EP:Noord
EVEN VOORSTELLEN...
Wie wij zijn?
EP:Noord is al jaren dé elektronica en witgoed specia list voor het kopen van o.a. uw wasmachine, droger, koelkast, TV, Satellietschotel, laptop of tablet in de omgeving van Weststellingwerf (Wolvega), Ooststellingwerf, Heerenveen, Noordoostpolder, Smallingerland, Heerenveen en Opsterland. Ook voor al jouw vragen over service en reparatie kun je natuurlijk bij ons terecht.
Service
Inbouwspecialist
Wij hebben inmiddels jarenlange ervaring met het inbouwen van vaatwassers, koelkasten, ovens, vriezers etc. Ben je op zoek naar een nieuw inbouw apparaat of wil je het apparaat laten inbouwen? Kom dan voor persoonlijk advies langs in onze winkel in Wolvega of Gorredijk. Uiteraard kun je ook bij ons terecht wanneer je inbouw apparaat defect is.
Bij ons staat service altijd voorop. Wij begeleiden onze klanten van A tot Z, van het deskundig advies bij de aankoop tot de levering en installatie aan huis. Onze service stopt niet na de verkoop; wij bieden ook onderhoudsbeurten en reparaties, zodat jouw apparaten altijd in topconditie blijven. Bij
EP:Noord kun je rekenen op persoonlijke aandacht en professionele ondersteuning.
ELEKTRONICA EN WITGOED DÉ SPECIALIST IN
EDITORIAL
Een echte Fries?
Na decennia afwezigheid woon ik sinds enkele jaren weer in Fryslân. Ik vraag me weleens af of ik nog steeds een Fries ben. Is mijn houdbaarheidsdatum verlopen? Wie is een Fries en wie niet? Moet je hier geboren en getogen zijn en ook nog Fries spreken of is iedereen die in Friesland woont een Fries?
In Amsterdam had ik een collega die Sytze Ferwerda heette, in mijn beleving moest hij wel een Fries zijn, maar hij wilde niks te maken hebben met Friesland en de Friese taal: “Als wij vroeger als kinderen iets niet mochten weten, dan gingen mijn ouders plots Fries spreken”, zegt hij. Sytze wilde duidelijk niet als Fries gezien worden. Maar wie is dan wel Fries?
Vorige zomer fietste ik rond op de Friese klei en belandde in Wommels. Er werden net allerlei kaatswedstrijden voor de jeugd gehouden. Als Wâldpyk zie je dit zelden, dus stapte ik af en zette mijn racefiets tegen een bankje. Het was een prachtige zonnige dag. De jeugd kaatste dat het een lieve lust was onder toeziend oog van de trotse kerktoren met een wapperende Friese vlag. Het was Fryslân zoals dat in de toeristenblaadjes staat. De toeschouwers, de scheidsrechters en tientallen kinderen spraken allemaal Fries.
Op het bankje naast mij plofte een donkere man neer met een grote zak patat. Hij veerde belangstellend op toen hij op het kaatsveld iets zag wat ik niet zag. Even later kwam er een donker jongetje naast hem zitten. Hij snaaide een patatje van de man en schraapte zijn keel: “Heit, wannear geane wy nei hûs?” Ik spitste mijn oren, verbaasd over zijn accentloze Frysk. Zijn vader keek hem even aan, nam nog een patatje en liet zijn ogen nog eens over de kaatsvelden gaan: “Ik wol dit noch efkes ôfsjen en dan geane wy nei hûs.”
LEKKER LEZEN
6. EDWIN DE WEERS, BESTUURDER SCHOLENCOMPLEX COMPRIX
14. FACE TO FACE MET PYT ACHENBACH, ÚT IN READ EN BLAU NÊST
SPORT
28. SPORTSTAD-DIRECTEUR JANNEKE HOITINGA: “KOERS WIJZIGEN EN TERUG NAAR DE OORSPRONG”
32. DOELMAN JAN BEKKEMA: “SOMS MOAT IN MINSKE TEFREDEN WÊZE EN WURDEARJE WATST HAST”
CULTUUR & UITGAAN
Ik had er eentje gevon-
Ik ging rechtop zitten. Ik had er eentje gevonden. Een echte Fries.
Remco Hofman, redacteur GrootSa!
ACTUEEL
24. GERT VAN DER NOL MAAKT FILM OVER AUTISME
meld je aan voor het lezerspanel NIEUWS VAN GEMEENTE
36-37. AGENDA EN UITGELICHT
In de regio
MFA
Beetsterzwaag worstelt met kosten
BEETSTERZWAAG - De realisatie van MFA De Finne aan de Vlaslaan in Beetsterzwaag gaat meer geld kosten dan gedacht. Dat rapporteert het Opsterlandse college van B en W aan de gemeenteraad.
De investeringskredieten waarmee gerekend zijn, zijn al enkele jaren oud. De inflatie en de gestegen bouwkosten vragen volgens het college om een correctie. Ook is extra geld nodig voor het bouwrijp maken van de kavel en de aanpassingen van de openbare ruimte. Daar is voorheen nog geen rekening mee gehouden. De gemeente is met scholenkoepel Comprix in overleg over hoe de kosten verlaagd kunnen worden. Ook voetbalvereniging De Sweach gaat gebruik maken van de nieuwe MFA. Oplevering van het hele project staat nu gepland voor eind 2026, maar het college houdt er al rekening mee dat de discussie over het financiële tekort kan leiden tot vertraging.
Oekraïense dominees zoeken hulp
in Ureterp
URETERP - Bijna een week lang waren twee dominees van de Protestantse Kerk uit Oekraïne te gast bij het Oekraïense gezin Osypenko in Ureterp. Yosyp (53) en Vasyl (43) zijn beiden dominee in een klein dorp in het westen van Oekraïne.
Vasyl en Yosyp zijn naar Nederland gekomen om contacten te leggen en om duidelijk te maken dat Oekraïne nog steeds hulp nodig heeft. Ze merken dat de aandacht voor de oorlog verflauwt. Ze hebben contact met de Friese Rijders en geven aan dat er vooral behoefte is aan voedsel dat lang bewaard kan blijven, zoals ingeblikt eten. “Hier is voedsel iets heel normaals, maar bij ons is het een geschenk.” Eens per maand gaan Yosyp en Vasyl naar het belegerde gebied om voedsel te brengen naar burgers en soldaten aan het front. De dominees staan iedereen bij in deze moeilijke periode van hun leven.
Aan de keukentafel in Ureterp tonen ze video’s waarop ze samen bidden met soldaten. “In een oorlog zijn er geen atheisten. Iedereen bidt en vraagt om steun van God”, zegt Vasyl.
Als ze van het front zijn teruggekeerd in hun eigen dorp, worden hun dagen in beslag genomen door het regelen van het volgende transport naar het front. Er moet vervoer, voedsel en ook geld ingezameld worden, want de benzine is duur. Hun taak als dominee houdt eigenlijk nooit op. Ook omdat er veel begrafenissen in het dorp zelf zijn. “Elke week worden wel drie of vier omgekomen soldaten uit het dorp begraven. Van mijn klas van de lagere school zijn zeven van de vijftien jongens gestorven.” (foto Remco Hofman).
Opsterland net boven 30.000 inwoners
OPSTERLAND - De voorbereidingen van de snelfietsroute tussen Drachten en Heerenveen liggen deels stil omdat de gemeente Heerenveen een toegezegde bijdrage (1,8 miljoen euro) heroverweegt.
De totale kosten werden in 2021 geraamd op 10,8 miljoen euro. Dat bedrag was in principe gedekt door bijdragen van de Provincie Fryslân en de gemeenten Opsterland, Smallingerland en Heerenveen. Het projectteam heeft in verband met stijgende kosten al een extra subsidieaanvraag van 1,5 miljoen euro ingediend bij de provincie. De voorbereidingen van het project gaan wel door voor 25 van de 41 meest noodzakelijke deelplannen van het traject. Het is de bedoeling dat de route zoveel mogelijk gaat voor vrijliggende fietspaden, maar daarvoor moeten nog gronden worden aangekocht. De route voert door de dorpen Nij Beets, Tijnje en Luxwoude.
OPSTERLAND - De gemeente Opsterland telt aan het begin van dit nieuwe jaar net iets meer dan 30.000 inwoners, een kleine krimp ten opzichte van een jaar eerder. Het inwoneraantal blijft de komende jaren volgens de prognoses redelijk stabiel.
Tot 2038 wordt nog een lichte stijging verwacht; daarna een lichte daling tot 29.690 inwoners. De samenstelling van de bevolking verandert wel sterk. Naar verwachting neemt het aantal 65-plussers toe van 22 naar 30 procent van het aantal inwoners in 2038. De potentiële beroeps bevolking (15-65 jaar) neemt tot 2038 met 1.500 inwoners af. Door individualisering en kleinere gezinnen zijn er in 2038 ruim duizend huishoudens meer dan in 2022.
Voorbereidingen ravijnjaar
OPSTERLAND - De gemeente Opsterland zit volop in de voorbereidingen op 2026, wat in gemeenteland het ‘ravijnjaar’ wordt genoemd. Vanaf 2026 krijgen gemeenten vanuit het Rijk (gemeentefonds) minder geld. Voor Opsterland gaat het in 2026 om een afname van vier miljoen euro per jaar.
Ambtelijk worden nu alle taken op een rijtje gezet die de gemeente Opsterland uitvoert. Ook wordt gekeken naar hoe minder geld uitgegeven kan worden en hoe meer geld ontvangen kan worden. Volgens het college van B en W zijn er nogal wat onzekerheden, die het lastig maken om de situatie goed in beeld te brengen.
De effecten van het Hoofdlijnenakkoord van het kabinet Schoof zijn bijvoorbeeld nog niet bekend. Bovendien staat Opsterland de komende jaren voor een aantal vervangingsinvesteringen, bijvoorbeeld in de infrastructuur. De daarmee samenhangende kosten zijn
sterk in beweging. Ook verwacht Opsterland dat de demografische ontwikkelingen grote gevolgen kunnen hebben. Het gaat dan met name over de verandering van de leeftijdsopbouw in de gemeente.
Nieuwprentenboek van Reina & Greetje
NIJ BEETS - “Een poëtische mijmering over het grote afscheid nemen.” Dat is volgens Reina Greet uit Nij Beets het onderwerp van haar nieuwe prentenboek ‘Lang zal Eland leven’. Ze omschrijft het als een prentenboek voor kleine en grote mensen.
Reina Greet schrijft onder de naam Reina & Greetje in het Fries en Nederlands verhalen voor kinderen. Zo is ze vaste schrijver voor Tomke. ‘Lang zal Eland leven’ is haar eerste prentenboek in het Nederlands. Reina Greet werkte voor het boek samen met illustrator en boekontwerper Leonie Verbrugge. Het verhaal vertelt over Eland en Eekhoorn. Over de reis van Hier naar Daar, Ergens Verder en Overal Anders. Over eindes en een nieuw begin, vriendschap, verdriet, vertrouwen en nog-niet-alles-weten. En dat het altijd goed is. Eland en Eekhoorn horen al heel lang bij elkaar. Maar Eland verandert, hij wordt Ergens Anders Eland. Het is zijn tijd om naar Verder te gaan. Eekhoorn wil het liever nog maar niet
Verkeerszorgen Breewei blijven
TIJNJE - De gemeente Opsterland gaat opnieuw met Plaatselijk Belang Tijnje in overleg over de verkeerssituatie op de Breewei. Bij de bouw van de nieuwe mfa en de school zijn er al maatregelen genomen om de verkeersveiligheid van de schoolgaande kinderen te bevorderen.
Desondanks leven er in het dorp nog steeds zorgen over met name het zware vracht- en landbouwverkeer. Volgens wethouder Durk Durksz is een oplossing niet zo eenvoudig. Een alternatieve route voor het zware verkeer via de Warrewei stuit ook op bezwaren. Durksz wil dan ook nog geen toezegging doen om het gedeelte van de Breewei bij de mfa als pilot af te sluiten voor het zware verkeer. Hans de Jong (Opsterlands Belang) had hier in de gemeenteraad om gevraagd.
maar
van
Eland weet het ook en samen vinden ze een weg in het elkaar loslaten en reizen ze allebei verder op hun eigen wijze en manier.
Noodlocatie huisartsen
Beetsterzwaag
BEETSTERZWAAG - De huisartsenpraktijk en de apotheek van Beetsterzwaag hebben in Ikenhiem aan de Commissieweg 5 een tijdelijk onderkomen gevonden. Vanwege schimmel- en zwamvorming onder de vloer in hun praktijk aan de Kerkepad Oost was snelle actie noodzakelijk.
De huidige praktijk, eigendom van de Van Teyensfundatie, is niet meer gezond om in te werken. De locatie van Ikenhiem heeft geen gebruiksvergunning, maar de gemeente Opsterland heeft vanwege de spoedeisendheid besloten tot een gedoogsituatie. De huisartsen weten dat er een kans bestaat dat de aangevraagde vergunning voor deze locatie uiteindelijk niet wordt verleend. Ikenhiem is door de gemeente Opsterland aangekocht om te worden verbouwd tot doorstroomlocatie voor statushouders. Het pand beschikt ook nog over enkele ruimtes die buiten deze nieuwe bestemming vallen. Deze ruimtes worden nu door de huisartsen gebruikt. De noodoplossing voor de huisartsen heeft volgens de gemeente Opsterland geen gevolgen voor de plannen met de doorstroomlocatie. De huisartsen verwachten dat ze het hele jaar van een alternatieve locatie gebruik moeten maken.
Geen parkeerprobleem in Beetsterzwaag
BEETSTERZWAAG - In het centrum van Beetsterzwaag zijn op ieder moment voldoende parkeerplaatsen beschikbaar. Dat is de uitkomst van een onderzoek dat de gemeente Opsterland heeft laten uitvoeren. Op het drukste meetmoment was de gemiddelde bezetting 54%.
De parkeerdruk is niet op alle plekken even groot. Op de Van Lyndenlaan, de parkeerterreinen achter het gemeentehuis en aan de Klaversreed is de parkeerdruk regelmatig hoger dan 85%. Ruim tweehonderd bezoekers, bewoners en ondernemers zijn ook bevraagd over de beleving van de parkeerdruk. Een meerderheid van de ondervraagden is positief over de beschikbaarheid van parkeervoorzieningen en de huidige blauwe zone. Er werden zelfs suggesties gedaan om het aantal parkeerplekken in de Hoofdstraat te beperken. Wel zijn de ondervraagden minder positief over de verkeersdrukte, de verkeersdoorstroming, toegankelijkheid en de gereden snel-
heden in de Hoofdstraat. De onderzoekers hebben aanbevelingen gedaan over handhaving, mogelijk parkeren buiten het centrum, voetgangersoversteekplaatsen en verwijzingen naar parkeerplekken. De gemeente gaat deze aanbevelingen met Plaatselijk Belang en de ondernemersvereniging bespreken.
COLUMN
De kater
Hij ligt achter mij op de bank op een kussentje. Mijn volgevreten kater, liever lui dan moe. Op mijn schoot ligt het hoofd van mijn andere kater… Die kerel van mij heeft de griep terwijl ik dit typ, of is het een ‘kater’. Daan, wat versta jij eigenlijk onder een kater en wat zet jij daarvoor in? Een kater kan van alles zijn. Ik heb bijvoorbeeld een kater van de vele winkelfaillissementen die in 2024 plaats vonden. De nasleep van de lockdowns? Het sindsdien steeds meer online bestellen? Goedkoop, goedkoper, goedkoopst is dat wat men wil of waartoe we gedwongen worden? Of gaan we net als de kat liever lui op de bank, thuiswinkelen?
“Ik kom slechts éénmaal per jaar in een winkel sinds corona, ik doe het hele jaar alles online en die ene winkel daar ben ik nu, met kerst”. Dat klinkt als een groot compliment voor ons. Het leek of er meer mensen zo dachten, we hadden het heerlijk druk met kerst. Een kilometerteller, hebben ze die ook voor cadeautjes inpakken? Het was gezellig en dan met name het ‘Hé hoi, hoe is het mei dy?’ De spontane ontmoetingen op de winkelvloer. We hebben heerlijk gewerkt en deze drukte gaf mij energie. Het gaf mij een positieve kater!
Wat gaat 2025 ons bieden? Een nog grotere oorlog, moeten we hamsteren? De hoop is dat wij blijven vertrouwen en durven lief te hebben! Als je vent toch een fikse kater heeft door teveel alcohol, geef hem dan mariadistel. Voor zijn lever is dat echt beter dan paracetamol! Op je gezondheid en maak er wat moois van in 2025!
NATUURLIJK DAAN!
“Daan’s Drogisterij’’ Langewal 8B, 8401 DD Gorredijk post@daansdrogisterij.nl www daansdrogisterij.nl
EDWIN DE WEERS, BESTUURDER SCHOLENKOEPEL COMPRIX
“Onze scholen zijn kinderparadijsjes”
Het onderwijs is altijd in beweging. Uitdagingen zijn er dus genoeg voor Edwin de Weers, bestuurder van scholenkoepel Comprix. Een gesprek over identiteit, nieuwbouw van scholen, de corona-babyboom, leerkrachten en kansengelijkheid. “Onderwijs dat structureel op orde is, biedt leerlingen de meeste kansengelijkheid.”
Hij is inmiddels helemaal in de regio gesetteld. Edwin de Weers (56) liet vijf jaar geleden de Randstad (Dordrecht) achter zich. Op zoek naar een rustigere, groene woonomgeving, in combinatie met een uitdagende baan. Het werd wonen in Makkinga en werken in Wolvega. Als bestuurder van Stichting Comprix is De Weers verantwoordelijk voor het onderwijs op de 35 openbare basisscholen in de gemeenten Opsterland en de beide Stellingwerven. “Onze scholen zijn kinderparadijsjes. Met een groene omgeving rond school om te wonen en te spelen. En met een enorme betrokkenheid van de schoolteams en de directe schoolomgeving, de mienskip. Voor deze regio is dat misschien vanzelfsprekend, maar dat is het niet.”
Samenwerkingsscholen
De afgelopen jaren zijn in meerdere Opsterlandse dorpen openbare en christelijke basisscholen gefuseerd, met succes. Ureterp, Nij Beets en Bakkeveen sluiten de rij, er zitten volgens De Weers geen fusies meer in de pijplijn. Buiten Gorredijk heeft alleen Frieschepalen nu nog een openbare én een bijzondere basisschool. De Weers: “Zolang de leerlingenaantallen op beide scholen goed zijn is dat ook geen probleem.”
Een deel van de Opsterlandse samenwerkingsscholen staat onder leiding van het openbare Comprix; op de andere scholen vormt VCSO (Verenigde Christelijke Scholen Opsterland) het bestuur. “Beide partijen werken goed samen”, zegt Edwin de Weers. “Dat zie je bijvoorbeeld ook in De Stipe, het
gezamenlijke ondersteuningsteam passend onderwijs.” Het proces van het samengaan van openbare en bijzondere scholen was in sommige dorpen lastig; identiteit is altijd een issue. De Weers: “Het gaat om het evenwicht. Een school moet algemeen toegankelijk zijn. Voor de meeste ouders is de samenwerking geen probleem, maar de gevoeligheid blijft. Van beide kanten. Je moet laten zien dat je daar oog voor hebt. Het gaat niet alleen om de christelijke identiteit. Openbaar onderwijs is voor ouders en leerkrachten ook een bewuste keuze.”
Samen naar school
In sommige dorpen was het samengaan van de scholen een eigen keuze; elders was het nodig om een school voor het dorp te kunnen behouden. “Deze ontwikkeling had je misschien vijftien jaar geleden niet kunnen voorspellen. Het helpt dat de verzuiling verder is afgenomen, ook in het verenigingsleven. Als de kinderen samen sporten en andere activiteiten ondernemen, dan is het ook logisch om samen naar school te gaan.” Volgens De Weers heeft een school in een dorp een belangrijke rol. Daar worden vriendschappen voor het leven gesloten en hebben ouders bij het schoolhek contact met elkaar. “Het is belangrijk dat kinderen uit het dorp bij elkaar op school zitten. Op de samenstelling van een dorp heeft een school geen invloed; wel op de verbondenheid.” De Weers is daarom bijvoorbeeld blij dat nagenoeg alle leerlingen van de gesloten school in Luxwoude meeverhuisden naar de fusieschool in Langezwaag.
“We krijgen te maken met een corona
babyboom”
Corona-babyboom
Het lukt Comprix nog steeds om de structurele vacatures op de scholen in te vullen, al wordt dit wel moeilijker, volgens De Weers. Het leerkrachtentekort is hier minder een probleem dan elders in het land, meent hij. “Het is krap, maar we redden het. Tijdelijke vervanging is lastiger. Maar we hebben nu een flexpool met circa twintig leerkrachten. Zij vervangen bijvoorbeeld bij langdurige ziekte of zwangerschap. Het zijn leerkrachten die veelal bewust kiezen voor kortere perioden op een school. Bijvoorbeeld om meer ervaring op te doen of om steeds een nieuwe uitdaging te hebben.”
Of het vinden van voldoende leerkrachten in de toekomst lastiger wordt, hangt ook af van de ontwikkelingen van het aantal leerlingen. De daling van het aantal leerlingen zwakt af, de grootste daling is al geweest. “Sterker nog, er is een corona-babyboom. De peuteropvang en kinderdagverblijven zien dat nu al. Daar krijgen wij straks ook mee te maken, al zien we na de piek weer een versnelde daling.”
Woningbouw
Er is nóg een onzekerheid: de woningbouwplannen in veel dorpen. Meer woningen betekent vaak ook meer kinderen. “Maar daar kunnen we als onderwijs pas iets mee als plannen helemaal zijn vastgesteld. Zo zijn de regels, het aantal vierkante meters op een school is gekoppeld aan het aantal leerlingen. Een school kan pas uitbreiden wanneer het leerlingenaantal structureel hoger ligt.” In Gorredijk zitten de twee nieuwe scholen (Loevestein en De Treffer) nu al weer krap in hun jasje, terwijl er in het dorp honderden nieuwe woningen op stapel staan. Dat voelt voor de leerkrachten en de ouders soms best lastig, erkent De Weers. “Maar dat is wel de praktijk. Voorsorteren is dus lastig. De gemeente wil niet in toekomstige leegstand investeren; wijzelf ook niet.”
Lastige processen
Komt een school wél in aanmerking voor uitbreiding of nieuwbouw, dan kan realisatie van een project soms jaren duren. Zeker wanneer de school aansluit bij andere functies in het dorp, zoals onlangs in het nieuwe mfa in Tijnje en in de nog te realiseren nieuwe school in Beetsterzwaag.
De Weers: “Samenwerken met het dorp is mooi en biedt ook voor het onderwijs voordelen, maar het maakt het proces niet eenvoudiger.” Dat heeft volgens De Weers niets te maken met de inzet van mensen of de samenwerking, maar vooral met niet op elkaar aansluitende wet- en regelgeving.
“De financiering van de bouw van scholen is complex en ligt bij de gemeente. Comprix mag als schoolbestuur niet zelf investeren in vierkante meters.” En deel je als school een gebouw met anderen, dan zijn bijvoorbeeld het onderhoud en de afschrijvingen van gezamenlijke installaties weer ingewikkeld. “Ruimtes delen, zoals klaslokalen, is ook ingewikkelder dan het lijkt. Na schooltijd is een school niet altijd leeg. Leerkrachten zetten bijvoorbeeld spullen klaar voor morgen, maar dat is lastig als ’s avonds het plaatselijke koor er repeteert. Dan moeten ook alle papieren worden opgeruimd, in verband met de privacy van de leerlingen.”
Kindcentra
Steeds meer scholen zijn ‘kindcentra’, dus ook voorzien van peuter-, kinder- en buitenschoolse opvang. “Dat is belangrijk. Heeft een school ook opvang, dan is de kans groter dat de ouders ook kiezen voor de school in het dorp. Daarnaast is dit goed voor de doorgaande lijn.” Maar ook hier speelt wet- en regelgeving een rol. Peuter, kinder- en buitenschoolse opvang is in handen van commerciële aanbieders. Een gemeente mag bij nieuwbouw van een school wel ruimte reserveren voor opvang, maar alleen als kostendekkende verhuur mogelijk is. “De opvang is geen publieke taak, al is het dat in de ogen van veel ouders wél. Het zou mij een lief ding waard zijn dat de opvang onderdeel van het onderwijs wordt. De doorgaande leerlijn is dan eenvoudiger; je kunt ruimtegebruik makkelijker afstemmen en je kunt medewerkers breder inzetten. Maar zo zit de wetgeving helaas niet in elkaar.” De Weers benadrukt wel dat de samenwerking met de huidige aanbieders van peuter-, kinder- en buitenschoolse opvang goed is.
Achterstanden
Als onderwijsbestuurder in Friesland loopt Edwin de Weers tegen vergelijkbare problemen aan als in de Randstad. “Maar
wel op een andere schaal. Armoede en kansenongelijkheid bestaan hier net zo goed. Professioneel doen we hier beslist niet onder voor de rest van het land. Calimero-gedrag is nergens voor nodig. Het is alleen wel eens lastig dat veel onderwijsbeleid met een Randstadbril op
“Ruimtes delen is ingewikkelder dan het lijkt”
wordt gemaakt, zonder oog voor de regio. Dat zag je bijvoorbeeld bij de opvang van Oekraïense leerlingen. Hierbij kozen wij bewust voor onderwijs in het dorp.”
Na de coronajaren is er via het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) veel geld
“Ik word wel eens gek van die tijdelijke potjes van het Rijk”
in het onderwijs geïnvesteerd. De Weers ziet dat dit zeker geholpen heeft bij het wegwerken van achterstanden en het vergroten van de kansengelijkheid voor de leerlingen. Maar hij is ook kritisch. “Ik word wel eens gek van die tijdelijke potjes van het Rijk. Met structureel geld of een langere periode om het te besteden hadden we veel meer kunnen bereiken.” Het aanstellen van onderwijsassistenten heeft op scholen bijvoorbeeld geholpen. Maar volgens de bestuurder kun je met tijdelijk geld personeel geen vaste aanstelling geven. “Personeel vormt in het onderwijs wel 85 procent van de uitgaven. Maar ook als je met het extra geld methodes aanschaft heb je over een paar jaar een probleem als je deze weer moet vervangen. Daar is dan weer geen geld voor.”
Kansengelijkheid
De extra gelden vanuit het Rijk zijn ook bedoeld om de kansengelijkheid voor leerlingen te vergroten. Een onderwerp dat De Weers na aan het hart ligt. “Maar de beste garantie voor kansengelijkheid is het onderwijs structureel op orde hebben. En dat blijft altijd de uitdaging. Het blijft continu zoeken naar aan welke knoppen je op iedere school kunt draaien en hoe je de schoolomgeving daarin betrekt. Dat is voor iedere school weer anders. Ik ben trots op onze schoolteams die met veel inzet en betrokkenheid goed onderwijs verzorgen voor onze leerlingen.”
Stichting Comprix
Stichting Comprix vormt het bestuur van 35 openbare basisscholen in de gemeenten Opsterland, Ooststellingwerf en Weststellingwerf. Circa 500 medewerkers verzorgen het onderwijs voor ruim 4.100 leerlingen. Het gaat in het gebied van GrootSa! om scholen in Terwispel, Hemrik, Gorredijk, Lippenhuizen, Bakkeveen, Tijnje, Frieschepalen, Beetsterzwaag, Langezwaag, Wijnjewoude, Oldeberkoop en Makkinga.
Uw kunstgebit is ook onze zorg
Aanmeten nieuw kunstgebit
Aanmeten kunstgebit op implantaten
Reparatie van bestaande kunstgebit
Opvullen van bestaande kunstgebit
Advies, controle en nazorg
Vergoeding via uw zorgverzekeraar
H. Ringenoldusstrjitte 47 8401 PW Gorredijk 0513 - 46 30 32 www.tppbergsma.nl
Voor meer informatie of het aanvragen van vrijblijvend gesprek kunt u contact opnemen via 088 008 63 00 | info@aardemazorggroep.nl.
ELS EN JOOST VAN BODEGOM ZESTIG JAAR GETROUWD
“We scharrelen nu al bijna zeventig jaar”
In de 28 jaar dat hij burgemeester was feliciteerde Joost van Bodegom (88) talloze echtparen met hun zestigjarig of langer huwelijk. Deze week zijn hij en zijn vrouw Els (84) zelf aan de beurt. Hun trouwdag, 8 januari 1965, is deze week zestig jaar geleden en dus komt de huidige Opsterlandse burgemeester Andries Bouwman op bezoek.
Els en Joost hebben een rijk en deels bewogen leven achter de rug. Joost van Bodegem werd geboren op Sumatra in het voormalig Nederlands-Indië en zat als kind in diverse Jappenkampen. Op zijn tiende in Nederland ging hij voor het eerst naar school. Els Oom bracht haar eerste vijf jaar door in Delft en maakte daar de Hongerwinter mee. Ze heeft heldere herinneringen aan de diverse huiszoekingen waarbij werd gezocht naar haar ondergedoken vader. Twee huizen verder woonde een NSB-gezin met een leeftijdsgenootje. Ze mocht amper buiten spelen om de voorkomen dat ze andere kinderen geheimen zou vertellen.
HET BEGON OP HET GYMNASIUM...
Els was nog maar veertien jaar, toen Joost op het Praedinius Gymnasium in Groningen een oogje op haar kreeg. Joost: “Ik heb tot haar zestiende gewacht; we scharrelen nu al bijna zeventig jaar.” Els was onder de indruk van de jonge Joost die zich liet zien op de volleybal- en basketbalvelden en zo gevoelig op de gitaar speelde. Tijdens zijn diensttijd werd er een pauze ingelast, maar dat hielden ze maar een jaar vol. Later volgde vijf jaar rechtenstudie in Groningen. Els: “Een hele leuke tijd. Ik studeerde zelf eerst tegelijkertijd pedagogie en logopedie, later psychologie.”
Toen Joost in 1964 afstudeerde en bij de provincie Groningen werd belast met de organisatie van de civiele verdediging, kregen ze voorrang bij het vinden van een flatje. Ze wilden zo snel mogelijk trouwen. Els wilde haar eigen trouwjurk maken en was tot eind november ’64 druk als
secretaris van de vrouwelijke studentenvereniging MagnaPete. Het huwelijk werd op een stormachtige januaridag in 1965 gesloten door café-eigenaar Koos Kerstholt, die ooit Els haar gestolen portemonnee in de spoelbak van het herentoilet had gevonden. Het kerkelijk huwelijk werd verzorgd door een uit de Indische tijd bevriende dominee.
KINDER- EN ADOPTIEWENS
Op 33-jarige leeftijd werd Joost van Bodegom burgemeester van het 3.300 zielen tellende Peize. Els was onder andere actief als stottertherapeut en pedagogisch adviseuse en rondde een studie als klinisch psychotherapeut af. Het waren zware jaren. Hun grote kinderwens werd niet vervuld. Adoptie mocht alleen in de eigen provincie en in Drenthe kwamen niet veel kinderen voor adoptie in aanmerking. Els klom in de pen en bracht hun adoptiewens elders in het binnen- en buitenland met succes onder de aandacht. In 1972 en 1974 kwamen tot hun grote vreugde en voldoening een zoon en een dochter naar Peize. Els: “En totaal onverwacht werd ik op mijn 38e toch nog zwanger van een dochter.”
BURGEMEESTER VAN
OPSTERLAND
Inmiddels woonde het echtpaar Van Bodegom al in Beetsterzwaag. Peize was in 1976 ingeruild voor het zes keer zo grote Opsterland, waar Joost 21 jaar burgemeester bleef. Na zijn pensionering werd de vrijgekomen tijd snel gevuld met allerlei functies, onder andere als lid en later voorzitter van de Raadskamer Wetten Buitengewoon Pensioen
(erepensioen voor verzetsdeelnemers). Joost van Bodegom was ook lang actief in het Nationale Comité 4 en 5 mei en als voorzitter van de Stichting herdenking 15 augustus 1945 in Den Haag. De Tweede Wereldoorlog in Azië, de koloniale oorlog die volgde en de gevolgen daarvan houden hem nog steeds bezig. Hij spant zich bijvoorbeeld in voor eerherstel van Indiëweigeraars en degenen die hen onderdak gaven en daardoor gevangenisstraffen opliepen. Verder beantwoordt Van Bodegom vragen van nakomelingen van Indiëgangers. De eerste generatie kwam daar om emotionele of praktische redenen vaak niet aan toe. “Zo krijgen wij nogal eens boeiend bezoek.”
FRYSK CSÁRDÁS
Els werkte tot 2000 bij de GGZ Groningen en Drachten, Hooghullen in Eelde en gaf les op de Hanze Hogeschool. Ze kijkt met plezier terug op de jaren dat ze in het zigeunerorkest ‘Frysk Csárdás’ speelde en is van plan om de muziek op viool en accordeon weer op te pakken.
Het zestigarig huwelijksfeest wordt later in uitgebreide familiekring gevierd; het liefst met mooi weer. “We zijn het hele jaar zestig jaar getrouwd, dus alle tijd.”
Word jij de nieuwe eigenaar van Bruna Sneek?
Altijd al gedroomd van het runnen van je eigen winkel? De Bruna in Sneek aan de Oosterdijk wordt ter overname aangeboden, en dit is een kans die je niet wilt missen. Gelegen in het bruisende Sneek, biedt deze winstgevende winkel een uitstekende gelegenheid om jouw ondernemersdromen waar te maken.
De Bruna aan de Oosterdijk in Sneek is niet zomaar een winkel. Het is een gezonde en winstgevende zaak, gevestigd in een prachtige winkelstraat vol met diverse winkels en gezellige horecagelegenheden. De winkel zelf is sfeervol ingericht volgens de kenmerkende Bruna-huisstijl, waardoor klanten zich direct thuis voelen.
Wat deze Bruna extra speciaal maakt, is de constante stroom van vaste bezoekers uit de buurt en de toeristen die tijdens hun rondje winkelen graag bij de Bruna hun inkopen doen. Een win-winsituatie voor jou als nieuwe eigenaar.
Het assortiment van de Bruna aan de Oosterdijk is breed en divers. Van boeken tot kantoorartikelen, van pc-benodigdheden tot wenskaarten en spellen, je vindt het hier allemaal. Recent is de winkel nog aangevuld met een hele hoek kantoorbenodigdheden, speelgoed en gifts.
Naast het reguliere assortiment besteedt deze Bruna veel aandacht aan lokaal ondernemen. Met een focus op de
kinderrijke buurt en de frequente bezoekers en de toeristen ben je verzekerd van een gevarieerde klantenkring. Daarnaast beschikt deze winkel over een drukbezocht PostNL punt.
Overnameprijs € 45.000,- tot € 50.000,- (benodigd eigen vermogen).
Omzet
Wordt nader bekend gemaakt.
Adres Oosterdijk 11, 8601 BP Sneek.
Ben jij klaar voor het avontuur en zie je jezelf al als de nieuwe eigenaar van deze Bruna?
Wacht dan niet langer en grijp deze unieke kans. Mail je gegevens naar Eric.elijzen@audax.nl en wie weet ben jij binnenkort de trotse eigenaar van deze prachtige winkel aan de Oosterdijk te Sneek.
Nieuwe eigenaar van Bruna Sneek gezocht
Altijd al gedroomd van het runnen van je eigen winkel? De Bruna in Sneek aan de Oosterdijk wordt ter overname aangeboden, en dit is een kans die je niet wilt missen. Gelegen in het bruisende Sneek, biedt deze winstgevende winkel een uitstekende gelegenheid om jouw ondernemersdromen waar te maken.
Overnameprijs: € 45.000 tot € 50.000 (benodigd eigen vermogen)
Omzet: wordt nader bekend gemaakt
CTA: Ben jij klaar voor het avontuur en zie je jezelf al als de nieuwe eigenaar van deze Bruna? Wacht dan niet langer en grijp deze unieke kans.
Interesse? mail naar eric.elijzen@audax.nl
De BigGreen is een simpele, maar effectieve manier van kalkpreventie. De BigGreen gebruikt geen zout, stroom of chemicaliën en mineralen zoals calcium en magnesium blijven in het water. Iets wat bij een traditionele ontharder niet het geval is en waardoor is de smaak van het gefilterde drinkwater optimaal blijft. De effectiviteit van de BigGreen is gelijk aan een ontharder. s
EP:VAN DER MOLEN EN EP:WOLVEGA SAMEN VERDER ALS EP:NOORD
Klaar voor de toekomst
De elektronicawinkels EP:Van der Molen in Gorredijk en EP:Wolvega hebben met ingang van het nieuwe jaar de bedrijfsactiviteiten samengevoegd. Ze gaan onder de naam EP:Noord op dezelfde voet verder. “Dit was een trein die voorbij kwam”, aldus ondernemer Alex Hoekstra. “Nu is de toekomst geregeld.”
’s Ochtends vroeg weet Alex Hoekstra (58) van EP:Van der Molen in Gorredijk vaak nog niet wat de dag gaat brengen. Eenmaal op zijn werk aangekomen ligt er een planning klaar. Een route langs klanten, bestaande uit reparaties en inbouw van elektronische apparatuur. “Mensen zijn altijd blij als ik er ben, ik kom om een probleem op te lossen.” Dit is het werk dat Alex het liefste doet. En dat is ook het werk dat hij blijft doen.
Maar er is met ingang van het nieuwe jaar wel iets veranderd. Er komt een nieuwe naam op de gevel: EP:Noord. Een gevolg van
de samenwerking met de jonge ondernemer Marco van Zijverden van de EP-vestiging in Wolvega. Samenwerken en overnames tussen elektronicazaken zijn momenteel aan de orde van de dag. Nodig in verband met efficiency en inkoopkracht.
KANS KOMT NU VOORBIJ
In zijn zoektocht naar meer winkels klopte Marco bij Alex aan. De eerste reactie was dat de vraag een paar jaar te vroeg kwam. Later begon Alex er toch anders over te denken en zette hij de zaken eens op een rijtje. “Ik heb geen opvolger. Deze kans komt nu voorbij en ik weet niet of er over vijf jaar weer zo’n geïnteresseerde ondernemer op de stoep staat. Banken zijn in onze branche terughoudend bij overnames.” Buiten de naamsverandering merken de klanten niets van de samenwerking. De winkel en de buitendienst gaan op dezelfde voet verder, met dezelfde mensen. “Maar er is nu zekerheid over de toekomst.”
FANTASTISCH TEAM
Voor Alex zelf verandert er wel iets. Hij blijft zijn werk in de buitendienst doen. Maar hij hoeft zich niet meer bezig te houden met de ondernemerskant van het bedrijf. “Daarmee valt wel een last van je schouders.” De bedrijfs-
leiding had hij al eerder aan zijn medewerkers overgedragen. Een noodzakelijk gevolg van een burnout die hem in 2018 trof en anderhalf jaar buitenspel zette. “Het team heeft toen alles van het ene op het andere moment opgepakt. Dat hebben ze geweldig gedaan. Achteraf denk je dan wel eens: ‘Waarom heb ik sommige zaken niet eerder uit handen gegeven?’”
De burn-out heeft hem veel geleerd. Hij staat wat nonchalanter in het leven, zoals hij het zelf omschrijft. “Ik kan zaken makkelijker loslaten en ik weet nu ook veel beter wanneer ik op de rem moet staan. Het was een vervelende tijd, maar ik ben er beter uitgekomen. Mijn hoofd is nu veel vaker leeg.”
SINDS 1996 IN GORREDIJK
Alex Hoekstra is sinds 1996 in Gorredijk actief. Hij werkte in Assen al in een vergelijkbare winkel, voordat hij in Gorredijk de elektronicazaak van Berend van der Molen overnam. Een paar jaar later werd het een EP-winkel. Aanvankelijk was de onderneming in twee panden gevestigd, de winkel op Hoofdstraat 88, de computers en de serviceafdeling op Hoofdstraat 100. In 2003 volgde concentratie van alle activiteiten op nummer 88. In 2020 is dat pand verkocht aan Aldi, de locatie
is onderdeel van de nieuw te bouwen supermarkt. EP:Van der Molen schoof op richting Hoofdbrug, een stap waar Alex nooit spijt van heeft gehad. “Achteraf had je dit misschien veel eerder moeten doen. De afstand tussen beide locaties is niet groot, maar we zitten nu in het deel van het centrum met lopend publiek. En dat merk je, bijvoorbeeld aan veel meer impulsverkopen.”
ANDER SEGMENT
Het winkeloppervlak ging van 220 naar 380 vierkante meter. En dat gaf mogelijkheden om het assortiment ook uit te breiden. “Hier kun
je veel meer beleving creëren. We zijn van het laag- en middensegment naar het midden- en hoogsegment gegaan. Een televisie van vijfduizend euro verkocht ik op de vorige locatie niet, hier wel.”
Alex Hoekstra dacht altijd dat de plek er niet zoveel toe deed, dat het grootste deel van de handel geen impulsverkopen waren. Dat men de winkel altijd wel wist te vinden. “Maar dat blijkt toch niet helemaal het geval. We zitten nu op een prachtige locatie voor een gezonde toekomst.” Bij die woorden sluit Marco van Zijverden zich helemaal aan.
# FACE TO FACE PYT ACHENBACH
fotografie MARTIJN VAN DER VAART // tekst AREND WANINGE
ÚT IN READ EN BLAU NÊST
Pyt Achenbach voelt nog iedere keer een zekere trots als hij langs het dorpshuis van Jonkerslân fietst. “Dat ha wy mar moai mei elkoar dien.” Inzet voor de mienskip zit in het dna van zijn ‘rode’ familie. Hij vult dat nu onder andere in als regent van de Van Teyens Fundatie. “Al kin ik mei myn eftergrûn min oan it wurd ‘regent’ wenne.”
Het zijn de kortste dagen van het jaar. Buiten is het grijs, een paar graden boven nul. Maar dat doet niets af aan het vakantiegevoel dat Pyt Achenbach (66) al een maand of vier heeft. Begin september nam hij afscheid als beleidsmedewerker bij Sportvisserij Fryslân, Pyt is met pensioen. Dus tijd genoeg om ook zelf de hengel weer vaker te pakken. “Dat komt noch wol. Ik ha my earst foarnaam om myn libben ris op in rychje te setten.” De eerste aanzet is al gemaakt. Aan de keukenmuur hangt een groot wit vel, vol steekwoorden en jaartallen. Het zijn associatiecirkels, een methode die Achenbach ook in zijn werk wel gebruikte. “It jout oersjoch.”
NATOERMAN
Pyt Achenbach en zijn vrouw Erika wonen nu zestien jaar in Jonkerslân. ‘”Op it sân”, zoals hij het noemt. Een andere omgeving dan het wetterlân rond Grou, waar hij opgroeide. “Ik bin in natoerman, mei slimme graach bûten wêze.” Hij zat dan ook al op jonge leeftijd met een hengel in zijn hand. Vissen is een van zijn passies. Het aaisykjen hoorde daar ook bij; hij is nog steeds nazorger. Het liefst trekt hij dagelijks de laarzen aan om eropuit te trekken. Dat komt mooi uit, ook hond Sybe houdt daar van.
DORPSHUIS
Pyt voelt zich nog altijd Grouster. De familie woont er, de contacten met de jeugdvrienden daar zijn hecht. “Yn de Ljouwerter lês ik in berjocht oer Grou earder dan in berjocht oer De Gordyk. Jonkerslân hellet de krante net sa faak.” Hoe anders was dat een paar jaar geleden. De basisschool sloot, het 265 zielen tellende dorp zag mogelijkheden om het schoolgebouw te verbouwen tot dorpshuis. Media-aandacht was er volop. Pyt was actief bij het plan betrokken, met name als voorzitter van het dorpshuis. “Ik fiel noch alle kearen grutskens at ik by it doarpshûs delkom.
Dat ha wy mei elkoar dien. Wat in ynset en kreativiteit kaam der doe los.” Het was een proces van jaren; Pyt heeft het ook als kwetsbaar ervaren. “Der falle ûnderweis ek minsken ôf, dy’t it net iens binne mei de gong fan saken. Dêr ha ik wol lêst fan, ik kin der lang mei omrinne. Spul meitsje leit my net.”
Als vrijwilliger draait hij nog steeds bardiensten in het dorpshuis. Toen het oog destijds op het huis in Jonkerslân viel, besloten Pyt en Erika zich actief met het dorpsleven te bemoeien. Hij speelt al enkele jaren toneel in het dorp, zet zich in voor het dorpssteunpunt en was ook nauw betrokken bij het project om als dorp zelf te zorgen voor een glasvezelnetwerk. “Dat hat in jier as wat duorre, mar is foar sa’n doarp op it plattelân wol belangryk. Dat ha wy yn de koroanajierren wol sjoen.”
TROUW
Hij is geen harde man. “Ik kin in protte ha, mar stel wol myn grinzen.” Het begrip ‘trouw’ duikt ook op in de associatiecirkel. “At ik earne lid fan bin, dan moat it raar rinne wol ik opsizze.” Zo is Achenbach al een leven lang PvdA’er. “Der wienen genôch mominten dat ik opsizze kint hie, mar dat doch ik dan net.” Hij groeide op in een rood en een blauw nest. Alcohol drinkt hij nog steeds niet. “It hat my nea smakke. Der is net in drankje dat ik lekker fyn. Ik sjoch wol dat alkohol minsken losser meitsje kin, mar dat ha ik net nedich. Sa útbundich bin ik ek net.”
Trouw is hij ook aan de gevulde koek. “Ik yt hast alle dagen wol ien.”
GEEN NATUURLIJK GEZAG
Als zoon van ouders in het onderwijs volgde Pyt Achenbach de Pedagogische Academie in Drachten. Hij leerde er Erika kennen, maar ontdekte er meer. “Ik seach folle minsken foar de klasse fjochtsjen.”
Hij aanvaardde zijn diploma in dank, maar kondigde al op de uitreiking aan dat ze hem niet voor de klas zouden zien staan. Dat hield hij ruim 25 jaar vol. Toen werd hij alsnog docent, in het voortgezet onderwijs. “Dat duorre in pear moanne, it wie gjin súkses. Ik ha net it natuerlik gesach om foar de klasse te stean.”
Het onderwijs kwam na een periode van bijna 25 jaar bij de PTT. Als scholier bracht hij al de post rond. Hij werkte lang bij de klantenservice van de organisatie.
“In noflike baan, yn deeltyd. Myn frouw wurke fulltime, ik stie altyd as heit tusken de memmen by it stek fan de skoalle.”
En ook al was het afscheid van de PTT niet leuk, het rode hart voor de post klopt nog altijd. “Ik seach krekt yn de doarpskrante dat se noch besoargers sykje. Is krekt wat.”
REGENT
Tijd heeft hij nu volop, ook voor zijn werk als regent van de Stichting Van Teyens Fundatie in Beetsterzwaag. “Dat wurdt ‘regent’ klinkt foar my noch altyd wat swier.” Pyt kwam met de stichting in aanraking toen hij als voorzitter van Us Doarpshûs voor de vernieuwbouwplannen op zoek was naar geld. Hij vond het een openbaring. Waar je bij andere subsidieverstrekkers vooral moet zorgen voor voldoende groene vinkjes, kreeg hij van de Van Teyens Fundatie inhoudelijke vragen. “At de Fundaasje jild jout, dan is it in erkenning dat je goed dwaande binne. Sa ha ik it altyd sjoen.” Hij besloot te reageren op een vacature voor een nieuwe regent. “Der wiene wol njoggentjin reaksjes. Moast ik ek noch op gesprek.”
Hij geniet van het – samen met anderen – beoordelen van de aanvragen om financiële steun. Vanuit beleggingen en bezittingen van de in de 19e eeuw uitgestorven tak van de familie Van Teyens heeft de Fundatie jaarlijks ruim 200.000 euro in kas om Opsterlandse projecten te ondersteunen. “Jild útdiele is fansels altyd moai, mar wy tinke der wol goed oer nei. It is in kompliment at minsken ús bytiden lêstich fine.” Aanvragen zijn er volop, al verbaast Pyt zich er ook over dat toegekende bedragen achteraf niet altijd worden opgevraagd. “It kin fansels altyd oars rinne as tocht, mar dan kinne je dat op syn minst efkes melde.”
HOBBYVISSERIJ
De laatste zestien jaar voor zijn pensionering was Pyt Achenbach beleidsmedewerker bij Sportvisserij Fryslân. De hobbyvisserij is populair, het aantal leden van Sportvisserij Nederland groeit nog steeds; na de grote piek tijdens de coronajaren kwam er geen terugval. Voordat hij in dienst kwam had Pyt ‘De sportfisker’, hét sportvisblad van Fryslân opgericht. “Dat is eins myn berntsje.” Het Friese verenigingsblad, met een oplage van ruim 20.000, werd helemaal door Pyt verzorgd. “Ik hoegde net op syk nei abonnees, wol nei adfertearders.” Dat commerciële was niet zijn favoriete onderdeel.
Hij hoort vaak dat hij van zijn hobby zijn werk heeft gemaakt, maar zo ziet Pyt dat zelf niet. “In beliedsmeiwurker sit it
grutste diel van syn tiid achter in buro.” Sterker nog, het werkte misschien wel averechts. “Ik ha de lêste jierren amper fiske. It wie wurk, gjin ûntspanning mear. No’t ik mei pensjoen bin hoopje ik dat ik it gefoel fan de hobby wer werom fyn.”
MOOI EXCUUS
Hij houdt het meest van de roofvisserij, het vissen op snoek en snoekbaars. “Op alles wat tosken hat.” Hij ziet het vissen vooral als het mooiste excuus om buiten te zijn. Maar het plezier zit volgens Pyt vooral in het spelletje tussen de visser en de vis. “De fisk foar de gek hâlde, de spanning fan de fangst. Wat gebeurt der ûnder wetter?” Hij ziet ook de technische ontwikkeling in de sportvisserij. “Krekt as by alle hobby’s kinne je it sa gek meitsje at je wolle.” Hij investeert niet meer in de nieuwste snufjes, zoals een geavanceerde dieptemeter. “Ik wol bûten wêze en tidens it fiskjen net hieltiten op in byldskerm sjen.” Hij is wel met sportvissers op pad geweest die de nieuwe technologie wél gebruiken. Het levert volgens Pyt weer nieuwe inzichten op. “Je sjogge de fisken lizzen en foarby kommen. Je leare mear oer it gedrach fan de fisken. En je sjogge ek dat der folle mear fisk is dan faak tocht wurdt.”
GEEN DISCUSSIE MEER
Als (ex)-beleidsmedewerker kent hij ook de discussie over de visserij en het welzijn van de vissen. In andere delen van het land leggen gemeenten al voorwaarden op aan het gebruik van bijvoorbeeld weerhaken of leefnetten. Of de vis wel of geen pijn ervaart is volgens Pyt een discussie waar je niet uitkomt. Sommige wetenschappers zeggen dat vissen pijn ervaren, andere wetenschappers zeggen dat het niet zo is. Maar mocht het wel zo zijn, dan neemt Pyt het tijdelijke offer van de vis voor lief. “Myn plezier is grutter dan it leed fan de fisk. Neam dat mar it egoïsme fan de fisker. Ik soargje sa goed mooglik foar de fisk. Alles wat ik fang set ik wer werom. In grutte fangst kriget in dikke tút en komt op de foto. En it komt geregeldwei foar dat ik deselde snoek binnen it oere wer oan de heak ha. It leed falt dan wol ta, liket my. Of it is in hiele domme fisk.”
FAMILIEBERICHTEN
Wil jij ook een uiting van respect, liefde, verdriet, blijdschap en medeleven geven aan (familie van) een dierbare? Er zijn diverse mogelijkheden binnen de familieberichten, a ankelijk van welk bereik jij wil creëren met jouw familiebericht en/of memoriam. Bel (0515) 745005 of stuur een e-mail naar familieberichten@grootmedia.nl
Wij hebben afscheid moeten nemen van myn man, ús heit en pake
Johan van der Walle
* 9 september 1956 † 24 december 2024
Liefde houdt niet op waar het leven eindigt
Anneke
Remko en Raquel
Olivia
Julia
Adriana
Inge en Marcel Thijs Sem
De crematie heeft inmiddels plaatsgevonden.
Jij vond je rust na een lange strijd, Je vriendschap en moed zullen we nooit vergeten.
Johan van der Walle
Wij wensen Anneke, de kinderen en kleinkinderen veel sterkte toe met dit verlies.
Jelle en Sjoukje
Klaas en Niesje Richard en Nancy Bert en Rinskje
Opnieuw hebben we afscheid moeten nemen van een buurtgenoot. Tijdens de kerst overleed plotseling
André Veldhuizen
Altijd vriendelijk, sociaal en altijd in voor een praatje. Een fijne buurman die we zullen missen.
We wensen de familie veel sterkte in deze moeilijke tijd.
De bewoners van ’t Weike
N�s út Opsterlân
januari 2025
IN DEZE UITGAVE:
Nieuwjaarstoespraak 2025 van burgemeester Andries Bouwman | Wordt uw huis een gemeentelijk monument? | Een nieuwe appelboom is geplant! | Rechthebbenden van waardevolle grafmonumenten gezocht
Contact met de gemeente
Hoofdstraat 82, 9244 CR Beetsterzwaag
Postbus 10.000, 9244 ZP Beetsterzwaag
E-mail gemeente@opsterland.nl
Telefonisch zijn wij bereikbaar van ma. t/m do. van 9.00 - 17.00 uur en vrij. van 9.00 - 13.30 uur op telefoonnummer 0512 386 222
De gemeente Opsterland is alleen op afspraak geopend op ma. t/m vr. van 9 - 17 uur. Op donderdag is het gemeentehuis open tot 20.00 uur. Een afspraak maken kan online via www.opsterland.nl/contact
Nieuwsbrief
Iedere maand publiceert de gemeente Opsterland informatie in de GrootSa!. In de gemeentekatern ‘Nijs út Opsterlân’ vindt u actueel gemeentenieuws, ontwikkelingen en andere belangrijke informatie van de gemeente.
Wilt u iedere week op de hoogte worden gehouden? Abonneer u dan op onze wekelijkse nieuwsbrief. U krijgt dan de bekendmakingen, wegwerkzaamheden, raadsvergaderingen, enz., heel gemakkelijk in uw mailbox. U kunt de wekelijkse nieuwsbrief ook op papier lezen in de bibliotheken van Gorredijk, Beetsterzwaag en Ureterp of ophalen in het gemeentehuis in Beetsterzwaag.
Meer informatie vindt u op: www.opsterland.nl/ nieuwsbrief of scan qr-code.
Afspraak maken met B en W
U kunt bellen naar 0512 386 202 of 0512 386 208 of stuur een mail naar bestuurssecretariaat@opsterland.nl
Subsidieregeling ‘80 jaar bevrijding Opsterland’ gaat van start!
In 2025 viert Nederland 80 jaar vrijheid. Deze viering biedt ons een bijzondere gelegenheid om stil te staan bij de waarde van vrijheid en vrede in onze samenleving.
Via de subsidieregeling wordt € 20.000,- beschikbaar gesteld om activiteiten te organiseren die bijdragen aan het vieren van 80 jaar vrijheid en het verzamelen en bundelen van verhalen over de gemeente tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Aanvragen kan van 1 januari 2025 tot en met 28 februari 2025. Daarna worden alle aanvragen beoordeeld en de beschikbare gelden verdeeld.
Aanvragen kan via www.opsterland.nl/ subsidieregeling-80-jaar-vrijheid-opsterland of scan de qr-code
Openbare oriënterende raadsbijeenkomst 13 januari
Webinar: Ventileren en Isoleren
Steeds meer woningen worden goed geïsoleerd, maar wist u dat dit invloed kan hebben op de luchtkwaliteit in huis? Een slecht geventileerde woning kan leiden tot problemen zoals hoge luchtvochtigheid of schimmelvorming. In dit webinar legt een onafhankelijke energieadviseur uit hoe u uw woning goed kunt isoleren en ventileren.
Het webinar wordt gepresenteerd door een onafhankelijke expert en is gratis en vrijblijvend te volgen. Mis deze kans niet om alles te leren over het gezond houden van uw woning.
Wolven in Fryslân
Wanneer: dinsdag 14 januari 2025 van 20:00 tot 21:00 Aanmelden: www.energieinopsterland.nl/ webinars
Sinds 2015 komt de wolf steeds vaker voor in Nederland, na 150 jaar afwezigheid. Ook in Opsterland zijn wolven gezien. De wolf is een beschermde diersoort. In Fryslân zijn er regels over hoe we met wolven omgaan. Deze regels staan in het ‘Interprovinciaal Wolvenplan’. Dit zijn regels voor het beschermen van dieren en het voorkomen van schade.
WAT ALS U EEN WOLF ZIET?
Houd altijd afstand van de wolf en probeer geen contact te maken. Een wolf gezien? Meld het via bij12.nl/ wolvenmeldpunt. Bij schade door wolven kunt u terecht op dezelfde website voor meldingen.
Meer weten? Ga dan naar de website www.opsterland.nl/wolven
Social media en webcare X: @Opsterland Whatsapp: 06 12 64 51 55 Facebook: facebook.com/opsterland
Gebiedsteam Opsterland U kunt contact opnemen via 0512 386 222
Of e-mail: gebiedsteam@opsterland.nl Loket Beetsterzwaag: Hoofdstraat 82 ma t/m vr. 09.00 – 12.30 uur
Een oriënterende raadsbijeenkomst zal op maandag 13 januari vanaf 19.30 uur plaatsvinden in de raadszaal te Beetsterzwaag. Publiek is van harte welkom. De bijeenkomst is online live te volgen via www.opsterland.nl/ gemeenteraad
Wilt u inspreken over één van onderstaande onderwerpen? Neem dan uiterlijk maandag 13 januari 12.00 uur telefonisch contact op met de gri ie via (0512) 386 333 of e-mail: gri ie@opsterland.nl.
Onderwerpen oriënterende raadsbijeenkomst:
• Detailhandelsvisie 2024 Samen kansen creëren
• Voorbereidingskrediet grondexploitatie Master Roordawei Tijnje beschikbaar stellen
• Rapport Rekenkamer
- Energiebesparingsinformatieplicht in Opsterland
• Nota Grondbeleid Opsterland 2025
• Zienswijze gemeente op Kaderbrief 2026-2029
Veiligheidsregio Fryslân
• Normenkader Opsterland 2024
Meer informatie
Alle informatie over de gemeenteraad van Opsterland vindt u op onze website via www.opsterland.nl/ gemeenteraad of via de qr-code.
Nieuwjaarstoespraak 2025
Afgelopen maandag vond de nieuwjaarsreceptie plaats op het gemeentehuis in Beetsterzwaag. De burgemeester hield zijn nieuwjaarstoespraak. Bent u nieuwsgierig? U leest hier de toespraak.
Geachte dames en heren,
Folle lok en seine yn 2025. Het beloo een bijzonder jaar te worden in Opsterland. En een lang jaar ook. Omdat Beetsterzwaag haar vuurwerkshow vervroegde vanwege het weer, duurt het jaar 2025 in Opsterland een dag langer dan in de rest van Nederland en de wereld. Ik kan u geruststellen dat de diplomatieke rel hierover met de eilandengroep Kiribati, wat normaliter de eerste plek op de wereld is waar het nieuwe jaar wordt ingeluid, tot bedaren is gebracht. Wethouders Van Opzeeland en Durksz hebben namens het college een stedenband aangeboden in ruil voor het herstel van de handel in papaya’s.
Bij mijn vorige toespraak was ik nog maar kort burgemeester in Opsterland. Het afgelopen jaar heb ik ontzettend veel handen mogen schudden en inwoners en ondernemers mogen leren kennen. De dorpentour die ik vanaf maart heb gemaakt en die in oktober eindigde in Langezwaag, was voor mij persoonlijk het hoogtepunt van het afgelopen jaar en een groot succes. Het was goed om met eigen ogen en oren te zien en te horen wat er in de dorpen in onze gemeente speelt en lee .
We hebben serieus gesproken over de uitdagingen, wensen, problemen en zaken die de dorpsbesturen aan het hart liggen. In de aansluitende gesprekken met inwoners zijn op ongedwongen wijze verhalen en zorgen uitgewisseld. Ik heb deze gesprekken als zeer waardevol ervaren. Ik hoop u ook.
Woningbouw was tijdens de dorpentour het terugkerende thema. Ik kan u verzekeren dat op het gemeentehuis iedere dag bestuurders en ambtenaren hard werken om de opgaven op dit belangrijke en ingewikkelde onderwerp aan te pakken. Goede huisvesting voor alle inwoners hee onze prioriteit. Met voldoende werkgelegenheid vormt het de basis van een leefbare gemeenschap.
Wat mij, het jaar overziend, bovenal trots stemt, is het optimisme en de kracht van inwoners en lokale besturen. U houdt het hart van Opsterland kloppend. Een prachtig voorbeeld hiervan is natuurlijk het in gebruik nemen van het MFA in De Tynje. Wat een werk is er verzet en wat een uithoudingsvermogen is er gevraagd van de kerngroep. Wat een ontzettend mooi functioneel gebouw is er neergezet. Echt grote complimenten voor het hele dorp.
De ondernemers in Opsterland zijn hierbij van cruciaal belang. Huisvesting en voldoende werkgelegenheid vormen de basis van een leefbare gemeenschap. Wekelijks gaat het college op bezoek bij bedrijven en ondernemers. Wat een prachtige ondernemingen hebben we toch in Opsterland. De laatste kavel aan de Opsterlandse zijde van het bedrijvenpark A7 is nu verkocht. In Gorredijk is de WHI met een prikkelend plan gekomen om Gorredijk nog aantrekkelijker te maken. Wie stelt dat Opsterland een woongemeente is, hee het mis. Wij zijn een echte MKBgemeente. Ik ben daarom ‘grutsk’ dat ik u mag vertellen dat de Verkiezing Friese Onderneming 2025 in Opsterland plaatsvindt.
Natuurlijk wist ik het al, maar sinds mijn gezin en ik o icieel in Beetsterzwaag zijn komen wonen, kunnen ook wij niet anders zeggen dat Opsterland een geweldige gemeente is om te wonen, werken en leven. Wat maakt Opsterland nu zo’n fijne gemeente? Uit onderzoeken komt naar voren dat onze inwoners met stip op nummer één ons landschap waarderen. De veranderingen in ons landschap vertellen ons over de historie en ontwikkeling van onze gemeente. Niet alleen het landschap gee ons als gemeente identiteit, ook ons culturele erfgoed is een hele belangrijke drager.
Cultureel erfgoed is overal om ons heen. In de meest zichtbare vorm de bebouwing waarin we wonen, werken en zijn. Neem nu ons Lyklamahûs, dat afgelopen jaar 200 jaar bestond. Zo hee elk dorp of streek van ons wel zijn herkenbare gebouwen waar iedereen een verhaal bij hee . Het zorgt voor herkenbaarheid in het dorp en helpt om gezamenlijke herinneringen te maken. Het vertelt over onze dorpsgeschiedenis en stelt ons in staat om een bewustzijn over onszelf te ontwikkelen.
Om die verhalen levend te houden in de toekomst, is het van belang dat we ons erfgoed koesteren. Het is goed dat we als gemeente nu een erfgoedverordening hebben en dat er het voornemen is tot aanwijzing van het eerste gemeentelijke monument. Op deze manier kunnen we karakteristieke panden en gebouwen behouden. Wat Opsterland, Opsterland maakt is ons cultureel erfgoed. Het gee betekenis aan onze leefomgeving, zorgt voor onderlinge verbinding en gee zo identiteit aan onze gemeente.
Een gezamenlijke identiteit gee houvast in onzekere tijden. Want - ik heb het vorig jaar ook reeds benoemd - de tijd waarin we leven kent grote uitdagingen en vraagstukken. De zorgen zijn in 2024 niet afgenomen. Niet in Nederland, maar ook niet in de landen om ons heen en landen waarmee we nauwe banden onderhouden.
Veel landen keren de blik naar binnen; de solidariteit en verbondenheid nemen af. Dat zie ik ook om ons heen. Veel mensen hebben een reflex van relativeren; “Het gebeurt niet in onze directe omgeving dus wat zal ik ervan vinden.” Maar dat vind ik te kortzichtig. Demografische verschuivingen, veroorzaakt door oorlogen en economische ellende in delen van de wereld, onmiskenbare gevolgen van klimaatverandering hebben en krijgen een steeds grotere impact op ons leven in Nederland en Opsterland. En dat vraagt juist nu, in het jaar dat we vieren dat we 80 jaar bevrijd zijn, om eendracht, daadkracht en bezinning. Het is onze opdracht om als welvarend democratisch land op de bres te springen. Om ons sterk te maken voor het behoud van onze planeet voor toekomstige generaties. Om, zoals ik het graag zeg, de schepping te bewaken.
Dit vraagt van ons allen veel kracht, doorzettingsvermogen, lef en optimisme. Zonder perspectief wordt het leven moeilijk. Gelukkig zie ik in Opsterland een weerbare gemeenschap. De weinige tot geen ophef over de komst van een doorstroomlocatie voor statushouders in Ikenhiem gee hier grote blijk van. Deze opstelling van ons, terwijl er wel zorgen zijn in onze gemeente over het migratievraagstuk, maakt mij een bijzonder trotse burgemeester.
Die weerbaarheid hebben we hard nodig en daar moeten we op blijven bezinnen. Als individu en als gemeenschap. Onze premier Schoof en ook Rutte als NAVO-chef hebben een duidelijke boodschap afgegeven. We moeten ons bewust zijn van serieuze (cyber)dreigingen van andere landen en organisaties. Maar er zijn ook andere fysieke veranderingen, zoals overstromingen, droogte of stroom- of wateruitval, waar we ons beter bewust van moeten zijn. Het is nuttig dat we, als overheid maar zeker ook als individu, hierover nadenken. Wat kunt u zelf doen om de problemen te voorkomen of te beperken? Het is goed dat u zelf een plan hee , want het kan even duren voor de overheid er is om u te helpen. In het ergste geval kan de overheid u niet helpen. Kijk eens op de website www.denkvooruit.nl en schaf een noodpakket aan. Ik wil hier geen doemdenkerij verkondigen, maar het gaat mij om de bewustwording. Weet u wat u moet doen?
Kunt u het even een tijdje zonder winkel, stroom, wifi of verwarming uitzitten?
Ga het gesprek hierover aan met uw omgeving, uw buurt, uw dierbaren. Zodat u ook elkaar kunt helpen als het nodig is.
Laat ons huiswerk voor 2025 zijn dat iedereen kijkt hoe we van onze uitdagingen onze successen kunnen maken. Zodat we in 2026 kunnen zeggen dat het in Opsterland een nog fijner, veiliger en beter leven is dan we altijd al vonden.
Ik wens u allen een gezond, gelukkig en weerbaar 2025!
Andries Bouwman burgemeester van de gemeente Opsterland
Komt uw pand in aanmerking om een monument te worden?
Zo ja, dan benaderen we u binnenkort
Een paar weken terug kon u in GrootSa! lezen over gemeentelijke monumenten. De gemeenteraad hee in 2023 het besluit genomen om te starten met het aanwijzen van gemeentelijke monumenten, want de gemeente wil historische panden en objecten beschermen. Aafke Bonnet-Bekkema, beleidsadviseur cultureel erfgoed, vertelt over de laatste stand van zaken.
Hoe was het ook alweer?
“Begin 2024 zijn we gestart met het bekijken van welke panden in Opsterland in aanmerking komen voor een status als gemeentelijk monument. Dit is gedaan met hulp van verschillende historische verenigingen en betrokken inwoners. Stichting Steunpunt Monumentenzorg Fryslân hee in totaal zo’n 575 panden en objecten beoordeeld. Hieruit is gekomen dat er ongeveer 68 panden en objecten in aanmerking komen voor de status van gemeentelijk monument.”
De gemeente hee zo’n 68 panden en objecten die in aanmerking komen voor een monumentenstatus. Hoe gaat het nu verder?
“Vanaf januari 2025 benader ik de eigenaren van de geselecteerde panden en objecten voor een gesprek. Ik bespreek dan met ze wat de gevolgen zijn van het hebben van een pand of object dat een monumentstatus krijgt. Ik kan me goed voorstellen dat de eigenaar wil weten hoe zo’n beoordeling gaat, wat er dan precies beschermd wordt en hoe het zit met bijvoorbeeld subsidies en vergunningen bij verbouwingen. Tijdens het gesprek gaan we hier met elkaar dieper op in. Op deze manier kunnen eigenaren een goede beslissing nemen of ze hun pand of object de monumentenstatus willen geven.”
Dus inwoners beslissen zelf of ze de monumentenstatus willen?
“Dat klopt. Een aanwijzing gaat op basis van vrijwilligheid. Daarom is het belangrijk om een gesprek te voeren. Vaak bestaan er vooroordelen over het hebben van een monumentenstatus, bijvoorbeeld dat je dan niets meer mag aanpassen of niet meer mag verbouwen. Dit klopt niet. Veel is nog steeds mogelijk, maar het betekent wel dat er goed gekeken moet worden naar de monumentale waarden van een woning of gebouw. Een goede informatievoorziening is daarom belangrijk. Alleen zo kan er een goede keuze gemaakt worden door de eigenaren.”
Wat zijn de gevolgen als eigenaren het besluit nemen dat hun pand of object een monument wordt?
“Een gemeentelijk monument hee een speciale status. Alleen de meest bijzondere en historisch meest waardevolle panden en objecten kunnen zo’n status krijgen. Dat betekent dat deze eigenaren een heel bijzonder bezit hebben met een
grote maatschappelijke waarde. Aan een aanwijzing zitten dan ook enkele nadelen, juist omdat het behoud van de monumentale waarden voorop staat. Zo zal er mogelijk vaker een vergunning nodig zijn. Wanneer dat nodig is, verschilt wel per situatie. Soms gaat dat om werkzaamheden die zonder monumentenstatus nog vergunningsvrij waren. In dat geval worden er overigens geen bouwleges gerekend, dus vanuit dit opzicht zit er geen financieel nadeel aan. Regulier onderhoud blij vergunningsvrij. Verder zijn er natuurlijk ook tal van voordelen.”
Welke voordelen hee een monumentenstatus voor de eigenaar?
“Bij de aanvraag van een vergunning kan de monumentencommissie eigenaren helpen met een passend advies en eigenaren ondersteunen bij hun plannen. Daarnaast verhoogd een monumentenstatus de marktwaarde van woningen. Een woning wordt dus meer waard en er is een grote groep mensen die graag in een monument wil wonen. Bovendien wordt het mogelijk om subsidies aan te vragen die helpen
“Ja, de komende maanden benader ik de eigenaren voor een gesprek over de aanwijzing, want er is nog veel meer te vertellen over gemeentelijke monumenten! Tijdens het gesprek bespreek ik de bijzondere waarden met ze en ontvangt de eigenaar een schri elijke onderbouwing waarin precies staat aangegeven waarom zijn of haar bezit zo uniek is. Ook ontvangt de eigenaar een folder met veelvoorkomende vragen en uitleg over het proces van aanwijzing. Verder is er gelegenheid om vragen te stellen en om dieper in te gaan op alles wat te maken hee met monumenten, verbouwingen en onderhoud, verduurzaming, subsidies en meer.” N�s út Opsterlân januari 2025 19
bij het uitvoeren van onderhoud. Het rijk en de provincie hebben vaak verschillende subsidies die eigenaren helpen om hun monument in goede staat te houden. Ook de gemeente zelf stelt, nadat het proces van aanwijzing afgerond is, een subsidie beschikbaar voor eigenaren van monumenten. Verder kunnen eigenaren gebruik maken van laagrentende leningen om verbouwingen of onderhoud te financieren.”
Dus, jij gaat de komende maanden de boer op?
Nijs út Opsterlân
Glorie van Holland of Glorie van Beetsterzwaag?
Een nieuwe appelboom is geplant!
Een appelboom staat voor gezondheid want an apple a day keeps the doctor away! Afgelopen december plantte wethouder Marcel van Opzeeland, zelf ook een echte fruitliefhebber, de Glorie van Holland. Het is een echt oud appelras. ‘Deze fruitboom staat naast gezondheid ook voor geleidelijke en goed doordachte ontwikkeling’, zo zei Berend Vis, bestuurslid van Bloeizone Beetsterzwaag-Olterterp. En daarom past het volgens hem ook zo goed bij de Bloeizone. Sinds de aftrap van de Bloeizone op 25 mei zie je nu dat de eerste activiteiten, zoals een eetgroep en een handwerkgroep opbloeien. En er komt nog veel meer. Kortom, er borrelt en bruist van alles in Beetsterzwaag!
Deze appelboom werd op initiatief van Bloeizone Beetsterzwaag-Olterterp geplant in de boomgaard achter het gemeentehuis. In deze boomgaard staan meerdere fruitbomen. De boomgaard is openbaar dus iedereen kan er appels of ander fruit plukken!
Wethouder Marcel van Opzeeland: ‘Gezond oud worden wordt steeds belangrijker want de gezondheidszorg staat steeds meer onder druk. Daarom vind ik het ook fantastisch dat er nu in Beetsterzwaag een werkgroep zich inzet voor de gezondheid in de omgeving. En dat er nu steeds meer initiatieven ontstaan, betekent dat er draagvlak in het dorp is. Een mooie ontwikkeling!’
Wat zijn bloeizones?
Bloeizones zijn afgeleid van “Blue zones”. Dit zijn gebieden waar mensen gemiddeld langer gezond blijven en ouder worden. Overal in de wereld
bestaan “blue zone”-initiatieven om het leven in gemeenschappen te verbeteren. Aspecten als voldoende beweging, gezonde voeding, gemeenschapszin, zingeving, respect voor de natuur en voldoende ontspanning spelen daarbij een belangrijke rol.
Rechthebbenden van waardevolle grafmonumenten gezocht
De gemeente Opsterland is eigenaar van 6 begraafplaatsen. Op deze begraafplaatsen staan veel grafmonumenten die van cultuurhistorische waarde zijn. De gemeente wil een lijst maken van deze waardevolle grafmonumenten, samen met de mensen die rechthebbende zijn.
Helaas weten we van een aantal grafmonumenten niet wie de rechthebbende is. Daarom zijn we op zoek naar deze informatie. Zo kunnen we onze administratie bijwerken en beter zorgen voor het behoud van de waardevolle grafmonumenten op onze begraafplaatsen.
Wat is een rechthebbende?
Een rechthebbende is een persoon, of instantie, welke eigenaar is van het grafrecht op een graf en deze bepaalt wat er met het graf mag gebeuren en wie er in begraven mag worden. Ook is de rechthebbende verantwoordelijk voor het onderhoud van het graf en het bijbehorende grafmonument of gedenkteken.
Om welke graven gaat het?
We zijn op zoek naar de rechthebbenden op zes verschillende begraafplaatsen. Dit zijn:
• Begraafplaats Gealeane, Beetsterzwaag: 3 historische graven.
• Begraafplaats De Leijen, Gorredijk: 48 historische graven.
• Begraafplaats Hegedyk, Gorredijk: 17 historische graven.
• Kerkhof Gorredijk: 71 historische graven.
• Begraafplaats Nij Beets: 10 historische graven.
• Begraafplaats Tijnje: 20 historische graven.
U kunt de lijsten met namen bekijken op de informatieborden bij de begraafplaatsen of op www.opsterland.nl/onderzoekgrafmonumenten of scan de qr-code.
Contact
Bij vragen of meer informatie kunt u contact opnemen met de begraafplaatsadministratie van de gemeente. U kunt ons bellen op (0512) 386 222, een e-mail sturen naar begraven@opsterland.nl of schrijven naar: Gemeente Opsterland Begraafplaatsadministratie
Postbus 10.000 9244 ZP Beetsterzwaag
GA NAAR BUITEN!
Sporten, bewegen in de winter
Lekker buiten sporten en actief bezig zijn in de winter. Waarom niet? Wandelen, hardlopen, mountainbiken, winterzwemmen, bootcamp of toch de schaatsen uit het vet? Voor dat laatste worden de winters helaas steeds milder, maar steeds meer sporters verkiezen de sportschool binnen voor bewegen buiten. Het sporten buiten is wel een andere discipline en vraagt ook een andere voorbereiding. Wij vroegen ‘experts’ naar de ideale motivatie om naar buiten te gaan om te sporten en te bewegen. Ga jij ook deze winter?
Esther Stork-de Boer uit Sneek over koudwaterzwemmen in de winter
Vraag: Hoe motiveer je jezelf om in de winter buiten te gaan koudwaterdippen?
Esther: Voor mij is het een ritueel dat me altijd goed doet. Ik ga het liefst naar recreatieterrein De Potten, mijn favoriete plek. Zodra ik daar ben, voel ik me al rustiger. Ik ga nooit alleen, want samen met een maatje is het niet alleen veiliger, maar ook leuker. Soms voel ik weerstand vooraf, maar we motiveren elkaar en dat maakt het zoveel fijner.
Vraag: Wat is het mooie aan koudwaterzwemmen?
Esther: Het koude water haalt me helemaal uit mijn hoofd. Zodra ik erin stap, glijden alle gedachten en stress van me af. De kou brengt me direct in mijn lijf. Alles wordt stil. Mijn adem is mijn focuspunt. Door diep in te ademen en langzaam los te laten, ontstaat er een rust in mijn hoofd en lijf. Dat moment is onbetaalbaar. Na een koudwaterdip voel ik me herboren. Mijn energie schiet omhoog en mijn hoofd is helder.
Ik voel me licht en vrij, alsof ik de hele wereld aankan. Dat gevoel draag ik de hele dag met me mee.
Vraag: Hoe bereid je je voor?
Esther Ik kleed me altijd lekker warm aan, zodat ik na het dippen snel weer op temperatuur ben. Direct uit mijn natte kleding, mijn huid droog deppen, en dan warme lagen aan. Daarna drinken we vaak nog een kop koffie en kletsen wat na. Het is niet alleen een fysieke uitdaging, maar ook een sociaal moment. Dat maakt het extra waardevol.
Vraag: Heb je nog andere tips of adviezen voor anderen die in de winter willen gaan zwemmen/dippen?
Esther: Begin rustig, bijvoorbeeld met een koude douche. Ga nooit alleen, blijf niet te lang in het water en wees zacht voor jezelf. Let op je ademhaling.
Als ademcoach geloof ik dat een rustige, liefdevolle adem je helpt om met de kou om te gaan. Ongeveer twee minuten in het water is meer dan genoeg om de magie te voelen. Veiligheid staat natuurlijk voorop als het gaat om koudwaterdipping. Als lezers vragen hebben over hoe ze veilig kunnen beginnen, mogen ze altijd contact met me opnemen via mijn Instagram-pagina Breathwise_ Ik beantwoord graag vrijblijvend vragen om ervoor te zorgen dat iedereen op een veilige manier kan genieten van koud water.
“Na een koudwaterdip voel ik me herboren”
Peter Jan de Jong uit Heerenveen over hardlopen in de winter
Vraag: Hoe motiveer jij jezelf om in de winterperiode buiten te gaan sporten?
Peter Jan: Wat mij vooral motiveert is het voldane gevoel na afloop van het sporten. Er gaat niets boven het lopen met je kop door de koude wind, en daarna heerlijk warm douchen. Dat geeft echt een boost!
Vraag: Wat is volgens jou het mooiste aan buitensporten in de winter?
Peter Jan: De natuur in de winter is echt prachtig. In de herfst zie je de mooie oranje kleuren van de bladeren die van de bomen vallen. En in de winter zijn er de indrukwekkende ijssculpturen die je in de natuur kunt vinden. Het is echt bijzonder om daar doorheen te lopen.
Vraag: Wat is jouw kledingadvies voor het sporten in de winter?
Peter Jan: Bij 5 graden of minder draag ik altijd dunne handschoenen en een buff om mijn nek. Het is belangrijk om niet te veel kleding aan te trekken, want je krijgt het snel warm. Een t-shirt of longsleeve en daarover een jack is genoeg voor die temperatuur. Als je na de eerste kilometers het te warm hebt, kun je de handschoenen of buff makkelijk in je jas- of broekzak stoppen.
Vraag: Waar sport jij het liefst buiten? Heb je een favoriete locatie?
Vraag: Heb je nog andere tips of adviezen voor mensen die in de winter willen sporten?
Peter Jan: Ja, een goede warming-up is essentieel. Als je bijvoorbeeld een intervaltraining doet, is het belangrijk om minimaal 2-3 km in te lopen voordat je begint met je programma. Je kunt ook wat versnellingen doen zodat je goed op temperatuur komt.
Peter Jan de Jong: “Het is belangrijk niet teveel kleding aan te trekken.”
Peter Jan: Ik ben echt een bosloper. Het is heerlijk om door de plassen te lopen en het is goed voor je spieren en pezen omdat je op onverharde ondergrond loopt. Het helpt ook met krachttraining. Als je geen bos in de buurt hebt, kun je ook een schelpenpad of park proberen. Alleen op de weg lopen kan leiden tot blessures, en is minder afwisselend.
Voor je agenda:
• 19 januari 2025
Winterfiets Elfstedentocht
• 8 februari
NK Klunen Sneek
De Potten Parkrun, iedere zaterdagochtend
Winterloop AV Horror: 2 februari en 2 maart
Nieuwbouw
Glasservice
Behangwerk
Kleuradvies
MAKELAAR EN REGISTER TAXATEUR SIETHA LOLKEMA-HOOGHIEMSTRA
“De iene set in stap foarút, in oar in stap werom’’
De belangstelling voor de makelaardij zat er bij Sietha Lolkema-Hooghiemstra al jong in, mede aangewakkerd door vrienden van haar ouders met een makelaarskantoor. “Ik wit net wat it wie, mar it like my altyd al in prachtich fak“, zegt Sietha. Sinds maart 2023 is ze onder de naam Hooghiemstra Makelaardij met haar makelaarskantoor gevestigd aan de Boerestreek 1A in Lippenhuizen.
Zeg je Lippenhuizen, dan zeg je de Wettertoer. Sietha kijkt er vanuit huis dagelijks op uit. In het halletje tussen de woning en haar kantoor hangt zelfs een kopie van een originele bouwtekening van de watertoren aan de muur. “Dit diel fan de toer wurdt no bewenne”, wijst ze aan. “Moai, net, sa’n tekening. It fertelt ek it ferhaal achter it gebou.” En dat past helemaal bij hoe Sietha als makelaar wil opereren. Woningen zijn niet alleen handelswaar. Er zit altijd een verhaal bij een woning en dat is vaak weer gerelateerd aan de mensen die er wonen. “Je begeliede as makelaar minsken op hiele belangrike mominten yn it libben. De iene set in stap foarút, in oar in stap werom. Je komme hiel ticht by de basis fan de minsken. Júst dy persoanlike kant sprekt my hiel bot oan.”
PERSOONLIJKE STAP
Bijna 25 jaar geleden verhuisden Sietha en haar man Bouwe Jan naar Lippenhuizen. Samen realiseerden ze er een modern melkveebedrijf. Hier groeiden ook de kinderen op. Vijf jaar geleden vond Sietha dat het tijd was om persoonlijk ook weer een stap te maken. Het was de makelaardij die trok. Ze deed de opleiding tot makelaar en register taxateur en was een aantal jaren werkzaam bij een makelaarskantoor in Akkrum. “Ik betocht doe dat ik eins wol graach foar mysels begjinne woe.” En zo geschiedde. Ze heeft nu haar eigen makelaarskantoor aan huis. Een bord aan de weg maakt het duidelijk. Omdat het kantoor bij een boerderij is gevestigd, krijgt Sietha nog wel eens de vraag of ze agrarisch makelaar is. “Mar dat bin ik net. Ik rjochtsje my op de oan- en ferkeap fan wenningen en lanlik lizzende wenningen.”
HANDEL GUNNEN
Maar als je dan besluit om een eigen makelaarskantoor te beginnen, hoe krijg je dan voet aan de grond in een markt en regio waar al volop makelaars actief zijn? Sietha: “It begjint by it ûntwerp fan in werkenbere hûsstyl en webside. Yn dit gefal www. hooghiemstramakelaardij.nl. Op social media alles klearmeitsje en oanslute by in beropsferiening.
“It hat my altyd al in prachtich fak like”
En dan begjinne en sjen at ien dy de hannel gunt.” En dat gebeurde. Het eerste huis dat ze verkocht staat in Nij Beets. “De dochter fan de eigner sette in berjocht op Facebook dat it hûs fan har âlders yn de ferkeap kaam. Doe ha ik reagearre dat ik it hûs wol foar har âlders ferkeapje woe.” En sa barde it dat ik myn earste hus in de ferkeap krige. Het internet is onmisbaar in de makelaardij. Zo belde, vrij snel na de start van het kantoor, iemand uit Koudum. Niet naast de deur, maar in het eerste gesprek was er een klik.
En zo ging het balletje rollen. Hooghiemstra Makelaardij is een klein kantoor, maar dat is volgens Sietha tegelijkertijd haar kracht. “Se krije my fuort oan de tillefoan. Útgroeie ta in grut kantoar is gjin doel op himsels; in hege klanttefredenheid wol. De persoan
Sietha moat it dwaan.” Haar aanpak betekent dat ze de tijd moet nemen voor haar klanten. “In goeie ferkeappriis realisearje is wichtich, mar klanten moatte ek tefreden op myn tsjinstferliening weromsjen.”
REGISTER TAXATEUR
Naast de begeleiding van de verkoop en aankoop van woningen is Sietha ook register taxateur. Een tak van sport die ze er bewust bij houdt. Ze vindt dat dit bij het hele pakket hoort. Taxeren doet ze vaak in opdracht van banken, voorafgaand aan de financiering van een woning.
Het brengt haar op veel plekken. “Sa hâlde je hiel goed bining mei in grut gebiet en folgje je de ûntwikkeling fan de huzeprizen op ‘e foet. Alle soarten huzen komme foarby, dat is it moaie.”
“Begjinne en sjen at ien dy hannelde gunt”
AANKOOPMAKELAAR
De laatste jaren kiezen meer kopers voor begeleiding van een aankoopmakelaar. Toch vindt Sietha dat er nog te weinig kopers de meerwaarde van een aankoopmakelaar zien. Terwijl die meerwaarde in de huidige markt, waarin veel wordt overboden, groot kan zijn. Bij het (over)bieden wordt tegenwoordig niet alleen naar de waarde gekeken, maar speelt gevoel en frustratie ook een rol. “Seker at je al in skoft sykje. It is mei it bieden lêstich de reëele wearde fan in hûs te bepalen.
In oankeapmakelaar kin dêr by helpe. Dy fertsjinnet himsels wol werom.” Bovendien, zo is haar ervaring, wordt het huis niet altijd aan de hoogste bieder gegund. Ze adviseert bieders daarom ook altijd een persoonlijk verhaal bij een bod te doen. “Dat kin skele, seker at it ferskil tusken de biedingen net sa grut is. Dan docht it gefoel fan de ferkeaper ek in soad.”
GERT VAN DER NOL FILMT ‘RENOVATIE’ IN GORREDIJK
Bijzondere film over autisme
Op meerdere locatie in Gorredijk zijn de afgelopen weken scènes opgenomen voor de speelfilm ‘Renovatie’. Geen grootschalige, inhoudsloze Hollywood-productie, maar een film met een boodschap. “Met deze film willen we een signaal afgeven om over autisme te praten”, zegt filmmaker Gert van der Nol.
Centraal in de film staat Kevin, een jongen met autisme. Kevin woont zelfstandig en kan zich prima redden. Zolang hij maar niet teveel prikkels krijgt. Als er plotseling enkele mannen van de woningbouwcorporatie op de stoep staan om zijn badkamer te verbouwen, wordt het Kevin allemaal even teveel. En waarom komt hij steeds die drie vrouwen met regenjassen en hoofddoekjes tegen? Nog meer prikkels...
“Doe het nóg maar een keer”
EEN PAAR KEER OVER
Het is een stille zondagochtend in december. In De Skâns worden voorbereidingen getroffen voor de opnames van een aantal filmscènes. Het zaaltje dat een paar keer per week dienst doet als plek voor het afnemen van bloed, is voor de filmset nu omgetoverd tot huisartspraktijk. Jelte van der Tuin uit Heerenveen, die de rol van Kevin speelt, heeft zelf ook een lichte vorm van autisme. “Met deze acteur werken is voor mij als regisseur daarom ook een extra uitdaging”, zegt Gert van der Nol. In de filmscène komt Kevin langs voor een maandelijks gesprek met de huisarts. “Denk aan je ademhaling als je angstaanvallen hebt en ga eens wandelen in het bos”, krijgt Kevin als goede raad mee. Dan doet de huisarts nog een vervelende mededeling, Kevin verlaat vervolgens in paniek de praktijk.
Regisseur Gert van der Nol en zijn cameraman bekijken het tafereel kritisch en geven korte, duidelijke aanwijzingen, waarna de scène nog een paar keer opgenomen wordt. De huisarts moet wat meer tijd nemen voor het opnemen van de bloeddruk. “Kevin, jij moet iets sneller reageren. Doe het nóg maar een keer.”
In totaal zijn zeven acteurs en meerdere figuranten betrokken bij de opnames in Gorredijk. In De Skâns, maar ook in de Groene Long en in een supermarkt. Verder is er nog een aparte scène bij een bushalte in de buurt van Leeuwarden. Opvallend aan de film is
verder dat het in zwart-wit wordt opgenomen. Alleen een rood radiootje komt steeds terug in de donkere en lichte kleuren van de film.
KRANTENARTIKEL
Van der Nol is niet alleen regisseur, hij heeft ook het script en het scenario geschreven. Het idee voor de film ontstond toen Gert een paar jaar geleden een krantenartikel las over een man met autisme die enkele maanden dood lag in zijn Amsterdamse woning. Het liep mis met hem, omdat de man blijkbaar niet meer in staat was om te communiceren met allerlei instanties. Van der Nol wil met
de film een signaal afgeven aan de maatschappij; hij wil autisme beter bespreekbaar maken.
Stephanie Linstra uit Gorredijk is samen met Henk Mulder, ook woonachtig in Gorredijk, producent van deze bijzondere film. Linstra is ook verantwoordelijk voor de PR. Wanneer ‘Renovatie’ klaar is, wordt de film vertoond in De Skâns en andere locaties in de regio, weet Linstra. Wellicht volgen er ook nog filmvoorstellingen elders in het land. Stephanie Linstra: “We benaderen instanties of verenigingen om een themaavond te organiseren, waarbij de film getoond wordt en waar-
na besproken kan worden hoe we mensen met autisme beter kunnen laten functioneren in de maatschappij.”
EINDELIJK UIT KOELKAST
De film staat al enkele jaren in de steigers, maar de plannen werden liefst drie keer in de wielen gereden door corona. Nu is het idee weer uit de koelkast gehaald, er is een herstart met een nieuwe cast. Gert van der Nol werkt het liefst met acteurs zonder of met weinig ervaring. Ook geen toneelspelers. Van der Nol: “Toneel is heel anders dan een film. Op toneel worden emoties uitvergroot, omdat iedereen in de zaal het moet kunnen zien. Acteurs zonder ervaring kan ik nog kneden.”
Gert van der Nol woont in Harderwijk, waar hij in een ver verleden Henk Mulder leerde kennen, die daar bij een toneelgezelschap speelde. Henk Mulder werkt al jarenlang bij De Skâns. Gorredijk en De Skâns waren dan ook logische filmlocaties, meent Van der Nol. “Via het netwerk van Henk kunnen we makkelijk allerlei dingen regelen. Hier in Friesland gaat dat het wat soepeler dan in de rest van het land.”
“Toneel is heel anders dan film”
STOKSTIJF STILZITTEN
‘s Middags vormt de foyer van De Skâns het decor voor het opnemen van de volgende scène Figuranten zitten aan tafels en aan de bar, terwijl Kevin binnenkomt om even een broodje te eten en wat te drinken. Met zijn meegebrachte zakdoekjes maakt hij het bestek nauwkeurig schoon. Het rietje voor het drinken haalt hij uit zijn eigen tas. “Niet in de lens kijken, Jelte”, oppert Gert vanachter de camera. Jelte glimlacht en haalt even zijn schouders op: “Waar moet ik dan kijken?”
In de scène spelen drie dames in regenjassen en getooid met strakke hoofddoeken een eigenaardige rol. Kevin komt ze voortdurend en op de onmogelijkste plekken tegen. Wanneer hij zich omdraait zitten ze nu plotseling aan de bar. Alle figuranten krijgen de opdracht om stokstijf te blijven zitten als de dames razendsnel op de barkrukken kruipen en even later weer ongemerkt verdwijnen. Alleen Kevin heeft ze in een glimp gezien. Het is een lastige scène, waarbij Gert het acteertalent van Jelte aanspreekt. “Je moet
“De dames en het zijnsysteem overal”
laten zien dat je verbaasd bent dat die vrouwen daar ineens zitten. Nog een keer omkijken en dan zijn ze weer weg. Daarna loop je panisch naar buiten. Zullen we het nog een keer doen?”
De drie dames met hoofddoekjes en in lange regenjassen duiken overal in de film op. Kevin ziet ze in het bos, bij de huisarts, op straat en in het restaurant. Ze duiken overal op waar Kevin is. Volgen ze hem? Het is intrigerend. Gert geeft aan dat de film meerdere lagen heeft en legt uit wat de functie van de dames is: “Die dames zijn een metafoor voor ‘het systeem’. De dames en het systeem zijn overal.”
JEUGDTHEATERSCHOOL
Hoofdrolspeler Jelte van der Tuin zit nog op de middelbare school, maar gaat daarnaast ook nog naar de jeugdtheaterschool. Hij heeft dus wel enige ervaring met acteren. Toch is een film anders, zo is zijn ervaring. “Bij toneel kijk je in de zaal, maar bij film sta je voor een camera. Als voorbereiding heb ik veel gekeken naar een tv-programma, waarin een man met autisme voorkomt. Ook kreeg ik het advies om zoveel mogelijk mezelf te spelen.”
De scène in de foyer was lastig, maar andere scènes waren volgens Jelte nog moeilijker voor hem. “Het oproepen van kwaadheid vond ik het lastigst. Het leukste aan film vind ik dat je kunt zien wat je doet.”
COLUMN
Een nieuw jaar, een frisse start. Of toch niet? Eigenlijk begint alleen de maandtelling opnieuw en rolt het fiscale jaar weer van voren af aan. De rest? Dat gaat gewoon door. Maar ja, zo'n jaarwisseling biedt wel een mooi moment om even stil te staan. Hoe ziet 2025 eruit? Wat hoop je dat het je brengt?
Een tijdje geleden volgde ik een training bij een zel enoemde ‘geluksprofessor’. Zijn filosofie draaide om het D.O.M.-principe: Doelen, Oplaadpunten en Mensen. Simpel, maar krachtig. Het zette me aan het denken. Doelen. Het klinkt misschien wat afgezaagd, maar doelen geven richting. Of het nu gaat om een promotie, een marathon lopen, of eindelijk dat ene boek schrijven, het helpt om iets te hebben waar je naartoe werkt. Het behalen ervan geeft je dat kleine ‘Yes!’-moment dat we allemaal zo hard nodig hebben. Dan de Oplaadpunten. Hoe vaak plan je echt tijd voor jezelf in? Een avondje uit, een weekend de natuur in of een mooie stad ontdekken; het hoeft niet groots te zijn. Het gaat erom dat je even loskomt van de dagelijkse drukte. Herinneringen maken, genieten, opladen – daar draait het om.
En tenslotte: Mensen. Je netwerk, je kring van vertrouwde gezichten. Mensen bij wie je jezelf kunt zijn, die je steunen en op wie je kunt bouwen. Maar het werkt twee kanten op. Ben jij er ook voor hen?
Die balans tussen Doelen, Oplaadpunten en Mensen heeft mij vaak geholpen om de chaos te ordenen. Misschien werkt het ook voor jou. Ik wens je een gezond, gelukkig en vooral D.O.M. 2025!
Chris t iaan Schipper Erkend Financieel Adviseur Erkend Adviseur Duur zaam Wonen
HYPOTHEEK HOUSE GORREDIJK Hoofdstraat 6 8401 BZ Gorredijk gorredijk@hypotheekhouse.nl www.hypotheekhouse.nl
LEEG VERKOOP
IMPRESSIES VAN AFSCHEID
Behouden vaart
“Kom binnen, welkom, struikel niet over de planken”, zegt Anna, terwijl ze me voorgaat naar de woonkamer. Zonen Job en Chris bestuderen gehurkt op de vloer, te midden van planken en schroeven, in opperste concentratie de bouwtekening van de kist. Aan de andere zijde van het vertrek bevindt zich het hoog-laag bed met het ontzielde lichaam van hun vader. Op de achtergrond klinkt zachtjes klassieke muziek. Kaarsjes branden en in het water, grenzend aan de tuin, ligt de zeilboot van de familie als stille getuige.
“Een kopje thee jongens?” Anna gaat naar de keuken en zet de waterkoker aan. Even later komen de verhalen over Frits, wie hij was als Frits, als echtgenoot, vader en opa, over hoe hij genoot van het oppassen op de kleinkinderen, van de vele zeiltochten met zijn gezin, hoe hij hield van zijn werk en innovatieve ontwikkelingen binnen het bedrijf initieerde.
“Zullen we dan maar?”, vraagt Anna dan. Ze staat op en brengt alles in gereedheid voor de laatste verzorging van haar geliefde. De jongens staan op. “Eens kijken of we de kist in elkaar kunnen zetten”, mompelt Job. “Gaat lukken joh, we hebben tenslotte de technische genen van Frits geërfd!”, vult Chris aan. Enkele dagen later begeleid het gezin Frits naar de witte Oldtimer van Job. Uiterst nauwkeurig zetten Job en Chris de kist vast met scheepstouwen, er ontstaat een harmonieus lijnenspel. “Muurvast”, concludeert Job tevreden terwijl hij plaatsneemt achter het stuur. “Gaan we?” In het restaurant is de ontvangst warm, hartelijk en ontspannen. Net als de entourage. Met uitzicht op het water, waar het volle leven in alle facetten nietsvermoedend voorbij vaart, nemen we afscheid. Helemaal in de geest van Frits.
Erna Jansen Uitvaartzorg
Telefoon: 06 30 38 95 94
E-mail: erna@jansenuitvaartzorg.nl www. jansenuitvaartzorg.nl
HUMANITAS THUISADMINISTRATIE
Grip op administratie en geldzaken
Het nieuwe jaar begint voor veel mensen met goede voornemens. Bijvoorbeeld het op orde brengen van de administratie en de geldzaken om het daarna ook overzichtelijk te houden. Dat is niet voor iedereen echter even eenvoudig. Humanitas Thuisadministratie en geldzaken, bedoeld voor mensen met een kleine beurs, kan hierbij helpen.
Steeds meer mensen kloppen aan bij Humanitas Thuisadministratie. Omdat ze problemen ondervinden bij het overzicht houden in hun persoonlijke financiën, maar ook omdat ze de steeds verdergaande digitalisering en het invullen van allerlei formulieren lastig vinden. “Er is veel verborgen armoede in Nederland, dat is bekend”, vertelt Rika Braaksma, coördinator bij Humanitas. “Het kan leiden tot veel onnodige stress, waardoor mensen het overzicht verliezen en niet meer weten hoe ze verder moeten.
We merken dat de toenemende aandacht hiervoor tot extra vragen leidt. Gelukkig durven mensen nu eerder hulp te zoeken, maar soms zijn ze nog huiverig om bijvoorbeeld bij een gemeente aan te kloppen. De drempel naar Humanitas is dan een stuk lager.”
VRAAG NAAR VRIJWILLIGERS
De toenemende vraag naar hulp zorgt ook voor een toenemende vraag naar vrijwilligers die namens Humanitas mensen willen helpen om overzicht te krijgen in hun eigen administratie.
Individuele begeleiding via huisbezoeken is al langer een van de diensten die Humanitas aanbiedt. Maar er zijn nu ook spreekuren in bibliotheken of dorpscentra. Die zijn vooral bedoeld voor specifieke vragen over bijvoorbeeld een regeling of een formulier. Maar het kan ook een kennismaking zijn die later leidt tot een uitgebreidere ondersteuning. Als je eenmaal in gesprek bent, komen er vaak meer zaken op tafel waar Humanitas ook ondersteuning kan bieden. Denk daarbij bijvoorbeeld aan Taalstimulering en Home-Start.
EEN WARM HART
Sinds kort is Rika Braaksma voor Humanitas Thuisadministratie in de gemeente Opsterland en Smallingerland aangesteld als coördinator, met dank aan een subsidie van beide gemeenten. Het aanstellen van een beroepskracht zorgt ook voor continuïteit van de dienstverlening. “En hoe meer mensen wij kunnen helpen, hoe minder mensen uiteindelijk bij de schuldhulpverlening terechtkomen”, vertelt Rika.
Rika heeft haar sporen verdiend in de zorg en het coördineren van vrijwilligers.
Ze heeft een warm hart; voor haar is de menselijke factor belangrijker dan regels en cijfers. Armoedebestrijding en het tegengaan van eenzaamheid vormen haar grootste uitdagingen. Met haar professionaliteit en ervaring kan zij daar een flinke bijdrage aan leveren.
Informatie over de diensten van Humanitas Thuisadministratie en geldzaken en over de vrijwilligersfuncties is te vinden
op de website humanitas.nl/afdeling/ smallingerland-opsterland en bij Rika Braaksma: r.braaksma@humanitas.nl of 06 4762 7738.
Word vrijwilliger bij Humanitas!
Vrijwilligerswerk verrijkt je leven. Wil jij iets voor een ander betekenen in je vrije tijd? Humanitas maakt het verschil door mensen aan elkaar te koppelen, zonder onderscheid te maken in a omst, geloof of cultuur. De vraag naar hulp van vrijwilligers van Humanitas stijgt snel. Om hieraan te kunnen voldoen is Humanitas in Smallingerland-Opsterland op zoek naar jou. Vereniging Humanitas biedt al haar vrijwilligers scholing en begeleiding.
Daarnaast kun je altijd rekenen op ondersteuning van onze (vrijwillige) coördinatoren. Meer informatie over het werk van de afdeling is te vinden op de website www.humanitas.nl/smallingerland-opsterland. Bellen kan ook: tel. 06 1543 7098.
SPORTSTAD-DIRECTEUR
JANNEKE HOITINGA
“Koers wijzigen en terug naar de oorsprong”
Janneke Hoitinga werd begin 2024 aangesteld als directeur van Sportstad Heerenveen. De veertigjarige Hoitinga kijkt niet ontevreden terug op haar eerste jaar, maar beseft ook dat ze een moeilijke klus heeft geaccepteerd. “Er komen grote uitdagingen op ons af. Om die het hoofd te kunnen bieden hebben we ieders inzet en betrokkenheid nodig. Dat zie ik ook als een van mijn belangrijkste taken: zorgen dat we samen de schouders eronder zetten.”
Janneke Hoitinga was voor haar aantreden bij Sportstad Heerenveen. algemeen directeur van de door haar vader opgerichte arbodienst Medprevent. In januari 2023 werd de in Lippenhuizen geboren en getogen Hoitinga ook voorzitter van het stichtingsbestuur van sc Heerenveen. Omdat deze functie niet te combineren is met haar taak bij Sportstad, moest Hoitinga afscheid nemen bij de voetbalclub.
WIE IS JANNEKE HOITINGA?
Voor wie haar nog niet kent stelt Janneke Hoitinga zich even voor. “Ik ben in Lippenhuizen geboren en opgegroeid en woon tegenwoordig weer in mijn ouderlijk huis. Ik heb in Groningen rechten gestudeerd en heb me gespecialiseerd in ondernemingsrecht, specifiek in governance en het functioneren van raden van commissarissen, bestuur
en aandeelhouders. Daarna heb ik als onderzoeker en docent aan de universiteit gewerkt. Na een aantal jaren kwam ik tot de conclusie dat ik wetenschap en onderzoek wel leuk vond, maar ook heel theoretisch.
Goede onderzoekers en goede docenten kennen ook de praktijk. Daarom ben ik de advocatuur ingegaan en dan met name gezondheidsrecht. De zorg heeft altijd mijn interesse gehad, want ik ben iemand die anderen graag helpt en voor mensen zorgt. In 2019 ben ik met mijn eerste toezichthoudende functie begonnen, bij Zorggroep Drenthe.”
EEN FUNCTIE WAAR
U VOOR GESTUDEERD HAD
“Ik had er veel onderzoek naar gedaan, maar wilde ook de praktijkkant ervaren. Ik ben blij dat ik die kans heb gekregen.
Ik was destijds 34 jaar en de functie was gewild, er waren vijftig sollicitanten. De jongste na mij was ruim twintig jaar ouder en anderen hadden meer ervaring. Toch werd ik aangenomen. Het was een leerzame ervaring die ik eenieder aan kan raden. Ik kreeg vaak te horen: ‘Je bent nog zo jong, wat doe jij in een toezichthoudende functie’, maar je leert zoveel. Hoe organisaties functioneren, maar ook van de dynamiek in een raad en de expertise en ervaring van anderen. Ik heb er een bredere blik op het functioneren van organisaties, maar ook mensen door ontwikkeld.
Ik dacht vroeger dat het ging om zoveel mogelijk kennis te vergaren, dat je slim moest zijn en de juiste vragen wist te stellen. Natuurlijk gaat het om het functioneren en resultaten van de organisatie, maar het merendeel gaat over menselijk gedrag, interactie, cultuur en manier van communiceren. Hoe krijg je een organisatie zodanig ingericht dat dingen gebeuren zoals die moeten gebeuren? Daarvoor heb je mensen nodig met visie, maar ook mensen die daadwerkelijk voor de uitvoering zorgen en dan moet je ook nog mensen op de plek krijgen waar ze het beste functioneren.”
DAARNA VOLGDE DE OVERSTAP
NAAR HET BEDRIJF VAN UW VADER, ARBODIENST MEDPREVENT
“Ik ben eerst buiten het familiebedrijf gebleven omdat ik wilde ontdekken wat ikzelf leuk vond, waar ik goed in was, maar ook hoe anderen mij ervaren. Als ik meteen in het familiebedrijf was gestapt, was ik in een omgeving gebleven waar iedereen me kende en in een bedrijf gekomen waar iedereen wist wie ik was als dochter van. Dat wilde ik vermijden.
Ik heb de stap ook genomen om te ontdekken of het werk bij me paste. Je moet niet op een plek gaan zitten omdat het logisch is in de opvolging. Dat geldt zeker voor familiebedrijven, want door de familieband is er een andere dynamiek. Je moet privé en zakelijk goed kunnen scheiden. Wat goed is voor een bedrijf, berust op zakelijke overwegingen. Daarvoor moeten het eigenbelang en andere persoonlijke belangen soms wijken, het gaat om het overkoepelende belang. Zelfreflectie, perspectief op zaken krijgen, leren dat mensen andere perspectieven hebben, zijn ingewikkelde processen. Zeker in familiebedrijven. De relatie is anders. Omdat je lief en
leed hebt gedeeld, spelen emoties een rol. Emoties die je bij andere bedrijven minder snel toont. Dat merk ik nu ik bij Sportstad zit, de relaties zijn zakelijker.”
DE FAMILIEBAND HEEFT NIET
TOT PROBLEMEN GELEID?
“Nee het is gelukkig altijd goed geweest en nog steeds, maar terugkijkend hadden we bepaalde zaken misschien anders aan moeten pakken. Het eerste jaar was pittig omdat we met corona te maken hadden, maar ik ben denk ik redelijk goed in crises, ben niet snel gestrest of in paniek. Ik denk altijd: zolang er niemand doodgaat valt het wel mee. Dat heb ik van mijn pake, die was directeur van De Zuidoosthoek en heeft veel fusieperikelen meegemaakt. Hij bleef kalm en zei altijd, als de rampen niet groter worden dan dit’. Van hem heb ik meegekregen dat je moet blijven relativeren en dicht bij jezelf en de mensen moet blijven. Wat me ook is bijgebleven is wat mij beppe vaak zei: ‘Ieder mens wil graag als mens behandeld worden’. Zo is het, iedereen wil waardering. En ik ben opgevoed met het idee dat we allemaal mensen zijn met ieder zijn eigen kwaliteiten en beperkingen, daar moet je je bewust van blijven.”
huidige politieke stroming, een issue en de gemeentelijke financiën staan onder druk. En dat terwijl voor de inwoners het belang van sport, preventie en gezondheid overeind moet worden gehouden. Die publieke taak moeten we zo goed mogelijk invullen.”
HOE KIJKT U TERUG OP HET EERSTE JAAR BIJ SPORTSTAD?
“Sportstad en Medprevent lijken op elkaar. Sportstad is ook een bedrijf met betrokken medewerkers die vaak al heel lang aan de organisatie verbonden zijn. Ik ben goed en warm ontvangen. Als organisatie staan we wel voor uitdagingen. De gemeentelijke financiën komen onder druk te staan, de instandhouding van Sportstad en de exploitatie financieel gezond houden wordt een grotere uitdaging. Als we onze publieke maatschappelijke functie goed willen invullen, moeten we ons focussen op sport, bewegen en de gemeenschap gezonder krijgen. En daar moeten we de benodigde financieringsstromen voor vinden.”
WAT IS DAARVOOR NODIG?
“Daar is een visie voor nodig. Dat was ook de conclusie van mijn eerste honderd dagen-analyse. We moeten de koers wijzigen, weer toe naar de uitgangspunten waar Sportstad ooit mee is begonnen: een innovatief concept, waar sport, onderwijs en gezondheid samenkomen. En samenwerking is belangrijk. Sportstad moet een verbinder, facilitator en stimulator zijn van sport en beweging. Die stip aan de horizon moet de organisatie weer in beeld krijgen. Daarvoor moeten we voor elkaar krijgen dat de hele organisatie dat ook zo voelt, zich achter het doel schaart en dit uitdraagt.
COLUMN
Beste wensen en goede voornemens
Allereerst wens ik u veel geluk en gezondheid toe voor het nieuwe jaar. Een nieuw jaar is de start voor veel goede voornemens. U loopt er al langer mee rond, maar in januari begint u: een gezondere levensstijl, meer tijd voor uzelf, of misschien een nieuwe hobby.
Als notaris hoor ik ook vaak dat over een belangrijk voornemen lang (helaas soms te lang) wordt nagedacht. Misschien moet ik eens bijhouden hoe vaak wordt gezegd: het zou altijd al eens, maar het kwam er steeds maar niet van. Ik heb het over het regelen van een testament en/of een levenstestament.
DAT HOUDT IN DAT JE MENSEN
VERTROUWEN MOET GEVEN
“Ik ben snel geneigd mensen te helpen, wat niet altijd goed is omdat je problemen ook in stand houdt. Ik geef mensen wel vertrouwen en ruimte. Eerlijk gezegd vind ik interviews als deze lastig, omdat ik liever niet heb dat het over mij gaat. Ik vind het mooier om een proces te bewaken en te zorgen dat iedereen een plek heeft, zich nuttig en gehoord voelt op een manier dat ieders kennis, kwaliteiten en ervaring benut wordt in het belang van het grotere geheel. Ik heb heus wel een visie, maar vind mijn mening niet het belangrijkste. Ik kan, ook privé, mezelf opofferen en helemaal wegcijferen. Dat heb ik nu ook met Sportstad en wat er in de gemeente Heerenveen speelt.
De vraag is: ‘hoe kunnen we voor Heerenveen en de inwoners en in het grotere belang de juiste keuzes maken? En dat op een manier waarbij de publieke middelen zo goed mogelijk worden ingezet en aan de andere kant zo weinig mogelijk kosten worden gemaakt. De komende jaren krijgen we als maatschappij met grote uitdagingen te maken. De zorg stevent af op een bottleneck. Sport is, zeker met de
Samen met de hele organisatie is een meerjarenbeleidsplan opgesteld. Er zijn veel praat- en klankbordsessies geweest met als doel een plan te krijgen waar iedereen een bijdrage aan heeft geleverd, maar dat ook duidelijk is. Er is een ‘praatplaat’ gemaakt met alle doelstellingen die overal in de organisatie hangt, maar bijvoorbeeld ook in het gemeentehuis van Heerenveen. Dat vond ik belangrijk, met elkaar doelen stellen en nieuwe energie in de organisatie creëren. Daarvoor heb je succesjes nodig. De realisatie van de padelhal is daar een mooi voorbeeld van, die staat voor verandering en het proces dat gaande is.”
EN SPORTSTAD WIL MEER:
BIJVOORBEELD DE ORGANISATIE
VAN EVENEMENTEN
“We zijn bezig, onder andere met een bedrijvenweek, maar ook een festival in de zomer. We hopen dit voor juni nog voor elkaar te krijgen. Er is sprake van een concrete line-up en concerten, maar het is nog te vroeg om hier boude uitspraken over te doen. We zijn dit jaar bezig geweest met het Chinees Staatsballet, maar dit wordt een ander concept, gericht op een breder publiek. Zo’n Chinees Staatsballet is echt een nichemarkt en er bleek te weinig belangstelling voor. We proberen een meerdaags evenement neer te zetten dat toegankelijker is, iets à la De Toppers. Dat moeten we prima vol kunnen krijgen.”
Ik snap dat het misschien geen leuk onderwerp voor u is, maar het is cruciaal om tijdig uw wensen voor de toekomst vast te leggen. Niemand weet precies wat de toekomst brengt. Het opstellen van een (levens)testament biedt gemoedsrust, omdat u duidelijk maakt wat er moet gebeuren in bepaalde situaties. Zonder (levens)testament bepaalt de wet wie uw erfgenamen zijn en is niet geregeld wie zaken regelt als u er niet meer bent of niet meer bekwaam bent.
Met een (levens)testament voorkomt u dat anderen beslissingen moeten nemen zonder te weten wat uw voorkeuren zijn. In geval van onverwachte gebeurtenissen, zoals ziekte of een ongeluk, is er duidelijkheid over wie er bevoegd is om in uw naam te handelen.
Het is belangrijk te weten dat het opstellen van een (levens)testament helemaal niet ingewikkeld hoeft te zijn. Het kost slechts een kleine investering van tijd, maar het biedt grote voordelen voor de toekomst.
Als u uw dierbaren het beste wenst, breng dan het goede voornemen om uw zaken te regelen of te checken in de praktijk en maak deze week nog een afspraak.
Mr. Cor van Dijk
COLUMN
Sierd Moll
Ieder jaar, sinds de start van ons kantoor in 2001, is het weer spannend in januari. De tellers staan weer op nul. Wat gaat het jaar brengen. Dankzij deze gezonde spanning staan we weer helemaal op scherp om er samen met onze opdrachtgevers een mooi jaar van te maken. We wensen iedereen uiteraard een mooi en vooral gezond 2025.
Wat de gezondheid betreft hopen we in ieder geval dat het gezonde verstand zegeviert in 2025. Ik hoor namelijk vaak 'indianenverhalen' over de huizenmarkt, waarbij het vrijwel altijd over extreme uitzonderingen gaat. Soms lijken de uitzonderingen dan de standaard te zijn. Ik kan me goed voorstellen dat het tijdens de kerstdagen en met oud en nieuw ook weer prachtige verhalen heeft opgeleverd onder het genot van een drankje en een oliebol. Dan willen de verhalen nog wel eens wat mooier en sterker worden. Er is altijd iemand met een uitzonderlijk voorbeeld van overbieden, gebreken, energieverbruik en huizenprijzen. Op zich niets mis mee natuurlijk, want die situaties komen ook echt voor, maar ik pleit ervoor om de werkelijkheid niet uit het oog te verliezen. En hoe dor of hoe groen het gras van de buren ook is, je zult het toch met je eigen situatie moeten doen. Mijn wens is daarom dat kopers en verkopers zich goed en deskundig laten voorlichten over de feiten die voor hen van toepassing zijn. In Gorredijk zit voldoende kennis van zaken op gebied van wonen, bouwen, hypotheken, isoleren en dergelijke. Benader een deskundige als je vragen hebt, dan voorkom je dat je zelf onderwerp van een indianenverhaal wordt.
Folle lok en seine!
SIERD MOLL
Badweg 30 8401 BL Gorredijk info@sierdmoll.nl www.sierdmoll.nl
Arend Waninge ontvangt erepenning van de Gemeente Opsterland
GrootSa!-redacteur Arend Waninge (56) uit Terwispel heeft tijdens de nieuwjaarsreceptie op maandag 6 januari de erepenning van de gemeente Opsterland ontvangen. Burgemeester Andries Bouwman reikte de erepenning uit namens het college van burgemeester en wethouders.
De erepenning van de Gemeente Opsterland wordt toegekend aan inwoners of rechtspersonen die zich binnen de gemeente bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt op maatschappelijk of cultureel gebied of bij bestuurlijke aangelegenheden. Deze onderscheiding is één keer eerder uitgereikt, in 2018 aan afscheid nemend wethouder Wietze Kooistra.
ONAFHANKELIJKE SPIL TUSSEN OPENBAAR BESTUUR EN INWONERS
Op 1 juli jongstleden nam journalist, hoofdredacteur, uitgever en medeoprichter Arend Waninge afscheid van het in Gorredijk gevestigde bedrijf Sa! Media. Sinds 2014 verscheen het gratis huis-aanhuisblad Sa! in een oplage van 19.000 exemplaren in heel Opsterland. Daarnaast verzorgde het bedrijf online lokaal nieuws in woord, beeld en geluid.
Arend volgde namens de Sa! de gemeentelijke politiek nauwgezet. Hij was een vast gezicht tijdens de gemeenteraadsvergadering. Hij duidde volgens Bouwman het gemeentelijk beleid, beschreef de gevolgen daarvan, legde in zijn artikelen de vinger op de zere plek en bleef kritisch op het handelen van gemeenteraad en bestuurders. Altijd met hetzelfde doel: de inwoners informeren. De heer Waninge, en daarmee de Sa!, fungeerde volgens de burgemeester als onafhankelijke spil tussen openbaar bestuur en inwoners.
EEN MAN VAN DE MIENSKIP
In zijn rol als hoofdredacteur en uitgever zorgde hij er volgens het college van
B en W voor dat de Sa! dicht bij de mens stond. Met persoonlijke verhalen werd de verbinding met de omgeving gelegd. Daardoor werd de Sa! in alles een krant van de inwoners. Volgens het college werd Arend Waninge hierdoor een man van de mienskip: geliefd, betrokken en toegankelijk.
ZONDER WOORDEN
“Dat wie in hiele grutte ferrassing, dit seach ik net oankommen”, aldus Arend Waninge de volgende ochtend. Nu zijn er weer woorden; dat was de maandag tijdens de uitreiking van de erepenning wel anders. Arend: “Dat oerkomt my net sa gau, mar ik wie efkes hiel stil.“ Hij is dankbaar voor de woorden van de burgemeester over de rol die Sa! de afgelopen tien jaar heeft gespeeld. ”De mienskip spile dêryn in belangrike rol. It is moai dat dit ek sa sjoen wurdt. Mar ik ha it fansels net allinnich dien, dit straalt ek op it Sa!-team ôf.”
Het is nog te vers om helemaal zeker te weten waar de erepenning komt te
staan en de oorkonde komt te hangen, maar de kans is groot dat ze een plek krijgen in zijn kantoor aan huis. De plek vanwaar hij na 1 juli nieuwe, maar ook oude vertrouwde werkzaamheden heeft opgepakt.
NIEUW, MAAR OOK
OUD EN VERTROUWD
En dat is een mooi palet aan activiteiten. Arend: “Dingen, dy’t ik leuk fyn om te dwaan. It fertellen fan ferhalen stiet sintraal. Ik ha de lânbouwsjoernalistiek wer wat oppakt en skriuw ek foar opdrachtjouwers.” Een van die opdrachtgevers is GrootMedia in Sneek, dat de vroegere weekkrant Sa! een doorstart heeft gegeven als maandblad GrootSa!
Arend: “Ik bin in dei yn de wike aktyf foar GrootSa!” Daarnaast bestaan zijn werkzaamheden uit spreken in het openbaar. Als discussieleider, live interviewer of als presentator/host, en hij spreekt tegenwoordig ook bij begrafenissen en crematies. “Dat is hiel tankber wurk.” En hij wordt dit jaar trouwambtenaar in Opsterland.
Met zijn kennis over en betrokkenheid bij de mienskip zijn wij, GrootMedia en het blad GrootSa!, dan ook blij met de samenwerking met Arend Waninge en feliciteren wij hem met deze eervolle onderscheiding.
BIJ BILJARTCLUB DE HOEK / DE BRÊGE NIJ BEETS
DRAAIT HET NIET OM WINST
“Wy drinke tuskentroch in bierke, dat wol net elkenien”
“Wy binne fanatyk, mar it is foaral in sosjaal barren”
Het is met negen leden waarschijnlijk de kleinste sportvereniging van Opsterland, de biljartclub De Hoek / De Brêge in Nij Beets. Het deert de biljarters niet. Veel meer hoeft ook niet, zolang er maar genoeg spelers zijn die het voortbestaan van de club garanderen. “As wy biljert spylje, binne wy fanatyk, mar it giet ús foaral om de gesellichheid.”
Nij Beets heeft een biljarttraditie. Al in 1946 werd er in het Opsterlandse dorp in verenigingsverband biljart gespeeld. Tot voor een aantal jaren was café De Hoek de plek van de biljarters, maar sinds uitbater Heerke de Roos de deuren sloot, is café De Brêge het nieuwe onderkomen. Van half oktober tot half april komen de biljarters iedere donderdagavond bijeen om hun favoriete keusport te beoefenen.
INFORMEEL
Freerk Schaap (67), het oudste lid van de vereniging, was al in zijn tienerjaren een fervent biljarter. Schaap stopte toen café De Hoek dichtging, maar
pakte vijf jaar geleden de draad weer op. De nestor van de club is voorzitter, maar: “Dat is mear yn namme. Der falt, op in wedstriid of prizen nei, mei njoggen man net folle te bestjoeren. Wy regelje úse saken ynformeel.” De belangrijkste taak is misschien wel weggelegd voor Kevin Hoogeveen. De penningmeester houdt de resultaten bij zodat er aan het eind van het seizoen een winnaar uit de bus rolt. Oud-voorzitter Heerke de Roos hield de scores op papier bij, maar Hoogeveen, ICT ‘er van beroep, verwerkt de resultaten in Excel. Kleurrijke staafdiagrammen tonen de leden exact de actuele stand en prestaties.
minsken oan de bar te kletsen. Dat moatst wolle, Wy drinke tuskentroch in bierke, dat wol net elkenien.” Het sociale aspect is minstens zo belangrijk als het sportieve, benadrukt Hoogeveen.
“OP DONDERDAG BEGINT HET WEEKEND”
lang niet. Hij speelt nog maar enkele jaren en kan met 18 caramboles volstaan. “Maar het gaat steeds beter. Het mooie van de club is dat je leert van de anderen. Ze willen helpen je beter te maken.”
In Nij Beets kan ook gebiljart worden in het ouderencentrum De Boppeslach, maar Schaap verkiest de sfeer van de plaatselijke kroeg. “Dêr is in oar publyk; moat it stil wêze as der spile wurdt. Yn it kafee hawwe we muzyk oan, sitte
“Gjin
Ieder lid biljart op donderdagavond minimaal één partij. Rond half tien zijn de wedstrijden gespeeld en wordt meestal nog een andere biljartvariant, tien over rood, gespeeld, of de gezelligheid aan de bar gezocht. Het is vaak pas na middernacht als de laatste biljarters huiswaarts keren. Nippend aan zijn biertje, vertelt Hoogeveen: “Ik ben vrijdags vrij, dat komt goed uit. Op donderdag begint het weekend.”
Een partij bestaat uit dertig beurten waarin de biljarters hun moyenne moeten halen. Schaap moet 35 caramboles maken. Sietze Wagenaar heeft de hoogste score, hij moet 50 caramboles produceren. Zover is Hoogeveen nog
wedstriid is itselde; it is mar krekt hoe’t de ballen rôlje”
Schaap wil zijn wekelijkse biljartavond niet missen. Hij vindt de keusport een prachtig en tegelijk moeilijk tijdverdrijf. “Gjin wedstriid is itselde. It is mar krekt hoe’t de ballen rôlje. De iene kear is eltse bal raak, de oare kear krekt mis. Biljarten freget technyk, ynsjoch en konsintraasje. Elke beurt is oars; moatst hieltyd wer in oare puzel oplosse.”
JEUGD KIEST LIEVER VOOR
SNOOKER OF POOLBILJART
Voor Hoogeveen schuilt de aantrekkingskracht in de eenvoud van het spel: met één bal de twee andere raken. Maar dat is tegelijkertijd het moeilijke, weet de penningmeester. Het valt, weet hij, niet mee de ballen exact te laten doen wat je in het hoofd hebt. “Als je net te veel effect meegeeft, of je
raakt de andere bal iets te dik, heb je meteen een misser te pakken. Je moet veel uren maken om de techniek onder de knie te krijgen.”
Biljarten heeft onterecht een wat oubollig imago als oude mannensport, vinden Schaap en Hoogeveen. Jeugd kiest liever voor snooker of poolbiljart, stelt de penningmeester die ook ziet dat in biljartcentra de traditionele biljarttafel plaats moet maken voor snooker- en pooltafels. “En bij verenigingen kun je zonder lid te zijn niet even naar binnen stappen om te spelen.”
Jammer, vindt Schaap, want het traditionele biljartspel mag volgens hem nooit verdwijnen. De biljartclub in Nij Beets heeft plek voor een paar (jonge) nieuwkomers. “Twa of trije soe wol kinne, mear plak is der ek net yn it kafee.” Om het geld hoeft men het niet te laten. “De kontribúsje hawwe wy ôfskaft, want in soad kosten meitsje wy net. Goedkeaper as by ús krijst it net.”
DOELMAN JAN BEKKEMA IS AL JAREN DERDE DOELMAN BIJ SC HEERENVEEN
“Soms moat in minske tefreden wêze en wurdearje watst hast”
Jan Bekkema (28) is al de helft van zijn leven verbonden aan sc Heerenveen. Tot een doorbraak van de derde doelman van de Friese eredivisionist kwam het echter niet. Zijn optreden in het Abe Lenstra stadion bleef beperkt tot enkele minuten. Toch zit de geboren Drachtster nooit met chagrijn in de dug-out. “Soms moat in minske tefreden wêze en wurdearje watst hast.”
Die uitspraak tekent Jan Bekkema. Dat hij nu niet bij sc Heerenveen of een andere mooie club onder de lat staat, heeft ook met zijn karakter te maken. Terugkijkend had de doelman met de vuist op tafel moeten slaan en minder snel tevreden moeten zijn met een rol in de schaduw. Als Bekkema de klok terug kon draaien, had hij het zeker anders aangepakt.
VOETBALDIER
Dat is echter niet gebeurd en Jan Bekkema is realistisch. Hij is een voetbaldier en kan bij sc Heerenveen iedere dag doen wat hij het liefst doet: op het veld staan. Bovendien geeft de club hem de kans een keeperstrainerscursus te volgen en zich te ontwikkelen. “Ik wol yn’e fuotballerij wurkje. It soe moai wêze as ik letter by Hearrenfean oan de slach kin en de jonges myn ûnderfiningen meijaan kin.”
Zijn woorden betekenen niet dat de doelman de hoop heeft opgegeven. Een Duits avontuur liep uit op niets, maar wie weet. “Ast sjochst hoefolle tredde keepers in kâns krigen en pakt hawwe, je moatte ek in bytsje gelok hawwe.” De plek op de bank heeft hem geen goed gedaan, beseft Bekkema, die naar eigen zeggen bekend stond als een goede keeper die veel ballen pakte, maar zich voetballend moest ontwikkelen. Het voetballende gedeelte gaat hem beter af, maar omdat sc Heerenveen geen beloftenteam
meer heeft, krijgt hij amper de kans zijn kwaliteiten te tonen. Alleen tijdens oefenduels in interlandperiodes mag hij onder de lat plaatsnemen. “Dan is it dreech om it byld dat minsken fan dy ha te feroarjen. Dan tinke se: ‘Dy sit al sa lang yn syn rol’, en sjogge se net fierder.”
ZWAAR BEROEP
De rol van derde doelman achter Andries Roorda en Mickey van der Hart is drieledig. Na trainingen moet Bekkema er zijn voor de spelers die af willen werken op doel; rondom wedstrijden fungeert hij als klankbord voor zijn collega-keepers en tijdens interlandperiodes neemt de tegenwoordig in Frieschepalen wonende Bekkema de rol van keeperstrainer op zich.
Hij staat nog tot aan het einde van het seizoen onder contract bij sc Heerenveen. “Ik ha it op training swierder as de oare beide keepers,” zegt hij, “mar it ôfwurkjen nei ôfrin is it leukste dat der is. De iene kear pakst alles en kinst de jonges dole en de oare kear is it oarsom. It is, sis mar, op in serieuze manier in bytsje ouwehoere.”
Het ambt van doelman is zwaar, vooral mentaal, vindt Bekkema. Als het vertrouwen aanwezig is en de prestaties goed, is het makkelijk om keeper te zijn, maar wanneer er twijfel in het hoofd sluipt, is ieder schot op doel een uitdaging. “As de foarm der net is en
“As de foarm der net is, kin keeper it it meast iensume fak wêze dat der is”
it sit tsjin, kin it it meast iensume fak wêze dat der is. Ast as keeper tinken giest, hast in probleem, want do moatst yn in split second reagearje kinne.”
DE PERFECTE LENGTE
De vele aandacht van de media voor het betaalde voetbal maakt het er voor doelmannen bovendien niet makkelijker op. meent Bekkema. Veel verslaggevers hebben geen verstand van het keepersvak, vindt hij. “Se tinke datst in skot fan sân meter ôfstân samar even pakst. Dat is sa dreech, de reaksje-tiid is lyts en dan moatte je ek noch de mazzel ha datst gjin rebound weijoust.
Immen dy’t sels net keept hat, kin gjin goed oardiel jaan.”
Een doelman moet volgens hem over een breed palet aan kwaliteiten beschikken. Keepers moeten uitstraling hebben, mee kunnen voetballen, het spel kunnen lezen en op basis daarvan de juiste positie kiezen en de defensie organiseren. “Moatst as in skaker foarút tinke kinne”, aldus Bekkema, die de Belgische doelman Thibaut Courtois van Real Madrid als de beste doelman ter wereld beschouwt. In Nederland behoren Justin Bijlow van Feyenoord en Twentedoelman Lars Unnerstall tot de top, vindt
de Fries.
Met zijn 1.88 meter heeft Bekkema de perfecte lengte voor een doelman, vindt hijzelf. Bij langere keepers gaat volgens hem de lengte ten koste van de lenigheid. Zijn collega Andries Noppert is de uitzondering op de regel. Bekkema: “Mar Andries hat in turnferline, dat skeelt.”
FRIESE KEEPERS
“Immen dy’t sels net keept hat, kin gjin goed jaan”oardiel
COLUMN
Chronische pijn is een vervelende en emotionele ervaring. Iemand heeft chronische pijn als klachten langer dan drie maanden duren. De oorzaak van chronische pijn is echter vaak moeilijk te bepalen.
Een verstoring in het autonome (zelfstandige) zenuwstelsel kan diverse en langdurige klachten geven zoals chronische pijn, chronische vermoeidheid, chronische stress of chronische slapeloosheid. Het autonome zenuwstelsel heeft 2 hoofdonderdelen, het sympatische en parasympatische deel. Het sympathise deelt stelt ons in staat om te overleven in levensbedreigende situaties, te vechten, te vluchten en te presteren. In deze fase gaat de bloedruk, hartslag en ademsnelheid omhoog. De parasympathicus is de tegenspeler van de sympathicus. Als de parasympaticus actief is dan daalt de hartslag, bloedruk en ademsnelheid, krijgen de spieren en organen voldoende bloed en zuurstof. Dit deel van het zenuwstelsel zorgt voor herstel, reparatie, opbouw en rust.
Stijlvolle keepers zijn voor het publiek mooi om naar te kijken, maar stijl is niet belangrijk, vindt Bekkema. “Fuotbal is gjin sjuerysport. Je moatte ballen keare en punten pakke foar it team, hoe makket net út.” Hij haalt Unnerstal aan als voorbeeld. PSV liet de Duitser gaan vanwege zijn voetballende capaciteiten. Bij Twente groeide Unnerstal vervolgens uit tot sterkhouder. Bekkema: “Ik tink dat PSV dêr wol spyt fan hat.”
Met Andries Noppert, de uit Katlijk afkomstige Bernt Klaverboer en Jan
Bekkema, telt de keepersafdeling van sc Heerenveen drie Friezen. Alleen Mickey van der Hart en de nieuwe keepertrainer Frans Hoek zijn geen Fries. Bekkema vindt het fijn om met provinciegenoten samen te werken. “It Fean is in Fryske klup en heart by de Fryske kultuer. Dat moat sa bliuwe. Yn dy sin fiel ik my ek wol in bytsje in kultuerbewaker.”
DICHT BIJ HET VUUR BLIJVEN Bekkema’s contract loopt aan het einde van het seizoen ten einde. Hij wil graag bij de pompeblêdenclub blijven, maar weet dat die beslissing niet alleen aan hem is. De doelman weet niet hoe de huidige hoofdtrainer Robin van Persie verder wil, maar wat de toekomst ook brengt, de geboren Drachtster zal in zijn hart altijd blijven juichen voor sc Heerenveen.
Moeite met zijn huidige rol heeft Bekkema niet en verwacht hij ook niet te krijgen. De goalie neemt als het moet moeiteloos nog een aantal jaren plaats in de dug-out. “Mei myn keepersoplieding ynvestearje ik yn in nije takomst. Salang’t ik net stilstean yn myn ûntwikkeling, fyn ik it prima. It moat my fierder helpe. En wa wit komt der in situaasje dat de tredde keeper nedich is. Dêrom moat ik ticht by it fjoer bliuwe, as it moat stean ik der.”
Bij chronische pijn kan het sympathische zenuwstelsel overactief worden en dat kan leiden tot verhoogde gevoeligheid voor pijn. Dit zorgt ervoor dat zelfs milde pijnprikkels als intensiever worden ervaren. Het lichaam heeft dan een duwtje nodig. NESA therapie heeft invloed op het autonome zenuwstelsel en kan de balans herstellen.
Daarnaast kunnen langdurige pijnprikkels stress en angst veroorzaken welke de sympaticus weer overactief maakt, wat de pijn weer kan verergeren. NESA therapie is een non-invasieve (buiten het lichaam) vorm van neuromodulatie. Uit onderzoek bij invasieve (in het lichaam) neuromodulatie bij chronische pijn is voldoende bewezen e ectief te zijn. NESAtherapie is een e ectieve en pijnloze behandeling met behulp van een apparaat. Het zorgt voor een sneller herstel bij chronische klachten zoals pijn, slapeloosheid, stress, vermoeidheid, post-covid klachten en overactieve blaas.
Heeft u interesse in een behandeling of wilt u meer informatie bezoek dan onze website, www.neurovit.nl en boek een gratis intake.
FYSIO GORREDIJK
BIJDRAGE VAN BIBLIOTHEEK ZUIDOOST FRYSLÂN
Gratis persoonlijke computerhulp bij Seniorweb Gorredijk
Elke dinsdagmiddag kun je met hulpvragen over computer, tablet of smartphone terecht tijdens het gratis inloopspreekuur van Seniorweb in de bibliotheek van Gorredijk. Daarnaast verzorgt Seniorweb ook workshops met als doel de digitale wereld begrijpelijk te maken, zodat iedereen het gemak en plezier van computer en internet kan ervaren.
INLOOPSPREEKUUR
Tijdens het inloopspreekuur zitten meerdere ervaren vrijwilligers voor je klaar, die jou één op één kunnen ondersteunen bij jouw hulpvraag. Het spreekuur is bedoeld voor mensen die vaardiger willen worden in de digitale dingen die ze al doen, zoals internetbankieren of WhatsAppen, maar ook beginners of mensen die even vastlopen vanwege een computerfout kunnen er terecht. Het inloopspreekuur is elke dinsdag van 14.00-16.00 uur.
Docent Wim Bruinsma: ,,Het is ontzettend leuk om mensen verder te helpen. En het mes snijdt aan twee kanten, want doordat wij steeds te maken krijgen met nieuwe technologie en uiteenlopende vragen die we oplossen, blijven wij ook helemaal bij de tijd”.
KLASSIKALE WORKSHOPS
Regelmatig organiseert Seniorweb klassikale workshops
over een bepaald onderwerp. Zoals een fotoboek maken met Albelli, wachtwoordenbeheer, bestandsbeheer en tips en trucs in WhatsApp. Voor WhatsApp was tijdens de laatste sessie veel animo, daarom wordt donderdag 23 januari een extra workshop gegeven.
Wim Bruinsma: ,,Veel deelnemers gebruiken al WhatsApp, maar de gegeven tips en trucs, zoals het bewerken van een verstuurd bericht of het delen van je locatie, waren voor velen een eye-opener”.
Interesse? Geef je dan op via seniorwebgorredijk@bzof.nl
CURSUS DIGISTERKER: WERKEN MET DE DIGITALE OVERHEID
Op 30 januari start weer een cursus DigiSterker in een sessie van vier donderdagen. Er zijn steeds meer zaken die we via internet moeten regelen, zoals aangifte
doen bij de Belastingdienst. Een verhuizing doorgeven aan de gemeente. Huurtoeslag aanvragen. Vaak is hiervoor ook een DigiD nodig. Dit kan lastig zijn, vooral voor wie niet zo handig is met een computer en met internet. Deelnemers leren in deze cursus stap voor stap om steeds meer zelf online met de overheid te regelen. Graag vooraf aanmelden bij de bibliotheek of seniorwebgorredijk@bzof.nl.
BENIEUWD NAAR HET
CURSUSAANBOD VAN SENIORWEB?
Neem dan een kijkje op www.bzof.nl/leren/seniorweb. html. Of kom langs in de bibliotheek. Ben je al handig met computer/tablet/smartphone en vind je het leuk om deze kennis te delen? Dan verwelkomt Seniorweb jou graag als docent. Stap eens binnen om kennis te maken.
Bibliotheek Ureterp gaat tijdelijk langer en vaker open!
Dinsdag 10.00 - 17.00
Woensdag 10.00 - 17.00
Donderdag 13.00 - 17.00
Vrijdag 10.00 - 17.00
Deze openingstijden gelden tot 1 juli 2024.
SAMEN MAKEN WE DE BIBLIOTHEEK NÓG LEUKER!
De bibliotheek is meer dan alleen een plek voor boeken – het is een ontmoetingsplek voor jong en oud, waar we kennis, creativiteit en plezier willen samenbrengen. Daarom willen we graag samen met jullie nieuwe, leuke activiteiten en initiatieven bedenken om onze bezoekers nog meer te verrassen en te inspireren.
Nu ook in Bibliotheek
Ureterp
Tegenwoordig kun je van alles regelen via internet. Ook contact met de overheid gaat steeds vaker digitaal. Bijvoorbeeld: Veel mensen vinden dit lastig. Kun je wat hulp gebruiken? Kom langs in de Bibliotheek. Wij denken met je mee en geven je informatie of we verwijzen je door zodat je verder kunt
Bibliotheek Gorredijk Schansburg 1 Tijdens openingstijden
www.bzof.nl
Bibliotheek Ureterp Lijteplein 9 Elke woensdagmiddag
Ik zal mij even kort voorstellen. Mijn naam is Sanne Danenberg-Mintjes en sinds 1 september ben ik naast leesmediaconsulent ook programmamaker voor de bibliotheek in Ureterp. Mooi woord, maar wat houdt dat dan precies in? Een programmamaker?
Het idee is om wat meer reuring in de bibliotheek te creëren door het bedenken en/of organiseren van activiteiten. Dit kan ik niet alleen. Dit doe ik in samenwerking met partners, collega’s maar ook met inwoners!
HEB JIJ EEN GEWELDIG IDEE?
Denk bijvoorbeeld aan een creatieve workshop, een interactieve lezing, een kinderactiviteit, een leesclub, of iets wat je al langer wilde uitproberen! Alles wat kan bijdragen aan een leuke sfeer of interessante ervaring voor onze bezoekers is welkom.
HOE KUNNEN WE JOUW IDEE WERKELIJKHEID MAKEN?
Stuur je idee of voorstel naar sanne.mintjes@bzof.nl. We willen graag een gevarieerd en inspirerend programma samenstellen en jouw inbreng is daarbij van groot
De Skâns Gorredijk
SILVESTER ZWANEVELD & BERIT COMPANJEN
Hij zei / Zij zei
Strijd der seksen in pittige dialogen en oergeestige sketches
Laat je betoveren door de onvergetelijke klanken van Nederpop 2000, live uitgevoerd door de Nederpop All Stars! Ga mee op een muzikale reis door de tijd, waarbij de tijdloze hits uit de Nederlandse popscene in het theater opnieuw tot leven worden gebracht.
NEDERPOP
Zet twee comedians die ogenschijnlijk niets met elkaar hebben in één ruimte bij elkaar en laat ze praten over de huidige tijd: het recept voor een hilarische avond. Richten ze hun gedachten ook nog eens op het verschil tussen mannen en vrouwen. Dat wordt gegarandeerd een avond vol herkenbare inzichten waar je keihard om moet lachen.
De Nederpop All Stars, die zelf al jaren met verschillende nummers in de Top2000 staan, zullen u verrassen met een selectie van de nummers uit de lijst der lijsten die zij zelf het mooist en het meest aansprekend vinden. Tijdens deze show met legendarische hits wordt de band aangevuld met extra gastmuzikanten waardoor de nummers nog meer cachet en energie meekrijgen.
Dompel jezelf onder in een show van puur plezier en herbeleef de muziek die de harten van generaties heeft veroverd. De Nederpop 2000 wordt een avond die je niet snel zult vergeten. Pak je kans om de Nederpop All Stars te zien zoals je ze nog nooit eerder hebt gezien en beleef een magische avond vol muziek, emotie en onvergetelijke herinneringen. Mis deze unieke voorstelling niet!
Genre: concert
ZATERDAG 18 JANUARI 2025 | AANVANG 20:15 UUR
Entree: € 25,00 incl. consumptie
’t Nut-leden: € 22,50 incl. consumptie NEDERPOP
‘Hij zei/Zij zei’ is een cabaretvoorstelling waarin een man en een vrouw verbaal hun verschillen op hilarische wijze bevechten. Soms in pittige dialogen, vaker nog in oergeestige stand-up. Wees getuige van deze strijd der seksen, waarin de spelers op zoek gaan naar begrip, verbinding en elkaars perspectief. Grappig, nodig, belangrijk, herkenbaar en helemaal van nu.
Speciaal voor deze voorstelling bundelen gevestigde comedians Berit Companjen en Silvester Zwaneveld hun unieke talenten. Of dat een goed idee is? Silvester vindt van wel, Berit haar mening is niet gevraagd. Een voorstelling met een ongezonde dosis humor.
“…ik heb in lange tijd niet zo gelachen…”
– ILOVETHEATER *****
Genre: cabaret
DONDERDAG 30 JANUARI 2025
AANVANG 20:15 UUR
Entree: € 22,50 incl. consumptie
MONIQUE SMIT
Op reis met KidsPop
Na het succes van de eerste KidsPop theatershow ‘Één groot feest!’ zijn Monique en haar KidsToppers ook dit theaterseizoen terug met een show vol met muziek, dans, vrolijkheid en gezelligheid: Op reis met KidsPop!
Monique neemt de kinderen met al haar enthousiasme mee op een muzikale tocht langs alles dat van op vakantie gaan een feestje maakt.
Van reizen met de trein, het vliegtuig of de boot tot zwemmen en zandkastelen bouwen op het strand en lekker mogen doen wat je wil. Uiteraard mag de enige echte Minidisco ook tijdens deze vakantie niet ontbreken.
De show is voor families met kinderen van alle leeftijden, maar vooral van 2 tot 8 jaar en zit boordevol nieuwe
liedjes en een aantal echte KidsPop-klassiekers! Eén ding staat in ieder geval vast: ook bij ‘Op reis met KidsPop’ is het dansen, zingen en springen samen met Monique en haar KidsToppers!
Genre: Kinder-/ familievoorstelling
ZONDAG 2 FEBRUARI 2025
AANVANG 15:00 UUR
Entree: € 18,00 excl. consumptie
GrootSa! Uitagenda
Januari/februari 2025
T/M 22 FEB
‘ODE AAN MIJN MOEDER’
OLDEBERKOOP | HAWAR
EXPOSITIE
Prachtig handwerk uit de periode van voor 1950. www.hawar.nl
VR 10 JANUARI | 20:00
WIEBE WIELING
EN DE ELF STEDEN
WIJNJEWOUDE | DE SWINGEL LEZING
Wiebe Wieling, voorzitter van de Vereniging De Koninklijke Friesche Elf Steden, vertelt over zijn werk om deze traditie in ere te houden.
ZA 11 JANUARI | 20:15
HARRY DE JONG
GORREDIJK | DE SKÂNS
THEATERCOLLEGE
In de ‘De duivel ligt altijd op de loer’ vertelt muziekjournalist Harry de Jong uit Heerenveen in gesprek met Willem de Vries over zijn ontmoetingen met grote popsterren. Inclusief muzikale omlijsting. www.skans.nl
ZO 12 JANUARI | 14:30
DIE DORFPLATZ- MUSIKANTEN
OLDEBERKOOP | MFA MEJANDER
MUZIEK
Nieuwjaarsconcert met Egerländer muziek. www.dorfplatzmusikanten.nl
ZA 18 JANUARI | 20:15
NEDERPOP ALLSTARS
GORREDIJK | DE SKÂNS
MUZIEK
Een muzikale reis door de tijd, waarbij tijdloze hits uit de Nederlandse popscene in het theater opnieuw tot leven worden gebracht. www.skans.nl
ZO 19 JANUARI | 15.00
WAARME FRYSKE
WINTERMIDDEI
HEMRIK | WITTE KERK
VERHALEN
Winterske (sterke) ferhalen en gedichten. Spoken Word en De Toan fan in bekende Fries. Ofwiksele mei de muzikale klanken fan Alwin en Anje de Jong. www.wittekerkhemrik.nl
ZO 19 JANUARI | 15:00
SOUL JUSTICE
OLDEBERKOOP | MFA MEJANDER MUZIEK
Muziekcafé met de band Soul Justice: Timeless Groovy Music.
ZO 19 JANUARI | 15:00
FREEDOM AND WHISKEY
GORREDIJK | MARIAKERK KORTEZWAAG MUZIEK
Sfeervolle muziek uit Ierland en Schotland; geschiedenis, landschap; sterke verhalen, vrijheidsstrijd en weemoed.
VR 24 JANUARI | 15:00 VOORLEZEN UIT
JUBBEGA | BIBLIOTHEEK
JEUGD
In het kader van de Nationale Voorleesdagen wordt in de bibliotheek van Jubbega uit het Prentenboek van het Jaar ‘Rinus’ voorgelezen. www.bmf.nl
ZO 26 JANUARI | 11:00
PREEK VAN DE LEEK: ANDRIES BOUWMAN
GORREDIJK | MARIAKERK KORTEZWAAG LEZING
Met als thema ‘Hoopvol ploeteren’ verzorgt Andries Bouwman, burgemeester van de gemeente Opsterland, de Preek van de Leek. Hij vertelt over het veelzijdige en uitdagende burgemeesterschap.
ZO 26 JANUARI | 14:30
RICKY KOOLE & COK VAN
VUUREN
LIPPENHUIZEN | PITERKERK
MUZIEK
Zangeres Ricky Koole, begeleid door gitarist Cok van Vuuren, met persoonlijke country- en soulsongs in het Nederlands. www.piterpodium.nl
DO 30 JANUARI | 20:15
SILVESTER ZWANEVELD & BERIT COMPANJEN
GORREDIJK | DE SKÂNS CABARET
Twee comedians die ogenschijnlijk niets met elkaar hebben praten over de huidige tijd: het recept voor een hilarische avond. ‘Hij zei/Zij zei’ is een avond vol herkenbare inzichten. www.skans.nl
ZO 2 FEBRUARI | 15:00
MONIQUE SMIT
GORREDIJK | DE SKÂNS
JEUGD
Monique en haar KidsToppers zijn terug met een show vol muziek, dans, vrolijkheid en gezelligheid: Op reis met KidsPop! Inclusief de enige echte Minidisco. www.skans.nl
ZO 2 FEBRUARI | 15:00
THE STORY OF BILLY JOEL
HEMRIK | WITTE KERK
MUZIEK
Maurits Fondse bezingt het turbulente leven van pianist en zanger Billy Joel, aan de hand van zijn beroemde songs (en onbekende parels). www.wittekerkhemrik.nl
ZA 8 FEBRUARI | 20:00
MOORDMYSTERIE –DISTRICT12
GORREDIJK | DE SKÂNS
THEATERSHOW
Een interactieve theatershow; moordspel en escaperoom in één, vol humor, mysterie en intrige. De bezoeker kan de moord oplossen, met vooraf toegang tot het digitale dossier. www.skans.nl
ZA 8 FEBRUARI | 20:00
ROON STAAL
KATLIJK | THOMASTSJERKE
MUZIEK
Wintertour van singer-songwriter Roon Staal langs akoestiekrijke kerkjes en kleine theaters. www.thomastsjerke.nl
ZO 9 FEBRUARI | 15:00
WE WANT MORE VOCAL GROUP
HEMRIK | WITTE KERK
MUZIEK
Onder leiding van Lars Mulder zingen 28 ervaren zangers en zangeressen een verrassend repertoire. Meerstemmige pop- en rockarrangementen, afgewisseld met soloacts en ontroerende duetten. www.wittekerkhemrik.nl
ZO 9 FEBRUARI | 14:30
LEGIANA COLLECTIVE
LIPPENHUIZEN | PITERKERK
MUZIEK
Op veler verzoek nogmaals in Lippenhuizen: de moderne folkband Legiana collective. www.piterpodium.nl
GrootSa! Uitagenda uitgelicht
GELOOF
ZONDAG 26 JANUARI | 16.00 UUR
WEEK VAN HET GEBED
Beetsterzwaag | Martenskerk
De Week van gebed voor eenheid van christenen 2025 moedigt kerken aan om in te gaan op het geloof dat alle christenen verenigt. Christenen in de hele wereld komen in de Week van gebed samen om te bidden voor eenheid, de wijk en de wereld. Het thema, ‘Ja, ik geloof!’, is dit jaar aangedragen door een team van christenen van de oecumenische Monastieke Gemeenschap van Bose (Monastero di Bose) in Italië. Ook in Beetsterzwaag is er een gebedsbijeenkomst, op zondag 26 januari om 16.00 uur in de Martenskerk. Ieder die mee wil bidden, is van harte welkom. www.weekvangebed.nl
MUZIEK
LEZING
ZONDAG 26 JANUARI | 11.00 UUR
PREEK VAN
DE LEEK: ANDRIES BOUWMAN
Gorredijk | Mariakerk Kortezwaag
ZONDAG 12 JANUARI | 14.30 UUR
DIE DORFPLATZ MUSIKANTEN
Oldeberkoop | MFA Mejander
Die Dorfplatz Musikanten geven op zondag 12 januari om 14.30 uur in MFA Mejander in Oldeberkoop een nieuwjaarsconcert. Een middag lang genieten van Egerländer muziek, een prachtige mix van harmonie, traditie en unieke sfeer. De circa twintig muzikanten spelen hoofdzakelijk Böhmische Muziek, volksmuziek uit het noorden van Tsjechië. De muziekstijl is bekend geworden door de legendarische Ernst Mosch die er zijn eigen Egerländer sound aan gaf. Die Dorfplatz Musikanten is een regio-orkest, met leden uit de vier noordelijke provincies. Het orkest staat onder leiding van kapelmeester Benny Eissens.
www.diedorfplatzmusikanten.nl
MUZIEK
ZONDAG 26 JANUARI | 14.30 UUR
RICKY KOOLE & COK VAN VUUREN
Lippenhuizen | Piterkerk
VOORLEZEN
VRIJDAG 24 JANUARI
15.00 UUR
NATIONALE VOORLEESDAGEN
Jubbega Bibliotheek
Andries Bouwman, burgemeester van Opsterland, verzorgt zondag 26 januari om 11.00 uur onder de titel ‘Hoopvol ploeteren’ de Preek van de Leek in de Mariakerk Kortezwaag. Het burgemeesterschap is veelzijdig maar ook uitdagend. Er wordt veel van een burgemeester verwacht. Hij wordt geacht boven de partijen te staan, de openbare orde te handhaven, als burgervader zorg te dragen voor sociale cohesie binnen zijn gemeente en is ook nog hoeder van de integriteit. Deze verschillende rollen vragen om morele afwegingen en zorgen soms voor tegenstrijdige verwachtingen. Je hebt bronnen en spiegels nodig die je kan gebruiken om keuzes te maken of om op keuzes te reflecteren. Voor Andries Bouwman is filosoof Reinhold Niebuhr (1892-1971) een spiegel. In Nederland is Niebuhr redelijk onbekend, maar Internationaal lopen veel regeringsleiders en machthebbers met hem weg.
MUZIEK
ZATERDAG 8 FEBRUARI | 20.00 UUR
ROON STAAL
Katlijk | Thomastsjerke
Zanger en pianist Roon Staal start met zijn Wintertour door Nederland langs akoestiekrijke kerkjes en kleine theaters. Op zaterdag 8 februari om 20.00 uur treedt hij op in de Thomastsjerke in Katlijk. De 44-jarige singer-songwriter is al ruim 25 jaar bekend met zijn tenorstem en pianospel, waarmee hij een magische en rustgevende sfeer creeert. Roon Staal verzorgde de openingsact bij een Europese tour van Art Garfunkel. Hij speelde ook hoofdrollen in de musicals Les Miserables, Tommy, Rembrandt en Petticoat. www.roonstaal.com
Voorlezen is leuk én belangrijk voor de ontwikkeling van een kind. Van 22 januari t/m 1 februari zijn er daarom de Nationale Voorleesdagen, een groot boekenfeest voor kinderen van 0 tot 6 jaar. In de Bibliotheek Jubbega wordt op vrijdag 24 januari om 15.00 uur voorgelezen uit het Prentenboek van het Jaar, ‘Rinus’, geschreven door Ingrid en Dieter Schubert. Met voorlezen begint een leven lang leesplezier, maar nog niet bij iedereen is bekend hoe belangrijk voorlezen is voor de ontwikkeling van een kind. De Nationale Voorleesdagen inspireert ouders, grootouders en verzorgers om vaker en langer voor te lezen en om van het (voor)lezen een dagelijkse routine te maken. ‘Rinus’ is een spannend en aandoenlijk verhaal over een kleine, stoere neushoorn die zonder nadenken zich van het ene avontuur in het andere stort, maar als hij in de problemen komt, blijkt hij niet de enige held in dit verhaal.
Na omzwervingen van New Orleans tot Tennessee vindt Ricky Koole zichzelf terug thuis in Nederland. En ze stelt zichzelf de vraag: ‘Wat zocht ik al die tijd?’ Waar liggen haar muzikale wortels nou echt? Afgelopen najaar verscheen haar nieuwe Nederlandstalige plaat ‘Altijd Iemand’. Hierop komt alles bij elkaar: Ricky’s liefde voor Americana, maar ook haar liefde voor de Nederlandse taal. Het album kreeg lovende kritieken. Frits Spits bedacht er zelfs een speciale benaming voor: ‘Neerlandicana’. Warme en persoonlijke country- en soulsongs in het Nederlands. Alleen ondersteund door Cok van Vuuren, bekend van onder andere de band Ocobar en een van de allerbeste Americana-gitaristen van Nederland, treedt Koole op zondag 26 januari om 14.30 uur op in de Piterkerk in Lippenhuizen. Ricky Koolen en Cok van Vuuren delen de liefde voor zoete country-ballades, voor soul en blues. www.piterpodium.nl.
MUZIEK
ZONDAG 19 JANUARI | 15.00 UUR
FREEDOM AND WHISKEY
Gorredijk | Mariakerk van Kortezwaag
Freedom and Whiskey bestaat uit een groep van vijf muzikanten en zangers, die de bezoekers tijdens hun optreden meenemen naar Ierland en Schotland. Met prachtige uitzichten langs de Wild Atlantic Way, de woeste berglandschappen van de Highlands en het leven van de mensen die er wonen. Ook de geschiedenis, de vrijheidsstrijd, de liefde en de weemoed komen in de muziek tot uiting. Natuurlijk zijn er ook de sterke verhalen uit de pub, de jigs en reels, Het plezier en bovenal de gastvrije sfeer straalt van de groep af. Freedom and Whiskey is op zondag 19 januari om 15.00 uur te zien in het kerkje van Kortezwaag.
Puzzelpagina nr. 01
Puzzel en win! In elke editie van deze uitgave staat een puzzel waarmee je leuke prijsjes kunt winnen. Stuur je oplossing via de e-mail of met traditionele post. Je kunt dit sturen naar: puzzel@grootmedia.nl o.v.v. puzzeloplossing GROOTSA! NR 01-2025 – tot uiterlijk 28 januari 2025
Wij wensen je veel puzzelplezier!
Winnaar puzzel grootSA!12-2024
LV. De jong Lok uit Wijnjewoude heeft de waardebon t.w.v. € 25,00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Primera in Bolsward.
OPLOSSING VORIGE EDITIE: Zweedse puzzel: BITTERKOEKJE // Cijferpuzzel: GEESTDRIFTIG
COLOFON
GrootSa! is een maandelijkse uitgave van GrootMedia en wordt huis-aan-huis verspreid in gemeente Opsterland en omliggende dorpen en steden.
Oplage: 20.000 exemplaren.
UITGEVER
GrootMedia BV
Zwarteweg 4 8603 AA Sneek
Telefoon 0515 745005
E-mail info@grootmedia.nl www.grootmedia.nl
REDACTIETIPS? redactie@grootsa.nl
REDACTIECOÖRDINATOR
Marianne Bouwman
EINDREDACTIE
Henk de Vries
REDACTIE
Gurbe van der Woude, Remco Hofman, Arend Waninge, Annemarie Overbeek, Nynke de Vos
VORMGEVING
Rinske Elsinga
Bente Vallinga
VERKOOP
Ate Eijer, Harmen Zwerver, Geart Jorritsma, Ying Mellema, Marianne Bouwman
FOTOGRAFIE
ThomasVaer Fotografie en Martijn van der Vaart
DRUK Mediahuis Noord, Leeuwarden
VERSPREIDING
FRL Verspreidingen, Leeuwarden
Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.
* Resultaten ter inzage in de studio conform privacywetgeving
Bij elke* €10 boodschappen
Woezel & stickers!Pip