GrootSneek 3-2021 by GrootMedia

MAANDBLAD

03-2021

GROOTSNEEK.NL

9e JAARGANG • NR. 90

IN DEZE UITGAVE

Leve de Lente!

LIFESTYLE TRENDS voorjaar 2021

JANNIE EN RICARDO VAN DE WIEL

“Wij willen weer reizen, maar zolang het niet kan knokken we door!”

FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

SNEKER KERMISEXPLOITANTEN

NUMMER 03 • 2021

FINZIE SNEEK BREIDT UIT IN SNEEK EN IN BOLSWARD

Verkiezingsstrijd In de afgelopen verkiezingsperiode hebben politici ruim geen misbruik gemaakt van de media. Ze konden ook niet anders. Ze mochten niet op het Schaapmarktplein staan, in felgekleurde jassen en jurkjes, om uw hand te schudden. U was er niet, u zat thuis en keek met rollende ogen en oren naar het gejeuzel van al die kandidaten. En van de analisten die ervoor en erna hetzelfde zeiden en ook nog moesten aangeven wie ‘gewonnen’ had. Politici hadden geen andere keus. Journalisten wel. Maar journalisten zijn blijkbaar domme mensen. Een politieke partij belt hen op. Dan krijgen ze een orgasme, want ze mogen een lijsttrekker interviewen. Oooo. Ja, vier jaar geen kans gehad, en nu mag het ineens. Watte?, ze komen allemaal.

SNEEK / BOLSWARD - In 2018 richtte Jitske Dijkstra Finzie Sneek op. Sinds die tijd weten steeds meer klanten de weg naar Finzie Sneek te vinden. Daarom is het nu hoog tijd voor uitbreiding, aldus Jitske.

Journalist is geen beschermd beroep, zoals notaris of advocaat. Iedereen mag zich journalist noemen. Jaren aaneen heeft de journalistensekte zichzelf in stand kunnen houden, maar zo’n tien jaar terug is het hek opengezet. Nu staan ze daar allemaal te blaffen, terwijl ze echt niet weten waar het bot begraven is. Ze weten van niks. Ze willen alleen heel beroemd worden door echt beroemde mensen te interviewen.

Sinds 1 maart is Jeltsje Posthuma daarom als financieel coach aangesloten bij Finzie Sneek. Samen bundelen Jitske en Jeltsje hun krachten om Finzie Sneek verder uit te bouwen. Ze bevinden zich op bekend terrein. Jitske en Jeltsje waren namelijk jarenlang collega’s bij onder andere de Rabobank en werkten samen als zelfstandig financieel adviseur. Beiden staan ze voor een betrokken en persoonlijke benadering. Uiteraard met Friese nuchterheid.

Ik moet eerlijk zeggen dat ik me vroeger als onafhankelijk journalist wel heel verantwoordelijk voelde. Dat werd later al wat anders toen ik het combineerde met columns. Dat is eigenlijk niet goed, want je eigen mening is niet onafhankelijk. Geërgerd heb ik me aan de opvolgers die alleen die ene tegenstem beschrijven. En daar niet eens de algemene mening tegenover zetten. Zo schets je een verkeerd beeld. En heeft de lezer of kijker geen idee waar hij of zij op moet stemmen.

Hun werkgebied zal zich per 1 mei ook uit gaan breiden, met een kantoor in Bolsward. Dus komt die éne woning voorbij of is het tijd voor een verbouwing? Of wil je je bestaande hypotheek aanpassen? Jitske of Jeltsje geven je graag advies, op kantoor óf online via een videogesprek. Het eerste gesprek is altijd gratis.

EERSTE KIEVIETSEI ONDER DE JEUGD GEVONDEN DOOR TEATSKE FEENSTRA

Dat was dus in de afgelopen weken precies zo. Elk woord wat Baudet die periode heeft gesproken, werd door de media opgeschreven of opgenomen. Ze liepen als kwijlende honden achter Baudet aan. Slechte journalistiek. Ik kan het nu lekker onafhankelijk zeggen. De verkiezingen zijn immers voorbij. GrootSneek niet. Dat komt elke maand door uw brievenbus. U mag ons best houden aan een zo groot mogelijke onafhankelijkheid in deze krant. We doen ons best.

TOP en TWEL - Ook bij de jongeren is het eerste kievietsei van deze ‘maaitiid’ gevonden, zo laat de Vogelwacht Top en Twel (Fûgelwacht Toppenhuzen-Twellegea) weten.

Veel leesplezier!

Teatske Feenstra (Eastwei) is de gelukkige vindster! In een stukje maisland vond zij vrijdagmiddag 19 maart om 15:00 uur een ‘twake’. Een dubbelvondst, want er lagen twee eieren in het nest!

Eelke Lok redactie GrootSneek

FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

Teatske is maar wat blij met deze vondst, dat blijkt wel uit de foto. Gefeliciteerd, Teatske!

Hét maandblad met verhalen uit jouw regio! EERSTVOLGENDE UITGAVE: DONDERDAG 22 APRIL 2021 KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP: WWW.GROOTSNEEK.NL VOLG ONS OOK OP SOCIAL MEDIA

Bron: Top en Twel online Fûgelwacht Toppenhuzen-Twellegea

VOLLEYBALSCHEIDSRECHTER JAN RINKSEMA NAM AFSCHEID SNEEK - Gerenommeerd voormalig nationaal en internationaal volleybalscheidsrechter en nu jurylid Jan Rinksema uit Hardegarijp nam 20 maart jongstleden afscheid van de eredivisie. Rinksema koos als locatie van zijn afscheid de Sneker Sporthal uit en werd door de volleybalsters met bloemen uitgezwaaid. Foto: Kees Poiesz

sneek

GROOTSNEEK.NL

Prachtige plaatjes van, voor en door de regio delen wij graag in ons maandblad! Heb jij een mooi kiekje geschoten in de regio Sneek? Deel ‘m met ons via info@yingmedia.nl. Wie weet zie je jouw foto terug in ons blad!

18:14

Klik! Sneekermeer op maandag 8 maart 2021 om 18.14 uur Naam fotograaf: Marjolein Wagemaker Insta: marjolein_nl

FRIESE STEDEN

ZETTEN ELF FONTEINEN AAN OP KLETTERDEI FRIESLAND - Afgelopen zaterdag was het ‘Kletterdei’. Alle elf fonteinen van de 11Fountains in de Friese steden zijn na een korte winterstop weer actief. Vanwege het coronavirus is Kletterdei deze keer geen evenement. Online werd met een ode van de dichter van Fryslân, Nyk de Vries, het seizoen geopend voor de fonteinen. Om 9.00 uur ging een video live op friesland.nl waarin de kunstwerken voor een breed publiek te bewonderen zijn. De fonteinen zijn sinds Culturele Hoofdstad 2018 blikvangers geworden. Marke-

tingorganisatie Merk Fryslân gaat nieuwe plannen uitvoeren om nog meer toeristen naar de fonteinen te trekken. Met een webapplicatie vol tips voor de omgeving en en meertalige informatie op borden moet de internationale toerist met de verhalen en de elf nieuwe wandelroutes in contact komen. (Bron: Omrop Fryslan)

KAMPIOENSCHAP VER WEG VOOR VC SNEEK SNEEK - VC Sneek heeft afgelopen zaterdag met 3-2 verloren van Sliedrecht Sport. De volleybalsters speelden in eigen huis sterk tegen de nummer twee van de kampioenspoule, maar een overwinning zat er niet in. De Snekers kunnen de kampioenswedstrijd nog halen, maar moeten nu alles winnen én zijn afhankelijk van de resultaten van Sliedrecht.

DORP UITGELICHT...

SCHARNEGOUTUM

REÜNIE JULIANASCHOOL SNEEK VERPLAATST NAAR 2025 SNEEK - De reünie ter ere van het honderdjarig bestaan van de Julianaschool in Sneek is uitgesteld naar 2025. De exacte datum wordt later bekendgemaakt. De Julianaschool bestond in 2020 honderd jaar. De geplande reünie die in april 2020 in Theater Sneek zou worden gehouden, werd vanwege de coronamaatregelen eerst uitgesteld naar augustus 2020 en daarna naar 24 april 2021.

Voor de serie ‘Dorp uitgelicht’ nemen we elke maand een kijkje in een dorp in de buurt van Sneek. Afgelopen week zijn we in Scharnegoutum geweest en hebben we een interview gehad met Geert Bos. Naar aanleiding hiervan hebben we een leuk filmpje gemaakt om de mooie kanten die Scharnegoutum heeft te laten zien. Bekijk ons filmpje via de QRcode.

“Helaas is ook déze datum niet haalbaar”, zegt Klaas Jan Visser, directeur van de Julianaschool. “Omdat we gedeeltelijk te maken hebben met een kwetsbare groep en in dat opzicht geen risico’s willen nemen, hebben we ervoor gekozen het evenement te verplaatsen naar

2025 als de school zijn 105-jarig bestaan viert. Erg spijtig, maar zo scheppen we duidelijkheid.” Alle deelnemers zijn inmiddels op de hoogte gebracht van de annule-

ring van de reünie. In 2024 worden zij opnieuw benaderd met de vraag of zij zich weer willen aanmelden. Geïnteresseerden die zich nu niet hadden aangemeld kunnen dit dan alsnog doen.

Haré Snekers!

Bestel ze hier!

•

sneek

GROOTSNEEK.NL

SNEKER KERMISEXPLOITANTEN JANNIE EN RICARDO VAN DE WIEL

“WIJ WILLEN WEER REIZEN, MAAR ZOLANG HET NIET KAN KNOKKEN WE DOOR!”

Wéér niet!

Met geen woord werd er tijdens de laatste coronapersconferentie (van 8 maart) door premier Mark Rutte en minister Hugo de Jonge gesproken over hoe het komt met de kermissen. “Weer niet, we worden er verdrietig en moedeloos van”, verzuchten Jannie van de Wiel-Booi (30) en haar man Ricardo van de Wiel (29). Samen met hun twee zoontjes Ricardo en Christiano reizen ze normaal gesproken het hele land door met hun kermisattracties. Met datzelfde ‘normaal gesproken’ staat hun routekalender al ruim voor het nieuwe seizoen volgeboekt. Nu staat er nog geen enkele kermisafspraak in de agenda van het echtpaar. >>

TEKST HENK VAN DER VEER FOTO'S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL

NUMMER 03 • 2021

JANNIE EN RICARDO VAN DE WIEL

“IK WAS NOG MAAR VIJFTIEN JAAR TOEN MIJN VADER EEN ATTRACTIE VOOR MIJ KOCHT, DE BREAKDANCE. DIE HEB IK NOG STEEDS.”

Jannie komt van oorsprong uit Sneek. “Ik ben opgegroeid op het woonwagenkamp in Sneek en ging naar de Sperkhemschool.” En Ricardo z’n wiegje stond in Tilburg. Na een lange dag hard werken in Amsterdam schuift Ricardo voor dit interview op anderhalve meter aan en schenkt Jannie mij een glas frisdrinken in. De warme hap staat te pruttelen op het fornuis en de beide jongens van het echtpaar spelen even op de slaapkamer, zodat we dit interview in alle rust kunnen afnemen.

1500 KERMISGEZINNEN Jannie en Ricardo weten elke winter te overleven, net als de ongeveer 1500 andere kermisgezinnen in Nederland, maar nu door de coronacrisis zijn al hun reserves op. Gelukkig mag Jannie met de oliebollenkraam op het Boschplein in Sneek staan. “Daar ben ik de gemeente enorm dankbaar voor!”, zegt ze. En Ricardo staat elke morgen voor dag en dauw op om voor het eerst in z’n leven bij een baas te werken. In Amsterdam. “Ze krijgen ons er niet onder en mijn hand ophouden doe ik niet!”, zegt Ricardo stellig. Ricardo vertelt kort en krachtig wie hij is en wat hij doet, als we hem uitnodigen zijn levensverhaal te doen. “Ik ben Ricardo van de Wiel. Kermisexploitant!” Dan valt er een stilte. Het is alleszeggend. Korter er kernachtiger kan het niet. Op een ‘ga eens door’, begint hij te vertellen.... “Mijn vader en moeder zijn kermisexploitant, mijn opa en oma ook. Met die laatsten is het kermisleven allemaal begonnen. Opa had een goedlopend café en hij zat in het vastgoed. Op een dag kwam hij thuis met de mededeling dat hij een poffertjeskraam gekocht had. ‘Een wàt?’, vroeg mijn oma. ‘Een poffertjeskraam!

Wij gaan een poffertjeskraam beginnen’. En zo zijn ze de kermis op gegaan en hebben er nog een snoepkraam bijgekocht. Mijn moeder ging uiteraard mee. Je kunt dus zeggen dat ik het kermisvirus met de paplepel ingegoten heb gekregen. Ook verschillende andere familieleden zijn kermisexploitant.”

En Jannie, hoe kwam jij in de kermiswereld terecht? “Ja, via Ricardo natuurlijk”, begint Jannie. “In 2010 kwam ik hem tegen op de kermis in Steenwijk. Het was overigens wel heel toevallig. Jij weet dat nog beter dan ik, Ricardo. Hoe zat dat ook alweer precies?” Ricardo vertelt met een brede glimlach verder. “Inderdaad, het was heel toevallig. Wij werden een week voordat de kermis in Steenwijk openging gebeld of wij óók met onze attractie wilden komen. Wij hadden nog een attractie stilliggen, maar mijn vader had er geen trek in. Ik lag stil met mijn personeel en heb die kermis toen opgepakt. Goed, ik loop tijdens die Steenwijker kermis mijn rondje en ga op een bepaald moment in de kassa van een collega zitten. Toen kwam Jannie er aan lopen, ze kende die collega van mij. Die jongens noemden haar Sieneke, want Jannie leek daar toen wel wat op. Ik speelde daar op in en noemde haar ook Sieneke, waarop Jannie zei: ‘Toe maar, Thomas Berge’. Haar vriendin vroeg mijn 06 voor Jannie en zo begon het. De kermisjongens wakkerden het vuurtje nog wat aan: ‘Sieneke gaat met Thomas Berge!’”

Wat heb jij met de kermis, Jannie? “Eerlijk? Ik vond kermis heel aardig, maar ik had het mij niet zo voorgesteld dat ik er zó bij betrokken zou raken.

Maar ja, als je verliefd wordt en jouw geliefde is ‘van de kermis’, dan ga je mee. Ik was een Sneker meisje, van het Woonwagenkamp en ik ging net als de meeste kinderen bij ons van het kamp naar de Sperkhemschool. Later de RSG en de Friese Poort, waar ik voor onderwijsassistente heb geleerd. Ik heb het diploma gehaald, maar doordat ik Ricardo leerde kennen ben ik al vrij vlot met hem meegegaan. Ik was nog maar negentien jaar. Papa en mama vonden het eerst maar niks. Ze kenden Ricardo niet en dachten dat het een loverboy was. Ook niet zo vreemd, ik kreeg alles van Ricardo, hij was blijkbaar stapelgek met mij. Goed, om een lang verhaal kort te maken: oma Afie heeft ‘bemiddeld’ en het is allemaal hartstikke goed gekomen. Maar de eerste ontmoeting leek wel op een klucht! Compleet met een verstoppartij

bij opa Jan Dommerholt in de wagen en allemaal gekke misverstanden.”

TWEE VERSCHILLENDE LEEFWERELDEN Jannie leefde in twee verschillende werelden: die van een woonwagenbewoner en die van een kermisreiziger. Maar de veschillen zijn klein, weet Jannie. “Vroeger bleven de vrouwen van het woonwagenkamp thuis en de mannen deden het werk ‘buiten de deur’, maar dat is de laatste jaren al niet mee zo. Wij werken nu samen. We zijn beiden wel echte familiemensen. Op het kamp is dat nog veel meer dan op de kermis.” Ricardo is ook een echt familiemens. “Ik ben gek op mijn vader en moeder. Alles wat ik bezit, heb ik van mijn ouders gekregen weliswaar, maar ik heb dat uitge-

“ZE KRIJGEN ONS ER NIET ONDER EN MIJN HAND OPHOUDEN DOE IK NIET!”

sneek

GROOTSNEEK.NL

“WE HELPEN ELKAAR ALS FAMILIE, MAAR WE MISSEN ONZE VRIJHEID!” PERPLEX VAN DE LOCKDOWN Jannie: “Toen de lockdown vorig jaar begon waren we in Joure. Alles was klaar voor vertrek, iedereen blij dat het seizoen zou beginnen. Toen de eerste persconferentie kwam, wilden we het eerst nog niet eens geloven. Ricardo heeft de Kermisbond opgebeld om te vragen of het ook echt voor kermisexploitanten zou gelden. Ja, dus! Toen zakte de wereld onder onze voeten vandaan, we waren perplex. Hoe dan? Wat dan? Die gedachten dus. We hadden net alle onderhoud weer gedaan, er veel geld ingestoken ook. Alles updaten om te vernieuwen en veilig te houden. Dan denk je te kunnen gaan draaien en geld te verdienen, maar niks, nope! Alles op slot! De horeca mocht afgelopen zomer nog weer even open. Echt, we gunnen ze het van harte, maar wij hebben een schamele vier kermissen gehad.”

CORONA Jannie: “We vertrekken meestal rond deze tijd, met de eerste kermis in Leeuwarden. Vrachtwagens en attracties keuren, tanken, woonwagen inpakken en ga zo maar door. De kinderen gaan naar de rijdende kermisschool. Maar nu dus niet, ze zitten momenteel in Sneek op school. En Ricardo is voor het eerst in z’n leven in loondienst…”

breid. Ik was nog maar vijftien jaar toen mijn vader een attractie voor mij kocht, de breakdance. Die heb ik nog steeds. Nog geen jaar later ging ik met twee man personeel op pad. Ik was nog maar zestien jaar! Ik wist al hoe alles reilde en zeilde. Toen Jannie al vrij snel in verwachting raakte, wilde ik op eigen benen staan, maar ik had wel een schuld als beginnend kermisexploitant. Pa heeft mij

toen geweldig geholpen, laten we het daar maar op houden. En over die familiebanden: ik kan mijn vader zo wel een maand niet zien, dat is geen probleem. Bij Jannie is dat onbestaanbaar! Trouwens, kermiskinderen worden sneller grootgebracht dan andere kinderen. Dat is bij onze twee jongens ook al zo. We reizen met onze attracties van kermis naar kermis. Als we geen corona hebben zijn dat er 24 stuks per jaar.”

Er val een stilte. Dan vult Ricardo z’n vrouw aan: “Ja, dat is nieuw voor mij. Ik werk in een steigermagazijn in Amsterdam. Het is een bedrijf van Ronald Zwennes, een gouden vent voor mij. Toen ik er de eerste keer naar toe reed dacht ik: ‘Dit is een hel!’ Maar nu vind ik het niet meer erg om er naar toe te gaan. Het zijn lange dagen, ik ben om half zeven al in Amsterdam en om kwart voor zeven gaan we los. ’s Middags om vier uur gaan we weer naar huis. Ik doe dit werk nu een jaar. Meteen na de lockdown ben ik met uitzendbureaus gaan bellen om werk. Verder iedereen die een bedrijf heeft die ik kende, heb ik om werk gevraagd. Ik heb in het begin van alles aangepakt, als het maar geld oplevert.”

Om toch een inkomen te hebben, ging Jannie op maandagen en vrijdagen schoonmaken bij RCN De Potten. Nu mag ze van de gemeente met een gebakskraam op het Boschplein staan. “Ik ben er 16 oktober begonnen. We zijn de gemeente daar heel dankbaar voor”, laat Jannie weten.

EN HOE NU VERDER? “Dat we nog steeds geen datum hebben wanneer we weer mogen draaien is heel frustrerend, ik kan er niets mee”, zegt Ricardo. Voor Jannie is de oliebollenkraam prachtig, maar het geeft toch een dubbel gevoel. “Het kriebelt enorm om te reizen. Was alles maar weer normaal! Ik ben nu elke dag op dezelfde plek en dat is niet te vergelijken met als wij op de kermis zijn.” “En weet je wat ik óók erg vind?”, zegt Ricardo tot slot, “Ik mis mijn kinderen. Op de kermis zie ik ze de hele dag, nu maar twee uurtjes. ’s Morgens als ik naar Amsterdam rijd, slapen ze nog en ’s avonds gaan ze na het eten alweer naar bed. Lastig!” Maar ‘de hand ophouden’? Nee, zo zitten ze niet in elkaar. “We helpen elkaar als familie wel. Met elkaar zijn we rijk. Maar we missen onze vrijheid!”

DE WESTFRIESE KAASHANDEL 10%G

N KORTI vering

Bij inle van deze advertentie!

Smidsstraat 26b in Sneek (ingang bij grote parkeerplaats)

Koekjesdeegproducent kan groeien in Wommels

WOENSDAG 09:00-17:30 DONDERDAG 09:00-13:00 VRIJDAG 09:00-17:30

Ondernemer in de Spotlight

“Brengt meer smaak op de markt!”

Rauw koekjesdeeg is waar snoepgoed. Sylke Kempe uit

www.dekaaskoerier.nl

Wommels heeft hier met Let’s Dough It haar werk van gemaakt. Anderhalf jaar na de start kunnen klanten uit twintig verschillende soorten deeg, beslag en boterkoeken kiezen. De producten zijn allemaal zonder ei bereid en daarmee veilig te

WÉÉR INSECTEN EN WARMTE MET HORREN & ZONWERING

eten. Let’s Dough It is enorm gegroeid. In twee jaar tijd verhuisde het bedrijf van Rotterdam naar Middenmeer. Maar Sylke Kempe en partner Roy de Koning hadden opnieuw meer ruimte nodig. In Wommels zat de ideale productielocatie. Omdat het concept zo nieuw was, twijfelden banken aan de haalbaarheid van de plannen. Adviseur Fetze Gaastra van Rabobank zag wel de potentie van de productiehal. ‘Vanaf het eerste moment gaf hij ons het vertrouwen dat wat wij wilden, mogelijk was. We wisten dat het goed zou komen.’

Weten wat Rabobank voor je kan betekenen? Bel (0515) 43 72 00 Duurzaam Ondernemen

Kleine Palen 27 | 8601 AB Sneek | Tel. (0515) 43 99 24 | www.bergstra.colorsathome.nl

Huis verkopen? Niet zonder energielabel. Per 1 januari is het nieuwe energielabel actief. Een energielabel laat zien hoe zuinig een huis is door vast te stellen hoeveel energie er nodig is voor de verwarming, warm water etc. De labelbelettering (A tm G) blijft, maar kan alleen nog maar uitgegeven worden door een vakbekwame adviseur. Het energielabel is verplicht bij de verkoop van uw woning. Woning verkopen inclusief energielabel? Nodig ons uit en wij doen een scherp voorstel!

Je woning verkopen? Vraag naar onze scherpe tarieven Of scan de QR code en doe direct een aanvraag

€ 895.000 k.k

€ 665.000 k.k

€ 355.000 k.k

Bolswarderweg 27 Sneek

It Swee 5 Sneek

Keizersmantel 333 Sneek

actief in Sneek e.o.

30 jaar ervaring

scherpe tarieven

0515 - 431543 info@makelaardijsneek.nl of whatsapp 06-50250082

Nodig mij uit en ik doe altijd een concurrerend voorstel.

Anne Stenekes Makelaar o.z.

persoonlijk & betrokken www.makelaardijsneek.nl

sneek

GROOTSNEEK.NL TEKST EN FOTO’S WIM WALDA

‘DREAMWEAVERS’ GUUS PIEKSMA EN ANNEWIEP BLOEM

‘FLARDEN2025’

DROOM DIE HET WAARD IS OM GEREALISEERD TE WORDEN Terwijl de eerste noten van ‘The Lion King’ weerklinken uit de instrumenten van HaFaBra orkesten en slagwerkgroepen in zowel Zürich als Den Oever, stappen in beide plaatsen 1.500 fietsers op hun vervoermiddel om zich via het nieuwe fietspad aan de Waddenkant van de Nieuwe Afsluitdijk richting het zestien kilometer verder gelegen Breezanddijk te begeven. Halverwege de Afsluitdijk. In de verte zien ze tegen de heldere horizon het silhouet van het volgende korps. Ontspannen peddelend en genietend van het prachtige Wad, komen de eerste flarden van het volgende nummer door: ‘The Pirates of the Caribbean’. Zo volgen nummers uit ‘The Gladiator’, ‘Pearl Harbor’ en vele andere wereldberoemde nummers uit topfilms.

AFSLUITDIJK ALS THEATER Drones en cameraploegen van de nationale en internationale pers leggen elke seconde van dit misschien wel grootste muziekevenement ter wereld vast. De Afsluitdijk is het theater en de fietsers het publiek, gezeten op het zadel van hun ‘stalen ros’. Halverwege de Afsluitdijk volgt de apotheose van de muzikale reis, genaamd ‘Flarden2025’, in de vorm van een speciaal voor deze gelegenheid door Hans Zimmer gecomponeerde ‘Symphony Flarden2025’, uitgevoerd door het Metropole Orkest onder leiding van dirigent Jaap van Zweden. Dit alles in aanwezigheid van de koninklijke familie ter gelegenheid van de officiële opening van de Nieuwe Afsluitdijk. Dat is de droom van ‘Mear mei muzyk-partners’ Guus Pieksma en Annewiep Bloem.

SAMEN DROMEN Die droom begon tijdens het Culturele Hoofdstad-evenement ‘Conference of the Birds’ in 2018. Annewiep Bloem was muzikant in het uitvoerende orkest en Guus Pieksma dirigent. De twee zzp’ers ‘uit de culturele hoek’ bleken qua ideeën en denkbeelden veel gemeen te hebben, hetgeen medio 2020 resulteerde in ‘Mear mei muzyk’, een bedrijf dat ‘Flarden2025’ en andere mooie en innovatieve projecten op muziekgebied organiseert. Guus bleek al jaren met het ‘wilde’ idee rond te lopen waarin muziek en de Afsluitdijk centraal staan. Tenslotte is die dijk een bouwwerk van internationaal iconische proporties en een visitekaartje voor de innovatieve Nederlandse waterbouw. In november 2019 begonnen de twee met dromen en brainstormen en inmiddels ligt er een uitgewerkt stappenplan en is het tijd voor de volgende fase.

van het land blazen de circa tweeduizend HaFaBra-orkesten met in totaal 120.000 leden een leuk partijtje mee. En vergeet niet dat we ook korpsen uit het buitenland uit willen nodigen. Het wordt een evenement met veel voorstellingsmomenten, waarbij het publiek vanuit zowel Den Oever aan de Hollandse, als Zürich aan de Friese kant, al fietsend de magie van muziek op de Afsluitdijk beleeft. Het publiek fietst, genietend van de natuur, zestien kilometer langs de korpsen en komt halverwege de dijk, bij Breezanddijk, bij elkaar om een muzikaal hoogtepunt bij te wonen en daarna weer huiswaarts te fietsen. Het is uitdrukkelijk geen fietstocht maar een cultuurtocht, waarbij de Afsluitdijk het theater is en het publiek op het zadel zit en langs flarden muziek van de orkesten rijdt. Muziek verbindt en verbroedert, net als de Afsluitdijk, met Breezanddijk als verbindingspunt.

De Afsluitdijk is, zoals eerder betoogd, wereldwijd een icoon dat in één adem wordt genoemd met de Chinese Muur, de Eiffeltoren en het Vrijheidsbeeld. Het verdient dan ook een wereldcomponist, zoals bijvoorbeeld één van de bekendste componisten van filmmuziek, Hans Zimmer, die onder meer de muziek maakte voor films als ‘Gladiator’, ‘Pearl Harbor’ , ‘Pirates of the Caribbean’, ‘Interstellar’ en ‘The Lion King’. Zijn compositie wordt de basis voor het creatieve concept, dus wie wat en wanneer speelt en de onderlinge afstand tussen de orkesten.”

DRAAGVLAK IS DE CRUX “We hebben al een heleboel contacten gelegd op cultureel-, organisatorisch-, logistiek- en fietsgebied om een zo groot mogelijk draagvlak te creëren. Denk aan regisseur Jos Thie, Geert Jan Douma als aanjager en een organisatie die is gespecialiseerd in

HOE ZIEN JULLIE DAT VOOR JE? “Over de hele 32 kilometer van de dijk staan verspreid HaFaBra orkesten en slagwerkgroepen opgesteld. Friesland heeft traditioneel een rijke ‘kopercultuur’, maar ook in de rest

crowdmanagement. Verder zijn de bestuurders van de gemeenten Súdwest-Fryslân en Hollands Kroon, de provincies Fryslân en Noord-Holland en Rijkswaterstaat enthousiast over het plan. Draagvlak is essentieel om deze droom te realiseren. We beschouwen het eigenlijk als een reis die nu al is begonnen en in 2025 eindigt met ‘Flarden2025’, dat het grootste internationale muziekevenement ter wereld moet worden. We ‘dromen’ nu al ruim een jaar en hebben in grote lijnen een routekaart voor de reis richting ‘Flarden2025’. Nu is de tijd aangebroken om het project verder te ontwikkelen. We vragen van alle HaFaBra-orkesten en slagwerkgroepen een kleine financiële bijdrage, noem het maar ‘een flard’, om de eerste ontwikkelkosten te kunnen betalen. Dat is geen gift, maar beschouw het als een obligatielening die wordt terugbetaald. In de tussentijd worden er instellingen en commerciële potentiele partners aangeschreven en enthousiast gemaakt om zowel organisatorisch als financieel in te haken bij ‘Flarden2025’. Want zeg nu zelf, die droom is het toch waard om gerealiseerd te worden.”

noord holland

Trailer

De magie van muziek op de afsluitdijk

friesland

Tekening: Susanne Zijlstra | Penstreken

Van ‘Flarden25’ is er al een trailer te zien op Internet. Kijk voor een impressie en trailer alvast op www.flarden2025.nl.

duurzaamheid

toerisme

natuur

maatschappij

DE n2 02 5

ing

od uc

mp Co

iti

tie

ikk f of

on tw

an Pl

Kic

ne ag Ca mp

ee cr la k ag v

cultuur

Dr a

INTEGRALE AANPAK

ONZE planning

economie

vergunning

2020

2021

2022

2023

2024

2025

financiering

samenwerking

wat hebben we nodig

FLARDEN2025 IS EEN idee van guus pieksma en annewiep bloem pRODUCTIE: mEAR MEI MUZYK

sneek

#FACETOFACE JESSE KRIBBEN fotografie LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL tekst ALBERT BOUWMAN

“Als ik te veilig zou ondernemen, maak ik dit soort avonturen niet mee” “Rood, dat moet ie sowieso zijn. En met die kleur heb ik hem gevonden.” Wie binnenstapt, loopt al bijna direct de kappersstoel in. De motor van de verwarming draait. Provisorisch is er een waterleiding gemonteerd om haar te kunnen wassen. De brandweerbus is net groot genoeg voor iemand van 1,80 meter. Op het moment van schrijven staat de tot kappersbus verbouwde brandweerwagen stil. De katalysator is kapot en doordat het onderdeel uniek is, is deze nagenoeg onmogelijk te vervangen. Een verhaal over vallen en opstaan van beginnend ondernemer Jesse Kribben en zijn plannen om een kappersbus te beginnen.

periode moest ik mijn bus laten keuren voor de APK.” Blijkbaar had Jesse nog niet genoeg tegenslagen gehad. Zijn bus kwam niet door de APK. De katalysator is kapot en het onderdeel lijkt nergens te krijgen. Er is nog een redelijke kans dat een universele katalysator in de bus gemonteerd kan worden en de bus snel weer rijdt. Als hij erover vertelt, voel je dat de moed hem wat in de schoenen lijkt gezonken. “De maatregelen zijn net versoepeld voor kappers en ik wil nu graag met mijn bus van plaats naar plaats trekken. Het feit dat hij in korte tijd een paar keer stil staat, doet me wel twijfelen aan de betrouwbaarheid van deze bus. Ook al mocht het me lukken de bus snel weer rijdend te krijgen, ik wil natuurlijk niet dat die dan over een paar maanden weer stil staat.” Jesse zoekt daarom een andere bus. “Niet meer één op benzine”, lacht hij. “Dat heb ik inmiddels wel geleerd.”

ij komt uit een nest van vier jongens. Alle vier keken met enige regelmaat hun ouders vragend aan om naar de kapper te gaan. “Een korte coup was in de mode. Om dat kapsel netjes te houden, moest het iedere drie weken worden bijgehouden. Mijn moeder vond dit al snel te gortig worden om zo vaak naar de kapper te gaan. Niet veel later belandde één van mijn broers op een stoel en begon ik aan de kapperskunst.”

BARBERSHOP Jesse Kribben, 24 jaar, is open over zijn zoektocht om zijn wens in vervulling te brengen. “Een wens heb ik zeker, maar ik werk niet heel duidelijk met een vooropgezet plan. Tijdens mijn studie Commerciële Economie wist ik wel dat ik iets voor mezelf wilde beginnen. Omdat ik inmiddels redelijk wat ervaring had door mijn broers en vrienden te knippen, vroeg ik bij barbershops of ze een stageplek voor me hadden. Dat lukte en na niet al te lange tijd leerde ik om vlot iemands haar te knippen. Dit beviel goed. Zo goed, dat ik een tussenjaar heb genomen en er fulltime ben gaan werken om veel ervaring op te doen.”

GO WITH THE FLOW Nadat Jesse zijn studie weer oppikte en daarna afrondde, ontstond de wens om te reizen. “Ik heb een one way ticket naar Australië gekocht met het idee dat ik daar wel zou zien wanneer ik terugkwam. Dat was een schot in de roos. Het land beviel goed.” Volgens de regels van het land mogen backpackers een jaar blijven. Wie een tweede jaar wil blijven, moet drie maanden op een boerderij werken. Zo begon Jesse op een wijngaard. Met nog een maand te gaan, besloot hij het werk te onderbreken voor een vakantie. Een reisje naar Indonesië, een populaire vakantiebestemming voor veel Australiërs, werd geboekt. “Eenmaal daar brak corona uit. Australië gooide zijn grenzen dicht en mijn plan viel in duigen. Het werd me al gauw duidelijk dat ik er verstandig aan deed terug te gaan naar Nederland.”

AVONTUURLIJK ONDERNEMEN Weer terug in het kikkerland begon het idee te leven om zelfstandig kapper te worden. “Ik wilde iets unieks. Daarnaast wil ik niet vastzitten aan een pand. Stel dat ik in Sneek een pandje huur, dan heb ik minder ruimte om ook mensen in Joure of andere plaatsen te knippen. Zo begon het idee te leven om een mobiele kapper te worden. Na een periode sneupen op Internet vond ik deze oldtimer brandweerbus. Wetende dat steeds meer steden hun regels rondom oude diesels aanscherpen, dacht ik dat het slim was om voor benzine te gaan. Na verloop van tijd kwam ik uit bij een bedrijf dat busjes importeert. Ik kwam deze Volkswagen LT 28 op het oog. Met mijn laatste centen heb ik het busje gekocht en naar Sneek gereden.”

bedrijf gaf me de mogelijkheid om mee te lopen. Daar werk ik nog steeds. Soms twee dagen per week en soms zelfs wel vier. Ik leer er van alles en die kunde kon ik gelijk gebruiken om mijn bus om te bouwen.”

MOED ZINKT IN SCHOENEN

Jesse zijn onbevangenheid brengt hem ver en bezorgt hem tegelijk ook tegenslagen. “Bij het verbouwen bleek er iets mis te zijn met de bus. In de veronderstelling dat iedere garage elke auto maken kan, kwam ik erachter wel een heel bijzonder exemplaar te hebben aangeschaft. Oldtimer busjes op benzine komen niet veel voor en de onderdelen van deze bus zijn nauwelijks te krijgen. Verschillende garages vertelden me niet verder te kunnen helpen. Na enig zoeken vond ik een bedrijf dat mijn bus aan de praat kreeg.”

Voor Jesse Kribben ging een nieuwe wereld open. Zonder kennis van autotechniek of hoe een busje qua interieur om te bouwen, begon hij aan zijn bus te timmeren. “Vanwege het gebrek aan kennis en omdat ik toch ook geld moest verdienen, ben ik bij een paar timmerbedrijven langsgegaan. Een

Het heuglijke nieuws was van korte duur. Hoewel de verbouwing inmiddels bijna klaar was en Jesse zo goed als kon beginnen, verkeerde Nederland in lockdown. Kappers mochten niet meer klanten ontvangen. “Het gaf me de tijd mijn interieur af te ronden. In diezelfde

Zijn avontuurlijke zoektocht levert hem ook veel mooie momenten op. “Het mag dan wel zo zijn dat ik nu niet mag rijden met de bus, erin knippen kan ik wel.” De bus maakt zijn functie als kappersbus waar. “Ik heb al verschillende klanten erin ontvangen. De mensen die het zien, vinden het leuk wat ik doe. Op deze manier ervaar ik dat iedereen het me gunt en met me wil meedenken.” Ondertussen werkt Jesse aan een vergunning om een dag per week op de markt in Sneek te staan. Een wens is om naast verschillende plaatsen en bedrijventerreinen ook naar bejaardenhuizen te rijden. “Het lijkt me fantastisch daar met een opvallende rode bus naartoe te rijden en zo de inwoners te kunnen knippen.” Met dit idee in zijn achterhoofd zoekt hij de volgende bus uit. “Eentje waar je een rolstoel in kunt rijden, is helemaal ideaal.” Hij glundert als hij erover praat. “Tja, misschien is mijn manier van ondernemen niet helemaal ideaal, maar die manier past wel bij mij. Als ik het te veilig zou doen, maak ik dit soort avonturen niet mee.”

NUMMER 03 • 2021

GROOTSNEEK.NL

Paasbrunch & Paasdiner To Go

Kijk op onze socials of website om te bestellen. •

“Ik ben er voor ondernemers die alles willen weten over hún cyberrisico’s.”

ponkje.nl Wilhelm de Haas, MKB Adviseur

Fermaningsteech 1 • 8551 SP Woudsend • T 0514 - 59 12 50

www.octras.nl/cyberrisico

erkend MKB advies | risico management | verzekeringen | verzuim | voordeel

Betrouwbare duurzame CV ketels Storing? Wij Staan 24/7

Roodhemsterweg 20 • IJlst T. 0515 - 415307 • www.gebr-sikma.nl • info@gebr-sikma.nl

aar! l k u r voo

Adv. Sikma CV 260 x 94 mm.indd 1

22-01-18 15:55

(Ver)koopplannen? Tryntsje

Ellen

Maak kennis met het team van Makelaardij Jan de Lange | Sneek

Marije

Zie je door de bomen het bos niet meer? Wil je graag aan- en/of verkopen, maar weet je niet waar je moet beginnen? Heb je al vele woningen bekeken en vis je steeds achter het net? Wij maken het kopen en/of verkopen van een woning makkelijk, zorgelozer, efficiënt en veiliger. Én ook nog eens betaalbaar: voor een van tevoren afgesproken bedrag sta je er geen moment alleen voor! We komen graag vrijblijvend langs voor een gratis waarde-indicatie!

Manfred

Waar wacht je nog op? Zet je twijfels opzij en bel ons voor een vrijblijvende afspraak. Onder het genot van een kopje koffie bespreken we wat we voor jou kunnen betekenen. Graag tot ziens!

Geselecteerd uit ons aanbod!

0515-412345 info@makelaardij-delange.nl www.makelaarij-delange.nl WESTERSINGEL 35 • 8601 EN SNEEK TELEFOON: 0515-412345

r ons complete aanbod kijkt u op www.makelaardij-delange.nl WESTERSINGEL 35 • 8601 EN SNEEK TELEFOON: 0515-412345

WORKUM, SUD 137

Vraagprijs: € 349.000,- k.k.

WOUDSEND, AGE HYLKES TROMPSTR. 7 Vraagprijs: € 279.500,- k.k.

Staat jouw woning hier ook volgende maand?

Verkoop - Aankoop - Taxaties - Advies

Voor ons complete aanbod kijkt u op www.makelaardij-delange.nl

sneek

GROOTSNEEK.NL

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S NICKY BOSMA

BRANDED CONTENT

VERFGROOTHANDEL PROCOATINGS SNEEK

“VOOR ONS IS EEN ZZP’ER EVEN BELANGRIJK ALS IEMAND MET TACHTIG MENSEN AAN DE KWAST”

Op maandag 1 maart 2021 om 07:00 uur opende ProCoatings haar filiaal in Sneek aan de Klompenmakersstraat 5E. De winkel in Sneek heeft een vloeroppervlak van vierhonderd vierkante meter. Door de coronamaatregelen helaas geen grootse opening, maar wel een welkomstattentie waaronder een ‘slukje fan ‘e Weduwe’. Filiaalleider Ruben Dijkstra (32) en salesmanager Ronald Jongedijk (51) nodigden ons uit voor een kop koffie en vertellen graag over het hagelnieuwe filiaal op industrieterrein De Hemmen in Sneek. VERFGROOTHANDEL “ProCoatings is een verfgroothandel die ontstaan is uit een particulier gebeuren, waarbij twee groothandels samen gegaan zijn onder de naam ProCoatings. Vijf en een half jaar geleden heeft ProCoatings de stap over het IJsselmeer gemaakt naar het noorden. Daarbij is een kleinere verfgroothandel overgenomen die in de drie noordelijke provincies opereerde met drie vestigingen. We zijn nu voor het noorden vestiging nummer zes.”

Ruben, van huis uit meubelmaker, knikt instemmend als hij z’n salesmanager hoort praten. “Het is inderdaad een enorme leuke club om bij te mogen werken. De kick is voor mij de herkenbaarheid, de schilders kennen mij persoonlijk. Vertrouwen is heel belangrijk, ik word meegenomen in hun projecten. Om nu dit filiaal in Sneek van de grond af op te bouwen is een mooie uitdaging. Technische adviezen is ook iets wat wij graag doen. Sven de Vries is onze technische man in de buitendienst”.

IN DE BUURT

SNEEK

“Wij willen graag dicht bij de schilders zitten, in de buurt van onze afnemers. Als ze in de drie noordelijke provincies aan het werk zijn, dan is het mooi om dicht bij ons in de buurt zijn, zodat ze de producten af kunnen halen. ProCoatings staat voor goede verven en materialen. We hebben een zeer uitgebreid assortiment van meer dan 10.000 artikelen en diensten. Naast verf leveren wij kwasten, messen, verdunners, hulpmiddelen en technieken voor vele ondergronden. Bekende merken als Veveo, Caparol, Boonstoppel en Nelf. Doordat wij meerdere merken hebben kunnen wij een breder publiek bedienen en daarbij hebben we ook nog onze adviseurs rondrijden die gecertificeerde adviezen afgeven. Verder hebben we een eigen bezorgservice, in de persoon van Sneker Adriaan van der Maar”, prijst Jubbegaaster Jongedijk zijn broodheer aan.

“We hebben voor Sneek als vestigingsplaats van ProCoatings gekozen om strategische reden. Er zijn al filialen in Drachten en Leeuwarden en Sneek ligt geweldig goed in de Friese Súdwesthoek. Zo dicht mogelijk bij de klant zitten,

WEER TERUG IN SNEEK Ruben Dijkstra, filiaalleider in Sneek, voelt zich weer helemaal op z’n plek in de stad waar hij woont. ‘Weer’, omdat hij een jaartje

Ronald Jongedijk:”Zo dicht mogelijk bij de klant zitten, dat is onze succesformule”

met z’n vrouw in de Achterhoek gewoond heeft. “Daar komt zij vandaan en ze wilde graag terug naar haar roots. Echter na een jaar zijn we dus weer in Sneek teruggekeerd en hebben hier een huis gekocht. Ik ben blij dat ik terug ben in Sneek en ook nog eens in deze prachtige nieuwe zaak”, vertelt Dijkstra. “Voordat ik in Sneek terugkwam werkte ik al zes jaar voor ProCoatings in Leeuwarden, waar ik toen

het filiaal mocht opstarten. Dat gebeurde onder de naam Verfpunt in 2013, waarna ProCoatings het in 2016 overnam. Ik ben eind vorig jaar met open armen ontvangen door de ProCoatings familie, want zo voelt het wel.”

richting de klanten is een handelsmerk van het Sneker filiaal.

PROFESSIONELE MARKT ProCoatings is er voor de professionele markt, voor de schilders, de klussenbedrijven, de onderhoudsbedrijven, de vastgoedeigenaren en woningbouwverenigingen. ProCoatings levert producten ‘vanaf het dakpannen coaten tot aan de keldercoating en alles wat er tussenin zit’. Verf, gietvloeren, gevelisolaties en alles voor het buiten- en binnen schilderwerk. Korte lijntjes

Wat is er zo uitdagend om bij ProCoatings te werken? “Ik wil graag met alle collega’s het huiskamergevoel voor de schilders creëren. Schilders kunnen hier altijd een kopje koffie drinken en als de coronatijd verleden tijd is, dan is er op donderdag een snackje te halen. Dat is thuisgevoel en daarnaast zijn wij er voor het oplossen van technische problemen”, weet Jongedijk.

want dat is onze succesformule”, verklaart Jongedijk de keuze van de Waterpoortstad. “Voor ons is een ZZP’er even belangrijk als iemand met tachtig mensen aan de kwast. Het gaat er niet om hoe groot is een schildersbedrijf, maar hoe loyaal ben je. Over en weer”, sluit Ruben Dijkstra ons gesprek af.

ADVERTORIAL

GLASVEZELSPECIAL

Wat gebeurt er na 7 april? Na een ‘go’ zullen we samen met de aannemer de voorbereidende werkzaamheden starten. Inwoners die een abonnement hebben afgesloten, ontvangen dan informatie over de start van de werkzaamheden en een planning. De aannemer komt langs om te bepalen wat de meest geschikte locatie is voor de aansluiting in de woning. Dit heet schouwen. Wat gebeurt er met mijn tuin? Het schouwen gebeurt per adres en is maatwerk. De aannemer weet van tevoren waar de leidingen en kabels van het riool en de nutsvoorzieningen liggen. Zelf aangelegde kabels en leidingen in de tuin, bijvoorbeeld voor tuinverlichting of een regeninstallatie, kunt u doorgeven aan de schouwer. Wanneer er daadwerkelijk wordt gestart

met de aanleg, wordt de glasvezelkabel in de meeste gevallen ‘geschoten’ vanaf de straat naar de gevel. Hiervoor wordt een soort miniraket gebruikt en hoeft de tuin niet opengemaakt te worden. Indien er moet worden gegraven, zorgt de aannemer ervoor dat alles in de oorspronkelijke staat wordt opgeleverd.

aanbieder het abonnement. Er kan nu gebruik worden gemaakt van diensten via het razendsnelle en stabiele glasvezelnetwerk van DELTA Fiber Netwerk. Uitleg filmpje Op gavoorglasvezel.nl/aanleg staat een animatievideo over de aanleg. Hier worden alle stappen uitgebreid uitgelegd.

Hoe gaat de activering van de glasvezelaansluiting? Na het activeren van de aansluiting met het netwerk van DELTA Fiber Netwerk, krijgt de bewoner binnen enkele weken, van de gekozen telecomaanbieder een installatiepakket opgestuurd. De apparatuur voor televisie, internet en/of telefonie kan nu worden geïnstalleerd door de bewoner of een monteur. Hierna activeert de telecom-

Basisschool “De Klimbeam” heeft al voor glasvezel gekozen. Een goede breedbandverbinding is van groot belang voor het onderwijs. In het onderwijs is de laatste jaren veel veranderd. Het digitaal werken is de laatste jaren fors toegenomen. Bijna alle nieuwe onderwijsmethodes werken met een digi-

tale omgeving. Dankzij de digitale lesmethodes hebben kinderen tijdens de corona lockdown ook thuis goed kunnen leren. “Op dit moment hebben alle leerlingen vanaf groep 4 hun

eigen Chromebook, zij werken daar iedere dag mee. Het is prachtig dat leerlingen aan hun eigen doelen kunnen werken en direct feedback krijgen op het werk dat ze gemaakt hebben.” Een goed glasvezelnetwerk is wel een voorwaarde om bovenstaande ook in de toekomst te blijven realiseren. Basisschool De Klimbeam hoopt dus dat er voldoende inwoners vanuit de kern in Koudum zich aanmelden voor een glasvezelaansluiting. “We moeten verder kijken dan vandaag en met glasvezel kunnen we mee met alle digitale ontwikkelingen. Niet alleen op onderwijsgebied, maar ook thuis” aldus Directeur Ackelyn Stapensea.

Deze pagina wordt u aangeboden door DELTA Fiber Netwerk

Glasvezel is dichterbij dan ooit! Diverse enveloppen van DELTA Fiber Netwerk zijn in Heeg, IJlst, Koudum, Workum en Woudsend op de mat gevallen in de afgelopen weken. De inwoners van deze plaatsen krijgen nogmaals de mogelijkheid om in te tekenen voor de aanleg van glasvezel. “Met een glasvezelaansluiting krijgen bewoners en bedrijven een veel sneller en stabieler internet”, meent Jan-Willem Bloemen, projectleider voor deze glasvezelcampagne. Als de seinen op groen gaan, is het uiteraard geen kwestie van de knop omzetten. “De glasvezel moet daadwerkelijk de grond in. Dus de aannemer zal eerst de lokale situatie in kaart brengen. Wat wordt de beste route, hoe zien de tuinen eruit? De openbare weg gaat open, vanaf daar naar het huis wordt de kabel meestal onder de grond door geschoten, zodat tuinen intact blijven.” Volgens Bloemen kunnen de voorbereidende werkzaamheden door de aannemer nog dit voorjaar beginnen mits er genoeg aanmeldingen zijn. Het POP-station in Heeg, noodzakelijk voor de hoofdverbinding, staat er immers al. Jan-Willem Bloemen adviseert inwoners de aansluiting serieus te overwegen. “DELTA Fiber Netwerk is de derde netwerkbeheerder van Nederland, na KPN en Ziggo. We hebben ons als eerste gericht op de buitengebieden. Tot de vraag vanuit de dorpen kwam om ook op het glasvezelnet te worden aangesloten. Wie kiest voor de glasvezel van DELTA Fiber Netwerk kan een keuze maken uit diverse telecomaanbieders. We leggen een open netwerk aan en via dat netwerk kunnen diverse telecomaanbieders hun

diensten aanbieden. Voor de eerste fase kiezen wij een beperkt aantal aanbieders. Zij bieden voor vrijwel elke behoefte een passend aanbod. Na een jaar wordt de selectie van telecomaanbieders uitgebreid en is er nog meer keuze.” “Juist in deze tijd wordt steeds duidelijker dat het belangrijk is om over snelwerkend en stabiel internet te beschikken”, vertelt Bloemen. “Veel mensen hebben door de gevolgen van de coronamaatregelen gezien welke vlucht het gebruik van internet heeft genomen. Thuiswerken, thuis schoollessen volgen, online kerkdiensten volgen, online doktersconsulten. De verwachting is dat dit deels zo zal blijven, ook als het vanwege corona minder noodzakelijk is. Ook is er steeds meer capaciteit nodig doordat er steeds zwaardere data over het internet wordt verstuurd.” Over de kosten is Bloemen duidelijk. “Kijk goed naar de specificaties van het huidige abonnement en vergelijk die met ons alternatief bij de aanleg van glasvezel. De pakketten zijn vergelijkbaar, maar met sneller en stabieler internet en een oneindig hoge capaciteit.”

Eigenlijk is er geen enkele reden om het niet te doen! “De digitale wereld waarin we nu leven komt hortend en stotend tot stand, omdat we het niet gewend zijn. Én omdat er enorme bedragen mee te verdienen zijn. Je kunt in no time een fikse achterstand op de rest van de wereld hebben. Fryslân heeft die achterstand.” Die gaat echter worden ingelopen. Dankzij Jaap Bosma en Anja Rombout. Jaap Bosma en compagnon Anja Rombout zijn al sinds 2014 bezig met hun missie om Friesland ‘verglaasd’ te krijgen. Ze gingen zelf de boer op, spraken avond aan avond met dorpen met inwoners, ondernemers, zorgprofessionals en leraren. Kregen uiteindelijk de percentages rond om door te kunnen

werken. In het voorjaar van 2019 kwam er een samenwerking met DELTA Fiber Netwerk en sindsdien worden er grote stappen gemaakt. “En dat is hard nodig! Fryslân heeft veel witte plekken. We ha hjir inkeld mar KPN en Ziggo en dy fine it wol bêst, mar de ferbiningen bin hjir echt net bêst. En “hjir” is het hele platteland van Fryslân.” zegt Jaap gepassioneerd. KPN en Ziggo willen er niet investeren. Die slaan de witte en grijze plekken over, daardoor had het buitengebied en de kleine dorpen nauwelijks goed internet. Kinderen kunnen daar thuis bijna niet hun huiswerk doen. Maar ook moderne zorg is daar niet mogelijk, bedrijven hebben goed internet nodig en we moeten de deur openzetten

DFN_Friesland_Glasvezel Special_260x395mm_DEF HR.indd 1

voor nieuwe bedrijvigheid. In hun eigen gemeente De Fryske Marren is het inmiddels gelukt, rond de zomer is de aannemer klaar met het buitengebied en alle dorpen. “We merken dat er steeds meer mensen mee willen doen”, zegt Anja Rombout, “het is niet alleen de noodzaak door corona

en thuiswerken, maar ook dat er meer keuze in de meterkast komt”. Het hele buitengebied en de kleinere dorpen in Sudwest Fryslan hebben hun percentages al gehaald en de aannemer is druk bezig om het glasvezelnetwerk aan te leggen. Nu zijn de kernen Heeg, IJlst, Koudum, Workum en Woudsend aan de beurt. “We waren vorig voorjaar al begonnen met een glasvezelcampagne, maar toen kwam corona en kwamen we tot stilstand, we hadden toen geen mogelijkheid om de inwoners de informeren. Onder de vlag van DELTA Fiber zijn we weer gestart en het ziet er echt goed uit. We werken samen met de plaatselijke belangen en verenigingen om de inwoners te infor-

meren. DELTA Fiber financiert nu de gehele aanleg van het netwerk. Dus als u een abonnement bij één van de telecomaanbieders afsluit krijgt u gratis een glasvezelaansluiting in uw woning. “Probeer het gewoon een jaar”, zegt Jaap Bosma, “Dan heb je een aansluiting van het beste netwerk in huis. Sluit je een abonnement af bij onze provider Delta, dan komt een monteur ook een giga WiFi netwerk installeren, gratis! Delta scoort als provider ontzettend goed bij de Consumentenbond. In De Fryske Marren heeft meer dan helft van inwoners gekozen voor glasvezel en iedereen is super tevreden over het prachtige TV beeld en het snelle internet”. 19-03-2021 17:24

NUMMER 03 • 2021

VERZAMELAAR HENK STALLMANN

VERLIEFD OP AMBACHTELIJK GE

Elke vrije centimeter van zijn appartement in Sneek is benut. In totaal meer dan duizend stuks houten speelgoed, verdeeld over alle kamers en zelfs zijn achtertuin vormen het decor voor ons interview. Het is een understatement om te zeggen dat de hobby van de bijna tachtigjarige Henk Stallmann, ondernemer, antiekhandelaar, oprichter, voorzitter en erevoorzitter van de Vereniging Historisch Sneek, Waterpoorter en verzamelaar, gierend uit de klauw is gelopen. Een portret.

Op 5 april 2021 hoopt hij de eerbiedwaardige leeftijd van tachtig jaar te bereiken in zijn appartement aan de Zwettekade. Zijn roots liggen in Naarden. Met school had hij weinig affiniteit; Henk Stallmann wilde zijn handen laten wapperen. “Ik had kennis gekregen aan een leuk Fries meisje, Truus de Boer, van origine afkomstig uit Workum”, blikt hij terug. “Wij wilden graag trouwen, maar er was ‘lou kans’ op een - betaalbare - woning in die buurt. Mijn schoonvader wist nog wel een leuk pandje in Workum en ik kon met mijn diploma ambachtsschool, metaal, meteen aan de slag bij scheepswerf Amels in Makkum. Dus werden ‘De Gooise Meren’ ingewisseld voor de Friese meren en werden wij voor achtduizend gulden eigenaar van een lief pandje, een opknapper, in Workum. Met uitzicht op de Zeedijk. Na Amels heb ik een jaar in de productie bij Flexa gewerkt en ben vervolgens loonwerker geworden bij een bedrijf in Workum.”

ANTIEK LAG ER VOOR OUD VUIL TEKST EN BEELD WIM WALDA

Henk Stallmann vertelt: “Ik kwam toen veel bij

boeren. We praatten over de zestiger jaren en de zegeningen van de moderne maatschappij - boeren werden aangesloten op het elektriciteitsnet en kregen telefoon - waren overal om mij heen zichtbaar. Antieke petroleumlampen lagen voor oud vuil in de schuur en antiek meubilair maakte plaats voor Tomado-rekjes en Pastoe-meubeltjes, want: ‘dat was modern’. ‘Henkie’ had een loodsje bij zijn huis en verzamelde op die manier een leuke collectie antiek, die ik op markten in Friesland en aan de andere kant van de dijk verkocht. Een kennis van mij had een oud-papier bedrijf. Dat leek mij ook wel wat. Het duurde niet lang of ik begon een oud-papier bedrijf - ik was toen een jaar of 27 - aanvankelijk in Workum en later in Sneek. Daar kon ik het bedrijf overnemen van Sam Velleman aan de IJlsterkade. De zaken liepen goed en ik besloot om na een aantal jaren nieuw te bouwen op de plaats waar nu het distributiecentrum van Poiesz is gevestigd. Een oppervlak van achtduizend vierkante meter en een ruime loods.”

sneek

GROOTSNEEK.NL

MAAKT HOUTEN SPEELGOED

“ANTIEK MEUBILAIR MAAKTE PLAATS VOOR TOMADO-REKJES EN PASTOE-MEUBELTJES, WANT: ‘DAT WAS MODERN’” maken: ik heb toen zelf het faillissement aangevraagd. Ik niks meer, maar zij ook niet.”

NAAR DE ‘RATSMODEE’ “Na een paar jaar echter besloot mijn zakelijke partner, die al op leeftijd was, om zijn aandeel te verkopen aan de KNP-papierfabriek en dat betekende het begin van het einde voor Stallmann b.v. Dat waren witteboordencriminelen van het zuiverste water. Ze deden mij een overnamebod waar de honden geen brood van lustten en als ik daar niet mee instemde, zouden ze het bedrijf kapot maken. Om een lang verhaal kort te

Dan maar naar de ‘ratsmodee’, moet Stallmann gedacht hebben. Maar het verhaal gaat verder. “Ik heb een doorstart gemaakt in de voormalige wassalon van Kuipers aan de Oude Koemarkt. Daar kon ik op een gegeven moment een partij feestartikelen kopen, die bij wijze van spreken al verkocht was voordat die in de winkel lag. Reden om de bakens te verzetten. Het antiek maakte gedeeltelijk plaats voor een assortiment feestartikelen, ‘De Toverbal’ was geboren. Toen mijn vrouw en ik gebruik konden maken van een profijtelijke saneringsregeling, heeft mijn dochter Jeannette de feestwinkel, de Toverbal, overgenomen en verplaatst naar de Nauwe Noorderhorne. Ik verhuurde de twee winkels en heb die in 1997 aan de Rabobank verkocht, die nieuw wilde bouwen aan het Martiniplein.”

VERENIGING HISTORISCH SNEEK

“DAAR ZAT IK DAN ALS 56-JARIGE GEPENSIONEERDE OUD-ONDERNEMER. NOG LANG NIET RIJP VOOR DE GERANIUMS.”

“Daar zat ik dan als 56-jarige gepensioneerde oud-ondernemer in een woning aan de Leeuwarderkade. Nog lang niet rijp voor de geraniums. Ik heb altijd al een bovenmatige belangstelling gehad voor historisch erfgoed en heb in 1998 de Vereniging Historisch Sneek opgericht. Partners in crime waren Jan Kalsbeek, toen voorzitter van de Wijkvereniging Noorderhoek en Johannes de Wit. De rest is geschiedenis. Thema-avonden, een verenigingsblad, lezingen, een zeer uitgebreid archief. Het recente boek over historisch Sneek was een doorslaand succes. De vereniging groeide als kool en zit

anno 2021 op meer dan duizend leden. Ik ben tot 2010 voorzitter geweest en werd bij mijn afscheid benoemd tot erevoorzitter en Waterpoorter.”

HART GING OPEN VOOR HOUTEN SPEELGOED “Inmiddels was ik begonnen met het verzamelen van houten speelgoed, doordat ik Lourens Bas leerde kennen. Een speelgoedexpert uit Hoorn en auteur van een boek daarover. Ik was meteen verliefd op het ambachtelijke handwerk; vakmanschap. Zo leerde ik dat Nooitgedagt uit IJlst enkele decennia houten speelgoed heeft gemaakt van het afvalhout dat werd gebruikt voor de fabricage van schaatsen en handgereedschap. Maar ook SIO was een hele bekende fabrikant van onder meer ingenieus constructie-speelgoed, net als ADO, Arbeid Door Onvolwaardigen.” Elk vrij plekje van zijn appartement aan de Leeuwarderkade in Sneek is benut voor zijn inmiddels imposante verzameling houten speelgoed. Vitrinekasten vol vrachtwagens, brandweerauto’s en andere voertuigen van Nooitgedagt. Prachtig uitgewerkte draaimolens met ingenieuze mechaniekjes en speelgoedwinkeltjes met poppenmodellen doen tijden van weleer herleven. In kaartenbakken houdt hij nauwgezet alle informatie over zijn verzameling bij. Het moge duidelijk zijn: eens een kind, altijd een kind. Weliswaar niet van lijf en leden, want Henk beweegt zijn bijna tachtigjarige en door artrose geplaagde lichaam voornamelijk voort in een scootmobiel. Maar zeker van geest.

deFryskeMarren WIJ ZOEKEN VOOR OP KORTE TERMIJN EEN

MEDIA-ADVISEUR (MIN. 32 UUR PER WEEK)

Heb jij een flinke dosis overtuigingskracht en is sales helemaal jouw ding!? Ben je ambitieus op het gebied van on- en offline media? En heb jij een goed netwerk vooral in de gemeente De Fryske Marren? Dan zijn we op zoek naar jou!

Welke ontwikkelaar nodigt de watersporter uit om Balk te verkennen? Reageer uiterlijk

11 mei 15.00 uur

Verkoop bij inschrijving: perceel grond Jachthavendyk Balk

MEER INFORMATIE OVER DEZE VACATURE LEES JE OP WWW.YINGMEDIA.NL/VACATURES

BEL: 0515 745005 OF STUUR EEN EMAIL NAAR MBOUWMAN@YINGMEDIA.NL

Gemeente De Fryske Marren biedt een perceel grond aan de Jachthavendyk in Balk, van circa 5.362 m2, te koop aan door middel van een verkoop bij inschrijving.

Of scan de QR co de!

Ontwerp het kunstwerk voor de Ondernemersprijs Súdwest-Fryslân 2021 Wil jij een uniek kunstwerk ontwerpen en maken voor de winnaar van de Ondernemersprijs 2021? Mark Bunder ging je voor. Hij ontwierp de ondernemersprijs van 2019. Ben jij de volgende professionele kunstenaar die de ondernemersprijs ontwerpt? Lever dan voor 15 mei jouw schets in. Kijk voor meer informatie en de voorwaarden op onze website: www.sudwestfryslan.nl/kunstwerk De gemeente Súdwest-Fryslân reikt in samenwerking met de ondernemersfederatie de ondernemersprijs uit. Het thema van de ondernemersprijs 2021 is Innovatie. De winnaar van de Ondernemersprijs ontvangt een uniek kunstwerk gericht op het thema Innovatie.

Het perceel grond, bestemd voor een commerciële ontwikkeling, ligt aan de nieuwe passantenhaven nabij het centrum van Balk en grenzend aan de Luts. Het perceel biedt ruimte voor de ontwikkeling van bijvoorbeeld een restaurant, hotel, recreatieve appartementen of een bed & breakfast.

Heeft u belangstelling? Als u interesse heeft, dan kunt u tot uiterlijk dinsdag 11 mei om 15.00 uur een plan, visiedocument en een bod op de grond indienen. Meer informatie? Meer informatie over de verkoopprocedure en de bijbehorende voorwaarden vindt u op onze website. Kijk voor meer informatie op: defryskemarren.nl/jachthavendyk

Ondernemersprijs Súdwest-Fryslân 2021

Heb jij of ken jij een bedrijf dat recent vernieuwingen heeft doorgevoerd? Is dat bedrijf een voorbeeld voor andere bedrijven en verdient het bedrijf het om in het zonnetje te worden gezet? Meld dit bedrijf dan aan voor de ondernemersprijs Súdwest-Fryslân 2021! Iedereen mag tot 1 juli een bedrijf aanmelden. Kijk voor meer informatie en aanmelding op: www.sudwestfryslan.nl/ondernemersprijs

sneek

GROOTSNEEK.NL

TEKST EELKE LOK // FOTO'S RIANNE DOTINGA

GEERT BOS UIT SCHARNEGOUTUM

“HISTOARJE SOARGE FOAR HJOEDDEISK BYLD”

Sneek en Wymbritseradeel fuseerden in 2011. Als je toen in slaap bent gevallen en nú wakker wordt, sta je versteld. Ineens zie je dat, wat stilletjes achter het groen van het oude westelijke stukje Loënga, de stad Sneek naar het dorp Scharnegoutum toe sluipt. Vóór 2011 stonden Sneker bestuurders al verlekkerd naar dat gebied te kijken. Sneek kon immers qua groei geen kant meer uit. Had zelfs al een stukje Loënga van Wymbrits gekregen en had het stiekem al Sneek genoemd. Historie wordt altijd aangepast, weet amateurhistoricus Geert Bos uit Scharnegoutum. Zijn motto: alle verbeteringen zijn prima, maar iedereen moet toch ook de historie kennen. Geert Bos verhuisde in 1973 van Goënga naar Scharnegoutum. Maakte de ontplooiing daarvan volledig mee. Een boerenplattelandscentrum kreeg nieuwe wijkjes voor mensen die elders werkten. Twee werelden die eerst niet congrueerden. Voorbeeld: als de coöperatieve zuivelfabriek van 1897 (“Ek noch de earste yn Wymbrits”) leeg komt en een grote supermarkt er zich er wil vestigen, verhinderen ondernemers uit Sneek(!) dat. Dan is er tweestrijd in het dorp. “Mar dat is no net mear sa, hear.” De oude zuivelfabriek is nu een Poiesz. “Dat is geweldich, der komme hjir Snitsers boadskipjen.”

Scharnegoutum als één van de eerste plaatsen kon ontstaan. In Scharnegoutum heeft Bos ontelbare vrijwilligersfuncties vervuld in werkelijk de meest uiteenlopende organisaties. Hij heeft er ook heel veel culturele evenementen georganiseerd. Hij doet nu wat rustiger, heeft alleen nog functies die een vuurtje zijn onder de leefbaarheid. Zoals de ‘Doarpsomropper’. Dorpskrant en website, gemaakt door de mediagroep. Bos schrijft veel. Soms fel, als het hem raakt. Zoals over de vernieling van het beeld van de drie nonnen dat bij de brug staat. Ook hardnekkig: “Ik skriuw prinsipieel alles yn it Frysk.” Scharnegoutum accepteert dat intussen. “En se begripe my bêst hear!”.

PUTSJE-KAFEE Zo heeft hij er ook voor gezorgd dat Repair Café in Scharnegoutum

‘Putsje-kafee’ heet. Net zo goed is die instelling een daverend succes. Alle ‘putsjes’ die in Scharnegoutum moeten worden gedaan, verzorgd door mededorpsbewoners. “Hageknippe, nei it sikenhûs of foedselbank bringe, in kapotte bûtenlampe, naaiwurk, telefyzje oanslúte, nije nonnen foar it blyld. Al soksoarte wurk. En it hat fansels in goede sosiale funksje.” Geert Bos is geen kerkganger, maar hij denkt toch dat de hechte mienskip uit de - opvallend midden in het dorp staande - kerk komt. Historisch, de kerk was de centrale van de boerenomgeving. Er is nu zelfs een fusie van de Passage met het Putsje-kafee. “Ik sit der mei

trije froulju yn en it wurket as it slydjaget. En we ha ek noch wille.” Sterker: hij noemt de kerkgemeenschap “it sûgjende hert fan de blom, wêr’t allegear moaie blêdsjes oan sitte.” In die veelbladige bloem - klik maar eens op de website van de Passagevrouwen, afdeling Scharnegoutum - moeten veel vrijwilligers zitten. “Ja, dat bin fansels altyd deselden. En ja, it wurdt hieltyd swierder. Mar it draait wol troch. Yn it doarpshûs, dêr bin ik ek frijwilliger, bin santich minsken nedich… Dat is in soad.” Zelfs al heeft Scharnegoutum een kleine 1700 inwoners; het is een groot dorp.

FIIFGEA

SKOALLE

Geert Bos is een hartstochtelijk belever van het gebied wat in vroeger tijden de Snitser Fiifgea werd genoemd. (Loaiïngea, Goaiïngea, Gau, Offenwier en Skearnegoutum). Vijf dorpen aan de noordoostkant van ‘de stad’. Buiten coronatijd trekt hij met gasten rond. Vanuit Sneek via IJsbrechtum naar de Fiifgea. Hij vertelt dan over de afsluiting van de Middelsee, waardoor in 1200

Die inwoners hebben naast de supermarkt een bakker, kappers, bloemenhandel. “Mear net, eartiids wienen hjir wol fjirtich winkeltsjes.” Om en in het dorpshuis een school en een medisch centrum. “Eins is it allegear al wer te lyts.” Blij zijn met wat je hebt. “Moai, dat we noch in skoalle ha.” Die heet ‘Op ‘e hichte’. “Ik soe wolle dat dy namme feroare waard yn de ‘Willem Santemaskoalle’.” Santema, een verzetsstrijder in WOII in Scharnegoutum. “Dan bring je dat ferhaal fan him tichter by de bêrn.” Geert Bos houdt van Scharnegoutum. “Wy hoegden hjir noait wei, want oeral ‘fyn’ je wol wat. En Skearnegoutum is aardich en noflik.” Maar wat ‘vindt’ hij in Scharnegoutum?

Als in elk dorp: huizen. De jeugd wil in eigen dorp blijven wonen. Betaalbare huizen gevraagd. Er is een stukje aan de noordkant waar het eventueel zou kunnen, “mar dêr skynt al wer in oare bestimming op te stean.” Dan: de diverse sportverenigingen. Die hebben allemaal hun eigen kantine. “Wat soe it moai wêze at alles by elkoar stie, en dêr dan sels noch in lyts jachthaventsje by. Dan koene je in fêste man ha, dy’t alles fersoarge. Mar de histoarje hat soarge dat we alles wol ha, fuotbalfjild, tennisbaan, sporthal, mar dat it allegear apart is.” Jachthaventje? “Ja, we binne it earste doarp wêr’t de Alvestêdetocht dwers troch hinnegiet. De Swette. Der kin wol it ien en oar lizze, mar der soe bêst wat mear kinne.” Elk dorp houdt immers van toerisme. En verder? “De histoarje hat soarge dat Skearnegoutum gjin rûnwei hat.” Het verkeer door het dorp over de Legedyk is gevaarlijk. “Ik soe ek net witte wat je dêr oan dwaan moatte. Of eins wol. Net sa hurd ride…”

Scharnegoutum uitgelicht! Scan de QR code voor de speciale video over Scharnegoutum

NUMMER 03 • 2021

ADVENDO SNEEK ECHT IN ÁLLES ANDERS

Op 16 maart van dit jaar was het 75 jaar geleden dat in Sneek Muziekvereniging Advendo opgericht werd. Advendo is jarig en dat willen ze weten ook! Bennie Hoogstra en Johan van Delden vertellen over de hoogte- en dieptepunten in de geschiedenis van Advendo en over het DNA van de vereniging. Over feestelijkheden en toekomstplannen. Ze zijn absoluut van plan de honderd jaar aan te tikken.

TEKST RIEMIE VAN DIJK // FOTO'S BRITT VAN DELDEN, BENTE VALLINGA

Bennie Hoogstra is als tambour-maître jarenlang het gezicht geweest van Advendo. “Hij liep letterlijk voorop en als we een taptoe-terrein opstapten, dan juichten de mensen al, omdat Bennie binnenkwam”, vertelt Johan van Delden. Johan is een lange periode lid geweest en kwam daarna als manager en later als voorzitter in het bestuur terecht. Boegbeeld zijn van een organisatie betekent verantwoordelijkheid dragen, volgens hem. “Ja, er komt meer op je af dan op andere mensen. We hebben thuis altijd alle ruimte gekregen. Advendo bepaalde de agenda van je privéleven. Het ging altijd voor. Het optreden-seizoen bepaalde of je een weekend vrij had.Als er een repetitie is, dan ben je er allemaal. Dan helpt het als je vrouw en kinderen hetzelfde voor ogen hebben.”

EÉN GROTE FAMILIE Jogan van Delden: “Ik ervaar Advendo als één grote familie waar iedereen welkom is. En als je bij de familie hoort, dan blijft dat zo. Er zijn mensen van toen, die elkaar nog steeds spreken. Er zijn hechte vriendengroepen en relaties ontstaan.” Bennie Hoogstra: “Ik heb mijn eigen kinderen nooit gezegd: ‘Je moet!’, maar alle drie zijn lid geworden. Heel vaak werkt het

zo, je hoeft ze niet te pushen. Jeugd wordt met open armen ontvangen en krijgt de begeleiding die ze nodig hebben. We zijn gezegend met 330 leden, dat is al jaren redelijk stabiel. Hard werken zit in ons DNA; we maken leuke producten, maar we willen minstens zo graag plezier maken. Daar is altijd aandacht voor. We organiseren veel dingen, zeker voor de jeugd, om het leuk te houden. De kampweek is een klassieker, de feestavonden zijn legendarisch. Altijd rond een thema, dat kan van alles zijn: Romeinen, piraten, Rock & Roll. Iedereen is dan verkleed, want dan is iedereen gelijk.”

Bennie Hoogstra (links) en Johan van Delden

“WE ORGANISEREN VEEL DINGEN, ZEKER VOOR DE JEUGD, OM HET LEUK TE HOUDEN; WIJ CHALLENGEN ELKAAR” EÉN BROK EMOTIE

VAN KLM TOT RUDI CARRELL “We hebben altijd geprobeerd om voorop te lopen. Wij challengen elkaar. Wij waren het eerste tamboer- en pijperkorps in Friesland. Wij waren de eersten die een LP en CD uitbrachten; wij waren de eersten die digitaal gingen. We worden veel gevraagd voor TV-opnames of grote openingen, omdat we zo flexibel zijn. Toen KLM honderd jaar bestond, hebben we hun feest met genodigden muzikaal opgeluisterd. We waren bij de opening van het Rijksmuseum en bij de show van Frans Molenaar die vijf maal uniformen voor ons had ontworpen. We waren bij Mies Bouwman en bij Rudi Carrell in Duitsland.”

Bennie kan nog steeds niet met droge ogen naar het Wereld Muziek Concours (WMC) van 1997 in Kerkrade kijken. “Dat is de Olympische Spelen voor de muziekwereld. Het is één brok emotie. Je werkt er zo lang naar toe. We spelen altijd de laatste dag in een stadion vol muziekliefhebbers. Het is onbeschrijflijk wat er dan over je heen komt. Ze staan te klappen en te schreeuwen. Als je dat dan hoort en ziet…” Johan: “Een andere keer, net toen we op moesten, barstte er een enorme bui, inclusief wind los. De muziek verwaaide en met windkracht zeven hadden we die grote kolbakken op. We stonden helemaal scheef, maar we gingen door. Wat er dan met het publiek gebeurt...

Elk WMC heeft wel zo’n speciaal moment. We zijn van de gimmicks, leuke dingen doen. De instrumenten neerleggen, de kolbakken op en af doen, een dansje doen. Dat wordt dan bedacht door de geniale creatieve geesten van Advendo. Uren aan repetitietijd zitten erin in. ‘Dat zal Advendo ook niet zijn’, zegt het publiek dan.”

TOP DRIE In haar 75-jarig bestaan heeft Advendo zoveel meegemaakt, dat het ondoenlijk is alles te benoemen. Johan: “Wat in ieder geval in de top drie kan zijn de twee avonden met Armin van Buren in 2016 in een volle Arena.” Via Jos Thie, waarmee Advendo in 1995 al het grote ‘Abe theaterspektakel’ in het voetbalstadion van Heerenveen had gedaan, kreeg Advendo een grote rol in de show. “Op YouTube zie je hoe de blazers in een harnas via een kabel uit de lucht komen met zestigduizend mensen in het stadion. Er is geen vereniging in Nederland die dat kan!” Bennie: “We zijn ook bij het huwelijk van Willem Alexander en Maxima geweest. Dat was een gigasucces. We hadden de show precies uitgemeten en het kwam helemaal uit!” Ook zijn de mannen blij met de investering in de danstak van Advendo. “Vroeger in de hoogtijdagen had je de majorettes. Op een gegeven moment ontstond een kentering. Wat gaan we doen? Gaan we afscheid nemen of in een volle bak investeren? We heb-

sneek

PAUL HARTOG

COLUMN

GROOTSNEEK.NL

Weetjes Frans Molenaar heeft vijf uniformen voor Advendo ontworpen. In 1974, 1978, 1983, 1988 en in 2003. Advendo deed in 1966 voor het eerst mee aan het Wereld Muziek Concours (WMC) in Kerkrade. Daarna in 1985, 1989, 1993, 1997, 2001, 2005, 2009, 2013 en 2017.

Dokter aut Denkf VEEL-TE-VEEL

INFORMATIE Toen het e-mailverkeer van een Amerikaanse politiek adviseur op straat kwam te liggen meenden sommigen daar gecodeerde berichten in te zien over bijzonder ernstige criminele zaken. Met dat als startpunt zijn denkbeelden snel heftiger geworden en is er een groep van mensen ontstaan die heilig in het gegroeide verhaal geloven. Eén van de verklaringen over het ontstaan van dergelijke ‘verhalen’ is dat de wereld steeds ingewikkelder wordt én dat mensen te lijden hebben van een veel-te-veel aan informatie. Ons brein kan er van in een ‘overlevingsstand’ raken, net als bijvoorbeeld in een bedreigende situatie. In deze stand staan we wijd open voor verhalen die een kop en een staart hebben en waarin kristalhelder is wie de schurken en wie de helden zijn. Doet mij er even aan denken dat de slechte cowboys altijd in het zwart gekleed gaan. Het is meestal moeilijk om iemand die een zeker geloof aanhangt te overtuigen van een ander perspectief en zolang mensen anderen met rust laten lijkt dat ook helemaal niet zo zinvol. Leven en laten leven!

ben goede en pittige discussies gevoerd en besloten: we gaan ervoor. Maar dan op hetzelfde niveau en dezelfde kwaliteit en instructie als de rest van de vereniging. We zijn blij dat we het zo gedaan hebben. De Showgirls doen goed mee in het wedstrijdcircuit en ze zijn een volwaardig onderdeel van de vereniging. Natuurlijk hebben we ook mindere perioden meegemaakt. De branden in 1974 en 1976 hebben veel gedaan. Op jonge leeftijd is dirigent Theo van der Kamp overleden. Vorig jaar overleed Marc Brinkhuis. Hij was een supermens in muziek en show. Hij dacht Advendo. Hij was geniaal in shows bedenken. ‘Er is maar één die dat figuur begrijpt en dat is Marc’ zeiden we dan.”

FEEST MET DE INWONERS DELEN “We hadden voor dit jaar ècht veel mooie dingen op de planning staan. Die gebeuren nu online. We zijn 1 januari begonnen om elke dag iets op social media te posten over ons rijke verleden. Precies 75 dagen na 1 januari is het 16 maart. We hebben een jubileumboek op Facebook, waar iedereen zijn ervaring en anekdotes kan delen. Dat slaat enorm aan. Ook hebben we een pubquiz georganiseerd met vragen uit de historie van Advendo. We zitten nog vol plannen, maar wat mag? We willen ons feest graag met de inwoners delen. We doen het immers voor het publiek. Het idee is om in juni ‘Ut Sneek’ naar twee dagen te trekken. Dan willen we het allergrootste jeugdkorps creëren dat er ooit is

geweest. Ook willen we een theaterstuk maken, waarvan Bouke Oldenhof de tekst schrijft en Wiesje Jansma de regie doet. We gaan de honderd jaar aantikken en gaan gewoon door met wat we doen. We blijven het DNA verdedigen; we blijven vernieuwen, dingen anders doen dan anderen. We zien dat andere verenigingen omvallen. Daarom zijn we scherp op de aanwas van ‘jonkies’ en op zorgen we dat ze erbij blijven. We verplaatsen ons altijd in de jeugd. Ze hebben inspraak in de muziek, mogen zelf muziek indienen.

Naar aanleiding van het eerder genoemde nieuwsfeit is de FBI sommige groepen als potentieel terroristisch gevaar gaan zien. Dat is niet zo héél gek als je bedenkt dat het verhaal met doodsbedreigingen gelardeerd is en het geëindigd (?) is met een meneer die schoten gelost heeft. Nu eerst maar even op de bank met The Good, The Bad & The Ugly. Die is na ongeveer 30 keer zien nog steeds lekker overzichtelijk.

Bij Advendo is alles echt anders.

“HET IDEE IS OM IN JUNI ‘UT SNEEK’ NAAR TWEE DAGEN TE TREKKEN. DAN WILLEN WE HET ALLERGROOTSTE JEUGDKORPS CREËREN DAT ER OOIT IS GEWEEST.”

Dokter Denkfaut

NUMMER 03 • 2021

VAN DE NOTARIS SAMENWONEN IN VERBAND MET MANTELZORG? Wil je samenwonen in verband met mantelzorg? De juridische én financiële consequenties worden vaak onderschat. Er is een groeiende groep Nederlanders die anderen, vaak vader of moeder, helpen bij de dagelijkse zorg, als mantelzorger. Een deel van deze groep kiest er zelfs voor om samen te gaan wonen. Voor een beetje aanspraak of om de zorg zo goed mogelijk te kunnen verlenen. Veel mensen weten echter niet dat deze vorm van samenwonen grote juridische en financiële consequenties kan hebben. Het is dus van belang om daar aandacht aan te besteden. Waar moet je op letten?

Voor je de beslissing neemt om met je ouder of een ander te gaan samenwonen, is het belangrijk je te oriënteren op wat dat juridisch en financieel voor jullie betekent. Ons kantoor kan u daarbij helpen met een handige checklist. Bijvoorbeeld: als jij je ouder in huis neemt, dan kan het zijn dat je minder hypotheekrenteaftrek krijgt, omdat een deel van je huis niet langer door jou wordt bewoond. Ook is er meestal toestemming van de bank nodig als je iemand voor langere tijd in je huis laat wonen.

En ga je in je eigen tuin een mantelzorg-woning laten bouwen? Dan is het belangrijk om af te spreken wie de kosten van die woning op zich neemt. Ook als je ouder de bouw of de plaatsing van deze woning betaalt, word jij de eigenaar van de woning. En bij overlijden van je ouder valt deze woning dus niet in de erfenis. Een recept voor ruzie met andere nabestaanden.

NIELS VAN DER WAL DANST DOOR HET LEVEN

“BIJ MIJN GEBOORTE STO DE JULIANASCHOOL VOO Niels van der Wal is een bekend gezicht in Sneek. Tenminste iedereen die ook maar íéts met dans te maken heeft, kent de dansleraar. Voor al die mensen die de sympathieke en goedlachse Niels nog niet kennen maken we een afspraak met hem voor een interview. “In het Atrium? Dat lijkt mij wel een geschikte plek en er is genoeg ruimte”, laat Niels ons weten. De dag na de Tweede Kamer-verkiezingen zitten we tegenover Niels en gaat het gesprek niet over politiek, maar 100% over Niels van der Wal. TEKST EN BEELD HENK VAN DER VEER

“

“Spannend hoor, een interview”, neemt Niels meteen het initiatief. “Laat ons dan maar beginnen: ik ben Niels van der Wal, een echte Sneker. Geboren op 9 maart 1978, in de Bloemstraat, tegenover de Julianaschool. Bij mijn geboorte stonden de kinderen van de hele school voor ons huis te zingen. Dat vertelt mijn moeder Elly Hummel keer op keer. Mijn vader, Vincent van der Wal, werkte altijd bij Beddenzaak Metz op het Grootzand. Mama heeft jarenlang op het DC van Poiesz gewerkt. Ik was het derde jongetje dat geboren werd. Marcel is de oudste, die woont in Harlingen en Rutger, de tweede, is ook de bedden in gegaan, net als mijn vader dus. Zusje Tessa kwam nog na mij, reken er maar op dat mijn ouders dat leuk vonden. ‘Ok nòch un meiske!’ Ik ben opgegroeid in de Domp en ging er naar De Ark, een fantastische tijd. Ik had veel vrienden.”

BRAAF JONGETJE De Wit Dijkstra Netwerk Notarissen kan je helpen met een zogenaamd ‘samenwooncontract’. Dit contract is ontwikkeld door Netwerk Notarissen en kan voor je op maat worden gemaakt. In zo’n contract worden duidelijke afspraken gemaakt tussen ouder en kind over de samenwoon-situatie. Zo wordt er geregeld wie welke kosten betaalt en wat je rechten zijn als de samenwoon-situatie eindigt door bijvoorbeeld overlijden.

Daarnaast kijken we graag met jullie naar de positie van de andere kinderen en wat er verder geregeld moet worden om conflicten in de toekomst te voorkomen.

Mr. Gerard Vellinga De Wit & Dijkstra Netwerk Notarissen

www.dewit-dijkstra.nl

De Wit Dijkstra Netwerk Notarissen is aangesloten bij Netwerk Notarissen, een landelijke organisatie van 150 notariskantoren. De Netwerknotaris adviseert u deskundig, wijst u op de voor u aanwezige risico’s en draagt concrete oplossingen aan. Voor meer informatie zie www.dewit-dijkstra.nl of bel 0515 - 41 78 85.

Nadat we het doopceel van Niels gelicht hebben - Niels was “een heel lief braaf jongetje” volgens eigen zeggen - komen we al snel op het onderwerp van dit interview, de connectie die Niels met het dansen heeft. “Ja, dansen. Altijd al. Toen ik vijf jaar oud was ben ik met een buurjongetje mee naar jazzballet gegaan. Ik vond het maar niks, terwijl mijn moeder dacht dat het wel iets voor mij zou zijn. Een jaar later een tweede poging en toen was ik meteen verkocht. Het was bij TGP, de gymvereniging waar Dinie Zandhuis dansles gaf. Een jaar daarna heb

ik op de muziekschool in de Looxmastraat nog lessen klassiek ballet gevolgd bij Ellis de Raad. Zo is het dansen voor mij begonnen.”

BIJ MEUN IN DE KOFFIESHOP Na de basisschool ging Niels kort naar de ‘Havo voor Muziek en Dans’ in Rotterdam, de Brugklas. Maar overmand door heimwee keerde hij al snel in Sneek terug en volgde de havo aan het Bogerman. Na de havo was het volgens Niels “allemaal een beetje moeilijk.” De dreun dat hij de ‘Havo voor Muziek en Dans’ toch niet had gevolgd, hakte er, zeker achteraf bekeken, meer in dan gedacht. Er volgden mislukte avonturen op de Pabo (“Dat kwam door dat knutselen, dat vond ik zóóóó verschrikkelijk”), met een studie Kunstgeschiedenis in Rotterdam en een studie Nederlands aan de NHL. Daarna ging Niels aan het werk en kwam onder andere in de horeca terecht (“In de Koffieshop van Meun aan de Singel”). Om uiteindelijk terug te keren in de danswereld.

INGRID STOEPKER EN BERBER DE HOO-TJALSMA “Mijn oude danslerares, Ingrid Stoepker, gaf les aan de muziekschool in Sneek. Zij had mannen nodig voor een dansproject. Ik mocht auditie doen en werd aangenomen. Daarna wilde Ingrid minder les gaan geven aan de muziekschool. Toen dacht ze aan mij. Ik had nog nooit dansles gegeven, wist nergens van. Toen heb ik op een vrijdagmiddag de allerkleinsten van haar overgenomen. Totaal onervaren, ik vond het zóóóó eng. Vijf minuten voordat die eerste les begon, heb ik in paniek mijn moeder nog gebeld en gezegd dat ik het niet kon. ‘Hup,’ zei mijn moeder, ‘gewoon doen, Niels!’ Gelukkig maar. Ik ben een ‘mama’s-kindje’, echt ‘un suertsje’. Het is nu twaalf jaar geleden toen die lessen kinder-

“TOEN IK VIJF JAAR OUD WAS BEN IK MEE NAAR JAZZBALLET GEGAAN. IK VOND HET MAAR NIKS.”

sneek

GROOTSNEEK.NL

ONDEN DE KINDEREN VAN OR ONS HUIS TE ZINGEN”

“DANS VERBINDT, ZOWEL SOCIAAL, MEDISCH ALS CULTUREEL” dans begonnen. Later mocht ik ook lessen overnemen van Berber de Hoo-Tjalsma, een topper die helaas niet meer onder is. Ik bewaar hele goede herinneringen aan Berber.”

DANSEN VOOR MENSEN MET PARKINSON Ondertussen heeft Niels zoveel ervaring dat z’n onzekerheid (“Ik heb geen opleiding gevolgd”) allang verdwenen is, en geeft hij ook lessen aan volwassenen. Bijzondere projecten waar Niels mee annex is, zijn de danslessen voor mensen met Parkinson, waarmee in 2018 begonnen is. “Dans verbindt, zowel sociaal, medisch als cultureel. Deelnemers geven aan dat ze zich fitter voelen. Ze krijgen meer zelfvertrouwen, hebben plezier, contact met anderen en ontdekken wat hun lichaam allemaal nog wél kan. Tijdens de les wordt gewerkt vanuit ieders mogelijkheden en wordt er rekening gehouden met de beperkingen. Zo zijn de lessen laagdrempelig en goed vol te houden. Het doel is de levenskwaliteit te verbeteren”, legt Niels uit. “Heel vaak begin ik de lessen zittend op een stoel, met een warming-up. Daarna gaan

we echt bewegen. Heerlijk om te doen. We hebben in de Harmonie een grote uitvoering gegeven. Toen was ik best wel weer zenuwachtig, maar het verliep geweldig. Ik geef les aan twee groepen. Nu er corona is, jammer genoeg niet. Maar we gaan straks buiten dansen als het weer het toelaat.”

DANS OP RECEPT Na het succes van de danslessen voor mensen met Parkinson zijn er nu ook lessen voor mensen met chronische pijnklachten en mensen die leven met de gevolgen van een NAH (niet-aangeboren hersenletsel): ‘Dans op recept’. ‘Dans op Recept’ is bedoeld voor iedereen die door middel van lichamelijke beweging wil ontspannen, samen met gelijkgestemden. Danservaring is niet nodig. Ook mantelzorgers, vrienden en familie zijn welkom om samen te bewegen op muziek. “Ik vind het geweldig om mijn passie voor dans over te brengen. Iedere leerling is speciaal en ik probeer ze zelfvertrouwen te geven om zich expressief te durven uiten”, besluit Niels.

3 ETAGES VERLICHTING!

ONTDEK ONZE KOOPJESHOEK!

Ontdek de zorg bij Zorggroep Hof en Hiem! 22 t/m 26 maart

OP=OP!

Meld je aan voor de digitale speeddates met zorgprofessionals of chat met ons via de live chat en ontdek wat Zorggroep Hof en Hiem te bieden heeft op het gebied van:

Alle verlichting in de koopjeshoek

50% KORTING!

- opleidingen en BBL-leerwerkplekken - banen - vakantiewerk - stages

Voor onze koopjeshoek geldt dat de afgeprijsde artikelen niet retour kunnen.

Activiteiten

Bel voor een afspraak en kom langs!

Dit zijn onze openingstijden MA. 13.00-18.00 uur DI. 09.30-18.00 uur WO. 09.30-18.00 uur

DO. 09.30-18.00 uur VR. 09.30-18.00 uur ZA. 09.00-17.00 uur

Oosterdijk 89 Sneek • 0515-412874 • info@deboerlicht.nl

www.deboerlicht.nl

Maandag 22 t/m vrijdag 26 maart 9.00-17.00 uur

Live chat via Whatsapp 06 - 55 00 77 25

Speeddates

Donderdag 25 maart 19.00-21.00 uur

Aanmelden voor de speeddates en meer informatie vind je op www.hofenhiem.nl

SCHWARTZENBERGWEG 3A - HICHTUM

DE SKATTING 18 - HEEG

JOHAN WILLEM FRISOSTRAAT 43 - SNEEK

VRAAGPRIJS: € 565.000 K.K.

VRAAGPRIJS: € 1.450.000 K.K.

VRAAGPRIJS: € 234.500 K.K.

HUIS

VERKOPEN? BEPAALT WAT JE BETAALT

Bij Makelaardij Friesland heb je een hoop te kiezen. We hanteren namelijk verschillende beloningsvormen. Naar welke gaat jouw voorkeur uit? Misschien heb je voorkeur voor bijvoorbeeld de ‘reguliere’ courtage, waarbij je ons een bepaald percentage van de koopprijs betaalt. Wil je liever van tevoren weten wat de kosten zijn? Kies dan voor een vast tarief.

HOOGEND 24 - SNEEK

SJUWEDYK 6G - UITWELLINGERGA

VRAAGPRIJS: € 525.000 K.K. VERKOCHT ONDER VOORBEHOUD

VRAAGPRIJS: € 495.000 K.K.

Kantoor Leeuwarden:

Kantoor Drachten:

058 244 91 00

0512 36 80 36

Kantoor Heerenveen:

Kantoor Sneek:

0513 23 21 80

0515 76 80 08

Of kies voor een resultaatafhankelijke courtage. Verkopen wij jouw huis boven de vraagprijs? Dan betaal je ons een percentage over het verschil tussen vraagprijs en uiteindelijke koopsom. Welke vorm van beloning je ook kiest, onze tarieven zijn altijd op basis van ‘geen verkoop, geen kosten’. Geen resultaat betekent dus geen kosten voor jou,100% no cure, no pay!

JIJ.FRL

sneek

GROOTSNEEK.NL

TEKST ALBERT BOUWMAN FOTO'S JOHAN BROUWER

Ramiro Gras in de studio voor de groene muur, waarop je van alles professioneel kan projecteren. Zie foto links en onder.

BRANDED CONTENT

EYEWAX BRENGT MENSEN DOOR VIDEO DICHTER BIJ ELKAAR

“WE HEBBEN ELKAAR ECHT WEL NODIG” Hij werd negentig jaar oud. Een goede reden om dit te vieren met zijn allen. Die wens kon geen werkelijkheid worden door de lockdown. Toch wilde zijn familie het heuglijke moment niet voorbij laten gaan. Kennis, vrienden en familie werden opgetrommeld om een videofragment in te sturen. Eyewax werd in de arm genomen om historische plekken, zoals waar de man had gewoond en gewerkt, met een drone te filmen. Het geheel werd tot slot door Eyewax als één film gemonteerd. Het resultaat? “De jarige had de tranen in zijn ogen”, vertelt eigenaar Ramiro Gras. De techniek van camera’s, videorecorders en montage sprak Ramiro Gras van jongs af al aan. “Gek misschien, want van huis uit ben ik er niet mee opgegroeid.” Met een leven in de boerderij in Abbega kreeg hij van alles mee, maar niet per se de liefde voor videotechniek. “Toch hebben mijn ouders me altijd gestimuleerd om dingen te doen die ik leuk vind.”

praat, lijkt hij daarmee geen moeite te hebben. Vrij gemakkelijk legt hij uit wat de adoptie voor hem betekende. “Voor mij zijn mijn ouders echt mijn ouders. Ik voel me thuis bij hen en thuis in Friesland. Ja zeker, ik voel me een echte Fries en ben daar trots op. In alle jaren dat ik thuis woonde, voelde ik nog niet echt de behoefte om mijn biologische ouders te ontmoeten.”

GEADOPTEERD UIT COLOMBIA

Ramiro kreeg op zijn tweede een broertje. “Cevar is net als ik geadopteerd uit Colombia.” In 2018 reisde het Friese gezin naar het land om de biologische ouders te ontmoeten. “En wat kan natuurlijk niet ontbreken bij zoiets speciaals? Mijn camera! In totaal heb ik meer dan vijftig uren gefilmd. Een ervaring om nooit weer

‘Ouders’ is technisch gezien niet helemaal juist. Ramiro is geadopteerd uit Colombia. “Mijn ouders hadden zich kandidaat gesteld om adoptieouders te worden. Als kind van zes weken jong vloog ik naar een nieuw bestaan in Abbega.” Wanneer Ramiro over zijn verleden

‘In stilte spelen we door’ Een piano speelt zonder geluid. De vingers die de toetsen raken zijn in close-up gefilmd. Langzaam gaat de camera naar het gezicht van de pianist. Ineens komt er een kort fragment met stevig geluid wat na een seconde weer ophoudt. Het beeld zoomt steeds verder uit tot ver boven de stad. ‘In stilte spelen we door.’ Het door Eyewax gemonteerde videofragment voor Cultuur Kwartier Sneek voelt tegelijkertijd triest en mooi om naar te kijken.

te vergeten.” De reis bracht Ramiro meer dan hij dacht. “Ik heb nog steeds contact met mijn ouders uit Colombia. En dat voelt heel goed. Ze hebben ook een compilatie gekregen van de film.”

MET EEN SCHEEF OOG MEEKIJKEN NAAR MONTAGE Het filmen bleef niet alleen bij een hobby. “Gek, hoe dingen kunnen lopen. Tijdens mijn voortgezet onderwijs viel het anderen op dat ik graag bezig ben met toneel en acteren. Ik werd gevraagd auditie te doen voor de jeugdserie Linkk op Omrop Fryslân. Ik mocht meespelen met zes seizoenen. Superleuk om voor de camera te acteren. En altijd keek ik met een scheef oog mee naar het werk achter de scher-

men. Fascinerend hoe de grote televisiewereld in elkaar steekt. Hoe er nagedacht wordt over retakes en filmen vanuit verschillende hoeken.” Na een tijd gewerkt te hebben als presentator bij een lokale omroep in Koudum begon het bij Ramiro weer te kriebelen. “Het voelde goed om bezig te zijn met videomontage. Nu, jaren later, ben ik met hulp van Marco, mijn leidinggevende bij Nimble Institute, consultancybureau in digitalisering van bedrijven, begonnen als eigenaar van Eyewax. Ik heb hier in het pand in Heerenveen een eigen studio die bovendien ook nog mobiel is. Zo bied ik particulieren en bedrijven video en fotografiediensten aan.”

Nieuwbouw-bewoners Normaal gesproken is de startbouw van nieuwbouwprojecten een feestje voor aannemer en nieuwe bewoners. Corona beperkt dit feestje. Een nieuw gat waarin Eyewax gesprongen is. Met een kort videofragment presenteren alle bewoners zich aan elkaar. “Zo is er toch een gevoel van verbondenheid”, meent Ramiro Gras.

VIDEO IS EEN UITKOMST Corona legt Ramiro geen windeieren. “In deze tijden is men toch op zoek naar nieuwe manieren om met elkaar in contact te komen. Video is hierin een uitkomst. Onder andere live streamen is iets wat nu in trek is. Denk bijvoorbeeld aan een pasgeborene die de ouders willen laten zien aan hun familie en vrienden. Met mijn mobiele studio kan ik hen en hun kindje aan anderen laten zien die inloggen op de live stream. Op de achtergrond kan van alles worden getoond, zoals het kamertje of foto’s van de bevalling. Dit maakt het persoonlijk en zo komen familie en vrienden toch nog dicht bij elkaar”. Ramiro Gras is er van overtuigd, als hij tot besluit zegt: “Als me één ding duidelijk is geworden door corona, is het wel dat we elkaar echt wel nodig hebben.”

&FIT

GEZOND

NUMMER 03 • 2021

BRANDED CONTENT

LEMSTER BROERS NIELS EN SVEN VAN DE BERG WERKEN BEIDEN VOOR ZORGGROEP HOF EN HIEM

“Zorg is mensenwerk en werken in de zorg is vooral genieten” De Lemster broers Niels van de Berg en Sven van de Berg werken beiden voor Zorggroep Hof en Hiem. Ze vertellen hoe ze in de zorg terecht zijn gekomen, wat ze tegenkomen in hun werk en hoe ze hun werk beleven. Over één ding zijn ze het roerend met elkaar eens: “Zorg is mensenwerk en als mensenmens betekent werken in de zorg vooral genieten!”

TEKST RIEMIE VAN DIJK // FOTO'S DOUWE BIJLSMA / GEWOAN DWAAN

Werken in de zorg kregen Niels (26) en Sven (23) van de Berg met de paplepel ingegoten door hun moeder die altijd prachtige verhalen vol liefde voor het vak had. “Ik heb dan ook geen moment getwijfeld over werken in de zorg”, trapt Sven af. In woonzorgcentrum Suderigge in Lemmer is hij één van de vier broeders die zorg verleent. Twee van hen werkten eerder als timmerman en in de horeca en hebben zich daarna laten omscholen via de inservice-opleiding van Hof en Hiem. Vooral vrouwelijke bewoners vinden het leuk om een man aan hun bed te hebben, weet Sven. “Als ik iets vergeten ben, vergeven ze dit ‘ut jonkje’ graag.”

VAN WIJKVERPLEEGKUNDIGE NAAR LEIDINGGEVENDE Sven vond zijn plekje bij Zorggroep Hof en Hiem via zijn broer Niels. “Ik gooide een balletje op bij de opleidingsadviseur: ‘Mijn broer wil ook wel wat in de zorg doen’. Binnen een maand was hij begonnen”, vertelt Niels. Niels zelf had ook een vlotte entree bij Hof en Hiem. “Na mijn opleiding HBO Verpleegkunde stuurde ik een open sollicitatie. Eén dag later werd ik al uitgenodigd voor een gesprek, het zijn hier korte lijnen.” Vijf jaar lang werkte Niels met veel plezier als wijkverpleegkundige in Lemmer. “Leuk hoor, dan kwam ik over de vloer bij de beppe van een maat van mij.” Sinds december vorig jaar is hij leidinggevende in de Thuiszorgtak van Zorggroep Hof en Hiem. “De ouder wordende mens vind ik interessant. Daar was ik al achter gekomen toen ik stage liep op de afdeling geriatrie in het ziekenhuis in Heerenveen. Ik merk steeds meer, dat ik nu in de goede hoek zit. Dit werk past bij me. Ik vind het leuk om korte lijntjes te hebben met de teams en ook dingen op beleidsmatig niveau te doen.”

VERDER KIJKEN DAN WAT NODIG IS Hof en Hiem speelt in op wat mensen nodig hebben en prettig vinden in wonen en welzijn. Niels: ”We zorgen bijvoorbeeld dat mensen met dementie op een verantwoorde en veilige manier thuis kunnen blijven wonen in samenwerking met de mantelzorgers. Dan komen we wat vaker bij iemand langs, doen we samen boodschappen of regelen we dagbesteding.”

Niels (links) en Sven van de Berg op 1,5 meter in het voor hen geliefde Lemmer.

Om cliënten extra hulpmiddelen te bieden voor persoonlijk contact en welzijn, maakt Hof en Hiem gebruik van zorgtechnologie. Cliënten krijgen een tablet ‘Compaan’, een extra kameraad. “Daar zitten drie knoppen op, eentje om de zorg te bellen, eentje om de familie mee te bellen en eentje om spelletjes mee te doen”, weet Niels.

PERSOONLIJKE ONTWIKKELING OM CLIËNTEN BETER VAN DIENST TE ZIJN Zorg en welzijn ontwikkelt zich. Zorggroep Hof en Hiem vindt het belangrijk om medewerkers handvatten te bieden in de vorm van diverse scholingsmogelijkheden om zo cliënten beter van dienst te zijn. Sven: “Ik volg nu de opleiding mbo-V op de Friese Poort. Dat mag ik op kosten van de zaak en deels in werktijd doen. Dat is wel pittig, maar ik heb geen kinderen en ben nog gewend om naar school te gaan. Het werk dat ik doe is heel uiteenlopend en zeer interessant. Het belangrijkste in dit werk is communicatie, je moet het leuk vinden om met mensen om te gaan. Je moet bijvoorbeeld weten, hoe je het beste

INSERVICE-OPLEIDING

HOF EN HIEM

Voor belangstellenden voor werken en leren biedt Hof en Hiem een inservice-opleiding. Via het opleidingstraject worden zijinstromers en herintreders in de gelegenheid gesteld de overstap naar de ouderenzorg te maken. Kijk voor meer informatie over werken en leren bij Hof en Hiem op www.hofenhiem.nl.

GROOTSNEEK.NL

Ontdek de zorg bij Zorggroep Hof en Hiem! Zorggroep Hof en Hiem is altijd op zoek naar medewerkers voor de vier woonzorgcentra en vier kleinschalige woonvormen gevestigd in de gemeente De Fryske Marren. Er zijn ook zeer regelmatig vacatures bij Hof en Hiem Thuiszorg. Alle actuele vacatures zijn te vinden op www.hofenhiem.nl.

Digitale evenement Op 25 en 26 maart houdt Zorggroep Hof en Hiem het digitale evenement ‘Ontdek de zorg bij Zorggroep Hof en Hiem’ voor iedereen die interesse heeft in werken, vakantiewerk, leren en stagelopen. Verzorgenden, verpleegkundigen, praktijkopleiders, medewerkers van personeelszaken en opleidingen en natuurlijk (oud-)inservice-leerlingen doen hun best om al jouw vragen te beantwoorden tijdens de live chat en de speeddates.

SPEEDDATES

MET ZORGPROFESSIONALS Donderdag 25 maart: 19:00 - 21.00 uur

LIVE CHAT VIA WHATSAPP MET MEDEWERKERS VAN PERSONEEL EN OPLEIDINGEN

Donderdag 25 maart: 19:00 - 21:00 uur. Vrijdag 26 maart: 09:00 - 17:00 uur. Telefoonnummer 06 55 00 77 25.

(Alleen bereikbaar tijdens de live chat) Kijk voor alle informatie over ‘Ontdek de zorg’ op: www.hofenhiem.nl. Of scan de QR code!

kunt reageren in een situatie dat iemand boos is. Even uit de situatie stappen, de ander kalmeren door samen een bakje koffie te drinken en echt te luisteren. Ik ben een echt mensenmens. Als ik een praatje heb gehad met een mevrouw en ze voelt zich weer fijn en zit netjes in de kleren, dan geeft dat positieve energie. Mensen hebben behoefte aan een praatje, vooral in deze tijd. En als je Fries kunt spreken wordt dat wel gewaardeerd door bewoners en cliënten.” In de zorg is het belangrijk dat medewerkers hun vak verstaan en dat een organisatie zorgt dat ze dit werk zo goed mogelijk kunnen doen. Levenslang leren hoort daarom bij het werk, vindt Niels. “Dat geeft een stuk zekerheid, je bent goed voorbereid. Er is bij ons altijd wel een scholing hier of een cursus daar. Kortgeleden hebben de medewerkers van de Thuiszorg een opleiding ‘Dementie achter de voordeur’ gevolgd. Ook bieden we mantelzorgers deze e-learning aan. We zijn altijd op zoek naar hoe we kunnen aansluiten op uiteenlopende behoeften van cliënten.”

S N E E K VEEMARK

THAL

GRATIS* MEDEWERKERS LATEN TESTEN OP COVID-19?

MAIL NAAR WERKGEVERTESTEN@VELOXLABS.NL

Nieuwe regeling TONK: steun voor mensen met ﬁnanciële problemen Ben je door de coronamaatregelen je baan verloren of heb je als ondernemer geen werk meer? En hierdoor minder inkomen? Dan kan het voor jou moeilijk zijn om je woonlasten nog te kunnen betalen. Veel mensen hebben het nu zwaar. Om deze mensen te helpen is er een nieuwe regeling: TONK. Ben je ondernemer en heb je een TOZO-uitkering? Dan kan de TONK-uitkering hierop een aanvulling zijn. Maar de TONK-regeling is er niet alleen voor ondernemers. Ook als je in loondienst bent of was, kun je in aanmerking komen voor de TONK-uitkering.

Wat is de TONK?

De TONK is de Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten. Dit is geld van de gemeente voor als je weinig inkomen hebt door de coronamaatregelen. En hierdoor problemen hebt met het betalen van je woonlasten. Het gaat dan bijvoorbeeld om de huur of de hypotheek. Of de kosten van elektriciteit, gas en water, servicekosten, het eigenaarsdeel van de onroerende zaakbelasting of het sta- en/of liggeld van een woonwagen of woonboot.

Wat zijn de voorwaarden voor de TONK?

Je kunt in aanmerking komen voor een TONK-uitkering als je voldoet aan deze voorwaarden: • Je hebt meer dan 30% verlies van inkomen in de periode van 1 januari 2020 tot 1 januari 2021, waardoor je de woonlasten niet meer (volledig) kunt betalen. • Dit komt door de coronamaatregelen (Covid-19). • Je woont in een woning/woonwagen/woonboot waarvan je de hoofdhuurder of de eigenaar bent.

Hoe hoog is de TONK-uitkering?

Dat hangt af van je situatie, maar deze is maximaal € 1.000,- per maand. Om de hoogte van de TONK-uitkering te berekenen kijken we naar: • de hoogte van je (woon)lasten; • je inkomen op dit moment, maar ook het inkomen van vorig jaar; • de geldmiddelen waarover je beschikt of mogelijk kunt beschikken (contant geld, geld op betaal- en spaarrekeningen, cryptovaluta en de waarde van eﬀecten), maar ook je schulden; • welk deel van de kosten je zelf nog kunt betalen met je inkomen en vermogen.

Woonlasten zijn: • Hypotheek(rente) en aﬂossing • Kale huur, inclusief servicekosten • Kosten van gas, elektriciteit en water • Sta- en/of liggeld van een woonwagen of woonboot • Eigenaarsdeel van de onroerende zaakbelasting én rioolrechten, eigenaarsdeel van de waterschapslasten, de erfpachtcanon, de opstalverzekering en de betaling aan de Vereniging Van Eigenaren.

Hoe lang duurt de TONK-uitkering?

Je kunt de TONK-uitkering krijgen in de periode januari 2021 tot en met juni 2021 voor maximaal 6 maanden. Korter kan natuurlijk ook, langer niet. Je vraagt de TONK-uitkering aan voor de maanden dat je de aanvulling op je inkomen echt nodig hebt.

Hoe aanvragen?

Je kunt de Tonk-uitkering aanvragen door het formulier in te vullen op onze website www.sudwestfryslan.nl/tonk

Vragen

Heb je een vraag over de regeling? Op onze website www.sudwestfryslan.nl/tonk vind je alle informatie. Ook staan hier de meest gestelde vragen. Heb je alsnog vragen? Dan kun je ons ook bellen op werkdagen via 14 0515.

sneek // GEZOND&FIT

GROOTSNEEK.NL

GEZOCHT

‘FRITTEMAATJES’ VOOR BEWONERS FRITTEMAHOF Al tien jaar woont mevrouw Prummel in woonzorgcentrum Frittemahof in Sneek. Toen ze aangaf behoefte te hebben aan een vriendin is er een maatje voor haar gezocht. Dit maatje is Detsje Bergstra. Sinds vier jaar komt Detsje bij mevrouw Prummel op bezoek. “Een gouden vriendin”, vertelt mevrouw Prummel over Detsje. “Samen drinken, wandelen of een praatje, met een lach of een traan. Alles is mogelijk met Detsje. Het is heel fijn dat er iemand is die om je geeft en waar je alles aan kwijt kunt.” Ook Detsje geniet van de bezoekjes. “Via via kreeg ik te horen dat mevrouw Prummel eenzaam was en dat er op een gegeven moment niemand bij haar op de verjaardag was geweest. Dat vond ik zo sneu dat ik contact heb gezocht en heb gevraagd of ik haar mocht gaan bezoeken.”

Positief blĳven Hendrik Smit (43 jaar) werkt bĳ OVcare: een specialistisch schoonmaakbedrĳf met een brede ervaring in het dagelĳks rĳklaar maken en onderhouden van het wagenpark in het openbaar vervoer voor de gehele provincie Friesland. Via Pastiel werkt hĳ hier als wagenwasser. Hĳ maakt bussen van binnen en van buiten schoon en tankt de bussen af. Een functie die perfect bĳ hem past!

Detsje gaat één keer per twee weken bij mevrouw Prummel op bezoek. Mevrouw Prummel gaat “Soms drinken we gezellig fietsen met een vrijwilliger. thee en kletsen we wat. Een andere keer gaan we wandelen of naar een tuincentrum. Ook gaan we soms samen naar een activiteit in Frittemahof. Op dit moment is het lastig om af te spreken, maar ik stuur regelmatig een kaartje of ik breng een bloemetje langs. Soms kunnen we videobellen. Het zijn kleine dingen, waar eenzame mensen erg van genieten. De waardering is enorm.” Veel ouderen hebben behoefte aan een maatje, vertelt Marjan Andringa, activiteitenbegeleidster en vrijwilligerscoördinator in Frittemahof. Helemaal nu er door corona weinig georganiseerd kan worden. “Normaal ontmoeten mensen elkaar bijvoorbeeld bij de activiteiten. Nu merk je dat mensen in hun eigen appartement blijven. We hebben een enquête gehouden onder alle bewoners om te vragen waar behoefte aan is. Een grote groep bewoners gaf aan het leuk te vinden een maatje te hebben.” Maatjes zijn er in allerlei soorten, zoals wandelmaatjes, boodschappenmaatjes en praatmaatjes. Marjan geeft aan dat de bewoners van Frittemahof vooral op zoek zijn naar een maatje om samen iets mee te ondernemen. “Ze willen er heel graag even uit. Gezamenlijke interesses is een pluspunt, maar het is vooral belangrijk dat er een leuke klik is en er een band opgebouwd kan worden. Ook is het belangrijk dat een maatje affiniteit heeft met ouderen, een stukje levenservaring heeft en geduldig is.”

“Het is heel fijn dat er iemand is die om je geeft en waar je alles aan kwijt kunt”

Het project ‘Frittemaatjes’ gaat van start zodra de coronamaatregelen het weer toelaten en de bewoners gevaccineerd zijn. Marjan hoopt dat veel maatjes zich aanmelden. “Als iemand zich aanmeldt volgt er altijd eerst een kennismakingsgesprek. Zodat we kunnen kijken of er een match is. Is er een match, dan kun je als maatje rekenen op goede begeleiding. We bieden scholingen aan en begeleiden je in het proces van maatje zijn. Wanneer vertel je iets aan de zorg? Waar kun je terecht bij vragen?” Als maatje hoef je echt niet iedere dag beschikbaar te zijn. “Het is maar net waar behoefte aan is. Maar heb je tijd over en lijkt het je leuk om een maatje te worden voor een bewoner van Frittemahof? Meld je dan zeker aan.”

Frittemaatje worden? Aanmelden kan door contact op te nemen met Frittemahof via receptie.frittemahof@patyna.nl (t.a.v. Marjan Andringa) of via telefoonnummer (0515) 417 155.

Doener

Een vriendelĳke man staat bĳ de receptie te wachten. Hĳ heeft zin in het interview. Na een rondje langs de kofﬁemachine gaat Hendrik ontspannen zitten om zĳn verhaal te vertellen. Hendrik: “Ik ben nooit een schoolmannetje geweest, ik ben een doener. Als ik iets één of twee keer doe, dan kan ik het. Op mĳn zestiende ben ik daarom gestopt met school. Ik ben toen gaan werken en heb verschillende werkgevers gehad.”

“

Het was niet altĳd even gemakkelĳk. Maar aan alles komt gelukkig een eind.

Schulden

Hendrik vertelt verder: “Tien jaar geleden heb ik mĳn vriendin ontmoet. Samen hebben we drie kinderen. Helaas kwam er een moment in ons leven waarin we allebei zonder werk kwamen te zitten. We konden de eindjes niet meer aan elkaar knopen, wat we ook probeerden. We hebben toen hulp gezocht om onze situatie te verbeteren. Via de gemeente ben ik toen in contact gekomen met Pastiel-jobcoach Carolien. Samen hebben we gekeken naar mĳn situatie. Wat is er

nodig om uit de schulden te raken? We hebben mĳn CV bĳgewerkt, maar heb ook hulp gekregen met solliciteren en het schrĳven van sollicitatiebrieven. Ik kon echt op Carolien rekenen, ze heeft me op verschillende vlakken verder geholpen.”

Zelfvertrouwen

Net op dat moment kwam er een vacature binnen bĳ Pastiel vanuit OVcare, voor schoonmaakwerk. Hendrik: “Mĳn Pastiel-jobcoach vroeg me of ik kennis met hen wilde maken. Tĳdens het sollicitatiegesprek hadden we meteen een klik. OVcare is méér dan een werkgever. Ze hebben mĳ verder geholpen in mĳn leven. Collega’s steunen mĳ altĳd, dit heeft mĳ sterker gemaakt. Hierdoor is mĳn zelfvertrouwen toegenomen. Na een zware periode van tien jaar hebben we gelukkig geen schulden meer. Het was niet altĳd even gemakkelĳk. Maar aan alles komt gelukkig een eind. Ik hoop nog lang bĳ OVcare te werken.” Hendrik is blĳ dat Pastiel de match heeft gemaakt. Het gaat zelfs zó goed bĳ OVcare, dat hĳ intussen een vaste aanstelling heeft gekregen. Ook werkt hĳ momenteel een nieuwe Pastiel-kandidaat in. En zo is de cirkel weer rond! Hendrik heeft het niet gemakkelĳk gehad in zĳn leven. Maar hĳ is altĳd doorgegaan. Voor zichzelf en voor zĳn gezin, want daar draait zĳn leven om. Mede dankzĳ Pastiel en OVcare is hĳ positief gebleven en heeft hĳ zĳn leven weer op de rit.

APK // ONDERHOUD // SCHADEHERSTEL // TANKSTATION

bord Kroes, WVSnits, afme

Roodhemsterweg 14 - 8651 CV IJlst T 0515-531 436 - E info@garagekroes.nl

eling

hand

e b r u ie d Inter t gratis

km j i l e ijd

teren c e f esin

AUDI A3 SPORTBACK E-TRON PLUG-IN HYBRIDE

RENAULT TWINGO 1.2-16V COLLECTION

€ 16.450,-

€ 4.850,-

Bouwjaar 2015 / 148.415 km

Bouwjaar 2011, 121.047 km

SKODA FABIA garagekroes.nl 1.2 TSI EDITION

Bouwjaar 2015 / 31.685KM km

€ 11.999,-

ALLE AUTO’S WORDEN AFGELEVERD INCL. NIEUWE APK, BEURT ÉN BOVAG GARANTIE!

RIJDT OOK DUURZAAM!

MET GARAGEKROES.NL

“OOK VOOR ONDERHOUD AAN UW EV OF HYBRIDE!”

Interieurbehandeling vanaf € 130,- tijdelijk met gratis desinfecteren (t.w.v. € 20,-), geldig tot 1 maart 2021

Sneek: 0515-412825

www.autoverzorgingnederland.nl

Emmeloord: 0527-502405

Roodhemsterweg 14 - 8651 CV IJlst - Tel. 0515 - 531 436

www.garagekroes.nl

info@autoverzorgingnederland.nl

DE KNOL-KNALLERS

PMS 639 C

€ 22.500,= AUDI Q3 1.4 TFSI PRO LINE Navi, Bluetooth, Cruise 88.895 Km I Bouwjaar 2015

€ 16.500,= MAZDA 3 - 2.0 TS

Lichtmetaal, Climatecontrole , Keyless etc. 1e eigenaar | 58498 Km | Bouwjaar 2016

€ 19.950,= HONDA CIVIC 1.0 I-VTEC

Navigatie, Bluetooth, Clima, Cruise adaptief 25.841 Km I Bouwjaar 2018

Audi Audi Audi BMW Chevrolet Chevrolet Chrysler Citroën Fiat Fiat Fiat Fiat Ford Ford Ford Ford Ford Honda Hyundai

A1 A3 Sportback Q3 Z3 Roadster Kalos Spark Voyager C1 500 500 C Automaat Panda Punto Evo C-Max Fiesta Focus Focus Focus Wagon Civic i20

1.2 TFSI Pro Line S 1.2 TFSI Attraction Pro Line 1.4 TFSI Pro Line AUT. 1.9i S 1.4-16V SPIRIT 1.0 16V LS 3.3i V6 SE Luxe 1.0 First Edition 1.0 TwinAir Easy Cabrio 0.9 TwinAir Lounge 1.3 JTD Easy 1.8-16V Titanium Flexifuel ST Line 101 PK EcoBoost 1.6 TI-VCT First Edition 100PK Lease Edition 5 Drs 100PK Lease Edition 1.0 i-VTEC Elegance 130 PK 1.2 LP i-Drive Cool

KM JAAR 131022 2012 72793 2015 88895 2015 103989 2002 96713 2008 88354 2011 166839 2002 86875 2012 69198 2014 42642 2013 75520 2014 103009 2012 133146 2009 47854 2017 89481 2014 58010 2018 33481 2018 25841 2018 47308 2016

€ 10.950 € 15.950 € 22.500 € 9.750 € 3.750 € 4.950 € 4.950 € 5.250 € 7.950 € 9.950 € 6.950 € 5.950 € 6.250 € 13.750 € 9.750 € 14.750 € 14.950 € 19.950 € 10.950

€ 14.750,= FORD FOCUS 100PK LEASE EDITION Bluetooth, Cruise, lichtmetaal, Clima 58.010 km I Bouwjaar 2018

Hyundai Hyundai Kia Mazda Mitsubishi Nissan Opel SEAT ŠKODA Smart Suzuki Toyota Toyota Toyota Volkswagen Volkswagen Volkswagen Volkswagen

i30 ix35 Venga 3 Space Star Qashqai Corsa Toledo Fabia Combi fortwo coupé SX4 Aygo Corolla Verso Yaris Golf Golf Plus Polo Tiguan

1.0 T-GDI i-Motion 120PK 2.0i Business Edition AUT. 1.6 CVVT Comfort Pack AUT. 2.0 TS 1.0 Cool+ 5Drs 1.6 ACENTA 1.4 Edition 1.2 TSI Businessline High 1.2 TSI Ambition Business Electric drive 1.6 Sedan Comfort 1.0 VVT-I ASPIRATION 1.8 VVT-i Sol 1.0 VVT-i Comfort 1.0 TSI 116PK Comfortline 1.4 TSI Highline Automaat 1.0 BlueMotion Edition 1.4 TSI Sport&Style

KM JAAR 39360 2018 € 14.950 141254 2011 € 12.950 135174 2010 € 8.950 58498 2016 € 16.500 26410 2018 € 8.950 77556 2012 € 10.950 50493 2015 € 9.950 87361 2014 € 8.950 169017 2017 € 8.950 53385 2015 € 9.750 161084 2009 € 4.750 73294 2013 € 6.450 114326 2005 € 4.950 37670 2017 € 11.450 27387 2019 € 17.950 97335 2012 € 12.750 96897 2017 € 10.750 133575 2012 € 13.950 *typefouten voorbehouden

Kijk voor het actuele aanbod: www.vakgarageanneknol.nl

ANNE KNOL VAN DER LINDE PRIJS = PRIJS!

Van 10.00 uur tot 18.00 uur

Wij werken altijd met ‘All-In’ prijzen. Dit is inclusief: Afleveringskosten// 6 maanden Bovag garantie // 1 jaar pechhulp // APK

TREKDIJK 14 SCHARNEGOUTUM | T (0515) 41 22 12 | WWW.VAKGARAGEANNEKNOL.NL

PMS 7463 C

SNEEK

sneek // GEZOND&FIT

GROOTSNEEK.NL

BRANDED CONTENT

t c a t n o c n I

Eén keer per kwartaal schrijven Esther Bogaard, Marije Dijkema en Sietske Jellema inspirerende teksten die betrekking hebben op hun dagelijkse werk. Alle drie begeleiden zij mensen om ‘in contact’ te komen met zichzelf en hun omgeving, ieder vanuit haar eigen vakgebied. Esther als psychosociaal therapeut en relatieen gezinstherapeut bij Praktijk Bogaard, Marije als wandelen natuurcoach bij Marije Dijkema Wandelcoaching en begeleiding en Sietske als klassiek homeopaat bij Praktijk Binnenuit.

De boel opschudden g

r ij

ijk

na a, w a n d el - e n

eut

E st h

Bewust en onbewust, we zitten allemaal vast in bepaalde patronen. Denk bijvoorbeeld aan vaste gewoontes of manieren van met elkaar omgaan. Vaak aa h is het best begrijpelijk hoe bepaalde patronen zijn rd st , re in z e l at i e - e n g ontstaan. En ze geven mensen houvast. Maar ze kunnen ons ook behoorlijk in de weg (zijn gaan) zitten. Dit noemen we ‘disfunctionele patronen’. Hiervan afkomen is echter makkelijker gezegd dan gedaan.

Op (Pieter)pad

Dit kom ik in mijn praktijk regelmatig tegen.

verwarring geen verandering.” Dat gold wat

Bijvoorbeeld wanneer ik met partners werk,

hem betreft voor het oefenen op elkaar

die iedere keer ruzie maken over hetzelfde. Of

als studenten, want daar leerden we het

Daar ging ik dan eind januari op weg naar Pieterburen. Al jaren wilde ik het Pieterpad lopen en al jaren deed ik het niet. Enthousiast gemaakt door de verhalen van mijn schoonzusje die de eerste etappes had gelopen voelde ik gelijk: dit is het moment!

met partners, waarbij de één de ander steeds

meeste van… En ook voor onze toekomstige

beschuldigt en de ander steevast reageert

therapieën.

door zich terug te trekken. Pas wanneer we samen vanuit interesse leren begrijpen welk

Inmiddels ben ik tien jaar werkzaam in mijn

mechanisme er steeds opnieuw in werking

praktijk. En inderdaad. Tijdelijke verwarring

treedt én waar dat bij beide partners mee te

helpt de boel opschudden. Het is zeker niet

maken heeft, dus waar de gevoeligheid van

altijd prettig en makkelijk, maar de kans op

Ik heb de wandelgids besteld en een B&B

beiden ligt, pas dan is er hoop op verandering.

beweging en groei neemt er wel door toe. Dat

geboekt en dat wakkerde mijn enthousiasme

‘Verandering’. Bij dat woord moet ik nog vaak

helpt om patronen te kunnen veranderen.

alleen maar aan. Het was koud en prachtig

denken aan mijn opleider. Die zei: “Zonder

En nieuwe te creëren die veel beter voldoen.

helder weer en af en toe brak de zon door boven het Groningse Hogeland. Wat was het fijn om daar te wandelen en wat voelde ik weer de kracht van het wandelen. De vele begroetingen onderweg en leuke gesprekjes maakten deze

Huilend en schreeuwend wakker worden…

dag helemaal af. Na deze wandeling was mijn hoofd veel leger en alles weer zoveel lichter. En dat is precies wat ik zie gebeuren bij de mensen die ik begeleid als wandelcoach. Het in beweging zijn zet zoveel in gang en geeft nieuwe inzichten. t

wandelen. Het hoeft geen lange etappe te zijn;

goed het voor je is om naar buiten te gaan en te

Sie

Veel mensen ervaren in deze tijd hoe fijn en

lle

, k la s sie k

Beweging kan zowel lichamelijke beweging zijn, maar ook mentaal/emotioneel. Soms sta je stil; is er even geen ontwikkeling, maar speelt er wel van alles. In beweging komen begint dan met het zetten van een eerste stap.

een kleine wandeling naar de bakker of een ommetje in de buurt helpt al om je beter

Zo kwamen de ouders van een vijfjarig

Er was geen rust in zijn hoofd, overdag,

te voelen. Beweeg wat bij jou past en voel wat

jongetje wat ik in de praktijk zag, in

maar ook in de nacht niet. Hij was in de

voor jou haalbaar is.

beweging omdat ze zich zorgen maakten.

nacht, in zijn onbewuste, nog steeds in

Er was bij hem sprake van te veel beweging,

beweging. Daarom werd hij altijd op hetzelfde

zowel bewust als onbewust. Overdag

moment vol angsten wakker. Hij heeft een

superactief, altijd buiten willen zijn en

homeopathisch middel gekregen nadat de

van alles uitvinden. Hij kon zichzelf prima

ouders hun zoontje hadden beschreven,

vermaken, als hij maar bij zijn ouders was.

qua persoonlijkheid en karakter. Dit

Het afscheid nemen van zijn ouders, bij de

heeft gemaakt dat er evenwicht zit in alle

opvang, was een drama. Het slapen ging

bewegingen. Hij is rustiger overdag en slaapt

goed, tot negen uur. Dan werd hij huilend

zonder angst en wordt niet meer tussentijds

en schreeuwend wakker, vol angst, maar

wakker. Wat is de eerste stap die jij kan nemen

eigenlijk net niet echt wakker. Het evenwicht

om in beweging te komen?

“Het is niet

de berg die we overwinnen, maar onszelf”

was verstoord.

NUMMER 03 • 2021 TEKST GEA DE JONG-OUD // FOTO'S HOF EN HIEM

BRANDED CONTENT

CRDL (CRADLE) BELANGRIJK COMMUNICATIEHULPMIDDEL VOOR BEWONERS VAN DE WERF

“We staan versteld van het contact dat nog mogelijk is” Contact tussen mensen. Aandacht voor elkaar. In deze tijd ervaart iedereen hoe belangrijk sociale contacten zijn voor plezier in je leven. En hoe je dit kunt missen. De jeugd leert thuis. We werken veel vanuit huis. Feestjes worden niet gevierd en de mensen in verpleeghuizen krijgen minder bezoek. Wanneer bovendien een aandoening ervoor zorgt dat communiceren en sociale interactie met andere personen extra lastig is, zoals bij mensen met dementie, autisme of een verstandelijke beperking, is de wereld helemaal klein. Voor deze mensen is de CRDL (cradle) een uitkomst. De CRDL (cradle) is een interactief zorginstrument van hout, in de vorm van een bolle ellips, dat aanraking tussen mensen vertaalt in geluiden. Het is bedacht door de Nederlandse ontwerpers Dennis Schuivens en Jack Chen. Het instrument is gemaakt van kwalitatief hoogwaardig massief edelhout, heeft een speelse, organische vormgeving met slimme, goed verborgen software. Geen knoppen, snoeren, lampjes of stekkers.

DE WERKING

FOTO: CRDLT.COM

De cradle wordt tussen twee personen neergelegd. Wanneer die mensen ieder één hand op het instrument leggen en een circuit vormen door elkaar aan te raken met hun andere vrije hand, begint de interactie tussen hen. Dankzij innovatieve technologie en intelligente software onderscheidt de CRDL verschillende manieren van aanraken en verbindt daar geluiden aan. Zo zorgt een aaibeweging bijvoorbeeld voor het geluid van een poes en een tikbeweging laat kippen horen. Maar ook andere natuurgeluiden of muziek behoren tot de mogelijkheden. Gebruikers kunnen elkaar dus vasthouden, wrijven, tikken of kriebelen met steeds een ander geluid als gevolg.

GROTE WENS Via het Internet ontdekte Tineke Woord, verzorgende IG en persoonlijk begeleider bij Zorggroep Hof en Hiem, kleinschalig wonen De Werf in Joure, de mogelijkheden van de CRDL. “Ik was meteen enthousiast en dacht: ‘Die moeten we hebben!’ Dit instrument past helemaal bij de persoons- en belevingsgerichte zorg die wij bieden aan onze bewoners. Natuurlijk hangt er een behoorlijk prijskaartje aan zo’n instrument. Eerder waren de bewoners al verblijd met een beleef/tovertafel, dus we moesten even kijken naar de opties om dit instrument aan te kunnen schaffen.”

AANGENAME ERVARING

FOTO: CRDLT.COM

Toen de mogelijkheid zich voordeed om de medewerkers en bewoners van De Werf zelf de werking van de CRDL te laten ervaren, nodigde Tineke een dochter van een bewoner uit om langs te komen. Tineke: “Maar op het moment dat zij kwam, was haar moeder diep in slaap. We hebben de CRDL met een andere bewoner getest en waren zo onder de indruk, dat we het toch met moeder en dochter wilden proberen. Moeder sliep, maar je zag aan de bewegingen van haar ogen en de uitstraling en ontspanning van haar gezicht dat er contact was en dat ze genoot. Het was een warme, aangename ervaring.”

MOOI INSTRUMENT VOOR DE TOEKOMST “Onze conclusie was dat het zeker een mooi instrument zou zijn voor de toekomst. ‘Maar dan is mijn moeder er misschien niet meer’, zei de dochter op dat moment. Deze opmerking raakte mij diep. Binnen Zorggroep Hof en Hiem zag men mogelijkheden voor de aanschaf en inzet van dit bijzondere instrument. Nu hebben we sinds december vorig jaar de beschikking over onze cradle.”

BIJZONDER POSITIEF De ervaringen met de cradle zijn bijzonder en heel positief. “Het komt voor dat mensen, die amper nog praten, ineens woorden of zelfs een hele zin uitspreken”, vertelt Tineke. “Het bijzondere van de manier van contact maken met de cradle is de aanraking die erbij hoort. Mensen in een vergevorderd stadium van dementie zijn heel moe. Ze zitten vaak te slapen. Familie of vrienden die op bezoek komen, weten vaak niet

Bij De Werf in Joure wordt de cradle met succes gebruikt

zo goed hoe ze contact kunnen maken met hun dierbare. Met de cradle kun je nu op een hele mooie manier toch contact maken. Het is ook mogelijk dat twee bewoners er samen van genieten. Bovendien kun je de cradle onderdeel laten zijn van een hele kring met mensen. Er zijn zoveel mogelijkheden. We hebben een bibliotheek met geluiden en op een SD-kaartje kunnen we zelf muziek zetten, van Michael Jackson tot André Rieu.”

ISOLEMENT DOORBREKEN

De cradle

De cradle helpt het isolement van mensen te doorbreken wanneer een normaal gesprek niet meer goed kan plaatsvinden. Het maakt contact mogelijk waaraan gebruikers op een

gelijkwaardige manier kunnen deelnemen, ongeacht hun cognitieve vermogens. “De cradle is een prachtige uitvinding en aanwinst in de zorg voor mensen met dementie. Bij betekenisvolle communicatie is er verbinding met het onderbewustzijn. Je zintuigen helpen bij het doorgegeven van de non-verbale boodschap. Met aandacht naar elkaars stem luisteren, elkaar in de ogen kijken en aanraken, dat is heel krachtig. Het is heel ontroerend om te zien wat dat teweegbrengt. Wij staan er zelf versteld van hoeveel contact er nog mogelijk is, dankzij de cradle”, besluit Tineke.

sneek // GEZOND&FIT

GROOTSNEEK.NL

“Ieder kind met diabetes moet vrij kunnen opgroeien” DiaFrys: samenwerkingverband van kinderdiabetesteam van Antonius Zorggroep met kinderdiabetesteams van de drie andere Friese ziekenhuizen! In het samenwerkingsverband DiaFrys werkt het kinderdiabetesteam van Antonius Zorggroep samen met kinderdiabetesteams van de drie andere Friese ziekenhuizen. Het doel? Jonge diabetespatiënten helpen een zo normaal mogelijk leven te leiden. Om maar gelijk een misvatting uit de weg te ruimen: kinderdiabetes wordt niet veroorzaakt door overgewicht. “Van diabetes – ook wel suikerziekte genoemd – bestaan meerdere vormen”, legt kinderarts Amerins van der Vlugt uit. “De bekendste zijn diabetes type 1 en 2. Diabetes 2 komt vooral voor bij ouderen, vaak in combinatie met zwaarlijvigheid. Het meest voorkomende type diabetes bij kinderen is type 1: diabetes mellitus, een auto-immuunziekte.”

Diafrys

of pompje.” Als een kind ouder wordt, verschuift de verantwoordelijkheid geleidelijk naar het kind zelf. Ineke: “Wij helpen daarbij, bijvoorbeeld door het prikken te oefenen op een pop.”

Gezond leven

Wat is kinderdiabetes? Bij diabetes type 1 maakt de alvleesklier te weinig en op den duur geen insuline aan. Door een tekort aan insuline komt er te weinig glucose (koolhydraten) in de lichaamscellen en teveel glucose in het bloed (bloedglucose). Signalen van kinderdiabetes zijn: veel drinken en plassen, vermoeidheid en afvallen.

Hoewel leefwijze niet de oorzaak is van diabetes type 1, is een gezonde leefstijl wel aan te raden. Ineke: “Regelmaat in eetmomenten en gezond eten maken zeker wel verschil. Sport en beweging zorgen voor een betere opname van insuline. Daarnaast hebben een goed slaapritme en het vermijden van stress een positief effect. Bij al die dingen coachen we.”

AMER

Diabetes mellitus heb je je hele leven, BEAU WEMPE (16) KREEG maar het is goed behandelbaar. De VIER JAAR GELEDEN DE kinderdiabetesteams van de vier DIAGNOSE DIABETES TYPE 1 Friese ziekenhuizen – Antonius ziekenhuis Sneek, Medisch Centrum Waarden scannen Leeuwarden, Nij Smellinghe Drachten Tot voor kort ging het meten van “Diabetes? Het zei me niks. Maar toen de arts en Tjongerschans Heerenveen – Anderen werken hard, maar krijgen hun glucosewaarden via een vingerprik. me uitlegde wat het inhield, dacht ik: mijn werken sinds 2012 samen in het streefwaarden niet altijd goed. Dat is “Inmiddels zijn er ook andere manieren”, leven wordt nooit meer hetzelfde. Tijdens samenwerkingsverband DiaFrys. frustrerend.” Met name voor tieners is vertelt Amerins. “De nieuwste lunchpauzes op school moest ik voor het De ziekenhuizen zijn 24 uur per dag diabetes een uitdaging. “Als vijftienjarige ontwikkeling is een apparaatje op de eten eerst mijn waarden meten, insuline bereikbaar voor alle Friese wil je niet onderdoen voor je vrienden, huid dat de bloedsuikerspiegel scant.” uitrekenen en mezelf injecteren. Iedereen kinderen en jongeren dus ga je tussen de middag ook Ook voor het toedienen van insuline was al buiten aan het voetballen, terwijl ik met diabetes. “Samen naar de supermarkt voor zijn er steeds meer mogelijkheden. “Bij nog aan brood moest beginnen. Ik vond behandelen we een stokbroodje boordevol jonge kinderen beginnen we meestal het oneerlijk. Waarom kon ik niet gewoon ongeveer 350 koolhydraten. Dat betekent met pentherapie, waarbij ze zichzelf meedoen? Na een tip van de verpleegkundige diabetespatiënten dat je jezelf een extra dosis met een prikpen vier injecties per dag ging ik mee met een wintersportkamp van de tussen 0 en 18 jaar”, insuline moet geven. Ga je geven. Er bestaan ook insulinepompen, Bas van de Goor Foundation. Daar ontmoette vertelt Amerins. daarna sporten, dan heeft die automatisch insuline afgeven. ik andere jongeren met diabetes. Die week DE “De teams bestaan dat óók weer effect op je Met een druk op de knop kun je jezelf zag ik dat je met diabetes gewoon alles kunt RV LU G uit een kinderarts, een bloedsuikerspiegel. Je moet dus extra insuline geven als dat nodig is. doen, als je er maar controle over houdt. Dat T - KIN D ER ARTS verpleegkundig consulent, een constant nadenken. Daarnaast zien Alle pompjes kun je aanvullen met een was een keerpunt. diëtist en een psycholoog. Deze teams we soms schaamte bij patiënten. sensor die de bloedsuikerwaarden meet. zijn er niet alleen voor het kind, maar Niet ieder tienermeisje wil in We kunnen pompsystemen op Ik zit nu prima in mijn vel. Om de drie ook voor het gezin.” bikini op het strand liggen afstand uitlezen en patiënten maanden laat ik bloedprikken in het met een insulinepompje zo telefonisch bijstaan.” ziekenhuis en dat is het. Sinds anderhalf op haar buik. Om jaar heb ik een insulinepomp, waarmee Impact bij zulke gevoelens Het samenwerkingsverband het meten en rekenen vanzelf gaat. Door De impact van diabetes is vaak groot. ondersteuning te DiaFrys zit bovenop nieuwe die pomp voel ik me veel minder diabeet. “We noemen diabetes daarom ook wel bieden, zit er ook een behandelmogelijkheden. Ik volg de opleiding Verpleegkunde om de ‘ik moet heel veel doen’-ziekte”, aldus psycholoog in ons team.” Amerins: “Ons gezamenlijke diabetesverpleegkundige te worden, zodat Amerins. “Om je goed en energiek te -V T doel is om de diabeteszorg ik straks kinderen kan helpen met mijn voelen, moet het glucosegehalte in het ER EN PLE UL S E G KU N naar een hoger plan te tillen. ervaring. Ik weet nu dat je ondanks diabetes bloed binnen bepaalde waarden blijven. Zorg op maat N DIG C O Het is onze missie dat ieder kind met nog steeds een heel leuk leven kunt hebben.” Een maaltijd en tussendoortjes, maar “Het kinderdiabetesteam biedt diabetes gelukkig en vrij kan opgroeien ook stress, vermoeidheid of een activiteit zorg op maat”, vult verpleegkundig en zich kan ontplooien.” als sporten beïnvloeden die waarden. Dat consulent Ineke Kruizenga aan. betekent dat patiënten meerdere keren “Bij erg jonge kinderen ligt er veel per dag – soms wel zes of zeven keer – verantwoordelijkheid op de schouders hun bloedglucose moeten meten en van de ouders. Samen met hen Diafrys.nl: alles wat je wilt insuline moeten toedienen.” bespreken we wat de beste aanpak is in weten over kinderdiabetes hun specifieke situatie, want het gewone leven moet zoveel mogelijk doorgaan. De website Diafrys.nl is een initiatief van het Friese Stokbroodje Daarnaast leren we ouders en kinderen samenwerkingsverband DiaFrys, bedoeld voor kinderen met Diabetes is dus veel zelfmanagement. de bloedsuikerspiegel te meten en Amerins: “Bij sommige kinderen of diabetes en hun ouders. Hier vind je per leeftijdscategorie insuline toe te dienen met een prikpen jongeren gaat dat redelijk vanzelf. allerlei informatie over diabetes. IN S

N VA

E TE

UIZ

INE KE KR

NUMMER 03 • 2021

Wereld Autisme Dag Autisme kent vele vormen. Wat vroeger Asperger werd genoemd, heet nu algemeen ASS. Vrijdag 2 april 2021 is het Wereld Autisme Dag. Een internationaal erkende dag, elk jaar op 2 april, die de lidstaten van de Verenigde Naties aanmoedigt om maatregelen te nemen om mensen over de hele wereld bewust te maken van mensen met autistische spectrumstoornissen, waaronder autisme en het Asperger-syndroom. Henk van der Veer, redacteur/journalist van onze Groot-kranten, was 37 jaar werkzaam in het (speciaal) onderwijs en daar deed hij ervaring op met jonge mensen die leven met een autistische stoornis. Met die ervaring in z’n rugzak ging Henk het gesprek aan met Yme Haarsma (36), die een aantal jaren geleden de diagnose kreeg dat hij behept is met Asperger.

YME HEEFT ASPERGER

“IK BEN EEN STUITERBAL IN EEN TRAPPENHUIS!” De krokussen bloeien uitbundig in Park Heremastate in Joure, de zwarte kraaien krassen in de nog kale voorjaarsbomen als Yme en ik op een tot boomstam omgeturnde bank gaan zitten. Ik vertel Yme eerst kort wie ik ben, wat ik graag van hem wil weten en dat ik begrijp dat hij moeite heeft om mij tijdens het beantwoorden van de vragen aan te kijken. Immers sociale contacten verlopen moeizaam bij mensen met Asperger. Vermijden van oogcontact is er een uiting van. TEKST EN BEELD HENK VAN DER VEER

“Op het moment dat het de bedoeling is dat de bal naar beneden gaat, stuit het maar weer op. Met gemak de andere kant op, via

de muren of ergens anders. Om dan op een tussenstukje te blijven liggen. Dat is volgens mij een beetje wat Asperger doet met mij. Een stuiterbal ben ik sowieso, zo ziet mijn leven eruit. Een stuiterbal in een trappenhuis, daar komt het ongeveer wel op neer.” Terwijl ik Yme een compliment geef om die bijna poëtische omschrijving die hij aan Asperger geeft, lacht hij en kijkt naar de grond. Met de punt van z’n schoen begint hij een gat te wroeten in de voorjaarsgrond. Aan het einde van ons gesprek zal een kuil herinneren aan het half uur dat wij op deze plaats hebben gezeten. “Dat ik nu met de punt van mijn schoen bezig ben, terwijl jij mij iets vraagt, had ik vroeger op school ook al. Ik moest altijd iets tekenen en kriebelen, hele schriften vol. ‘Dat moet je niet doen, je moet de kop bij de les houden’, zeiden de leraren dan. Ik vond

“EEN GGZPSYCHOLOGE VERTELDE MIJN OUDERS DAT IK GEWOON LUI WAS. JEETJE, HÉ!”

vervolgens helemaal niks aan school, had mijn gedachten er niet bij. Er waren maar weinig leraren die mij begrepen. De meeste leraren deden niks anders dan zeggen dat ik op moest letten. Dat ik niks opstak terwijl ik aan het tekenen was.”

Ik knik omdat ik met mijn achtergrond als leraar in het voortgezet speciaal onderwijs denk te weten hoe de autistische hazen lopen. Maar of Yme mijn begrijpende geknik ook ziet? Ik noteer de biografische gegevens van Yme.

‘Voor wie is Asperger het lastigst, voor jou of voor jouw omgeving?’

‘In je brief schrijf je over je herinneringen aan Kolderwolde: ‘Als ik niet te houden was, werd ik in een zelfgemaakt hangmatje gehangen.’ Vertel eens.’

“Ehhh… het is in principe voor mijzelf nooit lastig. In mijn eentje kan ik mijzelf wegstoppen en heb ik met niemand iets nodig. Alleen dan reageert de omgeving met opmerkingen als: ‘Wat mankeert er aan die vent?’ Of: ‘Hij komt nooit z’n huis uit, gaat het wel goed met hem?’ Ik denk dus dat het voor mijn omgeving, vrienden en familie, moeilijker is dan voor mijzelf. Akkoord, het is voor mij ook wel eens lastig, maar ik kan nu mijn gang gaan. Op school was het voor mij dus wel lastiger als voor anderen. Ik kan wel eens wat koud en kil overkomen.”

Financieel coaches Jitske Dijkstra en Jeltsje Posthuma Hegedyk 1 Sneek Jitske 06 33595459 Jeltsje 06 18254413

Gece rz

Hypotheek, verzekeringen en verduurzamen sowieso goed geregeld

Adviseu

Je woning verduurzamen? Wij helpen je graag met advies en je hypotheek

“Ja, dat hebben ze mij verteld en dat werkte heel goed. Zo van ‘krak’ en ik kon geen kant op en het was klaar. Later zag ik op tv een programma over autisme, hoe ze ergens in Amerika met vee omgingen. Als het vee niet wilde zoals de boer, werd de koe klem gezet, zodat het geen kant meer op kon. Het beest kalmeerde, het werkte. Dat zo gek was het achteraf bezien niet dat heit en mem mij op deze manier rustig kregen.”

rtific

eerd e

‘Je hebt ons een lange brief geschreven, waarin je het een en ander over je leven vertelt en dat je het goed vindt dat er aandacht wordt gegeven aan mensen met Asperger. Je schrijft dat je een stuiterbal in een trappenhuis bent. Wat bedoel je daar mee, Yme?’

m Won

Maak een gratis afspraak op finzie.nl/sneek

In Sneek e.o.

sneek // GEZOND&FIT

GROOTSNEEK.NL

Het leven van Yme in een notendop Geboren op 1 juni 1984 in het Sint Antonius Ziekenhuis in Sneek, als oudste zoon van Wicher Haarsma en Gerland Haarsma-Vrolijk. Wél een maand te vroeg geboren (“Ik lag er in een aquarium”). Heeft broertje en zusje. Woont drie jaar in Workum en verhuist dan naar Kolderwolde. Bezoekt de basisschool in Oudega en de mavo in Balk. Volgt daarna een mbo-opleiding, eerst richting multi/grafimedia en daarna nog sociaal-cultureel werk. De opleidingen worden niet afgemaakt. Gaat in kraakpanden wonen, onder andere in Leeuwarden en Groningen. Wordt frontman van een punkband. Werkt een poosje in de staalbouw en weet zo in z’n levensonderhoud te voorzien. Wel zijn er verslavingsproblemen. Komt uiteindelijk bij een psycholoog terecht die na vier maanden de diagnose Asperger vaststelt. Het UWV keurt Yme voor 30% af. Yme zwerft nog een aantal jaren van het ene kraakpand naar het andere. Komt uiteindelijk weer bij z’n ouders in een caravan achter in de tuin terecht. Juist op het moment dat alles op de rails lijkt, wordt Yme opgepakt wegens ‘ontvreemding’ van lood en ijzer. Yme mag nog even kort achter de deuren van het PI in Lelystad zitten, maar komt daarna onder de vleugels van de Wurkjouwer in Haskerhorne terecht. De Wurkjouwer heeft als doel Yme te begeleiden naar uiteindelijk een betaalde baan. Yme woont nu zelfstandig in een huurhuis in Ouwsterhaule. Hij doet inmiddels vrijwilligerswerk bij het Openbaar Vervoer Museum in zijn woonplaats.

“IK HEB EEN ANDERE MANIER VAN DENKEN, DÁT IS WAT HET IS” En mevrouw Van der Kooi, ik kreeg de kriebels van dat mens. Toen ik een soort van klassevertegenwoordiger werd, mocht ik van haar notulen schrijven en dat ging goed. Mevrouw Van der Kooi bleek toen wel mee te vallen.”

‘Je was ook actief in een punkband, toch?’

‘Hoe kijk je terug op je schooljaren?’

Eén van de kenmerken van mensen met Asperger is dat ze oogcontact vermijden.

“Op de basisschool waren veel jongens die gek waren van voetballen. Daar had ik niks mee. Ik zocht meer contact met jongens die net als ik ook wat alleen ‘omstrúnden’. Ik heb uiteindelijk heel wat clubjes geprobeerd, overal viel ik erbuiten. Ik snapte er niks van, hahaha! Laat maar, het klinkt wat negatief, het is niet anders. Op de mavo in Balk kon ik goed opschieten met conciërge Piet de Jong, daar bewaar ik goede herinneringen aan. Als ik dan weer eens in de kantine aan het ‘fucken’ was, schelden en zo, dan wist hij mij goed te begeleiden. Ja, die man sleepte mij erdoor.

“IK HEB HEEL WAT CLUBJES GEPROBEERD, OVERAL VIEL IK ERBUITEN; IK SNAPTE ER NIKS VAN”

“Ja, beetje herrie maken, wat schreeuwen. Voor mij was het afreageren. In de weekends kon ik best losgaan, veel drinken. Zoveel ik kon. Dat was niet echt de schuld van de punkband. Mijn zoektocht leidde meer naar de punkband. Maar mijn drinkgedrag werd niet beter door de punkband, dat is dan ook wel weer zo. We zaten vaak in ’t Haske, iedereen deed mee. Ik begrijp nog niet dat ze het accepteerden. We waren zestien jaar en hadden het hele Haske voor onszelf. Het was er altijd feest en alles kon. Ik snapte er niks van. Achteraf denk ik wel dat ik best een beetje minder aso had kunnen zijn.”

‘Je kwam tijdens je middelbare schooltijd ook bij een psycholoog. Waarom was dat?’ “Ik vond niks meer aan school, ik moest mij er naar toe slepen. Ik wilde wel spijbelen, maar ik wist niet hoe. Mijn klasgenoten deden dat ook niet. Ik had ook geen voorbeelden. Dus ging ik maar weer naar school, waar ik niets aan vond.

Toen kwam ik bij een GGZ-psychologe en die vertelde mijn ouders dat ik gewoon lui was. Jeetje, hé! Ik kon er ook niet goed met mijn ouders over praten wat mij dwars zat. Ik was niet altijd aardig. Later ging ik in kraakpanden wonen en heb ik wel een periode van anderhalf jaar gehad dat we elkaar niet zagen. Doei! Zoek het maar uit. ‘Net sa aardich’, maar ik heb het niet gedaan om heit en mem zeer te doen. Het gebeurde, drank en drugs. Het werd alleen maar erger. Ik woonde toen al in Groningen. Die periode heeft zo’n tien jaar geduurd.”

‘Je komt op een gegeven moment wéér bij een psycholoog. Die stelt de diagnose dat jij Asperger hebt. Wat deed dat met je?’ “Het hele onderzoek heeft wel vier maanden geduurd. Eerst dacht ik dat het wat overdreven was, maar ik kreeg wel in de gaten wat er met mij loos was. Ik heb een andere manier van denken, dát is wat het is. Mijn minderwaardigheidscomplex is sinds de diagnose aardig opgeknapt. Ik wil graag dingen zelf doen, autonomie. Ik wil mijzelf compleet in leven houden, met bijvoorbeeld een eigen groentetuin.” Het hele gesprek duurt exact 37 minuten. Dan is het genoeg. De koolmezen laten zich horen. Het wordt voorjaar. Ook voor Yme!

Een intensieve zorgvraag is nooit eenvoudig... Ontzorgt en brengt rust

T 0515 700 267 • E chantal@mantelzorgzaken.nl

www.mantelzorgzaken.nl

De cliëntondersteuners van Mantelzorgzaken helpen u op weg! ADVIES EN ONDERSTEUNING NODIG? INFORMEER DAN NAAR DE MOGELIJKHEDEN!

Chantal Hoevers Prins

Erkend mantelzorgmakelaar en Co & Pgb specialist

NUMMER 03 • 2021

CULTUUR

&UITGAAN

Foto’s: Ankie Rusticus

Kunstencentrum vol kansen

In 2022 is het tijd voor een feestje: dan is het alweer 10 jaar geleden dat Hare Majesteit de Koningin onze gebouwen feestelijk opende. Vooruitlopend op dit moment zijn we de archieven in gedoken, en zo komen er heel wat herinneringen bovendrijven. Heb jij ook nog foto’s, parels, memoires, verhalen of kronieken aan die goeie oude tijd? Deel ze met ons! Stuur een mail naar marketing@cultuurkwartier.nl en jouw moment of ervaring komt op onze social media kanalen of krijgt een plek op de tijdlijnen in onze gebouwen.

Theater van de toekomst

Bolwerk van beleving

GROOTSNEEK.NL

TEKST EN BEELD THEATER SNEEK

HET BOLWERK EN THEATER SNEEK VIEREN FEEST IN 2022

In voorgaande edities plaatsen we een oproep om persoonlijke herinneringen te delen over Theater Sneek en het Bolwerk. Inmiddels druppelen de reacties binnen: bijzondere, ontroerende en vooral onvergetelijke ervaringen binnen de muren van Cultuur Kwartier Sneek, dat in 2022 tien jaar bestaat. Lees hier enkele memoires van bezoekers van onze podia.

THEATER SNEEK “Wij voelen ons altijd zeer welkom”

Na de huwelijksvoltrekking

ATRIUM SNEEK

Voor het eerst een ja-woord in het Atrium “Na 32 jaar te hebben samengewoond en onze pensioenleeftijd in zicht kwam, vonden we het tijd om een definitieve keus te maken over de vorm waarin we ons samenwonen zouden willen gieten. We wilden trouwen en graag een groot feest geven voor alle familie, vrienden en buren. Na lang zoeken vonden we in Kunstencentrum Atrium en de Noorderkerkzaal een mooie ruimte die groot genoeg was voor tweehonderd gasten en ons gewenste programma. Er bleek niet eerder een trouwerij te zijn geweest. We moesten eerst toestemming hebben van de gemeente. Er vond een officieel bezoek plaats van een ambtenaar om de ruimte te keuren. We hadden ook hele prettige voorgesprekken met Frouk Oostra van Cultuur Kwartier Sneek. Er was vanuit CKS van alles mogelijk waardoor onze trouwdag helemaal werd zoals we het ons hadden voorgesteld. We trouwden op zaterdag 28 juni 2014. Het werd een dag zoals we hadden gehoopt dat die zou worden. In het Atrium - iedereen was enthousiast over deze mooie, lichte ruimte - was er een koud buffet, genoeg ruimte voor kinderen om te spelen en bekwaam personeel voor de drankjes en hapjes. Als we nu met onze kleinkinderen langs het kunstencentrum lopen, zeggen we vaak: ‘Kijk, hier zijn opa en oma getrouwd!’”

“We gaan vaak naar Theater Sneek, soms wel twee keer per week. Het aanbod van het toenmalige theater liep achteruit. Daar kwam met Theater Sneek verandering in. Er werd zo’n twintig jaar geleden wel gezegd, dat je hier geen theaterpubliek hebt; nou, het tegendeel is inmiddels wel bewezen. Het gevarieerde aanbod vinden we een groot pluspunt. Het theaterstuk ‘Dinner with Dad’ vonden we erg bijzonder. Twee vaders kookten voor het publiek, dat op het toneel zat. Aan tafel maakten we kennis met een echtpaar uit Wageningen met een vakantiehuisje in Heeg. We komen elkaar nu af en toe tegen in het dorp en we hebben het nog over het stuk. Ontzettend leuk was ook de muziekvoorstelling ‘BAM!’ van Percossa, waar we met onze kleinzoon van destijds acht jaar naartoe zijn geweest. We nemen hem graag mee naar het theater. Heerlijk om te zien hoe hij daarvan geniet.

Wat Theater Sneek kenmerkt, is de hartelijkheid. Dit was al zo in het tijdelijke postkantoortheater, dat met de schemerlampjes en leuke tafeltjes een gezellige huiskamersfeer had. Bij de ingang staat Cor, die ons met onze naam welkom heet, de garderobe, de bar; de mensen van het theater doen hiervoor erg hun best. Tijdens een nazit gaat er regelmatig een schaal met lekkers rond. Dat toont de gastvrijheid maar weer eens aan. Toen je in coronatijd weer heel even naar het theater mocht, zijn we dus gelijk weer gegaan!” Gerda Verstraten en Dick Schrama, Heeg.

Rini van Dam en Herman Riezebos, Sneek.

POPPODIUM BOLWERK

Reacties

In een rijdende kroeg naar The Toy Dolls

“Het Bolwerk was eind jaren tachtig een belangrijke schakel voor de muziek in het Noorden. Zeker voor de punk, mijn wereldje. Een paar keer per maand ging ik vanuit Buitenpost met de trein naar Sneek. In Het Bolwerk van die jaren pasten toen ook al behoorlijk wat mensen. Het Bolwerk was in de hoogtijdagen van de punk gewoon ‘the place to be’ in Friesland. Met The Toy Dolls uit Engeland als dé huisband. Als The Toy Dolls op tournee gingen, kwamen ze in Het Bolwerk! Een traditie. Bij het 40-jarig jubileum in 2015 speelden ze ook. Met een ploegje van zo’n veertig man was ik er altijd bij. De vaste kern regelde een touringcar en

Strawelte kleine prijs van Sneek 1988 - Paul links op gitaar.

Bekijk alle reacties op de digitale archieven van Theater Sneek en Het Bolwerk op de websites:

de kaarten die we bij de kassa afrekenden; online verkoop was er toen nog niet. De bus vertrok vanuit jongerencentrum Koartling in Buitenpost en ging via Surhuisterveen en Harkema naar Sneek. Er was natuurlijk flink wat bier aan boord. Een kroeg op wielen. Ik heb zelf in Het Bolwerk gespeeld als gitarist van onder meer The Sketchers en Strawelte. Zo stond ik in het voorprogramma van onder andere de punkband UK Subs. In 1988 werd Strawelte vierde bij de finale van De Kleine Prijs van Sneek. De jury zag het niet zo in ons, maar we wonnen wel de publieksprijs. De hut stond toen echt op z’n kop! Het optreden in Het Bolwerk betekende onze doorbraak. Daarna hadden we veel succes in Friesland.” Paul Alma, Stiens.

theatersneek.nl/ historie hetbolwerk.nl/ historie. Paul als gitarist van The Sketchers in de support act met Mark Foggo (2016).

LIGPLAATS

In de meest modern aan het Sneekermee

Van groot (15 meter) tot klein (6 meter) Vanaf € 13.475,-

Interesse? Neem dan contact met ons op via 06 15 23 84 17 of mail ons op ligplaatsen@sneekermeer.nl. Of kijk op:

aansneekermeer.nl Itens, Singel 5 € 398.500 KK

Makkum, Alde Syl 3 € 289.000 KK

Sneek, Worp Tjaardastraat 63 € 150.000 KK

Raerd, Smitshoeke 8 € 280.000 KK

Sneek, Johan de Wittstraat 30 € 199.500 KK

Sneek, Groenedijk 5 € 349.500 KK

ZATERDAG 3 OKTOBER OPEN HUIZEN DAG Uw woning verkopen?

Sneek, Oppenhuizerweg 36 € 285.000 KK

Sneek, Wassenberghstraat 2 € 129.500 KK

Sneek, Thorbeckestraat 15 € 149.500 KK

Scharnegoutum, Legedyk 11 € 195.000 KK

Sneek, Scherhemstraat 23 € 108.000 KK

U bent welkom bij onderstaande woningen van 11:00 uur tot 15:00 uur

Sneek, Lytse Dyk 7 € 359.000 KK

Maak kennis met Bart Struiksma Sneek, Klam 4 € 249.000 KK Easterwierrum, Doarpsstrjitte 20 € 175.000 KK

Reahus, Bongapaed 9-A € 239.000 KK Wjelsryp, Nije Buorren 2 € 299.500 KK

Sneek, Het Vallaat 17 € 479.000 KK Sneek, Balthuskade 2-A € 195.000 KK

en zijn (Frank, Els, Iris Hommerts, Jelteweiteam 208 Sneek, Kapelstraat 12 Sneek,en J.W. Frisostraat 58 € 212.500 KK Sneek, Gudsekop 61 € 179.500 KK

€ 199.500 KK Sneek, Meeuwenlaan 74 € 325.000 KK

€ 99.500 KK Sneek, Offingawiersterleane 5 € 235.000 KK

Heleen) en plan gerust een

afspraak voor een vrijblijvende waarde indicatie van uw woning. Sneek, Koopmansgracht 18 € 195.000 KK Sneek, 2e Woudstraat 30 € 118.500 KK

Sneek, De Schilkampen 33 € 199.500 KK Hidaard, Buorren 8 € 179.500 KK

Sneek, Van Hessen Kasselstraat 22 € 289.500 KK Sneek, Molenkrite 141 € 189.500 KK

Sneek, Zonnedauw 31 € 203.500 KK Sneek, Oppenhuizerweg 31 € 125.000 KK

0515 41 82 82 info@struiksmamakelaars.nl struiksmamakelaars.nl

Sneek, Parallelweg 39 € 217.500 KK Sneek, 3e Woudstraat 38 € 79.500 KK

Sint Nicolaasga, De Buffer 5 € 189.500 KK Sneek, Zilverschoon 174 € 175.000 KK

sneek // CULTUUR&UITGAAN

GROOTSNEEK.NL

‘Un Kuierke deur Sneek’

Deur Peter van Egmond

FREDERIK HENDRIKSTRAAT (DEEL 1) De straat ontleent syn naam an Frederik Hendrik, soan fan prins Willem I fan Oranje en Louise de Coligny en was stadhouwer fan Hollaan, Seelaan, Utrecht, Gelderlaan en Overissel fan 1625 tòt 1647. Frederik Hendrik leefde fan 1584 tòt 1647. Hij was ok kapitein-generaal fan ‘t leger en admiraal-generaal fan de float. In de stryd teugen Spanje, tidens de Tachtigjarige Oorlog behaalde hij sufeul resultaten dat hij de bijnaam ‘Stedendwinger’ kreech. Met syn dynastieke ambisy’s riep hij bij de Amsterdamse regenten nòchal wat weerstaan op, deurdat hij sich profilearde as monarch in plak fan dienaar fan de gewesteleke Staten. De oarsprong fan de straatnamen wurdt wel us tekòrt deen, fandêr dat ik dy su nou en dan tòch even belicht in myn tekst.

Sperkhem Fred. Hendrikstraat Koningin Wilhelmina-school Uitg.Haweco Poststempel 1942

Wie’t an de Frederik Hendrikstraat denkt, ken dat om ferskillende redens doën. Omdat je der woand hewwe, òf nòch altyd woane, mar ut ken ok wese deur je skoaltyd. Twee lagere skoalen en un kleuterskoal staan in disse straat, werfan’t der nou nòch één as sudanech brúkt wurdt. De Koaningin Wilhelminaskoal en de Willem Lodewijkskoal binne beide offisieel op donderdach 4 júny 1931 opend, mar waren in òktober 1930 al in gebrúk; beide gebouwen binne un ontwerp fan architect Reinalda. De Wilhelminaskoal is boud

Willem Lodewijkschool 1931

Eelke Lok is geboren en getogen in Drachten. Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele no-nonsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten. De vinger op de zere plek…. Reageren? Stuur dan een email naar: eelke.lok@ziggo.nl

Juffrouw Onvlee begon in 1929 met onderwijs aan schipperskinderen

Personeel Internaat

deur annimmer O. de Vries en de Willem Lodewijkskoal deur annimmer E. Metz. Willem Lodewijkskoal De strenge winter fan 1928 wurdt siën as de deurbraak om in Sneek un skoal foar skipperskyndes te stichten, de ‘Willem Lodewijkskoal’. Disse winter sòrgde derfoar dat feul fan disse kyndes in Sneek ferbleven, al dan nyt deur ut feule ies dat disse winter bròcht. De measte skipperskyndes gingen dan naar de Jan van Nassauskoal, tòtdat de doai insette en se wear fut gingen met ut skip. Tidens ut faren pikten se su nou en wat lessen met, op ferskillende skoalen in plakken dêr’t se foar de wal lagen. Juffrouw Onvlee trok sich ut lot an fan de skipperskyndes en wurdt dermet siën as de bakermat fan de skippersskoal, mar we fergete úteraard ok de hear Koster hierbij nyt te fermelden. Feul leerlingen wurdden onderbrocht in Sneker gesinnen, en der was later ut Internaat an de Lemmerwech nr 3.

De earste jaren na de oarlòch (in de oarlòch was de skoal trouwes forderd deur de Dútsers) maakte de skoal un groate bloei deur; su groat dat soms twee leararen voor twee klassen in één lokaal lesgeve moesten. Deur ut gebrek an rúmte wurdde de skoal wel us gekskerend ’t kipeskoaltsje noemd. Skipperskyndes mutte fanself swemme kenne, en krek as kyndes op andere skoalen kregen se swemles fan badmeester Nauta, dy’t an de kant faak riep: “Utdriëve jonge!”

Nadat de eardere skippersskoal deur de feranderende omstandecheden in’t faarplan en leefgewoanten gyn mogelekheden mear besat om te bestaan, is ut gebou enkele jaren foar ander onderwys brúkt. Op 1 april 1977 wurdt in de wyk rond de skoal de wykfereneging oprichtten. Disse fereneging socht un onderkommen en kwam met de toenmalege eigener, de gemeente Sneek, overeen om de eardere skoal hierfoar te brúken. Jum hewwe wel in ’e gaten dat der wear feul te min rúmte is, om alles over disse straat te fertellen. Over de Wilhelminaskoal, de Prinses Irene kleuterskoal en de latere peuterspeulsaal naast ut wykgebou. Dêrom gaan we de fòlgende kear ferder met disse kuier.

Avondhandwerkklas grote meisjes met juf Dijkstra en juf Praamsma.

Dorpshuizen De gemeente Súdwest-Fryslân heeft zes steden en 83 dorpen. Daar staan zo’n 65 dorpshuizen. Hier en daar heet het officieel een multifunctioneel centrum. En er zijn ook plaatsen die gerichte gebouwen hebben voor bepaalde activiteiten. Het valt allemaal onder het woord dorpshuis. Die dorpshuizen krijgen opnieuw een financiële injectie van de gemeente om te kunnen overleven in en na de coronatijd. Een prima initiatief, dat navolging in de hele provincie verdient. De dorpshuizen zijn een vergeten groep. De horeca schreeuwt moord en brand. Dat is terecht, het voortbestaan van meer dan de helft van de bedrijven staat op losse schroeven. Horeca is beperkt tot hapje en drankjes. De dorpshuizen

zijn daar bovenop nog afhankelijk van activiteiten die er plaats vinden. Verenigingen gebruiken ze veelal, maar die verenigingen kunnen al een dik jaar niet meer iets doen. We maken het nog erger. Al voor de coronacrisis bleek dat die dorpshuizen het verschrikkelijk moeilijk hebben. Veel dorpshuizen kunnen enkel bestaan omdat het werk er gedaan wordt door vrijwilligers. En in hoeverre de exploitaties onderhevig zijn aan (te) hoge investeringen kunnen we alleen maar raden. En vrezen. Dus die financiële injectie van de gemeente is prima. Hopelijk gaat de gemeente ook aandacht besteden aan de horecabedrijven die in veel dorpen nog als dorpshuis functioneren. Daar voert de toneelvereniging twee avonden een toneelstuk op, waarvoor ze wekelijks op de

boppeseal repeteren. De damclub zit er ook een avondje. De biljarttafels worden zelfs twee avonden gebruikt. Werden bedoel ik. Zelfs de klaverjasclub moest verzaken. Alle buiten spelende verenigingen, van ijs- tot voetbalclub, houden er hun ledenvergaderingen. Kortom, veel dorpen hebben de plaatselijke kroeg als monument van hun leefbaarheid. Daar komt het dorp samen. Die horeca heeft niets aan de concessie die de gemeente deed aan de horeca in de grote plaatsen. Die mag zó ongebreideld terras voeren in de binnenstad, dat veel winkeliers straks zullen klagen dat je tussen de cafétafeltjes door niet meer in hun winkel kan komen. Die horeca redt het de komende mooie zomer wel. De dorpskroegen hebben daar niets aan. Laat ze dus maar onder de dorpshuizen vallen.

ynspiraasje Als VVV Waterland van Friesland brengen we graag deze mooie regio voor je letterlijk in kaart. Waterland van Friesland is de naam voor de regio Zuidwest Friesland, dat bestaat uit de gemeenten De Fryske Marren en Súdwest-Fryslân. Raak geïnspireerd om in eigen regio eropuit te trekken met deze tips van de VVV.

Meer tips? Ga naar

www.waterlandvanfriesland.nl leeuwa

rden >

harlingen

kimswerd

grou

waddenZee

wommels

greidhoek

pingjumer gouden witmarsum halsband

bolsward

wiuwert

terherne

sneek

makkum

snitser mar

wolsum

allingawier

de afsluitdijk

tjerkwerd

ijlst

9 11 10

oudega

gaastmeer

hindeloopen

easterskar

balk

bocht van molkwar

de luts gaasterland bakhuiZen

tsjûkemar

sloten 19

echtenerbrugdelfstrahuiZen oosterzee

lemmer

20 bantega

rijs wyldemerk

mirns oudemirdum

24 23

rohel

sleattemer mar

koudum

veerdienst enkhuiZen - stavoren

nannewiid

elahuizen

ijsselmeer

stavoren

16 sint nicolaasga

de fluezen

heerenv

woudsend hegemer mar

oudehaske langweer

heeg

workum

joure

veen

legenda 1

Afsluitdijk Wadden Center

Grutte Pier

Cultuur Historisch Centrum De Tiid

Museum it Tsiispakhûs

Mummiekelder Wiuwert

Waterpoort Sneek

Fries Scheepvaart Museum

Kameleondorp Terherne

Terpdorp Allingawier

Jopie Huisman Museum

Houtzaagmolen De Rat IJlst

Palingaak Heeg

Subtropisch Zwembad Swimfun

Museum Hindeloopen

Kabouterpad Sint Nicolaasga

Museum Joure

Zwerfkei Rottum

Het Vrouwtje van Stavoren

Kanon Sloten

Tsjûke en Marchje

Melkroute Tsjûkemar

Klokkenstoel Bantega

Bezoekerscentrum Mar en Klif

Sybrandy’s Speel- en Natuurpark

UNESCO Werelderfgoed Woudagemaal

Fontein 11fountains (Kite)surflocatie

FERBINING Verbinding

Het unieke van Waterland van Friesland is dat de meren en waterwegen vrijwel allemaal met elkaar in verbinding zijn. Zoals je op de kaart ziet kan je bijna overal komen met een (zeil)boot. Verken je eigen regio eens vanaf het water. Op onze website zie je een uitgebreid aanbod van bootverhuurders. WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/WATERSPORT

SJARME Charme

In Waterland van Friesland zijn er 7 steden die soms op dorpen lijken en 133 dorpen die soms op steden lijken. Allemaal met hun eigen charme en historie. Sommige steden lijken op dorpen en sommige dorpen lijken op steden. Kies eens een dorp of stad uit waar je nog nooit bent geweest en ga op ontdekking. In alle steden vind je 7 schatten waarover je verhalen kunt lezen op onze website. WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/STEDENTRIP

útwaaie uitwaaien

Met maar liefst 25 stranden aan de Friese meren en de IJsselmeerkust is er altijd eentje in de buurt. Maak een frisse lentewandeling en geniet van de zon die schittert in het water. Durf jij al met je blote voetjes in het zand?

Zwemwaterlocatie met strand Molen

WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/STRANDEN GROET JE MEE

Terp VVV locatie Informatiepunt Bosgebied Kliffen

VVV

Haal wanneer de VVV locaties van Waterland van Friesland weer open zijn ons gratis inspiratiemagazine op. Hier vind je vast en zeker weer nieuwe tips om te ontdekken. Of bekijk alvast onze website voor routetips, eetadresjes, shoptips en meer! WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/VVV

SPORT

NUMMER 03 • 2021

TEKST JOERI VAN LEEUWEN // FOTO'S HTC

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S JOHAN BROUWER

“JE MOET NOG STEEDS TRAPPEN OM VOORUIT TE KOMEN” TACHTIGJARIGE ANDRIES SIJSZELING MAAKT NOG STEEDS ZIJN KILOMETERS

In 2020 kwam COVID-19 om de hoek kijken in Nederland. De pandemie zorgde voor een intelligente lockdown, soms voor versoepelingen, daarna een gedeeltelijke lockdown en versoberingen. Een jaar waarbij veel mensen niet meer konden sporten, in ieder geval niet meer in teamverband. Toch ontstonden er ook allemaal spontane initiatieven om elkaar te helpen om wel in beweging te blijven. In ieder geval één iemand hoefde zijn sportieve karakter niet in de ijskast te zetten. De tachtigjarige Andries Sijszeling uit Scharnegoutum, lid van RTC Rally, maakte ruim twintigduizend kilometer op zijn racefiets.

“

“Ik heb vroeger altijd gekaatst. Dat ging eigenlijk altijd prima, maar ik ben een keer verkeerd terechtgekomen waardoor het kaatsen er een tijd niet meer in zat. Toen ik weer wilde beginnen ging het fysiek niet meer en dus ben ik gaan kijken naar iets anders. Mijn zoon had een racefiets en toen ik die een paar keer had geleend was ik eigenlijk wel om. Al zei mijn zoon nog wel: ‘Pap, als je wilt fietsen moet je toch maar een eigen fiets kopen’. Dat gebeurde, eerst een tweedehands en later een nieuwe. Inmiddels ben ik al ruim veertig jaar lid van RTC Rally.” Aan het woord is Andries Sijszeling, tachtig jaar.

SPORTIEVE SCHEIDING Negen jaar geleden ontstond er een sportieve scheiding tussen Sijszeling

en diens vrouw. “Mijn vrouw heeft ook ruim driehonderdduizend kilometer gefietst; we hebben veel samen gereden. Alleen op een gegeven moment kreeg ze gezondheidsklachten waardoor ze minder lucht kreeg waardoor het samen fietsen niet meer echt lukte.” De vrouw des huizes vult aan: “Dus ik heb toen al mijn spullen verkocht. Het was goed zo. Als je met zijn allen fietst en jij bent degene op wie er steeds moet worden gewacht, nee, dat is niet leuk. Ik heb wandelschoenen gekocht en Andries blijft gewoon fietsen. Hij heeft dat ook nodig, een dag thuiszitten is niets voor hem. Als hij thuiskomt, dan zorg ik ervoor dat het eten klaar is. Wanneer hij aangeeft dat hij een rondje van zestig kilometer gaat fietsen weet ik ongeveer wel wanneer hij terugkomt.”

HERINNERINGEN Er zijn, door de jaren heen, veel anekdotes te vertellen door Sijszeling; toch is het met name de band met anderen die hem veel hebben gebracht. “We hadden een groep VUTters met wie we veel fietsten, inmiddels zijn veel van hen er niet meer of hebben ze het fietsen, al dan niet noodgedwongen, moeten opgeven. Jammer, maar zo gaat dat nu eenmaal. Die groep bestond uit een man of tien tot twaalf waar we veel mee hebben gefietst. Nu fiets ik nog in mijn eentje, dat geeft vrijheid, maar het is ook wel

Als oudste lid van RTC Rally ontving Andries Sijszeling uit Scharnegoutum aan het begin van het nieuwe fiets-seizoen het nieuwe fietstenue van de vereniging uit handen van het jongste lid, Almara Hofstra (33) uit Sneek.

leuk om eens even een praatje te maken. Voordeel is dat ik nu op mijn eigen tijd kan vertrekken. Voorheen reden mijn vrouw en ik vaak een rondje Wolvega en stopten we altijd even bij een bepaalde plek. Op een gegeven moment is er dan herkenning en maak je een praatje met de mensen daar. Zo zijn er nog veel meer van die plaatsen waar je vaker komt. Toch veranderde dat vorig jaar ook wel. Een bakje koffie halen kon eigenlijk alleen maar in een tankstation, de horeca was dicht. Dat is toch allemaal weer anders en bepaald niet altijd even leuk.”

KOSTEN Voor veel mensen zijn contributies voor sportverenigingen iets wat erbij hoort. Waar fietsen relatief goedkoop lijkt is dat volgens de kwieke tachtiger zeker niet het geval. “Ik heb elk jaar wel een set nieuwe banden nodig, de fiets moet naar de maker voor een ketting, een nieuw tandwiel enzovoorts. De directe kosten zijn misschien niet eens heel erg hoog, maar vergeet niet dat er ook nog wel

“DE FIETS-ELFSTEDENTOCHT IS EN BLIJFT IETS PRACHTIGS”

eens een bakje koffie wordt gedronken. Voor het geld hoeven we het niet te laten, maar het is een duurdere sport dan je denkt. Toch is de vrijheid op de fiets, in combinatie met de mooie uitzichten en nieuwe routes erg mooi en dan vergeet je die kosten weer heel snel. Zeker ook wanneer je een mooi uitje hebt met mooi weer. Dan kun je ook even stoppen op je eigen moment en om je heen kijken. Onbetaalbaar.”

NIJMEGEN Het echtpaar Sijszeling heeft samen mooie avonturen beleefd. “Zo hebben we een ronde door Nederland gefietst. In de omgeving van Nijmegen hebben we toen gekeken naar een slaapplaats, nadat we een eindje om hadden gefietst. Raakten we in gesprek met een echtpaar. Zij begrepen precies wat we nodig hadden. Simpel eten, een goede slaapplaats en een goede plaats voor de fietsen. Dat was allemaal geen probleem en ondanks dat we onze kinderen hebben opgevoed met het idee niet met vreemde mensen mee naar huis te gaan, konden we dit natuurlijk niet weigeren. Of een keer naar Tecklenburg in Duitsland op weg en toch maar gekeken of

GROOTSNEEK.NL

“FIETSEN IS EEN DUURDERE SPORT DAN JE DENKT. DE DIRECTE KOSTEN ZIJN MISSCHIEN NIET EENS HEEL ERG HOOG, MAAR VERGEET NIET DAT ER OOK NOG WEL EENS EEN BAKJE KOFFIE WORDT GEDRONKEN.” we iets eerder een hotel konden vinden. Onderweg vroegen we een meisje van een jaar of acht of er in die plaats ook een overnachting kon, ergens. Uiteindelijk lukte dat. Dat leek achteraf maar goed ook want in Tecklenburg zaten alle hotels vol.”

MOOISTE RIT De mooiste rit van het jaar blijft voor de Scharnegoutumer toch wel de Fiets-Elfstedentocht. “Ja dat is en blijft wel iets prachtigs. Al is het de laatste jaren qua aantal toeschouwers wel minder geworden. Voorheen reden we langs de dijk

bij Harlingen, daar zag het zwart van de mensen. Wat wij heel vaak deden was even een stop maken als we het eerste rondje hadden gemaakt in Bolsward. We hadden dan de auto mee. Bakje koffie en een paar broodjes en dan gingen we weer verder. Anderen zie je wel

eens even een pauze hier nemen, en daar en daar. Elke keer weer in het ritme komen en vervolgens weer stoppen. Dat werkt voor mij, en vroeger voor ons beiden, niet.”

halverwege op de Afsluitdijk zitten. Overigens ben ik voorheen wel eens met een maat de Afsluitdijk over gefietst. Kreeg ik de vraag van hem hoe ver Den Helder nog was. Dus nog even naar Den Helder. Toen we daar waren, nog even over Callantsoog en weer terug. Of eens een rondje IJsselmeer, of naar Enkhuizen en dan met de boot over naar Stavoren en weer terug het laatste stuk fietsen. Mooie ervaringen. Eén ding is in die periode in ieder geval niet anders geworden: je moet nog steeds gewoon trappen om vooruit te komen.”

ZWEMBAD IT

GOED ETEN “Nee, een rugzak heb ik niet op. Eén keer gedaan, daarna nooit meer. Dan krijg je last van je sleutelbeen door de gespen. Nee, als ik nu een stuk fiets, dan neem ik één of twee broodjes en een banaan mee. Bakje koffie onderweg en dan maar weer door. Volgens mijn zoon is het 1 op 25. Elke 25 kilometer even iets eten. Anders krijg je last en dat is mij wel eens overkomen. Dan wil je niet

ONLINE BINGO!

50/50 BINGO!

(maak kans op 50% meer of minder prijzengeld)

Wenst u fijne feestda en een spetterend 20

www.optisport.nl/r

Burgemeester d 8605 CR Sneek Burg. De Hooppark 4 T 0515-413218 E rak@optisport 8605 CR Sneek I www.optispor

Zaterdag 10JIJ april 2021 vanaf 19:00 uur KOM OOK ZWEMMEN IN www.optisport.nl/rak DE KERSTVAKANTIE? T 0515-413218

Kaarten € 20. Opgeven en/of meer info via: itrak-receptie@optisport.nl

XM A5 poster v2 Algm.indd 1

sneek // SPORT FRANKE DOTING VOORZITTER VOETB

“VOETBALCLUB IN DE DE VIERD

Onze medewerker verdient de juiste aandacht! Mensen helpen zat er al vroeg ingebakken. Niet voor eigen gewin, maar om de verandering te zien bĳ de ander. ‘Dat is toch geweldig?!’ Marĳke Algra is 33 jaar en Register Casemanager verzuim bĳ Empatec. Een jaar geleden zag ze mogelĳkheden om het verzuimbeleid bĳ Empatec passender te maken bĳ de organisatie. Met passie en respect voor de mens en tegelĳkertĳd met een zakelĳke blik: inzetten op vitaliteit en inzetbaarheid. En dit ín huis te organiseren, met haar eigen kennis en ervaring. De business case wordt omarmd door de organisatie en succesvol uitgerold. Nu een klein jaar later blĳkt haar aanpak meer dan succesvol! Re-integratie

Eén en al positiviteit en oprechtheid. Een scherpe kĳk op de realiteit, met een vleugje humor. Marĳke Algra ten voeten uit. Een sociaal hart, maar ze schroomt niet je eerlĳk te vertellen hoe ze ergens over denkt. Een aanwinst voor Empatec. De in De Wâlden opgroeiende Marĳke kiest al jong voor de Hbo-opleiding Personeel en Arbeid. Een schot in de roos, blĳkt later. Toen al leek het haar leuk om mensen te begeleiden en te helpen. Vooral de mens waar soms net iets meer mee aan de hand is dan alleen het niet hebben van een baan.

Uitdaging

Op haar 21e start ze haar carrière bĳ een re-integratiebureau. Een leerzame periode, waar ze het schopt tot vestigingsmanager. Maar ook een eyeopener. ‘Mensen kunnen echt meer dan ze denken, ook als ze ziek zĳn!’, legt Marĳke uit. ‘Ik vond het erg om te zien dat mensen thuis zaten, terwĳl ik heel veel mogelĳkheden voor hun zag. Vanaf toen besloot ik dan ook me daar op te richten in mĳn werk.’ Ze gaat werken bĳ een arbodienst. Maar Marĳke krĳgt een auto ongeluk en komt zes maanden thuis te zitten. ‘Ik vloog tegen de muren op! Toen heb ik ook gevoeld hoe belangrĳk het is, om op de juiste momenten begeleid

“

Mensen kunnen meer dan ze denken

te worden. Om weer verder te kunnen. Dat heb ik zó goed onthouden en heb ik gebruikt in het opzetten van het nieuwe verzuimbeleid bĳ Empatec. En dat werkt!’

Werk als middel

Verzuim kan een signaal zĳn. Dat iemand zorgen heeft of een verkeerde werkplek. ‘De focus in het verzuimbeleid bĳ Empatec leg ik daarom op inzetbaarheid en vitaliteit. Gedragen door de leidinggevenden op de werkvloer, als juiste begeleider’, vertelt Marĳke. Hebben medewerkers een passende werkplek? Hoe staat het met de knieën van de hovenier? Tilt hĳ wel goed? En waarom is iemand ziek? Alles begint met de juiste aandacht voor de mens. En te kĳken wat hĳ wel kan, want creatief omgaan met werk is essentieel. ‘Het hebben van een baan voor onze mensen is heel belangrĳk! Dit verzuimbeleid is echt passend gemaakt op onze organisatie, wat zĳn vruchten afwerpt. Het is ontzettend mooi om de veranderingen bĳ de mensen en Empatec te zien!

Het is een sportjaar om nooit meer te vergeten. De competitie werd al na vier wedstrijdronden stilgelegd en niet meer hervat. Voor de KNVB betekende dit het tweede seizoen op rij zonder een promotie- en degradatieregeling. In IJlst, bij voetbalclub IJVC, had het dit jaar misschien wel het seizoen moeten worden om te promoveren vanuit de vijfde naar de vierde klasse. Voorzitter Franke Doting is van mening dat de club daar wel aan toe is.

Franke Doting: “Vergeet niet dat de regelgeving bij de KNVB de afgelopen jaren altijd hetzelfde is gebleven. Ben je een zondagvereniging en wil je voetballen op zaterdag met een prestatief team, dan moet je in de vijfde klasse beginnen. Dat is bijvoorbeeld bij SWZ uit Sneek gebeurd. Zij werden gelijk vliegend kampioen en dan zijn er natuurlijk veel meer clubs die datzelfde hebben gedaan of gaan doen. Voetbalvereniging Heerenveen gaat dat komend seizoen ook doen. Het zou voor verenigingen als ons veel prettiger zijn dat de KNVB ze hoger laat instromen op zaterdag waardoor er niet vooraf altijd rekening moet worden gehouden met een minimale kans op een kampioenschap.”

MOOIE KANS De wieg van Franke Doting stond niet in IJlst, maar toen hij naar de stad aan de Geeuw verhuisde werd hij al vrij snel secretaris van IJVC. “Ik ben opgegroeid

in Workum en heb twee dochters en een zoon. Toen ik vervolgens in IJlst kwam wonen kreeg ik een telefoontje van een bekende of ik ook wat wilde doen voor IJVC. Als je al iets ouder bent in een nieuwe woonplaats en geen kinderen meer hebt op de basisschool, dan ben je niet heel snel in staat een nieuw sociaal leven op te bouwen. Voor mij was het dus een mooie kans om aan te grijpen, al moet ik daarbij wel aantekenen dat ik ook voor die tijd altijd al van het voetbalspelletje kon genieten. Hierdoor werd ik dus secretaris en inmiddels ben ik nu zo’n vier jaar voorzitter van deze gezellige vereniging. Ik ben er dus min of meer eigenlijk gewoon ingerold.”

NUMMER 03 • 2021

GROOTSNEEK.NL

TEKST JOERI VAN LEEUWEN // FOTO'S IJVC

ALCLUB IJVC

IJVC IS KLAAR OM TE SPELEN E KLASSE”

JEUGD

“WE HEBBEN EEN GROOT AANTAL TROUWE SPONSOREN DIE DE CLUB BLIJVEN ONDERSTEUNEN”

De 53-jarige jurist Doting over de jeugd in coronatijd: “Het afgelopen jaar hebben we wel eens jeugd van het sportveld moeten halen. We houden ons strikt aan de regelgeving vanuit het kabinet, maar ik moet wel zeggen dat ik het als erg tegenstrijdig ervaar. Jongeren die graag willen voetballen in hun vrije tijd, en dat dan niet mogen toelaten is niet het leukste om te doen. Toch hebben wij als bestuur onderling ook gezegd: ‘Wij willen geen brandhaard zijn bij IJVC’ en dus houden we ons strikt aan het coronabeleid. Ondanks alles proberen we elke keer weer mee te schakelen met de dingen die wél mogen, dat is zo bij ons als hoofdbestuur, maar zeker ook bij de jeugdcommissie. Zij willen alles wel doen, alleen moeten ze soms een pas op de plaats maken omdat er weer eens regels zijn aangepast. We proberen iedereen zoveel mogelijk de ruimte te geven om wel te kunnen voetballen.”

SPONSOREN Waar veel verenigingen het financieel lastig hebben omdat er weinig financiële ruimte is bij sponsoren is dat in IJlst niet het geval. Doting: “We hebben een groot aantal trouwe sponsoren die de club blijven ondersteunen. Daarnaast hebben we het voordeel dat de vereniging in dit geval geen eigen kantine heeft. Normaal gesproken halen clubs daar veel financiële middelen uit, maar de afgelopen jaren is dat niet het geval, wat vaak een bom onder de begroting is. Bij ons is het

“HOE LEUK IS HET OM LEKKER TE VOETBALLEN EN TE TRAINEN”

allemaal zo geregeld dat de inkomsten met name vanuit sponsoren en contributies komen en daarnaast organiseren we nog regelmatig acties. De betrokkenheid is ieder geval erg groot. De hoofdsponsor kwam zelfs naar ons toe om aan te geven dat het contract ten einde liep, maar dat ze het graag wilden verlengen. Dat geeft wel aan hoe de betrokkenheid bij onze vereniging is. We doen ook geen uitgaven die niet gerelateerd zijn aan direct noodzakelijke zaken en vanuit financieel oogpunt wellicht spannend zijn. Waar we kunnen besparen doen we dat; daar heeft de penningmeester goed zicht op. We zijn financieel gezond, maar je weet niet wat de toekomst brengt, dus je moet er wel voor zorgen dat een en ander goed geregeld is qua reserves.”

SAMENWERKING

GOED GEORGANISEERD

De afgelopen jaren wierp de samenwerking tussen vv Blauwhuis en IJVC zeker zijn vruchten af. “Ga maar eens na,” zegt Doting, “wij hebben hier misschien achttien jongens per leeftijdscategorie waardoor er maar één team kon zijn met heel veel wissels. Bij Blauwhuis konden ze in bepaalde categorieën geen team op de been brengen en door de samenwerking heb je twee teams in de lichting. Dan kunnen de wat betere voetballers daadwerkelijk samen spelen. De iets minder getalenteerden kunnen eveneens samen spelen en voetballen zoveel mogelijk op het eigen niveau.

Wat de nabije toekomst betreft hoopt Doting vanzelfsprekend dat er snel weer mag worden gevoetbald. “Vanuit het bestuur is er altijd wel iemand bij de vereniging op de zaterdagen bij de jeugd. Het plezier wat daar wordt uitgestraald is prachtig om te zien. Zonde dat we dat al zeker één seizoen hebben gemist. Hoe leuk is het om lekker te voetballen en te trainen, iets wat nu niet altijd kon.”

De nieuwe jeugdcommissie is ook druk bezig met het verbeteren van de faciliteiten om ook in de jeugd het niveau wat omhoog te krijgen. Uiteindelijk hebben wij daar als beide verenigingen heel veel aan. De jeugd is niet voor niets de toekomst en vormt de kurk waar de clubs op draaien. Zij gaan uiteindelijk voetballen bij de senioren enzovoorts. Binnen IJVC willen we eigenlijk met zijn allen een stap omhoog maken, ook buiten de jeugd. Het komt wel eens voor dat er een jeugdspeler van Blauwhuis hier komt voetballen of andersom. Soms heeft dat met werk te maken, maar ook omdat de jongens al een tijd met elkaar hebben gevoetbald in de jeugd. Dan valt het gevoelsmatige verschil tussen ‘iemand van IJVC of iemand van Blauwhuis’ misschien helemaal weg.”

Daarnaast is het ook de bedoeling dat het eerste elftal over enkele seizoenen is gepromoveerd. “We hebben een team dat klaar is voor de vierde klasse. Een goede, enthousiaste trainer, een goede leider, studerende spelers die vanuit Groningen met een auto terug kunnen komen voor trainingen. Het is allemaal goed georganiseerd. Toch is het een kwestie dat het nog wél moet gaan gebeuren. Promoveren is echt wenselijk. Dat laatste is makkelijker gezegd dan gedaan. We benaderen geen spelers om ons te komen versterken, maar mochten jongens zich bij ons aanmelden dan zeggen we ook geen nee. Het mooiste zou zijn om met zoveel mogelijk jongens uit de eigen jeugd, misschien aangevuld met kennissen of vrienden van hen, de stap te maken naar de vierde klasse. De organisatie is er in ieder geval klaar voor.”

46 1

17 2

sneek

22 9

17 10

PUZZELPAGINA NR 03

14 14

4 14

D C

NUMMER 03 • 2021 5

Puzzel en win! Iedere maand is er een leuk prijsje te winnen door uw oplossing via de email of met traditionele post op te sturen. U kunt dit sturen naar: info@grootsneek.nl o.v.v. PUZZELOPLOSSING NR 03-2021 - tot uiterlijk 15 april 2021. Wij wensen u veel puzzel plezier!

14 19

Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin het gekleurde

grensbewaking

Surinaams gerecht

Germaanse godheid

alleenrecht

operatiemes

zonnescherm

bestuurder

betrekking

delegeren

riv. in Duitsland

gegevens

buitenmuur

seintaal

projectieplaatje

filmer wild

greppel

insecteneter

eerste opvoering

cadans

deel v.e. dier

slot

40 beroep

22 26

31 33

christelijk feest

klein hert

verlaagde toon

Indiaas gewaad

riv. in Schotland

gespierd

maand

maangodin adellijke vrouw

7 13

kledingstuk

water in Friesland

Europeaan

19 parelduikster

slaapziekte

sprookjesfiguur

tropische boom

45 50

enige

ik Militaire Politie

pl. in Duitsland

Europese hoofdstad

waard

tuinkamer

riv. in Frankrijk

de oudste

vrucht damesjasje

in opdracht

verwonding

vragend vnw.

gelijkluidend

Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende nummer.

verdieping

Horizontaal: 1 belezen 6 tegel 12 zonderling persoon 13 bladnerf 14 sein 17 vitrine 19 afslagplaats bij golf 20 oude vochtmaat 22 muurholte 23 riv. in Italië 25 rekbaar materiaal 27 zeezijde 28 toegewijd 30 woonplaats 32 elektrisch geladen deeltje 33 nageslacht 35 opbrengst 37 edel 40 pl. in Duitsland 42 vloersteen 44 bergplaats 46 onderricht 48 gravure 50 Oosterse braadpan 51 afgelegen plaats 54 soepkom 57 Ierland 58 vertrekken 59 projectiel 60 telwoord.

kolfglas hemelgeest

afrekenen

luizenei

deel v.e. boom

bid (Latijn)

jaargetijde

oerwoud herfstbloem

snuiftabak

loon

kennis

droog

genoeg

sprookjesfiguur

deel v. Frankrijk als gast

mond

brede sjaal

Verticaal: 1 appelsoort 2 dringend 3 in dat geval 4 land in Azië 5 één en ander 7 stuk hout 8 eerste man 9 blad papier 10 planeet 11 middagslaapje 15 Europeaan 16 halfwarm 17 koningin-regentes 18 intelligent 21 voormiddag 24 sterrenbeeld 25 goedheid 26 afgod 27 mannelijk persoon 29 deel v.e. naald 31 borstbeen 34 groet 35 schelpdier 36 parasiet 37 broedplaats 38 neerstortende sneeuw 39 vertrouwd 41 uitblinker 43 gouden tientje 45 Spaanse titel 47 aardgeul 49 voormalig Perzië 52 bij de tijd 53 plechtige gelofte 55 ik 56 wiel.

gemeen

bevalligheid

PUZZEL EN WIN

1x WAARDEBON t.w.v. € 25,-

Winnaar puzzel grootsneek 02-2021

te besteden bij

Mevr. L.J.Peereboom uit Sneek heeft de waardebon t.w.v. € 25.00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Devo in Sneek

Grootzand 20

0515 41 26 76

8601 AW Sneek

devosneek.nl

OPLOSSING EDITIE 02-2021: Zweedse puzzel: burengerucht / Sudoku: 22193

STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 03 VÓÓR 15 april 2021 PER EMAIL NAAR: info@grootsneek.nl OF NAAR: Grootsneek, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK

COLOFON

GrootSneek is een maandelijkse uitgave van Ying Media. GrootSneek wordt huis-aan-huis verspreid in Sneek en omliggende dorpen en steden in een straal van ca. 10 km van Sneek.

UITGEVER

Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl

EINDREDACTIE Henk de Vries

REDACTIE

Wim Walda, Henk van der Veer, Eelke Lok, Riemie van Dijk, Albert Bouwman.

REDACTIETIPS?

info@grootsneek.nl

SPORTREDACTIE Joeri van Leeuwen

BLADMANAGEMENT Oplage: 28.000 exemplaren.

Nicky Bosma (nicky@yingmedia.nl)

FOTOGRAFIE

Laura Keizer Fotografie, Johan Brouwer, Nicky Bosma, Wim Walda en Henk van der Veer.

Frans van Dam (bliidd.nl)

FRL Verspreidingen, Leeuwarden

VERKOOP

Ying Mellema, Mieke Alferink, Neeltje Oostra en Marianne Bouwman.

DRUK VORMGEVING

VERSPREIDING

Hoekstra Krantendruk, Emmeloord

Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

DE EERSTVOLGENDE UITGAVE VAN MAANDBLAD GROOTSNEEK VERSCHIJNT OP: DONDERDAG 22 APRIL 2021

50% korting!

* Actietarief geldig vanaf vijfde gerecht per bezorgmoment.

op de special van deze week!

Vers en gezond

Risotto van raapsteeltjes met komkommer, zongedroogde tomaat en Parmezaan

van €10,-

voor €5,Vers en gezond

Profiteer nu! Bestel op

In 4 minuten op tafel

Gratis bezorgd

uitgekookt.nl of bel

Geheel vrijblijvend

085 - 019 44 86

ADVERTORIAL

Spouwmuurisolatie verhoogt het wooncomfort Vanaf 1978 werden woningen bij de nieuwbouw verplicht om isolatie aan te brengen. Dit mede veroorzaakt door de oliecrisis in de jaren zeventig zodat grondstoffen zoals olie en gas konden worden bespaard. Energiebewustheid was een feit.

aangebrachte isolatie is veel meer comfort en een lagere energierekening. De gemiddelde spouwmuur van de huizen die in die periode gebouwd zijn is 6 cm breed. Dat is ten opzichte van de huidige nieuwbouwnormen niet veel, maar voldoende om een veel aangenamer klimaat in de woning te krijgen.

Een spouwmuur bestaat uit een binnenen buitenmuur met daartussen een ruimte (spouw). Woningen die gebouwd zijn vanaf 1928 waren verplicht om een spouwbreedte aan te houden van minimaal 6 centimeter. Nu is het ook mogelijk om de huidige spouwbreedte te vullen met een breedte van ca. 20 cm. De gevolgen zijn dan een ongekend comfort en tegelijkertijd een hoog rendement! Het navullen van een spouwmuur met isolatie wordt voornamelijk gedaan bij woningen die gebouwd zijn tussen 1925 en 1978.

Tocht speelt bij comfort een belangrijke rol

Er zijn inmiddels al duizenden woningen uit die periode geïsoleerd. Het effect van goed

het isolatiemateriaal ontstaat een (klimaat) buffer tussen de buiten- en binnenmuur waardoor de woning veel comfortabeler wordt.

Onder de vloer geen parels/”korrels”

Daarom is het isoleren van de spouw, het dichten van kieren en voorkomen van tocht onder deuren van belang voor een behaaglijk gevoel.

De kruipruimte van een ouder woning wordt vaak actief afgekoeld door de ventilatieroosters in de spouwmuur. Vaak overdreven veel. Die kunnen dicht wanneer er een droge kruipruimte is ofwel wanneer het grondwater pijl laag is en er een kurkdroge kruipruimte is. Dat kom je vaak tegen op zandgrond en hoog gelegen grond, bijvoorbeeld duinen. Een natte kruipruimte komt meestal doordat in de aanbouwfase te veel grond is afgegraven onder de gehele woning. Dan kan het zijn dat je onder het vastgestelde waterpeil komt en dan heb je een “nat” huis. Dat water heeft effect op het binnenklimaat van de woning. Dat is vervelend maar kan je wel sterk verbeteren door bodem Isolatie (“achtjes" of “chips") aan te brengen van Drowa en of Drocom. Beide bekende Friese bedrijven. Absoluut geen parels!! De kleinere losse parels zijn gevaarlijk en uitermate lastig in een natte kruipruimte.

Comfort en een behaaglijk gevoel worden vooral geregistreerd rondom de enkels. Als deze koud zijn dan trekt u de voeten op of u trekt dikkere sokken en schoenen aan. De ongeïsoleerde spouwmuur kan veel kou uitstralen vooral als u er vlakbij zit. Dit betekent dat een klein verschil in temperatuur van de vloer ook meteen ervaren wordt. Met goed isoleren wordt vooral veel tocht weggehaald. De tocht koelt de binnenmuur vanuit de spouw continu af, als deze niet geïsoleerd is. Door het vullen van de spouw met

Wanneer je daar dan een keer in moet, moet je zeer voorzichtig zijn met (in) ademen, gehoorgang oren en het niet nat worden (terwijl dat vaak wel het geval is omdat je juist een vochtige kruipruimte hebt onder de parels) ivm met het gemakkelijk blijven kleven van de losse parels. Bij ons kunt u voor dat doel geen losse parels kopen.

Ook slecht geïsoleerde woningen uit de periode 1930 tot ± 1976 kunnen weer comfortabel en energiezuinig worden gemaakt.

ISOLATIEZORG Als een woning goed aangepakt wordt dan betekent dat een enorme verbetering. Het comfort schiet omhoog en de gasrekening omlaag. Een zorgvuldige aanpak maakt het grote verschil. Elke woning is anders en het is niet zo dat je even een muur volspuit. Dat kan wel, maar levert niet het beste comfort en het hoogste resultaat dus doen wij dat ook niet!

Wij kiezen voor het meest geschikte materiaal dat voor een spouwmuur gebruikt kan worden. TriplePlus isolatieparels is een nieuw product van Schuil Isolatiezorg gebaseerd op de HR++ parels die al meer dan 50 jaar gebruikt worden met een levensduur van meer dan 100 jaar.

VENTILATIE Ventilatie in een spouw op de ouderwetse manier is het grootste probleem bij het beheersen van een aangenaam en gezond binnen-klimaat. De traditionele ventilatieroosters van opstaande stenen in een muur zijn bedoeld om onder de vloer te ventileren zodat er geen zwam en rot in een houten of betonnen vloer (sinds 1963) kan plaatsvinden. Zo ging dat in alle huizen met enkele steen of steen met een klamp en nu met de huidige huizen door ventilatiekokers en dat is goed. Het nadeel van de oude muurroosters is dat zij de medeveroorzakers zijn van de kou in een woning omdat de spouw wordt meegeventileerd. Die ventilatie maakt de binnenmuur koud waardoor de warmte uit de woning wordt onttrokken. Het gevolg van te veel ventilatie veroorzaakt dat het (warme) vocht in een woning (condens), net zoals het condens op een koud bierglas, neerslaat op het koudste deel van een muur. Meestal tegenover zo’n rooster of in een hoek waarbij in de beide muren een ventilatierooster zit, gaat de lucht het ene rooster in en door de hoek het andere rooster weer uit. Daardoor wordt zo’n hoek afgekoeld en veroorzaakt vocht en vaak schimmelvorming. Dat is ongezond en niet comfortabel.

Effect van goede isolatie op vloerverwarming Als een woning vloerverwarming heeft en er is nog niet geïsoleerd, dan gaat er heel veel energie verloren. Dat merk je vrijwel niet omdat de warmte vanaf de grond omhoog gaat en je voeten lekker warm houdt. En daar is vloerverwarming ook voor bedoeld. Maar als er niet geïsoleerd is, dan is dat de meest dure situatie. Dat komt omdat de warmte zich in alle richtingen verplaatst. Zowel naar de kruipruimte als de spouwmuren. Meestal wordt de spouw dan ook nog geventileerd, waardoor de warmte meteen actief het huis uit wordt geventileerd. Dat is erg duur. Isolatie heeft hier het hoogste rendement. Door goede isolatie trekt de warmte alleen binnenshuis omhoog en blijven de

binnenmuren warm. Door zowel de vloer of kruipruimte en de spouwmuur te isoleren bereikt u een maximaal resultaat.

“ Isoleren geeft een hoger rendement dan aandelen en heeft een blijvend comfortabel effect.” Een forse besparing en tegelijkertijd wordt er veel comfort voor teruggekregen. Er ontstaat een andere beleving van comfort. En... het is veel goedkoper.

Vakkundig en optimaal uw huis laten isoleren?

“Het beste resultaat halen, zodat de verschillen écht merkbaar zijn. Voor u persoonlijk en in het gasen elektriciteitsverbruik.” Wij kiezen voor het meest geschikte materiaal dat voor een spouwmuur gebruikt kan worden. TriplePlus isolatieparels is een nieuw product van Schuil Isolatiezorg gebaseerd op de HR++ parels die al meer dan 50 jaar gebruikt worden met een levensduur van meer dan 100 jaar. Wij weten wat we doen, uw huis, het comfort en het rendement staan bij ons centraal. En u kunt jaar in jaar uit geld overhouden!

0512-729042 info@isolatiezorg.nl

www.schuilisolatiezorg.nl www.spouwcleaning.nl Onderdeel van NIVO Groep