VLOT•
Jubileum nummer
LEVEN OP HET WATER | september 2016 | 6e jaargang nr 21
01_COVER.indd 1
13-09-16 16:52
ABC adv. VLOT nieuw'16.indd 1
02-09-16 09:27
COLO
FON
Hieperdepiep!
VLOT. September 2016 jaargang 6 nummer 21 © Renate Meijer CO-producties Uitgever Renate Meijer CO-producties Joure Hoofdredacteur Renate Meijer Artdirector Pieter van der Zee Eindredacteur Annet Huizing Aan dit nummer werkten mee Casper ten Berge, Gonneke Bonting, Cor Goudriaan, Dorien Koppenberg, Corine Nijenhuis, Lianne Ophelders, Hans Sibbel, Annemarie Vestering, Tineke Zwijgers Foto Renate Sabyna de Vries Redactie, reacties, advertenties, adreswijzigingen VLOT. It Reidlân 7 8502 CE Joure www.vlotmagazine.nl redactie@ vlotmagazine.nl ISSN 2212-2737 VLOT valt vier keer per jaar kosteloos in je brievenbus. Voor iedereen die drijvend woont. Is de tenaamstelling niet juist? Krijgen je buren VLOT niet? Geef dit door aan redactie@ vlotmagazine.nl Oplage 12.500 Druk Veldhuis Media Raalte
Vijf jaar geleden, in september 2011, kwam de eerste VLOT uit. Als ik mijn redactioneel van toen weer lees, denk ik: ja, het klopt. Ik schreef: ‘We willen gewoon een mooi blad maken, een vlot magazine, omdat we “iets” met wonen op het water hebben.’ En het is gelukt, we hebben sinds dat eerste nummer nog twintig bladen gemaakt. Leuk om al die covers op een rijtje te zien. Er kwamen rubrieken bij, er gingen rubrieken weg. De vormgeving onderging een verandering (bedankt Pieter!). Die verandering is trouwens een constante, het blad moet verrassend blijven, ook voor onszelf. Constant is ook de samenwerking met Annet. Ik kan me geen leukere en betere eindredacteur wensen. Ze is trouwens veel méér dan eindredacteur, maar dat lees je op pagina 37. Voor dit jubileumnummer ging ik zelf maar eens op interviewpad, op de koffie bij Marianne Zwagerman. Ze stond al heel lang op m’n lijstje. Ik was benieuwd naar haar mening over VLOT, en die viel me niet tegen. En ik ging terug naar Wartena, naar de plek van mijn eerste woonboot. Dat viel me ook niet tegen. Integendeel, het was nog mooier dan toen. Ook Annet deed wat bijzonders voor het jubi-nummer: ze stelde haar woonboot open. Op papier dan, hè. Wie jarig is, moet trakteren. Daarom trakteren we je op vier extra pagina’s met mooie artikelen. Wie jarig is, krijgt ook cadeautjes. Maar die krijgen we al jaren van onze lezers. Boeiende verhalen, leuke tips, kritische noten en lieve complimenten. Als je toch nog een kleinigheidje wil geven, word dan Vriend van VLOT. Voor slechts een tientje per jaar. Ga naar www.vlotmagazine.nl en vul je gegevens in. Dan gaan wij intussen aan de slag met het volgende nummer. Op naar onze zesde verjaardag!
RENATE MEIJER VLOT.: 1 betekenis: op het water drijvende constructie van onderling verbonden palen, planken e.d. 2 synoniemen: grif, jeuïg, kek, kittig, modieus, pittig, flitsend, guitig, hip, rap, trendy, vaartuig, vloeiend
PS: Die vier extra pagina’s plus de matsatijnen omslag kregen we cadeau van Veldhuis Media. Veel dank voor dit mooie cadeau, mannen uit Raalte!
Reageer! Facebook: facebook.com/vlotmagazine website: www.vlotmagazine.nl twitter: @vlotmagazine. VLOT• | 3
03_colofonredactioneel.indd 3
13-09-16 16:53
Naam: Niek van der Sluis Werk: woonbootmakelaar en -adviseur Boot: woonark Woont: met echtgenote Annelies (54), dochters Charlotte (19) en Esther (17) en katten Bakboord (11), Beau (1) en Momo (1) Water: de Vecht, Utrecht Door Gonneke Bonting
NIEK VAN DER SLUIS over vaartuigen, voertuigen en VLOT
WAT E R M A N M / V In Waterman m/v portretteren we watermensen met interessante ideeĂŤn en bijzondere bezigheden op, aan en in het water. Ben je of ken je een bevlogen waterman of -vrouw? Mail naar redactie@vlotmagazine.nl.
4 | VLOT• 04-05_waterman.indd 4
13-09-16 16:55
ALTIJD ANDERS ‘Het is een dooddoener. Maar als iemand me vraagt wat er nou zo leuk is aan wonen op het water, kan ik alleen maar zeggen dat het me het gevoel geeft dat ik altijd vakantie heb. Het uitzicht is elke dag anders. Zoals ’s morgens als het water glad is en er zo’n nevelige damp boven hangt. Of bij storm met schuimkoppen op het water.’ ROMMELEN ‘Wonen op het water is meer dan alleen wonen. Ik mag graag rommelen en merk dat mijn buren dat ook hebben. Even kijken of de ark wel goed vast ligt, iets lassen of iemand helpen met een kapotte rioolpomp. Ik heb een technische achtergrond en die komt me vaak goed van pas.’ IMAGO ‘Ik woon en recreëer niet alleen op het water. Ik heb er ook mijn werk van gemaakt als woonbootmakelaar en -adviseur. Doordat de banken hun financieringsmogelijkheden voor woonboten wijzigden, heb ik het nu extra druk als taxateur. Zo’n verandering geeft onrust en roept vragen op, terwijl het imago van wonen op het water de laatste tien jaren juist verbeterd is.’ OUDE CITROËNS ‘We zijn begonnen in een oud arkje dat ik verbouwde, later verhuisden we naar een grotere die ik ook weer heb verbouwd en uiteindelijk heb ik zelf een woonark ontworpen en afgebouwd. Iets hoeft niet nieuw, strak en af te zijn. Liever niet zelfs, ik ben gek op oud. Mijn ark is dan ook niet strak ingericht, ik rijd in oude Citroëns en vaar met een sloep van voor de oorlog.’ VAREN ‘Ik kocht een stalen sloep van acht meter. Oorspronkelijk was het een reddingsboot voor 26 mensen, uit 1938. De laatste eigenaar had er een opbouw opgezet, die sloopte ik. We varen er nu bijna twintig jaar mee. Soms gebruik ik hem als sleepboot. Toen de kinderen klein waren, voeren we ermee door Utrecht, gingen we picknicken
langs de Vecht of kamperen op de Loosdrechtse Plassen en kijken als Sinterklaas aankwam.’ GRIEKENLAND ‘Met ons gezin huren we in de zomervakanties al jarenlang een zeilboot in Griekenland. Ik vond het jammer dat ik thuis niet kon zeilen. Daarom kocht ik voor tweehonderd euro een Laser. Dat vond ik wel lekker stoer, alleen zeilen met een harde wind. Jammer genoeg komt het er te weinig van. Er staat wel eens een flinke wind, maar vaak wacht er ook een taxatie.’ VLIEGENDE KRAAI ‘Dit jaar besloten we dat zeilen op de Loosdrechtse Plassen leuk is en er was een ligplaats in een verenigingshaven. Een vliegende kraai vangt altijd wat. Ik ging dus op zoek en vond een oude Centaur. Nu kunnen we in het weekend lekker zeilen op de plassen.’ MEDIATOR ‘Mensen zouden meer met elkaar moeten praten in plaats van over elkaar. Ik ben opgeleid als mediator, objectief bemiddelaar, en zet dat bijvoorbeeld in om een conflict tussen een woonbootbewoner en de overheid op te lossen. Zo kun je voorkomen dat de bewoner naar de rechter moet stappen om zijn gelijk te krijgen. Ik sta natuurlijk aan de kant van de bewoner.’ RIJTJES ‘Waterbewoners zijn geen mensen die in een rijtjeshuis passen. Ook niet in een rijtje op het water. Als je per gemeente honderd ligplekken te koop zou aanbieden, heb je die snel verkocht aan mensen die dan zelf een ark bouwen of er een kopen. Maar de overheid lijkt zich meer te richten op eenheidsprojecten. Dat is jammer. Want het is niet wat mensen willen.’ VLOT ‘Een blad over wonen op het water moet er gewoon zijn, liefst meer dan een. Toen Renate vijf jaar geleden VLOT oprichtte, werd ik graag meedenker. Ik schreef jarenlang nieuwtjes en tips.’ www.drijvendwonen.nl
© Niek van der Sluis
VLOT• | 5 04-05_waterman.indd 5
13-09-16 16:55
V O O RT VA R E N D V E R Z E K E R D
24/7
KI E R E B BAAR
EOC, weet wat er speelt! De bemanning van EOC heeft verstand van alle soorten (varende) woonschepen. Van groot tot klein. 088 6699500 | eoc.nl |
@EOCverzekering
/EOCverzekering
• Gevelbekleding specialist in Western Red Cedar en Profort kunststof. • Dakbedekking, onderhoud en verbouw van uw woonark/woonschip. • Afmeersystemen, afmeerbeugels en lichte beschoeiingen. • (Drijvende) terrassen en omlopen in hout en/of kunststof roosters. • Rioolpompen (Jung, KSB en Homa), installatiewerk, NUTS voorzieningen en vorstbeveiliging. • NIEUW: SCHILDERWERKZAAMHEDEN VAN GEVELS EN KOZIJNEN!! • Meer dan 375 particuliere opdrachtgevers, diverse gemeenten en overheidsinstellingen, banken, makelaars en verzekeraars. • Wij hebben een speciale regeling getroffen met AGV/Waternet, hierdoor hoeft u de eventuele subsidie voor de rioolpomp installatie niet meer zelf voor te financieren!!
Boot Klussers, www.bootklussers.nl, info@bootklussers.nl, tel: 06-24885680, tel: 06-17792083.
H
LEUK Annet Huizing woont op een ark in Utrecht. Ze is tekstschrijver en kinderboekenschrijver, won een Zilveren Griffel en schrijft voor VLOT over cultuur en andere leuke dingen. www.olifantenstapelen.nl
orecavloot
Lokaal 55 in Sneek is in 1931 ontworpen als gemeentelijk abattoir, maar herbergt nu bruisende horeca aan én op het water, met een eigen vloot van twee sloepen, een Lemster aak, een salonjacht en een drijvend lokaal. Je kunt er trouwen, vergaderen, kookworkshops volgen, varende feestjes bouwen en natuurlijk ook gewoon lekker eten en drinken. www.lokaal55.nl
KLEINSTE KANAAL
Mijn favoriete ‘LEUK’ is fietsen langs rivieren. Een van de mooiste fietstochten die ik deze zomer heb gemaakt, is die over de Waalbandijk, vanaf Zaltbommel naar het oosten. En dan kom je vlak na Rossum (ook leuk) het kleinste kanaaltje van Nederland tegen, dat grotendeels bestaat uit een sluis. Het is het kanaal van St. Andries en verbindt de Waal en de Maas op de plek waar ze elkaar bijna raken. Ben je eenmaal in het land van Maas en Waal, wip dan meteen even binnen bij bezoekerscentrum De Grote Rivieren, voor wat educatie en koffie, tussen fietsknooppunt 67 en 69. www.bcdegroterivieren.nl
SCHIPHUIS
Een rondvaart door de grachten van Amsterdam is zo saai als je 6 bent. Maar niet als je als zoetwaterpiraat meevaart en via een audiotour allerlei opdrachten uitvoert. Samen met muis Sjonnie en zijn vriend Harold de kat spotten de kinderen dieren, herkennen ze watergeluiden en ontwerpen ze een ‘schiphuis’ voor Harold. www.blueboat.nl
WATERVERMAAK IN DE KUNST
ZEELEZEN
Achttien heel verschillende verhalen, kort en lang, gefantaseerd en waargebeurd, maar met één centraal thema: de zee. De maritieme schrijvers van Varen is mijn wereld (uitgeverij de Alk) nemen je mee naar de Golfe du Morbihan, naar Nansum bij de Eems en naar de kliffen in Zuid-Engeland. Ze laten je kennismaken met Daniel de scheepstimmerman en Lutientje van Terschelling. Je vaart mee op de ms Houtskool en het ramschip Schorpioen. En je beleeft mooie avonturen. Kortom, een aanwinst voor je waterboekenkast. www.maritiemeschrijvers.nl
07_leuk.indd 7
Genieten op, aan en in het water. Daarover gaat de tentoonstelling Wild van water in het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen. Maar liefst 150 kunstwerken - uit de periode van Gouden Eeuw tot nu - brengen een ode aan de waterrecreatie. Zwemmen, vissen, ijszeilen, spelevaren, alles komt voorbij. De bijbehorende audiotoer kun je op je smartphone downloaden. Tot en met zondag 6 november in het binnenmuseum. Bij de tentoonstelling is ook een boek verschenen met dezelfde titel. www.zuiderzeemuseum.nl Henk van der Leeden IJszeiler op de Gouwzee
VLOT• | 7 13-09-16 16:56
TERUG NAAR WARTENA Omdat VLOT in september haar vijfde verjaardag viert, ging ik terug naar de locatie van mijn eerste woonboot: het arkenpark in Wartena. Tussen Grou en Leeuwarden en op roeiafstand van het Friese natuurgebied de Alde Feanen. Door Renate Meijer
8 | VLOT• 08-09_terplekke.indd 8
13-09-16 16:56
TER PLEKKE
Ter Plekke is een impressie van een woonbotenlocatie. Heb je een tip
voor deze rubriek? Woon je op een bijzondere plek? Mail naar redactie@vlotmagazine.nl.
foto Gerrit Bart Volgers
Als ik het park kom oplopen, zie ik wat ik graag zie: groen, boten, water en arken. Ik hoor meteen weer het vertrouwde geluid van de ‘tingelende masten’, zoals ik die destijds altijd noemde. M’n ademhaling voelt opeens wat dieper. Familie eend is nog steeds rijkelijk vertegenwoordigd en de kudde meerkoeten is groter dan ik me herinner. Friese koeien grazen in de ‘achtertuin’. Ik weet nog dat je op windstille dagen die beesten kon horen kauwen. Heimwee, is dat altijd een negatief woord? Ik ga even buurten bij mijn oud-buurman Martijn Roodhof. We zitten op zijn terras, met uitzicht over het water. De jacuzzi in zijn tuin - voor nog meer waterbeleving – ziet er aanlokkelijk uit. Ik vraag hem wat wonen in Wartena voor hem zo bijzonder maakt. ‘Rust, vrijheid en het uitzicht’, zegt hij zonder aarzelen. ‘Toen ik nog veel in het buitenland werkte, was het een genot om na zes weken weer thuis te komen. Ik pakte altijd meteen de boot en ging een stukje varen. En dat doe ik eigenlijk nog steeds.’ Dat stukje varen is trouwens gemakkelijk omdat hij een helling naast zijn ark heeft gemaakt. De boot is dus altijd onder handbereik. Als je met een bootje onder de brug van het park door vaart, kom via de jachthaven op de vaarroute. Daarna steek je zo het Prinses Margrietkanaal over. En dan kun je kiezen: links de gebruikelijke route, of rechts de stille tussendoorvaartjes. Ik koos vaak voor het laatste, maar genoot van beide. Beide keren zit je namelijk midden in de natuur. Als je wat vertier wilt (of nog een toetje wilt scoren) ga je links naar een van de terrasjes met aanlegsteiger. Wil je stilte, aalscholvers en nijlganzen, dan ga je rechts. Best bijzonder, dit arkenpark. Het is een uitgegraven weiland achter de jachthaven. Er liggen achttien woonarken, allemaal met tuin, schuurtje en garage. Toen ik in 2006 wegging waren er nog twee plekken te koop. Nu niet meer. De eigenaren hebben de grond (inclusief de eilandjes) in eigendom in een Vereniging van Eigenaren. Na de nodige hick-ups is dat nu allemaal goed geregeld. Sinds 2009 is het park officieel voor permanente bewoning. Sommigen hebben hier een ark als tweede huis, soms ook voor de verhuur. Het water circuleert voortdurend door een duiker en staat in open verbinding met het vaarwater. En dat merk ik op Martijns ark. Een knots van een binnenvaartschip vaart door het Prinses Margrietkanaal. De ark gaat omhoog en zakt langzaam weer naar beneden. Martijn woont sinds vorig jaar in de mooiste ark van het park, een gloednieuwe dubbellaagse. Het uitzicht op de bovenverdieping is geweldig. Ik staar naar buiten en zie over 36 koeienkonten heen het binnenvaartschip door het Prinses Margrietkanaal schuiven. En dan gaat de zon ook nog eens speciaal voor mij volop schijnen. De weerkaatsing van de zon via het water op het plafond geeft me een extra dosis geluksgevoel. Ik wil hier blijven. Ruilen, Martijn? VLOT• | 9 08-09_terplekke.indd 9
13-09-16 16:57
REACTIES VAN LEZERS HANDGESCHREVEN VLOT ontvangt regelmatig leuke post - niet alleen via e-mail. De handgeschreven brief die ik kreeg, heb ik met een glimlach voor jullie overgetypt.
Groeten vanuit Loenen! Bart Huisinga
UITZICHT
Reactie op het artikel Een woonboot in mijn uitzicht van Cor Goudriaan uit VLOT 20: Waarom een deel van ons dak schuin is? Omdat op deze manier de bewoners van het stalen schip achter ons ook vrij uitzicht houden over de Amstel. Jeroen Bijlsma, Amsterdam
Geachte mevrouw Renate Meijer, Graag wil ik u complimenteren met uw leuke blad VLOT. Ik lees het altijd met veel genoegen. In het laatste nummer stond een artikel over de (oud) schippersvrouw van de ‘Engelina’, die nu op een ark woont in Vreeswijk en sluismeester is. Erg leuk. Het toeval wil dat ik onverwacht vanmorgen een praatje maakte met de matroos van m.s. Aluri B, dat bij het bedrijf naast mij zand ligt te lossen. (Ik lig met mijn oude klipper van 1891 naast dat bedrijf.) Een aardige knul. Babbeltje zus, babbeltje zo. En dan komt ter sprake dat zijn ouders op de ‘Engelina’ hebben gevaren en zijn moeder sluiswachter is. Plots valt bij mij het kwartje - daar heb ik pas een artikeltje over gelezen in VLOT! En wat blijkt? De sluiswachter is zíjn moeder! Natuurlijk heb ik toen míjn VLOT met zíjn moeder aan hém afgestaan. Zo ontzettend leuk! Maar nu mijn probleem: ik zit zonder VLOT. Wilt u alstublieft een exemplaar naar mij opsturen? De kosten vergoed ik graag, hierbij sluit ik € 5 in. Alvast heel erg bedankt! En nog veel ‘maak’plezier met de volgende VLOTten! Hartelijke groet, Marry Nobel-Gelderblom, Nieuwekerk a/d IJssel
OPROEP
Doordat de gemeente een paar jaar geleden ons een ander huisadres heeft gegeven, lopen wij constant tegen het probleem aan dat bedrijven en instanties ons niet kunnen vinden. Gek worden we ervan. Zijn er nog meer mensen die tegen dit probleem aanlopen? En zo ja, wat is dan de oplossing? Miranda Buist, Beinsdorp VRIJDAG BEZORGDAG VLOT
Ik heb genoten, vrijdagavond in de tuin zittend, uitzicht over het Noordhollands Kanaal en VLOT onder handbereik. Een genot voor het oog en leuke, leerzame artikelen. Anita Blijdorp, West-Graftdijk 10 | VLOT• 10_reactiesvanlezers.indd 10
13-09-16 16:57
MOOI SPUL
H
Renate Meijer, rasechte Groningse in Friesland, gek op waterwonen, uitgever van VLOT en met hart en ziel mamma van twee fantastische dochters.
KARAF BIJ DE VIS
Karaf (1 liter) in de serviescollectie Fish & Fish van de Italiaanse ontwerpster Paola Navone. Gemaakt van geperst glas, dus stevig genoeg voor een (vis)picknick op het water. Ook in kleinere versie met dop. www.serax.com € 21
elder
Wow, een transparante kano! Al peddelend vissen kijken: net iets voor mij en m’n meiden! www.seethroughcanoe.com Vanaf 1900 dollar.
DRIJVENDE TIJD
Het is nog maar een prototype, maar leuk is-ie wel, deze klok met drijvende cijfers. Bedacht door Damjan Stankovicˇ. Time flows in plaats van time flies. Filmpje op www.hellorhei.com.
NAUTISCH BORRELEN
LIGHT IN A BOTTLE ZEESOKKEN
Hipper en handiger dan waterschoenen. Voor aan de waterkant en om mee te zwemmen. Geen last meer van heet zand, zonnebrand, scherpe steentjes, riet of schelpen – of uitglijden. En snel droog. www.duukies-beachsocks.com € 19,95
Vorige keer hadden we licht in een glas. Nu licht in een fles. Met de led-lampjes in de vorm van een kurk tover je lege flessen om tot sfeervolle lampjes. Oplaadbaar met een usb-kabel. Onder meer bij www.fonq.nl voor € 14,95 per stuk.
Tijdens de borrel nog even checken hoe je die jachthaven ook alweer binnenloopt. Dat kan met deze set (6 stuks) onderzetters met de aanlopen van Nederlandse jachthavens. In de versies IJsselmeer, Noordzee/Waddenzee en Delta-wateren. Met de officiële gegevens van de Nederlandse Hydrografische Dienst. www.vrolijk.nl € 11,95
WATERNIMF
Doe mij zo eentje voor m’n verjaardag! Ik heb al een plekje vrijgemaakt, op de overgang van mijn terras naar het water. Robin Wight maakt bijzondere kunstwerken van rvs-draad. Op www. fantasywire.co.uk zie je hoe hij dat doet en kun je een starterskit bestellen waarmee je zelf aan de slag kunt. VLOT• | 11 11_mooispul.indd 11
13-09-16 16:58
Wij bouwen uw woondroom Nieuwbouw Verbouw Onderhoud Reparatie Restauratie Staalwerk Verlengen Inkorten Schilderwerk Stralen Coaten Afbouwen Interieur Zonne-energie Installatie Warmtepompen
Scheepswerf Talsma | Edisonstraat 15 | 8801 PN Franeker | 0517 - 383 747 www.scheepswerftalsma.nl | info@scheepswerftalsma.nl
Schade of lekkage aan uw woonark? Wij repareren, adviseren en zorgen weer voor een optimale constructie en zorgeloos woonplezier. • Betonreparatie • Injecteren • Inspectie • Vrijblijvende offerte
DE BESTE VERZEKERING VOOR UW WATERVILLA • Schadevergoeding op basis van herbouwwaarde • Dekking bij schade en gevolgschade door eigen gebrek • Garantie tegen onderverzekering • Dekking bij droogvallen na dijkdoorbraak (de ramp bij Wilnis) • Premie vanaf € 1,50 per € 1.000,- verzekerde waarde Zie voor onze actie:
Kompaan Vochtwering Sonnegaweg 34 8478 HD Sonnega Tel. 0561-613505 06-12944478 info@kompaanvochtwering.nl www.kompaanvochtwering.nl
WOONARK-VERZEKERING.NL OBM Verzekeringen Parallelweg 1, 1151 BS Broek in Waterland Telefoon: 020 - 4 03 18 29 info@woonark-verzekering.nl
POLITIEK & RECHT
OVERGANGSRECHT IN BESTEMMINGSPLANNEN Is je ligplaats positief bestemd in het bestemmingsplan van je gemeente, dan geeft dat zekerheid. Het kan ook zijn dat het gebruik van je ligplek onder het overgangsrecht valt van het bestemmingsplan. Wat betekent dat voor je rechtszekerheid? WAT IS OVERGANGSRECHT? We gaan even uit van een water met een oud bestemmingsplan uit 1990. Stel: in 2005 treedt een nieuw bestemmingsplan in werking. Daarin wordt het gebruik van een stuk water als ligplaats voor een woonboot verboden. Dat betekent niet dat de woonboot op die plek meteen illegaal is. Hij kan ook onder het algemene overgangsrecht vallen. Dat wordt tegenwoordig als volgt geregeld: het gebruik dat bestond op het tijdstip van inwerkingtreding van het bestemmingsplan (2005) en hiermee in strijd is, mag worden voortgezet. Maar het overgangsrecht geldt niet voor gebruik dat al in strijd was met het voorheen geldende bestemmingsplan uit 1990. Dus als de woonboot er in 2005 lag en als dat niet in strijd was met het bestemmingsplan van 1990, valt hij onder het overgangsrecht. Hij mag blijven liggen. Geeft dat net zo veel zekerheid als een positieve bestemming? Nee. Als het bestaande gebruik voor langer dan een jaar wordt onderbroken, stopt de werking van het overgangsrecht. De plek kan niet meer als ligplaats gebruikt worden. GEEN TWEE KEER OVERGANGSRECHT Stel dat het bestemmingsplan uit het vorige voorbeeld in 2016 weer wordt herzien. In het plan van 2005 viel de ligplaats onder het overgangsrecht. Nu ontstaat er een probleem: een ligplaats mag niet voor de tweede keer onder het algemene overgangsrecht gebracht worden. Dat mag alleen als de gemeente aannemelijk kan maken dat het gebruik van de ligplaats binnen de planperiode (officieel 10 jaar) wordt beëindigd. Bijvoorbeeld omdat er een concreet plan voor verplaatsing of aankoop ligt. Als bij de herziening van het bestemmingsplan een positieve bestemming niet mogelijk is of de gemeente dat niet wil, kan de gemeente nog kiezen voor het zogenoemde persoonsgebonden overgangsrecht, een specifieke vorm van overgangsrecht. Dat houdt in dat de huidige bewoners op deze plek de woonboot mogen blijven bewonen. Maar de boot moet weg als de bewoners hem willen verkopen. OBJECTGEBONDEN OVERGANGSRECHT Maar in een uitspraak uit 2014 bepaalde de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State dat de gemeente daar niet meteen voor mag kiezen. Er moet eerst onderzocht worden of er een (andere) uitsterfregeling kan worden opgenomen. Zo ja, dan moet hiervoor worden gekozen. Een voorbeeld van zo’n uitsterfregeling is het objectgebonden overgangsrecht: in de bestemmingsregels wordt het gebruik als ligplaats verboden, maar in het overgangsrecht van het bestemmingsplan wordt bepaald dat dat gebruik mag worden voortgezet op voorwaarde dat het niet langer dan een jaar gestaakt wordt. Dat betekent dat ook bij verkoop van de woonboot of bij vervanging door een andere woonboot dat overgangsrecht blijft gelden. Dit lijkt dus op het algemene overgangsrecht. Als de gemeente kiest voor het objectgebonden overgangsrecht, staat de bestuursrechter dat wél toe, ook al viel het gebruik eerst onder het algemene overgangsrecht. Als de gemeente toch kiest voor het persoonsgebonden overgangsrecht, moet zij dat goed motiveren. Cor Goudriaan woont al 40 jaar op een woonboot en is advocaat, gespecialiseerd in woonbootzaken. www.corgoudriaan.nl
Bouwwerk en bouwregels Een bestemmingsplan bevat bouwregels en gebruiksregels. Omdat de meeste bestemmingsplannen stammen uit de tijd dat een woonboot nog niet gezien werd als bouwwerk (april 2014), wordt het gebruik van woonboten op een ligplaats geregeld via de gebruiksregels van het plan. Nu de woonboot een bouwwerk is, moeten in een nieuw bestemmingsplan ook bouwregels over woonboten worden opgenomen. Voor woonboten in bestaande bestemmingsplannen ligt op dit moment bij de Tweede Kamer een wetsontwerp voor een overgangsregeling op dit punt.
VLOT• | 13 13_politiekenrecht.indd 13
13-09-16 16:59
ROEIPOTIGEN Door Annet Huizing
Ik had het nooit zo op reigers, om eerlijk te zijn. Brutale, schreeuwerige vogels, en in vergelijking met de ooievaar een stuk minder aantrekkelijk. Dacht ik. Het werd al wat beter toen ik las dat reigers een familie zijn in de ‘orde van de roeipotigen’. Wat een geweldig woord, roeipotige. En toen ik het boek Mijn reigerparadijs van Erik van Ommen las, was ik helemaal om.
Als kunstenaar Erik van Ommen door West-Afrika reist om de grote stern te tekenen, valt zijn oog op een rifreiger. Met een paar pennestreken legt hij de vogel vast in zijn schetsboek. Als hij later terugbladert door zijn tekeningen, valt zijn oog weer op de schets. Hij ziet dat je al met een paar streken het wezen van de reiger kunt weergeven. En dat is de start van een zoektocht naar deze ‘opvallendste vogels aan de waterkant’. Een zoektocht die hij in tekst en beeld vastlegt in Mijn reigerparadijs. Met olieverf, aquarel, potlood, inkt, linosnedes en etsen laat hij zijn fascinatie zien voor onder meer de zilverreiger, het woudaapje, de roerdomp (ja, dat is ook een roeipotige) en natuurlijk de stadsreiger. In het tweede deel van het boek, ‘de getekende reiger’, geeft hij een kijkje in de keuken van een vogeltekenaar, met tips en voorstudies. Hij laat bijvoorbeeld zien hoe je hulplijnen kunt gebruiken om de verhoudingen van de vogel goed weer te geven. Hoe je een vogel volume geeft door met schaduw te werken. En welke kleuren je op je aquarelpalet nodig hebt.
Kortom, een aanstekelijk boek waardoor je niet alleen de reiger gaat waarderen, maar ook nog kans loopt dat je zelf eens een potlood pakt en een vogel gaat tekenen.
Mijn reigerparadijs (112 pagina’s, full colour, KNNV-uitgeverij) kost € 24,95. Inkijkexemplaar op www.knnvuitgeverij.nl Meer werk en vogeltekencursussen op www.erikvanommen.nl
14 | VLOT•
14-15_reigerparadijsboek.indd 14
13-09-16 16:59
BOEK
VLOT• | 15
14-15_reigerparadijsboek.indd 15
13-09-16 16:59
Hypotheek nodig? Wij bieden u de mogelijkheden van meerdere banken. Wij willen graag bewijzen dat wij beter zijn dan de bank! Test ons...
Spruyt Waterwoningen feliciteert VLOT met haar verjaardag!
Winder Pomptechniek is gespecialiseerd in de installatie, onderhoud en service aan alle typen vuilwaterpompen in souterrains, woonarken en huizen. Daarnaast installeert en onderhoudt Winder Pomptechniek grotere pompunits in bedrijven. U kunt bij ons terecht voor advies, onderhoud en service,
Al voor € 69.000,= incl. BTW
Nieuwe wind- en waterdichte waterwoning 15.00 x 5.00 mtr. Ook dat is Spruyt Waterwoningen Nederland!
storingen en installaties van alle merken vuilwaterpompen.
winder pomptechniek Passie voor Pompen
Frank Winder | Tel: 06-22222531 | info@winderpomptechniek.nl
www.winderpomptechniek.nl
Windas 6, 8441 RC Heerenveen Tel. 0513 671 284 | E-mail: info@spruytwaterwoningen.nl www.spruytwaterwoningen.nl
Drijvend Wonen Advies/bemiddeling woonboten (alle soorten drijvende woningen)
Onder meer:
VOOR AL UW WATERBOUWKUNDIGE WERKZAAMHEDEN
• Makelaardij (aankoop/verkoop) • Taxatie • Bouwbegeleiding • Vergunningen • Conflictbemiddeling
Gedempt Hamerkanaal 10 | 1021 KM Amsterdam M. 06-150 542 52 | E. info@pkwaterbouw.nl www.pkwaterbouw.nl
Niek van der Sluis | Tel: 030 - 261 53 57 | info@drijvendwonen.nl drijvendwonen.nl
woonbotenmakelaar.nl
woonbotenland.nl
EMCI gecertificeerd makelaar/taxateur woonarken en woonschepen
LEKKER Lianne Ophelders is francofiel, bourgondiër, wijnliefhebber en hobbykok. Ze schrijft voor VLOT over bijzondere visgerechten, zeewaardige keukenspullen en interessante eet- en drinkweetjes.
VEELZIJDIGE ZEEBAARS
RECEPT
Laatst was ik bij een vriendin die de kookhobby met mij deelt. Terwijl mijn voorkeur meestal uitgaat naar de traditionele Europees-mediterrane keuken, is haar blik iets breder gericht, met verrassend resultaat. Een gerecht met witte zeevis en drie opvallend smaakvolle en gezonde ingredienten: kurkuma, fenegriek en tamarinde. Voor mij niet geheel onbekend, maar het was wel een gedegen opfrisbeurt van mijn kennis, die ik graag met jullie deel. ZEEBAARS MET FENEGRIEK 600 gr zeebaars in stukjes zonder vel; 1 ui; 6 tenen knoflook; 1 theelepel kurkuma; 2 theelepels gedroogde fenegriekblaadjes; ½ theelepel cayennepeper; 1 el tamarindepasta; 1 bosje verse koriander; 2 eetlepels bloem; 250 ml witte wijn of water
FENEGRIEK Fenegriek is een plantje waarvan de bladeren en de zaden al gebruikt werden door de oude Egyptenaren, Grieken en Romeinen bij verschillende gezondheidsproblemen. Het is rijk aan vitaminen en mineralen, bevordert de ijzeraanmaak en spieropbouw. Van de blaadjes kun je thee zetten, en fenegriekpoeder kun je in soepen en hoofdgerechten gebruiken. Belangrijk is het regulerende effect op het bloedsuikerniveau. TAMARINDE Tamarinde is een Indiase boomvrucht. Er wordt limonade van gemaakt en jam. En je kunt het in sauzen zoals chutneys verwerken. Tamarinde is zurig en een goede vervanger van azijn of citroensap. In tamarinde zitten veel vitaminen en mineralen en het heeft een geneeskrachtige werking bij darmproblemen.
Hak de ui en knoflook fijn en bak deze glazig in olijfolie. Doe de bloem, kurkuma, fenegriek en cayennepeper erbij en laat al roerend 2 minuten doorwarmen. Doe de wijn en de tamarindepasta erbij, en tot slot de koriander. Laat de saus 15 minuten op laag vuur pruttelen met de deksel op de pan. Bestrooi de stukken zeebaars met zout en peper en leg ze op de saus. Laat met de deksel op de pan 10 minuten op laag vuur garen. Serveer met rijst of couscous.
WIJNTJE ERBIJ? Wij dronken bij dit gerecht een blanc de noir van Frysling, de noordelijkste wijngaard van Nederland. In Twijzel om precies te zijn. De droge witte wijn is hoofdzakelijk gemaakt van de rode druivenrassen cabernet cortis en cabernet noir. Ze geven de wijn een lichtroze kleur. De Frysling blanc de noir heeft een keurzegel gewonnen in de Wijnkeuring van de Lage Landen 2016. www. frysling.nl € 12
17_lekker.indd 17
DOP D’R OP Deze AntiOX-dop heb ik onlangs gekocht. Ik ben er erg enthousiast over. Hij beschermt de wijn tegen oxidatie. Je kunt je geopende fles gerust een dagje langer laten staan, zonder dat de wijn in kwaliteit achteruitgaat. www.smaakvanwijn.com € 19,75 VLOT• | 17 13-09-16 17:00
‘VA BENE VAPORETTO’ EILANDHOPPEN IN VENETIË
Meer dan 120 eilanden liggen in de Lagune van Venetië en het is eeuwig zonde als je tijdens een stedentrip slechts die ene wereldberoemde stad bekijkt. Stap in de vaporetto en ga een dagje eilandhoppen. Van het oogverblindende Burano via het groene Torcello naar dodeneiland San Michele.
Tekst Tineke Zwijgers Foto’s Dorien Koppenberg
18 | VLOT• 18-19-20-21_doen.indd 18
13-09-16 17:01
‘San Michele, Muranoo, Buranooo, Torcellooooo’, roept de bootsman als hij het hek van zijn vaporetto openschuift. Er volgen nog wat namen, die we niet verstaan, maar dit is de lijn LN (Laguna Nord) die we moeten hebben. We schuifelen aan boord en posteren ons bij de ingang voor een onbeperkt uitzicht. Hoe leuk kan openbaar vervoer zijn? In Venetië lijkt het in elk geval bijna op een rondvaart. Hier rijden geen bussen en taxi’s, maar vindt alle vervoer plaats over water. Terwijl we de groenblauwe lagune oversteken, passeert de postboot ons. Ook pakjes worden per boot bezorgd. We stappen af op Murano, dat met zijn bakstenen panden en schoorstenen van een afstandje oogt als een fabriek. Hier wonen en werken al sinds de 13e eeuw de blazers van het beroemde Venetiaanse glas. De productie werd destijds vanwege brandgevaar verplaatst van hoofdeiland Venetië. Als we aan het eind van de kade linksaf slaan en langs een smal kanaal met boogbruggetjes richting Murano’s Canal Grande slenteren, snappen we waarom Murano ‘Klein Venetië’ wordt genoemd. Het is wat sjofeler, maar even kleurrijk als de grote broer en beslist rustiger.
DOEN! Tineke Zwijgers (journalist) en Dorien Koppenberg (fotograaf) maken reisreportages en reisgidsen. Ook hebben ze een wandelsite: www.wandelingen.info.
FELGEKLEURD EN MIERZOET Onze volgende stop wordt Burano. We raken direct verblind door de felle kleuren van de huizen. En dat is ook de bedoeling. De vissers schilderden hun huizen traditioneel zo bont mogelijk, zodat zij ook in dichte mist makkelijk thuis konden komen. Met een beetje geluk zaten hun vrouwen dan voor de deur te kantklossen, want daar staan zij weer om bekend. Sinds het op 8 kilometer afstand gelegen eiland Venetië een van de drukst bezochte bestemmingen ter wereld is, wordt het voor de bewoners van Burano lastig om hun tradities in ere te houden. In de lokale kantwinkels verkopen ze ook borduurwerk uit Hongkong. Maar evengoed genieten wij met volle teugen van de felgekleurde huizen, die zo mooi weerspiegelen in de smalle kanalen. Voor de deur liggen bootjes, over het water zijn bruggetjes gebouwd en aan het eind van de straatjes glinstert de zee. Pasta en verse vis eten op een terras is een feestje en als toetje kopen we een zakje van de eilandspecialiteit busolai, mierzoete koekjes met een lichte anijssmaak. Daar snoepen we van op de vaporetto naar het >>> volgende eiland Torcello. VLOT• | 19 18-19-20-21_doen.indd 19
13-09-16 17:01
KIPPENVEL Op het groene en aan de randen moerassige Torcello wonen slechts zo’n twintig mensen, die in het zomerseizoen gezelschap krijgen van het personeel van de restaurants. Hier komen vooral Italianen in het weekend, vandaag zelfs een gezelschap voor een bruiloft. We maken een aangenaam ommetje en luisteren in de deuropening van de eilandbasiliek Santa Maria dell’Assunta naar de zangeres die tijdens de trouwdienst het Ave Maria gaat brengen. Kippenvel! We beklimmen de kerktoren en kijken nogmaals naar Burano, Murano en tal van onbekende en soms onbewoonde eilandjes. In de verte glinsteren de koepels van de Venetiaanse godshuizen in de middagzon. Op de terugvaart stappen we nog eenmaal af, in het gezelschap van enkele in het zwart geklede vrouwen. Zij gaan hun geliefden eren op San Michele, waar het overbevolkte Venetië zijn doden begraaft. Wij zoeken het graf van componist Igor Stravinsky, maar vinden het niet. De avond valt en voor we op zoek gaan naar een terras stappen we nog eenmaal op de vaporetto voor een tochtje op het Canal Grande. Uitkijkend op paleizen, historische hotels en kerken voelen we ons figuranten in films als Brideshead revisited, Don’t look now en Death in Venice. Het is hier betoverend.
PRAKTISCH Een stedentrip naar Venetië boek je eenvoudig met TravelBird (www.travelbird. com). Ter plaatse op zoek naar niet-platgetreden paden? Laat je inspireren door een jonge local: www.spottedbylocals. com. En wil je Venetië ook te voet verkennen (maar niet onder de voet gelopen worden): vier wandelroutes door ‘het andere Venetië’ vind je op www.wandelingen.info.
20 | VLOT• 18-19-20-21_doen.indd 20
13-09-16 17:01
Nicoletta Bortoluzzi woont in Venetië en blogt over haar favoriete plekken. We ontmoeten haar op Zattere, een kade op het eiland Dorsuduro waar het aan het eind van de middag goed flaneren, borrelen en ijs eten is en waar je mooi uitkijkt op de (cruise)schepen in het Giudecca-kanaal.
Om de hoek, langs Rio San Trovaso, wijst Nicoletta op de gelijknamige scheepswerf, waar al eeuwenlang gondels worden gebouwd en gerepareerd. ‘Ik vind het mooi om te zien hoe toegewijd ze hier aan het werk zijn. De gondelbouw is een ambacht, maar oogt ook als kunst.’ Schuin te-
genover nemen we wijn met verrassend lekkere hapjes bij Cantinone già Schiavi, een piepklein zaakje waar het dringen is aan de toog. De kademuur tegenover de ingang fungeert als terras. Lekker bungelen met je benen en kijken naar het rode avondlicht: La Dolce Vita.
VLOT• | 21 18-19-20-21_doen.indd 21
13-09-16 17:01
5 jaar VLOT
gefeliciteerd en op naar de 10 jaar
ij! b r e n j i wij z
Willem Fenengastraat 28
•
1096 BP Amsterdam
BV
•
020 - 468 09 40
•
info@woonboot.nl
GA VOOR EEN VEILIG GEVOEL!
Kwaliteitscasco’s voor de arkenbouw
De beste fundering voor wonen of werken op het water!
LBM kan uw woonark deugdelijk en zorgeloos afmeren met palen en beugels, afhouders en veren.
Ook voor het verfraaien van uw ark door loopranden en bruggen aan te brengen, bent u al jaren bij ons aan het juiste adres.
Bel voor een vrijblijvende offerte met Marc op 06-29256879 of kijk op de website
Postbus 8 8300 AA Emmeloord Kantoor: Betonweg 13 Emmeloord T: +31 (0)527 252278 | E: info@betoncasco.nl W: www.betoncasco.nl
www.lbm-almere.nl
LBM Aanmeer Systemen (alles voor woonarken)
Column Hans Sibbel Hans Sibbel. Ook wel bekend als Lebbis. Cabaretier, stand-up comedian. Mr. Funny voor vrienden. Woont op een ark.
ZEIKERDS Is ook raar. Ik woon nu vijf jaar op het water. Ik maak mijn vijfde zomer mee. En nu pas valt het me op. Toen ik nog op het land woonde, waren het de merels in de avond en de gierzwaluwen in de lente die ik me herinner. Met af en toe het gezellige gekeuvel van een groep musjes. Nu woon ik op een ark. En ik ga het gewoon eerlijk zeggen. Het is vogelracisme, maar ik voel het echt zo. Watervogels zijn zeikerds. Allemaal. Behalve misschien de stadseenden omdat die te dom zijn en door het brood eten allemaal suikerziekte hebben, maar geen insuline, dus constant tegen flauwvallen aan zitten. Watervogels zeuren. Ze zeuren en vechten. Elke ochtend word ik wakker en elke avond ga ik naar bed met het gejank van jonge futen en meerkoeten en waterhoentjes en nijlganzen. Ze zeuren de hele dag om eten. Met geluid. Ik word alweer gek als ik eraan denk. En nu hebben die beesten ook een tweede leg. Zal wel klimaatverandering zijn. De dag dat het gejengel ophoudt, wordt een feestdag. En als de jonkies niet klagen dat ze honger hebben, zijn het wel de mannetjes die andere mannetjes wegjagen. Wat zinloos is. Want de eieren zijn uitgekomen. Er valt niks meer vreemd te gaan voor mamma koet. En toch vechten. Gewoon vechten om het vechten. De hele dag dat gezemel van die kinderen, dat wil je wel even afreageren. Toch?
Ik snap dat. Ik snap het en ik erger me eraan. Begin juni zat mamma koet op haar tweede leg. En het regende keihard. Maar ze liggen dan bij mij net onder de dakrand, dus lekker droog. De mietjes. En het was tegen elf uur. Avond. Ik had best wel wat wijn op en was
‘ JA, HET IS VOGELRACISME, MAAR IK VOEL HET ECHT ZO’ alleen thuis. En toen hield ik het niet meer. Ik ben, ik geef dit eerlijk toe, ik ben uit mijn raam gaan hangen en half lallend heb ik tegen het weerloze, broedende vrouwtje heel hard geschreeuwd. ZIT JE LEKKER. KOMEN ER WEER NIEUWE ZEIKKOTERS? ONDER MIJN AFDAKJE? ROT OP NAAR JE EIGEN MEERTJE. LAAT ME MET RUST. Ze bleef onverstoorbaar zitten. Maar ik voelde me echt voldaan dat ik het gezegd had! VLOT• | 23
23_column.indd 23
13-09-16 17:02
PRAKTIJKTIPS In deze rubriek delen deskundigen van bedrijven hun woonbotenkennis met VLOT. Heb je een technische vraag? Mail naar redactie@vlotmagazine.nl
WALTER BENECKE VAN BENECKE WOONBOTENSERVICE OVER BAGGEREN Door Gonneke Bonting
Een woonboot vraagt om voldoende diepgang. Baggeraar Walter Benecke vertelt waarop je moet letten als je een woonark laat bouwen of wanneer je ligplaats ondieper wordt.
AIs het een probleem als een woonark de bodem raakt? ‘Een ark is gemaakt om te drijven. Als hij deels of helemaal droogvalt, belast je hem op een verkeerde manier en kan er schade ontstaan. De ark kan volledig uit zijn verband raken.’ Hoe maak je een ligplaats geschikt voor je ark? ‘De plek en eventueel de weg er naartoe moeten diep genoeg zijn. Vaak is er een vaargeul en loopt de bodem naar de walkanten omhoog. Je moet er rekening mee houden dat de hoogte van het water kan fluctueren en dat er slib bij kan komen. Als het dertig centimeter dieper is dan de diepte van de ark, zit je wel goed. Ook varieert de diepte op verschillende plekken langs de walkant vaak. Een eindje verderop kan het best een meter dieper zijn. Wat wij doen als de ligplaats niet diep genoeg is, is egaliseren, waardoor het ter plekke diep genoeg wordt.’ Kun je zelf baggeren? ‘Met een pomp en een spuitlans kun je de bodem enigszins egaliseren. In negen van de tien gevallen lukt dat niet en komen wij alsnog. Je bent dan duurder uit
omdat je al kosten hebt gemaakt en omdat we vaak stante pede moeten komen.’ Waarop kun je besparen als er gebaggerd moet worden? ‘Ongeveer zestig, zeventig procent van de kosten zijn voor aan- en afvoer van onze schuifboten en kranen. Als we ook bij de buurman aan het werk gaan, scheelt dat al de helft van die kosten. Tijdig de opdracht geven om te baggeren of collectief laten baggeren, kan dan ook veel geld schelen. Soms zijn we toch in de buurt. Dan zijn er geen aan- en afvoerkosten. En als we er toch zijn, kunnen we meteen beschoeiingen, meerpalen of steigers vervangen of aanbrengen.’ Mag je overal baggeren? ‘Je mag het volume en de kwaliteit van
het water niet aantasten en ook de doorvaart niet belemmeren. We halen de bagger er niet uit, maar we egaliseren de bodem. Zo krijg je ook geen vertroebeling van het water. Wij gaan alleen aan het werk als de vergunningen in orde zijn. We adviseren trouwens ook bij de aanvraag daarvan.’ Wie draagt het risico tijdens de werkzaamheden? ‘Wij hebben een doorlopende Constructie All-Riskverzekering. Vooraf melden we het werk aan. Zou een woonark beschadigen tijdens de werkzaamheden dan dekt de verzekering de schade. Tenzij het een ark is die van ouderdom bijna uit elkaar valt. Maar dat bespreken we uiteraard van tevoren.’
w w w. w a b e n e c k e . n l
24 | VLOT• 24_praktijktips.indd 24
13-09-16 17:02
SCHEEPSJOURNAAL
De wraak van Henriëtte
Interieur tijdens de filmopnames
Corine Nijenhuis, ruimtelijk vormgever, schrijver en blogger, kocht met haar vriend een vrachtschip ‘uit het werk’: de Henriëtte, een stalen klipper uit 1901. Ze verbouwden haar tot varend woonschip. Corine heeft een biografie geschreven over de Henriëtte onder de titel Een vrouw van staal. www. corinenijenhuis.com
Of de Henriëtte beschikbaar is als filmlocatie? Dat ligt er maar aan, antwoord ik voorzichtig. Wat wordt er gezocht? Een varend woonschip voor een buitenlandse film. De Franse regisseur heeft een duidelijk beeld: het moet vooral authentiek zijn. Wat dat dan is? ‘Dit!’ straalt hij bij het eerste bezoek van de filmploeg. Er klinken ‘oh’s’ en ‘ah’s’ bij het zien van het grote, open ruim. Ik hoor lovende woorden over de zware, nautische patrijspoorten, de zichtbare zeeg van de gangboorden, de klassieke intimmering met scheepsmahonie en de originele, stalen dwarsbalk die het schip de stevigheid geeft die nodig is bij het varen. En oh ja, de grote kolenkachel op de houten vloer, die is ook erg authentiek. Er is wel een probleem. Henriëtte is 33 meter lang. Groter dan bedacht voor het film-vaar-traject dwars door de stad. De filmkaravaan trekt verder. Ze bezoeken andere schepen, maar keren op hun schreden terug. Het ruim van Henriëtte is wat ze zoeken: ‘erg authentiek!’ De regisseur is er opgewonden van. Als de volledige draaiploeg aanwezig is om de scènes door te nemen, fladdert hij rond als een te strak opgewonden speelgoedvogeltje. Hij daalt de steile trap af naar het ruim en mist de tweede tree. Hardhandig glijdt hij naar beneden.
Wanneer ik geschrokken toesnel, maakt hij een afwerend gebaar. Hij doet een scène voor, ’t is niet echt. We varen Henriëtte naar de werf verderop. Daar heeft de filmproductie een kade afgehuurd zodat er ongestoord gedraaid kan worden. Maar eerst moet er wat verbouwd. Een filmset stelt andere eisen dan een varend interieur. ‘Niets ingrijpends,’ heeft onze contactpersoon gezegd. Het moet wel authentiek blijven. Het regent als we van boord gaan. Mijn vriend en ik zullen gedurende de filmperiode op een ark logeren. Schuldig kijk ik om. Henriëtte steekt haar neus in de wind. Haar kan niks gebeuren. Na een week worden we gebeld. De watertank is leeg. Wij komen om de waterslang aan te koppelen. Henriëtte ligt stilletjes aan de kade. Over de dakramen liggen houten platen. Ze ziet er verweesd uit. Voorzichtig stap ik de stuurhut in. De steile trap af, het ruim in. Het zijn de laatste herkenningspunten. Ik wrijf in mijn ogen. De werkelijkheid is verdwenen. De film heeft Henriëtte veranderd in een illusie. Ze is een vreemde geworden. Een bokkige onbekende die smeekt om genoegdoening. Stilletjes verlaat ik haar, ik ben onmachtig. Na enkele dagen volgt een nieuw telefoontje. Onze contactpersoon vraagt of het schip wat langer beschikbaar is. De draaiperiode loopt uit, de regisseur was een dag afwezig. ‘Hoezo?’ vraag ik. Hij is van de trap gevallen. ‘Echt?’ vraag ik. ‘Authentiek!’ is het antwoord. VLOT• | 25
25_corinenijenhuis.indd 25
13-09-16 17:03
ZES BINNENDEUREN EN EEN ZEVENLUIK Renate vroeg me of ik voor dit jubi-nummer mijn ark wilde openstellen voor de VLOT-lezer. Dus of ik niet even een mooie binnenkijker uit mijn mouw kon schudden, inclusief styling en foto’s en praktische tips. Nou vind ik zelf dat ik niet de meest hippe, bijzondere, grensverleggende of anderszins vernieuwende boot heb, maar dat was juist leuk, vond Renate. (Ze zei er niet bij waarom.) ‘Bovendien moet de VLOT-lezer toch weten waar de eindredacteur elk kwartaal weer zweet en zwoegt om alle teksten strak te trekken?’ Oké, zei ik. Welkom in mijn ark.
Door Annet Huizing
26 | VLOT• 26-27-29_vlot-wonen.indd 26
13-09-16 17:03
V L O T- W O N E N
Lofts zijn trendy en goed voor prachtige interieurplaatjes, maar ik houd van kleine ruimtes die je kunt afsluiten met een deur. Ik heb zes binnendeuren: woonkamer, badkamer, werkkamer, twee slaapkamers en een washok (ook wel huisvrouwenparadijs genoemd). Dus geen vergezichten op mijn Utrechtse ark. Het opvallendst in mijn woonkamer is het zevenluik aan de muur. Het zijn zeven deurtjes uit de roef van de luxe motor waar ik ooit op woonde in Lelystad-Haven. Het roefje was oud en authentiek, maar niet echt mooi. We sloopten de deurtjes eruit en gooiden die in een container op de werf. Een tante (Hanneke Dikboom) van mijn toenmalige vriend kwam net op bezoek. Ze viste de deurtjes uit de container, nam ze mee naar haar atelier (ze is kunstenares) en maakte er dit kunstwerk van. Er zit een mooie symmetrie in: bolder en baken, man en vrouw, zon en maan en een reddingsboei in het midden. Ik heb het van haar gekocht. Geen enkele muur op mijn ark was groot genoeg, dus nu hangt het zevenluik om een hoekje. Het is een herinnering aan mijn scheepse tijd. De naam van het schip is er ook in verwerkt: Anna Jacomina. Tip van Hedwig en Michel van VOF Het Huis die mijn woonkamer schilderden: de overgang van muur naar plafond is soms wat rommelig. Schilder de bovenste drie centimeter van de muur in de kleur van het plafond. Dan krijg je een strakker lijntje. Er is speciale tape voor op muren waarmee je strakke overgangen maakt.
Beneden is een geinig halletje waar ik iets mee wilde doen. Het is nu een bibliotheekje met een kinderboekenkast, gemaakt door Sasker Fortuin en geĂŻnspireerd op de boekenkast die Emmy van Dantzig in een van de vorige nummers van VLOT heeft laten zien. Op de tweede plank staan de boeken die ikzelf heb geschreven, inclusief vertalingen. Het is natuurlijk de bedoeling dat de hele kast vol komt met mijn eigen schrijfsels. Tot die tijd mogen de mooiste boeken van anderen erin staan.
>>>
VLOT• | 27 26-27-29_vlot-wonen.indd 27
13-09-16 17:04
Cor Goudriaan | advocatuur Staat het water je aan de lippen?
EasyFloat feliciteert VLOT met haar 5e VERJAARDAG! www.easyfloat.nl
EEN PONTON SYSTEEM VOOR ELK DOEL
Cor Goudriaan woont al 40 jaar op het water. In die tijd heeft hij vele woonbootbewoners bijgestaan in geschillen met onder meer arkenbouwers, oevereigenaren, verzekeraars, gemeenten, waterschappen en andere overheden. Hierin combineert hij zijn kennis van de feitelijke situatie met zijn specialisaties: huurrecht en bestuursrecht, als het even kan in goed overleg en zonder dure en tijdrovende rechtsgang. Woon je op het water en worstel je met een juridisch probleem? Wacht liever niet tot het water je aan de lippen staat, maar neem tijdig contact op met Cor. Cor Goudriaan | advocatuur Panamalaan 4M 1019 AZ Amsterdam T (020) 760 6933 E cor@corgoudriaan.nl W www.corgoudriaan.nl
advertentie 90x130 Cor Goudriaan.indd 1
Al meer dan 35 jaar ervaring in het produceren van: Drijvende terrassen | Drijvende steigers Drijvende wandelpaden | Vlonderboten | Kanovlotten Roeivlotten | Drijvend maatwerk Havenhout is FSC® Gecertificeerd
www.havenhout.nl Westzijde 390, 1506 GL Zaandam, Tel. 075-6351695
Degelijk vakmanschap en jarenlange ervaring in betonreparatie, afmeersystemen, terrassen en stabiliseren woonarken Kooltuinen 39, Urk Mob. 0622 540 238 info@atb-urk.nl www.atb-urk.nl
14-11-2014 10:47:04
Woonarkenbouw
De Blauwe Wimpel Woonarkenbouw De Blauwe Wimpel is een gerenommeerd familiebedrijf dat zich gedurende 60 jaar heeft gespecialiseerd in de bouw van woonarken en betonnen casco’s. Ook de bouw van drijvende betonnen steigers en pontons, aanbouwcasco’s, het inzetten van stalen woonschepen in beton en het leveren van betonnen kelderbakken behoort tot onze werkzaamheden. Door onze jarenlange ervaring kunnen wij u uitstekend adviseren en begeleiden bij het realiseren van een unieke woonark. Woonarkenbouw De Blauwe Wimpel bouwt woonarken in alle soorten en maten. Klein, groot, laag, hoog, recht, rond, klassiek of juist hypermodern. Bij Woonarkenbouw De Blauwe Wimpel, kunt u uw woonark in elk stadium van afbouw afnemen: Alleen het betonnen casco, tbv de zelfbouw, glas & waterdicht, geheel klaar, turn key, en ook alle stadia daar tussen in. Bent u geïnteresseerd in ambachtelijk, degelijk en inspirerend vakwerk komt u dan eens vrijblijvend langs op onze werf in Diemen, zodat u zichzelf kunt overtuigen van onze mogelijkheden.
Scheepswerf De Blauwe Wimpel BV Overdiemerweg 32, 1111 PP Diemen Tel. 0294 41 27 36 | Fax 0294 43 05 12 | info@deblauwewimpel.nl
www.deblauwewimpel.nl
>>>
Een keuken van geolied hout (www.ellemarie.nl) is stukken handiger dan hoogglans geverfde deurtjes of roestvrijstalen vlakken. Je ziet er niet snel vieze vingers op. Ik maak de deurtjes maar twee keer per jaar schoon. Bram Klussenbedrijf heeft mijn Franse eiken vloer gelegd en bedacht deze scheepse plint. Een gewone plint zou lastig worden vanwege de ramen die tot aan de grond toe doorlopen. De rubberen naad vangt het uitzetten van de vloer op. Het fijnste kamertje is de logeerkamer. Ik noem het mijn nostalgiekamertje, met het stoeltje en de secretaire (Pastoe) uit mijn oude meisjeskamer, mijn beer Beermanski uit 1962, de groene stalen dekenkist van mijn ouders en het oude kompas dat mijn vader ooit meenam uit Singapore. Ik zit graag zomaar een beetje te zitten in deze kamer. Lekker stil en koel onder de waterlijn. Ik hoor er de eendjes knabbelen aan de boot.
Voordeel van een overdekt terras is dat je in de zomer schaduw hebt (ook binnen). Als het kouder is, geeft het dakje beschutting. We zitten hier tot half november nog buiten, en in februari komt de zon alweer boven de huizen uit om het terras te verwarmen.
Dit zit-stabureau is van het merk Actiforce. Je kunt het bureau met een motortje krijgen, maar het leek me wel een goede work-out om handmatig te slingeren. Ik begin de werkdag meestal staand, slinger dan naar een kruk en eindig laag in een luie bureaustoel.
VLOT• | 29 26-27-29_vlot-wonen.indd 29
13-09-16 17:04
HEEL HOLLAND BOUWT B Caspar ten Berge, ondernemer, bootbewoner en vader van twee jongens, vindt het belangrijk dat kinderen hun creatieve vaardigheden ontwikkelen. Iets maken geeft zelfvertrouwen en maakt je zelfredzaam. En: er is meer op de wereld dan de iPad. Hij startte daarom in 2015 de cursus BouwJeBootje in Utrecht-West. Het is zo’n succes, dat hij het nu landelijk gaat aanbieden. En daarvoor zoekt hij nog local heroes.
‘ , ‘Een boot bouwen spreekt tot de
verbeelding en is heel goed te doen met kinderen vanaf 8 jaar.
Natuurlijk moet je voorbereidingen treffen en toezicht houden.
Maar kinderen zijn niet bang om
fouten te maken en het idee van “je eigen boot” werkt supergoed.’
Foto’s Marcel Engelman, Mariëtte Kraan, Wim Bannink, Pjotr ten Berge
‘Als ik nu negen jaar oud zou zijn, dan wilde ik een bootje’, vertelt Caspar. ‘Ontdekken of al het water met elkaar in verbinding staat.’ En waarom zou je dat bootje dan niet zelf bouwen? Caspar ging naar de bouwmarkt, kocht platen triplex en multiplex en maakte diverse prototypes. Zijn zoons waren de testschippers. Toen er een goed bootje uit kwam rollen, is hij bouwpakketten gaan zagen. Die komen inmiddels voor negentig procent uit een computergestuurde freesmachine. Samen met cultureel centrum Het Wilde Westen en een basisschool heeft hij de cursus BouwJeBootje bedacht en is hij bouwers gaan werven. ‘Dat laatste was niet echt nodig, want ze stonden in de rij!’ De cursus is voor kinderen, maar ook volwassenen (ouders, opa’s, oma’s) mogen meedoen. De deelnemers maken kennis met de basisprincipes van bootbouw - houtbewerken, schroeven, boren en samenwerken - en leren ook varen. Inmiddels zijn er in Utrecht al 35 boten gebouwd en in het Merwedekanaal tewatergelaten. Want dat laatste hoort er natuurlijk ook bij. Nu het BouwJeBootje-concept aanslaat en op de HISWA zo veel enthousiaste reacties kreeg, wil Caspar verder. Samen met Diederik Bekkering, ondernemer en watersporter, gaat hij BouwJeBootje landelijk uitzetten. Daarvoor zoeken ze local heroes: mensen die het leuk vinden om met een groep kinderen bootjes te bouwen volgens het BouwJeBootje-concept. Caspar en Diederik bieden een uitgebreide instructie en natuurlijk de BouwJeBootje-bouwpakketten. Het bootje afbouwen duurt ongeveer 24 uur, het schilderen nog eens 6 uur. ‘Maar dan heb je wel een ontzettend gave zelfgebouwde boot!’
BOUWPAKKET Het bootje is ongeveer 1,85 meter en vrijwel geheel van multiplex. Het bouwpakket bestaat uit houten onderdelen op maat, die nog bewerkt moeten worden met schaaf, vijl en zaag, en daarnaast schroeven, lijm, drijfmateriaal, plamuur en een inlogcode voor de online bouwbeschrijving. Het hele pakket kost € 375 (net zo duur als een goede iPad!).
MEER INFO & LEUKE FILMPJES www.bouwjebootje.nl caspar@bouwjebootje.nl 06 14 23 87 10 diederik@bouwjebootje.nl 06 23 48 75 87
30 | VLOT•
30-31_bootbouwen.indd 30
13-09-16 17:04
BOUWEN
T BOOTJES
Caspar ten Berge (links) en Diederik Bekkering
VLOT• | 31
30-31_bootbouwen.indd 31
13-09-16 17:05
Nieuwbouw, verbouw, renovatie & locatiebouw
VAN DER WOUDE DE GRAAF
ADVOCATEN mr. A.P.W. Tonen & mr. dr. M.F. Vermaat
Specialisatie
Woonbotenrecht
Bart Tonen & Matthijs Vermaat zijn gespecialiseerd in de juridische problemen die bij het wonen op het water kunnen ontstaan. Wij kennen de woonbootwereld uit eigen ervaring en schrijven daar regelmatig over. Daarnaast kunnen wij over veel andere zaken adviseren. Bijvoorbeeld over huurcontracten met de eigenaar van de ligplaats/de oever, de koop of verkoop van de woonboot, maar ook als het gaat over de nutsvoorzieningen of de schadeafwikkeling met de verzekeraar. U kunt bij ons kantoor ook voor problemen op ander gebieden terecht zoals strafrecht, sociale zekerheid, personen en familierecht, civiel recht, arbeidsrecht en vreemdelingen recht.
Van der Woude De Graaf Advocaten Willemsparkweg 31 1071 GP Amsterdam
www.oranjearkenbouw.nl 0524 850570 | 0611138295 info@oranjearkenbouw.nl
t: 020 - 676 66 90 f: 020 - 676 66 95 e: info@woudegraaf.nl w: woudegraaf.nl
Beyerinckweg 5 4251 LP Werkendam The Netherlands Tel.: +31 (0)183 301940 www.maksor.nl
DE SPECIALIST VOOR HET UITTRIMMEN VAN UW WOONARK
Ark ligt scheef
Door middel van gepatenteerde drijflichamen weet Maksor uw woonark snel, eenvoudig en zonder onnodige kosten uit te trimmen (stabiliseren).
OVERIGE DIENSTEN VAN MAKSOR DIVING: - Onderhoud, inspectie en reparatie - Afdichten van sanitaire behuizingen (betonpoeren) - Afmeren - Op diepte brengen van de ark d.m.v. baggerwerkzaamheden met behulp van duikers
Aanbrengen GULMĂ€LFKDPHQ
$UN LV XLWJHWULPG
LEZERSVERHAAL
BIJZONDER WEERZIEN
Het waren de dertiger jaren, de jaren van malaise. Maar op scheepswerf Vahali in Gendt aan de Waal was daar nog niet veel van te merken. Er werd van 1934 tot 1936 een luxe woonschip gebouwd, de Prince van Orangien. Een schip met twee verdiepingen, de onderste helemaal met art deco-betimmering. De opdrachtgevers en eerste bewoners: de ouders van mijn toekomstige man. Door Noor van Hasselt
Mijn schoonouders woonden van 1936 tot 1962 op de Prince van Orangien, eerst in Arnhem, later in Loenen aan de Vecht. Hun zoon Jan, die in 1955 mijn man werd, was alleen aan boord in de vakanties en tijdens de laatste oorlogsjaren, omdat toen alle kostscholen en internaten gesloten waren. Hij was ook degene die de kop en de kont ontworpen heeft toen het schip rond 1950 gemotoriseerd werd op de Vahali-werf. We waren nog niet verloofd, maar ik logeerde wel aan boord en ben mee teruggevaren naar de ligplaats in de Zande, bij Kampen, waar de familie ’s zomers altijd lag. Het schip was groot en luxe en eiste veel onderhoud, ook omdat mijn schoonvader een pietje precies was. Het chroom moest gepoetst, het dek gespoeld en het lakwerk opgewreven. En dat iedere dag. Mijn schoonouders deden dat niet zelf, ze hadden personeel. Een dekknecht, een schipper, een chauffeur en een meisje voor binnen. Toen mijn schoonvader overleed, kon zijn vrouw het allemaal niet meer aan en is het schip verkocht. Voor zover ik weet aan Belgen. We hebben het schip in 1969 nog een keer in Zeeland zien varen en zijn haar daarna uit het oog verloren. Tot ik in 2014 in een tijdschrift foto’s zag van de Prince van Orangien. In Stockholm. Stockholm? Hoe kwam het schip in Zweden terecht? Mijn zoons en ik (mijn man was inmiddels overleden) hebben contact gezocht met de nieuwe eigenaren. Die hadden het schip gevonden in Rot-
terdam en per zeeschip naar Zweden laten vervoeren. Ze hadden een eind buiten Stockholm aan een fjord een restaurant met Michelinster, en het schip werd daar afgemeerd. Toen een winter aan boord ijzig koud bleek en het restaurant geen tweede ster kreeg omdat het te ver buiten de stad lag, zijn ze naar een nieuwe ligplaats verhuisd bij Stockholm, in een haven voor traditionele schepen aan het eiland Djursgarden. Het is het uitgaanseiland van de stad. Het nieuwe restaurant dat ze daar gebouwd hebben, Oaxen Krog, heeft nu inderdaad een tweede ster. Het schip is omgebouwd tot een zeer luxe B&B met acht kamers en tot onze grote verrassing werd onze hele familie een weekend uitgenodigd aan boord. Met mijn twee zonen Lucas en Paul, en de man van Lucas, Chavy, ging ik ernaar toe. Mijn derde zoon, Maarten, kon niet mee, hij woont in Houston. We hebben fantastische dagen gehad op het schip. Bijna alles was nog zoals we het in 1962 voor het laatst hadden gezien, afgezien van een paar kleine aanpassingen. Zelfs de seinvlaggen stonden nog in de stuurhut en ook de machinekamer is totaal intact. Het schip wordt net zo vertroeteld als de gasten. We voelden ons helemaal thuis. Voor mij heel bijzonder, want ik had in vroeger jaren vaak minder goede en warme tijden aan boord meegemaakt. Maar op deze zonnige dagen in Stockholm bleken alle spoken in de blauwe lucht opgelost.
VLOT• | 33 33_verhalenvanlezersvvv.indd 33
13-09-16 17:06
MARIANNE ZWAGERMAN
‘EINDELIJK EEN VRIJ HOOFD’ Marianne Zwagerman is schrijver van boeken en columns. Ze is actief als mediacriticus, dagvoorzitter en innovatiestrateeg. Maar boven alles is ze waterbewoner. Omdat haar derde boek Kluitjesvolk net is verschenen, ging ik bij haar op de koffie. En stiekem was ik natuurlijk bloednieuwsgierig naar haar mening over VLOT. Door Renate Meijer
Mariannes motto is: ‘Je moet weten waar je naartoe wilt en zorgen dat je er komt.’ Precies zó kwam ik bij haar op de steiger terecht. Ik wist al een tijdje dat ik haar wilde interviewen. En ik zorgde dat ik er kwam. We dronken koffie met onze voeten in het water. Toen ik na een poosje naar haar leeftijd vroeg (dat mogen vrouwen van ongeveer dezelfde jaargang) zei ze: ‘Op het water ben je leeftijdsloos. De seizoenen lopen in elkaar over, dus wat doet het ertoe?’ Dat was het begin van een bijzonder gesprek. Wat betekent waterwonen voor jou? ‘In mei 2015 ben ik op het water gaan wonen. Met weinig mensen om me heen en veel bootjes. Ik heb m’n hele leven in het Gooi gewoond en nooit geweten hoe mooi het hier is aan de plassen. Dit is mijn plek! Soms kan ik nog niet geloven dat ik hier echt woon. Ik ben al gelukkig als ik met mijn vuilniszak over de steiger naar de container loop. En het is een voorrecht om de wind en de regen en de storm van ver te zien aankomen. Nu ik op het water woon, is er een rust over me gekomen die ik niet eerder in mijn leven voelde. Het overstijgt gelukkig zijn. Deze ark kopen was het beste besluit van mijn leven. Ik leef schommelend in de natuur en de boot wiegt me in slaap. Het is aangenaam klein. Ik heb eindelijk een vrij hoofd. En een bed met een trappetje.’ Voor iemand die eerst een riante woonboerderij had en daarna een vrijstaande villa, is de omschrijving ‘aangenaam klein’ best opmerkelijk. ‘Sinds ik mijn talent heb ontwikkeld om echt te gaan léven, heb ik niet meer zo veel nodig. Tiny living is zelfs heel fijn. De ark is - geloof ik - maar 16 bij 4 meter, maar dat is groot genoeg voor mij. Ik ben nu een miljoen keer gelukkiger dan in die grote woonboerderij.’
34 | VLOT•
34-35_boekmarianne.indd 34
13-09-16 17:06
OP DE KOFFIE BIJ Hoe ziet jouw ideale woonboot eruit? ‘Zoals mijn boot. Zelfs de indeling is precies goed, ik zou er niets aan willen veranderen. Het enige wat ik vorig jaar heb gedaan, is de wanden witten. Ze waren in alle kleuren geschilderd, van pimpelpaars tot appeltjesgroen. En ik heb een keukenblokje vervangen. Verder niets. Hij hoeft niet groter. Het terras en mijn uitzicht zijn ook perfect.’ Waar gaat je boek Kluitjesvolk over? ‘Ik vind dat we leven in een aangeharkt, overgereguleerd en risicomijdend land. Met te veel regels en overal rubberen tegels ter bescherming. Helmpjes op en gordeltjes om. Maar je hóéft hier niet aan mee te doen. Ik wil laten zien dat je veel vrijer bent dan je denkt om je leven helemaal zelf vorm te geven. Buiten dit rubberentegelparadijs - schijnveiligheid - is het leven mooier, leuker en avontuurlijker. Je hóéft niet naar kantoor. Je hóéft je niet te binden. Je hóéft niet tot het einde te blijven. Je hóéft niet alles te weten. Je hóéft je niet afgewezen te voelen.’ Hoe doe je dat dan, je leven zelf vormgeven? ‘Dat staat in deel 2 deel van het boek. Reis (alleen) en leer zeilen bijvoorbeeld. Iedereen heeft een keuze. Soms moet je met dingen durven te stoppen. Je kunt echt álles. Denk dus vooral niet te snel dat je geen keuze hebt. Als je ervan geniet moet je het gewoon blijven doen, hè, maar realiseer je: Het Hoeft Niet.’ Hoe ben jij ontsnapt aan de schijnveiligheid? ‘Eigenlijk werd ik gedwongen. Ik kreeg een chronische ziekte, de ziekte van Ménière, en alles stortte in. Ik kon niet meer terug naar mijn directeursfunctie bij de Telegraaf Media Groep. Mijn partner trok het niet meer en stapte op. Opeens waren alle zogenaamde zekerheden weg. Alles wat ik had voordat ik ziek werd, raakte ik kwijt. Maar als je foto’s van mij ziet van negen jaar geleden, dan zag ik eruit als Rita Verdonk op haar slechtste dag. Ik had alles, maar was doodongelukkig. Ik ben toen mijn eigen project begonnen: start living. Ik heb een lijstje gemaakt van alle dingen die ik niet had gedaan, maar altijd al had willen doen. En ben die alsnog gaan doen. Dansen op het strand bijvoorbeeld, en zeilen op de oceaan.’
brengt me op plekken die je niet per boot kunt bereiken. Dan waan ik me soms midden in een onbewoond natuurgebied.’ Welke rol speelt je ziekte in je keuzes? ‘In het begin dacht ik wel eens: ik heb dit punt alleen bereikt door mijn ziekte. Maar dat is niet waar. Dat is een denkfout. Door een noodlot kreeg ik die vrijheid, maar ik had hem ook zelf kunnen nemen. Ik had ook zélf andere keuzes kunnen maken. Ik had bijvoorbeeld veel eerder kunnen doen wat ik altijd graag heb willen doen: schrijven. Uiteindelijk koos ik voor “onverschrokken leven met de mondhoeken omhoog”. Leven op het water hoort daar bij.’ Wat vind je van VLOT? ‘Ik vond het een cadeautje, de eerste keer dat ik VLOT kreeg. Zomaar in mijn brievenbus! Eens in de zo veel tijd haal ik de brievenbus leeg en kieper ik de inhoud op de bijrijdersstoel van m’n auto. Ik krijg maar twee soorten post: bekeuringen en VLOT, de rest komt digitaal binnen. Al in mijn auto haal ik VLOT uit het cellofaan. Om eerlijk te zijn vind ik het belachelijk dat het blad kosteloos is. Het staat vol met nuttige informatie en ik zie dat het met passie wordt gemaakt. Daar houd ik van.’ Ga nog even door… ‘Als ik er met mijn professionele blik naar kijk, vind ik dat VLOT een geniet- bewaar- en verrasfunctie heeft. Ik geniet vooral van de binnenkijkers in het blad. Hoe wonen mensen? Waarom wonen ze zoals ze wonen? Wij waterwoners zijn een ander soort. Waterwoners zijn bijzondere mensen - en allerminst saai. Onaangepast publiek. Ondernemers. Beslist geen kluitjesvolk.’ Dus…. je bent Vriend van VLOT? ‘Nee, ondanks mijn voornemen nog steeds niet. En dat is niet omdat ik het niet waard vind. Dus als in de volgende uitgave zou staan dat alleen Vrienden van VLOT het magazine nog maar vier keer per jaar ontvangen, dan maak ik het meteen in orde!’
En kajakken ‘Ja, als ik ergens voor val, dan is het ook meteen als een blok. Dat geldt zeker voor kajakken. Dat is zo veel fijner dan suppen. Mijn kajak
Kluitjesvolk verscheen in april 2016 bij Uitgeverij Bertram + de Leeuw en kost € 16,95. Ook als e-book verkrijgbaar. www.mariannezwagerman.nl
VLOT• | 35
34-35_boekmarianne.indd 35
13-09-16 17:06
160078
Mini-Compacta juist voor woonboten! Vlaggenschip of lelijk eendje: met een toilet dat onder het rioolniveau ligt, is iedere woonbooteigenaar na afloop van de grote of kleine boodschap aangewezen op een opvoerinstallatie. Een pomp die ervoor zorgt dat de boodschap daar komt waar hij hoort: in het vaak hoger gelegen riool. Een pomp in m’n woonboot? Velen verwachten een technische ruimte nodig te hebben, maar het tegenovergestelde is waar. De mini-Compacta US1.60 van KSB doet wat haar naam belooft: de installatie heeft voldoende aan een zeer beperkte ruimte. Voor meer informatie www.ksb.nl/minicompacta of tel. 020-4079800. KSB Nederland BV . infonl@ksb.com . www.ksb.nl
› Onze techniek. Uw succes. Pompen Afsluiters Service n
n
36 | VLOT•
36-37_makingofvlotadvvvv.indd 36
13-09-16 17:07
5 JAAR VLOT
THE MAKING OF Vijf jaar geleden werd VLOT geboren. Uit hobby en ‘omdat het kon’. Omdat we zin hadden om een mooi waterwoonblad te maken. Inmiddels is VLOT uitgegroeid tot een heus platform. Als ik tussen mijn wimperharen door staar, zie ik nog meer mooie dingen - en díe gaan er ook komen, wedden? Het is niet moeilijk om VLOT te ‘vullen’. Integendeel, voor elke uitgave zitten Annet en ik om tafel om te bepalen welke items moeten áfvallen. Meestal in een lunchcafe in Heerenveen. Dat ligt ongeveer in het midden tussen Joure en Utrecht. Na de werklunch bespreken we bij wie we de artikelen uitzetten. De meeste stukken komen van schrijvende waterbewoners. Er zijn ook walbewoners die graag een bijdrage leveren aan VLOT. ‘Zo’n leuk blad’, vinden ze. We moeten ze dan wel even uitleggen dat wat zíj bijzonder vinden aan waterwonen, voor ons heel gewoon is. Maar het is altijd leuk als het watergedoetje wordt beschreven vanuit de ogen van een walbewoner. Is de inhoud bepaald, dan werken we verder vanuit ons eigen huis (of onze eigen tuin). Waarbij we een paar honderd keer mailen, appen en bellen. Ik houd de voortgang in de gaten, stuur de schrijvers aan en verzamel beeldmateriaal. Annet redigeert de binnengekomen kopij. En zodra tekst en beeld van een artikel klaar zijn, kan ik het uploaden naar vormgever Pieter van der Zee van Zeedesign. Die heeft een enorm handig systeem: Zeebladen. Daarin zien we de indeling van het blad. Pieter zet er de opgemaakte pagina’s in en wij kunnen vanaf elke werkplek correcties invoeren. En zo zien we VLOT pagina voor pagina groeien. Tot slot zit ik nog een middag met Pieter achter zijn computer voor de laatste puntjes op de i, waarbij hij af en toe helemaal gek wordt omdat ik toch weer een andere foto wil of de volgorde wil omgooien. Maar altijd lukt het weer om VLOT op tijd (of iets te laat) aan te leveren bij Veldhuis Media in Raalte. Een super-computergestuurde pers spuugt 12.000 VLOT’s uit, die vervolgens in de binderij tot eindproduct worden verwerkt. En daarna gaan ze allemaal naar Sandd. Als VLOT bij jullie op de mat ligt, maken Annet en ik alweer een nieuwe afspraak voor een werklunch in Heerenveen. Wij gaan lekker door met dit blad, maar we kunnen niet zonder Vrienden van VLOT! Maak je daarom een tientje over? Regel het op www.vlotmagazine.nl.
WORD VRIEND VAN VLOT
ANNET OVER RENATE: ‘Ik schrijf alleen nog maar voor kinderen. Maar voor VLOT maak ik een uitzondering. Gewoon omdat het zo leuk werken is met Renate.’ RENATE OVER ANNET: ‘Annet heeft een scherp oog voor balans en bladritme. Af en toe remt ze me af - ik wil in mijn enthousiasme nog wel eens doorslaan - en dat doet ze op een prettige manier.’
VLOT• | 37
36-37_makingofvlotadvvvv.indd 37
13-09-16 17:07
Het Waterloopbos in de Noordoostpolder is een idyllisch huwelijk tussen wetenschap en natuur. Oude waterwerken op schaal, begroeid met mos en varens, verscholen tussen de bomen. Corine Nijenhuis wandelde voor VLOT door het rijksmonument waar ingenieurs hebben plaatsgemaakt voor ijsvogels en kikkers. Door Corine Nijenhuis Foto’s Natuurmonumenten: Laurence Delderfield, Andries de la Lande, Martin Stevens
Ons binnenwaterstelsel is met zorg gereguleerd. Dat was ooit wel anders. Toen stroomde de zee ongehinderd het land binnen. De waterwolf vrat het land aan en slokte haar bewoners op. Dat beest diende beteugeld te worden. Noeste Nederlandse waterwerkers bouwden dammen, dijken en sluizen om het water in toom te houden, met als bijkomend voordeel het winnen van nieuw land. Maar de aanleg van een waterbouwkundig werk is geen kinderspel. De effecten ervan zijn reusachtig. Om de invloed op de loop van het water te kunnen inschatten, moesten er metingen gedaan worden, en berekeningen gemaakt. In een tijd zonder computers kon dat maar op één manier: proefondervindelijk. Vanaf 1927 bouwde het Waterloopkundig Laboratorium schaalmodellen om waterbouwkundige proeven uit te kunnen voeren. Dat deden ze in een bescheiden onderkomen in de kelder van de TH in Delf. Kort na WOII, toen de projecten groter werden en de proefopstellingen meegroeiden, werd uitgekeken naar een nieuwe locatie. Het werd een bosperceel in Marknesse. Het Waterloopbos is stil en geurig. En bijzonder vochtig. Door de vele kanalen en sloten is een bijzondere habitat ontstaan die tientallen
HET TEM VAN DE
soorten vogels trekt. IJsvogels glinsteren tussen het groen, ganzen bouwen hun nesten hoog in de bomen. Die bomen zijn er in vele soorten. Ze zijn lukraak door elkaar gezet om gezamenlijk, in meer dan een halve eeuw tijd, uit te groeien tot een aantrekkelijk soort bos. Soms lijkt het of je in een kijkdoos loopt, takken vormen een dak van bogen, als in een kerkgewelf. Er zijn gifgroene poelen waar stilstaand water zich verschanst onder een dikke laag kroos. Kraakheldere vijvers die de wolken reflecteren, zanderige stroompjes vol plonzende kikkers. En er zijn stenen muurtjes, her en der, door mos bedekt, alsof het hier een verweerde kasteeltuin betreft. Een idyllisch bos. Het wordt pas vreemd als je plots voor de Maasvlakte van Rotterdam staat. Dat wil zeggen: het schaalmodel. Het was de eerste proefopstelling die het Waterloopkundig Laboratorium bouwde nadat ze het bosperceel in 1952 toegewezen gekregen had. De omgeving was ideaal voor het werk. Het Waterloopbos ligt op de voormalige Zuiderzeebodem; 5 meter lager dan het peil van het Vollenhovermeer, een van de randmeren van de Noordoostpolder. Via een schuivensysteem stroomde het water de gegraven kanalen in, op
38 | VLOT• 38-39_natuurwaterloopbos.indd 38
13-09-16 17:08
EMMEN DE WATERWOLF weg naar schaalmodellen van havens en stuwdammen. Om na gebruik weer weg te vloeien in de 2 meter lager liggende Zwolse vaart. Daarnaast was er, dankzij de bomen, nauwelijks wind die de proefnemingen kon beïnvloeden. Na het Rotterdamse Maasvlakte-model volgden tientallen proefopstellingen. De havenmond van IJmuiden werd op schaal 1:300 nagebouwd, om te onderzoeken welke vorm geschikt was voor uitbreiding. Scheveningen en Vlissingen volgden. Waterbouwkundigen creëerden een model om golfoverslag bij de Afsluitdijk te meten, en een onderzoeksopstelling van de sluitgaten in de Deltawerken. Er kwam een stroomgoot en er waren golfmachines. Mannen op hoge ladders fotografeerden drijvende snippers papier die de stroompatronen van het water zichtbaar maakten. Ook het buitenland werd ruim vertegenwoordigd. In het bos werd op schaal 1:50 de kustlijn van Denemarken nagebouwd, om een oplossing te vinden tegen kusterosie. De havens van Lagos, Beyrouth en Libië lagen te glinsteren tussen de bomen. Tot de tijd hen inhaalde. Met de opkomst van de computer was het gedaan met de miniatuurwaterwerken in het Waterloopbos.
N AT U U R
Nu toont het bos de sporen van zijn verleden. De verroeste golfmachine aan de rand van een bassin vol waterlelies vertelt de geschiedenis van Nederlands water, hoewel het net zo goed een autonoom kunstwerk zou kunnen zijn. Veel proefopstellingen zijn aan zwaar verval onderhevig, sommigen al haast verkruimeld door de tijd. Wanneer de onderzoekers klaar waren met een schaalmodel braken ze het niet af, maar lieten het achter. Dan annexeerde de natuur de goten en geulen. Sluizen en stuwen werden overwoekerd en onderdeel van het bos. Het had anders kunnen lopen. Toen het Waterloopkundig Laboratorium in 1996 vertrok, werd het bos verkocht aan een projectontwikkelaar die het deels wilde kappen om er vakantiewoningen te bouwen. Dat plan werd voorkomen dankzij het ingrijpen van bewoners en diverse natuurorganisaties. In 2002 werd het Waterloopbos aangekocht door Natuurmonumenten, sinds 2015 heeft het de status van een rijksmonument. Niet slecht voor een plek waar ooit de waterwolf heer en meester was: de bodem van de Zuiderzee.
VLOT• | 39 38-39_natuurwaterloopbos.indd 39
13-09-16 17:08
‘EVEN DE ZORGEN OVERBOORD’ Door Annemarie Vestering
Kanker zet je leven op zijn kop. Stichting VaarKracht neemt mensen met kanker en hun dierbaren mee het water op. Een dagje afleiding op een schip, de focus op iets positiefs. ‘Tijdens het varen bestaat alleen het hier en nu.’ Even een moment geen kankerpatiënt, dat is het motto van VaarKracht. De stichting biedt mensen met kanker kosteloos een dagje ‘uitwaaien op het water’, om los te komen van de dagelijkse sores. VaarKracht is een initiatief van Robert Rust en zijn partner Lieke Idsinga, die borstkanker kreeg. ‘Als je kanker hebt, ga je door een moeilijke tijd. Je moet van kuur naar kuur, en vaak ziet niemand hoe ziek je je voelt. Je verliest werk, vrienden en andere zekerheden. Er is weinig tijd voor een beetje plezier. Daarom besloten wij mensen met kanker en een steuntje in de rug te bieden.’ Maar hoe, dat was nog de vraag. Ze hadden twee keer de Alpe d’Huzes bedwongen, en wisten toen dat ze het niet in het fietsen moesten zoeken, maar in hun eigen passie: watersport. ‘We hebben al jaren een eigen zeilschip en hebben daar met ons gezin veel mee gevaren. Water heeft iets, je vergeet al snel je zorgen en je stress. Het idee voor VaarKracht ontstond toen we weer dachten aan dat heerlijke vaartochtje dat vrienden ons tijdens de ziekte van Lieke hadden aanboden. Het moest mogelijk zijn. Er liggen zo veel schepen doelloos in havens te dobberen. We hadden alleen nog schippers nodig.’ Inmiddels zijn er 300 schippers die belangeloos voor Vaarkracht varen. Daarnaast zijn er nog 700 vrijwilligers, die meedoen als begeleider, verpleger, arts of sponsorwerver. En er zijn dertig Haventeams, die in tientallen steden in Nederland schippers, schepen en vrijwilligers werven. Dit vaarseizoen trakteerde Vaarkracht 1500 mensen op een vaardag. ‘Het is een enorm succes’, zegt Robert. ‘Inmiddels werk ik meer dan fulltime als directeur voor VaarKracht. We worden echt een begrip en zijn bezig met de stap van servet naar tafellaken; we werken hard aan professionalisering.’ 40 | VLOT•
40-41_vaarkracht.indd 40
13-09-16 17:09
R E P O R TA G E
Varen voor Vaarkracht Heb jij een (bij)boot die je beschikbaar wilt stellen aan VaarKracht? Of wil je zelf met je eigen of an-
Mee met een vaartocht?
dermans schip een dagje varen met kankerpa-
Heb je kanker en wil je met VaarKracht mee het water op? Of ben je betrokken bij ie-
tiënten om ze een onvergetelijk dag te bezorgen?
mand met deze ziekte, die je mee zou willen nemen aan boord? Schrijf je in voor een
Op www.vaarkracht.nl kun je je aanmelden.
van de vaartochten, het vaarprogramma vind je op www.vaarkracht.nl.
Ex-patiënte Sophia Sleeman uit Balloo (Drenthe) had helemaal geen zeebenen, toen ze in 2014 inscheepte bij VaarKracht. Maar na de groepsvaartocht met verschillende zeilschepen vanuit Lelystad was ze helemaal om. ‘Het leuke was de goede sfeer; geweldige schippers die ons belangeloos meenamen en die het vaarplezier met ons deelden. En het was fijn om met lotgenoten te zijn en samen iets positiefs te doen.’ Sophia vond het zo’n bijzondere ervaring dat ze nu voor VaarKracht meerdaagse, buitengaatse groepsvaartochten organiseert op zeilschip De Eendracht, in samenwerking met AYA, een organisatie voor ‘Adolescent & Young Adult’ met kanker. ‘Aan boord bestaat alleen het hier en nu. Telefoons werken niet, je hebt de boot en de mensen erop, verder niks. Een kleine, veilige wereld, met mensen die je situatie begrijpen. Maar ook mensen met dromen, talenten, doelen en een leven, waar kanker een dikke stempel op heeft gedrukt. Dat schept een band, je komt echt heel dicht bij elkaar.’ Lieke is gelukkig weer boven Jan. Ze werkt drie dagen in een cardiologisch centrum als verpleegkundige en is daarnaast actief als bestuurslid van VaarKracht. Robert Rust: ‘Wij komen er goed uit. Het geeft veel voldoening dat we met onze eigen ervaring iets kunnen doen voor anderen. Maar natuurlijk komt het af en toe wel binnen; het is gebeurd dat een passagier een week na een vaartocht overleed. Of dat iemand nog voor de vaartocht stierf. We sluiten ons zo veel mogelijk af voor die verdrietige situaties. Ons doel is echt het uitwaaien, passagiers zo veel mogelijk laten meedoen en elkaar helpen; therapeutische sessies proberen we te vermijden. Na een vaartocht zijn we zo trots. Het gebeurt regelmatig dat we elkaar en de vrijwilligers in de armen vallen, omdat het zo mooi is gegaan. Echt, we barsten van de energie om dit te mogen doen.’
Lieke en Robert
VLOT• | 41
40-41_vaarkracht.indd 41
13-09-16 17:09
OPVOERINSTALLATIES VAN
HOMA
DÉ OPLOSSING
VOOR SANITAIRPROBLEMEN IN WOONARKEN Homa Pompen B.V. biedt woonbootbezitters dé totaaloplossing voor het lozen van afvalwater van sanitairinstallaties die onder het rioleringsniveau liggen of daarvan ver verwijderd zijn. Eén oplossing is bijvoorbeeld de Sanipower, die probleemloos afvalwater uit bad, toilet, douche of wasmachine naar het hoofdriool transporteert.
dompelpomp versnijdt moeiteloos papier en hygiëneartikelen (textiel, vezelstoffen en plasticfolie). De Sanipower is voorzien van een geruis- en gasdicht kunststofreservoir met een directe toiletaansluiting (DN 100, 50 en 25 (ontluchtingsaansluiting) en is ook leverbaar met vrije doorlaat en een groter reservoir.
De Sanipower is voorzien van een speciale snijwerk- en waaierconstructie en is inzetbaar op zowel druk- als vrijvervalrioleringssystemen. De sterke afvalOOK water-
ALS ZELFBOUWSET VERKRIJGBAAR
Techniekweg 16 4207 HD Gorinchem Tel.: +31(0)183 62 22 12 Fax: +31(0)183 62 01 93 www.homapompen.nl info@homapompen.nl
Zorgeloos wonen op het water. - AFMEERSYSTEMEN - BAGGEREN - BESCHOEIING - DRIJVENDE STEIGERS - LOOPBRUGGEN - STEIGERS - TRANSPORT WOONARKEN - WATERPASSING WOONARKEN
Noorder IJ- en Zeedijk 102, 1505 HT Zaandam Tel: 075 6122 465 Email: info@wabenecke.nl www.beneckewoonbotenservice.nl
Op, langs en in het water
K U N S T M E T WAT E R In Kunst met Water komen kunstenaars aan het woord die zich laten inspireren door water in de openbare ruimte. Ook een bijzonder beeld gezien in of op het water? Mail naar redactie@vlotmagazine.nl.
‘Monument voor verdwenen woonboten’
Titel: Drijfbeeld Bouwjaar: 2000 Materiaal: hout en polyester Waar: Lange Vonder, Amsterdam Opdrachtgever: gemeente Amsterdam Kunstenaars: Atelier Van Lieshout www.ateliervanlieshout.com
foto’s Atelier Van Lieshout
foto DJ Wooldrik
In de jaren negentig van de vorige eeuw verrees de woningbouw van Twiske West, een wijk helemaal in het noorden van Amsterdam. Architecte Liesbeth van der Pol heeft haar stempel gezet op deze nieuwbouwwijk door haar ‘trommelwoningen’ aan de boorden van het water: huizen die op koektrommels lijken. In het water langs de Lange Vonder dobbert het Drijfbeeld zachtjes rondjes aan een ketting. Het beeld is gebouwd in de typisch Noord-Hollandse stijl van groene planken. De polyester uitbreiding is kenmerkend voor Atelier Van Lieshout. Het beeld lijkt een beetje op een kikkervisje, wat de piratenhumor van Van Lieshout laat zien. Het beeld lijkt ook een politieke lading te hebben. Vanwege de nieuwbouw in Twiske West werden de zelfgebouwde woonboten uit het gebied verbannen. Drijfbeeld is een monument voor de uniciteit en de inventiviteit die daarmee verloren gingen. Maar een praktisch bouwwerkje is het ook. Er zitten een eenvoudig aanrecht en toilet in. Bij strenge vorst kan Drijfbeeld dienstdoen als koek-en-zopietentje.
VLOT• | 43 43_kunst.indd 43
13-09-16 17:10