VLOT• LEVEN OP HET WATER | december 2018 | 8e jaargang nr 30
Over een klussende actrice, een kerstmarkt op het water, vaatwasserproblemen, een kasteel in Kudelstaart en een nutteloze scheepsschroef
01_cover.indd 1
10-12-18 09:19
FIJNE FEESTDAGEN Wonen op het water is voor iedereen. Daarom bouwen wij voor iedereen. Ook in het nieuwe jaar. We wensen u fijne feestdagen toe. www.arkenbouw.nl | tel. 0527 20 13 45 | info@arkenbouw.nl
COLO
FON VLOT december 2018 jaargang 8 nummer 30 © Renate Meijer CO-producties Uitgever Renate Meijer CO-producties Joure Hoofdredacteur Renate Meijer Artdirector Pieter van der Zee Eindredacteur Leonie Hardeman
Aan dit nummer werkten mee Aukje van Bezeij, Gonneke Bonting, Cor Goudriaan, Dorien Koppenberg, LWO, Corine Nijenhuis, Wouter Valkenier, Marianne Zwagerman, Tineke Zwijgers Foto cover Alison Alderton Foto redactioneel Sabyna de Vries Redactie, reacties, advertenties, adreswijzigingen VLOT It Reidlân 7 8502 CE Joure www.vlotmagazine.nl redactie@ vlotmagazine.nl ISSN 2212-2737 VLOT is hét waterwoonplatform van Nederland – voor iedereen die drijvend woont. We geven je inspiratie en informatie en laten je kennismaken met interessante mensen en bijzondere boten. Vier keer per jaar valt het blad kosteloos op je mat; walbewoners kunnen een abonnement nemen. Vrienden van VLOT krijgen regelmatig extra aanbiedingen. Ondersteun VLOT en meld je aan op www.vlotmagazine.nl. Is de tenaamstelling niet juist? Krijgen je buren VLOT niet? Heb je reacties, vragen, tips, bijdrages, foto’s? Mail naar redactie@ vlotmagazine.nl. Oplage 12.500 Druk Veldhuis Media Raalte
Terugblikken en vooruitkijken En toen was het alweer december. Het einde van het jaar – en dus een periode van terugblikken. Ik hoop dat je je dromen hebt waargemaakt, net als Nico en Reina, die dit jaar voor het eerst op het water gingen wonen. Ik kon niet anders dan glimlachen toen ik hun lezersverhaal in mijn mailbox vond. Maar in december blik ik ook graag vooruit, naar het nieuwe jaar. Plannen maken, stappen zetten. Ga je in 2019 weer doen wat je in 2018 ook niet leuk vond? Of maak je nieuwe keuzes en gooi je dingen over een andere boeg? Cor Goudriaan deed het laatste en ruilde na 44 jaar het water in voor het Drentse zand. In dit nummer lees je zijn laatste bijdrage. Dank je wel, Cor, voor al je verhelderende stukken. Ik wens je veel geluk. Doen waar je blij van wordt, dat is nog steeds mijn motto. Het is tof om te zien dat waterbewoners daar bedreven in lijken. Neem een initiatief als Schoonschip: meer dan honderd mensen die samen een duurzame wijk op het water bouwen en hun ecologische voetsporen zo klein mogelijk houden. Dat is toch fantastisch? Wat een avontuur. Ik hou van avontuur. Avontuur beleven ze ook in Arnhem, waar het water extreem laag staat. Al ben je volgens mij per definitie een avonturier als je op het water woont. Ik vind het heerlijk om via dit platform te kunnen meegenieten van al jullie belevenissen. Het verbindt en geeft inspiratie – en is daardoor misschien soms net het zetje dat iedereen weleens nodig heeft. Alle goeds voor het nieuwe jaar. Hou je focus scherp, en geniet volop. Alvast een mooie jaarwisseling en een nóg mooier 2019!
VLOT: 1 betekenis: op het water drijvende constructie van onderling verbonden palen, planken e.d. 2 synoniemen: grif, jeuïg, kek, kittig, modieus, pittig, flitsend, guitig, hip, rap, trendy, vaartuig, vloeiend
PS. Tadaaaaa! Onze nieuwe website is online. Laat je me weten wat je ervan vindt? www.vlotmagazine.nl
Reageer! Facebook: facebook.com/vlotmagazine Website: www.vlotmagazine.nl Twitter: @vlotmagazine VLOT | 3
03_colofonredactioneel.indd 3
10-12-18 09:18
HARM ELGERSMA OVER RIJGEDRAG, REGELS & RECHTVAARDIGHEIDSGEVOEL Tekst Gonneke Bonting
4 | VLOT
04-05_waterman.indd 4
10-12-18 09:21
WA T E R M A N M / V In Waterman m/v portretteren we watermensen met interessante ideeën en bijzondere bezigheden op, aan en in het water. Ben je of ken je een bevlogen waterman of -vrouw? Mail naar redactie@vlotmagazine.nl.
Naam: Harm Elgersma (55) Werk: coördinator en projectleider kernteam woonboten in Amsterdam Schip: woonark Woont: met Karin (45), dochter Kaylee (16) en poes Diesel Water: rondom de Haarlemmermeer TOETEREN ‘Op het water benaderen mensen elkaar anders dan op de weg. Toen ik gisteren mijn dochter moest ophalen nadat ik nét iets te lang bij de voetbalclub was blijven hangen, toeterde ik geïrriteerd omdat ik de chauffeur voor me te traag vond. Dat zou ik op het water niet doen. Daar is een andere sfeer. Het is minder druk, je kunt er altijd wel omheen.’ SCHEEPSJONGEN ‘Ik werk sinds jaar en dag op of aan het water. Op mijn zestiende werd ik scheepsjongen, daarna matroos en uiteindelijk stuurman.’ BRUGWACHTER ‘Met een partner bleek het toch fijner om op de wal te wonen. Ik ging voor de gemeente Amsterdam werken. Eerst als brugwachter en later voer ik met een patrouilleboot door de stad.’ STADSDEEL OOST ‘Als coördinator van Stadsdeel Oost heb ik te maken met alles wat er in, op en aan het water gebeurt. Woonboten die verplaatst moeten worden, evenementen waarbij nautisch advies nodig is, het vrijhouden van de doorvaart voor schepen, klachten van bewoners over overlast en controle op bestemmingsplannen. De gemeente Amsterdam is mijn werkgever en voor de bewoners ben ik aanspreekpunt. In zekere zin zit ik tussen twee vuren in.’ ONRECHTVAARDIG ‘Want soms ervaren bewoners een maatregel als onrechtvaardig. Het bestuur kijkt breder dan de betrokken bewoners – er spelen meer belangen. Mijn werkgever verlangt dat ik de regels uitvoer. Maar ik kijk ook hoe het feitelijk uitpakt en probeer de bestuurders soms een andere richting op te laten kijken. Wanneer ik daarbij vier van de tien keer succes heb, heb ik er vrede mee.’ VERPLAATSEN ‘Als een kade moet worden aangepakt, zullen de woonboten verplaatst moeten worden. Dat kan niet zomaar. De bakker zit op de hoek, kin-
deren gaan in de buurt naar school. Als je gezinnen verplaatst, kan dat grote impact hebben. Daarom is het belangrijk om eerst rustig met de mensen te praten over de manier waarop dat gebeurt en op welke plek ze tijdelijk kunnen wonen. Een huis kun je ook niet zomaar verplaatsen.’ NIEUWE WET ‘Sinds vorig jaar de Wet verduidelijking voorschriften woonboten inging, worden woonboten gezien als bouwwerken. Daarom moeten ze voldoen aan de regels van het Bouwbesluit en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht. Aan de hand daarvan beoordelen wij of de eigenaren van nieuwe of pas verbouwde woonboten een vergunning kunnen krijgen, of dat ze hun woonboot eerst moeten aanpassen.’ SAIL ‘Een van de leukste onderdelen van mijn werk is het regelen van zaken rondom Sail Amsterdam. Ik geniet elke keer van dat evenement. De feesten, het vuurwerk, de mensen die eropaf komen en het feit dat er nooit rottigheid is. De volgende Sail is pas in 2020, maar we zijn al bezig met de voorbereidingen.’ KANTOOR ‘Sinds mijn benoeming als projectleider zit ik veel op kantoor. Toch vind ik varen het leukst. Een praatje maken, mensen aanspreken als ze te snel varen of aanmeren waar het niet mag. Op het water gaat dat heel gemoedelijk.’ THUIS ‘Ik voel me thuis op het water. Mijn ouders waren binnenvaartschippers. Toen mijn vader overleed, zijn we verhuisd naar de wal. Ik was negen.’ BUITENBOORDMOTORTJE ‘Sinds een paar maanden woon ik weer op het water. Vergeleken met de maisonnette waar we jaren woonden, ervaar ik een geweldig gevoel van vrijheid. Als ik even weg wil, start ik mijn buitenboordmotortje. Ik vind het leuk om te zien dat mijn dochter dat ook heeft. Ik ben op een schip geboren en wil er sterven.’ •
VLOT | 5
04-05_waterman.indd 5
10-12-18 09:21
Cor Goudriaan | advocatuur Staat het water je aan de lippen?
Fotoreportage! Binnenkijken in deze waterwoning in Kudelstaart? Ga naar www.spruytwaterwoningen.nl
Woon je op het water en worstel je met een juridisch probleem? Wacht liever niet tot het water je aan de lippen staat, maar neem tijdig contact op met Cor.
Spruyt Waterwoningen Nederland BV Windas 6 | 8441 RC Heerenveen T 0513 - 67 12 84 www.spruytwaterwoningen.nl info@spruytwaterwoningen.nl
Opvoerinstallaties
Cor Goudriaan woont al 40 jaar op het water. In die tijd heeft hij vele woonbootbewoners bijgestaan in geschillen met onder meer arkenbouwers, oevereigenaren, verzekeraars, gemeenten, waterschappen en andere overheden. Hierin combineert hij zijn kennis van de feitelijke situatie met zijn specialisaties: huurrecht en bestuursrecht, als het even kan in goed overleg en zonder dure en tijdrovende rechtsgang.
Cor Goudriaan | advocatuur Panamalaan 4M 1019 AZ Amsterdam T (020) 760 6933 E cor@corgoudriaan.nl W www.corgoudriaan.nl
advertentie 90x130 Cor Goudriaan.indd 1
Compacte en krachtige rioolpompen
14-11-2014 10:47:04
4 4 5 7 0and.nl 6 2 7 rl 01 nede
info@
kesse
l-
Eenvoudige Eenvoudige installatie installatie „Plug „Plug and and play“ play“ Compact, Compact, dus dus plaatsbesparend plaatsbesparend Gebruiksvriendelijke Gebruiksvriendelijke besturingskast besturingskast
www.kessel-nederland.nl
MOOI SPUL Renate Meijer, rasechte Groningse in Friesland en uitgever van VLOT. Gek op waterwonen en mama van twee stoere meiden.
ZOUTWATERVIS Ik ben dol op zout. Vooral op Deens rookzout. Helemaal als het in leuke potjes zit. Al mag ik het zoutdoosje van Alessi natuurlijk geen potje noemen – deze prachtige miniatuurvis is gemaakt van glanzend gepolijst rvs. Handig: hij kan in de vaatwasser. www.fonq.nl, € 47,50
KNOEIBOEL Toen ik afgelopen herfst op Malta was en deze harpsluiting-servetringen zag liggen, dacht ik meteen: die moeten in VLOT. Online zijn ze alleen nog verkrijgbaar via een Noorse site, maar ik vind ze té leuk om jullie niet te laten zien. www.drommehjem.com, € 49 voor 4 stuks
ALS EEN VIS OP TAFEL Niets fijner dan uren natafelen. Al helemaal als er op die tafel een stoer kleed ligt. Dit exemplaar blijft mooi in de was en is verkrijgbaar in grijs en blauw. Gewoon bij de HEMA, natuurlijk. www.hema.nl, € 9
STORMSOKKEN Geen zeebenen? Geen probleem. Met deze lekker warme huissloffen met antislipzool blijf je zelfs in een woeste winterstorm met beide benen op de grond staan. Zónder knellende randjes. www.sokkenmarkt.nl, € 9,98
ZWEMMENDE MEISJES Ik zag dit beeld op de reling van een woonboot in Arnhem en was op slag verliefd. De meisjes zijn vorstbestendig en kunnen ook aan de muur worden bevestigd, zodat ze langs de wand kunnen zwemmen. Gelukkig ben ik binnenkort jarig… www.noorbrandt.nl, € 395 per stuk
BOOT CADEAU Dit zilveren kettinkje met stoere woonboothanger is wat mij betreft hét perfecte cadeautje voor onder de kerstboom. www.elbrichsteegstra.nl, € 45
VLOT | 7
07_mooispul.indd 7
07-12-18 09:48
EEN REISJE LANGS DE RIJN Aan de Onderlangs in Arnhem doen ze niet aan gemiddelden. Het water staat er af en toe bijzonder hoog – en nu ongelooflijk laag. Tekst & foto’s Renate Meijer
8 | VLOT
08-09-11_terplekke.indd 8
07-12-18 09:49
TER PLEKKE Woon je ook op een bijzondere plek? Mail naar redactie@vlotmagazine.nl.
Recht tegenover het Museum voor Moderne Kunst in Arnhem liggen 31 woonboten aan de oever van de Rijn. Meestal schommelen ze flink door het scheepvaartverkeer en de cruiseschepen uit Duitsland; nu liggen ze doodstil. Op de bodem. Het water staat hier vaker laag, maar deze keer is het wel heel extreem. De laagste waterstand tot nu toe was 30 centimeter hoger dan nu. Onderlangs, zo heet de straat waar de woonboten liggen, net als het park aan de oever van de Rijn. Het park ligt gedeeltelijk tegen de stuwwal en de straat Onderlangs loopt daar, je raadt het al, onderlangs. In 1838 werd de Onderlangs van kribben voorzien en opgehoogd. Die kribben werden aangelegd om de stuwwal te beschermen, maar de rivier stroomt er ook beter door door, en de vaargeul blijft diep. Sommige bewoners zijn hier geboren en wonen hier al veertig of vijftig jaar. Kinderen van beroeps- en beurtschippers – die legden hun woonboten hier gewoon neer. Zonder rechten en plichten, gewoon zoals dat toen ging. Tegenwoordig heb je maar liefst drie vergunningen en twee contracten nodig om hier te kunnen wonen, maar toch is het allemaal perfect geregeld. Alle woonboten zitten in het bestemmingsplan en er is goed contact tussen de gemeente en de bewonersvereniging. OP ZOEK NAAR AVONTUUR Jan-Duurt Bosch en Laura Tammeling hebben een dubbellaags woonboot van 17 bij 8 meter. Ze kwamen van de wal en kochten hem in de zomer van 2010, op zoek naar avontuur. Ze werden op hun wenken bediend: in november van dat jaar sneeuwde het flink in Duitsland, en toen die sneeuw was gesmolten en het daarna ook nog flink ging regenen, lag hun boot in februari uitzonderlijk hoog. De kribben waren zelfs niet meer te zien. Het water stond slechts een paar treden onder de ingang van het bijgebouw op de wal, een kantoor waar onder andere een mooie vleugel in staat: Laura is musicus en geeft zangles. Jan-Duurt is al met pensioen, maar verveelt zich nooit. Hij heeft een oud marinesloepje uit de jaren zestig gestript, compleet nieuw opgebouwd en elektrisch gemaakt. Afgelopen zomer ging het bootje eindelijk te water. ‘Het waterpeil was al aan de lage kant,’ vertelt Jan-Duurt, ‘maar toen hij klaar was wilden we tóch even varen. Na welgeteld 3 meter liep hij vast.’ En hij ligt er nog steeds. SCHEUREN EN VAATWASSERPROBLEMEN Als ik verder langs de Onderlangs wandel, zie ik een boot zó scheef liggen dat ik er bijna duizelig van word – maar niemand in de krib klaagt over het lage water. ‘We vinden de sores juist
leuk,’ zegt Jan-Duurt. ‘Je woont hier alleen als je water- en natuurliefhebber bent. Dit hoort er gewoon bij. Oké, het is nu wel heel extreem, maar ach, we redden ons best.’ Ik zie een man van een onderzoeksbureau met een peilstok. Bodemonderzoek, want er moet gebaggerd worden om te zorgen voor meer diepgang in de kribben. De meeste schade ontstaat nu namelijk doordat de boten scheef komen te liggen: ze hangen aan de walkant aan de kransen en de ophanging buigt mee. Grote glasoppervlakken knappen, en afhankelijk van de bouw ontstaan er her en der scheuren in de muren. Dat brengt allerlei >>>
VLOT | 9
08-09-11_terplekke.indd 9
07-12-18 09:49
Alarmsystemen
Dé alles in één beveiliging voor
waterbewoners! • • • •
Vorstalarm Wateralarm Rookalarm Inbraakalarm
Stuurt bij alarm een SMS bericht.
€129,–
* intr
ieprijs oduct
Woonark verkopen? Courtage inclusief btw €1550 Inclusief Funda en andere sites!
Taxatierapport nodig? Inclusief reiskosten en btw €550
Eenmalige aanschaf zonder abonnement!
Sjoerd van Hettema
* Gebruik deze code bij bestellen: VLOT122018
Beëdigd Woonarktaxateur/Makelaar Lid E.M.C.I. E. info@wonenopwater.nl T. 0611 - 924 985
W W W.REDENGEL.NL
Wij taxeren en verkopen door heel Nederland
www.wonenopwater.nl
V O O RT VA R E N D V E R Z E K E R D
AR 180 JA EN KENNIS ING ERVAR
24/7
K BEREI BAAR OOK S TIJDEN T ES DE FE N DAGE
Al meer dan 35 jaar ervaring in het produceren van: Drijvende terrassen | Drijvende steigers Drijvende wandelpaden | Vlonderboten | Kanovlotten Roeivlotten | Drijvend maatwerk Havenhout is FSC® Gecertificeerd
www.havenhout.nl Westzijde 390, 1506 GL Zaandam, Tel. 075-6351695
EOC WENST U EEN VOORTVAREND NIEUWJAAR! 088 6699500 | eoc.nl |
@EOCverzekering
/EOCverzekering
kleine ongemakken met zich mee. Bij een paar boten verderop is de vaatwasser uit de keuken gehaald; die staat nu tijdelijk op een andere plek. GOLFSLAG VAN DE CRUISESCHEPEN Recht voor m’n neus vaart een schip over de Rijn voorbij. Hij brengt een paar golfjes water in de krib, maar die verdwijnen weer als het stalen gevaarte voorbij is. Bij hoog water is dat anders. In overleg met Rijkswaterstaat is er in heel Europa daarom een bericht uitgegaan dat de cruiseschepen langzamer moeten varen op dit stuk van de Rijn, om de enorme golfslag te voorkomen. Dat helpt. ‘Maar af en toe gaat het alsnog te hard. Dan roep ik de schepen zelf op, met mijn marifoon,’ zegt Jan-Duurt. ‘Het is vaak geen onwil, maar ze houden simpelweg geen rekening met die bootjes achter de krib.’ Geert van Capellen en zijn buren zijn de laatste boten van het rijtje – en die drijven nog. Het waterpeil telt hier nog zo’n 70 centimeter. Geert heeft in juli met zijn partner deze oude boot gekocht en is bezig met nieuwbouwplannen, maar hij is blij dat hij er eerst is gaan wonen. Nu kan hij bijvoorbeeld weloverwogen kiezen voor staal of beton. Ik ging er eigenlijk van uit dat alle boten hier een stalen casco zouden hebben. Betonnen casco’s zijn immers niet gemaakt
om droog te vallen – de kans bestaat dat ze in tweeën breken als ze haaks komen te liggen. Maar de angst dat dat gebeurt, hebben de buren van Geert blijkbaar niet. Vanuit de veronderstelling dat zij in dit uiterste puntje van de krib vrijwel nooit helemaal droogvallen, hebben ze een aantal jaar geleden een nieuwe woonark gekocht. Met betonnen casco. GOED VOOR DE BEENSPIEREN Als ik terugwandel naar de auto, tref ik Anita Verheij. Ze woont samen met haar partner op een prachtige nieuwe woonboot aan het begin van de krib. Tijdens de bouw hebben ze een eigen oplossing bedacht voor het waterstandprobleem: ze hebben vier palen geslagen waarop twee dwarsbalken liggen. Daar zijn dikke stroken rubber op bevestigd van het soort dat ook gebruikt wordt in sluizen. Bij extreem laag water komt het complete stalen casco op deze stellage te liggen, waterpas en schadevrij. Voor hen is het dus geen enkel probleem om een aantal maanden droog te liggen. En goed voor de beenspieren, want de loopbrug is best steil. Over wat er allemaal gaat gebeuren als de gemeente in de toekomst gaat baggeren, maakt Anita zich nu nog geen zorgen. Waterbewoners zijn wat die instelling betreft misschien best over één kam te scheren. •
In februari 2011 stond het water van de Rijn zo hoog dat zelfs de kribben eronder verdwenen.
VLOT | 11
08-09-11_terplekke.indd 11
10-12-18 09:24
UNIEKE VERSCHIJNING
Onder de rook van Amsterdam ligt een ark die niet te missen is. En de binnenkant is misschien nog wel opmerkelijker dan de buitenkant. Sinds 2017 ligt-ie er. Met een grandioos uitzicht op de Westeinderplassen, omringd door water en stilte, en toch op maar vijf minuten afstand van Kudelstaart. Frans en Linda wonen alweer acht jaar op deze plek en besloten een paar jaar geleden hun oude ark te vervangen door een nieuwe. En wat voor een. Ze wilden geen standaardvorm. De ark mocht best een beetje apart zijn en moest vloeiende lijnen hebben – vooral geen schoenendoos. Ze zagen een ontwerp van Alexander Henny en waren meteen verkocht. Leisteen met gepatineerd koper; splitlevel met brede omlopen en dito dakoverstekken. De architect werd geïnspireerd door vormen uit de natuur. En die zijn nooit rechthoekig. ‘Gelukkig gaf de regelgeving in Kudelstaart ruimte voor iets van deze omvang,’ zegt
hij erover. ‘En de gemeente was erg flexibel in de vormgeving. Veel welstandcommissies zouden dit niet accepteren. Dat is eigenlijk het mooiste voor een architect: dat mensen enthousiast zijn over het ontwerp én dat het te realiseren is.’ Voor die realisatie kwamen Linda en Frans na een rondje arkenbouwers uit bij Fries ambacht in Heerenveen: Spruyt Waterwoningen. ‘We zien steeds meer architectuur op het water,’ zegt eigenaar Arjen Jonker. ‘Het spanningsveld tussen mooi en uitvoerbaar is soms lastig, maar wij houden wel van uitdaging.’ Het resultaat mag er zijn: een opvallende, karakteristieke en vanbinnen bijna kasteelachtige ark met een landgoed waar je u tegen zegt. •
De groene banen koper rond de ark maskeren de constructie voor de brede omloop rondom. De complete staalconstructie is eerst voorgemonteerd, zodat de koper- en leisteenvakmannen om de stalen constructie heen konden werken. De leistenen zijn traditioneel aangebracht, met haken op een latverdeling. Het mooie patroon vroeg om een nauwkeurige uitzetting van die latverdeling. Een behoorlijke klus: ze zijn er in Heerenveen bijna drie weken bezig geweest.
12 | VLOT
12-13-15_vlotwonen.indd 12
07-12-18 09:51
VLOT WONEN Het uitzicht rondom is adembenemend. De twee groene relaxstoelen zijn dan ook regelmatig bezet. De koperen kaarsenstander komt uit een oude katholieke kerk. En alle lampen aan boord bestaan uit honderden stukjes glas die Linda een voor een aan haakjes heeft gehangen. De moeite van het priegelen meer dan waard.
In de keuken en badkamer is barnwood gebruikt, van klassieke schuren uit Oostenrijk. Het aanrechtblad, met een extra donkergrijze kleurtint, is van beton.
Rond de ark is een soort damwand aangebracht om de boot te beschermen, want aan lagerwal is windkracht tien geen traktatie. Met een soort stapstenen is van de nood een deugd gemaakt.
>>>
12-13-15_vlotwonen.indd 13
VLOT | 13
07-12-18 09:52
Nieuwbouw, verbouw, renovatie & locatiebouw
HEB JE VRAGEN OVER HET NIEUWE WOONBOTENRECHT? WORDT JE WOONBOOT TEGEN JE ZIN IN VERPLAATST? HEB JE PROBLEMEN MET LIGPLAATS- EN WALGEBRUIK? HEB JE GEDOE MET JE B&B? EN WIL JE DE JURIDISCHE STAND VAN ZAKEN WETEN? HET WOONBOOTTEAM VAN HABITAT ADVOCATEN EN JURISTEN STAAT JE GRAAG BIJ. Bij HABITAT maken we veel mee. Dat geeft ons de mogelijkheid om juridische kennis te delen, gewoon als mensen en als professionals onder elkaar. Met onze cliënten, maar ook met partners en overheden. Daarom sluiten we ons aan bij VLOT en zijn we actief betrokken bij het Amsterdamse woonbotenoverleg, de Landelijke Woonboten Organisatie en het Nederlands Verbond van Makelaars in Schepen. HABITAT, altijd dichtbij
FOTO UDO KREKT
WWW.WOONBOOTADVOCAAT.NL
10% korting op bamboesokken en kniekousen Kortingscode: VLOT2018
www.oranjearkenbouw.nl 0524 850570 | 0611138295 info@oranjearkenbouw.nl
GA VOOR EEN VEILIG GEVOEL!
LBM kan uw woonark deugdelijk en zorgeloos afmeren met palen en beugels, afhouders en veren.
Ook voor het verfraaien van uw ark door loopranden en bruggen aan te brengen, bent u al jaren bij ons aan het juiste adres.
Normale prijs € 6,95, met kortingscode nu € 6,25.
Rendementsweg 24D, 3641 SL Mijdrecht, T: 0297-273363
Neem voor een vrijblijvende offerte contact op met Marc: 06-29256879 info@lbm-almere.nl www.lbm-almere.nl
LBM Aanmeer Systemen (alles voor woonarken)
In de hele ark liggen kleine bricks en castle stones. Samen met de glanzende, massief koperen voordeuren geven die de woning het kasteelachtige uiterlijk. Over de optrede van de trap heeft de architect goed nagedacht – en als je eroverheen loopt, merk je dat dat wel degelijk verschil maakt.
De wanden in de kamer (en in het toilet) lijken wel verroest, maar toch is het gewoon verf wat er op de muren zit. Of nou ja, ‘gewoon’… Een schilder die dit kan, mag je gerust een kunstenaar noemen. De plafondbalken zijn van antiek eikenhout, afkomstig van een Friese houtboer. De oude planken zijn verlijmd als grove balken. Ook vakwerk, dus.
VLOT | 15
12-13-15_vlotwonen.indd 15
07-12-18 09:52
Gelukt!
‘Ik wil een schip kopen en erop gaan wonen!’ Dat waren de eerste woorden die Nico tegen me zei toen we elkaar – jeugdliefdes van de zeevaartschool in Delfzijl – na 34 jaar weer terugvonden. Zo begon onze zoektocht naar het ideale woon-zeilschip met een historisch karakter. De Gerrit Annes, een prachtige Friese tjalk uit 1905 met A-status en (gelukkig!) CVO, gelegen in de historische stadshaven van Woudrichem, was het allereerste schip dat we bezichtigden. Nico was op slag verkocht, maar ik vond dat we eerst grondig onderzoek moesten doen om een weloverwogen keuze te kunnen maken. Een keuze uit één is immers geen keuze. Wat volgde was een jaar vol bezichtigingen. Van grootstedelijke historische stadshavens tot in de kleinste krochten van piepkleine jachthaventjes. Van prachtige slepers (zonder stahoogte) tot oude patrouilleboten en (te) kleine ontmaste woontjalken. Van Rotterdam tot Winschoten. Tot Nico op de terugweg van de zoveelste bezichtiging ineens afsloeg en naar de haven van Woudrichem reed. ‘Nog heel even kijken…’ De Gerrit Annes lag er nog. En toen ik Nico daar zo op de steiger zag staan, bij het schip van onze allereerste
bezichtiging, met een glazige, dromerige blik in zijn ogen, wist ik: hij is verliefd. Dit wordt zijn schip! Wat volgde was het bekende pad van zoeken naar een hypotheekverstrekker, gesprekken, enzovoorts, tot uiteindelijk de feestelijke officiële eigendomsoverdracht plaatsvond bij de notaris in Groningen. De dag erna, eerste paasdag, hebben we, gehuld in dikke jassen, in het tot woonkamer verbouwde ruim met champagne zitten paasbrunchen op verhuisdozen. Op 6 oktober hebben we het schip (om)gedoopt tot Pieter Cornelis. Naar wijlen Nico’s vader, die die dag jarig zou zijn geweest. De hele familie op de steiger, natuurlijk in tranen – maar ook met vlaggetjes, champagne en bloemen voor zijn moeder, die de doop mocht uitvoeren. Wat een bijzondere dag. Afgelopen zomer zijn we drie weken met ons schip op vakantie en avontuur gegaan. We hebben met z’n tweetjes heerlijk gezeild op vol tuig en in de verschillende havens rond het IJsselmeer veel familie en vrienden ontvangen. We zijn, kortom, hartstikke gelukkig met ons schip, deze nieuwe fase én met het leven op het water. • Nico en Reina, Woudrichem
16 | VLOT
16_lezersverhaal.indd 16
07-12-18 09:53
POLITIEK & RECHT
COR STOPT Cor Goudriaan stopt met zijn advocatenpraktijk – en ook met deze rubriek. We geven hem nog één keer het woord. DE LAATSTE KEER POLITIEK & RECHT. HOE VOELT DAT? ‘Onwennig. Ik stop op 1 juli 2019 met mijn advocatenpraktijk en ik denk dat het heel gek zal zijn om mijn kennis over woonboten niet meer in te zetten voor de woonbotenwereld en voor VLOT. Extra onwennig is dat ik direct daarna van het water af ga. Na 44 jaar verhuis ik naar de wal.’
de rechtspositie van woonbooteigenaren, vandaar dat de wetgever met de Wet verduidelijking voorschriften woonboten kwam, die inmiddels in werking is getreden. Ik heb het altijd eigenaardig gevonden dat je als regering een wet moet maken die voorschriften moet verduidelijken. En het lijkt erop dat de praktijk er alleen nog maar ingewikkelder op geworden is.’
VANWAAR DIE STAP? ‘Vanwege de gezondheid van mijn vrouw gaan we op het zand wonen, in Drenthe. Het lijkt me heerlijk om ook daar op mijn eigen erf rond te banjeren en te genieten van de omgeving en de Drenten. Maar er is daar in de verste verte geen woonboot te bekennen, dus het is wel een aardig radicale breuk met de woonbotenwereld.’
JA? KREEG JE DAT TERUG VAN LEZERS? ‘Zeker. Veel woonbootbewoners vertelden me dat mijn stukjes hen echt duidelijkheid verschaften in al die taaie materie. Ik schijn daar geen verduidelijkingswet voor nodig te hebben. Maar dat komt ook door Annet Huizing, die tot voor kort eindredacteur van VLOT was en mijn stukken nog helderder maakte.’
NOU EN OF. WAAROM BEN JE OOIT BEGONNEN MET SCHRIJVEN VOOR VLOT? ‘Ik vond het motiverend om mijn ervaring op zo’n manier te delen dat woonbootbewoners er ook echt iets aan hadden. Daarnaast was het goed voor mijn naamsbekendheid – zeker de laatste jaren heb ik me met mijn praktijk hoofdzakelijk gericht op waterwonen.’ WELK STUK IS JE HET MEEST BIJGEBLEVEN? ‘Alle stukken die te maken hadden met de bouwwerkkwestie: de verandering in de rechtspraak die inhield dat woonboten opeens bouwwerken werden. Dat had een enorme impact op
AAN WIE DRAAG JE HET STOKJE OVER? ‘Ik zit al jaren in een clubje woonbootadvocaten dat regelmatig allerlei juridische woonbotenkwesties uit het hele land bespreekt. Als er op 1 juli nog woonbootzaken lopen in mijn praktijk, draag ik die aan een van hen over. Mijn opvolger voor deze rubriek komt ook uit dat clubje: Barry Meruma. Ook hij doet veel voor woonbootbewoners en hij is heel goed in het uitzoeken van bestuursrechtelijke kwesties. Zijn kracht is dat hij zaken goed kan verhelderen. Met de voorlopig toch nog aardig lastige regels, die bovendien voor iedereen weer anders kunnen uitpakken, is dat ontzettend fijn.’ • VLOT | 17
17_politiekenrecht.indd 17
07-12-18 09:54
KLUSSEN EN JEZELF BEVRAGEN Om goed te kunnen spelen, moet je kunnen relativeren. Actrice Malou Gorter (50) zoekt de balans tussen werk en ontspanning door te klussen op Grietje. Gelukkig is er altijd genoeg te doen op een luxe-motor uit 1926. Tekst Corine Nijenhuis
Toen Malou Gorter (1968) genomineerd werd voor de Theo d’Or (de jaarlijkse toneelprijs voor de beste vrouwelijke hoofdrol) ontving ze de verslaggever in haar schilderskloffie op scheepsklompen. Niet omdat ze dat koket vond, maar omdat ze aan het klussen was. Dat doet ze zo vaak mogelijk. Omdat het relativerend is om na het spelen of repeteren met de handen te werken. Die behoefte komt goed uit. Want Grietje, de luxemotor waarop Malou samen met haar man Roel Evenhuis, zoon Stach en dochter Zora woont, stamt uit 1926. Dus er is altijd werk voorhanden. Malou ontving de toneelprijsnominatie voor de tien uur durende marathontheatervoorstelling Borgen. ‘Leuk, uiteraard. Maar in wezen niet belangrijk. Niet voor wie ik ben. Of voor wat ik wil.’ Ze speelt veel in gesubsidieerde toneelstukken. Die subsidie wordt, via het rijk, door de burger betaald. Dat brengt verantwoordelijkheid met zich mee. Wat is belangrijk om de kijker te tonen, wat is mooi om te zien? Als voorbeeld noemt ze de huidige voorstelling waarin ze speelt: Kras van Judith Herzberg. ‘Een stuk over dementie, waarin het personage tijdens een monoloog concludeert dat ze nooit zichzelf is geweest. Geen contact heeft gehad met haar kinderen. Een spijtig einde. Stel dat er vier
mensen in de zaal zitten die zich herkennen. Die besluiten het alsnog anders te gaan doen. Dáárvoor maak je theater.’ BRAVOURE Het verlangen om te spelen begon in de kindertijd. Malou kwam veel in het theater, haar moeder was betrokken bij de oprichting van de Toneelschuur. Vanaf haar twaalfde werkte ze er in de garderobe. Het jassengeld mocht ze houden, en ze mocht gratis naar iedere voorstelling. ‘Dan dacht ik: dat wil ik ook. Hoewel ik eigenlijk niet durfde.’ Ze deed het toch; auditie op de toneelschool in Amsterdam. Toen ze werd afgewezen, ging ze naar de dramadocentopleiding in Utrecht. Ze viel er voortdurend in slaap. Zelf dacht Malou dat ze een slaapziekte had, maar een docent zag dat anders. Die vroeg haar of ze niet gewoon op de verkeerde plek zat? Dus deed Malou nogmaals auditie op de toneelschool in Amsterdam, en werd aangenomen. Niet dat het toen gemakkelijk werd. Halverwege het eerste jaar werd haar geadviseerd van school te gaan. ‘Ik schrok me rot. Maar er gebeurde wel wat.’ Ze besloot het jaar af te maken. ‘Na die afwijzing kreeg ik een soort bravoure. Ik wilde dat er naar mij gekeken werd.’
18 | VLOT
18-19_interviewcorine.indd 18
10-12-18 09:36
INTERVIEW
OEFENSCHEEPJE Malou en haar gezin moesten in Groningen gaan wonen, in elk geval voor een jaar. Het stond buiten kijf dat Grietje zou meeverhuizen vanuit Amsterdam. Het woonschip was gemotoriseerd, ze kon er zelf heen varen. Malou en Roel hadden de luxe-motor enkele jaren eerder gekocht, na eerst twee jaar op ‘het lelijkste scheepje in de Houthaven’ te hebben gewoond. Daar hadden ze flink wat aan verbouwd: ‘We zagen het als een oefenscheepje.’ Om ervaring op te doen voor het schip dat ze zich wensten, maar nog moesten vinden. Dat werd Grietje. Grietje was dan wel ingetimmerd, maar ook daar moest heel wat worden verbouwd. Het vlak werd gedubbeld, de luikenkap vervangen en nog zo wat stevige klussen. Van varen was het nog niet gekomen toen ze naar Groningen vertrokken. Maar de motor was gereviseerd, de elektronica nagekeken. Malou noch Roel had vaarervaring met een groot motorschip, daarom voer een bevriende schipper ter ondersteuning mee. Op een windstille dag vertrokken ze uit de Amsterdamse Houthaven. Tot de Oranjesluis verliep alles prima; toen begon de motor te roken. Oververhit. Grietje ging als sleep het IJsselmeer over. Langszij bij Henriëtte, het schip van de buren die juist op vaarvakantie gingen. Tegen de tijd dat Lemmer in zicht kwam kreeg Roel de motor weer aan de praat – hij had de hele overtocht in de machinekamer doorgebracht. Op eigen kracht voer Grietje de Noorderhaven binnen. Een vrijhaven zonder vaste ligplaatsen, waar elk varend schip mag afmeren voor onbepaalde tijd. ‘We vonden het doodeng. Want al is het een vrijhaven, veel schepen liggen er al lang. Die komen na de zomer terug van het varen.’ Toch hebben ze nooit kwade gezichten gezien toen ze Grietje afmeerden op een lege plek. Het schip bleef er twee jaar liggen.
Foto: Sanne Peper
Dat is gelukt. Direct na haar afstuderen werd haar een contract bij Toneelgroep Amsterdam aangeboden. Ze speelde drie seizoenen bij het gezelschap, om daarna freelance te gaan. Vele stukken bij diverse toneelgezelschappen volgden, zoals Het Zuidelijk toneel en Alex d’Electrique, maar ook rollen in televisieproducties waaronder Klokhuis, Baantjer en een hoofdrol in Annie. Tot ze in 2008 besloot zich verbinden aan het Noord Nederlands Toneel.
BLIJVEN RELATIVEREN Inmiddels ligt de luxe-motor weer in Amsterdam. En is Malou opnieuw freelance actrice. Ook onveranderd is haar werkethiek. Voor elke rol doet ze diepgaand onderzoek naar haar personage. Daarbij is het zaak om na te denken over diens motivatie. Want aan de basis van ieder gedrag ligt een goede beweegreden. Zoals bij de moeder die ze speelt in de nieuwe televisieserie Oogappels, die vanaf begin volgend jaar wordt uitgezonden. Een rigide vrouw die haar dochters streng opvoedt. ‘Het is leuk om een hard personage niet neer te zetten als een rotwijf, maar als iemand bij wie je een handicap vermoedt.’ Malou vindt het interessant, nadenken over mensen. Uitzoeken waarom ze zijn hoe ze zijn. ‘In een ander leven zou ik psychologie studeren.’ Al kun je zeggen dat haar vak daar tegenaan schuurt. Want om te doen wat ze doet is zelfinzicht onontbeerlijk: ‘Als acteur moet je jezelf voortdurend blijven bevragen.’ En relativeren, door zo nu en dan met de handen te werken. Gelukkig valt er aan Grietje nog genoeg te klussen. • Malou op het witte doek zien? Ze is nu te bewonderen in de kerstfilm All You Need Is Love, waarin ze redacteur Arianne speelt. VLOT | 19
18-19_interviewcorine.indd 19
10-12-18 09:36
OPVOERINSTALLATIES VAN
HOMA
DÉ OPLOSSING
VOOR SANITAIRPROBLEMEN IN WOONARKEN
Hypotheek nodig? Wij bieden u de mogelijkheden van meerdere banken. Wij willen graag bewijzen dat wij beter zijn dan de bank! Test ons...
Homa Pompen B.V. biedt woonbootbezitters dé totaaloplossing voor het lozen van afvalwater van sanitairinstallaties die onder het rioleringsniveau liggen of daarvan ver verwijderd zijn. Eén oplossing is bijvoorbeeld de Sanipower, die probleemloos afvalwater uit bad, toilet, douche of wasmachine naar het hoofdriool transporteert.
dompelpomp versnijdt moeiteloos papier en hygiëneartikelen (textiel, vezelstoffen en plasticfolie). De Sanipower is voorzien van een geruis- en gasdicht kunststofreservoir met een directe toiletaansluiting (DN 100, 50 en 25 (ontluchtingsaansluiting) en is ook leverbaar met vrije doorlaat en een groter reservoir.
De Sanipower is voorzien van een speciale snijwerk- en waaierconstructie en is inzetbaar op zowel druk- als vrijvervalrioleringssystemen. De sterke afvalOOK water-
ALS ZELFBOUWSET VERKRIJGBAAR
VOOR AL UW WATERBOUWKUNDIGE WERKZAAMHEDEN Gedempt Hamerkanaal 10 | 1021 KM Amsterdam M. 06-150 542 52 | E. info@pkwaterbouw.nl www.pkwaterbouw.nl
Techniekweg 16 4207 HD Gorinchem Tel.: +31(0)183 62 22 12 Fax: +31(0)183 62 01 93 www.homapompen.nl info@homapompen.nl
Beyerinckweg 5 4251 LP Werkendam The Netherlands Tel.: +31 (0)183 301940 www.maksor.nl
DE SPECIALIST VOOR HET UITTRIMMEN VAN UW WOONARK
Ark ligt scheef
Door middel van gepatenteerde drijflichamen weet Maksor uw woonark snel, eenvoudig en zonder onnodige kosten uit te trimmen (stabiliseren).
OVERIGE DIENSTEN VAN MAKSOR DIVING: - Onderhoud, inspectie en reparatie - Afdichten van sanitaire behuizingen (betonpoeren) - Afmeren - Op diepte brengen van de ark d.m.v. baggerwerkzaamheden met behulp van duikers
Aanbrengen GULMÀLFKDPHQ
$UN LV XLWJHWULPG
Marianne Zwagerman
COLUMN
Marianne Zwagerman is schrijver, columnist, spreker, dagvoorzitter én waterbewoner.
WEEKEND LOVE ‘Wacht maar tot het winter wordt, dan piep je wel anders’ was de meestgehoorde reactie als ik trots de foto’s deelde van mijn uitzicht, nadat ik mijn boot had gekocht. Ik haalde mijn schouders op. Want het was helemaal niet de bedoeling om de winter in Nederland door te brengen. Ik zwierf al een tijdje over de wereld als digitale nomade, met mijn laptop onder de arm. Veel van mijn werk kan ik overal doen waar wifi is, dus ik verhuurde mijn huis in het Gooi en ging op avontuur. Leve Airbnb! Na een tijdje ontdekte ik dat het toch wel fijn was om in Nederland een eigen plek te hebben als mijn werk me een paar weken hier hield, in plaats van uit mijn koffer te leven bij de liefde-van-het-moment. Dus ik zocht op Funda een klein appartementje dat ik altijd weer zou kunnen verhuren als ik terug wilde keren naar mijn Gooische minivilla. Toen dreef ineens dat woonarkje voorbij binnen mijn zoekcriteria. Een boot! Ik had altijd al op een boot willen wonen! Mijn reislust nam af zodra ik de sleutel kreeg en aan boord stapte. Plannen zijn er om aan de kant te gooien als er iets beters voorbijkomt, dus ik parkeerde mijn #nomadlife even. Die eerste zomer was ik niet van mijn bootje te slaan. Ik kocht een kajak, ging elke dag het water op en ontdekte dat het gebied waarin ik al mijn hele leven woonde nog zoveel geheimen voor me had. Vanaf het water is
alles anders. Toen de dagen korter werden ging ik weer op pad. Ik zat in Malaga en miste mijn bootje. Ik belde Transavia dat ik naar huis wilde. De eerste najaarsstorm kwam en ik GENOOT! In ons aangeharkte land lijkt natuurgeweld altijd ver van je bed maar op een boot voel je alles veel intenser. Je hartslag gaat omhoog als je hagelbuien van ver over de plas aan ziet stormen. Alle klimaathysterie ten spijt kon ik twee van de drie winters op mijn boot zo vanuit de voordeur op mijn schaatsen wegrijden. De pret van schaatstochten maken op mijn kajakroutes woog ruimschoots op tegen het ongemak van acht dagen niet kunnen poepen, douchen en afwassen. Want een rioolbuis die onder de steiger naar de wal loopt, honderden meters lang, is niet winterproof, merkte ik toen het al te laat was. Op een boot is altijd wat. Pas in de vierde zomer kwamen de reiskriebels terug. Mijn kajak ligt er een beetje verloren bij. De magie van de plas is niet verdwenen, maar steden, stranden en de zee lokken. En nu mis ik de eerste najaarsstorm en het eerste laagje ijs naast de steiger, want ik staar naar dolfijnen tijdens mijn ochtendkoffie en wandel langs zeekoeien terwijl ik schrijfmijmer aan de kust van de Pacific. De eerste hevige verliefdheid is voorbij. Die verliefdheid waarbij je geen minuut zonder elkaar kunt. Maar de diepe liefde blijft. Mijn bootje werd een weekend love. • VLOT | 21
21_column.indd 21
10-12-18 09:39
WARMTE UIT DE VECHT Warmte, lucht en zonlicht zijn ideale bronnen om je eigen energie uit te halen. Logisch dat steeds meer waterbewoners van het gas af gaan. Maar wat komt daar allemaal bij kijken? Wat zijn de mogelijkheden? En hoeveel kost het eigenlijk? VLOT vraagt het waterbewoners die de stap al waagden. Tekst & foto’s Aukje van Bezeij
Aan de Lange Muiderweg in Weesp zijn er werkzaamheden. De woonboten die er liggen krijgen een gloednieuw gasnet. Frank van Delden en Else de Haan slaan het aanbod af. Hun boot is dan al jaren helemaal elektrisch. Maar wel op de ouderwetse manier: één kWh stroom is één kWh warmte. Hun elektriciteitsrekening bedraagt rond de 300 euro per maand – ‘en dan was het nóg niet warm,’ zegt Frank. Vooral de vloer is koud. ‘Op de benedenverdieping, die onder het waterniveau ligt, was het ’s winters een graad of dertien. Dat is best voor een slaapverdieping, maar de vloer erboven is dan ook dertien graden. Dan heb je dus altijd koude voeten.’ Else: ‘En we wilden iets doen aan het milieuprobleem.’ DUNNE VLOERVERWARMING Frank en Else beginnen met vloerverwarming. Maar een extra vloerlaag op de bestaande vloer van hun ark, die ze tweedehands
DE ENERGIEBESPARENDE MAATREGELEN VAN FRANK EN ELSE • • • •
Een woonbootbron Een warmtepomp (8-10 kWp) Een buffervat voor vloer en tapwater De bestaande elektrische boiler die tapwater extra verwarmt • 18 nieuwe zonnepanelen op het dak van de boot • 6 oude zonnepanelen op het dak van de schuur • WARP-vloerverwarming in combinatie met de oude radiatoren
kochten, brengt hoogteverlies met zich mee – en ze willen juist zo min mogelijk aanpassen aan de rest van de boot. Zelf zoeken levert een dunnere variant op: slangen met aluminium in een dun laagje piepschuim – een laag van al met al net 1,5 centimeter die je op de huidige vloer legt. Frank: ‘Je verliest dus nauwelijks hoogte, je hoeft je keuken niet te verhogen en je trap hoef je ook niet te aan te passen. Niks.’ VIJF KEER ZOVEEL WARMTE Na de vloerverwarming durven ze ook na te denken over een warmtepomp. Daarmee zouden ze nog steeds helemaal elektrisch zijn, maar met één groot verschil: een warmtepomp kan met één kWh stroom tot wel vijf keer zoveel kWh warmte produceren. Daar staat tegenover dat de temperatuur in de verwarmingsbuizen van de gebruikelijke tachtig graden daalt naar veertig graden. Om het op koude dagen warm te krijgen, heb je dus een groter oppervlak nodig dat de warmte afgeeft. Maar de boot is goed geïsoleerd, met HR++-glas. Met de nieuwe vloerverwarming en de oude radiatoren moet het lukken. Over de warmtebron hoeven Frank en Else nauwelijks na te denken. ‘Je zit op de Vecht, en dan maak je er geen gebruik van? Bovendien is warmte uit je eigen water halen ook gewoon heel leuk.’ Al is het wel lang zoeken naar iemand die dat voor hen kan doen. ‘Iedereen wilde ons een luchtwarmtepomp leveren – een lelijk ding dat lawaai maakt.’ Tot op een dag iemand zegt: ‘Je moet Bram Grabijn hebben. Die regelt dat.’ DE WOONBOOTBRON Grabijn blijkt te werken met álle bronnen: grond, lucht, water en op grote veeboerderijen bijvoorbeeld ook met de warmte van
22 | VLOT
22-23_eigenenergie.indd 22
07-12-18 09:56
EIGEN ENERGIE
grootte van de warmtepomp bepaalt hoeveel stellages er nodig zijn – in het geval van Frank en Else twee, die samen dus 7 meter bestrijken. Het hele gevaarte komt aan de zijkant van de boot te hangen, maar wie bang is voor mosselen, slakjes en schelpjes, hoeft zich geen zorgen te maken. Bram: ‘De bron mag aangroeien. Dat maakt niet uit. Want wie zegt dat dat nadelig is? Het oppervlak om je warmte over te verwisselen wordt er alleen maar groter door. Zelf heb ik er al jarenlang een hangen, en de warmtewinning neemt niet af.’ koemelk. ‘Ik ontwerp het systeem naar wat er kan en wat er nodig is,’ zegt hij. ‘Niet meer dan dat.’ Speciaal voor woonboten ontwikkelde Grabijn ruim vijf jaar geleden de woonbootbron: een gesloten slangsysteem van 400 tot 600 meter dat is gevuld met water en het antivriesmiddel bioglycol. Een circulatiepompje stuwt het water rond. Het loopt langs de warmtepomp, die er de warmte aan onttrekt, en weer terug door het water, waar het opnieuw de temperatuur van het water aanneemt. Perfect voor Frank en Else, want bioglycol is niet giftig. Anders dan het echte glycol is dat, als het ooit mocht gaan lekken, op geen enkele manier schadelijk voor het water. SLANG, BUIZEN EN TIEWRAPS De constructie is van een grote eenvoud: een stellage van pvc-buizen van 3,5 bij 1,3 bij 0,6 meter dik. Tussen de buizen door kwispelt de slang, die met tiewraps is vastgezet. De
TOCH EEN GRONDBRON? Frank geeft aan dat ze ook nog hebben nagedacht over een grondbron, omdat de grond in de winter warmer is dan het water. Dat is echter lastig als je aan een dijk woont, want van het Hoogheemraadschap mag dat niet. Bovendien, zegt Grabijn, is de temperatuur van open water gemiddeld hoger dan van grondwater; in de lente loopt de temperatuur van de Vecht snel op, en in de herfst blijft het langer warm. Een waterbron is ook veel goedkoper – met hoger rendement tot gevolg. Waterbewoners hebben dus eigenlijk geluk: water is een relatief efficiënte bron. Dat merken Frank en Else ook: ze gebruiken nog maar de helft van wat ze eerder aan energie kwijt waren. Terwijl ze tegenwoordig meer thuis zijn dan voorheen. ‘Dus eigenlijk is het plaatje nóg gunstiger.’ •
ECENSY Met zijn bedrijf Ecensy (Economic Energy Systems) bedenkt Bram Grabijn voor ieder project een oplossing die past. Duurzaam én betaalbaar – maar soms net wat minder gebruikelijk dan je zou verwachten. Precies met die slimme vondsten onderscheidt Ecensy zich van anderen. In Amsterdam staat hij bekend als dé woonbotenspecialist op het gebied van verduurzaming. www.ecensy.eu
KOSTEN & FINANCIERING Kosten Woonbootbron + warmtepomp, inclusief installatie en instellen Vloerverwarming Nieuwe dekvloer 18 extra zonnepanelen Totaal
€ € € € €
12.000 4.000 4.000 6.000 26.000
Subsidie Warmtepomp
€
2.800
Totale kosten
€
23.200
Hoewel het ze niet om het geld te doen was, maar om het milieu, hebben Frank en Else deze kosten waarschijnlijk over een jaar of elf, twaalf terugverdiend. Frank: ‘Economisch gezien is dat best lang, maar ons huis is een stuk comfortabeler geworden, er ligt een mooie nieuwe vloer, en we stoten geen 3500 kilo CO2 per jaar meer uit.’
VLOT | 23
22-23_eigenenergie.indd 23
07-12-18 09:56
160078
Nieuwbouw Verbouw Renovatie Betonreparatie Afmering www.waterlandbouw.nl | Abbert 4 | 8321WN Urk 085-4866217 | info@waterlandbouw.nl
Schade of lekkage aan uw woonark? Wij adviseren, repareren en zorgen weer voor een optimale constructie en zorgeloos woonplezier. • Betonreparatie • Injecteren • Inspectie • Vrijblijvende offerte
Kompaan Woonarkservice
Sonnegaweg 34 | 8478 HD Sonnega | T: 0561-613505 / 06-12944478 | E: info@kompaanvochtwering.nl
www.kompaanvochtwering.nl
Mini-Compacta juist voor woonboten! Vlaggenschip of lelijk eendje: met een toilet dat onder het rioolniveau ligt, is iedere woonbooteigenaar na afloop van de grote of kleine boodschap aangewezen op een opvoerinstallatie. Een pomp die ervoor zorgt dat de boodschap daar komt waar hij hoort: in het vaak hoger gelegen riool. Een pomp in m’n woonboot? Velen verwachten een technische ruimte nodig te hebben, maar het tegenovergestelde is waar. De mini-Compacta US1.60 van KSB doet wat haar naam belooft: de installatie heeft voldoende aan een zeer beperkte ruimte. Voor meer informatie www.ksb.nl/minicompacta of tel. 020-4079800. KSB Nederland BV . infonl@ksb.com . www.ksb.nl
Degelijk vakmanschap en jarenlange ervaring in betonreparatie, afmeersystemen, terrassen en stabiliseren woonarken Kooltuinen 39, Urk Mob. 0622 540 238 info@atb-urk.nl www.atb-urk.nl
› Onze techniek. Uw succes. Pompen Afsluiters Service n
n
LEUK
STILLE NACHT, DRIJVENDE NACHT Midden in Leiden, op het water van de Nieuwe Rijn, vind je van 14 tot en met 25 december de enige drijvende kerstmarkt van Nederland. Niet alleen té leuk voor je kerstinkopen, maar ook voor een rondje schaatsen, een winterse rondvaart, en natuurlijk voor een beker warme choco of glühwein. www.kerstmarkten.net/drijvende-kerstmarkt-leiden
WATER NOSTALGIE
Van dit kinderboek word je direct nostalgisch. Alleen al om het hoge kwajongensgehalte: het hele boek draait om het feit dat de broertjes Roel en Arie een sneeuwbal een woonboot in hebben gegooid. Ze zetten het op een lopen, maar hun vader komt erachter. In de bibliotheek van Het Scheepvaartmuseum kun je lezen wat de jongens voor straf boven het hoofd hangt. Of hou boekwinkeltjes.nl in de gaten – daar komt-ie ook regelmatig voorbij. Greeth Gilhuis-Smitskamp, Een sneeuwbal vliegt in de woonschuit
KUNSTVAART Het Amsterdam Light Festival is er weer! Tot 20 januari kun je niet alleen fietsend en wandelend, maar ook várend de prachtigste lichtkunstwerken uit binnen- en buitenland bewonderen. Het leukste met een gids, maar ook in je up is dit festival een feestje. Meer informatie en tours vind je op www.amsterdamlightfestival.nl.
WAT? WAD!
Ons unieke waddengebied verdient een film, dachten de makers van WAD. En daar zijn wij het helemaal mee eens. In december en januari kun je ’m nog in verschillende filmhuizen bezoeken. Ben je al geweest? Er komt volgend jaar een vierdelige tv-serie met alle verhalen die niet in de film pasten. Veelbelovend! www.wadfilm.nl
WATER ALS WAPEN
CRUISEN AAN DE WAL
In het Waterliniemuseum in het Fort bij Vechten kom je alles te weten over het geheime wapen van Nederland: water. Maak een virtual-reality-parachutesprong boven de Nieuwe Hollandse Waterlinie, bestuur de wateren met de sluizen, luister naar het briljante idee van prins Maurits dat hij in 1589 kreeg en duik in de Romeinse geschiedenis van het monumentale fort. www.waterliniemuseum.nl
Ook in het Zeeuwse vestingstadje Willemstad ligt een monumentaal fort. Maar misschien nog wel leuker is Het Wapen van Willemstad, het oudste restaurant van de stad, dat aan de haven ligt en sinds kort een cruiseschip-uitstraling heeft. En oesters! En je kunt ook nog eens blijven slapen in een kamer met havenzicht. www.wapenvanwillemstad.nl VLOT | 25
25_leuk.indd 25
10-12-18 09:44
SCHONE DROMEN Een collectief burgerinitiatief rond zelfvoorzienend leven op het water – dat is Schoonschip, in het Johan van Hasseltkanaal in Amsterdam-Noord. Tien jaar geleden ontstond het eerste idee, en inmiddels is eindelijk de eindstreep in zicht. We vroegen architect en toekomstig bewoner Wouter Valkenier naar zijn ervaringen. Tekst Leonie Hardeman Foto’s Wouter Valkenier
Hij zit nu nog op tweehoog in Amsterdam, met zijn vrouw en drie kinderen in een kleine huurwoning van 60 vierkante meter. Maar dat duurt niet lang meer, want in het voorjaar van 2019 kunnen ze, als ook de laatste loodjes volgens plan gaan, ein-delijk in hun waterwoning trekken. Een ultieme kans, zo noemt Wouter Valkenier het, die onder de naam Studio Valkenier (www.studiovalkenier.nl) werkt als zelfstandig architect. ‘Je eigen huis ontwerpen en als collectief ook nog je eigen omgeving vormgeven, dat is heel bijzonder.’ Schoonschip is opgezet door Marjan de Blok, van origine programmamaker, die ervan droomde om te wonen in een duurzame drijvende woonwijk. Wat haar plan zo uniek maakt is dat ze vooraf al een community van betrokken bewoners om zich heen heeft verzameld – en dat die bewoners zelf de gehele ontwikkeling en realisatie hebben georganiseerd. ‘We hebben allemaal onze eigen drijvende droom gebouwd,’ zegt Wouter erover. In het geval van Wouter en zijn vrouw Mijke, die ook architect is, bestaat die drijvende droom uit een hoofdconstructie van dikke eiken balken die met pen-gatverbindingen aan elkaar zijn gezet. Ze hebben hergebruikte materialen gebruikt, zoals raampartijen uit een bedrijfspand, en hebben ook andere ontwerpers laten meedenken, ‘omdat we zelf ook graag samenwerken met topvakmensen. Onze balustrades en buitentrap zijn bijvoorbeeld ontworpen en bedacht door Michiel Poelmann. Hij heeft zich laten inspireren door wuivend riet en heeft waanzinnig mooi verfijnd staalwerk gemaakt.’
De andere bewoners – we hebben het over 46 huishoudens waar straks meer dan 100 mensen gaan wonen – hebben allemaal hun eigen zwaartepunten aangebracht in hun ontwerp. Zo zijn er Schoonschippers die strobalen in de muren van hun huis verwerken, worden er recycledouches ingebouwd en is er zelfs een vacuümtoilettensysteem met biovergister. Eén ding hebben alle bewoners echter gemeen: ze willen duurzamer leven en hun ecologische voetsporen verkleinen. Mooie woorden, en nog mooiere dromen dus. Toch zijn er ook kanttekeningen te plaatsen: Wouter en Mijke zijn nu al négen jaar bezig met het project. ‘Doordat alle procedures zoveel tijd hebben gekost, is het een traject van een lange adem geworden. En we weten dat bepaalde duurzaamheidstechnieken over een tijdje waarschijnlijk alweer achterhaald zijn. Sommige mensen zijn in de loop van de tijd ook afgehaakt, bijvoorbeeld omdat hun privésituatie is veranderd. Maar ik weet zeker dat het lange wachten beloond gaat worden. Want stel je nou eens voor: een ochtendduik nemen als je wakker wordt, ’s avonds genieten van de avondzon op je zelfontworpen dakterras, en ondertussen weten dat de accu is volgeladen om de water- en warmteterugwindouche mee te verwarmen… Daar word je toch blij van?’ • Kijk voor meer info over Schoonschip op www.schoonschipamsterdam.org. Op www.vlotmagazine.nl kun je een filmpje vinden waarin Wouter een rondleiding geeft tijdens de bouw van hun waterwoning.
26 | VLOT
26-27_schoonschip.indd 26
10-12-18 09:46
SCHOONSCHIP
VLOT | 27
26-27_schoonschip.indd 27
10-12-18 09:47
GOED VOORNEMEN VOOR 2019 VERHUUR JE BOOT VIA BOOKAHOUSEBOAT
ONTVANG 100 EURO bookahouseboat.com/vriend
Drijvend Wonen Advies/bemiddeling woonboten (alle soorten drijvende woningen)
Onder meer:
• Makelaardij (aankoop/verkoop) • Taxatie • Bouwbegeleiding • Vergunningen • Conflictbemiddeling
Niek van der Sluis | Tel: 030 - 261 53 57 | info@drijvendwonen.nl drijvendwonen.nl
woonbotenmakelaar.nl
woonbotenland.nl
EMCI gecertificeerd makelaar/taxateur woonarken en woonschepen
Woonarkenbouw
De Blauwe Wimpel Woonarkenbouw De Blauwe Wimpel is een gerenommeerd familiebedrijf dat zich gedurende 60 jaar heeft gespecialiseerd in de bouw van woonarken en betonnen casco’s. Ook de bouw van drijvende betonnen steigers en pontons, aanbouwcasco’s, het inzetten van stalen woonschepen in beton en het leveren van betonnen kelderbakken behoort tot onze werkzaamheden. Door onze jarenlange ervaring kunnen wij u uitstekend adviseren en begeleiden bij het realiseren van een unieke woonark. Woonarkenbouw De Blauwe Wimpel bouwt woonarken in alle soorten en maten. Klein, groot, laag, hoog, recht, rond, klassiek of juist hypermodern. Bij Woonarkenbouw De Blauwe Wimpel, kunt u uw woonark in elk stadium van afbouw afnemen: Alleen het betonnen casco, tbv de zelfbouw, glas & waterdicht, geheel klaar, turn key, en ook alle stadia daar tussen in. Bent u geïnteresseerd in ambachtelijk, degelijk en inspirerend vakwerk komt u dan eens vrijblijvend langs op onze werf in Diemen, zodat u zichzelf kunt overtuigen van onze mogelijkheden.
Scheepswerf De Blauwe Wimpel BV Overdiemerweg 32, 1111 PP Diemen Tel. 0294 41 27 36 | Fax 0294 43 05 12 | info@deblauwewimpel.nl
www.deblauwewimpel.nl
Golfbrekers | Drijvende steigers | Hekwerk | Toegangscontrole | Loopbruggen Water en elektra | | Terrassen | Haveninrichting | Nieuw én gebruikt
Marimat ontwerpt en bouwt duurzame en complete havens. Superstabiel, onderhoudsvrij en met tien jaar garantie!
Amsteldijk-Zuid 197c | 1188 VP | Amstelveen
www.marimat.nl | 0297-583331
SCHEEPSJOURNAAL
Al wit wat blinkt Corine Nijenhuis, ruimtelijk vormgever, schrijver en blogger, kocht met haar vriend een vrachtschip ‘uit het werk’: de Henriëtte, een stalen klipper uit 1901. Ze verbouwden haar tot varend woonschip en gaven haar haar doopnaam terug: Alfons Marie. Corine heeft een biografie geschreven over het schip: Een vrouw van staal. www.corinenijenhuis.com
Het sneeuwt als we de thuishaven uitvaren. Rafelige vlokken zwieren als papiersnippers door de lucht. Ze vallen op het dek maar verwaaien door de vaart waarmee Alfons Marie voortvarend haar benen strekt: eindelijk naar buiten. Het weer mag dan winters doen, koud is het niet. Toch wacht ik tot de kop van ons schip al haast onder de brug is voordat ik de stuurhut uit stap. Mooie sneeuw maakt lelijk nat. Maar de brug is laag en de marifoonantennes zijn hoog. Te hoog. Wij hebben geen automatische kantelsprieten. Wel hebben wij een sprietkantelaar. Dat ben ik. Vanaf de roef klim ik het stuurhuis op om, ongewenst, op de knieën het dak over te glijden. Ik mag dan in één ruk bij de antennes beland zijn, ook ben ik in één keer doorweekt. Het sneeuwpakket dat gniffelend lag te wachten, heeft mijn spijkerbroek overmeesterd: het is al wit wat blinkt. In regenbroek leg ik bij wegstervend daglicht de lijnen rond de bolders op een verlaten kade. Het sneeuwt niet meer, het witte maangezicht tussen de wolken lijkt me uit te lachen. Ik lach vriendelijk terug. Aan mijn broek geen water-polonaise meer. Die nacht valt de vorst binnen, al is het nog aarzelend. De sneeuw druipt geschrokken af, boven ons hoofd is het doodstil, geen vlok dwarrelt op het dakraam, geen hagelsteen tikt op het dek. In roze ochtendlicht glibber ik door het gangboord. Op anti-slip-gezoolde laarzen, dat wel, maar zonder regenbroek; alles wat vochtig was, is gestold tot ijs. Tot de middagzon Koning Kou verslaat, dan komt de winter tot bedaren. Maar niet voor lang, ’s nachts begint het water te kraken, ’s morgens varen we de vliezen stuk die
zich tegen de scheepromp hebben gevleid. Waar de wind luwt, groeit het ijs. Een smal kanaal ligt al dicht, al is de ijskorst nog dun. Wij breken met gemak, toch klinkt het gekraak erbarmelijk wanneer de boeg van Alfons Marie erop kruipt en erdoorheen zakt. Telkens opnieuw, tot open water. Daar leggen we aan voor de nacht. Een eilandje in het meer. Als ik er ’s avonds de hond uitlaat, mag ik mijn regenbroek weer aan; het miezert. De maan die tussen de wolken door piept, grijnst. Ik ook. In de ochtend vergaat me het lachen. IJzel heeft Alfons Marie overmeesterd. Ons schip glanst als een ijskoningin. Bij de eerste stap in het gangboord glijdt mijn anti-slip-gezoolde laars weg, ik grijp de reling net op tijd. Zijwaarts scharrel ik, stap voor stap, richting voordek. Het schuine dek is spiegelglad, onneembaar op twee benen; op handen en voeten bereik ik de bolders. De lijnen zijn vastgevroren rond het staal, ze weigeren hun greep te verslappen. Ik vloek harder dan zij kraken. Ik win. De terugtocht gaat over de laadkap. Die blijkt veranderd in een zeepbaan waar een pretpark verlekkerd naar verlangen kan. Handen en voeten volstaan niet meer, op buik en bovenbenen haal ik grommend de stuurhut. Mijn spijkerbroek is doorweekt. Wij kiezen eieren voor geld. Wij vriezen graag in, maar niet in voedselarme oorden. Op weg naar de thuishaven geschiedt een wrang wonder, na elke afgelegde mijl stijgt de temperatuur. De laarzen kunnen uit, evenals de regenbroek. Het donkert al wanneer we de lage brug naderen, de maan glanst gemoedelijk goudgeel. Ik klim de stuurhut op om de marifoonsprieten te kantelen. Glij, ongewenst, op de knieën richting antennes. Het sneeuwdak is nu een waterbak, ik ben in één keer doorweekt. De maan schatert. Ik niet. Ik klim omlaag en trek een regenbroek aan. Die doe ik niet meer uit voordat het zomer wordt. •
VLOT | 29
29_scheepsjournaal.indd 29
07-12-18 10:01
WIE ’T KLEINE NIET EERT…
Deze modelark – op schaal 1:87 – is officieel bedoeld als oer-Hollands tafereeltje voor naast de modelspoorbaan, maar je kunt ’m natuurlijk ook kopen als je niet zo van de treinen bent. Verkrijgbaar in blauw, bruin en wit, voor € 39,95 op www.vissertoys.nl.
VOOR (DR)ANKER We kwamen dit leuke biertje, een pale ale van de Utrechtse brouwerij Maximus, laatst gewoon bij de Appie tegen. Maar laat je niet misleiden door het etiket – de smaak is allesbehalve waterig. www.ah.nl, € 2,19
KOEKOEK MET VONKEN John la Haye, de echtgenoot van onze vorige Watervrouw, was pasgeleden op vakantie in het Franse Mailly la Ville. In het Canal du Nivernais trof hij de oer-Hollandse luxe-motor Johanna aan, en hij kon het niet laten om even aan boord gaan. Eigenaresse Mary vertelde hem trots over haar zelf in elkaar gesoldeerde glas-inlood-koekoek, waarin je als je goed kijkt een lashelm, een zuurstoffles met drukmeter en een elektrodenhouder met elektrode ontdekt. Wie er onder die lashelm verscholen gaat? Dat is Mary zelf. ‘Voor mij ook uniek,’ schrijft John ons. ‘Je ziet zelfs de vonken van het lassen!’
LANGZAAM VAREN
Op de redactie krijgen we regelmatig mails van waterbewoners die ons vragen of we een item willen maken over mensen die met een noodgang langs hun woning varen – met alle overlast van dien. Laatst nog van Monique Eijke uit Leimuiden, die schreef: ‘Zou leuk zijn om te vernemen hoe andere arkbewoners hiermee omgaan en wat andere gemeentes/waterschappen ondernemen.’ Nu wil het toeval dat we ook net een mailtje hadden gekregen van Anneke Robbertsen van woonschip de Robbedoes, die samen met Mano Chandoe, de havenmeester van Amersfoort, de gemeente in beweging heeft gebracht. Die hebben op verzoek van de bewoners een speciaal bord laten maken en monteren, waarop staat: Houd rekening met elkaar, vaar stapvoets. Een sympathieke oplossing hoeft dus helemaal niet moeilijk te zijn!
Ben je een nieuwe woonboot aan het bouwen? Of wordt je bestaande boot grondig verbouwd/gerenoveerd? Geef je dan op voor de verkiezing Woonboot van het Jaar 2018. Voorwaarde: je boot moet in 2018 opgeleverd zijn. Stuur foto’s en een uitgebreide beschrijving naar mail@woonbootvanhetjaar.nl. Meedoen kan tot 31 januari 2019.
30 | VLOT
30-31_vlotkort.indd 30
10-12-18 10:01
KO R T & V L O T
COVERMODEL
Kon je ook niet anders dan glimlachen toen je Buster op de cover van deze VLOT zag? Dan word je hier vast ook vrolijk van: het boek Boating with Buster van Alison Alderton, die samen met haar man Roger en hond Buster op het Nederlandse binnenvaartschip Lily de waterwegen van Europa verkent. Een kleurrijk, maar ook ontroerend boek over de vriendschap tussen mens en dier, en hun belevenissen als waterbewoners. Je koopt het boek via www.amazon.com.
GEHEEL IN STIJL Voorbeelden van kunstbeweging De Stijl zijn op de wal wel te vinden. Maar op het water…? Dat is uniek. Toch lag er afgelopen zomer op de helling van Museumwerf Vreeswijk een ark in stijl van De Stijl: de Mississippi. Inmiddels is-ie weer terug op zijn ligplaats, maar je kunt de ark nog wel bekijken in een videoclip van de Utrechtse band Car Pets. Je vindt ’m op onze nieuwe website, www.vlotmagazine.nl.
OPROEP! Beste waterbewoner,
VLOT heeft je nodig! Ik hoor graag wat je van het blad vindt. En ik ontvang heel graag tips, verhalen en foto’s. Maar financiële steun is ook meer dan welkom om dit kosteloze blad vier keer per jaar bij je op de mat te laten vallen. Dus: draag je VLOT een warm hart toe? En wil je een bijdrage leveren aan de productiekosten? Word dan Vriend van VLOT voor maar € 10 per jaar (je mag natuurlijk ook meer overmaken). Je krijgt daarvoor exclusieve kortingen op producten en arrangementen die worden aangeboden in het magazine en op de website. Ga naar www.vlotmagazine.nl en meld je aan! Vrolijke groet en veel dank,
85 JR
Van zulke kaartjes worden we bij VLOT heel vrolijk!
WORD VRIEND VAN VLOT VLOT | 31
30-31_vlotkort.indd 31
10-12-18 10:01
HARD WERKEN EN WEINIG WOORDEN In Heerenveen, aan de Heeresloot, zit een stoere schepenbouwer: De Onrust, genoemd naar de zeiltjalk van eigenaar Sybren Huizing. Maar met hun heldere communicatie en positieve mentaliteit creëren de werkmannen bij hun opdrachtgevers juist het tegenovergestelde. Rust. Eén ding vinden ze knetterbelangrijk bij scheepswerf De Onrust: heldere communicatie. ‘Addertjes onder het gras, daar doen we niet aan,’ zegt eigenaar Sybren Huizing. ‘We leggen alles heel goed vast, specificeren de zaken zo uitgebreid mogelijk en houden op gezette tijden een bouwvergadering, zodat er nergens misverstanden kunnen ontstaan. Op die manier zorgen we ervoor dat iedereen weet waar-ie aan toe is. Niet alleen wijzelf, maar ook de opdrachtgever.’ Die heldere communicatie levert niet alleen rust, maar ook mooie resultaten op: prachtige jachten en steeds vaker ook woonschepen. ‘De afgelopen jaren kregen we vaak de vraag of we een vrachtschip konden ombouwen tot woonschip. Dat is inmiddels onze hoofdmoot, zowel varend als niet-varend. We hebben er veel plezier in om in nauw overleg iemands woondromen vorm te geven.’ Wat de bouw van woonschepen mede zo aantrekkelijk maakt, is voor Sybren en zijn kleine team van vijf à zes bouwers het duur-
De mannen van De Onrust. Sybren Huizing is de tweede van links.
zame aspect. ‘Steeds meer mensen willen energieneutraal wonen, dus dan ga je heel anders om met zaken als isolatie, beglazing en verwarming. Soms wordt er zelfs gebruikgemaakt van zonnecellen en warmtepompen. In de jachtbouw is dat minder aan de orde, dus het is leuk om dan op zo’n manier uitgedaagd te worden. Al is het ook de afwisseling tussen jacht- en woonbouw die ons vak zo gaaf maakt.’ • www.deonrust.nl
32 | VLOT
32-33_advertorial.indd 32
10-12-18 10:09
A DV E R T O R I A L
Annemarie en Luc uit Amsterdam kozen ook voor De Onrust. Ze deden een rondje langs potentiële werven en vermoedden toen ze uitstapten in Heerenveen dat dit weleens de werf kon zijn die ze zochten. ‘Alles bleek te kloppen,’ zegt Annemarie: de feedback op de tekeningen in het eerste gesprek, de sfeer in de loods, de kleinschaligheid van het bedrijf en zelfs de schoenen die Sybren droeg, van die degelijke Australische werkboots. ‘Hij verstaat zijn vak,’ vult Luc aan. ‘Je ziet gelijk dat hier met liefde en vakkundigheid wordt gewerkt, en dat ze mooie, degelijke boten bouwen en goede oplossingen verzinnen.’ Heel fijn: er was tijdens de bouw intensief contact tussen de opdrachtgever en de makers. ‘Daardoor merkten we tijdens het gehele proces hoe inventief en slim ze zijn.’
VLOT VLOT • | 33 32-33_advertorial.indd 33
10-12-18 10:09
ZO DICHTBIJ VOELT ENGELAND Roeien op een schilderachtige rivier, kanoĂŤn in een stoer veengebied en dwalen door een moeras met Hollandse windmolens. De Engelse graafschappen Norfolk en Suffolk lijken aardig op Nederland. Waarom dan toch de moeite nemen? Om die eeuwenoude pubs en knusse tearooms, bijvoorbeeld. Tineke en Dorien beleefden er een zonnig herfstweekend.
34 | VLOT
34-35-37_doen.indd 34
07-12-18 10:03
DOEN! Tineke Zwijgers (journalist) en Dorien Koppenberg (fotograaf) maken reisreportages en reisgidsen. Ook hebben ze een wandelsite: www.wandelingen.info.
De roeiriemen plassen door het water en een paar eenden vliegen snaterend op. Verder is het stil op de smalle rivier de Stour, waar de herfstzon door de bomen piept. Vanochtend vroeg arriveerden we per veerboot in de riviermonding bij Harwich, nu wanen we ons 25 kilometer stroomopwaarts twee eeuwen terug in de tijd. We zijn in Constable Country. De naam verwijst naar landschapsschilder John Constable (1776-1837), wiens geboortestreek je twee eeuwen later nog moeiteloos herkent van zijn schilderijen. Zoals het dorp Dedham, met zijn vierkante kerktoren, waar we de roeiboot huurden. Maar vooral de huisjes en de watermolen van Flatford, het gehucht waarnaartoe we nu onderweg zijn. Hier vereeuwigde Constable het witte huisje met rode daken van zijn vaders pachter Willy Lott. Het water, de bomen en de fraaie wolkenlucht erachter, zo zag de schilder ze ook. In de tearoom naast de brug genieten we van thee met scones en clotted cream, ons met een hartelijk ‘there you are, darlings’ geserveerd. KONINKLIJK GOEDGEKEURD Langs de kust van Suffolk rijden we noordwaarts naar de meren, riviertjes en kanalen van nationaal park The Broads in Norfolk. Deze in de dertiende eeuw ondergelopen veenafgravingen vormen een populair watersportgebied waar het fijn kanoën en zeilen is. We leggen er rond het middaguur aan in het haventje van Upton
>>>
LOGEREN OP HET WATER In en rond The Broads kun je woonboten huren, voor een weekend of een week. Voor wie op zoek is naar wat meer glamour biedt Hippersons Boatyard in Beccles vanaf voorjaar 2019 de Floating Glamping Pod aan: een luxueus waterverblijf met ‘ronde hoeken’ (www.hippersons.co.uk).
34-35-37_doen.indd 35
VLOT | 35
07-12-18 10:04
Annette Cohen ->
Versterkt onze buitendienst
“Op bezoek bij leuke, creatieve mensen die ook nog eens wonen op de meest fantastische plekken. Dat is heel inspirerend!”
Vanwege het groeiende aantal watervilla’s welke OBM Verzekeringen in dekking krijgt versterkt Annette Cohen sinds 1 jaar onze buitendienst. Zij werkt al meer dan 10 jaar bij ons, kent onze klanten en is een gediplomeerd Adviseur. Samen met onze collega Anton Brens bezoekt zij onze nieuwe - en bestaande klanten die wonen in een watervilla. Zij is bekend met de specifieke eigenschappen die het wonen op het water met zich meebrengt. Annette: “Toen ik voor het eerst meeging met Anton om bekend te raken met het wonen op het water, raakte ik zo enthousiast over deze vorm van wonen. Je komt op de meest fantastische plekken terecht en het valt op dat bewoners op het water vaak heel creatieve mensen zijn. Dat is zo leuk! Iedere dag ga ik met veel plezier op bezoek bij onze klanten, heel inspirerend!” Wat Annette opvalt is dat veel mensen niet bekend zijn met de dekking op hun polis. Elke maatschappij rekent wel premie over de herbouwwaarde van de watervilla maar in de voorwaarden staat veelal dat bij een totaal verlies
op basis van dagwaarde wordt uitgekeerd. U zult begrijpen dat er, naarmate uw watervilla ouder wordt, een groot verschil kan ontstaan tussen de dagwaarde en de herbouwwaarde. Bij OBM bent u altijd verzekerd op basis van de herbouwwaarde van uw watervilla. Bij een total loss wordt u dus geheel schadeloos gesteld! Heeft u geen idee welke dekking uw polis heeft, belt u ons gerust. Wij zoeken dit graag voor u uit zodat u niet voor een verrassing komt te staan bij een eventuele schade.
DE BESTE VERZEKERING VOOR UW WATERVILLA • DEKKING OP BASIS VAN UNIEKE HERBOUWWAARDE
• INBOEDEL TOT 1 JULI 2019 GRATIS • Ook voor woonarken ouder dan 25 jaar • Premie vanaf €1,50 per €1000,verzekerd bedrag
Nieuwsgierig geworden? Kijk op onze site: www.woonark-verzekering.nl BETROUWBAAR. PERSOONLIJK. DESKUNDIG & VRIENDELIJK. DAT ENE STAPJE EXTRA. Anton
Annette
Kantoor Broek in Waterland: Parallelweg 1, T 020 403 1829 www.woonark-verzekering.nl • info@woonark-verzekering.nl
Green en gaan lunchen op het terras van The White Horse. In 2012 namen de dorpsbewoners deze wegkwijnende pub over en openden er een dorpswinkel naast. Zo bleef het dorp een levendige plek en konden met name de oudere inwoners hun dagelijkse boodschappen te voet doen. De pub en de winkel worden uitgebaat door omwonenden en de sfeer is bijzonder vriendelijk. ‘Ik doe twee diensten per week,’ vertelt de bejaarde winkeldame als wij na de lunch wat inkopen doen. ‘Het geeft me een reden om de deur uit te gaan.’ Onlangs ontvingen de vrijwilligers The Queen’s Award for Voluntary Service. Een leuke plek met een mooi verhaal. HOLLANDS DROOGGELEGD Onze laatste stop dit weekend is langs de noordkust van Norfolk. Hoewel, noordkust? Door aanslibbing liggen de oude havens tegenwoordig diep landinwaarts en bevindt zich tussen de zee en de bewoonde wereld een breed moeras. Het gebied is evengoed, net als onze Biesbosch, onderhevig aan eb en vloed en dat zien we direct als we in het dorpje Blakeney arriveren. De hoofd-
straat en de parkeerplaats staan onder water en we moeten de auto een stuk verder landinwaarts achterlaten. Door de Blakeney Marshes wandelen we naar het voormalige haventje Cley-next-the-Sea, dat we al van verre zien liggen met zijn Hollandse windmolen. Grote delen van deze regio zijn in de zeventiende eeuw drooggelegd door Nederlandse waterbouwkundigen en daarom zie je hier geregeld vertrouwd ogende wieken. In Cley zelf worden de dichtgeslibde waterlopen inmiddels weer uitgegraven, zodat bezoekers er boottochtjes kunnen maken. PRAKTISCH Roeiboten in Constable Country huur je in Flatford (www.flatfordboats.co.uk) of Dedham (www.dedhamboathouse.com). Op www.visitthebroads.co.uk vind je een goed overzicht van waar je kano’s, motor- en zeilboten huurt. Vanuit de haven van Blakeney vaar je dwars door het moeras naar de zee om zeehonden te kijken; diverse schippers bieden het tochtje dagelijks aan. Kijk voor wandelroutes in de regio op www.wandelingen. info (Constable Country, The Broads en de kustpaden). •
HET LEUKSTE VEERPONTJE Overal in Norfolk en Suffolk dringt het water diep het land in en moet je geregeld een omweg maken om een rivier over te steken. Tussen Southwold en Walberswick laat je je gewoon per roeiboot over de rivier Blyth zetten. Zo kun je het bezoek aan een van de mooiste pieren van Engeland in Southwold combineren met een gember-limoenijsje in het schattige dorpje Walberswick. Voor het geld hoef je het niet te laten: de overtocht kost slechts 1 pond (€ 1,10).
VLOT | 37
34-35-37_doen.indd 37
07-12-18 10:04
K U N S T M E T WA T E R In Kunst met Water komen kunstenaars aan het woord die zich laten inspireren door water in de openbare ruimte. Ook een bijzonder beeld gezien in of op het water? Mail naar redactie@vlotmagazine.nl.
NUTTELOZE SCHEEPSSCHROEF
Titel: De schroef van Archimedes Kunstenaar: Tony Cragg Bouwjaar: 1993 Materiaal: legering van koper, nikkel en aluminium Waar: Zuiderpark, Den Bosch Opdrachtgever: Gemeente Den Bosch
Watermensen denken vast dat deze fontein een scheepsschroef moet voorstellen. En dat is eigenlijk nog niet eens zo heel gek gedacht, want de schroef van Archimedes is ooit de inspiratie geweest voor de scheepsschroef. Die schroef van Archimedes was dan weer de inspiratie voor de Britse kunstenaar Tony Cragg om deze fontein te maken. Zijn uitgangspunt? De mens die het water in beweging brengt. Drie keer raden waarvoor Archimedes zijn schroef ontwierp…? Precies, om vloeistoffen in beweging te brengen. Maar waar de schroef van Archimedes zijn nut vond in gemalen en watermolens, is de schroef van Cragg volstrekt nutteloos. Hij wordt aangedreven door een elektrische motor die het water met ongeveer dertig omwentelingen per minuut omhoogstuwt, maar dat water gaat nergens heen – en heeft dus geen enkele functie. Neemt niet weg dat die esthetische waarde groot is. Cragg ontwierp de schroef als een symbool voor de mens en het dynamische stadsleven, dat altijd in beweging is, en als symbool voor het droogmalen van de moerassen rond Den Bosch, in de zeventiende eeuw. •
38 | VLOT
38_kunst.indd 38
07-12-18 10:05
LW O - N I E U W S
RECHTSBIJSTAND OP HET WATER De Landelijke Woonboten Organisatie (LWO) houdt je via deze pagina op de hoogte van actuele waterwoonkwesties. Deze keer vertellen ze hoe ze je kunnen helpen bij juridische problemen. Toen Adriana* in 2000 haar woonark kocht, deed ze dat met ligplaatsvergunning. Het was een hoop geld, maar ze vond de ark mooi en het plekje fantastisch. Omdat het liggeld niet zo hoog was, kon ze kon bovendien de woonlasten dragen zonder financieel in de knel te komen. Adriana genoot van haar leven op het water. Tot ze eind 2014 een brief in haar bus vond van de gemeente: de precario werd verhoogd met 500 procent. Want er was al jaren te weinig betaald. Want de precariobelasting was te laag. Want de grondprijzen waren gestegen. Daarnaast werd Adriana ervan beticht dat ze de grond illegaal in gebruik had genomen, maar ze had geen idee op welke grond de gemeente doelde. Ze was zich van geen kwaad bewust. ‘Daarna liep het echt uit de hand,’ vertelt Adriana. ‘Volgens de gemeente moest ik betalen voor het pad dat ik gebruik om in mijn woning te komen, en ik kreeg een last onder dwangsom voor het drijvende ponton en de meerpalen – die waren blijkbaar zonder vergunning gebouwd. Ik wist niet meer hoe ik het had.’ Adriana was net lid geworden van de LWO en vroeg om advies, ook omdat de vorige eigenaar haar had verteld dat hij ooit heel goed door de LWO was geholpen in een juridisch geschil
over de ligplaats. De LWO verleende Adriana echter geen rechtsbijstand. Voorzitter Max Noordhoek: ‘De LWO is een landelijke belangenbehartiger, maar bemoeide zich van oudsher ook met lokale problemen, omdat elke gemeente de bevoegdheid had tot woonbotenbeleid. Het accent is de laatste jaren steeds meer komen te liggen op het beïnvloeden van de landelijke politieke partijen, vooral omdat er landelijke wetgeving ten aanzien van de bouwwetgeving is gekomen, die ook toeziet op drijvende woningen die als bouwwerk worden beschouwd. Maar dat neemt niet weg dat de LWO nog altijd eerstelijns juridisch advies verleent, zoals aan Adriana.’ En Adriana was niet de enige: de LWO had ook van andere leden in dezelfde gemeente bericht gekregen. In totaal waren er zo’n twintig woonbooteigenaren aangeschreven. ‘We hebben daarom geadviseerd om gezamenlijk op te trekken,’ zegt Max Noordhoek, ‘en om met de politieke partijen te gaan praten om die belastingverhoging van tafel te krijgen én een fatsoenlijk plan op te stellen voor die vermeende illegale situaties.’ Dat lukte. De woonbootbewoners boekten succes. De eerste zege werd binnengehaald doordat de gemeenteraad erop werd gewezen dat een verhoging van liggeld
niet zomaar kan worden vastgesteld en aan wettelijke vereisten is gebonden. De absurde en abrupte belastingverhoging was daarmee van de baan. Daardoor ontstond ruimte om te gaan praten over een meer geleidelijke verhoging naar het niveau dat door de politieke partijen werd gewenst. Over dat zogenaamde illegale grondgebruik waren de politieke partijen het wel eens: een steiger en meerpalen horen bij een woonboot. Zelfs als ze ooit zonder vergunning zijn gebouwd, gaan we er nu niet meer over bakkeleien. En voor openbare grond hoeft niemand een extra bijdrage te betalen. Max Noordhoek: ‘In dit geval hebben de betrokken burgers en de politieke partijen precies gedaan wat de minister graag wil: in gesprek gaan over de standpunten, overleggen, en er samen uit komen. Procederen kan altijd nog, maar dat kost veel geld en de uitkomst is ongewis.’ Adriana kijkt terug op een paar roerige jaren, maar is tevreden over het resultaat. En over de LWO. ‘Mijn vragen – en die van mijn buren – werden snel en zo mogelijk uitvoerig beantwoord. Daar hebben we allemaal iets van geleerd, en dat is heel wat waard.’ * De volledige naam is bij de redactie bekend.
VLOT-lezers betalen slechts € 20 voor het eerste jaar van hun lidmaatschap (normaal € 24,50 per jaar). Ga naar www.lwoorg.nl en regel het nu. LWO - Samen drijf je verder!
VLOT | 39
39_lwo.indd 39
10-12-18 10:17
Zorgeloos wonen op het water. - AFMEERSYSTEMEN - BAGGEREN - BESCHOEIING - DRIJVENDE STEIGERS - LOOPBRUGGEN - STEIGERS - TRANSPORT WOONARKEN - WATERPASSING WOONARKEN
Noorder IJ- en Zeedijk 102, 1505 HT Zaandam Tel: 075 6122 467 Email: info@wabenecke.nl www.beneckewoonbotenservice.nl
Op, langs en in het water
HET FUNDAMENT VAN UW WATERWONING Het begint met een Hercules betoncasco Hercules Floating Concrete produceert betoncasco’s voor waterwoningen en betonelementen voor drijvende steigers.
BETONCASCO’S
Iedere nieuwe woning, ark of kantoor op het water begint met een betonnen casco. Een betoncasco is het fundament en bepalend voor de levensduur van uw woning op het water.
DRIJVENDE STEIGERS
Hercules Floating Concrete produceert betonelementen, voor drijvende steigers. Wij produceren op maat en in één arbeidsgang tot een lengte van wel 40 meter.
info@herculesfc.nl +31 (0)527 252278
Betonweg 13 8305 AG Emmeloord
w w w. h e r c u l e s f c . n l