GrootSa! 12-2024 by GrootMedia

EDITORIAL

Overbodig Engels

Als ik over het Friese platteland fiets, lijkt het wel alsof ik in Engeland of Amerika ben. Het Engels rukt steeds meer op. Overal zie ik onnodig en overbodig Engels. Vorige maand fietste ik door Makkinga en zag een groot bord in de tuin staan. Onverschillig keek ik voor me uit, maar in mijn ooghoeken zag ik iets eigenaardigs op het bord staan: ‘For Sale’. Ik keek nog eens achterom , het stond er echt. Op dezelfde dag kwam ik het bord van de makelaar nog een paar keer tegen.

Die makelaar doet dat natuurlijk niet voor niets, hij heeft daar over nagedacht. Hij of zij denkt dat het huis eerder wordt verkocht als er ‘For Sale’ op staat in plaats van het vertrouwde ‘Te Koop.’ Of wonen er veel Engelstaligen in de omgeving van Makkinga die op zoek zijn naar een huis? Expats die werkzaam zijn bij de grasdrogerij van Makkinga en omstreken. Het zou kunnen, maar de kans lijkt me klein.

Onderweg zag ik ook enkele keren langs de weg een plastic pop met een vlaggetje met daarop het woord ‘Slow.’ Is deze informatie gericht op Britse en Amerikaanse toeristen die door Jubbega en Tijnje rijden en daarom even vaart moeten minderen? En kunnen de overige weggebruikers dan gewoon doorrijden zonder even in te houden?

Diezelfde middag viel mij op dat in diverse huizen het woord HOME in de vensterbanken staat. Dat is toch eigenaardig als je erover nadenkt, ook voor mij als voormalig leraar Engels. Dorpsbewoners lopen door het dorp en zien dan plots HOME staan. De man stoot zijn vrouw aan: “Hjir is it, Gryt. Hjir wenje wy.” Nu maar hopen dat er niet meer bordjes met HOME in het dorp zijn. Maar het kan nog eigenaardiger. Datzelfde HOME staat ook regelmatig omgedraaid, zodat het leesbaar is vanuit de woonkamer. Wat zouden deze bewoners tegen elkaar zeggen?

Remco Hofman, redacteur GrootSa!

LEKKER LEZEN

6. DOMINEE DIRK SIERD DE VRIES UIT NIJ BEETS, ZOEKER ONDER DE ZOEKERS

20. FACE TO FACE MET JAN SMIT: “GEWOAN? DER FYN IK NEAT OAN”

48. JIPPE WITTEVEEN OP FIETSAVONTUUR NAAR IRAN

13-16. NIEUWS VAN GEMEENTE OPSTERLAND

44. 3FM SERIOUS REQUEST IN ACTIE VOOR METAKIDS FEESTMAAND BIJLAGE

23-37. ALLES VOOR EEN HARTVERWARMENDE DECEMBERMAAND

SPORT

40. UDIROS-ERELID ANNE SCHOKKER NEEMT GEEN BLAD VOOR DE MOND

CULTUUR & UITGAAN

19. NIEUW DWEILORKEST ‘DE GERDYKSTER FLEKJES’ GEEFT GORREDIJK EEN MUZIKALE BOOST

43. DURK WAGENAAR (78) STOPT NA 30 JAAR MET WAMPEX HEMRIK

39. KERSTCONCERTEN EN WINTERWANDELINGEN

52-53. AGENDA EN UITGELICHT

meld je aan voor het lezerspanel

Uitbreiding schaapskooi Bakkeveen In de regio

Skries in Ureterp

URETERP – In Ureterp wordt druk gebouwd aan het plan Fûgelliet-Noord met daarin plek voor vier vrijstaande, acht halfvrijstaande koopwoningen en zestien rijwoningen (koop). De straat waaraan de woningen worden gebouwd krijgt de naam ‘Skries’. Daarmee sluit de naamgeving aan bij de andere namen in het gebied Fûgelliet. De straten in het plan hebben allemaal vogelnamen.

BAKKEVEEN – It Fryske Gea breidt de schaapskooi ‘Oan ‘e Wyk’ in Bakkeveen uit, zodat er een veilig onderkomen is voor haar schaapskudde op de Delleboersterheide. Dit is nodig met het oog op de bescherming tegen wolven. Bovendien is er dan voldoende ruimte voor de lammerij in het voorjaar.

Directeur Henk de Vries van It Fryske Gea en schaapsherder Wietske Terpstra legden de eerste steen. Tot zijn verrassing is De Vries in de steen met zijn naam vereeuwigd. “Met de uitbreiding kunnen we de kudde Drentse Heideschapen in de winter veilig huisvesten. Ik ben bijzonder trots op dit project en vereerd om mijn naam op de steen terug te zien.”

De nieuwe kooi, die naast de bestaande schaapskooi wordt gebouwd, is ontworpen in de karakteristieke stijl van schaapskooien en wordt deels gebouwd met hout uit de eigen bossen van It Fryske Gea. De schaapskooi betekent een verdubbeling van de capaciteit waardoor er ruimte is voor tweehonderd ooien. Schapen spelen een essentiële rol in het natuurbeheer door het eten van stikstofminnende planten zoals pijpestrootje en bochtige smele. Dat draagt bij aan de gezondheid van het heide ecosysteem en de bescherming van zeldzame planten en dieren. Het project is naar verwachting in januari afgerond.

Anker Stuy Coatings is Hofleverancier

TERWISPEL – Commissaris van de koning Arno Brok heeft namens de koning het predicaat Hofleverancier uitgereikt aan Anker Stuy Coatings in Terwispel.

De verffabrikant stond onlangs stil bij het 125-jarig bestaan van het bedrijf. De verffabriek is sinds de jaren zeventig gevestigd in de voormalige zuivelfabriek in hartje Terwispel. Met Emile en Armand Stuy staat inmiddels de derde generatie mede aan het roer van het innovatieve bedrijf. Tijdens de jubileumviering werd ook stilgestaan bij het afscheid van hun vader John Stuy, die enkele jaren geleden met pensioen ging. Diens broer Rob is als mededirecteur/eigenaar nog steeds actief binnen het bedrijf. Opa Adriaan Stuy was sinds 1946 actief in

de verfhandel. Hij handelde niet alleen, maar begon ook verf te produceren. In 1974 kocht hij de voormalige zuivelfabriek in Terwispel, in 1978 volgde de overname van Drukinkt- en Verffabriek ’t Anker uit Steenwijk. De productie is sinds 1982 geconcentreerd in Terwispel. ’t Anker kent al een geschiedenis die teruggaat tot 1898. Tegenwoordig heeft Anker Stuy circa zestig medewerkers.

Vernieuwbouw School Lyndensteyn

BEETSTERZWAAG – De Opsterlandse gemeenteraad heeft een voorbereidingskrediet van circa 660.000 euro beschikbaar gesteld voor de vernieuwbouw van School Lyndensteyn in Beetsterzwaag.

Het huidige schoolgebouw dateert uit 1973 en is in latere jaren regelmatig uitgebreid en verbouwd. Het schoolbestuur en de gemeente Opsterland zijn al jaren in gesprek over de vernieuwbouw.

Eerder waren er al plannen om het binnenklimaat in de school aan te pakken. Later zijn deze plannen opgeschort in afwachting van de verdere vernieuwbouwplannen. De school heeft toen zelf in zes lokalen de meest acute problemen aangepakt. Met het krediet kan het schoolbestuur de vernieuwbouw van de school en het gymlokaal voorbereiden. De gemeenteraad beslist dan later over een krediet voor de uitvoering van het plan. De gemeente en het schoolbestuur moeten nog in overleg over de definitieve kosten, die voorlopig zijn geraamd op ruim 8 miljoen euro. Uitwerking van de plannen moet de daadwerkelijke kosten duidelijk maken. De gemeenteraad verleent daarna pas een definitief krediet voor het hele plan. School Lyndensteyn telt ruim 200 leerlingen en omvat een school voor speciaal onderwijs (4-12 jaar) en een school voor voortgezet speciaal onderwijs (13-18 jaar). De school biedt ook onderwijs aan kinderen die tijdelijk in het naastgelegen Revalidatie Friesland verblijven.

Actiever grondbeleid in Opsterland

OPSTERLAND – De gemeente Opsterland gaat een meer actief grondbeleid voeren, zo blijkt uit de Nota Grondbeleid die het college van B en W naar de gemeenteraad heeft gestuurd. Met een actiever grondbeleid heeft Opsterland meer invloed op waar gebouwd wordt en welke types woningen er komen.

Dat betekent ook meer sturing op de realisatie van sociale huur, mantelzorgwoningen of andere woonvormen. Op deze manier verwacht het college ook de doorstroming op de woningmarkt te bevorderen. Een deel van de gronden die Opsterland in eigendom heeft wordt verkocht als er geen zicht is op woningbouw op deze locatie en wanneer de gronden niet nodig

zijn voor openbare voorzieningen. Opsterland is terughoudend in het verwerven van grond voor ruimtelijke ontwikkelingen. Aankoop van grond is vooral aan de orde op locaties die de gemeente niet aan de markt over wil laten of wanneer er sprake is van groot maatschappelijk belang.

Initiatief Buurtgezinnen slaat aan

OPSTERLAND – Het initiatief Buurtgezinnen heeft dit jaar in de gemeente Opsterland tien vraag- en steungezinnen gekoppeld. Daarmee is het doel voor 2024 gehaald. Om dat te vieren overhandigt coördinator Daniëlle de Graaf op 19 december een speciale wenskerstboom aan wethouder sociaal domein Libbe de Vries.

Deze wenskerstboom hangt vol met wensen die de inwoners van Opsterland hebben genoteerd tijdens de kerstmarkt van de Ontmoetingskerk in Gorredijk. Onder het motto ‘Opvoeden doen we samen’ koppelt Buurtgezinnen gezinnen die steun kunnen gebruiken aan een stabiel gezin in de buurt. Zo krijgen kinderen wat extra liefde en aandacht en worden ouders ontlast. De hulp is alledaags en gelijkwaardig en is bedoeld voor gezinnen waarin het lastig is om voldoende tijd en aandacht aan iedereen te geven. Een steungezin in de buurt kan dan een uitkomst zijn. Een gezin waar de kinderen regelmatig welkom zijn, zodat de ouders

op adem kunnen komen. Aanmelden voor zowel vraag- als steungezinnen kan via www.buurtgezinnen.nl.

Huisje Vianen gemeentelijk monument

BEETSTERZWAAG – Het karakteristieke huisje Vianen aan de Van Harinxmaweg op de grens van Beetsterzwaag en Olterterp is door de gemeente Opsterland aangewezen als gemeentelijk monument.

Het huisje is rond 1880 gebouwd en is volgens de gemeente een gemeentelijk monument omdat het op een beeldbepalende plek in een bosrijke omgeving staat en een voorbeeld is van een klein woonhuis uit het eind van de 19e eeuw. Huisje Vianen is sinds 2012 eigendom van verzekeringsmaatschappij a.s.r. Aanvankelijk waren er plannen om het huisje te slopen wat tot onrust in Beetsterzwaag leidde. De gemeente Opsterland kwam met de eigenaar overeen dat de karakteristieke woning zou blijven bestaan wanneer a.s.r. toestemming kreeg om achter op het terrein een nieuwe woning te bouwen.

BEETSTERZWAAG – Revalidatie Friesland, Beatrix Kinderziekenhuis UMCG, Bijzonder Zorgenkind, Villa ExpertCare en ziekenhuis Nij Smellinghe hebben een intentieovereenkomst getekend voor verdere samenwerking. Hiermee maken ze duidelijk dat ze samen de zorg voor kinderen en jongeren in Noord-Nederland willen verbeteren.

Kinderen en ouders ervaren vaak dat zorg versnipperd is door de betrokkenheid van meerdere organisaties. Dit maakt het voor ouders onnodig ingewikkeld en soms ook niet helemaal passend bij wat er nodig is. Door eerder en beter samen te werken willen de organisaties ervoor zorgen dat kinderen en jongeren sneller en op de juiste plek de zorg krijgen die het meest bijdraagt aan hun herstel en ontwikkeling. Zo zetten ze bijvoorbeeld specialistische verpleegzorg in, waardoor een kind sneller vanuit het ziekenhuis naar een revalidatiecentrum kan. Door daar al samen te werken met de thuiszorg kan het kind vervolgens eerder en veilig naar huis.

Eenzaamheid onder jongeren

OPSTERLAND – De gemeente Opsterland gaat extra activiteiten organiseren om eenzaamheid onder jongeren van middelbare schoolleeftijd te beperken.

Zo worden onder andere de mogelijkheden voor een weerbaarheidstraining voor jongeren tussen 12 en 20 jaar bekeken. Deze training helpt jongeren om te gaan met storende gedachten en gevoelens. Daardoor kunnen ze makkelijker nieuwe contacten maken, waardoor het gevoel van eenzaamheid kan afnemen. Ook is er gestart met de zogenaamde OKO-aanpak. Dit IJslands model dat bewezen effectief is werkt aan een positieve, gezonde en veilige leefomgeving voor jongeren. Maatschappelijke partners en ouders worden hierbij samengebracht in een zogenaamde community die acties en evenementen organiseert.

JUBBEGA - Bibliotheken Mar en Fean zoekt een vrijwilliger die tijdens de schoolvakanties wil voorlezen in de Bibliotheek Jubbega.

Voorlezen is niet alleen een moment van ontspanning en plezier, maar ook een kans om de taalontwikkeling van kinderen te stimuleren. Door voor te lezen, breng je verhalen tot leven en draag je bij aan de taalvaardigheid en prikkeling van de fantasie van jonge kinderen. Een voorleesvrijwilliger biedt kinderen niet alleen een waardevol moment, maar bouwt ook mee aan een gevoel van verbinding in de gemeenschap. Meer informatie en aanmelden kan bij Tjitske Veenstra van de bibliotheek in Jubbega via jubbega@bmf.nl.

IMPRESSIES VAN AFSCHEID

KaiSamen met zijn grote vriend en neef Milan zit Kai op de trampoline naast huis, een gele ballon in zijn hand. Voor Pake. Ze wachten op de dingen die komen gaan. Kai kijkt zijn ogen uit, wanneer de chau eur de rouwauto achteruit het erf op rijdt. “Wat een mooie auto!”, roept Kai uit, het touwtje van de ballon stevig in zijn knuistje geklemd. “Willen jullie helpen met de vlaggetjes?”

Natuurlijk wil hij helpen, hij is al groot, binnenkort wordt hij vier. Milan helpt Kai met het aantrekken van de sokken. Dan wandelen ze samen naar de auto. Allebei verwijderen ze een hoesje van een vlaggetje van de auto. Ademloos kijken ze toe hoe de prachtig beschilderde kist van Pake naar de auto wordt gedragen. Bijna laat Kai zijn ballon ontsnappen!

Bedrukt laat hij zich in het autostoeltje zetten, om naar de begraafplaats te rijden. Buiten is het stil, de zon schijnt en de bomen langs de lange laan naar het kerkhof zijn getooid met prachtige herfstkleuren. De rouwauto stopt bij de ingang van de begraafplaats. Kai is goed voorbereid.

Achter zijn rode kruiwagentje met schep loopt hij in stevige pas voor zijn familie uit. Kai wil al naar het graf lopen, maar de kist van Pake moet ook mee. Bij het graf stapt hij aarzelend naar de rand. Dat is diep!

Afwachtend kijkt hij rond. Als de kist is gedaald, mag hij eindelijk 'aan het werk'. “Kai, wil jij de eerste schep zand aan Pake meegeven?”, vraagt Beppe, terwijl ze zijn kruiwagen vol schept. Kai knikt instemmend. Voorzichtig laat hij het zand op de kist vallen. Daarna schept hij met zijn familie onvermoeibaar door, tot het hele graf gesloten is.

Erna Jansen Uitvaartzorg

Telefoon: 06 30 38 95 94

E-mail: erna@jansenuitvaartzorg.nl www jansenuitvaartzorg.nl

Erna Jansen

DIRK SIERD DE VRIES IS NU TWEE JAAR DOMINEE

Zoeker onder de zoekers

De huidige hectische en onzekere wereld vraagt volgens dominee Dirk Sierd de Vries zo nu en dan om vertraging. Om stil te staan bij de grote vragen van het leven. “Fragen, dêr’t je trochhinne krûpe moatte.” Vragen waar ook niet altijd antwoorden voor zijn. “Wy moatte akseptearje dat wy net alles begripe. De fernuvering moat bliuwe.”

NNa de start van de oorlog in Oekraïne stelde Nij Beets de pastorie aan de Doarpsstrjitte tijdelijk open voor vluchtelingen uit het Oost-Europese land. De positie van dominee was vacant, zo werd de woning toch nuttig gebruikt. Nu woont er een jong domineesgezin in de fraaie woning aan de rand van het dorp. Dirk Sierd de Vries (36) is bijna twee jaar dominee van de Protestantse gemeente Nij Beets, zijn eerste standplaats.

Dirk Sierd de Vries is vol overtuiging dominee, maar wil niet de autoritaire man zijn die zijn gemeente wel even vertelt hoe het zit. “Dêr kin ik net mei út de fuotten.” Op de vraag of de Bijbel leidend of inspirerend is, kiest hij na enig nadenken toch voor leidend. “Dan kriget de Bibel de autoriteit dy’t it fertsjinnet. De Bibel stiet gauris heaks op ús realiteit, mar wiere wurden binne it al.”

De vertaling van de Schrift naar de praktijk is voor de jonge dominee een zoektocht. “Ik probearje alle kearen te sjen hoe’t de Bibel my ferrasse kin en hoe’t ik oaren dêr ek mei ferrasse kin.” Dat is ook hoe hij invulling geeft aan zijn rol als voorganger. “De foargonger giet foar. Ik diel myn syktocht mei de gemeente.

Dêr klinke de petearen mei minsken út it doarp yn troch. Ik bin siker mei, ûnder de sikers.”

ICT’ER

Zijn rol als dominee bestempelt Dirk Sierd niet zonder meer als een roeping. “Yn elts gefal net as in ferskining of sa. It wie wol it gefolch fan bewustwurding.” Hij groeide op in Aldegea (Smallingerland), een dorp met een groot verenigingsleven. “It idee fan de hannen út de mouwen, dat siet der by ús thús wol yn.” Dat gevoel verhuisde mee naar Leeuwarden waar Dirk Sierd in de ICT aan de slag ging. Deels als ondernemer, deels als docent aan de NHL. Hij werd uitgeroepen tot docent van het jaar.

In de periode 2014-2018 was Dirk Sierd actief voor collegepartij CDA in de Leeuwarder gemeenteraad, waarvan het laatste jaar als fractievoorzitter. “It wie in útlaatklep om myn maatskippelike belutsenens hannen en fuotten te jaan”, zegt hij. Toch kon hij, ingekapseld door procedures, minder voor de mensen doen dan hij had verwacht. De vraag of de politiek wel de beste plek was voor zijn ambities klonk steeds luider. Misschien kon hij in de

“Mei allinnich ‘Frede op ierde’

kerk wel meer bereiken. Het overlijden van zijn moeder noemt hij als een belangrijk moment voor zijn carrièreswitch. “Dat binne fan dy mominten dat je mear iepen steane foar de wat gruttere fragen.” De drang om predikant te worden groeide. “Ik hie it gefoel dat ik der nei ta lutsen waard, ek troch wat fan bûten. Dat liket dochs op in ropping.”

GELOVEN VOOR GEVORDERDEN

Een kerkelijke gemeente beroept een predikant. Nij Beets zocht contact met hem. “Dêr sit ek de Hegere hân yn, sa ha ik it erfaren”, zegt hij. Het klikte. Hij herkent in Nij Beets veel van het dorp waar hij opgroeide. “It is in belutsen en noflik doarp, wy fielden ús hjir gau thús. Der bart hjir in soad.” Nij Beets telt circa 1.700 inwoners; met zo’n 600 leden speelt de protestantse gemeente Nij Beets nog steeds een belangrijke rol. Op zondag komen tachtig tot honderd leden voor de wekelijkse eredienst naar de kerk. Dirk Sierd noemt de zondagviering “geloven voor gevorderden”, met voor de jeugd soms een hoge drempel. “Mar it heart derby. De eretsjinst moat je ek net te bot feroarje wolle. It is tradysje, in geskink.”

25% korting op een geïsoleerde garagedeur

T/m 31 december 2024 Vraag naar de voorwaarden.

Gorredijk • 0513 43 52 43 06 52 59 25 14 • info@ellema.nl • www.ellema.nl

Een goed geïsoleerde garage is cruciaal voor een energiezuinig huis. Onze garagedeuren bieden de optie van thermische optimalisatie, waardoor warmteverlies wordt geminimaliseerd en je huis behaaglijk blijft.

Duurzaamheid betekent ook dat je producten lang meegaan. Bij Novoferm garanderen we kwaliteit en duurzaamheid in één. Onze garagedeuren zijn ontworpen om weer en wind te weerstaan en blijven dag en nachtprobleemloos functioneren.

Profiteer nu van onze speciale aanbieding: ontvang 25% duurzaamheidskorting.

De BIGGREEN voorkomt kalkaanslag en laat je genieten van

De BigGreen is een simpele, maar effectieve manier van kalkpreventie. De BigGreen gebruikt geen zout, stroom of chemicaliën en mineralen zoals calcium en magnesium blijven in het water. Iets wat bij een traditionele ontharder niet het geval is en waardoor is de smaak van het gefilterde drinkwater optimaal blijft. De effectiviteit van de BigGreen is gelijk aan een ontharder.

warmtedeken

Deze deken houdt je heerlijk warm tijdens koude dagen. 180 x 160 cm. In lichtgrijs en donkergrijs. Voorzien van 10 standen.

*Kijk voor de voorwaarden op hubo.nl/voorwaarden

De bouwmarkt die écht helpt

HUBO GORREDIJK KROMTEN 14 • 8401 JJ GORREDIJK 0513672790 • INFO@HUBOGORREDIJK.NL WWW.HUBOGORREDIJK.NL

“Ik treast mysels ek op sneintemoarn”

ONTKERKELIJKING

Tijdens zijn theologiestudie raakte hij geinspireerd door de Amerikaanse theoloog Andrew Root, die lang studie maakte van de ontwikkeling van de kerkelijke gemeenschap in een seculariserende (ontkerkende) maatschappij. “De tsjerke hat lang meidraafd yn dat ritme fan de tiid. Root komt ta de konklúzje dat de tsjerke him net opjeie litte moat, mar yn it tempo fan God bliuwe moat. Wy moatte de plakken sykje dêr’t it wurk fan God sichtber is.” Voor Dirk Sierd is het daarbij zoeken naar plekken en activiteiten waar resonantie ontstaat bij anderen, waar iets wordt losgemaakt. “At wy dy wite te finen, dan barre der dingen wêr’t de wrâld nei op syk is. Dan hat de tsjerke takomst.” Niet alleen de kerk, ook kunst en cultuur kan bijvoorbeeld voor die resonantie zorgen, volgens de dominee uit Nij Beets.

GROTE VRAGEN

De dominee hecht ook veel waarde aan het huisbezoek. Hij wil weten wat er in het dorp speelt. De gebeurtenissen van 7 oktober 2023 in Israël hadden bijvoorbeeld een grote impact in het dorp. “Der libbet in ferskaat oan opfettingen. Wy wolle it oer frede ha, mar wol sa dat it earne oer giet. Allinnich ‘Frede op ierde’ roppe, dêr sjitte je neat mei op.” Dus zocht Dirk Sierd met anderen naar een weg om in vrede te komen met grote conflicten. Daarvoor is de kerk in zijn ogen niet de enige, maar

wel een enorm geschikte plek. “In plak om saken yn perspektyf te setten. Ik treast mysels ek op sneintemoarn.”

In het werk van de dominee komen de grote vragen van het leven aan de orde. Vragen waar je niet in vijf minuten een antwoord op krijgt. “Je moatte troch dy fragen hinne krûpe. En miskien komt it antwurd ek wol hielendal net.” De kerk heeft ook volgens Dirk Sierd een verantwoordelijkheid om grote thema’s te agenderen. “De tsjerke bestiet al twatûzen jier. Wy binne der, dêr moatte wy wat mei dwaan.”

ONTTOVERING

In Nij Beets leidden de creatieve ideeën vorig jaar tot een kunstmanifestatie in de kerk rond het thema ‘world wide web’. Later volgde een succesvol Fredesfestival, zo’n resonantie-ervaring waarnaar werd gezocht. “Jong en âld, elk krige syn gerak. It is in momint dat yn de lucht hinget. In twadde kear slagget dat net wer, mar der komme wer mominten foar wat oars.” Het vredesfestival sloeg ook aan bij mensen van buiten de kerk. “De tsjerke moat altyd each foar ha minsken dy’t oars net yn’t

tsjerke komme.“ Hij voelt zich erg aangesproken door de Theoloog des Vaderlands Kees van Ekris, die opriep te voorkomen dat je een houding ten opzichte van het leven aanneemt die alles trivialiseert, de ‘onttovering van het leven’. “Wy moatte akseptearje dat wy net alles begripe. De fernuvering moat bliuwe.” De dominee zoekt naar mogelijkheden om ook die betovering bij de jeugd vast te houden. Hij ziet in de trend dat in de wereld van de sociale media alles perfect moet zijn, juist die ultieme onttovering. “At je fine dat it libben perfekt wêze moat, dan tinke je ek dat je it stjoere kinne. Dat je alles yn de hân ha. Mar ‘het leven is een 7’ en dat is gjin ramp. Ik meitsje fouten, elk makket fouten.”

KERST

Ook voor de komende kerstperiode werkt Nij Beets met het Engelenspel weer aan een mooie resonantie-ervaring. Het is een Nederlandse variatie op de ‘Secret Santa’. Bij dit spel is het de bedoeling dat je een cadeau koopt voor iemand, zonder dat die persoon weet dat jij ‘de kerstman’ bent. De grootste uitdaging is dat de afzender

geheim moet blijven. Het is een willekeurige daad van goedheid. “Yn de wike foar de krysttiid moat je dy persoan ekstra omtinken jaan.”

TWEE WERELDEN

De overgang van de ICT-wereld naar de wereld van de kerk was een grote stap voor Dirk Sierd. De ICT-wereld staat bekend als strak en zakelijk, een rationele wereld. “Je moatte oppasse net robot mei te wurden.” Hij is dat gevoel nog niet helemaal kwijt. Predikant zijn is eigenlijk de anti-robotwereld. “As predikant kin ik it libben minder stjoere. Der binne ek saken dêr’t oaren oan lûke.”

In zijn kleine werkkamer in de pastorie is een wand volledig bedekt met een boekenkast. Op het tafeltje tussen de makkelijke praatstoel en de bank liggen tientallen boeken opgestapeld. “Ik rin wat achter.

Der wurdt my noch wolris wat taskikt.” Een prominente plaats is er ook voor het moderne in hoogte verstelbare bureau met een groot beeldscherm. Het is voor Dirk Sierd nog steeds zoeken naar het evenwicht tussen twee werelden. De domineesfunctie in Nij Beets is niet fulltime; met zijn eigen bedrijf is hij nog steeds actief in de ICT. Dirk Sierd ziet er ook een voordeel in, dat de dominee geworteld blijft buiten de kerk. “In moderne dûmny is mear dan allinich studearkeamergelearde.”

vervolg van pagina 7

Uw kunstgebit is ook onze zorg

 Aanmeten nieuw kunstgebit

 Aanmeten kunstgebit op implantaten

 Reparatie van bestaande kunstgebit

 Opvullen van bestaande kunstgebit

 Advies, controle en nazorg

 Vergoeding via uw zorgverzekeraar

WIEBEREN EN ANNA BOUMA ZIJN 65 JAAR GETROUWD

Een feestelijke maar rûzige dag

Wieberen en Anna Bouma, beiden 87 jaar oud, vierden op woensdag 27 november jongstleden hun 65-jarig huwelijk in hun nieuwe appartement aan de Commissieweg in Beetsterzwaag waar ze sinds halverwege september wonen. Het werd een feestelijke, maar ook een ‘rûzige’ dag.

Op 27 november raasde storm Conall over het land. En dat betekende dat de kinderen en kleinkinderen na de feestdag met een etentje bij De Stripe in Wijnjewoude een bewogen terugreis beleefden naar hun woonplaatsen Gouda en Zoetermeer.

“WY HA NO IN MOAI PLAK; ALLES NIJ”

Wieberen en Anna Bouma dragen een dag later, bij het bezoek van burgemeester Andries Bouwman, de corsage nog met trots op de borst. De ontvangst in het nieuwe appartement van ZuidOostZorg is hartelijk. In september was het al de tweede verhuizing binnen een jaar voor het echtpaar, nadat ze vorig jaar vanuit Drachten naar Beetsterzwaag waren getrokken. “Wy ha no in moai plak. Alles nij.”

Wieberen Bouma en Anna de Jong zijn beiden geboren en getogen Drachtsters. Ze kenden elkaar al vanuit de Vrijgemaakte kerkgemeente in Drachten, maar op de fiets naar huis werd het eerste echte contact gelegd. Het bleek de basis voor een lang huwelijk, waarin mooie en minder mooie momenten elkaar afwisselden. Rond de bevallingen van de twee kinderen lag Anna Bouma in totaal zeventien weken in het ziekenhuis. “Mar it is allegearre goed kaam.”

EROPUIT

Timmerman Wieberen Bouma viel rond zijn vijftigste van een steiger en moest noodgedwongen al op jonge leeftijd zijn werk neerleggen. Bouma: “Ik ha op De Sweach meiboud oan in soad huzen oan

It Merkelân. At it iene sawat klear wie, begûnen we mei de oare. Sa bin ik acht jier achter elkoar trochgien.” Zijn vrouw Anna werkte jaren met veel plezier bij de radiozaak van de familie Van der Meulen in Drachten. “En ik mocht slimme graach borduere.”

Ze trokken er ook graag opuit. Eerst twintig jaar met een eigen boot, daarna kozen ze voor een caravan in het Gelderse Vierhouten. “Ien simmer ha we beide hân en doe mocht de frou kieze.” Autorijden deden ze beiden tot een paar jaar geleden, inclusief de reisjes naar de kinderen in het Westen van het land. Wieberen: “Ik ried fan Drachten nei Nunspeet. Dêr ieten we dan wat en de frou siet it twadde stik achter it stjoer. Dat gie altyd bêst.”

COLUMN

De

nieuwe normen voor 2025

Ieder jaar worden de hypotheeknormen en ﬁscaliteit aangepast, zo ook voor 2025.

NHG wordt aantrekkelijke r De grens voor de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) stijgt naar 450.000 euro met een extra verhoging tot 479.000 euro voor wie meteen wil verduurzamen. Bovendien dalen de kosten voor NHG van 0,6% naar 0,4%, dat kan honderden euro’s schelen.

Startersvrijstelling voor overdrachtsbelasting

Vanaf 2025 geldt de eenmalige startersvrijstelling voor overdrachtsbelasting (kopers tot 35 jaar) tot 525.000 euro, 15.000 hoger dan dit jaar.

Leennormen aangepast

Door versoepelde normen kunnen mensen met een lager inkomen in 2025 iets meer lenen, terwijl hogere inkomens (vanaf circa € 55.000 euro per jaar) juist wat minder kunnen lenen. Ook alleenstaanden krijgen meer ruimte, met een bonus van 17.000 euro op hun maximale hypotheek.

Maximale schenking

Ouders kunnen hun kinderen in 2025 nog steeds helpen bij het kopen van een huis door belastingvrij te schenken. De verhoogde, eenmalige vrijstelling is volgend jaar 32.195 euro per kind (tot 40 jaar). De jaarlijkse belastingvrije schenking wordt 6.713 euro. Zo’n jaarlijkse schenking kan bijvoorbeeld een manier zijn om de maandlasten beter betaalbaar te maken.

Inkomen 2025

Er komt een nieuwe belastingschijf bij met een lager tarief. Dat is natuurlijk gunstig, aan de andere kant betaal je over het inkomen tussen grofweg 39.000 en 77.000 euro juist iets meer belasting. Dit belastingtarief geldt overigens voor de hypotheekrenteaftrek, dat weer iets meer oplevert. Bovendien is de algemene he ngskorting in 2025 lager. Ook daardoor betaal je (iets) meer belasting.

Conclusie

De wijzigingen bieden kansen voor starters, maar vereisen ook zorgvuldige afwegingen. Laat je goed informeren. Je bent van harte welkom.

Chris tiaan Schipper

Erkend Financieel Adviseur

Erkend Adviseur Duur zaam Wonen

HYPOTHEEK HOUSE

GORREDIJK Hoofdstraat 6

8401 BZ Gorredijk gorredijk@hypotheekhouse.nl www.hypotheekhouse.nl

Christiaan Schipper

Wieberen en Anna Bouma worden gefeliciteerd door burgemeester Andries Bouwman

FAMILIEBERICHTEN

Op 6 november j.l. is na afnemende gezondheid overleden

Annie Visser – Hartstra

Annie heeft 45 jaar geleden onze vrouwen-trimgroep van de dinsdagochtend opgestart en ook vele jaren geleid.

Het waren mooie jaren.

Trimgroep Lippenhuizen

Nei n tiid fan ôfnimmende sûnens is ferstoarn ús heit en leave pake

Sieto de Jong

02.04.1940 -25.11.2024

Sûnt 19 augustus 2010 widner fan Alie de Jong - Foppes

Drachten: Roel

Dominique Sita & Pascal

De Gordyk: Ibo & Fimmy

Jeske & Ryan

Karsten & Nikki

It ôfskied fan Sieto hat yn besletten rûnte plak fûn.

Skriuwadres: Schoolstraat 4b, 8401 CV De Gordyk.

Aan het eind van al zijn krachten is rustig overleden onze lieve heit, opa en pake

Willem de Vries

Bakkeveen, † Bakkeveen, 16 september 1937 29 november 2024

weduwnaar van Sijke de Vries-Bosma sinds 31 oktober 2001

Engbert de Vries

Ammerens de Vries-Tiersma

Judith Staal

Laura Staal

Theo Staal

Jaap de Vries

Bronthe de Vries

Correspondentieadres:

Tsjerkewâl 30, 9243 JV Bakkeveen.

De begrafenis heeft in besloten kring plaatsgevonden.

Us heit, pake en oerpake is der net meer, mar hy bliuwt yn ús libben, en is mei ús ferbûn yn leafde en yn ferhalen. Wy sille him misse.

Tjalke Brouwer

11 november 1934 – 28 november 2024

Sinds 18 juli 2023 weduwnaar van Janke

Jannie en Henk

Sebastiaan en Sanne

Jesmer, Djurre

Paulina en Ruben

Raymond en Annelies

Nadia en Lars

Esben

Wibo en Els

Wil jij ook een uiting van respect, liefde, verdriet, blijdschap en medeleven geven aan (familie van) een dierbare? Er zijn diverse mogelijkheden binnen de familieberichten, a ankelijk van welk bereik jij wil creëren met jouw familiebericht en/of memoriam. Bel (0515) 745005 of stuur een e-mail naar familieberichten@grootmedia.nl M 06-30 38 95 94 • Dag en nacht bereikbaar erna@jansenuitvaartzorg.nl • www.ernajansenuitvaartzorg.nl Elke verzekering wordt geaccepteerd

Het afscheid heeft plaatsgevonden in besloten kring.

Correspondentieadres: H. Visser - Dille 15 - 8401 NA Gorredijk

Telefoon 0512 - 33 14 20 | www.nijboeruitvaartzorg.nl

Hindrik Riemersma

N�s út Opsterlân

december 2024

IN DEZE UITGAVE:

Nieuwjaarsreceptie gemeente Opsterland | TenneT en Liander werken in Gorredijk aan uitbreiding netcapaciteit | Nieuwe school Langezwaag aan De Boenders | Opsterland bouwt tot 2035 duizend woningen: Bouwen met oog voor de dorpen

Contact met de gemeente

Hoofdstraat 82, 9244 CR Beetsterzwaag

Postbus 10.000, 9244 ZP Beetsterzwaag

E-mail gemeente@opsterland.nl

Telefonisch zijn wij bereikbaar van ma. t/m do. van 9.00 - 17.00 uur en vrij. van 9.00 - 13.30 uur op telefoonnummer 0512 386 222

De gemeente Opsterland is alleen op afspraak geopend op ma. t/m vr. van 9 - 17 uur. Op donderdag is het gemeentehuis open tot 20.00 uur. Een afspraak maken kan online via www.opsterland.nl/contact

Nieuwsbrief

Iedere maand publiceert de gemeente Opsterland informatie in de GrootSa!. In de gemeentekatern ‘Nijs út Opsterlân’ vindt u actueel gemeentenieuws, ontwikkelingen en andere belangrijke informatie van de gemeente.

Wilt u iedere week op de hoogte worden gehouden? Abonneer u dan op onze wekelijkse nieuwsbrief. U krijgt dan de bekendmakingen, wegwerkzaamheden, raadsvergaderingen, enz., heel gemakkelijk in uw mailbox. U kunt de wekelijkse nieuwsbrief ook op papier lezen in de bibliotheken van Gorredijk, Beetsterzwaag en Ureterp of ophalen in het gemeentehuis in Beetsterzwaag.

Meer informatie vindt u op: www.opsterland.nl/ nieuwsbrief of scan qr-code.

Afspraak maken met B en W

U kunt bellen naar 0512 386 202 of 0512 386 208 of stuur een mail naar bestuurssecretariaat@opsterland.nl

Bettere busferbiningen yn Opsterlân!

Qbuzz verbetert het openbaar vervoer voor reizigers in Friesland met snellere routes, kortere overstaptijden en het vaker rijden van bussen. Dit geldt ook voor het vervoer in Opsterland. Zo komt er vanaf 15 december onder andere een snellere verbinding van Gorredijk en Beetsterzwaag met Leeuwarden en wordt het aantal reismogelijkheden tussen Wijnjewoude/Bakkeveen en Drachten verdubbeld.

Wethouder Durk Durksz hierover: ‘Dat Qbuzz it iepenbier ferﬁer oantrekliker makket is in goede saak. Wy hawwe yn Opsterlân in soad lytse doarpen en mei namme foar ús jongerein dy elke dei in soad reizget, betsjut dit in soad. We bin d’r bliid mei.’

Voor de mensen die gebruik maken van de buurtbus verandert er niets. De buurtbus blijft rijden onder buslijn 104 met dezelfde dienstregeling. De route is van west naar oost door de dorpen: Tijnje, Terwispel, Gorredijk (tevens standplaats), Lippenhuizen, Hemrik, Wijnjewoude, Bakkeveen, Allardsoog, Een-West, Haulerwijk en Een.

Weet u wanneer het vuur beter uit kan blijven?

Met het koude weer gaan de houtkachels, open haarden en pelletkachels weer aan. Het stoken van een vuurtje kan dan gezellig zijn, maar het kan ook overlast geven voor uw buren, schadelijk zijn voor uw gezondheid en zorgen voor luchtvervuiling.

Er zijn momenten waarop het beter is om geen houtvuur te maken. Dit is afhankelijk van de weersomstandigheden en de luchtkwaliteit. Via de app De Stookwijzer kunt u precies zien wanneer u wel en niet kunt stoken.

Dus gaat u hout stoken, bekijk dan eerst even de Stookwijzer. Zo weet u wanneer het vuur beter uit kan blijven.

Scan qr-code voor de Stookwijzer

Funderingsloket Fryslân helpt woningeigenaren in het Friese Veenweidegebied

Woont u in het Veenweidegebied en bent u bezorgd over de staat van uw huis? Verschijnen er scheuren in de muren of is de vloer verzakt? Het Funderingsloket Fryslân is er om u te ondersteunen bij vragen over uw fundering.

VRAGEN?

U vindt meer informatie op www.funderingsloket.frl.

Social media en webcare

X: @Opsterland

Whatsapp: 06 12 64 51 55 Facebook: facebook.com/opsterland

Gebiedsteam Opsterland

U kunt contact opnemen via 0512 386 222

Of e-mail: gebiedsteam@opsterland.nl

Regelingen en toeslagen. Wat geldt voor u?

Wist u dat veel inwoners niet weten welke regelingen en toeslagen voor hen beschikbaar zijn? Dat is zonde, want er is een breed sociaal vangnet om op terug te vallen.

Sinds kort kunt u ook in Opsterland gebruik maken van de Voorzieningenwijzer. Dit is een centrale plek waar u alles kunt vinden van lokale subsidies tot landelijke toeslagen, maar ook handige checks zoals een passend energiecontract of zorgverzekering. Het platform maakt aanvragen overzichtelijk en biedt persoonlijke begeleiding via telefoon of chat. Zo zorgen we samen voor minder ﬁnanciële stress en meer zekerheid.

MEER WETEN?

Ga naar www.datgeldtvoormij.nl en bekijk hoe u tot wel €600 euro kunt besparen per jaar.

Loket Beetsterzwaag: Hoofdstraat 82 ma t/m vr. 09.00 – 12.30 uur Loket Gorredijk: Bibliotheek, Schansburg 1, di. 14.30 – 16.30 uur Loket Ureterp: Bibliotheek, Lijteplein 9, wo. 14.30 – 16.30 uur

Durk Durksz, wethâlder Opsterlân

Nijs út Opsterlân

Nieuwjaarsreceptie

Nijjiersresepsje

Jierliks sjogge wy by de start fan it nije jier werom op it foargeande en sjogge wy foarút nei wat it nije jier ús bringe sil. In moaie tradysje dy’t wy graach mei jo trochsette wolle. It belooft in bysûndere jûn te wurden, mei ûnder mear sang fan trûbadoer en gemeentedichter Adri de Boer en in spesjale oankundiging fan boargemaster Andries Bouwman.

Wy hoopje jo wer te moetsjen en nûgje jo fan herte út om oanwêzich te wêzen op moandei 6 jannewaris 2025 fan 19.30 oere oant 21.30 oere yn it gemeentehûs Oanmelde kin fia de ûndersteande link of QR-koade.

Wy winskje jo noflike feestdagen en in sûn nij jier, It kolleezje fan B&W, Andries Bouwman, Marcel van Opzeeland, Durk Durksz, Libbe de Vries en Rob Jonkman.

Nieuwjaarsreceptie

Jaarlijks blikken we bij de start van het nieuwe jaar terug op het voorgaande en kijken we vooruit naar wat het nieuwe jaar ons gaat brengen. Een mooie traditie die we graag samen met u willen voortzetten. Het belooft een bijzondere avond te worden, met onder meer zang van troubadour en gemeentedichter Adri de Boer en een speciale aankondiging van burgemeester Andries Bouwman.

We hopen u weer te ontmoeten en nodigen u van harte uit om aanwezig te zijn op maandag 6 januari 2025 van 19.30 uur tot 21.30 uur in het gemeentehuis. Aanmelden kan via onderstaande link of QR-code.

Wij wensen u fijne feestdagen en een gezond en veelbelovend nieuw jaar.

Het college van B&W, Andries Bouwman, Marcel van Opzeeland, Durk Durksz, Libbe de Vries en Rob Jonkman.

TenneT en Liander werken in Gorredijk aan uitbreiding netcapaciteit

Bent u erbij? Scan de QR-code of meld u aan via: https://www.opsterland.nl/nieuwjaar

Wellicht heeft u er iets van meegekregen. In Gorredijk werd afgelopen week bij het grote stroomstation de vierde transformator geplaatst. De netbeheerders TenneT en Liander werken hier hard aan de uitbreiding van de netcapaciteit. Wethouder Durk Durksz en Jitske van der Heide, adviseur Klimaat en Leefomgeving waren erbij.

Ze mochten overal bij zijn en hebben zo gezien en geleerd dat er enorm veel bij de bouw komt kijken. Alles wordt dubbel gemaakt,

om zo de betrouwbaarheid van het elektriciteitsnetwerk te garanderen. De werkzaamheden liggen goed op schema. Nu de laatste transformator is geplaatst, kunnen de verbindingen worden gemaakt. Daarna volgt een periode van testen.

Als alles goed gaat, kan in de loop van 2025 het volledige station in gebruik worden genomen. Liander hoopt eind 2027 de congestie (file op het electriciteitsnetwerk) op het station te hebben opgelost zodra de aanvullende middenspanningswerkzaamheden klaar zijn.

Leuk weetje!

Het station van Gorredijk is in de jaren ‘70 onder architectuur gebouwd. Het is het enige station in Nederland waar een hoogspanningsmast, paal 69, midden in het gebouw staat. De installatie voedt de hele westkant van de gemeente Opsterland en een klein deel van de gemeenten Heerenveen, Ooststellingwerf en Weststellingwerf.

Wethouder Durk Durksz en Jitske van der Heide, adviseur Energietransitie bij de plaatsing van de transformator

Werkzaamheden plaatsen transformator

Belanghebbenden kunnen meepraten aan omgevingstafel

Nieuwe school Langezwaag aan De Boenders

De Plaatselijke belangen, de gemeente Opsterland en scholenkoepel Comprix zijn het er over eens. De locatie tussen rondweg De Boenders en het dorp Langezwaag is de ideale locatie voor de bouw van een nieuwe basisschool. Ook de provinsje Fryslân ondersteunt het idee.

Skoalle It Aventoer (128 leerlingen) zit al geruime tijd in een krap jasje. Na een eerdere fusie met De Lytse Jonker uit Jonkerslân, kwamen anderhalf jaar geleden ook de leerlingen van De Hoekstien uit Luxwoude naar de school in Langezwaag. Het huidige schoolgebouw stond al langer op de nominatie voor vervanging, het plan werd opgeschoven tot na de fusies.

Alternatieve locatie

De huidige locatie aan De Klamp is te klein voor een nieuwe school en biedt geen ruimte voor noodgebouwen tijdens de bouw. Daarom is de afgelopen jaren in het dorp gekeken naar alternatieve locaties voor een nieuw te bouwen school. Uiteindelijk blijkt het terrein tussen rondweg De Boenders en het dorp het meest geschikt. De locatie is al langer in beeld en heeft de voorkeur van de plaatselijke belangen van Langezwaag, Luxwoude en Jonkerslân, de school en de gemeente Opsterland.

De provinsje Fryslân ziet ook potentie in De Boenders-locatie. Provinciale medewerking is nodig omdat de locatie buiten de zogenaamde rode contouren valt. In principe mag er niet worden gebouwd. De provinsje ziet echter ook dat er binnen de rode contouren geen geschikte alternatieve locatie is. Wel vraagt de provinsje om een goede onderbouwing. Bouw bij de sportvelden als onderdeel van een MFA of naast

Vlnr. wethouder Marcel van Opzeeland, Marcel Blauwwiekel (Comprix), Edwin de Weers (Comprix), Anja Koehoorn (Pb Langezwaag,) Cor Schokker (Pb Jonkerslân), Anco Hoen (Pb Luxwoude), Johannes de Jong (Comprix) en Nienke Munting (Pb Luxwoude) voor de beoogde locatie De Boenders

het nieuwbouwplan De Jister vielen af, onder andere vanwege de krappe ruimte en/of de ontsluiting.

De locatie De Boenders heeft juist als belangrijk voordeel dat er een goede ontsluiting naar de rondweg mogelijk is. Dat betekent ontlasting van de verkeersdruk op ’t Hou, de doorgaande weg door het dorp. Hier komen het schoolverkeer en het uitgaande woon/ werkverkeer elkaar nu ’s ochtends tegen. De beoogde nieuwbouwlocatie is ook voor de kinderen uit Luxwoude snel en veilig bereikbaar. De locatie is eigendom van de gemeente Opsterland.

Omgevingstafel

Voor het verdere proces richt de gemeente Opsterland een zogenaamde Omgevingstafel in. Dat is een nieuw fenomeen dat voortkomt uit de Omgevingswet waarin participatie een belangrijk onderdeel is. De betrokken partijen aan de Omgevingstafel wegen samen alle belangen af, waardoor uiteindelijk het beste plan ontstaat. Gesprekken met bijvoorbeeld de provinsje, het Wetterskip en

de brandweer vinden aan deze Omgevingstafel plaats. Deze partijen worden nu eerder in het proces betrokken dan in het verleden.

Het enige dat nu vastligt is het zoekgebied waarbinnen de nieuwe school moet worden gebouwd. Dat gebied is groter dan het weiland tussen De Boenders en het dorp, ook de in de jaren tachtig aangelegde dorpsbosjes horen daarbij. Compensatie van het groen elders is mogelijk. De omgevingstafel buigt zich over veel zaken, zoals de exacte locatie van de school, de ontsluiting van de school, de inpassing in de omgeving, de aansluiting bij het dorp en de inrichting van de omgeving.

De Omgevingstafel start begin 2025. De uitkomst van het proces is bepalend voor de verdere planning. Noodzakelijke vervolgonderzoeken naar bijvoorbeeld Flora en Fauna zijn afhankelijk van de te maken keuzes en de definitieve locatie. De voorbereidingen voor de nieuwe school duren naar verwachting twee tot drie jaar.

Reacties

“Met een brede oproep in de drie dorpen bereiken we maximale participatie aan de omgevingstafel. Een combinatie van lokale kennis, professionele kennis vanuit het werk, direct omwonenden en ouders. We gaan voor een fantastisch mooie school, waarbij het proces om dit te bereiken minstens zo belangrijk is.”

Anja Koehoorn (Plaatselijk Belang Langezwaag)

“Wij zijn blij dat de gemeente en provincie er nu vaart achter willen zetten. We rekenen na de omgevingstafels op een mooi plan. Dat de eerste paal maar snel de grond in kan!”

Anco Hoen (Plaatselijk Belang Luxwoude)

“We zijn blij met de beoogde locatie voor de nieuwe gefuseerde school. Een plek meer centraal tussen de drie dorpen. Handig voor leerlingen en ouders, maar ook symbolisch voor de regiofunctie van de school. De ‘groene’ locatie biedt veel mogelijkheden voor avontuurlijk spelen en leren. Na het werk van de omgevingstafel kunnen Comprix en het schoolteam bij de uitwerking zorgen voor een fijne en inspirerende leef- en leeromgeving voor de leerlingen.”

Edwin de Weers (Onderwijskoepel Stichting Comprix)

“Wat mooi dat we nu stappen kunnen zetten. Het dorp heeft hier best een tijd op moeten wachten. In een vroeg stadium met betrokken partijen in een omgevingstafel samenwerken, levert veel voordelen op voor zowel het proces als het uiteindelijke resultaat.”

Marcel van Opzeeland (wethouder gemeente Opsterland)

Plattegrond Langezwaag met de beoogde De Boenders locatie gemarkeerd

Opsterland bouwt tot 2035 duizend woningen

Bouwen met oog voor de dorpen

De roep om nieuwe woningen is groot. De gemeente Opsterland bouwt daarom circa duizend woningen in de periode tot 2035. “We hebben daarbij oog voor alle dorpen, al zijn niet alle dorpen gelijk”, aldus wethouder Marcel van Opzeeland. “Er liggen veel plannen op stapel.”

Behoud van graven

Links en rechts in de gemeente Opsterland wordt op dit moment volop gebouwd. De eerste contouren van plan De Vrieswijck in Gorredijk zijn zichtbaar. Datzelfde geldt voor het plan Fûgelliet Noord in Ureterp. Van Opzeeland: “De bouw van ruim 250 woningen is al vastgelegd in plannen die de gemeenteraad heeft aangenomen. We maken dus al behoorlijke stappen.” Voor de overige circa 750 geplande woningen liggen er op het gemeentehuis ook al volop plannen, van klein tot groot. De gemeente heeft enkele grotere projecten tot sleutelprojecten benoemd. “Dat zijn plannen die nodig zijn om de gewenste aantallen woningen te halen”, licht de wethouder toe. “Maar er is oog voor alle dorpen.”

Puzzel leggen

Om een goede afweging tussen projecten te kunnen maken is het volgens Van Opzeeland nodig om de puzzel in één keer te leggen. “Vandaar dat we een totaal actieplan hebben voor de bouw van de duizend woningen, verdeeld over de dorpen.”

Zoals uit de tabel blijkt, staan in twee dorpen meer dan honderd nieuwe woningen op stapel, in vier dorpen zijn het er minder dan tien. De aantallen in de andere dorpen liggen daar tussenin. Wethouder Van Opzeeland vindt het nog te vroeg om de dorpen in de tabel bij naam te noemen. “Niet alle plannen zijn al zeker, bijvoorbeeld doordat de

gemeenteraad er nog niet over heeft besloten. De voorbereiding van een project duurt lang. Daarnaast kunnen er diverse redenen zijn waarom een plan uiteindelijk niet van de grond komt. Het is wel het streven, maar we kunnen daarom geen keiharde garantie voor de bouw in alle dorpen geven.”

Reservelijst

Een plan kan bijvoorbeeld niet haalbaar blijken te zijn vanwege de stikstofregels of vanwege de problemen op het elektriciteitsnet (netcongestie). Ook kan participatie van de omgeving nog leiden tot aanpassing van plannen of blijken plannen uiteindelijk financieel

Aantal geplande woningen per dorp Aantal dorpen 2 1 3 1 4 1 4 Aantal woningen >100 60-100 40-60 30-40 20-30 10-20 <10

toch niet haalbaar. “De volgorde van plannen kan daardoor ook veranderen. Het ene plan moet noodgedwongen worden uitgesteld, het andere plan kan misschien eerder.”

Op dit moment zijn er op het gemeentehuis meer dan voldoende plannen bekend om de duizend geplande woningen te kunnen realiseren. Van Opzeeland: “Nieuwe plannen komen op een denkbeeldige reservelijst voor de periode na 2035.

Overzicht concrete projecten

De Opsterlandse gemeenteraad heeft haar toestemming gegeven voor een aantal bouwprojecten in verschillende dorpen in de gemeente. Een overzicht van deze projecten is te vinden op www.opsterland.nl/woningbouw. Met per project een overzicht van het aantal en het type woningen, de verschillende fases van het project en de juiste contactpersonen.

Wilt u meer weten over dit onderwerp? Scan de qr-code

Alleen wanneer andere plannen niet doorgaan, kan het zijn dat deze projecten eerder aan bod komen.”

Oog voor doelgroepen

Bij de bouw van de woningen hanteert Opsterland een aantal randvoorwaarden. Het totaal aantal woningen bestaat voor 30% uit sociale huurwoningen, een landelijke eis. Daarnaast heeft Opsterlandse gemeenteraad besloten dat 25% van de te bouwen woningen vallen onder de categorie sociale koopwoningen. “Ook is het belangrijk dat er voldoende zorgwoningen voor ouderen zijn.”

In de eerste helft van 2025 komt het college van B en W met een regionale woonzorgvisie waarin de plannen verder worden ontvouwd.

Oog voor karakter Opsterland

Er is aandacht voor alle doelgroepen, maar Opsterland wil bij de bouw ook oog houden voor het karakter van de gemeente Opsterland. “Het is zoeken naar de balans. Dat is in de discussie in de gemeenteraad over de mogelijke komst van de Lelylijn ook duidelijk naar voren gekomen. Opsterland kiest voor vooruitgang, maar ‘Opsterlân moat ús Opsterlân bliuwe.’ Daarom gaat de voorkeur duidelijk uit naar bouwen binnen de dorpen. Eerder inbreiding dan uitbreiding.”

Wethouder Marcel van Opzeeland bij De Vrieswijck locatie in Gorredijk

Nieuwbouwproject Fûgelliet-Noord in Ureterp

Eerste woningen in Gorredijk aangesloten op glasvezel

De eerste aansluitingen op het glasvezelnetwerk van Glaspoort in Gorredijk zijn gerealiseerd. In juli 2024 ging de eerste schop in de grond voor de aanleg van het glasvezelnetwerk. Inmiddels zijn de graafwerkzaamheden volop bezig.

WONINGEN AANSLUITEN

De eerste woningen in Gorredijk zijn aangesloten op glasvezel dat door Glaspoort is aangelegd. Om deze mijlpaal te vieren, ontving de familie Jongsma een bos bloemen en gebak. De verwachting is dat de bewoners van Gorredijk in het eerste kwartaal van 2025 zijn aangesloten op glasvezel.

GRATIS EN ZONDER

VERPLICHTINGEN

Glaspoort wil graag iedereen van een glasvezelaansluiting voorzien. De

aanleg van de glasvezelaansluiting is dan ook kosteloos en zonder verplichtingen. Bewoners bepalen zelf of en wanneer zij daadwerkelijk gebruik maken van de aansluiting. Daarvoor kan men een abonnement afsluiten bij één van de vele aanbieders zoals bijvoorbeeld KPN of Budget Alles-in-1.

VOORDELEN VAN GLASVEZEL

Glasvezel levert supersnel internet. Het is de meest stabiele en toekomstbestendige technologie. Omdat het gebruikmaakt van

lichtsignalen in plaats van elektriciteit verliest het signaal onderweg nauwelijks snelheid. De komende jaren blijft het datagebruik in Nederland groeien, niet alleen door steeds intensiever gebruik van internet en toenemend aantal apparaten, maar ook vanwege gaming, virtual reality en artificial intelligence. Glasvezel is daarvoor de beste technologie.

OVER GLASPOORT

Glaspoort is een joint venture van KPN en pensioenfonds ABP. Met die

joint venture versnelt zij de glasvezelaanleg in Nederland. Glaspoort gaat de komende jaren circa 1,2 miljoen huishoudens en bedrijven voorzien van een toekomstvaste glasvezelaansluiting. Wat Glaspoort betreft wordt glasvezel de standaard. Met glasvezel van Glaspoort is men klaar voor de toekomst.

TOESTEMMING

Heb je nog geen toestemming gegeven voor de aanleg van glasvezel? Geen probleem, dit kan nog steeds. Ga naar www.glaspoort.nl/toestemming

KERSTMAN GEEFT WEG

HOHOHO

Leeuwarden

Tijnjedijk 81 058-2896800

Neem dan contact op of scan de code. Sparren met succesvolle Friese (oud) ondernemers?

Duurzamer, bewuster of groener leven. Je hoort het overal en wij dagen je uit om mee te doen.

Dat hoeft niet ingewikkeld of duur te zijn: iedere actie doet ertoe, ieder initiatief draagt bij. Begin zo klein als je wilt, of zo groot als je kunt.

Als we allemaal íets doen, komt er iets in beweging. Zo komen we steeds dichterbij ons doel: een groenere gemeente Heerenveen. Stap voor stap. Eén voor één.

Ben jij er óók een? Wij dagen je uit om er net als Marrit één te zijn! eenvooreengroener.nl

Ga naar:

DWEILBAND ‘DE GERDYKSTER FLEKJES’ GEEFT GORREDIJK EEN MUZIKALE BOOST

“Het is zó leuk om mensen te vermaken”

Dweilorkest ‘De Gerdykster Flekjes’, bestaande uit blazers en slagwerkers, speelt feestelijke muziek. Naast samen plezier maken is de laagdrempeligheid belangrijk voor Durk Jongsma en Edwin Steensma, oprichters van het dweilorkest. Iedereen die muzikaal is, mag meedoen. “Een valse noot is hier geen issue”, zegt Edwin, De band kwam tijdens de intocht van Sinterklaas in Gorredijk voor het eerst in actie. Het plezier spatte ervan af.

“Muziek maken met andere mensen geeft een extra dimensie aan het leven”

Edwin Steensma speelt op de basdrum en is muzikant in hart en nieren. Al veertig jaar maakt hij muziek en speelde hij in meerdere dweilorkesten en show- en drumbands. Maar wat hij zocht, kon hij in een bestaand gezelschap niet meer vinden. Dus vond hij het tijd om iets met zijn eigen idee te doen: een dweilband oprichten in zijn woonplaats Gorredijk. Hij nam contact op met Marije van der Iest, voorzitster van muziekvereniging De Vlecke. Zij bracht Edwin in contact met Durk Jongsma uit Terwispel. Durk speelt ruim tien jaar bij De Vlecke en leerde

op iets latere leeftijd de trombone te bespelen. “Mijn vader speelde vroeger ook trombone. Toen hij er niet meer was, voelde ik ineens de drang te leren wat hij vroeger zo mooi deed”, vertelt Durk.

SINTERKLAASLIEDJES

KENT IEDEREEN Edwin en Durk sloegen de handen ineen en blijken een gouden duo. Met Edwin als muzikaal en Durk als organisatorisch leider vullen ze elkaar perfect aan. “Ik push Durk en Durk houdt mij vervolgens in toom”, lacht Edwin. En dat laatste is volgens Durk nodig. Durk: “Die

jongen is zo enthousiast en enorm vrijgevochten; die moet ik soms een beetje dimmen.”

Na een aantal succesvolle ontmoetingen werd dweilband De Gerdykster Flekjes dit voorjaar officieel opgericht en hiermee kreeg Gorredijk een muzikale boost. En dat ook de winkeliersvereniging WHI blij is met dit initiatief uit eigen dorp bleek uit het feit dat de band al zo snel een eerste optreden in de agenda had. “Ze zochten live muziek voor de intocht van Sinterklaas. Het was kort dag, we hadden nog niet zo’n groot repertoire, maar Sinterklaasliedjes die kent iedereen wel”, lacht Durk.

NIEUWE MUZIKANTEN

ZIJN WELKOM

Het enthousiasme van de beide heren werd door de muzikale talenten in de omgeving van Gorredijk snel opgemerkt. “We hebben vrij weinig reclame gemaakt, maar toch al direct veertien goede muzikanten”, vertelt Durk trots. Het zijn voornamelijk leden van De Vlecke. Het orkest heeft een volledige trombone sectie, drie saxen, vier trompetten, drummers; de verscheidenheid is groot. Ook de mix tussen jong en oud, man en vrouw is goed verdeeld. “Ons jongste talent is vijftien jaar, onze drummer; het oudste lid is onze sousafonist van 78. Daarmee hebben we een mooie basis voor onze dweilband, maar nieuwe muzikanten zijn welkom om aan te sluiten”, aldus Edwin.

“Een valse noot is hier geen issue”

Er is dus altijd plek voor nieuw talent. “Met name in de bassectie kunnen we nog wel wat sterker worden”, vertelt Edwin. “Een trompetje extra is geen overbodige luxe voor de dweilband. Dat geeft een kleine back up als er een optreden gepland staat. In het meest ideale geval krijgt elke sectie er nog één instrument bij.”

HET DRAAIT OM DE SFEER

Het spelen in een dweilband draait, meer dan in een klassiek orkest, om de sfeer. Er is geen dirigent en bij voorkeur wordt er uit het hoofd gespeeld. Elke muzikant heeft zijn of haar eigen inbreng. Edwin haalt het meeste plezier

uit de interactie met het publiek. “En dan vooral hoe je op dingen inspeelt die je in het publiek ziet gebeuren. Het is zó leuk om mensen te vermaken, daar word ik blij van.” Samen muziek maken is gezond en goed voor lichaam en geest. Voor Durk gaat het spelen in zijn eigen band nog een stapje verder. “Muziek maken met andere mensen geeft een extra dimensie aan mijn leven”, stelt hij.

Geïnteresseerden zijn van harte welkom om eens een kijkje te nemen bij de wekelijke repetitie van het orkest, op woensdagavond tussen acht en negen uur in De Librije in Gorredijk.

Dweilorkest ‘De Gerdykster Flekjes’ tijdens de intocht van Sinterklaas.

Edwin Steensma (links) en Durk Jongsma

# FACE TO FACE JAN SMIT

fotografie MARTIJN VAN DER VAART // tekst AREND WANINGE

“GEWOAN? DÊR FYN IK NEAT OAN”

Jarenlang volgde bij Jan Smit uit Beetsterzwaag de regie van het ene culturele project na het andere. Alsof het niets was combineerde hij dat met werk, gezin en de brandweer. Tot het leven zich ook van de andere kant liet zien. Die zware tijd ligt inmiddels achter hem. De ideeën borrelen weer volop.

Het zijn twee handen waar je naar blijft kijken. Uit steen gehouwen en op een bijzondere manier aan elkaar verbonden. “It kin eins net, mar it kin al”, vertelt Jan Smit (67), de maker. Het is een uitspraak die vaker terugkomt in het gesprek met de creatieve duizendpoot uit Beetsterzwaag. Hij laat zich niet graag stoppen door twijfels van anderen.

SWEACHSTER FESTIVAL

Uit ervaring weet hij dan ook dat je met wat brutaliteit en een netwerk veel tot stand kunt brengen. Zoals bij dat project op School Lyndensteyn waar een groot plan bestond om het record voorlezen voor het Guiness Book of Records te verbreken. Jan bedacht hoe mooi het zou zijn wanneer een helikopter het laatste voor te lezen boek kwam bezorgen. Iedereen zei dat het niet kon. “Mar mei twa tillefoantjes wie it regele. Moai, net? Der wurdt te faak praat, mar te min dien.”

Op een verjaardag zaten Jan zijn vrienden eens wat tegen elkaar te mopperen dat er in Beetsterzwaag nooit iets gebeurde. “Doe ha wy besluten dat at wy sizze dat der wat barre moat, der ek wat bart.” Het was het startsein van het jarenlang succesvolle Sweachster Festival.

BIJZONDERE BALANS

Het beeld met de twee handen kwam tot stand in zijn eigen ‘atelier’, het knutselhok waar Jan uren, soms dagen in kan doorbrengen. “It tikjen op de stien giet automatysk, sûnder dat ik der by neitink. De stien bepaalt wat der bart, sa wie it ek by de hannen.” Het beeldhouwen, hij werkt zowel in hout als in steen, geeft ruimte in zijn hoofd. Zodat er weer plek is voor creatieve ideeën. Het is de bijzondere balans in zijn leven. De rust van het atelier en de drukte van de activiteiten waar hij nog steeds bij betrokken is.

Zo is Jan Smit als regisseur weer verbonden aan De Fyske Krite, de toneelvereniging in Beetsterzwaag. “It amateurtoaniel hat it dreech. De gemiddelde leeftyd is heech, it is net maklik om de jeugd der by te krijen en by te hâlden. It kin wol slagje, mar dan moatte je wat organisearje wat opfalt. Gewoan, dêr fyn ik ek neat oan.” En dus

heeft Jan een plan voor een alternatieve uitvoering in dorpshuis De Buorskip; een cultuurpaleis waar in alle beschikbare ruimtes wel iets gebeurt. De bezoekers gaan van toneel naar dans naar zang. In een van de ruimtes is gelegenheid voor iedereen die iets wil organiseren. “Ferbine, dat is foar my hiel wichtich.” Verbinden is de rode draad in zijn culturele leven. Naast het roemruchte Sweachster Festival stond Jan Smit met een groep vrienden ook aan de wieg van een Avond4Daagse in eigen dorp. “Wy rûnen mei de bern mei yn Drachten. Dat koenen wy fansels ek wol yn eigen doarp organisearje.”

DE ONVERMIJDELIJKE

CORNELIA

Jan Smit zit volop in de ideevorming voor een bijzondere uitvoering van ‘Scrooge’, een bewerking van ‘A Christmas Carol’ van Charles Dickens, mogelijk eind volgend jaar te zien in Beetsterzwaag. Plaats van handeling is een boerderij, waar hij gebruik kan maken van een hooizolder. Het wordt een combinatie van toneel, muziek, zang en dans. Een samenwerking van acht verenigingen en organisaties in het dorp, waaronder muziekvereniging Euterpe. “De boel by elkoar bringe, dat wie froeger hiel normaal, no is it bysûnder. Mar it is sa wichtich foar in doarp. En it is boppedat ek sa ferskuorrende leuk.”

Sweachsters uit het verleden vormen de geesten in dit bekende bijna 200 jaar oude kerstverhaal. Onder hen, bijna vanzelfsprekend, Freule Cornelia van Lynden. Jan Smit: “Dat kin net misse. Sy spilet al jierren in rol yn myn libben.”

In 2015, bij de viering van honderd jaar Corneliastichting, was Smit regisseur van het iepenloftspul ‘Noblesse Oblige’ in de overtuin van Huize Lyndenstein. Het was een verhaal over de historie van Revalidatie Friesland dat hij heel graag wilde vertellen. Ruim dertig jaar was Smit verbonden aan deze organisatie.

PASSIE VOOR DE ZORG

Ooit opgeleid als kok, verruilde hij de keuken van het Drachtster ziekenhuis voor een functie in het facilitair management van het revalidatiecentrum. Hij voelde zich aangesproken door de gemoedelijke organisatie zoals destijds in de

gezondheidszorg gebruikelijk was. “De pasjint stie yn alles foarop. De meiwurkers hienen allegearre in passy foar de soarch foar in oar.” De latere verzakelijking in de zorg ging hem steeds meer tegenstaan, inclusief de cultuur van het ‘vergaderen om het vergaderen’ zoals Jan het noemt.

EEN OPTELSOM

Naast de culturele hoogtepunten kent het leven van Jan ook zwaardere perioden. Drie jaar geleden bijvoorbeeld was het ineens ‘over en uit’. Jan zat diep. Het was een optelsom. Hij dacht dat hij de problematische jeugd met huiselijk geweld wel achter zich had gelaten. Maar bij de geboorte van een kleinzoon kwam het toch weer volop aan de oppervlakte.

Ook de ruim 25 jaar ervaring bij de plaatselijke brandweer liet sporen na. Jan zag veel moeilijk te vergeten ellende, de emmer raakte te vol. “Ik ha les hân yn traumaferwurking, dat hat mei myn rêding west.” Hij nam afscheid van Revalidatie Friesland en ging aan de slag als chauffeur bij Kijlstra in Drachten. Geen alledaags, wel dankbaar werk. Jan vervoerde organen, weefsel en bloed, bestemd voor orgaandonatie en -transplantatie.

NIET GEWEND AAN

COMPLIMENTEN

En altijd zijn er weer die culturele projecten. Het zaadje hiervoor werd geplant op de zomervakantiekampen van Humanitas, waar Jan een deel van zijn vakanties doorbracht. “Wy hienen thús minder dan neat. De Sinterklaaskadootsjes kamen ek fan Humanitas. Op de simmerkampen wie der altyd toaniel.” Jan viel op. Dus kwam de vraag of hij ook in de leiding plaats wilde nemen.

Hij vertelt dat kinderen vaak op maandag onrustig binnenkwamen, meestal met een rugzak die ruim gevuld was met problemen van thuis. “De hiele wike stopten wy dan de positieve enerzjy yn it tawurkjen nei de bûnte jûn. It wie geweldich om te sjen hoe’t de bern ta bloei kamen.” Dat gold ook voor Jan zelf. Het gaf hem een enorme voldoening. “En ik krige komplimenten. Der wienen minsken dy’t seinen dat ik it goed die. Dat wie nij foar my, dat wie ik thús net wend.”

DE VERBINDENDE KRACHT VAN CULTUUR

Het was de eerste kennismaking met wat toneel en cultuur met mensen kan doen. In de tientallen jaren die volgden zag hij het veel vaker. Bijvoorbeeld in Kootstertille waar hij een nieuwsjaarsrevue regisseerde. Hij herinnert zich een auditie waar een moeder met een wat verlegen dochter binnenkwam. De moeder gaf direct aan dat haar dochter er wel was, maar niet wist of ze ook wel mee wilde doen. Ze had al gezien dat de klasgenoten die haar regelmatig pestten ook van de partij waren. “Ik joech har in grutte rol. Do seachst hoe’t it selsfertrouwen wike nei wike groeide. Letter sei har mem dat se no ynienen ek útnoege waard foar allegearre feestjes. Se wie belangryk wurden.” Hij hoorde het ook in Terwispel waar hij een groot iepenloftspul regisseerde. Kinderen vonden elkaar in het samenwerken in de productie. “Ik hearde letter dat de bern dy’t meidienen op skoalle ek wer mei elkoar it foartou namen. Dat jout sa’n foldwaning.”Het is de verbindende kracht van cultuur.

MET PENSIOEN

De drukste culturele jaren liggen nu in het verleden. Jan Smit doet het rustiger aan, is inmiddels gepensioneerd. “De earste AOW is sawat oermakke.” Hij is ook weer in balans, mede dankzij Elske, al heel lang zijn grote liefde en rots in de branding. Maar ook zij zal niet raar opkijken wanneer er toch weer zo nu en dan een idee opborrelt waar Jan mee aan de slag wil.

Vooruit, tot slot nóg een voorbeeld van die verbindende kracht: in Bantega waren jaren geleden ook wilde toneelplannen. Jan had intussen volop reputatie opgebouwd in de Friese toneelwereld en hij werd als regisseur gevraagd. “Twa mannen dy’t op de audysjes kamen hiene wol it gefoel dat se elkoar op ien as oare manier koenen, mar se wisten eins net hoe en wat.

Doe die bliken dat se elkoar al jierren op de fyts ûnderweis nei it wurk alle dagen tsjinkamen. De froulje fûnen elkoar ek en dêrnei giene se ek mei harren fjouweren op fekânsje. Dat binne ferhalen dy’t ik nea ferjit.”

LEEG VERKOOP

Kersthoofdstad van het Noorden

Als Kerst een land was, was Tuindorado Drachten de hoofdstad. Met 10.000 m2 kerstinspiratie, de grootste keuze in echte én kunstkerstbomen en de mooiste kerstversiering. Hier vind je 7 dagen per week échte kerstsfeer.

Elke zondag open van 12 - 17 uur

“Vier tĳdens de kerstvakantie de zonnewende met ons” luidde de oproep van Staatsbosbeheer Terschelling een aantal jaren geleden. Dat wilden we wel eens meemaken. In de Natuurschuur in Lies stonden we samen met een aantal boswachters van het eiland onder het genot van een beker warme chocolademelk stil bĳ de kortste dag van het jaar.

Oh, die donkere dagen voor kerst. Ik heb het er altijd een beetje moeilijk mee en ben altijd blij als de dagen weer lengen. Wat mij betreft is het geen wonder dat in veel culturen de terugkeer van het licht via allerlei rituelen uitbundig gevierd werd en wordt.

De oude Romeinen versierden hun huizen met hulsttakken, de Noormannen staken grote vredesvuren aan. In Scandinavië kennen ze het Winterzonnewendefeest ‘Joel’. Eten en drinken vormt een belangrijk deel van de festiviteiten, zo zou glühwein een boost geven aan het immuunsysteem.

In Oost-Nederland kennen ze het midwinterhoornblazen. Een traditie uit de Germaanse Joelfeesten om de boze geesten te verdrijven, die ervoor zorgden dat het steeds eerder donker werd. Nu wil het toeval dat bij ons in de hoek van de kamer zo’n midwinterhoorn staat, een overblijfsel uit de nalatenschap van mijn schoonvader. Mocht je dus ergens eind december een klagende, weemoedige klank horen, dan weet je dat ik besloten heb een oude traditie letterlijk nieuw leven in te blazen.

Riemie van Dĳ k, redacteur GrootSa!

Wij wensen u prettige kerstdagen en een gelukkig nieuwjaar!

Ate Eijer

PR & COMMUNICATIE

Wij wensen iedereen fijne feestdagen en de allerbeste wensen voor het nieuwe jaar!

WE WINSKJE ELTSENIEN NOFLIKE KRYSTDAGEN EN IN SÛN 2023 2025

Accuboormachine

19 koppelstanden

Benieuwd wat we in het nieuwe jaar voor je kunnen doen? Neem contact met ons op. Samen kijken we hoe we het aan gaan pakken. 06 198 347 42info@klasseinzicht.nlP.W. Janssenweg 72C in Jubbega

wordt u toegewenst door:

Powerplus Grasmaaier

vanaf 13 49

1 000 watt - Maaibreedte 32 cm - In 3 hoogtes instelbaar - Opvangbak 30 liter

Type POWPLEG63703

79 edijk , 8401 0513672790, in

“Blijf gezegend”

(EEN HEDENDAAGSE KERSTVERTELLING)

“Hallo, hoe gaat het? Ik ben erg onder de indruk van je profiel. Ik bewonder ook je goede gevoel voor humor. Ik wil graag je vrienden zijn. Als je het niet erg vindt. Ik heb geprobeerd je een vriendschapsverzoek te sturen, maar het is niet gelukt. Stuur mij een verzoek op Facebook of een bericht op Messenger. Als je dit bericht gênant vindt, vergeef me dan alsjeblieft voor mijn manieren, bedank je veilig en blijf gezegend.”

Thomas leest een beetje verbaasd het berichtje nog eens over dat binnenkomt op zijn Facebook. En nóg eens. Goh, wat lief!, denkt hij. Wel wat gek, dat de mooie jongedame van de profielfoto – ze is hooguit 25 jaar, schat hij – helemaal in Canada woont. Hoe komt die nou bij hém terecht? Haar Nederlands is óók wel wat vreemd, maar ja, wat wil je? Het berichtje komt helemaal van iemand aan de andere kant van de wereld. Toch knap, dat ze zo goed Nederlands kan, eigenlijk.

Thomas had na zijn vervroegde pensionering veel vrije tijd gekregen. Hij was in zijn werkzame leven docent geschiedenis geweest en dat leraarschap was hem de laatste jaren steeds zwaarder gevallen. Het leek wel of zijn leerlingen steeds minder geïnteresseerd raakten in geschiedenis. Ze waren vooral bezig met wat er allemaal op hun mobieltjes gebeurde. Toen hij er dan ook met een mooie regeling een jaar eerder uit kon, hoefde hij niet lang na te denken. Nu kreeg hij meer tijd voor zijn hobby’s. Als afscheidscadeau had hij op zijn pensioenfeestje een keurige tweedehands laptop gekregen van zijn nu oud-collega’s, zodat hij thuis onbekommerd verder kon speuren in de historie, zijn grote passie. Thomas moest wat dat betreft tóch eens op Facebook gaan kijken, hadden ze tegen hem gezegd. Er was veel geschiedenis op te vinden, ook uit zijn eigen dorp. Daar was hij nu alweer bijna een halfjaar zoet mee. Niet dat hij zélf veel berichtjes op Facebook plaatste, maar als er historisch iets niet klopte, ‘klom hij wél in de pen’, zoals hij dat noemde en schreef hij hoe het wérkelijk in elkaar had gestoken. Thomas woont al jaren alleen. Zijn echtgenote was er vandoor gegaan met nota bene zijn beste vriend en hij had zich daarna helemaal op zijn werk gestort. ‘Je kunt het heden alleen begrijpen als je het verleden kent’ was zijn motto als leraar geschiedenis altijd geweest, maar hij had in zijn eigen leven niet doorgehad wat er bij hem thuis gebeurde als hij lesgaf op school.

– 33 zijn het er inmiddels al – kent hij bijna allemaal persoonlijk, maar wie ís dit meisje? Het verwart hem een beetje, en hij is eigenlijk ook wel wat nieuwsgierig naar zijn onbekende bewonderaarster. Thomas leest haar berichtje voor de zoveelste keer. Eigenlijk voelt hij zich wel gevleid door haar woorden. Hij gaat overstag en stuurt haar een vriendschapsverzoek.

Nog geen kwartier later krijgt hij al een reactie. De Canadese wil graag meteen dat hij verder privé-contact op Messenger met haar heeft en niet meer via Facebook. Wat is dát nou? Waarom wil ze dat? Vrienden op Facebook, dat kan nog. Maar privé-contact? Hij kent haar niet eens. Maar ze is nogal vasthoudend en schrijft dat ze enkele jaren geleden haar man is verloren en dat ze zich eenzaam voelt. “Zo jong en dan al je man moeten verliezen?”, schrikt Thomas en hij voelt acuut een gevoel van medelijden opkomen. Het is bovendien bijna december en in die maand nemen tóch al gauw gevoelens van medemenselijkheid de overhand. ‘Niemand mag met kerst alleen zijn’, slingert de televisie in de voorkamer hem nog eens om de oren.

die hij al jaren kent en eigenaresse van het cafeetje, hoort Thomas’ hele verhaal vol medelijden aan. Aan het eind van zijn verhaal buigt ze zich over de toog voorover naar hem toe en geeft hem een kus. Een echte. “Blijf gezegend”, zegt ze.

Het wordt Kerstmis!

-HENKUS-

En nu was er ineens dit buitenlandse meisje, dat zo onder de indruk was van zijn profiel op Facebook…

“IK ZOU JE GRAAG LEREN KENNEN” Een paar weken later, op kerstavond, krabt Thomas zich nog eens achter zijn oren, nadat hij in het cafeetje waar hij stamgast is een drankje heeft besteld. Zijn nieuwe Canadese vriendinnetje had hem via Messenger geschreven dat hij toch moest begrijpen dat ze juist nú, nu het bijna kerst is, vrienden om zich heen nodig had omdat ze zo alleen is.

‘NIEMAND MAG MET KERST ALLEEN ZIJN’ Op drie van zijn laatste Facebookberichtjes had ze de afgelopen weken gereageerd met telkens een hartje en bij het derde bericht had ze Thomas gevraagd haar een vriendschapsverzoek te sturen. Thomas aarzelt. De Facebookvrienden die hij heeft

“Ik denk dat niemand je profiel zal overslaan zonder hoi te zeggen, je berichten zijn zo spannend en je foto is ook prachtig. Ik zou je graag leren kennen, waar ik naar uitkijk”, had ze geschreven. Ook weer in een raar soort Nederlands, maar wél gevolgd door een virtueel kusje. Ze wilde haar nieuwe vriend graag in het echt ontmoeten, het liefst met Kerstmis, maar had tijdelijk even onvoldoende geld voor het vliegtuig. Of Thomas dat even wilde voorschieten. Thomas had duizend euro naar haar bankrekening overgemaakt voor een retourticket Ottawa-Schiphol.

Maar daarna heeft Thomas niets meer van haar gehoord. Op Messenger en Facebook is ze niet meer te vinden. Ze komt niet meer voor in zijn Facebook-geschiedenis. Verdwenen. Weg. Charlotte, de barkeepster

SNEEK & LEEUWARDEN DEZE KERSTVAKANTIE!

NATUURLIJK DAAN

BIJZONDERE PRODUCTEN

VOOR DE FEESTDAGEN

"Wat een prachtige winkel, wat een sfeer! En vooral:wat een heerlijke producten hebben jullie in de winkel!"

Zijn vaak gehoorde opmerkingen. Aan de romantische vaart staat deze parel, wat ooit begon als een traditionele Drogisterij, heeft Daan zich in de jaren ontwikkeld als een prachtige lifestylezaak.

Woodwick

Of je nou op zoekt ben naar een Woodwick Large Candle, een Medium Candle of misschien wel een kaars uit de fraaie Elipse collectie,bij ons vind je het allemaal. Zoveel heerlijke geuren, welke kies jij?

Edelstenen

Ben je ‘in’ voor iets zéér bijzonders?

Bekijk dan eens onze fraaiecollectie edelstenen. Inons uitgebreide assortiment vindt je demooiste ruwe engepolijste

mineralen en edelstenen.

Van de Zotte: Eenbeetje eigenwijs, eenbeetje tegendraads, 100% heerlijk, 100%Nederlands! Dat is de nieuwste geuren lijnvan “Van De Zotte”. Een echte “Must-have”voor de genieter dieniet met de massa meegaat.

Il Profvmo:

Niche parfums, echte geur kunstwerken. Geïnspireerd door denatuur, schrijven deze niche parfums op jouwhuid het verhaal vaneen intuïtie, eendroom, een literaire suggestie.

Diffuser-Geuroliën

“Thuis is geen plek,thuis is een gevoel!”Geef je thuis een geheel nieuwe identiteit met zo’n prachtige diffuser in combinatie met dealler beste etherische-oliën.

Seleniet Lampen: Wij waren vanaf de eerste kennismaking direct betoverd! Deze “broknatuur” doordrenkt ook jouw interieur met warmte en geeft een harmonieuze verbinding tussen licht, ruimte en ziel. Als in een dans schijnt hij van mysterieus “opaal” tot adembenemend parelmoer van schitterend glashelder tot subtiel doorschijnend…

De hoogste kwaliteit aan holistische lifestyle producten worden bij ons gecombineerd met persoonlijke aandacht, liefde en kennis. Soms zelfs een “tikkeltje eigenwijs”, wij durven onze eigen adviezen tegeven en deze gaan soms in tegen de reguliere zorgspecialisten.

Scan hier voor de december acties!

Van de Zotte

Seleniet Lampen

Planteyn Boeken & Speelgoed

KOM VOOR ALLE PRACHTIGE BOEKEN EN CADEAUS NAAR JE LOKALE BOEKHANDEL!

Geef meer met een boek De dagen worden korter, de avonden langer. Je hebt meer tijd om te lezen. Heerlijk op de bank onder een kleed, of in de fauteuil bij de open haard. Met de naderende feestdagen maken we ons op voor gezelligheid met familieleden en vrienden. Het is de tijd van lichtjes, gezelligheid en knusse momenten. Maar het is ook het perfecte moment om even tot jezelf te komen met een goed boek.

Ook online!

GA NAAR

WWW.PLANTEYN.NL VOOR ONS COMPLETE ASSORTIMENT

Heb je nou geen tijd, geen zin of ga je liever niet de deur uit? Ook online of via onze persoonlijke bezorgservice staan wij graag voor jullie klaar! Neem vooral eens een kijkje op onze website. Hier vind je het complete aanbod aan boeken. Je kunt kiezen voor afhalen in de boekwinkel of thuis laten bezorgen. En bestel je voor 18.00 dan is je boek in de meeste gevallen de volgende dag al in huis! Hoe fijn is dat!

Duurzaam houten speelgoed

De afgelopen jaren hebben wij onze kinderafdeling uitgebreid met een aantal bijzondere speelgoedmerken. We hebben een prachtige collectie houten speelgoed, ontworpen om generaties lang mee te gaan. Dit speelgoed stimuleert de fantasie van kinderen én het zorgt ervoor dat het langer interessant blijft. De merken die we verkopen zijn echt uniek en vind je niet overal. We zijn er trots op dat we een ruime collectie Grimm’s, Grapat, Ostheimer, Djeco, Janod, Maileg en nog veel meer moois in onze winkel mogen verkopen!

Planteyn meer dan een boekhandel

Sjaal met verhaal

Al bijna 25 jaar staan Clemens, Linda en hun team klaar met een verrassend assortiment aan boeken, speelgoed en cadeaus. We genieten enorm van het samenstellen van een prachtig en divers assortiment, pakken jullie cadeaus graag in, en doen dit al bijna 25 jaar met heel veel plezier! En dat hebben we mede te danken aan jullie, onze klanten!

Loop eens binnen en neem en laat je verrassen door al het moois dat wij in onze winkel aanbieden. We verwelkomen jullie graag!

Ben je op zoek naar een uniek, fairtrade en handgemaakt cadeau, neem dan eens een kijkje bij de producten van Sjaal met verhaal. Dit Nederlandse bedrijf is ontstaan vanuit de wens om vrouwen in Nepal te helpen met het realiseren van een economisch zelfstandig bestaan. De vilten producten worden ontworpen in Nederland en gemaakt in een aantal kleine ateliers in Nepal.

Onze persoonlijke favorieten zijn de vele verschillende vilten figuurtjes. Deze schattige poppetjes fleuren je interieur meteen op en dankzij het uitgebreide assortiment is er genoeg keuze voor ieder seizoen. Sjaal met verhaal is daarnaast niet alleen leuk voor de grote fans, ook voor de allerkleinsten is er genoeg te kiezen. In ons assortiment vind je bijvoorbeeld diverse producten waarmee je iedere kinderkamer prachtig aankleedt.

Wie ga jij een kaartje sturen?

In de winkel vind je uiteraard een ruime collectie aan wenskaarten. Van verjaardag, trouw, geboorte, rouw, vriendschap of zomaar. Voor elke gelegenheid is wel een mooie kaart te vinden. Al onze kaarten zijn van hoogwaardige kwaliteit en we hebben een divers aanbod aan merken. Zo zit er voor iedereen wel wat geschikts bij.

Met trots presenteren wij ook dit jaar weer onze uitgebreide kerstcollectie, want wat is er nou fijner om rond deze tijd een prachtige kaart in de bus te mogen ontvangen!

Een boek is het ideale cadeau om te geven én te krijgen. Bezoek onze winkel in Gorredijk voor persoonlijk advies en ontdek dat ene boek dat jouw feestdagen extra bijzonder maakt.

Gezondheid en geluk voor 2023

Gezondheid en geluk voor 2025

Gorredijk , Langewal 48 - Workum, Merk 24 ww w.woudaschoenen.nl

Gorredijk , Langewal 48 - Workum, Merk 24

ww w woudaschoenen.nl

gemakkelijk gratis parkeren voor de deur.

gemakkelijk gratis parkeren voor de deur

in 2025

wenst u een

Na vele omzwervingen door heel Nederland en China ben ik eindelĳk weer teruggekeerd op het oude Friese nest. Ik ging als studentje en ben nu terug als postbode. Vaak zĳn mensen blĳ met de post, maar niet altĳd. “Dy blauwe envelop hoege wy net.”

Vier jaar ben ik inmiddels postbode in Ureterp, het dorp van mijn moeder. Ze is 88 en woont nog zelfstandig met de nodige hulp van de thuiszorg. Zelf woon ik in Bakkeveen en kom elke morgen op de fiets naar Ureterp waar ik altijd eerst een paar bakjes koffie met reepkoek krijg voorgeschoteld door ús mem. Op het postdepot is de post al afgeleverd en keurig gesorteerd op straat en huisnummer. Even later fiets ik met volle fietstassen naar de eerste ongeduldige brievenbus in het dorp. Nieuwsgierige blikken volgen mij vanachter de gordijnen en kamerplanten. Sommige bewoners staan op en gaan weer teleurgesteld zitten als ik voorbij fiets. Een paar huizen verder werkt een man in de tuin en stopt met schoffelen als hij mij ziet: “Hast ek wat foar ús?” Maar als hij een blauwe envelop in mijn hand ziet, reageert hij zoals vele anderen: “Dy blauwe kinst wol wer meinimme.

DONALD DUCK

Als het twaalf uur is, is er plots één en al drukte in het

anders zo stille Ureterp-

DRUKKE DECEMBERMAAND

sinds las de Voetbal International, waar ik ongeduldig

Even verderop kom ik een paar jongetjes tegen die op de ﬁets rondrijden met een lange hengel. Ik weet nu al wat ze gaan vragen: “Postboade, hasto ek noch elastykjes? Wy brûke se foar it ﬁskjen.” Ik graai in mijn stuurtas en geef ze een handjevol elastiekjes. “Earlik diele en net op minsken of katten sjitte, jonges.” De jongens zijn blij met elastiekjes en weer andere kinderen zijn blij met de Donald Duck die ik rondbreng. Wat dat betreft, is er niet veel veranderd sinds mijn jeugd in de jaren tachtig. Ikzelf las de Voetbal International, waar ik ongeduldig naar uitkeek. Als het voetbalblad eens een keer een dag later kwam, was ik de hele dag uit mijn humeur.

Aan de hoeveelheid post kan ik merken dat de drukke decembermaand eraan komt. Normaal kan ik alles in één keer houden, maar nu moet ik twee keer bijladen. Mijn ﬁ ets kreunt en steunt van al het gewicht. In de donkere weken voor kerst overheerst het vrolijke nieuws door de kerstkaartjes en de vele kortingsbonnen en aanbiedingen.

keer een dag later kwam, was ik de hele dag uit

Nu kom ik kinderen tegen op straat en roep hen enthousiast toe: “Gau nei hûs ta. De Donald Duck is der!”

Links en rechts komen auto’s en ﬁetsers aangereden. De school komt uit en ouders halen hun kinderen op van school. Het hele dorp lijkt zich te verzamelen op het schoolplein. Ouders knopen gesprekken aan en kinderen tonen trots hun tekening. Even later is de hele massa weer opgelost tussen de huizen en alleen een verloren bal en een vergeten kinderﬁetsje blijven als herinnering achter.

bedenkelijke

En ja, een postbode is soms ook de boodschapper van slecht nieuws: belastingaanslagen, verkeersboetes, aanmaningen en rouwbrieven. Een moeder met twee kleine kinderen vertelde me eens het volgende toen ze weer eens een bedenkelijke envelop kreeg: “Kinderen krijgen altijd leuk nieuws. Volwassenen alleen maar slecht nieuws.”

De postbode brengt zodoende plezier en hoop in de brievenbus. Dikke boekwerken vol met cadeaus prop ik in de brievenbussen. Kleine kaartjes van modewinkels breng ik huis-aan-huis. Als ervaren postbode ken ik al gauw alle type brievenbussen uit mijn hoofd. De vervelendste zijn die met een stevige klem erop en een klep erachter, waardoor ik elk slap briefje er met volle kracht in moet duwen. Mijn vingers worden stram en mijn nagels breken geregeld af. “Do moast dyn neils koart hâlde”, had ik als advies gekregen van de andere postbodes. “Ien kear yn ‘e wike knippe.”

brievenbus ken ik inmiddels uit mijn hoofd.

Soms voel ik me ook een Robin Hood die belastingaanslagen brengt naar de dure wijken en kinderbijslag naar de minder bedeelde buurtjes. Zo smeer ik de welvaart uit over het dorp. Elk huis en zijn brievenbus ken ik inmiddels uit mijn hoofd.

Met vele bewoners maak ik even een kort praatje over de tuin of het weer. Oude, alleenstaande vrouwtjes of mannetjes zitten eenzaam achter de begonia’s en veren even op als ik een hand opsteek of op het raam tik. Weken later staat er soms opeens een verhuiswagen voor de deur en zie ik ze helaas nooit weer terug.

In de middag eet ik snel even wat bij mijn moeder en fiets dan terug naar het posthok om voor de laatste keer bij te laden. Nog meer dikke Libelles en nog veel meer kerstkaartjes van alle mogelijke formaten. Achterop bind ik de grote pakjes en dan ga ik voor de laatste ronde. Het wordt inmiddels al schemerig en binnenshuis wordt de kerstverlichting aangestoken. Buiten kan ik nog met moeite de postetiketten lezen en fiets naar een lantaarnpaal om het juiste adres te kunnen lezen. Als de fietstassen en de stuurtas leeg zijn, fiets ik voldaan en opgelucht naar ús mem die de thee en de koekjestrommel al klaar heeft staan.

“Wolsto ien of twa koekjes?” Ik plof neer op de bank, terwijl mijn maag rommelt en knort. “Twa foar my en ien foar de postboade graach, mem.”

Dy hoege wy net.”

Noord.

www.ankerstuy.nl

www.ankerstuyshop.nl

Fysio & Diëtist Gorredĳk Wenst u fĳne feestdagen en een voorspoedig 2025! Winsket jo noflikke krystdagen en in sûn en lokkich nijjier.

Kort zakelijk

Ook jouw bedrijfsnieuws promoten met een nieuwsbericht op deze speciale ‘Kort zakelijk’-pagina? Neem dan contact op met ons, via adverteren@grootmedia.nl onder vermelding van ‘kort zakelijk’. Of bel naar 0515 - 745 005.

De Bios Drachten

Deze kerstvakantie beleef je de leukste films bij Bios Drachten! Begin jullie uitje met een gezellig drankje voor de film en sluit af met een heerlijke portie patat in ons Olivier Restaurant. Het perfecte uitstapje voor de koude winterdagen. Bij ons parkeer je gratis voor de deur, op ons ruime parkeerterrein, zodat je zorgeloos kunt genieten van je dag. Met onze openingstijden vanaf 9:30 uur ‘s ochtends kun je op elk moment van de dag bij ons terecht voor een gezellig uitje.

WICKED

NL & OV

NU IN DE BIOSCOOP

Wicked is al twintig jaar een van de meest geliefde musicals in het theater en is deze kerst nu eindelijk op het witte doek te bewonderen als een spectaculaire film. In Wicked maken we kennis met het nog onbekende verhaal van de Witches of Oz.

MUFASA: THE LION KING

18 DECEMBER

IN DE BIOSCOOP

Zes vrouwen, elk in een andere levensfase, staan voor hun eigen uitdagingen rondom zelfbeeld, schoonheid en maatschappelijke verwachtingen. Ze ontdekken dat loslaten en jezelf opnieuw uitvinden soms precies is wat ze nodig hebben voor een schitterend leven.

18 december

Aanvang 19:30 uur

VAIANA 2

NL & OV

NU IN DE BIOSCOOP

Na een oproep van haar voorouders reist Vaiana, samen met Maui, Pua, HeiHei en een nieuwe bemanning, naar onbekende wateren in de verre zeeën van Oceanië, voor een nieuw en groter avontuur.

DIKKIE DIK 2: EEN

NIEUWE VRIEND

VOOR DIKKIE DIK

18 DECEMBER

IN DE BIOSCOOP

Dikkie Dik is terug met zijn tweede bioscoop avontuur! Op een winterse dag ontdekken Dikkie Dik en Poes Muis iets nieuws: sneeuw! Maar er is ook een nieuwe buurtgenoot; een grote, luidruchtige hond die Blaf heet. Brr, daar houden de poezen niet van!

Start film 20:00 uur 22 december

SCHITTEREND

12 DECEMBER

IN DE BIOSCOOP

Zes vrouwen, elk in een andere levensfase, staan voor hun eigen uitdagingen rondom zelfbeeld, schoonheid en maatschappelijke verwachtingen. Ze ontdekken dat loslaten en jezelf opnieuw uitvinden, soms precies is wat ze nodig hebben voor een schitterend leven.

DE JACKPOT

19 DECEMBER

IN DE BIOSCOOP

Tien jaar na het winnen van 100 miljoen euro in een loterij, leven Rico en zijn vrouw Samantha een heerlijk luxe leven met hun zoontje. Maar dan spat hun droom uiteen wanneer alle creditcards geweigerd worden en Rico beseft dat ze al het geld hebben opgemaakt.

KRAVEN THE HUNTER

12 DECEMBER

IN DE BIOSCOOP

Kraven the Hunter is het intense verhaal over hoe en waarom een van de meest iconische Marvel villains is geworden wie hij is. De film speelt zich af in de tijd voor zijn beruchte vendetta met Spider-Man en de titelrol wordt vertolkt door Aaron Taylor-Johnson.

MEES KEES OP EIGEN BENEN

22 DECEMBER

IN DE BIOSCOOP

Mees Kees is terug in een hartverwarmende familiefilm vol avontuur en nieuwe uitdagingen! Mees Kees moet van zijn moeder verhuizen en op eigen benen gaan staan. Terwijl Dreus op school druk bezig is met het organiseren van de vossenjacht, werkt Mees Kees met zijn klas aan een robot project.

Aanvang: 10:15 - start film: 10:45 vrijdag 27 december

Aanvang: 18:00 - start film: 18:45

Het wordt buiten weer koud en guur, dat betekent lekker genieten van ons filmaanbod. De winterperiode staat vol gepland met gezellige specials, dus hou onze website en social media in de gaten.

In de afgelopen maanden ontdekten de kijkers van het televisieprogramma ‘Heel Holland Bakt Kids’ dat de gemeente Heerenveen goed bedeeld is als het om baktalent gaat. Maar liefst twee van de zes deelnemers kwamen uit deze regio: Mees (10) uit Heerenveen en Niels (10) uit De Knipe. Niels wist door te dringen tot de halve finale en Mees was zelfs in de finale te zien, en daar zijn ze terecht heel trots op. Maar voor beide jongens was de deelname aan het tv-programma vooral een heel groot, leuk en spannend avontuur.

In de laatste aflevering van het programma was Mees te zien als een van de drie finalisten. “Het was heel moeilijk om de uitslag van de bakwedstrijd zolang geheim te houden”, vertelt Mees: “Het programma was in de zomervakantie al opgenomen en we mochten de uitslag tot de dag van de

uitzending aan bijna niemand vertellen. Dat vond ik echt heel lastig. Iedereen dacht ook dat ik had gewonnen, omdat ik al zover was gekomen. Dat zie ik wel als een groot compliment.”

SERIEUS BAKKEN

Mees, zijn moeder Nanet en Niels en zijn moeder Anouk

kijken met heel veel plezier terug op hun deelname aan het programma van Omroep MAX. Het was een groot avontuur, vinden ze alle vier. Dat begon al met de voorrondes. Tijdens de eerste voorronde in Amsterdam moest er meteen serieus worden gebakken. De kinderen en hun ‘bakmaatjes’ kregen los van elkaar een lastige opdracht, die professioneel beoordeeld werd.

De tweede ronde vond plaats bij de bakkerij van Robèrt van Beckhoven in Oisterwijk. Nanet: “Daar moesten we een biscuitrol maken. Wij hadden zoiets nog nooit gemaakt en wisten ook niet precies wat het was.” Toch wisten Niels en Mees hier hun creativiteit op los te laten, met als gevolg dat ze uit veertig kinderen werden geselecteerd voor het programma.

INTENSIEF SAMEN

OPTREKKEN

Voorafgaand aan de opnames kregen de bakkers huiswerk: voor iedere aflevering moesten ze de recepten van hun spektakelstuk doorgeven.

Dat betekende dus veel bakken en proeven. “We hebben best veel mislukkingen gehad,” vertelt Mees. “Sommige taarten vonden we toch niet helemaal lekker. Voor de treinwagon hebben we drie soorten fondant uitgeprobeerd. Dat deden we dan gewoon over een goedkope cake.”

De opnames vonden plaats in de zomervakantie. Omdat ze al om acht uur ’s ochtends begonnen, sliepen de kinderen en hun ouders in een hotel. Een belevenis voor de jongens, want er was een chocoladepasta-automaat en er stonden allemaal ‘vette’ auto’s voor de deur. “Ik vond het heel

Biscuit:

• 4 eieren M

• 120 gram fijne kristalsuiker

• 1 theelepel vanille extract of merg van 1 vanillestokje

• 100 gram bloem

• 30 gram maïzena

• 4,5 gram kardemom

Gemberbotercrème:

• 360 ml melk

• 67 gram gezeefde bloem

• 300 gram ongezouten roomboter

• 250 gram poedersuiker

• 4 eetlepels gembersiroop

Vulling:

• 4 sinaasappels, rasp en stukjes

Decoratie:

• 150 gram pure chocola

Mees (links) en Niels

Thuisbakker Niels

leuk om zo intensief met Niels op te trekken,” vertelt Anouk.

“We hebben eigenlijk twee weken zomervakantie helemaal met z’n tweeën doorgebracht. Het was ook heel interessant om te zien hoe het programma gemaakt wordt en wie daar allemaal aan meewerken.”

SUPERGAAF

Niels is een enthousiaste thuisbakker en kocht zijn eerste bakboek van zijn eigen zakgeld. Sindsdien weten ook de meesters en juffen op school hem af en toe te vinden voor een taartbestelling.

Niels: “Ik vond het supergaaf op mezelf op tv te zien. Ik dacht wel: ‘Wat hebben ze met mijn stem gedaan?’, want die klinkt anders.” Voor de aflevering over treinen maakte hij een vulling van hangop met witte chocola, waar hij veel complimenten voor kreeg van Janny en Robèrt. “Die was eigenlijk per ongeluk ontstaan”, vertelt Niels. “De vulling moest fris worden, maar hij was eerst veel te zoet, dus toen heb ik bijna alle suiker weggelaten. Uiteindelijk was hij wel heel

Cupcakes:

goed gelukt.” Moeder Anouk: “De kinderen hebben sommige technische dingen heel knap gedaan, dat had van mij best wat meer in beeld mogen komen.”

MEESTERBAKKER

De dag van de halve finale was voor Niels niet zijn beste dag. “Ik had last van mijn voet en werd ook nog geprikt door een daas. Ik voelde me niet zo fijn en wilde graag naar huis.” Als zijn moeder ook nog de karamel voor het koekhuis laat

• 150 gram kokosbloesemsuiker of kristalsuiker

• 200 gram roomboter op kamertemperatuur

• 200 gram zelfrijzend bakmeel

• 8 gram vanillesuiker

• 4 biologische eieren (medium)

• Snufje zout

• 70 gram walnoten (kan natuurlijk ook zonder walnoten)

• 2 eetlepels chaikruiden*

• 12 kerstige cupcakevormpjes

gebakken hebben. Toen was ik echt het meest trots.”

TRILLENDE BEENTJES

Tijdens de finale wist Mees óók te knallen. Hij maakte een prachtige Halloweentaart en de jury was onder de indruk van zijn smaken: chocoladebiscuit, chaicake en red velvet. Tot het laatste moment bleef het spannend. Mees: “Plien stond met die envelop in haar handen, en ze zei: ‘De winnaar van Heel Holland Bakt is …’. En toen deed ze hem weer terug, want het shot moest nog een keer over. Ik stond daar met trillende beentjes, ik wilde bijna door dat briefje heen kijken.”

aanbranden, is het duidelijk: de koek is op. “Ik vond het ook wel terecht dat ik eruit was en jullie door waren naar de finale”, zegt hij tegen Mees.

Het koekhuis van Mees slaagde die dag wél heel goed. Daar hadden hij en zijn moeder dan ook keihard voor geoefend. Mees: “We wisten niet hoe we het in elkaar moesten zetten, en uiteindelijk zijn we ook nog meesterbakker geworden met dat ding waar we zo ongelofelijk hard voor

Botercrème:

• 25 gram bloem

• 120 milliliter melk (haver- of koemelk)

• 100 gram roomboter op kamertemperatuur

• 65 gram poedersuiker

• 100 gram witte chocolade

• ½ theelepel vanillepoeder

De keuze voor de winnaar was moeilijk, maar viel uiteindelijk toch op Fenna. Toch wel een teleurstelling voor Mees, maar hij kan zeggen dat hij zijn uiterste best heeft gedaan. “Ik kwam echt om te winnen. Ik doe niks half, als ik ervoor ga is het voor honderd procent. Dat zit gewoon in mij.”

Na deze enerverende maanden is het bakken voor Mees en Niels weer gewoon een hobby geworden. En dat is ook wel weer fijn.

Chaikruiden:

• 4 eetlepels kaneel

• 6 theelepels gemberpoeder

• 2 theelepels kruidnagelpoeder

• 6 theelepels kardemompoeder

• 2 theelepels gemalen nootmuskaat

• 8 theelepels gemalen anijszaad

TEKST HANNAH ZANDBERGEN // FOTO’S ELVIN BOER/MAX, HANNAH ZANDBERGEN

Thuisbakker Mees

Links: Niels en zijn moeder Anouk.

Onder: Mees en moeder Nanet.

1e Kerstdag volgeboekt

Biefstuk

SPECIALITEITEN VAN HET HUIS

Gourmet Basis

Varkenslapje

Kipfilet

Shoarmavlees Per persoon 6,95

Gourmet de Luxe

Biefstuk

Varkenshaas

Kipfilet

Kipfiletreepjes Per persoon 8,50

Fondeu schotel

Biefstuk

Kipfilet

Hapjes schaal basis vanaf 6 personen Droge

Woensdag 1 januari

Donderdag 2 januari

Vrijdag 3 januari

Zaterdag 4 januari

Meer dan dertig mensen doen mee aan de Kerst Play-in met het Fries Symfonie Orkest in buurthuis De Buorskip in Beetsterzwaag. Naast kerstliedjes laat het orkest onder andere ook een compositie voor orkest horen, geschreven door Carine de Winter, altiste in het FSO. Zij heeft haar compositie een winters thema meegegeven. “Zittend achter de piano begin ik te spelen, de melodie ontwikkelt zich dan vanzelf”, zegt Carine de Winter. “De vorm werd me snel duidelijk, het moest een rondo worden, een steeds terugkerende melodie. Onderweg hoor je verschillende taferelen en het terugkerend thema van de arrenslee.” www.fso.nl

Om even helemaal in kerstsfeer te komen. In het weekend voor kerst is Gorredijk hét kerstdorp van Opsterland. De kerstmarkt in het centrum van Gorredijk staat in het teken van echte kerst-gezelligheid. De Hoofdstraat en de kades zijn gevuld met tientallen kraampjes. Het historische centrum is passend versierd en vanzelfsprekend is er volop kerstmuziek! www.visitgorredĳ k.nl

Vocaal Ensemble Leeuwarden, met organist Hans Duizendstra, verzorgt een sfeervol kerstconcert in de dorpskerk van Beetsterzwaag. Dirigent David van Roijen stelde een programma samen met sfeervolle werken uit diverse landen, met minder bekende kerstliederen van onder anderen de Engelse componisten Edward Elgar, Hubert Parry en Herbert Howells. Jaap Visser draagt enkele passende gedichten voor. Entree: 15 euro (1 persoon), 25 euro (2 personen), 30 euro (gezin). Kaartverkoop aan kassa en via vocaalensemble-leeuwarden.nl

Voor de 47ste keer wordt in Bakkeveen op Tweede Kerstdag een kerstwandeling georganiseerd. Volgens de organisatie een ideale gelegenheid om voor een gezonde en frisse wandeling door de natuur. De routes lopen door het gevarieerde gebied rond Bakkeveen. Start (9.00 tot 14.30 uur) en ﬁnish zijn in Dúndelle bij het sportpark aan de Mjumsterwei. Er is keuze uit vier afstanden: 5, 7, 10 en 15 kilometer. Deelnemers krijgen bij terugkeer een kom snert. Deelnemen aan een gratis puzzel kan een luchtballonvaart over Bakkeveen opleveren. www.bakkeveen.nl.

Het eind van het jaar komt in zicht en dat betekent dat ook de Sint Thomas Kuiertocht door Nieuwehorne en Oudehorne weer wordt georganiseerd, dit jaar op zaterdag 28 december. De wandelroutes worden dit jaar uitgezet richting Katlijk en Mildam. Een deel van de wandelaars zal langs de wintermarkt met het Sint Thomasluiden in Katlijk lopen en andere wandelaars zullen vooral genieten van het landschap in winterrust. Er is een keuze uit een route van 7,5 kilometer, 10, 15 en 25 kilometer. Start en ﬁnish is in dorpshuis De Kiekenhof te Nieuwehorne. De langeafstandlopers kunnen al vanaf 8.30 uur vertrekken. Meer informatie: st.thomaskuiertocht@gmail.com.

Op Tweede Kerstdag hoort u de mooiste kerstmuziek in de Piterkerk in Lippenhuizen in originele en levendige arrangementen. Het Nederlands-Oostenrijkse trio Merain speelt traditionele kerstliederen uit onder andere Ierland, Duitsland, Nederland, Zweden en Zuid-Amerika, met ingrediënten uit eigen keuken, geïnspireerd op de wereldwijde rijkdom aan kersttradities. Het programma is omlijst met instrumentale dansmuziek zoals jigs en reels uit Ierland en muziek van eigen bodem. De prachtige harmonie van viool, harp en zang heeft een magische uitwerking. Entree: 21,50 euro; 15 euro (t/m 15 jaar). Tickets via www.meraintrio.com/piterkerk.

UDIROS ERELID EN CLUBMAN ANNE SCHOKKER NEEMT GEEN BLAD VOOR DE MOND

Een leven zonder grijstinten

Voor de tachtigjarige Anne Schokker is omnisportvereniging UDIROS in Nieuwehorne zijn lust en zijn leven. Schokker voetbalde voor de sportvereniging, was ruim vijftig jaar jeugdtrainer, consul, materiaalman en onderhield de velden. Voor zijn inzet werd hij tot erelid benoemd. Niet iedereen in Nieuwehorne zal daar even blij mee zijn, weet Schokker. “Ik bin nochal útsprutsen.”

In het leven van de onlangs tachtig jaar geworden Anne Schokker bestaan geen grijstinten. “It is by my swart of it is wyt”, zegt hij. En als Schokker ergens wat van vindt, geeft hij onverbloemd zijn mening. Zijn rechtlijnigheid is de reden dat Schokker nooit een bestuursfunctie bij UDIROS heeft geambieerd. “Dan moatst konsesjes dwaan en dêr bin ik net de geskikte persoan foar.”

BOTSEN MET DE LEIDING

Anne Schokker beseft dat hij met zijn uitgesproken standpunten niet overal vrienden maakt, maar

dat neemt hij voor lief. Vroeger, toen hij assistent-bedrijfsleider bij de ijzergieterij in Heerenveen-Zuid was, kon hij uitstekend overweg met het personeel. “Mar ik botste mei de lieding, want dy makke der yn myn eagen in púnheap fan.”

Het was misschien wel de reden dat hij na 28 jaar dienst bij een reorganisatie ontslag kreeg.

Schokker debuteerde als 16-jarige in de hoofdmacht van UDIROS.

Trainer Koene Koopman, oudkeeper van Cambuur, moest noodgedwongen verjongen, omdat meerdere spelers waren gestopt

“As je in wanprestaasje delsette en letter yn’e kantine it bier noch krekt like goed smakket, dat wol der by my net yn”

na een degradatie. Bij FFS Vegelinsoord dachten ze zelfs dat UDIROS een jeugdteam naar Stobbegat had gestuurd. “Mar we wûnen mei 9 -2 en it moaie wie, dy pipo dy’t ús weromstjoere woe, wie harren keeper.”

VERTREK NAAR JUBBEGA

Schokker was een spits, maar speelde in een teruggetrokken

rol om vanuit het middenveld de Nieuwehornster aanvallen vorm te geven. “Doetiids spilen se noch mei fiif man foaryn, wy wiene de tiid fier foarút.” Hij voetbalde vijf seizoenen in de hoofdmacht van UDIROS en vertrok op 21-jarige leeftijd, nadat er wat ‘gedonder’ was geweest, naar Jubbega. Het besluit om voor Jubbega te

gaan spelen werd niet lichtvaardig genomen. Schokker was niet zo’n fan van de roodwitten. “As wy tsjin de Kompenije spilen, siet ik wol in wike yn de syktewet, sa hurd waard ik oanpakt.” Hij speelde tien seizoenen met veel plezier voor Jubbega, maar UDIROS bleef trekken. “Tsien minuten nei de wedstriid wist ik al hoe’t UDIROS spile hie.”

Anne Schokker in zijn domein: het ballenhok van de voetballers van UDIROS.

ALGEMEEN VOORZITTER COR DE VRIES:

“Anne is net maklik, mar hat altyd in soad betsjutten foar de feriening”

Oebele, de zoon van Anne Schokker was een begenadigd voetballer en is de huidige trainer van vijfdeklasser UDIROS.

TRAINER ZONDER PAPIEREN

Hij keerde terug naar zijn oude club en speelde tot op zijn 41ste in het eerste elftal. “Mar net mear yn’e foarhoede, want dat koe ik net mear berinne.” Dankzij zijn voetbalinzicht en opbouwend vermogen stond de defensie van UDIROS als een huis. “Ek mei tank oan ús keeper Jehannes van der Honing. Hy wie unyk. Ik kin my in seizoen heuge dat we mar acht doelpunten tsjin krigen.”

Ook na zijn actieve carrière stond zijn leven in het teken van UDIROS. Schokker was ruim vijftig jaar jeugdtrainer en trainde, verdeeld over verschillende periodes, de hoofdmacht. Als er stront aan de knikker was en UDIROS zonder trainer zat, klopte het bestuur nooit tevergeefs bij Schokker aan. Een diploma bezat hij niet. “Ik trainde op de papieren fan Tjalke Brouwer.”

ZES DAGEN PER WEEK VOETBAL

De week was gevuld met voetbal. Op maandag- en donderdagavond trainde Schokker jeugdelftallen, op dinsdag- en vrijdagavond het eerste elftal, op zaterdag ging hij bij zijn zoon Oebele kijken en op zondag stond hij bij het eerste langs de lijn. “Ik wie seis dagen mei

fuotbal dwaande. Allinne de woansdeitejûn wie foar myn frou Corrie, mar dan wie der faak Europeesk fuotbal op tv en gie it noch oer fuotbal.”

Er lopen volgens Schokker nog steeds goede voetballers rond op de amateurvelden, maar hij gruwt van de huidige mentaliteit. Van een goede tegenstander verliezen is geen schande, vindt de tachtiger. “Mar as je in wanprestaasje delsette en letter yn’e kantine it bier noch krekt like goed smakket, dat wol der by my net yn. De belibbing is tsjintwurdich folslein oars.”

DE VOLGENDE GENERATIE

Zijn voetbaltalent en liefde voor de sport gaf hij door aan de kinderen, Willem en Oebele en dochter Liesbeth. Zoon Willem, die UDIROS meerdere keren trainde en tweemaal kampioen maakte, erfde het karakter van zijn vader. Oebele lijkt meer op zijn vrouw Corrie, meent Anne Schokker. “Hy is guodliker, dat fernimst ek oan syn trainerskip, mar as fuotballer koe ik net yn syn skaad stean.”

Met Oebele, die een begenadigd talent was en onder meer voor Harkemase Boys en Cambuur uitkwam, praat hij zelden over voetbal. Vroeger, toen hij

met de jonge Oebele op pad was, vroeg zijn zoon wel eens wat heit van zijn prestaties vond. “Dan sei Corrie gau: ‘Hâld dy stil, jonge’. Ik sei nammentlik wat ik tocht, fertelde wat goed wie, mar beneamde ek de minne punten.”

Zoon Oebele probeert als trainer met UDIROS uit de vijfde klasse te komen, maar dat lukt maar niet. Volgens Anne Schokker ligt verkeerd beleid in het verleden ten grondslag aan de huidige problemen. “Wy ha Gerald Sibon hjir as trainer hân, in moaie namme, mar dy siet yn de dug-out op syn tablet Formule 1 te sjen. Dat soarte fan saken is UDIROS stikken oan gien en dêrtroch hat Oebele grutte muoite om it wer op de rit te krijen.”

“IT IS MYN ALLES” Wat er echter ook gebeurt, UDIROS blijft Schokker zijn club. “It is myn alles.” Hij is nog altijd actief, verzorgt in de zomer de velden en past op de materialen. Voor alle verdiensten werd Anne Schokker tot erelid benoemd. Een verdiende beloning, vindt algemeen voorzitter Cor de Vries van sportvereniging UDIROS. “Anne hat it fertsjinne. Anne is net maklik, mar hat altyd in soad betsjutten foar de feriening.”

“Gerald Sibon siet yn de dug-out op syn tablet Formule 1 te sjen”

COLUMN

Waar wordt jij door verleid?

Vorige maand kwamen twee leveranciers van ons aan het woord in Nieuwsuur. De vraag naar biologische en natuurlijke producten neemt toe, de klant wordt zich steeds bewuster wat chemicaliën in cosmetica met je lijf en milieu kunnen doen.

Er wordt echter gesjoemeld met claims waardoor iets biologisch lijkt maar niet is en er wordt gebruik gemaakt van nepcertiﬁcaten. Beide zorgen bij de klant voor veel verwarring. Er gelden bij deze producten geen wettelijke eisen over wat biologisch is, dit in tegenstelling tot de voedselindustrie. Hoewel gezegd wordt dat er wel een autoriteit is, hebben beide leveranciers nog nooit controle gehad van biologische toezichthouders. Bang zijn ze er niet voor, ze voldoen zeker aan alle eisen. Het Goede-keuze-label bij Bol.com zegt niets, blijkt na de uitzending. Regelmatig zitten wij aan tafel om producten onder de loep te nemen. Ja, ook wij worden regelmatig verleid….. ‘Het oogt zo weinig’…’Heb je niet een leuk pakketje?’ Voor het oog lijkt het in aantallen niet zoveel, maar de inhoud is rijk, oprecht, vol kostbare oliën. Wat wil je geven? Wat gun jij de ander? Een pakketje voor weinig vol chemicaliën? Of wil je één heel mooi product waar veel aandacht aan is geschonken, met de beste ingrediënten en de juiste prijs? Een stukje ambacht vanuit de producent die nog gedreven is om een mooi product te creëren, daar loop ik warm voor. De binnenkant van het ﬂesje kan vele malen mooier zijn dan de buitenkant. Etiketten vertellen het je. Voor die goedkopere pakketten kun je ook bij ons terecht, maar als je het mij vraagt… Laat je adviseren.

NATUURLIJK DAAN!

“Daan’s Drogisterij’’ Langewal 8B, 8401 DD Gorredijk post@daansdrogisterij.nl www.daansdrogisterij.nl

Voorzitter Cor de Vries (rechts) benoemde Schokker tot erelid van de vereniging: “Anne hat it fertsjinne.”

Lijnbaan 5 | 8401 VL Gorredijk | 0513 - 463 863 info@drukkerijlageveen.nl | www.drukkerijlageveen.nl

Nieuwbouw en renovatie schilderwerk

Glasservice

Behangwerk Kleuradvies

DURK WAGENAAR (78) STOPT NA DERTIG JAAR MET WAMPEX HEMRIK

“Ik sil it misse, mar it wurdt tefolle”

Tussen kerst en oud en nieuw wordt voor de dertigste maal de WAMPEX van Hemrik gehouden. Al die keren was Durk Wagenaar van de partij. Na dit jaar doet de inmiddels 78-jarige Wagenaar een stapje terug. De organisatie van de nachtelijke speurpuzzeltocht wordt hem een beetje te veel. “De nacht foar de WAMPEX sliep ik net, dan mealt my fan alles troch de kop.”

De WAMPEX (afkorting van Weekend AMPhibious EXpedition, oftewel een weekend amfibische expeditie) van Hemrik is net als de Opsterlandse variant en die van Smallingerland een leuke en uitdagende nachtelijke wandel- / puzzeltocht door weilanden en natuurgebieden, over onverharde paden. Onderweg kunnen ludieke of spannende opdrachten worden uitgevoerd.

“DAT KINNE WY EK“ Durk Wagenaar stond in 1994 samen met Harry Geertsma aan de wieg van de WAMPEX Hemrik. “We hiene meidien oan dy fan Opsterlân en seinen tsjin elkoar: ‘Dat kinne wy sels ek wol regelje’.” Het bleken geen loze woorden.

Drie decennia later is de WAMPEX van het kleine Hemrik een begrip. Bij de eerstvolgende editie op vrijdag 27 december verschijnen er veertig ploegen aan de start. “Elk mei fiif, seis man”, weet Durk Wagenaar. Ze hebben een circa 25 kilometer lange nachtelijke tocht

voor de boeg door deels open veld, met onderweg allerlei hindernissen en opdrachten.

Wagenaar, oud-bouwvakker, wil niet klagen; daarvoor was zijn deelname aan de organisatie te leuk. Hij is vooral realistisch. De Hemriker voelt zich fit, maar merkt dat de jaren gaan tellen.

“As ik mei de jonge knapen it fjild yngean, kin ik se net mear byhâlde. As ik 500 meter rin, rinne sy in kilometer.” Gelukkig kan hij zonder zorgen het stokje overdragen. “Der stiet in goede ploech, dy roaie it wol.”

HOGE HAKKEN

Hij maakte veel mee. Een keer, toen op verzoek van een opleiding uit Leeuwarden bij wijze van ontgroeningsritueel een tocht moest worden georganiseerd, bleken de studenten niet voorbereid op wat hen te wachten stond. Het weer was ook nog eens slecht. Wagenaar, hoofdschuddend: “Der rûnen famkes op hege hakjes om,

“Der wiene sels minsken, dy’t op twa linker redens ride moasten”

“As ik mei de jonge knapen it fjild yngean, kin ik se net mear byhâlde”

dy ha we nei in pear kilometer mar ophelle, want dat koe net.”

Het weer is altijd van invloed, zeker omdat de WAMPEX traditioneel in de laatste week van december wordt gehouden. De laatste jaren kenden geen strenge winters, maar Wagenaar kan zich een editie herinneren dat vorst en sneeuwval voor barre condities zorgden. “Doe koene wy net iens mei de auto op ‘en paad om de dielnimmers te stypjen.” Winterse omstandigheden maken het er voor de deelnemers niet makkelijker op, maar geven de organisatie wél extra mogelijkheden.

NACHTELIJKE

SCHAATSTOCHT

Zo moesten de deelnemers ooit rondjes rijden op de midden in het bos gelegen Sweachster ijsbaan. Om toestemming te krijgen voor de nachtelijke opening moest wel iemand worden ‘omgekocht’ met een fles berenburg. Het werd een onvergetelijke ervaring. Durk Wagenaar: “De ljochten fan de iisbaan wiene net oan, se moasten yn it roettsjuster ride.” Erger was misschien dat vrijwel niemand passende schaatsen kreeg. Er waren volgens Wagenaar deelnemers met schoenmaat 47 die op schaatsen van maat 44 rondreden. “Der wiene sels minsken, dy’t op twa linker redens ride moasten.”

Toch, plezier en veiligheid staan voorop bij de WAMPEX van

Hemrik. En de tocht moet voor eenieder te volbrengen zijn. Er zijn volgens Wagenaar twee type deelnemers te onderscheiden: de ‘fanatieke’ die zo snel mogelijk binnen wil zijn en de ‘toerist’ die puur voor de lol meedoet. “Dy meitsje de measte blunders en freegje it measte omtinken. De fanatiken hawwe wy gjin omsjen nei.”

De deelnemers moeten zich wél strikt aan de regels houden. Vernielingen of lawaaioverlast wordt niet getolereerd. Lolbroeken die onderweg vuurwerk afsteken, kunnen op strenge sancties rekenen. “Wa’t wat fernielt, dy knikkerje we derút en mei fiif jier net mear meidwaan.” Gelukkig weten de meeste deelnemers zich volgens Wagenaar wel te gedragen.

SAAMHORIGHEID

Omdat de WAMPEX Hemrik traditioneel tussen kerst en oud en nieuw wordt gehouden, is de opbouwtijd kort. Ook omdat het volgens Wageneer tegenwoordig niet meer vertrouwd is om stellages en touwbruggen te laten staan. “Dan kinne we de oare deis wer opnij bouwe. Sa binne der ris twa dikke klim-

touwen stellen. Soks is weardeleas, fansels.”

Durk Wagenaar heeft veel plezier beleefd aan de organisatie van de WAMPEX. Het was een verrijking van zijn leven, aldus de inwoner uit Hemrik. Vooral de saamhorigheid en kameraadschap van de hechte ploeg medewerkers zal hij missen. ‘s Zomers een gezamenlijke barbecue, op de dag van de tocht zelf een gezellige voor- en nazit. “Mei-inoar om tafel en wat lulle, dat is prachtich.” Gelukkig heeft het evenement ook zónder hem een toekomst. Er is volgens Wagenaar een prima en kundige ploeg mensen die bovendien van aanpakken weet. Hij zal de WAMPEX gaan missen, maar helemaal van hem af zijn ze nog niet. “De organisaasje wurdt my tefolle, mar as frijwilliger kin ik noch wol in hantsje helpe.”

Durk Wagenaar druk bezig tijdens de opbouw van een hindernis van de WAMPEX van Hemrik.

ACTIE SERIOUS REQUEST IN TEKEN VAN STRIJD TEGEN METABOLE ZIEKTEN

“Fan in gewoane jeugd hat gjin sprake west”

3FM Serious Request komt dit jaar in actie voor Metakids, kinderen die lijden aan een metabole ziekte, ook wel stofwisselingsziekte genoemd. Metabole ziekten openbaren zich in vele varianten en de impact op patiënten en gezin is groot. Fardau en Max Boonstra uit Ureterp leven al meer dan twintig jaar met een stofwisselingsziekte. De vierjarige Floris en zijn zusje Tessa Keuning uit Heerenveen werden ook met een metabole ziekte geboren.

Ogenschijnlijk komen kinderen met een metabole ziekte gezond ter wereld, maar door een ‘schrijffoutje’ in hun DNA werkt de energiehuishouding niet goed. Het gevolg is levensbedreigende energietekorten en ernstige schade in het lichaam door onverwerkte afvalstoffen. Iedere dag wordt in Nederland een kind geboren met een metabole ziekte. Veel kinderen overlijden op jonge leeftijd. Zonder behandeling kan een metabole ziekte dodelijk zijn.

AMMONIAK

Ook bij de geboorte van Fardau in juni 1999 in het Groninger Martini Ziekenhuis was er ogenschijnlijk niets mis. Ze leek een kerngezond meisje van acht pond met een Apgar-score van tien. Vanaf het moment dat Fardau moedermelk kreeg en het lichaam haar eigen stofwisseling moest gaan regelen, ging het echter fout. Fardau werd slaperig, reageerde trager en dronk niet meer. De doktoren in het Martini Ziekenhuis wisten

zich geen raad met de situatie. Na twee keer een hartstilstand raakte Fardau in coma en werd besloten haar naar het UMCG over te brengen. Hier ontdekten de artsen dat ze een hoog ammoniakgehalte in haar bloed had waardoor het lichaam zichzelf vergiftigde. Fardau bleek geboren te zijn met de ernstige stofwisselingsziekte Citrullinemie type 1.

Helaas bleek ook haar broer Max, die twee jaar later geboren werd, dezelfde stofwisselingsziekte te hebben. Het probleem van de ziekte van Fardau en Max is dat bij de eiwitafbraak ammoniak ontstaat waardoor het lichaam zichzelf vergiftigt. Om dit tegen te gaan moeten beiden niet alleen medicatie nemen, maar ook een streng eitwitbeperkt en calorierijk dieet volgen.

VOORTDUREND ALERT

Daarnaast vindt er eiwitafbraak plaats bij onder andere sporten, stresssituaties, koorts, virusin-

fecties en hormonale schommelingen. “By bygelyks jierdeis of Sinteklaas, as de spanning en opwining opbouden, gie it faak mis“, zegt Gezina Elzinga, de moeder van Fardau en Max. De ziekte eist voortdurende alertheid van de ouders, die meerdere malen meemaakten dat hun kinderen na een ammoniakaanval met spoed naar het ziekenhuis moesten worden overgebracht. Inmiddels gaat het goed, deels doordat Fardau en Max zelf hun ammoniak kunnen meten, maar van een normale jeugd is geen sprake geweest. “Dat docht sear, want dat is watst wolst foar dyn bern”, vertelt vader Anno Boonstra.

MEDICATIE VIA SONDE

Zo krijgen Fardau en Max vijfmaal per dag medicatie via een sonde. “Gewoane medikaasje is net mooglik, dan moatte se wol hûndert pillen op in dei slokke”, legt moeder Gezina uit. De ziekte heeft ook motorische gevolgen, zoals moeite met fietsen als ge-

“By spanning en opwining, bygelyks jierdeis of Sinteklaas,

gie it faak mis”

volg van evenwichtsproblematiek en langzame prikkelverwerking, wat problemen geeft in onder andere het verkeer. Max, een echte voetballiefhebber, ondervindt hierdoor beperkingen bij het uitoefenen van zijn favoriete sport.

Het kan van het ene op het andere moment misgaan. “Ik fiel it net altyd oankommen”, vertelt Fardau zelf. De gevolgen van een ammoniakaanval zijn ingrijpend. Het lukt bijvoorbeeld niet meer om te praten, terwijl de informatie er nog wel is, of zich aan te kleden. De volgende dag , als de medicatie zijn werk heeft gedaan, is het net alsof er niets is gebeurd. Fardau: “Dan wit ik der neat mear fan.”

HERSENINFARCT

De PPA2 uitte zich door ernstige hartfalen met een herseninfarct met motorische en spraakproblemen tot gevolg. Inmiddels gaat het goed met Floris. “Dêr hat er mei ûnder oare fysioterapeuten en logopedisten keihurd foar wurke en gelokkich is Floris bliid en posityf ynsteld,” vertelt vader Jeroen Keuning. Bij Floris zijn vier maanden geleden geboren zusje Tessa werd na genetische testen ook PPA2 vastgesteld.

Bij Floris openbaarde PPA2 zich na ongeveer 3,5 jaar en bleek de katalysator een virusinfectie. De ziekte heeft drie triggers: naast virusinfecties zijn dat azijn en alcohol. Het is volgens Sinnema gebeurd dat PPA2 zich pas op puberleeftijd openbaarde. “Der binne sels gefallen bekend dat jongeren foar it earst in bierke dronken en dêrtroch spitigernôch ferstoarn binne.”

ACTIE SERIOUS REQUST

De radiozender 3FM Serious Request zet zich dit jaar in voor Metakids. In de week voor kerst, van 18 tot en met 24 december, staan de radiozender en online kanalen van 3FM volledig in het teken van de actie en wordt er 24 uur per dag live radio en online content gemaakt vanuit het Glazen Huis in Zwolle.

De actie is nodig, stellen de ouders van Fardau, Max, Floris en Tessa. Over metabole ziekten is nog te weinig bekend. “As ik fertel dat myn bern in stofwikselingssykte hawwe, krij ik faak te hearren: ‘Dat is in soarte fan sûkersykte dochs?’’, vertelt Boonstra. Zelfs artsen en medisch personeel zijn niet altijd goed geïnformeerd, weten de ouders van Fardau en Max uit ervaring.

Fardau en Max Boonstra leven al ruim twintig jaar met een stofwisselingsziekte.

Fardau en Max op jongere leeftijd, terwijl ze via een sonde medicatie krijgen.

Aandacht voor de ziekte is goed en er moet meer geld komen voor onderzoek, vinden de ouders. Geld, waarmee naast een betere diagnostisering meer en betere behandeling mogelijk wordt. “Want alle bern hawwe rjocht op in gewoan libben,” aldus Elzinga.

Ook voor ouders van kinderen is meer onderzoek belangrijk, want de gevolgen van een kind met een metabole ziekte zijn groot. Elzinga zegde haar baan op om voor Fardau en Max te kunnen zorgen. Keuning en Sinnema hebben sinds de diagnose van Floris niet meer gewerkt. De dreiging dat er iets mis kan gaan ligt altijd op de loer. “We steane konstant oan en libje mei in needplan efter de hân. Dat is net normaal.”

“We steane konstant oan en libje mei in needplan efter de hân”

Doneer en help

Voor onderzoek naar oorzaken en behandeling van metabole ziekten is veel geld nodig. De actie die Serious Request dit jaar organiseert, maakt meer onderzoek mogelijk. Daarom zijn Fardau en Max een actie gestart om zoveel mogelijk geld in te zamelen en ook vanuit Floris en Tessa is een actie op gang gezet voor de strijd tegen metabole ziekten.

Beide acties hebben al een mooi geldbedrag opgeleverd, maar uiteraard zijn meer bijdragen welkom. Via de op deze pagina afgebeelde QR-codes vindt u meer informatie over beide initiatieven en kunt u de actie van Fardau en Max en Floris en Tessa steunen.

GrootMedia, de uitgever van GrootSA! doneert duizend euro aan de actie van Metakids.

Metabole ziekten

ERFELIJK

Er zijn ruim 1900 verschillende metabole ziekten. De ziektebeelden lopen sterk uiteen, net als de levensverwachting van de jonge patiënten. Metabole ziekten zijn erfelijk. Het is de meest dodelijke ziekte onder kinderen in Nederland. Eén op de vier kinderen wordt niet ouder dan 18 jaar.

HIELPRIK

Baby’s worden direct na de geboorte getest op een aantal metabole ziekten via de hielprik. Dat is levensbelangrijk, want hoe eerder de ziekte wordt ontdekt, hoe sneller de behandeling

kan worden gestart. Zo wordt ernstige schade aan organen, zoals de hersenen, voorkomen.

ONDERDIAGNOSTIEK

Veel stofwisselingsziekten manifesteren zich met psychiatrische symptomen. Desondanks worden stofwisselingsziekte als oorzaak van psychiatrische klachten vaak over het hoofd gezien. Misschien wel de belangrijkste oorzaak voor onderdiagnostiek is dat psychiaters niet snel aan stofwisselingsziekten denken en daarom geen gerichte diagnostiek doen.

Het is belangrijk om gedragsproblemen en andere psychiatrische symptomen als manifestatie van een stofwisselingsziekte te herkennen,

ook op volwassen leeftijd. Er kan dan aanvullend onderzoek aangevraagd worden en/of de patiënt kan worden verwezen naar een gespecialiseerd centrum.

GENTHERAPIE

Voor metabole ziekten is onderzoek naar nieuwe behandelmethoden heel belangrijk. Een behandeling waar momenteel onderzoek naar wordt gedaan voor citrullinemie is gentherapie. Bij gentherapie wordt DNA, het erfelijk materiaal (maar zonder het schrijffoutje dat de metabole ziekte veroorzaakt) in het lichaam gebracht. Onderzoek naar gentherapie voor het PPA2-gen zou mogelijk in de toekomst ook hiervoor een behandeling kunnen bieden.

COLUMN

Jeroen Schadron

Heuppijn

Pijn aan de buitenkant van je heup noem je trochantorpijn. Het komt regelmatig voor, ongeveer 10 tot 25 procent van de bevolking krijgt er in zijn leven mee te maken. Waar heb je last van? De pijn zit aan de buitenkant van je heup, je kan er niet op slapen en de heup is gevoelig bij aanraking. In het begin voelt het als een stekende pijn, maar heb je er al wat langer last van, dan voelt de pijn dof aan. Bij het draaien van de heup of langdurig wandelen kan de pijn toenemen, soms ga je mank lopen.

Vroeger werd dit vaak een slijmbeursontsteking van de heup genoemd, inmiddels weten we dat het meerdere oorzaken kan hebben. In de heup zitten tussen de spieren namelijk meerdere slijmbeurzen. Als de spieren en pezen niet goed werken, kan een slijmbeurs in de verdringing komen en gaan ontsteken. Op het heupbot hechten vijf verschillende spieren vast. Daarnaast lopen er nog spieren overheen. Een verkeerde belasting, verkalking en wrijving kan leiden tot het prikkelen van de spieren en daardoor pijn. Uitstulpingen aan het bot kunnen de spieren en pezen ook irriteren.

Het probleem van de heuppijn komt het meest voor bij patiënten tussen de veertig en zestig jaar. Bij vrouwen komt het vaker voor dan bij mannen. Overgewicht, platvoeten en een beenlengteverschil kunnen van invloed zijn. Ook overbelasting bij sporters zoals hardlopers, voetballers en dansers kan een oorzaak zijn.

De rol van de fysiotherapeut is in eerste instantie het onderzoeken of alle gewrichten van heup, maar ook knie, voet en rug goed met elkaar samenwerken.

Meestal zijn de spieren niet goed getraind, waardoor deze heuppijn optreedt. De behandeling bestaat vooral uit oefentherapie om de pees/spierbelasting te verbeteren.

Jeroen Schadron

FYSIO GORREDIJK

Stationsweg 24A

8401 DP Gorredijk info@fysiogorredijk.nl www fysiogorredijk.nl

QR-code Floris en Tessa

QR-code Fardau en Max

Hendrika Sinnema en Jeroen Keuning met Floris en Tessa.

Floris en Tessa hebben de stofwisselingsziekte PPA2.

Foto’s: Elina de Vries, fotografie in verbinding

Ruime

Ruime keus in lekker lopende schoenen breedte maten Ook geschikt voor uw eigen steunzolen

TYMEN

NIJBOER UIT

HEMRIK

IS ACHT WEKEN PER JAAR SKILERAAR IN ZWITSERLAND

“Ik combineer het beste uit twee werelden”

Een bruisende carrière én genoeg tijd voor zijn allergrootste passie. Voor Tymen Nijboer uit Hemrik is het een droom die uitkomt. Met een baan als teamleider in Nederland en een baan als skileraar in Zwitserland heeft hij de perfecte balans tussen werk, privé, plezier en sport gevonden. “Ik combineer het beste uit twee werelden”, zegt hij er zelf over.

Om het leven te kunnen leven zoals Tymen Nijboer dat doet is wel het een en ander nodig, bijvoorbeeld een werkgever die meedenkt. Maar ook de wil om op andere dingen te compenseren. “Zo’n werkgever heb ik gelukkig,” zegt Tymen, “en zelf geef ik mijn zomervakantie met liefde op voor meer tijd in de frisse berglucht.”

BEGINNERS TOT

VERGEVORDERD

Komende winter wordt zijn vijfde jaar als skileraar in het Zwitserse

Les 4 Vallées, een van de grootste aaneengesloten skigebieden van Zwitserland in het Franstalige deel van de deelstaat Wallis (Valais). Zo’n acht weken per jaar, meestal rondom kerst en de jaarwisseling en in de voorjaarsvakantie, verkast Tymen naar het skigebied waar hij als kind al kwam. Dat is de plek om zijn passie voor skiën met anderen te delen. Op een internationale skischool geeft hij les aan zo-

wel beginnende als vergevorderde skiërs in groeps- en in privélessen. De skiërs variëren in de leeftijd van 3 tot 65 jaar. Het leukste vindt hij de privélessen aan terugkerende gasten. “Dan krijg je hele andere gesprekken. Je weet waar ze vorig jaar in het skiën stonden en je kan dan echt ergens aan bouwen”, legt hij uit. Ook haalt Tymen veel plezier uit het lesgeven aan de allerkleinsten. “Bij kinderen zie je al heel snel progressie, het heeft een hele andere dynamiek.”

Plezier in de sneeuw, daar draait het bij die leeftijdscategorie om. “Sneeuwbalgevechten ontbreken dan ook zeker niet”, lacht Tymen.

MET DE HELE FAMILIE

Op zijn vierde stond Tymen voor het eerst op de latten. Met de hele familie ging hij ieder jaar op wintersport. Tymen: “We hebben met zijn allen leren skiën.” Samen met zijn zus, neefjes en nichtjes ging Tymen naar skiklasjes. Hij

“Ik heb ook dagen dat ik voornamelijk bezig ben met het oprapen van vallende kinderen”

kwam er al snel achter dat hij het skiën leuk vond en er ook goed in was. De vakanties die hij met zijn familie meemaakte draaiden om plezier, maar ook om het beste uit jezelf halen. Tymen: “Mijn familie is competitief. Ieder jaar barstte opnieuw de strijd los om de beste skiër van de familie te worden.”

Zijn keuze voor Les 4 Vallées als gebied om skileraar te worden was snel gemaakt. Door zijn fijne jeugdherinneringen, maar ook omdat Tymen door een eerdere stage in Parijs al een aardig woordje Frans sprak. Tijdens zijn eerste jaar als skileraar brak de coronacrisis uit en was het lesgeven bijna onmogelijk. Tymen: “Maar ik kon wel vier maanden lang zelf

“Het voelt voor mij als thuiskomen”

skiën en plezier maken.” En in die bijzondere periode ontstond een hechte vriendengroep van skileraren en leraressen. Een diverse groep met mensen uit Nederland, België, Engeland, Amerika, Zwitserland en Brazilië. Mensen met verschillende achtergronden, ideeën, meningen en levensstijlen. Maar met één ding gemeen: een enorme passie voor skiën. “En dat verbindt ons”, zegt Tymen. Ieder jaar treft de vriendengroep elkaar opnieuw. “Het land en de groep voelt voor mij inmiddels als thuiskomen.”

GOUDEN WERKGEVER

Na zijn opleiding werkte Tymen in de hotellerie, met name in de omgeving Amsterdam. Door de coronaperiode heeft hij deze branche achter zich gelaten. Hij besloot in Friesland een nieuwe carrière op te bouwen. Hij kende detacheringsbedrijf Kenonz in Gorredijk als een actief en sportief bedrijf en nam er een kijkje. Dat bleek een gouden zet. Tymen werkt nu dik twee jaar bij het bedrijf, momenteel in de functie van teamleider

Fysieke Leefomgeving. Tymen: “Gouke, de eigenaar van Kenonz, deelt mijn passie voor skiën. Hij staat volledig achter mijn keuze en dat is voor mij heel belangrijk.” Elk jaar neemt Tymen een aantal weken onbetaald verlof op. En dan gaat hij ook nog eens ieder jaar met zijn collega’s skiën. “Helemaal fantastisch natuurlijk”, lacht hij.

Tymen Nijboer heeft de mogelijkheid om van zijn grootste passie zijn beroep te maken. “Het is fantastisch en een mooie kans, maar het is ook gewoon een tweede baan”, zegt hij. Het beeld dat hij de hele dag aan het (après-)skiën is, klopt dus niet altijd. “Tuurlijk maak ik plezier en drink ik een biertje. Maar ik heb ook dagen dat ik niet van de beginnerspiste af kom en voornamelijk bezig ben met het oprapen van vallende kinderen”, lacht hij. Toch is Tymen duidelijk: skileraar zijn is en blijft het mooiste wat er is. Zolang hij de mogelijkheid heeft blijft hij het dus ook doen. “Het kost energie, maar het geeft me nog veel meer energie.”

JIPPE WITTEVEEN GAAT VOOR HET AVONTUUR

Op de fiets naar Iran

Jippe Witteveen (26) uit Beetsterzwaag stapte op 25 mei dit jaar op de fiets. Niet voor een tochtje in de omgeving, maar voor een reis over de wereld. Inmiddels is hij bijna zevenduizend kilometer en vijftien landen verder. Jippe doet bericht vanuit Turkije.

“Eerst de gemeente uit, toen al snel de provincie Fryslân achter mij gelaten om daarna de Duitse grens te passeren. Zeven landen en zes open grenzen verder stond ik aan de buitengrens van de Europese Unie. Op mijn verjaardag, begin september, kwam ik aan in Azië. Nu ben ik in Turkije, onderweg naar Iran.

Het idee om naar Iran te fietsen kwam een jaar of drie voor het eerst in me op. Ik herinner me de keer dat ik dit idee voor het eerst uitsprak. Het was bij mijn ouders thuis, onder het genot van aardappelen met jus, een gehaktbal en zachtgekookte broccoli. Dit voornemen op tafel leggen was voor mijzelf vooral een stok achter de deur. Zodra het plan was uitgesproken, wilde ik ook bewijzen dat ik het kon.

MEER UITDAGING

Na de middelbare school ben ik een jaar gaan backpacken. Dat was een hele bijzondere ervaring. Ik wist ook meteen dit ik op een dag weer eens iets groots wilde ondernemen. Het gevoel ontstond dat ik het de volgende keer een avontuur wilde noemen: minder bewandelde paden, meer uitdaging. Ik raakte er ook steeds meer van overtuigd dat ik milieuvriendelijk wilde reizen. De wereld rondvliegen mag dan goed zijn voor je zelfontwikkeling; goed voor de wereld die je ontdekt is het uiteindelijk niet.

Boeken van Kader Abdolah en reportages van Thomas Erdbrink hadden intussen mijn interesse voor Iran gewekt. Dit leek mij een mooie bestemming, omdat je gaandeweg in een totaal andere

“Moeilijke momenten horen erbij’

beschaving belandt. Bovendien is Iran vanuit Nederland over land bereikbaar. Er was nog iets: veel Nederlanders hebben een bepaald beeld over landen die voor ons minder bekend zijn. Een mening die vaak is gebaseerd op de dingen die we in het nieuws horen.

Het Midden-Oosten staat voor veel mensen bijna synoniem aan oorlog, chaos, extremisme en dictators. Bij de kleine landjes op de Balkan hebben mensen misschien minder een idee; we horen er ook niet zo vaak over. Maar wellicht denkt men aan begrippen als oorlogsmisdadigers, Srebrenica en corruptie.

Het probleem is alleen dat het nieuws vaak politiek getint is. Politieke gebeurtenissen in non-democratische of corrupte landen komen hier zelden positief in het nieuws. Over gewone mensen hoor je veel minder. Hoe zij leven, wat hun kijk op de wereld is, en wat hun normen en waarden zijn, dat wilde ik graag ontdekken.

PIEKEN EN DALEN

Tijdens een reis als deze maak je uiteraard van alles mee. Soms slaap ik onder de sterrenhemel op de mooiste plekjes in de natuur. Maar ik heb ook tussen het afval gekampeerd. Onderweg moet ik soms door bergketens fietsen,

maar woestijnachtige gebieden lagen op de route. Soms zijn er mooie fietspaden of rustige wegen, maar soms ontkom je ook niet aan de snelweg.

Op persoonlijk vlak zijn er op zo’n reis veel pieken, maar af en toe ook dalen. Er zijn problemen geweest met de fiets en de telefoon. Ik heb me weleens eenzaam gevoeld, mijn nieuwe telefoon werd gestolen en ik kneusde tijdens een val mijn voet. Maar die moeilijke momenten horen erbij. Ik wist vooraf ook dat deze momenten zouden komen. Van die momenten groei je, je wordt er sterker van.

Daarnaast laten de dalen je ook extra genieten van de mooie momenten.

DE GRENS

Wat ik nooit zal vergeten is de oversteek van Montenegro naar Kosovo. Dat was een avontuur. Ik fietste samen met Niels, een Duitser. We namen niet de hoofdweg, volgens onze navigatie was er een andere route die je kon fietsen. Tussen Montenegro en Kosovo liggen bergen, dus we wisten dat het een aardige klim ging worden. Wat we niet wisten, was dat de gekozen route met de fiets eigenlijk onbegaanbaar was. Een asfaltweggetje werd al snel grind en vervolgens zó steil dat we de fiets moesten duwen. Op een gegeven moment begon het ook nog eens hard te regenen en te onweren. Het betekende een paar uur schuilen onder de tarp van Niels.

Toen het donker begon te worden

“In de basis zijn mensen overal hetzelfde”

“Over gewone mensen hoor je veel minder”

moesten we wel iets ondernemen.

We besloten om een stukje naar beneden te fietsen, naar de plek waar we de laatste huisjes hadden gezien. Uiteindelijk belandden we bij een familie. Ze woonden met meerdere generaties, zo’n twaalf mensen, in een klein zelfgebouwd zomerhuisje. We werden ontvangen met koffie en rakija, een zelfgebrouwen sterke drank, en kregen avondeten. We communiceerden vooral met handen en voeten, aangevuld met Google translate. Het was een Servische familie.

In hun ogen waren we dan ook niet in Montenegro, maar in Servië. Die nacht sliepen we op de veranda.

De volgende dag namen we een andere weg naar Kosovo. Volgens sommige mensen konden we daar niet langs, de weg was in 1999 tijdens de Kosovo-oorlog officieel gesloten. Anderen vertelden echter dat we er wel met de fiets langs konden. Eenmaal op het hoogste punt begon het hard te regenen. Gelukkig stond er een verlaten huisje waar we konden schuilen. De Montenegrijnse grenspolitie passeerde en checkte onze paspoorten. Ze zeiden eerst dat we niet verder konden, maar gebaarden uiteindelijk dat ze zouden doen alsof

ze ons niet hadden gezien. Na een spectaculaire rit bergafwaarts bleek de grens inderdaad met betonblokken afgesloten. Er was geen grenscontrole, technisch gezien passeerden we de grens illegaal.

SAMEN

VERANTWOORDELIJKHEID

NEMEN

Tijdens de bijzondere reis heb ik al een aantal lessen getrokken. De belangrijkste? Dat mensen in de basis overal hetzelfde zijn. Aan de oppervlakte zijn er zeker verschillen, maar uiteindelijk zijn overal dezelfde uitgangspunten belangrijk: vrienden en familie, voldoende inkomen en een onderkomen. Onderweg vallen natuurlijk ook de grote problemen op waar de wereld mee kampt. Er is enorme ongelijkheid in materiële welvaart en in kansen. En de negatieve effecten van de klimaatverandering zijn steeds meer voelbaar. Ook zie je dat de democratie op steeds meer plekken onder druk komt te staan. Wat mij betreft is de conclusie duidelijk: we moeten samen de verantwoordelijkheid nemen. Niet met z’n allen wegkijken, maar de armen uit de mouwen steken. Dan kunnen de toekomst beter maken.”

COLUMN

Speciale

spullen erven: het belang van een goed executeur

Bijzondere erfstukken, zoals sieraden, meubels of zelfs een auto, hebben vaak een emotionele waarde. Deze spullen kun je speciﬁek aan iemand nalaten via een legaat of een codicil. Daarbij is ook de keuze voor een executeur belangrijk. Want wie zorgt ervoor dat het legaat daadwerkelijk bij de juiste persoon terechtkomt?

Een legaat is een speciale bepaling in een testament waarin de overledene een speciﬁek erfstuk aan een bepaalde persoon toewijst. De ontvanger, de ‘legataris’, krijgt dit erfstuk echter pas nadat eventuele schulden van de nalatenschap zijn a etaald. Erfgenamen en de executeur zijn wettelijk verplicht om het legaat aan de legataris over te dragen, maar dat levert in de praktijk soms problemen op.

Het is aan de executeur om de erfenis zorgvuldig af te handelen, inclusief het afgeven van de legaten. Daarbij kan het helpen een ona ankelijke derde als executeur te benoemen, iemand dus die geen ﬁnancieel belang heeft bij het erfdeel. Daardoor is de kans groter dat hij of zij netjes contact opneemt met de legataris en zorgt dat het legaat wordt afgegeven.

Wanneer een erfgenaam ook de rol van executeur heeft, kan er een spanningsveld ontstaan. Het overdragen van een legaat verkleint het erfdeel van de erfgenaam. Dit kan leiden tot de verleiding om het legaat te ‘vergeten’ of de legataris niet in te lichten. Een ona ankelijke executeur voorkomt deze mogelijke belangenverstrengeling en biedt de legataris meer zekerheid op verkrijgen van het erfstuk.

Bij het opstellen van een testament is het daarom verstandig ook na te denken over wie de zorg draagt voor de a andeling. Een ona ankelijke executeur kan veel rust en duidelijkheid bieden, je weet zeker dat jouw wensen nauwkeurig worden nageleefd.

Mr. Hendrik Helmer

Mr. Hendrik Helmer

Zorg goed voor je ogen!

De hele maand december 20% korting op een complete (multifocale) bril!

Ook geldig in combinatie met je brilvergoeding.

Je ogen zijn misschien wel je meest kostbare zintuigen. Dagelijks gebruik je ze intensief, dus het is belangrijk om eventuele oogproblemen vroeg te ontdekken. Heb je last van vermoeide of droge ogen? Laat ze dan onderzoeken bij Pearle Gorredijk, waar gediplomeerde opticiens voor je klaarstaan.

Zorg voor de ogen van je kind

Bijziendheid (myopie) komt vaak voor bij kinderen, vooral tussen de 6 en 17 jaar.

Sterke bijziendheid vergroot op latere leeftijd het risico op ernstige oogproblemen, zoals slechtziendheid of zelfs blindheid. Daarom is het belangrijk om regelmatig de ogen van je kind te laten controleren. Bij Pearle Gorredijk helpen we met de juiste bril of contactlenzen, zodat jouw kind weer scherp kan zien. Daarnaast bieden we myopie management aan om de progressie van bijziendheid te vertragen. Hoe eerder je hiermee begint, hoe beter de resultaten.

Plan een oogonderzoek

Ons advies is om elke 2 jaar een oogcontrole te laten doen. Maak nu een afspraak voor een uitgebreid oogonderzoek bij Pearle Gorredijk en ontdek wat wij voor jouw ooggezondheid kunnen doen.

Pearle

Opticiens Gorredijk

Hoofdstraat 21

Tel. (0513) 72 61 32

Scan de QR-code, en maak direct een afspraak

De Skâns Gorredijk

AIMABELE SCHOFTEN

GRAND CRU

De Aimabele Schoften zijn liefhebbers van het leven en daar hoort regelmatig een goed glas wijn bij. Dat zij over dit goddelijke vocht een muzikaal cabaret hebben gemaakt, is dus niet zo verwonderlijk. Izak, Ferdinand en Marcel bekijken de wijn van meerdere kanten. Een ode wordt zomaar afgewisseld met een afkraker. Er komt een oom voorbij die op feestjes interessant doet over wijn. Wat moet je zeggen als je een glas aangeboden krijgt? Wanneer sla je de plank mis? Er blijken ook een aantal lijntjes te lopen tussen wijn en vrouwen. Opmerkelijk. Wat weten we eigenlijk over wijn? En wat valt er nog te leren?

Frankrijk komt voorbij, het vinologisch basisland. Er valt een fles te winnen. Het publiek wordt uitgedaagd om zelf druiven te gaan stampen. Er zijn verhalen. Er is muziek. En goeie teksten. Geschreven met een mooie fles binnen handbereik.

‘Ik drink nooit meer dan genoeg voor me is’ is het motto van de Schoften. Het kan niet op.

VRIJDAG 20 DECEMBER 2024

AANVANG 20:15 UUR

Entree: € 27,50 incl. proeverij van 6 wijnen voor, tijdens en na de voorstelling

MANNEN VAN NAAM

Een Ierse middag met…

Hoe zou het toch komen dat zo’n klein land als Ierland over de hele wereld bekend staat om zijn muziek, van weemoedige ballades en razendsnelle reels en jigs tot moderne hedendaagse popmuziek?

En hoe komt het dat de Mannen van Naam zich hun hele muzikale carrière hebben laten inspireren door Ierse en Schotse muziek? Die invloeden waren al goed te horen in hits als Laat Maar Waaien en Hela Hola (Tuthola) uit hun vroeger jaren bij Pater Moeskroen.

In dit theaterprogramma gaan de Mannen op zoek naar hun Keltische roots. Ze reizen naar Ierland en komen terug met mooie, spannende en hilarische verhalen waaruit veel duidelijk zal worden. Het resultaat is een compleet Iers programma met tal van klassiekers, onder andere The Dubliners en The Pogues. Muziek die je meeneemt over de groene heuvels tot diep in de Ierse pubs. En uiteraard wordt elk nummer in het typische Mannen van Naam-jasje gestoken. De tekst is op het scherm achter de heren te lezen, dus er kan volop meegezongen worden!

Zanger/gitarist Ton Smulders zorgt met zijn humoristische verhalen voor de optimale sfeer. De andere mannen, Ad Grooten en Wilbert van Duinhoven, brengen een scheepslading aan instrumenten mee, waaronder Ierse whistles, banjo, accordeon en doedelzak. En alsof het niet genoeg is, komt speciaal voor deze gelegenheid de virtuoze fiddleplayer Siard de Jong mee. Slainte! Het wordt zoals de Pogues het al zongen: Fiësta!

HARRY DE JONG

De Duivel

Ligt Altijd op de Loer

De muziektheatervoorstelling De Duivel Ligt Altijd op De Loer is gebaseerd op het gelijknamige boek van muziekjournalist Harry de Jong uit Heerenveen, waarin hij op vaak humoristische wijze vertelt over zijn ontmoetingen met de groten der aarde, van Mick Jagger, Leonard Cohen, Johnny Cash en Neil Young tot Metallica, Black Sabbath, ZZ Top, de Spice Girls en de BeeGees.

Overigens zal na de voorstelling het feest nog niet voorbij zijn, want in de foyer zullen de heren het publiek trakteren op een heuse Irish Pubquiz. Ton Smulders zal op zijn bekende humoristische wijze de quiz presenteren, terwijl de andere drie bandleden er vrolijke Ierse muziek bij maken.

En uiteraard is er een leuke prijs te verdienen. Een gezellig slot van een fantastische avond!

ZONDAG 15 DECEMBER 2024

AANVANG 15:00 UUR

Entree: € 19,75 incl. consumptie ’t Nut-leden: € 17,25 incl. consumptie

De in Oudeschoot geboren en getogen Harry de Jong maakte de afgelopen 45 jaar een fascinerende reis door de internationale muziekwereld. In deze theatervoorstelling wordt het publiek dan ook getrakteerd op een avondje onversneden pophistorie en unieke verhalen uit de eerste hand over muzieklegendes.

De Jong wordt op het podium bijgestaan door radiopresentator Willem de Vries, alias Willem Waldpyk, bekend van zijn programma Noardewyn voor Omrop Fryslân. Voor de muzikale omlijsting zorgen zanger/ gitarist Ivo Poelsma en contrabassist Elvira van Poelgeest.

ZATERDAG 11 JANUARI 2025

AANVANG 20:15 UUR

Entree: € 15,00 incl. consumptie

COLUMN

Sierd Moll

De labelsprong!?

Het is aantoonbaar dat een woning met een goed energielabel meer geld oplevert dan een vergelijkbare woning met een slecht label. Als eigenaar ga je dus ﬂink aan de slag en je isoleert je helemaal suf. Nu is het nog wel even de vraag of je dit ook 'gedocumenteerd' hebt. Met andere woorden, kun je het isoleren ook aantonen? Dat kan met behulp van foto's van het isolatiemateriaal, eventueel gecombineerd met een kopie van de rekening. Als je dat goed voor elkaar hebt, dan kun je de labelsprong ook maken. Dat betekent een gunstiger energielabel en dus een grotere kans dat je je investering en inspanning ook terugziet in de waarde van je woning.

Dat klinkt aantrekkelijk, maar in de praktijk levert dit best wel wat problemen op. Bijvoorbeeld omdat de isolatiewerkzaamheden door een vorige eigenaar zijn uitgevoerd en je geen bewijsmateriaal hebt. Dan zul je wellicht iets weg moeten breken om aan te tonen dat er isolatiemateriaal aanwezig is. Verder is de wijze van keuren in 2021 gewijzigd. Voor die tijd was het krijgen van een energielabel eenvoudig en spotgoedkoop, zonder keuring ter plaatse.

Inmiddels loopt de geldigheid van de eerste labels (10 jaar) al weer af. Dan volgt een nieuwe hele uitgebreide keuring en kan het label ook lager uitvallen: de labelsprong de verkeerde kant op. Hopelijk volgt daar vanuit de overheid nog een uitlegcampagne over. Ik voorzie anders nog veel discussie tussen vorige en huidige eigenaren.

GrootSa! Uitagenda

December 2024 / januari 2025

T/M 15 DECEMBER

NOORDELIJK KUNST

KADER MET ‘KUNST!’

WIJNJEWOUDE GALERIE EFTEROM

EXPOSITIE

Afwisselend werk van zes leden van het Noordelijk Kunst Kader. www.galerie-efterom.nl

T/M 15 DECEMBER

ART SUPER 2024

WITTE KERK HEMRIK

EXPOSITIE

Verkoopexpositie met klein werk tegen betaalbare prijzen van 41 kunstenaars. www.wittekerkhemrik.nl

T/M 22 FEBRUARI

‘ODE AAN MIJN

MOEDER’

HAWAR OLDEBERKOOP

EXPOSITIE

Prachtig handwerk uit de periode van voor 1950. www.hawar.nl

VR 13 DECEMBER | 20:00

ADRI DE BOER & SANDER METZ

GORREDIJK | DE SKÂNS

MUZIEKTHEATER

Bekende kerstliedjes en luisterliedjes gespeeld met de gitaar of piano. www.skans.nl

VR 13 DECEMBER | 19:30 KERSTBINGO

JUBBEGA | DE KOMPENIJE

ACTIEF

Organisatie: De Rollende Balletjes.

ZA 14 DECEMBER | 16:00

GAUGUIN ENSEMBLE

BEETSTERZWAAG | DORPSKERK

CONCERT / KAMERMUZIEK

Winterconcert Gauguin Ensemble: Yfynke Hoogeveen (klarinet), Karlien Bartels (cello) en Nata Tsvereli (piano). www.cultbee.nl

ZA 14 DECEMBER | 20:00

BLACK PENCIL

OLDEBERKOOP | BONIFATIUSKERK CONCERT

Nieuwe ervaring in klassieke muziek met bijzondere bezetting: accordeon, panfluit, percussie, altviool en blokfluit. www.muziekopstapel.nl

ZA 14 DECEMBER | 19:30

KERST PLAY-IN FRIES

SYMFONIE ORKEST

BEETSTERZWAAG | BUORSKIP

CONCERT

MAKELAARDIJ SIERD MOLL

Badweg 30 8401 BL Gorredijk info@sierdmoll.nl www.sierdmoll.nl

Fries Symfonie Orkest en gasten brengen een overdag ingestudeerd kerstprogramma. www.fso.nl

ZO 15 DECEMBER | 15:00

OUTTAKES

OLDEBERKOOP | MFA MEJANDER

CONCERT

Een van de beste sixties rock cover bands. www.mfaoldeberkoop.nl

ZO 15 DECEMBER | 15:00

MANNEN VAN NAAM

GORREDIJK | DE SKÂNS

MUZIEKTHEATER

Op zoek naar de Keltische roots, met muziek en spannende verhalen. www.skans.nl

ZO 15 DECEMBER | 15:30 FEMMES VOCALES

LIPPENHUIZEN | PITERKERK

CONCERT

Vrouwenkoor Femmes Vocales met kerstconcert in samenwerking met harpiste Marije Vijselaar.

ZO 15 DECEMBER | 15:00 VOCAAL ENSEMBLE LEEUWAREN ‘WELCOME YULE!’

BEETSTERZWAAG | DORPSKERK

CONCERT

Bekende en minder bekende kerstliederen; samenzang met orgelbegeleiding.

www.vocaalensemble-leeuwarden.nl

VR 20 DECEMBER | 20:15 DE DUIVEL LIGT

ALTIJD OP DE LOER

GORREDIJK | DE SKÂNS

MUZIEKTHEATER

Theatercollege van muziekjournalist Harry de Jong uit Heerenveen over zijn ontmoetingen met bekende popsterren. Met radiopresentator Willem de Vries als interviewer.

www.skans.nl

ZO 22 DECEMBER | 16:00

KERSTZANGUURTJE

GORREDIJK | ONTMOETINGSKERK

CONCERT

Interkerkelijk koor Gorredijk en muziekvereniging De Vlecke met samenzang van bekende kerstliederen.

ZO 22 DECEMBER | VANAF 10:00 KERSTMARKT

GORREDIJK CENTRUM

MARKT

Het centrum van Gorredijk in kerstsfeer met veel kramen en muziek. www.visitgorredijk.nl

DI 24 T/M MA 30 DECEMBER PIRATEN MARATHON

JUBBEGA

RADIO-UITZENDING

Radiomarathon van radiopiraten van Kerstteam Jubbega via FM 107.2 Mhz. Opbrengst gaat naar jeugdactiviteiten in het dorp.

www.piratenteamjubbega.nl

DO 26 DECEMBER | VANAF 9:00 KERSTWANDELING

BAKKEVEEN

ACTIEF

Jaarlijkse wandeling op Tweede Kerstdag. Afstanden: 5, 7, 10 en 15 kilometer. Start en Finish bij Dúndelle. www.bakkeveen.nl

DO 26 DECEMBER | 14:30 A CELTIC & COLOURFUL CHRISTMAS

LIPPENHUIZEN | PITERKERK CONCERT

Nederland-Oostenrijks trio Merain met traditionele kerstliederen in originele en levendige arrangementen. www.meraintrio.com

ZA 28 DECEMBER | VANAF 8:30 SINT

THOMASKUIERTOCHT

NIEUWEHORNE | DE KIEKENHOF ACTIEF

Wandelen over 7.5, 10 , 15 of 25 kilometer richting Katlijk en Mildam. Met activiteiten en stempelposten onderweg.

VR 3 JANUARI | 9:00 OPSTERLAND CUP ZAALVOETBAL

URETERP | DE WIER ACTIEF

Zaalvoetbaltoernooi voor jeugdteams uit de gemeente Opsterland.

ZA 11 JANUARI | 20:00 BRASS MEETS STAND-UP COMEDY

URETERP | DE WIER

THEATERCONCERT

Brassband De Lofklank in samenwerking met stand-up comedy van Jacob Hiemstra, Rens Bosma, Jonathan Bergmann en Steven Stol.

AANLEVEREN AGENDA-ITEMS

GrootSa! publiceert maandelijks een zo uitgebreid mogelijke agenda met activiteiten in de regio. Aanmeldingen van activiteiten voor het januari-nummer moeten vóór 27 december bij de redactie binnen zijn via redactie@grootsa.nl

Of voer de agenda-items rechtstreeks in op de website grootsa.nl

GrootSa! Uitagenda uitgelicht

MUZIEK

ZATERDAG 14 DECEMBER | 16.00 UUR

WINTERCONCERT GAUGUIN ENSEMBLE

Beetsterzwaag

Het Gauguin Ensemble geeft een winterconcert in de Sint Martenskerk in Beetsterzwaag. Het trio bestaat uit Yfynke Hoogeveen (klarinet), Karlien Bartels (cello) en Nata Tsvereli (piano). Op het programma staan werken van onder anderen Beethoven (trio Gassenhauer op.11), Bruch (twee delen uit Acht Stücke) en Zemlinsky (trio op. 3). De muzikale symbiose en persoonlijke zeggingskracht van deze drie musici maakt het trio tot een graag gezien ensemble op de Nederlandse podia. Het Gauguin Ensemble, opgericht in 1997, heeft de traditie om verrassende programma’s te brengen waarin het geijkte repertoire kamermuziek wordt gecombineerd met nieuwe, in hun opdracht geschreven, composities. Hiermee draagt het ensemble bij aan de uitbreiding van het repertoire voor deze triobezetting.

Entree: 15 euro; t/m 18 jaar gratis). www.cultbee.nl.

MUZIEK

ZATERDAG 14 DECEMBER | 16.00 UUR

BLACK PENCIL

Oldeberkoop

MUZIEK

ZONDAG 15 DECEMBER | 15.00 UUR

SIXTIES ROCK MET THE OUTTAKES

Oldeberkoop

MUZIEK

ZONDAG 22 DECEMBER 16.00 UUR

The Outtakes is hebben de reputatie een van een van de beste sixties rock coverbands van Nederland te zijn. The Outtakes zijn niet de zoveelste coverband; de mannen hebben ieder voor zich al een lange muzikale geschiedenis achter zich in bands als I Spy, dJinn, Ellen ten Damme, VanderLinde, the Rockaways en Hail Gewoon. Tijdens het concert in MFA Mejander in Oldeberkoop is het genieten van nummers van bands zoals The Free, Small Faces, Kinks, Zombies, Beatles, Rolling Stones en Doors, the Moody Blues en Nederpop. Entree: 13 euro. www.mfaoldeberkoop.nl.

MUZIEK

ZONDAG 15 DECEMBER | 15.30 UUR

FEMMES VOCALES

Lippenhuizen

Het veelzijdige vrouwenkoor Femmes Vocales brengt iedereen in kerstsfeer in de sfeervolle Piterkerk in Lippenhuizen. Het koor wordt begeleid door harpiste Marije Vijselaar. Op het repertoire staat onder andere ‘A Ceremony of Carols’ van Benjamin Britten, speciaal gecomponeerd voor vrouwenkoor en harp. In deze bijzondere combinatie van koor en harp ook werken van John Rutter en Joseph Rheinberger. Marije Vijselaar geeft ook een prachtige solob op harp.

Gorredijk

Het Interkerkelijk koor Gorredijk, onder leiding van Caroline van der Laan, en muziekvereniging De Vlecke onder leiding van Dineke Griek geven in de Ontmoetingskerk van Gorredijk hun jaarlijkse traditionele kerst zanguurtje. Dit keer niet op avond, maar op zondagmiddag. Koor en orkest treden op en vanzelfsprekend is er ook weer tijd voor samenzang.

De vijf musici van het ensemble Black Pencil treden op in de Bonifatiuskerk van Oldeberkoop. Dit ensemble noemt zich een ‘game changer band’, met meer dan duizend jaar muziek als speelveld. Met hun bezetting van accordeon, panfluit, percussie, altviool en blokfluit zorgen de musici voor een heel nieuwe ervaring van klassieke muziek. In Oldeberkoop klinken bijzondere uitvoeringen van werken van bekende componisten als Bach, Vivaldi en Telemann. Ook spelen de musici een aantal vrolijke 17e eeuwse dansen, die geklonken hebben in het oude Transsylvanië (nu Hongarije/ Roemenië). Entree: 25 euro; (10 euro tot 21 jaar). www.muziekopstapel.nl.

MUZIEK

ZATERDAG 11 JANUARI | 20.00 UUR

Entree: 15 euro; jeugd tot 18 jaar 7,50 euro. Kaarten reserveren via: femmesvocales. reservering@gmail. com.

GOEDE DOEL

DINSDAG 24 T/M MAANDAG 30 DECEMBER

Ureterp

Houdt u van (brass)muziek en van stand-up comedy?

Dan bent u 11 januari van harte welkom bij ‘Brass meets stand-up comedy’ in De Wier in Ureterp.

‘Brass meets stand-up comedy’ is het beste van twee werelden: kwalitatief hoogstaande muziek en een gezellige avond uit waar lachen een garantie is. Stand-up comedian Jacob Hiemstra en Brassband De Lofklank uit Ureterp slaan de handen ineen om in De Wier een bijzondere avond te organiseren. Naast Hiemstra zijn er ook stand-up optredens van onder anderen Rens Bosma, Jonathan Bergmann en Steven Stol. Entree: 15 euro.

PIRATEN MARATHON RADIO-UITZENDING

Jubbega

Het enthousiaste Kerstteam uit Jubbega organiseert dit jaar voor de derde keer een Piraten Marathon Radio-uitzending. Van dinsdag 24 december tot en met maandag 30 december verzorgen de piraten op FM 107.2 MHz een week vol muziek, plezier en bijzondere acties. Met klassiekers, verrassingen en verzoeknummers. Doel van deze marathonuitzending is geld inzamelen voor activiteiten voor kinderen (2 tot 16 jaar) in Jubbega en Hoornsterzwaag. Met klassiekers zoals fiets ‘m erin, sprietlopen en zeepvoetbal, maar ook eigentijdse activiteiten zoals muziekworkshops en hindernisbanen. www.piratenteamjubbega.nl

Puzzelpagina nr. 12

Puzzel en win! In elke editie van deze uitgave staat een puzzel waarmee je leuke prijsjes kunt winnen. Stuur je oplossing via de e-mail of met traditionele post. Je kunt dit sturen naar: puzzel@grootmedia.nl o.v.v. puzzeloplossing GROOTSA! NR 12-2024 – tot uiterlijk 2 januari 2025 Wij wensen je veel puzzelplezier!

ALGEBRA

AUERHOEN

AVEGAAR

BESTELEN

BEZINKSEL

BONSAI

CENTRA

DOLEN

EERWAARDE

FLAGSTONES

GEISHA

HEREN KASJE

KEUKENS KNEUS

KOPERDRUK

LOOPBRUG LOSJES

Winnaar puzzel grootSA! 11-2024

NAJAGEN NAMEN PARKA RUMBA SMERIG SPIERBAL TERRACOTTA TIKKERTJE VURIG

Wiekie Klapdoor uit De Knipe heeft de waardebon t.w.v. € 25,00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Primera in Gorredijk. OPLOSSING VORIGE EDITIE: Zweedse puzzel: WOORDENSCHAT // Cijferpuzzel: HUZARENSALADE

COLOFON

GrootSa! is een maandelijkse uitgave van GrootMedia en wordt huis-aan-huis verspreid in gemeente Opsterland en omliggende dorpen en steden.

Oplage: 20.000 exemplaren.

UITGEVER

GrootMedia BV Zwarteweg 4 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005

E-mail info@grootmedia.nl www.grootmedia.nl

REDACTIETIPS? redactie@grootsa.nl

REDACTIECOÖRDINATOR

Marianne Bouwman

EINDREDACTIE

Henk de Vries

REDACTIE

Gurbe van der Woude, Remco Hofman, Arend Waninge, Annemarie Overbeek, Nynke de Vos

VORMGEVING

Rinske Elsinga

Bente Vallinga

VERKOOP

Ate Eijer, Harmen Zwerver, Geart Jorritsma, Ying Mellema, Marianne Bouwman

FOTOGRAFIE

ThomasVaer Fotografie en Martijn van der Vaart

DRUK

Mediahuis Noord, Leeuwarden

VERSPREIDING

FRL Verspreidingen, Leeuwarden

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

Geldig t/m 14 december Geldig