MAANDBLAD
09-2021
GROOTSNEEK.NL
9e JAARGANG • NR. 96
IN DEZE UITGAVE
Leve de herfst!
LIFESTYLE TRENDS
“SAM IS DE LEUKSTE COLLEGA” DE ONDERWIJSASSISTENTES VAN CSG BOGERMAN
Zadelmakersstraat 1, 8601 WH Sneek
0515-424545 | www.rooth.frl Schoonmaakonderhoud
Glasbewassing
Gevelrenovatie
Vochtbestrijding
Schoorsteenvegen
Ongediertebestrijding
Brand- en roetreiniging
Gladheidsbestrijding
FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
najaar 2021
2
NUMMER 09 • 2021
REIS NEI IT GELOK Reis nei it gelok, wat een fraaie titel voor een muziekprogramma dat ik eerder deze maand drie keer mocht presenteren. Is niet iedereen onderweg naar geluk? Een richtingaanwijzer vond ik trouwens al, een houten bordje op een houten paal: Alleen naar Edens! Dat kleine dorpje vertoonde aan de buitenkant in ieder geval de uiterlijke kenmerken van hoe ik mij het paradijs op aarde voorstel. De serene rust, ver weg van een jachtige wereld, die daar rond de middeleeuwse kerk hangt overviel mij toen ik voor het eerst van mijn leven in Edens was. Uiteraard om te interviewen. Dat is trouwens míjn reis naar het geluk: mensen interviewen. Luisteren naar bijzondere levensverhalen en levensgebeurtenissen. Ook in deze aflevering van de papieren GrootSneek mogen jullie als lezers weer meegaan op die Reis nei it gelok. De volgende maand zal voor Ying Media en allen die daar werken of gewerkt hebben, een memorabele zijn: GrootSneek viert haar kristallen jubileum! In 2011 begon Wim Walda met de nieuwswebsite GrootSneek en in oktober 2013 rolde de eerste papieren GrootSneek van de persen. Het magazine op krantenpapier dat nu voor u ligt is nummer 96. Onze reis gaat door! Onderweg trakteren wij u op mooie aansprekende verhalen, van Abbega tot Wolsumerketting en van Sneek tot Sanfirderryp en alles wat wij verder tegen komen op onze reis naar geluk. Ook in deze aflevering leest u weer kostelijke, maar ook ontroerende verhalen over inwoners van GrootSneek en daar bedoelen we dus de steden, de dorpen en de buurtschapen in ons eigen paradijs op aarde mee. Want dat wij ‘geluksskieters binne dat we hier woane en werke magge’ is een understatement, ondanks dat er nog genoeg te verbeteren valt. Want niks is perfect, zelfs niet in GrootSneek, maar wij reizen door naar het geluk en regelmatig vinden wij al een stukje van het aardse geluk. Net zo divers mensen zijn en het leven is, zijn ook de onderwerpen van deze GrootSneek. Domweg gelukkig in dit gebied, heerlijk om er te reizen en zo nu en dan even stil te blijven staan, om te luisteren naar wat mensen beweegt en bezighoudt Gaat u mee op deze reis? Want ook tijdens het lezen kun je het geluk vinden. Je hoeft er je stoel niet eens voor uit! Veel leesplezier!
LIGCONCERT IN MARTINI SNEEK - Met het oog op de komende ingrijpende verbouwing sluit de Martinikerk in Sneek op 4 oktober voor langere tijd haar deuren. Na de verbouwing gaat de kerk door als de vernieuwde Martini, een open kerk in het ‘hart’ van Sneek, een vindplaats van geloof, hoop en liefde. Voordat het zover is kan men nog één keer genieten van de magische klanken van het orgel. Op zaterdag 2 oktober organiseert Martini van 16.00-17.00 uur een afscheidsbeleving in de vorm van een ‘ligconcert’ in samenwerking met organist Bob van der Linde, Taizé groep Sneek, Nieuw Wij en Body & Mind Center. Bezoekers worden uitgenodigd een eigen matje, luchtbad, deken
en kussen mee te nemen. Laat je vervolgens onderdompelen in de muziek van Arvo Pärt, Ludovico Einaudi en fragmenten uit Taizé. De minimalistische composities worden afgewisseld met korte meditaties. Na afloop is er thee, een drankje en een hapje. Behalve kaarten is ook de coronapas nodig bij entree. Meer informatie is te vinden op www.martinisneek.nl.
SNEKER PYPKE BREIDT SAMENWERKING MET PHILADELPHIA UIT SNEEK - Op 24 september jl. is de etiketteermachine van het Sneker Pypke officieel in gebruik genomen door de cliënten van TOF Wurk Fryslân. Hiermee wordt wederom een deel van de activiteiten van het Sneker Pypke naar Sneek gehaald. De komst van de machine betekent meer werkgelegenheid voor de mensen bij de werk- en begeleidingslocatie aan de Smidsstraat in Sneek. Voorlopig kunnen de medewerkers van Philadelphia met veel plezier volop bierflessen gaan etiketteren. Onder de naam TOF Wurk Fryslân - X11 Design wordt in de werk- en begeleidingslocatie aan de Smidsstraat overigens nog veel meer gedaan. Zoals het bewerken van hout, het maken en inpakken van relatiegeschenken, bedrukken van textiel en bekers, produceren van keramiekartikelen en versnipperen van archiefmateriaal. Een scala aan werkzaamheden waardoor de locatie een veelzijdige en zinvolle werkplek is.
Henk van der Veer geluksskieter en redacteur GrootSneek
DE JULIANABOOM IN WOUDSEND IS ER NIET MEER WOUDSEND – 22 september jl. is de lindeboom in het Julianaplantsoen in Woudsend, beter bekend als de Julianaboom, gerooid. De boom, geplant ter ere van de geboorte van prinses Juliana in 1909, is kortgeleden door een bomenexpert van de gemeente onderzocht.
Hét maandblad met verhalen uit jouw regio! EERSTVOLGENDE UITGAVE: DONDERDAG 28 OKTOBER 2021 KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP: WWW.GROOTSNEEK.NL VOLG ONS OOK OP SOCIAL MEDIA
In dat onderzoek kwam aan het licht dat de boom ernstig was aangetast door de korsthoutskoolzwam, een parasitaire houtrotschimmel. Deze schimmel veroorzaakt zachtrot in de stam, wat kan leiden tot stambreuk, waardoor de boom kan omwaaien. De boom was ernstig verzwakt en leverde een gevaar op; de gemeente vreest dat bij een kleine najaarsstorm de boom het al niet meer zou gaat redden. Herstel werd door de expert absoluut uitgesloten, zodat rooien nog de enige optie was. De stam zal worden aangeboden aan de houtzaagmolen in Woudsend; wellicht dat een deel nog verwerkt kan worden. Wat rest is een kale plek in het grasveldje, waar te zijner tijd een herplanting plaats zal vinden. Wanneer en welke soort boom is nog niet bepaald. (Bron: www.woudsendonline.nl).
sneek
EILAND BIJ HEEG WORDT WATERBERGING
GROOTSNEEK.NL
3
Prachtige plaatjes van, voor en door de regio delen wij graag in ons maandblad! Heb jij een mooi kiekje geschoten in de regio Sneek? Deel ‘m met ons via info@yingmedia.nl. Wie weet zie je jouw foto terug in ons blad!
10:45
Klik! 16 dagen oud Hooglander kalfje in Rasterhoffpark kijkt eigenwijs de wereld in, op 10 september 2021 om 10.45 uur. Naam fotograaf: Ype van der Werf
HEEG - Wetterskip Fryslân gaat het eiland Gouden Boaiem bij Heeg in Friesland inrichten als waterberging voor extreem hoge waterstanden in de provincie. Op het eiland is plaats voor 1,2 tot 1,5 miljoen kubieke meter water, ofwel 480 tot 600 olympische zwembaden vol. Het water komt bij maximaal gebruik ongeveer één meter hoog te staan, aldus het waterschap. “Friesland heeft afgelopen zomer nog te maken gehad met veel wateroverlast na hevige regenbuien. Dat kwam omdat de meren, sloten en vaarten de grote hoeveelheden water niet ineens konden verwerken. Het waterschap moest dagenlang noodpompen inzetten om ondergelopen gebieden te drogen. Nu vaker extremer weer wordt verwacht, breidt het waterschap de opvangcapaciteit voor waterberging uit.
VOOR HET LAATSTE (SPORT)NIEUWS UIT JOUW REGIO KIJK JE OP:
CUSTOM REPAIR VERHUIST NAAR BINNENSTAD SNEEK
WWW.GROOTSNEEK.NL OOK NIEUWS TE MELDEN? LAAT HET ONS WETEN!
REDACTIE@GROOTSNEEK.NL
NOG DRIE RACES VOOR
SKS-SKÛTSJESILERS
KOM ERBIJ FESTIVAL
IN HET ATRIUM VAN SNEEK SNEEK - Sinds kort is het bedrijf Custom Repair gevestigd aan de Lange Veemarktstraat in Sneek. Custom Repair is een elektronica reparatiebedrijf, gespecialiseerd in het herstellen van elektronica voor consumenten en bedrijven.
SNEEK - Op 3 oktober, in de Week tegen Eenzaamheid, is er in het Atrium het ‘Kom Erbij Festival!’ “Voel je welkom op het festival als je zin hebt om mee te doen aan een orkest, een koor, of als je lekker wilt zingen of dansen”, meldt Akte2, de organisatie van dit evenement. “Voel je zeker ook welkom als je het misschien wat spannend vindt om alleen te komen. We hebben een mooi programma gemaakt met verschillende workshops en andere activiteiten waar je makkelijk bij aan kunt sluiten en gemakkelijk andere mensen kunt ontmoeten.”
Daar waar andere aanbieders overgaan tot vervanging van printplaten zal Custom Repair eerst onderzoeken of de printplaat hersteld kan worden door defecte componenten te vervangen. Dit is met name interessant voor onderdelen die niet leverbaar zijn of waar geheel vervangen gewoon veel duurder is. Herstellen is in veel gevallen goedkoper én beter voor het milieu. Naast reparatie gaat het bedrijf zich ook bezighouden met de verkoop van refurbished elektronica. Volgens eigenaar Dion Maurice is het idee simpel: “Veel elektronica wordt bij een klein
defect al snel weggegooid terwijl het nog jaren mee kan. Sinds vorig jaar zijn wij te vinden voor de reparatie van allerlei soorten producten, waaronder televisies, versterkers, witgoed en koffiemachines. Wij kregen van veel klanten de vraag of wij deze spullen ook verkochten, vandaar dat we dit nu refurbished willen aanbieden. Refurbished wil zeggen dat het na reparatie is getest en dat er garantie wordt gegeven. Ook voor eventuele inkoop van defecte elektronica kunnen mensen bij ons terecht. Als mensen vragen hebben nodigen we ze van harte uit een keer binnen te komen kijken.”
SNEEK - Na een tweede SKS-loze zomer kan de bemanning van de Sneker Pan toch nog even een eindsprintje trekken voordat het skûtsje versierd met lichtjes voor de Waterpoort komt te liggen. Lange tijd was het twijfelachtig of er in het naseizoen nog iets zou gebeuren. Een op 21 augustus door de schippers zelf georganiseerde wedstrijd op Langweer was de opmaat naar drie ‘officiële’ wedstrijden. Jappie Visser: “Eigenlijk was er te weinig wind, maar het was toch leuk om elkaar weer te zien, zoals het hoort. Al die schippers in het dorp. Ik heb met mijn neef Jasper en oom Albert, die op Lemmer en Grou stuurden, nog lang nagesproken over de wedstijd.” Op 2 en 3 oktober wordt de Friese Hoek op Lemmer gezeild. “Dat zijn meerdere wedstrijden op één dag, dus een leuk evenement.” Vlak daarna, op 9 oktober, vindt de Waterpoortrace plaats op het Snekermeer, het thuiswater van de Sneker Pan. Een wedstrijd, georganiseerd door het Dicky van der Werffonds. Visser: “Die race is geruild met de Friso bokaal, die niet door kon gaan. Daarna is er op 16 en 17 oktober nog de Roekoepolle, een tweedaags evenement op het Snekermeer en de Poelen. We zijn blij dat we los kunnen, al hebben we daar gemengde gevoelens over.” Dan is het seizoen voorbij. In november en december ligt de Sneker Pan zoals elk jaar te shinen bij de Waterpoort. Als het skûtsje weer teruggekeerd is op haar plekje aan de Houkesloot heeft de bemanning nog zo’n veertien dagen rust. En dan: weer aan de slag!
KOM JIJ EEN GRATIS TAART HALEN?
Wanneer? Zaterdag 2 oktober tussen 14:00 en 15:00 uur of Zondag 3 oktober tussen 14:00 en 15:00 uur
Wij gaan dan met jou in gesprek over je eventuele nieuwe job!
HemaSneek Volg je ons al op Instagram?
• Bijbaantjes 4-12 uur per week, vanaf 15 jaar. • Parttime banen 12-32 uur per week. Meld je bij de klantenservice achter in de winkel. Voorwaarde is dat je graag bij ons wilt werken.
HEMA Sneek • Oosterdijk 32 • T 0515 414 352
SNEEK
sneek
GROOTSNEEK.NL
5
DE ONDERWIJSASSISTENTES VAN CSG BOGERMAN:
“SAM IS DE LEUKSTE COLLEGA DIE JE JE KUNT WENSEN”
Voor onderwijsassistentes Trees, Lucie en Elske van csg Bogerman is het zo klaar als een klontje: Labradoodle Sam is de leukste collega die jij je kunt wensen. Ze zijn er van overtuigd dat iedere school voor voortgezet onderwijs een hond moet hebben. Sam zorgt voor blijdschap en vrolijkheid! >>
TEKST RIEMIE VAN DIJK FOTO'S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
sneek
6 SAM
“SAM HEEFT GEEN OORDEEL; HET MAAKT HEM NIET UIT OF IEMAND ZWART, WIT, DIK, DUN, ROOD, BLOND OF AUTISTISCH IS”
K Kwispelend begroet Sam me als hij me samen met Trees bij de schooldeur ophaalt. Onderweg naar het kantoor van de onderwijsassistenten moet écht iedereen die hem voorbij ziet lopen, even iets zeggen of een aai geven. Zodra Trees en ik aan tafel zitten, geeft Sam zich neer. Later schuiven ook Lucie en Elske aan. Trees kwam op het idee van een schoolhond door haar dochter die stage liep in Engeland met jonge delinquenten. Trees: “Daar lieten ze hen honden verzorgen om verantwoordelijkheid te leren dragen. Toen dacht ik: ‘Zou dat ook hier met de leerlingen op school kunnen?’ Het idee werd steeds groter. Ik ging me verdiepen; wat zou een hond hier op school kunnen betekenen en welk ras is geschikt?’”
HYPOALLERGEEN
Trees kwam uit op een labradoodle, want die is hypoallergeen. Dat betekent dat die geen allergische reacties veroorzaakt. Vervolgens ging Trees op zoek naar een fokker, die ze vond in Pride & Joy Australian Labradoodles, Annapetra Plooij-deBoer uit Molkwerum. “Mijn vriend Johan was ook enthousiast. Op een zaterdag zijn we samen naar Annapetra toegegaan. Ik heb verteld wat ik wilde en gevraagd of zo’n hond daar geschikt voor is. Annapetra was direct enthousiast en zei: ‘Daar ga ik je mee helpen!’” Vervolgens moest Trees groen licht krijgen op school. “Ik had een hele presentatie geschreven voor mijn leidinggevende. Die vond het goed. En ook de rector zei na vijf minuten: ‘Ga je gang, ik pak het wel op met het bestuur. We zetten het weg onder de noemer van een pilot. Lukt het niet, dan zijn we een ervaring rijker.’ Een jaar later hebben we hem gekregen.”
Toen Sam tien weken oud was, naam Trees ‘m op haar arm mee naar school. “Vanaf het begin was ie stoïcijns: de wereld kan me gestolen worden; ik geef wel aan wat ik leuk vind. Het eerste jaar hebben we heel voorzichtig gedaan. In het begin kon hij nog niet traplopen. Lucie en ik zaten daarom in een kantoor vlak bij de ingang. Daar lag ie soms op het bureaublad. Als de deur dicht was, dan wisten de leerlingen: hij slaapt en we mogen hem nu niet storen. Wij zochten contact met de leerlingen en niet andersom.
SPIEGELEN Nu is hij drie jaar en loopt hij los door school. Hij geeft duidelijk aan wat hij wil. Onze school heeft 600 tot 700 leerlingen, die niet beter weten dan dat er een schoolhond rondloopt. Ze kennen de regels en afspraken en houden zich hier aan. In onze kantine ligt natuurlijk van alles op de grond, maar de leerlingen denken daar goed om en geven hem niets.” Trees, Lucie en Elske kunnen uren praten over hoe Sam het verschil maakt. Eén van de leer-
Team Sam, met Lucy, Elske en Trees.
lingen heeft dankzij Sam geen last meer van tics. Trees: “Hij voelt ze opkomen, komt hier vragen of hij en Sam naar buiten mogen. Daarna komt hij weer helemaal ‘zen’ terug. Een andere keer kwam een leerling die druk was in de klas bij ons. Hij wilde met Sam spelen. Hij deed zijn uiterste best, maar Sam negeerde hem. Toen heb ik gespiegeld: ‘Waarom denk jij dat Sam wegloopt?’ Ik ben te druk, ik moet eerst rustig worden, realiseerde de leerling zich. Later, toen het er beter uit zag, kwam Sam aan met de bal: nu kunnen we spelen.
Laatst was er een leerlinge die zò ontzettend graag contact met ‘m wilde. Maar zodra hij kon, liep Sam weg. Ze wilde te graag. Daardoor ging het ook mis met vriendinnetjes. Bij een leerling die in zichzelf gekeerd is, legde Sam de bal op haar schoot: ik wil spelen. Zij veegde de bal weg, maar Sam ging door. Zij moest lachen, was ontdooid en ging met hem spelen. Eén van de eindexamenleerlingen, een stoere jongen van 16 jaar komt regelmatig langs om Sam te knuffelen. Hij pakt even zijn rust met de hond.
“TOEN HEB IK GESPIEGELD: ‘WAAROM DENK JIJ DAT SAM WEGLOOPT?’”
NUMMER 09 • 2021
GROOTSNEEK.NL
7
“MENSEN DIE ER OPEN VOOR STAAN, ZIEN WAT SAM HIER LOS MAAKT”
DE VASTE RITUELEN VAN SAM EN JOHAN Johan: “Sam heeft een eigen bank waarop hij slaapt. Als ik ‘s ochtends beneden kom, doet hij zijn poot omhoog als teken dat ik naast hem moet zitten. Dan rollen we over de bank en als z’n poot weer omhoog gaat, laat ie zien dat ie nog niet tevreden is en herhaalt hetzelfde ritueel zich.
Paspoort Sam Naam: Sam Ras: Labradoodle Fokker: Annapetra Plooij-de Boer / Pride & Joy Australian labradoodles Leeftijd: 3 Instagram: @sam-labradoodle-sam Werkgever: Csg Bogerman Collega’s: Trees, Lucie, Elske (team onderwijsassistenten) Het werkt altijd: de leerlingen hebben zoveel steun aan Sam. In de pauze zie je veel leerlingen achter de laptop. Nu halen ze Sam op om lekker buiten te gaan spelen. Ze komen na de pauze met de tong op de schoenen weer binnen. Sam brengt iedere keer de bal weer langs.”
NIEUWE COLLEGA EN VRIEND VOOR THUIS In het nieuwe schooljaar werd Sam voorgesteld als ‘nieuwe collega’. Dat leidde tot veel vragen van collega’s, ook sceptische. “Maar mensen die er open voor staan, zien wat Sam hier los maakt”, meent Trees. Dat van een ‘nieuwe collega’ is dan ook heel serieus. Trees: “Sam heeft een arbeidsovereenkomst. Alles is officieel vastgelegd door een jurist van school. Als ik werk, werkt hij ook. We hebben dezelfde werktijden. Om de twee uren gaat Sam met mij wandelen. Altijd zonder leerlingen. Even in de rust, lekker snuffelen en hond zijn. Op school is Sam een pleaser, bij ons thuis mag ie vervelend zijn. Dat heeft hij ook nodig. Hij voelt heel veel, er zijn veel indrukken die bij hem binnenkomen. Sam woont bij mij en mijn vriend Johan. Zodra ik thuis de auto parkeer en hij Johan ziet, is hij hond. Dan besta ik niet meer. Ik ben Sams baas, Johan is zijn vriend. Sam en Johan zijn
twee handen op één buik. Ze ouwehoeren samen, spelen met de bal. Sam ‘helpt’ Johan als die klust. Hij staat waakzaam bij het hek en blaft naar elke hond die voorbij komt op de Geeuwkade in IJlst. Dan is ie stoer en verdedigt hij zijn territorium. We hebben thuis ook afspraken moeten maken. Sam betekent enorm veel voor Johan en blijft bij ons als mij iets overkomt.”
PEDAGOGISCHE WAARDE “Sam heeft pedagogische waarde, zorgt voor emotionele groei. Hij kan kinderen steun geven, die wij niet kunnen bieden”, weet Trees. “Wij zullen kinderen niet zo snel een knuffel geven, nu met corona al helemaal niet. Wij willen veel met woorden, Sam doet het met daden. Sam heeft geen oordeel; het maakt hem niet uit of iemand zwart, wit, dik, dun, rood, blond of autistisch is. Sam is een hele fijne, gezellige collega. De leukste collega die je je kunt wensen!” Sam heeft inmiddels zelfs een eigen Instagram-account. “HIj heeft al driehonderd volgers in een jaar tijd gekregen, en dat kan nog wel meer worden”, lacht Trees. Ze laat een paar foto’s uit een enorme serie zien. Van leerlingen die huiswerk maken terwijl Sam op de tafel ligt te slapen. Van Sam met slingers om de nek, omdat hij jarig was. Andere scholen volgen Sam met belangstelling Kortgeleden had Trees nog contact met een docent van een vmbo-school in Zwolle. Die stelde vragen als: “Hoe heb je het voor elkaar gekregen? Welke stappen moet ik nemen? Wat betekent Sam voor leerlingen?“ Het zou zomaar kunnen, dat deze editie van GrootSneek op de bureaus van andere schooldirecteuren in Nederland terecht komt, denkt Trees. Ze heeft voor hen alvast een advies: “Natuurlijk zijn er hobbels, maar schroom niet. Het is het waard. Zoek een goede fokker, zorg voor een goede opbouw, en regel zaken goed met de achterban.”
Als ik bij het ontbijt mijn bord Brinta eet, gaat Sam naast me zitten. Het laatste beetje Brinta krijgt Sam. Om half vijf ’s middags zit hij op me te wachten bij het hek; daar heb ik een blok hout neergezet waar hij op blijft zitten tot ik thuis ben. vervolgens gaan we achter huis spelen met de bal en om vijf uur gaan we nog even lopen voor het eten. Tijdens het eten zit Sam naast me omdat hij weet dat hij alleen van mij wat mag aannemen. Het schelpenpaadje bij IJlst vindt ie prachtig. Dan sprint Sam richting Sneek, maar kijkt voortdurend achterom om te kijken of de baas er nog wel is. Anders raakt ie in paniek. In het weekend gaan we naar moeke toe. Het laatste stukje mag ie los van de lijn. Hij weet precies waar ze woont en gaat direct voor de kast zitten waar de trommel met koekjes in staat. Al met al is Sam iemand waar veel mensen een voorbeeld aan kunnen nemen, eerlijk, betrouwbaar, en sociaal. Hij heeft ook z’n streken, maar gaat bij mij door als mijn grootste vriend!”
30 jaar kapsalon Thérèse Al 3 ddecennia Al ecennia eeen en vvaste aste w waarde aarde vvoor oor jjee hhaar aar Op 1 oktober 1991 opende Thérèse haar droom, een eigen kapsalon. 30 jaar later is deze droom uitgegroeid tot een familie bedrijf met meerdere kapsalons. Dit laten we natuurlijk niet zomaar voorbij gaan, bij een afspraak in 1 van onze kapsalons ligt er een attentie voor je klaar
Er zijn van die momenten die je altijd bij blijven. Ik was nog geen twee maanden burgemeester van Sneek toen ik de vroege ochtend werd gebeld door de brandweer dat er een brand was in de binnenstad van Sneek. Ik woonde toen op de Furmerusstraat en kon gelukkig snel in de binnenstad zijn. Mede dankzij een goede begeleiding van de brandweer was het het snel duidelijk hoe ernstig de situatie was, maar bovenal dat de brand snel bestreden kon worden. Een brand in de oude binnenstad van Sneek zou zeer grote gevolgen kunnen hebben voor de monumentale en beeldbepalende binnenstad van Sneek. Als destijds een paar geisoleerde ramen het hadden begeven, was de brand over geslagen naar omliggende panden en was een deel van de binnenstad mee gegaan....
Brand kapsalon Thérèse - 24 jan 2004
Een van de panden die beschadigd werden was kapsalon Therese. Heel triest! Even zo voor enkele andere panden en vooral voor de ondernemers achter de winkelpuien. Voor hen brak een onzekere periode aan met veel administratieve rompslomp en wederopbouw!
Goldwell feliciteerd Kapsalon Thérèse met haar jubileum.
Naast alle momenten van angst en onzekerheid is het (achteraf gezien) een periode geweest waar ik veel fijne mensen heb leren kennen. De brand vond immers plaats aan het begin van mijn burgemeestersperiode en mede daardoor zijn de warme en fijne contacten met de getroffen ondernemers aan het begin, basis geweest voor vriendschap later. Dat geldt ook voor de ondernemers van de kapsalon. Mijn waardering voor de ondernemers die toen de veerkracht hebben getoond om opnieuw hun zaak op te bouwen. De binnenstad van Sneek is mede daardoor vitaal gebleven en is nog steeds een van de kloppende binnensteden van Fryslân. Hulde! Ik blijf er nog altijd graag komen. De parel van Súdwest Fryslân! Drs. A.A.M. Brok Commissaris van de Koning Voormalig burgemeester Sneek (2003-2010).
openings advertentie snekernieuwsblad oktober 1991
MAN
Kapsalon
Oude Koemarkt 7 8601 EH Sneek Tel. 0515 - 414141
HAAR
Dé Kapsalon voor mannen
••••••• ••••••••••• •••••• ••••• ••••••••••• •••• • ••• •••• ••••• • • ••• ••••••••••••• •••••••••• ••••• ••••••••••• •••• • ••• •••• •••• • • • • T H groep
sneek
GROOTSNEEK.NL
9
TEKST EN BEELD HENK VAN DER VEER
KAPSALON THÉRÈSE VIERT 30-JARIGE JUBILEUM
“WERKEN IN EEN TRENDY SALON MET EEN THUISGEVOEL!” Op 1 oktober van dit jaar bestaat Kapsalon Thérèse aan de Oude Koemarkt 7 in Sneek precies dertig jaar. Een heugelijk moment om bij stil te staan. In de afgelopen drie decennia is er veel gebeurd, maar wat bleef, was het plezier dat Thérèse de Vries-Hengst nog immer aan haar werk beleeft. Ondertussen is zoonlief Rick de Vries in de voetsporen van z’n moeder getreden en draait ook hij volop mee in het kappersvak, in Kapsalon Man & Haar. tegelijkertijd ook ondernemer te zijn. Ik heb dus wel degelijk iets van mijn beide ouders meegepikt”, zegt de 25-jarige Rick. Na z’n opleiding aan het AOC-Onderwijscentrum in Sneek ging de kappers-ondernemerszoon naar de kappersopleiding in Leeuwarden. “Als vijftienjarigen hadden mijn maat Thomas Abbink en ik al een podiumverhuurbedrijfje; het ondernemen zat er toen blijkbaar al in”, vertelt Rick met gepaste trots.
Terwijl op de achtergrond echtgenoot en vader Herbert de Vries druk bezig is met van alles en nog wat schuiven wij met een kop koffie aan op het kantoor boven kapsalon Man & Haar voor een goed gesprek met moeder en zoon.
HOE HET BEGON “Herbert is de man van de cijfertjes en weet ook alles van de jaartallen,” begint Thérèse lachend, “maar ík weet nog als de dag van gisteren hoe het allemaal begon! Op een gegeven moment hadden Herbert en ik besloten dat wij dat wilden, een eigen kapsalon voor mij. Ik werd getriggerd door mijn oud-werkgever, Femmie Visser-de Boer, die tegen mij had gezegd dat ze het wel zag zitten, dat ik ooit voor mijzelf zou beginnen met een eigen kapsalon. Ik werkte al vanaf mijn zestiende voor Femmie.”
THÉRÈSE:
“HEEL VAAK ZEGGEN MENSEN BIJ MIJ IN DE STOEL: ‘DOE JIJ MAAR WAT JIJ VINDT WAT GOED BIJ MIJ PAST’”
Thérèse vervolgt: “Terwijl wij op een zaterdagavond aan een glaasje wijn zitten, vertel ik dat aan Herbert, die daarop zegt: ‘Dat geloof ik ook wel’. Ik was er eigenlijk nog helemaal niet zo mee bezig, ik was nog maar 24 jaar, hè. Maar goed, er stond een pandje vrij op de Oude Koemarkt, nummer 7. Piet ‘Stoofje’ Talsma was de eigenaar. En toen werd het toch wel serieus. Ik begon zelf ook te fantaseren en na te denken. De zaterdag na de Sneekweek in 1991 werd de deal gesloten en zo gingen we los met Kapsalon Thérèse. Eerst slopen en verbouwen, met hulp van familie en vrienden. Op 1 oktober ging de salon voor het eerst open. Ik weet nog dat Frans Landskroon mijn eerste klant was, hij heeft het bonnetje van de knipbeurt voor mij bewaard, wat we mooi ingelijst nog altijd bewaren. Vanaf dag één had ik meteen een medewerker, want de agenda stond steeds vol. Ik vond het heerlijk!”
KAPPERSVIRUS
Thérèse de Vries-Hengst (rechts) en haar zoon Rick
KAPPER EN ONDERNEMER
ondernemerschap spreekt Thérèse vanaf dag één aan. “Ik voelde mij ook trots en wist ook dat ik voor mijn eigen ontwikkeling moest zorgen. Tuurlijk was dat spannend, ik ben in hart en nieren kapper. Herbert is de ondernemer en dat is meteen onze match, iets wat je in het begin nog wel moet uitzoeken, een ontdekkingsreis die je samen maakt.
Thérèse weet vanaf die eerste oktoberdag in 1991 ook precies hoe zij het wil hebben: “Een trendy salon met een gezellig thuisgevoel, waarbij wij stijlvol ons werk afleveren.” Het stukje vrijheid en
Ik heb mij daar trouwens nooit zorgen over gemaakt, samen met onze medewerkers kan ik mij focussen op mijn vak. Een kapper moet niet alleen zijn of haar vak goed uitvoe-
RICK:
“NIET DE HONDERDSTE WINKEL WILLEN ZIJN, MAAR EEN EIGEN SPRAAKMAKENDE SALON, DAT VIND IK ECHT MOOI”
ren, maar er komt meer bij kijken. Luisteren is een sterk punt van mij, wat wil de klant? Heel vaak zeggen mensen bij mij in de stoel: ‘Doe jij maar wat jij vindt wat goed bij mij past’. Dat sparren is heerlijk om te doen.”
SNEKER KAPSALONS Het blijft niet alleen bij Kapsalon Thérèse (het pand ondergaat de nodige verbouwingen en uitbreidingen), want in 2000 wordt Kapsalon Jansen overgenomen en drie jaar later volgt de overname van De Knipperij. Weer een jaar later, in 2004, opent Man & Haar de deuren. In 2006 volgt Kapsalon De Barbier en in 2007 komt kortstondig Art Hair daar nog bij. In 2012 wordt Kapsalon Jansen door de economische crisis afgestoten en in 2020 sluit De Knipperij haar deuren door de gevolgen van de coronacrisis.
BRAND Het jaar 2004 is aan de ene kant een rampjaar, als door de grote binnenstadbrand Kapsalon Thérèse op 27 januari verloren gaat. Een dramatische gebeurtenis, maar Herbert en Thérèse zetten met hulp van velen de schouders er onder om ervoor te zorgen dat op 4 oktober 2004 Kapsalon Thérèse op dezelfde plaats heropend wordt. En wat helemaal bijzonder is, is dat op diezelfde oktoberdag Kapsalon Man & Haar de deuren wagenwijd openzet, na een opening, met een spectaculaire lasershow op het Oud Kerkhof. Dat was de positieve kant van het jaar 2004.
RICK DE VRIES Ondertussen is zoon Rick in de voetsporen van zijn moeder gestapt, maar eigenlijk ook in die van zijn vader. “Ik ben kapper, net als mijn moeder, maar ik probeer
“Weet je wanneer bij mij het kappersvirus oversloeg?”, vraagt Rick en hij geeft zelf het antwoord: “Toen mijn moeder mij een filmpje liet zien van een hippe Rotterdamse Barbershop, een hele gave zaak. Hoe die eigenaar over zijn zaak praatte en de kunst van het kappersambacht, was ik om. Niet de honderdste winkel willen zijn, maar een eigen spraakmakende salon, dat vind ik echt mooi. Na mijn opleiding in Leeuwarden begint het echte leren, het is net als iemand die een rijbewijs heeft gehaald: zodra je het papiertje hebt begint het dus. Dat is in het kappersvak ook zo; ik heb heel veel cursussen gevolgd, door heel Nederland. Het mooie aan het kappersvak vind ik dat je je op een creatieve manier kunt uitleven en contact met mensen hebt.”
SAMEN EEN TEAM Moeder Thérèse hoort haar enthousiaste zoon Rick, die in 2014 is begonnen, met een grote glimlach aan en ziet de toekomst hoopvol tegemoet. “Ik hoop dit vak nog lang te mogen uitvoeren, samen met Herbert en Rick en niet te vergeten onze geweldige medewerkers. Samen vormen we een team!”
sneek
10
#FACETOFACE TEAKE POSSETH fotografie LAURA KEIZER tekst HENK VAN DER VEER
“Ik mei noch graach even lekker keetlelle…” Het is een fraaie nazomermiddag in september als we onze auto op het parkeerterrein voor Eetcafé De Trilker in Poppingawier neerzetten. Als we het etablissement inlopen valt meteen de tekst boven de raamkozijnen op: ‘If you think you are too old to rock’n ‘roll, then you are’. Het spreekt mij als zestigplusser zeker aan. Binnen wacht Teake Posseth ons op. Zes jaar geleden intervieweden wij Teake ook al eens voor GrootSneek, toen was het een meer werk-gerelateerd interview. Teake Posseth is geen standaard horecaman, dus we komen nu terug voor een heus Face to Face gesprek met de man die zegt: “Ik mei noch graach even lekker keetlelle…”
Gezeten op een barkruk achter een ronde statafel in Eetcafé De Trilker, waar hij uitbater van is, kijken wij elkaar recht in de ogen. Teake met zijn karakteristieke kop met zwarte kuif en opvallend T-shirt, waarover straks meer, heeft ons een frisje ingeschonken. Hij drinkt zelf niets gedurende het gesprek.
BURGERLIJKE STAND “Ik ben Teake, zoon van Jappie Posseth en Janke van der Schaaf. Het was een ‘warme ‘arbeidershúshâlding’; heit werkte bij Philips in Leeuwarden. Mem was erg leafdefol. Ik ben geboren in Baard; na mij kwam mijn zusje. De familienaam Posseth komt waarschijnlijk bij de Hugenoten vandaan. Ik ben geboren op een winterdag in december, verder doe ik altijd een beetje vaag over mijn leeftijd. Toen je mij de laatste keer interviewde was ik nog 37 jaar en dat vond ik een wat aangenamere leeftijd. Ach, zet het er ook maar in. Och nee, doe toch maar niet.” Een lach volgt. Teake Posseth heeft al tien jaar een latrelatie met Jitske van der Meer, ‘Jits Poes’. Na het opsommen van de burgerlijke stand gegevens vertelt hij over hoe hij na de basisschool naar de mavo en havo in Leeuwarden ging. Daarna was het voor de jonge Posseth wel voldoende. Onderwijs was nu niet bepaald zijn ding om het maar eens eufemistisch uit te drukken. “Ik kon wel leren, maar ik deed het niet. Zo’n geval was ik dus”, vat Teake het kernachtig samen. “Op een gegeven moment nam ik mijn tas niet meer mee naar school en was ik alleen aanwezig.”
IN DE KROEG VAN BAARD Als Teake nog op de middelbare school zit, werkt hij al een dag per week in de dorpskroeg van Baard en als hij school verlaten heeft werkt hij daar fulltime. Hij is dan achttien jaar, en krijgt steeds meer verantwoordelijkheid. Die periode in Baard zal acht jaar duren. Na een korte
periode zonder werk, als de eigenaar van het café in Baard het etablissement van de hand doet, gaat Teake verder in de horeca. “Ik heb toen acht maanden in de Doelebar in Leeuwarden gewerkt en daarna ben ik al in Poppengawier terechtgekomen, in Eetcafé De Trilker. Horeca is mijn leven, tenminste dat denk ik. Als ik het zeker zou weten, dan is de uitdaging ook verdwenen. Maar goed, ik weet het toch wel zeker, want ik zie geen beter alternatief en ik doe het in feite al vanaf mijn zestiende. Het omgaan met mensen, dat spreekt mij erg aan en ook het bedenken van dingen, zeker in de afgelopen periode. Ik ben altijd teleurgesteld als ik om twee uur naar bed ga. Vroeger vond ik dat ‘bah, no al wer op bêd’, en nu denk ik ‘bah, wat is it al let’. Met andere woorden, er heeft wel een verandering plaatsgevonden.” Naast Eetcafé De Trilker was Teake ook nog eigenaar van het dorpscafé in Sybrandabuorren, een periode die hij een paar jaar geleden afsloot. We praten er daarom ook niet verder over. Klaar. Wél over De Trilker.
STICHTING Teake: “Ik pacht, ik huur De Trilker van een stichting. Wanneer mensen tegen mij zeggen dat De Trilker een dorpshuis is, word ik altijd een beetje korzelig. Aan de andere kant heeft De Trilker die functie wel. Ik heb tien man personeel en moet mijn eigen broek wel ophouden. Het is soms wel wat dubbel: aan de ene kant is het niet van mijzelf, maar het is wel wat het is. Ik hoop dat de mensen mij niet als een standaard horecaman zien. Weet je, dat logo wat ik op mijn T-shirt draag, daar ben ik wel trots op. Het beeldt het rocksignaal uit, een beetje het nonverbale stoere-binken-taal symbool, waar ik dus een mes en vork in verwerkt heb. Dingen
zelf bedenken krijgt bij mij steeds meer prioriteit; dat doe ik om mijzelf een beetje fris te houden. Ik zoek afleiding in mijn hoofd, want je wordt wel een beetje murw gebeukt in de horeca.”
DE MAANDAG VAN TEAKE Op maandag gaat Teake bijna standaard naar Leeuwarden om er met vrienden te gaan stappen. Het gaat allemaal een beetje onorthodox. “Ik ga er ’s middags om twee uur naar toe en daar ontmoet ik bepaalde mensen en we maken dan veel plezier. Sjoerdje van 82 jaar is één van hen. We starten in De Prins en langzaamaan gaan we verder naar De Rus en de Skamele Ruter. Ik heb Sjoerdje dan in de arm en dan gaan we lachend door de stad. De mensen vragen dan of ik nieuwe verkering heb. Machtig toch? Ik geniet daar intens van, vooral de eerste uurtjes. We bepraten wat er in de wereld gebeurt.”
SOCIAAL “Ik vind het fijn om alleen te zijn, maar ik vind het ook leuk om onder de mensen te zijn. Negen van de tien keer vind ik het dus leuk, maar soms zit er een moetje tussen. Dat zal iedereen hebben als hij of zij naar het werk gaat. Toch ben ik een sociaal dier en dat heeft de coronatijd mij geleerd, want toen zag ik niet veel mensen meer. Toen wist ik dat mijn wens van een hutje op de hei toch niet iets voor mij zou zijn. Ik ben dan ook heel blij dat ik mijn vriendin op dinsdags zie, onze verkeringsdag. Ik ben nog blijer met haar geworden dan ik al was. Ik was dus tijdens corona vrij eenzaam”, weet Teake. Teake Posseth, die achter De Trilker woont, is een bijzonder kind en dat is ie, of zo hij het zelf zo mooi verwoordt: “Ik mei noch graach even keetlelle. Dat deed ik vroeger al en dat doe ik nu nog. Waarom zou ik ermee ophouden?”
NUMMER 09 • 2021
GROOTSNEEK.NL
11
10 cijfers voor... Levensvragen aan Teake HET LEVEN: 7 “Als mensen zeggen dat het een 10 is dan geloof ik ze niet. Het zit er altijd tussenin. Het leven is wel leuk, maar ook wel eens niet.”
PERSOONLIJKE RIJKDOM: 8 “Omdat de mensen die mij dierbaar zijn, mij ook héél dierbaar zijn. Dat is maar een klein select groepje. Ik heb heel veel kennissen met wie ik het goed kan vinden. Mensen die heel dicht bij mij staan ben ik blij mee, maar ik laat niet zoveel mensen dicht bij mij.”
WERK: 7½ “Dat is een mooi gemiddelde tussen de eerste twee. Mijn werk is mijn hele leven en dan nog een klein stukje privé erbij, maar het sijpelt altijd door elkaar heen. Ik vind mijn werk verschrikkelijk leuk.”
DE LIEFDE: 10 “Ik kan niet anders dan een 10 zeggen want skoanmem leest ook mee. Nee, echt een 10, omdat ik denk dat ik één van de meest flexibele vriendinnen heb die je je maar kunt indenken. Dat bedoel ik niet lichamelijk, want dat is ook nog aardig, ze is wat jonger dan ik. Maar zij pikt veel.”
VRIENDEN: 8 “De vrienden, die ik heb zijn mij echt dierbaar en dat zijn er maar een paar. Als je op mensen aan kunt is dat genoeg. Ik heb geen honderd vrienden nodig, maar een paar wel.”
TEVREDEN MET JEZELF: 6½ “Dat is niet zo hoog. Ik ben mijzelf constant aan het reflecteren en ik ben niet altijd heel blij met mijzelf. Gelukkig maar. Ik straal wel uit alsof ik een groot ego heb, maar als het zou kloppen hoe het echt zit, dan zou het tegen het enge aanzitten.”
CULTUUR: 7 “Ik ondersteun de cultuur, maar ik ben er niet bijzonder actief in. Ik schrijf wel eens voor een theatergezelschap en zo, maar het is niet zo dat ik De Harmonie of Theater Sneek plat loop.”
MAATSCHAPPIJ: 7 “Het is maar net hoe breed je het trekt. Als je de maatschappij klein houdt, om je heen, dan is het lekker overzichtelijk. Dan is het voor mij een 9, maar als je de maatschappij in z’n geheel beziet dan zakt het iets. Gemiddeld een 7.”
WAT MAAKT JOU GELUKKIG?: 7½ “Er zijn een paar dingen: mijn werk maakt mij gelukkig, Sonnema Berenburg maakt mij gelukkig en mijn vriendin maakt mij gelukkig. En maandag, dat is mijn stappersdag.”
TOEKOMST: 7 “Ik ben niet heel erg ambitieus, tot mijn grote frustratie. Mijn toekomst blijft wel heel vaak hetzelfde, volgens mij. Vaste elementen. Ik lijk wel heel stoer, maar mijn toekomst is niet heel erg avontuurlijk. Het is misschien wel een gebrek aan ambitie.”
Fashion “BOLLE” herfst weken
Aanbiedingen lopen t/m 9 oktober 2021
Wollen coat
€ 119,99 S - XXL
Dames coat “JW” by BTX van 139,99 nu
€ 119,99
Heren jacks “Tom Tailor” nu
€ 79,99
S – 3XL
Speciale aanbiedingen
Herenjeans van “NEWSTAR” normaal per stuk € 39,99
nu 2 stuks €
70,=
2 kleuren
Maten 29 – 42 Lengte’s 30 - 36
Dames multi stretch chino
4 kleuren in uni en dessin Van 59,99 nu
P.S. Weet je dat……. De jaarlijkse BOLLE markt er weer is op donderdag 7 oktober
€ 49,99
S - XXL
*Tijdens de Bolle dagen nog veel meer aanbiedingen Marktstraat 8 Bolsward
0515-575500
www.hendriksenfashion.nl
sneek
GROOTSNEEK.NL
13
TEKST EN BEELD WIM WALDA
BRANDED CONTENT
WERKVOORBEREIDER ARNOLD HOEKSTRA
DE SPIN IN HET WEB BIJ KBC KEUKENS EN BADKAMERS IN SCHARNEGOUTUM Arnold Hoekstra, 39 jaar, geboren en getogen in Joure, zoon van een aannemer, samenwonend, vader van twee dochters, is werkvoorbereider bij KBC Keukens en Badkamers in Scharnegoutum. Hij heeft daar een diverse en dynamische ‘job’, omdat hij als werkvoorbereider zowel met de verkopende als de kopende kant van keuken- en badkamerspecialist KBC heeft te maken en ervoor moet zorgen dat alles op de spreekwoordelijke rolletjes loopt.
“JE KOMT BIJ MENSEN OVER DE VLOER EN JE MAAKT IETS MOOIS” Arnold Hoekstra: “Dat perfectionistische past bij mij, zodat ik mij bij KBC als een vis in het water voel.”
KBC profileert zich als ‘een warm, persoonlijk en modern bedrijf, gebaseerd op traditionele normen en waarden’. “Eerlijk advies en hoogwaardige service zijn de pijlers binnen ons bedrijf. We zijn een speciaalzaak, maar wij vinden dat heel gewoon. We ontzorgen u vanaf het eerste kopje koffie bij ons aan tafel tot aan de perfecte montage”, aldus de introductie op de website van KBC. En Arnold Hoekstra speelt een belangrijke rol in dat proces.
Hoe ben jij in de keukenbranche terecht gekomen? Arnold: “Ik heb een timmeropleiding op vmbo- en mbo-niveau gedaan en daarna hbo-makelaardij. Vanuit de bouw kwam ik in het specialistische interieurtimmerwerk, waarna ik acht jaar als keukenmonteur heb gewerkt bij de grootste keukenleverancier van Nederland. Daar heb ik de kneepjes van het vak geleerd, maar ook de valkuilen. Ik wilde graag de grootschaligheid verruilen voor een wat kleiner en persoonlijker bedrijf en werd monteur bij een bedrijf dat ook voor KBC werkte. Van daaruit was met mijn inmiddels brede kennis van de keukenbranche de stap naar KBC in Scharnegoutum nog maar een kleine. Bij KBC werken circa dertig man; het is een voornamelijk regionaal
opererend bedrijf, laagdrempelig, maar ten aanzien van service en kwaliteit leggen ze de lat hoog. Dat perfectionistische past bij mij, zodat ik mij hier als een vis in het water voel.”
Wat doet een werkvoorbereider? ‘Een werkvoorbereider heeft een hele diverse baan, variërend van bemoeienis bij de verkoop van een keuken tot een instructie aan een monteur hoe een onderdeel geplaatst moet worden. Maar mijn hoofdtaak is om tot in detail na te lopen wat de verkoper met de klant is overeengekomen, en honderd procent strookt met de verwachting van de klant. Je maakt de vertaalslag van de vaktermen in de schriftelijke order tot begrijpelijke taal voor de klant. Op die manier ontstaan er geen verschillen tussen hetgeen de klant verwacht en wat hij krijgt voor zijn geld. Ik ben dus de persoon met de ‘helicopterview’, die het geheel overziet. Het kopen van een keuken is tenslotte één grote legpuzzel, waarbij tientallen meer en minder belangrijke keuzes moeten worden gemaakt. Essentieel daarbij is om samen met de klant heel duidelijk te krijgen wat er wel en wat er niet wordt gedaan, dus kaderen. Het gaat tenslotte om behoorlijke bedragen en fouten voorkomen is goedkoper dan fouten herstellen.”
op. Dan begint mijn eigenlijke werk. Ik doe eerst een ‘snelle scan’ van de order, zoals ik dat noem, om de puntjes op de i te zetten en eventuele onvolkomenheden of onduidelijkheden eruit te halen.
Wat maakt het ‘keukenvak’ zo leuk?
Abbiamo, waarbij het eerste merk erg exclusief is.”
“De afwisseling. Je komt bij mensen over de vloer en je maakt iets moois. Elke dag is anders, zodat er geen sprake is van sleur. Het werk is heel afwisselend. Voor de specialistische klussen, zoals een vloer leggen, stucwerk, tegelen, sanitair plaatsen, et cetera, wordt een beroep gedaan op vaste specialisten. KBC verkoopt keukens van de merken Poggenpohl, Selectiv en
“Wanneer een verkoper na uitgebreid overleg helder heeft wat de klant wil, wordt er een order aangemaakt, waarin alles tot in detail wordt beschreven. Het merk keuken, de stijl, de kleur, de kastjes, de optimale opstelling, inbouwapparatuur, aanrechtblad, kranen, vloer- en wandtegels, noem maar
Hoe ziet jouw dag eruit?
Nadat een order is goedgekeurd, maak ik een afspraak met de klant en wordt de opdracht nog eens volledig doorgesproken, waarbij ik de vertaalslag maak van vaktaal naar ‘gewone mensentaal’, zodat voor de klant alles honderd procent klip en klaar is. De keuken wordt ingemeten, waarna er een document wordt gemaakt waarmee de monteur exact weet wat hij moet doen. Hierin staat tevens de plaats van de nutsvoorzieningen aangegeven. Dat gaat naar de afdeling inkoop, die de bestellingen plaatst, en naar de afdeling planning die de monteur inplant, de tegelzetter, de stukadoor, installatiebedrijf et cetera. En een afspraak maakt met de klant. In theorie hebben we er dan alles aan gedaan om de plaatsing van de keuken - en alle werkzaamheden daar omheen - op rolletjes te laten verlopen. In mijn vrije tijd is puzzelen overigens geen hobby van mij. Dat doe ik overdag al genoeg. In het weekend is mijn grote hobby kitesurfen, het liefst bij Harlingen. De snelheid, de sprongen die je maakt. Heeft toch weer met die helicopterview te maken.”
sneek
14
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO'S JOHAN BROUWER
“HEERLIJK OM MET VEEL MENSEN AAN TAFEL TE ZITTEN” IRIS TEN CATE VERSTAAT DE KUNST VAN HET LEVEN
Zelden heb ik aan zo’n prachtige tafel als die van Iris ten Cate een interview afgenomen. Een tafel met een verhaal. Trouwens, de dame in kwestie die bij die tafel hoort, Iris ten Cate uit Woudsend, heeft óók een bijzonder verhaal. Om haar zijn we hier. Iris is een bijzondere vrouw, en dat is ze! Dit is een verhaal over kunst en ook zeker de kunst van het leven!
H
Het is een mooie oudewijvenzomermiddag, wanneer we bij Iris ten Cate aan de Eewal in Woudsend belanden, aan een opvallende tafel. Een tafel met vier linker poten…
Vier linker poten?
“Ja, die tafel dat is er inderdaad eentje met een mooi verhaal”, begint Iris. “De ruimte leent zich ervoor om hier een grote tafel neer te zetten. Ik wilde een tafel van vier meter, en deze is 3.80 meter. Om een boom te vinden die in ieder geval genoeg hout overlaat om er zo’n tafelblad uit te halen was nogal een opgave. Een Groninger bedrijf heeft uit een Duitse kloostertuin een plak van een boom mogen kopen. Die boom is in zeven plakken gezaagd en er zijn verschillende meubelen van gemaakt, waaronder deze tafel. Ik vond het wel grappig om er
geen gewone poten onder te zetten. Dat werden mensenbenen. Een kunstenaar die ik goed kende heb ik gevraagd die poten te maken en vervolgens in brons te gieten. Het zijn vier linkerbenen, want anders loopt de tafel weg en dat wilde ik niet. Heerlijk om met veel mensen aan tafel te zitten.”
DANSEND DOOR HET LEVEN Iris ten Cate is een dochter van Freek ten Cate en Annechien Delo, en is geboren op 28 oktober 1960. Geboren en getogen in Amsterdam-Oost. Vader Freek was ondernemer en moeder Annechien beoefende het vak van coupeuse. Iris heeft nog een oudere zus. “We waren een ‘happy family’. Waren, want mijn ouders zijn inmiddels overleden. Ik sta heel positief in het leven en ik voel mij totaal geen zestig. ’s Ochtends ben ik overigens geen vrolijk mens, maar dat was ik op mijn twintigste ook al niet. Mijn vader heeft mij enorm achter mijn kont gezeten om mij toch maar een diploma te laten behalen en dat werd uiteindelijk dat van de havo, terwijl ik eerder op het gymnasium was begonnen.” Na haar middelbare schooltijd gaat Iris aan het werk bij Nestlé, iets wat ze jaren doet. Haar grote passie is echter dansen. Iris: “In eerste instantie hoorde dansen bij onze opvoeding. Maar ik vond het zó leuk, dat ik mijn tanden er helemaal inzette. Ik kon van het dansen mijn semiprofessionele beroep maken; ik leerde vooral in de praktijk. Ik heb aan ballroom- en Latindansen gedaan. Die eerste categorie lag mij beter, misschien ook wel omdat ik er beter in was. Daar ontmoette ik mijn
“MISSCHIEN GA IK HET SCHILDEREN NOG EENS OPPAKKEN, MAAR DAT ZEG IK AL JAREN EN HET KOMT ER NIET VAN”
huidige man, die er jarenlang met zijn vrouw danste. Ik danste met zijn vriend. We waren – op de dansvloer - dus concurrenten. En ik vond mijn huidige man toen maar een rare snijboon. Zes dagen in de week dansen. Koffertje naast mijn bureau, want dan kon ik meteen op vrijdag in het vliegtuig stappen om naar Engeland te vliegen, voor lessen of training. En dan kwam ik op zondagavond weer thuis, want ik moest natuurlijk wel geld verdienen. Want van dansen kon ik niet leven. Ik heb van mijn 18de tot mijn 35ste gedanst. In de top van Nederland stond ik op de vijfde/zesde plaats. Maar je hele sociale leven is nul komma nul, zoals ik danste was het in feite asociaal. Alles draaide om het dansen. Door een knieblessure kwam er een einde aan het dansen.”
DE ‘DROOMMAN’ EN DE ‘RARE SNIJBOON’ Nu Iris terugkijkt op haar eerste zestig levensjaren, concludeert zij dat ze tussen haar twintigste en veertigste erg onzeker was. Over hoe ze eruit zag, wat ze deed. Iris: “Vanaf mijn veertigste begon ik in mijn schoenen te dalen en me heerlijk te voelen. Ik voelde mij toen gelukkig. Ik ging na mijn danscarrière een post-HBO studie personeel en organisatie doen. Daarna werd ik manager personeel en organisatie bij ING en als laatste bij Macro.” Tijdens haar studie ontmoet Iris haar ‘droomman’: Ewald! Het stel trouwt in 2001. In 2010 slaat echter het noodlot toe als Ewald op 49-jarige leeftijd komt te overlijden aan kanker; zijn ziekbed duurt amper acht weken. Meteen na het
Wat doe jij met de overwaarde van jouw woning?
Jeltsje Posthuma 06-18 25 44 13
Jitske Dijkstra 06-33 59 54 59
Je kunt de overwaarde voor verschillende doelen gebruiken. Voor een verbouwing, een schenking of bijvoorbeeld een mooie reis. Kom bij ons langs voor een kop koffie en dan vertellen we je meer over de mogelijkheden. Oant Sjen!
Jitske & Jeltsje adviseren u graag! Hegedyk 1 Sneek // Snekerweg 3 Bolsward
NUMMER 09 • 2021
GROOTSNEEK.NL
“AAN DE ENE KANT WAREN WIJ STAPELGEK OP ELKAAR EN AAN DE ANDERE KANT WAREN ER MENSEN DIE DAAR WAT VAN VONDEN” ontstaat een geweldige klik tussen Iris en Loek Hogenhout (“Zo heet ie…”, zegt Iris). “Op 28 oktober dat jaar hebben Loek en ik mijn vijftigste verjaardag gevierd, iets wat ik eerst niet van plan was te doen. Sindsdien waren wij onafscheidelijk, wel met als gevolg dat er de nodige commentaren kwamen. Dat was een dubbel gevoel, aan de ene kant waren wij stapelgek op elkaar en aan de andere kant waren er mensen die daar wat van vonden. Gelukkig zijn we er sterker uitgekomen.” Omdat Loek al in Woudsend woonde, verhuisde Iris vanuit Almere, waar zij een huis had met Ewald, naar het dorp aan de Ee. Daar begint Iris in 2011 een galerie ‘Iris Anders Mooi’.
TIEN JAAR GALERIE ‘ANDERS MOOI’
overlijden heeft Iris al het sterke gevoel dat er toch weer een andere man op haar levenspad zal komen. Dat gevoel wordt realiteit, als Iris een man ontmoet, die
in diezelfde periode net weduwnaar is geworden. Laat die weduwnaar nu net ‘die rare snijboon’ zijn die in haar dansverleden de grote concurrent van haar was. Er
Iris ten Cate is een gemakkelijke prater, eerder een verteller. Zij wil best haar levensverhaal met ons delen, maar vraagt zich in alle eerlijkheid wel af waarom GrootSneek niet eerder een interview met haar gedaan heeft, toen ze de galerie nog hadden. Want sinds vorige maand is het uithangbord van ‘Iris Anders Mooi’ van de gevel van het prachtige pand aan de Eewal gehaald en ligt nu op een bankje in de werkelijk schitterende tuin van het huis. Een tuin vol met kunstobjecten, van klein tot groot.
Elke dag een mooie dag bij Kinderwoud! DAGOPVANG • BUITENSCHOOLSE OPVANG • PEUTEROPVANG • GASTOUDEROPVANG
T 0513 - 610 825 M info@kinderwoud.nl
15
“We hebben hier inderdaad tien jaar een kunstgalerie gehad”, vertelt Iris. “In de zomermaanden wel te verstaan. En of ik de galerie ga missen? Eind augustus hebben we met het afsluiten van de deuren niet alleen onze galerie gesloten, maar ook de laatste zomerexpositie. Die beslissing hadden we al genomen. Volgend jaar zal ik pas voelen en merken wat de impact van deze beslissing is. Immers, dan zou ik weer bezig gaan met het plannen en inrichten van een expo. Ik zit nu nog volop in de afronding, zoals het afrekenen met de kunstenaars die hun werk weer ophalen. Verkocht werk naar de nieuwe eigenaren brengen. Expositiemateriaal opruimen, dat soort dingen. Het moet allemaal ons huis uit, het moet weer je huis worden.”
Over kunst gesproken, waar gaat je eigen voorkeur naar uit? Iris: “Ik houd van abstracte kunst, grootse dingen, merk ik wel. Hoe groter hoe beter. Ik ben naar een expositie van Mark Rothko geweest. Ik was zo in dat schilderij en dan heb je het over kleuren, vormen, en dat emotioneert mij. Als je dat dan kan combineren met mooie gesprekken, dan heb je mooie momenten. Dat hadden wij in onze galerie. Door de beeldende kunst ben ik niet meer zo’n lezer. Ik ben dat kwijt geraakt in de periode dat mijn eerste man, Ewald, ziek was. Ik krijg het niet voor elkaar om mijn hoofd bij het lezen te houden. Ik ben tegenwoordig meer van de puzzels, de hersenkrakers. Nu de galerie is gesloten zijn er veel mensen die denken dat ik ga zitten verpieteren, maar dat geloof ik dus niet. Er zullen wel weer dingen op mijn pad komen. Misschien ga ik het schilderen nog eens oppakken, maar dat zeg ik al jaren en het komt er niet van.”
kinderwoud.nl
WINTERSTALLING
Sport bij Optisport Healthclub Sneek
En steun Pink Ribbon Upgrade je weekpas naar 1 maand onbeperkt sporten voor € 30,00. Voorwaarden: Doneer minimaal €5,- in de Health Club.
Optisport Health Club Sneek Burgemeester de Hooppark 5 8605 CR Sneek 0515-460891 sneek@optisporthealthclub.nl www.optisporthealthclub.nl/sneek
De voucher kan ingeleverd worden t/m 31 oktober 2021
Sport bij Optisport Health Club Sneek en steun het goede doel Pink Ribbon.
Vanaf nu ook overdekt in onze nieuwe hal van 4.500 m2! Tarieven stalling Hal (vorstvrij): € 53,00 per m 2 (€ 51,00 in combinatie met een ligplaats) Buitenterrein: € 23,45 per m 2 (€ 21,45 in combinatie met een ligplaats) Incl. uit het water en in het voorjaar te water kranen, hogedrukreiniging romp, transport op het haventerrein en bokhuur.
Tarieven huur doe-het-zelf units (18x6 m) Per dag
€ 55,00
Per week
€ 250,00
Per maand
€ 850,00
INFO: www.itsoal.com +31 (0)515 542 937 | marina@itsoal.com
GRATIS DINER BIJ
VOOR RIJBEWIJS-SPONSOR-OUDERS
Krijg jij jouw rijbewijs kado van je (groot)ouders? Kom dan lessen bij RijschoolKM, zonder wachtlijst! Dan geven wij hen een geheel verzorgd diner kado bij Lokaal55. En uiteraard ben jij hun chauffeur in onze lesauto deze avond. Meer informatie over deze aktie op onze site.
sneek
GROOTSNEEK.NL
BRANDED CONTENT
17
TEKST DELTA FIBER // BEELD JAAP BOSMA EN YVONNE VAN DRIEL - A3 IMPRESSIES
HINDELOOPEN, STAVOREN EN TOP & TWEL KRIJGEN GLASVEZEL VAN DELTA FIBER NETWERK Goed nieuws voor de inwoners van Stavoren, Oppenhuizen en Uitwellingerga. In navolging van de stad Hindeloopen hebben ook deze plaatsen ruimschoots genoeg animo voor glasvezel getoond. Op 29 september eindigde officieel de glasvezelcampagne van DELTA Fiber Netwerk. Dankzij de steun en het harde werk van de Plaatselijke Belangenverenigingen (Stavers Belang, Plaatselijk Belang Hindeloopen en Doarpsbelang Top & Twel) bleek het mogelijk om in nog geen twee maanden tijd 35% van de inwoners mee te krijgen. Naar verwachting start de aanleg begin 2022 en zal deze voor het nieuwe toeristenseizoen klaar zijn. Alle inwoners die zich tijdens de glasvezelcampagne hebben aangemeld worden persoonlijk geïnformeerd over het goede nieuws en het verdere verloop van de schouw- en aanlegwerkzaamheden.
weten. “Een sterkere stad die klaar is voor de toekomst, dat was voor ons de reden om achter deze campagne te gaan staan. We zijn blij dat het gelukt is om in deze korte periode zoveel stadsgenoten mee te krijgen.”
GROTE SAAMHORIGHEID
Het bestuur van Stavers Belang: “Er was een eindsprint voor nodig. Ondanks alle voordelen en goede argumenten voor glasvezel,
“De saamhorigheid is erg groot in Hielpen”, laat het bestuur van Plaatselijk Belang Hindeloopen
beslissen veel stadsgenoten pas laat. Het ging helemaal lopen toen alle verenigingen samen kwamen en achter de campagne zijn gaan staan. Als stad komen we hier sterker uit en krijgen we een verbinding en internetcapaciteit die nog vele jaren meegaat.” Namens Top & Twel verklaart Doarpsbelang: “Als tweelingdorp Top & Twel konden we natuurlijk niet achterblijven op al die dorpen om ons heen. Wat de toekomst ook brengt aan internetbehoeften, wij zijn er in ieder geval klaar voor. We zijn ook heel blij dat het gelukt is in deze korte periode. Nog heel even wachten tot het aangelegd is, maar dan ligt er een snel, stabiel én open netwerk waar steeds meer op te kiezen valt.”
LOKAAL SPAARDOEL Sybryn Hettinga, ambassadeurscoördinator bij DELTA Fiber Netwerk voegt toe: “In deze glasvezelcampagne was Hindeloopen de eerste plaats die voldoende animo toonde. Maar Stavoren en Top & Twel
Meer informatie Kijk voor meer informatie over de glasvezelcampagnes in Hindeloopen, Stavoren, Wommels, Witmarsum, Scharnegoutum, Oppenhuizen en Uitwellingerga op gavoorglasvezel.nl.
lagen daar maar kort achter. Het is bewonderenswaardig hoe deze verenigingen voor deze mogelijkheid zijn gegaan. Vanuit de providers Caiway en DELTA is er per aanmelding, die via GunStavorenGlasvezel.nl en GunTopenTwel.nl binnenkwamen, € 50,- beschikbaar gekomen voor een lokaal spaardoel. De opbrengsten worden binnenkort bekend gemaakt. In Stavoren wordt het bedrag verdeeld over de lokale verenigingen. In Hindeloopen wordt een trap over dijk aangelegd. In Top & Twel gaan de gelden naar MFC en CBS It Harspit en zijn er eveneens een flink aantal
verenigingen geholpen. Heel mooi om de saamhorigheid te zien in deze steden en dorpen én dat het zijn vruchten heeft afgeworpen.”
AANMELDEN ZONDER AANSLUITKOSTEN Alle inwoners van zowel Hindeloopen als Stavoren, Uitwellingerga en Oppenhuizen kunnen zich gedurende de looptijd van de campagne nog aanmelden voor glasvezel bij een van de telecomaanbieders Caiway, DELTA, Helden Van Nu of Online.nl. Zo besparen zij de aansluitkosten van € 650,- en profiteren ze van een extra scherp aanbod.
Gratis suikerbrood?
N O P U O C P O H S WEB
Onze specialiteiten zijn ook makkelijk en snel te bestellen op www.puurposthuma.nl of bezoek onze winkel aan het St. Antoniusplein 37 in Sneek.
d o o r b r e k i u s s i t 1 gra
Bij gebruik van onderstaande couponcode op onze webshop. 1 code te gebruiken per klant. Geldig t/m 7 oktober 2021.
1 suikedr broo GRATIS
1.
Ga naar www. puurposthuma.nl/ suikerbrood of scan de QRcode
2.
Voeg een suikerbrood toe aan het winkelmandje
3.
Voeg indien van toepassing andere producten toe aan het winkelmandje
4.
Voer tijdens het afrekenen de volgende couponcode in: 16XZ47
5.
Voltooi de bestelling
6.
Lekker genieten!
Puur Posthuma
De ‘P’ in Puur Posthuma staat voor de Pure grondstoffen die we gebruiken om ons brood en banket te bakken. En puur betekent ook écht puur: Wat er niet in hoeft stoppen we er niet in. Zo bakken we producten van topkwaliteit, daar zijn we goed in, dat zit in onze genen. De ‘P’ staat ook voor onze Prettige winkels in Wommels, Sneek, Bolsward en Scharnegoutum, waar we al onze lekkernijen met Plezier voor jou mooi presenteren.
Nyncke Posthuma Erkend lid Echte Bakkersgilde
Ondernemersevent Súdwest-Fryslân 2021 Save the date - Hét event van het jaar voor ondernemers!
Waarom je dit absoluut niet mag missen? > Inspirerende sprekers
BweauthkeoudeDr am
> Finale verkiezing ‘Beste bedrijf van Súdwest-Fryslân 2021’ > Netwerken met collega ondernemers
mber Zie ik jou 15 nove in het theater?
Waar en wanneer?
Maandag 15 november om 20.00 uur in het theater in Sneek
Voor wie?
Alle ondernemers in Súdwest-Fryslân
Ben jij erbij?
Kijk voor meer informatie en aanmelding op onze website www.sudwestfryslan.nl/ondernemersprijs of scan de QR code.
sneek
GROOTSNEEK.NL
19
TEKST EN FOTO’S HENK VAN DER VEER
BOUKE EN JAPKE STOFFELSMA:
Een leven lang bij Zandstra Sport Het is een uitstervend ras, mensen die zestig jaar of langer bij één en dezelfde baas aan het werk zijn. Bouke Stoffelsma uit Sneek is er zo’n eentje. Al sinds zijn 14de staat de Sneker op de loonlijst van Zandstra Sport in Sneek. Trouwens, echtgenote Japke de Jong gaat ook al dertig jaar naar Zandstra om met veel plezier haar werk te doen. Een portret van een uniek duo, dat elkaar nog net niet op de werkvloer ontmoette. ”Nee, krekt su as un soad andere Snekers kwamen wij mekaar op’e Oasterdyk teugen. De jonges liepen an de ene kant, de meiskes an de andere. Su ging dat toen”, vertelt Japke met twinkelende ogen in onvervalst Snekers. Het is ondertussen meer dan vijftig jaar geleden dat daar de vonk oversloeg. Het huwelijk werd 51 jaar geleden gesloten en bleef helaas kinderloos.
FUTDALEKS AN ’E SLACH Hoe Bouke, jongste uit een niet rijk gezin van zeven kinderen, zestig jaar geleden bij Zandstra begon, staat ook nog in zijn geheugen gegrift. “Myn ouwere halfboer, Gerrie Kedde, werkte al bij Zandstra. Baas Thomas Zandstra wist blykber dat ik fan de lagere Jan van Nassau skoal kwam en hij froech oans Gerrie òf ik miskyn ok belangstelling had om an ut werk te gaan. Ut was in dy tiid nòchal moeilek om personeel te krijen. Ik kon futdaleks de andere dach wel beginne. We saten toen nòch op’e Singel. Nou, su is ut begonnen. Un jaar na myn intrede kwam myn andere halfbroer, Haaije, ok nòch bij oans an ut werk.” Terwijl Bouke vertelt zit zijn vrouw Japke naast hem, en kinkt bevestigend. Zij zit ondertussen alweer dertig jaar bij dezelfde baas. Het duo werkt na Bouke zijn pensionering steevast op maandag bij het van oorsprong Sneker bedrijf aan de Yndustrywei in Joure. Bouke voor alle voorkomende werkzaamheden, maar met name als technicus, en Japke is op het moment dat wij elkaar spreken druk bezig met inpakwerkzaamheden. Want omdat laatste product staat Zandstra zeker bekend. Dat was in de tijd toen Bouke begon nog niet zo.
ALLE VOORKOMENDE WERKZAAMHEDEN
we wear tien à twintig klaar hadden, brochten we dy in’e winkel. Gouden handel.”
“Nee, ik moest dêr in ut begin pezetrekke, lear snije en stanze. We maakten van dy pearde beagen. Trekzelen op syn Hollaans. Foar ut ferfoer brúkten se nòch un soad peard- en wagens. Ferder alle foarkommende werksemheden. Thomas Zandstra sach trouwens overal wel handel in. De hoelahoep kwam út en un paar dagen lei de werkplaats fol met allemaal elektrobuizen. Wij moesten oans der mar met rêde en der hoelahoeps fan make. In alle kleuren dy’t mar foarhannen waren. At
Toen Bouke aan het werk ging bij Zandstra was de zeilmakerij ook nog in het bedrijf, waar destijds een tiental mensen de kost verdiende. “Dat ik de jongste was, hew ik ok wel us wete maggen. Ik kreech wel un soarte fan ontgroening, mar der was ferder niks gemeens met. De sfear was hartstikkene leuk en dat is nou nòch altyd su in dit bedriëf. Anders houwe je ut ok nyt sulang fol. Un goeie sfear fine myn frou en ik heel belangryk.”
“WE BINNE RIKE MINSEN EN HOPE DIT WERK NÒCH LANG DOËN TE MAGGEN”
ZANDSTRA’S SCHAATSEN Zestig jaar geleden, toen Bouke bij de firma Zandstra begon werden er ook al schaatsen gemaakt bij het Sneker bedrijf. Bouke Stoffelsma: “Toen ik begon kwamen de earste Noorse skaatsen ok al gau. Dy moesten we allemaal nòch met de haan klinke, koperen klinken. We stonden naast mekaar met klinkjes, dy’t we der indúwe moesten en dan klapten se wel us dubbel en dan hast de handen wear open. Ut haanwerk lei mij gewoan heel goëd. We begonnen mòrrens om half acht tòt middachs ses uur. Ses dagen in de week. Later kwam de frije saterdachmòrren en later de hele frije saterdach.”
SCHAATSMACHINES UIT CANADA Als we Stoffelsma vragen wat de grootste verandering in al die jaren is geweest, dan is dat natuurlijk de ommezwaai van handwerk naar het machinale produceren. Snelheid en effectieve tijd zijn de toverwoorden. “Toen de earste nytmasines hier kwamen, was dat wel un bitsje revolusionêr. De nytsjes slaan dwars deur de skoen heen en krult an de binnenkant werom. Masines foar skaatsen binne der mar un bitsje; se kwamen allemaal út Kanada. At der maleur an de masines was, kwam der wel us un monteur út Kanada. Toen sei Zandstra teugen mij: ‘Must even bij de monteur staan gaan, even siën wat dy man allemaal doët, kanst ut ok leare.’ Su learde ik ut reapearen fan de masines en de ouwe baas sei over de Kanadese monteur: ‘Su, dy binne we kwyt’.”
20
NUMMER 09 • 2021 TEKST EN BEELD YNTE DRAGT
STICHTING IJLST HARTVEILIG
MAAKT IJLST HARTVEILIG Als eerste woonkern in gemeente Súdwest-Fryslân heeft de stad IJlst op eigen kracht zes-minutenzones weten te realiseren door voldoende AED’s 24/7 bereikbaar te maken in geval van nood. Een mijlpaal voor Stichting IJlst Hartveilig, want binnen een aantal jaren is één van de belangrijkste doelstellingen behaald, namelijk IJlst hartveiliger maken. En ‘hartveilig’ wil zeggen, dat er in geval van een hartstilstand binnen de cruciale zes minuten lokaal een AED ingezet kan worden. De zesde en laatste AED werd 3 september jongstleden aan de buitengevel van Stadsherberg ‘Het Wapen van IJst’ bevestigd en met een ‘Sup & Sûn route’ door de stadsgrachten van IJlst werd daar een feestelijke draai aan gegeven. Voorzitter Saskia Rosendaal en bestuurslid Anne Bakker van Stichting IJlst Hartveilig zijn zeer content met het behaalde resultaat. “Maar we zijn er nog niet!”, aldus de bestuursleden. De stichting wil IJlst nóg hartveiliger maken, bijvoorbeeld door de AED-cursussen weer op te starten en actief burgerhulpverleners te werven.
TE WEINIG AED’S OP BUITENLOCATIES
Zes-minutennetwerk
Het is nog maar enkele jaren geleden dat Saskia als burgerhulpverlener laat op de avond een oproep kreeg via ‘Hartslag.nu’ dat er hartreanimatie nodig was in haar woonplaats. Vanwege het tijdstip waren de deuren van de supermarkt en de sporthal al gesloten en daarachter bevonden zich de AED’s, die Saskia op dat moment zo nodig had. Hoe frustrerend is dat en hoe machteloos voel je je dan? Het slachtoffer overleefde het helaas niet. Daar had een AED uiteindelijk ook niks tegen kunnen doen, maar toch… Toen Saskia het voorval later dat jaar nog eens besprak met een plaatsgenoot die ook was opgeroepen, kwamen ze tot de conclusie dat er in IJlst te weinig AED’s op toegankelijke buitenlocaties hangen. Het plan om daar wat aan te doen kreeg definitief vorm met de oprichting van de Stichting IJlst Hartveilig. Het doel was om op strategisch gekozen buitenlocaties AED’s op te hangen waarmee een zes-minuten-netwerk kon worden gecreëerd. Met de hulp van donaties, sponsoren en inzamelingsacties werden de financiën bij elkaar gebracht om de AED’s aan te schaffen. Een buiten-AED kost namelijk al gauw rond de € 2.000,-. En dan moet
Is een zes-minuten AED-netwerk iets voor uw wijk of dorp? Kijk dan op www.ijlsthartveilig.nl voor meer informatie of inspiratie. Want wees nou eerlijk: weet ú waar zich in uw buurt de dichtstbijzijnde bereikbare buiten-AED bevindt?
BASIS- EN OPFRISTRAININGEN Als de coronamaatregelen het toelaten, wil de stichting de AED-trainingen weer oppakken. In oktober staat een opfristraining gepland voor mensen die al een AED-cursus hebben gevolgd. In november start dan weer een basistraining voor nieuwe cursisten. “Wij willen IJlst Hartveilig graag meer op de kaart zetten en bewustwording creëren.”
FOTO BOVEN: Saskia Rosendaal (rechts) en Anne Bakker: “In veel wijken en dorpen zijn de AED’s wel aanwezig, maar is bij de omwonenden vaak niet bekend hoe ze een dergelijk apparaat moeten bedienen.” FOTO RECHTS: De ‘Sup en Sûn’ op 3 september jl., was een groot succes.
SUP & SÛN
deze nog aan de muur bevestigd worden en voorzien worden van stroom. Gelukkig sprongen lokale ondernemers bij om bijvoorbeeld de kosten voor het plaatsen voor hun rekening te nemen. Alle beetjes helpen immers. Daarnaast zijn er AED’s van binnen naar buiten gebracht, zoals bij FysioWymbrits aan de Dassenboarch. Deze AED was de eerste in de reeks en dus ook gelijk de aftrap van het IJlster AED-project.
DONATEURS ZIJN NODIG Saskia Rosendaal (48) en Anne Bakker (32) zijn beiden bestuurslid van Stichting IJlst Hartveilig en maken daarmee deel uit van een vijfkoppig bestuur. Vier bestuursleden zijn werkzaam in de zorg en dat maakt de drempel om tot de stichting toe te treden misschien iets lager. “Maar het is géén vereiste hoor, voor onze stichting, om
een zorgachtergrond te hebben”, zo laat Anne Bakker, zelf werkzaam als verpleegkundige bij ziekenhuis Tjongerschans in Heerenveen, weten. Saskia is in het dagelijks leven bijvoorbeeld communicatieadviseur en heeft vanuit deze rol weer een belangrijke functie voor de stichting. In een tijdsbestek van vier jaar heeft Stichting IJlst Hartveilig het voor elkaar gekregen om het zesminuten-netwerk in IJlst te verwezenlijken. Volgens Saskia vraagt dat wel enig doorzettingsvermogen.
“In veel wijken en dorpen zijn de AED’s wel aanwezig, maar is bij de omwonenden vaak niet bekend hoe ze een dergelijk apparaat moeten bedienen. Dat zou beter veel kunnen”. Daarnaast moet een AED jaarlijks worden onderhouden en zijn ze na tien jaar aan vervanging toe. “Wij als stichting coördineren dit nu”, zegt Saskia. Graag ziet IJlst Hartveilig dan ook het aantal donateurs groeien. Geldschieters zijn nodig om het netwerk in stand te houden.
We blikken nog even terug op 3 september, toen in bijzijn van Saskia en Anne de laatste AED van het netwerk bij stadsherberg ’Het Wapen van IJlst’ officieel werd onthuld. Een AED die meegefinancierd is door het ondernemersfonds. Om dit heugelijke feit te vieren en daarnaast ‘bewegen en een gezonde leefstijl’ te promoten, had IJlst Hartveilig ‘Sup & Sûn’ georganiseerd. Maar liefst 35 deelnemers verschenen ‘s avonds bij de aanlegsteiger voor de stadsherberg om een route door de stadsgrachten te suppen. Saskia en Anne waren uiteraard zelf ook van de partij. “Deze avond was een groot succes. Toen wij het kleurrijke gezelschap van suppers achter ons zagen, groeide er toch enige trots en dachten we bij onszelf: ‘Dit hebben we toch maar mooi voor elkaar gekregen!’”
sneek
GROOTSNEEK.NL
21
TEKST EN BEELD WIM WALDA
“Eh ja ju, moai niet?” KLEERMAKER ISMET KOC PAST OVERAL EEN MOUW AAN
Het woord ‘neen’ staat niet in zijn woordenboek, hij kijkt je met pretlichtjes in zijn ogen aan, geen klus is hem te veel of te gecompliceerd. Vandaar dat hij zich al snel sinds de vestiging van zijn bedrijf ‘Sneek Kledingreparatie’ aan het Kleinzand de geuzennaam ‘knuffelturk’ veroverde. Wie is Ismet Koc, waar stond zijn wieg, wat heeft hij beleefd en hoe is hij in Sneek terecht gekomen? Een portret. Ismet Koc werd in maart 1963 geboren in het Turkse Amasya, een plaats aan de Zwarte Zee, als middelste van vijf jongens. “De verschillen in Turkije tussen rijk en arm zijn groot”, zegt Ismet.
VEEL UREN, WEINIG GELD “Sociale voorzieningen bestaan er niet, kortom het was armoe troef”, legt Ismet uit. “Ik verhuisde na de lagere school naar een tante in Istanboel, waar ik verder kon leren en daarnaast als hulpje aan de slag kon bij een kleermaker. Veel uren maken en weinig verdienen. Later mocht ik zelf ook kleine reparaties uitvoeren en leerde ik stap voor stap de kneepjes van het vak. Maar voordat het zover was moest ik eerst goed om leren gaan met naald en draad. Daartoe werd de middelvinger gebogen en in die stand vastgezet met touwtjes. Ontzettend pijnlijk. Maar na drie maanden stond mijn vinger naar de zin van de kleermaker in de goede stand en mocht ik kleine klusjes opknappen. Dat groeide en de klussen werden steeds ingewikkelder.”
gevangenisstraf. In de gevangenis was het allesbehalve leuk, maar de keerzijde van de medaille was dat je daar veel leert.”
HOGER BEROEP UITSTERVEND BEROEP “Het ambachtelijke kleermakersvak is een uitstervend beroep. Een maatpak is duur vergeleken met confectiekleding en is eigenlijk alleen voor de rijken weggelegd. Er viel meer te verdienen in de confectie, dus heb ik de bakens verzet. Confectie wordt altijd geassocieerd met massaproductie, maar dat heb ik nooit gedaan. Ik ontwierp en maakte voor fabrikanten ontwerpen met mooie stoffen, die op een bescheiden schaal werden geproduceerd.”
ILLEGAAL IN NEDERLAND “Op mijn 25e werd ik door een vriend, met wie ik in Turkije samenwerkte, uitgenodigd om in Nederland te komen werken in het confectie-atelier van een gezamenlijke kennis. Na drie maanden besloot ik te blijven en mijn vrouw en twee kinderen over te laten komen. Ik was op dat moment illegaal aan het werk in Nederland als bedrijfsleider van dat atelier en regelde daar alles. Tot de Immigratie- en Naturalisatiedienst ons op de korrel nam en alle illegale werknemers uitwees. We moesten binnen twee weken Nederland verlaten. Maar er lag nog een half afgemaakte order die klaar moest. Bij Turkse koffiehuizen en moskeeën werden daarvoor werknemers ‘geronseld’. Maar…we werden voor de tweede keer gepakt. Ik werd als eigenaar van het bedrijf beschouwd, alhoewel ik dat niet was en veroordeeld tot een boete van een kleine 5000 gulden en elf weken
“Ik heb een verblijfsvergunning aangevraagd en daarnaast hoger beroep aangetekend. Een illegaal die in hoger beroep gaat was uniek. Dat was in de periode dat Turkije als kandidaatlid van de EU werd toegelaten – lees: vrij reizen en werken tussen lidstaten - dus zaten ze met die zaak van mij in hun maag. Ik kreeg mijn verblijfsvergunning op voorwaarde dat ik mijn hoger beroep zou intrekken. En zo geschiedde.”
Na achttien jaar Amsterdam had Ismet Koc het in de Nederlandse hoofdstad wel gezien en zette hij zijn eigen kledingherstelbedrijfje op in Elburg. Toen er een eind kwam aan zijn huwelijk kreeg zijn ex-vrouw van hem een spoedopleiding kledingherstel, zodat zij de zaak in Elburg zelf voort zou kunnen zetten en zijn kinderen een thuis hadden en trok hij de deur achter zich dicht. Alles wat Ismet had was de kleding die hij aanhad.
WELKOM IN SNEEK We schrijven 2013 als Ismet in Sneek aankomt. “Op het Kleinzand stond een leuk pandje te huur. Dat leek mij precies wat ik zocht om opnieuw te beginnen. Na een half uurtje praten over mijn plannen gooide de verhuurder, Jacques ten Cate, mij de sleutel toe, met de woorden: ‘De winkel is voor jou’.” Ismet doet de dialoog na, die daarop volgde: “... ‘Wat, geen contract?’ ‘Neen, ik vertrouw jou’. ‘Geen borg?’ Niet nodig’... De eerste twee maanden hoefde ik bovendien geen huur te betalen zodat ik de zaak kon inrichten. Vrijwel meteen daarna kwam er een samenwerking op gang met mijn achterbuurman Jan Eringa Mannenmode, voor wie ik de pakken op maat maak.”
“SNEEK IS NU MIJN THUIS; IK WAS ER VANAF HET BEGIN WELKOM”
‘Sneek Kledingreparatie’ beleefde “een vliegende start”, aldus Ismet Koc. Vanuit Sneek bleef Ismet zijn ex ook helpen bij opdrachten die zij niet aankon, net zolang ze nu zo ver is dat ze haar eigen bedrijfje zelfstandig kan runnen. Sinds kort heeft Ismet op de Singel een tweede bedrijf, want ondernemen zit hem in het bloed. “Ik kreeg regelmatig de vraag of ik ook bootkussens kon bekleden of gordijnen op maat kon maken, maar dat zijn klussen waar je erg veel ruimte voor nodig hebt. Bij toeval kreeg ik de tip dat er naast de Oosterse Markt op de Singel nog een ruimte leeg stond. Die kon ik huren en dat is de productie-/winkelruimte geworden van Decoratie Sneek.”
GEEN HEIMWEE “Ik heb eigenlijk nooit heimwee naar Turkije gehad”, bekent Ismet. “In Amsterdam waren de eerste acht jaar wel moeilijker omdat ik daar toen niet legaal was en mijn familie in Turkije niet kon bezoeken. Nadat ik mijn verblijfsvergunning had kon ik vrij reizen. Maar Sneek is nu mijn thuis. Ik was er vanaf het begin welkom en sinds vier weken woont mijn dochter van veertien bij mij.” De inburgering van Ismet in Sneek gaat goed, want hij besluit met een heus: “Eh ja juh, moai niet?”
22
NUMMER 09 • 2021 BRANDED CONTENT
TEKST EN BEELD: JOHAN VOGELZANG
OPEN DAG OP 23 OKTOBER IN HET NEW HEALTH CENTRE AAN HET KLEINZAND
“Wij brengen nieuwe gezondheid!” Gezondheid vraagt vandaag de dag een brede en vooral een nieuwe kijk. Bij het New Health Centre aan het Kleinzand in Sneek kijken ze verder dan de klacht alleen; ze kijken ook naar de oorzaken en hoe je als mens de regie over je eigen welzijn kunt nemen. Bij de Open Dag op zaterdag 23 oktober kun je kennismaken met de zeven therapeuten op het gebied van fysiotherapie, oefentherapie Cesar, Yin therapie, orthomoleculaire therapie, familie-opstellingen, ademcoaching en begeleiding bij eetproblemen.
te vertalen naar het leiden van de onderneming in Sneek. Voor haar persoonlijk werd in korte tijd helder wat een andere manier van kijken naar ziek zijn en gezondheid haar bracht. “Het kijken naar de betekenis van klachten, het doorzien van je patronen en merken dat je daar zelf invloed op hebt, maakte dat ik geen enkele medicatie meer gebruik en sinds tien jaar geen ziekenhuis meer van binnen heb gezien. En dat was ooit wel anders”, aldus Natasja. De rust en de ruimte die dat bracht, maakte dat zij deze nieuwe kijk op gezondheid wilde delen en besloot vanuit ’t Gooi naar Sneek te komen.
KLEINZAND 151 Het prachtige, deels modern verbouwde zestiende-eeuwse pand aan het Kleinzand 151 is van Emrik Suichies. Emrik, al jaren bezig met vernieuwende gezondheid, richt zich nu vooral op het ontwikkelen en geven van opleidingen, nu hij het bedrijf niet meer hoeft te runnen.
De therapeuten overleggen en werken regelmatig samen, om mensen goed te kunnen helpen. Samen weet - en zie - je meer dan één.
Wat doet New Health Centre anders dan anderen? Eigenaresse Natasja van der Loo-Hamstra: “We kijken voorbij de klacht. Wat maakt dat iemand ziek wordt of ergens pijn ervaart? Het lichaam vertelt een verhaal. Wij ondersteunen je graag in het proces om die signalen te leren herkennen, te verstaan en daarnaar te handelen. We kijken dus niet alleen naar de klacht zelf. Wij bekijken de mens in zijn/haar context: hoe ziet jouw leven eruit, wat past wel en wat niet? Wat kunnen wij jou bieden, wat heb je nodig en wat kun je zelf? Doordat er aandacht is voor de oorzaak voor wat je niet ziet, maar wat er wel is - is er de mogelijkheid dat er werkelijk duurzaam iets verandert. Dit schept de voorwaarde om werkelijk meer mobiliteit op zowel fysiek als mentaal en emotioneel vlak te ervaren.”
YIN ALS BASIS YIN, ook wel bekend als yogavorm,
is meer dan alleen yoga. Het is een manier van kijken naar leven en gezondheid, waarbij het bindweefsel de leidraad is. Alle pijn, stress en ziekte is terug te vinden in dat bindweefsel, wat in de loop van de tijd bij iemand strakker en harder kan worden. Dat uit zich in minder bewegingsvrijheid, fysiek en op andere vlakken. Door hier mee aan het werk te gaan, kan er ruimte ontstaan voor verandering. Soms is juist kracht en stabiliteit nodig,
maar heel vaak juist ook een pas op de plaats, rust en ontspanning. Aanpassingen in de voeding, supplementen, beweging, YIN-therapie, net wat iemand nodig heeft. Maatwerk. Zeven therapeuten werken in het New Health Centre samen om samen met jou naar je onderliggende klachten te kijken, zodat je inzicht en handvatten krijgt om de balans in je eigen leven terug te krijgen.
NIEUWE GEZONDHEID Natasja van der Loo-Hamstra heeft de praktijk overgenomen van Emrik Suichies. Omdat Natasja al jarenlang zelfstandig ondernemer is en via Bivag-opleidingen in contact kwam met Emrik Suichies, was het voor haar logisch om haar passie voor nieuwe gezondheid
In het pand huizen allerlei partijen die zich bezighouden met gezondheid: de praktijk met therapeuten, yogastudio YIN Sneek, een prachtige edelstenenwinkel MiGEms, opleidingsinstituut Bivag, een diëtiste, een massage-opleiding, een mindfulnesscoach en Micelff. YIN als jouw innerlijke natuur is daarbij de rode draad: het gaat om jou, om jouw leven en jouw gezondheid. In het gebouw zijn ook regelmatig ruimtes beschikbaar voor professionals die er een cursus willen gaan geven op hun vakgebied of om mensen één op één te kunnen begeleiden. “Dat is voor iedereen die iets doet wat past bij ons gedachtengoed”, aldus Natasja.
OPEN DAG Natasja: “Op zaterdag 23 oktober kun je met eigen oren en ogen aanschouwen en beleven wat wij bieden en vooral: of het wat voor jou is. Verdeeld over de dag zijn er gratis yogalessen, kun je je neuroprofoiel laten testen en persoonlijk advies krijgen. Er zijn kosteloze individuele FOI sessies om eventuele stijve delen in het lichaam los te maken, met daarbij een advies op maat waar je thuis mee verder kunt, zodat het los blijft. Vertrouwde onderdelen die bij de meeste mensen wel bekend zijn, zoals fysiotherapie en oefentherapie, gecombineerd met meer onbekende elementen zoals YIN therapie, orthomoleculaire therapie en andere disciplines, dát is nieuwe gezondheid.”
sneek
GROOTSNEEK.NL
BRANDED CONTENT
23
TEKST: EVA EERDMANS
COVEY, THE WAY OF LIFE OP DE SIMON HAVINGASCHOOL
Op de CBS Simon Havinga (SHS) in Sneek leren de kinderen met behulp van de zeven eigenschappen van Covey sturing te geven aan hun eigen ontwikkeling. Kinderen leren hoe je je eigen keuzes maakt, plannen maakt, doelgericht te werk gaat, goed kunt samenwerken en ook hoe je jezelf verder kunt ontwikkelen. De methode van de zeven eigenschappen wordt ook wel ‘The Leader in Me’ genoemd. Het is inmiddels the way of life op de Simon Havingaschool in Sneek!
DE ZEVEN EIGENSCHAPPEN VAN COVEY Kinderen leren om zelf te kiezen, te plannen en te reflecteren op hun eigen werk. Er wordt door het kind zelf een doel bepaald, vervolgens wordt gekeken naar de stappen die daarvoor nodig zijn en achteraf wordt gekeken of het gewenste resultaat is behaald. Kinderen leren een stukje veerkracht in zichzelf te vinden om vooruit te gaan als het toch even tegenzit. Daarnaast is het voor de kinderen belangrijk om te weten welke bronnen zij kunnen inschakelen voor meer informatie, zoals Google, de juf of een klasgenootje.
leerd wordt. Ze leren verantwoordelijkheid te nemen en initiatief te tonen. Een mooi voorbeeld hiervan is dat tijdens de lockdown een groepje kinderen naar school kwam met een zelfgemaakt stappenplan. Vanwege de Covid-maatregelen mochten niet alle groepen op het leerplein spelen. De kinderen vonden dit erg jammer en bedachten een plan zodat iedereen toch veilig op het leerplein kon spelen. Initiatieven als deze worden op school gestimuleerd en opgepakt.
COVEY GROEIT MEE MET HET KIND De stappen van Covey groeien mee met de ontwikkeling en de vaardigheden van het kind. Kinderen leren op school steeds meer vanuit een eigen onderzoeksvraag. Ze gaan meer ontdekken over een bepaald onderwerp en leren wat een goede vraag is.
IEDER KIND IS UNIEK De Simon Havingaschool is een veilige omgeving voor kinderen. Ieder kind is uniek en er is aandacht voor ieders talenten en ontwikkelingspunten. De school vindt het erg belangrijk dat de leerlingen oog krijgen voor diversiteit. Dit maakt dat ze, zowel in hun jonge jaren als in hun latere leven, goed kunnen omgaan met mensen die een andere visie hebben.
Naast het contact tussen ouders, school en het kind werken wij nauw samen met diverse partijen, waaronder Kidsfirst. Doordat de kinderopvang in de school zit, raken kinderen al vroeg vertrouwd met onze school en de juf van groep 1. Dit zijn zaken die wij erg belangrijk vinden!.”
SAMENWERKINGEN Directeur Dorette Smits benadrukt: “De Simon Havinga vindt het contact tussen ouders, school en het kind heel belangrijk. Als ouders betrokken zijn bij de school zitten onze kinderen vaak lekkerder in hun vel en presteren ze beter op school.
Op een gegeven moment weten de kinderen wat op school kan en mag en wat gestimu-
WAY OF LIFE Naast de basisvaardigheden taal, rekenen, lezen en het sociale element leert de Simon Havingaschool met behulp van Covey de kinderen hun leven lang sturing te geven aan dingen die ze willen bereiken.
De Uitdaging presenteert...
Bl�ven we de zee de baas?
Klimaatcollege met Gerrit Hiemstra & Carlien Bootsma Dinsdag 5 oktober | aanvang 19:45 uur Entree: € 12,50 | Theater Sneek
Is waterstof de energiebelofte van de toekomst?
Klimaatcollege met Prof. dr. Ad van W�k & Marco B�kerk Dinsdag 13 oktober | aanvang 20:00 uur Entree: € 12,50 | Theater Sneek
Het water komt: bl�ven we de zee de baas? Nederland is beroemd om haar polders en dijken. De hele wereld kent ons als een land dat de zee al eeuwen de baas is. Maar dat was dan ook een zee die niet toenam in volume. Die situatie wordt nu stevig verstoord door opwarmend zeewater, smeltende gletsjers en ijskappen en een daardoor langzaam maar gestaag stijgende zeespiegel. Hoe snel gaat de zeespiegel stijgen en wat kunnen we aan? Is wonen onder zeeniveau zoals in Friesland straks nog wel verantwoord? Is adaptatie nog een scenario en zo ja, wat moeten we dan concreet doen?
In 1874 schreef Jules Verne in zijn boek ‘Het geheimzinnige eiland’ het al: “Ja mijn vrienden, ik ben er van overtuigd dat water op een dag als brandstof zal worden gebruikt en dat waterstof (…) een onuitputtelijke bron van warmte en licht zal vormen!” Waterstof kan een belangrijke bijdrage leveren aan de energietransitie. Het kan worden ingezet voor grootschalige opslag voor momenten waarop het niet waait en de zon niet schijnt. Bijvoorbeeld in de procesindustrie, bij mobiliteit en voor de verwarming van huizen. Waterstof lijkt de energiedrager van de toekomst. Welke rol kan waterstof spelen in een duurzaam energiesysteem? En in hoeverre kan het bijdragen aan een haalbare en betaalbare CO2-reductie?
Kom j� ook?
Meer info & tickets: www.deuitdaging.frl | www.theatersneek.nl | info@deuitdaging.frl
Schrijf je club nu in
Welke ontwikkelaar nodigt de watersporter uit om Balk te verkennen?
Rabo ClubSupport
Reageer uiterlijk
2 november 15.00 uur
Verkoop bij inschrijving: perceel grond Jachthavendyk Balk Gemeente De Fryske Marren biedt een perceel grond aan de Jachthavendyk in Balk, van circa 5.362 m2, te koop aan door middel van een verkoop bij inschrijving. Het perceel grond, bestemd voor een commerciële ontwikkeling, ligt aan de nieuwe passantenhaven nabij het centrum van Balk en grenzend aan de Luts. Het perceel biedt ruimte voor de ontwikkeling van bijvoorbeeld een restaurant, hotel, recreatieve appartementen of een bed & breakfast.
Goed voor jouw club & geweldig voor de buurt
Heeft u belangstelling? Als u interesse heeft, dan kunt u tot uiterlijk dinsdag 2 november om 15.00 uur een plan, visiedocument en een bod op de grond indienen. Meer informatie? Meer informatie over de verkoopprocedure en de bijbehorende voorwaarden vindt u op onze website.
Iedereen verdient een club Iedereen verdient een plek waar je altijd welkom bent. Waar je jezelf kunt zijn en elkaar sterker maakt. Clubs en verenigingen zijn zulke plekken. Van sport en hobby tot kunst en cultuur. En dat moet zo blijven. Daarom helpt Rabo ClubSupport lokale verenigingen met kennis, netwerk en geld. Doe je ook mee? Jouw club kan ook meedoen! Vanaf 6 september kunnen clubs met een maatschappelijk bestedingsdoel zich weer inschrijven. Wil je meer weten? Kijk dan alvast op rabobank.nl/clubsupport.
Kijk voor meer informatie op: defryskemarren.nl/jachthavendyk
BUFFER 30 - SINT NICOLAASGA
HASCARSTRJITTE 26 - YSBRECHTUM
WIELDYK 10 - MIRNS
VRAAGPRIJS: € 529.500 K.K.
VRAAGPRIJS: € 469.000 K.K.
VRAAGPRIJS: € 3.300.000 K.K.
HUIS
VERKOPEN? BEPAALT WAT JE BETAALT
Bij Makelaardij Friesland heb je een hoop te kiezen. We hanteren namelijk verschillende beloningsvormen. Naar welke gaat jouw voorkeur uit? Misschien heb je voorkeur voor bijvoorbeeld de ‘reguliere’ courtage, waarbij je ons een bepaald percentage van de koopprijs betaalt. Wil je liever van tevoren weten wat de kosten zijn? Kies dan voor een vast tarief.
MASTER KEULENSTRJITTE 26 - SNEEK
YPE JOHANNESTRAAT 20 - SNEEK
VRAAGPRIJS: € 349.500 K.K. VERKOCHT ONDER VOORBEHOUD
VRAAGPRIJS: € 309.500 K.K.
Kantoor Leeuwarden:
Kantoor Drachten:
058 244 91 00
0512 36 80 36
Kantoor Heerenveen:
Kantoor Sneek:
0513 23 21 80
0515 76 80 08
Of kies voor een resultaatafhankelijke courtage. Verkopen wij jouw huis boven de vraagprijs? Dan betaal je ons een percentage over het verschil tussen vraagprijs en uiteindelijke koopsom. Welke vorm van beloning je ook kiest, onze tarieven zijn altijd op basis van ‘geen verkoop, geen kosten’. Geen resultaat betekent dus geen kosten voor jou,100% no cure, no pay!
JIJ.FRL
sneek
GROOTSNEEK.NL
25
TEKST GROEI EN BLOEI // FOTO'S CEES HOLLANDER
TUINKEURINGEN GROEI EN BLOEI 2021
“EEN ‘GROENE STRAAT’ IS EEN AANWINST VOOR DE BUURT” Na een verplichte pauze van een jaar in verband met de coronapandemie zijn de 28 tuinkeurders van Groei en Bloei afdeling Sneek dit jaar weer op pad gegaan om elke tuin welke zichtbaar is vanaf de openbare weg in Sneek, en de tuinen in de omliggende dorpen Ysbrechtum, Scharnegoutum en Offingawier te keuren. Nieuw was dit jaar de wijk Houkepoort waar veel jonge tuinen vaak net aangelegd zijn.
Prijswinnaar Waterpoortsgracht bij Waterpoort De Stadsprijs 2021 werd gewonnen door de familie Faber, Kaar 16 te Sneek.
Jawel, u leest het goed, het gaat om élke straat en élke zichtbare tuin. “Het mooie is dat we zo helpen aan de vergroening van de straten wat met name in stedelijke gebieden hard nodig is in verband met de afvoer van het hemelwater, wat door de klimaatverandering steeds vaker en steeds meer uit de lucht komt vallen”, aldus Hans van Wieren, al jaren tuinkeurder bij de Groei en bloei-vereniging. “Bovendien, een ‘groene straat’ is een aanwinst voor de buurt”, vindt de bevlogen tuinkeurder.
er nu bij tuincentra prima buxusvervangers te koop die niet gevoelig zijn voor deze mot met zijn vraatzuchtige rupsen.
SPECIALS
Creatief bij de voordeur
fraai hebben aangekleed met plantenbakken waardoor het een waar welkom is voor met name de varende gasten.
STADSPRIJS 2021
De tuinkeurders zijn medio juli op pad gegaan en hebben inmiddels heel veel tuinen bekeken en indien de moeite waard ook nog eens aan een keuring onderworpen. Gekeken wordt naar het ontwerp, de beplanting,
BUXUSMOT Na twee moeilijke tuinjaren, droogte en warmte in 2019 en 2020, stonden de tuineigenaren dit jaar voor een andere uitdaging. Door het vele water was er een slakkenplaag ontstaan. Deze beesten zijn in staat om met een enorme snelheid je bloemen- of groentetuin helemaal kaal te vreten. Bovendien heeft heel S.W.F. sinds vorig jaar last van de buxusmot. Deze hardnekkige mot, afkomstig uit Azië, legt heel veel eitjes in een gezonde buxus . De rupsen van deze mot zijn in staat in een paar nachten de gehele buxus kaal te vreten. Bij een ritje door de stad zie je her en der alleen maar buxuskadavers. Een groot drama voor tuinliefhebbers. Gelukkig zijn
de staat van onderhoud en het eventueel aanwezig zijn van specials, zoals bijvoorbeeld een waterloop, vijver, gevelbegroeiing of bijzonder mooi beplante bloembakken. Sneek en de omliggende dorpen zijn door de tuinkeuringscommissie, bestaande uit Cees Hollander en Hans van Wieren, verdeeld in veertien wijken. In elke wijk worden drie prijzen uitgereikt. Zo zijn er in 2021 dus veertien eersteprijswinnaars. Uit deze winnaars heeft de tuinkeuringscommissie aan de hand van de foto’s en een eventuele extra keuringsronde een absolute winnaar aangewezen, die dit jaar de Stadsprijs wint. Deze wisselbokaal mag de winnaar een jaar lang in zijn of haar bezit houden. Nieuw dit jaar zijn ook de prijswinnaars van de nieuwe geveltuinen die dankzij de steun van de gemeente op diverse plekken in de (binnen)stad worden aangelegd. Inmiddels zijn in de hele gemeente al meer dan driehonderd van deze geveltuinen aangelegd.
Creatief met plantenbakken
Nieuwe tuin Houkepoort, Zuiderrak 60
Op 21 september zijn in een goed gevulde grote zaal van de Zuiderkerk de diverse prijzen uitgereikt. Alle prijswinnaars kregen een uitnodiging om hun prijs af te komen halen tijdens een feestelijke avond waar, naast de prijzen van Groei en Bloei, ook prijzen werden uitgereikt door woningvereniging Accolade voor de mooiste tuinen in hun huurwoning bestand. Gemeente Súdwest-Fryslân was aanwezig om in de persoon van wethouder Erik Faber prijzen uit te reiken voor de meest toekomstbestendige tuin in de gemeente.
WATERPOORTSGRACHT
De winnaar van de Stadsprijs 2021 werd de familie Faber, Kaar 16 te Sneek. Hun relatief kleine stadstuin is opgevallen door de vele prachtig bloeiende vaste planten, de mooie bestrating en het uitmuntende onderhoud. Deze tuin is een waardevolle aanvulling in de wijk Tinga.
Ook is er een prijs voor een aantal bewoners van de Waterpoortsgracht, die weliswaar geen tuin hebben, maar die de gevel zeer
Alle prijswinnende tuinen kunt u vinden op www.sneek.groei.nl
Prijswinnaar Accolade: Pripperstraat 62
KIJK VOOR MEER WOONACTIES OP WWW.WONINGINRICHTING-AANHUIS.NL
Tij
O
Vacature alert !
Vanaf
(uite
Lijkt het jou leuk om bij ons te werken?
SOUS CHEF
WI 3-
Wij zijn nog steeds op zoek naar een enthousiaste, gedreven kok die bij ons wil komen werken. Wij bieden een leuk team, een prachtige werklocatie en een jaarcontract met kans op een vast contract.
Ken jij iemand of lijkt het jezelf leuk?
Woonkamer kwaliteit PVC
Stuur dan je CV en motivatie naar info@ponkje.nl. Voor vragen kun je gerust contact met ons opnemen.
incl. leggen/egalisatie WINTERACTIE!
€ 44,95 p.m²!
PRINS HENDRIKKADE 53 • 8601 CB SNEEK • 0515 - 413 775 SNEEK@WONINGINRICHTING-AANHUIS.NL
Fermaningsteech 1 - 8551 SP Woudsend - T 0514 - 59 12 50
Fermaningsteech 1 - 8551 SP Woudsend - T 0514 - 59 12 50 Fermaningsteech 1 - 8551 SP Woudsend - T 0514 - 59 12 50
Vloeren - gordijnen - zonwering
BEN JE TOE AAN ONTSPANNING?
HAIR & BEAUTY BEHANDELINGEN!
Kijk voor actuele informatie op onze facebook pagina!
Kom bij ons in de salon en laad je energie weer op. Dè kapsalon waar we nog steeds extra ruimte tussen de behandelstoelen hebben. Kom langs!! Bel 0515-413352 of maak online een afspraak.
Vloeren - gordijnen - zonwering Vloeren - gordijnen - zonwering
25% Korting op PVC Vloeren* Al vanaf € 35,00 per m² incl. leggen en egaliseren. *Vraag naar de actie voorwaarden.
www.vandermeerheerenveen.nl *Vraag naar de aktie voorwaarden. @vandermeer1 • Like ons op Facebook
Dracht 34 • Heerenveen www.vandermeerheerenveen.nl Wij leveren onder andere: tapijt - gordijnen - zonwering (binnen en buiten) - vitrages marmoleum - laminaat - vinyl - P.V.C. vloeren - projectstoffering
vra
ag e
en adv gratis iesg e aan sprek !!
MINIMALE INSPANNING MAXIMAAL RESULTAAT VERANTWOORD AFSLANKEN PERSONAL COACH, VOEDINGSADVIEZEN BLIJVEND RESULTAAT, GEZOND EN FIT
FIGUURA Sneek - 0515-740975 - sneek@figuura.nl - figuura.nl
&FIT
GEZOND
t c a t n o c n I
Eén keer per kwartaal schrijven Esther Bogaard, Marije Dijkema en Sietske Jellema inspirerende teksten die betrekking hebben op hun dagelijkse werk. Alle drie begeleiden zij mensen om ‘in contact’ te komen met zichzelf en hun omgeving, ieder vanuit haar eigen vakgebied. Esther als psychosociaal therapeut en relatie- en gezinstherapeut bij Praktijk Bogaard, Marije als wandel- en natuurcoach bij Marije Dijkema Wandelcoaching en begeleiding en Sietske als klassiek homeopaat bij Praktijk Binnenuit.
ch oa
rc
em
a, w a n d el - e n
t na
uu
eut
ap
aa
g
e
ijk
Bo
r ij
D
er
Ma
Ons hele leven is doorspekt met verwachtingen. Verwachtingen ten aanzien van onszelf, onze partner en kinderen, of bijvoorbeeld de maatschappij. Sommige zijn overduidelijk, van andere zijn we ons minder bewust.
E st h
Verwachtingen en verlangens
er
BRANDED CONTENT
27
GROOTSNEEK.NL
rd
, re
l at i e - e n
in gez
st
h
Een andere richting
Het helpt om je bewust te worden van je eigen
en hoe dit in het dagelijks leven is verlopen in
verwachtingen en nog belangrijker, welke
de verschillende levensfasen. Ook onderzoeken
verlangens daaraan ten grondslag liggen.
we wat beide partners graag zouden willen,
Deze verschillen van persoon tot persoon.
richting de toekomst. En uiteraard zoomen
De kans is dus groot dat jouw partner andere
we in op de huidige problemen. Wanneer
We liepen in het bos en het was het vijfde gesprek met haar. Ze maakte mooie progressie en pakte alles razendsnel op. Ze kon duidelijk de volgende stap maken en ik had het gesprek goed voorbereid. Niks in mij had verwacht dat het anders zou gaan. Want al bij de eerste stappen kwamen de tranen en liep het gesprek totaal anders.
verwachtingen en verlangens heeft dan jij.
gaat het mis tussen beiden? Onder welke
Wanneer beide partners bereid zijn om elkaar
omstandigheden? Zien ze dit vooraf aankomen,
hierover te vertellen en het lukt om echt naar
begrijpen ze waarom het mis gaat? Met andere
elkaar te luisteren en elkaar te begrijpen, komen
woorden: wat is de trigger op zo’n moment?
ze hier ondanks verschillen vaak goed samen uit.
Verwachtingen en hun onderliggende verlangens zijn hierbij erg belangrijk.
Mensen melden zich vaak bij mij aan als dit niet goed (meer) lukt. Ze beschrijven hun
Een man begreep zijn eigen boosheid jegens
probleem bijvoorbeeld als ‘we zijn uit elkaar
zijn vrouw gaandeweg beter. Hij verwachtte
Er was op het werk iets gebeurd. Iets wat haar
gegroeid’ of ‘we kunnen niet met elkaar
en verlangde naar haar waardering voor zijn
vreselijk had geraakt. De tranen bleven maar
communiceren’. ‘We begrijpen elkaar niet
inzet tijdens een ingrijpende verbouwing. Toen
stromen en een groot verdriet kwam naar
meer’ en ‘ik kan niet mezelf zijn in deze
deze voor zijn gevoel uitbleef, ging hij haar
boven. Ik besteedde er natuurlijk aandacht aan,
relatie’ zijn ook vaak redenen om contact met
prinsessengedrag verwijten. Ook leerde hij hoe
maar merkte dat ik toch eigenlijk ook wel door
mij te zoeken.
zijn verlangen naar waardering al eerder in zijn leven ontstaan is. Dit inzicht en het delen
wilde gaan met hetgeen ik had voorbereid. Dat ging echter niet lukken die dag. Dit verdriet had
In de spreekkamer gaan we het gesprek met
met elkaar heeft voor begrip en verzachting
op dit moment aandacht nodig en ik als coach
elkaar aan. We staan stil bij de geschiedenis
tussen meneer en mevrouw gezorgd en ook de
moest mijn verwachtingen bijstellen.
van beide partners, waar ze ooit verliefd op zijn
bereidheid om rekening met elkaar te houden.
geworden, welke wensen/dromen ze hadden Gelukkig heb ik dat gedaan, want om de volgende stap te kunnen zetten moest ze eerst met dit oude patroon aan de slag. Een patroon wat ging over verwachtingen. In dit geval haar
“Ik verwacht herstel van mijn klachten”
collega die niet reageerde zoals mijn cliënt had verwacht. De oefening, om eerst naar haarzelf te kijken en te voelen waarom ze zo reageert, sloot precies aan bij dit thema. Met dit inzicht raakt een volgende keer de reactie van de ander
moeten bijstellen en als we daarop durven
aa
Je
op
e
k
En wel, dat we soms onze verwachtingen
ts
mijn cliënt als ik die dag een wijze les geleerd.
t
Sie
haar niet of veel minder. En zo hebben zowel
lle
ma
ho , k la s sie k
m
e
Evelien zit tegenover mij en vertelt dat ze last heeft van eczeem, dat het jeukt en dat ze zich er vreselijk aan irriteert, maar dat ze zichzelf
ook niet mooi vindt. Na een aantal consulten en middelen kunnen
vertrouwen er mooie dingen in het leven
Ik vraag haar tijdens ons eerste gesprek:
we de behandeling afsluiten en kijken we
gebeuren.
‘Wat verwacht je van een homeopathische
samen terug. Evelien zegt: ‘Ik had het heel
behandeling?’ ‘Ik verwacht dat mijn eczeem
anders verwacht en zeker niet dat het zo’n
weggaat, maar ik weet dat dit best lang kan
bewustwordingsproces zou zijn. Maar wat
duren’, geeft Evelien aan. Ik leg haar uit dat
heeft het me veel bewuster gemaakt van hoe
de huid staat voor contact met binnen en
ik contact maak, waar ik moeite mee heb en
buiten en vraag haar waar ze last van heeft
hoe ik me dan echt voel. Het proces is nog niet
in het contact met anderen. Ze vertelt dat
afgerond en ik mag nog veel leren, maar dat mijn
ze in haar vorige relatie zich heeft laten
verwachtingen anders waren is wel duidelijk. Ik
onderdrukken en dat ze enorm teleurgesteld
ben niet alleen van mijn eczeem af, maar heb
is in haar ex-vriend. Ze heeft nu moeite met
ook geleerd dat mijn klachten duidelijke signalen
het vertrouwen van anderen. Moeite om zich
zijn waar ik zelf wat mee kan.’
“Leven zonder
verwachtingen voelt een stuk lichter”
open te stellen en echt contact te maken. Het irriteert haar dat ze er maanden na de
We ronden de behandeling af. Een mooi
verbroken relatie nog steeds last van heeft.
proces, wat ze zeker zelf een vervolg geeft.
28
NUMMER 09 • 2021 TEKST EN BEELD HENK VAN DER VEER
BRANDED CONTENT
Drie nieuwe buitenappartementen ‘Bos- en Meerzicht’ geven het thuisgevoel “Als je altijd doet wat je hebt gedaan, dan zal het resultaat ook altijd hetzelfde blijven”, zegt Debby Nota, directeur van particuliere ouderzorg ‘Bos- en Meerzicht’ uit Oudemirdum. Voor het eerst na het uitbreken van de coronapandemie zijn we weer op bezoek in Gaasterland. “Het is een heftige periode geweest, we hebben corona gelukkig buiten de deur kunnen houden, maar zwaar was het zeker!” BOUW VAN DE TOEKOMST
Op één van de weinig zonovergoten van dit jaar zitten we bij Nota in de paradijselijke achtertuin van ‘Bos- en Meerzicht’ en hebben we het toch nog even over die nare coronatijd, die ook zeker grote impact heeft gehad in Oudemirdum. “We hebben wel een aantal sterfgevallen binnen Bos- en Meerzicht gehad, die te relateren zijn aan Covid-19”, vertelt Debby Nota. “Echt, het was beslist zwaar, maar ook hier geldt weer: we hebben ons er met elkaar doorheen geslagen en de onderlinge verbondenheid is er alleen nog maar groter door geworden. Dat mag je dan als positief zien, maar voor de rest…”
“Ik heb gewoon ‘een tekeningetje’ gemaakt. Ik houd wel van het Scandinavische en dat zie je hier terug. Ruimtelijk en mooie houten bielzen, grote ramen en mooie warme kleuren. Verder automatische zonneschermen, alarmsystemen, drempels die verlicht zijn op het moment wanneer iemand uit bed komt en wil weten waar hij of zij naar toe wil. Dat soort dingen. Maar het moet er niet ziekhuisachtig uitzien. Want het is namelijk je nieuwe thuis. Wij leveren ook aan de mensen die in deze drie nieuwe buitenappartementen wonen dezelfde zorg als in ‘Bos- en Meerzicht’. Het is echt bouw van de toekomst.
ZELFVOORZIENEND
DI
Ondertussen is er in die afgelopen anderhalf jaar wel heel wat veranderd op het terrein van ‘Bos- en Meerzicht’. Wat heet! “Ja, dit mag je gerust een behoorlijke verandering noemen. Wat je hier ziet is letterlijk CT EU RD het wonen voor de toekomst E B BY N O TA van ouderen wat wij vorm hebben gegeven. De toekomst is ook nú. Ik houd niet van praten over wat komt in de ouderenzorg op ons af, dat is nú al zo. Mensen willen het liefst altijd thuis blijven wonen, maar dat kan voor een grote groep ouderen niet. ‘Bos RE
Als je binnenkomt in deze appartementen, dan zie je iemands eigen huis met zijn of haar eigen spulletjes met de eigen familiefoto’s op het kabinetje dat thuis ook al stond. En ook de eigen lekkere stoel ontbreekt niet. Als de bewoners naar buiten kijken, zien ze onze nieuw aangekochte hangbuikzwijntjes ‘Cookie en Brownie’ en de kippetjes in hun hok. Als de mensen naar buiten gaan, is de omgeving landelijk een aangenaam. Het is hier gewoon fijn.”
en Meer’, is wel een thuis, alleen anders. Het is je nieuwe thuis! Wij passen ons aan aan degenen die hier komen wonen en niet andersom. Wij hadden al een prachtig mooie tuin bij ‘Bos en Meerzicht’ en daar hebben we nu drie nieuwe units laten bouwen. Duurzaam. Gasloos. Voorzieningen met goede materialen, met bijvoorbeeld een zinken dak, een warmtepomp, zonnepanelen. Het is redelijk zelfvoorzienend als het om de energievoorziening gaat.”
‘Boer doet Leven’
DE WEG NAAR EEN DUURZAMERE LANDBOUW Afgelopen week organiseerde duurzaamheidscommunity De Uitdaging een thema-avond over de landbouwtransitie in Theater Sneek. Nederland is wereldwijd één van de grootste agrarische spelers op dit gebied; 60% van ons land is landbouwgrond. De landbouw is productiever dan ooit. Eten is nog nooit zo goedkoop geweest en de keuze is enorm. Maar de nadruk op schaalvergroting en intensivering heeft het Nederlandse landschap er niet fraaier op gemaakt. Bovendien loopt de biodiversiteit terug en stoot de landbouw teveel CO2, stikstof en andere broeikasgassen uit. Het moet dus anders, maar hoe dan? Belonen wat we willen en belasten wat we niet willen? Oud-politicus en schrijver Jan Terlouw pleitte op deze themaJan Terlouw avond in Sneek voor True Cost Pricing, waarbij ook de verborgen maatschappelijke kosten als milieu, klimaat en volksgezondheid worden meegenomen in de prijs van ons eten. Terlouw bracht een ode aan de natuur, maar had een duidelijke
boodschap: wat de aarde in 4,5 miljard jaar heeft ontwikkeld, verwoest de mensheid nu in een hoog tempo. Het roer moet om en dat kan als we intensiever gebruik maken van de zon. Technisch en financieel kan dat nu al. Politiek en maatschappelijk zijn er helaas obstakels, aldus de oud-politicus.
CASPAR JANSSEN Caspar Janssen, mede-auteur van het boek ‘Boer doet Leven’, vertelde over zijn voettocht door Nederland en de gesprekken die hij onderweg voerde met verschillende agrariërs die willen boeren in harmonie met de natuur. Een van die gesprekken had Janssen met Welmoed
Deinum die samen met haar ouders de biologisch-dynamische Graasboerderij Sondel runt. De familie laat de koeien het werk doen en houdt de kosten laag door koeien bijna het hele jaar in de wei te laten lopen. De producten uit hun boerderijwinkel zijn weliswaar duurder dan bij de supermarkt, maar veel consumenten blijken best bereid meer te betalen voor eerlijk eten. Er waren veel enthousiaste reacties na afloop van de avond; met name het pleidooi van Jan Terlouw om ook voor volgende generaties een leefbare aarde achter te laten, maakte indruk.
DE UITDAGING Wat staat er binnenkort op de agenda van De Uitdaging? • E en Klimaatcollege over de stijging van de zeespiegel: ‘Blijven we de zee de baas?’ met o.a. weerman Gerrit Hiemstra op 5 oktober in Theater Sneek. • Een thema-avond ‘Is waterstof de energiebelofte van de toekomst?’ met o.a. Prof. Ad van Wijk van de TU Delft, op 13 oktober in het Van der Valk hotel in Sneek. Informatie en tickets: www.deuitdaging.frl
sneek // GEZOND&FIT
GROOTSNEEK.NL
29
AVONDRUST IN MAKKUM ZOEKT
VRIJWILLIGERS VOOR HET DAGCENTRUM In woonzorgcentrum Avondrust in Makkum kunnen bewoners met dementie, die behoefte hebben aan structuur en gezelligheid, dagelijks terecht in dagcentrum de Serre. Het dagcentrum voorziet duidelijk in een behoefte. Alleen zijn er te weinig vrijwilligers.
Gewoon werken In zijn werkkleding zit hij al te wachten bij de receptie. Mooi op tijd, zoals afgesproken. Hille Leistra, 62 jaar en woonachtig in Winsum. Hij werkt via Pastiel bij Unis Group in Grou. Unis is specialist in industriële elektronica. Hille werkt er nu negen maanden, via Pastiel, als demontagemedewerker. Eerst via een proefplaatsing en daarna kreeg hij een jaarcontract. Hij heeft niet altijd geluk gehad met werk in zijn leven. En zijn vervelende jeugd heeft hier ook niet aan bijgedragen. Een bewoner van Avondrust speelt een spelletje op de belevenistafel
Moeilijk leren
“De bewoners een leuke dag bezorgen, daar gaat het om”
Demi de Haan werkt als welzijnsmedewerker in de Serre. Sinds corona heeft zij het aantal vrijwilligers zien afnemen. “Dat is heel jammer. In het dagcentrum is er in een kleine setting extra aandacht voor deze bewoners. Anders vereenzamen ze. Vrijwilligers zijn dan ook ontzettend welkom.” Het dagcentrum is iedere dag open van 08.00 tot 20.00 uur. Het doel van het dagcentrum is om de bewoners structuur te geven in hun dagelijks leven. “Zodat ze weten wat ze kunnen verwachten. De dag begint altijd met ontbijt, koffie of thee en de krant. Daarna doen we vaak een spelletje; dat vinden ze heel erg leuk. Of liedjes zingen. Ik vind het belangrijk om de bewoners actief te houden. Maar er is ook tijd voor een luisterend oor. De bewoners een leuke dag bezorgen, daar gaat het om.” Wie wekelijks meehelpt is vrijwilligster Ida. Ida heeft lang in de zorg gewerkt. “Toen ik met pensioen was, begon ik het te missen. Ik had tijd en besloot me aan te melden als vrijwilliger bij Avondrust. Dat had ik eerder ook gedaan en dat vond ik erg leuk. Eerst hielp ik bij het koffieschenken, maar dat wordt steeds minder. De bewoners blijven toch steeds meer in hun eigen appartement. Daarna ging ik een tijdje regelmatig bij een bewoner op bezoek. Als ik kwam, was ze zó blij. Daar doe je het
voor. Toen deze bewoner overleed werd ik gevraagd voor het dagcentrum.” Ida is twee avonden per week in de Serre. “Ik ben er altijd rond 19.00 uur. Dan hebben de bewoners gegeten en worden de eersten door het zorgpersoneel weer naar hun appartement gebracht. Ik maak vaak een praatje met de bewoners. Bijvoorbeeld over wat iemand vroeger deed; dan komt het gesprek vanzelf op gang. Soms doen we een spelletje. Rond 20.00 uur zijn alle bewoners weer naar hun eigen appartement gebracht en ga ik weer naar huis. Het is heel dankbaar werk. De bewoners zijn blij als je er bent, je krijgt een glimlach, daar geniet ik van. Ik vind het leuk en ik merk ook dat de behoefte groot is, dus zo lang ik het kan doen, ga ik door.”
Vrijwilliger worden? Dagcentrum de Serre is op zoek naar vrijwilligers voor zowel de ochtend, middag en avond. Alle dagen van de week. Heb je tijd over en wil je net als Ida en Demi de bewoners een leuke dag bezorgen? Meld je dan aan via activiteitenbegeleiding.avondrust@patyna.nl of 0515 - 231655. Wil je meer informatie? Ook dan kun je contact opnemen via bovenstaande contactgegevens.
Hille Leistra houdt van praten. Hij kent veel details uit het verleden en het heden. En daar vertelt hij graag over. Veel verschillende werkgevers pronken op zijn CV. Een man met ervaring in verschillende soorten werk. Altijd werk met de handen. Hille blijkt een handige man, die altijd hard heeft gewerkt. School ging hem niet heel goed af vroeger. ‘Ik kon het allemaal niet goed bijbenen op de basisschool. Leren was moeilijk voor mij.’ Daardoor ging Hille naar LOM-onderwijs toe. Op school zat hij op zijn plek, omdat hij met zijn handen kon laten zien wat hij kon. Thuis had hij het ook heel fijn. Hij groeide op met een broer en twee zussen, zijn moeder en hardwerkende vader. Maar in het dorp vond Hille het verschrikkelijk.
Hard werken
Hij viel buiten de boot. ‘Ik heb drie jaar op de lagere school gezeten. Daarna ging ik naar speciaal onderwijs. Waar ik erg mee gepest ben. Ik verloor aansluiting bij de kinderen uit het dorp en ik moest vechten om te overleven. Daar heb ik nog steeds last van.’ Hij had niet veel sociale contacten. Als hij dat wel had, dan wast dat met kinderen die buiten het dorp woonden. Hij haalde de CTS richting motorvoertuigen en metaal en ging direct aan het werk. Hij kreeg allerlei baantjes: productiewerk, montagewerk, schoepen slijpen en schuren, slijperij, rubberbewerking. En hij haalde diverse certificaten. Maar hij had niet altijd geluk.
“
Ik leed een teruggetrokken leven
Óf het bedrijf ging reorganiseren óf het bedrijf ging verhuizen, waardoor hij weg moest. Na de laatste reorganisatie zat hij bijna tien jaar thuis en hij kreeg er ook nog een zware hartoperatie bij. ‘Dat was een zware tijd’, aldus Hille.
Passend werk
‘Het was natuurlijk verschrikkelijk, alleen maar thuis zitten. Het was crisis en ik had ook niet een heel mooi CV’, vertelt Hille, ‘maar ik wilde alles wel doen.’ Pastiel kwam na een tijdje in beeld. Hij kon wel een oppepper gebruiken en wat hulp bij solliciteren en bij zijn CV opmaken. Door zijn jeugd is hij erg onzeker geworden. Daar heeft Pastiel hem bij geholpen. Samen met zijn jobcoach ging hij op gesprek bij Unis Group. Hij kon direct wel beginnen. En zelfs nog twee kandidaten van Pastiel. ‘Ik zit nu op mijn plek. Het is gezellig en mooi werk voor mij, wat ik goed kan doen vanwege mijn gezondheid.’ Hille is blij met de hulp van Pastiel en zijn werk bij Unis Group. Hij hoopt hier tot aan zijn pensioen te kunnen blijven werken.
1/1 vrij
Dit zijn ze dan! De Helden van Empatec: Anneke, Gelf, Tietie, Harry, Bennie, Ytsje, Klaas en Ria. Samen met nog 1092 collega’s vormen zij de basis van werkleerbedrijf Empatec. Waar zouden we zijn zonder deze bijzondere mensen? Onze Helden! Het zijn harde werkers, makers, doeners én aanpakkers. Met z’n allen leveren wij de meest fantastische producten en diensten af. Elke dag weer. Wij geloven in werk! De Helden werken bij Empatec Meubel, Metaal, Verpakken, Natuurbeheer, Hoveniers, Publieke Werken, Facilitaire Services, Kas. Of via Detachering & Coaching bij een regulier bedrijf. Het zijn echte vakmensen. En ze laten zich niet beperken! Leer onze Empatec Helden kennen: www.empatec.nl/helden-van-empatec
#iklaatmenietbeperken
sneek // GEZOND&FIT
GROOTSNEEK.NL
31
Toediening Thuis meer ruimte voor zorg In 2020 deed Antonius Zorggroep een pilot met Toediening Thuis. Binnen dit project gaven oncologieverpleegkundigen enkele patiënten thuis hun medicatie in plaats van in het ziekenhuis. Een geslaagde pilot.
Hester van Cruijsen, internist-oncoloog:
“Dit is toekomstbestendige zorg” In de afgelopen jaren heeft de geneeskunde steeds meer middelen en toedieningen ontwikkeld. De prognoses voor oncologiepatiënten worden bovendien beter. Als ziekenhuis willen we zorg bieden die bij die ontwikkelingen past. Toediening Thuis is wat dat betreft écht toekomstbestendige zorg. Het geeft ons letterlijk extra ruimte om patiënten te bieden wat ze nodig hebben.” Vertrouwen “Als arts voelt het alsof je iets uit handen geeft. Normaal gesproken doen we alles binnen de muren van het ziekenhuis, maar we hebben ervaren dat als je alles goed borgt, de zorg hetzelfde is. We volgen onze eigen processen en onze eigen verpleegkundigen zijn erbij betrokken. Dat geeft vertrouwen.”
Ontspannen “Het grootste voordeel voor patiënten is dat ze zich thuis veel minder patiënt voelen. De ziekenhuisomgeving kan stress geven en vermoeiend zijn. Zeker als je in een nabehandelingsfase zit en je je leven weer een beetje op de rit hebt, kan het heel belastend zijn om voor een toediening van een paar minuten alsnog naar het ziekenhuis te moeten komen. Thuistoediening is dan veel prettiger. De ontspannen omgeving draagt bovendien mede bij aan een beter herstel.”
Meer patiënten en middelen “In principe kunnen we veel middelen thuis toedienen. Bij de pilot ging het om één middel en oncologiepatiënten die al wat stabieler waren. Inmiddels hebben we zo’n vijf, zes middelen aan het lijstje toegevoegd en is ook de doelgroep uitgebreid. We dienen bijvoorbeeld ook medicatie thuis toe aan enkele patiënten met uitgezaaide kanker. Naast oncologiepatiënten krijgen nu ook andere patiënten thuismedicatie. Bijvoorbeeld IBD-patiënten
die normaal gesproken via een dagopname therapie voor hun chronische darmontsteking kregen. We werken voor diverse toedieningen samen met ons Team Thuiszorgtechnologie.”
Blijvend “We hopen en verwachten dat Toediening Thuis een blijvende vorm van zorg wordt. Wat betreft de middelen lijkt het er op dit moment op dat we het maximum bereikt hebben van wat we veilig thuis toe kunnen dienen. Bij nieuwe medicatie of nieuwe manieren van toepassing kijken we steeds weer of het geschikt is om bij patiënten thuis te geven. Efficiëntie speelt ook een rol: een infuus dat drie uur lang moet lopen, is niet zo handig voor thuistoediening door een verpleegkundige. In de toekomst zullen er zeker meer middelen en meer patiëntengroepen geschikt zijn voor Toediening Thuis. Zo kunnen we over een tijdje misschien immunotherapie thuis aanbieden. Ook willen we de regio vergroten. We bieden deze zorg nu alleen nog in Zuidwest-Friesland, maar we willen deze uitbreiden naar de Noordoostpolder. Toediening Thuis is een uitkomst. We bieden dezelfde zorg als in het ziekenhuis, de patiënten zijn er blij mee en ons team is enthousiast. Ook de Technische Thuiszorg is toegewijd. Toediening Thuis past in de trend die we steeds meer zien: zorg op de juiste plek. Een mooie ontwikkeling!”
Janneke Tolsma, verpleegkundige Oncologie:
“Ik verleen hiermee één-op-één zorg” De eerste keer thuis bij een patiënt medicatie toedienen vind ik nog steeds wel spannend. In het ziekenhuis weten we als verpleegkundigen de weg; bij thuistoediening is het een verrassing waar je terecht komt. Naast de medicatie nemen we een karretje vol spullen mee. Denk aan desinfectant, onderleggers en een afvalcontainertje. Soms ook infuusmaterialen en bloeddruk- en thermometers. Bij zo’n eerste bezoek is het even zoeken: waar leg je je materialen, wat is handig? Soms moet je eerst de bank of tafel ontruimen om een hygiënisch werkvlak te creëren of er is een nieuwsgierig huisdier dat om je heen loopt. Maar dat went, ik ben nu heel enthousiast!
De zorg die we via Toediening Thuis bieden is net zo veilig als in het ziekenhuis. Het grootste voordeel is voor mij de één-op-één zorg die ik kan geven. Er is weinig afleiding en daardoor ontstaan gemakkelijker diepgaandere gesprekken tussen mij en de patiënt. Patiënten ervaren zulke persoonlijke zorg in hun eigen omgeving vaak als prettig en ontspannen. Voor mij is hun verhaal leerzaam; ik kan me daardoor beter verplaatsen in hun situatie. De inzichten die ik krijg, verrijken mijn werk. Ik zie het als een leuke en goede toevoeging aan mijn werk!”
32
NUMMER 09 • 2021
CULTUUR
&UITGAAN
10 JAAR COMMU NITY ARTS
2 T/M 10 OKTOBER 2021
LEEUWARDEN • GRATIS TOEGANG Klassieke muziek alleen iets voor de elite? Integendeel! Klassieke muziek is voor iedereen. Piepjong, stokoud, amateur muziekliefhebber of professioneel muzikant,in korte broek of mantelpak: iedereen kan tijdens het CityProms Festival komen genieten van klassieke muziek. Omdat we zoveel mogelijk mensen kennis willen laten maken met klassieke muziek, is CityProms GRATIS toegankelijk voor iedereen.
ALLE INFORMATIE LEES JE OP:
CITYPROMS.NL
VOLG ONS
33
GROOTSNEEK.NL
CITYPROMS • BLOKKENSCHEMA NIET DEFINITIEF
Onder voorbehoud en tijden bij benadering
ZATERDAG 2 OKTOBER - OCHTEND + MIDDAG LOCATIE
09:00
9:30
Theater De Bres
10:00
10:30
11:00
11:30
Stapel 1-3 jaar
O.V.B. EN TIJDEN BIJ BENADERING HOUD VOOR DE LAATSTE UPDATES DE WEBSITE IN DE GATEN.
Pag 34 + 35 CityProms LWD 12:00
12:30
13:00
13:30
14:00
14:30
15:00
15:30
Stapel 1-3 jaar
Doopsgezinde kerk
16:00
16:30
17:00
17:30
Saxofoonkwartet Quatre Forte
Het verhaal van Tareq
Neushoorn - Grote zaal
Circus Charms 7+ Innocent Youth
Pelikaankerk
09:00
9:30
Innocent Youth
10:00
10:30
11:00
11:30
12:00
12:30
13:00
13:30
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
17:30
19:30
20:00
20:30
21:00
21:30
22:00
22:30
ZATERDAG 2 OKTOBER - AVOND LOCATIE
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
17:30
18:00
18:30
19:00
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
17:30
18:00
18:30
19:00
19:30
20:00
20:30
21:00
21:30
22:00
22:30
9:30
10:00
10:30
11:00
11:30
12:00
12:30
13:00
13:30
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
17:30
Grote- of Jacobijnerkerk
NHL/Stendenconcert
NHL/Stendenconcert
ZONDAG 3 OKTOBER LOCATIE
09:00
Izhar Elias en Channa Malkin
Paleis van Justitie Neushoorn - Arena Kleine Zaal Neushoorn - Grote zaal
Grenzeloze Muziek Workshop inclusiviteit
09:00
9:30
10:00
10:30
11:00
11:30
12:00
12:30
13:00
13:30
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
17:30
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
17:30
18:00
18:30
19:00
19:30
20:00
20:30
21:00
21:30
22:00
22:30
MAANDAG 4 OKTOBER LOCATIE
14:00
Verzorgingshuis Erasmus
Kleintje Mozarts Requiem Mozarts Requiem
Bonifatiuskerk
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
17:30
18:00
18:30
19:00
19:30
20:00
20:30
21:00
21:30
22:00
22:30
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
17:30
18:00
18:30
19:00
19:30
20:00
20:30
21:00
21:30
22:00
22:30
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
17:30
18:00
18:30
19:00
19:30
20:00
20:30
21:00
21:30
22:00
22:30
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
17:30
18:00
18:30
19:00
19:30
20:00
20:30
21:00
21:30
22:00
22:30
14:00
DINSDAG 5 OKTOBER LOCATIE Doopsgezinde kerk
Frans Douwe Slot
WOENSDAG 6 OKTOBER LOCATIE
14:00
Anders! - De dag dat ik op reis ga
Mannen van Staal
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
17:30
18:00
18:30
19:00
19:30
20:00
20:30
21:00
21:30
22:00
22:30
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
17:30
18:00
18:30
19:00
19:30
20:00
20:30
21:00
21:30
22:00
22:30
DONDERDAG 7 OKTOBER LOCATIE
14:00
Matangi Quartet - Jacob TV70
Doopsgezinde kerk
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
17:30
18:00
18:30
19:00
19:30
20:00
20:30
21:00
21:30
22:00
22:30
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
17:30
18:00
18:30
19:00
19:30
20:00
20:30
21:00
21:30
22:00
22:30
22:00
22:30
17:00
17:30
VRIJDAG 8 OKTOBER LOCATIE
14:00
Wilhelminaplein LC-Hoofdpodium Wilhelminaplein Festivaltent
Operaconcert NNO en Jannelieke Schmidt en Felipe Gallegos
Soundcheck
Soundcheck
Jazz Orchestra of the Concertgebouw & Humphrey Campbell
Inloop Presentator Ab Nieuwdorp
Wilhelminaplein
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
17:30
18:00
18:30
19:00
19:30
20:00
20:30
21:00
21:30
10:30
11:00
11:30
12:00
12:30
13:00
13:30
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
ZATERDAG 9 OKTOBER - OCHTEND + MIDDAG LOCATIE
09:00
9:30
Wilhelminaplein LC-Hoofdpodium
10:00 Soundcheck
Harmonieorkest Euphonia Wommels
Bragi studentenkoor en orkest
Soundcheck
Soundcheck
Fanfare Excelsior Schraard met Fardau vd Woude
Presentator Willem de Vries
Wilhelminaplein Wilhelminaplein Festivaltent
Sound- Fanfare CWO Groningen check met Fardau vd Woude
Soundcheck
Jong Vocaal Groningen To See A World
Presentator Ab Nieuwdorp
Oranje Bolsward
Oranje Bolsward Camerata RCO
Bonifatiuskerk Strek 3+
Westerkerk
Strek 3+ Talentklas Frans Douwe Slot
Doopsgezinde Kerk
Openbare repetitie NNJO
Highlights Jeugdorkestenfestival
Neushoorn Theater De Bres dbieb jeugdafdeling
Tim op de Tegels - 2+
Inclusie - Floris de Koperkwintet Wever vertelt Majestic 5 Tim op de Tegels - 2+
Inloopconcert 'Muzikale Wending'
Mr. CityProms - Muziekinstrumenten maken van afval
dbieb
09:00
9:30
10:00
10:30
11:00
11:30
12:00
19:00
19:30
20:00
20:30
21:00
12:30
13:00
13:30
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
21:30
22:00
22:30
23:00
23:30
0:00
0:30
1:00
23:30
0:00
0:30
1:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
17:30
17:00
17:30
ZATERDAG 9 OKTOBER - AVOND LOCATIE
18:00
Wilhelminaplein LC-Hoofdpodium
18:30 Soundcheck
NNJO en Levy en Fay Pletting
Soundcheck
Dutch Swing Collegeband
Presentator Ab Nieuwdorp
Wilhelminaplein Wilhelminaplein Festivaltent
Leeuwarden Student City Frank Bridge pianokwartet
Doopsgezinde kerk
18:00
18:30
19:00
19:30
20:00
20:30
21:00
21:30
22:00
22:30
23:00
9:30
10:00
10:30
11:00
11:30
12:00
12:30
13:00
13:30
14:00
ZONDAG 10 OKTOBER LOCATIE
09:00
Wilhelminaplein LC-Hoofdpodium
Nieuwlicht projectorkest en WIEBE
Soundcheck
Frysk Fanfare Orkest
Presentator Willem de Vries
Wilhelminaplein Wilhelminaplein Festivaltent
Het lied van Boom 1,5+
Theater De Bres
Start Route van Rudolf
Marinierskapel en Calefax Presentator Ab Nieuwdorp
jongNBEnoord
jongNBEnoord
Het lied van Boom 1,5+ Lezing Philip Glass - Amstel Saxophone Quartet Anthony Fiumara Jacob TV70
dbieb - Kapel
16:30
Soundcheck
Mr. CityProms - Muziekinstrumenten maken van afval
dbieb Neushoorn Grote Zaal
Just Press Play 4+ én volwassenen
09:00
9:30
10:00
10:30
11:00
Just Press Play 4+ én volwassenen
11:30
12:00
12:30
13:00
Just Press Play 4+ én volwassenen
13:30
14:00
14:30
15:00
15:30
16:00
16:30
17:00
17:30
bestond jouw buurt al in het 17e eeuwse sneek? ontdek het in het Fries scheepvaart museum
2e kaar tje grat is van 1 t/ m 15 oktobe r 2021
op verto on van deze adverte ntie
Fries scheepvaart museum
In het Fries Scheepvaart Museum vind je een meterslange maquette van de stad Sneek in de 17e eeuw. Bekijk waar de waterpoorten stonden en wat daar nu nog van over is. Ontdek welke gebouwen en grachtjes er toen al waren en vergelijk dit met de stad van nu!
Nog nooit in het Fries Scheepvaart Museum geweest? Pak dan nu de kans en kom samen voor de prijs van 1 met je buurman, beste vriendin, opa of leukste collega naar ons museum aan het Kleinzand in Sneek!
sneek
35
GROOTSNEEK.NL TEKST WIM WALDA // FOTO'S CHARLOTTE DUMAS
FOTO/KUNSTTENTOONSTELLING CHARLOTTE DUMAS IN HET FRIES SCHEEPVAART MUSEUM
‘DRAGERS - WERKPAARDEN IN BEWEGING’ Een tentoonstelling over paarden in het Fries Scheepvaart Museum? “Jazeker”, repliceert Arjanne Nijp, sinds mei vorig jaar museum- en marketingcoördinator bij het Fries Scheepvaart Museum in Sneek. “De scheepvaart en paarden zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Denk aan de vele beurtvaartschepen die bij ongunstige wind door paarden werden getrokken, maar ook aan het transport van hout vanuit Scandinavië en Rusland naar en van de Nederlandse schepen, die het importeerden voor onder andere de bouw van huizen en schepen. De tentoonstelling ‘Dragers - Werkpaarden in beweging’ sluit dus heel mooi aan bij de identiteit van het Fries Scheepvaart Museum.”
HET LEVEN IN PLAATJES Het Fries Scheepvaart Museum wil met wisseltentoonstellingen niet alleen herhaalbezoeken stimuleren, maar ook een nieuw publiek aanspreken. Arjanne Nijp: “Onze maatschappij wordt steeds meer beeldgericht. Via Instagram, Facebook, en andere sociale media leggen veel mensen een groot deel van hun leven vast. Voormalig directeur Meindert Seffinga en het bestuur vonden het een goed idee om meer fotokunst in het Fries Scheepvaart Museum te laten zien. De stichting OBW Sneek maakt dat financieel mogelijk. Voorwaarde is wel dat er een duidelijke link is met de identiteit van het Scheepvaart Museum.”
FOTO’S, BEWEGEND BEELD EN SCHETSEN De fototentoonstelling ‘Dragers - Werkpaarden in beweging’ van fotografe
FOTOGRAFE EN CINEASTE
CHARLOTTE DUMAS GrootSneek sprak met fotografe en cineaste Charlotte Dumas naar aanleiding van de komende expositie in Sneek.
Charlotte Dumas (foto: Koos Breukel)
Met de klok mee, beginnend met de foto links: Kilala, Onuma, Japan 2015; Kate IV, Randolph Vermont, VS 2013; Jacob III, Ledbury, UK 2013. Allen werk van Charlotte Dumas.
GASTCURATOR MARIEKE WIEGEL
Charlotte Dumas zal van 9 oktober tot 16 januari te zien zijn voor het publiek. De opening van deze expositie vindt plaats op 8 oktober. Het getoonde werk in de tentoonstelling bestaat voor een belangrijk deel uit polaroids, grote foto’s en een film met werkpaarden, gemaakt door Charlotte Dumas. Daarnaast wordt ook op schetsen van George Hendrik Breitner, Anton Mauve en Eugène Delacroix getoond hoe werkpaarden in de negentiende eeuw algemeen ingezet werden door mensen voor transport van hout ten behoeve van de scheepvaart. De schetsboeken van deze kunstenaars zijn bewaard gebleven en worden voor deze tentoonstelling door het Rijksmuseum aan het Fries Scheepvaart Museum in bruikleen gegeven.
Kun je jouw visie op fotografie onder worden brengen? “Intuïtief reagerend: fotografie - en de laatste jaren ook film - zijn voor mij een tweede natuur geworden om naar de wereld om mij heen te kijken.”
Dieren spelen een belangrijke rol in jouw fotografie. Waar komt dat vandaan? Wanneer is dat begonnen? “Toen ik net van de kunstacademie kwam heb ik een serie gemaakt over politiehonden. Daar had ik het gevoel bij: ‘Hier voel ik mij echt mee verbonden’. Achteraf kun je dat prachtig rationaliseren, maar op dat moment had ik intuïtief het gevoel dat mijn hart sneller ging kloppen bij het portretteren van dieren. Op basis van voortschrijdend inzicht kun je zeggen dat ik op zoek ben naar de relatie tussen de mens en het dier. Dieren hebben een dubbele lading voor ons. Dieren staan al snel voor iets, dat kan persoonlijk zijn, algemeen, in historisch opzicht, collectief. Er zitten vele lagen symboliek en toegeschreven eigenschappen overheen. Als ik een dier portretteer vind ik dat ik die lagen zo veel mogelijk moet afpellen; het dier moet dier zijn, inclusief het deel ervan dat ik waarschijnlijk nooit zal door-
Gastcurator van de tentoonstelling over werkpaarden is Marieke Wiegel, sinds 2020 de nieuwe directeur van de Grote of Onze Lieve Vrouwe Kerk in Breda. Marieke Wiegel heeft ruim twintig jaar ervaring als cultureel manager en curator in prestigieuze organisaties als de stichting World Press Photo (Amsterdam), Magnum Photos (Parijs), het Institut Néerlandais (Parijs) en het Nederlands Fotomuseum (Rotterdam).
Boven: Delacroix - Schets van een paard (18521854). Linksonder: Mauve – Trekpaard (1848-1888). Rechtsonder: Breitner - Paard met tuig (1912).
gronden. Dat is denk ik ook de reden waarom het mij blijft intrigeren.”
Zit er een duidelijk begin en eind aan een fotografie-project?
Wiegel kwam met het idee voor een tentoonstelling van de Nederlandse fotografe Charlotte Dumas, die wereldwijd bekendheid geniet als ‘paardenfotografe’. Werk van Charlotte Dumas (Vlaardigen, 1977) is opgenomen in de collecties van het Museum of Fine Arts in Houston en in het Nederlands Fotomuseum.
Zweden en werd vanaf de twaalfde eeuw door de schepen van Hanzestad Stavoren naar Nederland geëxporteerd. In 2015 heb ik een ‘stille’ film gemaakt, die een dag uit het leven van twee Zweedse paarden laten zien, terwijl ze hout uit het bos slepen. Dat was een beetje het ‘sleutelwerk’ naast een serie polaroids die ik heb gemaakt tussen 2013 en 2015 van werkpaarden in het bos.
“Vroeger werkte ik wel veel in series, zoals ‘de honden van 9/11’ en de ‘Paarden van Arlington’, maar sinds ik veel in Japan werk zijn sommige projecten langloDumas Momiji Onuma Hokkaido 2015 pend en uitgesmeerd over meerdere jaren. Ze vloeien dan op een organische manier soepel in Het mooie van polaroids is dat ze eenelkaar over. Ik besteed wel altijd veel tijd malig zijn; dit in tegenstelling tot de aan mijn onderwerp, dat is met één sessie vroegere negatieven en de tegenwoordige niet bekeken. Bij een serie over bijvoordigitale opslagmethoden, die je kunt verbeeld wilde paarden in Amerika of de menigvuldigen. Deze foto’s samen met zwerfhonden van Palermo was ik op het de schetsboeken van Breitner, Mauve en laatst een beetje paard onder de paarden Delacroix die door het Rijksmuseum voor en hond onder de honden.” deze tentoonstelling in bruikleen zijn gegeven, vormen een mooi totaalbeeld. Niet En de serie over werkpaarden in het alleen dus van het ‘lijdend voorwerp’ de Scheepvaart Museum? werkpaarden, maar ook van de media die “De tentoonstelling gaat over de paarden werden gebruikt om dat onderwerp vast die in de bosbouw werkten. Het hout te leggen door de eeuwen heen.” voor de schepen van scheepvaartnatie Nederland kwam voornamelijk uit
36
NUMMER 09 • 2021
DIRIGENT TSEARD VERBEEK MET
Met de m Wat je ziet is wat je krijgt! Een vrolijke jongeman met een lach van oor tot oor stelt zichzelf voor: Jeffrey Hazelhoff (18 jaar). Hij heeft zich ontwikkeld van leerling naar een volwaardige werknemer op de montageafdeling bij Empatec in Franeker. Trynke Visser (60 jaar) was tot voor kort zijn stagecoördinator. Ze werkt bij It Twaluk in Leeuwarden, een school voor Speciaal Onderwijs. Ze is enorm trots op Jeffrey. Draai gevonden
Op zijn zeventiende komt Jeffrey, via zijn stagecoördinator Trynke, binnen bij Empatec. Hij doorloopt een ontwikkeltraject en neemt een ‘kijkje in de keuken’ van de verschillende Empatec vakbedrijven. Zo kan hij ontdekken wat voor soort werk goed bij hem past. Jeffrey: ‘Door mijn traject ben ik erachter gekomen dat mijn talent ligt bij de montageafdeling van Empatec. Ik vind mijn werk ontzettend leuk en ben hier heel trots op!’ Stagecoördinator Trynke: ‘Jeffrey heeft zijn draai helemaal gevonden. Elke dag gaat hij met een grote glimlach naar zijn werk. Ik heb hem het afgelopen schooljaar volwassen zien worden. Echt fantastisch, dáár doen we het voor!’
“
Ik vind mijn werk ontzettend leuk!
Oprecht
Trynke: ‘Ik heb altijd al een klik gehad met mensen die een specifieke ontwikkelingsvraag hebben. Ze zijn oprecht, eerlijk, open en betrouwbaar. Wat je ziet is wat je krijgt! Mijn keuze om voor It Twaluk te gaan werken was dan ook snel gemaakt. Ik heb hier stage gelopen en ben nooit meer weggegaan. Toen ik begon was het onderwijs totaal anders dan nu. De jongeren mogen nu veel meer participeren en worden niet meer zo afgeschermd van de maatschappij. Ik
zeg altijd tegen mijn leerlingen: er is voor iedereen plek op de wereld! Ook jij kunt iets moois doen. Op It Twaluk worden leerlingen klaargestoomd voor het ‘echte’ werkende leven. Waaronder bij Empatec. Als stagecoördinator begeleid ik jongeren letterlijk van school naar werk. Dit geldt ook voor Jeffrey!’
Wachtlijst
Op zijn 17e krijgt Jeffrey een indicatie Beschut Werk (BW) toegewezen. Deze is nodig om bij Empatec te kunnen werken. Elke gemeente heeft per jaar een aantal werkplekken beschikbaar, dit aantal wordt door de Overheid bepaald. Omdat er meer mensen met een indicatie zijn dan werkplekken, is er een wachtlijst ontstaan. Trynke: ‘Hier staat Jeffrey op, samen met nog een aantal jongeren. Het gevolg is dat hij nog geen salaris ontvangt. Hij heeft toch een inkomen nodig en daarom krijgt hij nu een bijstandsuitkering. Maar we laten hem niet thuis zitten!’ Het is Trynke haar wens om samen met de Speciaal Onderwijs scholen in Friesland en Empatec de handen ineen te slaan. Om vervolgens een oplossing te zoeken, zodat jongeren zoals Jeffrey meteen een passend inkomen ontvangen zodra ze aan het werk gaan. Want hoe fijn is het als de jongeren na het afronden van hun opleiding een beschutte baan krijgen mét een bijbehorend salaris. Jeffrey heeft dankzij zijn doorzettingsvermogen en inzet zijn draai helemaal gevonden. Hij is blij met zijn baan en kan zich geen fijnere werkplek wensen!
Na 45 jaar een vaste waarde te zijn geweest binnen het Centrum voor de Kunsten is docent en dirigent Tseard Verbeek (1955) met pensioen gegaan. Voor woensdag 13 oktober staat nog een afscheidsconcert op de rol, waarbij Verbeek stil staat bij de geschiedenis van de muziekschool, die hij - eerst als leerling, later als docent - heeft meegemaakt. Daarna geeft Tseard Verbeek het dirigeerstokje door aan opvolger Jan Hibma, die al vanaf september de lessen op koperen blaasinstrumenten verzorgt.
D
De basis van Tseards muzikale carrière werd in zijn jeugd gelegd. “Ik woonde in Oudega-W. Daar zie ik nog Bram Feenstra, de eerste directeur van de muziekschool, onze school binnen komen. Hij had een praatje met de directeur om leerlingen te werven. Het duurde een paar weken en toen kwam Wybren Valkema als docent blaasinstrumenten proeflessen geven aan iedereen die daar belangstelling voor had.” Tseard kreeg van hem de trompet toebedeeld, met de woorden: “Daar ben jij wel geschikt voor.”
“JIJ KUNT WEL NAAR HET CONSERVATORIUM” Tseard Verbeek had al jong bedacht dat hij wel wat met de muziek wilde. “Wybren Valkema, mijn grote inspirator, zei: ‘Jij kunt wel naar het conservatorium.’” In Groningen deed Tseard een studie trompet en orkestdirectie. “Daar heb ik echt het vak geleerd. Ik was nog maar drie jaar aan de gang, toen mocht ik al meespelen in beroepsorkesten zoals het Frysk Orkest en het toenmalige Noordelijk Filharmonisch Orkest . Ik vond dat fantastisch.” Het plaatste hem voor een dilemma: “Welke kant kies ik: in een symfonieorkest spelen of lesgeven?” Het leerlingenaantal op de muziekschool uit Sneek en de regio was enorm aangegroeid; Wybren Valkema had ‘m hard nodig. Dus ging Tseard, amper twintig jaar oud les, geven.
HELE GESCHIEDENIS MEEGEMAAKT Het ‘speciale’ aan de pensionering van Tseard Verbeek is, dat hij als eerste en laatste medewerker de héle geschiedenis van het Centrum voor de Kunsten heeft meegemaakt. Vijfenveertig jaar behoorde hij naar eigen zeggen tot ‘het meubilair’ van de muziekschool. Verbeek over die
‘héle geschiedenis’: “Rond 1970 ging het aan de Muziekschool Sneek en Omstreken hoofdzakelijk om de opleiding voor blazers. Dit ten behoeve van de talrijke muziekverenigingen in de regio. Daarom-
“DE HELE GANG STOND VOL MET VERSTERKERS EN INSTRUMENTEN; HET WAS EEN BENDE, MAAR EEN HEERLIJK SFEERTJE”
sneek // CULTUUR&UITGAAN
GROOTSNEEK.NL
37
TEKST RIEMIE VAN DIJK // FOTO’S: HESTER LUDEMA /CENTRUM VOOR DE KUNSTEN
PENSIOEN
muziek mee de Looxmastraat. Na de zaterdagrepetitie lag er op de maandagmorgen een behoorlijke stapel brieven op Lieuwes bureau vanwege geluidsoverlast. De hele gang stond van voor tot achter vol met versterkers en instrumenten. Het was een bende, maar een heerlijk sfeertje.” Rond het jaar 2000 was de ruimte op de Looxmastraat niet meer voldoende, door met name de activiteiten van de eigen theateropleiding MUZT en de diverse cursussen dans. Er werd uitgeweken naar locaties op de Kruizebroederstraat en het Kaatsland. De gemeente wilde wel wat met het centrum van de stad. Zo ontstond het cultuurcentrum, zoals wij dat nu kennen: het Atrium, de Noorderkerk, het Bolwerk en Theater Sneek.
GENERATIES VOORBIJ ZIEN KOMEN
“IK GEEF LES AAN KLEINKINDEREN VAN MUZIKANTEN DIE IK VROEGER LES HEB GEGEVEN; DAAR ZIT VEERTIG JAAR TUSSEN” Een kleine greep uit de pagina’s lange c.v. van Tseard Verbeek • S peelde mee in het Noord Nederlands Orkest, Noord Hollands Orkest, Gelders Orkest. • Was docent in Sneek, Bolsward, Alkmaar, Groningen. • Was dirigent van meer dan tien verschillende muziekverenigingen in en buiten de provincie; is nu dirigent van o.a. Stedelijk Muziekkorps, Bigband Symfonieorkest, jeugdorkest On The Move. • Leidde 25 jaar lang jeugdstudiedagen, geeft schoolconcerten, organiseert cross-overs; doet gastdirecties.
heen bestonden er allemaal privépraktijkjes met bijvoorbeeld piano, viool en gitaar. Bram Feenstra ging iedereen die zo’n privépraktijkje had bij langs om die bij de muziekschool te betrekken. Dus moest er een gebouw komen om de lessen op de diverse instrumenten te faciliteren. Dat werd het schoolgebouw aan de Looxmastraat. Daar heb ik meer dan dertig jaar een werkplek bezet.
opgeleid en had als basis popmuziek. Op zaterdag en op rustige avonden werd het lokaal geconfisqueerd voor de bandtraining: drums, basgitaar, toetsen en zang. De richting popmuziek werd steeds belangrijker. Bram Feenstra initieerde een popstudio achter de muziekschool. Omwonenden waren daar niet zo blij mee, want de ruimte was niet geïsoleerd.”
CULTUUR VAN BLAASORKESTEN Later kwam ook Lieuwe Toren om de hoek kijken, die was in Leeuwarden
“In de jaren tachtig en negentig floreerde de cultuur van de blaasorkesten. Het
Fries Fanfare Orkest behoorde tot de top van Nederland en Europa. Dat kwam ook omdat de opleiding van de muzikanten op de muziekschool Sneek en Bolsward professioneel ter hand werd genomen. Ik was vreselijk ambitieus daarbij. In die tijd betrokken we ook de dorpen uit de regio zoveel mogelijk bij het instituut ‘muziekschool’. Dat betekende een serie zondagmorgenconcerten; elke maand eentje in een ander dorp. De AMV (Algemene Muzikale Vorming – red.) docent gaf dan een presentatie met de kids en daar koppelden we een koperensemble aan vast. Daar hebben we jaren een mooi ensemble voor gehad.”
WARME HERINNERINGEN AAN LOOXMASTRAAT Directeur Bram Feenstra werd opgevolgd door Wybren Valkema. Groot was de verslagenheid toen deze tijdens een concert bij Tata Steel overleed. “Toen hebben we met drie docenten, Jan van der Zweep, Michiel Merkies en ik, een tijdje ad interim gedraaid.” Onder leiding van Lieuwe Toren, de nieuwe directeur, kwam het tot schaalvergroting en een totaal cultuuraanbod met ook beeldende kunst, schilderen, fotografie en theater. Om de zichtbaarheid van het centrum te vergroten werden Festivals zoals Ut Sneek en Vers georganiseerd. Tseard Verbeek heeft warme herinneringen aan de Looxmastraat. “Ik heb elf jaar het Fries Jeugd Harmonie Orkest gedirigeerd; we repeteerden altijd op
Tseard is zijn hele leven lang docent geweest en heeft allerhande ensembles gedirigeerd. “Daar zijn veel beroepsmuzikanten uitgekomen. Ik heb natuurlijk generaties muzikanten voorbij zien komen. Ik geef les aan kleinkinderen van muzikanten die ik vroeger les heb gegeven. Daar zit veertig jaar tussen”, mijmert hij. “Per vijf jaar verandert de pedagogiek en didactiek, de muzikale smaak en motivatie.” Tseard probeerde altijd mee te gaan op de muzieksmaak van de kids. Ook heeft hij muziektheorie gegeven. “Die basis ligt mij na aan het hart.” Theorie bijbrengen vindt hij niet lastig. “Je moet refereren aan wat leerlingen doen met hun instrument. De ene week neemt Pieter zijn cello mee en laten we de andere kinderen zien hoe het werkt; de weken daarna doe ik hetzelfde met iemand met een saxofoon, klarinet of fluit. Als kinderen de deur in komen bij het Atrium, weet ik wie het zijn. Of ze nu pianospelen of viool, zeker zestig procent van hen heeft theorie gehad en ik begroet hen bij naam en toenaam.” Tseard Verbeek zal absoluut niet in een zwart gat vallen. “Ik doe nog elke week het Groot Harmonie Orkest van het Stedelijk Muziekkorps en ‘On the Move, het Jeugdorkest dat daarbij hoort. Daarnaast ben ik dirigent van Harmonie Orkest Concordia te Joure en ad interim dirigent van de Fanfare uit Nijland. Dan is er nog de vooropleiding van het conservatorium, die gevraagd heeft of ik nog wat tijd heb. Mijn gewone werkweek was er eentje van zestig tot zeventig uur, dat wordt er nu eentje van dertig.”
EEN GEZEGEND MENS Op woensdag 13 oktober is er een afscheidsconcert in Theater Sneek, waaraan het Stedelijk Muziekkorps als begeleidingsorkest meewerkt. Tseard heeft diverse collega’s uitgenodigd om solist te zijn als een soort ode. Tussen de nummers door vertelt Tseard over de geschiedenis van het Centrum voor de Kunsten en aan het eind geeft hij het stokje over aan Jan Hibma. Terugkijkend op zijn carrière concludeert hij: “Dit werk wilde ik en in grote lijnen mocht ik doen wat ik wilde. Dan ben je toch een gezegend mens?”
PMS 639 C
PMS 7463 C
APK // ONDERHOUD // SCHADEHERSTEL // TANKSTATION
bord Kroes, WVSnits, afme
PMS 639 C PMS 639 C
PMS 7463 PMSC 639 C
PMS 7463 C
PMS 7463 C
Roodhemsterweg 14 - 8651 CV IJlst T 0515-531 436 - E info@garagekroes.nl
eling
nd cteren a h e urb sinfe
ie de Inter met gratis lijk
tijde
Help, het staat in degaragekroes.nl brand! WIE WORDT ONZE NIEUWE COLLEGA?
Bij ons is geen enkele dag hetzelfde. Het kan zomaar zijn dat je vandaag mag sleutelen aan een oldtimer, en morgen aan de nieuwste Tesla. En dat samen met de allerleukste collega’s!
Wat bieden wij: • Opleidingsmogelijkheden, • Arbeidsvoorwaarden eventueel ook op het gebied conform CAO MvT • Een goede pensioenregeling van tuning en/of hybride/ elektrische auto’s • Een veilige en schone • Leuke en vooral loyale collega’s! werkomgeving
Interieurbehandeling vanaf € 130,- tijdelijk met gratis desinfecteren (t.w.v. € 20,-), geldig t/m 31 oktober 2021
Sneek: 0515-412825
Heb je interesse of wil je meer informatie?
Neem dan contact met ons op voor een kennismakingsgesprek!
www.autoverzorgingnederland.nl
Emmeloord: 0527-502405
info@autoverzorgingnederland.nl
Acquisitie n.a.v. deze vacature wordt niet op prijs gesteld.
Ben je (bijna) autotechnicus of eerste autotechnicus? Dan nodigen we je graag uit voor een kennismaking!
Roodhemsterweg 14 - 8651 CV IJlst - Tel. 0515 - 531 436
www.garagekroes.nl
DE KNOL-KNALLERS
€ 14.750 FORD ECOSPORT T1 1.0 0 ECOBOOST
125PK TITANIUM | NAVI | CLIMA | AFN. TREKHAAK VOORRUIT VW. | CRUISE | BLUETOOTH 37488 KM I BOUWJAAR 2016
€ 11.750
SNEEK
TOYOTA YARIS 1.0 VVT-I COMFORT T IRCO | CRUISECONTROLE | BLUETOOTH | 30274 KM I BOUWJAAR 2018
ZOEKT U EEN VERHUISBUS? € 16.450 TOYOYTA AURIS 1.2T DYNAMIC
NAV | CAMERA | ECC | BLUETOOTH | LMV 59266 KM I BOUWJAAR 2017
Audi Chevrolet Chevrolet Chevrolet Chrysler Fiat Ford Ford Ford Ford Ford Ford Ford Honda
A3 150 PK Aveo Spark Spark Voyager 500 EcoSport Fiesta Fiesta Focus Focus Ka Kuga Civic
1.4 TFSI Ambition Pro Line S 1.2 LT 1.0 16V LS 1.0 16V LS 3.3i V6 SE Luxe 1.2 S 1.0 EcoBoost 125PK Titanium 1.5 TDCi Titanium Lease Edition ST Line 101 PK EcoBoost 100PK Lease Edition 5 Drs 1.0 EcoBoost Edition Plus 1.2 Titanium X start/stop 1.5 TDCi Titanium 1.4 Sport
KM
JAAR
60781 158490 99507 88354 166839 70283 37488 75365 47854 58010 79160 109114 96879 170233
2015 2012 2011 2011 2002 2017 2016 2017 2017 2018 2014 2012 2017 2013
€ 16.950 VOLKSWAGEN TIGUAN 1.4 TSI
COMFORT & DESIGN | NAVI BLUETOOTH MULTIMEDIA PARKEERHULP TREKHAAK ETC | 64955 KM I BOUWJAAR 2013
KM € 16.950 € 4.950 € 4.450 € 4.950 € 4.950 € 10.450 € 14.750 € 10.450 € 13.750 € 14.750 € 10.950 € 5.250 € 19.750 € 8.450
Hyundai Hyundai Hyundai Hyundai Kia Kia Kia Mitsubishi Opel Smart Suzuki Toyota Toyota Toyota Volkswagen Volkswagen
i10 i20 i30 Fastback Kona Picanto Venga Venga Space Star Agila fortwo coupé S-Cross Auris Aygo Yaris Golf Plus Tiguan
1.0 i-Drive Cool 79527 1.2 LP i-Drive Cool 5 Drs 47399 1.0 T-GDI Comfort 27034 EV Comfort Smart 64 kWh 1000 1.0 CVVT ComfortPlusLine Navigator 58330 1.6 CVVT X-ecutive Automaat 96424 1.6 Automaat SuperPlus Pack 64485 1.0 Cool+ 5Drs 26410 1.0 Berlin 98192 Electric drive 53385 Automaat 1.4 Select 1656 1.2T Dynamic 59266 1.0 VVT-I ASPIRATION 73294 1.0 VVT-i Comfort 30274 1.4 TSI Highline Automaat 97335 1.4 TSI COMFORT&DESIGN 64955
JAAR 2013 2016 2018 2020 2018 2010 2014 2018 2015 2015 2020 2017 2013 2018 2012 2013
€ 5.950 € 10.950 € 17.950 € 35.670 € 10.450 € 9.750 € 12.950 € 8.950 € 7.250 € 9.750 € 26.950 € 16.450 € 6.450 € 11.750 € 12.750 € 16.950
*typefouten voorbehouden
Kijk voor het actuele aanbod: www.vakgarageanneknol.nl
ANNE KNOL VAN DER LINDE PRIJS = PRIJS!
Van 10.00 uur tot 18.00 uur
Wij werken altijd met ‘All-In’ prijzen. Dit is inclusief: Afleveringskosten// 6 maanden Bovag garantie // 1 jaar pechhulp // APK
TREKDIJK 14 SCHARNEGOUTUM | T (0515) 41 22 12 | WWW.VAKGARAGEANNEKNOL.NL
Per dag vanaf
€ 72,50 INCL. BTW. 125 KM VRIJ PER DAG. - GELDIG T/M 31 OKTOBER 2021 -
sneek
GROOTSNEEK.NL
39
TEKST JANITA BARON // FOTO'S MUSEUM BELVÉDÈRE
VELE KUNSTENAARS ZIJN GESPECIALISEERD IN HET CREËREN VAN REALISTISCHE VIRTUELE WERELDEN
“ER ZIJN HONDERDEN MENSEN BETROKKEN BIJ DE JARENLANGE PRODUCTIE VAN ÉÉN NIEUWE GAME”
Museum Belvédère presenteert dit najaar een verrassende tentoonstelling over… games! De game-industrie is groter dan de film- en muziekindustrie samen en er zijn heel veel kunstenaars bij betrokken. Ze creëren met hun digitale palet complete werelden waarin je kunt ronddwalen en vechten, kennis op kan doen én ontdekken hoe indrukwekkend realistisch het gemaakt is. Daarom sloegen expert Merijn de Boer en Museum Belvédère de handen ineen om het publiek kennis te laten maken met deze nieuwe vorm van kunst. Daarnaast kunnen liefhebbers van games vrienden en familie laten zien wat hen zo raakt en waarom ze zich zo vermaken als ze aan het gamen zijn. Tijd om aan de hand van drie vragen erachter te komen waarom ook jij deze expositie moet gaan zien.
Durk van der Meer – Terrarium, 2019 (gemaakt met Google Blocks Unity en Substance Painter)
WAT VOOR KUNSTENAARS WERKEN IN DE GAMEWERELD? “Er zijn honderden mensen betrokken bij de jarenlange productie van één nieuwe game”, volgens Merijn de Boer, het brein achter de expositie. “Het maken van een nieuwe gamewereld begint met een conceptbeeld. Dit ene beeld zet een heel team van mensen aan de slag. Denk aan (tuin)architecten, geluidsmensen, realisme-experts, kunstenaars, programmeurs, enzovoort. Zo’n team is heel hecht. Let maar eens op de aftiteling, dan zie je bijvoorbeeld babynamen voorbijkomen die tijdens het jarenlange maakproces zijn geboren. Net als kunstenaars die op doek werken, gebruiken gamedesigners een heel palet met kleuren. In dit geval natuurlijk een digitaal palet. Op hun game-opleiding, bijvoorbeeld in Groningen, leren ze tekenen, schilderen, boetseren én materialen namaken. Een grassprietje hoort in de wind te wuiven of op te lichten als de zon er op staat. En diezelfde wind moet natuurlijk ook geprogrammeerd worden. Zodat jij, als speler, het gevoel hebt dat je in een echte wereld met verschillende weersomstandigheden rondloopt. Net als kunstenaars, zijn er ook gamedesigners die zich verdiepen en specialiseren en zo een eigen stijl vinden. Ze laten zich daarbij graag inspireren door beroemde schilders uit de kunstgeschiedenis.. Nu aan jou de vraag: herken jij verwijzingen naar bekende schilders in de tentoonstelling?
FOTO BOVEN: Photo Mode (detail) Gwinny Mulders FOTO LINKS: Talos I Art 3 Fred Augis, 2017 (Arkane Studios). Digitaal vervaardigd voor Prey, 80 x 51 cm. Uit de collectie van galerie Cook and Becker
je voelt je blij en trots omdat je een goede beslissing hebt genomen. Het leuke van een game is dat het interactief is en dat je zelf meedoet.” De gamewereld heeft zich de laatste jaren in een rap tempo ontwikkeld. Volgens Merijn zijn de makers de nieuwe magiërs in onze maatschappij. “De betoverende werelden die worden ontworpen zijn vaak nog leerzaam ook. Zo zijn er games met een museummodus waarin je bijvoorbeeld de wereld van de oude Grieken kunt ontdekken en een virtuele reis maakt langs historische locaties, personages en objecten.”
reality te zien en 3D-prints van objecten uit digitale werelden die nooit eerder tastbaar waren. En de Friese gamedesigner Durk van der Meer maakte twee virtuele werelden (in virtual reality) die op de expo in VR-brillen te zien zijn.”
HOE ZIET EEN GAMEWERELD ERUIT?
WAAROM MOET JE NAAR DEZE TENTOONSTELLING?
Om nog een voorproefje te geven: er komen in de tentoonstelling bekende games aan bod als Horizon Zero Dawn (2018, Guerrilla), Fallout 4 (2015, Bethesda Games), Desperados III (Mimimi Games) en Dishonored 2 (2016, Arkane Studios). Ronduit spectaculair en nooit eerder vertoond zijn de twee complete scènes uit games die speciaal voor de tentoonstelling worden nagebouwd in 3D. Welke games dat zijn, ontdek je in het museum.
“Samen creëert het team een wereld waarin je van alles kunt beleven. Je kunt zelf acties uitvoeren en je daden kunnen gevolgen hebben voor het verloop van de game. Je kunt in het spel dat je speelt ook verkeerde keuzes maken, en daar spijt van krijgen. Of
“In de tentoonstelling ‘Arranged Realism – Kunst in Games’ in Museum Belvédère is te zien hoe gedetailleerd de virtuele werelden zijn, hoe ze gemaakt worden en vooral; hoe het komt dat we ons hierin zo goed kunnen vermaken. Je krijgt kunstwerken in virtual
Een laatste oproep van Merijn: “Gamers: neem vrienden en familie mee én laat hen door jouw ogen zien wat een gamewereld zo bijzonder maakt. Je mag trots zijn op je hobby, het is kunst!”
Kijk bijvoorbeeld - voordat je het museum bezoekt - eens naar het werk van de Duitse landschapsschilder Caspar David Friedrich uit de periode van de Romantiek.”
40
NUMMER 09 • 2021
PROGRAMMA OKTOBER TÜÖTTENZAAL
BOLWERKZAAL
Za. 2-10 Zo. 3-10
Pink Floyd Project The Wall 40 Years
VR. 1-10
Clearwater Creedence Revival UITVERKOCHT + Joe Martin
DI. 5-10
Gerrit Hiemstra & Carlien Bootsma Klimaatcollege
ZA. 2-10
Kentucky Snake Oil Featuring Chris Jagger
VR. 8-10
Shiwa + Jah Sound International Reggae Sessions
VR. 15-10
Nona + Sevens
ZA. 16-10
Blaudzun
VR. 22-10
Knock Out Comedy Crew Nee, dat kan echt niet
VR. 29-10
Tim Akkerman & The Ivy League
Herman van Veen Dat kun je wel zien
DO. 14-10
Yoga in concert met Iris Kroes Songs of love & life
ZA. 16-10
Foto: Gemmy Woud-Binnendijk
ZA. 9-10 ZO. 10-10
Kasper van der Laan 1 Kilo
DI. 19-10 WO. 20-10
Master Gysbert III ‘Master hat leaver leaf’
ZO. 25-10
7+ Meneer Monster De waanzinnige Boomhut van 52 verdiepingen
RICHARD GROENENDIJK
2+
ZA. 23-10
Peppa Pig Live! Schoolreisje naar het strand
DO. 28-10 VR. 29-10
Richard Groenendijk Voor iedereen TRY-OUT beter
ZA. 30-10
Maartje & Kine Speelbeesten II
Beeld: Astley Baker Davies
DO. 7-10
Johan Derksen presenteert The Sound of The Blues & Americana
DO. 21-10
Floris Kortie & Vera Kooper Het jaar 250 na Beethoven
ZA. 23-10
Paul de Munnik
ZO. 31-10
Topzondag Vespucci Quartet
Foto: Andreas Terlaak Foto: Aisha Zeijpveld
Tim Honnef The Things I Never Told You
PINK FLOYD PROJECT
ZA. 9-10
2+ Meneer Monster Over een kleine mol die wil weten wie er op zijn kop gepoept heeft
PEPPA PIG LIVE!
THEATERSTUDIO Za. 2-10
NOORDERKERKZAAL
THEATERSNEEK.NL
KASPER VAN DER LAAN
HETBOLWERK.NL
BLAUDZUN
NONA
sneek // CULTUUR&UITGAAN
GROOTSNEEK.NL
41
OVERDAGKOOR ATRIUM ZOEKT LEDEN; ERVARING NIET NODIG
Lekker meezingen op het ‘Kom Erbij Festival’
“Zing je graag onder de douche of in de auto? Laat van je horen!” Erwin de Ruijter nodigt iedereen die lol beleeft aan zingen uit om mee te doen met zijn splinternieuwe overdagkoren bij kunstencentrum Atrium. Ervaring is niet vereist. “Samen zingen is nóg leuker”, aldus de enthousiaste dirigent. “Bovendien is het goed voor je longen en je hersenen.” De Ruijter start binnenkort met een koor in Sneek en Bolsward. Tijdens het Kom Erbij Festival in het Atrium in Sneek op zondag 3 oktober is er een gratis eerste repetitie waar iedereen aan mee kan doen.
Het overdagkoor in Bolsward komt elke maandag om 11.00 uur bijeen. In Sneek wordt donderdags op hetzelfde tijdstip gezongen. “Veel koren repeteren ‘s avonds tussen acht ten tien uur”, zegt De Ruijter. “Als lid van het overdagkoor ben je dus niet laat thuis en je hebt de hele avond nog voor jezelf.” Overal in het land zijn overdagkoren een groot succes. En dat heeft niet alleen te maken met het gunstige tijdstip van de repetities, legt De Ruijter uit. “Zingen in een koor is namelijk hartstikke gezond. Bijvoorbeeld voor je longen. Je leert een lage ademhaling te gebruiken, vanuit je buik. Bij veel mensen zit de ademhaling te hoog, door de snelheid van de maatschappij of de stress van werk of studie. Artsen
CHRIS JAGGER
(BROER VAN MICK) MET KENTUCKY SNAKE OIL IN HET BOLWERK
Kentucky Snake Oil speelt zaterdag 2 oktober in Het Bolwerk een mix van bluegrass, country en americana. De band wordt vergezeld door Chris Jagger, de jongere broer van Rolling Stoneszanger Mick Jagger! De twee Jaggers brachten onlangs samen een single uit.
Zondag 3 oktober is het mogelijk om mee te zingen bij de allereerste repetitie van het overdagkoor. Erwin de Ruijter geeft een gratis repetitie op het Kom Erbij Festival bij kunstencentrum Atrium in Sneek. Er zijn die dag meer inspirerende workshops en activiteiten, zoals instrumenten uitproberen, dansen en met pen en inkt een verhaal vertellen op papier. Het is ook mogelijk om gezellig langs te komen voor een leuk gesprek. Meer informatie: akte2.nl/komerbij. komerbij.
adviseren bij longklachten dan ook om te gaan zingen in een koor. Het is leuker dan ademhalingsoefeningen doen in een ziekenhuis en je
Dirigent Erwin de Ruijter
maakt mooie muziek. Bovendien is het wetenschappelijk aangetoond dat samen harmonieën maken goed is voor de hersenen.” De Ruijter is een ervaren dirigent. Hij begeleidt momenteel vijf koren, waaronder Gemengd koor Evergreens en Gospelkoor Signalen uit Sneek. “De meeste leden daarvan hebben al flink wat ervaring. De nieuwe overdagkoren zijn juist heel laagdrempelig en geschikt voor
beginners. Iedereen moet mee kunnen doen. We gaan het daarom rustig opbouwen. Optreden voor publiek is ook niet de insteek.” Het repertoire van de overdagkoren is breed; van bekende popliedjes uit de jaren zestig, bijvoorbeeld van The Beatles en The Everly Brothers, tot licht klassiek werk van Mozart. “Voor ieder wat wils dus. Vooraf gaan we eerst met elkaar inzingen. Op het einde heb ik een canon om het meerstemmig zingen te oefenen.”
willen gaan, biedt De Ruijter binnenkort de cursus koorscholing aan. Er is een reeks van vijf lessen voor zowel beginners als gevorderden. “Je leert onder andere koorpartijen lezen. Bij het overdagkoor komt dit ook voorbij, maar dan zingen we veelal aan de hand van de tekst op papier. Het gaat immers om lekker zingen zonder ingewikkelde zaken. Bij de cursus koorscholing gaan we in kleine groepen dieper in op zaken als partituren lezen, goed letten op de dirigent en meerstemmig zingen. Verder gaan we aan de slag met stemvorming. Bij koren - niet het overdagkoor - moet je namelijk vaak eerst een stemtest doen; ben je alt, sopraan, tenor of bas? Bij koorscholing bereid je je daar goed op voor. De cursus is dus niet alleen voor leden van de overdagkoren, maar ook voor wie bij een ander koor zingt of wil gaan zingen.” De overdagkoren beginnen op maandag 4 oktober (Bolsward) en donderdag 7 oktober (Sneek). Later instromen is geen probleem. Koorscholing (elk vijf lessen) start eind oktober. Meer informatie staat op kunstencentrumatrium.nl.
CURSUS KOORSCHOLING Voor leden die een stapje verder
TE ZIEN IN THEATER SNEEK! HERMAN VAN VEEN IS EN BLIJFT EEN ENTERTAINER VAN GROTE KLASSE
KASPER VAN DER LAAN, DEBUTANT VAN HET JAAR
Theater Sneek is heel blij dat Herman van Veen na ruim anderhalf jaar het podium zal betreden om alsnog zijn 75ste verjaardag in Sneek te vieren.
In zijn cabaret solodebuut ‘1 Kilo’ komt de jarenlange ervaring van Kasper van der Laan bij de Comedytrain hem goed van pas. Ook zijn medewerking aan programma’s zoals ‘Dit was het Nieuws’ en ‘Spijkers met Koppen’ hebben bijgedragen aan de totstandkoming van zijn eerste avondvullende show.
Samen met zijn drie muzikanten, Jannemien Cnossen, Edith Leerkes en Kees Dijkstra, kan er weer muziek gemaakt worden. En tussendoor vertelt Van Veen korte anekdotes en efficiënte mopjes of voert hij clowneske scènes op, al dan niet met behulp van zijn ensemble. Nu de zaalcapaciteit naar de volle 100% gaat, zijn er weer kaarten beschikbaar.
Swingende traditionals worden afgewisseld met nummers die beelden oproepen van klassieke westernfilms. De band speelt een gevarieerd repertoire met werk van onder anderen Johnny Cash, Bruce Springsteen, Hank Williams en Mumford & Sons. Chris Jagger is een manusje-van-alles. Hij schreef mee aan twee Stonesalbums en werkte vanaf de jaren zeventig samen met Bob Dylan, Eric Clapton en David Gilmour.
Ter gelegenheid van zijn 75ste verjaardag heeft Herman van Veen onlangs een boek uitgebracht met de titel ‘Dat kun je wel zien, dat is hij’ én er zit een cd bij met nieuwe muziek van Van Veen. Schrijf een originele verjaardagskaart aan Herman van Veen. Lever deze in bij je bezoek aan de voorstelling en maak kans op dit boek met cd.
De jury van het Leids Cabaret Festival roemt de heel eigen logica van Kasper van der Laan, die tot in absurde proporties wordt doorgevoerd. Het lukt de cabaretier om van dagelijkse activiteiten, zoals pinnen in de supermarkt, billen afvegen, een bestelling plaatsen in de notenbar, tellen met je vingers, hele bijzondere gebeurtenissen te maken, omdat hij de meest minutieuze details tot krankzinnigheid kan uitvergroten.
Zaterdag 2 oktober // 21.00 uur // 13 euro (vvk 11 euro) // Het Bolwerk
Herman van Veen // za. 9 okt – 20.15 uur en zo. 10 okt – 14.30 uur // theatersneek.nl
Kasper van der Laan – 1 Kilo // za. 16 okt // 20.15 uur // theatersneek.nl
PRIJSVRAAG!
FOTO: CHRISTIAAN BLOEM
BETER LEREN ADEMHALEN
Kom Erbij Festival
FOTO: ANNE VAN ZANTWIJK
“Zingen in een koor is heerlijk”, vertelt Erwin de Ruijter. “Het ontspant en het maakt je hoofd lekker leeg. Met anderen zingen is bovendien heel gezellig.” Zowel dames als heren kunnen meedoen aan de twee nieuwe overdagkoren. Het volgen van zangles of koorervaring is niet nodig. Een hoge of juist lage stem maakt niet uit en je hoeft geen supergoede zanger te zijn. We gaan gewoon lekker gezellig samen een uurtje zingen.”
POEP-PROBLEEM OPGELOST, DANKZIJ MENEER MONSTER Het is het jeugdtheatercollectief Meneer Monster gelukt om van het beroemde prentenboek ‘Over een kleine mol die wil weten wie er op zijn kop gepoept heeft’ van Werner Holzwarth en Wolf Elbruch een theatervoorstelling te maken. Wie heeft het boek níét voorgelezen? Wereldwijd zijn er miljoenen exemplaren van dit kinderboek verkocht; er is zelfs een Friese vertaling. Vraag je je af wie de schuldige is, wat de drol betreft die op het hoofd van de bijziende mol terecht is gekomen? In deze fysieke en bijna woordeloze theatervoorstelling voor 2+ krijgen peuters en hun begeleiders het antwoord. Voor 2+ en ouder! Meneer Monster (2+) - Over een kleine mol die wil weten wie er op zijn kop gepoept heeft // za. 09 okt – 11.00 en 14.00 uur // theatersneek.nl
Tijd voor een nieuw interieur? MAAK EEN AFSPRAAK VOOR INTERIEURADVIES E N L A AT J E I N S P I R E R E N !
VLOEREN | GORDIJNEN | BEHANG | RAAMDECORATIE | ZONWERING | HORREN Kleine Palen 27 | 8601 AB Sneek Tel. (0515) 43 99 24 www.colorsathomesneek.nl
3 ETAGES VERLICHTING!
NIEUW • NIEUW • NIEUW • NIEUW Als één van de eersten in Nederland presenteren wij
DE NIEUWSTE SLIMME VERLICHTING VAN EGLO:
CONNECT-Z
Kom snel langs. Wij informeren u graag!
Oosterdijk 89 Sneek • 0515-412874 • info@deboerlicht.nl • www.deboerlicht.nl
NVM OPENHUIZENDAG is vernieuwd!
Heb jij vragen over je woning(waarde), twijfel je om te verkopen, heb je aankoopwensen of problemen op de huizenmarkt? En wil jij daar graag eens met een NVM-makelaar over sparren? Dat kan tijdens de NVM Open Huizen Dag op 2 oktober. Dit jaar zijn er namelijk geen bezichtigingen, maar komen onze makelaars bij jou langs!
Liever een afspraak op een ander moment? Een vrijblijvend gesprek is bij ons áltijd mogelijk!
Manfred
Tryntsje
Afspraak inplannen? Schrijf je in via openhuizendag.nl, bel ons of stuur een mailtje. Graag tot ziens!
Geselec teerd uit ons aanbod !
0515-412345 info@makelaardij-delange.nl www.makelaardij-delange.nl WESTERSINGEL 35 • 8601 EN SNEEK TELEFOON: 0515-412345
Voor ons complete aanbod kijkt u op www.makelaardij-delange.nl WESTERSINGEL 35 • 8601 EN SNEEK TELEFOON: 0515-412345
VERKOCHT!
HEEG, DE SLEATSWÂL 5 Vraagprijs: € 635.000,- k.k.
SNEEK, KOLMEER 26 VERKOCHT
Staat jouw woning hier ook volgende maand?
Voor ons complete aanbod kijkt u op www.makelaardij-delange.nl
Verkoop - Aankoop - Taxaties - Advies
sneek // CULTUUR&UITGAAN
GROOTSNEEK.NL
43
Deur Peter van Egmond
‘Un Kuierke deur Sneek’
SWARTSBUURT Legen achter ’t Tranendal langs de Franekerfaart was dit fòlksbuurtsje situeard, de arzjitekt en timmerman Feitze Swart was de bouwer en ok eigenaar fan disse arbeider- en burgerwoaninkjes. Feitze wurdde op 29 september 1843 geboaren te Tjerkgaast en troude in mei 1867 met Grietje Zondervan. Feitze en Grietsje gingen in Sneek woanen en kregen elf kyndes, foar de húdede begrippen un soad, mar in dy tyd waren groate gesinnen heel gewoan.
Oude ansichtkaart met Franekervaart
Ut dêrop folgende jaar 1868 realisearde Feitze 20 woanings bij de Franekerfaart en de Hospitalerbrugge, en in 1874 wurdde der nòch een boud. Eind òktober 1876 kenne we in de Liwadder krante lese dat alle 21 woanings feild wurdde. Feitze overleed op 10 jannewary 1898; hij was toen fierenfyftech jaar. Ok was Feitze eigenaar fan de woanings fan de Frittemahoven.
Aankondiging op 31 oktober 1876
Eelke Lok is journalist van Omrop Fryslân draait hij al veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele no-nonsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten. De vinger op de zere plek…. Reageren? Stuur dan een email naar: eelke.lok@ziggo.nl
In 1930 opperde de raad ’t foarstel tòt de bou fan 27 arbeiderswoanings op ut terrein nabij de Ubbo Emmiusstraat. De keus was op dit gebiëd fallen fanwege de goeie kondisy fan de groan en fanwege ut feit dat de straten minder breed maakt wurde konden as elders; dit sòrgde foar lagere boukosten. Disse nieuw te bouwen woanings omfatte zes blòkken: twee fan 3, twee fan 4, één fan 6 en één fan 7 woanings, elk met un woankamer, keuken, gang, kelderkast en klosetrúmte. Op de sòlder kon men 2 of 3 slaapkamerkes inrichte. Met de bou fan disse woanings ontstond ok de behoefte an un betere deurgang naar de binnenstad. Om dit te bewerkstellegen, sú de woaning Swartsbuurt 22 sloopd wurdde. De straten dy ontstonden deur disse nieuwbou sú ut ferdwinen fan de naam Swartsbuurt betekene; hierfoar stelde de raad foar disse te feranderen/an te passen in onder andere Napjusstraat, Gysbert Japiksstraat, en Waling Dijkstrastraat.
At we dit buurtsje deurlope, end fan de twinteger jaren (1926-1935), fine we op nr. 1 de winkelier Doede de Jong, dêr’t later de koopman Hijlke Laskewitz kwam te woanen. Roelof en Wijbe Bosma op nr. 2 en in 1935 siën we op dit adres krúdenier Pieter de Jong foarbij kommen. De familie De Vries woande op nr. 13, werfan’t Sjoerd en Wiebe beide súkerwerkers waren. Hendrik Giliams, de kleermaker, op nr. 14 en su skenen mekaar nyt te biten, want op nr. 16 woande Doeke Gorter, ok kleermaker.
Foar de bewoaners destyds, en foar feul stadsgenoaten, bleef ut nòch heel lang gewoan Swartsbuurt.
Krekt as in alle Sneker fòlksbuurten komme we ok hier de meest útéénlopende beroepen teugen: fabryksarbeiders, loadgieters, melkriders, loswerkmannen, touslagers en nyt te fergeten Bleijinga, de feedriëver.
Heel feul info en ferhalen fan en over de Swartsbuurt binne der nyt. At jim wat wete of hewwe, hou ik my anbefoalen om dit in oans argyf toefoege te maggen.
De Swartsbuurt, fernoemd naar Fetitze Swart, wie’t oait har stichter was, en met stille trom opgaan in de teugenwoardege woanwyk De Noarderhoek.
Unearlik At dizze krante ferskynd, is it lân ferdield yn twa groepen: faksinearden en netfaksinearden. Se ha elkoar al in jier lang ferbaal de harses ynslein; it wurdt no oarloch. Dat komt om’t de Spaanske Gryp fan 1918 de hjoeddeiske politisy net mear yn de holle sit. Dan hiene se witten dat je as oerheid strang optrede moatte om de saak yn te damjen. Dat kin no alhiel net mear, want elkenien haffelt mei op sosjale media. En tsjintwurdich wurdt net mear sein dat je it earne net mei iens binne. Nee, no wurdt immen dy’t wat seit, ferbaal bedrige mei de dea. It libben is net sa aardich mear. Je kin je net foarstelle, dat minsken tinke dat de hiele corona betocht is troch de oerheid om.. ja, om wat? “Faksinaasjes mei dy rommel
brekt ús DNA ôf”, hearde ik lêsten. Ofsjoen wat de oerheid dêr mei wint, mar je hâlde daliks op mei der oer te praten, je hâlde je de bek. En dochs ha ik lêsten ek tocht dat it yngripen fan de oerheid net doocht. Dy oerheid hie al in kear sein dat we wol nei de hoeren koene, mar net nei in museum. Dan tinke je dat it in fersin is, lit mar. No moat ik jim lykwols fertelle dat we hjir yn Wâldsein op 9 oktober in nachtkuier ha soenen yn de omjouwing. De sis mar lytse hûndert dielnimmers soenen ferspraad wêze oer tweintich kilometer bûten, gjin kroech iepen. 75 frijwilligers, allegear ree om elk bewiis fan faksinaasje of testen te freegjen. De nachtkuier giet net troch. Se ha wol tweintich kear om in fergunning frege. En doe krigen se einliks berjocht: der
komt gjin fergunning. Corona. En Jan Boon fan Snits is net in draaioargelman, mar in evenemint. Troch dy negatieve lûden klonk de wol trochgeande Snitser merke hinne. Ien inkelde amtner, wa syn of har namme ik net neame sil, hat blykber de skurft oan rinnen, tsjuster en draaioargels. At soksoarten ús oerheid fertsjintwurdigje, dan wurdt dy oerheid ûnearlik. En dan mei jim om my der wol efkes op skelle!
agenda zaterdag 2 oktober
zondag 10 oktober
zaterdag 16 oktober
zaterdag 23 oktober
WORKUM WANDELEN
BALK MUZIEK
SNEEK MUZIEK
SNEEK
kleintje 11-steden
tim knol & dijkshoorn
Twee routes (27 en 37 km) over deels elfstedenroute met start- en eindpunt in Workum.
Tim en Nico samen op het podium met gedeelde passies als muziek, instrumenten en verhalen.
WWW.ELFSTEDENWANDELTOCHT.FRL
WWW.PODIUMGORTER.NL
blaudzun
Deze muzikant(songwriter) presenteert z’n nieuwe plaat ‘Lonely City Exit Wounds’. WWW.HETBOLWERK.NL
peppa pig live (2+) jeugdtheater Familievoorstelling ‘Schoolreisje naar het strand’ met vrolijke meezingliedjes en meedoedansjes. WWW.THEATERSNEEK.NL
it swin
zo. 17 t/m za. 23 oktober
MAKKUM CABARET Soundos is terug in het theater met haar nieuwe show ‘Comeback kid’.
Stevige wandeling met gids rond It Swin via vogelkijkhut en uitkijkplateau. WWW.IVN.NL/AFDELING/
GAASTERLAND DOEN Week vol activiteiten in en over de natuur voor jong en oud.
30e jubileum van de strontraceloop met diverse routes, waaronder de halve marathon.
WWW.CULTUREELPODIUMMAKKUM.NL
SUDWESTHOEKE
WWW.GAASTERLANDSENATUURWEEK.NL
WWW.LOOPGROEPWORKUM.NL
soundos
zondag 3 oktober
flinke streekmarkt HEMELUM MARKT
Elke 1e zondag van de maand kun je streekproducten shoppen in de buitenlucht. WWW.ITFLINKEBOSKJE.NL
HARICH EXCURSIE
gloed SNEEK MUZIEK
Ze brengen met veel plezier verhalende Nederlandstalige liedjes op basis van gedichten. WWW.LEWINSKI.NL
donderdag 14 oktober
natuurweek
di. 19 en woe. 20 oktober
master gysbert III SNEEK MUSICAL
strontraceloop WORKUM SPORTEVENEMENT
paul de munnik SNEEK
muziek Solovoorstelling met eigen Nederlandstalig werk en covers.
Friestalige jeugdmusical met taalgrappen, meertaligheid en absurditeit.
WWW.THEATERSNEEK.NL
WWW.THEATERSNEEK.NL
za. 23 en zo. 24 oktober
proef de kunst
yoga in concert
woensdag 20 oktober
Deelnemende ateliers hebben de deuren geopend om je te inspireren.
Unieke voorstelling met Iris Kroes die yoga, meditatie en muziek combineert.
WWW.KUNSTROUTEGAASTERLAND.NL
WWW.THEATERSNEEK.NL
MAKKUM EXCURSIE Zoeken naar ‘eilandbewoners’ op de Makkumernoardwaard voor kinderen (6+).
TERHERNE KUNST Het dorp is omgetoverd tot een kleurrijk en smaakvol kunstdorp met medewerking van vele kunstenaars.
WWW.ITFRYSKEGEA.NL
WWW.PROEFDEKUNST.NL
donderdag 21 oktober
donderdag 28 oktober
SNEEK JEUGDTHEATER
BALK THEATER
kunstroute
GAASTERLAND EXPOSITIE
SNEEK MUZIEK
donderdag 7 oktober
vrijdag 15 oktober
BOLSWARD MARKT Jaarlijkse kalverkeuring met grote jaarmarkt en kermis.
SNEEK MUZIEK Nieuw Nederlands talent met voorliefde voor classics, hiphop en pop.
bolletongersdei
WWW.BOLLETONGERSDEI.NL
nona
WWW.HETBOLWERK.NL
noardwaard
meneer monster (7+) Familievoorstelling ‘De waanzinnige Boomhut van 52 verdiepingen’. WWW.THEATERSNEEK.NL
zaterdag 9 oktober
vrij. 15 t/m vrij. 22 oktober
SNEEK JEUGDTHEATER
WORKUM VARIA
vr. 22 t/m zo. 24 oktober
Slapstickvoorstelling over een kleine mol die wil weten wie er op zijn kop gepoept heeft.
Diverse maritieme evenementen, zoals Strontrace, Beurtveer en Liereliet. WWW.ZEILVAARTCOLLEGEWORKUM.NL/
JOURE VARIA Spookhuis met scare actors die je de stuipen op het lijf jagen.
WWW.THEATERSNEEK.NL
STRONTWEEK
WW.SWIMFUN.NL/HORROR-EXPERIENCE
zaterdag 16 oktober
vr. 22 t/m ma. 25 oktober
SNEEK CABARET
BOLSWARD MUZIEK
herdenkingsconcert SINT NICOLAASGA MUZIEK
kasper van der laan
Wesseling met een humoristische, informatieve en theatrale voorstelling over de wolf. WWW.NUTGAASTERLAN-SLEAT.NL
strontweek
meneer monster (2+)
folkert wesseling
the horror experience
tiidgenoaten
hylke speerstra BALK LEZING
Over zijn nieuwe roman ‘Testamint fan de siel’. WWW.PODIUMGORTER.NL
zaterdag 30 oktober
woudsend in kaarslicht
WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/
Debuutvoorstelling ‘1 kilo’ over waarom dingen zijn zoals ze zijn.
Gedichten van Gysbert Japicx komen tot leven op muziek van Hiske Oosterwijk.
WOUDSEND VARIA Nacht van de nacht met lezingen, dineren bij kaarslicht en lichtjes in straten en stegen.
HERDENKINGSCONCERT
WWW.THEATERSNEEK.NL
WWW.GYBSERT.FRL
WWW.WELKOMINWOUDSEND.NL
Herdenkings- en Bevrijdingsconcert 75 jaar Vrijheid met o.a. het NASKA o.l.v. Jan Vermaning.
deropút
Waterland van Friesland is de naam voor de toeristische regio Zuidwest Friesland. VVV Waterland van Friesland geeft hier tips om eropuit te gaan. Kijk voor de volledige agenda op: WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/EVENEMENTENKALENDER
Kinderplezier
FOTO: FRIES SCHEEPVAART MUSEUM
Berne wille
PIRATEN EN ZEEMEERMINNEN
Master Gysbert III
Bosbeestenpad
Heb jij het lef om als piraat of zeemeermin de schat te zoeken in het Fries Scheepvaart Museum? Door opdrachten uit te voeren en vragen te beantwoorden vind je de schat en kun je de code kraken om de kist te openen. Je wordt beloond met een leuk cadeautje bij de museumbalie. De Zeemeerminnen & Piratenroute is geschikt voor kinderen van 4 tot 9 jaar oud. Voor oudere kinderen organiseert het museum in de herfstvakantie toffe workshops fotografie en tekenen. Kijk voor alle info op de website.
Op dinsdag 19 en woensdag 20 oktober staat er een fonkelnieuwe Friestalige musical van Master Gystert op de planken in Theater Sneek. Master Gysbert spreekt van de ene op de andere dag Egyptisch en de kinderen uit z’n klas willen uitzoeken hoe dat kan. Dit spannende onderzoek leidt hun onder andere langs Cleopatra, Julius Caesar en Rembrandt. De voorstelling zit vol meertaligheid, taalgrappen, actualiteiten, absurditeiten en prachtige songs.
Ga op zoek naar alle bosbeesten in bos Elfbergen bij Oudemirdum. Hier vind je sinds kort het vernieuwde Bosbeestenpad. Kettingzaagkunstenaar Banzai John heeft tien prachtige nieuwe beelden van bosdieren gemaakt, nadat de oude beelden van het pad waren opgegaan in de natuur. Bij het pad hoort ook een opdrachtenboekje, geschikt voor kinderen van circa 8-10 jaar. Met vragen en opdrachten leer je deze dieren nog beter kennen. Je kunt het opdrachtenboekje kopen bij Bezoekerscentrum Mar en Klif.
WWW.FRIESSCHEEPVAARTMUSEUM.NL
WWW.THEATERSNEEK.NL
WWW.MARENKLIF.NL
Belibje Beleven
FOTO: JANNEKE VELLINGA
Piraten en zeemeerminnen
PROEF DE KUNST
Herdenkingsconcert
Proef de Kunst
Op zaterdag 9 oktober vindt het ‘Herdenkings- en Bevrijdingsconcert - 75 jaar Vrijheid’ plaats in de Rooms Katholieke kerk in Sint Nicolaasga. Op het programma staat een requiem van Brahms, in de hertaling van Jan Rot. Dit aangrijpende en levendige requiem is bedoeld als troost voor nabestaanden en is in die zin zeer toepasselijk. Het concert wordt uitgevoerd door het Nationaal Symfonisch Kamerorkest, het Noord Nederlands Kamerkoor, solisten Wendy Roobol (sopraan) en Joep van Geffen (bariton) onder leiding van dirigent Jan Vermaning.
Dit kunst- en culinaire evenement vindt plaats op zaterdag 23 en zondag 24 oktober in Terherne. Het watersportdorp verandert dan in een kleurrijk en smaakvol kunstdorp. Op vele bijzondere binnenen buitenlocaties kun je genieten van exposities en kennismaken met de kunstenaars. Alle locaties, zoals een oude scheepswerf, pastorietuin of het oude dorpscafé, zijn vrij toegankelijk en in willekeurige volgorde te bezoeken. Proef daarnaast de culinaire verrassingen van de Terhernster horeca en geniet van muziek, theater en workshops.
WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ HERDENKINGSCONCERT
WWW.PROEFDEKUNST.NL
ook jouw
evenement hier? Plaats jouw evenement gratis in onze evenementenkalender. Je kunt je evenement aanmelden op onze website. WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ EVENEMENT
46
SPORT
NUMMER 09 • 2021
NK FIERLJEPPEN-WINNARES VIËNNE VAN DER KNAAP (11):
MET EEN GROTE GLIMLACH ALTIJD Op haar elfde is ze al drie keer Nederlands kampioene fierljeppen geworden en ze wil nog graag veel meer winnen, als fierljepster en als hardloopster. Want stilzitten, dat kan ze niet. Prijzen winnen op de Olympische Spelen is haar grote droom en Daphne Schippers en Sifan Hassan haar idolen. Viënne van der Knaap wil ook naar het hoogste podium en werkt er dagelijks met een glimlach keihard voor.
V Viënne van der Knaap beleeft er ontzettend veel plezier aan, vindt het heerlijk om in beweging te zijn. “Een dag niet gerend is een dag niet geleefd”, zegt vader Emiel. Tweemaal per week traint ze bij de IJlster fierljepclub onder leiding van Marije Reitsma en tweemaal per week bij de Sneker atletiekclub AV Horror. Met in de weekenden – nu het coronatechnisch eindelijk gelukkig weer mag – wedstrijden in beide sporten. En als ze ’s nachts eventjes niet kan slapen, gaat ze naast haar bed zitten en haakt haar voeten onder het bed zodat ze haar buikspieren kan trainen. Vrolijk, blij en altijd actief: dat is Viënne van der Knaap in een notedop.
FIERLJEPPEN IS HET HELEMAAL Voor de sport fierljeppen heb je een getraind en gespierd lichaam nodig en dat heeft de tengere Viënne ondanks haar leeftijd van elf al. Ze heeft het ‘gekregen’ dankzij plezier in het bewegen en plezier in het sporten. Eerst deed ze aan turnen bij de club Stânfries, totdat die sport niet meer te combineren viel met haar favoriete fierljeppen op de thuisschans in IJlst. Want rennen, klimmen, springen, zweven door de lucht, fierljeppen is het helemaal. Die sprint naar de schans met de polsstok, het springen in de stok, het snel en behendig klimmen met armen en benen naar een zo hoog mogelijke plek en vervolgens – mits de polsstok stabiel en recht over het water beweegt – de armen en benen en buikspieren zó aanspannen dat je horizontaal in de lucht en aan de stok hangt en je een afsprong realiseert waarmee je zo ver mogelijk in het zandbed belandt zodat je de beste afstand springt van iedereen. Omdat zoiets niet makkelijk is - probeer het zelf maar eens - is het een geweldig mooie uitdaging om het wel te kunnen en is het sowieso een geweldig mooi gevoel om zo door de lucht te zweven. Viënne is nog maar elf en heeft dit jaar haar derde Nederlandse kampioenschap op rij behaald. “Vorig jaar en dit jaar heb ik steeds op één na al mijn wedstrijden
gewonnen”, zegt ze. “Alleen het Fries kampioenschap niet, dat ging telkens naar Yrsa Maats uit Surhuisterveen.” Bij de meisjes tot tien jaar werd ze destijds wél Fries kampioen. Een wedstrijd verliezen is eventjes balen, maar vervolgens gaat de knop om en wil ze zich weer verder verbeteren.
NOORD-NEDERLANDS KAMPIOENE CROSS Viënne is ook een succesvol hardloopster. Op het gebied van hardlopen heeft ze dus óók talent en wilskracht. Haar hardlooptrainingen bij AV Horror resulteerden begin september in twee zilveren medailles bij de Noord-Nederlandse kampioenschappen in Hoogeveen. Ook is ze regerend Noord-Nederlands kampioen cross. Dit kampioenschap werd in het Sneker Rasterhofpark gelopen tijdens de Cees Clement Cross. Beide keren kwam er een fotofinish aan te pas en minutenlang overleg. Wat heet, na een half uur werd duidelijk dat ze op één afstand vijfhonderdste van een seconde achter de winnares finishte en op de andere afstand zevenhonderdste. Een bittere pil, maar Viënne gaat gewoon door om zich verder te verbeteren en laat zich niet uit het veld slaan.
DROMEN VAN DE OLYMPISCHE SPELEN Want haar droom, de Olympische Spelen, blijft en dan moet je verder kunnen kijken dan het resultaat van vandaag. Haar idool: Daphne Schippers. Haar ogen
twinkelen bij het horen van die naam. “Haar oma woont in Sneek”, weet ze en dat stimuleert nog meer. Het maakt dat ze voelt dat zoiets ook voor haar bereikbaar is. Viënne wil óók schitteren op dit hoogste niveau en heeft er veel voor over. Haar ouders zoeken al contact met atletiektrainers buiten de provincie om hun dochter te helpen bij haar streven. Bij zulke grote talenten moet je niet achterover leunen; die talenten moeten door kunnen groeien. Viënne zit in het laatste jaar van IJlster basisschool De Kogge. Vanaf het voortgezet onderwijs zijn er kansen om een speciaal sporttalenten-lesschema te krijgen op bepaalde middelbare scholen. Ze gaan in dit laatste basisschooljaar uitzoeken hoe dat geregeld moet worden, want hun actieve kind is eraan toe. De dichtstbijzijnde Topsport Talentschool zit in Heerenveen, wellicht kan er ook met één van de middelbare scholen uit Sneek een handig topsportrooster worden gemaakt. In de atletieksport zijn er volop mogelijkheden voor ondersteuning door bijvoorbeeld NOC*NSF, voor het fierljeppen is die steun er nog niet. Voorlopig
GROOTSNEEK.NL
47
TEKST EN FOTO’S JOHAN VOGELZANG
IN BEWEGING Chantal Hoevers Prins
Fierljeppen bij Jeugdjournaal en Omroep Max Fierljeppen is groot in Friesland en een deel van ‘Holland’, maar daarbuiten nog niet. Als het aan enthousiaste fierljeppromotor Pieter Bult uit IJlst ligt zal dat niet lang meer duren. Bult grijpt kansen aan en creëert zelf kansen om de Friese volkssport op een bekender en hoger plan te krijgen. “Laatst had hij Omroep Max ook al ingeschakeld voor een item op televisie”, zegt Emiel van der Knaap. Bij het Jeugdjournaal werd Viënne haar naam genoemd als winnares van het Nederlands kampioenschap in haar leeftijdscategorie, maar werd in het filmpje een sprong van iemand anders getoond… Foutje, bedankt! Viënne en haar ouders kunnen er wel om lachen. De sport was in elk geval weer mooi in beeld. Later dit jaar gaat er waarschijnlijk een demonstratieteam van fierljeppers naar Engeland om de sport daar te promoten. Ook is het demoteam naar België geweest. En het was te bewonderen in China en in Portugal. Ooit zou fierljeppen Olympisch kunnen worden. Dat zou geweldig zijn voor deze Friese volkssport, die ooit is ontstaan vanuit het slootje springen en kievitseieren zoeken.
is erkend mantelzorgmakelaar en helpt mantelzorgers
MANTELZORG ‘DOE JE ER NIET EVEN BIJ’ Geen tijd voor jezelf. Altijd maar doordenderen. Op elk ongepast moment je agenda omgooien. Ad hoc dingen regelen zodat alles thuis lekker door loopt. Als werkende mantelzorger had ik vaak het gevoel continu onder tijdsdruk te staan. Ik had geen idee wat er allemaal mogelijk was om mij als mantelzorger te ontlasten; er was niemand die mij informeerde. Wat ik in die tijd miste was iemand die mij een spiegel voorhield: wat heb jij nodig om de zorg vol te houden? Ook had ik graag eens met iemand willen sparren over de mogelijkheden die er voor mantelzorgers zijn. In 2019 voelde in totaal 9,1% van de mantelzorgers van 16 jaar en ouder zich overbelast door de zorgtaak, dat zijn ongeveer 460.000 volwassenen! Geen wonder. Want mantelzorg kan fysiek belastend zijn, bijvoorbeeld door een overvolle agenda en/ of de combinatie van zorg met een baan die veel van je vraagt. Ook mentaal kan het zwaar zijn, bijvoorbeeld wanneer je naaste aan een progressieve ziekte lijdt en/of wanneer je je erge zorgen over hem of haar maakt. En wat het extra complex maakt: we vinden dat we de mantelzorg er ‘gewoon even bij moeten doen’. En daar gaat het vaak fout. Sta jij constant onder druk en heb je het gevoel dat de emmer bijna over loopt? Trek dan aan de bel! Want mantelzorg mag niet ten koste van jezelf gaan. Bedenk: wanneer jij overbelast raakt, wordt ook degene voor wie je zorgt daar de dupe van.
zal ze haar Olympische droom via het hardlopen moeten behalen. De ongelooflijke atlete Sifan Hassan is uiteraard ook een idool van Viënne. Sifan Hassan won dit jaar Olympisch goud op de 5.000 meter, de 10.000 meter en brons op de 1500 meter. De van oorsprong Ethiopische Sifan begon met hardlopen bij AV Lionitas in Leeuwarden, oftewel vanuit Friesland is ook alles mogelijk. Als je maar wilskracht toont en er voor wilt werken.
het Fries kampioenschap in Winsum. Ze zijn goed, dat staat buiten kijf, maar Viënne is een beetje beter. Viënne haar eerste doel is het Nederlands record voor meisjes van elf en twaalf jaar binnen te halen. Dat staat nu op 10,62 meter, gesprongen door Maureen Westerhof uit Sneek. Maureen ging na haar recordsprong overigens verder met volleybal en stopte met fierljeppen, maar dat terzijde.
ER VOOR WERKEN
VADER EMIEL VAN DER KNAAP:
“IK VIND HET KNAP HOE ZE MET DE DRUK EN MET TELEURSTELLINGEN LEREN OMGAAN. HET ZIJN ALLEMAAL EIGENSCHAPPEN DIE ZE IN HUN LATERE LEVEN OOK GOED KUNNEN GEBRUIKEN”
En er voor werken, dat wil Viënne heel graag. Daarom doet ze het liefst mee aan individuele sporten. Ze heeft wel met vriendinnetjes geprobeerd te volleyballen, maar dat was haar niet fanatiek genoeg. “Ze trainden niet echt, het was meer gezellig kletsen.” Oudere zus Lisse (15) en broer Timo (13) zijn ook fanatieke fierljeppers en hebben ook al meerdere prijzen gewonnen. Timo is één keer Nederlands kampioen geweest en tweemaal Fries kampioen en Lisse tweemaal Nederlands kampioen en drie keer Fries kampioen. Dit jaar was ze vierde bij
Haar ouders Emiel en Dianne begeleiden hun kinderen met liefde. Ze plannen hun zomervakantie en andere activiteiten om het fierljeppen van de drie talentvolle kinderen heen. “Het is geweldig om te zien wat het met hen doet. Ze krijgen er zelfvertrouwen van en ik vind het knap om te zien hoe ze met de druk omgaan en hoe ze met teleurstellingen leren omgaan”, zegt Emiel. “Het zijn allemaal eigenschappen die ze in hun latere leven ook goed kunnen gebruiken.”
EEN PAAR TIPS: • Maak je mantelzorgsituatie tijdig bespreekbaar; wacht niet tot het je te veel wordt. • Ga in gesprek met je leidinggevende en maak goede afspraken. • Betrek je familie, verdeel de taken en benut je netwerk. Een ander helpt je graag. Durf te vragen. • Zorg dat je weer energie krijgt; leef gezond en zorg voor ontspanning. • Sta stil bij hoe je de zorg ervaart: kun jij dit ook volhouden? • Laat je informeren over regelingen die jou in je specifieke situatie kunnen ontlasten. Denk bijvoorbeeld aan onbetaald verlof, respijtzorg, begeleiding of dagbesteding voor je naaste, of vergoedingen voor reiskosten, bijzondere bijstand of extra kinderbijslag. Het vinden van de juiste oplossing kan best ingewikkeld zijn. Je hebt als mantelzorger immers al genoeg aan je hoofd. Kun je daarbij ondersteuning gebruiken? Als mantelzorgmakelaar help ik graag om de mantelzorg zo in te richten dat zorg, werk en privé in balans komen. Bel voor een telefonische afspraak: 0515 700267 of stuur een e-mail naar info@mantelzorgzaken.nl
Over Chantal Hoevers Prins
Als mantelzorgmakelaar en pgb-specialist is Chantal Hoevers Prins de onafhankelijke allround cliëntondersteuner en zorgregelaar. Samen met haar team biedt Chantal integrale ondersteuning aan mantelzorgers, gemeenten, zorgprofessionals en werkgevers bij alle mantelzorgvragen. Chantal is erkend en geregistreerd mantelzorgmakelaar en onafhankelijk cliëntondersteuner.
www.mantelzorgzaken.nl
ht?
Verhuizen is het einde van een fase. En het begin van een nieuwe. Daarom wilt u dat dat op rolletjes verloopt. Dat kan met Hoekstra, Erkende Verhuizers® uit Sneek. Met verhuizers die niet alleen zorgvuldig inpakken en uitpakken. Maar ook doorpakken. Zo zijn uw verhuizing én uw spullen letterlijk in goede handen
Verhuizen zonder zorgen. Hoe? Hoekstra. hoekstrasneek.nl/verhuizingen (of scan de QR-code)
Uw huis verkopen? maar nog geen ander huis gekocht Wij helpen u graag bij het zoeken naar uw nieuwe thuis. Bent u benieuwd naar wat wij voor u kunnen betekenen? Maak gerust eens een afspraak voor een vrijblijvend verkoopgesprek en inventarisatie van uw zoekwensen. Het begint met een goed gesprek... BART STRUIKSMA • Register Makelaar-taxateur
STRUIKSMA MAKELAARS SNEEK Leeuwarderweg 16 • 8605 AH Sneek T: 0515 - 418 282 • info@struiksmamakelaars.nl
@struiksmasneek
@struiksmamakelaars
www.struiksmamakelaars.nl
sneek
GROOTSNEEK.NL
49
TEKST EELKE LOK // FOTO'S KLAAS SMIT
KLAAS SMIT OVER 75 JAAR FRIESE TJOTTERVLOOT
“Tsien eigensinnige froulju!” Pieter en Jacoba Piersma wilden in 1945 graag jeugdherbergouders worden op Terschelling; Pieter was er in de oorlog geweest. Het Earnewâldster echtpaar maakte echter één fout: toen ze op sollicitatie moesten in Leeuwarden gingen ze met windkracht zes met de zeilboot. Het gevolg was dat ze aangesteld werden in de jeugdherberg van Heeg, die immers als zeilschool moest fungeren.
Klaas Smit (aan het roer) in actie op de tjotter Friso.
Gelukkig voor Heeg. En heden ten dage, als de tjottervloot van Heeg onder volle zeilen op het Heegermeer verschijnt, denkt iedereen even terug aan ‘heit en mem’ Piersma. Deze maand september verscheen een prachtig boekje over 75 jaar tjottervloot in Heeg. Daarin ook het verhaal van ‘heit’ Pieter Piersma zelf, hoe het allemaal begon.
VIER TJOTTERTJES Klaas Smit uit Witmarsum heeft de rest van het boekje geschreven. Hij was jarenlang websiteconsulent bij de Consumentenbond, maar voelt zich nu lekker bij het tiental boeken en boekjes die hij al heeft geschreven. Waarin de geschiedenissen van houten zeilschepen een belangrijke rol spelen. En dat is niet verwonderlijk, want heit Rienk was, toen hij leefde, een intense (wedstrijd)zeiler, ook in de houten schepen. Houten schepen vergen vakmanschap bij de bouw er van. En houten schepen vergen zeer veel onderhoud en renovatie. Dat vinden we allemaal in het boekje terug. Heit en mem Piersma begonnen indertijd met vier tjottertjes, de Reiddomp, Markol, Wearlamke en Tjilling. We gebruiken een verkleinwoord, want het gaat om de kleine tjotter. Die heeft geen rond, maar een plat vlak. De ijzeren tjotter de
BOVEN: Heit en Mem Piersma. RECHTS: De vloot in de jaren vijftig
Brûzer, die heit Piersma er vrij snel bij kocht, had een rond vlak.
ZEILSCHOOL IT BEAKEN Het scheepje is niet alleen mooi, maar bleek ook uiterst geschikt om er het zeilen in te leren. En dat hebben duizenden kinderen dan ook gedaan. Velen daarvan werden later weer instructeur, en daarmee lid van de Piersma-familie. Ze kwamen zelfs altijd met kerst naar de jeugdherberg en deden ook het onderhoud van de tjotters. Berend de Jong, later ook soan Pier Piersma, bouwden de nieuwe tjotters. De vloot bestond op het laatst uit elf scheepjes. Dertig jaar runden heit en mem Piersma jeugdherberg ‘It Beaken’ in Heeg. In 1977 nam John Sanders de zaak over. Sanders nam later Rob van Roesel, een instructeur, die daarmee was begonnen in 1971, als assistent aan. Van Roesel hield zich met het zeilschoolwerk bezig. Hij moest eerst steeds proberen de NJHC, de Nederlandse Jeugdherberg Centrale, te bewegen de tjottervloot in stand te houden, want het kostte nog al wat. In eerste instantie werden diverse fondsen bereid gevonden die unieke tjottervloot te laten varen. Renovatie. Als dat geld er eenmaal kwam, werd dat stiekem gestoken in nieuw gebouwde tjottertjes, die dan een
RECHTSBOVEN: De vloot in de jaren 80. RECHTSMIDDEN: De vloot in Golf du Morbihan Frankrijk in 2013. ONDER: Het nieuwe onderkomen van de tjotters direct aan het Heegermeer in 2016.
“SA’N TJOTTER FERTELT DE SILER SELS WAT HY DWAAN EN LITTTE MOAT!” oud zeilnummer kregen van een tjotter die op de brandstapel lag. In de negentiger jaren wilde de NJHC de vloot echter toch kwijt. Er dreigde een verkoop te komen van de tjotters. Zeer gewild. De liefhebbers stonden al in de rij; de vloot zou geen vloot meer zijn.
STICHTING Gelukkig heeft het boekje ‘75 jaar tjottervloot in Heeg’, als ondertitel “25 jaar Stichting Friese Tjottervloot”. Die ontstond in 1996 namelijk, uit het gevoel dat zulks niet moest gebeuren. De stichting nam de tjotters over, versierde geld en hield de
Rob van Roessel als insructeur
vloot in stand met het gebruik van tjotters als ‘netwerkboot’: ze konden gebruikt worden voor allerlei manifestaties en organisaties. Ook nog steeds voor zeillessen. De tjotters moesten wel ergens liggen; eerst kon dat nog een tijdje bij de jeugdherberg, die intussen Stay Okay heette. Later lagen ze op diverse plaatsen, maar dat was niet handig. Toen in 2016 het watersportcentrum in Heeg kwam, is er gezorgd voor een moderne ligplaats voor de authentieke scheepjes. Want de tjottervloot hoort thuis in Heeg. Klaas Smit heeft het allemaal zelf ook meegemaakt. Als instructeur en ook als bestuurslid van de stichting. Het tjotterwereldje is heel apart, maar ook heel hecht. Voorbeeld daarvan is de huidige voorzitter van de Stichting Rob van Roesel. Hij dwaalt al vijftig jaar in de tjotterwereld om. Hij kreeg van de burgemeester van Súdwest-Fryslân Jannewietske de Vries een koninklijk onderscheiding. Ze kreeg in ruil het boekje van Klaas Smit.
Het jubileumboek van Klaas Smit
HISTORIE Smit heeft de hele historie van de tjottervloot intens beschreven. We leven mee met de familie Piersma. We reizen mee met een aantal buitenlandse trips van de vloot; die moest zich overal presenteren. En we lezen natuurlijk hoe de vloot van alle betrokkenen een eenheid heeft gemaakt. Gevoel. “In gunfaktor, tink”, zegt Smit. “It bin hiel moaie boude platboaiums, dy bin allegear populêr. En se kin skitterend sile. Watte? Sa’n tjotter fertelt de siler sels wat hy dwaan en littte moat!” Smit verwijst naar de lange rij enthousiaste brieven die heit en mem Piersma hebben bewaard van de kinderen die ze op dejeugdherberg en zeilschool hadden. “En de tjotters bin allegear hiel ferskillend. At ik yn de Friso sylde dy hat de skilder fan it Heidenskip, Marten Groenhof, noch boud - dan moast ik oppasse as it wetter fan efteren yn de kúp kaam, dat ha de oaren net. Se lykje gelyk, mar se bin allegear oars. Eins bin it tsien eigensinnige froulju!”
50
sneek
“DUIVEN ZIJN DE RENPAARDE DUIVENMELKER FRANK CORBIER Frank Corbier hoort met zijn 33 jaar bij de jonge garde van postduivenvereniging P.V. L’Estafette. En is bovendien secretaris van de Sneker postduivenvereniging, die volgend jaar zijn honderdste verjaardag viert. Frank Corbier is Sneker van geboorte, bedrijfsleider bij Zwennes Krimpfolie BV, heeft een vriendin en twee dochters (tweeënhalf en een half jaar oud) en woont in de wijk Duinterpen, waar zijn duiven hun residentie hebben.
“ “ “Mijn hobby is postduiven houden. Dat heb ik met de paplepel in gekregen”, begint Frank zijn verhaal. “Mijn vader is een fanatieke duivenhouder en ik heb blijkbaar een klap van de molen meegekregen, zoals dat wel vaker in deze sport gebeurt. Tot op de dag van vandaag beoefenen wij de sport onder de naam ‘Combinatie Corbier’. De duivenhouderij vergrijst; elk jaar komen er minder duiven op de vluchten, want het aantal liefhebbers neemt jaarlijks af en dat vind ik verrekte jammer, omdat er zo veel in deze sport zit. Ik verwacht dan ook dat dat de duivensport in de toekomst steeds centraler geregeld zal worden.”
EEUWELING L’ESTAFETTE
Het ledenaantal van de volgend jaar jubilerende – honderd jaar oude - Postduiven Vereniging L‘Estafette telt momenteel circa veertig leden, volgens Frank Corbier, waarvan de helft regelmatig meedoet. “Ik ben sinds 2012 secretaris van de postduivenvereniging, dus ik doe een belangrijk deel van de administratieve taken en verder zaken die voorhanden komen. De sport vergrijst en het werken met computers is niet voor iedereen weggelegd. Toch is dit hard nodig want de administratie en de wedstrijdregistratie gaat tegenwoordig allemaal digitaal in de duivensport.
Er bestaan in de dorpen en kleine steden om ons heen de nodige kleine verenigingen die met een dalend ledental hebben te kampen. Sneek zal volgens mij als vrij centrale vereniging wel blijven bestaan, maar er zullen in de komende jaren wel de nodige fusies plaatsvinden. Tenslotte kun je geen vrachtwagen laten rijden voor een paar duiven. Ik ben er in mijn jeugd op een heel organische manier ingerold. Als jochie van drie turven hoog, een jaar of vijf à zes, kreeg ik een eigen hok in de tuin en een paar duifjes van mijn vader, Chris Corbier, en andere leden van P.V. L’Estafette. En dat ging eigenlijk heel leuk. Mijn vader had een stuk of twintig jongen en twintig oude duiven.”
AFSTANDEN OPVOEREN GEDURENDE VLIEGSEIZOEN “Jonge duiven worden geboren vanaf januari tot maart/april en gaan in juli al mee op kortere vluchten. De laatste vlucht van dit seizoen
“WIJ FRIEZEN HEBBEN MEER DE INSTELLING DAT WE HET OM DE SPORT DOEN, NIET OM HET GELD”
heeft inmiddels plaatsgevonden en daarna start direct het rui-seizoen (nieuw verenpak - red). In december gaan wij aan de slag met kweken en dat worden dan de jonge duiven van volgend jaar. De jonge duiven van het jaar daarvoor zijn jaarlingen en mogen in het volgende seizoen mee op de wat langere vluchten. En zo gaat dat het hele jaar door. Het seizoen start in april met de oude duiven op een vlucht van tachtig kilometer. Er weer even inkomen, zeg maar. En dat wordt met elke vlucht opgevoerd tot de slotvlucht van 750 kilometer in september, waarbij de duiven diep in Frankrijk worden gelost. Als we op een afstand van zeshonderd kilometer zitten bij de oude duiven, start het seizoen voor de jongere duiven met kortere vluchten. Je hebt dan ’s morgens een
NUMMER 09 • 2021
GROOTSNEEK.NL
51
TEKST EN BEELD WIM WALDA
EN VAN HET LUCHTRUIM” “NATUURLIJK GAAN ER WEL EENS EEN PAAR DUIVEN VERLOREN, MAAR DAT IS BEPERKT; DAT GEBEURT IN DE VRIJE NATUUR OOK”
De oude duiven pieken tot hun vierde, vijfde levensjaar en halen dan afhankelijk van de wind en het weer snelheden van 120 tot 130 kilometer per uur, vandaar dat ze ook wel de ‘renpaarden van het luchtruim’ worden genoemd. Natuurlijk gaan er door hetzij het weer, hetzij roofvogels, wel eens een paar duiven verloren, maar dat is beperkt. Dat gebeurt in de vrije natuur ook.”
WAT IS ER ZO MOOI AAN DE DUIVENSPORT? “De omgang met dieren. De spanning van de wedstrijdvluchten op de zaterdagmorgen. Je gaat zitten rekenen. Zo laat zijn ze gelost, zo staat de wind, dan kan ik ze rond dat en dat tijdstip verwachten. Dan ga je er klaar voor zitten… in spanning, hopend dat jouw duif de afstand van de lossingsplek tot het hok met de hoogste gemiddelde snelheid aflegt. Via de website van duifmelden.nl kunnen we op een vlucht precies zien welke duiven waar en wanneer worden geklokt. Het veel zuidelijker gelegen Urk, Zwartsluis en Steenwijk vallen ook onder onze afdeling, zodat die duiven eerder aankomen dan die van ons. We weten dan dat we onze duiven binnen korte tijd kunnen verwachten en dan wordt het echt spannend. Wie van de clubgenoten klokt zijn eerste duif?
“DE DUIVENHOUDERIJ VERGRIJST; ELK JAAR KOMEN ER MINDER DUIVEN OP DE VLUCHTEN” lossing van de jonge duiven in Heino, bij Zwolle en een lossing van de oude duiven in Frankrijk. De jonge duiven zijn dus al lang thuis als de oude duiven nog moeten binnenkomen. En dat is verrekte spannend. De verste afstand voor de jongen is op het eind van hun seizoen circa 450 kilometer.
Wanneer dan de eerste duiven het hok hoog in de lucht naderen geeft dat de nodige kippenvel momenten! De inmiddels elektronische klok wordt, nadat alle duiven binnen zijn, naar het verenigingsgebouw gebracht en door de computer uitgelezen. Dat geldt voor alle leden die met hun duiven meevlogen op de betreffende vlucht, en dat kunnen wel twintigduizend duiven zijn. De computer berekent vervolgens op basis van de geklokte tijd in combinatie met de afstand en de snelheid van iedere duif, zodat er een zeer nauwkeurige en afstand gecorrigeerde ranking ontstaat.”
MOTIVATIE DOOR SPELLEN “Door de week probeer je je duiven conditioneel op peil te brengen door middel van training om huis. Want ze moeten op de wedvluchten zo snel mogelijk naar huis
vliegen. Daar bestaan ook motivatietechnieken voor die door sommige duivenmelkers tot een ware kunst zijn verheven.” In dit artikel gaat het te ver om al die technieken te bespreken. We lichten er hier eentje uit: een veel toegepaste methode om de duif zo goed mogelijk te laten presteren staat bekend onder de naam ‘weduwschap’. De doffer wordt in de week vóór de vlucht van de duivin gescheiden; doordat hij uit ervaring weet dat hij bij aankomst de vrouwtjesduif in het nest zal vinden, vliegt hij zo snel mogelijk naar huis. Wanneer op deze wijze met zowel doffers als duivinnen wordt gespeeld noemt men dat ‘totaal weduwschap’. Wanneer er jongen op het nest zijn heeft men het wel over het ‘nestspel’. Frank Corbier: “Zo zijn er talloze technieken, spellen, om de duiven optimaal in wedstrijdconditie te brengen. En er zijn groepen aanhangers, die de gekozen techniek tot in perfectie verder proberen te ontwikkelen door te experimenteren met voeding, de inrichting van de hokken, en de keuze om te fokken met de duivinnen en doffers die goed presteren. Wij hebben dit afgelopen seizoen bijvoorbeeld de tweede plaats ‘beste jonge duif van heel
Friesland’ behaald en onder andere eerste ‘onaangewezen generaal kampioen’ van Sneek.”
DUIVENSPORT IN CHINA ‘BIG BUSINESS’ De duivensport heeft zich over de hele wereld verspreid. Op het gebied van fokken hebben Nederlandse en Belgische duivenhouders zich een reputatie verworven. In China, waar het houden van duiven ‘big business’ is, bestaat de duivensport al sinds de Ming-dynastie (periode 1368-1644 – red.), waarbij toen al succesvolle duiven uit Europa geïmporteerd werden. In Peking en omgeving wordt het aantal fokkers op circa honderdduizend geschat. Typisch voor de Aziatische benadering is de inzet van grote geldbedragen, zowel in weddenschappen alsook bij de aankoop van topduiven. Tekenend hiervoor is de aankoop van de Belgische duif Armando door een Chinese fokker voor $ 1.400.000. Het absolute record bedraagt mondiaal momenteel $ 3.325.000 voor James’s Legend. Frank Corbier: “Een vriend van mij, van dezelfde leeftijd als ik, heeft een duif die dit jaar zo goed heeft gevlogen, dat er al veel geld op is geboden. Maar hij doet hem niet weg. Wij Friezen hebben meer de instelling dat we het om de sport doen, niet om het geld. Alhoewel het natuurlijk een prettige bijkomstigheid is wanneer de nakomelingen van deze topper ook voor leuke bedragen worden verkocht.“
ER HANGT ALTIJD EEN SFEER VAN GEHEIMZINNIGHEID ROND DE DUIVENSPORT… “Dat hangt een beetje van de leden af, maar ook van de ranking van je duif of duiven. Iedereen heeft zijn eigen manier om zijn duiven klaar te maken voor een vlucht. Wij hebben bijvoorbeeld een wat oudere duivin - dat zijn vaak ‘slettebakken’ - in het hok met de jonge doffers gezet. Die sjanst daar wat om met die jonge kerels. Daarbij gaan de hormonen bij die jonge gasten als een gek tekeer. De doffers worden ingekorfd voor een vlucht en willen na de lossing zo snel mogelijk terug naar huis, naar hun geile vriendin. Ha ha ha!, het lijken wel mensen.”
52
sneek // SPORT
SNEEK WIT ZWART TITELKANDIDAAT IN DE DERDE KLASSE
“Je moet het eerst allemaal De KNVB kwam december 2020 met een statement. In combinatie met een stemming in de ledenraad werd besloten dat horizontaal overstappen zou kunnen vanaf het seizoen 2022/2023. Een bittere nasmaak voor Sneek Wit Zwart dat even daarvoor een ledenvergadering had gehouden over de toekomst van de club. De uitkomst: het vlaggenschip, wat sinds mensenheugenis op de zondagmiddag actief was, zal op zaterdag gaan spelen. Veel spelers verruilden in een eerder stadium de zondag al voor het zaterdagteam. Twee daarvan speelden nagenoeg hun hele leven bij vv Sneek, wat later een van beide fusiepartners zou zijn van SWZ. De broers Kevin en Joey Huitema maakten de afgelopen jaren de doelmannen van onder andere IJVC, HJSC en Sleat het leven zuur. Kevin (33) is spits, Joey (23) is buitenspeler.
S SWZ-BLOED
Wanneer je de selectie van Sneek Wit Zwart analyseert zie je dat veel spelers al langere tijd aan de Molenkrite spelen. Kevin Huitema hierover: “Het is wel een soort van clubliefde. Er zijn veel jongens die eerder bij de zondag speelden en vervolgens de overstap maakten naar de zaterdag en de jongens die afgelopen seizoen bij de zondag speelden zijn vooral de jongens die er al jaren actief waren. Zij zijn gebleven en toegevoegd aan de nieuwe selectie van zaterdag. Daarbij is met name ‘het gevoel’ wat de spelers bij de club hebben een doorslaggevende factor geweest. Daarnaast is het ook wel zo geweest dat de spelers van de zondag kwamen kijken bij de zaterdag en andersom. Hierdoor kennen de meeste spelers elkaar al en veel hebben ook samengespeeld.”
JOEY HUITEMA:
“IK HEB BEWUST EERDER DE STAP NAAR DE ZATERDAG GEMAAKT”
Joey Huitema vult aan: “Als je kijkt naar het begin van het seizoen, dan kun je wel zien dat heel veel spelers zich in de kijker konden spelen. Zowel bij het eerste alsook bij het tweede. Daarin is de Onder19 van vorig seizoen eveneens echt betrokken geweest.”
TRAINER CARLO RIETDIJK “We hebben een nieuwe trainer in de persoon van Carlo Rietdijk en je merkt wel dat er dingen anders zijn geworden. Hij heeft veel ervaring opgedaan op een hoger niveau”, vertelt Joey, de jongste van de twee broers. “Het is zo dat alles wat strakker is geregeld en het oefenprogramma was gericht op tegenstanders van een hoger niveau. Er wordt op de trainingen ook wel meer verwacht van de spelers en de selectie is een stuk breder.” Kevin: “Je merkt dat alles wat scherper gaat, dat er iets specifieker op bepaalde dingen wordt getraind. Als groep zijn we ook zeer content met het aanblijven van Niels (Niels Boot – red.) die nu als assistent aanwezig is. Dat was wel een wens van de selectie. Je merkt wel het verschil qua alles met de trainer; het niveau is omhoog in de selectie ten opzichte van vorig seizoen. De trainer heeft natuurlijk ook UEFA A, dus het wil ook wel wat zeggen hoe de club erin staat. Door de
breedte van de selectie heeft de trainer ook echt wat te kiezen. Voorheen kon je wel eens een training overslaan, maar tegenwoordig staat er dan gewoon een ander op je positie.”
DE BROERS OVER ELKAAR Wanneer je kijkt naar de beide Huitema’s, dan kun je zien dat het broers zijn. Toch hebben ze wel elk andere kwaliteiten. Kevin over Joey: “Als ik kijk naar Joey, dan zie ik eigenlijk een hele goede buitenspeler. Hij heeft een actie en veel snelheid. Die combinatie is belangrijk wanneer je kijkt naar de aanval. Er zijn ook nog een hoop dingen te verbeteren, want als ik naar zijn uitschieters kijk, dan zijn die zeker aanwezig. Zowel in positieve alsook in negatieve zin. Als Joey wat constanter zou worden en ervoor zorgt dat hij altijd een voldoende zou halen dan is hij echt een gevaarlijk wapen in ons team. Nu is het nog te veel alles of niets.”
NUMMER 09 • 2021
GROOTSNEEK.NL
53
TEKST JOERI VAN LEEUWEN // FOTO'S NICO ALTENBURG
maar laten zien”
VAN DE NOTARIS WIE SCHRIJFT, DIE BLIJFT
KEVIN HUITEMA:
“DE NIEUWE GENERATIE MOET HET STRAKS GAAN OVERNEMEN”
Joey: “Workum, Heerenveense Boys en wijzelf zijn denk ik de beste drie ploegen. Dat was in het eerste coronajaar ook al zo en vorig seizoen zijn wij daarin ook wel duidelijk uitgekomen.” De beide broers denken dat enkele clubs het ook lastig zullen krijgen. “Ondanks dat je niet weet hoe alle clubs zich het afgelopen jaar hebben ontwikkeld, denken we wel dat de clubs die het al een paar seizoenen lastig hebben, dat nu ook weer krijgen. Oudehaske is een van die clubs, al kan het ook zijn dat er ineens vijf nieuwe spelers bij zijn gekomen. Van de polderploegen weet je toch vaak net iets minder omdat ze iets verder bij ons vandaan komen. Voor ons is het mooi dat we zelf lekker voetballen en winnen en hopelijk kunnen stugge ploegen voor verrassingen zorgen tegen onze concurrenten op de ranglijst. Zo bekijken wij het een beetje.”
GENERATIES
Joey is het hier mee eens en zegt over diens broer: “Kevin is een aanspeelpunt, maar kan ook goed meevoetballen. Daarmee bedoel ik te zeggen dat hij de spelers om hem heen weer weg kan steken in de diepte om vervolgens zelf voor de goal te komen en te scoren. Dat heeft hij de laatste jaren wel laten zien, dat hij gevaarlijk is voor de goal van de tegenstander.“
COMPETITIE “Weet je wat het is?,” vertrouwt de centrumspits ons toe, “Iedereen denkt dat we wel even kampioen zullen worden. Dat is in mijn visie echter niet het geval, want er zijn ook nog wel een paar andere teams in de competitie die prima zijn. Dat er naar ons wordt gekeken als een van de kandidaten vind ik dan wel weer logisch, maar we zijn geen favoriet. We moeten het wel zelf laten zien, vind ik. In de derde klasse heb je wel een groepje met topploegen en dan een hele tijd niets.”
Gezien de leeftijdsopbouw van de selectie van SWZ kun je wellicht spreken van twee verschillende generaties. Beide broers zijn het daar mee eens, maar benadrukken wel dat dit geen verschil uitmaakt op trainingsavonden. “Integendeel! Iedereen gaat ervoor en probeert zichzelf in de kijker te spelen richting de zaterdag. Toch kunnen we wel zeggen dat er een groep ervaren spelers is qua leeftijd en een groep van begin twintig”, aldus Joey. Kevin: “Het zou mooi zijn om voor ons, als wat oudere spelers, nog een of twee keer te kunnen promoveren en de jongens die het dan overnemen zouden dan kunnen gaan spelen in de tweede of misschien eerste klasse. Dat zou wel een geweldig iets zijn om zo afscheid te nemen. Zelf bekijk ik per seizoen of ik nog doorga, ook omdat je niet weet hoe de ontwikkelingen zijn in fysiek opzicht, maar ook thuis.” Joey: “We hebben het met de jongere jongens al over gehad, dat we over enkele seizoenen lekker willen spelen op een goed niveau met deze groep jongens. Daar gaan we dan ook vol voor met de hele groep.”
Zo nu en dan heb ik een stel op leeftijd op kantoor die graag een aantal zaken willen regelen voor het geval één van hen overlijdt. Beiden hebben een eerder huwelijk of relatie achter de rug en zijn begonnen aan hun tweede jeugd. Het zijn relaties waar juridisch gezien vaak wel wat uitdagingen bij horen. De vlinders in de buik voorkomen echter nog wel eens dat er ook rationeel over deze situaties wordt nagedacht. Als een eerder huwelijk of andere relatievorm is geëindigd omdat een echtgenoot is overleden, is het belangrijk om na te gaan of er na dit overlijden wel het één of ander op papier is gezet. Kinderen hebben altijd recht op een kindsdeel, ook al is dat niet beschreven. Kindsdelen zijn wettelijk gezien opeisbaar door het kind als de langstlevende ouder overlijdt. En u raadt het al: als in de tweede relatie die langstlevende ouder als eerste komt te overlijden, staan de kinderen uit het eerste huwelijk bij de tweede partner op de stoep: ze willen graag cashen. Een onaangenaam konijn uit de hoge hoed. In het ergste geval moet de tweede partner het huis verkopen om de kinderen uit het eerste huwelijk uit te kopen. Het is daarom van belang om kindsdelen vast te stellen. Ten eerste geef je daarmee duidelijkheid hoeveel de kinderen uiteindelijk te vorderen hebben. Dit kun je ook met een tweede partner bespreken, zodat ook deze weet hoe de vork in de steel zit. Men komt dan niet voor onaangename verrassingen te staan. Op basis van deze vaststelling gebeurt het steeds regelmatiger dat langstlevenden met de kinderen in gesprek gaan om de kindsdelen uit te keren. Niet voor het volledige bedrag, maar voor een lager bedrag. Hier zijn rekenmethodes voor om vast te stellen voor welk bedrag. Zo krijgen de kinderen bij leven een (vaak lager) bedrag, terwijl de langstlevende zorgeloos met de tweede partner de toekomst in gaat. Bij een overlijden staan de kinderen dan niet op de stoep om te cashen. De tweede partner kan blijven wonen in hetzelfde huis. Wie schrijft, die blijft. Wilt u informatie over dit onderwerp. Neem gerust vrijblijvend contact op, we staan u graag te woord.
Mr. Gerard Vellinga De Wit & Dijkstra Netwerk Notarissen
www.dewit-dijkstra.nl
De Wit Dijkstra Netwerk Notarissen is aangesloten bij Netwerk Notarissen, een landelijke organisatie van 150 notariskantoren. De Netwerknotaris adviseert u deskundig, wijst u op de voor u aanwezige risico’s en draagt concrete oplossingen aan. Voor meer informatie zie www.dewit-dijkstra.nl of bel 0515 - 41 78 85.
54 1
17
8
17
14
11
22
23
24
25
26
19
21
9
9
H
11
17 2
15
24
17
15
8
17
15
9
6
22
15
8
17
11
22
12
15
14
10
10
19
17
6
17
10
6
19
22
14
22
8
17
6
18
7
17
sneek
6
17 12
6
10
2
22
22
10
1
14
17
17
7
2
14
4
17
14
26
18
22
4
18
9
2
17
14
20
7
PUZZELPAGINA NR 09
14 14
5
15
11
22
17
7
5
17 8
10
W
15
22
6
8
8
7
15
4 14
14
7
17
10
20
22
19
7
9
13
8
12
7
11
6
18
18
8
14
11
18
17
5
17
6
D C
16
15
14
NUMMER 09 • 2021 5
4
3
2
7
6
18 17
22
4
Puzzel en win! Iedere maand is er een leuk prijsje te winnen door uw oplossing via de email of met traditionele post op te sturen. U kunt dit sturen naar: info@grootsneek.nl o.v.v. PUZZELOPLOSSING NR 09-2021 - tot uiterlijk 20 oktober 2021. Wij wensen u veel puzzel plezier!
14 17
19
Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin het gekleurde
kegelsnede
spijskaart
eenjarig dier
schitteren
eerwaarde heer
Friese sport
10
import
5
schouwburgrang
voormalig ordehandhaver
wintervoertuig
Europeaan landhuis
deel v.h. gebit
aarden wal
met vriendelijke groet
elke dag
8
deel
soort onderwijs
duinvallei
takje
nikkel
1
echter longkwaal
Amerika Spaanse drank
garantie
zwemvogel Europese bizon
spook insluiper
radiolamp
in elkaar
Centraal Bureau voor de Statistiek
staat in Amerika
11 spoedig
schrijfkosten
stimulans
roklengte
brandgang
strafwerktuig
Indonesisch dorp
4
12
wijnhuis vreemde munt
water in Friesland
opdracht
soort dolfijn
claustrofobie
N E A L D R T E O N K A
L E M T E O M W N V A A
P N M X E E B A O R F W
A A O O I N N E D R A Z
L B S T K L R O G R S K
L L N C T S L E I D I T
E A U H T I G V T T E D
T A B R E E A N I S P R
J I E E B A D M A T E O
E E K A L M O E S L E O
K N E G O S F L A K R B
© www.puzzelpro.nl
kruisboog
soort gebak
V S I U B G N I R A H N
voorbij Noorse godheid natuurkunde
Europese Unie
De woorden zitten horizontaal, verticaal en diagonaal in alle richtingen in de puzzel verstopt. Ze kunnen elkaar overlappen. Letters mogen vaker worden gebruikt. Zoek de woorden op en streep ze af. De overblijvende letters vormen achter elkaar gelezen de oplossing.
palmmeel
waterdoorlatend
pl. in Zeeland
leenman
7
ontwijking eikenschors
2 slagader
jaartelling
metaal
gelofte soort aardappel
wielerwedstrijd Zijne Majesteit
fiat inserto
soldatenvoedsel graanpakhuis
plak
markttent vrouwelijk dier
erfelijkheidsdrager
behaaglijk (Ind.)
3
AARDOLIE AFASIE ALBANEES BADMAT BOORD BOXER DONOR
GEBOD GROEN HARINGBUIS KALFSOGEN KALMOES KARNEN KNOET
volgeling
1x WAARDEBON t.w.v. € 25,-
klank
6
9
deftig
te besteden bij
© www.puzzelpro.nl 1
2
3
4
5
6
7
RIVAAL SOMMA TANTIEME VOERSTREEK WORST ZWAAN
PUZZEL EN WIN
gehalte
zaniken
LAAIEN LABELS LANGSKOMEN MADRID OESTERNET OPTIONEEL PALLETJE
8
9
10
11
Grootzand 20
0515 41 26 76
8601 AW Sneek
devosneek.nl
12
Winnaar puzzel grootsneek 08-2021 A. Flik uit Scharnegoutum heeft de waardebon t.w.v. € 25.00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Devo in Sneek. W. Zantvliet uit Jutrijp heeft de waardebon voor een lunch gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Het Proeflokaal in Sneek. OPLOSSING EDITIE 07-2021: Zweedse puzzel: spotgoedkoop // Kruiswoordpuzzel: brandkast
PUZZEL & WIN
Geheel verzorgde lunch voor 2 personen
STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 09 VÓÓR 20 oktober 2021 PER EMAIL NAAR: info@grootsneek.nl OF NAAR: Grootsneek, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK
COLOFON
GrootSneek is een maandelijkse uitgave van Ying Media. GrootSneek wordt huis-aan-huis verspreid in Sneek en omliggende dorpen en steden in een straal van ca. 10 km van Sneek.
UITGEVER
EINDREDACTIE
VORMGEVING
DRUK
Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl
Henk de Vries
Frans van Dam (bliidd.nl)
Hoekstra Krantendruk, Emmeloord
REDACTIE
FOTOGRAFIE
VERSPREIDING
Wim Walda, Henk van der Veer, Eelke Lok, Riemie van Dijk, Ynte Dragt en Johan Vogelzang.
Laura Keizer Fotografie, Johan Brouwer, Johan Vogelzang, Ynte Dragt, Nicky Bosma, Wim Walda en Henk van der Veer.
FRL Verspreidingen, Leeuwarden
SPORTREDACTIE
VERKOOP
Joeri van Leeuwen en Gerard van Leeuwen
Ying Mellema, Mieke Alferink en Marianne Bouwman.
REDACTIETIPS? info@grootsneek.nl
BLADMANAGEMENT Oplage: 28.000 exemplaren.
Nicky Bosma(nicky@yingmedia.nl)
Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.
DE EERSTVOLGENDE UITGAVE VAN MAANDBLAD GROOTSNEEK VERSCHIJNT OP: DONDERDAG 28 OKTOBER 2021
Ben jij op zoek naar een leuke (bij)baan in de logistiek? Voor ons distributiecentrum in Sneek zijn wij op zoek naar
Logistieke medewerkers (m/v) voor verschillende afdelingen Reachtruckchauffeur/ logistiek medewerker Als reachtruckchauffeur/logistiek medewerker verzorg je het correct verzamelen van de geplaatste filiaal orders middels voicepicking en vervoer je de goederen die geleverd zijn door onze leveranciers van en naar bulk- en picklocaties. Wie ben jij? - Je bent minimaal 18 jaar; - Je bent in ieder geval een aantal ochtenden en avonden per week beschikbaar, waarbij het aantal uren dat je gaat werken in onderling overleg worden bepaald.
Medewerker perron ochtend/middag/avond/nacht afdeling vers (20-40 uur per week) Als medewerker perron begeleid je op de afdeling inslag de chauffeur (leverancier) bij het plaatsen en eventueel afstapelen van de goederen op het perron. Je controleert de ontvangen goederen en vervolgens wikkel je de administratie voor de leverancier af. Als ritvoorbereider controleer je de gereed staande vrachten voor verzending naar de filialen op kwaliteit en scan je de containers bij het laden of het onderdeel voorbereiden en clusteren van ritten voor aanvang laden door afdeling transport. Wie ben jij? - Je bent minimaal één ochtend-, middag-, avond-, of nachtdienst per week beschikbaar, waarbij het aantal uren dat je gaat werken in onderling overleg worden bepaald.
Orderverzamelaar afdeling vers Als orderverzamelaar ben je verantwoordelijk voor de orderverzameling van de geplaatste filiaal orders middels voicepicking. Wie ben jij? - Je bent minimaal 16 jaar. - Je bent minimaal 1 middag/avond doordeweeks beschikbaar van 12.30 uur tot 22.00 uur, waarbij het aantal uren dat je gaat werken in onderling overleg worden bepaald;
Vrachtwagenchauffeur voor de zaterdag Als chauffeur bestaan je werkzaamheden uit het bevoorraden van onze filialen. Daarnaast dien je vanuit de filialen goederen en emballage te retourneren naar het distributiecentrum. Wie ben jij? - Je bent in het bezit van een groot rijbewijs (CE), een chauffeurspas en een geldige code 95; - Je bent in ieder geval beschikbaar op zaterdags. En wie zijn wij? Wij zijn Poiesz Supermarkten B.V., dé supermarkt van het Noorden. Een familiebedrijf dat 98 jaar geleden startte in hartje Sneek, de waterstad van het Noorden. Inmiddels hebben we 69 supermarkten en 68 slijterijen in Friesland, Groningen, Drenthe, Flevoland en Overijssel. Iedere dag staan er ruim 5.400 medewerkers klaar voor de klant. Elke dag is een kans om het nóg beter te kunnen doen. Door goed te luisteren naar wat de klant wenst en daarop in te spelen. En daar kun jij dus aan meehelpen!
Enthousiast? Wacht dan niet langer en solliciteer! Vul het online sollicitatieformulier in op www.werkenbijpoiesz.nl of stuur je motivatie en cv naar werken@poiesz-supermarkten.nl Heb je vragen over deze vacatures? Neem dan contact op met Kim Brouwer, personeelsfunctionaris, te bereiken via telefoonnummer 0515-428800.
Puur Voordeel. Puur
Top & Twel, Wommels en Scharnegoutum, ga nu voor gratis glasvezel! Bij voldoende animo komt er glasvezel. Meld je daarom aan vóór 27 oktober 2021 en kies het internet en televisie pakket dat bij je past. Glasvezel is namelijk niet alleen supersnel en stabiel, het is ook een open netwerkverbinding waarop elke provider zich kan melden om zijn diensten aan te bieden. Glasvezel betekent dus meer keuzevrijheid én klaar zijn voor de toekomst. Meld je je vóór 27 oktober 2021 aan, dan bespaar je de aansluitkosten. Kies daarom net als Workum, IJlst, Koudum, Woudsend en Heeg nu voor gratis glasvezel.
gavoorglasvezel.nl