II. NADBUDOWY

II. NADBUDOWA

Nadbudowy budynków i remonty poddaszy pozwalają na powiększenie przestrzeni życiowej i podniesie komfortu życia mieszkańców. Należy jednak pamiętać, że większość domów na Starym Mokotowie jest objętych opieką konserwatorską, dlatego bardzo często tego typu inwestycje wiążą się z koniecznością przeprowadzenia odpowiednich procedur administracyjnych w związku ze zmianą bryły budynku czy kształtu dachu.

NA CO NALEŻY ZWRÓCIĆ UWAGĘ PRZY NADBUDOWIE • Sprawdzenie kwestii formalnych i prawnych

Należy sprawdzić w miejscowym planie zagospodarowania, czy planowane prace będą zgodne z prawem i jakie pozwolenia powinniśmy uzyskać (patrz rozdział Dobre praktyki: Remont krok po kroku). W niewielkich budynkach mieszkalnych przebudowa poddasza na cele mieszkalne może spowodować zmianę kategorii budynku z jednorodzinnego na wielorodzinny, do którego stosuje się inne przepisy ochrony przeciwpożarowej. Może się okazać, że trzeba będzie dodatkowo uzyskać odstępstwo od przepisów określających szerokość biegów czy spoczników na klatkach schodowych. Należy w takiej sytuacji sprawdzić, czy plan miejscowy w ogóle dopuszcza na danym terenie zabudowę wielorodzinną.

• Koszty i uwarunkowania techniczne

Projekt zmian powinien być poprzedzony ekspertyzą stanu technicznego budynku – nośności konstrukcji, stopnia zawilgocenia elementów, drożności kominów spalinowych i wentylacji bytowej, stanu więźby dachowej. Uzasadnione ekonomicznie jest jej przeprowadzenie. Należy też pamiętać, że w określonych sytuacjach konieczny będzie montaż urządzeń technicznych zapewniających dostęp osobom niepełnosprawnym.

• Kontekst historyczny

Wprowadzając nową kubaturę, należy zwrócić uwagę na zachowanie historycznej wartości budynku np. kompozycji i proporcji elewacji czy charakterystycznych elementów dekoracyjnych (naczółki, gzymsy, skala i rytm lukarn dachowych, kształt i kolor pokrycia dachowego). Możliwe jest albo skontrastowanie nowej bryły z istniejącą, albo świadoma kontynuacja podziałów elewacji. Należy unikać wrażenia przypadkowości – „sklejenia” dwóch brył. Warto zlecić architektowi wykonanie wizualizacji, które pokażą, jak wyglądać będzie obiekt po wprowadzeniu zmian.

55 Kamienice ul. Narbutta 25-27

Uporządkowana i dopasowana stylistycznie nadbudowa (2019-2020) numeru 27 nawiązuje do istniejącego (być może oryginalnego) mansardowego dachu Narbutta 25a , zróżnicowanie szlachetnych materiałów dachowych i doświetleń okiennych (dachówka ceramiczna i lukarny w budynku 25a, blacha tytan-cynkowa i loggie „wycięte” w mansardzie w budynku nr 27 –prawidłowo podkreślają odrębność obu kamienic. Chaotyczna nadbudowa budynku Narbutta 27a (po 1994 r.) , dysharmonizująca z sąsiednią nadbudową Narbutta 27, (lico nadbudowy powinno być cofnięte w stosunku do lica oryginalnej elewacji, niepotrzebne nawiązanie układem otworów okiennych do niższych kondygnacji).

27 Dom Szustra, ul. Dworkowa 9/Puławska 49, arch. Henryk Baruch, 1935-1936

Budynek zrealizowany w latach 1935-1936, nadbudowa 2016-2017 (wg projektu budowlanego zatwierdzonego przed wejściem w życie MPZP Starego Mokotowa, zakazującego nadbudowy). Pomimo nawiązania formalnego do oryginalnych uskoków elewacji utracono całkowicie pierwotną zasadę kompozycji bryłowej budynku polegającą na zróżnicowaniu wysokości elewacji od ul. Puławskiej i Dworkowej, co było wynikiem przedwojennych regulacji urbanistycznych.

40 Restauracja z nadbudową kamienic: ul. Rakowiecka 41/Asfaltowa 21, 2005; ul. Rakowiecka 41A/Asfaltowa 18, 2011, inwestor: IPECO Development

W odrestaurowanych, zabytkowych kamienicach powstały dodatkowe kondygnacje, które swoją architekturą doskonale wpisują się w okoliczną zabudowę.

W budynku powstały dwukondygnacyjne penthouse’y. Dawna attyka pełni obecnie rolę balustrady, za którą ukryte są tarasy.Drugi poziom mieszkań znajduje się w dachu. Narożnik zaakcentowany dwukondygnacyjnym okrągłym „tamburem” z płaskim dachem. Remont kamienicy połączony z nadbudową o jedna kondygnację. Nadbudowa delikatnie wycofana od lica elewacji i zaznaczona nieco ciemniejszym kolorem tynku. Nowe balustrady stalowe nawiązują stylistycznie do okrętowej architektury budynku.

56 Kamienice modernistyczne, Bałuckiego 30-32, Bałuckiego 31-33

Zróżnicowana nadbudowa bliźniaczych kamienic: wycofana od lica elewacji, częściowa nadbudowa domu pod numerem 30, mało widoczna z ulicy, nie razi tak bardzo jak obca stylistycznie oryginalnej architekturze nadbudowa kamienicy nr 32. Na tym tle lukarny powstałe w latach 90-tych XX w. na dachach budynków Bałuckiego nr 31 i 33 dają wrażenie rytmu i porządku. Jednak całościowo, biorąc pod uwagę zakres wykonanych remontów elewacji, ten fragment ulicy utracił w dużym stopniu swój jednorodny charakter. Nadbu-

dowy sąsiadujących ze sobą domów o bliźniaczych elewacjach, o ile zezwalają na nie regulacje urbanistyczne i są dopuszczalne z konserwatorskiego punktu widzenia, powinny być spójne i zharmonizowane, zarówno co do skali, formy jak też pod względem detalu architektonicznego.