Samodzielność (w koncepcjach doradztwa zawodowego) Joanna Nawój-Połoczańska
Samodzielność jest pojęciem, które pojawia się w literaturze w kontekście wczesnych etapów rozwoju dziecka (dotyczy zazwyczaj czynności samoobsługowych), następnie na długo zanika, by na nowo zaistnieć w zgoła odmiennym znaczeniu: samodzielności młodzieży kończącej edukację i wchodzącej na rynek pracy. W niniejszym tekście chciałabym odnieść się do tego drugiego znaczenia samodzielności, mając jednak świadomość istotności jego funkcji na wszystkich etapach rozwoju człowieka.
Definicje doradztwa zawodowego Doradztwo zawodowe to jeden z możliwych terminów określający szeroko rozumianą pomoc zewnętrzną w kontekście jednostkowych potrzeb edukacyjno-zawodowych. Historia samej refleksji nad wyborem zawodu sięga setek lat p.n.e.1. Nie jest jednak moim zamiarem temporalna analiza zjawiska, ani tym bardziej wyczerpująca analiza wszystkich możliwych jego odmian. Szeroko definiowane doradztwo (doradztwo karier, doradztwo całożyciowe, egzystencjalne, biograficzne, filozoficzne, life designing oraz odmiany doradztwa: coaching indywidualny, rodzinny, coaching w pracy socjalnej, w biznesie etc.) jest dynamicznie rozwijającą się gałęzią sektora usług edukacyjnych, nie sposób omówić je w krótkim opracowaniu. Chciałabym jedynie spojrzeć na zagadnienie doradztwa zawodowego z róż-
A. Paszkowska-Rogacz, Psychologiczne podstawy wyboru zawodu, Warszawa 2003; A. Bańka, Zawodoznawstwo, doradztwo zawodowe, pośrednictwo pracy, Poznań 1995.
1
174
