СПОРТ
09
Шампионска лига се превърна в английска лига!
ТРАДИЦИЯ
10
—˙Ò ÒË„ÛÌÓÒÚ ÔÓÌ ‰ËÌ ‡Ì„ÎËÈÒÍË Ô‰ÒÚ‡‚ËÚÂÎ ˘Â Ëχ ̇ ÙË̇· ÒΉ ˇÒÌËÚ ‚˜ ÔÓÎÛÙË̇ÎËÒÚË: "◊ÂÎÒË"-"ÀË‚˙ÔÛÎ" Ë "¡‡ÒÂÎÓ̇"-"Ç̘ÂÒÚ˙ fi̇ÈÚ‰".
Пророка Мухаммед ни научи да обичаме всеки човек ƒ‡ Ò ԇÁÌÛ‚‡ ÓʉÂÌËÂÚÓ Ì‡ œÓÓ͇ ÃÛı‡Ïω ÓÁ̇˜‡‚‡ ‰‡ Ò ËÁ‡ÁË Ó·Ë˜Ú‡ Í˙Ï Õ„Ó, Á‡˘ÓÚÓ ¿Î·ı „Ó ËÁÔ‡ÚË ‰‡ ·˙‰Â ÏËÎÓÒÚ Á‡ Ò‚ÂÚÓ‚ÂÚÂ.
INTERNATIONAL NEWSPAPER
BULGARIA www.zaman.bg
Ãîäèíà: 16
Áðîé: 17 (794) Ñ ÍÈÌÊÀ : A A
21 - 27 ÀÏÐÈË 2008
Òðè ÷åòâúðòè îò ó÷åíèöèòå ñà ïóøèëè ïîíå âåäíúæ â æèâîòà ñè Ñ ÍÈÌÊÀ : Ð Ú Ä Â À Í ß Â ÓÇ
≈‰Ì‡ ÚÂÚ‡ ÓÚ Û˜ÂÌˈËÚ ҇ Ò ̇ÔË‚‡ÎË ÔÓÌ ‚‰Ì˙Ê ÔÂÁ ÔÓÒΉÌˡ ÏÂÒˆ. Õ‡È-¯ËÓÍÓ ÛÔÓÚ·ˇ‚‡ÌËˇÚ ÓÚ Úˇı ‡ÎÍÓıÓÎ Â ·Ë‡Ú‡, ̇ ‚ÚÓÓ ÏˇÒÚÓ Â ‚ËÌÓÚÓ, ‡ ̇ ÚÂÚÓ - ÍÓ̈ÂÌÚ‡ÚËÚÂ.
¡ÎËÁÓ ÚË ˜ÂÚ‚˙ÚË ÓÚ Û˜ÂÌˈËÚ ‚ —ÓÙˡ Ò‡ ÔÛ¯ËÎË Ú˛Ú˛Ì ÔÓÌ ‚‰Ì˙Ê ‚ ÊË‚ÓÚ‡ ÒË, Òڇ̇ ËÁ‚ÂÒÚÌÓ ÓÚ Ô‰ÒÚ‡‚ÂÌÓ ËÁÒΉ‚‡Ì Á‡ ÊË‚ÓÚ‡ Ë ÛÒÎӂˡڇ ̇ ÊË‚ÓÚ Ì‡ Ï·‰ËÚ ıÓ‡ ‚ ≈‚ÓÔ‡. »ÁÒΉ‚‡ÌÂÚÓ Â ˜‡ÒÚ ÓÚ ÏÂʉÛ̇Ӊ̇ڇ ÔÓ„‡Ï‡ "÷‰ÂÊÚ‡ ‚ ≈‚ÓÔ‡" ‚ ‡ÏÍËÚ ̇ ÔÓÂÍÚ‡ "≈‚ÓÔÂÈÒÍË „‡‰Ó‚ ÒÂ˘Û Ì‡ÍÓÚˈËÚÂ". “Ó ·Â¯Â Ô‰ÒÚ‡‚ÂÌÓ ÓÚ ÃÓϘËÎ ¬‡ÒË΂ ÓÚ Õ‡ˆËÓ̇ÎÌˡ ˆÂÌÚ˙ Á‡ ̇ÍÓÚËˆË Ë Ì‡ÍÓχÌËË Ë ÓÚ ¿ÎÂÍ҇̉Ë̇ ¿ÎÂÍÒË‚‡, ÍÓÓ‰Ë̇ÚÓ Ì‡ —ÚÓ΢Ìˡ ˆÂÌÚ˙ ÔÓ Ì‡ÍÓχÌËË. ¬ ÔÓÛ˜‚‡ÌÂÚÓ, ̇ԇ‚ÂÌÓ ‚ 9 ‚ÓÔÂÈÒÍË „‡‰‡ ÔÂÁ 2006 „., ÓÒ‚ÂÌ —ÓÙˡ Ò‡ Û˜‡ÒÚ‚‡ÎË ¬ËÎÌ˛Ò, ‡Û̇Ò, ·ÈÔ‰‡ (ÀËÚ‚‡), ŒÒÎÓ, –ÂÈ͡‚ËÍ, –Ë-
„‡, —‡ÌÍÚ œÂÚ·ۄ Ë ’ÂÎÁËÌÍË. ŒÚ ËÁÌÂÒÂÌËÚ ÂÁÛÎÚ‡ÚË ÒÚ‡‚‡ ËÁ‚ÂÒÚÌÓ, ˜Â ‚ÒÂÍË Â‰ËÌ ÓÚ ÚËχ Û˜ÂÌËˆË ÔÛ¯Ë ÔÓ Â‰Ì‡ ˆË„‡‡ ̇ ‰ÂÌ, ‡ ‚ÒÂÍË ¯ÂÒÚË ÓÚ ÔÛ¯ËÎËÚÂ ÌˇÍÓ„‡  ÔÛ¯ËÎ Á‡ Ô˙‚ Ô˙Ú ‚ ÊË‚ÓÚ‡ ÒË, ÔÂ‰Ë ‰‡ Òڇ̠̇ 12 „Ó‰ËÌË. ≈‰Ì‡ ÚÂÚ‡ ÓÚ Û˜ÂÌˈËÚ ҇ Ò ̇ÔË‚‡ÎË ÔÓÌ ‚‰Ì˙Ê ÔÂÁ ÔÓÒΉÌˡ ÏÂÒˆ. ՇȯËÓÍÓ ÛÔÓÚ·ˇ‚‡ÌËˇÚ ÓÚ Úˇı ‡ÎÍÓıÓÎ Â ·Ë‡Ú‡, ̇ ‚ÚÓÓ ÏˇÒÚÓ Â ‚ËÌÓÚÓ, ‡ ̇ ÚÂÚÓ - ÍÓ̈ÂÌÚ‡ÚËÚÂ. ¬ÒÂÍË ¯ÂÒÚË ÓÚ ‡ÌÍÂÚˇÌËÚ ۘÂÌËˆË Â ÔËÎ ‡ÎÍÓıÓÎ Á‡ Ô˙‚ Ô˙Ú ‚ ÊË‚ÓÚ‡ ÒË, ÔÂ‰Ë ‰‡ Òڇ̠̇ 12 „Ó‰ËÌË. œÓÎÓ‚Ë̇ڇ ÓÚ ‡ÌÍÂÚˇÌËÚ ۘÂÌËˆË Ò‡ Ò ̇ÔËÎË Á‡ Ô˙‚Ë Ô˙Ú Ì‡ ‚˙Á‡ÒÚ ‰Ó 14 „Ó‰. Ïðîäúëæàâà íà ñòð. 11
Oлимпийският огън под тибетското изпитание
ТЕХНОЛОГИИ 08 НАНОЧАСТИЦИ ЩЕ ЛЕКУВАТ РАКА, КРАЙ НА ХИМИОТЕРАПИЯТА
“ÛÒ͇ڇ ΂ˈ‡ ÔÓ‰˙ÎÊË ‰‡ ÒΉ‚‡ Ì¢‡ÒÚ̇ڇ ÒË Ò˙‰·‡ ‰‡ ÔÓ‰ÍÂÔˇ Ô‚‡ÚËÚÂ Ò ˆÂÎ ÔÓÚË‚ÓÔÓÒÚ‡‚ˇÌ ̇ Ó·‚ËÌÂÌËÚ ‚ ÔÂÒÚ˙ÔÎÂÌˡ ÒÂ˘Û ‰ÂÏÓ͇ˆËˇÚ‡ ̇ 9-12 Ï‡Ú 1971 „. (ËÁ‚˙¯ÂÌ Â Ô‚‡Ú), ̇ 12 ÒÂÔÚÂÏ‚Ë 1980 „. (ËÁ‚˙¯ÂÌ Â Ô‚‡Ú), ̇ 28 ÙÂ‚Û‡Ë 1998 „. Ë Ì‡ 27 ‡ÔËÎ 2007 „. ¬ÔÓ˜ÂÏ Ò‰ ÓÌÂÁË, ÍÓËÚÓ Ô·ÚËı‡ ̇ÈÚÂÊ͇ ˆÂ̇ Á‡ ÚÂÁË Ô‚‡ÚË, Ëχ¯Â Ë Ú‡ÍË‚‡, ÍÓËÚÓ Ò ҇ÏÓÓÔ‰ÂΡı‡ ͇ÚÓ "΂˘‡Ë Ë Â‚ÓβˆËÓÌÂË". œÂ‚‡ÚËÚÂ, ı‡ÓÒ˙Ú Ë ÒÚ˙ÎÍÌÓ‚ÂÌˡڇ Ì ÔÓ˘‡‰Ëı‡ ÌËÍÓ„Ó. » ‰ÌÂÒ Ò ˄‡Â Ò˙˘‡Ú‡ ÔÓÒÚ‡Ìӂ͇. ƒÂÎÓÚÓ Á‡ Á‡ÍË‚‡Ì ̇ œ‡Úˡڇ ̇ ÒÔ‡‚‰ÎË‚ÓÒÚÚ‡ Ë ‡Á‚ËÚËÂÚÓ (œ—–), ‡ÁÒΉ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÒÎÛ˜‡ˇ ≈„ÂÌÂÍÓÌ Ë ‰Â·‡ÚËÚ ÓÍÓÎÓ ‚˙ÔÓÒ‡ Ëχ ÎË "‰˙ʇ‚‡ ‚ ‰˙ʇ‚‡Ú‡" Ò ËÁÔÓÎÁ‚‡Ú Á‡ ÔÓ‰„ÓÚ‚ˇÌ ̇ ÔÓ˜‚‡ Á‡ „‡Ê‰‡ÌÒÍË ÍÓÌÙÎËÍÚ. Ïðîäúëæàâà íà ñòð. 4
Ñ Í ÈÌ Ê À: ÒÀ ÐÈ Ê É Î ÇÒ ÞÐ Ê
Превратите - болестта на турската левица
Организирането на митинги и протести при всяка възможност е основната характерна черта на левите политически организации в съседна Турция.
Пет неочаквани причини за напълняване Ó„‡ÚÓ Ì‡ÚÛÔ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÍËÎÓ„‡ÏË Â Ò‚˙Á‡ÌÓ Ò ı‡ÌÂÌÂÚÓ, ‚ ÍÓÂÚÓ ÔÂӷ·‰‡‚‡Ú Ô˙ÊÂÌÓÚÓ, Ò·‰ÍÓÚÓ, „ÓÎÂÏËÚ ÔÓˆËË Ë ‡ÎÍÓıÓÎ˙Ú, ÌˇÏ‡ ÌË˘Ó Û˜Û‰‚‡˘Ó. ŸÓÏ ÍÓ΢ÂÒÚ‚ÓÚÓ ÔÓÂÚË Í‡ÎÓËË Ì‡‰‚˯‡‚‡ ÚÂÁË, ÍÓËÚÓ ˘Â ·˙‰‡Ú ËÁ„ÓÂÌË ÓÚ Ó„‡ÌËÁχ, ÎÓ„Ë͇ڇ  Ò˙‚ÒÂÏ ˇÒ̇. Ïðîäúëæàâà íà ñòðàíèöà 6
ŒÎËÏÔËÈÒÍËˇÚ Ó„˙Ì ÏË̇‚‡ ÔÂÁ ìÚË·ÂÚÒÍÓ ËÁÔËÚ‡ÌËÂî ÔÓ Ò‚ÂÚ‡, ͇ÚÓ ÒËÏ‚ÓÎ˙Ú Ì‡ ÓÎËÏÔˇ‰‡Ú‡ ·Â ÔÓÒÂ˘Ì‡Ú Ò „ÓÎÂÏË ÔÓÚÂÒÚË ‚ œ‡ËÊ Ë ÀÓ̉ÓÌ. ¿ ‚ —‡Ì ‘‡ÌˆËÒÍÓ Ò ̇ÎÓÊË ‰‡ ÒÏÂÌˇÚ Ï‡¯ÛÚ‡ ̇ Ó„˙Ìˇ Á‡‡‰Ë Ò˙Ó·‡ÊÂÌˡ Á‡ ÒË„ÛÌÓÒÚ. œÓ‰Ó·ÌË Í‡ÚËÌË Ëχ¯Â Ë ‚ ‰Û„Ë „‡‰Ó‚ ÔÓ Ò‚ÂÚ‡. ¿ÍÚË‚ËÒÚË ÔÓ ˆˇÎ Ò‚ˇÚ ÔÓÚÂÒÚË‡Ú ÒÂ˘Û ÔÓÎËÚË͇ڇ ̇ ËÚ‡È ÔÓ ÓÚÌÓ¯ÂÌË ̇ “Ë·ÂÚ, Á‡‡‰Ë ÍÓÂÚÓ Ò ‚ÁÂÏ‡Ú „ÓÎÂÏË ÏÂÍË Á‡ ÒË„ÛÌÓÒÚ, Á‡ ‰‡ Ò ÓÔ‡ÁË ÓÎËÏÔËÈÒÍËˇÚ Ó„˙Ì. Ïðîäúëæàâà íà ñòð. 3
Премиерът: Ако няма подкрепа, отиваме на избори ì¿ÍÓ ÌˇÏ‡ ‰ÓÒÚ‡Ú˙˜Ì‡ ÔÓ‰ÍÂÔ‡ ‚ ԇ·ÏÂÌÚ‡ Á‡ ‰ÌÓ Ô‡‚ËÚÂÎÒÚ‚Ó Ë Â‰Ì‡ ÔÓÎËÚË͇, Ò ÓÚË‚‡ Í˙Ï Ô‰ÒÓ˜ÌË ËÁ·ÓËî, ͇Á‡ ÔÂÏËÂ˙Ú —„ÂÈ —Ú‡Ì˯‚. —ÔÓ‰ ÌÂ„Ó ÚÓ‚‡ Ô‰ÒÚÓË ‰‡ Ò ‚Ë‰Ë Ú‡ÁË Ò‰Ïˈ‡. —Ú‡Ì˯‚ ͇Á‡, ˜Â ‚ Á‡‚ËÒËÏÓÒÚ ÓÚ ÍÓÌÒÚÛÍÚË‚ËÁχ ̇ Ô„ӂÓÌˡ ÔÓˆÂÒ, ÒΉ ÔÓˇ‚ËÎËÚ Ò Ú˙͇Ìˡ ÏÂÊ‰Û ÍÓ‡ÎˈËÓÌÌËÚ ԇÚ̸ÓË, ÂÁÛÎÚ‡ÚËÚ ˘Â ÒÚ‡Ì‡Ú ËÁ‚ÂÒÚÌË Ú‡ÁË Ò‰Ïˈ‡. Ïðîäúëæàâà íà ñòðàíèöà 2
2 ZAMAN ÍÎÂÈÍÈ 21 - 27 ÀÏÐÈË 2008
Предстои увеличение на пенсиите ÐÓÑÅ ŒÚ 1 ˛ÎË Ú.„. Ô‰ÒÚÓË Û‚Â΢ÂÌË ̇ ÔÂÌÒËËÚÂ Ò 10,35%; ‰Ó ͇ˇ ̇ „Ó‰Ë̇ ÏÓÊ ‰‡ Ëχ Ë ‰Û„Ó Ì‡‡ÒÚ‚‡ÌÂ, ÌÓ ÒΉ Ô„ӂÓËÚÂ Ò 16Ú ̇ˆËÓ̇ÎÌÓ Ô‰ÒÚ‡‚ÂÌË ÔÂÌÒËÓÌÂÒÍË Ó„‡ÌËÁ‡ˆËË ‚ÒÂ Ó˘Â ÌˇÏ‡ ‰ËÌÌÓ ÏÌÂÌËÂ Í‡Í ‰‡ Òڇ̠ÓÒ˙‚ÂÏÂÌˇ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÒÚ‡ËÚ ÔÂÌÒËË. “Ó‚‡ ͇Á‡ ÏËÌËÒÚ˙˙Ú Ì‡ ÚÛ‰‡ Ë ÒӈˇÎ̇ڇ ÔÓÎËÚË͇ ≈ÏËÎˡ ÇÒ·ӂ‡. “ˇ Ó·ˇÒÌË, ˜Â ÔË ‡Ì‡ÎËÁ ̇ ÓÒÌÓ‚‡Ú‡ ̇ ÓÒË„ÛËÚÂÎÌˡ ‰ÓıÓ‰ 2005 „. Ò  Ó͇Á‡ÎÓ, ˜Â ÓÒ˙‚ÂÏÂÌˇ‚‡Ì ÓÚ 3 ‰Ó 16 ΂. ˘Â ÔÓÎÛ˜‡Ú ‰‚‡ ÓÍÓÎÓ 600 000 ‰Û¯Ë.
Непрозрачни местни избори ÑÎÔÈß
ÃÂÒÚÌËÚ ËÁ·ÓË ÔÂÁ 2007 „Ó‰. Ò‡ Ò Ú‚ÓÊÌÓ ÌËÒ˙Í Ë̉ÂÍÒ Ì‡ ÔÓÁ‡˜ÌÓÒÚ - 1,77, ÒÓ˜‡Ú ÂÁÛÎÚ‡ÚËÚ ÓÚ ÔÓÛ˜‚‡Ì ̇ ‡ÒӈˇˆËˇ "œÓÁ‡˜ÌÓÒÚ ·ÂÁ „‡ÌˈË". “Ó‚‡  ËÁÍβ˜ËÚÂÎÌÓ ÌËÒÍÓ ÌË‚Ó, ͇ÚÓ Ò Ëχ Ô‰‚ˉ, ˜Â Ò͇·ڇ ̇ ÔÓÁ‡˜ÌÓÒÚ Â ÓÚ 0 ‰Ó 10, Á‡ˇ‚Ë ËÁÔ˙ÎÌËÚÂÎÌËˇÚ ‰ËÂÍÚÓ Ì‡ ‡ÒӈˇˆËˇÚ‡ ƒË‡Ì‡ Ó‚‡˜Â‚‡. ÃÂÒÚÌËÚ ËÁ·ÓË Ò ÒΉˇÚ ÓÚ 2001 „. ÓÚ ÌÂÔ‡‚ËÚÂÎÒÚ‚Â̇ڇ Ó„‡ÌËÁ‡ˆËˇ - ÔÂÁ 2005 „. Ë̉ÂÍÒ˙Ú Â ·ËÎ 2,07, ÔÂÁ 2006 „. - 3,95.
7 млрд. евро чуждестранни инвестиции ÑÎÔÈß
Õ‡‰ Ò‰ÂÏ ÏΉ. Â‚Ó ˘Â ·˙‰‡Ú ÔÂÍËÚ ˜ÛʉÂÒÚ‡ÌÌË ËÌ‚ÂÒÚˈËË ÔÂÁ Ú‡ÁË „Ó‰Ë̇, ͇Á‡ ÏËÌËÒÚ˙˙Ú Ì‡ ËÍÓÌÓÏË͇ڇ Ë ÂÌ„ÂÚË͇ڇ œÂÚ˙ ƒËÏËÚÓ‚. «‡ ˇÌÛ‡Ë 2008 „. ˜ÛʉËÚ ËÌ‚ÂÒÚˈËË Ò‡ ‰‚‡ Ô˙ÚË ÔÓ-„ÓÎÂÏË ÓÚÍÓÎÍÓÚÓ ÔÂÁ Ò˙˘Ëˇ ÏÂÒˆ ̇ ÏË̇·ڇ „Ó‰Ë̇. ƒËÏËÚÓ‚ ÔÓÒÓ˜Ë, ˜Â Ó˜‡Í‚‡Ìˡڇ ÏÛ Ò‡ Ú‡ÁË ÚẨÂÌˆËˇ ‰‡ Ò Á‡Ô‡ÁË ‰Ó ͇ˇ ̇ 2008 „.
Високо кръвно налягане ÑÎÔÈß ƒ‚‡ ÏËÎËÓ̇ ·˙΄‡Ë ‚ ‡ÍÚ˂̇ ‚˙Á‡ÒÚ ÒÚ‡‰‡Ú ÓÚ ‚ËÒÓÍÓ Í˙‚ÌÓ Ì‡Îˇ„‡ÌÂ. “Ó‚‡ ͇Á‡ ÔÓÙ. —‚ÂÚ· “Ó·Ó‚‡, Ô‰Ò‰‡ÚÂΠ̇ ¡˙΄‡Ò͇ڇ ÎË„‡ ÔÓ ıËÔÂÚÓÌˡ. Õ‡‰ 30% ÓÚ Ï·‰ËÚ Ï˙Ê Ì Á̇ˇÚ, ˜Â ËÏ‡Ú Ôӂ˯ÂÌÓ Í˙‚ÌÓ Ì‡Îˇ„‡ÌÂ Ë Ì Ò ÎÂÍÛ‚‡Ú, ͇Á‡ ÔÓÙ. “Ó·Ó‚‡, ‰ÓÔ˙΂‡ÈÍË, ˜Â ÚÓ‚‡ ‚Ó‰Ë ‰Ó ÏÌÓ„Ó Ôӂ˯ÂÌ Ò˙‰Â˜ÌÓÒ˙‰Ó‚ ËÒÍ. —ÔÓ‰ ‰‡ÌÌË ÓÚ Õ‡ˆËÓ̇ÎÌˡ ÒÚ‡ÚËÒÚ˘ÂÒÍË ËÌÒÚËÚÛÚ ÔÂÁ 2006 „Ó‰Ë̇ ‚ ¡˙΄‡Ëˇ Ò‡ ÔÓ˜Ë̇ÎË 113 438 ˜Ó‚Â͇, ͇ÚÓ ÓÒÌӂ̇ڇ Ô˘Ë̇ Á‡ ÒÏ˙Ú Ò‰ ̇ÒÂÎÂÌËÂÚÓ Ò‡ ·ÓÎÂÒÚËÚ ̇ Ó„‡ÌËÚ ̇ Í˙‚ÓÓ·‡˘ÂÌËÂÚÓ.
Партиите разчитат на дарения ÑÎÔÈß ¡—œ  ÂÍÓ‰¸Ó ÔÓ ËÁ‡ÁıÓ‰‚‡ÌË Ò‰ÒÚ‚‡ Á‡ 2007 „. - ·ÎËÁÓ 9,5 ÏËÎËÓ̇ ΂‡. “Ó‚‡ ÔÓ͇Á‚‡Ú ÓÚ˜ÂÚËÚ ̇ Ô‡ÚËËÚ Ô‰ —ÏÂÚ̇ڇ ԇ·ڇ. Õ‡ ‚ÚÓÓ ÏˇÒÚÓ ÔÓ ı‡˜Ó‚ ҇ Õƒ—¬ - ˆ‡ËÒÚËÚ ҇ ËÁ‡ÁıÓ‰‚‡ÎË 4,3 ÏÎÌ. ΂. ÒÔˇÏÓ ÏËÎËÓÌ Ë ÔÓÎÓ‚Ë̇ Á‡ Ô‰ıӉ̇ڇ „Ó‰Ë̇. “ÂÚ‡Ú‡ Ô‡Úˡ ‚˙‚ ‚·ÒÚÚ‡ - ƒœ—,  ÔÓı‡˜Ë· 2,4 ÏÎÌ. ΂. Á‡ ÏË̇·ڇ „Ó‰Ë̇ - Ò ÏËÎËÓÌ Ôӂ˜ ÓÚ 2006 „.
Екологично чист ток ÂÐÀÖÀ œÓÂÍÚË Ì‡ ·˙΄‡ÒÍË Ë ˜ÛʉÂÒÚ‡ÌÌË ËÌ‚ÂÒÚËÚÓË Ô‰‚Ëʉ‡Ú ‚ ӷ·ÒÚ ¬‡ˆ‡ ‰‡ ·˙‰‡Ú ËÁ„‡‰ÂÌË ‰ÂÒÂÚÍË ‚ˇÚ˙ÌË „Â̇ÚÓË, ÍÓËÚÓ Í‡ÚÓ ‡ÎÚÂ̇ÚË‚ÌË ÂÌ„ËÈÌË ËÁÚÓ˜ÌËˆË ˘Â ÔÓËÁ‚Âʉ‡Ú ‚ÚËÌ Ë ÂÍÓÎӄ˘ÌÓ ˜ËÒÚ ÚÓÍ, Ò˙Ó·˘Ëı‡ ÓÚ Ó·Î‡ÒÚ̇ڇ ‡‰ÏËÌËÒÚ‡ˆËˇ. ¬Â˜Â Ò‡ Ó‰Ó·ÂÌË ÔÓÂÍÚËÚÂ, Ò‚˙Á‡ÌË Ò˙Ò ÒÚÓËÚÂÎÒÚ‚ÓÚÓ Ì‡ ‚ÂÚÓ„Â̇ÚÓË ‚ Ó·˘ËÌËÚ ŒˇıÓ‚Ó, ’‡È‰ËÌ Ë Ë‚Ó‰ÓÎ. œÂ‰‚Ëʉ‡ ÒÂ Í‡È ŒˇıÓ‚Ó ‰‡ Ò ËÁ„‡‰ˇÚ ÏÂÊ‰Û 16 Ë 32 „Â̇ÚÓ‡ Ò ÏÓ˘ÌÓÒÚ 42 Ï„‡‚‡Ú‡.
Ïðåìèåðúò: Àêî íÿìà ïîäêðåïà,îòèâàìå íà èçáîðè ПРОДЪЛЖЕНИЕ ОТ СТРАНИЦА 1 ìœÂ„Ó‚ÓËÚ ÏÂÊ‰Û Ô‰ÒÚ‡‚ËÚÂÎËÚ ̇ ÚËÚ ԇÚËË ÓÚ ÛÔ‡‚Ρ‚‡˘‡Ú‡ ÍÓ‡ÎËˆËˇ ˘Â ÓÚÌÂÏ‡Ú ÌˇÍÓÎÍÓ ‰ÌË, ͇ÚÓ ÚÓ‚‡ Á‡‚ËÒË ÓÚ ÍÓÌÒÚÛÍÚË‚ËÁχ ̇ ÚËÚ ԇÚËË ‚ ÛÔ‡‚Ρ‚‡˘‡Ú‡ ÍÓ‡ÎËˆËˇ ÒΉ ÚÂÁË Ú˙͇Ìˡ, ÍÓËÚÓ Ò ÔÓˇ‚Ëı‡î, ͇Á‡ ÏËÌËÒÚ˙-Ô‰Ò‰‡ÚÂÎˇÚ —„ÂÈ —Ú‡Ì˯‚. ¬ ÓÚ„Ó‚Ó Ì‡ ‚˙ÔÓÒ ÔÂÏËÂ˙Ú ÓÚ·ÂΡÁ‡, ˜Â Ò„‡¯ÌÓÚÓ Ò˙ÒÚÓˇÌË ̇ ì– Ì ÔÓχ„‡ Á‡ Ò‚˙¯‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÍÓÌÍÂÚ̇ڇ ‡·ÓÚ‡. ìÃÓˇÚ‡ ÔÓÁËˆËˇ Â, ˜Â ͇͂ÓÚÓ Úˇ·‚‡ ‰‡ Ò ԇ‚Ë, ˘Â Ò ԇ‚Ë ‰Ó ¬ÂÎË͉ÂÌ, Á‡ ‰‡ Ëχ ‰ÓÒÚ‡Ú˙˜ÌÓ ÒÚ‡·ËÎÌÓÒÚ Ë ‰Ó‚ÂË ‚ ì–, Ëχ ‰ÓÒ-
Ú‡Ú˙˜ÌÓ ÏÌÓ„Ó ‡·ÓÚ‡ ‰‡ Ò ҂˙¯Ë ‚ ÓÒÚ‡‚‡˘Ëˇ ÔÂËÓ‰ ‰Ó ‰ÓÍ·‰‡ ̇ ≈ î, ͇Á‡ —Ú‡Ì˯‚. Õ‡ 13 ‡ÔËÎ ÏËÌËÒÚ˙˙Ú Ì‡ ‚˙Ú¯ÌËÚ ‡·ÓÚË –ÛÏÂÌ œÂÚÍÓ‚ ·Â¯Â ÔÓ‰‡Î ÓÒÚ‡‚͇ڇ ÒË.
Редуцират с 30% състава на зам.-министрите œÓÒÚ˄̇ Ò Ò˙„·ÒË Á‡ ÒÚÛÍÚÛÌË Ë ÔÂÒÓ̇ÎÌË ÔÓÏÂÌË ‚ ËÁÔ˙ÎÌËÚÂÎ̇ڇ ‚·ÒÚ. Œ·˘Ó  ‡Á·Ë‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÍÓ‡ÎˈËÓÌÌËÚ ԇÚ̸ÓË Á‡ ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏÓÒÚ ÓÚ ‚ˈÂÔÂÏË ·ÂÁ ÔÓÚÙÂÈÎ, ÍÓÈÚÓ ‰‡ ÍÓÓ‰ËÌˇ ‰ÂÈÌÓÒÚÚ‡ ÔÓ Â‡ÎËÁˇÌ ̇ Ò‰ÒÚ‚‡Ú‡ ÓÚ Â‚ÓÙÓ̉ӂÂÚÂ; Á‡ ÓÔÚËÏËÁˇÌ ˜ÂÁ ‰ÛÍˆËˇ ÓÚ 20 ‰Ó 30% ÓÚ Ò˙ÒÚ‡‚‡ ̇ Á‡Ï.-ÏËÌËÒÚË-
ÚÂ Ë Á‡Ï.-ӷ·ÒÚÌËÚ ÛÔ‡‚ËÚÂÎË; Á‡ˇ‚Â̇ ·Â Ë Í‡Ú„Ó˘̇ ‚ÓΡ ‚Ò˘ÍË Ô‰ÒÚ‡‚ËÚÂÎË Ì‡ ‰˙ʇ‚‡Ú‡ ‚ ÛÔ‡‚ËÚÂÎÌËÚ Ú· ̇ Ú˙„Ó‚ÒÍË ‰ÛÊÂÒÚ‚‡ Ò ‰˙ʇ‚ÌÓ Û˜‡ÒÚË ‰‡ Ì ÔÓÎÛ˜‡‚‡Ú ‚˙Á̇„‡Ê‰ÂÌˡ Á‡ Ú‡ÁË Ò‚Óˇ ‰ÂÈÌÓÒÚ. “Ó‚‡ Á‡ˇ‚Ë ‚ ÓÙˈˇÎÌÓ ËÁˇ‚ÎÂÌË ‚ ԇ·ÏÂÌÚ‡ Á‡Ï.-Ô‰Ò‰‡ÚÂÎˇÚ Ì‡ Õƒ—¬ ÃËÎÂÌ ¬ÂΘ‚. ¬ÂΘ‚ Á‡ˇ‚Ë, ˜Â ‡Á„Ó‚ÓËÚ ‚ ÍÓÌÚ‡ÍÚÌËÚ „ÛÔË ˘Â ÔÓ‰˙ÎÊ‡Ú ÔÓ ÓÚÌÓ¯ÂÌË ̇ ‡ÍÚÛ‡ÎËÁˇÌ ̇ ‡„Â̈ËËÚÂ Ë ‚˙Ú¯ÌÓÒÚÛÍÚÛÌËÚ Á‚Â̇ ̇ ÏËÌËÒÚÂÒÚ‚‡Ú‡. œ‡‡ÎÂÎÌÓ Ò ÚÓ‚‡ ˘Â ÔÓ‰˙ÎÊ‡Ú Ë ‡Á„Ó‚ÓËÚ ÏÂÊ‰Û ÎˉÂËÚ ̇ ÚÓÈ̇ڇ ÍÓ‡ÎËˆËˇ Á‡ ÔÓÏÂÌËÚ ‚ ÃËÌËÒÚÂÒÍË Ò˙‚ÂÚ.
 áëèçîñò äî ãðàíèöàòà ñ Òóðöèÿ å óáèò òóðñêè ðèáàð “ÛÒÍË Ë·‡ ·‡ÍÓÌË  ۷ËÚ ÔË ÒÚÂη‡ ‚ ‡ÈÓ̇ ̇ –ÂÁÓ‚Ó. «‡ Ë̈ˉÂÌÚ‡ ÔÓÚ‚˙‰Ëı‡ Á‡ ¡“¿ ÓÚ "√‡Ì˘̇ ÔÓÎËˆËˇ", ŒÍ˙Ê̇ ÔÓÍÛ‡ÚÛ‡-¡Û„‡Ò Ë Ó·˘Ë̇ ÷‡Â‚Ó. “ÛÒ͇ڇ „ÂÏˡ  ̇‚ΡÁ· ‚ ·˙΄‡ÒÍË ‚Ó‰Ë ÓÍÓÎÓ 6.40 ˜‡Ò‡ ÏË̇Îˡ ˜ÂÚ‚˙Ú˙Í, ‚ÂÓˇÚÌÓ Á‡ ‰‡ Ô˷ ÏÂÊËÚ ÒË, ÌÓ Â ·Ë· ÔËı‚‡Ì‡Ú‡ ÓÚ „‡Ì˘ÌËÚ ‚·ÒÚË. –Ë·‡ËÚ ҇ ÎÓ‚Û‚‡ÎË ÌÂÁ‡ÍÓÌÌÓ ‚ ·˙΄‡ÒÍË ÚÂËÚÓˇÎÌË ‚Ó‰Ë. —ÔÓ‰ ‰‡ÌÌË Ì‡ ‡ÁÒΉ‚‡˘Ë, ÔÂ‰Ë ‰‡ ·˙‰‡Ú Á‡ÎÓ‚ÂÌË, ·‡ÍÓÌËÂËÚ ҇ ÎÓ‚ËÎË Í‡Î͇Ì. ”ÎÓ‚˙Ú Ì‡ Ú‡ÁË Ë·‡  Á‡·‡ÌÂÌ ÓÚ 15 ‡ÔËÎ Á‡‡‰Ë ‡ÁÏÌÓÊËÚÂÎÌˡ ÔÂËÓ‰. ˙Ï 7.00 ˜. ÚÛÒ͇ڇ ÎӉ͇  Á‡ÔӘ̇· ‰‡ Ò˙·Ë‡ ÏÂÊË Ì‡ 2 ÏÓÒÍË ÏËÎË ÓÚ ·˙΄‡ÒÍˡ ·ˇ„ Ë Ì‡ 1.5 ÏËÎË Ì‡‚˙Ú ‚ ·˙΄‡Ò͇ڇ ‡Í‚‡ÚÓˡ ̇ ◊ÂÌÓ ÏÓÂ. ˙Ï ÏˇÒÚÓÚÓ Ì‡ Ë̈ˉÂÌÚ‡  ·ËÎ ËÁÔ‡ÚÂÌ Í‡ÚÂ, ÒÂ˘Û ÍÓÈÚÓ ÚÛÒÍËÚ „‡Ê‰‡ÌË Ò‡ Ó͇Á‡ÎË Ò˙ÔÓÚË‚‡. ƒ‚‡Ï‡ ÓÚ „‡Ì˘ÌËÚ ÔÓÎˈ‡Ë Ò‡ ÛÒÔÂÎË ‰‡ Ò ͇˜‡Ú ̇ ÚÛÒ͇ڇ ÎӉ͇, ÌÓ Ú‡Ï Ò‡ ·ËÎË Ì‡Ô‡‰Ì‡ÚË Ò ‰˙‚ÂÌË Ô˙ÚË Ò ÏÂÚ‡ÎÌË ÓÒÚËÂÚ‡. ≈‰ËÌËˇÚ ÓÚ ÔÓÎˈ‡ËÚ  ‡ÌÂÌ ÒÂËÓÁÌÓ ÔÓ ˙ˆÂÚÂ, ÛÚÓ˜ÌË Ã¬–. «‡ÔӘ̇Π ˙ÍÓÔ‡¯ÂÌ ·ÓÈ, ‚ ÍÓÈÚÓ Â‰ËÌ ÓÚ Ë·‡ËÚÂ ÌˇÍÓÎÍÓ Ô˙ÚË Â ÓÔËڇΠ‰‡ ÓÚÌÂÏ ӄÌÂÒÚÂÎÌÓÚÓ Ó˙ÊË ̇ „‡Ì˘Ìˡ ÔÓÎˈ‡È. ƒ‚‡Ï‡Ú‡ Ò‡ Ô‡‰Ì‡ÎË, ÓÔÎÂÎË Ò‡ Ò ‚ ÏÂÊËÚÂ, ÔË ÍÓÂÚÓ Ó˙ÊËÂÚÓ ÔÓËÁ‚Âʉ‡ ËÁÒÚÂÎ Ë ‡Ìˇ‚‡ Ë·‡ˇ, Ò ÔÓÒÓ˜‚‡ ‚ Ò˙Ó·˘ÂÌËÂÚÓ Ì‡ ÏËÌËÒÚÂÒÚ‚ÓÚÓ. ¬ 7.30 ˜‡Ò‡ ÚÛÒÍËÚ ˷‡Ë Ò‡ ·ËÎË Á‡‰˙ʇÌË. ◊ÛʉÂ̈ËÚ ÓÔËÚ‡ÎË ‰‡ ÔÓ·ËˇÚ ÎӉ͇ڇ, Á‡ ‰‡ ˇ ÔÓÚÓÔˇÚ Ë Ú‡Í‡ ‰‡ Á‡Î˘‡Ú ÒΉËÚ ÓÚ ÌÂÁ‡ÍÓÌÌˡ ÛÎÓ‚. œÎ‡‚‡ÚÂÎÌÓÚÓ Ò‰ÒÚ‚Ó Â Á‡‰˙ʇÌÓ Ë Â Ì‡ Í¡ ‚ –ÂÁÓ‚Ó. “ÛÒÍËˇÚ „‡Ê‰‡ÌËÌ Â ÔÓ˜Ë̇Π‚ ·ÓÎÌˈ‡Ú‡ ‚ ÷‡Â‚Ó. ŒÚ ÌˇÍÓÎÍÓ ÏÂÒˆ‡ Á‡˜ÂÒÚˇ‚‡Ú ÒÎÛ˜‡ËÚ ̇ ̇ۯÂÌË ‚ ˛ÊÌˡ Û˜‡ÒÚ˙Í Ì‡ ÚÂËÚÓˇÎÌÓÚÓ ÏÓÂ Ë ÔËÎÂʇ˘‡Ú‡ ÁÓ̇ ̇ ¡˙΄‡Ëˇ ÓÚ ÚÛÒÍË Ë·ÓÎÓ‚ÌË ÍÓ‡·Ë Ë ÔÓ-„ÓÎÂÏË Ë·ÓÎÓ‚ÌË ÎÓ‰ÍË.
Ñ ÍÈÌ ÊÀ : Á Ò À
ÍÀÊÐÀÒÊÎ
Рибарите са ловували незаконно в български териториални води. Според данни на разследващи, преди да бъдат заловени, бракониерите са ловили калкан.
ÏÐÎÒÅÑÒÈ ZAMAN 3 21 - 27 ÀÏÐÈË 2008 Ñ ÍÈÌ ÊÀ : A A
{
КОМЕНТАР }
Протестите - цената на олимпиадата за Пекин
Протести срещу страната домакин на олимпийските игри Китай съпровождат олимпийския огън по време на световния му маршрут.
Òèáåòñêîòî èçïèòàíèå íà îëèìïèéñêèÿ îãúí œÓÚÂÒÚË ÒÂ˘Û ÂÊËχ ‚ œÂÍËÌ Ò˙ÔÓ‚Óʉ‡Ú ÓÎËÏÔËÈÒÍˡ Ó„˙Ì ÔÓ ‚ÂÏ ̇ Ò‚ÂÚÓ‚Ìˡ ÏÛ Ï‡¯ÛÚ. «‡ ÓÔ‡Á‚‡Ì ̇ هͷ ËÚ‡È ÍÓχ̉ËÓ‚‡ Ò‚ÓË ÒÔˆ˜‡ÒÚË, ÍÓËÚÓ Ò‡ ÏË̇ÎË ÔÂÁ ‚ÓÂÌ̇ ÔÓ‰„ÓÚӂ͇ Ë Ó·Û˜ÂÌË ÔÓ ÂÁËˆË Ë ÂÚËÍÂÚ. ПРОДЪЛЖЕНИЕ ОТ СТРАНИЦА 1 ‡Á‡ÌÓ Ì‡Í‡ÚÍÓ, ÔÓÚÂÒÚË ÒÂ˘Û ÂÊËχ ‚ œÂÍËÌ Ò˙ÔÓ‚Óʉ‡Ú ÓÎËÏÔËÈÒÍˡ Ó„˙Ì ÔÓ ‚ÂÏ ̇ Ò‚ÂÚÓ‚Ìˡ ÏÛ Ï‡¯ÛÚ. «‡ ÓÔ‡Á‚‡Ì ̇ هͷ ËÚ‡È ÍÓχ̉ËÓ‚‡ Ò‚ÓË ÒÔˆ˜‡ÒÚË, ÍÓËÚÓ Ò‡ ÏË̇ÎË ÔÂÁ ‚ÓÂÌ̇ ÔÓ‰„ÓÚӂ͇ Ë Ó·Û˜ÂÌË ÔÓ ÂÁËˆË Ë ÂÚËÍÂÚ. ¬˙ÔÂÍË „ÓÎÂÏËÚ ÏÂÍË Á‡ ÒË„ÛÌÓÒÚ ÓÎËÏÔËÈÒÍËˇÚ Ó„˙Ì ·Â Á‡„‡ÒÂÌ Ì‡ 2 ‡Á΢ÌË ÏÂÒÚ‡ ‚ œ‡ËÊ, ‡ ÔÓÌˇÍÓ„‡ ‰‚ËÊÂÌËÂÚÓ ÒÚ‡‚‡¯Â Ò ‡‚ÚÓ·ÛÒ ‚ Ô˙‚ËÚ Ò‰ÏËˆË Ì‡ ‡ÔËÎ. œÓÚÂÒÚËÚ ÒÂ˘Û Òڇ̇ڇ ‰ÓχÍËÌ Ì‡ ÓÎËÏÔËÈÒÍËÚÂ Ë„Ë ËÚ‡È ·ˇı‡ ‡Á΢ÌË, ͇ÚÓ ÌˇÍÓË ÒÏÂÚ̇ı‡ Á‡ ÛÏÂÒÚÌÓ ‰‡ ÓÔ˙Ì‡Ú Ô·͇ÚË Ò ÔËÁË‚Ë: ì¡ÓÈÍÓÚ Ì‡ ÍËÚ‡ÈÒÍËÚ ÒÚÓÍË!î, ì—‡ÏÌËˇÚ Ó„˙Ì!î, ì—Ô‡ÒÂÚ “Ë·ÂÚ!î Ë ‰. ¿ ‚ ÀÓ̉ÓÌ ÓÎËÏÔËÈÒÍËˇÚ Ó„˙Ì ·Â ÓÚ͇‰Ì‡Ú Á‡ ÌˇÍÓÎÍÓ ÏËÌÛÚË ÓÚ ÔÓÚÂÒÚˇ˘ËÚÂ, ͇ÚÓ ‚ÔÓÒΉÒÚ‚Ë ·ˇı‡ Á‡‰˙ʇÌË 35 ‰Û¯Ë ‚ ·ËÚ‡ÌÒ͇ڇ ÒÚÓÎˈ‡. œÓ‰Ó·ÌË ÔÓˇ‚Ë Ëχ¯Â Ë ‚ —‡Ì ‘‡ÌˆËÒÍÓ, Í˙‰ÂÚÓ ˘‡ÙÂÚ‡Ú‡ ·Â¯Â ÔÓÒÂ˘Ì‡Ú‡ Ò ÔÓÚÂÒÚË. «‡‡‰Ë Ò˙·‡ÌËÚ ıËΡ‰Ë ÔÓÚÂÒÚˇ˘Ë ÔÓ Ô˙Úˇ ·Â ÒÏÂÌÂÌ Ï‡¯ÛÚ˙Ú Ì‡ ÓÎËÏÔËÈÒÍˡ Ó„˙Ì. œÂ‰Ë ̇˜‡ÎÓÚÓ Ì‡ ˘‡ÙÂÚ‡Ú‡ ÌÂÍÓÎÍÓÒÚÓÚËÌ ÚË·ÂÚÒÍË ‡ÍÚË‚ËÒÚË Ò Ò˙·‡ı‡ ‚ ˆÂÌÚ˙‡ ̇ „‡‰‡, Í˙‰ÂÚÓ ‰ÂÏÓÌÒÚˇı‡ ÒÂ˘Û ÔÓÎËÚË͇ڇ ̇ ËÚ‡È ÔÓ ÓÚÌÓ¯ÂÌË ̇ “Ë·ÂÚ.
Щафетата ще мине през Тибет ¬˙ÔÂÍË „ÓÎÂÏËÚ ÔÓÚÂÒÚË ÔÓ ‚ÂÏ ̇ ˘‡ÙÂÚ‡Ú‡ ÔÓ Ò‚ÂÚ‡ ÍËÚ‡ÈÒÍËÚ ‚·ÒÚË Ò‡ ¯ÂÌË ‰‡ ÔÂ͇‡Ú ÓÎËÏÔËÈÒÍˡ Ó„˙Ì ÔÂÁ “Ë·ÂÚ. «‡ ÚÓ‚‡ ӷ·ÒÚÌËˇÚ ÛÔ‡‚ËÚÂΠ̇ “Ë·ÂÚ Ë‡Ì„·‡ œÛÍÓÌ Ó·ˇ‚Ë, ˜Â ΢ÌÓ ÚÓÈ ˘Â ·˙‰Â ÓÚ„Ó‚ÓÂÌ Á‡ ÒË„ÛÌÓÒÚÚ‡ ̇ Ó„˙Ìˇ Ë ˘Â ͇̇Ê ‚ÒÂÍË, ÍÓÈÚÓ Ò ÓÒ-
ÏÂÎË ‰‡ Ò ÔÓÚË‚ÓÔÓÒÚ‡‚Ë. ¬ ÚÓ‚‡ ÓÚÌÓ¯ÂÌË ËÁ‚ÂÒÚÌËˇÚ ‡ÍÚ¸Ó –˘‡‰ √Ë˙ Ó·‚ËÌË ÍËÚ‡ÈÒÍËÚ ‚·ÒÚË, ˜Â, ÔÓÒÚ˙Ô‚‡ÈÍË Ú‡Í‡, Ò ÓÔËÚ‚‡Ú ‰‡ Ô‰ÒÚ‡‚ˇÚ ‰ËÌ ìËÁÍÛÒÚ‚ÂÌ ÏËî Ë ‡Á·Ë‡ÚÂÎÒÚ‚Ó Ò “Ë·ÂÚ. œÓ ÔÓ„‡Ï‡ ÓÎËÏÔËÈÒÍËˇÚ Ó„˙Ì Úˇ·‚‡ ‰‡ ·˙‰Â ̇ 20 ˛ÌË ‚ ÚË·ÂÚÒ͇ڇ ÒÚÓÎˈ‡ Àı‡Ò‡. ŒÎËÏÔËÈÒÍËˇÚ Ó„˙Ì Ò ԇÎË ‚ √˙ˆËˇ, ÒΉ ÍÓÂÚÓ ‚‰̇„‡ Ò ÌÓÒË ‚ Òڇ̇ڇ ‰ÓχÍËÌ, ÓÚÍ˙‰ÂÚÓ Á‡ÔÓ˜‚‡ Ò‚ÂÚӂ̇ڇ Ó·ËÍÓÎ͇, ÍÓˇÚÓ Â Ô·Ìˇ̇ ‰‡ ÔÓ‰˙ÎÊË 130 ‰ÌË ‚ 20 ‡Á΢ÌË ÒÚ‡ÌË. ŒÎËÏÔËÈÒÍËˇÚ Ó„˙Ì ˘Â ÔÂÏËÌ 136 800 ÍÏ Ë Á‡ ÓÚÍË‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÓÎËÏÔËÈÒÍËÚÂ Ë„Ë Ì‡ 8 ‡‚„ÛÒÚ ˘Â ·˙‰Â ‚ œÂÍËÌ.
Спецчасти охраняват олимпийския огън ÃÂʉۂÂÏÂÌÌÓ Òڇ̇ ˇÒÌÓ, ˜Â ÍËÚ‡ÈÒÍËÚ Óı‡ÌËÚÂÎË Ì‡ ÓÎËÏÔËÈÒÍˡ Ó„˙Ì Ò‡ ˜ÎÂÌӂ ̇ Ô‡‡‚ÓÂÌ̇ ÔÓÎˈÂÈÒ͇ ˜‡ÒÚ, ÔËÒ‡ ‡‚ÚÓËÚÂÚÌËˇÚ ‚. "”ÓÎÒÚËÈÚ ‰Ê˙Ì˙Î". ËÚ‡ÈÒÍËÚ Óı‡ÌËÚÂÎË ˘Â Ò˙ÔÓ‚Óʉ‡Ú ˘‡ÙÂÚ‡Ú‡ ‚˙‚ ‚Ò˘ÍË ÒÚ‡ÌË, ÔÂÁ ÍÓËÚÓ ˘Â ÏË̇‚‡, ÌÓ ‡„ÂÒË‚ÌËÚ ËÏ ÏÂÚÓ‰Ë Ì‡ ‡·ÓÚ‡ ÔÂ-
Далай Лама подкрепя олимпиадата в Пекин От друга страна, правителството в изгнание на Тибет обяви, че порицава опитите да се пречи на пътя на олимпийския огън. Премиерът на правителството в изгнание на Тибет Калон Трипа порица насилието на Китай в Тибет, но обяви, че духовният лидер на Тибет Далай Лама подкрепя олимпиадата в Пекин заради китайския народ.
‰ËÁ‚ËÍ‚‡Ú ‚Ò Ôӂ˜ ÔÓÚÂÒÚË ÔÓ Ò‚ÂÚ‡. ≈ÍËÔ˙Ú ÓÚ 30 ӷΘÂÌË ‚ ÒËÌ¸Ó ÍËÚ‡ÈˆË ‚Ò˙˘ÌÓÒÚ Ò‡ Ò˙ÚÛ‰ÌËˆË Ì‡ 660-ıËΡ‰Ì‡Ú‡ ՇӉ̇ ‚˙Ó˙ÊÂ̇ ÔÓÎËˆËˇ ̇ ËÚ‡È, ÍÓˇÚÓ Ëχ ‡ÁÌÓÓ·‡ÁÌË ÙÛÌ͈ËË ‚ Ó‰Ë̇ڇ ÒË - ÓÚ Ó‚Î‡‰ˇ‚‡Ì ̇ Û΢ÌË ·ÂÁ‰ˈË, ÔÓ‰‰˙ʇÌ ̇ Ó·˘ÂÒÚ‚ÂÌˡ ‰ Ë Óı‡Ì‡ ̇ ˜ÛʉÂÒÚ‡ÌÌË ‰ËÔÎÓχÚË ‰Ó ÔÓÚÛ¯‡‚‡Ì ̇ ÔÓÚÂÒÚËÚ ‚ “Ë·ÂÚ. —ÔÓ‰ ‚. "”ÓÎÒÚËÈÚ ‰Ê˙Ì˙Î" ‡ÁÍËÚËÂÚÓ, ˜Â ÓÎËÏÔËÈÒÍËˇÚ Ó„˙Ì ‚Ò˙˘ÌÓÒÚ Ò Óı‡Ìˇ‚‡ ÓÚ ÔÓÎˈ‡Ë, ‚ÂÓˇÚÌÓ ‰ÓÔ˙ÎÌËÚÂÎÌÓ ˘Â ̇ÊÂÊË Ó·ÒÚ‡Ìӂ͇ڇ ‚ ÓÒڇ̇ÎËÚ „‡‰Ó‚Â, ÔÂÁ ÍÓËÚÓ ˘Â ÔÂÏËÌ ˘‡ÙÂÚ‡Ú‡, ͇ÚÓ Ò Ә‡Í‚‡ ‰‡ Á‡ÒËÎË ‰ÂÏÓÌÒÚ‡ˆËËÚ ÒÂ˘Û ËÚ‡È. »‰ÂÌÚ˘ÌÓÒÚÚ‡ Ë ÍÓÌÍÂÚÌËÚ Á‡‰˙ÎÊÂÌˡ ̇ ÍËÚ‡ÈÒÍËÚ Óı‡ÌËÚÂÎË Ì‡ هͷ ÓÒÚ‡‚‡¯Â Á‡„‡‰Í‡ Á‡ Ó„‡ÌËÁ‡ÚÓËÚ ̇ ˘‡ÙÂÚ‡Ú‡ ‚ ‰ˈ‡ ÒÚ‡ÌË. —ÔÓ‰ ÍËÚ‡ÈÒÍËڠωËË ÂÍËÔ˙Ú Â ÔÂÏË̇ΠÔÂÁ ÒÔˆˇÎ̇ ‚ÓÂÌ̇ ÔÓ‰„ÓÚӂ͇ Ë Ó·Û˜ÂÌË ÔÓ ÂÁËˆË Ë ÂÚËÍÂÚ, ͇ÚÓ ÓÒÌӂ̇ڇ ÏÛ Á‡‰‡˜‡  ‰‡ ÓÔ‡Á‚‡ Ó„˙ÌˇÚ ‰‡ Ì ·˙‰Â Á‡„‡ÒÂÌ.
Най-голямата заплаха за световната сигурност ËÚ‡È Â Ì‡È-„ÓÎˇÏ‡Ú‡ Á‡Ô·ı‡ Á‡ Ò‚ÂÚӂ̇ڇ ÒË„ÛÌÓÒÚ ‚ Ó˜ËÚ ̇ ‚ÓÔÂȈËÚÂ, ÔÓ͇Á‚‡ ÔÓÛ˜‚‡Ì ̇ ‡„ÂÌˆËˇ ì’‡ËÒî, ËÁ„ÓÚ‚ÂÌÓ Á‡ ‚. 쑇ÈÌÂ̯˙Î “‡ÈÏÒî. œÓ ÚÓÁË ÔÓ͇Á‡ÚÂÎ ËÚ‡È ‰ÂÚÓÌˇ —¿Ÿ, ÍÓËÚÓ ÔÂÁ ÔÓÒΉÌËÚ ¯ÂÒÚ „Ó‰ËÌË ÌÂËÁÏÂÌÌÓ Á‡Âχı‡ Ô˙‚ÓÚÓ ÏˇÒÚÓ. —ÍÓÓ¯ÌËÚ ·ÛÌÚÓ‚Â ‚ “Ë·ÂÚ Ë ·ÛÚ‡ÎÌÓÚÓ ËÏ ÔÓÚÛ¯‡‚‡Ì ÓÚ Òڇ̇ ̇ ÍËÚ‡ÈÒÍËÚ ‚·ÒÚË, ͇ÍÚÓ Ë ÍÓÌÍÛÂÌˆËˇÚ‡ ̇ ‚ÚËÌË ÍËÚ‡ÈÒÍË ÒÚÓÍË, Á‡ÎË‚‡˘Ë ‚ÓÔÂÈÒÍˡ Ô‡Á‡, ËÁ„ÎÂʉ‡, Ò‡ ÔÓ‚ÎˡÎË Ì‡ ̇ÒÚÓÂÌˡڇ ̇ ‚ÓÔÂȈËÚÂ.
Една от характерните черти на тоталитарните държави е да преследват различно мислещите и говорещи, като впоследствие ги осъждат, писа в коментар английският в. "Индипендънт". Осъждането и след това хвърлянето в затвора на един от най-известните китайски защитници на човешките права Ху Жиа ни подсказва важни неща за тази страна - олимпийските игри в Пекин, горите от небостъргачи и невероятния икономически растеж. Ху Жиа бе осъден на 3,5 години затвор заради позната ни причина: "приканване към събаряне на социалистическия режим". Съществуването все още на такава вина в Китай поставя страната под много въпросителни. Осъждането на Жиа след насилията в последните седмици не оставя място и на въпросителни дали Китай е свободна страна. Престрелките в Тибет са израз на културален и демографски натиск над един народ. Отношението към Жиа е доказателство, че свободно мислещите се смятат за опасни. Прекалената взискателност на Китай при подобни случаи е повече израз на слабост, отколкото на сила. Тази голяма страна преживява огромни икономически и социални промени. Но за разлика от това политическото развитие е много изостанало. Приоритет на Пекин е преди всичко да модернизира страната във всяко отношение, но управляващата Комунистическа партия променя само външния си вид, без да прави съществени вътрешни промени и така си запазва властта. Неравенството между икономическите и политически свободи се знаеше още преди Пекин да получи правото за домакинство на олимпиадата. Освен някои европейски страни останалата част от света се примири с този факт, а някои се надяват, че такова голямо мероприятие ще доведе до отваряне и либерализиране на страната. Но Китай сгреши, като повярва, че това голямо спортно мероприятие ще бъде отделено от политиката. И тази възможност не бе пропусната от западните организации, защитници на човешките права. В света на компютърните технологии различните групи и обикновеният гражданин в Китай вярват в същото. Протестите в последно време, които се провеждат в Тибет, се повтарят и от отделни групи в Синджан, където повечето жители са уйгурски мюсюлмани. Рисковете в тази част на Китай са толкова големи, колкото и в Тибет - и за двете части: авторитарните сили и защитниците на човешките права. Голяма смелост изисква да се организира някаква опозиционна проява, като тези, които проявяват смелост да говорят свободно, получават външна подкрепа. Проявите, които започнаха със старта на олимпийския огън, са прояви, с които трябва да свикнат китайските власти. Олимпийският огън трябва да се опази, както и протестиращите за човешките права. Един друг проблем е как ще постъпят западните лидери при нарастващия натиск срещу опозицията в Китай. Предложението на Никола Саркози да се бойкотира официалното откриване на олимпиадата няма да се отрази на спорта, но ще уцели целта в Китай: националния имидж.
4 ZAMAN ÏÎËÈÒÈÊÀ 21 - 27 ÀÏÐÈË 2008
Превратите - болестта на турската левица ¡Ë‚¯ËˇÚ ÏËÌËÒÚ˙ ’‡Ò‡Ì ƒÊÂχΠ√˛ÁÂÎ Ú‚˙‰Ë, ˜Â ÔÓ Ú‡‰ËˆËˇ ΂ˈ‡Ú‡ ‚ “ÛˆËˇ ‚Ë̇„Ë Â ÔÓ‰ÍÂԡ· Ô‚‡ÚËÚÂ Ë ‰ÓÔ˙΂‡: "Δ‡ÎÍÓ, ˜Â Û Ì‡Ò Î‚ˈ‡Ú‡ ‚Ë̇„Ë Â ÔÓ‰ÒÚÂ͇‚‡Î‡ Ô‚‡ÚËÚÂ. ¿ ̇˜ÂÎÓ ‚Ë̇„Ë Â ÒÚӡ· Ô‡Úˡڇ ̇ ƒÂÌËÁ ¡‡È͇Π- Õ–œ." √·‚̇ڇ ÔÓ‰Ó·ÌÓÒÚ, ÍÓˇÚÓ Ô˂΢‡ ‚ÌËχÌË ‚ ÚÓÁË ÔÓˆÂÒ, Â, ˜Â ÚÛÒ͇ڇ ΂ˈ‡ ‚Ò Ӣ ԇ‚Ë ÔÓÎËÚË͇, ‡Á˜ËÚ‡ÈÍË Ì‡ ӷ˘‡ÈÌËÚ Á‡ Ì¡ Ô‚‡ÚË. »ÁÍβ˜ËÚÂÎÌÓ ‚‡ÊÌÓ Â ËÁ͇Á‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ Îˉ‡ ̇ Õ‡Ó‰ÌÓÂÔÛ·ÎË͇ÌÒ͇ڇ Ô‡Úˡ (Õ–œ) ƒÂÌËÁ ¡‡È͇ΠÔÓ ÔÓ‚Ó‰ ‡ÁÒΉ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ »Îı‡Ì —ÂΘÛÍ, ÂχΠ¿ÎÂω‡Ó„ÎÛ Ë ƒÓ„Û œÂË̘ÂÍ ‚˙‚ ‚˙Á͇ Ò˙Ò ÒÎÛ˜‡ˇ ≈„ÂÌÂÍÓÌ Ë Á‡‰˙ʇÌÂÚÓ Ì‡ ÌˇÍÓË Îˈ‡, ‚ ÍÓÂÚÓ ÚÓÈ Í‡Á‚‡: "œ—– „‡‰Ë ÒÓ·ÒÚ‚Â̇ڇ ÒË ‰˙ʇ‚‡ ‚ ‰˙ʇ‚‡Ú‡." ¡ÂÁ Ò˙ÏÌÂÌË ÚÂÁË ‰ÛÏË Ò‡ ÏÌÓ„Ó ÚÂÊÍÓ Ó·‚ËÌÂÌËÂ. ÕÓ Ë ÔÂÏËÂ˙Ú ≈‰Ó„‡Ì Ì Á‡Í˙ÒÌˇ Ò ÓÚ„Ó‚Ó‡ ÒË Ë Í‡Á‡: "¿ÍÓ ‚ Ú‡ÁË Òڇ̇ Ò˙˘ÂÒÚ‚Û‚‡ "‰˙ʇ‚‡ ‚ ‰˙ʇ‚‡Ú‡", ÚÓ‚‡ ̇È-‰Ó·Â „Ó Á̇ÂÚ ‚ËÂ, ‚Ë ÒÚ ÌÂÈÌËÚ ‡ıËÚÂÍÚË." ’‡Ò‡Ì ƒÊÂχÎ, ÍÓÈÚÓ ·Â Ò‰ Û˜‡ÒÚÌˈËÚ ‚ Ô‚‡Ú‡ ̇ 9 Ï‡Ú 1970 „. Ë ÍÓÈÚÓ ‰ÌÂÒ Ò ÓÚÍÓˇ‚‡ Ò ‰ÂÏÓ͇Ú˘ÌÓÚÓ ÒË Ôӂ‰ÂÌËÂ, Ó·ˇÒÌˇ‚‡ ·ÓÎÂÒÚÌÓÚÓ Ò˙ÒÚÓˇÌËÂ, ‚ ÍÓÂÚÓ Ò ̇Ïˇ ÚÛÒ͇ڇ ΂ˈ‡, Ò ‰ÛÏËÚÂ: " Ó„‡ÚÓ »Îı‡Ì —ÂΘÛÍ ·Â ÔÓÒÚ‡‚ÂÌ ÔÓ‰ ̇·Î˛‰ÂÌËÂ, ÒˇÍ‡¯ Ò ‚˙̇ı 40 „Ó‰ËÌË Ì‡Á‡‰. —ÔÓÏÌËı ÒË Á‡ 1969-‡, 1970-‡ Ë 1971‚‡. √Ó‰ËÌËÚÂ, ‚ ÍÓËÚÓ ·ˇı ÔÓ‰‰˙ÊÌËÍ Ì‡ Ô‚‡ÚËÚÂ Ë ıÛÌÚËÚÂ. œÓ‰Ó·ÌÓ Ì‡ ÏÌÓ„Ó ıÓ‡, Á‡ÏÂÒÂÌË ‚ ÚÂÁË ‡·ÓÚË, Ë ‡Á Ò ÓÔ‰ÂΡı ͇ÚÓ Â‚ÓβˆËÓÌÂ. «‡˘ÓÚÓ ˘ˇıÏ ‰‡ ÓÚ‚ÓËÏ Ô˙Úˇ ̇ "‚ÓβˆËˇÚ‡" ˜ÂÁ ‚ÓÂÌÂÌ Ô‚-
‡Ú, ÍÓÈÚÓ Â Ò‰ÒÚ‚ÓÚÓ Á‡ ÚÓ‚‡. “‡Í‡ ‚ˇ‚‡ıÏÂ. ÓÈ ÎË Ì ÙË„Ûˇ¯Â ‚ ͇‰ËÚ ̇ ÙËÎÏÓ‚‡Ú‡ ÎÂÌÚ‡, ÏË̇‚‡˘‡ Ô‰ Ó˜ËÚ ÏË. ¬ ÚÂÁË ÒÂ‰Ë ·ˇı‡ ƒÓ„‡Ì ¿‚‰Ê˙Ó„ÎÛ Ë »Îı‡Ì —ÂΘÛÍ, »Îı‡ÏË —ÓÈÒ‡Î, ”„Û ÃÛωÊÛ, „ÂÌ. ƒÊÂχΠlj‡ÌÓ„ÎÛ Ë Ó˘Â Â‰Ëˆ‡ „Â̇ÎË Ë ‚ÓÂÌÌË... ¬ ÓÌÂÁË „Ó‰ËÌË „ÓÚ‚Âı-
Ï Ô‚‡Ú. ŒÒÓ·ÂÌÓ ‚ ¿Ì͇‡ Û˜‡ÒÚ‚‡ıÏ ‚ "Ó„‡ÌËÁˇÌËÚ ‡·ÓÚË" Ò ‚ÓÂÌÌËÚÂ. ÕˇÍÓË Ï·‰ÂÊË, ÍÓËÚÓ ‡·ÓÚÂı‡ Á‡ ̇Ò, ‚ÁË‚ˇ‚‡ı‡ ÂÍÒÔÎÓÁË‚Ë Ì‡ ‡Á΢ÌË ÏÂÒÚ‡ Ë Ú‡Í‡ Ò ÔÓ‰„ÓÚ‚ˇ¯Â Ò‰‡ Á‡ Ô‚‡Ú ÓÚ Òڇ̇ ̇ ‚ÓÂÌÌËÚÂ. Œ„‡ÌËÁˇı‡ Ò ÏËÚËÌ„Ë ÔÓ‰ ̇ÒÎÓ‚: "¿Ïˡڇ Ë Ï·‰ÂÊÚ‡ ˙͇ Á‡
˙͇ ̇ ̇ӉÌˡ ÙÓÌÚ!" ƒÂÏÓ͇ˆËˇÚ‡ Ì ÌË ·Â¯Â ÓÚ ÔÓÎÁ‡. ‡Í‚Ó Úˇ·‚‡¯Â ‰‡ Ò ̇ԇ‚Ë ÎË? œ˙‚Ó, ˜ÂÁ ‚ÓÂÌÂÌ Ô‚‡Ú ‚‡ÚËÚ ̇ ԇ·ÏÂÌÚ‡ Ë Ô‡ÚËËÚ ˘ˇı‡ ‰‡ Ò ÒÎÓÊ‡Ú ÔÓ‰ Íβ˜. » ÔÓ "ÌÂ͇ÔËÚ‡ÎËÒÚ˘ÂÒÍË Ô˙Ú", ̇˜ÂÚ‡Ì ‚ ÃÓÒÍ‚‡, “ÛˆËˇ ˘Â¯Â ‰‡ ÔÓÂÏ ÍÛÒ Í˙Ï ÂÚ‡ÚËÁχ." Ñ ÍÈÌÊÀ : ÈÁ Ð À Õ ÈÌ ÓÑ Ò À
П Р ОД ЪЛ Ж Е Н И Е ОТ СТ Р. 1
Защо турската левица става поддръжничка на превратите? «‡˘Ó ÚÛÒ͇ڇ ΂ˈ‡ ÔÓ‰‰˙ʇ Ô‚‡ÚËÚ Á‡ ‡ÁÎË͇ ÓÚ ÓÒڇ̇ÎËÚ ÔËÏÂË ‚ Ò‚ÂÚ‡? œÓÎËÚÓÎÓ„˙Ú ‰- ÃÛ‡‰ …˙ÎχÁ Ò‚˙Á‚‡ ÚÓ‚‡ Ò ËÒÚÓˡڇ ̇ ‚˙ÁÌËÍ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ΂ˈ‡Ú‡ ‚ “ÛˆËˇ. À‚ˈ‡Ú‡ ‚ “ÛˆËˇ ÔÓËÁÎËÁ‡ ÓÚ ·˛Ó͇Ú˘ÌËÚ ÒÂ‰Ë Ì‡ ‡Ïˡڇ Ë ˆË‚ËÎÌËÚÂ Ë Â ÚˇıÌÓ ÔÓ‰˙ÎÊÂÌËÂ. ì“ Ô‰ÔÓ˜ÂÚÓı‡ Ô˙Ú, ÍÓÈÚÓ Ì‡Ó‰˙Ú ÌˇÏ‡¯Â ‰‡ ËÁ·ÂÂ. »Ò͇ı‡ ‰‡ ÔËÎÓÊ‡Ú Ë‰ÂˇÚ‡ Á‡ ÍÓÌÚÓÎˇÌ ̇ Ó·˘ÂÒÚ‚ÓÚÓ ‚ ‡ÏÍËÚ ̇ ‰ÓÍÚË̇, ÍÓˇÚÓ Â ÒËÌÚÂÁ ÓÚ ÎÂ‚Ë Û·ÂʉÂÌˡ Ë Ì‡ˆËÓ̇ÎËÁ˙Ï. »Ò͇ı‡ ‰‡ Á‡‚ÁÂÏ‡Ú ‚·ÒÚÚ‡ ˜ÂÁ Ô‚‡Ú. “ÛÒ͇ڇ ΂ˈ‡ ÒÚ‡‚‡ ÔÓ‰‰˙ÊÌ˘͇ ̇ Ô‚‡ÚËÚ ‚ ÂÁÛÎÚ‡Ú Ì‡ ÒÚ‡Ú„˘ÂÒ͇ ·ÂÁËÁıӉˈ‡î, ͇Á‚‡ ÚÓÈ. ƒ‡ÎË Ú‡ÁË Î‚ˈ‡  ÏÓÊ· ‰‡ ÔÓÏÂÌË ÔÓÒÓ͇ڇ ÒË Í˙Ï ‰ÂÏÓ͇Ú˘̇ ΂ˈ‡, ÒӈˇΉÂÏÓ͇ˆËˇ ËÎË Â‚ÓÔÂÈÒÍË ÍÓÏÛÌËÁ˙Ï, ‡ÍÓ Ò  ҇ÏÓÍËÚËÍÛ‚‡Î‡? —ÔÓ‰ …˙ÎχÁ ÔÓÒÓ͇ڇ È ·Ë Ò ÔÓÏÂÌË·. ÕÓ ‚ÏÂÒÚÓ ÚÓ‚‡ ΂ËÚ ԇÚËË Ë Ù‡ÍˆËË ÓÚÒÚÓˇ‚‡Ú ˉÂËÚ ÒË. — ÌˇÍÓÎÍÓ ËÁÍβ˜ÂÌˡ (Ô‡‚ËÚÂÎÒÚ‚‡Ú‡ ̇ ¡˛ÎÂÌÚ ≈‰Ê‚ËÚ ÓÚ 1973 „., 1977 „. Ë 1999 „.) Ú ÌËÍÓ„‡ Ì ҇ ËχÎË ¯‡ÌÒ‡ ‰‡ ‰Óȉ‡Ú ̇ ‚·ÒÚ ˜ÂÁ Ó·˘ÂÒÚ‚Â̇ ÔÓ‰ÍÂÔ‡. ƒÌÂÒ Ëχ ‰̇ ‡ÚÂˡ ‚ ÚÛÒ͇ڇ ΂ˈ‡, ÍÓˇÚÓ Â Á‡ÔÛ¯Â̇ ÓÚ ÒÚ‡Ú„˘ÂÒ͇ڇ ·ÂÁËÁıӉˈ‡ ̇ ‚ÓÂÌÌÓ-ˆË‚ËÎ̇ڇ ·˛Ó͇ˆËˇ, ÌÓ ÔÓÌÂÊ ÔÓËÁÚ˘‡ ÓÚ Ï‡ÍÒËÒÚÍÓ-ÎÂÌËÌËÒÚÍÓÚÓ ‰‚ËÊÂÌËÂ, Úˇ ËÒ͇ ‚·ÒÚÚ‡ ˜ÂÁ Ô‚‡Ú, ‡ Ì Ò˙„·ÒÌÓ Ô‡‚Ë·ڇ ̇ ԇ·ÏÂÌڇ̇ڇ ÒËÒÚÂχ. —ÔÓ‰ …˙ÎχÁ, ‡ÍÓ ÔË ÚËÚ ÛÔ‡‚ÎÂÌˡ ̇ ≈‰Ê‚ËÚ ÎÂ‚ËˇÚ ˆÂÌÚ˙ Ëχ¯Â ÛÒÔÂı, ËÏˉÊ˙Ú "ÔË‚˙ÊÂÌËˆË Ì‡ Ô‚‡ÚËÚÂ" ̇ ΂ËÚ ԇÚËË Ì‡˜ÂÎÓ Ò Õ–œ ˘Â¯Â ‰‡ ËÁ˜ÂÁÌÂ. ìœÓ·-
ÎÂÏ˙Ú Ì‡ Õ–œ ·Â¯Â, ˜Â Ì ÔÓÚ˙ÒË ÒÏÂÚ͇ ÓÚ ÔÂËÓ‰‡ ̇ ‰ÌÓÔ‡ÚËÈÌÓÚÓ ÒË ÛÔ‡‚ÎÂÌËÂ. Õ–œ ‚Ò Ӣ Ì ÛÒÔˇ‚‡ ‰‡ Á‡Òڇ̠Îˈ ‚ ÎËˆÂ Ò ÚÓÁË ÔÓ·ÎÂÏ, ÔÓ‡‰Ë ÍÓÂÚÓ Ò ÓÔËÚ‚‡ ‰‡ ÍÓÌÚÓΡ ÓÒڇ̇ÎËÚ ԇÚËË Ò ‡Ï·ËˆËˇÚ‡, ˜Â  ̇È-ÔË‚Ë΄ËÓ‚‡Ì‡Ú‡ Ô‡Úˡ ‚ “ÛˆËˇ. “ˇ ËÒ͇ ÔÓ‰ÍÂÔ‡Ú‡, ÍÓˇÚÓ Ì ÔÓÎÛ˜‡‚‡ ÓÚ Ì‡Ó‰‡, ‚ ÔÂËÓ‰ËÚÂ, ÍÓ„‡ÚÓ Ò ÔÓÎÁ‚‡ Ò ÓÔÂ͇ڇ ̇ ·˛Ó͇ÚËÚÂ Ë ‚ÓÂÌÌËÚÂ Ë ÔÓ ÚÓÁË Ì‡˜ËÌ Ò ÒÚÂÏË ‰‡ ̇ÎÓÊË Ë‰ÂËÚ ÒË ‚˙ıÛ ÛÔ‡‚ÎÂÌËÂÚÓ, ‚˙ÔÂÍË ˜Â Ì „Ó ‰˙ÊËî, ÔÓÒÓ˜‚‡ ÚÓÈ. …˙ÎχÁ ÓÚÔ‡‚ˇ ÍËÚËÍË Ë Í˙Ï ¡‡È͇Î, ÍÓÈÚÓ ÒÚË„‡ ‰ÓÚ‡Ï ‰‡ Á‡˘ËÚË Ó„‡ÌËÁ‡ˆËˇÚ‡ ≈„ÂÌÂÍÓÌ. ìŒÌÓ‚‡, ÍÓÂÚÓ Ò¢‡ ‚ ‰ËÌ ÔÛÌÍÚ Õ–œ Ë Ì‡Ó‰Ì˘ÂÒÚ‚ÓÚÓ, ÔÓˇ‚ËÎÓ Ò ͇ÚÓ ÓÚÌÓÒËÚÂÎ̇ Â‡ÍˆËˇ ÒÂ˘Û Ì‡‡ÒÚ‚‡˘‡Ú‡ ‰ÂÏÓ͇ÚËÁ‡ˆËˇ ÔÓ ‚ÂÏ ̇ ÛÔ‡‚ÎÂÌËÂÚÓ Ì‡ œ—–,  ‡͈ËÓÌÂÒÍËˇÚ ÙÓÌÚ, ÒÚÓˇ˘ ÒÂ˘Û „ÎÓ·‡ÎËÁχî, ‰ÓÔ˙΂‡ …˙ÎχÁ. ƒ‡ÎË ÚÓÁË Â‡ÍˆËÓÌËÁ˙Ï Â Ò˙·‡Î ÓÍÓÎÓ Ó·˘‡ Ô·ÚÙÓχ ƒÓ„Û œÂË̘ÂÍ, »Îı‡Ì —ÂΘÛÍ Ë ÂχΠ¿ÎÂω‡Ó„ÎÛ, ÍÓËÚÓ ÔÂ‰Ë ÚÓ‚‡ ÒÚÓˇÚ Ì‡ ‡Á΢ÌË ÔÓÁˈËË? —ÔÓ‰ ‰- …˙ÎχÁ ‚˙ÔÓÒÌËÚ Îˈ‡ Ò˙ÒÚ‡‚Ρ‚‡Ú Ρ‚ÓÚÓ ÍËÎÓ Ì‡ ‡͈ËÓÌÂÒÍˡ ÙÓÌÚ. “ Ò ӷ‰ËÌˇ‚‡Ú ÓÍÓÎÓ Ó·˘‡ ‡ÌÚˉÂÏÓ͇Ú˘̇ Ô·ÚÙÓχ, ÓÙÓÏÂ̇ ͇ÚÓ ÒÂÍÛ·ËÁ˙Ï Ë Ì‡Ó‰Ì˘ÂÒÚ‚Ó, Ë Ê·ˇÚ ÓÔÂ͇ڇ ̇ ‚ÓÂÌÌËÚÂ Ë ˆË‚ËÎÌËÚ ·˛Ó͇ÚË.
Левицата стана провокатор на превратите À‚ËÚ ӄ‡ÌËÁ‡ˆËË Ë ‰‚ËÊÂÌˡ ‚ “ÛˆËˇ ‚Ë̇„Ë Ò‡ ·ËÎË ·ÎËÁÍË ‰Ó ıÛÌÚËÚÂ. œÓÌˇÍÓ„‡ Ú ÔÓ‰„ÓÚ‚ˇÚ Ò‰‡ Á‡ Ô‚‡Ú, ‚ ‰Û„Ë ÒÎÛ˜‡Ë Û˜‡ÒÚ‚‡Ú ÔˇÍÓ ‚ ıÛÌÚËÚÂ. —ÔÓ‰ ·Ë‚¯Ëˇ ÏËÌËÒÚ˙ ’‡-
Ò‡Ì ƒÊÂΡΠ√˛ÁÂÎ Í˙„Ó‚ÂÚÂ, ÍÓËÚÓ Ò‡ ÔÓ‰‰˙ÊÌËˆË Ì‡ ‰ËÍÚ‡ÚÛËÚÂ Ë ÔËÌÛʉÂÌËÂÚÓ, ÔÓËÁÎËÁ‡Ú ÓÚ Ì‡ˆËÓ̇ÎËÒÚ˘ÂÒÍËÚÂ Ë Î‚ËÚ Ò‰Ë. √˛ÁÂÎ Ú‚˙‰Ë, ˜Â ˜ÎÂÌÓ‚ÂÚ ̇ œ‡Úˡڇ ̇ ӷ‰ËÌÂÌËÂÚÓ Ë ÔÓ„ÂÒ‡, ÍÓËÚÓ Ò‡ "ÓÒÌÓ‚ÓÔÓÎÓÊÌˈËÚ ̇ Ú‡‰ËˆËˇÚ‡ ̇ Ô‚‡Ú‡" ‚ ŒÒχÌÒ͇ڇ ‰˙ʇ‚‡, Ò˙˘Ó Ò‡ ·ËÎË Ì‡ˆËÓ̇ÎËÒÚË. “ÂÁË Ò‰Ë, ÍÓËÚÓ Ó͇Á‚‡Ú ‚ÎˡÌË ‚˙ıÛ ÔÓ‰„ÓÚӂ͇ڇ ̇ Ô‚‡Ú‡ ÓÚ 27 χÈ, ÒΉ 1960 „. Á‡ÔÓ˜‚‡Ú ‰‡ Ò ÓÚ΢‡‚‡Ú. ‘‡ÍˆËËÚÂ, ÍÓËÚÓ ˆÂÎˇÚ ‰‡ ËÁ‚˙¯‡Ú Ô‚‡Ú ˜ÂÁ ‚˙Ó˙ÊÂ̇ ·Ó·‡, Ò ÔÓˇ‚ˇ‚‡Ú ‚ ÚÓÁË ÔÂËÓ‰. ŒÒ‚ÂÌ ÚÓ‚‡ Ú Ò Ò˙˛Áˇ‚‡Ú Ë Ò Îˇ‚ÓÚÓ ÍËÎÓ ‚ Õ–œ. ¿ ËÒÚËÌÒ͇ڇ ËÏ ˆÂÎ Î˙Ò‚‡ ̇ 9 Ï‡Ú Ò ‰ÂÈÒڂˡڇ ̇ ıÛÌÚ‡Ú‡. —ÔÓ‰ √˛ÁÂÎ ÓÍÓÎÓ ËÁ‚˙¯ËÚÂÎËÚ ̇ Ô‚‡Ú‡ ̇ 12 ÒÂÔÚÂÏ‚Ë 1980 „. „‡‚ËÚˇ Ë Â‰Ì‡ Ρ‚‡ „ÛÔËӂ͇. “ÓÈ ËÁÚ˙Í‚‡, ˜Â "«‡Ô‡‰Ì‡Ú‡ „ÛÔ‡ Á‡ ‰ÂÈÒÚ‚ËÂ", ÔÓ‰„ÓÚ‚Ë· Ò˙·ËÚˡڇ ̇ 28 Ù‚ۇË,  ˙ÍÓ‚Ó‰Â̇ ÓÚ Îˈ‡ Ò ÎÂ‚Ë ‚˙Á„ΉË. √ÂÌ‡ΠƒÓ„Û ¿ÍÚÛ΄‡, ÍÓÈÚÓ ÒÚÓË Ì‡˜ÂÎÓ Ì‡ "«‡Ô‡‰Ì‡Ú‡ „ÛÔ‡ Á‡ ‰ÂÈÒÚ‚ËÂ",  ËÁ‚ÂÒÚÂÌ ‚ Ò‰ËÚ ̇ ‚ÓÂÌÌËÚ ͇ÚÓ ˜Ó‚ÂÍ Ò ÎÂ‚Ë Û·ÂʉÂÌˡ, ÓÚ·ÂΡÁ‚‡ ’‡Ò‡Ì √˛ÁÂÎ. “ÓÈ ÒÏˇÚ‡, ˜Â ‚ Á‡ÔӘ̇Îˡ ̇ 28 ÙÂ‚Û‡Ë ÔÓˆÂÒ Û˜‡ÒÚËÂ Ë ÔÓ‰ÍÂÔ‡ Ëχ Ë Î‚ˈ‡Ú‡ Ë ÒÔÓ‰ ÌÂ„Ó Ò Ë‰‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ‚·ÒÚ Ì‡ œ—– ÔÂÁ 2002 „. ͇ÍÚÓ ‚˙ÚÂ, ڇ͇ Ë ËÁ‚˙Ì Ò‰ËÚ ̇ “ÛÒÍËÚ ‚˙Ó˙ÊÂÌË ÒËÎË Ò‡ Ò ÒÙÓÏˇÎË ÎÂ‚Ë Ó„‡ÌËÁ‡ˆËË, Ò‚˙Á‡ÌË ÔÓÏÂÊ‰Û ÒË. √˛ÁÂÎ ÔÓ‰˙Îʇ‚‡ Ò ‰ÛÏËÚÂ: "«‡ ‰‡ ‰Ó͇ʇÚ, ˜Â “ÛˆËˇ Ò  ÓÚÍÎÓÌË· ÓÚ Ò‚ÂÚÒ͇ڇ ÒËÒÚÂχ, ̇ Ó·˘ÂÒÚ‚ÓÚÓ ·Â ÔÓ‰ÌÂÒÂ̇ Î˙ÊÎË‚‡ ËÌÙÓχˆËˇ. “ÛÍ Ò ÒÎÛ˜Ë Íβ˜Ó‚Ó Ò˙·ËÚË - ÔÓÒ„‡ÚÂÎÒÚ‚ÓÚÓ ÒÂ˘Û ƒ˙ʇ‚ÌËˇÚ Ò˙‚ÂÚ.
—Ή ÚÓ‚‡ Ò˙·ËÚË ԇ‚ËÚÂÎÒÚ‚ÓÚÓ ÒËÎÌÓ Ò ‡ÁÍ·ÚË. Õ–œ ËÁÔÓÎÁ‚‡ ÚÓÁË ÏÓÏÂÌÚ Ë ËÁÎÂÁ ̇ Ô‰ÂÌ Ô·Ì. œË ÎËÔÒ‡Ú‡ ̇ Í‚ÓÛÏ ÓÚ 367 ‰ÂÔÛÚ‡ÚË, ÍÓ„‡ÚÓ Ô‡Î‡ÏÂÌÚ˙Ú Úˇ·‚‡¯Â ‰‡ ËÁ·Â ÔÂÁˉÂÌÚ Ì‡ Òڇ̇ڇ, ÌˇÍÓË ˇÍÓ·ËÌÒÍË ˛ËÒÚË Ë Ò‰ÛÊÂÌˡ Ô‰ÔËÂı‡ ÒÚ˙ÔÍË ‚ Ò˙˘‡Ú‡ ÔÓÒÓ͇. ¬ÔÓ˜ÂÏ ÒÎÛ˜‡ˇÚ ≈„ÂÌÂÍÓÌ ·Â¯Â ÔÓ‰˙ÎÊÂÌË ̇ ÚÓÁË ÓÚ ÚËÔ‡ √·‰ËÓ. ŒÚÚÛÍ Ò ÔÓ‰‡Á·Ë‡, ˜Â Ú‡ÁË Ó„‡ÌËÁ‡ˆËˇ  ҂˙Á‡Ì‡ Ò ‚ÓÂÌÌËÚ ÒÂ‰Ë ‚ “ÛÒÍËÚ ‚˙Ó˙ÊÂÌË ÒËÎË." ’‡Ò‡Ì √˛ÁÂΠ ۷‰ÂÌ, ˜Â –‡·ÓÚÌ˘ÂÒ͇ڇ Ô‡Úˡ Ëχ ‚‡Ê̇ ÓΡ ‚ Ú‡ÁË Ó„‡ÌËÁ‡ˆËˇ. “ÓÈ ÔÓ‰˜ÂÚ‡‚‡, ˜Â Ó·‚ËÌËÚÂÎÌËˇÚ ‡ÍÚ ‚ ‰ÂÎÓÚÓ Á‡ Á‡ÍË‚‡Ì ̇ œ—– Ë ‚ÌÂÒÂÌËˇÚ ÔÓÂÍÚ ‚ ‡Ò‡ˆËÓÌÌˡ Ò˙‰ Ò‡ ËÁÎÂÁÎË ÓÚ Ú‡ÁË Ô‡ÚËÈ̇ Ò„‡‰‡, ÍÓÂÚÓ ÔÓÚ‚˙ʉ‡‚‡ ÚÓ‚‡. »ÁıÓʉ‡ÈÍË ÓÚ Ù‡ÍÚËÚÂ, ÔÓˇ‚ËÎË Ò ̇ ·ˇÎ Ò‚ˇÚ ‚ ÒÎÛ˜‡ˇ ≈„ÂÌÂÍÓÌ, ·Ë‚¯ËˇÚ ÏËÌËÒÚ˙ ÓÚÔ‡‚ˇ ‚‡ÊÌË ÔÓÒ·Ìˡ Í˙Ï ÌˇÍÓË Îˈ‡. —ÔÓ‰ ÌÂ„Ó ÔÓ‰‰˙ÊÌˈËÚ ̇ ̇ˆËÓ̇ÎËÁχ Úˇ·‚‡ ‰‡ Ò ‰ËÒÚ‡ÌˆË‡Ú ÓÚ ÔË‚˙˙ÊÂÌˈËÚ ̇ ̇ӉÌ˘ÂÒÚ‚ÓÚÓ. »ÁÔÓÎÁ‚‡ÈÍË "ÎÂ‚Ë ‡„ÛÏÂÌÚË", ΂ËÚ ‰ÂÏÓ͇ÚË Úˇ·‚‡ ‰‡ Ò ÓÚ‰ÂÎˇÚ ÓÚ ÔÓ‰‰˙ÊÌˈËÚ ̇ Ô‚‡ÚËÚÂ. Õ–œ Ò˙˘Ó Ì ڡ·‚‡ ‰‡ ÙË„Ûˇ ‚ Ó„‡ÌËÁ‡ˆËˇ, ÍÓˇÚÓ ‡Á˜ËÚ‡ ̇ Ô‚‡Ú. —‡ÏÓ ˜Â ‚ÂÓˇÚÌÓÒÚÚ‡ Á‡ ÚÓ‚‡  ÏÌÓ„Ó Ï‡Î͇. ¿ Ô˘Ë̇ڇ ’‡Ò‡Ì √˛ÁÂÎ Ó·ˇÒÌˇ‚‡ Ò ‰ÛÏËÚÂ: "«‡˘ÓÚÓ Õ–œ  ˜‡ÒÚ ÓÚ Ú‡ÁË Ó„‡ÌËÁ‡ˆËˇ. ¬ÒÎÛ¯‚‡ÈÍË Ò ‚ ‰ÛÏËÚ ̇ ¡‡È͇Î, ‡Á·Ë‡ÏÂ Í‡Í ÚÓÈ Á‡˘ËÚ‡‚‡ ≈„ÂÌÂÍÓÌ. “ÓÈ Ì ‡Ú‡ÍÛ‚‡ ÚÓÁË ÒÎÛ˜‡È. «‡˘ÓÚÓ ˜‡ÒÚ ÓÚ Õ–œ ËÏ Ò˙ÚÛ‰ÌË˜Ë Ë ÒÔÓ‰ÂΡ ‚˙Á„ΉËÚ ËÏ. ÷ÂÎËÚ ̇ ÔÓ‰Ó·ÌË Ó„‡ÌËÁ‡ˆËË Ò˙‚Ô‡‰‡Ú Ò ÚÂıÌËÚ ˆÂÎË".
ÊÓËÒÓÐÀ & ÅÒÈÊÀ ZAMAN 5 Ñ ÍÈÌÊÀ: ÒÓÐ Ã ÓÒ Å ÍÃ ÈÍ
21 - 27 ÀÏÐÈË 2008
“ Ðåëèãèèòå,îáùåñòâîòî è îïèòúò íà
В глобализиращия се свят условията, на които се базират "границите, които ни превръщат в други", вече се промениха, което налага последователите на Авраамическите религии да си припомнят принципа за "съвместното съжителство и съвместното изграждане".
Не е ли дошъл вече моментът да премахнем "стъклените тавани", поставени в съзнанията ни, част от които са се образували в резултат на събраните в историческия процес утайки, а друга част - в резултат на позора, хвърлен от стремежите на някои за власт и могъщество чрез религията?
ñúâìåñòíèÿ æèâîò â ãëîáàëèçàöèÿòà
(1)
КЪМ ИЗКОРЕНЯВАНЕ НА “СИНДРОМА НА СТЪКЛЕНИЯ ТАВАН” ОТ СЪЗНАНИЯТА ГЛ. АС. Д-Р ШЕФКЕТ ЯВУЗ* ˜ÂÌËÚ Á‡·ÂΡÁ‡ÎË ÌˇÍÓÎÍÓ ·˙ÎıË, ÔÓ‰Ò͇˜‡˘Ë ̇ ‡Á΢̇ ‚ËÒÓ˜Ë̇, Ë „Ë Á‡Ú‚ÓËÎË ‚ ÂÔÛ‚ÂÚ͇ ‚ËÒÓ͇ 30 ÒÏ. «‡„ˇÎË ÓÒÌÓ‚‡Ú‡ È. Œ·ÂÁÔÓÍÓÂÌË ÓÚ ÚÓÔÎË̇ڇ, ·˙ÎıËÚ Ò ÓÔËÚ‡ÎË ‰‡ ËÁ·ˇ„‡Ú, ÌÓ Ò ۉˇÎË ‚ ÒÚ˙ÍÎÂÌˡ Ú‡‚‡Ì Ë ÓÚÌÓ‚Ó Ô‡‰‡ÎË ‰ÓÎÛ. ≈ÍÒÔÂËÏÂÌÚ˙Ú ·ËÎ ÔÓ‚ÚÓÂÌ ÌˇÍÓÎÍÓ Ô˙ÚË, ÌÓ ÂÁÛÎÚ‡Ú˙Ú Ì Ò ÔÓÏÂÌˇÎ - ·˙ÎıËÚ Ò͇˜‡ÎË Ë Ô‡‰‡ÎË. œÓÌÂÊÂ ÌˇÏ‡ÎË Ô‰ÒÚ‡‚‡ ÓÚ ÒÚ˙ÍÎÓÚÓ, ·˙ÎıËÚ Ì ÏÓÊÂÎË ‰‡ ‡Á·Â‡Ú Í‡Í‚Ó „Ë ÒÔˇ. —Ή ͇ÚÓ ÏÌÓ„Ó͇ÚÌÓ Ò ۉˇÎË ‚ ÒÚ˙ÍÎÂÌˡ Ú‡‚‡Ì, ͇̇ˇ Ú Ò ̇ۘËÎË ‰‡ Ì Ò͇˜‡Ú ÔÓ-‚ËÒÓÍÓ ÓÚ 30 ÒÏ. Ó„‡ÚÓ ·ËÎÓ ‰Ó͇Á‡ÌÓ, ˜Â ‚Ò˘ÍË ·˙ÎıË Ò͇˜‡Ú ̇ ‰̇͂‡ ‚ËÒÓ˜Ë̇, Û˜ÂÌËÚ ÔÂÏË̇ÎË Í˙Ï ‚ÚÓˡ ÂÚ‡Ô ÓÚ ÂÍÒÔÂËÏÂÌÚ‡ Ë ‚ÁÂÎË ÒÚ˙ÍÎÂÌˡ Ú‡‚‡Ì. ŒÒÌÓ‚‡Ú‡ ̇ ÂÔÛ‚ÂÚ͇ڇ ÓÚÌÓ‚Ó ·Ë· Á‡„ˇÚ‡, ÌÓ Ë ÚÓÁË Ô˙Ú ‚Ò˘ÍË ·˙ÎıË Ò͇˜‡ÎË Ì‡ ‚ËÒÓ˜Ë̇ 30 ÒÏ! ¬˙ÔÂÍË ÎËÔÒ‡Ú‡ ̇ ÒÚ˙ÍÎÂÌˡ Ú‡‚‡Ì Ë ‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚÚ‡ ‰‡ Ò͇˜‡Ú ÔÓ-‚ËÒÓÍÓ, Ú Ì Ò ÓÒÏÂΡ‚‡ÎË Ì‡ ÚÓ‚‡. ¡˙ÎıËÚ ÔÓ‰˙Îʇ‚‡ÎË Ò˙˘ÂÒÚ‚Û‚‡ÌÂÚÓ ÒË, ÒÔ‡Á‚‡ÈÍË ÌÓÏËÚ ̇ Ó„‡Ì˘‡‚‡˘Ëˇ "ÊËÚÂÈÒÍË ÛÓÍ", ÍÓÈÚÓ Ì‡Û˜ËÎË, Û‰ˇÈÍË „·‚ËÚ ÒË ‚ ÒÚ˙ÍÎÂÌˡ Ú‡‚‡Ì. “ ‚˜ ËχÎË ‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚ ‰‡ ËÁ·ˇ„‡Ú, ÌÓ Ì „Ó Ô‡‚ÂÎË, Á‡˘ÓÚÓ Ô„‡‰‡Ú‡ ·Ë· ËÁ„‡‰Â̇ ‚ Ò˙Á̇Ìˡڇ ËÏ. ¬˙̯̇ڇ Ô„‡‰‡ (ÒÚ˙ÍÎÂÌËˇÚ Ú‡‚‡Ì), ÍÓˇÚÓ „Ë ‚˙ÁÔÂÔˇÚÒÚ‚‡Î‡, ·Ë· ÔÂχı̇ڇ, ÌÓ ‚˙Ú¯̇ڇ Ô„‡‰‡, Ú.Â. Û·ÂʉÂÌËÂÚÓ, ˜Â Ì ÏÓ„‡Ú ‰‡ Ò͇˜‡Ú ÔÓ-‚ËÒÓÍÓ ÓÚ 30 ÒÏ, Ò Ô‚˙-
У
̇ÎÓ ‚ ÛÒÚÓȘ˂ ÔË̈ËÔ Á‡ Úˇı. “ÓÁË ÙÂÌÓÏÂÌ, ̇˜ÂÌ "ÒË̉ÓÏ˙Ú Ì‡ ÒÚ˙ÍÎÂÌˡ Ú‡‚‡Ì", ÔÓ͇Á‚‡, ˜Â ÂÁÛÎÚ‡Ú˙Ú ÓÚ ÛÒÔÂı‡ ̇ ÊË‚ËÚ Ò˙˘ÂÒÚ‚‡ Á‡‚ËÒË ÓÚ ÚÓ‚‡ ̇ Í‡Í‚Ó Ò‡ ̇ۘÂÌË. ¬ ˜Ó‚¯ÍÓÚÓ Ó·˘ÂÒÚ‚Ó "ÒË̉ÓÏ˙Ú Ì‡ ÒÚ˙ÍÎÂÌˡ Ú‡‚‡Ì", ÍÓÈÚÓ ÔÂ˜Ë Ì‡ Ò‚Ó·Ó‰‡Ú‡, ̇ Ò˙‚ÏÂÒÚÌÓÚÓ ËÁ„‡Ê‰‡ÌÂ Ë Ì‡ Ïˇ, Ò ËÁ‡Áˇ‚‡ ÔÂ‰Ë ‚Ò˘ÍÓ ‚ Ô‰‡ÁÒ˙‰˙ˆËÚÂ, Ô‰۷ÂʉÂÌˡڇ Ë ËÒÚÓ˘ÂÒÍËÚ ̇ÒÎÓÂÌˡ.
Увод, обща рамка и тeзи –‡Á‚ËÚËÂÚÓ Ë Ú‡ÌÒÙÓχˆËˇÚ‡ ͇ÍÚÓ ‚ ÒÓˆËÓÍÛÎÚÛ̇ڇ ÒÙ‡, ڇ͇ Ë ‚ ӷ·ÒÚÚ‡ ̇ ÂÒÚÂÒÚ‚ÂÌËÚ ̇ÛÍË Ë ÚÂıÌË͇ڇ, ͇ÚÓ ÂÒÚÂÒÚ‚ÂÌ ÂÁÛÎÚ‡Ú ÓÚ Ò˙‚ÂÏÂÌÌËÚ ÔÓˆÂÒË, Ò‡ ÔÓ‰„ÓÚ‚ËÎË ËÁ„‡Ê‰‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÔÓÒÚÏÓ‰ÂÌˡ Ò‚ˇÚ. ŒÚ „Ή̇ ÚӘ͇ ̇ ‚ÂÏÂÚÓ, ÔÓÒÚ‡ÌÒÚ‚ÓÚÓ, Ô‰ÏÂÚËÚÂ Ë ‚˙ÁÍËÚ ‚ ÏË̇ÎËÚ ÂÔÓıË, ÚÓÁË Ò‚ˇÚ Ò ÔÓˇ‚ˇ‚‡ ‚ ÓÚ„Ó‚Ó Ì‡ ‡Á΢̇ڇ ÙÓχ Ë ‡Á΢ÌÓÚÓ ÔÂÚ‚Óˇ‚‡ÌÂ. —ÓˆËÓÍÛÎÚÛÌËÚÂ Ë ÚÂÓÎӄ˘ÂÒÍËÚ "„‡ÌˈË", ËÁ„‡‰ÂÌË ‚ ËÒÚÓ˘ÂÒÍˡ ÔÓˆÂÒ ÓÚ ÓÔ‰ÂΡ˘Ë Ù‡ÍÚÓË Ë Ô‡‡ÏÂÚË Í‡ÚÓ ÔÓÎËÚ˘ÂÒÍË, ÚÂÓÎӄ˘ÂÒÍË, ̇ˆËÓ̇ÎÌË, ÂÎË„ËÓÁÌË, ‚ÓÂÌÌË, ËÍÓÌÓÏ˘ÂÒÍË Ë ‰., ÓÚÌÓ‚Ó Ò ÔÂÍÓˇ‚‡Ú ‚ Òڇˡ Ò‚ˇÚ, ÍÓÈÚÓ ‚ ÔÓÒÚÏÓ‰Â̇ڇ Ò͇· ̇ ‚ÂÏÂÚÓ Ë ÔÓÒÚ‡ÌÒÚ‚ÓÚÓ Ò  Ô‚˙̇Π‚ „ÎÓ·‡ÎÌÓ ÒÂÎÓ. ÃÓÊ ·Ë  ÔÓ-ÛÏÂÒÚÌÓ ‰‡ Ó·ˇÒÌËÏ ÚÓÁË ÔÓˆÂÒ ÔÓ ÒΉÌˡ ̇˜ËÌ: ÔÓ ‚Ò˘ÍÓ ËÁ„ÎÂʉ‡, ˜Â ‰ˈ‡ ÍÛÎÚÛÌË "„‡ÌˈË", Ó˜ÂÚ‡ÌË Ò ‰Â·ÂÎË ÎËÌËË, ‚˜ ҇ ÔÓ˜ÚË ‡ÁÏËÚË ÓÚ Ì¡ÒÌÓÚ‡Ú‡ ‚ ÔÓÒÚÏÓ‰ÂÌˡ Ò‚ˇÚ. ƒÌÂÒ ˜Ó‚˜ÂÒÚ‚ÓÚÓ Í‡ÚÓ ˆˇÎÓ, ‡ ‚ ˜‡ÒÚ-
ÌÓÒÚ ÔÓÒΉӂ‡ÚÂÎËÚ ̇ ¿‚‡‡Ï˘ÂÒ͇ڇ Ú‡‰ËˆËˇ, Ò ÌÛʉ‡ˇÚ Ôӂ˜ ÓÚ ÓÔËÚ‡ ̇ "Ò˙‚ÏÂÒÚÌÓÚÓ Ò˙ÊËÚÂÎÒÚ‚Ó" ‚ Ò‡‚ÌÂÌËÂ Ò ÏË̇ÎËÚ ÂÔÓıË. ¬ ÔÓÒÚÏÓ‰Â̇ڇ ËÒÚÓ˘ÂÒ͇ ‡ÎÌÓÒÚ, ÍÓ„‡ÚÓ ‰ÛıÓ‚ÌËÚ ˆÂÌÌÓÒÚË Ò Ú˙„Û‚‡Ú ͇ÚÓ ÒÚÓ͇, Á‡ÎÂÔ‚‡ÈÍË ËÏ ÂÚËÍÂÚË ˜ÂÁ ÏÂı‡ÌËÁÏËÚ ̇ χÚ¡ÎËÁχ, ËÁÎËÁ‡ÌÂÚÓ ÓÚ Ò˙ÒÚÓˇÌËÂÚÓ Ì‡ ‚‡Ê‰Â·ÌÓÒÚ Ë ÍÓÌÙÓÌÚ‡ˆËˇ ‚ ËÁÚÓ˘ÂÌˡ ÓÚ ‚ÓÈÌË Ò‚ˇÚ, ÓÒÓ·ÂÌÓ ÒΉ ÁÎÓÔÓÎÛ˜ÌËÚ Ò˙·ËÚˡ ÓÚ 11 ÒÂÔÚÂÏ‚Ë, ˜ÂÁ ÒÏÂ͘‡‚‡Ì ̇ ËÁ„‡Ê‰‡ÌËÚ ‚ÂÍӂ ̇‰ ÍÛÎÚÛÌË Ë ÂÔËÒÚÂÏ˘ÌË "„‡ÌËˆË Ì‡ ‡Á‰ÂÎÂÌËÂÚÓ" ÏÂÊ‰Û ÔÓÒΉӂ‡ÚÂÎËÚ ̇ ¿‚‡‡Ï˘ÂÒÍËÚ ÂÎË„ËË Ë ËÁÚ˙Í‚‡ÈÍË Ó·˘ËÚ ÚÓ˜ÍË ‚˙‚ "‚Á‡ËÏÓÓÚÌÓ¯ÂÌˡڇ Ë ËÁ„‡Ê‰‡ÌÂÚÓ",  ÂÍÁËÒÚÂ̈ˇÎ̇ ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏÓÒÚ. ŒÚÍË‚‡ÈÍË ‚˙Á͇ڇ ÏÂÊ‰Û ÚÂÁË ËÒÚÓ˘ÂÒÍË Ë ÚÂÓÎӄ˘ÂÒÍË Ù‡ÍÚË, ÚÂÁ‡Ú‡ ̇ ̇ÒÚÓˇ˘Ëˇ ‰ÓÍ·‰ ÏÓÊ ‰‡ Ò ÙÓÏÛΡ ڇ͇: ‚ „ÎÓ·‡ÎËÁˇ˘Ëˇ Ò ҂ˇÚ ÛÒÎӂˡڇ, ̇ ÍÓËÚÓ Ò ·‡ÁË‡Ú "„‡ÌˈËÚÂ, ÍÓËÚÓ ÌË Ô‚˙˘‡Ú ‚ ‰Û„Ë", ̇˜ÂÚ‡‚‡ÌË ÔÓÒÚÓˇÌÌÓ ÓÚ ÓÙÓÏÂÌÓÚÓ ‚ ÂÁÛÎÚ‡Ú Ì‡ ËÒÚÓ˘ÂÒÍËÚ ̇ÒÎÓÂÌˡ ÔÓ‰Ò˙Á̇ÌËÂ, ‚˜ Ò ÔÓÏÂÌËı‡, ÍÓÂÚÓ Ì‡Î‡„‡ ÔÓÒΉӂ‡ÚÂÎËÚ ̇ ¿‚‡‡Ï˘ÂÒÍËÚ ÂÎË„ËË ‰‡ ÒË ÔËÔÓÏÌˇÚ ÔË̈ËÔ‡ Á‡ "Ò˙‚ÏÂÒÚÌÓÚÓ Ò˙ÊËÚÂÎÒÚ‚Ó Ë Ò˙‚ÏÂÒÚÌÓÚÓ ËÁ„‡Ê‰‡ÌÂ" ÓÚ ÂÍÁËÒÚÂ̈ˇÎ̇ „Ή̇ ÚӘ͇ Ë ÚÓÈ ‰‡ Ò ‚ÌÂ‰Ë ‚ ËÒÚÓ˘ÂÒÍˡ ÔÓˆÂÒ. «‡ ÔÓÒÚË„‡Ì ˆÂÎËÚ ̇ "Ò˙‚ÏÂÒÚÌÓÚÓ Ò˙ÊËÚÂÎÒÚ‚Ó Ë Ò˙‚ÏÂÒÚÌÓÚÓ ËÁ„‡Ê‰‡ÌÂ"  ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏÓ ÌÓ‚Ó ÔÂÍÓˇ‚‡Ì ̇ ÍÛÎÚÛÌËÚÂ Ë ÚÂÓÎӄ˘ÂÒÍËÚ „‡ÌËˆË ÓÍÓÎÓ ÒΉÌËÚ ÔÛÌÍÚÓ‚Â:
‡) Û‚‡Ê‡‚‡Ì ̇ ‚ˇ‡Ú‡ Ë ÌÂÈÌËÚ ÔË̈ËÔË; ·) Û˜‡ÒÚË ̇ ËÁ„‡‰ÂÌËÚ ÓÚ ÂÎ˄ˡڇ ÍÓÏÔÓÌÂÌÚË Î˘ÌÓÒÚÓ·˘ÂÒÚ‚Ó ‚ ËÁ„‡Ê‰‡ÌÂÚÓ; ‚) Û‚‡Ê‡‚‡Ì ̇ ӷ‰ËÚÂ Ë ËÚÛ‡ÎËÚ ̇ ‡Á΢ÌËÚ ÂÎË„ËË Ë ‚ˇ‚‡Ìˡ; „) Ò˙Á‰‡‚‡Ì ̇ Ò‰‡ Á‡ Ò˙‚ÏÂÒÚÌÓ ‡Á„˙˘‡Ì ̇ ÔË̈ËÔËÚ (ÂÚ˘ÌË, ÂÒÚÂÚ˘ÂÒÍË, Ô‡‚ÌË Ë Ò‚Ó·Ó‰‡Ú‡), ÔÓËÁÚ˘‡˘Ë ÓÚ ‚ˇ‡Ú‡, ˜ÂÁ ˜Ó‚¯Íˡ Ù‡ÍÚÓ; ‰) ÔÓˇ‚ÎÂÌˡڇ Ë ÔÓÒ·Ìˡڇ ̇ Ó̇ÁË ÙÓχ ̇ ‚ˇ‡Ú‡, ÔÓÓ‰Â̇ ÓÚ ˜Ó‚Â͇, ‡ÍÒËÓÏËÚÂ, ÍÛÎÚÓ‚ÂÚÂ Ë ËÚÛ‡ÎËÚ ‰‡ Ò ËÁÔÓÎÁ‚‡Ú ͇ÚÓ ‚˙ÁÏÓÊÂÌ ËÌÒÚÛÏÂÌÚ Ì‡ Ò˙‚ÏÂÒÚÌÓÚÓ ËÁ„‡Ê‰‡ÌÂ. — ‰Û„Ë ‰ÛÏË, Ì  ÎË ‰Ó¯˙Î ‚˜ ÏÓÏÂÌÚ˙Ú ‰‡ ÔÂχıÌÂÏ "ÒÚ˙ÍÎÂÌËÚ ڇ‚‡ÌË", ÔÓÒÚ‡‚ÂÌË ‚ Ò˙Á̇Ìˡڇ ÌË, ˜‡ÒÚ ÓÚ ÍÓËÚÓ Ò‡ Ò ӷ‡ÁÛ‚‡ÎË ‚ ÂÁÛÎÚ‡Ú Ì‡ Ò˙·‡ÌËÚ ‚ ËÒÚÓ˘ÂÒÍˡ ÔÓˆÂÒ ÛÚ‡ÈÍË, ‡ ‰Û„‡ ˜‡ÒÚ - ‚ ÂÁÛÎÚ‡Ú Ì‡ ÔÓÁÓ‡, ı‚˙ÎÂÌ ÓÚ ÒÚÂÏÂÊËÚ ̇ ÌˇÍÓË Á‡ ‚·ÒÚ Ë ÏÓ„˙˘ÂÒÚ‚Ó ˜ÂÁ ÂÎ˄ˡڇ? Õ ÏÓÊ ÎË ‡ÁÎË˜ËˇÚ‡ ‰‡ Ò Ô‚˙Ì‡Ú ‚ ÔÓ‚Ó‰ Ë ‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚ Á‡ Ò˙‚ÏÂÒÚÌÓ Ò˙ÊËÚÂÎÒÚ‚Ó, ËÁıÓʉ‡ÈÍË ÓÚ Ó·˘ËÚ ˜ÂÚË Ë ËÁÚÓ˘ÂÌÓÚÓ ÓÚ ‚ÓÈÌËÚ „ÎÓ·‡ÎÌÓ ÒÂÎÓ, ˜ÂÁ ÍÓËÚÓ Ò ˆÂÎË ‚˙‚΢‡ÌÂÚÓ ÏÛ Í˙Ï „ÎÓ·‡ÎÂÌ ¿Ï‡„‰ÓÌ, ‰‡ Ò Ô‚˙Ì ‚ ‡Â̇ ̇ Ïˇ Ë Ò‚Ó·Ó‰‡Ú‡? * Преподавател по история на религиите в Богословския факултет на университета “Онсекиз Март” - Чанаккале. Докладът е от научната конференция “Общите черти на монотеистичните религии”.
6 ZAMAN ÑÅÌÅÉÑÒÂÎ & ÇÄÐÀÂÅ 21 - 27 ÀÏÐÈË 2008 Ñ ÍÈÌÊÀ : ÊÞ Ð Ø ÀÒ Á À ÉÕ À Í
5 íåî÷àêâàíè ïðè÷èíè çà íàïúëíÿâàíå ПРОДЪЛЖЕНИЕ ОТ СТРАНИЦА 1 ÕÓ Í‡Í ÏÓÊ ‰‡ Ò ӷˇÒÌË Û‚Â΢‡‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ Ú„ÎÓÚÓ, ÍÓÂÚÓ Ò ̇·Î˛‰‡‚‡ ÔÓÌˇÍÓ„‡, ‰ÓË ‡ÍÓ ˜Ó‚ÂÍ Ò ı‡ÌË Ô‡‚ËÎÌÓ Ë Ò ‰‚ËÊË ‰ÓÒÚ‡Ú˙˜ÌÓ... “Ó„‡‚‡ Úˇ·‚‡ ‰‡ ËχÏ Ô‰‚ˉ Ì ÍÓ΢ÂÒÚ‚ÓÚÓ ÔËÂχÌË ˜ÂÁ ı‡Ì‡Ú‡ ͇ÎÓËË (Ë Ò˙ÓÚ‚ÂÚÌÓ ÍÓÎÍÓ ÓÚ Úˇı ËÁ„‡ˇÏÂ), ‡ Ò˙‚ÒÂÏ ‰Û„Ë Ù‡ÍÚÓË. Õ‡ÚÛÔ‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ Ú„ÎÓ Â ÍÓÏÔÎÂÍÒÂÌ ÔÓˆÂÒ, ÍÓÈÚÓ Â ‰ÓÒÚ‡Ú˙˜ÌÓ ÒÎÓÊÂÌ, Á‡ ‰‡ ÏÓÊ ‰‡ Ò ӷˇÒÌË Ò‡ÏÓ Ò Â‰Ì‡ Ô˘Ë̇. “ÛÍ ÌË ‚Ë Ô‰·„‡Ï ÔÂÚ Ù‡ÍÚÓ‡, ÍÓËÚÓ ÌˇÏ‡Ú ÌË˘Ó Ó·˘Ó Ò ı‡Ì‡Ú‡ ËÎË Â‚ÂÌÚÛ‡Î̇ڇ ‰ËÂÚ‡, ÌÓ, ͇ÍÚÓ Ò Ó͇Á‚‡, ˜ÂÒÚÓ ‚Ó‰ˇÚ ‰Ó Ôӂ˯‡‚‡Ì ̇ ÍËÎÓ„‡ÏËÚ ̇‰ ÌÓχڇ:
Ïðåïîðúêè çà ìàéêèòå ÓÌÒÛÏˇÌÂÚÓ Ì‡ ͇‚ ÏΡÍÓ Úˇ·‚‡ ‰‡ Á‡ÔӘ̠ÔÂÁ ‰Â‚ÂÚˡ ÏÂÒˆ. œÓ-‡Ì̇ڇ ÍÓÌÒÛχˆËˇ ̇ ͇‚ ÏΡÍÓ ÏÓÊ ‰‡ Ô‰ËÁ‚Ë͇ ÎËÔÒ‡ ̇ ÊÂΡÁÓ ‚ ÚˇÎÓÚÓ Ì‡ ·Â·ÂÚÓ ‚Ë.
1. Може да пълнеете заради... недоспиване
»ÌÙÂ͈ËËÚ ̇ ÔËÍÓ˜ÌËÚ Ô˙Úˢ‡ Ò‡ Ù‡ÍÚ, ÍÓÈÚÓ Ì ڡ·‚‡ ‰‡ Ò ÔÂÌ·„‚‡. ¿ÍÓ ‰ÂÚÂÚÓ ‚Ë ÌˇÏ‡ ‡ÔÂÚËÚ, ÚÓ‚‡ ÏÓÊ ‰‡  ҂˙Á‡ÌÓ Ò˙Ò ÒÔÓÏÂ̇ÚÓÚÓ Á‡·ÓΡ‚‡ÌÂ.
“ˇÎÓÚÓ ÙÛÌ͈ËÓÌˇ ̇È-Ô‡‚ËÎÌÓ, ÍÓ„‡ÚÓ Â ÓÚÔÓ˜Ë̇ÎÓ. ¿ÍÓ Ò˙ÌˇÚ Ì ‚Ë ‰ÓÒÚË„‡, Ó„‡ÌËÁÏ˙Ú ÔÂÏË̇‚‡ ‚ ÌË‚Ó Ì‡ ÔÒËıÓÎӄ˘ÂÌ ÒÚÂÒ Ë ÔÓ ·ËÓıËÏ˘ÂÌ Ô˙Ú Á‡ÔÓ˜‚‡ ‰‡ ÚÛÔ‡ ÍËÎÓ„‡ÏË - Á‡ ‰‡ Ò Á‡ÒÚ‡ıÓ‚‡ Ë Ô‰ԇÁË ÓÚ Â‚ÂÌÚÛ‡ÎÌË ÔÓÒΉÒڂˡ. Ó„‡ÚÓ ˜Ó‚ÂÍ Â ÛÏÓÂÌ, ÚÓÈ ÔÓ-ÚÛ‰ÌÓ Ò ÒÔ‡‚ˇ Ò˙Ò ÒÚÂÒ‡ Ë ËÁÔËÚ‚‡ ÌÛʉ‡ ÓÚ Ôӂ˜ ı‡Ì‡, Á‡ ‰‡ ÔÓËÁ‚‰ ÂÌ„ˡڇ,
Õ ̇ÒË΂‡ÈÚ ‰ÂÚÂÚÓ ÒË ‰‡ ˇ‰Â ı‡ÌË, ÍÓËÚÓ Ì ӷ˘‡. ŒÚ ‚ÂÏ ̇ ‚ÂÏ ÓÔËÚ‚‡ÈÚ ‰‡ÎË ˘Â „Ë ˇ‰Â ËÎË ÏÛ „Ë ÔÓ‰Ì‡ÒˇÈÚ ‚ ÔÓ-ÔË‚ÎÂ͇ÚÂÎÂÌ ‚˙̯ÂÌ ‚ˉ. ‡Ô‡ˆËÚÂÚ˙Ú Ì‡ ÒÚÓχı‡ ̇ ‰Âˆ‡Ú‡  χÎ˙Í. «‡ÚÓ‚‡ ÚÓ ÏÓÊ ‰‡ Ì ËÒ͇ ‰‡ ˇ‰Â ÒΉ Ò‰χڇ-ÓÒχڇ Î˙Êˈ‡.
2. Може да пълнеете заради... стрес —ÚÂÒ˙Ú ËÁ„ÎÂʉ‡ ÚÓÎÍÓ‚‡ Îӄ˘ÂÌ ÒÔ˙ÚÌËÍ ‚ ‰Ì¯ÌÓÚÓ ‚ÒÂÍˉÌ‚ËÂ, ˜Â ÏÌÓÁË̇ Ì ÏÛ Ó·˙˘‡Ú ÌÛÊÌÓÚÓ ‚ÌËχÌËÂ. ¿ ÚÓÈ ËÁËÒÍ‚‡ ‚Ò Ôӂ˜ ÓÚ ÚˇÎÓÚÓ Ë „Ó Ì‡ÚÓ‚‡‚‡ ‰ÓÔ˙ÎÌËÚÂÎÌÓ - ͇ÍÚÓ ÙËÁ˘ÂÒÍË, ڇ͇ Ë ÔÒËı˘ÂÒÍË. œÓˇ‚ˇ‚‡ ÒÂ Ë ÔË ÔÓÂχÌÂÚÓ Ì‡ Ú‚˙‰Â ÏÌÓ„Ó ‡·ÓÚ‡ Ë ÓÚ„Ó‚ÓÌÓÒÚË, Ë ÔË Ôӂ˜ Ô˙ÚÛ‚‡Ìˡ, Ë ÔË ÙË̇ÌÒÓ‚Ë, ÒÂÏÂÈÌË Ë ‰Û„Ë ÔÓ·ÎÂÏË. ¬˙‚ ‚Ò˘ÍË ÚÂÁË Ò˙ÒÚÓˇÌˡ ÚˇÎÓÚÓ Á‡ÔÓ˜‚‡ ‰‡ Ò Á‡Ô‡Òˇ‚‡ Ò ËÁÚÓ˜ÌËˆË Ì‡ ÂÌ„ˡ, Ú.Â. ÔÂÏË̇‚‡ ‚ ìÂÊËÏ Ì‡ ÓˆÂΡ‚‡ÌÂî Á‡·‡‚ˇ ÏÂÚ‡·ÓÎËÁχ Ë ÚÛÔ‡ ıËÏ˘ÌË ‚¢ÂÒÚ‚‡, ÍÓËÚÓ Ò˙Á‰‡‚‡Ú Ô‰ÔÓÒÚ‡‚ÍË Á‡ Á‡ÚÎ˙ÒÚˇ‚‡ÌÂ.
3. Може да пълнеете заради... лекарства ÕˇÍÓË Ï‰Ë͇ÏÂÌÚË, ‚Íβ˜ËÚÂÎÌÓ Ú‡ÍË‚‡ ÒÂ˘Û ‰ÂÔÂÒˡ, ÏË„Â̇, ÔËÔ‡‰˙ˆË, ıËÔÂÚÓÌˡ Ë ‰Ë‡·ÂÚ, ÏÓ„‡Ú ‰‡ ‰Ó‚‰‡Ú ‰Ó ̇Ô˙ÎÌˇ‚‡Ì - ÓÚ ÌÂÁ̇˜ËÚÂÎÌÓ ‰Ó 5-6
Ñ Í ÈÌ Ê À: ÐÚÄ Â ÀÍ ß Â ÓÇ
«‡ÔÓ˜ÌÂÚ ‰‡ ÏÛ ‰‡‚‡Ú ‰ÓÔ˙ÎÌËÚÂÎÌË ı‡ÌË Ì ÔÓ-Í˙ÒÌÓ ÓÚ ¯ÂÒÚˡ ÏÂÒˆ. —Ή ‰Â‚ÂÚˡ ÏÂÒˆ Ò·„‡ÈÚ ·Â·ÂÚÓ ÒË Ì‡ χ҇ڇ Á‡ ı‡ÌÂÌÂ.
ÍÓˇÚÓ ÏÛ Â ÌÂÓ·ıÓ‰Ëχ, Á‡ ‰‡ Ò ·ÓË ÛÒÔ¯ÌÓ Ò˙Ò ÒÚÂÒÓ‚ËÚ ̇ÚÓ‚‡‚‡Ìˡ. —ËÏÔÚÓÏËÚÂ, ̇ ÍÓËÚÓ ÏÓÊ ·Ë Ì ӷ˙˘‡Ú ‰ÓÒÚ‡Ú˙˜ÌÓ ‚ÌËχÌËÂ, Ò‡ ÌÂÔÂÍ˙Ò̇ڇ ËÎË ˜ÂÒÚ‡ ÛÏÓ‡, ̉ÓÒÚË„ ̇ ÂÌ„ˡ, ÎÂÒ̇ ÛÏÓˇÂÏÓÒÚ, ‡Á‰‡ÁÌËÚÂÎÌÓÒÚ.
Õ ҇‚Ìˇ‚‡ÈÚ ‰ÂÚÂÚÓ ÒË Ò ‰Û„ËÚ ‰Âˆ‡. Õ „Ó Á‡Ô·¯‚‡ÈÚÂ Ò ‰ÛÏËÚÂ: "ŸÂ ÓÒڇ̯ χÎ˙Í/χÎ͇." Õ ‰‡‚‡ÈÚ ‰Û„Ë Ì¢‡ ̇ ‰ÂÚÂÚÓ ÒË, ÔÂ‰Ë ‰‡ Ò  ̇ı‡ÌËÎÓ. “Ó‚‡ ˘Â ÒÔ ‡ÔÂÚËÚ‡ ËÏ. —Ô‡Á‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÂÊËχ ̇ ÒÔ‡ÌÂ, ËÁÎËÁ‡Ì ̇ ˜ËÒÚ ‚˙Á‰Ûı, Ô‰ÓÒÚ‡‚ˇÌ ̇ Ò‰‡ Á‡ ‰‚ËÊÂÌËÂ Ë Ë„‡ ˘Â ÛÎÂÒÌË ÒÔÓÍÓÈÌÓÚÓ ı‡ÌÂÌ ̇ ‰ÂÚÂÚÓ ‚Ë.
ÂÊÓÑÍÎ! ÊÀÐÒÎÔÈ Ñ ÄÎÌÀÒÈ ÍÀ ÔÓÐÍÀ
4. Може да пълнеете заради... някакво заболяване Õ‡È-˜ÂÒÚÓ Ú‡Í‡‚‡ ÚẨÂÌˆËˇ ÔÓ͇Á‚‡ ıËÔÓÚËÂÓˉËÁÏ˙Ú. œÓÌËÊÂ̇ڇ (ËÎË ÎËÔÒ‚‡˘‡) ÙÛÌÍˆËˇ ̇ ˘ËÚӂˉ̇ڇ ÊÎÂÁ‡ ‚Ó‰Ë ‰Ó Á‡·‡‚ˇÌ ̇ ÏÂÚ‡·ÓÎËÁχ Ë Ò˙ÓÚ‚ÂÚÌÓ Û‚Â΢‡‚‡Ì ̇ Ú„ÎÓÚÓ. ¿ÍÓ ˜Û‚ÒÚ‚‡Ú ÌÂÔÂÍ˙Ò̇ڇ ÛÏÓ‡, ÎÂÚ‡„ˡ, ÔÓ‰Û‚‡ÌÂ, ÒÔËÚ ڂ˙‰Â ÏÌÓ„Ó, ˜ÂÒÚÓ Ë ÎÂÒÌÓ Ì‡ÒÚË‚‡Ú ËÎË ËχÚ „·‚Ó·ÓÎËÂ, ‰Ó·Â  ‰‡ ÔÓÚ˙ÒËÚ ÍÓÌÒÛÎÚ‡ˆËˇ Ò˙Ò Ò‚Óˇ ÎÂ͇ ËÎË Ò˙Ò ÒÔˆˇÎËÒÚ.
5. Може да пълнеете заради... менопаузата
¿ÍÓ ÔÓ·ÎÂÏËÚÂ Ò ı‡ÌÂÌÂÚÓ Ò‡ ÔÂÁ 4-6-ˡ ÏÂÒˆ, ÚÓ‚‡ ÏÓÊ ‰‡ Ò ‰˙ÎÊË Ì‡ ÌˇÍÓÈ Ó„‡Ì˘ÂÌ ÔÓ·ÎÂÏ.
¡ÂÁÔÓÍÓÈÒÚ‚ÓÚÓ, ‡ÁÚ‚ÓÊÂÌÓÒÚÚ‡, ÓχÁ‡Ú‡ ËÎË Á‡‚ËÒÚÚ‡, ‡ÁÔÓÎÓÊÂÌË ‚ ÔÓ‰Ò˙Á̇ÌËÂÚÓ Ì‡ ‰ÂÚÂÚÓ, ÏÓ„‡Ú ‰‡ ·˙‰‡Ú Ô˘Ë̇ Á‡ ÎËÔÒ‡Ú‡ ̇ ‡ÔÂÚËÚ. “Ó‚‡ Ò˙ÒÚÓˇÌË ڡ·‚‡ ‰‡ Ò ÔÓ‰ÎÓÊË Ì‡ ΘÂÌËÂ.
Í„ Ò‡ÏÓ Á‡ ÏÂÒˆ. ÕˇÍÓË ÒÚÂÓˉË, ıÓÏÓ̇Î̇ڇ Á‡ÏÂÒÚ‚‡˘‡ Ú‡Ôˡ Ë ‰ÓË Ó‡ÎÌË ÍÓÌÚ‡ˆÂÔÚË‚Ë Ò˙˘Ó Ô‰ËÁ‚ËÍ‚‡Ú ̇Ò·„‚‡Ì ̇ ËÁÎ˯ÌÓ Ú„ÎÓ. œÓÌˇÍÓ„‡ ÚÓÁË ÂÙÂÍÚ Ò ̇·Î˛‰‡‚‡ ‰ÓË ÔË ıÓ‡, ˜ËÈÚÓ Ì‡˜ËÌ Ì‡ ÊË‚ÓÚ Â Ì‡Ô˙ÎÌÓ ‚ Á‰‡‚ÓÒÎÓ‚ÌËÚ ÌÓÏË - Ë ı‡ÌÂÌÂÚÓ, Ë ‰‚ËÊÂÌËÂÚÓ. ≈‚ÂÌÚÛ‡Î̇ڇ ÔÓˇ‚‡ ̇ ÚÂÁË Ì„‡ÚË‚ÌË ÔÓÒÎÂ‰ËˆË Ó·‡˜Â  ÒÚÓ„Ó Ë̉˂ˉۇÎ̇ Ë Á‡‚ËÒË Ì‡È-‚˜ ÓÚ ÓÒÓ·ÂÌÓÒÚËÚ ̇ Ò˙ÓÚ‚ÂÚÌˡ Ó„‡ÌËÁ˙Ï - Û‚Â΢‡‚‡ ÎË Ò ‡ÔÂÚËÚ˙Ú, Í‡Í ÚˇÎÓÚÓ Ò˙ı‡Ìˇ‚‡ χÁÌËÌËÚÂ, ÔÓÏÂÌˇÚ ÎË ÒÂ Ë Ò ÍÓÎÍÓ ÌË‚‡Ú‡ ̇ ËÌÒÛÎË̇. ÀÂ͇ÒÚ‚‡Ú‡, Á‡ ÍÓËÚÓ Ò Á̇Â, ˜Â ̇È-˜ÂÒÚÓ ÏÓ„‡Ú ‰‡ ‰Ó‚‰‡Ú ‰Ó ̇Ô˙ÎÌˇ‚‡Ì ҇: - ÒÚÂÓˉËÚÂ; - ‡ÌÚˉÂÔÂÒ‡ÌÚËÚÂ; - ÚÂÁË ÒÂ˘Û ‰Ë‡·ÂÚ; - ωË͇ÏÂÌÚËÚ ÒÂ˘Û ‚ËÒÓÍÓ Í˙‚ÌÓ Ë ÌˇÍÓË ‰Û„Ë Á‡·ÓΡ‚‡Ìˡ ̇ Ò˙‰Â˜ÌÓÒ˙‰Ó‚‡Ú‡ ÒËÒÚÂχ. ¬‡ÊÌÓ Â Ò˙˘Ó ڇ͇ ‰‡ Ò Á̇Â, ˜Â ÌˇÍÓÎÍÓ ÍËÎÓ„‡Ï‡ ‚ Ôӂ˜ ‰ÓË ÏÓ„‡Ú ‰‡ ÔÓÏÓ„Ì‡Ú ÔË Î˜ÂÌËÂÚÓ Ò ÚÂÁË Ï‰Ë͇ÏÂÌÚË.
Прекомерното количество калории съвсем не са единствената причина за нарастване на теглото като други фактори, които нямат нищо общо с храната или евентуалната диета, но често водят до повишаване на килограмите над нормата.
Продукти: 1 ÍËÎÓ„‡Ï ͇ÚÓÙË, 1 ÍËÎÓ„‡Ï ‰ÓχÚË, 3-4 „·‚Ë ÍÓÏˉ ÎÛÍ, 2-3 ÒÍËÎˉÍË ˜ÂÒ˙Ì, 1/2 ˜‡Â̇ ˜‡¯‡ ÓÎËÓ, 1 ÍËÚ͇ χ„‰‡ÌÓÁ, ˜ÂÂÌ ÔËÔÂ, ÒÓÎ. ‡ÚÓÙËÚÂ Ë ‰ÓχÚËÚ Ò ӷÂÎ-
‚‡Ú Ë Ì‡ˇÁ‚‡Ú ̇ ÍÓÎÂΈ‡. ÀÛÍ˙Ú, ˜ÂÒ˙Ì˙Ú Ë Ï‡„‰‡ÌÓÁ˙Ú Ò ̇ˇÁ‚‡Ú ̇ ÒËÚÌÓ. ¬ ̇χÁ‡Ì‡ Ò ÓÎËÓ Ú‡‚˘͇ Ò ̇Âʉ‡Ú ‰ËÌ Â‰ ‰ÓχÚË, ÒΉ ÚÓ‚‡ ͇ÚÓÙË, ÓÚÌÓ‚Ó ‰ÓχÚË Ë
‡ÍÚÓ Â ËÁ‚ÂÒÚÌÓ, ÏÂÌÓÔ‡ÛÁ‡Ú‡ ̇ÒÚ˙Ô‚‡ ÔË ÊÂÌËÚ ̇ ‡Á΢̇ ‚˙Á‡ÒÚ, ÌÓ ‚ Ôӂ˜ÂÚÓ ÒÎÛ˜‡Ë ‚ Ò‰̇. “ẨÂÌˆËˇ Í˙Ï ÔÓ-‡Ì̇ ÔÓˇ‚‡ Ò ̇·Î˛‰‡‚‡ ÔË ÊÂÌËÚÂ, ÍÓËÚÓ ‚Ó‰ˇÚ ÔÓ-Á‡ÒÚӡΠÊË‚ÓÚ. ÃÂÌÓÔ‡ÛÁ‡Ú‡  ÔÓˆÂÒ, Ô‰ËÁ‚ËÍ‚‡Ì ÓÚ ÏÌÓ„Ó Ù‡ÍÚÓË. Ó„‡ÚÓ ÊÂ̇ڇ ̇‚ÎÂÁ ‚ Ì¡, Úˇ „Û·Ë ÂÒÚÓ„ÂÌ Ë ÚÓ‚‡ ÔÓ˜ÚË ‚Ë̇„Ë ‚Ó‰Ë ‰Ó ÔÓÏÂÌË ‚˙‚ ÙË„Û‡Ú‡ ̇È-˜ÂÒÚÓ ÓÚÒ··‚‡Ì ‚ ӷ·ÒÚÚ‡ ̇ ·Â‰‡Ú‡ Ë Í‡Í‡Ú‡. «‡ ÒÏÂÚ͇ ̇ ÚÓ‚‡ Á‡ÔÓ˜‚‡ ̇ÚÛÔ‚‡Ì ÔË ÍÓÂχ - ÔÓˆÂÒ, ı‡‡ÍÚÂÂÌ Ôӂ˜ Á‡ Ï˙ÊÍˡ ÔÓÎ. β˜˙Ú Í˙Ï Ô‰ԇÁ‚‡Ì  ԇ‚ËÎÌÓÚÓ ı‡ÌÂÌÂ Ë Ôӂ˜ ‰‚ËÊÂÌË - ÚÓ‚‡ ÛÒÍÓˇ‚‡ ÏÂÚ‡·ÓÎËÁχ Ë ËÁ„‡ˇÌÂÚÓ Ì‡ ͇ÎÓËË. ‘ËÁ˘ÂÒÍËÚ ̇ÚÓ‚‡‚‡Ìˡ ÒÔÓχ„‡Ú Ë Á‡ Á‡Ô‡Á‚‡Ì ̇ ÍÓÒÚ̇ڇ ÔÎ˙ÚÌÓÒÚ, Ú.Â. Ô‰ԇÁ‚‡Ú ÓÚ ÔÓˇ‚‡Ú‡ ̇ ÓÒÚÂÓÔÓÓÁ‡. zdrave.bg
Ò ̇˙Ò‚‡Ú Ò ÎÛÍ, χ„‰‡ÌÓÁ, ÒÓÎ Ë ˜ÂÂÌ ÔËÔÂ. ¬ Ò˙˘Ëˇ ‰ Ò ÔÓ‰Âʉ‡Ú ÓÒڇ̇ÎËÚ ÔÓ‰ÛÍÚË, Á‡ÎË‚‡Ú ÒÂ Ò ÓÎËÓ Ë 1 ˜‡¯‡ „Ó¢‡ ‚Ó‰‡ Ë Ò ÔÂÍ‡Ú ‚ ÛÏÂÂ̇ ÙÛ̇ 30-40 ÏËÌÛÚË.
ÇÀÁÀÂÀ ZAMAN 7 21 - 27 ÀÏÐÈË 2008
К РЪСТОСЛОВИЦА 1
2
3
4
5
10
11 13
15
16
20
22 26
27
9
19 23
26 28
32 35
8
14 18
21
31
7
12
17
24
38
6
29
30
33
34
36
37
39
41
40 42
Ñúñòàâèë: Ìåõìåä Êå÷èäæè, ñ. ßñåíêîâî, îáë. Øóìåí
ÂÎÄÎÐÀÂÍÎ: 1 ≈ÒÚÓÌÒÍË ÔËÒ‡ÚÂÎ, ì¡ÎÛ‰ÌËˇÚ ÒËÌî. 5 »Ú‡ÎˇÌÒÍË ÂÒÚ‡‰ÂÌ Ô‚ˆ. 10 √ÂÓËÌˇ ̇ ƒ. ¿Ì„ÂÎÓ‚ ÓÚ Óχ̇ ìÕ‡ ÊË‚ÓÚ Ë ÒÏ˙Úî. 12 ƒÂ‚ÌÓ„˙ˆÍË ÒÍÛÎÔÚÓ ÓÚ V ‚. 13 ’ˢÂÌ ·ÓÁ‡ÈÌËÍ. 15 √ÂχÌÒÍË ÙËÁËÍ (1787-1854). 17 Ç͇ ÙÓÚÓ‡Ô‡‡ÚË ÓÚ —¿Ÿ. 19 ¡‡ÁËÎÒÍË ÚÂÌËÒËÒÚ. 20 ÕÓ˘Ì‡ ÔÚˈ‡. 22 ≈ÍÒÔÂËÏÂÌÚ. 24 √ÂÓËÌˇ ÓÚ “¬ Ò¡· 쫇‚˙˘‡Ì ÓÚ –‡ˇî. 26 œËˇÚÂÎ, ‰Û„‡. 27 «ËÏÂÌ ÒÓÚ ˇ·˙ÎÍË. 29 √‡‰ ‚ ÇÎË. 31 ‘ÂÌÒÍÓ ÏÓ‰ÌÓ ÒÔËÒ‡ÌËÂ. 32 ‘ËÌ·̉ÒÍÓ ÍÓÔËÂ. 34 ÀÛ‰ÓÎÙÓ‚ÓÚÓ ˜ËÒÎÓ. 36 —ÚËıÓÚ‚ÓÂÌË ÓÚ ¡Î‡„‡ ƒËÏËÚÓ‚‡. 38 ¡ÂÁˆ‚ÂÚÂÌ „‡Á, ÓÒÓ·Â̇ ÙÓχ ̇ ÍËÒÎÓÓ‰‡. 40 ¡ÓÎÂÒÚ, ÍÓˇÚÓ ÔÓ‡Áˇ‚‡ Ú˛Ú˛Ì‡ Ë ÎÓÁˇÚ‡. 41 —ÎÛ„‡ Á‡ ÁÂωÂÎÒ͇ ‡·ÓÚ‡. 42 —‚¢Â̇ڇ ÍÌË„‡ ̇ Ï˛Ò˛ÎχÌËÚÂ. ÎÒÂÅÑÍÎ: 1 ¡‡ÁËÎÒÍË ÔËÒ‡ÚÂÎ (1892-1953).
2 –ÛÒÍË Ò‡ÏÓÎÂÚË. 3 Ç͇ ˇÔÓÌÒ͇ ÚÂıÌË͇. 4 √ÂÓÈ ÓÚ ‡ÏÂË͇ÌÒÍˡ “¬ Ò¡Πì“ÛËÌ œËÈÍÒî. 6 ÃÛÁË͇Î̇ ÌÓÚ‡. 7 ƒÂ‚̇ ‡ÏÂÌÒ͇ ÒÚÓÎˈ‡. 8 –Â͇ ‚˙‚ ¬ËÂÚ̇Ï. 9 ÕÂÒ˙„·ÒËÂ, ÓÚ͇Á‚‡ÌÂ. 11 œÓÁ‡˜Ì‡ ·ÂÁˆ‚ÂÚ̇ Ú˜ÌÓÒÚ. 13 –Â͇ ‚ »Ú‡Îˡ. 14 flÁ‚‡. 16 ‡ÈÔ˙ÚÌÓ Á‡‚‰ÂÌËÂ Ò ÌÓ˘Û‚Í‡. 17 ◊¯ÍË ÂÒÚ‡‰ÂÌ Ô‚ˆ. 18 ÎÓÌÂÒÚ‡ ÚÓÔÓ·. 19 Œ‚Ó˘ÂÌ ÒÓÍ, Ò„˙ÒÚÂÌ Ò˙Ò Á‡ı‡. 21 ≈ÁÂÓ ‚ “ÛˆËˇ. 23 ÀÂ͇ÒÚ‚Ó. 25 –ËÏÒÍË ÔÓÁ‡ËÍ, Ô˙‚ËˇÚ ËÁ‚ÂÒÚÂÌ ÍÌË„ÓËÁ‰‡ÚÂÎ (100-32 Ô.Ì.Â.). 27 œÛÊË̇ ̇ ÍÓ·. 28 œÒ‚‰ÓÌËÏ Ì‡ ƒ. œÓΡÌÓ‚. 30 ¡ËÎÍÓ‚ ˜‡È. 33 ‡Î‡¯ÌËÍÓ‚Ó ÒÚÂÎÍÓ‚Ó Ó˙ÊËÂ. 35 œÓÎÒÍË ‡‚ËÓÎËÌËË. 37 ‘ÂÌÒÍË ÔËÒ‡ÚÂÎ, ì—ÂÏÂÈÒÚ‚Ó “Ë·Óî. 39 —ÚËıÓÚ‚ÓÂÌË ÓÚ ¿‰‡Ï ÃˈÍ‚˘. 40 ¿Ì„ÎËÈÒ͇ ‡ÍÚËÒ‡, ì ÏÂÚ˙Ú Ì‡ ‡ÒÚ˙·Ë‰Êî.
ЛЕСНО
СУДОКУ 1
6
3
4
8
4
8
3
8
6
2
5
8
3
4 6
7
4
7
СРЕДНО
3 4
Îòãîâîðè íà êðúñòîñëîâèöàòà îò ïðåäèøíèÿ áðîé: Âîäîðàâíî: 1. Êàíà. 5. Ëàìàðê. 7. Êèë. 8. Ðàëî. 10. Ìàðèí. 12. “Äàíî”. 14. Ìåðà. 15. Àâ. 17. Äîðà (Ãàáå). 19. Îòî. 20. “Àðîìà”. 22. “Àä”. 23. Ñå. 24. Òðèêî. 25. Èòà. 26. Òîãà. 28. Íè. 29. Àçîò. 30. Ðîíà (Àëèå). 32. Ëàãåð. 34. Ðèëà. 36. Áåð. 37. Íåêòàð. 39. ßòàê. Îòâåñíî: 1. Êàëè. 2. Àì. 3. Íàð. 4. Àðàä. 5. Ëèðà. 6. Êëàäà. 7. Êàðî. 9. Îíî. 10. Ìåòåîð. 11. Íàðèí. 13. Îðàòîð. 14. Ìîñò. 16. Âîêèë. 18. Àäàò. 20. Àð. 21. ÌÎ. 24. Òàíèí. 25. Èçåð. 27. Ãîð (Àë). 29. Àãåð. 33. Àáàê. 35. Àðò. 38. Òà.
2
8
2
В ИЦОВЕ ‚Ëı. œËÒÚË„‡Ï ÚÛÍ ÓÚ Õ˛ …ÓÍ Ò˙Ò ÒÓ·ÒÚ‚ÂÌˡ ÒË ÂÎÂÍÚÓÏÓ·ËÎ! - » ÍÓÎÍÓ ‚Ë ÒÚÛ‚‡¯Â Ô˙ÚÛ‚‡ÌÂÚÓ? - ÔËÚ‡ ¯ÂÙ˙Ú. - ◊ÂÚËË ıËΡ‰Ë Ë Ò‰ÂÏ ‰Ó·‡. —‰ÂÏ ‰Ó·‡ Á‡ ÂÎÂÍÚÓÂÌ„ˡ, ‡ ÓÒڇ̇ÎËÚ Á‡ Û‰˙ÎÊËÚÂÎ. ☺ ☺ ☺ —Ó·ÒÚ‚ÂÌËÍ Ì‡ ÎÂ͇ ÍÓ· Ò ÓÔ·͂‡ ̇ Ò˙Ò‰‡ ÒË, ˜Â Ò‡ ÏÛ ÓÚ͇‰Ì‡ÎË ÍÓ·ڇ Ô‰̇ڇ ÌÓ˘. - Œ·‡‰Ë ÎË Ò ‚ ÔÓÎËˆËˇÚ‡? - Õ Ò˙Ï, ˜‡Í‡Ï ͇‰Âˆ˙Ú ‰‡ ˇ Ô·ӡ‰ËÒ‡. “˙ÍÏÓ ·Â¯Â Á‡ÔӘ̇· ‰‡ ËÁ·Ë‚‡ ˙ʉ‡. ☺ ☺ ☺ ΔÂ̇ ̇ ÔÂÓ̇ ÔËÚ‡ ̇˜‡ÎÌËÍ-„‡‡Ú‡: - ¿ χ¯ËÌËÒÚ˙Ú ‰‡ÎË Á̇ ‰Ó·Â Ô˙Úˇ? ☺ ☺ ☺
9
9
2
- ‡Í ÔÂ͇‡ ÓÚÔÛÒ͇ڇ ÒË Ì‡ ÒÂÎÓ? - ŒÚ΢ÌÓ. - ¬˙Á‰Ûı˙Ú Ú‡Ï ÒË„ÛÌÓ Â ÏÌÓ„Ó ‰Ó·˙? - œÂ͇ÒÂÌ! Õ‡ÔÓÏÔ‡ı ÒË Ë ˜ÂÚËËÚ „ÛÏË Ì‡ ÍÓ·ڇ Ò Ì„Ó. ☺ ☺ ☺ ÿÓÙ¸Ó˙Ú ÒÔˇ ˇÁÍÓ, Á‡ ‰‡ Ì Ô„‡ÁË ÌÂÔ‡‚ËÎÌÓ ÔÂÒ˘‡˘ Ô¯ÂıӉˆ, Ë ÍˇÒ‚‡ ÔÂÁ ÔÓÁÓˆ‡: - ¬˙‚ËÚ ڇ͇, ͇ÚÓ ˜Â ÎË ÛÎˈ‡Ú‡  ҇ÏÓ ‚‡¯‡! - ¿ ‚Ë ͇‡Ú ڇ͇, ÒˇÍ‡¯ ÒÚ ÒË ËÁÔ·ÚËÎË ÍÓ·ڇ! ☺ ☺ ☺ «‡‚Ó‰ËÚ ‘Ó‰ ‚ ƒÂÚÓÈÚ. ¬ ͇·ËÌÂÚ‡ ̇ ¯ÂÙ‡ ‚ÎËÁ‡ ˜Ó‚ÂÍ Ë Í¢Ë: - ≈‚Ë͇! “ÓÎÍÓ‚‡ „Ó‰ËÌË ‡·ÓÚˇ ÔÓ ÚÓÁË ÂÎÂÍÚÓ‰‚Ë„‡ÚÂÎ Ë ÂÚÓ Ì‡Í‡ˇ „Ó Ì‡Ô‡-
5
3
8
ÃÂÊ‰Û ÔˡÚÂÎË: - “Ë Ì‡ÎË ÒÍÓÓ ÒË ÍÛÔË ÏÓÚÓÂÚ͇. ƒÓ‚ÓÎÂÌ ÎË ÒË ÓÚ Ì¡? - ÕË͇Í! ≈‰ËÌËˇÚ ÓÚ ‰‚‡Ï‡ ÌË Â ÔÓÒÚÓˇÌÌÓ Ì‡ ÂÏÓÌÚ... ☺ ☺ ☺ œ˙ÚÛ‚‡ ÒË ¿ÌÓΉ ÿ‚‡ˆÂÌ„ ‚ ˜ËÔ‡ÌÒÍˡ „‡‰ÒÍË Ú‡ÌÒÔÓÚ Ë ÏË̇‚‡ ÍÓÌÚÓθÓ. - ¡ËÎÂÚË Ë Í‡ÚË Á‡ ÔÓ‚Â͇, ÏÓΡ! - ¿·Â ÚË Ì Á̇¯ ÎË ÍÓÈ Ò˙Ï ‡Á? - ÕÂ, ‚‡¯ÂÚÓ ·ËÎÂÚ˜Â, ÏÓΡ! ¿ÌË ‚‡‰Ë ‰ËÌ ÊÂÎÂÁÂÌ Î‚, ÔÂÙÓˇ „Ó ‚ÏÂÒÚÓ ·ËÎÂÚ Ë „Ó ÔÓ‰‡‚‡ ̇ ÍÓÌÚÓθӇ. “ÓÈ Ì‚˙ÁÏÛÚËÏÓ „Ó ‚ÁËχ, Í˙Ò‡ „Ó Ì‡ ‰‚Â, ÔÓ‰‡‚‡ ‰̇ڇ ÔÓÎÓ‚ËÌ͇ ̇ ¿ÌË Ë ÒË ÔÓ‰˙Îʇ‚‡. ☺ ☺ ☺
1
4
3
1
5
3
1
4
4
2
5
7
7
6
6
3
7
2
6
3
9
8 Îòãîâîðè îò ïðåäèøíèÿ áðîé
ËÅÑÍÎ
ÑÐÅÄÍÎ
4
5
6
1
8
2
9
7
3
4
2
7
3
6
9
8
5
1
2
9
8
3
5
7
6
1
4
6
5
9
8
1
7
4
3
2
1
7
3
6
4
9
2
5
8
8
1
3
4
2
5
6
9
7
7
8
1
4
3
6
5
9
2
2
9
4
6
3
1
5
7
8
5
6
2
7
9
8
3
4
1
5
6
8
9
7
4
1
2
3
3
4
9
2
1
5
8
6
7
7
3
1
5
8
2
9
4
6
8
1
5
9
7
3
4
2
6
3
7
5
1
4
8
2
6
9
6
3
7
5
2
4
1
8
9
9
8
6
2
5
3
7
1
4
9
2
4
8
6
1
7
3
5
1
4
2
7
9
6
3
8
5
Âñåêè ðåä, âñÿêà êîëîíà è âñÿêî òðîéíî êâàäðàò÷å òðÿáâà äà ñúäúðæà ñàìî ïî âåäíúæ öèôðèòå îò 1 äî 9.
8 ZAMAN ÍÀÓÊÀ & ÒÅÕÍÎËÎÃÈÈ 21 - 27 ÀÏÐÈË 2008
Íàíî÷àñòèöè ùå ëåêóâàò ðàêà,êðàé íà õèìèîòåðàïèÿòà Ó„‡ÚÓ ÒÚ‡‚‡ ‰Ûχ Á‡ ΘÂÌË ̇ ‡Í Ò ıËÏËÓÚ‡Ôˡ ËÎË ‡‰Ë‡ˆËˇ, ÓÔ‡ÒÌËÚ ÒÚ‡Ì˘ÌË ÂÙÂÍÚË ÓÚ Úˇı Ì ÓÒÚ‡‚‡Ú ÌÂÁ‡·ÂΡÁ‡ÌË - ÏÓ„‡Ú ‰‡ ·˙‰‡Ú ÓÚ ÒËÎÌÓ „‡‰ÂÌÂ Ë ·ÂÁÔÎӉˠ‰Ó ÒÏ˙Ú. ¬ ÏÓÏÂÌÚ‡ Ó·‡˜Â Ò ÚÂÒÚ‚‡ ÌÓ‚ ÏÂÚÓ‰, ÍÓÈÚÓ Ó·Â˘‡‚‡ ‰‡ Á‡ÏÂÌË ÚÂÁË ÚÓÎÍÓ‚‡ ÓÔ‡ÒÌË Î˜ÂÌˡ. ÕÓ‚ËˇÚ ÔÓ‰ıÓ‰ Kanzius RF Therapy ÌÓÒË ËÏÂÚÓ Ì‡ Ò‚Óˇ ËÁÓ·ÂÚ‡ÚÂÎ ÓÚ œÂÌÒË΂‡Ìˡ ƒÊÓÌ ‡ÌÁËÛÒ, ÍÓÈÚÓ Â ÔÂÌÒËÓÌË‡Ì ‡‰ËÓ- Ë Ú‚ËÌÊÂÌÂ. Õ‡È-Ó·˘Ó, ÏÂÚÓ‰˙Ú Ò Ò˙ÒÚÓË ‚ ÔËÍÂÔˇÌ ̇ ̇ÌÓ˜‡ÒÚËˆË Í˙Ï ‡ÍÓ‚ËÚ ÍÎÂÚÍË, ÍÓËÚÓ ÒΉ ÚÓ‚‡ ·Ë‚‡Ú ‚ÁË‚ÂÌË ÔÓÒ‰ÒÚ‚ÓÏ ‡‰ËÓ˜ÂÒÚÓÚË (RF). —ÏˇÚ‡ ÒÂ, ˜Â ÔÓ ÚÓÁË Ì‡˜ËÌ ÍÎÂÚÍËÚ ̇ ÚÛÏÓ‡ ˘Â ·˙‰‡Ú ÂÙÂÍÚË‚ÌÓ ÛÌˢÓÊÂÌË, ÔËÒ‡ dailytech.com. œÓ ‚ÂÏ ̇ ÚÂÒÚÓ‚ÂÚ ÌÓ‚ÓÚÓ Î˜ÂÌË  ËχÎÓ Ì‚ÂÓˇÚÂÌ
Една до четири чаши кафе на ден не вредят на здравето, но ако тази дневна доза надмине 300 мл, могат да възникнат проблеми.
Âðåäíî ëè å êàôåòî? ŒÚ ̇È-‡Ì̇ ‚˙Á‡ÒÚ ÒÏ ҂Ë͇ÎË Ò Û·ÂʉÂÌËÂÚÓ, ˜Â ͇ÙÂÚÓ Â ‚‰ÌÓ, Á‡˘ÓÚÓ Ôӂ˯‡‚‡ Í˙‚ÌÓÚÓ Ì‡Îˇ„‡ÌÂ. » ‚˙ÔÂÍË ÌÓ‚ËÚ ËÁÒΉ‚‡Ìˡ, ÍÓËÚÓ ‰Ó͇Á‚‡Ú, ˜Â ÛÏÂÂ̇ڇ ÛÔÓÚ·‡ Ì ÌÓÒË ‚‰‡ ÌËÚÓ Ì‡ ıËÔÂÚÓÌˈËÚÂ, ÌËÚÓ Ì‡ Á‰‡‚ËÚ ıÓ‡, ͇ÙÂÚÓ ÔÓ‰˙Îʇ‚‡ ‰‡ ·˙‰Â ËÁ·ˇ„‚‡ÌÓ ÓÚ ÏÌÓÁË̇, Ô˯ Zdrave.Bg. ¿Ú¡ÎÌÓÚÓ Ì‡Îˇ„‡Ì Ò Ôӂ˯‡‚‡ ‰‚‡ 15-20 ÏËÌ. ÒΉ ËÁÔË‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ˜‡¯‡Ú‡ ͇ÙÂ, ÌÓ ÚÓÁË ÂÙÂÍÚ Â ÌÂÁ̇˜ËÚÂÎÂÌ Ë Á‡ Ò˙‚ÒÂÏ Í‡ÚÍÓ ‚ÂÏÂ. Õ  ԇ‚ËÎÌÓ ‰‡ Ò „Ó‚ÓË Á‡ ÓÚˈ‡ÚÂÎÌÓ ‚ÎˡÌË ̇ ͇ÙÂÚÓ ‚˙ıÛ ıÓ‡Ú‡, ÒÚ‡‰‡˘Ë ÓÚ ıËÔÂÚÓÌˡ, ËÎË Ó˘Â ÔÓ-χÎÍÓ - Á‡ ÔÓ‚Ó͡ÌÂÚÓ Ì‡ ıËÔÂÚÓÌ˘̇ ÍËÁ‡. ”˜ÂÌË ‰Ó͇Á‚‡Ú, ˜Â ‰̇ ‰Ó ˜ÂÚËË ˜‡¯ÍË Í‡Ù Ì ‚‰ˇÚ ̇ Á‰‡‚ÂÚÓ, ÌÓ ‡ÍÓ Ú‡ÁË ‰Ì‚̇ ‰ÓÁ‡ (Ú.Â. Ôӂ˜ ÓÚ 300 ÏÎ) ·˙‰Â ÔÂÏË̇ڇ, ÏÓ„‡Ú ‰‡ ‚˙ÁÌËÍÌ‡Ú ÔÓ·ÎÂÏË. œË ÊÂÌËÚ ÔÂÍÓÏÂ̇ڇ ÛÔÓÚ·‡ ̇ ÍÓÙÂËÌ ÏÓÊ ‰‡ Ì‡Û¯Ë ÏÂÌÒÚÛ‡ÎÌˡ ˆËÍ˙Î. ’Ó‡Ú‡, ÒÚ‡‰‡˘Ë ÓÚ Ò˙‰Â˜Ì‡ ‡ËÚÏˡ, ÔËÒÚ˙ÔË Ì‡ „‡‰ÂÌÂ, Á‡·ÓΡ‚‡Ìˡ ̇ ÒÚÓχ¯ÌÓ-˜Â‚Ìˡ Ú‡ÍÚ, Ì‚ÌË ÚËÍÓ‚Â, ·ÂÁÒ˙ÌËÂ, ͇ÍÚÓ Ë ÍÓÌÒÛχÚÓËÚÂ Ò Î‡·ËÎ̇ ÔÒËıË͇ Ò˙˘Ó Úˇ·‚‡ ‰‡ ·˙‰‡Ú ÏÌÓ„Ó ‚ÌËχÚÂÎÌË Í˙Ï Á‡ÒËÎÂ̇ڇ ÛÔÓÚ·‡. ÓÙÂËÌ Ò˙‰˙Ê‡Ú Ò·‰Í‡ÒÍË ËÁ‰ÂÎˡ, „‡ÁˇÌË Ì‡ÔËÚÍË, Ò·‰ÓΉ, ‡ ‚ ÔÓÒΉÌÓ ‚ÂÏ - ‚Ò ÔÓ-˜ÂÒÚÓ Ë ÌˇÍÓË ÎÂ͇ÒÚ‚ÂÌË ÔÂÔ‡‡ÚË. NetInfo.bg
ÛÒÔÂı - ÚÓ Â Û·ËÎÓ 100% ÓÚ Í‡ÌˆÂÓ„ÂÌÌËÚ ÍÎÂÚÍË, ÓÒÚ‡‚ˇÈÍË Á‰‡‚Ëڠ̉ÓÍÓÒ̇ÚË. ÃÂÚÓ‰˙Ú Ò ÚÂÒÚ‚‡ ‚ ‡Íӂˡ ˆÂÌÚ˙ M.D. Anderson ‚ ’˛ÒÚ˙Ì. ƒ- —ÚËÈ‚ ˙ÎË, ‚Ó‰Â˘ËˇÚ ÔÓÛ˜‚‡ÌÂÚÓ ÔÓÙÂÒÓ, ͇Á‚‡, ˜Â Ì ËÒ͇ ‰‡ ‰‡‚‡ ̇ԇÁÌË Ì‡‰ÂÊ‰Ë Ì‡ ÏËÎËÓÌËÚÂ, ÒÚ‡‰‡˘Ë ÓÚ ÍÓ‚‡Ì‡Ú‡ ·ÓÎÂÒÚ, ÌÓ ÔÓ‰˜ÂÚ‡‚‡, ˜Â ÚÓ‚‡ ΘÂÌË Ëχ ÔÓÚÂ̈ˇ· ‰‡ ÎÂÍÛ‚‡ ‡Á΢ÌË ‚ˉӂ ‡Í. ¬Â‰ÌËÚ ÒÚ‡Ì˘ÌË ÂÙÂÍÚË Ì‡ ıËÏËÓÚ‡Ôˡڇ Ë ‡‰Ë‡ˆËÓÌÌÓÚÓ Ó·Î˙˜‚‡Ì Ò ‰˙ÎÊ‡Ú Ì‡ Ù‡ÍÚ‡, ˜Â ÚÂÁË ÏÂÚÓ‰Ë Û·Ë‚‡Ú Ì ҇ÏÓ ÎÓ¯ËÚ ÍÎÂÚÍË, ÌÓ Ë Á‰‡‚ËÚ ڇÍË‚‡. Kanzius RF Therapy Ì ҇ÏÓ, ˜Â Ì Á‡Òˇ„‡ Á‰‡‚ËÚ ÍÎÂÚÍË, ÌÓ ‚ ‰ÓÔ˙ÎÌÂÌË Í˙Ï ÚÓ‚‡ ÏÂÚÓ‰˙Ú Ì  ËÌ‚‡ÁË‚ÂÌ. ¬ ÌÂ„Ó Ò ËÁÔÓÎÁ‚‡Ú ËÎË Á·ÚÌË, ËÎË ‚˙„ÎÂÓ‰ÌË Ì‡ÌÓ˜‡ÒÚˈË, ÍÓËÚÓ ÓÚ ‰˙Î„Ó ‚ÂÏ ÒÂ
Методът се състои в прикрепяне на наночастици към раковите клетки, които след това биват взривени. Смята се, че по този начин клетките на тумора ще бъдат ефективно унищожени.
През 2008 г. светът ще изстине Тази година ще наблюдаваме глобално охлаждане, заяви водещият специалист по климат в света. Ръководителят на Световната метеорологическа организация Мишел Жаро каза, че La Nina - климатично явление, охлаждащо Тихия океан, най-вероятно ще предизвика неголямо спадане на средните годишни температури в сравнение с миналата година. Тази прогноза, направена след незапомнено студените зими в Китай и Арктика, заставят някои скептици да подложат на съмнение теорията за климатичните промени. От Световната метеорологична организация обаче настояват, че застудяването през тази година не е свързано с глобалните промени в климата. Всъщност температурите през 2008 може да превишат средните, възможно е 2008-а да надмине рекордната 1998-а заради глобалното затопляне, предизвикано от парниковия ефект. В превод от испански La Nina означава "момиче". Тази дума се използва за обозначаване на охлаждането в централната и източна част на Тихия океан. Обикновено това явление трае 12 месеца. В последните месеци то стана причина за една от най-студените зими в Китай и за проливните дъждове в Австралия. bgfactor.org
ÔË·„‡Ú ‚ ωˈË̇ڇ. «Î‡ÚÌËÚ ̇ÌÓ˜‡ÒÚËˆË Ò‡ Ó·ÂÍÚ Ì‡ Á‡‰˙ηӘÂÌË ÔÓÛ˜‚‡Ìˡ Ӣ ÓÚ Ò‚ÓÂÚÓ ËÁÓ·ÂÚˇ‚‡Ì ÔÂÁ 1980 „Ó‰Ë̇. “ ÏÓ„‡Ú ‰‡ ÏË̇‚‡Ú ÔÂÁ ÍÎÂÚ˙˜ÌËÚ ÏÂÏ·‡ÌË Ë ‰‡ Ò ‰‚ËÊ‡Ú ÔÂÁ Í˙‚Ìˡ ÔÓÚÓÍ, ͇ÚÓ ÔÓÁ‚ÓΡ‚‡Ú ̇ Û˜ÂÌËÚ ‰‡ „Ë ËÁÔÓÎÁ‚‡Ú Á‡ ËÁÒΉ‚‡Ì ̇ ‰‡‰Â̇ ÍÎÂÚ˙˜Ì‡ ÒÚÛÍÚÛ‡. “Ó‚‡ ÚˇıÌÓ Ò‚ÓÈÒÚ‚Ó ÏÓÊ ‰‡ Ò ËÁÔÓÎÁ‚‡ Ë Á‡ ‰ÓÒÚ‡‚ˇÌ ̇ ÎÂ͇ÒÚ‚‡ ̇ Ó„‡ÌËÁχ. ¬Ò Ӣ ӷ‡˜Â ÒÚÓˇÚ ÌˇÍÓË Ì‡Á¯ÂÌË Á‡„‡‰ÍË ÓÍÓÎÓ ·ÂÁÓÔ‡ÒÌÓÒÚÚ‡ ̇ ̇ÌÓ˜‡ÒÚˈËÚÂ, ÔÓ‡‰Ë ÎËÔÒ‡ ̇ ËÌÙÓχˆËˇ Á‡ ‚ÎˡÌËÂÚÓ ËÏ ‚˙ıÛ Á‰‡‚ÂÚÓ ‚ ‰˙΄ÓÒÓ˜ÂÌ Ô·Ì. ≈ÍËÔ˙Ú Û˜ÂÌË ÓÚ ’˛ÒÚ˙Ì Ó·‚Ë‚‡Ú ̇ÌÓ˜‡ÒÚˈËÚÂ Ò ÔÓÚÂËÌË, ÍÓËÚÓ Ò Á‡ÍÂÔ‚‡Ú Ò‡ÏÓ Á‡ ˆÂÔÚÓËÚ ̇ ͇̈ÂÓ„ÂÌÌËÚ ÍÎÂÚÍË. “Ó‚‡ ‰‡‚‡ ‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚ Ì‡ Û˜ÂÌËÚ ‰‡ ËÌÊÂÍÚË‡Ú Ì‡ÌÓ˜‡ÒÚˈËÚ ‚ ‡ÍÓ‚ËÚ ÍÎÂÚÍË, ÓÒÚ‡‚ˇÈÍË ÌÓχÎÌËڠ̉ÓÍÓÒ̇ÚË. »ÁÒΉӂ‡ÚÂÎËÚ ӷˇÒÌˇ‚‡Ú, ˜Â Ô‰ÔÓ˜ËÚ‡Ú ‰‡ ËÁÔÓÎÁ‚‡Ú Á·ÚÌË Ì‡ÌÓ˜‡ÒÚˈË, Ú˙È Í‡ÚÓ Ú ҇ Ó‰Ó·ÂÌË ÓÚ ‘‰‡Î̇ڇ ‡ÒӈˇˆËˇ ÔÓ ÎÂ͇ÒÚ‚‡Ú‡ (FDA) Á‡ ÔË·„‡Ì ‚˙ıÛ ıÓ‡. —Ή ͇ÚÓ ‡ÍÓ‚ËÚ ÍÎÂÚÍË Ò‡ Á‡Â‰ÂÌË Ò Ì‡ÌÓ˜‡ÒÚˈË, ‡‰ËÓ˜ÂÒÚÓÚÂÌ „Â̇ÚÓ Ò ‡ÍÚ˂ˇ, Á‡ ‰‡ „Ë ìÓÔ˜Âî. œ˙‚Ó̇˜‡ÎÌËÚ ÓÔËÚË ‚˙ıÛ ÊË‚ÓÚËÌÒÍË Ë ˜Ó‚¯ÍË ÍÎÂÚÍË ÔÓ͇Á‚‡Ú, ˜Â ËÌÊÂÍÚˇÌËÚÂ Ò Ì‡ÌÓ˜‡ÒÚËˆË ‡ÍÓ‚Ë ÍÎÂÚÍË ÛÏË‡Ú Ì‡ 100%, ͇ÚÓ ‚ Ò˙˘ÓÚÓ ‚ÂÏ Á‰‡‚ËÚ Ì Ò Á‡Òˇ„‡Ú. Õ‡È-„ÓΡÏÓÚÓ Ô‰ËÁ‚Ë͇ÚÂÎÒÚ‚Ó Ô‰ Û˜ÂÌËÚ  ̇ÏˇÌÂÚÓ Ì‡ ÔÓÚÂËÌË, ÍÓËÚÓ ‰‡ Ò ҂˙Ê‡Ú Ò‡ÏÓ Ò Í‡ÌˆÂÓ„ÂÌÌËÚ ÍÎÂÚÍË, ÌÓ ÌÂ Ë Ò˙Ò Á‰‡‚ËÚÂ. «‡Ò„‡ Ú˙ÒÂÌÂÚÓ ÔÓ‰˙Îʇ‚‡. –‡‰ËÓ˜ÂÒÚÓÚÌËˇÚ „Â̇ÚÓ, ËÁÔÓÎÁ‚‡Ì ‚ ÚÂÒÚÓ‚ÂÚÂ,  ·ËÎ ËÁÓ·ÂÚÂÌ ÓÚ ‡ÌÁËÛÒ, ÒΉ ͇ÚÓ ÚÓÈ ÔÂÏË̇ΠΘÂÌËÂ Ò ıËÏÓÚ‡Ôˡ Á‡ ΂ÍÂÏˡ ÔÂÁ 2003 Ë 2004 „Ó‰Ë̇. ¬ ̇È-‰Ó·Ëˇ ÒÎÛ˜‡È ÍÎËÌ˘ÌÓÚÓ ÚÂÒÚ‚‡Ì ̇ ËÌÓ‚‡ˆËÓÌÌˡ ÏÂÚÓ‰ ˘Â Á‡ÔӘ̠‰Ó 3 „Ó‰ËÌË. TechNews.bg
İLAN
İLAN / OБЯВА
Týrgoviþte bölgesine baðlý Ruets köyü camisi harap halde olup acil bir tamir gerekmektedir. Halkýmýz ve yardýmsever insanlardan bu konuda desteklerini bekliyoruz. Yardým için Cami Encümenliði’ne baþvurulabilir.
“ÂıÌÓÔ·ÒÚ ŒŒƒ - ¡Û„‡Ò, ÔÓ‰‡‚‡ χ¯Ë̇ Á‡ ÔÓËÁ‚Ó‰ÒÚ‚Ó Ì‡ ÒÚ˙ÍÎÓÔ‡ÍÂÚË.
Ýrtibat: Cami Ýmamý Ayhan hoca, 0877 46 67 41
Tehnoplast Burgas þirketi, ýsý cam üreten makina satmaktadýr. Tel./Faks: 056 53 00 10; GSM: 0885 91 58 68
ÅÒ ÁÅÊÈÐ 2004 Èçêóïóâà áðàêóâàíè àâòîìîáèëè íà èçãîäíè öåíè. Ïðîäàâà ðåöèêëèðàíè àâòî÷àñòè çà ðóñêè êîëè.
Àäðåñ: ñ. ßáúë÷åâî, îáù. Ðóåí, îáë. Áóðãàñ GSM: 0889 615 214
21 - 27 ÀÏÐÈË 2008
ÑÏÎÐÒ
Младоците - футболната мода на Европа
Английските отбори през последните години доминират в Шампионска лига.
Øàìïèîíñêà ëèãà ñå ïðåâúðíà â àíãëèéñêà ëèãà! —˙Ò ÒË„ÛÌÓÒÚ ÔÓÌ ‰ËÌ ‡Ì„ÎËÈÒÍË Ô‰ÒÚ‡‚ËÚÂÎ ˘Â Ëχ ̇ ÙË̇· ÒΉ ˇÒÌËÚ ‚˜ ÔÓÎÛÙË̇ÎËÒÚË: "◊ÂÎÒË"-"ÀË‚˙ÔÛÎ" Ë "¡‡ÒÂÎÓ̇""Ç̘ÂÒÚ˙ fi̇ÈÚ‰". “‡Í‡ ÒÓÎˉÌÓÚÓ ‡Ì„ÎËÈÒÍÓ Û˜‡ÒÚË ÔÂÁ ÔÓÒΉÌËÚ „Ó‰ËÌË ‚ ÿ‡ÏÔËÓÌÒ͇ ÎË„‡ Ò Á‡Ô‡Á‚‡. Õàñàí Äæóäæóê "ÇÒËÎˡ"-"ÃË·Ì" ·Â ÙË̇Î˙Ú Ì‡ Ô˙‚ÓÚÓ ËÁ‰‡ÌË ̇ ÿ‡ÏÔËÓÌÒ͇ ÎË„‡ ÔÂÁ ÒÂÁÓÌ 1992-1993 „Ó‰Ë̇. Œ·˘Ó 8 ÓÚ·Ó‡ Û˜‡ÒÚ‚‡ı‡ ÚÓ„‡‚‡ ‚ ÚÛÌˇ, ÍÓÈÚÓ ·Â ÔÂËÏÂÌÛ‚‡Ì ‚ ÿ‡ÏÔËÓÌÒ͇ ÎË„‡ ÓÚ ≈ÿ. ¿ Ô˙‚ËˇÚ ÌÓÒËÚÂΠ̇ ÛÔ‡Ú‡ ̇ ÿ‡ÏÔËÓÌÒ͇ ÎË„‡ Òڇ̇ ÙÂÌÒÍËˇÚ "ÇÒËÎˡ". ¬ Ô˙‚ËÚ ËÁ‰‡Ìˡ ̇ ÚÛÌˇ Û˜‡ÒÚ‚‡ı‡ Ò‡ÏÓ ¯‡ÏÔËÓÌËÚ ̇ ÓÚ‰ÂÎÌËÚ ÒÚ‡ÌË. ¬ÔÓÒΉÒÚ‚Ë ԇ‚Ë·ڇ ̇ ÚÛÌˇ ·ˇı‡ ÔÓÏÂÌÂÌË, ͇ÚÓ ·ÓˇÚ ̇ Û˜‡ÒÚÌˈËÚ Òڇ̇ 16, ‡ ‚ ÒΉ‚‡˘ËÚ „Ó‰ËÌË Ò ۉ‚ÓË Ì‡ 32. — „Ó‰ËÌËÚ ËÁ‚ÂÒÚ̇ڇ ͇ÚÓ "Ó‰Ë̇ڇ ̇ ÙÛÚ·Ó·" ¿Ì„Îˡ ÒË "ÔÓ‰ÂÎË" ÏÂÊ‰Û Ò‚ÓËÚ ÓÚ·ÓË ÿ‡ÏÔËÓÌÒ͇ڇ ÎË„‡, ͇ÚÓ ÔÂÁ ÔÓÒΉÌËÚ ËÁ‰‡Ìˡ ‰ÓÏËÌˇ˘Ó  ۘ‡ÒÚËÂÚÓ Ì‡ ÓÚ·ÓËÚ ÓÚ ÓÒÚÓ‚‡. ¬ ̇˜‡ÎÓÚÓ Ì‡ 2000 „. ¿Ì„Îˡ Á‡ÔӘ̇ ‰‡ Ò˙·Ë‡ ÔÎÓ‰Ó‚ÂÚ ̇ ̇ԇ‚ÂÌËÚ „ÓÎÂÏË ËÌ‚ÂÒÚˈËË ‚˙‚ ÙÛÚ·Ó·, ͇ÚÓ
Дългогодишни треньори водят клубовете Това, което отделя английския футбол например от Испания и Италия, е, че президентите на клубовете не се месят в работата на отбора и треньорите не са под постоянна заплаха от уволнение. Доказателство за това е, че цели 22 години Алекс Фъргюсън е начело на "Манчестър Юнайтед", а Арсен Венгер вече цяло десетилетие води "Арсенал", като някои приписват ново име на френския специалист и е известен на острова като Арсенал Венгер.
ZAMAN 9
ÔÂÁ ÔÓÒΉÌËÚ 3 „Ó‰ËÌË Úˇ ‚Ë̇„Ë Ëχ Ò‚ÓÈ Ô‰ÒÚ‡‚ËÚÂΠ̇ ÙË̇· ̇ ÚÛÌˇ. «‡ ÙË̇· ̇ Ú‡Á„Ӊ˯ÌÓÚÓ ËÁ‰‡ÌË ̇ ÿ‡ÏÔËÓÌÒ͇ ÎË„‡ ̇ 21 Ï‡È ‚ ÃÓÒÍ‚‡ ̇ ÒÚ‡‰ËÓÌ "ÀÛÊÌËÍË" ¿Ì„Îˡ ÒË „‡‡ÌÚˇ ÔÓÌ ‰ËÌ Û˜‡ÒÚÌËÍ Ò˙Ò ÒË„ÛÌÓÒÚ ÒΉ ˇÒÌËÚ ‚˜ ÔÓÎÛÙË̇ÎËÒÚË: "◊ÂÎÒË"-"ÀË‚˙ÔÛÎ" Ë "¡‡ÒÂÎÓ̇""Ç̘ÂÒÚ˙ fi̇ÈÚ‰". ÕÓ ‰Ó 1999 „. Ì¢‡Ú‡ Ì ·ˇı‡ ÚÓÎÍÓ‚‡ ·ÎÂÒÚˇ˘Ë Á‡ ‡Ì„ÎËÈÒÍËÚ ÚËÏÓ‚Â, ͇ÚÓ ‰ÓÚÓ„‡‚‡ ÌÓÒËÚÂÎË Ì‡ ÛÔ‡Ú‡ ̇ ÿ‡ÏÔËÓÌÒ͇ ÎË„‡ ·ˇı‡ ÓÒÌÓ‚ÌÓ ËÒÔ‡ÌÒÍË, ËڇΡÌÒÍË, ıÓ·̉ÒÍË, „ÂχÌÒÍË Ë ÙÂÌÒÍË ÓÚ·ÓË. œ˙‚ËˇÚ ‡Ì„ÎËÈÒÍË ÓÚ·Ó, ÒÔ˜ÂÎËÎ ÿ‡ÏÔËÓÌÒ͇ ÎË„‡, ·Â "Ç̘ÂÒÚ˙ fi̇ÈÚ‰" - ÔÂÁ 1999 „., ͇ÚÓ Ò ̇ÎÓÊË Ò 2:1 ̇‰ "¡‡ÈÂÌ Ã˛ÌıÂÌ" Ò ÓÚ·ÂΡÁ‡ÌËÚ 2 „Ó· ‚ ÔÓÒΉ̇ڇ ÏËÌÛÚ‡ ̇ χ˜‡ Ë ÔÓ‰˙ÎÊÂÌËÂÚÓ. «‡ ‰‡ ÔÓ‚ÚÓˇÚ ÚÓÁË ÛÒÔÂı, ‡Ì„ÎËÈÒÍËÚ ÓÚ·ÓË Úˇ·‚‡¯Â ‰‡ ˜‡Í‡Ú Ӣ 6 „Ó‰ËÌË, ÍÓ„‡ÚÓ "ÀË‚˙ÔÛÎ" ÒÔ˜ÂÎË ÍÛÔ‡Ú‡ ÔÂÁ 2005 „. ̇ ÙË̇· ‚ »Òڇ̷ÛÎ ÒÂ˘Û "ÃË·Ì". “Ó„‡‚‡ ‚ Ô˙‚ÓÚÓ ÔÓÎÛ‚ÂÏ ËڇΡ̈ËÚ ‚Ó‰Âı‡ Ò 3:0, ‡ "ÀË‚˙ÔÛÎ" ËÁ‡‚ÌË ÔÂÁ ‚ÚÓ‡Ú‡ ˜‡ÒÚ Ì‡ χ˜‡ Ë ÒÔ˜ÂÎË ÍÛÔ‡Ú‡ ÒΉ ËÁÔ˙ÎÌÂÌË ̇ ‰ÛÁÔË. —Ή ÛÒÔÂı‡ ̇ "ÀË‚˙ÔÛÎ", ÔÂÁ 2006 „. "¿ÒÂ̇Î" Ë„‡ ÙË̇Π‚ ÿ‡ÏÔËÓÌÒ͇ ÎË„‡, ‡ ÔÂÁ ÏË̇·ڇ „Ó‰Ë̇ "ÀË‚˙ÔÛÎ" ÓÚÌÓ‚Ó ÒÂ˘Ì‡ Ò‚Óˇ ÔÓÁ̇ÈÌËÍ Ì‡ ÙË̇· "ÃË·Ì". ÕÓ ÚÓÁË Ô˙Ú „Û·Â˘Ë ·ˇı‡ ‡Ì„ÎËÈÒÍËÚ ÚËÏÓ‚Â. œÂÁ ÔÓÒΉÌËÚ 4 „Ó‰ËÌË Â‰ËÌ ÓÚ ÙË̇ÎËÒÚËÚ ‚Ë̇„Ë Â ÓÚ·Ó ÓÚ ŒÒÚÓ‚‡, ‡ ̇ ÔÓÎÛÙË̇Π¿Ì„Îˡ Û˜‡ÒÚ‚‡ Ò 3 ÓÚ·Ó‡. œÓÎÛÙË̇ÎËÒÚËÚ ÔÂÁ ÏË̇·ڇ „Ó‰Ë̇ ·ˇı‡ ‡Ì„ÎËÈÒÍËÚ "◊ÂÎÒË", "ÀË‚˙ÔÛÎ" Ë "Ç̘ÂÒÚ˙ fi̇ÈÚ‰", ͇ÚÓ ˜ÂÚ‚˙ÚËˇÚ Â "¡‡ÒÂÎÓ̇" - ̇ ÏˇÒÚÓÚÓ Ì‡ ÏË̇ÎӄӉ˯Ìˡ "ÃË·Ì". ÕÓÒËÚÂÎË Ì‡ ÛÔ‡Ú‡ ̇ ÿ‡ÏÔËÓÌÒ͇ ÎË„‡ ‰Ó-
Ò„‡ ÔÓ 4 Ô˙ÚË Ò‡ ËڇΡÌÒÍË Ë ËÒÔ‡ÌÒÍË ÓÚ·ÓË, ‡ ̇È-ÏÌÓ„Ó Û˜‡ÒÚˡ ‰Ó Ú‡ÁË „Ó‰Ë̇ ̇ ÔÓÎÛÙË̇ΠËχ¯Â »ÒÔ‡Ìˡ. »Òԇ̈ËÚ ÛÒÔˇı‡ ‰‡ Û˜‡ÒÚ‚‡Ú Ó·˘Ó 13 Ô˙ÚË Ì‡ ÔÓÎÛÙË̇Î, ÌÓ Ú‡ÁË „Ó‰Ë̇ ·ˇı‡ ‰ÓÒÚ˄̇ÚË ÓÚ ‡Ì„΢‡ÌËÚÂ. —Ή Úˇı ÒΉ‚‡ »Ú‡Îˡ - Ò 12 Û˜‡ÒÚˡ ̇ ÔÓÎÛÙË̇Î. Õ‡ ÍÎÛ·ÌÓ ÌË‚Ó ÓÚ ‡Ì„ÎËÈÒÍËÚ "Ç̘ÂÒÚ˙ fi̇ÈÚ‰" Ë "◊ÂÎÒË" ËÏ‡Ú 4 Û˜‡ÒÚˡ ̇ ÔÓÎÛÙË̇Î, ÒΉ‚‡ÌË ÓÚ "ÀË‚˙ÔÛÎ" Ò 3 Ë ÔÓ 2 Û˜‡ÒÚˡ ËÏ‡Ú "¿ÒÂ̇Î" Ë "ÀËȉÒ". ŒÒÌӂ̇ Ô˘Ë̇ Á‡ ÚÓÁË ÛÒÔÂı ̇ ‡Ì„ÎËÈÒÍËÚ ÓÚ·ÓË Â ÙÛÚ·ÓÎÌÓÚÓ Í‡˜ÂÒÚ‚Ó Ì‡ ŒÒÚÓ‚‡, ÙË̇ÌÒÓ‚ËÚ ‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚË Ë ÂÎËÚÌËÚ ڇÌÒÙÂË, ÍÓËÚÓ Ò ԇ‚ˇÚ. ”ÒÎÓ‚ËÂÚÓ Ì‡ ¿Ì„ÎËÈÒ͇ڇ Ù‰‡ˆËˇ ÔÓ ÙÛÚ·ÓÎ Ú‡ÌÒÙÂ˙Ú Ì‡ ˜Ûʉ ÙÛÚ·ÓÎËÒÚ ‰‡ ÒÚ‡‚‡, ‡ÍÓ Â Ì‡ˆËÓ̇Π̇ ÒÓ·ÒÚ‚Â̇ڇ ÒË Òڇ̇, ‚˙¯Ë ‡·ÓÚ‡, ÍÓÂÚÓ ÔÓ΢‡‚‡ ‚˙‚ ‚ËÒÓÍÓÚÓ Í‡˜ÂÒÚ‚Ó Ì‡ ÙÛÚ·Ó· ̇ ŒÒÚÓ‚‡. ƒÓ͇ÚÓ ‚ »Ú‡Îˡ Ò‡ÏÓ „‡Ì‰Ó‚ÂÚ "ÃË·Ì" Ë "»ÌÚÂ", ‚ »ÒÔ‡Ìˡ "–‡Πljˉ" Ë "¡‡ÒÂÎÓ̇", ‚ √ÂχÌˡ "¡‡ÈÂÌ Ã˛ÌıÂÌ" ËÏ‡Ú „ÓÎÂÏË Á‚ÂÁ‰Ë ‚ Ò‚ÓËÚ ÓÚ·ÓË, ÚÓ ‚ ¿Ì„Îˡ ÓÚ·ÓË ÓÚ Ò‰̇ Í·҇ Ò˙˘Ó ÏÓ„‡Ú ‰‡ ÒË ÔÓÁ‚ÓÎˇÚ Ú‡ÍË‚‡ Á‚ÂÁ‰Ë. ¿Ì„ÎËÈÒÍËÚ "Ç̘ÂÒÚ˙ fi̇ÈÚ‰", "◊ÂÎÒË", "ÀË‚˙ÔÛÎ" Ë "¿ÒÂ̇Î" Ò ÔËÂÏ‡Ú Í‡ÚÓ ÓÚ·ÓË, Ò˙ÒÚ‡‚ÂÌË Ò‡ÏÓ ÓÚ Á‚ÂÁ‰Ë, ‡ "“ÓÚÌ˙Ï", "≈‚ÂÚ˙Ì", "¿ÒÚ˙Ì ¬Ë·", "Ãˉ˙ÎÁ·Ó" Ë "Õ˛ÍˇÒ˙Î" ËÏ‡Ú ‰ÓÒÚ‡Ú˙˜ÌÓ ËÁ‚ÂÒÚÌË ÙÛÚ·ÓÎËÒÚË ÓÚ Ò‚ÂÚӂ̇ ‚Â΢Ë̇. Страни, полуфиналисти на ШЛ
Англия-Испания............................13 Италия ..........................................12 Германия .........................................7 Франция..........................................5 Холандия .........................................4 Португалия ....................................2 Украйна-Гърция..............................1
—‰Ïˈ‡ ÒΉ ÒÔÂÎËÚ ‰˙ı‡ ÌË Ï‡˜Ó‚ ÓÚ ÿ‡ÏÔËÓÌÒ͇ڇ ÎË„‡ ‚˙‚ ÙÛÚ·Ó· ·Â ÓÌÚÓÒËÚÂÎÌÓ ÒÔÓÍÓÈÌÓ. ¿ÍÓ ËÁÍβ˜ËÏ Ï‡ÎÍÓÚÓ ‚˙ÎÌÂÌˡ, ÍÓËÚÓ ÌË ÔÓ‰ÌÂÒÓı‡ χ˜Ó‚ÂÚ Á‡ Ó·ÂÁÍ˙‚Â̇ڇ ÓÚ ÔÓ‰ˆÂÌËÎËÚ ˇ ìÀ‚ÒÍËî, ÷— ¿ Ë ìÀÓÍÓ —Ùî ÛÔ‡ ̇ ¡˙΄‡Ëˇ. œÎÓ‚‰Ë‚˜‡ÌËÚ ÓÚ ì¡ÓÚ‚î Ò ı‚˙ÎËı‡ ‚ ËÒÚËÌÒ͇ ·ËÚ͇, ‰Ó͇ÚÓ Ì‡Í‡ˇ Ì Ò ·Ëı‡ ÔÓ˜ÚË Ò‡ÏË ÒÂ˘Û ìÀËÌåõìåä ÚÂÍÒî, ÌÓ ÔÓÌåõìåäîâ Ì ÔÓ͇Á‡ı‡ ˜Â ‚Ò Ӣ m.mehmedov@zaman.bg Ëχ ÌˇÍ‡Í‚‡ ÊË‚ËÌ͇ ‚ Ó‰Ìˡ ÙÛÚ·ÓÎ Ë ÌË Ì‡Í‡‡ı‡ ‰‡ Ò Á‡ÏËÒÎËÏ ‰‡ÎË Ò‡ÏÓ ÔÂÍË ÂÎËÏË̇ˆËË Ì‡ χ˜Ó‚Â Û Ì‡Ò ÏÓ„‡Ú ‰‡ ÌË Ì‡Í‡‡Ú ‰‡ „Ó‚ÓËÏ Á‡ ÙÛÚ·ÓÎ. ¿ÍÓ Ô˙Í ÔӄΉÌÂÏ Í˙Ï Â‚ÓÔÂÈÒÍËÚ ÚÂÂÌË, ÚÓ Ú‡Ï ‰˙ı‡ ÒÔˇ ‰Â·ËÚÓ ìfi‚ÂÌÚÛÒî-îÃË·Ìî, Í˙‰ÂÚÓ ‚Ó‰Â̇ڇ ÓÚ ÌÂÓÒÚ‡ˇ‚‡˘Ëˇ ƒÂÎ œËÂÓ "—Ú‡‡ „ÓÒÔÓʇ" ̇‰‚Ë ÔÂÒÚ‡ÂÎˡ ÚËÏ Ì‡ ìÃË·Ìî. ÀËÔÒ‡Ú‡ ̇ ËÁ„ˇ‚‡˘Ëˇ Ï·‰ÓÍ œ‡ÚÓ Ë Ò··‡Ú‡ Ë„‡ ̇ ‰ËË„ÂÌÚËÚ ‡Í‡ Ë ¿Ì‰Â‡ œËÎÓ ËÁË„‡ ÎÓ¯‡ ¯Â„‡ ̇ ìÓÒÓÌÂËÚÂî. ìfi‚ÂÌÚÛÒî Á‡ ÔÓÒΉÌËÚ ‰‚ „Ó‰ËÌË ÚÓÚ‡ÎÌÓ ÔӉϷ‰Ëı‡ Ò˙ÒÚ‡‚‡ ÒË Ò ËÁÍβ˜ÂÌË ̇ ‰ÌÓ-‰‚ ÔÓ-ÓÔËÚÌË ËÏÂ̇ (ƒÂÎ œËÂÓ, Õ‰‚‰, ¡ÛÙÓÌ) Ë Ò‡ ‰ÓÒÚ‡ ·ÓÂÒÔÓÒ·ÂÌ ÓÚ·Ó, ‰Ó͇ÚÓ Ô˙ÎÌËˇÚ Ò ÔÂÒÚ‡ÂÎË Á‚ÂÁ‰Ë ìÃË·Ìî ̇È-˜ÂÒÚÓ ÓÚÔ‡‰‡ ÓÚ Ë„‡Ú‡ ÔÂÁ ‚ÚÓÓÚÓ ÔÓÎÛ‚ÂÏÂ Ë ÒÚ‡‚‡ ÎÂÒ̇ Ï˯Â̇ Á‡ ÔÓÚË‚ÌËÍÓ‚ËÚ ÓÚ·ÓË ÚÓÁË ÒÂÁÓÌ. ÕÓ ‚˙ÔÂÍË Í‡Á‡ÌÓÚÓ „Ó  ‰‡Î˜ Ôӄ¯ÌÓ ‰‡ ÒË ÏËÒÎËÏ, ˜Â ËڇΡÌÒÍÓÚÓ Ô˙‚ÂÌÒÚ‚Ó Â Ô˙ÎÌÓ Ò ÔÂÒÚ‡ÂÎË Á‚ÂÁ‰Ë. ŒÚÍ‡È ‚ÂÏ —Âˡ ¿ Ò Ò·‚Ë Í‡ÚÓ Ô˙‚ÂÌÒÚ‚Ó, ‚ ÍÓÂÚÓ ÚÛ‰ÌÓ ÔÓ·Ë‚‡Ú Ï·‰ÓˆË. ÕÓ Ëχ Ë Ú‡ÍË‚‡, ÍÓËÚÓ ÓÒڇ̇ı‡ Ë ÛÒÔˇı‡ ‰‡ ÔÓ·ËˇÚ ‚ ͇ΘÓÚÓ. ‘ÂÌ‡Ì‰Ó Ã‡ÚËÌ ‘ÓÂÒÚËÂË Â Â‰ËÌ ÓÚ Úˇı. ’‡ÎÙ˙Ú Ì‡ ì—ËÂ̇î  ˜‡ÒÚ ÓÚ „ÛÔ‡Ú‡ ÚËÈÌÂȉÊ˙Ë, ÍÓËÚÓ ‚˜ ‰Â·˛Úˇı‡ ‚ —Âˡ ¿. —ÔËÒ˙Í˙Ú Ò Ú‡Î‡ÌÚË ÔÓ‰˙Îʇ‚‡ Ò ¿Î·ÂÚÓ œ‡ÎÓÒÍË - ̇ԇ‰‡ÚÂÎ, ÔÓ‰ÛÍÚ Ì‡ ¯ÍÓ·ڇ ̇ ìÃË·Ìî, Ë ¬Ë̘ÂÌˆÓ ‘ËÓËÎÓ ‚‡Ú‡ ̇ ì—‡ÏÔ‰Óˡî, ÍÓÈÚÓ ‰ÓÌÂÒ ÍÛÔ‡Ú‡ ̇ ÓÚ·Ó‡ ‚ ˜ÂÚ‚˙Ú˙Í. ƒÛ„Ë ‰‚‡Ï‡ ڇ·ÌÚË Ò‡ ÇËÓ ¡‡ÎÓÚÂÎË (ì»ÌÚÂî) Ë, ‡Á·Ë‡ ÒÂ, œ‡ÚÓ - ÒÓ˜ÂÌ Á‡ ‰ËÌ ÓÚ Ì‡È-̇‰‡ÂÌËÚ Ï·‰Ë Á‚ÂÁ‰Ë, ÔÓ‰‚ËÁ‡‚‡˘Ë Ò ̇ ¡ÓÚÛ¯‡. ÕÓ Ï·‰Ë Á‚ÂÁ‰Ë ‰ËÍÚÛ‚‡Ú Ì ҇ÏÓ ÏÓ‰‡Ú‡ ‚ »Ú‡Îˡ Ú‡ÁË „Ó‰Ë̇. ¬ »ÒÔ‡Ìˡ, ¿Ì„Îˡ Ë ‘‡ÌˆËˇ Ò˙˘Ó Ì ÎËÔÒ‚‡Ú Ú‡ÍË‚‡. ¬ ËÒÔ‡ÌÒ͇ڇ œËχ ƒË‚ËÁËÓÌ ËÁÍβ˜ËÚÂÎÌÓ ‰Ó·Â Ò Ô‰ÒÚ‡‚ˇÚ ̇ÔÓÒΉ˙Í √ÂÂÓ ÓÚ ì¿ÚÎÂÚËÍÓ Ã‡‰Ë‰î, ÍÓÈÚÓ Á‡ ÏÂÌ Â ÙÂÌÓÏÂ̇ÎÂÌ ÙÛÚ·ÓÎËÒÚ, ÏÓÊ ·Ë ÒΉ‚‡˘ËˇÚ LJ‰Ó̇, ÍÓÎÍÓÚÓ Ë ‰‡ ÏËÒΡ, ˜Â ƒÓÌ ƒËÂ„Ó Â ÌÂÒ‡‚ÌËÏ, Ò˙˘Ó ڇ͇ Ï·‰ËˇÚ ¡ÓˇÌ ˙͢ ÓÚ ì¡‡ÒÂÎÓ̇î, ÔÓ͇Á‚‡˘ ÔÓ Ì‡È-‰Ó·Ëˇ ̇˜ËÌ Ì‡ ·‡ÚÍÓ‚ˆËÚ ÒË ¿ÌË Ë –Ó̇ΉËÌ¸Ó Í‡Í Ò ˄‡Â ÙÛÚ·ÓÎ. ¬˙‚ ‘‡ÌˆËˇ Ô˙Í ‡ËÏ ¡ÂÌÁÂχ Ô˂΢‡ ‡ÔÂÚËÚËÚ ̇ ·Ó„‡ÚËÚ ÓÚ·ÓË. 20-„Ӊ˯ÌËˇÚ Ù‡ÌˆÛÁËÌ Ëχ 17 „Ó· ‚ Ô˙‚ÂÌÒÚ‚ÓÚÓ Ë 4 ‚ ÿ‡ÏÔËÓÌÒ͇ڇ ÎË„‡ ÚÓÁË ÒÂÁÓÌ. Õ‡ÈÏÌÓ„Ó ¯‡ÌÒÓ‚Â ÔÓÎÛ˜‡‚‡Ú ÚËÈÌÂȉÊ˙ËÚ ‚ ¿Ì„Îˡ. œËÏÂÂÌ ÚËÏ, ËÁ„‡‰ÂÌ ËÁˆˇÎÓ ÓÚ Ï·‰Ë ڇ·ÌÚË,  ì¿ÒÂ̇Îî. œÂ·ڇ Ú‡Ï Ì‡Â‰ Ò ‘‡·Â„‡Ò  “ÂÓ ”ÓÎÍ˙Ú, ÍÓÈÚÓ ËÁÌÂÒ ÒÚ‡ıÓÚÂÌ Ï‡˜ ÒÂ˘Û ìÀË‚˙ÔÛÎî. “ÓÈ Ò˙˘Ó ڇ͇ Òڇ̇ ̇È-Ï·‰ËˇÚ ÙÛÚ·ÓÎËÒÚ, Ë„‡Î Á‡ ¿Ì„Îˡ. »ÁÓ·˘Ó, Ó·Ó·˘‡‚‡ÈÍË Ò ‰‚ ‰ÛÏË, ˘Â ͇ʇ, ˜Â ÚÓÁË ÒÂÁÓÌ Ï·‰ÓˆËÚ ‰ËÍÚÛ‚‡Ú ÏÓ‰‡Ú‡ ‚ ≈‚ÓÔ‡ Ë Á‡ ÌËÍÓ„Ó Ì  ڇÈ̇, ˜Â ËÌ‚ÂÒÚËˆËˇÚ‡ ‚ Úˇı  ÒË„Û̇ ˆÂÔÚ‡ Á‡ ·˙‰Â˘Ë ÛÒÔÂıË.
10 Z A M A N Ò Ð À Ä È Ö È ß 21 - 27 ÀÏÐÈË 2008
Пророка Мухаммед ни научи да обичаме всеки ìœÓÓ͇ ÃÛı‡Ïω ÌË Ì‡Û˜Ë ‰‡ ӷ˘‡Ï ‚ÒÂÍË, ÍÓ„ÓÚÓ ¿Î·ı  Ò˙Ú‚ÓËΠ͇ÚÓ ˜Ó‚ÂÍ.î “Ó‚‡ ͇Á‡ √·‚ÌËˇÚ Ï˛ÙÚˡ ̇ Òڇ̇ڇ ÃÛÒÚ‡Ù‡ ¿Î˯ ’‡‰ÊË ÔÓ ‚ÂÏ ̇ Á‡ÍË‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ Ú˙ÊÂÒÚ‚‡Ú‡ ÔÓ ÒÎÛ˜‡È ì—‰Ïˈ‡Ú‡ ̇ ÓʉÂÌËÂÚÓ Ì‡ ’‡ÁÂÚË ÃÛı‡Ïωî. Õ‡ Ú˙ÊÂÒÚ‚ÓÚÓ ÔËÒ˙ÒÚ‚‡ı‡ ̇ӉÌË Ô‰ÒÚ‡‚ËÚÂÎË, Ô‰ÒÚ‡‚ËÚÂÎË Ì‡ ‡Á΢ÌË ÔÓÒÓÎÒÚ‚‡ ‚ ¡˙΄‡Ëˇ, ‡ÈÓÌÌË Ï˛ÙÚËË Ë ‰. œÓ ‰ÛÏËÚ ̇ √·‚Ìˡ Ï˛ÙÚˡ, œÓÓ͇ ÃÛı‡Ïω  ͇Á‡Î, ˜Â ‡ÍÓ Â‰ËÌ ˜Ó‚ÂÍ Â ÔÓÒÚ‡‰‡Î ÔÓ Ò‚ÂÚ‡, Ï˛Ò˛ÎχÌËÚ ҇ Ò˙Ô˘‡ÒÚÌË Í˙Ï ÒÚ‡‰‡Ìˡڇ ̇ ÚÓÁË ˜Ó‚ÂÍ. ì“Ó˜ÌÓ Á‡ ÚÓ‚‡ ¿Î·ı ͇Á‚‡, ˜Â „Ó Â ËÁÔ‡ÚËΠ͇ÚÓ ÏËÎÓÒÚ Á‡ Ò‚ÂÚÓ‚ÂÚÂ. «‡˘ÓÚÓ ÓÚ Ì„ӂˡ ÔËÏ ˜ÂÔËÏ ‚‰˙ıÌÓ‚ÂÌËÂ Ë ‰ÌÂÒ Ë ÒÔÓ‰ ÚÓ‚‡, ÍÓÂÚÓ ÌË Â Á‡‚¢‡Î, Ò ÓÔËÚ‚‡Ï ‰‡ ÔӉ‰ËÏ Ì‡¯Ëˇ ̇˜ËÌ Ì‡ ÊË‚ÓÚî, ÔÓˇÒÌË √·‚ÌËˇÚ Ï˛ÙÚˡ ’‡‰ÊË. 샇 Ò ԇÁÌÛ‚‡ ÓʉÂÌËÂÚÓ Ì‡ œÓÓ͇ ÃÛı‡Ïω ÓÁ̇˜‡‚‡ ‰‡ Ò ËÁ‡ÁË Ó·Ë˜Ú‡ Í˙Ï Õ„Ó, Á‡˘ÓÚÓ ¿Î·ı „Ó ËÁÔ‡ÚË ‰‡ ·˙‰Â ÏËÎÓÒÚ Á‡ Ò‚ÂÚÓ‚ÂÚÂ. “ÓÈ Ì ·Â ËÁÔ‡ÚÂÌ Ì‡ ‰ËÌ Ì‡Ó‰ Ë Á‡ ÓÔ‰ÂÎÂÌÓ ‚ÂÏÂ. “ÓÈ ·Â ËÁÔ‡ÚÂÌ Ì‡ ˆˇÎÓÚÓ ˜Ó‚˜ÂÒÚ‚Ó Ë ‰‡ ÔÓ͇ÊÂ Í‡Í ıÓ‡Ú‡ ÏÓ„‡Ú ‰‡ Ò ӷ˘‡Ú, ‰‡ Ò ۂ‡Ê‡‚‡Ú, ÏÓ„‡Ú ‰‡ ÊË‚ÂˇÚ Á‡Â‰ÌÓ. ≈ÚÓ Á‡˘Ó ÌË ˜ÂÔËÏ ÓÚ Ì„ӂ‡Ú‡ ·ËÓ„‡Ùˡ - Í‡Í ‰‡ Ò ÓÚÌ‡ÒˇÏ Í˙Ï ıÓ‡Ú‡, ÌÂÁ‡‚ËÒËÏÓ ÓÚ ÚÓ‚‡ ͇͂‡ ÂÎ˄ˡ ËÁÔÓ‚ˇ‰‚‡Ú, Í˙‰Â Ê˂¡Ú, Í˙Ï Í‡Í‚‡ ÂÚÌÓÒ ÔË̇‰ÎÂÊ‡Ú Ë ÓÚ Í‡Í˙‚ ÔÓÎ Ë ‡Ò‡ Ò‡î, ‰ÓÔ˙ÎÌË ’‡‰ÊË. œÓ ‰ÛÏËÚ ̇ √·‚Ìˡ Ï˛ÙÚˡ, Á‡ ‰‡ ÊË‚ÂÂÏ ÔÓ-˘‡ÒÚÎË‚Ó, Úˇ·‚‡ ‰‡ Ò ӷ˘‡ÏÂ, ‡ Ì  ‚˙Á-
“ “
ƒ‡ Ò ԇÁÌÛ‚‡ ÓʉÂÌËÂÚÓ Ì‡ œÓÓ͇ ÃÛı‡Ïω ÓÁ̇˜‡‚‡ ‰‡ Ò ËÁ‡ÁË Ó·Ë˜Ú‡ Í˙Ï Õ„Ó, Á‡˘ÓÚÓ ¿Î·ı „Ó ËÁÔ‡ÚË ‰‡ ·˙‰Â ÏËÎÓÒÚ Á‡ Ò‚ÂÚÓ‚ÂÚÂ. ÕË Ò ۘËÏ ÓÚ ÕÂ„Ó Í‡Í ‰‡ Ò ÓÚÌ‡ÒˇÏ Í˙Ï ıÓ‡Ú‡, ÌÂÁ‡‚ËÒËÏÓ ÓÚ ÚÓ‚‡ ͇͂‡ ÂÎ˄ˡ ËÁÔÓ‚ˇ‰‚‡Ú, Í˙‰Â Ê˂¡Ú, Í˙Ï Í‡Í˙‚ ÂÚÌÓÒ ÔË̇‰ÎÂÊ‡Ú Ë ÓÚ Í‡Í˙‚ ÔÓÎ Ë ‡Ò‡ Ò‡.
Мустафа Алиш
Ахмет Юсеин
Реджеб Чигдем
ÏÓÊÌÓ ‰‡ Ò ӷ˘‡ÏÂ, ‡ÍÓ Ì ÒÏ ÔÓÎÂÁÌË Í‡ÍÚÓ Á‡ Ò· ÒË, ڇ͇ Ë Á‡ ıÓ‡Ú‡ ÓÍÓÎÓ Ì‡Ò. 쫇 ̇Ò, Ï˛Ò˛ÎχÌËÚÂ, ‚ÒˇÍ‡ ÔÓÒÚ˙Ô͇ ÓÚ Õ„ӂˡ Ó·‡ÁˆÓ‚ ÊË‚ÓÚ Â ·Ë· Á‡ ÔËÏ Á‡ ÒÔ‡Á‚‡ÌÂÚÓ Ì‡ ÔÓ‚ÂÎËÚ ̇ ¿Î·ıî, ÔÓÒÓ˜Ë ‰ÂÔÛÚ‡Ú˙Ú ÓÚ ƒœ— ¿ıÏÂÚ fiÒÂËÌ. ìÕË ‚Ë̇„Ë ÒÏ ·ËÎË Ë ÒÏ ÔÓÚË‚ ‚ÒˇÍ‡Í˙‚ ‚ˉ ÚÂÓËÁ˙Ï, ÒËÎÌÓ Ò ‚˙ÁÏÛ˘‡‚‡Ï ÓÚ ÔÂÒÚ˙ÔÎÂÌˡڇ, ÍÓËÚÓ Ò ‚˙¯‡Ú ÛÊ ÓÚ ìÏ˛Ò˛ÎχÌËî, ÔÓ‰˜ÂÚ‡ fiÒÂËÌ. ìÕËÂ, ·˙΄‡ÒÍËÚÂ Ï˛Ò˛ÎχÌË, ˜ÎÂÌӂ ̇ „ÓΡÏÓÚÓ Â‚ÓÔÂÈÒÍÓ ÒÂÏÂÈÒÚ‚Ó, ÒÏ ÒËÎÌÓ ‚˙ÁÏÛÚÂÌË ÓÚ Í‡Ë͇ÚÛËÚÂ Ë ÔӉ˄‡‚ÍËÚ ÒÔˇÏÓ Ì‡¯Ëˇ œÓÓÍ, ÍÓËÚÓ Ò ÒÎÛ˜Ëı‡ ‚ ·ÎËÁÍÓÚÓ ÏË̇ÎÓ. ¿·ÒÓβÚÌÓ Ì ÒÏ Ò˙„·ÒÌË, ÏÌÓ„Ó Ï‡ÎÍÓ Â ‰‡ Ò ͇ÊÂ, ˜Â ÒÏ ‚˙ÁÏÛÚÂÌË, ÓÚ ‡ÁÔÓÒÚ‡ÌÂÌËÂÚÓ Ì‡ ÔÓ˙˜Íӂˡ ÙËÎÏ ì‘ËÚ̇î. ÕËÂ, ·˙΄‡ÒÍËÚÂ Ï˛Ò˛ÎχÌË, ÒÏ ӷˉÂÌË, Ó„Ó˜ÂÌË ÓÚ „ÓÂÔÓÒÓ˜ÂÌËÚ ÔӉ˄‡‚ÍË Ë Ò ̇‰ˇ‚‡Ï ‰‡ Ì Ò ÔÓ‚Ú‡ˇÚ Ë ÒÔÓ‰ ‚ÓÔÂÈÒÍÓÚÓ Á‡ÍÓÌÓ‰‡ÚÂÎÒÚ‚Ó ÚÂÁË ÔÂÒÚ˙ÔÎÂÌˡ ‰‡ ·˙‰‡Ú ÓÒ˙‰ÂÌË ÔÓ Ì‡È-ÒÛÓ‚ ̇˜ËÌ. ¬ ÚÓÁË Ó·˘ ‰ÓÏ ‚˙ÁÔËÂıÏÂ Ë ÒÏ ÓÒ˙‰ÂÌË ‰‡ ÊË‚ÂÂÏ Á‡Â‰ÌÓî, ‰ÓÔ˙ÎÌË Ì‡Ó‰ÌËˇÚ Ô‰ÒÚ‡‚ËÚÂÎ. œÓ ‰ÛÏËÚ ̇ fiÒÂËÌ, ÓÒÓ·ÂÌ Ô‡ÁÌËÍ Á‡ Ò˙ˆ‡Ú‡ ̇ Ï˛Ò˛ÎχÌËÚ  ÓʉÂÌËÂÚÓ Ì‡ œÓÓ͇ ÃÛı‡Ïω. ì¬ÒÂÍË, ÍÓÈÚÓ Ò  Á‡ÔÓÁÌ‡Î Ò ÊË‚ÓÚ‡ ̇ ̇¯Ëˇ œÓÓÍ, Ì ÏÓÊ ‰‡ Ì Ò ‚˙ÁıËÚË ÓÚ Ì„Ó. ƒ‡ÊÂ Ë ÚÂÁË, ÍÓËÚÓ Ì ÔËÁ̇‚‡ÎË Ì„ӂ‡Ú‡ ÔÓÓ˜ÂÒ͇ ÏËÒˡ, Ì ÏÓÊÂÎË ‰‡ Ì ӈÂÌˇÚ Ì„ӂ‡Ú‡ ˜ÂÒÚÌÓÒÚ Ë ‚ˇÌÓÒÚ. “ ˆÂÌˇÎË ÔÓˇ‚ËÚ ÏÛ Í‡ÚÓ ‚ËÒÓ͇ ̇‚ÒÚ‚Â̇ Ï˙‰ÓÒÚî, ËÁÚ˙Í̇ ‰ÂÔÛÚ‡Ú˙Ú.
¬ ‡ÏÍËÚ ̇ ‰̇ Ò‰Ïˈ‡, ÓÚ 7 ‰Ó 13 ‡ÔËÎ, ‚ ‡Á΢ÌË „‡‰Ó‚ Ò Ôӂ‰Óı‡ Ú˙ÊÂÒÚ‚ÂÌË ˜ÂÒÚ‚‡Ìˡ ÔÓ‰ ̇ÒÎÓ‚ "’‡ÁÂÚË ÃÛı‡Ïω - ÎÂÍ Á‡ ÔÓÓˆËÚ ̇ XXI ‚ÂÍ". ◊ÂÒÚ‚‡Ìˡڇ, Ó„‡ÌËÁˇÌË ÓÚ √·‚ÌÓÚÓ Ï˛ÙÚËÈÒÚ‚Ó Ë ‡ÈÓÌÌËÚÂ Ï˛ÙÚËÈÒÚ‚‡, ‚Íβ˜‚‡ı‡ ÂÎË„ËÓÁÌÓ-ıÛ‰ÓÊÂÒÚ‚ÂÌË ÔÓ„‡ÏË, ‚ ÍÓËÚÓ ÒÚÓÚËˆË Ï˛Ò˛ÎχÌË Ëχı‡ ‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚ ‰‡ ˜ÛˇÚ ÎÂ͈ËË Ì‡ Û˜ÂÌË ÚÂÓÎÓÁË Á‡ ÓΡڇ Ë ÔËχ ̇ œÓÓ͇ ÃÛı‡Ïω ‚ ‡Á¯‡‚‡Ì ̇ Ò˙‚ÂÏÂÌÌËÚ ÔÓ·ÎÂÏË. œÓ ‚ÂÏ ̇ Ú˙ÊÂÒÚ‚‡Ú‡ ·Â ‡Á‰‡‰Â̇ Ë ·Ó¯Û‡ ì’‡Á‡ÂÚË ÃÛıı‡Ï‰ - ÎÂÍ Á‡ ÔÓÓˆËÚ ̇ ’’I ‚ÂÍî, ‚ ÍÓˇÚÓ ‡‚ÚÓ˙Ú È ‰Óˆ. ‰- –‰Ê· ◊Ë„‰ÂÏ Ô˯ Á‡ ‰Ó·Ó‰ÂÚÂÎËÚ ̇ œÓÓ͇ ÃÛı‡Ïω, ͇ÚÓ ÔÓÒÓ˜‚‡, ˜Â "“ÓÈ Ò ÓÚÌ‡Òˇ¯Â Ò ÔÓ˜ËÚ Í˙Ï ˆÂÌÌÓÒÚËÚ ̇ ‡Á΢ÌËÚ ˆË‚ËÎËÁ‡ˆËË Ë ÍÛÎÚÛË. Õ‡ ÓÌÂÁË, ÍÓËÚÓ „Ó‚ÓˇÚ Á‡ ÂÎË„ËÓÁÌË ‚ÓÈÌË Ë ‚ÓÈÌËÚ ̇ ˆË‚ËÎËÁ‡ˆËËÚÂ, ̇¯ËˇÚ ̇È-‰ÓÒÚÓÂÌ ÓÚ„Ó‚Ó ˘Â ·˙‰Â ‰Ë‡ÎÓ„˙Ú ÏÂÊ‰Û ˆË‚ËÎËÁ‡ˆËËÚÂ Ë Û‚‡ÊÂÌËÂÚÓ Í˙Ï ˜ÛʉËÚ ÍÛÎÚÛËî. “ÂÁË ‰ÛÏË Ò‡ ÔÓ‰ÍÂÔÂ-
ÌË Ò˙Ò Á̇ÏÂÌË ÓÚ —‚¢ÂÌˡ Ó‡Ì: ì» Ì ıÛÎÂÚ ÓÌÂÁË, ÍÓËÚÓ ÁÓ‚‡Ú ‰Û„Ë ÓÒ‚ÂÌ ¿Î·ı, Á‡ ‰‡ Ì ÔÓıÛÎˇÚ Ë Ú ¿Î·ı ÌÂÒÔ‡‚‰ÎË‚Ó, ·ÂÁ ‰‡ Á̇ˇÚ?î «‡ ˆÂÎÚ‡ Ò ˆËÚˇ ˜Î. 20 ÓÚ Ã‰ËÌÒÍÓÚÓ ÒÔÓ‡ÁÛÏÂÌËÂ, ÔÓ‰ÔËÒ‡ÌÓ ÔÂÁ 622 „., ‚ ÍÓÂÚÓ Ò ͇Á‚‡: ì...≈‚ÂËÚ ÏÓ„‡Ú ‰‡ Ò˙ÒÚ‡‚ˇÚ ‰ÌÓ Ó·˘ÂÒÚ‚Ó Ò ‚ˇ‚‡˘ËÚ ‚ ËÒÎˇÏ‡. –ÂÎ˄ˡڇ ̇ ‚ÂËÚ  Á‡ Úˇı, ‡ ÂÎ˄ˡڇ ̇ ‚ˇ‚‡˘ËÚ ‚ ËÒÎˇÏ‡  Á‡ Úˇı.î ÉËÌÒÍÓÚÓ ÒÔÓ‡ÁÛÏÂÌË  ÔÓ‰ÔËÒ‡ÌÓ ÏÂÊ‰Û Ï˛Ò˛ÎχÌËÚÂ, ÓÒÌÓ‚ÌÓÚÓ ÚÓ„‡‚‡ ̇ÒÂÎÂÌË ‚ ÉË̇, Ë Â‚ÂËÚÂ, ͇ÚÓ ˇÒÌÓ ÔÓ͇Á‚‡, ˜Â ‚Ò˘ÍË Á‡Â‰ÌÓ Ò˙ÒÚ‡‚ˇÚ ‰ÌÓ Ó·˘ÂÒÚ‚Ó. ƒÛ„Ë ÚÂÏË, ÍÓËÚÓ Ò ‡ÁËÒÍ‚‡Ú ‚ ·Ó¯Û‡Ú‡ ì’‡Á‡ÂÚË ÃÛıı‡Ï‰ - ÎÂÍ Á‡ ÔÓÓˆËÚ ̇ ’’I ‚ÂÍî, Ò‡: ’‡ÁÂÚË ÃÛı‡Ïω - ÔËÏ Á‡ ˜Ó‚˜ÂÒÚ‚ÓÚÓ; “ÓÈ Â Ô‡ÚÂÌËÍ Ì‡ ÏËÎÓÒÚÚ‡; “ÓÈ ·Â¯Â Ò ÔˡÚÂÌ ı‡‡ÍÚÂ; “ÓÈ ‚ÁÂχ¯Â ÔËÒ˙ˆÂ ÔÓ·ÎÂÏËÚ ̇ ıÓ‡Ú‡; “ÓÈ Â ÔËÏ Á‡ ÒÂÏÂÈÌËÚÂ; “ÓÈ Â ÔËÏ ‚ ÔÓ˜ËÚ‡ÌËÂÚÓ Ë Û‚‡ÊÂÌËÂÚÓ Ì‡ Ó‰ËÚÂÎËÚÂ; “ÓÈ ÏÓÊ ‰‡ Ô‰ԇÁË Ï·‰ÂÊÚ‡ ÓÚ ÔÓÒÚËÚÛˆËˇÚ‡, ‡ÎÍÓıÓÎËÁχ, ̇ÍÓχÌˡڇ Ë ‰Û„Ë ·ÓÎÂÒÚË.
Ñ Í ÈÌ Ê È: Ò ÀÉ Ô ÓÐ ÕÞ ÑÅ ÈÍÎ Â
Õàçðåòè Ìóõàììåä - ëåê çà ïîðîöèòå íà XXI âåê
Тържествата “Кутлу Догум”
От няколко години “Седмицата на рождението на Хазрети Мухаммед”, т.нар. “Кутлу Догум”, се чества в продължение на една седмица, като всяка година се определя тема, която да бъде разяснявана на участниците. За целта се канят лектори академици както от България, така и от съседна Турция. По време на тържествата се изпълняват религиозно-художествени програми, в които участват ученици от трите духовните училища в страната (Русе, Шумен, Момчилград), както и студенти от Висшия ислямски институт. Подобни чествания тази година се проведоха в Русе, Айтос, Шумен, Разград, Крумовград, Гоце Делчев, Кърджали, Добрич, Дулово, Ловеч, Велинград, като и в София.
Í Î Â È Í È Z A M A N 11 21 - 27 ÀÏÐÈË 2008
Òðè ÷åòâúðòè îò ó÷åíèöèòå ñà ïóøèëè ïîíå âåäíúæ â æèâîòà ñè ПРОДЪЛЖЕНИЕ ОТ СТРАНИЦА 1 ¬ÒÂÍË Â‰ËÌ ÓÚ ˜ÂÚËËχ Û˜ÂÌËˆË ‚ —ÓÙˡ  ÔÓ·‚‡Î ÔÓÌ ‚‰Ì˙Ê ‚ ÊË‚ÓÚ‡ ÒË ÌÂÁ‡ÍÓÌÌÓ Ì‡ÍÓÚ˘ÌÓ ‚¢ÂÒÚ‚Ó. ¬ÒÂÍË Ò‰ÏË Û˜ÂÌËÍ Â ÛÔÓÚ·ˇ‚‡Î χËıۇ̇ Ôӂ˜ ÓÚ 5 Ô˙ÚË ‚ ÊË‚ÓÚ‡ ÒË, ‡ ‚ÒÂÍË ÓÒÏË Û˜ÂÌËÍ Â ÛÔÓÚ·ËΠχËıۇ̇ Á‡ Ô˙‚ Ô˙Ú ‚ ÊË‚ÓÚ‡ ÒË Ì‡ ‚˙Á‡ÒÚ ÔÓ‰ 14 „Ó‰ËÌË. —ÔÓ‰ ËÁÒΉ‚‡ÌÂÚÓ —ÓÙˡ  ̇ Ô˙‚Ó ÏˇÒÚÓ ÔÓ ÔÓ͇Á‡ÚÂΡ "̇ÔË‚‡Ì ÔÓÌ ‚‰Ì˙Ê ÔÂÁ ÔÓÒΉÌËÚ 30 ‰ÌË" Ò ÔÓÎÓÊËÚÂÎÂÌ ÓÚ„Ó‚Ó ÓÚ 33,8% ÓÚ ‡ÌÍÂÚˇÌËÚÂ. Õ‡ ÔÓÒΉÌÓÚÓ ÏˇÒÚÓ Ò‰ ‡ÌÍÂÚˇÌËÚ ‚ ‚ÓÔÂÈÒÍËÚ „‡‰Ó‚ ҇ ÚËÈÌÂȉÊ˙ËÚ ÓÚ —‡ÌÍÚ œÂÚ·ۄ (15,3%). —ÚÓÎˈ‡Ú‡ ÌË Â Ì‡ ‚ÚÓÓ ÏˇÒÚÓ ÔÓ ÔËÁ̇ÎËÚ ÛÔÓÚ·‡ ̇ ı‡¯Ë¯ ËÎË Ï‡Ëıۇ̇ ‰ËÌ Ô˙Ú ËÎË Ôӂ˜ ‚ ÊË‚ÓÚ‡ ÒË, ͇ÚÓ Ô‰ —ÓÙˡ  χÎÍÓÚÓ ÎËÚÓ‚ÒÍÓ „‡‰˜Â ·ÈÔ‰‡. Õ‡È-˜ÂÒÚËÚ ÏÂÒÚ‡ Á‡ ÔËÂÌÂ, ÒÔÓ‰ ‡ÌÍÂÚˇÌËÚ ̇ ‚˙Á‡ÒÚ 15-16 „Ó‰ËÌË, Ò‡ ̇ ÍÛÔÓÌ ‚ Í˙˘‡Ú‡ ̇ ÔˡÚÂÎË, ‰ËÒÍÓÚÂÍËÚÂ, ÍÎÛ·Ó‚ÂÚÂ, ·‡Ó‚ÂÚ ËÎË Ì‡‚˙Ì Ì‡ ÓÚÍËÚÓ. ¬ÒÂÍË ÚÂÚË Û˜ÂÌËÍ ÓÚ ‡ÌÍÂÚˇÌËÚ ÒÔÓ‰ÂΡ, ˜Â ÔÓ‰ıÓ‰ˇ˘Ó ÏˇÒÚÓ Á‡ ÔËÂÌ  ˆÂÌÚ˙˙Ú Ì‡ „‡‰‡. «‡ ‚ÒÂÍË ÚÂÚË Û˜ÂÌËÍ ÏÂÊ‰Û 15 Ë 16 „. Û˜ÂÌÂÚÓ ÔÓÌˇÍÓ„‡ ÏÛ Ò ÒÚÛ‚‡ ·ÂÁÒÏËÒÎÂÌÓ, ‡ ̇‰ ÔÓÎÓ‚Ë̇ڇ Ú‚˙‰ˇÚ, ˜Â ÔÓÌˇÍÓ„‡ ËÏ‡Ú ÔÓ·ÎÂÏË Ò Û˜ËÚÂÎËÚÂ. Õ‡È-Ô‰ÔÓ˜ËÚ‡ÌÓÚÓ ÔËÚË Á‡ Û˜ÂÌˈËÚ ‚ 9, 10, 11 Ë 12-Ë Í·ÒÓ‚Â Â ·Ë‡Ú‡. ”ÔÓÚ·‡Ú‡ ̇ ‚ËÌÓ Ë ÍÓ̈ÂÌÚ‡ÚË Ò ۂÂ΢‡‚‡ ÔÓÔÓˆËÓ̇ÎÌÓ Ò ‚˙Á‡ÒÚÚ‡ ̇ ‡ÌÍÂÚˇÌËÚÂ. ŒÚ 29,8% ‚ 9-Ë ÍÎ‡Ò ‰Ó 39,1% ‚
¬ÒÂÍË Â‰ËÌ ÓÚ ˜ÂÚËËχ Û˜ÂÌËˆË ‚ —ÓÙˡ  ÔÓ·‚‡Î ÔÓÌ ‚‰Ì˙Ê ‚ ÊË‚ÓÚ‡ ÒË ÌÂÁ‡ÍÓÌÌÓ Ì‡ÍÓÚ˘ÌÓ ‚¢ÂÒÚ‚Ó. ¬ÒÂÍË Ò‰ÏË Û˜ÂÌËÍ Â ÛÔÓÚ·ˇ‚‡Î χËıۇ̇ Ôӂ˜ ÓÚ 5 Ô˙ÚË ‚ ÊË‚ÓÚ‡ ÒË, ‡ ‚ÒÂÍË ÓÒÏË Û˜ÂÌËÍ Â ÛÔÓÚ·ËΠχËıۇ̇ Á‡ Ô˙‚ Ô˙Ú ‚ ÊË‚ÓÚ‡ ÒË Ì‡ ‚˙Á‡ÒÚ ÔÓ‰ 14 „Ó‰ËÌË. 12-Ë ÍÎ‡Ò Ì‡‡ÒÚ‚‡ ÔÓˆÂÌÚ˙Ú Ì‡ ̇ÔË‚‡Ìˡڇ Ò ‡ÎÍÓıÓÎ ÔÂÁ ÔÓÒΉÌËÚ 30 ‰ÌË ÓÚ ‰‡Ú‡Ú‡ ̇ ÔÓ‚Âʉ‡Ì ̇ ËÁÒΉ‚‡ÌÂÚÓ.
16-годишен ученик тежи 60 кг —Â‰ÌÓÚÓ Ú„ÎÓ Ì‡ Û˜ÂÌˈËÚ ÏÂÊ‰Û 15- Ë 16-„Ӊ˯̇ ‚˙Á‡ÒÚ ‚
Закриват 18 училища във Врачанско
ISSN: 1312-0077 ÃÎÄÈÍÀ XVI, ÁÐÎÉ 17 (794) Èçäàâà "ÁÐÀÄÚÐ" ÎÎÄ, ÓÏÐÀÂÈÒÅË: ÊßÌÈË ÄÅÌÈÐÊÀß “BROTHER” LTD., GENEL MÜDÜR: KAMÝL DEMÝRKAYA
Ãëàâåí ðåäàêòîð: ÍÓÐÈ ÅÊÅÍ Genel Yayýn Yönetmeni: NURÝ EKEN n.eken@zaman.bg Çàì.-ãëàâåí ðåäàêòîð: ÅÐÊÀÍ ÒÓÍÄÆÀ news@zaman.bg Âðúçêè ñ îáùåñòâåíîñòòà: Þìåð ÎÍÀÉËÀÐ Ïðåäñòàâèòåëè: Ïëîâäèâ - Èìäàò ÊÈËÀÐ Âàðíà - Èëÿñ ÎÊÓÌÓØ Ðóñå - Èäðèñ ÀËÈ Õàñêîâî - Âåäàò ÞÌÅÐΠÊúðäæàëè - Þìåð ÀËÊÀ× Øóìåí - Íèÿçè ÊÞ×ÞÊ Ñìîëÿí - Âàñâè ÒÀÑÈÌΠÁóðãàñ - Íåäðåò ËÞÒÔÈ Êîðåñïîíäåíòè: Ñîôèÿ: Áåéíóð ÑÞËÅÉÌÀÍ Ñîôèÿ: Òàéôóð ÕÞÑÅÈÍΠØóìåí: Ìåõìåä ÞÌÅÐ Âàðíà: Ñåäàò ÀÕÌÅÄ
Ïëîâäèâ: Òàíåð ÌÅÕÌÅÄ Ïðåäïå÷àòíà ïîäãîòîâêà: Àõìåä ÑÀËÈÅ Èíòåðíåò: Áåéñèì ÀËÈ Þðèñêîíñóëò: Øåôêåò ØÅÔÊÅÒΠÀáîíàìåíò è ðåêëàìà: Ïëîâäèâ - 032/63 11 58 Âàðíà - 052/612 634 Ðóñå - 082/87 55 32 Ñìîëÿí - 0301/82773 Õàñêîâî - 038/66 21 67 Øóìåí - 054/830 693 Êúðäæàëè - 0361/8 14 53 Ðåêëàìíè àãåíòè: Ñîôèÿ - Õàëèë ÀÒÀËÀÉ Ïëîâäèâ - Ìåõìåä ÞÇÅÈÐ Âàðíà - Ñåäàò ÀÕÌÅÄ Øóìåí - Åøðåô ÕÞÑÅÈÍ Êúðäæàëè - Ìåñóä ØÀÁÀÍ Ðóñå - Ìþðåòòèí ÕÞÑÅÈÍ
ÀÄÐÅÑ: 1202 Ñîôèÿ, óë. "Òèìîê" No 2, òåë. (02) 832 31 11; 1360 Ñîôèÿ, êâ. "Ìîäåðíî ïðåäãðàäèå" óë. 367 No 31 (ïðåñå÷êàòà íà óë. "Âèòêîâà ëèâàäà" è óë. 367), òåë.: (02) 927 00 33, 927 10 26, www.zaman.bg, e-mail: okurhatti@zaman.bg, ÏÅ×ÀÒ: ÈÏÊ "Ðîäèíà" ÀÄ - 1184 Ñîôèÿ, áóë. "Öàðèãðàäñêî øîñå" 113 À, òåë. 975 25 02, ôàêñ: 77 60 33, e-mail: ipk@mbox.infotel.bg
ZAMAN, Basýn Meslek Ýlkeleri’ne uymaya söz vermiþtir. Köþe yazýlarýndan yazarlarý, ilan ve reklamlardan reklam sahipleri sorumludur. Âåñòíèê ZAMAN îáåùàâà äà ñïàçâà åòè÷íî-ïðîôåñèîíàëíèòå íîðìè íà æóðíàëèñòèêàòà. Çà ïîäïèñàíèòå ìàòåðèàëè ñà îòãîâîðíè àâòîðèòå, çà ðåêëàìèòå è îáÿâèòå - ïîäàòåëèòå èì. Ïðè èçãîòâÿíåòî íà ñòðàíèöèòå ñà èçïîëçâàíè ìàòåðèàëè îò Áúëãàðñêà òåëåãðàôíà àãåíöèÿ (ÁÒÀ).
ZAMAN Gazetesine 304 Katalog No'su ile bütün postanelerden abone olabilirsiniz. Ayrýntýlý bilgi için: Tel. (02) 832 31 11 Ìîæåòå äà ñå àáîíèðàòå çà âåñòíèê "ZAMAN" âúâ âñè÷êè ïîùåíñêè êëîíîâå â ñòðàíàòà - êàòàëîæåí íîìåð 304. Çà äîïúëíèòåëíà èíôîðìàöèÿ: òåë. (02) 832 31 11
—ÓÙˡ  61,22 Í„, ‡ Ò‰ÌËˇÚ ˙ÒÚ - 171,92 ÒÏ, Ò˙Ó·˘Ë ÃÓϘËÎ ¬‡ÒË΂ ÓÚ Õ‡ˆËÓ̇ÎÌˡ ÙÓÍÛÒÂÌ ˆÂÌÚ˙ Á‡ ̇ÍÓÚËˆË Ë Ì‡ÍÓχÌËË. ‡ÚÓ ÌÓχÎÌÓ Ò‡ ÓÔ‰ÂÎËÎË Ú„ÎÓÚÓ ÒË 83,4% ÓÚ ‡ÌÍÂÚˇÌËÚ Ï·‰ÂÊË. ŒÒڇ̇ÎËÚÂ, ÒÔÓ‰ Ò‡ÏËÚ ڡı, Ò‡ Ò Ú„ÎÓ ÔÓ‰
ÌÓχڇ, Ò ËÒÍ Á‡ ̇‰ÌÓÏÂÌÓ Ú„ÎÓ ËÎË ‚Â˜Â Ò Ì‡‰ÌÓÏÂÌÓ Ú„ÎÓ. ¬ÒÂÍË ‚ÚÓË Û˜ÂÌËÍ ÓÚ ‡ÌÍÂÚˇÌËÚ  ‰Ó‚ÓÎÂÌ ÓÚ Ó‰ËÚÂÎÒ͇ڇ „Ëʇ Í˙Ï Ì„Ó, ‡ ‚ÒÂÍË ¯ÂÒÚË - Ì Â. —ÔÓ‰ ‰‡ÌÌËÚ ÓÚ ‰ÓÔËÚ‚‡ÌÂÚÓ 70,9% ÓÚ Û˜ÂÌˈËÚ ÊË‚ÂˇÚ Ò ‰‚‡Ï‡Ú‡ ÒË Ó‰ËÚÂÎË.
Регионалният инспекторат по образованието във Враца е предложил на министъра на образованието да бъдат закрити 18 училища в областта. Предложението е подготвено въз основа на решенията на общинските съвети в Бяла Слатина, Враца, Роман, Мизия и Криводол.
Ще финансират униформите в училищата ìÃËÌËÒÚÂÒÚ‚ÓÚÓ Ì‡ Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËÂÚÓ Ë Ì‡Û͇ڇ Ëχ „ÓÚÓ‚ÌÓÒÚ ‰‡ ÙË̇ÌÒˇ ‚ÒˇÍÓ Û˜Â·ÌÓ Á‡‚‰ÂÌËÂ, ÍÓÂÚÓ Â¯Ë ‰‡ ‚˙‚‰ ÛÌËÙÓÏËî, ͇Á‡ ÏËÌËÒÚ˙ ƒ‡ÌËÂÎ ¬˙Θ‚. “ÓÈ Ó·‡˜Â ÔÂÔÓ˙˜‡, ÛÌËÙÓχڇ ‰‡ Ì Ò ҂Âʉ‡ Ò‡ÏÓ ‰Ó ‰̇ ÂÏ·ÎÂχ. ÃËÌËÒÚ˙ ¬˙Θ‚ ÔÓ‰˜ÂÚ‡, ˜Â ÓÚ „Ή̇ ÚӘ͇ ̇ Ú‡ÁË ËÌˈˇÚË‚‡ Ó˜‡Í‚‡ ÌÓ‚‡Ú‡ ۘ·̇ „Ó‰Ë̇ ‰‡ ·˙‰Â χÎÍÓ ÔÓ-‡Á΢̇ ÓÚ Ú‡ÁË, ÍÓˇÚÓ Â Ì‡ Ô˙Ú ‰‡ ÔËÍβ˜Ë. ŒÒ‚ÂÌ ‚˜ ‚Íβ˜ÂÌËÚ ‚ ·˛‰ÊÂÚ‡ 12 ÏËÎËÓ̇ ΂‡ Á‡ ËÁ‚˙ÌÍ·ÒÌË ‰ÂÈÌÓÒÚË, Á‡ Ô˙‚Ë Ô˙Ú Ú‡ÁË „Ó‰Ë̇ ˘Â Ëχ ‚˙ÁÏÓÊÌÓÒÚ Á‡ ‰ÓÔ˙ÎÌËÚÂÎÌÓ ÙË̇ÌÒˇÌ ˜ÂÁ ÔÓÂÍÚË ÔÓ ŒÔ‡Ú˂̇ ÔÓ„‡Ï‡ "◊ӂ¯ÍË ÂÒÛÒË". ÃËÌËÒÚ˙˙Ú ÛÚÓ˜ÌË, ˜Â Á‡ ÚÓ‚‡ ‚ ÔÓ„‡Ï‡Ú‡ Ò‡ Ô‰‚ˉÂÌË 16 600 000 ΂‡. «‡ 2008 „. Ëχ ÓÒË„ÛÂÌË Ë 5 ÏËÎËÓ̇ ΂‡ Á‡ Û˜ËÎˢ‡Ú‡, ÍÓËÚÓ Ê·ˇÚ ‰‡ ‡·ÓÚˇÚ Ò ‰‡Ó‚ËÚË Ë ËÁÓÒÚ‡‚‡˘Ë ‰Âˆ‡ ÓÚ 1 ‰Ó 4 Í·Ò, ͇Á‡ Ӣ ¬˙Θ‚.
21 - 27 ÀÏÐÈË 2008
Въпреки очакваната медоносна година, цената на меда ще расте œ˜Â·ËÚ ӷ‡˜Â ÔÓ‰˜ÂÚ‡ı‡, ˜Â Ë ÒΉ Û‚Â΢ÂÌËÂÚÓ ¡˙΄‡Ëˇ ˘Â ÓÒڇ̠‰‡ ÔÓ‰‡‚‡ ̇È-‚ÚËÌˡ Ë ‚ Ò˙˘ÓÚÓ ‚ÂÏ ̇È-͇˜ÂÒÚ‚ÂÌ Ï‰ ÓÚ ‚Ò˘ÍËÚ ÒË Ò˙ÒÂ‰Ë Ì‡ ¡‡Î͇ÌËÚÂ. œÂÁ Ú‡ÁË „Ó‰Ë̇ ˆÂ̇ڇ ̇ ω‡ ˘Â ÔÓ‰˙ÎÊË ‰‡ Ò Ôӂ˯‡‚‡ Ë ÏÓÊ ·Ë ˘Â ̇‰ÏËÌ ÌË‚‡Ú‡ ÓÚ 6-8 ΂. Á‡ ÍËÎÓ„‡Ï, ‚˙ÔÂÍË ˜Â Ó˜‡Í‚‡Ìˡڇ Ò‡ Á‡ ‰Ó·‡ ÂÍÓÎÚ‡, ͇Á‡ı‡ ÓÚ —ÚÓ΢Ìˡ ·‡Ì¯Ó‚Ë Ô˜Â·ÒÍË Ò˙˛Á. œÓˆÂÒ˙Ú ÔÓ‰˙Îʇ‚‡ Á‡‡‰Ë ÔÓÒΉˈËÚ ÓÚ ÎÓ¯‡Ú‡ Á‡ Ԙ·ËÚ 2007
„Ó‰., ÍÓ„‡ÚÓ ‰Ó·Ë‚˙Ú ·Â¯Â ÏÌÓ„Ó Ò·· Ë ‰ÓÒÚ‡ ÔÓ‰ Ú‡‰ËˆËÓÌÌËÚ ÌË‚‡ ÓÚ 7-8 ıËΡ‰Ë ÚÓ̇. ƒÛ„‡ Ô˘Ë̇  ÚÂÊÍÓÚÓ ÔÂÁËÏÛ‚‡ÌÂ Ë Ï‡ÒÓ‚‡Ú‡ ÒÏ˙ÚÌÓÒÚ Ì‡ Ô˜ÂÎÌËÚ ÒÂÏÂÈÒÚ‚‡, ÍÓËÚÓ Ô‰ÒÚÓË ‰‡ ·˙‰‡Ú ‚˙ÁÓ·ÌÓ‚ÂÌË, Ó·ˇÒÌË ËÌÊ. ÃËı‡ËÎ ÃËı‡ÈÎÓ‚, Ô‰Ò‰‡ÚÂΠ̇ Ò˙˛Á‡. ŒÚ ·‡Ì¯‡ ͇Á‡ı‡, ˜Â ÒΉ 20-ÔÓˆÂÌÚÌÓÚÓ Û‚Â΢ÂÌË ̇ ˆÂÌËÚ ̇ ω‡ ÔÂÁ ÏË̇·ڇ „Ó‰Ë̇, ÍÓ„‡ÚÓ ÚÓÈ ÒÚ˄̇ ÌË‚‡Ú‡ ÓÚ 6-7 ΂./Í„ Á‡ ÔÓÎËÙÎÓÂÌ, ÓÍÓÎÓ 8 ΂./Í„ Á‡ ÏÓÌÓÙÎÓÂÌ Ë ‰Ó 10 ΂./Í„ Á‡ χÌӂˡ ω, Ô‰ÒÚÓË ÌÓ‚Ó. “ Ì Ò ‡Ì„‡Êˇı‡ Ò ÚӘ̇ ÔÓ„ÌÓÁ‡ ÍÓÎÍÓ ˘Â ·˙‰Â ÚÓ‚‡ Û‚Â΢ÂÌË Á‡‡‰Ë ‰Ë̇Ï˘ÌÓ ÔÓÏÂÌˇ˘Ëˇ Ò ÍÎËχÚ. œ˜Â·ËÚ ӷ‡˜Â ÔÓ‰˜ÂÚ‡ı‡, ˜Â Ë ÒΉ ÌÂ„Ó ¡˙΄‡Ëˇ ˘Â ÓÒڇ̠‰‡ ÔÓ‰‡‚‡ ̇È-‚ÚËÌˡ Ë ‚ Ò˙˘ÓÚÓ ‚ÂÏ ̇È͇˜ÂÒÚ‚ÂÌ Ï‰ ÓÚ ‚Ò˘ÍËÚ ÒË Ò˙ÒÂ‰Ë Ì‡ ¡‡Î͇ÌËÚÂ. «‡ Ò‡‚ÌÂÌË ·Â ÔÓÒÓ˜Â̇ ˆÂ̇ڇ ÏÛ ‚ √˙ˆËˇ ÓÚ ÓÍÓÎÓ 8-10 Â‚Ó Á‡ ÍËÎÓ„‡Ï. “Ó‚‡ ÒÚ‡‚‡, ‚˙ÔÂÍË ˜Â ˛ÊÌËÚ ÌË Ò˙ÒÂ‰Ë Ô‡‚ˇÚ ‰ӂÌÓ ÂÂÍÒÔÓÚ Ì‡ ·˙΄‡ÒÍË Ï‰, ÍÓÈÚÓ Ô‰·„‡Ú ̇ ‚ÓÔÂÈÒÍËÚ ԇÁ‡Ë ͇ÚÓ „˙ˆÍË, ͇Á‡ ÃËı‡ÈÎÓ‚. ŒÚ ·‡Ì¯‡ ÔÓÒÓ˜Ëı‡ Ó˘Â, ˜Â ÛÚ‚˙‰ÂÌ Ò‚ÂÚÓ‚ÂÌ ÍËÚÂËÈ Á‡ ˆÂ̇ڇ ̇ ω‡  ڇÁË Ì‡ χÒÎÓÚÓ, Ò ÍÓˇÚÓ ÚÓÈ Ò Ò˙ËÁÏ‚‡. “Ó‚‡ Ӣ ‰ËÌ Ô˙Ú ‰Ó͇Á‚‡ ÒÔÓ‰ Úˇı ÍÓÎÍÓ Ì‡Á‡‰  ·˙΄‡ÒÍËˇÚ Ï‰ ‚ ˆÂÌÓ‚Ó ÓÚÌÓ¯ÂÌËÂ. œÓËÁ‚Ó‰ËÚÂÎËÚ ̇ ω Ë ÒÔˆˇÎËÒÚËÚ ‚ ӷ·ÒÚÚ‡ ÔÓÚÂÒÚˇı‡ ÒÂ˘Û ·‡‚ÂÌÂÚÓ Ì‡ Õ‡ˆËÓ̇Î̇ ÔÓ„‡Ï‡ ÔÓ Ô˜Â·ÒÚ‚Ó Á‡ Ú˄Ӊ˯Ìˡ ÔÂËÓ‰ 2008-2010 „Ó‰Ë̇. —ÔÓ‰ Úˇı ÔÓ„‡Ï‡Ú‡  ÒÚÓÔˇ̇ ÓÚ Òڇ̇ ̇ –‡ÁÔ·˘‡ÚÂÎ̇ڇ ‡„ÂÌˆËˇ Á‡‡‰Ë ÚÓχ‚ÓÒÚ ‚ Ôӈ‰ÛËÚÂ Ë ÔÓ·ÎÂÏË ‚ „ËÒÚ‡ˆËˇÚ‡ ̇ ÔÓÎÁ‚‡ÚÂÎËÚ È.
|
12
Готвят майски протести œÓÚÂÒÚË ÔÂÁ Ï‡È ÒÂ˘Û ‡·ÓÚÓ‰‡ÚÂÎËÚÂ, ÍÓËÚÓ Ì Ò Ò˙Ó·‡Áˇ‚‡Ú Ò ‰Ó„Ó‚ÓÂÌËÚ ÍÓÏÔÂÌÒ‡ˆËË Á‡ ‡·ÓÚÌˈËÚ ÔË Ò˙͇˘ÂÌË ‚ ÍÓÎÂÍÚË‚ÌËÚ ÚÛ‰Ó‚Ë ·‡Ì¯Ó‚Ë ‰Ó„Ó‚ÓË, „ÓÚ‚ˇÚ ÒË̉Ë͇ÚËÚÂ. “Ó‚‡ Á‡ˇ‚Ë ÔÂÁˉÂÌÚ˙Ú Ì‡ Õ—¡ ΔÂΡÁÍÓ ’ËÒÚÓ‚ Á‡ Ô·ÌˇÌÓÚÓ 12 ÔÓˆÂÌÚ‡ Ò˙͇˘ÂÌË ̇ ÒÎÛÊËÚÂÎËÚ ‚ ‡‰ÏËÌËÒÚ‡ˆËˇÚ‡. “ÓÈ ˆËÚˇ ‰‡ÌÌË Ì‡ Õ‡ˆËÓ̇ÎÌˡ ÒÚ‡ÚËÒÚ˘ÂÒÍË ËÌÒÚËÚÛÚ, ÒÔÓ‰ ÍÓËÚÓ ÔÂÁ 2000-Ú‡ „Ó‰Ë̇ ̇ 89 ‡·ÓÚÌËˆË Ò  ԇ‰‡Î ‰ËÌ ˜ËÌÓ‚ÌËÍ, ‡ ÔÂÁ 2006 „. ̇ 73 „‡Ê‰‡ÌË Ò ԇ‰‡ ÔÓ Â‰ËÌ ˜ËÌÓ‚ÌËÍ. ’ËÒÚÓ‚ Ó·ˇÒÌË, ˜Â Ô·ÌˇÌËÚ Ò˙͇˘ÂÌˡ Ò‡ ‚ ÔÂÒÓ̇·, ‡ Ì ‚ ÛÔ‡‚ÎÂÌÒÍËÚ ‰Î˙ÊÌÓÒÚË Ì‡ ‰˙ʇ‚̇ڇ ‡‰ÏËÌËÒÚ‡ˆËˇ. —‚ÂÚ· ¬‡ÒË΂‡ ÓÚ ‘‰‡ˆËˇÚ‡ ̇ ÒË̉Ë͇ÚËÚ ‚ ÁÂωÂÎËÂÚÓ Í‡Á‡, ˜Â ‚ ÃËÌËÒÚÂÒÚ‚ÓÚÓ Ì‡ ÁÂωÂÎËÂÚÓ Â Ô·ÌˇÌÓ Ò˙͇˘ÂÌËÂÚÓ Ì‡ 1393 ‚ÂÚÂË̇ÌË, ‡„‡ÌË Ë Ì‡Û˜ÌË ‡·ÓÚÌˈË.
KÜLTÜR
09
Bir ömür sahnede geçti
EKONOMÝ
05
Bulgaristan’ýn en tanýnmýþ sanatçýlarýndan Mustafa Çauþev 40. sanat yýlýný Sofya’da düzenlenecek jübile konseriyde kutlayacak. Konserde sanatçý bugün için özel hazýrlanmýþ eserler okuyacak.
Elegans silinebilen boyaya olan talepte büyük artýþ gözleniyor Bulgaristan’ýn bir çok bölgesinde yeni inþaatlar yapýlýyor. Ýnþaatlarýn sayýsýnýn fazla olmasý boyaya olan talebi de doðru orantýlý olarak artýrýyor.
INTERNATIONAL NEWSPAPER
BULGARIA www.zaman.bg
21 - 27 NÝSAN 2008
Yýl: 16 Sayý: 17 (794)
0.60 lv
Ýnsanlýðýn yeni sorunu: Gýda kýtlýðý Erkan Tunca
Türkiye Özal'ı unutmadı Türk halkýnýn gönlünde taht kuran Türkiye'nin 8. Cumhurbaþkaný Turgut Özal ölümünün 15. yýlýnda dualarla anýldý. Vefatýnýn 15. yýldönümü sebebiyle Turgut Özal'ýn kabrine akýn eden sevenleri, 8. Cumhurbaþkaný'ný dualarla andý. Özal'ýn ölümünün 15. yýldönümü nedeniyle bir de resmi tören düzenlendi. Törene halk büyük ilgi gösterdi. Merhum Cumhurbaþkaný Turgut Özal'ýn seçkin bir devlet ve siyaset adamý olduðunu belirten Türkiye Cumhurbaþkaný Abdullah Gül, "Milletimiz, Özal'ý unutmayarak kendisini daima sevgiyle hatýrlayacaktýr" dedi. Devamý 6’da
Gençler, alkol tüketiminde Avrupa’da ilk sırada geliyor Sofya’daki gençler, Avrupalý yaþýtlarýna kýyasla daha fazla alkol tüketiyor. Dokuz Avrupa ülkesinde 9 ila 12 sýnýflarý arasýndaki öðrencilerin katýlýmý ile yapýlan bir araþtýrmaya göre, Sofya’daki gençler alkol tüketiminde ilk sýrada yer alýyor. ‘Avrupa þehirleri uyuþturucuya karþý’ projesinin ‘Avrupa’da gençlik’ programý çerçevesince yapýlan bir ankete göre, Sofya’daki gençlerin aþýrý alkol tükettikleri ve Avrupa ülkeleri arasýnda ilk sýrada geldiði açýklandý. Devamý sayfa 3’te
Пловдив, България, ул. ”Софроний Врачански” 2 тел.:+359 (32) 260 941, 260 942; факс:+359 (32) 260 943 GSM: +359 (894) 43 10 49; office@reysas-bg.com
Dünyada, gýda ürünlerindeki fiyat artýþlarý endiþelere yol açýyor. Petrol fiyatlarýný yükselmesi, bio yakýt için gýda ürünlerine olan talebin artmasý ve iklim deðiþiklikleri gýda fiyatlarýn etkileyen en önemli faktörler. Yetkililer, gýda fiyatlarýnýn yükselmesine ve gýda kýtlýðýna karþý önlem almaya çalýþýyor.
Sofya
Bütün dünyada gýda ürünleri fiyatlarýnda yaþanan fahiþ yükseliþler endiþe ile izleniyor. Özellikle geliþmiþ ülkelerdeki kontrolsüz tüketim dünyayý tehdit ediyor. Bazý uzmanlar, tarým alanlarýnýn ve gýda ürünlerinin yakýt olarak tüketilmesinin uzun vadede büyük kýtlýða neden olacaðýný öne sürüyor. Gýda fiyatlarýndaki artýþtan Bulgaristan’da nasibini aldý. Ýstatistik Enstitü verilerine göre, 2007 – 2008 Mart döneminde gýda ürünlerinin fiyatlarý yüzde 24 oranýnda arttý. Enstitü, mart ayý enflasyonunu da yüzde 0,8; yýl baþýndan bu yana olan enflasyonu da yüzde 3,4 olarak açýkladý. Yýllýk enflasyon ise yüzde 14,2 olarak gerçekleþti. Fiyatý en
fazla yükselen ürünler arasýnda sývý yað üst sýralarda bulunuyor. Ayçiçeði yaðýnýn litresi 4 levaya ulaþtý. Halk, sývý yað yerine artýk margarini tercih etmeye baþladý. Fiyatlarý en fazla artan ürünlerden bazýlarýnýn ithal olmasý da dikkat çekti. Türkiye’den ithal edilen lahananýn fiyatý yüzde 14; yeþil biberin yüzde 15 ve havucun yüzde 6,5 oranýnda arttý. Uzmanlar, gýda fiyatlarýnýn sürekli yükselmesine neyin se-
bep olduðu ve bunun daha ne kadar devam edeceði sorusuna cevap bulmaya çalýþýyor. Uzmanlar, fiyat artýþlarýnýn baþlýca sebebini petrol fiyatlarýndaki yükseliþe, bioyakýt için kullanýlmasý nedeniyle oluþan yüksek gýda talebine ve kuraklýða baðlýyor. Talepteki, artýþýn en büyük nedeni bioyakýt üretimi oluþturuyor. Çiftçilerin gýda yerine ürünlerini bioyakýt için tercih etmeleri gýda fiyatlarýný tetikliyor. Devamý sayfa 2’de
ПРОЧЕТЕТЕ ТРИ ЧЕТВЪРТИ ОТ УЧЕНИЦИТЕ СА ПУШИЛИ ПОНЕ ВЕДНЪЖ В ЖИВОТА СИ
Kanserden korunmak için ‘cep’ kullanımında 5 altın kural Telefonu açtýktan birkaç saniye sonra kulaðýnýza götürün. Kablolu kulaklýk, telefonun zararlý etkilerini yüzde 10 azaltýr. Kulaðýnýzla telefon arasýnda 15 derecelik bir açý oluþturun. Konuþurken cihazýn yüzünüze temas etmemesine özen gösterin. Beyin geliþimi açýsýndan çocuklara cep telefonu kullandýrmayýn. Hayatý kolaylaþtýran teknolojik ürünlerin insan saðlýðýna etkisi yýllardýr tartýþýlýyor. Ankara Hacettepe Üniversitesi’nin teknokentinde laboratuvar kuran Türkiye Telekomünikasyon Kurumu, cep telefonlarýný mercek altýna aldý. Varýlan sonuç korkutucu: “Doðru kullanýlmazsa cep telefonlarý cilt kanserine yol açabilir ve beyin geliþimini zedeler.” Zaman’ýn sorularýný cevaplayan Teknik Düzenleme ve Standardizasyon Daire Baþkaný Ejder Oruç, ‘telefonlar zararsýz’ demenin büyük hata ol-
duðunu vurguluyor. Laboratuvarýn araþtýrma yöntemi de ilginç. Kobay olarak robot kullanýlýyor. Bilim adamlarý, robotun kafa kýsmýna beynin özelliklerine uygun olarak üretilmiþ özel bir sývý yerleþtiriyor. Ardýndan da cep telefonuyla konuþma senaryolarý tek tek uygulanýyor. 128 noktada tarama yapýlarak elektromanyetik soðurulma miktarý ölçülüyor. Riskli bölümler ikinci kez tarandýktan sonra, telefonlarýn en derindeki alana etkisi tespit ediliyor. Haberi sayfa 12’de
2 Z A M A N HABERLER 21 - 27 NÝSAN 2008
Gýda kýtlýðý, insanlýðý tehdit eden yeni sorun BÝRÝNCÝ SAYFADAN DEVAM
Dünyadaki gýda stoklarý son 35 yýlýn en düþük seviyesine gerilemesi nedeniyle gýda fiyatlarýnýn birkaç yýl daha yüksek seyretmesi gýda talebi ile arzýn dengelenemediði ve kýsa zamanda da dengelenemeyeceði kaydediliyor. Tahýllardan elde edilen bio yakýtlarýn dünyayý petrol ve dizel baðýmlýlýðýndan kurtaracaðý, öte taraftan ise ham petrol fiyatlarýnýn þu anda olduðu gibi yüksek olmasýnýn alternatif enerji kaynaklarýnýn da fiyatýnýn yükselmesine neden olabileceði vurgulanýyor. ABD, 2007’deki tahýl üretiminin yüzde 25’ini bio yakýt üretimine ayýrdý. Ancak yetkililer buðdayýn bio yakýt için kullanýlmasýný insanlarýn ekmeðinin çalýnmasý þeklinde yorumluyor. Bio yakýt üretim sanayinde yer alan büyük þirketler, gýdalarýn yüksek fiyatýnýn nedeninin enerji fiyatlarýndan ve bio yakýt üretiminden kaynaklanmadýðýný iddia ediyor. Þirket yetkilileri, enerjinin dünyanýn kaný olduðunu, bu nedenle petrolün pahalýlaþmasýnýn diðer ürünlerin fiyatýnýn da artmasýna yol açacaðýný savunuyor. Dünya Bankasý Baþkaný Robert Zoellick, gýdalardaki yüksek talep ve bio yakýt için kullanýlmasý nedeniyle fiyatlarýnýn birkaç yýl daha yüksek seyredeceðini savunuyor. Dünyadaki gýda fiyatlarýnýn bu yýl ve önümüzdeki yýllarda artmaya devam etmesi beklendiði aktaran Zoellick daha sonraki yýllarda az da olsa fiyatýn düþmesinin beklendiðini ifade etti. Dünyada gýda yetersizliði olduðunu kabul eden Birleþmiþ Milletler (BM), iklim deðiþikliklerinin yaþam þartlarýný olumsuz yönde deðiþtirebileceðini, su baskýnlarý, aþýrý sýcaklar ve kuraklýk gibi etkenlerin verimi düþüreceðini savunuyor. Afrika’daki temel gýda maddelerinin fiyatlarýnýn artmasý Afrika ülkeleri arasýndaki barýþý ve güvenliði tehlikeye atacaðý iddia ediliyor. Afrika ülkeleri maliye baklanlarýnýn toplantýsýnda kabul edilen deklarasyona göre, son aylarda gýda fiyatlarýnda ciddi artýþ gözleniyor. Bir çok Afrika ülke-
sinde temel gýda maddesi olarak kabul edilen pirinç fiyatýnýn yüzde 50 arttýðý bildirildi. Pirincin yaný sýra konserve süt, buðday ve mýsýr unu ve bitkisel yað gibi diðer temel gýda ürünlerinin de fiyatýnýn arttýðý bildirildi. Gýda talebi ikiye katlanacak BM ve Dünya Bankasý’nýn desteklediði ‘’Uluslararasý Kalkýnma Teknolojisi ve Tarým Bilimi Deðerlendirmesi’’ (IAASTD) adlý kuruluþun hazýrladýðý raporda, özellikle geliþmekte olan ülkelerde, gelecek 25 ila 50 yýlda gýdaya olan küresel talebin ikiye katlanacaðý tahmin ediliyor. Sosyal sýkýntýlara ve çevrede bozulmalara yol açmayacak bir biçimde tarým sektörünün büyümesinin gerekli olduðu vurgulanan raporda, sürdürülebilir küresel gýda sisteminde baþarýlý olmak için tarýmsal
Dünya Bankasý: 100 milyon kiþi daha yoksul olacak
Harç uygulamasında mühür zorunluluğu Bulgaristan’da oturumu bulunan Türk vatandaþlarýnýn, Türkiye’den çýkýþlarýnda harç ödememesi için mühür vurdurma mecburiyeti geliyor. Türkiye Cumhuriyeti yasalarýna göre, yurt dýþýna çýkan her Türkiye vatandaþýnýn ‘harç’ ücreti ödeme zorunluluðu bulunuyor. Bu ücret daha önce 70 YTL iken Mayýs 2007’de yapýlan düzenleme ile 15 YTL’ye düþürüldü. Ancak yurt dýþýnda daimi oturumu olan kiþiler, oturumlarýný kanýtlamalarý durumunda bu ücretten muaf tutuluyor. Oturumu olan Türk vatandaþlarý þu ana kadar Bulgaristan kimliklerini göstererek bunu kanýtlýyordu. Ancak bundan sonra Bulgaristan kimliði yerine Türk makamlarýnýn
vuracaðý ve oturumu bulunduðuna dair mühürün gösterilmesi gerekecek. Bu sistem havaalanlarýndaki gümrüklerde uygulanýyordu. Daha önce Türkiye – Bulgaristan sýnýrýndaki gümrüklerde esnek davranýlan ve kimliði göstererek yapýlan geçiþler artýk sona erecek ve Bulgaristan’daki Türk konsolosluklarý veya Türkiye Büyükelçiliði’nin vuracaðý mühürün gösterilmesi istenecek. Türkiye vatandaþlarýnýn pasaportlarýna mühür vurdurma iþlemleri Bulgaristan’daki tüm Türkiye Cumhuriyeti konsolosluklarýnda ve Büyükelçilikte yapýlýyor. Mühür iþlemleri, günlük iþlem talep yoðunluðuna baðlý olarak bir gün içinde verilebiliyor. Zaman, Sofya
bilgi, bilim ve teknolojide köklü bir yeniden düþünme süreci öneriliyor. Raporda, ayrýca farklý bölgelerdeki durum da incelendi. Orta ve Batý Asya ile Kuzey Afrika’da tarýmsal bio çeþitliliðin yok olmaya baþladýðý, sýnýrlý su kaynaklarý ve iklim deðiþikliðinin sonuçlarýnýn olumsuz etkisi olacaðý belirtildi. Doðu ve Güney Asya ile Pasifik bölgesinde kalkýnmanýn kirlilik seviyesini artýrdýðý, iklim deðiþikliðinin büyük çaplý göç baþlatma olasýlýðý bulunduðu, Latin Amerika ve Karayipler’de ise tarým sektöründe artan kazancýn yoksullukta önemli bir azalýþa yol açmadýðý, gýda ithalatýnýn baðýmlýlýk ve yerel üretimde bozulmaya neden olduðu kaydedildi. Raporda, Kuzey Amerika ve Avrupa’da özel sektörün tarýmsal araþtýrmanýn yönetiminde etkili olduðu ve uluslararasý þirketlerin
etkisinin yükseldiði vurgulandý. BM: Gýda krizi acil boyutlara ulaþtý Birleþmiþ Milletler (BM) Genel Sekreteri Ban Ki–mun, dünyadaki gýda krizinin acil boyutlara ulaþtýðýný ve dünya genelinde yoksullukla mücadelede son dönemde katedilen mesafeyi tehdit ettiðini belirtti. Genel Sekreter Ban, gýda ürünlerinin fiyatlarýnda yaþanan hýzlý artýþýn, hem kýsa hem de uzun dönemli önlemlerin alýnmasýný gerektirdiðini belirtti. Ban, kýsa dönemde dünyanýn pekçok bölgesinde gýda ihtiyacýnýn karþýlanarak açlýðýn önlenmesi gerektiðini belirtti ve uzun dönemde gýda üretiminin artmasý gerektiðini vurguladý. Büyüyen gýda krizinin daha geniþ siyasi ve güvenlik boyutu olabileceðini belirten Ban, uluslararasý toplumu “acil ve uyumlu” bir þekilde harekete geçmeye çaðýrdý.
Dünya Bankasý Baþkaný Robert Zoellick, gýda fiyatlarýnýn hýzla artmasýnýn yoksul ülkelerde 100 milyon kiþiyi daha yoksulluða itebileceðini söyledi. Robert Zoellick zengin ülkelerin çabuk hareket ederek Birleþmiþ Milletler’e baðlý Dünya Gýda Programý’na, 500 milyon dolar aktarmalarý gerektiðini kaydetti. Zoellick, bu noktada ‘Yeni Düzen’ benzeri bir plan uygulanmasý çaðrýsý yaptý. ‘Yeni Düzen’, ABD’nin eski baþkanlarýndan Franklin Roosevelt’in, ülkesini 1929 yýlýnda patlak veren büyük ekonomik krizden kurtarma amacýyla aldýðý bir dizi önlemi içeren reform paketinin adý. Zoellick ayrýca önerdiði ‘Yeni Düzen’ kapsamýnda önümüzdeki yýla kadar Afrikalý çiftçilere verilecek kredi miktarýnýn da iki katýna çýkarýlmasýný istedi.
Kırsal kesimlere yönelik projelerin kabulüne başlandı Bulgaristan’da kýrsal kesimlerin kalkýndýrýlmasý programýnca AB yardýmlarýna baþvurulacak projelerin kabulune baþlandý. Tarým Fonu’ndan yapýlan açýklamaya göre, ‘Genç çiftçilerin yeni çiftlik kurmasý’ ve ‘Zirai alanlarýn modernizasyonu’ alanýndaki projelerin alýmý gerçekleþtirilecek. 17 Nisan’dan itibaren 28 bölgedeki Ödeme Ajanslarý bu iki Alana yönelik tüm projeleri alacak. Ýki Alana yönelik olarak toplam 1,140 milyar Euro bütçe ayrýldý. Temmuz ayýndan itibaren ise kýrsal kesimin kalkýndýrýlmasýna yöne-
lik olarak tüm alanlardaki projelerin kabulüne baþlanacak. Avrupa Birliði kýrsal kesimlerin kalkýndýrýlmasý amacýyla 2013 yýlýna kadar Bulgaristan’a 3,24 milyar Euro finansman saðlayacak. Genç çiftçilerin yeni çiftlik kurmak için alabilecekleri en fazla yardým miktarý 25 bin Euro olacak ve bu yardým mevcut çiftliðin modernizasyonu için de kullanýlabilecek. Yardýmlara baþvuracak adaylarýn 40 yaþýný aþmamýþ ve baþvuru tarihinden en az 14 ay önce tarým üreticisi olarak kayýt ettirmiþ olma þartlarý aranýyor. Haber Merkezi
TAZİYE Kýrcali Barosu avukatlarýndan Mustafa Bayramali’nin annesi ve Sofya’lý aydýnlardan Ýsmail Cambazov’un muhterem ablalarý NEFÝZE BAYRAMALÝ Hakk'ýn rahmetine kavuþmuþtur. Merhumeye Cenab–ý Allah'tan rahmet, kederli ailesi, yakýnlarý ve tüm sevenlerine sabr–ý cemil niyaz ederiz.
KIRCALÝ, ZAMAN
HABERLER Z A M A N 3 21 - 27 NÝSAN 2008
Gençler, alkol tüketiminde Avrupa’da ilk sýrada geliyor BÝRÝNCÝ SAYFADAN DEVAM
Sofya’da yapýlan ve 2 bin 814 öðrencinin katýldýðý ankette, son 30 günde sarhoþ olunma sorusuna gençlerin yüzde 33,8’inin olumlu yanýt verdiði bildirildi. Bu soruya yüzde 15,3 olumlu yanýt veren Sank Petersburglu gençler alkol tüketiminde en son sýrada geldi. Gençlerin en fazla bira ve þarap içtiðini söyleyen Baþkent Uyuþturucu Baðýmlýlarý Merkezi’nden Dr. Momçil Vasilev, gençlerin partilerde, eðlence yerlerinde ve arkadaþ ortamýnda daha fazla içki tükettiklerini söyledi. Ankete katýlanlarýn yarýsý, alkolü partilerde, üçte biri de evinde kendi baþýna içtiðini aktarýyor. Her beþ kiþiden ikisi ise hafta sonlarýnda alkol alýyor. Vasilev, hafta sonlarýnda alýnan içkilerin aile kontrolünün az olmasý veya olmamasý ile doðrudan ilgisinin bulunduðunu kaydediyor. Verilere göre, içki içen çocuklarýn yüzde 30’unun babasý alkol baðýmlýsý.
Ankete katýlan her beþ kiþiden biri, alkolü ilk defa 12 yaþýna gelmeden almýþ. Ýndigo olayýndan sonra, eðlence merkezlerinde alkol tüketimine karþý yapýlan kontrollerin arttýðýný vurgulayan Vasilev, öðrencilerin bu nedenle diskoteðe gitmeden önce alkol aldýklarýnýn tespit edildiðini ifade etti. Gençler, sigara tüketiminde de lider Sofya, gençler arasýnda sigara içme sýralamasýnda da ilk üç sýrada yer alýyor. Gençler arasýnda sigara alýþkanlýðýnýn en fazla olduðu ülke Litvanya, en az olduðu yer ise Norveç. Vasilev’e göre, Sofya’da 20 bin çocuk daimi olarak sigara içiyor. Araþtýrma sonuçlarýna göre, öðrencilerin beþte biri günde en az yarým paket sigara tüketiyor. Öðrenciler sigaraya yaklaþýk 12 yaþlarýnda baþlýyor. Katýlýmcýlarýn üçte biri, hayatýnda en az bir defa esrar kullandýðýný aktardý. Bulgaristan esrar kullanýmý ile bu sýralamada Avrupa’da
ikinci sýrada geliyor. Bulgaristan’da her dört kiþiden biri haþiþ kullanýyor. Litvanya’da öðrencilerin yüzde 30’u uyuþturucu kullanýyor. Öðrenciler esrar ile haþiþ arasýnda farký ayýrt edemiyor. Ýyi aile ortamýnda bulunan her beþ öðrenci alkol, sigara ve uyuþturucu madde kullanýrken, aile ortamý iyi olmayan her iki öðrenciden biri alkol ve uyuþturucu kullanmýþ. Vasilev, aileleri ile daha fazla vakit geçiren öðrencilerin yüzde 18’inin psikolojik tedavi için gerekli ilaç kullandýklarýný, ailesi ile fazla vakit geçirmeyenlerin ise yüzde 51’inin ilaç kullandýðýný kaydetti. Bu verilerin yaný sýra her altý öðrenciden biri hayatýndan memnun deðil ve okumayý gereksiz olarak kabul ediyor. Yine her altý öðrenciden birinin aþýrý kilo sorunu var. 15 – 16 yaþlarýndaki öðrenciler ortalama 62 kg aðýrlýðýnda ve 172 cm boyunda bulunuyor. Öðrencilerin çoðu kilosunun normal olduðunu savunuyor. Haber Merkezi
Bulgaristan 2010’da enerji ihracatçısı pozisyonuna dönebilir Ulusal Elektrik Kurumu (NEK) Baþkaný Mardik Papazyan, 2010 yýlýnda Bulgaristan’ýn yeniden bölgenin elektrik ihracatçýsý konumuna gelebileceðini savundu. Varna’daki Enerji ve iklim konulu konferansta konuþan Papazyan, 2010 yýlýnda Meriç Doðu 1 elektrik santralinin 335 megawattlýk iki reaktörünün faaliyete geçmesinin beklendiðini, Tsankov Kamýk’daki 8 megawatlýk termik reaktörün de faaliyete geçmesinin beklendiðini, bu reaktörlerin faaliyete geçmesinin ardýndan NEK’in yeniden elektrik ihraç etmeye baþlayabileceðini savundu. Avrupa Birliði’nin Kozloduy Nükleer Santrali’nin 3. ve 4. reaktörlerini kapatmasýnýn ardýndan bölgedeki elektrik ihracatçýsý konumunu Romanya’ya kaptýrdýðýný kaydeden Papazyan, Romanya’nýn þu anda bin megawat saat elektrik enerjisi ihraç ettiðini belirtti. Baþkan ayrýca, Avrupa Birliði’nin Kozloduy Nükleer Santralinin 3. ve 4. reaktörlerinin yeniden açýlmasýna izin vermeyeceðini savundu.
Kýrcali’nin Momçilgrad ilçesine baðlý Zvezdel köyü N. Y. Vaptsarov ilköðretim okulu öðrencisi Tamer Ýsmail, düzenlenen satranç turnuvasýnda kendi yaþ grubunda Bulgaristan birincisi oldu. Henüz 1. sýnýf öðrencisi olan ve 7 yaþýndaki Tamer Ýsmail, ilk önce Momçilgrad ve Kýrcali belediyeleri çapýnda düzenlenen turnuvalarda birinci olarak ülke çapýndaki yarýþmaya katýlmaya hak kazanýr. Smolyan’da düzenlenen ülke þampiyonasýnda da kendi kategorisinde Bulgaristan’ýn deðiþik satranç okullarýndan gelen usta satranççýlar arasýndan sýyrýlarak þampiyon olur. Zvezdel köyü N.Y. Vaptsarov ilköðre-
tim okulu Türkçe, Fransýzca ve beden eðitimi öðretmeni ve ayný zamanda Tamer’in annesi olan Müzeyen Ýsmail, oðlunun þampiyonaya kendi baþýna hazýrlandýðýný ve onu eðiten herhangi bir antrenörün olmadýðýný söyledi. Þu anda internet üzerinden antreman yaptýðýný belirten anne Ýsmail, ‘Belediyemizde satranç kulübü yok. Bu nedenle babasý Svilengrad’a kaydettirecek ve onlarýn adýna yarýþmalara katýlacak. Tamerin hayalindeki satranç Veselin Topalov ve onun gibi olmak istiyor.’ dedi. Tamer ayrýca Ekim ayýnda Vietnam’da yapýlacak dünya satranç þampiyonasýnda kendi yaþ grubunda Bulgaristan’ý temsil edecek. Ali Ahmet, Kýrcali
КАМПАНИЯ
Банкова сметка 1038908600 Банков код 30023031 Банка ДСК ЕАД клон гр. Казанлък
Balkanlar’da 10 milyar kw elektrik enerjisine ihtiyaç var NEK Baþkaný Papazyan, Kozloduy Nükleer Santralinin 3. ve 4. reaktörlerinin kapatýlmasýnýn ardýndan Balkanlardaki elektrik ihtiyacýnýn 5 ila 10 milyar kilovat saat olduðunu açýkladý. Bu yýl ve gelecek yýl Bulgaristan’da elektrik krizinin beklenmediðini söyleyen Papazyan, ‘Ýç piyasa için elektrik krizi yok. Gerekirse elektrik ithal ederiz. Sorun, elektrik ihraç etmede gelirleri hesap edemememiz.’ þeklinde konuþtu. Ülkedeki elektrik tüketiminin her yýl yüzde 3 oranýnda arttýðýna deðinen Baþkan, bu yýlýn ilk üç ayýnda elektrik tüketiminin yüzde 7 arttýðýna iþaret etti. Haber merkezi
DUYURU
ОБЯВА Банкова сметка за набиране на средства за построяване на нова джамия в с. Гусла, община Каолиново, обл. Шумен
Кампания за построяването на нова джамия в гр. Павел баня
FOTOÐRAF: ALÝ AHMET
Kýrcali’den Tamer Ýsmail, santrançta Bulgaristan birincisi oldu
Община Каолиново "ДСК" ЕАД, гр. Нови пазар IBAN: BG 81 STSA 930 000 151 383 92 BIC: ST SA BG SF Erkan Ýdris Ömer Sys Admin Obþtina Kaolinovo, gr. Kaolinovo PK: 9960, Ploþtad Ukrayna 4 Tel. +359 899 003 002 Digsys Tel: 0882 527 002 http://www.kaolinovo.bg Skype: erebus_odora
11 Mayýs (Pazar) 2008 tarihinde Þumen Nüvvab okulu 1998 yýlý mezunlarýnýn 10. yýl dönümü kutlanacak. Tüm ‘98 mezunlarý davetlidir. Buluþma yeri: Tombul Cami önü. Saat: 10.00 Ýrtibat numaralarý: 0897 233 360
4 Z A M A N HABERLER 21 - 27 NÝSAN 2008
Sofya
Sofya’da yapýlan Ulusal Ýslam Konferansý’nda, Bulgaristan Baþmüftülüðü görevine Mustafa Haci yeniden seçildi. Konferans’ta Ýslam Þura Baþkanlýðý görevini Basri Pehlivan yeniden devam ettirecek. Ülke genelinden bin 835 Müslüman delegenin katýldýðý Baþmüftülük seçiminde, hiçbir red oyu çýkmadý. Toplantýda Helsinki Komitesi Baþkaný Krasimir Kýnev, Ýslam Tarih, Sanat ve Kültür Araþtýrma Merkezi (IRCICA) Genel Direktörü Dr. Halit Eren, Türkiye Diyanet Ýþleri Baþkan Yardýmcýsý Prof. Dr. Mehmet Görmez, DPS milletvekilleri Ünal Lütfi, Ahmed Hüseyin, Arif Aguþ ve birçok Ýslam ülke temsilcileri de hazýr bulundu. Cumhurbaþkaný Georgi Pýrvanov, konferansa için özel bir kutlama mesajý gönderdi. Konferansa eski baþmüftülerden Nedim Gencev’in de davet edilmesine raðmen katýlmadý. 8 Ocak 2008’de Yüksek Temyiz Mahkemesi(VKS), Mustafa Aliþ’i baþmüftü kayýt karar reddini onaylayarak, 1996’da seçilen Yüksek Ýslam Þurasý ve Nedim Gencev’i baþmüftü olarak kabul etmiþti. Baþmüftü kayýtlarýný gerçekleþtiren Sofya Þehir Mahkemesi ise VKS’nin bu kararýný kabul etmemiþ, faal baþmüftü olarak Mustafa Hacý’yý göstermiþti. Bu nedenle yeni bir ulusal konferans gerçekleþtirildi.
Bulgaristan Baþmüftülüðü görevine, bin 835 Müslüman delegenin oyunu alan Mustafa Haci yeniden Baþmüftü seçildi.
Dört yeni bölge müftülüðü Konferansta tüzük konusunda da deðiþiklikler kabul edilirken Týrgoviþte, Silistra, Pazarcik ve Ruse’de yeni bölge müftülüklerinin açýlmasýna karar verildi. Böylece Aytos, Dobriç, Razgrad, Krumovgrad, Þumen, Haskovo, Pleven, Smolyan, Gotse Delçev, Plovdiv ve Kýrcali ile birlikte ülkedeki bölge müftülükleri 15’e yükseldi.
Göreve yeniden seçilen Mustafa Haci, verilen güvenden dolayý teþekkürlerini belirterek mevcut sorunlarýn sona ermesi temennisinde bulundu. ‘Ýnanýyorsanýz üstünsünüz’ ayetiyle hitap eden Haci, Müslümanlarýn güçlü olup, provokasyonlara aldanmamalarý için çaðrýda bulundu. Gazetecilerin sorularýný cevaplayan Baþmüftü “Müslümanlar arasýnda
hiç bir ayrýlýk yok. Ýsterseniz bir gezi düzenleyelim ve bizzat kendiniz görün. Eðer birileri müslümanlarý oyuna getirerek kendi çýkarlarý için çaba gösterirse o kendi problemi.” ifadelerini kullandý.
Tüzük deðiþiklikleri Ulusal Ýslam Konferansý, tüzük deðiþikliklerinde baþmüftü ve bölge müftülerinin 4 yýl yerine 5 yýllýðýna seçilmesi yer alýyor. Ayrýca tüzüðün birinci bölümünde Baþmüftülüðün ülkedeki müslümanlarý temsil eden tek yetkili organ olduðu belirtiliyor. Tüzükte yapýlan bazý deðiþiklikler þöyle: Müftü ve din adamlarý ibadetler esnasýnda cami ve mescitlerde arapça dýþýnda yabancý dil kullanabilecek. Baþmüftü, yabancýlar ile iletiþimi yapan tek yetkili kiþidir. Müslüman Encümenliði 3 ila 7 kiþiden oluþup 4 yýllýðýna seçiliyor. Baþmüftü olabilme þartlarý arasýnda yüksek dini eðitim, en az 5 yýl dini görevde bulunmasý, mahkum edilmemiþ olmasý ve insanlar arasýnda iyi itibara sahip olmasý gerekiyor. Yeni baþmüftünün mahkeme kaydýný yaptýrana kadar bu görevi eskisi yürütecek. Dini mahkeme 5 kiþiden oluþup, 5 yýllýðýna seçiliyor. Bu organ müftü, vaiz ve din –adamlarýn yanlýþ ve suçlarýný yargýlamakla yükümlü olacak. Müslüman þurasýnýn izni olmadan hiçbir vakýf malý tasarruf edilemeyecek.
Kalkan avlayan Türk balıkçısı öldü Kalkan avlamak için Bulgaristan karasularýna giren üç Türk balýkçýsýndan biri, Bulgar yetkililer ile girdiði mücadele sonucunda hayatýný kaybetti. Türk balýkçýlarýn Bulgaristan karasularýndan 1,5 mil içeriye girmesi ile baþlayan olayda Bulgaristan Sahil Güvenlik ekipleri, balýkçýlarý Bulgaristan karasularýndan çýkartmak için havaya ateþ açtý. Balýkçýlarýn olay yerinden ayrýlmamasý üzerine polisler gemide arama yapmak istedi. Buna izin vermeyen balýkçýlar, güvenlik güçlerinin Türk gemisine geçiþini engellemeye çalýþtý. Türk gemisine geçmeyi baþaran iki polis ile balýkçýlar arasýnda
yaþanan olay sýrasýnda bir polis silahýnýn ateþ almasý sonucu Yalçýn Ercan ismindeki balýkçý hayatýný kaybetti, bir polis de arbede sonucu hafif yaralandý. Ölen balýkçýnýn teknede bulunan kardeþleri Zaim ve Engin Ercan’ýn ise ifadelerinde, Bulgar sýnýr polisinin üzerlerine doðru 3 el ateþ ettiðini söyledikleri öðrenildi. Olayýn ardýndan Türk balýkçýsýný öldüren polis ve Bulgaristan karasularýný ihlal eden balýkçýlar hakkýnda soruþturma açýldý. Bulgar yetkililer, Türk balýkçýlar tarafýndan Bulgaristan karasularýnýn çok sýk ihlal edildiðini ve bunun Türk makamlarýna iletildiðini belirtti. Burgas, Zaman
FOTOÐRAF: BTA
Beynur Süleyman
FOTOÐRAF: BEYNUR SÜLEYMAN
Mustafa Hacý, yeniden Baþmüftü seçildi
EKONOMÝ Z A M A N 5 21 - 27 NÝSAN 2008
Ömer Alkaç
Kýrcali
Ülkedeki inþaat sektörü çok hýzlý bir geliþim gösterdi. Bulgaristan’ýn bir çok bölgesinde yeni inþaatlar yapýlýyor. Ýnþaatlarýn sayýsýnýn fazla olmasý boyaya olan talebi de doðru orantýlý olarak artýrýyor. Polisan Bulgaria ve Kronolam Parke’nin Genel Müdürü Kemal Özmez, son dönemlerde Avrupa’da ve Türkiye’de eþine az rastlanýr Elegans adlý bir boyaya olan talebin arttýðýný söyledi. Silinebilen, antibakteriyel, küflenmez, silikonlu ve çatlaklarý önleyen bir boya olduðunu, sarfiyatýnýn da çok az olduðunu belirten Özmez, bundan dolayý boyanýn halk tarafýndan tercih edildiðini aktardý.
FOTOÐRAF: ÖMER ALKAÇ
Elegans silinebilen boyaya olan talepte büyük artýþ gözleniyor Polisan Bulgaria ve Kronolam Parke’nin Genel Müdürü Kemal Özmez.
Polisan olarak uzun süredir Bulgaristan pazarýndasýnýz. Geçen yýllar içinde sektörde ne gibi deðiþmeler oldu?
Son 5 yýldýr Bulgaristan’da inþaat sektörü çok hýzlý bir geliþim gösterdi. Ve Bulgaristan adeta bir þantiye haline geldi. Ülke içinde nereye giderseniz gidin inþaat alanýnda mutlaka bir hareketlilik görürsünüz. Tabi bu durum boya sektörünü de olumlu yönde etkiliyor. Siz bu pazarda nasýl bir pay edindiniz, ülke genelindeki pazar payýnýz nedir?
Polisan olarak Bulgaristan pazarýna ilk olarak girdiðimizde Türkiye menþeyli 4 firma vardý. Fakat aradan geçen zaman içinde ülke genelinde sadece biz kaldýk. Yerli üreticilerle rekabet etmekte zorlanýyoruz. Çünkü onlar yerli, bize göre bazý avantajlarý var. Ýthal markalar (Yunan, Ýtalyan ve Çek firmalarý) içerisinde de Polisan kendini kabul ettirmiþ durumda. Polisan olarak 50 farklý çeþitle Bulgaristan pazarýnda varýz. Bunlar su bazlý gruplar, sentetik bazlý gruplar, mobilya grubu ve tutkallar. Su bazlý gruplarýmýzda genellikle inþaat ve insanlarýn kendi evlerini boyamalarý için sunmuþ olduðumuz ürünler mevcut. Bu ürünlerimiz hertürlü gelir grubuna hitap etmektedir. Þu an Bulgaristan pazarýnýn yüzde 80’ini yerli firmalar yüzde 20’sini de ithal boyalar almakta. Bizim de Polisan Bulgaria olarak bu pazardaki payýmýz yüzde 5 civarýnda. Þu an ülke genelinde tüm þehirlerde satýþ noktalarýmýz bulunmaktadýr. Dýþarýdan boya ithal etmenin ne gibi sýkýntýlarý var?
Bundan 5 yýl önce Türkiye’den herkes boya getirip satabiliyordu. Fazla zorluk yoktu. Fakat son yýllarda çok fazla zorluklar çekiyoruz. Çok fazla istekler var. Bu problemler daha gümrükte baþlýyor. Getirdiðiniz malýn Bulgaristan’daki kriterlere uygun olmasý gerekiyor. Boyanýn ambalajýndan tutun da etiketi o etikette yazanlarýn uygunluðuna varýncaya kadar her þey inceleniyor. Biz bile bazen yeni deðiþikliklere yetiþemiyoruz. Hergün yeni þeylerle karþýlaþýyoruz. Bu açýdan da pazara yeni girmek isteyen Türkiye’li boya firmalarý bayaðý zorlanacak. Bu kriterler yerli firmalar içinde geçerli. Yerli firmalar üretimi burada yaptýklarý için bize göre daha avantajlý. Mesela, laboratuvar ve test sonuçlarýný yerli firmalar burada
yaptýrdýðý için bulgarca alýyorlar biz ise hem Türkiye’de hem de burada yaptýrýyoruz. Bu da zaman ve maliyet kaybý demek.
zim ürünlerimizin üzerinde yazan tüm özellikleri içermekte. Eðer garanti süresi içinde bir açýlma olursa söküp tekrar yapýyoruz. Bunun için de müþteriden ekstra bir ücret almýyoruz. Bu ürünümüz montajýný yapan ustalara yüzde 20 daha fazla döþeme kolaylýðý saðlamakta. Bu da iki taraf için de kazanç saðlamakta. Yani zaman ve kazanç. Ayrýca bu laminant parkenin saðlýk açýsýndan herhangi bir problemi yok. Yapýmýnda kullanýlan tutkal da kriterlere uygundur.
Bulgaristan pazarýnda hangi mallarýnýz daha fazla ilgi görmekte. Halk en fazla hangi mamüllerinizi tercih ediyor?
Ýlk yýllarda daha ucuz boyalara raðbet vardý, fakat geçen zaman içinde halk da biliçlendi ve daha kaliteli mallarý aramaya baþladý. Avrupa ve Türkiye’de eþine az rastlanýr Elegans adlý bir boyamýz mevcut. Özellikli bu boya, silinebilen, antibakteriyel, küflenmez, silikonlu ve çatlaklarý önleyen bir boya. Ayrýca sarfiyatý da çok az. Yani çok az boya ile daha fazla alan boyayabiliyorsunuz. Bundan dolayý da bu boyamýz halk tarafýndan daha fazla tercih edilmekte. Çünkü boyadan anlayan kiþi artýk boyanýn hem kalitesine hemde boyadýðý alana bakýyor ve ona göre tercihini yapýyor. Biz bununla ilgili ülke genelinde reklam çalýþmasý yaptýk ve bunun da neticesini aldýk. Daha önceleri hiç bu boyadan satamazken þimdi daha fazla miktarda satýþ yapmaktayýz. Bunun haricinde masiv parke ustalarý bizim tutkal ve verniklerimizi tercih ediyor. Ayrýca diðer sektörlere de uygun mallarýmýz mevcut. Mesela metal sektörüne uygun boyalarýmýz mevcut. Burada en fazla tercih edilen ürünümüz 3’ü 1 arada olan yani antipas, boya ve vernik. Bu ürünü kullanan ustalar hem zamandan, hem malzemeden, hem de fiyattan tasarruf etmiþ oluyor. Aksi takdirde her biri için ayrý ayrý malzeme almalarý gerekiyor. Boyanýn dýþýnda laminant parke alanýnda da faaliyet gösteriyorsunuz. Neden bu alana gereksinim duydunuz?
Kolay uygulama olanaðý ve dekoratif görünümü ile son derece tercih edilen laminant parke bizim ürünümüzü tamamlayýcý bir üründür. Bizim esas fir-
Pazara sürdüðünüz bu laminant parkenin baþka ne tür özellikleri var?
mamýz Türkiye’de Ýzmir’de bulunmakta ve bu firmamýzýn da esas iþi laminant parke ticaretidir. Ýlk olarak Ýzmir’de bu iþe baþladýk daha sonrada Bulgaristan pazarýna da girelim dedik ve bu ürünü burada da satmaya karar verdik. Yapay reçine çözeltisi emdirilmiþ kaðýtlarýn üst üste konularak sýcak preslerde basýnç altýnda sýkýþtýrýlmasý ile elde edilen laminant parkeyi uzak doðuda bir fabrikayla anlaþýp Avrupa standartlarýna göre üretim yaptýrýyoruz ve piyasaya da kendi markamýzla sunuyoruz. Biz bu ürünümüzü hem Türkiye hem de Bulgaristan’da göðsümüzü gere gere satabiliyoruz. Uzakdoðu ve Çin’den getirilen laminant parkeler üzerinde yazan özellikleri taþýmýyorlar. Sadece bunu bu iþten anlayan insanlar fark edebiliyor. Bazen de ancak laboratuvar sonuçlarýndan sonra kalitesini anlayabiliyorsunuz. Parkelerin üzerinde yazanla kalitesi uyuþmamakta. Sahte ürünler döþendikten kýsa bir zaman sonra açýlma yapmakta. Bu da o ürün için yapýlan harcamalarý sokaða atmak anlamýna geliyor. Fakat bi-
Ýlk önce þunu söyleyim bu parkenin uygulandýktan sonra 10 yýl garantisi var. Þu an Bulgaristan’da yurtdýþýndan gelen mallardan test veya laboratuvar sonuçlarý istenmemekte. Keþke bu testler yapýlsa da uygunluklarý kontrol altýna alýnsa. Bundan dolayýda uzakdoðudan getirilen bazý laminant parkeler üzerinde yazan kriterlere uymuyorlar. Biz kendi ürünümüzü göðsümüzü gere gere satýyoruz. Kesimi, döþemesi ve bakýmý kolay olduðu için de tercih ediliyor. Ayrýca insan saðlýðýna zararý yok , uzun yýllar kullanýlabilmekte. Bir de ahþap parkelere göre maliyeti daha az. Laminant parkenin þu an Bulgaristan’daki pazar payý nedir?
Þu an Bulgaristan pazarýnda tahminlerimize göre yýllýk olarak 7 – 8 milyon m2 bir pazar payýna sahip. Biz daha yeniyiz. Bizim bu yýl ki hedefimiz 500 bin m2. Ayrýca ileriki yýllarda da her yýl pazar payýmýzý yüzde 30 ila yüzde 40 arasýnda artýrmayý hedefliyoruz. Ayrýca Bulgaristan’a komþu olan diðer ülkelere de açýlmayý herefliyoruz. Þu an yeni yeni Romanya pazarýna giriyoruz. Ayrýntýlý bilgi için www.polisan.bg; www.kronolam.com
6 Z A M A N DIÞ HABERLER 21 - 27 NÝSAN 2008
Türkiye Özal'ý unutmadý FOTOÐRAF: BAHAR MANDAN
Vefatýnýn 15. yýlýnda Türk milletinin gönlünde BÝRÝNCÝ SAYFADAN DEVAM
Gül, 8. Cumhurbaþkaný Turgut Özal'ýn vefat yýldönümü nedeniyle bir mesaj yayýnladý. Özal'ýn "seçkin bir devlet ve siyaset adamý olarak Türk siyasi tarihine damgasýný vurduðunu" belirten Cumhurbaþkaný Abdullah Gül, "Turgut Özal, üstlendiði tüm görevlerde ülkemizin kalkýnmasý, milletimizin yücelmesi için çalýþmýþtýr. Türk milleti, ülkemize hizmetlerinden dolayý Turgut Özal'a minnet ve þükran duymaktadýr. Milletimiz Turgut Özal'ý ve hizmetlerini unutmayacak, kendisini daima sevgiyle hatýrlayacaktýr" dedi. 'Yaþasaydý AB'ye üye olurduk' Turgut Özal'ýn oðlu Ahmet Özal, gazetecilere yaptýðý açýklamada, babasýnýn ölümünden 15 yýl sonra her geçen gün daha kalabalýk törenlerle anýldýðýný söyledi. Bunun, Türk insanýnýn babasýný anladýðýný gösterdiðini belirten Özal, þöyle devam etti: "Kendisi, 'Bazý insanlar beni öldükten 5 – 10 yýl sonra anlayacak.' demiþti. Þimdi bunu anlamaya baþladýlar. Özal yaþasaydý, Türkiye bugün AB'ye üye olurdu. Belki 'Güneydoðu meselesi' diye bir þey olmazdý. O olmasaydý ne olurdu? Bu yayýný yapamazdýk, özel televizyonlar, uydular, cep telefonlarý, otobanlar olmazdý." 'Sesimizi dünyaya duyurdu' Türkiye'nin dört bir tarafýndan gelen vatandaþlar, dualarýyla merhum cum-
ABD sera gazını durdurmayı hedefliyor ABD Baþkaný George Bush, ABD'nin yýllýk sera gazý salýmýndaki artýþý 2025 yýlýnda durdurmayý amaçladýðýný açýkladý. Bush, iktidarýnýn, iklim deðiþikliðine karþý almayý planladýðý önlemlerin ana hatlarýný açýkladý. Açýklanan önlemlerin, Kongre'den ve Avrupa ülkelerinden Bush yönetimine yönelik gelen önlem taleplerinin gerisinde kaldýðý belirtiliyor. Ancak Bush, bu önlemlerin uygulanmasý durumunda çevreyi koruma adýna çok önemli iþler yapýlmýþ olacaðýný belirtti. Bush'un planý, ABD'nin sera gazý salýmýndaki artýþý yavaþlatmayý ve 2025 yýlýnda durdurmayý amaçlýyor. Bush'un önlemleri arasýnda, diðer ülkelerle temiz enerji üretimini saðlayacak teknolojilerin alýþveriþinde ticari engellerin kaldýrýlmasý da yer alýyor. Önlemler, iklim deðiþikliðine karþý geçirilmiþ olan yasalarda bazý deðiþiklikler yapýlmasý tavsiyelerini de içeriyor.
Cumhurbaskani Turgut Özal, ölümünün 15. yýlýnda Ýstanbul'daki anýt mezarý baþýnda törenle anýldý, ziyaretciler Özal için dua etti.
hurbaþkanýný yâd etti. Her yýl Özal'ýn kabrini ziyaret ettiðini söyleyen Erdoðan Doðan, "Özal, Türk milletinin sesini dünyaya duyurdu. Bu yüzden de öldürüldü." dedi. Songül Selçuk da Özal'ý unutamayanlardan. Onun çok büyük hizmetler yaptýðýný anlatan Songül Haným, "Biz onu çok seviyoruz. Ýnþallah Allah da onu sever." diye konuþtu. Giresun'dan gelen Ziya Kavgacý ise Özal'ýn yerinin doldurulamadýðýný anlattý: "O halkýn
babasýydý. Öldükten sonra da demokrasinin babasý oldu." Özal'ýn kurduðu Anavatan Partisi yetkililerinden Tevfik Keleþ, 8. Cumhurbaþkaný merhum Turgut Özal'ýn halkýn deðerlerini hep üstün tuttuðunu ve bu nedenle de halký tarafýndan çok sevildiðini söyledi. Özal'ýn, Türkiye'nin siyasal, sosyal ve ekonomik hayatýnda derin izler býraktýðýný anlatan Keleþ, Türk milletine inanç, özgürlük ve bilimin ýþýðýnda kendi ka-
pasitesini keþfetme imkanýný saðladýðýný dile getirdi. Merhum Özal'ýn en önemli temel ilkesinin "Halka hizmet, Hakka hizmettir" düsturu olduðuna vurgu yapan Keleþ, þöyle devam etti: "Bu ilkeden hiç ayrýlmamaya çalýþtý. Geliþmiþ ülkelerde ne varsa ülkemizde de o olsun, halkýmýz bunlardan yararlansýn istedi. Kendini hep halktan birisi olarak gördü. Halkýn deðerlerini hep üstün tuttu. Onun için de halký tarafýndan çok sevildi."
Grip virüsleri Asya'dan dünyaya yayılıyor Mevsimsel gribe neden olan tüm virüslerin Asya kýtasýndan dünyaya yayýldýðý, bu keþfin hastalýða karþý daha etkili aþý üretilmesini saðlayabileceði bildirildi. Araþtýrmayý yapan bilim insanlarýndan Ýngiltere'deki Cambridge Üniversitesinden doktor Derek Smith, "iþbirliklerinin amacýnýn grip virüsünün evrimini önceden görebilme kapasitelerini artýrmak olduðunu ve bu araþtýrmanýn bu yolda atýlmýþ bir adým daha olduðunu" belirtti ve "doðu ve güneydoðu Asya'daki denetimlerini arttýrabileceklerini" kaydetti. Smith ve yine ayný üniversiteden Colin Russell, Dünya Saðlýk Örgütü (DSÖ) uzmanlarýyla iþbirliði halinde, 2002–2007 tarihleri arasýnda DSÖ'nün grip denetim þebekesi yoluyla dünyanýn her yerinden toplanan 13 bin A (H3N2) grip virüsü örneðini inceledi. Bu araþtýrma, her yýl doðu ve güneydoðu Asya'dan çýkan her yeni virüsün, çýkýþýndan altý ila dokuz ay sonra Avrupa'ya ardýndan da Kuzey Amerika'ya ulaþtýðýný gösterdi. Virüsler bir kez Asya'yý terk ettikten sonra hemen hemen hiçbir zaman buraya geri dönmüyor ve grip mevsimi sona erdiðinde bu virüsler ulaþtýklarý yerlerde ölüyor. Mevsimsel grip virüsü, her yýl dünya nüfusunun yüzde 5 ila 15'ine bulaþýyor ve mikrobun etki gücüne göre yýlda 250 bin ila 500 bin ölüme neden oluyor. Aþý etkili olarak 300 milyon kiþiyi koruyor.
AÝLE Z A M A N 7 21 - 27 NÝSAN 2008
45 marka saç boyasýndan 27’si deride alerji yapýyor Saç boyalarýnda kullanýlan kimsayal ürünlerin kanserojen madde içerdiði, saç boyasý kullanan kadýnlarýn çeþitli hastalýklara yakalanma riskinin daha fazla olduðu yapýlan araþtýrmalar sayesinde biliniyordu. Saç boyalarý bu anlamda ciddi alerji riski taþýdýðý göz önünde bulundurularak kullanýlmalý. Nergihan Çelen
Dünyada özellikle birçok kadýn daha güzel görünebilmek için saçlarýný boyuyor. Bazý kadýnlar saçlarýný kuaföre veya güzellik uzmanlarýna boyatýrken kimileri de evde hazýr malzemelerle boyama iþlemini gerçekleþtiriyor. Týpký 13 yaþýndaki Ýngiliz Lois Queen gibi. Saçlarýný boyamak isterken yüzü þiþerek gözlerini kaybetme noktasýna gelen genç kýzýn yaþadýklarý saç boyalarýnýn ne kadar güvenli olduðu sorusunu akýllara getirdi. Daha önce de dünyaca ünlü markalarý kullanan birçok kadýn ciddi saðlýk sorunlarýyla karþýlaþmýþtý. Türkiye’de de geçtiðimiz aylarda Bilecik’te yaþayan 17 yaþýndaki Gamze Özdil, kullandýðý saç boyasý nedeniyle saçlarýný kaybetmiþti. Ülkemizde bu konuda henüz yapýlmýþ bir araþtýrma yok ama Avrupa’daki istatistikler kadýnlarýn yüzde 60’ýnýn, erkeklerin ise yüzde 10’unun, yýlda yaklaþýk 8 kez saçlarýný boyadýðýný ortaya koyuyor. Türkiye’de de bu oranýn hiç de az olmadýðýný düþünen uzmanlar kadýnlarýn saçlarýný boyatmadan önce alerji testi yaptýrmasý gerektiðini söylüyor. Geçen yýl Avrupa’da birliðin Tüketici Ürünleri Komitesi bir rapor hazýrlayarak saç boyalarýný kullanan kiþileri
Bebeğime yemek hazırlarken nelere dikkat etmeliyim? Bebeðinizin gýdalarýný evde kendi baþýnýza hazýrlarken þu noktalara dikkat etmeniz gerekir: Yeni bir gýda verecekseniz bunu baþka þeylerle karýþtýrmadan sade hazýrlayýn. Böylece bu besine karþý alerjisi olup olmadýðýný kontrol edebilirsiniz. Hazýrladýðýnýz mamaya þeker ya da tuz eklemeyin. Ne piþirirken ne de sofrada bebeðinizin gýdasýna yað ekleyin. C vitaminini tahrip edebildiðinden bakýr kaplarda piþirmeyin. Asitli gýdalarý (domates gibi) alüminyum kaplarda piþirmeyin. Çünkü az miktarda alüminyum çözünerek gýdalara karýþabilir. Sebzeleri buharda, basýnç altýnda veya susuz ortamda piþirin. Patatesleri kabuklarý ile piþirin, kabuklarýný daha sonra soyun. Bebek en az 6 aylýk olana kadar, sunduðunuz gýdalarý iyice püre haline getirin. 4–6. aylarda yumuþak, topaksýz, yarý sývý püreler verin. 6–7. aylarda ince kýyýlmýþ veya rendelenmiþ besinler verin. Bir sývý ya da yoðurtla sulandýrýn. Ancak þekerli bisküvi, kek, krema, pasta ve kýzartma vermeyin. 9. ayda saðlýklý yemek alýþkanlýðýný kazandýrmak için ekmeði mümkün olduðunca kepek ve çavdar cinsi tercih edin. Tatlý ile tanýþtýrmayýn. Tatlý besinleri ne kadar geç verseniz o kadar iyi olur.
uyarmýþtý. Çünkü yapýlan araþtýrmanýn sonuçlarýna göre Avrupa piyasasýnda satýlan 45 marka saç boyasýndan 27’sinin deride alerjiye sebep olduðu tespit edildi. Rapora göre Avrupa marketlerinde satýlan saç boyalarýndan 10 tanesi ‘çok tehlikeli’, 10 saç boyasý ‘tehlikeli’, 4 saç boya markasý ise ‘orta derecede tehlikeli’ olarak nitelendirildi.
Mutlaka alerji testi yaptýrýn Vakýf Gureba Hastanesi’nden Dermatoloji Klinik Þefi Doç. Dr. Nahide Onsun, saçlarý boyamadan önce mutlaka alerji testi yapýlmasý gerektiðini söylüyor. Özellikle evde saçlarýný boyayan kiþilerin boya talimatlarýný tek tek yerine getirerek 48 saatlik alerji testini dikkate almasý gerektiðini vurguluyor. Bazý kiþilerin diðer insanlara göre daha hassas olabileceði uyarýsýnda bulunan Onsun sözlerini þöyle sürdürüyor: “Bazý insanlarda ürün tepkisi ölçüldüðünde hiçbir yan etkiyle karþýlaþýlmayabilir. Çünkü vücut birinci kullanýmda alerji olabileceði maddeyi tanýmaz. Ancak ikinci uygulamada madde vücut tarafýndan algýlanarak ciddi bir reaksiyona sebep verebilir. Bu nedenle bu tür ürünler kullanýlýrken çok dikkatli olunmalý.” Doðal olmayan kýnalarýn bile alerjiye sebep olabileceðine dikkat çeken uzmanlar kullanýlan ürünlere çok dikkat edilmesi gerektiðini vurguluyor.
Saçını boyadıktan sonra tanınmaz bir hale geldi 13 yaþýndaki Lois Queen dünyaca ünlü bir markanýn boyasýný alarak saçlarýný boyadý. Ýngiliz Daily Mail gazetesinin haberine göre, Londra’da yaþayan çocuk yaþtaki kýz, bir marketten L’oreal marka ‘çikolata kahve’ renkli boyayý kullandýktan üç gün sonra sonra tanýnmayacak bir hale geldi.
‘5 yaþýndan önce 2’nci dil öðretimi yanlýþ’ Memory Center Nöropsikiyatri Merkezi’nden çocuk psikolojisi uzmaný Aynur Sayým, erken yaþlarda çok sayýda dille karþýlaþmanýn çocuk için zararlý olabildiðini ifade ediyor. Çocuklarýn öncelikle tek dili kazanmasý gerektiðini bildiren Sayým, “Anne–baba 5 yaþýndan önce çocuða gereðinden fazla uyaran vermemelidir. Çocuk bir nesne için birkaç kelime duyduðu durumda, hangi kelimeyi kullanacaðýna karar veremez. Bir nesne için birkaç kelime öðrenmesi beklenen çocuk için bu çok yorucu bir durumdur.” diyor. Sayým, ailede çok dil kullanmanýn ilk çocukluk dönemlerinde kekemelik, konuþma gecikmesi gibi bozukluklara sebep olabildiði uyarýsýnda bulunuyor.
Psikolojisini etkiler Aynur Sayým, “Yeterli olgunluða ulaþmadan fazla uyaran sunulmasý, çocuðun psikolojik durumunu olumsuz etkiler. Performans kaygýsý, depresyon, konuþma bozukluklarý gibi sorunlar ortaya çýkabilir.” diye uyarýyor. Psikolog Yasemin Ozan Kalkavan ise birden fazla dilin konuþulduðu ortam-
larda yaþayan çocuklarýn hem avantajlarý hem de dezavantajlarý birlikte yaþadýðýný aktarýyor. Her dilin farklý bir kültür içerdiðini hatýrlatan Kalkavan, çocuðun ebeveynleri ile olan iletiþimde bu kültür farklýlýðýný yaþamasýnýn zaman zaman zorluklara da yol açtýðýný söylüyor. Uzman psikolog Zehra Erol da, küçük yaþta iki veya daha fazla dil öðrenen çocuklarýn farklý yaklaþýmýn izleri ile ister istemez karmaþa yaþayabildiðine dikkati çekiyor. Ünal Livaneli
Kalp krizi ‘göbek’ten geliyor Ankara Üniversitesi (AÜ) Týp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalý Öðretim Üyesi Prof. Dr. Sadi Güleç, kalp krizinin aniden gelmediðini, aslýnda yýllar süren bir yaþam tarzýnýn sonucunda olduðunu belirtti. Prof. Dr. Sadi Güleç, kalp krizi ile göbek bölgesindeki yaðlanma arasýndaki baðlantýya iþaret ederek, “Bugüne kadar göbeði hep estetik bir sorun olarak gördük. Göbek için ‘insanýn nefesini týkayan, görüntüsünü çirkinleþtiren þey’ dedik. Ama göbekte bulunan yað dokusunun farklý özellikleri olduðu anlaþýldý. Göbek orada sessiz sessiz durup, sadece estetik kaygý oluþturmuyor, orada salgýlanan bazý maddeler hem pankreasta bozukluk yapýp þeker hastalýðýnýn geliþmesine neden oluyor hem de koroner kalp hastalýðýnýn ve kalp krizinin ortaya çýkmasýna aracýlýk ediyor.” dedi.
8 Z A M A N AHLAK 21 - 27 NÝSAN 2008
Doðru seçim ERCAN MÜMÝN
Ýnsanlýðýn Ýftihar Tablosuna neden salavat getiriyoruz? Osman Karyaðdý
Peygamber Efendimiz mübarek bedeniyle aramýzdan ayrýlmýþ olsa bile hâlâ ümmetinin sevinç ve kederlerinden haberdardýr. Ümmeti olarak biz Müslümanlar O’nunla irtibatýmýzý ortaya koyarsak O’nun ahirette en zor durumda kaldýðýmýz anlarda ‘O benim ümmetimdendi!’ referansýný vermesini bekleyebiliriz. Kendisine çokça salât ü selam getirilmesini tavsiye eden Efendimiz, bunu bir hadisiyle de þöyle ifade eder: “Þayet içinizden biri bana salavat getirirse onun selamýný almak üzere Allah ruhumu bana iade eder, ben de onun selamýný alýrým.” (Ebu Davud, Menâsik 96) Bu hadisten hareketle þunu söyleyebiliriz ki, O’na salât ü selam getirmekle biz de manen diriliþe geçiyoruz. Peygamberimiz (sas)’in ifadelerine göre cuma, günlerin en hayýrlýsýdýr. Çünkü insanlýðýn atasý Hz. Adem o gün yaratýlmýþtýr. Yeryüzünde hayat o gün baþladýðý gibi, yine ayný gün dünyanýn ömrü bitecek ve kýyamet kopacaktýr. Ýçindeki dualarýn kabul edildiði bir vaktin bulunduðu cuma, müminler için özel bir gündür. Bu bilgileri ashabýna veren Efendimiz, cuma günü
Ruh-i revân, bir öğretmendi
kendisine çokça salât ü selam getirilmesini ister. Zira o gün salât ve selamlar melekler vasýtasýyla O’na ulaþtýrýlmaktadýr. Allah Rasulü bunu söyleyince sahabeye biraz garip gelir. Ve merakla sorarlar, “Sizin bedeniniz o gün çürümüþ olacak. Getirdiðimiz salât ü selamlar size nasýl ulaþacak ey Allah’ýn Rasulü?” Bu vesileyle Efendimiz’in, ashabýna bir hakikati de öðrettiði cevabý þu þekilde olur: “Allah, peygamberlerin cesetlerini çürütmeyi yeryüzüne haram kýlmýþtýr.” Esasen Kâinatýn Ýftihar Tablosu, bunu söylerken, anlayanlar ve farkýnda olanlar için mesafenin önemli olmadýðýný gösteriyordu. Demek ki, O (sas) bizim gönderdiðimiz salât ü selam ve diðer hediyelerden haberdar oluyor. (Ebu Davud, Salat 207)
Kur’an salâvatý emreder Kur’an-ý Kerim’de, “Muhakkak ki Allah ve melekleri Peygamber’e hep salât ederler. Ey iman edenler! Siz de ona salât edin ve tam bir içtenlikle selam verin.” (Ahzab, 36/56) buyurulur. Salât; tebrik, tezkiye, saygý, dua, istiðfar ve rahmet gibi mânâlara gelir. Ayette bahsedilen Allah’ýn salât etmesi; O’nun Efendimiz (sas)’e rahmet etmesini, meleklerin salâtý onlarýn, Allah Rasulü için istiðfar etmelerini ve bi-
Selman-ý Farisi’ye bir müþrik biraz da alaylý bir þekilde þöyle demiþti: “Görüyorum ki dostunuz (Muhammed), size her þeyi ama her þeyi hatta helaya nasýl oturacaðýnýzý bile öðretiyor!” Selman gayet ciddi ve pek tabii olarak müþriki tasdik ederek: “E-
zim salâtýmýz da O’nun için dua etmemizi ifade etmektedir. Ayet-i kerime, Peygamberimiz’e salât ve selamla hürmetlerimizi sunmanýn, mümin olmanýn bir gereði olduðunu ifade eder. “Allâhümme salli alâ seyyidinâ Muhammed: Allâh’ým! Efendimiz Hz. Muhammed’e salât ü selam et!” demek hiç de zor olmayan bir baðlýlýk göstergesidir. Bu baðlýlýk ayný zamanda O’ndan kendimiz için þefâat talebinde bulunmaktýr. O’na getirdiðimiz her salât ü selam, “Ahirette bize de þefaat et, biz de Senin ümmetinin bir ferdiyiz.” mânâsýna gelir. Allah Rasulü’ne salâvat getirmenin ehemmiyetini ifade eden baþka hadisler de vardýr: “Yeryüzündeki Allah’ýn seyyah melekleri ümmetimin salât ü selamýný bana anýnda ulaþtýrýrlar.” (Nesai, Sehv 46) “Kýyamet günü insanlarýn bana en yakýný bana en çok salâvat okuyandýr.” (Tirmizi, Salât 357) “Kim bana bir salâvat okursa Allah da ona on rahmet ve ikramda bulunur.” (Nesai, Sehv 55) “En cimri insan, yanýnda adým anýldýðý halde bana salât ü selam getirmeyendir.” (Tirmizî, Deavât, 100) Bu ve benzeri hadisler bize sýk sýk O’na baðlýlýðýmýzý göstermemizin önemini ifade eder. Burada unutanlar, ahirette unutulma ve yok sayýlma ile cezalandýrýlýrlar.
vet” dedi. Sonra da Hz. Peygamber’in tuvalet adabýyla ilgili tavsiyelerini sýraladý. Her meslek ve meþrepten insan, Hz. Peygamber’in hayatýndan kendisi için örnek olabilecek birçok yön bulabilir. Allah Resulü, herkese ayný çaðrýyý yapmakta ve kendi-
sinin izlenmesini istemektedir. Çünkü onun hayatý bütün insanlýk için en güzel örnektir. Genç-ihtiyar, kadýn-erkek herkesin ama herkesin Peygamber’imiz (sas)’in hayatýndan örnek almasý gerekir. Çünkü o hayatýyla bizi eðiten, öðreten bir insandý.
Bir diþlinin çarklarý gibi birbirine denk düþen hiçbir eþ yoktur. Önemli olan ortak paydalarda birleþip hayatý en kolay ve en yaþanýr hale getirmektir. Kusursuz dost arayanýn dostsuz kalmasý gibi kusursuz eþ arayan da eþsiz kalýr. Evlenmekte gecikmiþ ve acaba bu doðru seçim mi diye düþünen arkadaþlarýma anlattýðým bir hikayedir bu. Ýnsan evlenmekte biraz gecikince bari bu kadar bekledim olmuþken en iyisi olsun diye düþünmeye baþlýyor. Sonra da yok onun burasý öbürünün þurasý... diye bahaneler uyduruyor. Derken de günler çoktan geþmiþ oluyor. Ama nafile.... *** Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde bir kasabada yasayan dünyalar güzeli bir kýz varmýþ. Bu kýz öyle güzelmiþ ki çok uzak þehirlerden ve ülkelerden çok zengin, çok yakýþýklý, asil pek çok delikanlý onu görmeye gelirmiþ. Kendisiyle evlenmek isteyen nice prensi, nice þövalyeyi reddeden güzel kýz kimseleri beðenmezmiþ. Bu arada ayný kasabada yaþayan ve bu kýza aþýk olan bir delikanlý da bu kýzý istemiþ. Ama kýz onu da reddetmiþ. Aradan uzun yýllar geçmiþ. Bizim delikanlý kasabadan ayrýlmýþ. Kendine baþka bir hayat kurmuþ ve evlenmiþ, çoluk çocuða karýþmýþ. Bir gün yolu bir zamanlar yaþadýðý güzel, küçük kasabaya düþmüþ. Orada tanýdýk birine rastladýðýnda aklýna bir zamanlar orada yaþayan dünyalar güzeli kýz gelmiþ ve ona ne olduðunu sormuþ. Yaþlý adam önünde gül bahçesi olan bir evi göstererek kýzýn evlendiðini söylemiþ. Bizimki bir zamanlar herkesi reddetmiþ olan kýzýn kocasýný çok merak etmiþ. Bir gün gizlenip kocasýný evden çýkarken görmüþ. Kýzýn kocasý þiþman,kel ve çirkin mi çirkin bir adammýþ. Üstelik zengin bile deðilmiþ. Çok merak eden adam kocasý gittikten sonra evin kapýsýný çalmýþ. Kýz kapýyý açýnca kendini tanýtmýþ ve neden böyle bir adamla evlenmiþ olduðunu sormuþ. Kýz da ona, arkasýndaki gül bahçesinden en güzel gülü koparýp getirirse, cevabý vereceðini, bu arada bahçede ilerlerken, geriye dönmemesi gerektiðini söylemiþ. Adam da bunun üzerine yüzlerce gülün olduðu bahçede ilerlemeye baþlamýþ. Birden çok güzel sarý bir gül görmüþ. Tam ona doðru eðilirken biraz ilerde kocaman pembe bir gül gözüne çarpmýþ. Tam ona uzanýrken daha ilerde muhteþem güzellikte kýrmýzý bir gül goncasý görmüþ. Tam onu koparýrken ilerde... Derken bir de bakmýþ ki bahçenin sonuna gelmiþ ve mecburen oradaki sonuncu gülü koparýp kýza götürmüþ. Bahçenin en güzel gülünü beklerken kýz bir de ne görsün yapraklarý solmuþ cýlýz bir gül. Gülmüþ adama... “Bak gördün mü” demiþ, “Her zaman daha iyisini bulmak isterken ömür geçer ve sen sonunda en kötüsüne bile razý olmak zorunda kalýrsýn. Bu yüzden gençlik gitmeden doðru seçimler yapmayý öðrenmek gerekir.”
NAMAZ VAKÝTLERÝ Günler 21 Pazartesi 22 Salý 23 Çarþamba 24 Perþembe 25 Cuma 26 Cumartesi 27 Pazar
Ýmsak 4:47 4:45 4:43 4:41 4:39 4:37 4:35
Güneþ Öðle 6:35 13:33 6:34 13:32 6:32 13:32 6:31 13:32 6:29 13:32 6:28 13:32 6:26 13:31
Ýkindi 17:18 17:18 17:18 17:19 17:19 17:19 17:20
Akþam Yatsý 20:20 21:52 20:22 21:54 20:23 21:55 20:24 21:57 20:25 21:58 20:26 22:00 20:27 22:02
SOFYA'DAN ÖNCE: Peþtera, Velingrad 4 dk. Pleven, Smolyan 5 dk. Karlovo, Plovdiv, Pazarcik 6 dk. Kýrcali, Kazanlýk, Momçilgrad, Sviþtov 7 dk. Haskovo, Krumovgrad, St. Zagora, V. Týrnovo 9 dk. Ruse, Harmanli, N. Zagora 10 dk. Popovo 11 dk. Omurtag 12 dk. Kubrat, Razgrad, Týrgoviþte, Yambol 13 dk. Ýsperih, Tutrakan, Þumen, Preslav 14 dk. Karnobat 15 dk. Aytos, Novi Pazar, Silistra 16 dk. Burgas, Provadiya 17 dk. Varna, Dobriç 18 dk.
KÜLTÜR Z A M A N 9 21 - 27 NÝSAN 2008
FOTOÐRAF: ALÝ AHMED
Türkçe öðretmenlerine eðitim semineri Ömer Alkaç
Kýrcali
Her yýl düzenlenen Türkçe öðretmenleri semineri bu yýl da 17 – 19 Nisan tarihleri arasýnda Kýrcali’de düzenlendi. Bu yýl üçüncüsü gerçekleþtirilen semineri, Bulgaristan Milli Eðitim Bakanlýðý, Kýrcali Belediyesi ve Kýrcali Ýl Milli Eðitim Müfettiþliði organize etti. Seminere Milli Eðitim Bakanlýðýný temsilen Türkçe Baþmüfettiþi Rýdvan Mehmet, Türkiye’den Bilkent Üniversitesi Öðr. görevlisi ve bölge ülkeleri kurs direktörü Prof. Dr. Rasim Özyürek, Türkiye Milli Eðitim Bakanlýðý Talim ve Terbiye Kurulu baþkan yardýmcýsý ve Bilkent Üniversitesi öðr. görevlisi Dr. Muammer Yýldýz ve araþtýrma görevlisi Ömer Azmi Cangüloð-
lu katýldý. Seminere Kýrcali bölgesinin yaný sýra Þumen bölgesinden de Türkçe öðretmenleri katýldý. Seminerle ilgili Zaman’a bilgi veren Kýrcali Türkçe Müfettiþi Harun Bekir, seminerin amacýnýn Türkçe eðitim ve öðretimindeki yeni teknik ve metodlarýn Bulgaristan’daki Türkçe öðretmenlerine aktarmak olduðunu söyledi. ‘Teknik ve teknolojinin hýzlý geliþtiði günümüzde bizler de çaða ayak uydurmak zorundayýz.’ diyen Bekir, ‘Hocalar yeni metotlarý öðretmenlerimize aktarýyor, onlarda daha sonra burada öðrendikleri bu teknik ve metodlarý kendi okullarýnda uygulayacaklar. Bu da bizim için sevindirici bir durum.’ dedi. Harun Bekir ayrýca öðretmenlerin çok istifade ettiklerini bu tür eðitici seminerlerin daha sýk yapýlmasýný dile getirdi.
Hürrem Sultan, Kýrcali tiyatrosunda sahnelecek suyla, Orta ve Kuzey Bulgaristan'a da turne düzenlediklerini ve çoðu amatör olan Kadriye Latifova Müzikal ve Dram Tiyatrosu oyuncularýna üç ay boyunca Türkçe tiyatro eðitimi verildiðini kaydetti. Antalya Devlet Tiyatrosu'nun 2007 Mart ayýnda ise "7 Kocalý Hürmüz" adlý oyunu burada sahnelediðini dile getiren Gürata, "Kadriye Latifova Müzikal ve Dram Tiyatrosu'yla baðlarýmýzý hiç koparmadýk. Bu kez de üç halkýn oyuncularýný bu sahnede buluþturacaðýz. 'Hürrem Sultan–Roxelanne' projesi ile ilgili olarak Bulgaristan Kültür Bakanlýðý ile de görüþtük. Onlar da Bulgaristan'da bir ilk olacak bu sanat projesi için çok heyecanlýlar" diye konuþtu.
Türkiye ve Ukrayna kendi oyunlarýný da sahneleyecek 26 Mayýs'ta Kýrcali Kadriye Latifova Müzikal ve Dram Tiyatrosu Sahnesi'nde olacak "Hürrem Sultan–Roxelanne" adlý üçlü tiyatro projesinin yaný sýra Türkiye ve Ukrayna tiyatrolarý kendi oyunlarýný da Bulgar tiyatroseverlerle buluþturacak. Bu kapsamda, Antalya Devlet Tiyatrosu "Eskici Dükkaný", Ukrayna'dan Ruskiy Dramaticeskiy Tiyatrosu da "Ayý" adlý oyununu sahneleyerek kültürlerarasý buluþmasýna katkýda bulunmayý amaçlýyor.
FOTOÐRAF: BEYNUR SÜLEYMAN
Kýrcali Kadriye Latifova Müzikal ve Dram Tiyatrosu, Türkiye'den Antalya Devlet Tiyatrosu ile Ukrayna'dan Ruskiy Dramaticeskiy Tiyatrosu'nun birlikte sahneleyecekleri "Hürrem Sultan–Roxelanne" adlý oyuna ev sahipliði yapacak. Osmanlý Ýmparatorluðu'nda yaþanan ve dillere destan aþk öyküsünün iþlendiði "Hürrem Sultan–Roxelanne", üç ülkenin oyuncularýyla Kýrcali Kadriye Latifova Müzikal ve Dram Tiyatrosu sahnesinde 26 Mayýs'ta seyircisiyle buluþacak. Oyunda, Kanuni Sultan Süleyman'ý, projenin mimarlarýndan Antalya Devlet Tiyatrosu Müdürü Selim Gürata, Roxelanne'ý ise Ukraynalý oyuncu Ýrina Nikolayvna canlandýracak. Oyunun ilk perdesinde sahnelenen ve Roxelanne'ýn hareme girmeden önce sade bir papazýn kýzý olduðu dönemi iþleyen bölümü, Ukrayna Ruskiy Dramaticeskiy Tiyatrosu'ndan Nikolay Kravçenko yönetecek. Roxelanne'ýn 'Hürrem Sultan' olduðu dönemi anlatan ikinci perdeyi ise, Selim Gürata yorumlayacak. Sanat yoluyla barýþýn ve kültürel köprünün kurulmasýna örnek olacak proje, 26 Mayýs'ta Kýrcali Kadriye Latifova Müzikal ve Dram Tiyatrosu sahnesinde olacak. Selim Gürata, ayný oyuncu kadro-
Bir ömür sahnede geçti
Sofya þehir için toplu taþýmacýlýðýna dahil edilen 9 yeni otobüs tanýtýldý. Çek Cumhuriyeti’nde üretilen ve tamamen metanla çalýþan, EVRO 5 standartlý ve 50 kiþilik kapasiteye sahip olan otobüslerden 44 adet sipariþ edildi. Diðer otobüslerin de bir aya kadar teslim alýnarak hizmete girmesi bekleniyor.
Bulgaristan’ýn en tanýnmýþ sanatçýlarýndan Mustafa Çauþev 40. sanat yýlýný Sofya’da düzenlenecek jübile konseriyde kutlayacak. Konsere sýký bir çalýþma ile hazýrlanan Mustafa Çauþev bugün için özel hazýrlanmýþ eserler okuyacak. Konserde, sahne yýllarýnda beraber çalýþtýðý bir çok sanatçý da kendisini tebrik etmek amacýyla þarký söyleyecek. 30 Nisan’da NDK 1 No’lu salonda saat 19.00’da gerçekleþtirilecek olan programýn biletleri de NDK giþelerinde satýþa sunuldu. Herkesin davet edildiði bu 40. jübile konserde Mustafa Çauþev’i sevenleri yalnýz býrakmayacak. Daha þimdiden biletlerin çoðunun satýldýðýný söyleyen organize heyeti üyesi Kiril Ýkonomov, “Hiç kimsenin ortalýkta olmadýðý bir dönemde Bulgaristan Türkleri’nin bir bayraðý gibi kabul edilen ve ortak dostumuz Mustafa Çauþev’i bu mutlu gününde yalnýz býrakmayalým.” Þeklinde konuþtu. Bir sanatçýnýn ömründe bir ya da iki kez böyle jübile yaptýðýný hatýrlatan Kiril Ýkonomov, herkesi bu özel konsere katýlmaya davet etti. Zaman, Sofya
10 Z A M A N YORUM 21 - 27 NÝSAN 2008
Nalýn mýhýný* iyi çakalým Z ÝYA M USTAFA , S OFYA ir mýh bir nal kurtarýr, bir nal bir at kurtarýr, bir at bir asker kurtarýr, bir asker bir ordu kurtarýr, bir ordu bir milleti kurtarýr” sözünü duymayanýnýz yoktur sanýrým. Bana göre hayati bir önemi vardýr bu sözün. Ýnsanlýk tarihi açýsýndan bakacak olursak, bu sözü önemsemememiz imkansýzdýr. Benzer tekerlemeyi, diðer meslekler için de çoðaltabiliriz. Hani bu sözden hareketle gazeteciyi de katalým iþin içine. O da bir haberle birçok olaya sebep olabilir, hatta her gün oluyor bile desek yalan söylemiþ olmayýz. Momçilgrad’lý bir yakýn dostum olan rahmetli Mustafa Ahmet (Allah rahmet eylesin) anlatmýþtý. Kendisi komünizm döneminde stroitel (inþaatçý) olarak çalýþmýþtý. Dönemin BKP Kýrcali sekreteri, bir yýl köylere daðýtýlmak için kendisine teslim edilen çimentolarýn evraklarýný iyi tutamadýðý için 1000 tonun hesabýný verememiþ. Konu Sofya’ya taþýnýr. BKP merkez yönetimi konuyu görüþür ve kendisini af eder. Ýlginç olan af deðil toplantýyý etkileyen mantalitedir bence. Toplantý baþkaný herþeyi dinledikten sonra þunlarý söyler: “Beyler 1000 ton çimentoyu fabrikalarda fazla mesai yaptýrarak bir ayda belki telafi ederiz. Ama bir adam en az 20 senede yetiþiyor. Onu zor telâfi ederiz. Onun için bu yoldaþýmýzý af edelim.” Sonuçta da af ediliyor. Burada dikkat çeken þey BKP adamýna her þeye raðmen sonuna kadar sahip çýkmasýdýr. Ýþte bu yazýyý yazmaya beni sevk eden yýllar önce duyduðum bu hadise oldu. ‘Türkiye’de insana kýymet verilmez’; ‘Türkiye’de insanýn önemi yoktur.’ diye söylenir hep. Bunlara artýk bende inanýr olmaya baþladým. Aslýnda son yaþanan olaylar beni böyle düþünmeye sevketti. Türkiye’de hükümet olan ve en son seçimde yüzde 46 oy alan Adalet ve Kalkýnma Partisi (AKP) hakkýnda kapatma davasý açýldý. Bazý medya mahkemeyi etkilemek için bu iþi körüklemede yine baþrolü aldý. Buradan bakýldýðýnda Türkiye’de birileri arasýnda hesaplaþmanýn olduðu tahmin ediliyor. Zaten dýþ güçler de böyle anlarý fýrsat bilerek politikaya müdahale etmeyi her ülkede olduðu gibi Türkiye’de de hep yapmak istemektedirler. Bu sefer ki de farklý bir þey deðil, hatta dýþtan benzini içten de kibriti olan çok yönlü bir iç–dýþ hesaplaþmadýr bu olaylar. Açýlan dava görünüþte bir siyasi partiyi kapatma gibi dursa da bir varoluþ mücadelesi var sanýrým. Ýddianameye gayr–ý ciddi bir metin nitelemesi birçok hukukçu ve siyasi tarafýndan yapýlmasýna raðmen, sadece iddianamedeki suçlayýcý dilin hedef aldýðý kesimleri düþündüðümüzde bile, kapatmanýn yalnýzca AKP’ye açýlmýþ bir dava olmadýðý açýkça belli olmaktadýr. Bu zaten zamanla ortaya da çýkacaktýr. Hatta kapatma davasýnýn arasýna alelacele sýkýþtýrýlarak Fethullah Gülen Hacaefendi’yi yeniden karalama kampanyasý start aldý bile. Birileri herkesin kendileri gibi düþünmelerini istiyor. Düþünmeyenleri de bu þekilde baskýlarla
B
korkutarak sindirmeye çalýþýyorlar. Herkes aslýnda ne olup bittiðini çok iyi biliyor. “Gülen Hareketi”; Türkiye’de geliþtirdiði eðitim ve ahlakî metot ve toplumsal atýlýmlarla kitleselleþmiþ ve toplum tarafýndan benimsenmiþ mühim bir harekettir. Hatta bugün artýk dünyada bile adýndan söz edilir hale gelmiþtir. Yukarýdaki tekerleme ve giriþ ile Türkiye’de kaos çýkartmaya çalýþanlar arasýndaki baðlantý da nedir diye sakýn sormayýn. Olayý anlayýnca mýh ile bir ülke arasýndaki baðlantýyý hep birlikte çözeceðiz. Þimdilik çiviye fert diyelim, ülkenin kurtulmasýna da sonuç diyelim ve bu kaos iþini açýklamaya baþlayalým. Kaos kelimesi insanda pek de hoþ olmayan çaðrýþýmlar yapar. Karmaþýklýk, belirsizlik ve hatta anarþi getirir insanýn aklýna. Yani kaos kelimesi belirlenemezlik durumunun ifadesi için kullanýlýr. Nasýl ki tabiatta bir olayýn basit sebep–sonuç iliþkisi varsa sosyal olaylar için de bunu böyle görebiliriz. Yani meydana gelen bir þey rastgele olmaz. Bir çok olayýn tam anlamý ile tanýmlanmamýþ sebepleri olabilir. Buna raðmen toplumsal olaylara gerekli sembolleri koyduðumuzda sonucu tahmin edebiliriz. Fakat birçok kez bu iþlerin sistemin içinde olmasý onun izahýný yapmada zorlanýlmaktadýr. Bu da olaylarýn bilinmediði anlamýna gelmez. Gerçek kiþiler tarafýndan bilinir ama nedense hiçbir zaman kamuoyu ile paylaþýlamaz. Çünkü bulanýk havada siyaset yapmak isteyenler var. Onlar için kaos olmazsa iþler yolunda deðil demektir. Bunun için var güçleri ile kaos için çalýþmaktadýrlar. Tekerlememizde de anlatýldýðý gibi büyük sonuç basit bir çivi ile baþlýyor. Meselenin sonunu baþta doðru hesapladýysak sonucu tahmin etmek için bilgisayar kullanmaya, siyaset ve toplum uzmaný olmaya gerek yok. Bugünkü
olaylarýn sadece geçmiþtekilerden yer ve zaman farký var. Her þeyde olduðu gibi siyasette de insan faktörünün önemi ortaya çýkýyor. Ýnsan iyi yetiþtirilmeli ve terbiye edilmelidir. Tarihte olduðu gibi bugün de dünyanýn baþýný en çok aðrýtan da bu ihmal deðil mi? Adolf Hitler’i sürekli döven alkolik babasý, doðru dürüst bir baba olsaydý yakýn tarih nasýl olurdu? Bir Sýrp milliyetçisinin Avusturya veliahtýna suikast yapmasýyla birinci dünya savaþý baþlamýþtýr. Bakýn bunlara sebep olan hep bir kiþi. Tekerlememizdeki Mýh yani. Bence en çarpýcý örnek Babrak Karmal’dýr. Babrak Karmal týp tahsili için Türkiye’ye gider. Ankara Üniversitesi Týp Fakültesi’nde 1952’de okumaya baþlar. Ancak Babrak Karmal 1. sýnýfýn sonunda para sýkýntýsý çeker, yardým için deðiþik kapýlar çalar ve nereye sorsa eli boþ döner. Nihayet birisi ona, Ankara’daki Rusya Büyükelçiliði’ne gitmesini tavsiye eder. O da son çare olarak onlarýn kapýsýný çalar. Ruslar, iki saat kadar bir mülakat ve bekletmeden sonra þu teklifi sunarlar kendisine. “Sana burs vereceðiz, ama Moskova’da okumak þartýyla...” Ruslar, onda bir cevher görmüþlerdi ve bunu hiç ihmal etmeden kullanýlmasý gerektiðini düþündüler. Babrak, çaresiz teklifi kabul eder ve Rusya’da okumaya gider. Kaderin cilvesi, komünist dünya görüþüyle eðitimini tamamlayan Babrak Karmal memleketine döner ve bir gün ülkesinin devlet baþkaný olur. Devlet baþkaný olduðu 1979 senesi ve sonrasýnda Afganistan için gözyaþý, kan ve zulmün baþlangýcý olur. Kominist olarak yetiþen Babrak, bu rejimin temellerini Afganistan’da kurmaya giriþir, halktan gelen tepkiye karþý da Rusya’dan yardým ister. Neticesi malum... Afganistan hala bunun acýsýný bu günde çekmektedir. Örnekleri çoðaltmak
mümkün ama ne demek istediðimi anladýnýz sanýrým. Þu mýh nal hikayesi. Gördüðünüz gibi çok ufak etkiler çok büyük sonuçlar doðurabiliyor. Ýþte bir insanýn ne kadar önemli olduðunu yukarýdaki örneklerden sanýrým en iyi þekilde anlamýþ olduk. Bazý art niyetli kiþilerin karalamaya çalýþtýðý “Gülen Hareketi”, dünyanýn her yerinde samimi niyetler ve gayretler ile çalýþan bir gönüllüler ordusudur. Onlarýn hedefi bir insan deðil hiçbir ayýrým yapmadan tüm insanlýðýn mutluluðu ve huzurudur. Artýk meyveleri bol bol görünmeye baþladý. Belki bunca hayra sebep bir kiþidir. Demek ki, nalýncý çiviyi iyi çakmýþ. Yiðit nalý saðlam atýnýn üzerinde dört nala koþmaktadýr. Aslýnda çakýlan bir çivi deðil, bir milletin kaderidir. Belki de dünyanýn. Bilemiyoruz. Bahtiyar VAHAPZADE, Muhterem Fethullah Gülen’in teþvikleriyle baþlatýlan eðitim çalýþmalarý için bakýn ne diyor. “Türkiye’nin milli marþýnýn kýymetini bilmeyenlerle Fethullah Gülen’in kýymetini bilmeyenler aynýdýr. Niçin bu kadar büyük hizmetler yapan, ülkesini dünyaya hazýrlayan bir insan Amerika’da yaþamalýdýr? Türkiye ziyaretim sýrasýnda Fethullah Gülen Bey, bana sormuþtu, bu eðitim serüvenini. Ben de “Bu hizmetlerin sesi ve etkisi sonra çýkacak. Kýymetini bizden sonra gelenler anlayacak.” demiþtim kendisine. Bir meslektaþým da Bahtiyar VAHAPZADE ile bir görüþmelerinde kendisinin þöyle dediðini aktardý. “Fethullah Gülen Türkiye için son fýrsat. Fethullah Gülen Türk dünyasý için son fýrsat. Fethullah Gülen islam dünyasý için son fýrsat. Hatta Fethullah Gülen insanlýk için son fýrsat.” Ne diyelim anlayan anlamýþ, darýsý diðerlerinin baþýna. * Eski Türkçe’de çivi anlamýna gelmektedir.
21 - 27 NÝSAN 2008
YORUM
Zararlı alışkanlıklar ve ürperten tehlike Dokuz Avrupa ülkesinde 9 – 12 sýnýf öð- ülkelerin ekonomilerine büyük zararlarencileri arasýnda bir anket yapýldý. ‘Av- ra mal olan öðeler. Baþta bu zararlý þeyrupa þehirleri uyuþturucuya karþý’ olarak ler ülkelerin ekonomilerine zayýflatan adlandýrýlan proje kapsamýnda ‘’Avrupa unsurlarýn baþýnda geliyor. Alkol kullagençliðini inceleyen program’’ çerçeve- nan insanlarýn karaciðerlerinde büyüsince yapýlan bir ankette ürperten so- me ve karaciðer rahatsýzlýklarý gözleniyor, buna baðlý olarak siroz nuçlara ulaþýldý. Meselenin hastalýðýnýn en büyük nevehametini vurgulamak ideni alkol. Bunun yanýnda çin bir kaç istatistiki sonuç alkolün neden olduðu traaktarayým. Yapýlan anketlefik kazalarý da büyük zararre göre 9–12 sýnýflar arasýnlara neden oluyor. Bunun daki öðrencilerde içki içme sonucu sönen ocaklar, saoranýnda Sofya diðer þehirKAMÝL kat kalan insanlar ve yok leri geride býrakarak ilk sýrayý aldý. Yine bu yaþ guruD E M Ý R K A Y A olan milli servet, sahipsiz kalan çocuklar. Bunlar hep bunda son 30 günde sarhoþ k.demirkaya@zaman.bg alkolun sonuçlarý. olan gençlerin oraný yüzde Amerikada yapýlan bir araþtýrmada al33.8 olarak gerçekleþti. Bu oran San Perterburg’da yüzde 15,3 olarak tespit kolizm, kalp hastalýðý ve kanserden sonra edildi ve böylece San Perterburg, bu do- 3. en önemli saðlýk problemi olduðu teskuz ülke arasýnda en az içki içilen þehir pit edildi. Alkolün neden olduðu hastaünvanýný aldý. Baþkent Uyuþturucu Ba- lýklar sonucu her yýl 200 bin kiþi hayatýný ðýmlýlarý Merkezi Müdürü Momçil Vasi- kaybediyor. Hastalýðýn tedavisi için yýlda lev gençlerin en fazla bira ve þarap içti- 60 milyar dolar harcanýyor. Ölümlü trafik ðini söylüyor. Verilere göre, içki içen ço- kazalarý ve yangýnlarýn yüzde 50’sinde; cuklarýn yüzde 30’unun babasý alkol ba- cinayetlerin yüzde 67’sinde intiharlarýn ðýmlýsý. Ankete katýlan her 5 kiþiden biri yüzde 33’ünde birinci etken alkoldür. alkolu 12 yaþýna girmeden almýþ. Yine (Çaðýn ölüm tuzaklarý. Sayfa 142–143, Albu yaþ gurubu üzerine yapýlan anketler týn Burç Yayýnlarý, Ýstanbul, 2006). Sigaranýn zararlarýný da saymaya neticesi Sofya’da 20 bin çocuk sürekli olarak sigara içiyor. Öðrencilerin 5’te biri kalksak alkolden hiç de aþaðý kalýr yaný günde yarým paket sigara içiyor. Bun- yok. Baþta akciðer kanserinin en büyük dan daha da vahimi bu çocuklar sigara- nedeni sigaradýr. Gýrtlak, dil, aðýz, baya 12 yaþlarýnda baþlýyor. Katýlýmcýlarýn demcik, mesane, pankreas, böbrek, üçte biri, hayatýnda en az bir defa esrar prostat ve rahim kanserlerinin en bükullandýðýný aktarýyor. Bulgaristan esrar yük nedeni sigaradýr. Ayrýca kalp krizi, kullanýmý ile bu sýralamada Avrupa’da i- kronik bronþit, felç, ani ölüm ve kýsýrlýkinci sýrada yer alýyor. Bulgaristan’da ðýn en büyük sebebi yine sigaradýr. Hem de yapýlan araþtýrmaya göre sigaher dört kiþiden biri de haþiþ kullanýyor. Yukarýdaki bulgular ve sonuçlar ger- ra, tiryakilerini 8 – 10 sene erken ölüme çekten tüyler ürpertici. 12 – 13 yaþlarýn- götürüyor. (Çaðýn Ölüm Tuzaklarý) da çocuklar sigara, alkol ve uyuþturucuBu kadar zararlý olmalarýna raðmen ya baþlýyor. Hem de Sofya, Avrupa þe- insan saðlýðýný tehdit eden bu maddelehirleri arasýnda bu konuda ilk sýralarda ri insanlar niçin kullanýr? Niçin kendileyer alýyor. Bir kere alkol, sigara ve içki rini yavaþ yavaþ öldürürler? Bunu anla-
mak çok zor. Artýk bugün devletler zararlý alýþkanlýklarýn insan saðlýðýna ve ülke ekonomilerini ne derece tehdit ettiðini anlamýþ durumda. Ama gel gör ki, insanlarý bunlardan vazgeçirmek mümkün olmuyor. Bu kadar zararlý þeyler, medeniyetin yalancý fantaziyeleri, insanlar arasýnda maalesef medeniyetin vazgeçilmez unsurlarý gibi algýlanýyor. Artýk bugün tamamen ortaya çýkmýþtýr ki, insan saðlýðýný tehdit eden üç en önemli unsur vardýr, alkol sigara ve uyuþturucu. Bunun ötesinde bu vücut bize Yaratýcý tarafýndan verilmiþ bir emanettir. Onu en iyi þekilde kullanmak ve korumak her kiþinin görevidir. Onu istediðimiz gibi çarçur edemeyiz. Yapýlan anketlerde düzenli ailelerin çocuklarýnda sigara içki ve uyuþturucu kullanýmýnýn 5'te bir, düzensiz aile çocuklarýnda ise 2'de bir olduðu tespit edilmiþ. Hal böyleyken öncelikle anne babalar, aile düzenine önem vermeli, kullanmaya baþlama yaþý küçük çocuklara kadar inmiþ olan bu zararlý þeyleri bir an önce kendi dünyalarýndan çýkarmalarý gerekir. Kendileri için olmasa bile gelecek nesillerin korunmasý için bunu yapmalarý gerekir. Çocuklarýmýzý bu kötü alýþkanlýklardan korumanýn ilk ve en önemli yolu baþta anne ve babalarýn vazgeçmesinden geçiyor. Kendimiz için olmasa da gençliðimiz için geleceðimiz için bunu yapmalýyýz. Devlet de bu konuda gerekli tedbirleri almalý. Caydýrýcý olacaksa bunlarýn fiyatlarý artýrýlmalý. Ýçilecek alanlara kýsýtlama getirilmeli. Okullarda, zararlý alýþkanlýklarýn insanlarýn saðlýðýna ne kadar zarar verdiði görsel olarak gösterilmeli. Bu konuda eðitim camiasý da en büyük katkýyý saðlamalý. Yoksa asrýn belasý olan sigara, içki ve uyuþturucu yavaþ yavaþ ölüme sürüklüyor. Gelin, bu öldüren illetlerden hep beraber kurtulalým.
Özal sevgisi neden devam ediyor? 15 yýl olmuþ aramýzdan ayrýlalý. Yað- hürriyeti, teþebbüs hürriyeti' sloganmurlu bir cumartesi günü Ankara'dan dan gerçeðe dönüþürdü. Avrupa Biryayýlan acý haberin üzerinden yýllar liði yolunda daha fazla mesafe alýrgeçmiþ. Oysa daha dün gibiydi. Hiç dýk. Ekonomi ve demokrasi standartunutulmadý, bir þekilde kendisinden larýný Avrupa'ya yakýnlaþtýrýrdýk. Yabahsettirdi. Sýk sýk hatýrlandý. En son pýsal sorunlar ötelenmez, çözüm yollarý aranýr ve bulunurdu. Anayasa Mahkemesi'ne Çankaya'ya çýkýþýna atadýðý üyelerle adýndan çok itiraz edildi. Partisine söz ettirdi. Kapatma dael atýldý. Hâlâ bugün sivasý için skor tahmini yayasetin aktörleri olanlar pýlýrken geçti ismi. Devlet Özal'a söylemedik söz adamlarý köprü, yol gibi býrakmadý. 'Çankaya'dan icraatlarýnýn yaný sýra yapMUSTAFA onursuzca indireceðiz' týklarý atamalarla da yaþýÜ N A L sözü hafýzalarda. 'Daða yor. Biliyorum bugün ‘Özal daha uzun ömürlü çýkarým Çankaya'ya çýkm.unal@zaman.com.tr olsaydý acaba siyaset namam' protestosu da. sýl geliþirdi?' sorusu anlamsýz. Ancak Cumhurbaþkanlýðý yýllarýnda en aðýr yine de bir þeyler söylemeden geçe- darbeyi muarýzlarýndan deðil yakýn miyor insan. Yakýn çalýþma arkadaþý çevresinden aldý. Süleyman Demirel Hasan Celal Güzel de köþe yazýsýnda ve Mesut Yýlmaz gibi. Sonradan gelenler onu çok arattý. bu soruya cevap aramýþ. Þu kesin ki Özal yaþasaydý, meydan Süleyman Bayraðý, kurucusu olduðu Anavatan Demirel'e kalmazdý. Türkiye tarihine Partisi dahi taþýyamadý. Türkiye'yi dö90'lý yýllar 'kayýp yýllar' olarak yazýl- nüþtüren reformcu parti statükonun mazdý. Demokratik hayatýn üzerine savunucusu oldu. Özellikle Çankakarabasan gibi çöken 28 Þubat ol- ya'daki halefleri kazanýmlarýný geriye mazdý. Demokrasi daha ileri noktaya döndürdü. Süleyman Demirel ve Ahtaþýnýrdý. Hak ve özgürlükler geriye met Necdet Sezer ülkeyi içine kapatan gitmezdi. 'Din hürriyeti, düþünce çizgi izledi. Bu dönemde statüko çok
güçlendi. Bugün darbe senaryolarýndan söz ediliyorsa, Türkiye'yi dünyadan izole edecek geliþmelerden dem vuruluyorsa bu yüzdendir. Bu ülkeyi yakýn dönemde yeniden inþa eden vizyoner siyasetçinin Özal olduðu biliniyor; onun mirasýna sahip çýkýyor. Özal'ýn Türkiye'ye mirasý açýk toplumdur, sivil siyasettir, demokratikleþmedir, Avrupa Birliði'dir, bölgesinde inisiyatifler alabilen, aktif, dünya ile entegre olmuþ bir Türkiye'dir. Özal'ýn en büyük özelliði, deðiþimin toplumsal ve ekonomik dinamiklerini sisteme yerleþtirmiþ olmasýdýr. Bunlardan özellikle piyasa ekonomisi ve dýþa açýlma gelecek dönemlerde 'otoriter devlet' geleneðini imkânsýzlaþtýracak bir süreci baþlattý; amaç, 'bürokratik devlet'e karþý toplumu güçlendirmek, toplumu devlete muhtaç ve baðýmlý deðil, devletin sahibi, egemen ve otonom bir güç haline getirmekti. Türk halkýnýn, kendi deðerleriyle barýþýk, ayný iklimden beslenen devlet adamlarýna vefasý inanýlmaz. Aradan geçen onca yýla raðmen ilginin azalmamasýný baþka türlü izah etmek mümkün deðil.
ZAMAN 11
İnsan ne arar? Z EYNEP F EHMÝ Ýnsan iliþki arayan bir varlýktýr. Bir baþkasýnda yankýlanmak isteyen, içinin ýþýklarýný bir baþkasýnýn içine düþürmek isteyen bir varlýk. Hepimiz yalnýzlýðýmýzý bir baþkasýyla paylaþmak, kendimizi karþýdaki kimsenin bir çift gözbebeðinde ve aynasýnda görüp, seyretmek, birilerinin varlýðýmýzý fark etmesini, onaylamasýný, daha da önemlisi empatik bir yaklaþýmla varlýðýmýzý tekrar gözden geçirmemize vesile olmasýný ümit ederiz... Aslýnda psikoloji biliminin temelinde de bu gerçek vardýr. Yani insandan insana giden sözlerin, hissettirmeye çalýþtýðý duygu, düþünce ve davranýþlarýn muhâtabýnda ne tür yansýmalar yaptýðýný anlama, yorumlama gayretidir bu disiplinin ana çalýþma konusu. Martin Buber'in zihnimde her daim hatýrlamaya çalýþtýðým çok hoþ bir sözü mevcut: "Ben"in ben olmasý için "Biz"e ihtiyacý vardýr. Tâ kadim zamanlardan beri üzerinde ciddiyetle durulmuþ bir mevzuu. Feridüddin Attar'a ait olan bir hikaye okumuþtum. Paylaþmak adýna siz okurlarýn dikkatine sunuyorum: Bir saka, (geçmiþte su taþýyan kimselere "saka" denilirmiþ) yolda baþka bir saka ile karþýlaþýyor ve diyor ki: –Kardeþim, bana bir tas su verir misin, çok susadým? Diðer saka þaþýrýyor: –Sende de var ayný kýrba kardeþim, niye kendi kýrbandan doldurup içmiyorsun, susuzluðunu gidermiyorsun? – Kardeþim, sen bana oradan bir tas su ver. Çünkü ben kendi suyumdan býktým. Saka burada diyor ki; – Ben senden su istiyorum, ama asýl derdim seninle biraz konuþmak, sohbet etmek, sana iç dünyamý açmak ve senin iç dünyana girmek istiyorum. O meþhur sözdeki gibi; "Gönül sohbet ister, kahve bahane." Sohbet, kendi hikayemi baþkasýna ve baþkasýyla anlatmam demektir. Ancak bu iþitecek bir insanýn varlýðýyla mümkün olur. Sohbet vesilesi ile iç dünyamýzý birbirimize açarýz, anlatmak ve dinlemek yoluyla da canlý olmanýn, insan olmanýn nasýl bir þey olduðunu idrak etmeye baþlarýz. Sohbetin þekli ve enerjisi, onun içinde taþýdýðý kuvvet, hikayemizi kiminle paylaþtýðýmýza ve içinde bulunduðumuz zamana göre deðiþiklik arzeder. Samimi insanlarýn konuþmasý, planlanmýþ olmamasý ve ucunun nereye varacaðýnýn bilinmemesiyle, üretken bir süreç halini alýr, her dem yeni yollar, yeni duyma ve yeni bakýþ açýsý gibi biçimleri üretir. Sohbet, konuþmadan farklý bir süreçtir. O dünyayý yeni bir biçimde görmemizi saðlar, yeni ufuklar açmasýna sebebiyet verir insan zihninde. Ufkunuzu geniþletirken, kitaplarýn o muazzam refâkatini de önemseyiniz, biliyorum ki; kitap okumak, yalnýzca kelime kümeleri görmek deðildir. Yazar ile yapýlan ve aktif sohbet þeklinde sürdürülen bir zihin sürecidir ayný zamanda. "Bir kitap dünyadan daha geniþtir, çünkü maddeye düþünceyi katar." Umutlarýnýz dâim olsun…
21 - 27 NÝSAN 2008 | 12
Cep telefonunu açar açmaz kulaðýnýza götürmeyin Selim Kuvel
Kanserden korunmak için ‘cep’ kullanımında 5 altın kural
Ankara
Teknolojinin hayatýmýzý kolaylaþtýrdýðý bir gerçek. Ýletiþimden ulaþýma, günlük hayatýmýz teknolojinin nimetleriyle daha külfetsiz bir hal alýyor. Hayatýmýzý kolaylaþtýran teknolojik nimetlerden biri de cep telefonu. Elimiz, ayaðýmýz gibi görmeye baþladýðýmýz bu cihaz sayesinde 24 saat her yerde kesintisiz iletiþim saðlanabiliyor. Cep telefonunun iþlevleri bununla da sýnýrlý deðil. Bu harika cihaz sayesinde, radyo dinleniyor, TV izleniyor, medyadaki haberler takip edilebiliyor, fotoðraf çekip gönderiliyor, hatta bankacýlýk hizmetleri bile yapýlabiliyor. Böylesi müthiþ bir cihazýn, insan saðlýðý üzerinde olumsuz etkisi olup olmadýðý da hep tartýþma konusu oldu. Bazý bilim adamlarýna dayandýrýlarak, cep telefonlarýnýn zararsýz olduðu ileri sürüldü. Kimi bilim adamlarý ise asbest mineralinden daha zararlý olduðunu belirtti. Gerçekte, cep telefonlarý insan saðlýðýna ne kadar zararlý olduðu sorusuna artýk Türkiye’deki en yetkili kurum olan Telekomünikasyon Kurumu da cevap veriyor. Kurumun, Hacettepe Üniversitesi’nin tekno kentinde kurduðu “Piyasa Gözetimi Laboratuvarý” nda cep telefonlarýnýn Dünya Saðlýk Örgütü’nün verdiði ölçülerle üretilip üretilmediðini araþtýrýyor. Zaman’ýn ziyaret ettiði ve çok özel bir teknoloji ile inþa edilen odalarda, cep telefonunun insan saðlýðý üzerindeki etkileri robot yardýmýyla araþtýrýlýyor. Robotun kafa kýsmýna, beynin özelliklerine uygun olarak üretilmiþ özel bir sývý yerleþtiriliyor. Cep telefonu da, robota aynen konuþma
1 2 3 4 5
Telefonu açtýktan birkaç saniye sonra kulaðýnýza götürün. Kablolu kulaklýk, telefonun zararlý etkilerini yüzde 10 azaltýr. Kulaðýnýzla telefon arasýnda 15 derecelik bir açý oluþturun. Konuþurken cihazýn yüzünüze temas etmemesine özen gösterin. Beyin geliþimi açýsýndan çocuklara cep telefonu kullandýrmayýn.
Laboratuvar, AB desteğiyle kuruldu Piyasa Gözetimi Laboratuvarý, Avrupa Birliði (AB) Mali Ýþbirliði Projesi kapsamýnda kuruldu. Laboratuvarýn inþaat hariç toplam maliyeti 4,8 milyon Euro. Bunun 3,6 milyon Euro’su AB tarafýndan saðlandý. Piyasa Gözetim Laboratuvarý’nda þu iþlemler yapýlýyor: Elektromanyetik uyumluluk testleri, alçak gerilim direktifi testleri, SM telefon cihazlarýnýn SAR testleri, radyo frekans testleri.
sýrasýndaki gibi yerleþtiriliyor. Konuþma halindeki telefon senaryolarý aynen robota uygulanýyor. Robot, 128 noktada beyni temsil eden sývý üzerinde tarama yapýyor. Her bir noktada, elektromanyetik soðurulma miktarý ölçüyor. En fazla soðurulma olan noktalar, ikinci kez taranýyor. Ýkinci taramada, derinlik biraz daha artýrýlýyor. Böylece, cep telefonunun en derindeki alana yaptýðý etki belirleniyor. Laboratuvarýn yöneticisi, Telekomünikasyon Kurumu Teknik Düzenleme ve Standardizasyon
Daire Baþkaný Ejder Oruç, laboratuvar ortamýnda yapýlan incelemeler neticesinde, cep telefonunun zararsýz olduðunu söylemenin büyük hata olacaðýný savunuyor. “Bu ayný zamanda büyük bir yanlýþ olur.” diyen Oruç, önemli olanýn, belirlenen sýnýr deðerlerini aþmamak olduðunu kaydediyor. Sýnýrlar aþýlmadýðý takdirde, insan saðlýðý üzerinde olaðanüstü bir þey olmayacaðýný savunan Oruç, aksi halde cep telefonunun beyne verdiði zararýn dýþýnda cilt kanserine de yol açabileceðinin altýný çiziyor.