Wie zijn we, wat doen we?

Page 1

Wie zijn we, wat doen we?

Daarnaast zetten wij ons ervoor in dat de inzichten van kinderen worden omgezet in nationale acties vanuit onze actieprogramma’s. Het uitgangspunt is steeds hetzelfde. Kinderen zijn natuurlijke change agents en zetten aan tot positieve gedragsverandering. De actieprogramma’s worden uitgebouwd op basis van kwalitatieve lesprogramma’s met een concreet handelingsperspectief. Voorbeelden van onze actieprogramma’s zijn WaterSpaarders en Evonturiers (thema duurzaamheid en energiebesparing), GoDo (thema gezondheid) en onze gemeenteaanpak rondom armoede.

YOUNG CROWDS

Young Crowds gaat voor educatieve innovatie. Met aantrekkelijk en uitdagend onderwijs willen we leerlingen stevig in het leven zetten. In ons lesmateriaal staat een brede vorming centraal. Daarom wordt er gewerkt aan emotionele en cognitieve ontwikkeling, aan creativiteit en aan sociale, culturele en fysieke vaardigheden. Taal speelt daarin een grote rol. Young Crowds concentreert zich met de themalessen op het middagonderwijs. Onze kennis en ervaring dragen bij aan inspiratie, creativiteit, vernieuwing en vervagende grenzen tussen vakken, vaardigheden en leerinhouden. De stof gaat altijd in op het ‘waarom’ van het aanleren van vaardigheden. Weten wat je interesses zijn, zien we als een belangrijke voorwaarde om te (blijven) leren. Leerlingen willen dingen zelf uitvinden. Dat doet Young Crowds door ervaringsgericht leren centraal te stellen: zo ontdekken ze het zelf. Alle materialen worden daarom ontwikkeld samen met kinderen en jongeren.

Samen: 1+1=11

Young Crowds en Missing Chapter vinden elkaar in het uitgangspunt dat kind-inclusie het nieuwe normaal is en in alle haarvaten van de samenleving een plek krijgt. Met als doel een duurzame wereld, zijn wij actief op plekken waar je echt een verschil kan maken. Het onderwijs is bij uitstek een plek waar dit verschil kan worden gemaakt. Dit doen wij door kinderen al op jonge leeftijd kennis te laten maken met maatschappelijke vraagstukken vanuit kwalitatieve lesprogramma’s. Daarnaast faciliteren wij kinderen

S C h a at S e n kun je leren! 5-6

Start to skate

HERO

naaM:

7/8

T AR ST ISH

Onze missie is om de inclusie van kinderen in besluitvorming het nieuwe normaal te maken, met een duurzame samenleving tot gevolg. Daarom brengen wij kinderen en besluitvormers aan de hand van actuele vraagstukken in gesprek om zo tot nieuwe inzichten en ideeën te komen. Dit doen wij via een dialoogmethode waarbij kinderen en volwassenen als gelijkwaardige partners in gesprek gaan.

r e t p a h C Missing tion Founda

FIN

MISSING CHAPTER FOUNDATION

YOUNG CROWDS

KNSB_groep5-6_Nieuwe_Stijl_11-01.indd 1

13-01-19 09:49

>>

als aanjagers voor gedragsverandering in hun eigen gezin en directe omgeving. Door juist kinderen te betrekken bij deze maatschappelijke thema’s maken wij impact op de besluitvormers van nu en in de toekomst.

Sinds juli 2018 is Young Crowds daarom onderdeel van Missing Chapter Foundation met behoud van haar eigen identiteit. Beide bedrijven bestaan dit jaar 10 jaar.


02

ACTIEPROGRAMMA’S van Missing Chapter Foundation, ontwikkeld samen met Young Crowds.

WATERSPAARDERS

WAT MOET JE DOEN?

Met WaterSpaarders leren kinderen in groep 3/4, 5/6 en groep 7/8 over de impact van klimaatverandering op de natuur en het belang van energie besparen. Ze gaan met elkaar in discussie en ontdekken welke concrete positieve gevolgen kleine gedragsveranderingen kunnen hebben. Als ware ambassadeurs stimuleren ze ouders, broertjes en zusjes om korter te douchen. Uiteindelijk komt er een beweging op gang en bespaart de klas samen met de omgeving heel veel energie!

1 Bedenk een slogan . Kijk in je werkboekje hoe je dat doet. 2 Versier het etiket met jouw slogan en een bijpassende teken ing.

DEEL JE ONTWERP! Wil je jouw ontwerp delen en zo kans maken op leuke prijzen?

Volg WaterSpaarders op Instagram en deel je ontwerp daar met #WaterSpaarders. Uit alle inzendingen wordt elke maand een winnend etiket gekozen!

3 Zet je fles in de douche, zodat jouw familie écht korter gaat douchen!

Het lesmateriaal maakt de leerlingen bewust van het verband tussen het gebruik van warm water (en dus het gebruik van energie) en het klimaat en de natuur. Leerlingen ontwerpen een etiket voor een doucheproduct, met een spreuk die aanzet tot korter douchen en gaan thuis in discussie. Het pakket bestaat uit: - 30 werkboekjes - 2 docentenhandleidingen - 30 doucheflessen - 30 etiketten voor de flessen - 30 watervaste stiften

Ontwerp je eigen flesetiket!

5

Word ook WaterSpaarder

5 minut en is lang genoeg !

6-8 jaar

waterspaarders_gr3-4_MAR.indd 1

04-01-19 10:25

Het lesmateriaal is te bestellen via de website waterspaarders.nl/onderwijs

GoDo

GoDo is een landelijke gedragsveranderingsbeweging die ouders en kinderen helpt met een gezonde leefstijl: goede voeding, meer bewegen en meer ontspannen. Het programma is ontwikkeld samen met kinderen. Kinderen hebben meegedacht hoe je gezinnen in Nederland kunt helpen om gezonder te leven en lekker in hun vel te zitten. Met GoDo werken we mee aan de doelstellingen die zijn vastgesteld in het Preventieakkoord. GoDo biedt scholen op www.go-do.nl leuke acties en lesprogramma’s rondom goede voeding, beweging en ontspanning. Zo kan iedereen meedoen met de actieve game en de 21-dagen challenge en vragen stellen. Game: Met de educatieve GoDo game gaan leerlingen spelenderwijs aan de slag. De game zorgt voor beweging, ontspanning en het opdoen van kennis omtrent een gezonde leefstijl. De speelduur kan zelf bepaald worden. 21-dagen challenge: Zowel gezinnen als klassen kunnen meedoen aan de 21-dagen challenge. Iedere dag wordt er een uitdaging per e-mail verstuurd. Stel je vraag: Op de website worden wekelijks vragen beantwoord van kinderen omtrent voeding, beweging en ontspanning. Deze vragen kunnen individueel en klassikaal ingestuurd worden. Lesmateriaal: GoDo biedt kwalitatief en uitdagend lesmateriaal over goede voeding, beweging en ontspanning van diverse relevante, toonaangevende organisaties.


YOUNG CROWDS

03

ter Missing Chap Foundation

EVONTURIERS

Evonturiers is een doorlopende leerlijn over energie voor kinderen van 4 t/m 12 jaar. Het doel van het lespakket is dat kinderen kennismaken met energie en in actie komen om samen het energieverbruik te verminderen.

Evonturiers: Op de kermis

De kinderen ontdekken de invloed van hun eigen gedrag op energiebesparing aan de hand van aansprekende thema’s. Iedere leeftijd werkt met een eigen thema. In groep 1/2 is dat de boerderij, in groep 3/4 de kermis, groep 5/6 neemt een kijkje in de keuken van een restaurant en groep 7/8 werkt rond het thema huis van de toekomst.

6-8 JAAR

Elk pakket is afgestemd op de betreffende leeftijdsgroep. Een pakket bestaat uit: - 30 werkboekjes voor de leerlingen - 3 bijbehorende filmpjes op de website - 1 poster voor de klas - 2 docentenhandleidingen - 30 introductiebrieven voor de ouders - 30 evaluatiebrieven

naam:

Evonturiers:

In de keuken

Groep 5-6

Kookschrift van:

TICKETS

Het lesmateriaal is te bestellen via de website evonturiers.nl

01-13 EVONTURIERS_GR5-6.indd 1

Tijdens de NOT worden fysieke en online spellen geïntroduceerd in aanvulling op dit prachtige lesmateriaal. Voor leerlingen in groep 1/2 het spel Muizendomino, groep 3/4 Zet de achtbaan aan, voor groep 5/6 Paniek in de keuken! en voor groep 7/8 Op naar de toekomst. Ook op de website evonturiers.nl is er van alles te beleven!

21-12-17 13:08

Evonturiers:

Op de kermis

Groep 3-4

Spel boekje

8-10 JAAR

de Paniek in keuken!

Energie besparen met je klas. Doe mee!

NU

ME

NU

en! Paniek in de keuk 20

ME

4 3

5

19

6 7

2

8

1

17

16

11

22 23

14

10

START

21

15 9

Leuk dat je ‘Paniek in de keuken!’ gaat spelen . In dit boekje staan de spelregels. En de verhalen bij de specia le vakjes.

18

PIZ

ZA

24

13

25

12

26 27 28 29

58

57

56 55

48

54

49

53

50

59 52

60 61 62

Evonturies_Groep_3-4 _A1_poster.indd 1

Tijdens de NOT wordt Kidskracht geïntroduceerd!

KIDSKRACHT

63

sh

Fini

25-01-18 13:21

KidsKracht is een maatschappelijke beweging, gecreëerd samen met kinderen, waarbij zij de aanjagers zijn van een positieve maatschappelijke verandering, bijvoorbeeld op het gebied van gezond leven, energiebesparing en armoedebestrijding (WaterSpaarders, Evonturiers, GoDo, gemeenteaanpak). Op het platform KidsKracht zijn andere programma’s van derde partijen welkom zolang zij voldoen aan de randvoorwaarden die kinderen stellen.

51

47

41

TIPS

46

42

45

44

43

30 31

40

32

39

33

38 37

34

36

35


04

Young Crowds maakt originele en aansprekende content voor bedrijven en instellingen die met kinderen willen communiceren. Dit leidt tot aantrekkelijke en uitdagende leermiddelen. Ook ontwikkelt Young Crowds eigen leermiddelen die aansluiten bij de kerndoelen in het onderwijs.

DE DAG VANDAAG De Dag Vandaag geeft leerlingen en leerkrachten het startsein dat de schooldag gaat beginnen. Als de betreffende datum wordt aangeklikt, komen verschillende onderwerpen aan bod. De digitale agenda is verrassend, gevarieerd en een dagelijks cadeautje voor de leerlingen. De onderwerpen die aangestipt worden zijn actueel of gaan over geschiedenis, aardrijkskunde, taal/lezen, wereldoriĂŤntatie en andere educatieve onderwerpen. Ze sluiten aan bij de kerndoelen van het onderwijs, afgewisseld met leuke weetjes en, indien relevant, een opdrachtje. Daarnaast kunnen leerkrachten hun eigen agendapunten in deze digitale agenda plaatsen, zoals verjaardagen, klassenuitjes, sportdagen, enzovoorts. De Dag Vandaag wordt kosteloos aangeboden. Ga hiervoor naar dedagvandaag.nl

BRANDWEER OP SCHOOL

Aan de hand van Billy Brandkraan, Vlammetje en Smokey worden kinderen meegenomen langs allerlei opdrachten, spelletjes, interviews en handige weetjes op het gebied van brandpreventie.

De Brandweer biedt de landelijke leerlijn Brandweer op School aan voor de groepen 1 tot en met 8 in het basisonderwijs. Het doel van de leerlijn is om leerlingen te leren om bewust om te gaan met het voorkomen van brand en te weten wat te doen als er toch een brand uitbreekt. Leerlingen leren over de taken van de brandweer en over brandveiligheid op school en thuis. Bij de verschillende leeftijdsgroepen worden verschillende leermiddelen en verwerkingsmaterialen ingezet. Voor groep 1/2 zijn er op de website een aantal digitale opdrachten en online werkbladen beschikbaar. Voor de groepen 3/4, 5/6 en 7/8 zijn werkboekjes te bestellen en zijn aanvullende digitale opdrachten beschikbaar op de website. Het lesmateriaal is te bestellen via de website brandweeropschool.nl.


05

YOUNG CROWDS

ter Missing Chap Foundation

METROPOLE OP SCHOOL

In de leerlijn Metropole op School maken leerlingen van groep 1 tot en met 8 van het basisonderwijs kennis met de muziek en muzikanten van het beroemde Metropole Orkest. Metropole op School staat voor uitdagende werkboekjes, inspirerende muzikale en creatieve opdrachten, toegankelijk interactief (online) lesmateriaal voor leerling én leerkracht. Het lesmateriaal is laagdrempelig: u heeft geen muzikale voorkennis nodig. De handleiding is zo geschreven dat iedere leerkracht er mee aan de slag kan. Leerkrachten met meer muziekervaring kunnen hun eigen invulling aan de lessen geven.

Lesmateriaal voor groep 1/2 In zes afleveringen volgen leerlingen uit groep 1/2 online een geanimeerd dierenverhaal over een varkentje dat een eigen (kn)orkest begint. Aan elk verhaal zijn muzikale opdrachten, filmpjes, liedjes en werkbladen gekoppeld die klassikaal en individueel uitgevoerd kunnen worden. Lesmateriaal voor groep 3/4 Er zijn zes werkboekjes beschikbaar, gekoppeld aan veel digitaal lesmateriaal. Elk werkboekje behandelt een thema. De thema’s zijn: Fantasie, Mijn lijf, Dagje uit, Zingen en swingen, Naar de maan en Overal muziek. Lesmateriaal voor groep 5/6 Er zijn zes werkboekjes beschikbaar, gekoppeld aan veel digitaal lesmateriaal. Elk werkboekje behandelt een thema. De thema’s zijn: Ritme in je lijf (Percossa), Film en muziek (De Nieuwe Wildernis), Zingen en dirigeren (Paul de Leeuw), Muziek en familie (Alain Clark), Wereldmuziek (diverse artiesten) en Cd-opname (Edsilia Rombley). Lesmateriaal voor groep 7/8 Er zijn zes werkboekjes beschikbaar. De thema’s zijn: Hey U (Basement Jaxx), Baby get Higher (Roel van Velzen), Twist & Shout (The Beatles), Slapeloze nachten (The Opposites), That Man (Caro Emerald), This is what it feels like (Armin van Buuren). Het lesmateriaal is te bestellen via metropoleopschool.nl


KNSB – SCHAATSEN EN SKATEN

Schaatsen aan... en gaan! Kinderen in Nederland groeien op met ijs, schaatsen en ijspret. Schaatsen is dan ook een oerHollandse sport en veel mensen staan, zodra het even kan, op het ijs. Ook als het buiten niet vriest, komen kinderen in aanraking met schaatsen, op bestaande kunstijsbanen en op de vele tijdelijke kunstijsbanen die in de winter door het hele land worden aangelegd.

N s c H A AT stE!5-6 s S C h a at S e n is een fee NAA M: kun je leren!

3-4

Het lesmateriaal is te bestellen via bestellen.youngcrowds.nl/ webform/schaatsen

13-01-19 09:39 KNSB_groep7-8_Nieuw

e_Stijl_11-01.indd

Stijl_11-01.indd 1

1 13-01-19 09:46

KNSB_groep5-6_Nieuwe_Stijl_11-01.indd 1

13-01-19 09:49

LaNgEbAaN sChAaTsEn

meter, een paar scherp Een ijsbaa n van vierhonderd strak pak. Meer heb je geslepen klapschaatsen en een haatsen. De sport is al aansc langeb voor nodig niet land. En we zijn er Neder eeuwenlang populair in keer goed in: Sven Kramer is al negen st! gewee ioen wereldkamp

Hardrijderij. Zo noemden ze langebaanschaatsen vroeger. Al in de achttiende eeuw was het populair in Nederland. Veel steden en dorpen hadden hun eigen schaatsbaantje. Elke winter werden daar wedstrijden gehouden. Maar dat ging lang niet zo snel als nu. Daar kunnen de kampioenen van toen niks aan doen. De omstandigheden zijn gewoon enorm veranderd. Neem de schaatsen. Dat waren ooit simpele houtjes met ijzers eronder, die je aan je schoen vastbond. Nu is er de klapschaats. Ook het ijs is veranderd. Dat was vroeger helemaal natuurlijk. Daardoor zat het vol met bobbels en scheuren. Nu is het nep. Kunstijs is zo helder en glad als een spiegel. Bovendien wordt er tegenwoordig binnen geschaatst. Dat betekent: geen sneeuw in je gezicht of wind die je afremt. Ten slotte zijn de pakken strak geworden.

ers e doorlop

Fries

4 Kijk!

En actie!

Probeer jij weleens keiha rd te fietsen? Dan zal je merken dat je vanzelf over je stuur buigt. Je maakt jezelf mini. En dat is slim, want zo vang je minder wind. En dan ga je sneller. Scha atsers doen pre-cies hetzelfde. Ze maken zichzelf zo klein mogelijk. Dat doen ze door hun knieën te buigen en hun billen te laten zakken. Diep zitten, noem je dat. Diep zitten is loeizwaar voor je spieren. Probeer het zelf maar eens. Maak tweetallen en zak om de beurt diep door je knieën. Verm oeiend hè? Met een stopwatch kun je elkaars tijd opmeten. Wie wint?

ReGeLs & RoNdEtIjDeN

SvEn KrAmEr lDnEgEnVoUdIg wErEnD kAmPiOeN aLlRoU >

LEES EERST DIT

TiJdEnS hEt Wk AlLrOuNd 2017 hEeFt SvEn KrAmEr dE vOlGeNdE tIjDeN gErEdEn: 500 meter in 36,41seconden 1500 meter in 105,78 seconden (1,05,78 minuten) 5000 meter in 372,33 seconden (6,20,55 minuten)

Wat denk jij: rijden schaatsers over dertig jaar nóg sneller dan nu? En waar zou dat dan door kunnen komen?

KNSB_groep7-8_Nieuwe_Stijl_11-01.indd 4

13-01-19 09:46

skaten is super fijn 3/4

skaten kun 5/6 je leren

1500 meter in 122 seconden (2,02 minuten) = 40,666 punten

pt.

5000 meter in 450 seconden (7,50 minuten) = 45 punten

pt. pt.

TOTAAl

pt.

Kijk voor een filmpje over langebaanschaatsen op YouTube: Schaatsen.nl

Een voorbeeld: 500 meter in 39 seconden = 39 punten

pt.

10.000 meter in 790,45 seconden (13,17,41 minuten)

Vraag 1: Wat was zijn puntentotaal? Vraag 2: Jan Blokhuijsen haalde in hetzelfde toernooi 149,698 punten. Wie heeft gewonnen?

Rondjes rijden op een baan van 400 meter. Dat klinkt simpel. Toch zijn de regels bij langebaanschaatsen nog best ingewikkeld. Vooral tijdens een allround-toernooi. Dan rijden schaatsers namelijk vier verschillende afstanden. Bij de mannen is dat 500 meter, 1500 meter, 5000 meter en 10.000 meter. Bij de 500 meter krijg je punten voor elke seconde die je schaatst. Dus als je het in 41,41 seconden doet, krijg je ook 41,41 punten. Bij de 1500 meter wordt het aantal seconden gedeeld door 3. Bij de 5000 meter wordt de eindtijd gedeeld door 10. En bij de 10.000 meter deel je de seconden door twintig. Aan het eind wordt alles bij elkaar opgeteld.

10.000 meter in 920 seconden (15,33 minuten) = 46 punten

36:41

5

KNSB_groep7-8_Nieuwe_Stijl_11-01.indd 5

Start to skate

13-01-19 09:46

HERO

RT A T S

7/8

ISH

Het lesmateriaal is te bestellen via bestellen.youngcrowds.nl/ webform/skaten

NA AM :

KNSB_groep3-4_Nieuwe_

Skaten kun je leren De een gaat er op naar school, de ander grindt over buizen. Met inline-skaten kun je alle kanten op! Wist je dat het ook een topsport is? En dat er zelfs een WK en een EK bestaan? KNSB biedt aansprekende werkboekjes aan voor leerlingen in de groepen 3/4, 5/6 en 7/8. In de werkboekjes komt de veelzijdigheid van inline-skaten aan bod, met de onderwerpen als freestyle skaten, speedskaten en streethockey. Leerlingen leren over veiligheid en bescherming en ze kunnen oefeningen doen. Alles om ervoor te zorgen dat de leerlingen straks goed voorbereid zijn als ze de skatebaan of straat op gaan of op de skates naar school komen. Het lesmateriaal bestaat per groep uit een werkboekje van 8 pagina’s en een online handleiding voor de leerkracht.

SCH AAT SEN aan ... en gaa n!

naaM :

VrOeGeR & Nu KNSB biedt werkboekjes aan voor leerlingen in de groepen 3/4, 5/6 en 7/8. In de werkboekjes komt de veelzijdigheid van het schaatsen aan bod, met onderwerpen als het langebaan-schaatsen, shorttrack, kunstschaatsen en inline-skaten. Leerlingen leren over veiligheid op de schaatsbaan en ze kunnen oefeningen doen, alles om ervoor te zorgen dat de leerlingen goed voorbereid op het ijs staan.

7-8

FIN

06

% 10%


07

ToveR

ter Missing Chap Foundation

rden mooie woo hoofd uit je

ANNE FRANK KRANT

Schrijf je eigen hits Recepten voor een

De Anne Frank Krant 2019 staat helemaal in het teken van Anne Frank. Ze zou dit jaar 90 jaar zijn geworden. In dit lesmateriaal wordt hier aandacht aan besteed door terug te grijpen op haar persoonlijke verhaal en stil te staan bij de betekenis ervan voor leerlingen van nu. Het lesmateriaal bestaat uit de Anne Frank Krant met verdiepingsmateriaal Annes wereld. Meer aandacht voor:

van:

lekker lied

___ ___ ___ ___

__

Zeg het

met

liedjeee! n

Bij dit werk boek hoort een digit je ale les met tips en oefeningen.

- Basisinformatie over Anne Frank, de Jodenvervolging en de Tweede Wereldoorlog - Illustraties en historische foto’s - Verschillende doe-opdrachten - Verwijzing naar filmpjes van ooggetuigen - Moeilijke woorden uitgelegd

w w

www.kinderen voor

40

kinderen.nl/s chrijfeenlied

195x275_KvK

je

_Liedjesboek.

indd 1

jaar

Iedereen heeft talent

QUIZ:

Kinderen voor Kinderen 14-01-19 09:42

Ken jij Fitlala, of Kom erbij! ? Bijna iedereen groeit op met de liedjes van Kinderen voor Kinderen! Wist je ook dat het Koor meer doet dan alleen liedjes zingen? Ze helpen jou graag je talent ontdekken. In dit boekje leer je hoe je een liedje schrijft.

Herken de hit!

Veertig jaar Kinderen voor Kinderen betekent veertig jaar hits! Welke liedjes ken jij? Maak de titels af: 1. Ik ben toch zeker … niet a) de Kerstman b) je buurman c) Sinterklaas 2. a) b) c)

één jarIg Er Is ErKinder Koor en viert feest! Het

red de ... koeien bij aardappel

3. Het … lied a) onderbroeken b) tieten c) rock

voor jaar. Hoera, Kinderen t in 2019 veertig in 1979 en bestaa ens werd opgericht uit en zijn er optred een nieuw album s Elk jaar komt er e kun je leuke filmpje ramma’s. Op YouTub clips. en televisieprog het Koor én de de kinderen van over n week bekijke boeken en vlogs de Kinder le liedjes uit rond Ook komen er specia n. en de Koningsspele

De Anne Frank Krant voldoet aan de kerndoelen 52 en 53, en sluit maximaal aan bij geschiedenismethodes. De krant vormt de basis van het lespakket en bestaat uit 16 pagina’s vol beeld en verhalende teksten. De krant is chronologisch opgebouwd en vertelt het verhaal van Anne Frank ten opzichte van de gebeurtenissen uit die tijd. De extra, het verwerkingsspel Annes wereld, daagt leerlingen uit om onderzoekend te leren. Aan de hand van verschillende bronnen diept elk groepje (zes in totaal) een periode uit Annes leven uit en presenteert dit door middel van een mini-tentoonstelling aan de klas.

4. a) b) c)

raar maar ... waar anders gaar

Weet jij de basisingrediënten van een liedje? Maak de online opdracht.

Kinderen voor Kinderen heeft héél veel liedjes gemaakt! Ken jij ze allemaal?

2

En dan nu nog... 195x275_KvK_Liedjesboek.indd 2

1

COUPLET

Meestal begint een nummer met een couplet. In dit eerste stukje tekst vertel je waar het nummer over gaat. Het is de inleiding.

de kruiden! 14-01-19 09:42

2

voor-refrein

Een voor-refrein is een kort stukje, dat vlak voor het refrein komt. Het vertelt je wat je moet weten om het refrein te begrijpen. Zo bouw je de spanning op.

Brug

Refrein 3

Couplet 2 Couplet 1

3

rEFrEIn

195x275_KvK_Liedjesboek.indd 3

Online vind je de songtekst van Kom erbij!.

_______________________________

vraag je juf of _______________________________ meester of je OPDraCHT 2B: Lees nu het voor-refrein. antwoorden Weten we al meer dan net? goed zijn!

Refrein 1 frein 2 oor-reefrein vvoor-r

_______________________________

OPDraCHT 2C: Lees nu ook het refrein. Wat weten we nu over het onderwerp? _______________________________

Refrein 2

OPDraCHT 2D: Lees tenslotte de brug. Wat wordt hier verteld? _______________________________

2_______________________________ ) 3_______________________________ ) 4_______________________________ )

BrUg

Tussen het refrein en het tweede refrein zit vaak een brug. Daarin kun je iets extra’s vertellen, als dat nodig is. Ook zorgt het voor afwisseling in het nummer.

5_______________________________ ) 6_______________________________ ) 7_______________________________ ) 8_______________________________ )

6

195x275_KvK_Liedjesboek.indd 6

Klaar voor de start?

OPDraCHT 2a:

1_______________________________ )

4

Kinderen zelf onderwerpen mogen insturen voor liedjes? In dit boekje leer je hoe je een goed onderwerp verzint en hoe je er een liedje van bakt.

Lees het eerste couplet van Kom erbij!. De rest van de tekst dek je af. Wat weten we tot nu toe over het onderwerp?

OPDraCHT 1:

Natuurlijk is niet élk liedje hetzelfde. Toch hebben veel nummers (ongeveer) dezelfde opbouw. Zo kom je langzaam steeds meer te weten over het verhaaltje en blijft het spannend! Weet jij wat de standaard volgorde van liedjes is? Vul alle acht onderdelen in:

voor-refrein oor-refrein 1

In het refrein komt het onderwerp terug. Wat wil je zeggen? Een refrein kun je lekker meezingen en de titel van het nummer zit er vaak in. Het refrein wordt herhaald.

Kinderen voor Kinderen werd 40 jaar geleden opgericht. Toen werd er geld ingezameld voor speelgoed voor arme kinderen. Nu steunt Kinderen voor Kinderen onder andere het Jeugdfonds Sport & Cultuur. Dit fonds kan helpen als er thuis te weinig geld is voor een sportclub of dans- of muziekles. Sanne Hans (Miss Montreal) is ambassadeur van dit fonds.

Wist je dat...

Online kun je raden welk liedje uit welk jaartal komt.

je weet nu wat de basis-ingrediënten van een liedje zijn. Maar je nummer kan ook nog wel wat kruiden gebruiken! Hoe maak je jouw songtekst nóg smaakvoller? Door ’m een opbouw te geven.

Op kinderenvoorkinderen.nl staan karaokeversies van de liedjes. Daar zie je ook alle clips om lekker mee te dansen. En met de danslessen kun jij de pasjes instuderen. Met dit werkboekje leer je hoe je zelf een liedje kan schrijven! Iedereen heeft talent. Doe je mee?

vraag je juf of meester of je antwoorden goed zijn!

5. als ik de baas zou zijn van ... a) de klas b) Nederland c) het Journaal

Deze krant verschijnt jaarlijks in maart en is bedoeld voor leerlingen van groep 7 en 8 in het basisonderwijs. In aanloop naar 4 en 5 mei kunnen leerkrachten met behulp van dit lesmateriaal aandacht besteden aan Anne Frank, de Jodenvervolging en de Tweede Wereldoorlog. Het lesmateriaal is te bestellen via de website annefrankkrant.nl

YOUNG CROWDS

14-01-19 09:42

De oefeningen online helpen je verder. En sanne Hans geeft je handige tips!

195x275_KvK_Liedjesboek.indd 7

7

14-01-19 09:42

KINDEREN VOOR KINDEREN

Kinderen voor Kinderen bestaat dit jaar 40 jaar! Kinderen voor Kinderen viert dat door lesmateriaal aan te bieden aan de scholen. Het lesmateriaal bestaat uit een werkboekje voor de leerlingen, een online handleiding en een uitgebreide digitale les. Kinderen voor Kinderen wil leerkrachten met hun leerlingen in het basisonderwijs uitnodigen om een liedje te schrijven voor cd 40: ‘Reis mee!’ (De titel wordt jaarlijks afgestemd op het thema/ motto van de Kinderboekenweek). Met educatief materiaal worden leerkrachten en kinderen stap-voor-stap geholpen om een liedje te maken dat past bij Kinderen voor Kinderen en in aanmerking komt voor een plekje op de jubileum-cd. De basis van het lesmateriaal vormt een werkboekje van 8 pagina’s voor de leerlingen van groep 5, 6 en 7, aangevuld met een interactieve, digitale les. Op een enthousiasmerende manier wordt uitgelegd hoe je een liedje maakt. Met leuke weetjes en inspirerende doe-opdrachten. In het kader van het 40-jarig bestaan is in het boekje ook volop ruimte voor de rijke geschiedenis van Kinderen voor Kinderen. De maatschappelijke betrokkenheid van Kinderen voor Kinderen wordt ook voor het voetlicht gebracht. Het lesmateriaal is te bestellen via de website kinderenvoorkinderen.nl/schrijfeenliedje

3

14-01-19 09:42


08

GROEN DOEN IN DE KLAS Groen Doen in de Klas! is een leerlijn voor groep 5/6 van het basisonderwijs. Bij het programma horen vier werkboekjes van 24 pagina’s met themalessen over de vier seizoenen en een online platform met filmpjes, (verdiepende) opdrachten en video-instructies. Groen Doen in de Klas! wil leerlingen de emotie en schoonheid van bloemen en planten laten ervaren door er op een actieve manier mee aan de slag te gaan. Kinderen leren meer over bloemen en planten en de verzorging en kweek ervan. De themaboekjes zijn zowel afzonderlijk van elkaar als in een reeks in te zetten in uw klas. Alle themaboekjes zijn te bestellen voor uw leerlingen. Bij de werkboekjes wordt een overzichtelijke handleiding voor de leerkracht meegeleverd en regelmatig wordt de koppeling tussen het werkboekje en het online platform www.groendoenindeklas.nl gemaakt. Het lesmateriaal is te bestellen via de website groendoenindeklas.nl

Even voorstellen: vier dappere herfstbloeiers! De zomer is voorbij. uitgeVeel bloemen zijn djes bloeid, de eerste blaa en. dwarrelen van de bom : deze eurd getr niet r Maa n eme stblo vier typische herf . stralen gewoon door

1

1: ROEPNAAM: CHRYSANT

VOLLEDIGE NAAM: Chrysantemum KLEUR: wit, geel, rood, paars en nog veel meer KOMT UIT: China en Japan BLOEITIJD: van nature is dat in augustus tot en met november, in de kas het hele jaar door. OPVALLEND TREKJE: Veel mensen vinden de chrysant maar een saai bloempje. Maar daar denken ze in Japan heel anders over. Hij is zelfs het symbool van dat land. OPGELET! Chrysanten kun je kopen als plant en als snijbloem. Er zijn verschillende soorten. De tros-chrysant heeft een flink aantal bloemetjes per steel, de pluischrysant één gigabloem per steel. Liever een plant? Kies dan bijvoorbeeld de bolchrysant met talloze bloemetjes, of een vrolijke potchrysant.

6 Groen doen in de Klas! HERFST

HUH? WAAR KOMT DIE NAAM VANDAAN? Eigenlijk heel simpel. Chrysos betekent ‘goud’ en anthemon betekent ‘bloem’ in het Grieks.

2 2: ROEPNAAM: HORTENSIA VOLLEDIGE NAAM: Hydrangea KLEUR: blauw, wit, roze en meer KOMT UIT: Azië (de meeste) BLOEITIJD: verschilt per soort, maar vooral in de zomer en herfst OPVALLEND TREKJE: Sommige hortensiasoorten verkleuren tijdens het bloeien. De soort grond waarin ze staan bepaalt hun kleur. Zit er veel kalk in de grond, dan wordt de bloem roze. Is de bodem ‘zuur’, dan wordt hij sneller blauw. OPGELET! Deze fleurige plant is dol op water. Hij moet veel drinken om zo prachtig te kunnen bloeien. Hortensia’s in je boeket? Dan moet je de vaas dagelijks bijvullen!

3: ROEPNAAM: ASTER

Nu jij!

VOLLEDIGE NAAM: Asteraceae KLEUR: paars, lila, wit, roze en meer KOMT UIT: Noord-Amerika BLOEITIJD: mei tot november

Als je ze maar goed bekijkt, ontdek je in elke bloem wel iets bijzonders. Kies uit deze vier herfstbloemen de mooiste onderdelen. Teken met al die stukjes één prachtige superbloem en geef hem een naam.

OPVALLEND TREKJE: De aster is een ijzersterke doorzetter. Als veel planten na de zomer het loodje hebben gelegd, bloeit dit bloemetje nog driftig door. Zelfs een beetje vorst kan deze bikkel best hebben. En in de vaas heb je lang plezier van deze bloemen. OPGELET! Wil je meer insecten in je tuin? Vlinders, bijen en hommels zijn gek op asters omdat die nog nectar hebben tot laat in het najaar als veel andere bloemen al zijn uitgebloeid. HUH? WAAR KOMT DIE NAAM VANDAAN? Astér betekent ‘ster’ in het Grieks, precies de vorm van de bloem!

4

3 4: ROEPNAAM: LAMPIONPLANT VOLLEDIGE NAAM: Physalis KLEUR: oranjerood KOMT UIT: Zuid-Europa en Midden-Amerika BLOEITIJD: in de zomer bloeien er witte bloemetjes. Na de zomer volgen de vruchten.

GROEN GELUK

OPVALLEND TREKJE: De vruchtjes die na de bloemen aan de plant verschijnen, zijn eetbaar en hartstikke lekker. Je herkent dit plantje makkelijk, want die vruchtjes zitten in een oranje zakje dat eruitziet als een lampion. OPGELET! De lampionplant is fantastisch in een herfstboeket én heel mooi als gedroogde bloem. Zo blijven de lampionnen nog heel lang stralen.

MEER ONLINE

HUH? WAAR KOMT DIE NAAM VANDAAN? Physalis betekent ‘blaas’ in het Latijn. Daar heeft de vorm van de lampion wel wat van weg.

HUH? WAAR KOMT DIE NAAM VANDAAN? Hydrangea komt uit het Latijn en betekent ‘waterkruik’. Zou het zijn omdat-ie zo dol is op water?

Er zijn nog meer dappere herfstbloem en. Vul je het paspoortje van de SNEEUWBE S zelf in?

Groen doen in de Klas! HERFST 7

en Hippe rugzak met bloem

Roos, Madelief, Iris: allemaal bloemen die ook worden gebruikt als meisjesnaam. Maar wist je dat er ook jongens zijn met fleurige namen? Wat dacht je van Florian, Floran of Floris? Die namen betekenen ‘bloeiend’. Net als Fleur, Floor en Flora trouwens, namen die ook van ‘bloem’ zijn afgeleid. Ken jij nog meer namen met een bloemige betekenis? Schrijf ze hier op!

GLIMMENDE BLOEMEN HET ZIJN: ________ ________ _

12 Groen doen in de Klas! WINTER

GOEDE GROENE KLASGENOTEN

Deze planten filteren de lucht het allerbest!

zien er niet alleen Planten in de klas ook goed voor je. gezellig uit, ze zijn r! Waarom? Kijk maa

Dracaena Varen

WEG MET STRESS

Zorgen voor een plant is ontspannend. Dus geef de planten in jouw klas maar lekker veel aandacht en genoeg water, dat scheelt alvast wat stress voor die toets. Maar zelfs alleen maar kijken naar een boom of plant helpt je al relaxter te worden!

Klimop Monstera Deliciosa

GELUK!

Planten maken je blij! Dat blijkt uit onderzoek. Eén plant als uitzicht is al genoeg voor gelukgevoelens. Maar hoe meer, hoe beter!

Spathiphyllum Kentia Palm

MEER ONLINE Bekijk het filmpje!

14 Groen doen in de Klas! WINTER

BLOEMIGE NAMEN

Heel vroeger waren schilders al gek op bloemen. De zonnebloemen die Vincent van Gogh meer dan 150 jaar geleden schilderde, zijn nog steeds wereldberoemd. Ook nu maken kunstenaars graag bijzondere kunstwerken met bloemen in de hoofdrol. Foto’s van bloemen in een vaas, bijvoorbeeld. En wat dacht je van deze bos enorme, glimmende, felgekleurde bloemen van kunstenaar JEFF KOONS? Wat voor soort bloemen zijn dit, denk jij?

Je concentre ren op je scho olwerk gaat beter met een plant erbij. Zo demp en planten in de klas bijvoorbe eld het geroezemoes om je heen.

Planten zorgen ervoor dat je muffe klaslokaal een stuk frisser wordt. Stofjes die jij uitademt, waaronder CO2, gebruikt een plant als voeding. Ook nemen planten veel ongezonde stofjes van benzine, inkt, verf, lijm en schoonmaakmiddelen op, waardoor jij je fitter voelt. En ze geven er nog zuurstof voor terug ook. Goede deal!

Vrolijke sne akers

De bloemen van Jeff Koons in The Broad Museum in Los Angeles (Verenigde Staten).

Schone lucht = gezonder. Je voelt je echt beter met planten om je heen. Planten kunnen klachten zoals hoofdpijn en vermoeidheid verminderen. Patiënten in het ziekenhuis blijken sneller beter te worden als er planten op de afdeling staan. En ze voelen zich gelukkiger als ze op groen uitkijken!

SCHONE LUCHT

Bloem&kunst

loem Wat is er mooier dan een zonneb z’n in volle bloei of een pioenroos met zie zachte blaadjes? Niet veel. Daarom mode, kunst, in terug n je vaak bloeme n parfum en nog veel meer. Van bloeme worden we blij. En kunstenaars ook! en ontwerpers

GEZOND

HARD AAN HET WERK

ard Bloemig skatebo

STOERE BLOEMENMERKEN

Hoeden met bloem en, bloemetjesjurken: al héél lang zie je vrolijk gekleurde bloemenpatroontje s terug in de mode. De laatste tijd gebruiken ontwerpers ook steeds meer stoere plantenprints om hun merken mooi te maken . Skateboards, sneakers en rugzak ken worden bijvoorbeeld ook gewoo n veel cooler met bloemen en plante n erop. Kijk eens om je heen in de klas. Hoeveel kledingstukken, tassen , petten, schriften of etuis tel je met een bloem of plant erop?

Groen doen in de Klas! WINTER 15

EEN OERWOUDKAMER MAAK JE ZO!

binnen Gelukkig kun je de boel winter best saai zijn. tot Buiten kan het in de (9) werd omgetoverd De kamer van Zeger oerwoud. lekker opvrolijken. Zo regel jij je eigen ook! jij kun Dat een tropische oase.

4

WOW!

kamer en is Zegers uurtjes kluss . Verbaasd kijkt Na een paar rden jungle gewo “Dit had ik een heuse !” roept hij. rden! heen. “Wow zó mooi gewo hij om zich acht! Het is plafond het aan echt niet verw met bladeren lijkt Die takken gevoel. Het heel tropisch hier, terwijl geven een r warm is lekke het alsof vriest!” het buiten

Heb je zelf kleding met bloemen of planten in je kast hangen ? Zo ja: wat dan?

Jeff Koons

Groen doen in de Klas! WINTER 13

2

BLADERDAK

bloemen en planten kun je Zeger krijgt hulp van Pim. “Met geven,” legt hij uit. “Als je je kamer een heel andere sfeer gedroogde bladeren aan bijvoorbeeld een paar takken met een jungle-gevoel. het plafond hangt, krijg je meteen zoals Bromelia en namen mooie met planten Tropische kleuren. Calathea Crocata zorgen voor zomerse zuiveren de lucht. Ook handig: al die planten in je kamer gezond ook!” nog dus is r Zo’n oerwoudkame

22 Groen doen in de Klas! WINTER

3

Orch idee

Maak originele vaasjes of plantenpotjes van korte stukjes bamboe. Stop wat aarde in de holte en plant er een tropisch type in. Als je het leuk vindt, kun je de bamboepotjes met wat verf ook nog een vrolijk kleurtje geven.

TIP 2

Zoek in het bos naar oude stukken hout. De binnenkant is meestal helemaal zacht en vermolmd. Een makkie om uit te hollen! Met een lepel kom je vaak al een heel eind. Vraag een volwassene om hulp als het niet lukt. De holle stukken hout zijn perfecte plantenbakjes voor in je oerwoudkamer.

1 JUNGLE IN HUIS

(9). r,” vertelt Zeger van de natuu “Ik houd veel een soort jungle , het me leuk om “Daarom leek n. Met veel groen kamer te hebbe dieren zoals in mijn eigen planten en wilde zou ik ook verschillende liefst Het en slangen. apen, tijgers dat past niet, willen. Maar een echte boom denk ik.”

TIP 1

5

Pan nenk

oekp lant

TIP 3

Maak je eigen boom! Timmer een stuk bamboe met een spijker vast aan een plankje op de grond. Staat-ie stevig? Mooi! Regel dan twee houten plankjes met elk twee ronde gaten erin (vraag een volwassene om dat voor je te zagen). Het ene gat is bedoeld om het bamboeplankje aan de bamboe paal te hangen. In het andere gat kun je een klein plantenpotje zetten. Zo heb je toch nog een soort boom in je kamer!

Lep elpla

nt

MEER ONLINE

Pim ieuwd hoe kt van Ben je ben jungle maa wil En precies een van Zeger? rt als gee de kamer Zeger rea eerst je zien hoe d voor het wou oer pje! hij het ijk het film ziet? Bek

23


YOUNG CROWDS

09

ter Missing Chap Foundation

JONG ONDERNEMEN

Met de programma’s voor groep 5/6 en 7/8 van Stichting Jong Ondernemen ontdekken leerlingen de basisbeginselen van het bedrijfsleven en ondernemerschap. Leerlingen leren hun ondernemende kant kennen. Ze ontdekken en ontplooien hun talent en ontwikkelen een ondernemende houding. Leerlingen leren om keuzes te maken en verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen handelen. Daarnaast doet het programma een beroep op hun creatief denkvermogen. Het lesprogramma bestaat uit een box met de benodigde inhoud om de lessen te geven in vier dag(del)en. Het sluit goed aan op de huidige maatschappij en het bedrijfsleven. De economie vraagt om ondernemende werknemers en baanbrekende ondernemers. Het programma voor groep 5/6 daagt de leerlingen uit om een succesvol vakantie-eiland te ontwerpen. De klas wordt opgedeeld in clubs die samen bedenken hoe het eiland eruitziet en wat er te doen is. Het eiland moet een commercieel succes worden. Tijdens dit programma vullen de leerlingen hun klassenwebsite. Tijdens het programma voor groep 7/8 runnen leerlingen in 4 dagdelen hun eigen bedrijf. De leerlingen vormen teams en kopen met startkapitaal grondstoffen in, waarmee ze eindproducten maken om te verkopen op de afsluitende verkoopdag. De box bevat alle benodigde materialen, zodat u met uw leerlingen direct aan de slag kunt. Een overzichtelijke handleiding wordt meegeleverd. De programmaboxen zijn te bestellen via bestellen.youngcrowds.nl/webform /jongondernemenBO

DOCENTEN

HANDLEIDING Pop-up store groep 7/8

ADMINISTRATIE

BOEKJE Naam team

Dit aandeel is

van:

Dit aandeel is

Dit aandeel is

van:

van:


10

DE VRIENDEN VAN ROALD DAHL

Dierenvrienden

Een jongetje en een glimworm, een pelikaan, giraffe en een aap, een reus en een klein meisje... In de boeken van Roald Dahl kan bijna iedereen vrienden worden met elkaar. Hoe die vriendschappen ontstonden? Lees en ontdek!

Een dier als kameraad, dat klinkt als een fantasievriendschap. Maar als je er langer over nadenkt, is het helemaal zo gek niet. Wie is er nou niet dol op z’n (huis)dier?

Roel (11) Goede vriend: hamster Hammie

ROALD DAHL

EEN GROTE GOEDZAK Op een nacht kijkt Sofie uit het raam van haar weeshuis. Wat ze ziet, kan ze niet geloven. Een metershoge reus staat in haar straat! Hij kijkt haar recht aan. Dan wordt ze weggegrist door een reuzenhand en meegenomen naar Reuzenland. Gelukkig is de reus vriendelijk. Maar wat hij haar vertelt over de negen andere reuzen uit zijn land, is te verschrikkelijk voor woorden. Die monsters peuzelen met plezier elke nacht handenvol kleine mensbakseltjes op! Sofie en de GVR bedenken een slim plan om de reuzen te grazen te nemen.

EEN SOEPEL TEAM In een oude, vervallen snoepwinkel ontdekt Billy drie nieuwe bewoners: een pelikaan, een giraffe en een aap. Samen vormen ze het enige glazen­ wassersbedrijf zónder ladder. In de bek van de pelikaan past een flinke plons sop, de nek van de giraffe is hoger dan elke ladder en de aap is de lenigste glazenwasser die er is. Een gouden team! Ze worden uitgenodigd door een hertog om alle ramen van zijn paleis te poetsen. Eén ding is zeker: zonder elkaar zouden ze die ramen nooit zo brandschoon krijgen.

Jaarlijks wordt voor de Roald Dahl-week in september een aansprekend werkboekje ontwikkeld waarin een themaboek van Roald Dahl centraal staat.

‘Ik heb twee jaar een hamster gehad, Hammie. Hij had lange haren en was heel klein en lief. Soms zat-ie in een hoekje van zijn kooi gedroogde banaantjes en pinda’s te eten. Ik kon met hem spelen en knuffelen en soms praatte ik tegen hem. Ik vond het leuk om een dier als vriend te hebben. Een tijdje geleden zaten we aan tafel en hoorde ik Hammie even niet. Toen ik bij ’m ging kijken, lag-ie dood in zijn kooitje. Nu heb ik alleen nog wandelende takken. Die zijn ook leuk, maar door hun schutkleur zie je ze bijna nooit. Als ik mag kiezen is een hamster toch leuker.’

Sinne (12) Goede vriend: pony Milano

EEN HOOP MINIVRIENDEN

ALLE WRIEMELPOTEN VERZAMELEN! James woont bij zijn walgelijke tantes Spons en Spijker, die hem het leven zuur maken. Op een dag groeit er een reuzenperzik in hun tuin. James kruipt erin en ontmoet een bijzondere groep huisgenoten: Ouwe­Groene­Sprinkhaan, juffrouw Spin, Lieveheersbeest en nog meer dieren. Dan rolt de

De moeder van kleine Heintje verbiedt hem om naar het Woud van het Kwaad te gaan. Het is er veel te gevaarlijk. Op een dag gaat Heintje toch, maar algauw wordt hij achternagezeten door een rapschranzer. Hij vlucht een boom in en ontmoet de minpins, een vriendelijk volkje dat in bomen woont. Samen bedenken ze een plan om de rapschranzer te verslaan.

perzik de zee in, met het hele gezel­ schap aan boord! Alleen door hun handen en (wriemel)poten ineen te slaan, kunnen ze ontsnap­ pen aan honger, haaien en Wolkenmannen.

QUIZ

‘Mijn pony Milano staat bij de manege. Ik zie hem vijf keer per week. We springen, dresseren, of rijden samen in het bos. Als het warm is gaan we zwemmen en ik kan zelfs met hem voetballen! Het leuke aan Milano vind ik dat hij respect voor me heeft. Als ik met hem rijd of spring, werkt hij altijd mee. Eigenlijk is hij net een mens, hij praat alleen niet terug. Als ik hem zie, weet ik meteen hoe hij zich voelt. Staan zijn oren in zijn nek, dan is hij chagrijnig. Is hij blij, dan staan z’n oren naar voren.’

DE UITSLAG

Verzin je vr iend

?

In de boeken van Roald Dah fantasiefigu l kun je niet ren. alle Kun je ’m zien Hoe ziet jouw ideale kam en bevriend zijn met dieren, maa , of ruiken? eraad eruit? r ook met Hoe praat-ie? Is-ie enorm een groep groot, of juisJe ziet buiten t heel klei kinderen omn? jouw vriend

5

Op een aansprekende en vrolijke manier komen leerlingen meer te weten over het werk van Roald Dahl en zijn vaste illustrator Quentin Blake. De boekjes zijn bestemd voor de bovenbouw van het basisonderwijs.

EEN HARTELIJKE VOS

1

‘En, liefste? Wat mag het wezen vanavond?’ Elke avond stelt Meneer Vos dezelfde vraag aan zijn vrouw. Mevrouw Vos kan kiezen uit eend, kip of kalkoen die hij voor haar steelt van drie gemene boeren. Op een dag wachten de boeren Meneer Vos op met een geweer. Gauw duikt hij zijn hol in, maar de rotzakken beginnen hem uit te graven! Meneer Vos redt zijn gezin én alle andere ondergrondse bewoners uit de penarie. En hij maakt er nog een feest van ook.

Het fritselfijne vriendenboekje van:

WEEK

2

2018

De mogelijkheid wordt geboden om ook het themaboek en de andere boeken van Roald Dahl mee te bestellen, maar dit is niet noodzakelijk om met het materiaal te kunnen werken.

4

Bij de werkboekjes ontvangt u een overzichtelijke online handleiding zodat u snel aan de slag kunt.

Je beste vriendin is jarig. Wat doe jij? Glunderend kijk ik toe hoe ze staat te feesten. Zelf moet ik oppassen dat ik de tafel met taarten niet omverstoot. Ik organiseer een gigantisch verrassingsfeest voor haar. Met taarten, snoep, friet, pannenkoeken, een chocoladefontein chocolade fontein en heel veel limo. Ik stort me direct op de tafel met hapjes. Honger! In mijn hand draag ik een grote lege tas. Als niemand kijkt, pik ik het mooiste cadeau van de jarige mee.

3

Er is sprake van een noodsituatie: jullie krijgen een onverwachte toets, maar het is je vriendin niet gelukt haar huiswerk te leren. Wat nu? Ik zou haar graag laten afkijken, maar ik vrees dat ze daardoor geen hoog cijfer haalt. Ik probeer haar gerust te stellen. Als ze kalm blijft, komt ze er heus wel uit. Ze is zo slim. Hier vind ik wel wat op. Misschien kan ik de antwoorden bij elkaar sprokkelen, genoeg experts in mijn vriendenkring! Hoe dan ook zorg ik ervoor dat ze een dikke vette tien krijgt.

Je beste vriend heeft een dipje. Wat doe je om hem op te vrolijken? Dat had ik natuurlijk allang in de gaten. Praten over gevoelens is niet m’n sterkste kant, maar ik probeer hem op te vrolijken met een grappig verhaaltje. Ik doe alles wat ik kan om hem op te beuren. Een dansje hier, een kunstje daar. Als dat niet werkt, ga ik op m’n kop staan en kom ik pas overeind als-ie lacht! Het wordt hoog tijd om die vriend te vervangen! Maar niet voordat ik hem vertel hoe goed het eigenlijk met mij gaat.

Ze kon haar huiswerk niet leren, omdat ik haar schoolboek prima kon gebruiken voor in mijn knapperende kampvuurtje. Goeie grap, toch?

4

heen staan. Ze kijken vals en hebben het duidelijk op hem gemunt. Hoe reageer je? Eh, ik bén degene die in het midden staat. Ze moeten mij altijd hebben. Het zal wel, ik kan toch niet op tegen die groep! Dat laat ik natuurlijk niet gebeuren. Ik leid die sukkels af, zodat mijn vriend kan ontsnappen. Daarna gaan we ijsjes halen om het te vieren. Ik sluit me graag aan bij de pestkoppen! Samen sta je sterk. Gelukkig weet ik veel over die vriend, dus over een gemene opmerking hoef ik niet lang na te denken.

6

3

Waarom ben jij een goede vriend? Goh, wat een moeilijke vraag. Nou ja, ik denk vooral dat we samen de hele wereld aankunnen. Ik zorg dat mijn vrienden alles krijgen wat ze nodig hebben. Zitten ze in de problemen? Dan hengel ik ze eruit. Ik ben gewoon fantastisch. En iedereen die dat niet ziet, sla ik tot moes. Superhandig toch, een vriend waar iedereen bang voor is?

7

Wat doe jij het liefst met vrienden? Ik weet altijd wel een mooi plekje dat niemand kent. Daar neem ik ze graag mee naartoe. Het is misschien een stukje klimmen, maar het uitzicht is de moeite waard. We hebben geen tijd te verver liezen. We smeden een plan waar de hele klas lol van heeft. Een potje knokken, mensen lek uitschelden en banden lekprikken. Het is altijd handig om dat samen te doen: als we gesnapt worden, kan ik m’n vriend de schuld geven. Je bent op een kerstdiner en zit tegenover je beste vriend. Hoe gedragen jullie je? Ik vertel hem iets wat hij nog niet wist. Daarna vertelt hij iets wat ik niet wist. Het is enorm gezellig. Voor we het weten is het diner alweer voorbij. Het kerstdiner is het hoogtepunt van het jaar. Al mijn vrienden zijn bij elkaar, er is genoeg te eten en drinken. Zijn er trouwens wel genoeg kippenpoten voor iedereen? Anders ritsel ik er nog wel een paar. Mijn bord is al leeg. Ik ben net aan het bord van m’n buurman begonnen. Moet-ie maar eten, in plaats van kletsen.

Meeste ? Jij bent een Grote Vriendelijke Reus. Jij zult nooit uit jezelf op het podium gaan staan. Daar ben je te verlegen voor. Maar als je eenmaal uit je schulp kruipt, straal je als een zaklamp met een nieuwe batterij! Zolang jij jezelf mag zijn en anderen kunt helpen, ben je de allerbeste vriend die iemand zich kan wensen. Je helpt niet alleen je vrienden, maar ook onbekenden die in de rats zitten. En daar hoef je helemaal niets voor terug. Hoewel… een gebakken eitje zou wel lekker zijn.

Meeste ? Jij lijkt op de fantastische Meneer Vos. Leef jij stiekem in een vossenhol? Je lijkt namelijk verdacht veel op Meneer Vos. Waar jij komt, is het nooit saai, daar zorg je wel voor. Jouw vrienden kunnen op je bouwen. Je hebt misschien een grote bek… eh mond, maar ook een heel klein hartje. Voor je vrienden ga je door het vuur. Soms werk je je in de nesten, maar ach, je klimt er ook zo weer uit!

Meeste ? Oeps, jij bent een Vleeslapeter. Dingen delen? Je peinst er niet over. Je hebt niet voor niets grote handen waarmee je lekker kunt graaien. Vrienden maak je door iemand belachelijk te maken. De rest doet dan vanzelf wel mee. Nu hoef je er alleen nog voor te zorgen dat zij zien hoe geweldig jij bent. Hoe? Door dat vaak en hard te herhalen natuurlijk! Hoe maak je anders iets duidelijk?

ROALD DAHL-WEEK



Dierenvrienden

SINNE & MILANO

Bevriend met een dier? Natuurlijk kan dat! PAGINA 3

Wat voor vriend ben jij?

Droomduo

Schrijver Roald Dahl en illustrator Quentin Blake

Van een vreselijke Vleeslapeter tot een goedaardige GVR PAGINA 4

ROEL & HAMMIE

PAGINA 6

Feestelijk werkboekje van:

Ben jij meneer en mevrouw Griezel te slim af?

Net zo talentvol als

Matilda

Doe de test!

F EEST M ET M AT IL DA Ben jij zo bruut als een

Bulstronk of zo lief als een Engel? TEST HET!

PAGINA 5

+ feestelijke knutseltip!

REUZENPANDA’S IN NEDERLAND

8

Het lesmateriaal is te bestellen via bestellen.youngcrowds.nl/webform/ pandaberen

Roald Dahl

verzon het allemaal

9

14

WIST

Wist je dat bedrei gde d Doe de onlin

Help jij mee? Je kunt niet in je eentje de wereld redden. Maar je kunt wel helpen door beter voor het milieu te zorgen. Bijvoorbeeld door minder energie te verbruiken. Je kunt ook bomen planten, geld inzamelen of lid worden van Ouwehands Zoo Foundation.

Speciaal voor de komst van de twee reuzenpanda’s Xing Ya en Wu Wen in het Ouwehands Dierenpark in Rhenen is er lesmateriaal gemaakt. Voor twee verschillende leeftijdsgroepen wordt lesmateriaal vervaardigd: voor groep 5/6 en voor groep 7/8. In het lesmateriaal maken leerlingen kennis met deze bedreigde diersoort en wordt belicht waarom panda’s zo zeldzaam en bijzonder zijn. Zo leren zij meer over het leefgebied van reuzenpanda’s, hun gedrag, eetgewoontes, leven in Ouwehands Dierenpark en zaken die hier direct mee te maken hebben zoals het kweken van bamboe en het belang van het onderzoek voor het voortbestaan van de panda’s in het wild. Daarnaast worden de leerlingen aan het denken gezet over wat zij kunnen doen om de panda’s en andere wilde diersoorten te redden.

Van flitspopper tot waffelvuller:

Waarom worden ze b

Hieronder zie je de grootste problemen vo dieren. Welke dieren hebben daar last van Vul de dieren uit de top 9 in op de stippe lli Er zijn meerdere antwo orden goed.

Stropers vangen het dier voor de vacht, sla het vlees of om er medicijnen van te maken

Reuzenpanda’s hebben te maken met een heleboel bedreigingen, net als veel andere diersoorten. Mensen kunnen helpen zorgen dat die diere n niet uitsterven. Wat doe jij?

Het gebied waar het dier leeft worden steed er is minder ruimte voor ze.

De dieren worden afgem aakt door mensen, o dicht in hun buurt komen .

De dieren worden als

Uitgave van Ouwehands Dierenpark Rhenen

YOUNG

CROWDS SPECIALISTEN IN EDUCATIEVE CONTENT

WELKOM IN

NEDERLAND!

Voor het eerst zijn er reuzenpanda’s naar Nederland gekomen. We mogen Xing Ya en Wu Wen 15 jaar lenen van de Chinezen, omdat onze landen bevriend zijn. Dat is erg bijzonder. In maar zeventien andere dierentuinen buiten China wonen de zeldzame panda’s.

in dit werkboekje 2 4 6 8 10 12 14

COLOFON Dit werkboekje is een uitgave van Ouwehands Dierenpark Rhenen en is geproduceerd door Young Crowds (www.youngcrowds.nl) • Uitgever Roland Pelle • Redactie Carolien Dircken (eindredactie), Françoise Giesen, Mans Kuipers (correctie), Marrit Schuddebeurs, Liesbeth Vijfvinkel Illustraties Gerwin Buis Vormgeving Imelda van der Helm, Mariska Schotman (art direction) Coördinatie Sanne Buur. Bij dit werkboekje hoort een digitale les en een docentenhandleiding. Kijk voor meer informatie op: www.youngcrowds.nl/pandaberen

Wat weten we over Xing Ya en Wu Wen? Ze stellen zichzelf even voor:

XING YA

WU WEN

Spreek uit als: Woe Wen

Spreek uit als: Ssing Ja

T... OPDR ACHT redden?

星雅 OPDRACHT

武雯

is een heel schrijven? Chinees Kun jij Chinees Zo schrijven het Nederlands. andere taal dan met Chinese maar rs lette met ze in China niet tekeningetjes. zijn meer kleine karakters. Het Xing Ya van Wu Wen en Kun jij de namen jven? schri ees in het Chin

? Wat betekent je naam krachtige wolk in het Chinees. Wu Wen betekent mooie en moeder: Zo heten mijn vader Zhu. Wu Gang en Gong Ik ben dol op: Rennen en klimmen. Mijn lievelingseten: oescheuten. Wortels, appels en bamb

Zo herken je mij: n tussen mijn ogen. Ik heb twee zwarte stippe verzorgers mij: Zo omschrijven mijn ben een snelle eter. ik En . actief heel Als

WIST JE DA

Mandarijn de officiël e taal is in China? Toch spreke n heel veel Chi Wat nezenzou jij erwillen een and doen om dialect, zoa ls Kantone de pand Dat is een a’ses. heel andere en andere wilde dieren te taal!

? , teken, zing Schrijf Wat betekent je naam in of film je plan. Wat nte ga jester doen? En hoe ga je Xing Ya betekent elega dat volhouden? het Chinees. er: moed en actieplan in via Zo heten mijn vaderStuur jeMei. ng panda Yuan Yuan en Zhua beren@youngcrowds.nl Ik ben dol op: gen rollen. Klimmen en van hellin Mijn lievelingseten: oescheuten. Wortels, appels en bamb Zo herken je mij: Wen. Ik ben groter dan Wu verzorgers mij: Zo omschrijven mijn zachtaardig. En Actief en levendig.

JOEHOE!

Even voorstellen Bedreigd Reuzenjongen Pandasia plattegrond Pandaknutsel Reisdagboek Help je mee?

3

Xing Ya schrijf je zo:

星雅 Hoe schrijf je de karakters? Bekijk de filmpjes online!

Zo schrijf je Wu Wen:

武雯

De dieren hebben last

huisdier gehouden.

van vervuiling.

Door de klimaatveran dering verandert het leefg deze dieren.

De dieren raken verstr

ikt of gevangen in visser sn

Kloppen jouw antwoo rden?

Bespreek de opdrac ht in de

k


YOUNG CROWDS

BIJ DE FILMS SUPERJUFFIE EN 11 LESMATERIAAL ASTERIX, HET GEHEIM VAN DE TOVERDRANK

SUPERJUFFIE

ter Missing Chap Foundation

WERKBOEKJE VOOR LEERLINGEN IN GROEP 4, 5 EN 6

VANAF 10 OKTOBER IN DE BIOS

Bij deze Nederlandstalige film is educatief materiaal gemaakt dat kosteloos ter beschikking wordt gesteld voor leerlingen uit de groepen 4, 5 en 6 van het basisonderwijs. Hierin staan – net als in de film – de thema’s samenwerken, vriendschap, dieren, in je kracht staan en bijzondere juffen en meesters centraal. Het lesmateriaal bestaat uit werkboekjes voor leerlingen, een filmposter voor de klas, een online handleiding en digitaal lesmateriaal. Om met het lesmateriaal te kunnen werken is het niet nodig om de film te zien, wel leuk! Daarom is het mogelijk om vanaf nu de dvd van de film tegen betaling mee te bestellen.

N:

DIT WERKBOEKJE IS VA

WINNEN

Met de hele kla s naar de bios!

Het lesmateriaal is te bestellen via bestellen.youngcrowds.nl/ webform/superjuffie

ACHTER DE SCHERMEN

SUPERJUFFIEQUIZ

Over stunts en pratende dieren

Met heel veel dierenraadsels

IEDEREEN HEEFT SUPERKRACHT Waar blink jij in uit?

BEKIJK OOK DE DIGILES OP YOUNGCROWDS.NL/SUPERJUFFIE!

ASTERIX, HET GEHEIM VAN DE TOVERDRANK

Bij deze animatiefilm is een werkboekje en een digitale les gemaakt. In het werkboekje ontdekken leerlingen wie de hoofdpersonages uit de film zijn, lezen ze een interview met Dylan Haegens (die een van de stemmen heeft ingesproken), leren ze meer over de Galliërs, Romeinen, Julius Caesar en druïdes, maken ze zelf een geheime toverdrank, testen ze of ze een geschikte tovenaar zouden zijn en lossen ze een puzzel op waarmee ze kans maken op bioscoopkaartjes voor de hele klas! De les is geschikt voor leerlingen in de leeftijd van 9 tot en met 12 jaar. U kunt werkboekjes voor uw leerlingen bestellen. Bij de werkboekjes wordt een online handleiding en een poster voor de klas aangeboden. Het lesmateriaal is te bestellen via bestellen.youngcrowds.nl/ webform/asterix

Binnenkort draait de film Asterix, Het Geheim van de Toverdrank in de bioscoop. Wie spelen er mee en welk avontuur beleven ze? Maak kennis met de hoofdpersonen en het verhaal.

Asterix

Slim en sterk

De film in het kort

Al jarenlang draagt Panoramix een belangrijk geheim met zich mee. Als enige van zijn dorp kan hij de toverdrank brouwen die de bewoners superkracht geeft. Maar als hij uit een boom valt, vraagt hij zich af of het wel zo slim is dat niemand anders zijn geheime recept kent. Daarom gaat hij op zoek naar een jonge opvolger met wie hij zijn geheim kan delen. Die zoektocht valt niet mee. Want wat als het recept in verkeerde handen valt?

ASTERIX ziet eruit als een klein mannetje, maar vergis je niet. Hij is superslim en sterk! Als hij een slokje toverdrank neemt, kan niemand tegen hem op. Niet zo gek, dat hij meestal de held van het verhaal is. Typisch Asterix: hij gaat elke uitdaging aan, geen opdracht is te zwaar en geen tegenstander te sterk. Wist je dat… je aan de vleugels op zijn helm kunt zien hoe Asterix zich voelt? Als hij blij is, staan ze rechtop. Als hij iets niet ziet zitten, hangen ze naar beneden.

Alle helden op een rij ...

Obelix

Idefix

Beste vrienden

OBELIX is de beste vriend van Asterix. Als Asterix een nieuw avontuur aangaat, is Obelix de eerste die met hem meegaat en hem helpt. Obelix heeft een hondje, IDEFIX, dat hem altijd en overal volgt. Typisch Obelix: je kunt hem ’s nachts altijd wakker maken voor eten. Hij lust alles – maar vooral everzwijn – en zit nooit vol. Wist je dat… Obelix als kind in de ketel met toverdrank is gevallen? Sindsdien is hij de grootste en sterkste man van het dorp.

Dit werkboekje is van:

Releasedatum: BE: 5 december NL: 12 december

Magische

toverdrank

Pectine

Panoramix

PANORAMIX is de druïde van het dorp. Een oude, wijze tovenaar, die als enige het recept weet van de magische toverdrank die iedereen in het dorp superkrachten geeft. Typisch Panoramix: hij doet nooit mee aan ruzies in het dorp, maar kan wel hard lachen om een goeie grap. Wist je dat… Panoramix altijd een gouden snoeimes bij zich draagt? Een van de geheime ingrediënten van de toverdrank is een speciale tak die hij met dit mes moet afsnijden.

Onthoudt alles

PECTINE is een meisje van 6 jaar. Haar grote droom is om druïde of uitvinder te worden. Panoramix is haar grote held. Als ze hem ergens mee kan helpen, doet ze dat meteen. Typisch Pectine: ze is slim en goed in geheimen bewaren. Wist je dat… Pectine een heel goed geheugen heeft? Geheimen vergeet ze niet snel, maar ze vertelt ze gelukkig ook niet door.

2

Win!

De verhalen van Asterix zitten boordevol fantasie, magie en grappen. Wist je dat sommige dingen in het verhaal echt gebeurd zijn? Ze speelden zich af in een ver verleden. Wat weet jij over de Galliërs en Julius Caesar?

Duik in de

is geschieden Te machtig

Julius Caesar werd steeds machtiger en gedroeg zich als een keizer. Hij stond erom bekend heel ijdel te zijn. Om zijn kale hoofd te verbergen, droeg hij altijd een lauwerkrans (een krans van laurierbladeren). Normaal mochten veldheren zo’n lauwerkrans alleen dragen na een grote overwinning, maar omdat Julius Caesar de baas was van Rome, zei niemand er wat van en droeg hij hem elke dag. Dat zie je ook in de verhalen van Asterix. Daarin draagt hij ’m zelfs in bad!

Landen veroveren

Julius Caesar was een legeraanvoerder en hij was daar erg goed in. Met zijn soldaten pikte hij in het jaar 58 voor Christus het ene na het andere land in. Hij veroverde heel Gallië. Dat was toen de naam van de landen Frankrijk, België en delen van Zwitserland, Duitsland en Nederland. De veldtochten van Julius Caesar en zijn leger spelen een grote rol in de verhalen van Asterix en Obelix.

TEST

de Duik in denis ie h c s e g

jes Weet de over en ein Rom

Alle helden op een rij

Dylan Haegens over Teleferix Adaptation right: Les Éditions Albert René © 2018 les Editions Albert René / Goscinny-Uderzo

Wat voor jongen is Teleferix? “Hij is heel slim, enthousiast, maar ook een opschepper. Dat is denk ik een houding omdat hij aan Panoramix wil laten zien dat hij een geschikte opvolger is. Ik kan me voorstellen dat kijkers hem soms wel een beetje irritant zullen vinden.”

Hoe ben je aan deze rol gekomen? “Ik ben ervoor gevraagd. Net als Teleferix ben ik een enthousiaste jongen, dus de rol past wel bij me. Dit is trouwens niet de eerste keer dat ik een stem inspreek. Ik heb ook een keer een rolletje in de film van Spongebob gehad en in een game. Dus ik heb wel wat ervaring.”

Meer lezen over Dylan Haegens?

Ga naar youngcrowds.nl/ asterix

Wat vind je van de avonturen van Asterix?

en lees de rest van het interview!

“Heel leuk, ik heb de meeste strips gelezen. Wat ik heel grappig vind, is dat de Galliërs de Romeinen altijd te slim af zijn. Mijn favoriete personage is Obelix. Hij is een beetje sullig, maar toch krijgt hij een hoop voor elkaar. Ik moet altijd heel hard lachen als hij met zijn superkracht alle Romeinen omver beukt.”

3

e kleding

In Rome droeg en de mannen Dat was een in de tijd van enorme lange Julius Caesa r een toga. lap stof die ze Het stuk stof omwikkelden was wel zes als een soort meter lang en Je kon dat niet jurk. heel onhandig zonder hulp voor om aan te trekke elkaar krijgen. een middel om n. Het was voor aan de buiten de rijken dan wereld te laten Ze hadden name ook zien dat lijk slaven om zich aan te klede ze het goed hadden. niet van deze kleding, want n! Echt blij werde hun linkerhand lap stof die daar n ze was niet bruikb hing en op warm aar door die e dagen was een toga veel te warm.

Wist je dat...

… veel namen van de personages uit Asterix, Het Geheim van de Toverdrank eindigen op ‘-ix’? Dit kwam vroeger in het echt ook veel voor bij Keltische namen. Asterix en Obelix zijn namelijk Kelten.

DDrie vragen over druIdes Wat is een druïde? In de verhalen van Asterix zijn het tovenaars. Ze maken speciale drankjes, doen proefjes en beschikken over bijzondere krachten. Hebben ze echt bestaan? Ja, in de tijd waarin Asterix zich afspeelt, leefden ook druïdes. Het waren niet zulke tovenaars als Panoramix, maar wel wijze mannen waar de koning bijvoorbeeld naartoe ging als hij raad nodig had.

of jij een goede tovenaar zou zijn

... met knallende proefjes!

Wist je dat Dylan Haegens een rol speelt in Asterix, Het Geheim van de Toverdrank Toverdrank? Hij spreekt de stem in van Teleferix, een jonge tovenaar met een grote droom: Panoramix opvolgen.

Onhandig

WIST JE DAT..... echt … de Romeinse veldheer Julius Caesar in het alle dorpen in Gallië in handen had? In de verhalen van lukt het de soldaten maar niet om het dorpje Asterix en Obelix te veroveren. Door de geheime altijd toverdrank van Panoramix blijven de Galliërs Caesar. net wat sterker dan de soldaten van Julius

Met je hele klas naar de bioscoop!

Teleferix

3 vragen aan… Dylan Haegens

Is er veel bekend over deze tovenaars? Net als in de verhalen van Asterix schreven druïdes niks op. Geheimen en spreuken zaten in hun hoofd. Daarom kunnen we nu weinig over ze lezen. Behalve in de strips van Asterix!

4

5


GROEN DOEN IN DE KLAS

METROPOLE OP SCHOOL

‘De lessen zijn met het digitale materiaal en de handleiding ook zonder muzikale talenten van een leerkracht heel goed te doen. De kinderen vinden het heel leuk. Ze hebben nu het gevoel dat ze echt muziekles krijgen. Op de schoolrapporten wordt jullie methode ook genoemd’

‘Ik vind het een duidelijke methode die er aantrekkelijk uitziet voor kinderen. De teksten zijn niet te lang, maar wel duidelijk. De boekjes zorgen ervoor dat de kinderen deze lessen erg leuk vinden’

EVONTURIERS

‘We hebben na afloop nog een poster gemaakt. Het leefde erg in de groep: ook de ouders kwamen met verhalen over wat hun kind thuis enthousiast vertelde’

DE DAG VANDAAG

‘Wij zijn groep 4/5. Met veel plezier starten we elke ochtend met de dag vandaag. Er zijn zelfs kinderen die thuis nog even filmpjes of artikelen terug kijken! We willen jullie een complimentje geven voor alle leuke en interessante onderwerpen die jullie dag in, dag uit voor ons maken’

Meer weten over Missing Chapter Foundation of over Young Crowds?

BRANDWEER OP SCHOOL

JONG ONDERNEMEN

‘Heel gaaf!’, ‘Supervet!’, ‘Leukste project ooit!’, ‘Wanneer doen we dit nog een keer?’

ANNE FRANK

‘Veel complimenten voor uw krant. Anne is prominent aanwezig in mijn lokaal’

‘De kinderen hebben er enthousiast aan gewerkt tijdens lessen zelfstandig werken. Voor herhaling vatbaar!’

WATERSPAARDERS

‘Het is compleet, handleiding is duidelijk en de zandloper geeft leerlingen goed zicht. Leuk om mee bezig te zijn, kinderen gaan er helemaal voor en realiseren zich vaak dat ze te lang douchen en dan dus ook veel water verspillen’

Missing Chapter Foundation Carnegieplein 5 2517 KJ Den Haag Tel: +31 (0)70 34 55 106 info@missingchapter.org

Young Crowds BV Bovenkerkerweg 81-K 1187 XC Amstelveen Tel: +31 (0)20 441 37 28 info@youngcrowds.nl


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.