“Hé kiek, un buiskap fan oans, dat hewwe wij maakt!”

‘Op zaterdag 6 juli 1974 openen wij onze nieuwe zeilmakerij aan de Lemmerweg 3, te Sneek’, luidt de tekst van een uitnodigingskaartje van het startende bedrijf Zandstra Zeilmakerij, ‘tegenover de Waterpoort’. Nu, vijftig jaar later, viert het bedrijf haar gouden jubileum. Met Francisca C. Zandstra- Oort, de inmiddels 91-jarige en nog zeer vitale weduwe van Auke Zandstra, haar dochter Yvonne en schoonzoon Johan Hoekstra kijken we terug in de tijd. Dat doen ze samen met Ane de Vries en Joyce Breeuwsma, die het bedrijf in 2021 hebben overgenomen. “Maar de naam blijft Zandstra, want dat is een begrip en koesteren wij”, zegt Ane de Vries.

Als zeilmaker Auke Zandstra en nog een aantal collega’s begin zeventiger jaren ontslag krijgt bij zeilmakerij Gaastra, is het zijn vrouw Cis, die in 1973 zegt: “Kom op, we beginnen lekker voor onszelf.” En aldus geschiedde. Op een bovenkamertje aan de Singel in Sneek, waar Kees Branderhorst, Jachtwerf Hospes en de Abma’s van ‘De Domp’ hun eerste klanten zijn, blijven de Zandstra’s niet lang. Zoals gerefereerd vindt in juli 1974 de verhuizing naar de Lemmerweg al plaats. Francisca en haar man Auke hebben de wind op dat moment in de zeilen, al wordt dat laatste product al snel ingeruild voor een breed aanbod aan boottenten en richt het jonge bedrijf zich vooral op de pleziervaart.

BEGONNEN MET NIKS

De nu hoogbejaarde en geboren Amsterdamse mevrouw Zandstra vertelt met heerlijk Mokums accent hoe ze haar grote liefde Auke in de hoofdstad tegenkwam. Een vriendje van Cisca – ene Gerrit - is na de oorlog bij de familie Zandstra in Sneek in huis gekomen. Dat vriendje heeft contact gehouden met Auke en zijn familie. Toen Auke in dienst moest (naar Indië) kwam hij daarna in Amsterdam bij zijn maat Gerrit terecht.

En dáár kwamen Auke en Ciska met elkaar in contact. En werden een stel. In Sneek zetten Auke en Cis de schouders onder hun eigen bedrijf.

“We begonnen met niks, maar konden ergens een ‘leninkje van 400 gulden’ afsluiten. Auke had van z’n vorige werkgever Gaastra nog twee machines en wat garen meegekregen. Zo gingen wij los.”

VENNOOTSCHAP

Het echtpaar Zandstra krijgt vier dochters, waarvan Yvonne met haar man de opvolgers in het familiebedrijf worden.

“Auke kreeg het op een gegeven moment zo druk dat hij mij vroeg of ik zin had om in het bedrijf te stappen”, vertelt Johan Hoekstra.

“Dat wilde ik wel proberen. Auke zei er meteen wel bij dat hij geen tijd had om mij op te leiden en daarom heb ik eerst nog twee jaar bij Gaastra gewerkt, waar ik alle ins en outs van het vak geleerd heb. Op mijn 21e kwam ik bij mijn schoonouders in de zaak, waarna we al snel een vennootschap gesloten hebben. We bleven tot 1981 aan de Lemmerweg en verhuisden daarna naar de Bothniakade, waar de zaak verder werd uitgebreid. Ik kon het goed met mijn schoonouders vinden en we werkten met veel plezier in ons prachtige familiebedrijf. Auke en ik pasten bij elkaar. We gingen ook wel eens onder werktijd met z’n tweeën ‘te vissen of te eiersoeken’.”

AFSPRAAK IS AFSPRAAK

Johan vervolgt: “Voor onze branche is geen speciale school, ik moest het óók in de praktijk leren. Daarom herken ik dan ook overal onze dekzeilen en tenten, in welke haven we de boten ook tegenkomen, van Sneek tot Amsterdam, van Den Haag tot Barcelona, om maar eens wat plekken te noemen. Het staat er allemaal lekker strak bij. ‘Hé kiek un buiskap fan oans, dat hewwe wij maakt!’, zegen wij dan. Het is blijvend. Het maken van zeilen is tegenwoordig confectiewerk. Wij onderscheiden ons zeker van andere bedrijven, bij ons is afspraak ook echt afspraak. Wat je zegt. moet je doen, al zal je er een zondag voor moeten overwerken.”

Yvonne hoort haar man met een brede glimlach aan. Wat was haar rol binnen het bedrijf?

Yvonne: “Als meisje werd ik al in de zaak betrokken, ik vond het gewoon leuk, het gaf mij een goed gevoel en ik weet nog precies wat mijn allereerste ‘maaksel’ was: een kapot visstoeltje waarvan ik de bekleding her- stelde. Leverde mooi 25 gulden op, dat was veel meer dan waar ik normaal gesproken bij Poiesz in de winkel voor moest werken. Het zat er blijkbaar gewoon in. Later nam ik de financiële zaken van ons bedrijf voor mijn rekening.” Het echtpaar Hoekstra, gezegend met twee dochters en later vier kleinkinderen, woont al die jaren boven de zaak.

ALFRED PIETERSMA

In 2021 stappen Johan en Yvonne Hoekstra uit het familiebedrijf en worden zij opgevolgd door Ane de Vries en zijn partner Joyce Breeuwsma uit Bolsward. Ane de Vries werkt al sinds 2000 bij Zandstra Zeilmakerij. Ane vertelt: “Na een avondje stappen bracht ik Marije, de oudste dochter van Johan en Yvonne thuis. Toen zag ik het bordje ‘Zeilmakerij’ aan de gevel en ik zei: ‘Hé dat ben ik ook’. Zo ben ik eigenlijk ‘binnengekomen’, zonder dat Marije en ik verkering of zoiets hadden. Mijn eerste klus was een ‘bult reparaties’, waaronder vijftig zwemvesten van een verhuurvloot, wegwerken.”

Ane groeit door binnen Zandstra Zeilmakerij, maar niet met de intentie om de zaak over te nemen. Daarvoor lijkt de charismatische Alfred Pietersma de meest geschikte kandidaat. Juist op het moment dat de Hoekstra’s de zaak aan hem over willen doen, wordt Alfred ongeneeslijk ziek. Binnen een half jaar overlijdt Alfred Pietersma, in december 2011. Johan bespreekt nog met Alfred op zijn ziekbed of Ane een geschikte overnamekandidaat is. “Mijn zegen heb je”, zegt Alfred Pietersma.

OVERNAME

Het zal dan nog tien jaar duren voordat de overname een feit is. “Ik stapte in een rijdende trein en ik kon er langzaam naar toegroeien om de zaak over te nemen”, zegt Ane nu. In 2018 wordt hij vennoot en in 2021 nemen Ane de Vries en zijn partner Joyce Breeuwsma het bedrijf over. Zandstra Zeilmakerij is nu gevestigd aan de Oude Oppenhuizerweg 75A.

Na afloop van het interview verrassen Ane en Joyce hun voorgangers met een speciale fles Weduwe Joustra Beerenburg en bloemen. ‘Zandstra Zeilmakerij 50 jaar’, staat op het etiket. “Want Zandstra Zeilmakerij’ is in dubbel opzicht een gouden naam”, weten alle vier gesprekspartners.