlijst en zijn van plan om vaker met jongeren in gesprek gaan. “Politiek is voor jonge mensen een ver-van-mijn-bed-show”, aldus Gerrie. “Maar politiek gaat over het leven van alledag. De huidige crisis biedt kansen om jongeren mee te laten denken over oplossingen. Ze zijn de volwassenen van de toekomst. Het is belangrijk dat we in gesprek blijven en goed naar hen luisteren.”
Wat kan wél? Het voornemen om vaker met in jongeren in gesprek te gaan heeft direct al invulling gekregen. Op 10 december was een brainstormsessie waar jongeren met raadsleden spraken over de kerstvakantie en wat mogelijk is in deze coronatijd. Ook de burgemeester, jongerenwerkers en een buurtsportcoach waren bij dit gesprek aanwezig. Een tiental jongeren stapte over de drempel om mee te doen. Tim Beumers was de gespreksleider, die al snel vragen boven water kreeg. Zo vertelde Nancy dat ze het miste dat ze niet met groepjes bij elkaar mochten komen. Thuis kan dat eigenlijk niet, maar hoe dan wel? Het kan tóch wel met meer in een dorpshuis of wijkcentrum, mits je blijft zitten en 1,5 meter afstand van elkaar houdt. En dan is het jammer genoeg zonder hapjes en drinken. Of bij jongerencentrum Casa. De jongerenwerkers gaan met Nancy meedenken. In Akkrum hangen jongeren nu meer op straat omdat hun honk, Staj, daar dicht is. Vanuit de gemeente gaat de juiste collega kijken wat er op korte termijn mogelijk is, ook met het oog op de zoektocht naar nieuwe begeleiders voor Staj. En buurtsportcoach Mark vertelt dat er bij Sportstad (of andere locaties in overleg) voor de liefhebbers ook mogelijkheden zijn voor kennismaking met bijvoorbeeld kickboksen of bootcamp, samen met je vrienden. Rosalie wil op haar school voorstellen om met elkaar een Kerstdiner of Nieuwjaarspauze te houden: “Net zoals op de basisschool, dat iedereen dan iets klaarmaakt en dat je met z’n allen dan even eet. Want op school kom je wel veel vrienden tegen, en dan doe je naast les ook nog eens iets leuks”. Of dat kan volgens de regels kijkt de gemeente nog naar, en de jongerenwerkers willen ook wel meedenken met Rosalie. Het verloop van de avond en de uitkomsten van de avond zijn mooi weergegeven door Elco van Klaveren van Denkschets (zie hiernaast).
ws Kort
nieu
INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN | DECEMBER 2020
Afrit Heerenveen-centrum langere tijd afgesloten In de nacht van maandag 4 op dinsdag 5 januari 2021 wordt om 00.00 uur afrit Heerenveen-Centrum (12) vanuit de richting Meppel afgesloten. Aannemer BAM Infra start dan met het verleggen van de op- en afrit.
De mantelzorgpas wordt vervangen door een VVV Cadeaukaart
Verkeer richting IBF en Skoatterwâld-Noord kan omrijden via afrit A7 Tjalleberd (26a). Verkeer naar het centrum en De Knipe neemt de afslag Heerenveen/Oranjewoud (11) of rijdt naar de andere zijde van de A32 via knooppunt Heerenveen. De afsluiting duurt tot na de zomer van 2021. De afsluiting is nodig voor werkzaamheden vanuit het project Heerenveen Beter Bereikbaar. Benieuwd naar wat er precies gaat gebeuren? Kijk voor meer informatie op www.heerenveenbeterbereikbaar.nl.
De gemeente Heerenveen vindt het belangrijk om mantelzorgers in de gemeente te ondersteunen en te waarderen. Mantelzorgers ontvangen, als onderdeel van de ‘mantelzorgwaardering’, de mantelzorgpas. Vanaf 1 januari 2021 wordt de mantelzorgpas vervangen door een VVV Cadeaukaart. In het bezit van een mantelzorgpas 2020? Ben je in het bezit van de mantelzorgpas 2020 en heb je nog geen gebruik gemaakt van de gratis dienst? Vraag dit uiterlijk 31 december aan. Diensten waarvoor een voucher wordt afgegeven moeten uiterlijk 20 december 2020
aangevraagd worden. Beide kunnen in 2021 nog ingezet worden. Nog niet bekend bij ons als mantelzorger? Ben je nog niet bekend bij de gemeente als mantelzorger? Meld je dan aan via www.heerenveen.nl/ mantelzorgwaardering.
Gezocht: Toeslagenaffaire kinderopvang: bent u benadeeld of in de problemen geraakt? De Belastingdienst heeft fouten gemaakt bij het toekennen van Kinderopvangtoeslag. Ook wel de toeslagenaffaire genoemd. Ouders die hierdoor zijn getroffen worden gecompenseerd door de Belastingdienst. Maar soms is die compensatie niet genoeg. Er kunnen ook problemen op andere vlakken ontstaan, zoals schulden, inkomen, zorg en opvoeden van de kinderen. Getroffen ouders in de gemeente Heerenveen Ook in de gemeente Heerenveen zijn ouders getroffen door de toeslagenaffaire. We weten alleen niet om welke inwoners het gaat. De Belastingdienst mag de namen niet bekend maken vanwege de wet op de privacy. Dat betekent dat wij deze inwoners niet persoonlijk kunnen benaderen om hulp te bieden. Bent u persoonlijk geraakt door de fouten van de Belastingdienst? Dan komen wij komen graag met u in contact. Mogelijk kunnen wij u verder helpen. Bel of mail met Faroek Ghazi (meitinker gemeente Heerenveen). Telefoon (0513) 61 75 30 of e-mail: f.ghazi@heerenveen.nl. Kijk voor meer informatie op www.heerenveen.nl/kinderopvang
Nationale Kampioenen 2020 Door de coronamaatregelen zijn veel sportevenementen en -competities dit jaar niet doorgegaan. Toch willen we, net als voorgaande jaren, onze Nationale Kampioenen in het zonnetje zetten. Hoe we dat doen, dat weten we nog niet. Maar wel brengen we alvast in kaart om wie het gaat. Wij horen graag wie er dit Nationaal Kampioen is geworden Van meisjes tot 8 jaar die 1e zijn geworden bij het NK turnen, tot de 55+ NK Zwemmen 200 meter. Graag krijgen we alle sporters in beeld die in 2020 Nationaal Kampioen zijn. De enige voorwaarde: hij of zij woont in de gemeente Heerenveen of komt uit voor een team in de gemeente. Weet je iemand die kampioen is geworden, of was je dat zelf? Meld het dan zo snel mogelijk op www.scorenvoorgezondheidheerenveen.nl/ heerenveense-nationale-kampioenen.
Gewijzigde openingstijden gemeentehuis rondom de feestdagen VRIJDAG 25 DECEMBER
DONDERDAG 31 DECEMBER
MELDING VUURWERKOVERLAST?
VRIJDAG 1 JANUARI 2021
Gemeentehuis is gesloten. Telefonisch, per mail en via social media zijn we niet bereikbaar.
Gemeentehuis is op afspraak geopend tot 13.00 uur. Maak voor bezoek eerst een afspraak via afspraak.heerenveen.nl
Dat kan tot 31 december 17.00 uur via het telefoonnummer 14 0513.
Gemeentehuis is gesloten. Telefonisch, per mail en via social media zijn we niet bereikbaar.
Actueel in Heerenveen | informatiebijlage van gemeente Heerenveen | december 2020 verschijnt huis-aan-huis als bijlage van GrootHeerenveen. Redactie: communicatie gemeente Heerenveen, Postbus 15000, 8440 GA Heerenveen, telefoon 14 0513 E-mail: gemeente@heerenveen.nl | Tekst: gemeente Heerenveen, Marije Nutma
WINKELS EN HORECA IN HEERENVEEN
STAAN OOK NÚ VOOR JE KLAAR!
Producten van jouw vaste winkels en horeca in Heerenveen bestel je gemakkelijk via
bezorgeninheerenveen.nl
We houden ons aan de RIVM richtlijnen!
ngoudenplak.nl HNGP_bezorgenihveen_dec_A3.indd 1
15-12-2020 11:04
h
heerenveen
14
#FACETOFACE
ANNE-META KOBES
fotografie MUSTAFA GUMUSSU / FPH tekst HENK DE VRIES
“Ontvangen is moeilijker dan geven” Hoe moeten we het kerstfeest vieren dit jaar? En, nu de kerstnachtdienst in Sportstad Heerenveen niet doorgaat, hoe beleven we kerstavond dán? Hoe steunt Anne-Meta Kobes, de jonge vrouwelijke predikant (33) bij de Protestantse Gemeente in Heerenveen, haar kerkgangers in deze gevaarlijke tijden van het over de hele wereld verbreide coronavirus? Hoe denkt dominee Kobes de rest van de gemeenschap te ondersteunen, die misschien één keer per jaar naar de kerk gaat, omdat het Kerstmis is? Vragen, vragen, vragen. Tijd om een Face to Face gesprek te hebben met Anne-Meta Kobes-Gerritsen. Hoewel we in deze tijd van corona veel interviews telefonisch doen, spreken we voor deze pagina’s toch een echte Face to Face af. Anne-Meta Kobes wacht me op - met modieus mondkapje naar eigen ontwerp, maar daarover later - in Trinitas in Heerenveen en ik krijg eerst een rondleiding door het grote gebouw. Mijn eigen weggooi-mondkapje kan pas af als we op ruime afstand van elkaar aan een grote tafel zitten.
DE DOMINEE-OPA Die meisjesnaam Gerritsen draagt AnneMeta graag. Het is de naam van haar vader en vooral ook haar grootvader, die predikant was in onder andere Dronrijp, Leeuwarden en Lutten. Anne-Meta, geboren in Friesland in 1987 en getogen in Zwolle, kijkt al vanaf haar jonge jaren op tegen haar dominee-opa en de familie gaat in die tijd dan ook vaak en trouw naar de kerk. “Als hij voorging was hij altijd klassiek gekleed in driedelig pak”, herinnert Anne-Meta zich glimlachend. Opa Gerritsen was synodaal gereformeerd, en een inspiratiebron voor Anne-Meta. “Ik was na de Theologie-studie op mijn 22e nog niet klaar met de predikanten-opleiding, toen hij in 2011 overleed”, vertelt ze. “Ik heb net als hij gestudeerd aan dezelfde Faculteit van de Vrije Universiteit in Amsterdam.” Al zal een studie er in haar studiejaren er anders uit hebben gezien dan in de jaren vijftig van de vorige eeuw. Anne-Meta spreekt vol respect over haar dominee-opa: “In de laatste preek van mijn opa sprak hij: ‘Soms ervaar je gewoon niet dat God bestaat’. Dat soort gedachten schieten er wel eens in, zeker weten doe je het nu eenmaal niet. Maar toch voel je dat je niet helemaal alleen bent.”
MOOIE JAREN “Het waren héél mooie jaren”, kijkt AnneMeta op haar eigen studietijd in Amsterdam terug. “Maar ik was daar wel één van de weinige vrouwen! En daar zaten ook zware broeders, die wilden eigenlijk niet dat vrouwen dominee konden worden. Zij leven in een heel andere geloofswereld dan die van mij. Op de VU zaten ook studenten die een imam-opleiding volgden. Interessant om samen met hen te studeren! Iedereen probeert zijn of haar eigen weg te vinden in het geloof, en het is maar net in welk deel van de wereld je geboren bent, wat bepaalt, hoe je naar het leven en naar religie kijkt. Ik wilde eerst Geschiedenis studeren, daarom heb ik later ook de master Kerkgeschiedenis gedaan. Maar bij Algemene Godsgeleerdheid krijg je ook vakken als psychologie en filosofie, daarom
koos ik die studie. Ik wilde weten: ‘Hoe ontstaan Godsbeelden?’ ‘En waarom?’ Mijn studie was een fascinatie vanuit díé vragen. Dát was mijn drijfveer.”
KERK IN ACTIE Wat ze in die levensbeschouwelijke opleiding leerde, wil Anne-Meta ook in praktijk brengen. Toen ze nog thuis woonde, mocht je aan de slag voor ‘Kerk in actie’. “Mijn ouders gaven me alle ruimte. Voor ‘Kerk in actie’ mocht ik met een paar andere jongeren naar Bangladesh, in Zuid-Azië.” Maar Bangladesh is op dat ogenblik niet ongevaarlijk, voor vrouwen niet, en voor christenen zéker niet. Christenen vormen een kleine minderheid in het overwegend islamitische land. “In dat land werden in die tijd ook wel christenen ontvoerd, maar het is allemaal goed verlopen. We hadden ons er goed op voorbereid en ons zelf vragen gesteld als ‘Wat doen we als er een dreigende situatie ontstaat?’ In Nederland ben je gewend dat je ook als meisje mag doorvragen, dat je kritische vragen mag stellen. Vrouwen tellen daar op een heel andere manier mee. Ze waren vaak verbaasd dat juist deze jonge vrouwen als vertegenwoordigers op bezoek kwamen. Dat was wel een cultuurschok.”
PROTESTANTSE GEMEENTE Anne-Meta studeert verder en rondt haar bachelor af. “Ik koos voor de kerkelijke vakken en kon toen ook het Nieuwe Testament in het Grieks bestuderen, de taal waarin het oorspronkelijk is geschreven.” Als ze 25 is, en net afgestudeerd, doet ze mee aan een speeddate voor predikanten. Dominees die op zoek zijn naar een gemeente kunnen jaarlijks meedoen aan zo’n speeddate. In ‘drie minuten’ is er een goede klik met Heerenveen. Het loopt er op uit dat ze in februari 2014 in Heerenveen wordt bevestigd. Anne-Meta Kobes is nu 33 en werkt bijna zeven jaar voor de Protestantse Gemeente in Heerenveen, vooral vanuit de vierplek Trinitas. “Ik heb één van de mooiste beroepen ter wereld”, zegt ze zelf. “Een oude collega-predikant schreef eens: ‘Je hebt als predikant alleen maar vrije tijd. Vanuit de geloofsgemeenschap ontvang je namelijk een traktement, loon, waardoor je niet hoeft te werken. We zijn dus vrijgesteld om ons in te zetten voor de kerk en de wereld! Dat idee geeft mij lucht. En tegelijk is het ook gewoon heel hard werken, hoor. Je werkt vanuit je roeping, motivatie. En dominee ben je elk uur van de dag. Dat gaat dus verder dan de 40 uur bij een fulltime baan.”
EEN SPIEGEL VOORHOUDEN “Je wordt aangesteld om de gemeente een spiegel voor te houden”, in de woorden van dominee Kobes. “Ik hoef geen ruitjes in te gooien”, verduidelijkt ze voor de zekerheid, met alweer een innemend lachje. Anne-Meta Kobes is niet alleen als dominee, maar ook als mens gewoon zichzelf, iemand waar je erg fijn mee kunt praten, merk ik. Haar gemeente een spiegel voorhouden, oftewel een preek houden op de zondag, zal haar dan vast ook vlot afgaan. Maar hoe gaat dat in deze lastige en zware tijden van het coronavirus? En wordt er niet veel meer dan anders een beroep gedaan op geestelijke ondersteuning?
HOUD MOED, HEB LIEF Toen half maart van dit jaar de eerste coronagolf over ons land kwam en de eerste lockdown een feit werd, besloot de kerkelijke projectgroep Save Our Souls, waar AnneMeta in zat, haar gemeentegenoten en eigenlijk alle Nederlanders een hart onder de riem te steken. Dat deden ze onder meer met de slogan ‘Houd moed, heb lief’, daarbij geïnspireerd door een tekst uit de Bijbel. (1 Korintiërs 13:7 uit de Bijbel in Gewone Taal – red.). In allerijl werden er honderden posters van gedrukt om die nog vóór Pasen bij de gemeenteleden te bezorgen. En bij de kerkgebouwen kwamen vlaggen. Uit het hele land kwamen daar reacties op: mensen wilden ook zo’n vlag bij hun eigen kerk, verpleeghuis of instelling. Zo verschenen de witte letters op rode achtergrond overal in Nederland. De Friese dominee merkt dat deze bemoedigende boodschap mensen aanspreekt. “Volgens mij is de liefde wat ons bindt, nu. En de liefde helpt ons om vol te houden. En dat is wat we nu nodig hebben”, aldus Anne-Meta bij de lancering van de campagne. En intussen zijn er ook rode mondkapjes met dezelfde tekst. AnneMeta draagt ze zelf ook als ze in Trinitas rondloopt. Ze is er wat dubbel in. “Het is natuurlijk mooi, maar tegelijk ook heel erg, dat die mondkapjes nodig zijn.” Hoe ze over de complotdenkers en de corona-ontkenners denkt? Anne-Meta kan daar niets mee. Liever helpt ze mensen door een luisterend oor te bieden of er te zijn, als ze nodig is. “Geef energie aan de dingen waar je verder mee kunt”, zegt ze. Om contact te houden met de jongeren in haar gemeente, heeft ze tijdens de eerste lockdown elke vrijdag een eigen vlog gemaakt, waarin ze de jongeren in elke vlog enkele regels uit de Bijbel in Gewone Taal aanreikt en een kaars voor hen brandt. “Ik vind het dan wel belangrijk dat die tekstregels in de juiste context staan”, zegt ze.
ONTVANGEN IS MOEILIJKER DAN GEVEN En nu, op weg naar het kerstfeest, is de Protestantse Gemeente Heerenveen bezig met een kerstengelenproject. “Voor mensen die wel een steuntje in de rug kunnen gebruiken, is landelijk het kerstengelenproject bedacht. Dat hebben onze pastoraal werkster en een andere collega hier overgenomen.” Iedereen die ‘kerstengel’ wil zijn, wordt in de vier weken durende adventsperiode gekoppeld aan iemand die een steuntje nodig heeft. Dat gebeurt anoniem en pas met Kerst maakt die ‘engel’ zich bekend. Mensen die dat steuntje of wat hulp best kunnen gebruiken, melden zichzelf overigens niet zo gauw, volgens Anne-Meta Kobes. Zo zitten mensen niet in elkaar. “Ontvangen is moeilijker dan geven. Het voelt dan dat je er toch iets tegenover moet zetten.” Het heeft misschien te maken met niet afhankelijk willen zijn, geen hulp willen vragen? “Misschien wel. In elk geval, geven is makkelijker dan ontvangen. Het valt ook niet mee, we hebben een paar maanden achter de rug die littekens hebben achtergelaten. Daar moet je oog voor houden, je mag de pijn benoemen. Ik zie mensen die iemand of iets kwijt zijn geraakt. Veel is onzeker en mensen zijn minder ontspannen, het kost hen veel energie. Maar mensen laten ook hun veerkracht zien en daar ben ik van onder der indruk. Ik ken iemand die zijn partner heeft verloren en tóch weer op de fiets stapt naar de groenteboer, zijn leven weer oppakt.”
KERSTAVOND 2020 ZONDER SPORTSTAD Ook Kerstavond zal dit jaar anders zijn. “De kracht om met duizenden mensen Kerst te vieren in Sportstad is er dit jaar niet, maar we laten ons wel zien en horen”, verzekert dominee Kobes. “We hebben dat ongewild maandenlang kunnen voorbereiden. Kerstdiensten zijn altijd gestreamd door Omrop Fryslân, daardoor hebben we opnames van vroegere jaren. Met beelden van het Groot Heerenveens Koor en van muziekoptredens. We hebben de mooiste beelden uitgezocht. Ik heb nieuwe teksten mogen opnemen en er zijn filmpjes gemaakt van vijf Heerenveners, waaronder de burgemeester, Epke Zonderland en stadionspeaker Jouke de Vries. Dat heb ik hierbij dan al vast aan je verkapt.” Kerstnacht in Sportstad 2020 is vanaf kerstavond te bekijken op www.kerstnachtheerenveen.nl.
NUMMER 12 • 2020
GROOTHEERENVEEN.NL
15
Kom naar onze inloopdag en laat u vrijblijvend adviseren. Tip! Neem het volgende mee: een foto van uw huidige ketel, van uw huidige thermostaat en van uw rookgasafvoer door dak of gevel.
Alle onderstaande bedrijven wensen u een hele fijne kerst en een gezond en gelukkig 2021! Nieuw jaars actie o n t va n : g bij aa n s chaf een nie va n u we c v -kete gratis v uilafsc l* een heider.
WE WE HOUDEN HOUDEN CONTACT CONTACT
Breedpad Breedpad 21 8442 AA
We wensen u een fantastisch
2021!
21, 8442 AA Heerenveen T (0513) -61 0513 44 44 614 444 www.kuiperverzekeringen.nl Heerenveen F (0513) 62 37 42
makelaardijhoekstra.nl
* vraag naar de voorwaarden
Postbus 116
E info@kuiperverzekeringen.nl
8440 AC Heerenveen
I www.kuiperverzekeringen.nl
Wij wensen u fijne feestdagen en een gezond en aangenaam 2021! Tijd
16:00 – 20:00 uur
Adres
De Heerenveen De Werf Werf1,1, Heerenveen
Telefoon
0513 0513 –- 611 611300 300
Website
cvketelacties.nl energieservice.nl
WE HOUDEN CONTACT
Klimaatmakers
Tandarts praktijk
Lepelaarstraat 73, 8446 JH Heerenveen Telefoon: 0513 625 888 www.tandartspraktijknauta.nl
Koornbeursweg 73-8 | 8442 DJ Heerenveen | 0513 64 68 15 WWW.COMUNICARE.NL | INFO@COMUNICARE.NL Koornbeursweg 73-8 | 8442 DJ Heerenveen | 0513 64 68 15 WWW.COMUNICARE.NL | INFO@COMUNICARE.NL
W IJ W EN SE N U FI JN E FE ESTDAG EN EN EE N GE ZO ND EN GE LU KK IG 20 21 !
Koornbeursweg 73-8 | 8442 DJ Heerenveen | 0513 64 68 15 WWW.COMUNICARE.NL | INFO@COMUNICARE.NL
NAUTA
DE GREIDEN CAFETARIA
Haskerutgongen 7 - Oudehaske Tel: 0513 677234 • info@haicobouma.nl
Jister 53 - 8446 CG Heerenveen - Tel.: 0513-627405 www.cafetariadegreiden.nl
WWW.HAICOBOUMA.NL
en een
info@hommesiebengabouw.nl
Op maat Proactief Betrokken Deskundig Samen Persoonlijk Snel Praktisch
info@hommesiebengabouw.nl
info@hommesiebengabouw.nl
Betrouwbaar Direct Dichtbij
www.meiwurkje.nl
Fijne feestdagen en een goed en gezond 2021! ngoudenplak.nl
Voor ondernemers:
Goede feestdagen an een aen Meld je sportief 2021! verp als inle
u nt
Waarom? • Geen commercieel model: je ontvangt vrijwel direct het volledige waardebon-bedrag. • Werknemers kunnen hun gekregen tegoed spreiden onder meerdere ondernemers. •Of je een kapperszaak, slagerij, restaurant of winkel runt:
alle ondernemers binnen de
Wij wensen u wijnzinnige feestdagen!
Voor werkgevers: Waarom?
Heerenveen
• Je wordt ontzorgd. Niet meer verschillende betalingen bij verschillende ondernemers, maar een handeling, een betaling en een factuur. •Werknemers kunnen hun gekregen tegoed spreiden onder meerdere ondernemers. •Alle ondernemers binnen de hele regio kunnen meedoen en ontvangen snel het volledige waardebon-bedrag. Dus geen commercieel model! •Volledig veilig binnen alle COVID-maatregelen.
Herenwal 49 Heerenveen - Telefoon 06 51532728 www.dewijnschuurheerenveenshop.nl
De Bios wenst iedereen een gezond nieuwjaar toe!
www.bios-heerenveen.com Het team van GrootHeerenveen wenst u fijne feestdagen en een goed en gezond 2021!
heerenveen
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
17
TEKST EN BEELD MARIJE NUTMA
KERSTENGELENPROJECT AKKRUM/NES
“EEN SPRANKJE HEMEL OP AARDE TIJDENS DE DONKERE DAGEN VOOR KERST” Er zweven deze dagen kerstengelen rond in Akkrum en Nes. De engelen bezorgen anoniem een kleine attentie bij iedereen die wat extra aandacht kan gebruiken en zo verspreiden ze wat extra licht en liefde in de dorpen. Het kerstengelenproject is een initiatief van ‘Doarpsbreed Helpt’. De initiatiefneemsters hopen dat hun project zorgt voor een groter gevoel van verbondenheid tussen de dorpsbewoners, nu veel mogelijkheden om elkaar te ontmoeten door de coronamaatregelen zijn weggevallen.
“Iedereen mag meedoen!”, vertelt Mieke Jager enthousiast. “Iedereen mag deze Kerst in onze dorpen een kerstengel zijn, en anoniem iets aan een ander geven.” Mieke is bestuurslid van de Doarpskeamer, een ontmoetingsplek voor de dorpsbewoners, en één van de vrouwen van ‘Doarpsbreed Helpt’, die het kerstengelenproject in de dorpen Akkrum en Nes hebben gelanceerd.
DOARPSBREED HELPT “Het oorspronkelijke idee komt van de Protestantse Kerk Nederland, de PKN”, vertelt Fimke Wind. “Maar waar de PKN een kerstengel koppelt aan een persoon die wat extra aandacht kan gebruiken tijdens de adventsdagen, hebben wij dat koppelen losgelaten. We wilden het eenvoudig van opzet houden. Wij initiëren en faciliteren het, maar mensen mogen het zelf doen.” Fimke Wind is diaken bij de Protestantse Gemeente Akkrum en van daaruit betrokken bij ‘Doarpsbreed Helpt’, een samenwerkingsverband tussen Doarpsbelang, de Doarpskeamer en de Protestantse Gemeente Akkrum. “’Doarpsbreed Helpt’ is opgericht aan het begin van de coronacrisis, om te kijken hoe we ondanks alle maatregelen toch zorg kunnen houden voor elkaar”, legt ze uit. “Mensen missen het onderlinge contact heel erg. Alle activiteiten en ontmoetingen zijn stilgevallen.”
Van links naar rechts: Baukje Kingma, Fimke Wind, Froukje van der Schaar en Mieke Jager
Met ‘Doarpsbreed Helpt’ hebben ze al twee projecten gedaan, vertelt Mieke. “Rond Pasen heeft een groep vrijwilligers kaarten gemaakt, die we door het hele dorp verspreid hebben. Ook is er een hulplijn voor mensen die corona-gerelateerde vragen hebben, bijvoorbeeld de vraag of iemand voor hen de bibliotheekboeken terug wil brengen omdat ze zelf de deur niet uit kunnen.” Baukje Kingma, die bij het ‘it Pakhûs’ werkt, een woonvorm voor mensen met een beperking, maakte rond Pasen kaarten met de bewoners van ‘it Pakhûs’. Baukje is ook diaken bij de kerk en haar man is vrijwilliger bij het Plaatselijk Belang. Ze hoorde dan ook van verschillende kanten van het kerstengelenproject en kwam op die manier in de organisatie terecht. “Bij ons in ‘it Pakhûs’ zijn we druk bezig met bedenken wie we allemaal kunnen verrassen”, vertelt ze.
ANONIEM Want hoe gaat het nu precies in zijn werk? Hoe kun je een kerstengel worden en wat wordt er dan van je verwacht? Fimke: “Je hoeft je niet aan te melden. Je maakt of koopt iets voor een mede-dorpsbewoner. Je doet er de brief bij die wij al opgesteld hebben en hangt je verrassing bij diegene aan de deur of je doet het door de brievenbus. Je zet erop dat het van een kerstengel komt, maar niet je naam, het is anoniem.” Dorpsbewoners mogen zo vaak meedoen als ze willen, vertellen de dames. En ‘iets maken’ mag van alles zijn: een kerstkaart, een lekkere cake of een gedicht, bijvoorbeeld. “Het is anoniem, zodat de drempel lager is om iets voor een ander te doen. Bovendien krijgen de ontvangers dan niet het gevoel dat ze iets terug moeten doen”, zegt Froukje van der Schaar van Doarpsbelang. Ze benadrukt dat de mensen die verrast worden, niet zielig
zijn. En dat de redenen om iemand iets te geven, heel divers kunnen zijn. Want: “Iedereen kan wel wat extra aandacht gebruiken.”
“GEWOON DÓÉN!” Je mag natuurlijk ook een kleinigheidje kopen. Bijvoorbeeld bij het kerstwinkeltje van de Doarpskeamer. Mieke Jager laat de piepkleine, uitnodigende winkel zien, die vol staat met prachtige zelfgemaakte kerstspullen en hebbedingetjes. “Alles in de winkel is gemaakt door dorpsbewoners”, vertelt ze trots. “En de opbrengst komt ten goede aan de verbouw van de bij de Doarspkeamer horende Skuorre, zodat deze multifunctioneel gebruikt kan worden.” Het heeft zó’n meerwaarde om dingen samen te doen, vindt Mieke. “Alleen al dat mensen na gaan denken over andere mensen. Wat kan ik voor een ander doen? Wat heeft iemand nodig?
Dat alleen al is pure winst.” Want het werkt van twee kanten, volgens al de dames . Het is fijn iets te krijgen, maar ook fijn om iets weg te geven. “De voorpret die je hebt, als je iets voor iemand gaat maken of kopen! Het geeft een gevoel van verbinding als je iets voor een ander doet. Iets krijgen tovert bij de ontvanger een grote glimlach op het gezicht. Diegene is blij dat iemand naar hem of haar omkijkt.” Het is duidelijk, dit is een win-win situatie. Tijd voor een laatste vraag: Wat voor advies hebben jullie aan dorpsbewoners die overwegen om een kerstengel te worden? “Gewoon dóén!”, klinkt het unaniem. “Kijk eens om je heen, wie wonen er bij je in de buurt, hoe gaat het met hen? Want met elkaar brengen we een sprankje hemel op aarde tijdens deze donkere dagen voor Kerst.”
MEER INFORMATIE De vrouwen achter het kerstengelenproject zijn Mieke Jager, Froukje van der Schaar, Fimke Wind, Baukje Kigma, Agnes Kruiper en Hennie Sixma. Mensen die meer informatie willen over het kerstengelenproject in Akkrum/Nes, of die de begeleidende brief op willen vragen, kunnen contact opnemen met Mieke Jager via doarpskeamer. ed@gmail.com of (06) 1755 6605 of via info@pgakkrum.nl.
18
heerenveen
d n o r n e l a h Ver kerstboom de Als er één ding is dat we hebben ‘geleerd’ van de coronacrisis, dan is het wel dat wij mensen behoefte hebben aan verbinding. We willen ergens bij horen, ergens onderdeel van zijn. Verbondenheid is geen luxe, het is een primaire levensbehoefte. Laat nu alles wat je nodig hebt om je verbonden te voelen, er al zijn: verhalen! Waar mensen zijn, zijn verhalen. Verhalen vertellen kan altijd en overal. Verhalen zorgen voor verbinding. Wij doen hier op deze pagina een voorzet voor verhalen rond de kerstboom…
NUMMER 12 • 2020
Verhalen zijn zo oud als de mensheid. Het vertellen van verhalen is waarschijnlijk de oudste vorm van vermaak die de mensheid kent. Kerst lijkt me een goede reden om oude tradities nieuw leven in te blazen. Een verhaal haal je naar boven door simpelweg te vragen: “Vertel eens, wat was een gebeurtenis, voorval of situatie die je is bijgebleven?” Graag neem ik jullie mee in mijn herinneringen aan Kerst door de jaren heen. Misschien zorgt het voor herkenning en nieuwe verhalen.
ECHTE KAARSJES
In mijn jonge jaren brandden er echte kaarsjes in de kerstboom. We hadden een set van zilverkleurige kerstboomkaarsjeshouders (mooi scrabblewoord). Die hadden knijpertjes en mijn ouders bevestigden die aan de takken van de boom. De kaarsjes in de houdertjes werden alleen aangestoken als we met zijn allen om de boom heen zaten. Of mijn ouders dan echt rustig zaten, weet ik niet meer. Wel stond er altijd een emmer water naast de boom, voor het geval dat. Anders dan Youp van ’t Hek heb ik geen ‘trauma’ overgehouden van Flappie die vlak voor Kerst ineens verdween. Wel bracht mijn vader de konijnen in het hok achter ons huis vlak voor de Kerst naar de poelier. Blijkbaar was het in die tijd een manier om een centje bij te verdienen. De paardenbloembladeren die wij dagelijks in het veldje om de hoek plukten waren immers gratis konijnenvoer. Vlak voor de Kerst was er voor alle kinderen van de zondagsschool een speciale kerstdienst in de kerk. Ik herinner me de lange zit op de harde banken, het enigszins stichtelijke kinderboek en de sinaasappel die ieder kind na afloop mee naar huis kreeg.
GROOTHEERENVEEN.NL
KERSTSTOLLEN, KERSTBAL EN KERST-INN
Tijdens mijn tienerjaren werd de wereld groter. Dat merkten we onder andere bij het kerstdiner. De gebruikelijke half-om-half rollade met aardappelen, stoofpeertjes en boontjes maakten op een gegeven moment plaats voor fonduen. Iedereen had in die tijd een fonduestel, fonduevorken en fondueborden in de kast staan. Nog dagen lang kon je nagenieten van de olielucht in je huis en kleren. Maar wat was het leuk om van te voren het vlees in kleine stukken te snijden en verschillende dipsausjes te maken. Als ik google, zie ik dat ‘carnaval’ en ‘fiësta’ nog steeds bestaan. Ook financieel werd de wereld groter: op zaterdag en tijdens schoolvakanties werkte ik bij Bakker Dam in Sneek. Rond de kerstdagen was het een gekkenboel. Op elke beschikbare vierkante centimeter stonden kerststollen in verschillende maten en naar keuze met of zonder spijs. Het in de bakkerij verdiende geld vond onder andere zijn weg naar de entree en consumpties van het kerstbal, dat jaarlijks door de Dansschool Vergonet georganiseerd werd. De kerstsongs die de ‘ruige’ bands Slade en Mud in die periode uitbrachten, kan ik nog vrijwel woordelijk meezingen. Ook zette ik mijn eerste schreden richting ‘vrijwilligerswerk’: koffie en thee schenken op een tweedaagse Kerst-Inn in Nieuw Frittemahof aan de Stationsstraat. Geen idee wie in Sneek dat organiseerde, maar iedereen was welkom en mensen maakten er graag gebruik van.
UIT OF THUIS?
Hierna volgden vele jaren waarin Kerst soms thuis, soms buitenshuis werd gevierd. Kerst thuis betekende altijd een dag samen tafelen met familie. We koesteren de herinneringen aan de
keren dat (schoon)ouders er nog bij konden zijn. Vrijwel altijd maakten we een lange wandeling. De Kerst snertwandeling in Bakkeveen zelfs twee keer. Bijzonder was de kerstwandeling door Gaasterland tijdens de gekkekoeienziekteperiode. Overal hingen linten om mensen te verhinderen de boerenerven te betreden. Memorabel was de Kerst die ik met vrienden op Vlieland vierde. Op tv zagen we ‘Kroamschudden’ van Herman Finkers, sindsdien ben ik een hartstochtelijk fan. Tijdens een vakantie in de sneeuw kwam Père Noël (vadertje Kerst) ‘Joho, joho’ roepend de berg af skiën. Op Terschelling maakten we lange strandwandelingen en speelden we de ene pot ‘triviant’ na de andere. Het is nog steeds één van mijn favoriete spelletjes. Kortgeleden hebben we een vernieuwde versie gekocht. Die bevat vragen waar ook de volgende generatie een antwoord op kan geven. Mijn kans om te winnen wordt daardoor kleiner; gelukkig biedt ‘thirty seconds’ andere mogelijkheden om elkaar uit te dagen. Nu al kan ik mij verheugen op de Top 2000 die vanaf Tweede Kerstdag tot en met oud en nieuw te beluisteren valt. Naast alle klassiekers zijn dit jaar ook Danny Vera en Normaal in de laatste tien te vinden. De moraal? Begin gewoon te vertellen. Over kleine geluksmomenten, over voorbeelden van echte vriendschap, over liefdevolle gebeurtenissen, over …. vul maar in. Waarschijnlijk gaat daarna iedereen los. Geniet van elkaar en van elkaars verhalen! door Riemie van Dijk
19
heerenveen
20
HOSPICE JULIA JAN WOUTERS HEERENVEEN
“ALLES IN HET BELANG V “De dokter noemt me een medisch wonder”, lacht ze. “Zelf denk ik dat het komt door de goede verzorging hier. Ik ben zo blij met ze, iedereen is even lief en vriendelijk. Ze doen alles voor me: er wordt voor me gewassen, ze vragen wat ik wil eten, er is altijd koffie en thee. Ik kan met iedereen goed opschieten. En het is allemaal vrijwilligerswerk, hè. Reusachtig vind ik het. Deze mensen verdienen een lintje. Dit is mijn toetje.” Aldus de reactie van een inmiddels overleden gast van het VPTZ Julia Jan Wouters, het hospice in Heerenveen. Dat is momenteel nog gevestigd aan de K.R. Poststraat 3, maar als alles op de spreekwoordelijke rolletjes loopt, vanaf september 2021 werkend vanaf de nieuwe locatie aan de Van Helomalaan, in een voormalig schoolgebouw onder de rook van het Tjongerschans Ziekenhuis. Een stukje historie en de stand van zaken.
D TEKST WIM WALDA // FOTO'S JULIA JAN WOUTERS HOSPICE
De Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ) is niet gericht op genezing en verlenging, maar op een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven in de laatste levensfase en op een waardige manier van sterven. Menselijkheid en warmte, naast goede medische verzorging en pijnbestrijding, vormen daarvoor de ingrediënten. Dat lukt dankzij de tomeloze inzet en het enthousiasme van een uitgebreide ‘pool’ van mensen die beroepsmatig of op vrijwillige basis werkzaam zijn voor het hospice.
HUMOR IS NOODZAAK
De dagelijkse organisatie van het hospice is in handen van twee coördinatoren, Ingrid Gelink en Ietje Miedema. Zij bestieren de inroostering van de vrijwilligers, behandelen samen de verschillende hulpaanvragen, coördineren de opnames in het hospice en de thuisinzetten, en dragen zorg voor het dagelijkse reilen en zeilen. Ietje Miedema heeft haar roots in de zorg en heeft daarna een aantal jaren in
Het huidige Jan Julius Wouters Hospice aan de KR Poststraat in Heerenveen.
een commerciële managementfunctie gewerkt. “Toch bleef de zorg aan me trekken”, legt ze uit. “In onze maatschappij gaat het vaak om wie je bent en wat je doet. Succes wordt langs een materialistische meetlat gelegd: hoe groot is je huis, hoeveel auto’s heb je op de oprit staan en hoe vaak ga je op vakantie. Maar in een hospice word je teruggeworpen op de essentie van ons bestaan: ‘leven en dood’. Toegegeven, het is werk met een rouwrandje, maar het geeft wel enorm veel voldoening als je wat hebt weten toe te voegen aan de laatste fase van onze gasten. En denk niet dat we hier allemaal met uitgestreken gezichten rondlopen. Er wordt veel en oprecht gelachen, zowel door personeel en vrijwilligers, als ook door de gasten zelf van het hospice. Humor is noodzaak om te kunnen relativeren en ‘lucht in te zware situaties’ te brengen. Ik ben een ‘regelneef’; het belangrijkste deel van mijn werk speelt zich af achter de schermen. De eer hoort naar onze ‘pool’ van circa 75 vrijwilligers te gaan,
die zorg en ondersteuning bieden in het hospice en/of in de thuissituatie. Daar heb ik diep respect voor. Heel bijzonder vind ik dat de vrijwilligers, ondanks het feit dat velen zelf al wat ouder zijn en dus in de groep ‘kwetsbare personen’ vallen, gewoon blijven komen.”
JALOERS OP BEVLOGEN PROJECTTEAM De coördinatoren leggen verantwoording af aan het bestuur van de stichting, waarin Otto Hoekstra de voorzittershamer hanteert. Hoekstra is in het dagelijks leven manager servicebedrijf bij Zorggroep Drenthe. “Mijn motivatie om mij op vrijwillige basis in te zetten voor VPTZ Julia Jan Wouters is eigenlijk tweeledig. Ten eerste vind ik het belangrijk om wat terug te geven aan de maatschappij, waarin ik kansen heb gekregen voor een goede opleiding en een maatschappelijke positie. En ten tweede is het prachtig werk dat je veel voldoening geeft. Dat doe ik samen met een enthousiast team vrijwilligers en professionals. Ik denk dat menig bedrijf jaloers zou zijn op een zo bevlogen projectteam. Ik zou meer mensen willen adviseren om hun maatschappelijke ver-
antwoordelijkheid te nemen in de vorm van vrijwilligerswerk. De wereld draait om meer dan geld alleen en het geeft je enorm veel voldoening. En wat zou het mooi zijn om dat volgend jaar op een nog betere en professionelere manier te kunnen doen op de nieuwe locatie aan de Van Helomalaan, naast het Tjongerschans Ziekenhuis. Daar hebben we een hele goede band mee. Er wordt op alle fronten met ons meegedacht en ik ben ervan overtuigd dat die samenwerking in de toekomst synergie op gaat leveren.”
NIEUW HOSPICE Stichting VPTZ Julia Jan Wouters is in 2009 ontstaan uit een fusie tussen het Stichting Julia Jan Wouters Hospice en de Stichting VTPZ Tjonger en Linde. De vestigingslocatie van de nieuwe stichting werd de K.R. Poststraat 3 in Heerenveen. Door de jaren heen is duidelijk geworden dat het pand zoals het nu is, weliswaar gezellig is, maar qua voorzieningen en ruimtes niet meer voldoet. Dat geldt zowel voor de wensen van de gasten en hun familieleden, als ook door het veranderend zorglandschap en voor
NUMMER 12 • 2020
GROOTHEERENVEEN.NL
21
AN DE GAST”
APPELMOES-ACTIE VAN ARJEN ZUUR Een donateur die geen enkele aanmoediging nodig had, was de zevenjarige Arjen Zuur. “Ja, dat is een verkooptalentje in de dop”, reageert zijn moeder Maaike Zuur.
FOTO LINKS: Impressie van het nieuwe hospice, dat in september 2021 klaar moet zijn. FOTO’S ONDER: Na de informatiebijeenkomsten is al snel gestart met de verbouwing van het voormalige schoolgebouw.
“Bij ons thuis kwam de fondsenwerving voor het Julia Jan Wouters Hospice ter sprake via mijn vader, die daar in de projectgroep medeverantwoordelijk voor is. Het duurde niet lang voordat Arjen, die alles wil verkopen wat los en vast zit, zijn plannetje had uitgedacht.” “Zeg mam, wij hebben in de tuin toch een appelboom? Als buurvrouw Japke daar nu appelmoes van maakt en wij doen het in potjes, dan kan ik dat verkopen voor het hospice”, had Arjen gezegd. Moeder Maaike: “Wij vonden dat een goed plan, vooral omdat er ook een leereffect in zit. De opbrengst gaat niet naar zijn spaarpot, maar naar het goede doel. Er werd een kraampje geregeld, een schoolbord ernaast met een verwijzing naar het goede doel. Opa en oma, vrienden en kennissen werden ingeseind en via mond-tot-mondreclame op school zorgde hijzelf ook voor extra aandacht. Uiteindelijk konden wij de opbrengst van € 131,20 overmaken naar de rekening van het hospice. En dat was het startkapitaal van de Stichting Julia Jan Wouters voor het nieuwe hospice, want er waren weliswaar voor tonnen aan toezeggingen gedaan, maar dit was het eerste concrete bedrag dat op de rekening stond. En zeg nu zelf: als een jochie van zeven jaar dit in één dag voor elkaar krijgt, moet dat resterende bedrag voor particulieren, bedrijven en overheden toch een peulenschil zijn?”
de eisen die hieraan gesteld worden door personeel en vrijwilligers. Er werd nagedacht over en uitgekeken naar een nieuwe geschikte locatie en die werd uiteindelijk gevonden in het gebouw van voormalige basisschool It Oerset aan de Van Helomalaan, onder de rook van Ziekenhuis Tjongerschans. Dat pand met bijbehorende grond was aangekocht door het ziekenhuis met
de bedoeling er een parkeerplaats voor het personeel van te maken. Omdat het schoolgebouw een gemeentelijk monument is, mag het echter niet gesloopt worden. Gesprekken tussen het bestuur van het hospice en het ziekenhuis resulteerden er uiteindelijk in dat beide partijen tot elkaar kwamen in de vorm van een intentieverklaring, waardoor het hospice tijd kreeg om de financiële haalbaarheid van het project te onderzoeken.
Op 1 september van dit jaar heeft het Management Team van Tjongerschans besloten om het pand te verkopen tegen een voor het hospice passende prijs.
BALANS TUSSEN KOSTEN EN BATEN IN EVENWICHT BRENGEN De geformeerde projectgroep heeft er in de afgelopen maanden keihard aan getrokken om de balans tussen de benodigde kosten voor de verbouwing
WETHOUDER JELLE ZOETENDAL: “RESPECT” De gemeente Heerenveen is op meerdere fronten betrokken bij het project ‘nieuw hospice Heerenveen’: met een bouwvergunning, de plaatsing van zonnepanelen, beheer gemeentemonument, en zorg. Jelle Zoetendal is wethouder in de gemeente Heerenveen met ‘zorg’ in zijn portefeuille. Hij spreekt zijn oprechte bewondering uit voor de bevlogen club mensen die met een tomeloos enthousiasme belangeloos veel tijd en moeite steken in de realisering van het project. “Vanuit de zorgcomponent bekeken is het fantastisch dat het nieuwe hospice wordt gevestigd op een steenworp afstand van het Tjongerschans Ziekenhuis. Dat zal ongetwijfeld een synergetische werking hebben. Bovendien werken alle partijen naadloos met elkaar samen. Goed voor de inwoners van Heerenveen dat er een hospice blijft bestaan dat helemaal aan de eisen van deze tijd wordt aangepast. Waar nodig en mogelijk zullen wij dat initiatief ondersteunen.”
van het schoolgebouw tot hospice en het budget dat daarvoor beschikbaar moet komen in evenwicht te brengen. De totale kosten voor verbouwing bedragen circa 1,5 miljoen euro. De toezeggingen (zowel in geld als in materieel opzicht) van donoren (goede doelen fondsen zoals het Oranje Fonds en het Dr. C.J. Vaillant Fonds, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties), sponsoren (bedrijfsleven dat relevante materialen en werkzaamheden sponsort), subsidieverleners (gemeente, provincie, rijk) en de inzet van vrijwilligers, rechtvaardigen optimisme. “We gaan de goede kant op, maar er zit nog een gat van een kleine vijf ton in de begroting”, reageert de projectleider. “Maar we hebben er vertrouwen in dat, aangezien de doorlooptijd bij veel organisaties een paar maanden bedraagt en we nog steeds vrijwel dagelijks aanvragen de deur uitsturen, dat gat binnen een paar maanden is gedicht. Ook particulieren kunnen overigens doneren. Op onze website www.vptzjuliajanwouters.nl staat aan de rechterbovenkant een speciale doneerknop, waarmee een donatie een fluitje van een cent wordt.”
BENIEUWD WAT MORGEN BRENGT? De invloed van kunstmatige intelligentie, robotisering en big data in de toekomst is onvoorspelbaar. Daarom is een goed beeld van jouw ondernemersperspectief goud waard. Wij maken tijd en bieden inzicht. Want met een heldere kijk op morgen lacht de toekomst je toe.
Ineke Postma DGA Inuz Attitude for Women
WIJ STAAN GARANT VOOR: 4 Vlotte aanpak 4 Kwaliteits-schilderwerk 4 Heldere afspraken 4 Nette oplevering
BENTACERA.NL Bentacera adv 129,5x190mm.indd 1
21-03-19 10:51
Ruime Showroom
inbouwapparatuur
Gewoon Normaal
Bisschoplaan 16 Katlijk tel. 0513 541741
haanstrakeukensfriesland.nl
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
23
TEKST EELKE LOK // FOTO'S DOUWE BIJLSMA / GEWOAN DWAAN
HOOP OP SNELLE AFWIKKELING FINANCIERING
KERN JUBBEGA WIL ‘VITAAL’ ZIJN Meer dan twintig jaar ligt het centrum van Jubbega rond of eigenlijk naast de Schoterlandse Compagnonsvaart, zonder dat er ooit een hand naar werd uitgestoken. Een oude boerenwijsheid is dat alles wat tussen wind en water leeft toch zo nu en dan aan vernieuwing toe is. Dus zeker de ‘wâllen’ van de vaart. En Jubbega was ook wel een beetje uitgekeken op een bestrating in het centrum die zo divers is, dat je alleen al daardoor op het verkeerde pad kan komen. Dat gaat veranderen. Medio 2021 komen de zware werktuigen hopelijk naar Jubbega. Om de bewoners een jaartje lang veel last te veroorzaken, maar dat wel in de wetenschap dat daarna het centrum helemaal is opgeknapt.
LOS
herstructurering van de vaart. “De ynwenners ha frege om wetter en grien.” Dus komen er waarschijnlijk ook nieuwe bomen langs de kant.
het geld is er. Dankzij het gemeentelijke Fonds Vitale Kernen. Dat wordt per 2021 ingericht en daar komt elk jaar een beetje meer geld in. De verdeling is dat Heerenveen daarvan zelf zeventig procent krijgt, Akkrum vijftien procent, Aldeboarn vijf procent en Jubbega dus tien procent.
Plaatselijk Belang voorzitter René Jelsma is er blij mee. Hij weet dat het lang geduurd heeft voordat er licht kwam op de benodigde financiën. Elk jaar dat er geen beslissing werd genomen, werd het ook weer duurder. ”Mar de gemeente hat no jild fûn en der komt leau’k noch Europeesk jild by.” Het maakt Plaatselijk Belang ook helemaal niet uit waar het geld vandaan komt, “at se mar los kinne.”
LIJST
Het zit overigens allemaal nog wat in, zoals dat ambtelijk heet, de voorbereidende fase. Een deel van
Op het lijstje staat het opwaarderen van de brug in het centrum. Herinrichting van de Jelle van Damweg. Herinrichten van de Bremsin-
ÉÉN GEHEEL In totaal kost het 6,6 miljoen. De raadscommissie van de gemeenteraad concludeerde dat dus slechts de helft van deze werkzaamheden vanuit het fonds dat bedoeld is om de kern vitaal te maken kan worden uitgevoerd. Dus worden er andere bronnen aangeboord en zal het werk waarschijnlijk in fases worden uitgevoerd.
Jubbega heeft veel wensen. Dat is al gebleken bij een bijeenkomst in 2019 met de gemeentelijke stedenbouwkundigen. Dit jaar moest de communicatie met de inwoners digitaal vanwege het coronavirus. Toch deden 65 mensen mee in de vervolmaking van het lijstje. Een teken dat het leeft.
gel, inclusief het straatwerk. De P.W. Jansenweg, van de Singel tot aan de brug, moet ook verbeterd worden, vooral door een verandering van het straatwerk. En er moet een gevelrenovatiefonds komen om met name de winkels langs de vaart weer zodanig toonbaar te maken dat ze passen in een vitaal centrum. In de gemeentelijke commissievergadering over de kern waren veel angstige vragen over winkels die intussen gesloten zijn en niet meer gebruikt worden. In de Schoterlandse Compagnonsvaart, daar moet meer ‘waterbeleving’ komen. “De feart tróch it doarp moat ek wer de feart fán it doarp wurde.” Gebruikt ook
door de inwoners. Dus moet het water wat hoger komen te staan. De overkluizing in het centrum moet worden heringericht. En de kades moeten zodanig vernieuwd worden dat ze nu ook gemakkelijk gebruikt kunnen worden om bij het water te kunnen komen. De gemeente is in overleg met het Wetterskip Fryslân over dit soort
Plaatselijk Belang Jubbega heeft wel een dorpsvisie, “mar dy is ek al wer efterhelle.” De plannen om het centrum van Jubbega weer zo vitaal mogelijk te maken zijn meer “fan de tiid fan no.” Mooi daaraan is dat het “ien gehiel” gaat worden. Daarmee kweek je aantrekkingskracht op Jubbega en het geheel van het ruime achterland van het dorp. René Jelsma: “At alles klear is, liket it aanst, tinke we, krekt as makket alles der omhinne oant en mei it multifunksjoneel hert fan it doarp, de Kompenije, diel út fan ús totale sintrum.”
Outdoor Adventure topcomfort wandelschoenen
laat je inspireren door onze uitgebreid collectie e
HEERENVEEN
Lindegracht 9, T 0513 610 061
WOLVEGA
Hoofdstraat Oost 41 , 0561 614 700 WWW.KAMSMASCHOENEN.NL
Het aftellen is begonnen!
Profiteer alleen in december nog van: extra korting, extra inruil én voorkom de prijs en bpm verhoging!
A BD E I N D E JA A R S AC T I E
ZOE
+
GOEDKOO
GRATIS
ZOE
LAADPUNT
CLIO Bi- Fuel
CAPTUR Bi- Fuel
€4.000,- korting
+ €2.000 overheidssubsidie
€3.000,- korting + 5 j a a r ga ra n t i e
€2.000,- korting + 5 j a a r garantie
ANWB test - beste actieradius
+Besparing BPM 2021: € 380,-
+Besparing BPM 2021: € 800,-
RIJKLAAR €29.590,-
€389,-
p/mnd
RIJKLAAR €15.590,-
€269,-
Private Lease
Actie bij ABD
p/mnd
RIJKLAAR €20.090,-
€369,-
Private Lease
p/mnd
Private Lease
ELEKTRISPCSTE HE AUTO!
TWINGO
€1.500,- korting
+Besparing BPM 2021: € 780,-
RIJKLAAR €11.990,-
€219,-
p/mnd
Private Lease
CLIO Hybride €2.000,- korting
CAPTUR Hybride €5.000,- korting
€1.500,- korting
RIJKLAAR €20.990,-
RIJKLAAR €31.290,-
RIJKLAAR €19.090,-
+Besparing BPM 2021: € 480,-
+Besparing BPM 2021: € 280,-
TWINGO Electric
+Besparing BPM 2021: € 280,-
+
GRATIS LAAD
SNEEK DOKKUM DRACHTEN HEERENVEEN LEEUWARDEN
KOLENBRANDERSTRAAT 7 DE BRÊGE 6 JADE 1 SKRYNMAKKER 26 HORTENSIASTRAAT 2
Tel: 0515 - 413 291 Tel: 0519 - 820 020 Tel: 0512 - 515 615 Tel: 0513 - 650 222 Tel: 058 - 266 3555
2019
PUNT *Gratis laadpunt bij afnemen van een gebruikte elektrische auto inclusief het afnemen van het afleverpakket. Exclusief aansluitkosten. *De overheidssubsidie is alleen voor particulieren. Deze subsidieregeling loopt van 1 juli 2020 tot 1 juli 2024, tenzij het budget eerder op is. In 2020 en 2021 is het subsidiebedrag € 2.000,- als u een gebruikte elektrische personenauto koopt. Het maximale budget voor 2020 voor gebruikte elektrische personenauto’s is €7,2 miljoen. Consumentenadviesprijs inclusief getoonde kortingen is geldig op voorraadmodellen, is inclusief onvermijdbare kosten nodig voor aflevering van de auto aan de consument. Optionele pakketten en/of uitrusting zijn altijd de keuze van de consument en kunnen desgewenst tegen meerprijs geleverd worden. *Private Lease bedrag is gebaseerd op 60 maanden en 10.000km per jaar. Private Lease is inclusief: motorrijtuigenbelasting, allriskverzekering (eigen risico €450,- op casco), onderhoud, reparatie & banden, vervangend vervoer na 24 uur, pechhulp Europa, afleverkosten, btw en administratiekosten. Kosten voor wassen, brandstof en updates van een eventueel navigatiesysteem zijn niet inbegrepen. Toetsing en registratie bij BKR te Tiel. Van het private lease bedrag gaat nog de overheidsubsidie van €2000,- deze wordt verdeeld over de eerste 48 maanden. Dat komt neerop €41,66 p/mnd. De laatste 12 maanden geen subsidie. Bedragen zijn afgerond op hele euro’s incl. btw. Aanbetaling (uit inruil) niet mogelijk. Kijk voor de actievoorwaarden op www.abdrenault.nl. Onder voorbehoud van prijswijzigingen en typefouten.
heerenveen
GROOTHEERENVEEN.NL
25
BRANDED CONTENT
(BE)ZORGEN ROND DE FEESTDAGEN:
ONDERNEMEN TIJDENS DE DRUKKE DECEMBERMAAND
Knooppunt Heerenveen is een gezamenlijk initiatief van de Ondernemerskring Heerenveen, het onderwijs en de gemeente Heerenveen. Knooppunt heeft ditmaal met lokale ondernemers gesproken en gevraagd hoe zij de drukke decembermaand tijdens corona beleven. Wat maakt dit jaar anders dan afgelopen jaren?
“INSPELEN OP DE HUIDIGE SITUATIE IS BEST EEN LEUKE UITDAGING!” De onzekerheid in deze tijden is één van de grootste factoren die ondernemers nu bezig houdt. We vroegen de ondernemers hoe zij dit ervaren. Om de pieken tijdens de feestdagen te verspreiden zijn veel winkels langer open. Tóch werkt dit niet altijd, en er wordt daarom creativiteit van de ondernemers gevraagd.
LIZ MODE
Zo ook van Liz Mode aan de Dracht in Heerenveen. “Wij hebben onze service uitgebreid. De winkel is ‘s avonds geopend op afspraak”, zegt Lisette Overdiep van Liz Mode. “Wij bezorgen thuis en halen retourproducten weer op.” Natuurlijk moet er ook rekening gehouden worden met de maatregelen. “Zoals iedereen maken wij extra veel schoon. We hebben een alcoholpompje bij de deur, hebben zelf ook een mondkapje op en dragen handschoenen bij het inschenken van de koffie.” En de langere openingstijden? Lisette: “Er zijn op dit moment natuurlijk geen feestjes en partijen meer, dit merken wij echt. De nettere kleding blijft hangen. Mijn advies is en blijft: doe je inkopen verspreid, blijf gezond en maak de decembermaand dit jaar gezellig met versiering, eten en mooie draagbare kleding.”
BOEKHANDEL BINNERT OVERDIEP
“Normaal wil je zo veel mogelijk bezoekers in je winkel, nu ben je angstig als het drukker wordt”, zegt Eduard Kuijt van Boekhandel Binnert Overdiep, ook gevestigd aan de Dracht. Hij riep de klanten in oktober al op om vooral vroeg de kerstinkopen te doen, en zette de kerstartikelen daarom toen ook al in de winkel. “Om het makkelijker te maken voor de klant hebben wij de retourtermijn sinds eind oktober flink verlengd. Wij gaan geen speciale aanbiedingen doen in de winkel, zo voorkomen wij teveel drukte.” De boekhandel heeft tijdens de drukke uren iemand bij de deur, zodat het maximaal aantal bezoekers in de winkel geborgd blijft.
“Online zijn wij nu echt aan het groeien, dit zien wij terug in de winkel. Het is rustiger in de winkel zelf en drukker online”, zegt Kuijt. De boodschap is óók hier: “Kom alsjeblieft op de stille uren naar de winkel.”
SCHOENMAKER FEENSTRA
Aan de Dracht, tegenover de Pleinweg, zit schoenmaker Johannes Feenstra, bekend als specialist in de schaatsschoenen van onze nationale langebaanschaatsers. “In deze tijden moet je heel creatief zijn als ondernemer”, vindt ook Feenstra. Het aantal mensen is in de winkel zelf beperkt tot vier en ook hier is het mondkapje vanzelfsprekend verplicht. Wat doe je als er een gezin van vijf binnen komt lopen? Feenstra geeft aan dat hij het lastig vindt om dan de maatregelen goed toe te passen, al geldt voor één huishouden de anderhalvemeter regel niet. “Ik wil mijn vaste klanten ook niet in het harnas jagen.” De schoenmaker zegt dan ook dat hij graag wil dat mensen zich bewust worden van wat ze doen. Zijn boodschap: “Doe een mondkapje op en kom zo veel mogelijk alleen.” Ook hij merkt dat er minder inkomsten binnen komen. “Doordat de mensen thuis werken, en ze dus minder kilometers maken, slijten de schoenen
minder hard en is er ook minder te repareren. Wel komen veel mensen met de vraag naar sloffen en het bijmaken van sleutels.”
FABER SPORT
“We hopen op ijs, deze winter”, begint de ondernemer van Faber Sport, bijna aan het einde van de Dracht. Door het niet kunnen sporten in teamverband heeft Faber Sport een aanzienlijk minder hoge omzet, al wordt er veel meer online besteld. “Er komen minder mensen in de winkel zelf. Wat we zien is dat de spullen voor thuis sporten snel de deur uit gaan. Zoals skeelers, yogamatjes, springtouwen, hardloopschoenen en wandelschoenen.” De sportzaak heeft schermen bij de balie en medewerkers hebben
VLOG
In deze vlog ziet u de winkels van de lokale ondernemers, en hoe die ondernemers hun ervaringen in de winkels delen.
mondmaskers op. Ook heeft de sportzaak een spatscherm aangeschaft waardoor de medewerkers veilig veters kunnen strikken en de schoen goed kunnen aanmeten bij de klant. Faber Sport geeft aan dat het lastig is om de klanten op gedrag aan te spreken. “Als iedereen zich hier aan de regels houdt dan kunnen wij open blijven en iedereen kan zijn aankopen blijven doen. We moeten politieagentje spelen.”
HET TEAM EN BESTUUR VAN KNOOPPUNT HEERENVEEN
WENST U PRETTIGE FEESTDAGEN EN WE KIJKEN UIT NAAR 2021, SAMEN MET U! Wij hopen u in het nieuwe jaar ook weer te mogen verwelkomen bij onze online sessies met thema’s zoals: Bouwen in Heerenveen, Gig Economy over trends in ZZP, Cyberveiligheid in uw bedrijf en Vrouwen & Ondernemen. Houd onze social media in de gaten voor een actueel overzicht van de evenementen.
WIJN & SPIJS
“Ook wij als ondernemer lopen risico”, meent de eigenaar van Specialiteitenhuys Wijn & Spijs aan de Pleinweg. “Ondernemen in deze tijd is toch wat anders dan voorgaande jaren. Het zorgt er voor dat je nog creatiever moet zijn, sneller moet schakelen en inspelen op de huidige situatie en dat is best een leuke uitdaging! Om het de klanten zo makkelijk mogelijk te maken kunnen ze bestellen via onze webshop, via mail, telefonisch of per app. Daarnaast bezorgen wij het ook nog. Wij hebben geen last van de maatregelen, we zijn juist dankbaar dat we dankzij deze maatregelen open mogen blijven! Natuurlijk vinden wij het jammer dat de dingen die ons werk juist zo leuk maken wegvallen. Denk hierbij aan uitbundige proeverijen in onze winkel of een uitpuilende winkel op een gezellige zaterdag, maar dat nemen we maar even voor lief.”
Meer weten? KNOOPPUNT HEERENVEEN • Burgemeester Kuperusplein 142, 8442 CJ Heerenveen • Tel: 0513 - 724 221 • www.kph.frl
26 LIFESTYLE TRENDS 2020
LIFESTYLE TIPS & TRENDS
ZES HEERENVEENSE SPECIALISTEN GEVEN HUN KIJK OP DE LAATSTE TRENDS OP HET GEBIED VAN BEAUTY, SPORT, INTERIEUR, REIZEN, KOFFIE, FOOD EN BOEKEN...
NYNKE DE VRIES Boekenliefhebber pur sang Boekhandel Binnert Overdiep - www.binnertoverdiep.nl
PETRA DE JONG Interieurstylist Interno Styling - www.internostyling.nl
MET EEN BOEK OP DE BANK Normaliter is december de maand van de feestjes en het bij elkaar komen. Nu we in december toch nog niet naar feestjes kunnen en tijdens de donkere dagen meer tijd thuis op de bank door moeten brengen, geef ik hier een aantal dikke-boeken-tips.
ODETTE HOLKEMA Zelfstandig Reisagent Your Travel - www.yourtravel.nl/odetteholkema
WAAN JE IN CANADA IN NATUURPARK TWEE OURTHES IN BELGISCH LUXEMBURG
‘Kwaad bloed’ van Robert Galbraith (alias J.K. Rowling, bekend van de Harry Potter boeken) is alweer het vijfde deel in de reeks rond privédetective Cormoran Strike en Robin Ellacott. Hierin worden ze gevraagd om een veertig jaar oude verdwijning op te lossen. Ze stuiten op aantekeningen van de eerste rechercheur met veel verwijzingen naar tarotkaarten en horoscopen, een psychopathische seriemoordenaar en onbetrouwbare ooggetuigen… Wederom heel beeldend geschreven en spannend tot het eind. Met ‘Han’ heeft Min Jin Lee na ‘Pachinko’ wederom een meeslepende roman geschreven over een, van oorsprong, Koreaanse familie. Dit keer geeft ze een inkijk in het leven van de Koreaans-Amerikaanse gemeenschap in New York. Een wereld vol vooroordelen en klassenverschillen, vol botsingen tussen ambitie en traditie en tussen het verlangen een eigen weg te kiezen en angst voor verlies van decorum en van de familie-eer. In ‘Het mysterie van kamer 622’ van Joël Dicker stort de hoofdpersoon van dit boek, een schrijver, zich op een onopgeloste moord die gepleegd is in het luxueuze Paleishotel in het Zwitserse Verbier, waar de schrijver op dat moment verblijft. Dit boek heeft weer alle ingrediënten die we van Joël Dicker gewend zijn.
UITBUNDIGE TRENDS Om op de hoogte te blijven van de laatste interieurtrends ga ik naar beurzen, lezingen en volg diverse trendwatchers. Begin december heb ik een masterclass ‘trends in interieur design & styling’ gevolgd van Monique van der Reyden (bekend van onder andere het TVprogramma Designdroom). Wat een heerlijk enthousiaste persoonlijkheid. Wanneer zij gepassioneerd de trends bespreekt, wil je dit ook gelijk gaan toepassen. Wat mij tijdens de lezing vooral is opgevallen, is dat de kleuren lila, mint en blauw terugkomen in het interieur, al is blauw een kleur die altijd blijft in welke nuance dan ook. Ook rondingen en golven zie je terug in meubels, stoffen en afwerkingen.
UITBUNDIGHEID OP DE JUISTE TIJD…
Hier duik je als in het hart van de Ardense natuur en met een beetje geluk spot je bevers, aalscholvers of ijsvogels. De langste wandeling van ruim vijftien kilometer is een pittige, waarbij je trappen beklimt en steile paden afdaalt en dat alles dwars door de ongerepte natuur. Zorg voor goede wandelschoenen en genoeg eten en drinken. Echte avonturiers kunnen hun tentje opzetten op de magische bivakplek Bivouac des Deux Ourthes.
Dit heeft natuurlijk effect op de natuur, die helemaal in de war is. Sommige planten bloeien nog of gaan voor de tweede keer bloeien, terwijl dat eigenlijk in het voorjaar moet gebeuren. Als een plant bloeit terwijl dat niet hoort, kost dat energie en zaad. De plant moet nu juist in rust zijn, om alle energie te sparen om dan in het voorjaar uitbundig te kunnen bloeien. In de natuur zijn steeds meer verschuivingen te zien en alles hangt met elkaar samen.
Lila tapijt Tretford
SHAMÉ KEESMAN Koffiegek, barista By-Kees - www.by-kees.nl Als er bijvoorbeeld een extra vroeg voorjaar is, komen de trekvogels in de problemen. Als ze aankomen is er geen voedsel meer voor hun jongen omdat de planten al eerder in bloei hebben gestaan. Een deel zal uitsterven en dat heeft dan weer effect op andere gebieden van de natuur.
Zo hangt alles aan elkaar. Vooral in deze tijd worden we ons daar steeds meer van bewust. En dat is goed… alles heeft gevolgen…
Voor een klant was ik op zoek naar een tapijt en viel mijn oog op dit mooie gekleurde tapijt van Tretford. Dan zie ik mogelijkheden om dit te gebruiken door de kleur, materiaal en vorm. Doe een keer iets anders en gebruik dit als bijvoorbeeld een wandbekleding. Je geeft hiermee je huis een upgrade, het oogt warm, sfeervol en chic en bovendien komt het de akoestiek ten goede. Veel is mogelijk. Denk gewoon een keer uitbundig!
Inspirerende feestdagen en veel woongeluk voor 2021
XXX KEES
WE HADDEN WAT TE VIEREN!
Afgelopen week bestond Mind2Run 12,5 jaar en hoewel een uitbundig feest er dit jaar niet inzit, wilden we het natuurlijk toch niet helemaal ongemerkt voorbij laten gaan. Maar hoe dan wel? Al tien maanden lang geven we een creatieve invulling aan de looptrainingen (en stiekem vinden we het nog leuk ook). Zo werd er tijdens de eerste lockdown ‘intelligent’ getraind via huiswerkopdrachten en ingesproken interval-audiotourtrainingen en wordt er momenteel in groepjes van twee of vier op
gespreide starttijden langs een vooraf uitgezet intervalparcours in het bos hardgelopen. Eigenlijk was het dan nog maar een kleine stap richting een Coffee-andTea-to-Go midden in het bos. Alle lopers die, ondanks de veranderde trainingsomstandigheden, trouw blijven komen hadden dat meer dan verdiend, vonden wij. Dus, klaar met de training? Warme koffie/thee en een traktatie van de jubilaris mee en hup, in anderhalvemeterpolonaise het bos uit. Toch nog een feestje!
ROOS SIEMONSMA Runningtherapeut en looptrainer. Mind2Run - mind2run.nl
MARGA WIEGMAN Runningtherapeut en looptrainer. Mind2Run - mind2run.nl
Fotobehang violet van Photowall.nl
Wanneer je hier door de bossen loopt rondom het stuwmeer van Nisramont, waan je je haast in Canada. De wandeling begint aan de stuw, le barrage de Nisramont, en je wandelt langs de oevers van de rivier de Ourthe.
Afgelopen november was de meest uitzonderlijke maand van de herfst, met opmerkelijk hoge temperaturen. Op sommige plekken werd zelfs 20 graden gemeten. Dit terwijl de temperatuur in deze maand ongeveer 11 graden hoort te zijn.
GROOTHEERENVEEN.NL
27
GET THE HOLIDAY LOOK
Het voelde alsof pakjesavond al in november begon. De training voor de nieuwe make-uplijn van Elina’s Salon was als een cadeau vol schitterende kleuren, prachtige producten en verzorgende ingrediënten. De dozen met alle spulletjes uitpakken en ze in de display zetten, als een kind in de speelgoedwinkel was ik. En nog steeds. Het allerleukste is dat inmiddels al zoveel cliënten zijn komen ‘proeven’ in de salon. Ik ga het gewoon hardop roepen: we hebben Jane Iredale in huis om iedereen te laten stralen! Jane Iredale heeft een simpele boodschap: “Mijn doel is het maken van make-upproducten die je er goed laten uitzien, die goed voelen en die goed zijn voor je huid.” Natuurlijke formules, dierproefloos, verzorgend: het past allemaal bij mij en mijn salon. Een non-stop feestgevoel heb ik sinds ik mezelf ermee opmaak. Wat ik graag met jullie deel, vandaar een feestelijke look voor de komende tijd.
Het is FEEST met hoofdletters, deze nieuwe make-up. Een cadeau dat iedereen verdient!
Op de foto zie je hoe er een foundation is gekozen die precies past bij de teint van de huid. De juiste kleur is belangrijk als de perfecte basis voor wat er volgt. Met een wenkbrauwpotlood zijn de wenkbrauwen bijgewerkt en in model gebracht, wat mooi blijft zitten door een tipje wenkbrauwgel. Champagnekleurige vloeibare oogschaduw licht de oogleden op tot aan de wenkbrauwen. Onmisbaar is een lijntje zwart of bruin oogpotlood aan de wimperrand, dat is vervaagd met het speciale eyelinerwenkbrauw borsteltje van Jane Iredale. Uit de lijn So Bronze bronzing powder geeft een donkere oogschaduwkleur het accent en als feestelijke toevoeging een glanzende variatie net onder de wenkbrauwen en bij de binnenste ooghoeken. Jane Iredale heeft een geweldige Lash Conditioner voor een verzorgend laagje op je wimpers. Daarna volgt de mascara die de wimpers verlengen en dikker maken.
ELINA ZELDENRUST Medisch schoonheidsspecialist Elina’s salon - www.elinassalon.nl
De So Bronze bronzing powder is hier ook gebruikt voor de contouren van het gezicht. Je ziet een lichte schaduwwerking onder de jukbeenderen, op de kaaklijn en het voorhoofd, doorlopend tot in de haarlijn. Op de jukbeenderen, vervagend naar de slapen, een fijne blush. Extra feestelijk is dit afgewerkt met een highlight op de toppen van jukbeenderen, neusbrug en cupidolijn. En ja, dan de lippen, die worden verwend! Na met een strakke lijn de contouren te hebben getekend, werden ze met het lippotlood helemaal ingevuld. De naam van het potlood is Saucy PlayOn en zo voelt het ook. Rijk en zacht. Daaroverheen een laagje gloss.
Thuiszorg, maardan dananders! anders! Thuiszorg, maar • • • •
• Persoonlijke Persoonlijke verzorging verzorging • Individuele Individuelebegeleiding begeleiding • Specialist Specialistinindementie dementie • Altijd Altijdeen eenzorgverlener zorgverlener die diebijbiju past u past
Zodat u langer thuis kunt blijven wonen!
Zodat u langer thuis kunt blijven wonen! Wij zijn er voor u vanaf 1 uur per week tot 24 uur per dag, 7 dagen in de week
Wij zijn er voor u vanaf 1 uur per week tot 24 uur per dag, 7 dagen in de week
Voor meer informatie, bel of mail: Voor meer informatie, bel of mail: 0512-222114 info.frieslandzo@homeinstead.nl 0512-222114 www.homeinstead.nl/friesland-zuid-oost info.frieslandzo@homeinstead.nl
www.homeinstead.nl/friesland-zuid-oost
BUITENWEG 11 - OUDEHORNE
VRAAGPRIJS: € 1.150.000 K.K.
DE POLE 1 - TJALLEBERD
ROERDOMPLAAN 53 - HEERENVEEN
VRAAGPRIJS: € 405.000 K.K.
VRAAGPRIJS: € 309.000 K.K.
HUIS
VERKOPEN? BEPAALT WAT JE BETAALT
Bij Makelaardij Friesland heb je een hoop te kiezen. We hanteren namelijk verschillende beloningsvormen. Naar welke gaat jouw voorkeur uit? Misschien heb je voorkeur voor bijvoorbeeld de ‘reguliere’ courtage, waarbij je ons een bepaald percentage van de koopprijs betaalt. Wil je liever van tevoren weten wat de kosten zijn? Kies dan voor een vast tarief.
WILLEM LODEWIJKLAAN 17 - HEERENVEEN
WEAZE 55 - ALDEBOARN
VRAAGPRIJS: € 625.000 K.K. VERKOCHT ONDER VOORBEHOUD
VRAAGPRIJS: € 247.500 K.K.
Kantoor Leeuwarden:
Kantoor Drachten:
058 244 91 00
0512 36 80 36
Kantoor Heerenveen:
Kantoor Sneek:
0513 23 21 80
0515 76 80 08
Of kies voor een resultaatafhankelijke courtage. Verkopen wij jouw huis boven de vraagprijs? Dan betaal je ons een percentage over het verschil tussen vraagprijs en uiteindelijke koopsom. Welke vorm van beloning je ook kiest, onze tarieven zijn altijd op basis van ‘geen verkoop, geen kosten’. Geen resultaat betekent dus geen kosten voor jou,100% no cure, no pay!
JIJ.FRL
&FIT
GEZOND
GROOTHEERENVEEN.NL
29
TEKST PATRICK VAN BEIJEREN // FOTO’S: ESTHER DE JONGE
BOUTZAMAR ABDELKADER
“IK BEN BLIJ DAT IK BEZIG BEN” Boutzamar Abdelkader, of Appie, zit ontspannen en met een lach op een schoolstoel in een klaslokaal van moskee El Fath aan de Amelandlaan in Heerenveen. Binnenkort wordt hij 69 en het afgelopen anderhalf jaar zet hij zich als vrijwilliger in voor verschillende organisaties. Hij staat in de keuken van wijkcentrum De As, maakt de boel ‘spic en span’ bij moskee El Fath en helpt mensen door klussen aan huis te doen. PENSIOEN NA 42 JAAR WERK Vroeger werkte Appie bij Rotocoat, een verzinkings- en coatingsbedrijf. Hij ging daarvoor naar Wolvega. 42 jaar lang heeft hij daar met veel plezier gewerkt. Toen werd het tijd voor pensioen. Appie wist niet wat hem overkwam; de structuur in de dagen verdween en hij bleef langer in bed liggen. Ook naar bed gaan werd steeds lastiger. Na ongeveer een jaar was hij het zat. Tijdens een gesprek werd hem gevraagd of hij vrijwilligerswerk wilde gaan doen en dat heeft hij met beide handen aangegrepen, toen is het balletje van plezier en bezig zijn weer gaan rollen. “Ik ben blij dat ik bezig ben”, vertelt Appie. Thuis zitten en niks doen zit er voor hem niet in. Als het eten op tafel staat gaat hij eerst de vaat doen. Niet door het in de vaatwasser te zetten, maar door met de hand af te wassen. “Mijn vrouw verklaart me voor gek”, zegt hij lachend, “maar ik wil geen vieze pannen in de keuken. Dan ben ik maar gek.” Dat bezig zijn zat er bij Appie al vroeg in. Als kind woonde hij in Tanger, aan zee, waar hij graag speelde. Zijn moeder vond dat heel gevaarlijk, maar dat hield hem niet tegen. Springen op de rotsen, zwemmen, vissen. Appie deed het allemaal. Hij is zelfs een keer aan zee blijven slapen. “Ik heb een mooie jeugd gehad”, zegt hij. Naast de zee herinnert hij zich ook nog de vogels die zo mooi konden zingen in de ochtend en de bloemen die overal stonden te bloeien. Vroeger waren er veel meer bloemen dan nu, volgens hem.
“APPIE IS ZEKER GEWEEST?” De Dracht en De Greiden zijn nu onherkenbaar met hoe het er vroeger uitzag. “De vooruitgang heeft wel wat gekost”, zegt Appie daarop. Hij is nu niet minder gelukkig dan vroeger. Wanneer het over zijn vrijwilligerswerk gaat, zegt hij: “Ik houd van mijn werk.” Vooral “het geouwehoer met andere mensen” vindt hij leuk. Samen plezier maken, mensen helpen en de waardering die hij krijgt maken het vrijwilligerswerk tot een gouden combinatie. Bij wijkcentrum De As stond hij voor de coronacrisis achter de bar en maakte hij de keuken schoon. Dat schoonmaken doet hij ook bij moskee El Fath, waar hij verder nog helpt met klussen en het tuinonderhoud doet. “Appie is zeker geweest?” en “Wat is het hier schoon!” zijn uitspraken waaruit blijkt dat zijn inzet erg gewaardeerd wordt. Maar schoonmaken is niet de enige manier waarop Appie voor waardering en een nette uitstraling zorgt. Hij helpt ook geregeld mee in de tuinen van bewoners. “Laatst nog bij een heel vriendelijke vrouw”, vertelt hij emotioneel. Deze 91-jarige vrouw had ontzettend veel achterstand in de tuin en behoefte aan hulp. Appie schoot te hulp en heeft tot
“ANDEREN ZITTEN OP DE TELEFOON OF ACHTER DE COMPUTER. IK KAN NIET STIL ZITTEN EN DOE VRIJWILLIGERSWERK.” het laatste blaadje de tuin opgeruimd. De vuilnisbak zat al vol, dus besloot hij de buren te vragen of hij hun vuilnisbak ook mocht gebruiken. Terwijl Appie dit vertelt is hij emotioneel. Hij vindt het mooi iets bij te kunnen dragen en de dankbaarheid die hij daarmee ervaart, doet hem goed.
GEWOON PROBEREN Vrijwilligerswerk doen betekent voor Appie dat hij nooit een dag niets hoeft te doen. Hij zegt zelf over dat bezig zijn: “Eigenlijk is het een verslaving.” Anderen zitten op de telefoon, of achter de computer. Maar Appie is bezig; ook als hij niet met vrijwilligerswerk bezig is. Hij wandelt,
fietst, praat met mensen en is gewoon bezig. Zelf is hij niet zo van moderne media; Teletekst gebruikt hij om op de hoogte van de wereld te blijven, maar verder leeft hij vooral in de fysieke wereld. Aan mensen die vrijwilligerswerk overwegen wil Appie vooral vragen het gewoon te proberen. Het is, volgens hem, veel beter dan niets doen, levert waardering op en je kunt plezier maken met andere mensen. Verder wil hij nog kwijt aan de mensen van Heerenveen dat hij de mensen vriendelijk vind en van Heerenveen houdt; of je nou zwart of wit bent, samen lachen is het belangrijkste.
Boutzamar Abdelkader ‘Appie’ in de moskee El Fath
BEDDERIE DE BOER
SlaapZeker2021 Ook in
Goed slapen is gezond. Wanneer je ‘s ochtends uitgerust wakker wordt ben je de rest van de dag lekker fris, creatief en vol energie. Goed slapen is net zo belangrijk als een goede voeding en voldoende lichaamsbeweging. Het verbetert de kwaliteit van je leven. Bij ons vind je alles op het gebied van slapen. Dit gaat van inspiratie en deskundig advies tot een ruim assortiment artikelen die je meteen kan shoppen, zo kun jij je volledig richten op het genieten van een comfortabele nachtrust.
Uniek slaapgedrag inzicht met SlaapID thuismeting
Deskundig en onafhankelijk advies
Jouw persoonlijke slaapoplossing op maat
Uitstekende slaapgarantie en slaapservice
heerenveen // GEZOND&FIT
GROOTHEERENVEEN.NL
31
OOGPROBLEMEN BIJ JEUGD DOOR VEELVULDIG LEZEN EN SCHERMEN KIJKEN
BIJZIENDHEID, HET MODEPROBLEEM VAN NU? In deze tijd zijn smartphones, tablets en andere schermen niet meer weg te denken uit de dagelijkse activiteiten. Vanwege het COVID-19 virus zitten we waarschijnlijk meer dan ooit met onze neuzen in de schermen. Zeg eens eerlijk, hoe vaak kijk jij naar een scherm? Scrollen door je Instagram-tijdlijn, een paar series kijken op je tablet. Maar wat kunnen de gevolgen zijn? Veel lezen of op schermen kijken in je jeugdjaren geeft een grotere kans op bijziendheid. Als je bijziend bent, kun je veraf niet goed zien en heb je een min-bril nodig. De medische term voor bijziendheid is myopie. Inmiddels is 50% van de twintigjarigen bijziend. Ongeveer 6% daarvan wordt hoog bijziend, waarvan één op de drie kans heeft om slechtziend te worden en mogelijk niet meer kan lezen.
De belangrijkste factor voor het ontstaan van myopie is erfelijkheid in combinatie met leefstijl. “Een lichte myopie is natuurlijk helemaal niet ernstig, met een bril of contactlenzen kun je weer gewoon goed ERFELIJKHEID zien. Waar het EN LEEFSTIJL om gaat zijn BELANGRIJKSTE de kinderen met FACTOREN VOOR K HA een hoge myopie. BIJZIENDHEID VIN GA, O RTH OPTIST Dan moet je denken Veelvuldig naar schermen aan sterktes hoger dan min zes kijken kan ervoor zorgen dat een (S-6,00). Je hebt hierbij een lange beginnende bijziendheid (myopie) oogaslengte,” vertelt Jannemiek. bij kinderen sneller toeneemt, “Een normaal oog is ongeveer 23,5 vooral wanneer er in de familie millimeter lang. Een hoog myoop (hoge) myopie voorkomt. Hoe oog is 26 mm lang of zelfs nog groot is nu het probleem en welke langer. Bij een hoog myoop oog factoren spelen een rol? Janneke zijn de lagen van het netvlies legt uit: “Bij myopie dunner waardoor je op latere is het oog te lang leeftijd meer kans hebt doorgegroeid, om een oogafwijking waardoor te ontwikkelen. Onder het beeld andere netvliesloslating, niet op het glaucoom, macula netvlies valt, degeneratie, staar op maar ervoor. jonge leeftijd en bloedingen Hierdoor kun KE FO in het netvlies kunnen de je niet goed meer NK ,ORT H OPTIST ernstige gevolgen zijn.” in de verte zien, zoals naar het digibord op school of naar de tv. Dit corrigeer je GA TOCH LEKKER met een min-bril. We zien de BUITEN SPELEN laatste jaren het percentage “Een scherm op zich is niet slecht, bijziende kinderen toenemen. het gaat om alle activiteiten Daar speelt de veranderende waarbij je dichtbij kijkt, zoals lezen, leefstijl zeer waarschijnlijk een rol tekenen en huiswerk maken. Wel in; kinderen gaan tegenwoordig denk ik dat een beeldscherm de minder naar buiten en hebben aandacht van een kind veel langer activiteiten waarbij hun ogen kan vasthouden dan bijvoorbeeld gericht zijn op iets dichtbij. een boek”, geeft Janneke aan. Het Denk aan telefoons, tablets, is dus zaak om daar op tijd bij te computers, maar ook boeken.” zijn en actie te ondernemen. “Het gespecialiseerd in de stand en samenwerking van de ogen en de ontwikkeling van het zien bij kinderen. Als orthoptist onderzoeken en behandelen ze onder anderen mensen die scheelzien, dubbelzien of een lui oog hebben.
M
IE
NE
• d e ontwikkeling van het zien bij kinderen; • scheelzien; • brilafwijkingen; • dubbelzien; • amblyopie (lui oog); • hoofdpijn en/of leesklachten.
ADVIES OVER SCHERMTIJD
JA N
De orthoptist is een paramedicus die zich bezighoudt met een specifiek gedeelte van de oogheelkunde. Orthoptie betekent letterlijk ‘recht kijken’. De orthoptist onderzoekt en behandelt zowel kinderen als volwassen, en is gespecialiseerd in:
De risico’s op myopie zijn bij kinderen ernstiger dan bij volwassenen. “Dat komt door de groei waar kinderen nog in zitten”, legt Jannemiek uit. “Bij volwassenen kan het langdurig nabij kijken klachten geven, maar verslechtert het zien niet definitief. Als kinderen langdurig nabij kijken merken zij meestal niet zoveel klachten, maar hierdoor kan wel de lengte van het oog toenemen, waardoor de myopie kan verergeren. Als er in de jeugd hoge myopie ontstaat, geeft dat vervolgens op latere
NE
BIJ DE ORTHOPTIST
KINDEREN LOPEN MEER RISICO
JA N
“Te lang naar je smartphone of tablet kijken vergroot mogelijk de kans om slechtere ogen te krijgen. Maar dat geldt ook voor boeken lezen en andere activiteiten waarbij je te lang dichtbij kijkt,” zegt Janneke Fonk. Zij is samen met Jannemiek Havinga orthoptist op de polikliniek Oogheelkunde van ziekenhuis Tjongerschans. Janneke en Jannemiek zijn
te remmen zijn het dragen van bepaalde typen contactlenzen of het gebruik van atropine druppels.”
• Hanteer de 20-20-2-regel. Zorg dat je kind na 20 minuten op een telefoon, tablet of boek een pauze houdt van 20 seconden. Stimuleer dat je kind elke dag 2 uur buiten is. • A ls je langer bezig wilt zijn met een nabij activiteit: kijk na 30 minuten even 1 minuut veraf en daarna weer nabij. Herhaal dat elke 30 minuten. • Geef de voorkeur aan tv-kijken boven kijken naar je tablet die je in je handen houdt. Meer afstand is beter.
veranderen van de leefstijl van het kind is daarbij heel belangrijk. Beperk voor je kind de tijd dat ze activiteiten doen waarbij ze veel dichtbij kijken en ga lekker naar buiten. Veel studies tonen aan dat buiten zijn in het daglicht de groei van bijziendheid kan remmen. Buiten is er vijftien keer meer licht dan binnen. Licht zorgt ervoor dat het netvlies het stofje dopamine aanmaakt. Dit stofje remt de groei. Het grootste effect heb je als je twee uur of meer per dag buiten bent. Andere bewezen effectieve methodes om de toenemende lengte van het oog bij kinderen
leeftijd risico op oogafwijkingen waardoor slechtziendheid kan ontstaan. Daarom is het belangrijk om al vroeg in actie te komen.”
BLAUW LICHT “We krijgen ook wel eens de vraag of het blauwe licht dat schermen uitstralen schadelijk kan zijn voor de ogen. Het schadelijke effect daarvan is niet aangetoond. Er bestaan ‘blauwfilterbrillen’, maar met name bij kinderen raden we het dragen van zo’n bril af, omdat er nog teveel onduidelijkheid is over het effect op de groei van kinderogen.”
POLIKLINIEK OOGHEELKUNDE Ziekenhuis Tjongerschans heeft een polikliniek Oogheelkunde. Hier worden patiënten onderzocht en behandeld op aandoeningen aan het oog en alles wat daarbij hoort. Na een verwijzing van de huisarts kun je hier terechtkomen. Als er klachten zijn die te maken hebben met de samenwerking tussen de ogen dan kom je bij de orthoptist. Meer informatie vind je opop de website: www.tjongerschans.nl/oogheelkunde.
u
2020 • 2021 tweede acte 2021
n e o eiz
s r e t a e h t t e h U .nl n N a r v r e l e e e t v e a r e d e s h e 2 Re huist t e t H s o p . w ww
CULTUUR
&UITGAAN
GROOTHEERENVEEN.NL
33
NOG MEER GALERIEËN EN ‘ONZE MUSEA’
STEUN JIJ ONZE LOKALE CULTUUR?
MUSEUM HEERENVEEN MUSEUM GALERIE HEERENVEEN
MUGA
Museum Galerie Heerenveen, oftewel MUGA, vind je op de begane grond van Museum Heerenveen. Er is werk te zien én te koop van toonaangevende kunstenaars op het gebied van hedendaagse kunst. De museumgalerie is laagdrempelig en gratis te bezoeken tijdens openingstijden van Museum Heerenveen.
Museum Heerenveen heeft een groot enthousiast team met vier medewerkers en ruim zestig vrijwilligers, van pas afgestudeerden tot gepensioneerden. Samen werken zij hard aan ‘het verhaal van Heerenveen’, om dit verhaal te bewaren, uit te breiden en toegankelijk te maken voor een breed publiek.
VERWACHT IN 2021: Kosmotronik van Harry Arling. De basis voor een nieuwe Kosmotronik is altijd een plastic item dat bijvoorbeeld ooit een huishoudelijk apparaat was. Arling ontwerpt een Kosmotronik helemaal opnieuw en in plaats van zich beperkt te voelen door met bestaande materialen te werken, recyclet hij het afval tot kunst. Het bouwen van een Kosmotronik is een avontuur van begin tot eind.
IN 2021 TE ZIEN: De kwetsbare natuur, t/m 7 maart 2021. De natuur kan op veel manieren kwetsbaar zijn. Toch is de kwetsbaarheid niet altijd kommer en kwel. Vanuit de kwetsbaarheid kan veel moois ontstaan. Het kwetsbare is door de beste Friese natuurfotografen vastgelegd en te zien in deze tentoonstelling. De tentoonstelling is gemaakt in samenwerking met de Vereniging voor Natuurfotografen-Friesland (VNF-F). De vereniging vindt het van belang regelmatig naar buiten te treden om anderen te laten zien wat de natuur aan moois nog steeds te bieden heeft.
MINCKELERSSTRAAT 11, HEERENVEEN
MINCKELERSSTRAAT 11, HEERENVEEN.
GALERIE KUNSTLOKAAL №8 In de voormalige J.B. Kanschool Jubbega-Schurega runnen Birgit Speulman en Marcel Prins al jaren vol passie Kunstlokaal №8. Meerdere keren per jaar realiseren ze spannende duo-tentoonstellingen die een dialoog aangaan. In 2021 zijn ze alweer toe aan hun 53e expositie. SCHOTERLANDSEWEG 55, JUBBEGA-SCHUREGA
MUSEUM BÉLVÈDERE Museum Bélvèdere in Oranjewoud is het eerste museum voor moderne en hedendaagse kunst in Friesland. Het museum toont een collectie kunstwerken van belangrijke Friese schilders als Jan Mankes, Thijs Rinsema, Tames Oud, Gerrit Benner, Boele Bregman, Willem van Althuis en Sjoerd de Vries, maar laat daarnaast ook werken van geestverwanten uit binnen- en buitenland zien.
ALDHEIDSKEAMER
GALERIE/ATELIER
In Aldheidskeamer Uldrik Bottema in Aldeboarn kunt u een reis maken door de geschiedenis van dit eens zo belangrijke dorp. Met zijn open verbinding via Boorne en Middelzee naar de Waddenzee en Noordzee werd er door de Boarnsters goed handel gedreven.
Sinds zomer 2019 is galerie/atelier Acanthus van Klaes en Doet Posthuma in Akkrum te vinden. Het bedrijf bestaat al meer dan vijftig jaar op diverse locaties. Volgens eigen zeggen: “Ik woe dit efkes bij jim ûnder de oandacht bringe, ek omdat myn dekoraasje en restauraasje-atelier yn Nederlan dochs wol bysûnder is.”
ULDRIK BOTTEMA
Speciale aandacht krijgen nationaal en internationaal bekende figuren als de Friese vrijheidsstrijder Janco Douwama (1482-1533) en de biologen Franciscus Holkema (1841-1870) en Klaas Bisschop van Tuinen (1840-1905). Ook zijn er maquettes van de voormalige Pancratiuskerk (1200-1752) en de Andringastate (1786-1894) te zien. Op de bovenverdieping is een speciale vitrine ingericht voor Paulus Folkertsma (1901-1972), de schoolmeester/componist. Ook hangt hier het Guozeroer (Ganzenroer of Engels kanon geweer) waaraan de Friese volksschrijver Rink van der Velde (1933-2001) zijn laatste roman heeft gewijd. WAECHSTEGE 1, ALDEBOARN
ACANTHUS
In het verleden heeft Klaes aansprekende projecten gedaan. Denk hierbij aan grote decoraties in schepen van de Holland-Amerika lijn, restauraties van kerkdecoraties én de restauratie van het Eise Eisinga Planetarium. Ook heeft Klaes inmiddels al duizenden (Friese) klokken beschilderd en/ of gerestaureerd. Daarnaast is Klaes actief als kunstenaar en heeft hij onder andere een serie schilderijen gemaakt van niet meer bestaande states en stinsen. Hij ziet het als zijn plicht om het Fries cultureel erfgoed steeds onder de aandacht te brengen. HEECHEIN 50, AKKRUM
VERWACHT IN 2021: Olphaert den Otter - ‘Aarde en Wereld’, t/m 31 januari 2021. In deze tentoonstelling staat de verhouding tussen mens, wereld, natuur en aarde centraal. In uiteenlopende schilderijenreeksen verbeeldt Olphaert den Otter (1955) de gevolgen van menselijk handelen op zijn leefomgeving. Marijn de Jong - ‘Greiden’, t/m 31 januari 2021. ‘Greiden’ (Fries voor weilanden en graslanden) is de titel van de nieuwe road movie over het Friese landschap van fotograaf Marijn de Jong (1975). Gedurende 16 minuten is er het turen naar een immer veranderende horizon en het luisteren naar de geluiden, voortgebracht door de mens, de dieren en de elementen. ORANJE NASSAULAAN 12, HEERENVEEN
LOCKDOWN IN VERBAND MET DE HUIDIGE CORONA-MAATREGELEN ZIJN ALLE MUSEA EN GALERIES GESLOTEN TOT 19 JANUARI 2021.
HET LAATSTE NIEUWS UIT JOUW REGIO LEES JE OP: WWW.GROOTHEERENVEEN.NL
Kuiper Verzekeringen. Voelt als familie.
De krant is gewoon leuker! Uw krantendrukker sinds 1882
ADRES Werktuigenweg 9 8304 AZ Emmeloord
POSTADRES Postbus 1029 8300 BA Emmeloord
T W E
+31 (0) 527 630 200 hoekstrakrantendruk.nl info@hoekstrakrantendruk.nl
kuiperverzekeringen.nl
De Minsken fan Hoekstra wolle jimme bedanke! We bedanken al onze opdrachtgevers voor jullie keuze voor Hoekstra dit jaar! Of het nu gaat om verhuizen, distributie of warehousing, ook volgend jaar staan we graag weer voor u klaar. Wy winskje jimme allegearre in sรปn, lokkich, mar foaral in normaal 2021!
hoekstrasneek.nl
heerenveen // CULTUUR&UITGAAN
GROOTHEERENVEEN.NL
35
TEKST EN BEELD JANITA BARON
een nieuwe blik op…
DE BIBLIOTHEKEN IN AKKRUM EN JUBBEGA
“HET SCHEPT EEN BAND DAT WE ALLEBEI EEN KLEINE BIBLIOTHEEK HEBBEN!” Toevalligerwijs hebben Jetty van Delden en Jan Roeper op dezelfde dag afgesproken om te vertellen over ‘hun’ kleine bibliotheken als het nieuws over de sluiting van de kleine bibliotheek van Hardegarijp naar buiten komt. “De klanten vragen ons ook wel eens: ‘Blijven jullie wel bestaan?’ Het is belangrijk dat er een goede spreiding van bibliotheken is om toegankelijk te blijven voor iedereen. Vooral ook met de nieuwste invulling van de bibliotheek, het Informatiepunt Digitale Overheid, IDO.” Tijd dus om meer te leren over het werk in de bibliotheek. Akkrum is een heel gemoedelijk dorp, betrokken, en er wordt veel georganiseerd. “Bibliotheek Akkrum maakt nu onderdeel uit van de kunstwandelroute”, vertelt Jetty van Delden (55) vol trots. Voor haar is de bibliotheek echt haar plek. Ze runt de bibliotheek, net als Jan in Jubbega, in haar eentje. En dat doet ze inmiddels alweer zes jaar met heel veel plezier. Jetty komt oorspronkelijk uit Sneek, en werkte jarenlang in de bibliotheken van Boarnsterhim. Daar kreeg ze ook het aanbod om haar vrachtwagenrijbewijs te halen zodat ze én chauffeur én bibliothecaris op een bibliobus kon zijn. Na de gemeentelijke herindeling van 2014 bleef haar collega in Grou en kreeg Jetty Akkrum. “Ik ben eigenlijk gewoon cadeau geschonken aan de bibliotheek in Heerenveen.”
Heerenveen versus Akkrum/Jubbega “Het schept een band dat we allebei een kleine bibliotheek hebben”, volgens Jetty. Jan Roeper (62) werkt voornamelijk in Jubbega, maar valt ook in als Jetty met vakantie is. Daarnaast werken ze allebei in de vestiging in Heerenveen om de overige uren in te vullen. Beide kleinere bibliotheken zijn namelijk maar beperkt open. Jan Roeper: “Nadat ik een paar keer ingevallen heb, werk ik sinds 2005 altijd in Jubbega. Ik heb het er enorm naar mijn zin!” Zo geniet hij enorm van het enthousiasme van de vrijwilligers van Dokumintaasjesintrum Jobbegea-Skuorregea-Hoarnstersweach en is hij blij dat inwoners die moeite hebben met taal geholpen worden in het Digitaalhuis. Jan Roeper
“Wij kennen vrijwel al onze klanten in Jubbega en Akkrum heel erg goed, dat is in Heerenveen lastiger omdat er veel meer leden zijn natuurlijk”, meent Jetty. Jan vult aan: “Wij zijn een openbare gelegenheid, iedereen is welkom in de bibliotheek. Dat betekent ook dat hier heel veel verschillende mensen over de vloer komen. De één wil rustig de krant lezen, de ander achter de computer, de derde komt voor een cursus en weer iemand anders heeft informatie nodig.” Jetty geniet er enorm van als kinderen hulp nodig hebben bij werkstukken en boekbesprekingen.
Droombaan Jetty vindt dat ze één van de leukste banen heeft, ze wordt er oprecht blij van. “Ik heb mijn droombaan!” Ze vertelt hoe ze als kind met het hele gezin in de auto stapten om één keer per drie weken naar de bibliotheek in Sneek te gaan. “Als ik daar was wist ik: hier wil ik later werken. Ik was ontzettend gek van lezen. Na de havo volgde ik daarom de bibliotheekopleiding in Groningen.” Na deze opleiding, de bibliotheek- en documentatieacademie (BDA), volgden er banen bij CBD in Leeuwarden en de universiteitsbibliotheek in Groningen. Naast het werk blijkt Jetty super sportief: ze heeft marathons gelopen, doet nu nog aan recreatief hardlopen, fietsen, wandelen, ze heeft geroeid én ze gaat graag naar de sportschool.
Wat kun je verwachten in de bibliotheken in Akkrum en Jubbega? •
IDO: Informatiepunt Digitale Overheid vanaf 1 januari 2021. Locatie: Akkrum.
•
ijexamen: gratis oefenen voor R de theorie van het rijexamen. Locatie: Akkrum.
•
igi Taalhuis: het leren van D de Nederlandse taal aan laaggeletterde volwassenen en het verbeteren van computervaardigheden. Locatie: Akkrum, Jubbega.
•
Klik & Tik: gratis computercursus voor beginners. Locatie: Akkrum, Jubbega.
•
ationale voorleesdagen: N stimuleren van - en activiteiten rond - voorlezen aan kinderen. Locatie: Akkrum, Jubbega.
•
CoderDojo: jongeren tussen 7-17 jaar leren programmeren, websites bouwen, apps ontwikkelen en programma’s en games maken. Locatie: Akkrum, Jubbega.
•
Dokumintaasjesintrum Jobbegea-SkuorregeaHoarnstersweach: Historisch Informatie Punt (HIP) voor het vastleggen en behouden van lokale geschiedenis. Locatie: Jubbega.
•
Kinderboekenweek: verschillende activiteiten. Locatie: Jubbega.
•
Fablab: ontwerpen, 3D-printen, inspiratie opdoen en kennis delen. Locatie: Jubbega.
Jetty van Delden
Ook Jan heeft deze BDA-opleiding gevolgd en beaamt dat dit zijn droombaan is. “Ik heb altijd rond de twintig uur gewerkt, omdat ik het wilde combineren met de muziek. Ik ben drummer en speel nog altijd elke dag minimaal twee uren. Na ‘operatie schuimkraag’ (van de Belastingdienst, red.) vielen helaas steeds meer kroegoptredens weg, dus toen was het wel fijn om er een baan naast te hebben!” Al blijkt al snel dat Jan niet veel nodig heeft. Jan Roeper komt uit Witmarsum bij Bolsward en is destijds met zijn ouders meeverhuisd naar Heerenveen, toen zijn vader directeur van Thialf werd. Jan is altijd bij zijn ouders blijven wonen en dat komt nu, nu ze meer hulp nodig hebben, goed uit. “En eerlijk is eerlijk, als je thuis woont heb je weinig kosten”, zegt Jan met een grimas op zijn gezicht.
Informatiepunt digitale overheid Vanaf 1 januari 2021 komt er in alle bibliotheken een informatiepunt digitale overheid. “De overheid is helemaal gedigitaliseerd. Wij zijn er voor de burgers die daar wel wat hulp bij kunnen gebruiken”, zegt Jetty. “De bibliotheek is een laagdrempelige plaats om binnen te stappen. Inmiddels zijn wij en al onze collega’s opgeleid om iedereen in de basis te kunnen
helpen met hun vragen. Ik vind het best een verantwoordelijkheid”, geeft ze toe.
Moet je lid van de bibliotheek zijn, om gebruik te maken van deze nieuwe dienst van de bibliotheek? Jetty: “Zolang je niks mee naar huis neemt, hoef je geen lid te worden. Je kunt hier uren zitten lezen zonder een cent te betalen.” Ze besluit ons gesprek met een welgemeend: “Eigenlijk zijn wij een hele mooie instelling.”
OPENINGSTIJDEN BIBLIOTHEKEN AKKRUM EN JUBBEGA Bibliotheek Akkrum Boarnswâl 15, Akkrum
Bibliotheek Jubbega Ericalaan 20, Jubbega
In verband met de corona-lockdown zijn de bibliotheken momenteel gesloten. Tussen 21 december en 19 januari zijn de bibliotheken alleen open om boeken af te halen! Zie ook de website: www.bmf.nl
36
NUMMER 12 • 2020
HET VERHAAL VAN HEERENVEEN
HET NANNEWIID EN HET HASKERWIID Zo rond de 14e eeuw werd in Vlaanderen een nieuwe turfwinmethode ontwikkeld, het zogenaamde ‘slagturven’, ook wel ‘turftrekken’ genoemd. Met behulp van een baggerbeugel, een soort schepnet met een lange steel tot wel acht meter lang, werd het veen tot op de zandgrond afgegraven. Nat veen dat was aangestampt werd ‘sponturf’ genoemd. Deze methode verspreidde zich in de 16e eeuw richting Brabant tot aan Noordwest-Overijssel, van waaruit de Gietersen (inwoners van Giethoorn en andere plaatsen uit de Kop van Overijssel) deze methode meenamen naar onder andere de grietenij Haskerland.
Baggeren met de beugel
Het was een enorme uitkomst omdat er steeds minder gronden beschikbaar waren om met de tot dan toe bekende methode, het turfsteken, te ontginnen. Met slagturven konden de arbeiders tot een diepte ver onder de grondwaterspiegel het veen winnen. Het bracht financiële voorspoed voor de landeigenaren. In 1745 ontstonden epidemieën van besmettelijke veeziekten, die leidden tot 70% sterfte van de Friese veestapel. Voor de boeren waren dit moeilijke tijden. Velen werden gedwongen hun land te verkopen. Land dat daardoor beschikbaar werd voor vervening. Zo ook in Haskerland. Het bevolkingsaantal groeide in deze grietenij tussen 1748 en 1796 van 2491 naar 3888. Een duidelijk teken van economische opgang. Het toegepaste slagturven leidde echter tot
Opening van het recreatiezwembad Nannewiid in 1926
‘Het verhaal vanHeerenveen” is mogelijk gemaakt door:
grote veranderingen in het landschap, niet alleen in Haskerland, maar in heel Nederland. De afgegraven landerijen kwamen onder water te staan. Deze waterplassen werden petgaten of trekgaten (naar de trekbeugel) genoemd en konden flink groot worden. In een tijdsbestek van zo’n vijftien jaar veranderde Oudehaske en omgeving in een waterlandschap. De omstandigheden rondom Oudehaske waren gunstig voor vervening. De turf lag niet te dicht, maar ook niet te diep onder het zand, wat het afgraven met de baggerbeugel relatief gemakkelijk maakte. Door het slagturven ontstonden het Haskerwiid en het Nannewiid. Het Haskerwiid ligt ten noorden van de Veenscheiding en het Nannewiid ten zuiden van de Veenscheiding. In de volksmond worden
Zeilboten op Nannewiid (Christiaan Weyer)
Schaatsen en ijszeilen op Nannewijd
beide vaak Nannewiid genoemd. De Veenscheiding is de vaart die voor het vervoer van de turf werd gebruikt. Het Nannewiid is nooit een vaarweg van betekenis geworden. Ook nu is het meer berucht vanwege haar ondiepte die vaak niet verder dan een meter reikt. Voordeel is dat er in de winter vrij snel geschaatst kan worden na een paar nachten flinke vorst.
Het Nannewiid heeft zich door de eeuwen heen ontwikkeld tot een uniek natuurgebied waar het moerasviooltje, de kleine valeriaan en het driekantig waterblad bloeien op kleine veenmosgebieden. Er zijn unieke vogelsoorten te vinden zoals de bruine kiekendief, de havik, de porseleinhoen, de wielewaal, de snor en de ijsvogel. Dit historische landschap is zeker de moeite van een bezoek waard.
Veenscheiding vanaf bruggetje bij het Nannewijd met gezicht op Heerenveen: in de verte Heerenhage en de Muntflats
MUSEUM HEERENVEEN Minckelersstraat 11 8442 CE Heerenveen www.heerenveenmuseum.nl
MET DANK AAN: Werkgroep Oud Heerenveen www.werkgroepoudheerenveen.nl
heerenveen // CULTUUR&UITGAAN Eelke Lok is geboren en getogen in Drachten. Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al bijna veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele no-nonsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten...
GROOTHEERENVEEN.NL
37
NUVERAARDIGE FERHALEN ÚT DE GEMEENTE HEARRENFEAN
De vinger op de zere plek! Reageren? Stuur dan een email naar: eelke.lok@ziggo.nl
Discussie Het moet een dikke twintig jaar geleden zijn. Misschien nog wel langer terug. Ik was gebeld door de gemeente Heerenveen of ik een discussie in het gemeentehuis wilde leiden. Tuurlijk. Maar blijkbaar luisterde ik verder niet zo heel goed; alleen datum en aanvangsuur stonden in m’n agenda. En ik wist vaag dat het zou gaan over dat de ambtenaren vier uur per week korter gingen werken, cao-afspraak, maar dat de wethouders wilden dat niemand dat zou merken. Ik schrok me het lazarus. Discussies leiden waren voor mij altijd een verbinding te zijn tussen de zaal aan de ene kant, en de belanghebbenden, verantwoordelijken of politici aan de andere kant. Maar die waren er niet. Enkel in de zaal 400 ambtenaren, die mij zeer afwachtend aankeken. Veroordeeld tot een discussie over dat ze vier uur harder of effectiever zouden moeten werken. Geen burgemeester, gemeentesecretaris, raadslid of afdelingshoofd. Ik was gruwelijk alleen. Eén ambtenaar had een aantal papieren voor zich liggen. Dat doen dwarsliggers vaak; dus daar begon ik mee. En langzamerhand trokken sommigen even een wenkbrauw omhoog; dat werden de volgenden. Het was moeizaam, maar heel langzaam kwam het los. En aan het eind van het uurtje staken sommigen al enthousiast de handjes omhoog: als we nu eens… Of dat goed of slecht was weet ik niet meer. Ik heb ook nooit gevraagd of ze er in geslaagd waren die vier uur per man in te halen. Ik weet enkel nog dat ik met het zweet klotsend onder oksels naar huis reed.
Yn de Krústsjerke op it Hearrenfean koene in protte minsken in feilich ûnderkommen fine.
DE WETTERSNEEDRAMP FAN 1825 Yn de moannen desimber en jannewaris fan it jier 1825 stie der in oanhâldende stoarm út it súdwesten. Dêrtroch wie der in soad wetter yn de rjochting fan de Noard- en Eastsee opstood. Dat hie fan gefolgen dat der foar Fryslân in needlottige floed opsetten kaam. Yn de Súdersee kaam it wetter troch de noardwesterstoarm hieltiten heger en dêr wiene de diken net op berekkene. De earste twa dagen fan febrewaris wiene útsûnderlik sacht en wie de wyn lizzen gien, om yn de rin fan de tredde febrewaris wer oan te boazjen, earst út it súdwesten en letter út it noardwesten, wêrtroch’t in enoarme poarsje wetter nei de Fryske kust dreaun waard. Yn de diken fan de Súdersee tusken de Lemmer en Skoattersyl ûntstiene trettjin trochbraken en foaral Lemsterlân, Weststellingwerf en West-Skoatterlân waarden swier troffen. Tûzenen wenningen stoarten yn en tûzenen stiks fee binne dêr by omkaam. In grut oantal minsken ferkearden yn deadsneed. Hjir folget it relaas fan Epke Roos van Bienema, dy ‘t wenne oan de Schans op it Hearrenfean. “Yn de nacht fan freed 5 febrewaris waard ús heit, Fokke van Bienema, wekker makke troch in pear manlju út Skoat mei it berjocht dat it wetter hieltiten heger kaam en dat hja bang wiene dat de seediken it miskien net hâlde soene. Fokke klaaide him oan en mei de hege wetterlearzens
Ik moest er weer aan terugdenken toen ik de woorden van burgemeester Tjeerd van der Zwan las. Dat je als gemeente er voor moet strijden om je met hart en ziel in te zetten voor de burgers van de gemeente. Dat het werk van de gemeente gericht moet zijn op het belang van de burgers, want dat is ook het belang van de gemeente. Mooie woorden. En gelukkig zijn ze al bezig met de structuur op diverse afdelingen, om dat ook waar te kunnen maken. De discussie er over hebben ze blijkbaar al gehad. Toch benieuwd hoe ze dat hebben gedaan… It donker jowt it oerstreamde gebied oan
oan gie it nei Skoat ta. By de tsjerke stie de dyk al ûnder wetter en rûn it al oer de learzens. Yn oerlis mei Jacob van der Laan, prokureur fan de rjochtbank en in pear frijwilligers, waard besletten om mei in boat nei Skilderij fan Dirk Piebes Sjollema. De baarch is goed sichtber yn de boat de polder de Lytse Meenthe ûnder Aldeholtwâlde te farren, om sa nedich de bewenners dy’t dêr noch op de souders minsken te rêden. Se hiene allinne mar de húshâlden fan brea te fersjen. Yn ferskate beskikking oer in hea-pream en noch in húzen binne doe it wetter sakke wie noch lyts roeiboatsje. By it earste boerespultsje spjirrrings oantroffen. De lânbougrûn om fan Feddes dêr’t se foarby kamen wie de it Hearrenfean hinne koene se pas nei tsien hûshâlding nei de souder flechte, se hiene jier wer brûke omdat it bedoarn wie troch it ek noch in skiep meinommen nei boppen sâlte wetter en der kaam boppedat in neare ta. De hûshâlding waard mei it skiep yn de stank ôf. skuorre boppe op it hea hevele. De boerinne, dy’t op alle dagen rûn, is doe yn it hea De helpferlienings kollekte brocht in befallen, dat is dus goed ôfrûn. geweldich bedrach oan jild op. Kening Willem I joech f 100.000,- en de keninginne f 10.000,-. De prins en prinses tegearre Doe’t de muorren fan de âld skuorre it drigen te bejaan, hat ús heit foarsteld om nei f 30.000,-. Prins Frederik f 8.000,-, Alexander de Grutte Meenthe te farren nei de buorkerij I, keizer fan Grut Ruslân f 100.000,-. De fan boer De Ree, dy’t wat heger lei. Se hiene kening hat ek noch f 16.000 ,- skonken ek noch in tsjokke baarch rêden fan it oan provinsjale kommisjes. De provinsjale fersûpen, dat dy moast ek mei de pream yn. kommisje Noard-Hollân brocht f 208.408,Dy’t efteryn siet hie in anker yn syn hannen; op en Amsterdam f 100.549,-. Totaal wie der dan koene se dat útsmite as it wetter yn de f 2.133.269,- ynkaam, in protte jild foar dy tiid. pream kaam en se eazgje moasten. By boer De Ree koene se allegearre ûnderdak fine en Yn it Heerenveen Museum op it krigen se iten en drinken by dy gastfrije boer. Hearrenfean hinget in skilderij dat yn Dêr ha sa allegearre de nacht troch brocht.” opdracht fan de famylje fan Van Bienema troch de bekende skilder Durk Pieters Tsjollema makke is. Dat skilderij byldet de Letter yn de nacht waard Epke wekker fan it rêdings by boer Feddes út. De heit fan Epke kleppen fan de klok fan de Nijehasker toer, sit foaroan yn de pream mei neist him de hy stapte út it bêd en stie oan de knibbels tsjokke baarch dy’t ek ta de rêdenen hearde. ta yn it wetter. Doe is de hiele dûmny’s Fokke van Bienema en Jacob van der Laan famylje nei de souder ferhúze. Epke wie yn ha in gouden medalje krigen foar harren de kost by ds. De Kemper oan de Twadde helpfeardigens. Nimmen wit noch wêr’t dy Hearrenwâl, dêr krige hy in oplieding yn bedarre binne. âlde talen. It hegere Skoat siet om de tsjerke hinne fol flechtelingen foar it wetter. Yn de nacht waard in lantearne boppe yn de toer Boarne: Lit ús tinke oan âlde tiden fan Douwe hong as beaken. Doe it wetter wer sakke wie is de heit fan Epke, Fokke van Bienema, mei de bakker yn in boat nei Aldeholtwâlde fearn om dêr
Miedema, neiferteld troch Jangerben. Foto’s: Feito van der Wal.(Kynhout, DeKnipe.) Bewurking: Janke Mulder.
38
SPORT
NUMMER 12 • 2020
TEKST JOERI VAN LEEUWEN
VOLLEYBALLER RIK VAN SOLKEMA
“STAP VOOR STAP NAAR HET UITEINDELIJKE DOEL” In het Belgische Achel speelt dit seizoen een Nederlands kwartet aan volleybalspelers, die wordt getraind door een Nederlandse coach. Eén van de spelers is Rik van Solkema, die op zijn zestiende al het ouderlijk huis in Oudehaske verliet voor zijn grote volleybalavontuur dat uiteindelijk bij voorkeur - na een internationaal intermezzo in Italië - zou moeten eindigen bij Dynamo in Apeldoorn. Kortom, de ambitieuze 21-jarige Rik is nog lang niet van plan huiswaarts te keren.
“
“Het is in België allemaal tóch wat anders”, start de diagonaalspeler. “Ondanks dat het één van de buurlanden is, gaat men in België toch net wat anders met elkaar om. Op het veld wil iedereen winnen, maar sommige gebruiken zijn anders. Overigens niet negatief of positief, maar anders dan je gewend bent. In Nederland heb ik dat ook gehad toen ik van een club naar een andere club verhuisde, maar hier heb je ook nog gewoon een net iets andere taal. Daarnaast is het ook nog het geval in Achel, dat er enkele fullprofs zijn, en dat er ook spelers zijn die er gewoon naast werken. Bij ons hier in België gaat de competitie wel gewoon door momenteel, terwijl dat in Nederland weer niet het geval is. Ja, dan heb je het over enkele kilometers verder, maar je hebt een heel ander beeld.”
“HET IS IN BELGIË ALLEMAAL TÓCH WAT ANDERS”
tiende ben ik vervolgens naar het Nevobo Talentteam gegaan in Arnhem. Vanaf toen stond het volleybal eigenlijk op één. Je traint daar als prof en alles daarom heen is ook zo ingericht. Papendal was mijn thuis op dat moment. Vervolgens ben ik naar Vallei Volleybal Prins in Ede gegaan waarbij ik al speelde in de Eredivisie op zeventienjarige leeftijd. Doordat ik er veel speelminuten maakte heb ik mij in de kijker gespeeld bij Dynamo uit Apeldoorn. Dat is een van de topploegen van Nederland waar ik na een seizoen al aanbiedingen kreeg, maar het nog niet de tijd rijp vond. Na vorig jaar durfde ik de stap wel aan en nu ben ik dus in Achel. Wel met dien verstande dat ik ook een meetrainstage volg bij Maaseik. Dat is een van de topploegen in België. Alleen door corona is het nu even niet mogelijk, iedereen zit in zijn eigen netwerk en bubbel. Het is wel de bedoeling dat op termijn weer op te pakken.”
VADER ARNO SOLKEMA CARRIÈRE IN VOGELVLUCHT Voor Rik van Solkema is Achel alweer zijn vijfde club. “Ik ben begonnen bij VC Sneek waar ik al op jonge leeftijd in het eerste herenteam speelde. Op mijn zes-
Waar de meeste volleybalspelers geen vader hebben die ook internationaal heeft gespeeld, is dat bij Rik van Solkema wel zo. “Mijn hele familie is gek op volleybal. Mijn neef speelde bij het
GROOTHEERENVEEN.NL
39
“HET ZOU PRACHTIG ZIJN OM TE KUNNEN LEVEN EN SPORTEN IN ITALIË. DAAR LOPEN DE ECHTE TOPPERS ROND.”
Talentteam toen ik erbij kwam; mijn vader Arno speelde op niveau en ook nog een nicht kan goed meekomen op een hoog niveau. Waar ik vanuit Arnhem elk weekend thuis kwam en vanuit Ede eens per twee weken, is het nu vanuit België een te grote reisafstand geworden. Daarbij is het nu ook niet verstandig om mensen te bezoeken, zeker niet in andere landen. Toch kunnen we via de telefoon nog makkelijk contact hebben. Zo kreeg ik laatst een tip van mijn vader na een wedstrijd en toen ik dat op een training uitprobeerde was het inderdaad een verbetering. Mijn vader heeft ook op internationaal niveau gespeeld en getraind, dus met hem heb ik het veel over volleybal. Mijn moeder en ik hebben het meer over alle andere dingen.”
ORANJE “Ik ben 21 jaar en ben al twee keer opgeroepen in de voorselectie van Oranje. Daar ben ik vorig jaar twee weken en dit jaar vier weken bij geweest. Het is voor mij op dit moment nog te hoog gegrepen om met de top mee te kunnen. Volleyballers pieken vaak pas in het tweede deel van hun twintiger jaren. Toch is het wel enorm mooi om te worden uitgenodigd, zeker omdat niet iedereen van Jong Oranje ook een uitnodiging krijgt. Dat is dus wel weer erg gaaf. Het gevoel is in ieder geval positief, maar realistisch gezien hoor ik nu ook echt nog niet bij de beste twaalf. Bij mijn club liggen mijn verbeterpunten met name bij het verdedigen in het achterveld. Aanvallend heb ik voldoende power en kom ik met mijn enthousiasme goed tot mijn recht in het groepsproces. Ondanks dat er ook aanvallend stappen zijn te maken is met name het verdedigende aspect een aandachtspunt.”
BEACHVOLLEYBAL “Een profspeler in het volleybal heeft negen maanden per jaar een contract. Dat
“VOLLEYBALLERS PIEKEN VAAK PAS IN HET TWEEDE DEEL VAN HUN TWINTIGER JAREN”
betekent dat de overige drie maanden voor jezelf zijn. Die kun je zelf invullen. De één neemt even gas terug van het volleybal, de ander gaat het beachcircuit in. Ik heb in het verleden bij de jeugd van het beachvolleybal gezeten waarbij ik tegen de landelijke top aan zat. Ik ben ook nog Nederlands kampioen geworden in mijn leeftijdscategorie. Het is voor mij een bepaalde ontspanning om toch in vorm te blijven qua sport, maar toch ook niet direct volle bak te hoeven qua training enzovoorts. Als ik een wedstrijd speel doe ik dat altijd om te winnen en datzelfde geldt voor mijn teamgenoot Joris Berkhout. We hebben al mogen proeven aan de Eredivisie beachvolleybal. Toch ligt de focus voor beiden wel op de zaal.”
ITALIË De jongensdroom voor Van Solkema is om uiteindelijk in Italië te kunnen gaan spelen. “Het is voor mij dé competitie
om naartoe te werken. Ik heb bewust de stappen genomen zoals ze zijn genomen de afgelopen jaren. Daarover kan ik altijd sparren met mijn vader. Het zou prachtig zijn om te kunnen leven en sporten in Italië. Daar lopen de echte toppers rond. Na mijn buitenlandse carrière hoop ik de cirkel rond te kunnen maken en terug te keren met veel ervaring naar Dynamo. Ik hoop wel dat die terugkeer nog jarenlang op zich laat wachten. Voor nu is het in ieder geval ontwikkelen dit jaar. Dat is het voornaamste doel, beter worden. Daarvoor leef ik. In de ochtend in de sportschool, in de middag of avond in de zaal en tussendoor rusten en eten. Ik ga stap voor stap naar het uiteindelijke doel. Daarnaast speel ik nog Fortnite en dat speel ik met verschillende spelers uit Nederland die of ook in het buitenland spelen of in de Eredivisie. Zo houden we ook nog een beetje contact buiten het volleybal om.”
Tijd voor een nieuwe garagedeur!
Wij wensen u fijne feestdagen en een gelukkig 2021! WINTERAANBIEDING € 500,- isolatiekorting bij aanschaf van een geïsoleerde garagedeur 1 januari t/m 20 maart 2021 Vraag naar de voorwaarden
Sinds 1955
0513 - 43 52 43
De Werf 12-1 | 8401 JE | Gorredijk | 06 - 52 59 25 14 | www.ellema.nl | info@ellema.nl
Als Novoferm dealer beschikken we over vakkennis en bieden we eersteklas service.
Elke dag een mooie dag bij Kinderwoud! • dagopvang • buitenschoolse opvang • peuteropvang • gastouderopvang T 0513 - 610 825 M info@kinderwoud.nl
Foppie van Terwisga / 't Hasker Assurantiekantoor Hasker Utgongen 2 8465 SJ OUDEHASKE T (0513) 67 74 00 E info@foppie.nl I www.foppie.nl
kinderwoud.nl
HEERENVEEN | LEEUWARDEN
SHOP ONLINE: WWW.EUPHORIA-EROTIEK.NL
heerenveen // SPORT
GROOTHEERENVEEN.NL
41
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S MUSTAFA GUMUSSU (FPH.NL) EN BRAINFOOD LIFESTYLE
EELCO VAN ES EN NIKLAS TARVAJÄRVI SCOREN MET DE GEZONDE SCHOOL
BRAINFOOD LIFESTYLE
Eelco van Es (41), geboren en getogen in Heerenveen, en Niklas Tarvajärvi (37), geboren in Finland en vijftien jaar geleden door sc Heerenveen naar Friesland gekomen, vormen een mooi duo. Eelco is oudeconomiedocent en Niklas geniet bekendheid als oudprofvoetballer. Samen hebben ze één grote gedrevenheid: Brainfood Lifestyle! Een bijzonder concept over een gezonde schoolkantine, maar ook over bewegen en sport.
Het idee werd geboren in café De Blauwe Kater, gelegen aan het terrassenplein De Oude Koemarkt in hartje Heerenveen. Daar kwamen Eelco en Niklas elkaar drie jaar geleden tegen tijdens een après-ski party. Want om maar even meteen een vooroordeel uit de weg te ruimen, deze twee mannen zijn niet de zoveelste bewegings- en eetgoeroes die hun kop boven het maaiveld uitsteken en alleen maar bezig zijn met hun gezondheid. En daar hoort ook zo nu en dan een horecabezoek bij, al zit dat er op dit moment door de coronamaatregelen even niet in. Twee nuchtere noordelingen, die gewoon een mooi verhaal over hun passie hebben.
Jullie kwamen elkaar drie jaar geleden tegen en toen ontstond het plan om Brainfood Lifestyle te beginnen. Jij stond toen al een jaar niet meer voor de klas, Eelco. Vertel eens… “Klopt. Een goede vriend van mij wilde ook iets met gezondheid op middelbare scholen doen. Die vriend had al een fitnesscentrum, maar hij wilde zijn zaak uitbreiden en vroeg mij of ik de mogelijkheden wilde onderzoeken of er een markt was voor de producten van zijn centrum. Het was niet alleen meer sportvoeding wat zij verkochten. Ik ben mijn onderzoek begonnen op het Stellingwerf College in Oosterwolde waar ik nog lesgaf en die lieten weten dat ze met de schoolkantine de gezondere kant op wilden. Ze wilden wel een verandering inzetten, maar dan zou ik de uitvoering ook moeten doen. De daadwerkelijke verkoop van de producten. Ik zag bij mij in de les wel dat veel leerlingen ongezond aan het leven waren. In de pauzes snacks, chips en cola consumeren. Alleen maar ongezond. Tijdens de break tussen twee blokuren gooiden sommige leerlingen zomaar twee liter Red Bull achterover. Die stuiterden vervolgens bij mij in de les, niet meer te handhaven. Ik wilde toen echt verder gaan met de gezonde school.”
Niklas Tarvajärvi (links) en Eelco van Es: “Gezonde voeding is ook voeding voor jouw hersenen. Als jij gezonder gaat leven en gezonder eet, dan krijg je ook betere prestaties.”
Toen Eelco jou vertelde waarmee hij bezig was, werd jij enthousiast en voelde je een klik. Zo was het toch, Niklas? “Eelco vroeg mij eerst om een handtekening. Ha ha ha, nee hoor, grapje. Ik was in die tijd ook zoekende, met wat ik nu echt wilde. De ideeën die Eelco had spraken mij echt aan. Zo is het balletje gaan rollen, dat wil zeggen, het concept dat Eelco had, Brainfood Schoolcatering, verder ontwikkelen. Eelco was bezig met de scholen, de gezonde voeding en de jongeren. Allemaal dingen die mij toen ook al erg aanspraken. Voor mij is een gezonde levensstijl alleen meer dan gezonde voeding. Het concept van Eelco wilde ik wel verder met hem ontwikkelen naar een bepaalde levensstijl. Niet alleen naar een gezonder schoolcatering concept, maar nog breder. Ik zie daar het maatschappelijk belang van in. Na mijn voetbalcarrière, waar ik nu eindelijk na al die jaren toch wel trots op terugkijk, wil ik nu gaan werken aan iets waar ik ook maatschappelijk trots op kan zijn en dat is Brainfood.”
Over Brainfood gesproken, waar staat die naam voor, Eelco? Jij hebt die naam toch bedacht? “Ik heb de naam inderdaad bedacht. Gezonde voeding is ook voeding voor jouw hersenen. Als jij gezonder gaat leven en gezonder eet, dan krijg je ook betere prestaties.
Voor jongeren betekent dat vaak ook betere leerprestaties. Dat blijkt uit diverse wetenschappelijke onderzoeken en ik vond dat dan ook wel een hele toepasselijke naam. Ik heb de naam Brainfood Schoolcatering vier jaar geleden vastgelegd. De focus lag toen puur op de voeding. Nu is Brainfood alles, de kern. We hebben nu de tak schoolcatering, de gezonde schoolkantine die we uitvoeren op middelbare scholen. Het sport- en bewegen-gedeelte. We zijn bezig met een online platform. En het bewust worden van een gezonde levensstijl vinden we erg belangrijk. We hebben ook wel ideeën dat we naast de middelbare scholen ook iets kunnen betekenen voor de basscholen en bedrijven. Dat is voor de toekomst. Ik blijf in principe bij mijn doelgroep, maar de leerlingen hoeven nu niet meer. Ze komen nu uit vrije wil.”
Niklas, zou jij willen vertellen over het digitaal e-health platform? “Wij zijn inderdaad bezig met een digitaal e-health platform dat we samen met RockYourBody, een bedrijf uit Amsterdam, hebben ontwikkeld. De leerlingen, maar ook hun ouders en de personeelsleden van de Brainfood-scholen kunnen op een actieve en sportieve manier met zichzelf aan de slag. Dat doen we met behulp van wel zo’n 150 work-outs op verschillende niveaus. Je kunt dat in je eigen tijd doen. Maar er staan ook lekkere en niet al te moeilijke gezonde recepten en eetschema’s op die playground. Ik
Brainfood in de kantine.
zeg er wel bij dat Eelco en ik beiden niets moeten hebben van dat overdreven gezondheidsgedoe, want dat willen leerlingen helemaal niet. Gouden en zilveren scholen als het over voeding en gezonde levensstijl gaat, dat schrikt alleen maar af. Gewoon gezond, punt uit!”
Wat is in jouw optiek een gezonde schoolkantine, Eelco? “Een kantine waar het grootste gedeelte van de producten gezond is, daar ontkom je niet aan. We hebben gezonde wraps, belegde broodjes, smoothies, shakes en panini’s. Die laatsten hoeven helemaal niet ongezond te zijn, het is maar net wat je erop doet. We hebben sowieso veel contact met het Voedingscentrum, al verschillen we wel in sommige dingen. Verder hebben we contact met de leerlingen, we vragen serieus wat zij willen. En dan komen ze echt niet alleen met broodjes kroket en frikandel aanzetten hoor!” Brainfood, in de huisstijlkleuren geel en zwart, levert zelf de producten aan de verschillende scholen en ontzorgen de scholen in de catering. Op elke locatie, vijf scholen en acht locaties, is personeel van Brainfood aanwezig. De scholen zijn in Heerenveen, Wolvega, Oosterwolde, Buitenpost en Drachten.
42
heerenveen // SPORT
CORONA STREEPT DE WINTER DOOR
IT GIET NET OAN, ÓF MISS Er bestaat een twitteraccount dat Elfstedentocht heet. Het adres is “It giet oan”. De 6031 volgers lezen elke dag daarop slechts één woord. ‘Nee’. It giet net oan.
D TEKST EELKE LOK // FOTO’S ARCHIEF MELLEMA
Dat kwam omdat de voorzitter van de vereniging de Friesche Elfsteden, Wiebe Wieling, op 16 november meedeelde dat de corona een eventuele Elfstedentocht in de weg zit. Tocht (en wedstrijd) kunnen niet georganiseerd worden. Een golf van teleurstelling ging door Fryslân. Zeker in een gemeente zoals Súdwest-Fryslân, dat zes steden van de route herbergt. Op 9 september zei Wieling nog dat ze er helemaal klaar voor waren. Alle mogelijkheden werden bedacht om er een coronaveilige tocht van te maken. Dat lukte, maar het “at de riders oankomme kin se yn de bus wol in mûlkapke foar ha” was wat aan de vage kant. Ook de Veiligheidsregio Fryslân deed mee aan de besprekingen om te komen tot de eventualiteit.
ONMOGELIJK Dat is nu voorbij. De corona heeft de tweede golf bereikt en trekt zich amper terug. Daardoor wordt alles onmogelijk, zegt Wieling. “Dan kin we gewoan gjin tocht organiseare mei 24.000 reedriders by elkoar oppropt foar de start en in oardelmiljoen besikers.” Dat is nog een zwakke schatting. Het bestuur wil de Elfstedentocht laten bestaan zoals hij sinds 1909 gegroeid is. Een scheiding van wedstrijd en tocht “is
histoarysk net mooglik”. Minder recreatieve schaatsers toelaten zou inbreuk zijn op het door bestuur en leden vastgestelde aantal. De besprekingen hebben intussen doen blijken dat de details van de organisatie, die veel mensen niet kennen, niet uitvoerbaar zijn. Daardoor is de tocht onmogelijk. Ook de aanslag die een Elfstedentocht in de meeste gevallen op ziekenhuizen doet komt niet goed uit. Je kunt niet, zoals wel in het organisatieschema staat, op elke tien kilometer van de tocht een medisch noodcentrum hebben. De Elfstedenvereniging is niet verantwoordelijk voor het publiek. Dat is de taak van de Veiligheidsregio. Voorzitter Sybren van Haersma Buma heeft al gezegd dat ze dat qua handhaving niet redden. Hem doet het ook zeer: wél ijs misschien, maar geen tocht. Uniek.
HISTORIE Op 30 januari 1940 vond de zesde editie van de Elfstedentocht plaats. Hoewel de wereld in brand stond, was Nederland nog neutraal. Vijf schaatsers kwamen als winnaar over de streep. Het jaar daarop was Nederland bezet, maar was er op 6 februari 1941 wel een Elfstedentocht. Het toenmalige Elfstedenbestuur verwonderde zich zelfs over de lankmoedigheid van de Duitse bezettingsmacht. Die hield wel van een sportief, ietwat nationalistisch, feestje. De enige restrictie die ze stelden was dat het doek aan de eindstreep waarop het woord FINISH stond, vervangen moest worden door een niet-Engels
HET IS, VOOR DE EERSTE KEER, TE HOPEN, VOOR AL DIE RIJDERS DIE SMACHTEN NAAR EEN ELFSTEDENTOCHT, DAT HET DE KOMENDE PERIODE WAT BOVEN NUL BLIJFT. woord. Dus gleed Auke Adema als eerste onder een doek door, waarop EINDE stond. Op 22 januari 1942 deden zelfs Duitse militairen mee aan de achtste Elfstedentocht. Slager Sietse de Groot van Weidum werd winnaar. Dat was een verrassing. De kopgroep met favorieten was ‘s morgens na IJlst direct onder de brug van Nijesyl gedoken in het oorlogsduister. Ze kwamen bijna in Bolsward uit en waren kansloos.
Fryslân realiseerde zich dat in bezettingstijd het organiseren van de tocht steeds moeilijker werd. Ook al door meerijdende onderduikers onder valse namen. Twee zachte winters volgden, maar die van 1944/ 1945 zette weer heftig aan. Het had januari of midden-februari misschien best gekund. Al was het ijs een sneeuwkwalster, erger dan in 1963. Niemand dacht toen aan een Elfstedentocht, er was wel wat anders. Iedereen vond dat normaal, ook al was er toen nog geen twitteraccount.
NUMMER 12 • 2020
43
GROOTHEERENVEEN.NL
COLUMN COLUMN
CHIEN…
door Mr. Bert Tjaarda, door notaris Mr. Bert Tjaarda, notaris
Een (levens) testament regelen tijdens corona
We zijn allemaal nog steeds in de ban van het coronavirus. Ontwikkelingen en maatregelen volgen elkaar in een hoog tempo op. Nu weer een harde lockdown. Niemand weet waar we op dit moment precies van op aan kunnen en hoe het allemaal gaat lopen. Er bestaan nogal wat misverstanden over het levenstestament. Het gaat hierbij om uw belangen bij leven en gaat dus niet over uw erfenis. Het achter de hand hebben van een levenstestament of notariële volmacht kan in veel situaties later grote problemen voorkomen. In een levenstestament regelt u wie uw belangen behartigt als u dat zelf niet meer kunt. Het is iets anders dan een gewoon testament en gaat niet over uw erfenis. Het heeft ook niets met het erfrecht te maken. Het gaat hier om een situatie dat u nog wel in leven bent maar u uw wil niet meer goed kunt bepalen. Dit kan bijvoorbeeld komen door ziekte, ouderdom, een ongeval of dementie. In het levenstestament geeft u een volmacht aan een vertrouwd persoon die u vertegenwoordigt als u dat zelf niet meer goed kunt. Het levenstestament wordt daarom ook wel een notariële volmacht genoemd. Met een levenstestament kunt u voorkomen, dat u onder bewind wordt gesteld als u zelf uw zaken niet meer kunt behartigen.
ELFMEREN? Hoe komt het daar allemaal mee. Het bestuur van de Elfmerentocht in onze contreien heeft hun tocht nog niet afgelast. Daar komt ook veel minder publiek bij. Maar al die schaatsers in een rij voor de controle hebben niets te maken met de anderhalve meter samenleving. “Ride.” Diverse sporten kunnen gemakkelijk buiten de anderhalve meter blijven. Schaatsen doe je echter in de ‘slipstream’ van elkaar, dicht achter iemand anders’ kont. Daar zit de meeste zuiging en de minste wind. Zo schaats je tocht en wedstrijd op natuurijs. De KNSB is momenteel op kunstijs voorzichtig met de marathons, enkel individueel schaatsen is mogelijk.
VACCIN Het Elfstedenbestuur houdt een slag om de arm. Als het corona-vaccin er zou zijn (en het zou goed werken) dan kan het bestuur van de Friesche Elfsteden heel snel een tocht organiseren. Er zit een nieuw bestuur, waarvan niemand ooit de tocht heeft mee kunnen organiseren. Toch hebben ze een systeem geschapen waarin ze op een dag kunnen zeggen ‘morgen inschrijven en overmorgen rijden we’. Een mooie strenge winter. Prachtig zwart ijs. Op bomen en struiken een stralend helder sneeuwlaagje. Als dan de zon begint te schijnen, bindt iedereen de schaatsen onder en gaat schaatsen. Velen willen dat graag georganiseerd doen. Tochten. Organisatoren daarvan hebben in gewone wintertjes inmiddels al meegemaakt dat het aantal mensen dat meedoet vijf keer zo groot is als verwacht. Ook als er geen tochten zijn, is de toeloop van schaatsers groot. Dat bleek al in de laatste strengere winter van 2012, toen er op een zonnige zondagmiddag een schaatsfile was in Oudkerk.
De schaatsgemeenschap moet het voorlopig doen met de mededeling dat het niet doorgaat. Toch blijft het bestuur alert. Stel je voor, zo’n vaccin….. Dat is echter net zo fictief en onvoorspelbaar als een dusdanig strenge winter, dat de rayonhoofden bij elkaar zouden moeten komen. Het is, voor de eerste keer, te hopen, voor al die rijders die smachten naar een Elfstedentocht, dat het de komende periode wat boven nul blijft.
Voorts kunt u in een levenstestament vastleggen, dat er bijvoorbeeld door uw partner of uw kinderen schenkingen kunnen worden gedaan aan henzelf. Dit is van belang op het moment dat u blijvend in een zorginstelling terecht zou komen. Uw vermogen telt dan immers mee voor de eigen bijdrage aan de zorginstelling. Door het doen van schenkingen voorkomt u dat u (ongewild) teveel aan eigen bijdrage betaalt. Tevens kan er door de schenkingen erfbelasting bij overlijden worden bespaard. Wacht niet te lang met het maken van een levenstestament. In deze bijzondere tijd is het nog steeds mogelijk om ons kantoor op een veilige manier te bezoeken. Wilt u dat liever niet of kunt u niet naar ons kantoor komen, dan kan ik ook bij u thuis langs komen. Ik volg daarbij de richtlijnen. Een gesprek voeren door middel van videobellen is ook mogelijk. Wilt u, met name in deze tijd, er zeker van zijn dat uw zaken ‘up-to-date’ zijn, dan kan dat bij ons op een veilige en vlotte manier geregeld worden. Ook kunnen wij vrijblijvend uw huidige testament checken. Ik nodig u van harte uit (vrijblijvend) contact met ons op te nemen of kom langs op ons kosteloos inloopspreekuur. Mr. Bert Tjaarda, notaris.
Notariskantoor Savenije Notariskantoor Savenije
K.R. Poststraat 1 • 8441 EL Heerenveen Tel.: 0513-645101E-mail: info@notarissavenije.nl K.R. Poststraat 1 • 8441 EL Heerenveen www.notarissavenije.nl Tel.: 0513-645101E-mail: info@notarissavenije.nl Kosteloos inloopspreekuur: www.notarissavenije.nl iedere donderdagochtend tussen 10:00 en 12:00 uur. Kosteloos inloopspreekuur: iedere donderdagochtend tussen 10:00 en 12:00 uur.
Troch de tiid Undernimme yn koroanatiid
Ayold Wiersma As lyts jonkje boartet Ayold Wiersma graach mei syn keukentsje. Sûnt koart is hy eigener fan Herberg Foestrum yn Westergeast. ‘Ik meitsje graach iten, ik brou myn eigen bier en ik mei graach foar minsken soargje. Wêr kin dat better as yn myn eigen herberch?’ Op 10 oktober wurdt de herberch offisjeel iepene. Mar trije dagen letter moat de saak troch nije koroanamaatregels wer ticht. ‘Gelokkich koe ik de B&B-keamers fan ’t simmer al ferhiere en hie ik dochs wat ynkomsten.’
‘Koroana hat myn bedriuw hielendal stillein. Acht jier ha ’k knokt om in grut festival op de kaart te setten en libje te kinnen fan myn eveneminten.’ Hy jout net op mar betinkt oare mooglikheden. ‘Ik woe wol wat oars mar wist noch net wat. Doe seach ik in advertinsje fan in hinneboer dy’t boereaaien ferkocht. Ik tocht: aaien ite we allegear, se binne sûn en as ik oan de doar kom ha wy ek noch wat sosjaal kontakt.’
Lambert en Anneke de Boer Lambert en Anneke de Boer eksploitearje sûnt 1992 bar en kafetaria De Gaast yn St. Nyk. ‘St. Nyksters meie graach in bierke drinke en ek graach in patatsje ite. Dêrom is de kombinaasje perfekt.’
Stadichoan krijt Kornelis it byld foar eagen en hy wurdt bliid fan wat er sjocht. Hy rydt nei de hinneboer en keapet 2500 aaien. Yn trije dagen is hy útferkocht. Hy neamt syn bedriuw ‘t Blije Ei. Nei in wike krijt er ek fraach nei biologyske griente. ‘Dêrom ferkeapje ik no ek De Blije Zak: in pakket mei biologyske griente, fruit en smoothy.’ Twa wike nei de start is Kornelis wer frijwat yn bedriuw. ‘As jo earne yn leauwe en dat ek útstrielje, dan komt it op je paad. Mar fansels hoopje ik dat myn eveneminten oar jier wer mooglik binne. Dan kin myn frou simmers moai by de doarren del!
Ayold is in man dy’t tinkt yn folle glêzen. ‘As minsken net nei it restaurant komme kinne, dan komt it restaurant wol nei de minsken ta.’ Hy begjint mei it konsept Thuisrestaurant. As minsken reservearje wurdt net allinnich harren iten besoarge, mar ek de tafel moai klear makke. Sels de ober komt mei om it iten út te servearjen. ‘Dêrmei ha minsken dochs it gefoel dat se efkes noflik út iten binne.’
Mardjantie Kneefel Sûnt 2016 hat Mardjantie Kneefel, dochter fan in Yndonezyske heit en in Fryske mem, de Thuistoko yn it stasjonsgebou fan Akkrum. Dêr jout se workshops, fersoarget se catering en kinne minsken iten ôfhelje. ‘Us heit wie gek op iten. De smaken en geuren fan Yndonezië sitte yn ús bloed.’
De reaksjes binne tige posityf. Ayold fielt him ôfgryslik stipe troch de mienskip. ‘Minsken út it doarp tinke om my en oarsom krekt sa. Sa fersoargje ik no it iten by myn kollega’s fan de oare B&B yn it doarp, sadat ek dêr gasten komme kinne.’
Foto’s en tekst troch Arie & Cynthia Bruinsma fan Vuurvinders.
De passy foar muzyk krijt hy mei fan syn beppe. ‘Alle sneinen gie ik nei har ta. Dan pakte se har harmoanika út it boppeste laadsje fan de kast en spile se foar my. Ik harke fassinearre en woe dat ek graach kinne.’
Troch de koroanakrisis moat de kroech slute. ‘Doe’t wy it nijs hearden siet hjir in groepke stamgasten oan de bar. Wy lieten de wurden op ús ynwurkje. Mar sy seinen: wy sille jim helpe, wy kinne it iten besoargje! Ien fan de jonges bea syn giele autootsje oan. In oar sei: we knoopje der in iisko op!’ De mannen meitsje in skema en al gau binne der alle wykeinen guon dy’t patat besoargje wolle. ‘Oant de dei fan hjoed ta kinne wy rekkenje op in grutte ploech maten. It is hiel bysûnder dat se dat no al sa lang foar ús dogge. It seit wat oer de mienskip dêr’t wy yn wenje. Wy hearre no al: nea wer mei ophâlde!’
Sander sjocht muzyk as in universele taal. ‘Minsken kinne efkes harren sykte of soargen ferjitte. Efkes de sinnen fersette. Muzyk bringt oantinkens boppe en helpt emoasjes te ferwurkjen. Ast no jong bist of âld; it is in taal dy’t elkenien ferstiet.’ Willy van Assen Willy van Assen is dûnsjuf en dûnsmakker. Al hiel lang dûnset se mei de lytse Fryske bernefreon Tomke; bygelyks foar de Afûk en biblioteken. Begjin maart fan dit jier stiet al har wurk ynienen stil. ‘Ik hie de jûn fan de parsekonferinsje in oerlis mei Tryater. Wy sieten mei-inoar foar in grut skerm. Wy wisten net wat ús oerkaam.’ As opdrachtjouwers de projekten foar nei de simmer ôfbelje, beseft se de ympakt earst echt.
Lambert kin best in lekker patatsje bakke, mar syn hert leit by de kroech. ‘Ik bin kroechbaas, dat is myn wurk. Dat sosjale, dat is myn libben. Ik mis it ôfgryslik. Ik sil net de iennige wêze, mar wat sjoch ik wer út nei normaal.’ De lockdown yn maart fan dit jier komt hurd oan by Mardjantie. ‘Sneons hie ik myn lêste workshop en sneintejûns moast de toko ticht. Mar ik tocht daliks: ik moat sjen wat ik kin en wat mei. Doe kaam ik op it idee om lunches te fersoargjen, sa’t ik simmers altyd al doch. Ik bin daliks begûn mei de ferkeap fan eigenmakke Yndonezyske woarstebroadsjes en pasteitsjes.’ It idee slacht oan en de ferkeap rint as in trein. Ek wreidet se de mooglikheden foar it ôfheljen út. En begjint se mei har Kleintje Toko; in lyts winkeltsje mei farske krûden, lytse kadootsjes en pakketsjes. ‘Sa besykje ik de minsken by my belutsen te hâlden en bliuw ik belutsen by de minsken.’ Mardjantie fielt har tige stipe troch sawol famylje en freonen, klanten mar ek troch de bining mei oare ûndernimmers út it doarp. Se komme hieltyd wer en stimulearje har om troch te gean. ‘Ik jou myn dream net samar op. Ik hoopje dat as ús romte wer wat tanimt, myn dream ek wer romte krijt. Foaral de workshops; it wurkjen mei groepkes fyn ik geweldich moai. It kontakt mei de minsken en mei-inoar iten siede, dat mis ik it aldermeast.’
06 - 10 26 88 31
Tsjin de tiid dat Nederlân te meitsjen kriget mei de earste weach beslút Sander de bewenners en it personiel fan ferpleechhuzen in hert ûnder de riem te stekken troch bûtenoptredens te jaan. Der ûntsteane in soad inisjativen troch organisaasjes dy’t de kultuersektor stypje. Sander krijt subsydzje om mear bûtenoptredens te fersoargjen. Omrop Fryslân freget him om te floggen, en dat makket him sichtber en smyt him mear boekingen foar optredens op. ‘It wie de iennige manier om noch mei muzyk dwaande te wêzen.’
It giele weintsje besoarget alle wiken fan tongersdei oant snein tusken fiif en acht oere. ‘As it hiel drok is spring ik sels wolris by mei myn eigen auto. Dan sjoch ik faak teloarstelde gesichten fan bern dy’t it giele weintsje misse. It toeterke is lûd en dúdlik werkenber. Dat fine de bern fansels prachtich!’
Ayold sjocht út nei de takomst. ‘Ik moast myn nije plannen foar letter nei foaren helje. Wa wit binne wy krekt dêrtroch wol fierder as wy earder tochten. As dit allegear foarby is dan wol ik minsken in plak biede om elkoar wer te moetsjen. In plak dêr’t ferhalen harren wurk dwaan kinne.’ Kornelis Punter Gewoanwei organisearret Kornelis Punter út Skearnegoutum muzykeveneminten, mar op ’t heden giet er by de doarren del om aaien en grientepakketten te ferkeapjen. Hy is noch mar koartlyn begûn en hat al in moai nustje klanten. ‘Minsken steane al op de dyk op my te wachtsjen.’ Troch de koroanakrisis binne alle eveneminten dit jier ôfsein. It rekket Kornelis hurd.
mei myn band spylje kind. Dochs ha ik nea tocht: it komt net goed.’
Sander Metz Trije jier lyn sei muzikant Sander Metz syn baan yn de soarch op om syn fokus nei de muzyk te ferskowen. Hy is sjonger en gitarist fan de band Van Geeft ‘M, dirigint fan in koar en muzykagooch yn meardere ferpleechhuzen. Mar dan slacht it koroanafirus ta. ‘Al myn muzikale wurksumheden foelen stil. Ik soe it ôfrûne jier 175 kear optrede. It is no desimber en ik ha mar fjouwer kear
Dochs slagget it har om de oandacht te rjochtsen op nije mooglikheden. ‘Sa kaam ik op it idee om online dûnsles mei Tomke te jaan.’ Willy leit har idee foar oan Omrop Fryslân. Dêr binne se tige entûsjast. De opnamen begjinne yn ‘e simmer, as it bûten sa’n 35 graden is. ‘Dêr stie ik mei myn mûtse op en myn sjaal en wanten oan te dûnsjen!’ Sels hat se har hiele libben dûnse. ‘Foar mysels is dûnsjen hiel belangryk omdat ik der sa lokkich fan wurd en dat gelok ek trochjaan wol oan bern. Dûnsjen is goed foar dy; foar dyn emoasjes en foar de motoryk. It is belangryk om te witten hoe’t dyn liif wurket. Dat hast nedich om letter wer oare dingen te learen.’ Willy komt altyd wer yn beweging, letterlik of figuerlik. Sa stiet se yn it libben. Se wol úteinlik graach wer efter it skerm wei. ‘Dûnsje op byld is prachtich. Mar myn liif is myn ynstrumint. Ik mis it kontakt, it oanreitsjen. Ik hoopje dat wy dat net ferlieze.’
Tweebaksmarkt 52 – Postbus 20120 – 8900 HM Leeuwarden – (058) 292 59 25
heerenveen // SPORT KORT
GROOTHEERENVEEN.NL
45
FEANSTER RUGBY TOUCH YOUTH TOURNAMENT EEN SUCCES HEERENVEEN - Onlangs werd er aan de Buitenbaan een speciaal rugby toernooi gespeeld door de jeugd van de Feanster Rugby Club. Gezien de geldende coronamaatregelen is er naarstig nagedacht over een toernooi, welke binnen de richtlijnen zouden passen. Ook al is de club apetrots op haar aantal jeugdleden, de grootte is niet van dien aard dat er gemakkelijk gelijke teams binnen de club gevormd kunnen worden om lekker tegen elkaar te strijden.
SINTRALE KOMMISJE SKÛTSJESILEN
Om toch een uitdagend toernooi te kunnen spelen, waren alle jeugdleden opgedeeld in gemixte teams, waarin alle leeftijdscategorieën vertegenwoordigd waren. Daar het niet echt veilig is dat een vijftienjarige junior een achtjarige benjamin gaat tackelen is de ‘touch’ variant bedacht. Hierbij worden spelers dus niet tegengehouden middels tackles, maar is een ferme tik op de heup voldoende om de tegenstander te stoppen en de bal te laten overspelen. Zodoende konden zelfs de kleinste spelers de grootste kerels tegenhouden. In bijgaande foto een impressie van het spel.
KIEST VOOR FORMULE 2020
FRYSLÂN - Tijdens een extra algemene ledenvergadering hebben de leden van de vereniging SKS vrijwel unaniem gekozen voor de Formule 2020. Deze unieke SKS-zeilformule is een verfijning van de huidige Formule 2016. De veertien skûtsjes van de SKS zullen voor het eerst in 2021 zeilen met de Formule 2020, waarbij een overgangsregeling is overeengekomen voor skûtsjes die forse wijzigen moeten ondergaan.
SIEBE DE VRIES VERZEKERINGEN VERLENGT SPONSORCONTRACT MET V.V. READ SWART
DE KNIPE - Al zeventien jaar is Siebe de Vries Verzekeringen/Regiobank de hoofdsponsor van v.v. Read Swart. Een samenwerking waar beide partijen tevreden mee zijn. Directeur Siebe de Vries tekende afgelopen weekend voor nog eens drie jaar als hoofdsponsor voor de voetbalclub. “De sportverenigingen zijn het hart van ons dorp De Knipe”, aldus Siebe de Vries. “Het is mooi om te zien hoeveel mensen zich daar voor in zetten. Wij doen dat met ons bedrijf op deze manier.”
De verfijnde zeilformule 2020 werd begin dit jaar gepresenteerd, na een lange periode van onderzoek en ontwikkelingen. Zo werd onder andere gemeten met een virtuele sleeptank. De Formule 2016 voldoet aan de afgesproken uitgangspunten van de SKS. De Formule 2020 biedt een verfijningslag. Deze is naast de parameters lengte, breedte en diepgang gebaseerd op nat oppervlak en de blokcoëfficiënt voor het vaststellen van het aantal vierkante meters zeiloppervlak. Belangrijkste doel is de skûtsjes gelijkwaardigheid te bieden bij het zeilen van wedstrijden. Jeroen Veenema, binnen het SKS-bestuur verantwoordelijk voor de doorontwikkeling: “De individuele rompvorm is gevangen in een handmatige formule.”
Read Swart uit De Knipe is een gezellige, ambitieuze voetbalvereniging met 280 leden en heeft een sterke verbondenheid binnen het dorp. Het dorpskarakter speelt op dit moment een belangrijke rol bij de successen binnen de senioren- en jeugdafdeling. De seniorenafdeling bestaat uit vier mannenelftallen, een vrouwenelftal, drie teams mannen 35+ en een team vrouwen 30+. De Jeugdafdeling telt circa negentig spelers verdeeld over acht teams van JO19 t/m JO8. Voor de jeugdafdeling is de club nog op zoek naar een trainingscoördinator en trainers voor de JO11 en JO13. Meer informatie bij de voorzitter jeugdzaken Mark Woollard (06) 4458 2225 of jeugd@read-swart.nl.
VOETBALJEUGD V.V. AKKRUM SCHIET HARDER DAN DE PIETEN VAN SINTERKLAAS AKKRUM - In de ochtend van 5 december hadden de Pieten van Sinterklaas tijd om met de jeugd van v.v. Akkrum een wedstrijdje hardschieten te doen. De maatregelen omtrent corona zorgen er ook voor dat de voetbalcompetitie voor de jeugd al wekenlang stil ligt. Gelukkig mag er wel getraind worden en kan er onderling gevoetbald worden. Zo is het doordeweeks en op de zaterdagen niet volledig stil op sportpark ‘De Meine’. V.v. Akkrum besloot ook om een snelheidsmeter aan te schaffen, zodat men de schotkracht van alle jeugdleden eens kan opmeten. Per team is er een winnaar en kan er een medaille worden verdiend. De oudere jeugdteams doen de hardschietcompetitie binnen hun eigen team.
HEERENVEEN – Zaterdag derdeklasser VV Heerenveen VR1 zoekt voor haar ambitieuze team een nieuwe keepster. De selectie bestaat uit veel jonge speelsters, oor een groot gedeelte uit de eigen jeugd. Heb je interesse? Meld je dan via een e-mail: vrouwen1@vvheerenveen.nl.
Voor de jeugd tot en met onder 11 hebben waren de Pieten van Sinterklaas uitgenodigd. De Pieten wilden deze uitdaging ook graag aangaan in de hoop een medaille te behalen. Helaas voor hen bleken de jongens en meiden van de voetbalclub over meer schotkracht te beschikken. Wel waren de Pieten zo sportief om de kinderen te feliciteren en wat lekkers uit te delen. Zo gingen ook de kinderen zonder medaille met een blij gezicht naar huis.
ING! AANBIED Wegens succes verlengd!
GEZINSZAK PATAT
€ 8,TEGEN INLEVERING VAN DEZE ADVERTENTIE!
+
4 PERSONEN
+
OF 4 KROKETTEN
4 FRIKANDELLEN
GROTE BEKER MAYO
MOLENPLEIN 10B HEERENVEEN
0513-841143
ACTIE IS GELDIG T/M 15-01-2021
VV HEERENVEEN VR1 ZOEKT EEN KEEPSTER
De medailles werden door de Pieten uitgereikt aan Homme Tulner (onder 7), Thys Dijkstra (onder 8), Thije de Jong en Thomas Bloem (onder 10) en Wolter Klijnstra (onder 11).
KIJK VOOR HET LAATSTE (SPORT) NIEUWS UIT JOUW REGIO OP: WWW.GROOTHEERENVEEN.NL HEB JE EEN REDACTIETIP? REDACTIE@GROOTHEERENVEEN.NL
de
46 2
1
15
14
10
12
13
6
7
11
5
9
4
8
3
26
21
25
16
20
24
19
23
18
22
17
9
9
D C
19
17
8
14
11
7
17
14
8 14
6
8
2
17
15
15
26
17
24
15
8
2
22
6
15
22
11
17
10
12
15
6
17 22
19
6
12
6
14
22
8
17
17
14
6
10
7
17
22
Puzzel en win! In iedere editie van GrootHeerenveen staat een puzzel waarmee u leuke prijsjes kunt winnen. Stuur uw oplossing via de email of met traditionele post. U kunt dit sturen naar: info@grootheerenveen.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 12-2020 - tot uiterlijk 15 januari 2021. Wij wensen u weer veel puzzelplezier!
7
6
18 4
17
14
18
6
10
10
19
17
10
15
8
22
22 9
17
17
17
7
2
1
14
2
4
18 14
4
17
14
17
14
20
7
PUZZELPAGINA NR 12
14 14
5
10 11
22
17
7
5
17
9
18
22
11
W
15
22
8
8
7
15
4 14
17
7 11
H
22
18
18
5
17
6
NUMMER 12 • 2020
19
17
Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin rde leu gek het
land in Afrika
9
vis plant
keukengerei
knokploeg zegeteken
antwoord
zeilschip
gekheid
2
vorstelijk eigendom
elektrisch geladen deeltje
armenbuurt
muziekstuk
eiland bij Italië
deel v.e. wet
12 verlichtingsmiddel
gereed
bladgroente
mak
dierengeluid
ongevuld
draaikolk
spoorstaaf
7
kunstmest
voordeel
geologisch tijdvak
11
4
melancholiek
spotfiguur
18
23
24
1
26
6 23
4
20 1
1 15
15
20
1 1
19
6
13
15
betaaleenheid
23
20
23
1
mevrouw
annexus
struik
rekening
houtsoort
gentleman
deel v.h. lichaam
erfelijkheidsdrager
weerbaar
6
22
19
15
23
12
25
26
8
1
1
2
23
17 25
19 23
16
22 1
25
3 20
1
13
24
26
11
23
20
13
23 5
22
6
23
1
5
7 4
5
26 21
6
19
22
9
5
1
11
5
11 26
1
26 1
20
9
19
19 1
13
10 13
1
1 13
15
15 20
4
19
22
5
20 1
20 26
26
1 1
15
8
10
riv. in Frankrijk
PUZZEL EN WIN
2 BIOSCOOPKAARTJES!
omslag
3
Burgemeester Kuperusplein 52 Heerenveen • T 0513-654051
huishouden
© www.puzzelpro.nl 4
24
L
23
9
kolfglas
3
23
25
20 24
22
5 4
23
13
21
22
13
12
20
I
1
11
9
Gelijke cijfers staan voor gelijke letters. Probeer het gekleurde woord te vinden.
beseffen
snuifje
2
19
10
8
houding
6
1
7
20
6
praalgraf
tijdstip
trimmen
6
gezicht
een weinig
snelle loop
17
13
stoomschip
dagmars
wilddief
16
R
S
verfstof
grootvader
muziekinstrument
15
15 23
halfedelsteen
1
vorstenverblijf
14
1
loflied
water in Friesland
5
genoeg vrije verdediger
beroep
4
13
droog (van wijn)
op de wijze van
heilige
14
20 opschudding
riv. in Duitsland
handvat
3
22
dochter van Cadmus
landgoed
ingevouwen strook
2
18
hoogvlakte
molentrechter
1
23
5
vissersboot
tuimeling
slagwapen
pl. in Canada
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Winnaars puzzel Grootheerenveen 11 - 2020 T. Jonker uit Jubbega heeft de waardebon t.w.v. € 25,00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Hema Heerenveen. A. Bakker uit Vegelinsoord heeft 2 bioscoopkaartjes gewonnen. Deze worden aangeboden en zijn te besteden bij de Bios Heerenveen.
Kijk voor het actuele filmaanbod op: www.bios-heerenveen.com
PUZZEL
DE BIOS HEERENVEEN
EN WIN
EBON D R A A W ,00 5 2 € N VA
OPLOSSING EDITIE 11: Zweedse puzzel: PERSFOTOGRAAF / Kruiswoordpuzzel: WOONPLAATS
STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 12 VÓÓR 15 januari 2021 PER EMAIL NAAR: info@grootheerenveen.nl OF NAAR: GROOTheerenveen, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK
COLOFON GrootHeerenveen is een maandelijkse uitgave van Ying Media en wordt huis-aan-huis verspreid in gemeente Heerenveen en omliggende dorpen en steden in een straal van ca. 10 km van Heerenveen. Oplage: 28.000 exemplaren.
UITGEVER
Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl Internet www.grootheerenveen.nl
EINDREDACTIE Henk de Vries
FOTOGRAFIE
Mustafa Gumussu FPH, Dennis Stoelwinder, Johan Brouwer.
REDACTIE
VERKOOP
redactie@grootheerenveen.nl
Henk de Vries, Marije Nutma, Renske Osenga, Eelke Lok, Wim Walda, Janita Baron, Dennis Stoelwinder en Henk van der Veer
BLADMANAGEMENT
VORMGEVING
DRUK
REDACTIETIPS?
Nicky Bosma (nicky@yingmedia.nl)
Frans van Dam (bliidd.nl)
Mieke Alferink, Meine de Vlugt, Ying Mellema, Neeltje Oostra, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok.
Hoekstra Krantendruk, Emmeloord
VERSPREIDING
FRL Verspreidingen, Leeuwarden Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.
Wij staan op de weekmarkten in de regio: Woensdag Joure Midstraat 13 tot 17 uur Donderdag Lemmer Fedde Schurerplein 13 tot 17 uur Vrijdag Balk Dubbelstraat 13 tot 17 uur Najaarsactie!
WWW.BIG-GREEN.NL
Prijs inclusief installatie € 998,20
Ervaringen:
Jaap Jurjen en Froukje Veenstra
Wij zijn nu vier weken in het bezit van de BigGreen. Wij zijn super tevreden. Alles is schoner (koffiezetapparaat, was-en afwasmachine, douchecabine etc.) en zachter. En het water smaakt inderdaad lekkerder. Inmiddels onze lieve buren ook hiervan in kennis gesteld, en ook zij zijn nu beziiers geworden van de BigGreen. Zegt het voort, zegt het voort. Sumar, 26 januari 2020
Anja Monshouwer
Binnen een dag na aanvraag was de Big Green al geïnstalleerd. Hij hangt nu een aantal weken en ik ben er erg tevreden over. Ik hoef vrijwel nooit meer condiioner te gebruiken na het haar wassen en heb geen last meer van kalk. Prima investering! Gorinchem, 13 november 2019
Emiel van Disseldorp Vanmorgen is het product geïnstalleerd. Gelijk zachter en helderder water. Geen aanslag meer dus niet meer poetsen van kranen etc. Maakt de leidingen ook nog schoon dus als er al wat kalk nog aanwezig was, is dat binnenkort helemaal verdwenen. Ik raad het iedereen aan. Rijkevoort, 6 november 2019
Telefoonnummer: 0299-321188
Zamarra Kok Telegraaf zaterdag 4 juli 2020 Kalkaanslag is een grote ergernis; het maakt de toiletpot bruin, douchetegels dof en is slecht voor apparaten. Daarom heb ik een Big Green kalkprevenne apparaat met koolstoffilter laten installeren. Zacht water (en dus koffie en thee) smaakt beter en de waterkoker blijj schoon. Ik kan met een kwart minder (vaat)wasmiddel toe en hoef geen speciale sanitairreiniger meer te gebruiken. Vooral het gebrek aan kalkaanslag in de badkamer scheelt erg veel poetswerk. Helaas moet ik de douche nog wel nadrogen, omdat anders opgedroogde waterdruppels met magnesiumresidu zichtbaar blijven.
J. Posthumus
Wij gebruiken de Big-green inmiddels een paar maanden en we zijn erg tevreden. Geen kalkaanslag meer en super helder water. De kranen glimmen weer als nieuw en geen waas meer op de glazen douche deur. We hebben nu geen agressieve reinigingsmiddelen meer nodig bij het schoonmaken van de badkamer. een eenvoudig sopje en alles blijkt weer als nieuw. En de service is perfect! Ureterp, 2 november 2019
Shirley en Tom Precies 1 week verder. Water nu al helderder en zachter. Kranen, douchekoppen en uitloop volautomaasche koffie machine prachhge stralen. Geen gespeeer meer. Aanslag stukken minder en alles straalt bijna al als nieuw. Echt geweldig. Montage professioneel en met aandacht uitgevoerd. Echt een aanrader. Amsterdam, 26 november 2019
Theo en Beey Hospes Heel blij met de Big Green. Na drie weken al duidelijk verschil! Veel helderder water en geen aanslag meer op o.a. Glazen, kranen en de badkamer. Ook goed voor de huid, lang zo droog niet meer. De was is ook merkbaar zachter. Zelfs de kaaen drinken binnnen water ipv regenwater. Kortom zeer tevreden, een echte aanrader! Oudemirdum, 14 november 2019
Ziet u door de bomen het bos nog? We helpen graag met een passende zorgverzekering.
Al voor
â‚Ź 110,90 per maand
Even rustig over uw zorgverzekering praten Door het grote aanbod is het begrijpelijk dat u door de bomen het bos
niet meer ziet. Bij UnivĂŠ bent u van harte welkom om op uw gemak de best passende zorgverzekering te kiezen. Onze adviseurs nemen de tijd en helpen u graag met deskundige hulp. Maak nu een afspraak voor een bezoek aan de winkel, voor aan de telefoon, of om te beeldbellen. Maar gewoon even binnen lopen mag natuurlijk ook. Uiteraard houden wij ons aan de RIVM-maatregelen.
Maak nu een afspraak via unive.nl/afspraak of bel: 088 - 181 50 55.