НОВИНИ
02
Случилото се в село Славяново е провокация към етническия мир
Ротацията е в основата на успеха на еврограндовете
СПОРТ
œÂÁˉÂÌÚ˙Ú √ÂÓ„Ë œ˙‚‡ÌÓ‚ ÓÔ‰ÂÎË ÒÎÛ˜ËÎÓÚÓ Ò ‚ ÒeÎÓ —·‚ˇÌÓ‚Ó Í‡ÚÓ ÔÓ‚Ó͇ˆËˇ Í˙Ï ÂÚÌ˘ÂÒÍˡ ÏË Ë Í˙Ï ÍÓÌÒÚËÚÛˆËÓÌÌˡ Ë Á‡ÍÓÌÓ‚ ‰ ‚ Òڇ̇ڇ.
09
–ÓÚ‡ˆËˇÚ‡  ËÁÔËÔ‡ÌËˇÚ ÏÂÚÓ‰ Á‡ ÏÌÓ„Ó ÚÂ̸ÓË ÓÚ ‚Ӊ¢ËÚ ‚ÓÔÂÈÒÍË „‡Ì‰Ó‚Â. “Ó‚‡  ˆÂÔÚ‡Ú‡ Á‡ ÛÒÔÂı, ÍÓ„‡ÚÓ ‚ ÓÚ·Ó‡ ÒË Ëχ¯ Á‚ÂÁ‰Ë, ̇ ÍÓËÚÓ ËÏ Ò Ô·˘‡ ‚ ‰ÂÒÂÚÍË ÏËÎËÓÌË.
INTERNATIONAL NEWSPAPER
BULGARIA www.zaman.bg
Ãîäèíà: XVII
Ñ ÍÈÌÊÀ : À Õ ÌÅ Ä À Õ ÌÅ Ä ÎÂ
5 - 11 ÎÊÒÎÌÂÐÈ 2009
Áðîé: 41 (872)
Около 8 9 милиона лева ще бъдат не обходими за органна транспланта ция у нас за следващата година, съобщи доц. Вилиян Платиканов, съветник на министъра на здравеопазването.
1000 äóøè ñå íóæäàÿò îò òðàíñïëàíòàöèÿ íà îðãàí
Георги Атанасов е първият българин, подложил се на лечение с най-новия метод за терапия на раk CyberKnife.
Чрез радиационната онкология лекуват рака без операция
” Ì‡Ò 962-χ ‰Û¯Ë Ò ÌÛʉ‡ˇÚ ÓÚ Ú‡ÌÒÔ·ÌÚ‡ˆËˇ ̇ Ó„‡Ì. “Ó‚‡ Ó·ˇ‚Ëı‡ ‚ ÃËÌËÒÚÂÒÚ‚ÓÚÓ Ì‡ Á‰‡‚ÂÓÔ‡Á‚‡ÌÂÚÓ ÔÓ ÔÓ‚Ó‰ —‚ÂÚÓ‚Ìˡ ‰ÂÌ Ì‡ ‰ÓÌÓÒÚ‚ÓÚÓ - 4 ÓÍÚÓÏ‚Ë. Õ‡ÈÏÌÓ„Ó Ô‡ˆËÂÌÚË - 868, ËÏ‡Ú ÌÛʉ‡ ÓÚ ·˙·ÂÍ, ͇ÚÓ 14 ÓÚ Úˇı Ò‡ ‰Âˆ‡, ‡ 109 Ò‡ Ô‡ˆËÂÌÚË Ì‡ ‚˙Á‡ÒÚ ‰Ó 30 „Ó‰ËÌË. ŒÚ Ú‡ÌÒÔ·ÌÚ‡ˆËˇ ̇ Ò˙ˆÂ Ò ÌÛʉ‡ˇÚ 40 ·ÓÎÌË, ÓÚ ÍÓËÚÓ Â‰ÌÓ ‰ÂÚÂ Ë ˜ÂÚËËχ Ô‡ˆËÂÌÚË Ì‡ ‚˙Á‡ÒÚ ‰Ó 30 „Ó‰ËÌË. 54 ·ÓÎÌË ˜‡Í‡Ú Á‡ Ú‡ÌÒÔ·ÌÚ‡ˆËˇ ̇ ˜ÂÂÌ ‰Ó·, ÓÚ Úˇı ÓÒÂÏ ‰Âˆ‡ Ë ÔÂÚËχ Ô‡ˆËÂÌÚË ‰Ó 30 „Ó‰ËÌË. «‡ ÏË̇·ڇ „Ó‰Ë̇ Û Ì‡Ò ‰Â‚ÂÚ Ò‡ ÚÛÔÌËÚ ‰ÓÌÓË, ÍÓËÚÓ Ò‡ ·ËÎË ‚ ÏÓÁ˙˜Ì‡ ÒÏ˙Ú. ƒÂÒÂÚ Ò‡ ·ËÎË ÊË‚ËÚ ‰ÓÌÓË, ‰‡ËÎË ·˙·ÂÍ, ͇Á‡ ƒËÏËÚ˙ ¡˙ÌÍÓ‚ - ‰ËÂÍÚÓ Ì‡ ‰ËÂÍˆËˇ "–‡Á‚ËÚËÂ Ë ÍÓÌÚÓΠ̇ Ú‡ÌÒÔ·ÌÚ‡ˆËˇÚ‡" ‚ »ÁÔ˙ÎÌËÚÂÎ̇ڇ ‡„ÂÌˆËˇ ÔÓ По данни на Изпълнителната агенция по трансплантация от 2004 г. досега у нас Ú‡ÌÒÔ·ÌÚ‡ˆËˇ (»¿“). Íà ñòðàíèöà 2 са направени 142 трансплантации на бъбрек, 43 - на черен дроб, 13 - на сърце.
Àõìåä Àõìåäîâ
—ÔÓ‰ ¿ÒӈˇˆËˇÚ‡ ̇ Ô‡ˆËÂÌÚËÚÂ Ò ÓÌÍÓÎӄ˘ÌË Á‡·ÓΡ‚‡Ìˡ Ôӂ˜ ÓÚ 10 ÏËÎËÓ̇ ‰Û¯Ë ‚ Ò‚ÂÚ‡ Ò ‰Ë‡„ÌÓÒÚËˆË‡Ú Ò ‡Í ‚ÒˇÍ‡ „Ó‰Ë̇. œÓ„ÌÓÁËÚ ҇, ˜Â ‰Ó 2020 „Ó‰Ë̇ ÂÊ„ӉÌÓ ÌÓ‚ÓÓÚÍËÚËÚ ÒÎÛ˜‡Ë ̇ ‡Í ˘Â ·˙‰‡Ú ÓÍÓÎÓ 15 ÏËÎËÓ̇. ¬ÒˇÍ‡ „Ó‰Ë̇ 6 ÏËÎËÓ̇ ‰Û¯Ë ÛÏË‡Ú ÓÚ ‡Í ËÎË ÚÓ‚‡ Ô‰ÒÚ‡‚Ρ‚‡ 12% ÓÚ ÒÏ˙ÚÌËÚ ÒÎÛ˜‡Ë „Ӊ˯ÌÓ. Íà ñòðàíèöà 12
Гроздето – лекарство и храна
НОВИНИ03 НОТАРИУСИ И АДВОКАТИ ЩЕ ИМАТ ПРАВО ДА ПОДГОТВЯТ ПРЕДБРАЧНИ ДОГОВОРИ
Русия се съюзява с ислямския свят
Ñ Í ÈÌ Ê À: CI HA N
Õàòèäæå Èáðàõèì
√ÓÁ‰ÂÚÓ Â Â‰Ì‡ ÓÚ Ì‡È-ÔÓÎÂÁÌËÚ ı‡ÌË Á‡ ˜Ó‚Â͇. ”˜Û‰‚‡˘Ó  ÍÓÎÍÓ ÏÌÓ„Ó ÔÓÎÁ‡ Á‡ Ó„‡ÌËÁχ Ò ÍË ‚ ÚÓÁË ‚ÍÛÒÂÌ ÔÎÓ‰. √ÓÁ‰ÂÚÓ Â ËÁÍβ˜ËÚÂÎÌÓ ÔÓÎÂÁÌÓ, ÌÓ ÚÓÁË Ù‡ÍÚ Ò˙‚ÒÂÏ Ì  ÌÓ‚, ËÁ‚ÂÒÚÂÌ Â ·ËΠ̇ ıÓ‡Ú‡ Ӣ ‚ ‰Â‚ÌÓÒÚÚ‡. Œ˘Â ÚÓ„‡‚‡ Ò‡ Ò˙˘ÂÒÚ‚Û‚‡ÎË ˆÂÎË Ì‡Û˜ÌË ÚÛ‰Ó‚Â, ÍÓËÚÓ ÓÔËÒ‚‡ÎË Î˜·ÌËÚ ÏÛ Ò‚ÓÈÒÚ‚‡. –ËÏÒÍËˇÚ ÎÂ͇ √‡ÎÂÌ ÔÂÁ 164 „. Ô.Ì.Â. ÍÓÏÂÌÚˇ ÔÓÎÁ‡Ú‡ ÓÚ „ÓÁ‰ÂÚÓ ÔË Â‰Ëˆ‡ Á‡·ÓΡ‚‡Ìˡ, 5 ‚. Ô.Ì.Â. ’ËÔÓÍ‡Ú Ò˙‚ÂÚ‚‡ ÔÎÓ‰˙Ú ‰‡ Ò ËÁÔÓÎÁ‚‡ ÔË Ó˜ÌË ·ÓÎÂÒÚË. Íà ñòðàíèöà 6
Според проф. Милан Миланов от "Пирогов" в до норството в България има морален проблем, кой то е обществен. Миланов даде пример с Турция, където още преди 20 години имамите в края на всяка мо литва са били ангажирани да прокламират донорството.
Кметът на Москва Юрий Лужков съобщи, че ще построят нови джамии в десет различни части на столицата.
—Ή ÔÓÒ¢ÂÌËÂÚÓ ‚ ÃÓÒÍÓ‚Ò͇ڇ ˆÂÌÚ‡Î̇ ‰Ê‡Ïˡ ̇ ÛÒÍˡ ÔÂÁˉÂÌÚ ƒÏËÚËÈ Ã‰‚‰‚ –ÛÒˡ ÔÓ‰˙Îʇ‚‡ ‰‡ Ò ÓÚ‚‡ˇ Í˙Ï ËÒΡÏÒÍˡ Ò‚ˇÚ. ÂÏ˙Î ÓÒ˙Á̇‚‡, ˜Â ‚˙ÁÍËÚÂ, ÍÓËÚÓ ˘Â Ò ÓÒ˙˘ÂÒÚ‚ˇÚ Ò ËÒΡÏÒÍˡ Ò‚ˇÚ, ˘Â Û‚Â΢‡Ú ÒË·ڇ ̇ –ÛÒˡ, ‚ ÍÓˇÚÓ ÊË‚ÂˇÚ 23 ÏËÎËÓ̇ Ï˛Ò˛ÎχÌË, ̇ ÏÂʉÛ̇Ӊ̇ڇ ÒˆÂ̇. ÃËÌËÒÚÂÒÚ‚ÓÚÓ Ì‡ ‚˙̯ÌËÚ ‡·ÓÚË Ì‡
СВЕТЪТ НА РЕКЛАМАТА КУПИ МЕ! РЕКЛАМА11
–ÛÒˡ, √·‚ÌÓÚÓ Ï˛ÙÚËÈÒÚ‚Ó, ÃÓÒÍÓ‚Ò͇ Ó·˘Ë̇ Ë Œ„‡ÌËÁ‡ˆËˇ "»ÒΡÏÒ͇ ÍÓÌÙÂÂÌˆËˇ" Ó„‡ÌËÁˇı‡ ‚ ͇ˇ ̇ ÒÂÔÚÂÏ‚Ë ÍÓÌÙÂÂÌˆËˇ ̇ ÚÂχ "–ÛÒˡ Ë ËÒΡÏÒÍËˇÚ Ò‚ˇÚ - ‡ÒӈˇˆËˇ Á‡ ÒÚ‡·ËÎÌÓÒÚ". Õ‡ Ôӂ‰Â̇ڇ ‚ ÃÓÒÍ‚‡ ÍÓÌÙÂÂÌˆËˇ, ‚ ÍÓˇÚÓ ÔËÒ˙ÒÚ‚‡ı‡ ̇‰ ıËΡ‰‡ Û˜‡ÒÚÌˈË, ‚˙ÁÍËÚ ̇ –ÛÒˡ Ò ËÒΡÏÒÍˡ Ò‚ˇÚ ‰Ó·Ëı‡ ÌÓ‚Ó ËÁÏÂÂÌËÂ. Ïðîäúëæàâà íà ñòðàíèöà 4
ПОЧИНАЛИЯТ ОТ СВИНСКИ ГРИП БИЛ НАРКОЗАВИСИМ НОВИНИ02
2 ZAMAN ÍÎÂÈÍÈ 5 - 11 Î Ê Ò Î Ì Â Ð È 2 0 0 9
Президентът Георги Първанов:
Ñëó÷èëîòî ñå â ñåëî Ñëàâÿíîâî å ïðîâîêàöèÿ êúì åòíè÷åñêèÿ ìèð œÂÁˉÂÌÚ˙Ú √ÂÓ„Ë œ˙‚‡ÌÓ‚ ÓÔ‰ÂÎË ÒÎÛ˜ËÎÓÚÓ Ò ‚ Ò. —·‚ˇÌÓ‚Ó Í‡ÚÓ ÔÓ‚Ó͇ˆËˇ Í˙Ï ÂÚÌ˘ÂÒÍˡ ÏË Ë Í˙Ï ÍÓÌÒÚËÚÛˆËÓÌÌˡ Ë Á‡ÍÓÌÓ‚ ‰ ‚ Òڇ̇ڇ. ì—˙Á‰‡‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÔӉӷ̇ ÙÓχˆËˇ ·ÂÁ Ò˙ÏÌÂÌË Ô‰ËÁ‚Ë͇ ̇ÔÂÊÂÌËÂ Ë ÏËÒΡ, ˜Â ÓÚ„Ó‚Ó˙Ú Ë Ì‡ Ó·˘ÂÒÚ‚ÓÚÓ, Ë Ì‡ ËÌÒÚËÚÛˆËËÚ ·Â¯Â ‡‰ÂÍ‚‡ÚÂÌ ‚ ÚÓÁË ÒÎÛ˜‡Èî, ͇Á‡ ÔÂÁˉÂÌÚ˙Ú ÔÓ ÔÓ‚Ó‰ ۘ‰ˇ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ Ô‡Úˡ "Ã˛Ò˛ÎχÌ-‰ÂÏÓ͇Ú˘ÂÌ Ò˙˛Á" ‚ Ò. —·‚ˇÌÓ‚Ó. ìÕ‡È-‚‡ÊÌÓÚÓ Á‡ ÏÂÌ Â ÍÓÏÔÂÚÂÌÚÌËÚ ӄ‡ÌË ‰‡ ËÁˇÒÌˇÚ ÍÓÈ Â ËÌˈˇÚÓ˙Ú, ËÁ‚˙Ì ËÁÔ˙ÎÌËÚÂÎËÚ Ú Ì ҇ ̇È-‚‡ÊÌËÚÂ, Á‡ ÏÂÌ Â ‚‡ÊÌÓ ‰‡ÎË ÚÛÍ ÒÚÓË ÌˇÍÓˇ ÒÚÛÍÚÛ‡ ÓÚ‚˙Ì ‚ ÎˈÂÚÓ Ì‡ ‡‰Ë͇ÎÌˡ ËÒΡÏ, ÍÓˇÚÓ ‰‡ ÔÓ‰ÔÓχ„‡ ÔÓ‰Ó·ÌË ‰ÂÈÒڂˡî, ͇Á‡ ÔÂÁˉÂÌÚ˙Ú œ˙‚‡ÌÓ‚. ƒ˙ʇ‚ÌËˇÚ „·‚‡ ‰ÓÔ˙ÎÌË, ˜Â Úˇ·‚‡ ‰‡ Ò ‰ÂÈÒÚ‚‡ ·ÂÁÍÓÏÔÓÏËÒÌÓ Ë ÓÚ·ÂΡÁ‡, ˜Â ÔÂ‰Ë ‚ÂÏ  ÒÂÁˇΠÔÓÍÛ‡ÚÛ‡Ú‡ Á‡ ËÁ͇Á‚‡Ì Ë
‰ÂÈÒڂˡ ̇ ¿‰ÂÏ ÂÌ‡Ì Ë Úˇ  Ô‰ÔË· ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏËÚ ‰ÂÈÒڂˡ, ‡ ÒÎÛ˜‡ˇÚ ‚ Ò. —·‚ˇÌÓ‚Ó Ì  ÔÓ-‡Á΢ÂÌ. √ÂÓ„Ë œ˙‚‡ÌÓ‚ ËÁ‡ÁË Ì‡‰Âʉ‡ ‰‡ Ì Ò ÂÍÒÔÎÓ‡Úˇ ÔÓÎËÚ˘ÂÒÍË ‚˙ÔÓÒ˙Ú Ë ‚Ò˘ÍË ‰‡ ·˙‰ÂÏ ÍÓÌÒÓÎˉˇÌË ÓÍÓÎÓ ‰ÂÈÒڂˡڇ ̇ ÍÓÏÔÂÚÂÌÚÌËÚ ӄ‡ÌË. œÓÔËÚ‡Ì Í‡Í ˘Â Ò ÓÚ‡ÁË ÒÎÛ˜ËÎÓÚÓ Ò ̇ ÂÚÌ˘ÂÒÍˡ ÏË, ÔÂÁˉÂÌÚ˙Ú Í‡Á‡, ˜Â Ì Ә‡Í‚‡ ÒÂËÓÁÌË ÔÓ·ÎÂÏË, Á‡˘ÓÚÓ Ó·˘ÂÒÚ‚ÓÚÓ ÌË Â ÁˇÎÓ Ë Ï˙‰Ó. Õ‡ ‚˙ÔÓÒ Á‡˘Ó  ·ËÎ ËÁ·‡Ì ÚÓÁË ÏÓÏÂÌÚ Á‡ Ò˙Á‰‡‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ڇ͇‚‡ Ô‡Úˡ, √ÂÓ„Ë œ˙‚‡ÌÓ‚ ͇Á‡, ˜Â Ì Á̇ ‰‡ÎË Â ÔÓÒÚÓ ÏÓÏÂÌÚ, ‰‡ÎË Ì ÒÚ‡‚‡ ‰Ûχ Á‡ ÔÓˆÂÒ, Á‡ ÌÂ˘Ó ÔÓ-‰˙ηÓÍÓ, ÍÓÂÚÓ Ëχ Ò‚ÓËÚ ÍÓÂÌË ‚ Ô‰˯ÌËÚ ÏÂÒˆË, ‡ ÏÓÊ ·Ë Ë „Ó‰ËÌË. ìÕËÍÓÈ Ì Ò Ò¢‡, ˜Â ‚ ¡˙΄‡Ëˇ Ëχ ‰ÂÒÂÚÍË Ô‡ÏÂÚÌˈË, ̇ ÍÓËÚÓ Ò‡ ËÁÔËÒ‡ÌË ËÏÂ̇ڇ ̇ Ï˛Ò˛ÎχÌË - ÚÓ‚‡ Ò‡ Ï˛Ò˛ÎχÌËÚÂ, ÍÓËÚÓ Ò‡ ‰‡ÎË ÊË‚ÓÚ‡ ÒË Á‡ ÓÒ‚Ó·ÓʉÂÌËÂÚÓ Ì‡ ¡˙΄‡Ëˇ ÔÓ ‚ÂÏ ̇ ¡‡Î͇ÌÒ͇ڇ Ë
Ó íàñ 1000 äóøè ñå íóæäàÿò îò òðàíñïëàíòàöèÿ íà îðãàí ПРОДЪЛЖЕНИЕ ОТ СТР. 1 –„ËÒÚËÚ ̇ »¿“ ÒÓ˜‡Ú, ˜Â ÓÚ 2004 „. ‰ÓÒ„‡ Û Ì‡Ò Ò‡ ̇ԇ‚ÂÌË 142 Ú‡ÌÒÔ·ÌÚ‡ˆËË Ì‡ ·˙·ÂÍ, 43 - ̇ ˜ÂÂÌ ‰Ó·, 13 - ̇ Ò˙ˆÂ. œÓ ‰‡ÌÌË Ì‡ ‰ËÌÒÚ‚Â̇ڇ ·ÓÎÌˈ‡ ‚ Òڇ̇ڇ Á‡ Ú‡ÌÒÔ·ÌÚ‡ˆËË Ì‡ ÒÚ‚ÓÎÓ‚Ë ÍÎÂÚÍË ÓÚ ‰ÓÌÓË, ÔÂÁ ÔÓÒΉÌËÚ Ò‰ÂÏ „Ó‰ËÌË Ò‡ ËÁ‚˙¯ÂÌË ÓÍÓÎÓ 60 Ú‡ÌÒÔ·ÌÚ‡ˆËË Ì‡ ÒÚ‚ÓÎÓ‚Ë ÍÎÂÚÍË ÓÚ ‰ÓÌÓ. ŒÍÓÎÓ 8-9 ÏËÎËÓ̇ ΂‡ ˘Â ·˙‰‡Ú ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏË Á‡ Ó„‡Ì̇ Ú‡ÌÒÔ·ÌÚ‡ˆËˇ Û Ì‡Ò Á‡ ÒΉ‚‡˘‡Ú‡ „Ó‰Ë̇, Ò˙Ó·˘Ë ‰Óˆ. ¬ËÎËˇÌ œÎ‡ÚË͇ÌÓ‚, Ò˙‚ÂÚÌËÍ Ì‡ ÏËÌËÒÚ˙‡ ̇ Á‰‡‚ÂÓÔ‡Á‚‡ÌÂÚÓ. ŒÚ ë Ô‰‚Ëʉ‡Ú ÔÓ‰Ó·ˇ‚‡Ì ̇ ËÌÙÓÏˇÌÓÒÚÚ‡ ̇ Ó·˘ÂÒÚ‚ÓÚÓ Û Ì‡Ò, ͇ÍÚÓ Ë Ì‡ Ó„‡ÌËÁ‡ˆËˇÚ‡ ̇ ‰ÓÌÓÒÚ‚ÓÚÓ. œÂ‰‚Ëʉ‡ Ò ҇ÈÚ Á‡ ÒÔˆˇÎËÒÚË, ̇ ÍÓÈÚÓ ˘Â ·˙‰Â Ó·ˇ‚ˇ‚‡Ì ‚ÒÂÍË ÒÎÛ˜‡È ̇ ‰ÓÌÓÒÚ‚Ó. ŒÚ ë ‡Á‡·ÓÚ‚‡Ú ÌÓ‚Ë Ô‡‚Ë·, Ò ÍÓËÚÓ ‰‡ Ò ÒËÌıÓÌËÁˇ ‡·ÓÚ‡Ú‡ ÏÂÊ‰Û ‰ÓÌÓÒÍËÚ ÂÍËÔË Ë ÂÍËÔËÚ Á‡ Ú‡ÌÒÔ·ÌÚ‡ˆËˇ, ͇ÍÚÓ Ë ·ÓÎÌˈËÚÂ, Í˙‰ÂÚÓ ÏÓÊ ‰‡ Ò ËÁ‚˙¯Ë Ú‡ÌÒÔ·ÌÚ‡ˆËˇÚ‡. «‡ Ú‡ÌÒÔ·ÌÚ‡ˆËˇ ̇ ˜ÂÂÌ ‰Ó· Ò Ô‰‚Ëʉ‡ ÙË̇ÌÒˇÌÂÚÓ ‰‡ Òڇ̠100 ıËΡ‰Ë Î‚‡. ≈‰Ì‡ ·˙·Â˜Ì‡ Ú‡ÌÒÔ·ÌÚ‡ˆËˇ Ò Á‡ÏËÒΡ ‰‡ ·˙‰Â ÓÚ 45 000 ‰Ó 50 000 ΂‡, ‡ ÔË҇ʉ‡ÌÂÚÓ Ì‡ Ò˙ˆÂ - ÓÚ 100 000 ‰Ó 120 000 ΂‡. «‡ Ú‡ÌÒÔ·ÌÚ‡ˆËˇ ̇ Ò˙ˆÂ Ë ·˙·ÂÍ Ò‡ ÌÛÊÌË 140
ıËΡ‰Ë Î‚‡, ‡ Á‡ ·˙·ÂÍ ÓÚ ÚÛÔÂÌ ‰ÓÌÓ Ò Ô‰‚Ëʉ‡Ú 10 ıËΡ‰Ë Î‚‡.
Донорството в България има морален проблем —ÔÓ‰ ÔÓÙ. ÃËÎ‡Ì ÃË·ÌÓ‚ ÓÚ "œËÓ„Ó‚" ‚ ‰ÓÌÓÒÚ‚ÓÚÓ ‚ ¡˙΄‡Ëˇ Ëχ ÏÓ‡ÎÂÌ ÔÓ·ÎÂÏ, ÍÓÈÚÓ Â Ó·˘ÂÒÚ‚ÂÌ. ƒÓÌÓÒÚ‚ÓÚÓ Ì Ò ÔÓ‰ÍÂÔˇ ÓÚ Ó·˘ÂÒÚ‚ÓÚÓ Ë ˆ˙Í‚‡Ú‡, Á‡ˇ‚Ë ÃË·ÌÓ‚. –ˆËÔËÂÌÚÒ͇ڇ ·‡Á‡ Û Ì‡Ò Â Ò··Ó ÔÓ‰„ÓÚ‚Â̇ Ë Ì Ò ̇·Î˛‰‡‚‡ ‰Ó·Â, ÒÏˇÚ‡ ÚÓÈ. ÃË·ÌÓ‚ ‰‡‰Â ÔËÏÂ Ò “ÛˆËˇ, Í˙‰ÂÚÓ Ó˘Â ÔÂ‰Ë 20 „Ó‰ËÌË ËχÏËÚ ‚ ͇ˇ ̇ ‚ÒˇÍ‡ ÏÓÎËÚ‚‡ Ò‡ ·ËÎË ‡Ì„‡ÊˇÌË ‰‡ ÔÓÍ·ÏË‡Ú ‰ÓÌÓÒÚ‚ÓÚÓ. Õ‡È-„ÓÎÂÏËˇÚ ÒÚ‡ı ̇ Ó·˘ÂÒÚ‚ÓÚÓ Â ÓÚ ÌÂÚӘ̇ڇ ‰Ë‡„ÌÓÁ‡ - ÏÓÁ˙˜Ì‡ ÒÏ˙Ú, ÒÏˇÚ‡ ÃË·ÌÓ‚. “ÓÈ Á‡ˇ‚Ë, ˜Â Û Ì‡Ò Ëχ ‚Ò˘ÍË ÛÒÎӂˡ Á‡ ËÁ‚˙¯‚‡Ì ̇ Ú‡ÌÒÔ·ÌÚ‡ˆËˇ, ÓÒÌÓ‚ÌËˇÚ ÔÓ·ÎÂÏ Â, ˜Â Úˇ Úˇ·‚‡ ‰‡ Ò ̇ˆËÓ̇ÎËÁˇ, ‰‡ Ëχ ‰ËÌ̇ ̇ˆËÓ̇Î̇ ÒËÒÚÂχ Á‡ ‰ÓÌÓÒÚ‚Ó. »Ï‡Ï ÌÛʉ‡ Ë ÓÚ ·ÓÎÌˈ‡ Á‡ Ú‡ÌÒÔ·ÌÚ‡ˆËˇ, ‰Ó·‡‚Ë ÃË·ÌÓ‚. —ÔÓ‰ ‰ÓÍ·‰ ̇ ≈‚ÓÔÂÈÒÍˡ ԇ·ÏÂÌÚ ÓÚ 2008 „. Ôӂ˜ ÓÚ 60 ıËΡ‰Ë Ô‡ˆËÂÌÚË ‚ ≈‚ÓÔ‡ Ò ÌÛʉ‡ˇÚ ÓÚ Ú‡ÌÒÔ·ÌÚ‡ˆËˇ ̇ Ó„‡Ì. ƒÂÒÂÚ ˜Ó‚Â͇ ̇ ‰ÂÌ ÛÏˇÚ, ‰Ó͇ÚÓ ˜‡Í‡Ú ‰‡ˇ‚‡Ì ̇ Ó„‡ÌË. »ÁÒΉ‚‡Ì ̇ "≈‚Ó·‡ÓÏÂÚ˙" ÓÚ 2006 „. ÔÓ͇Á‚‡, ˜Â ÓÚÌÓ¯ÂÌËÂÚÓ Ì‡ ·˙΄‡ËÚ Í˙Ï ‰ÓÌÓÒÚ‚ÓÚÓ Â ÔÓ-χÎÍÓ ÔÓÁËÚË‚ÌÓ ‚ Ò‡‚ÌÂÌËÂ Ò ÓÚÌÓ¯ÂÌËÂÚÓ Ì‡ ÓÒڇ̇ÎËÚ ‚ÓÔÂȈË.
̇ œ˙‚‡Ú‡ Ò‚ÂÚӂ̇ ‚ÓÈ̇, ÌÂ͇ ‰‡ ˜ÂÚÂÏ ÚÂÁË Ô‡ÏÂÚÌˈËî, ͇Á‡ ÔÂÁˉÂÌÚ˙Ú œ˙‚‡ÌÓ‚. “ÓÈ ÍÓÏÂÌÚˇ, ˜Â ÒÎÛ˜‡ˇÚ Ò Ô‡ÏÂÚÌË͇ ‚ —·‚ˇÌÓ‚Ó Â ˜‡ÒÚ ÓÚ ÔÓ‚Ó͇ˆËˇÚ‡.
ИВАН КОСТОВ: СЛУЧВАЩОТО СЕ В СЛАВЯНОВО ПРИЛИЧА НА ТЕАТЪР ì—ÎÛ˜‚‡˘ÓÚÓ Ò ‚ —·‚ˇÌÓ‚Ó ÔÓ-ÒÍÓÓ ÏË ÔË΢‡ ̇ Ú‡Ú˙, ‡ Ò˙·ËÚËÂÚÓ, ÍÓÂÚÓ Ò ‡ÁË„‡‚‡,  ‰̇ „ÓÎˇÏ‡ ωËÈ̇ ÓÔ‡ˆËˇ, ÍÓˇÚÓ ˆÂÎË ‰‡ Ô˂Θ ‚ÌËχÌËÂÚÓ.î “Ó‚‡ ÍÓÏÂÌÚˇ Ò˙Ô‰Ò‰‡ÚÂÎˇÚ Ì‡ —ËÌˇÚ‡ ÍÓ‡ÎËˆËˇ »‚‡Ì ÓÒÚÓ‚, ˆËÚË‡Ì ÓÚ ‡„ÂÌˆËˇ ì‘ÓÍÛÒî. ÓÒÚÓ‚ ÓÔ‰ÂÎË ÒËÚÛ‡ˆËˇÚ‡ ‚ —·‚ˇÌÓ‚Ó Í‡ÚÓ ìÌÂÛÏÂÒÚ̇ Ë ÌÂÎÂÔ‡ ÔÓ‚Ó͇ˆËˇî. œÓ ‰ÛÏËÚ ÏÛ, ıÓ‡Ú‡, ËÌˈˡÎË Ò˙Á‰‡‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ìÃ˛Ò˛ÎχÌ-‰ÂÏÓ͇Ú˘Ìˡ Ò˙˛Áî, ·ËÎË ì‚ˉËÏÓ ÌÂÍÓÏÔÂÚÂÌÚÌËî. ìÃËÒΡ, ˜Â ‰ËÌÒÚ‚ÂÌËˇÚ ‡„ÛÏÂÌÚ, ˜Â ÚÓ‚‡ Â ÌˇÍ‡Í˙‚ ÙÛ̉‡ÏÂÌÚ‡ÎËÁ˙Ï, ÍÓÈÚÓ Úˇ·‚‡ ‰‡ ·˙‰Â ÛÎÓ‚ÂÌ ‚ Á‡Ó‰Ë¯, Ò˙˘Ó ÏË ËÁ„ÎÂʉ‡ ÌÂÒÂËÓÁÂÌî, ÍÓÏÂÌÚˇ Ӣ »‚‡Ì ÓÒÚÓ‚.
Причините трябва да се търсят в езика на омразата “Причините за появата на партия "Мюсюлман-демократичен съюз" трябва да се търсят в езика на омразата, заяви зам.председателят на ДПС Лютви Местан. “Славяново е обратната страна на национализма, на езика на омразата, който до 2001 г. бе прикрит и латентен, но днес е повече от явен и заявява претенция да съучаства при управлението на европейска България”, каза Местан. “Обща отговорност на партиите, които се определят като цивилизовани, е да маргинализираме тези формации, които проповядват езика на омразата, независимо чия уста ги артикулира”, заяви той. “Днес езикът на омразата заявява претенции да се превърне в норма не само на политическо говорене, но и на политическо поведение”, посочи Местан. “Дори и в рамките на този парламент чухме непристойни и обидни изрази, които дори бяха посрещнати с аплодисменти”, каза той.
Ïî÷èíàëèÿò îò ñâèíñêè ãðèï áèë íàðêîçàâèñèì œ‡ˆËÂÌÚ˙Ú Â ÔÓÎÛ˜ËÎ Ô˙‚ËÚ ÒËÏÔÚÓÏË Ì‡ „ËÔ Ì‡ 19 ÒÂÔÚÂÏ‚Ë ‚ —‡ÏÓÍÓ‚ Ë Â ·ËÎ ÔËÂÚ Á‡ ΘÂÌË ‚ ÏÂÒÚ̇ڇ ·ÓÎÌˈ‡ ̇ 23 ÒÂÔÚÂÏ‚Ë. ‚‡ÌÂÚÓ. ƒ‚‡ ‰ÌË ÔÓ-Í˙ÒÌÓ ÔË ÌÂ„Ó Â ÛÒÚ‡ÌÓ‚Â̇ ‰‚ÛÒÚ‡Ì̇ ·ÓÌıÓÔÌ‚ÏÓÌˡ, ÏËÓ͇‰ËÚ Ë ÚÓÍÒËËÌÙÂ͈ËÓÁÂÌ ÒË̉ÓÏ ‚ÒΉÒÚ‚Ë ̇ ‚ËÛÒ̇ ËÌÙÂÍˆËˇ ̇ ·ÂÎˡ ‰Ó· Ë Ò˙ˆÂÚÓ. Õ‡ 25 ÒÂÔÚÂÏ‚Ë ·ÓÎÌËˇÚ Â Ú‡ÌÒÔÓÚË‡Ì Á‡ ΘÂÌË ‚ ”á¿À "ÀÓÁÂ̈", Í˙‰ÂÚÓ ÏÛ Â ‚ÁÂÚÓ ÒÂÓÎӄ˘ÌÓ ËÁÒΉ‚‡Ì Á‡ Ìӂˡ „ËÔÂÌ ‚ËÛÒ. ƒÓˆ. À˛·ÓÏË —Ô‡ÒÓ‚ Ò˙Ó·˘Ë, ˜Â Ó΂  ÒÚ‡‰‡Î ÓÚ ÔÓÎËÓ„‡Ì̇ ̉ÓÒÚ‡Ú˙˜ÌÓÒÚ, ·ËÎ Â ‚ ËÏÛÌÓÍÓÏÔÓÏÂÚˇÌÓ Ò˙ÒÚÓˇÌË ÔÓ‡‰Ë ˜ÂÒÚ‡Ú‡ ÛÔÓÚ·‡ ̇ ̇ÍÓÚˈË. —ÔÓ‰ —Ô‡ÒÓ‚ Ô˘Ë̇ڇ Á‡ ÒÏ˙ÚÚ‡ Ì  Á‡Í˙ÒÌˇÎÓ Î˜ÂÌË ÓÚ Ìӂˡ „ËÔÂÌ ‚ËÛÒ, ‡ ÌËÒÍÓÚÓ ÌË‚Ó Ì‡ ËÏÛÌËÚÂÚ. ¡ÓÎÌËˇÚ Â ·ËÎ ‚ ÏÌÓ„Ó ÚÂÊÍÓ Ò˙ÒÚÓˇÌËÂ, Ò ‰Ëı‡ÚÂÎ̇ ̉ÓÒÚ‡Ú˙˜ÌÓÒÚ Ë Ì ̇Ô˙ÎÌÓ ‡‰ÂÍ‚‡ÚÂÌ, ÍÓÂÚÓ Â Á‡ÚÛ‰ÌËÎÓ Ò˙ÒÚ‡‚ˇÌÂÚÓ Ì‡ ‡Ì‡ÏÌÂÒÚ˘ÌËÚ ÏÛ ‰‡ÌÌË. œÂ‰ ÎÂ͇ËÚ ÚÓÈ Â ÒÔÓÏÂ̇Î, ˜Â ÔÓÒΉÌÓ Â ÛÔÓÚ·ˇ‚‡Î ÍÓ͇ËÌ, Ëχ ËÌÙÓχˆËˇ Ë Á‡ ÛÔÓÚ·‡ ̇ ıÂÓËÌ.
78 регистрирани случая у нас
œ˙‚ËˇÚ ÔÓ˜ËÌ‡Î Û Ì‡Ò ÓÚ Ìӂˡ „ËÔÂÌ ‚ËÛÒ ¿(H1N1) ‡ÒËÏË Ó΂ (̇ 30 „.) ÓÚ —‡ÏÓÍÓ‚  ·ËΠ̇ÍÓÁ‡‚ËÒËÏ. “Ó‚‡ Ò˙Ó·˘Ë ‰Óˆ. À˛·ÓÏË —Ô‡ÒÓ‚ - ‰ËÂÍÚÓ Ì‡ ÛÌË‚ÂÒËÚÂÚÒ͇ڇ ·ÓÎÌˈ‡ "ÀÓÁÂ̈" ‚ —ÓÙˡ, Í˙‰ÂÚÓ Â ·ËÎ ÎÂÍÛ‚‡Ì Ô‡ˆËÂÌÚ˙Ú. «‡Ò„‡ ÌˇÏ‡ ‰‡ÌÌË ÔÓ Í‡Í˙‚ ̇˜ËÌ Ò  Á‡‡ÁËÎ ÚÓÈ. œ‡ˆËÂÌÚ˙Ú Â ÔÓÎÛ˜ËÎ Ô˙‚ËÚ ÒËÏÔÚÓÏË Ì‡ „ËÔ Ì‡ 19 ÒÂÔÚÂÏ‚Ë ‚ —‡ÏÓÍÓ‚ Ë Â ·ËÎ ÔËÂÚ Á‡ ΘÂÌË ‚ ÏÂÒÚ̇ڇ ·ÓÎÌˈ‡ ̇ 23 ÒÂÔÚÂÏ‚Ë, Ò˙Ó·˘Ëı‡ ÓÚ ÃËÌËÒÚÂÒÚ‚ÓÚÓ Ì‡ Á‰‡‚ÂÓÔ‡Á-
ƒÓ ÏÓÏÂÌÚ‡ ÓÚ Ìӂˡ ‚ËÛÒ Û Ì‡Ò ÓÙˈˇÎÌÓ Ò‡ „ËÒÚˇÌË 78 ÒÎÛ˜‡ˇ, ‚Ò˘ÍË Ô‡ˆËÂÌÚË Ò‡ ‚ ‰Ó·Ó Á‰‡‚ÓÒÎÓ‚ÌÓ Ò˙ÒÚÓˇÌËÂ. ŒÚ ÃËÌËÒÚÂÒÚ‚ÓÚÓ Ì‡ Á‰‡‚ÂÓÔ‡Á‚‡ÌÂÚÓ ÓÚ·ÂΡÁ‚‡Ú, ˜Â ÌÓ‚ËˇÚ „ËÔ Ì‡‚ÒˇÍ˙‰Â ÔÓ Ò‚ÂÚ‡ ÔÓÚ˘‡ ̇È-˜ÂÒÚÓ ‚ ÎÂ͇ Ë Ò‰ÌÓ ÚÂÊ͇ ÙÓχ ·ÂÁ ÛÒÎÓÊÌÂÌˡ. —Ú‡ÚËÒÚ˘ÂÒÍËÚ ‰‡ÌÌË ÔÓ͇Á‚‡Ú, ˜Â ‰Ó ÏÓÏÂÌÚ‡ ÓÚ ÌÂ„Ó ÒÏ˙ÚÌÓÒÚÚ‡  ÔÓ‰ 0,5 ÔÓˆÂÌÚ‡ Ë Â ÔÓ-ÌËÒ͇ ÓÚ Ú‡ÁË ÔË ÒÂÁÓÌÌˡ „ËÔ. œË 4334 „ËÒÚˇÌË ÒÎÛ˜‡ˇ ̇ Ìӂˡ „ËÔ ‚ ≈— ‰ÓÒ„‡ Ò Ù‡Ú‡ÎÂÌ Í‡È Ò‡ 174. “Ó‚‡ ÓÁ̇˜‡‚‡, ˜Â Á‡ ÏÓÏÂÌÚ‡ ·ÓÎÂÒÚÚ‡ Ì  ÔÓ-ÓÔ‡Ò̇ ÓÚ ÒÂÁÓÌÌËÚ „ËÔÌË Á‡·ÓΡ‚‡Ìˡ, Ò ÔÓÒÓ˜‚‡ ‚ Ò˙Ó·˘ÂÌËÂÚÓ.
ÍÎÂÈÍÈ ZAMAN 3 5 - 11 Î Ê Ò Î Ì Â Ð È 2 0 0 9
Íîòàðèóñè è àäâîêàòè ùå èìàò ïðàâî äà ïîäãîòâÿò ïðåäáðà÷íè äîãîâîðè ¡‡˜ÂÌ ‰Ó„Ó‚Ó ˘Â ËÏ‡Ú Ô‡‚Ó ‰‡ ÒÍβ˜‚‡Ú Ì ҇ÏÓ Ï·‰ËÚÂ, ÍÓËÚÓ Ô‰ÒÚÓË ‰‡ ‰‡‰‡Ú Ò‚ÓÂÚÓ Ò˙„·ÒË Á‡ Ò˙‚ÏÂÒÚÂÌ ÊË‚ÓÚ, ÌÓ Ë ıÓ‡Ú‡, ÍÓËÚÓ ‚˜ ҇ ÒÍβ˜ËÎË ·‡Í. ŒÚ 1 ÓÍÚÓÏ‚Ë ·˙΄‡ËÚ Á‡ Ô˙‚ Ô˙Ú ËÏ‡Ú ‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚ ‰‡ ÒÍβ˜‚‡Ú ·‡˜ÌË ‰Ó„Ó‚ÓË, ͇͂‡ÚÓ Â Ô‡ÍÚË͇ڇ ‚ ‰ˈ‡ ‚ÓÔÂÈÒÍË ÒÚ‡ÌË. œÓ ‰‡ÌÌË Ì‡ ÒÔˆˇÎËÒÚËÚÂ, ̇ÔËÏ ‚˙‚ ‘‡ÌˆËˇ Ò Ú‡ÍË‚‡ ÒÔÓ‡ÁÛÏÂÌˡ Ò‡ ÏÂÊ‰Û 20 Ë 25% ÓÚ ‰‚ÓÈÍËÚ ‚ Òڇ̇ڇ. ƒÓ„Ó‚Ó ˘Â ËÏ‡Ú Ô‡‚Ó ‰‡ ÒÍβ˜‚‡Ú Ì ҇ÏÓ Ï·‰ËÚÂ, ̇ ÍÓËÚÓ Ô‰ÒÚÓË ‰‡ ‰‡‰‡Ú Ò‚ÓÂÚÓ Ò˙„·ÒË Á‡ Ò˙‚ÏÂÒÚÂÌ ÊË‚ÓÚ, ÌÓ Ë ıÓ‡Ú‡, ÍÓËÚÓ ‚˜ ҇ ÒÍβ˜ËÎË ·‡Í. “Ó‚‡ ͇Á‚‡ ƒËÏËÚ˙ “‡Ì‚, Ô‰Ò‰‡ÚÂΠ̇ ÕÓڇˇÎ̇ڇ ͇χ‡ ̇ –ÂÔÛ·ÎË͇ ¡˙΄‡Ëˇ. ÕÓÚ‡ËÛÒË Ë ‡‰‚Ó͇ÚË ˘Â ËÏ‡Ú Ô‡‚Ó ‰‡ ÔÓ‰„ÓÚ‚ˇÚ Ô‰·‡˜ÌËÚ ‰Ó„Ó‚ÓË, Ò˙Ó·˘Ë „Î. ‡Ò. ‡ÒËÏË ƒËÏËÚÓ‚, ÔÂÔÓ‰‡‚‡ÚÂÎ ÔÓ ÌÓڇˇÎÌÓ Ô‡‚Ó ‚ —ÓÙËÈÒÍˡ ÛÌË‚ÂÒËÚÂÚ. ÕÓÚ‡ËÛÒËÚ ‚ Òڇ̇ڇ Ò‡ ÔÓÙÂÒËÓ̇ÎËÒÚË, ÌÓ ÚÂÔ˙‚‡ ˘Â Ò ҷÎ˙ÒÍ‡Ú Ò˙Ò Ò˙‚ÒÂÏ ÌÓ‚ ËÌÒÚËÚÛÚ, ͇Í˙‚ÚÓ Â ·‡˜ÌËˇÚ ‰Ó„Ó‚Ó, ÔÓÒÓ˜Ë ƒËÏËÚÓ‚. “ÓÈ ÔËÔÓÏÌË, ˜Â ‰‚ÓÈÍËÚÂ, ÍÓËÚÓ ËÒÍ‡Ú ‰‡ ÒÍβ˜‡Ú Ú‡ÍË‚‡ ÒÔÓ‡ÁÛÏÂÌˡ, ˘Â ËÏ‡Ú ‚˙-
ÁÏÓÊÌÓÒÚ ‰‡ „Ó Ì‡Ô‡‚ˇÚ ÒΉ 1 ÓÍÚÓÏ‚Ë. ƒËÏËÚÓ‚ ÍÓÏÂÌÚˇ, ˜Â ‚Ò Ӣ Ì  ˇÒÌÓ Í‡Í‚Ó ÚÓ˜ÌÓ Úˇ·‚‡ ‰‡ ·˙‰Â Ò˙‰˙ʇÌËÂÚÓ Ì‡ ‰Ó„Ó‚ÓËÚÂ. œÓ ‰ÛÏËÚ ÏÛ, ÚÓ‚‡ ˘Â ·˙‰Â ÛÚÓ˜ÌÂÌÓ Ò Ì‡ÚÛÔ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ Ôӂ˜ ԇÍÚË͇. ¬ ·˙‰Â˘Â ˘Â ·˙‰Â ËÁ„‡‰ÂÌ Â„ËÒÚ˙ ̇ ËÏÛ˘ÂÒÚ‚ÂÌËÚ ÓÚÌÓ¯ÂÌˡ ̇ Ò˙ÔÛÁËÚÂ, ÍÓÏÂÌÚˇ Ӣ ƒËÏËÚÓ‚. œÓ ‰ÛÏËÚ ÏÛ, ‰Î˙ÊÌÓÒÚÌÓÚÓ ÎˈÂ, ÍÓÂÚÓ ÔËÂχ Ï·‰ÓÊÂ̈ËÚ ‚ Ó·˘Ë̇ڇ, ˘Â ‰‡‚‡ Ú‡ÁË ËÌÙÓχˆËˇ ‚ ‡„ÂÌˆËˇÚ‡ ÔÓ ‚ÔËÒ‚‡Ìˡڇ. –„ËÒÚ˙˙Ú ˘Â ·˙‰Â ÔÛ·Î˘ÂÌ, ͇Á‡ ƒËÏËÚÓ‚. —ÔÓ‰ ÌÂ„Ó ÚÓ‚‡ ÏÓÊ ‰‡ ‰Ó‚Â‰Â Ë ‰Ó ÁÎÓÛÔÓÚ·Ë. ¬‡Ë‡ÌÚ˙Ú Â ‰ÓÒÚ˙Ô˙Ú ‰Ó „ËÒÚ˙‡ ‰‡ ·˙‰Â ÔÛ·Î˘ÂÌ, ÌÓ ÌÂ Ë ‰Ó ÔÓ‰Ó·ÌÓÒÚËÚ Á‡ ËÏÛ˘ÂÒÚ‚ÂÌÓÚÓ Ò˙ÒÚÓˇÌË ̇ ıÓ‡Ú‡, ÍÓÏÂÌÚˇ ƒËÏËÚÓ‚.
Новият Семеен кодекс дава възможност на брачен договор ŒÚ 1 ÓÍÚÓÏ‚Ë ‚ÎËÁ‡ ‚ ÒË· ÌÓ‚ËˇÚ —ÂÏÂÂÌ ÍÓ‰ÂÍÒ, ÍÓÈÚÓ Á‡ Ô˙‚Ë Ô˙Ú Û Ì‡Ò ‰‡‚‡ ‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚ Ì‡ Ò˙ÔÛÁËÚ ‰‡ ÒÍβ˜‡Ú ·‡˜ÂÌ ‰Ó„Ó‚Ó, ÔÓ-
ÒÓ˜‚‡ ‡„ÂÌˆËˇ "‘ÓÍÛÒ". ¬ —ÂÏÂÈÌˡ ÍÓ‰ÂÍÒ Ò „·ÏÂÌÚË‡Ú ÛÒÎӂˡڇ - ·‡˜ÌËˇÚ ‰Ó„Ó‚Ó Ò˙‰˙ʇ Û„Ó‚ÓÍË Ò‡ÏÓ ÓÚÌÓÒÌÓ ËÏÛ˘ÂÒÚ‚ÂÌËÚ ÓÚÌÓ¯ÂÌˡ ÏÂÊ‰Û ÒÚ‡ÌËÚ ͇ÚÓ: Ô‡‚‡Ú‡ ‚˙ıÛ ËÏÛ˘ÂÒÚ‚ÓÚÓ, ÍÓÂÚÓ Ò Ôˉӷ˂‡ ÔÓ ‚ÂÏ ̇ ·‡Í‡ Ë ÔÂ‰Ë ·‡Í‡, ËÏÛ˘ÂÒÚ‚ÂÌËÚ ÔÓÒÎÂ‰ËˆË ÔË ‡Á‚Ó‰, ‡ÁÔÓÂʉ‡ÌÂ Ò ËÏÛ˘ÂÒÚ‚ÓÚÓ, ‚ÍÎ. Ë Ò˙Ò ÒÂÏÂÈÌÓÚÓ ÊËÎˢÂ, ËÁ‰˙Ê͇ڇ ̇ ‰Âˆ‡Ú‡ ÓÚ ·‡Í‡, ͇ÍÚÓ Ë ËÁ‰˙Ê͇ڇ ̇ Ò˙ÔÛÁËÚ ÔÓ ‚ÂÏ ̇ ·‡Í‡ Ë ÔË ‡Á‚Ó‰. ¡‡˜ÌËˇÚ ‰Ó„Ó‚Ó Ì ÏÓÊ ‰‡ Ò˙‰˙ʇ ‡ÁÔÓÂʉ‡Ìˡ Á‡ ÒÎÛ˜‡Ë ̇ ÒÏ˙Ú. ¡‡˜ÌËÚ ‰Ó„Ó‚ÓË Ò ÔÓ‰ÔËÒ‚‡Ú Ô‰ ÌÓÚ‡ËÛÒ Ë ˘Â Ò „ËÒÚË‡Ú ‚ ˆÂÌÚ‡ÎÂÌ ÂÎÂÍÚÓÌÂÌ Â„ËÒÚ˙ Í˙Ï ¿„ÂÌˆËˇÚ‡ ÔÓ ‚ÔËÒ‚‡Ìˡڇ. “Ë ‚‡Ë‡ÌÚ‡ Á‡ ÛÂʉ‡Ì ̇ ËÏÛ˘ÂÒÚ‚ÂÌËÚ ÓÚÌÓ¯ÂÌˡ Ô‰·„‡ ÌÓ‚ËˇÚ —ÂÏÂÂÌ ÍÓ‰ÂÍÒ: ͇ÍÚÓ ‰ÓÒ„‡ - ‚Ò˘ÍÓ ‰‡  ӷ˘Ó, ‡Á‰ÂÎÌÓÒÚ - ‚ÒÂÍË ‰‡ ÔËÚÂʇ‚‡ ÚÓ‚‡, ÍÓÂÚÓ ÍÛÔÛ‚‡, Ë ·‡˜ÂÌ ‰Ó„Ó‚Ó. œÂ‰Ë Ò‚‡Ú·‡Ú‡ ‰‚ÓÈÍËÚ ˘Â ‰ÂÍÎ‡Ë‡Ú ‚ Ó·˘Ë̇ڇ ÍÓ ҇ ËÁ·‡ÎË.
Ñ Í ÈÌ Ê À È ÒÅ ÊÑÒ : ÏÅ Òß ÒÅ ÍÅ ÂÀ, Ì Î Ì ×ÈË Ã Ð À Ä
В истинско шоу се превърна състезанието по народна борба, което се проведe за първи път в рамките на традиционния есенен панаир в Момчилград. 15 мъже на възраст над 21 години мериха сили на тревата в градския парк. Те се състезаваха в пет категории, а найдобрите в двубоите се бориха за голямата награда - 80-килограмов коч, украсен с червена панделка. Наградата е традиционна за победителите в състезанията по народна борба. Известният състезател Димитър Кунчев срази всички конкуренти и спечели първото място. Той с лекота вдигна живата награда за победителя и направи почетна обиколка на "тепиха" в градския парк, а публиката го аплодираше. Димитър Кунчев спечели първото място и в категория над 80 кг. Музика, песни и танци, народна борба, ухание на скара, мирис на пуканки и печени ябълки събраха в Момчилград стотици гости и жители на общината по случай традиционния есенен панаир в града.
Áúëãàðèÿ íà òðåòî ìÿñòî â Èçòî÷íà Åâðîïà ïî àáîðòè ¡˙΄‡Ëˇ  ̇ ÚÂÚÓ ÏˇÒÚÓ ‚ »ÁÚӘ̇ ≈‚ÓÔ‡ ÔÓ ‡·ÓÚË ÒΉ –ÛÒˡ Ë ”͇È̇. “Ó‚‡ Ò˙Ó·˘Ë ‰- “‡Ìˇ ¿Ì‰Â‚‡ ̇ ÔÂÒÍÓÌÙÂÂÌˆËˇ ÔÓ ÔÓ‚Ó‰ —‚ÂÚÓ‚Ìˡ ‰ÂÌ Ì‡ ÍÓÌÚ‡ˆÂÔˆËˇÚ‡ ‚ ¿√-·ÓÎÌˈ‡ "ÿÂÈÌÓ‚Ó". ¬ÒˇÍ‡ „Ó‰Ë̇ ‚ Ò‚ÂÚ‡ Ëχ ÓÍÓÎÓ 185 ÏÎÌ. ÌÂÊ·ÌË ·ÂÏÂÌÌÓÒÚË, ÏÂÊ‰Û 30 Ë 50 ÏÎÌ. ÓÚ Úˇı Á‡‚˙¯‚‡Ú Ò ‡·ÓÚË - ΄‡ÎÌË Ë ÌÂ΄‡ÎÌË. ¬ ¡˙΄‡Ëˇ Ò „ËÒÚË‡Ú ÓÍÓÎÓ 37 ıËÎ. ‡·ÓÚ‡ ̇ „Ó‰Ë̇. –‡Ê‰‡Ìˡڇ Ò‡ ÓÍÓÎÓ 75 ıËÎ. ̇ „Ó‰Ë̇, ÍÓÂÚÓ ÓÁ̇˜‡‚‡, ˜Â 1/3 ÓÚ ‚Ò˘ÍË ·ÂÏÂÌÌÓÒÚË Á‡‚˙-
¬ ¡˙΄‡Ëˇ Ò „ËÒÚË‡Ú ÓÍÓÎÓ 37 ıËÎ. ‡·ÓÚ‡ ̇ „Ó‰Ë̇. –‡Ê‰‡Ìˡڇ Ò‡ ÓÍÓÎÓ 75 ıËÎ. ̇ „Ó‰Ë̇, ÍÓÂÚÓ ÓÁ̇˜‡‚‡, ˜Â 1/3 ÓÚ ‚Ò˘ÍË ·ÂÏÂÌÌÓÒÚË Á‡‚˙¯‚‡Ú Ò ‡·ÓÚ. ¿·ÓÚËÚ ҇ ‰̇ ÓÚ Ô˘ËÌËÚ Á‡ ÒÚÂËÎËÚÂÚ. ¯‚‡Ú Ò ‡·ÓÚ. —Ú‡ÚËÒÚË͇ڇ Ó·‡˜Â ÒÓ˜Ë Ó˘Â, ˜Â ‡·ÓÚËÚÂ Û Ì‡Ò Ì‡Ï‡Îˇ‚‡Ú Ò ‚ÒˇÍ‡ ËÁÏË̇· „Ó‰Ë̇ ‚ Ò‡‚ÌÂÌËÂ Ò ‡Ê‰‡Ìˡڇ, ÍÓËÚÓ Ò ۂÂ΢‡‚‡Ú. ¬ ¡˙΄‡Ëˇ 20% ÓÚ ·ÂÏÂÌÌÓÒÚËÚ ҇ Ô·ÌˇÌË, ‡ ‚ ÒÚ‡ÌËÚ ÓÚ ≈— ÚÓÁË ÔÓˆÂÌÚ Â ÓÍÓÎÓ 60-70%. ƒ- ¿Ì‰Â‚‡ Ó·ˇÒÌË, ˜Â ‡·ÓÚËÚ ҇ ‰̇ ÓÚ Ô˘ËÌËÚ Á‡ ÒÚÂËÎËÚÂÚ. ¬ ¡˙΄‡Ëˇ 250 ıËÎ.
‰‚ÓÈÍË Ò‡ Ò ÚÓÁË ÔÓ·ÎÂÏ, ÌÓ ÚÓÈ Ì  ̇ÒÚ˙ÔËÎ Ò‡ÏÓ ‚ÒΉÒÚ‚Ë ̇ ÎÓ¯Ó ÔÓÁ̇ÌË ̇ ÒÂÍÒÛ‡ÎÌˡ ÊË‚ÓÚ Ë ÔÂÍ˙Ò‚‡Ì ̇ ·ÂÏÂÌÌÓÒÚËÚÂ. ÷‰ÓÚÓ ÔÓÍÓÎÂÌË ‚ ¡˙΄‡Ëˇ ÔËÔÓÁ̇ ‚ ÔÂÁ‚‡ÚË‚‡ ÒÂËÓÁÌÓ Ò‰ÒÚ‚Ó Á‡ Ô‰ԇÁ‚‡Ì ÓÚ ·ÂÏÂÌÌÓÒÚ Ë ÔÓÎÓ‚ÓÔ‰‡‚‡ÌË ·ÓÎÂÒÚË, ‚Íβ˜ËÚÂÎÌÓ —œ»Õ Ë Ô‡ÔËÎÓχ ‚ËÛÒ‡, ͇Á‡ ‰- –ÛÏÂÌ ¬Â΂. vesti.bg
ÍÀÊÐÀÒÊÎ Първа копка на фабрика ØÓÌÅÍ œÂÏËÂ˙Ú ¡ÓÈÍÓ ¡ÓËÒÓ‚ ̇ԇ‚Ë Ô˙‚‡ ÍÓÔ͇ ̇ ÌÓ‚‡ Ù‡·Ë͇ Á‡ Ï˙Ê͇ ÍÓÌÙÂÍˆËˇ ‚ ¯ÛÏÂÌÒÍÓÚÓ ÒÂÎÓ ¬Â̈. »Ì‚ÂÒÚËÚÓ˙Ú Â ÚÛÒ͇ڇ ÙËχ "¡ÚÛËÌÒ" Ò ÔÂÁˉÂÌÚ ÃÂıω ¡Û˛ÍÂÍËÁ, ÍÓÈÚÓ ˘Â ËÌ‚ÂÒÚˇ ̇‰ ‰‚‡ ÏËÎËÓ̇ ΂‡ ‚ Ó·ÂÍÚ‡ Ë ˘Â ÓÒË„ÛË Ôӂ˜ ÓÚ 500 ‡·ÓÚÌË ÏÂÒÚ‡. –‡ÁÍË‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ 500 ‡·ÓÚÌË ÏÂÒÚ‡  ËÏÂÌÌÓ ‡ÌÚËÍËÁËÒ̇ڇ ÏˇÍ‡, Á‡ ÍÓˇÚÓ ÌË „Ó‚ÓËÏ. ¡ÓËÒÓ‚ Ô‰ÎÓÊË ÔÂÁˉÂÌÚ˙Ú Ì‡ ÙËχڇ ÃÂıω ¡Û˛ÍÂÍËÁ ‰‡ ÓÒË„Ûˇ‚‡ ·ÂÁÔ·ÚÌË ÍÓÒÚ˛ÏË Á‡ ‡·ËÚÛËÂÌÚËÚ ÓÚ Ò. ¬Â̈ ‚ÒˇÍ‡ „Ó‰Ë̇, ‡ ÔÂÏËÂ˙Ú Ó·Â˘‡ ‰‡ ‰Óȉ ‰‡ ÓÚÍË ÌÓ‚‡Ú‡ Ù‡·Ë͇ ÒΉ ÌÂÈÌÓÚÓ ËÁ„‡Ê‰‡ÌÂ.
8% спад на потреблението на ток ÑÎÔÈß — ÓÍÓÎÓ 8%  ÒÔ‡‰˙Ú ‚ ÂÎÂÍÚÓÔÓÚ·ÎÂÌËÂÚÓ Í˙Ï ‰Ì¯̇ ‰‡Ú‡ ÔË ÔÓ„ÌÓÁ‡ Á‡ 2009 „. 4,5% ÒÔ‡‰, ͇Á‡ ‰ËÂÍÚÓ˙Ú Ì‡ Õ≈ √ÂÓ„Ë ÃËÍÓ‚. Œ˜‡Í‚‡ÌÂÚÓ Á‡ ÔÓÚ·ÎÂÌËÂÚÓ ‰Ó 2020 „.  ÓÚ 46,7 Ú‡‚‡Ú˜‡Ò‡. œÂ‰ÒÚÓË ÔÂÁ 2012 „. ‰‡ Ò ËÁ‚‰ ÓÚ ÂÍÒÔÎÓ‡Ú‡ˆËˇ “≈÷ "¡ËÍÂÎ", ÓÚ 2011 „. ‰Ó 2015 „. ÔÓÂÚ‡ÔÌÓ ˘Â ·˙‰‡Ú ËÁ‚‰ÂÌË ÓÚ ÂÍÒÔÎÓ‡Ú‡ˆËˇ ·ÎÓÍÓ‚ÂÚ ̇ “≈÷ "¬‡Ì‡", ‰Ó 2015 „. ˘Â ·˙‰Â ËÁ‚‰Â̇ “≈÷ Çˈ‡ 3.
Нов модел за образованието ÑÎÔÈß œÂÁˉÂÌÚ˙Ú √ÂÓ„Ë œ˙‚‡ÌÓ‚ ͇Á‡, ˜Â  ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏ ÌÓ‚ ÏÓ‰ÂÎ Á‡ ÙË̇ÌÒˇÌ ̇ ·˙΄‡Ò͇ڇ ̇Û͇ Ë ‚Ëү ӷ‡ÁÓ‚‡ÌËÂ, ÍÓÈÚÓ ‰‡ ‚Íβ˜‚‡ Ô‡Ú̸ÓÒÚ‚Ó Ò ·ËÁÌÂÒ‡ Ë ÂÙÂÍÚË‚ÌÓ ÛÒ‚Óˇ‚‡Ì ̇ Ò‰ÒÚ‚‡Ú‡ ÓÚ Â‚ÓÔÂÈÒÍËÚ ÔÓ„‡ÏË. œÓ ‰ÛÏËÚ ̇ ‰˙ʇ‚Ìˡ „·‚‡, ÍËÁ‡Ú‡ Ì ÏÓÊ ‰‡ ·˙‰Â ‡„ÛÏÂÌÚ Á‡ Ò˙͇˘‡‚‡Ì ̇ ·˛‰ÊÂÚÌËÚ ‡ÁıÓ‰Ë Á‡ ̇Û͇ Ë Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËÂ.
1 млрд. лева за мерки за работа ÑÎÔÈß ÃËÌËÒÚ˙˙Ú Ì‡ ÚÛ‰‡ Ë ÒӈˇÎ̇ڇ ÔÓÎËÚË͇ “ÓÚ˛ ÷‰ÂÌÓ‚ ͇Á‡, ˜Â Á‡ ÒΉ‚‡˘‡Ú‡ „Ó‰Ë̇ ˘Â ·˙‰‡Ú Ô‰‚ˉÂÌË Ì‡‰ 1 ÏΉ. ΂‡ Á‡ Ô‡ÒË‚ÌË Ë ‡ÍÚË‚ÌË ÏÂÍË Á‡ Ô‡Á‡‡ ̇ ÚÛ‰‡. ÃËÌËÒÚ˙˙Ú Ò˙Ó·˘Ë, ˜Â Ò ӷÏËÒΡ ‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚÚ‡ ÒÓÍ˙Ú Á‡ ÔÓÎÛ˜‡‚‡Ì ̇ Ó·ÂÁ˘ÂÚÂÌË Á‡ ·ÂÁ‡·ÓÚˈ‡ ‰‡ Ò ۉ˙ÎÊË Ò ÚË ÏÂÒˆ‡, ÌÓ Ò‡ÏÓ Á‡ ıÓ‡Ú‡, ÍÓËÚÓ Ò‡ Ó·ı‚‡Ì‡ÚË ÓÚ ÍÛÒÓ‚Â Á‡ Ó·Û˜ÂÌËÂ, Í‚‡ÎËÙË͇ˆËˇ Ë ÔÂÍ‚‡ÎËÙË͇ˆËˇ Ë ËÏ‡Ú Ô‡‚Ó Ì‡ ԇ˘ÌÓ Ó·ÂÁ˘ÂÚÂÌËÂ.
Съдбата на проекта АЕЦ „Белене“ ÑÎÔÈß Ó„‡ÚÓ ÒÚ‡ÌÂÏ „ÓÚÓ‚Ë, ˘Â ͇ÊÂÏ ‚ ͇ˇ ̇ ÓÍÚÓÏ‚Ë Á‡ Ò˙‰·‡Ú‡ ̇ ÔÓÂÍÚ‡ ¿≈÷ "¡ÂÎÂÌÂ". “Ó‚‡ ͇Á‡ ÏËÌËÒÚ˙-Ô‰Ò‰‡ÚÂÎˇÚ ¡ÓÈÍÓ ¡ÓËÒÓ‚. "ÃÓÊÂÏ ‰‡ ‡Á͇ÊÂÏ Í‡Í Ì ڡ·‚‡ ‰‡ Ò ‰Ó„Ó‚‡ˇ ‰ËÌ ÔÓÂÍÚ - ·ÂÁ ‰‡ Ëχ¯ ÓÒË„ÛÂÌÓ ÙË̇ÌÒˇÌÂ Ë ·ÂÁ ‰‡ Ëχ¯ Ô‡Á‡", ÔÓÒÓ˜Ë ¡ÓËÒÓ‚.
Учредяват асоциация на зоопаркове ÑÎÔÈß œÂ‰ÒÚÓË Û˜Â‰ˇ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ¿ÒӈˇˆËˇ ̇ ÁÓÓÔ‡ÍÓ‚ÂÚ ‚ ¡˙΄‡Ëˇ ÔÂÁ ÓÍÚÓÏ‚Ë ËÎË ÌÓÂÏ‚Ë, Ò˙Ó·˘Ë ‰ËÂÍÚÓ˙Ú Ì‡ —ÚÓ΢̇ڇ ÁÓÓÎӄ˘ÂÒ͇ „‡‰Ë̇ ‰- »‚‡Ì »‚‡ÌÓ‚. ÷ÂÎÚ‡ ÌË Â Ó„‡ÌËÁ‡ˆËˇÚ‡ ‰‡ ͇̉ˉ‡ÚÒÚ‚‡ Á‡ ˜ÎÂÌÒÚ‚Ó ‚ ≈‚ÓÔÂÈÒ͇ڇ ‡ÒӈˇˆËˇ ̇ ÁÓÓÔ‡ÍÓ‚ÂÚÂ Ë ‡Í‚‡ËÛÏËÚÂ, ‚ ÍÓˇÚÓ —ÓÙËÈÒ͇ڇ ÁÓÓÎӄ˘ÂÒ͇ „‡‰Ë̇ ‚˜  Ë̉˂ˉۇÎÂÌ ˜ÎÂÌ, ÔÓÒÓ˜Ë »‚‡ÌÓ‚.
4
ZAMAN
ВЗАИМООТНОШЕНИЯ
5 - 11 ОКТОМВРИ 2009
“В Русия, в която живеят милиони мюсюлмани, ние реставрираме ислямските културни паметници, откриваме нови джамии и медресета. Желаем тесните ни и многостранни отношения с ислямския свят да нараснат още повече”, посочва руският президент Дмитрий Медведев.
СНИМКИ: CIHAN, ИСА ШИМШЕК
Русия се съюзява с ислямския свят в името на стабилността ПРОДЪЛЖЕНИЕ ОТ СТРАНИЦА 1 В конференцията взеха участие председателят на Съвета на мюфтиите в Русия Равил Гайнуддин, председателят на Дирекцията по вероизповеданията на Турция Али Бардакоглу, кметът на Москва Юрий Лужков, лидерът на Либерално-демократическата партия Владимир Жириновски, президентът на Ингушетия Юнус-Бек Евкуров, президентът на Башкирия Муртаза Рахъмов, мюфтии от различни страни, духовници и политици. Руският президент Дмитрий Медведев изпрати приветствено слово до участниците в конференцията, която започна с рецитиране на Корана. В словото си Медведев призова участниците да се заемат с разглеждането на проблемните въпроси на ислямския свят. Той поиска да се вземат мерки за запазване на ислямските традиции, за развитието на религиозното образование, както и срещу враждебното отношение срещу другите мюсюлмански общности и етнически групи, расизма и останалите заплахи. Словото на руския държавен глава завърши с пожелание, в което се казва: “В Русия, в която живеят милиони мюсюлмани, ние реставрираме ислямските културни паметници, откриваме нови джамии и медресета. Желаем тесните ни и многостранни отношения с ислямския свят да нараснат още повече.” Председателят на Съвета на мюфтиите в Русия Гайнуддин изтъкна, че развитието на отношенията между Русия и ислямския свят е от полза за целия свят. “По време на Съветския съюз руските мюсюлмани бяха в състояние на инфаркт. След идването на власт на премиера Владимир Путин мюсюлманите в Русия започнаха да се чувстват спокойни. Русия е неделима част от ислямския свят”, заяви Гайнуддин.
ПОСЛАНИЕТО ЗА МИР НА ГЮЛЕН Фетхуллах Гюлен, който получи покана за участие в конференцията, изпрати официално обръщение, в което сподели мислите си с участниците в нея. В обръщението си Гюлен изтъква, че за решаването на общите проблеми на човечеството и задоволяването на нуждите му има необходимост от сътрудничество между различните религии, култури и общества. Той посочва, че организирането на конференцията в Руската федерация, която има богата история и културно наследство и приютява различни религии и народи, е от особено значение. “Друг показател за уважението, което Руската федерация демонстрира спрямо различните култури, е нейната чувствителност към изграждането на основите, врху които може да се родят нови и пресни идеи”, заявява Гюлен.
ЛУЖКОВ: В МОСКВА И АЗ ВОДИХ “ДЖИХАД” По време на конференцията кметът на Москва Юрий Лужков определи себе си като “муджахидин”. Лидерът на Либерално-демократическата партия Владимир Жириновски започна словото си с “бесмеле” и получи бурни аплодисменти. Лужков разказа, че лично се е бо-
Владимир Жириновски
“Джихадът е произвеждане, полагане на усилия, полагане на труд. Човечеството трябва да прилага джихада в икономическия, социалния, културния, търговския живот и в бизнеса. И аз водя джихад в Москва”, заяви Юрий Лужков. рил мюсюлманите в Москва спокойно да изпълняват религиозните си задължения. “Религията е джихад. Но нас ни плашат с джихада. Ала джихадът е произвеждане, полагане на усилия, полагане на труд. Човечеството трябва да прилага джихада в икономическия, социалния, културния, търговския живот и в бизнеса. И аз водя джихад в Москва”, заяви Лужков. Лужков определи като джихад усилията, които е положил за осигуряване на терен за Руската централна джамия, и беше силно аплодиран. “Някои се опитаха да отстъпят терена до историческата джамия в Москва за военен отдел. Аз поех инициативата за отдаването на този терен на джамията. Ставал съм свидетел на това как хората изпълняват религиозните си ритуали на улицата. Направихме така, че теренът да стане собственост на джамията. И аз водих джихад”, изтъкна московският кмет. Той съобщи добрата новина, че заедно с Главното мюфтийство на Русия ще построят нови джамии в десет различни части на Москва. Лидерът на Либерално-демократическата партия Владимир Жириновски започна изказването си на конференцията с “Бисмилляхиррахманиррахим” и
каза, че вместо “Русия и ислямският свят” би било по-чудесно да се използва словосъчетанието “Русия е част от ислямския свят”. В словото си той акцентира върху това, че южната граница на Русия е прозорец, който директно се отваря към ислямския свят. В специално интервю на турски език за Информационна агенция “Джихан” Владимир Жириновски заяви, че много обича Турция. “Турция е наша съседка. Аз обичам турците. В нашата страна има много тюркоезични народи. Башкирия, Татарстан и други области. Казахстан и Узбекистан са съседи на тези региони”, посочи той. Жириновски се позова и на отрицателните моменти между Турция и Русия в миналото и изтъкна, че това трябва да остане в историята, като историческите събития бъдат анализирани от различни гледни точки. Той подчерта, че Турция и Русия са водили 30 войни помежду си. “Водихме много войни с турците. Но миналото остана в историята. Руско-турските войни са разпалвани от Запада. В историята между Русия и Турция избухнаха 30 войни. Но какъв е резултатът? Резултатът е следният: ние изгубихме. Русия и Турция изгубиха. Кой спечели? Разбира се, спечели Западът”, заяви лидерът на Либералнодемократическата партия. Владимир Жириновски подчерта, че грешките не трябва да се повтарят и допълни: “Сега трябва да бъдем заедно, да си подадем ръце. Трябва да укрепим връзките си в духа на братските взаимоотношения. Сътрудничеството ни в облсатта на икономиката, политиката, спорта и науката ще бъде много полезно. Те ще бъдат ползотворни и за двете страни.”
Бардакоглу: Да се гледа на исляма през прозореца на безопасността е проблемно Председателят на Дирекцията по вероизповеданията на Турция Али Бардакоглу изтъкна, че Западът гледа на исляма през прозореца на безопасността и че това може да породи проблеми. “Ние трябва да разглеждаме мюсюлманството като реалност. Религиозните, психологическите, образователните и останалите институционални инфраструктури трябва да се развиват. Блaгодарение на тази среда, която ще се изгради, в бъдеще може да се постигнат положителни резултати”, заяви той. Бардакоглу подчерта, че опитът на Турция може да осигури огромен принос към целия ислямски свят. “Най-опасното разпространение, застрашаващо спокойствието по света, е това, което се основава на разделението по етнически и религиозен признак. Това трябва да се замести от знанието. Хората трябва да уважават различните религии. Различията са необходими, за да има свобода”, допълни той. ФАРУК АККАН, ЯШАР НИЯЗБАЕВ, ФУАД СЕФЕРОВ, МОСКВА, ДЖИХАН
КУЛТУРА
ZAMAN
5
5 - 11 ОКТОМВРИ 2009
Мюсюлманите проявявали пълна сериозност както при спазването на всички предписания и забрани на Корана, така и при изпълнението на повелите в кораничните знамения, които насърчават, дори заповядват усвояването на знания. Тази сериозност в подчинението е най-голямата движеща сила, която е дала начален тласък на мюсюлманите да започнат и продължат изследванията си в областта на физиката, химията, медицината, астрономията и геологията. Благодарение на това в ислямския свят се появили крупни учени. Един от тях е ал-Кинди.
Естеството и дяловете на науката на ал-Кинди “Чети [о, Мухаммед] в името на твоя Господ, Който сътвори - сътвори човека от съсирек! Чети! Твоят Господ е Най-щедрият, Онзи, Който научи чрез калема, научи човека на онова, което не е знаел” (Коран, 96: 1-5) Мюсюлманите проявявали пълна сериозност както при спазването на всички предписания и забрани на Корана, така и при изпълнението на повелите в кораничните знамения, които насърчават, дори заповядват усвояването на знания. Тази сериозност в подчинението е най-голямата движеща сила, която е дала начален тласък на мюсюлманите да започнат и продължат изследванията си в областта на физиката, химията, медицината, астрономията и геологията. Благодарение на това в ислямския свят се появили крупни учени. Един от тях е ал-Кинди, който е имал интереси в различни научни сфери и осъществил задълбочени изследвания в много области.
KOЙ Е АЛ-КИНДИ? Ал-Кинди е живял в град Куфе между 801 г. и 873 г. Пълното му наименование е Ебу Юсуф Якуб ибн Исхак алКинди. В западната литература се споменава като Alkindus. Семейството му имало значително влияние в държавата и управлявало град Куфе. Първоначално ал-Кинди започва заниманията си в Басра, където притежавал значително имущество, наследено от предците му, които приели исляма от сподвижниците на Пророка по времето на владетеля ел-Еш’ас. По време на управлението на халиф ал-Мемун (813833) ал-Кинди се установява в столицата на абасидския халифат Багдад, който е средище на културата в онази епоха. В резултат на ползотворната му дейност получава повишение и е назначен за астроном в двореца. През 837 г. стои пред съвременниците си в изследването на небесните тела. АлКинди става учител на сина на халиф ал-Мемун Ахмед в Самара. Близките му контакти с Абасидите приключват със смъртта на халиф ел-Васък в 847 г. След 861 г. ал-Кинди отново се връща в библиотеката си. Умира в 873 г. В седемдесет и двегодишния си живот ал-Кинди е осъществил изследвания в редица области и написал стойностни трудове. В труда си Китаб фи махийети’л-илим ве аксамихи (Трактат за естеството и дяловете на науката) ученият е направил опит за систематизиране на научните знания. Нека се спрем накратко на част от темите, разработени от ал-Кинди.
ФИЗИКА Според ал-Кинди всичко в пространството е относително, както и физичните явления в природата. Времето, пространството и скоростта са относителни явления, свързани помежду си.
Ал-Кинди смята, че “времето съществува чрез движението, тялото - също, а движението - чрез телата”. Той твърди, че “в такъв случай тялото, движението и времето нямат преднина помежду си”. Ал-Кинди изтъква, че всяко нещо е относително спрямо другите неща. От друга страна, според гледната точка на наблюдаващия човек всичко пак е относително. Теорията, която ал-Кинди се опитва да обясни, давайки пример със слизащите и качващите се хора, Айнщайн обяснява с движещите се вагони. Според физиката на ал-Кинди времето е процесът на съществуване на тялото. А скоростта и бавният ход са свойства на движението. Ал-Кинди обяснява бавния ход с думите: “Онова, което наричаме бавно, протича продължително време.” Още в ранния си период ал-Кинди е написал трактат за оптиката, основа-
вайки се на изследванията на Евклид. La Aspectus е заглавието на анализа върху този трактат, написан на латински, благодарение на който Западът се запознава с Оптиката на Евклид.
МАТЕМАТИКА Ал-Кинди има оригинални изследвания в областта на аритметиката и геометрията, които заслужават внимание. Най-важното му изследване е свързано с отражението на светлината и кълбовидността на Вселената. Ал-Кинди се е занимавал и с геометричните свойства на космическото пространство и е доказал, че Вселената има кълбовидна форма, а не е безкрайна, и стигнал до извода, че Земята също е кръгла. С единайсетте трактата, осем от които са за теорията на числата, два - за измерване на съотношенията и времето, един - за относителните величини, той създава ос-
новите на модерната аритметика. В трактатите си ал-Кинди пише за теми като увод в аритметиката, индийските цифри, обясненията на числата, хармонията на числата, еднобожието от гледна точка на числата, действия с прости числа близнаци, предположение чрез числа и др. Освен това ал-Кинди е създал и основите на геометрията за космическото пространство и написал следните трактати, свързани с нея: за кълбовидността на Вселената, за кълбовидността на простите елементи и на най-отдалечените маси, за сферичните форми, трактат за изчисляване на азимут върху сферата, трактат за кълбовидността на моретата и водната повърхност, трактат за регулиране на сфера, трактат за равнината на еклиптиката и за построяване на сфера, онагледяваща положенията на останалите небесни тела.
6 ZAMAN ЗДРАВЕ 5 - 11 ОКТОМВРИ 2009
ГРОЗДЕТО – ЛЕКАРСТВО И ХРАНА В древен Египет и Рим гроздовият сок бил използван за лечебни цели. Съвременните изследвания сочат, че лекарите от далечното минало съвсем не са преувеличавали, като са отделяли такова голямо внимание на гроздето, защото то наистина е много полезно. Гроздето е разпространено по цял свят, съществува огромно разнообразие от сортове. Цената му е сравнително достъпна и е отлична храна за организма. В състава му влизат голям брой витамини и минерали, плодът съдържа много органични киселини като ябълчна, лимонена, винена, кехлибарена и фосфорна, допринасящи за бързата обмяна на веществата. Гроздето има диуретично действие благодарение на калия, който се съдържа в плода. Изключително полезно е за бъбреците, изчиства песъчинките и камъните в тях и жлъчката, помага при подагра и цистит. Магнезият, съдържащ се в плода, намалява физическата умора, тонизира нервната система и укрепва мускулите и костите. Гроздето съдържа витамин РР, който оказва отлично влияние върху стените на кръвоносните съдове, като ги укрепва, РР действа добре на спукани капиляри и болести по вените. Сред всички плодови сокове сокът от грозде е с най-високо хранително съдържание и в същото време е богат на биологично активни вещества. Червеното и черното грозде действат изключително добре на сърцето. Гроздето е полезно за сърцето и черния дроб, защото захарите в него навлизат директно в кръвта и се усвояват бързо от организма, като така се подпомага функцията на тези органи. Вкусният плод помага при анемия и липса на апетит, много полезен е за злояди деца. Особено тъмните сортове грозде насищат кръвта с хемоглобин. Плодът влияе добре при бронхит, улеснява отхрачването. Гроздовият сок е полезен при запек и хемороиди. Пектинът, който се съдържа в гроздето, помага да се елими-
Сред всички плодови сокове сокът от грозде е с най-високо хранително съдържание и в същото време е богат на биологично активни вещества. Червеното и черното грозде действат изключително добре на сърцето. нират радиоактивните вещества от организма. Гроздето подобрява метаболизма, изчиства токсините от организма, укрепва нервната система и подобрява зренито. Сокът на плода и самият плод оказват благоприятно влияние при високо кръвно налягане, атеросклероза, артрит и ревматизъм. Изследвания сочат, че гроздето и неговите семена съдържат съединения, наречени процианидин Б, които помагат срещу рака на гърдата. Извлечените от гроздовите семки биологично активни съставки заздравяват и подмладяват съединителните тъкани и кожата. Въпреки че гроздето е доста по-калорично в
сравнение с другите плодове, съществуват и диети с грозде, които помагат за намаляване на телесното тегло, като при тях не се усеща глад, организмът си почива и се прочиства от шлаките.
СТАФИДИТЕ – ПОЛЕЗНИ ПРИ ДЕПРЕСИИ Сушеното грозде също е много полезно, но то трябва да се консумира в по-малки количества от хора с проблеми в теглото. Стафидите са полезни при депресивни състояния, липса на концентрация и умора. Хората, страдащи от захарен диабет и язва, също не трябва да консумират стафиди в големи количества. Гроздето съдържа високи нива на глюкоза,
затова болните от диабет трябва да внимават, когато го включват в менюто си. Листата на гроздето също са полезни, те са богати на аскорбинова киселина (витамин С). От тях се приготвят множество различни видове ястия. За предпочитане са младите, свежите листа, светлозелени на цвят, набрани преди пръскането с химически препарати. На границата между лятото и есента сме, в сезона на гроздето, в полза на здравето ни е да се възползваме максимално от вкусния плод, консумацията му не бива да се пренебрегва. Спокойно можем да асоциираме гроздето със здраве, младост и дълголетие! СНИМКА: ХЮСЕИН САРЪ
ПРОДЪЛЖЕНИЕ ОТ СТРАНИЦА 1
Тенджерата под налягане – скритата бомба в кухнята Колкото и сигурни да се произвеждат тенджерите под налягане, грешките, които се допускат по време на ползването им, довеждат до гръмването им. Въздушното налягане, което се образува по време на готвенето на ястия, има въздействието на бомба, скрита в кухнята, когато капакът на тенджерата се отвори, преди да се освободи налягането в нея. Тенджерите под налягане, едни от най-фаворизираните съдове в кухните, допринасят голяма леснота при готвенето и спестяват време, като намаляват периода на готвенето. Те предоставят и възможност за икономия на енергия. Ястията, които са готвени в тенджери под налягане, нямат контакт с кислорода. Така те стават по-вкусни и не губят нищо от съдържанието си. Но при неправилното им използване могат да причинят злополуки, причинени от въздушното налягане, образувало се във вътрешността им. Против риска от гръмване в капака на тенджерите, чиито странични повърхности са произведени от издръжлив спрямо налягането материал, се намират вентили, които могат да се регулират според желаното налягане. Когато налягането се увеличи, въздухът във вътрешността на тенджерата излиза вън през вентила. Звукът от свирката на тенджерата
Ястията, които са готвени в тенджерите под налягане, нямат контакт с кислорода. Така те стават по-вкусни и не губят нищо от съдържанието си. Но при неправилното им използване те могат да причинят злополуки.
съобщава, че ястието е сготвено. Когато се опита да се отвори капакът на тенджерата, преди да се освободи налягането в нея, възникват и злополуките. Тези непредвидливи действия подтикват фирмите производители да произвеждат по-сигурни срещу злополуките тенджери. На пазара се предлагат тенджери с възможности за отчитане на
времето, с лесно отварящи и затварящи се капаци, дори и тенджери с двойно предпазване. Но въпреки това в тези тенджери под налягане също има много неща, на които трява да се обърне специално внимание. Внимавайте със следните неща: когато си купите нова тенджера под налягане, непременно прочетете упътвания-
СНИМКА: БЕЙНУР СЮЛЕЙМАН
та за ползването й. Когато свалите тенджерата от котлона, вдигнете свирката в капака, за да освободите въздуха в нея. Изчакайте въздухът да излезе докрай. За намаляването на периода на освобождаване на налягането в нея тенджерата може да се сложи в съд, пълен с вода, или да се остави под течаща вода. Количеството на хранителните продукти и водата, които се слагат в тенджерата, не бива да надминават две трети от височината на тенджерата. Важно е котлонът, на който ще сложите тенджерата, да не е по-голям от дъното й. Ако ползвате стари модели тенджери под налягане, проверявайте задължително парните отвори в капаците им. Може да почистите тези отвори с помощта на игла. Можете да готвите всякакви храни. Можете да готвите различни видове ястия в тенджерите под налягане, като определите времето, което е нужно, за да се сготви яденето. В тези тенджери най-вече се готвят храни, които в нормални условия се готвят продължително време като боб, нахут, леща и др. Но в тях може да се готвят спокойно и ястия с месо, пилешко, зелен боб и др.
ÇÀÁÀÂÀ ZAMAN 7 5 - 11 Î Ê Ò Î Ì Â Ð È 2 0 0 9
К РЪСТОСЛОВИЦА 1
2
3
4
10
5
11
13
7
8
9
12
14
15
16
19
6
17
20
18
21
22
23
25
24
26
27
29
28
30
31
32
33
34
—˙ÒÚ‡‚ËÎ: ÃÂıω ». ˜ˉÊË, Ò. flÒÂÌÍÓ‚Ó
ÂÎÄÎÐÀÂÍÎ: 1 ¬Ë‰ Ú‡ڇÎÌÓ ËÁÍÛÒÚ‚Ó, ‚Íβ˜‚‡˘Ó ‡ÍÓ·‡ÚË͇, ËβÁËÓÌËÁ˙Ï, ‰ÂÒˇÌ ̇ ÊË‚ÓÚÌË Ë ‰. 5 √· ̇ ÔÎÂÏÂ. 10 ¡˙΄‡ÒÍË ÔÓÂÚ, Û˜‡ÒÚ‚‡Î ‚ —ÂÔÚÂÏ‚ËÈÒÍËÚ ·ÛÌÚÓ‚Â, ÔÓÎËÚÁ‡Ú‚ÓÌËÍ (1907-1991). 12 ÿÛÚ, ÒϯÌËÍ. 13 –‡Á͇Á ÓÚ ≈ÎËÌ œÂÎËÌ. 14 »Ì‰ËÈÒ͇ ÊÂÌÒ͇ ‰Âı‡. 15 ≈‰ËÌˈ‡ ÏˇÍ‡ Á‡ ÁÂÏ̇ ÔÓ‚˙ıÌÓÒÚ. 16 ≈‚ÓÔÂÈÒ͇ ‰˙ʇ‚‡. 17 «‡Ï˙Í, ÍÂÔÓÒÚ ‚ „. ¬Ë‰ËÌ. 19 ¡ÂÁˆ‚ÂÚÂÌ „‡Á, ÓÒÓ·Â̇ ÙÓχ ̇ ÍËÒÎÓÓ‰‡. 21 —ÚÓÎˈ‡Ú‡ ̇ œÂÛ. 22 fiÊÂÌ ÔÎÓ‰. 23 √ÓÎˇÏ‡ ˜‡¯‡ Á‡ ‚Ó‰‡. 25 ◊Ó‚ÂÍ, ÍÓÈÚÓ ÓÚÒÍÓÓ Â
̇ ‡·ÓÚ‡Ú‡ ÒË. 27 √ÓÎˇÏ‡ Â͇ ‚ ¿ÙË͇. 29 √ÂÓÈ ÓÚ ÚÛÒÍˡ “¬ Ò¡Πì“ÂÍ “˛ÍËÈÂî. 30 œÓÏÓ˘Ì‡ ÚÂÓÂχ. 31 ‘ÂÌÒÍÓ ÏÓ‰ÌÓ ÒÔËÒ‡ÌËÂ. 32 –Ë·‡ ÓÚ ÒÂÏÂÈÒÚ‚Ó ÔÓÔ˜ÂÚ‡. 33 ¡˙΄‡ÒÍË ‰‡Ï‡Ú˘ÂÌ ‡ÚËÒÚ. 34 ¬ Ô˙ÎÌÓ ·ÂÁÒ˙Á̇ÌËÂ.
‡ÚË. 8 ƒÂ‚ÌÓ Ì‡Á‚‡ÌË ̇ √˙ˆËˇ. 9 ¡˙΄‡Ò͇ ÍÌˇ„ËÌˇ, ÒÂÒÚ‡ ̇ »‚‡Ì ÿ˯χÌ. 11 Œ·Î‡ÒÚÂÌ „‡‰ ‚ “ÛˆËˇ. 16 “ÛËÒÚ˘ÂÒ͇ ıËʇ ̇ ¬ËÚÓ¯‡. 18 —·ÓÌËÍ ‡Á͇ÁË ÓÚ ¿Ì„ÂÎ ‡‡ÎËȘ‚. 20 ŒÔ‰ÂÎÂÌË ‡ÈÓÌË. 21 œÓÎËÚÛ‡. 23 ËÌÓÙÂÒÚË‚‡ÎÂÌ „‡‰ ‚˙‚ ‘‡ÌˆËˇ. 24 «‡Ï˙Á̇ÎË ÔÂÁ ÂÒÂÌÌËÚ ÒÚÛ‰ÂÌË ÌÓ˘Ë ËÁÔ‡ÂÌˡ ÔÓ ‡ÒÚÂÌˡڇ. 26 ‡Ú‡ Á‡ Ë„‡. 28 Ã˛Ò˛ÎχÌÒÍÓ ‰ÛıÓ‚ÌÓ ÎˈÂ. 29 –ˇÁÍÓ ÓÚÔ‡‰‡Ì ̇ Ó„‡ÌËÁχ, ‚ÌÂÁ‡Ô̇ Ò··ÓÒÚ. 30 œÂÔ‡‡Ú Á‡ Ôˉ‡‚‡Ì ̇ Î˙Ò͇‚Ë̇ Ë Ú‚˙‰ÓÒÚ.
ÎÒÂÅÑÍÎ: 1 ‘Ëχ Á‡ ÔÓËÁ‚Ó‰ÒÚ‚Ó Ì‡ Á‡ı‡ÌË ËÁ‰ÂÎˡ ‚ „. ÿÛÏÂÌ. 2 œË„Î‡ÒˇÌ ‚ ˜ÂÍÓ‚ÌÓ ÔÂÂÌÂ. 3 œ‡ÔËÛÒÓ‚‡Ú‡ ÎӉ͇ ̇ “Û ’‡È‰‡Î. 4 —˙Ó˙ÊÂÌË Á‡ ‡·ÓÚ‡ ÔÓ‰ ‚Ó‰‡. 7 ¡˙΄‡ÒÍË ÚÂÎÂÙÓÌÌË ‡Ô‡-
ËÅÑÍÎ
СУДОКУ 6
2
5
9
7
4
5
2 9
3
7
1
6
7
6 6
6
5
4 1
4
1
9
ÑÐÅÄÍÎ
7
В ИЦОВЕ –‡·ÓÚÌËˇÚ ‰ÂÌ ‚ ·‡Ì͇ڇ  ̇ ÔËÍβ˜‚‡ÌÂ. ◊ËÒÚ‡˜Í‡Ú‡ ‚ÎËÁ‡ ‚ ͇·ËÌÂÚ‡ ̇ ‰ËÂÍÚÓ‡ Ë Í‡Á‚‡: - √-Ì ‰ËÂÍÚÓ, ÏÓÊ ÎË ‰‡ ÏË ÓÒÚ‡‚ËÚ Íβ˜‡ ÓÚ ÚÂÁÓ‡ Á‡ ÔÂÁ ÌÓ˘Ú‡? - ¿·Â, ÚË Ò ‚Ò˘Íˡ ÎË ÒË, Í‡Í ˘Â ÚË „Ó ÓÒÚ‡‚ˇ? - ¿Ï‡, „ÓÒÔÓ‰ËÌ ‰ËÂÍÚÓ, ‚˜ ı‚‡Ì‡ı χÁÓÎË Ì‡ Ô˙ÒÚËÚ ‰‡ ÓÚÍβ˜‚‡Ï ÚÂÁÓ‡ Ò ÙË·‡, ͇ÚÓ ‚ÎËÁ‡Ï ‚˜ ‰‡ Ïˡ ÔÓ‰‡. ☺ ☺ ☺ - ◊ÛıÚ ÎË, ÂÊËÒ¸Ó˙Ú ËÒ͇ ÔÂÚÒÚÓÚËÌ ÒÚ‡ÚËÒÚË. - ¬ ÍÓÒÚ˛ÏË ÓÚ Ó̇ÁË ÂÔÓı‡ ÎË? - ÕÂ, ‚ Ó·ËÍÌÓ‚ÂÌË. «‡ ‰‡ Ò ̇Ô˙ÎÌË Á‡Î‡Ú‡. ☺ ☺ ☺
- “‡ÁË Í‡ÚË̇  ÒÚÛ‚‡Î‡ ̇ ıÛ‰ÓÊÌË͇ ˆÂÎË ÚË „Ó‰ËÌË ÚÛ‰. - Õ ÏÓÊ ‰‡ ·˙‰Â! - “‡Í‡ Â. Õ‡ËÒÛ‚‡Î ˇ  Á‡ ‰‚ Ò‰ÏˈË, ‡ ÔÂÁ ÓÒڇ̇ÎÓÚÓ ‚ÂÏ Ò Ï˙˜ËÎ ‰‡ ˇ ÔÓ‰‡‰Â. ☺ ☺ ☺ œÓ ‚ÂÏ ̇ ÒÌËÏÍËÚ ̇ ÙËÎÏ ÂÊËÒ¸Ó˙Ú Í‡Á‚‡ ̇ „·‚̇ڇ „ÂÓËÌˇ: - ¿ Ò„‡ Úˇ·‚‡ ‰‡ ÒÍÓ˜ËÚ ÓÚ ÂÈ Ó̇ÁË Ò͇·. - ¿ÏË ‡ÍÓ ÒÂ Û·Ëˇ? - ÕˇÏ‡ ÒÚ‡¯ÌÓ, ÚÓ‚‡ Ë ·ÂÁ ÚÓ‚‡ Ò‡ ÔÓÒΉÌËÚ ͇‰Ë, ÍÓËÚÓ Úˇ·‚‡ ‰‡ Á‡ÒÌÂÏÂÏ. ☺ ☺ ☺ - —ÏˇÚ‡Ï, ˜Â Úˇ·‚‡ ‰‡ ÔÓ‰‡‰ÂÚ ÍÛ˜ÂÚÓ ÒË. ¬˜Â‡ ‰˙˘Âˇ ÏË ·Â¯Â ÔËÌÛ-
‰Â̇ ‰‡ ÔÂÍ˙ÒÌ ÛÓ͇ ÔÓ ÔÂÂÌÂ, Á‡˘ÓÚÓ ÚÓ ‚ËÎÓ ÔÂÁ ˆˇÎÓÚÓ ‚ÂÏÂ! - —˙Ê‡Îˇ‚‡Ï, ÌÓ ‰˙˘Âˇ ‚Ë Â Á‡ÔӘ̇· Ô˙‚‡. ☺ ☺ ☺ "ÃÓÌÓÒÔÂÍÚ‡Í˙Î - Ú‡Ú˙ Ò Â‰ËÌ ‡ÍÚ¸Ó. ¬Ò˘ÍËˇÚ ·ËÎÂÚ Â ÔÓ‰‡‰ÂÌ." ☺ ☺ ☺ —Ή ÔÂÏˇڇ ÔÛ·ÎË͇ڇ Í¢Ë: - ¿‚ÚÓ‡! ¿‚ÚÓ‡! ƒËÂÍÚÓ˙Ú Ì‡ Ú‡Ú˙‡ Ò ӷ˙˘‡ Í˙Ï ‡‚ÚÓ‡: - “ˇ·‚‡ ‰‡ ËÁÎÂÁÂÚÂ. - ÕÂ, ÊË‚ ÌˇÏ‡ ‰‡ Ò ‰‡Ï! ☺ ☺ ☺ - “‡ÁË ÔËÂÒ‡ ˘‡ÒÚÎË‚ Í‡È ÎË Ëχ¯Â? - ƒ‡, ˆˇÎ‡Ú‡ Á‡Î‡ ·Â¯Â ˘‡ÒÚÎË‚‡, ÍÓ„‡ÚÓ Ò‚˙¯Ë. ☺ ☺ ☺
Отговори на кръстословицата от предишния брой: Водоравно: 1. Песо. 5. Абагар. 10. Амаро. 12. Омар. 13. На. 14. Ирак. 15. Ба. 16. Асо. 17. Акор. 19. Веда. 21. Анан. 22. Ани. 23. Приз. 25. Ортак. 27. Аса. 29. Стюарт. 30. Крем. 31. То. 32. Ромул. 33. Крони. 34. Кала. Отвесно: 1. Панова. 2. Ема. 3. Са. 4. Ориса. 6. Бокани. 7. Ам. 8. Габон. 9. Арар. 11. Оро. 16. Адирато. 18. Казарма. 20. Енот. 21. Арк. 23. Пат. 24. Дамла. 26. Трон. 28. Сеул. 29. Сак. 30. Кок.
2
4
5 9
9
8
3
4
5
3
1
8
6
8
1 4
1
8
2
3
6
7
7
3
8
8
9
6 3
5
3
8
Îòãîâîðè îò ïðåäèøíèÿ áðîé
ËÅÑÍÎ
ÑÐÅÄÍÎ
8
2
6
7
5
3
9
4
1
8
2
4
7
3
9
1
6
5
4
1
3
8
2
9
5
6
7
1
7
6
2
8
5
3
4
9
9
7
5
4
1
6
8
2
3
3
5
9
4
1
6
8
2
7
1
5
8
2
7
4
3
9
6
6
3
1
9
4
8
5
7
2
2
9
4
3
6
1
7
5
8
7
4
5
6
2
3
9
1
8
3
6
7
5
9
8
2
1
4
9
8
2
1
5
7
4
3
6
5
4
2
6
8
7
1
3
9
5
6
8
3
7
4
2
9
1
7
3
1
9
4
2
6
8
5
2
9
3
5
6
1
7
8
4
6
8
9
1
3
5
4
7
2
4
1
7
8
9
2
6
5
3
Âñåêè ðåä, âñÿêà êîëîíà è âñÿêî òðîéíî êâàäðàò÷å òðÿáâà äà ñúäúðæà ñàìî ïî âåäíúæ öèôðèòå îò 1 äî 9.
8 ZAMAN ÎÒÌÎÐÀ & ÌÀËÊÈ ÎÁßÂÈ 5 - 11 Î Ê Ò Î Ì Â Ð È 2 0 0 9
МОЯТ СЪН Е МОЯТА КРЕПОСТ Âåíöèñëàâà Ìèíäîâà
ÕˇÍÓÈ Á‡ÏËÒΡΠÎË Ò  ÍÓÎÍÓ ‚ÂÏ ÓÚ‰ÂΡ Á‡ ÔÓÎÁÓÚ‚ÓÂÌ Ò˙Ì ÔÂÁ ˆÂÎˡ ÒË ÊË‚ÓÚ? ¿ÏÂË͇ÌÒÍË Û˜ÂÌË Ò‡ ÒÚ˄̇ÎË ‰Ó ËÁ‚Ó‰‡, ˜Â ˜Ó‚ÂÍ ÔÂ͇‚‡ Ò‰ÌÓ 1/3 ‚ Ò˙Ì. «‡ ˆÂÎˡ ÒË Ò˙Á̇ÚÂÎÂÌ ÊË‚ÓÚ ˜Ó‚ÂÍ ÔÂ͇‚‡ 6 „Ó‰ËÌË, ͇ÚÓ Ò˙ÌÛ‚‡. —˙ÌˇÚ Â ÒÔ‡ÒËÚÂÎÌËˇÚ ÔÓˇÒ ÓÚ Ì‡ÚÛԇ·ڇ Ò ÛÏÓ‡ ÔÂÁ ‰ÂÌˇ, ÔÓχ„‡ ÔÓÚË‚ χıÏÛÎÛÍ, ÌÓÒË Á‰‡‚Â. ¡ÂÁ ÌÂ„Ó Â‰‚‡ ÎË ˘Â ÏÓÊÂÏ ‰‡ ÔÓ‰Ó·ËÏ ÂÍÓ‰‡ ̇ 17„Ӊ˯Ìˡ –ÂÌ‰Ë √‡‰Ì˙, ÍÓÈÚÓ ÔÂÁ ‰‡Î˜̇ڇ 1964 „.  ·Ó‰˙ÒÚ‚‡Î 264 ˜‡Ò‡ Ë 12 ÏËÌÛÚË. œÓÒÚ‡‚ÂÌËˇÚ ÓÚ ÌÂ„Ó Ò‚ÂÚÓ‚ÂÌ ÂÍÓ‰ ̇‰‡ÎË ÌˇÍÓÈ ‰Û„ ÒÏÂΘ‡„‡ ˘Â Ò ÓÔËÚ‡ ‰‡ ÔÂÓ‰ÓÎÂÂ. Õ Á‡ ‰Û„Ó, ‡ Á‡˘ÓÚÓ ÚÓ‚‡  ËÁ‚˙Ì ÌÓχÎÌËÚ ˜Ó‚¯ÍË ‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚË ˆÂÎË 11 ‰ÂÌÓÌӢˡ ‰‡ Ò ԇ‚ˇÚ ÓÔËÚË ‰‡ Ò "˜ÛÔˇÚ" ÂÍÓ‰ËÚ ̇ √ËÌÂÒ. “ÓÁË ˜Ó‚ÂÍ ÏÓÊ ‰‡  ÒÚ‡‰‡Î ÓÚ ·ÂÁÒ˙ÌËÂ Ë ‰‡ ÏÛ Â ıÛÏ̇· Ú‡ÁË Ë‰Âˇ. »ÌÒÓÏÌˡڇ ÔÓ ÔË̈ËÔ Â ÏÌÓ„Ó ÍÓ‚‡ÌÓ Ò˙ÒÚÓˇÌËÂ, ÍÓÂÚÓ ‰Ó‚Âʉ‡ ‰Ó ÔÓ-Á‡‰˙ηӘÂÌË ÔÓ·ÎÂÏË, ‡ÁÛ¯‡‚‡˘Ë ˜Ó‚¯͇ڇ ÔÒËıË͇. “ˇ Ò ÔӇʉ‡ ÓÚ Ì‡ÒÚ˙ÔËÎÓÚÓ ‰˙΄ÓÚ‡ÈÌÓ Ì‡ÔÂÊÂÌËÂ Ë ÔÂ̇ÚÓ‚‡‚‡Ì ̇ ÔÒËıË͇ڇ Ë Ó„‡ÌËÁχ, ‚ÒΉÒÚ‚Ë ̇ ÍÓÂÚÓ Ì ÏÓÊ ÔÓ ˆÂÎË ÌÓ˘Ë ‰‡ Ò Á‡ÒÔË. œË Ôӂ‰ÂÌÓ ËÁÒΉ‚‡Ì Ò ‰Ó͇Á‡ÎÓ, ˜Â ·ÓÂÌÂÚÓ Í‡ÚÓ ÂÙÂÍÚË‚ÂÌ Ì‡˜ËÌ Á‡ ÔÂÓ‰ÓΡ‚‡ÌÂ
̇ ·Û‰ÌÓÒÚÚ‡ Ì  ÂÁÛÎÚ‡ÚÌÓ. ◊ÂÁ Ì¡ ÔÓ„ÂÒË‚ÌÓ ‡ÒÚˇÎÓ ˜Û‚ÒÚ‚ÓÚÓ Á‡ ·ÂÁÔÓÍÓÈÒÚ‚Ó, ÓÚÍ˙‰ÂÚÓ Ò Á‡‰˙ηӘ‡‚‡ÎË Ë Ì‡ÎÂʇ˘ËÚ ÔÓ·ÎÂÏË. œÓ-‰Ó·Ó ‚ÎˡÌË ‚˙ıÛ Á‰‡‚ÓÒÎÓ‚Ìˡ Ò˙Ì ˘Â Ó͇Ê ˜‡ˇÚ ÓÚ ÏÂÌÚ‡ ËÎË Ï‡ÚÓ˜Ë̇, ͇ÍÚÓ Ë Ò˙Ò‰ÓÚÓ˜‡‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÏÓÁ˙˜Ì‡Ú‡ ‰ÂÈÌÓÒÚ ‚ ‰Û„Ó ÔÓÎÂ, ̇ÔËÏ ‰‡ Ò ˜ÂÚ ÍÌË„‡  ÏÌÓ„Ó ·Î‡„ÓÔˡÚÌÓ Á‡ ‰˙΄ÓÓ˜‡Í‚‡Ìˡ Ò˙Ì. “‡Í‡ „ÎÓÊ‰Â˘ËÚ ÌË ÔÓ·ÎÂÏË Ò‡ ËÁÏÂÒÚÂÌË ÓÚ Ì˜Ë ‰Û„Ó ÔÂÏÂʉË ‚ ÍËÏË̇ÎÌˡ ÓÏ‡Ì Ì‡ÔËÏÂ. ŒÍ‡Á‚‡ Á̇˜ÂÌËÂ Ë Ì‡˜ËÌ˙Ú, ÔÓ ÍÓÈÚÓ Ò ÒÔË ÌÓ˘ÂÏ. ’Û·‡‚Ó Â ‰‡ Ò ÒÔË Ò Í‡Í‡Ú‡ ̇ ÒÂ‚Â Ë Ò ÔÓÎÓÊÂ̇ „·‚‡ ̇ ˛„. “‡Í‡ ÂÎÂÍÚÓχ„ÌËÚÌË-
Ú ÔÓÎÂÚ‡ ˘Â ÓÒ˙˘ÂÒÚ‚ˇ‚‡Ú ÓÚ΢̇ ı‡ÏÓÌˡ Ò ÚˇÎÓÚÓ. √ÎÛÔ‡‚ ÏÂÚÓ‰  ‰‡ ÎÂÍÛ‚‡Ú ҇ÏË ·ÂÁÒ˙ÌËÂÚÓ ÒË Ò˙Ò Ò˙ÌÓÚ‚ÓÌË Ï‰Ë͇ÏÂÌÚË. –‡ÌÓ ËÎË Í˙ÒÌÓ, ÚÓ‚‡ ‰Ó‚Âʉ‡ ‰Ó ÔËÒÚ‡ÒÚˇ‚‡ÌÂ, ÍÓÂÚÓ Ì ‰ÂÈÒÚ‚‡ ·Î‡„ÓÚ‚ÓÌÓ Ì‡ Ó„‡ÌËÁχ. ÃÓÊ ‰‡ Ò ڂ˙‰Ë, ˜Â ÎÂ͇ÒÚ‚‡Ú‡ ‰Ó‚Âʉ‡Ú ‰Ó Á‡„Û·‡Ú‡ ̇ Á‰‡‚ÓÒÎÓ‚ÂÌ Ò˙Ì Ë Ì‡ÒË΂‡Ú ÂÒÚÂÒÚ‚ÂÌËÚ ÔÓˆÂÒË Ì‡ ÚˇÎÓÚÓ. ¬ —¿Ÿ ÔÂÁ 2004 „Ó‰Ë̇ Ò  ÔÓÒÚ‡‚ËΠӢ ‰ËÌ ÂÍÓ‰ - ÚÓÁË Ì‡ ËÁ‰‡‰ÂÌËÚ ˆÂÔÚË Á‡ Ò˙ÌÓÚ‚ÓÌË. “ÂıÌËˇÚ ·ÓÈ Â 35 ÏËÎËÓ̇. ƒÓ 2008 „Ó‰Ë̇ ıÓ‡Ú‡, ÍÓËÚÓ Ò‡ ÔËÂχÎË Ú‡ÍË‚‡ ÎÂ͇ÒÚ‚‡ ‚ Ò‚ÂÚÓ‚ÂÌ Ï‡˘‡·, Ò  ۉ‚ÓËÎ. ¬‡ÊÌÓ Â Ë ‚˙ıÛ Í‡Í‚Ó ÒÂ
ÒÔË. ‡ÚÓ Ò ÍÛÔÛ‚‡ χڇÍ,  ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏÓ ‰‡ Ò Á̇Â, ˜Â ÚÓÈ Ì  Á‡ ˆˇÎ ÊË‚ÓÚ. —‰ÌËˇÚ ÒÓÍ Ì‡ ÛÔÓÚ·‡Ú‡ ÏÛ Â ÓÚ 8 ‰Ó 10 „Ó‰ËÌË. œÂÁ ÚÓÁË ÔÂËÓ‰ ‚ ÌÂ„Ó Ò ̇ÚÛÔ‚‡Ú ͇̈ÂÓ„ÂÌÌË ‚¢ÂÒÚ‚‡, ÍÓËÚÓ Ò‡ ‚‰ÌË Á‡ ˜Ó‚¯Íˡ Ó„‡ÌËÁ˙Ï. œÓÙË·ÍÚË͇ڇ ̇ χڇ͇ ͇ÚÓ Ì‡ÈÛ‰Ó·ÌÓ Ò‰ÒÚ‚Ó Á‡ Òԇ̠ Á‡‰˙ÎÊËÚÂÎ̇, ‡ÍÓ Ò ÓÚÌ‡Òˇ ‰Ó ‰Ó·Ëˇ Ò˙Ì Ë ‰Ó ÓÔ‡Á‚‡Ì ̇ Á‰‡‚ÂÚÓ. —˙ÌˇÚ Ò Ô‚˙˘‡ ‚ ÍÂÔÓÒÚ Ì‡ ‰Ûı‡ Ë Á‰‡‚ÂÚÓ. ¡Î‡„Ó‰‡ÂÌË ̇ ÔÓÎÓÊËÚÂÎÌÓÚÓ ÒË ‚ÎˡÌË ÚÓÈ Â ÏÓ˘ÂÌ ÒÚËÏÛ·ÚÓ Á‡ Ô‰ÓÚ‚‡Úˇ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ Á‡·ÓΡ‚‡Ìˡ, Á‡ ÒÔÓχ„‡ÌÂÚÓ Í˙Ï ÔÓ-·˙ÁÓ ‚˙ÁÒÚ‡ÌÓ‚ˇ‚‡ÌÂ, Á‡ ͇˜ÂÒÚ‚Â̇ ÓÚÏÓ‡. Ñ ÍÈÌÊÀ : Ò À ÉÔÓÐ Õ Þ Ñ Å ÈÍÎÂ
—˙ÌˇÚ Ò Ô‚˙˘‡ ‚ ÍÂÔÓÒÚ Ì‡ ‰Ûı‡ Ë Á‰‡‚ÂÚÓ. ¡Î‡„Ó‰‡ÂÌË ̇ ÔÓÎÓÊËÚÂÎÌÓÚÓ ÒË ‚ÎˡÌË ÚÓÈ Â ÏÓ˘ÂÌ ÒÚËÏÛ·ÚÓ Á‡ Ô‰ÓÚ‚‡Úˇ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ Á‡·ÓΡ‚‡Ìˡ, Á‡ ÒÔÓχ„‡ÌÂÚÓ Í˙Ï ÔÓ-·˙ÁÓ ‚˙ÁÒÚ‡ÌÓ‚ˇ‚‡ÌÂ, Á‡ ͇˜ÂÒÚ‚Â̇ ÓÚÏÓ‡.
По-добро влияние върху здравословния сън ще окаже чаят от мента или маточина, както и съсредоточаването на мозъчната дейност в друго поле, например да се чете книга е много благоприятно за дългоочаквания сън.
Здравето и сънят вървят ръка за ръка MERKEZ ve MUSAN'ýn helal et, salam, sosis, sucuk çesitlerini BOLKAN OLIVEN firmasýnýn Varna'da'ki ul. “Akademik Kurcatov” No: 1'deki deposunda bulabilirsiniz.
KÜÇÜK
Tel: 0896 84 64 13
İLANLARINIZI
ZAMAN’DA
DEÐERLENDÝRÝN ¬ ÒÍ·‰Ó‚‡Ú‡ ·‡Á‡ ̇ ÙËχ ¡ŒÀ ¿Õ ŒÀ»¬≈Õ ‚ „. ¬‡Ì‡, ÛÎ. ì¿Í‡‰ÂÏËÍ Û˜‡ÚÓ‚î No: 1, ÏÓÊÂÚ ‰‡ ̇ÏÂËÚ ÏÂÒÌËÚ ıÂΡΠÔÓ‰ÛÍÚË Ò‡Î‡ÏË, ÍÂ̂˯Ë, ÏÂÒ‡ Ë ‰. ̇ Ã≈– ≈« Ë Ã”—¿Õ.
Тел: 0896 84 64 13 ÅÒ ÁÅÊÈÐ 2004
Èçêóïóâà áðàêóâàíè àâòîìîáèëè íà èçãîäíè öåíè. Ïðîäàâà ðåöèêëèðàíè àâòî÷àñòè çà ðóñêè êîëè.
Àäðåñ: ñ. ßáúë÷åâî, îáù. Ðóåí, îáë. Áóðãàñ GSM: 0889 615 214
¡ÂÁ ̇΢ËÂÚÓ Ì‡ Ò˙Ì ˜Ó‚¯ÍËˇÚ ÊË‚ÓÚ ˘Â  ÔÂ͇ÎÂÌÓ Í˙Ò. Õ„ӂ‡Ú‡ ÔÓÎÁ‡  ‚˙‚ ‚ÎˡÌËÂÚÓ, ÍÓÂÚÓ Ó͇Á‚‡, ‡ ËÏÂÌÌÓ - ÚÓÈ ÌË Á‡Âʉ‡ Ò ÌÂÓ·ıÓ‰Ëχڇ ÂÌ„ˡ ÔÂÁ ‰ÂÌˇ. —˙‚ÂÚ‚‡Ú, ˜Â Á‰‡‚ÓÒÎÓ‚ÌËˇÚ Ò˙Ì Â ÚÓÁË, ÍÓÈÚÓ Ì ̇‰‚˯‡‚‡ 6-7 ˜‡Ò‡. œÓ„¯ÌÓÚÓ Ú‚˙‰ÂÌË Â, ˜Â ÓÒÂϘ‡ÒÓ‚ËˇÚ Ò˙Ì Â Ì‡È-ÔÓÎÂÁÂÌ. Õ‡È-‡·ÓÚÓÒÔÓÒÓ·ÂÌ Â ÚÓÁË, ÍÓÈÚÓ Â ÓÔÓÎÁÓÚ‚ÓËÎ ‚ÂÏÂÚÓ, ÓÚ‰ÂÎÂÌÓ Á‡ Ò˙Ì. ≈Ì„ˡڇ, ÔÓÎÛ˜Â̇ ÓÚ Ì„Ó,  ÌÂÁ‡ÏÂÌËÏÓ Ò‰ÒÚ‚Ó Á‡ ÓÒ˙˘ÂÒÚ‚ˇ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÚÛ‰ÓÒÔÓÒÓ·ÌÓÒÚÚ‡. ÕË˘Ó Ì  ‚ Ò˙ÒÚÓˇÌË ‰‡ Á‡ÏÂÌË ·Î‡„ÓÚ‚ÓÌÓÚÓ ÏÛ ‚ÎˡÌËÂ. «‡ÚÓ‚‡ Ì ڡ·‚‡ ‰‡ Ò ÔÂ͇Ρ‚‡ Ò ÌÓ˘ËÚ ̇ ·Ó‰˙ÒÚ‚‡ÌÂ, Ú˙È Í‡ÚÓ Ú ËÁÚÓ˘‡‚‡Ú Ó„‡ÌËÁχ Ë ÏÛ ÓÚÌÂÏ‡Ú Ô‡‚ÓÚÓ Ì‡ ÔӘ˂͇. ¿ÍÓ Ò ̇ԇ‚Ë ÂÍÒÔÂËÏÂÌÚ‡ ‰ËÌ ‡ÍÛÏÛ·ÚÓ ‰‡ Ò ÓÒÚ‡‚Ë ‚ ÌÂÔÂÍ˙Ò̇ÚÓ ‰ÂÈÒÚ‚ËÂ, Ì„ӂ‡Ú‡ ÒË· ˘Â ̇χΠ‰Ó ÒÔ‡‰. —Ήӂ‡ÚÂÎÌÓ ÚÓÈ Â ÌÂÔÓÚ·ÂÌ, ‰Ó͇ÚÓ Ì Ò ÔÂÁ‡Â‰Ë ÓÚÌÓ‚Ó. “‡Í‡ Â Ë Ò ˜Ó‚Â͇. ¿ÍÓ Ò ÎË¯Ë ÓÚ Ò˙Ìˇ, ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏ ÏÛ Á‡ ÙËÁ˘ÂÒÍÓÚÓ Ë ÔÒËı˘ÂÒÍÓÚÓ ÏÛ ‚˙ÁÒÚ‡ÌÓ‚ˇ‚‡ÌÂ, ÌˇÏ‡ ‰‡ Ëχ ‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚÚ‡ ‰‡ ÓÒ˙˘ÂÒÚ‚ˇ‚‡ ÚÛ‰Ó‚‡Ú‡ ÒË ‰ÂÈÌÓÒÚ Ì‡ ÒÚÓ ÔÓˆÂÌÚ‡. «‰‡‚ÂÚÓ Ë Ò˙ÌˇÚ ‚˙‚ˇÚ ˙͇ Á‡ ˙͇. “ ҇ ̉ÂÎËÏË, Á‡˘ÓÚÓ Â‰ÌÓÚÓ ‡ÍÓ ÎËÔÒ‚‡, ‰Û„ÓÚÓ ÌˇÏ‡ ‰‡  ‚ Ò‚Óˇ ‡‰ÂÍ‚‡ÚÂÌ ‚‡Ë‡ÌÚ. Œ˘Â ÔÂ‰Ë 300 „. Ô.Ì.Â. ÏËÒÎËÚÂÎˇÚ ’ÂÓÙËÎËÈ Â Í‡Á‡Î: " Ó„‡ÚÓ Á‰‡‚ÂÚÓ ÎËÔÒ‚‡, Ï˙‰ÓÒÚÚ‡ Ì ÏÓÊ ‰‡ Ò ËÁˇ‚Ë, ÛÏÂÌˡڇ Ì ÏÓ„‡Ú ‰‡ Ò ÔÓ͇ʇÚ, ÒË·ڇ Ì ÏÓÊ ‰‡ Ò ÔÓˇ‚Ë, ·Ó„‡ÚÒÚ‚ÓÚÓ Â ·ÂÁÔÓÎÂÁÌÓ, ‡ ‡ÁÛÏ˙Ú Â ·ÂÁÒËÎÂÌ."
ÑÏÎÐÒ
5 - 11 Î Ê Ò Î Ì Â Ð È 2 0 0 9
ZAMAN 9
РОТАЦИЯТА Е В ОСНОВАТА НА УСПЕХА НА ЕВРОПЕЙСКИТЕ ГРАНДОВЕ Õàñàí Äæóäæóê
–ÓÚ‡ˆËˇÚ‡ ̇ ÙÛÚ·ÓÎËÒÚË Â ‚ ÓÒÌÓ‚‡Ú‡ ̇ ÛÒÔÂı‡ ̇ ‚ÓÔÂÈÒÍËÚ „‡Ì‰Ó‚Â. “‡ÁË ÏˇÍ‡ ‚˜  ӷ˘‡È̇ Ô‡ÍÚË͇ Á‡ ÍÎÛ·Ó‚Â Ò ÏÌÓ„Ó Á‚ÂÁ‰Ë ‚ Ò˙ÒÚ‡‚‡. “Â̸ÓË Í‡ÚÓ ¿ÎÂÍÒ ‘˙„˛Ò˙Ì Ë ¿ÒÂÌ ¬ÂÌ„Â „Ó‰ËÌË Ì‡Â‰ ̇ÏË‡Ú ÏˇÒÚÓ Ì‡ Ò‚ÓËÚ Á‚ÂÁ‰Ë ·Î‡„Ó‰‡ÂÌË ̇ ÓÚ‡ˆËˇÚ‡. ÃÓÊ ‰‡ Ò ͇ÊÂ, ˜Â Á‡ Ú‡ÍË‚‡ ÍÎÛ·Ó‚Â Ú‚˙‰Ë ÚËÚÛÎˇË ÌˇÏ‡. œË Ôӷ‰‡Ú‡ Û ‰Óχ ̇‰ "¿ÒÂ̇Î" Ò 2:1 —˙ ¿ÎÂÍÒ ÔÛÒ̇ ‚ Ë„‡ ”ÂÒ ¡‡ÛÌ, Õ‡ÌË, ¬‡ÎÂÌÒˡ Ë ‡ËÍ. ÕËÚÓ Â‰ËÌ ÓÚ ÚÂÁË ÙÛÚ·ÓÎËÒÚË Ì ·Â ‚ ÚËÚÛΡÌˡ Ò˙ÒÚ‡‚ ÒÂ˘Û "“ÓÚÌ˙Ï" Ë "Ç̘ÂÒÚ˙ —ËÚË". ¬ ÓÚ·Ó‡ ̇ ¿ÎÂÍÒ ‘˙„˛Ò˙Ì ÏˇÒÚÓÚÓ Ì‡ ‚‡Ú‡ˇ Ë ÓÒÌÓ‚ÌËÚ Á‡˘ËÚÌËˆË Â ÔÓ˜ÚË „‡‡ÌÚˇÌÓ, ‰Ó͇ÚÓ ‚ Ò‰‡Ú‡ ̇ ÚÂÂ̇ Ë ‚ ̇ԇ‰ÂÌË ÙÛÚ·ÓÎËÒÚËÚ ҇ ‚ ‡Á΢̇ ÍÓÏ·Ë̇ˆËˇ. —ÔÓ‰ ÔÓÚË‚ÌËÍӂˡ ÓÚ·Ó ‚ Ò‰‡Ú‡ ̇ ÚÂÂ̇ Ò ÏÂÌˇÚ œ‡Í, —ÍÓÎÒ, √Ë„Ò, ‡ËÍ, ¿Ì‰ÂÒÓÌ, Õ‡ÌË Ë ¬‡ÎÂÌÒˡ. ¬ ̇ԇ‰ÂÌË ̇È-˜ÂÒÚÓ Ò ÏÂÌˇÚ ƒËÏËÚ˙ ¡Â·‡ÚÓ‚ Ë Ã‡ÈÍ˙Î ŒÛÂÌ, ͇ÍÚÓ ·Â ‚ ÔÓÒΉÌˡ χ˜ ÓÚ ÿ‡ÏÔËÓÌÒ͇ ÎË„‡ ÒÂ˘Û "¬ÓÎÙÒ·Û„". œÓ‰Ó·ÌÓ Â ÔÓÎÓÊÂÌËÂÚÓ Ë ‚ "◊ÂÎÒË", Í˙‰ÂÚÓ ÌÓ‚ËˇÚ ÒÚ‡¯Ë ÚÂÌ¸Ó ‡ÎÓ ¿Ì˜ÂÎÓÚË Ò ÒÚ‡‡Â ‰‡ Ì ˄‡Â Ò˙Ò Ò˙˘ËÚ 11 ÙÛÚ·ÓÎËÒÚË. ¬ Á‡˘ËÚ‡ ‰‚ÓÈ͇ڇ »‚‡Ìӂ˘ - ‡‚‡Î¸Ó, ‚ Ò‰‡Ú‡ ≈ÒËÂÌ - ÃËÍÂÎ, ÇÎÛ‰‡ - ƒÂÍÓ, ‡ ‚ ̇ԇ‰ÂÌË ¿ÌÂÎ͇ - ‡ÎÛ Ò‡ ‚ ÔÓÒÚÓˇÌ̇ ÓÚ‡ˆËˇ ÒÔÓ‰ ÔÓÚË‚ÌË͇. œË ¿ÒÂÌ ¬ÂÌ„Â ‚‡Ú‡ˇÚ Ë Á‡˘ËÚ‡Ú‡ Ò˙˘Ó Ò‡ ÌÂÔÓÏÂÌÂÌË, ͇ÚÓ Ò‰‡Ú‡ Ë Ì‡Ô‡‰ÂÌËÂÚÓ Ò‡ ‚ ÓÚ‡ˆËˇ. ¬ ̇ԇ‰ÂÌË ≈‰Û‡‰Ó - ¿¯‡‚ËÌ, ¡ẨÌ - ¬‡Ì œÂÒË, ‡ ‚ Ò‰‡Ú‡ ƒÂÌËÎÒÓÌ - ≈·ÛÂ, –‡ÏÒÂÈ - ‘‡·Â„‡Ò Ë„‡ˇÚ ̇ ÚÂÂ̇ Á‡ ÒÏÂÚ͇ ̇ ‰Û„ˡ. ¬ »ÒÔ‡Ìˡ "¡‡ÒÂÎÓ̇" ÔÓ‰˙Îʇ‚‡ ‰‡ Ë„‡Â Ò 4-3-3 Ë ‰‡ Ô˙ÎÌË ÔÓÚË‚ÌËÍÓ‚ËÚ ÏÂÊË. œÂÔ √Û‡‰ËÓ· ËÁÔÓÎÁ‚‡ ÓÚ‡ˆËˇÚ‡ ̇È-‚˜ ‚ Á‡˘ËÚ̇ڇ ÙÓχˆËˇ. —Â˘Û ÔÓ-Ò··Ë ÓÚ·ÓË √Û‡‰ËÓ· ÒË ÔÓÁ‚ÓΡ‚‡ ‰‡ ‰‡‰Â ÔӘ˂͇ ̇ ÃÂÒË Ë ¿ÌË, ͇ÚÓ ‰‡‚‡ ‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚ Ì‡ ÙÛÚ·ÓÎËÒÚË Í‡ÚÓ œÂ‰Ó, “Û Ë
–ÓÚ‡ˆËˇÚ‡  ËÁÔËÔ‡ÌËˇÚ ÏÂÚÓ‰ Á‡ ÏÌÓ„Ó ÚÂ̸ÓË ÓÚ ‚Ӊ¢ËÚ ‚ÓÔÂÈÒÍË „‡Ì‰Ó‚Â. “Ó‚‡  ˆÂÔÚ‡Ú‡ Á‡ ÛÒÔÂı, ÍÓ„‡ÚÓ ‚ ÓÚ·Ó‡ ÒË Ëχ¯ Á‚ÂÁ‰Ë, ̇ ÍÓËÚÓ ËÏ Ò Ô·˘‡ ‚ ‰ÂÒÂÚÍË ÏËÎËÓÌË. —Û‡ÂÁ. ¬ Á‡˘ËÚ‡ ÓÚ‡ˆËˇÚ‡  ÏÂÊ‰Û ¿Î‚ÂÒ - œÛÈÓÎ, ¿·Ë‰‡Î ÇÍÒ‚ÂÎ Ë œÛÈÓÎ - ◊Ë„ËÌÒÍË. ¬ „‡Î‡ÍÚ˘ÂÒÍˡ "–‡Πljˉ" ÌÓ‚ËˇÚ ÚÂÌ¸Ó Ã‡ÌÛÂÎ œÂ΄ËÌË ÒË Í‡Á‡ ÚÂÊ͇ڇ ‰Ûχ Ë ÓÒÚ‡‚ˇ ÔÓÌˇÍÓ„‡ ̇ ÂÁ‚̇ڇ Ò͇ÏÂÈ͇ ΄Ẩ‡Ú‡ ̇ ÍÎÛ·‡ –‡ÛÎ.
“‡ÁË ÏˇÍ‡ ÔÓÌˇÍÓ„‡ Á‡Òˇ„‡ Ë Ì‡ÈÒÍ˙ÔËˇÚ ÙÛÚ·ÓÎËÒÚ –Ó̇ΉÓ. ¬ Á‡˘ËÚ‡ ‡ÊÂÌÚËÌÒÍËˇÚ ÚÂÌ¸Ó ÔË·„‡ ÓÚ‡ˆËˇÚ‡ ÏÂÊ‰Û –‡ÏÓÒ ¿·ÂÎÓ‡, √‡Ë - ÃÂÚˆÂΉÂ, ‚ Ò‰‡Ú‡ - ÏÂÊ‰Û ƒË‡‡ - ¿ÎÓÌÒÓ, √‡„Ó √ÛÚË, –ÓÌ‡Î‰Ó - ’ۄˇÌ, ‡ ‚ ̇ԇ‰ÂÌË ËÁ·Ë‡ ÏÂÊ‰Û –‡ÛÎ Ë √‡ÌÂÓ. Мануел Пелегрини
Жозе Моуриньо
Алекс Фъргюсън
Пеп Гуардиола
И В ИТАЛИЯ ТИТУЛЯРИТЕ НЕ СА ЯСНИ. Треньорът на "Интер" Жозе Моуриньо в защита често сменя Самуел - Кордоба, Сантон - Чиву, а в средата Камбиасо - Мотта, Станкович - Виера. В нападение Моуриньо не сменя нападателния тандем Етоо - Милито, но ротацията за тях прилага на терена, като те играят в различни зони според противника. В "Ювентус" също нямат твърди титулярни 11 футболисти. Треньрът на "Ювентус" Чиро Ферара в защита сменя Канаваро - Легроталие, De Ceglie - Гросо, в средата Пулсен Тиаго, Джовинко - Мело, Камуранези - Диего, а в нападение Якуинта - Трезеге.
Алонсо подписа тригодишен договор с “Ферари” Фернандо Алонсо
»Òԇ̈˙Ú ‘ÂÌ‡Ì‰Ó ¿ÎÓÌÒÓ, ‚ ÏÓÏÂÌÚ‡ ÔËÎÓÚ Ì‡ ì–ÂÌÓî, ÔÓ‰ÔËÒ‡ Ú˄Ӊ˯ÂÌ ‰Ó„Ó‚Ó Ò ì‘‡Ëî, ÍÓÈÚÓ ‚ÎËÁ‡ ‚ ÒË· ÓÚ 2010 „Ó‰Ë̇, Ò˙Ó·˘Ë ‚ ÍÓÏ˛ÌËÍ ÓÚ·Ó˙Ú ÓÚ ‘ÓÏÛ· 1 "‘‡Ë". œÂÁ ÒΉ‚‡˘Ëˇ ÒÂÁÓÌ ‘ÂÌ‡Ì‰Ó ¿ÎÓÌÒÓ Ë ‘ÂÎËÔ Ç҇ ˘Â ·˙‰‡Ú ÔËÎÓÚËÚ ̇ 쑇Ëî. »Ú‡ÎˇÌˆ˙Ú ƒÊ‡Ì͇ÎÓ ‘ËÁËÍ· ˘Â ·˙‰Â ÂÁ‚ÂÌ ÔËÎÓÚ Ì‡ 쑇Ëî. ‘ÂÌ‡Ì‰Ó ¿ÎÓÌÒÓ ˘Â Á‡ÏÂÒÚË ‚ ÓÚ·Ó‡ ̇ 쑇Ëî ÙËÌ·̉ˆ‡ ËÏË –‡ÈÍÓÌÂÌ, ÍÓÈÚÓ Ò˙Ó·˘Ë, ˜Â ˘Â ÔÂÏËÌ ‚ ìÇÍ·˙Ì-ȉÂÒî. ‘Â-
Ì‡Ì‰Ó ¿ÎÓÌÒÓ, Ò‚ÂÚÓ‚ÂÌ ¯‡ÏÔËÓÌ ÔÓ ‡‚ÚÓÏÓ·ËÎËÁ˙Ï ‚˙‚ ‘ÓÏÛ· 1 ÔÂÁ 2005 Ë 2006 „Ó‰Ë̇ ͇ÚÓ ÔËÎÓÚ Ì‡ ì–ÂÌÓî, Á‡ÔÓ˜‚‡ ͇ˇڇ ÒË Í‡ÚÓ ÔËÎÓÚ Ì‡ ìÃË̇‰Ëî ÔÂÁ 2001 „Ó‰Ë̇. ŒÚ 2003 ‰Ó 2009 „Ó‰Ë̇ ¿ÎÓÌÒÓ Â ÔËÎÓÚ Ì‡ ì–ÂÌÓî. ì¿Á ‚Ë̇„Ë Ò˙Ï Ó·Ë˜‡Î ¿ÎÓÌÒÓ - ÍÓÏÂÌÚˇ ÀÛ͇ ‰Ë ÃÓÌÚ‰ÁÂÏÓÎÓ, ÔÂÁˉÂÌÚ Ì‡ 쑇Ëî. - “ÓÈ Â ËÁÍβ˜ËÚÂÎÂÌ ÔËÎÓÚ Ë ‡Á „Ó Á‡·ÂΡÁ‡ı, Ӣ ÍÓ„‡ÚÓ ·Â ‚ ìÃË̇‰Ëî. “ÓÈ ÒÔ˜ÂÎË ÚËÚÎË. ¿Á ‚Ë̇„Ë Ò˙Ï ÏËÒÎÂÎ, ˜Â „ÓÎÂÏËÚ ÔËÎÓÚË, ‡ÌÓ ËÎË Í˙ÒÌÓ, ˉ‚‡Ú ‚˙‚ 쑇Ëî.
Театърът, наречен български футбол Õ‡ ÙÓ̇ ̇ Á‡„Û·ËÚ ̇ ‚ÓÔ‰ÒÚ‡‚ËÚÂÎËÚ ÌË ìÀ‚ÒÍËî Ë ÷— ¿ Ò Ô˙Î̇ ÒË· ÔÓ‰˙Îʇ‚‡ ‰‡ Ò ‡Á‚Ëıˇ Ò͇̉‡Î˙Ú ÓÍÓÎÓ ÔÓ‰‡Ê·‡Ú‡ ̇ ˜ÂÚËËχڇ ÙÛÚ·ÓÎËÒÚË Ì‡ ìÀ‚ÒÍËî. —͇̉‡Î˙Ú ÔË‰Ó·Ë ‰Û„Ë ËÁÏÂÂÌˡ, ÒΉ ͇ÚÓ ÒÓ·ÒÚ‚ÂÌËÍ˙Ú Ì‡ ÒËÌËÚ “Ó‰Ó ¡‡ÚÍÓ‚ Ó·ˇ‚Ë, ˜Â ÔÓ˙˜ËÚÂÎË Ì‡ ‡Ù‡ڇ Ò‡ ÒÓ·ÒÚ‚ÂÌˈËÚ ̇ ÷— ¿ »‚Ó »‚‡ÌÓ‚ Ë ƒËÏËÚ˙ ¡ÓËÒÓ‚, ‡ ËÁÔ˙ÎÌËÚÂÎË "‰ÌÓ Îˈ ÓÚ ‡ÏÂÌÒÍË ÔÓËÁıÓ‰ Ò ÛÒÍÓ „‡Ê‰‡ÌÒÚ‚Ó, ÍÓÂÚÓ Ò  Ô‰ÒÚ‡‚ˇÎÓ Ò ‡Á΢ÌË ËÏÂ̇, ÌÓ ‚˜  Ìåõìåä ˉÂÌÚËÙˈËÌåõìåäîâ ‡ÌÓ. »Ï‡ Ë m.mehmedov@zaman.bg ‰‚‡Ï‡ ·˙΄‡ÒÍË ÔÓÏÓ˘ÌˈË, ‚Íβ˜ËÚÂÎÌÓ Ë ÙÛÚ·ÓÎÂÌ Ò˙‰Ëˇ, ÍÓÈÚÓ Â ‰ÂÈÒÚ‚‡˘", ‚˙ÔÓÒÌËˇÚ ‡ÏÂ̈ Ò ҂˙Á‡ Ò " ‡Ì‡Î 3" Ë Ì‡Ô‡‚Ë Ò͇̉‡ÎÌË ‡ÁÍËÚˡ. “ÓÈ Ò Ô‰ÒÚ‡‚Ë Ò ËÏÂÚÓ ¿ÚÛ Ë Ó·ˇ‚Ë, ˜Â ¡‡ÚÍÓ‚ „Ó Â ÔÓÚ˙ÒËÎ, Á‡˘ÓÚÓ ËχΠ„ÓÎÂÏË ‰˙΄ӂÂ, ‡ ˆÂÎÚ‡ ÏÛ Â ·Ë· ‰‡ ÛÂ‰Ë Ì‡ ÚÓ˜ÂÌ ÂÁÛÎÚ‡Ú ‰Â·ËÚÓ Ò ÷— ¿. —Ó·ÒÚ‚ÂÌËÍ˙Ú Ì‡ ìÀ‚ÒÍËî „Ó Á‡Ô·¯ËÎ Ò Û·ËÈÒÚ‚Ó, ‡ÍÓ ÔÓ„Ó‚ÓË Á‡ ‰‡Î‡‚‡ڇ, ͇ÚÓ ÏÛ Í‡Á‡Î, ˜Â ˘Â „Ó Û‰‡‚Ë ‚ ◊ÂÌÓ ÏÓÂ. “‡ÁË ÒÎ͇ۘ ÔÓÒÚ‡‚Ë ‚ ˆÂÌÚ˙‡ ̇ Ò͇̉‡Î‡ ËÏÂÌÌÓ “Ó‰Ó ¡‡ÚÍÓ‚, ÍÓÈÚÓ ÓÚ Ò‡ÏÓÚÓ Ì‡˜‡ÎÓ Ì‡ Ò͇̉‡Î‡ Ô‡‚¯ ‚Ô˜‡ÚÎÂÌËÂ Ò Ì‡‰ÂÍ‚‡ÚÌËÚ ÒË ËÁˇ‚ÎÂÌˡ. œ˙‚Ó Á‡ˇ‚Ë, ˜Â  ·ËÎ ÔÓ‰‚‰ÂÌ ÓÚ ÌˇÍ‡Í‚Ë ıÓ‡, Ò‡ÏÓÓ·ˇ‚Ë Ò Á‡ "„ÎÛԇ͇ »‚‡Ìۯ͇", ·ËÎ Ô‡ÚËΠ΢ÌÓ ÙÛÚ·ÓÎËÒÚËÚ ‚ ÃÓÒÍ‚‡, ÒÂÚÌÂ, ͇ÚÓ ‡Á·‡Î, ˜Â  "ËÁχÏÂÌ", ·ËÎ „Ë ‚˙̇Î, ͇̇ˇ Ò ÓÔËÚ‡ ‰‡ ı‚˙ÎË ‚Ë̇ڇ ‚˙ıÛ Ò‚ÓËÚ ÓÔÓÌÂÌÚË ÓÚ "‡ÏÂÈÒÍÓÚÓ" ˙ÍÓ‚Ó‰ÒÚ‚Ó. ÷ˇÎ‡Ú‡ Ú‡ÁË ËÒÚÓˡ ÏË Á‡ÔË΢‡ ̇ ‰‡Ï‡Ú˘̇ ·ÚËÌÓ‡ÏÂË͇ÌÒ͇ Ò‡„‡, ‚ ÍÓˇÚÓ „·‚ÌËˇÚ „ÂÓÈ ÒË ÔÓ‰‡‚‡ ˆ˙‚ÛÎËÚÂ, ‡ ÔÓÒΠ͇Á‚‡: ’Û‡Ì ÏË „Ë ÔÓ‰‡‰Â. “‡ÁË ËÒÚÓˡ  ÚÓÎÍÓ‚‡ ‡·Òۉ̇, ÚÓÎÍÓ‚‡ Ú‡ڇÎÌÓ‰‡Ï‡Ú˘̇, ˜Â ‡ÍÓ Ò ËÁÌÂÒ ̇ Ú‡ڇÎ̇ڇ ÒˆÂ̇, ·Ë Ëχ· Ì‚ÂÓˇÚÂÌ ÛÒÔÂı. ÕÓ Ì ÚÓ‚‡  ‚‡ÊÌÓÚÓ. ¬‡ÊÌÓÚÓ ‚ ÒÎÛ˜‡ˇ Ò‡ Ô‰‡‰ÂÌËÚ ̇‰ÂÊ‰Ë Ì‡ ÒËÌËÚ ÙÂÌÓ‚Â ÒΉ ÔÂÚÚ ÔÓ‰ÌË Á‡„Û·Ë Ì‡ ÓÚ·Ó‡ Á‡ Ô˙‚ÂÌÒÚ‚ÓÚÓ Ë ÀË„‡ ≈‚ÓÔ‡, ‡ Á‡ Í‡Ô‡Í - ÛÌËÊÂÌË Ò Ú‡Í˙‚ Ò͇̉‡Î ÚÓ˜ÌÓ ÔÂ‰Ë "‚˜ÌÓÚÓ ‰Â·Ë" Ë Á‡„Û·‡ ÓÚ "‚˜Ìˡ ‚‡„". —˙ÏÌÂÌˡڇ, ˜Â Ú‡ÁË Ò‡„‡  ̇ԇ‚Â̇ Ò ˆÂÎ ‰‡ Ò ËÁ‚Θ ËÏÓÚ̇ ӷ·„‡, ÛÂʉ‡ÈÍË Ï‡˜, ÚÓ˜ÂÌ ÂÁÛÎÚ‡Ú Ë Á‡Î‡„‡Ìˡ ‚ Ú‡ÁË Ì‡ÒÓ͇ ‚ ‡Á΢ÌË ·ÛÍÏÂÈÍ˙ÒÍË ÍÓÏÔ‡ÌËË, ı‚˙Ρ ÓÚÌÓ‚Ó ˜Â̇ ÒˇÌ͇ ‚˙ıÛ ·˙΄‡ÒÍˡ ÙÛÚ·ÓÎ. ¬Ò˘ÍÓ ÚÓ‚‡ Úˇ·‚‡ ‰‡ Ò ‡ÁÒΉ‚‡ ÓÚ ‘ÛÚ·ÓÎÌˡ Ò˙˛Á Ë ÍÓÏÔÂÚÂÌÚÌËÚ ӄ‡ÌË Ë, ‡ÍÓ Ò ̇ÏÂˇÚ ‰Ó͇Á‡ÚÂÎÒÚ‚‡, ‚ËÌÓ‚ÌËÚ ڡ·‚‡ ‰‡ ·˙‰‡Ú ͇̇Á‡ÌË. »Ì‡˜Â, ‡ÍÓ ‰ÓÔÛÒÌÂÏ, ˜Â ‰ÓË "‚˜ÌÓÚÓ ‰Â·Ë" ÏÓÊ ‰‡ ·˙‰Â ÛÂʉ‡ÌÓ, Á‡ ‰‡ ËÁ‚ÎÂÍ‡Ú Ì˜ËË Îˈ‡ ËÏÓÚ̇ ӷ·„‡, ÚÓ ÚÓ„‡‚‡ ÔÓ˜ÚË Ì ÓÒÚ‡‚‡Ú ËÒÚËÌÒÍË Ï‡˜Ó‚Â, ËÒÚËÌÒÍË ·ËÚÍË. —Ή ÚÓ‚‡ Ò ‚‡È͇ÏÂ Ë Ûı͇Ï ÍÓÎÍÓ ÒÏ Ò··Ë, ˇ‰ÓÒ‚‡Ï ÒÂ, ˜Â ÌË Ï‡˜Í‡Ú Á‡Ô‡‰ÌË ÓÚ·ÓË Ò ÂÁ‚ÌËÚ ÒË ÚËÏÓ‚Â. Õ‡ Ô‡ÍÚË͇ ÒΉ Á‡„Û·ËÚ ̇ ‚ÓÛ˜‡ÒÚÌˈËÚ ÌË Á‡„Û·ËıÏ ‚ÒˇÍ‡Í‚Ë Ì‡‰ÂÊ‰Ë ÔÓÌ ‰ËÌ ÓÚ Û˜‡ÒÚÌˈËÚ ‰‡ ÔÓ‰˙ÎÊË. » ìÀ‚ÒÍËî, Ë ÷— ¿ ÔÓ͇Á‡ı‡ ËÁÍβ˜ËÚÂÎÌÓ Ò··‡ Ë„‡, ÏÌÓ„Ó „¯ÍË ‚ ÓÚ·‡Ì‡, Ú‡ÍÚ˘ÂÒ͇ ÌÂÁˇÎÓÒÚ Ë ÙËÁ˘ÂÒ͇ ̉ÓÒÚ‡Ú˙˜ÌÓÒÚ. “Ó ‰‡ Ò Ә‡Í‚‡ ÌÂ˘Ó ‡Á΢ÌÓ ÓÚ ÓÚ·ÓË, ÍÓËÚÓ Ë„‡ˇÚ ‚ Ô˙‚ÂÌÒÚ‚Ó Í‡ÚÓ Ì‡¯ÂÚÓ, „‡ÌË˜Ë Ò „ÎÛÔÓÒÚ Ë ËÁÍβ˜ËÚÂÎ̇ ̇˂ÌÓÒÚ.
10 ZAMAN ГРАДЕЖ СНИМКИ: ШЕРАФЕТ ЛЯТИФ
5 - 11 ОКТОМВРИ 2009
Всеотдайният труд на архитекти, инженери, майстори и най-вече на местното насе- „Архитектурата на ислямския храм на Балканите води началото си от Селджукската школение съвсем скоро ще промени това свято място с нов модерен храмов комплекс. ла, минава през шедьоврите на Мимар Синан”, казва консултантът арх. Айдън Гюджен.
РАЖДАНЕТО НА ЕДИН ХРАМ Инж. Шерафет Лятиф* Храмовият ансамбъл, изграждан по различно време по нашите територии (православен, ислямски или католически), е духовно огнище, място за размисъл и единение, за книжовност и просвета, за благотворителност и взаимопомощ. Такава е и сегашната малка, скатна и схлупена, над 350-годишна джамия на село Планиница в община Руен. Оцеляла при неколкократната промяна на държавното и обществено управление на страната, продължава да служи на хората по празниците и в дните на печал. Многовековният бряст (също над 350-годишен) в двора е другият свидетел на времето. Джамията все по-трудно успява да посрещне порасналите потребности на над 2000 души население. Идеята чрез изграждането на нов съвременен храм до старата джамия, с което да се съхрани тайнството на това свято място, се оказва търсената перспектива. Предложението намира сериозна подкрепа сред жителите на селото и района и проектантски екип с различен етнически и религиозен състав започва работа по проучването и проектирането. “Ръководехме се от разбирането, че храмът на новото време трябва да заеме място-
то си на композиционен център в селищната среда, като вгради традицията на новото светоусещане, като предложим нови форми, още повече на село, които да обогатяват човешкия дух чрез красотата като символ и духовно излъчване...”, казва консултантът на екипа, младият архитект Айдън Гюджен. Това разбиране се превръща в основа на работата по превъплъщаването на духа на нашето време в своя нов образ и в храма. При избора на място натежават аргументите за съчетаване на кръстопът и сграда в центъра на търговското средище на селото. От многото възможности избор се прави в полза на това, непосредствено до старата многовековна джамия. Оказва се обаче, че архитектурата на ислямския храм има своите неписани закони, свои тайни, които са останали като непреподавани уроци в институтите. За да бъдат открити, се налага опознаване на пътя, извървян до днес от култовото строителство не само по българските земи. Опитният архитект Мелих Табакьоз от Турция се притичва на помощ. Той отлично познава историята и спецификата на шедьоврите на ислямското култово наследство на близките територии. Принципно се обсъждат плановата схема и пространстве-
ната организация, пропорциите и старите и нови строителни технологии. С негова помощ се определя композиционната ос на ансамбъла към Мека, която за района е 27° 13´. Приема се нормата от 1,15 м2 за посетител в джамията. За сравнение, при източноправославни-
те християнски култови сгради тази норма е 0,8 м2. Колективът не се колебае при търсенето на архитектурно решение, тъй като знае куполната джамия е много характерна за исляма на Балканите. Убедени са, че куполът като символ на небето ще
Старият многовековен бряст в двора на старата джамия е свидетел на времето.
създаде във вътрешното пространство на джамията чувство на равновесие, спокойствие и хармония, които за вярващите са знак за единение с Аллах. Имeнно това е мястото, където за мюсюлманите различията по богатство и бедност, длъжност и слава, социално положение и класа изчезват. Куполът обаче е символ на небето и най-често срещаното покритие и за молитвените домове при християнското население. Затова в историята има достатъчно много примери за многократното преустройване на една и съща сграда от християнска черква в мюсюлманска джамия и отново в християнска черква, съобразно изискаванията на новата религия. Класическият пример “Св. София” - “Ая София” в Истанбул има много аналози и у нас - “Св. София” и “Св. Георги” в София са преустроени в “Сиявуш паша джамия” и “Гюл джамия”; “Имарет джамия” в София сега е черквата “Св. Седмочисленици”; “Фируз бей джамия” в Търново се намира върху основите на черквата срещу главния вход на Царевец; “Ахмед бей джамия” в Кюстендил е изградена върху руините на черквата “Св. Неделя”; красивата джамия в с. Узунджово пък е преустроена по-късно в черква и като такава през последните години е мащабно реставрирана.
Елементите отчитат съотношенията на “златно сечение” “За да има джамията своя специфика и индивидуалност, придържайки се стриктно към традиционните архитектурни модели, към канона и изискванията на исляма, наблегнахме на подчертаната затвореност на ансамбъла…”, споделя арх. Маргарита Илиева. Всеки отделен елемент е решен като неделима част от целия, като се отчитат съотношенията на т.нар. “златно сечение”. Избрано е решение на три нива. За създаване на по-силно въздействащо вътрешно пространство при извисяване на купола и обилно осветяване на молитвения салон на две нива, освен квадратните прозорци на куполния цилиндър, по стените са предвидени други прозорци, които са диагонално ориентирани и разположени на два и три реда един над друг.
ВИТИ СТЪЛБИ ЗА ДВЕТЕ МИНАРЕТА Двете минарета (може би единствените за селска джамия у нас), високи по 57,40 метра до върха на алема, са другият характерен елемент. Докато куполът с полусферичната си форма се налага в общия селищен силует, същите със своите издължени тела и с хармонично и конзолно изнесени по две шерефета, заедно с религиознофункционалното си предназначение, се оформят като архитектурна доминанта. Силно впечатление правят шестнайсетте малки купола, ориентирани по основната ос, която завършва с михрабната ниша, пластичното решение на махвила (отделение за жените) и мимбера. Страничните, симетрично разположени помещения
за ритуално измиване на вярващите и погребално измиване на покойниците, търговските части, стаите за персонала и гостите са на сутерена и са изключително функционални. Чрез тях се осъществява и достъпът до витите стълби на двете минарета, които водят до двете нива на шерефетата. Постигнат е чудесен проект, при който чувството за хармония, за степенуване на пространства и форми прекрасно се възприема както като изглед отвън, така и в интериора на бъдещата сграда. В проекта, освен погоре споменатите архитекти, свой принос имат инженерите Людмил Оксанович, Христо Граматиков, Янислав Янев и други. Всъщност техният експертен труд е естествено продължение на настойчивата и последовател-
на работа на джамийското настоятелство при старата джамия. Това е само първият, но изключително важен етап от раждането на един храм. В момента е дадена строителната линия, чрез курбан е направено освещаването на изкопаните основи, тече усилена работа по армирането и наливането им. Неочаквано голямо е желанието и готовността на жителите на Планиница за доброволен труд в различните строителни и други дейности, за да може час по-скоро да завърши изграждането на самата сграда и минаретата, обзавеждането и отварянето на техния нов храм за служба за радост по празниците и за утеха в дните на печал. Нека да им е хаирлия! * Експерт, инвестиционен консултант
Ð Å Ê Ë À Ì À Z A M A N 11 5 - 11 Î Ê Ò Î Ì Â Ð È 2 0 0 9
СВЕТЪТ НА РЕКЛАМАТА - КУПИ МЕ! Âåíöèñëàâà Ìèíäîâà
—ÍÛ˜ÂÌ ˘Â ËÁ„ÎÂʉ‡ Ò‚ÂÚ˙Ú ·ÂÁ ÂÍ·χ. ‡ÚÓ ˜Â ÎË ÚÓ‚‡  ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏËˇÚ Ì˛‡ÌÒ, Á‡ ‰‡ Ò ӈ‚ÂÚË Ì‡Ô˙ÎÌÓ ‰˙„‡Ú‡, Ê·̇ڇ ÔÓ‰Ô‡‚͇, ÍÓˇÚÓ Ô‡‚Ë ÓÚ ˇÒÚËÂÚÓ ‰ÂÎË͇ÚÂÒ, ‡ Ì ÔÓÒÚÓ ·Û·χ˜. –ÂÍ·χڇ  Ô˜ÂÎË‚¯‡Ú‡ ÒÚ‡Ú„ˡ ̇ χÍÂÚËÌ„Ó‚‡Ú‡ Ë̉ÛÒÚˡ. “ˇ ӷ΢‡ ‚ ¯‡Â̇ ‰Âı‡ ‰‡‰ÂÌ ÔÓ‰ÛÍÚ, Á‡ ‰‡ „Ó Ô‚˙Ì ‚ Ú˙ÒÂ̇ χ͇ ̇ Ô‡Á‡‡. ¡ÂÁ Ì¡ ‚Ò˘ÍÓ ˘Â ËÁ„ÎÂʉ‡ ‰̇͂Ó, ·ÂÁˆ‚ÂÚÌÓ Ë Î˯ÂÌÓ ÓÚ ‚ËÁˡڇ, ÍÓˇÚÓ ÒÔÓχ„‡ "Ì¢ÓÚÓ" ‰‡ ÔˉӷË ÔÓÔÛΡÌÓÒÚ Ë ·ÎˇÒ͇‚ÓÒÚ. ¬Ò˘ÍË ÛÚ‚˙‰ËÎË Ò ‡ÚËÍÛÎË Á‡Î‡„‡Ú ̇ χ„ˡڇ, ÍÓˇÚÓ Â‰ËÌÒÚ‚ÂÌÓ ‰Ó·‡Ú‡ ÂÍ·χ ÔËÚÂʇ‚‡. Õ  Î˙ʇ, ˜Â ‚ ÚÓÁË ·ËÁÌÂÒ Ò ‚·„‡Ú ÏËÎËÓÌË ˜ÛʉÂÒÚ‡Ì̇ ‚‡ÎÛÚ‡, ÌÓ Á‡ÚÓ‚‡ Ô˙Í ÂÁÛÎÚ‡ÚËÚ ÓÚ ÔÓ‰‡Ê·ËÚ Ì Á‡Í˙ÒÌˇ‚‡Ú. –ÂÍ·χڇ χÌËÔÛΡ. “ˇ Ò˙Ò Ò˙‚˙¯ÂÌ ÛÒÂÚ Ò ÔÓÏ˙Í‚‡ ‚ ÔÓ‰Ò˙Á̇ÌËÂÚÓ Ì‡ ˜Ó‚Â͇ Ë ÔÓ‰Âʉ‡ ͇ÚËÚ ÒË, ڇ͇ ˜Â ÒÔ˜ÂÎËÎËˇÚ ‰‡  ڡ. ¬ÒÂÍË Ò  Û·‚ˇÎ, ˜Â Á‡Î‡„‡ ̇ ÔÓÁ̇ÚÓÚÓ, ÍÓÂÚÓ ÏÌÓ„Ó͇ÚÌÓ, ÔÓ‰ ÙÓχڇ ̇ ÔËχÏÎË‚‡ ÂÍ·χ, ÏÛ Ò  ˇ‚ˇ‚‡ÎÓ, ‰Ó͇ÚÓ „Ή‡ β·ËÏˡ ÒË Ò¡Î, ÓÚÍÓÎÍÓÚÓ ‰‡ ËÁÔ‡‰‡ ‚ Ú˙ÒÂÌ ̇ ·ÂÁËÁ‚ÂÒÚÌÓÚÓ. –ÂÍ·χڇ Ôˉ‡‚‡ ÔÂÒÚËÊ. «‡ÚÓ‚‡ Ë Ï‡ÌËÔÛΡ, Ú˙È Í‡ÚÓ, ÔÓÏË‚‡ÈÍË Ò˙Á̇ÌËÂÚÓ, ‚ÌÛ¯‡‚‡, ˜Â ÍÛÔÛ‚‡ÈÍË Â‰Ì‡ χ͇, ÌË ÒË ÍÛÔÛ‚‡Ï ÔÂÒÚËÊ. ÀÂÒÎË —ÂÈ‚˙Ì, ËÁ‚ÂÒÚÂÌ ÂÍ·ÏËÒÚ, ͇Á‚‡: "¬Ò˘ÍË ÂÍ·ÏË Î˙Ê‡Ú - ÚÓ‚‡ ËÏ Â ‡·ÓÚ‡Ú‡. ÕÓ Ëχ χÎÍË Î˙ÊË Ë „ÓÎÂÏË Î˙ÊË. ÇÎ͇ Î˙ʇ Â, ˜Â Ú‡ÁË ·Ë‡ Ëχ ˜Û‰ÂÒÂÌ ‚ÍÛÒ. √ÓÎˇÏ‡Ú‡ Î˙ʇ Â, ˜Â Úˇ ‚Ë Í‡‡ ‰‡ Ò ˜Û‚ÒÚ‚‡Ú ˜Û‰ÂÒÌÓ." «‡Î‡„‡ Ò ̇ ÔÂÌ‡ÒˇÌÂÚÓ Ì‡ ÂÏÓˆËÓ̇ÎÌÓ ÛÒ¢‡Ì ‚˙ıÛ ÔÓ‰ÛÍÚ‡. “‡Í‡ ÚÓÈ Ò ÔÂÒÓ̇ÎËÁˇ Ë ‰Ó·Ë‚‡ ÔÓ-ˇÒÌË Ó˜ÂÚ‡Ìˡ, Ú.Â. ÓÔË΢‡‚‡ ÒÂ Ò ÔËÓ‰‡Ú‡ ̇ ˜Ó‚Â͇. Ó-
"¬Ò˘ÍË ÂÍ·ÏË Î˙Ê‡Ú - ÚÓ‚‡ ËÏ Â ‡·ÓÚ‡Ú‡. ÕÓ Ëχ χÎÍË Î˙ÊË Ë „ÓÎÂÏË Î˙ÊË. ÇÎ͇ Î˙ʇ Â, ˜Â Ú‡ÁË ·Ë‡ Ëχ ˜Û‰ÂÒÂÌ ‚ÍÛÒ. √ÓÎˇÏ‡Ú‡ Î˙ʇ Â, ˜Â Úˇ ‚Ë Í‡‡ ‰‡ Ò ˜Û‚ÒÚ‚‡Ú ˜Û‰ÂÒÌÓ", ͇Á‚‡ ËÁ‚ÂÒÚÌËˇÚ ÂÍ·ÏËÒÚ ÀÂÒÎË —ÂÈ‚˙Ì. „‡ÚÓ Ò ‰‡‰Â ‰Û¯‡ ̇ ÌÂχÚ¡ÎÌÓÚÓ, ÚÓ Ò ‰ÓÍÓÒ‚‡ ‰Ó ˜Ó‚¯͇ڇ ÒÂÚË‚ÌÓÒÚ Ë ÒÚ‡‚‡ ÔÓ-‚˙ÁÔËÂχÂÏÓ. “‡Í‡ ˜Ó‚ÂÍ ÏÓÊ ‰‡ „Ó ÔÓ˜Û‚ÒÚ‚‡ Ë ‰‡ Ò ˉÂÌÚËÙˈˇ Ò Ì„Ó. Õ‡ ÚÓ‚‡ Á‡Î‡„‡Ú ÂÍ·ÏÓ‰‡ÚÂÎËÚ - Ì ·Ë‡Ú‡ Úˇ·‚‡ ‰‡  ÔÓÒÚÓ Ì‡ÔËÚ͇, Úˇ Úˇ·‚‡ ‰‡ ÌÓÒË ÒÂÌÁËÚË‚ÌÓÒÚ, Á‡ ‰‡ Ò ‡Á΢‡‚‡ ÓÚ ÓÒڇ̇ÎËÚÂ. ÕÂÏËÒÎËÏÓ Â ÂÍ·χڇ ‰‡ Ì  ÔÓ‰Ô‡‚Â̇ Ò ‰ÓÁ‡ Î˙ʇ - ·Ë ·Ë· ·ÂÁ‚ÍÛÒ̇. »ÒÚËÌÒ͇ڇ ÂÍ·χ ÔÓ‚Ó͡ Ò˙Á̇ÌËÂÚÓ - Úˇ Ô‰·„‡ Ò‚ˇÚ, ‚ ÍÓÈÚÓ Ëχ ϘÚË. “ÂÁË Ï˜ÚË ÒÚ‡‚‡Ú ‡ÎÌÓÒÚ ·Î‡„Ó‰‡ÂÌË ̇ ÔËÚÂʇ-
‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ‰ÊËÌÒË Kevin Kline, ̇ Ô‡Ù˛Ï Bvlgari, ̇ ËÁ‡ Versace. œÓ ÚÓÁË Ì‡˜ËÌ ‚ÒÂÍË ÔËÚÂʇ‚‡ ˜‡ÒÚ ÓÚ ËÁ‚ÂÒÚÌÓÒÚÚ‡. —‡ÏÓ˜Û‚ÒÚ‚ËÂÚÓ Ë‰‚‡ ÓÚ Ù‡ÍÚ‡, ˜Â χ͇ڇ ÔÓ‚Ó͡ ‰‡ Ò ÏËÒÎË Á‡ ˜Ó‚Â͇ ͇ÚÓ ËÁ·‡Ì. “.Â. Úˇ „Ó‚ÓË ‚ÏÂÒÚÓ ÔËÚÂʇÚÂΡ È. –ÂÍ·χڇ ÒË Â Ò‚˙¯Ë· ‡·ÓÚ‡Ú‡ - ÔÓ‰‡Î‡  Ê·Ìˡ Ò‚ˇÚ. œÓ‚‰ÂÌÓ Â ÔÓÛ˜‚‡ÌÂ, ÍÓÂÚÓ ‰Ó͇Á‚‡, ˜Â, Ô‡Á‡Û‚‡ÈÍË, ÌË ÔÂÏË̇‚‡Ï ÔÂÁ ÌˇÍÓË ˘‡Ì‰Ó‚ ‚ ÔÓÎÛ·Û‰ÌÓ Ò˙ÒÚÓˇÌËÂ. “Ó‚‡ Ò „ËÒÚˇ ˜ÂÁ ·Óˇ ÔËÏË„‚‡Ìˡ, ÍÓËÚÓ Ô‡‚ËÏ. “ ·ËÎË ÏÌÓ„Ó ÔÓ-̇ˇ‰ÍÓ ÓÚ
За да има печалба, клиентът трябва да бъде изненадан. Каквото и да казва една реклама, тя винаги носи в себе си скрито послание: “Купи ме!” СНИМКА: БЕЙНУР СЮЛЕЙМАН
‰ÓÔÛÒÚËÏËÚÂ, ÍÓËÚÓ Ô‡‚Ë ˜Ó‚ÂÍ ‚ ÏËÌÛÚ‡. œÓ‡‰Ë ÚÓÁË ÙÂÌÓÏÂÌ ÍÛÔÛ‚‡Ï Ôӂ˜ Ì¢‡, ÍÓËÚÓ ‚ ͇È̇ ÒÏÂÚ͇ Ò Ó͇Á‚‡Ú ÌÂÌÛÊÌË Á‡ ÔÓÚ·ÌÓÒÚËÚ ÌË. ÃÓÊ ·Ë Ë ‚ ÚÓ‚‡  χ„ˡڇ ̇ ÂÍ·χڇ. ŒÒ‚ÂÌ Ì‡ ˜Û‚ÒÚ‚‡Ú‡, ÍÓËÚÓ Ò ‰Ó·ÎËʇ‚‡Ú ‰Ó ÔËÓ‰‡Ú‡ ̇ ˜Ó‚ÂÍ, ÂÍ·ÏËÒÚËÚ Á‡Î‡„‡Ú Ë Ì‡ ÒÂÍÒÛ‡ÎÌÓÒÚÚ‡. ŒÚÌÓ‚Ó Â ‰Ó͇Á‡ÌÓ, ˜Â Ï˙ÊÂÚ Á‡·ÂΡÁ‚‡Ú ÔËÒ˙ÒÚ‚ËÂÚÓ Ì‡ ÊÂÌÒÍÓ ÚˇÎÓ ‚ ÂÍ·χڇ ÔÓ-·˙ÁÓ, ÓÚÍÓÎÍÓÚÓ ÊÂÌËÚ Á‡·ÂΡÁ‚‡Ú Ï˙ÊÍÓÚÓ. “Ó‚‡ Ì ÓÁ̇˜‡‚‡, ˜Â ÊÂÌËÚ ҇ ÔÓ-χÎÍÓ ÒÂÍÒÛ‡ÎÌË ÓÚ Ï˙ÊÂÚÂ, ‡ ÔÓÒÚÓ ÊÂÌÒ͇ڇ ÒÂÍÒÛ‡ÎÌÓÒÚ Ò ҘËÚ‡ Á‡ ÔÓÒÎÓÊ̇ ÓÚ Ú‡ÁË Ì‡ Ï˙ÊÂÚÂ. “ËÍÓ‚ÂÚ ̇ ÂÍ·ÏËÒÚËÚ Á‡ Ô˂΢‡ÌÂÚÓ Ì‡ ‚Ò ÔÓ-ÏÌÓ„Ó·ÓÈ̇ ‡Û‰ËÚÓˡ ÓÚ Á‡ÔÎÂÌÂÌË ÔÓ ‰‡‰ÂÌ ÔÓ‰ÛÍÚ ıÓ‡ Ì ÒÔË‡Ú ‰ÓÚÛÍ. “ ҇ ËÌÓ‚‡ÚÓË, Á‡ ‰‡ ÏÓ„‡Ú ‰‡ ËÁÔ‚‡ˇÚ ÍÓÌÍÛÂÌˆËˇÚ‡, Á‡ ‰‡ ÏÓ„‡Ú Ò Â‰ÌÓ ËÁ˜ÂÌË ‰‡ ‚Ú˙ÎÔˇÚ Ì‡ ÔÛ·ÎË͇ڇ ÚÓ‚‡, ÍÓÂÚÓ ËÒ͇ ‰‡ ˜ÛÂ. “‡Í‡ ÂÍ·χڇ Ò Ô‚˙˘‡ ‚ ËÁÍβ˜ËÚÂÎÌÓ ‰ÓıÓ‰ÓÌÓÒÂÌ ·ËÁÌÂÒ Ì‡ ÙÓ̇ ̇ ÔÓı‡˜ÂÌËÚ Ò‰ÒÚ‚‡ Á‡ ÔÓÂÍÚˇÌÂÚÓ Ë Â‡ÎËÁˇÌÂÚÓ È. ‘ËÎ ƒ˛Á˙Ì·˙Ë, ÂÍ·ÏÂÌ ÒÔˆˇÎËÒÚ, ͇Á‚‡: "¬Ë̇„Ë Ò˙Ï ÒÏˇÚ‡Î, ˜Â ÔËÒ‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÂÍ·ÏË Â ‚ÚÓ‡Ú‡ ̇È-Ô˜ÂÎË‚¯‡ ÙÓχ ̇ ÔËÒ‡ÌÂ. œ˙‚‡Ú‡, ‡Á·Ë‡ ÒÂ,  ÔËÒ‡ÌÂÚÓ Ì‡ ·ÂÎÂÊÍË Á‡ ËÒ͇Ì ̇ ÓÚÍÛÔ." œ‡‚ÓÚ‡Ú‡ ÏÛ Ò Ò˙ÒÚÓË ‚ ÚÓ‚‡, ˜Â ÂÍ·χڇ Ô˜ÂÎË Ì‡ Ò‚Óˇ Òڇ̇ ÔÛ·ÎË͇ ÓÚ Ò‚ÂÚÓ‚ÂÌ Ï‡˘‡·. “ˇ Ì ÒË Ë„‡Â ̇ ‰Â·ÌÓ. ŒÒ˙˘ÂÒÚ‚ˇ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ‰ËÌ ÔÓ‰ÛÍÚ Ì‡ Ô‡Á‡‡ Ò‡ÏÓ ÔÓ Ò· ÒË Â Ô˜ÂÎË‚¯Ó. –ÂÍ·χڇ ÏÛ ÔÓχ„‡ ‰‡ ÔˉӷË ÔÓÔÛΡÌÓÒÚ. œË¯Â˘ËˇÚ ÂÍ·ÏË Á‡Î‡„‡ ̇ ‰ÌÓ Ò‚Ó ÛÒ¢‡Ì - ‰‡ Ô‰‚Ë‰Ë Ó˜‡Í‚‡Ìˡڇ ̇ ÔÓÚ·ËÚÂΡ.
ISSN: 1312-0077 ÃÎÄÈÍÀ XVII, ÁÐÎÉ 41 (872) Èçäàâà "ÁÐÀÄÚÐ" ÎÎÄ, ÓÏÐÀÂÈÒÅË: ÊßÌÈË ÄÅÌÈÐÊÀß “BROTHER” LTD., GENEL MÜDÜR: KAMÝL DEMÝRKAYA
Ãëàâåí ðåäàêòîð: ÅÐÊÀÍ ÒÓÍÄÆÀ news@zaman.bg Ïðåäñòàâèòåëè: Ïëîâäèâ - Èìäàò ÊÈËÀÐ Âàðíà - Èëÿñ ÎÊÓÌÓØ Ðóñå - Èäðèñ ÀËÈ Õàñêîâî - Âåäàò ÞÌÅÐΠÊúðäæàëè - Þìåð ÀËÊÀ× Øóìåí - Íèÿçè ÊÞ×ÞÊ Ñìîëÿí - Âàñâè ÒÀÑÈÌΠÁóðãàñ - Íåäðåò ËÞÒÔÈ Êîðåñïîíäåíòè: Ñîôèÿ: Áåéíóð ÑÞËÅÉÌÀÍ Ñîôèÿ: Òàéôóð ÕÞÑÅÈÍΠØóìåí: Ìåõìåä ÞÌÅÐ Âàðíà: Ñåäàò ÀÕÌÅÄ Ïëîâäèâ: Òàíåð ÌÅÕÌÅÄ
Ïðåäïå÷àòíà ïîäãîòîâêà: Àõìåä ÑÀËÈÅ Þðèñêîíñóëò: Ìåõìåä ÌÅÕÌÅÄΠÀáîíàìåíò è ðåêëàìà: Ïëîâäèâ - 032/63 11 58 Âàðíà - 052/612 634 Ðóñå - 082/87 55 32 Ñìîëÿí - 0878 52 86 27 Õàñêîâî - 038/66 21 67 Øóìåí - 054/830 693 Êúðäæàëè - 0361/8 14 53 Ðåêëàìíè àãåíòè: Ïëîâäèâ - Àëè ÔÈÊÐÅÒ Âàðíà - Ñåäàò ÀÕÌÅÄ Øóìåí - Åøðåô ÕÞÑÅÈÍ Êúðäæàëè - Õþñåèí ÞÑÓÔ Ðóñå - Ìþðåòòèí ÕÞÑÅÈÍ
ÀÄÐÅÑ: 1202 Ñîôèÿ, óë. "Òèìîê" No 2, òåë. (02) 832 31 11; 1360 Ñîôèÿ, êâ. "Ìîäåðíî ïðåäãðàäèå" óë. 367 No 31 (ïðåñå÷êàòà íà óë. "Âèòêîâà ëèâàäà" è óë. 367), òåë.: (02) 927 00 33, 927 10 26, www.zaman.bg, e-mail: okurhatti@zaman.bg, ÏÅ×ÀÒ: ÈÏÊ "Ðîäèíà" ÀÄ - 1184 Ñîôèÿ, áóë. "Öàðèãðàäñêî øîñå" 113 À, òåë. 975 25 02, ôàêñ: 77 60 33, e-mail: ipk@mbox.infotel.bg
ZAMAN, Basýn Meslek Ýlkeleri’ne uymaya söz vermiþtir. Köþe yazýlarýndan yazarlarý, ilan ve reklamlardan reklam sahipleri sorumludur. Âåñòíèê ZAMAN îáåùàâà äà ñïàçâà åòè÷íî-ïðîôåñèîíàëíèòå íîðìè íà æóðíàëèñòèêàòà. Çà ïîäïèñàíèòå ìàòåðèàëè ñà îòãîâîðíè àâòîðèòå, çà ðåêëàìèòå è îáÿâèòå - ïîäàòåëèòå èì. Ïðè èçãîòâÿíåòî íà ñòðàíèöèòå ñà èçïîëçâàíè ìàòåðèàëè îò Áúëãàðñêà òåëåãðàôíà àãåíöèÿ (ÁÒÀ).
ZAMAN Gazetesine 304 Katalog No'su ile bütün postanelerden abone olabilirsiniz. Ayrýntýlý bilgi için: Tel. (02) 832 31 11 Ìîæåòå äà ñå àáîíèðàòå çà âåñòíèê "ZAMAN" âúâ âñè÷êè ïîùåíñêè êëîíîâå â ñòðàíàòà - êàòàëîæåí íîìåð 304. Çà äîïúëíèòåëíà èíôîðìàöèÿ: òåë. (02) 832 31 11
НИЕ СМЕ НОМЕР ДВЕ, ЗАТОВА СЕ СТАРАЕМ ПОВЕЧЕ «‡ ‰‡ Ëχ Ô˜‡Î·‡, ÍÎËÂÌÚ˙Ú Úˇ·‚‡ ‰‡ ·˙‰Â ËÁÌÂ̇‰‡Ì. ‡Í‚ÓÚÓ Ë ‰‡ ͇Á‚‡ ‰̇ ÂÍ·χ, Úˇ ‚Ë̇„Ë ÌÓÒË ‚ Ò· ÒË ÒÍËÚÓ ÔÓÒ·ÌËÂ, ÍÓÂÚÓ Í‡ÒÌÓÂ˜Ë‚Ó „Ó‚ÓË: " ÛÔË ÏÂ!" —‚ÂÚÓ‚ÌËˇÚ Îˉ ‚ ·ËÁÌÂÒ‡ Ò ÍÓÎË Ì‡ XX ‚ÂÍ Â ÍÓÏÔ‡Ìˡڇ "’ˆ". ƒÓ„ÓÌ‚‡˘‡Ú‡ ˇ ÍÓÏÔ‡Ìˡ  "≈È‚ËÒ". «‡ ‰‡ ÔÓÎÛ˜Ë ÔÓ·„‡˘ÓÚÓ È Ò ԇ˜Â ÓÚ „ÓÎˇÏ‡Ú‡ ÔËÚ‡ Ë ‰‡ Ò Ô‚˙Ì ‚ ÍÓÌÍÛÂÌÚÓÒÔÓÒӷ̇ ÍÓÏÔ‡Ìˡ ̇ "’ˆ", ̇ÂÏ‡Ú Â‰ËÌ ÓÚ Ì‡È-ËÁ‚ÂÒÚÌËÚ ÒÔˆˇÎËÒÚË Ì‡ ‚ÂÏÂÚÓ - ¡˙Ì·‡ı. “ÓÈ ËÁÏËÒΡ ͇Ú͇ڇ, ÌÓ ÚÓ˜ÌÓ ÔˈÂ΂‡˘‡ Ò ÂÍ·χ, ÍÓˇÚÓ Û‚Â΢‡‚‡ Ò „˙Ï Ë ÚˇÒ˙Í Ô‡Á‡Ìˡ ‰ˇÎ ̇ "≈È‚ËÒ". —ÍËÚÓÚÓ "ÍÛÔË ÏÂ" ‚ ÂÍ·-
χڇ Á‚Û˜Ë Ú‡Í‡: "ÕË ÒÏ ÌÓÏ ‰‚Â. «‡ÚÓ‚‡ Ò ÒÚ‡‡ÂÏ Ôӂ˜Â." ƒ‡ Ò ‚˙ÌÂÏ ÓÚ Ì‡˜‡ÎÓ - ÂÍ·χڇ ÔÓËÁ‚Âʉ‡ Ò‚ÂÚÓ‚Â Ò ˆÂÎ ÔÓ‰‡Ê·‡. œË Ì¡ ÌˇÏ‡ Á‡·‡ÌÂÌË Ì¢‡, Á‡˘ÓÚÓ Ô‡‚Ë·ڇ È Ò‡ ËÁÏËÒÎÂÌË ÓÚ Ò‡Ï‡Ú‡ Ì¡. “ˇ  ÔËÁ‚‡Ì‡ ‰‡ Ò˙Ú‚Óˇ‚‡ ̇‰ÂʉË. ¿ Ú ҇ ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏË, Á‡ ‰‡ ·˙‰ÂÏ ËÁÎ˙„‡ÌË, ˜Â ·Î‡„Ó‰‡ÂÌË ̇ Ó͇- Ó· ÊË‚ÂÂÏ ÔÓ-‰Ó·Â Ë ˜Â Ò‚ÂÚ˙Ú ÌË Â ÓÁÓ‚, ÓÚÔË‚‡ÈÍË ÓÚ Ì¡. ’˙ÏÙË Á‡‚˙¯‚‡: "¬ ËÒÚËÌÒÍˡ ÊË‚ÓÚ, Á‡ ‡ÁÎË͇ ÓÚ ÿÂÍÒÔËӂˡ, Ò·‰ÓÒÚÌËˇÚ ‡ÓÏ‡Ú Ì‡ ÓÁ‡Ú‡ Á‡‚ËÒË ÓÚ ËÏÂÚÓ, ÍÓÂÚÓ ÌÓÒË. Õ¢‡Ú‡ Ì ҇ ÔÓÒÚÓ ÓÌÓ‚‡, ÍÓÂÚÓ Ò‡. ƒÓ „ÓÎˇÏ‡ ÒÚÂÔÂÌ Ú ҇ ÓÌÓ‚‡, ÍÓÂÚÓ ËÁ„ÎÂʉ‡Ú, ˜Â Ò‡."
5 - 11 Î Ê Ò Î Ì Â Ð È 2 0 0 9
|
12
Ðàäèàöèîííàòà îíêîëîãèÿ - ìåòîä çà áåçîïåðàòèâíî ëå÷åíèå íà ðàêà — ̇‰Âʉ‡Ú‡ Á‡Ì‡Ô‰ Ë ‚ ¡˙΄‡Ëˇ ÓÌÍÓ·ÓÎÌËÚ ‰‡ ËÏ‡Ú ‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚ Á‡ ·ÂÁÓÔ‡ÚË‚ÌÓ Ë ÂÙÂÍÚË‚ÌÓ Î˜ÂÌË √ÂÓ„Ë ¿Ú‡Ì‡ÒÓ‚ ‡Á͇Á‚‡ Á‡ ΘÂÌËÂÚÓ ÒË ‚ »Òڇ̷ÛÎ. "Õ ÏÓ„‡ ‰‡ ‚Ë ÓÔ˯‡ Á‡ ͇͂‡ ˜ËÒÚÓÚ‡ ÒÚ‡‚‡ ‚˙ÔÓÒ, ÔÓ ÓÚÌÓ¯ÂÌË ̇ „ËÊËÚÂ Ë ÔÓÙÂÒËÓ̇ÎËÁχ - ·ÂÁ ‰ÛÏË Ò˙Ï, ÌˇÏ‡ Í‡Í ‰‡ ËÁ‡Áˇ ‚Ò˘ÍÓ ÚÓ‚‡, ÍÓÂÚÓ ËÁÔËÚ‚‡Ï." ПРОДЪЛЖЕНИЕ ОТ СТРАНИЦА 1 Õ‡ ωˈË̇ڇ Ò‡ ÔÓÁ̇ÚË Ì‡‰ 150 ‚ˉ‡ ÓÌÍÓÎӄ˘ÌË Á‡·ÓΡ‚‡Ìˡ. «‡ ¡˙΄‡Ëˇ ÒÔÓ‰ ÌÂÓÙˈˇÎ̇ ÒÚ‡ÚËÒÚË͇ ·ÓÎÌËÚ ҇ ÓÍÓÎÓ 280 000, ͇ÚÓ 30 000 Á‡·ÓΡ‚‡Ú ‚ÒˇÍ‡ „Ó‰Ë̇ ÓÚ ‡Á΢ÌË ‡ÍÓ‚Ë Á‡·ÓΡ‚‡Ìˡ. — ̇‰Âʉ‡Ú‡ Á‡Ì‡Ô‰ Ë ‚ ¡˙΄‡Ëˇ ÓÌÍÓ·ÓÎÌËÚ ‰‡ ËÏ‡Ú ‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚ Á‡ ·ÂÁÓÔ‡ÚË‚ÌÓ Ë ÂÙÂÍÚË‚ÌÓ Î˜ÂÌË √ÂÓ„Ë ¿Ú‡Ì‡ÒÓ‚ ‡Á͇Á‚‡ Á‡ ΘÂÌËÂÚÓ ÒË ‚ »Òڇ̷ÛÎ. "Õ ÏÓ„‡ ‰‡ ‚Ë ÓÔ˯‡ Á‡ ͇͂‡ ˜ËÒÚÓÚ‡ ÒÚ‡‚‡ ‚˙ÔÓÒ, ÔÓ ÓÚÌÓ¯ÂÌË ̇ „ËÊËÚÂ Ë ÔÓÙÂÒËÓ̇ÎËÁχ - ·ÂÁ ‰ÛÏË Ò˙Ï, ÌˇÏ‡ Í‡Í ‰‡ ËÁ‡Áˇ ‚Ò˘ÍÓ ÚÓ‚‡, ÍÓÂÚÓ ËÁÔËÚ‚‡Ï", ÒÔÓ‰ÂΡ Ô˙‚ËˇÚ ·˙΄‡ËÌ, ÎÂÍÛ‚‡Î Ò ‚ ¿Ì‡‰ÓÎÒÍˡ ωˈËÌÒÍË ˆÂÌÚ˙ (¿Ã÷) ‚ »Òڇ̷ÛÎ. ¿Ã÷ ‡·ÓÚË Ò˙‚ÏÂÒÚÌÓ Ò˙Ò Ò‚ÂÚÓ‚ÌÓËÁ‚ÂÒÚÌˡ ωˈËÌÒÍË ËÌÒÚËÚÛÚ ìƒÊÓÌÒ ’ÓÔÍËÌÒ ‚ ¿ÏÂË͇. ¬˙Á͇ڇ Ò ·˙΄‡ÒÍËÚ ԇˆËÂÌÚË ÔÂÒÚËÊÌÓÚÓ Ï‰ˈËÌÒÍÓ Á‡‚‰ÂÌË ÓÒ˙˘ÂÒÚ‚ˇ‚‡ ˜ÂÁ Á‰‡‚ÌÓ-ËÌÙÓχˆËÓÌË ˆÂÌÚÓ‚Â («»÷) ‚ —ÓÙˡ, œÎÓ‚‰Ë‚ Ë ¬‡Ì‡. 43-„Ӊ˯ÌËˇÚ Ú˙„ӂˆ ̇ Á‡ı‡ÌË ËÁ‰ÂÎˡ ÓÚ œÎÓ‚‰Ë‚ √ÂÓ„Ë ¿Ú‡Ì‡ÒÓ‚  ·ÓÎÂÌ ÓÚ ˇ‰˙Í ÒË̉ÓÏ Ì‡ ’ËÔ ÙÓÌ ÀË̉‡ÛÌ. œÂÚ˙ԡΠ‰‚ ÛÒÔ¯ÌË ÓÔ‡ÚË‚ÌË Ì‡ÏÂÒË ÔÂÁ 2002 Ë 2004 „., Ò‚˙Á‡ÌË Ò ÔÂχı‚‡Ì ̇ ÚÛÏÓÌË Ó·‡ÁÛ‚‡Ìˡ ‚ ÏÓÁ˙͇ Ë „‡·Ì‡˜Ìˡ ÒÚ˙η. «‡ ÛÒÚ¯ÌÓÚÓ Î˜ÂÌË ÚÓÈ ·Î‡„Ó‰‡Ë ̇ ÔÓÙ. —‡¯Ó ÷‚ÂÚÍÓ‚ ÓÚ ¬ÓÂÌÌÓωˈËÌÒ͇ ‡Í‡‰ÂÏˡ (¬Ã¿) ‚ —ÓÙˡ. «‡·ÓΡ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ √ÂÓ„Ë Â Ì‡ÒΉÒÚ‚ÂÌÓ Ë ‚ Òڇ̇ڇ Ëχ ‰‚ هÏËÎËË, Á‡Ò„̇ÚË ÓÚ Ì„Ó. "“Ó‚‡ Ò‡ ÚÛÏÓÌË Ó·‡ÁÛ‚‡Ìˡ ‚ ÏÓÁ˙͇, „˙·Ì‡˜Ìˡ ÒÚ˙η, ·˙·ÂˆË, ÍËÒÚÓÁÌË Ó·‡ÁÛ‚‡Ìˡ Ë ‰Û„Ë ‡ÁÍÎÓÌÂÌˡ. œË Ì‡Ò Ú ҇ ÏÛÚˇÎË, ÔÓ ÔË̈ËÔ ÚÓÁË ÒË̉ÓÏ Ò ‡Á‚Ë‚‡ ÓÍÓÎÓ 50-„Ӊ˯ÌË̇ڇ ̇ ˜Ó‚ÂÍ, ÌÓ
ÔË Ì‡Ò Â Á‡ÔӘ̇Π‰‡ Ò ‡Á‚Ë‚‡ ÓÚ ÓÍÓÎÓ 30-„Ӊ˯̇ ‚˙Á‡ÒÚ", Ó·ˇÒÌˇ‚‡ ¿Ú‡Ì‡ÒÓ‚. À˜ÂÌËÂÚÓ ‚ ˜ÛÊ·Ë̇ ÏÛ ÔÂÔÓ˙˜‚‡ ÔÓÙ. ÷‚ÂÚÍÓ‚. "œÂÔÓ˙˜‚‡ı‡ ÏË ‰‡ Á‡ÏË̇ Á‡ ΘÂÌË ‚ “ÛˆËˇ, ‡Á ÓÚ‚˙̇ı - ‡·Â, ıÓ‡Ú‡ ˜‡ÒÚË Ì ÒË ‚ÁËÏ‡Ú ÓÚ “ÛˆËˇ, ‚Ë Ï ͇‡Ú ‰‡ ÓÚˉ‡ ‰‡ Ò ÎÂÍÛ‚‡Ï Ú‡Ï. ŒÚ„Ó‚Ó˙Ú ·Â: ìÕ‡È-‰Ó·ËÚ Ì‚ÓıËÛÁË ‚ Ò‚ÂÚÓ‚ÂÌ Ï‡˘‡· Ò‡ ÚÛˆËÚÂî, ÒÔÓ‰ÂΡ Ô˙‚‡Ú‡ ÒË Â‡ÍˆËˇ ¿Ú‡Ì‡ÒÓ‚. “ÓÈ Â ÔÓÎÛ˜ËÎ 5000 Â‚Ó ÓÚ Á‰‡‚̇ڇ ÌË ÒËÒÚÂχ ÔÓ‡‰Ë ˇ‰ÍÓÚÓ ÒË Á‡·ÓΡ‚‡ÌÂ. ¬ ¿Ã÷ ·ËÁÌÂÒÏÂÌ˙Ú ÔÂÚ˙ÚÔˇ‚‡ ‰̇ ÓÔ‡Ú˂̇ Ôӈ‰ۇ Ë Â‰Ì‡ ÌÂÓÔ‡Ú˂̇ Ò Ó·ÓÚËÁˇ̇ڇ ÒËÒÚÂχ CyberKnife (ÍË·Â ÌÓÊ). –‡ÁÎË͇ڇ ÏÂÊ‰Û ÓÔ‡ÚË‚Ìˡ Ë ÌÂÓÔ‡ÚË‚Ìˡ ÏÂÚÓ‰ √ÂÓ„Ë ÓÔËÒ‚‡ ڇ͇: "“Ó‚‡ Â, ͇ÚÓ ‰‡ Ò‡‚ÌËÏ Â‰ÌÓ Ï‡ÁÓıËÒÚ˘ÌÓ ËÁÊË‚ˇ‚‡ÌÂ, ÍÓÂÚÓ ‰‡ ÌˇÏ‡ „‡Ìˈ‡ ÔÓ ÓÚÌÓ¯ÂÌË ̇ ·ÓÎ͇ڇ, Ë ‰‡ ΄̯ Ë ÔÓÒÔ˯ 20 ËÎË 40 ÏËÌÛÚË ·ÂÁ ÛÔÓÈ͇. Õ Ò ÛÒ¢‡ ÌË˘Ó ÓÒ‚ÂÌ ÔÒËı˘ÂÒÍÓÚÓ ˜Û‚ÒÚ‚Ó, ˜Â ÒË ‚ Ôӈ‰ۇ. œ‡‚ˇÚ ÚË ‡Ì‡ÚÓÏ˘̇ χÒ͇ ̇ ÎˈÂÚÓ Ë Î‡ÚÂÍÒÓ‚‡ ÓÚÎ˂͇ ̇ ÚˇÎÓÚÓ, Á‡ ‰‡  ÙËÍÒˇÌÓ Ë ÚÓ‚‡ Â. —Ή ÍÓÂÚÓ Ó·ÓÚ˙Ú, Ó·Ë͇ΡÈÍË ÓÍÓÎÓ Ú·, Á‡ÔÓ˜‚‡ ‰‡ ÚÂÚˇ ÚÛÏÓ‡ Ò ÚÓ˜ÌÓÒÚ ‰Ó ÒÛ·ÏËÎËÏÂÚ˙." ¿Ú‡Ì‡ÒÓ‚ ÓÚ·ÂΡÁ‚‡, ˜Â Ë ÌË ËχÏ ÏÌÓ„Ó ‰Ó·Ë ÒÔˆˇÎËÒÚË, ‡ Ë ÔӉӷ̇ ÚÂıÌÓÎӄˡ ‚˜ Ëχ Ë ‚ √˙ˆËˇ. ÕÓ Úˇ Úˇ·‚‡ ‰‡ ·˙‰Â ‰Ó·Â ‡Á‡·ÓÚÂ̇, ͇ÚÓ ÌÓ‚‡Ú‡ ÍÓ·, Á‡ ‰‡ ·˙‰Â ÂÙÂÍÚ˂̇. "—ÔˆˇÎËÒÚËÚ ҇ ÚÂÁË, ÍÓËÚÓ ÏÓ„‡Ú ÚÓ‚‡, ÌÓ Á‡ ˆÂÎÚ‡ ‚ Úˇı  ËÌ‚ÂÒÚˇÌÓ. ”˜ËÎË Ò‡ ‚ ̇È-ÔÂÒÚËÊÌËڠωˈËÌÒÍË ÛÌË‚ÂÒËÚÂÚË ÔÓ Ò‚ÂÚ‡- ͇ÚÓ ‚ ÃË·ÌÓ Ë ¿ÏÂË͇", ÒÔÓ‰ÂΡ Ӣ ÚÓÈ. "√ÓÚÓ‚ Ò˙Ï ‰‡ Ò˙‰ÂÈÒÚ‚‡Ï ̇ ‚ÒÂÍË Ë ÒÚÓˇ Á‡‰ ‰ÛÏËÚ ÒË", Á‡ˇ‚ˇ‚‡ ¿Ú‡Ì‡ÒÓ‚ ‚ ÔÓ‰ÍÂÔ‡ ̇ ‚Ò˘ÍË ÓÌÍÓ·ÓÎÌË ‚ Òڇ̇ڇ.
Êàêâî å CyberKnife? œË·„‡ Ò ‚ ÏÌÓ„Ó Ï‡ÎÍÓ Ï‰ˈËÌÒÍË ˆÂÌÚÓ‚Â ‚ ≈‚ÓÔ‡, ‡ ‚ “ÛˆËˇ - ‰ËÌÒÚ‚ÂÌÓ ‚ ¿Ã÷. CyberKnife  ̇È-Ò˙‚ÂÏÂÌÌËˇÚ ÏÂÚÓ‰ Á‡ ‡‰Ë‡ˆËÓÌ̇ ıËÛ„Ëˇ, ÍÓÈÚÓ ÛÌˢÓʇ‚‡ ÚÛÏÓ‡ ÔË ÏËÌËχÎÌÓ Ó·Î˙˜‚‡Ì ̇ Á‰‡‚‡Ú‡ Ú˙Í‡Ì ÓÍÓÎÓ Ì„Ó. –Ó·ÓÚËÁˇ̇ڇ ÒËÒÚÂχ CyberKnife Á‡ ‡‰Ë‡ˆËÓÌ̇ ıËÛ„Ëˇ  Ô˙‚‡Ú‡ Ë Â‰ËÌÒÚ‚Â̇ ‚ Ò‚ÂÚ‡ ‡‰ËÓıËۄ˘̇ ÒËÒÚÂχ, Ô‰̇Á̇˜Â̇ Á‡ ΘÂÌË ̇ ÚÛÏÓË, Í˙‰ÂÚÓ Ë ‰‡  ‚ ÚˇÎÓÚÓ, Ò˙Ò ÒÛ·ÏËÎËÏÂÚÓ‚‡ ÚÓ˜ÌÓÒÚ. CyberKnife ÓÒË„Ûˇ‚‡ ‰ÓÔ˙ÎÌËÚÂÎ̇ ‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚ Á‡ ÏÌÓ„Ó Ô‡ˆËÂÌÚË, ‰Ë‡„ÌÓÒÚˈˇÌË ÔÂ‰Ë ÚÓ‚‡ Ò ÚÛÏÓË, ÌÂÔÓ‰ÎÂʇ˘Ë ̇ ÓÔ‡ÚË‚ÌÓ ÓÚÒÚ‡Ìˇ‚‡Ì ËÎË Ì‡Ïˇ˘Ë Ò ̇ ÚÛ‰ÌÓ ‰ÓÒÚ˙ÔÌË ÏÂÒÚ‡ ‚ ÚˇÎÓÚÓ. œÂ‰ËÏÒÚ‚‡Ú‡ ̇ CyberKnife Ò Ò˙ÒÚÓˇÚ ‚ ÚÓ‚‡, ˜Â ÚÂÚˇ ÚÛÏÓË Ì‡‚ÒˇÍ˙‰Â ‚ ÚˇÎÓÚÓ, ÌÂÔÂÍ˙Ò̇ÚÓ ÒÎÂ‰Ë Ë ÓÚÍË‚‡ ÚÛÏÓ‡ Ë ‡Á‚ËÚËÂÚÓ Ì‡ Ô‡ˆËÂÌÚ‡ ÔÓ ‚ÂÏ ̇ ΘÂÌËÂÚÓ. ŒÒË„Ûˇ‚‡ ÚӘ̇ ‰Ó ÒÛ·ÏËÎËÏÂÚ˙ Ó·‡·ÓÚ͇ ̇ ÚÛÏÓ‡, Ò ÏËÌËχÎÌÓ ‚˙Á‰ÂÈÒÚ‚Ë ‚˙ıÛ ÓÍÓÎÌËÚ Á‰‡‚Ë Ú˙͇ÌË. ¬˙ÁÏÓÊÌÓ Â Î˜ÂÌË ̇ ÚÛÏÓË, ÌÂÔÓ‰ÎÂʇ˘Ë ̇ ÓÔ‡ÚË‚ÌÓ ÓÚÒÚ‡Ìˇ‚‡Ì ËÎË ÍÓÏÔÎÂÍÒÌË ÔÓ Ò‚Óˇ ı‡‡ÍÚÂ.
Êàê ñå ñòèãà äî ëå÷åíèå? ì¿Á ΢ÌÓ ‚Ó‰ˇ ‚ÒÂÍË Ô‡ˆËÂÌÚ, Á‡ˇ‚ËΠΘÂÌË ‚ ¿Ã÷, Ò˙Ô˘‡ÒÚÂÌ Ò˙Ï Ì‡ ÚÂıÌËÚ ËÁÔÓ‚Â‰Ë Ë Ò ÓÔËÚ‚‡Ï ‰‡ Ò˙Ï Ï‡ÍÒËχÎÌÓ ÔÓÎÂÁÂÌî, Á‡ˇ‚Ë ÃÛÒÚ‡Ù‡ ÃÂıωӂ, ÏÂÌˉÊ˙ Á‡ ¡˙΄‡Ëˇ ̇ ¿Ã÷. “ÓÈ ËÌÙÓÏˇ, ˜Â 150 Ô‡ˆËÂÌÚË Ò ÎÂÍÛ‚‡Ú ÓÚ ÌˇÍÓÎÍÓ ÏÂÒˆ‡ ‚ ÍÎËÌË͇ڇ, Ò‰ ÍÓËÚÓ Ë ËÁ‚ÂÒÚÌË ÔÛ·Î˘ÌË Î˘ÌÓÒÚË Ë ÔÓÎËÚˈË. —‰ÌÓ ÓÍÓÎÓ 40 ÊÂÎ‡Â˘Ë ‰‡ Ò ÎÂÍÛ‚‡Ú Á‡ÏË̇‚‡Ú Á‡ »Òڇ̷ÛÎ ‚ÒÂÍË ÏÂÒˆ. œ˙‚‡Ú‡ ÍÓÌÒÛÎÚ‡ˆËˇ  ·ÂÁÔ·Ú̇, ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏÓ Â Ò‡ÏÓ ‰‡ Ò ÔÓ‰‡‰Â ÂÔËÍËÁ‡Ú‡ ‚Ë, Ô‚‰Â̇ ̇ ‡Ì„ÎËÈÒÍË, ‚ ‰ËÌ ÓÚ «»÷ ̇ ¿Ã÷ ‚ Òڇ̇ڇ. «‡ 24 ˜‡Ò‡ ÔÓÎÛ˜‡‚‡Ú ÓÚ„Ó‚Ó ÓÚ ÔÓÙ. ‡ˇı‡Ì ≈Ì„ËÌ, ‚Ӊ¢ ÒÔˆˇÎËÒÚ, Á‡
ÚÓ‚‡ ‰‡ÎË Ëχ ÒÏËÒ˙Î ÓÚ Á‡ÏË̇‚‡ÌÂÚÓ ‚Ë Á‡ ΘÂÌË ÔÓ‡‰Ë Ù‡ÍÚ‡, ˜Â ‚ ̇Ô‰̇ΠÒÚ‡‰ËÈ Î˜ÂÌË  ÔÓ˜ÚË Ì‚˙ÁÏÓÊÌÓ. ì»Á„ÓÚ‚ˇ ‚Ë ÒÂ Ë ÙË̇ÌÒÓ‚‡Ú‡ ‡Ï͇, ÌÛÊ̇ Á‡ ΘÂÌËÂÚÓ ‚Ë, Á‡ ‰‡ ÏÓÊÂÚ ҇ÏË ‰‡ ÔˆÂÌËÚÂî, ‡Á͇Á‚‡ ÃÂıωӂ. ì≈‰ÌÓ Î˜ÂÌËÂ Ò ÍË·Â ÌÓʇ ÒÚÛ‚‡ ÓÍÓÎÓ 10 000 ‚Ó, ÚÓ ‚Íβ˜‚‡ ‰‚ÛËÎË ÚˉÌ‚ÌË ·ÂÁÓÔ‡ÚË‚ÌË Ôӈ‰ÛË, ÔÂÒÚÓÈ ‚ ÔÂÚÁ‚ÂÁ‰ÂÌ ıÓÚÂÎ Ë ‚Ò˘ÍË ÓÒڇ̇ÎË ‡ÁıÓ‰Ëî, ‰Ó·‡‚ˇ ÃÂıωӂ. ¿Ã÷ ÓÒË„Ûˇ‚‡ ωˈËÌÒ͇ „Ëʇ Ò˙Ó·‡ÁÌÓ ÌÛʉËÚ ̇ ‚ÒÂÍË Ô‡ˆËÂÌÚ ˜ÂÁ ÙÓÏˇÌÂÚÓ Ì‡ ËÌÚ‰ËÒˆËÔÎË̇ÌË ÂÍËÔË ÓÚ ÎÂ͇Ë, ÍÓËÚÓ Ò‡ ÂÍÒÔÂÚË ‚ Ò‚ÓËÚ ӷ·ÒÚË, ‡ÍˆÂÌÚˇ ÃÂıωӂ.
Soframýzýn süsü aðzýmýzýn tadý, þimdi turþu zamaný
HABERLER
AÝLE
Yiyecekleri saklama ihtiyacýndan doðan turþu, son zamanlarda sofra kültürünün çeþitliliðini ortaya koyuyor. Turþunuzu yemek için aylarca beklemeye de gerek yok artýk.
12
Çocuklara doðru el yýkama öðretilmeli
07
Baþta grip olmak üzere bir çok bulaþýcý hastalýðýn yayýlmasýnda doðru yýkanmayan ellerin büyük rolü var. Saðlýk için el temizliði vazgeçilmez bir iþlev.
INTERNATIONAL NEWSPAPER
BULGARIA www.zaman.bg
Yýl: 17 Sayý: 41 (872)
FOTOÐRAF: TANER MEHMED
5 - 11 EKÝM 2009
0.65 lv
Beynur Süleyman
Teknik fuarda otomobillere yoğun ilgi Taner Mehmed
Plovdiv
Ekonomik krize raðmen Uluslararasý Plovdiv Teknik Fuarý 65. kez kapýlarýný dünya yeniliklerine açtý. 28 Eylül- 03 Ekim tarihleri arasýnda gerçekleþtirilen fuarý yaklaþýk 80 bin kiþi ziyaret etti. Güney Doðu Avrupa’nýn en büyük fuarý ünvanýna sahip Plovdiv Fuarý, bir haftalýðýna Bulgaristan’ý dünyaya tanýtmayý baþardý. Sayfa 5’te
FOTOÐRAF: BAHAR MANDAN
Ýþten çýkarmalarý önlemek için 1 milyar leva ayrýldý Sofya
Ýstihdam piyasasýnýn iyileþtirilmesi için hükümet gelecek yýl için 1 milyar leva kaynak ayýrdý. Ýstihdam piyasasýnýn ‘aktif’ ve ‘pasif’ önlemlerinin sunumunu yapan Çalýþma Bakaný Totyu Mladenov, Ýnsan Kaynaklarýnýn Geliþimi programýnca istihdam için 250 milyon leva öngörüldüðünü, 200 milyon levanýn da iþsizlerin eðitimi için harcanacaðýný, 200 milyon leva da iþten çýkarýlanlarýn tazminatý için ayrýldýðýný kaydetti. Geri kalan 400 milyon leva da, 1 Ocak’tan itibaren yüzde 2 oranýnda düþürülecek sigorta primleri için kullanýlacak. Bu önlemler ile iþverenlerin iþçi çýkartmalarýnýn engellenmesi amaçlanýyor. Sayfa 2’de
Ýþverenlerin iþçi çýkarmalarýný azaltmak için bazý önlemler alýndý. Ýstihdam piyasasýna kaynak ayýran hükümet, istihdam piyasasýný iyileþtirmek ve iþsizler için 1 milyar levadan fazla ödeme yapacak.
YORUM 06 OBAMA ÖÐRENCÝLERE NEDEN DÝNAMÝK ÖDEV VERDÝ? НОВ ИНИ
02 ÌÂÐÈ
ÊÀ: ÀÕ ÌÅÄ ÑÍÈÌ
Геор ги подложилАтан асов първ метод за се на лечение ия бълг арин лечение с най-новия на раk Cybe
Àõì åäîâ
—ÔÓ‰ ¿ÒÓˆ ˆËÂÌÚËÚ Ë‡ˆËˇÚ‡ ̇ Ô‡Â Ò ÓÌÍÓ ·ÓΡ‚‡ÌË Îӄ˘ÌË ˇ Ôӂ˜ ‰Û¯Ë ‚ ÓÚ 10 ÏËÎË Á‡Ò‚ÂÚ ‡Ú Ò ‡Í ‡ Ò ‰Ë‡„ÌÓÒÚ Ó̇ ÁËÚ ҇, ‚ÒˇÍ‡ „Ó‰Ë̇. ˈ˜ӄÌӘ „Ó‰ÌÓ ÌÓ‚Ó ‰Ó 2020 „Ó‰Ë Ì‡ ÂÊÂÓÚÍËÚ ‡Í
Sultan’ın boyu rekorları geçti
Ротацият успеха на а е в основата еврогран на довете
–ÓÚ‡ˆËˇÚ ÏÌÓ„Ó ÚÂ̇  ËÁÔËÔ‡ÌËˇÚ ÏÂÚÓ ¸ÓË ÓÚ ÍË „‡Ì‰ ‚Ӊ¢ËÚ ‰ Á‡ Ó‚Â. “Ó‚‡ ‚ÓÔÂÈÒÍÓ„‡ÚÓ ‚ ÓÚ·Ó ÂˆÂÔÚ‡Ú‡ Á‡ ‡ ÒË Ëχ¯ ÛÒÔÂı ÚÓ ËÏ Ò Á‚ÂÁ‰Ë ̇ , Ô·˘‡ ‚ ‰ÂÒÂÚ ÍÓËÍË ÏËÎËÓ ÌË.
INTERNAT IONAL NEW SPAPER
Ãîäèí
rKnife. Чрез рад онкологияиационната рака без опелекуват рация Àõì åä
СПО РТ
09
2009
ÀÕÌÅÄ
ÎÂ
5 - 11 ÎÊÒÎ
Случилот е провокацо се в село Слав ия към яново етнически я мир
œÂÁˉÂÌÚ˙ Ú √ÂÓ„ ÓÔ‰ÂÎË ÒÎÛ˜ËÎÓÚÓ Ë œ˙‚‡ÌÓ‚ ˇÌÓ‚Ó Í‡ÚÓ Ò ÔÓ‚Ó͇ˆËˇ‚ ÒeÎÓ —·‚˜ÂÒÍˡ ÏË Í˙Ï ÂÚÌËÌˡ Ë Á‡ÍÓÌ Ë Í˙Ï ÍÓÌÒÚ ËÚÛˆ Ó‚ ‰ ‚ Òڇ̇ڇ.ËÓÌ-
à: XV II
Á
BULGAR
IA
ðîé: 4 www.zam 1 (872 an.bg Около 8 9 ) милиона обходими лева за органна ще бъдат не ция у нас транспл за съобщи Според проф доц. Вили следващата годи анта ян на мини . Милан на, норство стъра на Платиканов, Миланов то съве здравеоп то е общ в България има от "Пирогов" азването тник в ествен. където . Миланов морален проблем, до още даде прим литва са преди 20 годи кой ни имам ер били анга ите в края с Турция, жирани на всяк да проклами рат доно а мо рството .
1000 äó ø òðàíñïë è ñå íóæäàÿò àíòàöèÿ îò íà îðãà í
” Ì‡Ò 962-Ï Ú‡ÌÒÔÎ ‡ ‰Û¯Ë Ò ÌÛʉ ‡ÌÚ‡ˆËˇ ‡ˇÚ ÓÚ Ó·ˇ‚Ëı‡ ̇ ‚ ‚ÂÓÔ‡Á‚‡ ÃËÌËÒÚÂÒÚ‚ Ó„‡Ì. “Ó‚‡ ÌÂÚÓ ÔÓ ÓÚÓ Ì‡ ‰ÓÌÓ ÔÓ‚Ó‰ —‚ÂÚ Ì‡ Á‰‡ÒÚ Ó‚Ìˡ ‰ÂÌ ÏÌÓ„Ó Ô‡ˆË ‚ÓÚÓ - 4 ÓÍÚ ÓÏ‚Ë. ÂÌÚË ·˙·ÂÍ, ͇ÚÓ 14 868 ËÏ‡Ú ÌÛʉ Õ‡ÈÒ‡ Ô‡ˆË ÓÚ Úˇı ‡ ÓÚ ÂÌÚË Ì‡ Ò‡ ‰Âˆ‡ ,‡ ŒÚ Ú‡ ‚˙Á‡ÒÚ ÌÒÔ·ÌÚ ‰Ó 30 „Ó‰Ë 109 ‰‡ˇÚ 40 ‡ˆËˇ ̇ Ò˙ˆÂ Ò ÌË. ·ÓÎÌË, ÓÚ ˜ÂÚËËχ ÌÛÊÍÓËÚÓ Â‰ÌÓ Ô‡ˆËÂÌÚË „Ó‰ËÌË. ̇ ‚˙Á ‰ÂÚÂ Ë 54 ·ÓÎÌ ‡ÒÚ ‰ ˘ Í Ú
1000 ‰Û¯Ë Ò ÌÛʉ‡ˇÚ ÓÚ Ú‡ÌÒÔ·ÌÚ‡ˆËˇ ̇ Ó„‡Ì ̇ ÒÚ. 1-2 √ÓÁ‰ÂÚÓ - ÎÂ͇ÒÚ‚Ó Ë ı‡Ì‡ ̇ ÒÚ. 1-6 ÕÓÚ‡ËÛÒË Ë ‡‰‚Ó͇ÚË ˘Â ËÏ‡Ú Ô‡‚Ó ‰‡ ÔÓ‰„ÓÚ‚ˇÚ Ô‰·‡˜ÌË ‰Ó„Ó‚ÓË Ì‡ ÒÚ. 3
Sigara tüketim vergisi 76 Euro olacak Maliye Bakanlýðý, 2010’da sigaraya konan ek tüketim vergisinin 1000 adet kýsa sigarada 76 euro olmasýný kararlaþtýrdý. Bu Avrupa Birliði’nin belirlediði miktarýn biraz üzerinde bulunuyor. Böylece gelecek yýl sigara vergilerinden 226 milyon levanýn bütçeye girmesi bekleniyor. Tüketim vergisindeki bu ilave ile mali gelirlerin yanýnda vatandaþýn saðlýðýnýn da düþünüldüðünü aktaran Maliye Bakaný Simeon Dyankov, böylece ülkedeki sigara tüketiminin azaltýlmasýný amaçladýklarýný söyledi. Devamý Sayfa 2’de
Dünyanýn en uzun boylu adamý 27 yaþýndaki Türkiyeli Sultan Kösen, 246 cm.’lik boyuyla Guinness rekorlar kitabýna girdi. Sultan, 10 yaþýna kadar normal bir çocuk olarak yetiþti. Beyninde bulunan tümor sebebiyle hipofiz jigantizmi geçiren Kösen’in, geçen yýl ameliyatla alýnan tümör sonrasý uzamasý durdu. Ayakkabý numarasý 65 olan Sultan Köse, 12 yaþýnda geçirdiði geçici körlük sonrasý hormonlarý bozularak bu hale geldi. Mardinli Sultan Kösen’den önce rekor Çinli Bao Xi Shun’a aitti. Ama Sultan ona tam 10.5 cm fark attý ve rekora
adýný yazdýrdý. Aslýnda Türkiye onu 2004 yýlýnda, Cihan Haber Ajansý haberiyle tanýdý, o dönemde 2,45 cm olan boyunun yaþamýný ne denli zorlaþtýrdýðýný gündeme taþýmýþtý. Daha sonra Guinnes rekorlar kitabýna baþvurmasý ile tüm hayatý deðiþti. Önce Türkiye’nin en uzun boylu insaný olarak tescil edilen ve rekorlar kitabýna girmeye hak kazanan Sultan, kitabýn 2010 baskýsýnda, ‘Dünyanýn en uzun boylu insaný’, ‘Dünyanýn en büyük elli insaný’ ve ‘Dünyanýn en büyük ayaklý insaný’ olmak üzere tam üç kategoride birinci olarak yer aldý. Devami Sayfa 4’te
2 Z A M A N HABERLER 5 - 11 EKÝM 2009
HABER TURU Hükümet, bir uçak anlaþmasýný iptal ediyor SOFYA Önceki hükümetin önemli devlet yöneticilerini taþýyacak iki uçak alýmý anlaþmalarýndan birinin iptal edilmesi kararlaþtýrýldý. Bakanlar Kurulu, alým anlaþmasý imzalanan iki Airbus tipi uçaklardan birinin alýnmasý, diðerinin ise iptal edilmesini kararlaþtýrdý. Böylece Cumhurbaþkaný, hükümet yetkilileri ve milletvekilleri yeni Airbus A 319 ile seyahat edecek. Yeni alýnacak uçak 44 milyon dolara mal olacak. Anlaþmanýn yapýldýðý kurumlar ise her türlü tazminattan vazgeçti. Ulaþtýrma Bakaný Aleksandýr Tsvetkov, anlaþmanýn yapýldýðý þirket ve kredi saðlayan banka ile yapýlan uzun görüþmeler sonucu en uygun yöntemin bu olduðuna karar verildiðini aktardý. Ýki uçak için þu ana kadar 14,5 milyon leva ödendi. Ülkenin bu anlaþmadan 1 milyon leva zarar ettiði vurgulandý. Þu anda hükümetin kullandýðý Tu – 134 model uçak ise daha 2 yýl Avrupa’ya seyahat edebilecek. Eski olmasýndan dolayý ve Avrupa semalarýnda uçamayacak olmasýndan dolayý daha sonra, bu uçaklarýn uçuþlarýnýn serbest olduðu Asya ve Afrika ülkelerine satýlabilecek.
Çevreyolu Sofya trafiðini rahatlatacak
Ýþten çýkarmalarý önlemek için 1 milyar leva ayrýldý 110 bin iþsiz devletten yardým alýyor.
BÝRÝNCÝ SAYFADAN DEVAM
Ýstihdam piyasasýnýn iyileþtirilmesi için alýnan bazý önlemlere göre, tazminat alma süresinin üç ay uzatýlmasý öngörülüyor. Ancak bunlarýn kalifiye kurslarýna kayýtlý kiþiler için geçerli olmasý bekleniyor. Böylece Çalýþma Bürosu’nda bulunan iþsizlerin kriz döneminde haklarýnýn korunmasý amaçlanýyor. Sürenin uzatýlmasýnýn krizden dolayý geçici olarak uygulanmasý, bu þekilde iþsiz kalan kiþilerin eðitim alarak istihdam piyasasýnda daha fazla iþ bulma imkanýna sahip olmasý hedefleniyor. Yasaya göre iþsizlik yardýmý alma süreleri kiþinin çalýþma süresine baðlý olacak. 25 yýlý aþkýn çalýþma süresi bulunan, son 9 ayda sigortasý olan ve iþsizlik bürosuna kayýtlý olan kiþiler en fazla 12 aylýk tazminat alabilecek. Böylece aylýk 240 leva tazminat alýnabilecek. NOÝ verilerine göre yýl sonuna kadar iþsizlere verilecek yardýmlar için 200 milyon leva gerekli. Þu anda
Sonuç alýnmazsa sigortalar 2011’de artacak Devlet, iþverenlerin hesabýna sigorta primlerin arttýrýlabileceðini vurguladý. Bunun 2011 yýlýndan sonra olmasýný isteyen Bakan Mladenov, çalýþan bir ekonomide sigorta primlerinin düþürülmesinin yanlýþ olduðunu savundu. Krizi atlatýncaya kadar hükümet sigortalarda herhangi bir deðiþiklik düþünmüyor. Bakan Mladenov, “Biz sigorta primlerinin düþürülmesi ile iþten çýkartmalarýn yaþanmamasýný hedefliyoruz. Alýnan önlemler sürekli kontrol edilecek. Baþarý saðlamayan önlemler deðiþtirilecek. Bu sigorta primleri için de geçerli. Eðer iþverenler güvenimizi kazanmazsa, 2011 yýlýnda primlerin büyük oranda artýrýlmasý gündeme gelebilir.” þeklinde konuþtu.
Ülkede 300 bin iþsiz var Þuandaki iþsizlerin sayýsýný 300 bin olarak duyuran Çalýþma ve Sosyal Bakanlýðý, bu rakamýn daha da faz-
SOFYA Sofya trafiðini rahatlatmak için otoyol tarzý çevreyolu yapýlmasý öngörülüyor. Sofya Baþmühendisi Petýr Dikov, otoyol tarzý çevreyollarýnýn baþkent trafiðini rahatlatacaðýný, bu yollarýn ise dört yýl içinde tamamlanabileceðini söyledi. Þu an hala devam eden “Hemus” ve “Lyulin” otobanlarýna çevreyolarýyla baðlanacaklarýný söyleyen Dikov, böylece baþkent trafiðini belli ölçüde rahatlatmayý amaçladýklarýný söyledi. Kurulacak olan bu otoyollarda hýz sýnýrýnýn yüksek tutulmasý ve yollarda trafik ýþýklarýnýn konulmamasý düþünülüyor. Dikov, bunun trafiði rahatlatmak için uygun bir yöntem olduðunu ve böylece transit geçiþlerin Sofya içinden gerçekleþtirilmeyeceðini aktardý.
Plovdiv Üniversitesi tam kapasite PLOVDÝV Paisiy Hilendarski Plovdiv Üniversitesi, yeni eðitim yýlýna öðrenci kapasitesini yüzde yüz doldurmuþ olarak baþladý. Bu yýl üniversitede 3 bin 360 öðrenci eðitim görecek. Bunlardan 715’i gýyabi eðitim alacak. Üniversite yönetimi, ülkede kapasitesini tamamen dolduran tek üniversite olmaktan memnuniyetlerini dile getirdi. Üniversitede ayrýca Moldova, Makedonya, Ukrayna ve Sýrbistan’dan 60’a yakýn Bulgar kökenli öðrenci kabul edildi.
Noterler polis verilerine ulaþabilecek Kiþisel Belgeler Kanunu’ndaki deðiþiklikleri ele alan Meclis Komisyonu, noterlerin polis verilerine ulaþmasýný kararlaþtýrdý. Daha önceki oturumda buna karþý çýkan milletvekilleri, Ýþçileri Bakanlýðý ile noter yetkililerinin yaptýðý açýklamalarýn ardýndan bu öneriyi kabul etti. Böylece noterlere bir server konacak ve bu server aracýlýðý ile polis bilgilerine ulaþýlabilecek. Yasa deðiþikliðinin 1 Ocak 2010 ’da yürürlüðe girmesi kararlaþtýrýldý. SOFYA
la olduðu ve istatistiðe girmeyen birçok kiþinin iþsiz bir þekilde dolaþtýðýnýn bilindiðini aktarýyor. Oran olarak iþsizlerin sayýsý yüzde 8. Sigorta enstitüsünün 2009 yýlý bütçesinde 56 bin yeni iþsiz için planlama yapýlmýþ, fakat son aylarda çalýþmayanlarýn sayýsý 110 bin arttýðý için gelecek yýl bütçede 2 kat daha fazla para ayrýlmasý öngörülüyor.
Gençlerin birçoðu ne çalýþmak, ne de okumak istiyor Dünya Bankasý raporuna göre Bulgaristan’da 15 ila 24 yaþlarý arasýnda her gençten dörtte birinin çalýþmadýðýný, okumadýðýný ve her ikisini de yapma niyetinin bulunmadýðý açýklandý. Eðitim Bakanlýðý’nýn verilerine göre ise öðrencilerin yüzde 25’ý liseyi bile bitiremiyor. Ekonomi ve Sosyal Kurulu Baþkaný Lalko Dalevski söz konusu verileri deðerlendirerek, 2025 yýlýnda çalýþanlara büyük bir vergi ve sigorta yükü bineceðini savundu. Çalýþma Bakanlýðý ise çýkýþ yolu olarak gençleri kalifiye kurslarýndan geçirmek olduðunu düþünüyor. Bakan Mladenov “Ýþsizlik parasý alacaklarýna kurslara gitsinler” tavsiyesinde bulundu.
Mühendisler de iþsiz kalýyor Verilere göre, eðitimsiz kiþilerin yaný sýra üniversite mezunu kiþilerin de iþ bulmakta zorlandýðý vurgulandý. Sendikalar, iþçi bulma kurumlarýnda kaliteli eleman ve mühendislerin yanýnda yurtdýþýndan dönen gurbetçilerin sayýsýnýn da arttýðýný vurguluyor. Sendikalarýn gözlemlerine göre, firma yetkilileri kalifiyeli mühendisleri kapý dýþarý etmekten çekinmiyor. Yine sendikacýlar, iþverenlerin çalýþanlarýn maaþlarýný geciktirdiklerini ve bazen para yerine farklý yollarla ödeme yaptýklarýný aktarýyor.
Sigara tüketim vergisi 76 Euro olacak BÝRÝNCÝ SAYFADAN DEVAM
Bulgaristan’da yýlda ortalama sigara içenlerin sayýsý yüzde 5 artarken, Avrupa ülkelerinde ise azalma gösterdiðini vurgulayan Dyankov, tüketim vergisinde artýþa gitmelerindeki nedenlerinden birinin de bu olduðunu aktardý. Þu anda sigaralara uygulanan vergi miktarý bin kýsa adet için satýþ fiyatýnýn yüzde 40,5’si ve artý 41 leva. Bu da bin adette vergiyi 52 euro yapýyor. Avrupa Birliði, bin adet kýsa sigarada en az 64 euro vergi konmasýný istiyor. Bu da ek 96 milyon leva gelir anlamý taþýyor. Maliye Bakaný bu iki gelir arasýndaki fark olan 130 milyon euronun saðlýk için harcanmasýnýn kararlaþtýrýldýðýný kaydetti. Ayrýca bu gelirlerin bir kýsmý sigarayý býrakma kampanyalarýna aktarýlacak. Sigaraya konan vergi oranýnýn artýrýlmasý ile ülkede sigara içenlerin oranýnýn azalacaðýný kaydeden Bakan Dyankov, Bulgaristan’ýn en çok sigara içen ülkeler sýralamasýnda Yunanistan ve Japonya’dan sonra üçüncü sýrada geldiðini, çocuklarýn ise yüzde 48’inin 13 yaþýný bi-
tirmeden sigaraya baþladýklarýný kaydetti. Ekonomi Bakanlýðý uzmanlarý ise sigaralara bu kadar yüksek vergi konulmasýnýn doðru olamayacaðý görüþün paylaþýyor. Ekonomi Bakanlýðý uzmanlarý, bin adet kýsa sigara için 44 leva ve satýþ fiyatýnýn yüzde 46’sý oranýnda vergi konulmasýnýn daha doðru olacaðýný, aksi halde yüksek verginin hem üreticiler hem de ithalatçýlar tarafýndan cazip olmayacaðýný savunuyor. Bu olasýlýðýn kabul edilmesi durumunda sigara fiyatlarý yüzde 20 oranýnda artacak.
gelecek yýl için deðiþmezken, benzine konan vergi ise yüzde 1’in altýnda artýrýlacak. Böylece yakýttan 2010 yýlý bütçesine yaklaþýk 10 milyon leva ek gelir saðlanacak. Bakan Dyankov ekonomik kriz dolayýsý ile yakýt vergilerinin artýrýlmadýðýný, aksi halde yakýta konan verginin tüm sektörleri etkileyeceðini aktardý. Hazýr olan 2010 yýlý bütçesi bu hafta Bakanlar Kurulu’na sunulacak. Bütçe planýna göre, 2010 yýlýnda ekonominin yüzde 2 oranýnda küçülmesi öngörülüyor.
Yakýt vergileri deðiþmiyor
Baþbakan, sigara içenlerin sayýsýnda azalma istiyor
Dizele konan tüketim vergisi oranlarý
Sigaralara konan tüketim vergisi oranýnýn artýrýlmasýndan yana olduðunu açýklayan Baþbakan Boyko Borisov, bu þekilde ülkede sigara içenlerin sayýsýnýn azalabileceðini söyledi. Avrupa’da ve Amerika’da fazla sigara içilmediðini vurgulayan Baþbakan Borisov, Bulgaristan’da da sigara içenlerin sayýsýnýn azalmasý gerektiðini vurguladý. Borisov kendisinin de sigarayý azaltacaðýný sözlerine ekledi. Haber Merkezi
HABERLER Z A M A N 3 5 - 11 EKÝM 2009
EDEBÝYATÇI ÝSPERÝH BELEDÝYE BAÞKANI ADÝL REÞÝDOV:
Edebiyata ve kültürel etkinliklere deðer veriyorum Tahir Muevlu
Razgrad
Deliorman bölgesinin bir parçasý olan Ýsperih (Kemallar), kuzeydoðu Bulgaristan’da, Razgrad iline baðlý bir þehirdir. Bugünkü þehir, 1545’te, tarihi Bronz Devrine kadar uzanan eski bir yerleþimin üzerine kurulmuþtur. Ýsperih, 1960’ta þehir ilan edilmiþtir. Ýsperih’e yakýn Sveþtari’deki Trak mezarý, UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alýyor. Diðer bir popüler ziyaret yeri de 17. yüzyýldan kalma bir Bektaþi türbesi olan Demir Baba Tekkesi’dir. Belediyenizi okuyucularýmýza nasýl tanýtýrsýnýz? Ýsperih belediyesi halký çalýþkan bir halktýr. Ülkenin en verimli topraklarý bu bölgededir. Zaten meþhur olan Deliormanýn misafirperverliði bölgemizde üst düzeydedir. Ayný zamanda Ýsperih bölgesinin kadim bir geçmiþi var. Yapýlan son araþtýrmalara ve arkeolojik çalýþmalara göre yaklaþýk 9 bin yýl önce buralarda insanlar yaþamýþ. Rivayetlere göre Han Asparuh buralarda yaþamýþ. Demir Baba tekkesi bölgemizde olduðu için çok ziyaret edilen belediyelerden birisiyiz.
Kýrcali bölgesinde görev yapan Türkçe öðretmenleri, Zaman’ýn Kýrcali bürosunu ziyaret etti. Gazetenin Kýrcali bölge temsilcisi Ýdris Ali’den gazete hakkýnda bilgi alan öðretmenler, yýllar önce ayný üniversitete beraber eðitim gören, ancak yýllardýr görüþemeyen öðretmenler Zaman’da buluþup eski günlerini yad ederek hasret giderdi. Gelen misafirleri bir sürpriz bekliyordu. Öðretmenler, imkanlarý kýsýtlý olmasýna raðmen yýllardýr mesleklerini severek yapýyor büyük fedakarlarda bulunuyorlar. Fakir öðrencilere kendi paralarýyla kalem ve defter alan öðretmenler bir yandan da çok sevdikleri öðrencilerini hayata hazýrlýyorlar. Kitaplarýn çok eski ve 1992 yýlýndan kalma ve yetersiz olduðunu söyleyen öðretmenler ‘Bu ders iþlememizi zorlaþtýrýyor. Yeni kitaplarýmýz olsa öðrenciler merakla derse gelecekler. Herþeye raðmen ümitliyiz” þeklinde açýklamalarda bulundular.
Domuz gribi ülkede ilk kez can aldı de belediyemize 20 milyon leva gibi para girdi. Bu parayý da yatýrýma dönüþtürdük. Aðýrlýklý yatýrýmýmýz altyapý çalýþmalarýna oldu. Anayollarýmýzý ve köy yollarýmýzý tamir ettik ve yeniledik. Sokak lambalarýný yeniledik. Ýþadamlarýna çalýþma ortamlarý hazýrlayarak bölgemizdeki iþsizliði yenmek için büyük gayretlerimiz oldu. Bölgenizde tarýmla ilgili ne tür yatýrýmlar yapýlabilir? Ýsperih Deliorman’ýn ve ayný zamanda da tarýmýn kalbidir. Bölge insaný tarýmý ve topraðý çok sever. Belediyemiz topraklarýnda bir metrekare çalýþýlmayan toprak bulamazsýnýz. Tarýmla ilgilenen en büyük iþadamlarý bizim bölgemizdedir. Büyük ve güçlü firmalarýmýz var. 100 bin dönüm toprak iþleyen firmalarýmýz var. Kooperatiflerimiz var. Bu büyük firmalarýmýzda ve kooperatiflerimizde 1000 kiþiye istihdam saðladýk. Bu yýl Bulgaristan’da dekar
FOTOÐRAF: NEDRET LÜTFÝ
Belediyenizdeki çalýþmalarýnýzdan bahseder misiniz? 1999 yýlýnda ilk defa Belediye Baþkaný seçildim. Þu an üçüncü dönem belediye baþkanýyým. 10 yýldan beri belediyeye hizmet veriyorum. Biz belediyeyi 1 milyon 600 bin leva borçla devraldýk. Özverili çalýþmalarýmýzla borçlarýmýzý ödedik. Özellikle son dönemde Avrupa Birliði fonlarýndan faydalanarak belediyemizin ve köylerimizin çehresi deðiþti. Son yýllarda bütçemiz haricin-
Türkçe öğretmenlerinden Zaman’a ziyaret
baþýna en yüksek buðday veren bölgeyiz. Buðday, ayçiçeði ve mýsýr en çok yetiþen ürünler. Tütün ve meyve bahçeleri de önemli bir yer tutuyor. Sizin bir özelliðiniz de edebiyata gönül vermiþ olmanýz. Deliorman’da anýlan edebiyatçýlardansýnýz. Belediyenizin ne tür sanat ve kültürel etkinlikleri oluyor? Edebiyata merakým lise yýllarýnda baþladý. Hem Bulgar edebiyatý hem de Türk edebiyatý olmak üzere ikisine de ilgim büyüktür. Bundan dolayý belediyemizde ve köylerimizde edebiyata ve kültürel etkinliklere büyük deðer veriyorum. Gerek Bulgaristan gerekse komþu ülkelerden gelen edebiyatseverlerle deðiþik etkinliklerimiz oluyor. Belediyemizdeki þair ve yazarlara büyük deðer vererek çalýþmalarýna yardýmcý oluyoruz. Ayný zamanda Türkçe derslerinde yetenekli olan genç ve baþarýlý öðrencilere de sahip çýkmaya çalýþýyoruz.
Ýsperih’in en büyük özelliklerinden birisi de Demir Baba Tekkesi olmalý. Ünü sýnýrlarý aþmýþ olan Demir Baba’yý anlatabilir misiniz? Demir Baba tarihi bir þahsiyet. Çeþitli rivayetler var kendisi hakkýnda. Hasan adýnda bir alim olduðu biliniyor. Güçlü bir pehlivan ayný zamanda insanlar üzerinde saygýnlýðý ve otoriyesi olan birisi. 16. asrýn ikinci yarýsýnda yaþamýþ. Kendi dergahýný burada kurmuþ. Kendi türbesini kendisi yapmýþ. Bunun yanýna misafirhane ve imaret de yaparak bölge insanýnýn dini ve kültürel geliþmesinde önemli hizmetleri olmuþ birisidir. Biz Ýsperihliler olarak kendisi ile gurur duyuyoruz. Her yýl 20 Mayýs tarihinde þenlikler yapýyoruz. Komþu ülkelerden de gelen misafirlerimizle büyük katýlýmlý programlar organize ediyoruz. Devlet büyüklerimizin de katýlýmýyla burada birlik beraberlik ve kardeþlik mesajlarý veriliyor.
Saðlýk Bakanlýðý ülkede domuz gribi’nden ölen ilk vakayý duyurdu. Lozenets hastanesinde tedavi gören 30 yaþýndaki bir hastanýn A(H1N1) domuz gribi virüsünü yenemeyerek hayatýný kaybettiðini açýkladý. Böylece domuz gribinin dünyada ve Bulgaristan’da görülmesinin ardýndan Bulgaristan’da ilk ölüm vakasý gerçekleþmiþ oldu. Domuz gribine 19 Eylül’de Samokov’da yakalanan hasta, yerel hastanede tedavi altýna alýndý. Hasta 25 Eylül’de Sofya’daki Lozenets hastanesine sevk edildi. Virüse Karadeniz kýyýsýnda çalýþýrken turistlerden kaptýðý belirtilen kiþinin uzun yýllar uyuþturucu baðýmlýsý olduðu açýklandý. Ölümün baðýþýklýk sistemin zayýf olmasý ile iliþkili olduðu tahmin ediliyor. Uzmanlar, eklem yerlerinde aðrý, yüksek ateþ ve grip belirtileri olmasý durumunda derhal doktora müracaat edilmesi önerisinde bulunuyor. Ayrýca ilk ölüm vakasýnýn ardýndan yeni salgýnlar konusunda paniðe gerek olmadýðý belirtiliyor. Grip aþýsýnýn ekim ayýnda Bulgaristan’a gelmesi bekleniyor. Ancak ne miktarda geleceði ve ücretinin ne olacaðý Avrupa Birliði tarafýndan belirlenecek. Aþýnýn ülkeye gelmesi ile kronik hastalýðý olan çocuklara, hamilelere, polislere ve doktorlara ilk etapta aþý yapýlmasý öngörülüyor. Haber Merkezi
TEBRİK
YARDIM ÇAĞRISI Dobra Polyana’da hatim töreni Burgas’ýn Ruen ilçesine baðlý Dobra Polyana köyünde hatim merasimi düzenlendi. Köy halkýnýn el ele vererek organize ettiði hatim törenine çok sayýda vatandaþ katýldý. Hatim edenler arasýnda Aytos Bölge Müftüsü Selahattin Muharrem’in oðlu Recep Selahattin de vardý. Törende kurbanlar kesilerek, dualar okundu, Aytos Bölge Müftüsü Selahattin Muharrem, bölge halkýnýn bu türlü merasimlere çok önem verdiklerini ve bu sene 50’nin üzerinde Kuran kursu yaptýklarýný açýkladý. Köy muhtarý Ýsmail Mehmet 1990’dan itibaren hemen hemen her sene köyde hatim merasimi, çeþme açýlýþlarý ve mevlitler düzenlediklerini söyledi. Verilen hediyelerle hatim eden çocuklar sevindirildiler. Hatim törenini devlet büyükleri de onurlandýrdý. Nedret Lütfi, Dobra Polyana
Kýrcaali’de yaþayan ve iki kýz çocuðu babasý olan Ali Hasan 50 yaþýndadýr. Ali Hasan’ýn böbrek nakli için yardýma ihtiyacý vardýr. Yardým etmek isteyen tüm duyarlý ve hayýrsever insanlarýn bir katkýda bulunmasýný bekliyoruz. Baðýþta bulunmak isteyenler için hesap numaralarý:
Kirkovo Belediye Baþkaný Sayýn Þükran Ýdris'in doðum gününü kutlar, saðlýk mutluluk ve baþarýlar dileriz.
Обединена българска банка Банков код: UBBSBGSF Сметка в лева: BG21 UBBS 8002 4093 5764 20 Сметка в евро: BG09 UBBS 8002 4401 6493 15 GSM: +359886308766
Kırcali, ZAMAN
4 Z A M A N HABERLER 5 - 11 EKÝM 2009
Sultan’ýn boyu rekorlarý geçti Dünyanýn en uzun boylu adamý 246 cm.’lik boyuyla Sultan Kösen, Guinness rekorlar kitabýna girdi. Kösen’nin rekorlarý bununla da bitmiyor. Dünyanýn en uzun el ve ayaklarý da Sultan Kösen’e ait. Dünyanýn en kýsa boylu insaný ise 59 cm. boyunda olan 16 yaþýndaki Hintli Jyoti Amge. Halinden þikayet etmeyen Amge, bilakis daha fazla büyümek dahi istemiyor.
Sultan minyatur bir gazeteyi elinde tutuyor. BÝRÝNCÝ SAYFADAN DEVAM
Kitabýn tanýtým çalýþmalarý için önce Londra`da daha sonra da New York`ta bir dizi etkinliðe katýlan Sultan, çevresinde toplanan meraklý gözlerden hayli memnun. Bugüne kadar uzun boyun hep cefasýný çeken Sultan, artýk sefasýný sürüyor. Tedavisi süren ve acýlarýndan kurtulan Sultan Kösen’nin rekorlarý bununla da bitmiyor. Dünyanýn en uzun el ve ayaklarý da Sultan Kösen’e ait. Kösen`in elleri 27.5, ayaklarý ise 36.5 santim uzunluðunda.
Amge kendi sýnýf arkadaþlarýnýn diz kapaklarýna kadar geliyor.
AMGE’NIN BOYU 60 CM
HAYATI ZORLUKLAR ÝÇÝNDE BAÞLAMIÞTI Mardin’in Derik ilçesine baðlý Dede köyünde dünyaya gelen 27 yaþýndaki Sultan Kösen`in, boyunun uzamasý 12 yaþýndan bu yana týbbi müdahalelere raðmen durdurulamamýþtý. 5 çocuklu Kösen ailesinin 2’nci çocuðu olarak dünyaya gelen Sultan Kösen, standart yataklara sýðamadýðý için özel olarak yaptýrýlan 3 metrelik yatakta yatýyor. Sultan`ýn Mardin`de yaþayan ailesi, oðullarýný ilk fýrsatta evlendirmek istiyor. Oðlunun mürüvvetini görmek istediðini belirten anne Kösen, gelin bulmak için köy köy dola-
þýyor. Rekoru tescillenen Sultan Kösen bir aylýk dünya turuna çýktý. Kösen, Ekim ayýnýn 10’una doðru Türkiye`yedeki evine dönecek. Anne Ayþe Kösen, oðlunun Türkiye’ye dönüþünde konvoyla karþýlayacaklarýný ve kendisi için kurban keseceklerini söyledi. Ýlk iþinin oðlunu evlendirmek olacaðýný söyleyen anne Kösen, onu zor þartlar altýnda büyüttüðünü ifade etti. Bütün dünyanýn oðlunu konuþmasýnýn kendisini çok sevindirdiðini anlatan anne Kösen, hayatýnda ilk defa yüzünün güldüðünü belirtti.
Jyoti Amge Hindistan’ýn ortasýndaki bir kasaba yaþýyor. Onu diðerlerinden ayýran tek fark dünyanýn en kýsa boylu insaný olmasýdýr. Sadece 23 inch yani 59 cm. boyunda olan 16 yaþýndaki Amge en büyük hayallerinden biri Bolywood’ta oynamak olduðunu söylüyor. Hindu rekor kitabý Limka’ya göre kýz dünyadaki en kýsa boylu insan. Halinden þikayet etmeyen Amge, bilakis kendisine karþý yönetilen ilgiden memnun olduðunu belirtiyor. Daha fazla büyümesini dahi istemeyen kýz, yaþýtlarý gibi okula gidiyor, fakat kendisi için özel bir sýra ve mini sandalye ayrýlýyor. Amge Hindistan’ýn Nagpur kentinde ailesiyle yaþýyor. Devlet okulunda okuyor. Uzmanlar Amge’nin vücudunun yeterli oranda hormon üretmediðini ve bu yüzden geliþmesinin çok yavaþ olduðunu söylüyor. “Üç yaþýndayken farklý olduðumu anlamýþtým. Ýnsanlar oyuncak olduðumu düþünüyor ama bir insaným!” diyor. Kendisinin okul çantasý, üniforma ve hayatýndaki tüm eþyalarý minyatür olmasýna raðmen Amge bir gün sinemadaki film aktrisler gibi olacaðýna inanýyor. Þimdilik Hindistan þarkýcýsý Mika Singh’in klibinde oynadýðý için mutlu, fakat hayalleri onu daha ileriye götüreceðinden emin gözüküyor. Jyoti’nin en zevk aldýðý þeylerden biri de alýþveriþ yapýp süslenmek.
AÐIRLIÐI SADECE 5 KÝLO Kendisiyle barýþýk biri olan Jyoti , “En küçük kýz olmaktan çok mutluyum. Bütün ilginin bana yönelmesinden hoþlanýyorum, küçük olmaktan ve dýþlanmaktan korkmuyorum” diyor. Amge sadece 5,25 kg. aðýrlýðýnda olup doktorlarýn tespitlerine göre achondroplasi hastalýðýný taþýyor. Annesi Ranjana kýzýnýn doðumunda hiçbir anormal bir durum yaþamadýðýný , fakat 5 yaþýna geldiðinde kendisinde bir büyüme sorunu olduðunu fark ettiðini aktarýyor. Cihan
DESIGN OUTDOOR INDOOR ADVERTISING www.imeldesign.net
EKONOMÝ Z A M A N 5 5 - 11 EKÝM 2009
Plovdiv Teknik fuarýnda otomobil sektörü yoðun ilgi gördü Uluslararasý Plovdiv Teknik Fuarý 65. kez kapýlarýný dünya yeniliklerine açtý. Fuarýn en çok ilgi gören bölümlerinden biri de otomobiller oldu. 44 ülkeden 2000 firmanýn katýldýðý fuarýn bu yýlki partner ülkesi ise Macaristan oldu. BÝRÝNCÝ SAYFADAN DEVAM
Fuarda sergilenen yenilikler Teknik fuar standlarýnda bu yýl dünya çapýnda üretilen 15 yeni ürün tanýtýldý. Ürünler arasýnda en küçük ölçekli ürün olarak tanýtýlan güçlü adaptör Tayvanlý ‘Saga Power Industrial’ þirketine ait. Ürün sedece 70 gram aðýrlýðýn-
FOTOÐRAF: TANER MEHMED
Bu yýl 65. kez kapýlarýný açan teknik fuarýna makine mühendisliði, otomobil, ulaþým, biliþim teknolojileri, yazýlým, elektrik ve elektronik tekniði, inþaat, kimya, enerji, çevre ve diðer alanlardan dünya liderlerlerinin en son yenilikleri tanýtýldý. 44 ülkeden 2000 firma, Bulgaristan pazarýna ilk defa giren 15’i yeni olmak üzere bir çok ürünü sergiledi. 65. Teknik fuarýnýn bu yýlki partner ülkesi ise Macaristan oldu. Fuarýn en çok ilgi gören bölümlerden biri de otomobil alaný oldu. Bu yýl 8.’si gerçekleþtirilen otomobil fuarýna yaklaþýk 20 þirket 140 araçla katýldý. Otomobil sektörünün çok aðýr dönemler geçirdiðini ifade eden Otomobil Üreticileri Birliði Baþkaný Stoyan Jelev, Bulgaristan’da son 8 ay içerisindeki otomobil satýþlarýnýn iki kat, aðýr araç ve kamyonlardaki satýþlarýn ise 8 kat düþtüðünü açýkladý. Krize raðmen birçok yeniliðin sergilendiðini söy-
leyen Jelev, Atina, Londra ve Bükreþ’teki otomobil fuarlarýnda sergilenen otomobillerin burada da sergilendiðini ifade etti. Nissan standýnda ise en son üretilen GTR otomobili sergilendi. Bu otomobilin parçalarý eski bir ingiliz metoduna göre elle monte ediliyor. Japonya’da bu metodun sadece 100 uzmanda lisansý bulunuyor ve otomobile kendi imzalarýný atabiliyorlar. Fuarýn ilk iki gününde yaklaþýk 70 otomobil satýldý. En çok satýlan markalar arasýnda Dacia yerini aldý. Otomobil alýcýlarýný ise firmalar oluþturdu. Leasing sistemi ile þirket ihtiyaçlarýný gideren firmalar yapýlan indirimlerden memnun kaldý.
Belene nükleer santrali 80 milyar euro gelir saðlayacak Belene nükleer elektrik santralinin hizmete girmesi durumunda, 60 yýllýk süre içinde yaklaþýk 60 - 80 miyar euro gelir saðlamasý bekleniyor. Ekonomi, Enerji ve Turizm Bakaný Trayço Traykov, Belene projesinin ekonomik olmasý durumunda yapýlacaðýný söyledi. Uzmanlarýn yaptýðý hesaplamalara göre proje ekonomik. Santralin yýllýk giderlerinin 200 milyon euroyu aþmamasý bekleniyor. Böylece santralin masraflarý 12 yýlda çýkarýlmýþ olacak. Belene Proje Danýþmaný Bogomil Mançev, santralin pahalýya mal olacaðýnýn doðru olduðunu, çünkü yatýrýmýn riski yüksek olduðunu, ancak tüm dünyanýn bunu yaptýðýný söyledi. Þu anda projenin ekonomik olup olmadýðý yönünde çok spekülasyonlarýn bulunduðunu vurgulayan Mançev, þu anda sadece 4 milyar Euro’luk maliyet ile NEK’in ödeyeceði 1,3 milyar euro inþaat giderlerinin bilindiðini vurguladý. Ekonomi Servisi
da olup ebatlarý ise 55x35x25 milimetre. Diðer yenilikler arasýnda otomobilleri ‘scan’ yapan universal oto teþhis cihazý yer alýyor. Alman ‘Robert Bosh’ firmasýna ait cihaz otomobilleri detaylý bir taramadan geçirerek, farklý parçalardaki arýzalarý ortaya çýkararak otomobilin tamir ve bakýmýnda yardýmcý oluyor. Çek ‘Hakel Trade’ firmasý ise çok amaçlý kullanýlan paratoneri tanýttý. Bu ürünü hastaneler, bankalar, elektrik üreten santraller ve hava trafiðini denetleyen büyük çaplý binalar kullanabilecek. Bu yýl sergilenen yeni ürünler listesine yerli bir ürün de girmeyi baþardý. Plovdiv merkezli ‘Vito-Ýlin Mladenov’ þirketine ait güneþ sistemleri fuarda ilk kez tanýtýldý. Bu sistemler güneþ enerjisini kullanan kollektörlerden oluþuyor. Güneþ enerjisini toplayan sistemler farklý boyuttaki su depolarýna transfer edilebiliyor.
Türk Makina sektörü fuarda yerini aldý Bu yýl Türkiye’nin Orta Anadolu Ýhracatçýlar Birliði vasýtasý ile Makina Sektörü için önemli bir fuar gerçekleþti. Plovdiv merkezli Pro Travel þirketi iþbirliði ile 4.kez gerçekleþtirilen milli katýlým sayesinde bu yýl makine sektöründen 15 firma fuarda ürünlerini sergiledi. Türkiye’nin Plovdiv’deki milli katýlým organizasyonlarýný gerçekleþtiren Pro Travel firmasý müdürü Kadir Seçkin, dünyadaki krize raðmen Türk firmalarýnýn fuarlara ilgisinin devam ettiðini söyledi. Orta Anadolu Ýhracatçýlar Birliði ile 2006 yýlýndan bu yana çalýþtýðýna deðinen Kadir Seçkin, 2006 yýlýnda Türkiye Plovdiv teknik fuarýna partner ülke olarak yaklaþýk 150 firma ile katýldýðýný fakat ekonomik kriz dolayýsýyla bu sayýnýn azaldýðýný söyledi. Fuara katýlan firmalarýn nakliyat, katýlým, yerleþme ve konaklama hizmetlerini baþarý ile dördüncü kez düzenlediklerini ifade eden Kadir Seçkin, firmalarýn verilen hizmetlerden ve fuar merkezinden memnun kaldýklarýný kaydetti.
Bulgaristan ile Türkiye iþbirliði teklifleri alýnmaya baþlandý Bulgaristan ile Türkiye arasýnda yürütülen sýnýr ötesi iþbirliði programýnca, ilgili tekliflerin sunulabileceði çaðrýsý yapýldý. Tekliflerin 28 Aralýk tarihine kadar teslim edilmesi gerekiyor. Türkiye - AB Katýlým Öncesi Yardým Aracý (IPA) Çerçeve Anlaþmasý kapsamýnda yürütülen “Bulgaristan - Türkiye Sýnýrötesi Ýþbirliði Programý’’na iliþkin ilk teklif çaðrýsý yapýldý. Türkiye Baþbakanlýðý Türk Ýþbirliði ve Kalkýnma Ýdaresi Baþkanlýðý (TÝKA) tarafýndan yapýlan açýklamaya göre, Bulgaristan’dan Haskovo, Yambol ve Burgas’ý; Türkiye’den ise Edirne ve Kýrklareli illerini içeren program kapsamýnda gelecek tekliflerin 28 Aralýk 2009 tarihinde kadar teslim edilmesi gerekiyor. Bulgaristan’dan Bölgesel Kalkýnma ve Bayýndýrlýk Bakanlýðý ile Türkiye’den TÝKA Baþkanlýðý’nýn ortak yönetiminde gerçekleþtirilen program için 14 Ekim 2009 tarihinde Haskovo ve 19 Ekim 2009 tarihinde Edirne’de bilgilendirme toplantýsý yapýlacak. Program kapsamýnda ayrýca 20 Ekim 2009 tarihinde Edir-
ne’de Ortaklýk Forumunun organize edilmesi planlanýyor. Bulgaristan - Türkiye Sýnýrötesi Ýþbirliði Programýyla, karþýlýklý sýnýr bölgelerinde yaþayanlar arasýndaki toplumsal baðlarý geliþtirmek, sürdürülebilir ekonomik kalkýnmayý güçlendirmek, sosyal kalkýnmayý ve yaþam kalitesini iyileþtirmek amaçlanýyor. Proje, yerel, bölgesel, ulusal kamu kurumu ve kuruluþlar, doðal alanlarý koruma idareleri, kültür, eðitim ve saðlýk kuruluþlarý, halk merkezleri, iþ ve iþçi bulma kurumlarý, sivil toplum kuruluþlarý, iþ geliþtirme merkezleri ve Euro-region inisiyatifleri gibi kuruluþlar teklif sunabiliyor. Her projenin her iki ülkeden en az birer ortak içermesi, lider ortaðýn program kapsamýndaki uygun bölgelerden birinde, proje tekliflerinin son teslim tarihinden en az bir yýl önce resmen kurulmuþ olmasý gerekiyor. aa
5 EKÝM 2009
DÖVİZ KURLARI DÖVÝZ CÝNSÝ
MÝKTAR
KUR (LEVA)
ABD Dolarý Euro Ýsviçre Frangý Türk Lirasý Ýngiliz Sterlini Japon Yeni Romanya leyi
1 USD 1 EUR 1 CHF 1 TL 1 GBP 10 JPY 1 RON
1.3454 1.9558 1.2947 0.8969 2.1324 0.1505 0.4573
FUAR TAKViMi Web IT Tarih: 07.10.2009 - 08.10.2009 Yer: Sofya NDK Konu: Dijital pazarlama ve internet hizmetleri fuarý Organizatör: E Akademi Kafe festival 2009 Tarih: 14.10.2009 17.10.2009 Yer: Sofya Ýnter Expo Center Konu: Kahve üreticileri, ithalatçýlarý, disribütörleri fuarý Organizatör: Bulgaristan Kahve Birliði Deri ve tekstil Tarih: 16.10.2009 25.10.2009 Yer: Varna Spor ve Kültür Sarayý Konu: Hazýr giyim, deri ürünler ve aksesuarlarý fuarý Organizatör: Spor ve Kültür Sarayý
Mobilya Dünyasý Tarih: 14.10.2009 - 17.10.2009 Yer: Sofya Ýnter Expo Fuar Merkezi Konu: Ev ve ofis mobilyalarý fuarý Organizatör: Bulgarreklama
Stroyko Tarih: 14.10.2009 - 20.10.2009 Yer: Sofya NDK Konu: Uluslar arasý inþaat ve inþaat malzemeleri fuarý Organizatör: Stroyko Expo
Çiçek Sonbahar Tarih: 28.10.2009 - 01.11.2009 Yer: Plovdiv Fuar Merkezi Konu: Çiçek, bahçe bitklileri, dekoratif bitkiler ve aksesuarlarý fuarý Organizatör: Uluslar arasý Plovdiv Fuarý
ICT Days Tarih: 28.10.2009 - 31.10.2009 Yer: Sofya Ýnter Expo Fuar Merkezi Konu: Bilgi teknolojileri, yazýlým ve donaným ürünleri fuarý Organizatör: Bulgarreklama
Ýnter Food & Drink Tarih: 11.11.2009 - 14.11.2009 Yer: Sofya Ýnter Expo Fuar Merkezi Konu: Gýda ürünleri ve makine teknolojileri fuarý Organizatör: Bulgarreklama
YORUM
5 - 11 EKÝM 2009
ZAMAN 06
Barack Obama, öðrencilere neden ‘dinamik ev ödevi’ verdi? Çocuðunuzun zeki olduðunu biliyorsunuz ama okul notlarý sizi memnun etmiyor. Ya da sýnavlarda baþarýlý olsa da sýnýfta sýkýlýyor ve sorun çýkarýyor. En gözde etkinlikleri ise bilgisayar oyunlarýnýn ya da televizyonun baþýnda saatlerini geçirmek ya da düþ kurmak. Endiþelenmeyin; bütün bunlar çocuðunuz büyüdüðünde baþarýsýz olacaðý anlamýna gelmiyor. Kýzmak, zorlamak ya da þikâyet etmek yerine ebeveynler olarak çocuklarýnýzýn yeteneklerini parlatmak, potansiyellerini açýða çýkarmak ve zihinlerini aydýnlatmak için yapabileceðiniz çok þey var. ABD’nin önde gelen çocuk yetenek geliþtirme uzmanlarý bir araya gelerek, ebeveynlerin çocuklarýnýn özel yeteneklerini fark etmeleri, onlarý desteklemeleri ve bilinçli stratejiler benimsemeleri için 30 yýllýk araþtýrmalarýný bir kitapta topladý. Yetenekli ve Ýleri Zekalý Çocuklar Ulusal Araþtýrma Merkezi Baþkaný Dr. Joseph Renzulli ve Connecticut Üniversitesi’nden Dr. Sally Reis’in hazýrladýðý Light Up Your Child’s Mind (Çocuðunuzun Zihnini Aydýnlatýn) adlý kitap, ebeveynlerin çocuklarýnýn yeteneklerini keþfederek baþarýlý olmalarýný saðlamalarý için önemli ipuçlarý veriyor. OBAMA’DAN ÇOCUKLARA EV ÖDEVÝ
Anne–babalarýn öncelikle Romalý bilgin Plutarch’ýn þu sözünü akýlda tutmalarý gerekiyor: “Akýl, doldurulacak bir kazan deðil, tutuþturulacak bir ateþtir.” Aklýn bilgiyle yüklenmesinin baþarýnýn ölçütü olduðu yüzyýllar geride kaldý. 21. yüzyýl, bilgi kadar bu bilgiyi kullanabilmek için becerinin ve eðitimde dinamik yaklaþýmlarýn öneminin de teslim edildiði bir çað. Son günlerde ABD’de de tartýþýlan en önemli konulardan biri, okullarýn açýlmasý çerçevesinde Amerikan Baþkaný Barack Obama’nýn öðrencilere hitaben yaptýðý konuþmada verdiði “dinamik ev ödevi”. Obama, öðrencilere, “Amerikan baþkanýna yardým etmek için ne yapabileceðinizi düþünün ve bununla ilgili bana birer mektup yazýn.” diyerek, çocuklarýn yeni ders yýlýndaki ilk ev ödevini belirlemiþti. Siyasî gerekçelerle eleþtirilen bu ödev daha sonra “Eðitiminiz konusunda kýsa ve uzun vadeli amaçlarýnýzý yazýn.” þeklinde deðiþtirildi. Ödevin içeriði deðiþse de amacý yani öðrencilerin “gerçek sorunlar” üzerine düþünmelerini saðlamak ve çocuklarý hayal güçlerini geliþtirmeye, çözüm yollarý aramaya teþvik etmek önemli bir motivasyon. Çocuklara sorumluluk vermek ve sorun çözme becerileri ile hayal güçlerini geliþtirmek, kitabý hazýrlayan uzmanlarýn önerileriyle de son derece örtüþen bir eðitim stratejisi. Okuma, yazma, temel bilimler gibi konularda eðitilmenin yaný sýra yaþamlarýnýn öðrenme açýsýndan bu en kritik yýllarýnda öðrencilerin yeni beceriler edinmeleri son derece önemli. Bunlarýn arasýnda, bilgileri ayrýþtýrabilme ve deðerlendirebilme becerisi, bilinmeyene ve öngörülemeyene karþý özgüvenli bir yaklaþým, “güvenli riskleri” alabilme cesareti, yapýcý davranma becerisi, birikmiþ bilgiyi uygulayabilme becerisi ve iþbirliði yapma becerisi bulunuyor. ÇOCUKLARIN HAYALLERÝNE GÜLÜP GEÇMEYÝN
Ebeveynlerin, çocuklarýnýn yeteneklerinin kendiliðinden ortaya çýkmayacaðýnýn bilincinde olmasý gerekiyor. Ailenin ufak bir desteði ve yönlendirmesiyle gerçekleþecek eðlenceli sanatsal, sportif faaliyetler ve müfredat dýþý etkinlikler çocuklarýn gizli yeteneklerinin ve belki de gelecekteki kariyerlerinin ýþýðý olabilir. Çocuklarýn kendi il-
gi alanlarý ve tercihlerine göre gerçek bir araþtýrma etkinliðine katýlmalarý da yaratýcýlýklarýný artýracaktýr. Bu faaliyetin “gerçekliði”, yani somut bir getirisi olmasý önemli ve motive edicidir. Örneðin, film çekmek, kitap yazmak isteyen, icat yapmaya heveslenmiþ, sahne meraklýsý ya da beste yapma hayali kuran bir çocuða gülüp geçmek yerine, mümkün olan araçlarla bir ürün elde edebileceði ortamý ve imkâný saðlamak çocuðunuza verebileceðiniz en iyi hediyedir. HER ÇOCUK ÖZELDÝR
Ebeveynlerin yaptýðý en önemli hatalardan biri, çocuklarýný diðer çocuklarla karþýlaþtýrmak. Oysa çocuklarýn “biricikliðinin”, yani kendilerine has fiziksel görünümleriyle, davranýþ ve konuþma tarzlarýyla, yetenek ve ilgileriyle “özel” olduklarýnýn vurgulanmasý, çocuklarýn psikolojik geliþimlerinin saðlýklý olmasýna katkýda bulunuyor ve onlarý baþarýya taþýyor. IQ testlerinin ve sýnav sonuçlarýnýn çocuklarýn potansiyelini ölçmede yeterli olmadýðý unutulmamalý. ÝNTERNET DOST MU, DÜÞMAN MI?
Ýnternet, çaðýmýzda çocuklarýn bilgiye ulaþmasýnda son derece iþlevsel bir araç. Ýnternet ortamýndaki bilgileri elemek, iþlemek de çocuðun zihinsel yeteneklerini geliþtiriyor. Diðer yandan internetin son derece zaman tüketici bir yaný olduðu ve doðru kullanýlmasý gerektiði de her fýrsatta uzmanlar tarafýndan belirtiliyor. Bu nedenle çocuklarla internetteki araþtýrmalarý konusunda görüþ alýþveriþinde bulunmak, internet sitelerindeki bilgilerin doðruluðunu sorgulamalarý için onlarý yönlendirmek gerekiyor. Diðer yandan internet ortamýndaki araþtýrmalarýn, çocuklarýn dikkatini taze tutmak, zaman kaybýný önlemek ve
güvenilirliði saðlamak açýsýndan belirli internet siteleriyle sýnýrlanmasý da öneriliyor. ÇOCUKLARIN EÐÝTÝMÝNDE EN ÖNEMLÝ ÞEY: YARDIMCI EBEVEYN
î
Çocuðun okuldaki notlarý iyi deðil, ya da sýnavlarda baþarýlý olsa da sýnýfta sýkýlýyor ve sorun çýkarýyor. En gözde etkinlikleri ise bilgisayar oyunlarýnýn ya da televizyonun baþýnda saatlerini geçirmek ya da düþ kurmak. Endiþelenmeyin; bütün bunlar çocuðunuz büyüdüðünde baþarýsýz olacaðý anlamýna gelmiyor.
Çocuklarla çalýþmalarý, projeleri ve günlük programlarý konusunda plan yapmak onlarý motive ederken, çocuðun bilgi ve zeka zenginliðinin geliþmesinde en önemli yardýmcýsýnýn ebeveyni olmasý gerekiyor. Diðer yandan yardýmcý olmak, müdahil olmak anlamýna gelmiyor. Ebeveynlerin gözlemleyerek ve yerinde müdahalelerle çocuklarýn yeteneklerini geliþtirmelerine yardýmcý olmasý tavsiye ediliyor. Övgü her zaman için olumlu etki yapsa da içten ve olumlu eleþtiriler de çocuklarýn bakýþ açýlarýný geniþletmek açýsýndan önemli. Uzmanlar, çocuklarla ciddî bir yetiþkine hitap ediyormuþ gibi konuþarak olumlu sonuçlar alýnabileceðine dikkat çekiyor. Belirli bir baþlýk üzerine odaklanarak onlarla sohbet etmek, sorunlarýný dinlerken çözüm yollarý için “beyin fýrtýnasý” yöntemini kullanmak da çocuklarýn zihinsel geliþimleri açýsýndan etkili. BAÞARILARA ODAKLANMAK
Ebeveynlerin akýlda tutmalarý gereken en önemli nokta, okullarýn genellikle çocuðun hangi derslerde baþarýsýz olduðuna ve bunun için ne yapýlmasý gerektiðine yoðunlaþmasý. Oysa baþarýlara odaklanmak da etkili bir yöntem. Bunun için de ailelerin, okullarla ve öðretmenlerle iþbirliði yapmasý ve iletiþim içinde olmasý oldukça önemli. Bu bilinçle hareket eden ebeveynlerin çocuklarý, öðrenmenin gerçekten zevkli ve heyecan verici olduðunu fark edecek, sorun çözme kabiliyeti kazanacaklar. Bu þekilde özgüvenleri geliþen çocuklarýn okuldaki baþarýlarý da artacaktýr. RÜYA KARLIOVA
AÝLE & SAÐLIK Z A M A N 7 5 - 11 EKÝM 2009
Farika Teymur Artýr
FOTOÐRAF: KÜRÞAT BAYHAN
Çocuklarýn baþarýsý için onlara ortam hazýrlayýn Uzman Psikolog
Uzun bir tatilden sonra baþlayan ders yýlýyla öðrenciler kadar aileler de heyecanlý. Þüphesiz ki her anne–baba çocuðunun baþarýlý olmasýný ister. Bunun için uygun ortamý hazýrlamalarý, baþarý için gerekli þartlardan biri. Ders baþarýsý hayatýn ilk yýllarýndan itibaren okul–aile–çocuk üçgeninde dengelerin saðlanmasý ile mümkündür. Öðrencinin derste aldýðý notlar bilgi birikiminin göstergesi olarak her ne kadar geliþiminde ve geleceðinde uzun dönemde etkili olsa da en önemlisi kiþiliðine yapacaðý etkidir. Zira çocuðun ders baþarýsý, kendisine bakýþ açýsýný, kendisini deðerlendirmesini etkilerse düþük notlar daha büyük olumsuz sonuçlar doðurur. Baþarýsýzlýk karþýsýnda çocuk “Ailem beni hiç sevmiyor çünkü baþarýlý deðilim”, “Ben hiç iþe yaramaz biriyim, derslerimde bir türlü baþarýlý olamýyorum” þeklinde düþüncelere kapýlabilir. Bu da daha sonra sýnav kaygýsýna, hayata olumsuz þekilde bakmaya, iþ hayatýnda ve sosyal iliþkilerde çekingen ve güvensiz olmaya kadar gidebilir. Akademik zeka, bireyin sahip olduðu farklý özelliklerden biridir ve eksiklik varsa çocuðun doðru tanýnmasý ile geliþtirilebilir. Çocuk baþarýlý olsa da olmasa da ailesinin ve öðretmenlerinin onu olumlu özellikleriyle sevdiðine ve olumlu özelliklerini gördüklerine güvenmelidir. Okullarýn açýldýðý bu haftada þu önerilere kulak verin:
Çocuk dersi ne için çalýþtýðýný bilmeli Pek çok derste öðrenci dersi ne için çalýþtýðýný bilmemekte, o dersin veya öðretilen bilginin hayatta kendisine ne þekilde faydalý olacaðýný kavrayamamaktadýr. Bu konuda çocuðu düþünmeye sevk etmek, yararlarý kendisinin bulmasýný saðlamak, bulamýyorsa anlatmak derslere olan ilgiyi artýrýr.
Çalýþmaya teþvik ederken üsluba dikkat edin Öðrenciler anne–babalarýnýn sürekli ‘çalýþ’ demesinden son derece rahatsýz olup buna karþý olumsuz tepki geliþtirirler. Üslup, yargýlayýcý olmamalý, baþarýlarý takdir edilmeli, öðrenci, “þu derste veya þu yazýlýda bu baþarýyý gösterdiysen þu derste veya sýnavda da ayný þekilde baþarý gösterebilirsin, bunu baþarabilecek potansiyel sende var” þeklinde güven verilerek
teþvik edilmelidir.
Öðrenci dersi derste öðrenmeli Aslýnda bir öðrenci normal þartlarda dersi derste öðrenebilmeli ve evinde öðrendiklerini tekrarlama isteði duyabilmelidir. Bu olamýyorsa bazý sorunlar var demektir. Bu sorunlar tespit edilip küçükken çözülmezse ileride katlanarak büyüyeceðinden gereken tedbir alýnmalýdýr.
Veliler, düzenli olarak siz de okula gidin Okula aþýrýya varmayacak þekilde düzenli aralýklarla giden, öðrencinin öðretmenlerini tanýyan, dersler ve öðretmenleri hakkýnda çocuðuyla konuþan, anne–baba; çocuðun karþýlaþtýðý sorunlar hakkýnda geç kalmadan bilgi sahibi olur.
Öðretmenlerle iliþkileri geliþtirin Çocuklar genellikle bir dersin
öðretmenini sevdiklerinde ve öðretmenle aralarýnda iyi diyalog kurulduðunda dersi de severler. Ýlgili bir anne–baba, bu diyaloðun iyi hale gelmesinde de etkili olabilir.
Baþarýsýzlýða yol açan sorunlarý çözün Özel öðrenme güçlüðü, dikkat eksikliði, hiperaktivite bozukluðu, depresyon, bilgisayar–internet baðýmlýlýðý, ergenlik çaðý sorunlarý, yanlýþ arkadaþ seçimi gibi sorunlar var ise bunlarýn sebepleri bulunmalý ve uygun tedavi yollarý aranmalýdýr.
Baþarýsýzlýk hayal kýrýklýðýna dönüþmemeli Ders baþarýsýnda öðrencinin kendine güveni önemlidir. Kendine güvenen öðrenci küçük baþarýsýzlýklarýndan dolayý hayal kýrýklýðýna uðramaz. Aile ve öðretmen, öðrencinin kendine güven duymasýnda önemli rol oynar.
Çocuk sahibi olmak için ne kadar vaktiniz kaldý? Günümüzde þehirli kadýnlar daha geç doðum yapýyor. Kariyer sahibi olmak, gelecek için ekonomik güvence saðlamak gibi nedenlerden çocuk doðurmak için 30’lu, hatta 40’lý yaþlara kadar bekleniyor. Ancak bu bekleyiþ gebelik þansýný belirgin olarak azaltýyor. Öyle ki 35 yaþýndaki kadýnlarda tüp bebek tedavisi bile yaþla kaybedilen gebelik þansýnýn ancak yarýsýný telafi edebiliyor. Acýbadem Maslak Hastanesi Tüp Bebek Merkezi Sorumlusu Kadýn Hastalýklarý ve Doðum Uzmaný Doç. Dr. Özkan Öztürk, kadýnlarýn ömür boyunca sahip olacaðý yumurta sayýsýnýn anne karnýnda belli olduðunu söylüyor. Öztürk’ün verdiði bilgilere göre, anne karnýnda dördüncü ayda 6–7 milyon olan yumurta sayýsý doðumda 1–2 milyona kadar azalýr, ergenlikte 300 bin, 37 yaþýnda ise 25 bine iner. Menopoza girmiþ bir kadýnda ise bu rakam bin kadardýr. Yumurta yaþlanmasýnýn iki doðal sonucu, azalmýþ gebelik þansý ve menopozdur. Kadýnlarda yumurta sayýsýnýn azalmasýyla birlikte 30–33 yaþlarýnda doðurganlýk oraný da düþer. Bu azalma 35–38 yaþýnda hýzlanýr. 30 yaþýndaki bir kadýnda her ay gebe kalma olasýlýðý yüzde 20 oranýndadýr. 38 yaþýnda canlý doðum oraný yüzde 50 oranýnda azalýr. 40 yaþýnda bu azalma yüzde 75’e çýkar. Yaklaþýk her 100 kadýndan 10’unda beklenenden daha erken yumurtalýk yaþlanmasý ve kaybý olur. Her 100 kadýndan birinde ise erken menopoz geliþir. Yumurtalýk rezervi herhangi bir yaþta azalabilir. Bu durumda kiþi düzenli adet görmeye devam etse bile gebe kalma olasýlýðý çok azalmýþtýr. Bu kadýnlarda artan gebelik kayýplarýna daha sýk rastlanýr. Kadýnýn yaþý ilerledikçe yumurta sayýsý ve kalitesi azalýr.
Çocuklarý okula kahvaltýsýz göndermeyin
Çocuklara, doðru el yýkama öðretilmeli
Saðlýklý bir sabah kahvaltýsý olmadan bir çocuðun asla güne baþlamamasý gerekiyor. Kahvaltý yapmakta zorlanan ya da iþtahsýzlýk çeken çocuklara küçük süprizler þeklinde severek tüketebileceði sandviçler hazýrlayabilir, peynirli omlet yapabilirsiniz. Eðer çocuðunuzda iþtahsýzlýk varsa, yaþýna göre düþük kilolu ise kahvaltýda pratik olarak 1 bardak taze sýkýlmýþ meyve suyu içine 1 adet býldýrcýn yumurtasýný ekleyin, karýþtýrýp içirin. Býldýrcýn yumurtasý çok zengin ve çok önemli enerji, protein, vitamin ve mineral kaynaðýdýr. Kahvaltýlýk gevrekler de pratik kahvaltý seçenekleri arasýnda yerini alabilir. Ancak kahvaltýlýk gevrek seçiminde kuru meyveli ve fýndýk, badem, cevizli olmasýna dikkat edin. Çocuðunuzun ilk derslerde uyumasýný, dikkatinin daðýnýk olmasýný istemiyorsanýz kahvaltýyý ihmal etmeyin.
Baþta grip olmak üzere, birçok bulaþýcý hastalýðýn yayýlmasýnda doðru yýkanmayan ellerin büyük rolü var. Sakarya Vatan Hastanesi Baþhekimi Dr. Dursun Bostancý, el temizliðinin saðlýklý bir yaþam için vazgeçilmez olduðunu ve bu nedenle çocuklara doðru el yýkamanýn öðretilmesi gerektiðini söyledi. Bostancý, okul gibi kalabalýk gruplarýn bulunduðu yerlerde baþta grip olmak üzere verem, Hepatit–A gibi bulaþýcý hastalýklarýn yýkanmayan eller sebebiyle hýzla yayýlabileceðini belirterek, bu bakýmdan ellerin sýk sýk yýkanmasýnýn büyük önem taþýdýðýný ifade etti. Tuvalet ihtiyacýnýn giderilmesi, yemek yeme, alýþveriþ gibi günlük bütün iþlerin ellerle yapýldýðýný hatýrlatan Bostancý, “Sýk sýk yýkanma-
yan eller tam bir bakteri ve mikrop yuvasý. Ellerimizle her yere, herkesin dokunduðu yerlere dokunuyoruz. Ellerin temiz kalmasý mümkün deðil. Saðlýklý bir yaþam için sýk sýk ellerin yýkanmasý gerekiyor.” uyarýsýnda bulundu.
EL, NASIL DOĞRU YIKANIR? Önce eller su ile iyice ýslatýlmalýdýr. Sonra ele dökülen sývý sabunla iyice ovalanmalýdýr. Ovalama iþlemi sýrasýnda avuç içi, týrnak aralarý ve bilek kývrýmlarý unutulmamalý. Ovalama iþlemine en az 30 saniye devam edilmeli. Eller bol su ile iyice durulanmalý. Tuvalet ihtiyacýnýn giderilmesinden sonra el yýkama iþlemi iki kez tekrarlanmalý. Her öðrenci kendi mendiliyle ellerini kurulamalý. Eller mecbur kalmadýkça aðza sokulmamalý. Duran Yavaþ
8 Z A M A N AHLAK 5 - 11 EKÝM 2009
Hayata nasıl bakıyor, sorunlara nasıl yaklaşıyorsunuz?
Dua ve Allah’ý anmak mü’minin zýrhýdýr Her gün mutlaka okumamız gereken dualar
Mustafa Aydýn
Allah’ý anarsak O’nun da bizi anacaðýný, gafillerden olmayýp sabah akþam yalvararak Rabb’imizi anmanýn gerekliliðini, Allah’ý çok zikredersek kurtuluþa eriþeceðimizi, Allah’ý çok hatýrlayan kimselerden olursak Allah’ýn bize büyük mükafatlar hazýrladýðýný, dile hafif sevabý fazla olan dualarý, üzerine güneþ doðan herþeyden hayýrlý olan duayý, günde yüz ve on sefer söylenmesi gereken dualarý, Allah’ýn en çok hoþlandýðý duayý, göklerle yerin arasýný sevapla dolduran duayý, kiþinin kendisi için ve Allah için yapmasý gereken dualarý, namazdan sonra yapýlacak dualarý, namazda tahiyyattan sonra okunacak dualarý, rüku ve secdede okunacak dualarý, Rasûlullah’ýn secdede okuduðu dualarý, yüz defa Sübhanallah demenin bize bin sevap kazandýracaðýný, her bir eklem için sadaka verilmesi gerektiðini ve her türlü zikrin de sadaka olabileceðini, kat kat sevap kazandýran zikrin ne olduðunu, zikredenle zikretmeyenin farkýnýn ölüyle diri gibi olduðunu, Rabb’imizi nasýl anarsak O’nun da bizi o þekilde anacaðýný, Allah’ý çok hatýrlayanlarýn öne geçeceklerini, zikrin ve duanýn en faziletlisinin ne olduðunu, cennette bir hurma aðacý diktiren zikrin ne olduðunu, cennetin aðaçlarýnýn neden ibaret olduðunu, zikrin her þeyden hayýrlý olduðunu saymaya gerek kalmaksýzýn söylenecek duayý ve cennet hazinelerinden bir hazineyi öðreneceðiz.
Ebû Hüreyre (radýyallahu anh)’den rivayet edildiðine göre Resûlullah (sas) þöyle buyurdu: “Dile hafif, mîzana konduðunda aðýr gelen ve Rahmân olan Allah’ý hoþnut eden iki cümle vardýr: Sübhânallâhi ve bi–hamdihî sübhânallâhi’l–azîm: Ben Allah’ý ulûhiyyet makamýna yakýþmayan sýfatlardan tenzih eder ve O’na hamd ederim. Ben Yüce Allah’ý ulûhiyyet makamýna yakýþmayan sýfatlardan tekrar tenzih ederim.” (Buhârî, Daavât 65, Eymân 19) Yine Ebû Hüreyre (radýyallahu anh)’den rivayet edildiðine göre Resûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) þöyle buyurdu: “Sübhânallâhi velhamdülillâhi velâ ilâhe illallahü vallâhü ekber demek, benim için, üzerine güneþ doðan her þeyden daha kýymetlidir.” (Müslim, Zikir 32) Yine Ebû Hüreyre (radýyallahu anh) Resûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem)’in þöyle buyurduðunu söyledi: “Bir kimse her gün yüz defa, ‘lâ ilâhe illallahü vahdehû lâ
þerîke leh, lehü’l–mülkü ve lehü’l–hamdü ve hüve alâ külli þey’in kadîr’ derse, on köle âzâd etmiþ kadar sevap kazanýr; ona yüz iyilik sevabý yazýlýr; yüz günahý baðýþlanýr; bu zikir o gün akþama kadar o kimsenin þeytandan korunmasýný saðlar. Bu zikri ondan daha fazla tekrarlayan kimse dýþýnda hiç kimse daha faziletli bir iþ yapmamýþ olur.” Resûl–i Ekrem sözüne þöyle devam etti: “Bir kimse günde yüz defa sübhânallâhi ve bi–hamdihî derse, onun günahlarý deniz köpüðü kadar bile olsa hepsi baðýþlanýr.” (Buhârî, Bed’ü’l–halk 11) Ebû Eyyûb el–Ensârî (r.anh)’den rivayet edildiðine göre Resûl–i Ekrem (sallallahu aleyhi ve sellem) þöyle buyurdu: “Bir kimse on defa, ‘lâ ilâhe illallahü vahdehû lâ þerîke leh, lehü’l–mülkü ve lehü’l–hamdü ve hüve alâ külli þey’in kadîr’ derse, Ýsmâil (aleyhisselâm)’in soyundan dört kimseyi hürriyetine kavuþturmuþ gibi sevap kazanýr.” (Buhârî, Daavât 64)
RABB’ÝMÝZ (cc) BÝZÝ KUR’AN’INDA KENDÝSÝNÝ ANMAYA ÇAÐIRIYOR “... Allah’ý anmak ve devamlý hatýrda tutmak þüphesiz en büyük ibadettir...” (Ankebut: 29/45) “Öyleyse siz, bütün zamanlarýnýzda Beni anýn, Beni aklýnýzdan çýkarmayýn ki Ben de sizi her an baðýþlamak ve sevap vermekle anayým...” (Bakara: 2/152) “Rabb’ini alçakgönüllülükle, korku ve duyarlýlýk içinde sesini yükseltmeden, sabah akþam zikret ve sakýn umursamaz kimselerden olma...” (Araf: 7/205) “... Allah’ý namaz dýþýnda da daima hatýrlayýn ki mutluluða eriþebilesiniz.” (Cuma: 62/10) “Gerçek þu ki Allah’a teslim olmuþ bütün erkekler ve kadýnlar, inanan bütün erkekler ve kadýnlar, kendini ibadet ve taata vermiþ erkek ve kadýnlar, niyet ve davranýþlarýnda doðru ve samimi olan erkek ve kadýnlar, sýkýntýlara göðüs geren erkekler ve kadýnlar, gönülden huþu ile Allah’tan korkan erkekler ve kadýnlar, sadaka veren erkekler ve kadýnlar, nefislerini kontrol edip her þeyden kaçýnarak oruç tutan erkekler ve kadýnlar, iffet ve namuslarýný koruyan erkek ve kadýnlar, Allah’ý durmaksýzýn çokça anan erkek ve kadýnlar var ya, iþte onlara Allah baðýþlanma ve büyük bir mükafat hazýrlamýþtýr.” (Ahzab: 33/35) “Allah’ý çokça anýn ve gündeminizden hiç çýkarmayýn ve sabah akþam O’nun þanýný yüceltin. O Allah ki sizi karanlýklardan aydýnlýða çýkarmak için, üzerinize rahmet etmekte, melekleri de size baðýþlanma dilemekte. Ýþlerinizin düzgün gitmesi için dua etmektedirler.” (Ahzab: 33/41–43)
Sünnet–i seniyyeye tâbi olmak
NAMAZ VAKÝTLERÝ Günler 5 Pazartesi 6 Salý 7 Çarþamba 8 Perþembe 9 Cuma 10 Cumartesi 11 Pazar
Ýmsak 5:48 5:50 5:51 5:51 5:53 5:54 5:55
Güneþ Öðle 7:27 13:22 7:29 13:22 7:30 13:22 7:30 13:22 7:33 13:21 7:34 13:21 7:35 13:21
Ýkindi 16:33 16:32 16:31 16:31 16:28 16:27 16:25
Akþam Yatsý 19:09 20:32 19:08 20:30 19:06 20:28 19:06 20:28 19:03 20:25 19:01 20:23 18:59 20:21
SOFYA'DAN ÖNCE: Peþtera, Velingrad 4 dk. Pleven, Smolyan 5 dk. Karlovo, Plovdiv, Pazarcik 6 dk. Kýrcali, Kazanlýk, Momçilgrad, Sviþtov 7 dk. Haskovo, Krumovgrad, St. Zagora, V. Týrnovo 9 dk. Ruse, Harmanli, N. Zagora 10 dk. Popovo 11 dk. Omurtag 12 dk. Kubrat, Razgrad, Týrgoviþte, Yambol 13 dk. Ýsperih, Tutrakan, Þumen, Preslav 14 dk. Karnobat 15 dk. Aytos, Novi Pazar, Silistra 16 dk. Burgas, Provadiya 17 dk. Varna, Dobriç 18 dk.
Peygamberimiz’in (sas) söyledikleri, tasdik ettikleri, yaþadýklarý bunlarýn bütününe birden sünnet–i seniyye denir. Elbette Peygamber Kur’an’a tabidir, dolayýsýyla Kur’an’a tabi olmak sünnet–i seniyyeye ittiba ile olur. Sünnet–i seniyyeye ittiba etmek isteyen, Peygamber’imiz nasýl giyinmiþ, nasýl yemiþ, nasýl yaþa-
mýþ bu sorularýn bütününe cevap bulur ve yapmaya gayret ederse sünnet–i seniyyeye ittiba etmiþ olur. Adetlerimizi Ýslam’a uydurmak, huyumuzu Ýslam’a uydurmak, yaþayýþýmýzý Ýslam’a uydurmak sünnet–i seniyyeye ittibadýr. Allah (cc) cennet gibi dünyayý cehennem etmememiz için sünnet–i seniyyeye ittibayý emretmiþtir.
Sakatlarýn Allah’a isyana haklarý var mý? Ýnsan, Allah’ýn verdiði sayýsýz nimetlerin þükrü içinde olmalýdýr. Vermediði nimetlerin þikayetlerine sapmasý, haklý ve isabetli deðildir. Kaderimde yazýlmýþ, ben ne yapabilirim denebilir mi? Yazýlý olan kader, insanýn yaptýklarýdýr. Yapacaklarýný tayin ise insanýn iradesine verilmiþtir. AHMET Boy kýsalýðý gibi ÞAHÝN fiziki kusur ve eksiklikler, kiþinin faziletia.sahin@zaman.com.tr ne engel olur mu? Boy kýsalýðý gibi fiziki yönden küçüklük hiç kimsenin Ýslam’a hizmetinin büyüklüðüne engel teþkil etmez. Dinî yaþayýþta kalite deðerlendirme ölçüsü nedir? Kendi nefsiniz için takvayý tercih edin, daima takva ile amel edin. Ama baþkalarý için fetvayý kafi bulun. Dünyevî konularda iþ yaptýracaðýmýz insanlarýn dindar (salahat sahibi) olmalarýný mý esas almalýyýz, yoksa maharetli olmalarýný mý? Dindarlýk ve salahat elbette Allah indinde makbuldür. Ancak bu, dünyevî bir iþte muvaffak olmak için yeterli deðildir. Dünyevî konularda öncelikle maharet sahibi olunmasý þarttýr. Para kazanmak isteði, dünyaperestlik midir, ahiretten uzaklýk iþareti sayýlýr mý? Para kazanmak isteði bir kusur ve dünyaperestlik deðildir. Ahiretten uzaklýk iþareti de sayýlmaz. Önemli olan, kazanýlan parayý helalden kazanmak, kalbe koymadan kasada saklamak, doðru yerde harcamaktýr. Ýnsanlarý aldatmak da bir çeþit hýrsýzlýk sayýlýr mý? Kur’an, ölçü ve tartýda hile yapanlarý hýrsýz olarak ilan etmiþtir. Reklam ve pazarlama oyunlarýyla kalitesiz, standart dýþý, miktarý eksik malý, kaliteli gibi yüksek fiyatla satmak da hýrsýzlýk yoluyla kazanç elde etmeyle eþ tutulmuþtur. Malýn kusurunu gizleyip saðlam gibi satmak caiz midir? Defolu ve sakat malý, saðlam fiyatýna satan adam müþterisini aldatmýþ olur. Elde ettiði fazla kazanç, haram sayýlýr. Allah korkusu nasýl belli olur? Yedi þeyle belli olur: Dilinden, midesinden, gözünden, eliyle yaptýðý iþlerden, ayaðýyla gittiði yerlerden, kalbinden ve ibadet ve sevaplarýnda korku ve ümid arasýnda oluþuyla belli olur. Nazar boncuðunun faydasý var mýdýr? Alimlerimiz kötülüðü önleyeceðine inanýlarak takýlan nazar boncuðunun Ýslam inancýna zýt olduðunu söylemiþlerdir. Maþallah türü þeylerin ise “Allah bundan daha güzelini ve iyisini yaratabilir” anlamýna geleceðinden bir mahsuru yoktur. Þeytan, ameli çok insaný nasýl aldatýr? Þeytan, insaný yaptýðý güzel amellerle öðünmesini telkin eder. O “ben büyük insaným” zannýna kapýlýr, ameliyle övünür, gurura kapýlýr. Bu da insanýn aldanmasýna neden olur. Bira satýlan kahveden çay içilir mi? Haramý bizzat iþlemek ayrý, iþleyenle dolaylý yoldan iliþkide olmak ayrý þeydir. Haram iþlenen bir yerden çay ýsmarlamak, haram iþlemek deðildir. Zira alýnan çay helaldir, verilen karþýlýk da helaldir. Yalnýz haramý iþleyene teþvikçi olmama noktasýnda hassas olunmalýdýr.
KÜLTÜR Z A M A N 9 FOTOÐRAF: ÝSA ÞÝMÞEK
5 - 11 EKÝM 2009
FOTOÐRAF: MEHMET DEMÝRCÝ
Osmanlý hanedanýnýn son temsilcisi Þehzade Ertuðrul Osman Osmanoðlu, hayata veda etti. Böylece hanedanýn 1924 sürgününden önce doðan 37 temsilcisi de hayata veda etmiþ oldu.
“Son Osmanlý” doðduðu topraklarda uðurlandý istediðimizde göremiyorduk. Müsaade ile gidiliyordu. Zannedersem bugün yaþayanlar arasýnda Abdülhamid ile yüz yüze gelen benden baþka kimse yoktur. Kendisini 2-3 defa gördüm. Kanepede oturuyordu. Çocuklarý severdi. Büyükbabamýn Beylerbeyi’nde öldüðü odada dua ettim.” Tahsilini Viyana’nýn yanýnda Paris’te de sürdürdü, felsefe ve politika eðitimi gördü. Osman Ertuðrul Efendi, ilk defa 1933’te gittiði Amerika’da 60 yýldan fazla yaþadý. Önce Amerika’da bir iþ buldu, 1952’de Kanada’da madencilik þirketi kurdu. Güney Amerika’da birçok maden ocaðý açtý. Altýn, taþ, demir gibi madenler arýyordu. Hükûmetler için inþaat iþine girdi, yollar yapmaya baþladý. Ýþ sebebiyle sýk seyahat ettiði için aile mensuplarýyla bir araya gelemiyordu. Bu tarihe kadar hiçbir ülkenin vatandaþlýðýna geçmedi. Pasaportu olmamasýna raðmen birçok ülke vize veriyordu. Hanedana mensup kadýnlara Türkiye’ye giriþ yasaðý 1952 yýlýnda, erkeklere ise 1974’te kaldýrýldý. Osman Ertuðrul Efendi, o yýl Venezüella’da bulunuyordu. Yasaðýn kalktýðýna iliþkin haberi götüren elçi onu maden ocaðýnda bulmuþtu. Elçi’nin “Af çýktý. Vatandaþlýk için artýk baþvurabilirsiniz.” haberi onu çok mutlu etmemiþti. Zira af, birçok suçlu insaný da kapsýyordu. Suçlularla beraber affedilmeyi içine sindirememiþ ve
“Hiçbir zaman kabahat iþlemediðimiz için bizim affa ihtiyacýmýz yok.” demiþti. 1994 yýlýndan beri Osmanlý hanedanýna reislik yapan Osman Ertuðrul Efendi, saltanat kaldýrýlmasaydý padiþah olacaktý. DÖRT DÝLÝ MÜKEMMEL KONUÞUYORDU
1933’ten itibaren Amerika’da yaþamasýna raðmen çok güzel Ýstanbul Türkçesi konuþuyordu. Bunu babasý ve kardeþinin vefatlarýna kadar Türkçe konuþmasýna baðlýyordu. Ýngilizce, Almanca ve Fransýzcasý da mükemmeldi. Türkiye ile ilgili haberleri New York Times’tan takip ediyordu. Ýtalyanca ve Ýspanyolcayý anlýyordu. Osmanoðlu, anýlarýný Ýngilizce yazýyordu. Ancak pek çok sýrrýn kendisi ile birlikte mezara gideceðini söylüyordu. Dünyanýn en hýzlý, en kalabalýk yerlerinden biri olan Manhattan adasýnda yalnýz bir adamdý; çok mütevazý bir evde mütevazý bir hayat sürüyordu. Yýllarca alýþveriþ yaptýðý market, gittiði berber ayný idi. Hatta 45 senedir týraþ olduðu berberle yollarýný ayýrmasýnýn sebebi berberin vefatýydý. Bu þekilde 2 berber deðiþtirmiþti. Son bir iki yýldýr düþme sonucu belini incittiði için sokaða çýkamýyordu. Osmanoðlu’nun, ilerleyen yaþýna raðmen çok güçlü hafýzasý vardý. Olaylarý yer ve tarihleri ile anlatabiliyordu. En ince esprileri yakalýyordu. Giyimine kuþamýna, özellikle
saç týraþýna çok dikkat ediyordu. Ziyaretine gelen bazý dostlarýna anýlarýný anlatýrken, 10 yaþýnda ayrýldýðý sarayý unutamadýðýný söylüyordu. Sürekli röportaj teklifleri alýyordu. New York Times muhabiri iki yýl boyunca görüþme yapabilmek için randevu talep etmiþ ve sonunda bu talebine cevap alabilmiþti. Ünlü Star Wars filminin de yönetmeni George Lucas, Osmanoðlu’nun hayatýný belgesel yapmak istiyordu. New York’ta âdeta bir sürgün hayatý yaþadý. Þimdi çok sevdiðini söylediði Ýstanbul’da defnedildi. Osmanoðlu, yeni kuþaklarýn tarih okumalarýný istiyordu. Þehzade Ertuðrul Türkiye’ye ilk defa 1992 yýlýnda geldi. Sürgün olduðu için yýllardýr ülkesini göremeyen Osmanoðlu, vatandaþlýða ise 2004 yýlýnda kabul edildi. Anýlarýný kitap haline getirdi. Ancak “Bahsini etmek istemediðim þeylerden yine bahsetmedim. Bende kalanlar yine bendeydi.” demiþti. Böbrek ve solunum yetersizliði sebebiyle tedavi gördüðü Amerikan Hastanesi’nde vefat eden Ertuðrul Efendi’nin cenazesi Sultan Ýkinci Mahmud Türbesi’ne defnedildi. Son saraylý, türbede dedeleri Sultan 2. Mahmud, Sultan Abdülaziz ve Sultan 2. Abdülhamid’in yanýnda yatacak. Türbede defin iþlemi özel izinle yani Türkiye Bakanlar Kurulu kararýyla yapýldý. FOTOÐRAF: MEHMET DEMÝRCÝ
Osmanlý Devleti Aliyesi kendi sýnýrlarý içinde doðan son temsilcisi olan Ertuðrul Osman Osmanoðlu 97 yaþýnda vefat etti. Böylece hanedanýn 1924 sürgününden önce doðan 37 temsilcisi de hayata veda etmiþ oldu. Diðer bir ifadeyle hanedandan sarayda doðan hiç kimse kalmadý. Osmanoðlu, 700 yýllýk Osmanlý hanedanlýðý geleneði dikkate alýndýðýnda, ailenin en uzun yaþayan üyesi unvanýný almýþ oldu. 36’sý erkek, 48’i kadýn ve 60’ý çocuk toplam 155 kiþi. Osmanlý hanedaný mensuplarý, Mart 1924’te Ýstanbul’dan meçhul bir yolculuða çýktý. Ýki bin lira ve dönüþü olmayan bir pasaportla yurtlarýndan ayrýldý. Bu kiþilerin mal varlýklarýna el konulurken Türkiye’ye girmeleri ve transit geçmeleri de yasaklandý. Yurt dýþýna son çýktýklarý pasaport Osmanlý mührü taþýyordu. Ancak bir süre sonra mensubu olduklarý devlet ortadan kalktý. Vatansýzlýðýn yanýnda hanedan devletsiz de kalmýþtý. Sultan Abdülhamid’in en sevdiði erkek çocuðu olarak bilinen Burhaneddin Efendi ile Aliye Melek Nazlýyar’ýn evliliðinden 1912’de doðan Osman Ertuðrul, Sultan Abdülhamid 1918’de vefat ettiðinde o 7 yaþýndaydý. 2004 yýlýnda verdiði bir röportajda dedesi ile ilgili þunlarý anlatmýþtý: “Biz büyükbabamýzý her
автобусна линия СИЛИСТРА - ИСТАНБУЛ всеки ден СИЛИСТРА - ДУЛОВО - ИСПЕРИХ - РАЗГРАД - ШУМЕН ПАРТИЗАНИ - АЙТОС - ТЕРВЕЛ - ДОБРИЧ - ВАРНА - БУРГАС МАЛКО ТЪРНОВО - КЪРКЛАРЕЛИ - БАБАЕСКИ - ЛЮЛЕБУРГАЗ - ЧОРЛУ - СИЛИВРИ - АВДЖЪЛАР - ИСТАНБУЛ Бургас Силистра Варна (Полигр.) Добрич Шумен Дулово Исперих Разград Тервел
тел. (056) 844 708 тел. (086) 824 151 тел. (052) 730 834 тел. (058) 602 164 тел. (054) 864 417 тел. (086) 422 765 тел. (084) 314 735 тел. (084) 660 883 GSM 0894 388 832
GSM 0899 910 405 GSM 0894 388 829 АГ (052) 624 909 GSM 0894 388 826 GSM 0896 665 149 GSM 0894 388 825 GSM 0894 388 828 GSM 0896 665 147
www.enturtrans.com, www.istanbulseyahat.com.tr
TEK VÂRÝSÝ ZEYNEP TARZÝ SARAYDAN TEK KADIN TEMSÝLCÝ KALDI Osman Ertuðrul, ilk olarak
Hanedanýn yurtdýþýna giden 155 üyesi arasýnda bugün hayatta olan tek kadýn, 1921 Ýstanbul doðumlu Fatma Nesliþah Sultan. Onun dýþýndaki 41 saray mensubu yaþamýný yitirdi. 1924’ten sonra doðan 19 sultanýn da büyük kýsmý yaþamýný yurtdýþýnda sürdürüyor.
1946’da Güney Afrikalý Gulda adýnda bir hanýmla evlendi; 6 yýl sonra boþandý. 1991’de bir davette tanýþtýðý 1940 doðumlu Afgan kraliyet ailesinden Zeynep Tarzi ile hayatýný birleþtirdi. Hiç çocuðu olmadý. Babasý Burhaneddin Efendi’nin diðer oðlu Fahreddin Efendi’nin de çocuðu yoktu. Bu sebeple tek vârisi Zeynep Haným. Ýdris Gürsoy, Ýstanbul
10 Z A M A N SPOR 5 - 11 EKÝM 2009
Fenerbahçe her maçta yeni bir rekor kırıyor Türkiye Süper Lig’de 7’de 7 yapan, Avrupa Ligi’nde Sheriff’i yenerek ilk galibiyetini alan Fenerbahçe, bu sezon neredeyse her maçta yeni bir rekor kýrýyor. Teknik direktörlük koltuðuna ikinci kez oturan Christoph Daum’la resmî maçlarda sadece bir kez maðlubiyete uðrayan Sarý–Lacivertliler, futbolu pek beðenilmese de baþarýlý sonuçlarla dikkat çekiyor. Geride kalan haftalarda 7 lig maçýna çýkan ve bunlarýn tümünden üç puanla ayrýlan Fenerbahçe, 1964–1965 sezonunda ortaya koyduðu baþarýlý performansý tekrarladý. Antalyaspor önünde 7’de 7 yaparak 45 yýl öncesine ait sezona en iyi baþlama rekorunu egale etti. Avrupa Ligi’nde çok istekli görünmeyen ama Moldova temsilcisi Sheriff’i deplasmanda 1–0’lýk skorla deviren Sarý–Lacivertlilerde, bu kez kaptan Alex rekorla gündeme geldi. 5 yýldan bu yana Fenerbahçe formasý giyen Brezilyalý yýldýz, Sheriff’e attýðý golle, 12 golü bulunan Tuncay Þanlý’yý geçerek takýmýnýn Avrupa kupalarýnda en çok gol atan futbolcusu oldu. Alex ayrýca 49. Avrupa kupasý maçýna çýkýp Fenerbahçe’de bu alandaki rekorun sahibi Rüþtü Reçber’i solladý. Ayný mücadelede Daum takýmýn baþýnda resmî maçlardaki 148. maçýnda 100. galibiyetini elde etti. Erhan Güven, Ýstanbul
Ferrari'yi kullanmak herkesin rüyası
FOTOÐRAF: VÜSAL GÜZELOV
Formula 1'de Ferrari ile gelecek sezondan itibaren geçerli 3 yýllýk anlaþma yapan Ýspanyol pilot Fernando Alonso, "Ferrari kullanmak her pilotun rüyasýdýr.'' dedi. 28 yaþýndaki Ýspanyol pilot Alonso, Ferrari ile anlaþmasýndan dolayý "çok mutlu'' olduðunu söyledi. Fernando Alonso, anlaþmanýn saðlanmasýnda gösterdiði çabadan dolayý Ferrari Baþkaný Luca de Montezemelo'ya teþekkür etti.
Korkmaz, Bakü'ye imza attı Galatasaray'ýn eski teknik direktörü Bülent Korkmaz, Azerbaycan Süper Lig takýmlarýndan Bakü ile resmî sözleþmeyi imzaladý. Bakü'deki imza törenine çok sayýda basýn mensubu katýldý. 1 yýlý opsiyonlu olmak üzere 2 yýllýk sözleþme imzalayan Bülent Korkmaz, imza töreninde yaptýðý açýklamada, Bakü'ye para–pul kazanmak için deðil, baþarýlar kazandýrmak için geldiðini ifade ederek, "Türkiye'de olduðu gibi Azerbaycan'da da insanlarýn baþarýlarýmýza sevinip sokaklara çýkmasýný istiyorum." dedi.
Penaltı kaçırmanın sırrı çözüldü Araþtýrmacýlara göre topu penaltý noktasýna yerleþtirdikten sonra vuruþu yapmak üzere gerilen ve hakemin düdüðü çalmasýyla birlikte hemen hamle yapan futbolcunun atýþý kaçýrma olasýlýðý daha yüksek. Düdükten sonra bir an bekleyip, düþünüp, sonra vuruþ yapanlar ise topu aðlarla daha sýk buluþturuyor. Araþtýrmacýlar o anda yaþadýklarý stresin bazý futbolcularda "denetim çöküþü" olarak bilinen bir soruna yol açtýðýný belirtiyor.
DEVLER BAŞARIYA ROTASYONLA ULAŞIYOR Geniþ kadro yapýsýndan dolayý yedek kalmak zorunda kalan yýldýzlarý küstürmemek ve motivasyon eksikliði yaþamamalarý için büyük takýmlar rotasyon sistemiyle oynuyor. Alex Ferguson ve Arsene Wenger gibi ünlü teknik adamlar, yýllarca rotasyon sistemiyle yýldýzlara kadroda yer açýyor . Galatasaray'ýn bu yýl gösterdiði üs- Real Madrid Ronaldo, Kaka, Benzema, well, Puyol–Chygrynski rotasyonunu tün performansýn altýnda teknik patron Frank Rijkaard'ýn baþarýyla uyguladýðý rotasyon sisteminin olduðu konusunda otoriteler hemfikir. Rijkaard, geniþ kadro yapýsýndan dolayý yedek kalmak zorunda kalan yýldýzlarýný küstürmemek ve motivasyon eksikliði yaþamamalarý için rotasyon sistemiyle oynamalarýný saðlýyor. Rijkaard'ýn uyguladýðý bu sistem Türkiye için yeni olsa da birçok yýldýzý bünyesinde barýndýran dev kulüpler için artýk sýradan bir uygulama. Özellikle Alex Ferguson ve Arsene Wenger gibi ünlü teknik adamlar, yýllarca rotasyon sistemiyle yýldýzlara kadroda yer açýyor. Futbolun 'Sir'ü Alex Ferguson, sahalarýnda 2–1 yendikleri Arsenal karþýsýnda kadroda deðiþiklik yaparak defansta Brown, orta sahada Nani, Valencia, forvet arkasýnda Carrick'i ilk 11'de sahaya sürüyor. Bu oyunculardan hiçbiri Tottenham ve M. City maçlarýnda ilk 11'de yer bulamadý. Ferguson, kale ve defansý sabit tutarken, orta saha ve forvette deðiþik alternatifler deniyor. Orta alanda Park, Scholes, Giggs, Carrick, Anderson, Nani ve Valencia gibi yýldýz oyuncularý rakibe göre sahaya sürüyor. Rijkaard'ýn Milan'dan takým arkadaþý Carlo Ancelotti, bu yýl Chelsea'de týpký Hollandalý gibi 6'da 6 yaparken, sabit bir 11 sahaya sürmemeye dikkat ediyor. Defansta, Ývanoviç–Carvolha, orta sahada Essien–Mikkel, Malouda–Deco, forvette Anelka–Kalou rotasyonunu sýk sýk yapýyor. Arsene Wenger, týpký Ferguson gibi kale ve defansta deðiþiklik yapmazken orta saha ve forveti sýk sýk rotasyona tabi tutuyor. Forvette Eduardo–Arshavin, Bendtner–Van Persie, orta sahada Denilson–Eboue, Ramsey–Fabregas deðiþikliklerini yapýyor. La Liga'da Barcelona ve Real Madrid adeta yýldýzlar topluluðu. Barça; Messi, Ýbrahimoviç, Henry, Xavi ve Ýniesta'yý,
Raul ve Alonso gibi dünyanýn önde gelen isimlerini kadrosunda bulunduruyor. Barcelona, Rijkaard döneminde olduðu gibi 4–3–3 sistemiyle rakiplerine gol olup yaðarken, Guardiola özellikle defansta rotasyonu daha çok uyguluyor. Deplasmanda 2–0 yendikleri Getafe karþýsýnda Messi ve Henry gibi yýldýzlarýný yedek soyunduran Guardiola, Toure, Suarez ve Pedro gibi daha sonraki maçlarda þans vermediði isimleri sahaya sürdü. Guardiola, defansta Alves–Puyol, Abidal–Max-
uyguluyor. Yýldýzlar topluluðu Real Madrid'de teknik patron Manuel Pellegrini, tam anlamýyla otoritesini konuþturuyor. Yýllarýn dokunulmazý Raul'u kulübeye çeken Pellegrini, bazý maçlarda 94 milyon Euro'luk Ronaldo'yu yedek soyunduruyor. Arjantinli hoca, defansta Ramos–Arbeloa, Garay–Metzelder rotasyonu yaparken orta sahada Diarra–Alonso, Gago–Guti, Ronaldo–Hugain, forvette Raul–Granero arasýnda form durumuna göre tercih yapýyor.
Ciro Ferrara
JUVENTUS'UN DA SABİT BİR İLK 11'İ YOK Ýnter teknik patronu Jose Mourinho, defansta Samuel–Cordoba, Santon–Chivu, orta sahada Cambiaso–Motta, Stankoviç–Vieira arasýnda sýk sýk deðiþiklik yapýyor. Mourinho, forvette oynattýðý Eto'o–Milito ikilisine dokunmazken, ayný oyuncularý farklý bölgelerde oynatarak, saha içinde de rotasyon uyguluyor. Ciro Ferrara ile 4'te 4 yaparak sezona süper
bir baþlangýç yapan Juventus'ta þu ana kadar sabit bir ilk 11 oluþturmayan takýmlar arasýnda bulunuyor. Ferrara, defansta Grygera–Caceras, Cannavaro–Legrottaglie, De Ceglie–Grosso, orta sahada Poulsen–Tiago, Giovinco–Melo, Camaronesi–Diego, forvette Iaquinta–Trezeguet arasýnda rotasyon uyguluyor. HASAN CÜCÜK, KOPENHAG
Derbideki şike olayı savcılığa taşındı
Gönderileceklerdi, şimdi Galatasaray'ı sırtlıyorlar
Levski ile ÇSKA arasýnda oynanan derbi maçta þike iddialarý savcýlýða taþýndý. Levski klübü baþkaný Todor Batkov, olayla ilgili ÇSKA yönetimini suçlarken, ÇSKA yönetimi ise bunu son derece aþaðýlayýcý bir provakasyon olarak niteledi.
Geçen yýl ve sezon baþýnda gönderilmesi gündeme gelen; ancak Teknik Direktör Frank Rijkaard'ýn Milan Baros'a iyi bir alternatif olarak takýmda kalmasýný istediði Kongolu forvet Shabani Nonda, Sarý–Kýrmýzýlýlarýn ayný zamanda en golcü ismi. Süper Lig ve UEFA Avrupa Ligi'nde olmak üzere sadece 4 maçta 172 dakika forma þansý bulan baþarýlý futbolcu, attýðý 9 golle 8 gollü Baros'u bile geride býraktý. Yalnýz bir kez ilk 11'de sahaya çýkan 32 yaþýndaki tecrübeli isim, Kasýmpaþa karþýsýnda üçleme yaparak 3 puanýn kazanýlmasýnda da büyük rol oynadý. Frank Rijkaard'ýn geliþiyle birlikte mazinin kötü izlerini silen bir diðer isim de Sabri Sarýoðlu. Geçen sene taraftarlarla yaþadýðý gerginliklerle dikkati çeken genç futbolcu, bu yýl spor yorumcularýnýn bile en büyük gözdesi. Gerginliðini üzerinden atmýþ görünen Sabri, Frank Rijkaard'ýn sað kanatta vazgeçilmezi oldu. Alkýþý hak edenlerin baþýnda Emre Aþýk da geliyor. 36 yaþýndaki Emre, yýllara adeta meydan okuyor. Servet Çetin ve Gökhan Zan'ýn sakatlýðýnda savunmanýn emniyet supabý görevini üstlenen Emre, 2 sarý kartla hýrçýnlýk sorununu çözmüþ izlenimi veriyor. Verilen her görevi layýkýyla yapmayý baþarýyor. MEHMET TUFAN ÝSTANBUL
Levski ile ÇSKA arasýnda oynanan derbi maça þike damgasýný vurdu. Ekonomik krizdeki Levski Sofya Kulübü, derbi maçýndan önce önemli 4 oyuncusunu ÇSKA karþýsýnda oynatmayýnca sahadan 2 – 0 maðlup ayrýldý. Ýddialara göre, bahis mafyasý Levski takýmýna bu maçý kaybettikleri takdirde 5 milyon Euro vereceklerini bildirdi. Maçtan sonra ortadan kaybolan mafya elemanlarý Ýnterpol tarafýndan da aranmaya baþlandý. Olaylar hakkýnda yorum yapan Levski klübü sahibi Todor Batkov, dört futbolcunun transferi olayýnda ÇSKA yönetiminden Dimitýr Borisov ile Ývo Ývanov olduðunu iddia etti. Dört futbolcunun Rusya þampiyonu Rubin'e transferinin sahte olduðunu ve olaya Rusya mafyasýnýn karýþtýðýný da savunan Batkov, buradaki hedefin büyük miktarda para kazanmak olduðunu söyledi. Bu kiþiler hakkýnda suç duyurusunda bulunana ve gerekli kanýtlarýn bulunduðunu söyleyen Batkov, halen delillerin toplandýðýný aktardý. Bir çok delilin toplandýðýný dile getiren Bat-
kov, ‘Benim hakkýmda þüphe yok. Bu iþi yapanlar ve amaçlarý belli. Bundan kurtulacaklarýný zannetmiyorum.' ifadelerini kullandý. Batkov, olayýn meydana geliþ þekli hakkýnda þunlarý söyledi: ‘Ýki farklý durum sözkonusu. Bu kiþiler tarafýndan bahis oynandý, bahis oynanan yerlerden bazýlarý yasal deðil ve Bulgaristan sýnýrlarý içinde bulunmuyor. Paralar Avrupa'da bir bankaya konuldu. Ýkinci olay da bahis oynanan maç sonucu üzerine manipule edilmesi. 20 yýllýk avukatým. Olaydan ve yapan kiþilerden eminim. ÇSKA yöneticilerinden Dimitýr Borisov ise Batkov'un suçlamalarýna katýlmayarak, kendisinin bu olayla bir ilgisinin olmadýðýný açýkladý. Batkov'un, Ývo Ývanov ile birlikte Rubin'e transferleri organize ettiklerini belirtmesini son derece aþaðýlayýcý bir provokasyon olarak niteleyen Borisov, ‘Bu olayla hiç bir alakamýz yoktur. Batkov elindeki delilleri ortaya çýkarsýn. Biz de avukatlarýmýz ile görüþüp bir açýklama yaparýz.' açýklamasýnda bulundu. Titan, 24 Aralýk 2008'de ÇSKA'yý satýn almýþtý. Spor Servisi
EÐLENCE Z A M A N 11 5 - 11EKÝM 2009
FIKRALAR
son derece güzel görünümünü uzun uzun seyretmekten kendilerini alamazlar. Öyle ki, 9 kilometre mesafedeki deniz bile görülebilmektedir kulenin tepesinden. Tam tepe noktasýnda, kule yaklaþýk olarak 5 metre yana yatýktýr. Yani kulenin tepesi, dikey durumundan aþaðý yukarý 5 metre dýþa kaymýþtýr. Kulenin tepesinde durup da aþaðýya bir taþ atacak olursanýz, bu taþ kulenin altýnda duvardan 5 metre kadar öteye düþecektir. Kulenin niçin eðri olduðuna gelince, bunun cevabýný gerçekte kimse bilmemektedir. Muhakkak olan þey, kulenin böyle eðri yapýlmadýðý gerçeðidir. Yakýndaki bir katedrale çan kulesi olarak 1174 yýlýnda yapýmýna baþlanan kule, ancak 1350 yýlýnda tamamlanmýþtýr. Kulenin temeli kumlu toprak içindedir. Bu durum, eðriliði izah için ileri sürülen görüþlerden birinin esasýdýr. Bazý kimselere göre, kulenin ilk üç katýnýn yapýmý tamamlandýðýnda kumlu toprakta iyi oturmayan temel kaymýþ ve kulenin eðri bir durum almasýna raðmen inþaata devam edilmiþtir. Tabii kulenin eðrilmesi birdenbire, fark edilir þekilde olmamýþtýr.
Pizza kulesi neden eğridir? Dünya üzerindeki bazý yerlerin adý anýldýðýnda, bunlar belirli bir takým þeylerle birlikte hatýrlanýr. Paris deyince Eyfel Kulesi’ni hatýrlarýz. Ya da bunun tersi geçerlidir, New York, ünlü “Özgürlük Anýtý” ile ayný anda akla gelir. Bu örnekler sayýlamayacak kadar çoktur. Bulunduðu þehrin adýyla anýlan Pizza Kulesi de bu örneklerden biridir. Hemen herkes, Piza’nýn Ýtalya’da bir þehir olduðunu ve buradaki kulenin eðri,yana doðru biraz yatýk olduðunu bilir. Oysa þehrin büyük ve gerçekten þanlý tarihini bilenler pek azdýr. Bu arada, tabii kulenin kendinin de bir ünü vardýr. Söz konusu kule tamamen beyaz mermerden yapýlmýþtýr. Duvarlarý tabanda yaklaþýk olarak 4 metre kalýnlýktadýr. Kule sekiz katlýdýr ve yüksekliði 60 metreye yakýndýr. Baþka türlü söylemek gerekirse, kulenin yüksekliði 15 katlý modern bir yapýnýn yüksekliðine eþit sayýlabilir. Duvarýn iç tarafýnda 300 basamaklý bir merdiven vardýr. Merdiven ta tepeye ulaþýr. Tepeye kadar çýkmayý göze alanlar, þehrin ve çevrenin
BULMACA 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
1 2 3 4 5 6 7 8
SOLDAN SAÐA 1) Daðlarýn oluþumunu inceleyen bilim dalý, dað oluþumu.– Açýklama. 2) Manevi direnç, moral kuvveti.– Arjantin’in plaka iþareti. 3) Düþünme, anlama ve kavrama gücü, akýl.– Sonraya býrakma, geciktirme, erteleme.– Basit bir su vasýtasý. 4) Allah (cc).– Akdeniz anemisinin týp dilindeki adý. 5) Paylama, azar.– Üst dudaðý yarýk kimse. 6) Taþtan veya aðaçtan yapýlmýþ büyük havan.– Yorgunluðu gidermek için duraklama. 7) Bir tür savaþ gazý.– Yaya yürüyen. 8) Bele dolayarak toka ile tutturulan, kumaþ, deri veya metalden yapýlan bel baðý.– Gereken yiyecek ve içecek þeyler, azýk.
çok olan uçak.– Ýnsanýn ve bazý hayvanlarýn kanýný emerek yaþayan, iyi sýçradýðý için kolay yakalanamayan, küçük, asalak böcek. 5) “Öyledir” anlamýnda kullanýlan bir doðrulama veya onaylama sözü.– Sayýlarýn ilki. 6) Son, bitim, encam, akýbet. 7) Karþýlýk beklenilmeden yapýlan yardým, kayra, lütuf, kerem, ihsan, inayet. 8) Dað servisi, ardýç.– Yemen’in plaka iþareti. 9) Halk dilinde köpek.– Kütahya’nýn bir ilçesi. 10) Kozalaklýlarýn porsukgiller familyasýndan, Kaliforniya’da yetiþen, 100 130 metre boyunda, büyük bir orman aðacý. 11) Dinlenme, durma, konaklama, mola verme.– Dili tutulmuþ, konuþamaz duruma gelmiþ, dilsiz. 12) Temiz kalplilikle, safiyetle.
YUKARIDAN AÞAÐIYA 5 6 7 E N Ý V Ý Y E H Ý T A L Y Ý B E K Ý T R N
8 9 10 Ý Z A T R S A S E R Ý K M O Y A Y E V A
11 12 A H R A A L M Ý S L A A N L E
1) Omurga içinde bulunan kanal boyunca uzanan, boz madde ve ak maddeden oluþan sinir dokusu, murdarilik. 2) Gözlem.– Peru’nun plaka iþareti. 3) Bir sayý.– Gülgillerden bir aðaç ve bu aðacýn sert kabuklu meyvesi. 4) Tepkili motorlarla çalýþan, özel cihazlarýn çýkardýðý gazla basýnç saðlanan, hýzý
2 3 4 R O J A N E S T A B T A P D Ý P E R E M E
Bölükte kýrk ere izin vermiþler. Gec, kalýrlarsa çadýr hapsi var, ancak iyi bir mazeretleri olursa affedilecekler. kýrk kiþiden otuz dokuzu da Gec, kalmýþ, hep ayný mazeret: - Atla istasyona celeydum. At catladý, tren kaçtý, Geç kaldum. Derken kýrkýncý da tamamlanmýþ, Temel'e sýra gelmiþ. - Senin de mi atýn çatladý, diye sormuþlar. - Hayýr, demiþ. Yoldaki otuz dokuz at leþini geçemedum. ☺ ☺ ☺ Acemi er, levazým baþçavuþuna yakýnýr: Baþçavuþum, bize yemekte ördek böreði verdiler. Yemin ederim ki, içinde bir gram bile ördek eti yoktu. O halde? diye yanýtlar baþçavuþ. Sen hiç, asker bisküvisi yedin mi? Þey, yani evet, baþçavuþum. Ýçinden hiç asker çýktý mý! ☺ ☺ ☺
1 O M U R Ý L Ý K
gitmiþ ve dolma istemiþ. Garson domayý getirmiþ. Adam bir parça tadýna baktýktan sonra “Bu dolmalar bayat dünküler çok daha güzeldi” demiþ. Garson: “Fakat efendim bu yediðiniz dolmalar dünkünün aynýsý nasýl olur?! ☺ ☺ ☺ Temel ile Dursun ordunun havacýlýk bölümündeler ve savaþa hazýrlýk için tatbikat yapýyorlar. 50-60 helikopterden 200 kiþi atlýyor , herkesin paraþütü açýlýyor ama Temel'in paraþütü açýlmýyor. Temel havadan yere düþerken Dursun'a baðýrýyor : "Dursun benim paraþüt açýlmadý yardým et" diye baðýrýr. Dursun hemen cevap verir : "Birþey olmaz uþaðum nasul olsa tatbikat yapayruk" ☺ ☺ ☺ Temel askerliðini yapýyormuþ.
1 2 3 4 5 6 7 8
Temel Almanya’da iþçi olarak çalýþmaktadýr. Bir gün memleketi olan Trabzon'a dönüþ, için uçaða biner. Ancak kendisine ayrýlan numralý koltuk yerine en ön kýsýmda rasgele bir koltuða oturuverir. Uçak görevlileri tüm çabalarýna raðmen temeli kaldýrmayý baþaramazlar, bunun üzerine uçakta bulunan bir þahýs temele yaklaþarak kulaðýna bir þeyler fýsýldamaya baþlar, ardýndan temel bütün hýzýyla ayaða kalkýp uçaðýn en arka kýsmýna doðru koþmaya baþlar, bu durumu merak eden görevliler Temel'e neler söylediðini merak edip o kiþiye sorarlar. Temelin bu ani hareketinin sebebi “bu koltuk Trabzon'a gitmiy birader” sözü olmuþ. ☺ ☺ ☺ Þahabettin Süleyman, bir gün Ahmet Haþim’e: -Üç günden beri zihnimde önemli bir fikir saklýyorum, dediðinde, Ahmet Haþim, onun fikir üretmedeki kýsýrlýðýný ima ederek þöyle demiþ:-Günahtýr yahu, salýver gitsin þu fikri. Zavallýcýk günlerden beri tek baþýna kim bilir ne kadar sýkýlmýþtýr? ☺ ☺ ☺ Temel otobüste cep telefonuyla konuþuyormuþ, Yolcular uyarmýþ: -Otobüste cep telefonuyla konuþmak yasaktýr! Temel telefonun öbür ucundaki arkadaþýný uyarýr: -Ula Cemal, otobüsün içinde konuþmam yasakmýþ sen konuþ ben tinliyrum da! ☺ ☺ ☺ Bir gün adamýn biri lokantaya
NEDEN NİÇİN?
FOTOÐRAFLAR: HÜSEYÝN SARI
5 - 11 EKÝM 2009 | 12
Soframýzýn süsü aðzýmýzýn tadý, þimdi turþu zamaný K Yiyecekleri saklama ihtiyacýndan doðan turþu, son zamanlarda sofra kültürünün çeþitliliðini ortaya koyuyor. Salatalýk, acur, lahana ile baþlayan turþu furyasý meyvelere sýçradý. Üstelik turþunuzu yemek için aylarca beklemeye de gerek yok artýk. Akþam kurduðunuz turþuyu ertesi gün gelecek misafirinize ikram edebilirsiniz.
ýþ hazýrlýklarý bütün hýzýyla devam ediyor. Kimi reçel kaynatýyor, salça yapýyor; kimi konserve kuruyor, eriþte kesiyor; kimi de yufka açýyor. Kýþ hazýrlýklarý içinde öyle bir yiyecek var ki, her yerde, her evde listenin en baþýnda yer alýyor. Sonu gelmez tartýþmalarýn da odaðý sofralarýmýzýn ekþi tadý turþudan bahsediyoruz. Kimi 'En iyi nasýl yapýlýr?' kimi de 'Sirke ile mi limonla mý kurulur?' sorusunun cevabýný arýyor yýllardýr. Bütün bunlar bir yana insanlarýn yiyeceklerini saklama ihtiyacýndan doðan turþu, son zamanlarda Anadolu'da sofra kültürünün çeþitliliðini de yansýtmaya baþladý. Salatalýk, acur, lahana ile baþlayan turþu furyasý meyvelere sýçradý; badem, kiraz, kýzýlcýk ve yumurtaya kadar uzandý. Üstelik turþunuzu yemek için aylarca beklemeye de gerek yok artýk. Akþam kurduðunuz turþuyu ertesi gün gelecek misafirinize ikram edebilirsiniz. Biz de, hazýrlýklarýn hýzla devam ettiði þu günlerde, evde yapmak isteyenler için 'turþu kurmanýn püf noktalarýný' hatýrlatalým istedik.
Turşu tarifleri Günlük kýrmýzý biber turþusu Malzemeler: 5 kg dolmalýk kýrmýzý biber, bir çay bardaðý sirke, bir tatlý kaþýðý þeker, 1 tatlý kaþýðý tuz, bir su bardaðý yað, 3 baþ sarýmsak. Yapýlýþý: Biberleri közleyin ve içini ayýkladýktan sonra kavanoza yerleþtirin. Sonra bütün malzemeleri ilave edin, kavanozu kapatýn. En az bir gün bekletin. 24 saat geçtikten sonra yiyebilirsiniz.
Günlük közlenmiþ patlýcan turþusu Malzemeler: 2 kg patlýcan, 2 kilo kýrmýzý biber, 300 gr cin biber, 1 tatlý kaþýðý salça, 1 baþ sarýmsak, tuz. Yapýlýþý: Patlýcan ve biberleri közleyin (teflon tava ya da fýrýnda) ve robottan geçirin. Daha sonra teflon tavada bütün malzemeleri sote yapýp, kavanoza koyun. Kaynar suda 10 dakika bekletin. Kýsa sürede hazýr olan turþuyu akþam üzerine hafif sirke dökerek servis edebilirsiniz.
TURÞU KURMANIN PÜF NOKTALARI Asrî turþucusunun üçüncü kuþak sahibi Cenk Cemil Toydemir, öncelikle limon–sirke meselesine deðiniyor ve 'Biz limon tuzu ile kuruyoruz.' diyor. Limon–sirke meselesinin damak tadý ile ilgili olduðunu anlatan Toydemir, turþuyu tutturmanýn biraz da el alýþkanlýðý ile ilgili olduðunu söylüyor. Petek Turþu'nun sahibi Özgür Arý ise, "Kimse kavga etmesin. Ýsteyen limon, isteyen sirke kullansýn. Biz sebzesine göre tercihimizi deðiþtiriyoruz" diyor. Bütün bunlar bir yana ustalar, turþu kurarken dikkat edilmesi gereken hususlarda hemfikir: TURÞU YAPACAÐINIZ sebzeleri seçerken sert, taze, kabuklarýnýn parlak görünümlü ve zedelenmemiþ olmasýna özen gösterin. Sebzeler ne kadar taze ve diri olursa turþunun dayanma süresi de o kadar artar. Mutlaka iri kaya tuzunu kullanýn. Çünkü rafine tuz turþunun kýsa zamanda yumuþamasýna sebep olur. TUZ ORANINA dikkat edilmeli. Tuz oranýnýn az olmasý, istenmeyen zararlý canlýlarýn üremesine ve turþunun yumuþamasýna neden olur. TURÞUYU EKÞÝMESI için 18–20°C sýcaklýkta 4–6 hafta bekletin. TURÞU OLGUNLAÞTIKTAN sonra daha serin bir yerde muhafaza edin. Turþunun üzerinde beyaz, kalýn bir zar halinde maya tabakasý oluþursa temizleyin. TURÞUNUN SERÝN yerde saklanmasý kalýcýlýðýný artýrýr. TURÞUNUN ÇABUK ekþimesini isteyenler bidonun içine birkaç tane nohut atabilir. TURÞUNUZU kurduktan sonra þiþenin aðzýný kapatmadan bir–iki defne yapraðýný koyarsanýz turþular güzel kokar. NOT: Sirke ile turþusu kurulan sebzelere patlýcan, kelek, acur, salatalýk, pancar, limon ile turþusu kurulan sebzelere beyaz lahana ve kýrmýzý lahanayý örnek verebiliriz. Sevim Þentürk