04-2020
FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
9e JAARGANG • NR. 04
OUD SNEKER
TJITTE DE VRIES
schrijft over de familiegeschiedenis van zijn Joodse moeder Lyia Landau Verkoop je woning met Makelaardij Hoekstra En ontvang 6x je favoriete woonblad plus 2 kaarten voor de VT Wonen beurs
2x
VT W on beur en s
6x
woon
blad
2
NUMMER 04 • 2020
75 JAAR VRIJHEID, WAT IS DAT WAARD? In het nummer ‘Over de muur’ bezong Klein Orkest de ‘schijnvrijheid’ in de ‘heilstaat’ Oost-Duitsland: Maar wat is nou die vrijheid, zonder huis, zonder baan? Zoveel Turken in Kreutzberg die amper kunnen bestaan. Goed... je mag demonstreren, maar met je rug tegen de muur En alleen als je geld hebt, dan is de vrijheid niet duur.
De Tweede Wereldoorlog ligt inmiddels 75 jaar achter ons en ook de Berlijnse Muur, de grens tussen vrijheid en schijnvrijheid, is in 1989 gevallen. We kunnen nu dus net als de vogels vliegen van Oost naar West-Berlijn. En die vrijheid, dat ‘grote goed’, hadden we graag uitbundig met zijn allen willen vieren met bevrijdingsfeesten. Ware het niet dat het coronavirus roet in het eten gooit en een soort nieuwe virtuele gevangenis heeft gecreëerd. Vanwege de volksgezondheid is er van overheidswege besloten is dat de festiviteiten niet door kunnen gaan. Iedereen heeft er begrip voor, maar zuur is het wel…. We leven sinds corona in een rollercoaster, surrealistisch en bizar. De maatschappij zit op een hellend vlak richting economische recessie. Velen zijn aan huis gekluisterd voor hun werk, kinderen krijgen thuis online onderwijs, even ‘huggen’ zit er niet meer in, want dat lukt niet met anderhalve meter tussenruimte. Even lunchen in de stad of een ‘bakje doen’ kan niet want de horeca zit potdicht. Maar laten we niet uitsluitend ‘droeftoeteren’, dat werkt demotiverend. Want ondernemers komen met verrekt creatieve initiatieven, helpen elkaar en er bestaat plotseling weer zoiets als een gunfactor. De thuisblijvers pakken hun huis aan of doen andere klussen, bouwmarkten draaien als een tierelier, we doen met zijn allen spelletjes (of challenges) en zwaaien weer naar elkaar, zij het vanaf anderhalve meter. Wel snakt vrijwel iedereen naar meer bewegingsvrijheid, net als in enkele van de ons omringende landen. Niet in de laatste plaats de ouderen, die ironisch genoeg ‘75 jaar vrijheid’ in de ‘gevangenis’ van hun kamer moeten vieren. Dan krijgt het woord vrijheid er ineens een extra, beetje wrange, dimensie bij. We zijn toe aan een mentale opkikker, zelfs met de RIVM-regels op de achtergrond.
DE GROOT(E) THUISBLIJFQUIZ:
BOOST YOUR LOCALS
SÚDWEST-FRYSLÂN - De opbrengst staat inmiddels op de rekening van de Voedselbank in Sneek en de winnaars hebben hun welverdiende prijs in ontvangst genomen. Daarmee sluiten we het hoofdstuk van de GROOT(e) Quarantaine Pubquiz af en presenteren wij met trots de GROOT(e) Thuisblijfquiz: Boost Your Locals. Zoals de naam al zegt, gewoon weer vanuit huis in je huiskloffie, via de livestream en vooral geen Kahoot. Dat doen we jullie niet aan. Wat we jullie wel aandoen, is een avondje vol gezelligheid, muzikaliteit en een flinke dosis hersenkrakers. Achter de schermen zijn de voorbereidingen alweer in volle gang om er weer een gezellig quizavondje van te maken met een lokaal tintje. Genoeg gepraat. Pak je agenda erbij en zet het groots in je agenda, dat je op zon-
Wat jullie exact te wachten staat, zie je op de Facebookpagina van GrootSneek en de website www.grootsneek.nl. Stay tuned & stay safe!
JONG LEVEN IN DE RUTERPOLDER IJlst - Ondanks alle corona-ellende gaat de natuur gewoon (of liever buitengewoon?!) haar gang. Ook in de Ruterpolder bij IJlst valt weer genoeg moois te zien. Fotograaf Simon Pier Smit mailde ons een aantal fraaie foto’s van ontluikend leven. Deze kuikenfoto staat er symbool voor. Prachtig en hoopgevend! Foto Simon Pier Smit
Laten we hopen dat die opkikker snel komt en we elkaar weer kunnen ontmoeten, fysiek en niet via skype of beeldbellen. Dat we elkaar een ‘elleboogje’ kunnen geven of ‘een knuf’. Dat we bij een restaurant een vorkje kunnen prikken en op elkaars gezondheid het glas kunnen heffen. Dat 75 vrijheid niet langer gekortwiekt wordt door een pandemie. Dat wens ik. Blijf gezond en pas goed op elkaar!
Marianne Bouwman en Ying Mellema GrootSneek
dagavond 26 april van 20:00 uur tot 23:00 uur (Woningsnacht!) absoluut het huis niet uit mag. In plaats daarvan zet vooral Skype/Zoom/ Teams aan om toch op afstand met je vrienden, familie of buurman het teamgevoel in huis te halen of online tegen elkaar te strijden.
WIE REINIGT JOUW BUREAUSTOEL? SNEEK - Bij vele organisaties werken de meeste mensen op dit moment vanuit huis. De nu lege kantoren worden waarschijnlijk met regelmaat en op contractuele basis schoongemaakt. Stofzuigen, de toiletten en de kantineruimte zijn zaken die daarbij zelden worden overgeslagen. Eén heel belangrijk ding wordt echter vaak over het hoofd gezien: de bureaustoel. De plek waar dagelijks heel wat uren hard op wordt gewerkt. En vergeet de koffievlekken, broodkruimels, bacteriën en stofdeeltjes niet die op de stoel achterblijven. Al eens overwogen om de bureaustoelen een opknapbeurt te geven? Autoverzorging Nederland – de naam zegt het al – reinigt van oorsprong auto’s aan de binnen- en buitenkant. Het mobiele reinigingsapparaat dat zij daarvoor gebruiken, is ook uitermate geschikt om bureaustoelen te reinigen op locatie (het reinigingsapparaat produceert evenveel geluid als een stofzuiger). Daarnaast is het mogelijk om de stoelen op te halen, zodat zij deze op de zaak reinigen. Voor meer informatie ga naar: www.autoverzorgingnederland.nl
sneek DRUKTE EN DROOGTE IN DE BOSSEN:
“IK DENK DAT WE EEN LASTIG JAAR TEGEMOET GAAN”
GROOTSNEEK.NL
3
GEEN DORPSFEESTEN IN HOMMERTS-JUTRIJP? DAN EEN QUARANTAINE ZEEPKIST CHALLENGE! JUTRIJP/HOMMERTS – Door de coronamaatregelen helaas geen dorpsfeesten in de tweelingdorpen Hommerts-Jutrijp. Daarom een mooi alternatief, zo lezen wij op de site van de dorpen “Had je voor het dorpsfeest een zeepkist of rubberboot willen maken, dan kan dat alsnog. De Feestcommissie heeft een opdracht bedacht voor alle fanatieke bouwers die wel van een uitdaging houden.” De deelnemers maken samen met hun quarantainebuddies een zeepkist of een rubberboot. Vervolgens nemen ze deze op een ludieke manier in gebruik. Van het maakproces en het moment dat ze de zeepkist of rubberboot in gebruik nemen, maken ze een film. De inzendingen zijn te zien op de facebookpagina van Hommerts Jutrijp en degene met de meeste stemmen, winnen Quarantaine prijzen! Kijk voor meer informatie op www.jutrijp-hommerts.nl/
EEN TRAKTATIE UIT EIGEN BAKKERIJ:
SÚDWEST-FRYSLÂN - Veel mensen gebruiken de natuur als een ‘buitensportschool’ in deze coronatijd. Of om gewoon te genieten met dit mooie weer. Vooral bossen hebben te maken met volop drukte. Maar ook met extreme droogte. Al sinds half maart heeft het nauwelijks geregend. Henk Jan van der Veen is boswachter bij Staatsbosbeheer en maakt zich grote zorgen. “Ik denk dat we een lastig jaar tegemoet gaan. Zo’n lange droogteperiode in de lente is uniek.” Bovendien brengt de droogte ook het gevaar op bosbranden en heidebranden met zich mee. Van der Veen: “In dit soort situaties moet je altijd extra alert zijn. Om brand te voorkomen, heeft de boswachter drie tips. “Let op sigarettenpeuken, gooi ze niet achteloos weg. Ga niet barbecueën in het bos en maak zeker geen open vuur in de natuur.”
RECTIFICATIE
IJSCLUB HEECH VIERT HAAR JUBILEUMJAAR BREED In de vorige uitgave van GrootSneek stond een artikel over het jubileumjaar van IJsclub Heech. Helaas zijn bij de opmaak van het artikel per abuis de namen van de bestuursleden die op de foto stonden, weggevallen. Ook de fotograaf stond niet bij de foto. Hierbij alsnog de namen en fotograaf. De foto is gemaakt door Annelies de Vries - Conijn. Op de foto staat het bestuur met van links naar rechts: Theo Speerstra, Feike Attema, Hjerke Hartstra, Bouke de Jong, Niels Potma en Lieuwe Bijl.
NU OOK ONLINE TE BESTELLEN BIJ PUUR POSTHUMA SÚDWEST-FRYSLÂN - In roerige tijden als deze is gezondheid een kostbaar goed. Maar moeten we ook niet vergeten om van de kleine dingen te genieten die deze tijd wat draaglijker maken. Kleine dingen in de vorm van gebakjes, taarten, oranjekoek of versgebakken brood; producten die met liefde door de bakkers van Posthuma worden bereid. Ook de 100% volkorenproducten worden met veel aandacht en liefde bereid. “Iedere dag toveren wij prachtige producten en lekkernijen uit de oven. Deze verkopen wij in onze winkels, maar het is ook mogelijk om je bestelling op te halen bij onze pickup points,” aldus Nyncke Posthuma. Op de gloednieuwe webshop bestel je eenvoudig en rechtstreeks de lekkernijen uit bakkerij Posthuma. “Of dit nu voor jezelf
DE TUUTTOMPOUCE:
ORANJEGEVOEL IN JE WOONKAMER
is of om iemand anders in het zonnetje te zetten. De nieuwe webshop maakt het mogelijk om lekkernijen op een ander adres af te leveren.” Doe de postcodecheck en bestel op www.puurposthuma.nl.
SNEEK - De dag van onze nationale trots: K(w)oningsdag! Dit jaar helaas geen rommelmarkten of oranje feestgedruis in de straten van Sneek, maar voor de verandering een keertje thuis. Om toch het Oranjegevoel in je woonkamer te halen, hebben Luuk Adema en Vera de Lange een smaakvolle oplossing bedacht: De Tuut-Tompouce. Deze prijs van smaakvolle oplossing, oftewel de Tuut-Tompouce bedraagt €2,per stuk en is eenvoudig via de website www.tuutvansneek.nl te bestellen. Op maandag 27 april kun je tussen 8:00 uur en 12:00 uur de tompouces afhalen bij de Tuut van Sneek of deze voor €2,00 laten bezorgen binnen een straal van 10 kilometer vanaf Sneek.
FOTOTENTOONSTELLING BEVRIJDING SNEEK IS ONLINE TE ZIEN SNEEK - Door de coronamaatregelen gaat de tentoonstelling in het Fries Scheepvaart Museum met bevrijdingsfoto’s van Sneek, niet door. Een aantal mensen heeft echter gereageerd op de oproep om onbekende foto’s in te sturen, en die willen we toch graag laten zien. Daarom publiceert het FSM deze foto’s de komende tijd, samen met foto’s uit haar eigen collectie. De publicatie is in samenwerking met de Facebookpagina Sneek Su Het het Weest, van Peter van Egmond en GrootSneek. Ook daar kunt u de berichten lezen en foto’s aanschouwen.
Vieren en herdenken in Coronatijd Koningsdag
75 jaar vrijheid in Súdwest-Fryslân
Koningsdag wordt dit jaar Woningsdag. Er worden geen activiteiten georganiseerd in de gemeente.
Dit jaar is het 75 jaar geleden dat de Tweede Wereldoorlog ten einde kwam. Wat een goede aanleiding om dit groots te vieren en te herdenken. Zoveel vrijwilligers hebben zich hier de afgelopen periode voor ingezet. In het volle besef dat we samen verantwoordelijk zijn vrijheid door te geven. En in het besef dat er steeds minder mensen bij aanwezig kunnen zijn die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt.
Carillon Sneek Van 9.00 tot 9.30 uur wordt het Carillon in Sneek bespeeld. Dit in plaats van de gebruikelijke aubade op dit tijdstip.
“Wy hiene net betinke kinnen dat dit allegearre hiel oars ferrinne soe as pland wie”, zegt burgemeester Jannewietske de Vries. “Hoe’t it COVID19-firus de hiele wrâld yn syn greep hâldt, hoe’t wy allegearre twongen binne om stil te stean, hoe’t wy ús wearden op ’e nij tsjin it ljocht hâlde, op in wize dy’t wy earder net foar mooglik holden hiene.”
Vlaggen
Organisaties en comités in Súdwest-Fryslân werkten al maanden om in een groot aantal dorpen en steden een passende invulling te geven aan 75 jaar vrijheid. Er zijn programma’s opgesteld met muziek, verhalen, tentoonstellingen, voorstellingen. Van heel klein en persoonlijk, tot groots en opvallend. Van ingetogen tot uitbundig.
Oranjegevoel
“Het is ontzettend jammer dat het meeste hiervan niet kan doorgaan”, zegt wethouder Mirjam Bakker van cultuur. “De betrokkenheid van zoveel inwoners bij alle geplande activiteiten, de verhalen die loskwamen, het enthousiasme van alle comités om er echt iets bijzonders van te maken, waren zo inspirerend.” “Wy wolle alle frijwilligers dy’t har de ôfrûne perioade mei hert en siel ynset hawwe om al dy prachtige programma’s gear te stallen hiel hertlik tanksizze”, vult de burgemeester aan. “Wy fiele en diele de teloarstelling no’t wy net mei-inoar 75 jier frijheid fiere kinne. Hoe bysûnder hie it west om dit jier op grutte wize stil te stean by de ein fan ’e oarloch. Want frijheid mei nea fanselssprekkend wurde.”
NATIONALE DODENHERDENKING
De Oranjeverenigingen vragen iedereen op 27 april de vlag uit te steken, om Koningsdag toch een feestelijk tintje te geven. De Vereniging Oranje Sneek gaat met drie draaiorgels langs zorginstellingen in Sneek zoals verpleeghuizen, verzorgingshuizen, het ziekenhuis, het AZC en gezinsvervangende tehuizen. Zo willen ze de bewoners en het zorgpersoneel toch een beetje het oranjegevoel geven en hen een hart onder de riem steken.
BEVRIJDINGSDAG
Maandag 4 mei
Toespraak burgemeester
Dinsdag 5 mei
Ook dit jaar herdenken we op 4 mei de oorlogsslachtoffers. Bij de herdenking houden we rekening met de maatregelen die nodig zijn om het coronavirus onder controle te krijgen.
De gebruikelijke toespraak van de burgemeester wordt opgenomen in de beslotenheid van het gemeentehuis, en is in de loop van de avond van 4 mei te zien en te horen via de site van de gemeente (www.sudwestfryslan.nl) en de gebruikelijke sociale mediakanalen.
Op 5 mei staan we stil bij het einde van de Tweede Wereldoorlog, nu 75 jaar geleden. Dat doen we in het besef dat vrijheid nooit vanzelfsprekend is. Vrijheid is kwetsbaar en vraagt verantwoordelijkheid van ons allen, juist nu er een beroep op ons wordt gedaan om goed voor elkaar te zorgen.
Thuis herdenken Door de bijzondere omstandigheden vinden de activiteiten dit jaar vooral vanuit huis plaats. Daarom vraagt het Nationaal Comité aan heel Nederland om op 4 mei de vlag thuis de hele dag halfstok te hangen ter nagedachtenis van de oorlogsslachtoffers.
Kranslegging om 18.00 uur Ook dit jaar is er een officiële herdenking van de gemeente Súdwest-Fryslân. Deze vindt plaats in aangepaste vorm, zonder publiek. Om 17.58 uur klinkt bij het monument op het Oud Kerkhof in Sneek het Taptoe-signaal, waarna om klokslag 18.00 uur twee minuten stilte in acht worden genomen. Daarna zal burgemeester Jannewietske de Vries een krans leggen. Na de sobere plechtigheid op het Oud Kerkhof legt de burgemeester ook een krans bij de plaquette voor de zes gevallen Canadese soldaten, in de muur van de Martinikerk aan de kant van de Grote Kerkstraat. Daarna legt ze een krans bij het Joodse monument in de tuin van het gemeentehuis.
Elders in Súdwest-Fryslân Ook elders in Súdwest-Fryslân, op enkele tientallen plaatsen, worden op 4 mei de gevallenen in oorlogssituaties en bij vredesmissies herdacht. Ook deze sobere herdenkingen, georganiseerd door plaatselijke comités, zijn zonder publiek.
Vlag Het Nationaal Comité vraagt iedereen op 5 mei de vlag uit te steken, om de vrijheid uit te dragen én als eerbetoon aan hen die ons 75 jaar geleden hebben bevrijd.
Anders dan we gewend zijn
Nationale Herdenking in Amsterdam Bij de Nationale Herdenking op de Dam in Amsterdam zijn alleen koning Willem-Alexander, koningin Máxima, minister-president Mark Rutte, burgemeester Femke Halsema van Amsterdam en voorzitter Gerdi Verbeet van het Nationaal Comité aanwezig.
Meezingen Zoals ieder jaar wordt tijdens de Nationale Herdenking om 19.58 uur het Taptoe-signaal geblazen, gevolgd door twee minuten stilte om 20.00 uur. Het Nationaal Comité roept alle blazers van Nederland op het Taptoe-signaal mee te spelen vanuit huis. Na de twee minuten stilte klinkt het Wilhelmus. Het Nationaal Comité nodigt iedereen uit om thuis mee te zingen.
Ook de gemeente vlagt op Koningsdag, Dodenherdenking en Bevrijdingsdag, maar dit kan door de coronamaatregelen niet op de manier zoals we gewend zijn. Dus geen vlag op de koepel van de Martinikerk en het gemeentehuis in Sneek. Medewerkers van de gemeente moeten dat met z’n tweeën doen en kunnen in de torens niet 1,5 meter afstand van elkaar houden. Daarom wordt de vlag gehesen in vlaggenmasten die bij de Martinikerk en het gemeentehuis zijn geplaatst. Door de bouwwerkzaamheden kan er ook in Bolsward niet op traditionele wijze worden gevlagd op het stadhuis. Daar staan de vlaggenmasten op de Appelmarkt.
Gewijzigde openingstijden tijdens de feestdagen Gewijzigde openingstijden gemeentehuis Maandag 27 april Dinsdag 5 mei Donderdag 21 mei Vrijdag 22 mei Maandag 1 juni
Koningsdag Bevrijdingsdag Hemelvaartsdag Dag na Hemelvaart 2de Pinksterdag
gesloten gesloten gesloten gesloten gesloten
Gewijzigde openingstijden milieustraten Maandag 27 april Maandag 4 mei Dinsdag 5 mei Donderdag 21 mei Maandag 1 juni
Koningsdag Dodenherdenking Bevrijdingsdag Hemelvaartsdag 2de Pinksterdag
alle milieustraten gesloten milieustraten Sneek en Heeg gesloten alle milieustraten gesloten alle milieustraten gesloten alle milieustraten gesloten
Gewijzigde ledigingsdagen containers (zie afvalkalender) Maandag 27 april Dinsdag 5 mei Donderdag 21 mei Maandag 1 juni
Koningsdag Bevrijdingsdag Hemelvaartsdag 2de Pinksterdag
Gewijzigde openingstijden
sneek
GROOTSNEEK.NL
5
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
OUD-SNEKER TJITTE DE VRIES SCHRIJFT VERHAAL OVER
DE FAMILIEGESCHIEDENIS VAN ZIJN JOODSE MOEDER LYIA LANDAU
Tjitte de Vries (1951) is een van de vier zonen van Gerrit de Vries en Lyia Landau. Hij bracht z’n jeugd door in Sneek, ging er naar de Koningin Wilhelminaschool en voetbalde met z’n vriendjes op straat in het Sperkhem. Tjitte gaat na het Bogermanlyceum op z’n zeventiende studeren in Groningen. Eerst een jaar Sociologie en daarna Rechten. Uiteindelijk afgestudeerd in 1978. Tjitte werkt 35 jaar bij de provincie Groningen als adviseur milieubeleid. In dit interview vertelt hij over de indrukwekkende familiegeschiedenis van zijn Joodse moeder. >>
Familie Landau 10 februari 1941
sneek
6
TJITTE DE VRIES
P POOLSE JODEN
“Het verhaal van de familie Landau begint in Klodawa, Midden Polen. Mijn grootvader, Pinchas Landau, was de vijfde uit een gezin met tien kinderen. Hij mocht niet studeren, dat was voor Joodse gezinnen alleen aan het oudste kind voorbehouden. Toen hij een oproep kreeg voor militaire dienst, verliet hij Klodawa en ging in het Duitse Rendsburg werken in de scheepsbouw en later als stukadoor en heier in Dortmund. Daarna in Danzig aan de slag bij suikerwerkfabriek Hudessa. Hij ontmoette er Sara Lewender, uit het Oost Poolse stadje Radzyn, niet ver van het dorpje Sobibor. Sara was huishoudster bij haar oom Icek Hude, de eigenaar van Hudessa. Philip en Sara trouwden in 1925. In 1926 werd dochter Lyia geboren. Vervolgens vertrokken ze naar Lübeck, waar ook Pinchas’ broer, Abram, met zijn vrouw Perel naar toe kwam. Begin 1932 vertrokken de broers naar Amsterdam, in Duitsland waren de nazi’s aan de macht gekomen en was het voor hen niet veilig meer. Ze startten de Chocolade en Suikerwerkfabriek Gebr. Landau. Leverden marsepeinfiguurtjes, paaseitjes en chocoladetruffels aan HEMA en Bijenkorf. Het bedrijf was succesvol, totdat de Duitsers het in 1942 liquideerden.” “Lyia en haar neefje Jozef, zoon van Abram en Perel, konden net op tijd onderduiken: Jozef in Grubbenvorst bij de familie Verbeek, Lyia in Woudsend, bij een oom en tante van mijn vader, Albert en Akke Boeijenga. Haar zusje Rosa was al eerder ondergebracht in Koudum, bij de oudste broer van mijn vader, Theunis de Vries. Toen Rosa daar arriveerde, had ze haar pop in een dekentje meegenomen. Anna, Theuns vrouw, riep vertwijfeld: ”In fanke, en ek noch in baby dèr by?” Toen er, wegens hun verzetswerk, een inval door de Duitsers dreigde, werd Rosa vlug naar het bakkersechtpaar Dijkstra in Oudega (W) gebracht. ‘Pake en beppe Diekstra’, zoals Rosa zich herinnerde.”
Het team van de suiker- en chocoladefabriek.
NUMMER 04 • 2020
GROOTSNEEK.NL
7
Achterste rij (vlnr): Sietske Lyklema, ... Atsma, Hinke Atsma, gymleraar Canrinus, Sijke Stegenga, Gepke Holtrop, ??, Froukje de Jong. Tussenrij: van Brug (?), Geertje Visser, ??, Lyia Landau, ?, Loklje Atsma. Voortse rij: Brechtje Visser, Brechtje de Jong, Boukje de Jong, Griet Schilstra, Siene Schilstra, Grietje M. Schilstra, Lutske Sj. Schilstra.
FOTO BOVEN: P hilip, Sara en Lyia Landau (achter de piano) FOTO RECHTS: Menachem, Philip en Abraham Landau.
“IK ZIE MIJZELF ALS IEMAND MET FRIESE EN JOODSE WORTELS, DUBBEL GEZEGEND” NA DE OORLOG “Na de oorlog bleek dat Pinchas en Sara Landau, Abram en Perel Landau en hun zesjarige dochtertje Sulamith op 23 juli 1943 in Sobibor waren omgebracht. Mijn moeder, Lyia, ging meteen in mei 1945 terug naar Amsterdam, maar vond haar ouderlijk huis leeg, net als dat van haar oom, tante, neefje en nichtje. Ook andere familieleden waren vermoord. Alleen zijzelf, haar zusje Rosa en neefje Jozef hadden het overleefd. Ze ging terug naar Woudsend, waar ze zich veilig voelde bij overbuurjongen, Gerrit de Vries en diens zuster Jap, die kleuterjuf in Woudsend en later hoofd van de kleuterschool in Lemmer was. Ze trouwde met Gerrit en bouwde haar bestaan op in Sneek. In haar latere leven keerde ze terug naar haar joodse roots. Steunde daarbij ook haar overbuurjongen uit de Derde Woudstraat, Ids Boot, die als baby David Willem Vischjager in Sneek bij de familie Boot was ondergebracht. Ze werd actief in het joodse leven in Friesland.”
Wat heeft op jou de grootste indruk gemaakt uit die familiegeschiedenis?
“De brieven van mijn grootvader, Pinchas, die hij in 1943 uit Westerbork stuurde aan zijn vrienden en buren in Amsterdam. Hieruit leerde ik hem kennen als iemand die volop in het leven stond, grote waarde hechtte aan zijn vriendschappen en samen met zijn vrouw, Sara, een gastvrij huis had, dat voor iedereen openstond.”
Ben jij bezig met je identiteit?
“Als je een foto in een ontwikkelbak stopt, zie je hoe een blanco papier langzaam een plaatje vormt. Zo is het ook met mijn Joodse achtergrond. Eerder speelde dat niet voor mij. Opgroeien met een Joodse moeder en gereformeerde vader was voor mij normaal. Na de dood van mijn moeder, in oktober 2000, ben ik mij meer met mijn joodse achtergrond gaan bezighouden. Dat is nu een deel van mijn identiteit, niet in religieuze zin. Ik zie mijzelf als iemand met Friese en Joodse wortels, dubbel gezegend.”
Merkten jullie als kinderen dat moeder uit een Joodse familie kwam?
“Toen ik eens met een schoolvriendje naar huis
liep, vertelde hij dat zijn vader in een concentratiekamp had gezeten. Thuisgekomen vroeg ik mijn moeder wat dat was, een concentratiekamp. Ze begon te vertellen, maar al snel kwamen de tranen en liep ze naar de keuken en ging afwassen. Mij met grote ogen achterlatend.” “Op 4 mei moesten we altijd thuiskomen om op tv naar de dodenherdenking te kijken. Elk jaar liep mijn moeder huilend de kamer uit. Ze vertelde wel over haar jeugd in Amsterdam, maar vooral over de leuke dingen: op straat voetballen met de jongens, naar de zwemclub, volleyballen op school of korfballen. En dat ze elke dag met een stoet schoolvriendjes naar de fabriek ging om wat lekkers te halen. Dat haar ouders, oom Abram, tante Perel en nichtje Sulamith waren vermoord in Sobibor, daarover spraken we niet vaak. Als kind begreep ik ook niet wat dat was, vergast worden. Dat grote verdriet besprak ze nauwelijks met ons kinderen, dat was te pijnlijk. Wel heeft ze mijn nichtje, Rivka, voor een schoolproject verteld over haar onderduiktijd. En via Rivka ontdekte ik dat mijn moeder als kindermeisje in de crèche tegenover de Hollandsche
Schouwburg werkte en zo had meegewerkt aan het wegsmokkelen van meisjes uit de schouwburg.”
Waarom heb je het familieverhaal over de Landau’s, nu 20 jaar na het overlijden van je moeder geschreven?
“Pas na mijn pensionering, in 2015, had ik er de tijd en energie voor. En vorig jaar kon ik uit drie ‘nieuwe’ bronnen putten: Een boekje over de Kotowski’s, de familie van mijn moeders tante Perel. Verders een video, waarin mijn tante Rosa vertelde over haar onderduiktijd. En vier mappen met Landau-documenten, die bij broer Philip op zolder staan. De verhalen dienden zich nu als het ware aan.”
De publicatie komt in Joodse Huizen, waarom niet een aparte uitgave? “In Joodse Huizen 6 staat een verkorte versie van mijn verhaal, dat gaat over de vooroorlogse periode. ’Joodse Huizen 6’ is 19 april verkrijgbaar in de boekhandel en bij de uitgever Amphora Books. Ik ben bezig met een langere versie met veel meer informatie. Ik hoop daarvan een boekje te maken.”
Wat betekent vrijheid voor jou?
“Ik geloof, dat het antwoord op die vraag per tijdsperiode anders is. In mijn schoolperiode was dat elke dag voetballen. Nu ik bijna 69 ben, is dat om gezond te blijven en om zo lang mogelijk te kunnen genieten van al het mooie dat het leven biedt, als tegenwicht voor alle verdrietige zaken. Breder gezien is het om als mens gerespecteerd te worden, als individu en door de staat.”
Vader verdient waardering
“Wat ik nog wil toevoegen is het volgende. Uit de Landau-documenten heb ik mijn vader, Gerrit de Vries, beter leren kennen. Hij is na de oorlog jarenlang bezig geweest om schadevergoedingen te krijgen voor mijn moeder en haar familie. Dat heb ik nooit geweten. Zijn sociale aard herinner ik mij goed, omdat hij elk jaar om deze tijd wekenlang elke avond pro deo bezig was met het invullen van belastingformulieren van anderen. Zoals mijn broer Philip zei: ”Hij verdient met terugwerkende kracht veel meer waardering van ons.”
sneek
8 TEKST WIM WALDA
WETHOUDER MAARTEN OFFINGA OVER COVID-19
“ONDANKS VEEL VERDRIET IS DE MENSELIJKHEID TERUG” Het is inmiddels vijf weken geleden dat Nederland in een ‘intelligente lockdown’ ging. Nederland heeft in die weken gebalanceerd op het scherpst van de snede, maar de laatste week lijkt enig voorzichtig optimisme gerechtvaardigd, alhoewel we nog lang niet van het coronavirus zijn verlost. Een terugblik met wethouder Maarten Offinga op de afgelopen tijd.
“Wat mij eigenlijk als eerste van het hart moet is de enorme veerkracht die de ondernemers tonen”, reageert Offinga. “Natuurlijk heeft deze situatie voor de hele maatschappij een enorme impact. Er heerst verslagenheid en verdriet. Maar tegelijkertijd is er een onderstroom te bespeuren van menselijkheid, van elkaar willen helpen. De gunfactor is terug. En dat maakt het werk, ondanks de crisis, meer dan de moeite waard.” “Als college zijn we meteen na de lockdown met ondernemers gaan bellen met de vragen: ‘wat verwachten jullie van ons’ en ‘op welke manier kunnen we jullie faciliteren’. Dit om enerzijds een beeld te krijgen van de breedte en de diepgang waarmee de ondernemers in Súdwest-Fryslân zich geconfronteerd zagen en anderzijds het signaal af te geven ‘jullie staan er niet alleen voor’. Robert van der Leur heeft daarin als voorzitter van de Ondernemersfederatie een cruciale rol gespeeld.”
Tegenstrijdige consequenties “Uit onze telefoongesprekken bleek dat de gevolgen van corona voor de verschillende bedrijfstakken heel tegenstrijdig waren. Supermarktketens bijvoorbeeld draaiden in de hoogste versnelling, net als logistieke dienstverleners. Terwijl de horeca- en recreatiesector vrijwel de hele omzet zag verdampen. Zodra de maatregelen voor ondernemers en zzp’ers vanuit het Rijk bekend waren gemaakt hebben we deze als eerste Friese
gemeente via de gemeentelijke website geoperationaliseerd.” Zie daarvoor: sudwestfryslan.nl/ hulpvoorondernemers. “Daarnaast is er intensief overleg tussen de verantwoordelijke wethouders van de vier grootste gemeenten van Friesland, de F4, om de maatregelen per gemeente transparant en vooral uniform te maken. En is er contact met de Rijksoverheid over wat wij nog meer kunnen betekenen voor de getroffenen.”
Vooruitzien “Tegelijkertijd is het belangrijk om al in een vroegtijdig stadium te overleggen met verschillende bedrijfstakken over de ‘anderhalve meter economie’. Want we zijn nog lang niet van dit virus verlost. We moeten, vooruitlopend op het ‘laten vieren van de teugels’, nadenken hoe dat heel voorzichtig stapsgewijs gerealiseerd kan worden. Het college van B & W is in het kader daarvan bezig met het formuleren van een sociaaleconomisch herstelprogramma. De experts daarin zijn de mensen uit de praktijk, de ondernemers, zij spelen daarin een belangrijke rol. ” “Kortom, nog genoeg uitdagingen voor de boeg en een aantal moeilijke beslissingen te nemen voor de komende maanden. Maar met de veerkracht en de positieve instelling die de ondernemers tot nu toe hebben laten zien, heb ik daar alle vertrouwen in. Door moed te houden en samen te werken zijn we op het juiste spoor.”
HULP VOOR ONDERNEMERS
VANWEGE HET CORONAVIRUS
De website van de gemeente SWF - sudwestfryslan.nl/ hulpvoorondernemers- probeert ondernemers zoveel mogelijk wegwijs te maken in alle maatregelen. Mocht je vragen hebben, neem dan telefonisch contact op met de gemeentelijke accountmanagers of stuur een mail naar ondernemen@sudwestfryslan.nl. Elke week organiseren we een online ondernemerspetear met een wethouder. Een uur om van elkaar te horen hoe het gaat, wat er speelt en om met elkaar te sparren. Onderling én met de wethouder. Meedoen? Meld je aan via sudwestfryslan.nl/hulpvoorondernemers. Zijn er specifieke vragen over de extra tijdelijke ondersteuning voor ondernemers en zzp’ers? Dan kun je contact opnemen met de consulenten zelfstandigen van het Bbz. Zij zijn telefonisch te bereiken via 14 0515 of stuur een mail naar bbzswf@sudwestfryslan.nl.
NUMMER 04 • 2020
GROOTSNEEK.NL
9
Schoenwinkel IDENZA: Thuis passen met thuisbezorgservice
“Aparte tijden vragen om extra creativiteit” Een bedrijfstak die het behoorlijk ‘voor zijn kiezen’ krijgt ten gevolge van het Corona virus is de retail sector. Door de zogenaamde ‘intelligente lockdown’, oftewel ‘blijf thuis als je er niet absoluut uit hoeft’ om verdere verspreiding van het COVID-19 virus te voorkomen, kon je vooral in het begin een kanon afschieten op de Oosterdijk. Om in een dergelijke situatie toch (een deel van) je vaste kosten te compenseren, moet je wat creativiteit ‘in de strijd’ gooien was de gedachte van marketingmanager Marlous Lusting van de vier Idenza winkels in Friesland en Groningen. “Wij bieden onze klanten de mogelijkheid om de schoenen van hun keuze thuis te passen” legt Marlous uit. Wanneer iemand contact met onze klantenservice heeft gehad komt er een medewerker op de fiets langs bij het huisadres van de klant met de gewenste schoenen in de omgeving van een van de vier winkels (Leeuwarden, Drachten, Sneek, Groningen). De klant kan ter plaatse de schoenen passen en beslissen of ie ze wil houden. Dan sturen wij ze een ‘Tikkie’ om de betaling te regelen. Zitten ze niet lekker of passen ze niet, dan neemt de medewerker ze weer mee.” “De winkels zijn inmiddels weer geopend (voor actuele info zie de website www.idenza.nl), maar er mag maar een beperkt aantal bezoekers in een keer naar binnen om de anderhalve meter maatregel te kunnen waarborgen. Ook op de andere vlakken houdt IDENZA zich aan de RIVMrichtlijnen. Dus mensen die liever de drukte van
de winkelstraat vermijden, kunnen gebruikmaken van onze thuisbezorgservice.” Nog even alles op een rijtje: • “Bel of WhatsApp (06 46 77 33 44), chat, mail (klantenservice@idenza.nl) of stuur een DM via Facebook (idenza.nl) of Instagram (idenza_nl) en laat weten welke schoenen je graag wilt passen. • Vooraf betalen is niet nodig. • Een Idenza medewerker bezorgt de schoenen dezelfde dag gratis aan huis in de omgeving van Leeuwarden, Groningen, Sneek en Drachten. • Hij/ zij wacht op gepaste afstand terwijl jij je schoenen kunt proberen. Zijn ze goed? Dan sturen wij een Tikkie om de betaling te regelen. Niet goed? Dan nemen wij ze weer mee. Gemak dient de mens! Toch….”
Johan Steenbeek en Claudia Pool
“Stipebox is de IJlster versie van ‘Support your Local” Toen op 16 maart het maatschappelijke leven in Nederland voor een groot deel werd stilgelegd in de vorm van een ‘intelligente lockdown’, waarbij scholen, universiteiten, bibliotheken, cafés, kapperszaken, musea, bioscopen en restaurants op last van de landelijke overheid hun deuren moesten sluiten, kwam dat voor Claudia Pool (35) aan als een mokerslag. Claudia is sinds 2002 kapster en heeft in 2008 haar eigen kapsalon De Kapster geopend aan de Galamagracht in IJlst. Ze heeft vier kapsters in dienst. en omstreken in de vorm van een zogenaamde ‘Stipebox’, die is samengesteld uit producten van lokale ondernemers. Stypje is een dus een initiatief van en voor ondernemers die door de coronacrisis hun inkomsten grotendeels zien verdampen. Bedoeld om lokale ondernemers in deze moeilijke tijd een steuntje in de rug te geven. We beseffen dat het maar een druppel op een gloeiende plaat is, maar het is ook bedoeld om ze mentaal een hart onder de riem te steken, ze te laten weten dat ze er niet alleen voorstaan. “Toen de rook weer wat was opgetrokken” vertelt ze, “Heb ik meteen een bericht over de sluiting van de salon in verband met Corona op Facebook gepost. Ik heb een geweldig team meiden, want de volgende morgen stonden ze met zijn vieren op de stoep om te helpen bij het afbellen van alle klanten die een afspraak hadden. Waaronder Johan Steenbeek. Ik ken Johan al vanaf mijn periode als leerling kapster, waarbij hij een van mijn eerste modellen was.” Johan (35) is als zzp’er actief als loopbaanadviseur en zag van de ene op de andere dag ook zijn inkomen geminimaliseerd. Nog geen dag later belde hij Claudia met het idee om een lokale vertaalslag te maken van de landelijke actie ‘Support your Local’. “Een actie” legt Johan uit “Namens de gezamenlijke ondernemers van IJlst
De inhoud van de Stipebox à €39 is zeer divers en bestaat uit producten van lokale ondernemers, zoals Bakker de Boer, De Wylde Boerinne, Borrelplank van Petra, de Utherne, Bloemen de Haas en vele andere. De eerste box is 88 keer verkocht en de tweede box, met daarnaast een DeLuxe versie voor €69, is in de maak. “Geïnteresseerden kunnen deze box bestellen via de website www.Stypje.nl die we in allerijl hebben opgetuigd. Via de Facebooksite (www.facebook.com/stypje/ ) wordt er ruchtbaarheid aan gegeven.”
Karin Veldhuizen Watersport Camping Heeg
“Niet ‘droeftoeteren’, maar mentaal sterk blijven” De recreatiesector wordt ongemeen hard getroffen door het Coronavirus. Watersport Camping Heeg zag vanaf half februari de boekingen al met 70% procent teruglopen en vanaf maart kregen ze geen boekingen meer. Van de 40 seizoenplaatsen hebben 5 plaatsen eigen sanitaire voorzieningen. De andere vaste campinggasten, die gebruik moeten maken van de sanitaire voorzieningen op de camping, kunnen op dit moment door de maatregelen van het kabinet niet verwelkomd worden. Karin stelt dat het cordon sanitaire (afstand, hygiëne) niet eens zo zeer het probleem is. Maar de druk die het voor watersportdorp Heeg oplevert des te meer. Want het 2000 zielen tellende dorp heeft in het hoogseizoen wel zo’n 20.000 inwoners. Maar creatief directeur Karin Veldhuizen blijft positief: “De gevolgen van de Corona-crisis zijn verschrikkelijk en hebben effect op alles en iedereen. Ze doen vooral een beroep op je geestelijke gezondheid. Daarom is het ook belangrijk om je te realiseren dat je er niet alleen voor staat. Je hoeft het niet alleen te doen. Niet lopen ‘droeftoeteren’, want dat straalt af op je medewerkers en via hen op je gasten.”
Leren van topsporters “Ondernemen in deze periode kun je vergelijken met topsport en daar kun je veel van leren. Een topsporter met een verkeerde ‘mindset’ levert geen topprestaties. Dus: goed slapen, goed eten, lekker bewegen en ‘ankeren’ op positieve herinneringen. Dat maakt je mentaal sterk en stelt je in staat om te focussen op je doel. Net als die atleet, die als stip aan de horizon kampioen wil worden, of deelname aan de Olympische Spelen af wil dwingen. En natuurlijk plannen maken. Zorgen dat je klaar bent voor het moment dat we weer ‘los mogen’. Ik heb verschillende scenario’s klaarliggen en klankboord daarover met collega recreatieondernemers. Want stel dat de teugels vanaf juni/ juli/ augustus wat gevierd worden, dan verwacht ik dat veel Nederlanders kiezen voor een vakantie in eigen land en dan zou het best nog wel eens druk kunnen worden. Want, dit gaat een keer over.”
INFORMATIE VAN
Service staat bij Bouclé bovenaan!
• VERKOOP • AANKOOP • TAXATIES • VERHUUR • ADVIES
Sneek, Zilverschoon 2
UW HOOFDZAAK, HOOFDZAAK ONZE KOPZORGEN! UW HOOFDZAAK, ONZE KOPZORGEN!
Is jouw shampoo of crême op?
Voor styling-producten, shampoo en haarverzorging kun je altijd even bellen! Ook voor een fijne kappersbon voor jezelf Service staat bij Bouclé of om cadeau te doen!
bovenaan! Bel: 0515 424712 of Whatsapp 0610266435
Klanten beoordelen onze dienstverlening als verkoopmakelaar gemiddeld met een 8,9 en als aankoopmakelaar gemiddeld met een 9,3!
Sneek, Jasker 5 In de woonwijk Tinga, op een rustige plek met veel groen, staat deze mooi afgewerkte tussenwoning met 3 slaapkamers.
Vanuit dit zeer ruime appartement met patio kunt u bijna alle voorzieningen van Sneek lopend bereiken.
Vraagprijs:€ 215.000,- k.k.
Vraagprijs:€ 179.500,- K.K.
HUURPRIJS € 1.050,- P.M.
Zet de 1e stap goed en begin bij de van: AANDACHT ALTIJD GOED Nijland, Singel 24
AFSPRAAK
Tot in de puntjes verzorgde, vrijstaande woning met een aangebouwde garage en carport, 3 royale slaapkamers en een luxe badkamer en keuken.
ACCURATESSE ACTUEEL
Vraagprijs: € 279.500,- k.k.
VOLG SALON BOUCLÉ OP FACEBOOK VOOR ACTUEEL NIEUWS! UW HOOFDZAAK, HOOFDZAAK ONZE KOPZORGEN! UW HOOFDZAAK, ONZE KOPZORGEN!
Sneek, Leeuwarderweg 19 B
In de rustige woonwijk Duinterpen staat deze ruime en goed onderhouden halfvrijstaande woning met 4 slaapkamers.
Bolsward, Kleine Dijlakker 35 36 Een uniek en zeer royaal grachtenpand met een rijke geschiedenis, dat met veel liefde en passie is verbouwd en op hoog niveau is afgewerkt en onderhouden.
Sneek, J.W.Frisostraat 34 Deze zeer ruime jaren ‘30 woning ligt in een fijne omgeving met vriendelijke mensen, op loopafstand van het centrum van Sneek.
Iens, Van Burmaniawei 6 Het uitzicht, de rust en de ruimte maken deze zeer royale woning tot een uniek object. Uit welk raam u ook kijkt, altijd is er een fraai uitzicht.
Vraagprijs: € 335.000,- k.k.
Sneek, Rode Klaver 99 In de woonwijk Duinterpen staat deze tussenwoning op een mooie locatie
GARANTIE GARANTIE Vraagprijs: € 595.000,- k.k.
Vraagprijs: € 175.000,- k.k.
Vraagprijs: € 175.000,- k.k.
Leeuwarderweg 19 I 8603 CL Sneek I 0515 41 27 27
www.annetdejongmakelaardij.nl
Iedereen is het waard om lekker in haar of zijn vel
te zitten, jij dus ook. Fijn is dat jij bij Figuura terecht kan, Met ervaren medewerkers die precies weten
Aangepaste openingstijden voor productverkoop en onze DOE HET ZELF diensten!
Kijk voor actuele informatie op onze facebook pagina!
hoe ze jou kunnen motiveren en ondersteunen.
Gezond, slank fit?voor een Probeer het uit en maak eenen afspraak ... dat kan bij Figuura! figuuranalyse. Zeker weten gratis en oprecht
vrijblijvend. Iedereen is het waard om lekker in haar of zijn vel te zitten, jij dusweet ook.je Fijn is je dattejij bij terecht Na de analyse wat doenFiguura staat om jouw kan, Met ervaren medewerkers die precies weten doel te halen en met welke methode(s). Daarnaast hoe ze kunnen motiveren en ondersteunen.als je krijg je jou gewoon keiharde centimeter-garantie Probeer het uit en maak een afspraak gaat voor de Slimcab (warmte- cabine)voor of deeen figuuranalyse. Zeker gratis en oprecht Infraroodtraining. Deweten (heldere) voorwaarden vrijblijvend. vertellen we jou tijdens het analysegesprek. Na de analyse weet je watvrijblijvend je te doen staat omen jouw Je krijgt een realistisch advies een doel te halen en met welke methode(s). Daarnaast prijs op maat, gebaseerd op jouw doelen, lichaam krijg je gewoon keiharde centimeter-garantie als je en leefstijl. gaat voor de Slimcab (warmte- cabine) of de
THUISKLEURINGEN
GELLAK PAKKET
BEAUTY BOX
Heeft u uitgroei van je haarkleur? Denk dan aan onze THUISKLEURINGEN! Nu te koop! Deze kunt u zelf inzetten met onze professionele kapper kleurproducten.
Nu hebben we ook een GELLAK pakket gemaakt zodat u de gellak van u nagels kunt verwijderen.
En speciaal een BEAUTY BOX samengesteld zodat u goed u huid kunt onderhouden en extra kunt verzorgen thuis.
Infraroodtraining. Dezet (heldere) voorwaarden Investeer in jezelf en de eerste stap. Maak die vertellen we jou tijdens het analysegesprek. gratis, waardevolle afspraak! Je krijgt eenbelrealistisch vrijblijvend advies en een Voor Sneek 0515-740975 prijs op maat, gebaseerd op jouw doelen, lichaam De contactgegevens van Leeuwarden, en leefstijl. Apeldoorn en Zeist vind je op onze site figuura.nl. Tot snel!en zet de eerste stap. Maak die Investeer in jezelf
Dagelijks geopend 15.00 tot 17.00 uur en zaterdags 11.00 tot 15.00 uur. Wij hanteren de richtlijnen van het RIVM voor de veiligheid van onze klanten en onze medewerkers.
gratis, waardevolle afspraak! Voor Sneek bel 0515-740975
Tot snel!
De contactgegevens van Leeuwarden, Apeldoorn en Zeist vind je op onze site figuura.nl. Tot snel!
sneek
GROOTSNEEK.NL
11
TEKST WIM WALDA // FOTO’S JANNA BLOM
VOORZITTER VERENIGING ONDERNEMEND SNEEK HARRY DE WIT:
“POSITIEF DENKEN, LOKAAL WINKELEN EN INITIATIEVEN ONTWIKKELEN” Sinds november 2019 is Harry de Wit de nieuwe voorzitter van Vereniging Ondernemend Sneek (VOS). In het dagelijks leven is hij algemeen directeur van de Sociale Werkvoorziening Empatec, waaronder ook Pastiel en Wurkjouwer vallen. Wij spraken onder andere met hem over ondernemen in tijden van Corona. Hoe is het om sinds kort voorzitter van de VOS te zijn? “Tot 2017 was ik nog voorzitter van de Vereniging van Sneeker Zakenlieden (VSZ) en samen met mijn collega-voorzitter Jan van der Linden van Handel in Industrie (HIS) hebben wij het initiatief genomen om tot één ondernemersvereniging te komen voor de stad Sneek. Na die fusie ben ik als voorzitter van de VSZ afgetreden en nu sinds het najaar ben ik voorzitter van de VOS. Als bestuur van de VOS hadden we grote prioriteit gegeven aan de ontwikkeling van een visie op Sneek in het algemeen en de VOS in het bijzonder. Maar door het uitbreken van het Coronavirus en ook omdat we onverwacht genomineerd waren als ‘Beste binnenstad van Nederland’ hebben we de agenda van het bestuur behoorlijk moeten omgooien. Maar het is natuurlijk een grote eer om voorzitter te zijn van de ondernemersvereniging van deze bruisende stad. Zakelijk, cultureel en sportief bruist Sneek met name door alle vrijwilligers die we hier hebben. Lof aan al die mensen die zich belangeloos inzetten voor hun woonplaats!”
Ik hoorde dat je herstellende bent van een virus. Toch niet Corona? “Op 13 maart kreeg ik last van m’n keel. Een paar dagen later had ik 39,5 graden koorts, last van al m’n spieren, druk op de borst en was ik heel erg kortademig. Gelukkig heb ik nu geen koorts meer en heb ik alleen nog last van kortademigheid. Ik ben er dus goed vanaf gekomen. Het had veel erger gekund. Ik heb drie weken in quarantaine gezeten. Ik vond het vreselijk. M’n zoon bracht mij gelukkig 3 keer per week de boodschappen en verder bestond het sociale leven alleen maar uit telefoontjes, Appjes en Face-timen.”
Wat betekent dit virus voor de ondernemers in Sneek? “Het ergste is het natuurlijk voor Corona-patiënten in de ziekenhuizen en al die mensen die kampen met stress als gevolg van eenzaamheid. Maar vergeet ook niet de stress van al die ondernemers. De werknemers worden op dit ogenblik redelijk ontzien, maar veel ondernemers hebben op dit ogenblik slapeloze nachten. Sommigen krijgen wel een tegemoetkoming vanuit de overheid, maar daar worden hoge eisen aan gesteld en het geld wordt ook niet direct uitgekeerd. Ik hoop echt dat banken en eigenaren van commercieel onroerend goed deze ondernemers ook ter wille zullen zijn. Anders vrees ik dat er ondernemingen (ook in Sneek) zullen omvallen. Wat voor zakelijke initiatieven zijn er zoal in Sneek? Juist in tijden van onzekerheid, moet je als ondernemer niet bij de pakken neerzitten maar initiatieven ontwikkelen. Je ziet dat de restaurants met ophaal- en thuisbezorgdiensten zijn begonnen. Lampe Technical Textiles dat IC-schorten en mondkapjes is gaan produceren en bij Empatec zijn ze begonnen aan de productie van opzetstukken voor deurkrukken, zodat deuren met de elleboog in plaats van met de handen (besmettingsgevaar) kunnen worden geopend. Tijdens de Paasdagen zag je bijvoorbeeld ook groepen van ondernemers die als collectief
Word lid! Vereniging Ondernemend Sneek richt zich op een positief ondernemersklimaat en behartigt de belangen van ondernemers in Sneek e.o. Wordt lid van Ondernemend Sneek via www.ondernemendsneek.nl of scan de QR-code:
de handen ineensloegen. De Zuivelhoeve Sneek, Bakkerij Haaksma, Bloem en Styling Valentijn, Weduwe Joustra en Restaurant Onder de Linden hadden een gezamenlijke Paasbrunch als concept ontwikkeld. De Rotary Sneek deelde tijdens Paasdagen plantjes uit aan de bewoners van de Parkflat Stadsfenne. Of supermarktketen Poiesz die donaties aan de voedselbank financieel ondersteunt en transportbedrijf Hoekstra dat hulp biedt aan de Sneker winkeliers in deze roerige tijd, door elke werkdag twee bezorgauto’s met bezorger ter beschikking te stellen aan de actie ‘Sneek Bezorgt’. Bedoeld om de winkeliers van Sneek én de Sneekers te steunen in de Corona-crisis. Mooie initiatieven die me goed doen.”
Doet de VOS ook nog iets? “Samen met GrootSneek, Sneek Promotion en de Stichting Uit in Sneek bieden wij de mogelijkheid aan ondernemers in Sneek om zich kosteloos te plaatsen op Sneek.nl. Hier staan alle online/bezorgen in Sneek aanbieders bijeen, en winkelt de consument makkelijk online vanuit huis. Dat is voor consumenten in deze periode van veel thuis moeten blijven niet alleen handig, maar zo steunen zij ook de lokale Sneker ondernemer, zodat we straks na de Coronacrisis ook weer van hun diensten in Sneek gebruik kunnen blijven maken.” Wat verwacht je van de Sneekweek? “Samen met de KWS, Stichting Uit in Sneek en Sneek Promotion hebben we ons uitgesproken om ons uiterste best te doen om de Sneekweek (eventueel in aangepaste vorm) door te laten gaan. Met name voor de horeca en middenstand is dat van groot belang; voor sommige bedrijven zelfs van levensbelang en het zou voor iedereen een geweldige opsteker zijn. Natuurlijk staat de volksgezondheid voorop en hebben wij ons te houden aan de maatregelen vanuit de overheid.” “Maar laten we niet op de Sneekweek wachten. Mijn motto is nu en straks: KOOP LOKAAL! Alleen dan zijn we in staat onze prachtige stad ook na het Corona-tijdperk te laten bruisen!”
12
sneek
#FACETOFACE
ROELOF VAN HEEREN
fotografie LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL tekst KIRSTEN VAN LOON
“Ik ben klaar voor de volgende fase;
een nieuw avontuur...”
Roelof van Heeren (18) uit Heeg zit in vwo 6 en doet nu geen eindexamen dit jaar. Voor leerlingen die er goed voorstaan is er niet veel aan de hand, nu de centrale eindexamens zijn geschrapt. Toch mis je iets. Roelof is een zelfverzekerde jongen, in een onzekere tijd. Wat is zijn mening over deze situatie en hoe ziet hij de toekomst?
Je laatste schoolperiode. Hoe sta jij ervoor? “Ik sta er goed voor, ik kan eigenlijk overal wel een één op halen, dus ik ben eigenlijk al geslaagd. Er zijn vakken waarvan ik het cijfer nog wat omhoog wil halen, dus daarvoor doe ik nog wel mijn best.”
De hele situatie moet toch vreemd voor je zijn? “Klopt, dat is het ook. Je werkt met een groep mensen hiernaartoe. Al die tijd hoor docenten zeggen: ‘Let op jongens, dit is belangrijk voor het eindexamen’ en dan gaat het ineens niet door. Ik zou sowieso slagen, maar het was leuk geweest om samen de examenperiode in te gaan. Hard blokken, slagen en examenfeest vieren. Corona verpest dat. Die sfeer rondom het slagen hoop ik alsnog te ervaren als ik voor mijn volgende studie slaag.”
Bij jou is er minder onrust omdat je niet veel te vrezen hebt, maar wat merk je om je heen bij collega scholieren? “Ja, meer onrust. Sommige leerlingen vinden het echt een ‘naaistreek’. Als je er nu niet goed voor staat, dan was het examen het moment om nog cijfers omhoog te kunnen halen. Dat moment is nu weg. Ik merk dat ik goed zelfstandig kan leren, maar dat lukt niet iedereen even goed. Dan moet je ineens een periode heel hard in je eentje werken om het alsnog te halen. Ik ken wel mensen die het hierdoor waarschijnlijk niet gaan redden.”
Je werkt hier al zes jaar naartoe, maar nu ‘krijg’ je je diploma. Dat is anders. Vind je het minder waard?
Portugal. Sommigen gaan een week bier drinken, dat vind ik zonde van het geld. We sparen al een hele tijd voor deze reis: kamperen in de bergen, surfen, de natuur en feest. Het is maar de vraag of dat doorgaat.”
Wat doe jij in je vrije tijd? “Sporten, werken, biertje drinken en sleutelen aan mijn Tomos-brommer. Ik ben nu ook aan het hardlopen, om structuur in de dag te houden. Ik sta iedere dag om half 8 op, drink koffie, ga hardlopen, ontbijten, bezig met school en ’s avonds werken.”
Je werkt bij de COOP-supermarkt in Heeg. Ineens heb je een ‘cruciaal’ beroep.
Boot’ en het was handig om bij het water te wonen.”
Je vader heeft een vrij technisch beroep, die interesse zagen jouw ouders niet bij jou. Totdat je opeens een Tomos kocht en eraan ging sleutelen.
“Die Tomos, echt een topding. Een vriend had er een gekocht en ‘I fell in love with a Tomos’. Ze kosten niet veel, maar ze vergen wel onderhoud. Interesse in techniek was er inderdaad niet en ik kon het ook niet, maar ik wilde wel handig kunnen zijn. Vaardigheden waarvan ik het nut zie, die wil ik leren. Klussen is toch handig voor de rest van je leven. Anders moet je altijd een klusjesman inschakelen.”
Hoe zie jij jezelf later?
“Ja en ik vind het werk hartstikke relaxt. Nu vullen we de winkel bij na sluitingstijd, zodat we zo min mogelijk in contact komen met de klanten. Normaal werkte ik van 15:00 uur tot 19:00 uur en dan maakte ik ook af en toe een babbeltje met mensen in de winkel. Dat vind ik oprecht leuk.”
“Dan heb ik mijn studie hartstikke goed afgerond. Heb ik ervaring opgedaan bij een groot bedrijf, misschien als bedrijfsjurist. Mezelf opgewerkt en ben ik een belangrijk lid van het team. Dan verdien ik lekker veel geld en daarna start ik mijn eigen bedrijf.”
Wat zijn jouw plannen als je klaar bent?
Woon je dan nog in Friesland?
“Ik ga Business and Economics studeren aan de Universiteit in Utrecht. Ik twijfelde tussen rechten of een economische studie. Ik wil graag het bedrijfsleven in. Mijn broer studeert International Business, in zijn studieboeken zag ik dat er ook veel aspecten van recht aan bod komen. Toen kwam ik deze studie tegen. Dit is een bachelor en er is ook een master Law & Economics, dat is de perfecte combi.”
“Nee. Friesland is mooi; het varen en de natuur. Ik wil niet zeggen dat Friesland saai is, maar de stad heeft mij meer te bieden. Buitenland sluit ik ook niet uit. Ik ben een grote fan van snowboarden. Dus ik zie mijzelf ook wel in Noord-Italië wonen. In de winter snowboarden, in de zomer lekker weer en lekker eten. Een mooi groot huis, met een ruim erf waar de hond lekker los kan lopen, zodat ik hem niet hoef uit te laten. Samen met mijn vrouw en twee kinderen.”
Dat betekent ook dat je op jezelf gaat wonen.
Je hebt best een duidelijk beeld hè?
“Vrienden die eerder al geslaagd zijn zeggen dat wel: je diploma is een cadeautje van Mark Rutte. Maar ik zou het hoe dan ook halen, omdat ik het zes jaar lang goed heb gedaan. Ik heb het sowieso verdiend. Het examen is natuurlijk wel een laatste proeve van bekwaamheid, iets wat je gedaan wilt hebben. Om later aan terug te kunnen denken.”
“Daar ben ik helemaal klaar voor. Ik woon nu tien jaar in Heeg, maar ik wil nu graag naar een grote stad. Meer mensen, meer dingen die je kunt doen. Ik heb hier een mooie jeugd gehad. Ik ben de middelste van drie jongens, met topouders, ik had mij geen betere kunnen wensen, maar ik ben klaar voor de volgende fase. Een nieuw avontuur.”
Zijn er ook zaken rondom het examen die nu niet doorgaan waar je echt naar uitkeek?
Waar woonde je voordat je naar Heeg kwam?
“Zeker. Ik zat in de commissie voor de examenstunt en na de examens zou ik met een paar vrienden een ‘roadtrip’ van twaalf dagen gaan maken door
“Ik ben geboren in Reeuwijk, toen ik zes was verhuisden we naar Woudsend en een jaar later naar Heeg. Mijn vader had een bedrijf in boten ‘de Stille
“Jazeker. Als ik iets heb waar ik voor wil gaan, dan ga ik er ook voor. Dat zie ik nu met school. In het klaslokaal kom ik niet aan werk toe, te veel afleiding. Maar nu ik op mijn eigen schema thuiswerk, gaat het heel goed. Ik ben nog nooit zo productief bezig geweest voor school.”
Deze coronacrisis is dus ook een leerproces. Je weet nu wat werkt voor jou. “Ja. Het is weleens de vraag geweest of ik genoeg discipline had. Nou dat blijkt nu wel.”
NUMMER 04 • 2020
GROOTSNEEK.NL
13
14
NUMMER 04 • 2020
DICK BELLINGA (80) NOG ALTIJD
“BEWEGE ONDANKS HAAR CHRONISCHE AANDOENING HAALT EVELYN ALLES UIT HET LEVEN!
NOG NIET UIT DE UITKERING, WÉL UIT HUIS!
Zo op het oog lijkt ze een sprankelende dame die midden in het leven staat. Maar schijn bedriegt. De 33-jarige Evelyn Nijholt heeft sinds een aantal jaren chronische pijn. Dit gegeven heeft haar leven totaal op z’n kop gezet. Van energieke vrouw verandert ze van de een op de andere dag in een dame met CRPS; chronisch pijnsyndroom. Ondanks de pijn geeft ze haar leven opnieuw vorm. Pastiel heeft haar geholpen bij het vinden van passend werk. Noodlot
Evelyn studeerde Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH). Na haar afstuderen vindt ze werk als pedagogisch hulpverlener. Op een morgen slaat het noodlot toe. Tijdens haar werk zakt ze door haar enkel. Binnen een paar minuten kan ze niet meer op haar voet staan. Ze gaat meteen naar de dokter. Er worden foto’s gemaakt, maar er blijkt niets gescheurd of gebroken te zijn. De periode erna neemt Evelyn rust en gaat ze naar de fysiotherapeut. Deze komt voor een raadsel te staan, want ondanks alles wat hij probeert blijft de pijn aanhouden. Evelyn is ten einde raad.
Weer genieten van het leven!
Ze belandt in het medisch circuit. In de twee jaren die volgen tast ze volledig in het duister. En dan volgt eindelijk de diagnose: CRPS. Evelyn heeft altijd zenuwpijn, van haar enkel tot in haar buik. Ze krijgt het advies om te gaan revalideren. Om zo te leren omgaan met de pijn. Een andere oplossing is er niet. Haar wereld stort in, ze raakt in een depressie en belandt in de ziektewet. Maanden van revalidatie volgen. Evelyn gaat op zoek naar een nieuwe balans. En leert langzaam haar nieuwe situatie te accepteren. Ondanks alles wil ze weer van het leven genieten. Dankzij haar positieve instelling lukt dit!
Doorzetter
Uitzicht op een reguliere baan is er niet. Bedrijven durven het niet aan met haar beperkingen. Maar daar laat Evelyn zich niet door uit het veld slaan. Ze komt in contact met een medewerker van Pastiel. Binnen de kortste keren werkt ze bij Pastiel op vrijwillige basis op de administratie. Ondanks de toename van de pijn geniet Evelyn enorm. Na een half jaar is er geen werk meer voor haar. Inmiddels is ze ook in beeld bij het gebiedsteam van de gemeente. Met hulp van hen wordt ze aangemeld bij Wurkjouwer. Ook hier kan ze administratief werk doen. Nadat ook daar het werk ophoudt, kan ze terecht bij Empatec. Ze blijft zichzelf ontwikkelen en geeft niet op. Ze krijgt een contract voor 18 uren per week. ‘Ik kom er nog niet mee uit de uitkering, maar wel mee uit mijn huis. En dat is mij zoveel waard!’ Sluit Evelyn trots af.
En dát is waar Pastiel het voor doet. Mensen helpen bij het vinden van passend werk dat binnen hun mogelijkheden ligt. En hen (weer) een doel geeft in het leven.
Dick Bellinga heeft inmiddels de leeftijd ‘der zeer sterken’ bereikt, zoals het zo mooi klinkt in Bijbelse termen. Tachtig jaar dus. Nog altijd is de vitale inwoner uit Jutrijp – “We zijn inmiddels bijna een voorstad van Sneek” - actief als keeper bij trimhockey van de Sneeker Mixed Hockeyclub en bij de landelijke 60+’ers. Hij is daarmee het oudst spelende lid van de vereniging. Met zijn vrouw Yolande woont Bellinga sinds eind 1982 in een bungalow op een prachtig plekje aan de ‘Hynstepoel’ in Jutrijp.
M
Met een beetje gevoel voor dramatiek zou je kunnen zeggen dat Bellinga het aan de SMHC te danken heeft dat hij nog in leven is. Daarvoor gaan we terug naar april van het jaar 2013.
EEN NOODGEVAL
“Ik weet het nog als de dag van gisteren, het was op 17 april; toen kreeg ik een hartstilstand. Het is mijn geluk geweest dat ik op de hockeyclub was. Op de club waren toen een kinderarts, een traumachirurg, een orthopeed, een cardiofysiotherapeut en er was een AED-apparaat. Het mooie was, ervoor waren ze ons clubhuis aan het verbouwen toen de gemeente in een van de ruimtes een deur met daarop een asbestplaat ontdekte. Het hele gebouw werd afgesloten, een groot hek eromheen. Maar het AED-apparaat zat achter het hek. Toen ik dat zag werd ik zo verrekte nijdig en heb ik meteen de gemeente gebeld en gezegd dat er dooien zouden vallen ik hen ervoor aansprakelijk zou stellen. Toen hebben ze het hek maar verzet, zodat we in geval van nood bij het apparaat konden. Tja, dat ik nu dat noodgeval zou zijn, wist ik toen uiteraard nog niet. Ze hebben mij dus gereanimeerd en er is in het ziekenhuis een stent geplaatst. En nu hockey ik weer”, zegt Bellinga met gevoel voor understatement.
OORLOGSKIND Dick Bellinga wordt op 24 april 1940 geboren in Almelo als jongste zoon van Jan en Hendrika Maria (‘Riek’) Bellinga. Dick heeft een oudere broer en zuster. Vader Jan Bellinga was directeur van de gasfabriek, waar alle ruimte was om op het terrein van 500 meter breed en een kilometer lang te spelen. Van oorlogshandelingen merkte de klein Dick weinig. Of het moet al de herinnering zijn dat er aan het einde van de oorlog een pantsertrein van de Duitsers op het terrein stond. Dat werd als spannend ervaren.
“In 1957 ga ik naar Delft om er werktuigbouw te gaan studeren aan de Technische Universiteit. In die tijd ben ik ook heel druk met zeilen en heb ik mijn studie in Enschede afgemaakt. Via het zeilen kwam ik ook in contact met Gaastra, waar ik tekeningen voor maakte. De eerste tekeningen maakte ik in 1960 als werkstudent. Ze belden mij dan wanneer ze iets nodig hadden en ik stuurde vervolgens de tekeningen op. Eerst vanuit Delft en later vanuit Enschede. Voordat ik definitief bij Gaastra ga werken, reis ik nog op en neer tussen Enschede en Sneek. Verder heb ik in die periode nog een beetje ‘gezigeunerd‘, om uiteindelijk in Sneek terecht te komen.” Het zeilen heeft altijd een belangrijke rol in het leven van Bellinga gespeeld, niet alleen als werknemer bij Gaastra maar ook als actief zeiler. “Ja, zeilen nam een belangrijke plaats in. Ik zat in de kernploeg die zich voorbereidde op de Olympische Spelen van Mexico 1968. Onze ploeg werd uiteindelijk niet geselecteerd. In die tijd zeilden we veel in het buitenland. Het seizoen begon dan al eind januari waar ik samen met mijn broer Henk vanuit Cannes op de Middellandse Zee zeilde, in de Flying Dutchman. Daar heb ik heel veel internationale contacten aan overgehouden. We deden mee aan wedstrijden
in het buitenland. Maar we waren toen gewoon amateurs hoor. Het mooie aan het zeilen vond ik altijd het omgaan met het materiaal, dat moest in orde zijn.” Door zijn passie voor de zeilsport ontmoet Bellinga zijn vrouw Yolande, die voor het Franse team surfde. Het echtpaar heeft geen kinderen. Overigens bekent Bellinga dat hij vorig jaar door allerlei drukke werkzaamheden (‘veel aan het huis verbouwd’) niet aan zeilen is toegekomen. De zeilboot kwam niet verder dan de trailer.
sneek
GROOTSNEEK.NL TEKST EN FOTO: HENK VAN DER VEER
ACTIEF OP HET HOCKEYVELD:
N IS ESSENTIEEL” ERELID VAN DE SMHC Tijdens een reünie van de hockeyclub in Almelo kwam Dick Bellinga een ploegje mensen uit Sneek tegen en wordt besloten de stick weer ter hand te nemen. Bellinga roemt het hockey omdat hij het een mooie teamsport vindt, waarbij samenwerking en diversiteit een belangrijke rol spelen. In 2014 werd Bellinga benoemd tot erelid van SMHC. Dit vanwege zijn buitengewone verdiensten voor de club. Hij was jarenlang de man die het clubblad Sticky stencilde en ook was het erelid vaak betrokken bij, zoals hij zelf noemt, ‘onderhoudsdingetjes’. Volgens eigen zeggen heeft hij weinig verstand van bestuurszaken. “Ik vind een sportvereniging ook veel leuker dan een sportschool om een beetje in conditie te blijven, want dat vind ik op mijn leeftijd essentieel. Ik kan mij niet voorstellen dat ik op een krukje moet gaan zitten en naar buiten zit te kijken. Er is altijd wel wat te doen. Tot voor twee jaar speelde ik nog steeds competitiehockey, maar de laatste periode alleen nog maar op het trainingsveld. Het is wel prettig wanneer er iemand op doel staat, anders lukt alles. Ik mag dus keeper zijn. Er is een 60+ club, waarmee we eens in de 14 dagen ergens in het land wedstrijden hebben. Ze trommelen dan toch maar mooi circa achttien teams bij elkaar. We spelen dan drie wedstrijden van een halfuur op zo’n dag. Dat is altijd heel geanimeerd. Ik vind ook zeker dat de ‘derde helft’ erbij hoort.” Het is duidelijk dat de Jutrijper nog altijd betrokken is bij de Sneeker Mixed Hockeyclub, en hij heeft ook een duidelijke mening als het gaat over de komst van een derde veld. “Een tijdje geleden was er sprake van dat er op een andere locatie een noodveld moest worden aangelegd. Dat zou volgens mij de doodsteek voor de vereniging zijn. Als je op twee locaties moet spelen, ontbreekt een sociale ontmoetingsplek, dat kan niet. Dan zal de boel verwateren en dan denk ik dat je na een paar jaar geen derde veld meer nodig hebt. Als de jeugd speelt, dan komen de ouders ook. Sterker nog het is een trefpunt voor ouders en jeugd!”
“IK KAN MIJ NIET VOORSTELLEN DAT IK OP EEN KRUKJE MOET GAAN ZITTEN EN NAAR BUITEN ZIT TE KIJKEN”
15
VEEL GELUK MET JE VERHUIZING!
zaterdag 3 oktober open huizen dag U bent welkom bij onderstaande woningen van 11:00 uur tot 15:00 uur
Easterwierrum, Doarpsstrjitte 20 € 175.000 KK
Wjelsryp, Nije Buorren 2 € 299.500 KK
Sneek, Balthuskade 2-A € 195.000 KK
Sneek, Gudsekop 61 € 179.500 KK
Sneek, Meeuwenlaan 74 € 325.000 KK
Sneek, Offingawiersterleane 5 € 235.000 KK
Sneek, 3e Woudstraat 38 € 79.500 KK
Sneek, Zilverschoon 174 € 175.000 KK
Sneek, Johan de Wittstraat 30 € 199.500 KK
Sneek, Groenedijk 5 € 349.500 KK
Verhuizen zonder zorgen. Hoe? Hoekstra. Vrijblijvend een inboedelopname of offerte? Contact onsSneek, Oppenhuizerweg 31 Sneek, 2e Woudstraat 30 Hidaard, Buorren 8 Sneek, Molenkrite 141 € 118.500 KK € 179.500 KK € 189.500 KK via verkoop@hoekstrasneek.nl of 0515 - 41 21 10. Kijk ook € 125.000 KK op hoekstrasneek.nl
Itens, Singel 5 € 398.500 KK
Makkum, Alde Syl 3 € 289.000 KK
Sneek, Worp Tjaardastraat 63 € 150.000 KK
Raerd, Smitshoeke 8 € 280.000 KK
zaterdag 3 oktober open huizen dag
Sneek, Oppenhuizerweg 36 € 285.000 KK
Sneek, Wassenberghstraat 2 € 129.500 KK
Sneek, Thorbeckestraat 15 € 149.500 KK
Scharnegoutum, Legedyk 11 € 195.000 KK
Sneek, Scherhemstraat 23 € 108.000 KK
Sneek, Lytse Dyk 7 € 359.000 KK
U bent welkom bij onderstaande woningen van 11:00 uur tot 15:00 uur
TE TEKOOP KOOP Bloemstraat 25, Sneek Sneek, Jasker 61 €Vraagprijs: 212.5000 k.k€ 179.500 k.k. Sneek, Klam 4 € 249.000 KK Easterwierrum, Doarpsstrjitte 20 € 175.000 KK
TE KOOP Marsdiep 65, SneekLange Achte 20 Scharnegoutum, € 269.500 k.k€ 289.500 k.k. Vraagprijs:
TE TEKOOP KOOP Fiem 12, Sneek Bolsward, De Wylp 13 €Vraagprijs: 275.000 k.k€ 399.500 k.k. Reahus, Bongapaed 9-A € 239.000 KK Wjelsryp, Nije Buorren 2 € 299.500 KK
TEKOOP KOOP TE
Sneek, Koopmansgracht 18 Sneek, De Schilkampen 33 Olde 6Molenkrite Sneek Sneek, 63 €Ee 195.000 KK € 199.500 KK €Vraagprijs: 179.500 Sneek, 2e k.k Woudstraat 30 Hidaard, Buorren 8 € 219.500 k.k. € 118.500 KK € 179.500 KK
Sneek, Het Vallaat 17 € 479.000 KK Sneek, Balthuskade 2-A € 195.000 KK
Hommerts, Jeltewei 208 € 212.500 KK Sneek, Gudsekop 61 € 179.500 KK
TEKOOP KOOP TE
Sneek, Van Hessen Kasselstraat 22 Sneek, Zonnedauw 31 Sytsingawiersterleane 27, Sneek Oppenhuizen, 93 € 203.500 KK € 289.500 KK Noardein €Vraagprijs: 295.000 k.k€ 269.500 Sneek, Molenkrite 141 k.k. Sneek, Oppenhuizerweg 31 € 189.500 KK € 125.000 KK
Sneek, Kapelstraat 12 € 199.500 KK Sneek, Meeuwenlaan 74 € 325.000 KK
TE KOOP
Sneek, Parallelweg 39
Sneek, J.W. Frisostraat 58 € 99.500 KK Sneek, Offingawiersterleane 5 € 235.000 KK
Sint Nicolaasga, De Buffer 5
Wassenberghstraat 42, Sneek € 189.500 KK Sneek, Tulpstraat 15 € 217.500 KK €Sneek, 169.000 k.k€ 285.000 3e Woudstraat 38 Vraagprijs: k.k. Sneek, Zilverschoon 174 € 79.500 KK
€ 175.000 KK
Sneek, Johan de Wittstraat 30 € 199.500 KK
Sneek, Groenedijk 5 € 349.500 KK
0515 41 82 82 info@struiksmamakelaars.nl struiksmamakelaars.nl Itens, Singel 5 € 398.500 KK
Makkum, Alde Syl 3 € 289.000 KK
Sneek, Worp Tjaardastraat 63 € 150.000 KK
Raerd, Smitshoeke 8 € 280.000 KK
sneek
GROOTSNEEK.NL
17
TEKST RIEMIE VAN DIJK // FOTO’S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
MEIELKOAR IEN
EN BINDING HOUDEN MET ELKAAR
Corona heeft ons dagelijks leven enorm veranderd. Voor veel mensen is het moeilijk, omdat ze thuiszitten of geen bezoek mogen hebben. Dan is het mooi om te zien dat in veel dorpen en wijken prachtige initiatieven zijn ontstaan. Veel mensen willen in deze tijd graag wat voor een ander betekenen. In dit artikel aandacht voor initiatieven uit Blauhús en Top& Twel. heeft een nieuwsbrief in het leven geroepen, zodat je vaker wat hoort. Aan de kinderen die zich opgegeven hadden voor Palmpasen, heeft de kerk een doe-het-zelfpakketje uitgedeeld. Ze hebben de kinderen gevraagd om de Palmpaasstokken voor de ramen neer te zetten, zodat ook andere mensen er van kunnen genieten.”
In Blauhús wordt altijd al veel spontaan geregeld. Doarpsbelang Blauhús kwam direct in actie toen iedereen aan huis gekluisterd was door de Coronacrisis. Als eerste boden ze dorpsbewoners de mogelijkheid om met elkaar in contact te komen, mocht er hulp nodig zijn. “Yn tiden fan krisis is it moai as je mekoar wat helpe kinne. We binne in lytse mienskip en no’t we meielkoar yn ‘Corona-quarantaine’ sitte, soe it moai wêze as we mekoar bystean kinne as dat noadich is”, staat op hun website en facebookpagina.
Net zoals in veel andere plaatsen heeft het kinderboek ‘We gaan op berenjacht’ gezorgd voor veel beren achter de ramen. “Voor kinderen die dit jaar eindexamen doen is het sneu. Normaal brengen we hun een roos, nu wordt een reep chocolade met bemoedigende woorden gebracht. Dorpsbewoners bloemen brengen met Pasen hebben we maar niet gedaan. Die gaan door te veel handen. Wel heeft de wijkvereniging van het Grachtenplan een bosje tulpen bij de voordeur van bewoners gelegd.”
“Toen we hoorden dat veel jongelui te dicht bij elkaar zaten, hebben we via Social Media een oproep gedaan: ‘Meielkoar ien, mar wol graach op oardel meter ôfstân’.” Net als overal in Nederland gaan kinderen uit Blauhús op Berenjacht. “We hebben via facebook dorpsbewoners aangezet om hier aan mee te doen. Ons doel is nu om een speurtocht met letters en woorden te maken. Kinderen moeten op zoek naar beren achter deuren en ramen. Aan het eind ontstaat een zin, die past bij deze tijd. Als ik op de fiets een rondje door het dorp rijd, zie ik overal beren voor de ramen.” Zo ook achter de ramen van woonzorgcentrum Teatskehûs. Voor de bewoners heeft Doarpsbelang extra ‘omtinken’. “Zij hebben het erg zwaar. Ze kunnen niet naar buiten, kunnen niet meedoen aan de vele gezamenlijke activiteiten. Ze mogen geen familie ontvangen, zitten alleen op hun kamer. Wat kunnen wij voor hen betekenen, nu alle ‘ferdivedaasje’ wegvalt?” Ook hier zie je de nodige spontane acties. “Blaaskapel ‘De Swalkers’ heeft twee keer voor de bewoners gespeeld. Dorpskinderen brengen tekeningen langs en hebben mooie stoepkrijt tekeningen gemaakt.” Het dorp heeft in Johannes Rypma en Sjoerd Huitema twee talenten, die muziek maken en die zich willen inzetten voor de ‘âlderein’.
“Ze mogen natuurlijk niet naar binnen, dus zijn ze in gesprek met de managers van Teatskehûs. Misschien kunnen ze spelen, terwijl de bewoners de ramen open hebben. Ze zijn nog bezig met een kar, soudmixapparatuur en stroom te regelen. Voor de gelegenheid hebben ze zich verdiept in een Nederlandstalig repertoire. Het is tenslotte een andere doelgroep.” Ja, in Blauhús is het meielkoar ien!
BINDING HOUDEN MET ELKAAR Ook in ‘Top & Twel’ houdt corona de mensen bezig, weet Sonja Ozinga van vrijwillige hulpdienst ‘de Helpende Hân’. “It is wat no”, zeggen mensen, maar ze blijven kalm. Vooral voor oudere mensen is het vervelend. Die kunnen niet even ergens op visite gaan. Daar loop je dan extra bij langs om naar te zwaaien.” Iedere groep in het dorp regelt wat, “Want het is belangrijk om elkaar in de gaten te houden. In een dorp gaat dat gemakkelijker omdat je elkaar kent.”
“Het is rustig in de dorpen. Iedereen gedraagt zich en blijft thuis. In de winkel is het rustig; bij de slager moet je met de pin betalen. Mensen ruimen de kast of de zolder op. Kinderen doen hun schoolwerk thuis. Het dorp heeft één coronadode te betreuren. Nu een uitvaart organiseren is moeilijk; de kerkeraad organiseert online kerdiensten. De kerk
“Leden van de verschillend clubs, zoals het bridgen of het biljarten houden elkaar in de gaten. Ze bellen mensen één keer of vaker per week. De vrijwilligers autovervoer van ‘de Helpende Hân’ hebben het eigenlijk rustiger dan anders. Mensen gaan nu niet naar het ziekenhuis, de fysiotherapeut of de tandarts. Mensen met dementie of geheugenproblemen kunnen nu niet terecht bij Dagbesteding ‘Beleef’. Wat wel kan is een kaartje sturen, een bloemetje brengen en dagelijks bellen. Zo houden we binding met elkaar.
Initiatieven bij u in de buurt... Heb jij hulp nodig bij de boodschappen, de hond uitlaten of wil je gewoon even met iemand bellen? Op de website van Stichting Sociaal Collectief www.stichtingsociaalcollectief.nl kun je zien bij welke initiatieven je bij jou in de buurt terecht kunt. Ook vind je op de website van Sociaal Collectief landelijke initiatieven waarbij je terecht kunt voor hulp of een luisterend oor. Het is mooi te zien dat er in Súdwest-Fryslân al mooie buurtinitiatieven zijn. Veel mensen willen iets voor een ander doen. Ben jij gestart met een initiatief om inwoners in deze tijd te ondersteunen? Laat het ons weten door een mailtje te sturen naar m.krop@sociaalcollectiefswf.nl. Op onze website houden wij een overzicht bij van lokale initiatieven, zodat inwoners weten waar ze terecht kunnen. De komende weken vullen wij dit overzicht continu aan. Meer informatie over onze activiteiten staat op onze website www.stichtingsociaalcollectief.nl.
sneek
18 BRANDED CONTENT
HOREN, ZIEN, MAAR
Het is een stikdonkere nacht. Je woont op het platteland, een mooi eindje van je buurman vandaan. Het regent, waait en het is verrekte koud. Dan gaat de deurbel. Er staat iemand, nat en koud, op de stoep. Die vraagt of hij even met je kan praten, want hij heeft gehoord dat je schuur te koop staat. Dat is niet zo, maar hij staat wel leeg. En het regent, waait en is koud. Je denkt ‘ach’ en zegt ‘Kom maar even binnen’. En plotseling staan er drie mannen in je huis. Voor je het weet sta je met de rug tegen de muur en bedreigen ze je met alles wat je liefhebt. Ze blijken veel over je te weten, meer dan je ooit zou kunnen denken. Een paar weken later is je schuur een hennepplantage.
‘Waar doen ze het toch van?’
‘JE GAAT HET PAS ZIEN ALS JE HET DOORHEBT’
WAT ZIE JE? WAT MERK JE? WAT VOEL JE? • Wat als je vaak langs een winkel loopt, waar allemaal nieuw spul in staat? Waar nooit een mens binnenkomt om wat te kopen. En die winkel blijft maar bestaan. Of een restaurant waar nooit iemand wat consumeert, maar dat toch elke dag open is?
• Wat als er een nieuwe auto bij je buurman voor de deur komt
te staan? Terwijl je weet dat buurman die nooit van zijn salaris kan betalen. En de Postcodeloterij is ook niet langs geweest. Buurman gaat ook nog op vakantie naar het casino van Monaco. En vaart met zijn vrouw in een dure boot. ‘Waar doen ze dat van?’
• Wat als er veel visite bij iemand komt? Er staan altijd veel auto’s voor de deur. Wat gebeurt daar toch?
• Wat als er een grote schuur is en je krijgt niet mee wat er achter de steeds hermetisch gesloten schuurdeuren gebeurt.
• Of, veel voorkomend in Fryslân, er belt iemand bij je aan, wijst
naar je schuur. Die wil hij wel huren. Waarvoor? “Nou, dat zie ik nog wel, maar dan moet je wel zo nu en dan even de andere kant op kijken.”
• Wat als je in het bos, of achter in een weiland containers met
onduidelijke, maar wel hele vieze, troep vindt? Wat gooien ze daar nou neer?
BELLEN!
Het aantal drugslabs is ook in deze provincies heel snel stijgende. “Dat er drugslabs in ons werkgebied zitten is niet ondenkbaar”, zegt politiechef Marja Doosje van Súdwest-Fryslân.
‘Wat gooien ze daar nou neer?
(JOHAN CRUIJFF) ALERT Het toverwoord is ‘alert’. We moeten met z’n allen, individueel maar ook als ‘mienskip’, veel alerter worden op eventuele criminaliteit. Tenminste, dat is wat gemeente en politie van de inwoners vragen. Ook in Súdwest-Fryslân, qua oppervlakte de grootste gemeente van het land. Toch moeten we ook hier beter opletten op wat ons vreemd voorkomt en er niet onverschillig aan voorbij lopen. De politie kan alleen goed werken als informatie uit de gehele bevolking gebruikt kan worden. Alert op…nou ja, het woord dat de politie en de gemeente daarvoor gebruiken is: ondermijning. Dit woord zegt het publiek echter niet zo veel. Daarom deze vertaling: criminaliteit ondermijnt het gezag en de veiligheid van overheid en ‘mienskip’. Dat gaat van hennepplantages tot het witwassen van geld. Van allemaal zaken, die het publiek niet direct ziet. En toch wordt van inwoners gevraagd alert(er) te worden op alles wat hen vreemd voorkomt. De bevolking wordt de komende tijd geïnformeerd hoe je alertheid kunt ontwikkelen. Dat is de taak van de gemeente. De politie heeft als taak om alles te onderzoeken wat die alertheid oplevert. Ook al leveren negen van de tien meldingen niets belangrijks op, dan nog is de politie gelukkig met alle informatie.
ANONIEM Als iemand iets ziet of merkt mag hij of zij de politie rechtstreeks informeren. Dat kan ook via een gesprek met de wijkagent. Veel
Politiechef Marja Doosje
mensen zijn daar toch een beetje huiverig voor. Het lijkt wat op ‘mensen aangeven’, ‘verklikken’. De vele verhalen die tegenwoordig bestaan over de ‘wraak’ van criminelen omdat ze onzichtbaar willen blijven, maken je nog voorzichtiger. Dus is er MMA. MMA staat voor Meld Misdaad Anoniem (0800-7000 of meldmisdaadanoniem.nl). Het is een landelijke organisatie die ervoor zorgt dat meldingen bij de politie terecht komen. Zelfs de politie kent de melder niet. Degene die meldt, is volstrekt anoniem, en blijft dat ook. Bij MMA is het telefoonnummer niet te zien. MMA registreert geen telefoongesprekken, ze worden ook niet opgenomen. Er worden geen adressen en namen gevraagd van de melder. En mocht je per ongeluk anoniem zeggen dat je Jan heet, dan wordt dat niet opgeschreven.
NUMMER 04 • 2020
GROOTSNEEK.NL
19
NIET ZWIJGEN ‘Wat gebeurt daar toch altijd bij dat pand?’
seerd. De onverschilligheid bij iets ‘verkeerds’ ruiken, moet dus veranderen in alertheid.
Burgemeester Jannewietske de Vries
Het is begrijpelijk dat je niet snel wilt wijzen naar een buurman, bekende of wie dan ook. Daarom kan iedereen zijn vermoedens of verbazing over gedrag van anderen dus anoniem melden. ‘Klikken’. We zijn het in deze ‘mienskip’ niet gewend. We hebben immers al in de schoolbankjes, of anders wel op het schoolplein, geleerd dat je dat nooit mag doen. Maar de misdaden anno 2020 zijn veel heftiger en talrijker dan de wraakacties van medescholieren van toen. Politiechef Marja Doosje zegt dat ‘de politie geen onderzoek kan doen als er geen aanwijzingen zijn en hiervoor hebben we echt de hulp nodig van burgers’.
RUIKEN Het is allemaal niet gemakkelijk. Veel mensen weten en voelen niet wat niet deugt. “Nou, dan loop je langs een huis of boerderij en dan ruik je of daar…” Drugs ruiken? Niet iedereen herkent die geur. Dat gaan de overheden dus vertellen. Ook letterlijk laten ruiken in een container die dienstdoet als voorbeeldruimte. Die komt, als het weer mogelijk is, naar de gemeente. Op een avond die voor ondernemers wordt georgani-
Burgemeester Jannewietske de Vries zegt “We willen graag een veilige gemeente blijven. Maar we kunnen niet alles weten.” Politiechef Doosje is het met de burgemeester eens: “Reken maar dat er ook in deze gemeente wel degelijk criminaliteit is. En daarbij gaat het altijd om geld.” Er is een aantal grote zaken in Fryslân geweest waar de politie regionaal moest optreden. Kortgeleden is in Drachten, Heerenveen en Oosterwolde een grote noordelijke bende opgerold. In de krant vertelden omwonenden in Oosterwolde dat ze het al een tijdje ‘een verdacht pand’ vonden.
ALERT Bellen. Gewoon of anoniem. De politie doet dan onderzoek. Meestal is er een logische verklaring voor een dure auto op de oprit. De auto kan van een erfenis zijn. Het vele bezoek vanwege een tante die overleden is. Dat zoekt de politie allemaal wel uit. Samen optrekken van inwoners, overheid en politie. De veiligheid van de ‘mienskip’ is een gezamenlijk belang, zegt de burgemeester. “Zelfs dubbel belang”, zegt de politiechef: “We kunnen van de criminelen, als we ze hebben, ‘afpakken’; van boten en auto’s tot geld en onroerend goed. Daarnaast zijn er bestuursrechtelijk ook mogelijkheden. Denk hierbij aan het intrekken van vergunningen of het sluiten van woningen. Hier pak je een crimineel misschien nog wel harder mee. Dat moet de burgers ook vertrouwen geven.” De mensen die samen de ‘mienskip’ zijn, kennen elkaar beter dan wij ze kennen, zegt de burgemeester. Dus de vraag aan die burger is: Wees alert. Wordt bewust. Wees niet naïef. Gebruik je gezonde verstand. Gebruik je oren, je ogen. En je neus.
CAMPAGNE
HOREN, ZIEN NIET ZWIJGEN
Onverklaarbaar bezit
‘Waar doen zij dat toch van?’
Dumpen gevaarlijke stoffen
‘Wat gooien ze daar nou neer?’ Vermoeden hennepkwekerij/ drugshandel
‘Wat gebeurt daar toch altijd bij dat pand?’
Wat gebeurt daar nou? Dat deugt niet… Ziet of hoort u vreemde dingen in uw omgeving die niet goed te verklaren zijn en vermoedt u criminaliteit? Blijf dan niet zwijgen maar neem anoniem contact op met ‘Meld misdaad anoniem.’ Zo levert u een bijdrage aan de veiligheid in uw eigen omgeving.
20 LIFESTYLE TRENDS 2020
LIFESTYLE TIPS & TRENDS LIFESTYLE TIPS & TRENDS ZES SPECIALISTEN GEVEN HUN KIJK OP DE LAATSTE TRENDS OP HET GEBIED VAN MODE, INTERIEUR, GEZONDHEID, ETEN, BOEKEN, HAAR EN REIZEN...
TO BA KE OR
NO T TO BA KE ...
Tja, want wat leven we in een bizarre tijd op het moment. Tijdens het schrijven zitten we nog volop in de ‘intelligente lockdown’. Hopelijk als deze krant uitkomt hebben we iets meer bewegingsvrijheid. Maar dat we voorlopig vastzitten aan een ‘anderhalve meter economie’ is denk ik wel een feit. Dus is straks het vieren van onze vrijheid nog nooit zo actueel geweest. En vieren doe je met cake natuurlijk. Maar omdat de sportscholen dicht zijn en we ook aan onze gezondheid moeten denken, kom ik met een verantwoord en gemakkelijk cakerecept voor een suiker- en lactosevrije wortel notencake. Verantwoord genieten dus! BEREIDINGSWIJZE INGREDIËNTEN: • 100 gr tarw eme el • 3 tl koe kkr uid en • 2 tl bak poe der • 175 gr win terp een • 75 gr med joul dad els • 2 eier en • 2 ban ane n • han dje note n • han dje rozi jnen • ama nde lsch aaf sel
ROOS HENDRIKS Royaal Belegd Sneek | www.royaalbelegd.nl
1. Verwarm eerst de oven voor op 180 graden en rasp de wortel. Snijd dan de dadels in kleine stukjes en prak de bananen. 2. Doe de wortelen, dadels en bananen in een keukenmachine en voeg de eieren 1 voor 1 toe. 3. Meng het meel en bakpoeder door elkaar. 4. Mix vervolgens het geheel nog een keer goed door. 5. Voeg als laatste de koekkruiden, rozijnen en noten toe. 6. Roer het geheel daarna nog eens goed door elkaar en giet het beslag in een met bakpapier beklede cakevorm. 7. Strooi als laatste het amandelschaafsel over het mengsel en zet het geheel voor 30 tot 40 minuten in de oven. De cake is klaar als een saté prikker er droog uitkomt.
Eet smakelijk!
HET MISSEN VAN ‘BEAUTY VRIJHEID’
75 JAAR VRIJHEID IN BOEKEN
Als je zelf niet meer de keuze hebt om naar de beautysalon te kunnen gaan, wat doe je dan? Doe het zelf!
Dit jaar vieren we op 5 mei dat Nederland 75 jaar geleden werd bevrijd. Hoewel de viering er dit jaar anders uitziet dan normaal, is het extra belangrijk om er bij stil te staan. De afgelopen maanden zijn er veel boeken verschenen vol indrukwekkende verhalen over de oorlog en bevrijding die niet vergeten mogen worden.
Thuis werken aan je huid kan heel goed. Dagelijkse verzorging in de vorm van reinigen en verzorgen zijn wel de basis voor een goede en gezonde huid. Velen gaan regelmatig naar de schoonheidssalon voor de ontspanning, maar ook voor onderhoudswerkjes, zoals bijvoorbeeld het verwijderen van haren bij de wenkbrauwen, lip, kin en of wangen. Maar ook de gerstekorrels, acne en/of andere onzuiverheden kan de schoonheidsspecialiste gemakkelijk verwijderen en onderhouden. Samen met de schoonheidsspecialiste werkt u aan het op pijl houden van de voedingsstoffen in de huid. Een behandeling in de salon geeft een boost van deze werkzame stoffen aan de huid en op die manier kunt u uw huid thuis goed onderhouden.
Nu zitten we thuis en krijgen we die boost dus niet. Zelf blijven onderhouden is al een goede aanzet, maar we verliezen zo wel onze buffer in de huid aan werkzame stoffen. Pak dus zelf eens een extra diepgaande peeling en scrub je huid met een intensiever product. Ga er vervolgens heerlijk voor zitten om dat gezichtsmasker te benutten. Wij hebben speciaal voor de ‘thuiswerkers’ een beautypakket samengesteld waar al deze producten inzitten. Kom dus langs in de winkel, die op aangepaste tijden open is, voor deze en andere producten. Blijf gezond en we helpen u straks weer met de heerlijke ontspanning van de beautybehandelingen.
ASTRID HULZEBOS TEENSMA - Beauty Centre Hair Affair in Sneek www.hairaffair.nl
De Bosatlas van de Tweede Wereldoorlog laat met heldere kaarten, infographics en bijzonder fotomateriaal de Tweede Wereldoorlog op een nieuwe manier zien. De speciale atlas vertelt het verhaal van 75 jaar vrijheid in strijd met onvrijheid en laat daarmee zien hoe bijzonder het is dat we in Nederland al zo lang in vrijheid leven. In het begin van dit jaar verscheen Mijn naam is Selma over het uitzonderlijke verhaal van een Joodse verzetsvrouw. Selma werd in 1942
opgeroepen om zich te melden voor een werkkamp. Ze wist er onderuit te komen en met de schuilnaam Margareta van Kuit sloot ze zich aan bij het verzet. Dat ging lang goed, maar in 1944 werd ze verraden en naar Ravensbrück getransporteerd. Ze overleefde de oorlog en pas daarna durfde ze haar echte naam weer uit te spreken: Selma. Andere bijzondere verhalen die de moeite waard zijn om te lezen zijn bijvoorbeeld het ontroerende Ik wil je laten weten dat we er nog zijn van Esther Safran Foer over haar ouders, die allebei als enige uit hun gezin de Holocaust overleefden. Ook het boek ’T Hooge Nest over de Joodse zussen Brilleslijper die vanuit een villa in het Gooi deelnamen aan het verzet is indrukwekkend om te lezen
LOTTE TERPSTRA Boekhandel van der Velde Sneek | www.boekhandelvandervelde.nl
21
GROOTSNEEK.NL
Hét gevoel van vrijheid… Dat we mogen zijn wie we zijn en dat we dat ook mogen laten zien in onze kleding is een groot verworven goed.
CORONATIJDVERDRIJF Heb jij nou nog een oude broek die je wilt pimpen tot hét fashion item van dit seizoen? Ook leuk om met kinderen te doen.
SPIJKERBROEKEN
1. Neem een oude jeans 2. B egin onderaan de pijpen met elastiekjes af te binden en werk zo naar boven. Let op : De stof onder de elastiekjes verkleurt dus niet. 3. L eeg ¾ fles bleekmiddel in een emmer en vul dit aan, tot de helft van de emmer, met water. 4. D uw de spijkerbroek erin en leg hier een gevulde fles water bovenop, zodat de broek onder water blijft voor 2 uren. 5. D an spoel je de broek goed uit en daarna een wasbeurt in de wasmachine op 30 graden zonder wasmiddel. Dit is natuurlijk ook met een ander kledingstuk te doen zoals bijvoorbeeld een T-shirt.
TRENDS VAN DIT MOMENT De spijkerbroeken trends voor lente zomer 2020 zijn (ook) speels en blij. Paisleys, tie dye maar ook vrolijke DIY verfvlekken.
LEER OF KUNSTLEER
Voel je vrij om te dragen wat jij wil!
Heb je ze al zien hangen? Leren broeken, leren blouses, leren rokken en jurkjes, en leren jasjes. In echt leer en imitatieleer. Tegenwoordig is kunstleer van zo’n goede kwaliteit dat het bijna niet meer van echt te onderscheiden is en het draagt fantastisch. De kleuren hierbij zijn toch nog vaak zwart, maar ook de bruinvarianten tot nudetinten zijn helemaal van nu. Dit is vervolgens weer mooi te combineren met blauw of aquatinten. LIANA MIEDEMA kleurstijliste bij LIANA kleur & stijl | www.lianakleurenstijl.nl
SLAAP JE MOOI!
TINY HOUSE:
We hebben allemaal een bepaalde routine voor het slapen gaan. Maar wat is nu het beste als je het bed in duikt, je haar los? Of toch vast? En is met nat haar slapen wel een goed idee?
Hoewel de stedelijke bevolking groeit, zijn er ook steeds meer mensen die het stadse leven ontvluchten. Deze mensen zijn op zoek naar vrijheid en minimalisme. Ook wordt duurzaamheid steeds belangrijker en gaan steeds meer mensen kleiner wonen. Zij kiezen ervoor om te wonen in een Tiny House, een heel klein huisje. Tiny Houses zijn vaak mobiel en daardoor voelen mensen zich vrij om te gaan en staan waar ze willen. Ook is een Tiny House duurzaam en milieuvriendelijk.
Slapen op satijn!
Katoen trekt vocht uit je lokken en dat resulteert in droog en pluizig haar. Ik zou daarom adviseren om te investeren in een zijden kussensloop van Balmain. Het geeft een gevoel van luxe en verwennerij en heeft tegelijkertijd een verzorgende werking voor je huid en haar. Het reguleert namelijk de talgproductie en je behoudt vocht voor huid en haar. Bovendien heeft het een polijstende werking. Het resultaat? Je wordt stralend wakker met een fris gezicht, vrij van slaapvouwen en zonder warrig ochtendkapsel. Bovendien helpt het ook om haarbreuk te voorkomen omdat het materiaal veel soepeler is dan katoen.
WONEN ZO VRIJ ALS EEN VOGEL
Een Tiny House is duurzaam om de volgende redenen:
Los of vast?
Slapen met het haar los verhoogt de kans op wakker worden met een hoop klitten doordat je haar veel kan bewegen. Maak daarom bij voorkeur een losse lage vlecht of een losse staart. Gebruik dan wel een ‘zacht’ elastiek of eentje zonder metaal erin zoals een invisibobble. Probeer ook zo weinig mogelijk te gaan slapen met nat haar want dan is je haar een stuk kwetsbaarder en geeft het veel knopen.
FAIDRA TSAGARAKIS - Eigenaresse Kapsalon Perron 28 Sneek | www.perron28.com
1 Beter voor het milieu. Veel mensen die in een tiny house gaan wonen, doen dat voor een deel off grid 2 Rust in je hoofd. Als je in een tiny house gaat wonen, is het belangrijkste wat je moet doen ‘ontspullen’. 3 Meer vrijheid. Doordat je lekker compact woont en weinig nodig hebt voel je je zo vrij als een vogel. 4 Minder poetsen en opruimen. 5 Dichter bij financiële vrijheid. Een tiny house (laten) bouwen kan al voor zo'n 5.000 euro.
EVELYNE BOK Interieurstylist Sneek | www.evelyneontwerp.nl
Neem jij ooit de stap om te kiezen voor een klein huis?
TUINPLANTEN!!
Kijk voor meer woonacties op
Het is nu de tijd om weer lekker aan het werk te gaan in de tuin, wij hebben weer een enorm groot assortiment tuinplanten staan.
www.woninginrichting-aanhuis.nl
Maatregelen in verband met het Coronavirus bij Greensales Balk. We hebben een zeer ruim terrein van 40.000 m2, waar we minimaal 1,5 meter afstand van elkaar houden, en verder alle regels van het RIVM in acht nemen. We houden u hier graag aan.
VOORJAARS ACTIE!
Woonkamer kwaliteit PVC incl. leggen/egalisatie
VELE SOORTEN TUINKRUIDEN
GERANIUMS
IN 14 CM. POT. Nu 3 stuks voor
DIVERSE KLEUREN
Nu 4 stuks voor
€ 5,-
€. 39,95 p.m².! OUDE KOEMARKT 38C - 8601 EK SNEEK - 0515 413 775 - INFO@TAPIJTHUISSNEEK.NL
€ 5,-
TIP! Laat u tuinplanten optimaal presteren, geef ze voeding! het is nu
de juiste tijd om uw tuin te gaan bemesten, vergeet ook niet de haag mest te geven. Wij raden u aan om met een organische meststof te strooien, deze werkt langer en is goed voor het bodemleven.
Openingstijden
Maandag t/m vrijdag van 07.00 tot 17.30 uur Zaterdag van 08:30 tot 16.00 uur
De krant
KONINGSDAG GEOPEND VAN 09.00 TOT 17.00 UUR
is gewoon leuker! Uw krantendrukker sinds 1882
ADRES Werktuigenweg 9 8304 AZ Emmeloord
POSTADRES Postbus 1029 8300 BA Emmeloord
T W E
+31 (0) 527 630 200 hoekstrakrantendruk.nl info@hoekstrakrantendruk.nl
DE STRIKEL 27 - SNEEK
OOSTEROM 10 - SNEEK
SPEARSTERDYK 2 - SIBRANDABUORREN
VRAAGPRIJS € 647.500 K.K.
VRAAGPRIJS: € 775.000 K.K.
VRAAGPRIJS: € 1.100.000 K.K.
HUIS
VERKOPEN? BEPAALT WAT JE BETAALT
Bij Makelaardij Friesland heb je een hoop te kiezen. We hanteren namelijk verschillende beloningsvormen. Naar welke gaat jouw voorkeur uit? Misschien heb je voorkeur voor bijvoorbeeld de ‘reguliere’ courtage, waarbij je ons een bepaald percentage van de koopprijs betaalt. Wil je liever van tevoren weten wat de kosten zijn? Kies dan voor een vast tarief.
SCHIERSTINS 72 - SNEEK
IT FAR 9 - SLOTEN
VERKOCHT ONDER VOORBEHOUD VRAAGPRIJS: € 299.500 K.K.
VRAAGPRIJS: € 539.500 K.K.
Kantoor Leeuwarden:
Kantoor Drachten:
058 244 91 00
0512 36 80 36
Kantoor Heerenveen:
Kantoor Sneek:
0513 23 21 80
0515 76 80 08
Of kies voor een resultaatafhankelijke courtage. Verkopen wij jouw huis boven de vraagprijs? Dan betaal je ons een percentage over het verschil tussen vraagprijs en uiteindelijke koopsom. Welke vorm van beloning je ook kiest, onze tarieven zijn altijd op basis van ‘geen verkoop, geen kosten’. Geen resultaat betekent dus geen kosten voor jou,100% no cure, no pay!
JIJ.FRL
sneek
GROOTSNEEK.NL
23
(BRANDED CONTENT)
HOTSKE DE VRIES VAN BLOEMBINDERIJ DE HORTENSIA IN SNEEK
ZET AL NEGENTIEN JAAR DE BLOEMETJES BUITEN Op het hoekje van de Leeuwarderweg en de Regenboogstraat in Sneek bevindt zich Bloembinderij de Hortensia. Een voorbijganger ontkomt niet aan het fleurige ‘bloemen- en plantenwalhalla’ op nummer 4. In het pand, net buiten de Sneker stadsgrachten, bevindt zich de gezellige en sfeervolle winkel waar Hotske de Vries uit IJlst al negentien jaar de scepter zwaait. En waar tevens haar carrière als bloemist begon.
39 LENTES 39 lentes jong was Hotske toen ze van haar passie voor bloemen, haar werk maakte. “Na diverse cursussen startte ik mijn carrière als bloemist, in loondienst, niet wetende dat dit een paar jaar later mijn eigen bedrijf zou worden.” In een korte tijd leerde Hotske de kneepjes van het vak. “Op een gegeven moment deed ik al het werk en ik kreeg meer uren.” Na 4,5 jaar begonnen mijn handen te jeuken en kwam het runnen van een eigen bloemenzaak binnen handbereik. “De manier van werken was hier en daar wat ouderwets, dat paste niet bij mij. Dat moest en kon anders.”
AAN HET ROER VAN DE HORTENSIA
ZAKELIJK EN PARTICULIER ABONNEMENT
En zo geschiedde. Na onderhandelingen met de toenmalige uitbater nam Hotske de zaak vijf jaar na de start van haar carrière over. Als ‘eigen baasje’ staat ze al negentien jaar met nog steeds evenveel liefde en passie als in het begin aan het roer van de Hortensia. Samen met haar partner in crime, tevens echtgenoot Harm de Vries, haar twee vaste krachten Ria en Cara en stagiaire Charlotte liggen ze al jaren op koers.
Voor degenen die geen genoeg krijgen van een vers boeket of bloemstuk thuis of op het werk, is het mogelijk om een abonnement af te sluiten. “Met een privéabonnement krijg je om de één à twee weken een vers boeket naar wens thuisbezorgd. In een zogeheten leenvaas en we ruilen deze vaas bij de volgende bestelling om voor een andere leenvaas. Ook is het bij ons mogelijk om een zakelijk abonnement af te sluiten. Diverse huisartsen en bedrijven uit de regio voorzien wij van bijvoorbeeld baliestukken of verse bloemen.”
Die koers wordt onder meer bepaald door de seizoensgebonden planten en bloemen. “Momenteel zijn dat de tulpen en allerlei planten voor in de tuin. Ons aanbod is geheel afhankelijk van het seizoen. In de zomer zijn dat bijvoorbeeld Violieren en gaan de plukboeketten als ‘warme broodjes’ over de toonbank.” Minder bepalend voor de koers, maar verweven met de wortels van de Hortensia zijn de gastvrijheid en het persoonlijke contact. “Dat is mijn sociale taak als bloemist vind ik, met name in deze tijd. Ik ben dan ook erg blij dat we wel open kunnen en mogen zijn.”
krijgen door de corona-uitbraak, maar niets bleek minder waar. “De eerste week was er geen aan- of toevoer. We hebben gelijk maatregelen getroffen en mijn man en ik hebben deze week samengedraaid. We hebben momenteel veel bestellingen. Nu mensen veel thuis zijn en niet bij elkaar op visite gaan, bestellen ze in plaats daarvan een boeket.”
BEZORGEN
man. Het is ontroerend dat je de nabestaanden iets speciaals kunt meegeven.”
Haar man, Harm de Vries, zorgt voor het logistieke deel en handelt de bestellingen af. “Mijn beminde echtgenoot Harm, waar ik al heel wat jaren gelukkig mee ben getrouwd, is inmiddels vergroeid met de Hortensia. Hij is dag in, dag uit bezig met het voorbereiden van de bestellingen en op pad om deze op de juiste adressen af te leveren. Bij terugkomst in onze winkel zorgt hij dat de oude bloemen op de juiste plek terechtkomen, maakt hij schoon en niet te vergeten: hij zorgt ervoor dat de koffie altijd klaarstaat. Wat wil een vrouw nog meer?”
BIZARRE TIJD
MOEDERDAG
Het leek er even op dat ook de bloemenwinkels het zwaar zouden
Op 10 mei is het Moederdag. “Op zaterdag 9 en zondag 10 mei bezorgen wij gratis in Sneek of is er de mogelijkheid om de bestellingen bij ons in de winkel af te halen. Uiteraard op gepaste afstand!”
MAATWERK “Wij zijn meer dan een bloemenzaak. Naast onze boeketten, woonaccessoires en kamerplanten, maken wij voor elke gelegenheid een bloemstuk op maat. De klant is koning, zeggen we altijd. In gesprek met de klant brengen we samen de wensen in kaart, dat is erg persoonlijk. Zo hebben we wel eens de wens van nabestaanden gekregen om een breistuk van hun beppe in een boeket te verwerken of brandblussers in een boeket voor een overleden brandweer-
Meer informatie lees je op: www.dehortensiasneek.nl
Van links naar rechts: Ria, Cara en Hotske
Voorjaarsactie: Nu het eerste vervangfilter gratis
WWW.BIG-GREEN.NL Ervaringen:
Prijs inclusief installatie € 998,20
Jaap Jurjen en Froukje Veenstra
Wij zijn nu vier weken in het bezit van de BigGreen. Wij zijn super tevreden. Alles is schoner (koffiezetapparaat, was-en afwasmachine, douchecabine etc.) en zachter. En het water smaakt inderdaad lekkerder. Inmiddels onze lieve buren ook hiervan in kennis gesteld, en ook zij zijn nu beziiers geworden van de BigGreen. Zegt het voort, zegt het voort. Sumar, 26 januari 2020
Anja Monshouwer
Binnen een dag na aanvraag was de Big Green al geïnstalleerd. Hij hangt nu een aantal weken en ik ben er erg tevreden over. Ik hoef vrijwel nooit meer condiioner te gebruiken na het haar wassen en heb geen last meer van kalk. Prima investering! Gorinchem, 13 november 2019
Emiel van Disseldorp Vanmorgen is het product geïnstalleerd. Gelijk zachter en helderder water. Geen aanslag meer dus niet meer poetsen van kranen etc. Maakt de leidingen ook nog schoon dus als er al wat kalk nog aanwezig was, is dat binnenkort helemaal verdwenen. Ik raad het iedereen aan. Rijkevoort, 6 november 2019
Theo en Beey Hospes Heel blij met de Big Green. Na drie weken al duidelijk verschil! Veel helderder water en geen aanslag meer op o.a. Glazen, kranen en de badkamer. Ook goed voor de huid, lang zo droog niet meer. De was is ook merkbaar zachter. Zelfs de kaaen drinken binnnen water ipv regenwater. Kortom zeer tevreden, een echte aanrader! Oudemirdum, 14 november 2019
Heechsân Sinds begin december in het bezit van de BigGreen, veel minder last van kalkaanslag in douche en keuken. Ook na het douchen een zachtere huid. Een echte aanrader!! Eastermar, 6 februari 2020
Bauke en Sjanie van der Meer
J. Posthumus
Sinds eind 2019 is de Big Green bij ons geplaatst. Wij zijn er erg tevreden over. De voordelen hierbij op een rij: – geen kalkaanslag meer op en rond kranen – overig sanitair makkelijk schoon te maken en heee meer glans / gladder oppervlak – heter water uit de combi ketel – strijken is veel makkelijker door gladder wasgoed – geen bruin water meer uit het stoomstrijkijzer – zachtere handen / geen kloven meer
Shirley en Tom
Franeker, 6 maart 2020
Wij gebruiken de Big-green inmiddels een paar maanden en we zijn erg tevreden. Geen kalkaanslag meer en super helder water. De kranen glimmen weer als nieuw en geen waas meer op de glazen douche deur. We hebben nu geen agressieve reinigingsmiddelen meer nodig bij het schoonmaken van de badkamer. een eenvoudig sopje en alles blijkt weer als nieuw. En de service is perfect! Ureterp, 2 november 2019 Precies 1 week verder. Water nu al helderder en zachter. Kranen, douchekoppen en uitloop volautomaasche koffie machine prachhge stralen. Geen gespeeer meer. Aanslag stukken minder en alles straalt bijna al als nieuw. Echt geweldig. Montage professioneel en met aandacht uitgevoerd. Echt een aanrader. Amsterdam, 26 november 2019
Alfred Plannnga We hebben hem vrijdag besteld en hij is gelijk geplaatst, het verschil is nu al merkbaar. Het water is zachter, de koffie smaakt beter. Heerenveen, 22 december 2019
&FIT
GEZOND KIES VOOR
geluk!
GROOTSNEEK.NL
25
OM DE MAAND SCHRIJVEN ANNEMEIJS SCHUURMAN EN CHAJA ASSCHER UIT SNEEK EEN COLUMN MET ‘GELUK’ ALS INSPIRATIEBRON. ANNEMEIJS BEGELEIDT MENSEN OM GEWENSTE VERANDERINGEN TE MAKEN IN HUN LEVEN. DIT DOET ZE VANUIT HAAR PRAKTIJK VOOR HYPNOSE & VERANDERKRACHT. CHAJA GEEFT OPVOEDONDERSTEUNING EN ADVIES IN DE VERTROUWDE OMGEVING BIJ GEZINNEN THUIS. BIJ DE HULP GAAT ZE UIT VAN DE EIGEN KRACHT VAN OUDERS.
ANNEMEIJS SCHUURMAN
CHAJA ASSCHER
Positive vibes
CORONATIJD
Mijn gevoelens en gedachten gaan momenteel alle kanten uit. Het normale leven staat op zijn kop. De ene dag overheerst de angst door allerlei onzekerheden, ben ik bezorgd over wat er allemaal gebeurt en wat voor nasleep dit gaat krijgen. De andere dag voel ik een diep vertrouwen dat het allemaal ergens goed voor is en het dus ook allemaal goed komt. Het ene moment geniet ik onwijs van mijn kinderen die volledig thuis zijn en de tijd die we voor elkaar hebben. Het andere moment komen de muren op mij af en baal ik er van dat ik niet in mijn praktijk kan zijn om mensen te helpen… En zo kan ik nog wel even doorgaan met mijn ‘klaagzang’.
Uitdagingen
Deze Coronatijd raakt iedereen op een bepaalde manier. We zitten allemaal in hetzelfde schuitje en hebben onze eigen uitdagingen hierin. Het leed dat het virus in de wereld veroorzaakt is intens verdrietig. Tegelijkertijd brengt het de wereld tot rust en nodigt het ieder van ons uit om naar binnen te keren en ruimte te geven aan wat er werkelijk in je leeft.
Glimlach
Als ik zelf een wirwar aan tegenstrijdige gevoelens of gedachten ervaar, helpt het mij om mijzelf te omringen met positiviteit. Door de zwaarte naast me neer te leggen en mijn aandacht te richten op dingen die een glimlach op mijn gezicht toveren. Zoals het zien van een grappig filmpje, het draaien van een happy playlist, knuffelen met mijn vriend, gekke bekken trekken met mijn kindjes of telefonisch leuke herinneringen ophalen met een vriendin. Ook de wetenschap toont aan dat kleine momenten van vrolijkheid onze gezondheid al ten goede komt. Zo helpt het je hart- en vaatstelsel om te resetten van stress, laat het gelukshormonen vrijkomen en versterkt het je immuunsysteem.
Vrolijke noot
Alles wat je aandacht geeft, heeft grote impact op hoe jij je voelt. Doe, zie, voel, hoor de dingen waar jij blij van wordt. Heb plezier. Angst brengt je naar beneden. Maakt je klein, zwak, kwetsbaar en vatbaar. Dus voorkom dat je gaat bibberen van angst, door jezelf en je lichaam te beschermen en versterken met de kracht van Positive vibes!
Zodra er in mijn hoofd weer een Corona klaagzang de kop op steekt, voeg ik er vanaf nu… een vrolijke noot aan toe.
We zitten aan onze eettafel. De boeken en schriften liggen overal op de tafel verspreid. De kinderen maken hun schoolwerk en vragen om de beurt aandacht van mij. Ik probeer de e-mail van mijn werk te beantwoorden, maar blijf steken bij het eerste mailtje… Ik realiseer mij hoe lastig deze Coronatijd is; lastig voor kinderen maar ook voor ouders. Hierbij wil ik jullie graag wat tips geven in deze Corona tijd:
• Houd een dagritme aan, vertel je
kind wat het schema voor de dag is. Een duidelijk (zichtbaar) schema werkt het beste, uitgeprint en ergens opgehangen in huis. • Plan de schooltaken van je kind zoveel mogelijk in de ochtend en wissel het gebruik van een beeldscherm af met boeken. • Grootouders kunnen op afstand een belangrijke bijdrage leveren, zodat je als ouder even ontlast wordt en de kinderen contact blijven houden met hun familie. Via beeldbellen kunnen grootouders of andere familieleden, de kinderen voorlezen of helpen met hun huiswerk. • Laat de knutselwerkjes van de
kinderen zien aan familieleden, door er mooie foto’s van te maken. • Voor de ouders met pubers: Probeer contact te houden als jullie kind veel op zijn kamer zit. Ga er af en toe bij zitten en probeer verbinding te maken die passend is bij je puber! • Gezamenlijke maaltijden zijn erg belangrijk voor het gezin, zo heb je echt even tijd voor elkaar. • Zoek eigen ontspanningsmogelijkheden, ga een stukje wandelen of fietsen zodat je ook tijd voor jezelf hebt. • Realiseer je dat het voor kinderen heel ingewikkeld kan zijn om thuis aan school te werken. Heb hier begrip voor.
Tot slot: In deze periode wordt veel gevraagd van jou als ouder. Accepteer dat het niet altijd gaat zoals je zou willen en wees mild voor jezelf.
“In plaats van te bibberen van angst in deze Coronatijd, kun je er ook voor kiezen je te vullen met een heleboel Positive vibes!”
De toekomst… Jeetje mensen, bijna alles is momenteel anders in ons leven. De reden? De bedreigingen die voortkomen uit het Corona virus. Ook de maatregelen die hieruit voortvloeien treffen ons allemaal. Ons werkzame leven, sociale leven, hoe we thuis met elkaar omgaan, niets is meer hetzelfde. Mensen gaan hier heel verschillend mee om. Dat merken wij zelf en in ons werk ook. We stonden voor de vraag hoe we de zorg voor onze cliënten kunnen voortzetten? Want de behoefte hieraan is niet afgenomen, integendeel zelfs. En wij willen er graag zijn voor onze cliënten in deze bijzondere tijd. Inmiddels kiezen we veelal voor (beveiligd) beeldbellen, soms in combinatie met eHealth. Dit wil niet zeggen dat we helemaal geen mensen meer ‘live’ op kantoor zien. Als de situatie hierom vraagt en met inachtneming van alle richtlijnen betreffende afstand en hygiëne zien we ook nog mensen op kantoor. Maar even terug naar eHealth. Wat is dat eigenlijk? EHealth staat voor elektronische gezondheidszorg, oftewel zorg via internet. Er was al enige tijd sprake van een opmars van deze vorm van zorg. Vaak in combinatie met face-to-face gesprekken
in de spreekkamer. Het geeft de cliënt de vrijheid om tussen de gesprekken door op zijn eigen tijd en plaats met zijn behandeling bezig te zijn (dit wordt ook wel ‘blended care’ genoemd). En face-to-face wordt nu dus regelmatig vervangen door beeldbellen. Voor welke klachten is eHealth geschikt? Dat kan heel divers zijn, maar de meeste ervaring is tot nog toe opgedaan met o.a. angstklachten, depressieve klachten, paniekklachten, burn-out klachten, acceptatieproblemen en er is zelfs een module voor relatieproblemen. Onze ervaringen met deze huidige manier van hulpverlenen? Ja, het is wennen en nee, het is niet hetzelfde. Vooral in de nonverbale communicatie mis je soms iets. Maar voor nu voldoet het. We zijn, een beetje tegen wil en dank, versneld in aanraking gekomen met hulpverlenen op afstand. Maar daardoor zeker niet minder betrokken! Dus als je klachten hebt, wend je tot de huisarts. Die kan doorverwijzen. En voor stellen geldt, stuur een mail of spreek een bericht in, dan neem ik contact met jullie op.
Sterkte allemaal en blijf gezond!
Praktijk Bogaard in Sneek is een kleinschalige praktijk voor individuele psychotherapie, psychiatrie en relatieen gezinstherapie. Daarnaast zijn we gespecialiseerd in het behandelen van jeugdigen en hun ouders. De praktijk wordt enthousiast gerund door Esther en Pieter-Jan Bogaard. Wij bieden een breed aanbod aan therapieën en stemmen de behandeling zorgvuldig op uw wensen af.
www.praktijkbogaard.nl www.relatietherapie.frl
26
NUMMER 04 • 2020 TEKST EELKE LOK // BEELD YVONNE VAN DRIEL - A3 IMPRESSIES
(BRANDED CONTENT)
DORPEN EN BUITENGEBIED
GAAN SAMEN OP JUNI START AANLEG GLASVEZEL IN SWF
In juni gaan in de gemeente Súdwest-Fryslân de werkzaamheden beginnen voor de aanleg van glasvezel in het buitengebied. Tegelijkertijd wordt een gedeelte van de gemeente Waadhoeke (tot aan de A31 Harlingen-Leeuwarden) meegenomen. De coöperatie DFMopGlas heeft na maanden van voorbereiding weer een doel bereikt. Die coöperatie ontstond in de gemeente De Fryske Marren, maar gaat al lang succesvol gemeentegrensoverschrijdend te werk. DFMopGlas werkt samen met Glasvezel buitenaf, een telecombedrijf dat in grote delen in Nederland al zorgde voor de aanleg van glasvezel. Beide partijen hebben intussen ook een aannemer ingeschakeld. Het bedrijf Allinq uit Harderwijk, dat samen met Glasvezel buitenaf net een glasvezel project in Drenthe heeft afgerond, is gespecialiseerd in de aanleg van technische en digitale projecten. Allinq gaat dus binnenkort aan de slag in het buitengebied. Maar de dorpen zijn net zo belangrijk. DFMopGlas kijkt naar het totale gebied: buitengebied en kernen. Want die mensen zijn één samenleving. En met de deal met de aannemer gaat het voor het buitengebied nu beginnen. In juni dus, maar dat weet je nooit in deze periode van corona. Daarmee krijgt niet alleen het deel van het buitengebied waar de provincie zich op richtte glasvezel, maar kunnen ook de mensen en bedrijven die in de dorpen wonen en werken op supersnel internet. Dat vindt de gemeente SWF uiterst belangrijk.
SNEL STARTEN DFMopGlas wil dan ook graag zo snel mogelijk in alle dorpen starten. Dat kan nu voor een deel van de dorpen. Nu de aannemer er is, willen ze in ieder geval graag de dorpen aansluiten die de 35% deelname gehaald hebben. Echter, nog niet alle dorpen in de gemeente Súdwest-Fryslân hebben die grens van 35 procent bereikt. Er is daarom een nieuwe actie gestart om per dorpskern de laatste nodige deelnemers over de streep te trekken. Iedere kern kan voor zichzelf dat percentage halen. Daarvoor stond voor die dorpen een groot aantal bijeenkomsten gepland. Daar zouden DFMopGlas en Glasvezel buitenaf vertellen over de voordelen van glasvezel, niet alleen op je internet maar ook voor televisie. En vertellen over het werk van de coöperatie. Echter, de coronacrisis trok een streep door die activiteiten. Er kunnen dus vooralsnog geen bijeenkomsten meer worden gepland. Iedereen moet individueel benaderd worden. Met brieven, flyers en folders. En via telefoon en lokale adviseurs. En het is nodig.
GLASVEZEL NOODZAKELIJK OM BIJ TE BLIJVEN Diezelfde corona crisis heeft namelijk ook duidelijk gemaakt dat de wereld meer digitaal moet, kan
en zal worden. In onderwijs, zorg, thuiswerken en nieuwe werkgelegenheid wordt internetcapaciteit een noodzaak. En essentieel voor leefbaarheid en om mee te blijven doen aan wat elders normaal is. Fryslân heeft voor de daartoe benodigde infrastructuur nu nog een achterstand, die snel moet worden ingelopen, vindt DFMopGlas. De Europese Commissie heeft ook al laten zien dat er een nieuwe digitale wereld moet komen. Het
heeft de resolutie (beeldscherpte) van uitzendingen van bijvoorbeeld world wide internetgasten als YouTube en Netflix al teruggebracht. Uit voorzorg omdat de normale verbindingen van coax en koperdraad het drukke internetverkeer momenteel niet meer kunnen bolwerken. Onvoldoende capaciteit. En dat wordt alleen maar erger als je naar de toekomst kijkt. Thuiswerken, onderwijs, digitale zorg, zullen ook na corona blijven.
Voor thuiswerken, beeldbellen, interactief lessen volgen en zorg op afstand zal de upload snelheid gelijk moet worden aan de download snelheid. En supersnel. Dat kan alleen op glasvezel. “Je kunt je het niet voorstellen, een film van drie uur, binnen vijf minuten heb je hem binnen…..”
FORSE INVESTERING IN SWF Natuurlijk, dat kost het een en ander. Dat kan niet anders. Maar nu krijgen we iets wat in een groot deel van Nederland al normaal is. In de gemeente Súdwest-Fryslân zal voor glasvezel zo’n 55 miljoen euro worden geïnvesteerd. De glasvezel komt dan in alle huizen en bedrijven van dorpen en het buitengebied. Iedereen heeft de kans om ervan mee te profiteren. En dan wordt het zomaar weer een klein bedrag als je het per huishouden uitrekent… DFMopGlas heeft voor de aanvang van de werkzaamheden in de dorpen nog een basisfinanciering nodig. Net als gemeente De Fryske Marren wil gemeente SWF ook dat de dorpen mee kunnen doen aan DFMopGlas.
DFMopGlas staat voor De Fryske Mienskip op Glas, een mienskipsproject, de bindende factor voor al die vrijwilligers in de dorpen en buitengebied, die er met elkaar voor zorgen dat de leefbaarheid in Súdwest-Fryslân een beetje meer toekomstbestendig wordt. Acht jaar lang zitten heel veel mensen kosteloos in dat traject. Tot hun vreugde zagen ze in de gemeente De Fryske Marren voor het eerst resultaat. Ze werken nu niet alleen in Súdwest-Fryslân en Waadhoeke, maar ook in de Stellingwerven. Via DFMopGlas krijgen in Súdwest-Fryslân ruim 20 duizend woningen, scholen, zorginstellingen, bedrijven, recreatievoorzieningen en andere partijen een aanbieding voor glasvezel. Dat zijn er meer dan in het glasvezelproject van de Provincie voor heel Fryslân. DFMopGlas zorgt er dus voor dat de provinciale gedachte veel grootschaliger wordt uitgewerkt, omdat iedereen moet kunnen kiezen voor zijn eigen leefbaarheid. Lees alles over glasvezel in jouw regio op: dfmopglas.nl
sneek
GROOTSNEEK.NL
27
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S LAMPE TECHNICAL TEXTILES
(BRANDED CONTENT)
SNEKER BEDRIJF LAMPE TECHNICAL TEXTILES HELPT MEE CORONACRISIS TE BESTRIJDEN
VAN KAASDOEK TOT ‘LAMPEKAP’ Ruim 75 jaar geleden werden er bij het bedrijf B. Henr. Lampe onderduikers verstopt in de toenmalige viltfabriek. En zorgde Lampe ervoor dat de wasserijen mangelbekleding kregen en de zuivel werd voorzien van kaasdoek. Ook toen was het een kwestie van eerlijk verdelen, want textiel was schaars.
de NEN-norm die hiervoor door de overheid was vrijgeven.”
PUFFIN Inmiddels produceert Lampe de mondkapjes onder de naam ‘Puffin’, omdat de vorm het meeste doet denken aan de snavelvorm van de Papegaaiduiker. Het certificeringstraject wordt verder ingezet en er lopen gesprekken met potentiele partners om verder op te schalen, zolang er vraag blijft naar deze mondkapjes.
Nu, anno 2020, 145 jaar na de oprichting van B. Henr. Lampe, is er wederom sprake van landelijke nood en schaarste. Er is opeens vraag naar heel veel mondkapjes en Lampe reageert daarop met een eigen ontwerp Lampekapjes, zoals ze al snel gekscherend worden genoemd door het eigen personeel. Omdat er ook een tekort is aan beschermingsschorten op de intensive care afdelingen blijkt ook dat een uitdaging waar Lampe wel raad mee weet.
HOE KOMT ZOIETS TOT STAND? Het is 12 maart 2020, het begin van de coronacrisis. Het Antonius Ziekenhuis in Sneek komt met de vraag ‘Kan er iemand van Lampe bij ons langskomen want we voorzien een tekort’. “De volgende dag lag er een opdracht en ruim een week later werden de wasbare chirurgische maskers afgeleverd. Ze waren bedoeld voor de niet-acute zorg, dus puur als persoonlijke bescherming tegen spatten en spugen. Even is onderzocht of de mogelijkheid erin zat om de kapjes te laten certificeren, maar dat bleek een brug te ver, gezien de hoge eisen en ondertussen werd er alleen maar gesproken over het tekort aan FFP2 filtrerende mondkapjes”, vertelt Quintus Lampe.
Bij Lampe worden nu mondkapjes gemaakt.
Hiermee was wel het ‘kapjes-zaadje’ geplant. Lampe ging door met inkoop van de vereiste gecertificeerde materialen, mede omdat er veel vraag kwam naar aanleiding van de levering aan ‘het Antonius’. “Steeds was weer het antwoord ‘Nee, wij hebben nog geen filtrerende mondkapjes, maar zijn er hard mee bezig’. Al snel bleek dat de daarvoor vereiste materialen voorlopig niet geleverd gingen worden. Een order voor de levering van 100.000 m2 ‘meltblown-materiaal’, goed voor ruim 2 miljoen kapjes, werd na veel aandringen pas onlangs bevestigd: Lieferung ab KW37-2020 (Kalender Woche 37 = half september, red.). Duitsland krijgt de voorrang en in Nederland bestaat geen productie.”
DAT SCHIET DUS NIET OP IN CORONATIJDEN… “We moesten dus een andere weg zoeken en wat is er dan logischer dan uit te gaan
van industrieel luchtfiltermateriaal, dagelijkse kost bij Lampe. Dat is een goede zet gebleken. Een steuntje in de rug waren de inmiddels goede ervaringen van een Duitse vaste leverancier van Lampe met een gecertificeerd materiaal dat nu werd ingezet voor mondkapjes. Maar ook de adviezen vanuit collega filterbedrijven hebben zeker geholpen om deze stap te zetten in een richting waar Lampe normaliter niet mee bezig is.”
RADBOUD UMC Aan het einde van de tweede coronaweek wordt Lampe benaderd vanuit het Radboud UMC of ze mee willen denken willen over materialen voor mondkapjes. Al snel wordt er een ontwerp getekend door de werkvoorbereiding van Lampe en het hieruit geboren snavelontwerp wordt vervolgens door het testteam van ‘het Radboud’ geregistreerd als ‘De Toekan’. Het nieuwe ontwerp blijkt een schot in de roos qua pasvorm en comfort. Dat geeft vertrouwen. “In de vierde coronaweek horen we het nieuws dat de gekozen filterconstructie ruim boven de vereiste retentie van 94% van deeltjes groter dan 0,3 micron uitkomt. Echter voordat we daarachter kwamen, moest er wel bakzeil worden gehaald bij het eerste testbureau. Het tweede bureau had wel de juiste aansluiting met
In de tussentijd is Lampe druk met de vele contacten om aansluiting te houden met alle partijen die zich bezighouden met beschermingsmiddelen. Waaronder ook de beschermende schorten. En net als bij de mondkapjes is ook hier gezocht naar samenwerking. Die wordt gevonden in het medische hulpmiddelen bedrijf Slingcare, dat onder de naam 12Wash onder andere lotion washandjes produceert en vermarkt. Daarnaast was de directrice van de natuurlijke weverij Enschedetextielstad bereid om de coördinatie van de werkzaamheden van de ateliers voor haar rekening te nemen. “Mooie mensen en fijne bedrijven om mee samen te werken”, aldus Lampe.
SAMENWERKING “Het ‘mooie’ van een crisis is dat het ook zorgt voor een meer open samenwerking. In nood vergeten we even de natuurlijke drang om voor persoonlijk gewin te gaan en zoeken we wegen die we normaal niet nemen. Althans dat geldt voor de meeste bedrijven. Natuurlijk zijn er ook partijen die direct voor ‘het grote plaatje’ gaan, maar dat is dan vaak ook heel doorzichtig en daar blijven we met ons bedrijf graag bij uit de buurt. We zien dat vele mensen zich spontaan aanbieden om de mondkapjes te naaien, om de spullen te vervoeren of onderdelen tegen sterk gereduceerd tarief of zelfs pro deo aan te bieden.” vertelt een enthousiaste Lampe. Bij Lampe doen we dit ‘crisiswerk’ er allemaal bij, naast de reguliere orders en dat kan alleen met hulp van buitenaf; onder meer met de ruim dertig thuiswerkers. Maar ook zeker met dank aan de grote inzet van de eigen medewerkers. Sommigen werken vanuit huis, maar de meesten nog steeds vanuit ons pand op de Klompenmakersstraat. Uiteraard met strikte regels: hygiëne, afstand houden en het dragen van de eigen chirurgische maskers.” Meer over Lampe lees je op de website: www.lampe.nl
28
NUMMER 04 • 2020
CONTACT HOUDEN IN TIJDEN VAN CORONA
Voor veel ouderen is bezoek het hoogtepunt van de week. Maar in de strijd tegen het coronavirus zijn de deuren van de zorgcentra gesloten en krijgen ouderen geen bezoek meer. Gelukkig ontstaan er overal initiatieven om toch met elkaar in contact te blijven.
EVERT VISSER IS BEDRIJFSMANAGER BIJ EMPATEC VERPAKKEN. ONDANKS DE CRISIS BLIJFT HIJ POSITIEF.
DE WAARDE VAN WERK Een statige man. Met een berg aan ervaring. In een gespreid bedje terecht komen? Dat is niks voor de 59-jarige Evert Visser. Als er ergens chaos is, dan schept hij graag orde. Inmiddels werkt hij ruim anderhalf jaar als bedrijfsmanager bij Empatec Verpakken. Hij wil niets liever dan de medewerkers én klanten tevreden houden. En begin maart was daar ineens Corona
En nu is het crisis. Wat een impact heeft dit. Vooral voor onze medewerkers. Juist zij hebben behoefte aan structuur, duidelijkheid en zekerheid. Maar niemand weet hoe lang dit nog gaat duren. En wat er nog gaat gebeuren. Helaas mag niet iedereen meer werken. Omdat ze tot de kwetsbare doelgroep behoren (met bijvoorbeeld hart- en longklachten). Of niet met het openbaar vervoer naar het werk kunnen komen. Zij zitten nu thuis en dat is heel vervelend. De waarde van werk is een belangrijk aspect voor velen. De sociale contacten. Er toe doen. Meerdere keren per week is er contact met de thuiszitters. In de vorm van een kaart, een brief en telefoontje. Empatec probeert er alles aan te doen om de medewerkers de aandacht te geven die ze nodig hebben. Zodat ze niet eenzaam worden zonder het werk. Écht luisteren naar de mensen, dat is nu extra belangrijk!
De mensen staan voorop
En dan zijn er nog medewerkers die wel kunnen werken (ruim 65%). Hun veiligheid staat voorop. Voldoende afstand op de werkplek en in de kantine. Extra oog voor hygiëne. Het belangrijkste is om de gemoedstoestand van iedereen goed in de gaten te houden. De druk mag nooit te hoog zijn. De mensen staan voorop, altijd! Gelukkig blijven er ondanks de crisis nog genoeg opdrachten binnenkomen. Evert is blij dat de afdeling Verpakken doordraait. Hierdoor behouden we de structuur voor de meeste van onze medewerkers. En dat is waar het om gaat. En in sommige gevallen brengen we het werk naar de mensen thuis. Zodat ze toch iets kunnen bijdragen. Voor hunzelf én het werk, geeft Evert aan.
Tevreden klanten
Ondank de crisis doet Empatec Verpakken er alles aan om opdrachten voor klanten in orde te maken. De levertijd duurt nu soms iets langer. Maar de kwaliteit, die is nog hetzelfde! Er wordt ingespeeld op vragen van de klant. Dat is juist nu extra belangrijk. Heeft de klant een probleem? Dan wordt daar een oplossing voor gezocht. Altijd in goed overleg. Er is regelmatig contact met hen. Dankzij de opdrachten die blijven binnenkomen, kunnen wij onze mensen aan het werk houden. Dit is ontzettend fijn. Ondanks alles maken we er met z’n allen het beste van, sluit Evert optimistisch af. En dát is waar Empatec het voor doet. Medewerkers structuur en veiligheid bieden. En de klanten zo goed mogelijk bedienen. Crisis of niet. Zodat we met elkaar de productie door kunnen laten gaan.
Ook de locaties van ouderenzorgorganisatie Patyna zijn voorlopig gesloten. Daarom werd er naar een oplossing gezocht om bewoners en hun geliefden met elkaar te laten beeldbellen. Er zijn voor alle afdelingen van Patyna telefoons aangeschaft en door vrijwilligers naar de locaties gebracht. Femke de Jong, innovator bij Patyna, vertelt: “We wilden gebruik maken van een product wat bekend is bij onze medewerkers en ook bij sommige bewoners, zodat er weinig uitleg nodig was en het dus snel ingezet kon worden. Zo kwamen we uit op simpele telefoons met grote toetsen en een vergrootlens.” Naast de telefoons wordt er naar andere manieren gezocht om contact met elkaar te hebben. “Voor iedereen is dit belangrijk, maar zeker voor de bewoners die besmet zijn met het coronavirus.” Er wordt heel positief gereageerd op de telefoons. “We krijgen mooie reacties. Soms dat het emotioneel was voor de bewoners om Bij Patyna wordt veel gebruik gemaakt van de telefoons. ‘We krijgen hele mooie reacties.” hun geliefden weer te zien. Maar ook van medewerkers, die de taak op zich hebben genomen om de bewoners te helpen bij het beeldbellen.” Nicole Visser werkt in de Ielânen in Sneek en ziet van dichtbij wat het beeldbellen met bewoners en familie doet. “De familie vindt het heel fijn om te zien hoe het met hun geliefde gaat. We laten ook altijd even de ruimte zien zodat ze er een beeld bij hebben. De familie kan dan gelijk inspelen op wat ze zien, bijvoorbeeld als een bewoner lekker in het zonnetje zit of naast een andere bewoner of een zorgmedewerker. Het zou heel mooi zijn als we dit ook kunnen blijven doen als deze tijd straks voorbij is. Voor familieleden, die bijvoorbeeld ver weg wonen, is dit een prachtig middel om betrokken te blijven.” Heel Friesland Belt bleek het begin van andere initiatieven. “We hebben aan de Een ander initiatief, waar Patyna ook bij ouderen gevraagd waar nog meer behoefte betrokken is, is het project Heel Friesland aan was. Wat onder andere werd genoemd Belt van Stichting Sociaal Goud. Deze was boodschappen doen en de hond stichting zet zich in om eenzaamheid uitlaten. Dit hebben we geregeld. Ook zijn onder ouderen te verminderen. Dit doen we een samenwerking aangegaan met ze door middel van een buddy-project. Omapost. Met de app Omapost kun je Toen het bezoekverbod werd afgekondigd kaartjes met een persoonlijke boodschap ging Stichting Sociaal Goud op zoek naar versturen. Zo proberen we allemaal een andere manier om sociaal contact te initiatieven te bedenken om de ouderen bieden. Het idee: Heel Friesland Belt. En het een hart onder de riem te steken. Het is een succes! “In korte tijd hebben we meer coronavirus is een langdurig probleem; we dan 200 matches kunnen maken”, vertelt weten niet hoe lang het nog gaan duren. projectleider Ruben van der Goot. “Super Door matches te maken willen we de dat mensen zich voor een ander willen ouderen ondersteunen. Want mensen met inzetten. Ik krijg ook veel prachtige reacties elkaar verbinden is het mooiste wat er is!” terug van de ouderen. Er worden hele mooie gesprekken gevoerd.”
“Beeldbellen is een prachtige manier om te zien hoe het met je geliefde gaat”
sneek // GEZOND&FIT
GROOTSNEEK.NL
29
Klachten?
Kom naar het ziekenhuis!
FOTO: SJOUKE HOEKSEMA
SNEEK - Een flinke groep patiënten met medische problemen zoekt vanwege het coronavirus geen professionele hulp. Dat is onverstandig en niet zonder risico waarschuwen gynaecoloog Nienke Gorter en cardioloog Henk Swart van het Antonius Ziekenhuis. “Als je te lang wacht, kunnen klachten verergeren. Trek dus tijdig aan de bel.”
FOTO: SJOUKE HOEKSEMA
Gynaecoloog Nienke Gorter en cardioloog Henk Swart van het Antonius Ziekenhuis:
Het mijden van zorg is momenteel een landelijk probleem. Beroepsverenigingen van huisartsen en medisch specialisten constateren dat patiënten zich tijdens de coronacrisis minder snel melden met medische klachten. “Deze afname heeft twee redenen,” schetst Gorter. “Sommige patiënten zijn bang dat zij in het ziekenhuis besmet raken met het COVID-19 virus, maar die angst is niet reëel. In het Antonius Ziekenhuis worden patiënten met en zonder corona strikt van elkaar gescheiden. Daardoor is de kans op besmetting nihil,” verzekert de gynaecoloog. Daarnaast zijn patiënten soms terughoudend omdat zij denken dat dokters het razend druk hebben. Ook dat beeld verdient bijstelling. “Op de corona-afdelingen werken dokters en verpleegkundigen inderdaad in de hoogste versnelling, maar daarbuiten is het veel rustiger. Wij staan klaar voor álle patiënten, met én zonder corona.”
Niet zelf dokteren Grote vraag is: wanneer moet een patiënt aan de bel trekken? “Bij koorts wordt al snel
“Wij staan klaar voor álle patiënten, met én zonder corona.” gedacht aan corona, maar bij vrouwen kan dat ook het gevolg zijn van een ontsteking van de eierstokken of baarmoeder. Overleg in zo’n geval met je huisarts,” adviseert de gynaecoloog.
Collega Gorter heeft een soortgelijke boodschap. “Wij staan 24 uur per dag en zeven dagen per week voor onze patiënten klaar. Maak gebruik van onze expertise,” adviseert de gynaecoloog.
Zwangere vrouwen die plotseling veel overgeven of hun baby minder voelen bewegen, moeten eveneens medische hulp inroepen.
Opschalen
“Dat kan bij je eigen verloskundige in de wijk of in het ziekenhuis als je bij ons onder controle staat.” Gorter roept op om niet op de stoel van de arts te gaan zitten. “Ga niet zelf dokteren, maar overleg met je huisarts, verloskundige of gynaecoloog.”
Levensbedreigend Cardioloog Henk Swart onderstreept die woorden. “Bij pijn op de borst, forse kortademigheid of hartkloppingen moet je meteen medische hulp zoeken. Als je zulke symptomen negeert, kan er een levensbedreigende situatie ontstaan,” benadrukt de cardioloog. “Neem deze klachten serieus, anders doe je jezelf ernstig tekort.”
De afgelopen weken zijn de meeste poli-spreekuren in het Antonius Ziekenhuis geschrapt. “Een deel van de consulten is verplaatst en veel zorgvragen hebben we telefonisch kunnen beantwoorden,” licht de cardioloog toe. “Patiënten met ernstige klachten konden natuurlijk wel in het ziekenhuis terecht.” Nu het aantal coronapatiënten in Friesland gestaag terugloopt, gaat het Antonius Ziekenhuis de reguliere zorg geleidelijk en gecontroleerd opschalen. Dit betekent dat de poliklinieken vanaf deze week weer gedeeltelijk opengaan. “Daarbij nemen we alle voorzorgs- en hygiënemaatregelen in acht.” Zo worden patiënten voorafgaand aan hun afspraak nauwkeurig
gecontroleerd op coronaverschijnselen. Verder wordt het aantal patiënten afgestemd op de grootte van de wachtkamer. Door deze veilige werkwijze kunnen de cardiologen slechts een beperkt aantal patiënten op de poli ontvangen, maar zij hebben nog meer ijzers in het vuur. “We werken langer door en daarnaast doen we veel telefonische consulten,” vertelt Swart. “Dankzij deze brede aanpak kunnen we onze patiënten toch de zorg bieden die zij verdienen.”
Saamhorigheid De coronacrisis vergt extra inspanningen van de zorgprofessionals van het Antonius Ziekenhuis. Volgens cardioloog Swart is iedereen bereid om de schouders eronder te zetten. “Ik ervaar binnen ons ziekenhuis heel veel positieve energie om de zorg voor onze patiënten zo goed mogelijk te organiseren. De saamhorigheid en de teamspirit zijn werkelijk ongekend.”
sneek // GEZOND&FIT
30
TEKST KIRSTEN VAN LOON // FOTO’S: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.ML
DE GRILLIGHEID VAN HET Het leven van Jessica is drastisch veranderd door HELLP Jessica Leenstra-Koopmans (34) uit Heeg kreeg twee keer het HELLP-syndroom, een gevaarlijke complicatie die tijdens een zwangerschap kan optreden. Het herstel kost tijd, maar soms, zoals in Jessica haar geval, blijven er klachten bestaan. Haar leven is er drastisch door veranderd. Aan anderen uitleggen wat er aan de hand is vindt ze lastig. Omdat er weinig kennis over is, stuit ze vaak op onbegrip. Voor de ramen hangen donkere vitrages, het licht wat het huis binnendringt is gedempt. “Ik ben erg prikkelgevoelig, licht en geluid verdraag ik slecht”, vertelt Jessica. Tot drie jaar geleden werkte ze als vrachtwagenchauffeur bij Veenstra Fritom in Heeg. “Als kind wilde ik altijd al vrachtwagenchauffeur worden, daar heb ik nu na 12,5 jaar een punt achter moeten zetten.” Jessica groeit op in Wolsum en leert op haar vijftiende Timo kennen. Vanwege hun werk verhuizen ze naar Heeg. In 2012 raakt Jessica in verwachting van hun eerste kind. Een spannende en leuke periode. Ze heeft kwalen, maar dat is normaal, denkt ze. “Ik was aanhoudend misselijk. Later kreeg ik tintelende vingers, opgezette enkels en vingers en pijn tussen mijn schouderbladen, maar ik had geen hoge bloeddruk. De pijn in mijn rechterzij zou komen door een harde schop van de baby tegen mijn rib. Achteraf was dat mijn lever. Als er toen meer kennis over HELLP was geweest, denk ik wel dat er verder was gekeken.”
SERIEUS ZIEK Als Jessica 34 weken zwanger is, blijkt tijdens een controle haar bloeddruk wel te hoog. Ook vinden ze eiwitten in de urine, wat duidt op het HELLP-syndroom. Ze moet direct naar het ziekenhuis. Naar huis om spullen te halen is zelfs uitgesloten. “Je hebt niet in de gaten hoe ziek je bent”, legt Jessica uit. “In het ziekenhuis probeerden ze met medicatie mijn bloeddruk te verlagen, maar die daalde niet.” Het valt op dat Jessica haar antwoorden niet meer paraat heeft. Ze pakt een stapel notities en bladert erdoorheen. “Ik kreeg een magnesiuminfuus kreeg, dat moest stuipen voorkomen, maar vanaf dat moment herinner ik mij niet veel meer van de elf dagen die ik in het ziekenhuis lag.”
wijze bevallen en ik heb er geen enkele herinnering aan. Ook niet van toen ik Famke voor het eerst zag. Dat is heel vreemd.” Het herstel na HELLP kan even duren, maar bij Jessica blijft verbetering uit. Ze kampt met vermoeidheid, duizeligheid en dagelijks hoofdpijn. Hierdoor is ze niet mobiel. Ze probeert fysiotherapie en vraagt hulp aan specialisten, maar met weinig resultaat. Uiteindelijk zorgt een revalidatietraject van 18 weken in Heerenveen, dat ze na anderhalf jaar weer kan fietsen en autorijden. Ook gaat ze weer een dag in de week werken.
“HET IS LASTIG OM UIT TE LEGGEN WAT ER MET JE AAN DE HAND IS, OMDAT ER TE WEINIG OVER BEKEND IS” OPNIEUW HELLP ‘Mocht er nog een kinderwens zijn, dan geef ik je groen licht’, zegt een van de specialisten die ze in 2016 spreekt. Jessica en Timo durven het aan, maar bij de tweede zwangerschap is het weer mis. Met 35 weken zwangerschap wordt ze in het ziekenhuis opgenomen met beginnende HELLP. Het verloopt mild en na twee dagen mag ze naar huis. Nu slaat HELLP echter na de bevalling toe. Jessica wordt opnieuw opgenomen in het ziekenhuis.
GEHEUGENVERLIES Op de dag van de opname verergert haar toestand dermate dat medici op het punt staan de baby te halen. Ze kunnen haar stabiliseren, maar na vier dagen verslechtert ze opnieuw en wordt dochter Famke gehaald. “Alles wat ik weet is van foto’s, de notities en wat mij is verteld. Ik ben op natuurlijke
ERMEE LEREN LEVEN “Gelukkig was het dit keer minder heftig, maar de klachten die ik nog had zijn verergerd en niet meer weggegaan. Ik ben nu drie jaar verder. Specialisten zeggen dat ik ermee moet leren leven. Het zal zo zijn”, zegt Jessica licht verslagen.
“Ik werk niet meer, ben erg prikkelgevoelig, heb chronische hoofdpijn, concentratie- en geheugenproblemen. Tussen de middag moet ik even liggen anders red ik het einde van de dag niet. Iedere avond ga ik tegelijk met de kinderen naar bed.” Ze lacht, maar achter die lach schuilt duidelijk verdriet. “Uitleggen wat er met je aan de hand is, is lastig omdat het niet zichtbaar is en er te weinig over bekend is.” Ze stuit regelmatig op onbegrip. “Ik zou graag willen dat er meer over HELLP bekend wordt. Online heb ik contact met lotgenoten. Dat is prettig, die hoef ik niets uit te leggen. Anderzijds ben ik zelf ook terughoudend. Ik laat het liefst niets merken, zodat niemand zich zorgen om mij maakt. Eigenlijk stom, want zo weet niemand wat je hebt.”
HOOP Toekomst? “In oktober 2018 heb ik verschillende medicatie geprobeerd, maar dat heeft niets opgeleverd. Ik ben met iemand in contact gekomen
die een specialistische behandeling in Utah (VS) heeft gehad. Daar hebben wij nu onze hoop op gevestigd. Het voelt soms oneerlijk, maar er zijn ergere dingen, denk ik dan. Ik heb twee gezonde meiden, met ook nog een heel rustig karakter”, besluit Jessica met een lach.
Wat is het HELLP-syndroom? Wanneer door de zwangerschap hoge bloeddruk ontstaat, wordt dat zwangerschapshypertensie genoemd. Dit kan ook een ernstiger vorm aannemen, dan spreekt men van pre-eclampsie. Een nog ernstigere vorm wordt HELLPsyndroom genoemd. HELLP is het acroniem voor Hemolyse, Elevated Liver enzymes en Low Platelets. Dit betekent dat er sprake is van een verhoogde afbraak van rode bloedcellen - wat bloedarmoede veroorzaakt - en een gestoorde leverfunctie. Daarnaast is er een tekort aan bloedplaatjes, waardoor de bloedstolling ontregeld raakt. Hierdoor kunnen er bijvoorbeeld interne bloedingen optreden. Het HELLP-syndroom is een onvoorspelbaar ziektebeeld waarbij de vrouw zich het ene uur goed kan voelen en het andere uur heel ziek. Het is gevaarlijk voor zowel moeder als kind.
NUMMER 04 • 2020
GROOTSNEEK.NL
31
HELLP-SYNDROOM Het geluk stond aan de zijde van Nyncke en haar dochter “Dit komt niet goed”, klinkt het aan de andere kant van de lijn. De moeder van Nyncke Posthuma uit Reahûs staat aan de grond genageld. Wat een leuk moment moest zijn – mee naar de echo - is in luttele minuten omgeslagen in een kritieke situatie. Nyncke is zojuist met spoed vanuit de verloskundigenpraktijk met de ambulance afgevoerd en moeder belt met haar andere dochter, die kraamverpleegkundige is. “Er moet een wonder gebeuren, wil dit goed aflopen”, eindigt het gesprek. Dankzij een samenloop van omstandigheden gebeurde dat wonder.
Nyncke Posthuma (37) is eigenaar van Bakkerij Posthuma, met winkels in Bolsward, Sneek, Scharnegoutum en Wommels. In de periode van 2010 tot 2015 neemt ze het stokje over van haar vader. Net wanneer de overname is afgerond ontmoet Nyncke Klaas. Er is meteen een klik. Na ruim een jaar wonen ze samen in Reahûs en niet veel later is Nyncke in verwachting van hun eerste kindje.
HOGE BLOEDDRUK De zwangerschap verloopt goed, alleen is er die hoge bloeddruk. Ze moet rustiger aan doen én er volgen extra controles. Wanneer ze 32 weken zwanger is, stapt Nyncke met haar moeder in de auto voor een echo bij de verloskundige in Winsum. Haar werktas staat op de achterbank, want na de controle gaat ze door naar kantoor. Maar dat zal er niet van komen. Onderweg in de auto verliest Nyncke bloed. Ze weet dat dat niet zo hoort, maar de ernst ervan heeft ze nog niet door. De verloskundige weet meteen wat er aan de hand is en belt een ambulance. De hoge bloeddruk van Nyncke was een kenmerk van het HELLP-syndroom. “Er horen ook andere symptomen bij, maar die had ik niet, of ik herkende het misschien niet”, legt Nyncke uit.
PLACENTA LOSLATING Het is goed mis bij Nyncke, door het HELLP-syndroom heeft de placenta gedeeltelijk losgelaten. Dat betekent dat de toevoer van bloed en voedingsstoffen naar het kindje is afgesloten. Nyncke en haar baby verkeren beiden in levensgevaar. Binnen een half uur moet de baby worden geboren. De verloskundige stapt ook in de ambulance en licht de hulpverleners in.
Vanaf zijn werk in IJlst racet ook Klaas naar Leeuwarden. Nyncke is bij binnenkomst in het MCL meteen onder narcose gebracht. Met een keizersnede komt Brecht acht weken te vroeg ter wereld. Nyncke krijgt er niets van mee en ook Klaas mist net de geboorte van zijn dochter. De verloskundige beseft dit en maakt waar mogelijk foto’s. De geboorte komt totaal onverwacht. De naamgeving ontgaat Nyncke helemaal en Klaas antwoordt naar de verpleegsters: “Brecht en misschien komt er nog wat achteraan”, want ze waren er nog niet over uit.
ZWAAR ZIEK Na de geboorte kan HELLP over zijn, maar de ellende kan dan ook pas beginnen. Voor Nyncke geldt het laatste. In de dagen na de geboorte krijgen haar lever en andere organen het flink te verduren. Haar bloeddruk is extreem hoog, ze zwelt op en kleurt geel. Ze ligt twee weken in het ziekenhuis, te ziek om haar dochter überhaupt vast te houden. Brecht kreeg na een paar dagen een zware huidinfectie. “Ze woog 1.455 gram, dat is nog geen drie pakken suiker”, zegt Nyncke in bakkersjargon. “Iedere keer wanneer we naar haar toe gingen, was het spannend. Stonden er veel verpleegkundigen om haar ‘bakje’, dan schrokken we meteen.” Na ruim vijf weken mag Brecht naar huis. De periode die volgt is soms tegenstrijdig. Nyncke is dankbaar dat ze er beiden nog zijn, maar het was moeilijk om de periode van een blijde kraamweek te moeten verruilen voor ziekenhuisbezoeken en veel spanning. Het laat diepe sporen na.
HERSTEL Ondertussen belt moeder met de zus van Nyncke, die als kraamverpleegkundige in het ziekenhuis werkt. Zij herkent de kritieke situatie en weet dat dit in veel gevallen niet goed afloopt. “Er moet een wonder gebeuren”, zegt ze. Dat wonder gebeurt door de samenloop van omstandigheden, waaronder in de eerste plaats dat Nyncke onderweg was naar een controle.
Nyncke heeft er een flink jaar voor nodig om zich weer de oude te voelen. “Er is echt een wonder gebeurd. Als het ergens anders was gebeurd, waren we er niet meer geweest.” Ze valt even stil. “Ik vind het belangrijk om erover te vertellen, om ook anderen er attent op te maken wat HELLP kan doen en dat je op de symptomen moet letten.”
OPNIEUW IN VERWACHTING Er is opnieuw een kinderwens, maar Nyncke is stellig: zo ziek wil ze niet weer worden. Na gesprekken in het ziekenhuis durft ze het aan. Het is spannend, maar de zwangerschap verloopt, met extra zorg, goed. Tegen het einde loopt haar bloeddruk op en met 36
weken wordt hun zoontje gehaald. “Ik was er helemaal klaar voor, we waren er beiden bij en we konden hem direct vasthouden. Ook hadden we een hele fijne kraamweek. Het was een contrast, maar we zijn heel dankbaar dat we het ook nog zo mochten meemaken”, besluit Nyncke.
“IK VIND HET BELANGRIJK OM EROVER TE VERTELLEN, OM OOK ANDEREN ER ATTENT OP TE MAKEN WAT HELLP EIGENLIJK KAN DOEN EN DAT JE OP DE SYMPTOMEN MOET LETTEN.”
WÉÉR INSECTEN EN WARMTE MET HORREN & ZONWERING
3 ETAGES VERLICHTING!
NIEUW!
MAAK EEN AFSPRAAK VOOR INTERIEURADVIES EN LAAT JE INSPIREREN! ZONWERING | HORREN | VLOEREN | GORDIJNEN | BEHANG | RAAMDECORATIE
RAILSYSTEMEN OP MAAT
Kleine Palen 27 | 8601 AB Sneek Tel. (0515) 43 99 24 www.colorsathomesneek.nl
Nu tijdelijk met 10% introductiekorting!!
APK & onderhoud voor alle merken en modellen
IVM CORONAVIRUS
Gewijzigde openingstijden: di. t/m za. van 11:00 tot 17:00 uur. Maandags gesloten. We laten maximaal 6 klanten binnen om de maatregelen zo goed mogelijk op te volgen. Buiten openingstijden, bezoek op afspraak mogelijk. Bel of mail ons hiervoor.
Oosterdijk 89 Sneek • 0515-412874 • info@deboerlicht.nl
www.deboerlicht.nl
Wij zijn geopend htlijnen en volgen de ric V van het R.I. .M. site Check onze web voor de actuele openingstijden!
Klompenmakersstraat 6 8601 WR SNEEK
*Zo
den n a b r e m
0515 - 41 22 88 VEENSTRABANDEN.NL
Uw badkamer verbouwen? Profiteer nu van hoge kortingen op onze showroommodellen! Kom langs, wij denken graag met u mee. Bij ons staat één ding voorop: u tot in elk detail blij maken met uw nieuwe badkamer.
CULTUUR
&UITGAAN
GROOTSNEEK.NL
33
OUDE TIJDEN HERLEVEN VOOR KROEGTIJGERS
SCOTCH ERIN, SKEEF ERÚT
Bar discotheek dancing ‘Scotch Inn’ was in the 70’s en 80’s van de vorige eeuw ‘the place to be’ voor kroegtijgers uit Sneek en wijde omstreken. ‘s Weekends was het er een gekkenhuis; fietsen stonden rijen dik in de Wijnkanstraat. De sluiting in 1986 betekende het einde van een tijdperk. Dankzij Jan Groninger en Johannes de Blaauw herleven oude tijden: zij organiseren een Scotch Inn reünie. Save the date: maandag 3 augustus in de Sneekweek, stadsplein Wijde Noorderhorne! TEKST RIEMIE VAN DIJK/ FOTO’S: JOHANNES DE BLAAUW, JAN GRONINGER, RIEMIE VAN DIJK
Jan (bouwjaar 1956) kwam in 1973 voor het eerst bij de Scotch Inn over de vloer. “De Scotch Inn heeft me gevormd. Het was onze eigen kroeg, daar gingen we altijd heen. Alleen als er geen leuke meisjes waren, verkasten we naar elders. In de Scotch Inn draaiden Dj’s zoals Thom, Hans, Menno en Wybren muziek van bands, zoals Status Quo. Rock & blues, geen soul en disco. Je droeg schoenen met dikke zolen, omdat stappers glazen bier lieten vallen op de dansvloer. Aan het eind van de avond zaten je schoenen onder de glassplinters. Er waren maar twee toiletten en die raakten altijd verstopt. Het water liep dan de dansvloer op.”
“DE TWEE TOILETTEN RAAKTEN ALTIJD VERSTOPT. HET WATER LIEP DAN DE DANSVLOER OP” men te staan. Thom Woudstra doet de Dj’s; mensen kunnen nu alvast een plaatje aanvragen. Ook zijn we druk bezig om materialen uit die tijd op te scharrelen. We hebben al een consumptiekaart, die je vroeger bij de deur kreeg. We hebben contact met een mevrouw die in bezit is van de lichtbak die in de Wijnkanstraat hing. Helaas wil ze die liever niet uitlenen, omdat die grote emotionele waarde heeft. We hebben de advertentie uit de Leeuwarder Courant, waarin melding werd gemaakt van de sluiting. Dat is nog een mooi verhaal”, lacht Jan.
ALLES IS ER AL… In 1986 sloot de Scotch Inn haar deuren, maar Jan koesterde de herinnering. “Dan kwam ik op het Starteiland of op Koningsdag bekenden tegen uit die tijd. Dan hadden we het erover: Waar moeten wij nou heen? Er is niets meer voor onze leeftijdsgroep. Dat zeiden mensen: ja, ja. Maar daar bleef het dan bij”, vertelt Jan, die achter zijn huis zijn eigen Scotch Inn bar heeft gebouwd. Prominent aanwezig is de lichtbak waar hij toevallig over ‘stroffelde’ tijdens een taxatie in Tirns. Een paar jaar geleden nog speelde hij met het idee van een reünie in de Veemarkthal. “Maar daar komt zoveel bij kijken: een vergunning, EHBO, beveiliging. Vorig jaar kreeg ik ineens het idee: het kan ook op maandagavond in de Sneekweek. Alles is er dan immers al: een podium, een tent, vergunningen.”
“Ze hadden ons in augustus verteld dat de Scotch Inn in september gesloten zou worden. Toen ik die laatste avond kwam, was de deur al op slot. Ze wilden niet dat de boel gesloopt zou worden, dus ze hadden ons mooi bij de poot.”
OUDE VRIENDENGROEPJES NIEUW LEVEN IN BLAZEN. Jan Groninger (rechts) en Johannes de Blaauw
Op de nieuwjaarsreceptie van Vereniging Ondernemend Sneek kwam Jan Johannes (bouwjaar 1955) tegen. “Ik kwam al sinds 1970 in de Scotch Inn. Maar ik heb vier jaar op kostschool gezeten en kwam daardoor maar eens in de zes weken naar Sneek. Dan ging ik met een stappersgroepje uit Scharnegoutum naar Sneek. Sinds ik met pensioen ben, zit ik ruimer in mijn tijd. Daarom kon ik ‘ja’ zeggen tegen Jan’s voorstel om samen een reünie te organiseren.”
EVENEMENT OP FACEBOOK “Petra Miedema van Sneek Promotions bracht ons in contact met Kim van der Zee. Zij vertegenwoordigt de gezamenlijke horeca in de Wijde Noorderhorne. Ze zag wel kansen: op de maandagavond van de
Sneekweek is het meestal rustig. Binnenkort zitten we om tafel met de rest van de aangesloten horecaondernemers om financiële zaken verder door te spreken. We hebben een evenement aangemaakt op Facebook, daar reageren mensen op. Via ‘Sneek, su het ut weest’ hebben we al een aantal foto’s binnen gekregen. We hebben oud-medewerkers van de Scotch Inn benaderd. Jan Lourens regelt dat barkeepers van vroeger achter de tap ko-
20%
KORTING* OP Decorette Sneek • Singel 24, 8601AJ Sneek, 0515-412935 DECORETTE ZONWERING Decorette Wolvega • Hoofdstraat Oost 27, 8471JH Wolvega, 0561-612405 HORIZONTALE JALOEZIEËN • LUXAFLEX® PLISSÉ SHADES www.decorettesneek.nl www.decoretteonline.nl VLOEREN | KARPETTEN | GORDIJNEN | BEHANG | BINNEN- & BUITENZONWERING | HORREN | VERF
*Vraag naar de actievoorwaarden. De actie is geldig t/m 31 mei 2020.
“Het mooie van een reünie buiten is dat er geen entree aan de deur is. Er zijn geen drempels; je kan incognito zijn. Zie je oude bekenden, dan is het klaar. We hopen dat deze reünie voor veel mensen een opstap is om oude vriendengroepjes nieuw leven in te blazen. Om samen weer dingen te ondernemen. Het initiatief ‘1 tegen eenzaamheid’ omarmt ons idee en geeft tips en tools. Op de avond is er een informatiestand, waar mensen kunnen aangeven, hoe ze de reünie vinden en hoe vaak die georganiseerd zou moeten worden. We vragen om het mobiele nummer en e-mailadres, dan hebben we een bestand voor een volgende keer.” De Scotch Inn heeft duizend weken bestaan. Als er straks van elke week één bezoeker komt, ” mijmert Jan. “Het wordt in ieder geval gezellig”, weet Johannes. “Vroeger zeiden we: Scotch erin, skeef erút.”
Vloeren | Vloerkleden | Gordijnen | Wandbekleding | Binnen- & buitenzonwering | Horren | Verf
20%
20% korting* op horizontale jaloezieën
KORTING* OP
DECORETTE ZONWERING
20% korting* op Luxaflex® Plissé Shades
Bekijk ons gehele assortiment op Decorette.nl
*Vraag naar de actievoorwaarden. De actie is geldig van 23 maart t/m 13 april 2020
Als tijden veranderen, verandert je huizenwens mee. Wij begrijpen dat, al vele jaren. Makelaardij Sneek is een moderne makelaar met een rijke historie. Van chatten tot uitgebreid persoonlijk contact.
1975: bloeiende woningmarkt 1981: 13,4% rente
€ 469.000 k.k
€ 325.000 k.k
€ 179.000 k.k
De Kalkovens 80 Sneek
Bloemstraat 30 Sneek
Jan van Nassaustraat 28 Sneek
1990: 1 januari, start Makelaardij Sneek 2005: Aflossen? Niet nodig
2008: banken crisis
2013: herstel van woningmarkt
2019: historisch lage rente
Actueel:
CORONA EN JE HUIS
Tsjerkesleatswei 14 Heeg
Neem gerust contact op voor vrijblijvend advies!
Het Vallaat 29 Sneek
In de huidige omstandigheden is je huis belangrijker dan ooit. Het is de veilige haven waar je op terug kunt vallen maar tegelijk ook de plek waar je op aangewezen bent. Denkend aan betere tijden worden er misschien alvast weer dromen geschetst voor de nabije toekomst. Je huis verkopen? Een nieuw huis kopen of andere plannen? Makelaardij Sneek is er gewoon! Ook tijdens de coronacrisis. Ons kantoor is tot nader bericht gesloten voor bezoekers, maar we zijn u graag telefonisch of per e-mail van dienst! Woningbezichtigingen kunnen doorgaan, uiteraard hanteren wij het corona protocol. Makelaardij Sneek staat voor je klaar. Neem gerust contact op!
SCHAKEL ONS IEDER MOMENT IN VOOR: verkopen van je woning
aankoopadvies & begeleiding
taxatie
0515-431543 - www.makelaardijsneek.nl
Het verkoopseizoen van onze zomerbloeiers is weer begonnen! KONINGSACTIE
Hangpot incl. waterreservoir met Fleurige zomerbloeiers in verschillende mengsels uit eigen kwekerij t/m 27 april
€ 14, van € 17,50
99
ook te bestellen op www.fleurigbuiten.nl
FleurigBuiten specialist in zomerbloeiers
Tjalke van der Walstraat 21-A | 8723 CB Koudum | T 0514 - 594 694 Openingstijden april maandag t/m zaterdag: 9.30-17.00 uur
sneek // CULTUUR&UITGAAN
GROOTSNEEK.NL
35
TEKST: ALICE BOOIJ
HONGERKINDEREN VAN WEESHUIS NAAR POELMAN Tijdens de hongerwinter van 1944-1945 werden in het voormalige weeshuis van het OBW aan de Kruizebroederstraat ondervoede kinderen uit Amsterdam opgevangen. Het archief van het Old Burger Weeshuis geeft in de stukken van ‘De Commissie voor evacuatie van ondervoede kinderen’ een bijzonder en misschien wel ontroerend inkijkje in wat er allemaal bij kwam kijken om voor achtendertig kinderen huisvesting te regelen. Het is een tot nu toe onbekend gebleven verhaal. De kinderen arriveerden eind maart 1945. Een tikkeltje wrang was dat na de bevrijding van Sneek op 15 april, het Militair Gezag beslag legde op het gebouw. Het Militair Gezag opereerde in de bevrijde gebieden van Nederland namens de Nederlandse regering als dagelijks bestuur en had die bevoegdheid. Na alle moeite die was gedaan om het eigen gebouw in orde te krijgen, moest het OBW in allerijl op zoek naar andere huisvesting voor de kinderen. Dat werd uiteindelijk hotel Poelman tegenover het station (nu Rientjes – Notariaat, red.). De Commissie gaat volhardend en vindingrijk aan de slag. Het idee om de kinderen op te vangen was afkomstig van dokter Jan W. van der Zijpp van de Stationsstraat, die samen met zijn vrouw tijdens de oorlog al vele schuilplaatsen had geregeld voor Joodse kinderen. Van der Zijpp wordt daarom meteen tot ‘huisarts’ gebombardeerd. Het weeshuisgebouw aan Kruizebroederstraat 2 was in 1938 leeg
komen te staan, doordat het aantal wezen afnam en het OBW er steeds meer toe overging weeskinderen bij gezinnen onder te brengen. Hier zullen de kinderen worden ondergebracht, maar voor het zo ver is, moet er nog wel het een en ander gebeuren. In het vrijgekomen gebouw bood het OBW sinds 1938 onderdak aan de collectie van het pas opgerichte Fries Scheepvaart Museum. Dit duurde maar kort, want na 10 mei 1940 werd het opgeëist door de Duitse bezetters, die er een ‘Ortskommandatur’ in onderbrachten. Kennelijk had het gebouw in 1945 deze functie niet meer, want uit de notulen van de Commissie valt op te maken dat er dan twee gezinnen in wonen. Een van de gezinnen kan op de verdieping kleiner gaan wonen, het andere trekt bij familie in. De schoolarts heeft er drie ruimtes in gebruik, maar die zal het met één moeten doen. En tenslotte staat de inventaris van het FSM er nog. De Commissieleden vinden hiervoor plaats op de zolder van het gebouw.
De Commissie voor evacuatie van ondervoede kinderen bestond uit de volgende personen:
Hotel Poelman, dat na de bevrijding in allerijl geschikt werd gemaakt voor de opvang van 38 hongerkinderen uit Amsterdam. (Foto: Fries Scheepvaart Museum)
Het blijkt dat de inboedel van het weeshuis in 1939 bij boelgoed was verkocht. Ook het gasfornuis, dat in 1945 node werd gemist. Nadat nog was overwogen ergens een ‘vuurpot’ vandaan te halen waar dan ‘bij een van de machinefabrieken alhier een soort fornuis’ van kon worden gemaakt, werd een vervangend exemplaar opgeduikeld bij evacuees uit Zaltbommel, die naar huis terugkeerden. Er moet een inventaris worden geregeld. De Commissieleden gaan persoonlijk op stap om van alles en nog wat los te krijgen. Uit het resultaat blijkt wel dat spullen tegen het eind van de oorlog erg schaars zijn geworden. - Fa. Yme Bakker kan verkopen: 12 broodbordjes, 10 vleesvorkjes - Haweko: 10 borden, 20 bekers, 1 melkkoker, 2 steelpannen - V&D: 2 theepotten, 4 juskommen, 2 lepels - Syberen Potma: 3 kamerpotten, 1 melkkoker en enkele glazen - Fa. Stam: 40 koppen en schotels in huur, melkbekers - Burgerlijk Armbestuur: 10 platte borden, 10 ontbijtbordjes - Paviljoen: voor 40 kinderen borden, lepels, vorken, messen enz. - De Huishoudschool kon weinig hoop geven, omdat reeds veel in gebruik is voor de geëvacueerden.
Een unieke foto van het OBW-gebouw. Getuige het bijschrift staat het Fries Scheepvaart Museum er op. Deze foto kan dus alleen maar gemaakt zijn in de jaren 1938-1940. Foto: Fries Scheepvaart Museum.
“Na enige bespreking wordt besloten maar direct beslag te leggen op diverse artikelen”
Bedden moeten er ook komen. ‘De Fa. Zandstra schijnt nog zeildoek te hebben dat voor de kribben kan worden gebruikt’. Zandstra heeft inderdaad zeildoek in voorraad en wil dat wel ter beschikking stellen. Het zeildoek wordt aan de zijkanten breed omgezoomd. Als je stokken door de zomen steekt en die ophangt in houten bedden, heb je iets waar je strozakken op kunt leggen. Pepermuntfabriek Tonnema levert 160 suikerzakken. Als je er vier aan elkaar naait en vult met stro, heb je veertig “matrassen”. Aannemersbedrijf Van der Zee zorgt voor het houtwerk en het aansluiten van de nog aanwezige wastafels. Het gebouw, de inventaris en de bedden zijn geregeld. Nu moet er nog een leidersgezin worden gevonden. Dat worden na een sollicitatieprocedure, de heer en mevrouw Seelen. Ook zij krijgen onderdak in het voormalige weeshuisgebouw. Om een aansluiting op het elektriciteitsnet te krijgen wordt bij de Distributiedienst een erkenning als ‘instelling’ verworven en het PEB mag vervolgens de aansluiting regelen. Enzovoorts. Op 21 maart 1945 arriveren de kinderen met een Stânfries boot in Sneek. Ze hebben het er goed en de Commissie kan het wat kalmer aan doen. Helaas niet voor lang, want onmiddellijk na de bevrijding dient het Militair Gezag zich aan. Het MG vordert het OBW-gebouw en wil er snel over kunnen beschikken. De Commissie moet op zoek naar vervangend onderkomen. Als “uiterste gunst” mag ze het OBW-gebouw nog een paar dagen gebruiken. Een aanbod aan het MG om het Administratiegebouw in de Kleine Kerkstraat te gebruiken, wordt niet geaccepteerd.
- Johannes Schijfsma, voorzitter OBW - Hendrik Jan Haytink, secretaris/boekhouder OBW - Ids Schaafsma, was regent van het OBW geweest en is voorzitter van de Commissie - Evert Metz, steenhouwer - C. van der Weerd - J. Noorman, hoofd Bolwerkschool - B. de Vries, directie Tonnema - M. Knol, predikant
Zouden de kinderen misschien kunnen verhuizen naar de jeugdherberg aan de Geeuw/IJlsterkade? Helaas, die was al verhuurd aan het Rode Kruis. Tijdens een in alle haast belegde vergadering valt het oog van de Commissie op hotel Poelman. Stante pede vertrekken twee Commissieleden naar het hotel om te horen wat er mogelijk is en gelukkig komen ze even later terug met de mededeling dat ze een akkoord over een vergoeding hebben bereikt. De plannen voor de verhuizing kunnen meteen worden gemaakt. Besloten wordt onder andere ‘zich tot de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten te wenden om reeds morgen enige ‘moffenmeiden’ of N.S.B.-vrouwen in hotel Poelman te werk te stellen voor de algehele schoonmaak’. De kinderen verblijven tot 21 juni in hotel Poelman. Dat is de datum waarop hun drie maanden durend verblijf in Sneek is afgelopen. Dokter Van der Zijpp informeert nog even in Amsterdam of de kinderen inderdaad terug kunnen, en ja, de voedselsituatie is daar inmiddels zo verbeterd dat ze met een gerust hart teruggestuurd kunnen worden naar hun familie. En daarmee kwam een eind aan een klein stukje geschiedenis rond de bevrijding van Sneek, dat nog niet eerder is verteld.
IVM CRISIS NU AFHALEN EN BEZORGEN
Wij staan voor u klaar! Wij staan klaar om uw lunch en/of diner te ver- en bezorgen.
LAAT JOUW PRODUCTEN SNEL EN GEMAKKELIJK BEZORGEN IN
SNEEK!
Via onze website www.eetcafeken.nl kunt u gewoon bij ons bestellen! Let op! Op tijd bestellen is wenselijk!
Indien mogelijk vier uur van te voren, zodat u op tijd uw eten ontvangt. Tussen 17.00 en 19.00 kan het erg druk zijn VERGEET UW VASTE KLANTEN KORTING NIET IN TE VOEREN VOOR HET BESTELLEN. Check onze openingstijden op: www.eetcafeken.nl
!
elegd unch
IN SNEEK
Vanaf 16.00 uur staan onze chauffeurs in de startblokken.
h:
ch op n vrijdag.
SHOP (ONLINE)
Graaf Adolfstraat 37B Sneek T: 0515-789412 // E: info@kenseetcafe.nl OPEN: ma. en di. 16.00-21.00 uur wo. en do. 12.00-21.00 uur vr. 12.00-21.30 uur za. en zo. 14.00-21.30 uur
www.eetcafeken.nl Bezorgtijden 17.00-20.30 uur
Graaf Adolfstraat 37 B - 8606 BT Sneek - T: 0515-789412 www.eetcafeken.nl
APK // ONDERHOUD // SCHADEHERSTEL // TANKSTATION
DE WINKELS EN HORECA IN SNEEK STAAN OOK NÚ VOOR JE KLAAR! BEZORGENINSNEEK.NL
Uniek dineren of borrelen in een oude Doopsgezinde kerk! bord Kroes, WVSnits, afmeting 300x75 cm.
Roodhemsterweg 14 - 8651 CV IJlst T 0515-531 436 - E info@garagekroes.nl
garagekroes.nl
HET IS BELANGRIJK OM TIJDENS HET CORONAVIRUS MET EEN SCHONE EN FRISSE AIRCO TE RIJDEN! DIT LOSSEN WIJ VOOR U MET EEN ANTIBACTERIËLE BEHANDELING!
AFSPRAAK MAKEN?
BEL DAN NAAR 0515-531436 OF MAAK EEN AFSPRAAK VIA ONZE APP OF WEBSITE.
WIJ BEZORGEN IN EN OM WOUDSEND
GRATIS!
WIJ ZIJN GEOPEND VOOR AFHAAL & BEZORGEN! Kijk op www.ponkje.nl voor onze heerlijke gerechten
NU ALS EXTRA VERSE HOLLANDSE ASPERGES! Graag de bestelling doorgeven voor 17.00 uur! via Whatsapp/bellen 06 23762139
MAAK GEBRUIK VAN ONZE HAAL EN BRENG SERVICE UITERAARD HANTEREN WE EXTRA VOORZORGSMAATREGELEN!
Roodhemsterweg 14 - 8651 CV IJlst - Tel. 0515 - 531 436
www.garagekroes.nl
Fermaningsteech 1 - 8551 SP Woudsend - T 0514 - 59 12 50
sneek // CULTUUR&UITGAAN
GROOTSNEEK.NL
37
Deur Peter van Egmond
‘Un Kuierke deur Sneek’
NIEUWBUURT Tussen ut Oasterdyk en de Prins Hendrikkade (Teugenwoardech groatendeels parkearplak) was froeger de Nieuwbuurt legen. Ut waren kleine húskes met ferskillende stegen. Op 31 maart 1933 wurdden 37 woaningen onbewoanber ferklaard en an ut end fan de dertegere jaren was ut groatste deel onbewoanber.
Op ’e foto’s siën we un deel fan de onbewoanbere, al dichtspikerde en deur balken ondersteunde woaningen. Wannear’t alles helemaal fut haald is, weet ik (nòch) nyt eksakt, mar in ieder gefal is werom te finen un braan bij H.A. Boomsma syn timmerwerkplak an de Nieuwbuurt, op 5 maart 1957. De braan was fermoedelek ontstaan deur un lek in de skoarstiën, wêrdeur fonken de fliering in lichte laaie sette. Ok de bovenferdieping fan ut naastlegen pand fan de annimmer Ooms fatte flam. Deurdat de woaningen dicht op mekaar stonnen, was ut gefaar groat dat meardere woanings flam fatte súden. Un groat probleem foar de gemeente was na sloop, om de bewoaners un passende woaning te biëden, de minsen dy hier woanden hadden faak nyt de middels om feul huur te betalen. De huren lagen in de Nieuwbuurt ron 1925 tussen de 70 en 80 gulden per jaar, dit met de waterleiding
Eelke Lok is geboren en getogen in Drachten. Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele no-nonsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten. De vinger op de zere plek….
inbegrepen. Ondanks dat de woaningen in de Nieuwbuurt in de earste 25 jaar fan de foarege eeuw feul fan eigenaar wisselden d.m.f. feilings en dan wear opnieuw ferhuurd wurdden, was de staat fan de meeste woanings heel min. Su bleek wel in desember 1915, toen ut dak fan ut timmerwekplak fan de gebroeders Blom instortte en ok ut dak fan ut angrênzende pakhús fan Ezinga metnam. Beide panden waren earder al onbewoanber ferklaard, mar wurdden gewoan ferhuurd en as werkplak òf opslach brúkt i.p.f. sloopt. At we naar de bewoaners siën dy’t hier om 1900-1920 woanden, siën we dat ok hier ferskillende beroepen en ambachten útfoerd wurdden. Om wat un indruk te krijen, hew ik un antal namen wêronder ok namen dy’t we op andere plakken in de stad teugen komme. Su sat J. Asselman dy’t werkman was op nr 94, smidsknecht K. Gildemacher op nr 77, Ringnalda dy’t metselaar was op nr 68 en Kramers de skoënmaker op nr 88. Úteraard binne der
nòch feul mear namen te fermelden, mar omdat de Nieuwbuurt lang nyt bij iedereen bekend is, is dat misskyn nyt interessant om der ferder op deur te gaan. De woanings hadden bleekjes en su at we op de foto siën kanne was ut heel dicht op mekaar boud, tussen de túntsjes liep un pad fan ongefear 90 cm breed, 3 stoeptegels breed dus. Fanou ut Oasterdyk was de Nieuwbuurt te bereiken deur ferskillende stegen, su was der de Truffelsteech en de Peardesteech, rond 1850 hete disse steech de Swatte Peardesteech, fermoedelek dankt de steech syn naam an un gevelstiën fan un swart peard dy’t op un pand an ut Oasterdyk befestegd was. In 1933 wurdde de Peardesteech en de doadlopende steech gelegen an de Oastkant fan ut pand fan de firma Johs. Tromp, foar un deel ferkocht an laatst noemde. Doel hierfan was om beide
stegen an ut openbare ferkear te ontrekken. De firma Johs. Tromp betaalde hier toen fyftech gulden foar. Over de Nieuwbuurt is nyt su heel feul bekend, mar tòch wú ik, ok hier un kuierke make, út overlevering en argyfstukken kon ik un antal namen koppele an húsnummers, hopelek wete jim ok nòch ferhalen of feiten (fan ouwelui òf groatouders) over disse buurt dy’t jum met mij dele wille, sudat we ok fan disse buurt wat mear te weten komme.
Antonius We klapten onze handen stuk en we zongen ons schor voor het ziekenhuis en de mensen die er werken. In de corona-crisis waren ziekenhuizen plots het middelpunt van de mienskip. Straks als die crisis voorbij is, wordt alles weer gewoon. Al houd je natuurlijk columnisten en wetenschappers die in de crisis iets goeds hebben ontdekt en dat definitief in de mienskip terug willen zien. Eén daarvan is natuurlijk het geld voor de zorg. De zorg die zich heeft bewezen in een periode, toen bleek dat de voorzieningen erin onvoldoende waren. Je kunt, en dat doet de huidige politiek logischerwijze ook, nooit een corona-crisis voorzien. Aan de andere kant hebben wetenschappers voortdurend
gewezen op wereldomvattende pandemieën die in het verleden zorgden voor meer zorg voor de zorg. Maar dat verdween dan weer, als er niet snel een nieuwe pandemie kwam. Sneek heeft ook een ziekenhuis, het Antonius. Geboren in 1903 als het St. Antonius ziekenhuis, aan de dr. Boumaweg, tegen het centrum aan. In 1994 ontstond het nieuwe ziekenhuis met één woord minder: Sint. De liefdeszusters van de heilige Carolus Borromeus hadden het ziekenhuis te groot gemaakt. Tegenwoordig is het de zorggroep Antonius, die het ziekenhuis beheert. Het richt zich op de inwoners van Súdwest-Fryslân, de Noordoostpolder, Urk, Vlieland, Terschelling en Emmeloord. En natuurlijk is het voor een inwoner van Sneek lastig om bij een bepaalde
ziekte een afspraak te moeten hebben in Emmeloord, maar je wordt wel geholpen. Blijkbaar op een goede manier, want al jaren staat het Antonius hoog op de lijst van publieke en medische waardering voor de ziekenhuizen. En ook in de corona-periode heeft het Antonius meer dan goed gewerkt. Dus moeten we er met z’n allen voor zorgen dat de landelijke zorg voor de zorg ook financieel goed geregeld is. Hup ziektekostenverzekeringen! En tegelijk moeten we in deze stad en omgeving het Antonius ziekenhuis nog meer waarderen. Erop passen dat ze alle mogelijkheden houden die voor hen, maar dus ook voor ons, essentieel zijn. Het echt beschouwen als ‘ons’ ziekenhuis. Want gezondheid is nog steeds het belangrijkste in je leven.
38
NUMMER 04 • 2020
OOK OOK OOKBIJ BIJ BIJ
THEATER THEATER THEATERSNEEK SNEEK SNEEK&&& POPPODIUM POPPODIUM POPPODIUMBOLWERK BOLWERK BOLWERK
Foto: Paul de Bruin
Foto: Paul de Bruin
Foto: Paul de Bruin
KUN KUN KUNJE JE JEJE JE JETICKET TICKET TICKETBEWAREN BEWAREN BEWARENEN EN EN GENIETEN GENIETEN!! ! LATER LATER LATERGENIETEN
THEATERSNEEK.NL THEATERSNEEK.NL THEATERSNEEK.NL | |HETBOLWERK.NL HETBOLWERK.NL | HETBOLWERK.NL
sneek // CULTUUR&UITGAAN
GROOTSNEEK.NL
39
Adjunct-directeur Jan van der Zweep van Kunstencentrum Atrium
LESGEVEN IN EEN NIEUWE WERKELIJKHEID Het is een vreemde gewaarwording, de rust die er nu heerst bij Kunstencentrum Atrium. In verband met de Coronamaatregelen vinden op de anders zo bruisende plek al een maand geen lessen plaats. Een paar medewerkers lopen er nog rond, waaronder adjunct-directeur Jan van der Zweep. Er moet dan ook veel geregeld worden. Voor nu en straks. Jan hoopt dat hij na de meivakantie de poort weer open mag doen, zo zei hij in de aanloop naar de cruciale persconferentie van de regering afgelopen dinsdag.
MUZIEKLES ONLINE Deze maatregel werd eind maart verlengd tot 28 april. “Het kunstencentrum kwam daarmee terecht in een surrealistische wereld”, gaat Jan verder. “Gelukkig waren vrijwel alle docenten in staat om snel digitaal les te kunnen geven, met dank aan computerprogramma’s als Zoom en Skype. Ik was ontzettend blij dat we op die manier verder konden.” Zo vindt een groot aantal muzieklessen nu online plaats. Met tablets, telefoons, laptops en goede internetverbindingen blijkt er veel mogelijk. Jan: “Meestal gaat het om lessen met één leerling, maar soms is er sprake van twee leerlingen tegelijk. Ook diverse korte muziekcursussen worden online gegeven. Wat ik verder heel knap vind, is dat bij sommige ensembles en koren er digitaal wordt gerepeteerd. Zo is er een docent die online met alle koorleden bij toerbeurt partijen instudeert.”
INSTRUCTIEFILMPJES In het Atrium zijn momenteel ook nog een paar dansdocenten te vinden. Ze nemen in hun lokalen instructievideo’s op voor de klassen moderne dans, klassiek ballet of bijvoorbeeld hiphop. “De filmpjes worden naar de leerlingen gestuurd en op onze website geplaatst”, legt Jan uit. “Ook de docenten van KinderMuziekThea-
ter en enkele beeldende cursussen, waaronder tekenen en schilderen, nemen filmpjes op. Verder gaan onze fotografiecursussen digitaal gewoon door. Dus er is nog volop beweging. Complimenten voor mijn collega’s! Het is voor iedereen een veeleisende tijd, maar de inzet is meer dan honderd procent. We halen alles uit de mogelijkheden die er zijn. De reacties van de leerlingen zijn ook positief, dat is natuurlijk fijn om te horen.”
Creatief lesgeven tijdens de Coronacrisis door de docenten van Atrium: (met de klok mee, beginnend midden bovenaan: Bob Philipse (Drums), Jeannette Wouthuis (fotografie), Willem Aukema (piano/keyboard) en Lies van der Grient (blokfluit)
halve meter samenleving’ verder konden gaan. Jan: “Hierover zijn we al een paar weken volop aan het nadenken, zodat we in ieder geval weer kunnen beginnen met individuele lessen op onze locaties.”
GEEN VOORSTELLINGEN Anticiperend op het regeringsbeleid is het voor Jan hard werken. Normaal is het voorjaar al een drukke tijd, omdat hij het totale aanbod voor het volgende seizoen definitief moet vaststellen. Een flink gepuzzel met data, tijden en lesgelden. Door de Coronacrisis komt er een berg werk bij. Zo staat Jan dagelijks in contact met de docenten en andere medewerkers van het kunstencentrum en houdt hij de (ouders van) leerlingen zoveel mogelijk op de hoogte. Verder schuift hij aan bij management overleggen met de andere onderdelen van Cultuur Kwartier Sneek waarmee het kunstencentrum nauw samenwerkt: Theater Sneek, Poppodium Bolwerk en projectbureau Akte2. “Tot 1 juni mogen er geen evenementen worden georganiseerd”, zegt Jan. “Daarmee ging er een streep door de voorstellingen van de MUZT-musical in Theater Sneek in april. Die worden gelukkig
BESTE LEZERS, Hier ben ik weer met de vaste rubriek ‘geen-reclame-voor-showop-deze-plek-wegens-corona’. Het is stil bij mij in Het Bolwerk, bij onze collega’s van Kunstencentrum Atrium en Theater Sneek en natuurlijk op alle andere openbare locaties waar mensen samenkomen. Tot wanneer deze situatie duurt is mij nog onbekend. Deze editie van GrootSneek moest namelijk al naar de drukker voor de belangrijke persconferentie van de regering op 21 april. Vooralsnog zijn tot 1 juni alle concerten bij Het Bolwerk afgelast. De twee shows die we in juni op het menu hebben, staan helaas ook op losse schroeven. Zo ook mijn eigen optreden met de band VLTIMAS. Tot zover de negatieve berichtgeving. Over naar positief nieuws. Een groot deel van alle afgelaste concerten is opnieuw ingeroosterd. Zoals die van Anneke van Giersbergen, Mark Foggo’s Skasters, John Coghlan’s Quo, Julian Sas plays Jimi Hendrix, Letz Zep, Jennie Lena, Mgła, Clearwater Creedence Revival, Vinny Appice, Paul de Munnik en Voltage. Neem een kijkje op onze website voor een actueel overzicht van alle shows. Een fijne ervaring was ook de flexibiliteit en medewerking van de artiesten en boekingsagenten bij het opnieuw inplannen van deze concerten. Goed om te merken dat we elkaar helpen in deze industrie. Hopelijk geldt dit ook voor alle andere sectoren. Omdat ik ervan uit ga dat we dan weer open mogen, zeg ik: tot na de zomer!” Ype Terwisscha van Scheltinga, Programmeur Poppodium Bolwerk
in augustus en september ingehaald. Ook dansvoorstellingen met onze leerlingen, waaronder die van Dance Explosion, verderop in juni zijn afgelast omdat het onmogelijk is voor de dansers om zich nu voor te bereiden. En ik vind het erg jammer dat het festival Út Sneek, met altijd veel deelnemers vanuit het kunstencentrum, niet doorgaat.”
HOE STRAKS VERDER? Afgelopen dinsdag maakte de regering tijdens een persconferentie bekend wat de Coronamaatregelen zullen zijn na 28 april. Minister-president Mark Rutte had in de aanloop al aangekondigd dat allerlei sectoren moesten gaan nadenken hoe zij in een mogelijke ‘ander-
Als we Jan spreken is het nog onzeker of de geplande Sneker open dag van het kunstencentrum op zaterdag 6 juni doorgaat. Een belangrijk moment in het seizoen. “Daar streven we wel naar, hetzij in een aangepaste vorm. We zijn een creatief instituut en zullen vindingrijk moeten omgaan met de nieuwe werkelijkheid. Na de zomervakantie willen we vanuit Cultuur Kwartier Sneek ook weer het UIT Festival organiseren in de binnenstad van Sneek. Bij de traditionele opening van het culturele seizoen in Súdwest-Fryslân gaan we deze keer samenwerken met de organisatie van Út Sneek, waarmee het aantal podia nog groter zal zijn dan voorheen. In deze moeilijke tijden verheug ik mij daar erg op, dat moge duidelijk zijn.”
THEATER ZONDER PUBLIEK
“
Een jaar geleden begon ik aan mijn nieuwe baan als directeur van Cultuur Kwartier Sneek, de overkoepelende organisatie van Theater Sneek, Poppodium Bolwerk en Kunstencentrum Atrium. Ik kwam terecht in een bruisend cultureel centrum waar vrijwel iedere dag van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat van alles te beleven is. Hoe anders is het nu, nu het openbare leven zo goed als stil ligt en onze gebouwen verplicht op slot moesten, het toneel leeg is en de lampen uit. Het theater hoort de plek te zijn waar je je verwondert, waar je wordt uitgedaagd en geprikkeld en waar wordt gelachen en gehuild. Het is de plek waar je samen met anderen dat magische moment beleeft wanneer een enkele vioolsnaar een collectief kippenvel teweegbrengt.
Het theater neemt in de mienskip een belangrijke ontmoetingsplek in, waar gelijkgestemden elkaar treffen. Niet alleen voor onze vaste bezoekers, maar ook voor de terugkerende artiesten die zich in onze artiestenfoyer telkens weer weten te ontspannen bij de inmiddels wereld-
beroemde theepot op het theelichtje, met liefde gezet door een van onze vrijwilligers. En denk aan alle andere vrijwilligers die het theater draaiende houden: voor hen is het theater een wezenlijk onderdeel van hun dagelijks leven geworden. Juist in tijden van crisis bestaat er de behoefte om elkaar op te zoeken en samen van mooie dingen te genieten. Juist nu is er behoefte om de realiteit te verwisselen voor verrassing en verwondering. Het is pijnlijk dat op het moment dat wanneer het het meest nodig is, we niet kunnen bijdragen aan het verwezenlijken van onze missie: kunst en cultuur voor iedereen. Nu het zo stil is in het gebouw wordt pas goed duidelijk dat een theater zonder publiek geen functie heeft.
Wiebren Buma
FOTO: CASPER FERWERDA
“Na de aankondiging van minister Arie Slob op 15 maart dat de scholen, en dus ook de kunsteducatie-instellingen, moesten sluiten tot 6 april zijn de lessen en cursussen op onze locaties meteen gestopt”, blikt Jan terug op het begin van de crisis. “Niet alleen in Sneek, maar ook in Bolsward, Koudum, Workum en nog zo’n twintig plekken.”
Een prachtig gebouw, maar zonder missie. Een verlaten foyer met lege stoelen. Theater Sneek kan niet wachten om de deuren weer open te gooien om al onze bezoekers weer te ontvangen. Want pas dan leeft het theater weer. Het theater is van het publiek! Dus kom straks terug! Ontspan, vergeet, onthaast, ontmoet en geniet!” Wiebren Buma, Directeur Cultuur Kwartier Sneek
omtinken Normaal geven we als VVV Waterland van Friesland tips voor dagjes uit, vakanties en evenementen. Maar we leven nu tijdelijk in andere tijden. Om toch in verbinding te blijven met jou, zodat jij in verbinding kan blijven met het goede en mooie van Waterland in Friesland,
geven we je hier aandacht aan initiatieven die nu ontstaan in onze regio. Het Friese woord ‘omtinken’ betekent aandacht en vrij vertaald staat het ook voor ‘omdenk ideeën’, die we graag met je delen.
#omtinkeninwaterland
foar elkoar voor elkaar
FOTO:PETRA LEMMERS EN NATHALIE TUINSTRA
www.waterlandvanfriesland.nl/omtinken
BRIEVENBUSKADO VAN NATUURVOL
heel friesland belt
omapost
brievenbuskado
Stichting Sociaal Goud strijdt tegen eenzaamheid onder onze ouderen. Ze hopen dat nu heel Friesland met hun meestrijdt door simpelweg een telefoontje te plegen! Ben jij of ken jij iemand die behoefte heeft aan contact in deze turbulente tijden of wil je meedoen met #heelfrieslandbelt? Meld je dan aan via de website. Want digitaal bezoek is beter dan geen bezoek, toch?
Omapost vindt het belangrijk dat ouderen in contact blijven met jonge mensen. Veel ouderen in Nederland zijn eenzaam en veel jonge mensen zijn te druk om met regelmaat aan hun grootouders te denken. Daar wil Omapost verandering in brengen. Als je zelf geen opa of oma meer hebt, kunnen ze je koppelen aan een eenzame oudere via adopteereen-oma.
Als je iemand wilt verrassen met wat moois thuisbezorgd of door de brievenbus kan Natuurvol uit Workum dat regelen. Ook kan je een afspraak maken om de winkel helemaal voor jezelf te hebben, zodat je onbezorgd kunt sneupen en een praatje kunt maken.
WWW.SOCIAALGOUD.NL/HEEL-FRIESLAND-BELT
WWW.OMAPOST.NL
WWW.NATUURVOL.NL
inspiratie
FOTO: JAN TIJSMA
ynspi raasje
BLAUWBORST
escapespel voor thuis
fryslân fit
Natuurfotograaf Jan Tijsma heeft als hobby het fotograferen van het landschap en natuur van Zuidwest Friesland. En dat probeert hij in deze tijd zoveel mogelijk aan te houden. De mooiste foto’s verstuurt hij in zijn wekelijkse email nieuwsbrief. Jan Tijsma: “Ik hoop dat ik met mijn nieuwsbrief voor een beetje afleiding mag zorgen. Op dit moment zoek ik vogels in het riet, daar is het nu de mooiste tijd voor. Op verschillende plekken hoor en zie ik daar nu de blauwborst, een zangvogel.” Wil je ook de wekelijkse nieuwsbrief van Jan Tijsma met prachtige foto’s ontvangen? Je kunt je aanmelden via zijn website.
Zo lang je niet naar de Escape Rooms in Sneek en Witmarsum kunt komen, brengen zij gewoon een Escape Room bij je thuis met The Case. Via telefoon of app reserveer je het spel en hoor je de geheime locatie van de koffer. Wanneer je de koffer in huis hebt neem je weer contact op met The Game Master en ontvang je de eerste puzzel en gaat de tijd in. Leuk voor het hele gezin! Wie gaat de uitdaging aan?
Kom in beweging met dit nieuwe tv-programma van Omrop Fryslân: Fryslân Fit. Er wordt begonnen met een warming up, gevolgd door verschillende oefeningen die voorgedaan worden door sportinstructeur Dirk Jelle en zijn twee collega’s. Het is voor iedereen toegankelijk: voor elke leeftijd en op elk niveau. En natuurlijk wordt de training afgesloten met een cooling down. Het programma is iedere werkdag te zien om 9, 10 en 11 uur.
WWW.JANTIJSMA.NL
WWW.ESCAPEROOMSSNEEK.NL/NIEUW-THE-CASE
TV OMROP FRYSLÂN
lekker ite lekker eten
FOTO: DE POLLEPLEATS
nieuwsbrief jan tijsma
BESTELLEN BIJ DE POLLEPLEATS
drijf-thru
de streekboer
Lekkere trek op het water? Als je over de nieuwe Reidmarroute vaart in je sloep, kano of SUP, kun je onderweg bij de Pollepleats een smakelijk lunchpakket of borrelpakket afhalen in de drijfthru. Bel een uur tevoren om je bestelling door te geven en je kunt een knapzak komen afhalen aan de steiger. Met behulp van een lange polsstok wordt het pakketje aan je overhandigt.
Boodschappen doen bij de lokale boer, dat is waar de streekboer voor staat. Tijdens de coronacrisis hebben ze met tal van extra acties zoals ‘de Voedseldoos’ hun omzet enorm zien stijgen. En dat is nodig, want zo help je lokale boeren die voorheen hun producten ook aan de horeca verkochten. In de lokale voedseldoos zitten biologische producten en recepten voor twee gerechten.
WWW.POLLEPLEATS.NL
WWW.DESTREEKBOER.NL
nog meer
lekker eten
Op onze website hebben we nog meer initiatieven verzameld rondom het laten bezorgen of ophalen van eten in Zuidwest Friesland. Steun je ook onze lokale ondernemers door te bestellen? Je krijgt er een heerlijk ontbijt, lunch of diner voor terug. Klinkt als win-win!
42
SPORT
NUMMER 04 • 2020
TEKST JOERI VAN LEEUWEN
Chantal Hoevers Prins is erkend mantelzorgmakelaar en helpt mantelzorgers
HARTVERSCHEUREND
Gehandicapte kinderen en ouderen die geen bezoek meer mogen ontvangen en hun familie niet meer zien. Ontwrichte situaties door het wegvallen van vrijwilligers, pgbzorgverleners, dagbesteding, begeleiding en logeerweekenden. Een woonvorm die het niet redt met als gevolg dat de bewoners per direct elders ondergebracht moeten worden. De impact van de coronacrisis is enorm en hartverscheurend!
DE GROOTSNEKER SP KIJKEN AL NAAR VOL Het leven is in de regio GrootSneek, net als alle andere regio’s in Nederland, momenteel erg lastig en kent de nodige beperkingen. Mensen dienen anderhalve meter afstand te houden, zich bij voorkeur zo weinig mogelijk op straat te begeven en zoveel mogelijk vanuit huis te werken. Hierdoor zijn teamsporten in de ban gedaan en zijn de meeste competities door de sportbonden voor dit seizoen al nietig verklaard.
VEEL VRAGEN Ik krijg deze dagen veel extra telefoontjes van verontruste cliënten en hun mantelzorgers. Veel cliënten zitten met vragen en hebben grote zorgen nu ze niet de zorg en ondersteuning krijgen die zij gewend waren. Zonder dagbesteding en begeleiding missen veel mensen structuur, de zinvolle daginvulling en hun sociale contacten. In de thuissituatie zorgt dit voor toenemende problemen. Mantelzorgers raken sneller overbelast en ze kunnen het wegvallen van de professionele zorg niet alleen opvangen.
OOK ZIJN ER VEEL VRAGEN RONDOM HET PERSOONSGEBONDEN BUDGET. Mijn zorgverlener is ziek, wat nu? Moet ik doorbetalen of kan ik een andere zorgverlener inhuren? Als budgethouders word je soms gedwongen de zorg anders te regelen tijdens de coronacrisis. Dit kan gepaard gaan met extra kosten. De overheid werkt aan concrete oplossingen om in bijzondere situaties de zorg alsnog goed te kunnen organiseren en financieel te compenseren.
WAT KAN MANTELZORGZAKEN VOOR JE BETEKENEN? Het vinden van passende oplossingen kan in deze tijd erg ingewikkeld zijn. Het vraagt veel inzet, creativiteit en goede onderlinge afstemming. Wij beschikken over veel kennis van het aanbod in zorg en ondersteuning en weten de weg hiernaartoe. Wij regelen het voor je!
KOSTELOOS ADVIES Heb je een wlz-indicatie of woon je in gemeente De Fryske Marren dan is onze dienstverlening kosteloos. Voor inwoners van Súdwest-Fryslân die beschikken over een mantelzorgpas is er een speciale actie, één gratis consult van 1.5 uur. Zorgverzekeraars vergoeden de mantelzorgmakelaar steeds vaker vanuit het aanvullende pakket en het vrij besteedbare deel van het pgb mag worden gebruikt. Wij streven ernaar dat dat je kosteloos gebruik kan maken van onze diensten. Je kunt bij ons terecht met vragen over het regelen van zorg, ondersteuning en zorgbemiddeling. Laat ons eens met je meekijken! Bel voor een telefonische afspraak: 0515 700267 of stuur een e-mail naar info@mantelzorgzaken.nl
Over Chantal Hoevers Prins
Als mantelzorgmakelaar en pgb-specialist is Chantal Hoevers Prins de onafhankelijke allround cliëntondersteuner en zorgregelaar. Samen met haar team biedt Chantal integrale ondersteuning aan mantelzorgers, gemeenten, zorgprofessionals en werkgevers bij alle mantelzorgvragen. Chantal is erkend en geregistreerd mantelzorgmakelaar en onafhankelijk cliëntondersteuner.
www.mantelzorgzaken.nl
VOETBAL
TENNIS
“We proberen er maar zoveel mogelijk positieve dingen uit te halen”, zegt Xander van der Vegt van voetbalvereniging Woudsend.
Bij tennisvereniging NOMI in Sneek is het buitenseizoen nog niet gestart en de verwachting van voorzitter Paul Kroes is ook niet dat dit op korte termijn gaat gebeuren. “
“Op het moment dat de competitie stil kwam te liggen, maar nog niet definitief was beklonken dat deze niet zou worden afgemaakt, hebben wij al contact opgenomen met de gemeente SWF over de aanleg van een wedstrijd-/trainingsveld. Het oude trainingsveld gaf op bepaalde plekken bij een beetje regen al problemen met de drainage. We hebben overleg met de gemeente gezocht en deze is inmiddels bezig met het nieuwe veld. Door deze planning hopen we zo snel mogelijk weer een goed veld te hebben om op te kunnen spelen en trainen.” In de competitie verging het de roodhemden niet erg goed qua prestaties. Van der Vegt hierover: “Die tendens is al enkele seizoenen gaande. In de komende periode hebben we geen jongens die vanuit de jeugd zomaar even de overstap naar de basis van het eerste elftal maken. Verder had het tweede elftal geen vaste leider op zaterdag. Dat was ook wel een punt waar we ons in kunnen verbeteren. Toch zijn er ook positieve punten te benoemen. We zijn gaan samenwerken met onze buren van De Wâlde in de jeugd. Hierdoor konden we twee teams samenstellen. Hierover heb ik persoonlijk met name positieve dingen gehoord, al ben ik daar vanuit het bestuur niet direct verantwoordelijk voor. Wellicht kunnen we op het einde van het seizoen nog iets organiseren voor onze leden, dat zou echt fijn zijn. Persoonlijk ben ik bang dat we ons nu al beter kunnen richten op komend seizoen. Daarover zijn we nu ook al in gesprek met elkaar, de selecties van het eerste, het inschrijven van jeugdteams en al dat soort dingen gaan gewoon door.”
Dan spreek ik op persoonlijke titel, de hoop is natuurlijk wel dat we na 28 april weer kunnen gaan sporten op ons sportcomplex. We zullen een groot deel van onze inkomsten missen wanneer de voorjaarscompetitie niet doorgaat, dat is iets wat vaststaat. Er zijn voldoende geluiden van de, met name oudere, leden die het prettig zouden vinden om een balletje te kunnen slaan. Wij houden ons echter aan het standpunt van de regering en het RIVM. De anderhalve meter kun je op een tennisbaan wel waarborgen als je enkelspel speelt maar op slot betekent ook echt op slot. Wanneer we weer op het sportpark mogen komen, dan kunnen we in principe wel snel opstarten. De banen zijn gereed om gebruikt te worden en als de netten hangen kunnen we weer tennissen. Helaas voor ons kunnen ook de mensen van de accommodatie niet op het sportpark komen dus er is nog wel wat in te halen op dat gebied. De roosters voor vrijwilligers liggen klaar, we kunnen daardoor weer snel onze leden tegemoetkomen. Voor Tennisacademie Friesland, die de trainingen normaal gesproken op onze banen verzorgt, is het allemaal nog even afwachten wanneer zij weer iets kunnen aanbieden.” De hoop om snel weer te starten is aanwezig, zo kunnen de leden van de tennisvereniging dan ook weer tegemoet worden gekomen. “Juridisch is contributie een bijdrage om lid te zijn van een vereniging. We hebben enkele mails ontvangen over verlaging van de contributie omdat er niet kan worden gespeeld op de banen. Omdat onze lasten echter gewoon doorgaan en er, buiten de tegemoetkoming van 4.000 euro vanuit NOC*NSF, niets binnenkomt, is contributie van groot belang. Mocht daar verandering in komen dan zal dit eerst bij een algemene ledenvergadering moeten worden besloten. De lopende zaken bespreken wij als bestuur nu allemaal online.”
SPORT
GROOTSNEEK.NL
43
PORTVERENIGINGEN LGEND SEIZOEN
RUGBY
VOLLEYBAL
De op 7 februari opgerichte vereniging Rugby Club Sneek (RCS, red.) staat niets in de weg om in september deel te gaan nemen aan de competitie.
Bij VC Sneek zijn er, volgens bestuurslid, Majanka Faber, veel dingen gaande.
“Wanneer we in augustus weer kunnen gaan trainen dan is dat voor ons prima”, aldus Albert Jan van der Wal. “We hebben in de voorgaande periode meermaals kunnen trainen bij voetbalvereniging ONS Sneek en daar zijn wij als vereniging heel dankbaar voor. Na enkele gesprekken met het toenmalige demissionaire bestuur van die vereniging, konden zij nog geen afspraken maken voor het komende seizoen. Hierdoor moesten we dus verhuizen naar een andere locatie. Via de gemeente zijn we toen in gesprek gegaan over onder andere een locatie in Folsgare. Uiteindelijk is er nu plaats gekomen op het Schuttersveld omdat er een voetbalvereniging (Black Boys naar SWZ, red.) gaat verhuizen. Hierdoor kwam er ruimte vrij voor ons. Helaas hebben we nog geen oefenwedstrijd kunnen spelen, iets wat we wel graag hadden willen doen. Deze crisis is een domper en de flow is hierdoor wat omlaaggegaan maar het positieve gevoel is er nog steeds.” Via enkele challenges konden de leden van RCS zich prima vermaken met het rugby en ook vanuit de bond zijn er verschillende initiatieven. Van der Wal: “Met de challenges konden ook prijzen worden gewonnen, die beschikbaar werden gesteld door onze sponsor Cornelis de Jong. Het gaat erom fit te blijven en de leden zijn daar ook druk mee bezig. We hadden graag wat meer ‘vlieguren’ willen maken de afgelopen periode, maar dat kwam er helaas niet van doordat er geen training was. We zijn in ieder geval blij met de faciliteiten die we geboden krijgen en ook kunnen we nog gebruik maken van een materiaalopslag. We mogen dan ook zeer content zijn met de ontwikkeling van de vereniging. De bestuursvergaderingen kunnen ook aan de keukentafel, zo is ons gebleken de afgelopen periode.”
“Zoals bekend is de competitie stilgelegd. In eerste instantie heeft de NeVoBo nog een poging gedaan om een herstart te organiseren, in ieder geval voor de Eredivisie. Ondanks dat wij de positieve lijn te pakken hadden en het sportief gezien heel interessant zou zijn geweest voor ons, hebben wij toen dit speelde een negatieve reactie afgegeven richting de bond. Gezondheid gaat boven alles. We hebben nog een wedstrijd gespeeld met de dames in de periode dat je geen handen meer mocht schudden onder het net, dat was al een heel andere situatie. Voor ons leek een herstart van de competitie dan ook niet de juiste wijze.” Bij de herentak staat er ook nog een en ander te gebeuren. Faber hierover: “Voor ons kwam het besluit niet als een enorme verrassing. De reden daarvoor is dat de mannen, die een eigen vereniging willen starten, eind januari al hadden gezegd hoe de vork voor hen in de steel zat. Ondanks het hele sportieve deel is het van de initiatiefnemers een langgekoesterde droom. Helaas voor ons, wij hadden graag mee willen denken in de vorm van een samenwerking, is er anders besloten. We vergaderen tegenwoordig als bestuur online en hebben daarbij vaak ook echt een avondvullend programma, de lopende zaken gaan allemaal gewoon door.” Van de initiatiefplannen om een sportaccommodatie te realiseren in Harinxmaland is Faber eveneens op de hoogte. “We zijn als vereniging in gesprek met meerdere partijen om tot een prachtige locatie te komen. Het past bij onze ambities als vereniging en wij geven hierbij dan ook graag onze visie voor een goede invulling.”
“Voor ondernemers die ook nú alles eruit willen halen wat erin zit.” erkend MKB advies | risico management | verzekeringen | verzuim | voordeel
0515 424 789 | info@octras.nl
TE KOOP! NIEUW IN DE VERKOOP!
Manfred de Wolff Makelaar/taxateur
Per order van minimaal € 250,10% korting*
Tryntsje Stenekes ARMT
Gratis zaag*
NIEUW IN DE VERKOOP!
ELKE ZATERDAG GEOPEND! van 07.00 to
t 15.00 uur
Van Giffenstraat 1, 8601 EX Sneek E: sneek@jongeneel.nl T: 0515 412888 VOOR IEDEREEN DIE BOUWT OF KLUST
WIJCKEL, FESTING 11
SNEEK, TRED 45
Wat een ruimte! Deze zeer royale vrijstaande woning is prachtig gelegen op een kindvriendelijke, groene omgeving in een rustige straat. De woning is zeer goed onderhouden, praktisch en gezellig ingedeeld. Veel lichtinval en lichte kleurstelling intern. De tuin is recent volledig vernieuwd en voorzien van grote kapschuur/ terras met berging en overkapping. Hier is het ‘s avonds goed vertoeven!
Deze fraaie halfvrijstaande woning op mooie locatie laten wij graag aan je zien! Ruime goed onderhouden woning met carport. In de straatgerichte woonkamer, die is voorzien van veel lichtinval, heb je vrij zicht naar buiten. De open keuken met inbouwapparatuur heeft zicht op de achtertuin. Via de bijkeuken kom je in de aangebouwde serrekamer die voor vele doeleinden te gebruiken is! Het is een compleet huis met zowel binnen als buiten veel leefruimte.
Vraagprijs: € 429.500,- k.k.
Geldig van 03-01-2020 tot en met 31-12-2020 - maximaal 1 zaag per klant Alleen voor nieuwe klanten l Uitsluitend te gebruiken bij Jongeneel Sneek
G eselec teerd uit on s aanb od !
Keuze uit 10% korting* of een gratis handzaag*
Vraagprijs: € 289.000,- k.k.
Kinderopvang door heel Friesland • kinderopvang • peuteropvang • buitenschoolse opvang • gastouderopvang
MAKKUM, IT FERSET 35
Kom woensdag 11 maart 2020 langs op onze locatie Duinterpen in Sneek!
OUDEGA, SIMMERSNIE 13
Vraagprijs € 595.000,- k.k.
Koopsom: € 245.000,- v.o.n.
Waar moeten we beginnen?! Er is zoveel over deze prachtige vrijstaande woning met uitzicht over de landerijen te vertellen. Deze in 2007 gebouwde “notariswoning” is met veel zorg door de eigenaar (af) gebouwd, er is werkelijk op niets bezuinigd. Woning is zeer energiezuinig, bijna 0 op de meter! In 2015 is de bovenverdieping flink uitgebreid en is er een mooie veranda gerealiseerd.
Onze locatie Duinterpen is gevestigd in de Brede School Duinterpen in Sneek. Tijdens de open dag van de school ben je bij ons van harte welkom.
Klaar voor de toekomst! ENERGIE NEUTRAAL wonen in deze ruime gezinswoning! Voor de bouw van deze 2/1-kap gezinswoningen, is gekozen voor een sfeervolle gevelsteen gecombineerd met mooie grijstinten. Een modern en fris geheel. De woningen worden afgewerkt met onderhoudsarme materialen en voorzien van zonnepanelen op het dak.
www.kinderwoud.nl - 0513 610 825 - info@kinderwoud.nl
VERKOCHT ONDER VOORBEHOUD! Deze halfvrijstaande woning aan De Hoep 38 te Hommerts was binnen enkele dagen verkocht.
Koper en verkoper gefeliciteerd!
SNEEK, KLOMPENMAKERSSTR. STATE AS
BINNENKORT IN DE VERKOOP!
Prijs vanaf € 115.000 v.o.n.
Instapklaar, drie kamer appartement aan het Sint Antoniusplein te Sneek. Compleet vernieuwd in 2019.
Op het bedrijventerrein ‘De Hemmen’ wordt het bedrijfsverzamelgebouw ‘State As’ gerealiseerd, de bedrijfsunits in oppervlakte variërend van circa 120 m² tot circa 180 m². Strategisch gelegen nabij de (auto)snelweg N7/A7 en de kop van de Afsluitdijk. NOG 2 UNITS BESCHIKBAAR!
Hou onze website in de gaten!
Wij zoeken jouw wonin g! Twijfel jij om je woning te koop te zetten? Heb je geen zin in vele bezichtigingen en wil je snel verkopen? Wij snappen dat en denken graag met je mee. Voldoet jouw woning aan één van onderstaande zoekcriteria? Neem dan vrijblijvend contact met ons op, want wij hebben wellicht een koper voor jou! • SNEEK: appartementen in en rondom het centrum van Sneek in diverse prijsklassen • SNEEK + 10 KM RONDOM: landelijk gelegen vrijstaande woning met ruime garage/schuur tot € 350.000,• HEEG: vrijstaande woning met ruime tuin en min. 3 slaapkamers tot € 325.000,-
• SCHARNEGOUTUM: halfvrijstaande of vrijstaande woning, vrije ligging tot € 350.000,• HOMMERTS: halfvrijstaande woning of hoekwoning met min. 3 slaapkamers tot € 225.000,-
We komen graag vrijblijvend langs voor een gratis waarde-indicatie!
Verkoop - Aankoop - Taxaties - Advies WESTERSINGEL 35 • 8601 EN SNEEK TELEFOON: 0515-412345
Voor ons complete aanbod kijkt u op www.makelaardij-delange.nl WESTERSINGEL 35 • 8601
De toekomst van energie in Súdwest-Fryslân Vul de online vragenlijst in! Jouw mening is belangrijk
Nederland wil in 2030 voor de helft op duurzame energie draaien. Dit staat in het Klimaatakkoord van het kabinet. Ook de gemeente Súdwest-Fryslân wil hier haar steentje aan bijdragen. En dat kunnen we niet alleen. Daarom vragen we jouw hulp. Samen met een groep inwoners hebben wij zes mogelijkheden bedacht hoe we dit doel kunnen halen.
Wij zijn benieuwd hoe jij hierover denkt.
Ga naar de website om de vragenlijst in te vullen (van 10 april t/m 3 mei 2020). www.sudwestfryslan.nl/toekomstvanenergie
EN SNEEK
TELEFOON: 0515-412345
Voor ons complete aanbod kijkt u op www.makelaardij-delange.nl
Voor ons complete aanbod kijkt u op:
www.makelaardij-delange.nl
sneek // SPORT KORT
45
GROOTSNEEK.NL
DEELNEMERS FIETSELFSTEDENTOCHT
KUNNEN KAART BEWAREN VOOR VOLGEND JAAR BOLSWARD -Mensen met een kaart voor de Fietselfstedentocht van dit jaar kunnen die doorschuiven naar volgend jaar. Een paar weken geleden werd duidelijk dat de tocht, die altijd plaatsvindt op Tweede Pinksterdag, dit jaar niet doorgaat. De coronamaatregelen laten dat niet toe. Restitutie van het geld is niet mogelijk, maar de organisatie komt nu wel met een tegemoetkoming.
SNEEK - Met de prachtige weersvoorspellingen is het zeker geen straf om door de Sneker grachten te peddelen. Suppen= Stand Up Paddling oftewel staand op een board peddelen, maar het kan zeker ook op de knieën! En het voldoet ook aan de coronamaatregelen. Bovendien helpt het ook nog eens bij het kwijtraken van de overtollige quarantaine-kilootjes.
STICHTING ‘LET’S DO IT’
VOOR KINDEREN VAN CHRIS DE WAGT SNEEK - Het is bedoeld om geld in te zamelen voor de studie van de kinderen van Chris de Wagt: de stichting ‘Let’s Do It’. Sandor van der Heide en Kerst Hofman, beide oud-voetballers van Cambuur en ONS Sneek, zijn deze stichting begonnen. Op 19 januari overleed Chris de Wagt op 34-jarige leeftijd. Toen Chris op zijn ziektebed lag, heeft Sandor het Chris en zijn vrouw Mariëlle verteld. Chris heeft toen zelf nog de naam van de stichting bedacht. “Let’s do it was zo’n beetje zijn lijfspreuk.”
Tegenwoordig is het ook nog eens heel simpel om een supboard te huren. Sterker nog: het wordt bij je thuisbezorgd. Je moet ‘m alleen zelf oppompen. Op www.sharksups.nl staat meer informatie en kun je reserveren!
‘TOP & TWEL, YN BEWEGING’ OPPENHUIZEN -De activiteiten van ‘Top & Twel, Yn Beweging’ staan in deze tijden van corona momenteel stil. De subsisdieverstrekker ZonMW heeft de werkgroep de mogelijkheid gegeven om nog een aantal maanden door te gaan, in ieder geval tot december. Dit betekent dat er hopelijk dit jaar nog een aanbod komt met nieuwe activiteiten of activiteiten een vervolg krijgen, Vakgarage Anne Knol bestaat meer dan zoals het project 25‘Eltsenien jaar. Daarnaast doen de grondleggers docht mei’ van begin van dit bedrijf, Anne en Hennie Knol, een dit jaar.
“Chris is er natuurlijk niet meer bij als de kinderen gaan studeren, maar het is onze bedoeling de kinderen toch te laten studeren dankzij Chris.”
Harm de Wagt is de vader van Chris. “Ja, dit is natuurlijk een geweldige actie”, zegt hij. “Je staat daar eigenlijk niet bij stil, maar als je zoiets ziet, dan word je daar wel emotioneel van. Dan zie je dat sport verbroedert.” (Foto Henk van der Veer // Bron: www. omropfryslan.nl)
Dat betekent dat u bij ons terecht kunt voor een overschrijving of schorsing van een kenteken (motor, boot, auto of brommer).
WWW.GROOTSNEEK.NL HEEFT U OOK NIEUWS TE MELDEN? REDACTIE@GROOTSNEEK.NL
WOUT ZIJLSTRA SLUIT DE DEUREN VAN ZIJN SPORTSCHOOL FOLSGARE - Wout Zijlstra, de sterkste man van Fryslân, sluit de deuren van zijn sportschool. Dat Onder het genot van een hapje en een maakte hij bekend op zijn drankje kunt uVanweprofiteren van allerlei Facebookpagina. ge het coronavirus had jubileum aanbiedingen. Wij hebben Zijlstra de deuren al dicht verschillende acties, demonstraties en gedaan, maar nu heeft kunt mooie prijzen winnen. Wij hopen hij u het besluit genomen omuook na 1 juni dicht te te mogen ontvangen op één van deze blijven. dagen.
25
SNEEK - Hester Jasper speelt komend seizoen bij Allianz MTV Stuttgart. De volleybalster uit Sneek kwam afgelopen seizoen nog in actie voor VfB Lotto Sühl, maar maakt nu dus de overstap.
KG
Naast de sportschool gaf Zijlstra ook zogenoemde ‘strongman trainingen’ en trainingen voor Highland Games-onderdelen in een stuk weiland naast zijn huis. Ook hier houdt hij meeTot op. snel, Het materiaal komt te koop, laat Zijlstra weten. (foto Wim Walda)
Anne, Hennie en Jan Knol Roel, Lieuwe, Jaap, Simon, Harm, Age en Hans Audi A1 Sportback 1.2 TFSI Ambition Pro Line 5Drs |NAV | Bluetooth | Cruise | 114129 | 2012
VOLLEYBALSTER HESTER JASPER NAAR DUITSE TOPCLUB
VA
worden. Een goede voorbereiding om straks fit naar buiten te gaan als dit weer mogelijk is. Op Ook is Vakgarage Anne Knol kort www.topentwelonline.nl staan tweesinds beweegkaarten om alvast thuis te oefenen! een erkent KENTEKENLOKET.
KIJK VOOR HET SPORTNIEUWS UIT JE REGIO OP:
TRANSFER VOOR VAN DER ANNE KNOL LINDEN AUTOMO TIVE
JUBILEUM stapje terug. Ze dragen Vakgarage Anne Knol metkomt een‘Top gerust hart over aannuzoon Daarom & Twel, Yn Beweging’ met de beweegkaart voor ouderen met een vijftal Jan Knol. Dit alles vinden we een goede oefeningen eenvoudig reden voordie een feestje.thuis gedaan kunnen
sneek
AR
OL
SUPPEN
KN
QUARANTAINEPROOF SPORTEN:
Stephan Rekker, voorzitter van de Fietselfstedentocht, legt uit wat de organisatie gaat doen om de deelnemers tegemoet te komen nu het evenement dit jaar niet doorgaat. “Iedereen die een kaart heeft voor 2020 krijgt bericht van ons”, zegt Rekker. “De fietsers kunnen die kaart doorschuiven naar 2021. In november krijgen ze het verzoek om een tientje bij te betalen.”
AGE ANN
E
Sportief gezien is de overstap een grote verbetering; Sühl eindigde dit seizoen als laatste, terwijl Stuttgart tweede werd. Jasper tekent een contract voor twee jaar bij Stuttgart. Jasper had niet verwacht dat Stuttgart zich zou melden. “Toen ze belden werd ik meteen al een beetje zenuwachtig”.
VAKGARAGE ANNE KNOL
KNOLTOPPERS VOOR U UITGELICHT! Hyundai ix35 2.0i Business Edition AUTOMAAT I Open dak-Airco-MetalicCamera I 141254 km I Bouwjaar 2011
Mercedes-Benz C-klasse Estate 350 e Lease Edition Hybride Vele opties I excl BTW € 41 wegenbelasting p.m. 117741 Km I Bj.2015
€ 12.950,-
€ 21.000,-
Nissan Kubistar 1.5 dCi Scootmobiel vervoer Met electr. lift I Airco 111542Km I Bouwjaar 2007
Toyota Auris Touring Sports 1.8 Hybrid Dynamic Trekhaak | Navigatie Airco etc | 127539 | Bouwjaar 2015
€ 5.750,-
€ 14.750,-
€ 11450 Audi A3 Sportback 2.0 TDI Attraction Advance | NAV | Bluetooth | climate | Cruisecontrole | 239022 | 2012 € 7250 Chevrolet Kalos 1.4-16V SPIRIT | 3 Drs | AC | LMV | 96713 | 2008 € 3750 Fiat 500 L 1.3 M-Jet Easy | LONG Diesel Clima | Navi | Bleutooth | 87926 | 2013 € 10950 Ford EcoSport 125 PK EcoBoost Titanium | Clima | Bluetooth | Cruise | 38673 | 2014 € 13950 Ford Ka 1.2 Cool & Sound start/stop | Airco Centrale deurvergr. | 38336 | 2012 € 6450 Honda Civic 1.4 Comfort | Airco | LMV | Cruise etc | 92500 | 2011 € 8950 Hyundai Genesis 2.0T | Climatronic | Cruisecontrole 213PK Coupe | 138781 | 2013 € 13950 Kia cee’d 1.4 CVVT X-tra | Airco | Trekh | 76925 | 2011 € 7950 Kia Rio 1.2 CVVT Plus Pack | Airco | LMV | Mistlampen | 85349 | 2012 € 7950 Kia Sportage 2.0 BusinessLine | Trekh | Clima | Navi | Bluetooth | 1ste eigen. | 52774 | 2014 € 19950 MINI Countryman 1.6 Cooper Chili | Navi | Clima | Bluetooth Carkit en Streaming | 113769 | 2011 € 13750 MINI Mini 1.5 Cooper Serious Business | Lederen Sportstoelen, Navi, Panora | 52120 | 2016 € 17950 Mitsubishi Space Star 1.0 Bright | Airco | LMV | Carkit | 93060 | 2015 € 7250 Nissan Qashqai 1.6 ACENTA | Carkit | AC | CC | LMV | 77556 | 2012 € 11950 Opel Corsa 1.0 Turbo Edition+ | Airco | Cruise | LMV | 62766 | 2015 € 9750
Uitnodiging voor:
Renault Captur 1.3 TCe 150PK Version S AUTOM | AUTOM | Camera | Navi | Bluetooth | Panodak | 15542 | 2019 € 23450 Renault Grand Modus 1.6-16V Dynamique AUTOM | Airco | Cruise | Trekh | 93669 | 2010 € 7950 Renault Grand Modus 1.2 TCE DYNAMIQUE | Airco | Parkeersensoren | 144472 | 2008 € 3950 Renault Grand Scénic 1.2 TCe Bose 7personen | Navi | Clima | Trekh | 132221 | 2013 € 11750 ŠKODA Fabia Combi 1.2 TSI Fresh | Airco-Metalic lak -LM velgen-Trekh. | 116931 | 2013 € 8450 Suzuki Alto 1.0 Base | Metalic-Airco- | 117495 | 2009 € 3950 Suzuki Splash 1.2 Exclusive | AUTOM | Airco | Lichtmetalen velgen | 31411 | 2008 € 7450 Suzuki Swift 1.2 Exclusive EASSS | 1ste eigenaar Keyless Clima | 82974 | 2014 € 9750 Toyota Auris 1.6-16V TERRA | Airco | Trekh | 92194 | 2009 € 6950 Toyota Avensis 1.6 VVTi Comfort | Navi | ECC | Camera | LMV | 126275 | 2010 € 9950 Toyota Aygo 1.0 VVT-i Comfort 5Drs | Airco-Metalic- Alu velgen | 60257 | 2012 € 5750 Toyota Yaris 1.0 VVT-i Aspiration 5drs | Airco | Bleutooth | 127174 | 2012 € 6950 Volkswagen Golf 1.6 FSI Turijn | Airco-Metalic-Trekh- | 189890 | 2006 € 4250 Volkswagen Golf Plus 1.2 TSI Highline BlueMotion | | 139385 | 2010 € 8250 Volkswagen Passat 2.8 V6 syncro Comfortline | AUTOM 193PK |Clima | Cruise 1e eig | 202902 | 1998€ 1750 Volkswagen Tiguan 1.4 TSI Highline Edition AUTOM | 140PK Leer | NAvi | Pano | etc | 47500 | 2015 € 27950
18 en 19 december 2015
Van 10.00 uur tot 18.00 uur Het actuele en complete aanbod: www.vakgarageanneknol.nl
PRIJS= PRIJS!
Wij werken altijd met ‘All-In’ prijzen. Dit is inclusief: Onderhoudsbeurt // 6 maanden Bovag garantie // 1 jaar pechhulp // APK
TREKDIJK 14 SCHARNEGOUTUM | T (0515) 41 22 12 | WWW.VAKGARAGEANNEKNOL.NL
46 17
10
22
23
26
18
21
25
20
24
19
7
7
17
14
11
17
6
8
14
8
14
11
10
2
15
18
22
17
24
17
15
22
15
22
10
2 6
17
11
12
6
14
22
8
17
6
18
17
14
6
17
7
7
6
22
12
10
15
19
6
10
10
19
17 8
8
22
22 9
15
6
17
1
14
2
10 17
7
2
14
4
17
14
26
17
18
9
8
7
4 14
20
7
PUZZELPAGINA NR 04
17
5
15
11
14 14
7
5
17 8
17
22
17
15
22 11
W
9
9
15
4 14
8
19
17
H
22
18
18
5
17
6
9
13
8
12
6
7
11
5
D C
16
15
14
4
3
2
1
NUMMER 04 • 2020
Puzzel en win! Ook nu zijn er weer leuke prijsjes te verdienen door uw oplossing via de e-mail of traditionele post op te sturen. U kunt dit sturen naar: info@grootsneek.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 04-2020 tot uiterlijk 20 mei 2020. Wij wensen u weer veel puzzel plezier!
18 4
17
22
14 19
17
Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers te vinden ord wo rde het gekleu
Duitse schrijver
9
stuk bouwland
adellijke vrouw
niet even
telwoord
pepermuntolie
bevelen
sport
lijfeigene Spaanse uitroep
regio
3
hoofdstad van Jordanië
wang veehoeve
roem schaakterm
schoolgerei
2
12
brandstof
bijbelse figuur schavuit
14
15
15
3
7
dans opscheppen
3
18
id est
bijbelse figuur
vrouwelijk dier
2
tijdvak
laan
15
18
2
23
17
S
25
24
14
R
21 18
16
7
8
9
10
11
12
13
19
20
21
22
23
24
25
26
6
26
7
18
13
7
18
18
7
3
10
3
12
14
11
5
U
18 16
25
7 3
17 8
14
24 16
19 9
23
7 2
25
7
7
17
7
24
18
despoot
22 vruchtendrank
zakken
17
16
7 dik touw
kleurstof
16
6
roeipen
rekening
5
5
3 1
22
aanspraak
4
A
6
bergplaats
inwendig orgaan
1
havenplaats
draagbare telefoon
7
17
richting uitsluitend
20
18
7
14
3 23
3
19
23
16
19
11
7
5
5
3 17
15
7
10
14 22
7
17 14
4
golfterm blijkens de akten
vervoermiddel
voorts
Europees gebergte
bijbelse figuur
Europese vrouw
8
13
3
assistenteconoom
opleghout
boomstronk
één en ander
onwerkelijk
plechtige gelofte
18
3 19
3 24
23
rustteken
schrobnet
onzin
stekken
1
7
18 19
16
lidwoord
heden
gordel
telwoord
mythologische figuur
14
7
23 17
11
7
16 21
7
10 7
10
25
te besteden bij
11
aanspreektitel
© www.puzzelpro.nl 4
11
24
3
1x WAARDEBON t.w.v. € 25,-
Ierland
3
22
7
PUZZEL EN WIN
glorie
verblijf
2
16
18
Gelijke cijfers staan voor gelijke letters. Probeer het gekleurde woord te vinden.
4
voorzetsel
sinds
1
15
14
roofvogel
echtgenoot
toilet
5
14
onzinnig jaartelling
vissersboot
3
22
een bad nemen
10
3
17
gril en volgende
23
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Winnaars puzzel GrootSneek 03-2020 R. Zeilstra uit Gaastmeer heeft de waardebon t.w.v. € 25.00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Devo in Sneek. D. Tjalsma uit Oppenhuizen heeft de dinerbon t.w.v. € 25.00 gewonnen. Deze dinerbon is aangeboden door en te besteden bij De Walrus in Sneek.
Grootzand 20
0515 41 26 76
8601 AW Sneek
devosneek.nl
PUZZEL & WIN D I N E R B O N € 2 5,-
OPLOSSING EDITIE 03: Zweedse puzzel: Toneelmeester // Kruiswoordpuzzel: Persbureau
STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 04 VÓÓR 20 mei 2020 PER E-MAIL NAAR: info@grootsneek.nl OF NAAR: GrootSneek krant, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK
COLOFON Het GrootSneek maandblad is een uitgave van Ying Media. GrootSneek wordt huis-aan-huis verspreid in Sneek en omliggende dorpen en steden in een straal van ca. 10 km van Sneek.
Oplage: 28.000 exemplaren.
UITGEVER
EINDREDACTIE
Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl
Wim Walda E-mail info@grootsneek.nl
VORMGEVING
DRUK
Frans van Dam (Quod Media)
Hoekstra Krantendruk, Emmeloord
REDACTIE
FOTOGRAFIE
VERSPREIDING
Laura Keizer Fotografie, Wim Walda, Jelly Mellema en Henk van der Veer.
FRL Verspreidingen, Leeuwarden
info@grootsneek.nl
Henk van der Veer, Eelke Lok, Kirsten van Loon, Riemie van Dijk, Wim Walda
BLADMANAGEMENT
SPORTREDACTIE
VERKOOP
Nicky Bosma en Marianne Bouwman E-mail nicky@yingmedia.nl
Gerard van Leeuwen en Joeri van Leeuwen
Ying Mellema, Mieke Alferink en Marianne Bouwman
REDACTIETIPS?
Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.