Ysterografo Magazine_Issue 94 by Ioanna Pattichi

ΣΚΕΨΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΑ

ΦΩΤΟ: ΠΟΛΥΣ ΠΕΣΛΙΚΑΣ

ΜΕ ΤΗΝ ΤΩΝΙΑ ΣΤΑΥΡΙΝΟΥ

YΓ.

Τις παρακολουθούσα να κατεβαίνουν από το mini bus, ισορροπώντας στα ψηλά τους τακούνια. Πρόσωπα από πορσελάνη, μάτια βαμμένα έντονα και χείλη κατά κανόνα κόκκινα. Στα χέρια κρατούσαν τα νεσεσέρ τους και περνούσαν την πόρτα του καμπαρέ μία-μία για να τις καταπιεί το υπόγειο. Μετά άναβε το πράσινο, η μαμά μου πατούσε το γκάζι και στρίβαμε δεξιά για το σπίτι μας. Πρόσεχα τη λύπη στον τρόπο που τις κοιτούσε. Άρχισα να καταλαβαίνω γιατί, όταν διάβασα στις εφημερίδες αποσπάσματα από τη ζωή τους στα κλειδωμένα διαμερίσματα, για τους μπράβους, τους βιασμούς, τις απαγορεύσεις. Δεν ξέρω τι ενεργοποιήθηκε πρώτα: το ανθρωπιστικό, το φεμινιστικό, το αυτονόητο. Το καλοκαίρι αποφασίσαμε να κάνουμε ένα ρεπορτάζ στο Όμικρον. Η πρώτη κοπέλα που γνώρισα είχε έρθει στην Κύπρο να δουλέψει ως σερβιτόρα. Ξυλοκοπήθηκε άγρια όταν αρνήθηκε τη «δουλειά». Προσπάθησε να καταγγείλει την υπόθεση και για κακή της τύχη έπεσε σε αστυνομικό φίλο του καμπαρετζή. Έσκισε την κατάθεση μπροστά στα μάτια της. Αργότερα, ο αστυνομικός επισκέφθηκε το καμπαρέ για να εισπράξει τα οφειλόμενα για την εξυπηρέτηση. Ο καμπαρετζής του έδωσε για πουρμπουάρ την κοπέλα. Ήταν ο πρώτος της «πελάτης» και τη βίασε. Δυο μήνες αργότερα, με τη βοήθεια ενός πελάτη, κατέληξε στο καταφύγιο του Μη Κυβερνητικού Οργανισμού «Στίγμα» στη Λεμεσό. Εκεί τη γνώρισα. Ένα περήφανο κορίτσι, πολύ όμορφο, λίγο πάνω από τα 20, με βλέμμα θαμπωμένο από οργή. Δεν την ξαναείδα από τότε. Έμαθα όμως για την αθώωση του αστυνομικού που τη βίασε. «Η μαρτυρία της κρίθηκε αναξιόπιστη». Στην πορεία διαπίστωσα ότι το δικό της μαρτύριο δεν ήταν τίποτ’ άλλο από μια θλιβερή «ρουτίνα». Άκουσα κι άλλες διηγήσεις βγαλμένες από την κόλαση, για γυναίκες που άφησαν πίσω τους παιδιά και γονείς και διαλύθηκαν μέσα σε ένα κύκλωμα που τους τσάκισε κάθε ίχνος αξιοπρέπειας. Την ίδια ώρα, οι ιδιοκτήτες καμπαρέ διατηρούν Επαγγελματικό Σύνδεσμο, κυκλοφορούν οδηγώντας τις Jaguar που απέκτησαν με τα (αφορολόγητα) κέρδη τους, κάνουν δηλώσεις στα κανάλια, εμφανίζονται παντού με ονοματεπώνυμο και με όλο το θράσος που τους έχει δώσει αυτή η κοινωνία και η κρατική ανοχή. Η Κυβέρνηση συνεχίζει να εκδίδει βίζες για τις κοπέλες παραδίδοντας τις ουσιαστικά στους εκμεταλλευτές τους. Ένα κράτος–μαστροπός. Και μια κοινωνία που «έχει ανάγκη» από 4.000 καλλιτέχνιδες το χρόνο. Ένα σύστημα αξιών που θυματοποιεί ανθρώπους για να τους εκμεταλλεύεται, αλλά συγχρόνως έρχεται να τους φορτώσει όλα της τα ηθικά προβλήματα. Και αφότου περάσεις στην «πλευρά αυτών που ξέρουν» αυτομάτως ενσωματώνεται επάνω σου ένας χρονοδιακόπτης που σου μετρά την κάθε μέρα που δεν έκανες τίποτα. Οι φωνές των γυναικών είναι μέσα στο κεφάλι σου. Δεν ξέρεις τη γλώσσα τους μα ξέρεις τι σου λένε. Σε αυτές τις γυναίκες που δεν μπορούν να ακουστούν, που περπατούν αόρατες ανάμεσά μας, αφιερώνουμε το σημερινό μας τεύχος. ΥΓ. Το editorial παραχωρείται στη δημοσιογράφο Τώνια Σταυρινού, η οποία ερευνά τις συγκλονιστικές διαστάσεις που έχει πάρει το κύκλωμα σεξουαλικής εκμετάλλευσης στην Κύπρο.

postcard

Ο Σωκράτης Σωκράτους φωτογραφίζει μικρές καθημερινές στιγμές

με τον γιωργο σαββινιδη

«Llul-la-by»: Ένα νανούρισμα για να ξυπνήσουμε Ελπίδες και όνειρα που παρασύρθηκαν από τον οχετό της καπηλείας του ανθρώπου από άνθρωπο. Συναισθηματική εκμηδένιση και καταπάτηση της υπόληψης, εξευτελισμός, βιαιοπραγία, ψυχική και σωματική, καταρράκωση της αξιοπρέπειας. Έλα! Γίνονται και στην Κύπρο αυτά ή μήπως σκηνοθέτες όπως η Γιάννα Αμερικάνου επιδιώκουν απλώς να σοκάρουν, ξύνοντας εκ του μηδενός κοινωνικά ζητήματα που αφορούν... εξωγήινους σε μακρινούς γαλαξίες;

«Δεν άντεχες άλλο τη μιζέρια. Μετρούσες αντίστροφα τις ελπίδες σε σχέση με τις απογοητεύσεις και καθώς πλησίαζαν στο μηδέν «γραπώθηκες» από τις απατηλές υποσχέσεις των επιτηδείων. Ήρθες εδώ για μια καλύτερη ζωή. Είναι ωραίο νησί, άκουσες, με ευγενικούς κατοίκους και πολλές ευκαιρίες. Όταν έφτασες, οι υποδοχείς σου σού αφαίρεσαν τα χρήματα, τα προσωπικά σου έγγραφα, τα διαβατήρια. Σου άφησαν μόνο τη φωτογραφία της κόρης σου, αλλά σου υπέδειξαν να την έχεις κρυμμένη. Γι’ αλλού κίνησες κι αλλού σε πήγαν. Τώρα, ζεις στο πετσί σου έναν ατέλειωτο εφιάλτη. Πού φτάνουν οι αντοχές σου; Ένας ομαδικός βιασμός. Και όσο κι αν θέλεις, δεν μπορείς να ξυπνήσεις». Μια ταινία- καταγγελία 14 ατελείωτων λεπτών. Πολλαπλών στιγμών που κόβουν την ανάσα, που δύνανται να απομυθοποιήσουν την «ανωτερότητα» του ανθρώπινου όντος. Και όσο πιο ωμή, όσο πιο κοντά στην πραγματικότητα, τόσο πιο ανθρώπινη, αλλά και αποτελεσματική είναι μια ταινία, στην προκειμένη περίπτωση. Γιατί είναι ωραίες οι παραλίες κι οι ανέσεις μας, αλλά χρήσιμο είναι κάποιος να τραβάει τη γελαστή μας μάσκα και να μας δείχνει και τη σκοτεινή πλευρά, τη φρίκη. Ναι! Συμβαίνει και στην Κύπρο. Η Γιάννα Αμερικάνου ξεκίνησε τα γυρίσματα της καινούριας της ταινίας στις 26 Φεβρουαρίου και τα ολοκλήρωσε στις 5 Μαρτίου. Τα γυρίσματα ξεκινούσαν στις 6 το απόγευμα και τέλειωναν στις 6 το πρωί. Ο κινηματογραφικός φακός ήθελε να «φυλακίσει» μόνο καμώματα της νύχτας. Αυτά που η μέρα δεν τα βλέπει και αν τα δει… μάλλον θα κλάψει γοερά. Σε συνομιλία με την Κύπρια σκηνοθέτη συμφωνήσαμε στο εξής: το πρόβλημα της σεξουαλικής εκμετάλλευσης έχει πολλά παρακλάδια και αιτίες πολύ σημαντικότερες από την απόγνωση αυτών των γυναικών. Έχει να κάνει με την κερδοσκοπία και την αδίστακτη φύση όσων τις εκ-

μεταλλεύονται, αλλά και με την ανοχή και την αδυναμία της πολιτείας να λάβει αποτελεσματικά μέτρα εναντίον τους. Ωστόσο, η ρίζα του προβλήματος βρίσκεται σ’ αυτούς που προκαλούν τη ζήτηση. Κοινώς, στους επισκέπτες-«πελάτες» των κατ’ επίφαση νυχτερινών κέντρων που προωθούν τη διακίνηση της – κάθε χρώματος - «λευκής σάρκας» ως εμπόρευμα. Αυτό είναι ζήτημα κουλτούρας και συνειδητοποίησης. Γιατί αλλιώς πώς θα έβγαζαν το… ψωμάκι τους τα περισσότερα από 100 «καμπαρέ» -με την κυπριακή έννοια- που κάθε χρόνο «εισάγουν» 2000 κοπέλες από χώρες της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, που μεταναστεύουν με ειδικές άδειες εισόδου και παραμονής ως «καλλιτέχνιδες»; Η δραματική αύξηση των πελατών την τελευταία εικοσαετία είναι εντυπωσιακή και το ποσοστό της τριψήφιο. «Llul-la-by». Ένα νανούρισμα που τραγουδά τηλεφωνικώς η πρωταγωνίστρια στην κόρη της για να κοιμηθεί επέλεξε για τίτλο της ταινίας η Γιάννα Αμερικάνου. Ένας τίτλος που υποδηλώνει τρυφερότητα και έρχεται σε αντίθεση με την ταινία, η οποία όσο ανθρώπινη, άλλο τόσο σκληρή είναι. Κι αυτό επειδή είναι κοντά στην πραγματικότητα. Συναισθηματισμοί και δραματουργικές κορυφώσεις στην περίπτωση αυτή θα έμοιαζαν περιττές. Με πλούσια κινηματογραφική γραφή, αλλά και με ευαίσθητη, ανθρώπινη προσέγγιση, ο φακός της Γιάννας Αμερικάνου θα επιχειρήσει να παρουσιάσει μια νύχτα από τη ζωή των γυναικών αυτών στην Κύπρο. Η δημιουργός άντλησε την ιστορία μέσα από πραγματικά γεγονότα, μετά από πολύμηνη έρευνα, την οποία ενίσχυσαν οι διάφορες εκθέσεις που έλαβε κατά καιρούς σχετικά με το δουλεμπόριο στην Κύπρο. «Με προβληματίζει αφάνταστα η σκοτεινή πτυχή μιας νύχτας στην Κύπρο και το ότι πλείστοι εδώ δεν συνειδητοποιούμε την προέκτασή της, αλλά και τη σοβαρότητα αυτού του φαινόμενου. Σύμφωνα με έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για τη συμπε-

ριφορά και τη σεξουαλική εκμετάλλευση γυναικών για το 2004, η Κύπρος διαβαθμίστηκε στην κατηγορία των χωρών υπό επιτήρηση», σημειώνει στην επιστολή της προς τη Συμβουλευτική Επιτροπή Κινηματογράφου. Μια ανθρώπινη ιστορία, λοιπόν, αποτελεί τον άξονα και σ’ αυτή, την τρίτη στη σειρά ταινία μικρού μήκους της Αμερικάνου, μετά τις ταινίες «AfterDeath» και «Της Ελένης οι ελιές». Στον άξονα αυτό θα κινηθεί και η πρώτη μεγάλου μήκους ταινίας της με τίτλο «BOLD-To Love A Woman», η οποία βρίσκεται στα αρχικά στάδια, της ανάπτυξης φακέλου παραγωγής. Μετά την ολοκλήρωση των γυρισμάτων η Αμερικάνου θα μεταβεί στην Αθήνα για το μοντάζ και τη μίξη του ήχου. Στόχος είναι η ταινία να είναι έτοιμη μέχρι το τέλος του

Πρόκειται για μια ταινία- καταγγελία 14 ατελείωτων λεπτών. Πολλαπλών στιγμών που κό-βουν την ανάσα, που δύνανται να απομυθοποιήσουν την «ανωτερότητα» του ανθρώπινου όντος.

ΣτιγμEς ΜΕ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΤΡΙΛΛΙΔΗ

ΣτιγμιOτυπο απ’ την ταινIα «Llul-la-by» της ΓιAννας ΑμερικAνου με θEμα τη σεξουαλικH εκμετAλλευση γυναικΩν στην ΚΤπρο. | φωτο: σταυροσ παπαγεωργιου

100

Υπήρχαν πολλοί άνθρωποι που βάδιζαν στο δρόμο εκείνη την ώρα, όμως ο γέρος που έσερνε το πόδι του, φώναξε σ’ αυτήν, «Ήμουν σαν κι εσένα κάποτε!» Εκείνη του ούρλιαξε πίσω «και πού ξέρεις πως είμαι γω!» Επρόκειτο για πολυσύχναστο δρόμο. Όσο εύκολα μπορεί να αποδειχθεί ότι πολλοί ήταν οι αυτήκοοι μάρτυρες της στιχομυθίας, τόσο εύκολα μπορεί να αποδειχθεί ότι κανείς δεν έδωσε σημασία.

θα είμαι σύντομος: ε μα τηρώ τα συμφωνηθέντα (σας το ’πα πως θα ’μουν σύντομος)

Όταν χαιρέτισε τους νεόνυμφους, είπε κατά τη διάρκεια της χειραψίας, «δεν έχω γνωρίζει ποτέ άντρα με χιούμορ που να μην βρήκε όμορφη σύζυγο». Ο γαμπρός χαμογέλασε όμως τούτο τίποτα δεν μπορεί να μας πει για το παρουσιαστικό της νύφης.

-«Μπα; Και ’σεις της μαχόμενης δικηγορίας, κύριε συνήγορε;». -«Όχι, κυρία συνήγορος. Εμείς της ηρωικώς πεσούσης».

Οι μη καπνιστές είναι συνδυασμός Νάρκισσου και Μαθουσάλα. Είναι ερωτευμένοι με τον εαυτό τους και νομίζουν πως θα ζήσουν χίλια χρόνια.

Να με συμπαθάτε, αλλά από πού αλλού θα πιανόταν το έξυπνο πουλί;

Ήταν 18:21 την προηγούμενη Κυριακή 2 Μαρτίου 2008 όταν ο Μιχάλης Πανάρετος συνειδητοποίησε πως ενώ θυμόταν ένα δυο πράγματα για το Δόγμα Τρούμαν δεν θυμόταν απολύτως τίποτα για το Δόγμα Μονρό. Πανικοβλήθηκε. Όχι επειδή ήταν κανένας νεαρός που θα έδινε τίποτα εξετάσεις τη Δευτέρα το πρωί, αλλά επειδή δεν ήταν.

Απρίλη, ώστε η Κύπρια δημιουργός να προλάβει το «τρένο» των σημαντικών διεθνών Φεστιβάλ, όπως του Ρότερνταμ ή και της Δράμας, που αρχίζουν το ερχόμενο φθινόπωρο. Συντελεστές Η Γιάννα Αμερικάνου υπογράφει ως σεναριογράφος, σκηνοθέτης και παραγωγός της ταινίας. Το όραμά της μοιράζεται μια καλλιτεχνική ομάδα που αποτελείται κατά κύριο λόγο από Κύπριους συνεργάτες: Σταύρος Παπαγεωργίου (εκτελεστικός παραγωγός), Ντίνος Όθωνος (διευθυντής φωτογραφίας), Ντίνος Βαμβακούσης (μοντάζ), Μιχάλης Δέλτας (μουσική), Μόνικα Νικολαΐδου (1ος βοηθός σκηνοθέτη, διεύθυνση παραγωγής), Λίζα Τσουλούπα (καλλιτεχνική διεύθυνση, κοστούμια), Γιώργος Πάντζης (διεύθυνση παρα-

γωγής), Yvonne Kolessides (make-up & hair), Ζωή Κακότα (prop mistress, κοστούμια) και Μάρκος Λόπεζ (ήχος). Το βασικό ρόλο, της Ινέσα, ενσαρκώνει η 24χρονη, γεννημένη στη Λευκορωσία, Ευγενία (Ζένια) Καπλάν. Η Καπλάν έπαιξε το ρόλο της Λιούμπης στην ομώνυμη ταινία της Λάγιας Γιούργου, εντυπωσιάζοντας τους κριτικούς και το κοινό. Παίζουν επίσης οι Κρίστοφερ Γκρέκο (Ανδρίκκος), Φαν (Βερόνικα), Χρίστος Γρηγοριάδης (αστυνομικός), Φώτης Γεωργίδης (Στέφανος), Ιάκωβος Χατζηβασίλης (Μάριος) και Γιάννης Λάζαρης (Γιάννης). Η ταινία είναι μια συμπαραγωγή της Συμβουλευτικής Επιτροπής Κινηματογράφου, της ΣΕΕ και των εταιριών Lola Films και Tetraktys Films.

-«γλήορα πιάσ’το μωρό τζαι χρίστηκεν!» -«ήντα μπου εχρίστηκεν;» -«σκόρερ»

Όλοι οι μυθιστοριογράφοι είναι πομπώδεις αυτιστικοί. Λένε μια ιστορία που οι ίδιοι θέλουν να ακούσουν αλλά πιστεύουν ότι κανείς άλλος δεν είναι άξιος να τους την πει.

Ο Ευγένιος Αρανίτσης χαρακτήρισε τον Ουμπέρτο Έκο απατεώνα. Το ίδιο και ο Κώστας Σωκράτους. Τα Δικαστήρια αποφάσισαν πως ο δεύτερος είχε άδικο. Τρέμω για τον δικαστή που θα αποτολμήσει ετυμηγορία για τον πρώτο.

Celhia de Lavarene

Είδε κορίτσια και αγόρια, 12 και 13 χρόνων, να εξαναγκάζονται σε πορνεία. Είδε γυναίκες να πωλούνται σε εμπόλεμες ζώνες για να ψυχαγωγούν στρατιώτες, κυανόκρανους, τη διεθνή αστυνομία, ακόμη και τους άντρες ανθρωπιστικών οργανώσεων. Η Γαλλίδα δημοσιογράφος είδε πολλά… Ως επικεφαλής δυο αποστολών του ΟΗΕ στη Βοσνία και στη Λιβερία, έμαθε από πρώτο χέρι τι πάει να πει πόνος και ανθρώπινη εξαθλίωση. Κι αποφάσισε να κάνει κάτι. Ίδρυσε τη διεθνή οργάνωση STOP (Stop Trafficking Of People) και γυρίζει τον κόσμο μιλώντας για τις σκλάβες του σεξ. Όχι αυτές που είδε στον πόλεμο, ούτε εκείνες στον Τρίτο Κόσμο. Μιλάει γι’ αυτές που πωλούνται κάθε μέρα δίπλα μας... | ΤΗΣ ΤΩΝΙΑΣ ΣΤΑΥΡΙΝΟΥ / ΦΩΤΟ: ΣΟΦΟΚΛΗΣ ΚΑΡΠΑΣΙΤΗΣ «Η Άμελ από το Μαρόκο ήταν 16 χρόνων. Μιλάμε για ένα πανέμορφο πλάσμα... Ένα πανέξυπνο κορίτσι, πολύ χαρισματικό. Άριστη μαθήτρια και πρωταθλήτρια σκακιού στη χώρα της. Ζούσε με τη μητέρα της. Το διπλανό τους σπίτι ενοικιάστηκε από μια πολύ φιλική κυρία, η οποία γρήγορα συνδέθηκε μαζί τους. Στις κουβέντες που αντάλλαζαν, η μητέρα έλεγε πόσο λυπόταν που δεν είχε χρήματα για να σπουδάσει την Άμελ. Η γειτόνισσα προσφέρθηκε να βοηθήσει. Είπε ότι η καλύτερή της φίλη θα άνοιγε εστιατόριο στην Αρμενία και χρειαζόταν προσωπικό. Η Άμελ θα κέρδιζε χρήματα και θα επέστρεφε για να σπουδάσει. Θα τη συνόδευε η ίδια προσωπικά. Το κορίτσι αρνήθηκε. Δεν ήθελε να αποχωριστεί τη μαμά της. Μέρα με τη μέρα όμως άρχισε να αισθάνεται ενοχές που δεν έκανε κάτι για να βοηθήσει την οικονομική τους κατάσταση. Έξι μήνες μετά κι αφού το δούλεψε πολύ στο μυαλό της, δέχτηκε. Η γειτόνισσα τής εξασφάλισε διαβατήριο στο πι και φι. Μάλιστα «για να μην το χάσει», προσφέρθηκε να της το κρατάει μέχρι την Αρμενία». Κάνει παύση. Τα μάτια της ανάβουν φωτιές. Σφίγγει τη σιαγόνα της, κινώντας τα χείλη δεξιά-αριστερά. Νευρικά. Αυστηρά. Έχει διαλέξει την ιστορία της Άμελ για να απαντήσει στην πρώτη μου ερώτηση, τι είναι trafficking; Συνεχίζει σχεδόν με μια ανάσα: «Κατεβαίνοντας από το αεροπλάνο το κορίτσι έπαθε σοκ. Υπήρχαν παντού ΟΗΕδες, στρατιώτες, άρματα. Μια πόλη καταστραμμένη, γεμάτη ερείπια. Ήταν η Λιβερία. Από το αεροδρόμιο την πήραν κατευθείαν σε ένα πορνείο. Της έκλεψαν τις φωτογραφίες, τα σκουλαρίκια, κάθε προσωπικό αντικείμενο. Δεν ήταν καν η Άμελ πια. Στο διαβατήριο είχε διαφορετικό όνομα και η ηλικία που αναγραφόταν, ήταν 23 χρόνων... Δεν μιλούσε ούτε λέξη αγγλικά. Ήταν ο τέλειος εφιάλτης. Η «καλή κυρία», εμφανίστηκε μπροστά της με δυο σωματοφύλακες και της είπε «μου χρωστάς $4.000. Είτε με πληρώνεις είτε δουλεύεις». Τη χτύπησαν και τη βίασαν. Δεν είχε επιλογή. Καμιά ελπίδα. Αυτό σημαίνει να είσαι σκλάβα. Αυτό θα πει να σε πουλάνε, να εμπορεύονται το σώμα σου. Την Άμελ τη βρήκαμε. Τρεις μήνες μετά. Γι’ αυτήν ήταν μια αιωνιότητα, αλλά τουλάχιστον τη βρήκαμε. Τι γίνεται με τις εκατοντάδες χιλιάδες άλλες που δεν θα βρεθούν ποτέ;». Η σεξουαλική δουλεία στη φρίκη του πολέμου είναι ένα πράγμα, αλλά διερωτώμαι... Τι γίνεται στις «ειρηνικές συνθήκες» της Δύσης; Μη φανταστείτε ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά. Πρόσφατα σε μια σαρωτική επιχείρηση της αγγλικής αστυνομίας, βρέθηκαν χιλιάδες κοπέλες, φυλακισμένες, οι οποίες εξαναγκάστηκαν στην πορνεία. Πολλές απ’ αυτές ήταν ανήλικες, παιδιά 12 χρόνων. Μιλάμε για τη Βρετανία. Και πώς τις προσελκύουν συνήθως οι έμποροι; Ο πιο συνηθισμένος τρόπος είναι οι αγγελίες. Ζητάνε σερβιτόρες, χορεύτριες, barwomen, οτιδήποτε. Για τις περισσότερες αυτό μεταφράζεται σε ευκαιρία ζωής. Μια άλλη, πολύ διαδεδομένη μέθοδος είναι τα λεγόμενα lover boys. Αγόρια που τις «ερωτεύονται» και τις πείθουν να φύγουν μαζί στο εξωτερικό. Τελευταία στιγμή βρίσκουν μια πρόφαση και δεν τις συνοδεύουν στο ταξίδι. Όταν πια φτάσουν μόνες στη «χώρα της ευκαιρίας», τις παραλαμβάνει ο μαστροπός. Και το αγόρι πάει για το επόμενο θύμα. Άλλες φορές δεν πρόκειται για αγόρι αλλά για κορίτσι. Μια «φίλη» συνήθως συνομήλική τους, η οποία προθυμοποιείται να μεσολαβήσει με κάποιον εργοδότη στο εξωτερικό. Τις αποκαλούμε «στρατολόγους». Είναι πρώην θύματα που έχουν αλλοτριωθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε να γίνονται χειρότερες κι από τους εμπόρους. Μας έχετε αφηγηθεί την ιστορία της Άμελ, μία ακραία περίπτωση... Δυστυχώς υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που περιγράφονται ως «ακραίες». Κορίτσια που τα απήγαγαν από το δρόμο ενώ περπατούσαν. Άλλα που τα πούλησαν οι γονείς τους. Κορίτσια που τα ρίχνουν στα ναρκωτικά, τα εκβιάζουν... Οι μέθοδοι είναι αμέτρητες κι αλλάζουν συνεχώς. Είμαι σίγουρη ότι αυτή τη στιγμή που μιλάμε, κάποιοι εκεί έξω σκέφτονται νέους τρόπους. Πέρα από αυτές τις περιπτώσεις, όμως, πώς είναι δυνατόν μια ενήλικη κοπέλα να μην υποψιαστεί τίποτα; Είναι πολύ δύσκολο να μπούμε στη θέση τους. Ας προσπαθήσουμε όμως... Είσαι νέα, σε μια χώρα πάρα πολύ φτωχή, χωρίς καμία προοπτική για το μέλλον. Συχνά σε πιέζουν παράγοντες όπως η πείνα, η ασθένεια κάποιου δικού σου ή απλά η φιλοδοξία να κάνεις κάτι καλύτερο με τη ζωή σου. Όλα τα θύματα με τα οποία μίλησα, ξεκινούσαν πάντα από την ίδια αφετηρία: «Ήθελα να βοηθήσω την οικογένειά μου, τη μητέρα μου, το παιδί μου». Ή «ήθελα να σπουδάσω, να ζήσω καλύτερα». Αυτές οι κοπέλες είναι εύκολοι στόχοι. Μπορούν να πιστέψουν σχεδόν

Celhia de Lavarene τα πάντα. Και τελικά ανταλλάζουν τη μιζέρια τους με έναν εφιάλτη πέραν κάθε φαντασίας. Δηλαδή; Τι θα βρει μια κοπέλα φτάνοντας; Το πρώτο που θα κάνουν, είναι να της πάρουν το διαβατήριο. Και αμέσως μετά θα της πουν ότι για τα λεφτά που έδωσαν να την αγοράσουν και για τα έξοδα να τη φέρουν, θα πρέπει να πληρώσει. Ο μόνος τρόπος είναι να εκπορνεύεται. Αν αντισταθεί, θα υποστεί κάθε λογής ψυχολογικά και σωματικά βασανιστήρια και μετά θα ζει υπό περιορισμό. Δεν μπορεί απλά να το σκάσει; Ξέρουν ακριβώς ποια κουμπιά να πατήσουν για να τις τρομοκρατήσουν. Συνήθως τα καταφέρνουν. Είναι δύσκολο να καταλάβουμε τη θέση τους. Μπορεί να θυμώνω με την απάθεια, η αλήθεια όμως είναι ότι κι εγώ, πριν αναλάβω την πρώτη αποστολή του ΟΗΕ, δεν είχα ιδέα... Μιλάμε για το 2001, στη Βοσνία; Ναι, ήμουν ανταποκρίτρια γαλλικών ΜΜΕ στη Νέα Υόρκη. Ως δημοσιογράφος, συνεργαζόμουν συχνά με τον Ζακ Κλάιν του ΟΗΕ, ο οποίος τέθηκε τότε επικεφαλής στη Βοσνία. Μου ζήτησε να αναλάβω αποστολή για την καταπολέμηση της εμπορίας προσώπων. Ξέρετε τι απάντησα; «Τι στο καλό είναι αυτό;». Δεν είχα σκεφτεί ποτέ ότι στον 21ο αιώνα άνθρωποι πωλούνται και αγοράζονται σαν αγαθά. Η επόμενη ερώτηση ήταν «γιατί εγώ;». Και μου απάντησε «επειδή είσαι γυναίκα αλλά έχεις αρχίδια. Οι εγκληματίες θα σε δουν έτσι μικροκαμωμένη και δεν θα ανησυχήσουν ιδιαίτερα. Εγώ όμως σε ξέρω». Τι είδους αποστολή αναλάβατε ακριβώς; Ήμουνα προϊστάμενη μίας επίλεκτης ομάδας 205 αστυνομικών από διάφορες χώρες. Μιλάμε για μια εξαιρετική ομάδα, από ανθρώπους αποφασισμένους. Κανένας στον κόσμο δεν μπορούσε να τους εξαγοράσει! Είχατε δηλαδή καθήκοντα αντίστοιχα ενός υψηλόβαθμου αστυνομικού; Ναι, περίπου. Από την πρώτη κιόλας νύχτα στο Σαράγιεβο οργανώσαμε επιχείρηση σε ένα από τα πιο διαβόητα κλαμπ. Όταν μπήκαμε μέσα, βρήκαμε μόνο τον ιδιοκτήτη. Ούτε κορίτσια, ούτε πελάτες. Είδαμε τα τσιγάρα να ξεκαπνίζουν στα τασάκια και τα ποτά γεμάτα στο μισό. Είχαν ειδοποιηθεί. Έγινα έξαλλη. Ετοιμαζόμασταν να φύγουμε, όταν πρόσεξα ένα μικρό, σκοτεινό σπίτι δίπλα από το μπαρ. Ήταν του ιδιοκτήτη. Έδωσα εντολή να μπούμε μέσα, παρόλο που δεν είχαμε ένταλμα. Είχα μια διαίσθηση. Μέσα στο σπίτι υπήρχε μια πόρτα κλειδωμένη. Τη σπάσαμε και τότε αντικρίσαμε σε ένα κρεβάτι δυο κορίτσια, δεμένα και φιμωμένα με κολλητική ταινία. Ήταν 12 και 13 χρόνων. Ήταν Ρουμάνες. Τις είχαν απαγάγει ενώ περπατούσαν στο δρόμο από το σχολείο προς το σπίτι τους. Σκέφτηκα τις μητέρες τους. Ήξεραν μόνο ότι οι κόρες τους εξαφανίστηκαν. Τις είχαν βιάσει επανειλημμένα. Ήταν χτυπημένες άγρια, είχαν εγκαύματα από τσιγάρα σε όλο το σώμα. Στη Βοσνία καταφέραμε να κλείσουμε 142 μπαρ και να ελευθερώσουμε 265 γυναίκες. Πολλές από αυτές ήταν παιδιά. Με τις ζωές τους καταστραμμένες για πάντα. Τι κάνατε με τα θύματα που ελευθερώνατε; Πρώτα-πρώτα τους επιστρέφαμε το διαβατήριο. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πώς άλλαζε η έκφρασή τους. Γίνονταν ξανά ανθρώπινα όντα. Έβλεπες τους ώμους τους να παίρνουν ξανά την ευθεία θέση. Ήταν σαν να ξανακέρδιζαν την αξιοπρέπειά τους. Πολλές κοπέλες που ελευθερώσαμε, όμως, δεν ήθελαν να επιστρέψουν στις οικογένειές τους. Δεν ήθελαν να ξέρουν οι γονείς τους τι είχε συμβεί. Και φυσικά το σεβόμασταν. Μετά τη Βοσνία πήγατε στη Λιβερία. Τι βρήκατε εκεί; Τα πράγματα εκεί ήταν ακόμη χειρότερα. Νεαρές κοπέλες από την Ουκρανία, Μολδαβία, Μαρόκο, Ρουμανία, Ρωσία, κάποιες από Φιλιππίνες, φυλακισμένες σε μπαρ, καμπαρέ, πορνεία. Όταν άρχισα να τις γνωρίζω, είπα «Θεέ μου πάλι τα ίδια». Ίδιες ιστορίες, σε όλο τον κόσμο. Μια θλιβερή επανάληψη... Πελάτες τους ήταν μέλη της κυβέρνησης, διπλωμάτες, μέλη ανθρωπιστικών οργανώσεων, κυανόκρανοι. Έβγαζαν όλα τους τα ζωώδη ένστικτα πάνω στα κορίτσια. Ποιο είναι το χειρότερο περιστατικό που έχετε δει ποτέ; Δύο Πακιστανοί αστυνομικοί της Διεθνούς Δύναμης στη Λιβερία, πήραν δύο κορίτσια 13 και 14 χρόνων και τα βασάνισαν ανελέητα. Τα εξανάγκασαν να κάνουν σεξ με ζώα. Τα πετσόκοψαν με ξυράφια. Όταν τα βρήκαμε, αιμορραγούσαν. Και μετά πήγαν και διαμαρτυρήθηκαν στον ιδιοκτήτη του κλαμπ ότι τα κορίτσια δεν ήταν αρκετά καλά. Αυτοί οι δύο τύποι απλώς μετατέθηκαν σε άλλη αποστολή. Τα θύματα μάς είχαν δώσει ακριβή περιγραφή και κατέθεσαν ότι οι δράστες ήταν ξυρισμένοι σε όλο τους το σώμα. Ζητήσαμε από τον επικεφαλής της Διεθνούς Αστυνομίας να ψάξει τους άντρες του. Το έκανε. Αλλά ένα μήνα μετά, όταν πιθανότατα οι τρίχες τους είχαν ξαναφυτρώσει! Είχαν και το θράσος να πουν ότι τα κορίτσια έλεγαν ψέματα. Μιλήσατε και για μέλη ανθρωπιστικών οργανώσεων που ήταν τακτικοί πελάτες των κοριτσιών... Βεβαίως. Θυμάμαι έναν τύπο του Διεθνούς Προγράμματος Τροφίμων στη Λιβερία, ο οποίος «αγόρασε» ένα κοριτσάκι από τη Ρουμανία για $600, από το Sugar Club, ένα από τα πιο γνωστά πορνεία. Την κράτησε στο διαμέρισμά του και μετά χάθηκαν τα ίχνη της. Ο επικεφαλής του Προγράμματος Τροφίμων ήταν καινούριος και δεν ήξερε πολλά γι’ αυτόν τον άντρα. Ήξερε μόνο ότι ζήτησε μετάθεση για την Τζακάρτα. Προφανώς είχε ακούσει ότι ερευνούσαμε την υπόθεση. Είχα ακόμη και φωτογραφία του με το κορίτσι... Τίποτα δεν έγινε. Δεχθήκατε ποτέ απειλές, κινδυνεύσατε στις αποστολές σας; Δυστυχώς ήξεραν ότι μια μέρα θα φύγω. Στη Βοσνία αυτό έγινε με το τέλος της αποστολής. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανέλαβε απ’ εκεί και πέρα. Συναντήσαμε τους επικεφαλής της ευρωπαϊκής αποστολής και τους ενημερώσαμε ότι είχαμε καταφέρει να κλείσου-

με σχεδόν κάθε μπαρ στη Βοσνία. Πιθανότατα όμως υπήρχαν κι άλλες κοπέλες κρυμμένες. Μας έδειξαν από την πρώτη στιγμή ότι δεν είχαν καμία διάθεση να συνεχίσουν. Και δυστυχώς επιβεβαιώθηκαν οι φόβοι μας. Αφότου φύγαμε άνοιξαν, νέα μπαρ, ήρθαν περισσότερα κορίτσια και το έγκλημα συνεχίστηκε κανονικά. Αυτή είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση. Στη Λιβερία όμως φύγατε πριν από την αποστολή του ΟΗΕ... Δυο βδομάδες πριν εγκαταλείψουμε τη χώρα με την ομάδα μου, κάποιοι κυκλοφόρησαν παντού το νέο ότι «η ξανθιά σκύλα φεύγει». Το έλεγαν ακόμη και στα κορίτσια. Ο επικεφαλής της Διεθνούς Αστυνομίας ο οποίος ήταν από την Γκάνα, τη μέρα που έφυγα, τηλεφώνησε σε έναν από τους καλύτερους αστυνομικούς μου, τον δεύτερο τη τάξει μετά από μένα και του είπε επί λέξει «τώρα που η ξανθιά σκύλα έφυγε, το trafficking δεν είναι πια προτεραιότητα». Όλοι οι σωματέμποροι που είχαμε βγάλει εκτός, ξαναμπήκαν στη δουλειά. Το ξέρω γιατί έχω ακόμη επαφή με ανθρώπους από την αμερικανική πρεσβεία. Τα μπαρ, τα κλαμπ, τα καζίνο πολλαπλασιάστηκαν. Με καλύτερους πελάτες τους υπαλλήλους των Ηνωμένων Εθνών… Είναι ντροπή. Αφότου τερματίστηκε η συνεργασία σας με τον ΟΗΕ, πριν από δυο χρόνια, με τι ασχολείστε; Έγραψα το βιβλίο μου (Un Visa Pour L’ Enfer, Μια βίζα για την κόλα-

ση). Η ιστορία είναι επικεντρωμένη σε δυο κορίτσια κι ένα αγόρι στη Λιβερία. Είχαμε την πληροφορία ότι ένας άντρας από την αποστολή, ένας πολίτης, τα βίασε αντί να τα βοηθήσει. Πήγα με τις καταθέσεις των παιδιών στο αφεντικό μου, ο οποίος ήταν ένας πολύ καλός άνθρωπος. Ήταν ο τότε επικεφαλής της Διεθνούς Αστυνομίας στη Λιβερία, ένας Αμερικανός. Μου λέει «είμαι 40 χρόνια στην αστυνομία, αυτός ο τύπος αξίζει ισόβια». Μαντέψτε... Δεν του έκαναν τίποτα. Δεν πίστεψαν τα κορίτσια. Ο ένοχος ισχυρίστηκε ότι διαμαρτύρονταν γιατί δεν τους έδωσε αρκετά χρήματα. Τα κορίτσια όχι μόνο δεν είδαν ποτέ χρήματα, αλλά τον είχαν ικετεύσει να τις φέρει στα Ηνωμένα Έθνη για να σωθούν. Τους απάντησε «έδωσα 300 δολάρια για να σας πηδήξω και αυτό θα κάνω». Ούτε και αυτός τιμωρήθηκε; Όχι. Το πιο πιθανό είναι ότι πήρε μετάθεση και τώρα που μιλάμε, δουλεύει κάπου αλλού. Όταν είδα τα δάκρυα στα μάτια εκείνων των κοριτσιών, τους έδωσα μια υπόσχεση. «Θα γράψω την ιστορία σας και θα γίνω εγώ η φωνή σας όπου κι αν πάω». Έγραψα το βιβλίο, το οποίο τώρα θα γίνει ταινία, από μια γαλλική εταιρία που αγόρασε τα δικαιώματα. Παράλληλα γυρίζω τον κόσμο, μιλώντας για το βιβλίο και προσπαθώντας να ευαισθητοποιήσω για το πρόβλημα της εμπορίας ανθρώπων. Στην επίσκεψή σας στην Κύπρο, τι εντύπωση αποκομίσατε; Οι διεθνείς εκθέσεις μάς τοποθετούν σε μια μάλλον δυσμενή θέση. Μου έκανε εντύπωση ότι το κράτος εκδίδει βίζες «καλλιτέχνιδας» σε αυτές τις κοπέλες και ουσιαστικά τις παραδίδει στους μαστροπούς. Το ίδιο το κράτος έρχεται να γίνει συνεργός τους! Μου έκανε εντύπωση πόσες κοπέλες υπάρχουν σε αναλογία του πληθυσμού της Κύπρου, αλλά και η άγνοια. Ακόμη και υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι θεωρούν ότι δεν υπάρχει πρόβλημα... Είναι πιο εύκολο να λένε ότι αυτά τα κορίτσια «έρχονται εδώ ξέροντας καλά τι θα κάνουν». Δεν τους βάζει σε μπελάδες. Η άγνοια, όμως, προσφέρει τη μεγαλύτερη συγκάλυψη. Και μιλάμε εν πολλοίς για ένα άγνωστο πρόβλημα. Στη γενικότερη συνείδηση οι κοπέλες αυτές είναι «απλώς πόρνες». Και πώς αλλάζει αυτή η νοοτροπία; Μόνο αν η Πολιτεία αποφασίσει να ενημε-

ρώσει. Οι άνθρωποι μερικές φορές δεν θέλουν να ξέρουν. Οι χειρότερες είναι οι γυναίκες. Διότι λένε «α, πόρνες» κουνώντας αποδοκιμαστικά το κεφάλι και δεν θέλουν καν να ξέρουν. Πώς μπορεί μια γυναίκα να μιλάει έτσι; Η νοοτροπία όμως δεν αφορά μόνο την κοινωνία, αλλά και την Πολιτεία... Ασφαλώς. Χαρακτηριστική είναι η στάση της αστυνομίας, όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και σε άλλες χώρες. Σε προοδευτικές μάλιστα δημοκρατίες, όπως η Γαλλία. Η συνήθης πρακτική είναι να συλλαμβάνουν τα θύματα και να τους φέρονται σαν να είναι εγκληματίες. Το πιο εύκολο είναι να τις βάλεις στη φυλακή και να τις απελάσεις. Έτσι απαλλάσσεις τους πραγματικούς ενόχους. Μετά την εμπειρία σας στις αποστολές στη Βοσνία και τη Λιβερία ιδρύσατε την οργάνωση STOP (Stop Trafficking of People). Με τι στόχο; Είμαστε ανθρωπιστική οργάνωση. Μας νοιάζει να σώσουμε ανθρώπινες ζωές. Θέλουμε να ανοίξουμε γραφεία σε διάφορες χώρες και καταφύγια, όπου θα παρέχουμε ψυχολογική και ιατρική στήριξη. Θα θέλαμε να ανοίξουμε και γραφεία στις χώρες προέλευσης των κοριτσιών αυτών για να διασφαλίζουμε ότι θα φτάσουν σώες στον προορισμό τους, χωρίς να θυματοποιούνται ξανά. Πολύ συχνά οι έμποροι τις περιμένουν στην πατρίδα, για να τις ξαναρίξουν στον ίδιο κυκεώνα. Είναι τόσο ευάλωτες που πάντα πετυχαίνει. Οι επιχειρήσεις διάσωσης είναι μέσα στα σχέδιά σας; Θα το θέλαμε πολύ. Χρειαζόμαστε ένα σώμα αστυνομικών, κατάλληλα εκπαιδευμένων, οι οποίοι ενδεχομένως θα περνούν κάποιο χρόνο μακριά από τις υπηρεσίες τους. Αναφέρεστε στο μέλλον, άρα η οργάνωσή σας δεν έχει ακόμη δραστηριοποιηθεί; Δεν έχουμε τα χρήματα. Αλλά είμαι πεπεισμένη ότι λίγο-λίγο θα μπορέσουμε να ξεκινήσουμε. Έχω συναντήσει ανθρώπους αποφασισμένους να βοηθήσουν. Οφείλω να πω ότι υπάρχουν καλοί άνθρωποι παντού. Σε κάθε πόστο, σε κάθε χώρα που έχω πάει, σε κάθε κοινωνία. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το οικονομικό. Χωρίς χρήματα δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Και δυστυχώς, οι καλοί άνθρωποι δεν έχουν χρήματα!

Όλοι γνωρίζουν «γι’ αυτές». Είναι οι γυναίκες που μεταναστεύουν στη Δύση για να καλύψουν τις σεξουαλικές της ανάγκες. Εκτιμήσεις ανεβάζουν τον αριθμό τους στο μισό εκατομμύριο το χρόνο. Ο μέσος όρος ηλικίας τους είναι τα 20 και ένας ανυπολόγιστος αριθμός είναι ανήλικες. Το νέο πρόσωπο της πορνείας, είναι το νέο πρόσωπο της δουλείας. Μια σιωπηρή πομπή κοριτσιών που έρχονται και φεύγουν χωρίς να «ενοχλούν» κανέναν. | Της ΤΩνιας ΣταυρινοΥ καλλιτεχνικη επιμελεια αφιερωματος: πολυσ πεσλικασ - λευτερησ ταπασ φωτο: πολυσ πεσλικασ

Η Μολδαβία είναι η φτωχότερη χώρα της Ευρώπης. Τα τελευταία 15 χρόνια, αποΤΟ «ΧΑΜΟΓΕΛΑΣΤΟ» TRAFFICKING τελεί τον καλύτερο προορισμό αν θες να αγοράσεις ανθρώπους για οποιονδήποτε Η ιδέα για πολλά λεφτά, πολύ γρήγορα, είναι τόσο ελκυστική που κάνει πολλές σκοπό. Θα βρεις αρκετούς διατεθειμένους να πουλήσουν τα νεφρά τους σε με- κοπέλες να σκεφτούν την πορνεία σαν εύκολη λύση. Πιστεύουν ότι αν αντέξουν για ταμοσχεύσεις που γίνονται με ταξίδια-αστραπή σε γειτονικές χώρες από γιατρούς τρεις με έξι μήνες, θα επιστρέψουν στην πατρίδα με λυμένο το οικονομικό πρόβληπου «λαδώνονται». Θα βρεις κοπέλες πρόθυμες να πουλήσουν τα νεογέννητα μα και χωρίς να μάθει ποτέ κανείς τίποτα. Το «πακέτο» που θα τους παρουσιάσουν μωρά τους για παράνομες υιοθεσίες στη Δύση. Θα βρεις ορφανά, εύκολη λεία για όμως, είναι εντελώς παραπλανητικό. Στο εξωτερικό, θα διαπιστώσουν ότι η αμοιβή κάθε είδους εκμετάλλευση... Το κατά κεφαλήν εισόδημα είναι $56 και η ανεργία δεν έχει καμία σχέση με αυτήν που τους έχουν υποσχεθεί, οι όροι εργασίας είναι στις γυναίκες αγγίζει το 68%. Σε ορισμένες πόλεις και χωριά δεν υπάρχει ηλε- πολύ σκληροί και ο τρόπος ζωής τους δεν θα απέχει πολύ από αυτόν ενός σκλάκτρικό ρεύμα και τρεχούμενο νερό. Η απότομη φτώχεια έχει δημιουργήσει ένα βου. Όλες οι διεθνείς εκθέσεις (Human Rights Watch, ετήσιες εκθέσεις του State τρομακτικό μεταναστευτικό ρεύμα. Περίπου το ένα τρίτο του ενεργού πληθυσμού Department, του ΟΗΕ κ.λπ.) περιγράφουν μια διαδικασία «ρουτίνας» που φαίνεται την έχει εγκαταλείψει. Σε αυτή τη μικρή πρώην Σοβιετική Δημοκρατία, με τα 4,5 να ακολουθείται σε όλες τις χώρες με την ίδια μονότονη επανάληψη για κάθε κοπέεκατομμύρια, έχουν στήσει χρυσές δουλειές τα κυκλώματα εμπορίας γυναικών λα. Οι μαστροποί θα της πάρουν το διαβατήριο και όλα τα έγγραφα μόλις φτάσει. και παιδιών για σεξουαλική εκμετάλλευση. Τα περισσότερα θύματα εξαπατώνται Αν αντιδράσει στα «καθήκοντα» για τα οποία την προορίζουν, θα δεχτεί μία σειρά με αγγελίες που υπόσχονται ψεύτικες δουλειές στο εξωτερικό -σερβιτόρες, χο- από πιέσεις που ξεκινάνε από την απειλή για απέλαση και φτάνουν μέχρι τη βία. «Τα ρεύτριες, γκουβερνάντες, καθαρίστριες. Πολλές ακολουθούν μία στενή φίλη, που θύματα δεν κρατούνται πια με αλυσίδες», σημειώνει η νομικός Georgina Vaz-Cabral ενεργεί υπό τις εντολές του σωματέμπορα που τις περιμένει στη χώρα προορι- σε έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. «Είναι ήδη ευάλωτες σε ό,τι κι αν τους σμό. Άλλες ακολουθούν κάποιο μαστροπό που υποδύεται τον ερωτευμένο. Ορ- ζητηθεί εξαιτίας της βίας που θα τους ασκήσουν, της τρομοκρατίας και των απειγανώσεις όπως η La Strada που δραστηριοποιούνται στην ενημέρωση κοριτσιών λών ότι θα βλάψουν τις οικογένειές τους στην πατρίδα». Συχνά η κοπέλα πρέπει να σε «ευπαθείς» περιοχές, επισκέπτονται συχνά τα χωριά της Μολδαβίας. Μία από δουλεύει για να εξοφλήσει κάποιο «χρέος» προς το μαστροπό. Έτσι δεν έχει κανένα τις μεθόδους που χρησιμοποιούν για να εξηγήσουν στα κορίτσια τους κινδύνους, εισόδημα με όσους πελάτες κι αν πηγαίνει. Το αφεντικό μπορεί να την τιμωρεί με είναι η προβολή της ταινίας «Lilya 4-Ever» του Lukas Moodysson. Πρόκειται για αποκοπές γιατί δεν ικανοποίησε κάποιον πελάτη και έτσι το «χρέος» της κάθε μέρα την αληθινή ιστορία μιας 16χρονης από την Εσθονία που εξαπατάται από το αγόρι να μεγαλώνει, κρατώντας τη δέσμια για πολύ καιρό. Το αφεντικό έχει τον τελευταίο της και πωλείται στη Σουηδία. Την κλειδώνουν σε ένα δωμάτιο, τη βιάζουν, την λόγο για το πότε θα φάει, θα κοιμηθεί ή θα δουλέψει. Η εξαντλητική εργασία χωρίς κακοποιούν και την εξαναγκάζουν στην πορνεία. Αυτή είναι στην πραγματικότητα ωράριο είναι μια πολύ συχνή αναφορά στις μαρτυρίες των γυναικών. Αρκετά από η συνήθης πρακτική. Η Ana, μία φοιτήτρια που ανέλαβε να παρουσιάσει την ταινία τα θύματα με την πάροδο του χρόνου συμβιβάζονται και επιστρέφουν ξανά και σε μια ομάδα από 60 μαθήτριες σε χωριό της Μολδαβίας, ξανά με τη «θέλησή» τους ή ακόμη χειρότερα, εργάζονται ρωτήθηκε στο τέλος της προβολής αν «υπάρχουν εναλλαστη στρατολόγηση νέων θυμάτων. Σε κάθε περίπτωση, πάκτικοί τρόποι να βγάλεις τα προς το ζην χωρίς να μεταναντως, ο ΟΗΕ απαλλάσσει τα θύματα από την ευθύνη, γιατί «Τα φτωχά κράτη τροφοδοστεύσεις». «Ναι», της απάντησε ένα αγόρι από το ακροατήακόμη και η συναίνεσή τους δεν θεωρείται ελαφρυντικό για τούν αδιάκοπα την απαιτητική ριο. «Να γίνεις πόρνη εδώ!». Μια άλλη μαθήτρια πρόσθεσε: το έγκλημα. Η επισήμανση θεωρείται πολύτιμη, αφού τα τε«Οι οικογένειές μας δεν μπορούν να αγοράσουν φαγητό ή πελατεία της Δύσης με “φρέλευταία χρόνια ένα νέο φαινόμενο κάνει την εμφάνισή του. ρούχα. Θα προτιμούσαν λοιπόν να ρισκάρουν να πεθάνουν σκο” εμπόρευμα. Αυτή τη στιγ- Το λεγόμενο «χαμογελαστό trafficking». Το Υπουργείο Εξωστο εξωτερικό παρά να πεθάνουν εδώ!». Ένα άλλο κορίτσι τερικών της Ελλάδος σε έκθεσή του αναφέρει ότι η εμπομή στην Ευρώπη μισό εκατομπου η μητέρα του ήταν ήδη ένα χρόνο στο εξωτερικό δουρία ανθρώπων έχει μεταλλαχθεί τα τελευταία χρόνια. «Από μύριο γυναίκες και ανήλικα λεύοντας, πρόσθεσε πως «δεν υπάρχει μέλλον στη χώρα». μια περίοδο πρωτόγονης συμπεριφοράς, περάσαμε σε μια κορίτσια είναι θύματα σεξουαΕκπρόσωπος ενός μη κυβερνητικού οργανισμού δίνει και φάση ορθολογικής διαχείρισης του trafficking από το ορλικής εκμετάλλευσης» μια άλλη διάσταση: «Αυτά τα κορίτσια κακοποιούνται κάθε γανωμένο έγκλημα. Ενώ στο παρελθόν το πρόβλημα ήταν μέρα στα σπίτια τους χωρίς κανένα κέρδος. Σκέφτονται η βάναυση κακοποίηση θυμάτων τα οποία εξαναγκάζονταν ότι όσο και να υποφέρουν στο εξωτερικό, τουλάχιστον θα στην πορνεία, τώρα ολοένα και περισσότερο το ζητούμενο πληρώνονται»1. Η Ουκρανία αντιμετωπίζει ανάλογο πρόβλημα με τη Μολδαβία. είναι η υπεράσπιση των εργατικών τους δικαιωμάτων και της αξιοπρεπούς τους Υπολογίζεται ότι από το 1991 μέχρι σήμερα, μισό εκατομμύριο Ουκρανές έχουν διαβίωσης». Με τη διαπίστωση συμφωνούν και οι κυπριακές Αρχές. Το Γραφείο διακινηθεί για σεξουαλική εκμετάλλευση. Η ανεργία στο γυναικείο πληθυσμό της Καταπολέμησης Εμπορίας Ανθρώπων της κυπριακής Αστυνομίας είναι υπεύθυνο χώρας φτάνει το εκπληκτικό 80%. Τα αίτια της πορνείας είναι πάντα τα ίδια. Από μεταξύ άλλων για να κάνει αυτή τη διάκριση. «Η γραμμή είναι πολύ λεπτή», λέει τα «Κόκκινα Φανάρια» μέχρι σήμερα... Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης όμως η επικεφαλής Ρίτα Σούπερμαν. «Εμείς σύμφωνα με τη νομοθεσία έχουμε την ευτα πράγματα έχουν γίνει ακόμη πιο σκληρά. Οι έμποροι είναι οργανωμένοι σε δύο θύνη να αναγνωρίσουμε τα θύματα και να τα στείλουμε στο κρατικό καταφύγιο ειδών συνδικάτα: τα μεγάλα σε σχήμα «πυραμίδας» που έχουν τη δομή της μαφίας όπου έχουν το δικαίωμα περισυλλογής για ένα μήνα. Σε αυτό το διάστημα, θα και τα μικρότερα, ευέλικτα κυκλώματα που συνεργάζονται σαν αλυσίδα από χώρα συνέλθουν ψυχολογικά και θα αποφασίσουν κατά πόσο θα μαρτυρήσουν στο δισε χώρα. Τα φτωχά κράτη τροφοδοτούν αδιάκοπα την απαιτητική πελατεία της καστήριο». Τα περιστατικά βίας και εξαναγκασμού εξακολουθούν να υπάρχουν, Δύσης με «φρέσκο» εμπόρευμα. Αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη μισό εκατομμύριο αλλά ταυτόχρονα οι εγκληματίες καταφεύγουν σε νέους τρόπους για να κρατούν γυναίκες και ανήλικα κορίτσια είναι θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Ένας δέσμια τα θύματα. «Προσφέροντάς τους λίγα χρήματα, ένα ρεπό, μια προοπτική μικρότερος αριθμός προέρχεται από την Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερι- απελευθέρωσης με αντάλλαγμα τη στρατολόγηση νέων θυμάτων… «Το λεγόμενο κή. Παρά τις εκτιμήσεις, το πρόβλημα σε ένα μεγάλο βαθμό παραμένει ανυπολό- χαμογελαστό trafficking αναφέρεται σε μια διαδικασία ισοπέδωσης της αξιοπρέπειγιστο. Μία θλιβερή τάση που καταγράφεται τελευταία, είναι η αυξημένη ζήτηση ας του θύματος που σταδιακά παύει να ελπίζει και να διεκδικεί τη σωτηρία του», ανηλίκων. Σε μια πρόσφατη επιχείρηση σκούπα των βρετανικών και ιρλανδικών σημειώνει το Ελληνικό ΥΠΕΞ. Στην Κύπρο αρκετοί ιδιοκτήτες καμπαρέ συνηθίζουν Αρχών, έκπληκτοι αστυνομικοί έπεσαν πάνω σε 12χρονα και 13χρονα κορίτσια να προσφέρουν στις κοπέλες εκδρομές, δώρα, επισκέψεις στο κομμωτήριο και μεπου βιάζονταν από το πρωί μέχρι το βράδυ από μαστροπούς και πελάτες. Παρά ρικές ώρες ελευθερίας την εβδομάδα. Αρκετές καταλήγουν να πιστεύουν ότι αυτό την εκτίμηση ότι τα θύματα είναι κοπέλες αναλφάβητες και προέρχονται από την που κάνουν, είναι επιλογή τους. Την τελευταία πενταετία οι άδειες εισόδου με βίζα επαρχία, φαίνεται πως και αυτές που έχουν εξαιρετικό επίπεδο σπουδών και ζουν «καλλιτέχνιδας» έχουν μειωθεί. Το 2003 ήρθαν στην Κύπρο με αυτό το καθεστώς σε αστικές περιοχές, έχουν πολλές, αν όχι και περισσότερες, πιθανότητες να πέ- 4.898 γυναίκες. Το 2007 ο αριθμός έπεσε κάτω από τις 3500. Το θέμα όμως σουν στην παγίδα. Οι μορφωμένες κοπέλες γνωρίζουν συνήθως μία ξένη γλώσσα είναι ότι το πρόβλημα απλώς μετατοπίζεται αλλού… Μέσα στο 2007 υπήρχαν 79 και συνεπώς κυνηγάνε τις ευκαιρίες στο εξωτερικό. Άλλη μια σημαντική παρατή- καμπαρέ, αλλά οι μπιραρίες έφτασαν τις 800. Ένας άλλος ανυπολόγιστος αριθμός ρηση είναι ότι καμία από τις κοπέλες δεν ήταν πόρνη πριν πέσει στο κύκλωμα. είναι οι γυναίκες που «εργάζονται» κλεισμένες σε διαμερίσματα βρίσκοντας πελάτες Όλες εγκαταλείπουν την πατρίδα ελπίζοντας να ξεφύγουν από τη φτώχεια και με αγγελίες στις οποίες δημοσιεύουν αριθμούς καρτοκινητών που δεν μπορούν να τα κοινωνικά προβλήματα που προκύπτουν απ’ αυτήν: αλκοολισμό, κακοποίηση, εντοπιστούν. Πρόκειται ουσιαστικά για «κινητά συνεργεία πορνείας» αφού δεν μέδιαζύγια, ναρκωτικά. νουν για πολύ στο ίδιο διαμέρισμα αλλά μετακινούνται αδιάκοπα. 1. Περιστατικό που περιγράφεται σε ρεπορτάζ της San Francisco Chronicle.

Ο ΠΕΛΑΤΗΣ ΤΗΣ ΔΙΠΛΑΝΗΣ ΠΟΡΤΑΣ Τα πρώτα καμπαρέ εμφανίστηκαν στην Κύπρο το 1980 περίπου. Οι πρώτες χορεύτριες έφτασαν από τις Φιλιππίνες, την Ταϊλάνδη, το Μπανγκλαντές. Ο νόμος τα είχε καταχωρημένα σαν μουσικο-χορευτικά κέντρα ψυχαγωγίας και τα υποχρέωνε να έχουν ζωντανή μουσική και χορό. Η πορνεία ξεκίνησε να γίνεται με διακριτικότητα… Λίγα πράγματα είναι γνωστά για τον τρόπο που οι κοπέλες «πείθονταν» να πηγαίνουν με πελάτες. Η δεκαετία του ’90 έφερε νέα γεωπολιτικά δεδομένα και μαζί την ανανέωση στο «εμπόρευμα». Οι Φιλιππινέζες πέρασαν στην κουζίνα, ενώ η ακραία φτώχεια που χτύπησε τις πρώην κομμουνιστικές Δημοκρατίες, άνοιξε μια καινούρια «αγορά» για τους εμπόρους. Οι άντρες εξάλλου δεν ήθελαν πια να πηγαίνουν με γυναίκες που τους θύμιζαν αυτές που μεγάλωναν τα παιδιά τους... Σήμερα, επιπλέον ανθεί η μεταφορά γυναικών αλλά και αντρών, από χώρες της Λατινικής Αμερικής, οι οποίες φτάνουν από την Κωνσταντινούπολη, μέσω κατεχομένων. Σύμφωνα με τους μη κυβερνητικούς οργανισμούς ο μέσος πελάτης του καμπαρέ είναι 27 με 45 χρόνων και παντρεμένος. Συνήθως είναι μορφωμένος, επιτυχημένος και θα έλεγε κανείς «υπεράνω υποψίας». Αυτός ο άντρας είναι και ο μεγαλύτερος αντίπαλος της πάταξης. Η τεράστια ζήτηση είναι αυτή που γεννάει κάθε μέρα νέα θύματα. Η εύκολη λύση για την κοινωνία αλλά και τις Αρχές είναι να στιγματίζουν τις κοπέλες. Αυτό που τις φέρνει όμως εξαρχής, είναι η πίεση που δημιουργεί η ζήτηση... Η βουλευτής Ελένη Θεοχάρους επισημαίνει την υποκρισία: «Οι κοπέλες αυτές δεν εμφανίζονται πουθενά, κατά συνέπεια δεν ενοχλούν, η βικτωριανή ευαισθησία του χριστεπώνυμου πλήθους δεν θίγεται, άρα κανένας δεν τις συζητά. Προφανώς αυτό

δεν συμβαίνει επειδή εκείνες το επιδιώκουν, αλλά επειδή ζουν σε συνθήκες δουλείας».2 Ακόμη και οι γυναίκες που καταφέρνουν να ξεφύγουν από το κύκλωμα, δεν έχουν πάντα καλή κατάληξη. Η Έλενα Πισσαρίδου, του μη κυβερνητικού οργανισμού «Στίγμα», επισημαίνει ότι ο αλκοολισμός και η εξάρτηση από τα ναρκωτικά σημειώνουν αριθμούς ρεκόρ ανάμεσα στις κοπέλες του καμπαρέ. «Αυτό που μας λένε όλα τα θύματα που καταφεύγουν σε ουσίες, είναι ότι “δεν βγαίνει αλλιώς το πρόγραμμα”. Δεν είναι εύκολο να εξυπηρετείς οκτώ, δέκα ή δεκαπέντε πελάτες την ημέρα. Γίνεσαι μια μηχανή». Ο επαναπατρισμός αποδεικνύεται συχνά εξίσου δύσκολη υπόθεση. Αν καταφέρουν να δραπετεύσουν και να καταφύγουν στην πατρίδα –με τη βοήθεια συνήθως των ΜΚΟ - υπάρχει ο κίνδυνος να τις «υποδεχθεί» κάποιος από το κύκλωμα. Εναπόκειται στην κρίση του αν θα τις «ξαναχρειαστεί» στη δουλειά ή θα τους επιτρέψει να γυρίσουν σπίτι. Και δυστυχώς δεν ξέρει μόνο πού θα τις βρει, ξέρει και ποια «κουμπιά» να πατήσει. Η απειλή και μόνο ότι θα αποκαλύψει τον πρότερο βίο τους, είναι αρκετή. Ο στιγματισμός στην πατρίδα είναι ένας δεύτερος εφιάλτης. Ιδιαίτερα γι’ αυτές που έχουν σύζυγο και παιδιά ή όσες επιθυμούν να αποκτήσουν. Στην Ουκρανία, μια δημοσιογράφος του BBC συνάντησε σε μια στάση λεωφορείου τον Lurie, έναν τεχνικό. «Δεν θα ήθελα ποτέ ο γιος μου να παντρευτεί μία από αυτές τις κοπέλες», της λέει. «Υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο να φοράς ένα καινούριο t-shirt από ένα παλιό t-shirt. Σκέψου το»3. Το κατά πόσο επέλεξαν να «φορεθούν», φαίνεται πως δεν απασχολεί ιδιαίτερα. Ακόμη και αφού επιστρέψουν στην πατρίδα τους, οι γυναίκες αυτές είναι καταδικασμένες να συνεχίσουν να ζουν μακριά από τα βλέμματα. Αόρατες.

2. Από την ομιλία της κ. Θεοχάρους στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής. 3. Περιστατικό που περιγράφεται σε ρεπορτάζ του BBC.

Ο Χαράλαμπος Αριστοτέλους συναντά ένα από τα θύματα του κυπριακού κυκλώματος σεξουαλικής εκμετάλλευσης και καταγράφει μια συγκλονιστική μαρτυρία.

«Στην Κολομβία στα εικοσιένα μου ζούσα μια καλή ζωή. Ο Βηρυτό. Εκεί γνώρισα τη Χουλιέτα από τη Βενεζουέλα, που «Όλοι αυτοί, ιμπρεσάριοι, ιδιπατέρας μου έβγαζε αρκετά λεφτά για την οικογένειά μας. είναι καλή μου φίλη μέχρι σήμερα. Η ζωή μου άλλαζε προς οκτήτες καμπαρέ και Τμήμα Ασχολούμουν με το μόντελινγκ, το χορό και σπούδαζα δητο καλύτερο, άρχισα να δουλεύω σαν μοντέλο και σαν επαγΜετανάστευσης, λειτουργούν μοσιογραφία στο πανεπιστήμιο. Μέχρι που ο πατέρας μου σαν ομάδα. Σε παγιδεύουν με γελματίας χορεύτρια λατινικών χορών, αυτό που πάντα ήθεδολοφονήθηκε στο αυτοκίνητό του. Πέταξαν το πτώμα στο λα. Έζησα στη Βηρυτό για ένα χρόνο και ετοιμαζόμουν να ωραία λόγια και υποσχέσεις. δρόμο. Είχα αρκετούς φίλους και κάποιος από αυτούς μου παντρευτώ το αγόρι μου, ένα Γαλλολιβανέζο που γνώρισα Κανένας δεν ήταν διατεθειμέπρότεινε να πάω στο Λίβανο για μόντελινγκ. Στο Λίβανο με εκεί. Μέχρι που ξέσπασε ο πόλεμος με το Ισραήλ. Αναγκάνος να με βοηθήσει» φιλοξενούσε μια Κολομβιανή φίλη μου που ήταν παντρεμέστηκα να επιστρέψω ξανά πίσω στην Κολομβία. Η κατάθλινη εκεί. Δεν κατάφερα να δουλέψω σε γραφείο μόντελινγκ ψη παραμόνευε πάλι και ένιωθα πως ήθελα να φύγω ξανά. γιατί είχα μόνο τουριστική βίζα και δεν μπορούσα να εξαΓι’ αυτό και όταν με πήρε τηλέφωνο η γυναίκα του ιδιοκτήτη σφαλίσω κάποιο συμβόλαιο. Ο Λιβανέζος άντρας της ήταν του καμπαρέ στη Λεμεσό, με την οποία διατηρούσα επαφή ιδιοκτήτης καμπαρέ και μου πρότεινε δουλειά. Ξεκίνησα και μου πρότεινε να επιστρέψω και να εργαστώ μόνο ως χορεύοντας, μα όταν άρχισαν να με πιέζουν να κοιμάμαι μπάργουμαν, δέχτηκα. με πελάτες, εγώ αρνήθηκα και τότε μου πρότειναν δουλειά Το Μάιο του 2007 επέστρεψα στην Κύπρο, στο ίδιο σπίτι στην Κύπρο και συγκεκριμένα στη Λεμεσό. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν πολλούς στη Λεμεσό, για να δουλέψω στο ίδιο καμπαρέ, αφού κατάφερα να εξασφαλίσω συνδέσμους με την Κύπρο, την Ελβετία, τη Συρία και το Χονγκ Κονγκ. Ανάλογα τη σφραγίδα στα χαρτιά μου από το Μεξικό. Οι υποσχέσεις όμως ήταν ψεύτικες. με το πόσο όμορφο είναι ένα κορίτσι, «εξάγεται» στον κατάλληλο προορισμό. Στο Άρχισαν πάλι να με πιέζουν. Στο μεταξύ ήρθε στην Κύπρο για να δουλέψει ως Λίβανο έμεινα μόνο για τρεις μήνες και αφού μου τελείωσαν τα λεφτά, αποφάσισα χορεύτρια στο ίδιο μέρος και η Χουλιέτα. Έφυγε λίγες μέρες μετά για το Λίβανο να έρθω στην Κύπρο. Η φίλη μου είχε ήδη εγκαταλείψει τον άντρα της και έφυγε όταν διαπίστωσε πως έπρεπε να κοιμάται με πελάτες. Θέλησε να με πάρει μαζί για την Αμερική. της, αλλά καμιά μας δεν είχε αρκετά λεφτά. Έπρεπε να εξαγοράσω το αντίτιμο του Το Νοέμβριο του 2004 έφτασα στην Κύπρο. Στο αεροδρόμιο με περίμενε ο ιμπρε- εισιτηρίου μου (Κολομβία-Κύπρος). Βγήκα με κάποιους πλούσιους Ρώσους και σάριος, που είχε ήδη πληρώσει για το εισιτήριό μου και είχε στείλει μέσω φαξ τη Ευρωπαίους πελάτες, ποτέ με Κύπριους, που ήταν διατεθειμένοι να πληρώσουν βίζα μου στο Λίβανο. Μόνο αργότερα κατάλαβα την προειδοποίηση ενός αγνώστου πολλά λεφτά για μένα. Λίγο μετά αρρώστησα και επισκέφτηκα τη γυναικολόγο. στο γραφείο μετανάστευσης: «Πρόσεχε, θα μπλέξεις». Με οδήγησε σε ένα σπίτι Είχα πάθει κάποιο είδος μόλυνσης στη γεννητική χώρα (μικροί θρόμβοι αίματος στη Λευκωσία. Έμεινα έκπληκτη όταν είδα πως αυτό ήταν γεμάτο Ρωσίδες. Εκεί στο εσωτερικό) και μου είχε απαγορέψει να έχω σεξουαλική επαφή για τρεις βδοστο ίδιο σπίτι ήταν το γραφείο του ιμπρεσάριου και μιας γυναίκας που ήταν «υπεύ- μάδες. Δεν ήθελα πια να ξανακοιμηθώ με κανέναν. Τα φάρμακα που έπρεπε να θυνη» για τα κορίτσια. Βρέθηκα ανάμεσα σε τόσες ξανθιές γυναίκες χωρίς να έχω παίρνω, ήταν πολύ ισχυρά και μου προκαλούσαν υπνηλία. Πολλά βράδια με έπαιρξανακούσει ποτέ στη ζωή μου ρωσικά και με πολύ φτωχά αγγλικά δεν μπορούσα νε ο ύπνος στο καμπαρέ, ενώ οι άλλες δούλευαν. Αυτό εξόργιζε το αφεντικό. Τσανα καταλάβω σχεδόν τίποτα. Μιλώ μόνο ισπανικά και πορτογαλικά. Ήμουν τόσο κωθήκαμε. Ήθελε να με διώξει αλλά αυτή τη φορά ήξερα πως αυτός έπρεπε να συγχυσμένη και προσπαθούσα να καταλάβω τι συμβαίνει γύρω μου. Έμεινα στο πληρώσει το εισιτήριο επιστροφής ενώ εγώ μόνο τους φόρους. Όταν του το είπα, σπίτι για πέντε μέρες μέχρι που με μετέφεραν στη Λεμεσό. Εκεί έμενα στο σπίτι θύμωσε τόσο πολύ που με τράβηξε από τα μαλλιά και με έφτυσε στο πρόσωπο. του ιδιοκτήτη του καμπαρέ μαζί με την Ουκρανή γυναίκα του. Γίναμε φίλες και Φώναξα πίσω πως δεν έχει αξιοπρέπεια, αφού μεταχειρίζεται τις γυναίκες έτσι μου χάριζε αρκετά δώρα, για αυτό και τα άλλα κορίτσια ζήλευαν. Κάθε βράδυ ο και αυτός με χτύπησε σχίζοντάς μου τα χείλη. Έφυγα την ίδια στιγμή. Στο Τμήμα μπάρμαν του καμπαρέ περνούσε από το σπίτι με το αυτοκίνητο και με οδηγούσε Μετανάστευσης μού είπαν πως δεν μπορούσα να σταματήσω εκτός και αν ο ίδιος στο μαγαζί, ο ίδιος με επέστρεφε πίσω όταν τελείωνα. Τον πρώτο μήνα δεν έκανα ο ιδιοκτήτης σταματούσε το συμβόλαιό μου. Πήρα τηλέφωνο τον ιμπρεσάριο που τίποτα άλλο από το να χορεύω ημίγυμνη. Μετά άρχισαν να με πιέζουν να βγαίνω συνέταξε το συμβόλαιό μου και τον απείλησα πως θα πήγαινα στην αστυνομία. με πελάτες. Είμαι ντροπαλή και αισθανόμουν θλίψη, έκλαιγα κάθε βράδυ και δεν Έκλεισε το τηλέφωνό του για αρκετές μέρες. Όλοι αυτοί, ιμπρεσάριοι, ιδιοκτήτες εμπιστευόμουν κανέναν. Αν έλεγα σε ένα κορίτσι πως μου αρέσει κάποιος, τότε καμπαρέ και Τμήμα Μετανάστευσης, λειτουργούν σαν ομάδα. Σε παγιδεύουν με θα το μάθαινε το αφεντικό και θα είχα «κυρώσεις». Αυτοί θέλουν να γνωρίζουν και ωραία λόγια και υποσχέσεις. Κανένας δεν ήταν διατεθειμένος να με βοηθήσει, να ελέγχουν τα πάντα. Άρχισα να καπνίζω και να πίνω. Δεν γνώριζα τίποτα για όλα ούτε και τα άλλα κορίτσια που ζητούσαν βοήθεια. Ο ιδιοκτήτης είχε ακόμη στην αυτά, δεν ήξερα αν μπορούσα να επιστρέψω στην πατρίδα ή αν μπορούσα να ζητή- κατοχή του το βιβλιάριο καταθέσεών μου. Έτσι αναγκάστηκα να πάω μαζί του στην σω βοήθεια. Κέρδιζα δέκα λίρες το βράδυ συν κάποιες προμήθειες από τα ποτά, τράπεζα και να του πληρώσω χίλιες διακόσιες λίρες, το αντίτιμο του εισιτηρίου που θα εισέπραττα με το τέλος του συμβολαίου. Τα λεφτά πήγαιναν σε τραπεζικό για να απαλλαγώ. Κατέφυγα σε ένα φτηνό ξενοδοχείο στη Λεμεσό με κατάθλιψη. λογαριασμό. Όταν ζητούσα να επιστρέψω στην πατρίδα μου, μου έλεγαν πως πρέ- Ευτυχώς για μένα, γνώρισα δύο κορίτσια από τη Δομινικανή Δημοκρατία που με πει να δουλέψω για το εισιτήριό μου και ο καλύτερος τρόπος ήταν να κοιμάμαι με επισκέπτονταν. Δύο ή τρεις μέρες μετά με πήρε τηλέφωνο ο ιμπρεσάριος προτους πελάτες. Είχα συμπαθήσει μόνο ένα αγόρι 27 χρόνων που ερχόταν και μου τείνοντάς μου να μου βρει δουλειά κάπου αλλού. Αρνήθηκα. Ήθελα να φύγω για μιλούσε πολύ γλυκά. Ήταν ο μόνος με τον οποίο κοιμήθηκα. Αλλά αυτό εξόργιζε την Ελβετία. Ήμουν απελπισμένη, με έσωσε το τηλεφώνημα κάποιου ευγενικού το αφεντικό. Πολλές φορές δεν μου επέτρεπαν να έχω μαζί μου το κινητό. Το κυρίου που ερχόταν στο καμπαρέ για να με γνωρίσει. Ποτέ δεν μου πρότεινε να κρατούσαν από τις εννιά το βράδυ μέχρι το μεσημέρι της επόμενης μέρας. Μου κοιμηθούμε, γιατί νομίζω με είχε ερωτευτεί και πάντα προσπαθούσε να με βοηέλεγχαν τη ζωή, ήμουν σαν ένα φυλακισμένο ζώο, έπρεπε να πάρω άδεια ακόμη θήσει, αλλά εγώ δεν ανταποκρινόμουν στα αισθήματά του. Είχε ανησυχήσει που και για να πάω στο κοντινό περίπτερο. Επίσημα λένε πως δουλεύουμε μόνο από δεν με βρήκε στο καμπαρέ. Με συμβούλεψε να μην πάω στην Ελβετία γιατί θα τις εννέα το βράδυ μέχρι τις τρεις το πρωί, αυτό είναι ψέμα, μας εξουσιάζουν όλο είχα την ίδια τύχη. Μου έδωσε το τηλέφωνο του πατέρα Σάββα (πρόκειται για το εικοσιτετράωρο. Έμεινα στη Λεμεσό για τρεις μήνες και μια εβδομάδα. Ένα τον ιερέα της Ρωσικής Εκκλησίας στη Λεμεσό, ο οποίος δημιούργησε με δική του βράδυ, μεθυσμένη, τσακώθηκα με το αφεντικό με αφορμή το αγόρι που ερχόταν πρωτοβουλία το καταφύγιο για τα θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης) και με να με δει. Του φώναξα πως δεν είμαστε ζώα προς πώληση. Την επόμενη μέρα παρακάλεσε να μην αναφέρω ποτέ το δικό του όνομα. Το ίδιο βράδυ πήρα τηλέδιέκοψε το συμβόλαιό μου. Ο ιμπρεσάριος τότε με μετέφερε πίσω στη Λευκωσία φωνο τον πατέρα Σάββα. Το επόμενο πρωί με μάζεψε από το ξενοδοχείο. σε ένα άλλο καμπαρέ. Ο ιδιοκτήτης εκεί ήθελε να κοιμηΔεν φοβάμαι πια, νιώθω ότι είμαι ανάμεσα σε καλούς ανθώ μαζί του, μου πρόσφερε εκατό λίρες, αρνήθηκα. Είκοσι θρώπους. Έχω αλλάξει τον αριθμό του κινητού μου και δεν μέρες μετά βρέθηκα στη Λάρνακα. Ούτε εκεί πήγαινα με έχω καμιά επαφή με τους ανθρώπους του παρελθόντος. πελάτες. Τσακωνόμουν με όλους. Από ένα ντροπαλό κορίτσι Προσπαθώ να τους ξεχάσω, δεν ξέρουν να είναι άνθρωποι. μεταμορφώθηκα σε μια σκληρή και επιθετική γυναίκα. Ένα Νιώθω χαρούμενη, μπορώ να ξεκινήσω μια καινούρια ζωή. βράδυ εκτός ελέγχου, σχεδόν, διέλυσα το δωμάτιο του ξε«Ήμουν σαν ένα φυλακισμένο Θέλω να δουλέψω και να σπουδάσω. Νομίζω, θα επιστρένοδοχείου που έμενα με τα άλλα κορίτσια. Έμεινα στη Λάρψω πίσω στην πατρίδα μου, μου έχει λείψει η οικογένειά ζώο, έπρεπε να πάρω άδεια νακα λιγότερο από ένα μήνα. Τον Απρίλιο του 2004, μετά μου, τα αδέλφια μου. Δεν γνωρίζουν για όλα όσα μου έχουν ακόμη και για να πάω στο από πέντε μήνες στην Κύπρο, είχα αρκετά λεφτά, περίπου συμβεί, αλλά ευτυχώς ξέρουν πως τώρα είμαι καλά. Είμαι περίπτερο. Επίσημα λένε πως χίλιες λίρες, για να επιστρέψω πίσω στην Κολομβία. ελεύθερη, ασφαλής και νιώθω ξανά άνθρωπος και γυναίκα. δουλεύουμε από τις εννέα το Επέστρεψα στη χώρα μου χωρίς λεφτά, προσπαθώντας να Δεν ξέρω ποια θα είναι η τελευταία μου σκέψη φεύγοντας βράδυ μέχρι τις τρεις το πρωί, από την Κύπρο. Μάλλον πως παντού υπάρχουν καλοί και ξαναφτιάξω τη ζωή μου. Έπαθα όμως κατάθλιψη και δεν αυτό είναι ψέμα, μας εξουσιά- κακοί άνθρωποι, αλλά πως πάντα θα υπερνικούν οι καλοί. μπορούσα να δουλέψω. Ξαναγύρισα πίσω στο Λίβανο με τη βοήθεια ενός πλούσιου φίλου μου, που θα παντρευόταν στη Η ζωή εδώ είναι όμορφη όταν είσαι ελεύθερος». ζουν όλο το εικοσιτετράωρο»

Η λΙστα με τους καλοΥς ανθρΩπους Η συνέντευξη με τη Μ. κράτησε περίπου μία ώρα και δέκα λεπτά. Προσπάθησα να την αποδώσω χωρίς να προδώσω την αυθεντικότητα της διήγησης. Εκ των υστέρων διαπίστωσα, πως κάτι που έμεινε έξω από το μαγνητοφωνημένο υλικό, επέστρεφε επίμονα στη σκέψη μου, σαν κάτι που έμεινε ανείπωτο και έψαχνε να βρει φωνή. | TOΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ

Η συνέντευξη είχε τελειώσει και έκανα να φύγω όταν η Μ. μου φώναξε, λίγο πριν κλείσει η πόρτα πίσω μου. «Στάσου» μου είπε. «Αν δεν σε πειράζει δώσε μου τον αριθμό του τηλεφώνου σου. Θα σε προσθέσω στη λίστα με τους καλούς ανθρώπους».Έδωσα τον αριθμό μου και βγήκα έξω. Είχε ήδη βραδιάσει στην πόλη, ήταν χειμώνας και μέρες γιορτής. Δεν πρόλαβα να κάνω δύο βήματα και μια ενοχή με κατέκλυσε σύγκορμα. Τα λόγια της Μ. με έφερναν απέναντι από προαιώνια ηθικά διλήμματα. Είμαι άραγε τόσο καλός για να έχω θέση σε μια «λίστα με καλούς ανθρώπους»; Αν η απάντηση είναι ναι, τότε γιατί απ’ εκείνη τη στιγμή και μετά, ξυπνούσε μέσα μου η ενοχή -πραγμάτων μικρών ή μεγάλων που θεωρούσα άσχημα και κατακριτέα- και με αποδοκίμαζε; Γιατί κάποιος συντάσσει μια λίστα με καλούς ή κακούς ανθρώπους; Συνέχισα να περπατώ με αργά βήματα. Σιγά-σιγά άρχισα να καταλαβαίνω. Η Μ. μόλις είχε επιστρέψει από τον πόλεμο. Και υπάρχουν πολλών ειδών. Ο δικός της είναι παγκόσμιος και αξίζει τουλάχιστον εφτά δισ. δολάρια (τόσος είναι περίπου ο ετήσιος τζίρος που αποφέρει)1. Είναι ο πόλεμος της διακίνησης γυναικών, της μετανάστευσης, της εκπόρνευσης, της στυγνής οικονομικής εκμετάλλευσης, της φυσικής και ψυχολογικής βίας, των ωμών εκβιασμών και απειλών. Και όπως ένας συμβατικός πόλεμος μετατρέπει τους ανθρώπους σε μανιχαϊστές, τους αναγκάζει δηλαδή να αντιλαμβάνονται τον κόσμο μόνο μέσα από την αντίθεση καλού και κακού, έτσι και ο πόλεμος της Μ. την ανάγκασε να φτιάξει τη δική της λίστα με τους καλούς ανθρώπους. Σε αυτήν που βρήκα κι εγώ μια θέση, μα είμαι απόλυτα βέβαιος πως υπάρχει και μια άλλη, ίσως όχι γραπτή με διευθύνσεις και τηλεφωνικούς αριθμούς, μα νοερή αλλά εξίσου πραγματική. Εκείνη με τους κακούς. Σκέφτομαι σήμερα πως η επιστροφή της Μ. από το «μέτωπο» της κακίας, στα μετόπισθεν του «καλού», να κουβαλάει μαζί της αυτό το ψυχικό τραύμα: της διάκρισης ανάμεσα σε αντίθετες, αντιμαχόμενες δυνάμεις. Τραύμα που αποθηκευμένο πια στη μνήμη θα τη συνοδεύει στερώντας από αυτήν, πέρα από το μαύρο και άσπρο, τη χαρά των μικρών, λεπτών αποχρώσεων και ιδιαιτεροτήτων της ζωής. Τη χαρά να μην φτιάχνεις λίστες με κέρδη και ζημιές ή λογιστικά ισοζύγια κακίας και καλοσύνης αλλά να διαχειρίζεσαι τη ζωή μέσα στην κίνηση και στη συνέχειά της. Εκείνη η αργοπορημένη υποψία πως υπήρχε κάτι άλλο να ειπωθεί, που το δη-

μοσιογραφικό ηλεκτρονικό μαγνητόφωνο δεν ενέγραψε στη μνήμη του, συνέχισε να με παιδεύει. Γινόμουν πια μέρος της δικής της αφήγησης, ήταν οι δικές μου σκέψεις που έψαχναν διέξοδο. Μόνο αργότερα και αφού η συνέντευξη ήταν πια παρελθόν, γινόταν μέσα μου ξεκάθαρο πως οι ρόλοι, δημοσιογράφου-συνεντευξιαζόμενου, δεν είναι πια τόσο διακριτοί. Ήμουν κι εγώ μέρος εκείνου του πολέμου, μπορεί και θύτης. Έδενε μέσα μου η ιδέα της προσφοράς και της ζήτησης. Της ανταλλαγής, του πωλητηρίου, των πελατειακών σχέσεων. Εκείνης της θεώρησης που μεταφράζει τον κόσμο σε ένα ατελείωτο πάρε-δώσε. Αν η Μ. και κάθε Μ. (υπολογίζεται πως κάθε χρόνο τουλάχιστον 150.000 νεαρές γυναίκες και κορίτσια πέφτουν θύματα δουλεμπόρων) , εγκλωβισμένες σε αυτό το ανελέητο τράνζιτ που διαχειρίζεται το σκοτεινό και καλά οργανωμένο κύκλωμα πορνείας, είναι με όρους οικονομικούς η «ζωντανή» καταγραφή της προσφοράς, τότε μένει με τους ίδιους όρους - και αυτό γιατί το ξεχνάμε - να σκεφτούμε πάνω στη ζήτηση. Γιατί προσφορά χωρίς ζήτηση δεν νοείται. Και τη δεύτερη τη φτιάχνουμε όλοι εμείς. Δεν αρκεί ο ανερμάτιστος χαρακτηρισμός που είναι μόνιμα στα χείλη μας: «μα είναι πόρνες, είναι στο επάγγελμα για να βγάζουν λεφτά». Μπορεί, μα αυτή είναι μισή αλήθεια. Ίσως να μην είναι (πόρνες), χωρίς πρόθυμους πελάτες. Όλους αυτούς ή όλους εμάς που απλώνουμε τον τάπητα της ζήτησης για να πατήσουν πάνω με τα βρόμικα πόδια τους οι δουλέμποροι και οι μαστροποί (σχεδόν σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα υπάρχουν οργανώσεις που ελέγχουν το λιγότερο 100 γυναίκες). Η Κύπρος δεν αποτελεί εξαίρεση. Μα οι ανελέητοι νόμοι της προσφοράς και της ζήτησης με τους οποίους μπολιάσαμε τη ζωή μας είναι μέρος μιας μεγαλύτερης αλλαγής στη δομή της σύγχρονης κοινωνίας που μας αναγκάζει να μετακινούμαστε σε περισσότερο προσοδοφόρα επαγγέλματα, παράνομα ή «νόμιμα». Ο γεωργός που καλλιεργεί χασίς αντί για παραδοσιακές καλλιέργειες για να ικανοποιήσει τη ζήτηση της αγοράς, ο δημοσιογράφος που έγινε κομιστής, ο λογιστής που μετατράπηκε σε μεγαλοχρηματιστή, ο δάσκαλος που μετεξελίχθη σε ιδιοκτήτη πολυδύναμων φροντιστηρίων, ο εργολάβος οικοδομών που μεταλλάχτηκε σε επενδυτή γης, ο καλλιτέχνης που έγινε σταρ, είναι μόνο λίγα από τα παραδείγματα αυτής της αλλαγής. Αναρωτιέμαι πολλές φορές αν «είμαστε μέρος εκείνου του πνεύματος που θέλει να κάνει το καλό και όλο κάνει το κακό»2.

1. Οι παρενθετικές πληροφορίες είναι από το βιβλίο της Πάολα Μαντζίνι «Εμπόριο Γυναικών, Πορνεία, μαστροπεία και εκμετάλλευση», Μετάφραση Φωτεινού Ζερβού, Εκδόσεις Μελάνι, 2007. 2. Παράφραση στίχου από τον «Φάουστ» του Γκαίτε.

«Το όνομά μου είναι Βικτώρια. Είμαι γύρω στα τριάντα και είμαι από το Κουρσκ της Ρωσίας. Έχω δυο κόρες τις οποίες μεγαλώνω μόνη, χωρίς οικονομική βοήθεια από τον πρώην σύζυγό μου. Η μητέρα μου ζει στη Λευκορωσία μόνη κι αυτή και άρρωστη, γι’ αυτό κι έχω αναλάβει τα ιατρικά της έξοδα. Δούλευα κάποτε ως κτηματομεσίτρια. Ζούσα απ’ τις προμήθειες. Τα καλοκαίρια όμως οι δουλειές δεν ήταν καλές. Οι φοιτητές στους οποίους νοίκιαζα σπίτια, έφευγαν για διακοπές. Ήμουν δηλαδή χωρίς ουσιαστικό εισόδημα απ’ το Μάιο μέχρι το Σεπτέμβριο και καθότι δεν είμαι συνηθισμένη να τεμπελιάζω, έψαχνα δουλειά. Η μικρή μου κόρη υποφέρει από ασθένεια του νευρικού συστήματος. Την άνοιξη του 2004, η μεγαλύτερή μου κόρη λιποθύμησε στο σχολείο. Όταν την πήγα στο γιατρό για εξετάσεις, αποδείχτηκε ότι είχε κι αυτή προβλήματα υγείας. Αγαπώ τα παιδιά μου και ήθελα να τους προσφέρω το καλύτερο. Ήθελα να κερδίζω αρκετά λεφτά ώστε να είμαι σε θέση να τις βάλω σε σανατόριο, όπου θα μπορούσαν να έχουν κάθε ιατρική φροντίδα. Ήξερα ότι αυτά τα λεφτά δεν μπορούσα να τα βγάλω στη Ρωσία. Πήγα σ’ ένα γραφείο εργασίας το οποίο αναλάμβανε να σου βρει δουλειά στο εξωτερικό. Εκεί, γνώρισα τυχαία μια γυναίκα που την έλεγαν Σβέτα, η οποία περίμενε κι αυτή στην ουρά. Μου έδειξε κατανόηση και προσφέρθηκε να με βοηθήσει. Μου είπε ότι είχε τη δυνατότητα να με στείλει στην Κύπρο χωρίς μεσάζοντες και πως έτσι θα γλίτωνα την προμήθεια στους ατζέντηδες. Δούλευε κι αυτή, έτσι μου είπε, για πολλά χρόνια στην Κύπρο. Μου είπε ότι οι συνθήκες ήταν εξαιρετικές, ότι υπήρχαν προοπτικές να κάνεις καλά λεφτά, ακόμα και να παντρευτείς. Μου είπε ότι θα μπορούσα να δουλέψω χορεύτρια, σερβιτόρα ή να κάνω κονσομασιόν. Δεν μου ανέφερε ποτέ τίποτα για πορνεία. Την είχα ρωτήσει μάλιστα σχετικά και μου έδωσε ξεκάθαρη αρνητική απάντηση. Της το είπα απ’ την αρχή. Δεν είχα καμία πρόθεση να εκπορνευθώ. Αυτή όμως επέμενε. Ήξερε, λέει, κάποιον με το όνομα Κώστας στην Κύπρο, ο οποίος θα πλήρωνε τα έξοδα του ταξιδιού μου, γύρω στα 800 δολάρια, τα οποία εγώ θα έπρεπε να πληρώσω πίσω σε δόσεις, πράγμα εύκολο αφού θα πληρωνόμουν 800 δολάρια τη βδομάδα μαζί με μπόνους. Μου υποσχέθηκε ότι ο εργοδότης μου θ’ αναλάμβανε όλα τα έξοδα διαμονής

μου κι ότι το φαγητό ήταν σχετικά φτηνό. Μου ανέφερε μάλιστα ότι με την άφιξή μου στην Κύπρο, ο Κώστας θα με συναντούσε και θα μου έδινε χώρο διαμονής κι ένα ποσό μέχρι να μου βρει δουλειά. Επειδή είμαι άνθρωπος που εμπιστεύεται εύκολα τους άλλους, πίστεψα ότι η Σβέτα θα με βοηθούσε. Δεν ήξερα ότι ήταν στρατολόγος κι ότι σχεδίαζε να κερδίσει λεφτά εις βάρος μου. Τώρα ξέρω ότι αν ο Κώστας κατάφερνε να με πουλήσει σε κάποιο ιδιοκτήτη καμπαρέ, αυτή θα κέρδιζε 1000 δολάρια προμήθεια. Όταν έφτασα στην Κύπρο, ο Κώστας ήταν πράγματι στο αεροδρόμιο. Μ’ έβαλε στο αυτοκίνητο με μια άλλη κοπέλα, τη Λένα κι αυτή απ’ τη Ρωσία. Μέσα σε διάστημα λίγων ωρών μας πήγε σε πέντε-έξι καμπαρέ. Δεν ήξερα τι γινόταν. Προσπάθησα να μάθω από την άλλη κοπέλα, αλλά κάθε φορά που πήγαινα να την ρωτήσω ο Κώστας με απέτρεπε. Άρχισα τότε να τον ρωτώ τι συμβαίνει και μας παίρνει από καμπαρέ σε καμπαρέ και γιατί οι άνθρωποι εκεί μας βλέπουν λες και είμαστε εμπόρευμα. Του ζήτησα να μας πάρει σ’ ένα ξενοδοχείο γιατί ήμασταν κουρασμένες. Είχε σχεδόν ξημερώσει και ήμασταν ακόμα στο αυτοκίνητο. Ο Κώστας όμως είχε επιστρέψει στο αεροδρόμιο απ’ όπου παραλάβαμε ακόμα μια κοπέλα, τη Λιούντα απ’ τη Μόσχα. Αυτή άρχισε να του μιλάει στα ελληνικά. Τελικά μας πήρε στη Λευκωσία σ’ ένα σπίτι, πολύ βρόμικο κι ακατάστατο, όπου γνωρίσαμε ακόμα δυο κοπέλες. Η μια ήταν η Τάνια. Είχε έρθει κι αυτή απ’ το Κουρσκ. Η ιστορία της ήταν πολύ παρόμοια με τη δική μου –έψαχνε δουλειά, είχε πάει στο γραφείο εργασίας, όπου γνώρισε μια στρατολόγο που της υποσχέθηκε δουλειά σε εστιατόριο. Δεν της είχε αναφέρει τίποτα ούτε για στριπτίζ ούτε για πορνεία. Με το που έφτασε όμως στην Κύπρο, ο Κώστας την κουβαλούσε από κλαμπ σε κλαμπ για δυο νύχτες στη σειρά. Της πήρε και το διαβατήριο γι’ αυτό και έκανε ό,τι της έλεγε. Η Τάνια μου είχε πει ότι κατάφερε να μιλήσει μ’ ένα απ’ τα κορίτσια σ’ ένα από τα καμπαρέ, η οποία της αφηγήθηκε φοβερά πράγματα. Τα κορίτσια αναγκάζονταν να κοιμούνται με πελάτες σε ειδικά δωμάτια. Στη διάρκεια της μέρας η ίδια ήταν αναγκασμένη να προσφέρει υπηρεσίες σε πολλούς πελάτες. Εάν αρνούνταν, ο εργοδότης της την χτυπούσε, της έκλεβε τα λεφτά, την πρόσβαλλε και την απειλούσε με απέλαση. Αυτό ίσχυε για όλα τα κορίτσια που δούλευαν στα κλαμπ. Επειδή οι πελάτες σπάνια πρόσεχαν, πολλά απ’ τα κορίτσια έμεναν έγκυες ή υπέφεραν από σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες. Το όνομα της άλλης κοπέλας ήταν Όλγα. Ο Κώστας είχε καταφέρει να την πουλήσει αμέσως σε κάποιον ιδιοκτήτη κλαμπ. Αυτός την είχε κρατήσει σαν σκλάβα για δέκα μέρες, οπότε και την πέταξε στους δρόμους γιατί είχε κολλήσει κάποια ασθένεια μεταδοτική. Μου είχε πει ότι ο εργοδότης της την βίαζε, όπως κι οι πελάτες του. Την χτυπούσαν, την πρόσβαλλαν, δεν την πλήρωναν. Όταν την έδιωξαν πήγε ξανά πίσω στον Κώστα. Χωρίς λεφτά και διαβατήριο, δεν είχε πού αλλού να πάει. Είχα αηδιάσει κι είχα φοβηθεί με όλες αυτές τις ιστορίες. Οι κοπέλες είχαν πάει για ύπνο αλλά εγώ έμεινα ξάγρυπνη στο μπαλκόνι. Το πρωί, καθώς βούρτσιζα τα δόντια μου, άκουσα τον βοηθό του Κώστα να ζητά τα διαβατήριά μας. Άρπαξα την ευκαιρία και βγήκα απ’ την πόρτα τρέχοντας. Ο βοηθός με κυνήγησε. Ζήτησε απ’ τη Λιούντα να μου μεταφράζει. Του εξήγησα ότι έγινε κάποιο λάθος, ότι εγώ δεν είχα έρθει για να δουλέψω σε καμπαρέ. Θύμωσε. Κατάλαβα απ’ τον τόνο της φωνής του κι απ’ τις χειρονομίες του ότι μ’ έβριζε. Κατάφερε να με αρπάξει και να με βάλει μέσα στο σπίτι, έκλεισε την πόρτα κι έφυγε με τη Λένα και τη Λιούντια. Είχε ξεχάσει να κλειδώσει την πόρτα. Καταφέραμε να την ανοίξουμε με την Τάνια. Είχα μερικά δολάρια. Πήγαμε σε μια τράπεζα για να τα αλλάξουμε, να αγοράσουμε μια κάρτα τηλεφώνου και να τηλεφωνήσουμε σπίτι. Η ουρά ήταν τεράστια. Μας πρότειναν να πάμε στο περίπτερο. Ένας Ρωσοκύπριος, ο Αντρέι, άκουσε τυχαία τη συνομιλία μας. Ήταν καλός άνθρωπος. Μας έδωσε φαγητό, μας έδωσε τον αριθμό του τηλεφώνου του και μας οδήγησε στο διαμέρισμα για να πάρουμε τα πράγματά μας. Η Τάνια μπήκε μέσα πρώτη. Την περιμέναμε έξω. Ξαφνικά ακούσαμε φωνές. Η Τάνια βγήκε στο μπαλκόνι και μας έκανε σινιάλο να φύγουμε. Ο Αντρέι έπρεπε να επιστρέψει στη δουλειά του. Φύγαμε, αλλά επιστρέψαμε ξανά εκείνο το απόγευμα για την Τάνια. Δεν τα καταφέραμε. Ο Αντρέι, ευτυχώς, προσφέρθηκε να μου βρει κάπου να μείνω. Μου βρήκε ένα σκοτεινό βρόμικο διαμέρισμα. Τη δεύτερη μέρα αρρώστησα. Δεν άντεχα άλλο και του ζήτησα να με πάρει στην αστυνομία. Για καλή μου τύχη, στο σταθμό συνάντησα μια εθελόντρια δικηγόρο, η οποία εξέταζε την περίπτωση μιας κοπέλας απ’ την Ουκρανία. Αυτή η κοπέλα είχε χτυπηθεί άγρια απ’ το αφεντικό της επειδή είχε πάρει ταξί μετά τη δουλειά για να κανονίσει προσωπικές υποθέσεις. Είχε έρθει στην αστυνομία για να παραπονεθεί. Όταν η εθελόντρια δικηγόρος τελείωσε μαζί της, επικοινώνησε μ’ έναν ιερέα ο οποίος ήρθε με μια καλογριά και με οδήγησαν σ’ ένα ιδιωτικό σπίτι. Μου έδωσαν φαγητό, λεφτά κι ένα δωμάτιο με καθαρά σεντόνια. Την επόμενη ένας αστυνομικός απ’ το τμήμα μετανάστευσης ήρθε, του αφηγήθηκα την ιστορία μου, κάλεσε τον Κώστα και μέσα σε μια ώρα ο βοηθός του μου επέστρεψε τα πράγματά μου. Στο σταθμό, μια πολύ κοπέλα απ’ τη Μολδαβία εκλιπαρούσε για βοήθεια. Δούλευε σε μια άλλη πόλη της Κύπρου μαζί με την 19χρονη αδελφή της, η οποία πριν μερικούς μήνες είχε βιαστεί από έξι άντρες. Έκτοτε έκανε ό,τι της έλεγαν και δεχόταν τη σεξουαλική βία αδιαμαρτύρητα. Η κοπέλα ζητούσε να την βοηθήσουν. Κανένας δεν έδειχνε να ενδιαφέρεται. Της είπαν να πάει σπίτι της. Προσπάθησα να την υπερασπιστώ, αλλά ο αστυνομικός μου το έκοψε. Είπε ότι η κοπέλα είναι διαβόητη ψεύτρα. Έγινα έξαλλη. Ζήτησα να μου εξηγήσουν τους λόγους που δεν ενημερώνουν τις κοπέλες που έρχονται από το εξωτερικό για τις συνθήκες εργασίας τους. Μου έδωσαν ένα φυλλάδιο που εξηγούσε στα ρωσικά, αλλά με γενικότητες και πολλές ασάφειες το στάτους των «καλλιτέχνιδων» στην Κύπρο. Τους ρώτησα γιατί δεν αναφέρονται άμεσα στην πορνεία. Δεν μου έδωσε κανένας σημασία. Με πήραν στο σπίτι όπου έμενα προσωρινά. Μετά από λίγες μέρες με κάλεσε στο τηλέφωνο ο πάτερ Σάββας, ο ιερέας της Ρωσικής Εκκλησίας, ο οποίος μου πρόσφερε καταφύγιο. Όταν σκέφτομαι την ιστορία μου, καταλήγω πως στάθηκα τυχερή. Κατάφερα να ξεφύγω. Οι άλλες κοπέλες όμως;» Η ιστορία έχει μεταφραστεί απ’ το βιβλίο «The Cabaret Artistes of Cyprus», το οποίο εκδόθηκε με πρωτοβουλία του Protection Project, μιας ομάδας ανθρώπων οι οποίοι ήρθαν στην Κύπρο και ερεύνησαν το πρόβλημα των «καλλιτέχνιδων» παίρνοντας μαρτυρίες από 35 θύματα.

ΝΙΚΟΛΑΪ ΡΑΝΤΣΕΒ Η 20χρονη Οξάνα Ράντσεβα εργάστηκε σε καμπαρέ της Λεμεσού για δύο βδομάδες, όταν αποφάσισε να το σκάσει. Τα αφεντικά την κλείδωσαν σε διαμέρισμα κι όταν προσπάθησε να ξεφύγει από το μπαλκόνι έπεσε στο κενό. Ο πατέρας της Νικολάϊ Ράντσεβ, στην 7η επέτειο του θανάτου της, στέλνει στην Τώνια Σταυρινού ένα γράμμα και μιλάει για τον δικό του καθημερινό θάνατο. | TΗΣ ΤΩΝΙΑΣ ΣΤΑΥΡΙΝΟΥ

Σας ευχαριστώ θερμά για το ενδιαφέρον σας για τη μοίρα μιας ξένης για σας κοπέλας όταν ακόμη και η ίδια η κυβέρνηση της χώρας της παρακολουθεί με απίστευτη αδιαφορία. Για πολύ καιρό δεν ήθελα να απαντήσω στις ερωτήσεις σας. Πρέπει να με καταλάβετε, αφού η κάθε ανάμνηση για την κόρη μου σαν μαχαίρι πληγώνει την καρδιά μου. Πνίγομαι από ενοχές απέναντι της κι απ’ την αδικία του πρόωρου χαμού της. Τα δάκρια αρχίζουν να κυλάνε ξανά, αφού η κάθε επιστολή στα αρμόδια όργανα είναι βρεγμένη με αυτά. Χάνω την όραση μου και στη διάρκεια των 7 χρόνων έπαθα δυο εμφράγματα. Όμως σήμερα είμαι έτοιμος να δώσω την ζωή μου για την επιστροφή της κόρης μου. Αλίμονο! Λένε, ότι ο χρόνος θεραπεύει τα πάντα, για μένα – όχι! Η πληγή στην ψυχή ακόμα αιμορραγεί. Δεν είμαι σίγουρος ότι ένα άρθρο στην εφημερίδα σας για το τραγικό θάνατο της κόρης μου θα αλλάξει κάτι ριζικά στην θέση του Υπουργείου Δικαιοσύνης της Κύπρου σχετικά με την εξέταση της συγκεκριμένης υπόθεσης σε ανοιχτή δικαστική ακρόαση χωρίς την πίεση από την πλευρά του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Όμως είμαι πρόθυμος να δώσω τις απαντήσεις που ζητάτε. Η κόρη μου Οξάνα γεννήθηκε όταν ήμουν 42 χρόνων. Στις 16/03/2008 θα γίνω 70 χρόνων. Τότε οι αισθήσεις του πατέρα και του παππού ενώθηκαν μέσα μου. Το τι σημαίνουν οι αισθήσεις αυτές το ξέρουν οι γυναίκες που γέννησαν σε τέτοια ηλικία. Παλιά είχα σύζυγο και ένα γιο, το Σεργκέϊ. Είχα και ένα διαμέρισμα, δυάρι. Εργαζόμουν ως μηχανολόγος σε ένα στρατιωτικό εργοστάσιο. Η σύζυγος ήταν κομμουνίστρια κι εργαζόταν για το κόμμα. Εγώ εργαζόμουν και σπούδαζα. Όταν ο γιος μου έγινε 18 χρόνων, μ’ έστειλαν για 2 χρόνια στο Αφγανιστάν. Κάηκα στο αεροπλάνο. Για 6 μήνες νοσηλευόμουν στο νοσοκομείο. Όταν επέστρεψα στην πατρίδα, διαπίστωσα ότι έμεινα χωρίς σπίτι και χωρίς οικογένεια. Τον γιο μου κατάφερα να τον βρω μόνο μετά από 9 χρόνια, αλλά ποιος θέλει έναν ανάπηρο; Η νοσταλγία για οικογένεια με οδήγησε να υιοθετήσω ένα κοριτσάκι 4 μηνών μολονότι μεσολάβησαν γραφειοκρατικά εμπόδια και ένας εικονικός γάμος. Με πληρωμή έγιναν όλα. Σπίτι δεν είχα. Για τέσσερα χρόνια με ένα μωρό στα χέρια ζούσα σε ένα αυτοκίνητο ή σε σπίτια φίλων και γνωστών. Τελικά κατάφερα ν’ αγοράσω ένα μονάρι 14 τ.μ. Η Οξάνα μεγάλωνε. Όπως και για όλους τους γονείς έτσι και για μένα, ήταν η πιο η έξυπνη και πιο όμορφη από όλους. Εγώ για αυτήν ήμουν και η μάμα και η γιαγιά και ο πατέρας και ο παππούς. Μαζί της ήμουν και αυστηρός και απαιτητικός, αλλά και ειλικρινής και τρυφερός. Είμαι από μια πολύτεκνη οικογένεια, που έχασε την περιουσία της από τη Σοβιετική Κυβέρνηση. Οι γονείς μου ήταν βαθιά θρησκευόμενοι άνθρωποι, έτσι και εγώ στην κόρη μου έμαθα όλες τις χριστιανικές εντολές: να μη λέει ψέματα, να αγαπά τους ανθρώπους και τα ζώα. Δεν μπορούσα να προβλέψω ότι κατά την ανήσυχη δεκαετία του ‘90 (σημ. την εποχή της διάλυσης της ΕΣΣΔ) θα κυριαρχούσαν διαφορετικές αρχές στις ανθρώπινες σχέσεις. Η Οξάνα ήταν ένα πολύ ανήσυχο παιδί! Στα 3 της χρόνια μπορούσε να μετρά, να διαβάζει και να ζωγραφίζει πολύ καλά. Στα 7 της, έκανε την πρώτη της έκθεση και στα 8 της ξεκίνησε μπαλέτο. Στο σχολείο ήταν μέσα σε όλα. Ήταν η ψυχή της παρέας. Όταν τελείωσε το σχολείο, πήγε να σπουδάσει σε δυο πανεπιστήμια: στο Κρατικό της Τσιλιάμπινσκ, στον κλάδο φιλολογίας και στο παράρτημα του Οικονομικού Πανεπιστημίου της Μόσχας στην Τσιλιάμπινσκ στον κλάδο οικονομικών. Παράλληλα, εργαζόταν. Δύσκολα χρόνια… Η Οξάνα όμως δεν τα έβαζε κάτω. Ονειρευόταν να σπουδάσει και να ανοίξει τη δική της επιχείρηση, να αγοράσει δικό της σπίτι και να ζήσει ανεξάρτητη. Παρακολουθούσε μαθήματα ηλεκτρονικού υπολογιστή, γραφειακά, απέκτησε άδεια οδηγού. Στο μεταξύ, ήταν πολύ καλή στα αγγλικά. Στα 15, συμμετείχε σε ένα διαγωνισμό αγγλικής γλώσσας, όπου πήρε την πρώτη θέση με δικαίωμα πρακτικής στις ΗΠΑ για δυο μήνες. Τελικά πήρε τη θέση η κόρη ενός κυβερνητικού αξιωματούχου. Ήταν η πρώτη φορά που η Οξάνα εισέπραττε ένα γερό «χτύπημα» από την εξουσία. Είχαμε πολλά κλάματα και παράπονα. Αυτή η επιθυμία της όμως να κάνει πρακτική της γλώσσας και να βγάλει και κάποια χρήματα στο εξωτερικό την οδήγησε στο θάνατο! Το 1998 στη Ρωσία έγινε μια απότομη πτώση του ρουβλιού και περνούσαμε πολύ δύσκολα. Πεινούσαμε! Η κόρη μου ντρεπόταν να πηγαίνει στο πανεπιστήμιο με παλιά ρούχα και παπούτσια. Εγώ εργαζόμουν 75 χιλιόμετρα από το σπίτι, στην πόλη Κουστανάϊ του Καζακστάν. Η κόρη μου έβλεπε πως ο πατέρας της, με πολεμικά τραύματα, με υψηλή αρτηριακή πίεση δούλευε σκληρά. Δυο φορές μου ζήτησε να πάει στη Μόσχα ή στην Ευρώπη. Δεν ήθελα. Στις 11 Φεβρουαρίου 2001 ήρθε και μου ζήτησε να φύγει. Δεν κατάφερα να την μεταπείσω. Μου είπε ότι θα πήγαινε στην Κύπρο μαζί με φίλες της από μια χορευτική ομάδα. Θα δούλευε ως μεταφράστρια για ένα μήνα και θα επέστρεφε. Πήρε $500 και ένα χειμωνιάτικο παγωμένο πρωινό την αποχαιρέτησα στην αυλή του σπιτιού. Τελικά αυτό το αντίο ήταν ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ! Αν το ήξερα, θα έπεφτα στα πόδια της και δεν θα την άφηνα ΜΕ ΤΙΠΟΤΑ! Κατέστρεψα την κορούλα μου και μαζί της πέθανα κι εγώ. Το θάνατο της κόρης μου τον πληροφορήθηκα τηλεφωνικώς. Έλαβα το πιστοποιητικό θανάτου της με φαξ, το οποίο έγραφε την αιτία θανάτου, «λόγω πτώσης από ύψος», και τον αριθμό πτήσης αεροπλάνου από την Κύπρο στην Μόσχα, όπου

Η ζωή μου έφυγε μαζί με την κόρη μου. Είναι θαμμένη κάτω από το χώμα μαζί της. Μια επιθυμία μου έμεινε να ζήσω μέχρι τη δίκηκαι μια χαρά –το ραντεβού με την κορούλα μου στην άλλη ζωή.

θα έπρεπε να παραλάβω το φέρετρο με τη σορό. Όταν ανοίξαμε το φέρετρο, δεν υπήρχαν χαρτιά μέσα. Έλειπε και το πόρισμα του ιατροδικαστή. Επέμεινα να γίνει η ιατροδικαστική εξέταση, πράγμα που έγινε. Το πόρισμα έλεγε ότι μια γυμνασμένη κοπέλα δεν μπορούσε να δεχτεί τόσα τραύματα από πτώση από 5ο όροφο. Έλεγε ότι η πτώση μπορούσε να ήταν διπλή. Μιλούσε και για παρουσία μεγάλης ποσότητας αλκοόλης στον οργανισμό της. Αφού η κόρη μου δεν έπινε! Με το πόρισμα αυτό και την καταγγελία μου αποτάθηκα στην περιφερειακή εισαγγελία της Ρωσίας για να ανοιχτεί η ποινική υπόθεση και να γίνει έρευνα. Πήρα αρνητική απάντηση. Σύμφωνα με την ρωσική νομοθεσία, η ποινική υπόθεση ανοίγεται στην χώρα που συνέβηκε ο θάνατος. Μου είπαν ότι την έρευνα μπορώ να την κάνω εγώ, αφού είναι δική μου κόρη και μου σύστησαν να πάω στην Κύπρο να μαζέψω τις αποδείξεις και να αποταθώ στη Γενική Εισαγγελία της Ρωσίας με αίτηση αποστολής και προς το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Κύπρου για πραγματοποίηση συμπληρωματικών ερευνών. Έβαλα το διαμέρισμα υποθήκη και για μια εβδομάδα πήγα στην Λεμεσό. Με μεγάλη δυσκολία ο εξεταστής της υπόθεσης στην παρουσία ακριβοπληρωμένων δικηγόρων με πληροφόρησε για την υπόθεση. Αυτός αρνήθηκε κατηγορηματικά να επισυνάψει το πόρισμα της ρωσικής ιατροδικαστικής εξέτασης (αφού κυπριακή δεν υπήρχε) και την αίτηση μου για συνέχιση της έρευνας. Μου αρνήθηκαν και συνάντηση με τον εργοδότη της, μου έδειξαν μόνο το κτίριο και το τόπο του θανάτου της. Στην υπόθεση αυτή υπάρχουν πολλές αντιφάσεις. Πούλησα τα πάντα για ν’ αντέξω τα έξοδα για επιπλέον έρευνες. Έκλεισα την εταιρεία μου και μετακόμισα στην περιφέρεια της πόλης Καλινινγκράντ. Εδώ έχω μια αδερφή. Πίστευα, ότι μακριά η πληγή μου θα επουλώσει πιο γρήγορα. Γελάστηκα! Πόνος και οδύνη! Αν τα καταφέρω να ζήσω μέχρι την δίκη και μου αποζημιώσουν τουλάχιστον τα χρήματα που ξόδεψα, αμέσως θα πάω κοντά στην κόρη μου και θα αγοράσω εκεί ένα σπιτάκι. Δεν έκανα αίτηση για ηθική αποζημίωση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Δικηγόρο δεν έχω και δεν ξέρω πως να διατυπώσω σωστά το παράπονο μου και τι ποσό να ζητήσω. Δεν έχω και άλλα εισοδήματα. Για το ταξίδι μου στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ή στην Κύπρο (αν θα γίνει η δίκη) τον περασμένο Γενάρη η κυπριακή οργάνωση «Στίγμα» μου έστειλε 1000 ευρώ, παρόλο που ζήτησα να μη το κάνουν, επειδή η δίκη μπορεί να μη γίνει. Τα λεφτά τα φύλαξα, αλλά δεν τα κατάφερα να τους ευχαριστήσω. Θα ήθελα να σας παρακαλέσω να τους πείτε εκ μέρους μου ένα μεγάλο ευχαριστώ. Το μοναδικό μου αίτημα αυτή τη στιγμή είναι να γίνει μια λεπτομερής δημόσια δίκη στην παρουσία των ΜΜΕ για την αιτία του θανάτου της κόρης μου με εξακρίβωση όλων των συνθηκών, αιτιών και του πραγματικού τόπου του θανάτου της. Να ενημερωθούν όλα τα διεθνή κανάλια με σκοπό την πληροφόρηση των κοριτσιών που επιδιώκουν να έρθουν στον «παράδεισό» σας, όπως οι πεταλουδίτσες θέλουν να πετάξουν στην φωτιά. Αυτό μόνο! Και μετά να πεθάνω με την ησυχία μου! Η ζωή μου έφυγε μαζί με την κόρη μου. Είναι θαμμένη κάτω από το χώμα μαζί της. Μια επιθυμία μου έμεινε -να ζήσω μέχρι τη δίκη- και μια χαρά –το ραντεβού με την κορούλα μου στην άλλη ζωή. Για την περιποίηση του τάφου και τα ταξίδια μου στο κοιμητήριο φυλάω από την σύνταξη μου που είναι 108 ευρώ. Κανόνισα και για μένα μια θέση κοντά της. Περιμένω μόνο την ώρα μου, την ώρα που θα εκδικαστεί η υπόθεση και θα μπορέσω να πάω κι εγώ κοντά της. Τους δολοφόνους της, ας τους δικάσει ο Θεός, ΑΝ ΥΠΑΡΧΕΙ! Καλή σας τύχη! Καλή σας υγεία! Με την εκτίμηση, Ν. Κ. Ράντσιεβ, ο πατέρας της χαμένης 20/02/2008 Χωριό Ζόρη ΥΓ. Με την ευκαιρία σας περιμένω σπίτι μου, θα σας υποδεχτώ αξιοπρεπώς και με φιλοξενία! Κι εγώ μένω κοντά στην θάλασσα!

Η ΤΡΑΓΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΟΞΑΝΑ

Η Οξάνα άκουσε για τη δουλειά στην Κύπρο από Ρωσίδα φίλη της (σημ. δούλευε στην Κύπρο σαν πόρνη και οι μαστροποί την επιστράτευσαν σαν «στρατολόγο». Δεν κλήθηκε ποτέ να καταθέσει). Η Οξάνα έφτασε στην Κύπρο στις 5/3/2001 και μία εβδομάδα μετά πήρε τρίμηνη βίζα «καλλιτέχνιδας». Δούλεψε στο καμπαρέ για εφτά μέρες (12 με 19/3). Άγνωστο σε ποιες συνθήκες. Ένα βράδυ άφησε στο δωμάτιο της ένα σημείωμα που έλεγε «Κουράστηκα, φεύγω για την πατρίδα» και εξαφανίστηκε. Ο εργοδότης της ειδοποίησε την αστυνομία. Σύμφωνα με πληροφορίες, ένας Άγγλος, ο Πολ, τη βοήθησε να δραπετεύσει. (σημ. επέστρεψε στο Μάντσεστερ μετά το συμβάν και δεν κλήθηκε ποτέ να καταθέσει). Στις 28/3 μία κοπέλα του καμπαρέ (σημ. ούτε από αυτή λήφθηκε κατάθεση), εντόπισε την Οξάνα σε δισκοθήκη και ειδοποίησε το αφεντικό. Ο αδερφός του ιδιοκτήτη μαζί με υπάλληλο του καμπαρέ την άρπαξαν και την έσυραν στην Αστυνομία. Ζήτησαν να κρατηθεί γιατί όπως υποστήριξαν ήταν παράνομη. Εκεί η αστυνομικός είδε ότι το όνομα της δεν βρισκόταν στη λίστα των προσώπων που αναζητούνται και διέταξε να αφεθεί ελεύθερη και να παρουσιαστεί το επόμενο πρωί μαζί με τον εργοδότη της. Η ένδειξη αλκοόλ στο αίμα της ήταν μηδέν. Για άγνωστο λόγο η Οξάνα παραδόθηκε από την Αστυνομία στον αδερφό του εργοδότη της αντί να αφεθεί ελεύθερη, δεδομένου ότι δεν εκκρεμούσε ένταλμα σύλληψής της ή διάταγμα απέλασης. Ξημερώματα της 29ης Μαρτίου, ο εργοδότης την πήρε από το αστυνομικό τμήμα και την οδήγησε στο διαμέρισμα του αδερφού του «για να ξεκουραστεί». Υποστήριξαν ότι δεν την κλείδωσαν. Περίπου τρία τέταρτα της ώρας αργότερα, όμως, η κοπέλα έπεσε από το μπαλκόνι του διαμερίσματος στην άσφαλτο. Στον ώμο της είχε μια τσάντα με τα προσωπικά της αντικείμενα. Στο κάγκελο του μπαλκονιού του πέμπτου ορόφου βρέθηκε σκέπασμα, το οποίο ίσως χρησιμοποίησε για να κατεβεί. Από εκεί έπεσε στο δρόμο. Η υπόθεση δεν οδηγήθηκε στο Δικαστήριο επειδή κρίθηκε ότι η μαρτυρία που υπήρχε δεν επαρκούσε για να τεκμηριωθεί οποιαδήποτε κατηγορία εναντίον οποιουδήποτε προσώπου. Ο ανακριτής, Μάριος Χαραλάμπους, έδωσε την ακόλουθη εκδοχή: «Η Οξάνα αφού δεν μπορούσε να εξέλθει διά της θύρας του δωματίου της κατέβηκε με τα σκεπάσματα στη βεράντα του κάτω ορόφου. Εκεί είδε τον ιδιοκτήτη στο χολ που κοιμόταν και αποφάσισε να πηδήξει στον πιο κάτω όροφο». Τα «γιατί» όμως παραμένουν. Ο κ. Ράντσεβ ρωτάει: «πού είναι το συμβόλαιο εργασίας της, τα χαρτιά των ιατρικών εξετάσεών της, η ασφάλεια της, το κινητό της τηλέφωνο, όλα τα προσωπικά της αντικείμενα, τα οποία δεν μπορώ να πάρω πίσω; Το βρετανικό διαβατήριο, που βρέθηκε πάνω της, σε ποιον ανήκει; Στο Πολ; Αν και σημαντικός μάρτυρας της υπόθεσης δεν ανακρίθηκε ποτέ. Όπως δεν ανακρίθηκε η στρατολόγος της κόρης μου ή η συνάδελφος της που την είδε στη δισκοθήκη. Αλλά οι ‘μπάτσοι’ σας ούτε που ανέκριναν τις κοπέλες του καμπαρέ, τουλάχιστον να τις ρωτούσαν: «Για ποιο λόγο η Οξάνα άφησε την δουλειά της; Τι γινόταν σε αυτό το καμπαρέ;»

ΜΕ ΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ

Η φωτογραφία στο εξώφυλλο είναι του Πόλυ Πεσλίκα.

ΥΓ. 09/03/08

ΚΑΘΕ ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟ ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΝΙΚΟΣ ΠΑΤΤΙΧΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΕΛΕΝΗ ΞΕΝΟΥ ART DIRECTOR ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΤΤΙΧΗ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΛΕΝΑ ΠΑΡΠΑ ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΙ ΜΑΡΙΝΑ ΣΙΑΚΟΛΑ ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ CHARLIE MAKKOS ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΑΤΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ OMAΔΑ ΑΝΤΡΕΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΠΟΛΥΣ ΠΕΣΛΙΚΑΣ ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΤΑΠΑΣ

H ΙΛΝΤΑ ΕΡΓΑΖΕΤΑΙ ΤΑ ΒΡΑΔΙΑ ΣΤΗΝ ΟΔΟ ΑΘΗΝΑΣ. ΠΡΟΤΟΥ ΔΕΧΤΕΙ ΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΤΗΣ ΠΕΛΑΤΗ, ΤΗΣ ΑΡΕΣΕΙ ΝΑ ΑΚΟΥΕΙ ΦΙΛΙΠΠΟ ΠΛΙΑΤΣΙΚΑ. Γεμάτο δάκρυα στάζει το πέλαγος μοιάζει το χιόνι σου φέτος να καίει μοιάζει το μέλλον να είναι απροσπέραστο σ ένα παρόν που στενάζει και κλαίει. Κλείνω τα μάτια και βλέπω το αύριο κι είναι ένα αύριο δίχως εικόνες ίσως να ζει η αγάπη μεθαύριο ίσως περάσουν κι αυτοί οι χειμώνες. Είναι η πόλη μας τώρα πια φάντασμα μοιάζει με πίνακα που ’χει ξεβάψει κι έχει απομείνει μονάχα η θάλασσα να μου θυμίζει ό,τι έχω ξεχάσει….

ΜΟΝΙΜΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΚΑΡΑΒΑΛΗ ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΝΤΖΑΛΟΣ ΜΑΡΙΑ ΜΑΣΟΥΡΑ FILEP MOTWARY ΜΑΡΙΝΟΣ ΝΟΜΙΚΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΒΒΙΝΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΠΑΡΣΗΣ ΑΛΕΞΗΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΟΥΜΑΖΗΣ ΣΩΤΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΡΙΛΛΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΕΛΛΑ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΥ

(Υ.Γ: Το ποίημα που μελοποίησε ο Πλιάτσικας στο δίσκο του «Όμνια», ανήκει στην Κύπρια Άντρη Θεοδώρου. Όπου κι αν ζει, θέλω να της πω πως περιμένουμε κι άλλους στίχους της κι άλλους άρρυθμους χτύπους στην καρδιά μας, ασπρόμαυρες εικόνες να φωτίζουν 100 λέξεις. Και πως την ευχαριστώ για τα δάκρυα. Γ.Χ.)

ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΜΑΡΙΑ ΖΕΡΒΟΥ ΜΑΡΙΑ ΚΑΠΑΤΑΗ ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΥ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΙ ΧΡΩΜΑΤΩΝ & ΕΚΤΥΠΩΣΗ: PROTEAS PRESS LTD Σ'αυτό το τεύχος συνεργάστηκαν δημιουργικά οι:

ΤΩΝΙΑ ΣΤΑΥΡΙΝΟΥ ΝΙΚΟΛΑΪ ΡΑΝΤΣΕΒ CELHIA DE LAVARENE ΓΙΑΝΝΑ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΥ ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΟΦΟΚΛΗΣ ΚΑΡΠΑΣΙΤΗΣ

Ειδικές ευχαριστίες στην Elena Kazakoba για τις μεταφράσεις από τα ρωσικά και στη Μ. που μοιράστηκε μαζί μας την ιστορία της.

ΕΚΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΒΟΗΘΕΙΑ • Γραμμή του Πολίτη της Αστυνομίας (διαθέσιμη όλο το 24ωρο): 1460 • Γραφείο Καταπολέμησης Εμπορίας Προσώπων της Αστυνομίας: τηλ. 22-808917/22-808919 • Οργάνωση «Στίγμα» (μη κυβερνητικό καταφύγιο για θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης): τηλ. 99-867171 • Γραφείο Ευημερίας (κρατικό καταφύγιο για θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης): τηλ. 22-406655/22-406656

Μας ενδιαφέρουν τα δικά σας Υστερόγραφα. Οι δικές σας ιδέες για θέματα και οι δικές σας απόψεις. Τα περιμένουμε στην ηλεκτρονική διεύθυνση: eleni.xenou@phileleftheros.com *Σας ενημερώνουμε ότι το Υστερόγραφο έχει μπει στο Facebook, με το όνομα «Ysterografo Mag». Μπορείτε λοιπόν να γίνετε φίλοι με το Υστερόγραφο και να στέλνετε εκεί τις φωτογραφίες σας και τα δικά σας μηνύματα.