12-2020
FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
9e JAARGANG • NR. 12
HEILSSOLDAAT JOOP “GODS WEGEN ZIJN ONDOORGRONDELIJK”
Verkoop je woning met Makelaardij Hoekstra En ontvang 6x je favoriete woonblad plus 2 kaarten voor de VT Wonen beurs
2x
VT W on beur en s
6x
woon
blad
NUMMER 12 • 2020
Vooral niet samen! Nog een dikke week en dan is het jaar 2020 voorbij! Het zal de boeken ingaan als het Corona jaar! Wat hebben wij met elkaar een tijd gespendeerd aan Corona. Was het niet voor de buis dan wel in onze gesprekken tijdens het werk, in onze buurt of met familie. In vrijwel alle gesprekken kwam het woord ‘corona’ voor. Eigenlijk is iedereen er wel klaar mee, maar iedereen blijft er over praten. Dat wij corona-moe zijn is niet verwonderlijk. Afgelopen week had ik een klant aan de lijn die bijna niets mag vanwege de Corona maatregelen; er komen bijna geen inkomsten binnen maar de kosten gaan wel door. Ik probeerde hem wat op te beuren met de woorden: ‘wij moeten er samen doorheen’. Daar dacht hij behoorlijk anders over, gezien zijn commentaar: ‘Iedereen probeert zijn eigen hachje te redden en de steun van de overheid is niet eerlijk verdeeld’. Wij zien, net als vrijwel elk ander bedrijf, de toekomst met spanning tegemoet. Hoe zwaar gaan de gevolgen van Corona ons economisch raken de komende jaren. Hoeveel bedrijven ‘vallen om’, hoeveel mensen komen zonder werk thuis te zitten, hoeveel mensen bouwen enorme schulden op…. Wanneer je er over nadenkt, kun je er wel gek van worden. Je weet het niet. Wij proberen te focussen op datgene waar je invloed op hebt. Wie ben jezelf als persoon, waar kun je de positiviteit vandaan halen, wat geeft je energie. Hou het klein. Wees lief en heb respect voor je medemens. Geef elkaar de ruimte om een andere mening te hebben. Er zijn al genoeg ruzies in deze wereld. Ondanks alle obstakels hebben wij maandelijks ons ‘Groot’ maandblad kunnen uitgeven. Iedere maand doen wij ons best om een mooie mix van verhalen te maken die uw omgeving dichterbij brengt. Door verhalen over mensen en/of ontwikkelingen uit de regio te vertellen word je je bewust van de mooie mensen en initiatieven die hier wonen en of zijn. Ondanks het feit dat wij nu zoveel mogelijk contacten moeten vermijden zijn wij toch dichtbij. Pas op elkaar!
Ondanks alles hele fijne feestdagen en een gezond 2021! Ying, Marianne, Mieke, Nicky, Frans, Jeannet, Henjo, Anniek, Eelke, Wim, Henk, Albert, Riemie, Meine, Joeri, Laura. Thijs, Gerard en Neeltje ontbreken op de fotocollage.
Van de redactie... 2020, het was een jaar als nooit te voren. En het is beslist nog niet voorbij. Deze krant moest ter perse vlak na de extra zware maatregelen die het kabinet maandagavond 14 december aankondigde. Vele aangekondigde activiteiten in deze editie hebben we op het laatste moment nog uit deze uitgave kunnen houden. Ook interviews hebben vóór deze extra maatregelen plaatsgevonden.
stad maakt niet uit - die positieve herinneringen, overhouden aan dit bizarre jaar. Heb je het afgelopen jaar je langgekoesterde droom waargemaakt? Heb je dit jaar meer aandacht kunnen geven aan je kinderen en je geliefden? Nieuw werk of een nieuwe hobby gevonden? Heb je een trouwe viervoeter of ander huisdier mogen verwelkomen? Of ben je aan het klussen geslagen? Of is je heel iets anders positiefs overkomen in 2020?
Ondanks het verdriet en de impact die dit coronajaar op ons heeft, leverde het ook positieve en bijzondere verhalen op. Hoe heb jíj dit bizarre jaar beleefd? Zijn er ook móóie dingen gebeurd? Waren er lichtpuntjes? GrootSneek zoekt mensen uit heel de regio - dorp of
Wij horen je verhaal graag! Laat het ons weten, deel het met ons. Foto’s, video’s, kaartjes, brieven, mails, flessenpost of de postduif: het mag allemaal. Mailen mag naar: info@ yingmedia.nl. Kaartjes, brieven en de postduif mogen naar Zwarteweg 4, AA Sneek worden gestuurd.
KERSTPAKKETTENACTIE, AL WEER VOOR DERDE JAAR Voor het derde jaar op rij wordt er in Sneek een kerstpakkettenactie georganiseerd voor mensen die dit nodig hebben. Een particulier initiatief van Annie de Vries en Bianca Beitler voor gezinnen met een smalle beurs die geen kerstpakket tegemoet kunnen zien. De pakketten worden gevuld met goederen die uit donaties komen. Er is dus behoefte aan gulle gevers die het mogelijk maken om zoveel mogelijk adressen van een pakket te voorzien. Ook overgebleven kerstpakketten zijn van harte welkom aldus de initiatiefnemers. Wilt u helpen of een kerstpakket ontvangen, neem dan contact op met biancabeitler@hotmail.com
Foto van December 2019
Fotograaf: Martina Ketelaar
2
DUIZENDPOOT TJEERD EPEMA GAAT MET PENSIOEN UITWELLINGERGA – Tjeerd Epema, al sinds 1977 in dienst bij Efko Beton in Uitwellingerga, trekt op 18 december 2020 voor het laatst zijn Efko overall aan. Na 43 jaar gaat deze duizendpoot genieten van zijn welverdiende pensioen. Op 1 juni 1977 begon Tjeerd als jongeman van 22 jaar bij Efko Beton. Hij leerde alle facetten van het bedrijf kennen en vond zijn passie in het maken van mallen. Dit mallen maken is specialistisch handwerk en ligt aan de basis van alle betonproducten van Efko Beton. Het vakmanschap van Tjeerd is op verschillende plekken in Sneek terug te vinden. Zo maakte
Tjeerd de mal voor het kunstwerk aan de Parkstraat. Recent werkte hij aan de mallen voor de parkbanken in de binnenstad en de kademuren voor de Looxmagracht. De collega’s van Efko Beton wensen Tjeerd een heerlijk pensioen toe en bedanken hem voor 43 jaar vakmanschap en collegialiteit!
Sneker kerstspeech 2020
Met medewerking van:
Elske DeWall
sneek
Sprekers: * Burgemeester Jannewietske de Vries * Stadsdichter Henk van der Veer * Dominee Wouter Bandstra
GROOTSNEEK.NL
3
SKÛTSJES UIT SNEEK BINGO: GEWOON VANAF JE BEELDSCHERM Súdwest-Fryslân - Aanstaande vrijdag 18 december wordt de enige echte online-bingo van de skûtsjes uit Sneek georganiseerd! Nu alles potdicht zit en iedereen in quarantaine is, is het tijd om de gezelligheid weer in huis te halen. Beter gezegd: op je beeldscherm thuis.
SNEEK- Foar un bitsje kerstgefoël in dizze núvere dagen. Op kerstavond 2020 is de primeur van de Sneker kerstspeech. Drie sprekers en een bekende Friese zangeres zullen Sneek en heel Súdwest-Fryslân in deze lastige tijd een hart onder de riem steken. Het thema is: ‘Hou moëd, komt goëd’. Burgemeester Jannewietske de Vries bijt het spits af met een toespraak. Stadsdichter Henk van der Veer komt met een gedicht dat hij speciaal voor deze avond schrijft. Tot slot krijgt dominee Wouter Bandstra het woord. De muzikale omlijsting komt van Elske DeWall! De Sneker kerstspeech is te volgen op het YouTubekanaal van de Baptisten Gemeente Sneek (https://is.gd/youtubebgs), donderdag 24 december om 20:00 uur. Foar un bitsje kerstgefoël in dizze núvere dagen.
Via Skûtsje Gerrit de Vries (www.facebook.com/skutsjeGerritdeVries) meld je je aan of stuur een mail naar: bingo@skutsjesuitsneek.nl met naam, telefoonnummer, mailadres en hoeveel bingokaarten. (eventueel hapjespakket). Op het Facebook evenement ‘Skutsjes uit Sneek Bingo’ staat meer informatie!
ARRIVA RIJDT MET NIEUWE TREINEN EN DIENSTREGELING WEER 15 JAAR OP DE NOORDELIJKE LIJNEN
Sneek/IJlst - Op 13 december startte Arriva met de nieuwe treinconcessie op de Noordelijke lijnen. Ook de komende 15 jaar blijft Arriva het regionale treinvervoer in Fryslân en Groningen verzorgen. Met nieuwe en vernieuwde treinen en een nog betere dienstregeling. Met de campagne Vertrouwd, vernieuwd, vooruit, voor jou! brengt Arriva de reizigers op de hoogte van de veranderingen Meer hierover is te lezen op de website Arriva.nl/voorjou. Deze dag startte ook de nieuwe dienstregeling van Arriva op de Noordelijke lijnen. Zo krijgen reizigers nog meer reismogelijkheden door onder andere de inzet van extra spits- en sneltreinen, zoals tussen Sneek en Leeuwarden. Nieuw is ook dat alle treinen voortaan een
STICHTING PHÉRON WINT HOOFDPRIJS IN KRO-NCRV’S ACTIE WARM HART SNEEK- De stichting Phéron ontvangt een donatie van 10.000 euro van omroepvereniging KRO-NCRV om haar prachtige werk voort te zetten, zo is op 14 demcember bekendgemaakt tijdens de finale van de Actie Warm Hart. De stichting is een initiatief van Sharon Gajadin uit Sneek en steunt ouders en naasten en helpt hen in beweging te brengen rondom het verlies én afscheid van hun baby. Jaarlijks overlijden in ons land voor, tijdens, of na de bevalling gemiddeld 4 baby’s per dag. Dit jaar streden maar liefst 104 goede doelen om de hoofdprijs van 10.000 euro en werd een recordaantal van totaal 33.967 stemmen uitgebracht. Peter Kuipers, directievoorzitter KRO-NCRV, NPO Radio 2-dj Emmely de Wilt en presentator Daan Nieber vormden de driekoppige jury die uit de vijf finalisten de winnaar kozen. “De stilte die een ouder ervaart in zo’n situatie is om kippenvel van te krijgen. Fantastisch hoe Sharon, vanuit haar eigen ervaring andere ouders en naasten wil helpen. Met de Phéron Memory Box kunnen ouders de korte tijd met hun kindje zo waardevol mogelijk maken en een blijvende herinnering creëren voor later”.
FOTO: ARRIVA.NL
PRIMEUR SNEKER Op 24 december om 20:00 uur te zien op het YouTube kanaal KERSTSPEECH van Baptisten Gemeente Sneek
Verveling is niet aan de orde, want vanaf de partyschip Helena, de naam zegt het al, wordt er een gezellige avond gebracht. Met heel veel mooie prijzen, en waardebonnen. Tussen de rondes door wordt er voor muziek gezorgd en hebben de mensen thuis genoeg tijd om hapjes en drankjes te pakken voor de volgende ronde. Hapjes? Ja, er worden hapjespakketten samengesteld en thuisbezorgd.
eigen lijnnummer hebben. Dit nummer bestaat uit twee letters en nummer; RE staat voor RegioExpres (sneltrein) en RS staat voor RegioSprinter (stoptrein). Dit staat voortaan samen met de eindbestemming op de trein. Ook wil Arriva in 2025 CO2 neutraal werken. Op de Noordelijke lijnen wordt dat grotendeels gehaald door de CO2-uitstoot van de treinen te verminderen.
AUTOVERZORGING NEDERLAND IN EMMELOORD NAAR NIEUWE LOCATIE Emmeloord/Sneek - In oktober heeft Autoverzorging Nederland een nieuw onderkomen aan de Ondernemersweg 29 in Emmeloord. De onderneming is sinds 2017 actief in Emmeloord en al sinds 2010 in Sneek. Met de officiële opening van het pand biedt Autoverzorging Nederland nu ook het volledige pakket aan diensten in de polder. Autoverzorging Nederland verzorgt eenieders wagenpark, privéauto of camper in optische staat en is gespecialiseerd in het schoonmaken en onderhouden van zowel nieuwe als gebruikte auto’s. Dit realiseren
zij door middel van een lakcoating voor aflevering aan klanten, een duurzame manier van beschermen, ook voor leaseauto’s. Naast technisch onderhoud verzorgen zij optisch onderhoud. Dit is erg belangrijk voor de inruilwaarde en periodiek onderhoud verlengt de levensduur van de auto. Autoverzorging Nederland is aangesloten bij de BOVAG. BOVAG is de brancheorganisatie van ongeveer 9.000 ondernemers die zich met mobiliteit bezighouden. Daarnaast is BOVAG een keurmerk voor de klanten van deze bedrijven. De BOVAG-leden zorgen dat BOVAG-klanten zorgeloos kunnen genieten van hun mobiliteit.
omtinken
Zie ook pagina 52
Kijk voor jouw ontbijt, lunch, borrel of diner voor thuis op
www.waterlandvanfriesland.nl/omtinken #OMTINKENINWATERLAND
ETALAGE VAN HOOP IN DE DONKERE DAGEN VOOR KERST SNEEK- Wat is dit een vreemde decembermaand. Door het virus is ons leven volledig ontregeld. Het is alsof we dit met het korter worden van de dagen nóg meer voelen. We missen vrienden en familie. Spontane ontmoetingen kunnen nu niet. Omhelzen mag niet. Wat een pijn en gemis. Veel mensen zetten nu hun huis heel uitbundig in de sfeerverlichting. Er is nog nooit zoveel geld aan uitgegeven. Er spreekt een verlangen uit. Ook de kerken staan voor een grote uitdaging. Hoe blijven de mensen verbonden met elkaar, waar ze zich aan zoveel beperkingen moeten houden? Het lijkt alsof het licht is uitgedaan. Daarom is het misschien goed om eens langs de Oosterkerk te lopen. Ja die kerk van het ‘groene kruis’. In het glazen voorportaal is een tafereel gemaakt, waar al veel wandelaars voor zijn blijven staan. Een deur met een sleutelgat. Daarachter is het licht. Er zijn vier kinderen. Ze zijn benieuwd en vol verwachting. Een jongetje staat op zijn tenen om door het sleutelgat te kijken om een glimp op te vangen. Voor wie langer kijkt is er steeds meer te zien: een dode boomstronk waar een twijgje uit groeit. Twee witte duiven. Wat betekent dit? Nog even en dan zullen we het weten. Op de dag vóór Kerst verandert de voorstelling en is het wachten voorbij. Waar: Oosterkerk, Leeuwarderkade 18 Wanneer: vanaf nu èlke dag, en tijdens de donkere uren is het tafereel verlicht Door wie: Ineke Faber en Anneke van der Werff Voor wie: alle wandelaars van Sneek Licht: Peter Verkerk
SALE ONLINE OP WWW.FIFTYSIX.NL
`
UP TO
50%
OFF
Wij bezorgen GRATIS en SNEL in heel Friesland! Gebruik kortingscode FRIESLAND in je winkelmandje. * Met uitzondering van de Waddeneilanden.
AIRFORCE / ELVINE / PARAJUMPERS / MODSTRÖM / LOAVIES / PME LEGEND / KRAKATAU / SCOTCH & SODA LYLE & SCOTT / KULTIVATE / CAST IRON / KUYICHI / GIACOMO / OSC / MA.STRUM / RESET / SUPERDRY AMERICAN VINTAGE / NIKKIE / FIFTH HOUSE / SUSTAIN / BUTCHER OF BLUE / CATWALK JUNKIE / G-STAR ALIX / LEVI’S / DANTE 6 / DENHAM / FABIENNE CHAPOT / POM AMSTERDAM / BRONX / COLOURFUL REBEL OPUS / STUDIO ANNELOES / REINDERS / SAMSOE SAMSOE / YAYA / FREEBIRD / AAIKO / GOOSECRAFT SECOND FEMALE / SISTERS POINT / REPLAY / FIVE UNITS / PLAIN / PUREWHITE / DIESEL / AND MANY MORE
SHOP NU
sneek
GROOTSNEEK.NL
5
Het wordt Kerst en daar hoort sinds jaar en dag ook de Heilssoldaat van het Leger des Heils bij, die in de cafés collecteert. Collecteren, dat doet Heilssoldaat Joop wellicht in andere periodes ook, maar met Kerst is hij wat zichtbaarder, zo lijkt het wel. Misschien komt dat wel, omdat we zélf wat medemenselijker zijn in december. We zoeken elkaar juist dán op, ook in restaurants en cafés, als het even kan. “Ik kom ook op de Jouster Merke, hoor”, zegt Joop. “Ik heb vroeger ook wel in Leeuwarden, Harlingen en Franeker gecollecteerd, maar tegenwoordig zijn mijn plaatsen hoofdzakelijk Sneek en Heerenveen.” Voor dit interview ontmoeten we Joop begin december in Sneek. “Gods wegen zijn ondoorgrondelijk”, zegt de Heilssoldaat als hij ons vertelt over wat hij zoal meemaakt als hij op straat of bij de terrassen en de cafés collecteert. Helaas kan dat laatste nu niet wegens het coronavirus, en dat nu júíst voor Kerstmis.
HEILSSOLDAAT JOOP
“GODS WEGEN ZIJN ONDOORGRONDELIJK”
Joop zet zich al 46 jaar in voor het Leger. En niet alleen dat, Joop is ook nog een keer vrijwilliger bij Stichting Vluchtelingenwerk. “Ik heb vaak een dubbele pet op”, zegt hij lachend. Een ontmoeting met Johannes (Joop) Nijp (71), een man, ‘gered om te redden’. >> TEKST HENK DE VRIES FOTO'S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
6
sneek HEILSSOLDAAT JOOP
“IK STOND MET MIJN GLAASJE BIER IN DE HAND WAT NAAR DAT BIJBELVERHAAL TE LUISTEREN”
A
Leger werkt wél vanuit het christelijk geloof; het brengen van het evangelie is het uiteindelijke doel, buiten de traditionele kerken om. Maar wie dakloos is of verslaafd; wie geen eten heeft, maar wel honger, kortom wie nooddruftig is, heeft weinig boodschap aan een evangelist op dat moment, zo weten de Heilssoldaten. Eerst moet er worden geholpen; moet de nood worden gelenigd. Vanuit deze christelijke principes transformeerde de Engelse predikant William Booth zijn in 1865 opgerichte ‘Christian Mission’ in 1878 in de ‘Salvation Army’, het Leger des Heils, met de letter S van Salvation (Redding) prominent aan beide kanten van de kraag op het uniform.
Al is de horeca al een hele tijd gesloten wegens corona, de jaarlijkse collecteweek van het Leger des Heils in november ging er wel om door. Joop heeft net de collecteweek in het centrum van Sneek gehad. “Ik heb vier en een halve dag meegelopen. En weet je wat zo mooi is? Dat geld blíjft ook in Sneek en is volledig bedoeld om de hulpbehoevenden in de stad deze Kerst te kunnen helpen. In plaats van kerstpakketten delen we ditmaal voedselbonnen uit, ter waarde van € 27,50. Mag ik noemen waar die bonnen ingeleverd kunnen worden, of is dat reclame?” Het mag van ons, want de kerstgedachte is belangrijker dan reclame. “De Poiesz Sneek werkt hieraan mee, de ontvangers van de voedselbonnen kunnen hier hun bonnen inwisselen voor voedsel.” Mochten er dit jaar wegens het coronavirus minder broeders en zusters van het Leger met de collectebus en de Strijdkreet langs de terrassen in Sneek en Heerenveen zijn gegaan, zo niet Joop. Die is er bijna altijd. Hij is er 46 jaar geleden mee begonnen. Vanuit het geloof...? “Nou eh… nee, eigenlijk vanuit de kroeg!”, is het verrassende antwoord.
“IK BEN GERED OM TE REDDEN”
EEN BIERTJE OP DE LANGE PIJP Het zal omstreeks 1970 zijn als Joop Nijp, dan een jaar of twintig, een biertje zit te drinken in een kroeg in het centrum van
Leeuwarden. Hij hoort muziek en loopt met zijn biertje in de hand naar buiten, De muziek komt van de Lange Pijp. Daar blijkt het Leger des Heils een openluchtconcert te geven. Joop: “Daar werd ook het Bijbelverhaal van de verloren zoon verteld. Ik stond met mijn glaasje bier in de hand wat naar dat Bijbelverhaal te luisteren, toen die Heilssoldaat het verhaal ineens halverwege afbrak en zei: ‘Als je wilt weten hoe het verhaal afloopt, moet je maar naar de avonddienst komen.’ Wie nieuwsgierig was geworden werd uitgenodigd om mee te gaan naar de avonddienst. Ik er achter aan met het biertje nog in de hand. Er stond iemand bij de deur en die zei tegen mij: ‘Jij mag er wel in, maar díé moet buiten blijven’, wijzend naar het biertje. Ik zeg: ‘Ja, en dan drink jíj hem zometeen op, zeker!?’ Maar ik ging wél naar binnen en ik heb die avond geluisterd naar de rest van het verhaal. Toen kwam er een broeder op me af en die vroeg mij of het niet tijd werd dat ik daar aan die zondaarsbank moest neerknielen. Het was heel bijzonder die avond en ja, ik ben, toen ik een arm op mijn schouders voelde, neergeknield en ik heb mijn leven daar overgegeven en toegewijd aan Gods Zoon Jezus. Dat was het begin van mijn bekering. Dat is nu 51 jaar geleden.” Vijf jaar later, op zijn 25e, is Joop zélf Heilssoldaat.
CHRISTELIJKE PRINCIPES De zondaarsbank waaraan diegenen plaatsnemen die ‘gered’ zullen worden behoort inmiddels al lang tot de geschiedenis van het Leger des Heils, maar het
Joop: “Twee keer de S. Ik ben gered om te redden. Maar ik kan zelf geen mensen redden. Ik kan alleen een ander over het geloof vertellen. En dát kan mensen redden. Wij zijn de handen en voeten van Jezus hier op aarde. Het Leger des Heils is naast de grootste maatschappelijke hulporganisatie ter wereld – we zijn actief in 130 landen – ook een kerk. In Friesland hebben we een Leger des Heils korps, en dus een kerk, in Leeuwarden, Harlingen en Sneek. We hebben hier zelfs bijbels in het Russisch en in het Hebreeuws. Ik coördineer zelf de Arabische diensten voor asielzoekers, al versta ik daar geen woord van.”
BIJ BOSSHARDT Het Leger des Heils heeft – naast het feit dat de gebouwen van het korps als kerk worden gebruikt op zondag, ook zogeheten ‘Huiskamers voor de buurt’. Deze Huiskamers, ‘Bij Bosshardt’ genoemd (inderdaad, vernoemd naar de beroemde Majoor Bosshardt) zijn op verschillende plekken te vinden, ook buiten de drie korpsen in Friesland om. Zo is er ook een ‘Bij Bosshardt’ in Joure, om maar wat te noemen. Door de week bieden de Huiskamers een plek waar iedereen mag komen om een kop koffie te drinken, een praatje te maken of een krantje te lezen. In Sneek is er daarnaast ook nog een tweedehandskledingwinkel in het pand. “We vinden het belangrijk dat mensen elkaar kunnen ontmoeten en dat we naar elkaar omkijken in de buurt waar we zijn. Op deze manier dragen we bij aan verbinding in de buurt en worden er activiteiten georganiseerd die bijdragen aan het welzijn van de mensen. Ieder mens verdient het om gezien en gehoord te worden!”, vult Bregtje de Weert, communicatieadviseur bij het Leger de Heils, de woorden van Joop nog even aan. Bregtje heeft gehoord, dat we Joop aan het interviewen zijn, en benadrukt dat het Leger des Heils anno 2020 niet meer lijkt op de begintijd, toen Joop nog aan de zondaarsbank moest knielen. “We zijn aan het zoeken naar nieuwe manieren van ‘kerk zijn’. Bijdragen aan een wereld die Gods liefde laat zien, blijkt ook te kunnen door sporten, dansen, knutselen of het uitdelen van chocomel, bijvoorbeeld!”
NUMMER 12 • 2020
GROOTSNEEK.NL
LANGS DE TERRASSEN Joop heeft niet alleen direct contact met mensen die de Leger des Heils kerk of de Huiskamer bezoeken. “Ook in de kroegen en op de terrassen kan het gebeuren, dat je zomaar in gesprek komt over het evangelie. Dat is het mooiste, natuurlijk”, vindt Joop. “Als er dan gezegd wordt: ‘Ga even zitten en neem wat te drinken.’ En dan geen alcohol uiteraard, want dat mag niet als Heilssoldaat. Het kan dan gebeuren dat je een heel diep gesprek hebt over het geloof. Zo kwam ik ooit met iemand in gesprek wiens moeder uit het leven was gestapt en die mocht toen niet in gewijde grond worden begraven. Ik vind dat zó onzinnig. God heeft de hele aarde geschapen en niet alleen maar kleine stukjes gewijde aarde. Je krijgt ook wel negatieve reacties vanaf de terrassen, hoor. Ik hoor heel vaak een woord wat ik niet uit kan spreken of een ‘nee, daar begin ik niet aan’, maar daar reageren we nooit op. We blijven vriendelijk.” In Heerenveen mogen de Heilssoldaten collecteren op de Oude Koemarkt, in de kleine cafeetjes. Joop is er geen onbekende langs de terrassen. “Ik heb op de Oude Koemarkt een keer een politieagent gesproken, die zei: ‘Zal ik je eens wat zeggen? Ze hebben meer respect voor jóúw uniform dan dat van mij’.” Joop moet er hartelijk om lachen.
HERKEND OP STRAAT Als zeg maar ‘de straat’ een groot deel van je werkterrein is, dan wordt je herkend op straat, dat kan niet anders. Maar dat iemand je in tien jaar niet heeft gezien, en dan op straat tegen je zegt: “Bent u toevallig de meneer die ook wel bij de Hema stond in Franeker?” “Ja,” had Joop verbaasd gereageerd, “maar dat was tien jaar geleden.” Het overkomt Joop enkele maanden geleden. “Die vrouw was van mening, dat ze maar een einde aan haar leven moest maken,” vertelt hij. “Iemand in haar directe omgeving had een verkeerde invloed op haar. Toen hebben we een heel lang gesprek gehad. We hebben daarna met elkaar gebeld en ik vroeg: ‘Wat zou je ervan zeggen, als we samen
7
via de telefoon bidden?’ Dat heb ik toen samen met haar gedaan en de dagen daarna nóg een keer en nóg een keer. Ik heb haar geadviseerd om te breken met die persoon. Dat heeft ze gelukkig gedaan en nu gaat het goed.” Joop denkt even na. “Gods wegen zijn ondoorgrondelijk”, zegt hij dan.
ZUID-HOLLAND Hoe ondoorgrondelijk die wegen zijn weet Joop Nijp ook uit eigen ervaring. “Toen ik trouwde, verhuisde ik van Leeuwarden naar Franeker.” Wat het Leger betreft, hoort Franeker bij het korps Harlingen, vandaar dat Heilssoldaat Joop in die jaren een veel gezien man is in het winkelcentrum van Franeker en Harlingen. Joops huwelijk strandt echter en hij verhuist naar Zuid-Holland, om er daar weer een beetje bij op te krabbelen. Dat lukt niet echt. “Je komt er daar niet tussen. Ze zeggen van de Friezen dat die stug zijn, maar de mensen daar zijn heel wat stugger.”
VLUCHTELINGENWERK Eenmaal terug in Friesland wordt Joop, naast Heilssoldaat, in Sneek óók vrijwilliger bij Stichting Vluchtelingenwerk. Dat doet hij ook alweer zo’n 24 jaar. “Ik heb twee petten op. Dat is wel makkelijk, want bij beide organisaties kan ik soms één en hetzelfde gezin of één en dezelfde persoon helpen. Laatst heb nog een man naar een daklozenopvanglocatie van stichting Zienn gebracht, en vandaaruit naar de dagopvang van het Leger des Heils aan de Tuinen in Leeuwarden, waar hij een postadres kreeg, zodat hij bij de gemeente Leeuwarden een daklozenuitkering kon aanvragen. Ik ben er voor de mensen.” Wil Joop aan het einde van dit december-onderhoud nog wat kwijt aan de mensen in Sneek en Heerenveen? Per slot van rekening kan hij deze Kerst de mensen niet opzoeken op de terrassen en in de cafés… “Ik hoop dat de mensen de ware kerstgedachte weer leren kennen”, zegt hij. “Die ware kerstgedachte wordt nogal eens vergeten in deze tijd. Ik wens de mensen een héél gezegende Kerst toe.”
“IK WENS DE MENSEN EEN HÉÉL GEZEGENDE KERST TOE”
8
sneek
d n o r n e l a h r Ve kerstboom de Als er één ding is dat we hebben ‘geleerd’ van de coronacrisis, dan is het wel dat wij mensen behoefte hebben aan verbinding. We willen ergens bij horen, ergens onderdeel van zijn. Verbondenheid is geen luxe, het is een primaire levensbehoefte. Laat nu alles wat je nodig hebt om je verbonden te voelen, er al zijn: verhalen! Waar mensen zijn, zijn verhalen. Verhalen vertellen kan altijd en overal. Verhalen zorgen voor verbinding. Wij doen hier op deze pagina een voorzet voor verhalen rond de kerstboom…
NUMMER 12 • 2020
Verhalen zijn zo oud als de mensheid. Het vertellen van verhalen is waarschijnlijk de oudste vorm van vermaak die de mensheid kent. Kerst lijkt me een goede reden om oude tradities nieuw leven in te blazen. Een verhaal haal je naar boven door simpelweg te vragen: “Vertel eens, wat was een gebeurtenis, voorval of situatie die je is bijgebleven?” Graag neem ik jullie mee in mijn herinneringen aan Kerst door de jaren heen. Misschien zorgt het voor herkenning en nieuwe verhalen.
ECHTE KAARSJES
In mijn jonge jaren brandden er echte kaarsjes in de kerstboom. We hadden een set van zilverkleurige kerstboomkaarsjeshouders (mooi scrabblewoord). Die hadden knijpertjes en mijn ouders bevestigden die aan de takken van de boom. De kaarsjes in de houdertjes werden alleen aangestoken als we met zijn allen om de boom heen zaten. Of mijn ouders dan echt rustig zaten, weet ik niet meer. Wel stond er altijd een emmer water naast de boom, voor het geval dat. Anders dan Youp van ’t Hek heb ik geen ‘trauma’ overgehouden van Flappie, die vlak voor Kerst ineens verdween. Wel bracht mijn vader de konijnen in het hok achter ons huis vlak voor de Kerst naar de poelier. Blijkbaar was het in die tijd een manier om een centje bij te verdienen. De paardenbloembladeren die wij dagelijks in het veldje om de hoek plukten waren immers gratis konijnenvoer. Vlak voor de Kerst was er voor alle kinderen van de zondagsschool een speciale kerstdienst in de kerk. Ik herinner me de lange zit op de harde banken, het enigszins stichtelijke kinderboek en de sinaasappel die ieder kind na afloop mee naar huis kreeg.
GROOTSNEEK.NL
KERSTSTOLLEN, KERSTBAL EN KERST-INN
Tijdens mijn tienerjaren werd de wereld groter. Dat merkten we onder andere bij het kerstdiner. De gebruikelijke half-om-half rollade met aardappelen, stoofpeertjes en boontjes maakten op een gegeven moment plaats voor fonduen. Iedereen had in die tijd een fonduestel, fonduevorken en fondueborden in de kast staan. Nog dagen lang kon je nagenieten van de olielucht in je huis en kleren. Maar wat was het leuk om van te voren het vlees in kleine stukken te snijden en verschillende dipsausjes te maken. Als ik google, zie ik dat ‘carnaval’ en ‘fiësta’ nog steeds bestaan. Ook financieel werd de wereld groter: op zaterdag en tijdens schoolvakanties werkte ik bij Bakker Dam in Sneek. Rond de kerstdagen was het een gekkenboel. Op elke beschikbare vierkante centimeter stonden kerststollen in verschillende maten en naar keuze met of zonder spijs. Het in de bakkerij verdiende geld vond onder andere zijn weg naar de entree en consumpties van het kerstbal, dat jaarlijks door Dansschool Vergonet georganiseerd werd. De kerstsongs die de ‘ruige’ bands Slade en Mud in die periode uitbrachten, kan ik nog vrijwel woordelijk meezingen. Ook zette ik mijn eerste schreden richting ‘vrijwilligerswerk’: koffie en thee schenken op een tweedaagse Kerst-Inn in Nieuw Frittemahof aan de Stationsstraat. Geen idee wie in Sneek dat organiseerde, maar iedereen was welkom en mensen maakten er graag gebruik van.
UIT OF THUIS?
Hierna volgden vele jaren waarin Kerst soms thuis, soms buitenshuis werd gevierd. Kerst thuis betekende altijd een dag samen tafelen met familie. We koesteren de herinneringen aan de
keren dat (schoon)ouders er nog bij konden zijn. Vrijwel altijd maakten we een lange wandeling. De Kerst snertwandeling in Bakkeveen zelfs twee keer. Bijzonder was de kerstwandeling door Gaasterland tijdens de gekkekoeienziekteperiode. Overal hingen linten om mensen te verhinderen de boerenerven te betreden. Memorabel was de Kerst die ik met vrienden op Vlieland vierde. Op tv zagen we ‘Kroamschudden’ van Herman Finkers, sindsdien ben ik een hartstochtelijk fan. Tijdens een vakantie in de sneeuw kwam Père Noël (vadertje Kerst) ‘Joho, joho’ roepend de berg af skiën. Op Terschelling maakten we lange strandwandelingen en speelden we de ene pot ‘triviant’ na de andere. Het is nog steeds één van mijn favoriete spelletjes. Kortgeleden hebben we een vernieuwde versie gekocht. Die bevat vragen waar ook de volgende generatie een antwoord op kan geven. Mijn kans om te winnen wordt daardoor kleiner; gelukkig biedt ‘thirty seconds’ andere mogelijkheden om elkaar uit te dagen. Nu al kan ik mij verheugen op de Top 2000 die vanaf Tweede Kerstdag tot en met oud en nieuw te beluisteren valt. Naast alle klassiekers zijn dit jaar ook Danny Vera en Normaal in de laatste tien te vinden. De moraal? Begin gewoon te vertellen. Over kleine geluksmomenten, over voorbeelden van echte vriendschap, over liefdevolle gebeurtenissen, over …. vul maar in. Waarschijnlijk gaat daarna iedereen los. Geniet van elkaar en van elkaars verhalen! Riemie van Dijk
9
sneek
10
#FACETOFACE
BERNARD ABMA
fotografie LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL tekst HENK VAN DER VEER
Al 45 jaar ‘suteljen’ met groenten & fruit door de Legeaën Bernard Abma (1957), geboren en getogen Tersoalster, is een bekende verschijning in de Legeaën, het platteland tussen Sneek en Raerd. Dat kan ook niet anders wanneer je altijd letterlijk op de weg bent. Want Abma is al 45 jaar lang de ‘suteljende grienteboer’ die het fruit en de groenten bij de mensen aan huis brengt in de dorpen van de Legeaën. “En dat doch ik noch hieltyd mei in soad nocht en wille”, vertelt de groenteboer thuis in Tersoal. Daar zitten we samen met zijn vrouw Lenie aan de keukentafel. “Lenie komt fan oarsprong út it suden fan’t lân, we hawwe mekoar troffen op ‘Terskelling”, vertelt Bernard. Om eraan toe te voegen “Lenie hat al dy jierren myn steun en toeverlaat west.”
EERST MAAR EVEN DE ACTUALITEIT, HOE IS HET OM TE ‘SUTELJE’, HET RONDBRENGEN VAN GROENTE EN FRUIT IN CORONATIJD? “It is wol oars, wat spannender. Foar de coronaútbraak rûn ik troch oant yn de keamer ta. Dat doch ik no net mear. Ik set it guod no by de doar del. De minsken appe ek mear. Yn maart setten de minsken noch mear de tas bûtendoar, dat koe ik fuort fernimme. Doe wie der wat panyk. It is no oars, mar it went net. Ik tink der echt wol om, mar de minsken moatte ek ôfrekkenje, dan steane je fansels gjin oardel meter fan mekoar ôf. At der ergens corona is, dan bestelle de lju fanachter it rút wei”, weet Abma.
HOE HET BEGON “Foar de oarloch hie Durk Dijkstra, in maat fan ús heit, in grientesaak yn Tersoal. Durk Dijkstra siet yn’t ferset. Hij is mei noch fjouwer minsken op 6 april 1945 fussileard yn Gaasterlân. Us heit, Albert Abma, wie yn dy tiid boerearbeider en hij waard nei de oarloch troch de widdo fan Dijkstra frege oft hij de saak oernimme woe. Earst mei hynder en wein, doe kaam de moterbakfyts en letter in autootsje. Yn’t begjin wennen heit en dy noch yn Boazum, mar nei de oername binne se yn Tersoal kaam. Oant 1978 hat heit de grientesaak hân.” Bernard is de jongste uit het gezin van groenteboer Albert en Geertje Abma, dat al vijf dochters telde toen de Benjamin op 25 juli 1957 werd geboren. Tersoal was toen een dorp met veel middenstanders en wel meer dan 10 ‘lytse komelkers’. Ook pake Bearn en beppe Tryntsje van Bernard hadden zo’n klein boerderijtje met een hooiberg en 12 koeien. Bernhard herinnert zich nog dat hij als kind met de praam naar ‘it bûtlân’ ging. Rondom Tersoal was het waterland met hier en daar draai- en ophaalbruggetjes. Wat nu een ruilverkavelingsweg is, was toen een vaart. Een oom van Bernard had de Vivo-winkel annex fouragehandel in het dorp. Verder waren er bakkers en groenteboer Jonker ging er nog met de hondenkar op uit.
MEEHELPEN Van jongs af aan hielpen Bernard en z’n zusters thuis al mee en gingen ze bijvoorbeeld met kistjes aardbeien bij de deuren langs. ‘Oanpakke’, was daarbij het adagium van de kleine middenstander, al geeft Bernard meteen toe dat hij ‘as lyts jonkje troch de fiif famkes bêst ris ferwend wêze sil’. Na de landbouwschool komt Bernard in de zaak bij z’n heit. “Us heit hat earst mei ús Roely sutele en neidat sij troud wie, die ús heit de sutelerij tegeare mei Jimte in sweager dy’t mei in oare suster, Jannie, troude. Ik gie doe op sneons al mei nei Raerd en Poppenwier om te helpen. Doe’t Jimte en ik de saak yn 1978 fan heit oernamen, holp heit ús wer. Yn Jirnsum hiene we it bêst drok. Ik wit noch goed dat we de doazen mei bananen yn de kabine fan de auto meinamen. Dan moasten we der mei syn trijën ek nochris bij. We ferkochten in soad. We gongen ek mei mekoar nei de feiling, earst yn Snits en letter yn Ljouwert. Heit dy dan de ynkeap. Letter is Jimte nei De Tynje tagongen om dêr te suteljen. Jimte en ik hawwe 32 jier tegearre sutele, mar Jimte helpt jûns noch altyd mei. At ik thús kom rêdt hij op, en makket de auto wer klear foar de oare dei. We wurdearje dat oh sa!”
EEN BAND MET DE KLANTEN In de 45 jaar dat Bernard nu met groenten en fruit langs de deuren gaat heeft hij een band met z’n klanten opgebouwd. Hij zag de kinderen opgroeien, kende de mensen waar hij elke week kwam van haver tot gort. Die klanten zitten in Easterwierrum, Reduzum, Boazum, Poppenwier, Spears, Goaïngea, Gau, Offenwier, Raerd en Tersoal. Zaterdags kan men nog van acht tot twaalf uur bij Bernard in de zaak terecht. Groenten en fruit komen van een leverancier uit Harlingen en de aardappelen worden door Cnossen uit Sneek geleverd. “Ik haw in bân mei de minsken krige en it sil my dreech falle om dat oait ris los te litten. Je komme alle wiken by deselde minsken en dat is noait in
FRUIT & GROENTE VAN BERNARD ABMA FERSKE FAN BERNARD
Neem nu het besluit Eet kwaliteit groente of fruit Koop eens witlof of rode kool Bij Bernhard Abma uit Tersoal Of fruit om van te watertanden Zeker! Er zijn ook fruitmanden
kâlde bedoening, it is wolris even face to face. Ik wol it net oerdriuwe, mar it is wol myn libben, ik hâld derfan. Minsken dy’t oerdeis oan it wurk binne hingje de tas mei de bestelling oan’e doar. Dy betelje ien kear yn’e wike of de moanne.
VERANDERINGEN? “Eins is it suteljen yn ’e rin fan’e jierren gelyk bleaun en hjir en dêr binne der wat eksoatise produkten by kaam. En minsken hawwe hjoedde-dei gjin winteropslach mear foar de jirpels yn ’e kelder. En wat ik sels as leafst yt mei de krystdagen? Ik mei noch altyd graach stoofparkes. Hearlik!”
NUMMER 12 • 2020
GROOTSNEEK.NL
11
Weet jij wat een cliënt nodig heeft? Zet jij altijd dat stapje extra? Binnen een aantal thuiszorgteams hebben we plaats voor nieuwe collega’s:
WIJ WENSEN U HELE FIJNE FEESTDAGEN EN EEN GEZOND 2021!
Verzorgenden IG Thuiszorg Werken bij de Antonius Zorggroep is afwisselend en uitdagend. Wil jij het beste uit jezelf én je collega’s halen om samen de dagelijkse zorg voor onze cliënten beter te maken? Dan maken we graag kennis met jou!
Natuurlijk staan wij in het nieuwe jaar weer voor u klaar om uw complete uiterlijk te verzorgen! Een warme groet, Team Beauty Centre Hair Affair
Bekijk alle mogelijkheden op mijnantonius.nl/vacatures en solliciteer direct!
Elke dag een mooie dag bij Kinderwoud! • dagopvang • buitenschoolse opvang • peuteropvang • gastouderopvang
Foto gemaakt in 2019
T 0513 - 610 825 M info@kinderwoud.nl
mijnantonius.nl/vacatures
VACATURE VACATURE VACATURE
kinderwoud.nl
leven in balans
Personal Training // Small Group Training Yin Yoga // Lifestyle & Vitaliteitscoaching
Boek je gratis proefles op
BMFSNEEK.NL Klompenmakersstraat 5A Sneek // M 06 47 90 05 62
LASSER / MALLENMAKER / PRODUCTIEMEDEWERKER BEN JE EEN ECHTE DOENER, HEB JE TWEE RECHTER HANDEN EN HOUD JE VAN STEVIGE MATERIALEN?
LASSER / MALLENMAKER / DAN BEN JIJ DE NIEUWE COLLEGA WAAR WIJ NAAR OP ZOEK ZIJN! PRODUCTIEMEDEWERKER WAT GA JE DOEN?
Als lasser/mallenmaker/productiemedewerker maak je unieke mallen en betonproducten. Je voert daarvoor verschillende werkzaamheden uit. Aan de hand van de tekening kun je zelfstandig de mallen visualiseren en uittekenen. Je voert las-, slijp-, boor-, en zaagwerkzaamheden uit om de mal op maat te maken; hoofdzakelijk van staal of van hout. Op basis van de tekening schroef jij de mal in elkaar en breng je vervolgens de wapening en instortvoorzieningen aan. Na controle van de mal stort je het product. Omdat je projectmatig werkt aan diverse mallen en producten zit er veel variatie in je werkdag. Je komt te werken in de fabriek in Uitwellingerga en werkt nauw samen met 2 collega mallenmakers. Jouw werkdagen duren van 7.00 – 16.00 uur.
BEN JE EEN ECHTE DOENER, HEB JE TWEE RECHTER HANDEN EN HOUD JE VAN STEVIGE MATERIALEN? DAN BEN JIJ DE NIEUWE COLLEGA WAAR WIJ NAAR OP ZOEK ZIJN!
Heb je geen ervaring in de beton, maar wel met het werken met staal? Daag je zelf uit en laat je omscholen door onze interne opleiding te volgen!
WAT GA JE DOEN?
INTERESSE? Als lasser/mallenmaker/productiemedewerker maak je unieke mallen en betonproducten. Spreekt deze functie jou aan, stuur dan een bericht naar: Je voert daarvoor verschillende werkzaamheden uit. Aan de hand van de tekening kun je Ruud Riemersma via ruud@efkobeton.nl. zelfstandig de mallen visualiseren en uittekenen. Je voert las-, slijp-, boor-, en zaagwerkzaamheden De complete vacature is te lezen op onze website www.efkobeton.nl uit om de mal op maat te maken; hoofdzakelijk van staal of van hout. Op basis van de tekening schroef jij de mal in elkaar en breng je vervolgens de wapening en instortvoorzieningen aan. BEZOEKADRES: 93 94 Na controle van de mal stort je het product. Omdat je projectmatig werkt 0515 aan 55 diverse mallen en Bregefinne 4 info@efkobeton.nl producten zit er veel variatie in je werkdag. Je komt te8624 werken in de fabriek in Uitwellingerga en TX Uitwellingerga www.efkobeton.nl werkt nauw samen met 2 collega mallenmakers. Jouw werkdagen duren van 7.00 – 16.00 uur. Heb je geen ervaring in de beton, maar wel met het werken met staal? Daag je zelf uit en laat je omscholen door onze interne opleiding te volgen!
KOM JIJ ONS TEAM VERSTERKEN? INTERESSE?
Spreekt deze functie jou aan, stuur dan een bericht naar: Ruud Riemersma via ruud@efkobeton.nl.
De complete vacature is te lezen op onze website www.efkobeton.nl BEZOEKADRES:0515 55 930515 BEZOEKADRES: 94 55 93 94 Bregefinne 4 info@efkobeton.nl info@efkobeton.nl Bregefinne 4 8624 TX Uitwellingerga www.efkobeton.nl 8624 TX Uitwellingerga www.efkobeton.nl
sneek
GROOTSNEEK.NL
SOCIALE KUIERKAART
SÚDWEST OP SYN BEST!
In deze bijzondere tijd is het extra belangrijk om te blijven bewegen, mensen te ontmoeten en te genieten van de natuur in onze mooie gemeente. Sociaal Collectief heeft, speciaal voor mensen met dementie, mantelzorgers en anderen die behoefte hebben aan een blokje om, een wandelboekje gemaakt met tal van wandelroutes in Súdwest-Fryslân. Hiermee wil de stichting hen een hart onder de riem steken en aanmoedigen om eropuit te gaan met bijvoorbeeld hun partner, hun buurman, hun beste vriend of vriendin.
Tytsje Hibma, 62 jaar uit Kimswerd
Predikant in Arum en Kimswerd “Verrijkend is het, de ‘skientme’, de schoonheid van de omgeving en de ontmoeting met elkaar. Het nodigt vanzelf uit tot een gesprek over het leven en werken in deze dorpen. Zo’n kuier brengt je precies bij de kern. Je voelt waar en hoe je geworteld bent en dat geeft juist vrijheid om mee te bewegen. Zo’n wandeling voorkomt dat je een ‘droechswimmende professional’ wordt.”
Jannewietske de Vries, 59 jaar uit Raerd
Burgemeester gemeente Súdwest-Fryslân “Onze gemeente is ontzettend rijk met al die prachtige dorpen, 89 hebben we er. En al die wandelingen die je hier kunt maken, een mooier gebied kun je eigenlijk niet krijgen. Het landschap is gevarieerd. We hebben meren en dijken, we hebben zee, bos, klif; het is hier allemaal. Het is een uniek gebied. Het mooiste is de ontmoeting tijdens de wandeling. Als je buiten bent heb je een ander gesprek dan wanneer je aan tafel zit en elkaar gevangen houdt in de ogen. Ook met wethouders ga ik liever een blokje ‘rinne’ dan vergaderen rond de tafel.”
Sociale Kuierkaart súdwest op syn best
Voor vragen of meer informatie over de wandelgids: info@sociaalcollectiefswf.nl Voor meer informatie over Sociaal Collectief: www.sociaalcollectiefswf.nl
24 wandelingen súdwest-fryslân
wandelduo’s
voor jong & oud
DE SOCIALE KUIERKAART IS MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR DE GEMEENTE SÚDWEST-FRYSLÂN IN HET KADER VAN “AANDACHT VOOR ELKAAR”
13
sneek
14
TEKST WIM WALDA // FOTO’S DANIELA PASQUON EN WIM WALDA
VAN VBO’ER ELEKTRONICA TOT PACEMAKER TECHNICUS EN EIG EMIEL BAKKER UIT SNEEK
Emiel Bakker is 38 jaar, geboren in Drachten, in 1996 genaturaliseerd tot Sneker, getrouwd met Daniela Pasquon, vader van de bijna eenjarige Noor waarop beiden smoorverliefd zijn, echocardiografist, pacemaker en ICD technicus en oprichter/eigenaar van medisch detacheringsbureau Bass Heart for Solutions. Ziedaar het met zevenmijlslaarzen samengestelde CV van deze ondernemende Sneker. Die overigens, als de hazen iets anders hadden gelopen, net zo goed vandaag de dag aan de elektronica van uw cv-ketel had kunnen staan te knutselen. Voordat we verder gaan, leg voor de duidelijkheid eerst eens uit in ‘Peppi en Kokki taal’ wat die medische termen betekenen. Emiel Bakker: “Een echocardiografist maakt beelden van het hart en beoordeelt aan de hand daarvan zelfstandig het mechanische deel van het hart; dus de aderen, de hartkamers, de pompfunctie, de kleppen, de bloedstroom enzovoorts. Bij het constateren van afwijkingen overlegt hij met de cardioloog over de te nemen actie(s). Tussen pacemakers en zogenaamde ICD’s zit een principieel verschil. Een pacemaker is bedoeld om te voorkomen dat iemands hartritme beneden een bepaalde minimumwaarde komt, terwijl een ICD (Implanteerbare Cardioverter Defibrillator), eigenlijk een onderhuids aangebrachte defibrillator is, die voorkomt dat het hart op hol slaat. De hartkamers trekken dan niet meer samen, waardoor de hersens geen zuurstof meer krijgen en de persoon in kwestie kan overlijden aan een hartstilstand.”
IS DAT VAN JONGS AF AAN JE HARTENWENS GEWEEST?
Ik had niets met leren; des te meer met ‘stappen’ en mijn eigen ding doen, meestal techniek- en elektronica-gerelateerd. In Hoogeveen stapte ik over van de mavo naar het vbo-elektrotechniek en na de verhuizing naar Sneek volgde mbo-elektro. Mijn stage deed ik bij Installatiebedrijf Van der Weij in Sneek. Ik had het gehad met school en wilde mijn handen laten wapperen. Sikma Installatie in Sneek - ter voorkoming van verwarring, dat zijn de rode bestelbusjes – werd mijn eerste werkgever. Daar heb ik een jaar of acht met veel plezier gewerkt. Ik
FOTO: DANIELA PASQUON
“Verre van dat. Ik ben in Drachten geboren, mijn vier jaar oudere broer Almar in Groningen, we zijn in Hoogeveen opgegroeid en het eindstation was in 1996 Sneek. Mijn moeder Grietje was er voor ons. Mijn vader was pacemaker technicus en heeft dat, overigens net als ondergetekende, via een wat kronkelige weg bereikt. Hij was machinebankwerker, maar omdat de vooruitzichten in Nederland niet al te florissant waren, emigreerde hij op zijn achttiende naar Zuid-Afrika, waar hij aan de slag kon in een universitair ziekenhuis als pacemaker technicus in opleiding. In die periode leerde je dat ‘on the job’, omdat tien jaar daarvoor pas de eerste implanteerbare pacemaker werd geïntroduceerd en er nog geen opleidingen voor bestonden. De omstandigheden waren in die periode niet te vergelijken met de streng gereguleerde voorschriften waar wij tegenwoordig mee te maken hebben. Later is hij teruggekomen naar Nederland. Onze Bakkertak stamt eigenlijk af van de Meeters, de skûtsjeschippers.
NUMMER 12 • 2020
GROOTSNEEK.NL
15
FOTO: WIM WLDA
FOTO: DANIELA PASQUON
FOTO: DANIELA PASQUON
ECHOCARDIOGRAFIST, ENAAR DETACHERINGSBUREAU
kreeg daar de kans om een opleiding te volgen tot elektrotechnicus, niveau vier. Dat was een studie die aansloot bij wat ik beroepsmatig deed, alleen een niveau hoger en op kosten van de baas. Dus mijn eer te na om met vijfjes en zesjes ‘thuis te komen’. Dat triggerde mij om er stevig tegenaan te gaan met als gevolg dat ik achten en negens haalde.”
ER ZIT MEER IN…. “Daardoor begon ik ook wat meer na te denken over mijn toekomst. Mijn vader is pacemaker technicus en dat leek mij ook wel wat. Dus besloot ik de stoute schoenen aan te trekken en te solliciteren bij het Antonius Ziekenhuis in Sneek. Laten we dat maar als een leermoment kwalificeren. En dat is redelijk eufemistisch uitgedrukt. Ik ben doorgaans een hele makkelijke prater, zit nooit om een weerwoord verlegen. Maar op dat moment sloegen alle luiken dicht; er kwam helemaal niets uit. Maar het hek was wel van de dam. Ik heb bij ziekenhuizen door heel Nederland gesolliciteerd en best wat ‘eelt op mijn ziel’ gekregen, omdat ik niet over de juiste vooropleiding bleek te beschikken. Het leek uit te draaien op een ‘mission impossible’ en ik stond op het punt het op te geven. Gelukkig haalde een oud-collega bij Sikma, Fred Bak, mij over om door te gaan, want Ziekenhuis de Gelderse Vallei in Ede zag blijkbaar wel wat in mij, zodat ik mij in 2008 hartfunctie laborant in opleiding mocht noemen.”
In Sneek e.o.
VAN VBO NAAR HBO “Inmiddels woonde ik samen met Daniela Pasquon. Dat werd dus een weekend-verhouding, want ik ging daar twee jaar op kamers omdat dagelijks van Sneek naar Ede rijden geen optie was en ik naast mijn baan begonnen was met een hbo-opleiding hartfunctie laborant. Na twee jaar kreeg ik een baan aangeboden in het Diaconessen Ziekenhuis in Meppel, dus een stuk dichter bij huis. Van de aversie tegen de schoolbanken was niets meer over, want in die periode deed ik er naast mijn pacemaker opleiding een tweede hbo-studie tot echocardiografist naast. Mijn vader was inmiddels gestopt in Sneek als pacemaker technicus, maar had nog goede contacten met de cardiologen daar. Toen hij achteloos liet vallen dat zijn zoon inmiddels afgestudeerd echocardiografist en pacemaker technicus was, kreeg ik een uitnodiging om in Sneek te komen werken. We schrijven het jaar 2013. Als bijscholing een opleiding tot ICD-specialist, waarvoor ik samen met cardiologen in de eindexamenbanken zat.”
HOBBY LOOPT UIT DE HAND “Daarnaast heb ik in 2014 mijn medisch detacheringsbureau Bass Heart for Solutions opgericht. De aanleiding daarvoor was dat ik in ‘het Antonius’ op elke twee weken werken een vrije dag overhield en me op die dag als freelancer liet inhuren door andere ziekenhuizen. Ik werd steeds vaker door andere ziekenhuizen gevraagd, maar
er zitten maar zeven dagen in een week, dus toen er iemand op mijn pad kwam die wel voor mij wilde werken was dat een uitkomst. Die club groeide als kool zodat de teller anno 2020 op 65 echocardiografisten en pacemakerspecialisten staat. Dat betekent dat je steeds meer ballen in de lucht moet houden, want enerzijds werk ik zelf mee, maar daarnaast heb ik managementtaken die ook tijd vergen. Bass Heart for Solutions is ontstaan als een hobby, maar is door zijn eigen succes een beetje uit de hand gelopen. We gaan nu ons zevende jaar in en we groeien nog steeds, voornamelijk doordat het maar een klein wereldje is en we in die jaren een behoorlijke naam als een betrouwbaar en vakbekwaam bureau hebben opgebouwd.”
TOEKOMST “Ik wil met mijn detacheringsbureau Bass Heart for Solutions uitgroeien, zowel organisch, als door overnames en samenwerkingsverbanden, tot het grootste medische detacheringsbureau op het gebied van cardiologie. En daarnaast zo langzaam maar zeker uitbreiden naar andere disciplines dan alleen cardio. Denk aan longfunctie- of vaatdiagnostiek. En we willen ook graag naar de Antillen, want daar is ook vraag naar onze specialisaties. Dat lijkt me een hele mooie stap voor de toekomst.”
Ik wens jullie ook in 2021 een mooi woonjaar! Hypotheek, verzekeringen en verduurzamen ook in 2021 sowieso goed geregeld Jouw financieel coach Jitske Dijkstra-Yntema Hegedyk 1 Sneek 06 33 595 459
Maak een gratis afspraak op
finzie.nl/sneek
Antonius komt naar je toe Alhoewel Emiel Bakker geen vaste betrekking meer heeft bij het Antonius Ziekenhuis, heeft hij daar nog wel een nulurenovereenkomst. “Dit, omdat ik twee keer per jaar een dag met cardioloog Toon Oomen een controle doe van de hartpatiënten op Terschelling. Plaats van handeling is de huisartsenpost in Midsland. Daar worden zo nodig echo’s gemaakt van de hartfunctie en pacemakers doorgemeten. Daarvoor wordt alle benodigde specialistische apparatuur meegenomen op de boot. Dat werkt een stuk efficiënter dan wanneer er apart afspraken door de ‘eilanders’ in Sneek moeten worden gemaakt. Dus zowel voor hen als voor het ziekenhuis gemakkelijker en sneller. Antonius komt dus letterlijk en figuurlijk naar je toe en ik beschouw het als een leuk uitje.”
In Sneek e.o.
Nederland in lockdown
14 december 2020
Het coronavirus verspreidt zich razendsnel. Om de zorg toegankelijk te houden, moeten we onze contacten tot een minimum beperken. Van 15 december t/m in ieder geval 19 januari gelden de volgende maatregelen: Heb je klachten? Blijf thuis. Laat je testen.
Werk thuis, tenzij het niet anders kan.
Was vaak je handen.
Ben je ook benauwd en/of heb je koorts? Dan moeten alle huisgenoten thuisblijven.
.
Houd 1,5 meter afstand.
Is het druk? Ga dan weg.
Hoest en nies in je elleboog.
Draag een mondkapje waar dat verplicht is.
Winkelen en boodschappen
Thuis Ontvang max. 2 personen per dag (excl. kinderen t/m 12 jaar). Voor de periode 24 t/m 26 december geldt: ontvang max. 3 personen per dag.
Vervoer en reizen Blijf zoveel mogelijk thuis en reis alleen met het ov voor noodzakelijke reizen.
Niet-essentiële winkels dicht. Onder andere supermarkten, drogisterijen, groentewinkels en tankstations open.
Reis niet naar het buitenland en boek geen reis tot half maart.
Groepen Alcoholverbod na 20.00 uur. Binnen en buiten: groep van max. 2 personen of 1 huishouden.
Onderwijs en kinderopvang* Contactberoepen
Publiek toegankelijke locaties
Het uitoefenen van niet-medische contactberoepen zoals kappers, tatoeëerders en schoonheidsspecialisten verboden.
Onder andere musea, bioscopen, theaters, dierenparken, bibliotheken, zwembaden en pretparken dicht.
Sport Horeca en evenementen
Kinderopvang dicht. Buiten met max. 2 personen op 1,5 meter afstand. Kinderen t/m 17 jaar en topsporters uitgezonderd.
Eet- en drinkgelegenheden dicht. Ook in hotels, incl. roomservice.
Onderwijs op afstand voor po, vo, mbo, hbo, wo en alle overige onderwijs-, trainings- en educatieve activiteiten. Onder andere examens, praktijklessen en onderwijs voor kwetsbare leerlingen uitgezonderd.
Er is noodopvang voor kinderen van ouders met cruciale beroepen en kinderen in een kwetsbare positie.
Binnensportlocaties dicht.
Bestellen bij restaurants mogelijk.
* Dit geldt van 16 december t/m in ieder geval 17 januari.
Geen wedstrijden en groepslessen. Topsporters uitgezonderd.
Evenementen verboden.
alleen samen krijgen we corona onder controle
Meer informatie en uitzonderingen: rijksoverheid.nl/coronavirus j / of bel 0800-1351
Fiif wiken hurde lockdown, fiif wiken op slot. It wie dizze wike in hurde boadskip fan it kabinet. De teloarstelling is grut. By bern dy’t net mear nei skoalle kinne. By ûndernimmers dy’t op ’e nij rekke wurde. By teaters en musea dy’t binnen de beheinings al wer sokke moaie dingen diene. By ús allegear.
Vijf weken harde lockdown, vijf weken op slot. Het was een harde boodschap van het kabinet deze week. De teleurstelling is groot. Bij kinderen die niet meer naar school kunnen. Bij ondernemers die opnieuw geraakt worden. Bij theaters en musea die binnen de beperkingen al weer zulke mooie dingen deden. Bij ons allemaal.
Wy wolle graach tawurkje nei mear mooglikheden en frijheden. En dochs fiele wy mei ús allen oan dat de hurde lockdown no nedich is. Dat de soarch net noch mear ûnder druk komme moat. De ferpleechkundigen, soarchmeiwurkers, dokters en al dy oaren yn ’e sûnenssoarch rinne al sa lang op harren toskfleis.
Wij willen graag toewerken naar meer mogelijkheden en vrijheden. En toch voelen we allemaal dat de harde lockdown nu nodig is. Dat de zorg niet nog meer onder druk moet komen te staan. De verpleegkundigen, zorgmedewerkers, dokters en al die anderen in de gezondheidszorg lopen al zo lang op hun tandvlees.
No komt it oan op trochsette. Ik bin oertsjûge fan de krêft fan de mienskip. Ik leau yn it goede, wat minsken mei-inoar wolle en yn lytse rûnten foarinoar bokse kinne. Dêrfan hawwe wy dit jier genôch foarbylden sjoen en field. Der wie safolle waarmte, omsjen nei elkoar, wurdearring foar minsken dy’t harren foar oaren ynsette. Prachtige persoanlike, lytsskalige en leafdefolle ideeën om in oar op te moedigjen.
Het komt nu aan op doorzetten. Ik ben overtuigd van de kracht van de mienskip. Ik geloof in het goede, wat mensen samen willen en in kleine kring voor elkaar krijgen. Daar hebben we dit jaar genoeg voorbeelden van gezien en gevoeld. Er was zoveel warmte, aandacht voor elkaar, waardering voor mensen die zich voor anderen inzetten. Prachtige persoonlijke, kleinschalige en liefdevolle ideeën om elkaar te steunen.
Kryst fiere wy yn lytse fermiddens. Dat jout ús romte om de minsken om ús hinne écht te sjen. Echte oandacht; yn ienfâld en rêst. En ljocht bringe by minsken dy’t allinnich binne. Kryst giet foar my oer hope, oer ljocht, oer positive enerzjy. Hâld de enerzjy der yn. Hâld fol. Sa kinne wy der foar inoar wêze.
Kerst vieren we in kleine kring. Dat geeft ruimte om de mensen om ons heen écht te zien. Echte aandacht; in eenvoud en rust. En licht brengen bij mensen die alleen zijn. Kerst gaat voor mij over hoop, over licht, over positieve energie. Houd de energie er in. Houd vol. Zo kunnen we er voor elkaar zijn.
Jannewietske de Vries, boargemaster
Jannewietske de Vries, burgemeester
Regel het online Je kunt bij ons veel zaken online regelen, zoals het doorgeven van een verhuizing en aanvragen van een uittreksel. Kijk op www.sudwestfryslan.nl voor de mogelijkheden. Wij vragen je om je bezoek aan ons uit te stellen als je niet beslist langs hoeft te komen. Lukt dat niet of heb je een vraag? Neem dan contact met ons op via telefoonnummer 14 0515. We zijn van maandag t/m vrijdag bereikbaar van 9.00 uur tot 16.00 uur. Wij werken uitsluitend op afspraak.
sneek
GROOTSNEEK.NL
17
TEKST RIEMIE VAN DIJK // FOTO’S TUINDERS UIT HEEG EN IJLST
EEN ‘CADEAU’ IN CORONATIJD SAMEN TUINIEREN VALT IN GOEDE AARDE
In Heeg en IJlst vallen initiatieven van gemeenschappelijke moestuinen in goede aarde. Nieuw-Zeelandse spinazie is een doorslaand succes; in één stengel bleekselderij van de moestuin zit meer smaak dan in een heel bos uit de winkel. Ontelbare foto’s van pastinaken, bietjes, venkel en paksoi komen voorbij via social media van beide moestuinen. Tuinieren is leuk, leerzaam, gezond, gezellig én coronaproof. Door hun verhalen te delen, hopen de tuinders mensen uit andere dorpen en steden te inspireren hun voorbeeld te volgen.
Lachende gezichten in Heeg
Twee jaar geleden ontmoetten initiatiefnemers Hannie Haven (IJlst) en Lucie Gelderblom (Heeg) elkaar bij Ús Hôf in Sibrandabuorren op een cursus ‘Tuinieren op grote schaal’, georganiseerd door de Voedselwerkplaats van het Netwerk Duurzame Dorpen. Dorpstuinders met belangstelling voor een gemeenschappelijke productietuin konden hier leren over het telen van groenten en fruit volgens de Permacultuur-principes: ‘zorg voor de aarde’, ‘zorg voor de mens’ en ‘eerlijk delen’. Oproepen in het stadskrantje en de dorpskrant zorgden voor veel positieve reacties van (vooral) vrouwen die zich wel in een ‘moestuinavontuur’ wilden storten. De 100 vierkante meter waarmee ze vorig voorjaar in IJlst van start gingen zijn inmiddels uitgebreid naar 230 vierkante meter. In Heeg tuinieren ze op 750 vierkante meter.
LAGE DREMPEL De oproep ‘Heb je zin, ben je ervoor in, sluit je dan aan’ werkt als een ‘tierelier’. Nog steeds melden zich nieuwe mensen aan bij ‘de Tussentuin’, vertellen Lucie Gelderblom, Freya Zandstra en Dorine van den Beukel, de drie coördinatoren in
Himdykstún in IJlst
Aardappels in IJlst
Heeg. Hetzelfde geldt voor de Himdykstún in IJlst, weet Hannie. Inmiddels staat de teller op acht. ”De drempel is laag. Mensen zitten nergens aan vast. We hebben mensen die geen enkele keer missen, maar ook mensen die af en toe komen. Kun je niet tuinieren? Hier leer je het wel. Samen weet je veel. Voor mensen die geen ervaring hebben is het ideaal dat ze kunnen leren van de deskundigheid van anderen. Onderling wisselen ze van alles uit: welk plantje is dit?
Is dit een gewenst plantje of is het onkruid?” Een groenteplantje is in het begin wel eens per ongeluk weg geschoffeld. Soms laten de tuinders het onkruid staan, want dat is beter voor de bodem. Bij Permacultuur draait het namelijk om het herstellen van de kringloop en het samenwerken met de natuur. Wormen worden van harte uitgenodigd om aan het werk te gaan. “De worm is de ploeg van de natuur, je wil niet weten wat die allemaal regelt. We vieren elke worm.” Wie meehelpt mag mee-oogsten. “Dan zie je iemand fietsen met een krat vol groente voorop, met uitstekende preien en wapperende spinazieblaadjes.”
LEUK, LEKKER, GEZOND EN GEZELLIG
Wat ook mooi meegenomen is: “met een uurtje ‘moestuinieren’ verbrand je 350 calorieën.”
Onderling hebben de tuinders de meeste lol met elkaar. “Het koffiemoment is een favoriet moment. Dan komen de lekkerste hapjes gemaakt van de opbrengst van de tuin voorbij: rabarber cake, cour-
gettetaart.” Dan worden succesjes en bijzondere momenten gedeeld. “Kijk eens wat een plaatje van een pastinaak, al net zo mooi als die enorme wortel van laatst.” Mensen krijgen stekjes van andere tuinders. Op de tuin groeit van alles: bietjes, postelein, andijvie, roodlof, groenlof, bleekselderij. Het eten ervan zorgt voor verrassing: eigen teelt heeft veel meer smaak. In één stengel bleekselderij zit meer smaak dan in een heel bos dat je bij de winkel koopt. De moestuin maakt dat mensen recepten uitwisselen en uitproberen, anders gaan eten, meer vers en meer van het seizoen eten. Tuinieren werkt ontstressend, weten de tuinders. “Mensen ‘ontprikkelen’ in de natuur. Zelfs als je in de stromende regen hebt gewerkt, kom je nog blij thuis.” Bovendien genieten ze van de vogels, bijen en vlinders die ook graag in de tuin bivakkeren. Wat ook mooi meegenomen is: “met een uurtje ‘moestuinieren’ verbrand je 350 calorieën.”
Het is gemakkelijk om je op de tuin te houden aan de anderhalve meter afstand. In die zin is de moestuin een cadeautje en een groene oase in coronatijd. In een tijd waarin iedereen noodgedwongen meer op zichzelf is aangewezen, is het fijn om een plek te hebben waar je elkaar toch ‘live’ kunt ontmoeten. Het is een gebeuren, dat jong en oud blijkt aan te spreken. Op de tuin vervagen leeftijdsgrenzen: “Meer en meer jongere mensen die hun eigen voedsel willen verbouwen en die willen weten wat ze op hun bord hebben, melden zich aan. Kinderen komen mee en werken mee. Die vinden het prachtig om te verkopen.” Buurtbewoners (in Heeg) vinden het fijn dat er weer leven is op de tuin en dat ze geteelde groente kunnen kopen. Inmiddels zijn ze op beide moestuinen druk bezig met het winterklaar maken van de tuin. Tuinders vegen bladeren bij elkaar en leggen die over de grond. Ze dekken de bedden af met grasmaaisel of door mest en stro toe te voegen van iemand die paarden (Heeg) of konijnen (IJlst) heeft. Zo kunnen na de winterrust de groentebedden weer fris en opgeladen tevoorschijn gehaald worden, klaar voor het volgende productieseizoen. Ook samen moestuinieren in eigen dorp of wijk? De eerdergenoemde Voedselwerkplaats biedt dit voorjaar een nieuwe (grotendeels online) cursus Moestuinieren op grote schaal aan voor belangstellenden.
18
sneek TEKST EN BEELD HENK VAN DER VEER
PETER BAK, BIOGRAAF WILLEM SANTEMA:
‘Hij is een van de grootste verzetsme In oktober 1933 sprak Willem Santema de volgende woorden: ‘Halfheid en slapheid zetten de poort open voor het fascisme.’ Met dit citaat van een van Nederlands grootste verzetsstrijders begint auteur en historicus Peter Bak (1963) zijn toespraak tijdens de boekpresentatie ‘Door de tralies schijnt de zon’, de biografie van Willem Santema (1902-1944). Na afloop van deze indrukwekkende boekpresentatie, die in verband met de coronamaatregelen door een klein gezelschap werd bijgewoond, hebben wij een interview met Peter Bak over Willem Santema en de biografie van de verzetsman.
V
VOLDOENING EN OPLUCHTING NA HET VERSCHIJNEN VAN HET BOEK “Het voelt als een grote voldoening dat het boek er nu is, maar ook als een grote opluchting”, is het eerste wat Peter Bak zegt nadat hij burgemeester Jannewietske de Vries van de gemeente Súdwest-Fryslân het eerste exemplaar heeft overhandigd. “Voldoening omdat ik het voorrecht heb gehad om een boek te schrijven over een heel belangrijk persoon. Willem Santema is veel ‘groter’ dan veel mensen weten; het heeft mij altijd verbaasd dat er nooit iemand is geweest die aan de biografie van Santema begonnen is. Hij werd al genoemd in het werk van Loe de Jong, als zowel werkzaam voor Trouw als voor de Raad van Verzet. Die combinatie is echt uniek en ook ongewoon. Trouw was protestants, met een duidelijke gereformeerde ondertoon. De Raad van Verzet was ‘links’ en stond mijlenver af van ‘kerk en kansel’. Er waren wel meer verzetsmensen die voor zowel Trouw als de Raad van Verzet werkten. Maar weinigen waren in de top van beide organisaties actief, vermoedelijk maar één: Willem Santema”, vertelt Peter Bak. “Nu het boek er ligt, kijk ik met veel voldoening terug op het schrijven. Ik heb het met heel veel plezier gedaan omdat er ook een hele goede samenwerking met de familie Santema was. Je begeeft je als ‘biografie auteur’ altijd een beetje op
glad ijs, want er kunnen dingen boven water komen die minder positief zijn. Dat is niet gebeurd en dat geeft een grote voldoening maar ook wel wat dubbele gevoelens. Je bent blij dat je het tot een goed einde hebt gebracht, maar je moet ook weer een beetje afscheid nemen van het onderwerp”, weet de auteur.
ONDERZOEK Peter Bak schreef voor de biografie van Willem Santema een boek over ‘de 23 van Trouw’, de verspreiders van de verzetskrant, die in Kamp Vught zijn gefusilleerd. Daar is Santema er
een van geweest. Zo kwam Bak ook in contact met Pier Abe en Hendrik Jan Santema en begint eigenlijk letterlijk het verhaal over de oom van hun vader, Willem Oepke Santema (1939-2018). “Ik werd benaderd door Pier Abe, die mijn naam kende via zijn vader. Pier Abe mailde mij, omdat hij had gelezen dat ik een boek over de 23 van Trouw wilde schrijven. Hij moest helaas melden dat zijn vader was overleden en dat zijn broer Hendrik Jan en hij het archief over Willem Santema hadden geërfd. Als ik daaruit iets nodig had voor mijn nieuwe boek, kon ik bij hen terecht. We zijn toen vorig jaar april, op Goede Vrijdag, naar Tresoar in Leeuwarden gegaan om al het materiaal te bekijken. Het bleek een box, een schooltas en nog meer dingen, die ik heb kunnen gebruiken voor het boek over de 23 van Trouw. Toen kreeg ik al het idee dat er een biografie van Willem Santema in zat. Dat was Pier Abe met mij eens, zodat ik daarna een synopsis heb geschreven, een voorstel voor een boek over Willem Santema. Daarna zijn we met de fondswerving begonnen. Dat liep vrij aardig en ik ben in september
2019 voltijds aan het werk gegaan. Eerst naar Tresoar, waar het CHU-weekblad Land en Volk wordt bewaard. Voor dat blad schreef Willem Santema jarenlang columns. Vervolgens ben ik naar de gemeente Súdwest-Fryslân gegaan, waar ik de notulen van de gemeenteraad van Wymbritseradeel en Sneek heb ‘doorgespit’. Zo heb ik het hele traject doorlopen.”
INLEVINGSVERMOGEN Het blijft voor Bak niet alleen bij archiefwerk, de schrijver gaat ook naar de plaatsen die in het leven van Willem Santema van belang zijn geweest. Zoals de winkel van de verzetsman aan het Oud Kerkhof 6 in Sneek. “Dat ik in het huis aan het Oud Kerkhof ben geweest was heel bijzonder. Ik heb een sterk inlevingsvermogen. Als ik dan door zo’n woning loop en ik sta daar op de eerste verdieping in de erker van de toenmalige woonkamer, dan besef ik dat Willem daar ook heeft gestaan. In diezelfde kamer heeft Wim Speelman gezeten, de grote verspreider van Vrij Nederland en Trouw. Henk Hos heeft
NUMMER 12 • 2020
GROOTSNEEK.NL
ensen in Nederland!’
19
Willem Santema in het kort Willem Santema (1902-1944) was landelijk actief in het verzet, als organisator en uitvoerder. Hij was medeoprichter van de Raad van Verzet (RVV) en leidend verspreider van verzetskrant Trouw vanuit Amsterdam. In zijn woonplaats Sneek en omgeving was hij samen met onder meer Roel Walda initiator van de ondergrondse. Al ver voor de oorlog had Santema een auto. Deze bracht hem in grote delen van Europa. Toen hij in 1934 met de Scharnegoutumer dominee Dekker een reis maakte naar Hongarije, weigerden hoteliers in Leipzig de dominee onderdak: ze zagen hem aan voor een Jood. Door dit soort ervaringen was Santema zich vroeg bewust van de gevaren van nazi-Duitsland. In artikelen waarschuwde hij ervoor. Toen de Tweede Wereldoorlog Nederland bereikte, besloot Santema de bezetter tegen te werken. Hij hielp Joden en andere vervolgde mensen aan onderduikadressen. Ook zette hij een netwerk op dat geallieerde piloten het land uit smokkelde. In januari 1943 dook hij onder in Amsterdam. Daar zette hij zijn verzetswerk onverminderd voort. Hij sloot zich aan bij Trouw en hij was een paar maanden later een van de oprichters van de Raad van Verzet. Voor beide organisaties reisde hij veel door het land, ook voor zijn pilotenhulpwerk. Eind 1943 viel een vergaderadres van Trouw in handen van de SD. Santema behoorde tot de arrestanten. Hij zat gevangen in de Weteringschans, Kamp Haaren en concentratiekamp Vught. Samen met 22 andere Trouw-mensen werd hij in augustus 1944 gefusilleerd.
er gezeten, de rechterhand van Speelman. Dat maakte het voor mij allemaal heel bijzonder. Dat inlevingsvermogen heb ik ook nodig om er goed over te kunnen schrijven.”
DE EER KRIJGT DIE HEM TOEKOMT Tijdens het schrijven heeft de historicus Peter Bak altijd voor ogen gehad dat de biografie van Willem Santema voor een breed publiek leesbaar moest zijn. In de afgelopen periode heeft hij zich een goed beeld kunnen vormen over wie Willem Santema is geweest. “Willem Santema is een van de grootste verzetsmensen in Nederland geweest en het wordt tijd dat dat breder bekend wordt. Anderhalf jaar voor het einde van de oorlog werd hij in de boeien geslagen. Als dat in een later stadium zou zijn gebeurd zou hij ongetwijfeld nog meer hebben betekend en was hij bekender geweest. Aan de andere kant was
hij wel een van de vijftig mensen die al in 1946 het Verzetskruis kreeg en daarmee schaarde hij zich in het gezelschap van Wim Speelman en Hannie Schaft. Toch verbaast het mij dat Willem Santema die naam niet heeft. Ik hoop, je mag als auteur nooit je eigen werk roemen, dat door dit boek Willem Santema alsnog de eer krijgt die hem toekomt. En dat zijn biografie ook door jongeren wordt gelezen. Het gaat mij niet om zijn heldendom, maar om de zuiverheid van zijn karakter en de zuiverheid van zijn instelling. Willem Santema moest niets van bravoure hebben, dat mag best bekend worden.”
Historicus Peter Bak (www.bakschrijft.nl) kwam Santema op het spoor toen hij begin jaren negentig aan een jubileumboek over Trouw werkte. In 1999 promoveerde hij op de geschiedenis van Trouw. Na boeken over Kamp Haaren (2018) en de gebeurtenissen rond de executie van ‘de 23 van Trouw’ (2019) heeft Bak zich toegelegd op een biografie van de in Scharnegoutum geboren verzetsstrijder. Het boek verscheen op 27 november jl. en is aangeboden aan burgemeester Jannewietske de Vries van de gemeente Súdwest-Fryslân. De presentatie werd uitgezonden via een livestream, die hier nog eens bekeken kan worden: Livestream boekpresentatie https://www.youtube.com/ watch?v=B5d5Aukk69U
VR
Fijne feestdagen!
gezonde voornemens voor
AD
AA
VI
GR
ES
AA
N
G
AT
GE
IS
!!
SP
EE
N
RE
K
VEENSTRABANDEN.NL
Klompenmakersstraat 6 8601 WR SNEEK
0515 - 41 22 88
Service staat bij Bouclé bovenaan!
UW HOOFDZAAK, HOOFDZAAK ONZE KOPZORGEN! UW HOOFDZAAK, ONZE KOPZORGEN! FIGUURA Sneek - 0515-740975 - sneek@figuura.nl figuura.nl
Rabo ClubSupport Namens de deelnemende clubs: bedankt! Dankzij jouw stemmen konden wij ook dit jaar via Rabo ClubSupport veel clubs in de regio blij maken met een mooi bedrag. In totaal werd er € 100.000 verdeeld over 372 deelnemende clubs. Wij zijn trots dat wij met Rabo ClubSupport een bijdrage leveren aan onze lokale leefomgeving.
Doe jij volgend jaar ook weer mee?
Wij wensen je fijne feestdagen en een gezond 2021!
Rabobank Sneek-ZuidwestFriesland www.rabobank.nl/clubsupport
sneek
GROOTSNEEK.NL
21
HET RELATIE- EN OUDERSCHAPSPUNT
BIEDT OUDERS HULP BIJ RELATIEPROBLEMEN EN SCHEIDEN
Sinds september van dit jaar is er een Relatie- en ouderschapspunt in Sneek en Workum. ‘Het is de informatieplek voor ouders, ook over scheiding’, staat als ‘oneliner’ te lezen in een kleurige folder die is verschenen. Om hier wat meer over te weten lieten wij Els Brandsma, Menke Hoen en Marjo Huisman aan het woord. Zij zijn als professionals betrokken bij het Relatie- en ouderschapspunt.
Heb je vragen over je relatie, of denk je misschien na over scheiden? Dan kun je het Relatie- en ouderschapspunt inschakelen voor gratis advies en hulp. Alles wat je met ons bespreekt is vertrouwelijk.
Afspraak maken? Het Relatie- en ouderschapspunt bezoeken kan alleen op afspraak, via het telefoonnummer 088-2299144. Op werkdagen bereikbaar van 08.00 tot 17.00 uur. Van links naar rechts: Els Brandsma, Menke Hoen en Marjo Huisman
Wie zijn de medewerkers van het Relatie- en ouderschapspunt en wat is hun functie? “Ik ben Menke Hoen en werk bij het gebiedsteam van de gemeente Súdwest-Fryslân. Ik pak vooral de jeugdzaken op. Wij hebben veel te maken met scheidingsproblematiek en dat de betrokkenen daar vragen over hebben. Hier willen wij graag sneller op in kunnen spelen, daarom zijn we gestart zijn met het Relatieen ouderschapspunt. Ouders kunnen hier terecht met vragen over hun relatie.” Els Brandsma stelt zich ook kort voor. “Ik werk als pedagoog bij de GGD (Jeugdgezondheidszorg). Wij bieden ouders kortdurende begeleiding en advies over
opvoeden, gedrag en ouderschap. Wij werken samen met de jeugdarts en jeugdverpleegkundige die bovengenoemde problematiek vaak tegenkomen in gezinnen.” Als laatste vertelt Marjo Huisman wie zij is en wat haar functie inhoudt. “Ik ben sociaal raadsvrouw en ik ben toegevoegd aan het team voor de vragen die gaan over het juridische en het financiële gedeelte. De rechten en plichten als mensen gaan scheiden, daar komt het dan in de praktijk op neer.”
Hoe zien de gesprekken op het punt eruit? “Er is een mooie start gemaakt”, vertelt Menke. “Er zijn ouders met verschillende vragen op het punt
‘HEBBEN WE EEN MEDIATOR NODIG OF EEN ADVOCAAT?’
‘MIJN KIND MIST ZIJN VADER, HOE KAN IK HEM STEUNEN?’ geweest. Ouders die bijvoorbeeld niet weten of ze met een mediator in gesprek moeten of juist met een advocaat. Wij kunnen hen het verschil uitleggen en verder verwijzen. Maar er komen ook ouders die twijfelen over scheiden. Zij worden verwezen naar de juiste zorgaanbieder om de relatie te bespreken. Uiteraard staat het kind centraal, dit is dan ook een
groot thema binnen de gesprekken. Mocht er hulp nodig zijn voor de kinderen, dan kan Els hen verwijzen naar trajecten binnen de GGD of ik kan hen aanmelden bij het gebiedsteam die dan gaat kijken naar wat er nodig is.” Er is al een aantal ouders dat vragen heeft over financiën en dergelijke verwezen naar Marjo.
Openingstijden: Woensdag van 10.00 tot 13.00 uur Adres: Wijde Noorderhorne 1, Sneek ( even weken) en Merk 1, Workum (oneven weken) Andere vraag? Wil je geen afspraak maken, maar heb je een andere vraag? Mail dan naar ouderschapspunt@ ggdfryslan.nl
Tips van kinderen voor ouders die uit elkaar zijn gegaan of dat binnenkort zullen doen: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
uister echt naar wat ik te zeggen heb. L Geef mij de ruimte om van jullie allebei te houden. Zorg er alsjeblieft voor dat ik niet tussen jullie hoef te kiezen. Maak geen ruzie waar ik bij ben. Zeg geen slechte dingen over elkaar, al helemaal niet waar ik bij ben. Geef mij de tijd om te wennen aan de nieuwe situatie.
HET RELATIE- EN OUDERSCHAPSPUNT IS EEN SAMENWERKING TUSSEN DE GEMEENTE SÚDWEST-FRYSLÂN, GGD FRYSLÂN EN STICHTING SOCIAAL COLLECTIEF.
LEKKERE KERST VAN POSTHUMA point
Pick Up Posthuma’s
Help je mee de wachttijd te verkorten?
We staan voor een grote uitdaging om alle kerstbestellingen op een goede manier te verwerken. Je kunt ons helpen door online te bestellen en te betalen. Je kunt jouw bestelling dan bij het apart ingerichtte Pick-up Point bij jouw winkel naar keuze afhalen (Pick-up points zijn aanwezig op 24-12 en 31-12). Extra leuk: Je krijgt een lekkere verrassing wanneer je op deze manier bestelt!
BESTEL ONLINE
Online bestellen vóór 22 december 22.00 uur Kies een tijdblok Betaal via iDeal Ophalen in het pick-up point bij jouw
uiterlijk 22 december puurposthuma.nl
winkel met gratis lekkernij
(alleen betaalde bestellingen via het pick-up point)
Proef onze kerstspecialiteiten PESTO PLUKBROOD Geniet thuis van een heerlijk borrelmoment. Breekbrood met pesto, oregano, olijfolie en kaas. Lekker om warm te serveren. Serveer tip: Warm het plukbrood 8 minuten op in een voorverwarmde oven van 180 graden. Naast het pesto plukbrood hebben de bakkers ook lekkere pizza’s en een focaccia met olijven en kaas. Thuis genieten!
CHOCOLADE TULBAND Voor de échte chocoladeliefhebber hebben onze bakkers een prachtige tulband gemaakt. Deze heerlijke chocoladecake met nootjes kun je ook serveren als dessert met een bolletje ijs.
25 , 8
4,
90
LUXE YOGHURT DESSERT KERSTROTS
5,
Al jaren ons favoriete product. Deze lekkere bol is op basis van cake, gevuld met appel en nootjes en afgewerkt met chocolade. De kerstrots kan bij het ontbijt, maar ook prima bij de koffie gepresenteerd worden.
49 , 2
60
Keatsebaen 2, tel. (0515) 33 14 06, Wommels Appelmarkt 2, tel. (0515) 57 68 82, Bolsward St. Antoniusplein 37, tel (0515) 41 64 44, Sneek Professor B. Fridsmastrjitte 12, tel. (0515) 41 29 00, Scharnegoutum Echte Bakker Posthuma www.puurposthuma.nl
Erkend lid Echte Bakkersgilde
Nieuw! Onze banketbakkers hebben een Luxe yoghurt dessert ontwikkeld, zodat je thuis het kerstdiner compleet kunt maken. Een beker gevuld met stukjes appeltaart, sinas crème en een frisse yoghurt met een romige smaak door de toevoeging van slagroom. Met als topping stukjes Dumkes, die je door het dessert kunt roeren. Erg lekker !!!
sneek
GROOTSNEEK.NL
23
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE
BRANDED CONTENT
UNIEKE ‘DE WITTE LAKENVELDERWINKEL’ OPENT HAAR DEUREN ‘Er komt een nieuwe ijssalon in de Peperstraat 5 van Sneek, zeg ik het zo goed?’ Met die vraag start ik het gesprek met Bart de Witte(46) in de prachtige keuken van zijn ouderlijk huis, even buiten Jutrijp, waar ook de ijsfabriek van De Witte Lakenvelder is gevestigd. Een ‘split second’ twijfelt de jonge ondernemer om dan te antwoorden: “Eigenlijk is het een winkel voor alle producten van de Lakenvelder: ijs, kaas en vlees!”
Tjalco de Witte, de vader van Bart die ook bij het gesprek aanwezig is, knikt instemmend om eraan toe te voegen: “Voor mij is de cirkel nu helemaal rond”. De Witte senior zal er straks op terugkomen wat hij met deze uitspraak bedoelt.
STADSBINNENTUIN “Wij gaan op zaterdag 19 december aanstaande voor het eerst open met onze nieuwe Lakenvelderwinkel in het mooiste straatje van Sneek. Tenminste wij vinden het een prachtig oud Sneker straatje. Wij geven de winkel, waar voorheen de ambachtelijke kaaswinkel ‘Le Bon Gout’ van Wil de Vries zat, een nieuwe en leuke uitstraling. Mensen kunnen er zeker een lekker Lakenvelder ijsje halen en ik beloof je nu al dat het er de komende zomer heel gezellig gaat worden omdat wij er een unieke stadsbinnentuin hebben. We gaan dat op een mooie manier aankleden, net als het uiterlijk van de winkel, waar we de afgelopen maanden druk mee bezig zijn geweest. Als je de winkel binnenstapt krijg je het idee dat je bij een boer op bezoek komt, dus met de koeien en het gras. Uiteraard op een frisse manier, zodat je er geen strobalen aan zult treffen, maar wel met een Lakenvelder koe van kunststof en die uitstraling maakt het toch wel uniek. Er komen in de winkel en de tuin met elkaar 64 stoelen”, weet Bart de Witte die zichzelf meer als
Bart de Witte (rechts) met vader Tjalco
de man achter de schermen ziet dan degene die aan het ijsscheppen is in de winkel.
UNIEKE WINKEL “Nergens zul je een winkel tegenkomen die de producten van de Lakenvelder koe verkoopt”, vult Tjalco de Witte zijn zoon aan. “De Lakenvelder is sowieso een uniek ras. Het ijs maken we zelf met behulp van de Lakenvelder koe, niet van ‘Blaarkop’, de ‘Holsteiner’ of de ‘Jersey’, nee van de Lakenvelder. Het vlees dat we in de winkel gaan verkopen is van de Lakenvelder ossen. Als een koe een stierkalfje krijgt dan gaat dat in de meeste gevallen naar de kalvermesterij. Wij houden ook de stierkalfjes, die na
zes weken worden gecastreerd en mesten ze af als ossen. Ossenvlees is een graadje hoger dan gewoon koeienvlees, kwalitatief beter vlees dus. Ik ben begin tachtiger jaren van de vorige eeuw begonnen met de Lakenvelders, een oudhollands ras dat met uitsterven bedreigd werd. Nu bijna 40 jaar verder is de cirkel rond. We zijn een carrousel, alles wat we produceren dat zetten we zelf ook af in de markt, althans voor een gedeelte, waarvan sommige onderdelen belangrijk zijn.” Tjalco de Witte zet zich dus al meer dan 40 jaar in voor het behoud van de Lakenvelders, zoon Bart wil ook wel even terugblikken. Over hoe hij betrokken raakte bij het in productie nemen van het inmiddels zeer gewaardeerde ijs van De Witte Lakenvelder.
bestaan, maar als je het beest kunt laten verdienen dan is het allemaal een stuk gemakkelijker. Toen waren we er al snel uit om de melk van de Lakenvelder te gaan gebruiken voor de ijsbereiding. Dat werd nog nergens anders gedaan. We wisten vijf jaar geleden al dat de melk van de Lakenvelder kwalitatief heel goed is. Hoe goed hadden we op dat moment nog niet eens door. Dat kwam pas toen we in Jutrijp in 2016 onze eigen ijsfabriek opgezet hebben. Ik heb toen geleerd hoe het allemaal hoorde om ijs te produceren. Vanaf 2016 ben ik zelfstandig begonnen met het draaien van het ijs. De reacties waren eigenlijk van begin af aan heel positief, ook van mensen met een melkallergie. En ik behoor zelf tot die groep mensen!
ECONOMISCH PLEKJE GEVEN “Het begon in 2015, weet ik nog goed. Insteek van een gesprek was toen op welke manier wij de Lakenvelder economisch een plekje konden geven. Het moet ook bestaansrecht hebben, je kan wel zeggen dat de Lakenvelder moet blijven
Het gekke, maar ook het mooie, is dat ik daar hoegenaamd geen last van heb wanneer ik Lakenvelder ijs geconsumeerd heb. Ik weet ondertussen ook wel hoe dat komt. Uit een wetenschappelijk onderzoek, al in 1980 gedaan, blijkt dat kleuters en peuters deze melk het beste konden verdragen. Dat er toen verder geen vervolgonderzoek is gedaan had alleen maar te maken met het feit dat de Lakenvelder melk nauwelijks geproduceerd werd. Nu wij de melk wel gebruiken voor het maken van ijs en kaas blijkt nog steeds dat de melk licht verteerbaar is. Dat is belangrijk om te weten. Ik kan het je ook niet uitleggen, maar ik ga gewoon af op de reacties van de mensen die het geproefd hebben. Stuk voor stuk zijn de proevers laaiend enthousiast. Een kaaskenner reageerde veelzeggend nadat hij de jonge Lakenvelderkaas had geproefd: ‘Aan de kraakjonge kaas van jullie zit meer smaak dan aan de oude kaas die ik gewend ben’. Dat vind ik veelbetekenend, dat de Lakenvelder melk zoveel smaak geeft aan de kaas!”
OPENINGSTIJDEN WITTE LAKENVELDER WINKEL Zaterdag 19 december 2020, van 11.00-17.00 uur, zijn alle producten van de Lakenvelder te koop in de prachtige strak geschilderde winkel aan de Peperstraat 5. Volgende week zijn de openingstijden: Maandag 21 december: 13.00-17.30 uur Dinsdag 22 december: 11.00-17.30 uur
Woensdag 23 december: 11.00-17.30 uur Donderdag 24 december: 11.00-17.00 uur
24
sneek
HOU FOL HOU MOED • KOMT GOED STEMT U OOK? Genomineerde goede doelen
Stichting Dierenambulance Sneek
Stichting de Schuilpaats Zuidwest Friesland
Vereniging Ondernemend Sneek en Rotary Sneek doneren de opbrengst van de ‘Hou Fol’ actie aan 5 goede doelen in Sneek. Door uw stem uit te brengen op bijgevoegde kaart in deze krant helpt u mee en steunen wij samen deze goede doelen.
LEVER DEZE KAART IN BIJ DE VOLGENDE PUNTEN: HEMA - Oosterdijk 32 ABBINK’S VISSPECIALITEITEN - Galigastraat 8 POIESZ SUPERMARKTEN - Boschplein 7, Keizersmantel 437, J. Douwamastraat 29 SLIJTERIJ MITRA - Normandiaplein 4 PUUR POSTHUMA - Sint Antoniusplein 37 De actie loopt tot en met zondag 3 januari 2021
Service Clubs Sneek
NUMMER 12 • 2020
GROOTSNEEK.NL
25
Opbrengst van ‘HOU FOL’ actie naar 5 goede doelen in Sneek Vereniging Ondernemend Sneek en Rotary & Service Clubs Sneek doneren de opbrengst van de ‘Hou Fol’ actie aan 5 genomineerde goede doelen in Sneek. Samen met onze bezoekers, klanten en inwoners van Sneek steunen wij deze goede doelen en bepalen we met elkaar hoe het beschikbare geldbedrag verdeeld gaat worden over deze goede doelen. Iedere klant krijgt in de periode van maandag 14 december t/m met zondag 3 januari een Hou Fol stemkaart bij elke aankoop. Stemkaarten kunnen t/m 3 januari ingeleverd worden bij de zeven inleverpunten in de stad.
STICHTING PRESENT Present maakt het mogelijk dat steeds meer mensen omzien naar elkaar. Ze slaat een brug tussen mensen die iets hebben te bieden en mensen die daarmee geholpen kunnen worden. Als makelaar in vrijwilligerswerk bieden zij de mogelijkheid voor vrijwilligers om zich in hun eigen omgeving in te zetten voor mensen die te maken hebben met armoede, een slechte gezondheid of sociaal isolement. Zo organiseren ze deze maand het ‘kerstengelen’ project waarbij vrijwilligers een attentie kunnen brengen bij eenzame ouderen of mensen die wel een hart onder de riem kunnen gebruiken. Ook zijn er vrijwilligers die zelf een kerstpakket samenstellen voor mensen die te maken hebben met armoede. Dit is een reactie van een kerstengel van vorig jaar: ‘Dit was mijn eerste bezoekje als kerstengel Ik kwam bij een mevrouw van 92 jaar. Ze was ongetrouwd en had alleen nog een broer die langskwam Daarom vond ze het heel leuk dat ik op de koffie kwam! Ik heb m’n telefoonnummer achtergelaten mocht ze me nog eens op bezoek willen.’
LEERGELD ZUIDWEST FRIESLAND VOEDSELBANK SNEEK De voedselbank in Sneek is een vrijwilligersorganisatie, die wekelijks voedselpakketten uitdeelt aan mensen, die het zelf financieel even niet redden. Met een groep van 60 vrijwilligers wordt er voedsel in ontvangst genomen vanuit het Distributiecentrum in Drachten, wordt er gratis beschikbaar gesteld voedsel opgehaald bij supermarkten, bakkers en particulieren; voedsel dat anders vernietigd wordt, dus de voedselbank is ook tegen verspilling.
In Nederland leeft 1 op de 12 kinderen in armoede. Deze kinderen kunnen om financiële redenen niet meedoen aan activiteiten die voor hun leeftijdsgenootjes heel normaal zijn. Leergeld Zuidwest Friesland laat deze kinderen meedoen! Schoolreisjes, schooltas, fiets, verplichte boeken of laptop voor school, muzieklessen, schoolspullenpas en nog meer.
Op vrijdagmorgen worden de kratten ingepakt. Elke vrijdagmiddag maken we bijna 70 deelnemers, alleenstaanden of gezinnen met kinderen blij met een voedselpakket. De inhoud van het krat is niet genoeg voor de hele week, maar een aanvulling op de dagelijkse boodschappen. Immers wat je krijgt, hoef je niet te kopen. Volgend jaar wordt er een enorme groei van het aantal deelnemers verwacht. Daar moeten we op voorbereid zijn. Elke vorm van ondersteuning is welkom.
STICHTING DE SCHUILPLAATS Als Stichting De Schuilplaats vinden we dat iedereen voldoende eten en drinken moet hebben. Daarom zetten wij ons in voor mensen, die om wat voor reden dan ook, onvoldoende middelen hebben voor een voedzame maaltijd. Daarnaast vinden we het sociale aspect heel belangrijk. Veel mensen zijn eenzaam en ervaren in De Schuilplaats dat ze welkom zijn. Het is een plek waar je kunt komen zoals je bent en waar je anderen kunt ontmoeten. Hoewel we nu ‘slechts’ bakjes eten kunnen uitdelen, zien we uit naar de tijd dat we weer samen met onze gasten kunnen eten. Ook krijgen onze gasten brood mee, dat ons door de lokale bakkers ter beschikking wordt gesteld. Naast de maaltijden bieden we, indien gewenst, praktische hulp en financiële begeleiding aan. Meer informatie is te vinden op www.deschuilplaats-sneek.nl/ Ons motto is: Niet overleven, maar een nieuw leven! Help jij mee om dat te verwezenlijken?
DIERENAMBULANCE ‘DE MEREN’ In de afgelopen jaren heeft Dierenambulance ‘De Meren’ zich gespecialiseerd in het verlenen van eerste hulp aan gewonde en/of zieke dieren. Daarnaast wordt Dierenambulance ‘De Meren’ ingezet om (zwerf-)dieren te vervoeren naar een dierenarts, opvang of asiel. De medewerkers van de dierenambulance staan 24 uur per dag en 7 dagen in de week paraat om op pad te gaan met de dierenambulances van de Dierenbescherming. Ook leggen wij overleden huisdieren af zodat u waardig afscheid kunt nemen van uw huisdier. Sinds januari 2020 behoort naast de gemeente Súdwest-Fryslân en de Fryske Marren ook gemeente Heerenveen tot het verzorgingsgebied van dierenambulance ‘De Meren’.
Wenst u fijne feestdagen en een spetterend 2017 met een Nieuw! Slim boekhouden betrouwbare online totaaloplossing
Het gemak van een grotendeels geautomatiseerde administratie
Nieuw! Slim boekhouden Nieuw! Slim met boekhouden een met een wensen Alle onderstaande bedrijven betrouwbare online betrouwbare totaaloplossing online totaaloplossing en een gezond en gelukkig 2021!
Overal en altijd Het gemak van eeninzicht grotenHet gemak van een gr
Da’s lekker... tijd overhouden voor een potje tennis met je actuele cijfers deelsingeautomatiseerde deels geautomatiseer vrienden. Hoe doe je dat? Met Boekhout van Kromhout. Deze administratie BetrouwbareHet sturingsgemakadministratie van een grotenNieuw! boekhouden slimme online oplossing van Van Slim der Veen & Kromhout geeftmet een informatie indeels ééngeautomatiseerde muisklik 24/7 inzicht in de prestaties van uw bedrijf. U benttotaaloplossing altijd in betrouwbare online Overal en altijd administratie inzicht Overal en altijd inzich Altijd het advies van uw en de tijdrovende administratie behoort tot het verleden. Da’s lekker... tijd control overhouden Da’s lekker... voor een tijdpotje overhouden tennis met voor jeeen potje tennis metinjeactuele cijfers in actuele cijfers Overal en altijd Het gemak van eeninzicht grotenHet gemak van accountant bij de hand uvrienden. deMet kostbare uren navan vijven zoals u zelf wilt: Da’sdoe lekker... tijdbesteden overhouden voor eenvan potje tennis met Deze je ingeautomatiseerde actuele cijfers vrienden. Hoe doeZojekunt dat? Boekhout Hoe je dat? Kromhout. Met Boekhout Deze Kromhout. deels deels geautoma sturingssturings vrienden. doe je MetofBoekhout van Kromhout. DezeBetrouwbare aan uw relatie, uw kinderen, uwHoe hobby, uwdat? sport om nieuwe Tijd overhouden voor Betrouwbare zaken administratie administratie slimme online oplossingslimme van Vanonline der Veen oplossing & Kromhout van Vangeeft der Veen & Kromhout geeft Betrouwbare sturingsin één muisklik informatie in één mui online oplossing van Van der Veen & Kromhout geeftinformatie die er écht toe doen ondernemingsplannenslimme uit te werken. informatie in één muisklik
Nieuw! Slim boekhouden Nieuw! Slimmet boekhouden een met een www.optisport.nl/rak betrouwbare online betrouwbare totaaloplossing online totaaloplossing
24/7 inzicht in de prestaties 24/7 inzicht van uw inbedrijf. de prestaties U de bent altijd van van uw in uw bedrijf. bentaltijd altijd 24/7 inzicht in prestaties bedrijf. UU bent in in Namens Overal en altijd inzicht Overal en altijd Burgemeester de Hooppark 4 alle Altijd advies Altijd het advies vanhet uw Altijdvan hetuw control en de tijdrovende administratie behoort tot het verleden. Da’scontrol lekker... tijd overhouden Da’s lekker... voor een tijd potje overhouden tennis met voor je een potje tennis met injeactuele cijfers inadvies actuelevan cijferu control en de tijdrovende administratie en de tijdrovende behoort tot administratie het verleden. behoort tot het verleden. 8605 CR Sneek accountant bij de hand medewerkers wensen bij de hand accountant bij de han uvrienden. deMet kostbare navan vijven besteden zoals wilt:accountant Tu 0515-413218 vrienden. Hoe doe jekunt dat? Boekhout Hoe doe jebesteden dat? Kromhout. Met Boekhout Dezeuuzelf van Kromhout. Deze Zo kunt u deDekostbare uren Zo kunt vijven deZo besteden kostbare zoals uren na uuren zelf vijven wilt: zoals zelf wilt: Burg. Hooppark 4 na Betrouwbare sturings- Betrouwbare st E rak@optisport.nl aan uw relatie, uw kinderen, uw hobby, uw sport of om nieuwe 8605 CR Sneek slimme online wij oplossing slimme van Van online der Veen oplossing & Kromhout vansport Van geeft der Veen & Kromhout geeft Tijd overhouden voor zaken u een liefdevol 2021. aan uwT 0515-413218 relatie, uw kinderen, aan uwI hobby, relatie, uw sport kinderen, of om uw nieuwe hobby, uw of om nieuwe Ontdek hoeveel tijd u kunt besparen! informatie in één muisklik informatievoor in éé www.optisport.nl/itrak Tijd overhoudendievoor zaken Tijd overhouden er écht toe doen ondernemingsplannen uit te werken. 24/7 inzicht in de prestaties 24/7 inzicht van uwinbedrijf. de prestaties U bent altijd van uw in bedrijf. U bent altijd in Ga naar www.boekhoutvankromhout.com die er écht Altijd toe doen die er écht toe doen ondernemingsplannen uitondernemingsplannen te werken. uit te werken. het advies van uwAltijd het advie
EN IEDEREEN IJ WENSJIJ WKOM OOK ZWEMMEN N EN FIJNE FEESTDAGE 021! REND 2 ETTEKERSTVAKANTIE? EEN SPDE
IN
control en de tijdrovende control administratie en de tijdrovende behoort totadministratie het verleden. behoort tot het verleden. www.optisport.nl/rak
ZWEMBAD IT RAK
accountant bij de hand accountant bij d
Zo kunt u de kostbare uren Zo na kunt vijven u debesteden kostbare zoals uren na u zelf vijven wilt:besteden zoals u zelf wilt: elke dag tijdens opening activiteiten XM A5 poster v2 Algm.indd 1 26-11-15 21:47 aan uw relatie, uw kinderen, aan uw hobby, relatie, uw sport kinderen, of om uwnieuwe hobby, uw sport of om nieuwe Ontdek hoeveel tijd u kunt besparen! Tijd overhouden voor zaken Tijd overhouden leuke acties in de horeca fijne feestdagen en Ga naar www.boekhoutvankromhout.com die er écht toe doen die er écht toe ondernemingsplannen uit ondernemingsplannen te werken. uit te werken. kerstdagen en nieuwjaarsdag gesloten Ontdek hoeveel tijd u kunt Ontdek besparen! hoeveel tijd u kunt besparen! check onze website voornieuwjaar de openingstijden een gelukkig ! Ga naar www.boekhoutvankromhout.com Ga naar www.boekhoutvankromhout.com Tot dan! 185401167_VdVK_Adv_Boekhout_210x260.indd 1
23-06-14 11:42
185401167_VdVK_Adv_Boekhout_210x260.indd 1
23-06-14 11:42
Ontdek hoeveel tijd u kunt Ontdek besparen! hoeveel tijd u kunt besparen! Ga naar www.boekhoutvankromhout.com Ga naar www.boekhoutvankromhout.com 185401167_VdVK_Adv_Boekhout_210x260.indd 185401167_VdVK_Adv_Boekhout_210x260.indd 1 1
23-06-14 11:42
www.optisport.nl/rak
Wenst u fijne feestdagen en een spetterend 2017 Burgemeester de Hooppark 4 8605 CR Sneek T 0515-413218 E rak@optisport.nl I www.optisport.nl/itrak
185401167_VdVK_Adv_Boekhout_210x260.indd 185401167_VdVK_Adv_Boekhout_210x260.indd 1 1
DOUWSMA MAKELAARDIJ BV Singel 1, 8601 AG SNEEK Telefoon: 0515 460074 • schilder 26-11-15 • uw 21:47 • uw behanger email: info@douwsmamakelaardij.nl • uw glaszetter • uw schilder• uw schilder • uw schilder • uw behanger www.douwsmamakelaardij.nl
XM A5 poster v2 Algm.indd 1
Daar kunt u sinds 15 april 1937 blind op vertrouwen!
• uw behanger • uw behanger • uw glaszetter • uw glaszetter
• uw glaszetter
Leeuwarderkade 16 8603 CB Sneek Daar kunt u sinds 15 april 1937 Tel.: 0515-419932 blind op vertrouwen! e-mail: info@silviusschilders.nl Leeuwarderkade 16 8603 CB Sneek Tel.: 0515-419932
Daar kunt u Daar kunt u 15 april 1937 sinds sinds 15 aprilop 1937 blind vertrouwen! blind op vertrouwen! Leeuwarderkade 16 Leeuwarderkade 8603 CB 16 Sneek 8603 CBTel.: Sneek 0515-419932 Tel.: 0515-419932 e-mail: info@silviusschilders.nl e-mail: info@silviusschilders.nl
e-mail: info@silviusschilders.nl
• uw schilder • uw behanger • uw glaszetter
Daar kunt u sinds 15 april 1937 blind op vertrouwen!
23-06-14 11:42
Pottenbakkersstraat 22, 8601 WS Sneek - Tel: 0515 439 454 Pottenbakkersstraat 22, 8601 WS Sneek - Tel: 0515 439 454 www.terpstradaktechniek.nl
EEN BIJZONDERE KIJK OP GEVELS
Flyers Kennis_Opmaak 1 22-12-15 11:55 Pagina 1
Westersingel 30a Sneek
Aangesloten bij:
Telefoon 0515 41 78 85
Onafhankelijk adviseur – beschikt over kennis en praktijkervaring www.dewit-dijkstra.nl
Inventarisatie
ADVIES
Beoordeling proefvlakken impregneertesten
www.optisport.nl/rak We wensen Fijne Kerstdagen EEN EENu BIJZONDERE BIJZONDERE een fantastisch KIJK KIJK OP OP GEVELS GEVELS en een gezond en 1! gelukkig 2021 Burgemeester 2021! de Hooppark 4 plus uitleg in begrijpelijke taal
Leeuwarderkade 16 8603 CB Sneek Tel.: 0515-419932
Prioriteiten visueel - bouwkundig
Woning corporaties
Flyers Flyers Flyers Flyers Kennis_Opmaak Kennis_Opmaak Kennis_Opmaak Kennis_Opmaak 1 122-12-15 1 22-12-15 122-12-15 22-12-15 11:55 11:55 11:55 11:55 Pagina Pagina Pagina Pagina 11 1 1
e-mail: info@silviusschilders.nl
Gemeenten Onafhankelijk Onafhankelijk Onafhankelijk Onafhankelijk adviseur adviseur adviseur adviseur –––beschikt – beschikt beschikt beschikt over over over over kennis kennis kennis kennis en en en en praktijkervaring praktijkervaring praktijkervaring praktijkervaring
Inventarisatie Inventarisatie Inventarisatie Inventarisatie
plus plus plus plusuitleg uitleg uitleg uitleg in in in in begrijpelijke begrijpelijke begrijpelijke begrijpelijketaal taal taal taal Prioriteiten Prioriteiten Prioriteiten Prioriteiten visueel visueel visueel visueel --bouwkundig -bouwkundig -bouwkundig bouwkundig
A5 poster v2 Algm.indd 1 SNEEK
Begeleiding en controle tijdens de uitvoering
makelaardijhoekstra.nl Beoordeling Beoordeling Beoordeling Beoordeling
Monumenten
Beoordeling ADVIES ADVIES ADVIES ADVIES 8605 CR Sneek eindresultaat Bedrijfspanden T 0515-413218 Beoordeling ‘Duurzaamheid’ is een E rak@optisport.nl Particulieren deskundigheid mooi woord, maar de LEVENSDUUR I www.optisport.nl/itrak Installatietechnisch Installatietechnisch adviesbureau adviesbureau VvE Beoordeling offertes
GARAGEBEDRIJF AUTOVERHUUR SLEEPDIENST
Onroerend goed beheer
Woning Woning Woning Woning corporaties corporaties corporaties corporaties
Onroerend Onroerend Onroerend Onroerend goed goed goed goed beheer beheer beheer beheer Gemeenten Gemeenten Gemeenten Gemeenten
proefvlakken proefvlakken proefvlakken proefvlakken -- -impregneertesten impregneertesten impregneertesten impregneertesten
Begeleiding Begeleiding Begeleiding Begeleiding en en en en controle controle controle controle tijdens tijdens tijdens tijdens de de de de uitvoering uitvoering uitvoering uitvoering
Frittemaleane 2 Monumenten Monumenten Monumenten Monumenten 8605 CH Sneek Beoordeling Beoordeling Beoordeling Beoordeling Beoordeling Beoordeling Beoordeling is zekerBeoordeling zo belangrijk eindresultaat eindresultaat eindresultaat eindresultaat offertes offertes offertes offertes tel: 0515-41 38 07 Bedrijfspanden Bedrijfspanden Bedrijfspanden Bedrijfspanden © 2015 Geveladvies Gras n iekk toercthe cnhie Email: garage@bettensneek.nl T (0515) 429 777 T (0515) 429 777 g vo o O Beoordeling O oogr vo Beoordeling Beoordeling Beoordeling ‘Duurzaamheid’ ‘Duurzaamheid’ ‘Duurzaamheid’ ‘Duurzaamheid’ is isisis een een een een Particulieren Particulieren Particulieren Particulieren E info@sijperda-hardy.nl E info@sijperda-hardy.nl www.bettensneek.nl deskundigheid deskundigheid deskundigheid deskundigheid mooi mooi mooi mooi woord, woord, woord, woord, maar maar maar maar de de de de LEVENSDUUR LEVENSDUUR LEVENSDUUR LEVENSDUUR W www.sijperda-hardy.nl W www.sijperda-hardy.nl VvE VvE VvE VvE is isisis zeker zeker zeker zeker zo zo zo zo belangrijk belangrijk belangrijk belangrijk
0515 - 41 38 07 0515 - 41 31 23
©©2015 ©2015 ©2015 2015 Geveladvies Geveladvies Geveladvies Geveladvies Gras Gras Gras Gras
26-11-15 21:47
www.bettensneek.nl
www.veenemaolie.nl Fijne feestdagen en een sportief
2021!
Samen sporten is leuker dan alleen!
www.optisporthealthclub.nl/sneek www.optispor thealthclub.nl/sneek
Sjaerdawei 4, 8625 Sjaerdawei HS Oppenhuizen | 06-549|| 06-549 62 Sjaerdawei Sjaerdawei Sjaerdawei 4, 4,4, 4, 8625 8625 8625 8625 HS HS HS HSOppenhuizen Oppenhuizen Oppenhuizen Oppenhuizen |06-549 |524 06-549 06-549 524 524 524 524 62 62 62 62
www.kijkopgevels.nl
www.kijkopgevels.nl www.kijkopgevels.nl www.kijkopgevels.nl www.kijkopgevels.nl www.kijkopgevels.nl
Fijne feestdagen en een gelukkig 2021!
u een hele fijne kerst Fijn en gezond 2021! 2020! EAUTY CENTRE
Goede feestdagen en een sportief 2021
Namens het gehele team wensen wij u gezellige kerstdagen & een gezond, verzorgd en gekapt 2021!
Sneek
ENGINEERING • TURNKEY PROJECTEN • VERSPANING MACHINEBOUW • CONSTRUCTIEBOUW
VOOR UW COMPLETE UITERLIJKE VERZORGING
Kleinzand 5 - Sneek
Tel.nr.: 0515 - 413352
Bekijk ook eens onze webshop en facebook voor meer product informatie.
www.hairaffair.nl
Schoenmakerstraat 17 • Sneek • 0515 44 55 30 ruitersneek.nl
INLOOPDAG 25 JANUARI!
1/8 Advertentie 125x95 mm
Na een bewogen jaar wensen wij jullie een gezond, ontspannen, rustig en vooral nieuw gewoon 2021 toe. WWW.BODYMINDCENTER.NL
www.cultuurkwartier.nl Kom naar onze inloopdag
en laat u vrijblijvend adviseren.
VEEG SERVICE NIJLAND WEGENONDERHOUD
www.veegservicenijland.nl Pupa Palette
Nu de hele maand Februari
Gratis goodiebag*
ij een behandeling in Beauty Center Hair Affair niet geldig in combinatie met andere acties.
rtingscoupon 73x50 mm
Tip! Neem het volgende mee: een foto van uw huidige ketel, van uw huidige thermostaat en van uw rookgasafvoer door dak of gevel. en een
Nieuw jaars actie o n t va n : g een nie bij aanschaf v u we c v -ketel* an gratis v e en uilafsc heider.
Verkrijgbaar in 4 verschillende kleuren voor € 24,50 bij Beauty Centre Hair Affair in Sneek.
Gadgets 63,5 x 63,5 mm
Fijne feestdagen en een gezond 2021!
Automobielbedrijf Jaarsma Ridderdijk 11b 8741 KE Hartwerd Telefoon 0515-569811 WhatsApp 06 3391 0695 E-mail info@automobielbedrijfjaarsma.nl * vraag naar de voorwaarden
Prettigee P
2021
kerstdAgen ke en en een
gelukkig ge kig
en gezond ond
20211 2
Leeuwarden • 058 - 215 41 57 www.frlpost.nl
Wij wensen u fijne feestdagen en een gezond en aangenaam 2021! Tijd
16:00 – 20:00 uur
Adres
De Heerenveen De Werf Werf1,1, Heerenveen
Telefoon
0513 0513 –- 611 611300 300
Website
cvketelacties.nl energieservice.nl
Klimaatmakers
Totaal in installatie! Wij regelen alles voor u op het gebied van: • Duurzame installaties • Onderhoud CV • Centrale verwarming • Sanitair • Gas, water, elektrisch • Airco • Dak- en zinkwerken
MDM Installatiewerk & Service Sneek: 0515 - 43 19 59 Akkrum/Aldeboarn: 0566 - 63 15 28
Uw abel&co installateur voor koop, lease of huur!
info@mdmservice.nl
www.mdmservice.nl
Het team van GrootSneek wenst u fijne feestdagen en een goed en gezond 2021!
sneek
Uniek dineren of borrelen in een oude Doopsgezinde kerk! kerk
9,1
KIJK OP DE WEBSITE
VOOR ONZE KERSTMENU’S! www.ponkje.nl WIJ BEZORGEN OOK!
Klanten beoordelen onze dienstverlening gemiddeld met een 9,1!
HET TEAM VAN ANNET DE JONG MAKELAARDIJ WENST JE FIJNE FEESTDAGEN!
Fermaningsteech 1 - 8551 SP Woudsend - T 0514 - 59 12 50
De krant is gewoon leuker! Uw krantendrukker sinds 1882
ADRES Werktuigenweg 9 8304 AZ Emmeloord
POSTADRES Postbus 1029 8300 BA Emmeloord
T W E
+31 (0) 527 630 200 hoekstrakrantendruk.nl info@hoekstrakrantendruk.nl
Leeuwarderweg 19 I 8603 CL Sneek I 0515 41 27 27
www.annetdejongmakelaardij.nl
WE’LL BE BACK! 19 JANUARI 2021
Leeuwenburg 12, 8601 BC Sneek
www.cinesneek.nl
sneek
GROOTSNEEK.NL
TEKST WIM WALDA // FOTO’S BON PRIX
SNEKER MARCEL VAN BUUL VAN BONFIX UIT ZWOLLE
HEEFT KLANTONTZORGING TOT EEN KUNST VERHEVEN Marcel van Buul (55) is in Sneek geboren en getogen. Hij is, na zijn hts-bedrijfskunde studie en een aantal dienstjaren bij respectievelijk AKZO en ThermoNoord in Gorredijk, in 1994 voor zichzelf begonnen met BONFIX in Zwolle. BONFIX is een fabrikant met een breed en diep assortiment aan fittingen, kranen, koppelingen, slangen en aanverwante producten. Anno 2020 heeft hij een assortiment van 7000 producten, 35 man personeel in dienst, is zijn bedrijf marktleider in haar sector en barst Van Buul van de plannen voor de toekomst. Een bevlogen ondernemer met Sneker roots aan het woord. SPIN IN HET WEB “Ik ben een perfectionist en dat eis ik ook van de partijen in de keten waar wij mee samenwerken. Niet alleen op het vlak van productkwaliteit, maar ook op het gebied van dienstverlening, marketing en communicatie, prijs-kwaliteitverhouding, leverbetrouwbaarheid en niet te vergeten logistiek. Dat is ook een van de belangrijkste redenen waarom ik voor Zwolle als vestigingsplaats heb gekozen; het is de meest centraal gelegen plaats van heel Nederland. ”Vergelijk het maar met een spin in het web, waarbij ik de spin ben en alleen maar zaken wil doen met - in mijn ogen - de besten in hun vakgebied Zo is bijvoorbeeld Hoekstra uit Sneek mijn ‘preferred’ logistiek partner. Die mensen begrijpen het, de auto’s zijn schoon, er wordt correct gereden – tenslotte staat mijn naam op de auto - het personeel is vriendelijk en loopt er keurig bij. Kortom, ze leveren net iets meer dan wat je van ze verwacht en dat past bij mij. Ik zou ergens anders misschien wel tien procent van de prijs af kunnen krijgen als ik ging shoppen, maar de vraag is of ik dat zou willen.”
VEEL BALLEN IN DE LUCHT HOUDEN “We begonnen in 1994 onder in de ‘pikorde’ van circa vijftien spelers op onze markt. Klanten waren nauwelijks geïnteresseerd omdat: ‘Ze al tientallen jaren zakendeden met concurrenten en nog nooit hadden gehoord van BONFIX’. Daar moest dus verandering in komen. Dat betekende veel kilometers maken en veel verkoopgesprekken voeren. Ik had als eerste zo’n bakbeest van een mobiele telefoon in mijn auto en navigatieapparatuur, kosten circa tienduizend gulden. Mensen verklaarden mij voor gek, maar ik hoefde geen tijd meer te verspillen aan zoeken naar een adres en kon, als ik iets te laat dreigde te komen, vanuit de auto even bellen. Te laat komen op een afspraak betekent dat de toon van het gesprek bij voorbaat al is gezet, je zit in de verdediging, staat 1-0 achter. Dat wilde ik koste wat kost voorkomen.
In de bouwvak waren alle bouw gerelateerde bedrijven drie weken dicht. Wij aanvankelijk ook. Tot een bedrijf, nota bene niet eens klant bij ons, vond dat ik ze in de steek had gelaten: ‘Ik had deze zomer wat nodig en heb het bij niemand kunnen krijgen. Als jij volgende zomer open bent, dan koop ik voortaan alles bij jou’. ‘Dan hebben wij een deal’. Dat betekende wel dat ik in de zomer extra ballen in de lucht moest houden, maar het heeft ons veel gebracht.”
LUISTER NAAR JE KLANT EN ONTZORG HEM “Vanaf het eerste uur dat wij in 1994 met BONFIX begonnen hebben we een uitlevergraad van 99,8 procent kunnen garanderen en dat is uniek. Waar mijn concurrenten langere levertijden hadden, konden wij, zelfs in de bijna twee maanden durende ‘lockdown’ van 2020 een levertijd van een dag garanderen. Dat zegt toch wel wat dacht ik. Ik heb in mijn carrière wel geleerd dat alles draait om de marketing. Wij zetten al 25 jaar vol in op marketing en hebben in verhouding tot ons totale personeelsbestand een ‘klein legertje marketeers’ in dienst, want een bekende uitspraak in de marketing is: Het gaat niet om het aantal fabrieken dat je hebt, maar om de markten. Daar heb ik zelf nog aan toegevoegd: ‘en de manier waarop je die benadert’.”
HET ZIJN DE KLEINE DINGEN DIE HET DOEN “Een paar voorbeelden: Als ik hoorde dat een klant op vakantie ging, bijvoorbeeld naar het Lago Maggiore, kocht ik bij de boekhandel een reisgidsje van € 6,95 en stuurde dat met een BONFIX-logo er op een maand van tevoren naar hem toe. Dan wist ik zeker dat dat boekje met prominent de BONFIX-sticker op de cover een maand lang op zijn bureau lag. Als hij weer terug was, stuurde ik een berichtje hoe het was geweest. Dat herinneren mensen zich en het is bovendien heel erg leuk om op die manier je bedrijf op een menselijke manier in de kijker te spelen. Daar gaat het om: op een originele manier altijd net buiten de lijntjes kleuren.”
WAREHOUSE MANAGEMENT SYSTEEM Marcel van Buul heeft gekozen voor een ‘warehouse managementsysteem’ (WMS), waardoor ten aanzien van het ’orderpicken’ een enorme tijdwinst wordt geboekt en er wordt alweer aan een volgende innovatieve ontwikkeling gewerkt. Op het braakliggende stuk grond naast BONFIX staat voor de toekomst – uiterlijk 2022 - een nieuwe hal gepland met een robot-gestuurd warehouse managementsysteem, dat alle voorgaande ontwikkelingen op dat vlak in de schaduw stelt.
SAMENVATTEND? “Je kunt alleen maar de beste worden door je op alle vlakken te omringen met de beste medewerkers en externe specialisten. Dan kun jij je richten op je corebusiness, het ontzorgen van je klanten.”
29
Weten wat je waard bent is ook een vak
Je leert ’t bij
sneek
GROOTSNEEK.NL
31
BRANDED CONTENT
PERSPECTIEF-ONDERWIJS VAN PALLUDARA EN CV ZUID-WEST FRYSLÂN POSITIEF ONTVANGEN In het schooljaar 2019-2020 zijn de onderwijsinstellingen Palludara (primair onderwijs) en CVO-Zuid-West Fryslân (voortgezet onderwijs) gestart met Perspectief. Het is een onderwijsaanbod voor leerlingen van 10 tot 14 jaar, waarbij ‘leren door doen centraal staat’. Even een terugblik en uiteraard vooruitzien. Baukje van den Berg en Agatha Bosma van Palludara reageren op een half dozijn vragen.
ARJEN MINTJES
Mensen helpen is een taak Hoe is de ontwikkeling van deze onderwijsvorm sinds de start in augustus 2019 geweest? “We zijn gestart met 21 leerlingen in klas 1. Een prachtige groep, waarmee we op kamp zijn gegaan, om elkaar beter te leren kennen en ze veiligheid bieden. De kinderen kwamen van verschillende scholen, met diverse achtergronden. Er gingen twee leerkrachten mee en het werd een succesvolle start. Het werken met de verschillende ‘uitdagingen’ werd goed opgepakt, het werken op het Chromebook aan basisvakken als rekenen, begrijpend lezen en ook taal. Perspectief kijkt vooral naar het proces van leren: hoe heb je samengewerkt? Heb je oplossingen bedacht? We vinden het belangrijk dat leerlingen intrinsiek gemotiveerd zijn om te leren. De leerkracht begeleidt hen hierbij, zij coachen op vaardigheden.
Hoe reageren de leerlingen en hun ouders op deze onderwijsvorm? “Leerlingen gaan blij naar school, zijn enthousiast en voelen zich gezien binnen Perspectief. Voor ouders is het fijn om hun kind positief over school te horen praten. Vooral de periode richting leerjaar 3 is nu spannend. Hoe worden de doelen van leerjaar 1 in het VO vormgegeven in klas 3 van Perspectief? En hoe wordt de overgang na klas 4 van Perspectief vormgegeven? Op die vragen zijn de antwoorden nog niet volledig geformuleerd. Maar er zijn ervaringen van De Leeronderneming uit Ridderkerk die ons houvast geven.” Samen met Bogerman komen we tot een passende invulling van klas 3 en 4. Volgend jaar zullen er al vroegtijdig docenten meedraaien zodat de leerlijnen rekenen/wiskunde en taal goed worden doorlopen. Ook kunnen docenten wennen aan de manier van werken binnen Perspectief, vakoverstijgend en met verschillende niveaus.
Hoe zijn de ervaringen van de leerkrachten? Het is een andere manier van lesgeven, je geeft meer feedback op het leerproces. Onze ‘bouwstenen’ staan centraal. Een
geweldige manier van leerlingbegeleiding, maar het is ook hard werken. Immers: veel zaken worden gaandeweg ontwikkeld. Dit geeft vrijheid om kwalitatief en boeiend onderwijs te vormen door samen ontdekkend te leren
Hoe is de samenwerking tussen Palludara en CVO SWF? De samenwerking tussen VO en PO verloopt prima! Samen geven we het onderwijs vorm door docenten van Bogerman mee te laten draaien binnen Perspectief. Dit gebeurt in een open en positieve sfeer.
Hebben de coronamaatregelen ook invloed gehad? Perspectief kon binnen één dag schakelen naar thuisonderwijs. De leerkrachten hebben zich maximaal ingezet. Door middel van filmpjes, google meetings, foto’s en telefoongesprekken hielden we verbinding met de leerlingen en hun ouders. Het vraagt veel van de leerling (en ouder) en de leerkracht en ouder om te leren en te werken vanuit je eigen thuissituatie. Er gaat niets boven samen mooie dingen ontdekken en doen in een klaslokaal. Samenwerken en communiceren zijn twee belangrijke bouwstenen binnen ons onderwijs; die ontwikkel je vooral door samen op school te zijn.
Zijn jullie inmiddels bezig met de werving van het nieuwe schooljaar? In februari hopen we ‘On Tour’ te gaan naar de Palludara scholen, om voorlichting te geven in de groepen 6. Perspectief is een mooie onderwijsvorm voor leerlingen die willen leren door te doen! Ook voor die leerlingen die hun keuze voor het vervolgonderwijs nog even willen uitstellen is Perspectief geschikt door 4 jaren te werken aan de persoonlijke ontwikkeling van de leerling. De voorlichtingsavonden zijn op 3 maart en de tweede op 18 maart en vinden plaats op Hemdijk 47 in Sneek. Op de eerste informatieavond komen de leerlingen met ouders mee en maken ze kennis met verschillende uitdagingen en manier van onderwijs geven. Ouders krijgen een presentatie. Tijdens de tweede informatieavond, is er volop gelegenheid tot het stellen van vragen. Tussen 19 maart en 16 april kunnen ouders hun kind aanmelden.
Arjen Mintjes (60 jaar), nu 21 jaar directeur van het Maritieme Academie in Harlingen en IJmuiden. Deze school schrijft al 202 jaar geschiedenis in de zeevaart- en binnenvaartopleidingen. Met 500 leerlingen een gigantisch (internationaal) opleidingsinstituut,. Al acht jaar is er iemand van Empatec aan het werk voor onderhoudsklussen. En sinds twee jaar doet Empatec ook het hovenierswerk voor het oppervlakte van ca. 18.000 m² terrein. De samenwerking met Empatec is een hele bewuste keuze. Zeevaart
Varen is al van jongs af aan de passie van Arjen. Als zoon van een dominee wordt varen hem vanwege het geloof verboden. Hij gaat psychologie en filosofie studeren. Arjen: “Het varen zit in mijn bloed, dus ik kocht uiteindelijk tóch mijn eigen schip en ik ging ook de zeilvaart in. Tot 1998 ben ik op zee geweest. In mijn functie als directeur van de zeevaartschool komt alles samen: het ontwikkelen van jongeren, die het niet altijd even gemakkelijk hebben én het bijbrengen van de zeevaart. Geweldig!”
Meer dan een school
Aan alles voel je dat de zee- en binnenvaart een bijzondere wereld is. Arjen vertelt: “We zijn een school maar leerlingen wonen ook hier. Het is een 24-uurs bedrijf. En eigenlijk meer dan dat. We willen wat betekenen. Kinderen komen van de basisschool binnen en kunnen niet altijd even goed leren. Het hoofd hangt soms nog wat naar beneden. Maar ze leren heel goed met hun handen. De eerste maanden zie je de leerlingen dan ook groeien. Letterlijk en figuurlijk. Ze leren hier hoe de wereld in elkaar zit. Ze moeten omgaan met alle culturen, talen, gewoontes en geloven. Leren koken, schoonmaken en varen met schepen van 110 tot wel 186 meter lang. Na vier jaar gaan ze naar het MBO en worden schipper of kapitein óf ze gaan naar het HBO-onderwijs. Daar doe ik het voor! Dit is eigenlijk precies de doelgroep waar Empatec ook mee te maken heeft. Daar heb ik wel gevoel bij!”
“
Als je iets graag wilt, is er altijd wel een mogelijkheid
Bijdragen aan de maatschappij
Collega Harry Westerhof, stafmedewerker bij de academie, vult aan: “Eén medewerker van Empatec doet al het onderhoud op de academie: de wanden en kozijnen schilderen en andere klussen in en om de gebouwen. Hij is een volwaardig medewerker en hoort er echt bij!” Harry begeleidt ook de Empatec-medewerkers in het groen. Met een enorme drive, een glimlach en een groot hart. “Empatec redt zichzelf. Ze hebben een sleutel en plannen zelf in wanneer, wat nodig is. Dat is goed geregeld!” Jaren geleden is al besloten dat een bepaald gedeelte van het personeel een afstand tot de arbeidsmarkt mag hebben. “Mensen kunnen hier zijn we ze zijn. We zien het als onze taak hen te helpen!” Werk is een nuttige besteding van het leven. Daar gelooft Empatec in. En Empatec doet er alles aan om de medewerkers te helpen hun doelstelling in het leven te behalen.
Tijd voor een nieuw interieur? 3 ETAGES VERLICHTING!
EINDEJAARSAANBIEDING
MOOIE MODERNE
MAAK EEN AFSPRAAK VOOR INTERIEURADVIES E N L A AT J E I N S P I R E R E N !
OP=OP!
3-POOT TAFELLAMP IN STAAL MET ECRU OF TAUPEKLEUR KAP Complete set van € 89,95
nú voor
€ 39,95!
VLOEREN | GORDIJNEN | BEHANG | RAAMDECORATIE | ZONWERING | HORREN
Oosterdijk 89 Sneek • 0515-412874 • info@deboerlicht.nl • www.deboerlicht.nl
Kleine Palen 27 | 8601 AB Sneek Tel. (0515) 43 99 24 www.colorsathomesneek.nl
Betrouwbare duurzame CV ketels Storing? Wij Staan 24/7
Roodhemsterweg 20 • IJlst T. 0515 - 415307 • www.gebr-sikma.nl • info@gebr-sikma.nl Adv. Sikma CV 260 x 94 mm.indd 1
aar! l k u r voo
22-01-18 15:55
Wenst u een fijne kerst en een gelukkig 2021! Leeuwarderweg 16 Sneek 0515 41 82 82 info@struiksmamakelaars.nl struiksmamakelaars.nl
sneek
GROOTSNEEK.NL
33
TEKST EN BEELD: PIEBE PIEBENGA
BRANDED CONTENT
MAKELAAR ANTSJE VAN LELYVELD UIT WOMMELS
“IK VERSTA OOK WAT ER NIET VERTELD WORDT” Antsje van Lelyveld beweegt zich sinds 1997 in de mannenwereld van de makelaardij. Inmiddels is ze zelfstandig NVM-makelaar. Ze houdt kantoor in Wommels. “Ik heb gemerkt dat je je juist als vrouw kunt onderscheiden. Hoe? Vooral door te luisteren, echt goed te luisteren. Wat willen de mensen, hoe kan ik ze daarbij het beste helpen?” Antsje groeide op in de bouwwereld. Met eigen handen verbouwde ze een vervallen kerkje tot een ruim woonhuis. Die ervaring komt haar nu goed van pas. Ze ziet precies welke mogelijkheden een huis heeft. Ze heeft vier kinderen, die inmiddels zo zelfstandig zijn, dat ze een jaar geleden besloot om voor zichzelf te beginnen: Van Lelyveld Makelaardij. Aangenaam. Voor verkoop, aankoop en taxatie. Met een vrouwelijke touch welteverstaan. een goede inschatting maken van de kosten. Dat is vaak heel handig. Bijvoorbeeld als je zelf aan de slag wil en allerlei zaken wil aanpassen of verbouwen. Of als je bijvoorbeeld een reëel inzicht wil hebben in wat het kost om een woning na aankoop levensloopbestendig te maken. Ik neem mensen ook graag mee naar een huis waaraan zijzelf in eerste instantie misschien niet gedacht hebben, maar waarvan ik de potentie zie om dat passend te maken aan hun woonwensen.”
“Ik ben geboren en getogen in Easterein. Mijn vader had een bouwbedrijf. Bouwen en verbouwen was bij ons thuis dagelijkse kost. Ik ben ermee opgegroeid. Op mijn 22e heb ik met mijn man een kerkje in Boazum gekocht. Dat was toen een opslagloods, die we eigenhandig verbouwd hebben tot een ruime woning. In 2005 hebben we het kerkje verkocht en hebben we een huis laten bouwen in Wommels.”
MANNENWERELD “Hoe ik in de makelaardij terecht ben gekomen? Na de middelbare school in Wommels ben ik de opleiding tot apothekersassistente gaan volgen in Leeuwarden. Dat leek me interessant, maar ik zag me er uiteindelijk toch niet in werken. Dus halverwege ben ik gestopt. Eerlijk gezegd liet die bouwwereld van thuis me niet los en ook de makelaardij lokte me. In die tijd deed ik vakantiewerk in Langweer. In de horeca. Op een gegeven moment dronk ik een biertje met een makelaar. Ik zei dat ik eigenlijk ook makelaar wilde worden. Hij zei, dat weet ik nog letterlijk: ‘Dat lijkt me een verdomd goed idee.’ Ik: ‘Maar dat zijn toch allemaal mannen, zitten die daarop te wachten?’ Hij: ‘Júíst, ja!’
“Door mijn jarenlange werkervaring ben ik thuis in de omgeving van Sneek, Bolsward, Workum, de hele IJsselmeerkust en de Greidhoeke, eigenlijk tot Tzummarum aan toe. Naast taxatie doe ik verkoop en aankoop. Ik verkoop het meest, maar krijg steeds vaker aanvragen voor aankoopbegeleiding. Vaak van mensen die specifieke woonwensen hebben. De vraag is op dit moment groter dan het aanbod. Wat je ziet is dat door corona het zoekgebied van mensen veel groter is geworden. Friesland is door corona nog beter op de kaart gezet. Ruimte en frisse lucht. Daar is op dit moment behoefte aan.
FOTO: ROBERT VAN DER LEIJ
Gesterkt door zijn mening ben ik toen de makelaarsopleiding van het NVM gaan volgen: SVMNIVO. Daar leer je alles over het reilen en zeilen van de vastgoedbranche. In 2001 heb ik mijn diploma gehaald en ben ik bij een makelaar in Sneek aan de slag gegaan. Na een paar jaar ben ik overgestapt naar een bouwbedrijf. In 2008 ben ik weer geswitcht naar de makelaardij, een kantoor in Heeg ditmaal. Daar heb ik vijf jaar gewerkt. Toen overgestapt naar een kantoor in Bolsward
FRIESLAND OP DE KAART
en daarna weer naar het allereerste kantoor in Sneek. Dus ja, dit deel van Friesland, Zuidwest en de Greidhoeke, ken ik als geen ander.
Mijn man werkt in de jachtbouw, bij De Vries in Makkum. We hebben vier kinderen: 19, 17, 15 en 13 jaar. Toen die allemaal wat zelfstandiger waren geworden, leek het me een goed moment om voor mezelf te beginnen. Dus vandaar: Van Lelyveld Makelaardij.”
INTENSIEF CONTACT “Ik ben er inmiddels wel achter gekomen dat die makelaar van dat biertje in Langweer groot gelijk had: als vrouw kun je onderscheidend zijn in dit vak. Je kunt er je eigen schwung aan geven. Naar mijn idee begint het allemaal met luisteren. Goed luisteren. Ook naar wat er niet gezegd wordt. Soms moet je ook kritische vragen stellen. Wat ik zo leuk vind is dat je echt contact hebt met mensen. Je trekt
een tijdje behoorlijk intensief met elkaar op. Voor mij is persoonlijke aandacht daarbij heel belangrijk. Overigens, privacy vind ik net zo belangrijk. Daarom rijd ik ook niet rond in een auto met reclame erop en parkeer ik nooit bij de mensen voor de deur.”
BOUWERVARING IDEAAL “Al die bouwervaring komt mij nu goed van pas. Ik kan heel goed beoordelen wat de mogelijkheden zijn van een huis. Ik weet hoe je zaken aan moet pakken en kan
Huizen waar je wonen en werken kunt combineren. Ik krijg steeds meer aanvragen uit de Randstad. Je merkt dat de mensen de drukte willen ontvluchten. In mijn vrije tijd stap ik graag op de racefiets. Elke zondagmorgen trek ik er met een fietsclub vanuit Wommels op uit. Rondjes van zo’n 70 à 90 kilometer. Dan zie je ook de prachtigste panden voorbijkomen. Die sla ik dan natuurlijk even op. Je bent en blijft natuurlijk makelaar. Ook op de fiets.”
34
sneek TEKST EN BEELD HENK VAN DER VEER
INVENTIEVE EN CREATIEVE SNEKER MIDD
‘HOU MOËD, KOMT GOËD’ Het is dinsdag 15 december, de ‘day after the night before’, toen premier Rutte namens het kabinet bekend maakte dat Nederland na een eerdere intelligente lockdown toch voor vijf weken op slot gaat. De loodzware boodschap van Rutte om deze harde lockdown af te kondigen kwam aan als een mokerslag, er is geen ontkomen meer aan. Of toch?
MODEWINKEL JAN ERINGA
DRUKTE BIJ SIGARENMAGAZIJN SIPMA
DEZE HASHTAG VAN DOUGLAS ZEGT ALLES
R
DE POLITIE HOUDT EEN OOGJE IN HET ZEIL
RONDGANG DOOR DE STAD We maakten een rondgang door het centrum van Sneek en over het internet om met eigen ogen te zien hoe de Sneker middenstand reageert. Hier en daar vloeiden tranen, maar er is ook creativiteit en het Sneker adagium ‘Hou moëd, komt goëd’ wordt letterlijk uitgesproken door de winkeliers. Met argusogen wordt wel bekeken hoe bedrijven die om ‘essentiële redenen’ wel open mogen blijven dat in de praktijk doen. De HEMA is zo’n bedrijf. In alle in alle HEMA-vestigingen blijven onder meer verzorgingsproducten, eten, koffie en wijn te koop. Dat geldt ook voor bakkersproducten. Alleen al op deze dinsdag zouden er 1500 taarten via HEMA-filialen worden uitgeleverd. “We zijn de grootste banketbakker van Nederland. Het is raar om nu dicht te gaan”, aldus de woordvoerder. Ook in Sneek blijft de winkel aan het Oosterdijk open. Als wij de HEMA binnenkomen zijn medewerkers druk bezig om ‘alle kleding, kerstartikelen en andere niet-levensmiddelen’ af te dekken wat het voor klanten
alleen mogelijk maakt om levensmiddelen te kopen. Er rijdt een politiebusje over ‘ut Oasterdyk’ om de boel hier en daar in de gaten te houden. Nergens voor nodig, want het is op wat nieuwsgierige toeschouwers na, rustig in de binnenstad.
DRUKTE VAN BELANG IN CENTRUM SNEEK Ondertussen is het op het internet een drukte van belang. Een rondje Facebook leert dat verschillende winkeliers niet stil zitten. Er wordt volop gewerkt aan mogelijkheden om toch hun negotie aan de man/vrouw te brengen. Zij die een webshop hebben, prijzen hun waar hier nog maar eens extra aan. Bij Lingeriewinkel Livera doen ze het ‘à la horeca’: ook afhalen en bezorgen! “Wil je toch iemand verrassen laat het ons weten! Via FB, e-mail (poiesz@livera.com), of bel in de ochtend 0515-422335. In overleg bezorgen we je cadeau, sturen we het op of kun je het op de afgesproken tijd ophalen. We doen het met liefde”, is de boodschap.
HAIR AFFAIR BEAUTY CENTRE
Bij modewinkel Jan Eringa knallen ze er een mooie poëtische volzin van Paulo Coehlo tegen aan: ‘If you’re brave enough to say goodbye, life will reward you with a new hello’. Om te vervolgen met: ‘Het is op meerdere manieren mogelijk om bij ons te shoppen: Bel ons, volg Insta en Facebook, via WhatsApp en e-mail zijn wij bereikbaar voor bestellingen en advies; uiteraard bezorgen of versturen wij. Bestel je Jan Eringa GIFTCARD online. Simone Silvius van De Duif damesmode vertelt dat zij haar strategie al klaar had liggen voor als er een lock down zou komen. Ze geven u dagelijks inspiratie op Facebook en Instagram en zijn te bereiken van 9:30 tot 17:00 uur. De bestellingen worden in Sneek en omstreken thuisbezorgd. Kijk voor meer inspiratie op de website en shop: www.deduifmode.com
DE DUIF MODE
Schoenzaak Idenza Bij schoenzaak Online ‘blijven wij jullie natuurlijk inspireren en kun je 24/7 jouw bestelling plaatsen op www.idenza.nl. Het team van Idenza laat weten dat zij druk aan het nadenken is wat ze nog meer kunnen doen en heeft al leuke ideeën bedacht voor de komende tijd.” Ook op het Kleinzand is er een al bedrijvigheid achter de schermen. Neem nu Hair Affair Beauty Centre. Daar zien ze de realiteit wel onder ogen maar blijven ze niet in negativisme hangen: “Oké, we zijn dicht, maar dat betekent niet dat jullie niet je favoriete producten, thuiskleuring of geschenksets in huis kunnen halen. Maak kennis met de HAIR AFFAIR PICK & GO!! Van dinsdag t/m vrijdag van 10:00 tot 13:00 zijn wij telefonisch bereikbaar om je bestelling aan te nemen. (Let op! Alleen telefonisch) Ben je wegens omstandigheden niet in staat om het bij ons op te halen? Dan bezorgen wij in Sneek en omliggende dorpen op: donderdag 24 december tussen 15:00 en 16:00. Bij elke bestelling krijg je een leuk kerstpresentje van ons.”
NUMMER 12 • 2020
GROOTSNEEK.NL
35
ENSTANDERS
BOUCLÉ
ZIGGO FASHION ACTIEF OP FACEBOOK
FILZEN
HEMA SNEEK DE DUIF MODE
STERK&SVEER
Salon Bouclé gaat ook niet bij de pakken neerzitten en blikt alvast vooruit: “Wilt u alvast een nieuwe afspraak inplannen voor na 19 januari 2021, dan kan dat natuurlijk via de online planner op de site www.salonboucle.nl of de kappersapp. Ook zullen we u op de hoogte houden via Facebook. Wel willen wij u de gelegenheid geven om producten en thuispakketten aan te schaffen, om bijvoorbeeld thuiskleuringen (uitgroei-kits) zelf te doen; die wij dan gaan bezorgen. In hartje Sneek, aan de Peperstraat stonden de klanten op dag dat de minister-president de harde lockdown afkondigde de klanten in de rij voor Sigarenmagazijn Sipma. Eigenaar Sjoerd Hettinga start een dag later een bezorgservice: ”We laten ons niet kisten! We rijden de hele dag rond om uw bestellingen te bezorgen! Oudejaarsloten, krasloten, sigaren, sigaretten, shag, pijptabak, E-smoking, en alle andere producten in ons assortiment bezorgen wij bij u thuis! Stel je voor dat je 30 miljoen wint op een thuisbezorgd lot! U kunt ons bellen op: 06-14711599.” Even verderop heeft Jolanda Bloksma
van Douglas een grote poster op de deur van haar parfumeriewinkel gehangen: “DOUGLAS SNEEK BEZORGT! WIJ KOMEN DEZE KERST NAAR U! Minimaal aankoopbedrag producten binnen Sneek is €25,- en buiten Sneek tot een straal van 12 km €35,-. Daarnaast pakken wij uw cadeaus prachtig voor u in en ontvangt u bij €50,- aan producten een luxe gift cadeau! Betalen doet u eenvoudig via een tikkie of u kunt het bedrag naar ons overmaken. Videobellen voor advies op maat is ook mogelijk. Mail uw telefoonnummer naar info@parfumeriejolanda.nl en wij nemen contact op met u!”
mogelijk tijdens de lockdown. Zie op bovengenoemde site.
BEDRIJVIG GROOTZAND
Op het Grootzand nummer 27, bij Filsen, is eigenaresse Ilse ook een en al actie: “Héél véél thee in ontvangst genomen. Zo hoop ik jullie de komende tijd blij te kunnen maken met leuke theepakketjes, met vintage accessoires en met de nodige inspiratie voor alles wat je thuis maakt. Met liefde bij je thuis of per post bezorgd. Samen maken we er wat moois van. Laten we elkaar helpen en laten we proberen te genieten van wat we wel hebben en wat we wel kunnen. That’s the only thing we can do. Liefs Ilse.” Zie op www.filsen.nl
Marieke Agricola heeft drie kledingzaken op het Grootzand. Daar aan de bekende Sneker gracht zitten ze ook niet stil. Onder het motto ‘Wij komen deze winter naar jou toe’ stelt Ziggo Fashion en Lifestyle zich actief op. Op de Facebook-pagina, www.facebook.com/ ZiggoFashionenlifestyle is een immer opgewekte Marieke te zien en te horen hoe ze een en ander aanpakken. Ook bij Ziggo Men, waar partner Tjalling Brandsma de scepter zwaait, is genoeg
We eindigen onze tour bij een dame die positiviteit heeft uitgevonden, samen met haar team van Sterk&sVeer, Piety van der Veer. Om maar met het mooiste nieuws te beginnen, deze onderneemster denkt in barre tijden niet alleen aan haar eigen toko: “Jaaaa, we hadden net contact met Slippens Thuiszorg! Bij alle bestellingen die we binnen krijgen doneren we een boompje met lichtjes aan Thuiszorg Slippens! We hopen deze week
alle 100 cliënten in het licht te zetten!!! Webshop is open! Bestellen mag ook via 0633349149”. Verder laat de crew van Sterk&sVeer weten: “Ons pretpakket-Iedere dag rond 10.00 live op Fb! Met updates. Paar keer per week nieuwe filmpjes op insta! Drive Through afhaal iedere dag 16.00 tot 17.00 zaterdag 10.00 tot 12.00 Bestellingen voor 12.00 bezorgen we dezelfde dag! Iedere dag vullen we de webshop aan! Ludieke acties!”
Wij beseffen dat er veel winkeliers en ondernemers niet genoemd zijn in dit artikel. Niet getreurd, u kunt in deze lockdown altijd mailen naar redactie@grootsneek.nl en wij plaatsen uw berichten op onze goed bezochte site www.grootsneek.nl
36 LIFESTYLE TRENDS 2020
LIFESTYLE TIPS & TRENDS LIFESTYLE TIPS & TRENDS ZES SPECIALISTEN GEVEN HUN KIJK OP DE LAATSTE TRENDS OP HET GEBIED VAN MODE, INTERIEUR, GEZONDHEID, ETEN, BOEKEN, HAAR EN REIZEN...
LOTTE TERPSTRA Boekhandel van der Velde Sneek | www.boekhandelvandervelde.nl
UITBUNDIGE
KERSTDINERS Wil je dit jaar in de keuken eens helemaal uitpakken? Met deze winterse kookboeken zet je zonder ál te veel moeite complete diners op tafel, voor kleine gezelschappen of voor je gezin.
NEW YORK KERSTMIS BAKBOEK
STOOFBIJBEL
HOME SWEET HOME XMAS
SMOKEY GOODNESS B BQ FEAST ON FIRE
Kerst in New York. In ‘normale jaren’ is dat al iets om bij weg te zwijmelen en dit jaar doen we dat nog net een beetje extra. Gelukkig zijn er ook genoeg manieren om de stad die nooit slaapt bij jou in huis te halen: namelijk met dit prachtige bakboek! Pak lekker uit op z’n New Yorks met verrassende recepten voor ‘cookies’, cakes en ontbijtjes waarvoor je meteen je bed uitrolt.
Er zijn maar weinig dingen die meer aan winter en kou doen denken dan een lekkere, warme stoofschotel. Het bereiden kost enige voorbereiding, maar op de feestdag zelf kun je rustig de hele dag spelletjes spelen, drankjes drinken en puzzels maken, want die stoofschotel hoef je alleen nog maar eventjes op te warmen. In de stoofbijbel vind je 150 overheerlijke recepten voor de liefhebbers: van klassiekers, tot nieuwe, verrassende stoofcombinaties.
Of je nu een etentje voor twee wilt, of kookt voor je hele gezin: Yvette van Boven heeft het perfecte recept voor je. Dit boek heeft alles in zich om een uitbundig kerstdiner op tafel te zetten, zonder uren met kookstress in de keuken te staan. Van heerlijke voorgerechten tot aan feestelijke toetjes: je hele kerstdiner (en elk ander winters etentje) wordt een feestje!
Barbecueën in de winter? Dat kan zeker! Iedereen die eens iets heel anders wil, kan met dit boek het volledige kerstdiner op de barbecue klaarmaken. Zet buiten een gezellige vuurkorf aan, lichtjes aan, glühwein erbij en je bent er helemaal klaar voor.
JE HUID LATEN SHINEN!!
ZO MAAK JE EEN SCROPPINO VOOR 4 PERSONEN
AMPULLEN ZIJN HELEMAAL HOT DEZE WINTER. Je geeft je huid een energie boost met hoogwaardige concentraten. Hierdoor heb je in één keer een goed gevoede en mooi verzorgde huid en dit zie je gelijk in de spiegel. Je gaat shinen!! Tijdens de wintermaanden hebben we een droge of vochtarmere huid en extra hydratatie aan de huid geven is de oplossing hiervoor. Een ampul met hydraterende concentraten is super geschikt en heel gemakkelijk om toe te passen. Wil je juist een diepere werking voor je expressielijntjes of rimpels op het voorhoofd of in het oogcontour gebied? Zelfs de futloze of gestreste huid met kleine vlekjes of lichte tekenen van veroudering kun je verzorgen met een ampul. Na de gezellige avonden die we in een klein gezelschap toch kunnen vieren, kun je de slappe en vermoeide huid, minder laten opvallen door het gebruik hiervan.
Ben je ook benieuwd welke ampul voor jouw huid het beste is? Of heb je vragen over de juiste huidverzorging tijdens de wintermaanden? Laat je adviseren door de schoonheidsspecialistes!
Cadeautip: Box met ampullen, Bodyserum, Make-up of geschenkbox met heerlijke producten! Leuk voor jezelf maar ook fantastisch om cadeau te krijgen.
ASTRID HULZEBOS TEENSMA - Beauty Centre Hair Affair in Sneek www.hairaffair.nl
FEESTELIJK DRANKJE De gezelligste maand van het jaar is weer aangebroken. En hoewel we de feestdagen waarschijnlijk heel anders zullen vieren dan normaal, zal het nog steeds veelal in het teken staan van eten en drinken. Een drankje wat het altijd goed doet, er feestelijk uitziet en super simpel te maken is, is de scroppino. Een cocktail of spoom die z’n oorsprong heeft in Italië. Het is officieel een digestief, om de maaltijd te laten zakken. Maar je kunt het ook prima drinken tijdens het kerstdiner tussen de gangen door. Om je smaakpapillen te neutraliseren. ROOS HENDRIKS - Royaal Belegd Sneek | www.royaalbelegd.nl
Ingrediënten: 1 liter citroen sorbetijs // 300 ml prosecco // 100 ml wodka // Schijfje citroen en verse munt om te garneren Doe alle ingrediënten in een blender en maak er een luchtige drank van. Giet in 4 champagne flûtes en garneer met de verse munt en citroen. Proost, op een gezond en gelukkig 2021!
GROOTSNEEK.NL
37
UITBUNDIGE KERST TRENDTIPS VOOR
KERSTOUTFIT DAMES
Alle feestelijkheden die deze maand met zich meebrengt staan dit jaar in zo’n ander daglicht door corona. Nog steeds hebben we te maken met allerlei regels van de RIVM en hopen we met smart op een versoepeling. Dus waarschijnlijk geen grote familiefeesten, maar daarentegen is er wel de behoefte om groots, dus uitbundig, uit te pakken met allerlei zaken omtrent kerst. Zo zie je dat de kerstbomen al ver voor sinterklaas in huis werden gehaald en dat de kerstversiering ook al hier en daar is gesignaleerd. Hele straten bundelen hun krachten en schaffen gezamenlijke kerstversiering aan, de saamhorigheid is meer aanwezig dan ooit tijdens deze coronatijd. We zitten allemaal in hetzelfde schuitje dus dat schept een band en is de winst uit deze crisis. Ook wat betreft onze kerstoutfit gaan we dit jaar voor uitbundig als tegenhanger van het ‘saaie’ leven wat we nu leiden qua sociale activiteiten. En mensen willen zichzelf nu graag verwennen tijdens kerst, juist omdat er al zo weinig mogelijk is. Dus ‘support your locals’, want het duurt te lang. We willen niet nog meer winkels verliezen uit de binnenstad toch?
LIANA MIEDEMA kleurstijliste bij LIANA kleur & stijl | www.lianakleurenstijl.nl
• Leren rok of broek • Plissérok of plissépantalon • Pailletten is altijd goed met kerst, blijft altijd feestelijk • Mooie glanstop met wijde lange pofmouwen • Coltrui • Stijl dit af met sieraden De regel is als je de onderkant wijd houdt dan de bovenkant strak of andersom zodat je de balans erin houdt.
TRENDTIPS VOOR
KERSTOUTFIT HEREN • Overhemd met print of glans • Gilet • Colbert met print, ruit of van fluweel
Hier geldt als je een pantalon met print of ruit draagt dan de bovenkant effen. Je kan wel met de stoffen spelen door een effen fluwelen colbertje te dragen op een geruite pantalon voor een feestelijke outfit.
FIX EEN FEESTELIJK KAPSEL Ondanks dat we niet veel feestjes hebben deze periode is het toch leuk om je haar eens wat uitbundiger te dragen. Hier een aantal tips om binnen no time een feestelijk kapsel te fixen. 1. CLASSY PAARDENSTAART Het enige wat je voor dit kapsel nodig hebt is een elastiekje en een schuifspeldje. Maak een hoge strakke staart en zet vast met een elastiekje. Pak nu 1 plukje uit de staart en draai hem over het elastiekje heen zodat dit niet meer zichtbaar is en zet vast het het schuifspeldje! 2. GLITTERS IN JE HAAR Glitters maken je haar echt af en veranderen elke haarstijl in een feestelijke coupe. Doe glitterspray in je lokken als je haar los zit of smeer ze juist op je scheiding als je het in twee vlechten hebt. Combineer verschillende kleuren of kies er één en je bent binnen no time klaar.
• Coltrui • Geruite pantalon
3. TOUWTJES VLECHTEN Vlechten zijn op zichzelf al feestelijk, maar door een mooi lint door je vlecht heen te doen wordt het tien keer leuker. Voeg bijvoorbeeld een lint met stippels toe of gebruik een gouden lint!
FAIDRA TSAGARAKIS - Eigenaresse Kapsalon Perron 28 Sneek | www.perron28.com
CULTUREN IN JE INTERIEUR Lekker uitbundig met blauw, rond en webbing! INDIGO: We mogen ons interieur tegenwoordig omtoveren met behulp van allerlei verschillende cultuurelementen. Denk aan het gebruik van indigoblauwe muurverf en combineer deze diepdonkere kleur met smaragdgroen en donkerpaars. Want juist met dit kleurenpalet, waarin het donkerblauw overheerst, creëer je een chic klassieke sfeer die rust en ontspanning uitstraalt. ROND: Maar ook rond en mollig, daar kan interieurland niet meer omheen. Vooral in combinatie met een onverwachte
kleuren-combinaties en met andere rechtlijnige meubelen maakt deze tegenstelling een interieur extra spannend. Denk hierbij aan afgeronde armleuningen van een fauteuil, ronde vloerkleden, organisch gevormde banken en cirkelvormige verlichting. WEBBING: Tevens is webbing weer net zo populair als eeuwen terug, het materiaal wat gevlochten rotan wordt genoemd, is super stevig en wordt onder andere gebruikt voor stoelzittingen. Webbing was al eens hip in de jaren 80 is maar maakt nu een ware comeback, het is echt de nieuwe trend op interieurgebied!
EVELYNE BOK - Interieurstylist Sneek | www.evelyne-ontwerp.nl
APK • ONDERHOUD REPARATIE • VERKOOP Ook voor onderhoud en reparatie aan caravan of camper. Tevens montage diverse modellen airconditioning!
TE KOOP! G eselec teerd uit on s aanb od !
Manfred de Wolff Makelaar/taxateur
Tryntsje Stenekes ARMT
NIEUWBOUW!
Oude Oppenhuizerweg 54 te Sneek Telefoon 0515-335314 Email: info@autobedrijfhoukesloot.nl
www. autobedrijfhoukesloot.nl
Kijk voor meer woonacties op www.woninginrichting-aanhuis.nl
ARUM, DE TILLE 34
SNEEK, KLOOSTERSTRAAT 25
Wonen in Arum - onder de rook van Harlingen en op korte afstand van de A7 en de Randstad. De woningen worden afgewerkt met onderhoudsarme materialen en voorzien van zonnepanelen op het dakvlak gelegen op het zuidwesten. Uw woonwensen kunnen, naar gelang de status van de bouw, worden meegenomen. Levensloopbestendig wonen behoort tot de mogelijkheden.
Wat een binnenkomst! Door de voordeur stap je in de prachtige vestibule, op de vloer een schitterende granito vloer... Wij zijn stiekem al verliefd! Mooi detail is het aanwezige balkenplafond. De huidige eigenaren hebben de afgelopen 8 jaar niet stilgezeten, bijna alles in deze woning is aangepakt. Zowel binnen als buiten is deze woning zeer keurig onderhouden!
SNEEK, J.W. FRISOSTRAAT 53
BOLSWARD, HID HEROSTRAAT 63
Wat een ruimte, wat een mogelijkheden! Op zoek naar een locatie waar wonen en werken/hobby makkelijk te combineren is? Het is allemaal mogelijk in dit zeer royale pand. Jaren geleden was op de begane grond een supermarkt gevestigd. Deze ruimte biedt momenteel volop kansen voor een werk-, hobby- en/of praktijkruimte aan huis.
Wat een leuke starterswoning! Mooi gelegen op ruim perceel, keurig onderhouden en o.a. voorzien van mooie keuken, zeer nette badkamer en vloerverwarming in de woonkamer! Het stadscentrum van Bolsward is op loopafstand en faciliteiten als supermarkten, scholen en OV-voorzieningen zijn binnen handbereik.
Vraagprijs: € 335.000,- v.o.n.
Vraagprijs: € 250.000,- k.k.
HERFSTACTIE!
Woonkamer kwaliteit PVC incl. leggen/egalisatie
€. 39,95 p.m².! OUDE KOEMARKT 38C - 8601 EK SNEEK - 0515 413 775 - INFO@TAPIJTHUISSNEEK.NL
Vraagprijs: € 345.000,- k.k.
Vraagprijs: € 150.000 k.k.
JE HUIS VERKOPEN? BEL MAKELAARDIJ JAN DE LANGE EN WIJ REGELEN DE REST!
VERKOCHT!
TE KOOP
TEL.: 0515-412345
Verkoop - Aankoop - Taxaties - Advies WESTERSINGEL 35 • 8601 EN SNEEK TELEFOON: 0515-412345
Voor ons complete aanbod kijkt u op www.makelaardij-delange.nl
WESTERSINGEL 35 • 8601 EN SNEEK TELEFOON: 0515-412345
Voor onsons complete aanbodaanbod kijkt u opkijkt www.makelaardij-delange.nl Voor complete u op:
www.makelaardij-delange.nl
sneek
GROOTSNEEK.NL
MOHAMMED
39
ESMERALDA HENDRIK-JAN
HENDRIKA
BENJAMIN
IN GESPREK MET VRIJWILLIGER INEKE TERPSTRA
TEKST EN BEELD WIM WALDA
PHILADELPHIA CLIËNTEN BRENGEN 70-PLUSSERS IN SPERKHEM-TUINDORP EEN ‘LICHTJE IN CORONATIJD’ “Hoi, ik ben Hendrika.” Het interview met Ineke Terpstra, vrijwilliger van Wijkvereniging Sperkhem-Tuindorp in Wijkgebouw de Eekmolen, is nog maar koud begonnen of Hendrika komt zich even voorstellen. Zij is een van de zeven cliënten van Philadelphia die dagelijks te vinden zijn in het wijkgebouw in het kader van hun dagbesteding. In haar hand een beschilderd bord met een vrolijk hondje en een kerstboom. “Dat is de basis van het ‘Lichtje in coronatijd’ dat wij half december aan vierhonderd ouderen in onze wijk Sperkhem-Tuindorp aanbieden,” legt Ineke uit. “Dat wordt nog aangevuld met een zakje fudge chocolade dat de groep zelf heeft gemaakt, wat pepernoten, speculaas, wat ‘frutsels’ en daarna mooi ingepakt. Om de zeventigplussers een hart onder de riem te steken in coronatijd.
HOE ZIET ZO’N DAG ERUIT? “Er is geen dag gelijk,” aldus Tryntsje van der Galiën. Zo is er een groepje dat dinsdags glas ophaalt in de wijk. Ze gaan bezig met de dingen die ze zelf leuk vinden. De een vindt het prachtig om te dweilen, een ander vindt dat alle tegeltjes in de toiletten weer moeten blinken alsof ze er gisteren zijn ingezet. Ze zijn betrokken bij het koken met ouderen en alleenstaanden, werken mee aan de maandelijkse lunch met sjoelen, zijn actief bij de wijkmaaltijd, doen mee met de creatieve club, het repair café, enzovoorts. Kortom er gebeurt bijna niets, of ze zijn er wel bij betrokken.” “Ze horen er gewoon bij,” valt Ineke haar bij, “En zijn volledig geaccepteerd door de wijkbewoners. En het mooie is dat ze groeien en steeds breder inzetbaar zijn.”
POSTBODE MET SLEUTEL VAN DE POSTBUS
LICHTJE IN CORONATIJD Het idee voor het ‘Lichtje in coronatijd’ is ontstaan bij Tryntsje van der Galiën, coördinerend werkbegeleider bij Philadelphia. “Toen Corona ons leven in zijn greep kreeg, was er plotseling veel minder mogelijk. De meeste activiteiten werden afgeblazen. Voor ons al moeilijk, laat staan voor de groep mensen met een beperking die wij begeleiden. Dat valt niet uit te leggen. Ze verveelden zich mateloos. Zo is het idee ontstaan. Ik heb dat opgenomen met Ineke Terpstra van de Wijkvereniging en die reageerde meteen enthousiast.” Ineke: “Ik wist precies wat ze bedoelde want ook mijn vrijwilligersactiviteiten op de Kledingbus, bij het Wumkeshûs en nog wat dingetjes waren niet meer mogelijk. Alles om me heen viel weg. Ik liep met mijn ziel onder mijn arm en voelde me eenzaam. “Dus hebben we van de nood een deugd gemaakt, met als doel om een groep kwetsbare mensen, waarbij eenzaamheid op de loer ligt, een blij moment te bezorgen, een ‘lichtje in coronatijd’.
Toen het Wijkplatform Sperkhem-Tuindorp en het Sociaal collectief aangaven daar financieel aan bij te zullen dragen konden we van start. De ideeën hoe ‘het lichtje’ er uit moest zien buitelden over elkaar heen. Prachtig. Uiteindelijk werd besloten tot door de Philadelphia groep zelf beschilderde bordjes met veelkleurige ontwerpen. Aangekleed met een zakje zelfgemaakte ‘fudge-chocolade’, pepernoten, speculaas en kerstversieringen. Half december gaan we de wijk in met onze ‘Lichtjes in coronatijd’ om ze persoonlijk te bezorgen.”
SAMENWERKING PHILADELPHIA EN WIJKVERENIGING SPERKHEMTUINDORP De samenwerking tussen zorgverlener Philadelphia en Wijkvereniging Sperkhem-Tuindorp dateert al van zeven jaar geleden,
toen werkbegeleider Tryntsje van der Galiën het idee bij de wijkvereniging aankaartte om haar dagbestedingsgroep in te zetten voor werkzaamheden en activiteiten in en rond Wijkgebouw De Eekmolen. Op die manier zouden de cliënten in plaats van tussen vier muren op een natuurlijke manier integreren in de maatschappij. Waarbij wordt uitgegaan van wat ze wél kunnen in plaats van wat ze niet kunnen. Dat was toentertijd uniek, zodat het proces in een filmpje werd vastgelegd. Een filmpje dat inmiddels landelijk bekendheid heeft gekregen. Overigens net als het initiatief zelf, dat op diverse plaatsen in Nederland is opgepakt. “Het was nieuw,” reageert Ineke Terpstra, ”Maar het vormde een mooie uitdaging en groeide uiteindelijk uit tot iets moois.”
“Een voorbeeld: een van die jongens zei nooit een woord. Mijn man zei toen: ‘Kom op, wij gaan wij samen de post halen’. Dat hebben ze vier weken gedaan, waarna hij van mijn man de sleutel van de postbus kreeg. ‘Jij bent vanaf nu onze ‘postbaas’ en met enig ceremonieel werd het sleuteltje aan zijn sleutelbos geregen. Overbodig om te vermelden dat hij daar apetrots op is. Dat zijn allemaal van die kleine dingen waar wij niet eens bij nadenken, maar voor hen zijn het enorme stappen. Dan denk je bij jezelf: ‘Verdorie, jullie doen er wel toe’.” Hendrika geeft weer acte de présence. Het is tijd om de noeste werkers aan de ‘Lichtjes in coronatijd’ op de foto te zetten. Benjamin vertelt en passant dat hij voor de tweede keer oom is geworden, dat een van de kittens hem over zijn wang heeft gekrabd en dat de band van zijn skelter lek is. Hendrik-Jan lacht van oor tot oor, Esmeralda zet haar liefste glimlach op en zelfs ‘kok’ Mohammed onderbreekt zijn taak, het uitsteken van de fudge chocolade, om glimlachend de camera in te kijken. Mooie mensen werkend aan een mooi initiatief.
De Minsken fan Hoekstra wolle jimme bedanke! We bedanken al onze opdrachtgevers voor jullie keuze voor Hoekstra dit jaar! Of het nu gaat om verhuizen, distributie of warehousing, ook volgend jaar staan we graag weer voor u klaar. Wy winskje jimme allegearre in sรปn, lokkich, mar foaral in normaal 2021!
hoekstrasneek.nl
Ruime Showroom
inbouwapparatuur
Gewoon Normaal
Bisschoplaan 16 Katlijk tel. 0513 541741
haanstrakeukensfriesland.nl
&FIT
GEZOND
GROOTSNEEK.NL
G r o at S n e k e r Sinteklaze akSy op 1,5 Mijter… U aangeboden door thuiszorg Slippens Alles is anders, mar feestfiere kan altyd. Ok wannear’t ut allemaal anders mut. Dat we feestfiere kanne, op 1,5 MIJTER, siën jum hieronder.
Ut naam fan Thuiszorg Slippens wênse we iedereen hele fijne andere dagen. Denk goëd om jumself én hew ooch foar un ander!
Allemaal blije minsen dy’t ferrast wurdden op 5 desember. Wat hewwe we un skitterende dach had. De kommende weken magge we wear anders feestfiere: Kerst & Oud & Nieuw!
0515-438860 Westereems 12a - 8602 CR Sneek info@thuiszorgslippens.nl - www.thuiszorgslippens.nl
Feul plezier en de heu! Thuiszorg Slippens, Jantine Slippens
grafisch • ontwerp • opmaak drukwerk • multimedia • bemiddeling Gudsekop 131 • 8604 CZ Sneek • 06 14166278 studio@deeteepee.nl • www.deeteepee.nl
Sneek Oosterdijk 32 8601 BT Sneek (0515) 41 43 52
Zwarte Weg 4 8603 AA Sneek 0515-745005
www.grootsneek.nl info@grootsneek.nl
41
Ontdek waar ú gelukkig van wordt. Bestel het badkamerboek op baderie.nl.
Een goed ontwerp is een verzameling van details U ziet het meteen als een badkamer helemaal klopt. Daarom zijn onze adviseurs ervaren ontwerpers met technische kennis en onze installateurs ervaren bouwers met gevoel voor ontwerp. Zo krijgt u vanaf dag 1 het beste advies en geniet u straks van zelfs het kleinste detail.
Het geluk zit in elk detail
Baderie Sikma Edisonstraat 15, 8606 JH Sneek Telefoon: 0515 414 418 www.sikma.nl
KERKSTRAAT 2 - SINT NICOLAASGA
DE SKATTING 18 - HEEG
HARINXMAKADE 5 - SNEEK
VRAAGPRIJS: € 259.500 K.K.
VRAAGPRIJS: € 1.450.000 K.K.
VRAAGPRIJS: € 429.500 K.K.
HUIS
VERKOPEN? BEPAALT WAT JE BETAALT
Bij Makelaardij Friesland heb je een hoop te kiezen. We hanteren namelijk verschillende beloningsvormen. Naar welke gaat jouw voorkeur uit? Misschien heb je voorkeur voor bijvoorbeeld de ‘reguliere’ courtage, waarbij je ons een bepaald percentage van de koopprijs betaalt. Wil je liever van tevoren weten wat de kosten zijn? Kies dan voor een vast tarief.
HOOGEND 24 - SNEEK
MIDSTRJITTE 54 - WOUDSEND
VRAAGPRIJS: € 525.000 K.K. VERKOCHT ONDER VOORBEHOUD
VRAAGPRIJS: € 465.000 K.K.
Kantoor Leeuwarden:
Kantoor Drachten:
058 244 91 00
0512 36 80 36
Kantoor Heerenveen:
Kantoor Sneek:
0513 23 21 80
0515 76 80 08
Of kies voor een resultaatafhankelijke courtage. Verkopen wij jouw huis boven de vraagprijs? Dan betaal je ons een percentage over het verschil tussen vraagprijs en uiteindelijke koopsom. Welke vorm van beloning je ook kiest, onze tarieven zijn altijd op basis van ‘geen verkoop, geen kosten’. Geen resultaat betekent dus geen kosten voor jou,100% no cure, no pay!
JIJ.FRL
sneek // GEZOND&FIT
KIES VOOR
geluk!
GROOTSNEEK.NL
43
OM DE MAAND SCHRIJFT ANNEMEIJS SCHUURMAN EEN COLUMN MET ‘GELUK’ ALS INSPIRATIEBRON. ANNEMEIJS BEGELEIDT MENSEN OM GEWENSTE VERANDERINGEN TE MAKEN IN HUN LEVEN. DIT DOET ZE VANUIT HAAR PRAKTIJK VOOR HYPNOSE & VERANDERKRACHT.
Eenvoud is goud ‘Ben je nu al terug?’ is de opmerking thuis als ik na een wandeling van welgeteld vijf minuten weer binnenloop. ‘Jazeker, en ik ben trots op mezelf!’ antwoord ik met een grote glimlach.
Alles of niets
Gedurende het jaar vormen zich bij mij altijd goede voornemens. Een Paleodieet volgen, thuis niet op Social Media, minimaal een uur eerder op bed liggen en ’s ochtends om 06.00 uur opstaan, zijn in 2020 de revue gepasseerd. Ik leg mezelf zaken op die beter kunnen en vervolgens stap ik met open ogen in de valkuil: Alles of niets. Hier gaat het mis. Dan wil ik het té perfect, moet het roer volledig om en voel me daar een aantal dagen (of weken) senang bij, maar dan ineens… Volgt de weerstand. ‘Laat maar zitten!’ is waar het vaak op uitdraait.
Beloningssysteem
Geïnspireerd door de Tiny Habit methode, heb ik sinds anderhalve maand mijn voornemen om meer te bewegen wel succesvol kunnen omzetten naar een nieuwe gewoonte. Zo heb ik mijn wens om 30 minuten per dag stevig te wandelen, verkleind naar vijf minuten per dag. Hierbij is eenvoud de sleutel tot blijvende gedragsverandering. Simpelweg door de lat heel laag te leggen en mezelf te complimenteren met alle geslaagde kleine stappen. De voldoening bij het behalen van een concrete actie werkt als beloning en het brein is gek op de neurotransmitters dopamine en serotonine die hierbij vrijkomen. Hoe vaker dit beloningssysteem geactiveerd wordt, hoe sterker de intrinsieke motivatie werkt
en des te sneller nieuwe breinpaden worden aangelegd die helpend zijn om goede voornemens te laten slagen. Dit is een aangeboren ‘succesmechanisme’ dat schuilt in ieder van ons! Je hoeft het alleen maar een dagelijkse impuls te geven.
Voorbij de weerstand
Als je een gewenste actie klein genoeg maakt, is er geen enkele reden om hem niet uit te voeren. Je hebt dan weinig doorzettingsvermogen nodig om in actie te komen. Ik heb de ijzeren discipline (nog) niet om minimaal 30 minuten per dag te wandelen. Maar door mezelf te committeren aan die simpele vijf minuten, blijft het wandelen ook een haalbaar doel op de dagen dat ik volledig ongemotiveerd ben (of bij rotweer ).
meestal, als ik eenmaal in de benen ben, worden het toch rondjes van 10, 20 of 30 minuten. Niet omdat het moet, maar omdat ik er zin in heb en van geniet! Dus ben jij één van die mensen met goede voornemens voor het nieuwe jaar? Maak
het klein, houd het simpel en vier het succes elke dag opnieuw. Als je vandaag al begint met een ienemienie stapje…
Wie weet, heb je op 1 januari 2021 al een hele sprong voorwaarts gemaakt!
Tiny steps
Hoewel belachelijk kleine acties op het eerste gezicht nutteloos lijken, kunnen ze op de lange termijn grootse veranderingen in gang zetten. Denk maar aan een schip dat 1 graad van koers verandert. Eén kleine gedraging kan uitgroeien tot een indrukwekkende nieuwe gewoonte. Want
“Op de weg van de minste weerstand, zijn de stapjes soms piepklein.”
Wie past er bij mij? Tanja komt bij mij nadat haar relatie is stukgelopen. Vertel eens iets over jezelf, je ex en jullie relatie? ‘Mijn ex is een hele zelfstandige man, die weet wat hij wil en er echt voor gaat om alles goed voor elkaar te hebben qua werk, financiën, etc. Ik vond hem stoer en voelde me veilig bij hem. Daar ben ik op gevallen,’ aldus Tanja. ‘Zelf ben ik heel anders. Veel voorzichtiger, onzekerder. Ik twijfel vaak en wil graag dingen overleggen. In het begin vond mijn ex dat prima en was hij er echt voor mij. Later trok hij zich steeds meer terug en was vaker en langer van huis. Dat vond ik moeilijk. Ik ben niet graag alleen. Dan word ik niet leuk.’ Mensen hebben verschillende dingen nodig in een relatie. Wie wat nodig heeft, heeft veel te maken met hoe ze opgegroeid zijn, leg ik uit, want dat bepaalt iemands hechtingsstijl. Mensen worden vanuit dit denkkader in vier verschillende types ingedeeld. De veilig gehechte, die zonder veel problemen een stabiele relatie kan hebben. De angstige, die constant bevestiging en aandacht nodig heeft. De afwijzend-vermijdende, die op vrijheid gesteld is. En tenslotte de angstig-vermijdende, die van de ene in de andere heftige relatie duikt.
Tanja hoe ging het vroeger bij jullie thuis? ‘Ik heb hele lieve ouders, die er altijd voor me waren. Ik ben heel beschermd opgevoed. Misschien wel iets te, maar dat is achteraf.’ En zou het kunnen zijn dat jij die nabijheid ook van je partner verwachtte? ‘Jazeker, ik wilde heel graag net zo’n relatie als mijn ouders hebben. En hij leek het ook prettig te vinden om de sterkste te zijn. Toen hij meer zijn eigen gang ging ben ik aan hem gaan trekken. Ik wilde ‘ons’ terug, maar kreeg steeds vaker het verwijt dat ik te afhankelijk was en hem claimde. Uiteindelijk wilde hij niet meer verder.’ Vaak is het zo dat tegenpolen elkaar aantrekken, maar na een tijd is datgene wat ze zo aantrekkelijk aan elkaar vonden ook hetgeen dat hen opbreekt. ‘Dat herken ik wel,’ zucht Tanja. Je bewust zijn van dit soort patronen kan helpen om in een betere relatie terecht te komen en een relatie op te bouwen die meer voldoet. Wij wensen jullie hele fijne feestdagen en een goede gezondheid toe. Tot in het nieuwe jaar. Groeten van Pieter-Jan en Esther Bogaard
Praktijk Bogaard in Sneek is een kleinschalige praktijk voor individuele psychotherapie, psychiatrie en relatieen gezinstherapie. Daarnaast zijn we gespecialiseerd in het behandelen van jeugdigen en hun ouders. De praktijk wordt enthousiast gerund door Esther en Pieter-Jan Bogaard. Wij bieden een breed aanbod aan therapieën en stemmen de behandeling zorgvuldig op uw wensen af.
www.praktijkbogaard.nl www.relatietherapie.frl
Het aftellen is begonnen!
Profiteer alleen in december nog van: extra korting, extra inruil én voorkom de prijs en bpm verhoging!
A BD E I N D E JA A R S AC T I E
ZOE
+
GOEDKOO
GRATIS
ZOE
LAADPUNT
CLIO Bi- Fuel
CAPTUR Bi- Fuel
€4.000,- korting
+ €2.000 overheidssubsidie
€3.000,- korting + 5 jaar garantie
€2.000,- korting + 5 jaar ga ra n t ie
ANWB test - beste actieradius
+Besparing BPM 2021: € 380,-
+Besparing BPM 2021: € 800,-
RIJKLAAR €29.590,-
€389,-
p/mnd
RIJKLAAR €15.590,-
€269,-
Private Lease
Actie bij ABD
p/mnd
RIJKLAAR €20.090,-
€369,-
Private Lease
p/mnd
Private Lease
ELEKTRISPCSTE HE AUTO!
TWINGO
€1.500,- korting
+Besparing BPM 2021: € 780,-
RIJKLAAR €11.990,-
€219,-
p/mnd
Private Lease
CLIO Hybride €2.000,- korting
CAPTUR Hybride €5.000,- korting
€1.500,- korting
RIJKLAAR €20.990,-
RIJKLAAR €31.290,-
RIJKLAAR €19.090,-
+Besparing BPM 2021: € 480,-
+Besparing BPM 2021: € 280,-
TWINGO Electric
+Besparing BPM 2021: € 280,-
+
GRATIS LAAD
SNEEK DOKKUM DRACHTEN HEERENVEEN LEEUWARDEN
KOLENBRANDERSTRAAT 7 DE BRÊGE 6 JADE 1 SKRYNMAKKER 26 HORTENSIASTRAAT 2
Tel: 0515 - 413 291 Tel: 0519 - 820 020 Tel: 0512 - 515 615 Tel: 0513 - 650 222 Tel: 058 - 266 3555
2019
PUNT *Gratis laadpunt bij afnemen van een gebruikte elektrische auto inclusief het afnemen van het afleverpakket. Exclusief aansluitkosten. *De overheidssubsidie is alleen voor particulieren. Deze subsidieregeling loopt van 1 juli 2020 tot 1 juli 2024, tenzij het budget eerder op is. In 2020 en 2021 is het subsidiebedrag € 2.000,- als u een gebruikte elektrische personenauto koopt. Het maximale budget voor 2020 voor gebruikte elektrische personenauto’s is €7,2 miljoen. Consumentenadviesprijs inclusief getoonde kortingen is geldig op voorraadmodellen, is inclusief onvermijdbare kosten nodig voor aflevering van de auto aan de consument. Optionele pakketten en/of uitrusting zijn altijd de keuze van de consument en kunnen desgewenst tegen meerprijs geleverd worden. *Private Lease bedrag is gebaseerd op 60 maanden en 10.000km per jaar. Private Lease is inclusief: motorrijtuigenbelasting, allriskverzekering (eigen risico €450,- op casco), onderhoud, reparatie & banden, vervangend vervoer na 24 uur, pechhulp Europa, afleverkosten, btw en administratiekosten. Kosten voor wassen, brandstof en updates van een eventueel navigatiesysteem zijn niet inbegrepen. Toetsing en registratie bij BKR te Tiel. Van het private lease bedrag gaat nog de overheidsubsidie van €2000,- deze wordt verdeeld over de eerste 48 maanden. Dat komt neerop €41,66 p/mnd. De laatste 12 maanden geen subsidie. Bedragen zijn afgerond op hele euro’s incl. btw. Aanbetaling (uit inruil) niet mogelijk. Kijk voor de actievoorwaarden op www.abdrenault.nl. Onder voorbehoud van prijswijzigingen en typefouten.
Aangepast tarief voor ‘snelle huizen’ Je woning is nog nooit zoveel waard geweest als nu en het verkopen van je huis kost vaak weinig moeite. Toch verrassen we mensen nog regelmatig met de daadwerkelijke opbrengst van hun woning. Het aantal reacties op een advertentie is vaak overweldigend. Door alle reacties in goede banen te leiden komen we vrijwel altijd snel tot de beste deal. Ben je ook eigenaar van zo’n hardloper? Nodig ons uit!
Je woning verkopen? Vraag naar onze scherpe tarieven Of scan de QR code en doe direct een aanvraag
€ 224.000 k.k
€ 155.000 k.k
€ 689.000 k.k
Flitsstraat 10 Sneek
Worp Tjaardastraat 27 Sneek
Deekland 12 Sneek
actief in Sneek e.o.
30 jaar ervaring
scherpe tarieven
0515 - 431543 info@makelaardijsneek.nl of whatsapp 06-50250082
Nodig mij uit en ik doe altijd een concurrerend voorstel.
Anne Stenekes Makelaar o.z.
persoonlijk & betrokken www.makelaardijsneek.nl
sneek // GEZOND&FIT
GROOTSNEEK.NL
45
DE TWEEDE CORONAGOLF TE LIJF MET VIRTUAL REALITY
Corona levensecht in je werk meemaken, zonder dat het je overkomen is. Met virtual reality (VR) kan het. Zorgorganisatie Patyna ontwikkelde in samenwerkingsverband de virtual reality-module voor de training COVID-19-COACH. Ontwerper David de Jong van Patyna: “VR stoomt de medewerker klaar voor de echte situatie.”
Iedereen verdient een kans op werk!
Met een VR-bril op word je ondergedompeld in een praktijksituatie. Een voorbeeld: een oudere man komt binnen op de corona-afdeling. Hij is ziek en begrijpt niet precies wat hem allemaal overkomt. Als medewerker kan je hem die duidelijkheid niet meteen geven, want alles voltrekt zich heel snel. Plotseling krijgt de man het erg benauwd. Tegelijkertijd dringt zijn familie er bij je op aan dat ze bij hem willen zijn. Maar zij zijn onbeschermd. Wat doe je dan? Help je eerst de familie om beschermende kleding aan te trekken of blijf je bij de man die zo benauwd is? Het zijn stressvolle beslissingen die je in een seconde moet nemen. Deze op waarheid gebaseerde scène ondergaan deelnemers van de COVID19-COACH-training tijdens het virtual reality-onderdeel van de training. Verpleegkundige Nynke Hempenius was één van de twintig medewerkers van Patyna die mee mocht doen aan deze training. Hoe handelde zij? “Ik probeerde de man gerust te stellen. En zo snel mogelijk zuurstof bij hem aan te sluiten, al voordat de arts erbij was. Daarna heb ik aandacht aan de familie gegeven. Die VR-scène met een oudere man die het plotseling héél benauwd krijgt vond ik héél indrukwekkend om mee te maken.” Praktijksituaties kun je met collega’s bespreken, maar virtual reality gaat een stap verder. Het maakt het mogelijk om een situatie die je nog niet kent op een veilige manier te ondergaan. Verpleegkundige Nynke: “Zo’n bril opdoen is even wennen, maar daardoor beleef je de situatie wel echt.” In het voorjaar bleef haar locatie van 35 bewoners in Weidum coronavrij. Nu raast de tweede golf op veel meer plekken door het hele land. “We vinden het allemaal spannend, zijn alert en saamhorig.” Tijdens de VR-module behaalde Nynke de helft van het aantal sterren dat je kon scoren. “Sommige situaties waren ook geen kwesties van goed of fout. En de setting - het handelen bij een bewoner
“Die VR-scène met een oudere man die het plotseling heel benauwd krijgt vond ik héél indrukwekkend” thuis of binnen de muren van een zorginstelling - maakt verschil.” Belangrijk zijn vooral de reflectie en uitwisseling met de trainers en collega’s, die na het zien van de korte film komt. Dat beaamt ook David de Jong: “Virtual reality is niet het doel en niet de oplossing, maar een middel. De kracht van VR zit hem in blended learning, dus de combinatie van de film, theorie en nabespreking.” COVID-19-COACH was bedoeld als ‘train-de-trainer’-traject, zodat preventiemedewerkers hun opgedane kennis konden doorgeven aan collega’s binnen hun eigen organisatie. Nynke was net op tijd met het organiseren van een bijeenkomst bij Patyna, om de theorie aan collega’s over te brengen en daarnaast haar collega-verpleegkundigen te instrueren. Maar de tweede golf diende zich sneller aan dan gedacht en bijeenkomsten gingen noodgedwongen in de ban. Als het aan Nynke ligt, worden VRleermodules een blijvertje binnen Patyna. “Mensen in de zorg zijn vaak praktisch ingesteld. Ze leren het beste van praktijkvoorbeelden. Gebruik maken van beeld is een handige manier om dingen goed te onthouden. De voorbeelden moeten dan wel echt uit de praktijk komen.”
Geoffrey Schippers (42) is eigenaar van ZWF in Bolsward, een sign & reclamebedrijf. Hij is altijd op zoek naar het beste in de mens. Hij vindt dat iedereen, ongeacht zijn of haar achtergrond, een werkplek verdient binnen zijn bedrijf. Om die reden heeft hij de afgelopen jaren medewerkers van Pastiel aan het werk gehad. Uitdaging
Er hangt een geur van drukinkt in de lucht. Her en der staan grote printers te draaien. Ontwerpen, printen, inpakken, er is genoeg te doen bij het bedrijf. ZWFeigenaar Geoffrey: “Ik vind het belangrijk dat iedereen het naar zijn zin heeft op het werk. Je brengt hier tenslotte een groot deel van je tijd door. Door de jaren heen heeft ZWF verschillende veranderingen ondergaan. Een aantal bedrijfsonderdelen is inmiddels afgescheiden. Dit heeft gevolgen gehad voor het bedrijf. Medewerkers kwamen en gingen. De afgelopen maanden is ons team gelukkig weer wat stabieler geworden, de rust is weer teruggekeerd.”
Zelfvertrouwen
Ook Pastiel-kandidaat Gerard maakt onderdeel uit van het team. Geoffrey begint enthousiast te vertellen: “Gerard had een mooie brief geschreven, deze sprong er meteen uit! Hij had hierbij hulp gekregen van zijn Pastiel jobcoach Linda. Hij had gesolliciteerd op de functie van DTP’er (vormgever). Maar in de praktijk pakt het anders uit. Na overleg met Gerard en zijn jobcoach doet hij naast DTP-werk nog meer werkzaamheden. Hij werkt nu ook bij onze klantenservice en hij doet sinds kort aan telefonische verkoop. Gerard doet dus veel meer dan wij in de eerste instantie van hem verwachtten. Hij krijgt steeds meer zelfvertrouwen. Het is mooi om te zien hoe Gerard zichzelf ontwikkelt. En als ik een vraag heb, dan kan ik altijd contact opnemen met Pastiel. Ze denken mee, ook op financieel gebied is het zeker interessant om met Pastiel kandidaten te werken.”
“
Vertrouwen is de basis voor een goede samenwerking
Vertrouwen
Gerard is niet de enige medewerker die via Pastiel bij hen terecht is gekomen. De afgelopen jaren heeft ZWF meerdere medewerkers van Pastiel in dienst (gehad). Geoffrey: “Iedereen is anders. Zo zijn er mensen bij die een diagnose hebben, bijvoorbeeld ADHD. Of in het verleden met een verslaving te maken hebben gehad. Dit maakt mij niks uit. Ik verwacht van de medewerkers dat ze zich altijd volledig inzetten, ongeacht hun verleden. Ik wil altijd iedereen wel een kans geven. Vertrouwen vind ik daarbij heel belangrijk! Dat is dé basis voor een goede relatie en samenwerking. Iedereen heeft wel iets meegemaakt in zijn leven. Maar dat hoeft je nog niet te vormen. Je bepaalt uiteindelijk zelf wat je met je leven doet. Pastiel voelt vaak goed aan welke kandidaat bij ons past. Ik ben heel tevreden over onze samenwerking!” Geoffrey heeft veel meegemaakt met verschillende medewerkers, zowel positief als negatief. En hij komt elke keer weer tot dezelfde conclusie: hij wil andere mensen graag helpen en gunt iedereen van Pastiel een mooie werkplek. En een kans om zichzelf te bewijzen!
DE KNOL-KNALLERS
€ 10.450,= OPEL CORSA 1.4 EDITION 50.493 km I Bouwjaar 2015
€ 13.750,= FORD FIESTA 100PK ST LINE
€ 3.950,=
€ 6.950,=
FORD KA 1.2 TITANIUM €16.950 €9.750 €3.750 €4.950 €7.950 €9.950 €4.500 €6.950 €5.950 €5.950 €13.750 €8.750 €14.750 €4.750 €5.450 €3.950 €10.950 €14.950 €12.950 €8.250
75.520 km I Bouwjaar 2014
Kia Kia Mercedes-Benz Nissan Nissan Opel Peugeot Peugeot SEAT SEAT Smart Suzuki Suzuki Toyota Volkswagen Volkswagen Volkswagen Volkswagen
Rio Venga C-klasse Estate Qashqai Qashqai Corsa 207 CC 308 Altea Toledo fortwo coupé Swift SX4 Avensis Golf Golf Variant Tiguan Tiguan
Airco | Lichtmetaal | Mistlampen Airco | Cruisecontrole | parkeersensor (19750 ex btw) Vele opties Leer | Pano | 360 camera | Navi etc. Carkit | AC | CC | LMV Cruise | Airco | Bluetooth Cruise | Airco | Windscherm Navi-Metalic-Trekh.-LMV-bluetooth Trekhaak - Airco-Metalic-Cruse Control Navigatie | Climatronic | Parkeersensoren Geen wegenbelasting Airco 1ste eigenaar Keyless Clima Airco | Hoge zit | Carkit Navi | ECC | Camera | lichtmetaal Navigatie | Bluetooth | Climatronic etc. Navi | ECC | Trekhaak | Cruise | camera | Trekhaak-Clima-Navi-Metalic-LMV 160PK Leer | NAvi | Pano | etc
KM JAAR 85349 2012 135174 2010 117741 2015 112627 2015 77556 2012 50493 2015 136475 2007 106471 2013 100128 2005 87361 2014 53385 2015 82974 2014 161084 2009 126275 2010 159695 2015 132620 2016 133575 2012 52000 2015
Wij wensen u fijne feestdagen en vooral garagekroes.nl veilige kilometers in 2021!
Roodhemsterweg 14 - 8651 CV IJlst T 0515-531 436 - E info@garagekroes.nl
FIAT PANDA 0.9 LOUNGE
96.162 km I Bouwjaar 2009
KM JAAR Navi | bluetooth | trekhaak | cruise etc 72793 2015 Audi A3 Sportback Airco Stoelverwarming Keurige nette Z3 103989 2002 BMW Z3 Roadster 96713 2008 3 Drs | AC | Lichtmetaal Chevrolet Kalos 88354 2011 Airco- Metalic- CD Chevrolet Spark 69198 2014 Airco | Lichtmetaal Fiat 500 42642 2013 Fiat 500 C Automaat Automaat-PDC-Bluetooth 192666 2009 Airco , Trekhaak , Multimedia Carkit, Fiat Grande Punto Airco | Bluetooth | Lichtmetalen velgen 75520 2014 Fiat Panda 103009 2012 Climatronic | Lichtmetaal | Bluetooth Fiat Punto Evo 190539 2008 Clima | Trekhaak | Navi | Ford C-Max 47854 2017 NAVI | LED | CLIMA | BLUETOOTH Ford Fiesta 62363 2015 Navigatie | Airco | Bluetooth Ford Fiesta Navi ~ Bluetooth ~ Cruise ~ lichtmetaal 58010 2018 Ford Focus Trekhaak-Cr.Contr.-Clima-Alu Velgen. 145144 2007 Ford Focus C-Max 63708 2012 Airco -Car Kit Ford Ka 96162 2009 Airco-Alu Velgen-Metalic Ford Ka 47308 2016 Airco 5Drs Hyundai i20 39360 2018 Airco | Bluetooth | Cruise etc. Hyundai i30 Open dak-Airco-Metalic-Camera-Trekhaak 141254 2011 Hyundai ix35 31909 2015 Airco | 5Drs | Bluetooth Kia Picanto
APK // ONDERHOUD // SCHADEHERSTEL // TANKSTATION
47.854 km I Bouwjaar 2017
€7.250 €8.950 €19.750 €18.950 €11.950 €10.450 €5.250 €9.750 €3.750 €9.950 €9.750 €9.750 €4.750 €9.950 €14.500 €12.950 €14.950 €24.950
*typefouten voorbehouden
Kijk voor het actuele aanbod: www.vakgarageanneknol.nl
ANNE KNOL VAN DER LINDE PRIJS = PRIJS!
Van 10.00 uur tot 18.00 uur
Wij werken altijd met ‘All-In’ prijzen. Dit is inclusief: Afleveringskosten// 6 maanden Bovag garantie // 1 jaar pechhulp // APK
TREKDIJK 14 SCHARNEGOUTUM | T (0515) 41 22 12 | WWW.VAKGARAGEANNEKNOL.NL
Roodhemsterweg 14 - 8651 CV IJlst - Tel. 0515 - 531 436
www.garagekroes.nl
SNEEK ten u n i 5m 1 n ! i d o r t e u e Uw a esinfect 2021 g i ged d rspoe se
en Wij w
oo
en v nue
WIJ WENSEN U FIJNE FEESTDAGEN EN EEN VOORSPOEDIG EN GEZOND 2021!
Sneek: 0515-412825 Emmeloord: 0527-502405
www.autoverzorgingnederland.nl info@autoverzorgingnederland.nl
bord Kroes, WVSnits, afme
sneek // GEZOND&FIT
GROOTSNEEK.NL
47
Jong en oud kan terecht op de hoofdpijnpoli van het Antonius Ziekenhuis
Hoofdpijn is goed te behandelen Hoofdpijn, bijna iedereen maakt het wel eens mee. In de meeste gevallen is een ‘paracetamolletje’ voldoende om de pijnklachten te bestrijden. Voor sommige patiënten gaat die vlieger niet op: een forse migraineaanval kluistert hen soms wel drie dagen aan bed. Patiënten met deze en andere hoofdpijnklachten kunnen terecht op de hoofdpijnpolikliniek van het Antonius Ziekenhuis. Dat geldt voor “Jong én oud”, benadrukt neuroloog Reinder Holscher. Veertien procent van de Nederlanders heeft minimaal één dag in de week hoofdpijn. Eén van de meest bekende vormen is migraine, een hoofdpijn die in aanvallen komt. De pijn is hevig of bonzend en wordt erger bij inspanning. Veel minder bekend is clusterhoofdpijn, een bijzonder pijnlijke, maar gelukkig ook zeldzame hoofdpijnvariant van migraine. Clusterhoofdpijn wordt gekenmerkt door aanvallen van hevig stekende strikt eenzijdige hoofdpijn. Zo’n aanval komt plots, vaak ’s nachts, opzetten en verdwijnt binnen een paar uur. Andere vormen van hoofdpijn zijn spanningshoofdpijn en hoofdpijn door overmatig medicijngebruik.
Verwijzing Patiënten die door hun huisarts naar de hoofdpijnpoli in het Antonius Ziekenhuis in Sneek worden doorverwezen, zijn verzekerd van optimale zorg en aandacht. Eerst beoordelen de neurologen op basis van de verwijsbrief waar de patiënt het beste behandeld kan worden: op de hoofdpijnpoli of op het reguliere neurologische spreekuur. Valt de keus op het hoofdpijnspreekuur, dan krijgt de patiënt vooraf een uitgebreide vragenlijst over de hoofdpijnklachten thuisgestuurd. Verder ontvangt de patiënt een hoofdpijnkalender en een medicatielijst waarop zij de gebruikte medicijnen kunnen vermelden.
Diagnose Het bezoek aan de hoofdpijnpoli begint met een intake door de hoofdpijnverpleegkundige. Zij neemt de vragenlijst met de patiënt door, inventariseert de aard van de klachten en bespreekt de ingevulde hoofdpijnkalender. Nadat het hoofdpijnprobleem in kaart is gebracht, volgt aansluitend een consult bij neuroloog Holscher of collega Boreas. Zij stellen de diagnose, bespreken het behandelvoorstel en schrijven zo nodig medicijnen voor. Ook kunnen zij de patiënt doorverwijzen naar andere professionals, zoals een (kinder)psycholoog, kinderarts of fysiotherapeut.
Hoofdpijn komt veel voor, maar is vaak goed te behandelen.
“De behandeling van hoofdpijnklachten is een multidisciplinaire aangelegenheid. Door onze kennis en ervaring te bundelen, kunnen we de patiënt beter behandelen”, verklaart neuroloog Holscher.
Behandeling De neuroloog kan verschillende soorten medicijnen voorschrijven. Om een migraineaanval te bestrijden, kan de patiënt zogeheten aanvalsmedicijnen innemen. Ook bestaan er middelen om hoofdpijnklachten te verminderen of mogelijk te voorkomen (profylaxe). Daarnaast wijst Holscher zijn
patiënten op het belang van een gezonde leefstijl: “Migrainepatiënten kunnen baat hebben bij een regelmatig slaap- en eetritme en meer beweging.” Niet alleen volwassenen kunnen ernstige hoofdpijnklachten ontwikkelen, ook bij kinderen komen deze regelmatig voor. Kampen basisschoolleerlingen nogal eens met migraine, bij adolescenten gaat het vaker om chronische dagelijkse hoofdpijn. Dan kan de hulp worden ingeroepen van een kinderarts of –psycholoog. Deze multidisciplinaire en gestructureerde aanpak werpt zijn vruchten af.
Neuroloog Reinder Holscher: “Het grootste gedeelte van onze patiënten heeft op enigerlei wijze baat bij behandeling op de hoofdpijnpoli. Sommigen zijn zelfs volledig klachtenvrij.”
“Het grootste gedeelte van onze patiënten heeft op enigerlei wijze baat bij behandeling op de hoofdpijnpoli. Een deel van de patiënten ervaart een duidelijke vermindering van de hoofdpijnklachten, sommigen zijn zelfs volledig klachtenvrij. Zeker voor patiënten die al jarenlang met hoofdpijn kampen, is dat een openbaring”, verzekert Holscher.
48
NUMMER 12 • 2020
CULTUUR
&UITGAAN
HOE ZANGER JONA DE BERG MET ANDERE ENERGIE MUZIEK MAAKT
MUNDO PARK IS DOOD. WEL Sparks need fire. Seasons change. One last kiss. Mundo Park stierf en staat op. Trash it down. Death means life. Alleen door te sterven kan iemand opnieuw geboren worden. De stijl is anders en de filosofie al helemaal. ‘Niet meer het eindeloos perfectioneren van onze nummers, maar opnemen wat we geschreven hebben. De schoonheid van de imperfectie wordt ons nieuwe elan’, vertelt zanger Jona de Berg.
V
Voor iemand die spreekt over Trash it down en Death means life past hij misschien niet helemaal in het plaatje. Van een midden dertiger verwacht je misschien niet meteen dat hij zulke donkere thema’s als uitgangspunt neemt voor zijn muziek. Toch heeft hij er samen met Jeroen van der Haar en Marcel Schuijf, de andere twee bandleden, alle reden toe. ‘Er waren momenten waarop we even dachten dat onze band Mundo Park geen bestaansrecht meer had en stierf’, vertelt zanger Jona de Berg. De bandleden vinden hun oorsprong in Sneek. “In mijn tijd op Bogerman raakte ik bevriend met een paar van de leden,” blikt Jona terug. Ondertussen is er veel veranderd. Ruim zeven jaar geleden startte de band met vijf leden. De ambities waren groot. “Met een pop, rock en indie-achtige stijl hadden we onze pijlen gericht op zenders als 3FM. We wilden een groot label en boekingskantoor. Om dat te bereiken, moet je als band op veel verschillende locaties gespreid over het land spelen. Optreden in het voorprogramma van grote bands. Veel persberichten schrijven en zorgen dat je op alle mogelijke manieren wordt gezien. Dit vraagt hele andere vaardigheden dan het maken van muziek. Toch was het de moeite waard, want we waren goed op weg. We speelden op locaties als Eurosonic en traden op in voorprogramma’s, maar altijd moest er hard aan worden getrokken om dit mogelijk te maken.”
DEBUUTALBUM KOSTTE ENERGIE
merkten allemaal dat de energie daarvoor ontbrak. De afgelopen periode had ook zijn weerslag op ons privéleven. Ieder weekend werd opgeofferd. Twee van de bandleden besloten ermee te stoppen en op dat moment gold ook voor de rest dat we allemaal twijfelden of we nog wel wilden doorgaan.”
In diezelfde periode bracht de band haar debuutalbum uit. Alle nummers werden keer op keer doorgenomen. Keer op keer bijgeschaafd. Teksten omgegooid. Op het moment van verschijnen, eiste de inzet zijn tol. “We waren uitgeput. Er waren weliswaar lovende reacties op het album, maar toch viel de aandacht tegen. Als we een enigszins respectabele band wilden worden, die gezien werd door grote radiostations, moesten we opnieuw hard aan de kar trekken om op alle manieren gezien te blijven worden. We
Er brak een periode van relatieve rust aan. Het drietal zocht elkaar niet meer ieder weekend op. Die tijd bracht ook een moment van bezinning. “Ik voelde aan alles wel dat het maken van muziek me te veel waard is om helemaal links te laten liggen. Ik begon me af te vragen waar het me oorspronkelijk allemaal om te doen was. Steeds meer kwam ik erachter dat ik muziek aan het maken was om maar gevonden te worden. Alsof de waardering door het
GROOTSNEEK.NL
49
TEKST EN BEELD ALBERT BOUWMAN
KOM, WIJ ZIJN MUNDO PARK
MMXXI De titel van het album is te vinden onder het Romeins cijfer 2021. De twaalf nummers zijn al bekend. “Het gekke is dat we er maar één avond voor nodig hadden om de nummers te selecteren. Die nummers liggen al klaar. We gaan ze niet meer bijschaven. De luisteraar zal genoegen moeten nemen met de digitale verschijning. Voorlopig treedt de band niet meer op. De lol van het maken en die creativiteit voelen, is onze nieuwe drijfveer geworden.” Jona, die naast zanger ook leraar is, loopt naar het lokaal waar hij lesgeeft. Hij koppelt zijn telefoon aan de versterker in zijn lokaal en zet het nummer op dat in januari verschijnt. Gitaarmuziek klinkt en vindt bijval van de bekkens van de drums. ‘We lost our ways, we lost love. Bring back the love.’ Er klinkt iets wanhopigs in. Iets dat verloren is gegaan. Tegelijkertijd een smeekbede, een signaal voor hoop als het nummer zich opbouwt. ‘Shout to the sky.’
Het nieuwe album van Mundo Park: MMXXI
grote publiek pas de zegen was van onze muziek. Hoe meer ik me dat realiseerde, des te meer kwam ik erachter kwam dat ik deze insteek niet langer als drijfveer wilde. Waarom niet muziek maken om het maken zelf? Er iets in leggen wat op dat moment bij me opkomt en that’s it? Ik trok me terug in mijn kamer en begon op deze manier te schrijven. Terwijl ik zo nieuwe nummers schreef, kwam er een nieuwe energie. Vooral door de nummers niet meer na te lopen of ze wel voldeden aan verwachtingen van een groot label.”
ONCE YOU LEAVE YOUR LIFE BEHIND “Daar in mijn kamertje muziek maken zoals het op dat moment voelde, dat was heerlijk. Ik schreef voor mezelf zonder
tijdsdruk, zonder ambitie, zonder pretentie. Ook niet meer de rigide norm om alles in indie-rock te schrijven. De stijl lag niet vast. Het zorgde voor nieuwe energie.” Samen met Jeroen en Marcel besloot hij om los van elkaar nummers te schrijven. “Ieder van ons heeft apparatuur thuis om nummers te schrijven. Als we een nummer af hadden, stuurden we dit naar elkaar. Grappig, hoe wisselend we ineens aan het werk waren. Dit proces maakte alles veel duidelijker. We wilden doorgaan op een nieuwe manier. En eerlijk gezegd, is dit de stijl die ons eigenlijk veel beter past, die ook beter aansluit op onze bandnaam. Mundo Park staat voor ‘de wereld is een park’, als in een speeltuin die voor iedereen toegankelijk is. En juist deze
manier van muziek maken is veel speelser dan we ooit hadden gedaan.” Ook wat betreft het uitbrengen van hun nummers heeft Mundo Park gekozen voor een andere aanpak. “Geen album meer dat we als vanouds promoten. Geen persberichten meer naar radiostations. Geen tastbare plaat. We doen het anders. Iedere maand van 2021 wordt er een van onze nummers op Spotify uitgebracht. En hoe mooi is het om in januari te beginnen met een afscheidsnummer. Dag Mundo Park. All seemed well. Toch is Mundo Park doodgegaan. Welkom, wij zijn Mundo Park. Een nieuw jaar, een nieuw begin van de band. Hoe langer we bezig zijn, hoe meer ons het gevoel bekruipt dat deze stijl ons past.”
Na afloop van het nummer kijkt Jona trots. “Gek hoe het leven zich aandient. Het past bij de levensfase waarin ik zit. Hoe ouder ik word, hoe meer ik het leven zie als een serie momentopnamen. Soms klamp je je vast aan een idee, aan een wens hoe je het leven wilt zien. Ik begin steeds helderder voor ogen te krijgen dat het leven zo niet in elkaar zit. Ik zie het leven nu veel meer als accepteren dat je ’t niet kunt afdwingen. Als je iets wilt bereiken, ga je voorbij aan wat al bereikt is. Als je niets wilt bereiken, is alles mogelijk. Dan ontstaan er opeens nieuwe dingen. Wat dit album gespreid over de twaalf maanden volgend jaar gaat brengen? Geen idee. Is dat erg? Nee. Dat is juist de charme.”
NUMMER 12 • 2020
Word Theater Sneek Vriend Juist nu! THEATERSNEEK.NL/WORDVRIEND
Foto: Jeroen Deen
50
sneek // CULTUUR&UITGAAN
GROOTSNEEK.NL
‘Un Kuierke deur Sneek’
51
Deur Peter van Egmond
DE YLSTERKADE
Wie’t wel us met un boatsje over de stadsgracht fanou de Geeuw faren het, òf in un goeie winter over ut ies richting de Kolk skaatste of kuierde, kan um miskyn nòch herinnere hoe’t ut der útsach in hun jeugd.
Jeugdherberg ‘Oant ‘t Wetter’
Geeuwkade
Foar idereen is dy herinnering úteraard anders deur de ferskillende leeftiden. Met name salle we diskear ut gedeelte fan an ’t water grênsende stuk Ylsterkade del gaan. Waarskynlek sal der bij un antal fan oans al gau de Jeugdherberch ‘Oer ’t wetter’ en de lakfabriek fan Borneman in gedachten skiëte. De al noemde jeugdherberch is waarskynlek rond 1880 boud foar de glasen ferffabrikant Jan Houwink, naar un ontwerp fan Albert Breunissen Troost. De filla droech de naam ‘Buitenrust’. Houwink woande hier tegare met syn frou Petronella J.P. Peeters en hun 6 kyndes. Fòlgens overleving ston de filla in un prachtege tún en was disse foarsiën fan ferskillende ornamenten en feul túnkabouters. De family Houwink sal hier ongefeer tòt 1917 woand hewwe, want in dat jaar fine we hier de direkteur fan Lankhorst, Willem Beckeringh-Lankhorst en syn húshouding.
van der Werf dy’t op syn beurt ok wear ferkocht. In 1932 wurdde de filla ankocht deur de Gemeente en in 1933 úteindelek inrichten tòt jeugdherberch en kreech ut de naam ‘Oer ’t wetter’. In 1941 beskikte de jeugdherberg over 58 bêden. In janewary 1939 kreech ut gemeentebestuur ut fersoek om 40 Joadse kyndes út Dútslaan onder te brengen, disse kyndes wurdden onderbrocht in de jeugdherberch. Ut is mij nòch ondúdelek hoelang’t de kyndes hier ferbleven hewwe en wêr’t su hierna naar toe gaan binne. De filla is in de oarlòch deur de Dútsers innomen, sij hewwe in 5 jaar tiid ut komplete interieur fernield.
Na de oarlòch startte ok ’t werk foar de jeugdherberch wear, diskear onder leiding fan ’t N.J.H.C. (Nederlandse Jeugdherberg centrale) In 1956 kregen dhr. Klaas Lok en Mefr. Jelly Kooistra ’t behear over de jeugdherberch, (ok wel fader en moeke fan de herberch noemd), tòtdat in 1965 de nieuwe Jeugdherberch ‘Wigledam’ in gebrúk nomen wurdde. In febrewary 1973 brandde ’t foar sloop bestemde gebou ou. Rechts fan de eardere filla (fanou ut water siën links) fine we de fabryk fan E.M. Jaarsma, disse fabryk wurdde in júny 1868 oprichten onder de naam stoomfabryk ‘De Nijverheid’. Ok wurdde der in dat jaar un su heten kantelhelling boud sudat de fabryk ok reparasy’s an stoomboaten útfoere kon. Jaarsma staat in de fòlksmoan mear
Na Willem Beckeringh, woande hier tòt 1930 Cornelis Hendrikus van Rhijn dy’t de echtgenoat was fan Antonia BeckeringhLankhorst. In 1930 fertrokken Cornelis en Antonia naar Bilthoven en wurdde de filla ferkocht aan hout hanneler Douwe
Eelke Lok is geboren en getogen in Drachten. Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele no-nonsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten. De vinger op de zere plek….
In mei 1945 was ’t infòrmasyburo fan ut Roaie Krús hier festegd, men kon der o.a. berichten brenge, bestemd foar familyleden dy’t in Dútslaan an ’t werk waren. bekend fanwege syn haarden, mar maakte o.a. ok braankasten, fòrnúsen, ledikanten hekwerken en was ok aktyf met smidswerk foar bruggen, slúsen en skepen. Krek as de fabryk fan Louwmans & Co an de Gedempte Pol dy’t in disse tiid naar Apeldoorn fertrok, besloat ok Jaarsma út Sneek te fertrekken. Dat beslút kwam úteindelek in òktober 1903 en festegde sich later in Hilversum. Rúm 70 persoanen hadden de keus, metgaan òf gyn werk mear. We salle we in un fòlgende útgave de lakfabryk fan Borneman, ’t bedriëf fan Velleman met syn lompen en metalen, en andere bekende bedriëven langs de stadsgracht in de buurt fan de Ylsterkade an doën mutte, want foar diskear sit oans kuierke der alwear op.
Woningen Gedeputeerde Avine Fokkens heeft de zucht om de verkeersstructuur in Fryslân aanzienlijk te verbeteren. Niks mis mee. Dus helemaal niet verrassend dat ze op hetzelfde idee kwam als indertijd Hayo Apotheker: leg asjeblieft een goede en veilige snelweg of snelle weg aan van Sneek naar Leeuwarden. De PvdA-fractie in de gemeenteraad van Súdwest-Fryslân ging heel haastig achter de VVDgedeputeerde staan. Veel te laat jongens. Want Leeuwarden heeft intussen ontdekt dat ze het aantal huizen wat de provincie hen toebedeelde niet kan bouwen. En hartelijk, zoals Leeuwarden nu éénmaal is, heeft het huizen aangeboden aan Drachten, Heerenveen én Sneek. Maar waarom zou je, als je huis in Sneek staat, nog naar Leeuwarden willen. Tegenwoordig
moet je vanwege de corona toch meest thuiswerken. Die snelle weg is dus een nodeloos pad geworden. Dat huis staat overigens nog niet in Sneek. Want op het Sneker stadhuis wordt nog niet meer dan ernstig nagedacht over waar die huizen dan moeten komen te staan. Om het crematorium heen? Tussen Sneek en IJlst? En wie wil erin investeren, want de gemeente heeft geen cent meer. Watte, ze geeft volgens de PvdA zelfs rijksgeld voor armoedige jongeren uit aan groen en fietspaden. De PvdA verklikt dat nu bij de staatssecretaris, omdat je politiek met zo’n onderwerp niet scoort. Slappe hap. Ook die armoedige jeugd wil straks een huis. Dan komen ze helemaal in het straatje terecht bij (PvdA)raadslid en straks Kamerlid Habtamu de Hoop.
Die wil alleen maar huizen voor zijn leeftijdgenoten en degenen die nog jonger zijn. Goedkope handige huisjes. Daar heeft Habtamu overigens helemaal gelijk in. Maar hij vergeet dat je tegenwoordig niet meer huizen voor één categorie bouwt. Je maakt in plaatsen als Sneek projecten waarin diverse soorten huur- en koophuizen worden gemixed, zodat je geen getto’s meer krijgt, maar integrale wijken. En de raad moet niet Groot Sneeks denken, maar Súdwesthoeks. Er zijn 83 dorpen. Twee van de zes steden zijn ook nog als dorp verkleed. En in elk dorp is dé grote vraag: woningen. Voor hun jeugd, voor iemand die in Sneek werkt, voor een Hollander met pensioen. Mensen die het dorp leefbaar kunnen en willen houden.
Omtinken Normaal staat hier de evenementenkalender van de regio Waterland van Friesland. Maar we leven nu tijdelijk in andere tijden. Daarom geven VVV Waterland van Friesland en Ying Media hier ‘omtinken’ (aandacht) aan alle horecaondernemers uit Zuidwest Friesland met initiatieven rondom bezorgen en afhalen. Een aantal initiatieven staan hier uitgelicht.
Bestel jouw ontbijt, lunch, diner of borrel voor thuis via:
www.waterlandvanfriesland.nl/omtinken #OMTINKENINWATERLAND
Hearlik heerlijk
VIER DE FEESTDAGEN THUIS MET HEERLIJKE GERECHTEN
Aan de Gracht
Het Wapen van IJlst
Texas Steak
Alle dagen van de week kun je bij Restaurant Aan de Gracht in Sneek terecht voor afhaal- en bezorgmaaltijden, zoals varkenshaasmedaillons, runderstoof of viscurry. Houd je van afwisseling? Bestel dan de weekspecial; elke week smullen met een ander gerecht. Voor de borrel heeft Aan de Gracht een smakelijke ‘Sneeker snack’ in de aanbieding met heerlijke vleesspecialiteiten van Weidenaar, aangevuld met een lekkere knabbel.
Op vrijdag, zaterdag en zondag bestel je bij Het Wapen van IJlst heerlijke Drylster gerechten, zoals de Stadsburger en de Drylsterstoof van IJlster Roodbontvee. Maar ook voor Ribs & Wings, Schnitzel Stadsherberg of Kip Teriyaki kun je bij de Stadsherberg terecht. Of ga je voor de stamppot van de week? Als nagerecht kun je kiezen voor een Frisimisu. De huisgemaakte Italiaanse klassieker als Friese variant met Beerenburg.
Bestel voor de feestdagen de beste stukken vlees en vis van Texas Steak in Sneek met hun Deluxe gourmetpakketten. Ook kun je tot en met 22 december een speciaal drie- of viergangen kerstmenu bestellen. Dit hoef je thuis zelf alleen maar te verwarmen en mooi op te dienen. Zo zet je snel een smakelijk kerstdiner op tafel. De burgers, steaks, spareribs of mixed grill smaken natuurlijk ook heel goed op een ander moment.
WWW.RESTAURANTAANDEGRACHT.NL
WWW.WAPENVANIJLST.NL
WWW.TEXASSTEAK.NL
Knuffelen
FOTO: JITSKE VAN DER GAAST
Oankrûpe
OANKRÛPERSWAAR IN WATERLAND VAN FRIESLAND
Tuinvogels spotten
Tuffen door Gaasterland
Helemaal coronaproof en op eigen gelegenheid kun je meer ontdekken van deze waterstad. De stadswandeling van VVV Waterland van Friesland brengt je langs alle hotspots van Sneek met leuke achtergrondinformatie over deze hotspots! Je krijgt nu deze stadswandeling gratis bij een take away drankje bij Royaal Belegd aan de Lemmerweg in Sneek (even aangeven dat je eentje wilt). Of je haalt de stadswandeling bij VVV Waterland van Friesland in het Fries Scheepvaart Museum voor € 1,-.
De tuin staat er in deze tijd vaak kaal en somber bij, maar met wat tips maak je er een echte winterwonder vogeltuin van. Voer bijvoorbeeld gevarieerd op verschillende plekken, want elk vogeltje eet zoals ’t gebekt is. Extra leuk is het om zelf vogelvoer te maken. En het ziet er ook nog eens feestelijk uit. En wist je dat onder afgevallen bladeren insecten leven? Die zijn op hun beurt weer vogelvoedsel. Goede reden om bladeren te laten liggen.
Op een bijzondere manier Waterland van Friesland verkennen? Maak dan in de winter een rit op een gehuurde solex en geniet van het glooiende Gaasterland in winterse sferen. Handschoenen aan, pilotenmuts op en gaan. Ben je toch een koukleum? Een ritje in een oude DAF of Eend (2CV) is ook een ervaring die je niet snel zult vergeten. Bij verhuurbedrijven Op Paed, Solex Sloten en Solexverhuur Friesland kun je terecht voor alle informatie.
WWW.ROYAALBELEGD.NL
WWW.VOGELBESCHERMING.NL/ VOGELS-VOEREN
WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ WINTERARRANGEMENTEN
Ljocht puntsjes lichtpuntjes
FOTO: MERK FRYSLÂN
Stadswandeling Sneek
LICHTSPEKTAKEL 11 ANDERE OORDEN
11 Andere Oorden
Pluk de dag
December is altijd een donkere maand, maar dit jaar nog iets donkerder dan normaal. Met het project 11 Andere Oorden wordt gedurende elf avonden, tot en met 24 december, aandacht gevestigd op bijzondere en onbekende plekken in heel Fryslân. Ook in Waterland van Friesland. Met artistieke belichting en geluidscollages worden bijzondere en afgelegen plekken in het licht gezet. Iedere dag kun je op afstand meegenieten van dit lichtspektakel.
Ga er eens vroeg op uit en ervaar de wereld in het ochtendlicht. Maak een ommetje in je eigen omgeving of zoek de rust op van het bos of natuurgebied. Laat je verrassen door het landschap dat ontwaakt, de opkomende zon en de dauw die de wereld sprookjesachtig maakt. En wie weet heb je wel een onverwachte ontmoeting met een nieuwsgierig dier in de ochtendschemering. Een goed begin van de dag.
WWW.FRIESLAND.NL/11OORDEN
WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ WANDELEN
Unieke plek
gezien?
We laten graag alle ‘Instagramwaardige plekken van Zuidwest Friesland zien op Instagram (waterland_van_friesland). Gebruik #waterlandvanfriesland voor een repost!
Troch de tiid Undernimme yn koroanatiid
Ayold Wiersma As lyts jonkje boartet Ayold Wiersma graach mei syn keukentsje. Sûnt koart is hy eigener fan Herberg Foestrum yn Westergeast. ‘Ik meitsje graach iten, ik brou myn eigen bier en ik mei graach foar minsken soargje. Wêr kin dat better as yn myn eigen herberch?’ Op 10 oktober wurdt de herberch offisjeel iepene. Mar trije dagen letter moat de saak troch nije koroanamaatregels wer ticht. ‘Gelokkich koe ik de B&B-keamers fan ’t simmer al ferhiere en hie ik dochs wat ynkomsten.’
‘Koroana hat myn bedriuw hielendal stillein. Acht jier ha ’k knokt om in grut festival op de kaart te setten en libje te kinnen fan myn eveneminten.’ Hy jout net op mar betinkt oare mooglikheden. ‘Ik woe wol wat oars mar wist noch net wat. Doe seach ik in advertinsje fan in hinneboer dy’t boereaaien ferkocht. Ik tocht: aaien ite we allegear, se binne sûn en as ik oan de doar kom ha wy ek noch wat sosjaal kontakt.’
Lambert en Anneke de Boer Lambert en Anneke de Boer eksploitearje sûnt 1992 bar en kafetaria De Gaast yn St. Nyk. ‘St. Nyksters meie graach in bierke drinke en ek graach in patatsje ite. Dêrom is de kombinaasje perfekt.’
Stadichoan krijt Kornelis it byld foar eagen en hy wurdt bliid fan wat er sjocht. Hy rydt nei de hinneboer en keapet 2500 aaien. Yn trije dagen is hy útferkocht. Hy neamt syn bedriuw ‘t Blije Ei. Nei in wike krijt er ek fraach nei biologyske griente. ‘Dêrom ferkeapje ik no ek De Blije Zak: in pakket mei biologyske griente, fruit en smoothy.’ Twa wike nei de start is Kornelis wer frijwat yn bedriuw. ‘As jo earne yn leauwe en dat ek útstrielje, dan komt it op je paad. Mar fansels hoopje ik dat myn eveneminten oar jier wer mooglik binne. Dan kin myn frou simmers moai by de doarren del!
Ayold is in man dy’t tinkt yn folle glêzen. ‘As minsken net nei it restaurant komme kinne, dan komt it restaurant wol nei de minsken ta.’ Hy begjint mei it konsept Thuisrestaurant. As minsken reservearje wurdt net allinnich harren iten besoarge, mar ek de tafel moai klear makke. Sels de ober komt mei om it iten út te servearjen. ‘Dêrmei ha minsken dochs it gefoel dat se efkes noflik út iten binne.’
Mardjantie Kneefel Sûnt 2016 hat Mardjantie Kneefel, dochter fan in Yndonezyske heit en in Fryske mem, de Thuistoko yn it stasjonsgebou fan Akkrum. Dêr jout se workshops, fersoarget se catering en kinne minsken iten ôfhelje. ‘Us heit wie gek op iten. De smaken en geuren fan Yndonezië sitte yn ús bloed.’
De reaksjes binne tige posityf. Ayold fielt him ôfgryslik stipe troch de mienskip. ‘Minsken út it doarp tinke om my en oarsom krekt sa. Sa fersoargje ik no it iten by myn kollega’s fan de oare B&B yn it doarp, sadat ek dêr gasten komme kinne.’
Foto’s en tekst troch Arie & Cynthia Bruinsma fan Vuurvinders.
De passy foar muzyk krijt hy mei fan syn beppe. ‘Alle sneinen gie ik nei har ta. Dan pakte se har harmoanika út it boppeste laadsje fan de kast en spile se foar my. Ik harke fassinearre en woe dat ek graach kinne.’
Troch de koroanakrisis moat de kroech slute. ‘Doe’t wy it nijs hearden siet hjir in groepke stamgasten oan de bar. Wy lieten de wurden op ús ynwurkje. Mar sy seinen: wy sille jim helpe, wy kinne it iten besoargje! Ien fan de jonges bea syn giele autootsje oan. In oar sei: we knoopje der in iisko op!’ De mannen meitsje in skema en al gau binne der alle wykeinen guon dy’t patat besoargje wolle. ‘Oant de dei fan hjoed ta kinne wy rekkenje op in grutte ploech maten. It is hiel bysûnder dat se dat no al sa lang foar ús dogge. It seit wat oer de mienskip dêr’t wy yn wenje. Wy hearre no al: nea wer mei ophâlde!’
Sander sjocht muzyk as in universele taal. ‘Minsken kinne efkes harren sykte of soargen ferjitte. Efkes de sinnen fersette. Muzyk bringt oantinkens boppe en helpt emoasjes te ferwurkjen. Ast no jong bist of âld; it is in taal dy’t elkenien ferstiet.’ Willy van Assen Willy van Assen is dûnsjuf en dûnsmakker. Al hiel lang dûnset se mei de lytse Fryske bernefreon Tomke; bygelyks foar de Afûk en biblioteken. Begjin maart fan dit jier stiet al har wurk ynienen stil. ‘Ik hie de jûn fan de parsekonferinsje in oerlis mei Tryater. Wy sieten mei-inoar foar in grut skerm. Wy wisten net wat ús oerkaam.’ As opdrachtjouwers de projekten foar nei de simmer ôfbelje, beseft se de ympakt earst echt.
Lambert kin best in lekker patatsje bakke, mar syn hert leit by de kroech. ‘Ik bin kroechbaas, dat is myn wurk. Dat sosjale, dat is myn libben. Ik mis it ôfgryslik. Ik sil net de iennige wêze, mar wat sjoch ik wer út nei normaal.’ De lockdown yn maart fan dit jier komt hurd oan by Mardjantie. ‘Sneons hie ik myn lêste workshop en sneintejûns moast de toko ticht. Mar ik tocht daliks: ik moat sjen wat ik kin en wat mei. Doe kaam ik op it idee om lunches te fersoargjen, sa’t ik simmers altyd al doch. Ik bin daliks begûn mei de ferkeap fan eigenmakke Yndonezyske woarstebroadsjes en pasteitsjes.’ It idee slacht oan en de ferkeap rint as in trein. Ek wreidet se de mooglikheden foar it ôfheljen út. En begjint se mei har Kleintje Toko; in lyts winkeltsje mei farske krûden, lytse kadootsjes en pakketsjes. ‘Sa besykje ik de minsken by my belutsen te hâlden en bliuw ik belutsen by de minsken.’ Mardjantie fielt har tige stipe troch sawol famylje en freonen, klanten mar ek troch de bining mei oare ûndernimmers út it doarp. Se komme hieltyd wer en stimulearje har om troch te gean. ‘Ik jou myn dream net samar op. Ik hoopje dat as ús romte wer wat tanimt, myn dream ek wer romte krijt. Foaral de workshops; it wurkjen mei groepkes fyn ik geweldich moai. It kontakt mei de minsken en mei-inoar iten siede, dat mis ik it aldermeast.’
06 - 10 26 88 31
Tsjin de tiid dat Nederlân te meitsjen kriget mei de earste weach beslút Sander de bewenners en it personiel fan ferpleechhuzen in hert ûnder de riem te stekken troch bûtenoptredens te jaan. Der ûntsteane in soad inisjativen troch organisaasjes dy’t de kultuersektor stypje. Sander krijt subsydzje om mear bûtenoptredens te fersoargjen. Omrop Fryslân freget him om te floggen, en dat makket him sichtber en smyt him mear boekingen foar optredens op. ‘It wie de iennige manier om noch mei muzyk dwaande te wêzen.’
It giele weintsje besoarget alle wiken fan tongersdei oant snein tusken fiif en acht oere. ‘As it hiel drok is spring ik sels wolris by mei myn eigen auto. Dan sjoch ik faak teloarstelde gesichten fan bern dy’t it giele weintsje misse. It toeterke is lûd en dúdlik werkenber. Dat fine de bern fansels prachtich!’
Ayold sjocht út nei de takomst. ‘Ik moast myn nije plannen foar letter nei foaren helje. Wa wit binne wy krekt dêrtroch wol fierder as wy earder tochten. As dit allegear foarby is dan wol ik minsken in plak biede om elkoar wer te moetsjen. In plak dêr’t ferhalen harren wurk dwaan kinne.’ Kornelis Punter Gewoanwei organisearret Kornelis Punter út Skearnegoutum muzykeveneminten, mar op ’t heden giet er by de doarren del om aaien en grientepakketten te ferkeapjen. Hy is noch mar koartlyn begûn en hat al in moai nustje klanten. ‘Minsken steane al op de dyk op my te wachtsjen.’ Troch de koroanakrisis binne alle eveneminten dit jier ôfsein. It rekket Kornelis hurd.
mei myn band spylje kind. Dochs ha ik nea tocht: it komt net goed.’
Sander Metz Trije jier lyn sei muzikant Sander Metz syn baan yn de soarch op om syn fokus nei de muzyk te ferskowen. Hy is sjonger en gitarist fan de band Van Geeft ‘M, dirigint fan in koar en muzykagooch yn meardere ferpleechhuzen. Mar dan slacht it koroanafirus ta. ‘Al myn muzikale wurksumheden foelen stil. Ik soe it ôfrûne jier 175 kear optrede. It is no desimber en ik ha mar fjouwer kear
Dochs slagget it har om de oandacht te rjochtsen op nije mooglikheden. ‘Sa kaam ik op it idee om online dûnsles mei Tomke te jaan.’ Willy leit har idee foar oan Omrop Fryslân. Dêr binne se tige entûsjast. De opnamen begjinne yn ‘e simmer, as it bûten sa’n 35 graden is. ‘Dêr stie ik mei myn mûtse op en myn sjaal en wanten oan te dûnsjen!’ Sels hat se har hiele libben dûnse. ‘Foar mysels is dûnsjen hiel belangryk omdat ik der sa lokkich fan wurd en dat gelok ek trochjaan wol oan bern. Dûnsjen is goed foar dy; foar dyn emoasjes en foar de motoryk. It is belangryk om te witten hoe’t dyn liif wurket. Dat hast nedich om letter wer oare dingen te learen.’ Willy komt altyd wer yn beweging, letterlik of figuerlik. Sa stiet se yn it libben. Se wol úteinlik graach wer efter it skerm wei. ‘Dûnsje op byld is prachtich. Mar myn liif is myn ynstrumint. Ik mis it kontakt, it oanreitsjen. Ik hoopje dat wy dat net ferlieze.’
Tweebaksmarkt 52 – Postbus 20120 – 8900 HM Leeuwarden – (058) 292 59 25
SPORT
GROOTSNEEK.NL
55
TEKST JOERI VAN LEEUWEN
VOLLEYBALLER RIK VAN SOLKEMA
“STAP VOOR STAP NAAR HET UITEINDELIJKE DOEL”
In het Belgische Achel speelt dit seizoen een Nederlands kwartet volleybalspelers, dat wordt getraind door een Nederlandse coach. Een van de spelers is Rik van Solkema, zoon van Arno van Solkema. Starumer van geboorte die in Sneek op school zat. Zijn vrouw Cisca houdt ook van de sport. Ook zijn zonen Luuk en Rik erfden de microbe, net als Wies (eredivisie Sneek vrouwen) en Gijs (spelverdeler Oranje) de kinderen van zijn broer Gertjan. Rik droomt van een carrière - na een internationaal intermezzo in Italië - zou moeten eindigen bij Dynamo in Apeldoorn. “Het is in België allemaal tóch wat anders”, start de diagonaalspeler. “Ondanks dat het één van onze buurlanden is, gaat men in België toch net wat anders met elkaar om. Op het veld wil iedereen winnen, maar sommige gebruiken zijn anders. Overigens niet negatief of positief, maar anders dan je gewend bent. In Nederland heb ik dat ook gehad toen ik naar een andere club verhuisde, maar hier heb je ook nog gewoon een net iets andere taal. Daarnaast zijn er in Achel een paar fullprofs, maar anderzijds ook spelers die er naast hun volleyball carrière gewoon bij werken. Bij ons hier in België gaat de competitie wel gewoon door momenteel, terwijl dat in Nederland weer niet het geval is. Ja, dan heb je het over enkele kilometers verschil in afstand, maar toch een heel ander beeld.”
CARRIÈRE IN VOGELVLUCHT Voor Rik van Solkema is Achel alweer zijn vijfde club. “Ik ben begonnen bij VC Sneek, waar ik al op jonge leeftijd in het eerste herenteam speelde. Op mijn zestiende ben ik vervolgens naar het Nevobo Talentteam gegaan in Arnhem. Vanaf toen stond het volleybal eigenlijk op één. Je traint daar als prof en alles daaromheen is ook zo ingericht. Papendal was mijn thuis op dat moment. Vervolgens ben ik naar Vallei Volleybal Prins in Ede gegaan, waarbij ik al speelde in de Eredivisie op zeventienjarige leeftijd. Doordat ik er veel speelminuten maakte heb ik mij in de kijker gespeeld bij Dynamo uit Apeldoorn. Dat is een van de topploegen van Nederland, waarvan ik na één seizoen al aanbiedingen kreeg, maar de tijd nog niet rijp vond. Na vorig jaar durfde ik de stap wel aan en nu ben ik dus in Achel. Wel met dien verstande dat ik ook een meetrainstage volg bij Maaseik. Dat is een van de topploegen in België. Alleen door corona is dat nu even niet mogelijk; iedereen zit in zijn eigen netwerk en bubbel. Het is wel de bedoeling dat op termijn weer op te pakken.”
VADER ARNO SOLKEMA Waar de meeste volleybalspelers geen vader hebben die ook internationaal heeft gespeeld, is dat bij Rik van Solkema wel het geval. “Mijn hele familie is gek op volleybal. Mijn neef speelde bij het Talentteam toen ik erbij kwam; mijn vader Arno speelde op niveau en ook nog een nicht kan goed meekomen op een hoog niveau. Waar ik vanuit Arnhem elk weekend thuis
kwam en vanuit Ede eens per twee weken, is het nu vanuit België een te grote reisafstand geworden. Daarbij is het momenteel ook niet verstandig om mensen te bezoeken, zeker niet in andere landen. Toch kunnen we via de telefoon nog makkelijk contact hebben. Zo kreeg ik laatst een tip van mijn vader na een wedstrijd en toen ik dat op een training uitprobeerde bleek dat inderdaad een verbetering. Mijn vader heeft ook op internationaal niveau gespeeld en getraind, dus met hem heb ik het veel over volleybal. Mijn moeder en ik hebben het meer over alle andere dingen.”
ORANJE “Ik ben 21 jaar en ben al twee keer opgeroepen in de voorselectie van Oranje. Daar ben ik vorig jaar twee weken en dit jaar vier weken bij geweest. Het is voor mij op dit moment nog te hoog gegrepen om met de top mee te draaien. Volleyballers pieken vaak pas in het tweede deel van hun twintiger jaren. Toch is het wel enorm mooi om te worden uitgenodigd, zeker omdat niet iedereen van Jong Oranje ook een uitnodiging krijgt. Dat is dus wel weer erg gaaf. Het gevoel is in ieder geval positief, maar realistisch gezien hoor ik nu ook nog niet bij de beste twaalf. Bij mijn club liggen mijn verbeterpunten met name bij het verdedigen in
het achterveld. Aanvallend heb ik voldoende power en kom ik met mijn enthousiasme goed tot mijn recht in het groepsproces. Ondanks dat er ook aanvallend stappen zijn te maken is met name het verdedigende aspect een aandachtspunt.”
BEACHVOLLEYBAL “Een profspeler in het volleyballcircuit heeft negen maanden per jaar een contract. Dat betekent dat de overige drie maanden voor jezelf zijn. Die kun je zelf invullen. De één neemt even gas terug van het volleybal, de ander gaat het beachcircuit in. Ik heb in het verleden bij de jeugd van het beachvolleybal gezeten waarbij ik tegen de landelijke top aan zat. Ik ben ook nog Nederlands kampioen geworden in mijn leeftijdscategorie. Het is voor mij een bepaalde ontspanning om toch in vorm te blijven qua sport, maar toch ook niet direct volle bak te hoeven qua training enzovoorts. Als ik een wedstrijd speel doe ik dat altijd om te winnen en datzelfde geldt voor mijn teamgenoot Joris Berkhout. We hebben al mogen proeven aan de Eredivisie beachvolleybal. Toch ligt de focus voor ons allebei wel op de zaal.”
ITALIË De jongensdroom voor Van Solkema is om uiteindelijk in Italië te kunnen gaan spelen. “Het is voor mij dé competitie om naartoe te werken. Ik heb bewust de stappen genomen zoals ze zijn genomen de afgelopen jaren. Daarover kan ik altijd sparren met mijn vader. Het zou prachtig zijn om te kunnen leven en sporten in Italië. Daar lopen de echte toppers rond. Na mijn buitenlandse carrière hoop ik de cirkel rond te kunnen maken en terug te keren met veel ervaring naar Dynamo. Ik hoop wel dat die terugkeer nog jarenlang op zich laat wachten. Voor nu is het in ieder geval ontwikkelen dit jaar. Dat is het voornaamste doel, beter worden. Daarvoor leef ik. In de ochtend in de sportschool, in de middag of avond in de zaal en tussendoor rusten en eten. Ik ga stap voor stap naar mijn uiteindelijke doel. Daarnaast speel ik nog Fortnite met verschillende spelers uit Nederland die ook in het buitenland of in de Eredivisie spelen. Zo houden we ook nog een beetje contact buiten het volleybal om.”
“HET ZOU PRACHTIG ZIJN OM TE KUNNEN LEVEN EN SPORTEN IN ITALIË. DAAR LOPEN DE ECHTE TOPPERS ROND”
Vertrouwd, vernieuwd, vooruit, voor jou! Ook de komende 15 jaar blijven wij voor jou rijden. Met nieuwe treinen, vaker en sneller, met nóg meer comfort. Ontdek onze nieuwe treinen, de nieuwe dienstregeling en meer op arriva.nl/voorjou
“VOLLEYBALLERS PIEKEN VAAK PAS IN HET TWEEDE DEEL VAN HUN TWINTIGER JAREN”
sneek // SPORT
57
GROOTSNEEK.NL TEKST JOERI VAN LEEUWEN // FOTO’S TEAM MILAFRYSLÂN
TEAM MILAFRYSLÂN HOUDT OP TE BESTAAN
“HET IS GOED OM NU TE STOPPEN” Het is een normale zondagavond tussen 2008 en 2020. Pieter Baljet, trainer van AV Horror, maar ook bij Team MilaFryslân, heeft de logboeken bekeken en de programma’s voor de hardlopers rondgestuurd. Vanaf nu, na een periode van twaalf jaar, hoeft dat niet meer, omdat team MilaFryslân ophoudt te bestaan. “Het is beter om nu te stoppen dan iets half te doen”, aldus Baljet, doelend op de komende jaren. “Verdrietig is niet het juiste woord. Als de aanwas aan jeugd gewoonweg te weinig is om het team op de lange termijn perspectief te bieden kun je de zaak wel laten doodbloeden, maar dan kun je beter je zegeningen tellen om vervolgens je energie ergens anders in te steken. De laatste jaren waren het voornamelijk Roel de Jong en ik die de kar trokken”, vertelt Baljet, in het dagelijks leven fysiotherapeut. “Het idee is ooit ontstaan om de lopers van de midden- en lange afstand (Mila, red.) uit Friesland bij elkaar te brengen. De onderliggende filosofie was om de hardlopers gezamenlijk te laten trainen om vanaf daar met elkaar stappen te zetten. Zowel persoonlijk als ook als groep, met daarbij het idee om kennis te delen en elkaar omhoog te stuwen. In de praktijk is dat echt wel goed gelukt, zo kwamen uit alle delen van
Pieter Baljet
ervoor verhuisd, leeft voor de sport en zet daarvoor veel opzij. Er zijn ook lopers die andere keuzes maken en andere prioriteiten voorop stellen. Mijn mening als trainer daarin is totaal niet relevant, want het achterliggende idee is dat je als mens plezier in de sport moet hebben en achter de keuzes moet staan die je maakt. Wij hebben als Team MilaFryslân op NK’s 27 medailles gewonnen in verschillende categorieën, waarvan acht Nederlands kampioenschappen. Dat zijn prachtige resultaten geweest, waarbij iedereen zijn of haar eigen route heeft gevolgd.”
HOOGTEPUNTEN “Er zijn meerdere hoogtepunten te noemen denk ik. Zo hebben we getraind onder gerenommeerde trainers, met Sifan Hassan en zijn er trainingskampen naar Portugal georganiseerd. Het zijn mooie momenten geweest voor veel lopers. Maar ook zijn er van die kleine doodgewone dingetjes tijdens trai-
Pieter Baljet geeft de laatste instructies voor een wedstrijd.
Friesland lopers naar de trainingen. Het mooie is dat je dan echt een groepsgevoel creëert om ook als team naar de wedstrijden te gaan.”
ONTWIKKELING De hardlopers centraal stellen en verder kijken dan de korte termijn, dat is voor een trainer van belang. Baljet: “Ik heb meermaals grote talenten zien lopen qua uitslagen. Deze werden meer dan eens opgetraind om op korte termijn successen te boeken. In de jeugd winnen ze de ene na de andere wedstrijd. Soms niet eens op basis van strategie of techniek maar gewoon omdat ze fysiek verder ontwikkeld zijn. Maar uiteindelijk gaat het om de ontwikkeling op de lange termijn. Wat heb je eraan als je op jonge leeftijd overtraind raakt en geblesseerd het toneel moet verlaten? Dan kom je bij de senioren en is je voordeel weg of ben je al geen hardloper meer wegens gebrek aan motivatie of een blessure. Nee, als je het mij vraagt gaat het erom om lopers op een verantwoorde manier zichzelf te laten verbeteren. Daarbij
is het ook duidelijk dat een prestatiecurve ook niet altijd gelijkmatig loopt. Bij meisjes die hardlopen zijn er soms fysieke verschillen op de momenten van groeispurts. Bij jongens ook, maar dat uit zich anders. Door de krachtstoename zien we dan niet zelden een stijgende lijn in de resultaten.” Roel de Jong complimenteert een jeugdige loper
PERIODISEREN De in Oosthem woonachtige Baljet is in deze coronaperiode samen met zijn collega Roel de Jong druk bezig om de hardlopers van Horror uit te blijven dagen. “Het leuke is wel dat de meeste lopers dat uit zichzelf ook doen. Door bijvoorbeeld eens per zoveel tijd een zo snel mogelijke solo run te doen over een bepaalde afstand. Hierdoor worden er dan trainingen uitgestippeld om te pieken op het juiste moment en daarna ’in de rust’ ook weer voldoende te kunnen herstellen. Omdat de ene loper dat op moment X wil en de ander op een ander tijdstip, is er sprake van individueel periodiseren. Normaal gesproken wil iemand, of
NIEUWJAARSDUIK ZATERDAG 2 JANUARI 2021 DISCOZWEMMEN VOOR DE JEUGD T/M 17 JAAR OM HET JAAR GOED TE BEGINNEN!
meerderen tegelijkertijd, pieken voor een bepaalde wedstrijd. Daar kun je dan, ieder op eigen niveau gebruik van maken. Nu is dat veel meer specifiek geworden.”
MEDAILLES Team MilaFryslân heeft in de afgelopen jaren veel lopers kunnen begeleiden die uiteindelijk zijn doorgestoomd. “Je hoeft jezelf daarbij niet op de borst te slaan, want je brengt soms alleen de basis aan. Daarbij moeten de sporters zelf ook de keuze maken wat ze ervoor over hebben. Zo heb je Geart Jorritsma die weldoordacht de keuze heeft gemaakt om zich op het hardlopen te storten. Hij is
ZWEMBAD
ningen bijgebleven. Daar ben ik heel blij mee. Lopers die bijvoorbeeld hun doelen behalen, zichzelf verbeteren. Dat zijn dingen waar je het zowel als trainer als atleet voor doet. We hebben bij AV Horror nu een groep waarbij er gearriveerde lopers worden gezien als voorbeelden. Dat laatste is weer een ‘trigger’ voor de nieuwe generatie. Het wereldje is zo klein dat je iedereen kunt aanspreken, vragen voor een clinic. En het budget? Een bon en een fles wijn, het hoeft niet alleen maar om de centen te gaan, het is nog echt een sport vol liefhebbers. Maar wat Team MilaFryslân betreft sluiten we de boeken”, besluit Pieter Baljet het gesprek.
Wenst u fijne fee en een spetteren
www.optisport
Burgem 8605 CR T 0515E rak@o I www.
BEGIN HET NIEUWE JAAR GOED! KOMEN JULLIE OO
K?
Burg. De Hooppark 4 - 8605 CR Sneek
XM A5 poster v2 Algm.indd 1 T 0515-413218
www.optisport.nl/rak
sneek // SPORT
PAUL HARTOG
COLUMN
58
Dokter aut Denkf
DE BESCHIKBAARHEIDS HEURISTIEK
De gedachte achter de beschikbaarheidsheuristiek is dat we recente gedachtes, die we gemakkelijk ‘uit het achterhoofd’ kunnen oproepen, zwaarder laten wegen dan die verder in het verleden liggen. Ook is er het geloof aan gekoppeld dat gelijksoortige toekomstige gebeurtenissen waarschijnlijker zijn. Je struikelt over succesvolle rappers en vloggers. Dat is snel verklaard als je bedenkt dat Instagram en YouTube voor velen de vensters op de wereld zijn. Succesvol zijn staat daar gelijk aan het krijgen van veel aandacht. Veel aandacht betekent dat oningewijden door de algoritmes van de social media (‘jouwvrienden-bekeken-dit...’) worden verleid om ook eens een kijkje te nemen. Het resultaat is een verdere uitvergroting van de intensiteit van succesvollen en een soort dikke mist die de ‘krabbelaars’ aan het zicht onttrekt. Ik vind het best bijzonder dat tot de jaren zestig de opvatting was dat mensen beslissingen nemen na uitgebreid en nauwkeurig denkwerk. Onderzoekers Amos Tversky en Daniel Kahneman, de laatste is schrijver van bestseller ‘Ons feilbare denken’, ontdekten dat veel besluiten genomen worden op basis van een klein aantal vuistregels in plaats van rationeel rekenwerk. Zij hebben deze denkfout ‘ontdekt’ en er een naam aan gegeven. Als je veel op social media rondhangt zou je zo maar het idee kunnen krijgen dat zodra jij begint met rappen of vloggen het ‘likes’ regent en dat je binnen korte tijd je dagen kunt slijten met het drinken van champagne en toeren in je droomauto. Voor mij een goede reden om wat minder tijd op Facebook door te brengen...
Dokter Denkfaut
DRIE TALENTEN VAN V VOETBALSCHOOL SC Het is donderdagmiddag drie uur. Acht jeugdspelers van vv Oudega gaan onder de bezielende leiding van trainer Maarten Scholten trainen. Op het programma staan onder meer een lijndribbelspel en een partij met doeltjes. De jongens staan, ondanks de ijzige kou, heerlijk te trainen. De enige training per week is en blijft een hoogtepunt. Drie van hen trainen op woensdags ook al bij de voetbalschool van SC Heerenveen. Jelle Scholten, Redmar Hoekstra en Ygram Ykema mogen eens per week hun talenten tonen tussen verschillende andere talenten uit Friesland. Vader, betrokken ouder en leider van het team is Aede Hoekstra. TEKST JOERI VAN LEEUWEN // BEELD VV OUDEGA
“Ja, het is wel een unieke situatie eigenlijk. De drie jongens gaan op toerbeurt met een van de ouders in de auto en trainen dan in Nieuwehorne. Het is wel jammer dat je nu alleen maar op de parkeerplaats kan staan in plaats van even mee kunt kijken”, aldus Hoekstra. “De jongens hebben er plezier in en daar begint het mee. Als ze het niet leuk vinden dan is het voetballen bij de voetbalschool van SC Heerenveen overbodig. Ze gaan er met veel plezier naartoe dus dan is het voor ons als ouders met name even een rijschema maken en eens per zoveel weken een uurtje op ze wachten.”
“VOOR EEN KLEINE VERENIGING IS DIT WEL EEN HELE UNIEKE SITUATIE”
SCOUTING DIFFERENTIEEL LEREN Een van de ‘problemen’ die kunnen ontstaan binnen een team is het verschil in niveau. Trainer Maarten Scholten hierover: “Je merkt daar eigenlijk niet al te veel van. We hebben veel jongens die prima kunnen meekomen. Het is ook niet dat ik de drie jongens een beperking hoef op te leggen door bijvoorbeeld minder te dribbelen, dat gaat eigenlijk allemaal automatisch. Daarnaast weten de jongens ook wel dat iedereen nodig is in een team. Ze spelen dus echt wel over. Het verschil is misschien net wat groter wanneer we vier tegen vier spelen en Ygram, Redmar en Jelle spelen in een team. Dat kun je als trainer heel simpel beïnvloeden dus dat is geen probleem. De jongens zelf hebben dat niet eens door. Als we een keer een één tegen één oefening doen dan speelt iedereen gewoon eens tegen elkaar. Er zijn geen uitzonderingsposities.”
Vorig voetbalseizoen ging de bal aan het rollen. Bij een bekerwedstrijd stonden twee scouts de wedstrijd te observeren. Hoekstra: “In eerste instantie kwamen beide mannen tot de conclusie dat Jelle zou worden uitgenodigd. Maarten zei nog dat er dan nog wel een of twee spelers in aanmerking zouden komen, maar dat gebeurde in eerste instantie niet. Op een ‘vriendjes meeneem training’ nam Jelle Redmar mee en toen vonden de trainers dat deze alsnog kon worden toegevoegd aan de trainingsgroep. Niet veel later werd Ygram ook nog eens uitgenodigd. Voor een kleine vereniging is dit wel een hele unieke situatie. Vooral wanneer je bedenkt dat ook Jimte (Scholtens’ andere zoon, red.) ook al in de jeugdafdeling van SC Heerenveen speelt. Wij slaan ons niet snel op de borst als vereniging, maar dit zijn wel mooie momenten.”
TRAININGEN De trainingen zijn qua plezier en belasting voor de jongens een uitdaging. “Ze kunnen het natuurlijk als een soort van spanning ervaren, maar dat is niet de bedoeling, want het moet vooral leuk zijn. Ze krijgen een beoordeling op basis van het STIMA concept. Snelheid, techniek, inzicht, mentaliteit en atletisch vermogen zijn de onderdelen waar de jongens punten kunnen scoren. De ouders krijgen op den duur via een app inzicht in die ontwikkeling. Gezien de coronaperiode heeft SC Heerenveen besloten dat de spelers die nu al bij de voetbalschool trainen sowieso tot de zomer zullen blijven. De trainingen zijn, ten opzichte van de sessies bij vv Oudega, natuurlijk wel anders. Er zijn meer trainers, waardoor
NUMMER 12 • 2020
GROOTSNEEK.NL
59
VV OUDEGA BIJ HEERENVEEN “HOPELIJK KUNNEN DE ACHT SPELERS DIT SEIZOEN VEEL WEDSTRIJDEN GAAN SPELEN OM ZODOENDE OOK TE KUNNEN LEREN EN ONTPLOOIEN”
“GEZIEN DE CORONAPERIODE HEEFT SC HEERENVEEN BESLOTEN DAT DE SPELERS DIE NU AL BIJ DE VOETBALSCHOOL TRAINEN SOWIESO TOT DE ZOMER ZULLEN BLIJVEN. ” de kinderen ook meer individueel bekeken worden en tips krijgen. Voorheen kregen de jongens een korte tijd om zichzelf te laten zien en kregen ze om de zoveel weken een ontwikkelgesprek. Nu hebben ze gekozen om een kleinere groep uit te nodigen voor een wat langere periode. Scouten lukt nu niet. Dus de
groep blijft intact tot de zomer.”
cijfers. Voor de spelers is dat best eens leuk maar voor de ontwikkeling is het beter om nipt te winnen of nipt te verliezen. Daar leren ze zowel aanvallend als verdedigend meer van. We speelden bijvoorbeeld tegen vv Heerenveen. Een grote club met veel O9 teams. Alhoewel het daarbij niet gaat om het resultaatblijft het wel knap dat we daar maar nipt verloren. Hopelijk kunnen de acht spelers dit seizoen veel wedstrijden gaan spelen om zodoende ook te kunnen leren en zich te ontplooien.”
NIVEAU De jeugd van vv Oudega speelt in combinatie met vv Heeg en vv HJSC in de Hoofdklasse. Daar vindt de Jo9-1 voldoende weerstand. Hoekstra daarover: “Vorig jaar wonnen we vaak met dubbele
TROTS Bij vv Oudega is men trots op de spelers die zich in de kijker hebben gespeeld bij SC Heerenveen. “Het is voor ons heel mooi om te kijken hoe we de jongens
kunnen opleiden. Als je eerste team tegen de reserveteams speelt dan is het misschien wel extra leuk om dit te kunnen meemaken. Het zegt natuurlijk helemaal niets over de ontwikkeling die de jongens bij de voetbalschool doormaken, maar leuk is het wel. Oudega is niet een enorm dorp, veel mensen kennen elkaar. De meesten weten dus wel dat de drie jongens bij de voetbalschool voetballen en daar maak je soms wel eens een praatje over.”
Wij staan op de weekmarkten in de regio: Woensdag Joure Midstraat 13 tot 17 uur Donderdag Lemmer Fedde Schurerplein 13 tot 17 uur Vrijdag Balk Dubbelstraat 13 tot 17 uur Najaarsactie!
WWW.BIG-GREEN.NL
Prijs inclusief installatie € 998,20
Ervaringen:
Jaap Jurjen en Froukje Veenstra
Wij zijn nu vier weken in het bezit van de BigGreen. Wij zijn super tevreden. Alles is schoner (koffiezetapparaat, was-en afwasmachine, douchecabine etc.) en zachter. En het water smaakt inderdaad lekkerder. Inmiddels onze lieve buren ook hiervan in kennis gesteld, en ook zij zijn nu beziiers geworden van de BigGreen. Zegt het voort, zegt het voort. Sumar, 26 januari 2020
Anja Monshouwer
Binnen een dag na aanvraag was de Big Green al geïnstalleerd. Hij hangt nu een aantal weken en ik ben er erg tevreden over. Ik hoef vrijwel nooit meer condiioner te gebruiken na het haar wassen en heb geen last meer van kalk. Prima investering! Gorinchem, 13 november 2019
Emiel van Disseldorp Vanmorgen is het product geïnstalleerd. Gelijk zachter en helderder water. Geen aanslag meer dus niet meer poetsen van kranen etc. Maakt de leidingen ook nog schoon dus als er al wat kalk nog aanwezig was, is dat binnenkort helemaal verdwenen. Ik raad het iedereen aan. Rijkevoort, 6 november 2019
Telefoonnummer: 0299-321188
Zamarra Kok Telegraaf zaterdag 4 juli 2020 Kalkaanslag is een grote ergernis; het maakt de toiletpot bruin, douchetegels dof en is slecht voor apparaten. Daarom heb ik een Big Green kalkprevenne apparaat met koolstoffilter laten installeren. Zacht water (en dus koffie en thee) smaakt beter en de waterkoker blijj schoon. Ik kan met een kwart minder (vaat)wasmiddel toe en hoef geen speciale sanitairreiniger meer te gebruiken. Vooral het gebrek aan kalkaanslag in de badkamer scheelt erg veel poetswerk. Helaas moet ik de douche nog wel nadrogen, omdat anders opgedroogde waterdruppels met magnesiumresidu zichtbaar blijven.
J. Posthumus
Wij gebruiken de Big-green inmiddels een paar maanden en we zijn erg tevreden. Geen kalkaanslag meer en super helder water. De kranen glimmen weer als nieuw en geen waas meer op de glazen douche deur. We hebben nu geen agressieve reinigingsmiddelen meer nodig bij het schoonmaken van de badkamer. een eenvoudig sopje en alles blijkt weer als nieuw. En de service is perfect! Ureterp, 2 november 2019
Shirley en Tom Precies 1 week verder. Water nu al helderder en zachter. Kranen, douchekoppen en uitloop volautomaasche koffie machine prachhge stralen. Geen gespeeer meer. Aanslag stukken minder en alles straalt bijna al als nieuw. Echt geweldig. Montage professioneel en met aandacht uitgevoerd. Echt een aanrader. Amsterdam, 26 november 2019
Theo en Beey Hospes Heel blij met de Big Green. Na drie weken al duidelijk verschil! Veel helderder water en geen aanslag meer op o.a. Glazen, kranen en de badkamer. Ook goed voor de huid, lang zo droog niet meer. De was is ook merkbaar zachter. Zelfs de kaaen drinken binnnen water ipv regenwater. Kortom zeer tevreden, een echte aanrader! Oudemirdum, 14 november 2019
sneek // SPORT KORT
GROOTSNEEK.NL
61
RENÉ HOOGHIEMSTER STOPT MET PROFESSIONEEL WIELRENNEN
de
SNEEK- “Na dit seizoen stop ik met wielrennen. Helaas ben ik begin dit jaar door een val niet in actie gekomen voor mijn Team P&S Metalltechnik. Dit jaar is desondanks voor mij een ‘topsportjaar’ geweest, waar ik met een goed gevoel op terugkijk”, aldus René Hooghiemster. In het meinummer van de papieren GrootSneek hadden wij een uitgebreid interview met Hooghiemster.
SHERIDA SPITSE WINT BEKER IN NOORWEGEN IN HAAR LAATSTE DUEL VOOR VÅLERENGA IF
“Ik ben aangemoedigd en gesteund door familie, vrienden & artsen. Daarnaast heb ik door de steun uit de wielerwereld een bijzonder jaar gehad. Ik kijk met een tevreden gevoel terug op mijn actieve fietsloopbaan en had dit voor geen goud willen missen. Uiteraard blijf ik actief in de wielersport, waarin ik al een paar jaar KALAS Sportswear Benelux vertegenwoordig in Nederland.” “Met mijn bedrijf Rocq Sports zal ik mij hier verder op concentreren en kijk ik de toekomst met veel levenslust en uitdagingen tegemoet. Afgelopen vrijdag hebben
de mannen van Arriere de la course een podcast opgenomen over mijn wielerleven en het afgelopen jaar. Hierin vertel ik mijn verhaal waarin ik ook aangeef geen koersen
meer te gaan rijden. Ik wil eenieder bedanken die mij op wat voor manier dan ook heeft uitgedaagd, gemotiveerd, gestimuleerd of heeft aangemoedigd.”
Voetbalster Sherida Spitse uit Sneek heeft in haar laatste wedstrijd voor Vålerenga IF in Noorwegen de beker gewonnen. Tegen LSK Kvinner werd het 2-0 voor de ploeg van Spitse.
TJITSE KLIJNSTRA: 70 JAAR EN ACTIEF VOETBALLER.
Vorige week werd Spitse ook al Noors kampioen met Vålerenga. Het was de laatste wedstrijd van Spitse voor de Noorse club. Ze wilde graag terug naar Nederland om hier te voetballen, omdat ze haar vrouw en kind niet langer kon missen. De afstand tussen Noorwegen en Nederland bleek te groot. In januari sluit Spitse aan bij de selectie van het dameselftal van Ajax.
Sneeker Tjitse Klijnstra vierde deze maand zijn 70ste verjaardag. Bijzonder hieraan is dat Klijnstra nog steeds actief voetballer is. Hij speelt zijn wedstrijden in het vierde van V.V. Scharnegoutum 70. Vanwege deze buitengewone prestatie wilde zijn voetbalteam hem verrassen.
n e r r a M e
k s y r F de
Klijnstra werd door zijn dochter onder valse voorwendselen meegelokt naar Scharnegoutum. Daar werd hij verrast door een kleine delegatie van het team. Een heus gedicht in het Sneekers, een prachtige zonnetop voor zijn sloep en een prachtige fotocollage werden hem cadeau gedaan. Klijnstra vertelde na afloop dat hij er stil van was en dat hij enorm van de verrassing had genoten.
sneek
VOOR HET LAATSTE (SPORT)NIEUWS UIT JOUW REGIO KIJK JE OP:
WWW.GROOTSNEEK.NL OOK NIEUWS TE MELDEN? LAAT HET ONS WETEN! REDACTIE@GROOTSNEEK.NL
Klijnstra begon zijn carrière bij Black-boys, verkaste later naar V.V. Sneek en is nu al jaren actief bij V.V. Scharnegoutum. In 2018 nam hij het namens de Sneeker Classics op tegen Lucky Ajax met onder andere Sjaak Swart in de gelederen. Klijnstra is niet meer de snelste, maar hij heeft nog steeds een uitmuntende traptechniek, daarmee bedient hij met regelmaat zijn jongere teamgenoten. Daarnaast wist hij dit seizoen het net ook al te vinden met een prachtige vrije trap.
k s y r deF
n e r r a eM In de volgende editie een paginagroot interview over het voetballeven van Tjitse Klijnstra.
“Ik ben er voor ondernemers die samen alles eruit willen halen wat erin zit.” Wilhelm de Haas, MKB Adviseur erkend MKB advies | risico management | verzekeringen | verzuim | voordeel
0515 424 789 | info@octras.nl
62 17 14
11
9
10
13
8
12
7
11
6
22
23
24
26
19
21
25
20
9
9
8
14
7
17
10
2
15
14
11
26
18
22
17
24
17
9
15
6
15
22
12
22
12 14
22
2
6
8
17
17
17
6
18
10
11
15
14
10
10
19
17 8
22
6
17 19
6
15
8
22
22
10
1
14
2
10
17
17
7
2
14
4
6
7
PUZZELPAGINA NR 12
4
18
17
14
17
14
20
7
15
9
8
7
14 14
5
8 11
22
17
7
5
17
11
6
8
W
15
22
14
8
17
15
4
22
18
18
H
19
7 17
18
17
5
17
6
D C
16
15
14
NUMMER 12 • 2020 5
4
3
2
1
17
7
6
18 4
17
22
Puzzel en win! Ook nu zijn er weer leuke prijsjes te verdienen door uw oplossing via de e-mail of traditionele post op te sturen. U kunt dit sturen naar: info@grootsneek.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 12-2020 tot uiterlijk 15 januari 2021. Wij wensen u weer veel puzzel plezier!
14 17
19
Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin het gekleurde
land in Afrika
9
vis plant
keukengerei
knokploeg zegeteken
antwoord
zeilschip
gekheid
2
vorstelijk eigendom
elektrisch geladen deeltje
armenbuurt
muziekstuk
eiland bij Italië
deel v.e. wet
12 verlichtingsmiddel
gereed
bladgroente
mak
dierengeluid
1
2
14
14
18
ongevuld
7
kunstmest
voordeel
geologisch tijdvak
20
dochter van Cadmus
11
riv. in Duitsland
1
droog (van wijn)
op de wijze van
genoeg
23
loflied halfedelsteen
melancholiek
beroep
verfstof
spotfiguur
1
water in Friesland
stoomschip
6
18
23
24
1
26
6 23
S
20
4
1
1 15
15
20
1 1
6
7
19
1
10
11
12
13
22
23
24
25
26
8
1
1
2
8
9
20
21
5
25
I
4
L
23
19
22
23
20
23
13
23
6
22
24
1
15
13
26 23
5
6
12
17
22
23
7
23
3
23
16
22 1
5
26
23
21
6
19
22
9
5 22
25
20
1
13
24
1
25
19
9
23
11 20
19
20
20
6
gezicht
een weinig
muziekinstrument
17
13
grootvader vorstenverblijf
16
R
15
4
vrije verdediger
heilige
15
13
opschudding
landgoed
handvat
5
22
draaikolk
spoorstaaf
ingevouwen strook
4
23
hoogvlakte
molentrechter
3
5
vissersboot
tuimeling
slagwapen
pl. in Canada
5
26 1
20
9
13
20
15
19 10
13
1 13
26 1
19 1
11
1 15
20
20
4 1
praalgraf
15
13
dagmars
1
5
4
11
19
5
1
26
26
1
15
tijdstip
wilddief
snelle loop
betaaleenheid
houding
snuifje
beseffen
6
mevrouw
annexus
struik
rekening
Gelijke cijfers staan voor gelijke letters. Probeer het gekleurde woord te vinden.
houtsoort
gentleman
deel v.h. lichaam
erfelijkheidsdrager
weerbaar
8
10
PUZZEL EN WIN
kolfglas
trimmen
riv. in Frankrijk
1x WAARDEBON t.w.v. € 25,-
omslag
3
huishouden
te besteden bij
© www.puzzelpro.nl 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Winnaars puzzel GrootSneek 11-2020
H. Wiersma (Sneek) heeft de waardebon t.w.v. € 25.00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Devo in Sneek. P. Klos (Sibrandabuorren) heeft de dinerbon t.w.v. € 25.00 gewonnen. Deze dinerbon is aangeboden door en te besteden bij De Walrus in Sneek.
Grootzand 20
0515 41 26 76
8601 AW Sneek
devosneek.nl
PUZZEL & WIN D I N E R B O N € 2 5,-
OPLOSSING EDITIE 11: Zweedse puzzel: PERSFOTOGRAAF / Kruiswoordpuzzel: WOONPLAATS
STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 12 VÓÓR 15 januari 2021 PER E-MAIL NAAR: info@grootsneek.nl OF NAAR: GrootSneek krant, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK
COLOFON GrootSneek is een maandelijkse uitgave van Ying Media. GrootSneek wordt huis-aan-huis verspreid in Sneek en omliggende dorpen en steden in een straal van ca. 10 km van Sneek.
UITGEVER
Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl
REDACTIETIPS?
info@grootsneek.nl
EINDREDACTIE
VORMGEVING
DRUK
REDACTIE
FOTOGRAFIE
VERSPREIDING
Wim Walda
Henk van der Veer, Eelke Lok, Wendy Noordzij, Riemie van Dijk, Wim Walda, Albert Bouwman.
Oplage: 28.000 exemplaren.
Nicky Bosma
Laura Keizer Fotografie, Wim Walda en Henk van der Veer.
VERKOOP SPORTREDACTIE
BLADMANAGEMENT
Frans van Dam (bliidd.nl)
Gerard van Leeuwen en Joeri van Leeuwen
Ying Mellema, Anniek van der Bijl. Mieke Alferink, Neeltje Oostra en Marianne Bouwman
Hoekstra Krantendruk, Emmeloord
FRL Verspreidingen, Leeuwarden Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.
Sneker kerstspeech 2020
Met medewerking van:
Elske DeWall Sprekers: * Burgemeester Jannewietske de Vries * Stadsdichter Henk van der Veer * Dominee Wouter Bandstra
Op 24 december om 20:00 uur te zien op het YouTube kanaal van Baptisten Gemeente Sneek
Ziet u door de bomen het bos nog? We helpen graag met een passende zorgverzekering.
Al voor
â‚Ź 110,90 per maand
Even rustig over uw zorgverzekering praten Door het grote aanbod is het begrijpelijk dat u door de bomen het bos
niet meer ziet. Bij UnivĂŠ bent u van harte welkom om op uw gemak de best passende zorgverzekering te kiezen. Onze adviseurs nemen de tijd en helpen u graag met deskundige hulp. Maak nu een afspraak voor een bezoek aan de winkel, voor aan de telefoon, of om te beeldbellen. Maar gewoon even binnen lopen mag natuurlijk ook. Uiteraard houden wij ons aan de RIVM-maatregelen.
Maak nu een afspraak via unive.nl/afspraak of bel: 088 - 181 50 55.