over historie in Hasselt romantiek en oud ijzer in Zwolle watersnuffels en gekke vogels slapen in een reddingscapsule en superslimme wandjes
VLOT• LEVEN OP HET WATER | juni 2015 | 5e jaargang nr 16
01_COVER.indd 1
09-06-15 12:50
ZEKER ZORGELOOS wonen op het water
In een ABC woonark woont u zeker zorgeloos. Waarom? Hierom! • • • • • •
20 jaar garantie zeer aangenaam woonklimaat hoge isolatie, dus een lage energienota volledig vrij ontwerp scherpe prijs, pas betalen bij oplevering betrokken en ervaren medewerkers
Afspraak maken? Bel 0527-201345 of mail naar info@arkenbouw.nl
www.arkenbouw.nl
ABC werkt graag samen aan de beste woonarken met de volgende specialisten:
ABC adv. 1/1 VLOT nieuw.indd 1
08-06-15 08:33
COLO
FON VLOT. Juni 2015 jaargang 5 nummer 16 © Renate Meijer CO-producties Uitgever Renate Meijer CO-producties Joure Hoofdredacteur Renate Meijer Artdirector Pieter van der Zee Eindredacteur Annet Huizing
Aan dit nummer werkten mee Gonneke Bonting, Emmy van Dantzig, Cor Goudriaan, Jansje Klazinga, Dorien Koppenberg, Jarno Kraayvanger, Corine Nijenhuis, Lianne Ophelders, Wiepke Poldervaart, Weia Reinboud, Michiel Satink, Hans Sibbel, Johanna Strikwerda, Niek van der Sluis, Ansfried Zwaagstra, Tineke Zwijgers Coverfoto Robert-Jan Wik www. scheepshuisje.nl Foto Renate Johanna Strikwerda www.johannastrik werdafotografie.nl Redactie, reacties, advertenties, adreswijzigingen VLOT. It Reidlân 7 8502 CE Joure www.vlotmagazine.nl redactie@ vlotmagazine.nl ISSN 2212-2737 VLOT valt vier keer per jaar kosteloos in je brievenbus. Voor iedereen die drijvend woont. Is de tenaamstelling niet juist? Krijgen je buren VLOT niet? Geef dit door aan redactie@ vlotmagazine.nl Oplage 12.500 Druk Veldhuis Media Raalte
Tegeltjeswijsheid ‘De beste psychiater is een dagje op het water.’ Die wijsheid las ik op een tegel in een Scheepshuisje. Helemaal waar. Al is het alleen maar omdat sommige ‘moet’-dingen gewoon niet kunnen als je in een bootje op het water dobbert: gras maaien, boodschappen doen, de auto wassen en de schuur opruimen. En heb je echt een psychiater nodig, dan zou ik zeggen: ‘Een goede psychiater neemt je mee naar het water.’ Praat een stuk relaxter, lijkt me. Nu we toch met tegeltjeswijsheden bezig zijn: ‘Zeg nooit nooit’ is ook een goeie. Jeffrey en Veronica zouden nooit meer aan een eilandje gaan wonen, vanwege al dat gedoe met een pontje. En nu wonen ze weer – je raadt het al – aan een eilandje. Je leest het op pagina 24. En wat dacht je van: ‘Van dichtbij is alles mooier’? Geen idee of die zelfverzonnen wijsheid voor alles opgaat, maar in elk geval wel voor libelles. Sinds ik het artikel van Weia Reinboud (p. 26) heb gelezen, is libelles spotten de hobby van mijn dochters en mij. En het leuke is: als je er eenmaal op let, zie je ze steeds vaker. (Dat is dan tegeltjeswijsheid nummer 5.) Goed beschouwd staat deze VLOT vol met wijsheden. Vogels hebben een doelloos leven, spaghetti alle vongole is meer dan lekker en een ijzeren schip is als een slepend huwelijk, om maar een paar voorbeelden te noemen. Ik zou zeggen: doe er je voordeel mee. Nog even iets anders: hoe drijven we eigenlijk met z’n allen? Dat er ongeveer 12.000 woonboten in Nederland liggen, is bekend, maar zijn het arken of varende schepen of iets daartussen? Ik ga dat onderzoeken en daar heb ik jouw hulp bij nodig. Kijk op het bijgevoegde kaartje. Het kost je maar een paar minuten. Veel dank alvast! Een vrolijke zomer! Ik hoop weer op scheepsladingen mooie verhalen en spetterende foto’s voor de volgende VLOT. Stuur ze naar redactie@vlotmagazine.nl.
RENATE MEIJER VLOT.: 1 betekenis: op het water drijvende constructie van onderling verbonden palen, planken e.d. 2 synoniemen: grif, jeuïg, kek, kittig, modieus, pittig, flitsend, guitig, hip, rap, trendy, vaartuig, vloeiend
Word Vriend van VLOT voor slechts een tientje per jaar. Zie pagina 25. Doen hè!
Reageer! Facebook: facebook.com/vlotmagazine website: www.vlotmagazine.nl twitter: @vlotmagazine. VLOT• | 3
03_colofonredactioneel.indd 3
09-06-15 12:51
Naam: Robert-Jan Wik (45) Werk: eigenaar LifeStyle Yachting en Marina de Friese Meren en voorzitter en schipper bij de Stichting ws. Koophandel Boot: scheepshuisje Woont: met partner aan het water in Terherne Water: Sneekermeer
Nicolien Schwippert Robert-Jan Wik over scheepshuisjes, de Koophandel en Sinterklaas Door Gonneke Bonting
4 | VLOT•
04-05_waterman.indd 4
09-06-15 12:52
VRIJHEID ‘In een comfortabel drijvend huisje midden op de Terhernster Poelen, vlak bij het Sneekermeer: een groter gevoel van vrijheid kan ik me nauwelijks voorstellen. En dan ook nog een heerlijk ontbijt geserveerd krijgen. Dat is waarvan ik mijn werk heb gemaakt. Gasten ontvangen, ze aan boord brengen van hun houseboat en zorgen dat ze naar hun vakantieplek worden gevaren.’ FRIESLAND ‘Drie jaar geleden begon ik met het verhuren van varende scheepshuisjes in het Friese Terherne. Dat ik daardoor - vlak voor mijn vijfenveertigste - van Haarlem hier naartoe verhuisde, is niet toevallig. Het is een van de punten in je leven waarop je bewust een richting kiest. Ik was toe aan een minder hectische omgeving.’ SCOUTING ‘Ik ben opgegroeid in Bloemendaal en Haarlem. Ook daar heb ik altijd de vrijheid van het water opgezocht. De zee is vlakbij en de Kagerplassen zijn schitterend. Mijn eerste kennismaking met watersport was bij de Zeeverkenners. Zo heette dat toen nog. Ik ben meer dan vijfentwintig jaar lid geweest.’ BEURTVAARDER ‘In 1998 kochten we - met een stichting - een beurtvaarder als verenigingsschip voor de zeeverkenners. Het schip van 30 meter had net haar laatste lading vervoerd en moest volledig gerestaureerd worden voordat we ermee op kamp konden met de scouts. Het schip is in 1925 naar Katwijks model gebouwd op de werf Pannevis in Alphen aan de Rijn, onder de naam Burma en voer als rijstschip tussen Rotterdam-Amsterdam en Zwijndrecht.’ SCHIPPER ‘In 1942 kreeg de beurtvaarder de naam Holland XII en sinds 1952 vaart ze onder de huidige naam Koophandel. Ik ben de schipper en mijn partner, die voor zijn werk aflosschipper is op de binnenvaart, is de tweede schipper.’ GESCHIEDENIS ‘Het schip heeft van alles vervoerd: erwten, peulvruchten, drums met olie en vaseline en koper, lood, cacao, veevoer, tarwe, katoen en rozijnen. Sinds de restauratie heeft het schip een volwaardige slaapgelegenheid, bar en keuken, en behalve met de scouts varen we er ook mee voor zeilkampen. Met een groep vrijwilligers houden we het schip in de vaart.’ HYDROGRAAF ‘Wat ik ook nog doe: eens per jaar breng ik samen met kapitein Paul van Noort Sinterklaas aan wal met het stoomschip de Hydrograaf van rederij Hollands Glorie, een schip uit 1910.’ FLARK ‘Maar ik vaar niet alleen met oude glorie. Nadat ik in 2011 met een scheepshuisje was gaan varen, kwam ik in aanraking met architect Kees Westerbeek. Hij had het scheepshuisje in 2003 ontworpen onder de naam FLARK, floating ark.’ ONTZORGEN ‘Dat was het begin van een langdurige samenwerking. Zo’n varend huisje, daarmee moet meer kunnen, dacht ik. Ik zag meteen een “ontzorgconcept” voor me.’ LUXE ‘De scheepshuisjes zijn luxe. Alle huisjes hebben comfortabele slaapplaatsen, audio en tv, een goed ingerichte keuken en een badkamer. We blijven ons ontwikkelen. Er komen steeds nieuwe modellen bij.’ INTERNATIONAAL ‘Nederland staat in het buitenland natuurlijk bekend als waterland. Vanuit de hele wereld is er belangstelling voor deze manier van vakantie vieren. Er zijn ook veel Nederlanders die één of twee overnachtingen boeken. Ze zien het als iets speciaals, net als slapen in de vuurtoren van Harlingen.’ MARINA ‘Zelf wonen we in een bedrijfswoning bij de Marina. Ik kan vanaf die plek de hele haven overzien. Hier liggen de varende huisjes en ook de motorboten, sloepen en valken die we erbij verhuren. En onlangs startten we horecagelegenheid Marina Beachclub De Friese Meren. Vanuit onze woning hebben we een riant uitzicht op het Prinses Margrietkanaal en de landerijen rondom. Een prachtige plek om te wonen.’
W a t e rm a n m / v In Waterman m/v portretteren we watermensen met interessante ideeën en bijzondere bezigheden op, aan en in het water. Ben je of ken je een bevlogen waterman of -vrouw? Mail naar redactie@vlotmagazine.nl.
VLOT• | 5
04-05_waterman.indd 5
09-06-15 12:52
ScheepsHuisje Hypotheek nodig? Wij bieden u de mogelijkheden van meerdere banken. Wij willen graag bewijzen dat wij beter zijn dan de bank! Test ons...
“LifeStyle trend; een goed varend / verplaatsbaar vakantiehuis en/of bedrijfsruimte wint aan populariteit”
Woonarkenbouw
De Blauwe Wimpel Woonarkenbouw De Blauwe Wimpel is een gerenommeerd familiebedrijf dat zich gedurende 60 jaar heeft gespecialiseerd in de bouw van woonarken en betonnen casco’s. Ook de bouw van drijvende betonnen steigers en pontons, aanbouwcasco’s, het inzetten van stalen woonschepen in beton en het leveren van betonnen kelderbakken behoort tot onze werkzaamheden. Door onze jarenlange ervaring kunnen wij u uitstekend adviseren en begeleiden bij het realiseren van een unieke woonark. Woonarkenbouw De Blauwe Wimpel bouwt woonarken in alle soorten en maten. Klein, groot, laag, hoog, recht, rond, klassiek of juist hypermodern.
www.ScheepsHuisje.nl
HouseBoating Experience
Bij Woonarkenbouw De Blauwe Wimpel, kunt u uw woonark in elk stadium van afbouw afnemen: Alleen het betonnen casco, tbv de zelfbouw, glas & waterdicht, geheel klaar, turn key, en ook alle stadia daar tussen in. Bent u geïnteresseerd in ambachtelijk, degelijk en inspirerend vakwerk komt u dan eens vrijblijvend langs op onze werf in Diemen, zodat u zichzelf kunt overtuigen van onze mogelijkheden.
Scheepswerf De Blauwe Wimpel BV Overdiemerweg 32, 1111 PP Diemen Tel. 0294 41 27 36 | Fax 0294 43 05 12 | info@deblauwewimpel.nl
www.deblauwewimpel.nl “Innovatie op het water, Dutch Floating Home & Studio’s. Bezoek in Friesland Europa’s eerste HouseBoating Experience.”
www.MarinaDeFrieseMeren.nl
VOOR AL UW WATERBOUWKUNDIGE WERKZAAMHEDEN Gedempt Hamerkanaal 10 | 1021 KM Amsterdam M. 06-150 542 52 | E. info@pkwaterbouw.nl www.pkwaterbouw.nl
Jelle-paad 2, 8493 RG TERHERNE Telefoon: +31 (0)85 483 2140 Email: info@LifeStyleYachting.nl
Z
eehavenhoreca
LEUK Annet Huizing woont op een ark in Utrecht. Ze is tekstschrijver en kinderboekenschrijver en schrijft voor VLOT over cultuur en andere leuke dingen. www.olifantenstapelen.nl
BINNENDIEZEMUZIEK
Een vaartocht over de Binnendieze in Den Bosch is al bijzonder. Maar op zes zomeravonden in juli en augustus krijg je er ook nog eens muziek bij. Dat moet prachtig klinken op het water en onder de gerestaureerde vestingwerken! Het eerste concert is op 18 juli. www.muziekopdebinnendieze.nl
De kleinste zeehaven van Nederland ligt aan de Waddenzee bij Noordpolderzijl, in het midden van nergens maar mét een bruin café in de oude sluiswachterswoning: ’t Zielhoes. Daar liggen nog tapijtjes op tafel en eet je huisgemaakte Groningse poffert. In ’t Zielhoes zijn regelmatig activiteiten, zoals dineren op de dijk (4 juli) en het Doekegat piratenkoor (22 augustus). Noordpolderzijl is ook het startpunt voor wadlooptochten en rondvaarten. www.zielhoes.nl
VAREN DOOR HOLLAND OP Z’N MOOIST
Veel beroemde schilders van de Haagse School verbleven in de 19e eeuw regelmatig in Nieuwkoop om het plassenlandschap te schilderen. Hun schilderijen (waaronder Meimaand te Noorden van Willem Roelofs, zie afbeelding) zijn te zien op de tentoonstelling Holland op z’n mooist in het Haags Gemeentemuseum. Natuurmonumenten heeft er een vaartocht met gids bij georganiseerd door de Nieuwkoopse Plassen. www.natuurmonumenten.nl
KAPITEIN KEES LAMME ARM
Honderden binnenvaartschepen telden de Groningse veenkoloniën in de 19e eeuw. Elke boerderij, elk woonhuis en elk perceel land was per trekschuit bereikbaar. Later werden deze platbodems vaak voorzien van een lamme arm: een schroef op het dek die je overboord kon hangen (rechts op de foto). Over de scheepse geschiedenis van de veenkoloniën kom je meer te weten in het Veenkoloniaal museum in Veendam. www.veenkoloniaalmuseum.nl
Kees maakt met hond Bas en cavia Hector een tochtje met zijn boot. Hij steekt de rivier over en daar ontmoet hij mevrouw Kooistra, een oude dame die een beetje in de war is, maar best een ijsje lust. Kees laadt haar in de boot. Wat hij niet weet, is dat inmiddels iedereen op zoek is naar hem en mevrouw Kooistra. Leuk detail: cavia Hector is geboren op een woonboot, ‘in een huis dat als een boot in het water ligt’. Kapitein Kees (6+) is geschreven door Anke Kranendonk, met illustraties van Annemarie van Haeringen. www. lemniscaat.nl VLOT• | 7
07_leuk.indd 7
09-06-15 12:53
Links de Oude Jan, rechts de Stella Maris.
Bruggen van Hasselt
piepend tot leven voor
woonschepen
Tekst en foto’s Michiel Satink
In het Overijsselse Hasselt zijn twee ligplaatsen gecreëerd voor historische woonschepen. De schepen liggen naast de oude kalkovens met uitzicht over de eeuwenoude hanzestad. De gemeente knapt bruggen op en hoopt op meer varend erfgoed. 8 | VLOT•
08-09_terplekke.indd 8
09-06-15 12:54
T E R P LE K K E Ter Plekke is een impressie van een woonbotenlocatie. Heb je een tip voor deze rubriek? Woon je op een bijzondere plek? Mail naar redactie@vlotmagazine.nl.
Henk en Inge Fernhout voor de Oude Jan. Theo Wildenborg was tijdens het maken van deze foto op zee.
Het is stil langs de Heerengracht in Hasselt. Tussen regenbuien door wandelt een enkeling over een van de smalle ophaalbruggen waaraan gewerkt wordt. Het Hanzestadje ligt aan het Zwarte Water waar vrachtschepen richting Zwolle en toeristen richting Giethoorn varen. De gracht loopt vanaf deze rivier door en achter het centrum langs, waarna het water via een scherpe bocht langs de kalkovens meandert. Twee kegelvormige schoorstenen steken net boven de omliggende bebouwing uit. Ervoor een verbreding in de gracht waar schepen de laatste vijf eeuwen schelpen uit de Noord- en Waddenzee brachten. De ovens werden gebruikt om schelpkalk te maken, een bestanddeel van metselspecie en beton. De laatste rook verliet de schoorstenen in de jaren negentig, toen cement de rol van schelpkalk al had overgenomen. Met de rook verdwenen ook de schepen. Tot in oktober vorig jaar de bruggen in de oude grachten van Hasselt piepend omhoog kwamen. Twee zogeheten luxe motors voeren naar binnen: de Stella Maris (1934) van Theo Wildenborg en de Oude Jan (voorheen bekend als De Gelderland, 1912) van Henk en Inge Fernhout. Ze gingen naar hun nieuwe ligplek aan het Kalkovenwegje. Fernhout verkocht in 2012 de helft van zijn duwcombinatie. ‘We hebben nog een maand of drie op de duwboot gewoond, maar dat is vergelijkbaar met een camper. Dus de nood om een woning te vinden werd hoger.’ Hij was al jaren bezig met de reparatie van de Oude Jan op een werf in Hasselt en wilde daarop gaan wonen. In Hasselt dus. Hij besloot zelf op de gemeente af te stappen. Hij no-
Werk aan een van de ophaalbruggen over de grachten.
digde de ambtenaar uit op zijn schip. Toen bezwaren dreigden van inwoners en van vrijwilligers van de kalkovens, nodigde hij ook hen uit op de koffie. ‘Het pakte goed uit’, zegt Fernhout. ‘Eind vorig jaar kregen we groen licht. Ik had zelf nog wel één voorwaarde: dat er wat aan de bruggen gedaan zou worden. Die gaan nu nog open, maar wel met veel geweld en kruipolie. Mijn buurman en ik wilden voorkomen dat we nooit meer zouden kunnen varen.’ Theo Wildenborg kan zich het moment nog herinneren dat ze met hun schepen Hasselt binnenvoeren. Hij heeft als binnenvaartschipper en kustvaarder vele jaren ervaring, maar door deze grachten varen vergde veel stuurmanskunst. ‘De grachten zijn smal en overal liggen plastic bootjes. Maar ’t was wel leuk. De stad liep uit toen de bruggen eindelijk weer eens open gingen.’ De laatste keer dat de bruggen open waren gegaan, was in 2012, voor het evenement Hassailt.
Fernhout en zijn vrouw lieten zich een dag na het binnenvaren meteen inschrijven als inwoners van de gemeente Zwartewaterland. Ze krijgen veel lovende reacties van inwoners. Tijdens Koningsdag had hij de roef van het schip - nog vrijwel geheel in oorspronkelijke staat - opengesteld. ‘Ze stonden in de rij om naar binnen te mogen’, zegt hij lachend. Wildenborg, die zijn plek kreeg dankzij bemiddeling van de Landelijke Vereniging tot Behoud van het Historisch Bedrijfsvaartuig, moet nog even wachten tot zijn ligplaats definitief is. Hij woont nog niet op de Stella Maris. ‘Het ruim is helemaal leeg. Ik denk een jaar of drie nodig te hebben voor de verbouwing. Maar op deze prachtige plek blijf ik. Ik heb voor de rest van mijn leven voor Hasselt gekozen.’ Michiel Satink werkt als freelance journalist in de regio Zwolle. Hij verslaat rechtszaken en schrijft nieuws- en achtergrondartikelen. Hij woont op een woonark in Zwolle. www.journalisttewater.nl
‘Met de oude schepen hopen we het gebied rond de kalkovens weer haar oude sfeer terug te geven’, zegt wethouder Dick Visserman. Het gaat in eerste instantie om twee plekken, over meer wordt nog gepraat. De gemeente Zwartewaterland heeft 350.000 euro uitgetrokken om de bruggen over de grachten te restaureren. Voor de eerstvolgende Hassailt - in 2017 - moeten alle bruggen opgeknapt zijn.
VLOT• | 9
08-09_terplekke.indd 9
09-06-15 12:54
Schade of lekkage aan uw woonark? Wij repareren, adviseren en zorgen weer voor een optimale constructie en zorgeloos woonplezier. • Betonreparatie • Injecteren • Inspectie • Vrijblijvende offerte Kompaan Vochtwering Sonnegaweg 34 8478 HD Sonnega Tel. 0561-613505 06-12944478 info@kompaanvochtwering.nl www.kompaanvochtwering.nl
• Gevelbekleding specialist in Western Red Cedar en Profort kunststof. • Dakbedekking, onderhoud en verbouw van uw woonark/woonschip. • Afmeersystemen, afmeerbeugels en lichte beschoeiingen. • (Drijvende) terrassen en omlopen in hout en/of kunststof roosters. • Rioolpompen (Jung, KSB en Homa), installatiewerk, NUTS voorzieningen en vorstbeveiliging. • NIEUW: SCHILDERWERKZAAMHEDEN VAN GEVELS EN KOZIJNEN!! • Meer dan 375 particuliere opdrachtgevers, diverse gemeenten en overheidsinstellingen, banken, makelaars en verzekeraars. • Wij hebben een speciale regeling getroffen met AGV/Waternet, hierdoor hoeft u de eventuele subsidie voor de rioolpomp installatie niet meer zelf voor te financieren!!
Boot Klussers, www.bootklussers.nl, info@bootklussers.nl, tel: 06-24885680, tel: 06-17792083.
U
MOOI SPUL Renate Meijer, rasechte Groningse in Friesland, gek op waterwonen, uitgever van VLOT en met hart en ziel mamma van twee fantastische dochters.
ITBUIKEN
Voor zwangere buiken op het water, met extra ondersteuning voor rug en heupen. In roze, donkerblauw of mint. Wat een geweldige uitvinding! Ook voor op het land trouwens. En voor bierbuiken. € 55 www.aqua-baby.nl
DUTCHBED
Nog meer fun from the sun? Ga dan samen loungen op dit strakke ding. Kan zomer en winter op je terras blijven staan. Met ledverlichting aan de onderkant. Kost een paar centen, maar dan heb je ook wat. Vanaf € 3.000 www.dutchbed.com
SHARE THE SUN Buy One = Give One. Deel je energie met iemand op de wereld die geen toegang heeft tot elektriciteit. Leg de WakaWaka (‘helder licht’ in Swahili) 1 dagje in de zon en je hebt 150 uur energie om je smartphone op te laden. Inclusief lamp. Vanaf € 29 www.waka-waka.com
WATERBESPARING
Goeie tekst voor op een servet! Ook mijn manier van water besparen. 20 stuks € 6,96 www.huis45.nl
OPROLBAAR ZONNEZEIL VAKANTIEDRUPPELS
Water genoeg rond je boot, maar wie geeft je kamerplanten water in de vakantie? Dit waterdruppelingssysteem! Voor een weekje of 2,5 en maximaal 16 planten. € 66 www.dewiltfang.nl 10% korting voor Vrienden van VLOT
Ultralicht systeem met staaldraad en spanzeilen, zodat je boot niet scheef gaat hangen. Zonwerend, regen- en windbestendig, flexibel, onderhoudsvrij en op maat gemaakt. Ik ga ’m uitproberen! vanaf € 1650,www.shadesign.nl
VOOR 0 TOT 2 AAN BOORD
Onbreekbare glazen, 100% UV-bescherming, flexibel en lichtgewicht. En: ze blijven drijven, deze zonnebrilletjes voor de kleinsten. De Mini Squids zijn verkrijgbaar in blauw, lichtblauw, roze, fuchsia en zilver. € 29,95 www.kidswatersport.nl 10% korting voor Vrienden van VLOT VLOT• | 11
11_mooispul.indd 11
09-06-15 12:55
oog in oog met de zwanen Als deze ark in Friesland zou liggen, zou ik er onmiddellijk een bod op doen. Maar hij ligt in Berlijn en is niet te koop. Wel te huur trouwens, voor een vakantie. Dat wil ik ook nog een keer doen. Ik vrees wel dat ik dan meer op de boot zal zijn dan in de stad. Door Renate Meijer
Deze woonboot ligt in het oosten van Berlijn, in een kleine baai in de rivier de Spree, bij de Rummelsburgersee. Zou de architect zich hebben laten inspireren door die fabriekspijp? Want de inrichting kun je gerust industrieel noemen. Sober, maar toch sfeervol.
12 | VLOT•
12-13_droomboot.indd 12
09-06-15 12:57
dr oomboot Heb je ook een droomboot waar ik even binnen mag kijken? Mail me dan: redactie@vlotmagazine.nl
De bedden liggen laag bij de grond. Hoe heerlijk wakker worden is dit: oog in oog met de zwanen. Strakke badkamer en dan zo’n ultrahuiselijk ouderwets detail: tegeltjeswijsheden in de plint.
De meeste meubels zijn op maat gemaakt. Leuk bedacht: de kussens van de banken passen op de buitenmeubels. Die televisie is wat mij betreft overbodig. Het uitzicht is boeiend genoeg, ik zou me hier echt geen seconde vervelen! Van zo’n kachel word ik wel weer erg blij. Natuurlijk: een glazen pui aan de waterkant. Met zo’n uitzicht wil je geen muren. Het terras loopt (uiteraard) over de hele breedte van de boot.
Voor meer foto’s van deze ark: www.welcomebeyond.com
VLOT• | 13
12-13_droomboot.indd 13
09-06-15 12:57
Degelijk vakmanschap en jarenlange ervaring in
Pompen - Afsluiters - Systemen
betonreparatie, afmeersystemen, terrassen en stabiliseren woonarken
Kooltuinen 39, Urk Mob. 0622 540 238 info@atb-urk.nl www.atb-urk.nl
Start your smartphone‘s QR reader app, take a photo of the code and learn more. It‘s the first time you‘re using a QR code? Then download a free QR code reader software.
GA VOOR EEN VEILIG GEVOEL!
LBM kan uw woonark deugdelijk en zorgeloos afmeren met palen en beugels, afhouders en veren.
Ook voor het verfraaien van uw ark door loopranden en bruggen aan te brengen, bent u al jaren bij ons aan het juiste adres.
met Marc op 06-29256879 of kijk op de website www.lbm-almere.nl
LBM Aanmeer Systemen (alles voor woonarken)
Drijvend Wonen Advies/bemiddeling woonboten (alle soorten drijvende woningen)
Onder meer: • Makelaardij (aankoop/verkoop) • Taxatie • Bouwbegeleiding • Vergunningen • Conflictbemiddeling
Niek van der Sluis | Tel: 030 - 261 53 57 | info@drijvendwonen.nl woonbotenmakelaar.nl
Met meer dan 150.000 installaties in 35 jaar, is KSB’s Compacta wereldwijd de enige fecaliënopvoerinstallatie, die met een ongekend prestatievermogen model heeft gestaan voor een EU-norm. Of het nu gaat om eengezinswoningen, woonboten, souterrains of complexe projecten, zoals warenhuizen, ziekenhuizen, hotels of appartementencomplexen – het Compacta-concept biedt altijd dé oplossing. Het KSB concept is nu zelfs verder verbeterd en uitgebreid: de mini-Compacta is vanaf heden ook de kleinste, volwaardige opvoerinstallatie conform de EN 12050-1 in de markt. Indien gewenst zelfs leverbaar met onderhoudscontract: voor gegarandeerde bedrijfszekerheid. KSB Nederland B.V. - Wilgenlaan 68 1161 JN Zwanenburg - 020 407 98 00 - www.ksb.nl
Bel voor een vrijblijvende offerte
drijvendwonen.nl
Onze vertrouwde mini-Compacta is er nu ook in een nog compactere uitvoering.
woonbotenland.nl
EMCI gecertificeerd makelaar/taxateur woonarken en woonschepen
REACTIES VAN LEZERS WIEPKE SCHRIJFT
Tegeltjeswijsheid op z’n ‘Liwwarders’ De koop van ons woonschip was eigenlijk wel bijzonder. In de zomer van 2012 kocht de vorige eigenaar van het schip ons huis. We hebben dus van woning geruild en daardoor konden we beiden in prijs zakken. Maar inmiddels hebben we wel veel geïnvesteerd: het schip heeft (weer) een laadmast met laadboom inclusief elektrische lier. Vorig jaar hebben we het schip laten voorzien van een boegschroef (heel prettig!) en generator. Ook hebben we de stuurhut laten restaureren met dubbel glas en zonnepanelen op het dak. Dus ja: ‘Ut kòst un paar senten, maar dan hest oek wat!’ Het oude kompas uit 1956 is door een expert helemaal opgeknapt en krijgt weer een plaatsje in de stuurhut.
Ken je de gouden boekjes? En ken je De Hondenmatroos? Was vroeger mijn lievelingsboek. Als ik me naar voelde, ging ik in z’n bootje wonen en varen. Ik had al een zuidwester. Wiepke Poldervaart is kunstenares en woont op een woonboot. www.wiepkepoldervaart.nl
Ons plekje in de Museumhaven Leeuwarden is nu een Schepencarrouselplek sinds eind april 2015 (www.schepencarrousel.nl). In de zomer kunnen daar andere historische schepen liggen. We genieten nu volop van het wonen (en werken) op het schip, en helemaal van het varen! Het blijft voor ons bijzonder om je woning mee te nemen en tijdelijk bijvoorbeeld even in Amsterdam te wonen.
Petra Spithost
Ook een toepasselijk tegeltje aan boord? Stuur een foto naar redactie@vlotmagazine.nl
Van een creatieve Vriend van VLOT!
VLOT• | 15
15_reactiesvanlezers.indd 15
09-06-15 12:58
Cor Goudriaan | advocatuur Staat het water je aan de lippen?
Cor Goudriaan woont al 40 jaar op het water. In die tijd heeft hij vele woonbootbewoners bijgestaan in geschillen met onder meer arkenbouwers, oevereigenaren, verzekeraars, gemeenten, waterschappen en andere overheden. Hierin combineert hij zijn kennis van de feitelijke situatie met zijn specialisaties: huurrecht en bestuursrecht, als het even kan in goed overleg en zonder dure en tijdrovende rechtsgang. Woon je op het water en worstel je met een juridisch probleem? Wacht liever niet tot het water je aan de lippen staat, maar neem tijdig contact op met Cor. Cor Goudriaan | advocatuur Panamalaan 4M 1019 AZ Amsterdam T (020) 760 6933 E cor@corgoudriaan.nl W www.corgoudriaan.nl
advertentie 90x130 Cor Goudriaan.indd 1
Al meer dan 35 jaar ervaring in het produceren van: Drijvende terrassen | Drijvende steigers Drijvende wandelpaden | Vlonderboten | Kanovlotten Roeivlotten | Drijvend maatwerk Havenhout is FSCÂŽ Gecertificeerd
www.havenhout.nl Westzijde 390, 1506 GL Zaandam, Tel. 075-6351695
14-11-2014 10:47:04
Beyerinckweg 5 4251 LP Werkendam The Netherlands Tel.: +31 (0)183 301940 www.maksor.nl
DE SPECIALIST VOOR HET UITTRIMMEN VAN UW WOONARK
Ark ligt scheef
Door middel van gepatenteerde drijflichamen weet Maksor uw woonark snel, eenvoudig en zonder onnodige kosten uit te trimmen (stabiliseren).
OVERIGE DIENSTEN VAN MAKSOR DIVING: - Onderhoud, inspectie en reparatie - Afdichten van sanitaire behuizingen (betonpoeren) - Afmeren - Op diepte brengen van de ark d.m.v. baggerwerkzaamheden met behulp van duikers
Aanbrengen GULMĂ€LFKDPHQ
$UN LV XLWJHWULPG
P O L I T I E K & RE C H T
Zwaarwegend belang Bij veel woonboten is sprake van een stilzwijgende gebruiksovereenkomst met de eigenaar van de ligplek. Net als bij een gewone huurovereenkomst moet de eigenaar een goede reden hebben om die overeenkomst op te zeggen. Een bekende situatie: woonboten die al tientallen jaren zonder toestemming ergens liggen en - eveneens zonder toestemming - gebruikmaken van de grond bij de ligplaats. Als die situatie al lange tijd bestaat, rijst de vraag wat de rechten nog zijn van de grondeigenaar. Soms proberen woonbootbewoners een beroep te doen op verjaring: in het Burgerlijk Wetboek staat dat als een perceel grond of water twintig jaar onafgebroken door iemand anders dan de eigenaar zonder diens toestemming is gebruikt, die eigenaar daar niet meer tegen kan optreden. Maar zo’n beroep op verjaring wordt niet snel gehonoreerd (zie VLOT september 2013). De rechter ziet het gebruik van water en grond voor een woonboot meestal als een gebruik waarvoor de eigenaar stilzwijgende toestemming heeft gegeven. Er is dan sprake van een stilzwijgende gebruiksovereenkomst. Kan de grondeigenaar zo’n gebruiksovereenkomst zomaar opzeggen? Nee, niet zomaar. Omdat de woonbootbewoner een wezenlijk belang heeft bij voortzetting van het gebruik, moet de grondeigenaar een zwaarwegend belang hebben bij beëindiging van de stilzwijgende overeenkomst. Net als bij een huurovereenkomst voor de ligplaats. Herinrichting en huur In Amsterdam-Noord hadden woonbooteigenaren veertig jaar lang stroken grond van de gemeente in gebruik. De gemeente vond dat er sprake was van een stilzwijgende gebruiksovereenkomst en wilde die omzetten in een huurovereenkomst. De bewoners stelden dat er nooit toestemming voor het gebruik was gegeven, ook niet stilzwijgend, en vonden dat het recht van de gemeente om op te treden was verjaard. Ze wilden in een procedure een erfdienstbaarheid afdwingen: het recht om, zonder vergoeding, van de grond gebruik te maken voor hun tuinen en schuren. De rechter wees dit af: volgens hem was er wél stilzwijgende toestemming, en dus een stilzwijgende gebruiksovereenkomst. De gemeente had die overeenkomsten opgezegd en eiste in een tegenvordering juist ontruiming van de grond. De rechter wees deze ontruiming toe voor een deel van de grond: een strook van 2 meter breed, die de gemeente nodig had voor herinrichting bij een nieuwe woonwijk. En dat was volgens de rechter een voldoende zwaarwegend belang voor opzegging. Voor de rest van de tuinen, een strook van 6 meter breed, stelde de gemeente als zwaarwegend belang voor opzegging dat zij een huurovereenkomst met de bewoners wilde sluiten. De rechter oordeelde dat dit belang vervallen was omdat de bewoners in de procedure hebben gezegd dat zij vanzelfsprekend een huurovereenkomst zullen sluiten als hun eis inzake erfdienstbaarheid wordt afgewezen. Ze mogen die strook blijven gebruiken, als ze maar akkoord gaan met huur.
Cor Goudriaan woont al 40 jaar op een woonboot en is advocaat, gespecialiseerd in woonbootzaken.
Parkeerplaatsen en exploitatie Ook in de Ringvaart van de Haarlemmermeer hadden woonbootbewoners een stilzwijgende gebruiksovereenkomst. Hoogheemraadschap van Rijnland, eigenaar van de grond bij de boten, wilde na vele jaren van gebruik ‘om niet’ een vergoeding van de bewoners voor de grond. Zo niet, dan werd de overeenkomst opgezegd. De rechter oordeelde in het voordeel van Rijnland. Als de bewoners zouden weigeren om een huurovereenkomst aan te gaan, zou Rijnland de stilzwijgende gebruiksovereenkomst mogen beëindigen. Een andere geldige opzeggingsgrond zou kunnen zijn dat een gemeente als eigenaar van de grond parkeerplaatsen wil aanleggen. En bij een particuliere grondeigenaar zouden serieuze plannen voor een economisch rendabelere exploitatie kunnen leiden tot een rechtsgeldige opzegging. In alle gevallen geldt dat de grondeigenaar de reden voor opzegging goed moet onderbouwen. Zijn belang moet immers zwaarder wegen dan de belangen van de woonbootbewoners.
www.corgoudriaan.nl
http://bit.ly/1E0KyoG VLOT• | 17
17_politiekenrecht.indd 17
09-06-15 12:59
Heeft uw woonboot onderhoud nodig? Van klein tot groot onderhoud bent u bij ons aan het juiste adres!
V O O RT VA R E N D V E R Z E K E R D
De onderlinge specialist in scheepsverzekeringen
WOONBOOT ONDERHOUD Bekijk onze website voor de volgende projecten:
Nieuw & verbouw • Betonwerkzaamheden • Timmerwerkzaamheden • Elektrawerkzaamheden • Koppelen terrassen en betonbakken • Rioolsystemen en -pompen
Maak vrijblijvend een afspraak: mail naar info@woonbootonderhoud.nl of bel: 070 - 35 98 213 / 06 224 872 89
woonbootonderhoud.nl
Van klein onderhoud tot het bouwen van een complete woonark!
”Ik ben blij met mijn keuze voor EOC omdat zij verstand hebben van alle soorten (varende) woonschepen, dus ook die van mij.” ■ Klant centraal ■ Gratis EOC inspectie ■ Specialist
T. 088 6699500
| eoc.nl
www.marimat.nl
0297-583331 GOLFBREKERS - DRIJVENDE STEIGERS - VINGERPIEREN - BRUGGEN - TERRAS EN PLATFORM - WATER EN ELEKTRA
Marimat gebruikt composieten dekplanken en aluminium drijfconstructies. Deze recyclebare materialen vragen geen onderhoud en hebben een zeer hoge levensverwachting.
Bel voor meer informatie of voor een bezoek aan onze fabriek in Nes aan de Amstel!
Column Hans Sibbel Hans Sibbel. Ook wel bekend als Lebbis. Cabaretier, stand-up comedian. Mr. Funny voor vrienden. Woont op een ark.
Vogels zijn gek Ik mag graag over het water uitkijken. Vroeger ging ik veel vissen en dan was je ook de hele dag aan het water. Maar dan was je focus toch op je hengel, of het aas wel goed was, waarom ze net tien meter verder sprongen, waarom er wel een grote kolk was maar geen beet, waarom vissers aan de overkant wél vingen, dat het gunstig was als het ging regenen, dat het gunstig was als het droog werd, dat je al zestien keer je aas had ververst en dat nog één keer moest doen. Kortom, ik ving zelden iets. Maar je zat lekker. Nu woon ik op het water. En nu kijk ik dus naar andere dingen. Bijvoorbeeld naar vogels. En die zijn gestoord. Vogels zijn gek. Dat ze het redden is een wonder. Waarschijnlijk alleen omdat het er heel heel veel zijn. Dus door puur toeval blijven er elk jaar genoeg over om eieren te leggen. Neem de reigers. Die bouwen nesten. Dus nu in het voorjaar zoeken ze takken. Ze hebben al een nest, maar het moet weer groter, denk ik. Kapitalistische reigers. Dan loopt zo’n reiger echt tien minuten door mijn tuin. Hij pakt een takje. Legt het weer weg. Ander takje. Loopt hij mee door de tuin. Gooit het weg. Toch weer eerste takje. Nee, is niet goed. Ander takje. Probeert op te stijgen. Takje is meer een tak van drie keer zijn eigen lengte. Hij komt niet van de grond. Is verbaasd. Terug naar het eerste takje. Hij stijgt op. Hij vliegt volkomen zinloos naar de over-
kant van het meertje, dat is 400 meter. Er is heel veel wind en hij ploegt zich er doorheen. Het was dagenlang windstil, maar juist vandaag zal er met takken gevlogen worden. De nesten zijn aan deze kant. Dus hij vliegt weer terug met een enorme omweg. Laat takje vallen. Wil je nou een nest maken, of wat? En dan heb ik het nog niet over meeuwen die achter elkaar aanzitten, puur om energie op te stoken en daarna ons op terrasjes lastig komen ‘Wil je vallen omdat ze honnou ger hebben. Volledig volgevreten eenden een nest die nog steeds als maken, vluchtelingen op brood aanvallen dat ieof w at ? ’ mand in het water gooit en als iemand anders ook brood in het water gooit, gaan ze allemaal daarnaartoe alsof ze weten dat dat nieuwe brood zeker nog lekkerder is. De enorme zwermen spreeuwen die om geen enkele reden een luchtshow geven. Vogels zijn dom, hebben een doelloos leven en schijten heel veel op mijn auto. VLOT• | 19
19_column.indd 19
09-06-15 14:11
PORTRET
ANSFRIED ZWAAGSTRA, D Hij is altijd in gevecht met het ‘weerbarstig obstinate’ ijzer van zijn Zeeuwse klipper in het Almelose Kanaal in Zwolle. Maar wat een inspirerende ruimte en wat een paradijselijk woonoord nu de lente weer is losgebarsten. Ansfried Zwaagstra over zichzelf, zijn schip en onbetreden paden. Tekst Ansfried Zwaagstra Foto’s Jarno Kraayvanger
‘Ik ben van volgzame, brave komaf. Nijver, spaarzaam en goed-voor-je-bestwil, dat werk. Alleen heeft dit goedbedoelde maar knellende uniform van rust, reinheid en regelmaat op mijn, wat afwijkende, aanleg gewerkt als een rode lap op een korzelige stier; structuur is in mijn leven ver te zoeken. Voorspelbaarheid een dwangbuis. Bestwil je tante. Ik moest en zou zo nodig eerder betreden paadjes vermijden. Een dissidente geaardheid stond sowieso geen geijkte route toe. Met alle gevolgen van dien. Hier zit ik nou, in een enorm, boven m’n hoofd gegroeid schip, op een voorzieningenniveau waarvoor in Nederland formeel geen woonvergunning wordt afgegeven. Wel van (bijna) alle gemakken voorzien, daar niet van. Ik kan niet anders; de gedachte aan een kubistisch afsopbare bewoning met plinten, centrale verwarming en laminaat lijkt soms
aantrekkelijk als ik, weer eens in de vrieskou opstaand, eerst het ruim in moet om hout te hakken, maar jaagt me verder nog steeds de stuipen op het lijf. Ik vond deze Zeeuwse klipper - die in het hippie-bootcultuurtje van die tijd doorging voor de Rolls-Royce onder de schepen - in verwaarloosde staat en tegen oud-ijzerprijs, een reddende engel. Echt IJzer. Gedoopt met een vergeeldejongensboekennaam als De Avontuur en dan uit 1887 nog wel. Bied daar als dwangmatig romanticus eens weerstand tegen. Ik was toen al niet overmatig gehinderd door praktische deskundigheid. De verrotte luikenkap moest vervangen worden door een, natuurlijk, ijzeren dak, dat met enige aandacht is gewrocht om het de skyline van een exotische stad te geven, met een radarbootaccent van opzij als uitloper van het midscheepse kruisbooggewelf. De kap over de voorkant heeft
van de klipper meer slipper gemaakt en er lopen dan ook nautische puristen rond die mijn bloed wel kunnen drinken. Maar over wansmaak valt niet te twisten, vind ik. En daar begon het mee. Achteraf had ik bij het arbeids- en onderhoudsintensieve karakter van dit materiaal wel wat langer stil mogen staan. Weerbarstig obstinaat. Het is op een slepend huwelijk uitgelopen; altijd wat te zeuren en zelden geen hoofdpijn, zeg maar. En ik altijd onder de roest, het vet, het stof, de handen vol sneeën en schrammen en moe. Zonder alle hulp was ik er allang in afgezonken. Met voorbedachte rade. Maar ai, wat levert zo’n ruimte een scala aan onverhoedse verwikkelingen op. Roemruchte feesten met bands, bars en belendend zwembad, film- en fotoshoots of biosavondjes, indoor-ijsbanen als er weer eens een leiding is gesprongen, een
20 | VLOT•
20-21_portret.indd 20
09-06-15 14:13
A, DWANGMATIG ROMANTICUS
indoor-zwevend kampvuur als je es wat anders wil op je verjaardag, een indoorzwaluwnest, indoor-weersomstandigheden zelfs, van slierten mist of lome regens. Of een kunstenaar met ruimtegebrek die een opblaaskoe komt bouwen. Dito rouwende vrienden die er een doodskist timmeren voor de ontslapene, een voortvluchtige kraker bij terugkeer van vakantie, de variaties zijn eindeloos en onvoorspelbaar. Voor die onbetreden paden zorgt het schip vaak zelf. Scheelt een hoop brainstorm. En dan al die ruimte in zo’n ruim. Dat op die locatie aan een recreatieve fietsroute de schuit floreert als bescheiden toerattractie met vrijwel dagelijks camera’s en ‘mag ik even binne ehh…’ op de loopplank, bezorgt me de prettige verbeelding dat ’t ook nog ergens goed voor is in het gestaag meer op interieurs van koelkasten lijkende Nederland.
De lange grauwe winter, weer zonder ijsof sneeuwpret, is gelukkig op terugtocht. De komende 7, 8 maanden “hot season” maken, met alle weidsheid, natuur en overdadige lusthoven, van deze kade een paradijselijk woonoord.’ MEER FOTO’S ZIEN? KIJK OP WWW.JARNOKRAAYVANGER.COM.
VLOT• | 21
20-21_portret.indd 21
09-06-15 14:14
BV
Kwaliteitscasco’s voor de arkenbouw
DE BESTE VERZEKERING VOOR UW WATERVILLA • Schadevergoeding op basis van herbouwwaarde
De beste fundering voor wonen of werken op het water!
• Dekking bij schade en gevolgschade door eigen gebrek • Garantie tegen onderverzekering • Dekking bij droogvallen na dijkdoorbraak (de ramp bij Wilnis) • Premie vanaf € 1,50 per € 1.000,- verzekerde waarde Zie voor onze actie:
WOONARK-VERZEKERING.NL
Postbus 8 8300 AA Emmeloord Kantoor: Betonweg 13 Emmeloord T: +31 (0)527 252278 | E: info@betoncasco.nl W: www.betoncasco.nl
OBM Verzekeringen Parallelweg 1, 1151 BS Broek in Waterland Telefoon: 020 - 4 03 18 29 info@woonark-verzekering.nl
Zorgeloos wonen op het water. - AFMEERSYSTEMEN - BAGGEREN - BESCHOEIING - DRIJVENDE STEIGERS - LOOPBRUGGEN - STEIGERS - TRANSPORT WOONARKEN - WATERPASSING WOONARKEN
Noorder IJ- en Zeedijk 102, 1505 HT Zaandam Tel: 075 6122 465 Email: info@wabenecke.nl www.beneckewoonbotenservice.nl
Op, langs en in het water
SCHEEPSJOURNAAL DOOR CORINE NIJENHUIS
Een bed van BIETEN
Corine Nijenhuis, ruimtelijk vormgever, schrijver en blogger, kocht met haar vriend een vrachtschip ‘uit het werk’: de Henriëtte, een stalen klipper uit 1901. Ze verbouwden haar tot varend woonschip. Corine heeft een biografie geschreven over de Henriëtte onder de titel Een vrouw van staal. www. corinenijenhuis.com
Suikerfabriek Puttershoek, herfst 1939 Traag zeilde de Annigje over de Oude Maas. De klipper lag tot het ijkmerk in het water, de deklast bieten stak zo hoog dat de giek er maar net overheen zwaaide. Voor de suikerfabriek van Puttershoek dreef een zwerm schepen: klippers, Friese maatkasten, tjalken en een enkele luxe motor. Drijvende bergen bieten onder een wiegend mastenwoud. Ze vormden een eiland in de stromende rivier, trekkend aan hun ankers en aan elkaar. Het leek één groot lichaam waarvan zich nu en dan een stukje losmaakte om naar de fabriekskade te varen. Daar stonden de kranen als gulzige dieren die nauwelijks konden wachten de happende bekken in een overvolle voerderbak te duwen. De campagne was vol op stoom. De suikerbieten rond de fabriek vormden een grillig berglandschap dat voortdurend aangroeide, hoeveel er ook van afgeschept werd. Bedrijvigheid deed de grond trillen, grijze wolken die door de torenhoge fabriekspijp werden uitgespuugd, bleven er als een donzen deken boven hangen. De bietencampagne was net een steen die een berg afrolde: eenmaal op gang was het onmogelijk nog te stoppen tot het eindpunt bereikt was. Suikerfabriek Puttershoek, zomer 2014 Vanaf de rivier zie ik een schoorsteenpijp, verder niets, het fabrieksterrein ligt achter een stenen wal. Er is een insteekhaven: ‘Verboden toegang, particuliere haven’, dreigt een scheefhangend bord. Wij varen achterwaarts binnen en leggen de lijnen rond oude bolders. Zou de Henriëtte precies hier gelegen hebben toen ze in 1938 als de Annigje een van haar tientallen ladingen bieten kwam lossen? In de stenen wal zijn treden gehakt, ik neem er vier, dan sta ik boven en overzie de suikerfabriek van Puttershoek. De lege vlakte strekt zich uit als een dode akker van steen, beton en asfalt. Hier en daar heeft zich een ondiep meer van regenwater gevormd waar mijn hond opgetogen doorheen rent. Hij is het enige dat beweegt zover het oog reikt. Midden op de vlakte staat de schoorsteenpijp als een verwijtend opgestoken vinger. Alles is verdwenen: de dampende gebouwen, de zoete stank van suikerbieten, de kreten van de arbeiders en het gehijg van machines die de peeën zonder
Uit de collectie van H. de Groot
adempauze tot pulp vermaalden. Henriëtte bonkt tegen de kade. Ze wil vertrekken nu hier niets meer te lossen valt. Op de Oude Maas loert een politieboot. Hoe leg ik een nuchtere ambtenaar uit wat ik hier te zoeken heb? Dat ik de geschiedenis van mijn schip wil proeven, alsof het de geschiedenis van een vriend betreft? ’s Avonds, de Henriëtte afgemeerd naast een vrachtschip, zoek ik op internet naar afbeeldingen van de suikerfabriek van Puttershoek. Er is een filmpje van de sloop. Een grote machine bijt een fabrieksgebouw aan stukken. Dat gaat met een aan voorzichtigheid grenzende gratie. Het gevaarte lijkt een weekhartig monster dat zich bij iedere hap excuseert voor zijn honger. Wanneer het water bedaart en de koelte over het dek glijdt, ga ik naar bed, in de neus van de Henriëtte. Voor ik in slaap val, vraag ik me af hoeveel suikerbieten er in mijn bed pasten. Zie pagina 38 voor meer informatie over Een vrouw van staal.
VLOT• | 23
23_Scheepsjournaal.indd 23
09-06-15 14:15
LEZERSVERHALEN LEZERSVERHALEN LEZERSVERHALEN LEZERSVERHALEN LEZ
Eilandbewoners In een ziekenhuis zag ik VLOT op de leestafel. Ik kende het blad niet, maar de cover trok mijn aandacht, ik woon namelijk ook op het water! Ik heb me meteen aangemeld als Vriend van VLOT en zo kwam het dat Renate mij mailde: ze kon mijn adres niet thuisbrengen en vroeg hoe het nou precies zat. Nou, het zit dus zo. Onze brievenbus staat in de gemeente Haarlemmermeer. We parkeren de auto ook in Haarlemmermeer. Vervolgens varen we met een pontje naar onze ark en die ligt aan een eilandje in de gemeente Aalsmeer. De postbode weet ons inmiddels te vinden en hij weet ook dat hij voor een pakketje niet op de deurbel moet drukken, maar op de toetsen van z’n telefoon. Een aantal jaren geleden woonden we in een jachthaven, óók op een eilandje. Daar moesten we ook gebruikmaken van een pontje. Maar er was altijd wel iets met dat ding. En repareren was niet makkelijk: het was zo’n elektrische met lieren, dus waren we afhankelijk van anderen. We kozen daarom een andere ligplaats voor ons stalen schip en wilden nooit meer op een eilandje wonen. Het liep anders. Sinds 2,5 jaar wonen we op deze prachtige plek, een eilandje van 4500 vierkante meter. Ik voer er bijna 6 jaar geleden langs en zag een bordje ‘te koop’. Maar de vraagprijs was immens en ik bood de helft. Drie jaar later kwam ik de eigenaar weer tegen en die vroeg me: staat je bod nog steeds? Nu zijn we dus toch weer afhankelijk van een pontje. Maar dit keer eentje met een motortje. En die kan ik zélf repareren. Jeffrey Kolman en Veronica van der Ploeg, Aalsmeer
24 | VLOT•
24-25_vvv-verhalenvanlezers.indd 24
09-06-15 14:16
LEN LEZERSVERHALEN LEZERSVERHALEN LEZERSVERHALEN
WORD VriEnd VAN VLOT Beste waterbewoner,
VEiLiGE HaVEn Na 7 jaar en 3 maanden landrotten in Wijk bij Duurstede ben ik eindelijk weer waterbewoner. In Friesland, op een tjalk. Maar laat ik bij het begin beginnen. In 1993 kocht mijn vader een tjalk, vanwege de romp. De opbouw hebben we er in een zaterdag vanaf gesloopt. Een leuke dag: alles kapotmaken. Daarna begon voor mijn vader het uitzoeken, denken, ontwerpen, bouwen en nog eens bouwen. In 2002 was de motortjalk nog niet klaar, maar mijn vaders leven helaas wel. Op zijn sterfbed heb ik hem beloofd om de boot af te maken en erop te gaan wonen. En dat heb ik ook gedaan, voor mijn gevoel onder zijn toeziend oog. Van het bouwproces heb ik een fotoboek gemaakt dat ik af en toe doorblader, denkend aan al het werk dat mijn vader verzet heeft. Acht jaar geleden ontmoette ik mijn huidige man. Hij woonde in Wijk bij Duurstede, gewoon in een huis, dicht in de buurt van zijn drie kinderen. Omdat ik alleen maar kleding, administratie en mijn kat (Fred, een je-weet-wel-kater) mee hoefde te nemen, was een verhuizing voor mij eenvoudiger. Dat we uiteindelijk (weer) in Friesland op de Shangri La zouden gaan komen als de kinderen volwassenen waren, stond al vast. De verkoop van de tjalk is dan ook nooit overwogen. Kun je stellen dat je van een schip houdt? Dat ze je heeft laten groeien, sterker gemaakt en nog steeds kracht geeft? Zo voel ik het tenminste wel. En nu is het huis in Wijk bij Duurstede verkocht en de Shangri La bewoond. Dit keer door twee personen en Fred, die de muizenplaag in Friesland te lijf gaat. Ik vind het heerlijk om weer aan boord te wonen. De tjalk past mij als een handschoen. Ik ben er volledig thuis en beschermd. Het is mijn veilige haven.
VLOT heeft je nodig! Ik hoor graag wat je van het blad vindt. En ik ontvang heel graag tips, verhalen en foto’s. Maar financiële steun is ook meer dan welkom om dit kosteloze blad vier keer per jaar bij je op de mat te laten vallen. Dus: draag je VLOT een warm hart toe? En wil je een bijdrage leveren aan de productiekosten? Word dan Vriend van VLOT voor maar 10 euro per jaar (je mag natuurlijk ook meer overmaken). Je krijgt daarvoor exclusieve kortingen op producten en arrangementen die worden aangeboden in het magazine en op de website. Ga naar www.vlotmagazine.nl en vul het formuliertje in! Vrolijke groet en veel dank,
Froukje Oostra
wOOnbOOT Van HET Jaar 2015 Zoals je in de vorige VLOT kon lezen, was de woonboot-van-het-jaarverkiezing een groot succes. We gaan dus door! Wordt jouw nieuwe woonboot (staal of beton) dit jaar opgeleverd? En vind je het de mooiste boot van Nederland? Meld je dan aan voor de verkiezing van de Woonboot van het jaar 2015. Stuur informatie en foto’s over je boot naar mail@woonbootvanhetjaar.nl. Ook volledig gerenoveerde woonboten mogen meedoen. De prijsuitreiking is in het voorjaar van 2016.
VLOT• LEVEn OP HET waTEr
VLOT• | 25
24-25_vvv-verhalenvanlezers.indd 25
09-06-15 14:16
n LibellenLi Dat ze iets met water hebben, verraden hun namen: watersnuffel, kanaaljuffer, rivierrombout en weidebeekjuffer. We hebben het over libellen, de grootste insecten van Europa, die je vooral bij de waterkant vindt. Weia Reinboud, een van de auteurs van de Veldgids Libellen, vertelt over haar fascinatie voor deze insecten.
parende paardenbijters
Libellen zijn waterdieren. De meeste soorten leven veel langer als bruine larf onder water, dan dat ze boven water rondvliegen als veelkleurig insect. Toen ik begon met het kijken naar libellen, in 1984, wist ik dat nog niet. Ik wilde álle insecten leren kennen en voor het gemak begon ik met de grootste - en dat is nogal uit de hand gelopen. Ik ben ze gaan fotograferen, ben ze overal in het land gaan filmen en heb erover geschreven. Juist omdat het onderwaterdieren zijn, moet je ze bij het water zoeken en al doende maak je nogal wat mee… Bij het aan land gaan uit een kano vallen. Of op de libellen letten en naast het pad driekwart meter in het hoogveen zakken. Of in een laagveengebied op een drijftil lopen en dat plots de kragge breekt. Gelukkig zijn libellen net als ik warmte-
tekst en foto’s Weia Reinboud
weidebeekjuffer
minnend, dus een volgelopen laars droogt wel weer. Dat gold helaas niet voor mijn eerste videocamera. Het statief zakte in een mollengang weg en viel in het water toen ik een lens pakte om een mooie zeldzaamheid te filmen. Het gaat best goed met de libellen, want de kwaliteit van het water is verbeterd. Het wemelt nog niet bij elk water van de libellen, maar er zit een stijgende lijn in. Fascinerend is dat er ook soorten terugkomen die hier uitgestorven waren. Hoe doen ze dat, hoeveel kilometer kunnen ze afleggen? Heel veel, blijkt. Er is een soort die IJsland heeft bereikt, terwijl ze uit oases in de Sahara komen! Die soort, de zadellibel, is tevens de grootste zeldzaamheid die ik ooit zag. Ze ging bij Zeist op een bewolkte dag vlak voor mijn voeten zitten. Ik had niks bij me en
leende een potlood van wandelaars om haar te kunnen schetsen. Ik zag verderop iemand met een camera bloemetjes fotograferen en vroeg hem om het op foto vast te leggen. In Nederland heb ik 68 soorten gezien van de 71 die ooit gezien zijn. De laatste toevoegingen aan de lijst zijn zuidelijke soorten die zich door klimaatverandering noordwaarts uitbreiden. Langs een kanaal met wat begroeiing vind je al gauw tien soorten, van het dunne lantaarntje tot de acht centimeter lange keizerlibel. Bij schoon water met water- en oeverplanten kun je wel twintig soorten zien, maar interessanter is om gewoon te gaan zitten kijken naar hun gedrag. Hun voortplantingsproces is heel apart en ze vreten steekmuggen, erg nuttig. Enne: libellen steken echt niet!
26 | VLOT•
26-27_natuur.indd 26
09-06-15 14:27
grote roodoogjuffer
N at u u r
LibellenLib houtpantserjuffer
variabele waterjuffer
bruinrode heidelibel
De Veldgids Libellen (KNNV Uitgeverij, € 32,95) van Frank Bos, Marcel Wasscher en Weia Reinboud combineert heldere beschrijvingen met veel achtergrondinformatie, waarnemingstips en duidelijke foto’s van het mannetje én vrouwtje. Voor iedereen die de libellen rond zijn boot wil herkennen en determineren. Bij de KNNV is ook het boek Fotogids larven van libellen verkrijgbaar. www.knnvuitgeverij.nl
VLOT• | 27
26-27_natuur.indd 27
09-06-15 14:27
Winder Pomptechniek is gespecialiseerd in de
VAN DER WOUDE DE GRAAF
ADVOCATEN
installatie, onderhoud en service aan alle
mr. A.P.W. Tonen & mr. dr. M.F. Vermaat
typen vuilwaterpompen in souterrains,
Specialisatie
woonarken en huizen.
Bart Tonen & Matthijs Vermaat zijn gespecialiseerd in de juridische problemen die bij het wonen op het water kunnen ontstaan.
Daarnaast installeert en onderhoudt Winder Pomptechniek grotere pompunits in bedrijven. U kunt bij ons terecht voor advies, onderhoud en service, storingen en installaties van alle merken vuilwaterpompen.
Woonbotenrecht
Wij kennen de woonbootwereld uit eigen ervaring en schrijven daar regelmatig over. Daarnaast kunnen wij over veel andere zaken adviseren. Bijvoorbeeld over huurcontracten met de eigenaar van de ligplaats/de oever, de koop of verkoop van de woonboot, maar ook als het gaat over de nutsvoorzieningen of de schadeafwikkeling met de verzekeraar. U kunt bij ons kantoor ook voor problemen op ander gebieden terecht zoals strafrecht, sociale zekerheid, personen en familierecht, civiel recht, arbeidsrecht en vreemdelingen recht.
Van der Woude De Graaf Advocaten Willemsparkweg 31
winder pomptechniek Passie voor Pompen
Frank Winder | Tel: 06-22222531 | info@winderpomptechniek.nl
www.winderpomptechniek.nl
1071 GP Amsterdam t: 020 - 676 66 90 f: 020 - 676 66 95 e: info@woudegraaf.nl w: woudegraaf.nl
Maximale ruimtebenutting met kruislagenhout
www.jmconcepten.nl
Van Broeckhovenlaan 2-Z, 5213 HX ‘s-Hertogenbosch Tel. 073 644 7500, info@jmconcepten.nl
LEKKER Lianne Ophelders is francofiel, bourgondiër, wijnliefhebber en hobbykok. Ze schrijft voor VLOT over bijzondere visgerechten, zeewaardige keukenspullen en interessante eet- en drinkweetjes.
RECEPT
Een van mijn Italiaanse favorieten is spaghetti alle vongole: spaghetti met venusschelpen. Deze schaaldieren worden in Nederland niet veel gegeten. Jammer, want als je ze hebt ontdekt, weet je pas wat je gemist hebt! Ik lunchte laatst bij de Comedie in Maastricht en daar serveerden ze deze klassieker met wat groenten en zeekraal. Bijzonder smaakvol.
Het geheim van een goede spaghetti alle vongole is dat je alle ingrediënten van tevoren klaar zet. Je maakt het à la minute. Dit recept is voor 4 personen.
ZOUTERIK Zeekraal groeit op schorren: stukken land waar regelmatig zout water overheen stroomt. Een andere naam voor zeekraal is, heel toepasselijk, zouterik. Tegenwoordig wordt het ook gekweekt, in Zeeland. Je vindt het gewoon in de supermarkt. Door de zilte smaak is zeekraal heerlijk in combinatie met andere groentes, in een roerbakschotel of salade. Als je hem rauw wat te taai vindt voor een salade, kun je hem even blancheren. Maar goede zeekraal - jong en vers - heeft geen houtige, taaie delen.
VENUSSCHELPEN EN ZEEKRAAL
DE GROENTE Nodig: 2 uien, 4 tenen knoflook, 1 grote spaanse peper, 1 bakje peulen, 1 bakje zeekraal, 1 doosje kerstomaten. Snijd de uien en knoflook fijn. Snijd de spaanse peper in dunne ringen, de peulen en zeekraal in stukjes en de kerstomaten in tweeën. Bak - terwijl de spaghetti kookt - de ui, knoflook en peper in olijfolie glazig. Bak de peulen en zeekraal een paar minuten mee. De kerstomaten erbij en nog een minuutje omscheppen. De peulen en zeekraal moeten beetgaar zijn.
DE SPAGHETTI Nodig: 400 gram verse pasta, een bekertje crème fraîche, 2 tenen knoflook. Kook de pasta beetgaar in ruim water met een scheutje olijfolie. Pers de knoflook in de crème fraîche en roer goed door elkaar. Giet de pasta af, doe hem in een kom en roer het crème fraîchemengsel erdoor.
DE VONGOLE 2 kilo venusschelpen afspoelen. Giet een bodempje wijn in een pan, schelpen erin, deksel erop en op een hoog vuur laten openen. Giet ze af in een vergiet. SERVEREN Leg een bergje pasta op elk bord met een rand van het groentenmengsel ernaast. Schep ruim venusschelpen over de pasta.
29_lekker.indd 29
MADE IN ITALY De echte liefhebber maakt zelf spaghetti en hangt die te drogen aan de waslijn. Leuk zomerklusje met de kinderen! Tip: maak de pastamachine niet schoon met water, maar laat hem na gebruik een uurtje staan. Je kunt daarna de droge pastaresten gemakkelijk eraf vegen. www.kookpunt.nl € 39
WIJN Bij spaghetti alle vongole drink je natuurlijk een Italiaanse wijn. Wij kozen voor de Villa Teresa Veneto IGP, een heerlijke pinot grigio van wijnmaker Loris Tonon uit Italië. Deze biologische wijn - met in de smaak wat tropisch fruit, meloen, peer en citrus - is afkomstig van zorgvuldig geselecteerde percelen waar geen kunstmest of chemische bestrijdingsmiddelen worden gebruikt. En de wijnboer maakt gebruik van natuurlijke gisten. Kortom, een heel zuivere wijn. www.astridentherese.nl € 8,45 VENUSSCHELP Vongole zijn familie van de venusschelpen. Als je over het strand loopt, kun je ze bijna niet missen met hun driehoekige vorm en bonte tekening. Ze leven ingegraven in de zeebodem, tot op wel 35 meter diepte. Een beetje visboer verkoopt vongole, en een goedgesorteerde supermarkt ook. Je maakt ze schoon onder stromend water, en net als bij mosselen gooi je geopende en kapotte schelpen weg. VLOT• | 29
09-06-15 14:55
multifunctiOnele W
30 | vlOt•
30-31-32-33_binnenbuiten.indd 30
09-06-15 14:56
e WandEn Slapen en badderen in één ruimte. Een kastenwand met werkplek en slaapplaats. Keukenapparatuur geïntegreerd in de zijwand van een trap. Durf bij het ontwerp of bij een verbouwing van je woonboot eens af te wijken van de traditionele indeling. Hoe? Met multifunctionele wanden! Je creëert meteen een hoop kastruimte.
BInnEn& BuItEn Emmy van Dantzig werkt als styliste voor woonblaen. Ook geeft ze interieuradvies aan particulieren. Ze woont op een woonark in Amsterdam. www.emmyvandantzig.nl
Idee & styling emmy van dantzig Fotografie Jansje Klazinga
veel functieS, toCH EEnHEId
De bewoners van dit huis vroegen me om een ontwerp van een slaapkamer met badkamer ineen. Ik zag het al voor me: zo’n prachtig ovalen bad aan het voeteneinde van het bed. Maar zij hadden iets anders in gedachten: een regendouche. Douchen zorgt doorgaans voor veel nattigheid en een afgesloten douchecabine was nou ook weer niet wat mijn opdrachtgevers voor ogen hadden. De ruimte moest open zijn. De oplossing: een multifunctionele wand die aan de ene kant als douchewand dient en aan de andere kant als achterwand van het bed. De douche is zo breed als een tweepersoonsbed, en er is gekozen voor één douchekop, zodat je flink kunt spetteren zonder dat de vloer in de rest van de ruimte nat wordt. Tussen douche en wastafel is een strakke glazen spatwand geplaatst, waardoor het wastafelgedeelte droog blijft. Op de vloer van de natte hoek liggen grote tegels van Mosa. In de rest van de slaapkamer ligt marmoleum. De multifunctionele wand is een simpele gipsen wand. Het douchedeel is bewerkt met Pandomo, een watervaste stuc die in verschillende kleurschakeringen verkrijgbaar is. De stuc oogt als beton en ‘leeft’ door de vegen die ontstaan bij het aanbrengen. In de wand zijn twee strakke nisjes gemaakt voor doucheschuim en shampoo. De bedkant van de wand is behangen. We hebben goed nagedacht over de hoogte van de lampjes boven het bed. Als het donker is, wordt de wand prachtig aangelicht. De lange zonnegele schuifwand aan de zijkant is trouwens ook multifunctioneel, want hij integreert verschillende functies: een wc, een washok en een riante inloopkast. Het geheel oogt door eenheid van materiaal, kleur en vormen heel strak.
>>>
vlOt• | 31
30-31-32-33_binnenbuiten.indd 31
09-06-15 14:57
Multifunctionele wanden >>>
Roomdivider
Deze multifunctionele scheidingswand deelt een grote ruimte in twee stukken. Aan de ene kant herbergt de wand drie grote kasten met een hoogslaper. Aan de andere kant een bedstee, een aankleedtafel voor een baby en kasten. Het nisje in de bedstee zie je aan de andere kant als een uitstulping. De stoere wand is gemaakt van underlayment en afgewerkt met een white-wash hardwaxolie. Door de zichtbare scharnieren en grote ijzeren schuiven krijgt het meubel een industriële look. Foto’s Meubelmaatwerk Tulp
Van duo naar multi
In een kinderkamer kom je vaak een hoog bed tegen waaronder dan een bureautje staat. Een slimme oplossing waarbij je gemakkelijk twee functies verenigt. Dat zo’n oplossing ook heel goed kan werken over de hele breedte van een etage bewijst het prachtige wandmeubel op de foto, met een zee aan kastruimte. Dat noem ik nog eens multifunctioneel! Vanzelfsprekend leg je helemaal bovenin in de kast spullen die je minder vaak nodig hebt. De gelijke vlakken zowel links als rechts zorgen voor een prachtige uniformiteit in het meubel. De kleur draagt daar natuurlijk aan bij. Ingenieus is ook de schuifdeur tussen beide ‘functies’.
32 | VLOT•
30-31-32-33_binnenbuiten.indd 32
09-06-15 14:58
Keukentrap
Op deze ark is goed outside-the-box gedacht. De ruimte onder de trap is flink benut. Het effect van deze trapwand is ook dat je aandacht wordt afgeleid van de apparatuur en juist verder de ruimte ingaat. Het zorgt voor een speels effect. Normaliter vind ik al die apparaten in een keuken voor een wat doodse aanblik zorgen. Hier vallen ze een stuk minder op. Dat effect wordt nog eens versterkt doordat de wand net als alle andere wanden in huis is gestuukt. Foto’s Aschwin Snel
tip
Handig stappenplan van de Gamma om zelf je scheidingswand te maken: www.gamma.nl/scheidingswand-lichtgewicht.
Wil je meer informatie over de ontwerpen? Neem contact op via www.emmyvandantzig.nl. VLOT• | 33
30-31-32-33_binnenbuiten.indd 33
09-06-15 14:58
Oprolbaar zonnezeil voor uw woonboot!
OPVOERINSTALLATIES VAN
HOMA
DÉ OPLOSSING
VOOR SANITAIRPROBLEMEN IN WOONARKEN Homa Pompen B.V. biedt woonbootbezitters dé totaaloplossing voor het lozen van afvalwater van sanitairinstallaties die onder het rioleringsniveau liggen of daarvan ver verwijderd zijn. Eén oplossing is bijvoorbeeld de Sanipower, die probleemloos afvalwater uit bad, toilet, douche of wasmachine naar het hoofdriool transporteert.
dompelpomp versnijdt moeiteloos papier en hygiëneartikelen (textiel, vezelstoffen en plasticfolie). De Sanipower is voorzien van een geruis- en gasdicht kunststofreservoir met een directe toiletaansluiting (DN 100, 50 en 25 (ontluchtingsaansluiting) en is ook leverbaar met vrije doorlaat en een groter reservoir.
De Sanipower is voorzien van een speciale snijwerk- en waaierconstructie en is inzetbaar op zowel druk- als vrijvervalrioleringssystemen. De sterke afvalOOK water-
ALS ZELFBOUWSET VERKRIJGBAAR
SHADEONE® combineert het sierlijke en lichte ontwerp van een zonnezeil met de voordelen van een complex zonwering systeem.
Pampuslaan 15 | 1382 JM Weesp | 0294 - 712081 office@shadesign.nl | www.shadesign.nl
Nieuwbouw, verbouw, renovatie & locatiebouw
Techniekweg 16 4207 HD Gorinchem Tel.: +31(0)183 62 22 12 Fax: +31(0)183 62 01 93 www.homapompen.nl info@homapompen.nl
Gebruikt u propaangas?
Dan betaalt u teveel! Sluit u aan bij PropaanCollectief.nl voor een eerlijke prijs. PropaanCollectief: • Scherpe en eerlijke tarieven • Veilig & Voordelig • Dezelfde lage prijs voor iedereen Wilt u weten wat u bespaart?
www.PropaanCollectief.nl
www.oranjearkenbouw.nl 0524 850570 | 0611138295 info@oranjearkenbouw.nl
Nieuwstad 100 b | 1381 CE Weesp www.PropaanCollectief.nl | 085-2733055
Een waterbed, een boekenverzameling, een betegelde badkamer. Het zijn allemaal ‘gewichtige’ zaken die ervoor kunnen zorgen dat je woonboot scheef in het water ligt. Met als gevolg dat je spiegeleitje naar de rand van je koekenpan schuift. Hoe leg je je boot recht?
v l o t- t i p s Niek woont sinds 1990 in een woonark en maakte van wonen op het water zijn beroep. www.drijvendwonen.nl
In evenwicht Als je gewicht in of aan de woonboot aanbrengt, doe dat dan zo laag mogelijk. Dat heeft een gunstig effect op het zwaartepunt en dus op de stabiliteit van de woonark. Leg dus geen gewicht op het dak, ook omdat de meeste daken daar niet op berekend zijn. De meestgekozen optie: gewicht onder in de boot. Je kunt bijvoorbeeld jerrycans vullen met water en die op de bodem van je woonboot zetten. Goedkoop, maar het zet niet veel zoden aan de dijk. Water weegt een kilo per liter, terwijl bijvoorbeeld stoeptegels het dubbele per volume-eenheid wegen. Soms zie ik dat mensen grind onder de vloer storten. Een snelle methode, zeker als het via een luik in de vloer kan. Maar als het er ooit weer uit moet, zal dat een lastige klus zijn. Buitenkant Als een woonboot twee woonlagen heeft, heb je over het algemeen geen kruipruimte waar je ballast in kunt leggen. Als je boot een stevige omloop heeft, kun je daar zware tegels op leggen. Voordeel is dat het effect groot is, omdat het gewicht zo ver mogelijk aan de buitenkant is aangebracht. Maar of het fraai is? Houd er ook rekening mee dat een omloop niet bedoeld is voor te veel gewicht. Een andere ‘buitenkantoplossing’ is een drijvend terras dat je star en stevig aan de woonboot bevestigt. De boot zal aan de terraskant iets opgetild worden. Je slaat meteen twee vliegen in een klap, want je kunt lekker buiten zitten. Over het algemeen heb je toestemming nodig van de ligplaatseigenaar om een terras neer te leggen. Extra drijfvermogen Als je boot niet veel dieper kan liggen, is extra ballast geen optie. Je kunt dan kiezen voor extra drijfvermogen onder de woonboot. Een simpele methode is het aanbrengen van tempexplaten onder de bodem. Door het drijfvermogen zullen ze zich onder de woonboot vastdrukken. Maar het valt niet mee ze eronder te krijgen. Pak de platen wel goed in met kunststof doek, want ze kunnen worden aangevreten door ratten. Bovendien is het niet wenselijk dat resten tempex in het milieu komen. Wil je een professionelere oplossing? Er zijn diverse bedrijven (zie advertenties in VLOT) die drijfunits in verschillende vormen en van verschillende materialen onder je boot kunnen plaatsen. Ze worden eerst vol water gepompt en na het aanbrengen weer leeggepompt. Doeltreffend, maar met een prijskaartje.
Tip Laat je een nieuwe ark bouwen? Vraag de bouwer om te ballasten met losse betonblokjes, en niet met gestort beton. Want als je ooit een andere indeling wilt of een zware vleugel neerzet, is het handig dat je de ballast kunt verplaatsen of weghalen.
Heb je een brandende vraag aan Niek? Of wil je jouw geweldige praktijktip delen met de lezers van VLOT? Mail naar redactie@vlotmagazine.nl.
VLOT• | 35
35_praktijktips.indd 35
09-06-15 15:00
Tekst Tineke Zwijgers Foto’s Dorien Koppenberg
Land van Maas en Waal
Spannend slapen
in de Saljoet
Tot voor kort hing dit oranje vaartuig aan een booreiland in de Noordzee. Nu kun je er opvallend ruim in overnachten. ‘Glamping’, zo noemt de eigenaar het. Glamorous camping, een luxe vorm van kamperen. Maar hoe comfortabel kan zo’n kleine overlevingscapsule zijn? Speciaal voor VLOT verkennen wij de Saljoet én het rivierenlandschap.
36 | VLOT•
36-37_doen.indd 36
09-06-15 15:01
Daar zitten we dan, na weken van voorpret, aan onze eigen steiger in een Gelderse waterplas bij Ewijk. De omgeving oogt verstild, maar is vol leven. Een meerkoet op een rommelig nest klapt met haar kaken en hoopt dat we haar in alle rust zes eieren laten uitbroeden. Verderop daalt een groepje duikers af in de dertig meter diepe plas. En achter ons nodigt een steigerhouten terras met kleurige kussens uit tot het ‘doen’ van een drankje. Wij hebben echter alleen oog voor wat voor ons ligt. Een Russisch ruimteschip? Een bromtol voor een stel reuzenkinderen? De naam (Saljoet) mag dan ontleend zijn aan een Russisch ruimtestation uit de jaren zeventig, voor de komende nacht is dit onze hotelkamer: een oranje vaartuig, met schattige raampjes, luiken met stoere metalen handgrepen en een breed teakhouten gangboord.
doen! Tineke Zwijgers (journalist) en Dorien Koppenberg (fotograaf) maken reisreportages en reisgidsen. Ook hebben ze een wandelsite opgezet: www.wandelingen.info.
Hotelcapsule Waar komt deze drijvende hotelkamer vandaan, wat heeft hij voor nut en hoe is hij hier terechtgekomen? De Saljoet is een in Californië gebouwde reddingscapsule uit 1972, bestemd voor medewerkers van een olieplatform in de Noordzee. Maar liefst 28 mensen pasten er in en zij konden dankzij een sterke scheepsmotor op eigen kracht naar het vasteland varen. Toen de Saljoet enkele jaren terug uit de vaart genomen werd besloten twee Friezen, Gert Veldhuis en Robert Terpstra, het vaartuig om te bouwen tot een luxe hotelkamer. De capsule werd volledig gestript en met oog voor maritieme details opnieuw ingericht. Dat was een flinke uitdaging. Want hoe verwerk je een tweepersoonsbed, zithoek, toilet en kitchenette in een ruimte zonder hoeken, die op het breedste punt 4,5 meter is? Het resultaat is indrukwekkend. Van buiten oogt de capsule klein, maar ben je eenmaal binnen, dan ervaar je veel ruimte. Het bed is lang, breed en ingebouwd in een halfronde bak, met onder de bedbodem een koelkast. De kastjes van het houten keukenblok volgen de ronding van het vaartuig en herbergen onder meer een magnetron. Zelfs de wc-cabine is ruimer dan die in de gemiddelde zeilboot. De deur kan gewoon dicht, ook als je lange benen hebt. Eten doen we natuurlijk buiten, op ons eigen terras. We hebben op deze doordeweekse dag het rijk alleen op de camping en genieten tot zonsondergang met een glas wijn van het uitzicht over het spiegelgladde water en de bedrijvigheid van meerkoeten, futen en zwaluwen. En wat slapen we lekker, met kabbelend water rondom en een stilte die slechts doorbroken wordt door de roep van een watervogel. Een echte bootervaring! Fietsroute De Saljoet ligt sinds dit voorjaar naast Paviljoen Het Buitenhuis bij Ewijk. De reddingscapsule is onderdeel van het glamping-aanbod van deze camping. Je kunt er ook logeren in een tipi, berbertent, Pipowagen of pod (halfronde houten trekkershut). Kano’s, roeiboten en waterfietsen liggen klaar voor een tochtje op de plas en echt avontuurlijke gasten kunnen flyboarden en duiken. Wij verkennen het Land van Maas en Waal met de fietsroute ‘Pannen bakken’. Vanuit Strandpark Slijk-Ewijk fietsen we langs kolken, wielen en waaien naar Nijmegen, steken de rivier over en keren over de hoge dijk terug naar de Saljoet. Het uitzicht over de Waal is weids en leidt als vanzelf tot het declameren van een van de bekendste Nederlandse dichtregels: ‘Denkend aan Holland zie ik brede rivieren traag door oneindig laagland gaan’. Wat is het Nederlandse rivierenland prachtig! Praktisch Overnachten op de Saljoet kost € 185 (twee personen met ontbijt, aan ‘huis’ geserveerd). www.paviljoenbuitenhuis.com. Op YouTube kun je een filmpje bekijken over de verhuizing en verbouwing van de Saljoet (via www.saljoet.nl). De fietsroute ‘Pannen bakken’ (30/36 km) is verkrijgbaar via De Mooiste Routes, een online platform met bijna duizend (up-to-date) wandel-, fiets- en kanoroutes. Een jaarabonnement kost € 13,50. Speciaal voor de lezers van VLOT is de beschreven route tot 15 augustus 2015 gratis beschikbaar via www.mooisteroutes.nl/pannen-bakken. VLOT• | 37
36-37_doen.indd 37
09-06-15 15:02
MAS
BOEK
‘IK BEWONDER HAAR HARDHEID’
Hoe kwam je op het idee een boek over je schip te schrijven? ‘In 2010 bezocht ik de voorlaatste schipper. Zij vertelde dat het schip in de Tweede Wereldoorlog door de nazi’s werd gevorderd terwijl zij op school zat. Het vervolg was zo bizar dat ik besloot verder te zoeken in de scheepsgeschiedenis. En toen ontrolde zich een verhaal dat meer dan een particuliere vertelling bleek.’ Hoe is het om de geschiedenis van je eigen woning te kennen? ‘Dat is best gek. Hoewel ik weet dat het allemaal echt gebeurd is, vraagt het inlevingsvermogen Duitse soldaten in mijn woonkamer te zien rondsjouwen, een lading opgezogen schelpen in de slaapkamer te ruiken. De tijd heeft zo veel veranderd. Maar soms, wanneer mijn hond zonder aanleiding opspringt alsof hij gestoken wordt, hoor ik mijzelf de eerste schipper aanspreken. “Adrianus,” zeg ik dan, “je mag hier dan in 1914 zijn doodgevallen, dat is nog geen reden om Rufus in zijn billen te knijpen.”’ Wat was het dieptepunt in het onderzoeksen schrijfproces? ‘Omdat Een vrouw van staal naast het persoonlijk verhaal van vijf schippers ook de geschiedenis van honderd jaar binnenvaart
DE BUITENGEWONE BIOGRAFIE VAN EEN BINNENVAARTSCHIP Meer dan honderd jaar Nederlandse geschiedenis vanaf het water door de ogen van vijf generaties schippers.
FOTO auTeur
VLOT-columniste Corine Nijenhuis schreef een biografie over haar woonschip de Henriëtte: Een vrouw van staal. We vroegen haar naar ‘the making of’.
beschrijft, vind ik het belangrijk dat het nautisch-historisch klopt. Daarom lezen twee kenners mee. Toen een daarvan na het lezen van enkele hoofdstukken mailde dat ik “geen idee had waar ik het over had” moest ik wel even slikken. Gelukkig kon ik hem overtuigen van het tegendeel. Ik ben dan een meisje van de wal, maar ik ben behoorlijk ingelezen.’
Hoe kijk je nu naar je schip? ‘Uitzonderlijk trots. Ik bewonder haar hardheid, ze is ook in moeizame tijden steevast blijven varen. Wij houden dat in ere nu ze uit de vaart is. De Henriëtte is geen schip om dood aan de kade te liggen.’
En het hoogtepunt? ‘Een zoektocht kent vele hoogtepunten. Het is spannend een schuldbekentenis uit 1901 in een archief te vinden, te ontdekken hoe een vijftienjarige zoon aan boord aan zijn einde kwam. Opwindend een e-mail te krijgen van een schipperse die de achter-achterkleindochter van de allereerste schipper is. En die dan uit de doeken doet waarom het schip tegen wil en dank uit een oud schippersgeslacht is verkocht. Het laatste hoogtepunt was de ontdekking waar de eerste naam van het schip Alfons Marie vandaan kwam.’ En? ‘Ik ga niet alles verklappen. Je leest het in mijn boek.’
Prijs: 20 euro Verschijningsdatum 18 augustus 2015 www.uitgeverijbrandt.nl www.corinenijenhuis.com
38 | VLOT•
38_BoekCorine_Scheepsjournaal.indd 38
09-06-15 15:03
K U N S T M E T WAT E R In Kunst met Water komen kunstenaars aan het woord die zich laten inspireren door water in de openbare ruimte. Ook een bijzonder beeld gezien in of op het water? Mail naar redactie@vlotmagazine.nl.
‘Een omgekeerde realiteit’
Vaak is de eerste ingeving de beste. Toen het wijkpanel Huizum west uit Leeuwarden ons vroeg om eens na te denken over een fontein in het Julianapark, waren we het snel eens: hier moest iets komen wat in het oog springt, maar tegelijkertijd een bepaalde alledaagsheid bezit, waardoor het beeld toegankelijk blijft midden in zo’n oude arbeiderswijk. Titel: De Rode Paraplu Bouwjaar: 2012 Materiaal: rvs, rode coating Waar: Julianapark Leeuwarden Opdrachtgever: wijkpanel Huizum west in Leeuwarden Kunstenaars: Walter Baas (www.walterbaas.nl) en Xandra de Vries (www.xandradevries.com)
Het park had een beeld nodig dat op zichzelf moest staan. Iets dat zich zou onderscheiden van het horizontale en enigszins eentonige karakter van dit parklandschap; een eyecatcher die het park een lift-up kon geven. Maar ook iets dat als toegankelijk zou worden ervaren, misschien wel op het eenduidige af, als een soort icoon. En: het moest vrolijk zijn. Eén van ons had een keer een cartoon gezien van een mannetje onder een paraplu. Een kletsnat mannetje, omdat het alleen bij hém regende, onder zijn paraplu. We hebben het plaatje niet kunnen achterhalen maar het beeld is sterk. Het zette ons op het goede spoor. En het deed ons goed dat het wijkpanel dit beeld had gekozen uit de drie voorstellen die wij hebben gepresenteerd. Een enorme rode paraplu waaronder het regent: het is de omgekeerde realiteit, waardoor je, juist door de herkenbaarheid van het beeld, toch even op een verkeerd been wordt gezet. Het felle rood en de hoogte van het object gaan de strijd aan met het uitgestrekte groen in het park. Ze blijken gelijken, in evenwicht, waardoor ze elkaar versterken. Je kunt je verwonderd afvragen waarom de paraplu - drijvend op zijn handvat midden in een grote plas water - niet omvalt. De functie van de paraplu lijkt verloren te gaan en toch is het tegenovergestelde waar: voor de vissen en eendjes is het kletterende water niet alleen prettig, maar ook levensreddend. Ze hebben stromend, zuurstofrijk water nodig. Als je aan de rand van de vijver zit, met het constante geluid van de regen op het water, kunnen je je gedachten laten wegdrijven. Net zoals de rode paraplu lijkt weg te drijven. VLOT• | 39
39_Kunst.indd 39
09-06-15 15:04
Klaar voor de start!
Zijn wij de bouwers die jij zoekt? Neem een kijkje in onze werkplaats op www.spruytwaterwoningen.nl Tot ziens in Heerenveen, Arjen & Bianca Jonker
Tel. 0513 671 284 info@spruytwaterwoningen.nl www.spruytwaterwoningen.nl
Spruyt_helepagina_juni_2015.indd 2
09-06-15 10:13