Vlot 28 juni 2018

VLOT• LEVEN OP HET WATER | juni 2018 | 8e jaargang nr 28

Over een omloop van oude flessendoppen, een controlekamer op het droge, een hoteldirecteur die nu paling rookt, een Duitse rondvaartboot met 52 ramen en de Woonboot van het Jaar 2017

01_cover.indd 1

12-06-18 14:29

is

TROTS! Foto: Luuk Kramer fotografie en film

Met een grote meerderheid van stemmen is woonark de Barn

winnaar van de publieksprijs Woonboot van het jaar 2017!

Deze ABC ark is afgewerkt met duurzaam FrakĂŠ Noir en is zowel gasvrij als energiepositief door een warmtepomp en zonnepanelen. Het moderne ontwerp gaat moeiteloos op in het landschap. Architect Bob Ronday realiseerde op de bovenverdieping een tribune die door een grote harmonicaschuifwand de verbinding met de tuin en het water vormt.

In de woonkeuken zijn de keukenramen zĂł geplaatst dat de oer-Hollandse molen even verderop altijd zichtbaar is.

Zo zijn binnen en buiten naadloos met elkaar verbonden.

www.arkenbouw.nl | tel. 0527 20 13 45 | info@arkenbouw.nl

COLO

FON VLOT juni 2018 jaargang 8 nummer 28 © Renate Meijer CO-producties Uitgever Renate Meijer CO-producties Joure Hoofdredacteur Renate Meijer Artdirector Pieter van der Zee Eindredacteur Leonie Hardeman

Aan dit nummer werkten mee Aukje van Bezeij, Allart Blaauboer, Gonneke Bonting, Cor Goudriaan, Dorien Koppenberg, Ingeborg van Lieshout, LWO, Hilde van der Meer, Corine Nijenhuis, Els Zijlstra, Marianne Zwagerman, Tineke Zwijgers Foto cover Luuk Kramer Foto Redactioneel Allart Blaauboer Redactie, reacties, advertenties, adreswijzigingen VLOT It Reidlân 7 8502 CE Joure www.vlotmagazine.nl redactie@ vlotmagazine.nl ISSN 2212-2737 VLOT is hét waterwoonplatform van Nederland – voor iedereen die drijvend woont. We geven je inspiratie en informatie en laten je kennismaken met interessante mensen en bijzondere boten. Vier keer per jaar valt het blad kosteloos op je mat; walbewoners kunnen een abonnement nemen.

Vrienden van VLOT krijgen regelmatig extra aanbiedingen.

Ondersteun VLOT en meld je aan op www.vlotmagazine.nl.

Is de tenaamstelling niet juist? Krijgen je buren VLOT niet? Heb je reacties, vragen, tips, bijdrages, foto’s?

Mail naar redactie@ vlotmagazine.nl.

Oplage 12.500 Druk Veldhuis Media Raalte VLOT: 1 betekenis: op het water drijvende constructie van onderling verbonden palen, planken e.d.

2 synoniemen: grif, jeuïg, kek, kittig, modieus, pittig, flitsend, guitig, hip, rap, trendy, vaartuig, vloeiend

En de winnaar is…

Zo leuk, als waterbewoners samenwerken! Op 18 mei vond voor het vierde jaar op rij de Woonboot van het Jaar-prijsuitreiking plaats, onder het toeziend oog van Kluun en Marijn Frank. Over de winnende boot en de verkiezing zelf lees je alles in deze VLOT. Die verkiezing ging dit jaar trouwens als de brandweer: er waren zelfs sponsoren die zichzélf aanmeldden. Waarvoor dank! Want zonder sponsoren geen verkiezing.

Net als voorgaande jaren was ik als jurylid betrokken bij het bewonderen van de boten, het zoeken naar parkeerplaatsen en het discussiëren over waarom de ene boot net een puntje meer scoorde op duurzaamheid dan de andere. Vooral dat laatste deden we veel, want maar liefst tien van de dertien ingezonden woonboten waren voorzien van duurzame oplossingen. Het lijkt erop dat de nieuwe waterbewoners ons collectief laten zien hoe we van het gas af moeten.

Dat geldt ook voor Ingeborg en Renze, die op een voormalig rondvaartschip in Amsterdam wonen.

‘Volg dien aigen kop,’ zei mijn Grunninger opa altijd; kies je doel en werk ernaartoe. Precies wat Ingeborg en Renze deden. Onder het motto ‘als het bij ons kan, kan het overal!’ maakten ze hun woning energieneutraal. Hoe, dat lees je op pagina 26.

Vincent van Loon komt ook uit de hoofdstad. En ook hij nam een schip van top tot teen onder handen. In zijn geval was het alleen niet zijn woonschip, maar een schip dat hij omtoverde tot het Woonbootmuseum. Mooi hoe hij van zijn hobby zijn werk maakte, en dat hij eigenlijk hetzelfde doel heeft als de Woonboot van het Jaar-verkiezing: mensen laten zien hoe het is om op het water te wonen.

Net als Vincents bezoekersaantallen, groeit ook het drijvende platform van VLOT. Daar ben ik blij om, want het brengt me in contact met bijzondere mensen. Zoals Mimi, die Vriend van VLOT werd en me vertelde dat ze al bijna dertig jaar woont in de controlecabine van een oud platform. Op de kant, welteverstaan.

Ik wens je veel leesplezier – en een fantastische zomer!

Reageer! Facebook: facebook.com/vlotmagazine Website: www.vlotmagazine.nl Twitter: @vlotmagazine.

VLOT | 3

03_colofonredactioneel.indd 3

12-06-18 14:30

VINCENT VAN LOON OVER DRUKTE, DRIJFPLASTIC & ZIJN DUWBOOTJE Tekst Gonneke Bonting Foto’s Ilse van Loon

4 | VLOT

04-05_watermanmv.indd 4

12-06-18 14:31

WA T E R M A N M / V In Waterman m/v portretteren we watermensen met interessante ideeën en bijzondere bezigheden op, aan en in het water. Ben je of ken je een bevlogen waterman of -vrouw?

Mail naar redactie@vlotmagazine.nl.

Naam: Vincent van Loon (61) Werk: oprichter en eigenaar, hoofd personeelszaken, hoofd facilitaire dienst en museummedewerker van het Woonbootmuseum in Amsterdam Boot: Hagenaar Hendrika Maria Woont: met Hilda Water: Prinsengracht

WATERMAN ‘Ik geloof niet in sterrenbeelden, maar ik vind het leuk dat ik eind januari jarig en dus een waterman ben.’

BESTE AANKOOP OOIT ‘De overgang naar een woonark was destijds groot. Ik had een poos in de bush in Tanzania gewoond en daar gewerkt als docent. Weer terug in Nederland besloot ik dat een woonboot in Amsterdam waarschijnlijk een leuke plek zou zijn om te wonen. Dat was mijn beste aankoop ooit.’ PRINSENGRACHT ‘Ik woonde opeens aan een hoofdader van de stad. Al was het toen, in 1989, een stuk rustiger dan nu. Nu komen er op een mooie zondagmiddag wel honderddertig boten langs, en ook op de kades is het druk.’ EIGEN TOKO ‘Wat me aantrekt aan wonen en werken op het water is dat je je eigen toko hebt. Je kunt doen wat je wilt en hebt niks te maken met buren. En dat midden in het centrum van Amsterdam.’ TOERISTEN ‘Toeristen die langs mijn woonboot liepen, bléven maar vragen stellen. Of ik er echt woonde, of het wel warm was – nou ja, de bekende vragen.’ MUSEUM ‘Ik speelde al een poos met de gedachte een woonbootmuseum te beginnen. Op een middag was mijn grote familie aan boord, en met hen waren er twee toeristen mee naar binnen gekomen. Die dachten dat mijn woonschip een openbare gelegenheid was. Op dat moment realiseerde ik me dat ik mijn museumplannen wilde waarmaken. Anderhalf jaar later, in 1997, had ik een ingericht schip, een geschikte ligplaats en alle vergunningen en gingen we open.’ MISSIES ‘Voor ik mijn plannen uitwerkte, hield ik een enquête onder honderd toeristen. Met het museum heb ik nu twee missies.

Ik wil laten zien hoe schippersgezinnen vroeger leefden en ook hoe plezierig en ruim mensen nu wonen op het water.’

SCHOENEN ‘Het roefje van de oude Hagenaar heb ik in de originele staat teruggebracht. De rest van het schip is, op het museumwinkeltje en een paar informatieve plekken na, ingericht als woonschip. Bezoekers vragen soms of ze hun schoenen moeten uittrekken. Ze kunnen in een luie stoel gaan zitten en een kop koffie of warme chocomel drinken, alsof ze thuis zijn.’ DUIZELIG ‘Er zijn mensen die na een bezoek ook op het water willen wonen. Er zijn er ook die duizelig worden en zo snel mogelijk weer vaste grond onder hun voeten willen.

Maar tegenvallen doet het museum nooit. Je kunt vanaf de wal zien hoe klein het is. What you see is what you get – maar vanbinnen vinden mensen het toch vaak groter dan verwacht.’

PLASTIC ‘Ik wil graag inspelen op de actualiteit. Initiatieven als de Plastic Whale Foundation, die drijfplastic uit de gracht vissen, vind ik heel goed. Vanuit het museum wil ik ook iets gaan doen met drijfplastic.’ TEUN ‘En natuurlijk is er Teun, het opduwertje. Een blikvanger voor het publiek. En voor mezelf een heerlijke manier om even rustig door Amsterdam te kunnen tuffen. Want na een dag vol contactmomenten met twee- tot driehonderd mensen is wat rust heerlijk. Dat is ook de reden dat we onze ark hebben verkocht en in een achterhuis aan de Prinsengracht zijn gaan wonen. Een model van de ark staat nu in het museum. Maar ik sluit niet uit dat we ooit weer op een boot gaan wonen.’ • VLOT | 5

04-05_watermanmv.indd 5

12-06-18 14:31

HEB JE VRAGEN OVER HET NIEUWE WOONBOTENRECHT? WORDT JE WOONBOOT JE TEGEN JE ZIN IN VERPLAATST? HEB JE PROBLEMEN MET LIGPLAATS- EN WALGEBRUIK? HEB JE GEDOE MET JE B&B? EN WIL JE DE JURIDISCHE STAND VAN ZAKEN WETEN? HET WOONBOOTTEAM VAN HABITAT ADVOCATEN EN JURISTEN STAAT JE GRAAG BIJ.

Van links naar rechts: Barry Meruma, Anne Mulder, Bibi Krot, Rozanna Fehrmann en Joost Rutteman Bij HABITAT maken we veel mee. Dat geeft ons de mogelijkheid om juridische kennis te delen, gewoon als mensen en als professionals onder elkaar. Met onze cliënten, maar ook met partners en overheden. Daarom sluiten we ons aan bij VLOT en zijn we actief betrokken bij het Amsterdamse woonbotenoverleg, de Landelijke Woonboten Organisatie en het Nederlands Verbond van Makelaars in Schepen. HABITAT, altijd dichtbij

BARRY MERUMA, ADVOCAAT-DIRECTEUR ‘OPLOSSINGEN BEREIKEN, DAAR GAAN WE VOOR.’

BIBI KROT, JURISTE ‘HELPEN ALS HET INGEWIKKELD WORDT, DAT IS MIJN UITDAGING.’

JOOST RUTTEMAN, ADVOCAAT ‘JURIDISCH TOT HET GAATJE, DAT VIND IK LEUK.’

FOTO UDO KREKT

WWW.WOONBOOTADVOCAAT.NL

06_Habitat_helepagina_juni2018.indd 6

12-06-18 14:31

MOOI SPUL Renate Meijer, rasechte Groningse in Friesland en uitgever van VLOT. Gek op waterwonen en mama van twee stoere meiden.

BOEIEN! Een binnenschommel is sowieso al een kinderhemel op aarde, maar aan deze versie kunnen ook volwassenen geen weerstand bieden.

Ik in ieder geval niet! Je bevestigt hem aan een haak of tak – of hang hem boven het water. Ball! www.decovry.com, € 124,99

DEURVANGER Gezien op varend woonschip de Robbedoes: deze handige deurstopper.

Gemaakt van zeewaterbestendig roestvrij staal.

Handig, stevig, en nog mooi ook. www.sailinox.nl, € 19

VIERKANTE KONT Deze bank van Nederlandse bodem maakt me blij: stijlvol, veel comfortabeler dan-ie eruitziet (echt!) én makkelijk schoon te houden. Maar het beste is misschien wel dat-ie lichtgewicht is.

Hiervan gaat je boot zeker niet scheef hangen. www.bryck.nl, € 2750

ONTPLOFFINGSGEVAAR De naam van dit kleine brandertje, Iki Pele, betekent ‘kleine vulkaan’ in het Hawaïaans. Perfect om marshmallows boven te roosteren met mijn meiden. Met het stoere leren handvat neem je hem makkelijk mee, en je kunt ’m snel en simpel doven. Maar waarom zou je dat willen? www.ikipele.nl, € 149

LICHT OP HET WATER Niet één, maar twéé beauty’s van lampen deze ronde: een oplaadbaar en draadloos exemplaar dat Transloetje heet, en een stoere staander van Nautables voor water(sport)liefhebbers. Die eerste kun je gemakkelijker feller of minder fel laten schijnen door op de voet te tikken, en de tweede kun je helemaal naar je eigen smaak laten maken. Ik ga voor oud zeil met een oranje kraal aan het treklijntje.

Nautables: www.nautables.nl, vanaf € 625 | Transloetje: www.fonq.nl, € 89,95

MOBIELE BOOT Inge Hoogesteger van Sjaal met Verhaal creëert werk voor vrouwen in Nepal en Thailand. Die maakten deze vilten mobile met walvissen, meeuwen en in het midden een vuurtoren en een boot. Té schattig, als je het mij vraagt. En dat geldt ook voor de rest van Inges nautische collectie. www.sjaalmetverhaal.nl, € 27,50 VLOT | 7

07_mooispul.indd 7

12-06-18 14:32

DELTAWERK IN ZUID-HOLLAND Vlak bij de Sophiapolder in het Zuid-Hollandse Hendrik-Ido-Ambacht ligt een oude scheepswerf die amper nog gebruikt wordt. En naast wat vergeten gereedschappen en kranen, liggen daar ook twee bijzondere woningen.

Tekst & foto’s Renate Meijer

8 | VLOT

08-09-10_terplekke.indd 8

12-06-18 15:47

TER PLEKKE Woon je ook op een bijzondere plek?

Mail naar redactie@vlotmagazine.nl.

Ik heb een afspraak met Mimi Smits. Ze bewoont een van de twee ‘boten’ die ik bezoek in Hendrik-Ido-Ambacht, aan de oever van de Rietbaan. Tussen aanhalingstekens, want de een drijft niet meer, en de ander is eigenlijk niet eens een boot.

De navigatie kent het doodlopende weggetje ernaartoe niet en uitgerekend op deze dag wordt het enige toegangsweggetje dáárnaartoe geasfalteerd. Precies tot aan de Noordpark, waar ik moet zijn. Gelukkig komt Mimi me al tegemoet, met hond Luca en rollator. Ze weet allerlei paadjes door het bos en via een omweg staan we opeens voor het hek van een oude scheepswerf.

Privéterrein. Het ziet er verlaten uit. De werf is niet meer actief in gebruik, maar heel af en toe gebeurt er nog iets, en er ligt nog van alles op en voor de kant.

Er hangen 3 brievenbussen aan het hek: een van de scheepswerf, een van Mimi Smits en een van haar buurman Jan Gijsbers en zijn vrouw Selma. Mimi woont in een controlekamer die ooit op een drijvend platform stond: de Jan Heijmans, ontworpen voor de aanleg van de Deltawerken. De controlekamer is 40 meter lang en bijna 5 meter breed, heeft maar liefst 31 ramen en stond ooit vol apparatuur. Nu is het Mimi’s thuis. Al 28 jaar.

LEKKER VEEL WATERVERKEER Het hele gebied is van de Domeinen en wordt al 45 jaar gepacht door familie van Mimi. Al 10 jaar horen ze van hogerhand dat het gebied opnieuw ingericht gaat worden en dat ze moeten verdwijnen, maar tot nu toe gaan de bouwplannen steeds niet door: de ene na de andere aannemer gaat failliet.

Mimi maakt zich er niet zo druk om. Ze loopt sinds haar rugoperatie weliswaar met een rollator en zoekt daarom af en toe wel naar een appartement, maar ze geniet eigenlijk nog te veel van de 160 vierkante meter die ze hier tot haar beschikking heeft. Pal voor de deur de Rietbaan (een zijtak van de daarachter gelegen rivier de Noord), geen aanlegsteigers (‘Gelukkig niet, zeg!’) en lekker veel waterverkeer – voor een schipperskind als Mimi is dat puur genieten. Dat doet ze trouwens ook van de vogels, de ganzen en van de vossen die ze af en toe voorbij ziet schieten op het terrein.

VEREDELD KAMPEREN Terwijl Mimi koffiezet, sta ik buiten in de tuin. Vanaf de verderop gelegen jachthaven aan de Rietbaan komt een sleepboot aangevaren. Hij buigt vlak voor me af naar de druk bevaren scheepvaartroute Rotterdam-Antwerpen op de Noord en ik luister naar het geluid van de ronkende motor. Klinkt indrukwekkend. Maar als hij voorbij is, is het weer stil – en dat klinkt nóg indrukwekkender. Wat een rust hier, zo pal tegen de industrie van Dordrecht aan. Ongelooflijk.

Dat gevoel van rust sluit wel aan bij hoe Mimi haar woonsituatie beschrijft als we even later samen aan de koffie zitten: ‘veredeld kamperen’. Het gas zit in flessen, ze kookt elektrisch en de verwarming is oliegestookt – ze verbruikt zo’n tweedui-

zend liter per winter. Helaas is de dubbele beglazing op sommige plaatsen lek, waardoor het uitzicht hier en daar een beetje wazig is. Maar dan nog. Ze woont hier nu vijftien jaar alleen en heeft alles wat ze zich kan wensen.

POLDERLOPEN Ik begrijp wel wat Mimi zo fijn vindt aan deze plek. Pal voor de deur ligt de Sophiapolder, een eiland van 77 hectare dat de Alblasserwaard met de Hoeksche Waard verbindt. Ergens in de veertiende eeuw is het ontstaan door verzanding in de Noord, en omstreeks 1850 werd een van de zandbanken ingepolderd en vernoemd naar de vrouw van koning Willem III. Aan het begin van de twintigste eeuw kwam de polder in agrarisch gebruik, en op de Rietbaan ontstond een scheepssloperij, die voor enorm veel vervuiling zorgde. Mede daarom werd in 1996 besloten dat de Sophiapolder weer natuur zou worden – ook ter compensatie van de aanleg van de Betuwelijn, die op zo’n 25 meter diepte onder de polder door gaat.

De scheepswrakken werden opgeruimd en de bodem werd gesaneerd, waardoor een uniek gebied ontstond dat tegenwoordig vrij toegankelijk is voor bezoekers. Er vaart een pontje af en aan, en over de vlonders kun je er naar een mooie vogelkijkhut wandelen. Vanuit daar geniet je van het in- en uitstromende

VLOT | 9

08-09-10_terplekke.indd 9

12-06-18 15:47

water en de bijzondere natuur die erbij hoort – vogelliefhebbers kunnen er hun hart ophalen. Bij laag water valt het gebied droog, en kun je er zelfs wadlopen. Of nou ja, polderlopen in dit geval.

JAN HEIJMANS Toen de Oosterscheldekering werd aangelegd, waren er geen geschikte bouwschepen voorhanden. Die werden daarom speciaal voor de Deltawerken ontworpen.

De Jan Heijmans was gespecialiseerd in het plaatsen van de ‘matten’: met zand en grind gevulde kunststof matten die op de zeebodem werden gelegd. Het schip was verantwoordelijk voor het vullen van de gaten tussen die matten.

‘DAT WITTE DING’ Als de wind haar kant op staat, hoort Mimi mensen op het Sophia-eiland soms praten over ‘dat witte ding aan de overkant’. ‘Water draagt ver – dat realiseren landrotten zich nooit,’ zegt ze. ‘En soms komen er zomaar mensen aanfietsen die zeggen dat ze benieuwd waren naar wat ze vanaf het eiland zagen. Die moeten hier dan keren, want hier stopt het. De mens blijft een nieuwsgierig ding.’

Naast ‘dat witte ding’ staat het schip van buurman Jan: een stalen ponton van 23 bij 6 en 1,80 meter hoog. Hij plaatste zelf een stalen binnenwerk en een houten opbouw en dreef al in 1974 vóór zijn huidige deur. Door het drukke scheepsverkeer en de bijbehorende golfslag heeft hij het schip na een paar jaar op de kant gelegd – stukken rustiger. Ik mag even binnenkijken en stap via de toegangstrap een ruime woning binnen. Met mijn hang naar uitzicht zou ik meteen die coniferen omzagen, maar Jan is eraan gewend, en zijn vrouw ook.

VERBODEN TOEGANG Voor mijn terugreis naar de auto nemen we een andere route – de asfalteringsmachine staat pal voor ‘ons’ weggetje. Maar goed dat hier geen gezinnen met kinderen en bijbehorende volle agenda’s wonen. Bij het enige overgebleven paadje in het bos staat een bord: verboden toegang – vallende takken. Mimi trekt zich er niks van aan; onverschrokken duwt ze haar rollator door de bosjes en struiken, en ze sjort het ding zelfs over afgewaaide takken. Ik schuifel met een glimlach achter haar aan. Zie je wel, denk ik. Waterbewoners zijn écht een ander soort. •

FOTO: RIJKSWATERSTAAT

Cor Goudriaan | advocatuur Staat het water je aan de lippen?

Woonarkenbouw

De Blauwe Wimpel

Cor Goudriaan woont al 40 jaar op het water. In die tijd heeft hij vele woonbootbewoners bijgestaan in geschillen met onder meer arkenbouwers, oevereigenaren, verzekeraars, gemeenten, waterschappen en andere overheden. Hierin combineert hij zijn kennis van de feitelijke situatie met zijn specialisaties: huurrecht en bestuursrecht, als het even kan in goed overleg en zonder dure en tijdrovende rechtsgang.

Woon je op het water en worstel je met een juridisch probleem?

Wacht liever niet tot het water je aan de lippen staat, maar neem tijdig contact op met Cor. Cor Goudriaan | advocatuur Panamalaan 4M 1019 AZ Amsterdam T (020) 760 6933 E cor@corgoudriaan.nl W www.corgoudriaan.nl

10 | VLOT

advertentie 90x130 Cor Goudriaan.indd 1

08-09-10_terplekke.indd 10

Woonarkenbouw De Blauwe Wimpel is een gerenommeerd familiebedrijf dat zich gedurende 60 jaar heeft gespecialiseerd in de bouw van woonarken en betonnen casco’s.

Ook de bouw van drijvende betonnen steigers en pontons, aanbouwcasco’s, het inzetten van stalen woonschepen in beton en het leveren van betonnen kelderbakken behoort tot onze werkzaamheden.

Door onze jarenlange ervaring kunnen wij u uitstekend adviseren en begeleiden bij het realiseren van een unieke woonark.

Woonarkenbouw De Blauwe Wimpel bouwt woonarken in alle soorten en maten. Klein, groot, laag, hoog, recht, rond, klassiek of juist hypermodern.

Bij Woonarkenbouw De Blauwe Wimpel, kunt u uw woonark in elk stadium van afbouw afnemen: Alleen het betonnen casco, tbv de zelfbouw, glas & waterdicht, geheel klaar, turn key, en ook alle stadia daar tussen in.

Bent u geïnteresseerd in ambachtelijk, degelijk en inspirerend vakwerk komt u dan eens vrijblijvend langs op onze werf in Diemen, zodat u zichzelf kunt overtuigen van onze mogelijkheden.

Scheepswerf De Blauwe Wimpel BV Overdiemerweg 32, 1111 PP Diemen Tel. 0294 41 27 36 | Fax 0294 43 05 12 | info@deblauwewimpel.nl

www.deblauwewimpel.nl

14-11-2014 10:47:04

12-06-18 15:47

POLITIEK & RECHT

WAT TE DOEN TEGEN HUURVERHOGING? Veel bootbewoners betalen een vergoeding voor het gebruik van hun ligplaats.

Dat kan huur zijn of precario. Dit stukje gaat over huur. Het komt regelmatig voor dat de verhuurder een hogere huur wil. Hoe kun je je daar als huurder tegen verzetten?

Over huurverhoging voor ligplaatsen staat niets in de wet. Bepalend zijn de afspraken die de huurder en verhuurder daarover hebben gemaakt. Basisregel in ons recht is ‘afspraak is afspraak’ – daar moeten beide partijen zich aan houden. Maar vaak zijn er helemaal geen afspraken over huurverhoging gemaakt, zeker niet bij mondelinge huurovereenkomsten. In dat geval kan de verhuurder niet eenzijdig een huurverhoging opleggen. Want de ‘afspraak’ is dat de huurder de ligplaats gebruikt tegen de bestaande huur.

Wil de verhuurder de huur toch verhogen, dan moet hij daarover een voorstel doen aan de huurder.

Die kan daar wel of niet mee akkoord gaan. Dat is echter niet vrijblijvend. Als de huurder niet akkoord gaat, kan de verhuurder de huur opzeggen. En als de huurder dáár ook niet mee akkoord gaat, kan er een procedure volgen.

Bij een procedure zal de rechter toetsen of de verhuurder een ‘zwaarwegende’ grond voor opzegging heeft. De verhuurder kan dan aanvoeren dat hij een redelijk voorstel heeft gedaan om de huur te verhogen en dat de huurder daar niet mee akkoord gaat. Maar de rechter heeft er geen verstand van of de voorgestelde huur nou zo bijzonder onredelijk is of niet. Daarvoor zal hij veelal gebruikmaken van het oordeel van een deskundige die de huurwaarde van de ligplaats taxeert. Voor dergelijke taxaties zijn veel mogelijkheden; er is niet één bepaalde manier van taxeren die exact aangeeft hoe de huurwaarde bepaald moet worden. Taxatierapporten over hetzelfde object kunnen enorm van elkaar verschillen.

Vaak brengen partijen daarom hun eigen taxatierapporten in een procedure in, maar de rechter kan ook zelf een onafhankelijke deskundige inschakelen.

Zoals altijd is het van groot belang om een procedure te voorkomen. Het geeft ontzettend veel gedoe en kan behoorlijk duur zijn. Zeker als er ook nog taxateurs betaald moeten worden. Een beetje water bij de wijn doen kan veel verstandiger zijn.

WAT TE DOEN BIJ EEN VOORSTEL VOOR HUURVERHOGING? - Wees als huurder niet te zuinig. Het komt regelmatig voor dat de hoogte van de huur dateert van jaren geleden en niet meer reëel is.

- Vraag advies aan een woonbotenmakelaar. Dat kan eerst een indicatief gesprek zijn, dus nog geen opdracht voor een (duur) schriftelijk taxatierapport. Zoek wel iemand die ervaring heeft met woonboten en ligplaatsen.

- Vraag de verhuurder de huurverhoging te onderbouwen.

- Vind je dat het taxatierapport van de verhuurder te hoog uitkomt? Laat dan zelf een taxatierapport opstellen door een gespecialiseerde woonbotenmakelaar/taxateur.

- Probeer in onderhandelingen tot een voor beiden aanvaardbare prijs te komen. Kijk of mediation daarbij een oplossing kan bieden. • Huurverhogingen Rijksvastgoedbedrijf Het Rijksvastgoedbedrijf heeft sinds 2011 aan de negenhonderd huurders van Rijksligplaatsen forse huurverhogingen voorgesteld. Op dit moment lopen er procedures bij de kantonrechter tegen huurders die niet akkoord gegaan zijn.

Die huurders hebben zelf een deskundige ingeschakeld. Zij betwisten de methodiek die deskundigen van de staat Cor Goudriaan woont al veertig jaar op een woonboot en is advocaat, gespecialiseerd in woonbootzaken. www.corgoudriaan.nl

hanteren bij het bepalen van een marktconforme huur. De huurders voeren, onder meer in overleg met de LWO, een principieel verweer. Het kan nog even duren voordat daar definitieve uitspraken over worden gedaan. Die uitspraken kunnen belangrijke gevolgen hebben, niet alleen voor huurders van het Rijksvastgoedbedrijf. De nu aangevochten methodiek van het Rijksvastgoedbedrijf en de daarop gebaseerde huren worden namelijk op veel plaatsen in Nederland vrijwel letterlijk overgenomen door provincies, gemeenten en waterschappen.

VLOT | 11

11_politiekenrecht.indd 11

12-06-18 14:36

Qua hardheid doet bamboe niet onder voor hardhout, en het heeft een heel eigen uitstraling.

TERRAS EN OMLOOP Als mijn bezoek voor de derde keer door een plank heen zakt, lijkt het me duidelijk: mijn terras en omloop zijn echt aan vervanging toe. Dat is het begin van een zoektocht naar het ideale terras- en omloopmateriaal – want de wereld heeft meer te bieden dan het tropisch hardhout waarvan de meeste woonbootterrassen gemaakt zijn.

Mijn terras en omloopplanken van bangkirai zijn oud en poreus. Meer dan brandhout kan ik het eigenlijk niet noemen. De wensen voor mijn nieuwe terras: authentiek materiaal dat weinig onderhoud vergt.

Het eerste alternatief waar ik naar kijk is Europees hardhout. Robinia-, kastanje- en eikenhout worden in Europese productiebossen onder verantwoord beheer gekapt, wat betekent dat er na de kap wordt gezorgd voor de aanplant van nieuwe bomen. Eveneens uit Europa: naaldhout. Volledig spintvrij larikshout en oregon zijn van nature duurzaam genoeg om buiten te gebruiken, en ook zachte soorten als grenen, vurenhout en larikshout kunnen – mits behandeld – op het terras.

Dat behandelen kan op verschillende manieren. Soms wordt het hout geïmpregneerd met (meestal giftige) stoffen, maar het is milieuvriendelijker om het te thermodificeren. In dat geval wordt het hout onder hoge druk verhit, vervolgens gedroogd en ten slotte onder stikstof nogmaals verhit. Daardoor ontstaat een stabiel, vormvast materiaal dat weinig water opneemt.

Door de behandeling nemen de sterkte-eigenschappen echter wel af.

Een tweede houtoptie is accoya-hout. Dat klinkt heel exotisch, maar is ‘gewoon’ naaldhout waarvan de structuur van de moleculen met azijnzuur wordt veranderd. Dat maakt het hout stabiel en heel duurzaam; accoya gaat bij een toepassing zonder grondcontact gegarandeerd vijftig jaar mee. Gifvrij - het overgebleven azijnzuur wordt zelfs gebruikt om augurken in te maken. En toch: hout blijft gevoelig voor algen en groenaanslag en raakt makkelijk beschadigd bij behandeling met een ho-

gedrukspuit. Niet superonderhoudsvriendelijk, dus. En dus niet precies wat ik zoek.

ALTERNATIEVEN VOOR HOUT Een bekende nieuwkomer als vlonderplank is houtcomposiet: een combinatie van houtmeel en kunststof. De kwaliteit hangt af van de hoeveelheid hout en de kunststof die wordt gebruikt.

Het voordeel van dit materiaal is dat het honderd procent recyclebaar is en niet glad wordt, maar omdat de meeste planken hol zijn, is het niet per se de mooiste oplossing. En omdat er houtvezels in zitten, blijft het gevoelig voor de hogedrukspuit.

Europees larikshout is duurzaam genoeg om buiten te gebruiken. Kleine latjes geven een speels effect.

12 | VLOT

12-13_materia.indd 12

12-06-18 14:37

I N N OVA T I E Els Zijlstra is architect, oprichter en creative director van materiaalplatform Materia, en adviseert over materialen vanuit haar adviesbureau MaterialMatch. Ze woont op een woonark in Loenersloot.

Wie snel kijkt, ziet amper verschil tussen KLP en donker hout.

Nog nieuwer en volledig natuurlijk is verduurzaamd bamboe. Al na vijf jaar kan de stam worden geoogst, en als die thermisch wordt behandeld, wordt het materiaal zo’n vijftig procent stabieler en vormvaster. De behandeling zorgt eveneens voor bescherming tegen oppervlakteschimmels, en het materiaal wordt er niet alleen sterker en harder door dan bijna ieder ander hardhout, het krimpt ook nog eens nauwelijks. Tel dat op bij het feit dat een heel eigen uitstraling heeft, en je hebt een van de betrouwbaarste natuurlijke materialen te pakken.

Maar ook hier geldt: het onderhoud. Bovendien is het relatief zwaar, wat voor mijn omloop niet handig is.

GERECYCLED KUNSTSTOF Over naar de professionele markt dan maar. In marinehavens wordt het soms voor steigers gebruikt: KLP®, of Kunststof Lankhorst Product, verwijzend naar recycleproducent Lankhorst in Sneek. Die maakt van flessendoppen, kratten en landbouwplastic naast steigers ook damwanden, gevelpanelen, bruggen en vlonders, en dat scheelt niet alleen in het gebruik van nieuwe grondstoffen, maar ook in CO2-uitstoot, omdat er minder afval verbrand hoeft te worden. KLP® is dus goed voor de planeet én voor je humeur: één keer per jaar schoonspuiten is voldoende om het materiaal vijftig jaar mee te laten gaan.

Precies om die reden ben ik uiteindelijk gegaan voor KLP® – mooie en stoere dikke donkergrijze planken. Ik vind het leuk om daar nog een eigen draai aan te geven door te spelen met de afmetingen van het materiaal, of door te variëren in kleur. Gebruik bijvoorbeeld eens dunne balkjes in plaats van brede planken, of kies voor planken met een wisselende breedte. Genoeg mogelijkheden om niet alleen een duurzaam en onderhoudsvrij, maar ook een origineel en vooral móói terras aan te leggen. Laat die zon maar komen! •

KLP wordt gemaakt van afvalmaterialen als flessendoppen, kratten en landbouwplastic.

(advertentie)

info@klp.nl

w w w. k l p . n l

VLOT | 13

12-13_materia.indd 13

12-06-18 14:37

GA VOOR EEN VEILIG GEVOEL!

Fotoreportage!

Binnenkijken in deze waterwoning in Utrecht?

Ga naar www.spruytwaterwoningen.nl

LBM kan uw woonark deugdelijk en zorgeloos afmeren met palen en beugels, afhouders en veren.

Ook voor het verfraaien van uw ark door loopranden en bruggen aan te brengen, bent u al jaren bij ons aan het juiste adres.

Bel voor een vrijblijvende offerte met Marc op 06-29256879 of kijk op de website Windas 6, 8441 RC Heerenveen Tel. 0513 671 284 | E-mail: info@spruytwaterwoningen.nl www.spruytwaterwoningen.nl

www.lbm-almere.nl

LBM Aanmeer Systemen (alles voor woonarken)

Heeft uw rioolpomp een onderhoudsbeurt nodig?

Voor slechts 48 euro inclusief btw en voorrijkosten verzorgen wij de jaarlijkse controle, waarmee u de levensduur van de pomp verlengt. Inclusief 24/7 storingsonderhoud!

Inbegrepen bij een onderhoudsbeurt: • reiniging van het reservoir en vlotter; • reinigingsadvies; • demontage van de pompmotor; • controle op slijtage en reiniging van de waaier; • controle op slijtage en reiniging van de slijtplaat; • controle en eventueel vervanging van de waaierring; • controle en eventueel vervanging van de afdichtingsringen; • controle van de draaitijd; • controle van de algehele werking en conditie; • controle van de alarmering.

Ook kunnen wij uw gasslang vervangen, inclusief keuringsrapport.

Van Velzen Infratechniek is een installatiebedrijf met meer dan twintig jaar ervaring in de aanleg, plaatsing en het onderhoud van rioolpompen. Wij zijn actief in Nederland, Duitsland en België.

Van Velzeninfra bv T: 061 209 88 84 E: info@velzeninfra.nl

Marianne Zwagerman

COLUMN

Marianne Zwagerman is schrijver, columnist, spreker, dagvoorzitter én waterbewoner.

VERSLAAFD Mijn buurman heeft een tv. Voor de gemiddelde Nederlander zal dat geen schokkende mededeling zijn, want we staren uren per dag naar de beeldbuis. Onze verslaving aan media neemt elk jaar verder toe. Een groot deel van onze tijd kijken we niet meer naar mensen, de natuur of naar de weg voor ons terwijl we autorijden, maar op een schermpje. We riskeren liever een boete of een ongeluk dan het missen van een like of swipe. Bij een concert kijken we via het kleine beeld op onze smartphone naar de band op het podium. Was iets voorheen pas echt als je het met eigen ogen had gezien, nu telt het alleen als je honderden mensen op je Facebook Live laat meekijken naar wat er zich voor jouw neus afspeelt. We hebben geen tijd meer om een boek of krant te lezen, want we kijken Netflix.

Ik ben geen gemiddelde Nederlander, ik ben waterwoner. Mijn buurman is dat ook – zijn boot ligt aan de volgende meerpaal. Zijn uitzicht is net zo prachtig als dat van mij. We kijken uit op het mooiste watersportgebied van de Randstad. Waar de lucht soms strakblauw en soms alle tinten grijs is. Waar de zon ondergaat met de meest spectaculaire pastels of in een diepe oranje gloed. Waar zeilboten, suppende bikinimeisjes en waterskiërs voorbijkomen. Waar vissers enorme snoeken uit het water tillen. Waar trotse zwanen hun grijze fluffy jonkies geduldig leren foerageren. Mijn buurman ziet dat niet, want hij kijkt tv.

Voordat ik bootbewoner werd was ik boerin. Mijn boerderij stond midden in een beschermd natuurgebied. Ik weet dus hoe het is om een oneindige horizon te zien vanaf mijn terras. Ik weet hoe mooi een zonsondergang is als er geen gebouwen tussen jou en de zon staan. En toch zie ik pas echt hoe mooi Moeder Aarde is sinds ik op een boot woon. Nu weet ik pas dat geen zonsondergang hetzelfde is en dus wil ik er nooit meer een missen. Ik kajak aan het einde van de middag of in de avond terug naar mijn woonboot over de gouden loper die de zakkende zon over de plas uitrolt. Ik wandel naar het einde van de dijk, waar de zon ongehinderd in het water zakt.

Elke dag weer ben ik overrompeld. Waarom zag ik nooit eerder hoe bijzonder dit is? Alleen op het water zie je de show die de zon, de maan en de aarde dagelijks voor ons opvoeren in alle hevigheid.

Als ik terugloop over de dijk zie ik mijn dorpsgenootjes op de bank zitten. Zij misten het natuurspektakel, want ze keken tv. Ze wonen net zo mooi als ik; ze hoefden alleen maar uit het raam te kijken om te zien wat ik zag. Wat in hemelsnaam kan er toch op het scherm zijn dat urgenter en mooier is dan de zon en het water? Terug op mijn boot check ik hoeveel likes ik kreeg voor mijn #sundownfoto op Instagram. Want ja, ik zag het ook via een schermpje. #verslaafd •

VLOT | 15

15_column.indd 15

12-06-18 14:39

VISVENTER IN EEN NOTENDOP Twintig jaar geleden was Bas Oosterbaan hoteldirecteur. Nu verovert hij Amsterdam met zijn zelfgerookte paling. Vanaf een kruisertje, welteverstaan.

Tekst Corine Nijenhuis foto’s Julie Hrudova

Tussen de golven glimt een rood neusje. Nu en dan verdwijnt het uit zicht. Achter een langszwoegende tanker. Een voortstampend containerschip. Het is maar een klein bootje dat de oversteek maakt. Voor een kruisertje met zeven pk is het Binnen-IJ een brede rivier, een verkeersader met een oneindige stroom beroepsschepen die geen vaart minderen voor een notendop. Nog één keer steigert het scheepje, dan bereikt het rustiger water. Pruttelend vaart het de Houthaven binnen, om langszij te glijden bij de Alfons Marie. Even ademhalen voordat de Friese palingroker zijn ventroute door Amsterdams water aanvangt.

De Plantinga-kruiser van Bas Oosterbaan is niet alledaags.

Dat komt door de grote ton die achterop staat. Als die opengaat kijk je neer op een school gespieste vissenkoppen. Drijft

een heerlijke lucht je neus binnen. Mits je ervan houdt, natuurlijk: vers gerookte paling. Bas zelf hield er niet van: ‘Ik vond paling het meest smerige dat ik me kon voorstellen.’ Tot hij het bij een boer in Friesland at, die de vissen zelf had gerookt.

‘Toen proefde ik iets goddelijks.’ Zo hemels dat hij mogelijkheden zag. Want Bas Oosterbaan is een ondernemer; die proeft kansen zoals hij paling proeft. Gretig.

Zijn eerste palingkans zag hij twintig jaar geleden. Toen werd de eerste Friesland Vaart georganiseerd. Bas was directeur van een hotel met jachthaven, en wilde het als watersporthotel op de kaart zetten. Toen hij hoorde dat Erica Terpstra en Annemarie Jorritsma op een skûtsje van de IFKS-vloot naar Lemmer zouden zeilen, huurde hij een sleper en zette hij er een ton op, gevuld met tweehonderd kilo gerookte paling. In Lemmer

16 | VLOT

16-17_corineinterview.indd 16

12-06-18 14:42

INTERVIEW

bood hij allereerst de minister en staatssecretaris een palinkje aan, daarna de rest van de vloot. Hij kon meteen blijven om bij de vlootschouw te venten, allereerst bij de hoofdgast: de koninklijke Groene Draeck.

Daarna liet de paling Bas niet meer los. Het beestje paste naadloos in de arrangementen die hij organiseerde. Voor een select gezelschap huurde hij een boot en voer hij naar een weiland, molen of kasteel waar rooktonnen vol paling wachtten – en een diepgevroren drankorgel. Dat idee had Bas in Zweden opgepikt. Daar schenkt men aquavit uit een fles in een ijsklomp. Hij breidde het drankassortiment uit met Hollandse korenwijn en berenburg. En wodka, natuurlijk. Vervolgens kocht hij het kruisertje, dat hij aanpaste voor zijn doel: het venten van gerookte paling. Bij de tweede editie van Friesland Vaart kon hij zijn eigen bedrijf promoten in plaats van andermans hotel.

Maar Bas’ bedrijf was breder dan de organisatie en catering van arrangementen. Hij werkte ook als adviseur en interimmanager binnen de facilitaire dienstverlening. Met zijn horecaervaring was hij een perfecte schakel tussen werkvloer en organisatie. De opdrachten stapelden zich op. Zijn bootje bleef aan de kant. Toen hij na drie jaar eens ging kijken, was de kruiser roestig als een scheepswrak. En al deed dat zeer, Bas liet het roesten. Hij was te druk. Met een restaurant. Met zijn interimopdrachten. De paling bleef beperkt tot eigen consumptie.

Tot 2015. Toen stopte een grote opdrachtgever en wachtte een zee aan tijd. Bas knapte de kruiser op en besloot paling te leren roken. Voorheen nam hij gerookte paling af die hij in de ton opwarmde. Hij was overmoedig: ‘Ik dacht: je doet paling in een ton, rook erbij, dan heb je gerookte paling.’ Het bleek een ambacht. Pekelen, drogen, garen, roken – het klinkt simpel, maar dat is het niet: ‘Het is constant spelen met vuur.’ Hij leerde al doende, soms met schade en schande. Toen hij paling op tachtig graden gaarde, bijvoorbeeld; een tip van een expert.

Bij het openen van de ton was alle vis verbrand.

Na paling probeerde hij gans. Een jager hielp Bas aan geschoten dieren. De borsten rookte hij warm, met succes. Van de

poten maakte hij rilette, van de restjes ganzenbitterballen. Ook de vleugels benutte hij: hij maakte er pulled goose van. Die broodjes zijn nu een groot succes. Net als die met gerookte zalm.

Met zijn waar bevoer hij de Friese meren. In de herfst legde hij aan bij een skûtsje. De schipper bleek Amsterdams en adviseerde Bas naar de hoofdstad te gaan voor het Amsterdam Light Festival. En dus begon Bas aan de tocht die hij zelf ‘de grote oversteek’ noemt, want makkelijk ging het niet. Dat begon al bij de Prinses Margrietsluis: in z’n eentje aan de sportsteiger zag hij tientallen beroepsschepen geschut worden. Na een uur afwachten bezocht hij de sluismeester. Die had het kruisertje niet eens opgemerkt – het was een stipje op zijn beeldscherm.

Het IJsselmeer durfde Bas niet aan, dus voer hij verder over de randmeren. Op het Keteldiep kreeg hij de schrik van zijn leven: laverend om de golven te ontwijken, werd hij haast omver getoeterd door een oplopend binnenvaartschip. Sindsdien kijkt Bas altijd achterom. Het Eemmeer werd de kruiser bijna fataal; wind en golfslag veranderden het in een speelbal.

Uitwijken naar de oever ging niet, dus met samengeknepen billen voer hij door tot Almere. ‘Precies waar ik niet heen wilde.’

Hoe hij in Amsterdam kwam, is hem nog steeds een raadsel. Maar zijn succes in de hoofdstad vergoedt alle smart: de palingroker uit Friesland is er inmiddels behoorlijk populair.

Drie dagen per week vent hij er zijn aan boord gerookte waren.

Zingend en roepend – vanuit het kruisertje galmt muziek.

Klassiek en smartlap, net hoe zijn pet staat, maar altijd op volume. Want sinds Bas een vergunning heeft, mag hij gezien worden. Hij is de eerste parlevinker sinds dertig jaar. Al heet dat volgens Amsterdamse autoriteiten een kadraaier, omdat hij in de haven verkoopt en niet op de rivier komt.

Wacht maar tot ze de kruiser over het Binnen-IJ zien gaan.

Een notendop op een brede rivier, verscholen tussen een langszwoegende tanker en een voortstampend containerschip. •

VLOT | 17

16-17_corineinterview.indd 17

12-06-18 14:43

Woonboot van het ja Eindelijk weten we welke woonboot zich Woonboot van het Jaar 2017 mag noemen! Op 18 mei werd de prijs uitgereikt aan boord van de Salve van Nautiek Vaaropleidingen in Amsterdam.

Foto’s Allart Blaauboer

Toen VLOT vier jaar geleden begon met de Woonboot van het Jaar-verkiezing, was dat in de eerste plaats om te laten zien hoe mooi wonen op het water is. Dat lieten de dertien inzenders van dit jaar zich geen twee keer zeggen – en ze benadrukten ook hoe breed het begrip ‘woonboot’ is. Leuk detail: of het nu om een drie verdiepingen tellende watervilla of een varende recreatiewoning ging, bijna allemaal waren ze uitgerust met duurzame oplossingen. In veel gevallen was de woning zelfs energieneutraal, of leverde hij meer energie dan voor eigen gebruik nodig. Een mooie ontwikkeling, vindt VLOT. Toch staken de drie genomineerden er wat de jury betreft dit jaar met kop en schouders bovenuit. Woonark Vertrouwen (WAVE) in Amsterdam-Noord, woonark De Barn in Nigtevecht en varend woonschip Johanna uit IJburg stonden op

18 mei centraal. Bij de prijsuitreiking waren niet alleen hun eigenaars aanwezig, maar ook (oud-)waterbewoners, VLOTmedewerkers, journalisten, bedrijven die ‘iets’ doen op het water, en natuurlijk de sponsors van de verkiezing, die je trouwens op de achterkant van dit nummer terug kunt vinden.

De publieksprijs ging met een ruime meerderheid van de stemmen naar woonark De Barn. En aan de hand van de criteria architectonische kwaliteit, gebruikte technieken, duurzaamheid, vakmanschap in de uitvoering en waterbeleving wees de jury varend woonschip Johanna aan als Woonboot van het Jaar 2017.

Op pagina 20 kun je een kijkje nemen in deze eigenzinnige waterwoning. Meer foto’s en het juryrapport vind je op www.woonbootvanhetjaar.nl.

Marijn Frank, zelf fanatiek waterbewoner, verzorgde de presentatie van de prijsuitreiking en interviewde de drie genomineerden.

Schrijver Kluun zorgde voor luchtig literair waterwoonvermaak.

Varend woonschip Johanna kreeg de titel Woonboot van het Jaar 2017. De jury: ‘De combinatie van oud schip en nieuw huis heeft een heel nieuwe, en vooral geslaagde uitwerking gekregen. Maar het meest verrassend is het interieur, dat bijzondere ruimtes, spannende doorkijkjes en veel licht oplevert. Een bijzonder varend droomschip waarmee veel avonturen beleefd kunnen worden; varend, als duurzaamheidsproject en als familiehuis.’

Johanna-eigenaren Joyce, Evert Jan en zoon Roel de Vries zijn blij verrast met de titel. Evert Jan: ‘We zien het als een enorm compliment voor onze visie en alle keuzes die we hebben gemaakt.

Met dit project wilden we onze kinderen stimuleren om te durven en te doen. Hopelijk stimuleren we ook anderen om duurzamer en anders te gaan wonen – of eigenlijk: leven!’

18 | VLOT

18-19_wbvhj.indd 18

12-06-18 14:44

t jaar 2017

160078

PRIJSUITREIKING

Woonark De Barn won de publieksprijs. De jury: ‘Als je zo’n unieke locatie naast een molen aan de Vecht weet te veroveren, kun je je alleen maar bescheiden opstellen.

De iconische vorm van een boerenschuur maakt dat De Barn perfect past in dit Hollandse landschap. (…) Een voorbeeldig en compleet plaatje.’

Mini-Compacta juist voor woonboten!

Woonark Vertrouwen (WAVE) kreeg weliswaar geen prijs, maar werd door de jury ook op lovende woorden getrakteerd: ‘Vanwege een beperkt budget is zowel binnen als buiten gekozen voor stoere, haast ruwe materialen, wat het conceptuele gevoel van de ark versterkt. Wonen in de stad – en toch buiten. Een ontzettend lekker leefbaar huis.’

Vlaggenschip of lelijk eendje: met een toilet dat onder het rioolniveau ligt, is iedere woonbooteigenaar na afloop van de grote of kleine boodschap aangewezen op een opvoerinstallatie. Een pomp die ervoor zorgt dat de boodschap daar komt waar hij hoort: in het vaak hoger gelegen riool.

Een pomp in m’n woonboot? Velen verwachten een technische ruimte nodig te hebben, maar het tegenovergestelde is waar. De mini-Compacta US1.60 van KSB doet wat haar naam belooft: de installatie heeft voldoende aan een zeer beperkte ruimte. Voor meer informatie www.ksb.nl/minicompacta of tel. 020-4079800.

KSB Nederland BV . infonl@ksb.com . www.ksb.nl

De jury, van links naar rechts: Renate Meijer (uitgever en hoofdredacteur VLOT), Mark van Ommen (waterprojectontwikkelaar), Ingeborg van Lieshout (copywriter, stedenbouwkundige en woonschipbewoner) en Peter de Winter (hoofdredacteuur ArchitectuurNL en Bouwwereld). Niet op de foto: architect Wouter Valkenier.

Heb jij de Woonboot van het Jaar 2018?

Wordt jouw nieuwe boot (staal of beton) in 2018 opgeleverd? Of ga je je boot dit jaar (laten) renoveren?

Doe dan mee aan de verkiezing voor de Woonboot van het Jaar 2018 en meld je aan via mail@woonbootvanhetjaar.nl.

› Onze techniek. Uw succes.

Pompen Afsluiters Service n

n

VLOT | 19

18-19_wbvhj.indd 19

12-06-18 14:45

EEN ÉCHT HUIS OP HET WATER Aan de Cas Oorthuyskade ligt-ie: de Johanna, Woonboot van het Jaar 2017. Vanbuiten lijkt het schip die titel (nu nog) niet waard, maar de binnenkant is van een heel andere orde. Kijk mee in deze eigenzinnige waterwoning.

Foto’s Luuk Kramer

Evert Jan en Joyce de Vries deden het al eens eerder: ze bouwden in 2005 hun eigen huis in IJburg. En hoewel ze daar samen met hun kinderen Isis, Luna en Roel met veel plezier woonden, begon na tien jaar het avontuur toch weer te kriebelen. ‘Het project Waterwonen Amsterdam kwam precies op het juiste moment,’ vertelt Evert Jan; in 2015 kocht het gezin een waterkavel met een open verbinding naar het IJmeer. Maar niet iedereen in het gezin zag de plannen meteen zitten – Joyce en Evert Jan moesten hun kinderen beloven dat het schip dat ze hadden gekocht een écht huis zou worden, zonder scheepse details als slaapkooien met laddertjes en kruip-door-sluip-doorgangetjes.

Toegegeven: dat is ze aardig gelukt. Maar juist doordat ze hier en daar een beetje hebben gesmokkeld, komen jachtbouw en woningbouw prachtig samen in dit voormalige vrachtschip.

EIGENZINNIG Dankzij een intensieve samenwerking met de architect en bouwer hebben Evert Jan en Joyce van hun schip een eigenzinnig

huis gemaakt waar je van kop tot kont doorheen kunt kijken.

Alle woonniveaus staan met elkaar in verbinding, en de spaarzame nautische aspecten die door de mazen van het verbouwingsnet zijn geglipt krijgen de aandacht die ze verdienen.

Vanuit de hal onder het stuurhuis word je bijvoorbeeld verrast door de vorm en omvang van het voormalige laadruim. De ronde patrijspoorten in het moderne interieur springen gelijk in het oog, net als de zeeg van het schip. Ook een klein stukje klinknagels met trap van de oude laadvloer laat nog wat van het vrachtschip zien. Dat ‘ontschepen’ van de kinderen is dus niet helemaal gelukt. Gelukkig.

GROEN Ook als het gaat om duurzaamheid geeft de oude Johanna het goede voorbeeld. Haar stalen huid en vele ramen zijn degelijk geïsoleerd, waardoor het water op een lage temperatuur door een warmtepomp verwarmd kan worden. Het gezin kookt op inductie, en alle verlichting in het schip is led. ‘Omdat we ons

In juli gaat de Johanna naar de werf en wordt de romp compleet zwart geschilderd.

Alle opbouwen worden kiezelgrijs – dat doet het mooi met het mahonie van de roef en de stuurhut.

20 | VLOT

20-21-22-23_vlotwonen.indd 20

12-06-18 14:46

Naam: Joyce (50), Evert Jan (53), Isis (17), Luna (15) en Roel (11) de Vries Type: Kempenaar Bruto vloeroppervlak: 180 m2 Gebouwd: 1957 Gerenoveerd: 2017 Architect: ANA Architecten, Amsterdam Bouwer: Moed en Van Gulpen, Harlingen

VLOT WONEN

Van links naar rechts: Luna, Evert Jan, Joyce en Roel. Dochter Isis en poezen Knofje en Pien staan niet op de foto.

elektriciteitsverbruik monitoren met een app op onze telefoon,’ vult Evert Jan aan, ‘kunnen we bovendien leren van ons eigen gedrag. En hoe cool is het om te weten dat alles wat we verbruiken opgewekt wordt door de zon?’

AVONTUUR Na ruim een jaar op het schip zijn de nieuwe waterbewoners helemaal gewend aan het waterleven. Evert Jan: ‘We hebben alle seizoenen nu een keer meegemaakt. We hebben rond het schip geschaatst en gezwommen, we hebben meerkoeten uit het ei zien kruipen, en op zomeravonden heb ik samen met mijn zoon zitten vissen. Het avontuur dat we zochten, hebben we dus echt gevonden: met je gezin bij zo’n mooie stad wonen, maar tegelijkertijd ook buiten zijn – dat is gewoonweg fantastisch. Al vind ik het misschien wel het leukste dat onze kinderen, die aanvankelijk zo huiverig waren, nu misschien nog wel trotser zijn dan wij. Als we bezoekers hebben, leiden ze die rond als volleerde gidsen!’ •

De entree van de Johanna biedt een fantastische doorkijk naar de keuken. Het bankje rechts laat zien hoe optimaal de ruimte in deze woning benut wordt: eronder gaat een ruime opbergplek schuil waarin zeilen en andere vaarspullen liggen.

>>> VLOT | 21

20-21-22-23_vlotwonen.indd 21

12-06-18 14:46

De stuurhut is vergroot en goed geïsoleerd, waardoor het een fijne kamer met geweldig uitzicht is geworden. Het oude instrumentenpaneel komt uit de jaren zeventig. ‘Joyce en Evert Jan hebben ervoor durven kiezen om een beperkt aantal ambities heel hoogwaardig uit te voeren,’ zegt architect Marcel van der Lubbe van ANA Architecten. ‘Dat heeft geleid tot een evenwichtig eindresultaat dat nergens een compromis doet vermoeden.’

In de keuken fungeert het eikenhouten meubel als bank, en in de bibliotheek is het een dressoir met lades. Mooi detail: alle pinten lopen licht af. Het schip ligt namelijk onder een helling van één graad, waardoor het goed afschot heeft voor alle afvoeren.

Centraal in het schip bevindt zich de eiken leefkeuken van meer dan vier meter hoog. De patrijspoorten zijn zo groot dat je zowel zittend als staand mooi uitzicht hebt – vaak schilderijtjes met klinknagels, staal, touw en markeringen op schepen.

22 | VLOT

20-21-22-23_vlotwonen.indd 22

12-06-18 14:46

Vanuit de keuken is er zicht op de hal en de verschillende niveaus in het schip. Aan weerszijden van de trap zitten grote trapkasten. Die herbergen aan de ene kant een installatieruimte, en aan de andere kant een wasruimte, waar de was ook kan worden opgehangen en gestreken.

Elke kamer is een kleine kajuit met een breed bed, een bureau en een plateau met trap. Onder het bed zit opslagruimte. De slaapkamers zijn met eenvoudig plaatmateriaal ingetimmerd, zodat ze later, bijvoorbeeld als de kinderen het huis uit gaan, gemakkelijk opnieuw kunnen worden ingedeeld.

In het dek is een verdiept terras gerealiseerd met directe toegang naar de keuken via een patio. De terrasvloer en trap zijn gemaakt van Azobe-planken van de oude laadvloer. Op de achtergrond zie je de luchtwaterwarmtepomp. Op de bovenkant van de Johanna worden binnenkort zesentwintig zonnepanelen gelegd. Daarna is het gezin als het goed is driekwart van het jaar zelfvoorzienend in energie – zonder in te leveren op comfort.

VLOT | 23

20-21-22-23_vlotwonen.indd 23

12-06-18 14:46

Welkom aan boord!

Het Woonbootmuseum is op zoek naar

enthousiaste invalkrachten Woon je in (de omgeving van) Amsterdam en heb je interesse?

Mail naar info@houseboatmuseum.nl www.woonbootmuseum.nl

Woonark verkopen?

Courtage inclusief btw €1450

Degelijk vakmanschap en jarenlange ervaring in betonreparatie, afmeersystemen, terrassen en stabiliseren woonarken

Inclusief Funda en Marktplaats

Taxatierapport nodig?

Inclusief reiskosten en btw €495

Sjoerd van Hettema Kooltuinen 39, Urk Mob. 0622 540 238 info@atb-urk.nl www.atb-urk.nl

Beëdigd Woonarktaxateur/Makelaar Lid E.M.C.I. en VGPRO E. info@wonenopwater.nl T. 06-11924985

Wij taxeren en verkopen door heel Nederland

www.wonenopwater.nl

Beyerinckweg 5 4251 LP Werkendam The Netherlands Tel.: +31 (0)183 301940 www.maksor.nl

DE SPECIALIST VOOR HET UITTRIMMEN VAN UW WOONARK

Ark ligt scheef

Door middel van gepatenteerde drijflichamen weet Maksor uw woonark snel, eenvoudig en zonder onnodige kosten uit te trimmen (stabiliseren).

OVERIGE DIENSTEN VAN MAKSOR DIVING: - Onderhoud, inspectie en reparatie - Afdichten van sanitaire behuizingen (betonpoeren) - Afmeren - Op diepte brengen van de ark d.m.v. baggerwerkzaamheden met behulp van duikers

Aanbrengen GULMÀLFKDPHQ

$UN LV XLWJHWULPG

LEUK

SLAPEN ALS BRUGMAN

Meer dan twaalfhonderd bruggen versieren de Amsterdamse grachten en rivieren – maar omdat de bediening ervan inmiddels is gecentraliseerd, werd met veel van de bijbehorende brugwachtershuisjes al jaren niets meer gedaan. Tot nu! SWEETS hotel transformeert er namelijk achtentwintig tot zelfstandige minihotelletjes voor twee personen, en de eerste zes zijn net geopend. Ook een nachtje slapen in industrieel erfgoed? Je boekt een huisje vanaf 160 euro per nacht. www.sweetshotel.amsterdam

BOOTBENDE

Kinderboekenschrijver Barbara Scholten woont op het water. Kwestie van tijd dus voordat ze erover ging schrijven. De woonbootbende gaat over Roef, die met zijn familie op een woonboot in de stad woont en meedoet aan een zwemwedstrijd voor het goede doel. Hij kan extra geld binnenhalen als hij een minuut lang zwaait én watertrappelt, maar dan moet de reddingsbrigade niet denken dat hij in gevaar is! Vanaf acht jaar. Uitgeverij Ploegsma, € 12,99 VLOT mag drie exemplaren van De woonbootbende weggeven! Stuur je leukste leesfoto op het water naar redactie@vlotmagazine.nl en maak kans op een boek.

WATERTHEATER

Toen Daniël Lehmann zijn binnenvaartschip de ROAN ging verbouwen, vond hij een doos met liefdesbrieven: een geheime correspondentie uit de jaren zeventig tussen een schippersdochter en haar verkering.

Lehmann ging op zoek naar de schrijvers en speelt hun verhaal in de zomer op verschillende locaties in Nederland na met zijn muziektheater. Óp de ROAN, natuurlijk! Het publiek bekijkt de voorstelling vanaf een tribune op de kade. www.ausdauer.nl

BOOTLIEDJES DEEL 7 De Britse singersongwriters Johnny Flynn en Laura Marling geven het waterleven een melancholisch tintje met hun ingetogen liedje ‘The Water’.

Weliswaar niet al te vrolijk, maar hun stemmen kabbelen zo mooi in elkaar over dat je er vanzelf in meestroomt.

VLOT is nieuwsgierig: wat kwam jij tegen tijdens je verbouwing?

Laat het ons weten via redactie@vlotmagazine.nl.

BADMEESTER AAN BOORD

In het Friese Balk is het goed relaxen tijdens een lazy Sunday afternoon: met een heerlijke cava en uitzicht over het Slotermeer.

Ook hier de geur van paling, en een keuken vol inspiratie. Kers op de taart: ’s avonds kun je er dansen op het terras met livemuziek. Geen vervoer? De Deense visserskotter Hendrik Jan is de taxiboot van Badmeester Keimpe. Hij haalt en brengt je graag. www.badmeesterkeimpe.nl

All that I have is a river The river is always my home Lord, take me away for I just cannot stay Or I’ll sink in my skin and my bones The water sustains me without even trying The water can’t drown me, I’m done With my dying Please help me build a small boat One that’ll ride on the flow Where the river runs deep, and the larger fish creep I’m glad of what keeps me afloat VLOT | 25

25_leuk.indd 25

12-06-18 14:48

‘ALS HET BIJ ONS KAN, KAN HET BIJ IEDEREEN’ Water, lucht en zon zijn ideale bronnen om je eigen energie uit te halen. Logisch dat steeds meer waterbewoners van het gas af gaan. Maar wat komt daar allemaal bij kijken? Wat zijn de mogelijkheden? En hoeveel kost het eigenlijk? VLOT vraagt het waterbewoners die de stap al waagden.

Tekst Aukje van Bezeij

‘Ik sliep met een muts op en een coltrui aan,’ vertelt Ingeborg van Lieshout. Zij en haar man Renze verbruikten op hun woonschip in Amsterdam zóveel gas dat ze in een groot deel ervan de verwarming niet meer aanzetten. Niet gek als je bedenkt dat we het hier hebben over een oude Duitse rondvaartboot met overal ramen met enkel glas, wel 52 in totaal. Een lekke mand, wat

WARMTEPOMPPANELEN Aan de bovenkant van de warmtepomppanelen van Triple Solar zit een zonnepaneel (met 340 Wp opbrengst), en aan de onderkant een thermisch paneel. Daar lopen buisjes met glycol, een vloeistof die altijd 10 graden kouder dan de buitentemperatuur naar buiten wordt gebracht. Als het buiten 0 graden is, is de glycol dus -10 graden en wordt het opgewarmd door de buitenlucht. Vervolgens gaat de vloeistof weer naar binnen en onttrekt een warmtepomp de extra warmte, waarmee een boilervat op 55 graden wordt gehouden. Zo verwarmt het systeem het huis én levert het warm water – het hele jaar door, in de zomer en in de winter, en ook ’s nachts en als het bewolkt is. Op die manier kun je volledig gasloos wonen, en met extra zonnepanelen zelfs energieneutraal. De panelen zijn onderhoudsvrij en je hoeft het systeem niet af te koppelen als je gaat varen.

Goed om te weten: Triple Solar is een Nederlands bedrijf, en eigenaar Cees Mager en medewerker Olivier Ax wonen zelf ook op een woonboot. Ze weten dus waar ze het over hebben. www.triplesolar.eu

warmte betreft. Ze schaamden zich kapot voor hun verbruik van 4000 kuub gas per jaar. Ingeborg: ‘Als je op het water woont, sta je in nauw contact met de natuur: je ziet het plastic langsdrijven. De connectie tussen je eigen doen en laten en de aardbol is dus vrij direct.’

Het was hun wens om de gasketel in te ruilen voor een warmtepomp. Of dat kon, was nog maar de vraag. Want waar een gasketel het water in het verwarmingssysteem moeiteloos naar een temperatuur van tachtig graden brengt, komt een warmtepomp maar tot de helft. Na hun eerste koude winter besloten Ingeborg en Renze de boot daarom eerst maar te isoleren.

Ze spoten een dikke laag pur tegen de wanden en het plafond en voorzagen de vloer aan de onderkant van een laag glaswol.

Ingeborg: ‘Omdat de buizen van de vloerverwarming bij ons te ver uit elkaar liggen om het schip warm te houden met de maximaal veertig graden water die een eventuele warmtepomp zou leveren, installeerden we extra convectoren. En aan de onderkant van die verwarmingselementen klikten we kleine ventilatoren vast, zodat de warmte zich beter kan verspreiden.’

EIGEN WARMTE MAKEN Ingeborg en Renze besloten te testen of een warmtepomp zou werken en brachten de temperatuur van het verwarmingswater terug naar zo’n 35 graden. Een hele winter lang hielden ze tabellen bij met de weersomstandigheden, de buiten- en binnentemperatuur en de temperatuur van het water in de verwarmingsbuizen. ‘Het was een onderzoek met zoveel variabelen dat het niet meer wetenschappelijk was,’ lacht Ingeborg, ‘maar de

26 | VLOT

26-27_energie.indd 26

12-06-18 15:47

FOTO: JANSJE KLAZINGA

EIGEN ENERGIE

Radiatoren en convectoren kunnen met een lagere aanvoertemperatuur functioneren als je ze helpt de warmte door je boot te verspreiden. Speedcomfort (het Groenste Idee van Nederland 2015) verkoopt daarvoor ventilatortjes die je in een handomdraai onder je radiator of convector klikt.

conclusie was dat het zou moeten kunnen.’ Renze nuanceert: ‘We wisten dat we op de randen zaten van waar de apparaten voor bedoeld zijn. En niemand kon ons vertellen wat er op zo’n stalen boot ging gebeuren. De gok was dus eigenlijk vrij groot.

Maar omdat we een betrouwbare back-up hadden in de vorm van een hoogrendementshoutkachel, durfden we het erop te wagen.’

ZOEKTOCHT NAAR DE IDEALE WARMTEBRON Wat volgde was een zoektocht naar de ideale warmtebron en warmtepomp. Aardwarmte valt natuurlijk af voor wie op het water woont, en ook trillende ventilatoren (die warmte uit de lucht halen) gaan niet goed samen met een stalen boot. Water leek de meest aantrekkelijke optie, want volop aanwezig. En op écht koude dagen is de temperatuur van water hoger dan die van lucht. ‘Het enige nadeel aan water,’ vertelt Ingeborg, ‘was voor ons dat er slangen of platen in het water zouden hangen.

Die moet je om de zoveel tijd schoonmaken, terwijl we het liefst een onderhoudsarm systeem wilden.’

Dat er nog een alternatief was, ontdekten ze op buitenexpositie FabCity, op de kop van Java-eiland. Daar stond Tiny TIM, een zelfvoorzienend huisje met op het dak warmtepomppanelen van Triple Solar: grote platen die warmte uit de lucht halen. En omdat ze voorzien zijn van zonnecellen, kunnen ze óók elektriciteit opwekken. Renze: ‘Er trilt niets, er hangt niets in het water, alles zit gewoon aan boord.’

Renze en Ingeborg kozen voor een modulerende pomp: een pomp die precies zoveel warmte produceert als nodig is. Omdat de pomp die warmte direct aan de verwarmingsbuizen levert, bleek een buffervat niet nodig. Ideaal, want dat scheelt zo’n duizend liter aan ruimte en gewicht – niet niks als je op het water woont.

WARMTE ZONDER SCHULDGEVOEL Inmiddels hebben Renze en Ingeborg hun eerste winter met warmtepomp achter de rug. Ingeborg: ‘’s Winters is het nu overal lekker warm. We zijn eindelijk niet meer de hele tijd bezig met energie besparen. En als dat bij ons kan, dan kan het

De warmtepomppanelen beslaan de helft van het dak van het woonschip van Ingeborg en Renze.

bij iedereen!’ Toch sliep Ingeborg toen de gevoelstemperatuur min twintig was weer een paar nachten met haar muts op. ‘We wisten al dat de warmtepomp bij min acht nog maar weinig warmte uit de buitenlucht haalt. Als het zo koud is, schakelt het systeem zelf over op elektrische na-verwarmers.’ Puriteins als ze waren, zette het stel die functie uit en schakelden ze over op de houtkachel. ‘De warmtepomp maakt dan nog wel warm tapwater, dus we konden wel warm blijven douchen.’

Eigen keus dus, om weer even terug te gaan naar het prewarmtepomptijdperk, zegt Ingeborg. ‘We vonden het eigenlijk wel knus. In zo’n situatie merk je hoe onmisbaar verwarming is – en hoe mooi het is dat je huis dat helemaal zelfstandig kan.

Tuurlijk, een houtkachel heeft ook zo zijn charme; een warmtepomp is een stuk minder romantisch. Maar volgende winter blijft de pomp aan. Ik slaap toch echt een stuk lekkerder zonder die muts op mijn hoofd!’ • Kosten & financiering Kosten Isolatie € 4.500 Warmtepomp, panelen, installatie € 37.500 + Totaal € 42.000 (€ 210 p/m2) Subsidie Subsidie warmtepomp Subsidie warmtepanelen CityZen-subsidie verbouwing Totaal

€ 3.200 € 2.000 € 9.200 + € 14.400

Totale kosten

€ 27.600 (€ 138 p/m2)

De kosten voor dit slecht geïsoleerde stalen schip liggen beduidend hoger dan die voor een goed geïsoleerde waterwoning. Maar de energierekening van € 300 per maand is teruggebracht tot € 0. Daardoor hebben Ingeborg en Renze de kosten over acht jaar terugverdiend.

VLOT | 27

26-27_energie.indd 27

12-06-18 15:47

Zorgeloos wonen op het water.

- AFMEERSYSTEMEN - BAGGEREN - BESCHOEIING - DRIJVENDE STEIGERS - LOOPBRUGGEN - STEIGERS - TRANSPORT WOONARKEN - WATERPASSING WOONARKEN

Noorder IJ- en Zeedijk 102, 1505 HT Zaandam Tel: 075 6122 467 Email: info@wabenecke.nl www.beneckewoonbotenservice.nl

Op, langs en in het water

HET FUNDAMENT VAN UW WATERWONING Het begint met een Hercules betoncasco Hercules Floating Concrete produceert betoncasco’s voor waterwoningen en betonelementen voor drijvende steigers.

BETONCASCO’S

Iedere nieuwe woning, ark of kantoor op het water begint met een betonnen casco. Een betoncasco is het fundament en bepalend voor de levensduur van uw woning op het water.

DRIJVENDE STEIGERS

Hercules Floating Concrete produceert betonelementen, voor drijvende steigers. Wij produceren op maat en in één arbeidsgang tot een lengte van wel 40 meter.

info@herculesfc.nl +31 (0)527 252278

Betonweg 13 8305 AG Emmeloord

w w w. h e r c u l e s f c . n l

De Rembrandttuin De tuin is het tweede seizoen ingegaan – en o, wat is ze mooi. Ik ga er eerder voor uit bed ’s morgens. Om te kijken of er nieuwe bloemen in bloei zijn gekomen en of er nog een slak kruipt die ik kan laten zwemmen. Ik geef nieuwe aanplant water en zet de bak plantjes die we zelf opkweken en voor vijftig cent per stuk verkopen op het muurtje. Ik loop op blote voeten door het natte gras, de tuin ruikt zalig, de bijen zoemen en de merels zingen aan één stuk door.

Het is bijna niet te geloven, maar we wonen midden in het centrum van Leiden, op de geboorteplek van Rembrandt aan het Galgewater, het stukje van de Oude Rijn waar misdadigers in de middeleeuwen ter lering ende vermaak opgeknoopt werden en waar nu op zomerse dagen de sloepen met tientallen tegelijk voorbijvaren. Het is een wonder dat je op zo’n stedelijke plek een nieuwe tuin kunt creëren, maar het is gelukt.

Marco en ik wonen op een luxemotor uit 1926, De Liefde. Het schip is sinds 1999 van ons en voordat de tuin er was, had Marco een botenverhuur aan huis. Vanaf de kade en steiger stapten de mensen de boten in, maar na zestien jaar verhuur wilde hij stoppen. ’s Zomers zeven dagen in de week mensen op de steiger is heftig.

Toen het duidelijk was dat de botenverhuur het laatste jaar in zou gaan, zijn we gaan nadenken over de plek die vrij zou komen: een perceel van acht bij dertien. Al gauw kwam het idee voor een tuin, en dat viel in goede aarde bij onze buren – in het bijzonder bij buurvrouw Simone, wier huis aan het perceel grenst. In het voorjaar van 2016 zijn we plannen gaan uitwerken. Een jaar later waren we zover dat de gemeente ons plan had goedgekeurd en we de stenen konden verruilen voor tuinaarde.

De tuin ligt op gemeentegrond en is dus openbaar.

We hebben met de gemeente afgesproken dat wij het onderhoud doen. Dat lijkt veel werk, maar zo voelt het niet; zodra het maar even kan, ben ik in de tuin. Simone en Marco hebben dat ook. We vinden dezelfde planten mooi en denken hetzelfde over de ontwikkeling van de tuin: wat planten we waar? Wat verplanten we? En wat halen we weg? Het gebeurt regelmatig dat Simone met een nieuw plantje komt dat ik toevallig ook net gekocht heb, of dat nog op mijn wensenlijst staat.

Het ontwerp van de tuin nodigt uit om doorheen te lopen, maar niet om te gaan zitten; we wilden geen hangjongeren in de tuin. Dat werkt: mensen lopen heel voorzichtig over het graspaadje, of blijven op de stadswalfundering staan. Tot nu toe is er één keer een Chinees in de planten gevallen die stond te poseren voor een foto met de molen – that’s it.

Het is ongelooflijk hoeveel contact er nu met de buurt en bezoekers is. Veel meer dan toen we nog boten verhuurden. We hebben iets gecreëerd van grote schoonheid en dat zien en voelen mensen. Ze praten met ons over hoe mooi ze de tuin vinden, vertellen over hun eigen tuin en vragen ons of we nog dat en dat plantje willen.

Ik ben verliefd op de Rembrandttuin. M’n hele leven hield ik al van tuinieren, maar ik heb het altijd moeten doen met een terras vol potten. Nu is dit er en kan iedereen ervan genieten. Ik vind het fantastisch om bij te dragen aan een stukje stad waar je de schoonheid en rust van de natuur ervaart en waar buurtbewoners een blokje voor omlopen.

Hilde van der Meer, Leiden VLOT | 29

29_lezersverhaal.indd 29

12-06-18 14:51

DE ONRUST jacht- & scheepsbouw

NIEUWBOUW REFIT/RESTAURATIE VERKOOP

Drijvend Wonen Advies/bemiddeling woonboten (alle soorten drijvende woningen)

Onder meer: • Makelaardij (aankoop/verkoop) • Taxatie • Bouwbegeleiding • Vergunningen • Conflictbemiddeling

Niek van der Sluis | Tel: 030 - 261 53 57 | info@drijvendwonen.nl

Leeuwarderstraatweg 121b | 8441 PK Heerenveen 06-22781260 | info@deonrust.nl

Nieuwbouw, verbouw, renovatie & locatiebouw

drijvendwonen.nl

woonbotenmakelaar.nl

woonbotenland.nl

EMCI gecertificeerd makelaar/taxateur woonarken en woonschepen

AR 180 JA EN KENNIS ING ERVAR

V O O RT VA R E N D V E R Z E K E R D

ZEKER T OP HE !

WATER

KLAARTJE VERMEEREN | WOONARK WATERROS VERZEKERD SINDS 2010

www.oranjearkenbouw.nl 0524 850570 | 0611138295 info@oranjearkenbouw.nl

”Op advies van een kennis heb ik gekozen voor EOC. De beste dekking en het meest gunstige tarief. Na mijn eerste schade bleek dat ik de juiste keuze had gemaakt.

De schade werd snel en accuraat afgehandeld en ik werd zelfs nog gebeld met de vraag of alles naar tevredenheid is verlopen. Ook fijn: Ik heb al zeven jaar dezelfde contact­ persoon. Verzekeren bij EOC is zéker de moeite waard!”

088 6699500 | eoc.nl |

@EOCverzekering

/EOCverzekering

Verdien 100 euro door een vriend(in) uit te nodigen om zijn/haar boot te verhuren!

Bookahouseboat.com/vriend

Nieuwbouw Verbouw Renovatie Betonreparatie Afmering www.waterlandbouw.nl | Abbert 4 | 8321WN Urk 085-4866217 | info@waterlandbouw.nl

SCHEEPSJOURNAAL

Sloopwater Corine Nijenhuis, ruimtelijk vormgever, schrijver en blogger, kocht met haar vriend een vrachtschip ‘uit het werk’: de Henriëtte, een stalen klipper uit 1901. Ze verbouwden haar tot varend woonschip en gaven haar haar doopnaam terug: Alfons Marie. Corine heeft een biografie geschreven over het schip: Een vrouw van staal. www.corinenijenhuis.com

Het is zomer. Dat vindt althans de natuur – volgens de kalender is het lente. De zon houdt zich niet meer aan ouderwetse seizoenen, die schijnt alsof het haar laatste dag is. Volgelopen ruimen spiegelen een wolkeloos blauw, gebroken stuurhutramen schitteren als geslepen diamant. Wij zijn terug op de scheepssloperij in het zuiden. En we hebben dorst.

De watertank is leeg, de kraan sputtert als een mokkend kind. De hond slobbert het laatste water op, ik wend me tot de sloper. Die zit in opengeknoopte overall op de knieën, een snijbrander in de gehandschoende vuist. ‘Kunnen we wat water tanken?’ vraag ik hem. Hij zwijgt. ‘We hebben dorst,’ grijns ik onnozel. Hij hijst zich op de voeten. Met de armen in de zij kijkt hij zijn schepenkerkhof rond.

Wat er hier te tanken valt, je ziet het hem denken.

Maar de sloper is een man van weinig woorden: ‘Biertje?’ vraagt hij.

We drinken samen, zittend op het boeisel van een haveloos sloopschip. De sloper wijst omlaag: ‘Sloopwater,’ zegt hij, ‘dat heb ik wel.’

Ik kijk naar het kroos dat als een groene deken het water bedekt. Of iets anders. Het ruikt verraderlijk rottend.

Hij heft zijn blikje omhoog: ‘Succes.’

We gooien los. Wie wil varen, moet niet zeuren. Die moet op zoek naar water. We varen de dode rivierlus af, terug naar de Maas. Daar is het druk; Limburg recreëert in volle glorie. Speedboten varen file in full speed. Ze passeren Alfons Marie links en rechts, scheren langs als woedende wespen. In vijftienhonderd meter moet het gebeuren, na één keer vol gas moet de rem er weer op. Ons

schip is een prehistorische vaar-in-de-weg, blauw getatoeëerde vuisten worden vermanend opgeheven.

Onaangedaan vaart Alfons Marie door opgehitst water. Ze trekt nuffig haar neus op voor zoveel testosteron: wie het grootst is, bepaalt.

Na een uur doemt de sluis op. De kolk ligt vol polyester, de deuren sluiten traag en onverbiddelijk.

Wij wachten, zwetend, aan de remming op de volgende schutting. Na een halfuur giert de sirene en zakken we meters omlaag. Verderop ligt de grootste binnenhaven van het land. Met scheepswater, hopen we.

Maasbracht doet niet mee aan recreatie. Daar wordt gewerkt. Kraanarmen zwaaien traag heen en weer, vrachtschepen varen een choreografie van lange lijnen en korte draaien. Hoog boven de kerktoren roken de koeltorens van de elektriciteitscentrale.

Zo kan God het nooit bedacht hebben.

Bij het bunkerstation ligt het drie dik. Wij moeten wachten: ‘Diesel vóór water, mevrouwtje!’ Ik krijg een blikje cola aangereikt om het leed te stelpen. En na het tanken een troostende hand. Twee uur varen voor wat water. Je moet maar gek zijn. Over de terugtocht spreken we niet.

Bij terugkomst op de scheepssloperij is de sloper er nog. Hij legt de snijbrander weg, trekt de kniebeschermers van zijn benen. ‘Biertje?’ vraagt hij. Samen zitten we op het boeisel van hetzelfde haveloze schip.

Het kroos rond het sloopschip is onbeweeglijk. De sloper gooit er een steen in. Zwarte drab trilt als pudding. ‘Sloopwater.’ Hij zegt het nog maar eens.

‘Ik ga douchen,’ zeg ik. ‘Mooi zo,’ antwoordt hij, ‘ik ook.’ Hij staat op. Zijn villa ligt op drie minuten lopen afstand, aan de buitenzijde van het dorp. Toch komt hij elke dag met de auto naar de sloperij. Dat gaat sneller. Hij heeft een goede reden: ‘Je zult maar dorst hebben.’ •

VLOT | 31

31_scheepsjournaal.indd 31

12-06-18 14:51

TIP Horrengaas voor je patrijspoorten Hans & Piet Patijn Dit heb je nodig: • roestvrijstalen spanband • fijn getande metaalzaag • isolatietape • horrengaas • spelden Zo doe je het: 1. Meet de diameter (D) van de patrijspoort inwendig en zaag de spanband met de metaalzaag op een lengte van 3,14 x D + 2 x 4 cm overlap.

2. Maak een ring met een overlap van 4 cm door met 2 stuks isolatietape de uiteinden aan elkaar

RUMMI-RIVIER vast te tapen. Check of de gemaakte spanbandring in de patrijspoort past.

3. Maak een ronde papieren mal met een diameter van D + 2 x 2 cm overlap. Leg de mal op het horrengaas en fixeer hem voor het uitknippen aan het gaas met een paar spelden.

4. Fixeer het horrengaas eventueel met een paar druppels lijm uit een lijmpistool op de spanbandring en plaats de ring in de patrijspoort.

5. Pas de diameter van de spanbandring met behulp van de overlap eventueel aan voor een goede klemming.

Gesignaleerd door de redactie: Rivero, een tactisch kaartspel dat in de verte wel wat lijkt op Rummikub, maar dan met water. Rivieren, om precies te zijn, en niet bepaald de minste: we noemen de Donau, de Amazone, de Colorado, de Nijl… Perfecte verkoeling voor een zonnige middag op het terras. Om gezellig met z’n tweetjes te spelen. www.riverospel.nl

BOAT WITH A VIEW

We wonen nu anderhalf jaar op een ark in Friesland.

We zijn fan van het waterleven – en dus Vriend van VLOT. Het uitzicht heeft ons nog geen dag verveeld!

Renate Faber, Broek

Op de redactie vielen we als een blok voor het leuke lampje van Renate. Op pagina 7 lees je waar je het kunt kopen.

SLOEPENKAART 2.0 KRACHT VAN EENVOUD Mijn broer Hans is eerder dit jaar overleden, terwijl hij nog bezig was met dit ‘uitvindinkje’, dat hij graag via VLOT onder de aandacht wilde brengen – hij had ongelooflijk veel waardering voor het blad. Omdat hij het niet meer kan, doe ik het voor hem. De kracht van zijn idee zit hem in de eenvoud: de manier waarop hij de patrijspoorten op zijn tjalkje Engelina voorzien heeft van horrengaas zonder de doorkijk te verkleinen. Omdat spanband nogal prijzig als je er maar een paar meter van nodig hebt, wil ik, ter nagedachtenis aan Hans, de minder draagkrachtigen van al het benodigde materiaal afgepast voorzien tegen kostprijs en verzendkosten. Een mailtje naar piet.patijn@stipte.nl met daarin het aantal patrijspoorten en hun diameter volstaat.

Piet Patijn, Arnhem

De Sloepenkaarten van Daemes & Heeren hebben een grote update en upgrade ondergaan en zijn dit jaar eindelijk aangevuld met sluistijden. En natuurlijk staan ook alle heerlijke aanlegadresjes om te slapen, eten en drinken er nog op. De parel van de Sloepenkaart Amsterdam: SWEETS hotel, waarover je op pagina 25 meer kunt lezen. www.daemesenheeren.nl

32 | VLOT 32-33_vlotkort.indd 32

12-06-18 14:54

DUIZENDPOOT

KO R T & V L O T

Met het oog op de hittegolf van laatst: een tip voor woningen met platte dekramen. Bij de Action hebben wij de zogenaamde duizenddingenmat gevonden: een wafelachtige schuimmat die je makkelijk op maat kunt knippen en op je dekraam kunt leggen – met een haardblok of steen verzwaar je hem tegen wegwaaien. Als er na een warme periode een zware hagelbui overtrekt, zijn je ramen veilig voor de grootste stenen. En doordat er heel kleine gaatjes in zitten, wordt het niet meteen donker binnen. Op ons varende woonschip gebruiken we de mat ook als afwasmat, en als antislip op de glazen platen in de koelkast. Inderdaad duizend dingen, dus.

Ben Lassing, Enkhuizen

OPROEP! Beste waterbewoner,

VLOT heeft je nodig!

Ik hoor graag wat je van het blad vindt. En ik ontvang heel graag tips, verhalen en foto’s. Maar financiële steun is ook meer dan welkom om dit kosteloze blad vier keer per jaar bij je op de mat te laten vallen.

Dus: draag je VLOT een warm hart toe? En wil je een bijdrage leveren aan de productiekosten? Word dan Vriend van VLOT voor maar 10 euro per jaar (je mag natuurlijk ook meer overmaken). Je krijgt daarvoor exclusieve kortingen op producten en arrangementen die worden aangeboden in het magazine en op de website.

Ga naar www.vlotmagazine.nl en meld je aan!

Vrolijke groet en veel dank,

OP HET DROGE Dag VLOT-lezers! Net als jullie woon ik op het water, en ik werk er ook. Ik ben er zelfs geboren: op mijn geboorteakte staat ‘Steiger 1’. Van kinds af aan wilde ik al schipper worden, en sinds 2002 vaar ik met mijn man en zoon op het schip van de foto hieronder, dat maar liefst honderd bij negenenhalve meter lang is. We varen vooral in Duitsland, op de Rijn en in West-Duitse kanalen, maar momenteel ligt het schip op de helling van de Josef Braun-werf in Speyer. Blijft een vreemd gevoel; een schip hoort niet op het droge. Maar de buikdenning (ruimvloer) wordt compleet vernieuwd, en er komt zestien meter nieuw vlak in. Hopelijk kunnen we over een maand het water weer op.

Nathalie de Vette-Ipema

WORD VRIEND VAN VLOT VLOT | 33 32-33_vlotkort.indd 33

12-06-18 14:54

DE VLAAMSE LEIESTREEK

HET GOEDE LEVEN EN EEN BOOTJE

Onder Vlamingen is het een begrip: de Leiestreek ten zuidwesten van Gent. De Leie is een sterk meanderende rivier die na elke bocht een nieuw uitzicht biedt – op schilderachtige dorpjes waar het goed eten en drinken is, op heen en weer varende pontjes, en op fraaie buitenhuizen.

Zo’n rivier die smeekt om een boottochtje.

34 | VLOT

34-35-37_doen.indd 34

12-06-18 14:55

DOEN! Tineke Zwijgers (journalist) en Dorien Koppenberg (fotograaf) maken reisreportages en reisgidsen. Ook hebben ze een wandelsite: www.wandelingen.info.

We komen op een zonnige middag aan in Gent en vertrekken er meteen. Dat zullen slechts weinig toeristen doen, maar die weten dan ook niet wat voor een prachtig, romantisch en groen gebied er aan de stad grenst: de Leiestreek.

‘Het mooiste stuk van de oude Leie vind je al meteen tussen Gent en Deinze,’ wijst schipper Gwen Vanhove van bootverhuurder Booot aan op de kaart van het gebied. ‘Dat kun je tijdens een tochtje van drie uur goeddeels wel bevaren.’ Hij geeft nog een fles bruiswater en twee glazen mee (‘Wijn mag ook!’) en duwt de sloep met een ferme zwiep van de kant af. ‘Genieten maar.’

KRIEBELEN BIJ DE PONT We varen onder een brug door en slaan rechtsaf. Linksaf kunnen we in tien minuten aanleggen bij de megapopulaire Gras- en Korenlei, maar dat doen wij dus niet. Historisch Gent maakt al snel plaats voor een lommerrijke buitenwijk en na het oversteken van de Ringvaart varen we het weidse groen in. Het is heerlijk weer en op het jaagpad wordt enthousiast gefietst, gewandeld, gevist en gepicknickt.

Op het terras van het Kriebelmuitse aan de Leie kijken gasten tevreden hoe het veerpontje eindeloos heen en weer vaart. Een enkeling neemt een duik en wij nemen eindeloos veel foto’s van het uitzicht, dat na elke bocht toch weer net een beetje anders is. Dit is het goede Vlaamse leven, zoals we dat kennen van oude prenten en schilderijen. Met onze >>>

VLOT | 35

34-35-37_doen.indd 35

12-06-18 14:56

Hypotheek nodig?

Wij bieden u de mogelijkheden van meerdere banken.

VOOR AL UW WATERBOUWKUNDIGE WERKZAAMHEDEN

Wij willen graag bewijzen dat wij beter zijn dan de bank! Test ons...

Gedempt Hamerkanaal 10 | 1021 KM Amsterdam M. 06-150 542 52 | E. info@pkwaterbouw.nl www.pkwaterbouw.nl OPVOERINSTALLATIES VAN

HOMA

DÉ OPLOSSING

VOOR SANITAIRPROBLEMEN IN WOONARKEN Homa Pompen B.V. biedt woonbootbezitters dé totaaloplossing voor het lozen van afvalwater van sanitairinstallaties die onder het rioleringsniveau liggen of daarvan ver verwijderd zijn.

Eén oplossing is bijvoorbeeld de Sanipower, die probleemloos afvalwater uit bad, toilet, douche of wasmachine naar het hoofdriool transporteert.

dompelpomp versnijdt moeiteloos papier en hygiëneartikelen (textiel, vezelstoffen en plasticfolie). De Sanipower is voorzien van een geruis- en gasdicht kunststofreservoir met een directe toiletaansluiting (DN 100, 50 en 25 (ontluchtingsaansluiting) en is ook leverbaar met vrije doorlaat en een groter reservoir.

De Sanipower is voorzien van een speciale snijwerk- en waaierconstructie en is inzetbaar op zowel druk- als vrijvervalrioleringssystemen. De sterke afvalOOK water-

ALS ZELFBOUWSET VERKRIJGBAAR

Al meer dan 35 jaar ervaring in het produceren van: Drijvende terrassen | Drijvende steigers Drijvende wandelpaden | Vlonderboten | Kanovlotten Roeivlotten | Drijvend maatwerk Havenhout is FSC® Gecertificeerd Techniekweg 16 4207 HD Gorinchem Tel.: +31(0)183 62 22 12 Fax: +31(0)183 62 01 93 www.homapompen.nl info@homapompen.nl

www.havenhout.nl Westzijde 390, 1506 GL Zaandam, Tel. 075-6351695

De beste verzekering voor uw watervilla

Uw watervilla uitstekend verzekerd en de inboedel tot 1 januari 2019 . Dat kan.

Bij OBM Verzekeringen.

• • • • • •

BETROUWBAAR. PERSOONLIJK. DESKUNDIG & VRIENDELIJK. DAT ENE STAPJE EXTRA.

Wim

Anton

Annette

Dekking op basis van unieke herbouwwaarde Ook voor woonarken ouder dan 25 jaar Eventuele sleepdekking Ook dekking bij verhuur en B&B Premie vanaf €1,50 per €1000,- verzekerd bedrag OBM ledenpas met allerlei extra’s Nieuwsgierig geworden?

Kijk op onze site: www.woonark-verzekering.nl

Kantoor Broek in Waterland: Parallelweg 1, T 020 403 1829 www.woonark-verzekering.nl • info@obmverzekeringen.nl

fluistermotor en een snelheidsbegrenzing van negen kilometer per uur is dat leven nog heerlijk stil ook.

VAN HEILIG HUISJE NAAR TEMPELHOF De dauw ligt nog op het gazon als we de volgende ochtend de tuin betreden van Auberge du Pêcheur. Rechts van ons verdwijnt de Leie inmiddels vertrouwd in een bocht uit het zicht en in de verte zien we half achter de bomen de roze gevel van Kasteel Ooidonk. Vlak voor ons vliegt een grutto op uit een wild en bloemrijk weiland. ‘Grutto, rutto, rutto…’ Bestaat er een mooier vogelgeluid?

Van zoveel schoonheid zou je verheven gevoelens krijgen. Dit is dan vast ook geen toeval: als we na het ontbijt op het jaagpad langs de rivier gaan wandelen, vertrekken we vanaf een voormalig restaurant met de naam ’t Heilig Huizeken en vinden we onszelf verderop terug op een bankje tegenover een boerderij met de naam Tempelhof. Die staat in

Sint-Martens-Latem, het kunstdorp van de regio. Rond de vorige eeuwwisseling vestigde zich hier een groep schilders en dichters, onder wie Constant Permeke en Karel van de Woestijne, die zich lieten inspireren door de romantische natuur. Er zijn hier maar liefst drie kunstmusea te bezoeken, maar die slaan we vandaag over. We kijken liever rechtstreeks naar al het moois van de Leiestreek.

PRAKTISCH Bij Booot huur je een elektrische sloep (maximaal vijf personen) vanaf 70 euro voor twee uur (www.booot.be). Op diverse plaatsen kun je direct aan de Leie logeren, zoals bij Auberge du Pêcheur in Sint-Martens-Latem (vanaf 89 euro, kijk op www.auberge-du-pecheur.be).

Meer informatie over wandel- en fietsroutes in de Leiestreek vind je op ons wandelblog www.wandelingen.info, www.toerisme-leiestreek.be en op www.tov.be. •

DE GOUDEN RIVIER De Leie ontspringt in Noord-Frankrijk en mondt 202 kilometer verder bij Gent uit in de Schelde. Haar bijnaam, de Gouden Rivier, dankt ze aan de vlasindustrie in Kortrijk. Die werd groot dankzij het kalk- en ijzervrije water van de Leie, dat het in het water geweekte vlas een gouden glans gaf. Een groot deel van de rivier werd ooit rechtgetrokken voor de scheepvaart. Het laatste deel, vanaf het plaatsje Deinze, heeft haar oorspronkelijke meanders behouden en is een van de fraaiste riviergebieden van België.

VLOT | 37

34-35-37_doen.indd 37

12-06-18 14:56

K U N S T M E T WA T E R In Kunst met Water komen kunstenaars aan het woord die zich laten inspireren door water in de openbare ruimte. Ook een bijzonder beeld gezien in of op het water?

Mail naar redactie@vlotmagazine.nl.

Titel: Drents Landschap Bouwjaar: 2009 Materiaal: staal, aluminium en RVS Waar: over de Hoogeveensche Vaart, tussen Noordscheschut en Krakeel (Drenthe) Opdrachtgevers: provincie Drenthe, gemeente Hoogeveen en woningbouwvereniging WoonConcept Kunstenaar: Wessel de Ruijter www.dewessel.com

BRUG NAAR HET VERLEDEN

Wie vanaf het Drentse dorpje Noordscheschut naar de Hoogeveense wijk Krakeel fietst, kan zich maar beter warm aankleden, want op de fietsbrug belandt de fietser plots in de laatste ijstijd. Dat is althans wat kunstenaar Wessel de Ruijter beoogde toen hij de brug ontwierp. ‘Het beeld is een tijdbalk die het ontstaan van Drenthe visualiseert,’ vertelt hij. ‘Vanaf Noordscheschut zie je eerst de grilligheid van de laatste ijstijd, in het groen, en vervolgens een wat minder uitbundig, lichtblauw deel dat de ontginning gestalte geeft. Dat gaat weer over in een strakke belijning die de verstedelijking verbeeldt, en aan het eind van de rit wacht de fietser een iconische poort. Die bestaat uit twee mammoetslagtanden voor de ijstijd en twee kippenpoten die het kleinschalige agrarische karakter van de ontginning vertegenwoordigen – en het geheel ziet er en profil uit als een golf: de tsunami van verstedelijking die momenteel over Drenthe spoelt.’ Voor De Ruijter was de brug het eerste werk waarin hij zo’n abstracte beeldtaal toepaste. ‘Voor mezelf was dat een bevrijding, maar toeschouwers konden het niet allemaal even goed plaatsen. Gelukkig kwam ik tijdens de installatie met bewoners van Krakeel in gesprek, en ontstond er begrip voor de ruige uitvoering. Daar ben ik blij mee, want het is een belangrijk beeld in mijn oeuvre. Voor mij persoonlijk een favoriet.’ •

38 | VLOT

38_kunst.indd 38

12-06-18 14:58

LW O - N I E U W S

LWO - SAMEN DRIJF JE VERDER! De Landelijke Woonboten Organisatie (LWO) houdt je via deze pagina op de hoogte van actuele waterwoonkwesties.

Er is een wet geschreven speciaal voor woonboten. Moeten waterbewoners daar blij mee zijn? De Landelijke Woonboten Organisatie vond aanvankelijk dat woonboten buiten de Woningwet moesten blijven en dat een speciale wet geen duidelijkheid zou bieden. Vervolgens ging de LWO overstag om nog enige invloed te hebben op wat er zou worden geregeld en hoe die regeling eruit zou komen te zien. Sinds 1 januari is de Wet verduidelijking voorschriften woonboten van kracht en enkele gemeenten hebben de aanval ingezet om het kleine beetje bescherming voor de waterbewoners te torpederen.

Zonder uitputtend te zijn constateert de LWO dat de strijd vooral gaat over het al dan niet van toepassing zijn van het overgangsrecht. De nieuwe wet bepaalt dat voor bestaande woonboten overgangsrecht geldt. Die boten hebben van rechtswege een omgevingsvergunning gekregen.

De Woningwet – daarmee de bouwvergunningsplicht – en later de Wabo waren nooit van toepassing op woonboten. Wel konden gemeenten op grond van hun eigen verordeningen (hun eigen ‘wetten’) vergunningen of ontheffingen eisen voor bijvoorbeeld het innemen van een nieuwe ligplaats,

het vervangen of verbouwen van een woonboot of het veranderen van de tenaamstelling bij verkoop. Er zijn ook plaatsen in Nederland waar niet de gemeente of provincie het voor het zeggen had, maar het waterschap of het Rijk. De wetgever heeft bepaald dat die vergunningen en ontheffingen hetzelfde zijn als een verleende omgevingsvergunning.

Een derde mogelijkheid is dat er helemaal geen vergunning of ontheffing was vereist. Ook de drijvende woningen waarvoor door die nieuwe wet meteen een omgevingsvergunning had moeten worden aangevraagd, zijn door de wetgever onder het overgangsrecht gebracht.

Zowel bestaande woonboten met een gemeentelijke vergunning als bestaande woonboten die geen vergunning nodig hadden en bestaande woonboten met een vergunning van een andere overheid hebben dus als drijvend bouwwerk een omgevingsvergunning van rechtswege gekregen.

Het college van B&W in Maastricht denkt daar anders over. De Maastrichtse waterbewoners die boven en aan grond van de staat wonen met een vergunning van Rijkswaterstaat, hebben dwangsommen gekregen omdat hun woonboten volgens het college in strijd met het bestemmingsplan zijn.

Het college meent dat het overgangs-

recht niet van toepassing is. De LWO heeft het nog een keer nagevraagd in Den Haag, maar de rechtsbescherming van het overgangsrecht strekt zich ook uit tot de opheffing van strijdigheid met het bestemmingsplan.

Het bestuur van Groningen probeert onder de nieuwe wet uit te komen door de Noorderhaven te bestempelen als ‘vrijhaven’ voor varende woonschepen. De woonschepen die deze haven jaren geleden met toestemming zijn binnengevaren en nu als ‘bouwwerken’ worden gekwalificeerd, moeten er weg. Maar ook voor de varende woonschepen kan het plan nadelig zijn, omdat er in de Noorderhaven geen vaste ligplaatsen meer zouden mogen zijn.

De LWO volgt nauwlettend de Groningse discussie over het onderscheid niet-varend (omgevingsvergunning van rechtswege) en varend (geen omgevingsvergunning). Het kan niet zo zijn dat ‘varend’ door de nieuwe wet synoniem wordt voor ‘vogelvrij’. Ook voor varende waterbewoners is rechtszekerheid van belang.

VLOT-lezers betalen slechts € 20 voor het eerste jaar van hun lidmaatschap (normaal € 24,50 per jaar).

Ga naar www.lwoorg.nl en regel het nu.

LWO - Samen drijf je verder!

VLOT | 39

39_lwo.indd 39

12-06-18 14:58

WOONBOOT VAN HET JAAR 2017 Moed & Van Gulpen Scheepsbouwers in hart en nieren

????

‘Op onze compleet uitgeruste werf in Harlingen realiseren wij woonschepen, interieuroplossingen en specialistisch timmerwerk. Er is bijna geen situatie of wens die onze ervaring te boven gaat. We hebben schepen ingekort, verlengd en verdiept, stuurhuizen uitgebouwd tot woonkeukens, machinekamers omgetoverd tot comfortabele slaapkamers en duurzame verwarmingsinstallaties aangelegd. Ook woonschip Johanna komt bij ons vandaan. Een bijzonder avontuur met een mooie bekroning. We willen Evert Jan en Joyce van harte feliciteren met hun titel Woonboot van het Jaar 2017!’

De VLOT-verkiezing Woonboot van het Jaar 2017 werd mede mogelijk gemaakt door:

ZEE design

grafische verbeelding

40 | VLOT•

40_wbvhj.indd 40

12-06-18 14:59