MAANDBLAD
03-2022
GROOTSNEEK.NL
10e JAARGANG • NR. 102
AGE MET BIJL
LIFESTYLSE TRENrD2022
PETRA & SALAS
HOE EEN FRIEZIN EN IRAKESE VLUCHTELING ELKAAR VINDEN IN DE GALIGAPROMENADE
Zadelmakersstraat 1, 8601 WH Sneek
0515-424545 | www.rooth.frl Schoonmaakonderhoud
Glasbewassing
Gevelrenovatie
Vochtbestrijding
Schoorsteenvegen
Ongediertebestrijding
Brand- en roetreiniging
Gladheidsbestrijding
FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
voorjaa
2
NUMMER 03 • 2022
FOTOBEHANG MOLEN DE OOSTER
GEUR In mijn jonge jeugd kon ik tijden voor de etalage staan van Het Vulpenhuis en Nooitgedagt. Kijken naar de kleurdozen van Caran d’Ache. Ik kon er geen genoeg van krijgen. De eerste schooldag was een feest. Elk jaar weer. Niet dat ik zo graag naar school ging, maar wel de eerste dag. Want dan hadden we nieuw Wasco-krijt. De geur van die krijtjes, ik kan het nog voor me halen. Wat een feest was dat. Dat ruiken ging nog beter als je ze ging gebruiken. De keerzijde was dan weer dat ik het juist zo mooi vond als ze onberispelijk en keurig op kleur zaten opgeruimd in het doosje. Zonde om aan te raken. Geur, ik heb er wat mee. Vooral ook die van papier. Een boekwinkel binnenstappen gaat altijd gepaard met snuiven. In Maastricht hebben ze een
SNEEK - In appartementencomplex De Ooster van woningcorporatie Elkien, aan de Pampuskade in Sneek valt sinds kort een prachtig behang te bewonderen. Het is een afbeelding van molen De Ooster, ontworpen door René Hamersma van Four Brand Builders. Op een deur is ook de geschiedenis van de molen te lezen.
Omstreeks 1930 zijn de restanten van de molen en de pakhuizen verwijderd ten behoeve van de verbreding van het Zomerrak. Omstreeks 1917 was de molen als zodanig al in onbruik geraakt.
Molenaar Johannes Brandsma liet in 1851 de molen ombouwen tot een gecombineerde koren -en houtzaagmolen, zodat hij ook in de wintermaanden, dus met ijsgang, nog van de molen kon profiteren. De molen heeft tot 1891 zaagwerk verricht. De laatste eigenaren van de molen waren de Gebroeders Kok. De molen stond op de hoek van het Zomerrak en de Oudvaart.
kerk verbouwd tot boekwinkel met achterin een koffiehoek met werkelijk heerlijke koffie. U begrijpt het, dubbel plezier. Terug naar papier, misschien wel een beetje met weemoed, al wil ik op deze plaats niet te sentimenteel worden en de oude man uithangen. Op zaterdagmorgen de kranten uit de brievenbus halen. Beiden eentje, tegenover elkaar aan de eetkamertafel met de krant open. Espressootje er naast, kleine versnapering er bij, muziekje op de achtergrond; de ultieme eerste dag van het weekend. Dat was vroeger. We zijn mee met de tijd. Tegenwoordig hebben we zo’n koud en vooral geurloos ding op een standaard voor onze neus. En lezen we in de krant - eigenlijk - het nieuws van een dag oud. Digitaal, zoals zo veel. ‘Bad news travels fast’, eens een gevleugelde uitspraak, is achterhaald.
BEROEPENVOORLICHTINGSAVOND ZUIDWEST-FRIESLAND SNEEK - Rotaryclub Sneek organiseert op 6 april om 19:00 uur een Beroepenavond, in samenwerking met de decanen van de RSG en Bogerman in Sneek. De Beroepenavond wordt gehouden in het gebouw van de RSG, Almastraat 5 in Sneek.
Alle nieuws gaat snel. Dat is trouwens ook de reden dat er niet of nauwelijks meer alcoholcontroles zijn, maar dat terzijde. Titels als Viva, het overbekende vrouwenblad, Yes, Aktueel, Vogue en Glamour bestaan al lang niet meer. Gelukkig is er de krant waarin u nu zit te lezen. Doe mij een lol en snuffel even aan het papier. En ruik zo ook even aan uw tablet. Snappie?
Veel leesplezier! Richard de Jonge
Doelgroep van deze avond zijn de leerlingen uit de hogere klassen van de scholen voor voortgezet onderwijs in Sneek, Balk, Bolsward en Koudum. Dat is dus havo-3, 4, 5 en vwo 4, 5, 6. Ook studenten Friese poort niveau-4 zijn welkom. Het gaat om beroepen op hbo- en universitair niveau. De bedoeling van deze avond is dat 50 à 60 beroepsbeoefenaren uit de dagelijkse praktijk op een interactieve manier aan leerlingen vertellen wat hun beroep inhoudt. Ook zullen er stands aanwezig zijn waar vervolgopleidingen zich presenteren. Er zijn twee voorlichtingsrondes van elk een half uur. Vooraf en tussendoor is er gelegenheid om kennis te maken met diverse vervolgopleidingen tijdens de zogenaamde opleidingenmarkt. Voor meer informatie zie www.beroepenavondsudwestfryslan.nl.
Redacteur GrootSneek
THEATERVOORSTELLING ‘SMOKKELBERN’ SNEEK - Muziektheatervoorstelling ‘Smokkelbern’ zal eindelijk te zien zijn. De voorstelling over het Joodse onderduikmeisje Lea wordt 22 keer gespeeld. Er zijn tussen 5 april en 14 mei voorstellingen in Sneek, Lemmer, Leeuwarden en Amsterdam.
Hét maandblad met verhalen uit jouw regio!
MAANDBLAD
03-2022
GROOTSNEEK.NL
10e JAARGANG • NR. 102
EERSTVOLGENDE UITGAVE: DONDERDAG 21 APRIL 2022
BIJLAGE
MET E LIFESTYL TRENDS 2022
voorjaar
E VLUCHTELING HOE EEN FRIEZIN EN IRAKES APROMENADE ELKAAR VINDE N IN DE GALIG Zadelmakersstraat 1, 8601 WH
FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.N
L
PETRA & SALAS
Sneek
0515-424545 | www.rooth.frl Schoonmaakonderhoud
Glasbewassing
Gevelrenovatie
Vochtbestrijding
Schoorsteenvegen
Ongediertebestrijding
Brand- en roetreiniging
VOLG ONS OOK OP SOCIAL MEDIA
Gladheidsbestrijding
KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP: WWW.GROOTSNEEK.NL
Vanwege het coronavirus kon Smokkelbern zowel in 2020 als 2021 niet doorgaan. Met een extra financiële bijdrage van de provincie Fryslân kan de voorstelling over de Tweede Wereldoorlog dit jaar alsnog worden opgevoerd. ‘Smokkelbern’ gaat over de grootschalige smokkel van Joodse kinderen naar Friesland, waar ze in de onderduik de oorlog overleefden.
Sneek heeft een centrale rol in deze oorlogsgeschiedenis gespeeld en was de eerste stad waar de kinderen vanuit Amsterdam naartoe werden gebracht. De voorstelling is geïnspireerd op het leven van één van de kinderen, de vierjarige Lea, die via Sneek en IJlst onderdak krijgt bij een bakkersfamilie in Abbega. ‘Smokkelbern’ is geschreven door Hans Brans, de regie is van Tjerk Kooistra. Kaarten zijn verkrijgbaar via
www.smokkelbern.nl/tickets.
sneek HONDENPOEP BELEMMERT WANDELROUTE
GROOTSNEEK.NL
BIJZONDERE VONDST BIJ PARK JONGEMASTATE RAERD - Tijdens graafwerkzaamheden in Park Jongemastate bij Raerd zijn grote brokstukken siersteen opgedoken, imposante boogstukken en funderingsstenen van natuursteen. Sommige zijn voorzien van sierranden.
OPPENHUIZEN - Het is alweer bijna twee jaar dat we kunnen genieten van de nieuwe fiets-/wandelroute rondom de Westpolder, de route die dankzij de Westpolderbrêge aansluit op het Rasterhoffpark. Dorpsbelang Top & Twel vindt het prachtig dat zoveel mensen gebruik maken van deze mooie route en wil dat graag zo houden. Maar dan moet er wel wat gebeuren aan de hondenpoep! De Marrekrite, beheerder van het pad langs de Broeresloot, heeft namelijk aangegeven dat het maaien van de bermen bijna niet te doen is vanwege de enorme hoeveelheid aan hondenpoep in de berm. Wanneer dit niet verbetert, kunnen maaiwerkzaamheden niet meer uitgevoerd worden, met alle gevolgen van dien. Helaas is het niet mogelijk om een hondentoilet in de nabijheid van het pad te plaatsen, omdat deze toiletten volgens gemeentelijk beleid alleen binnen de bebouwde kom worden geplaatst. Daarom, zo aan het begin van het voorjaarsseizoen, aan alle hondenbezitters de oproep om geen hondenpoep langs het pad achter te laten.
Voor Stefien Smeding, medeweker cultuurhistorie van It Fryske Gea, is de herkomst een raadsel. Zij vermoedt dat het restanten zijn van een boogbrug of poort tussen het adelshuis en de kerk van Raerd.
POSTHUMA 25 JAAR LID ECHTE BAKKERSGILDE WOMMELS - Bakkerij Posthuma in Wommels is in oktober 1997 toegelaten tot de Stichting Echte Bakkersgilde en mag zich sindsdien officieel Echte Bakker noemen. Het Gilde is in 1967 opgericht door een aantal fanatieke kwaliteitsbewuste ambachtelijke bakkers met als doel het uitwisselen van kennis, recepturen en ervaringen. Daartoe zijn vandaag de dag nog steeds alle 140 Echte Bakkers met hun 330 verkooppunten onderworpen aan verplichte, onafhankelijke en onaangekondigde product bemonsteringen, uitgevoerd door het Nederlands Bakkerij Centrum. Tevens worden alle winkels jaarlijks meerdere malen bezocht door mystery shoppers, omdat Echte Bakkers ook op het gebied van deskundigheid en klantvriendelijkheid de lat voor zichzelf hoog willen leggen. Harm Posthuma, de vader van de huidige derde generatie bakkerij-eigenaar Nyncke Posthuma heeft zelf een actieve rol gespeeld binnen de regionale Echte Bakkers afdeling Friesland-Zuid. Als 21-jarige stond Nyncke Posthuma al in het bakkersvakblad ‘Bakkerswereld’ toen zij de opleiding combineerde met de bakkerij.
aan de waterkant weer OPEN VANAF 1 MAART! 3 gangen italiaans keuzemenu
€22,50
bekijk het menu op www.buursneek.nl verjaardagsborrel personeelsfeest diverse arrangementen
vier je feestje bij buur
mail vrijblijvend voor een offerte: info@buursneek.nl
koffie, thee, taart lunch, borrel, diner (vernieuwde kaart)
kom onze verse pasta’s steenoven pizza’s en burgers proeven!
kom langs of reserveer: tel 0627262675 buur 1e oosterkade 24 8605 aa sneek tel: 0627262675 www.buursneek.nl
@BUURSNEEK
Stefien Smeding: “De toegang voor een koets bevindt zich aan de voorzijde, de nu gevonden brokstukken natuursteen liggen op de plek waar in de achttiende of negentiende eeuw zeer waarschijnlijk een wandelpad liep.” Ze gaat haar licht opsteken bij de Rijksdienst Cultureel Erfgoed. Daarnaast vraagt Stefien om tips. “We zijn heel benieuwd waar de van sierranden voorziene boogstukken en funderingsstenen voor hebben gediend.” Wie heeft een suggestie? Reacties mogen naar info@itfryskegea.nl.
STEDELIJK MUZIEKKORPS SNEEK BESTAAT 100 JAAR SNEEK - Het Stedelijk Muziekkorps Sneek bestaat 100 jaar en dat wordt gevierd! Het jubileum wordt op zondag 24 april met een concert in Theater Sneek gevierd. Dus kom naar het voorjaarsconcert van het jaar: Ut Stedelijk Springlevend! Ga voor kaartjes en meer informatie naar www.theatersneek.nl.
Inmiddels kent het bedrijf naast de bakkerij in Wommels nog drie filialen (in Bolsward, Sneek en Scharnegoutum) en treden zij onder eigen merk Puur Posthuma naar buiten. “Achter elke succesvolle man, staat een sterke vrouw”, zo luidt een bekend gezegde. Hier staat een sterke vrouw. In de bakkerij branche uniek, dat een bakkersbedrijf gerund wordt door een vrouw!
BOEKENRUIL IN KERKJE GOËNGA
mAART + aPRIL: MENU AANBIEDING
3
GOËNGA - Voor de 22e keer worden de kerkbanken van de NH Kerk in Goënga gevuld met een gevarieerd aanbod aan boeken voor jong en oud. Door het ruilprincipe verandert het aanbod iedere keer. Het idee is simpel: bezoekers nemen een aantal boeken mee van huis en kijken of er in de kerkbanken een paar ’nieuwe’ boeken voor hen bijliggen. Wanneer ze een mooi boek hebben gevonden, kunnen ze dat pakken en er een zelf meegenomen boek voor terugleggen. De toegang tot de boekenruil is gratis; een vrijwillige bijdrage voor stichting Kerkgebouw Goënga wordt op prijs gesteld. De boekenruildag vindt plaats op zondag 27 maart 2022 van 15.30-17.00 uur.
VERKEERSBORDEN VAN RIET, KALK EN HARS IN SWF SWF - De komende jaren vervangt gemeente Súdwest-Fryslân verkeersborden die aan het einde van hun levensduur zijn voor exemplaren van biocomposiet. Het gaat om zo’n 600 verkeersborden per jaar. Het eerste duurzame verkeersbord in de gemeente werd door wethouder Mark de Man (Verkeer en Vervoer) onthuld aan de Bolswarderweg in Sneek. “Deze nieuwe verkeersborden zijn duurzamer en recyclebaar”, aldus de wethouder. “Een keuze die past bij de ambities van de gemeente als het gaat om duurzaamheid en circulair bouwen.” De grondstoffen voor de borden komen uit de buurt. Daardoor is er weinig transport nodig. Door lokale restproducten te gebruiken stoot de gemeente Súdwest-Fryslân minder CO2 uit. Ook plakt de reflecterende sticker, met daarop het verkeersteken, goed en lang op het biocomposiet. De firma Pol uit Heteren mag de biocomposieten verkeersborden leveren.
EVENEMENTEN APRIL
26 APRIL KONINGSNACHT 27 APRIL KONINGSDAG
MEI
21 MEI ELFMEREN FIETSTOCHT 26 MEI T/M 29 MEI KLEINTJE SNEEKWEEK ZEILEN VRIJDAG 27 MEI KLEINTJE SNEEKWEEK STAPPERSAVOND 31 MEI T/M 3 JUNI AVONDVIERDAAGSE SNEEK
JUNI
ELKE DONDERDAGAVOND SWINGTERRAS 6 JUNI FIETS 11 STEDENTOCHT 11 JUNI CULTUREEL FESTIVAL ÚT SNEEK 25 JUNI MARATHON SNEEK
JULI & AUGUSTUS
ELKE DONDERDAGAVOND SWINGTERRAS
ZOMERFESTIVAL SNEEK 2 JULI T/M 28 AUGUSTUS 2, 9, 16, 23 & 30 JULI ZATERDAGMIDDAG MATINEE MARKTSTRAAT 16 JULI T/M 28 AUGUSTUS SIMMER YN SÚDWEST
5 AUGUSTUS OPENING SNEEKWEEK & VLOOTSCHOUW 5 - 11 AUGUSTUS SNEEKWEEK ZEILEN, STRAATTHEATER, MUZIEKPLEINEN EN -TERRASSEN, KINDERMIDDAG, KERMIS EN BRADERIE 12 AUGUSTUS FINALE SKÛTSJESILEN SNEEKERMEER
SEPTEMBER
3 SEPTEMBER SHANTYFESTIVAL & SPRINGKUSSEN ELFSTEDENTOCHT 4 SEPTEMBER LEVENDE ETALAGES
UITFESTIVAL WEEKEND 10-11 SEPTEMBER 10 SEPTEMBER UITFESTIVAL SÚDWEST FRYSLÂN 10 SEPTEMBER OPEN MONUMENTENDAG 11 SEPTEMBER OPENLUCHT KERKDIENST 11 SEPTEMBER OBW GRACHTENCONCERT 17 SEPTEMBER VEILIGHEIDSDAG
G KOOPZONDMAAAND
ELKE 1e ZONDAG VAN DE
Online agenda
2022 OKTOBER
1 OKTOBER SNEEKER DWEILDAG 1 OKTOBER OKTOBERFEST 2 OKTOBER ROZE LOPERS 14 - 22 OKTOBER LUNA WATERSTAD
NOVEMBER
4 NOVEMBER N8 VAN SNEEK 6 NOVEMBER MUZIEK & POËZIE 12,19 & 27 NOVEMBER SINTERKLAAS IN SNEEK 25 NOVEMBER CULINAIRE ELFSTEDENTOCHT
DECEMBER WINTERFESTIVAL SNEEK 9 DECEMBER - 22 JANUARI 10 DECEMBER OPENING IJSBAAN, KERSTPARADE SNEEK & ONTSTEKEN, KERSTVERLICHTING, HEEL SNEEK ZINGT 11 DECEMBER XMAS SNEEK, LEKKER SNEEK, KERSTMARKT, STRAATTHEATER 17 DECEMBER KERSTKORENFESTIVAL 25 - 30 DECEMBER KERSTCIRCUS SNEEK 19 - 22 JANUARI 2023 SNEKER FILMWINTER
Wijzigingen voorbehouden
VOOR HET ACTUELE OVERZICHT KIJK JE OP SNEEK.NL
sneek
GROOTSNEEK.NL
5
HOE EEN IRAKESE VLUCHTELING EN EEN FRIEZIN ELKAAR VINDEN
Vanuit de bijstand, via een snackwagen, naar een groot pand – de Oosterse Markt - aan de Singel in Sneek. Het is de reis van eigenaarsechtpaar Petra en Salas Al-Mahdawy. De Oosterse Markt is al drie jaar een succes en bezoekers komen van heinde en verre. Overigens dekt de naam al lang niet meer de lading want je vindt hier ook producten uit Suriname, Afrika en Kroatië. Salas en Petra Al-Mahdawy, ze zijn inmiddels twintig jaar samen, getrouwd en hebben samen drie dochters. Maar zo vanzelfsprekend als dat wellicht klinkt, verliep dat niet. Hij, vluchteling uit Irak, zag haar, Friezin uit Oudega SWF, wel zitten. Niet onbelangrijk: ze was getrouwd. Het duurde dan ook even voordat hij haar duidelijk kon maken wat hij van haar vond. >> TEKST RICHARD DE JONGE BEELD LAURA KEIZER
6
NUMMER 03 • 2022
SALAS EN PETRA AL-MAHDAWY
CUPIDO SCHIET MET SCHERP IN DE GALIGAPROMENADE
E EERST TERUG NAAR IRAK
Salas is afgestudeerd accountant in Bagdad. Niet dat hij ooit in dit beroep werkzaam is geweest, maar zijn familie (lees: vader) vond dit bij hem passen. Aardige bijkomstigheid was dat hij door zijn studie tijdelijk aan zijn dienstplicht ontkwam. Eenmaal afgestudeerd werd hij opgeroepen en vocht hij in de oorlog tegen Iran. We schrijven 1999.
OP DE VLUCHT
Tegelijkertijd was Salas een bekende handballer in Irak met een grote vriendenkring. Via deze groep kreeg hij te horen dat hij op een lijst stond van mensen die zouden ‘verdwijnen’. Hij werkte bij zijn oom en neef die in een politieke partij zaten tegen het regiem van Sadam Hoessein. Salas: “We hadden genoeg geld. Dat was niet het probleem. Maar ik moest weg, want ik was mijn leven niet zeker.”
NAAR NEDERLAND GESMOKKELD Via Jordanië, Turkije, Griekenland en Albanië kwam hij in Nederland terecht. Eerst in Nijmegen en Eindhoven, later in Sneek. “We waren met twaalf mensen. In busjes, vrachtwagens. Met de boot kwamen we aan in Turkije.” Wie denkt dat ze keurig op een kade of het strand werden afgezet, heeft het mis. “Om de pakkans te verkleinen, hebben ze ons ongeveer een kilometer voor de kust afgezet. Het laatste stuk moesten we zwemmen. Dat zeggen ze van te voren niet natuurlijk. Mensensmokkelaars denken maar aan één ding. Ze hebben geen hart.”
DROOMVROUW AL GETROUWD Eenmaal gesetteld in Sneek, voetbalde hij bij LSC en werkte hij als botenschoonmaker in Gaastmeer. En daar, in een horecazaak in het dorp, werkte zijn droomvrouw. Met haar toenmalige man. “Dat ging erg goed. Er zat een skûtsje-verhuurvloot bij die we voorzagen van eten, catering, ook veel á la carte”, vertelt Petra. Toch ging het niet helemaal, of eigenlijk moeten we zeggen: helemaal niet goed. Er was net flink geïnvesteerd toen het huwelijk op de klippen liep. En daarmee stapte ze ook uit het restaurant. Berooid bleef ze achter, maar had met haar Irakese vluchteling toch de hoofdprijs zou later blijken.
‘TOEVALLIGE ONTMOETING’ Omdat ze niet meer in het restaurant werkzaam was, raakte Salas haar kwijt. Want hij wist ook niet waar ze woonde. Met hulp van een vriend sloeg Cupido toe, in de Galiga-promenade notabene. Dat kwam zo. De voetbalvriend had Petra zien lopen in Sneek, wist dat Salas een oogje op haar had en belde hem met de mededeling dat hij als de sodemieter naar het centrum moest komen. En zo kwam het dat, de inmiddels gescheiden, Petra heel ‘toevallig’ Salas tegen het lijf liep. “We zijn gaan koffiedrinken. Maar ik hield de boot verder een beetje af. Ik was net gescheiden, had een zoontje van twee
jaar. Ik wilde niets met niemand”, zegt Petra. Maar er was geen houden aan. “Je zou kunnen denken dat het niet verstandig is om met zo iemand iets te beginnen. Cultuurverschillen, minder kans op werk, het geloof, mensen die het afkeuren, maar daar heb ik nooit over nagedacht. Het voelde erg goed.”
heeft regels opgesteld en de islam is een verscherping van deze regels.” In 2002 trouwde het stel. Eerst voor het geloof en twee jaar later voor de wet. Sinds 2009 is Salas Nederlands staatsburger. En naast Arabisch, Engels en Nederlands spreekt hij ook Fries. Net als zijn vrouw en dochters.
BIJSTAND TWEE CULTUREN Al snel was Petra in verwachting van haar oudste dochter. Later volgen nog twee dochters. Trots laat Salas foto’s zien van zijn dochters. De dames zijn moslima. Petra is dat (nog) niet. “Ik zie de islam als het christendom 2.0. Het is een aanvulling. God
Het echtpaar heeft zware tijden gekend. “Toen we net samenwoonden zaten we in de bijstand. We hadden soms geen geld om melk voor onze oudste dochter te kopen. We hebben de waardebonnen die we in 2004 voor ons trouwen hadden gekregen, verzilverd. Je gaat je schaamte voorbij. Je moet
sneek
GROOTSNEEK.NL
7
gewoon. Mijn dochter kwam een keer thuis en zei: ‘Ik weet wel waarom we niet zulke cadeaus krijgen als anderen. We zijn niet lief genoeg’. Dan ga je door de grond. Gelukkig is het nu heel anders”, glundert ze.
GROOT AANBOD In de winkel is geen nee te koop. Kruiden uit alle windstreken, groente, fruit en aardappelen. Zuivelproducten, kip in vele varianten, lamsvlees. Turks en Arabisch brood, vis, snacks zoet en hartig, snoep, zelf geïmporteerde olijfolie uit Griekenland. En zo kunnen we nog wel een tijdje doorgaan. Boodschappen doen bij de Oosterse Markt is een feest. Niet in de laatste plaats vanwege het enthousiasme van het echtpaar. Altijd een vriendelijk woord en nooit haast. Daar word je door gegrepen, zo’n stijve hark kun je niet zijn.
PROEVEN Het gebeurt regelmatig dat Salas met een schaaltje lekkernijen door de winkel loopt om klanten te laten proeven. Onbekend maakt onbemind, maar andersom is het ook waar. Dat hebben ze daar goed begrepen. Een meisje dat bij de kassa staat te wachten terwijl haar moeder afrekent, krijgt een snoepje. Halal uiteraard, zoals alles in de winkel.
RECEPTEN UITWISSELEN Toekomstplannen zijn er ook zeker. Petra: “Ik zou graag iets met recepten willen doen. Dat je onderling recepten uitwisselt. Hoe leuk is dat. Ik zie dat hier al regelmatig in de winkel gebeuren. Dat een Arabische vrouw dille pakt en een ander vraagt wat ze ermee doet. Dan volgen er hele gesprekken. Dat vind ik mooi in een tijd dat de wereld verhardt.” Ook kookcursussen geven staat op het programma. Alleen nu nog even niet, want de twee hebben hun handen vol aan de winkel zelf. Petra: “We steken veel tijd en geld in de winkel. Die is voor ons even het belangrijkste nu.”
SALAS EN PETRA AL-MAHDAWY TROTSE EIGENAREN VAN DE OOSTERSE MARKT
Een
GRATIS
2
Bijop >30 10% korting PVCm t.w.v. 15% korting op vloeren Kamet, Trivor, elektrische € 449,= karpet op maatuit Denali en vloerverPantar de Wonderful de uit Aanhuis collectie warming onder Wool collectie smart home box
je nieuwe vloer 10 % 10 %
15%
korting op korting op de supreme texalle back maatwerk raamvinyl vloeren en deurhorren van Ambiant uit de Aanhuis collectie
korting op duettes & plissés uit onze Aanhuis collectie
15 %
weer verlie fd op je huis legkorting !
op de tegelcollectie CERAtouch van COREtec
10% korting op schuifdeuren op maat
10 %
Laat je Luxaflex® doen wat jij wil!
korting op TVkasten op maat gemaakt
10% korting 10 % 10 % op de tapijt
15%
korting op korting op de duurzame tegelvloer pvc vloeren uit de Creatino collectie nieuwe ‘Blauw‘Schilder’ maakt collectie gelukkig’
collectie Excellence en Loft van Interfloor
korting op smart home box van Slimmer Wonen bij elektrische raamdecoratie van Luxaflex®
10 %
20 % 15%
korting korting op op alle alle rol-, vouwgordijnen houten en aluminium en multishades jaloezieën uit de uit decollectie Aanhuis Aanhuis collectie
Vloeren Vloeren Vloeren Raamdecoratie Raamdecoratie Raamdecoratie Gordijnen Gordijnen Gordijnen Kasten op maat Kasten opop maat Kasten maat Verf &behang behang Verf && behang Verf Stalen deuren Stalen deuren Stalen deuren Interieuradvies Interieuradvies Interieuradvies
korting op bijzondere wandkasten op maat gemaakt
10% korting op 10% korting op de vinylvloer Dynamic Aanhuis laminaat wood XXL van collecties Flora & Livia Interfloor WONINGINRICHTING-AANHUIS.NL WONINGINRICHTING-AANHUIS.NL WONINGINRICHTING WONINGINRICHTING-AANHUIS.NL
Woninginrichting-Aanhuis.nl Sneek Prins Hendrikkade 53, 8601 CB Sneek Telefoon: 0515-413775 Email: sneek@woninginrichting-aanhuis.nl
Verhuizen is het einde van een fase. En het begin van een nieuwe. Daarom wilt u dat dat op rolletjes verloopt. Dat kan met Hoekstra, Erkende Verhuizers® uit Sneek. Met verhuizers die niet alleen zorgvuldig inpakken en uitpakken. Maar ook doorpakken. Zo zijn uw verhuizing én uw spullen letterlijk in goede handen
Verhuizen zonder zorgen. Hoe? Hoekstra. hoekstrasneek.nl/verhuizingen (of scan de QR-code)
sneek
GROOTSNEEK.NL
9
TEKST EN BEELD HENK VAN DER VEER
OP EN TOP KLEUTERJUF BRUINSJE VAN DER WAL
NEEMT NA 40 JAAR AFSCHEID Bruinsje Trijntje Gerritzen luidt haar volledige meisjesnaam, en ze is getrouwd met Gosse van der Wal. Bruinsje is een Sint Maartenskind uit It Heidenskip waar ze op 11 november 1958 geboren werd. Ze was meer dan veertig jaar werkzaam in het onderwijs, waarvan de ruim laatste twintig jaar als leerkracht onderbouw aan De Vuurvlinder in Sneek. Op 15 februari van dit jaar nam ze afscheid van het onderwijs. Die morgen stond al vroeg een grote trekker voor de deur om haar naar ‘de laatste schooldag’ te brengen. Een portret van een échte kleuterjuf.
Op de 350-jaar oude Gerritzenpleats aan de Fluessen en de Hofmar bracht Bruinsje haar jeugd door in een echt boerengezin, met Sijtze en Jantsje Gerritzen als ouders. Toen ze afscheid van haar leerlingen van De Vuurvlinder nam, en er ’s morgens vroeg een trekker stond om haar naar school te brengen, was voor Bruinsje daarmee symbolisch de cirkel rond.
JEUGDJAREN Net als bij zoveel mensen zijn ook de jeugdjaren van Bruinsje medebepalend geweest voor het verdere levensverloop van deze op en top kleuterjuf. In dit geval ging het om een dramatische gezinsgebeurtenis wel te verstaan. “Mijn zusje Tryntsje werd met een hartafwijking geboren,” vertelt Bruinsje, “en zij werd op een gegeven moment opgenomen in het Academisch Ziekenhuis van Groningen. Daardoor was mem heel vaak niet thuis en logeerde ik bij andere mensen, onder andere bij onze buren. Mijn zusje heeft wel eens een jaar in het ziekenhuis gelegen en ik herinner mij nog goed dat ik met heit en mem naar Groningen ging. Het was op haar verjaardag. Ik mocht wegens besmettingsgevaar niet mee naar haar
kamer. Ik stond in de ziekenhuistuin en de zuster op de derde etage hield Tryntsje op de arm en zo mocht ik naar haar kijken. Op de terugreis, ik was geen janker, heb ik van Groningen naar Heerenveen gehuild. Het was natuurlijk ook hartverscheurend voor een meisje van vijf jaar om zoiets mee te maken.” Daarbij kwam ook nog dat er in het gezin van Gerritsen al een ouder broertje, Doekle, op twee en een half jarige leeftijd overleden was. Er werd in die jaren echter niet meer over dat grote verlies gesproken. Bruinsje: “Er stonden op de slaapkamer van mijn ouders twee kleine fotootjes van het broertje. Als heit en mem dan ‘achter’ waren keek ik stiekem wel eens naar de foto’s. Toen mijn ouders veertig jaar getrouwd waren sprak heit er voor het eerst over, toen hij een fotoboek liet zien met een afbeelding van mijn overleden oudere broer. Nog eerder waren Gosse en ik getrouwd, op 24 mei. Vele jaren later hoorden wij van mem dat die datum de sterfdag van Doekle was geweest. Zonder dat wij dat wisten. Het familieverdriet werd in stilte gedragen.”
“YN’E MAITIID FONGEN WE LAMMEN BY DE BOER”
KINDEREN EEN VEILIG GEVOEL GEVEN Dat heit en mem overbezorgd om hun oudste dochter waren is daarom ook zo goed te begrijpen, weet Bruinsje nu. Net zoals haar beroepskeuze misschien te verklaren valt uit diezelfde bezorgdheid om haar zusje. “Ik wil kinderen altijd een veilig gevoel geven, een gevoel van geborgenheid”, zegt Bruinsje nu ruim veertig jaar later. Na de middelbare school, de Rehobôth-mavo in Sneek, gaat Bruinsje naar kleuterkweekschool ‘De Eglantier’ in Leeuwarden. “Dêr learden we trije jier lang echt foar kleuterjuf, wêr’t letter de oplieding foar hoofdakte noch achteroan kaam. At ik no al sa goed wist oft ik it ûnderwiis yn woe, wit ik eins net mear sa goed. Plysje Algera, kunde fan ús heit en dy, kaam ek regelmjittich oer de flier en dy syn suggestje dat ik wol foar plysje leare koe, ha’k ek noch yn my omgean litten. Mar it wurde dochs de kleuterkweek en de treinreis nei Ljouwert wie al in feest op himsels. Ik ha op dy oplieding ek in hiel soad wille belibbe.”
HOOFDLEIDSTER IN SCHETTENS “It staazjerinnen fûn ik it aldermoaiste”, blikt Bruinsje terug. Het omgaan met het ‘jonge kind’ heeft Bruinsje in al die jaren als rijk en fijn gevonden. De openheid en het onbevangene van kleuters spreekt haar nog altijd aan. Of in haar eigen woorden: “Ik wie ferslingere oan dy doelgroep!” De onderwijscarrière van Bruinsje begint in 1980 in Schettens, waar ze meteen hoofleidster wordt, terwijl het ‘papierke’ nog niet eens binnen was. Bruinsje is trouw en blijft 22 jaar in het dorp.
Ze is dan inmiddels met Gosse van der Wal getrouwd, die ook in het onderwijs werkzaam is. Als de kinderen de deur uit zijn verhuizen Bruinsje en Gosse naar Sneek. Daar krijgt Bruinsje een aanstelling als invalster aan cbs De Standerd in de waterpoortstad en ook aan de Johannes Postschool geeft zij les in de onderbouw. Uiteindelijk krijgt de ‘geboren kleuterjuf’ een vaste aanstelling aan de latere De Vuurvlinder.
ONDERWIJSHERINNERINGEN “At it maitiid waard gong ik altyd mei de bern út Skettens nei in boer dy’t tichtbij skoalle wenne. Rechsekje op, yn it gers in appelstje ite en dan kaam de boerin dy’t sei: ‘Appel mar even dellizze, we sille te lammefangen’. En dat barde, sa ticht stiene wij bij de natuer. Soks bliuwt dy bij. Doe’t wij yn Skettens in nije skoalle krigen, hawwe we aksjes opsetten mei it ‘Zeister Zendingsgenootschap’, ûnder de slogan ‘Wij iets nieuws, zij iets nieuws!’ De opbringst gong nei in treddewrâldlân”, haalt Bruinsje herinneringen op. Gevraagd naar de verschillen tussen stadsen dorpskinderen zegt Bruinsje meteen: “Se wiene en binne likeleaf!” Kort samengevat is Bruinsje van der Wal haar conclusie na ruim veertig jaar onderwijs dat ze met ontzettend veel plezier haar werk heeft gedaan. Het afscheidsfeest dat De Vuurvlinder organiseerde voelt dan ook meer dan goed en dat ze ‘haar’ kinderen gaat missen is duidelijk. Maar er is nu ook tijd om buiten de schoolvakanties eropuit te gaan met haar man Gosse. “It hat goed west, hjir sit in tankbere frou!”
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
10 NUMMER 03 • 2022
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
sneek
GROOTSNEEK.NL
11
#FACETOFACE TINEKE GRIN fotografie LAURA KEIZER tekst SONJA HARKEMA
Vloggende vijftiger Vraag op een middelbare school aan een groep leerlingen wat ze later willen worden en je hebt grote kans dat het antwoord ‘vlogger’ of ‘influencer’ is. Een hip fenomeen onder de jeugd. Maar niet alleen jonge mensen maken video’s van hun dagelijkse bezigheden. In Scharnegoutum woont Tineke Grin. Tineke gaat met haar tijd mee en is een vloggende vijftigplusser.
Met haar 56 jaar is Tineke Grin niet bepaald het stereotype vlogger. Dat beseft ze zelf ook. Maar dat maakt haar niks uit. “Ik besloot het te proberen. Gewoon, omdat ik het wel grappig vond en nieuwsgierig was”, vertelt Tineke. Vanaf het moment dat ze een smartphone met selfiecamera in haar hand had, was ze al veel aan het filmen.
NIEUWE DINGEN PROBEREN “Mijn dochter liet me op een gegeven moment vlogs op YouTube zien, van Monica Geuze en de Queen of Jetlags. Uit nieuwsgierigheid ben ik het gaan volgen, want ik vond het eigenlijk wel heel leuk. Maar ik besefte ook dat dit allemaal jonge meiden waren. Terwijl de gemiddelde vijftigplusser uit mijn omgeving nog nooit van het woord vloggen heeft gehoord. Toch weerhield me dat er niet van. Want ik vind dat je ook op latere leeftijd nog steeds nieuwe dingen kunt proberen. En een beetje met je tijd meegaan voorkomt bovendien dat je een oude muts wordt”, aldus Tineke.
DE EERSTE VLOGS Tijdens het uitlaten van hond Romke pakt ze steeds vaker haar telefoon erbij. Weliswaar op rustige plekken, want Tineke loopt niet met haar camera over het Oosterdijk of andere drukke plekken. “Ik betrap mezelf erop dat ik mijn camera wegdoe zodra er iemand aankomt. Of ik kies ervoor om te filmen met mijn mobieltje. Ik wil niet te veel opvallen hoor, haha!” In 2017 monteerde ze haar eerste vlog. “Ik ben eerst maar gewoon wat gaan filmen. Maar ja, al die losse video’s moeten ook aan elkaar geplakt worden. En een muziekje eronder is ook wel leuk. Dat was nog best een klusje. Mijn eerste vlogs zette ik in een privéomgeving op YouTube. Maar zowel mijn dochter als mijn man beloofden me dat het leuk genoeg was om het aan andere te laten zien. Ik vond dat heel spannend en ik was bang dat de mensen hier in de omgeving me als een of andere dorpsgek zouden zien. Je stelt je toch behoorlijk kwetsbaar op… Maar de reacties bleven uit.”
De eerste vlogs van Tineke vind je overigens niet meer terug. “Die heb ik op een gegeven moment verwijderd. De muziek stond daarin veel te hard of je hoorde me amper praten door de wind. In het begin deed ik eigenlijk maar wat”, bekent ze.
EEN HELE NIEUWE WERELD Wat je aandacht geeft, groeit en zo gold het ook voor Tineke haar vlogs. Wekelijks post ze een nieuwe vlog en met de montage is ze zo’n vijf uur per week bezig. “Langzaamaan kwam het steeds meer van de grond. Na een tijdje had ik zo’n dertig abonnees op YouTube en dat werden er steeds meer. Sindsdien ben ik er ook serieus tijd aan gaan besteden. Want ik vind dat als er meer mensen kijken, je ook wat leuks moet aanbieden. Ik ben me gaan verdiepen in hoe algoritmes werken en ik kreeg contact met andere YouTubers die me tips gaven over hoe ik meer abonnees kon krijgen. Ik bevond me in een hele nieuwe wereld.”
EEN VIDEODAGBOEK VOOR LATER Tineke haar vlogs hebben nog een mooie bijkomstigheid. “Ik vlog niet alleen voor mijn kijkers, maar ook voor mezelf, voor later. Dat ik terug kan kijken naar hoe het was en wat we toen deden. Zo heb ik ook altijd veel gefilmd als we bij mijn moeder op bezoek waren. Ze is in 2017 overleden en het proces ervoor heb ik vaak meegenomen in mijn vlogs. Bijvoorbeeld als we een blokje omgingen met haar in de rolstoel. Die vlogs zijn voor mij nu ontzettend waardevol. Het is als een videodagboek wat ik altijd terug kan kijken.”
HET MATERIAAL Haar smartphone heeft ze inmiddels ingewisseld voor twee camera’s. Een van die camera’s zit standaard gemonteerd op een selfiestick. Met de andere kan ze goed inzoomen om zo mooie beelden van de natuur te maken. Haar gefilmde materiaal monteren doet ze in het montageprogramma wat standaard op haar computer staat. En het resultaat mag er zijn: de vlogs van Tineke zien er door een professioneel intro en outro, met muziek en animaties en al, erg gelikt
uit. “Ik heb me daarin steeds verder ontwikkeld. Hoewel ik zonder dat gratis programma nergens was geweest hoor”, vertelt ze bescheiden.
je in mijn vlogs ziet is maar een fractie van mijn leven. Maar het is altijd echt. What you see is what you get.”
GEEN PLAN
Naast de wekelijkse vlogs over haar dagelijkse leven, maakt Tineke soms een special. Zo maakt ze af en toe een ‘shopvlog’. “Het is niet heel erg mijn ding, maar mensen vinden het superleuk om naar te kijken. Als ik een Action shopvlog maak, heb ik er zo vijfhonderd kijkers bij.” In zo’n shopvlog gaat Tineke naar de Action en thuis laat ze in een video zien wat ze allemaal heeft gekocht en wat het heeft gekost. Datzelfde doet ze ook met kleding.
Waar Tineke over vlogt, dat weet ze van tevoren nooit. Wel komt het meeste vlogmateriaal uit haar weekend. “Wanneer we op een regenachtige zaterdag niet weten wat we moeten doen, gaan we toch vaak maar op pad. Want ja, de hond moet toch uit en er moet die week ook weer een nieuwe vlog online”, lacht Tineke. Het is soms dus best even zoeken naar wat leuk is om te filmen. “Ik heb eigenlijk nooit een bepaalde insteek gehad waar ik over ga vloggen. Ik film maar gewoon wat er op mijn pad komt en ik hoor vervolgens wel wat ze ervan vinden. Soms krijg ik reacties van volgers dat ze het leuk vinden dat ik sta te stofzuigen of te strijken. Tsja, ik snap het ook niet, maar ze schijnen het interessant te vinden wat ik zoal doe op een dag.” Hond Romke is een All-time Favourite in de vlogs van Tineke. “Als Romke een keer niet in de vlog voorkomt krijg ik klachten. ‘Waarom zit de hond er niet in?’ De oude kop van dat beest tovert bij veel mensen blijkbaar een glimlach op het gezicht. Ik speel daar natuurlijk ook wel op in. Als hij dan met zijn flappende oortjes in de wind zit, dan zet ik er bewust een mooi muziekje onder. De reacties die ik vervolgens krijg vind ik mooi, dat streelt me dan wel.”
HET IS ALTIJD ECHT Op de vraag wat er na vijf jaar vloggen is veranderd, antwoord Tineke dat ze een stuk zelfverzekerder is geworden. “Ook al sta ik tegen zo’n klein kastje te praten, je bent toch even je verhaal kwijt. En ik merk ook dat het me steeds makkelijker afgaat en dat mijn vlogs steeds professioneler worden. Het beeld is scherper omdat ik een betere camera heb en het geluid is ook mooier. Ik krijg ook veel leuke reacties, ook al is het vaak van hetzelfde groepje mensen.” Inmiddels heeft ze ruim 450 abonnees. Door de jaren heen is Tineke altijd dicht bij zichzelf gebleven in haar vlogs. “Wat
SPECIALS
In de toekomst wil ze zich ook meer richten op beautyvlogs, ook om te proberen. “Dat ik bijvoorbeeld een antirimpelcrème test en daar dan een review over geef. De naam heb ik al: ‘Tutten met Tinus’. Maar ik doe het wel op mijn eigen manier, niet zoals iedereen het doet. Gewoon, lekker laagdrempelig, à la Tineke.”
Vlogtips van Tineke • Ga het gewoon doen, stap over die drempel heen. • Film eerst gewoon met je smartphone. • Koop een selfiestick. • Gebruik of download een gratis montageprogramma. • Maak een account aan op YouTube en deel je verhaal.
De leukste vlogs volgens Tineke • De vloggende bestemming (26.300 abonnees). • Zwerven met Juki (5800 abonnees). • Monica Geuze (541.000 abonnees).
BELEEF PASEN ALS NOOIT TEVOREN! s i t a Gr e e r t en
JE BENT
NIET Alleen
tour
RYSLÂ F T S E DW
Ú
DOOR S
WOMMELS
1 april
KOUDUM 3 april HEEG 8 april
N
14 april MAKKUM 16 april SNEEK YOUTH ONLY 17 april
SNEEK + LIVESTREAM
BOLSWARD 10 april BART HESSELING
DE ZANDTOVENAAR
SYB VAN DER PLOEG PJOTR
STERRE KONING
K BEKIJ TS AC E L L A NE ONLI
NIETALLEENTOUR
NIETALLEENTOUR
www.nietalleentour.nl
sneek
GROOTSNEEK.NL
13
TEKST EN BEELD WIM WALDA
FÛGELWACHT WOMMELS VIERT 75PLUS1-JARIG JUBILEUM
“VANAF 1 APRIL GAAN WIJ ‘OER DE RÂNE FAN DE TIID’” We vinden het zo vanzelfsprekend: de mussen, mezen en merels in de stadstuinen, het torenvalkje dat ‘biddend’ de berm naast de snelweg afspeurt, de buizerd die op zoek naar prooi majestueus over de rietkragen zweeft, het geratel van een bonte specht dat door een bosperceel galmt. En niet te vergeten de weidevogels als de kieviten, met hun spectaculaire duikelingen en schelle roep tijdens de baltsvlucht, de grutto, onze nationale vogel, die daar met zijn oranje baltskleed en dito gedrag niet voor onder doet, de wulp met zijn kromme snavel en de tureluur met zijn helder oranje poten. Maar zo vanzelfsprekend is dat niet, volgens Teade de Boer, voorzitter van de Fûgelwacht in Wommels.
“Vogels, met name weidevogels, zijn mijn passie”, zegt Teade de Boer stellig. “Dat is er met de paplepel ingegoten. In het voorjaar met mijn vader, een echte natuurman, op zondagmorgen na de kerk kievitseieren zoeken. Wanneer ik nu de eerste grutto’s over hoor komen weet ik dat ze dan al bij de plasdras van ‘gruttoboer’ Murk Nijdam en in natuurgebied Skrok zijn neergestreken. Dan moet ik het veld in om ze te zien.”
OPRICHTING FÛGELWACHT WOMMELS De oprichting van de Fûgelwacht Wommels vond plaats op 4 april 1946 in een vergadering in café Gerbens in Wommels, uitgeschreven door H. Scheffer, H. Bouma en T. Adema. Deze drie heren, aangevuld met F. de Boer en J. Twerda, vormden tevens het eerste bestuur van de vereniging. De reden voor de oprichting van de Fûgelwacht was om een vuist te maken tegen de vele gevaren die de weidevogels bedreigden. Zoals de jacht op de kievit in Frankrijk, het (te) vroeg maaien van de ‘greiden’ door de boeren, en vooral de handel in eieren nadat de eierzoekperiode was afgelopen. En om de Wommelser gemeenschap liefde voor de natuur bij te brengen door films, lezingen, onderwijs en bijeenkomsten.
NAZORG EN IN STAND HOUDEN De Boer: “Nesten zoeken en ze in het kader van de nazorg markeren vond ik toen al veel leuker dan het eierzoeken zelf. Niet de eieren meenemen, maar de kuikentjes zien uitkomen. Dan maakt mijn hart een sprongetje; dat nieuwe leven, prachtig is dat! Toen ik verhuisde van Nijland naar Wommels, kwam ik in het bestuur van de Fûgelwacht Wommels. Een jaar of zes geleden ben ik daar voorzitter van geworden. Waar wij ons mee bezig houden? In groter verband met het beschermen en in stand houden van de flora en fauna en dan met name de avifauna, de vogels, in ons gebied. In concreto: het zoeken van de nesten, het markeren en in voorkomende gevallen met pompjes bewateren van te droge weilanden. Daarnaast de kunstnesten voor de oeverzwaluwen weer ‘nestelklaar’ maken en alle voorkomende werkzaamheden voor het komende broedseizoen, ook voor de tuinvogels.”
GLAZEN HUIS BOVEN DE SLACHTEDYK “En dat doen we al 75 plus één jaar. Vorig jaar hadden we graag ons 75-jarig jubileum willen vieren, maar dat werd hem niet door COVID, dus gaat het jubileumproject ‘Oer de râne fan de tiid’ een jaar later dan gepland, van start.”
TEADE DE BOER: “WEIDEVOGELS ZIJN MIJN PASSIE”
BEWONERS VAN ‘HET GLAZEN HUIS’: VRIJDAG 1 – ZATERDAG 2 APRIL:
burgemeester Jannewietske de Vries. ZATERDAG 2 – ZONDAG 3 APRIL:
Van vrijdag 1 april tot en met zaterdag 9 april sluiten kunstenaars, musici, een wetenschapper en de burgemeester van Súdwest-Fryslân zich elk 24 uur op in een glazen huis, boven de historische Slachtedyk, tussen de weidevogels. De kunstenaars geven expressie aan het veranderende landschap in het kader van het 75-jarig jubileum van Fûgelwacht Wommels. Publiek kan vanuit Wommels via een app een audiotour lopen, fietsen of ‘scootmobielen’ en zo onder het glazen huis doorgaan. Met de auto bij het glazen huis komen kan niet, er is geen parkeergelegenheid rond het glazen huis. Daarnaast wordt er samen met de inwoners van Tywerthiem een kunstproject opgezet waarbij de cliënten hun verbeelding en knutseltalent in gaan zetten om samen een reuzevogel te maken van duurzame materialen. De inwoners van Nij Stapert en Nij Walpert hebben warme sokken gebreid voor de gasten die 24 uur in de glazen container verblijven; het centrum voor dagbesteding De Mik speelt een rol bij de vormgeving en aankleding van het 24 uurs-project en er wordt ook in het onderwijs met een educatief project aandacht besteed aan ’75plus1 jaar Fûgelwacht Wommels’.
JOCHEM MYJER Op vrijdag 1 april verblijft burgemeester Jannewietske de Vries de eerste nacht in de glazen container ‘Oer de râne fan de tiid’. De volgende ochtend opent zij symbolisch het project door de sleutel van de container over te dragen aan de volgende 24 uursgast. Eén van de ‘bewoners’ van het glazen huis zal Jochem Myjer zijn. Een gedetailleerde beschrijving van alle activiteiten is te vinden op de projectwebsite van de Fûgelwacht Wommels e.o: www.75plus1.nl.
beeldend kunstenaar Onno Hooymeijer.
ZONDAG 3 – MAANDAG 4 APRIL:
dichter Pieteke de Boer.
MAANDAG 4 – DINSDAG 5 APRIL: cabaretier en kinderboekenschrijver Jochem Myjer. DINSDAG 5 – WOENSDAG 6 APRIL:
wetenschapper Theunis Piersma.
WOENSDAG 6 – DONDERDAG 7 APRIL:
schrijver en filmmaker Elmar Kuiper. DONDERDAG 7 – VRIJDAG 8 APRIL:
muzikant Wiebe Kaspers.
VRIJDAG 8 – ZATERDAG 9 APRIL:
beeldend kunstenaar Marten Winters.
14
NUMMER 03 • 2022
Volg ons op!
De grutste gemeente fan Nederlân. “ONDERSTEUNING TERUGBRENGEN NAAR DE MIENSKIP, WAT KUNNEN WE IN DE BUURT VOOR ELKAAR BETEKENEN?”
Ondersteuning voor inwoners in samenwerking met de buurt Anke Tillema is gebiedsteammedewerker bij gemeente Súdwest-Fryslân en houdt zich dagelijks bezig met hulpvragen van inwoners. In 2021 startte de gemeente met de voorbereidingen van een nieuwe werkwijze voor de Wmo-ondersteuning, waaronder de begeleiding valt. Anke is hier nauw bij betrokken. Ze werkt samen met de twee nieuwe hoofdaanbieders, AtHomeFirst en het samenwerkingsverband Alliade + GGZ Friesland, om de ondersteuning dichterbij de inwoner te organiseren. Anke: “Heb je als inwoner een hulpvraag en
zoek je contact met de gemeente, dan kom je eerst bij de centrale toegang terecht. Daar wordt bekeken welk probleem speelt, wat de situatie is en of de hulpvraag direct opgelost kan worden of doorgezet wordt naar het gebiedsteam. Zo ja, dan komt deze bij ons team terecht. Ik leg vervolgens contact met de inwoner en plan een huisbezoek. Bij het bezoek is het een kwestie van goed aanvoelen wat nodig is. Voor iedere inwoner is dit weer anders, het blijft altijd maatwerk. We kijken eerst naar activiteiten in de buurt, of we daarmee de hulpvraag kunnen beantwoorden. Als iemand eenzaam is, kan een koffieochtend in het wijkcentrum bijvoorbeeld een goede optie zijn. Zijn voorzieningen in de wijk niet toereikend, dan stel ik met de inwoner een ondersteuningsplan op. Hierin staan heldere doelen die samen met de inwoner afgesproken zijn. Om deze doelen te behalen, is ondersteuning nodig. Hoe die ondersteuning vervolgens ingericht wordt, dat bekijken we samen met de hoofdaanbieder.”
Huisbezoek Dan komt Marieke Meinsma in beeld. Zij is cliëntregisseur bij AtHomeFirst, een van de hoofdaanbieders van Wmo-begeleiding in de gemeente. Met het ondersteuningsplan onder de arm, kijkt zij welke zorgpartij het beste past bij de hulpvraag. Marieke vertelt: “Samen met deze zorgverlener gaan we op huisbezoek bij de inwoner om het uitvoeringsplan op te stellen. Bij een ondersteuningsvraag kijken we altijd eerst naar wat iemand wél zelf kan doen. In aanvulling daarop kan professionele ondersteuning geboden worden als dat nodig is. Bijvoorbeeld dagbesteding of individuele begeleiding. De zelfredzaamheid staat hierbij voorop, afgestemd op de situatie. Samen met de inwoner geven we de ondersteuning
vorm. De gebiedsteammedewerker krijgt hier verslag van en kijkt hierin mee.”
De kracht van de wijk inzetten Sinds januari van dit jaar is de nieuwe werkwijze ingegaan. De gemeente en de hoofdaanbieders trekken meer gezamenlijk op. Daarbij is de opdracht om ook de algemene voorzieningen in de wijk te betrekken, zoals buurthuizen, (sport) verenigingen en vrijwilligersorganisaties. Wat is de achterliggende gedachte van deze verandering? Anke licht toe: “Daar waar het kan, gaan we meer gebruik maken van de voorzieningen die er al zijn. De kracht van de wijk inzetten. Door inwoners mee te nemen naar voorzieningen die er om hun heen zijn. We merken dat er nog wel eens een drempel wordt ervaren om aan te sluiten bij deze activiteiten in de buurt. Omdat men dit nog niet zo gewend is. Terwijl het natuurlijk heel mooi is als mensen zelfstandig naar een wijkcentrum kunnen gaan en daar met ondersteuning van een vrijwilliger een gezellige middag hebben.” Marieke vult aan: “Bij eenvoudige hulpvragen is het sturen op eigen kracht van mensen heel belangrijk. Er zijn voldoende alternatieven voor begeleiding, maar deze moeten eerst wel bekend zijn bij de zorgverleners. Dit kost tijd. We zijn nu net een aantal maanden op weg in een nieuwe samenwerking tussen gemeente, hoofdaanbieders en zorgpartijen. Deze samenwerking willen we uitbreiden naar maatschappelijke organisaties en verenigingen. Daarvoor moet je goed weten wat iedereen doet en wat er georganiseerd wordt. Om deze basis goed te krijgen, nemen we de tijd.” Marieke heeft er alle vertrouwen in. “Ik weet zeker dat we over een jaar veel verder zijn. Als organisatie hebben we deze ervaring ook opgedaan in Emmen en Groningen en als ik zie wat daar nu gebeurt, daar kunnen we in Súdwest-Fryslân ook naar toe groeien. We stellen ons hierbij elke keer de vraag: hoe doen we het zo goed mogelijk voor de inwoner?”
De inwoner staat centraal Zo ziet Anke het ook. “We begrijpen goed dat deze verandering voor inwoners met Wmo-ondersteuning best even wennen is. Dit jaar nemen we de tijd om deze inwoners te spreken. Om een goed beeld te krijgen van hun situatie. Hun vragen nemen we serieus. Zo weten we nog beter waar behoeftes liggen en wat er nodig is. Zodat de ondersteuning die we gaan ontwikkelen samen met de voorzieningen in de buurt en de zorgpartijen, aansluit bij de vraag van onze
inwoners. Want dat is ons uitgangspunt, de inwoner staat centraal. Uitgaan van wat wél kan, in plaats van alleen kijken naar wat niet (meer) kan. Eigen kracht voorop stellen. De inwoner krijgt hiermee de regie terug op zijn eigen plan. Wat kan ik zelf, wat nu door begeleiding wordt gedaan? Als een inwoner met een hulpvraag daar zelf ook goede ideeën over heeft, dan staan we als partijen daar open voor. Het gaat ook om een stukje bewustwording. De inwoner heeft een belangrijke rol in het geheel. Wetende dat zijn of haar vraag gehoord wordt. We kijken naar wat wenselijk is en werkbaar. Uiteindelijk is het ook belangrijk dat de inwoner het zelf doet met ondersteuning wanneer het nodig is. Zodat iedereen zo zelfstandig mogelijk kan leven.”
Meer informatie? Heb je vragen over Wmobegeleiding of wil je graag meer informatie? Daarvoor kun je terecht bij het gebiedsteam van de gemeente. Bel: 14 0515 ofkijk op de website: sudwestfryslan.nl/ onderwerp/ wmo-begeleiding. Of scan de QRcode
De gebiedsteammedewerker bekijkt samen met jou of ondersteuning nodig is en geeft dit door aan de hoofdaanbieder (AtHomeFirst of Alliade + GGZ Friesland). Je kunt je als inwoner niet rechtstreeks melden bij de hoofdaanbieder.
Marieke Meinsma
Het meest actuele gemeentenieuws vind je op: www.sudwestfryslan.nl
sneek
GROOTSNEEK.NL
15
TEKST EN BEELD HENK VAN DER VEER
KLEINTJE THE PASSION, EVENEMENT VAN HOOP
‘JIJ BENT NIET ALLEEN-TOUR’ DOOR SÚDWEST-FRYSLÂN Van vrijdag 1 tot en met zondag 17 april toert er een bijzonder ‘circus’ door de gemeente Súdwest-Fryslân: de ‘Jij bent niet alleen-tour’. Een ‘circus’ omdat van de zeven evenementen er een half dozijn in een grote circustent zullen plaatsvinden.
BELEEF PASEN ALS NOOIT TEVOREN!
Wat houdt deze bijzondere tour in? En voor wie is het bedoeld? Heb je ook namen van artiesten die er aan meewerken? Met onder andere deze s vragen gingen we op bezoek bij het enthouste rati G trio van de rogranisatie, alle drie betrokken bij ree bij Het Keerpunt in Bolsward, een eigentijdse ent betrokken christelijke gemeente. Welkom in de blijde wereld van Thijs en Klaske Jellema en Sabrina de Boer.
THE GOD STORY “Zin in koffie?”, is de eerste wedervraag die Thijs Jellema stelt. We zitten in de kantine van zijn bedrijfspand aan de Schoenmakersstraat op het industrieterrein De Hemmen in Sneek. Onder het genot van ‘een bakje’ vertellen Thijs en Klaske, samen met Sabrina graag over het project. In een eerdere mail aan ons liet het drietal al weten: “Pasen en kerst zijn christelijke feesten bij uitstek waar thema’s als hoop, volharding, kwetsbaarheid en nieuwe kansen een rol spelen. De programma’s van The God Story bestaan uit een mix van entertainment en inhoud, die deze onderwerpen aansnijden. Bekende muzikanten, jonge artiesten als jongleurs, rappers, stuntmannen/vrouwen, aangevuld met video’s en life story’s brengen het kerst- of paasverhaal op zo’n manier dat het aansluit bij de belevingswereld van jongeren. Zo krijgen het kruis en het stalletje van Bethlehem een bijzondere betekenis in hun leven.”
JE BENT
NIET Alleen
toe beweegt deze evenementen mede mogelijk te maken”, legt Sabrina een getuigenis af. “Het geloof wat ik in God heb maakt het leven niet gemakkelijker, maar wel dragelijker WAT KUNNEN BEZOEKERS VAN DE ZEVEN en dat gun ik een ander ook. Ik zie dat door EVENEMENTEN NU VERWACHTEN? de coronatijd veel mensen en ook veel jongeThijs: “Het is een muziekspektakel, waarbij ren echt eenzaam geworden je het verhaal van Pasen krijgt te horen. EVENEMENT VAN HOOP SLÂN zijn dan hoop ik Y R F T S ze met deze evenementen iets van Gods Er wordt een hele mooie circustent op de DWdat “Voor de duidelijkheid, wie organiseert dit E Ú liefde S R O O kunnen pakken.” verschillende locaties opgezet door allemaal evenement van Hoop zoals jullie het noeD vrijwilligers en daar in die tent gaat het gemen?”, willen we weten. Klaske hoort Sabrina oprecht blij aan en zij beuren. Bij The God Story zijn veel creatievekan haar helemaal vinden in wat Sabrina lingen actief. Zij dagen de bezoekers uit om “Jij zegt ‘evenement van Hoop’, daar kunnen zegt. “Er is zoveel ellende in deze wereld. Wat na te denken over levensvragen die er toe we ons zeker in vinden. Er zijn ook mensen is dan iets wat je daar dan doorheen trekt? doen: wie ben ik? Wie is God? En wat kan ik die het een ‘Kleintje The Passion’ noemen. YOUTH Door de eeuwen heen zie jeONLY dat God daar daarmee? Op de avond gaat het dan los met Is ook goed. Wij zijn een kernteam van een toch een rol in speelt”, zegt ze. artiesten zoals Syb van der Ploeg, Sterre Kostuk of twaalf mannen en vrouwen, vanuit verschillende kerken uit het hele SWF-gebied. ning, de zandkunstenaars Gert en Rosa van + LIVESTREAM LETLAND der Vijver, rapper Pjotr. Maar ook jongleurs, We hebben Súdwest weer onderverdeeld in Parallel aan deze evenementen komen er dansers, free-stylers, vuurspuwers, messenzes kernen, van waaruit wij werken met contachtig inwoners van Letland naar Friesland. werpers, acrobaten op éénwielertjes en ga zo tactpersonen. Zij zoeken de connectie weer Leden van de Evangelische Gemeenschap maar door. Het wordt gewoon heel spannend.” met de lokale kerken.” SneekVAN gaan ieder DE ZANDSYB DERvoorjaar naar Letland om daar hulpgoederen te brengen, maar de CORONATIJD Voor het hele project is er een bedrag van TOVENAAR PLOEG STERRE Letten komen nu naar Fryslân. “Ook in Sneek “Door de coronatijd heen willen we de € 150.000,- beschikbaar. “Best een bak met BART is er hoop te brengen”, zeiden de Letten een boodschap van hoop en liefde meegeven”, geld”, vinden ook Thijs, Klaske en Sabrina. De KONING PJOTR HESSELING aantal jaren terug al. vertelt Sabrina, woonachtig in Heeg, 38 jaar helft van dit bedrag wordt bijeengebracht en moeder van zes kinderen, waaronder een door onder anderen ondernemers uit Súdtweeling. “Het is de liefde van God die mij er west Friesland en omstreken. De rest door Thijs: “Wij organiseren dit paasevenement in samenwerking met de plaatselijke kerken in Súdwest-Fryslân en ‘The God Story’, dit laatste is weer een onderdeel van ‘Jeugd met een Opdracht’.”
kerken zelf en door verschillende acties en fondsen.
tour
WOMMELS
1 april
KOUDUM 3 april HEEG 8 april
15 april MAKKUM
16 april SNEEK
17 april
SNEEK
BOLSWARD 10 april
TOURAGENDA De ‘Jij bent niet alleen-tour’ door Súdwest-Fryslân omvat zeven evenementen in een festivaltent, die rondom Pasen in een Passion stijl door Súdwest-Fryslân Kfestival gehoutrekt. In Sneek wordt het J BEKI InThet den in de Veemarkthal. AC S thema ‘Jij ALLisEde Ibeleving bent niet alleen' en de NE ONL focus van het verhaal gericht op eenzaamheid. NIETALLEENTOUR
SPEELDATA NIETALLEENTOUR Vrijdag 1 april - Wommels. Zondag 3 april - Koudum. Vrijdag 8 april - Heeg. Zondag 10 april - Bolsward. Donderdag 14 april - Makkum. Zaterdag 16 april - Sneek (YOUTH ONLY). Zondag 17 april - (extra groot event).
www.nietalleentour.nl
16
NUMMER 03 • 2022
STRIJDBARE FRIES-OEKRAÏNSE FAMILIE TALSMA-LEBEDYUK:
“Poetin heeft al verloren” Je verwacht een timide sfeer, want het is oorlog in het thuisland van Iryna Lebedyuk. Natuurlijk wordt er uitgebreid stilgestaan bij de vele burgerslachtoffers, de schrijnende situatie aan de grens en wordt er gedacht aan de mensen die achter zijn gebleven, waaronder haar vader. Maar er zijn ook lichtpuntjes, want over één ding zijn ze het eens: Poetin vecht een verloren strijd. Sterker nog: “Hij heeft de oorlog al verloren”, zeggen ze strijdbaar aan de Zoutepoel in Sneek. Aan de Zoutepoel mag iedereen het weten en is het dundoek al van afstand te zien. Trots wappert hier de blauw/gele vlag van Oekraïne aan de woning van Pieter en Iryna Talsma-Lebedyuk en hun twee dochters. Oma Nina is er ook. Die heeft Pieter Talsma eigenhandig uit Warschau gehaald. Samen met een buurmeisje die hij bij kennissen in Wuppertal heeft afgezet. Bij elkaar opgeteld is hij ruim dertig uur onderweg geweest. Na een korte slaap toog hij met een lading kleding, slaapzakken en matrassen naar een verzamelpunt in Sexbierum en nam vanaf daar een aantal Oekraïense chauffeurs mee om bij hem thuis te eten, te douchen en natuurlijk een wodkaatje te drinken. BUSJE VOL Het zijn drukke tijden voor het gezin Talsma, want hij is ook al een paar keer met een busje vol naar Oldambt gereden. “Ik heb Betten gebeld en die stelde een busje beschikbaar. En zo gaat dat steeds. Het is onvoorstelbaar hoe positief de mensen reageren. Niets is te veel”, meent Pieter Talsma die zegt dat
het binnenvallen van Poetin alles te maken heeft met de welvaart van de laatste jaren in Oekraïne. “De industrie is toegenomen, wegen zijn verbeterd, er is een stuk minder gemor. Oekraïne is onder Zelensky een stuk welvarender geworden. Poetin zag dat als een bedreiging van zijn dictatuur in Rusland.” “WAAROM WORDEN WIJ GESTRAFT?” Iryna Lebedyuk komt uit het gebied Polissja, grenzend aan Polen. Ter verduidelijking: Tsjernobyl ligt hier ook. Het is een streek met veel bossen, meren, klassieke steden met fraaie operagebouwen. Iryna: “We proberen elk jaar drie of vier keer daarnaartoe te gaan. Ik vind dat mijn kinderen ook moeten weten waar ik vandaan kom, waar ik ben opgevoed. Wat er nu gebeurt, is een tragedie. Ik weet niet of ik het aantref zoals ik het de laatste keer heb gezien. Als het er niet meer is, dan ben ik ook ontheemd. Ik voel me Nederlands maar ook Oekraïens. Als ze het daar af zouden sluiten, kan ik nooit meer terug. Dat is erg om te beseffen. Je hele wereld stort in elkaar. Het ene moment maken mensen
plezier, spelen de kinderen nog buiten en opeens is het anders. Om onbegrijpelijke redenen. Waarom worden wij gestraft? Sinds de onafhankelijkheid ging het best goed met het land. Niet helemaal, natuurlijk, want het is nog steeds een corrupt land, maar het is wel een democratisch land. Als wij deze president niet leuk vinden, kiezen we een andere. Dat zelf kunnen kiezen willen we graag behouden. Zelensky is ook door oligarchen aan de macht gebracht, maar hij doet het nu goed. De mensen die daar nu vechten, vechten niet voor Zelensky. Ze vechten voor hun eigen land, voor hun eigen vrijheid. Dat is ook de grootste motivatie. Iedereen vecht mee, in de kleinste provincie, kleinste stad of dorp. Iedereen draagt bij. Zelfs de Russisch sprekende bevolking.” GESMEEKT “Ik heb mijn vader gesmeekt om met mijn moeder mee te gaan, maar hij was heel stellig. Hij wilde blijven. Hij is arts en wil
mensen helpen. Ik heb daar alle begrijp voor. Als ik daar was, zou ik hetzelfde doen.” Trots wijst Iryna op een grote foto in de vensterbank met daarop haar vader, getooid met Oekraïense kapiteinspet, gefotografeerd in de gezinsvlet in de Houkesloot. En natuurlijk voorzien van Oekraïnse vlag.
Moeder Nina is ook aangeschoven. Vol overtuiging zegt ze: “Oekraïne gaat winnen. Ik ben ontzettend dankbaar voor wat de wereld voor ons doet. Voor mij persoonlijk is het natuurlijk vreselijk dat mijn man daar nog is. Ik heb hem letterlijk op mijn knieën gesmeekt om mee te gaan. Maar hij wilde er niets van weten. Het is hartverscheurend dat huizen worden gebombardeerd. Dat mensen opgesloten zitten en niet weg kunnen. Dat is gewoon misdaad. Ik was zo bang, de sirenes die voortdurend loeiden. Ik heb nachten niet geslapen. Mijn man is veel nuchterder. Die reageert niet op sirenes. Die gaat gewoon slapen. Gaat ook niet naar de schuilkelder. ‘Waarom moet ik weg, het is mijn huis’, zegt hij. Ik heb ook begrip voor mijn zoon. Als hij gaat vechten, loop je de kans dat hij wordt doodgeschoten. Daar zouden we erg verdrietig van worden, maar we kennen het waarom.” HANDSCHOEN OPGEPAKT Artiesten, miljonairs, wereldberoemde sporters waaronder ex-boksers, voetballers die uit buitenlanden terugkeren en ook ex-president Poroshenko, allemaal hebben ze de handschoen tegen Poetin opgepakt. De bereidheid is groot om tot het eind door te gaan. Iryna Lebedyuk: “Er zijn veertig miljoen inwoners. Die vechten natuurlijk niet allemaal maar niemand wil onder het juk van Poetin leven. Misschien lukt het hem om terrein te winnen, maar hij krijgt niet het totale land onder controle. Door de sancties brengt hij zijn eigen land ook veel schade toe. Dat moet je ook niet vergeten. De inwoners gaan morren. We krijgen steeds meer moed. Hij maakte iedereen bang met zijn grootste leger, maar dat stelt niet veel voor blijkt nu.” DOODGESCHOTEN Iryna: “Ik heb een vriendin in Lviv. Zij is ook arts. Zij vertelt dat ze veel vluchtelingen en gewonden helpt. We hebben veel contact met onze vrienden en familie daar. Dan hoor je ook andere dingen dan er hier op het nieuws is. Schrijnende gevallen. Een vriendin van een vriendin appte dat haar vriend op straat was doodgeschoten omdat hij zijn mobiel niet af wilde geven. Ook zijn de mensen in de schuilkelders niet veilig. Door de zware bombardementen komen die om het leven. Het is heel heftig.”
Iryna Lebedyuk op de foto met dochter Linda, dochter Hannah was nog op school: “Als ze het daar af zouden sluiten, kan ik nooit meer terug. Dat is erg om te beseffen.”
ROL SPELEN BIJ OPVANG “Het zou mooi zijn als ik straks een rol kan
sneek
GROOTSNEEK.NL TEKST EN BEELD RICHARD DE JONGE
Familie Talsma-Lebedyuk
spelen als er meer vluchtelingen worden opgenomen in gezinnen. Dat je een centraal punt hebt waar mensen met elkaar kunnen gaan zitten en kunnen praten. Ook voor de Nederlandse gezinnen. Wat doe je en hoe ga je er mee om? Want er komen wel wildvreemde mensen bij je in huis. Ze spreken de taal niet, kennen de gebruiken en rituelen niet.” OOK MOOIE VERHALEN “Je moet ook een beetje humor hebben en troost zoeken”, zegt Iryna. En er zijn zeker ook mooie verhalen. Zoals dat van Oekraïners die zijn opgevangen door een Nederlands gezin. “Ze gingen met hun hond naar de dierenwinkel. Zegde de eigenaar toe alle kosten voor de hond te zullen betalen. Prachtig toch? Dat is de positieve keerzijde. Poetin heeft door zijn actie bij de mensen veel menselijkheid
gebracht. Alle mensen leven mee. Nederlanders zijn ook best een individualistisch volkje maar iedereen draagt zijn steentje bij.” STRIJDBAAR Het gesprek wordt luid onderbroken door het Oekraïense volkslied als beltoon van de mobiel van de moeder van Iryna. Het is haar man Heorgiy in een Facetime gesprek. Als moeder Nina het gesprek deelt met haar tafelgenoten zien we een enthousiaste man. Hij vertelt dat het daar redelijk rustig is nu. Dat hij patiënten helpt. Soms gewonden. En ook dat hij daar meer van waarde kan zijn dan hier en hij daarom niet bij zijn familie in Nederland zit. Samen praten ze nog even door. Het is duidelijk dat ze vaker contact hebben. Aan het einde van het gesprek balt hij zijn vuist en roept: ‘Slava Oekraïni’. Hij, en met hem vele anderen, geloven er in.
Pieter en Iryna Pieter Talsma is sinds 1995 exportmanager van een agrarisch gerelateerd bedrijf met als werkgebied Centraal- en Oost-Europa, de Balkan en de voormalige CIS-landen. Vooral de eerste acht jaar was hij meer daar dan hier. Woonachtig in Lviv maakte hij kennis met Iryna die in die tijd medicijnen studeerde aan de universiteit van deze plaats. Lang verhaal kort: de twee kregen een relatie, trouwden in 2003 en kwamen naar Nederland. Vooral ook omdat het project waarvoor Pieter daar zat, ophield. Iryna, die al snel de taal onder de knie had, moest een klein stuk van haar studie in Groningen overdoen omdat dat hier niet geldig was. Intussen is ze volledig geïntegreerd en werkzaam als verpleeghuisarts bij Patyna waar ze wekelijks verschillende vestigingen bezoekt.
Pieter is trots op zijn schoonvader die achtergebleven is om mensen te helpen.
17
18
NUMMER 03 • 2022
CULTURELE OMNIVOOR TJEERD LIGTHART
“IK BEN EEN MÁKER” “Ik ben een máker”, zegt culturele omnivoor Tjeerd Ligthart uit Sneek. Met zijn handen, maar ook met zijn hoofd en zijn hart. Als elfjarige schreef hij al poëzie; op de middelbare school (mts bouwkunde) ontwierp hij een met de zon meedraaiend huis op een paal; tijdens zijn periode als kelner/ kok in de horeca maakte hij mensen blij met zijn humor en smaakpapillen kietelende (Indonesische) gerechten; na zijn derde dichtbundel ging hij op een bakfiets op tournee door Nederland om zijn werk voor te dragen; hij maakt muziek en geeft workshops djembé en houtbewerking; hij is een verhalenverteller en repareert en maakt muziekinstrumenten en reclameobjecten om de Popkelder op te stoten in de vaart der volkeren. Aldus een bescheiden greep uit zijn oeuvre. Een portret van Tjeerd Ligthart, een in- en inpositieve Noorderhoeker.
T
Tjeerd kwam in 1951 ter wereld in een rijtjeshuisje in de Noorderhoek als achtste van het tien telgen tellende gezin Ligthart en bracht daar zijn jeugd door. Vader Anne Ligthart was korporaal in het Koninklijk Nederlands-Indische Leger (KNIL), waar hij dertig jaar diende in ‘onze overzeese gebieden’. Daar ontmoette hij zijn vrouw Charlotte Breemer, van oorsprong Molukse met heel in de verte Duits bloed in de aderen. VAN NEDERLANDS-INDIË NAAR DE NOORDERHOEK “We hadden een groot gezin,” vertelt Tjeerd, “bestaande uit zeven meiden en drie jongens, waarvan ik de achtste in rij was. Mijn vader heeft tijdens de Tweede Wereldoorlog drieënhalf jaar in Japanse krijgsgevangenkampen gezeten en daar vreselijke dingen meegemaakt. Na de oorlog keerde hij als oorlogsinvalide met ons gezin terug naar Nederland. Wij kregen een woning in Sneek, in de Eeltje Halbertsmastraat. Dat was voor onze uitgebreide ‘menage’ best inschikken. We sliepen met zijn drieën of vieren in een tweepersoonsbed. Toen de oudsten het huis uitgingen, kreeg de rest wat meer ademruimte.” “JULLIE ZIEN MIJ HIER NOOIT MEER!” “Wat mij nog steeds vreselijk boos maakt is dat mijn vader voor de jaren in krijgsgevangenschap geen cent soldij heeft ontvangen van de Nederlandse Staat. Hij kreeg na de oorlog wel een uitkering, maar daar bleef niet veel van over na de veertig procent die werd ingehouden ter derving van de kosten van de overtocht, van de kleding die wij kregen voor de reis naar Nederland en van het voorschot om de woning in Nederland in te richten.” Toen ‘korporaal Ligthart’ zijn uitkering voor de eerste keer ophaalde bij het gemeentelijke loket in Sneek, werd hij zo pissig over deze behandeling na dertig jaar trouwe dienst, dat hij de envelop door het loket terug smeet
Tjeerd op tournee
met de woorden: “Ik hoef jullie geld niet! Jullie zien mij hier nooit meer!” Zo harteloos als de Nederlandse Staat haar gerepatrieerde overzeese onderdanen als een baksteen liet vallen, zo hartverwarmend was de ontvangst in de Noorderhoek. ‘SCHRAALHANS WAS KEUKENMEESTER’ “We hadden door die actie van mijn vader geen cent. ‘Schraalhans was keukenmeester’, maar er kwamen van alle kanten goede gaven. Van groenteboer Jansen kregen we groente, die weliswaar over de houdbaarheidsdatum was, maar nog goed te eten. Mijn vader ging vaak vissen. Dan kregen we vis in plaats van vlees. Soms kreeg mijn moeder een stuk gehakt van de slager. Dan werd er gehaktbrood gemaakt. En als er visite was, want iedereen kon ondanks alles bij ons aanschuiven, dan werd het plakje gehaktbrood dat wij kregen wat dunner. Als mijn moeder nasi goreng maakte, dan werden de buren uitgenodigd om een pannetje ‘Nasi bij Ligthart’ te komen halen. Alles kon. Prachtig was dat.”
CREATIVITEIT WERD BESTRAFT IN PLAATS VAN AANGEMOEDIGD “Mijn lagere schoolperiode op de Bolwerkschool was een fantastische periode. In het vervolgonderwijs echter had ik als kritisch en taalvaardig jongetje regelmatig aanvaringen met docenten. Ik deed eerst de lts in Sneek, richting elektro en vervolgde mijn opleiding aan de openbare mts in Leeuwarden, richting bouwkunde, met de bedoeling om daarna door te stromen naar de hts. We werden op de mts regelmatig uitgedaagd om het beste in onszelf naar boven te halen. Bijvoorbeeld met de opdracht om een huis te ontwerpen, compleet met detailtekeningen, sterkteberekeningen, de hele rataplan. Dagen en nachten heb ik mijn hele ziel en zaligheid in mijn ontwerp gelegd. Een schitterend huis op een pilaar, met een dak dat met de zon meedraaide. Met als teleurstellend resultaat het laagst mogelijke aantal punten, omdat het ‘niet uitvoerbaar’ zou zijn. Discussie volgde op discussie. Het was vechten tegen de bierkaai. Toen knapte er iets bij mij. Ik heb mijn spullen
“ALS MIJN MOEDER NASI GORENG MAAKTE, DAN WERDEN DE BUREN UITGENODIGD OM EEN PANNETJE ‘NASI BIJ LIGTHART’ TE KOMEN HALEN”
sneek
GROOTSNEEK.NL
19
TEKST WIM WALDA // FOTO’S WIM WALDA EN EIGEN FOTO’S
“DAT WAS EMOTIONEEL: IEMAND DIE GEEN NAGEL HAD OM ZIJN KONT TE KRABBEN EN TOCH ZIJN ETEN VOOR DIE DAG MET MIJ WILDE DELEN”
Tjeerd op zijn ‘bakfietspodium’
gepakt en met de woorden ‘Ik wil niets meer met jullie te maken hebben!’ (waar zijn we dat eerder tegengekomen?) ben ik opgestapt. Creativiteit werd bestraft in plaats van aangemoedigd. Dat betekende het einde van mijn mtsopleiding en mijn hts-aspiraties.”
het Friese Schathuis het eerste contact gelegd. Er bloeide wat moois op. In 1972 zijn we getrouwd. We hebben twee kinderen op de wereld gezet, van beide soorten een. Inmiddels ben ik zes keer opa en beleef ik prachtige avonturen met mijn kleinkinderen.”
GEVELD DOOR DE EURO “Ik ging aan de slag in de horeca. Een jaar of twintig heb ik in talloze restaurants door heel Nederland gewerkt. Ik volgde tussendoor een cursus Indonesische keuken en haalde al mijn horecapapieren. Totdat het heen en weer vliegen tussen huis en werk en ’s avonds laat weer terug mij te veel werd.
POËZIE ALS RODE DRAAD DOOR HET LEVEN “Ik schrijf, net als een van mijn zussen, al poëzie vanaf mijn elfde jaar. Daar deed ik toen nog niets mee want daar was ik veel te bleu voor. Ik liet het wel lezen aan familie en bekenden. Die vonden dat ik daar wel wat mee zou moeten doen. Dus heb ik in 1984 mijn eerste bundel uitgegeven, in eigen beheer. Later zouden er nog vier volgen. Mijn zus en ik hadden het snode plan om samen op Pasar Malams op te treden. Maar de avond voordat onze première plaats zou vinden op de Pasar Malam in Den Haag werd ze getroffen door een hartstilstand. Dat was op zijn zachtst gezegd dramatisch.
In 1996 zijn mijn broer en ik voor onszelf begonnen met een Indonesisch restaurant aan de Veemarkt. We hebben het daar tien jaar uitgehouden. Aanvankelijk crescendo, maar met de komst van de euro werd onze huur in guldens omgezet in hetzelfde bedrag in euro’s en dat bleek een kostenpost die ons als een molensteen om de nek hing en uiteindelijk ook de das om deed. In 2006 hebben we de stekker eruit getrokken. Het was mijn eer te na om een faillissement aan te vragen, dus heb ik toen afspraken met onze schuldeisers gemaakt om ze in termijnen af te betalen. In 2018 heb ik het laatste bedrag overgemaakt.” NOORDERHOEK, DE JAVAANSE BUURT “Mijn vrouw Henriette, van origine afkomstig van Java, woonde net als ik in de Noorderhoek, die door de uitgebreide Indische enclave in de volksmond ook wel de ‘Javaanse buurt’ werd genoemd. Ik had haar al een paar keer gespot en heb op een gegeven moment de stoute schoenen aangetrokken en schaapachtig stamelend voor
Na mijn derde bundel besloot ik eind jaren 80 om op tournee te gaan. Van Sneek naar Amsterdam, op de bakfiets. Dat was mijn vervoermiddel, mijn podium en mijn slaapplek. Ik ben een jaar gestopt met werken om die droom waar te kunnen maken. Op mijn ‘bakfietspodium’ droeg ik voor uit eigen werk. Als ik dan wat boekjes verkocht of een paar guldens ‘in de ponk’ kreeg, had ik die dag weer te eten. Heel veel mooie reacties van mensen, zoals de zwerver die mij ’s ochtends wekte. Hij haalde met zijn ongewassen handen met zwart omrande nagels een stuk brood uit de jaszak van zijn veel te grote jas. Dat was emotioneel. Iemand die geen nagel had om zijn kont te krabben en toch zijn eten voor die dag met mij wilde delen.”
UITMARKT AMSTERDAM Op het eindpunt, Amsterdam, kwam ik midden in de Uitmarkt-drukte terecht. Op mijn bakfietspodium stond ik midden op de Dam uit eigen werk voor te dragen en al snel kwamen er andere dichters bij, die vroegen of ze ook gebruik mochten maken van mijn bakfiets. Op een gegeven moment stonden we spontaan om en om poëzie voor te dragen en verkocht ik mijn eigen gedichtenbundels. Ik heb op die dag voor meer dan drieduizend gulden verkocht. ’s Nachts lag ik nog na te trillen van de adrenaline.” POPKELDER SNEEK HEEFT BESTAANSRECHT “Een van die dingen waar ik mij momenteel zeer intensief mee bezig houd, is de Popkelder aan de Havenstraat in Sneek. Die leek twee jaar geleden een zachte dood tegemoet te gaan door het teruglopend aantal oefenbandjes - corona - en daardoor oplopende huurachterstand. Er vond een bestuurswisseling plaats om een doorstart te kunnen maken.“ Tjeerd Ligthart, de nieuwbakken voorzitter en waarnemend secretaris van stichting De Popkelder Sneek, bruist van de creatieve ideeën om de oefenruimte nieuw leven in te blazen. “Er gloort hoop, want de animo lijkt te stijgen. Daarnaast zijn we op meer fronten bezig om de levensvatbaarheid te vergroten. Met plannen voor de verkoop van tweedehands muziekinstrumenten, danslessen, workshops - met kinderopvang jamsessions, toneel, cabaret of stand-up comedians. Ik word hier blij van en weet zeker dat we hier wat moois van máken.”
Er zijn nog 100 kaarten beschikbaar dus Op = Op en VOL = VOL!
Ik wil kleiner wonen.. De kinderen het huis uit, alles gel�kvloers, minder onderhoud, geen tuin meer. Het z�n zomaar een aantal redenen om te switchen naar een andere woning of appartement. Maar hoe kom ik aan een nieuwe woning in de huidige t�d? De markt wordt gedomineerd door emotie, overbieden en wachtl�sten. Kopen l�kt haast onmogel�k en de machteloosheid b� kopers slaat toe.
TE KOOP
‘Kopen lijkt haast onmogelijk en de machteloosheid bij kopers slaat toe’
Makelaard� Sneek haalt alles uit de kast om dit probleem met u op te lossen. Onze gerichte zoektocht, kennis van de markt, onderhandelingsvaardigheden, netwerk en onze activiteit op socialmedia geven ons de voorsprong! Ook adviseren w� u graag b� de verkoop van uw huidige woning, zodat aankoop en verkoop vloeiend in elkaar overlopen.
Laat ons helpen en vraag vrijblijvend een gesprek aan. Anne Stenekes Makelaar o.z.
Theo Groen Makelaar o.z.
0515 - 431543 info@makelaardijsneek.nl of whatsapp Theo: 06-50250082 Anne: 06-50250081 www.makelaardijsneek.nl
CULTUUR TEKST EN BEELD CASPER FERWERDA // CKS
&UITGAAN
GROOTSNEEK.NL
21
MUZT TERUG IN THEATER SNEEK
“IK BEN HELEMAAL VRIJ, NET ALS BELLE” MUZT staat in april in Theater Sneek met ‘Beauty and the Beast’. Meer dan zestig musicaltalenten schitteren op het grote podium. Nynke Pauluis uit Sijbrandaburen speelt de mooie Belle. Sneker Ludo Nieuwenhuis is de gespierde Gaston op wie Belle maar niet verliefd wil worden, met alle gevolgen van dien. “Velen kennen ‘Beauty and the Beast’ van de Disney-tekenfilm, maar het is een heel oud Frans verhaal”, vertelt Ludo Nieuwenhuis. “Een echte klassieker. Overigens wel een heel vooruitstrevende. Het verhaal gaat over het echte leven met thema’s die ook vandaag spelen. Zo wil Belle een zelfstandige vrouw zijn, terwijl Gaston zeer ouderwets is. Daarnaast gaat het onder andere over ophitsing van de maatschappij, buitensluiting en ‘MeToo’. De musical is voor alle leeftijden en zeker niet kinderachtig. De muziek is ook prachtig. Ik krijg telkens weer kippenvel van ik ‘Kom erin’ hoor.” MEEST GELIEFDE MUSICAL OOIT Volgens kenners is Beauty and the Beast zelfs de meest geliefde musical ooit. Nynke Pauluis is inmiddels helemaal verkocht. “Tot een paar maanden geleden kende ik het verhaal niet zo goed. Ik heb de musical vroeger gezien, maar was toen zes jaar oud. Dat was trouwens ook een MUZT-voorstelling. Het is de tweede keer dat MUZT hem speelt, deze keer is hij veel grootser.” Tijdens de onthulling van de musical aan de leerlingen van MUZT, afgelopen december, werd gelijk de rolverdeling bekend gemaakt. Bij Nynke sloeg de twijfel toe. De hoofdrol spelen voor telkens zeshonderd man, geen punt. Daar was ze wel naartoe gegroeid in de vier jaar bij MUZT. Maar zou Belle wel bij haar passen? EIGEN DRAAI Nynke: “Ik dacht dat ik een prinses moest spelen, een kinderlijke rol met een hoog stemmetje.” Emma Watson, bekend van de Harry Potter-films, overtuigde haar. “Zij speelt Belle in de Hollywoodfilm van het verhaal, een normaal meisje. Ze spreekt heel gewoon en zegt wat ze denkt. Heel herkenbaar.” Ludo heeft de speelfilm bewust genegeerd. “Ik wil er mijn eigen draai aan geven. Dat doen we trouwens altijd bij MUZT. We stoppen eigentijdse grapjes in onze musicals. Sommige bedenken we al bij de eerste scriptlezingen, andere ontstaan spontaan tijdens het repeteren. Bij MUZT heb je veel bewegingsvrijheid.”
GROTE FAMILIE
binnenkort auditie voor het conservatorium
’T GALA
Hét grootste muziekspektakel van Súdwest-Fryslân. MUZT doet op 8 en 9 oktober mee aan een nieuw, jaarlijks terugkerend Sneker cultuurspektakel: ‘t Gala. In Theater Sneek gaan ruim honderdvijftig muzikanten, schrijvers en andere podiumkunstenaars uit Súdwest-Fryslân optreden. Ontroerende liedjes, stevige beats, scheurende gitaren, een vette bigband en veel humor! ‘t Gala is een productie van Theater Sneek en een idee van muzikale duizendpoot Anne Oosterhaven.
GROTE FAMILIE ‘Beauty and the Beast’ vormt voor Nynke en Ludo het sluitstuk bij MUZT. Tijdens de vier jaar van de opleiding zijn ze erg veranderd. “Je kunt hier helemaal jezelf zijn”, vertelt Ludo. “Falen mag. Je wordt dan niet raar aangekeken. Dit heeft mij veel zelfvertrouwen gegeven. Je leert bij MUZT omgaan met mensen en emoties. Het klinkt misschien wat zwaar, maar het maakt het leven wat makkelijker.”
voor muziektheater. “Naast het spelen vind ik het bedenken en maken van musicals leuk. Ik krijg daar de ruimte om mij in verschillende richtingen verder te ontwikkelen.” Nynke zit in vwo5 van Csg Bogerman. “Ik weet nog niet of ik verder wil met musical. Maar ik voel geen druk door het succes van mijn voorgangers. Ik ben helemaal vrij in wat ik wil. Net als Belle.”
Nynke knikt. “Bij MUZT moet je je kwetsbaar op durven stellen. Hierdoor word je zeer close met elkaar. We zijn echte vrienden geworden die veel met elkaar optrekken. Iedereen is zo leuk en lief, ook de docenten. Het is één grote familie. Dat geeft veel energie. Dat de lessen tijdens de lockdowns online doorgingen, was dan ook heel fijn.” KOSTUUMS De MUZT’ers komen uit heel Friesland. Er is dan ook geen musicalopleiding in de provincie met dezelfde ervaring en professionaliteit. De jongeren tussen de 12 en 18 jaar krijgen eerst een half jaar lang les in zang, dans en spel. Vanaf eind december wordt er toegewerkt naar de musical. Ondertussen gaan zo’n veertig vrijwilligers aan de slag met de decors, kostuums en rekwisieten. In maart komt alles bij elkaar en wordt er in kostuums gerepeteerd. Ludo kan niet wachten. “Gaston is zeer gespierd, maar ik ben dat in de sportschool niet geworden”, lacht hij. “Ik heb een opgepompte outfit nodig en word helemaal ingepakt.” Nynke heeft een deel van haar kostuum al aangehad: de ballerina’s. “Daarmee voel ik mij gelijk Belle, want ik draag ze zelf nooit. Met de decors er straks bij komt het letterlijk en figuurlijk allemaal tot leven.” Voor beiden smaakt MUZT naar meer. Niet zo vreemd, want meerdere leerlingen werden daarna toegelaten bij musicalvervolgopleidingen als de Frank Sanders Akademie en schitteren in grote producties. Ludo doet
MUZT; ‘BEAUTY AND THE BEAST’ 8, 9, 10, 15, 16 EN 17 APRIL.
Kaarten zijn verkrijgbaar via theatersneek.nl OP 8 JULI EN 2 SEPTEMBER HOUDT MUZT AUDITIES VOOR DE OPLEIDING.
22
NUMMER 03 • 2022 TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
TEKST RIEMIE VAN DIJK // BEELD JELLY MELLEMA
BRUNO RUMMLER UIT WARNS
“ZÍÉ ELKAAR! AANDACHT KAN HELEND ZIJN” Veel mensen kennen hem als ‘Troubadour Bruno’ en winnaar van ‘Liet’ 2014 en 2018. Zijn teksten maken duidelijk, dat hij veel nadenkt over hoe de wereld eruitziet. Bruno vindt dat systemen zoals opvoeding, onderwijs en de overheid mensen beperken in hun vrijheid en mogelijkheid om eigen beslissingen en keuzes te maken. Bruno spreekt uit ervaring, hij maakte het nodige mee in zijn leven. Toch blijft hij kijken naar zijn cirkel van invloed: wat kan ik wèl doen. Hij zoekt continu de verbinding vanuit de overtuiging dat aandacht en liefde helend zijn.
H
Wij togen naar Warns voor een ontmoeting met Bruno Rummler. “Troubadour? Eigenlijk ben ik gewoon een vergevingsgezinde, knuffelende verhalenverteller met gitaar en is het gewoon Bruno.”
Het Friese muziekevenement ‘Liet’, is een songfestival met louter originele Friestalige composities of met liedjes, gezongen in één van de in Fryslân gesproken streektalen. Dit Friestalige songfestival wordt sinds 1991 jaarlijks georganiseerd. Bruno Rummler uit Warns won de edities van 2014 en 2018.
MYN DREAM
Bruno: “In 2013 heb ik voor het eerst meegedaan aan Liet met het nummer ‘Myn Dream’, een lied over het leven zien vanuit een droom: vanaf het moment dat je geboren wordt, hoe het leven ontstaat en hoe je het leven verlaat. Het ter wereld komen kent in onze herinnering een pijnloze start. Pas tijdens en na de puberale fase kun je tot volle potentieel komen als je ruimte weet te bieden aan de pijn die je onderweg hebt opgedaan, je is aangedaan of die het je heeft gekost om zover te komen. Uiteindelijk hopen we als door een droom de wereld zonder pijn weer te verlaten.” Een jaar later wordt Bruno winnaar van Liet 2014 met het lied ‘Beppe’, een lied dat gaat over alzheimer. In dit lied komt de vraag terug, hoe het met ons zal eindigen. Maar het gaat ook over de
machteloosheid die je voelt als je voor de zoveelste keer de vraag gesteld wordt: ‘Waar ken ik jou van?’ Het uitbrengen van dit nummer heeft - naast dat het bij Bruno veel pijn heeft veroorzaakt mensen geraakt vanwege de herkenning. Vier jaar later, in 2018, staat Bruno op de planken met twee verschillende bands. Met rockband Days to Imagine brengt hij het lied ‘Heechspanning’. Dat er onder hoge druk geen significante beslissingen gemaakt kunnen worden, is de boodschap van dit protestlied. Het resoneert prettig bij de luisteraars op de frequentie fan Omrop Fryslân. Totaal onverwacht wint Bruno met zijn band Stonecrobs deze editie van ‘Liet’ met het lied ‘Yn Frijheid Kinsto Libje’. Wederom een tekst met een boodschap die mensen weet te treffen.
DELEN IS HET NIEUWE BEZIT Bruno laat zijn stem graag horen over hoe hij in het leven staat. Of het nu zingend is als troubadour of op een andere wijze. Bruno: “Ik denk veel na over hoe de wereld eruitziet. Hoe kan het dat er in Nederland een miljoen kinderen niet genoeg te eten krijgen en tegelijk het beeld gecreëerd wordt dat wij geen honger hebben? Ons idee van welvaart is schijn.”
van mij. Deze wijze van handelen zal op verschillende gebieden minder pijn veroorzaken. Er geldt eigenlijk maar één regel: alles mag, zolang eigen belang niets en niemand anders schade berokkent. Dat maakt andere regels nagenoeg overbodig, toch?” Een vriend van Bruno benoemt dit als ‘delen is het nieuwe bezit’.
LEAVER DEA ALS SLAEF MACHTELOOS GEVOEL
Volgens Bruno heeft dit te maken met hoe we omgaan met de beschikbare bronnen. In onze maatschappij denken we teveel in ‘of het één of het ander’, waarbij we vergeten dat we allemaal onderdeel zijn van een groter geheel. “Noem het energie, noem het kracht. Wat er is, is van ons allemaal.” Bruno is ervan overtuigd dat als we erop vertrouwen dat alles wat er is verdeeld wordt, niemand zich tekort gedaan hoeft te voelen. “Als ik jou iets geef, komt het enig moment ook weer terug. Ofwel, alles is van ons in plaats van alles is
Ook vertelt Bruno hoe hij als zzp’er een jaar in loondienst is gaan werken, waarna hij met een dubbel gevoel in de WW belandde. Via het UWV kreeg hij de opdracht zijn uren door te geven, op een manier die nauwelijks te bevatten is. “Als bezige bij mocht ik niet meer dan zes uur per maand werken. Vanuit welke gedachte is dit opgezet? Je machteloos voelen, omdat we afhankelijk zijn van systemen. Ik word hier niet gelukkig van, het geeft een gevoel van niet gezien worden. Dat ik hierin niet de enige ben wordt wel duidelijk als je naar de jaarcijfers van het UWV kijkt en dit combineert met de cijfers van het welzijn en de drukte van de 113-lijn.”
Wat pijn en ander leed betreft, heeft Bruno het nodige in zijn leven meegemaakt. Dat het ons moeilijk wordt gemaakt om autonoom te kunnen handelen, is een terugkerend onderwerp waarbij Bruno voorbeelden te over weet te noemen vanuit opvoeding, onderwijs, overheid en de macht van grote bedrijven. Uit eigen ervaring en als lid van sportverenigingen vertelt hij over situaties op school; hoe hij hier gepest werd en hoe hij het hoofd boven water moest zien te houden. Muziek speelde hier een heel belangrijke rol bij.
Sinds de middelbare school loopt Bruno rond met suïcidale gedachten. Erover praten deed hij niet, bang om nog meer veroordeeld te worden. “Schaamte en er niet over durven spreken, ook uit angst voor nóg meer problemen, is wat het zo moeilijk maakt. We leven in een wereld vol taboes.” Onlangs werd hem de toegang tot deelname aan een praatgroep geweigerd, omdat er nieuwe maatregelen in waren gegaan. “Wat is belangrijker? Het feit dat ik me hier nu meld en met lotgenoten in gesprek wil of de aanscherping van opgelegde maatregelen die wekelijks veranderen?”
“VAN ALLES DAT AAN TERMEN BESCHIKBAAR IS, IS TROUBADOUR VAN OUDSHER DE MOOISTE TITEL”
sneek
GROOTSNEEK.NL
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
BRANDED CONTENT
de tekst van het liedje dat er voor sexting wederzijds vertrouwen en respect nodig is, om te voorkomen dat het tot nare gevolgen kan leiden.” Ook is hij mede-oprichter van een broodfonds, neemt hij deel aan het dorpsbelang, en is hij bezig een nieuwe school op te richten: een ‘leerplak’ waar ieder kind zichzelf kan zijn en zich kan uitspreken.
23
PERSPECTIEF 10-14:
LEERZAME ONTDEKKINGSREIS VOOR IEDEREEN
TROUBADOUR BRUNO Bruno wordt een troubadour genoemd. “Van alles dat aan termen beschikbaar is, is troubadour van oudsher de mooiste titel. Toch was de troubadour vaak ook de boodschapper van treurig nieuws en in dienst van de adel.” De rol als boodschapper blijft overeind, maar Troubadour Bruno brengt zijn boodschap met liefde uit eigen initiatief ter inspiratie voor een ‘heelzame samenleving’. Een rol als troubadour is ook voor hem weggelegd tijdens de ‘Karavaan van de Vriendschap’. Reizend door Friesland zorgt deze karavaan voor het verblijden van mensen. Door aandacht te hebben voor mensen die een moeilijke tijd doormaken, door hen een hart onder de riem te steken, door vriendschap te zaaien. Elke eerste vrijdag van de maand trekt de vriendschapskaravaan van gemeente naar gemeente. Hierbij ziet Bruno het als zijn taak om in zijn rol als troubadour te blijven verkondigen dat mensen vooral zichzelf moeten kunnen zijn. Dat liefde helend kan zijn als we aandacht blijven houden voor elkaar, door met elkaar te blijven praten en verbindingen aan te blijven gaan. Maar ook door te benadrukken dat fouten kunnen en durven toegeven en vooral ook mógen maken, zal leiden tot verdere ontwikkeling. Iets wat ook Bruno zelf heeft moeten leren. Bruno keerde onverrichter zake huiswaarts, maar wel met het gevoel de juiste keuze te hebben gemaakt. Hiermee refereert hij aan de stichting ‘De Slach by Warns’ waaraan hij als bestuurslid is verbonden. Op de imposante kei ter nagedachtenis aan die slag staat de spreuk ‘Leaver dea as slaef’, een spreuk die voor Bruno meer inhoudt dan alleen de woorden. Binnen de visie van de stichting maakt Bruno zich hard voor het behoud van de Friese taal en cultuur.
BIJDRAGEN DAAR WAAR MOGELIJK Om alle moeilijkheden het hoofd te kunnen bieden zoeken mensen manieren om hun leed te verzachten of uit de weg te gaan. Dit is ook Bruno niet vreemd, al kwamen hier geen middelen als alcohol of drugs aan te pas. “Meer aandacht voor
‘BRUNO BIECHT OP’ “Het is niet makkelijk, maar door met elkaar in gesprek te blijven weten we een samenleving te creëren waarbij we uitgaan van het positieve in, en de oprechtheid van, mensen. Iedere dag leren we weer bij, als we onszelf en ook de ander die ruimte gunnen”, zegt Bruno Rummler tot besluit. In zijn theatertour ‘Bruno biecht op’ draait het om dit proces. De troubadour als boodschapper van de adel noemt hij grappend “de troubahoer van de koning en in het Frysk de troubadjoer.” Over hemzelf zegt hij: “Eigenlijk ben ik gewoon een vergevingsgezinde, knuffelende verhalenverteller met gitaar en is het gewoon Bruno.”
“WAAR IK BIJ KAN DRAGEN OM TABOES TE DOORBREKEN, ZAL IK HET NIET NALATEN” elkaar, elkaar ook daadwerkelijk zíén, liefde voelen en geven zou de samenleving een stuk aantrekkelijker maken. Zíé elkaar! Aandacht kan helend zijn”, meent Bruno. “Waar ik bij kan dragen om taboes te doorbreken, zal ik het niet nalaten.” Bruno probeert op meer terreinen zijn woorden om te zetten in liedjes en in daden. “Zo heb ik het liedje ‘Snap wat je doorstuurt’ geschreven voor een gelijknamige campagne, bedoeld om voor meer bewustzijn te zorgen bij jongeren en de doelgroep LVB. In dit geval behelst
In augustus 2019 startte de nieuwe onderwijsvorm Perspectief 10-14 voor kinderen in de leeftijd van 10-14 jaar in Sneek. Perspectief 10-14 is een initiatief van Palludara (primair onderwijs) en CVO Zuid-West Fryslân (voortgezet onderwijs), in samenwerking met De LeerOnderneming in Ridderkerk. Het team, toen nog bestaand uit twee leerkrachten en een directeur, startte destijds met een groep van 21 leerlingen. Inmiddels is het team uitgegroeid tot 10 medewerkers (leerkrachten PO en domeindocenten VO) en vinden 60 leerlingen dagelijks hun weg naar de zijvleugel van het schoolgebouw van CSG Bogerman aan Hemdijk 47. UITDAGINGEN EN BOUWSTENEN Bij Perspectief 10-14 maken leerlingen zich leerstof eigen door te werken aan uitdagingen. Gedurende een aantal weken wordt er vakoverstijgend en betekenisvol gewerkt aan een uitdaging. Deze wordt afgesloten met de groep en/of ouders en ingeleverd in een digitaal portfolio. De leerlingen geven feedback op hun eigen leerproces en ontwikkeling. Ook ontvangen zij feedback van klasgenoten en docenten. De leerlingen werken op hun eigen niveau aan de leerdoelen van rekenen, taal, spelling en begrijpend lezen. Perspectief 10-14 kijkt vooral naar het proces van leren. Dit gebeurt door tijdens het werken aandacht te hebben voor onze bouwstenen. Dit zijn gedragsvaardigheden, leervaardigheden en de kennisvaardigheid “ik weet”. Hoe heeft de leerling samengewerkt? Zijn er oplossingen bedacht? Bij Perspectief 10-14 is het belangrijk dat leerlingen coachbaar en intrinsiek gemotiveerd zijn om te willen leren. Ook staan persoonlijke ontwikkeling en groepsvorming centraal.
ENTHOUSIASTE LEERLINGEN EN OUDERS Agatha Bosma, leerkracht vanaf het eerste uur: “We hechten veel waarde aan de kindgerichte benadering en persoonlijke ontwikkeling. We luisteren naar de leerlingen en er worden gesprekken gevoerd. Reflecteren op eigen houding en gedrag en feedback geven en ontvangen zijn kenmerkend voor onze onderwijsvorm. Ook het contact met de
ouders is belangrijk. We staan open voor opbouwende kritiek van zowel leerlingen als ouders. Samen maken we onze onderwijsvorm nog beter. Onze ouders en leerlingen zijn over het algemeen zeer positief over onze aanpak. De leerlingen gaan blij naar school, zijn enthousiast en voelen zich gezien binnen Perspectief. Voor ouders is het natuurlijk heel fijn om te merken dat hun zoon of dochter op de juiste plaats zit.”
OPMAAT NAAR DOORSTROOM VOORTGEZET ONDERWIJS Inmiddels draait Perspectief 10-14 voor het derde jaar. Volgend schooljaar zullen er vier groepen zijn en is de school ‘compleet’. In schooljaar 2023-2024 zal de eerste lichting uitstromen naar de derde klas van het voortgezet onderwijs. Met samenwerkingspartner CSG Bogerman wordt (al sinds de start van deze onderwijsvorm) regelmatig gesproken over een zorgvuldige afstemming.
KENNISMAKEN MET PERSPECTIEF 10-14 Inmiddels heeft de voorlichtingsavond voor nieuwe geïnteresseerde ouders plaatsgevonden en hebben nieuwsgierige leerlingen kunnen deelnemen aan een ontdekmiddag. Is uw nieuwsgierigheid als ouder geprikkeld en wilt u meer weten over Perspectief 10-14? Op de website vindt u meer informatie. Ook kunt u een persoonlijke afspraak maken voor een kennismakingsgesprek en een rondleiding. Bel met de school of vul het contactformulier op de website in: www.perspectief1014.nl.
Service staat bij Bouclé bovenaan!
Lunchen, borrelen of dineren aan de gezelligste gracht van Sneek!
UW HOOFDZAAK, HOOFDZAAK ONZE KOPZORGEN! UW HOOFDZAAK, ONZE KOPZORGEN!
• Kapsalon dames/heren/kinderen
• Schoonheidssalon • Pedicure • Nagels Grootzand 4 · 8601 AW Sneek T 0515 531 200 · E info@restaurantaandegracht.nl
restaurantaandegracht.nl
• • • •
Visagiste Definitief ontharen Zonnecabine Massage
sneek
GROOTSNEEK.NL
25
TEKST EN BEELD RICHARD DE JONGE
ROC FRIESE POORT: ZWEMLES VOOR STUDENTEN MET EEN NIET-WESTERSE ACHTERGROND
“ANGSTEN OVERWINNEN EN MET PLEZIER ZWEMMEN”
Wij kunnen het ons niet voorstellen. In een gammel bootje de Middellandse Zee oversteken terwijl we de zwemkunst niet machtig zijn. Dat is anders voor veel vluchtelingen. Op zoek naar veiligheid moeten zij hun zwemangst zien te overwinnen. En dat is precies waar ze bij ROC Friese Poort in Sneek niet-westerse studenten op trainen.
dat lukt, halen de studenten hun diploma. “Sommige studenten die als vluchteling naar Friesland zijn gekomen, hebben kinderen. Door onze cursus voelen ze zich geruster in het water en kunnen ze straks samen met hun kinderen zwemmen. Hoe mooi is dat?”
“De zwemlessen zijn echt een toevoeging op het lesaanbod”, legt Arnoud Koster - sportcoördinator van ROC Friese Poort Sneek uit. In landen zoals Eritrea, Ethiopië, Burundi, Irak en Syrië bestaat er geen zwemcultuur zoals we die in Nederland kennen. “Daarom vinden we zwemles voor vluchtelingen erg belangrijk. Vaak zijn het mensen die niet of nauwelijks ervaring hebben met zwemmen”, vertelt Koster. “Daar komt bij dat een deel heel bang is voor water, mede door hun overtocht op kleine bootjes.”
zegt ze trots. “Nu nog mijn diploma halen.”
De 43-jarige leerling Lama Kutrub uit Kimswerd wil dat ook. “Ik kom uit Syrië en bij ons is geen strand”, legt Kutrub uit. “Er zijn wel zwembaden, maar die zijn maar drie maanden per jaar open. Ik heb daarom nooit leren zwemmen.” Deze goedlachse moeder van twee kinderen gaat drie dagen per week naar school in Sneek. “Mijn kinderen zitten ook op zwemles. In Harlingen. Mijn oudste zoon heeft zijn A-diploma al”, zegt ze vol trots. “Ik houd van zwemmen. Ik wil ook zeker proberen het diploma te halen. Mijn man heeft een rijbewijs, dan kunnen we straks misschien eens naar een zwembad of het strand”, glundert ze.
GESCHEIDEN LESSEN Zwemmen leren de studenten in zwem- en recreatiebad ‘It Rak’. Vanwege het geloof krijgen mannen en vrouwen apart van elkaar les, met voor beide groepen een instructeur van het eigen geslacht. Op de vestiging aan De Harste in Sneek leren studenten alles over het begrip vitaliteit. Koster: “In de praktijk betekent dit dat we fysieke sportlessen geven met daaromheen theorielessen over een gezonde leefstijl.
“Straks kan ik met mijn gezin naar het strand”
ZONDER DRIJVERS
WATERVRIJ Het doel van de zwemles is studenten binnen zeven lessen watervrij te krijgen. “Dat betekent dat ze zich kunnen redden als ze in het water vallen. Dat er geen paniek ontstaat”, legt Koster uit. “Dat ze terug kunnen vallen op de technieken die ze geleerd hebben en dat ze daarmee zichzelf in veiligheid kunnen brengen.” Als
NOOIT LEREN ZWEMMEN
Lama Kutrub (43) Komt uit: Syrië Woont in: Kimswerd Loopt stage bij: Patyna in Witmarsum Wil later: In de zorg werken
De studenten met een niet-westerse achtergrond komen uit Bolsward, Workum, Sneek en omliggende dorpen. Zoals de 28-jarige Eritrese Semret Kebraeb. Voordat zij de Middellandse Zee overstak had ze bij wijze van spreken nog nooit water gezien. “Nederland heeft veel water en Friesland helemaal. Daarom is het erg belangrijk dat we leren zwemmen”, vertelt Kebraeb. “Het gaat erg goed. Veel beter dan de eerste les. Ik kan al zonder drijvers zwemmen”,
Semret Kebraeb (28) Komt uit: Eritrea Woont in: Sneek Leert voor: verkoper 1 Wil later: een eigen kledingwinkel
t?
Uw huis verkopen? maar nog geen ander huis gekocht Wij helpen u graag bij het zoeken naar uw nieuwe thuis. Bent u benieuwd naar wat wij voor u kunnen betekenen? Maak gerust eens een afspraak voor een vrijblijvend verkoopgesprek en inventarisatie van uw zoekwensen. Het begint met een goed gesprek... BART STRUIKSMA • Register Makelaar-taxateur
STRUIKSMA MAKELAARS SNEEK
@struiksmasneek
Leeuwarderweg 16 • 8605 AH Sneek T: 0515 - 418 282 • info@struiksmamakelaars.nl
@struiksmamakelaars
www.struiksmamakelaars.nl ALLE VOORDELEN OP EEN RIJTJE
20 cm diameter
BIG GREEN
WATER ONTHARDER
Voorkomt kalkaanslag Verwijdert bestaande kalk Verbetert geur, kleur en smaak Filtert op chemicaliën Behoudt calcium en magnesium latie Prijs incl. instal
Voorkomt kalkaanslag en filtert je drinkwater
46 cm
€
Verspilt geen water Werkt zonder zout Gebruikt geen stroom Geen afvoer nodig Onderhoudsvrij Milieuvriendelijk Duurzaam
OOK IDEAAL VOOR VAKANTIEWONINGEN
Verwijdert sediment, zware metalen en chemicaliën
Zamarra Kok De Big Green wordt geleverd en geïnstalleerd door een van onze ervaren installateurs. Zo bent u ervan verzekerd dat alles perfect werkt, heeft u voortaan geen last
Actie:
1-ste vervangfilter volgend jaar
GRATIS!
meer van kalkaanslag en kunt genieten van zuiver drinkwater.
Kalkaanslag is een grote ergernis; het maakt de toiletpot bruin, douchetegels dof en is slecht voor apparaten. Daarom heb ik een Big Green kalkpreventie apparaat met koolstoffilter laten installeren. Zacht water (en dus koffie en thee) smaakt beter en de waterkoker blijft schoon. Ik kan met een kwart minder (vaat)wasmiddel toe en hoef geen speciale sanitairreiniger meer te gebruiken. Vooral het gebrek aan kalkaanslag in de badkamer scheelt erg veel poetswerk. Helaas moet ik de douche nog wel nadrogen, omdat anders opgedroogde waterdruppels met magnesiumresidu zichtbaar blijven. Telegraaf, 4 juli 2020
Ongefilterd kraanwater
Gefilterd met de Big Green
Filter geplaatst in kruipruimte
Filter geplaatst in meterkast
www.big-green.nl • Informatie 0299-321188
sneek
GROOTSNEEK.NL
VAN DE NOTARIS ZONNEPANELEN, OOK DAT IS EEN ZAAK VOOR DE NOTARIS Op steeds meer daken in Nederland liggen zonnepanelen. Een mooie ontwikkeling. Maar wel een met enkele juridische haken en ogen. Voor u eraan begint, is het goed om te weten waar u aan toe bent. Wij zetten graag een aantal aandachtspunten voor u op een rij. Wie is de eigenaar van de zonnepanelen? Niet zo’n rare vraag als het lijkt. Zodra zonnepanelen op een dak worden bevestigd, is de vraag namelijk van wie de zonnepanelen zijn. Van degene die ze gekocht heeft of van de eigenaar van het huis? Het eigendom hangt af van de manier waarop ze zijn geïnstalleerd. Belangrijk om te weten als u als huurder zonnepanelen laat leggen (als dat volgens het huurcontract mag). Maar ook als u als huiseigenaar zonnepanelen hebt gehuurd of geleased of als u uw huis verkoopt. De gemeente vindt wat van zonnepanelen Als u zonnepanelen op een monument of binnen een beschermd stads- of dorpsgezicht plaatst, moet u vaak een omgevingsvergunning hebben. Op de website van het ministerie van VROM kunt u lezen wanneer een vergunning nodig is. Als u een huis koopt waarop al zonnepanelen liggen en er is geen vergunning aangevraagd, kunt u daar als nieuwe eigenaar alsnog problemen mee krijgen. Is er geen vergunning nodig voor zonnepanelen dan heeft de gemeente misschien wel andere regels die gelden voor het plaatsen van zonnepanelen. Ook positieve. Denk aan de duurzaamheidslening, waarmee u bij de overheid geld leent om de kosten van uw zonnepanelen te betalen.
Zonnepanelen hebben gevolgen voor uw opstalverzekering Als u een opstalverzekering hebt voor uw huis, is het verstandig om vooraf te checken of de verzekering ook zonnepanelen dekt. Bij verschillende verzekeraars hangt dat af van de bevestiging. Als uw zonnepanelen niet onder de verzekering vallen, geeft de verzekeraar meestal aan hoe u ze onder de verzekering kunt krijgen. Een huis met zonnepanelen kopen of verkopen. Als u een huis met zonnepanelen koopt of verkoopt is het verstandig om te kijken of deze worden meeverkocht of niet. Dan kunt u daar later geen misverstand over krijgen. Als de zonnepanelen geleased zijn, is het natuurlijk ook een kwestie van het leasecontract waarin staat of de zonnepanelen kunnen worden overgedragen aan de volgende eigenaar. Een huis met zonnepanelen kopen of verkopen. Als u een huis met zonnepanelen koopt of verkoopt is het verstandig om te kijken of deze worden meeverkocht of niet. Dan kunt u daar later geen misverstand over krijgen. Als de zonnepanelen geleased zijn, is het natuurlijk ook een kwestie van het leasecontract waarin staat of de zonnepanelen kunnen worden overgedragen aan de volgende eigenaar.
Mr. Gerard Vellinga, De Wit & Dijkstra Netwerk Notarissen De Wit Dijkstra Netwerk Notarissen helpt u graag met de juridische complicaties van zonnepanelen. Wij zijn aangesloten bij Netwerk Notarissen, een landelijke organisatie van 150 notariskantoren die steeds van elkaar leren en altijd aan de hoogste kwaliteitseisen voldoen. Meer weten? Bel ons op 0515-41 78 85 mail naar info@dewit-dijkstra.nl.
Langs de zijlijn win je geen wedstrijden Ik ben een groot liefhebber van sport. Als weinig talentvol voetballer keek ik elke week uit naar een wedstrijdje spelen. Inmiddels is de liefde voor sport omgeslagen naar het passief kijken vanaf de zijlijn, alleen win je daar de wedstrijd niet. Wat dat betreft is er een parallel met beleggen. Als belegger kun je niet winnen langs de zijlijn. Een negatieve spaarrente, belastingdruk en inflatie zorgen voor een gegarandeerd verlies. Toch blijkt het voor veel beleggers lastig zo rationeel te kijken en vooral veel beginnende beleggers hebben de neiging op de verkoopknop te drukken als de koersen heftig fluctueren. Door bij ieder nieuwsbericht te gaan verkopen houden deze beleggers de grote fluctuaties ook in stand.
Voorkom emotionele beslissingen en slapeloze nachten Een goede lange termijnstrategie en voldoende spreiding zorgen ervoor dat emotionele beslissingen inzake beleggen niet langer nodig zijn. Hoe tragisch het nieuws in en rondom Oekraïne momenteel ook is, de hele wereldhandel staat niet ineens stil. Het heeft natuurlijk wel invloed op de wereldhandel, zo is er momenteel een groot tekort aan zonnebloemolie. Driekwart van de productie is afkomstig uit Oekraïne en vooral Belgische producenten van chips en friet slaan groot alarm. Dat prijzen in tijden van schaarste flink op zullen lopen merken we als consument dagelijks. De meeste beleggers zijn in deze tijden opportunistisch. Schaarste zorgt voor hogere koersen. Afhankelijkheid van bepaalde producten kunnen koersen bij ondernemingen flink onder druk komen te staan. Op de lange termijn zal er altijd weer een zeker evenwicht ontstaan. Als u merkt dat emotie zorgt voor foute beslissingen dan is het tijd om eens in gesprek te gaan met Fier vermogensbeheerder.
Johan IJsbrandij, DSI beleggingsspecialist Fier Vermogensbeheer
www.fiervermogensbeheer.nl
27
ZIET REDENEN U OP TEGEN VIJF OM EN BEHANDELING GEEN AFSPRAAK MET DE MEER BIJTANDARTS DE TANDARTS? OVER SOMSTE IS SLAAN NARCOSE EEN OPTIE
Wie eenmaal een controle-afspraak bij de tandarts overslaat, loopt een verhoogd risico om dat een volgende keer weer te doen. Met als extra risico dat de mensen conditiekijken van het gebit achteruitgaat en kleine De meeste niet uit naar een behandeling bijproblemen de tandarts. uitgroeien tot grote. Wanneer die drempel te hoog wordt en een bezoek aan de tandarts
steeds maar uitgesteld wordt, kunnen er problemen ontstaan. Uitstelgedrag: de meesten van ons hebben er weleens last van. We wéten Behandelingen voortwee de gezondheid uwtegebit noodzakelijk zijn, dat het belangrijkdie is om keer per jaarvan langs komen. Toch voegen vinden niet plaats en uw gebit gaat achteruit. Met als gevolg een we niet altijd de daad bij het woord. Als steuntje in de rug geef ik u verhoogd gezondheidsproblemen. angst voor daarom vijf risico goedeopredenen om voortaan geenDe afspraak meerbehandelinover te slaan. gen wordt hierdoor alleen maar groter. Behandeling onder narcose kan 1.dan Laat budget van de aanvullende tandverzekering eenuw goede optie zijn.
niet ongebruikt
Heeft u de tandarts jaar nogin nietéén voorbehandeling de tweede (of misschien ook Implantaten enditkronen nog niet voor de eerste) keer bezocht? Maak dan in elk geval voor de Wanneer u in de loop van een aantal jaren een behandelachterstand jaarwissling een afspraak. Anders laat u het gereserveerde budget van uw heeft, dan istandverzekering het niet vreemdongebruikt. dat u tegenDat eenis ingrijpende aanvullende erg jammer, behandeling want dit geld is opziet. Dan kunt u kiezen voor een behandeling onder volledige bedoeld om uw mondgezondheid op peil te houden. Maak er gebruik van! narcose. Op deze manier merkt u niets van de behandeling maar krijgt 2.uw Regelmatig tandartsbezoek helpt uwprettig gebitwanneer gebit wel de zorg die het nodig heeft. Datom is heel beter verzorgen uw gebitte grotere behandelingen nodig heeft, wanneer er bijvoorbeeld Hoe het geleden is dat mensen deOf tandarts bezochten, hoe veellanger verwijderd of gevuld moet worden. wanneer er meerdere ‘makkelijker’ nonchalance bij de mondverzorging ‘erin sluipt’ . Regelmatige implantaten geplaatst moeten worden. controle en professionele preventieve gebitsreiniging helpen u om uw mondgezondheid op peil te houden én motiveren u om uw gewoonten Het is en mogelijk omtehet plaatsen vanadvies implantaten onder in één langer beter vol houden. Ons is daarom omnarcose twee keer per keer te voltooien. In dat geval plaatsen we in eerste instantie noodvoorjaar een afspraak te maken. zieningen. Een half jaar later plaatsen we dan de definitieve verzorging. 3.Om Dedeze tandarts problemen soms al voordat exact opziet maat te krijgen is het namelijk van belang dat u bij u klachten heeft kennis bent. Deze handelingen zijn echter niet belastend en volkomen Een beginnend hoeft nog geen klachten te veroorzaken en u pijnloos. Na de gaatje behandeling onder volledige narcose kunt u rustig merkt zelf niet altijd direct dat uw tandvlees niet in goede conditie is. bijkomen in één van onze uitslaapkamers. De tandarts ziet bij een controle wel dat er iets aan de hand is en kan ingrijpen of u advies geven.
Een nieuwe start met een gezond gebit behandeling onder narcose biedt een nieuwe 4.Een Met regelmatig tandartsbezoek bewijstkans u op een leven met een gezond en mooi gebit. Essentieel is dan natuurlijk wel dat u na uw kinderen een grote dienst
Vindt u het moeilijk goede gewoonten houden? Bespaar het uw de behandeling uwom gebit goed verzorgt envol detetandarts regelmatig kinderen. uw kind goede gewoontes als vanzelfsprekendheid mee bezoekt. Door Wij helpen u daar graag bij met een preventieplan. te100% geven, gaat hen dit straks een stuk makkelijker af. Neem uw kinderen pijnloos dus mee naar de tweejaarlijkse controle.Tot hun achttiende levensjaar zit tandartszorg, op enkele kleine uitzonderingen na, in de basisverzekering. In onze kliniek werken we met een specialistische narcosetandarts met een ervaren Wij anesthesieteam in een vertrouwde en 5.ondersteuning Bang voor van de tandarts? helpen u graag. rustige omgeving. De behandeling is 100% pijnloos. Bent u bang voor de tandarts? Dan bent u niet de enige: tachtig procent Zietdeu mensen op tegeniseen bezoek aan voor de tandarts? Aarzel niethet en ons neem van weleens bang de tandarts. Meld als u een afspraak maakt of opons controle gerust contact met op. komt. We kunnen wat meer tijd inplannen om u op uw gemak te stellen. Bent u lang niet naar de tandarts geweest, is er een uitgebreide behandeling nodig of bent u bang voor pijn? Er zijn veel mogelijkheden om uw gebit zonder pijn weer in gezonde conditie te krijgen. Maak gerust een afspraak!
Frank Post Frank Frank Post Post heeft heeft al al meer meer dan dan 25 25 jaar jaar ervaring ervaring als als tandarts-implantoloog tandarts-implantoloog en en isis eigenaar van Kliniek Tandheelkunde Sneek, gezondheidscentrum eigenaar van Kliniek Tandheelkunde Sneek, gezondheidscentrum Simmerdyk. Simmerdyk. Belangrijke Belangrijke specialismen specialismen zijn zijn behandelingen behandelingen onder onder volledige volledige narcose, narcose, angstpatiënten, implantologie, parodontologie en uitgebreide angstpatiënten, implantologie, parodontologie en uitgebreide esthetische esthetische gebitsrenovaties. gebitsrenovaties.
WWW.TANDARTSSNEEK.NL WWW.TANDARTSSNEEK.NL
PLEZIERJACHTEN DOOR ALLE SEIZOENEN HEEN BEGELEIDEN! Voor de afdeling Yachtservice & Refit van Marina Stavoren, Jachthaven Hindeloopen en Friese Hoek Lemmer zoeken wij een:
Werkvoorbereider (M/V) Diesel-/elektromonteur (M/V)
SkipsMaritiem
Allround medewerker Yachtservice & Refit (M/V)
Wij zijn een familiebedrijf in de watersport met full service jachthavens aan het IJsselmeer. Wil je meer weten? Ga naar www.skipsmaritiem.nl
SEIZOENSKRACHTEN IN WATERSPORTSTEMMING GEZOCHT Voor de horeca- en verkoopafdelingen van Marina Stavoren, Jachthaven Hindeloopen, SkipsWinkel Sneek, restaurant Sailors Inn en paviljoen De Potvis zoeken wij een klantgerichte en enthousiaste:
Havenmeester (M/V) Voor onze jachthaven Marina Stavoren Buitenhaven.
Medewerker Watersportwinkel (M/V) Voor onze watersportwinkels op Jachthaven Hindeloopen, Marina Stavoren en SkipsWinkel Sneek (mogelijkheid tot werken op afwisselende locaties).
Croissanterie-medewerker (M/V) Voor onze ontbijtruimtes op Jachthaven Hindeloopen en Marina Stavoren.
Bediening/baruitgifte (M/V) Restaurant Sailors Inn (Hindeloopen) en paviljoen De Potvis (Stavoren).
Afwas / keukenhulp (M/V) Restaurant Sailors Inn (Hindeloopen) en paviljoen De Potvis (Stavoren).
Iets voor jou?
Stuur een mail met je motivatie naar pz@skipsmaritiem.nl, of app deze naar 06-1250 4850. Je kunt natuurlijk ook eerst de gehele vacature nalezen op www.skipsmaritiem.nl/werken-bij-skipsmaritiem
Jachthaven Hindeloopen
Marina Stavoren
Jachthaven Friese Hoek
GEZOND EEN BIJDRAGE VAN ANTONIUS
&FIT
GROOTSNEEK.NL
29 29
Physician assistants
Niet meer weg te denken uit Antonius Physician assistants, kortweg PA’s, zijn bezig aan een duidelijke opmars. Ook in Antonius winnen deze medische zorgprofessionals aan terrein. Wat zijn hun taken en wat is hun meerwaarde voor patiënten, medisch specialisten en verpleegkundigen? “We kunnen écht iets voor onze patiënten betekenen”, verzekeren PA’s Marianne Nagelhout en Annet Schröder.
Marianne begon in 2016 aan de opleiding tot physician assistant bij Antonius. “Na twaalf jaar op de IC begon het te kriebelen en wilde ik mijn kennis graag verbreden.” Zo gezegd, zo gedaan. Marianne doorliep de intensieve masteropleiding en sindsdien is ze als PA verbonden aan de vakgroep maag-, darm- en leverziekten (MDL) van Antonius. Haar keuze voor dit specialisme is geen toeval. “MDL is een puzzelvak, dat ligt mij wel.”
Visite Als PA heeft Marianne een aantal taken overgenomen van de MDL-artsen. Een goed voorbeeld is de dagelijkse visite op de verpleegafdeling. “Ik beoordeel de toestand van mijn patiënten en zo nodig pas ik hun me-
dicatie en het medisch beleid aan.” De PA is elke ochtend werkzaam op de MDL-afdeling en daardoor vormt ze dus een vertrouwd gezicht voor patiënten én verpleegkundigen. “Ik kan relatief veel tijd besteden aan het beantwoorden van vragen en overleg. Juist omdat ik daar dagelijks aanwezig ben, weten verpleegkundigen mij goed te vinden. Mijn drempel is laag.”
Spreekuur ’s Middags houdt Marianne zelfstandig spreekuur op de polikliniek MDL. “Ik vraag de klachten uit en zo nodig verricht ik lichamelijk onderzoek.” Afhankelijk van haar bevindingen kan ze vervolgonderzoek aanvragen zoals een endoscopie, CT- en
labonderzoek. Op basis van die resultaten stelt ze een diagnose en formuleert ze een behandelplan. Bij vragen of twijfel schakelt ze meteen met de MDL-artsen. “Zij zijn laagdrempelig beschikbaar voor advies en overleg, dat lijntje is heel kort.” Bij niet-complexe zorgvragen fungeert de PA van begin tot eind als aanspreekpunt voor de patiënt. “Het is fijn om patiënten vanaf hun eerste consult tot de laatste controleafspraak te kunnen begeleiden”, licht Marianne toe. “Op die manier kan ik er echt voor hen zijn.”
Vertrouwensrelatie
Physician assistants Marianne Nagelhout (MDL) en Annet Schröder (Longgeneeskunde): “We kunnen écht iets voor onze patiënten betekenen.”
PA’s zijn dus in de eerste plaats herkenbaar, maar er is meer. Marianne en Annet hebben namelijk vaak wel even tijd om bij hun patiënten te gaan zitten en een luisterend oor te bieden. “Zo bouwen we in korte tijd een vertrouwensrelatie met hen op.” De komst van PA’s is ook goed nieuws voor de medisch specialisten. “Doordat wij hen zoveel taken uit handen nemen, worden zij tussendoor
minder gestoord voor overleg en advies. Dat schept rust.” Bovendien hebben dokters dankzij de PA’s meer tijd voor complexe zorgvragen. “Dat komt de kwaliteit van zorg ten goede.”
Waar kom ik een Physician assistant tegen? Dankzij de Physician assistants, heeft de medische specialist meer tijd voor patiënten die complexe zorg nodig hebben. Daarom werkt bijna elke afdeling met Physician assistants. Van afdeling Neurologie tot Oogheelkunde en van afdeling Cardiologie tot Pijngeneeskunde.
“Ik ben hier helemaal op mijn plek” Zelfstandig werken, een medische blik en veel verantwoordelijkheid. Dat zijn volgens Annet Schröder de belangrijkste kenmerken van haar rol als physician assistant (PA). En ondanks haar gedegen opleiding en jarenlange ervaring blijft ze zich voortdurend ontwikkelen. “Iedere patiënt is anders en elke behandeling is maatwerk. Dat vereist een open en nieuwsgierige blik.” Annet begon haar loopbaan bij Antonius als verpleegkundige op de intensive care. In 2014 kreeg ze de kans om te starten met de opleiding tot physician assistant. Inmiddels werkt ze bijna acht jaar als PA
in de kliniek. Annet werd in het najaar van 2020 aangesteld als PA op de COVID-afdeling en dat bleek een pittige uitdaging. “Patiënten gingen soms in korte tijd hard achteruit waardoor ik snel moest schakelen. Het was een heftige tijd, maar dankzij de steun van een goed functionerend team was het ook een waardevolle en leerzame periode.”
Vertrouwen Nadat de COVID-dampen waren opgetrokken, pakte Annet haar reguliere taken als PA weer op. Zo werkt ze ’s ochtends als PA op de longafdeling waar ze alle patiënten bezoekt en medisch beoordeelt.
Het feit dat zij dagelijks op de verpleegafdeling is, zorgt voor continuïteit in de zorg. “Ik leer mijn patiënten kennen én omgekeerd. Dat schept vertrouwen.”
toestand van een patiënt niet vertrouwen, kom ik er meteen aan. Ik heb liever dat ze me tien keer te vroeg inseinen, dan één keer te laat.”
Spreekuur
Vreemde eend
’s Middags stemt Annet haar medische bevindingen af met een longarts. Vervolgens houdt ze spreekuur voor patiënten die een longfunctieonderzoek of tuberculose-screening moeten ondergaan. Verder schrijft ze ontslagbrieven, voert familiegesprekken en beoordeelt patiënten die voor controle komen. Ook op de polikliniek blijft de PA bereikbaar voor verpleegkundigen van de longafdeling. “Als zij de
Physician assistants vormen een vreemde eend in de bijt, want ze zitten tussen verpleegkundigen en dokters in. “Ja, ik ben een solist, maar ik ben niet eenzaam”, verzekert Annet. “Ik ben onderdeel van het team van longverpleegkundigen én ik voel me thuis bij de longartsen. Ik ben hier helemaal op mijn plek.”
V ER H U IZ EN ?
Peugeot Boxer Verlengd Verhoogd
t, r o p ers t n i n w en zout a v g Teru e pekel asten! d nt a a laat ak l ! e j k t a e a i r n sp f a e uj n n Pla
VANAF
€ 8 9 ,0 0 P ER D A G
inclusief BTW 100 km vrij per dag
0515 - 82 00 04 Sneek 0527 - 50 24 00 Emmeloord
€13.950 Audi A1 Sportback
1.2 TFSI Sport Edition Bi Xenon | Led | Navi | Clima | etc 107946 | KM I Bouwjaar 2015
€18.500 Ford Kuga 1.5
TDCi Titanium | Clima | Cruise | Bluetooth etc. 96879 KM I Bouwjaar 2017
Sneek: 0515-412825
vind de beste auto die bij u past www.azautoverhuur.nl
€18.950 Audi A3 Limousine
Automaat 1.4 TFSI CoD Attraction Pro Line S-Tronic | Navi | Bluetooth 82799 KM I Bouwjaar 2014
T-GDi DynamicLine | ECC | NAV | LMV | PDC | Camera | Bluetooth 113790 KM I Bouwjaar 2019
Emmeloord: 0527-502405
€19.950 Audi A3 Sportback
info@autoverzorgingnederland.nl
€14.950 BMW 1-serie Cabrio
1.0 TFSI Sport Lease Edition | Navigatie 118i Executive Automaat | Bluetooth | PDC | Cruise etc. Leer | Airco | trekhaak | 18” | 143 PK 94961 KM I Bouwjaar 2018 100907 KM I Bouwjaar 2010
€16.950 Kia Ceed Sportswagon 1.0
www.autoverzorgingnederland.nl
€10.450 Kia Picanto 1.0 CVVT
ComfortPlusLine Navigator Navi | Carplay | Airco | LM velgen 58330 KM I Bouwjaar 2018
€10.250 Ford B-Max 1.0
EcoBoost Style | Airco-MetalicNavi-Trekhaak | 91872 KM I bouwjaar 2015
€18.450 Kia Venga 1.6
CVVT DynamicPLusLine Automaat | Trekhaak | Navi | Clima | Cruise | 28409 KM I Bouwjaar 2017
€16.750 Mitsubishi ASX 1.6
Cleartec Bright+ | Trekhaak | Cruise Climatronic| Lichtmetaal 37176 KM I Bouwjaar 20170
Bekijk hier alle occasions: €8.950 ŠKODA Citigo 1.0
Greentech Ambition | AircoMetalic-Tel voorber.- Cr. Control 82691 KM I Bouwjaar 2018
€18.500 ŠKODA Octavia Combi1.0
TSI Greentech Ambition Business Clima-Metalic-Navi-LMV 57465 KM I Bouwjaar 2016
€22.450 Volkswagen Passat Variant 1.4 TSI GTE Executive Plugin Hybride super compleet 131986 KM I Bouwjaar 2016
KNOL-TOPPER Kia Niro 1.6 GDi Hybrid DynamicLine ECC | NAV | LMV | Zuinig etc. 23476 KM I Bouwjaar 2018
€ 23.450
*typefouten voorbehouden
ANNE KNOL VAN DER LINDE PRIJS = PRIJS!
Van 10.00 uur tot 18.00 uur
Wij werken altijd met ‘All-In’ prijzen. Dit is inclusief: Afleveringskosten// 6 maanden Bovag garantie // 1 jaar pechhulp // APK
TREKDIJK 14 SCHARNEGOUTUM | T (0515) 41 22 12 | WWW.VAKGARAGEANNEKNOL.NL
sneek // GEZOND&FIT
GROOTSNEEK.NL
31
Werken en leren voor een baan bij Zorggroep Hof en Hiem. De komende maanden leren we in dit blad zes verschillende leerlingen van Hof en Hiem kennen. In de serie ’Nieuwkomers in de thuiszorg’ vertellen leerlingen over hun ervaringen met de nieuwe opleiding van Hof en Hiem Thuiszorg.
s r e m o k w u N ie g or z is u th de in Op zoek naar de juiste match
Anita Reus: “Alles wat je op school leert, pas je direct toe in de praktijk en daar leer je ontzettend veel van.“
NA 25 JAAR TERUG DE SCHOOLBANKEN IN Het is best even wennen om, na 25 jaar te hebben gewerkt, op je 43e weer met een opleiding te starten. Anita Reus uit Sneek zei vorig jaar haar vaste baan op om eindelijk datgene te gaan doen wat ze van kinds af aan al wilde: werken in de zorg. In september startte ze met de opleiding van Hof en Hiem Thuiszorg. Ze werkt nu bij het thuiszorgteam van Hof en Hiem in Joure. Met name in het begin was dat wel even schakelen, vindt Anita. “Je hebt opeens weer met deadlines te maken, want je huiswerk moet op tijd af en je moet de theorie op tijd hebben geleerd.” Maar eigenlijk is dit een hele praktijkgerichte opleiding, merkt Anita. “Alles wat je op school leert, pas je direct toe in de praktijk en daar leer je ontzettend veel van. Dat maakt de overgang eigenlijk heel makkelijk.” De leerlingen van Hof en Hiem Thuiszorg gaan elke week een dag naar school. En daar hoort ook huiswerk bij. Dat huiswerk bestaat uit het voorbereiden van de lessen en het leren voor toetsen. Gelukkig is leren een stuk leuker als het om een onderwerp gaat wat je interesseert, meent ook Anita: “Ja, het is soms best pittig om op je vrije dag de boeken in te duiken, want je hebt de hele week hard gewerkt. Dat was wennen, maar de stof interesseert me heel erg. Daardoor is het heel goed te doen. Sterker nog: ik vind het echt heel leuk!”
Anita Reus:
“Ik ben heel blij dat ik hierdoor straks betere zorg kan verlenen” De leerlingen leren op dit moment veel over de basiszorg. Over hoe je een goede houding aanneemt wanneer je een cliënt verzorgt en hoe je iemand in bed verplaatst, maar er komt ook een groot deel anatomie aan te pas. De lessen zijn afwisselend op school te volgen, als een mix met digitale lessen en e-learnings. Ook worden gastlessen gegeven door collega’s uit de praktijk. “De afgelopen maanden heb ik ontzettend veel geleerd over het spijsverteringskanaal en het zenuwstelsel. Door te weten hoe ons lichaam werkt, kunnen we signalen bij cliënten herkennen en op tijd hulp inroepen. Complexe materie, maar ik ben heel blij dat ik hierdoor straks betere zorg kan verlenen”, besluit een zeer gemotiveerde Anita Reus.
www.hofenhiem.nl
Gaatse Westra (48 jaar) is accountmanager bij Pastiel in Joure. Vanwege zijn interesse in het groen doorloopt hij eerst de Middelbare Tuinbouwschool. Na een stage bij een ingenieursbureau ontdekt hij dat dit het toch niet is en dat hij zijn sociale hart wil volgen. Daarom kiest hij ervoor om de opleiding Personeel & Arbeid te doen. In zijn derde jaar van de opleiding loopt hij stage bij DSW-L, de voorloper van sociale werkvoorziening Caparis, en hij merkt goed dat dit werkveld beter bij hem past. De juiste match
Na het afronden van zijn opleiding gaat hij aan de slag als intercedent bij StartPeople uitzendbureau. Anderhalf jaar later doet zich een mooie kans voor bij Caparis als personeelsconsulent bij de afdeling groenvoorziening. Twee jaar later is hij klaar voor de volgende stap. Na verschillende functies te hebben bekleed bij een automatiseringsbedrijf en een ingenieursbureau solliciteert hij bij Empatec voor de functie van jobcoach. Gaatse: ‘Ik werk hier sinds 2005. Bij de start van Pastiel ben ik als jobcoach aan de slag gegaan en sinds drie jaar werk ik met veel plezier als accountmanager.’
Werk brengt je verder
Gaatse: ‘Pastiel is een mensgerichte organisatie waar je veel vrijheid krijgt om het beste uit de kandidaat te halen. Bij voorkeur betaald werk, maar het kan ook vrijwilligerswerk of stage zijn als iemand dat nodig heeft om door te ontwikkelen. Leg niet de nadruk op die afstand tot de arbeidsmarkt, kijk wat iemand wel kan. En dat is vaak heel veel! Ik ben ervan overtuigd dat werk je verder brengt. Het geeft structuur en draagt bij aan iemands gezondheid en geluk. Als ik een werkzoekende en een werkgever bij elkaar kan brengen, dan zie ik mezelf als een soort regisseur tussen de arbeidsmarkt en de kandidaat. Op dit moment zijn we bijvoorbeeld op zoek naar organisaties die de mogelijkheid bieden voor taal stageplekken voor nieuwkomers. De nieuwe Wet Inburgering maakt het nu mogelijk voor inburgeraars om snel en zo
Leg niet de nadruk op die afstand tot de arbeidsmarkt, kijk wat iemand wel kan. En dat is vaak heel veel! volwaardig mogelijk mee te doen aan de Nederlandse samenleving. Werken en de taal leren zijn hierin belangrijke elementen.
Outplacement en verzuim
Sinds kort biedt Pastiel ook outplacement en verzuim 1e en 2e spoor aan. ‘Outplacement wordt ingezet wanneer iemand niet meer op zijn plek zit. Pastiel kan helpen en begeleiden bij het vinden van een nieuwe, passende werkplek. Bij verzuim helpen wij om medewerkers vanuit ziekte weer te laten re-integreren in de eigen functie. Dit kan ook een andere werkplek zijn als de huidige functie niet meer passend is. Wij beschikken over een groot netwerk en gebruiken verschillende instrumenten om mensen weer op het juiste (werk)spoor te zetten. Wat ons onderscheidt is dat wij gebruik maken van ons uitgebreide netwerk en de vakbedrijven van Empatec voor onze ontwikkel en re-integratie doelen.’ Gaatse is ervan overtuigd dat er veel mogelijkheden zijn voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Elk kind wordt GEZien! Kinderopvang, peuteropvang, BSO en gastouderopvang Vanuit de kernwaarden Geborgenheid, Eigenheid en Zelfontplooiing daagt Kinderwoud elk kind uit om spelenderwijs nieuwe dingen te ontdekken en zichzelf in zijn eigen tempo te ontwikkelen. Elk kind wordt GEZien en mag zijn wie het is!
Het adres in IJlst en omstreken voor APK en onderhoud aan uw auto.
kinderwoud.nl
(met behoud van fabrieksgarantie)
Nabestaandenzorg en Afwikkeling nalatenschappen
EV- en Hybride onderhoud
Bel gerust!
APK voor alle merken Onderhoud
Roodhemsterweg 14 8651 CV IJlst 0515 - 531 436
WWW.GARAGEKROES.NL
Tige tank
Bedankt voor je vertrouwen Blijf ons volgen op: www.pvdasudwestfryslan.nl Twitter: @PvdAswf - Facebook: PvdA Súdwest-Fryslân Instagram: pvda.sudwestfryslan
Regio Friesland en Flevoland • M 06-42161484
CULTUUR
&UITGAAN
GROOTSNEEK.NL
33
100 JAAR SNEEK IN FRIES SCHEEPVAART MUSEUM
‘KIEK, SU WAS SNEEK!’ Stel je voor, je gaat terug in de tijd en loopt door het Sneek van honderd jaar geleden. Wat zou je dan zien? Aan de kade van het Kleinzand wemelt het van de beurtscheepjes. In ieder geval op dinsdag, als het markt is. Ook op de Singel, nog grotendeels water, wordt af- en aangevaren. Er rijdt een tram over de Jousterweg en de bomen op het noordelijke bolwerk zijn net gerooid om de Prins Hendrikkade te kunnen aanleggen.
WELKE TWEE PANDEN HEBBEN EEN RONDE GEVEL?
In de tentoonstelling ‘Kiek, su was Sneek!’ ontdek je de stad van toen. Doordat de foto’s uit die tijd zijn ‘opgeblazen’ voelt het bijna alsof je er doorheen wandelt. Dankzij het grote formaat vallen kleine details veel meer op. De jongeman die even van zijn fiets is gestapt en achteromkijkt. De tekst ‘hier stoppen trammen’ op een uithangbord aan de Parkstraat. En zelfs het vette varken aan boord van een stoomschip dat ligt afgemeerd in de Kolk.
Het pand waar tot 1959 het gymnasium van Sneek was gevestigd, is ook al ter ziele. Het stond aan het huidige Martiniplein en had een hele kenmerkende ronding in de gevel. Tegenwoordig zijn er in Sneek nog maar twee panden met zo’n ronding. Weet jij welke panden dat zijn? Doe dan mee aan de ‘Kiek, su was Sneek!’-kwis op 7 april. Geef je op als team van maximaal vijf personen en test je kennis over Sneek tijdens deze gezellige pubquiz. Nynke de Jong, bekend van tv-quiz Beat the champions presenteert de avond. En we beloven dat je ook met minder kennis van Sneek heel goed mee kunt doen!
GEVOLGEN VAN DE TWEEDE WERELDOORLOG In het oog springen ook de gebouwen die er niet meer zijn. Zoals de Joodse synagoge aan de Wijde Burgstraat. In de tentoonstelling zie je een van de weinige foto’s die daarvan zijn gemaakt. De synagoge raakte in de Tweede Wereldoorlog zo ernstig beschadigd, dat hij niet meer gerestaureerd kon worden. Eeuwig zonde, want het was een van de meest bijzondere synagogen van Nederland. Ontworpen in Oriëntaalse stijl door de Sneker architect Albert Breunissen Troost. Het gebouw werd in 1949 afgebroken. Op dezelfde plek zit nu kledingzaak Only. Ook de stadwaag aan het Leeuwenburg, op de plek waar nu de Snackhoek huist, werd het slachtoffer van de oorlog. Op de dag dat Sneek werd bevrijd staken de Duitsers het gebouw vlak voor hun vertrek in brand. Er lag munitie in opgeslagen, dus het moet een fikse brand zijn geweest. De oude waag had rondom een grote luifel om de boter en de kaas die er op de dinsdagmarkt werd verhandeld te beschermen tegen de zon.
MARTINUSKERK In Sneek kun je veel panden vinden die onder architectuur zijn gebouwd. Jugendstil, sierlijk Art Nouveau of juist
Het gymnasium
de meer zakelijke Amsterdamse School. In 1872 werd de Sint Martinuskerk gebouwd, op de bijgaande foto nog gelegen aan de rand van de stad, toen er nog bebouwing aan de Koopmansgracht stond. Architect van deze kerk is Pierre Cuypers, die ook het Rijksmuseum en het Centraal Station in Amsterdam ontwierp. Cuypers bouwde echter vooral veel kerken. Ook de Sint Bonifatiuskerken in Leeuwarden en Dokkum zijn van zijn hand, evenals de Sint-Clemenskerk op Ameland.
WATERPOORT Zeg je Sneek, dan zeg je de waterpoort, dus die kom je natuurlijk tegen in de tentoonstelling. Maar je kunt ‘m ook zelf van binnen bekijken! Op 2 en op 9 april is de poort ’s middags van 13.00 tot 17.00 uur geopend voor publiek. Stadsgidsen zullen je in de toren mooie verhalen vertellen over de rijke geschiedenis van dit meest iconische gebouw van de stad.
De synagoge
INFORMATIE
De tentoonstelling ‘Kiek, su was Sneek!’ is georganiseerd in samenwerking met Vereniging Historisch Sneek. De tentoonstelling is tot en met 10 april te zien in het Fries Scheepvaart Museum, Kleinzand 16, Sneek. Meer informatie op de website www.friesscheepvaartmuseum.nl/sneek. De Sint Martinuskerk.
Trek erop uit met de kinderen, aan de hand van de architectuurroute. Een leuke speurtocht door de binnenstad, waarbij je verschillende bouwstijlen leert kennen. Spot de klokgevel en ontdek de rococo! Je kunt de route op eigen gelegenheid lopen en ophalen bij het museum. Kosten: € 3,per routeblad.
De enige overgebleven Waterpoort van Sneek.
Check de website en de sociale media van het Fries Scheepvaart Museum voor meer leuke activiteiten rondom de expositie. Als lid van het museum krijg je flinke korting op activiteiten en het hele jaar gratis entree!
34
NUMMER 03 • 2022
PROGRAMMA MAART/APRIL TÜÖTTENZAAL
BOLWERKZAAL ZA. 26-03
24, 25, 26, Bonte Sneeker avend 28, 29 en 30 20e Bonte Sneeker avend - 03 8, 9, 10, 15, MUZT musicalopleiding 16 en 17 -04 Beauty and the Beast jr.
DO. 21-04
VR. 22-04
Kasper van der Laan 1 kilo – Debuutprogramma
De Immigrant Fries Project Orkest
ZA. 23-04
Cristina Branco (fado) EVA
ZO. 24-04
Stedelijk Muziekkorps Sneek Nieuwjaarsconcert van een honderdjarige
DI. 26-04
Koninklijke Luchtmachtkapel Meet The Orchestra
ZO. 27-03
ZA. 02-04
VR. 08-04
Topzondag Colori Ensemble Finalistentournee Cameretten Festival 2021 55ste editie
DOOL
Van Dik Hout De akoestische sessies
ZA. 09-04
Ella & her man Pianohuis
ZO. 10-04
Lotte Pen Muziekwandeling Pelgrim
ZA. 16-04
Nachtlicht Ensemble Oorlogselftal
ZA. 23-04
Solo Stories presenteert In het licht – gebaseerd op het boek van Karin Bloemen
ZO. 24-04
Topzondag - Brouwer’s Akkordeonorkest m.m.v. Wereldmuziekgroep RemoliNo
THEATERSNEEK.NL
ZO. 27-03
Nick Cave Tribute + Robby and the Secret
VR. 01-04
DOOL + Ggu:ll
ZA. 02-04
THEATERSTUDIO Zea en Tsead Bruinja ‘Witst noch dat d’r neat wie’ tour
ZA. 02-04
Gruppo Sportivo
ZO. 03-04
ATRIUMPLEIN Sneek Attack Hardrock en metal platenbeurs
ZO. 03-04
Savatar
VR. 08-04
Rick de Leeuw & band
ZO. 10-04
Seated Sunday met Esther de Jong, Moonloops en Timo de Jong Week van de Friese Popcultuur
ZA. 16-04
Black Bottle Riot & Copperhead County
VR. 22-04
Fokko + Fred Goverde
ZA. 23-04
Atrium gitaarorkest Bas & Gitaardag
ZA. 23-04
Masterclass Leif de Leeuw en Boris Oud Bas & Gitaardag
ZA. 23-04
Leif de Leeuw band speelt Allman Brothers Bas & Gitaardag
ZO. 24-04
Bongzilla + Komatsu + 1782 + Acid Mammoth Stoner- en doomrock festival
FOKKO
NOORDERKERKZAAL
VAN DIK HOUT
TankZilla +¡Pendejo! + The Ballet Bombs
THEATERSTUDIO
CRISTINA BRANCO
HETBOLWERK.NL
sneek // CULTUUR&UITGAAN
GROOTSNEEK.NL
35
WEER NAAR THEATER EN CONCERT IN SNEEK KIES NU ECHT WINACTIE THEATER SNEEK EN HET BOLWERK Na de gemeenteraadsverkiezingen is het nu tijd om voor cultuur te kiezen! Daarom heeft Cultureel Kwartier Sneek, CKS, in heel de gemeente stembiljetten verspreid waarop iedereen aan kan geven voor welk concert, voorstelling of les of cursus hij of zij kiest. De ingevulde stembiljetten kunnen worden afgeleverd bij of opgestuurd naar de servicebalie in het Atrium in Sneek. Op 10 april wordt er uit alle inzendingen een winnaar gekozen die zijn of haar cultuurkeuze gratis krijgt aangeboden. Ook is het mogelijk bij de servicebalie een raamposter op
te halen om thuis voor het raam op te hangen en zo kenbaar te maken voor welk cultuuraanbod elk huishouden kiest.
AARZEL NIET EN MAAK NU JE KEUZE: KIES NU ECHT.
KIES NU ECHT STEFANO ANO KEIZERS KEIZER YENTL & DE BOER KIES NOG MEER: THEATERSNEEK.NL
‘PELGRIM’
EEN MUZIKALE WANDELING ‘OM BIJ STIL TE STAAN’ Lotte Pen, saxofoniste en componiste, komt zondag 10 april naar Sneek met haar muzikale wandeling ‘Pelgrim’. ‘Pelgrim’ laat het publiek op een andere manier muziek beleven: muziek, gekoppeld aan een wandeling door met name de groene delen van Sneek. “Het gaat misschien net wat te ver om het een voorstelling te noemen. Het is een soort dramaturgische volgorde”, aldus Pen. “Zo wandel je bij mooie, welluidende stukken bijvoorbeeld langs een fraai veld met bloemen en bij muzikale passages die meer weerstand opwekken, loop je over smalle, donkere paden. Het gaat over de weg naar binnen. Die gaat ook niet altijd over rozen.” Het is een pelgrimage, compleet met een pelgrimspaspoort, waarin je op zorgvuldige uitgezochte momenten op de route je indrukken en gevoelens kunt noteren. In eerste instantie lijkt de vorm heel individueel, wandelen met een koptelefoon op. Maar na deze wandeling kom je op de plek waar Pen live haar muziek staat te spelen en gaat de koptelefoon af. Tot slot leg je met elkaar nog een korte etappe af en wordt er samen muziek gemaakt. “Eigenlijk begint dan pas de magie”, volgens Lotte Pen. LOTTE PEN – MUZIEKWANDELING ‘PELGRIM’ // ZO10 APRIL // 11.00 UUR + 14.30 UUR // THEATERSNEEK.NL
WELKOM IN LEMMER Wij zijn hét erkende BOVAG onderhoud& reparatiecentrum in uw regio voor alle merken campers & caravans.
LAAT NU UW CARAVAN KEUREN! OFFICIAL LAIKA DEALER
Laika Lemmer van CCR Lemmer Een betrouwbaar bedrijf voor onderhoud en reparatie van uw caravan, dat is wat u van ons kunt verwachten. Na de uitgebreide Bovag onderhoudsbeurt bij Camper en Caravan Repair Lemmer kunt u weer veilig op reis. Laat u dus niet onaangenaam verrassen met een defect aan uw caravan. Een klapband ten gevolge van onvoldoende remvermogen komt helaas nog veel voor.
uit voorraad Nieuwe & Gebruikte Campers aar! leverbaar: maak u wensen kenb
Caravan onderhoud is een specialisme en vereist regelmatige bijscholing en een gespecialiseerde bedrijfsinrichting. Bij Camper en Caravan Repair Lemmer kunt u hiervoor terecht.
LEMMER - De verkoop van nieuwe en jong gebruikte campers stijgt in 2021 meer en meer. Er worden nu al meer gebruikte campers verkocht dan gebruikte caravans. Verder zien we dat veel jongere ouderen hun huis verkopen, gaan huren en de overwaarde gebruiken om te gaan met reizen met hun nieuwe Laika camper.
Ons bedrijf is aangesloten bij de Bovag en is RDW erkend. Wij hebben al vele klanten kunnen ontzorgen op het gebied van het onderhoud van de caravan.. Onze visie is, wij willen u niet alleen ontzorgen maar ook onnodige kosten besparen. Bij Camper en Caravan Repair Lemmer hebben wij verschillende soorten onderhoudsbeurten. CCR Lemmer is de officiële dealer in Nederland en zij dragen het Italiaanse merk uit onder de naam ‘Laika Lemmer’. De oprechtheid van eigenaar Johan, het eerlijke advies van het team en de hoge mate van service en kwaliteit worden enorm gewaardeerd door klanten uit heel Nederland.
Johan Bijlsma, eigenaar Laika lemmer / CCR Lemmer.
Alles in eigen hand
vans BOVAG onderhoud en reparatie alle merken campers en cara Die service na de aanschaf van een Laika Camper past CCR Lemmer prima. Wij hebben namelijk alle kennis en kunde in huis om uw camper of caravan optimaal te onderhouden, te repareren en eventuele schade te herstellen. Natuurlijk altijd onder garantie uitgevoerd. Bij een BOVAG kleine onderhoudsbeurt wordt uw camper of caravan op ruim 35 punten gecontroleerd. Bij een grote beurt zelfs op 50 punten. Bij een BOVAG onderhoudsbeurt krijgt u een uitgebreid onderhoudsrapport wat in de BOVAG-database wordt opgeslagen en natuurlijk plakken we de BOVAG-sticker op uw camper of caravan.
Het kopen van een Laika camper
is onvervalst populair.
Wees welkom, maak een afspraak Was getekend, Johan Bijlsma
Laika is hét designmerk van de Erwin Hymer-groep
OCCASIONS, BOVAG ONDERHOUD, REPARATIE EN SCHADEHERSTEL AFSPRAAK
Lemsterpad 50 | 085-8228325 | ccrlemmer.nl | laikalemmer.nl OFFICIAL LAIKA DEALER
sneek // CULTUUR&UITGAAN
GROOTSNEEK.NL
‘Un Kuierke deur Sneek’
37
Deur Peter van Egmond
DE HAVENSTRAAT DEUR We gaan de Havenstraat disse keer us even deur. Je salle miskyn denke: wat is dêr nou over te fertellen, mar dat is tòch nòch ferrassend feul. De naam Havenstraat ferwiest naar un haventsje dat an un dempd water lei en tòt an de Galigastraat liep. De naam Havenstraat is nyt erch oud, su kenne we lese in ut boekje ‘De Stad Om’ fan Karel F. Gildemacher. Rond 1750 komme we disse naam ut earst teugen, warskynlek was dit flak na de demping fan ut water. Un andere naam foar de Havenstraat was ‘Achter ut Gasthús’ en rond 1767 siën we ok de naam Gasthuishavenstraat foarbij kommen. At we op 20 júly 1936 in de krant lese dat der in de Havenstraat flessen met fruchten ontfreemd binne út ut pakhús fan un groëntehandelaar, wete we teugenwoardech gelyk dat hier sproken wurdde oer Loadsje Poiesz.
Bonifatiusschool
Havenstraat
Ut is begrypelek dat wij denke: ja leuk, dy Havenstraat, mar sufeul is der tòch nyt te finen. Ut teugenovergestelde was ut gefal, seker in’t begin fan de foarege eeuw. Su had befoarbeld J.F. Huisman hier un masinale glans-strykinrichting en kenne we allemaal de meubelmakerij fan Smit. In september 1915 lieten Van der Meer en Smit ut pand ferbouwe deur de Sneker annimmer D. Wierdsma foar ut bedrach fan fl. 6025,- wat toen un astronomys hooch bedrach weest hewwe mut. Opmerkelek is, dat de Havenzijstraat foarheen de Brouwersteeg hite en disse naam rond de jaren 1880 feranderd is, want dan kom je namelek de naam Brouwersteeg mear teugen tussen Oasterdyk en Kleinsaan su as dit nou nòch hieltyd is, mar derfoar de Abram Kraaijersteeg hite.
Eelke Lok. Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele no-nonsense kijk op de wereldweet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten....
de vinger op de zere plek!
Op de hoek fan de Havenzijstraat en de Havenstraat het destiëds (rond 1850) un koffyhús festegg weest, en had de naam ‘t Dambord’ en wurdde tòt ongefear 1853 bestiert deur D.E. Visser. Hierna was dit un skòft lang un slagerij fan Bouwe Sjoerds Stienstra, tot mei 1880 was dit S. G. Blok, mar ok komme we un S. Westra teugen dy’t ut pand alwear in 1882 te koop an boad. Bij sommege fan oans salle der nòch herinnerings wese an de saak fan Slager met izerwaren en gereedskap, mar ok ferkocht hij Meccano, de metalen foarloper fan ‘technisch Lego’ sêch mar. De winkel fan Slager was trouwens festegd an de Ouwe Koemerk 28 en syn kantoar en magasyn dus an de Havenstraat 13, wat later wear bij Smid Meubelen hoarde. Naast Slager fine we op nr. 11 de bakermat fan de Sneker
supermarktketen Poiesz, de groëntehandel fan Lodewijk Poiesz. Un moaie anekdoate over ‘Loadsje Puis’ is dat, at de kok fan de keuken in’t Sint Antonius syn bestelling deen had, Loadsje faak wat mear bij um had dan dat der daadwerkelek besteld was. Un fergissing sei hij dan, mar wist dit dan faak tòch nòch an de kok te sliten, en der dus nyt wear met naar hús hoefde. Der wurdde wel us gekskearend seit, dat Poiesz op disse manier su groat wurden is. Un ander bekend pand in de Havenstraat is de Sint Bonifatiusskoal dy’t tòt ongefear 1926 op disse plak te finen was. De skoal ferhúsde in dat jaar naar de Liwadderdyk. Ut pand in de Havenstraat wurdde groatendeels onderdeel fan de Garage fan Loots en Fritsma. We binne alwear an ut end fan disse kuier komen, mar wie weet komme we hier nòch us langs. Hewwe jum ferhalen, foto’s of anfullings over de Havenstraat, dan bin ik hierin sear geïnteresseard.
Winkel L
IJzerwinkel
Oars Der feroaret neat. Dat skreau ik ôfrûne moanne noch. Goed mis. De kiezer hat beslist. Net allegear, want de helte hat mar meidien. De oare helte moat har fjouwer jier lang de bek hâlde, útsein at se oantoane kinne dat se ferline wike corona hienen. It sil guon ferrekte swier falle. Dy seagen tús dat se Marijke Roskam op de reade skouders namen op de ferkiezingsjûn. Dat is foar it oare net sa’n swier putsje, it is mar in spjucht. Hooplik is har swierste part har harses, want dy moat se no brûke. De kiezer hat sein dat PvdA, CDA en de FNP no yn it kolleezje moatte. Skilt jild, je hoege mar trije wehâlders. En je ha in mearderheid. Hoewol, it CDA sit der by, en dêr wol noch wolris ien by wei rinne. Miskien
moat der noch wol in lytse party by, mei in heal wethâlderke. En da’s ek net slim, want FNP en PvdA kieze dan fansels Grien Links. Mar polityke partijen gean faak tsjin de logyske tried fan de kiezer yn. Sa soe it bêst wêze kinne dat de PvdA wraak nimt op it CDA. Dat hat yn 2020 de PvdA oan de kant smiten, en trochgriemd mei lytskes omt se doe folslein baas wiene. It CDA yn de wachtkeamer. En de PvdA yn it kolleezje mei FNP, Grien Links en D66. Dat is ek wol moai, want de beide wethâlders Jansen en Bakker skriemden hast dat de kiezer harren partijen net grutter makke hie. De lokale partijen ha aardich stâl krigen. Op de lannelike kaart stiet de FNP ek te boek as lokale partij, hoewel se dat al lang net mear binne en no ek in folslein programma
hienen. Dus sizze we dan nei bûten ta dat ek de lokalio’s yn it kolleezje sitte. De oaren mei fan de ried in praatgroep meitsje; alve partijen wie net it idee wat Thorbecke yndertiid hie. Dan krije we hjir in echt nij sosjaal belied. En dan is de grutste lânbougemeente fan Nederlân, Súdwest-Fryslân, ynienen feroare yn in folslein duorsume regio. Dan wurdt alles oars.
Eelke Lok
Reageren? Stuur dan een email naar: eelke.lok@ziggo.nl
uit agenda 25 MAART T/M 27 APRIL
t/m 10 april
zondag 3 april
za. 9 en zo. 10 april
maandag 18 april
SNEEK EXPOSITIE
SNEEK BEURS
LANGWEER SPORTEVENEMENT
TERHERNE EVENEMENT
Feestelijke opening van het seizoen met skûtsjesilen, braderie en Skûtsje Kuier.
Met presentatie van watersportbedrijven, muziek, markt en kinderactiviteiten.
WWW.VISITLANGWEER.NL
WWW.GENIETENINTERHERNE.NL
zondag 10 april
donderdag 21 april
JOURE MUZIEK
SNEEK CABARET
kiek, su was sneek
sneek attack
Nostalgie en verwondering voeren de boventoon bij het zien van Sneek 100 jaar geleden.
Hardrock en metal platenbeurs met 80 meter vinyl, CD’s & merchandise. WWW.HETBOLWERK.NL
WWW.FRIESSCHEEPVAARTMUSEUM.NL
di. 5 t/m za. 30 april
zaterdag 26 maart
smokkelbern
crossover concert JOURE MUZIEK
Uniek concert rondom het Ahrendorgel met medewerking van popkoor That’s It.
DIVERSE LOCATIES MUZIEKTHEATER Voorstelling over de smokkelroute van Joodse kinderen naar Friesland in de WOII. WWW.SMOKKELBERN.NL
WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ CROSSOVERCONCERT
8 t/m zo. 10 april
motorboot sneek
zondag 27 maart
SNEEK OPEN DAG Grootste motorbotenshow van het Noorden.
flavium
BALK MUZIEK Bluesband Flavium speelt repertoire van B.B. King.
WWW.MOTORBOOTSNEEK.NL
WWW.PODIUMGORTER.NL
vr. 8 t/m zo. 17 april
voorjaarsconcert
beauty and the beast jr.
HEEG MUZIEK
SNEEK MUSICAL
opening watersportseizoen opening watersportseizoen
matthäus passion
kasper van der laan
Door Nationaal Symfonisch Kamerorkest en Noord Nederlands Kamerkoor.
Debuutvoorstelling over waarom we de dingen doen zoals we ze doen.
WWW.PASSIEVOORDEKUNST.NL
WWW.THEATERSNEEK.NL
di. 12 en woe. 13 april
vr. 22 en za. 23 april
BOLSWARD MUZIEK
OPPENHUIZEN THEATER
matthäus passion
it deiboek fan anne frank
Door Oratoriumvereniging Bolsward, Orkest Eik en Linde en solisten.
Friese bewerking van het Broadway toneelstuk.
WWW.THEATERSNEEK.NL
WWW.FORDIVEDAESJETOPENTWEL.NL
woensdag 13 april
zondag 24 april
LEMMER EXCURSIE Wandeling door de Uitheijngpolder onder leiding van Jan Tijsma.
stinzenplanten
voorjaarswandeling
Gezamenlijk concert Crescendo Heeg met brassband Apollo en Koperkids uit Grou.
MUZT Musicalopleiding op de planken met de wereldberoemde Disney-klassieker.
WIJCKEL EXCURSIE Ontdek met een gids de prachtige stinzenflora in het Wikelerbos.
WWW.CRESCENDOHEEG.NL
WWW.THEATERSNEEK.NL
WWW.ITFRYSKEGEA.NL
zaterdag 9 april
vrijdag 15 april
SNEEK MUZIEK
BALK MUZIEK
Unieke combinatie van suppen en zeilen op de Friese meren.
Belgische singer songwriter met nummers tussen folk en blues.
Saxofonist Hans Dulfer en band spelen vers repertoire met Dulferklassiekers.
WWW.SAILEVENTSFRIESLAND.NL
WWW.LEWINSKI.NL
WWW.PODIUMGORTER.NL
woensdag 27 april
za. 9 en zo. 10 april
maandag 18 april
Bezoek met natuurgids dit, normaal niet toegankelijke, eiland in het IJsselmeer.
SCHARSTERBRUG MUZIEKFESTIVAL Dé Friese opening van het festivalseizoen.
NIJLAND MUZIEKFESTIVAL Het grootste Friestalige festival ter wereld op tweede paasdag.
WWW.ITFRYSKEGEA.NL
WWW.BREGEPOP.NL
architectuurwandeling SNEEK RONDLEIDING
dries bongaerts
Ga met een stadsgids op pad en ontdek de verhalen achter de architectuur in Sneek. WWW.FRIESSCHEEPVAARTMUSEUM.NL
woensdag 30 maart
makkumernoardwaard MAKKUM EXCURSIE
bregepop
hans dulfer
aaipop
WWW.IVN.NL/AFDELING/SUDWESTHOEKE
sup & sail
WOUDSEND ACTIEF
koningsdag
ZUIDWEST FRIESLAND EVENEMENT In veel dorpen en steden in de regio wordt Koningsdag feestelijk gevierd. WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL
WWW.AAIPOP.NL
BEKIJK DE COMPLETE UITAGENDA OP: WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/UITAGENDA
Beleven
FOTO: JAN TIJSMA
Belibje
GRUTTO OP PAAL
Aaipop
Van 1 t /m 9 april viert Fûgelwacht Wommels e.o. haar 75-jarig jubileum met een bijzonder jubileumproject ‘Oer de râne fan de tiid’. Kunstenaars, musici, een wetenschapper en de burgemeester sluiten zich ieder 24 uur op in een glazen huis, boven de historische Slachtedyk tussen de weidevogels. Voor alle gasten een unieke ervaring die inspiratie biedt om uiting te geven aan een idee of kunstwerk dat een blik op de toekomst werpt. Met de bijbehorende audiotour beweeg je jezelf ‘Oer de râne fan de tiid’.
Van 5 t /m 30 april zijn er 20 voorstellingen van de bijzondere muziektheatervoorstelling Smokkelbern te zien in Lemmer, Sneek en Leeuwarden. Het verhaal vertelt hoe Joodse onderduikkinderen door heldhaftige studenten van Amsterdam, over het IJsselmeer, naar Friesland gesmokkeld werden. Op reis naar een betere toekomst. Het verhaal is geïnspireerd op gebeurtenissen uit het leven van Lea Tropp, die als jong meisje werd ondergebracht bij een bakkersfamilie op het Friese platteland. Iedere speellocatie is een belangrijk onderdeel van Lea’s verhaal.
Na twee online edities zal in 2022 op tweede paasdag, maandag 18 april, weer een ‘âlderwetske’, oftewel ouderwetse, editie van Aaipop in Nijland te beleven zijn. Op dit grootste eendaagse Friestalige festival spelen bands alleen Friestalige muziek of in aan het Fries verwante streektalen zoals het Stadsfries en het Bildts. De bands Sjoerd ensa, Vocal Roses, Trijexnix, Farsk!, Weima & vd Werf, NNB, Jitiizer en Sebeare en nog vele anderen zullen dit jaar weer vanaf drie podia hun muziek ten gehore brengen.
WWW.VOGELWACHTWOMMELS.NL
WWW.SMOKKELBERN.NL
WWW.AAIPOP.NL
wetter sport watersport
FOTO: JAN TIJSMA
Smokkelbern
FOTO: ALBERT WESTRA
Oer de râne fan de tiid
SKÛTSJESILEN EN KUIER IN LANGWEER
Skûtsjesilen en kuier
Seizoensopening Terherne
In het weekend van 9 en 10 april wordt in Langweer het watersportseizoen feestelijk geopend. Op het water strijden het hele weekend meer dan 40 skûtsjes om de hoogste eer tijdens het skûtsjesilen. Op zondag kunnen deelnemers van de Skûtsje Kuier hun beste beentje voorzetten. Tijdens de wandeling van 12 kilometer langs de boorden van de Langwarder Wielen ben je toeschouwer van de skûtsjewedstrijden op het water. En om het feest compleet te maken is er op zondag in de Buorren een braderie.
Op tweede paasdag, maandag 18 april, komt traditiegetrouw het bruisende watersportdorp Terherne weer tot leven met vele (watersport) activiteiten voor jong en oud. Kom meteen in de stemming en laat je met een watertaxi naar de kom van het dorp brengen. Bezoek de geopende watersportbedrijven, bekijk de verhuurvloot, struin de (rommel)markt af, geniet van muziekoptredens en nog veel meer. Kinderen kunnen met waterballen het water op of meedoen met workshops.
WWW.VISITLANGWEER.NL
WWW.GENIETENINTERHERNE.NL
Deropút Waterland van Friesland is de naam voor de toeristische regio Zuidwest Friesland. VVV Waterland van Friesland geeft hier tips om eropuit te gaan. Meer uitjes? Kijk op: WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ UITAGENDA
DIVISIEVOETBAL BIJ ONS SNEEK Heb jij ambitie en wil jij je verder ontwikkelen? ONS Sneek is als enige club in Friesland Regionaal Gecertificeerd en wordt al jaren verkozen als beste club van Friesland. Wij hebben de missie om de meest optimale leeromgeving te creëren, waarin spelers sportief en persoonlijk het maximale uit zichzelf kunnen halen.
Stageweken starten vanaf 19 april
DIVISIE VOETBAL SPELEN BIJ ONS SNEEK: > 3x per week trainen > Gediplomeerde trainers > Hoogste niveau van Noord-Oost Nederland > Werken met video-analyse > Fysieke trainingen van een fysiek trainer > Fysieke metingen > POP-gesprekken
Interesse? Mail: hoofdvoetbalzaken@onssneek.nl Of bel Douwe Jan van der Wal op 06 3401 3951
Scan de QR code voor meer informatie!
SPORT
GROOTSNEEK.NL
41
TEKST JOERI VAN LEEUWEN // FOTO'S TENNIS- EN PADELVERENIGING DE VLIEGENDE BAL
DE VLIEGENDE BAL IS
‘VERENIGING VAN HET JAAR’ Het was een grote verrassing voor de aanwezige leden van tennis- en padelvereniging De Vliegende Bal. Tijdens de opening van de digitale week van de KNLTB, uitgezonden middels een stream vanuit het clubhuis van de vereniging, werd De Vliegende Bal ‘geconfronteerd’ met het feit dat de club de KNLTB Club van het Jaar Award kreeg uitgereikt. Eerder al werden de Sneeker leden van het kernteam overvallen door het besluit van de KNLTB om aan hen de prijs toe te kennen. Birgitta Knol en Nynke van Dijk, leden van de bejubelde tennis- en padelvereniging, namen samen met jeugdtrainer Raoul Lockhorst en verenigingsondersteuner Arnoud Bulthuis de prijs in ontvangst uit handen van oud-tennisprof Jacco Eltingh. Een lovend juryrapport viel het kernteam ten deel waarbij (jeugd)ledengroei, uitbreiding met padelbanen en de veranderde organisatie werden genoemd als pluspunten vanuit de KNLTB. De vereniging, gevestigd op sportpark Tinga, is zo trots als een pauw. “We werden op de eervolle titel gewezen door de regiomanager van de KNLTB”, vertelt Birgitta Knol.
dienst ‘verkochten’, maar inmiddels weer achter de bar zijn te vinden omdat het zo gezellig is. Dat zijn voor ons dé bouwstenen binnen de vereniging. Vele handen maken licht werk.”
ALVEESTJE Om de titel ‘Vereniging van het Jaar’ nog eens te onderstrepen, staat de komende algemene ledenvergadering (ALV) op 2 april in het teken van een gezellige feestavond met alle leden. Nynke: “Wij noemen het al het ALVeestje. De nadruk ligt meer op het laatste gedeelte van de avond, al is de vergadering zelf natuurlijk even belangrijk.” Birgitta: “Door de nieuwe organisatie zijn er veel meer verschillende sprekers, die kort iets vertellen. Om het bespreken van de cijfers kun je nu eenmaal niet heen, maar verder zullen we vooral de themagroepen aan het woord laten. Hierdoor is het sneller en dynamischer.”
POSITIEF Birgitta: “Als vereniging kun je je nomineren en gezien de ontwikkeling die we hebben gemaakt als vereniging in de breedste zin van het woord hebben we gekozen om ons in te schrijven. Een van de ontwikkelingen is de ledengroei van ongeveer 500 naar bijna 800 leden tijdens de pandemie. Daarnaast is ingestemd met de aanleg van twee padelbanen die een positieve uitwerking hebben gehad binnen de vereniging en ook een andere manier van werken en denken in de organisatiestructuur zijn voorbeelden van het nieuwe elan.” Nynke van Dijk: “We wilden meer teruggeven aan onze leden en dat is ruimschoots gelukt. Dat ook de KNLTB dit nog eens extra heeft benadrukt met deze prachtige prijs geeft aan dat er een positief gevoel merkbaar is. We kwamen in eerste instantie op een shortlist en vervolgens werd deze steeds korter. Uiteindelijk waren er nog drie verenigingen over en hebben we een filmpje gemonteerd. Dat hebben we binnen 24 uur gedaan. We kregen een positieve reactie. In het verslag hebben we dan ook veel lovende woorden gekregen. Weet je wat het leuke is? In Friesland is er nog nooit een vereniging geweest die de prijs heeft gewonnen.” Birgitta zegt er vol trots acheraan: “Sterker nog, in het hele noorden niet!”
CHAMPAGNE Waar Jacco Eltingh en diens team de betrokken kerntreamleden van De Vliegende Bal overvielen, deden Nynke en Birgitta dat zelf bij de leden. “De champagne stond al klaar”, vertelt Nynke. “Het was een prachtige dag natuurlijk, want we wisten al dat we hadden
THEMAGROEPEN
gewonnen. Tussentijds hadden we een oproep gedaan om een groep leden in het clubhuis uit te nodigen ter verhoging van de feestvreugde. Dat er circa zestig leden zaten hadden we zelf ook niet verwacht, maar het is tekenend voor de betrokkenheid binnen onze vereniging. We hebben veel leden die ‘iets’ doen en dat maakt het overzichtelijk. Vanuit het kernteam is er dan iemand die betrokken is in een desbetreffende, vaak kortdurende themagroep als linking pin. Hierdoor is er altijd iemand aanwezig, die weet wat de inhoud is vanuit het kernteam. Als er een project is afgerond, dan zal de themagroep weer uit elkaar gaan en ontstaan er weer nieuwe ideeën, die dan op
“IN DE WINTERPERIODE KUNNEN LEDEN HIER BUITEN BLIJVEN SPELEN VANWEGE DE ‘ALL WEATHER’-BANEN”
hun beurt weer door anderen worden opgepakt. Dat is dynamisch en werkt uitstekend.”
365 DAGEN BUITENGEWOON GEZELLIG Birgitta: “In de winterperiode kunnen leden hier buiten blijven spelen vanwege de ‘all weather’-banen. Dat is waarom het sportpark eigenlijk vrijwel altijd bezet is en waarom wij ook zo trots zijn op de vereniging. Hier past het idee van de slogan ‘365 dagen buitengewoon gezellig’ dan ook prima in. We merken dat de leden dat gevoel ook weer terugvinden. Zo zijn er mensen die eerder hun kantine-
Mede doordat de tennis-en padelvereniging een groei in leden kon bijschrijven zijn er ook meerdere uitbreidingsplannen. Birgitta: “We hebben een themagroep die bezig is met een haalbaarheidsonderzoek naar een derde padelbaan, en een themagroep die nieuwe leden aan het begeleiden is met vragen over het deelnemen aan trainingen en wedstrijden.” Nynke vult aan: “Ik zit namens het kernteam in de themagroep jeugd. We zijn de afgelopen periode goed gegroeid en zijn nu aan het kijken hoe we de komende periode in gaan slaan. De nadruk ligt nog steeds op ‘familiair en sociaal’. Het accent ligt dus nadrukkelijk op de ontwikkeling en niet op de prestatie. Binnen de jeugd hebben we ook een samenwerking met de andere Sneker tennisvereniging, Nomi. We gaan dan door elkaar mixen en met elkaar tennissen, zodat de jeugdleden leren hoe je competitiewedstrijden speelt.” Al met al, tennis- en padelvereniging De Vliegende Bal uit Sneek, opgericht in 1905 als Sneeker Lawn Tennis Club, mag zich een jaar lang ‘Vereniging van het Jaar’ noemen, een eretitel, nog niet eerder in Noord-Nederland gedragen. Het wordt een mooi jaar op het sportcomplex Tinga aan de Molenkrite.
42
NUMMER 03 • 2022 TEKST YNTE DRAGT // FOTO’S FAMILIE FEENSTRA
RACETALENT DOUWE FEENSTRA (11) UIT SNEEK GAAT VOOR DE PRIJZEN Junior-motorcoureur Douwe Feenstra is nog maar elf jaar, maar als we hem vragen wat zijn doel is voor dit seizoen, antwoordt hij resoluut: “Kampioen worden!” “We gaan inderdaad voor de podiumplaatsen”, vult moeder Simone Feenstra aan. Aan ambities geen gebrek dus bij de familie Feenstra uit Sneek. Het is tijd om te oogsten en dat willen ze het komende wegraceseizoen gaan doen. De voorbereidingen zijn al in gang gezet.
H Het is nog maar twee jaar geleden toen Douwe samen met zijn vader meeging naar de Racekidsdagen in Staphorst. Het was een verjaardagscadeau en eenmaal op de minibike was Douwe gelijk verkocht. “Tijdens de racekids-trainingen kun je een minibike huren en het motorrijden al op jonge leeftijd leren”, vertelt vader Anne Feenstra. De trainingen bleken aan te slaan bij de jonge talentvolle Douwe en nu is hij bijna niet meer van de motor af te krijgen.
TEAM DOUWE
Al vrij snel wordt er een minibike gekocht waar Douwe zelf mee kan trainen en daar is onlangs de Ohvale bij gekomen, een zogenaamde ‘midibike’. Deze motor is weer een slag groter dan de minibike en heeft meer inhoud. Douwe traint minimaal een keer per week en soms wel drie keer per week. De trainingen zijn in Lelystad en Assen. Vader Anne: “Daarnaast hebben we een abonnement op het racecircuit van Vledderveen en op de Junior-Track van het TT-circuit bij Assen.” Naast de motortrainingen moet Douwe zelf ook goed in conditie blijven, dus is hij veel
aan het hardlopen en voetbalt hij ook nog bij Sneek Wit Zwart. De minibike heeft een 40cc motor en de maximale snelheid is ongeveer 90 kilometer per uur. De Ohvale daarentegen heeft een 110cc motor met vier versnellingen en haalt maximaal 110 kilometer per uur. “De motorblokken van de Ohvale zijn verzegeld. Daar kun je dus zelf niet mee sleutelen om bijvoorbeeld de snelheid op te voeren”, vertelt Anne Feenstra. “Daar wordt ook op gecontroleerd. Na de wedstrijd worden er gemiddeld drie motors - meestal de top drie - geselecteerd en moet het blok uit elkaar gehaald worden om te controleren of alles nog in originele staat is. Dat is misschien streng, maar het maakt wel dat alle motors gelijk zijn.” Volgens Douwe komt het er dus op aan wie de beste coureur is. Vader Anne is ook de mecanicien van ‘Team Douwe’, want er moet veel onderhoud worden gepleegd aan de
“HET VERWISSELEN VAN DE BANDEN, VERVANGEN VAN DE REMBLOKKEN, HET SMEREN VAN HET KETTING, DE TANDWIELEN EN DE BOUTEN, DAT DOET MIJN VADER” motor om zo optimaal mogelijk aan de start te verschijnen. “Daar heb ik zelf nog niet zoveel kijk op”, erkent Douwe. “Het verwisselen van de banden, vervangen van de remblokken, het smeren van het ketting, de tandwielen en de bouten, dat doet mijn vader.” Dat geldt ook voor het controleren en het bijvullen van de remolie.
TRAININGSDAGEN IN SPANJE
“Onder een heerlijke temperatuur van twintig graden heb ik daar samen met mijn trainingsmaatjes en trainer Bryan Schouten mooie meters en goede stappen kunnen maken. Bryan is voormalig Moto3-coureur en met hem analyseren we de trainingen. Hij wijst je bijvoorbeeld op je houding op de motor, welke lijnen je moet rijden en hoe je moet remmen voor de bochten. Zo kun je jezelf steeds weer verbeteren.”
Tijdens de voorjaarsvakantie is Douwe in Catalonië (Spanje) geweest om te trainen op het circuit van Móra d’Ebre ter voorbereiding op het nieuwe seizoen. In april starten namelijk de wedstrijden voor het NK. De trainingen in Spanje zijn Douwe goed bevallen.
Op het circuit van Mora d’Ebre reed Douwe trouwens voor het eerst op de Ohvale 160 (cc) en zette mooie rondetijden neer. Voorlopig blijft het eerst nog bij trainen met de 160, de wedstrijden rijdt Douwe met de Ohvale 110.
sneek // SPORT
NK JUNIOR MOTO RACING Het NK start op 30 april en vindt plaats over vier weekenden met wedstrijden in Assen, Staphorst, Veldhoven en in juli ook in het Belgische Spa-Francorchamps. Tijdens een raceweekend vindt er eerst een training plaats, vervolgens een kwalificatie en dan twee wedstrijden. In totaal worden er dus acht wedstrijden gereden. Een wedstrijd duurt gemiddeld zo’n vijftien à twintig minuten, waarbij er twaalf ronden van ongeveer 1,5 kilometer worden gereden. Dat kan per circuit iets verschillen. Daarnaast doet Douwe mogelijk mee met de open Italiaanse kampioenschappen, de CIV Junior 2022. Dit is een competitie die start in mei met wedstrijden over zes weekenden. Er is sprake van vrije inschrijving, hier kunnen dus meerdere nationaliteiten aan meedoen.
wel enig gevaar aan de sport, maar het leren pak, de rug- en borstprotector en de gekeurde helm bieden goede bescherming. Ernstige blessures heb ik daarom gelukkig nog niet gehad, hooguit een pijnlijke arm”, vertelt Douwe.
SPONSORS Inmiddels heeft Team Douwe ook al een aantal sponsors en is er een Club van 50 en een Club van 100. Dat is ook wel nodig, want het wegracen is een kostbare zaak. Het materiaal moet goed zijn en moet ook regelmatig vervangen worden, bijvoorbeeld nieuwe banden en remblokken, maar ook de helm en het motorpak moet zo nu en dan worden vervangen. Douwe is erg blij met de geldschieters en hij hoopt dat daar nog meer bij komen. Een stukje PR hoort daar uiteraard ook bij. Zo heeft Douwe een account op Facebook en Instagram (@douwe_feenstra_14) en heeft hij inmiddels al vele volgers.
OP HET PODIUM In het seizoen 2020 pakte Douwe drie keer een derde plaats en was hij veelal rond plek vijf te vinden, maar dit seizoen hoopt hij hoger te kunnen eindigen in de Junior B, de klasse van 10-14 jaar. In ieder geval wil Douwe vaker op het podium eindigen en prijzen pakken. Zijn concurrenten heeft hij nog niet zien rijden, maar er zitten een paar goede coureurs bij, weet hij. Maar Douwe weet ook dat hij zelf steeds beter wordt. Zijn sterke punten zijn de start en zo laat mogelijk remmen voor de bocht om deze goed in te snijden. Volgens moeder Simone laat Douwe zich tijdens de race niet gek maken en blijft hij zijn kop er bijhouden, ook in het heetst van de strijd. “Dat is echt een goede eigenschap van hem. Daarnaast vindt Douwe het geen enkel probleem om in de regen te rijden”, gaat Simone verder. “Sommigen zie je dan toch wat angstig worden, maar hij geeft daar niks om.” Crashes komen best vaak voor tijdens de races, maar uitgerekend in zijn allereerste race viel Douwe uit met een kapotte koppeling. Later in het seizoen crashte Douwe wel een keer toen hij werd aangetikt door een andere deelnemer. “Met die snelheden kleeft er natuurlijk
IDOOL Douwe richt zich nu vooral op het komende seizoen. Hoe het er in de toekomst uit gaat zien, weten ze bij de familie Feenstra nog niet. “Er gaat veel tijd inzitten, maar het is allemaal nog goed te combineren met zijn school.” Douwe is leerling van de CBS De Vuurvlinder in de wijk Duinterpen. “Wij hebben nog maar één keer een dag vrij hoeven vragen en bovendien heeft Douwe in juf Vanessa en juf Margriet al twee grote fans”, lacht Simone. Natuurlijk hoopt Douwe ooit in de voetsporen van zijn grote helden te kunnen treden. Valentino Rossi is inmiddels gestopt, maar Francesco ‘Pecco’ Bagnaia is nu zijn grote voorbeeld. “Eigenlijk is mijn vader een nog grotere fan”, vertelt Douwe. “Die kent de namen van alle coureurs en ook de nummers waaronder ze rijden. Dat weet ik nog niet allemaal. Wel van ‘Pecco’ hoor. Die heeft nummer 63. In huize Feenstra wordt veel over motorsport gesproken en dat zal voorlopig nog wel even zo blijven, maar ze genieten er met volle teugen van. Veel succes Douwe!
GROOTSNEEK.NL
43
Mensen een stap verder helpen in Nederland Mohamed Haj-Ali (38 jaar) is ondersteuner statushouders bij Pastiel in Joure. Hij is gevlucht vanuit Syrië en kan zich als geen ander verplaatsen in hun situatie. Samen met gemeente De Fryske Marren is Pastiel Joure eind vorig jaar gestart met een project om statushouders, die al enige tijd uit beeld geraakt zijn, naar de arbeidsmarkt te begeleiden. Taal leren
Mohamed is geboren en getogen in een klein dorp in het noorden van Syrië. Hij groeit op in een hecht gezin en gaat geneeskunde studeren. Hij wil arts worden. Na vier jaar moet hij deze opleiding door omstandigheden staken en gaat hij aan de slag in het familiebedrijf. Als de oorlog uitbreekt vlucht hij met zijn vrouw en kinderen en komt terecht in Nederland. Mohamed: ‘Toen ik hier aan kwam wist ik niets, wat kunnen wij hier doen? Krijgen wij hier werk en onderdak?’ Eenmaal in Nederland begint hij meteen met lezen. ‘Ik las erg veel kinderboeken. Ik had een doel: snel de Nederlandse taal leren!’
Inburgering
Hij haalt binnen vier maanden zijn inburgeringsdiploma en gaat naar de gemeente. Hij wordt naar re-integratiebedrijf Pastiel verwezen en krijgt een jobcoach. Zij helpt hem op weg en hij werkt een paar maanden bij een verpakkingsbedrijf. Vervolgens kan hij op vrijwillige basis aan de slag bij een re-integratie bedrijf als bemiddelaar voor mensen met een migratieachtergrond die in Nederland wonen en Arabisch spreken. Na enkele maanden krijgt hij een arbeidscontract. Eind 2021 belt zijn jobcoach. Pastiel heeft een traject voor statushouders die al enige tijd thuis zitten. Het doel is om deze mensen snel en volwaardig mee te laten doen aan de Nederlandse samenleving, het liefst door middel van betaald werk. Mohamed grijpt deze kans aan. Hij is vertaler bij coachgesprekken en geeft trainingen aan de doelgroep. Daarnaast is hij een belangrijke schakel bij een plaatsing van een werkzoekende op de werkvloer. Mohamed is in staat om een brug te
Het allerleukste aan mijn baan is als een kandidaat werk heeft gevonden en daar blij mee is. Daar word ik ook blij van! slaan tussen de Nederlandse cultuur en de cultuur van het land van herkomst.
Rolmodel
Naast ondersteuning met de Arabische taal maakt Pastiel ook gebruik van een (taal)ondersteuner die Tigrinya spreekt. Dit in samenwerking met gemeente De Fryske Marren. Voor de organisaties van Pastiel en werkleerbedrijf Empatec is Mohamed door zijn achtergrond van enorme meerwaarde. Hij is een rolmodel voor anderen. Mohamed: ‘Het allerleukste aan mijn baan is als een kandidaat werk heeft gevonden en daar blij mee is. Daar word ik ook blij van! Ik ben heel trots op mijn werk omdat mensen vertrouwen in mij hebben. Ze willen altijd weten hoe ik in relatief korte tijd ben gekomen waar ik nu ben. Door te delen hoe ik dat heb gedaan kan ik mensen heel goed motiveren, want het is mij ook gelukt!’ Mohamed geeft aan dat bijvoorbeeld vrijwilligerswerk heel goed kan helpen om de taal te leren en de Nederlandse maatschappij te leren kennen.
44
NUMMER 03 • 2022
PIET JAN NAUTA EN ‘LEVENDE LEGENDES’ THIJS DIJKSTRA
VOETBALVERENGING Drie afgevaardigden van de HJSC jubileumcommissie zitten op een donderdagmiddag in de bestuurskamer van Oan It Far om te vertellen over de voetbalvereniging Hommerts Jutrijper Sport Combinatie, kortweg HJSC. Twee daarvan, Thijs Dijkstra en Durk van der Gaast, zijn volgens de jongste van het trio, Piet Jan Nauta, “levende legendes binnen HJSC kringen.”
W “We kunnen wel stellen dat deze twee mannen dit als een tweede familie zien, misschien zelfs wel de eerste”, vertelt Piet Jan Nauta. Die twee mannen, Thijs Dijkstra en Durk van der Gaast, proberen deze opmerking enigszins te nuanceren maar vervolgens moeten beiden wel erkennen dat ze ‘regelmatig’ iets doen voor de voetbalvereniging. “Ik doe ook nog wel andere dingen hoor”, vertelt Van der Gaast bescheiden. Dijkstra speelde jarenlang in het eerste en bekleedde na het stoppen ook verschillende rollen binnen de vereniging. “Je doet eens wat terug voor de club. Altijd vanuit de achterliggende gedachte om anderen te helpen.”
HJSC 75 JAAR
Op 12 april bestaat HJSC precies 75 jaar. Het is voor de jubilerende club niet alleen díé datum waarop alle activiteiten zijn geconcentreerd. “Zo is er al eerder een kalender in de dorpen rondgebracht waar chronologisch de geschiedenis naar voren komt en zal er vanaf de twaalfde april ook een bord
beschikbaar zijn waar elke dag een nieuw verhaal, een anekdote of een andere bijdrage zal verschijnen. Dit zal 75 dagen achter elkaar worden gedaan in het kader van 75 jaar HJSC”, vertelt Van der Gaast. Nauta vult aan: “Het is niet alleen het eerste elftal wat dan naar voren komt maar ook ludieke dingen, verhalen van het tweede elftal, terwijl er voorheen ook nog een derde en vierde elftal was. Ook zij komen aan bod.”
HOOGTEPUNT Een van de hoogtepunten van HJSC was onder andere een wedstrijd waarin Dijkstra mee speelde. “We speelden toen voor promotie naar de tweede klasse KNVB. Een bal op de kruising tegen Heerenveense Boys weerhield ons van de promotie. Voor HJSC zou dat een unieke prestatie zijn geweest want nimmer speelden we ooit zo hoog meer.” Andere hoogtepunten waren volgens Van der Gaast, die vrijwel elke functie als vrijwilliger binnen de verenging wel heeft bekleed, enkele memorabele uitwedstrijden met de bus. “We hebben
inmiddels warme contacten opgedaan in bijvoorbeeld Blokzijl waar we jarenlang mee in de competitie hebben gezeten. Gingen we in de bus, dan lieten we dat vooraf even weten. Altijd een hele gezellige dag die jaarlijks wel wordt herhaald.”
eerste wedstrijd te hebben gewonnen hadden we op een dinsdagavond in Heeg genoeg aan een gelijkspel. Helaas verloren we die wedstrijd maar in de daaropvolgende nacompetitie promoveerden we alsnog naar de vierde klasse.”
Nauta, nog maar 34 jaar jong, heeft meer een herinnering aan wedstrijden uit een recenter verleden. “Speelden we in een competitie tegen Blokzijl en vv Heeg voor het kampioenschap. Na de
VOOR DE DORPEN HJSC staat middenin de samenleving van Hommerts en Jutrijp. Op de zaterdagen dat er thuis wordt gespeeld zijn er veel supporters aanwezig op
“WE VERVULLEN EEN CENTRALE ROL BINNEN HOMMERTS EN JUTRIJP”
Beelden uit de 75-jarige voetbalhistorie van Hommerts en Jutrijp.
psychotherapie en psychiatrie relatie- en gezinstherapie psychosociale therapie mental coaching (top)sporters
Praktijk Bogaard Van Giffenstraat 6 8601 EX Sneek Tel. 0515 418515
www.praktijkbogaard.nl • www.relatietherapie.frl
Pieter-Jan en Esther Bogaard
sneek // SPORT
GROOTSNEEK.NL
45
TEKST JOERI VAN LEEUWEN // BEELD HJSC
EN DURK VAN DER GAAST:
HJSC IS KLAAR VOOR JUBILEUM “WE SPEELDEN VOOR PROMOTIE NAAR DE TWEEDE KLASSE KNVB”
sportpark Oan It Far. Van der Gaast: “Dat is wel tekenend voor de vereniging. We vervullen een centrale rol binnen de dorpen. Het is ook zo dat er geen spelers worden ‘gehaald’ om te promoveren. Liever met eigen jongens lekker voetballen als je het mij vraagt.” Nauta vult aan: “Voorheen had je hier bijvoorbeeld Texas Steak, een soort dorpscafé. Inmiddels is dat verdwenen. Het dorpshuis is er gelukkig nog wel en dat is dan direct ook de plek om na de wedstrijden een biertje te drinken. Dat is de sfeer die hier heerst. Van beide zijden zijn we afhankelijk van elkaar en dat zal hopelijk nog jaren zo blijven.”
SAMENWERKING In het verleden werken voetbalverenigingen HJSC en Oudega al samen in de jeugd en sinds 2015 is daar ook vv Heeg bijgekomen.
Volgens alle drie de geïnterviewden een belangrijke levensader van de vereniging. “We kunnen nu in elke categorie jeugdteams samenstellen en vaak ook nog een tweede team. Hierdoor kunnen spelers meer op hun eigen niveau spelen en dat is vaak wel de uitdaging binnen kleinere verenigingen. In het verleden stopten jeugdspelers vaker omdat je als 18-jarige in een team speelde met 15-jarigen.Uiteindelijk willen de spelers in de jeugd uit Hommerts en Jutrijp lekker voetballen bij HJSC. De gedachte dat het spelers weinig uit zou maken waar ze zouden spelen
leeft hier niet, gezien ze een groot deel van de jeugd al samenspeelden.”
JUBILEUM KAMPIOEN? “Misschien is het nog wel leuk om te vermelden dat bij het vijftigjarig jubileum zowel het eerste als tweede elftal kampioen werd”, vertelt Nauta. Daarna is alleen in het seizoen 2018/2019 nog een kampioenschap gevierd bij het eerste elftal. Van der Gaast: “We hebben nu een vrouwenteam en dat is ook zeer actief. Bovendien staan ze bovenaan in hun klasse. Ze zijn fanatiek en willen graag
kampioen worden. Enkele vrouwen komen hier uit de dorpen en ze wilden hier graag lid worden. Daar zeggen wij als vereniging nooit nee tegen, maar het benaderen van spelers of speelsters zelf doen we niet.” Dijkstra: “Ik hoorde dat ze zelfs nog conditietraining doen omdat ze in het eerste deel van de competitie op het eind van de wedstrijd nog wel eens een doelpunt om de oren kregen. Lekker fanatiek dus.”
Een intensieve zorgvraag is nooit eenvoudig... Ontzorgt en brengt rust
T 0515 700 267 • E chantal@mantelzorgzaken.nl
www.mantelzorgzaken.nl
De cliëntondersteuners van Mantelzorgzaken helpen u op weg! ADVIES EN ONDERSTEUNING NODIG? INFORMEER DAN NAAR DE MOGELIJKHEDEN!
Chantal Hoevers Prins
Erkend mantelzorgmakelaar en Co & Pgb specialist
46 17 14
11
9
10
13
8
12
7
11
6
22
23
24
26
19
21
25
20
9
9
8
14
7
17
10
2
15
17
14
2 17
24
17
15
6
22
15
8
17
11
22
12
15
10
17
7
2
6
17 19
22
6
12
6
14
22
8
17
14
17
7
6
7
6
17
22
Puzzel en win! Iedere maand is er een leuk prijsje te winnen door uw oplossing via de email of met traditionele post op te sturen. U kunt dit sturen naar: info@grootsneek.nl o.v.v. PUZZELOPLOSSING NR 03-2022 - tot uiterlijk 14 april 2022. Wij wensen u veel puzzel plezier!
18 4
17
14
18
6
10
10
19
17
10
2
22
22 9
15
8
17 10
1
14
4
18 14
4
17
14
26
18
22
17
14
20
7
15
PUZZELPAGINA NR. 03 sneek
14 14
5
8 11
22
17
7
5
17
9
8
7
11
6
8
W
15
22
14
19
11
15
4
22
18
18
H
8
7 17
18
17
5
17
6
D C
16
15
14
5
4
3
2
1
NUMMER 03 • 2022
19
17
Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin het gekleurde
tsarenbesluit
baken
herfstbloem
rinoceros
ingevouwen strook
godsspraak
bijbelse figuur
1
langzamerhand
2
kleine ruimte
breekbaar
dop
geschrift
sprookjesfiguur
14
23
24 28
11
Spaanse titel
opruier dopheide
34
4
eikschiller
40
heerser v. Venetië een zekere
kaartspel
boom
gezichtsbeharing
41
42 47 52
38
43
44
48
49
53
54
55
39 45
50 56
58 60
39
verhindering
land in Afrika naarling
Europeaan
jury
8
2
59
17
47
6
60
35
14
Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende nummer.
televisie
Ned. eiland
37
molentrechter
1
Engelse inhoudsmaat
36
© www.puzzelpro.nl
dapper
en andere
31 33
59
sluis vleesgerecht
30
27
innig inwonend
compagnon
11
18
26
57
7
biljartstok
10
22
25
35
51 hogeschool
rookgerei
9
21
29
46
snijwerktuig
8
17
32
al
7 13
16
muziekinstrument
handvat domheid
6
20
zangnoot
bang maken welige groei
5
15
vreemde munt
nul
4
19
6
deel v.h. hoofd
3
12
Ierland
2
bouwstof
9
reiniger
3
rebellie
Horizontaal: 1 handgeklap 6 verzamelplaats van mest 12 sprookjesfiguur 13 tweestrijd 14 bijna altijd 17 laaghartig 19 grondgebied 20 dun 22 godin v.h. morgenrood 23 wortelknol 25 land in Afrika 27 behoeftig mens 28 notie 30 attent 32 kippenhok 33 via 35 Amerikaanse filmprijs 37 huilen 40 mouwloze damesmantel 42 uitspreken 44 edelgas 46 gangruimte 48 roem 50 bladgroente 51 laborant 54 kortwieken 57 deel v.e. mast 58 Romeinse keizer 59 druk 60 medisch specialist.
grassoort aanvulling van paarden
korrelig
bijbelse figuur
verlaagde toon
staat
volgeling
12
Verticaal: 1 pl. in Flevoland 2 pasklaar voorbereid 3 onderricht 4 motorrijtuig 5 Amerika (afk.) 7 pl. in Gelderland 8 Europese munt 9 incident 10 rotzak 11 voorzetsel 15 tijdperk 16 vriendelijk 17 profeet 18 familielid 21 voegwoord 24 met alle geweld 25 manwijf 26 gebergte in Europa 27 sleetje rijden 29 droog (van wijn) 31 getal 34 herkauwer 35 editie 36 oevergewas 37 zacht en slap 38 wijze grijsaard 39 zuidvrucht 41 in werking 43 telegraaf restant 45 Spaanse uitroep 47 huidplooi 49 speelkaart 52 moerasplant 53 sneeuwschoen 55 noordnoordoost 56 brandgang.
bijbelse vrouw
maangodin
best
slordig
mager
tijdstip
telwoord
Puzzel en win
motto blijkens de akten denkbeeldig
leefregel
Waardebon
€25,-
groente
5
10
getuigschrift
Grootzand 20 | 0515 41 26 76 | devosneek.nl
© www.puzzelpro.nl 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
PUZZEL & WIN D I N E R B O N € 2 5,-
12
Winnaars puzzel grootsneek 02-2022 AALTJE SPRIK UIT SCHARNEGOUTUM HEEFT DE WAARDEBON VAN € 25 GEWONNEN. DEZE WAARDEBON IS AANGEBODEN DOOR EN TE BESTEDEN BIJ DEVO IN SNEEK. F. VELDHUIS VAN KALSBEEK UIT HEEG HEEFT DE DINERBON VAN € 25 GEWONNEN. DEZE WAARDEBON IS AANGEBODEN DOOR EN TE BESTEDEN BIJ DE WALRUS IN SNEEK. OPLOSSING EDITIE 02-2022:
Zweedse puzzel: BROODROOSTER. Sudoku: 15777.
COLOFON GrootSneek is een maandelijkse uitgave van Ying Media. GrootSneek wordt huis-aan-huis verspreid in Sneek en omliggende dorpen en steden in een straal van ca. 10 km van Sneek.
Oplage: 28.000 exemplaren.
STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 03 VÓÓR 14 APRIL 2022 PER E-MAIL NAAR: info@grootsneek.nl OF NAAR: Grootsneek, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK
UITGEVER
EINDREDACTIE
VORMGEVING
DRUK
Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl
Henk de Vries
Rinske Elsinga, Esmee de Jong
Hoekstra Krantendruk, Emmeloord
REDACTIE
FOTOGRAFIE Laura Keizer Fotografie, Wim Walda, Henk van der Veer, Jelly Mellema
info@grootsneek.nl
Wim Walda, Henk van der Veer, Eelke Lok, Riemie van Dijk, Ynte Dragt, Sonja Harkema, Richard de Jonge, Joeri van Leeuwen
REDACTIECOÖRDINATOR
REDACTIE LIFESTYLE
REDACTIETIPS?
Gianna Posteraro
Lotte van der Meij, Martine Samplonius, Sonja Harkema en Richard de Jonge
VERKOOP Ying Mellema, Mieke Alferink Geart Jorritsma, Marianne Bouwman
VERSPREIDING FRL Verspreidingen, Leeuwarden Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.
DE EERSTVOLGENDE UITGAVE VAN MAANDBLAD GROOTSNEEK VERSCHIJNT OP: DONDERDAG 21 APRIL 2022
WÉÉR INSECTEN EN WARMTE MET HORREN & ZONWERING
Vloeren - gordijnen - zonwering
Vloeren - gordijnen - zonwering Vloeren - gordijnen - zonwering
25% Korting op PVC Vloeren* Al vanaf € 35,00 per m² incl. leggen en egaliseren. *Vraag naar de actie voorwaarden.
MAAK EEN AFSPRAAK VOOR INTERIEURADVIES EN LAAT JE INSPIREREN! ZONWERING | HORREN | VLOEREN | GORDIJNEN | BEHANG | RAAMDECORATIE
www.vandermeerheerenveen.nl *Vraag naar de aktie voorwaarden. @vandermeer1 • Like ons op Facebook
Dracht 34 • Heerenveen www.vandermeerheerenveen.nl Wij leveren onder andere: tapijt - gordijnen - zonwering (binnen en buiten) - vitrages
Kleine Palen 27 | 8601 AB Sneek Tel. (0515) 43 99 24 www.colorsathomesneek.nl
marmoleum - laminaat - vinyl - P.V.C. vloeren - projectstoffering
Betrouwbare duurzame CV ketels Storing? Wij Staan 24/7
Roodhemsterweg 20 • IJlst T. 0515 - 415307 • www.gebr-sikma.nl • info@gebr-sikma.nl
aar! l k u r voo
Adv. Sikma CV 260 x 94 mm.indd 1
22-01-18 15:55
VERKOOP – AANKOOP – TAXATIES – ADVIES
Bij ons zit je altijd goed! Ons team maakt het verkopen of kopen van een woning makkelijk, zorgelozer en efficiënt. Én ook nog eens betaalbaar: voor een van tevoren afgesproken bedrag sta je er geen moment alleen voor!
Manfred
Ellen
Tryntsje
Marije
Bel ons voor een vrijblijvend adviesgesprek. Onder het genot van een kopje koffie bespreken we wat we voor jou kunnen betekenen.
Graag tot ziens!
BINNENKORT NIEUW AANBOD IN: 0515-412345 info@makelaardij-delange.nl www.makelaardij-delange.nl WESTERSINGEL 35 • 8601 EN SNEEK TELEFOON: 0515-412345
or ons complete aanbod kijkt u op www.makelaardij-delange.nl WESTERSINGEL 35 • 8601 EN SNEEK TELEFOON: 0515-412345
Voor ons complete aanbod kijkt u op www.makelaardij-delange.nl
Sneek, Easterein, Rien, Gaastmeer en Abbega! Hou onze website in de gaten!
GOEDKOOPST PRIJZEN VANE NEDERLAND!
4K & 8K ! ! G E W T E O M S E L L A PARTIJHANDEL! GEN DUMPPRIJZEN (OP=OP!) HÉÉL VEEL SHOWMODELLEN TE
23 t/m 26 maart 2022 EP:Mensonides De Vormer 2 - 8861 KB Harlingen - Tel.: (0517) 42 00 33 www.epmensonides.nl - info@epmensonides.nl
Harlingen - Sneek - Bolsward
Normandiaplein 5D - 8603 CS Sneek - Tel.: (0515) 75 63 83 www.epmensonides.nl - sneek@epmensonides.nl
Dijkstraat 19 - 8701 KB Bolsward - Tel.: (0515) 72 70 02 www.epmensonides.nl - bolsward@epmensonides.nl