MAANDBLAD
06-2022
GROOTSNEEK.NL
10e JAARGANG • NR. 104
FOTO: LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL
JOS KROON
EEN SNEKER ‘PRAATJESMAKER’ MET EEN KLEIN HARTJE
Zadelmakersstraat 1, 8601 WH Sneek
0515-424545 | www.rooth.frl Schoonmaakonderhoud
Glasbewassing
Gevelrenovatie
Vochtbestrijding
Schoorsteenvegen
Ongediertebestrijding
Brand- en roetreiniging
Gladheidsbestrijding
2
NUMMER 06 • 2022
Het lieve leven liefhebben De toetsen kleven bijna aan mijn vingers als ik dit inleidend stukje voor de juniuitgave van GrootSneek tik. De temperaturen lopen rap op boven de 30 graden Celsius. Zomer in juni, ik houd ervan. Als dit GrootSneek-nummer bij u op de kokosmat ploft heb ik hopelijk de kwart Mar-Athon inmiddels afgelegd met een nieuw pr (gaat zeker lukken want nog nooit liep ik de afstand van tien en een halve km!) en onder niet extreme weersomstandigheden. We hebben inmiddels de langste dag en de kortste nacht ook alweer achter de rug. Ik weet mijn omgeving altijd aardig in de gordijnen te krijgen door even subtiel op te merken dat de dagen in de periode tussen 21-30 juni vijf minuten korten. En als ik op een snikhete dag de opmerking maak dat er ‘toch alweer kleine kastanjes’ aan de boom hangen en het naderende najaar aankondigen kan ik niet op al te veel sympathie rekenen. Voorlopig zijn er nog de lange onbekommerde zomeravonden en laaf ik mijn leeshonger aan een goed boek, tijdschrift en deze krant. Opnieuw boeiende verhalen, van een echte Sneker ‘praatjesmaker’, die niet van ‘eekmiegers’ houdt tot een juf die maar liefst 39 jaar aan de Epemaskoalle in Ysbrechtum verbonden was. Maar ook zeker het indrukwekkende en vooral moedige persoonlijke verhaal van nieuwe collega Amanda de Vries over een heftige periode in haar leven: het meisje, de depressie en de heling. Gelukkig heeft Amanda het lieve leven weer lief. Het is weer puur genieten van de fraaie foto’s die ook deze uitgave weer sieren en echt iets toevoegen aan de verschillende verhalen. Kortom: een beetje borstklopperij voor onze eigen krant moet kunnen, al hecht ik veel meer waarde aan het oordeel van de lezers. Ondertussen staan wij aan de vooravond van verschillende zomeractiviteiten, van skûtsjesilen tot fierljeppen, van dorpsfeesten tot Sneekweek (al of niet 2 punt nul). Ik heb een bloedhekel aan doemdenkers en voorlopig geniet ik van het lieve leven, prachtig verwoord door de Helderse Jantjes… Niet kniezen, niet zeuren Da’s hartstikke fout Vergeet niet te leven Want straks ben je oud
GRASBAANRACES IN WOUDSEND WOUDSEND - Afgelopen zaterdag stond Woudsend in het teken van de grasbaanraces. Op het ijsbaanterrein organiseerde de vriendengroep ‘Baansport Woudsend’ samen met de VTBM voor de tweede keer een kampioenschap grasbaanraces. De eerste maal was in 2019. Coureurs in diverse klassen van 50 tot 500cc streden tegen elkaar. Ook de damesklasse was goed bezet, net als de regioklasse. Er was veel strijd te zien tussen de coureurs. Zij reden gedurende de dag manches en series waarin ze een zo goed mogelijk resultaat probeerden te behalen om aan het einde van
de dag op het podium te eindigen. Er heerste spanning aan het startlint en het was dringen in de eerste bocht om een zo goed mogelijke positie te krijgen. Juichend publiek stond langs de kant. Thuisrijder en medeorganisator Dirk Rijpkema won de regioklasse en werd gekroond tot ‘koning van Woudsend’.
MEER GROEN IN DE BUURT SWF - Heb je geen voortuin, maar wil je toch een groenere uitstraling? Dan is een geveltuin misschien een idee. Geveltuinen geven straten een heel ander aanzicht. Houd er rekening mee dat een geveltuin heel droog kan zijn. De planten die je hiervoor het beste kunt aanschaffen zijn: stokroos, blauweregen, sedum, bloembollen of lavendel, voor in de zon. En voor in de schaduw: klimhortensia, vingerhoedskruid, eikvaren of elfenbloem. Via de website van Súdwest-Fryslân kun je aangeven dat je graag een geveltuin wilt. Daarna neemt een hoveniersbedrijf contact met je op voor een afspraak. Naast een geveltuin kun je ook plantenbakken tegen je huis zetten. Hiervoor hoef je geen aanvraag te doen.
Soms lijkt alles donker, zwarter dan de nacht Maar het wordt weer helder, als je weer eens lacht Lachen is een wonder, alles komt terecht Weg verdriet en zorgen, ‘ t leven is niet slecht Niet kniezen, niet zeuren... Wie kan mij vertellen, waar de hemel is? Boven bij de vogels, beneden bij de vis? ‘k Zal het u vertellen: De hemel dat is hier Daarom lieve mensen, maakt toch veel plezier! Niet kniezen, niet zeuren... Henk van der Veer redacteur GrootSneek
Hét maandblad met verhalen uit jouw regio! EERSTVOLGENDE UITGAVE: DONDERDAG 28 JULI 2022 KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP: WWW.GROOTSNEEK.NL VOLG ONS OOK OP SOCIAL MEDIA
WEER EVEN KIND ZIJN SNEEK – Je hebt misschien wel eens het programma Wipeout gezien, waar ze halsbrekende toeren uithalen boven het water. Sinds 26 mei heeft Sneek dit ook. Het aquapark hoort bij de waterskibaan op De Potten. Bewoners en toeristen zijn erg enthousiast over het nieuwe aquapark. Eigenaar Taco Hofman kijkt uit naar een seizoen vol waterplezier. “Het aquapark is bedoeld voor kinderen vanaf zeven jaar met een zwemdiploma A”, legt Taco uit. “We hebben torens waar je vanaf kunt springen en je kunt jezelf
omhoog trekken met een touw en er zijn glijbanen. Er kunnen vijftig mensen tegelijk gebruikmaken van de attractie. Op deze manier kunnen we goed toezicht houden.” Verder is de baan geschikt voor kinderfeestjes en zijn er wetsuits te huur.
sneek OFFICIËLE ‘JEU DE PELOTE’ BAAN IN EASTERLITTENS
EASTERLITTENS - Nog tot en met 1 juli wordt het Iepen Frysk Kampioenskip jeu de pelote gespeeld in Easterlittens. Jeu de pelote is een vorm van kaatsen die in België en Noord-Frankrijk veel wordt gespeeld.
3
GROOTSNEEK.NL
TOAST OP OPENING CAMPERPLAATS EN JACHTHAVEN DE APPELHOF WOMMELS – Zaterdag 2 juli is er - onder begeleiding van het Euphonia-orkest – een toast op de opening van de camperplaats en jachthaven De Appelhof in Wommels. Voor de kinderen is er een springkussen aanwezig. Sinds februari 2022 is Iris de Boer (27) trotse eigenaresse van De Appelhof in Wommels, zoals de camperplaats en de jachthaven heet. Zelf trekt Iris er graag op uit met haar eigen ontworpen camper. Ze vindt het geweldig dat ze nu ook zelf zo’n prachtige recreatieplek kan aanbieden. ‘De Appelhof’ biedt rust, ruimte en kwaliteit in een groene omgeving op een unieke locatie aan het water. Als je met de camper komt kun je zelf een plek uitzoeken. Direct aan het water, aan de - gerenoveerde - jachthaven of op het grasveld. De jachthaven ligt aan de Bolswardertrekvaart en legt de verbinding tussen Wommels via Burgwerd naar Bolsward en Leeuwarden. De naam ‘Appelhof’ gaat terug naar
de oorsprong van het perceel en de jachthaven. In de jaren 30 bevond zich hier een boomgaard met appelbomen, volgens Iris de Boer.
ANTON VAN DER MEULEN 50 JAAR
Jeu de pelote is evenals het Friese kaatsen een vorm van ‘vrije veld’-kaatsen. Het wordt 5-5 gespeeld op stenen of asfalt. Kenmerkend voor het jeu de pelote is de opgooi van de bal en de opslag met dezelfde hand. Overleveren (ver opslaan over het gehele veld heen) wordt gewaardeerd met punten. De puntentelling is 15-30-40-spel. Ook in Franeker, Grou Menaldum en Minnertsga liggen jeu de pelotebanen op asfalt. (foto Henk Bootsma).
POELENROUTE DOOR MOOIE WATEREN IN FRIESLAND HEEG – Heb jij al eens gehoord van de ‘poelenroute?’ Het poelengebied ligt tussen de watersportdorpen Heeg, Gaastmeer en Oudega (SWF) en is een uniek stukje ongerepte natuur. Hier vind je een aaneenschakeling van kleine meertjes (poelen) en smalle slootjes te midden van dichte rietvelden en laag liggende weilanden.
OP ZOEK NAAR LENY DE BOER UIT YSBRECHTUM YSBRECHTUM – Veroni Mulder-Yntema uit Amstelveen is al jaren op zoek naar Leny (Lenie) de Boer uit Ysbrechtum. “Zij was in de zestiger jaren een schoolvriendinnetje van mij. We zaten samen op de Bonifatiusschool in Sneek, waar ik geboren en getogen ben”, schrijft ze. “Tot 1969; daarna ben ik verhuisd naar Amstelveen. Leny was om te zien een echte Friezin. Ze was groot, slank en had blond of donkerblond haar, dat ze vaak in twee lange vlechten droeg. Ik vond het een stoere meid en ze lachte ook heel graag. Zo zit ze nu nog steeds in mijn gedachten. Ze woonde in een café, herberg of pension. Ik weet het niet precies meer. Ik zou het ontzettend fijn vinden om nog eens met Leny in contact te komen.” Kunt u Veroni helpen? Mail ons dan naar info@yingmedia.nl.
De route is negentien kilometer lang en start in Heeg. Via It Heidenskip, Gaastmeer, Oudega en Idzegea eindig je weer in Heeg. Het minidorpje Idzegea bestaat uit een camping, een paar boerderijen en een prachtig kerkhofje met klokkenstoel aan het water. Natuur, rust en stilte zijn de grootste waarden in dit prachtige gebied. Een deel van het gebied is daarom alleen toegankelijk voor kleine boten als kano’s, SUP boards en elektrische sloepen.
NIELS ALBERTSMA TERUG BIJ IJVC IJLST IJLST – Voetballer Niels Albertsma (22) is sinds kort terug bij IJVC in IJlst. Eerder speelde hij bij LSC, ONS en de Oeverzwaluwen. Niels zit momenteel in zijn tweede leerjaar van de opleiding Maritieme Techniek. Naast zijn opleiding werkt hij bij De Welle in Woudsend. “Ik heb voor IJVC gekozen omdat het een club is met mogelijkheden”, verklaart Niels. “Ik heb het gevoel dat ik me daar het beste kan ontwikkelen en belangrijk kan zijn voor het team. Ik speel graag als centrale verdediger, al red ik me op het middenveld ook prima. Ik ben ooit begonnen bij IJVC en heb op twaalfjarige leeftijd de overstap gemaakt naar ONS.
Daar heb ik drie jaar gespeeld waarna ik weer terugkeerde naar IJVC. Op achttienjarige leeftijd heb ik de overstap gemaakt naar LSC waar ik uiteindelijk twee jaar heb gevoetbald. Vervolgens ging ik naar de Oeverzwaluwen waar ik anderhalf jaar heb gevoetbald. En nu dus weer terug op het oude nest. Ik kijk uit naar volgend seizoen.”
SNEEK – Als geboren Sneker Anton van der Meulen, eigenaar van Van der Meulen metaal BV in Leeuwarden op een dag thuiskomt van een werkdag, weet hij niet wat hij ziet. In en om zijn huis vindt hij duizenden fietsbellen. Als hij beter kijkt ziet hij ook een spandoek hangen. En dan valt het kwartje. Het is voor zijn vijftigste verjaardag. Overbuurvrouw Annemiek Hainje vertelt: “Er kwam een enorme vrachtwagen onze straat inrijden. Hij moest bij buurman Anton zijn en leverde daar 40.000 fietsbellen af. Een idee van zijn werknemers. De bellen liggen overal. Zelfs in kasten, de koelkast en het bad.” Anton bestelde kort geleden fietsbellen voor zijn bedrijf, maar die kwamen maar niet binnen. Op het spandoek leest hij: “Anton alweer 50 jaar. Door het vele bellen heeft hij geen haar. Hij weet ook precies hoe alles moet. Dus hij krijgt wat extra beltegoed.” Anton is de dag erna de hele dag bezig geweest om alle fietsbellen op te ruimen.
HOCKEYKAMPIOENEN SMHC SNEEK GEHULDIGD De hockeykampioenen van seizoen 2021-2022 zijn 19 juni gehuldigd door het bestuur van de Sneeker Mixed Hockey Club. Onder toeziend oog van een overweldigend aantal deelnemers tijdens het SMHC Familie- en Vriendentoernooi.
Links team JC1 en rechts team JB1
Inwoners van Súdwest-Fryslân
TIGE TANK voor jullie gastvrijheid en hulp aan alle vluchtelingen
Wy binne GRUTSK
sneek
JOS KROON
GROOTSNEEK.NL
EEN SNEKER ‘PRAATJESMAKER’ MET EEN KLEIN HARTJE
5
Geen enkele Sneker heeft zoveel buren als Jos Kroon, voormalig Prins van de Sneker carnavalsvereniging De Oeletoeters. Jos is 68 jaar, pensionado, getrouwd met Marion, vader van drie zonen, verdienstelijk hobbykok en auteur van vele humoristische Facebook-anekdotes. Vrijwel dagelijks verschijnt er in onvervalst Snekers van zijn hand wel een verhaal waarin een van zijn vele buurmannen of -vrouwen een prominente rol speelt. Jos Kroon is dus een Sneker ‘praatjesmaker’, maar wel eentje met een heel klein hartje. Een portret van een in Hoorn geboren Sneker, van de hand van een Sneker Hagenees. >>
TEKST WIM WALDA FOTO’S LAURAKEIZERFOTOGRAFIE.NL EN WIM WALDA
sneek
6
JOS KROON
“WAAR IK HEEL SLECHT TEGEN KAN IS ONGENUANCEERD ‘GE-OHA’ OVER ALLERLEI ONDERWERPEN DIE ER IN SNEEK SPELEN”
J Jos Kroon is van het bouwjaar 1954, ontworpen en geproduceerd door Phocas en Jannie Kroon in het Noord-Hollandse Hoorn. De familie Kroon telde vier kinderen: twee jongens en twee meiden.
F = PH
De naam Phocas is een niet alledaagse naam en verwijst volgens Wikipedia naar hetzij één van de twee keizers Phocas van het Byzantijnse Rijk, de Nijmeegse studentenroeivereniging, of naar Sint Phocas, beschermheilige van tuiniers en zeevaarders. Gezien de rooms-katholieke gezindte van de familie Kroon lijkt de laatste mogelijkheid de meest waarschijnlijke. “Als mijn vader een brief kreeg die geadresseerd was aan F. Kroon, stuurde hij hem resoluut terug”, vertelt Jos breed glimlachend. “Hij was een geboren en getogen Groninger en mijn moeder, Jannie, kwam uit Assen. Er stroomt dus weinig Fries bloed door mijn aderen. Mijn vader was een laatbloeier. Hij kwam uit een arm Gronings gezin, moest op zijn twaalfde al aan het werk en had dus weinig opleiding genoten. Dat haalde hij op latere leeftijd in met achtereenvolgens zijn rijbewijs, de mavo, de handelsavondschool en een studie Nederlands. Hij was machinezetter bij het Noord-Hollands Dagblad en moest daar samenwerken met Theo Koomen, een ‘Popie-Jopie’ waar hij een ontiegelijke hekel aan had.”
OVER DE BRUG NAAR SCHOOL “Mijn vader kreeg een baan aangeboden bij Drukkerij De Vries, inclusief een woning, zodat wij 67 jaar geleden naar de Anna Paulownastraat in Sneek verhuisden. Mijn moeder verzette bergen werk als vrijwilliger van de buurtspeeltuin en de wandelclub DES (Door Eendracht Sterk, maar in Sneek verbasterd tot: De Eerste Stap – red). Mijn jeugd in het Sperkhem was in een woord ‘gouden’. Het was bij ons altijd een zoete inval met vrienden en vriendinnen over de vloer, alles kon. Wat ik nog steeds wel jammer vind is dat we vanwege ons geloof ‘over de brug’, naar de RK Thomas van Aquinoschool moesten en de meiden naar de Bonifatiusschool. Na de lagere school volgde de katholieke HBS in Bolsward, het Jan Brugman College. Stom genoeg heb ik die niet afgemaakt omdat ik wilde werken, centen verdienen. Ik werd een fabrieksjongetje bij ritssluitingenfabriek Yoshida. Omdat ik dat niet mijn hele leven wilde blijven, heb ik later de studie weer opgepakt met het praktijkdiploma boekhouden.”
MANNEN IN PAKKEN MET SAMSONITE KOFFERTJES “Als verlegen fabrieksjochie keek ik enorm op tegen mijn medecursisten, mannen in pak met prachtige Samsonite koffertjes. Maar later, toen het examen in zicht kwam, waren die vrijwel allemaal afgehaakt. Toen begon dat opkijken tegen anderen al snel af te kalven.” Yoshida werd verruild voor Koga Miyata in Heerenveen, toen nog zelfstandig, maar zo bleek later, vrijwel failliet. “Dus mocht ik weer solliciteren en kon ik aan de slag bij speelgoedgroothandel Van der Meulen, een periode waar ik, zacht uitgedrukt, niet de meest positieve herinneringen aan over heb gehouden. Ik was dan ook blij dat ik naar het toenmalige Casolith in Leeuwarden kon. Daar heb ik 23 jaar met heel veel plezier gewerkt op de administratie, als systeembeheerder en later in de verkoop buitendienst.”
FRANKRIJK IS OM SNEL DOORHEEN TE RIJDEN “Toen dat bedrijf door een Franse firma werd overgenomen heb ik een grondige antipathie tegen Fransen ontwikkeld. Naar boven likken en naar onderen trap-
pen. Frankrijk is voor mij een prachtig land om zo snel mogelijk doorheen te rijden naar Spanje. Daarna heb ik een paar jaar voor mezelf gewerkt als computerheldesk, maar daar ben ik niet echt voor in de wieg gelegd. Ik ben niet zakelijk genoeg. Het verzoek
van een oud-collega om bij maaltijdservice Friesland uit Menaldum te komen werken kwam dan ook als geroepen. Toen ik daar twaalf jaar later vertrok vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd was er nieuwbouw gepleegd in Drachten, was de naam veranderd in ‘Van Smaak’ en was de
“IK BEN EEN VERWOED VERZAMELAAR VAN WEDUWE JOUSTRA PARAFERNALIA”
NUMMER 06 • 2022
7
GROOTSNEEK.NL
Prins Jos de Eerste.
“NIEMAND KAN ZOVEEL BUURMANNEN EN -VROUWEN HEBBEN ALS IK IN MIJN STUKJES HEB BESCHREVEN”
productie meer dan verdubbeld. Van Smaak is in 2018 overgenomen door Poiesz Supermarkten.”
Daar ontmoette ik Marion uit Den Haag, die verkering kreeg met een van mijn vrienden. Toen na een jaar de verkering uitraakte, bleef ze in Heeg komen. Wij konden het meer dan prima vinden met elkaar, zodat wij langzaam maar zeker in elkaars armen zijn gerold. De rest is geschiedenis. Nadat we een periode hadden samengewoond, zijn we getrouwd en hebben we vanaf 1982 eerst veertien jaar in een koophuis in het Sperkhem gewoond en in 1996 hebben we ons huidige huis op de Hemdijk gekocht. We hebben samen drie zonen op de wereld gezet: Jeroen, Frank en Paul.”
die het noordelijke prinsentreffen organiseert. Erat Pulmentum betekent: ‘het was een zootje’.
JE KON MIJ WEL EEN EI IN DE KONT KOKEN
WIJ HADDEN VROEGER EEN BUURMAN…
“In onze ‘Sperkhem-periode’ werd ik actief in de wijkvereniging. Naast mijn schrijfwerk voor de wijkkrant, was ik lid van de bouwploeg van de carnavalspraalwagen. Eigenlijk wonnen we daarmee vrijwel elk jaar de hoofdprijs. Het gevolg was dat we bij carnavalsvereniging De Oeletoeters ‘in de kijker kwamen’ want we waren behoorlijk actief. Zo hadden we een eigen wijkfeest, waarbij ik traditioneel de openingstoespraak moest houden. Dan kon je mij wel een ‘ei in de kont koken’, zo zenuwachtig was ik dan.”
We hebben een vraagje voor Jos, tussen zijn verhalen door. Hij verblijdt Sneek vrijwel dagelijks op Facebook met zijn stukjes over al die buren die hij heeft gehad en waarmee hij zulke lachwekkende situaties heeft beleefd. Of hij daarover wil vertellen?
PRINS JOS DE EERSTE IN ELKAARS ARMEN GEROLD “Wij waren als vriendenploeg vaak met een boot weg, een omgebouwde bakdekkruiser genaamd ‘De Tamp’, en uiteraard kom je in de gloriejaren van je adolescentie dan in de notoire stapgelegenheden van Friesland terecht. Wij waren bijna inventaris van d’Ald Wal en Café T en T in Heeg.
“We zijn toen ook lid geworden van De Oeletoeters, waar ik twaalf jaar ‘hoffotograaf’ ben geweest. In 2010 werd ik gevraagd als Prins, met Theo Koenen en Theo de Boer als mijn secondanten. Daarnaast ben ik medeoprichter geweest van het LUS-koor, Lui Ut Sneek, en maak ik deel uit van ‘Erat Pulmentum’, een herensociëteit
Ik ben een verwoed verzamelaar van Weduwe Joustra parafernalia. Drankjes, glazen en kruikjes, in soorten en maten, sjaaltjes, een bodywarmer, noem het maar op. Zelfs een paar mandflessen ‘van de Weduwe’. En… de meeste flessen en flesjes zijn nog vol. Onlangs heb ik nog een LP op de kop getikt van Astrid Nijgh met zeemansliederen, waaronder een liedje dat ‘De Weduwe Joustra’ heet, prachtig toch?”
“Haha, ja dat schrijven zit er al van jongs af aan in. Opstellen op de lagere school, stukjes voor de wijkvereniging, voor het huisorgaan van De Oeletoeters, teksten voor het LUS-koor en natuurlijk op Facebook. Ik hoef er weinig moeite voor te doen, de woorden komen vanzelf. Overigens kan niemand zoveel buurmannen en -vrouwen hebben als ik in mijn stukjes heb beschreven, maar de meeste verhalen zijn geïnspireerd op waargebeurde situaties. Die gebeurtenis wordt dan een beetje geromantiseerd met een Jos Kroon-sausje er overheen en in een ‘buurman-verhaaltje’ gegoten.”
EEKMIEGERS “Waar ik heel slecht tegen kan is ongenuanceerd ‘ge-oha’ over allerlei onderwerpen die er in Sneek spelen. Zoals bijvoorbeeld de ‘Groene Puust’, de avant-gardistische uitbouw van de Martinikerk en de boom die daarvoor moest wijken. ‘En dat allemaal van ons belastinggeld’, lees je dan op Facebook. Ammehoela, helemaal niet van ons belastinggeld. Dat wordt betaald door de pk-kerkgemeenschap. Stemmingmakerij op basis van onwaarheden, daar heb ik een hekel aan. Daar probeer ik mij ook altijd verre van te houden, maar dat lukt niet altijd. Dan maak ik van mijn hart geen moordkuil.”
ALS TEGENHANGER, WAAR WORD JE HEEL BLIJ VAN? “Dweilorkesten. De Sneker Dweildag vind ik een van de mooiste dagen van het jaar. We hebben in Sneek een rijke historie met veertig jaar ‘Blauhúster Dakkapel’. De nazaten daarvan, de Putkapel, zetten deze traditie van ‘Pappe en de Mannen’ voort en spelen bij gelegenheden de pannen van het dak. Terwijl hun roze tegenhangers, de Utlopers, uit de ‘Advendo stal’ ook hun mannetje staan. Ook word ik blij van koken, bij voorkeur Indisch. In het begin haalde ik de boemboes bij de toko, maar zelf maken is nog veel lekkerder en leuker. Zo heb ik al de nodige rijsttafels gemaakt. Heerlijk.”
RESUMEREND: JOS KROON IN EEN HELE KORTE SLOTZIN? “Vier het leven!”
Hoe warm het buiten ook is, binnen is het altijd koel... GRATIS ADVIES AAN HUIS Afspraak maken? Bel 0513 611 300, keuze 2. Voorkom deze zomer een veel te warme woning en kies voor airco; altijd lekker koel, ook als het buiten ongenadig warm is. En wist je dat aircosystemen tegenwoordig ook kunnen verwarmen? Zo heb je er het hele ƜĘĘǯϵǪǯDŽɊƜȂϵȪĘƷЁϵüDŽDŽǯϵœœƷϵDŽǪȂƈƴĘĘƨϵœɇœĿȂϵȪĘƷϵƜœϵĘƈǯĿDŽϵƢƈœǸϵƜœϵȪDŽDŽǯϵƴĘĘȂwerk. Energie Service Friesland kan je hierin vrijblijvend adviseren. Bij ons kun je zowel kopen als huren; jij kiest wat het beste bij jou past. Kijk op energieservice.nl/koelen of maak direct een afspraak via 0513 611 300 (keuze 2) en dan zit jij er deze zomer ook heerlijk koel bij!
BESTEL NU HET SPECIALE JUBILEUM BOEK!
SINT-MARTINUSKERK
150 JAAR
Op vrijdag 14 oktober a.s. is het honderdvijftig jaar geleden dat de Sint-Martinuskerk aan de Singel door mgr. Schaepman, de aartsbisschop van Utrecht, plechtig werd ingewijd. Omdat ook niet-katholieke Snekers belangstelling zullen hebben voor de lotgevallen van hun katholieke geloofsgenoten in die anderhalve eeuw, wordt er ook in GrootSneek aandacht gevraagd voor dit jubileum dat op en rond de wijdingsdatum – 14 oktober dus – zal worden gevierd! Een redactiecommissie is bezig om een jubileumboek samen te stellen met veel foto’s en aansprekende verhalen, waarbij natuurlijk aandacht wordt besteed aan het door de bekende bouwmeester Pierre Cuypers ontworpen kerkgebouw (dat ten minste twee keer op de nominatie stond om te worden afgebroken!). De titel van het boek, Mensen in en rond een gewijd gebouw, geeft daarnaast al aan dat ook en vooral mensen centraal zullen staan: prominente en minder prominente katholieke Snekers, markante pastoors, kapelaans en religieuzen, enz. Verder is er aandacht voor de kerk toen en nu, de kerk in crisistijd, ‘weetjes’ uit het archief en nog veel meer. Het boek zal ca. 125 pagina’s bevatten en verschijnt in een gebonden uitgave op handzaam A5-formaat.
HET BOEK KOST € 15,00 U kunt voor deze prijs nu alvast intekenen door onderstaand strookje volledig in te vullen en in de brievenbus van de rooms-katholieke pastorie, Singel 64, te deponeren. U mag uw inschrijving ook mailen: communicatie@sintantoniusparochie.nl
Naam
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
Adres:
.......................................................
Ik bestel
........
Tel.-nr.: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
exemplaren van het Jubileumboek Sint-Martinuskerk!
SNEEK
FRL zoekt jou!
Voor de bezorging van de weekbladen in:
DE DOMP, DUINTERPEN, HET EILAND, NOORDOOSTHOEK, SPERKHEM, STADSFENNE, STATIONSBUURT
Word bezorger bij FRL FRL bezorgers.frl 058 233 49 70
scan mij
sneek
GROOTSNEEK.NL
9
TEKST: HENK VAN DER VEER BEELD GEMAAKT TIJDENS SIMMER YN SÚDWEST 2021
BRANDED CONTENT
Samen ‘Simmer yn Súdwest’ vieren met tal van activiteiten ‘Simmer yn Súdwest’ is een initiatief van gemeente Súdwest-Fryslân en wordt georganiseerd door cultuurbureau Akte2, Beweegteam Súdwest-Fryslân, Cool-Súdwest, Stichting Sociaal Collectief en de Groengrijs bus. Simmer yn Súdwest 2022 vindt plaats tussen 16 juli en 28 augustus en is bestemd voor alle kinderen en jongeren in de gemeente, van 4 tot en met 18 jaar. Ook (groot)ouders, broertjes, zusjes en omwonenden zijn uiteraard van harte welkom tijdens de sportieve en culturele activiteiten en op de buurtcampings. De dagtochten met de Groengrijs bus zijn speciaal voor minima gezinnen. We spraken met vier participanten van het komende zomerfestijn.
STICHTING SOCIAAL COLLECTIEF Immer enthousiast is Jelle de Jager van Stichting Sociaal Collectief als we hem bellen over Simmer yn Súdwest. “Stichting Sociaal Collectief heeft best een grote rol in het geheel; samen met de buurtsportcoaches en Akte2 organiseren wij activiteiten voor twee verschillende doelgroepen. Voor ouders en jongere kinderen komen wij met een buurtcamping naar de wijken. Daar kunnen de kinderen lekker knutselen en staat er voor de vaders en moeders een kopje koffie of thee klaar. De kinderen kunnen lekker bewegen op het springkussen en we organiseren ook sportactiviteiten. Voor kinderen die van muziek houden is er ook genoeg gelegenheid om samen met anderen muziek te maken. We hebben de mobiele buurtcamping twee keer per week in Sneek, eenmaal in Bolsward en nog een keer in het buitengebied in de gemeente Súdwest.”
JONGEREN Jelle de Jager: “De tweede doelgroep die wij graag willen betrekken zijn de jongeren. Want die willen uiteraard niet meer een kopje thee met pa of ma drinken. Daar organiseren we vanuit Cool-Súdwest nu de mobiele chillplek voor, waar allemaal speciale dingen voor jongeren worden gedaan. Op zitzakken en in hangmatten kunnen ze gamen. Uiteraard bieden we ook sport- en cultuuractiviteiten aan. Allemaal dingen die jongeren echt leuk vinden. We willen graag het contact met de mensen houden, door corona is dat toch wel wat verwaterd. Nu weer volop los. De activiteiten voor jongeren worden gedeeld via ons Instagram kanaal @cool_sudwest.”
16 juli t/m 28 augustus 2022 doelgroep gaan we een hele hoop activiteiten in de gemeente organiseren waar iedereen van jong tot oud aan mee kan doen. Bewegen is een groot onderdeel van samen plezier maken. Wij sluiten aan bij de buurtactiviteiten, waar jongeren blij van worden, wat zij cool vinden. We doen dat voor een gedeelte samen met verenigingen. Een hele leuke activiteit is dat wij ervoor zorgen dat er op de locaties een pumptrack wordt geplaatst. Een pumptrack is een golfvormende baan waar je op kunt fietsen, skaten en steppen. Dat doe je door pompende bewegingen te maken. Het is een activiteit die
“SAMEN VIEREN WE DE SIMMER YN SÚDWEST!”
BEWEEGTEAM SÚDWEST-FRYSLÂN Beweegteam Súdwest-Fryslân is ook nauw betrokken bij Simmer yn Súdwest. Rik de Vries is een van hen, die graag enkele highlights toelicht. “Als Beweegteam – vijftien buurtsportcoaches die in dienst zijn bij Sport Fryslân - willen wij graag dat mensen het vakantiegevoel hebben zonder dat ze op vakantie gaan. Voor die
De zomervakantie staat weer bol van sportieve, culturele en gezellige activiteiten in de hele gemeente!
www.simmerynsudwest.frl
erg geliefd is. Wij kunnen de baan ergens neerzetten, maar ook voor begeleiding zorgen. Met elkaar organiseren wij als Beweegteam wel meer dan honderd activiteiten. Ook nog aardig om te noemen is dat er in Bolsward, Makkum en Koudum panna knock-out toernooien georganiseerd worden; dat doen we met de plaatselijke voetbalclubs. Tijdens die toernooien zijn er top panna spelers aanwezig. We hebben ook contacten met de waterskibaan en een escape-room, waar jeugd uit de doelgroep gratis naar toe kan.”
CULTUURBUREAU AKTE2 Annemarie van der Reijden, hoofd van Akte2, is graag bereid om te vertellen waarom ook het Cultuurbureau meedoet aan Simmer yn Súdwest. “Wij als Akte2 doen ook aan heel veel activiteiten mee. Te veel om hier allemaal op te noemen, maar een hele aardige is die van de Doe Boxen. Dat is een bak vol met dingen waarmee mensen thuis iets leuks kunnen doen als gezin. Guerrilla stoepkrijt, een pakketje met speksteen en hoe je daarmee kunt werken. Er zit een uitnodiging in om een tochtje te maken met een zeilboot, de Optimist. Echt heel veel allemaal. Op het strand in Makkum worden workshops georganiseerd door de plaatselijke bibliotheek. Je moet dan denken aan het maken van een spijkerschilderij om maar eens iets te noemen. Het sluit helemaal aan bij het motto van Akte2 en dat luidt: Cultuur voor iedereen! Wij vinden dat iedereen in aanraking moet komen met cultuur, elke doelgroep. De zomeractiviteiten geven die mogelijkheden. Wij betrekken onze cultuurpartners er graag bij, zoals de bibliotheken, een cultuurplein, musea en alle kunstaanbieders. Het is geen Akte2 feestje en dat lukt wonderwel. Mensen kunnen door het organiseren van Simmer yn Súdwest ook meedoen aan rondvaarten. Daar wordt nu al op ingeschreven, terwijl het nog nergens officieel bekend is gemaakt. Simmer yn Súdwest leeft.”
DAGTOCHTEN GROENGRIJS BUS
Vorig jaar reed de Groengrijs bus ‘Jan’ voor het eerst mee in opdracht van Simmer yn Súdwest. Dat is dermate goed bevallen dat de Groengrijs deze zomer ook weer mee doet aan het festijn. Paul Davids Meester van de Groengrijs bus over het programma: “Wij verzorgen met onze bus twaalf keer een dagtocht voor de doelgroep. En we richten ons dan vooral op de kinderen. We gaan ditmaal naar drie verschillende bestemmingen: Attractiepark Walibi, Verkeers- en attractiepark Duinen Zathe en de derde bestemming is een dagje Texel. Wij doen hier graag aan mee omdat wij mensen met een krappe beurs ook de mogelijkheid willen bieden om eropuit te gaan en anderen te ontmoeten. Het sociale aspect speelt daarbij een belangrijke rol. De doelgroep is inmiddels door de gemeente SWF benaderd om voor onze bustocht in te schrijven.”
Simmer yn Súdwest is een initiatief van de gemeente Súdwest-Fryslân. Mede mogelijk gemaakt door:
10
sneek
NUMMER 06 • 2022
GROOTSNEEK.NL
11
#FACETOFACE RINUS BEINTEMA fotografie LAURA KEIZER tekst AMANDA DE VRIES
‘’Ik zoek altijd het randje op” Rinus Beintema werd in november 2021 door de rechtbank schuldig bevonden aan het verkopen van wietolie via de post. De Sneker had toen al een lang verleden in het illegaal kweken en verkopen van cannabis, maar was daar in 2006 mee gestopt na een ripdeal waarbij zijn compagnon werd neergeschoten. Na alle mediaophef hieromtrent was het lange tijd stil rond Rinus, maar aan GrootSneek vertelt hij graag hoe het nu met hem is. Het is een gezellige boel in het huis van Rinus Beintema en zijn vriendin Paula de Wit. Hond Swa drentelt wat door de kamer, terwijl Rinus de koffieautomaat inschakelt. Paula vraagt of we misschien een gebakje lusten. Daarna vertrekken we naar de tuin waar Rinus er eens goed voor gaat zitten. “Weet je, ik wil nog één keer mijn verhaal doen voor mijn stad en haar inwoners”, zegt hij. “Daarna is het klaar, heb ik geen verhaal meer en moeten mensen maar via advocaten en de rechtbank hun gelijk halen. Ik trek me een tikkie terug qua recalcitrant zijn. En dat geeft zoveel rust.”
ZWART INKOMEN Rinus neemt me mee terug in de tijd. Het is begin jaren 90. Rinus woont in Den Haag en kweekt wat wietplanten voor coffeeshops, in overleg met de politie. “Ik had de jaren daarvoor wat foute keuzes gemaakt en daar moest ik een gevangenisstraf voor uitzitten”, bekent hij. “Het kweken van cannabisplantjes was een verademing voor me. Laat ik het zo zeggen: het was een match ‘made in heaven’. In 1994 leerde ik Paula kennen en verhuisden we terug naar Friesland, waar ik semi ben opgegroeid. Mijn jeugd bracht ik grotendeels door in het Rijsterbos. Friesland is gemoedelijk en ik vond er gemakkelijker plekken voor de opkweek. Toch ging het maar zozo met mij in die tijd. Ik had een zwart inkomen, rotzooide wat op andere namen en voelde me niet goed. Ik deed niet echt mee in de maatschappij.”
HOBBY UITOEFENEN “Eind jaren 90 kreeg Paula de kans om een coffeeshop op haar naam in Heerenveen te openen. Dat was mooi voor ons, een legitieme winkel en de mogelijkheid om onze hobby uit te oefenen. Maar algauw zagen collega’s mij als gevaar. Waarschijnlijk omdat ik door eigen kweek scherpe prijzen kon voeren. Binnen zes maanden verdriedubbelden wij onze omzet. Maar de tegenwerking werd ook steeds groter. Er gebeurden allerlei vage dingen - waar ik nu niet over wil uitweiden - en er volgde een politiecontrole. Het gedoogsysteem waarbij de kweker ook een eigen coffeeshop heeft, is een schimmig systeem.”
KEERPUNT In 2006 eindigde het coffeeshopverhaal voor Rinus en Paula. Na een ripdeal in 2012, waarbij zijn compagnon werd neergeschoten, was hij klaar met de hele scene. “Het is niet zo leuk als het wordt voorgespiegeld.
Die ernstige gebeurtenis was absoluut een keerpunt in mijn leven. ‘Waarom is dit gedoogbeleid zo idioot?’ Die vraag stelde ik mijzelf keer op keer. Ik wilde andere mensen behoeden voor misstanden en openheid van zaken geven. Ik richtte rond het jaar 2011 de stichting ‘Suver Nuver’ op en begon met het verkopen van wietolie via de post. Ik kwam in aanraking met medicinale wietolie door een online artikel dat een vriend van mij doorstuurde. Amerikanen beweerden daarin dat medicinale wiet goed is tegen reumatische artritis en epilepsie. Ik vond het eerst onzin. Het ging ze volgens mij alleen om een situatie te creëren om recreatief cannabis te verkopen. Maar het liet me niet los en uiteindelijk ging ik het ook produceren en verkopen. Ik vermeldde er altijd bij dat ze het gebruik van wietolie in overleg met hun huisarts moesten doen. Mensen waren lyrisch! Ze sliepen er beter door en konden hun medicijngebruik halveren.”
DONATEURS “Door het hele land had mijn stichting inmiddels allerlei social clubs waar leden voor tien euro per maand donateur konden worden en voor een kostendekkende donatie een sachetje wietolie opgestuurd kregen. De zaak draaide als een trein. Binnen drie jaar hadden we van een ludiek idee een miljoenenomzet gemaakt. Allerlei media hadden belangstelling voor mijn verhaal, ze stonden in de rij voor een interview. Ik ging daar graag op in. Ik deed alles voor de goede zaak: het legaliseren van cannabisproducten.”
GEDOOGBELEID Rinus verwachtte min of meer dat hij zijn missie omtrent medicinale wietolie op een gegeven moment zou moeten staken en dat hij vervolgd zou worden. In 2018 kreeg hij zijn eerste brief van de politie, in 2021 werd hij vervolgd, maar een straf bleef uit. “Ik werd schuldig bevonden door de rechter voor het overtreden van de Opiumwet en de Geneesmiddelenwet”, legt hij uit. “Maar ik kreeg geen straf. De rechter riep de politiek op een debat te voeren over medicinale wiet en het gedoogbeleid. Ik ging ondertussen verder met mijn zoektocht naar het produceren van legale wietolie. Ik zocht contact met een Amerikaans bedrijf, Hemp Synergetics dat in Pittsburgh gevestigd is. Zij maken door middel van
geavanceerde technologie bewerkingen van cannabis. Dat er daar een stuk minder geheimzinnig over cannabis wordt gedaan, komt doordat wiet in een groot aantal staten in Amerika legaal is. Hierdoor wordt er veel meer onderzoek gedaan naar de werking van medicinale wiet bij allerlei aandoeningen.”
MEDICINAAL GEBRUIK In samenwerking met Hemp Synergetics lukte het Rinus om legaal cannabiswater, ook wel italwater genoemd (zie kader) te produceren. “Ik wil dat THC-houdende producten voor iedereen bereikbaar zijn”, zegt Rinus stellig. “Daarvoor zoek ik zelf altijd het randje van de wet op, maar ik blijf erbinnen. Ik vind het belangrijk dat het cannabiswater wordt geassocieerd met een positief gevoel. Ik merkte tijdens inloopmiddagen op de social clubs dat mensen mij soms beschaamd vroegen om een cannabisproduct. Dan zei ik altijd: ‘Dit gaat niet over het roken van een stickie, van het opzoeken van een ‘high’, maar over medicinaal gebruik. En nogmaals: altijd in overleg met je huisarts.’ Voor sommige mensen is het cannabiswater een laatste strohalm. Een ernstig zieke vader of moeder, soms met een gezin met jonge kinderen en nog maar drie maanden te leven. Ik kan en zal de werking van de THC-olie niet garanderen, en de ernstige situaties waarin mensen verkeren hebben mij nederig gemaakt.”
KEIHARDE OPLICHTERS “Waar ik me kwaad over maak is dat er soms keiharde oplichters misbruik maken van kwetsbare mensen. Dat vind ik ronduit schrijnend! Een groot verschil met onze werkwijze. Ik zou graag zien dat er een ‘free meds for all’ komt, zoals wij dit voorheen draaiden: in situaties waarin mensen de olie niet - of niet meer - kunnen betalen en via een bewindvoerder dat bijvoorbeeld kunnen aantonen.”
EERLIJK VERHAAL Rinus Beintema is blij met de samenwerking met Hemp Synergetics en het geven van openheid van zaken. “Het eerlijke verhaal vertellen, dat is wat ik doe”, zegt hij tot slot. “Wat Justitie nu gaat doen, dat is afwachten. De maas in de wet die ik heb gevonden kunnen ze zo dichtmaken. Dat heb ik in de afgelopen 35 jaar wel geleerd. In relatieve rust opereer ik en wacht ik af. Ze krijgen mij niet gek meer.”
Wat is CBD, THC en italwater? Hoewel THC- en CBD-stoffen beide voorkomen in de cannabisplant zit er toch een behoorlijk verschil in. Het belangrijkste verschil is dat THC psychoactief is en CBD niet. Dit houdt in dat je van THC wel stoned of high kunt worden en van CBD niet. Het is echter mogelijk om een olie te gebruiken waarbij CBD en THC gecombineerd is. CBD kan de negatieve effecten van THC verlichten waardoor deze olie door velen goed verdragen kan worden. Italwater is een nieuw waterproduct met van hennep afkomstige wateroplosbare cannabinoïden. Het woord ‘ital’ komt vanuit de rastafaribeweging en staat voor het verhogen van de levendigheid: natuurlijk, puur en rechtstreeks vanuit de aarde. Dit zonder kunstmatige toevoegingen zoals kleur-, smaak- en conserveringsmiddelen. Er is ‘italwater Dag’ en ‘italwater Nacht’. Er zitten sporen van THC in italwater. Het percentage is echter dusdanig klein dat dit italwater een legaal product is binnen de Nederlandse wet en regelgeving.
Service staat bij Bouclé bovenaan!
Lunchen, borrelen of dineren aan de gezelligste gracht van Sneek!
UW HOOFDZAAK, HOOFDZAAK ONZE KOPZORGEN! UW HOOFDZAAK, ONZE KOPZORGEN!
BEAUTY CENTRE HAIR AFFAIR IS OP ZOEK NAAR EEN
ENTHOUSIASTE KAPSTER Ben jij een enthousiaste kapster die een nieuwe uitdaging zoekt? Dan ben jij de persoon met wie ik graag een kopje koffie wil drinken. En gaan we samen kijken wat jouw mogelijkheden zijn bij ons in het team. Kom gerust langs of stuur je CV en motivatiebrief naar info@hairaffair.nl
Grootzand 4 · 8601 AW Sneek T 0515 531 200 · E info@restaurantaandegracht.nl
restaurantaandegracht.nl
sneek
GROOTSNEEK.NL
13
TEST EN BEELD RICHARD DE JONGE
BLOEIZONE DE LEGE GEAEN
POSITIEVE GEZONDHEID IN DORPEN Bloeizone De Lege Geaën is een project over positieve gezondheid in de dorpen Sibrandabuorren, Gau, Tersoal, Poppenwier en Goënga. In deze dorpen hebben vrijwilligers afgesproken om samen te werken en op ‘mooie plekken’ activiteiten te organiseren die bijdragen aan de gezondheid in de breedste zin van het woord. Denk daarbij aan ontmoeten, elkaar leren kennen, gezonde voeding en je nuttig en gewaardeerd voelen. Mienskipsskoalle De Legeaën, tuinderij Us Hôf, cultuurhuis Sint Maartenskerk en huisartsenpraktijk Jansen in Sibrandabuorren zijn de eerste vier mooie plekken in dit project.
“MOOIE PLEKKEN NIET VOOR JEZELF HOUDEN, MAAR DELEN MET ANDEREN” Initiatiefnemer is Timo Reinink die als vrijwilliger bij tuinderij Us Hôf met de vraag rondliep hoe hij meer mensen deelgenoot kon maken van zijn plezier. “Us Hôf is zo’n mooie tuin, zo groot, dat ik dacht: ‘Daar zouden meer mensen van kunnen genieten’. Ik ben verder gaan kijken in Sibrandabuorren en de andere dorpen hier en zag dat er nog veel meer van dit soort mooie plekken waren. Toen ontstond het idee om met die mooie plekken te gaan samenwerken en voor onze streek iets te gaan doen.”
JENAPLAN Maatschappelijke betrokkenheid was de belangrijkste reden voor Reinink om destijds het onderwijs in te gaan. Met deze achtergrond is het ook niet gek dat hij met zijn plan samenwerking zocht met mienskipsskoalle De Legeaën. “Voorheen zat ik in het onderwijs en werkte ik op een Jenaplanschool. In dit concept wil een school ook belangrijk zijn voor de buurt waarin de school staat. We gaven veel aandacht aan dat de kinderen de buurt en de mensen kennen; we gingen eropuit en het team betrok de buurtbewoners bij
het onderwijs.” In het onderwijs zit Reinink niet meer. De link is er nog wel, want hij is werkzaam bij de gemeente Súdwest-Fryslân en belast met de bouw en verbouw van scholen in de gemeente.
SAMEN DE TOEKOMST VAN JE EIGEN STREEK BEDENKEN
wat je dan bedenkt met elkaar, daar kan de gemeente eventueel mee helpen om het te realiseren.”
MOESTUIN NAAST SCHOOL De Bloeizone zoals bedacht door Reinink, is niet voorbehouden aan De Lege Geaën, maar kan
overal opgezet worden. “Je hebt overal mooie plekken en je hebt ook overal mensen die zich daar voor willen inzetten. We willen graag een voorbeeld zijn voor andere dorpen. Wat je veel ziet is dat dergelijke initiatieven worden bedacht voor ouderen. Wij betrek-
“Ik wil me er graag voor inzetten dat mensen elkaar ontmoeten en zich daar goed door voelen”, zegt Timo Reinink. “We hebben als motto: gezond opgroeien en ouder worden in De Lege Geaën. Je hebt een hele streek nodig om dit te bereiken. Ik denk dat het de toekomst is, dat de plekken, zoals een cultuurhuis, tuinderij, school of huisartsenpraktijk het voortouw nemen. Dat zij activiteiten organiseren waarbij je elkaar ontmoet en je met elkaar bedenkt wat goed is voor de bewoners van je omgeving. En dit kan wanneer je met elkaar praat, met elkaar werkt en eet, met elkaar feest. Je kent elkaars nukken, je neemt dingen met een korreltje zout en je begrijpt elkaar beter. En zo kun je ook gezamenlijk de toekomst van je eigen streek bedenken. Die toekomst hoeft een gemeente ook niet alleen te bepalen. Dit doe je het liefst samen. En
“JE KUNT GEZAMENLIJK DE TOEKOMST VAN JE EIGEN STREEK BEDENKEN”
ken de jeugd er bewust bij. Naast de mienskipsskoalle hebben we een moestuin aangelegd. Erg leuk om te zien hoe de kinderen daar mee omgaan. Echt van hun. Onder leiding van de leerkracht en onze moestuincoach nemen we de kinderen ook mee naar Us Hôf. Daar kunnen ze samen met ouderen in de tuinderij werken, en verhalen vertellen over nu en vroeger.”
AMFITHEATER Om ouders en ouderen te betrekken bij vieringen zoals de musical is er achter de mienskipsskoalle een halfronde stenen tribune gebouwd in de vorm van een amfitheater. Jaarlijks wordt hier het berne-iepenloftspul opgevoerd. Andere activiteiten waarbij de Bloeizone betrokken is, zijn onder meer de dorpenlunch op de tuinderij en de aardappel- en pompoenoogst door de kinderen.
‘DORPENLINT’
Timo Reinink in de moestuin naast mienskipskoalle De Legeaën: “Wat je veel ziet is dat dergelijke initiatieven worden bedacht voor ouderen. Wij hebben bewust de jeugd er bij betrokken.”
“Wat we daarnaast op ons hebben genomen, is het project ‘Dorpenlint’”, vertelt Timo Reinink tot besluit. “In dit project gaan we alle losse stukjes bijenlint die er al zijn, aan elkaar rijgen tot een groot lint met bloemen, struiken en bomen voor de insecten. Een mooi voorbeeld om de omgeving weer een stukje mooier te maken en er samen aan te werken. Daarvoor organiseren we de Legeaenster zaai- en plantdagen.”
sneek
14
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTOGRAFIE JELLY MELLEMA
BERT ALTENBURG BESTUURT AL 41 JAAR DE FIETSELFSTEDENTOCHT
“Soms doet een ijscobon al wonderen als waardering”
“
Het simpele feit dat Bert Altenburg uit Bolsward al meer dan veertig jaar in het bestuur van de Fietselfstedentocht zit is een rechtvaardiging om met hem in gesprek te gaan. Niet alleen over zijn activiteiten als bestuurslid, maar ook over zijn innige connectie met zijn geliefde stad Bolsward, zijn gedrevenheid als ondernemer, al 34 jaar in Sneek. Een portret van de mens achter bestuurder en zakenman Bert Altenburg. Zijn drive: met elkaar iets oppakken voor Bolsward.
“Goh… wie is Bert Altenburg?”, herhaalt de Bolswarder onze bijna alles omvattende vraag wie Bert Altenburg is. We bevinden ons in zijn kantoor achter zijn kledingwinkel Stan & Stacy aan het Leeuwenburg in Sneek. Bert brandt los en vertelt over zijn Bolswarder familie.
SCHAPENSTRONT OP HET VOETBALVELD
“Bert Altenburg werd geboren op 3 januari 1957 in Bolsward. Zoon van Jan Altenburg en Agatha Homminga. Groot gezin van negen kinderen, waarvan ik de jongste en de beste was. Tussen mij en mijn broers en zussen zit steeds zo’n drie jaar leeftijdsverschil. Geboren en getogen in Bolsward. Mijn vader was voorzitter van de voetbalclub, van R.E.S. dus. We waren rooms-katholiek. ‘s Zondags, de wedstrijddag, ging ik met mijn vader naar het voetbalterrein om daar eerst de stront van de schapen die er graasden te verwijderen. Die schapen zorgden voor een inkomstenbron van de voetbalclub, waar ze als lammetjes opgefokt werden. Als ze goed in de vacht zaten werden de beesten verkocht en was de opbrengst voor R.E.S.”
“IS DAT GRAS NYT WAT TE HOOCH FOAR DIJ?”
Zelf speelde de jongste Altenburgtelg slechts eenmaal in het vlaggenschip van het roemruchte R.E.S., waarbij de letters R.E.S. staan voor Rjucht En Sljucht, geheel in de traditie van de Bolswarder dichter Gysbert Japiks. Die wedstrijd was tegen de rk geloofsgenoten van W.Z.S. uit Sneek. “Kwam Harrie Lok bij mij en hij vroeg: ‘Is ut gras nyt te hooch foar dij?’ Nou ja, ik was en bin ok mar één meter 68”, lacht Bert. Voetballen in de zaal ging de behendige Altenburg blijkbaar beter af. Hij schopte het zelfs tot de Friese selectie. Omdat C.A.B, ook uit Bolsward, wél op hoog ‘futsal’ niveau speelde, maakte de zaalvoetballer de overstap naar die vereniging. Dat lag wel een beetje gevoelig in huize Altenburg. Maar omdat R.E.S. niet wilde promoveren en C.A.B. wel, verklaarde dat de opvallende keuze. Bert speelde vervolgens drie jaar in de interregionale klasse met uit elke noordelijke provincie drie teams. Later keerde hij weer terug op het vertrouwde
rooms-katholieke nest en organiseerde hij festiviteiten voor R.E.S. Van het ene kwam het andere en Bert Altenburg rolde in verschillende bestuursfuncties.
JONGE ONDERNEMER Terug naar de jeugd van Bert. “Mijn vader was, duur woord, procuratiehouder bij de firma Lunter, een groothandel in manufacturen in Bolsward. Wol, garen, broeken, het kleinvak. Moeder was huisvrouw. We waren goed katholiek. Ik weet nog dat mijn ouders veertig jaar getrouwd waren. Toen moesten we ’s morgens met elkaar naar de kerk. De bruiloft van vroeger werd nog eens even over gedaan. Daarna naar het Motel, koffiedrinken en borrelen. Vervolgens diner en ’s avonds feest bij Bram in Het Park. Kwamen driehonderd mensen. Ja, zo ging dat in een goede roomse familie. De familie was en is bekend in Bolsward. Iedereen kende de Altenburgers.” De jonge Bert is een ondernemend jongetje en hij weet dat meteen weer te
illustreren met voorbeelden hoe hij zich als zodanig manifesteerde. “Ik zat in Sneek op de detailhandelsvakschool. Moesten we op ons sporttenue - zwarte broek en geel shirt - een nummer hebben. Ik mocht die nummers regelen en daar begon ik een handeltje in. Met vuurwerk precies zo. Heb ik jaren gedan. Machtig! Handelen en organiseren vond en vind ik gewoon leuk om te doen. Ik weet mij nog een voetbalfeest te herinneren waarbij we voor het eerst de betaling regelden met consumptiemunten. Die had ik geleend van het dorpshuis uit Hommerts, waar mijn schoonvader in het bestuur van Oan It Far zat. Dat was tijdens het zestigjarig jubileum van R.E.S.”
VAN WINKEL NAAR WINKEL Na de middelbare schooltijd ging Bert aan het werk bij kledingzaak Wim Houwen in Leeuwarden, als jongste bediende. Z’n vader had deze eerste job voor hem geregeld, net als daarvoor bij twee broers van Bert. Hij bleef er twee jaar om daarna naar Sporthuis Van der Feer in Bolsward te gaan. Bekend terrein, want als jongetje van tien jaar verrichte hij al hand-en-spandiensten in de winkel. Na die periode vond Bert werk bij de SK-Shop in Sneek, waar hij de liefde van z’n leven ontmoette: Lies Nauta, boerendochter uit Jutrijp. Een volgende stap was aan de slag bij de Broekwinkel in het centrum van de Waterpoortstad. Net als bij de eerdere banen duurde ook deze periode twee jaar. Terug in Bolsward werkte Bert vier jaren bij z’n broer ‘Kuufke’, in een winkel in spijkerbroeken.
VEERTIEN KLOMPJES BIJ DE DEUR Bert staat in zijn vogelvlucht van winkel naar winkel even stil bij zijn ontmoeting met Lies. “Toen ik voor het eerst op de boerderij kwam telde ik de ‘kowerútsjes’ en dacht ik: ‘Dit mut mar deurgaan’. Later telde ik veertien klompjes bij de deur. Dat was wel even slikken. Grapke, hoar! Een heel warm gezin. Lies haar heit zat ook in allerhande besturen, net als mijn vader. Er waren wel overeenkomsten, bij de Nauta’s zaten we op zondagmorgen even aan een borreltje en dat was bij ons thuis net zo. Dat ze bij Lies hervormd waren en bij ons rooms-katholiek, maakte toen al niets
“DE FIETSELFSTEDENTOCHT IS VAN GROOT ECONOMISCH BELANG VOOR BOLSWARD” meer uit. Mijn moeder zei: ‘Tiden hewwe tiden’. Ik was nog maar twintig jaar toen mijn vader op 67-jarige leeftijd overleed. Mijn moeder is 86 jaar geworden.” Lies en Bert krijgen twee kinderen, zoon Bernd Egon, geboren in 1990, en dochter Esmée Elizabeth, die in 1993 ter wereld kwam en in 2006 overleed. Ze werd twaalf jaar. “Een zware tijd,” zegt Bert, “maar we waren één team en deelden de zorg. Het heeft ons leven veranderd. Ik had de winkel en bestuursfuncties, een afleiding waarbij Lies mij alle vrijheid heeft gegeven. Zoon Bernd en schoondochter hebben een dochter, Merle Lize. We zijn nu beppe en opa, wat een rijkdom!”
NUMMER 06 • 2022
GROOTSNEEK.NL
15
De Beurs overdrijft altijd, toch? BESTUUR FIETSELFSTEDENTOCHT Een organisatie waar Bert Altenburg al 41 jaar een bestuursfunctie bekleedt is de vereniging (tegenwoordig stichting) De Friese Elfsteden Rijwieltocht, in 1912 opgericht in Bolsward. De 110 jaar oude vereniging organiseert sinds 1912 de Fietselfstedentocht op tweede pinksterdag. Wat bezielt Bert Altenburg om zó lang in het bestuur van de Fietselfstedentocht te blijven zitten? “Ik ben een doener en ik pak graag dingen op. Ik heb de nodige vernieuwingen meegemaakt. Van de 110 jaar dat de Fietselfstedentocht bestaat zit ik er dus de helft van in het bestuur. Tja, en wat mijn drive is om het zo lang al vol te houden? Er zit gewoon een heel leuk team, waarbij gezelligheid voorop staat. Toen ik 41 jaar geleden begon was Meine de Wagt voorzitter. Hij had mijn vader kunnen zijn; toch mocht ik Meine tegen hem zeggen. Dat kon ik in het begin nog niet over mijn lippen krijgen. Oud-voorzitter Kroontje de Beer kwam op de vergadering en vroeg terwijl hij naar mij wees: ‘Wat mut dy snotaap hier?’ Samen met De Beer en Goslinga vormde Meine de Wagt de KGB van het Elfstedenbestuur. De vergaderingen waren op dinsdagavond boven de lunchroom van Rukie Huisman. Prachtig.”
De astronomische zomer start 21 juni maar beleggers hebben het voor die tijd al behoorlijk heet gekregen. Een cocktail van slecht nieuws heeft een flink deel van de winsten uit 2021 afgesnoept. Het ‘gratis’ geld vanuit alle steunpakketten en de extreem lage rente van 2021 zijn verleden tijd. Gedwongen door de hoge inflatie moeten centrale bankiers de rente in een ongekend tempo verhogen. Dit heeft grote gevolgen voor beleggers in doorgaans veilige obligaties. In onze column van vorig jaar waarschuwden we beleggers al voor het feit dat de rente niet jarenlang negatief kon blijven. De verliezen op de obligatiemarkt liegen er niet om. Dalingen van 10% of meer in obligaties dit jaar zijn zeker geen uitzondering. De schrik zit er dan ook flink in bij de voorzichtige defensieve beleggers. Traditioneel gezien belegt de defensieve belegger minimaal 60% in obligaties. De belangrijkste vraag die ze zich moeten stellen is of deze traditionele aanpak in het huidige klimaat nog wel verstandig is. Een traditionele portefeuille die voor 60% uit obligaties bestaat en 40% aandelen is niet meer van deze tijd. Beleggers zullen deze benadering los moeten laten omdat de correlatie tussen aandelen en obligaties totaal verbroken is. Een traditionele benadering van de portefeuille kan nog wel eens voor een hele hete zomer zorgen voor beleggers. Heeft u in de zomertijd juist behoefte aan een koele en vooral nuchtere blik op uw portefeuille? Neem dan eens contact met ons op. Beurzen overdrijven toch altijd? Maar door een ander inzicht voorkomt u harde klappen in uw portefeuille. Wilt u meer weten over beleggen maak dan een afspraak met Bram, Thijs of mij.
Koninklijke onderscheiding Op 3 juni reikte burgemeester Jannewietske de Vries een koninklijke onderscheiding uit aan Bert Altenburg. Hij is bij koninklijk besluit benoemd tot Lid in de Orde van OranjeNassau. De 65-jarige Bert Altenburg zet zich al meer dan veertig jaar bestuurlijk in voor Stichting De Friese Elfsteden Rijwieltocht en de MINI-Elfstedentocht. Daarnaast was hij een zeer actief bestuurslid bij de Vereniging Sneeker Zakenlieden en Vereniging Ondernemend Bolsward en was hij vrijwillig actief bij de organisatie van de profronde Eneco Tour/Binck Bank Tour te Bolsward.
“Er waren 12.000 deelnemers en bij het 75-jarig jubileum mochten we van ruim 12.000 naar 15.000 fietsers. Dat is ook meteen de max, meer kan niet door het tijdbestek. Met elkaar klauwen we heel wat dingen op. Er zit veel tijd in het bestuurswerk, maar welke hobby kost géén tijd? Dingen met elkaar in Bolsward organiseren, dat is prachtig. Dat is mijn drive nu al 41 jaar. Mijn vader was ook dertig jaar voorzitter van R.E.S. Ik vind het fijn om mensen blij te maken. Ik wil het liefst ook zoveel mogelijk mensen bij het evenement betrekken. Soms doet een ijscobon van Min12 al wonderen, als waardering. We gaan als bestuur ook altijd even bij de posten langs om de mensen te bedanken. Nog eens: prachtig om te doen. Dat is onze kracht om 800 vrijwilligers te stimuleren. Zonder al die vrijwilligers zouden we nergens zijn. De Fietselfstedentocht is bovendien van groot economisch belang voor Bolsward. Zeker weten!”
Johan IJsbrandij, DSI beleggingsspecialist Fier Vermogensbeheer
COLUMN
800 VRIJWILLIGERS
www.fiervermogensbeheer.nl
Proefpakket 3 maaltijden
00 15. Bestel nu
Eten met gemak wordt Maaltijd Thuis Eten met gemak - Friesland gaat samenwerken met Albert Heijn. Daarom krijgen we een nieuwe naam. Natuurlijk komt ook bij Maaltijd Thuis een vaste bezorger de maaltijden bij u bezorgen. En smaken de maaltijden nog even vertrouwd. Ontdek nu heel voordelig dat u ook bij Maaltijd Thuis kunt genieten van heerlijke maaltijden.
Maaltijd Thuis – Alex Lubbers
0513 - 20 10 08
Met aandacht bereid, met liefde gebracht
maaltijdthuis.nl
sneek
GROOTSNEEK.NL
17
TEKST EN BEELD: HENK VAN DER VEER
BRANDED CONTENT
LEERLINGEN DACHTEN MEE OVER ONTWERP:
EIGEN HUISSTIJL VOOR KONINGIN WILHELMINASCHOOL Halverwege mei was het feest op de Koningin Wilhelminaschool in Sneek. De directie, het team en de leerlingen onthulden in bijzijn van vele belangstellenden het logo van de school, dat te bewonderen is op de gevel van het monumentale schoolpand aan de Frederik Hendrikstraat. Nadat schooldirecteur Klaas Jan Visser en locatieleider Jildou Algra-Kuiper de aanwezigen hadden toegesproken, werd de openingshandeling verricht door leerlingen, die zelf actief hebben meegewerkt aan de totstandkoming van het beeldmerk. Met gejuich en veel enthousiasme werd gereageerd op de onthulling van het logo. Al een tijdje geleden kwam een groep van acht creatieve bovenbouwleerlingen diverse malen bijeen. Samen met juf Joke en de stafmedewerker communicatie van Palludara werd er gebrainstormd. Wat moesten de uitgangspunten worden van het logo van de school? De groep leerlingen, bestaande uit Indy, Noa, Melano, Otis, Anna, Ruben R., Sharon en Odillia brachten allerlei punten naar voren. Ze noemden allerlei aspecten die zij tekenend vinden voor ‘hun’ school, zoals: samenwerken, respect voor elkaar; de school voelt fijn en veilig; we hebben een kroon nodig (want we zijn koninklijk!); we hebben de loper die altijd wordt uitgerold wanneer we iets te vieren hebben. Ook de W hoorde erbij. De W van Wilhelmina, maar ook van Welkom! Na een aantal malen samen te zijn geweest voegde grafisch ontwerper Jeroen Deen uit IJlst zich bij de groep. Hij ging onder meer in gesprek over kleuren en vormen. Zo
ontstond er een steeds duidelijker beeld van het logo. Er werden diverse voorstellen besproken en uiteindelijk werd er unaniem gekozen voor het nieuwe beeldmerk.
GEZONDE SCHOOL MET WATERTAPPUNT Nadat men het bord op de gevel met het logo had onthuld, verhuisde het gezelschap naar het sfeervolle schoolplein aan de achterzijde van het pand. Hier werd door de leerlingen van de ontwerpgroep een aluminium uitsnede van het logo onthuld, dat op het schoolhek zal worden bevestigd. De onthulling vond plaats naast het kersverse watertappunt op het plein. Zo’n tappunt past perfect bij de Koningin Wilhelminaschool, want de school draagt met trots het vignet ‘Gezonde School’. Dit is een kwaliteitskeurmerk voor scholen die werken aan het verbeteren van de gezondheid van hun leerlingen. Als cadeautje kregen alle
leerlingen een prachtige waterfles met het logo van de school erop afgebeeld. Ook was er een lekker en toepasselijk taartje voor alle aanwezigen. Jildou Algra-Kuiper, locatieleider van de Koningin Wilhelminaschool, vertelt: “Het is geweldig hoe onze huisstijl tot stand is gekomen, voor én door onze eigen leerlingen. Onder professionele begeleiding hebben zij een actieve en bepalende bijdrage geleverd aan het eindresultaat. De kleuren, die stonden al snel vast voor de ontwerpgroep. Maar ook over andere zaken, zoals de rode loper, waren de leerlingen heel stellig: die hoort in het logo, want die hoort bij onze school!
We hebben de oude letter, zoals zichtbaar in de oude gevelnaam, in ere gehouden en ook binnen is deze geïntegreerd in de huisstijl. Denk bijvoorbeeld aan de aanduidingsbordjes die binnen onze school hangen. Het is één geheel en het doet ons bijzondere schoolgebouw eer aan. Voor onszelf hadden we al een duidelijk beeld van wie wij zijn en waar wij voor staan; dit logo onderstreept dit ook naar de buitenwacht toe. Een warme school met oog voor de kinderen, maar ook oog voor haar gasten; iedereen is welkom, we leggen graag de loper voor je uit. We zijn als team erg blij met onze huisstijl!” Zie ook www.wilhelminaschool-sneek.nl
LINT VERBINDT
BIJ OPENING MIENSKIPSSKOALLE DE LEGEAËN Op vrijdag 24 juni vond de officiële opening plaats van het nieuwe gebouw van Mienskipsskoalle De Legeaën in Sibrandabuorren. Het pand, dat werd ontworpen door Wijbenga/Tromp architecten en adviseurs, werd in augustus 2020 al in gebruik genomen, maar in verband met corona moesten feestelijkheden toen achterwege blijven. Bouwbedrijf Van der Meer en Bouwcollectief uit Sneek en Damstra Installatietechniek uit Driezum realiseerden het gebouw. Inmiddels heeft men de nieuwe faciliteiten volop kunnen inwijden. Zo biedt de school veel ruimte voor samenwerking, bijvoorbeeld aan groepsopdrachten. Het centrale leerplein werd hiertoe speciaal ontworpen. Een speerpunt van de Mienskipsskoalle, die zich kenmerkt door een bijzonder-neutrale identiteit, is verbinding. Eén van de voorbeelden hiervan is dat het onderwijs, kinderdagverblijf, de buitenschoolse opvang, peuterspeelzaal en welzijnsactiviteiten voor kinderen van 0-12 jaar zijn samengevoegd onder één dak.
FAN, FOAR EN MEIELKOAR
FOTO BOVEN: V.l.n.r.: Joop Fortuin, Hans Greidanus, Jeannet van den Akker, Maeike Penninga en Petra van den Akker. FOTO ONDER: De leerlingen staan na de opningshandeling te trappelen om het nieuwe gebouw binnen te gaan.
Vrijdagochtend 24 juni werden de genodigden welkom geheten door schooldirecteur Seerp Rypkema, die in zijn toespraak refereerde aan de kracht van samenwerking bij de totstandkoming van het gebouw. Aansluitend werd er een intentieverklaring tot (verdere) samenwerking ondertekend door wethouder onderwijs Petra van den Akker van de gemeente Súdwest-Fryslân,
bestuurder Joop Fortuin van Stichting Palludara en Jeannet van den Akker van Stichting Kinderopvang Friesland. Daarna werden alle kinderen, ouders en belangstellenden uitgenodigd om de officiële opening bij te wonen.
VIJF LINTEN De openingshandeling bestond uit het vlechten van een vijftal linten, waarbij ieder lint een samenwerkende partij vertegenwoordigt. Dit gebeurde door de ondertekenaars van de intentieverklaring, aangevuld met Hans Greidanus (PCBO Leeuwarden) en Maeike Penninga (Stichting Kyk). Vervolgens zongen de leerlingen uit volle borst het Mienskipsskoalle-lied en toonde één van de leerlingen haar talent door twee prachtige liedjes te spelen op de viool. Na de koffie en een traktatie konden de gasten meer talenten van de kinderen bewonderen op velerlei gebied, bij de diverse activiteiten die georganiseerd waren.
18
NUMMER 06 • 2022
Grutsk & tichtby Yn Súdwest-Fryslân In het coalitieakkoord dat is opgesteld door PvdA, CDA en FNP staan de ambities voor Súdwest-Fryslân voor de collegeperiode 2022-2026: Veerkrachtige kernen en vitaal landschap, positieve gezondheid en organisatie en dienstverlening.
Ons goud is het DNA van de inwoners: Mei elkoar, initiatiefrijk en altijd op zoek naar de goede balans met ons landschap. Een plek voor de jonge en oudere generatie, een plek waarin iedereen gelijke kansen krijgt om gelukkig en gezond te zijn. Dat is het kompas waarop we de komende jaren varen: Het geluk en de positieve gezondheid van onze inwoners.
De komende vier jaren willen we bereiken dat voor iedere inwoner de basis op orde is: 1. voldoende inkomen om gezonde keuzes te maken 2. een betaalbaar huis 3. een groene en gezonde leefomgeving 4. voldoende kansen om mee te doen aan de mienskip. Alleen dan kunnen we inwoners vragen hun rol te nemen van betrokken burger met begrip voor de ander en de transities die we met elkaar kunnen en moeten maken. Inwoners die trots zijn op hun eigen leven, op de ander en hun gemeente.
Ambities Vitaal landschap
Van bestaansonzekerheid naar bestaanszekerheid
Duurzame economie Veerkrachtige kernen
Positieve gezondheid en preventie
ryslân Súdwest-F de Wolkom yn nte mee ge te is oa m
Sociale basis wijken en dorpen
Acties Veerkrachtige kernen en vitaal landschap • •
Positieve gezondheid
Organisatie en dienstverlening
•
•
Wonen: bouwen van • minimaal 1.000 woningen. Vitaal landschap: Landbouwsector helpen met toekomstbestendig en natuur inclusief ondernemen.
Zorg en Welzijn: Doorzetten van de brede preventieaanpak Fryslân. Bestaanszekerheid: Investeren in de armoede aanpak en een betaalbare energietransitie voor iedereen.
•
•
Communicatie: Transparant en duidelijk communiceren, zodat inwoners het begrijpen. Zo dicht mogelijk bij de inwoner: Gemakkelijk toegankelijk maken van regelingen en mogelijkheden voor inwoners. Ontmoeten: Investeren in ontmoetingsplaatsen die de hele dag op meerdere manieren te gebruiken zijn.
Dit zijn de hoofdacties uit het coalitieakkoord. Wil je meer weten? Lees dan het gehele coalitieakkoord op onze website www.sudwestfryslan.nl/grutskentichtby
sneek
19
GROOTSNEEK.NL
Gemeentebestuur Gemeentebestuur Súdwest-Fryslân Súdwest-Fryslân
De gemeenteraad De gemeenteraad De gemeenteraad vertegenwoordigt de inwoners van de gemeente en bepaalt de hoofdlijnen van het gemeentelijk beleid. De gemeenteraad vertegenwoordigt de inwoners van de gemeente en bepaalt de hoofdlijnen gemeentelijk beleid. Samen met het college van burgemeester en wethouders vormt de gemeenteraad het bestuurvan vanhet de gemeente. Samen en wethouders vormt de gemeenteraad het bestuur van de gemeente. De raadmet ziethet toecollege op het van werkburgemeester van de burgemeester en wethouders. De raad ziet toe op het werk van de burgemeester en wethouders. gemeenteraad bestaat uit 37 raadsleden. Deze 37 raadszetels zijn verdeeld over 11 fracties (politieke partijen). De gemeenteraad bestaat uit 37 raadsleden. Deze 37 raadszetels zijn verdeeld over 11 fracties (politieke partijen).
Hoe kom ik in contact met de raadsleden? Hoe kom ik in contact met de raadsleden? De contactgegevens van de raadsleden vind je op: www.sudwestfryslan.nl/onderwerp/gemeenteraad De contactgegevens van de raadsleden vind je op: www.sudwestfryslan.nl/onderwerp/gemeenteraad Grietsje Stegenga griffier Grietsje Stegenga griffier
Mark Konst
Pieter Jan Scholtanus Pieter Jan Scholtanus
Paula van der Veer Paula van der Veer
Samantha Joustra Samantha fractievoorzitter Joustra fractievoorzitter
Uilkje Attema - de Groot Uilkje Attema - de Groot
Arjen Doedel
Haye Ketelaar
Hero Veger
Theunis de Vries
Haye Ketelaar
Hero Veger
Theunis de Vries
Bob van der Werf Bob van der Werf
Pier Visser
Simon de Witte
Mark de Man
Simon de Witte
Douwe Blom
René van der Leij René van der Leij
Sicco Rypma Sicco Rypma
Jikkie Ruiter - Postma Jikkie Ruiter - Postma
Luuk Adema
Pieter Greidanus Pieter fractievoorzitter Greidanus fractievoorzitter
Jacoline Engelmoer Jacoline - Leeuwen Engelmoer - Leeuwen
Luuk Adema
Carla van der Hoek Carla van der Hoek
GL GL Cees Riezebos fractievoorzitter Cees Riezebos fractievoorzitter
CU CU Douwe Blom
Marieke Vellinga - Beemsterboer Marieke Vellinga fractievoorzitter - Beemsterboer fractievoorzitter
NS*NS* Bertus Walsma Sjoerd Hettinga fractievoorzitter Bertus Walsma Sjoerd Hettinga fractievoorzitter
Arjen Doedel
FNPFNP Tsjerk Bouwhuis Corrie Bergstra fractievoorzitter - Veldhuis Tsjerk Bouwhuis Corrie Bergstra fractievoorzitter - Veldhuis
Mark de Man
VNLB VNLB
Pier Visser
CDA CDA
Piety van der Veer Piety van der Veer
Debbie Kruit fractievoorzitter Debbie Kruit fractievoorzitter
Geartsje Horjus - Vos Geartsje Horjus fractievoorzitter - Vos fractievoorzitter
Simon Hottentot Simon Hottentot
Idske Koopmans Edwin Cnossen - Douma Idske Koopmans Edwin Cnossen fractievoorzitter - Douma fractievoorzitter
Je bent van harte Je bent van harte welkom! welkom!
FvDFvD
Mark Konst
Johan Feenstra
GBTL GBTL
Johan Feenstra
CDA CDA
PvdA PvdA
Marijke Roskam Aagje Bouwhuis fractievoorzitter - Harkema Marijke Roskam Aagje Bouwhuis fractievoorzitter - Harkema
D66D66
VVDVVD
PvdA PvdA
Jannewietske de Vries voorzitter Jannewietske de Vries voorzitter
Hylke Jellema fractievoorzitter Hylke Jellema fractievoorzitter *NIEUW SOCIAAL *NIEUW SOCIAAL
Het nieuwe gemeentebestuur Het nieuwe gemeentebestuur Het college van burgemeester en wethouders (B&W) is het dagelijks
Het college burgemeester en wethouders (B&W) is hetendagelijks bestuur van van de gemeente en bestaat uit de burgemeester wethouders. bestuur van de gemeente en bestaat uit de burgemeester en Naast burgemeester Jannewietske de Vries bestaat het collegewethouders. uit vijf Naast burgemeester Jannewietske de Vries door bestaat college uit vijf wethouders. De wethouders zijn benoemd de het gemeenteraad. wethouders. De wethouders benoemd door de gemeenteraad. De burgemeester is benoemdzijn door de Koning. De burgemeester is benoemd door de Koning. Mw. Jannewietske de Vries (burgemeester) Mw. Jannewietske de bestuur, Vries (burgemeester) Portefeuille: Algemeen Bestuurlijke samenwerking en Portefeuille:netwerken, Algemeen Openbare bestuur, Bestuurlijke samenwerking en coördinatie orde en veiligheid, Brandweer, coördinatie netwerken, Openbare orde en veiligheid, Brandweer, Rampenbestrijding, Communicatie, Burgerzaken. Rampenbestrijding, Communicatie, Burgerzaken. Mw. Marianne Poelman (PvdA, eerste loco) Mw. Marianne Poelman (PvdA,inclusief eerste loco) Portefeuille: Werk en inkomen, MBO-onderwijs, Zorg, Portefeuille: Werk en inkomen, inclusief Zorg, inclusief Wmo, welzijn en gebiedsteams, MBO-onderwijs, Dienstverlening, Europa. inclusief Wmo, welzijn en gebiedsteams, Dienstverlening, Europa. Dhr. Bauke Dam (CDA, tweede loco) Dhr. Bauke Dam (CDA, tweede loco)en Omgevingswet, Portefeuille: Ruimtelijke ontwikkeling Portefeuille: Ruimtelijke ontwikkeling enSport Omgevingswet, Economische zaken, inclusief Afsluitdijk, en bewegen, Economische zaken, inclusief Afsluitdijk, Sport en bewegen, Ontmoetingsplaatsen, Agenda Sneek, Agenda Zuidwesthoek. Ontmoetingsplaatsen, Agenda Sneek, Agenda Zuidwesthoek.
Dhr. Michel Rietman (PvdA, derde loco) Dhr. Michel Wonen Rietman derde Recreatie loco) Portefeuille: en(PvdA, grondbedrijf, en Toerisme, Portefeuille: WonenAfval, en grondbedrijf, Recreatie en Toerisme, Verkeer en vervoer, waterbeheer en riolering, Verkeer en vervoer, Afval, waterbeheer en riolering, Ontwikkelen en ontwikkelfonds, Bedrijfsvoering. Ontwikkelen en ontwikkelfonds, Bedrijfsvoering. Mw. Petra van den Akker (CDA, vierde loco) Mw. Petra van den Akker vierde loco) en Kunst, inclusief erfPortefeuille: Jeugd(zorg) en(CDA, onderwijs, Cultuur Portefeuille: Jeugd(zorg) en onderwijs, Cultuur en Kunst, Handhaving. inclusief erfgoed, Vernieuwing lokale democratie, Agenda Bolsward, goed, Vernieuwing lokale democratie, Agenda Bolsward, Handhaving. Dhr. Henk de Boer (FNP, vijfde loco) Dhr. Henk deFinanciën, Boer (FNP, vijfde loco) en klimaatagenda, KernenPortefeuille: Duurzaamheid Portefeuille: Financiën, Duurzaamheid klimaatagenda, Kernenbeleid, Landbouw, natuur en landschap,en Kapitaalgoederen, inclusief beleid, Landbouw, natuur en landschap, Kapitaalgoederen, inclusief vastgoed en huisvesting buitendienst, Agenda IJsselmeerkust. vastgoed en huisvesting buitendienst, Agenda IJsselmeerkust.
De contactgegevens van het college van b&w vind je op: https://sudwestfryslan.nl/onderwerp/college-van-burgemeester-en-wethouders/ De contactgegevens van het college van b&w vind je op: https://sudwestfryslan.nl/onderwerp/college-van-burgemeester-en-wethouders/
Verhuizen is het einde van een fase. En het begin van een nieuwe. Daarom wilt u dat dat op rolletjes verloopt. Dat kan met Hoekstra, Erkende Verhuizers® uit Sneek.
zaterdag 3 oktober open huizen dag U bent welkom bij onderstaande woningen van 11:00 uur tot 15:00 uur
Met verhuizers die niet alleen zorgvuldig inpakken en uitpakken. Maar ook doorpakken. Zo zijn uw verhuizing én uw spullen letterlijk in goede handen
Easterwierrum, Doarpsstrjitte 20 € 175.000 KK
Wjelsryp, Nije Buorren 2 € 299.500 KK
Verhuizen zonder zorgen. Sneek, Gudsekop 61 Sneek, Meeuwenlaan 74 Sneek, Offingawiersterleane 5 Hoe? Hoekstra. € 179.500 KK € 325.000 KK € 235.000 KK
Sneek, Balthuskade 2-A € 195.000 KK
hoekstrasneek.nl/verhuizingen (of scan de QR-code)
Sneek, 2e Woudstraat 30 € 118.500 KK
Hidaard, Buorren 8 € 179.500 KK
Sneek, Molenkrite 141 € 189.500 KK
Sneek, Oppenhuizerweg 31 € 125.000 KK
Sneek, 3e Woudstraat 38 € 79.500 KK
Sneek, Zilverschoon 174 € 175.000 KK
Itens, Singel 5 € 398.500 KK
Makkum, Alde Syl 3 € 289.000 KK
Sneek, Worp Tjaardastraat 63 € 150.000 KK
Raerd, Smitshoeke 8 € 280.000 KK
Sneek, Johan de Wittstraat 30 € 199.500 KK
Sneek, Groenedijk 5 € 349.500 KK
zaterdag 3 oktober open huizen dag
Sneek, Oppenhuizerweg 36 € 285.000 KK
Sneek, Wassenberghstraat 2 € 129.500 KK
Sneek, Thorbeckestraat 15 € 149.500 KK
Scharnegoutum, Legedyk 11 € 195.000 KK
Sneek, Scherhemstraat 23 € 108.000 KK
Sneek, Lytse Dyk 7 € 359.000 KK
U bent welkom bij onderstaande woningen van 11:00 uur tot 15:00 uur
TE TEKOOP KOOP Bloemstraat 25, Sneek 4 Sneek, Statenbocht €Vraagprijs: 212.5000 k.k€ 469.500,- k.k. Sneek, Klam 4 € 249.000 KK Easterwierrum, Doarpsstrjitte 20 € 175.000 KK
TEKOOP KOOP TE
Sneek, Koopmansgracht 18
Fiem 12, De Sneek Sneek, Opper 18 €Vraagprijs: 275.000 k.k€ 689.500,- k.k. Reahus, Bongapaed 9-A € 239.000 KK Wjelsryp, Nije Buorren 2 € 299.500 KK
Sneek, De Schilkampen 33
Olde 6 Sneek Folsgare, Tsjaerddyk 26 A-B € 199.500 KK €Ee 195.000 KK €Vraagprijs: 179.500 Sneek, 2e k.k Woudstraat 30 € 498.500,k.k. Hidaard, Buorren 8 € 118.500 KK
TE KOOP Marsdiep 65, Sneek 33 Sneek, Horseweg € 269.500 k.k€ 325.000,- k.k. Vraagprijs:
TE TEKOOP KOOP
€ 179.500 KK
Sneek, Het Vallaat 17 € 479.000 KK Sneek, Balthuskade 2-A € 195.000 KK
Hommerts, Jeltewei 208 € 212.500 KK Sneek, Gudsekop 61 € 179.500 KK
TEKOOP KOOP TE
Sneek, Van Hessen Kasselstraat 22 Sneek, Zonnedauw 31 Sytsingawiersterleane 27, Sneek Sneek, It Swee € 289.500 KK 19 € 203.500 KK €Vraagprijs: 295.000 k.k€ 725.000,Sneek, Molenkrite 141 k.k.Sneek, Oppenhuizerweg 31 € 189.500 KK € 125.000 KK
Sneek, Kapelstraat 12 € 199.500 KK Sneek, Meeuwenlaan 74 € 325.000 KK
TE KOOP
Sneek, Parallelweg 39
Sneek, J.W. Frisostraat 58 € 99.500 KK Sneek, Offingawiersterleane 5 € 235.000 KK
Sint Nicolaasga, De Buffer 5
Wassenberghstraat 42, Sneek Sneek, Meeuwenlaan 24 € 189.500 KK € 217.500 KK €Sneek, 169.000 k.k€ 395.000,3e Woudstraat 38 Vraagprijs: k.k. Sneek, Zilverschoon 174 € 79.500 KK
€ 175.000 KK
Sneek, Johan de Wittstraat 30 € 199.500 KK
Sneek, Groenedijk 5 € 349.500 KK
0515 41 82 82 info@struiksmamakelaars.nl struiksmamakelaars.nl Itens, Singel 5 € 398.500 KK
Makkum, Alde Syl 3 € 289.000 KK
Sneek, Worp Tjaardastraat 63 € 150.000 KK
Raerd, Smitshoeke 8 € 280.000 KK
sneek
GROOTSNEEK.NL
21
TEKST EN BEELD HENK VAN DER VEER
Gauw is blij met herbestemming dorpsschool De Twatine Toen in 2019 dorpsschool De Twatine in Gauw voorgoed de deuren sloot, dreigde - net als in veel andere dorpen - een ‘púst mei in stek erom’. Dat was voor Gauwster Marten Molenmaker hét moment om opnieuw ‘ja’ te zeggen op het verzoek van het Dorpsbelang zitting te nemen in het bestuur. “Met de restrictie dat ik mij in zou zetten voor de herbestemming van De Twatine van school naar woongebouw”, aldus Molenmaker. De oude school aan de Boeijengastrjitte in Gauw is inmiddels verbouwd tot een woongebouw met acht appartementen, die ook al allemaal verkocht zijn. Deze maand kregen de eerste bewoners de sleutel. “Gelukkig waren er genoeg potentiële kopers uit eigen dorp en omgeving die positief reageerden en een appartement kochten. Onder hen drie jongeren”, vertelt een enthousiaste Marten Molenmaker. Wanneer we Marten Molenmaker (1955) thuis opzoeken, is hij net herstellende van een open hartoperatie. “Het is nog maar zes weken geleden dat ik in het MCL vier bypasses gekregen heb, maar ik voel mij alweer helemaal het heertje”, zegt Marten. “Die operatie is niet het gevolg van mijn vrijwilligerswerk, hoor. Gewoon familiair bepaald”, weet de Gauwster.
DORPSBELANG Dat vrijwilligerswerk behelst bestuurswerk in Dorpsbelang Gauw. Molenmaker: “Toen in 2019 De Twatine leeg kwam te staan hadden wij als Dorpsbelang genoeg plannen met de herbestemming van het gebouw. Maar wij vonden het nog veel belangrijker de vraag voor te leggen aan de dorpsbewoners en hebben toen een enquête gehouden. In eerste instantie waren er mensen die in het gebouw wel een bed & breakfast wilden beginnen. Een ander voorstel was om van de school een ‘Kindercity’ te maken voor 24-uursopvang van kinderen met een beperking. Allemaal enthousiaste mensen, maar uiteindelijk hebben we de ‘mienskip’ gevraagd waar hun voorkeur naar uitging. Woonbestemming, dus!
Vanaf het begin hebben we toen wel duidelijk gemaakt dat er dan in die appartementen jongeren en ouderen onder één dak moesten.”
“WE HOPEN DAT DE NIEUWE BEWONERS ACTIEF AAN HET DORPSLEVEN MEE ZULLEN DOEN”
GEMEENTELIJK BEZIT Toen na de zomervakantie van 2018 CBS De Twatine in Gauw, OBS De Lege Geaën in Sibrandabuorren en de KNS De Reinbôge in Tersoal samen verder gingen als een nieuwe bijzondere fusieschool, mienskipsskoalle De Legeaën in Sibrandabuorren, kwamen de oude schoolgebouwen leeg te staan. Ook die van Gauw. Omdat de gemeente Súdwest-Fryslân eigenaar van het gebouw was, werden er gesprekken gevoerd met dorpencoördinator Erik Visser van SWF en verschillende ambtenaren, waaronder Jeroen Menage. Het werden vruchtbare gesprekken die uiteindelijk leidden tot de oplevering van de acht appartementen, deze zomer. Half juni hebben de bewoners de sleutel gekregen.
TE KOOP Marten Molenmaker: “Modderman van Bouwcollectief Sneek, die ook de nieuwe school in Sibrandabuorren heeft gebouwd, wilde wel graag de appartementen
plek is geworden, maar juist het tegenovergestelde. Gauw leeft op.”
VOORUIT KIJKEN
realiseren. Modderman vond een projectontwikkelaar die wel wilde investeren. Samen met Wijbenga Architecten uit Sneek heeft Modderman er iets moois van gemaakt. We hebben vervolgens de eerste gegadigden uitgenodigd om de tekeningen en plannen toe te lichten. Nadat de prijzen bekend werden, haakten er een aantal af. In eerste instantie hadden wij als Dorpsbelang ook het idee om de appartementen aan te bieden vanaf 85.000 euro tot maximaal 175.000, dat was in 2020. De echte aankoop, via Makelaardij Hoekstra uit Leeuwarden, vond een jaar later plaats, en van de eerste groep die belangstelling had haakte 80% af omdat de uiteindelijke prijzen, van 165.000 tot 245.000 euro voor hen toch te hoog bleken. Zoals bekend gingen de huizenprijzen enorm omhoog en dat was hier ook al zo.”
Dorpsbelang is uiteraard blij dat de oude school een woonbestemming heeft gekregen, al geeft Molenmaker eerlijk toe dat hij nog wel meer Gauwsters als eigenaar van de appartementen had gezien.
Ondertussen kijkt Dorpsbelang alweer vooruit. Want uit de enquête is naar voren gekomen dat oudere dorpsbewoners wel kleiner willen gaan wonen, maar dan moet er wel ‘iets’ zijn. Molenmaker: “We zullen dat verder onderzoeken. Twintig jaar geleden is er voor het laatst nieuwbouw in Gauw geweest, op het Tsjemlân. Het wordt tijd dat ook die handschoen wordt opgepakt. We hopen dat de nieuwe bewoners actief aan het dorpsleven in Gauw mee zullen doen!”
“We hebben dit hele project met de hele mienskip van Gauw gedaan, dat geeft mij een goed gevoel. Via een nieuwsbulletin hebben we de inwoners van ons dorp geïnformeerd over de stand van zaken. Als de keukens geplaatst zijn, zullen de eerste bewoners in juli hun intrek nemen. Daar zijn we ontzettend content mee. Gauw wordt qua inwoneraantal steeds kleiner en er komen nu weer meer mensen bij. De jongste bewoners zijn 25 jaar en de oudsten zijn rond de 65, dat is ook zo mooi. Het is toch prachtig dat de oude school geen doodse
Nieuwbouwplannen zijn er wel in Gauw, als het aan het college van Súdwest-Fryslân ligt. Er is een plan om drie nieuwe woningen te bouwen op het bedrijventerrein aan de Boeijengastrjitte 34. De initiatiefnemer wil de loodsen slopen om daar nieuwe woningen te realiseren. De bestaande bedrijfswoning met schuur is geschikt voor een woning met beroep aan huis. In totaal komen er in het plan dus vier woningen. Voordat het nieuwe bestemmingsplan opgesteld kan worden, buigt de gemeenteraad zich in juli eerst nog over de plannen.
VERKOCHT
Samen vieren we de Simmer yn Súdwest!
Tijdens ‘Simmer yn Súdwest’ vier je zomervakantie in eigen wijk of dorp. Er zijn heel veel gratis gezellige, sportieve en creatieve activiteiten voor kinderen en jongeren van 4 t/m 18 jaar.
Kom gezellig langs! In onder andere:
Ook ouders, opa’s en oma’s, broertjes, zusjes en omwonenden zijn uiteraard welkom om een kijkje te komen nemen bij de activiteiten of langs te komen op de buurtcamping voor een drankje en gezond hapje.
Bolsward Heeg Hindeloopen IJlst Koudum Makkum
Offingawier Sneek Sybrandabuorren Witmarsum Wommels Workum
Alle activiteiten* vind je op het Instagram account @Cool_Súdwest en op www.simmerynsudwest.frl Simmer yn Súdwest wordt mogelijk gemaakt door:
*Bij een aantal activiteiten moet je je van tevoren opgeven en geldt vol is vol. Dus meld je vooraf op tijd online aan. De agenda is onder voorbehoud van wijzigingen en uiteraard wordt er rekening gehouden met eventuele geldende coronavoorschriften.
NU TE ZIEN
IN CINE SNEEK Kijk voor aanvangstijden en het totale filmaanbod op:
www.cinesneek.nl BESTEL JE TICKETS ONLINE!
Leeuwenburg 12, 8601 BC Sneek
sneek
GROOTSNEEK.NL
23
35E FRIESE BALLONFEESTEN JOURE
TEKST LOTTE VAN DER MEIJ // FOTO’S COR POT, LOTTE VAN DER MEIJ, ARCHIEF STICHTING DE FRIESE BALLONFEESTEN: JAN VERMEULEN
Bestuurlijke aangelegenheden FOTO: COR POT
De Friese Ballonfeesten in Joure zijn een begrip. Niet alleen in Joure zelf, maar tot ver buiten de Friese grenzen. Joure wordt in de zomer – dit jaar van 20 tot en met 24 juli - vijf dagen lang omgetoverd tot Balloon City. Vijf avonden achter elkaar vertrekken er zo’n 35 luchtballonnen vanaf de Nutsbaan in Joure. Het is een feest voor het hele gezin. Dit jaar vindt de 35e editie plaats en nemen we een kijkje achter de schermen. Wie zitten er in de organisatie? En wat komt er kijken bij de organisatie van zo’n groot evenement?
We spreken met de oprichter en huidig voorzitter Herman Kleinsmit en met het hoofd van de sponsorcommissie Theo Nijholt. Inmiddels weten we dat de allereerste Friese Ballonfeesten werden georganiseerd in 1986. De eerste twee jaren was Herman Kleinsmit nauw betrokken bij de organisatie. Hij regelde de ballonnen, gastgezinnen, bands en horeca en Joure was vijf dagen volledig in de ban van dit evenement. Het bruiste in Joure.
IN DE LOOP DER JAREN… De eerste tien à vijftien jaar waren succesvol. Er kwamen veel luchtballonnen en het evenement werd goed bezocht. Daarna begon langzaamaan het animo af te nemen. In de loop der jaren veranderde het een en ander en er kwamen minder piloten en crew met hun ballonnen naar het evenement. De kwaliteit van het evenement nam
af en daarmee ook de bezoekersaantallen. Herman Kleinsmit zelf was in al deze jaren niet meer betrokken bij de organisatie. Wel heeft hij vrijwel meteen in 1987 een eigen ballon gekocht en zijn brevet gehaald om deze als piloot te mogen besturen. Hij was dan ook bijna elk jaar als piloot met zijn eigen ballon aanwezig.
NIEUW BESTUUR NA DIEPTEPUNT IN 2018 In 2018 werd het dieptepunt bereikt. Het was een slecht jaar voor de Ballonfeesten. Bijna het hele bestuur trad af. Om de Ballonfeesten te redden trad Herman Kleinsmit weer toe tot het bestuur en hij verzamelde een aantal nieuwe bestuursleden om zich heen, om samen opnieuw met enthousiasme aan de slag te gaan. Dat bestuur ging naast Herman Kleinsmit als voorzitter bestaan uit Erwin Bethlehem, Theo Nijholt, Fokke Nop-
Eddie Haven, Herman Kleinsmit, Jildau Haven en Theo Nijholt. Na een sponsordeal met Haven.
Bestuur van de Friese Ballonfeesten. Boven v.l.n.r. Herman Kleinsmit, Theo Nijholt, Erwin Bethlehem. Onder v.l.n.r. Fokke Noppert en Gerben Veenstra
pert en Gerben Veenstra. Allemaal mensen met hun eigen kennis en expertise. Ze vergaderen het hele jaar door. Eén keer in de maand, en vanaf mei elke week. Daarnaast zijn de werkzaamheden verdeeld in commissies. Denk daarbij aan zaken als veiligheid, terreinbeheer, sponsoring, financiën, vergunningen, reclame, invulling programma et cetera. Er zijn ook zaken die kunnen worden uitbesteed, zoals het parkeerbeleid en de EHBO.
VERTROUWEN EN SAMENWERKEN Het eerste nieuwe bestuursjaar bestond vooral uit veel praten met alle betrokken partijen. Weer vertrouwen kweken dat het een goedlopend evenement kon worden. Met succes, het evenement werd in 2019 weer goed ontvangen. Mede dankzij het gratis toegankelijk maken voor het publiek. Er kwamen nog nooit zoveel bezoekers op het evenement af. Voor de editie van 2022 is het bestuur druk in de weer met het regelen van sponsoren. Dit houdt in dat er vooral veel om de tafel wordt gezeten met bedrijven uit de omgeving om goede afspraken te maken. Een bedrijf kiest uit een van de aangeboden pakketten die het evenement biedt. Vervolgens heeft het bedrijf een bijzondere belevenis voor hun klanten. Door deze gesprekken te voeren met elkaar is er weer betrokkenheid bij het evenement.
mensen van de Nutsbaan zorgen ervoor dat het gras op het terrein er geweldig bij ligt wanneer de Ballonfeesten plaatsvinden.
PROGRAMMA Uiteraard hebben alle piloten en crew ook dit jaar weer onderdak nodig. Er wordt hard gewerkt om slaapvoorzieningen te regelen. Tegewoordig slapen de meesten in hotelvoorzieningen, maar gastgezinnen zijn ook nog altijd welkom. De samenwerking met de mensen van de Nutsbaan en de medewerking van gemeente De Fryske Marren is ook van grote waarde. Zo regelt de gemeente onder andere de benodigde vergunningen en de
Binnenkort wordt er meer bekend over de invulling van het programma. Het wordt een feest voor het hele gezin, een familiefeest. Vertier voor iedereen. Genietend met een drankje, een hamburger of een ijsje, kijkend naar het schouwspel van de luchtballonnen die één voor één de lucht in gaan.
SPECIAL SHAPES Een ballonvaart maken is heel magisch. Je stapt in de mand en vaart mee op de wind. Hierdoor vang je alle geluiden op van beneden, zoals gallopperende paarden of mensen die je vanaf de grond gedag zeggen. Er zijn twee soorten luchtballonnen: de ‘gewone’ ronde zoals je die het meeste ziet en de ‘special shapes’. Special shapes zijn ballonnen in een bijzondere vorm. Zo is er bijvoorbeeld een krant, een motorrijder, een ijsje, een koe, en er zijn gezichten. Om een special shape de lucht in te krijgen is er meer werk nodig dan voor een gewone luchtballon. Voor een special shape is er ook veel meer ballonstof nodig. Wil je zelf een keer meevaren? Of wil je wel gastgezin zijn? Meer informatie vind je op de de website www.ballonfeesten.nl.
ALLE VOORDELEN OP EEN RIJTJE
20 cm diameter
BIG GREEN
WATER ONTHARDER
Voorkomt kalkaanslag Verwijdert bestaande kalk Verbetert geur, kleur en smaak Filtert op chemicaliën Behoudt calcium en magnesium latie Prijs incl. instal
Voorkomt kalkaanslag en filtert je drinkwater
46 cm
€
Verspilt geen water Werkt zonder zout Gebruikt geen stroom Geen afvoer nodig Onderhoudsvrij Milieuvriendelijk Duurzaam
OOK IDEAAL VOOR VAKANTIEWONINGEN
Verwijdert sediment, zware metalen en chemicaliën
Zamarra Kok
Actie:
1-ste vervangfilter volgend jaar
GRATIS!
De Big Green wordt geleverd en geïnstalleerd door een van onze ervaren installateurs. Zo bent u ervan verzekerd dat alles perfect werkt, heeft u voortaan geen last meer van kalkaanslag en kunt genieten van zuiver drinkwater.
Kalkaanslag is een grote ergernis; het maakt de toiletpot bruin, douchetegels dof en is slecht voor apparaten. Daarom heb ik een Big Green kalkpreventie apparaat met koolstoffilter laten installeren. Zacht water (en dus koffie en thee) smaakt beter en de waterkoker blijft schoon. Ik kan met een kwart minder (vaat)wasmiddel toe en hoef geen speciale sanitairreiniger meer te gebruiken. Vooral het gebrek aan kalkaanslag in de badkamer scheelt erg veel poetswerk. Helaas moet ik de douche nog wel nadrogen, omdat anders opgedroogde waterdruppels met magnesiumresidu zichtbaar blijven. Telegraaf, 4 juli 2020
Ongefilterd kraanwater
Gefilterd met de Big Green
Filter geplaatst in kruipruimte
Filter geplaatst in meterkast
www.big-green.nl • Informatie 0299-321188
sneek
GROOTSNEEK.NL
25
TEKST EN BEELD LOTTE VAN DER MEIJ
OP BEZOEK BIJ… LYNN ELSHOF
“IK WAAGDE DE SPRONG IN HET DIEPE” Lynn Elshof (1996) werd onlangs bij het televisiekijkend publiek bekend door haar deelname aan het populaire programma Heel Holland Bakt. Dat ze er na drie afleveringen al uit lag, vond ze niet zo erg, al vond ze het wel jammer dat ze niet meer van zichzelf heeft kunnen laten zien. Nieuwsgierig geworden naar dat ‘meer van zichzelf’ en vooral benieuwd naar haar bakkunsten, zocht ik Lynn thuis op. Niet in Echtenerbrug, waar Lynn tot voor kort woonde, maar in Sonnega, waar het gezin Elshof sinds december is neergestreken.
Wanneer ik aanbel bij de voordeur, komt er niemand aan de deur… Na twee keer proberen, loop ik achterom. Via het keukenraam zwaait Lynn mij vrolijk toe. Ze opent de achterdeur en zegt lachend: “Ja, iedereen komt hier altijd achterom.” Het huis in Sonnega was al in de familie en onlangs hebben ze het helemaal naar eigen wens verbouwd. Met een veranda langs het hele huis én een prachtige keuken, mét mega-oven waarin Lynn naar hartenlust kan bakken. Ze heeft speciaal voor mij glutenvrije schuimgebakjes gemaakt. Terwijl Lynn de gebakjes decoreert neem ik plaats aan haar keukenbar. Hier heb je goed uitzicht over het ruime erf, de stallen, de paardrijbak en heel veel dieren.
VARKENSHOUDERIJ Onder het genot van de huisgemaakte schuimgebakjes praat Lynn honderduit. Ze vertelt hoe ze als ‘kleine Lynn’ haar moeder graag meehielp met het bakken van taarten, dat ze ook van koken houdt en ontzettend gek is op dieren. Tijdens ons gesprek belt haar man Corné om even iets te overleggen. Lynn ontmoette Corné op haar achttiende en hij vroeg haar binnen een jaar om samen een varkenshouderij in Echtenerbrug te kopen en daar te gaan wonen. ”Daar moest ik wel even over nadenken”, bekent Lynn. Dan: “Ik waagde de sprong in het diepe.” Samen
met Corné runt Lynn nu een varkenshouderij in Echtenerbrug én nog eentje in Sonnega. Daarnaast werkt ze nog anderhalve dag in de viskraam van haar ouders, én ze rijdt paard (dressuur) op wedstrijdniveau. En Lynn is in januari van dit jaar óók nog eens moeder geworden van hun eerste kindje, dochter Amarins.
te bevallen. Wanneer Lynn het hek openmaakt, doe ik een stapje naar achteren; ik heb nog nooit zo dicht bij een paard gestaan. Dit paard straalt echter zoveel rust uit, dat ik haar uiteindelijk langdurig durf te aaien, voor mij een bijzondere belevenis. Twee dagen na mijn bezoek, zie ik op Instagram dat het paard is bevallen van een gezond veulentje. Prachtig.
PAARD AAIEN Inmiddels hebben ze de varkenshouderij alweer zo’n zeven jaar. Lynn heeft in Sonnega haar eigen ‘diergaarde’ om zich heen verzameld en het liefst is ze de hele dag buiten. Ze neemt mij mee het erf op. De kippen lopen op de veranda en de hond kwispelt enthousiast om mij heen. Met baby Amarins op de arm geeft Lynn de schapen ondertussen wat voer. We kijken bij de kuikens in de stal en lopen langs de kalkoenen, koeien, alpaca’s en nandoes. Veel van de dieren zijn in verwachting of net bevallen, het is dus een drukke boel op het erfgoed. Ook nemen we een kijkje in de stal, bij haar paard dat óók op het punt staat
BAKKEN VOOR FAMILIE EN VRIENDEN Lynn is een bezig bijtje. Maar van het bakken zal ze niet direct haar werk gaan maken, denkt ze. Ze bakt graag voor familie en vrienden; op die manier houdt ze er plezier in. De jonge, energieke moeder geeft bij mijn vertrek een gebaksdoosje mee met twee schuimgebakjes. “Die komen vast wel op”, lacht ze. En dat laatste klopt, bij het uittikken van deze tekst neem ik er nog eentje, mmm.
Recept (glutenvrij)
ZOMERS SCHUIMGEBAKJE MET LEMONCURD Willen jullie ook zo’n zomers schuimgebakje op tafel zetten? Dat kan. Speciaal voor onze lezers deelt Lynn haar recept.
FOTO: ROLAND J. REINDERS/ MAX
ACHTEROM
Je maakt kleine schuimgebakjes van geklopt eiwit met poedersuiker en doet ze in de oven. Voor de lemoncurd rasp en pers je citroenen en voegt hier suiker, eieren en roomboter aan toe. De room maak je van mascarpone, slagroom en suiker. Je kunt de schuimgebakjes van tevoren voorbereiden en ze pas vullen wanneer je ze wilt opdienen. Je vult dan de gebakjes met de lemoncurd, mascarpone-room en daarbovenop doe je vers fruit naar keuze. Je kunt naar hartenlust garneren met (chocolade) vlokken of andere leuke vrolijke spikkels. Klaar is jouw zomergebakje. Eet smakelijk! Voor het volledige recept: check deze QR code:
26
sneek
Amanda de Vries:
“Ik heb het leven weer lief”
“ “Het gaat niet goed met mij, breng me alsjeblieft naar een dokter”, smeek ik mijn vriend Siebe op een vrijdagavond in juli 2018. Omdat het weekend is spoeden we ons naar de Dokterswacht in het ziekenhuis. Daar aangekomen doe ik mijn verhaal; ik heb dan al bijna een maand nauwelijks geslapen en ben ten einde raad. Ik kan amper nog lopen en de arts wil weten hoe het zover heeft kunnen komen.
HOOGSENSITIEF
HET MEISJE, DE DEPRESSIE EN DE HELING In de zomer van 2018 raakte journaliste Amanda de Vries (53) in een zeer zware depressie. Er volgde een hels half jaar waarin ze diverse keren werd opgenomen, een poging tot suïcide deed en uiteindelijk in een psychose raakte. Omdat medicatie niet hielp waren elektroshocks (ECT, Electro Convulsie Therapie – red.) het laatste redmiddel. De behandeling sloeg aan en Amanda herstelde volledig. Om de onderwerpen ‘depressie’ en ‘ECT’ uit de taboesfeer te halen doet Amanda openhartig haar persoonlijke relaas in dit blad… TEKST AMANDA DE VRIES // BEELD JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE
“Ik voel me al een hele tijd niet mezelf”, zeg ik tegen de arts. “Ik heb last van zware overgangsklachten. De hormonen gieren door mijn lijf. Hierdoor slaap ik slecht, heb ik een kort lontje en ben ik somber. Mijn journalistieke werk is afgenomen, daardoor zit ik meer thuis en heb ik minder sociale contacten. Ik zou daarom dolgraag weer van het dorp naar de stad terugverhuizen. En last but not least: Siebe kreeg begin dit jaar een fikse burn-out, die hakte er bij mij ook in. Een spirituele groepsreis naar Zuid-Engeland eerder deze maand was de spreekwoordelijke druppel. Hartje zomer en zeer warm overdag, maar ook ’s nachts, want er was geen airco in mijn B&B. Doorwaakte nachten en overvolle dagen waarop ik alle informatie absorbeerde als een spons. En dat was slopend voor mij als hoogsensitief mens. Ik dacht dat ik, eenmaal thuis, wel zou acclimatiseren en ik na een week bijslapen er wel weer zou zijn. Dat is niet het geval. Help me, ik móet slapen!”
“Mijn hoofd staat continu ‘aan’’’
OVER DE ROOIE’ Ik krijg een paardenmiddel voor de nacht en daarmee moet het leed binnen een dag of zes geleden zijn, volgens de arts. Maar het leed ís niet geleden. Sterker nog: het wordt alleen maar erger. Ik lig nachtenlang wakker, spook rond in huis en weet niet waar ik het zoeken moet. In bed, uit bed, op de bank, naar de logeerkamer. Mijn hoofd staat continu ‘aan’ en ik kan de rust maar niet vinden. Dit leidt er uiteindelijk toe dat ik volkomen over de rooie bij mijn huisarts op de onderzoekstafel beland. Ik zak tijdens het uitgebreide consult af en toe weg. Als ik al iets zeg ben ik nauwelijks te verstaan, mijn stem is bijna verdwenen. Zachtjes vraag ik mijn huisarts om me op te laten nemen. Dit lukt, hij vraagt een spoedopname voor mij aan in een psychiatrische kliniek.
NUMMER 06 • 2022
GROOTSNEEK.NL
DAGTHERAPIE Daar aangekomen lijkt het weer wat beter te gaan. Ik heb andere medicatie gekregen en slaap ’s nachts zelfs weer een paar uurtjes. Na een verblijf van een paar weken ben ik weer wat aangesterkt en mag ik naar huis. Ik zal de komende tijd nog wel twee keer per week voor dagtherapie naar de kliniek teruggaan. Dit ritme houd ik slechts een week vol, het slapen is nog steeds zeer problematisch en de kracht die ik in de kliniek heb opgedaan verdampt in sneltreinvaart. Dus word ik voor de tweede keer opgenomen. Ik onderga de dagen gelaten, probeer tijdens de creatieve therapie mij schrijvend te uiten. Het lukt niet. En dat gevoel maakt me zo machteloos. Niet kunnen schrijven, dat is me nog nooit gebeurd. Schrijven is wie ik ben. Daar leg ik mijn ziel en zaligheid in. Als ik dat niet meer kan, wat doe ik dan nog op deze wereld?
HANDVOL MEDICIJNEN Die vraag stel ik mijzelf twee weken later weer. Ik ben inmiddels weer thuis en volledig het spoor bijster. Mijn depressie hangt als een zware deken over de dagen. Ik heb tegenstrijdige gevoelens: ik draai door en de wereld staat stil, of ik sta stil en de wereld draait door. Ik wil dat deze inktzwarte film ophoudt en wel nu. Ik zeg tegen Siebe dat ik naar bed ga en loop naar boven. In de badkamer pak ik mijn doosjes met medicijnen, druk een handvol uit de strips en neem ze tegelijk in. Daarna ga ik in bed liggen en wacht op wat komen gaat. Er komt geen rust, de grote verlossing blijft uit. Er is alleen maar blinde paniek. Ik schreeuw naar beneden dat Siebe onmiddellijk moet komen. “Ik heb pillen genomen, ze moeten mijn maag leegpompen!”, roep ik. Per ambulance ga ik naar de Spoed Eisende Hulp. Mijn maag hoeft niet leeggepompt te worden en de grote hoeveelheid pillen heeft geen schade in mijn lichaam aangericht. Ik heb geen gevoel bij deze mededeling van de internist. Het zal wel. Ik zit nog steeds in mijn ergste nachtmerrie en wie kan mij daar uit helpen? Mijn geliefden kijken machteloos toe en vragen mij: ‘’Wáárom, Amanda?’’ Ik kan het ze niet uitleggen. Er is niemand die mij begrijpt. Na mijn suïcidepoging volgt er opnieuw een opname van een paar weken in de kliniek. Inmiddels ben ik aan mijn vijfde antidepressiva begonnen, lijkt hypnosetherapie aan te slaan en mag ik weer naar huis.
EMOTIONEEL AFSCHEID De herfst met zijn vallende blaadjes draagt bepaald niet bij aan mijn herstel. Ik glijd steeds meer weg uit het leven. Voel hoe het als zand door mijn vingers glipt. Fysiek strompel ik nog steeds door, maar mijn geest is allang in een schemerwereld. Ik raak in een psychose en dat is ronduit de hel. Ik hoor verborgen boodschappen op de radio, zoals in het nummer ‘I put a spell on you’ van Creedence Clearwater Revival. Ook zie ik marsmannetjes met grote, scheve ogen. E.T. is er niets bij. Als ik op een ochtend niet meer mijn bed uit kan komen en apathisch in de kussens hang, neemt Siebe ten einde raad opnieuw contact op met de huisarts. Ik heb geluk, ik kan dezelfde dag nog worden opgenomen op een gesloten afdeling. Sie-
“Ik zit nog steeds in mijn ergste nachtmerrie”
be neemt in mijn kamer emotioneel afscheid van mij, daarna hoor ik hoe hij op de gang nog even met de verpleegkundigen praat. Dan zegt hij ze gedag en sterven zijn voetstappen langzaam weg op het linoleum. Ik kan alleen maar denken: ‘Dit was de laatste keer dat ik je zag, lieverd. Bedankt voor alles wat je me gegeven hebt.’ Ik vlieg tegen de steriele muren op en val uiteen in duizend stukjes.
VEEL TWIJFELS Na weer een rusteloze, angstige nacht vol hallucinaties wordt er de volgende dag een plan de campagne opgemaakt. Ik krijg opnieuw andere medicatie, waaronder antipsychotica en de behandelend psychiater stelt elektroshocks voor in het ziekenhuis. “Dit is echt het laatste redmiddel, we weten het niet meer met jou. ECT geeft goede resultaten, maar het is een zwaar traject waar je voor tekenen moet.” Ik overleg met Siebe en zet uiteindelijk – na heel veel twijfels – mijn handtekening onder tien behandelingen in vijf weken. We spreken af dat mijn zus de maandagen met mij meegaat en dat Siebe de vrijdagen voor zijn rekening neemt.
“Mijn geliefden houden heel veel van me” De eerste behandeling is op een maandag en ik ben doodsbang. Ik hyperventileer en de broeder die mij begeleidt vraagt waar ik zo bang voor ben. “Ik ben bang dat ik alle shocks ga voelen. Jullie zeggen wel dat ik onder volledige narcose ga, maar ik geloof het niet.” “Je hebt teveel naar de film ‘One flew over the cuckoo’s nest’ gekeken”, zegt hij. “Je voelt er niets van, dat zweer ik.”
te gevulde koek”, zeg ik. “Daar heb ik zo’n zin in.” Na een keer of drie beginnen de shocks hun werk te doen, al zie ik dat zelf nog niet. Ik wil er juist mee stoppen, ook dit gaat mij niet helpen. Maar na een smeekbede van mijn geliefden om toch door te zetten – ze houden heel veel van me en willen mij niet kwijt – raap ik mezelf bij elkaar en ga ik gedwee mee naar het ziekenhuis. Inmiddels ken ik de psychiater en zijn verpleegkundigen en wordt het iedere keer een stukje veiliger voor me. Het blauwe naaldje en de gevulde koek zijn eveneens trouwe metgezellen geworden. Elke keer kom ik ook een jonge man met zijn moeder tegen. Ook bij hem zie ik de angst in de ogen als hij voor de shocks naar de OK gereden wordt. “Jullie zijn kanjers”, zegt de moeder ontroerd. Wat een engel. Ze bestaan nog.
GOEDE ZORGEN Na de tiende keer ECT staat de psychiater aan mijn bed en zegt: “Je was ver heen, Amanda. Maar kijk eens hoe het nu met je gaat. Wat denk je, kunnen we stoppen?” Ik knik opgetogen en bedank hem voor alle goede zorgen. We spreken af dat ik de kliniek mag verlaten, maar dat ik thuis nog wel elke week bezoek krijg van een psychiatrisch verpleegkundige. Dit is een fijn gevoel voor mij. Onder haar leiding pak ik de draad langzaam weer op, vier voorzichtig kerst en oud en nieuw. In februari heb ik weer mijn eerste interview. De stemmen gonzen door mijn hoofd, maar ik ben zó blij dat ik weer werk. En het gaat steeds beter. Ik slaap prima en dat is een ongelofelijke zegen. Voor mijn overgangsklachten slik ik inmiddels - op aanraden van de gynaecoloog – hormoonsuppletie, ook dat heeft een positieve invloed op mij. Mijn korte termijngeheugen dat eerst was aangetast door de ECT, komt weer terug en ik word met de dag sterker. In de zomer van 2019 ben ik krachtig genoeg om samen met Siebe onze woning in het dorp in de verkoop te zetten en een nieuw huis in de stad te laten bouwen. Het is een mooi en spannend proces om er een sfeervol thuis van te maken en samen aan een nieuwe toekomst te werken.
ANGSTAANJAGEND Ter voorbereiding op de ‘operatie’ wordt er een infuusnaald bij me aangebracht. Ik heb schijnbaar moeilijke aderen om in te prikken, want het moet wel vijf keer over. Hierdoor raak ik nog meer in de stress, totdat een doortastende verpleegkundige een blauw naaldje pakt. ‘’Onthoud maar goed voor de volgende keer: je moet dit blauwe naaldje hebben”, zegt ze geruststellend. Dan word ik opgehaald voor de OK. Mijn zus mag nog mee tot aan de deur. Ze zwaait naar me, daarna verdwijnt ze uit mijn zicht. Ik kijk rechtstreeks in een groot, fel licht. Ook zie ik boven mij vijf paar starende ogen, de rest van de gezichten zijn verscholen achter mondkapjes. Angstaanjagend. Zie je wel, daar heb je ze weer, de aliens. Ze gaan me ontvoeren in hun ruimteschip. Ik steiger in het operatiebed en schreeuw dat ik weg wil. Dan pakt een verpleegkundige liefdevol mijn hand en zegt: “Knijp mij maar totdat je helemaal onder narcose bent.” Binnen vijf tellen ben ik weg.
GEVULDE KOEK Ik kom bij op de verkoever en daarna mag ik naar de dagopname-kamer. Mijn hoofd voelt duizelig en door elkaar geschud. Ik ben opgelucht dat het goed is gegaan, maar zie nu alweer op tegen vrijdag. Dan ga ik de stroomstoten vast en zeker wel voelen. Ze kunnen me meer vertellen. Mijn zus zit bezorgd naast mijn bed en vraagt of ik wat eten wil. “Een gro-
“Ik ben zó blij dat ik weer werk” SUPPORT VRAGEN Inmiddels wonen we bijna één jaar met groot plezier, ben ik alweer drie jaar lekker aan het werk en heb ik de horror van 2018 achter me gelaten. Mijn gevoelens, die toch wat afgevlakt waren door de medicatie en de ECT, komen steeds puurder terug. Ik lach en huil weer voluit. ’s Nachts droom ik de mooiste dromen en overdag geniet ik - samen met de nieuw opgedane contacten op de buurt en in de stad – van koffiedrinken en fijne gesprekken. Samen met Siebe dans ik door de dagen. We gaan weer samen uit en maken lange wandelingen in onze nieuwe woonomgeving. Ik ben energiek, gelukkig én dankbaar dat het leven mij weer liefheeft, of nog beter: dat ik het leven weer liefheb. Tijdens een eerdere crisis leerde mijn toenmalige psychotherapeut mij een wijze les: ‘’Durf support te vragen, Amanda.” En hij had gelijk. Heb je psychische problemen? Trek vroegtijdig aan de bel. Zie je geen uitweg meer? Vraag, roep of schreeuw om hulp. Schaam je niet. Je wordt gehoord, je wordt gezien. Supporters zijn dichterbij dan je denkt.
27
ECT (ELECTRO CONVULSIE THERAPIE)
Wat zijn en doen elektroshocks Tijdens elektroshocktherapie worden de hersenen twee tot vier seconden onder stroom gezet. Daarbij is de patiënt, in tegenstelling tot vroeger, onder narcose. Vaak zijn meerdere behandelingen nodig om het gewenste resultaat te behalen. Elektroshocks of Elektro Convulsie Therapie veroorzaakt een epileptische aanval. Waarom juist deze behandeling er uiteindelijk voor zorgt dat depressieve gevoelens verdwijnen, is overigens nooit achterhaald. Wel staat vast dat de behandeling waarbij stroom door de hersenen wordt gejaagd, helpt. Elektroshockbehandelingen worden al enkele tientallen jaren gegeven. In de jaren 70 zorgde dat echter voor veel weerstand vanuit de maatschappij. Sinds een jaar of tien is de behandeling echter weer helemaal terug en volledig geaccepteerd in de psychiatrie. Sommige patiënten die met alle andere behandelmethoden maar niet beter werden, knappen zienderogen op door enkele elektroshocks. Sommige psychiaters zeggen zelf dat, mochten zij getroffen worden door een depressie, ze eerder voor elektroshocks zouden kiezen dan voor medicatie. Mensen die een behandeling hebben ondergaan hebben aangegeven dat daardoor hun klachten met 60% tot 80% zijn verminderd.
Bron: Mens-en-samenlevinginfo.nu.nl/psychologie
HET LAATSTE NIEUWS UIT JOUW REGIO LEES JE OP:
WWW.GROOTSNEEK.NL
Uniek dineren of borrelen in een oude Doopsgezinde kerk! OPENINGSTIJDEN Dagelijks open van 12.00- 22.00 Woensdag en donderdag gesloten Kijk op de website voor het menu en reserveer direct je tafel!
www.ponkje.nl
Reserveer je tafel op tijd. Vol=vol! Reserveer via info@ponkje.nl!
Fermaningsteech 1 - 8551 SP Woudsend - T 0514 - 59 12 50
Wij zoeken vrijwilligers! Wil jij helpen op het grootste hulpverlenings- evenement in Fryslân?
Scan de QR code voor meer informatie:
- BEN JIJ 16 JAAR OF OUDER? - WOONACHTIG IN SNEEK OF OMGEVING? - BESCHIKBAAR OP 16, 17 EN 18 SEPTEMBER? GEEF JE DAN SNEL OP! WWW.VEILIGHEIDSDAGSWF.NL/VRIJWILLIGER
Jitske & Jeltsje Hypotheekcoaches
Tegen inlevering van deze bon
S2U ALLURE GLOSS OP=OP
slechts
€ 65,00 per liter
Bezoek onze site voor meer aanbiedingen
www.decokayhoekstra.nl Oppenhuizerweg 5 • 8606 AP Sneek
www.hypotheekcoaches.nl Dit is de tijd voor verduurzaming van je woning! Bel ons om te informeren naar de financieringsmogelijkheden!
Sneek Bolsward
www.hypotheekcoaches.nl
sneek
GROOTSNEEK.NL
29
TEKST EN BEELD HENK VAN DER VEER
“WANNEER HET KNIJPT MOGEN JULLIE MIJ GERUST BELLEN” JUF JELTSJE NEEMT NA BIJNA 40 JAAR AFSCHEID VAN HAAR EPEMASKOALLE
Na 39 jaar neemt juf Jeltsje Alma afscheid van ‘haar’ Epemaskoalle in Ysbrechtum. De dorpsschool waar zij uren en uren doorbracht en die haar man deed verzuchten er maar een bed voor Jeltsje neer te zetten omdat de leerkracht dag en nacht met school bezig was, zal haar missen.
Na bijna veertig jaar verbonden te zijn geweest aan de Epemaskoalle komt nu een einde aan het werkzame bestaan voor juf Jeltsje. Hoewel? “Maar ik heb al gezegd, wanneer het knijpt mogen jullie mij gerust bellen!”, laat ze alvast weten. Voor ons interview treffen we Jeltsje Alma aan in een leeg klaslokaal, waar ze druk bezig is om het laatste weekprogramma in een computer te zetten. “Groep 7 en groep 8 zijn op schoolkamp”, zegt ze. Vandaar het lege lokaal. Het duurt nog een paar weken voordat ze echt afscheid moet nemen. Op 13 juli tussen kwart over twee en drie uur krijgen ouders, oud-leerlingen en dorpsbewoners de gelegenheid om juf Jeltsje gedag te zeggen.
COMPUTER Dat werken met de computer is wel de grootste verandering in veertig jaar basisonderwijs, meent Jeltsje. “Alles moet tegenwoordig opgeslagen en genoteerd worden, dat deden we zo’n veertig jaar geleden nog niet. Dan zaten we in de pauze even bij elkaar aan tafel en namen de schoolse zaken door. Ondertussen hielden we de leerlingen op het schoolplein wel in de gaten, van pleinwacht was nog geen sprake. Soms liep zo’n pauze ook wel eens uit, maar we hoefden ’s middags niet meer extra te vergaderen. Ja, dat is nu niet meer voor te stellen.”
KROEG OF KLEUTERKWEEK Juf Jeltsje werd geboren als Jeltje Klaaske de Jong (Tzummarum, 27 mei 1959) als dochter van Jan de Jong en Antje Westerhuis. De eerste drie klassen van de lagere school bracht Jeltsje door in Dokkum om daarna met haar ouders te verhuizen naar Tollebeek in de Noordoostpolder waar heit en mem een horecazaak bestierden. Daar werd de lagere
school afgemaakt en na het voorgezet onderwijs ging Jeltsje verder op de ‘kleuterkweek’ in Drachten. De familie De Jong woonde toen in Boornbergum waar ze een dorpscafé hadden. Jeltsje, oudste uit een gezin met drie kinderen, kreeg toen de vraag van haar ouders voorgelegd of zij ook de horeca in wilde. Jeltsje weet het nog heel goed. “De kroeg overnemen of de kleuterkweek. De keuze viel voor de opleiding kleuterkweek. In Tollebeek werd eigenlijk de basis gelegd voor wat ik later wilde worden. In de polder zat ik op een kleine lagere school met maar drie leerkrachten. Een paar keer per week dronk de kleuterjuf in de pauze koffie met de andere twee. Ik stond dan altijd vooraan als er gevraagd werd wie er op de kleuters wilde passen en ik vond het prachtig.”
YSBRECHTUM? NOG NOOIT VAN GEHOORD Haar carrière in het onderwijs begon als activeringsleidster in Terwispel en kreeg een vervolg in Drachten. Daar, aan kleuterschool De Zonnestraal in de Philipsbuurt, vond Jeltsje haar eerste volledige baan als kleuterleidster. Ze zou er drie en een half jaar met veel plezier blijven (“Juf wie alles!”) en daarna kwam op 1 april 1983 de Epemaskoalle in Ysbrechtum. Jeltsje: “Een bewuste keus, alhoewel ik nog nooit van Ysbrechtum had gehoord. Maar ik wilde kleuterjuf worden aan een dorpsschool omdat ik een dorpsmens ben. In Drachten had ik 25 leerlingen, in Ysbrechtum werd ik hoofdleidster van zes leerlingen. Mijn latere directeur Sietze de Jong had inspraak in mijn benoeming. Want hij was de beoogde directeur van de basisschool die eraan stond te komen. We vormden toen een team met Sietze de Jong, Jos de Vries, Johannes de Vries en ik. Toen is meteen de samenwerking voor de basisschool begonnen en werd Sietze directeur en ik plaatsvervangend directeur van de basisschool.”
BURN-OUT Aanvankelijk was de basisschool voor Jeltsje overigens niet ideaal, het ging dwars tegen haar principes van kleuterjuf in, wanneer zij als leerkracht van groep 1 tot en met groep 3 de kleuters wel eens stil op een stoeltje of in de hoek van het klaslokaal moest parkeren. “Omdat ik leesles moest geven aan de groep 3 leerlingen. Dat werkte niet bij mij, het ging tegen mijn kleuterleidsterhart in, met als gevolg dat ik in een burn-out raakte. Nadat ik hersteld was ging het prima en ik zou het nu heel anders aangepakt hebben. Veel kleuterjuffen
kwamen in eenzelfde situatie; we moesten de basisschool nog uitvinden in 1985.”
KLOPPEND HART VAN HET DORP Gelukkig verliep Jeltsje haar loopbaan na die pas op de plaats veel beter en ging zij “elke dag met heel veel plezier naar school”, zoals ze zelf zegt. “Ik ben nu bezig met de laatste weekplanning van vier weken tot aan de zomervakantie en daarmee benoem ik ook meteen het verschil met toen ik begon in het onderwijs en nu, 43 jaar later. Je moet alles verantwoorden en dat keurig netjes in mappen opslaan. Toen ik startte zat het hier.” Jeltsje tikt op haar voorhoofd. “Ik heb hier wel veertig leerlingen gehad en ik wist exact wat er speelde. De groei van onze school begon nadat de Frittemaschool in Sneek haar deuren sloot. Ouders uit de Stationswijk en de Hemdijkwijk stuurden hun kinderen naar Ysbrechtum in plaats van naar de Gysbert Japiksschool in de Noorderhoek. De Epemaskoalle is geen elitaire school maar een échte doarpsskoalle, waarvan ongeveer een derde van de leerlingen uit Sneek komt. Alle gezindten zijn hier binnen. De school is met 120 leerlingen het kloppend hart van Ysbrechtum. Zoals dat ook geldt voor de verschillende verenigingen en voor de kerk.” Jeltsje zal haar Epemaskoalle straks ook missen, dat moge duidelijk zijn. “Maar samen met de caravan eropuit is óók een mooi vooruitzicht.” Jeltsje is al 36 jaar getrouwd met oud-buschauffeur Gerke Alma, die afgelopen december met pensioen is gegaan. “En het allermooiste is dat Gerke en ik pake en beppe worden,” besluit Jeltsje, “dat is toch geweldig?”
30 LIFESTYLE TRENDS TEKST EN BEELD SONJA HARKEMA
Een barbecue, maar dan Wil je iets leuks doen met zijn allen, dan moet je dat plannen. Bij onze vriendengroep het liefst zo’n zes weken van tevoren. Ons vorige uitje dateert alweer van oktober 2021, dus je begrijpt: we zijn er weer aan toe! De zomer is aan, de sociale agenda loopt alweer lekker vol en, niet onbelangrijk, het voetbalseizoen is voorbij, dus de mannen kunnen thuisblijven bij de kids. Tijd voor een gezellige avond met de meiden! Sonja Harkema
Dikke lappen vlees, acht verschillende soorten saus en pullen bier, dat is niet zo ons ding. Maar hé, wie houdt er nu niet van de gezelligheid van een barbecue? Ik heb mijn zes vriendinnen vanavond uitgenodigd, maar ga het wel net even anders doen!
Plukbrood bij de bakker Zeg je barbecue, dan zeg je in mijn beleving brood. Zo lekker, verschillende soorten verse baksels die je kunt dippen in bakjes, gevuld met heerlijke smeersels. Een wit stokbrood past niet in mijn thema ik-doe-het-net-even-anders, dus ik sla de supermarkt over en loop door naar bakkerij Posthuma. Mijn oog valt direct op twee ronde broden. Een olijfbrood en een plukbrood (een broodje met pesto, olijfolie en kaas). zo vertelt de verkoopster me. Die gaan mee. Ik moet me inhouden om er niet direct al een stukje vanaf te plukken… En omdat je nooit weet of je genoeg hebt, koop ik er ook een volkoren baguette bij. Voor de zekerheid.
PUUR POSTHUMA
SNEEK, WOMMELS, BOLSWARD EN SCHARNEGOUTUM
www.puurposthuma.nl
Een van mijn vriendinnen is vegetarisch. En nou heb ik wel eens champignon-noten-burgers in mijn keuken staan maken, maar dat is me voor nu net even wat te veel werk. Bovendien is dit niet de avond om wat aan te klooien met een gerecht. Ik heb succesgarantie nodig. En dus een recept dat mij stap voor stap vertelt wat ik hoe moet doen. En wat de andere meiden ook lekker vinden om te eten natuurlijk. Een bezoekje aan boekenhandel Van der Velde it is.
Mozarella 3.0 bij de boekhandel Binnen zie ik direct het bordje met ‘koken’ in de boekenplanken. In de boekenkasten aan de wand, op meerdere tafels, overal zijn kookboeken. De een nog aanlokkelijker dan de ander. Verkoopster Lotte helpt me gelukkig uit de brand. Ze tipt me de boeken van Rukmini Iyer. Ik herken ze, want thuis heb ik de Engelse versie van de ‘tray-bakes’. Maar blijkbaar zijn ze er nu ook in het Nederlands, ideaal! Ik betrap mezelf erop dat ik direct de rest van de boeken scan op potentieel koopmateriaal. Lotte haalt me weer bij de les en bladert door ‘De Groene Barbecue’. Het boek bevat maar liefst 75 vegetarische en vegan-recepten en het één na het andere heerlijke gerecht verschijnt voor mijn ogen. Waaronder een bijgerecht met burrata. Sinds ik vier jaar terug met een vriendin uit Londen een foodmarkt bezocht, ben ik er helemaal weg van. Mozzarella 3.0 noem ik het ook wel. Met vijgen, rauwe ham of tomaatjes. Het is heerlijk. En het staat in dit prachtige kookboek. Top. Hebben. BOEKHANDEL VAN DER VELDE SNEEK www.boekhandelvandervelde.nl
GROOTSNEEK.NL
31
net even anders Een theecocktail Met alleen wat lekker eten ben je er natuurlijk niet. Het oog wil ook wat. Bij FIlsen hebben ze altijd net even wat anders. Originele spulletjes die je niet vindt als je er om zoekt. Ik vind het altijd heerlijk om er op zaterdag wat rond te snuffelen. Elke week ligt er wel weer wat anders! En ook nog met een vintage touch. Superleuk voor mijn feestje vanavond. Op een gedekte tafel zie ik hele leuke en aparte schalen van aardewerk staan, die neem ik mee. En ook de roerstaafjes en de broodmandjes gaan in de tas. Bij het afrekenen vertel ik eigenaresse Ilse over mijn barbecuefeestje van vanavond. Ze vraagt me of ik wel eens een theecocktail heb gedronken. Mijn interesse is gewekt. Ik stond al bijna met één been in de slijterij voor wijn, maar een theecocktail valt toch drie keer beter in de categorie ‘net even anders’. Ze was net van plan om een kan te maken zodat klanten ervan kunnen proeven. Heb ik even een lekkere timing. De zon schijnt ook nog dus ik ga zitten op het terrasje voor de
Casual beach waves Op weg naar de supermarkt voor de overige ingrediënten van de cocktail, loop ik langs Hair Affair. Ach, laat ik eens gek doen: ik laat mijn haar mooi maken voor vanavond. Zo vaak geef je niet een feestje, toch? Eigenaresse Astrid heeft nog een gaatje vrij, dus ik ga bij haar in de stoel zitten. Op mijn vaste plekje tegenover de balie. Een klassiek opgestoken kapsel is niet waar ik voor ga en Astrid snapt dat. Ze adviseert me om voor casual beach waves te gaan. Bij het woord casual was ik al om.
Na een half uurtje zit zit mijn haar vol slagen, maar zonder dat het tuttig en overdreven is. Astrid legt me uit dat je een speels effect krijgt door het haar steeds andersom rond de krultang heen te draaien. Hierdoor gaan de slagen botsen en blijf je weg van een deftig kapsel. Zij snapt het. Helemaal blij verlaat ik de kapsalon.
BEAUTY CENTRE HAIR AFFAIR IN SNEEK www.hairaffair.nl
Het doen van de voorbereidingen was al een feestje, dus als dit niet een te gekke avond wordt…
winkel. Ilse brengt me de Bora Bora Ice Tea. Een heerlijk verfrissende cocktail van de verse thee die je in de winkel kunt kopen, afgemaakt met bruiswater, verse aardbeien en munt. Geloof mij: dit wil je!
FILSEN THEE & VINTAGE IN SNEEK www.filsen.nl
Nabestaandenzorg en Afwikkeling nalatenschappen Bel gerust! Magda
Elk kind wordt GEZien! Kinderopvang, peuteropvang, BSO en gastouderopvang Vanuit de kernwaarden Geborgenheid, Eigenheid en Zelfontplooiing daagt Kinderwoud elk kind uit om spelenderwijs nieuwe dingen te ontdekken en zichzelf in zijn eigen tempo te ontwikkelen. Elk kind wordt GEZien en mag zijn wie het is!
Regio Friesland en Flevoland • M 06-42161484
kinderwoud.nl
Verkoeling nodig? OOk vOOr
naar je a g aircO a ebr. Sikm
g
Roodhemsterweg 20 • IJlst T. 0515 - 415307 • www.gebr-sikma.nl • info@gebr-sikma.nl
in ijlSt
Adv. Sikma airco 260 x 94 mm.indd 1
22-01-18 15:54
Ik wil groter wonen.. Misschien staan uw wensen voor de overstap naar een nieuwe woning inmiddels al een tijdje in de ijskast. U heeft de polonaise huizenkopers eerst maar eens voorbij laten gaan. Momenteel zien we weer vaak een gezond aantal geïnteresseerde kopers met reële biedingen. Tegelijk is ook de rente zich aan het herstellen. Is dit het moment voor de overstap? Makelaardij Sneek zoekt voor u de juiste woning tegen de juiste prijs. Onze gerichte zoektocht, kennis van de markt, onderhandelingsvaardigheden, netwerk en onze activiteit op socialmedia geven ons de voorsprong! Ook kunnen wij uw huidige woning verkopen, zodat aankoop en verkoop vloeiend in elkaar overlopen. 2022
één-op-één bezichtigingen
reële biedingen
interessante rente
Laat ons helpen en vraag vrijblijvend een gesprek aan. Anne Stenekes Makelaar o.z.
Theo Groen Makelaar o.z.
0515 - 431543 info@makelaardijsneek.nl of whatsapp Theo: 06-50250082 Anne: 06-50250081 www.makelaardijsneek.nl
&FIT
33
GROOTSNEEK.NL
GEZOND
EEN BIJDRAGE VAN ANTONIUS
Medicatietoediening thuis:
veilig en heel comfortabel Thuis als het kan, in het ziekenhuis als het moet. Vanuit die visie verplaatst Antonius een deel van de ziekenhuiszorg naar de thuissituatie. Zo kunnen bepaalde vormen van medicatie (inclusief injecties en infuustherapie) prima bij de cliënt thuis worden toegediend. “Medicatietoediening thuis is veilig en heel comfortabel voor de cliënt”, weet Geeske Hilhorst, wijkverpleegkundige in Sint Nicolaasga.
Wat is een medicijndispenser?
Het thuiszorgteam van Antonius begeleidt een groeiende groep cliënten bij de thuistoediening van hun medicatie. Hun ziektebeelden en hulpvragen zijn heel divers, legt Geeske uit. “We bezoeken bijvoorbeeld cliënten thuis die na een ziekenhuisopname extra of juist minder medicijnen krijgen. Zeker voor ouderen kunnen deze wijzigingen in het medicatiebeleid in combinatie met vreemde merknamen heel verwarrend zijn.” De thuiszorgmedewerkers geven uitleg over de soort, de dosering en de (bij)werking van de medicijnen. Vervolgens komen ze op gezette tijden bij de cliënt thuis om de desbetreffende medicijnen toe te dienen of hierbij te begeleiden. “Dat varieert van paracetamol en trombosetabletjes tot antibioticakuren”, somt Geeske op. “Wij helpen cliënten om hun medicatiegebruik op de rit te krijgen. Na een tijdje zijn veel cliënten in staat om hun medicijnen zelfstandig in te nemen en te bestellen. Daar doe ik het voor.”
“We nemen de tijd en we stemmen onze uitleg en instructie af op de behoefte van de cliënt. We streven altijd naar maatwerk en dat wordt gewaardeerd.”
Prikangst
Met liefde
Het thuiszorgteam van Antonius assisteert cliënten ook bij het zelfstandig injecteren van bijvoorbeeld insuline of antistollingsmiddelen. “Sommige cliënten hebben prikangst en durven die injecties niet bij zichzelf toe te dienen.” In dat geval geven thuiszorgmedewerkers eerst uitgebreid uitleg over het medicijn en de toedieningsprocedure. “We laten zien hoe je zo’n spuit klaarmaakt en hoe je de medicatie injecteert.” Het thuiszorgteam van Antonius kiest voor een rustige en stapsgewijze benadering.
Verder zijn de wijkverpleegkundigen van Antonius nauw betrokken bij cliënten met kanker die thuis medicatie krijgen. “Oncologieverpleegkundigen van Antonius dienen de medicatie toe, wij verzorgen de intake en coördineren de overige zorg. Daarnaast stellen wij een zorgplan op en vormen het aanspreekpunt voor de cliënt. De samenwerking met onze collega’s uit het ziekenhuis verloopt heel plezierig”, vertelt Geeske. Dankzij deze aanpak hoeven oncologische cliënten voor bepaalde behandelingen niet
Wijkverpleegkundige Geeske Hilhorst legt mevrouw Dinie Hooghiemstra de werking van de medicijndispenser uit.
altijd meer naar het ziekenhuis. “Ze krijgen hun medicatie thuis in hun vertrouwde omgeving. Dat schept rust.” Voor de wijkverpleegkundigen zorgt deze werkwijze voor extra administratie, maar dat vindt Geeske geen probleem. “Dat doe ik met liefde.”
Afwisselend Geeske voelt zich als wijkverpleegkundige als een vis in het water. “Mijn werk is heel afwisselend, geen dag is hetzelfde.” Bovendien biedt Antonius haar alle mogelijkheden om zichzelf te ontplooien. ‘”Ik blijf mezelf voortdurend ontwikkelen zodat ik mijn cliënten de beste zorg kan geven. Als zij lekker in hun vel zitten, geeft mij dat veel voldoening.”
Frans en Dinie: “Het thuiszorgteam krijgt een negen” Diny (87) en Frans Hooghiemstra (84) uit Sint Nicolaasga krijgen dagelijks bezoek van het thuiszorgteam van Antonius. De wijkverpleegkundigen helpen bij het aantrekken van steunkousen en bieden katheterzorg. Daarnaast maakt het echtpaar Hooghiemstra sinds enkele maanden gebruik van de medicijndispenser (zie kader). Om acht uur ’s ochtends kondigt het apparaat met een geluidssignaal het medicatiemoment aan. Vervolgens rolt de voorverpakte medicatie automatisch uit de dispenser. Het apparaat is eenvoudig te bedienen. “De dispenser is heel gebruiksvriendelijk, een kind kan de was doen”, verzekert Frans Hooghiemstra. Mocht het echtpaar de medicatie-inname vergeten, dan gaat er een lampje knipperen. “Dat is nog nooit gebeurd, want mijn geheugen is nog prima hoor.”’ Daarnaast zijn de Hooghiemstra’s zeer tevreden over de deskundigheid van en de bejegening door de wijkverpleegkundigen. “Hun zorg is uitstekend en ze zijn altijd bereid iets extra’s te doen. Zij krijgen van ons een negen”, aldus Frans. “Wij zouden de hulp van het thuiszorgteam niet graag willen missen.’”
De medicijndispenser is een apparaat met daarin een medicatierol of afzonderlijke zakjes met medicijnen. Op het moment dat de cliënt zijn of haar medicijn(en) moet innemen, geeft het apparaat een geluidssignaal en er gaat een lampje knipperen. Zodra de cliënt op de OK-knop heeft gedrukt, rolt het voorgevulde zakje uit de dispenser. Het apparaat registreert of de medicijnen (tijdig) uit het apparaat zijn genomen. Is dat niet het geval, dan neemt de leverancier contact op met de cliënt. Als de cliënt telefonisch niet bereikbaar is, wordt de mantelzorger of uiteindelijk de thuiszorg op de hoogte gebracht. Volgens wijkverpleegkundige Geeske Hilhorst biedt de medicijndispenser veel voordelen. “Het apparaat geeft cliënten weer regie over hun eigen medicatiegebruik. Ze hoeven niet meer te wachten tot wij op de stoep staan en daardoor ervaren ze meer vrijheid.” Een ander pluspunt is dat medicatie minder snel wordt vergeten. “En medicijnen werken nu eenmaal het beste als die volgens voorschrift worden ingenomen. Dat noemen we therapietrouw”, legt Geeske uit. Verder bevordert de dispenser de doelmatigheid in de zorg. “Dankzij dit apparaat zijn er minder zorgmomenten per cliënt nodig. De tijd die we daarmee besparen, kunnen we nu aan andere cliënten besteden.”
Laat je inspireren
Kom langs, ontvang ons inspiratie magazine en ontdek waar jij gelukkig van wordt!
bij Baderie Sikma
Zin in de start van een nieuwe woning? Heb je inspiratie nodig voor een badkamer die volledig past bij jouw nieuwe woning en jouw stijl? We helpen je daar graag bij. Met een compleet ontwerp, maar ook met die ene wastafel of dat mooie tegeltje. Want daar beginnen vaak de mooiste ontwerpen mee.
Onze badkamermeesters staan klaar voor iedere badkameruitdaging. Nieuwsgierig geworden? Kom langs of plan een adviesgesprek. Zo krijg je vanaf dag 1 het beste advies en geniet je straks van zelfs het kleinste detail in jouw nieuwe badkamer.
Baderie Sikma Edisonstraat 15, Sneek Telefoon 0515 425 635 baderie.nl
“Waarmee kunnen wij je helpen?”
VERKOOP – AANKOOP – TAXATIES – ADVIES
Bij ons zit je altijd goed! Ons team maakt het verkopen of kopen van een woning makkelijk, zorgelozer en efficiënt. Én ook nog eens betaalbaar: voor een van tevoren afgesproken bedrag sta je er geen moment alleen voor!
Manfred
Bel ons voor een vrijblijvend adviesgesprek. Onder het genot van een kopje koffie bespreken we wat we voor jou kunnen betekenen.
Marije Ellen
Tryntsje
Graag tot ziens!
Geselec teerd uit ons aanbod !
0515-412345 info@makelaardij-delange.nl www.makelaardij-delange.nl WESTERSINGEL 35 • 8601 EN SNEEK TELEFOON: 0515-412345
WESTERSINGEL 35 • 8601 EN SNEEK oor ons complete aanbod kijkt u op www.makelaardij-delange.nl TELEFOON: 0515-412345
NIEUWBOUW
EXMORRA, JELLE HUITEMASTRJITTE Koopsom: € 398.500,- v.o.n.
SNEEK, SINGEL 20
Vraagprijs: € 350.000,- k.k.
Staat jouw woning hier ook volgende maand?
Voor ons complete aanbod kijkt u op www.makelaardij-delange.nl
sneek // GEZOND&FIT
GROOTSNEEK.NL
35
TEKST EN BEELD LOTTE VAN DER MEIJ
NELLIE NIJHOLT KAMPT MET ENDOMETRIOSE
“GOED TE ZIEN DAT ER STEEDS MEER AANDACHT VOOR IS” Nellie Nijholt uit Lemmer leefde jarenlang met heftige buikpijnen. Ze had wekenlang bloedverlies en raakte maar niet in verwachting. Na een lang traject kreeg ze eindelijk de diagnose van haar klachten: endometriose, een chronische ziekte waarbij weefsel dat enigszins lijkt op baarmoederslijmvlies buiten je baarmoeder groeit, niet weg kan en daardoor gaat verkleven aan onder andere je organen, buikwand et cetera. Hierdoor kun je onvruchtbaar worden. Eén op de tien vrouwen heeft deze ziekte. De meesten die het hebben, weten niet eens dat ze het hebben. “Goed te zien dat er steeds meer aandacht voor is”, zegt Nellie als wij aanbieden haar verhaal in deze krant te zetten. Nellie Nijholt is geboren in 1986 in Sneek en opgegroeid in Lemmer, waar ze nu samen met haar man Wolter in een nieuwbouwwijk woont, met hun dochter Elize van twee jaar en hun hond Beer. Het kinderspeelgoed ligt her en der verspreid en we nemen voor dit gesprek plaats aan de keukentafel.
“TIJDENS EEN ALS SWIM SPRONG IK HET WATER IN EN TOEN ERVAARDE IK IN ÉÉN KLAP MEGAVEEL PIJN; DEZE PIJN IS NIET MEER WEGGEGAAN”
VOORAF, IN HET KORT Even een korte voorgeschiedenis: na de havo in Sneek gaat Nellie journalistiek studeren in Zwolle waar ze ook op kamers is. Dit zijn fijne jaren. Na een stage op Curaçao besluit Nelly een master te volgen in Amsterdam, maar daar is ze niet gelukkig, Als haar oude bazin vanaf Curaçao belt en vraagt of ze daar wil werken, besluit Nellie zonder overleg met wie dan ook hiervoor te gaan. Ik zie wel waar het schip strandt, is haar motto en ze blijft er drie jaar werken voor een lokale krant. Ze is inmiddels bijna vijfentwintig als ze terug is in Nederland, waar ze eerst weer bij haar ouders intrekt. Ze solliciteert zich suf. Uiteindelijk gaat ze aan de slag in de sales bij Unilever. Terwijl ze op bedrijfsbezoek is ontmoet ze Wolter. Ze kletsen net iets langer dan normaal, ze worden ze verliefd en in 2018 trouwt het stel.
over en dat kan alleen laperascopisch worden onderzocht. Nellie wordt geopereerd en krijgt eindelijk haar diagnose: endometriose.
UNIEK PLAATJE Nellie krijgt een operatie waarna ze probeert zwanger te worden, maar dit blijft uit. Ze starten met IVF. Nellie spuit zichzelf hormonen in en het is al met al een heftig traject. Het is dan ook ongelooflijk dat Nellie en Wolter na de eerste terugplaatsing twee streepjes op de zwagerschapstest zien verschijnen. Ze is zwanger en heeft een hele fijne zwangerschap. Voor de zekerheid krijgt Nellie een MRI tijdens haar zwangerschap voor als ze eventueel een keizersnede moet onderdaan. Ze kunnen dan van tevoren bekijken waar haar verklevingen zich in haar buik bevinden.
WIE A ZEGT, MOET OOK B ZEGGEN
PIJN ALS MESSEN IN JE BUIK Als ze na een jaar proberen niet zwanger raakt, besluit ze naar haar huisarts te gaan. Die maakt er niet
zoveel van en stuurt haar naar huis. Nellie sukkelt wat door. De pijn blijft. “Het voelt als messen die in mijn buik gestoken worden. Tijdens een ALS swim sprong ik het water in en toen ervaarde ik in één klap megaveel pijn. Deze pijn is niet meer weggegaan.” Ze kan niet staan en niet zitten. Ze is acht weken non stop ongesteld, als ze bij een waarnemend huisarts terechtkomt, en die stuurt haar direct door naar de gynaecoloog. De gynaecoloog is verbaasd, dat ze nu pas is doorgestuurd. Na allerlei onderzoeken naar haar schildklier en het uitblijven van de zwangerschap blijft er voor de gynaecoloog eigenlijk nog maar één conclusie
ENDOMETRIOSE Endometriose is een chronische ziekte waarbij weefsel dat lijkt op baarmoederslijmvlies buiten de baarmoederholte voorkomt (Kennedy, et al., 2005). Dit weefsel zit meestal op het buikvlies en/ of organen in de buik. Eén op de tien vrouwen heeft endometriose. Symptomen van de ziekte zijn: - Menstruatiepijn (voor/tijdens/na de menstruatie); - (Chronische) buikpijn; - Darm- en blaasproblemen (darmkrampen, obstipatie, diarree, branderig gevoel tijdens het plassen); - Vermoeidheid; - Pijnlijke geslachtsgemeenschap (tijdens en na de gemeenschap); - Vruchtbaarheidsproblemen.
Bron: endometriose.nl
Nellie en Wolter hebben algauw een kinderwens. Nellie stopt met de pil en ondervindt daarna veel klachten. Ze heeft een traagwerkende schildklier waardoor haar hormoonhuishouding regelmatig in de war is; daarnaast heeft ze extreem veel buikpijn. Soms blijft de menstruatie uit en menstrueert ze wel, dan is dat heel heftig. Ze kan soms drie dagen niets. “Zo’n periode betstond uit twee weken pijn tijdens de menstruatie, een week rust en dan begon het weer opnieuw. Mijn ouders zeiden altijd: ‘Wie A zegt, moet ook B zeggen’, oftwel niet zeuren en doorgaan.” Ondanks haar pijn blijft Nellie zo goed als kan doorwerken, en ook sporten. Ze houdt van ‘harde’ sporten zoals voetbal, bootcampen en mudruns lopen. Hierin kan ze tot het uiterste gaan, dan hoeft ze even niets te voelen of na te denken.
Nellie laat mij een foto zien van deze MRI. Een uniek plaatje waarop de baby en de kleine vingerbotjes te zien zijn. Dochter Elize is inmiddels twee jaar en Nellie en Wolter zijn begonnen aan een tweede IVF traject. Wederom een spannende tijd. Tijdens het interview wordt er een megagrote trampoline bezorgd. Nellie en Wolter zijn van plan deze in te graven in de tuin. Daar zijn ze wel eventjes zoet mee, schat ik zo in. Wat ben ik blij voor ze dat ze dit mee mogen maken, en dat ze ondanks de endometriose, trotse ouders hebben mogen worden.
36
NUMMER 06 • 2022 TEKST EN BEELD RICHARD DE JONGE
NIEUWE WOONVORM VOOR JONGVOLWASSENEN MET EEN BEPERKING
MOOI LEVEN HUIS ‘GRUT Lola Leenes en Pyt Aardema zijn de twee initiatiefnemers van het Mooi Leven Huis ‘Grutsk Sneek’. Het Mooi Leven Huis is een woonvorm voor jongvolwassenen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking. Er zijn meer van dat soort voorzieningen maar het bijzondere van een Mooi Leven Huis zit hem in het feit dat ouders/verwanten deel uitmaken van de verzorging/begeleiding. De gedachte is dat op deze manier het familielid dat in een Mooi Leven Huis woont deel blijft uitmaken van het gezin. Dit in tegenstelling tot de gebruikelijke manier van zorg verlenen aan deze doelgroep door zorginstellingen.
MOOI LEVEN HUIS, SINDS 2014 Het idee voor een woonvorm voor mensen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking waar de ouders/ verwanten samen verantwoordelijk zijn voor het leven en de zorg, is van de vaders Co en Paul. Deze twee vaders startten in 2014 met het initiatief ‘NabijNetwerk’. De woonvorm waarin dit gestalte moest krijgen kreeg de naam Mooi Leven Huis. In Bennekom staat het eerste huis met deze naam. Inmiddels geven in Bennekom 27 gezinnen de wereld van hun kind vorm, met één gemeenschappelijke droom: een samenleving van ouders, medewerkers en vrijwilligers die hun kinderen een Mooi Leven wil bieden.
“ZE KUNNEN HEEL VEEL, MAAR HEBBEN HIER EN DAAR EEN STUKJE ONDERSTEUNING NODIG”
OOG EN ZORG VOOR ELKAAR Lola Leenes: “Het gaat er om dat je samen verantwoordelijk bent voor zorg en leven. De noodzaak om de huidige zorg te veranderen is zó groot dat het heel belangrijk is dat de verhoudingen tussen het informele en formele netwerk worden veranderd. Je zult het samen moeten doen. Vooral ook omdat het informele netwerk vaak niet als gelijkwaardig wordt gezien aan het formele netwerk. Als die verandering vormgegeven kan worden in een nieuwe samenleving in een Mooi Leven Huis, dan wordt er een belangrijke stap gezet op weg naar nieuwe verhoudingen in de zorg. Met oog en zorg voor elkaar.” Dat juist Lola Leenes en Pyt Aardema zich sterk maken voor een Mooi Leven
Huis in Sneek is niet zo vreemd. Zoon Leon van Leenes heeft een relatie met dochter Reja van Aardema. “Die liefde houdt al zeven jaar stand”, zegt Lola Leenes. “En die twee willen ook graag de stad in, uitgaan, naar de film.”
GRUTSK Om een andere woonvorm voor hun kinderen te realiseren, richtten Lola Leenes en Pyt Aardema in 2020 de Stichting Ouderinitiatief Grutsk op, samen met ouders Harry Brinksma en Cees van der Bank. Grutsk is het Friese woord voor trots en dat zijn de ouders ook. Trots op hun kinderen die ondanks hun verstandelijke beperking zoveel mogelijk zelfstandig hun eigen leven leiden. Trots op hoe de kinderen zich hebben
ontwikkeld tot jongvolwassenen, die met een open blik hun omgeving tegemoet treden. Stichting Ouderinitiatief Grutsk is in wezen ontstaan door de liefde, die Leon en Reja voor elkaar voelen. In 2021 is de stichting in zee gegaan met NabijNetwerk om ook in Sneek een Mooi Leven Huis te kunnen realiseren. Afgelopen 16 mei organiseerde Grutsk een informatievond bij Brownies & DownieS in Sneek om aan geïnteresseerde ouders/ verwanten te vertellen over Grutsk en Mooi Leven. Het nieuwe Mooi Leven Huis in Sneek zal dan ook ‘Grutsk Sneek’ gaan heten, en zal ruimte kunnen bieden aan zo’n dertig jongvolwassenen met een beperking.
HET MOET ALLEMAAL PASSEN Leenes: “We hebben contact met een projectontwikkelaar die voor ons in Sneek rondkijkt. Het liefst willen we een beetje in het centrum zitten. Omgeving Houkesloot is natuurlijk prachtig, maar er zijn kinderen die niet zelf naar het centrum kunnen komen en openbaar vervoer heb je eigenlijk niet in Sneek. Het zijn jonge bewoners. Die krijgen vanaf hun achttiende een Wajong-uitkering en kunnen zich redelijk redden. Die willen een zo normaal mogelijk leven leiden wat binnen hun mogelijkheden ligt. Leenes en Aardema wonen zelf respectievelijk in Oosterzee en Heeg. Waarom dan toch Sneek als vestigingsplaats voor deze bijzondere woonvorm? “Nou
sneek // GEZOND&FIT
GROOTSNEEK.NL
37
SK SNEEK’ “GROOT RISICO DAT IEMAND MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING EENZAAM WORDT”
Elke werkdag is een feestje! Een breed glimlachende man stapt de vergaderruimte binnen op de locatie van Empatec Franeker. Ammar Ghezlan (48 jaar) werkt als reachtruckchauffeur bij MCS in Leeuwarden. Ammar is gevlucht vanuit Syrië in 2015 en komt later met zijn gezin in Nederland terecht. Familiebedrijf
HERMAN VAN VEEN
Links Pyt Aardema met dochter Reja van der Bank en uiterst rechts Lola Leenes met zoon Leon Brinksma. Met de twee in het midden is het allemaal begonnen…
ja,” zegt Leenes, “in Oosterzee gebeurt natuurlijk niet veel. En Sneek heeft de voorkeur van mijn zoon. Hij werkt daar als kok bij Brownies & DownieS. En Reja werkt in het ziekenhuis en bij Albert Heijn. Sneek leeft en er zijn veel voorzieningen. Belangrijk is dat het allemaal past. We hebben het over jongeren en dan denken we aan maximaal 35, 40 jaar. Maar we moeten ook als ouders bij elkaar passen. We doen het tenslotte samen.”
GEVARIEERD GEZELSCHAP Het zal een gevarieerd gezelschap zijn waar de een wat meer zorg nodig heeft dan de ander. Er wordt uitgegaan van bewoners in aparte vleugels maar wel samen in één gebouw. Leenes: “Er zal een groep zijn die veel zelfstandigheid aankan, maar er zullen ook bewoners zijn die veel zorg nodig hebben. Er zijn aparte vleugels omdat je buren dan hetzelfde niveau hebben. En die niveaus kunnen verschillend zijn. Maar omdat je groot bent, kun je ook een aantal taken verdelen.”
Belangrijk is dat de ouders deel blijven uitmaken van het dagelijks leven van de bewoners, meent Lola Leenes, die maatschappelijk werkster is geweest. “Dat je als het ware een klein team om je kind heen bouwt waar je als ouders deel van uitmaakt. Dat als jij er bent er verder geen begeleiding is. Herman van Veen had een liedje waarin hij zingt dat ouders onbetrouwbaar zijn, want ze gaan dood. En dat is ook zo. En dan wil je je kind wel zo achterlaten dat het kan leven zoals hij of zij wil en je als ouder had willen zien.”
DRAMATISCH “Mijn zoon is 31. Hij blijft mijn kind. Blijft een kind met zorg en aandacht. Heel veel dingen kunnen ze zelf. Maar als je om je heen kijkt, is er heel vaak de neiging om dingen over te nemen. En dat is soms jammer. Ze hebben hier en daar een stukje ondersteuning nodig. En als je dat als ouders kunt doen, dan doe je dat eigenlijk zoals dat voor het kind bekend is. Dat is voor ons eigenlijk het allerbelangrijkste. En je kunt altijd op bezoek komen en de dingen die je thuis deed, kun je met je kind ook daar doen. En op het moment dat je er niet meer bent, wordt dat overgenomen. Ik heb in mijn werk heel vaak meegemaakt dat iemand met een beperking heel lang thuis bleef wonen, maar als dan de laatste ouder overleed er halsoverkop een plekje moest worden gevonden. Dat is heel dramatisch als je een jaar of 50, 55 bent, je je houvast kwijt bent, ergens anders moet gaan wonen en daar je plekje weer moet vinden. Het risico dat iemand met een verstandelijke beperking eenzaam wordt is erg groot. Dat willen we met dit initiatief voorkomen.”
Ammar is geboren en getogen in Latakia in het westen van Syrië. Hij heeft een gelukkige jeugd en groeit op in een groot gezin met zeven broers en één zus. Van Ammar wordt verwacht dat hij in het familiebedrijf aan de slag gaat, waar groente en fruit wordt verkocht. Hierdoor is er helaas geen gelegenheid om te gaan studeren. Met het uitbreken van de oorlog vlucht hij met zijn vrouw en kinderen en komt uiteindelijk terecht in Nederland. Ammar: ‘Nu ben ik single en naast mijn werk ook huisvader, mijn jongste zoon van 18 jaar woont nog thuis. Dat is best druk, naast een fulltime baan ook het huishouden runnen.’ Zijn oudste zoon woont inmiddels in Groningen.’ Hij vertelt trots dat hij zelfs al twee kleinkinderen heeft!
Nederlandse taal
De Nederlandse taal is nog steeds een uitdaging voor Ammar, dat is ook de reden dat Mohamed Haj-Ali (ondersteuner statushouders Pastiel) bij het gesprek aanwezig is. Ammar komt in 2018 voor het eerst bij Pastiel met de bedoeling een taalstage voor hem te zoeken. Dit lukt helaas niet. Ook een speciaal project voor statushouders in 2020 levert niets op. In 2021 komt Ammar zelf met een voorstel. Hij wil graag aan de slag bij MCS, in Syrië heeft hij jarenlang als reachtruckchauffeur in de haven gewerkt en dit is hetzelfde werk. Margaret van Pastiel neemt contact op en regelt een werkervaringsplek. Werken met het computersysteem is een uitdaging voor hem dus het traject wordt verlengd. In december 2021 krijgt hij een jaarcontract aangeboden. De voorwaarde is wel dat zijn taal verder gaat verbeteren en daarom gaat hij nu wekelijks naar Nederlandse les.
Met humor bereik je heel veel, je maakt dan makkelijk verbinding met mensen. Dit ondanks de taalbarrière die nog steeds wel aanwezig is!’ Sfeermaker
Ammar gaat met enorm veel plezier naar zijn werk. Zo vertelt hij trots: ‘Mijn werkgever stuurde mij een brief, ik moest vrije dagen opnemen. Dat doe ik nooit omdat ik mijn werk zo leuk vindt!’ Hij blijkt ook een sfeermaker te zijn en maakt veel grapjes op zijn werk met zowel zijn collega’s als zijn werkleider en de directeur van het bedrijf. Ammar: ‘Met humor bereik je heel veel, je maakt dan makkelijk verbinding met mensen. Ondanks de taalbarrière die nog steeds wel aanwezig is!’ Als ik hem vraag of hij bij MCS wil blijven werken, zegt hij breeduit glimlachend: ‘Een vast contract? Heel graag! Ik wil mijn collega’s en werkleider hierbij ook bedanken voor hun steun, hulp en de leuke samenwerking.’ Ammar straalt van enthousiasme als hij over zijn werk spreekt. Het geeft hem enorm veel voldoening en hij is blij met de ondersteuning die hij heeft gekregen van Margaret en Mohamed van Pastiel.
bij aanschaf van traprenovatie
LEKKER SLANK DE ZOMER IN!
50%opkorting LED verlichting 50%opkorting bij van LEDaanschaf verlichting
traprenovatie bij aanschaf van traprenovatie
10%weer verlies!fd je hui
21%
btw korting op schuifdeuren op maat gemaakt
korting op alle duettes en plisses uit de Aanhuis collectie
Marmoleum Click
20% 20%
€69,96 per m
kortingopopalle alle korting duettes duettesenenplisses plisses uit de Aanhuis uit de Aanhuis collectie collectie
15% korting 15%15% korting op Creatino vloeren korting
1/2 easy slim
Marmoleum Click Click 2 Marmoleum
€69,96 €69,96 perper m2 m2
15% korting 15% korting 15% korting
op Creatino vloeren
WONINGINRICHTING-AANHUIS.NL
Eerst was ik best sceptisch, dat is nu geheel verdwenen. Ik ben in 2 maanden 10 kilo afgevallen en voel me fitter dan ooit. Ik raad het iedereen aan.
opop elektrische elektrische raamdecoratie op elektrische raamdecoratie powered raamdecoratie by Motion powered by Motion accu batterijen powered by Motion
op Creatino vloeren
accu accu batterijen batterijen
vloeren stalen deuren raamdecoratie woonstijlen vloeren stalen deuren gordijnen traprenovatie vloeren stalen deuren raamdecoratie vloerverwarming woonstijlen SNEEK interieuradvies raamdecoratie woonstijlen kasten op maat behang/schilderwerk gordijnen traprenovatie
Prins Hendrikkade 53, Sneek Telefoon: 0515-413775 Email: sneek@woninginrichting-aanhuis.nl
gordijnen interieuradvies interieuradvies kasten op maat kasten op maat
CARLA: “GOEDE RESULTATEN”
IM
20%
21% 21%
korting btwbtw korting op op schuifdeuren schuifdeuren op op maat gemaakt maat gemaakt
traprenovatie vloerverwarming vloerverwarming behang/schilderwerk
behang/schilderwerk
ONZE BELOFTE AAN JOU:
AS
pvc vloeren
.N
10% 10%
korting op meer korting op meer dan 20 nieuwe dan nieuwe pvc 20 vloeren
M
korting op meero p dan 20 nieuwe pvc vloeren
SL EA IM .N YS U S .N YS U EA S M LI Y U M LI .N S EA M .N YS U .N U EA SY LI U EA M SL SY E . NU SY AS IM SL SL .N YS IM EA IM LI .N S M .N YS U .N U EA LI U EA M SY EA .N S SL YS U S IM EA LI M .N S .N YS U EA LI U E M L
50%opkorting LED verlichting
* Resultaten ter inzage in de studio conform privacywetgeving
ACTIE
Intake incl. behandeling
van € 89,- voor € 49,Geldig t/m 30 juni 2022
OF BOEK JE AFSPRAAK ONLINE VIA
EASYSLIM.NU
* Resultaten ter inzage in de studio conform privacywetgeving
LEMMER • HEERENVEEN • SNEEK • DRACHTEN VRAGEN? BEL OF APP 06 83 85 47 19
sneek // GEZOND&FIT
GROOTSNEEK.NL
39
TEKST EN BEELD RIEMIE VAN DIJK
BRANDED CONTENT
NYNKE VAN DER MEER ZORGT MET HAAR HART
KLEIN, MAAR FIJN De tekst op haar auto maakt mensen nieuwsgierig naar wat ze doet. ‘Nynke helpt’ gaat en staat voor goede en betaalbare zorg. Nynke van der Meer is ‘slechts’ een kleintje in de wereld van zorgaanbieders, maar weet: klein is fijn! Kwaliteit van leven zit niet in grote dingen. Persoonlijke aandacht maakt het verschil. Toen haar jongste naar de basisschool ging, besloot Nynke van der Meer uit Tjerkwerd het roer om te gooien. “Ik wilde iets doen waar ik blij van werd.” Reden om in 2015 ‘Nynke helpt’ te starten. ‘Hulp aan huis, huishoudelijke ondersteuning en individuele begeleiding’, meldt de tekst op haar auto. Die tekst maakt nieuwsgierig. “Laatst stond mijn autootje in Bolsward bij de fontein. Ik zag een vrouw er naar kijken en vroeg: ‘En? Is het wat?’ Ze moest eerst lachen: ‘Goh, wat leuk’. Daarna vroeg ze: ‘Wat doe jij eigenlijk?’”
VAN HERNIA TOT POSTNATALE DEPRESSIE Als mensen Nynke op deze manier aanspreken, doet ze graag haar verhaal. Maar dan wél een verhaal zonder poeha. “Ik ben niet van de toeters en bellen, eigenlijk is een stuk over mij in de krant niet mijn ding. Ik ben ik.” Wie Nynke dan wél is, komt het beste naar voren door de verhalen van de mensen bij wie ze over de vloer komt. Zo vertelt de vrouw met een jong gezin die een hernia heeft: “Ik kon amper lopen; we hebben beiden een eigen bedrijf en twee jonge kindjes. Wanneer ik in tranen uitbarstte van teleurstelling, was zij daar die even extra aandacht gaf door even met mij te praten en een arm om me
heen te slaan. Niets is haar te gek, we zijn heel wijs met haar. Dankzij Nynke had ik met het afbouwen van de medicatie overzicht in mijn huis en in mijn hoofd.” Soms ook is de geestelijke gezondheid van de moeder aanleiding om aan de bel te trekken. Nynke: “Als je door een postnatale depressie door de bomen het bos niet meer ziet. Als het donker om je heen is en je ook nog eens kleine kinderen in huis hebt.” Zulke gezinnen ondersteunt Nynke om de eigen dingen weer op te pakken. “Ik wil vooruit. Een gezin kan niet achterover gaan zitten, zo van: wat ga jij doen?” Niet voor niets staat op Nynkes auto de slogan: ‘2 x 2, vermenigvuldig uw kracht’. “Ik verwacht ook iets van jou. Op een gegeven moment moet je het zelf weer kunnen.” Wat Nynke betreft worden er in de zorg te weinig doelen gesteld en wordt er teveel gepamperd. “Als je geen doel voor ogen hebt, wordt de zaak onbetaalbaar.”
MET MEM NAAR DE DOKTER Kleinschaligheid en persoonlijke aandacht is vooral fijn voor oudere mensen met (beginnende) dementie. Een dochter vertelt: “Mem was 91 jaar en had zichzelf altijd gered.
“KWALITEIT VAN LEVEN HOEFT NIET IN GROTE DINGEN TE ZITTEN”
Ze zat niet op hulp te wachten, een zorgweigeraar noemen we dat. ‘Niet iedere dag een ander gezicht, daar begin ik niet aan’. Hoe fijn was het dat Nynke kwam: en vast persoon, een zelfde gezicht. Nynke wist precies waar mem behoefte aan had. Ze verzon elke keer weer wat anders.“ Als je de grip op de wereld kwijtraakt is de band met een vast iemand belangrijk, weet Nynke. Vaak komen bij mensen met dementie
de fotoboeken uit de kast. “’Wie zijn dit allemaal?’, vraag ik dan. Dan komen de verhalen over het verleden. Kwaliteit van leven hoeft niet in grote dingen te zitten. Er wordt naar hen geluisterd, ze voelen zich gezien.“ Dat geldt ook voor hun naasten. “’Mem moet even naar de dokter’, zei laatst de zoon van een vrouw die ik begeleid. ‘Ik kan toch ook mee?’, zei ik toen. Daar hadden ze niet over geprakkiseerd. Zo kun je de naasten zorg uit handen nemen.”
BUITEN DE HOKJES Nynke voelt zich als een vis in het water bij mensen die niet in ‘hokjes’ passen. “Ik wil Nynke houden, geen andere zorgaanbieder”, zei een vrouw met verzamelwoede, die al tig begeleiders had gehad. “Je bent rustig, je luistert, je hebt niet direct een oordeel”, was haar compliment. Een man die in het verleden van het kastje naar de muur is gestuurd en luidkeels zijn ongenoegen uit over andere zorgorganisaties, heeft 100% vertrouwen in Nynke. Na een valpartij zit hij tijdelijk met een rolstoel in een verzorgingshuis. Hij doet weer een beroep op Nynke zodra hij naar huis mag. “In de zorg hoor je veel: ‘we mogen dit niet en dat niet’. Ik zorg met mijn hart. In overleg is veel mogelijk.” Veel mensen melden zich bij de gemeente als ze zorg nodig hebben. Die zorg kent mega wachtlijsten, reden voor Nynke van der Meer om mensen te wijzen op alternatieve wegen die ze kunnen bewandelen. Soms kun je terugvallen op je zorgverzekeraar. Een andere keer kan het zinvol zijn een persoonsgebonden budget (PGB) aan te vragen of een beroep te doen op de Wet langdurige zorg (Wlz). Wie goed bij kas zit, kan overwegen zelf zorg in te kopen. “Er zijn mogelijkheden; bel me, dan hebben we het erover”, besluit Nynke haar verhaal.
Gezond, slank en fit worden? FIGUURA helpt! Blijvend en maximaal resultaat!
Vraag een gratis en vrijblijvende figuuranalyse aan!
Vrouw Vrouw
FIGUURA Sneek - 0515-740975 - sneek@figuura.nl figuura.nl
FIGUURA Sneek - 0515-740975 - sneek@figuura.nl - figuura.nl
Bergman Clinics | Vrouw | Heerenveen
Vrouw Vrouw
In onze hooggespecialiseerde (uro)gynaecologische Focuskliniek in Heerenveen
Vrouw Vrouw Vrouw Vrouw Vrouw
kunnen vrouwen terecht voor de volgende zorgprogramma’s:
Vrouw
Bergman Clinics | Vrouw | Heerenveen • Blaasklachten In onze hooggespecialiseerde (uro)gynaecologische Focuskliniek in Heerenveen
Bergman Bergman Clinics Clinics| |Vrouw Vrouw| |Heerenveen Heerenveen
kunnen vrouwen terecht voor de volgende zorgprogramma’s: • Verzakking
Bergman Clinics | Vrouw | Heerenveen
In onze Focuskliniek in Heerenveen • (uro)gynaecologische Anticonceptie onze hooggespecialiseerde hooggespecialiseerde(uro)gynaecologische Focuskliniek in Heerenveen
• Blaasklachten
kunnen volgende zorgprogramma’s: • de Menopauze en overgang kunnen vrouwen vrouwenterecht terechtvoor voorde volgende zorgprogramma’s:
• Verzakking
In onze hooggespecialiseerde (uro)gynaecologische Focuskliniek in Heerenveen • Bekkenpijn
• Anticonceptie
••kunnen Blaasklachten • Menopauze envrouwen overgang Blaasklachten
terecht• Onderbuikpijn voor de volgende zorgprogramma’s:
• Ontlastingsklachten • Verzakking • Onderbuikpijn • Pijn bij het vrijen • Anticonceptie • Anticonceptie • Ontlastingsklachten • Blaasklachten • Vulva aandoeningen • Menopauze en overgang Prof Dr CH van der Vaart, • Menopauze • Pijn bij het vrijen en overgang hoogleraar urogynaecologie Verzakking ••Bekkenpijn UMC Utrecht / Bergman Clinics • Vulva aandoeningen • Bekkenpijn ••Onderbuikpijn Anticonceptie • Onderbuikpijn • Ontlastingsklachten Menopauze en overgang • Korte toegangstijden voor zowel eerste afspraak als operatie •• Ontlastingsklachten Prof Dr CH van de toegangstijden •• Korte Pijn bij het vrijenvoor zowel eerste afspraak als operatie Prof Dr CH hoogleraar urogyn •• Pijn bij het vrijen • 100% vergoed na verwijzing en bij medische indicatie Bekkenpijn hoogleraar UMC Utrecht / Be •• 100% Vulva aandoeningen vergoed na verwijzing en bij medische indicatie UMC Utrech • Vulva aandoeningen • Bekkenpijn • Verzakking
• Onderbuikpijn
Oriënteer je op bergmanclinics.nl/vrouw of bel 088 9000 500 om direct een afspraak te
Oriënteer je op bergmanclinics.nl/vrouw of bel 088 9000 500 om direct een afspraak te maken.
• Ontlastingsklachten
• Korte toegangstijden voor zowel eerste afspraak als operatie • Pijn bij het vrijen
• Korte toegangstijden voor zowel eerste afspraak als operatie
sneek // GEZOND&FIT
GROOTSNEEK.NL
41
TEKST EN BEELD RIEMIE VAN DIJK
ACTIVITEITENCENTRUM PLAK DOOR STUDENTEN, VOOR WIJKBEWONERS
Studenten Zorg & Welzijn van ROC Friese Poort en hun docenten hebben een nieuwe plek: activiteitencentrum PLAK. Bedoeld om studenten op een andere manier te laten leren en dichter bij het werkveld te laten zijn. Een plek van waaruit studenten activiteiten organiseren voor verschillende doelgroepen en organisaties. Een plek voor wijkbewoners om te blijven plakken.
‘Kom langs in ons activiteitencentrum!’. De poster op de deur van de Gonggrijpstraat 52 laat zien wat eerstejaars studenten voor wijkbewoners willen betekenen. Na het verdwijnen van de wijkvereniging stond het pand leeg. Er moest nogal wat gebeuren, maar sinds dit schooljaar is het een plek waar veel te leren en te ondernemen valt.
PRATEN, LUISTEREN, ACTIVITEITEN, KOFFIE “De naam ‘PLAK’ komt van Praten, Luisteren, Activiteiten en Koffie”, vertellen docenten Martha Andela en Inge de Jong. “Het is een naam die past bij de omgeving; het huiselijke nodigt mensen uit om te kletsen en een bakje koffie te komen drinken.”
“DOOR STUDENTEN UIT DE NORMALE SCHOOLOMGEVING TE HALEN NODIG JE UIT TOT ANDER GEDRAG. STUDENTEN ZIJN VEEL GEMOTIVEERDER ALS ZE IETS MET EEN ‘ECHTE DOELGROEP’ MOGEN DOEN.”
voor verschillende doelgroepen kunnen organiseren, krijgen ze een veel beter beeld van het werkveld. Dit helpt hen een bewustere keuze te maken voor een stageplaats in het tweede leerjaar.”
Collectief passen studenten op de kinderen tijdens de bijeenkomsten van jonge moeders.
DE PRAKTIJK VRAAGT EROM
INDIVIDUELE BEGELEIDING
Een opleiding bereidt studenten voor op een baan in de praktijk. Wat Inge en Martha betreft is PLAK een prachtige mogelijkheid om beter in te spelen op behoeften van het werkveld. Een aantal studenten houdt zich bezig met het verzamelen van kleding en het instagram-account van de Kledingbank in Lemmerweg-West. Op de Thomas van Aquinoschool begeleiden studenten de pauzemomenten. Bij Welzijnsorganisatie Sociaal
“Hier achter in de wijk zit locatie De Waterman van Patyna. Daar bieden ze zorg aan mensen met dementie. Na de zomervakantie gaan studenten daar één keer per week naar toe. Het kan gebeuren dat een bewoner onrustig wordt van groepsactiviteiten en vervolgens de hele groep afleidt. Zo iemand gedijt beter als je individueel iets doet. Die kan dan samen met de student een spelletje doen, naar muziek luisteren of een wandeling maken.”
Twee dagen per week zijn deze docenten ‘s ochtends vanaf 08.30 uur samen met studenten woonbegeleiding, activiteitenbegeleiding en facilitaire dienstverlening in het activiteitencentrum te vinden.
LEREN DOOR TE DOEN “Woonbegeleider en activiteitenbegeleider is een heel breed beroep. Eerstejaars studenten hebben nog geen idee wat het werken met dementerende ouderen inhoudt”, legt Inge uit. “Hier zeggen we: ga maar een koffieochtend voor hen organiseren. Leren hoe je een activiteit begeleidt gebeurt dan simpelweg door het te doen. Door studenten uit de normale schoolomgeving te halen nodig je uit tot ander gedrag. Studenten zijn veel gemotiveerder als ze iets met een ‘echte doelgroep’ mogen doen. Doordat studenten hier iets
Iets wat uiteindelijk ten goede komt aan de zorgsector. Iemand die lekker in zijn vel zit, doet minder een beroep op zorg.
GEEN TIJD VOOR WELZIJN De docenten horen van zorgorganisaties dat ze vooral bezig zijn met zorg en geen tijd hebben voor welzijn. De druk op de zorg wordt alleen maar groter en er is soms weinig tijd voor individuele aandacht. “Die ruimte hebben studenten wel, die maken maar wat graag tijd om iets leuks met cliënten te doen. Een van onze studenten die hiervoor een horeca-opleiding heeft gedaan begeleidt iemand die autisme heeft met koken. Een andere student fungeert als wandelmaatje.
WE ZIJN ER VOOR JULLIE
mend studiejaar. “In ons onderwijsprogramma plannen we altijd projecten gedurende het jaar. Rond de kerstdagen met een bus langs allerlei zorginstellingen om een kerststukje te brengen. In de zomer een fair met kraampjes waar spullen verkocht worden en waarvan de opbrengst naar een goed doel gaat. Die zomerfair willen we nu hier doen. Buiten, dus zichtbaar voor iedereen. Met het geld dat het opbrengt kunnen we iets doen voor de wijk. Bijvoorbeeld een boom planten en zo de wijk iets terug geven. We willen laten zien: we zijn er voor jullie.”
PLAK VOOR KINDEREN, JONGEREN EN OUDEREN Samen met Inge raken we in gesprek met een wijkbewoner over de vraag wat PLAK voor de wijk zou kunnen betekenen. “Sinds de wijkvereniging er niet meer is, is er voor de kinderen weinig meer dan alleen de speeltoestellen en zwemmen in de vaart als het mooi weer is. Een activiteit als schminken, een voetbaltoernooitje of een springkussen zou leuk zijn. En iets voor in de vakantie is ook wel wat. Niet iedereen hier kan op vakantie en schaamt zich daarvoor. Corona was frustrerend voor jongeren. Zij hebben lange tijd opgesloten gezeten en hebben nu zin om weg te gaan. En dat geldt ook voor ouderen. Misschien is het leuk om jongeren en ouderen te koppelen. Samen een bloemstuk maken, bijvoorbeeld.”
Martha en Inge zitten vol plannen voor ko-
Een intensieve zorgvraag is nooit eenvoudig... Ontzorgt en brengt rust
T 0515 700 267 • E chantal@mantelzorgzaken.nl
www.mantelzorgzaken.nl
De cliëntondersteuners van Mantelzorgzaken helpen u op weg! ADVIES EN ONDERSTEUNING NODIG? INFORMEER DAN NAAR DE MOGELIJKHEDEN!
Chantal Hoevers Prins
Erkend mantelzorgmakelaar en Co & Pgb specialist
de brugklas doorkomen
Geslaagd!
je fiets terugvinden in de stalling excursies beleven
che ck list
saaie en minder saaie lessen uitzitten vrienden maken voor het leven
Wij feliciteren al onze geslaagde leerlingen en studenten met hun diploma.
GrootSneek feliciteert eert alle geslaagden aagden met m hun n diploma di oma en wenst alle we herkansers ka s veel succes! su uc es!
alle schoolfeesten meevieren
Je hebt het ECHT VERDIEND
Gefeliciteerd met je Diploma!!
Wij feliciteren onze geslaagde leerlingen van de locaties Sneek, Balk en Koudum met hun diploma! We hopen dat je terugkijkt op een fijne schooltijd bij csg Bogerman en dat je vervolgopleiding net zo GESLAAGD is!
sneek // GEZOND&FIT
GROOTSNEEK.NL
43
Werken en leren voor een baan bij Zorggroep Hof en Hiem. De komende maanden leren we in dit blad zes verschillende leerlingen van Hof en Hiem kennen. In de serie 'Nieuwkomers in de thuiszorg' vertellen leerlingen over hun ervaringen met de nieuwe opleiding van
A/ie;,;i;�e r s UL & , Zdr<f 1
Harry Halman
'Ik heb geen helpende hand nodig!'
Harry Halman (62 jaar) werkt via Empatec Detachering & Coaching als vormgever bij drukkerij Keetman in Sneek. Hij had geen ervaring met ontwerpen, maar kreeg verschillende cursussen aangeboden. Sindsdien is hij vormgever. Het ontwerpen, dat doet hij met één arm! Het feit dat hij zijn andere arm niet kan gebruiken beperkt Harry totaal niet.
ZINGEVING DOOR JEZELF NUTTIG TE MAKEN VOOR EEN ANDER Na zijn opleiding Media en Vormgeving belandde Robert Tjalsma (32) een aantal jaren later op de serviceafdeling van een webhostingbedrijf, met als doel om aan de slag te gaan in de wereld van het webdesign. Na een jaar lang thuis werken door corona was hij er zat van. Hij miste zijn collega's en veel voldoening haalde hij niet uit het helpen van zijn klanten. Er was vaak gezeur en weinig dankbaar heid. Het was de hoogste tijd voor een nieuwe uitdaging. "Ik heb altijd wel ergens de ambitie gehad om in de zorg te werken. Mijn zus tipte me over de vacature voor de opleiding tot verzorgende IG van Zorg groep Hof en Hiem. Ik werd uitgenodigd voor een gesprek en kreeg dezelfde dag nog te horen dat ik mocht deelnemen aan de opleiding", vertelt Robert. Robert had nog een aantal sollicitatiegesprekken gehad, maar hij kwam al snel tot de conclusie dat hij daar zijn voldoening ook niet uit zou halen. Hij koos voor de opleiding van Hof en Hiem en werkt sinds die tijd bij Hof en Hiem Thuis zorg in Lemmer. "Vanaf het moment dat ik voor het eerst bij een cliënt thuiskwam, merkte ik dat het klikte. Alsof alles op zijn plek viel. Je wordt heel hartelijk ontvangen en de cliënten zijn heel dankbaar voor het werk wat je doet. En dat was precies wat ik bij mijn vorige werk miste." Robert haalt veel zingeving uit zijn nieuwe werk en heeft zijn plek helemaal gevonden. "Alle werkzaamheden vind ik leuk om te doen, maar ik haal de meeste voldoening uit het bieden van complexere zorg.
"Vanaf het moment dat ik voor het eerst bij een cliënt thuis kwam, merkte ik dat het klikte" Dan heb ik echt het gevoel dat ik wat kan betekenen voor iemand en dat ik mezelf nuttig kan maken voor een ander. Mensen zijn heel blij met je hulp en dat geeft een heel dankbaar gevoel. Die mate van zingeving had ik niet bij mijn kantoorbaan. Daar sprak ik iedereen via de telefoon en zat ik de hele dag achter een bureau. Nu ben ik lekker fysiek bezig en kan ik echt wat betekenen voor een ander."
of en Hiem www.hofenhiem.nl
Ongeluk Harry zijn leven verliep prima, totdat hij op een dag uitgleed op het ijs. Hij brak zijn elleboog. Harry was toen 18 jaar. Na een half jaar kon hij bijna niks meer met zijn arm. Er werd een stukje bot ontdekt in zijn arm. Deze had zijn zenuw inmiddels flink aangetast en deze was al aan het ontbinden. En zo raakte Harry door één val blijvend gehandicapt aan zijn arm. Van rechts naar links “En toen begon het revalideren. Omdat ik mijn rechterarm niet meer kon gebruiken, moest ik alles opnieuw leren met links. Dit was eerst wel even lastig. Maar ook hier wen je aan. Mijn werk als timmerman kon ik niet meer doen. Tien jaar lang ontving ik een
uitkering. Maar ik vermaakte me prima, zo deed ik vrijwilligerswerk.” Zelf doen “Toen ik 22 was leerde ik mijn vrouw kennen op een feest. Ze heeft nooit een probleem gemaakt van mijn arm. Toen ik met haar in ondertrouw ging sprak de ambtenaar mij aan. Ze zochten mensen bij de drukkerij van Empatec. Of dat niks voor mij was? Ik ging langs en kon meteen aan de slag. Ik kan voor 95% alles zelf doen. Ik red mij prima! Het mooiste dat ik aan mijn ongeluk heb overgehouden is mijn baan als vormgever. Die had ik anders niet gehad.” Ik ben Harry en ik laat me niet beperken!
V ER H U IZ EN ?
Peugeot Boxer Verlengd Verhoogd
VANAF
€ 8 9 ,0 0 P ER D A G
inclusief BTW 100 km vrij per dag
Sneek: 0515-412825 Emmeloord: 0527-502405
BMW 1-serie Cabrio 118i
Executive Automaat| 1 Jaar garantie | Leer | Airco | trekhaak | 18" | 143 PK I Marge I Cabriolet I Zwart I 100907 KM I Bouwjaar 2010
€ 14.950
Ford EcoSport 1.0 EcoBoost
125PK Titanium | 1 Jaar garantie | Navi | Clima | Afn. Trekhaak | Voorruit vw. | Cruise | Bluetooth I BTW I SUV I Grijs I Benzine 44938 KM I Bouwjaar 2016
€ 13.750
Mitsubishi ASX 1.6 Cleartec Intense 1 Jaar garantie | Cruise | Clima Marge I SUV I Wit I Benzine 97901 KM I Bouwjaar 2016
€ 15.250
www.autoverzorgingnederland.nl info@autoverzorgingnederland.nl
AUDI AUDI BMW CHEVROLET CHEVROLET CHEVROLET CUPRA FIAT FIAT FORD FORD FORD FORD FORD FORD FORD FORD FORD KIA KIA MINI MITSUBISHI OPEL OPEL OPEL OPEL PEUGEOT PEUGEOT RENAULT SEAT SUZUKI TOYOTA TOYOTA VOLKSWAGEN VOLVO
A3 LIMOUSINE A3 SPORTBACK 1-SERIE CABRIO AVEO SPARK SPARK FORMENTOR VZ PANDA PANDA B-MAX B-MAX ECOSPORT ECOSPORT FIESTA FOCUS FOCUS WAGON KUGA KUGA PICANTO PICANTO MINI ASX ASTRA KARL MERIVA MOKKA 107 EXPERT CAPTUR LEON ST S-CROSS VERSO YARIS GOLF V60
2014 2018 2010 2009 2011 2011 2021 2014 2015 2013 2017 2015 2016 2015 2016 2018 2015 2017 2015 2012 2009 2016 2014 2017 2017 2015 2012 2015 2018 2018 2017 2013 2015 2012 2018
82799 94961 100907 126992 99507 88354 10250 58498 89733 61528 32368 78310 44938 83805 128809 61594 73397 96879 127030 89102 155868 97901 67579 57677 44872 53172 93163 72688 80249 78280 65650 87142 89628 146388 42654
0515 - 82 00 04 Sneek 0527 - 50 24 00 Emmeloord
AUTOMAAT | NAVI | BLUETOOTH | ETC. 1 JAAR GARANTIE | NAVIGATIE | BLUETOOTH | PDC | CRUISE ETC. 1 JAAR GARANTIE | LEER | AIRCO | TREKHAAK | 18" | 143 PK 1 JAAR GARANTIE | AIRCO | LICHTMETAAL | DAKRAIL | CDV 1 JAAR GARANTIE | AIRCO- METALIC- CD AUTOMAAT | CLIMA | RADAR | LEER ETC. 1 JAAR GARANTIE | AIRCO | CENTRALE DEURVERGRENDELING 1 JAAR GARANTIE ,AIRCO , CENTRALE DEURVERGRENDELING 1 JAAR GARANTIE | CLIMATRONIC | NAVIGATIE | LICHTMETAAL | CRUISE 1 JAAR GARANTIE | NAVIGATIE | BLUETOOTH | LICHTMETAAL | AIRCO | CRUISE 1 JAAR GARANTIE |TREKHAAK | AUTOMATISCHE AIRCO | BLUETOOTH | CRUISE 1 JAAR GARANTIE | NAVI | CLIMA | AFN. TREKHAAK | VOORRUIT VW. | CRUISE 1 JAAR GARANTIE | AIRCO | NAVIGATIE | BLUETOOTH | TREKHAAK AIRCO | LICHTMETAAL 1 JAAR GARANTIE | AIRCO | ELECTRISCHE RAMEN | BLEUTOOTH CLIMA | VW VOORRUIT | AFN. TREKHAAK | NAVI 1 JAAR GARANTIE | CLIMA | CRUISE | BLUETOOTH ETC. 1 JAAR GARANTIE | CLIMA | BLUETOOTH | CRUISE | 5 DRS AIRCO | LEER | LICHTMETAAL | SPORTSTOELEN | ETC. 1 JAAR GARANTIE | CRUISE | CLIMA | ETC. 1 JAAR GARANTIE | NAVI | BLUETOOTH | STOEL/STUUR VERWARMING | CRUISE 1 JAAR GARANTIE | 5DRS | HOGE ZIT | AIRCO | CRUISE CONTROLE 120PK LEER NAVI TREKHAAK STOEL VERWW STUUR VERW 1 JAAR GARANTIE | CRUISE | AIRCO | BLUETOOTH | ETC. AIRCO-METALIC IMPERIAL | AIRCO | ZEER NETTE BUS MET WEINIG KILOMETER ECC | CAMERA | NAVIGATIE | BLUETOOTH | NAVIGATIE | CRUISE | CLIMATECONTROLE ETC. BLUETOOTH | AFN.TREKHAAK | CLIMATCONTROLE NAVIGATIE ETC. NAVIGATIE | PANORAMADAK | CAMERA | CRUISE | CLIMATE AUTOMAAT | NAVI | CAMERA | CRUISE ETC. CLIMA | CRUISE | BLUETOOTH | TREKHAAK AUTOMAAT ECC | NAV | LEER | LMV | PDC | LED
vind de beste auto die bij u past www.azautoverhuur.nl
€ 18.950 € 19.950 € 14.950 € 3.950 € 4.750 € 4.950 € 52.950 € 5.950 € 6.950 € 10.750 € 14.250 € 12.950 € 13.750 € 8.650 € 11.450 € 15.250 € 16.950 € 17.950 € 7.950 € 6.250 € 6.950 € 15.250 € 12.450 € 9.450 € 15.600 € 14.750 € 5.250 € 11.500 EX € 15.450 € 17.950 € 17.750 € 14.750 € 14.950 € 8.250 € 27.950
ANNE KNOL TREKDIJK 14 SCHARNEGOUTUM T (0515) 41 22 12 WWW.VAKGARAGEANNEKNOL.NL
Prijzen incl. afleveringskosten en 1 Jaar Garantie.
Toyota Yaris 1.5 Full Hybrid
Volvo V60 1.5 T3 Polar+
Toyota Verso 1.8 VVT-i
€ 14.950
€ 27.950
€ 14.750
Dynamic I Automaat | Navi | Camera | Cruise I Marge I Hatchback I Wit I Benzine I Elektrisch 89628 KM I Bouwjaar 2015
Dynamic Nederlandse auto! | Aut ECC | NAV | Leer | LMV | PDC | LED I BTW I Stationwagen I Blauw I Benzine 42654 KM I Bouwjaar 2018
Business | Titanium | Navigatie | Panoramadak Camera | Cruise | Climate I Marge | MPV I Grijs I Benzine 87142 KM I Bouwjaar 2013
&UITGAAN
CULTUUR
GROOTSNEEK.NL
45
TEKST AMANDA DE VRIES // FOTO’S RONALD MORS
JAN VAN DER ZWEEP NAM AFSCHEID VAN HET ATRIUM
DRIE DECENNIA KUNSTEDUCATIE
In april van dit jaar nam Jan van der Zweep afscheid als adjunct-directer van het Kunstencentrum Atrium in Sneek. Sinds 1986 was hij al als docent verbonden aan de toenmalige muziekschool. In ruim 35 jaar zag hij de kunsteducatie in de gemeente groeien en bloeien en daarom kijkt hij dankbaar en trots terug op zijn loopbaan. Natuurlijk is het nog even wennen voor Jan van der Zweep, met pensioen gaan. “Eerst mijn afscheid in april, toen de meivakantie en nu heb ik dus echt officieel vrij”, zegt hij met een lach. “Ik had de mogelijkheid bij het Atrium om wat eerder met pensioen te gaan. Als adjunct-directeur was ik verantwoordelijk voor het hele kunsteducatieprogramma en dat kostte me de laatste tijd steeds meer energie. Ik kan nu nog lekker genieten van mijn pensioen; stoppen bij het Atrium was een weloverwogen keuze.”
EERSTE MUZIEKLESSEN Jan van der Zweep begon zijn muzikale opleiding al in 1970 als leerling aan de muziekschool voor Sneek-Wymbritseradiel e.o. “Van Folkert Binnema kreeg ik pianoles”, vertelt hij. “Ik had zo’n lol in pianospelen dat ik de MPA (muziekpedagogische academie – red.) deed en afstudeerde in piano- en schoolmuziek. Het vak muziek onderwees ik tot 2010 aan de Sint Jozefmavo, die inmiddels gefuseerd is met de RSG. Midden jaren 80 begon ik als docent piano en AMV, algemene muzikale vorming, aan de muziekschool in de Looxmastraat. Als kind had ik daar zelf mijn eerste muzieklessen gevolgd. Door allerlei uitbreidingen in de kunsteducatie, denk bijvoorbeeld aan de musicalopleiding MUZT, werd het tijd voor een groter kunst- en cultuurcentrum.”
“IK VIND HET EEN ENORME RIJKDOM DAT IK EEN INSTRUMENT HEB LEREN BESPELEN”
BOUW IN CRISISTIJD “In 2006 – crisistijd – staken het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Sneek en de gemeenteraad haar nek hiervoor uit en de gemeente besloot het Atrium te bouwen. Nog altijd ben ik heel blij dat de gemeente zo positief tegenover deze plannen stond. Dat was echt tegen de tendens in! De fusies van de gemeenten zaten eraan te komen en toenmalig burgemeester
van Sneek Arno Brok besloot dat de stad een eigen theater moest krijgen dat in verbinding stond met het Bolwerk en het Atrium, waar ik adjunct-directeur van was. Sinds 1994 was ik dit al voor één dag per week, ik heb namelijk ook een studie economie gedaan en voor het cijfermatige gedeelte kwamen ze bij mij uit.”
KUNSTEDUCATIE BREIDT UIT In het begin combineerde Jan van der Zweep zijn adjunct-directeursfunctie nog met andere banen, zoals muziekdocent aan de RSG en aan de muziekschool. “Daar zaten voor- en nadelen aan”, licht hij toe. “Mijn dagen waren zeer divers en ik deed met veel plezier mijn werk op de verschillende locaties. Helaas overleed directeur Wybren Valkema zeer plotseling en werd ik ineens waarnemend directeur voor zo’n anderhalf jaar. Naast de nieuwe directeur Lieuwe Toren breidde ik mijn functie als adjunct-directeur stap voor stap uit tot een hele baan. Ik zag de kunsteducatie groeien en groeien. Zo kwamen bijvoorbeeld ook de beeldende en schrijvende kunst erbij. Geweldig om te zien! Vanaf 2010 richtte ik mij volledig op het Atrium. Ook kwamen er steeds meer gemeenten bij die gebruik maakten van de
expertise in Sneek, omdat er in enkele andere gemeenten muziekscholen dreigden om te vallen. Op een gegeven moment bedienden we zelfs tien gemeenten.”
Maar het is zó belangrijk voor kinderen dat ze positief bezig zijn, dat ze zich op een andere manier dan met schermpjes vermaken.”
UNIEKE VERBINDING
MOOIE INITIATIEVEN
In oktober 2012 werd CKS, Cultuur Kwartier Sneek, een feit. De verbinding van het Atrium met Theater Sneek en het Bolwerk is uniek. “Sneek had eindelijk een theater”, zegt Jan trots. “Ondanks de nodige scepsis vanuit de bevolking steunde de gemeenteraad het initiatief op een geweldige manier. En het theater, Atrium en Bolwerk zijn nu niet meer weg te denken uit Sneek, we draaien goed. Ik deed vóór 2012 voor het Centrum voor de Kunsten, het CvK, de technische begroting en zag dat we op allerlei vlakken – bijvoorbeeld huisvestiging en geldstromen – het goed voor elkaar hadden.
In de afgelopen jaren zag Jan allerlei mooie initiatieven ontstaan. Zo kwam er een echte ‘bandjes’ cultuur met coaching door professionele docenten en verschoof de AMV van naschools naar binnenschools onderwijs. “Wat ook heel leuk is, is dat kinderen in een schoolorkest kunnen spelen”, meent Jan. “Hier is subsidie voor die heel duidelijk bij de leerlingen van het basis- en speciaal onderwijs terecht komt. Er is ook een ‘Talentenband’ waarin kinderen met een beperking iedere vrijdagmiddag lekker muziek maken. Dit initiatief komt van een groep ouders en is een groot succes. De samenwerking van het Atrium en het Bolwerk met het theater leverde ons onder meer het ‘Vers’ festival en een echte uitmarkt op. Er is een hele mooie kruisbestuiving tussen de diverse onderdelen van het CKS. En zo kan ik nog wel even doorgaan.”
We bereiken ook veel volwassenen met ons aanbod. Dat kan niet iedere gemeente zeggen. Het totale plaatje klopt; we leveren goede kwaliteit. Zo hebben we bij het Atrium bijna alleen maar hbo-docenten. Soms wordt er weleens gezegd dat kunsteducatie zo duur is. Voor een jaar wekelijks muzieklessen aan kinderen betalen mensen 380 euro.
“HET IS ZÓ BELANGRIJK VOOR KINDEREN DAT ZE ZICH OP EEN ANDERE MANIER DAN MET SCHERMPJES VERMAKEN”
ENORME RIJKDOM “De kunsteducatie in SWF heeft een enorme opmars gemaakt en ook de toekomst zie ik zeer rooskleurig in. Wat ik leerde door mijn vak? Dat is een goede vraag. Ik vind het een enorme rijkdom dat ik een instrument heb leren bespelen. Die rijkdom zit in jezelf. Het is iets extra’s en dat kan niemand je meer afpakken.”
46
NUMMER 06 • 2022 TEKST EN BEELD SONJA HARKEMA
JACQUELINE VELDHUIS EN RAYMOND GUZMAN OP WEG NAAR ’T GALA
DANSEND DOOR HET LEVEN Het is wie ze zijn. Het is wat ze het liefste doen en waar ze zich volledig in kunnen geven. Raymond Guzman (61) en Jacqueline Veldhuis (40) hebben een enorme passie voor dansen. Raar is het dus niet dat ze er hun werk van hebben gemaakt. Beiden werken ze als dansdocent. Ook werken ze samen mee aan ’t Gala dat op 8 en 9 oktober plaatsvindt in Theater Sneek. We spraken Raymond Guzman en Jacqueline Veldhuis in kunstencentrum Atrium en vroegen hen wat dansen voor ze betekent. JACQUELINE: “Dansen is mijn leven. Alles wat ik voel en waar ik mee zit, kan ik uiten in dans. Als ik een choreografie maak, dan stop ik automatisch iets van mijn eigen leven in de dans. Dat zit hem in de muziekkeuze, maar ook in de bewegingen die ik kies. En dat gebeurt eigenlijk zonder dat ik het doorheb. Daarnaast vind ik het geweldig om zowel de technische zaken, maar ook de passie voor dans over te brengen op mijn leerlingen.”
’t Gala Raymond Guzman en Jacqueline Veldhuis werken mee aan ‘t Gala in Theater Sneek, het grootste muziekspektakel van Súdwest-Fryslân. Het festival wordt gehouden in het weekend van 8 en 9 oktober, en staat onder leiding van Anne Oosterhaven. Tijdens ‘t Gala wordt het beste uit onze gemeente gepresenteerd. Ontroerende liedjes, stevige beats, scheurende gitaren, een vette bigband en veel humor; het komt allemaal voorbij tijdens een avond waar je bij moet zijn geweest.
RAYMOND: “Ik heb mezelf gevonden in dansen, dus dat is mijn alles. Toch had ik vroeger een ander antwoord gegeven. Dansen betekent nog steeds enorm veel voor me, maar ik wil ook meer kunnen genieten van de dag, van de zon, van de bloemen. Maar ook van mijn kinderen en familie. Vroeger was ik alleen maar met dans bezig, de rest was volledig op de achtergrond. Nu ik ouder ben, heb ik dat onbewust meer omgedraaid. Dans zal altijd bij mij horen, maar ik wil nu andere dingen ook op de eerste plaats zetten. Maar wel samen met dans, want dat is voor mij de perfecte mix van passie en werk. Die combinatie voor jezelf kunnen vinden, dat vind ik een heel mooi iets.”
JACQUELINE VELDHUIS:
“ALLES WAT IK VOEL EN WAAR IK MEE ZIT, KAN IK UITEN IN DANS” Wanneer zijn jullie met dansen begonnen? JACQUELINE: “Toen ik zeven jaar was ging ik op klassiek ballet. Dat was alles voor me, ik leefde voor dat ene uurtje in de week, haha! Mijn ouders zagen ook dat ik er superveel plezier in had, maar ook dat ik aanleg had. In eerste instantie begon het dus gewoon als hobby, als een sport. Op een pauze van een paar jaar na ben ik altijd ballet blijven dansen. Op mijn zeventiende heb ik daar jazz aan toegevoegd. En toen ik ging studeren koos ik voor de opleiding dansdocent en heb ik er later mijn werk van gemaakt.”
‘t Gala is een productie van Theater Sneek en een idee van muzikale duizendpoot Anne Oosterhaven. GrootSneek en GrootBolsward-IJselmeerkust hebben zich als vaste mediapartner verbonden aan dit evenement. Maandelijks kun je nog meer zien en horen over de deelnemers op onze socials, of bekijk de video! Scan hiervoor de QR code!
RAYMOND GUZMAN:
RAYMOND: “Ik kom uit een kleine stad in Texas. Een plek waar ik totaal geen verbinding had. Totdat ik op mijn achttiende naar de middelbare school ging en meedeed aan musicals. Toen ik dat deed, dacht ik: wow, dit is het. Ik volgde dansles en was eindelijk mezelf. Tot die tijd voelde ik me altijd een beetje raar. Anders dan anderen. Maar toen ik begon te dansen wist ik eindelijk wie ik was. Ik bleek getalenteerd en daarom voelde het waarschijnlijk ook zo goed. Het was als thuiskomen en dus ben ik er nooit meer mee gestopt.”
heeft: proeflessen, audities, open dagen, enzovoort. Voor elke stijl hebben we aan andere docent. In totaal zijn we met een team van vijf. Ook dat coördineer ik.”
mijn lessen met jongeren. Ik hoop jongeren te kunnen helpen om zichzelf te vinden, net zoals ik mezelf op mijn achttiende heb gevonden.”
Wat doen jullie op dit moment het gebied van dans? JACQUELINE: “Ik werk hier in het Atrium als docent klassiek ballet en daarnaast ben ik coördinator. Ik regel de voorstellingen en coördineer alles wat met dans te maken
RAYMOND: “Ik ben allround dansdocent, maar hier in het Atrium geef ik les in jazz. Eigenlijk is het meer een soort van mind & body les. Een moment om te ontspannen en om alles even los te laten. Ik praat dus ook veel tijdens mijn lessen. Dat doe ik ook in
Waar ben je het meest trots op? JACQUELINE: “Ik ben heel trots op mijn leerlingen en ons team. Maar ook op hoe ik zover ben gekomen, want ik heb bereikt wat ik altijd wilde: een leven met dans. Dat ik daarnaast ook nog mijn passie kwijt kan in
“IK HOOP JONGEREN TE KUNNEN HELPEN OM ZICHZELF TE VINDEN, NET ZOALS IK MEZELF OP MIJN ACHTTIENDE HEB GEVONDEN”
het maken van mooie choreografieën, vind ik geweldig.” RAYMOND: “Zij maakt echt héle mooie choreografieën, kippenvel krijg ik ervan. Ik geef les aan Dance Explosion, een talentgroep die ik heb opgericht. Jacqueline schrijft de choreografieën en samen met die groep getalenteerde dansers kun je zo, en met elkaar, echt iets heel moois creëren. En terugkomend op je vraag waar ik het meest trots op ben: mijn leven. Ik werk nu 22 jaar als dansdocent in Sneek en in die jaren heb ik zoveel mensen leren kennen en kunnen inspireren. Ik heb een prachtig netwerk opgebouwd, vol met leerlingen en oud-leerlingen, collega’s en instanties. Als ik daarop terugkijk ben ik er echt heel trots op dat ik al die mooie dingen heb mogen doen.”
sneek // CULTUUR&UITGAAN
GROOTSNEEK.NL
47
TEKST WENDY NOORDZIJ // BEELD HEECHSIMMER FESTIVAL EN WENDY NOORDZIJ
“IEDERE EDITIE IS EEN HOOGTEPUNT”
EDWARD SPEERSTRA EN JOHAN POTMA OVER HET HEECHSIMMER FESTIVAL Het aftellen is begonnen. Op zaterdag 9 juli wordt aan de rand van het Heegermeer de negentiende editie van het Heechsimmer Festival gehouden. Het festivalbestuur heeft weer zijn uiterste best gedaan om een uniek en veelbelovend muziekprogramma samen te stellen. Bestuursleden Edward Speerstra en Johan Potma kunnen bijna niet wachten. Iedere editie is voor hen een hoogtepunt en zorgt voor onvergetelijke herinneringen: van een gitarist die in het water viel tot een windhoos. Edward Speerstra is het langstzittende bestuurslid in het festivalbestuur. Hij zit er al sinds de oprichting van het Heechsimmer Festival. Sterker nog, hij heeft het evenement mede opgericht. “Ik ben een echte muziekman”, vertelt Speerstra. “In het café sprak ik met een dorpsgenoot over hoe leuk het zou zijn om in Heeg een muziekfestival te organiseren. Misschien konden we zelfs wel een podium in het water van het Heegermeer bouwen. Ongeveer een jaar later zaten we weer samen in de kroeg en bespraken we het onderwerp nogmaals. Toen wisten ze het zeker: er moest een festival komen.”
EEN HEEL VAST TEAM De volgende stap was het verzamelen van een enthousiaste club mensen. “We hebben dertien maanden gezocht. Daarna hebben we bij hotel/grand café De Watersport onze eerste vergadering gehouden. Alle belangstellenden kregen van ons gratis koffie. In de hoop dat ze ons wilden helpen. Gelukkig hebben we die goodwill gekregen. We hadden een hele leuke groep mensen verzameld en ieder had zijn eigen kwaliteiten. Het paste perfect.” Nog steeds mag de organisatie rekenen op een grote club van meer dan zestig vrijwilligers en medewerking van allerlei bedrijven uit Heeg, die kosteloos materialen en/ of diensten beschikbaar stellen. “Al een halfjaar van tevoren krijgen we aanmeldingen binnen.” Er is weinig verloop. Ook onder de bestuursleden. “We hebben al tien jaar lang een heel vast team”, weet voorzitter Johan Potma, die inmiddels ook al meer dan een
decennium bij de organisatie betrokken is. “De onderlinge sfeer is echt ontzettend goed.”
ALS DE SFEER MAAR GOED IS Sinds de start is Edward Speerstra al verantwoordelijk voor het muziekprogramma. Dat is hem op het lijf geschreven. “Ik luisterde altijd naar Giel Beelen op 3FM. Soms hoorde ik ’s morgens een artiest op de radio en dan belde ik die ’s middags op om te vragen of hij bij ons op het strand wilde spelen.” De laatste jaren wordt hij ook zelf gebeld door bands die graag willen komen spelen en dan demo’s toesturen. “En natuurlijk houd ik zelf ook de nieuwe bands in de gaten en heb ik goede contacten met een boekingskantoor.”
Foto’s van het festival heeft hij amper genomen. Hij gaat ook niet met artiesten op de foto. “Dat zijn ook maar gewone mensen, zoals jij en ik.” Maar Edward heeft wel een vaste gewoonte. “Van iedere band die gespeeld heeft, heb ik de set-list. Ook als het optreden in mijn ogen wat tegenviel. Dat kan gebeuren en is ook helemaal niet erg. Als de sfeer maar goed is.”
DE BESTE AC/DC COVERBAND Ook dit jaar heeft hij weer een prachtig programma samengesteld. “We beginnen altijd ’s middags met jong talent. Ik vind het heel belangrijk om hen de kans te bieden om podiumervaring op te doen. Om voor wat extra reuring
te zorgen, wordt er dit jaar op het strand ook een beachvolleybaltoernooi georganiseerd. Een mooie start tot 18.00 uur. Dan barst het avondprogramma los.” ACinDC is de headliner. “Dit is in mijn ogen de beste AC/DC coverband van Nederland”, zegt Edwart trots. “Ik vind het belangrijk om voor een goede opbouw te zorgen. We beginnen de avond rustig met Calidus. Een band uit het noorden van het land die hele melodieuze pop/rocksongs zingt en een eigen repertoire heeft.” Ook het optreden van Farsk wordt volgens hem bijzonder. “Deze band speelt allerlei bekende rockcovers in het Fries.” Het programma wordt afgesloten door Top 100-band The Green Monkeys.
EEN VELD VOL BLIJE MENSEN Door de jaren heen is het podium op het Heegermeer vergroot en later naar het vaste land verplaatst en is er een tweede podium bijgekomen. Het aantal deelnemende bands steeg van drie naar een stuk of tien. “Iedere editie van het festival is een hoogtepunt”, vindt Johan Potma. “Elke editie heeft zijn eigen sfeer. Het is geweldig om ieder jaar een veld vol blije en genietende mensen te zien.” Edward zal het vijftienjarig jubileum met optredens van Douwe Bob en Tim Akkerman nooit vergeten.
Edward Speerstra (links) en Johan Potma
“Muzikaal gezien was dat het beste programma ooit. Helaas financieel gezien niet. De artiesten waren duur en we wilden onze toegangsprijzen niet teveel verhogen. We vinden dat het festival voor iedereen toegankelijk moet zijn.”
WINDHOOS Beide mannen hebben onvergetelijke momenten beleefd. Zoals een gitarist die in het eerste jaar van het grote podium op een kist in het water stond te spelen en vervolgens viel. “Hij was helemaal nat, maar wist zijn gitaar droog te houden”, blikt Edward lachend terug. Eén keer sloeg het noodlot toe. Toen moest het festival vanwege een windhoos worden gestaakt. Edward weet het nog als de dag van gisteren. “Pater Moeskroen speelde ‘Laat maar waaien’, maar één nummer later veranderde het festivalterrein in oorlogsgebied. Gelukkig is er geen enkel ongeluk gebeurd. Niet eens een zere vinger.” Edward en Johan zijn voorlopig nog niet te plan om met hun bestuursfunctie te stoppen. “Jan Smeets hield het vijftig jaar vol. Dan hebben we nog wel even. Bovendien blijft het leuk. Na twintig jaar ervaren we nog steeds de gezonde spanning: wat zal er gebeuren? Dat willen we nog niet missen.”
“NA TWINTIG JAAR ERVAREN WE NOG STEEDS DE GEZONDE SPANNING: WAT ZAL ER GEBEUREN?”
48
NUMMER 06 • 2022
Heb jij je kaartjes al voor het nieuwe seizoen? THEATERSNEEK.NL HETBOLWERK.NL
sneek // CULTUUR&UITGAAN
GROOTSNEEK.NL
49
KUNSTENCENTRUM ATRIUM
IN SNEEKWEEK
Tijdens de Sneekweek kan er volop worden gedanst in de Bolwerk-zaal. Het poppodium heeft ook swingende concerten geprogrammeerd bij Lewinski en Bar The Legend.
WILD ROMANCE
Wie de naam Wild Romance hoort, denkt vaak aan de gouden periode van eind jaren 70 en begin jaren 80 met Herman Brood & his Wild Romance. Ze groeiden uit tot rocksterren zoals Nederland nog nooit had gekend. Wild Romance komt met nieuw materiaal naar Sneek. Uiteraard worden er ook Brood-hits gespeeld. ZA 6 AUGUSTUS // 21.00 UUR // € 15,- (€ 10,- VVK) // LOCATIE: BOLWERK
SON DE AQUÍ
Son de Aquí is een latinband uit Rotterdam, opgericht in Mexico-Stad, die zich kenmerkt door internationale samenwerkingen. Hun muziek is geïnspireerd door de folklore van Mexico, Cuba en Colombia en heeft moderne en stedelijke invloeden zoals hiphop, reggae en elektronische muziek. ZO 7 AUGUSTUS // 20.00 UUR // € 10,- (€ 7,50 VVK) // LOCATIE: LEWINSKI
THE HI-BALLIN’ DADDIES
Deze Mexicaanse groep speelt rock ‘n’ roll en rhythm and blues zoals in de jaren 50. De swingende band laat zich graag inspireren door onder anderen Little Richard, Big Joe Turner, Tiny Bradshaw, Fats Domino en Roddy Jackson, maar ook hedendaagse artiesten zoals Nick Curran, Pep Torres en Ray Collins. MA 8 AUGUSTUS // 21.00 UUR // GRATIS // LOCATIE: BAR THE LEGEND
JACK BOTTLENECK
Jack Bottleneck maakt een rauwe, authentieke en eigenzinnige mix van blues, bluegrass, country en americana. Opgegroeid in het Texas van Noord-Europa, de Friese Wouden - waar men dwars, ‘oars as oars’ en vrijgevochten is - krijgt hij al op jonge leeftijd vele muzikale stromingen mee die hij later terug laat komen in zijn karakteristieke rauwe stemgeluid en diepgaande gitaarspel. DI 9 AUGUSTUS // 21.00 UUR // GRATIS // LOCATIE: BOLWERK
TIMEMAUD
Door de stuwende beats, rauwe sound en hese stem van coverband TimeMaud staat het publiek altijd binnen een mum van tijd op de dansvloer te swingen. DI 9 AUGUSTUS // 22.00 UUR // € 5,// LOCATIE: LEWINSKI
FOTO: RON VAN HAL
ROCK ‘N ROLL, LATIN EN BLUES
FOTO: RONALD MORS
BLIJF ONTDEKKEN!
Improvisatietheater (links), tekenen en schilderen (rechtsboven) en leren spelen op een basgitaar (rechtsonder), het kan ook komend jaar bij kunstencentrum Atrium.
Vanaf maandag 29 augustus zijn er bij kunstencentrum Atrium weer veel lessen en cursussen te volgen op het gebied van muziek, dans, theater, musical en beeldende kunst. Ook diverse groepen gaan na de zomervakantie weer van start, zoals de bandjes, koren, ensembles en dansgroepen. Een greep uit het aanbod. INSTRUMENTALE LESSEN EN ZANG Bij kunstencentrum Atrium kun je bijna alle instrumenten leren bespelen. Wil je stoere basloopjes in de vingers krijgen of de juiste snaar raken van de viool? Of wil je graag goed leren zingen? De muzieklessen worden gegeven in Sneek, Bolsward, Koudum, Workum, Makkum en op meer dan twintig andere plekken in Súdwest-Fryslân. (Alle leeftijden).
FLUITEN MET VISJES (NIEUW)
IMPROVISATIETHEATER
´In de vijver van de koning zwommen visjes, héél speciaal. Ze waren wit met lange staarten en spraken koninklijke taal. Het waren kindertjes van kikkers, kikkervisjes heet dat nou. En hun geheime kikkertaaltje snapt alleen die fluit van jou.’ Kinderen beleven tijdens deze cursus allerlei muzikale avonturen. Spelenderwijs, en al dansend en zingend, maken ze kennis met melodie, notenschrift en ritme. (Kinderen 6-7 jaar).
Bij improvisatietheater gaan cursisten samen op energieke wijze aan de slag met scènes die in het moment ontstaan. Door middel van associëren, kijken en luisteren kunnen spelers vrij improviseren. Het gebruik van vaste spelvormen voorkomt dat ze de weg kwijtraken. Voor jongeren is er theatersport. (Jongeren en volwassenen).
TEKENEN EN SCHILDEREN Leer verschillende technieken en ga aan de slag met onder meer potlood, grafiet, houtskool, Oost-Indische inkt, acrylverf en pastelkrijt. Er wordt aandacht besteed aan zaken als analytisch kijken naar vormen, licht/ donker, perspectief en verhoudingen. Cursisten werken aan de hand van thema’s, onderwerpen, kunstenaars, stromingen of hun eigen fantasie. Voor volwassenen is er ook portreten modeltekenen en schilderen en impressionistisch schilderen. (Alle leeftijden).
BREAKDANCE (NIEUW) Bij breakdance zijn ontelbare moves ontwikkeld, zoals freeze en op je hoofd draaien (de headspin). Inspiratie komt onder meer uit het turnen, capoeira, freerunning en allerlei dansstijlen. Maak snelle pasjes over de grond of laat gave ‘powermoves’ zien: acrobatische bewegingen waarbij met alleen handen en schouders de grond wordt aanraakt. (Jongeren).
SPELEN IN EEN BAND De ervaren coaches van kunstencentrum Atrium leren jong en oud alles wat er komt kijken bij het spelen in een pop-, rock-, jazz- of metalband. Ze helpen bandleden beter worden in samenspel, improviseren en het opbouwen van een repertoire. De bands worden zo helemaal klaargestoomd voor optredens op Út Sneek, VERS! en andere podia. (Alle leeftijden).
Het volledige aanbod is te vinden op kunstencentrumatrium.nl. Via proeflessen kan bijna overal gratis een keer worden meegedaan.
FESTIVAL OVERMORGEN IEDEREEN IS EEN HELD, DIE HAAR OF ZIJN VERHAAL VERTELT!
Vijf Friese theaters hebben de handen inéén geslagen: van 2 september t/m 2 oktober organiseren ze het nieuwe Festival Overmorgen. In vijf festivalweekenden reizen vijf nieuwe voorstellingen van Friese makers van achtereenvolgens Heerenveen naar Sneek, Franeker, Drachten en Leeuwarden. Daarnaast is er tijdens ieder festivalweekend een aanvullend randprogramma. Het festival strijkt op 9, 10 en 11 september neer in Theater Sneek. Kijk voor het volledige programma op de websites theatersneek.nl en op festivalovermorgen.nl. MUZIEKTHEATER EN TONEEL / 9, 10 EN 11 SEPTEMBER / THEATERSNEEK.NL / 0505 431400
De nieuwe theaterbrochure is uit!
Vanaf nu is de nieuwe theaterbrochure met het complete aanbod voor komend seizoen gratis af te halen bij het servicepunt in het Atrium aan het Oud Kerkhof 11 in Sneek.
www.theatersneek.nl
WÉÉR INSECTEN EN WARMTE MET HORREN & ZONWERING
Vloeren - gordijnen - zonwering
Vloeren - gordijnen - zonwering Vloeren - gordijnen - zonwering
25% Korting op PVC Vloeren* Al vanaf € 35,00 per m² incl. leggen en egaliseren. *Vraag naar de actie voorwaarden.
www.vandermeerheerenveen.nl *Vraag naar de aktie voorwaarden. @vandermeer1 • Like ons op Facebook
MAAK EEN AFSPRAAK VOOR INTERIEURADVIES EN LAAT JE INSPIREREN! ZONWERING | HORREN | VLOEREN | GORDIJNEN | BEHANG | RAAMDECORATIE
Dracht 34 • Heerenveen www.vandermeerheerenveen.nl Wij leveren onder andere: tapijt - gordijnen - zonwering (binnen en buiten) - vitrages marmoleum - laminaat - vinyl - P.V.C. vloeren - projectstoffering
Kleine Palen 27 | 8601 AB Sneek Tel. (0515) 43 99 24 www.colorsathomesneek.nl
VRIJDAG 8 EN ZATERDAG 9 JULI
SANGRIA TIME!
50 mooie speciaal bieren Bier van de maand: Mannenliefde Bier, Wijn & Weduwe Joustra Beerenburg proeverijen (op reservering) Maak kennis met onze nieuwe cocktails tails Wij zijn 7 dagen per week open
Wij maken deze dagen de lekkerste sangria met veel vers fruit! kom jij ook proeven?
Irish Pub
VOLG ONS OOK OP
Marktstraat 25 • 8601 CS Sneek Telefoon: 06 - 11 33 97 79
#IRISHPUBSNEEK
ELKE DONDERDAGAVOND EN ZATERDAGMIDDAG IN JULI LIVE MUZIEK OP DE MARKTSTRAAT!
VOLLAND 6 - SNEEK
HOUKEWEG 42 - SNEEK
BUTERIKKERS 60 - WORKUM
VRAAGPRIJS: € 899.500 K.K.
VRAAGPRIJS: € 650.000 K.K.
VRAAGPRIJS: € 549.500 K.K.
HUIS
VERKOPEN? BEPAALT WAT JE BETAALT
Bij Makelaardij Friesland heb je een hoop te kiezen. We hanteren namelijk verschillende beloningsvormen. Naar welke gaat jouw voorkeur uit? Misschien heb je voorkeur voor bijvoorbeeld de ‘reguliere’ courtage, waarbij je ons een bepaald percentage van de koopprijs betaalt. Wil je liever van tevoren weten wat de kosten zijn? Kies dan voor een vast tarief.
ZILVERSCHOON 98 - SNEEK
VAN CAMMINGHAWEG 47 - ARUM
VRAAGPRIJS: € 224.500 K.K. VERKOCHT ONDER VOORBEHOUD
VRAAGPRIJS: € 325.000 K.K.
Kantoor Leeuwarden:
Kantoor Drachten:
058 244 91 00
0512 36 80 36
Kantoor Heerenveen:
Kantoor Sneek:
0513 23 21 80
0515 76 80 08
Of kies voor een resultaatafhankelijke courtage. Verkopen wij jouw huis boven de vraagprijs? Dan betaal je ons een percentage over het verschil tussen vraagprijs en uiteindelijke koopsom. Welke vorm van beloning je ook kiest, onze tarieven zijn altijd op basis van ‘geen verkoop, geen kosten’. Geen resultaat betekent dus geen kosten voor jou,100% no cure, no pay!
JIJ.FRL
sneek // CULTUUR&UITGAAN
GROOTSNEEK.NL
‘Un Kuierke deur Sneek’
51
Deur Peter van Egmond
DE WESTERSINGEL DEEL 1 Diskear wú ik us even de Westersingel over en dan f’ral ut gedeelte fanou de Koaningsbrugge tòt de Wonderbrugge/Kolk. Dit gedeelte fan de Westersingel wurdde in’t begin fan de foarege eeuw de Ferlengde Westersingel noemd, mar rond 1935 besloat de gemeente Sneek om wearskanten fan de Koaningsbrugge (stasjonskant) Westersingel te noemen. We beginne fanou de Noarderpoart en salle dêrom nyt alles in één artikel benoeme kenne dus doën we dit in twee delen.
Westersingel (1965, foto Obbema) Afbraak van de voormalige stadsboerderij van de familie Reen aan de Westersingel (1973).
De oude gemeentelijke, later Rijks Hogere Burger School (HBS) aan de Westersingel (1905).
De oarsprong fan de naam Westersingel het betrekking op ut water rond de binnenstad of feste, in dit gefal de westkant, en is un oferbliëfsel fan de middeleeuwse ferdedegingsgracht fan Sneek as sijnde festingstad. Un singel het fan oarsprong gyn metselde kademuren, mar skún oulopende walkanten, su at we dit ok hier nòch hieltyd siën foar befoarbeld ut teater. Op de nummers 1 en 2 komme we gelyk al bekende namen teugen: su woande de Wed. A Breunissen Troost op nr. 1 en op nr 2. woande de bekende òrganist Ybe Sjoerd Rusticus. Disse was fan 1929-1978 onder andere òrganist fan de Martinikerk. Un nyt te missen pand an de Westersingel was toch wel de ferplegingsfleugel fan ut Sint Antonius Sikenhús. Rond april 1960 wurdde de bou, dy’t de slòtfase betrof fan un in 1940 ontwurpen en goëdkeurd deur de minister fan Fòlksgesondhyd plan, anbesteden an ut annemmersbedriëf De Kinkelders út Arnhem. De kosten waren begroaten op ongefear 1.298.700,- gulden. De (stads)boerderij fan de family Reen op nr. 10 moest halferwege de jaren seuventech plak make foar de plande útbreiding fan ut Sint Antonius Sikenhús. Ondanks dat we hast fyftech jaar ferder in de tiëd binne,
Eelke Lok. Als journalist van Omrop Fryslân draait hij al veertig jaar mee en is hij met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele no-nonsense kijk op de wereldweet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten....
de vinger op de zere plek!
wete un soad minsen de boerderij nòch altyd goëd foar de geest te krijen.
oefenrúmte fan onder andere ut Stedelek Musykkòrps Sneek.
Ut Gebou foar Kristeleke Belangen wurdde in de wandelgangen ‘Oans Gebouw’ noemd. Ut wurdde in 1926 naar un ontwerp fan arsjitekt F. de Jong in de boustijl fan de Amsterdamse Skoal boud. Ut was un ferenegingsgebou wêrin’t ok kerkdiënsten houden wurdden. Op 12 òktober 1968 was hier onder andere un optreden fan Cuby and the Blizzards, foar ider wat wils dus. Ut is in 1973 sloopt. Ok dit was noadech foar de útbreiding fan ut Sint Antonius Sikenhús.
FRITTEMAHOVEN
Rond de jaren fyftech had Hendrik T. de Boer syn krúdenierswinkel an de Westersingel 25, hij ferkocht onder andere shag fan ut merk Sterling. Dan komme we bij ‘t foarmalech gemeentelek sikenhús foar besmetteleke sykten, dat in òktober 1932 in gebrúk nomen is. Later deed ut pand diënst as gymnastyklokaal en ok in gebrúk as
HET POSTKANTOOR AN DE WESTERSINGEL
Westersingel 1980
Disse fòlksbuurt was legen tussen de Westersingel en de Willemstraat en bestond út de 1e, 2e, 3e en 4e Frittemahovenstraat. Al disse woanings binne in de earste helt fan de jaren seuventech sloopt. Op nr. 27 fine we ut Groëne Krús gebou; in 1965 kwam hier foar Fryslaan ut tweede Bureau ‘verantwoorde gezinsvorming’, un (soart) kònsultasy bureau. Teugenwoardech sit hier Grillroom Texas Steak.
Op ut plak fan de eardere gemeenteleke burgerskoal, later de Ryks Hogere Burger Skoal (RHBS) dy’t boud is in 1865 naar un ontwerp fan J. Hogendijk en in desember 1957 sloopt is, wurdde ut pòstkantoar boud. Aardech om even an te halen is, dat de
Sloop RHBS
gemeente Sneek in 1952 overwogen het om in un gedeelte fan ut gebou un badhús te realisearen. Ut gebou fan ut pòstkantoar wurdde ontwurpen deur ryksboumeester Ir. J. J. M. Vegter út Liwardden en in 1962 in gebrúk nomen. Na de realisasy fan un nieuw pòstkantoar an ut Martiniplein rond 1990 was ut gebou noch enege tyd in gebrúk as postdistrybúsygebou. Teuchenwoardech fine we hier ‘Theater Sneek’ wat un anwinst is foar oans stad, al binne de menings over ut ontwerp ferdeeld, mar dit was in de jaren 60 ok met ut pòstkantoar su. Op nr. 30 de villa dy’t rond 1883 boud is (in kombinasy met Stasjonsstraat 3) in opdracht fan Hendrikus Johannes Josephus Visser en Regnerus Josephus Visser, naar un ontwerp fan Albert Breunissen Troost. De heren Visser hadden un koffyhandel in Sneek, in de folksmoan ‘Koffie Visser’. Over de villa’s wurdde in Sneek seid: ‘deze villa’s zijn gesticht van lichte koffie en licht gewicht’. Staande bij de Koaningsbrugge met rechts de Stasjonstraat en links ut Martiniplein steke we over en ferfòlge we, in un folgend deel oans wech langs de Westersingel. Hewwe jim op- òf anmerkings of miskyn fotomateriaal, hoar ik dat graach! Brònnen dy’t ik brúkt hew; FSM, archief gemeente SWF, Wiki. en Foto Obbema.
Dyk At je yn dizze hoeke fan de provinsje wenje hoech je net sa nedich nei Ljouwert. Wat soenen we dêr yn dy kuierjende boske ek moatte. Watte, je kin yn Ljouwert net iens mear tsjin in beam oanpisje, want dy kuiert dan krekt op dat stuit fuort. Hjir ha we ommers echte bosken, dy’t as je der komme elke kear wer op it selde plak stean. Mar de Ljouwerters bin hjir fansels fan herte wolkom, want dêr kin we oan fertsjinje. Dus at se dêr oer de dyk SnitsLjouwert begjinne te seuren, dan tille we de holle efkes op en skodzje de earen leech. Aldboargemaster Apotheker fan sawol Ljouwert as Snits hat alris oppere om oan alle soargen in ein te meitsjen troch in rjochte dyk njonken it spoar oan te lizzen, mar
dêr krigen we lânskipspine fan. Watte, fan skrik prate it kolleezje fan Deputearre Steaten trije jier lyn ôf om net oer in nije rjochte dyk dy’t net oer Dearsum en Tsienzerbuorren giet, te praten. Mar ja, in dyk is fetber foar ûnderhâld. Seker omt elk tinkt dat de oprop om frijwillich dochs in pear dagen thús wurkjen te bliuwen net foar him of har jildt. De ienheid auto per meter asfalt is ferdûbele. De provinsje sil besjen wat der no dien wurde moat. Deputearre Avine Fokkens, dy’t elke oerstallige sint graach yn it sparpotsje foar de Lelylijn stopje wol, seach har kâns. Dy sei: lit we dan no alfêst dochs marris oer in nije dyk prate. Se docht krekt as wit se net dat se yn Nederlân libbet. Dat is in lân wêr’t de polityke ploechjes fjouwer jier sitte en
net in hânbree fierder sjogge. Dus Avine waard troch kommissaris Brok op it matsje roppen. ‘Wat we ôfpraat ha, ha we ôfpraat. Net oer in nije dyk prate. Ja, no jild útjaan om de dyk op te knappen soe hartstikke dom wêze at in nij kolleezje dêr takom jier dochs oer teset moat, mar it kin net. Noch in jier dat mûltsje ticht hâlde dus. Sa hat Thorbecke it ús leard’. Ach, wy hoege net nei Ljouwert. Wat soenen we by dy sinteferknoeiers ek moatte. Eelke Lok Reageren? Stuur dan een email naar: eelke.lok@ziggo.nl
uit agenda 30 JUNI T/M 28 JULI
TIP
vrijdag 1 juli
wo. 6 t/m vr. 8 juli
zaterdag 16 juli
JOURE SPORTEVENEMENT Paardenkoersen met de draverij om de Gouden Swipe.
IJLST OPEN DAG Bewonder de traditionele schepen en maak een vaartocht op donderdag.
SLOTEN CULINAIR Diverse stands roken vis of vlees en er is een wijn-/bierproeverij.
swipe dei
ma. t/m zo.
elfstedentocht 1997
HINDELOOPEN EXPOSITIE Heel 2022 unieke fototentoonstelling over de laatste Elfstedentocht op de schaats. WWW.SCHAATSMUSEUM.NL
ontdek sloten SLOTEN RONDLEIDING
Stadswandeling met stadsomroeper, museumbezoek en vaartochtje.
WWW.IJLST2020.FR
WWW.SLOTEN.NL
zaterdag 2 juli
zaterdag 9 juli
wo. 20 t/m zo. 24 juli
IT HEIDENSKIP SPORTEVENEMENT
HEEG MUZIEKFESTIVAL
JOURE FESTIVAL
heechsimmerfestival Livemuziek aan het strand van de Hegemer Mar.
Vele festiviteiten met als hoogtepunt het opstijgen van heteluchtballonnen.
WWW.FIERLJEPPE.NL
WWW.HEECHSIMMERFESTIVAL.COM
WWW.BALLONFEESTEN.NL
ifk klompkesilen
jong-feinte partij
WWW.MUSEUMSLOTEN.NL
swingterras
Kinderen gaan met zeilende klompen de strijd met elkaar aan.
De belangrijkste kaatspartij voor heren junioren.
WWW.KLOMPKESILEN.NL
WWW.KNKB.NL
WWW.SNEEK.NL
elke zaterdag
tsjerkepaad
jeu de boules KOUDUM SPORTEVENEMENT
Kom in het weiland schatzoeken tussen de vintage spullen van een ander.
SNEEK MUZIEK
WWW.TSJERKEPAAD.NL
Jaarlijks feest met opbrengst voor organisatie van het grachtenconcert.
t/m za. 9 juli
sânderoer
zondag 24 juli
gaasterland popfestival RIJS MUZIEKFESTIVAL
7e editie van het flower power popfestival. WWW.TEATERTUN.NL
donderdag 14 juli
jaarmarkt
wijnproeverij
Gezellige jaarmarkt in het centrum. WWW.FRYSLANMARKTEN.NL
WWW.THABORHOEVE.NL
flinke streekmarkt
RIJS MUZIEK
WWW.DEPAUPERS.NL
Drie Friese bekende singer-songwriters treden op in de Teatertún.
t/m za. 16 juli
WWW.TEATERTUN.NL
WWW.ARCADIA.FRL/GAIA
WWW.VISITLANGWEER.NL
zondag 3 juli
frisicana xl
LEMMER CULTUUR Kunstwerk van de aarde als verlichte bol van 7 meter doorsnee.
LANGWEER FOLKLORE Ringsteken met aangespannen paarden voor authentieke koetsen.
TIRNS CULINAIR Proeverij van Friese wijnen van druiven uit eigen wijngaard.
Theaterstuk op de voormalig vuilstort de Jiskepôle.
gaia
ringrijden
MAKKUM MARKT
WWW.ITFLINKEBOSKJE.NL
WORKUM THEATER
WWW.FLINKEFARM.NL
vrijdag 22 juli
WWW.SNEEKWATERSTAD.LIONS.NL
HEMELUM MARKT Koop de heerlijkste streekproducten in het weiland van de Flinkefarm.
WWW.SNEEK.NL
flinke flea market
WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/
summerparty lionsclub
SNEEK MUZIEK Elke zaterdagmiddag muziek op de Marktstraat.
zondag 10 juli HEMELUM MARKT
Openstelling van diverse kerken in de regio.
middagmatinee
EASTEREIN SPORTEVENEMENT
Opening nieuwe Jeu de Boules banen met Koudumer kampioenschap. UITAGENDA
FRIESLAND CULTUUR
friese ballonfeesten
Tweekamp Friesland – Holland, de beste fierljeppers strijden tegen elkaar.
GAASTMEER SPORTEVENEMENT
SNEEK MUZIEK Iedere donderdagavond is er livemuziek op de Marktstraat.
(vis)rokerij
WWW.DRAFBAANJOURE.COM
fierljepwedstrijd
elke donderdag
schepen van ijlst
midsimmertiid
WARNS MUZIEK Zes muzikale vrienden geven een midzomeravondconcert. WWW.TETSJEVANDERKOOI.NL
TIP
do. 14 juli t/m do. 25 aug
boerenmarkt
WOUDSEND MARKT Elke donderdag markt met ruim 35 standhouders; verse streekproducten en non-food.
woensdag 27 juli
boerebrulloft JOURE FOLKLORE
Beleef een 19e-eeuwse bruiloft met bruiloftsmaal, harddraverij en ringrijderij. WWW.BOEREBRULLOFT.NL
WWW.WELKOMINWOUDSEND.NL
vr. 15 en za. 16 juli
visserijdagen
STAVOREN EVENEMENT Feestelijk evenement dat in het teken staat van visserij.
do. 28 juli t/m di. 16 aug
gaia
BOLSWARD CULTUUR
Kunstwerk van de aarde als verlichte bol van 7 meter doorsnee. WWW.ARCADIA.NL/GAIA
WWW.VISSERIJDAGENSTAVOREN.NL
BEKIJK DE COMPLETE UITAGENDA OP: WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/UITAGENDA
Beleven
FOTO: THOMASVAER FOTOGRAFIE
Belibje
VAARTOCHT DOOR SLOTEN
Boerebrulloft
Op woensdag 6 juli keert een vloot van zo’n 20 traditionele schepen terug naar IJlst, de stad waar ze in de 19e en begin 20e eeuw te water gelaten zijn. Deze meer dan honderd jaar oude, varende monumenten worden met veel liefde en aandacht in de vaart gehouden. De schepen komen op woensdagmiddag middels een vlootschouw IJlst binnen varen. Op donderdag 7 juli kiezen de schepen het ruime sop en kun je meevaren met een tochtje over de Geeuw.
Iedere donderdagmiddag in juli en augustus ontdek je Sloten met het afwisselende zomerarrangement. De Stadsomroeper neemt je mee op pad voor een stadswandeling. Onderweg hoor je de mooiste verhalen over dit kleinste Elfstedenstadje. Breng daarna een bezoek aan Museum Sloten, met o.a. een grote collectie toverlantaarns. Als ontspannen afsluiting van een bijzondere middag maak je een boottochtje met schipper.
Je waant je terug in de tijd op woensdag 27 juli in Joure. Op deze dag beleef je een echte 19e -eeuwse Boerebrulloft, oftewel Boerenbruiloft. De dag start met een defilé: in prachtig beschilderde sjezen gaan de bruiloftsgasten in bruiloftstoet naar Park Heremastate voor de huwelijksplechtigheid. Na de bruiloft is het tijd voor het bruiloftsmaal met Oudfriese gerechten als Prom-en-bôle en Boerenjongens. ’s Middags staat een unieke harddraverij en ringrijderij op het programma.
WWW.IJLST2020.FR
WWW.MUSEUMSLOTEN.NL
WWW.BOEREBRULLOFT.NL
Nijs gjirrich Interessant
FOTO: JAN TIJSMA
Ontdek Sloten
FOTO: ANKIE RUSTICUS
Schepen van IJlst
GAASTERLAND POPFESTIVAL
Gaasterland popfestival
Swingterras
Dompel je op zondag 24 juli onder in het Flower Power sfeertje tijdens het Gaasterland Popfestival; de eerste editie in 1970 werd ook wel ‘Peace yn Riis’ genoemd. Op deze middag in Rijs geniet je in de Teatertún, met openluchttheater, van dit relaxte muziekfestival met muziek uit de jaren 60 en 70. De line-up van het festival bestaat dit jaar uit: Jan Akkerman, Barrelhouse, Ad Vanderveen, Two Faces, Hayfever, Amy Winehouse Tribute, DJ Siebe en meer.
Strijk tijdens of na het winkelen op koopavond neer op één van de terrassen op de Markstraat in Sneek. De hele zomer geniet je op donderdagavond van het muzikale swingterras. In juli kunnen op zaterdag ook de voetjes van de vloer met de wekelijkse zaterdagmiddagmatinee op de Markstraat. Op deze middagen staan onder andere Barree Lee en the Boogie Masters, Triple A, Beat Kings op het podium.
WWW.TEATERTUN.NL
WWW.SNEEK.NL
wINACTIE Wat is jouw ultieme ‘MOAI FUORT’ tip in Waterland van Friesland? Stuur deze tip naar moaifuort@waterlandvanfriesland en wie weet win jij een echte ‘MOAI FUORT’ trui. Lees meer: WWW.WATERLANDVANFRIESLAND.NL/ MOAIFUORT
54
SPORT
NUMMER 06 • 2022
TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S VINCENT RIEMERSMA
‘DE JOHAN CRUIJFF VAN HET SKÛTSJESILEN’
HEER EN MEESTER DOUWE VISSER “Skûtsjesilen is simpel, maar het moeilijkste wat er is, is simpel skûtsjesilen.” Was getekend Douwe Jzn. Visser(1957). Geen wonder dat zijn biograaf Ton van der Laan (1993) de bekende SKS-skûtsjeschipper Douwe Visser ‘de Johan Cruijff van het skûtsjesilen’ noemt. Op de laatste zaterdag van juni 2022 werd op het Starteiland midden in de Snitsermar het eerste exemplaar van de biografie ‘Douwe Visser, heer en meester’ aan Commissaris van de Koning in Fryslân, Arno Brok, overhandigd. Een bijzonder boek over een binnenvaartschipper die volgens velen, waaronder Van der Laan, uitgroeide tot de beste skûtsjeschipper van zijn generatie.
H
oe bijzonder is het dat er nu een biografie over Douwe Visser verschenen is? Wij vroegen het de schipper persoonlijk. “Even los van het hele traject vond ik het bijzonder dat er iemand is, die meer dan de helft jonger is dan ik, een boek over mij wil schrijven”, antwoordt Douwe Visser. “Het leven wat ik als normaal ervaar en niet altijd bij stil sta, waarbij ik mijn ding doe, dat daar nu een boek over geschreven is. Dat ervaar ik als heel bijzonder.”
“IK HEB HET WEL EVEN SPANNEND GEVONDEN HOE DE MENSEN ZULLEN REAGEREN”
ONTDEKKINGSTOCHT “Tijdens de gesprekken die ik met Ton had, is het mij ook duidelijk geworden dat het een ontdekkingsreis door mijn eigen leven werd. De herinneringen aan de dingen die gebeurd zijn en waarom je toen op een bepaalde manier gereageerd hebt. Het was in die zin ook een trip down memory lane.” Dat Ton van der Laan journalist van professie is - hij is parlementair journalist van de Leeuwarder Courant en verslaat sinds 2014 het SKS-skûtsjesilen voor die krant - is duidelijk na het lezen van deze
biografie. De lezer gaat mee ‘op interview’ en geniet met volle teugen van wat de charismatische schipper te vertellen heeft. Een biografie omdat Douwe aan het woord komt, de verhalen vertelt vanuit zijn perspectief en beleving. Het is Douwe zijn waarheid en niet dé waarheid. Hij kijkt in z’n eigen spiegel en ziet het leven tot nu toe aan zich voorbijgaan.
EERLIJK EN ONTWAPENEND “Wie is de man in het hemd als hij niet aan het helmhout van de Sneker Pan zit?”, is een cruciale vraag die Ton van der Laan stelt. En de biograaf krijgt heel veel antwoorden. Eerlijke en ontwapenende antwoorden. Het antwoord op deze vraag bijvoorbeeld: “Wat zou je met alle bagage die je nu hebt verzameld ande-
JE CIJFER ALS % KORTING OP EEN LESPAKKET NAAR KEUZE
Wissel jouw hoogste eindcijfer in als % korting. Ongeacht welke opleiding jij hebt gevolgd. Ook als je niet bent geslaagd, slaag je toch bij KM.
OFNI REEM
DIT JAAR EINDEXAMEN GEDAAN?
ren willen meegeven?” Douwe Visser: “Blijf leren. Je bent nooit te oud om te zeggen dat je nog niet alles weet. Stel je kwetsbaar op, maak je niet druk om wat andere mensen daarvan vinden, en doe wat je het liefste doet. Ken je gebreken, erken ze, en ga ermee aan de slag. Je steeds blijven voeden met nieuwe inzichten, nieuwe materie, houdt je jong
GROOTSNEEK.NL
“JE BENT NOOIT TE OUD OM TE ZEGGEN DAT JE NOG NIET ALLES WEET”
55
leven is. Maar er wordt ook een portret gegeven van de binnenvaartschippers uit de tweede helft van de twintigste eeuw in het algemeen en Douwe en zijn familie in het bijzonder. Omdat Douwe bekend werd door het skûtsjesilen krijgt dat aspect veel aandacht en dan wordt ook duidelijk hoe uniek Douwe Jpz. Visser is. Daarbij komt de matador niet alleen aan het woord, maar geven ook mensen uit zijn naaste omgeving hun mening. Van familieleden tot collega-schippers. Ook zij werden geïnterviewd voor het boek.
KRIS HEIJNIS Een van de mensen die voor het boek is geïnterviewd, is coach Kris Heijnis. In 2001 ontmoet Douwe Visser Kris en deze zorgt ervoor dat het leventje van Douwe aardig op z’n kop komt te staan. Zo’n stoere schipper als je Douwe Visser zoekt contact met een goeroe, trainer of psycholoog die klinkt als Herman van Veen? Toch belt de skûtsjeschipper.
Visseriaanse uitspraken Douwe Visser doet een aantal opmerkelijke uitspraken, waardoor we begrijpen, waarom hij ook wel ‘de Johan Cruijff van het skûtsjesilen’ wordt genoemd. Ter illustratie: “ Je moet niet zeilen om te winnen, maar om de beste worden. Dan win je ook.” “Je kunt alleen van anderen leren.” “Toeval moet je uitsluiten, maar dat lukt niet altijd.” “Het leven is onzinnig; het skûtsjesilen dus ook.” “Wat goed is, moet je niet verbeteren.” “Je moet de beste zijn in beter worden.” “Je mag zoveel fouten maken als je wilt, als het maar bij één blijft.”
en scherp. Je hoeft geen natuurtalent te zijn om iets goed te kunnen. Met passie bereik je veel meer.”
“HET IS WAT IK VIND EN ZEG” “Ik vond het heel bijzonder om terug te lezen wat ik tegen Tom had gezegd. Ik schrok daar zelfs wel van. Als ik een verhaal houd in bijvoorbeeld een kroeg of in een huiskamerachtige situatie met wat bier en sigaren, dan is dat anders. Het is exact hetzelfde verhaal maar door gezichtsuitdrukkingen en het interactieve contact met de mensen komt het letterlijk zwart op wit anders over. Het ziet er veel ‘hoekiger’ en ‘bonkeriger’ uit. Ik heb het ook wel even spannend gevonden hoe de mensen zullen reageren, maar dat heb ik nu al niet meer. Het is wat ik vind en daar was een schrijver in
psychotherapie en psychiatrie relatie- en gezinstherapie psychosociale therapie mental coaching (top)sporters
geïnteresseerd. Het is wat ik altijd zeg, dus ik zeg het nu ook. Alleen het is nu voor een groter publiek en iedereen mag daar iets van vinden. Daarom werk je aan z’n boek mee.”
GEBOREN OP HET ZWARTE WATER Douwe Visser, geboren als oudste kind van Jappie en Stien Visser aan boord van de Rival, een aak van 86 ton, 4 meter breed en 27 meter lang. De Rival lag tijdens de geboorte van de kleine Douwe op het Zwarte Water met uitzicht op de Zwolse Peperbus. Douwe is de eerste van de vijf kinderen; na Geeske (1958) en Hendrik (1960) volgen Albert (1962) en Tjitske (1965). Uiteraard staan al deze biografische gegevens in het boek. Tussen de regels door lees je steeds dat zijn grote Liefde Hetty het anker in Douwes
“Toen ik eenmaal over de drempel was gestapt, was ik er ook echt overheen. Kris was zo ontwapenend, zo open. Het voelde vertrouwd. Ik liep in één keer leeg”, vertelt Douwe. Vele sessies volgen na die eerste ontmoeting en Kris Heijnis wordt een vriend. De schipper krijgt een ander mensbeeld, ziet door de gesprekken met Kris anders naar mensen en dus ook naar z’n bemanning. Gemakkelijk? Nee, zeker niet! Douwe leert veel over zichzelf en zijn familie. Douwe krijgt andere inzichten; hij heeft er achteraf spijt van hoe hij met bepaalde mensen is omgesprongen.
KWETSBAAR Douwe Visser stelt zich sindsdien ook kwetsbaar op. Stille Douwe gaat samen met Kris op pad en ze houden presentaties voor groepen. “De sessies met Kris hebben van mij een betere schipper gemaakt en vooral een completer mens, maar ik voel in een grote groep nog steeds ongemak”, is Douwe eerlijk.
Praktijk Bogaard Van Giffenstraat 6 8601 EX Sneek Tel. 0515 418515
www.praktijkbogaard.nl • www.relatietherapie.frl
Pieter-Jan en Esther Bogaard
Boerenmarkt in Woudsend met een gevarieerd aanbod verse streekproducten en andere verrassende artikelen
14 juli 2022
APK EN ONDERHOUD VOOR ALLE MERKEN
21 juli 2022 28 juli 2022
EV- EN HYBRIDE ONDERHOUD
4 augustus 2022
ZOMERCHECK
11 augustus 2022 18 augustus 2022
Het adres in IJlst en omstreken voor APK en onderhoud aan uw auto.
25 augustus 2022 7x op donderdag Boerenmarkt van 11.00 tot 17.00 uur Extra Boerenmarkt op zaterdag
Roodhemsterweg 14 8651 CV IJlst 0515 - 531 436
tijdens de Friese Sleepbootdagen op 21 mei 2022 en tijdens Open Monumentendag op 10 september 2022
WWW.GARAGEKROES.NL
PLANTJESMARKT BIJ GREENSALES, VELE AANBIEDINGEN!
Stek perkplanten
Deutzia
keuze uit 4 soorten
in 13 cm pot
Normaal 6.98
normaal 1.75
Nu 3 stuks €10
Nu 8 stuks €10
Boeren jasmijn
met knop keuze uit 5 soorten Normaal 6.98
Nu 3 stuks €10
Openingstijden Maandag t/m vrijdag van 07.00 tot 17.30 uur - Zaterdag van 08:30 tot 16.00 uur.
Cornus
keuze uit 3 soorten
Buddleja vlinderstruik
Normaal 6.98
keuze uit 7 soorten
Nu 3 stuks €10
Normaal 5.98
Nu 3 stuks €10
sneek // SPORT
GROOTSNEEK.NL
57
TEKST GIANNA POSTERARO // FOTO’S NICO ALTENBURG
GEART JORRITSMA MAAKT FAVORIETENROL WAAR TIJDENS MAR-ATHON
“HET IS HEEL BIJZONDER OM IN MIJN GEBOORTESTAD TE WINNEN” Hardloopfanaten zagen hem al als de favoriet van de Mar-athon Sneek. Onze 26-jarige Geart Jorritsma uit Nijland – ik mag ‘onze’ zeggen, want Geart is werkzaam bij Ying Media, de uitgever van GrootSneek – maakte afgelopen zaterdag 25 juni de belofte als ‘favoriet’ waar. Geart Jorritsma werd overtuigend eerste met een tijd van 02.29.28. Het parcoursrecord. Ik sprak Geart ruim een week voor de wedstrijd. “Mijn doel is om te winnen”, zei hij toen al.
Geart Jorritsma (26) komt met een ruime voorsprong over de finish in een tijd van 02:29:28.
Zijn winnaarsmentaliteit heeft hij van zijn ouders. Beiden zijn goede hardlopers en zijn vader geeft hardlooptrainingen. “Hij vond dat ik als kind iets sociaals moest doen,” vertelt Geart, “dus nam hij mij mee naar AV Heerenveen waar hij destijds training gaf. Ik vond het niet meteen leuk, maar bij één van de eerste wedstrijden waaraan ik meedeed werd ik derde, dus dat werkte motiverend. Dat is ook het mooie van hardlopen: wat je erin stopt, krijg je er ook weer uit.”
TRAINEN MET SIFAN HASSAN In zijn jongere jaren krijgt Geart de smaak te pakken en hij stopt veel tijd in het hardlopen. Een tijdlang is hij de snelste in de regio. “Ik wilde meer, dus verhuisde ik naar Arnhem om bij sportcentrum Papendal te trainen. Daar trainde ik vier jaar lang onder leiding van Honoré Hoedt samen met onder anderen tweevoudige wereld- en olympisch kampioen Sifan Hassan.” Gearts beste prestatie is twee keer brons bij het Nederlands Kampioenschap. In 2017 op de baan en in 2018 cross. Ook wint hij de marathon van Enschede in 2019. Tijdens zijn tijd op Papendal wil hij de Olympische Spelen halen. Geart: “Als je jong bent lijkt de progressie niet op te houden. Ik liep 180 kilometer per week. Vier keer in de week deed ik harde trainingen, op tempo en met heuvels. En daarnaast deed ik krachttraining.”
RUST IS BELANGRIJK De Olympische Spelen haalt hij niet, want na zijn studie begint hij met werken en traint hij veel minder. “Ik weet dus nog niet of ik mijn top al heb bereikt”, twijfelt Geart. Door de jaren heen leert hij om slimmer te trainen. “Ik ben gaan inzien dat rust een belangrijk onderdeel is van het hardlopen. Dus nu train ik minder, maar wel effectiever. Met voldoende rusttijd tussen de trainingen. Ik focus op eten, slaap en herstel. Vroeger ging ik altijd door, ook als ik moe was. Nu neem ik dan een extra dag rust.”
DUURLOPERS PIEKEN LAAT Met zo’n fanatieke hardloper als Geart zou je denken dat hij alle marathons al eens gelopen heeft. Dat is
niet het geval. Sterker nog, hij loopt in 2019 pas zijn eerste – hij is dan 23 jaar. Opvallend, want bij veel sporten geldt juist, hoe jonger je begint, hoe beter. “Het is een klap voor je lichaam, dus je mag er niet te jong mee beginnen”, verklaart Geart en hij legt uit: “Marathonlopers pieken rond hun 28e, want duurwerk ontwikkelt zich langzamer.” Goed nieuws voor Geart, hij kan dus nóg sneller worden.
ONDER DE 02:20 “Wat ik nog wil is een marathon lopen onder de twee uur en twintig minuten. Ik heb al drie keer eerder gedacht dat het zou lukken, ook tijdens mijn trainingen.” Toch lukt het hem die drie keer niet. “De eerste keer dat ik dacht dat ik het zou ha-
Geart Jorritsma zwaait het publiek toe: “De komende week even rustig aan en dan weer nieuwe doelen stellen.”
len, was in Dresden. Het was koud, het waaide hard en het parcours was vanwege corona rondjes van twee en een halve kilometer door een park. Dat was mentaal zwaar. Mijn tijd was twee uur 22.” Een tweede poging doet hij in Amsterdam. “Die dag versliep ik me, waardoor ik geen tijd had om te ontbijten. Ik liep lange tijd op een schema van twee uur achttien, maar na 32 kilometer ging ik stuk, want ik had nul voeding. Dat was zonde, want verder was het een perfecte race.” Ook de derde keer mislukt, dit keer vanwege de warmte. “Het wordt dus hoog tijd voor een nieuw record”, besluit Geart.
NIEUWE DOELEN Een dag of tien na ons gesprek is de Mar-athon 2022 in Sneek een feit. Een persoonlijk record wordt het ook nú niet, maar Gearts doel voor deze marathon is dan ook puur de winst. Vanaf de start ligt hij op kop. “Ik heb mijn eigen tempo gelopen”, verklaart hij na afloop. “De eerste helft wind tegen en een aantal onverharde kilometers. Met alleen een langste duurloop van dertig kilometer ben ik de laatste kilometers wel gaan aftellen. Na ongeveer 27 kilometer uit voorzorg een beetje gas terug genomen, maar de laatste vier kilometer weer kunnen versnellen. De komende week even rustig aan en dan weer nieuwe doelen stellen.”
OOK ZO GOED WORDEN ALS GEART? Geart Jorritsma maakt trainingsschema’s voor hardlopers die trainen voor een marathon, gewicht willen verliezen of hun eerste vijf kilometer willen uitlopen. Hij kijkt naar de trainingsopbouw – te snel te veel willen is een valkuil – en looptechniek – rechtop en landen op het midden van je voet. Zo wikkel je je pas snel af en is de klap op je spieren en pezen het kleinst. Sneller en beter hardlopen - 1 80 passen per minuut is ideaal - E et ruim twee uur van tevoren, hoe minder in je maag hoe beter - R echtop en landen op het midden van je voet
58
sneek // SPORT >
OEKRAÏENSE OUD-BONDSCOACH KOSTA POLTAVETS OVER DE OORLOG MET RUSLAND
“Ik wilde direct naar Oekraïne”
“
Ireen Wüst, Sven Kramer, Jutta Leerdam: we kennen ze allemaal. Hij mocht hen en nog vele andere topsporters coachen en begeleiden in hun schaatscarrière. Op sportief én persoonlijk vlak. In 1962 werd Kosta Poltavets geboren in Charkov, Oekraïne. Inmiddels woont hij achtentwintig jaar in Nederland in alle vrijheid. Dat geldt niet voor zijn familie. Het nieuws komt drie maanden geleden dan ook als een schok als Rusland Oekraïne binnenvalt.
“Het is superheftig, je maakt je direct zorgen over hoelang het gaat duren en je hebt een innerlijke onrust over wat er gaat gebeuren. Ik ken natuurlijk de Russische sporters en de mensen daar, zelfs ook Oekraïners die in Rusland wonen. Dus de eerste zes weken had ik het emotioneel echt zwaar. Onze vrienden en familie belden we ’s ochtends, ’s middags en ’s avonds. Om maar zeker te weten of ze nog leefden. We hebben nog steeds veel contact en gelukkig hebben ze nog internet. Maar niemand had deze oorlog verwacht. Dit moet je verwerken op alle niveaus en dat kost tijd.”
uit hier kan doen. Dat ik ook op die manier mijn bijdrage kan leveren. Dat is ook wat onze dochter doet. Zij is zangeres en zet haar stem en haar gitaar in als wapen. Wij zetten nu ook onze stem in.”
VRIJHEID
Als kind leert Kosta dat vrijheid een groot goed is. Thuis gaan de gesprekken vaak over de ‘niet gewenste onderwerpen’. Over de vrijheid, onafhankelijkheid en de democratie. “Ik wist niet beter dan hoe de situatie op dat moment was, maar ik kreeg thuis wel mee dat de wens naar vrijheid erg sterk was.”
THUISLAND STEUNEN
Ondertussen doen Kosta en zijn vrouw wat zij kunnen om hun thuisland te steunen. “Deze hele situatie houdt ons continu bezig. De oorlog raakt ons allemaal. Je kan niet iedereen helpen, maar ik probeer het wel. We hebben familie drie maanden lang opgevangen en ondersteunen fondsen die kinderen helpen met humanitaire en financiële middelen.”
STUDEREN
ALLES KWIJT
Ik kreeg les van de grondleggers van de methodologische en wetenschappelijke benadering van de sport, allemaal afkomstig uit de voormalige Sovjet-Unie. Er is geen enkele sport die niet zonder de basis kan, die zij hebben gelegd. Ik had het geluk dat ik hen persoonlijk kende en les van ze kreeg. Soms heb je dat geluk nodig. Want ook al krijg je kansen, je moet ze wel zelf grijpen.”
Gevluchte Oekraïners kampen vaak ook met mentale problemen. “Ze zijn hier tijdelijk en weten daardoor niet waar ze aan toe zijn. En thuis hebben ze helemaal niets meer. Ze hebben geen mogelijkheid om terug te gaan.” Twee kennissen van Kosta wonen nu tijdelijk in Assen. Ze zijn zestig jaar en beiden tandarts. “Thuis hadden ze alles, maar Charkov wordt een gevaarlijke plaats. Er zijn elke dag raketaanslagen. Alles wat ze hebben opgebouwd zijn ze kwijt. En op je zestigste ga je ook niet zelf de strijd aan.”
IK GA ERNAARTOE “Voor ons was dat net zo’n moeilijk dilemma. Toen ik hoorde van de oorlog zat ik met Jutta Leerdam op de WK sprint. En heel eerlijk? Mijn eerste ingeving was: ik ga ernaartoe. Maar Jutta en andere mensen hebben mij overtuigd dat ik beter iets van-
Kosta heeft, zoals hij het zelf zegt, het geluk gehad dat hij na zijn middelbare school mocht studeren aan een gerenommeerde sportopleiding. Vergelijkbaar met de ALO in Nederland, maar dan met een scherpe focus op het coachen van topsporters. “Het was een kwalitatief zeer hoge opleiding, die nu helaas niet meer bestaat.
INSPIRERENDE JEUGD “Mijn jeugd was heel inspirerend”, lacht Kosta. “Mijn moeder was, toen ik jong was, juf in de kinderopvang en later werkte ze in een restaurant op de TransSiberië Express. Mijn vader was schaatscoach. Daardoor kwamen er veel verschillende mensen bij ons over de vloer. Er waren vaak sporters, maar ook mensen vanuit de culturele branche: journalisten, musici, schrijvers, enzovoorts.”
NUMMER 06 • 2022
GROOTSNEEK.NL
59
TEKST SONJA HARKEMA // FOTO’S RICARDO VEEN, ORANGE PICTURES
Kosta Poltavets coacht de Russische schaatsploeg tijdens het WK 2019 in Hamar.
“LIEVER EEN EERLIJKE VIJAND, DAN EEN GECAMOUFLEERDE VRIEND” OEKRAÏENS EN RUSSISCH In de schoolvakanties vertrekt Kosta voor drie maanden naar zijn oma op de boerderij in Lugansk. “Ik werkte veel op het land, heel leuk vond ik dat. Onder andere met het drijven van een enorme kudde van zeshonderd tot achthonderd kalveren. Wij kinderen reden op paarden om de kudde in bedwang te houden en om ervoor te zorgen dat er geen kalveren ontsnapten. En eind augustus, aan het einde van de vakantie, gingen we weer naar huis, naar Charkov. Daar was Russisch de voertaal, maar na drie maanden bij mijn oma in Lugansk, sprak ik alleen nog Oekraïens. Dat zorgde altijd voor wat paniek bij mijn ouders”, lacht Kosta.
VAN SCHAATSEN NAAR TRIATLON In de Sovjet-Unie geldt de dienstplicht en na zijn studie moet Kosta op zijn drieëntwintigste voor twee jaar het leger in. Daarna besluit hij verder te gaan met de sport. De schaatswereld instappen is voor hem relatief makkelijk, gezien het beroep van zijn vader. Na twee jaar de jeugd trainen komt de triatlon op zijn pad. Hij slaat een nieuwe weg in en blijkt talent te hebben. Als coach en als deelnemer. “Ik deed steeds meer Ironmans, kwam op verschillende plekken en ontmoette veel triatleten, ook in Nederland. De triatlon
is een hele vrije sport, waarbij je van alles mag uitvinden en proberen. Hierdoor heeft deze sport mij in die zeven jaar heel rijk gemaakt”, legt Kosta uit.
RUSSISCHE PLOEG TRAINEN Na een aantal jaren als coach begint Kosta zich steeds vaker af te vragen welke bijdrage hij kan leveren aan schaatsen als internationale sport. Hij wordt gevraagd om de Russische ploeg te coachen. “Na DSB en TVM zat ik figuurlijk gezien ‘in de ruimte’. Toen ik Rusland ging coachen was het alsof ik de mijnen in moest, met zo’n lamp op je voorhoofd, je kent het wel. Ik moest helemaal opnieuw beginnen en moest er dus lang over na denken. Ik zag het als kans en besloot ervoor te gaan. De ploeg moest van heel ver komen. Al mijn kennis en ervaring nam ik mee en zo zette ik samen met de bondsvoorzitter schaatsen in Rusland weer op de kaart. Na zes maanden werd een van de schaatsers wereldkampioen.”
EEN DOEL IS EEN DROOM MET EEN DEADLINE De emotionele kant van de drang naar prestatie is wat Kosta zo fascineert aan sport. “In de sport werk je stap voor stap ergens naartoe. Je maakt doelen en dat probeer ik altijd zo simpel mogelijk te houden: een doel is een droom met een deadline. En als je die droom met die deadline hebt, kun je gaan plannen. Daarbij is geduld erg belangrijk, want je lichaam is eigenlijk een heel erg traag systeem. Je kunt niet vandaag trainen en morgen resultaat zien. Dat kost tijd.”
WINNAAR OF VERLIEZER “Bovendien is sport heel zwart-wit, daar waar het leven heel kleurrijk is. In de sport
ben je of de winnaar of de verliezer. Er zit niets tussenin. Daar houd ik van. Liever een eerlijke vijand, dan een gecamoufleerde vriend. En ook al is de groep van verliezers de grootste groep, topsporters hebben een enorm optimisme, waardoor ze altijd maar voor die winst blijven gaan. En dat is wat ik zo mooi vind aan sport”, aldus Kosta.
NIET AFWACHTEN Als oud-bondscoach wil Kosta ook sporters in Oekraïne ondersteunen. Zo helpt hij de Oekraïense schaatsbond met de communicatie en ondersteuning van de internationale schaatsbond en adviseert hij de Oekraïense skeelerbond. En hij werkt vanuit Nederland mee om skeelerpakken te maken. “Ook al is het vanuit Nederland, ik wil graag mijn bijdrage kunnen leveren.”
VANAF NUL Als de oorlog voorbij is, hoopt Kosta dat Oekraïne zelfstandig is. “Maar dan nog moet het hele land opnieuw worden opgebouwd. Mensen hebben trauma’s, alles is kapot. Ook de sport moet vanaf nul beginnen.” Kosta staat klaar om na de oorlog het schaatsen in Oekraïne naar een hoger niveau te tillen. Als het aan Kosta ligt, hoger dan voor de oorlog.
NIEUWE AANWAS “Ik wil helpen waar ik maar kan”, benadrukt Kosta. En zijn hulp reikt verder dan Oekraïne. Zo wil hij zich ook inzetten op het gebied van sportcoaches. Want de aanwas van nieuwe coaches loopt merkbaar terug. Kosta voelt zich geroepen om al zijn kennis en ervaring in te zetten om jonge coaches op te leiden. Precies zoals hij zelf ook werd opgeleid door grootheden in de sport.
sneek // SPORT
60
TEKST JOERI VAN LEEUWEN // FOTO’S HENK VAN DER VEER
EEN RONDJE LANGS DE VELDEN…
MEERDERE KAMPIOENEN, PROMOVENDI EN DEGRADANTEN IN GROOTSNEEK
Op 18 juni werd er in Sneek en Balk zowel gerouwd als gefeest rondom de nacompetitiewedstrijden van ONS Sneek en Waterpoort Boys. Een dag later, in Grou, greep LSC 1890 naast een ticket voor de eerste klasse. Dit was slechts een fractie van wat er in het voetbalseizoen 2021-2022 allemaal gebeurde.
SWZ Er was duidelijk maar één club de beste in de derde klasse A van het zaterdagvoetbal. Sneek Wit Zwart werd kampioen, al duurde het langer dan verwacht door een dipje net na de winterstop. Drie verliespartijen op rij werden uiteindelijk goedgemaakt en in de voorlaatste wedstrijd werd de equipe van trainer Carlo Rietdijk kampioen. Topscorer van de competitie, spits van Sneek Wit Zwart, werd Jorn Wester. Met een indrukwekkende 36 goals uit 26 wedstrijden had hij een groot aandeel in het kampioenschap. Kevin Huitema maakte er achttien en ook Freerk de Jong maakte met dertien goals een prima seizoen door. Drie ploegen in de competitie maakten als team minder doelpunten dan Wester in zijn eentje. Mede hierdoor promoveert Sneek Wit Zwart naar de tweede klasse waarbij komend seizoen helaas niet meer op Wester kan worden gerekend. De tweede klasse belooft een puur Friese klasse te worden.
WATERPOORT BOYS Een seizoen duurt gelukkig voor WPB tot het allerlaatste moment van de laatste wedstrijd. Wie begin 2022 gedacht had dat Waterpoort Boys nog zou promoveren naar de derde klasse had grof geld kunnen verdienen bij de wedkantoren. Degradatiezorgen waren er, tot het moment dat er werd gewonnen van De Wâlde op 12 februari. Daarna werd de stijgende lijn ingezet en werd er alleen de laatste reguliere speelronde nog verloren in de competitie. Meerdere spelers scoorden vijf of meer keer maar een absolute topscorer was er niet. In de nacompetitie moest er worden afgerekend met TONEGO uit Luttelgeest.
De wedstrijd, op neutraal terrein in Balk, werd meer dan verdiend met 3-0 gewonnen waardoor de geelblauwen van trainer Sido Postma zich komend seizoen in de derde klasse mogen gaan meten. Daar komen de Schuttersvelders diverse oude bekenden tegen.
SDS De naam Samen Door Samenspel is afgelopen seizoenen steeds passender geworden voor SDS. De clubnaam doet absoluut eer aan als je bedenkt dat de club steeds meer een stap vooruit heeft gemaakt en er steeds meer jonge spelers doorbreken in het eerste elftal. Douwe Posthuma, trainer van SC Joure komend seizoen, heeft hierdoor een mooie erfenis achtergelaten voor zijn opvolger Remco Bervoets. De oud-trainer kan doorbouwen aan het team op de fraaie accommodatie in Oosterend. De derde periode van het seizoen 2021-2022 leverde een derde plaats op na een mooie reeks. Op de uiteindelijke ranglijst bleken SWZ, Workum, SVM (Marknesse, red.) en Heerenveense Boys te sterk. Twee daarvan promoveerden, waardoor komend seizoen wellicht een seizoen zou kunnen worden om te oogsten.
NIJLAND Een van de ploegen die komend jaar een trede lager moet acteren is Nijland. De eerste periode leverde slechts één wedstrijdpunt op, maar naargelang het seizoen langer duurde werden de prestaties stapje voor stapje beter. Acht punten in de tweede en tien in de derde periode leverden een rangschikking op als voorlaatste, al had dat in de laatste reguliere
LSC 1890 is na een sterk seizoen toch in het zicht van de haven gestrand.
competitiewedstrijd fout kunnen gaan, ware het niet dat de blauwhemden een ruime achterstand om konden buigen tot winstpartij. De eerste wedstrijd in de nacompetitie won Nijland met penalty’s en in de wedstrijd erna bleek ONT uit Opeinde een maat te groot. Helaas voor captain en sterkhouder Eelke van der Wal die na zestien seizoenen afscheid nam van het eerste elftal.
se waar het volgend jaar vooral Friese en Groningse opponenten zal tegenkomen. Voorin werd er dan wel behoorlijk veel gescoord maar achterin bleek de defensie zo lek als een mandje.
ZWEMBAD IT
ONS SNEEK Waar iedereen in maart had gedacht dat ONS Sneek direct zou degraderen bleek dit niet het geval. Onder interim trainer Arnoud Koster - hij nam het stokje over van Jan Vlap - werden er alsnog veel punten bijeen gespeeld. Het bleek echter te weinig voor handhaving. In de eerste wedstrijd van de nacompetitie bleek Brielle al een sterke tegenstander, al kon deze met het nodige fortuin worden verslagen. Een week later werd er verloren van WNC (Waardenburg, red.). Hierdoor degradeerden de oranjehemden naar de eerste klas-
LAATSTE BINGO VAN HET SEIZOEN!
HEEG
Voor voetbalvereniging Heeg was het dit seizoen een van kabbelende voortgang. Nooit echt in de problemen aan de onderkant van de ranglijst maar verre van goed genoeg om bovenin een rol van betekenis te spelen. De start in de eerste periode was veelbelovend en achteraf gezien goed genoeg om eigenlijk het seizoen probleemloos uit te spelen. De komende seizoenen herbergt het Hegemer keurkorps voldoende jong bloed om zich te ontwikkelen tot een stabiele middenmoter in de derde klasse. Twee spelers kunnen worden uitgelicht. Johannes Hoekstra (acht) en Rick de Boer (tien) verzorgden gezamenlijk bijna tweederde van de totale productie van de formatie van oefenmeester Lykle Bleekveld.
Wenst u fijne feestdag en een spetterend 20
www.optisport.nl/ra
HOOFDPRIJS!
REISCHEQUE VAN € 1000,-
KOM JIJ OOK ZWEMM EN IN DE KERSTVAKANTIE? ZATERDAG 16 JULI 2022
ZAAL OPEN 18 UUR, 19 UUR START BINGO
Kaarten vanaf 26 juni 2022 in de voorverkoop: €25,Reserveer snel je plaats: 0515-413218
de Burg. De Hooppark Burgemeester 4 8605 CR Sneek 8605 CR Sneek T 0515-413218 T 0515-413218 E rak@optisport.n
I www.optisport. www.optisport.nl/rak
NUMMER 06 • 2022
GROOTSNEEK.NL
61
ONS Sneek degradeert naar de eerste klasse.
TOP ’63 Soms heb je enig geluk nodig om jezelf te kronen tot kampioen maar soms gelden er ook geheel andere wetten in het voetbal. TOP ’63 wist zich in de kampioenswedstrijd tegen SC Bolsward kranig te weren. Deze wedstrijd, gepland op de laatste speelronde, zorgde er eveneens voor dat de geelzwarten konden juichen want zij handhaafden zich rechtstreeks. Met vereende krachten behaalde de formatie een doelsaldo van een doelpunt gunstiger dan angstgegner De Wâlde, waardoor het ‘toetje’ werd doorgeschoven richting Elahuizen. Lars Bos, Timo Breukelaar en Remco Regeling zijn jarenlang vertrouwde namen geweest voor trainer/coach Arjen Hoekstra maar komend seizoen zal hij het zonder dit trio moeten doen.
boven de nacompetitieplaats te eindigen. Of het toevallig is dat dit meermaals is gebeurd de afgelopen jaren of dat het een beetje bij ‘de Swartsjes’ hoort is maar weer de vraag. Voor Yusif Ahmed, die met elf doelpunten topscorer werd, had de zomerstop niet gehoeven. Hij maakte in het slot van de competitie meerdere, belangrijke doelpunten.
WOUDSEND Voor de voetballers van Woudsend was er dit seizoen geen eer te behalen tegen ploegen als IJVC, Heerenveen, Irnsum en FVC. De roodhemden waren daar simpelweg niet tegen opgewassen. Met een groot gat naar de ploeg boven Woudsend en nog drie ploegen onder de voetballers uit het gelijknamige dorp was het een seizoen waar geen extra schwung in zat. Erik Beuckens zal, net als de afgelopen seizoenen, de scepter zwaaien komend seizoen.
Optisport Health Club
SCHARNEGOUTUM
Fit de zomer i Fit de zomer in Fit de zomer in! Optisport Health Club
TOPSCORERS
Nu met gratis sportgarantie
IJVC
seizoen 2021-2022 regio GrootSneek
Jorn Wester (SWZ) Tarik Bourakba (LSC 1890) Kevin Huitema (SWZ) Reinder Reitsma (IJVC) Rens Soenveld (IJVC) Freerk de Jong (SWZ) Gerben Visser (ONS) Patrick Zijda (LSC 1890) Nico Pieter Bonnema (Nijland) Yusif Achmed (Black Boys) Noel Wever (LSC 1890) Jeroen Tekstra (Scharnegoutum) Gijs Vaessen (Scharnegoutum) Rick de Boer (Heeg) Han van Dijk (ONS) Maarten Kingma (LSC 1890) Lars Bos (Top 63) Arjan Bogaard (Blauwhuis) Lars van Dijk (Waterpoort Boys)
mei-editie GrootSneek). Blauwhuis staat voor leuk en gezellig voetballen en wanneer dit dan eens zou leiden tot een promotie is dat leuk maar geen absolute must. Komende jaren kan Blauwhuis de vruchten van de samenwerking met IJVC gaan plukken; veel spelers zijn immers begin twintig en hebben inmiddels de nodige ervaring opgedaan in het eerste team.
36 23 18 13 12 11
10
Dat het kampioenschap eraan zat te komen was al tijden bekend in IJlst bij IJVC. De vraag was alleen maar wanneer. Dat bleek in de periode dat de Kypmantsjes zichzelf al als gepromoveerd zagen. De rekenmeesters van de KNVB staken daar een reglementair stokje voor om vervolgens een week later alsnog te promoveren. Helderheid in de communicatie bleek het grootste struikelblok hierin. Als er ooit sprake is geweest van een onbetwiste terechte kampioen, dan was het nu. 22 wedstrijden, 21 overwinningen en één verliespartij. Chapeau! Voor trainer Johan Faber zal het zijn vierde seizoen worden. Met enkele versterkingen hoopt IJVC goed voor de dag te komen in de vierde klasse.
HJSC Tijdens het jubileumjaar van HJSC wisten de spelers van het eerste elftal zich niet te handhaven in de vierde klasse. In de nacompetitie bleek Ouwe Syl te sterk via strafschoppen. Toch waren er voor de vereniging meerdere hoogtepunten te benoemen. Het damesteam werd kampioen, Sherida Spitse gaf een clinic en er werd een heuse interland gespeeld en gewonnen, tegen het Nederlands Dovenelftal. Komend seizoen kunnen de bespelers van sportpark Oan it Far in ieder geval Woudsend weer tegenkomen in een heuse derby.
BLACK BOYS
BLAUWHUIS
Voor Black Boys was het afgelopen seizoen een van de zovele. In de eerste helft van het seizoen wilde het niet vlotten en op het einde van het seizoen werden de punten weer bijeen gespeeld om zodoende een punt
Voor voetbalvereniging Blauwhuis zat het voetbalseizoen er na de laatste competitiewedstrijd gelijk op. Net niet goed genoeg voor een plekje in de nacompetitie. Het deerde de voorzitter in ieder geval niet ( zie
Schrijf je in of vraag de
Voordelig sporten in de zomer!
GR ATIS
weekpas aan
Voor welke Summer Deal ga jij? optisport.nl/summerdeals Schrijf je nú in!
Meer info?
optisport.nl/sportgarantie
Onder de rook van Sneek hebben de spelers van Scharnegoutum dit seizoen wederom een middenmootpositie kunnen veroveren in de derde klasse. Een puike prestatie van het team dat door Remco Bervoets als interim trainer werd begeleid . Twee spelers eindigden op elf doelpunten, te weten Gijs Vaessen en Jeroen Tekstra. De nummer drie van het ‘clubtopscorer kampioenschap’ Jesse Lee Staalsmid zoekt het na de zomer een trede hogerop; hij keert terug naar Sneek Wit Zwart. Komend seizoen zal Jan van Dijk de honneurs gaan waarnemen.
Optisport Health Club
Nu met gratis sportgarantie
Nu met gratis sportgarantie
LSC 1890 Last but not least in dit overzicht is LSC 1890. De blauwwitte formatie van Marcel Valk trok de deur van het voetbalseizoen 2021-2022 als team in de GrootSneek regio achter zich dicht. Het hele seizoen was LSC in een strijd verwikkeld met SV Epe waarbij de concurrent aan het langste eind trok. Daarna kwam de nacompetitie in zicht en ook daar strandde de poging van LSC op het laatste moment. In de finale moesten de mannen hun meerdere erkennen in het Leeuwarder FVC. Hierdoor zullen de krachten weer bijeen moeten worden geraapt voor de tweede klasse. Dit zullen de Snekers moeten doen zonder de vertrekkende uitblinker Tarik Bourabka, Tom in Terpstra alsmede hrijf jeWim Doldersum, ScDouwe e d g a a vr Han Miedema. of
GR ATIS
weekpas aan
Meer info?
Meer info? optisport.nl/sportgarantie
optisport.nl/sportgarantie Burgemeester de Hooppark 5 8605 CR Sneek Telefoon: 0515 460 891 optisport.nl/healthclubsneek
62 17
10
22
23
24
26
19
21
25
20
9
9
8 7
17
10
2
15
17
14
11
6
8
2 17
24
15
22
6
15
8
22
17
12
15
22
19
6
12
6
14
22
8
17
14
7
6
7
6
4 14 19
17
22
17
Puzzel en win! Iedere maand is er een leuk prijsje te winnen door uw oplossing via de email of met traditionele post op te sturen. U kunt dit sturen naar: info@grootsneek.nl o.v.v. PUZZELOPLOSSING NR 06-2022 - tot uiterlijk 21 juli 2022. Wij wensen u veel puzzel plezier!
18 17
18
6
10 10
6
17
17
11
10
19
17
10
17
7
2
14
4
2
22
22 9
17
15
8
17 10
1
14
4
18
17
14
26
18
22
17
14
20
7
15
9
8
7
14 14
5
8
PUZZELPAGINA NR 06 sneek
22
17
7
5
17
11
W
15
22
14
14
11
15
4
22
18
18
H
19
7 17
9
13
8
12
7
11
6
8
14
11
18
17
5
17
6
D C
16
15
14
5
4
3
2
1
NUMMER 06 • 2022
Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin het gekleurde
streng alleenheerschappij
12
onderwerp aanneming v.e. kind
oefenstuk
United Nations
5
edelgas
verbloemen
chemisch element
pl. in Amerika
3 1
2 voordat pl. in NBrabant vezelproduct
kerkprovincie
excuus droog
8
lidwoord
inzinking
nonsens
van een
4
werktuig festival op Terschelling
laaggelegen telwoord
4
rondreis
dunne weefselplek
kasteel toevluchtsoord deel v.e. breuk selecte groep
reizen als lofspraak ontspanning
1
plavuis
plant
bezieling
mondwater een zekere
gevecht
1
zogenaamd
Turks heer edelgas
godslastering
waard
3 2 6 3
11
geologisch tijdperk
motorraces
2 1 7
watering lettergrootte
ineens limonade
7
4 8 9
7
4 3 7 8
2 2 1
5 6
4
4 8 9
© www.puzzelpro.nl
zuurgraad in orde
minachting
kledingstuk
dun lokspijs
deugdzaam
op elkaar
9
pl. in Rusland priem voertuig balspel
godin v.d. dageraad
transformator
10
voor de vuist huidsmeer
grote hoeveelheid
Puzzel en win
wandversiering
Middeleeuws wapen
Waardebon
silicium boomstronk
€25,-
krachtig liefkozing
zandheuvel
struik
6 vrucht
Grootzand 20 | 0515 41 26 76 | devosneek.nl tuinhuis
afgod
roem
PUZZEL & WIN D I N E R B O N € 2 5,-
3 hulde
© www.puzzelpro.nl 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Winnaar puzzel grootsneek 05-2022 Grietje de Haan uit Sneek heeft de waardebon van € 25,00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij Devo in Sneek. Ansje Bethlehem uit Sneekheeft de waardebon voor een dinerbon twv € 25,00 gewonnen. Deze waardebon is aangeboden door en te besteden bij De Walrus in Sneek. OPLOSSING EDITIE 05-2022: Zweedse puzzel: TRAPTECHNIEK // Woordzoeker: MEESTERBREIN
COLOFON GrootSneek is een maandelijkse uitgave van Ying Media. GrootSneek wordt huis-aan-huis verspreid in Sneek en omliggende dorpen en steden in een straal van ca. 10 km van Sneek.
STUUR UW ANTWOORDEN van PUZZEL 06 VÓÓR 21 juli 2022 PER EMAIL NAAR: info@grootsneek.nl OF NAAR: Grootsneek, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK en vermeld hierbij uw adres!
UITGEVER
EINDREDACTIE
FOTOGRAFIE
SPREIDING
Ying Media BV Zwarteweg 4, 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl
Henk de Vries
Laura Keizer, Jelly Mellema, Wim Walda en Henk van der Veer, Nico Altenburg
FRL Verspreidingen, Leeuwarden
REDACTIETIPS? info@grootsneek.nl
REDACTIE Ynte Dragt, Henk van der Veer, Amanda de Vries, Richard de Jonge, Wim Walda, Lotte van der Meij, Riemie van Dijk, Sonja Harkema, Eelke Lok en Joeri van Leeuwen.
VERKOOP Ying Mellema, Mieke Alferink Geart Jorritsma, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok
DRUK Oplage: 28.000 exemplaren.
REDACTIECOÖRDINATOR
VORMGEVING
Gianna Posteraro
Frans van Dam (bliidd.nl)
Mediahuis Noord, Leeuwarden
Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.
DE EERSTVOLGENDE UITGAVE VAN MAANDBLAD GROOTSNEEK VERSCHIJNT OP: DONDERDAG 28 JULI 2022
ONS TEAM ONS JACHT ONS WERK
RUIMTE VOOR VAKMENSEN Wil jij samen met een geweldig team werken aan een prachtig product? Bij Wajer werken we elke dag aan de mooiste jachten in een plezierige en goed georganiseerde omgeving. Wij bieden jou een afwisselende functie, doorgroeimogelijkheden en goede arbeidsvoorwaarden. Wij maken graag kennis met jou!
Scheepstimmerman Elektromonteur jachttechniek Jachttechnicus Assemblagemonteur jachtonderdelen Meubelmaker
Versterk ons team, solliciteer nu!
werkenbijwajer.nl