VLOT• leven op het water | september 2015 | 5e jaargang nr 17
Over zwemmende katten, vastlopen in de Biesbosch, slapen in een jol, sjouwen met boomstammen, Franse vissoep en een ’n heleboel tinten blauw
Colo
fon VLOT. September 2015 jaargang 5 nummer 17 © Renate Meijer CO-producties Uitgever Renate Meijer CO-producties Joure Hoofdredacteur Renate Meijer Artdirector Pieter van der Zee Eindredacteur Annet Huizing
Aan dit nummer werkten mee Angie Abbink, Gonneke Bonting, Emmy van Dantzig, Cor Goudriaan, Jansje Klazinga, Dorien Koppenberg, Corine Nijenhuis, Lianne Ophelders, Wiepke Poldervaart, Wendy Rommers, Barbara Scholten, Hans Sibbel, Johanna Strikwerda, Roland en Riva Stuij, Niek van der Sluis, Tineke Zwijgers Coverfoto www. allartblaauboer.nl Foto Renate Johanna Strikwerda www.johannastrik werdafotografie.nl Redactie, reacties, advertenties, adreswijzigingen VLOT. It Reidlân 7 8502 CE Joure www.vlotmagazine.nl redactie@ vlotmagazine.nl ISSN 2212-2737 VLOT valt vier keer per jaar kosteloos in je brievenbus. Voor iedereen die drijvend woont. Is de tenaamstelling niet juist? Krijgen je buren VLOT niet? Geef dit door aan redactie@ vlotmagazine.nl Oplage 12.500 Druk Veldhuis Media Raalte
vlot.: 1 betekenis: op het water drijvende constructie van onderling verbonden palen, planken e.d. 2 synoniemen: grif, jeuïg, kek, kittig, modieus, pittig, flitsend, guitig, hip, rap, trendy, vaartuig, vloeiend
Doe-het-zelfblad Deze foto is gemaakt op Jachtwerf de Jong in Joure. Sinds 1653, ’t is maar dat je het weet. Het is zo’n werf waar knoestige mannen met eeltige handen over houten planken aaien en dat er dan opeens een mooie vlet ligt. Die naamborden achter mij komen van oude schepen. Deze hele VLOT staat trouwens in het teken van oude schepen en met je handen - al dan niet eeltig - werken. Grappig genoeg kwam dat thema een beetje vanzelf bovendrijven. We kregen namelijk veel mooie verhalen en foto’s binnen. Barbara Scholten bood aan om te schrijven over haar weekje op de werf (met vier kinderen, twee katten en een hond). Wendy Rommers leverde prachtige foto’s en een inspirerend verhaal over broedplaats de Ceuvel, waar alles draait om ‘zelf doen’. En de bewoners van de Somoya wilden graag vertellen hoe zij moesten verhuizen voor SAIL maar daardoor wel op de eerste rang zaten. Ik kan het weten, want ik mocht erbij zijn! En dit is precies zoals ik VLOT voor ogen heb: een blad voor en door waterbewoners. Gevuld met wat jullie belangrijk vinden. Natuurlijk blijven we zelf ook speuren naar mooie verhalen, maar we maken vaak en graag gebruik van de ‘zelfwerkzaamheid’ van onze lezers. Zo is de pagina’s met tips en foto’s over te water geraakte katten via een oproep op Facebook ontstaan. Ook kritiek is welkom. De lezer die mij via zijn Vriend van VLOT-donatie liet weten: ‘Maak je er niet te veel een vrouwenblad van Renate?’ wordt op zijn wenken bediend in de rubriek Mooi Spul. Wat ik maar willen zeggen: doe mee met VLOT. Lees wat er leeft onder waterbewoners. Reageer. Vertel je verhaal. Geef je ideeën en tips door. En: like onze Facebookpagina!
Renate Meijer Reageer! Facebook: facebook.com/vlotmagazine website: www.vlotmagazine.nl twitter: @vlotmagazine. VLOT• | 3
Naam: Klaus (50) en Petra Spithost (47) Werk: eigen ict-bedrijf Boot: luxe motor De Harmonie Wonen met: zoon Pim (15) en twee katten Water: Museumhaven Leeuwarden
Klaus en Petra Spithost over raak gooien, vaarverslaving en de schepencarrousel Door Gonneke Bonting
4 | VLOT•
BOLDER ‘Voor onze eerste vaartocht had ik op Google Maps een plek gezien waar we konden aanleggen. Maar er lag een rondvaartboot, waardoor we minder ruimte hadden. Aan de wal stonden een paar stoere kerels kritisch te kijken. Ze staken geen poot uit. “Raak gooien en doen alsof het heel gewoon is”, zei ik tegen mijn zoon Pim. Het touw moest in één keer om de bolder. Dat lukte! We wonen nu drie jaar op het water en aanleggen is vanzelfsprekend geworden.’ RUIL ‘Toen we drie jaar geleden dit schip bekeken, waren we eerst niet van plan om het te kopen. Ons huis in Leeuwarden werd te groot nadat dochter Nikki ging studeren en we onze werknemers moesten ontslaan door de crisis. Dat pand wilden we eerst verkopen. We oriënteerden ons alvast op wonen aan of op het water door de Harmonie te bekijken. De eigenaren bleken een huis te zoeken. Uiteindelijk kochten ze ons huis - en een deel van onze meubelen - en wij hun schip.’ LEEFSTIJL ‘Sindsdien is de museumhaven ons thuis. We wonen nu in het centrum van de stad en onze leefstijl is behoorlijk veranderd. Zo hebben we opeens verstand van pompen, kachels die op diesel branden, watertanks en olietanks en motoren.’ ZONNEPANELEN ‘Alleen historische bedrijfsvaartuigen mogen in de museumhaven liggen. Bij de honderdmeterschouw is vastgesteld dat de Harmonie dat is. Dat betekent dat het schip er op honderd meter afstand historisch uitziet. We hebben wel zonnepanelen op de stuurhut, maar die vallen op zo’n afstand nauwelijks op. Voor onderweg hebben we nog meer zonnepanelen. Die bergen we op in het vooronder als we in de haven liggen.’ ZOMAAR WEG ‘Anderhalf jaar nadat we op de Harmonie zijn gaan wonen, haalde Klaus zijn groot pleziervaarbewijs en daarna konden we aan de vaart. Dat bleek verslavend. We voeren door heel Friesland, naar Amersfoort, Den Helder, Amsterdam, Steenwijk, Enkhuizen, IJmuiden en zijn nog lang niet uitgevaren. Meestal hebben we geen vast plan. We gaan zomaar weg.’ LIGPLAATSEN ‘Dit jaar varen we voor het eerst het hele vaarseizoen zonder tussendoor naar de thuishaven te gaan. We hebben ons aangemeld bij de schepencarrousel. Dat is een systeem waarbij historische schepen telkens van ligplaats verwisselen. Er ligt dus steeds een ander schip op onze ligplaats in de museumhaven en wij liggen telkens ergens anders.’ SAIL ‘Regelmatig liggen we op het Sneekermeer, ons favoriete buitenplekje. Heerlijk om daar vanaf het schip een rondje te zwemmen. En we voeren naar Amsterdam om mee te doen aan SAIL 2015. Een belevenis.’ EIGEN BED ‘Het is bijna niet uit te leggen hoe bijzonder het is om op allerlei mooie plekken te zijn terwijl je ’s avonds gewoon in je eigen bed kruipt en lekker onder je eigen douche staat. Zodra de motor start, genieten we en voelen de rust op het water.’ SCHOOL ‘We werken beiden in de ict: we bouwen webapplicaties, zijn als ict’er gedetacheerd bij een bedrijf en geven les. Veel werk gebeurt thuis. De enige die soms echt hinder ondervindt van het varen, is zoon Pim. Hij gaat in Leeuwarden naar school. Als we ver uit die richting gaan, logeert hij regelmatig bij familie.’ KLEINE WERELD ‘Historisch pleziervarend Nederland is een klein wereldje. We zijn lid geworden van Landelijke Vereniging tot Behoud van het Historisch Bedrijfsvaartuig (LVBH) en de Vereniging voor Schippers in Leeuwarden (VSL), waar Klaus inmiddels bestuursfuncties vervult. Onze ervaring is dat mensen op het water elkaar helpen en dingen leren.’ HERFT ‘Een van de eerste dingen die we leerden, was dat we onder een opbergluik moeten kijken als iets in de “herft” ligt.’
Wat e r m a n m / v In Waterman m/v portretteren we watermensen met interessante ideeën en bijzondere bezigheden op, aan en in het water. Ben je of ken je een bevlogen waterman of -vrouw? Mail naar redactie@vlotmagazine.nl.
VLOT• | 5
H
Leuk Annet Huizing woont op een ark in Utrecht. Ze is tekstschrijver en kinderboekenschrijver, won een Zilveren Griffel en schrijft voor VLOT over cultuur en andere leuke dingen. www.olifantenstapelen.nl
ond aan boord
Waterhater
Foto Trudie Rutten
Kan natuurlijk, dat je kind niet van water houdt. Dan is de kleine krokodil in dit boekje van Gemma Merino een fijne medestander. Hij probeert van alles, maar zwemmen lukt echt niet. Hij klimt liever in bomen. Waarom hij zo’n hekel aan water heeft? Lees het boek! www. lemniscaat.nl, met gratis lespakket op www.kleuteruniversiteit.nl
Hoe wordt je hond minder bang tijdens het varen? Hoe maak je een eenvoudige hondenloopplank? Waar moet je op letten als je hond gaat zwemmen? En waarom zijn er zo veel scheepshonden? Op www.hondenaanboord.nl geeft hondengedragstherapeut Trudie Rutten handige tips voor varende hondenliefhebbers. Ze heeft er ook een boek over geschreven: Honden aan boord.
Ontzettend VLOT
Het drijft, biedt uitzicht op woonboten en varend erfgoed, is elke dag open, serveert eten en drinken en heet ook nog eens Vlot. Hoe VLOT wil je het hebben? Midden in Leiden, tussen de bruggen van het Galgewater. www.vlotleiden.nl
Kinderfeestje in werelderfgoed
Vondsten uit de Vecht
Ruim 100 gietijzeren strijkijzers van rond 1900, walvisbotten van 1,5 meter lang, een zwaard uit de Karolingische tijd (8e/9e eeuw) en natuurlijk sleutels. Dat en nog veel meer is naar boven gekomen bij het baggeren van de Vecht. En waarom zo veel strijkijzers? Omdat er in die tijd veel wasserijen waren langs de Vecht. Over de archeologische vondsten is een dvd gemaakt, verkrijgbaar voor € 5 bij www.vechtstreekmuseum.nl.
Het grootste nog werkende stoomgemaal ter wereld, het Woudagemaal in Lemmer, is een toplocatie voor een verjaardagspartijtje. Met een 3D-film en een speurtocht waarin de kinderen hoofdmachinist Jelle helpen om Friesland droog te houden. Natuurlijk krijgen ze limonade en een echt hulpmachinistendiploma. En ze leren ook nog wat over waterbeheer. www.woudagemaal.nl
VLOT• | 7
Nooit af... maar daarom zo mooi
TER PLEKKE Ter Plekke is een impressie van een woonbotenlocatie. Heb je een tip voor deze rubriek? Woon je op een bijzondere plek? Mail naar redactie@vlotmagazine.nl.
Prachtige plannen waren het voor duurzame broedplaats de Ceuvel in Amsterdam-Noord, met mooie artist impressions. Er was veel belangstelling voor in binnenen buitenland. Maar wat is er van die mooie plannen gerealiseerd? Hoe ziet de plek er nu uit? Dat vertelt Wendy Rommers. Zij was vanaf het begin betrokken bij het project en huurt er nu een woonbootstudio. Door Wendy Rommers
We zijn nu in het tweede jaar sinds de ‘landing’ van de tweedehands woonboten op het terrein van de oude scheepswerf Ceuvel Volharding. Ik loop hier nog steeds verbaasd en volop glunderend rond. Zoals een Ceuvelgenoot zei: ‘De Ceuvel is een plek van opgestroopte mouwen, nooit af, maar daarom zo mooi.’ We hebben met elkaar de woonboten volledig gestript en aan de binnenzijde gerenoveerd. Daarnaast hebben we zelf allerlei duurzame installaties gebouwd, samen met duurzaamheidsdeskundigen van Metabolic. Onze gezamenlijke droom is een stukje circulaire stad te maken: onze afvalstromen hergebruiken en onze energie zelf opwekken. Daarvoor hebben we al op de meeste boten zonnepanelen liggen die ons van elektra voorzien. We hebben op alle boten composttoiletten. Daar winnen we voedingsstoffen uit, waarmee de groentenkas boven op de Lab-boot bemest
wordt. De tomaatjes die daar gekweekt worden, komen weer in de salade van het Café. Gaaf hè! En dat alles op een idyllisch gek stukje groene oase in het rauwe AmsterdamNoord. De woonboten zijn onderling verbonden met een lange slingerde steiger (we mogen de grond niet beroeren), waartussen een park is aangelegd met wilgen, wilde grassen en riet en allerlei planten die metalen aan zich binden en op die manier de grond hopelijk schoner maken. Dat is wat er allemaal achter de schermen plaatsvindt. Wat je als bezoeker ziet als je op de Ceuvel komt, is dat het een echte hotspot is. Het Café is op zonnige dagen een te gekke plek voor een heerlijk biertje en bitterbal van zelfgekweekte paddestoelen (toppers!). Kinderen gaan hier uit hun dak: spelen met onze terreinhond, slingeren aan het touw tussen de steigers en klooien wat aan op het terrein. Veel toeris-
De Ceuvel is het resultaat van een prijsvraag die de gemeente Amsterdam in 2012 uitschreef voor het tijdelijk gebruik van de braakliggende, licht verontreinigde grond van de voormalige scheepswerf Ceuvel Volharding in Amsterdam-Noord. Een uitgelezen kans om iets met tweedehands woonboten te doen, bedachten de ondernemers. De woonboten gaan met hun stalen of betonnen bak op het land en daardoor hoeft de grond niet ‘beroerd’ te worden. Via een verhoogd looppad tussen de planten zijn de boten toegankelijk. www.deceuvel.nl
8 | VLOT•
ten lopen een rondje op de steiger en zijn verbijsterd over dat dit kan in Amsterdam. Wat ik zelf zo tof vind aan het project is dat we niet alleen maar bezig zijn met mooie utopische visioenen over een duurzame samenleving, maar dat we het hier gewoon doen. Met vallen en opstaan, dat moet ik toegeven, maar zelfs dat proces is fijn om mee te maken. Ikzelf heb een lichte en fijne studioboot, die ik zelf helemaal naar mijn hand heb verbouwd en ingericht. Elke dag als ik op het terrein kom, voelt het een beetje als vakantie. Nou, volgens mij kun je het dan niet beter hebben! Wendy Rommers is ruimtelijk en grafisch ontwerper. Ze ontwikkelt samen met Waterloft.nl woonschepen en ontwerpt ook voor het Maritiem Museum Rotterdam. Ze woont op een schip in Zaandam. www.wendyrommers.nl VLOT• | 9
reacties van lezers Wiepke schrijft
Kijk nou toch wat Carla Noomen uit Gouda voor me maakte (techniek: pen en aquarel)! Geïnspireerd op mijn foto in het vorige nummer van VLOT. In het decembernummer zullen jullie meer van haar horen. Veel dank Carla!
Beste redactie van VLOT, Heerlijk als jullie blad weer in de bus valt. Ik lees hem van voor naar achter, zelfs de advertenties. Sinds 2010 wonen wij op een woonboot. De verhuizing daarheen was een van de gelukkigste dagen van mijn leven! We genieten ook van de vele (water)vogels die voorbij komen. Heerlijk! Ik las dus met belangstelling het artikel van Hans Sibbel over ‘vogels zijn gek’. Natuurlijk een verhaal met een knipoog, dacht ik, maar het eindigt zo negatief dat ik denk dat hij het nog echt meent ook! Omdat ik al 10 jaar bij een vogelasiel werk, zijn mijn liefde en respect voor vogels alleen maar gegroeid. Wat een slimme, inventieve, maar ook leuke dieren. En ja, poep op je auto is niet leuk, maar wij hebben als mens ook wel heel veel woonruimte van vogels ingenomen. Ik hoop daarom dat Hans nog een artikeltje wijdt aan de charme van vogels. Wies de Bruin, Leiden Reactie: Lieve Mevrouw Wies de Bruin, even reëel blijven, de natuur is geweldig, maar ook vaak niet. En wat vogels betreft. Ik hou van vogels! Van uilen, van kauwen, van mussen en van merels. Maar kom op zeg, er zitten wel gekkies tussen hoor. En laten we heel eerlijk zijn, het zijn toch de gekkies die het leven kleur geven... Hans Sibbel
Het is warm, bladstil, het heerlijkste zwemweer. Zó graag zwem ik in een grote plas, waar bijna niemand zwemt. Ik ga ’t water in, zie krinkels en een flinke spetter. Ja, ik weet dat hier heel grote vissen zitten en ook wier, modder en ondiep. Even dat gevoel: ik dúrf niet. Zwemlust wint. Dan: alleen de blauwe lucht boven me, de donkere bosrand, roofvogels cirkelen, zo stil ik word ’t water. En als er dan ook nog een ijsvogel gillend vlak langs m’n oor suist, zink ik van geluk.
Speciaal voor meneer Rosendaal dit keer alleen maar mannendingen in Mooi Spul! 10 | VLOT•
Wiepke Poldervaart is kunstenares en woont op een woonboot. www.wiepkepoldervaart.nl
HO 2
mooi spul Renate Meijer, rasechte Groningse in Friesland, gek op waterwonen, uitgever van VLOT en met hart en ziel mamma van twee fantastische dochters.
Waterklok
Vul dit doorzichtige blikje met water en je hebt een designklok op waterkracht. € 13,95 www.greenenergytoys.nl
Beet!
Met deze onderwatercamera is ‘beet’ bijna verzekerd. Voor de visliefhebber. Of als je je sleutels kwijt bent. Rond de 100 dollar www. indiegogo.com
Visnet aan je voeten Zo’n 10 procent van het afval in zee bestaat uit verloren visnetten, zegt Healthy Seas. Van gerecyclede visnetten en biokatoen maken ze sterke, zachte en comfortabele sokken. Mooi toch! Volgend jaar beachshorts en bikini’s. 2 paar € 5,99 www.ecomondo.nl
Onderwaterglazen Fiets aan boord Handig en ruimtebesparend, dit fietsophangsysteem van Cycloc. En je hebt meteen wat ultrahips aan de muur. € 69,95 www.ecomondo.nl
Zelf onder water en dan mooie vissen zien of je sleutels terugvinden? Duikbrillen op sterkte zijn gewoon te koop, in Amsterdam. € 69 www.keesiedive.nl
Voor de mooi
De Swirl-kraan. Er is nooit een prototype van gemaakt – en ik betwijfel sterk of het werkt – maar het ziet er fantastisch uit!
VLOT• | 11
Vakantiegevoel op de werf?
reisverslag
Door Barbara Scholten
‘Nee, we gaan dit jaar niet op vakantie’, zei Barbara Scholten tegen haar vier kinderen. ‘We gaan een weekje naar de werf, dat is veel avontuurlijker dan kamperen in Frankrijk.’ Maar of de kinderen dat ook vonden? Lees haar ‘reisverslag’. Op een grijze zaterdagochtend in juni was het zover: rond een uur of tien zouden de slepers er zijn en voor die tijd moest Mees (10) afgeleverd worden op het voetbalveld, Mimi (8) naar de hockey en zouden Moos (6) en Fien (4) zich gedragen. En daar bedoelden we mee dat ze niet zouden vragen om limonade als ik in de elektriciteitspaal hing en ze niet de wc zouden doortrekken nadat het riool ontkoppeld was. Een paar uur later rijd ik met vier kinderen, twee miauwende katten en een hond naar de werf in Zaandam waar Jan Willem met onze woonboot door de slepers is achtergelaten. In mijn achteruitkijkspiegel zie ik drie ontevreden kinderen. Mimi wilde op het sportveld blijven, Moos wil thuis slapen en Fien begrijpt niet waarom ze niet mocht meevaren. Ik kijk naar Mees die naast me zit. ‘Er zijn ook heel veel voordelen’, begin ik. ‘Als je in een huis woont maak je dit niet mee.’ Mees begrijpt me en samen verzinnen we een hele sliert leuke dingen. Zoals dat er het weekend niet gewerkt wordt en wij de enige zijn op het terrein. Maar dat is natuurlijk niet zo, blijkt als we aankomen. Onze woonboot is tegen een grote glimmende sleepboot aangelegd en de eigenaar is allerminst enthousiast als hij ons ziet aankomen. Hij groet wel, maar ik zie hem
tellen: één, twee, drie kinderen en twee kattenmanden. Als Fien als laatste stuiterend met hond Twiggy de hoek om suist, zie ik lichte paniek in zijn ogen en ben ik blij dat de twee andere honden bij mijn moeder mochten logeren. Twee dagen later ligt onze boot samen met de sleepboot in het dok en breng ik de kinderen naar school om me daarna weer op de werf te melden voor papierwerk. Het afspuitwerk is inmiddels in volle gang en ik ga terug naar Amsterdam waar ik de kinderen om twaalf uur weer moet halen voor de pauze. Ik voel me een soort nomade in mijn oude rode Volvo met mijn hond en besluit bij café Polder te stoppen waar ik de rest van de week koffie drink. Tussen de middag picknicken we met een fles water, een bak aardbeien en croissants op het grasveld voor de school. Achteraf ben ik blij dat we het weekje werf toch buiten de schoolvakanties hebben gepland. Dinsdag is een spannende dag waar ik al weken hoofdpijn van heb: de verzekeringsinspecteur komt langs. Net als ik de kinderen uit school moet halen, gaat hij met onze boot aan de slag. Als we om half vier terug zijn, lijkt de boot volgens Fien op haar schoolbord. Bij een put staat P lassen wat tot grote hilariteit leidt bij
Barbara Scholten woont met man, 4 kinderen, 3 honden en 2 katten op een woonschip in de Amstel in Amsterdam. Ze schrijft kinderboeken voor sportieve meiden. www.barbarascholten.nl
de kinderen en opluchting bij mij. Als dat het enige is … De rest van de week verloopt soepel. Elke avond eten we afhaalchinees. Moos krijgt er lol in dat hij in het water mag plassen en de kinderen vinden het heel normaal dat ze met de auto naar school worden gebracht. Vrijdag worden we te water gelaten. Fien hoeft niet naar school en mag mee op de boot als we gesleept worden. Maar eerst gaan we Twiggy voor de laatste keer uitlaten in het park met de loslopende koeien. Na een kwartier zijn we haar kwijt. Ik ben bang dat ik de boot mis als we Twiggy niet snel vinden. Na een kwartier gaan Fien en ik zonder hond terug naar de werf waar ik hoop op een klein wonder. Gelukkig. Twiggy rent in het dok en probeert wanhopig de ladder op te klauteren. ‘Een echte circushond’, vindt Fien en ik vind vooral dat het weekje werf toch nog onverwacht spannend werd. Nu we weer thuis zijn op de Amstel, vraag ik de kinderen of ze bij het weekje werf een vakantiegevoel hadden. Nee, vinden ze alle vier. Het is pas vakantie als er geen school is, de thermometer de 25 graden aantikt en er bommetjes in de Amstel gemaakt kunnen worden. Tips van Barbara: • Maak een to-do-lijstje voor het vertrek. Beetje slordig als de telefoonkabel nog vast zit. • Tape je wc-deksel dicht, anders ruikt je boot na een week als een toiletgebouw op een Franse camping. • Zorg voor een middagprogramma (sportveld, bos of speeltuin) en kom na vieren pas weer op de werf. • Plan je werfbeurt sowieso als de kinderen naar school zijn. • En als je het nog steeds niet ziet zitten: boek een vakantiehuisje in de buurt van de werf!
12 | VLOT•
VLOT• | 13
word Vriend van VLOT
LEZERSVERHALEN LEZERSVERHALEN LEZERSVERHALEN LEZERSVERHALEN LEZE
Beste waterbewoner,
Kogelgaten Zo langzamerhand is mijn ark een van de meest gefilmde arken van Amsterdam, en is ons rustige pad, dat tot twee jaar geleden bijna onvindbaar was, landelijk bekend. Ruim twee jaar geleden was er een schietpartij in de Staatsliedenbuurt. Wildwesttaferelen, waarbij in het wilde weg met kalasjnikovs werd geschoten en twee jonge jongens de dood vonden. Een buurvrouw heeft het beoogde doelwit tussen de arken uit het water gevist. En bij mij vlogen de kogels in de ark. Godzijdank was ik me nergens van bewust: met Oud en Nieuw (het incident gebeurde op 29 december) wordt wel vaker geknald en ik hoor het verschil niet tussen een strijker en een kogel. Het was dan ook een bizarre ervaring toen ik het eerste kogelgat in het trapgat ontdekte, waarbij het ook nog even duurde voor het kwartje viel: wie denkt er nu aan een kogelgat? De volgende dag haalde de forensische recherche een van de kogels van de schietpartij uit de achtermuur. De andere zit er nog altijd, omdat anders de hele achtermuur gesloopt had moeten worden. De verzekeringsman reageerde verbaasd toen ik melding deed van de schade: ‘Dat heb ik in de tien jaar dat ik hier werk nog nooit meegemaakt!’ Ik ook niet in de tien jaar dat ik hier woon. Gelukkig is de schade volledig hersteld en zie je er nauwelijks meer iets van. Nog steeds woon ik hier met veel plezier. Nee, bang ben ik niet. Zo langzamerhand is in elke wijk in Amsterdam wel geschoten en de kans dat dit hier nog een keer gebeurt, schat ik niet heel hoog in. Wel blijft de media-aandacht groot, zeker nu het proces tegen de mogelijke daders is begonnen. Never a dull moment, zal ik maar zeggen. Corine Colijn, Amsterdam
VLOT heeft je nodig! Ik hoor graag wat je van het blad vindt. En ik ontvang heel graag tips, verhalen en foto’s. Maar financiële steun is ook meer dan welkom om dit kosteloze blad vier keer per jaar bij je op de mat te laten vallen. Dus: draag je VLOT een warm hart toe? En wil je een bijdrage leveren aan de productiekosten? Word dan Vriend van VLOT voor maar 10 euro per jaar (je mag natuurlijk ook meer overmaken). Je krijgt daarvoor exclusieve kortingen op producten en arrangementen die worden aangeboden in het magazine en op de website. Ga naar www.vlotmagazine.nl en vul het formuliertje in! Vrolijke groet en veel dank,
VLOT• leven op het water
VLOT• | 15
Column Hans Sibbel Hans Sibbel. Ook wel bekend als Lebbis. Cabaretier, stand-up comedian. Mr. Funny voor vrienden. Woont op een ark.
Porno Als VLOT weer op de mat valt, hoewel, op de mat, onze postbus hangt natuurlijk buiten aan het hek en aan de post kun je zien of het geregend heeft want hij is al jaren een beetje lek, maar nu hebben we een plastic dingetje op de bodem van de postbus gelegd waardoor de post nog wel nat wordt maar niet doorweekt, als VLOT dus weer op de mat valt, zie ik er altijd tegenop hem in te kijken. Door de reportages. Elke keer staan er andere arken en boten in. En die zijn meestal mooi. Heel mooi. En dan denk ik, ja, dat wil ik ook. En ik heb pas twee jaar geleden verbouwd, dus ik had dat ook kunnen doen. Dus in feite geeft VLOT mij altijd een paar mentale klappen. Dat je denkt dat je een topboot hebt en dan na het lezen van VLOT van een negen naar een zes-plus bent afgezakt. En ze zijn zo netjes. Alle boten zijn netjes, opgeruimd, schoon. Zo uit de verpakking. Geen troep op de tafel, geen kussen op de grond, geen kleren van de afgelopen drie weken over de stoelen. Geen aanrecht vol met flesjes die je nog even weg moet zetten. Máxima kan zo op bezoek komen.
Zal ik mijn ark ooit in die staat kunnen krijgen? Porno. Dat is het. Dat hele VLOT is porno. Ongrijpbaar. Net buiten bereik. Als je het hebt, verdwijnt het voor je ogen, gewoon omdat de tijd verstrijkt. Ik wil voor-en-na-foto’s. Dat er een reportage komt van een schip, maar dat er altijd een fo-
‘ V L O T g e e ft m i j a lt i j d e e n pa a r m e n ta l e k l a pp e n ’ to’tje bijstaat hoe het er een week geleden nog uitzag. Ik wil de werkelijkheid! VLOT maakt mij onzeker en hebberig en zo wil ik niet leven. En ik wil ook droge post, het hele jaar door. VLOT• | 17
P OLITIE K & R E C HT
Woonboten en het Bouwbesluit: nieuwe regels Woonboten moeten sinds april 2014 voldoen aan het Bouwbesluit. Dat levert een onmogelijke situatie op voor gemeenten en woonbootbewoners. Minister Blok heeft toegezegd dat hij die situatie wil oplossen met een wetswijziging. De voorlopige tekst daarvan werd afgelopen mei bekendgemaakt. Volgens het concept gaan de nieuwe regels gelden voor alle woonboten, ook varende woonschepen die een vaste ligplaats hebben maar waar je regelmatig mee vaart. Dit is heel anders dan de minister vorig jaar heeft aangekondigd. Toen was het nog zijn bedoeling ‘drijvende objecten die van origine boten zijn maar in de loop van de tijd een andere functie hebben gekregen niet te beschouwen als bouwwerken’. Naar verluidt komt er wel een uitzondering voor varende schepen die voldoen aan vastgelegde veiligheidseisen (‘certificaat van onderzoek’). Onder ‘bouwwerken’ vallen alle constructies, dus ook drijvende, die bedoeld zijn om langer dan drie maanden ter plaatse te functioneren. Drijvende restaurants en waterwoningen vallen daar ook onder. Passagiersschepen, binnenvaartschepen en pleziervaartuigen niet, dat zijn objecten die in eerste instantie bedoeld zijn om mee te varen. Maar als je je plezierbootje ergens afmeert met de bedoeling er niet meer mee te varen maar op die plek te recreëren, wordt het alsnog een bouwwerk. Technische eisen Voor alle woonboten is een omgevingsvergunning nodig. Als je die aanvraagt, moet de gemeente het ontwerp voor je boot toetsen aan de technische eisen van het Bouwbesluit. Wel zal dat Bouwbesluit aangepast worden voor woonboten. Hoe die aanpassingen eruit gaan zien, is nog niet bekend. De ambtenaren zijn daar nu mee bezig. Vrij hard lijkt te zijn dat voor nieuwe boten de per 1 juli 2015 ingevoerde bouwregels voor particulier opdrachtgeverschap gaan gelden. Voor nieuwbouwboten gelden daarbij de eisen voor bestaande bouw en die zijn veel minder strikt. Waarschijnlijk hoeft bijvoorbeeld de minimale hoogte van woonvertrekken niet 2,60 meter te zijn. Of de minimale eis van 2,10 meter voor bestaande bouw gaat gelden, is mij nog niet duidelijk. Het is mogelijk dat er helemaal geen eisen gaan gelden voor de plafondhoogte op woonboten. Bestaande boten Volgens de conceptwettekst verandert er weinig voor boten die ten tijde van de inwerkingtreding van de nieuwe wettelijke regels al legaal ergens liggen. Die boten vallen namelijk onder het overgangsrecht. • De eisen van het Bouwbesluit zullen niet van toepassing zijn op legale bestaande woonboten. • Voor bestaande woonboten wordt de al door de gemeente (of provincie, of waterschap) afgegeven vergunning gelijkgesteld met een omgevingsvergunning. Kortom, die boten beschikken van rechtswege over een omgevingsvergunning. Er zijn echter twee uitzonderingsgevallen, die nauw met elkaar samenhangen: • Als er een gemeentelijke verordening is met regels over bouwen of gebruik van een woonboot en je voldoet daar niet aan, dan gelden alsnog de technische eisen van het (aangepaste) Bouwbesluit. • Als er nu een lokale vergunningplicht geldt en je hebt géén vergunning, dan word je niet geacht een omgevingsvergunning te hebben, terwijl dat wel verplicht is. Dat geldt voor vergunningen van de kant van de gemeente, provincie of waterschap. In deze uitzonderingsgevallen zijn de boten nu ook al ‘illegaal’, dus eigenlijk verandert er ook voor deze boten niet zo veel. Op dit moment ziet het ernaar uit dat de nieuwe regels op 1 januari 2017 ingaan. Omgevingsvergunning Cor Goudriaan woont al 40 jaar op een woonboot en is advocaat, gespecialiseerd in woonbootzaken. www.corgoudriaan.nl
Sinds 2010 geldt de Wabo (Wet Algemene bepalingen omgevingsrecht). De bedoeling van deze wet was om voor veel verschillende vergunningen één loket in te stellen en al die vergunningen op te nemen in één vergunning: de omgevingsvergunning. De belangrijkste waren de bouwvergunning en de vrijstelling van het bestemmingsplan. Nu gaat daar de oude ligplaatsvergunning (van gemeente, provincie of waterschap) bij komen. Die wordt dus onderdeel van de omgevingsvergunning. Meer informatie en links naar de teksten van de Rijksoverheid op www.corgoudriaan.nl
VLOT• | 19
Tekst Tineke Zwijgers Foto’s Dorien Koppenberg
In een schuitje op een schip
Fraai ligt Opoe Sientje in een kleine haven schuin onder de Nijmeegse Waalbrug. We klimmen het dek op en worden ontvangen door beheerder George Scheenstra. ‘Jullie zijn lekker vroeg’, zegt hij en stelt voor om meteen een kijkje te nemen in de hutten, nu er nog geen andere gasten zijn. De term ‘hut’ slikken we even in als we 1001 Nacht betreden, want we staan hier in een ruime hotelkamer. Een groot bed van handgesneden mahoniehout, een badkamer in hammam-stijl en kleurige lampen verlenen de kamer een warme sfeer. Echt maritiem wordt het in de Juttershut en de Schippershut, net als in de kamer waarin wij onze intrek nemen: Op ’t water. Pronkstuk in deze kamer is het bootje Jollie, dat een knus tweepersoonsbed vormt. Het vijfde gastenverblijf is ’t Roefje, achter op het schip. Waar vroeger het schippersgezin woonde, kun je nu met vijf personen logeren.
doen! Tineke Zwijgers (journalist) en Dorien Koppenberg (fotograaf) maken reisreportages en reisgidsen. Ook hebben ze een wandelsite opgezet: www.wandelingen.info.
Zand, grind en mest De 130 jaar oude klipper werd gebouwd op scheepswerf Bodewes in Millingen aan de Rijn, zo’n 15 kilometer ten oosten van Nijmegen. Staal bestond in die tijd nog niet, het schip is van geklonken ijzer en is maar liefst 41 meter lang. In het ruim kon de schipper meer dan 330 ton zand, grind, suikerbieten, mest, bakstenen of ander los goed vervoeren. Toen eigenaar Leon Berkers de Clasina in 2010 van de erven Koenen kocht en ging verbouwen tot gastenverblijf, zag hij voldoende mogelijkheden om het schip te exploiteren. Zo fungeert Opoe Sientje ook als museumschip, met in de vitrines een per kwartaal wisselende expositie over de riviervaart. ’s Zomers is het schip het hart van Cultureel festival De Kaaij en in de herfst en winter kun je vanaf hier mee met wild- en snertwandelingen door de Ooijpolder (met eten op het schip na afloop). Waterrijke polder Wij verkennen de Ooijpolder op eigen gelegenheid met de wandeling Mooi Ooij, waarvan we de route naast Opoe Sientje bij de voetgangersbrug kunnen oppakken. Het voormalig moeras in een bocht van de Waal is nu een waterrijke polder met kleine dorpen en boerderijen. De vele dijkjes zijn populair bij fietsers en motorrijders, maar daar merken wij op de graspaden langs slootjes en door weilanden nauwelijks iets van. We passeren schilderachtige kerkjes, ruïnes en monumentale landhuizen, delen een Waalstrandje met nieuwsgierige koeien en blazen lekker uit op het terras van hotel-restaurant Oortjeshekken. We zien zilverreigers, ooievaars en ganzen in v-formatie. De polder is populair bij vogelaars. In de winter foerageren er grote groepen grauwe ganzen, kolganzen en smienten.
Lang en lekker breed. Dat was in 1885 de gedachte achter de ijzeren klipper Clasina. Dan kon je er veel lading in kwijt. Die afmetingen kwamen goed van pas toen het schip werd verbouwd tot gastenverblijf. Nu kun je maritiem slapen op de Opoe Sientje, zoals het schip inmiddels heet.
20 | VLOT•
Praktisch Logeren bij Opoe Sientje kost vanaf € 95 (www.opoesientje.nl). De wandelroute Mooi Ooij (16 km) is verkrijgbaar via De Mooiste Routes, een online platform met ruim duizend (up-to-date) wandel-, fiets- en kanoroutes. Een jaarabonnement kost € 13,50. Lezers van VLOT kunnen de route ‘Mooi Ooij’ tot 15 november 2015 gratis downloaden via www.mooisteroutes.nl/mooi-ooij. Van Clasina tot Opoe Sientje Twee namen, één persoon. In 1885 liep de klipper van de helling als Clasina, genoemd naar Clasina Koenen. Zij was de vrouw van de eerste schipper Koenen en woonde decennia lang met haar gezin in de roef. Haar kleinkinderen noemden Clasina liefkozend Opoe Sientje. Blijkbaar paste deze naam goed bij de schippersvrouw want uiteindelijk heette zij voor iedereen Opoe Sientje. Op het einde van haar leven wisten alleen Clasina zelf en de pastoor nog dat ze eigenlijk Clasina heette. En nu is dus ook het schip vernoemd naar Clasina’s koosnaam.
VLOT• | 21
Scheepsjournaal
De reuzin van de Biesbosch
Corine Nijenhuis, ruimtelijk vormgever, schrijver en blogger, kocht met haar vriend een vrachtschip ‘uit het werk’: de Henriëtte, een stalen klipper uit 1901. Ze verbouwden haar tot varend woonschip. Corine heeft een biografie geschreven over de Henriëtte onder de titel Een vrouw van staal. www. corinenijenhuis.com
De kreek in de Biesbosch is smal, dode takken priemen uit grauw-groen water. Een grote vogel klemt zijn klauwen rond een afgebroken stronk. Hij vliegt niet op als we passeren, zijn glanzend kraaloog staart mij zonder knipperen aan. Achter iedere bocht verwacht ik een paal met afhangend lijk, om indringers af te schrikken. De oeverbeplanting wordt steeds dichter. Hier en daar bloeit een helgekleurde bloem langs het water; als een verontschuldiging voor het afwijzend oerwoud erachter. Ik prik met de slaggaard in de kreek. De peilstok toont dat het diep genoeg is voor de Henriëtte. Toch blijf ik peilen; het water is zo stil en duister dat de bodem niet anders dan dichtbij kan zijn. Dan, aan stuurboord, volgt breder water. Er ligt een vrachtschip op het anker. Een kempenaar op vakantie. De schippersvrouw zit in badpak op het achterdek; stevig vlees stulpt onder de felgekleurde stof vandaan. Haar handen zijn druk met iets dat lijkt op het doppen van bonen. De schipper knielt in het gangboord met kwast en verfpot. Als hij opstaat, bollen zijn kniebeschermers als de knokige gewrichten van een pasgeboren kalfje. We passeren aan bakboord, de schippersvrouw kijkt op. Ik steek mijn hand op. Even maar. Als ik de slaggaard opnieuw in het water steek, is het te laat: de bodem komt razendsnel omhoog. Met een vaartje glijdt de Henriëtte het zand op. Ze schaaft haar buik; staal
op schuurpapier. Wanneer ze stil ligt, kijk ik naar beneden. Ik zie haar flanken. De waterlijn is vervangen door een groezelige streep; als de vuile rand in een leeggelopen bad. Ontkennen kan niet: de Henriëtte is ernstig gestrand. Wat we ook proberen - zand wegspoelen met schroefwater, de kop draaien met de boegschroef - ons schip blijft onbeweeglijk. Het loeien van de motor trekt ramptoeristen aan als jakhalzen die bloed ruiken. Spoedig worden we omcirkeld door kleine bootjes. Jongens lachen en wijzen, wij zijn het verzetje van de dag. Dan klinkt een schel geluid. De schippersvrouw fluit op haar vingers. Wijdbeens staat ze op het achterdek; een bleke reuzin in knellend badpak. Met haar machtige armen in de zij gestoken overziet ze de situatie. Minachtend trekt ze haar lip op naar de jakhalzen. Dan maakt ze een gebaar alsof ze telefoneert en steekt tien vingers op. Mijn vriend draait de marifoon op kanaal 10. ‘Zit je zo vast dan?’ Haar stem klinkt zalvend zacht. ‘We trekken je er wel af hoor,’ zegt ze. Ik zie haar de machinekamer ingaan. Met een grom komt de Kempenaar tot leven. De motor spuugt rook, het anker verdwijnt ratelend in het kluisgat. Langzaam draait de kont van het vrachtschip naderbij. De schipperse gooit een lijn dikker dan mijn pols. ‘Leg die om de bolder,’ zegt ze, ‘en stap dan maar weg.’ Zwijgend doe ik wat mij gezegd wordt. Een reuzin behoeft geen weerwoord. Met een schok schiet de Henriëtte los. Wij zijn bevrijd. Traag vaart de kempenaar bij ons vandaan. De schipperse glimlacht mij toe. ‘Een fijne vakantie kind,’ hoor ik haar zeggen. Hoewel ze nauwelijks ouder is dan ikzelf, kan ik mij vinden in onze verhouding. VLOT• | 23
tips
ord Kat overboord Kat overboord Kat overboord Kat ov Zwemles Oefen een keer samen met je kat. Spring in het water en laat iemand jouw kat te water laten. Begeleid je kat rustig naar de plek waar hij eruit kan komen. Voor wie het nog niet wist: katten kunnen prima zwemmen, maar ze verdrinken vaak door uitputting omdat ze niet aan wal kunnen komen. Voor katten met watervrees zijn er (echt waar!) speciale zwemlessen.
Op de VLOT-Facebookpagina vroegen we naar katten aan boord en naar tips voor te water geraakte katten. Er kwamen zulke leuke reacties en foto’s binnen, dat we er met gemak twee pagina’s mee konden vullen. Ilonka Stam en Kitty van Dam werken bij de dierenambulance in Heerhugowaard. Regelmatig haalden ze verdronken katten uit het water en daar wilden ze iets aan doen. Ze ontdekten dat ze niet de enigen waren. In Leiden bestond al een club Kat uit de Gracht (KUG), een initatief van buurtbewoners, met Aaf Verkade als voortrekker. Ilonka: ‘Via hen zijn we op het idee gekomen om touwen aan de kademuren te hangen. Katten komen daardoor gemakkelijk weer aan wal.’ Inmiddels hangt er al meer dan vierhonderd meter dik touw aan de kades in Heerhugowaard en Alkmaar, en is er in beide plaatsen een afdeling van Kat uit de Gracht opgezet. Omdat de vrijwilligers zelf een bedrijf zoeken dat de touwen kan leveren en deze zelf onderhouden, kost het project de gemeente geen geld. (www.katuitdegracht.nl)
Wat kun je zelf doen? Kitty: ‘Hang visnetten of dikke touwen op, of maak een trappetje van planken. Hang dat wel evenwijdig aan de kademuur, want katten en andere dieren zwemmen net zo lang langs een muur tot ze een plekje vinden om aan wal te komen.’
En hoe komt je kat dan weer aan boord als-ie opgedroogd is?
Vloerbedekking tegen een meerpaal
Ilonka en Kitty kregen zo’n 700 meter touw van rederij DFDS Seaway.
24 | VLOT•
VLOT• | 25
Door Renate Meijer
dr o o m b o o t
Foto’s Duncan Wijting
Heb je ook een droomboot waar ik even binnen mag kijken? Mail me dan: redactie@vlotmagazine.nl
Strak in de lak
In de cabriostuurhut (uit 1928) is ‘naar buiten kijken’ de hoofdactiviteit. Alles is afgewerkt met gelakte meubelplaat. Een boekenwand van multiplex interieurplaat, mat zwart gelakt. Het is een vrijstaand blok waarin de audioapparatuur is weggewerkt. Boven de vloer zitten uitsparingen met daarachter de vloerverlichting. De badkamer is betimmerd met een exterieurplaat, bewerkt met epoxyhars en daarna in kleur afgewerkt met DD-lak. Deze tweecomponentenlak versmelt bij het aanbrengen met de epoxy en maakt er een waterdicht geheel van. Achter de sleuven in het plafond bevindt zich ventilatie en verlichting. Het toilet oogt industrieel door de zwart-gele schuifdeur. De witgelakte wanden en plafonds steken mooi af tegen de zwartgelakte vloer. Vanuit je bed sterren kijken. Dat kan met dit prachtige zelfbedachte én zelfgemaakte kantelraam in het plafond. Ook hier sleuven bij de omtimmering van de radiatoren. Ze lopen naadloos over in handgrepen van de kasten onder de gangboorden. De keuken is ook strak vormgegeven. Gemaakt van mdf-
Je kunt zo’n oude tjalk uit 1901 natuurlijk knus scheeps inrichten met hout en paneeldeurtjes en authentieke details, maar Han Koning maakte er een modernistisch interieur van met juist zo min mogelijk details. Hij is industrieel ontwerper, en dat zie je. Het schip, de Magdalena, ligt aan de Praediniussingel in Groningen in de zwaaikom van de Hunze. 26 | VLOT•
plaat en een witte DD-lak. Het klassieke raampje komt van origine uit het schip en is teruggeplaatst op deze plek.
De Magdalena is te koop. Meer informatie via www.hankoning.nl VLOT• | 27
LEKKER Lianne Ophelders is francofiel, bourgondiër, wijnliefhebber en hobbykok. Ze schrijft voor VLOT over bijzondere visgerechten, zeewaardige keukenspullen en interessante eet- en drinkweetjes.
ECEPT
In de herfstvakantie was ik in Zuid-Frankrijk. Na een strandwandeling streek ik neer in een strandtent. Natuurlijk hadden ze bouillabaisse - een absolute klassieker - maar ik bestelde de bourride, die volgens de menukaart in hetzelfde rijtje thuishoort. Geen idee wat me te wachten stond, maar het was alsof ik in de hemel terechtkwam. Als knoflookaddict werd ik op mijn wenken bediend met deze knoflooksoep met vis en schaaldieren. Wel wat werk om zelf te maken, maar zeker de moeite waard!
Zelf aioli maken Ingrediënten: 8 knoflooktenen, een snee witbrood zonder korst, 1 theelepel dijonmosterd, 200 ml olijfolie extra vierge, 200 ml zonnebloemolie, 1 theelepel witte wijnazijn, 2 biologische eidooiers, zout en peper. Doe alle ingrediënten in een hoge beker, zet de staafmixer erin en je hebt in een handomdraai een prachtige aioli. Ouderwets mag ook: met vijzel en stamper de knoflook fijnmaken, alle ingrediënten behalve olie erbij en dan beetje bij beetje de olie toevoegen.
Bourride: knoflooksoep met vis
Voor 4 personen 300 gr aioli (zelf maken of kopen); 4 knoflooktenen; wortel, courgette, prei, van elk een halve; 4 stevige witvisfilets van 100 gr. zoals zeewolf, tarbot of dorade (kabeljauw kan, maar geeft een minder verfijnde smaak); 12 grote rauwe garnalen gepeld (diepvries); 12 kleine coquilles Saint-Jacques (diepvries); eventueel 1 kg mosselen of een zakje venusschelpen; een zakje krielaardappelen (met of zonder schil); 2 eidooiers; olijfolie; 1 laurierblad; takje verse tijm; ½ liter visbouillon; ½ liter droge witte wijn
Stoom de krielaardappelen in een stoompan beetgaar. Verwarm 4 eetlepels olijfolie in een grote hapjespan. Voeg de knoflooktenen en de gesneden groenten toe en laat even smoren. Leg de visfilets en de kruiden erop en voeg de visbouillon en de witte wijn toe. Laat langzaam aan de kook komen en 5 minuten op laag vuur met een deksel erop pruttelen. Voeg nu de garnalen en coquilles toe en laat nog 5 minuten met de deksel op de pan pruttelen. Kook de mosselen of venusschelpen in een aparte pan met een scheutje witte wijn op hoog vuur in 5 minuten gaar. Leg de vis en schelpen in diepe voorverwarmde (pasta)borden en dek ze af om warm te houden. Zeef de bouillon en kook hem op hoog vuur in tot de helft. Doe 200 gram aioli in een kom, doe er 1 geklopte eidooier bij en een scheut bouillon. Meng het geheel, doe er nog een geklopte eidooier bij en een scheut bouillon. Voeg dit geheel nu voorzichtig bij de bouillon en laat op laag vuur even indikken, zonder te koken! Giet deze soep over de vis en schaaldieren en serveer de krielaardappelen erbij.
Chovi Geen tijd om zelf aioli te maken? Kopen kan ook. Ik zweer bij Chovi Allioli. Bij de grote Nederlandse supermarkten in de koeling verkrijgbaar. € 1,35
Aardewerk Ideaal voor dikke maaltijdsoep, deze pastaborden. Geschikt voor oven, magnetron en vriezer. www.dillekamille.nl € 4,50
grote en diepe magne-
Draaien en stampen Een goede vijzel is van ruw natuursteen. Door de ruwe binnenkant wrijf je de ingrediënten tot een fijn poeder of een smeuïge pasta. www.kookpunt.nl € 17,90 Wijntje Renate en ik hebIn Vino Erotico, ervaren! Een eleeen goede lange blend van charognier. Een echte € 7,00 www.
erbij? ben de bourride geproefd met een een wijn met emotie die je moet gante witte wijn met power en afdronk. Deze witte wijn is een donnay, sauvignon blanc en viaanrader bij dit gerecht. bottles-online.nl
VLOT• | 29
Nautisch
blauw
De maand juli bracht ik door op een zeilschip in de wateren rond Athene. Omringd door de heldere zee, raakte ik geïnspireerd door de kleur blauw. De tint geeft een ‘coole’ uitstraling aan je boot of ark. Maar blauw kan ook heel warm en funky zijn. Modern stylish of juist ouderwets. Grappig detail: blauw blijkt zowel bij mannen als bij vrouwen in de smaak te vallen. Ik selecteerde een aantal interieurs waarin blauw een hoofdrol speelt. Kijk zelf wat voor effecten deze kleur allemaal kan hebben. Ik blijf voorlopig nog even in Kretablauwe sferen.
binnen& buiten Emmy van Dantzig werkt als styliste voor woonblaen. Ook geeft ze interieuradvies aan particulieren. Ze woont op een woonark in Amsterdam.
Idee & styling Emmy van Dantzig Fotografie Jansje Klazinga
www.emmyvandantzig.nl
rustgevend blauw
Van groen wordt gezegd dat het rustgevend is, maar deze kleur blauw heeft dat effect ook. Let op de combinatie met de witte vloer en het zwart van het bed en de gordijnen. Het oudroze dekbedovertrek en het houten kastje geven wat warm tegenwicht. Een uitgekiende combinatie! (Histor One deep steel 08017 kalkmat)
blauw met hout
In deze woonkamer zie je hoe mooi de houten vloer tot zijn recht komt bij de blauwe muur en andersom. De combinatie met de cognackleurige bank is gewaagd, maar werkt goed. Te veel blauw kan koel overkomen. Houd het daarom bij één blauwe wand en schilder de overige wanden in een lichte tint. Zo hoef je nooit bang te zijn voor een te somber interieur. (kleursuggestie: RAL 5009)
30 | VLOT•
Tip 1: een muur blauw schilderen
Mijn ervaring destijds met het schilderen van een wand in azuurblauw was dat de verf lastig dekte. Daarom een paar tips. De wand waar het meeste licht op valt, leent zich het beste voor een kleur. Maar tegelijkertijd zie je door dat licht ook meer ongelijkmatigheden. De muur moet dus mooi glad zijn voor een strak resultaat. Door de verf vol op te zetten en goed te verdelen, voorkom je banen en vlekvorming en krijg je een goede dekking. Schilder de muur tweemaal. Streef er dus niet naar dat de verf in een keer dekt. Breng bij een tweede verflaag de verf net zo dik aan als de eerste keer. Niet te schraal dus. Blijf niet te veel in een bijna gedroogde verf werken, want dan zie je later banen. Realiseer je ook dat de impact van een kleur op een groot oppervlak heftig kan zijn. Bij twijfel: schilder eerst een proefwandje op een houten paneel. En bekijk de kleurstalen niet alleen in de verfwinkel, maar ook in je boot. Houd het staaltje voor de muur die je wilt schilderen. Dan zie je meteen het effect van de lichtinval op de kleur. VLOT• | 31
>>>
nautisch blauw
>>>
kretablauw
Nog even terug naar het warme zuiden. In juni fotografeerden Jansje en ik een aantal ‘high end’ designinterieurs in Milaan. In het huis van Luca Preti, een handelaar in vintage, kijk je je ogen uit. Zijn Kretablauwe doorgang bewijst weer eens en te meer voor hoeveel cachet het gebruik van deze kleur kan zorgen. Zeker in combinatie met de witte muren op de achtergrond en het houtkleurige tafeltje met stoeltje op de voorgrond. (kleursuggestie NCS-kleurnummer S 2065-R90B)
Ouderwets blauw
Deze foto’s zijn gemaakt in een oud huis, maar denk er eens een betimmerd roefje bij in een oud schip, of een betimmerd ruim. Paneeldeuren in twee stevige kleuren blauw, witte muren en iets stenigs zoals marmeren, graniet of Belgisch hardsteen. Een plaatje! (kleursuggesties: RAL 5005 en RAL 5012)
Blauw van buiten
De buitenkant van je schip of ark blauw schilderen zorgt voor een mooie overgang van water naar boot. De Elsemarie WK-13 heeft een lavendelblauwe kleur. De kozijnen van de ark zijn geschilderd in RAL 5001. De ark zelf valt bijna weg in het vele groen, maar de kozijnen knallen eruit. (kleursuggesties: lavendelblauw NCS-kleurnummer S 2040-R80B, kozijnen RAL 5001)
Tip 2: soorten blauw
Voor een babykamer kies je al snel voor babyblauw. Maar je kunt ook denken aan jeansblauw of Delftsblauw. Door blauw in verschillende nuances te herhalen, creëer je een mooi subtiel geheel. Verschillende kussens met unieke dessins blijken in de kleur blauw een heel goede match te zijn. Van alle blauwen is nachtblauw de meest mysterieuze. Krachtig, intrigerend en warm. Helemaal als je het mixt met donkerbruin en zwart. Met een lavendelblauwe wand in de woonkamer krijg je een zuidelijke sfeer. (kleursuggesties: babyblauw NCS-kleurnummer S0540-R90B, Delftsblauw S4050-R-80B, jeansblauw RAL 505, nachtblauw RAL 5022) 32 | VLOT•
VLOT• | 33
sa i l
Eerste rang bij SAIL Als je in Amsterdam aan de Javakade ligt, dan weet je dat je eens in de vijf jaar moet plaatsmaken voor SAIL. Het is een topplek om te wonen, dus dat hebben we er graag voor over. Bovendien: de gemeente regelt alles. En dan liggen we ineens een week lang midden in SAIL aan het IJ, met uitzicht op de indrukwekkende boeg van onze tijdelijke buurman, de Kruzenshtern. Je kunt het slechter treffen! Door Angie Abbink en Roland Stuij
Er komt nogal wat kijken bij deze operatie. Loopbruggen en dekschuiten verwijderen, cv-ketels tijdelijk ombouwen voor lpg, tijdelijk internet, provisorische aanmeervoorzieningen en natuurlijk het slepen zelf. De gemeente spreekt alles tijdig door met de bootbewoners, regelt het tot in de puntjes en neemt de kosten voor haar rekening. We krijgen ruim van tevoren te horen wanneer wat is ingepland. Handig als je zoals wij een bedrijf en logies aan boord hebt. Mede dankzij coördinator Harm Elgersma loopt de verhuizing uiterst soepel en professioneel. De dag voordat SAIL begon, hadden we het schip volgeladen met lekkere hapjes en voorraad, zodat we niet in de drukte boodschappen hoefden te doen. Maar we hadden ons flink verkeken op de hoeveelheid onverwacht bezoek. Vijf dagen lang kwam alles en iedereen voorbij drijven en wandelen. We zijn dagelijks tussen de menigte door op de fiets gestapt om de voorraden aan
te vullen. Verder hoef je niet van boord om te genieten van het spektakel. Het begint al om 7 uur ’s ochtends en de drukte op het water neemt in de loop van de dag enorm toe, met als hoogtepunt het vuurwerk. Dan ligt iedereen een kwartier lang zij aan zij te dobberen en kun je nauwelijks nog water zien. Ons grote achterdek was de perfecte plek om daar volop van te genieten. Het enige minpuntje van onze tijdelijke ligplaats was de heftige deining in de nacht als het vrachtverkeer weer zijn gang kon gaan. De drukte op het water overdag zorgde juist voor rust omdat de golven elkaar dempten. Wel liep het schip vol met dieselwalmen en stank uit de riooluitlaat van de Kruzenshtern, maar dat was gelukkig maar bij vlagen. Daartegenover stond dat het een overweldigend mooie ervaring was die we samen met vrienden en familie hebben mogen delen. We kijken al uit naar 2020.
Angie Abbink en Roland Stuij wonen met hun dochter Riva op de Somoya aan de Javakade in het Oostelijk Havengebied van Amsterdam. Ze hebben de boot zelf ontworpen en in 2005 laten bouwen. Angie en Roland ontwerpen bijzondere woonschepen voor mensen die iets speciaals willen. Ook runnen ze een luxe B&B aan boord van hun woonschip. www.harbourhome.nl en www.somoya.nl
34 | VLOT•
VLOT• | 35
Foto’s: Marjolijn Pokorny
Kan het een beetje duurzamer? Maartje Berkhout woont op een voormalig binnenvaartschip in de Oude Houthaven in Amsterdam. De nieuwe woonwijk eromheen heeft grote ambities op het gebied van duurzaamheid. ‘Maar hoe zit het dan met de 47 woonschepen hier’, vroeg ze zich af. ‘We stoken op diesel, we hebben houtkachels. Hoe kunnen wij verduurzamen? Want het contrast met de klimaatneutrale wijk is nu wel erg groot.’
36 | VLOT•
Maartje besprak het probleem met de Vereniging woonschepeneigenaren Houthavens (VWEH) en met het projectbureau van de nieuwe wijk. De gemeente Amsterdam bleek geld te hebben voor een onderzoek naar de verduurzaming van woonschepen. Het onderzoeksteam - Waterloft.nl en EnergyGo - verdiepte zich in de uiteenlopende schepen en hun bewoners van de Houthavens. Dat resulteerde in een rapport met praktische tips, vrij beschikbaar op www.waterloft.nl/onderzoek-duurzaamheid. Een paar tips uit het onderzoek: Energie De ruimteverwarming is vaak de grootste energievreter. Maak een flinke duurzaamheidssprong door de diesel-cv-ketel te vervangen door een andere vorm van warmte-opwekking. In het rapport staan zes opties nader uitgewerkt, waaronder de pellet-cv-ketel, de warmtepomp en stoken op biodiesel.
In het onderzoek voor de Houthavens zijn koudebruggen door EnergyGO.nl in beeld gebracht met een infraroodcamera. Je kunt zelf zo’n camera huren als je lekken wilt opsporen in je isolatie. Of - met een groep woonbootbewoners - een specialistisch bedrijf inschakelen voor onderzoek en advies.
bouwen
Denk je over zonne-energie? Met de huidige wetgeving is het interessanter om individueel zonnepanelen te nemen dan om gezamelijk panelen te plaatsen op een publiek dak. Alleen een kleingebruiker krijgt energiebelasting en btw terug. Geen geld om te investeren? In diverse gemeenten (waaronder Amsterdam) kun je een duurzaamheidslening of energielening aanvragen. Zie www.svn.nl. Isolatie De duurzaamste energieoplossing is niet het meest duurzaam als je boot niet optimaal geïsoleerd is. Een schip na-isoleren is lastig en kostbaar. Wat je vrij eenvoudig wél kunt doen: - Warmwaterleidingen in onverwarmde ruimtes isoleren. Buisisolatie is relatief goedkoop (0,80 €/m) en verdient zich doorgaans binnen een jaar terug. - Kieren bij ramen en deuren, en tussen kozijn en wand isoleren. Je vindt deze kieren door op een koude, winderige dag met een wierookstokje langs de wanden te gaan. Dicht de kieren met kit, tochtband of eventueel met PUR-schuim. PUR heeft niet de voorkeur vanwege de schadelijke effecten op mens en milieu. - Kieren bij inspectieluiken isoleren met tochtband, en leidingdoorvoeren met kit. - Via de stuurhut komt veel kou het schip binnen. Plaats een tussendeur of een dik gordijn tussen stuurhut en de rest van het schip. - Patrijspoorten zijn lastig te isoleren. Slaat er veel condens neer op je patrijspoorten, dan is dat een teken dat de luchtvochtigheid binnen te hoog is. De oplossing: ventileren! - Ook schepen die goed geïsoleerd zijn, blijken toch nog ‘koudebruggen’ te hebben, zoals knietjes en spanten. Het heeft zeker zin om die alsnog te isoleren.
VLOT• | 37
‘Verleidt de zwaan de vrouw, of andersom?’
K U N S T M E T WAT E R In Kunst met Water komen kunstenaars aan het woord die zich laten inspireren door water in de openbare ruimte. Ook een bijzonder beeld gezien in of op het water? Mail naar redactie@vlotmagazine.nl.
Ontwerp een passend beeld voor het Zwanenwater in Nieuw-Vennep. Dat stond in de opdracht die de gemeente Haarlemmermeer uitschreef. Er moest in elk geval een beeltenis van een zwaan gebruikt worden. En het beeld moest in het water komen. Uit meerdere inzenders werd Bert van Loo uitgekozen. Zijn uiteindelijke beeld was niet wat de wijkbewoners voor ogen hadden, vertelt Bert: ‘Het cliché lag op de loer en zat vooral in de hoofden van de bewoners. Ze hadden zich uitgesproken voor een bronzen beeld van een zwaan. Daar is op zich niets mis mee, maar zoiets ligt niet in de lijn van mijn werk en ze hadden mij tenslotte gekozen. Ik heb vrij veel voorontwerpen de revue laten passeren en geen enkele kwam in de buurt van een bronzen zwaan. Ik koos voor een statig beeld dat uit het water oprijst. Een kolom van extra helder vlak glas, gestapeld en watervast verlijmd, diende als basis voor een sierlijke tekening van staal. Deze stalen tekening is over de massief glazen kolom geschoven, als een deksel op een doos. De tekening vertelt het mythische verhaal van Leda en de Zwaan, waarin oppergod Zeus in de gedaante van een zwaan Leda verleidt. Wie wie verleidt in mijn vertaling laat ik aan de beschouwer over. De vrouwfiguren zijn prominent aanwezig waarbij ik graag ‘citaten’ gebruik van onder anderen Botticcelli, de Toulouse-Lautrec, Dalí en Tintoretto, naast eigen invullingen. Uiteindelijk vloeien alle figuren in elkaar over in een sierlijke beweging.’
Titel: Leda en de Zwaan Bouwjaar: 1999 Materiaal: glas en staal Waar: het Zwanenwater, Nieuw-Vennep Opdrachtgever: gemeente Haarlemmermeer Kunstenaar: Bert van Loo www.bertvanloo.nl
VLOT• | 39
OPROEP Is jouw nieuwe boot de Woonboot van het jaar 2015? Ben je een nieuwe woonboot (beton of staal) aan het bouwen? Of wordt je bestaande boot grondig gerenoveerd? Geef je dan op voor de verkiezing van de Woonboot van het jaar 2015. De enige voorwaarde: je woonboot moet in 2015 opgeleverd zijn. Stuur tekst en foto’s naar mail@woonbootvanhetjaar.nl. Inzenden kan tot 31 december 2015.
Criteria De jury kijkt onder meer naar de architectonische kwaliteit, de materialen en de kwaliteit. Ook belangrijk is hoe de woonboot tegemoetkomt aan de woonwensen van de bewoners. Passen het ontwerp en de indeling bij de leefstijl van de bewoners? Over de winnende woonboot uit 2014 schreef de jury: ‘In Wilnis ligt een woonark die niet alleen goed scoort in architectonische zin, maar ook hoge ogen gooit op het vlak van indeling, functionaliteit, uitstraling, originaliteit, inpassing in de omgeving en connectie met het water.’
De prijs In het voorjaar van 2016 maken we de winnaar bekend. Die krijgt een wisseltrofee, een passend cadeau en een reportage van vier pagina’s in VLOT. De winnende boot van 2015 kreeg afgelopen februari ook ruim aandacht van het Parool, de Telegraaf, het AD, ArchitectuurNL, Cobouw en diverse woonbladen. We verwachten dit keer nog meer mediabelangstelling! In het decembernummer van VLOT lees je waar en wanneer de prijsuitreiking plaatsvindt.
VLOT• Woonboot van het Jaar 2015