Over een nieuwe hypotheekverstrekker, puzzelen in de machinekamer, Hollandse iepen, verdronken dorpen in Zeeland en heel, heel veel roest
Wonen op het water is voor iedereen. Daarom bouwen wij voor iedereen. Ook in het nieuwe jaar. We wensen u fijne feestdagen toe.
www.abcwaterwoningen.nl | tel. 0527 201345 | info@abcwaterwoningen.nl
LBM kan uw woonark deugdelijk en zorgeloos afmeren met palen en beugels, afhouders en veren.
Ook voor het verfraaien van uw ark door loopranden en bruggen aan te brengen, bent u al jaren bij ons aan het juiste adres.
Neem voor een vrijblijvende offerte contact op met Marc: 06-29256879 info@lbm-almere.nl www.lbm-almere.nl
LBM Aanmeer Systemen (alles voor woonarken)
VLOT december 2022 jaargang 12 nummer 46
© Renate Meijer CO-producties
Uitgever Renate Meijer CO-producties Joure
Hoofdredacteur Renate MeijerArtdirector Pieter van der Zee Eindredacteur Arianne de Ruiter
Aan dit nummer werkten mee
Gonneke Bonting, Sander Donkers, Auke Herrema, Kluun, Leonoor Koole, Dorien Koppenberg, Marleen Leussink, LWO, Barry Meruma, Anneke Robbertsen, Christa Romp, Tineke Zwijgers
Coverfoto Allart Blaauboer
Foto Redactioneel Nantko Schanssema Redactie, reacties, advertenties, adreswijzigingen
VLOT It Reidlân 7 8502 CE Joure www.vlotwaterwonen.nl redactie@ vlotwaterwonen.nl ISSN 2212-2737
VLOT is hét waterwoonplatform van Nederland – voor iedereen die drijvend woont. We geven je inspiratie en informatie en laten je kennismaken met bijzondere mensen en woonboten. Vier keer per jaar valt het blad kosteloos op je mat; walbewoners kunnen een abonnement nemen.
Wil je VLOT steunen? Word Vriend van VLOT! Ga naar vlotwaterwonen.nl/ word-vriend en meld je aan.
Is de tenaamstelling niet juist? Krijgen je buren VLOT niet? Heb je reacties, vragen, tips, bijdrages, foto’s? Mail naar redactie@ vlotwaterwonen.nl.
Oplage 12.500
Druk Veldhuis Media, Raalte
VLOT:
1 betekenis: op het water drijvende constructie van onderling verbonden palen, planken e.d.
2 synoniemen: grif, jeuïg, kek, kittig, modieus, pittig, flitsend, guitig, hip, rap, trendy, vaartuig, vloeiend
De flyer bij deze VLOT gezien? Goed nieuws mag de wereld in: er is ein-de-lijk een nieuwe hypotheekverstrekker voor woonboten! Een paar weken geleden nam ik de mensen van Orange Credit daarom mee op tour door Amsterdam. Varend in een heel leuk salonbootje liet ik ze met een trotse glimlach ‘onze’ verschillende waterwoonvormen zien. Drankje erbij uiteraard: kennis delen is toch het lekkerst met een dampend glas glühwein in je handen. ;)
We voeren onder andere langs Hans Paping, bij wie een tijdje geleden een honderd jaar oude iep op het dak van zijn woonark viel. Op pagina 8 zie je dat we de kracht van de natuur niet moeten onderschatten. En doe dat ook zeker niet met je eigen kracht! Neem nou Suzanne Hansen. Op pagina 27 lees je over haar liefde voor staal. Met haar werkschip Pelikaan maakt ze de wereld een beetje mooier – schóner, vooral. Ik ga meteen ‘aan’ bij dat soort initiatieven. Helemaal als er anderen bij worden betrokken en mensen het sámen doen. Nog steeds geldt immers: alleen ga je sneller, samen kom je verder.
De winnaars van de verkiezing Woonboot van het Jaar 2021 zetten ook samen de schouders onder hun project. Ook zij hadden een duidelijke intentie: dit is wat we willen, en dit is wat we ervoor gaan doen én laten. Je ziet het prachtige resultaat op pagina 10.
Het hebben van een intentie lijkt misschien wel een beetje op het uitgooien van een anker. Ik schrijf ze zelf trouwens altijd op, mijn intenties. In de tegenwoordige tijd, alsof ze al zijn gerealiseerd. En daarna spreek ik ze hardop uit – dan visualiseer ik alvast hoe het voelt als ik m’n ankers echt heb binnengehaald. Staat er ook iets op jouw wensen- of intentielijst? Ga er dan actief mee aan de slag! Je bent krachtiger dan je denkt. Dromen hebben geen vervaldatum, maar de tijd vliegt wél. En dat is voor mij de belangrijkste reden om NOOIT ergens mee te wachten. Het beste moment is altijd NU.
Ik wens je feestdagen vol met inspiratie, en een magisch begin van 2023.
PS Vrienden gezocht!
Als je VLOT graag leest, wil je misschien je eigen verzendkosten betalen. Voor maar € 2,50 per nummer – de prijs van een kop koffie –ben je al Vriend van VLOT!
Meld je aan op vlotwaterwonen.nl
vlotwaterwonen.nl
Volg ons ook op Twitter, Facebook en Instagram!
Naam: Bouke Veltman (63)
Werk: scheepsmakelaar en zzp-schipper Boot: luxemotor Vagabonde Woont: met Rian (63) en hond Lerke Water: Saône
In Waterman m/v portretteren we watermensen met interessante ideeën en bijzondere bezigheden op, aan en in het water. Ben je of ken je een bevlogen waterman of -vrouw? Mail naar redactie@vlotwaterwonen.nl.
VIERKANTEMETERKOPERS
‘Wie vroeger op een schip woonde, deed veel zelf, voer regelmatig en was niet afhankelijk van nutsvoorzieningen. Nu komen er steeds meer welgestelde mensen die een schip kopen en dat voor drie, vier ton laten ombouwen tot een luxe vrijstaande woning. Het gaat ze niet zozeer om het wonen op het water, maar om de vierkante meters.’ SOLIDARITEIT ‘Ik vind dat jammer. De onderlinge solidariteit verandert. Het is nog niet zoals in sommige flats, waar bewoners elkaar op de trap tegenkomen en niet weten wie hun buren zijn. Maar dat veel bewoners op een schip gaan wonen omdat ze voor ruimte kiezen in plaats van voor het gevoel van vrijheid, geeft een andere sfeer.’
GEREFORMEERDE
JONGERENVER-ENIGING ‘De smaak van op het water zijn, heb ik zelf te pakken gekregen door de zeilkampen van de gereformeerde jongerenvereniging.’ KLIPPER ‘Mijn eerste schip was een klipper, die ik kocht toen ik negentien was. Drie jaar woonde ik erop. Ik liet het schip inkorten en verbouwde het. Ik wilde varen met de bruine vloot, maar voor het zover was, had ik het schip alweer verkocht. Later is het schip Gaia genoemd en nu zeilt het inderdaad met groepen vanuit Lemmer.’ LIEVER LADING ‘Vanaf mijn zeventiende werkte ik als zeilinstructeur en al voor mijn klipper klaar was, had ik genoeg van varen met groepen. Reden om een vrachtschip te kopen, want lading houdt haar mond.’ SPITS ‘Daarom kocht ik de Allegro. Een spits is niet zo groot en kan daardoor op veel plaatsen komen. Ik wilde Europa in. Jarenlang heb ik met kunstmest, bauxiet, kolen en granen door Frankrijk en Nederland gevaren.’
FRANKRIJK ‘Vaak voer ik een maand of negen in Frankrijk. Dan lag de Allegro een paar weken in de buurt van de NotreDame of in Reims, Lyon of Arles. Vanaf het schip zag ik toeris-
ten uit bussen stappen, terwijl ik gewoon thuis was. Dat was natuurlijk erg leuk. En het eigen baas zijn, gaf een enorm gevoel van vrijheid.’ SCHIPPERSBEURS ‘Al vanaf 1933 bestond het systeem van beurzen waar bevrachters hun lading aanboden aan de wachtende schippers, keurig op volgorde van binnenkomst. Dat wachten was gezellig, met schippers die elkaar op den duur allemaal kenden. Het was een goed systeem om het varen rendabel te houden en we gunden elkaar vrachten.’
LUXEMOTOR VAGABONDE ‘Dat veranderde toen het beurssysteem in 1998 werd afgeschaft en de bevrachting op de vrije markt terechtkwam. Een paar jaar daarna kwam mijn schip niet door de keuring. Rian en ik waren beiden vijfenveertig en moesten flink investeren. We besloten de spits te verkopen en op onze luxemotor in Amsterdam te gaan wonen. Dat was in 2004.’
FIETSVAKANTIESCHEPEN ‘Ik ging mezelf verhuren als schipper op fietsvakantieschepen, telkens voor twee weken. De opvarenden fietsten dan elke dag naar hun volgende bestemming en ik voer ernaartoe met hun slaapplaats en bagage. Later ben ik meer op passagiersschepen gaan varen.’
MAKELAAR ‘Als scheepsmakelaar begeleid ik de verkoop van binnenvaartschepen. Ik werk voor de verkoper, maar wil dat de koper en de verkoper beiden tevreden zijn. Binnenvaartschippers weten precies wat ze zoeken, dat is prettig.’ DIEPGANG ‘De manier waarop ik nu tijdens mijn werk met mensen omga, is veel minder oppervlakkig dan het omgaan met vakantiegangers. Nu heb ik bijvoorbeeld gesprekken over de verkoop van een schip als een schipper overlijdt, of adviseer ik een koper eerst nog even verder te kijken als hij het eerste schip dat hij ziet, direct wil kopen. En tot corona kwam, was er een mooie traditie dat ik met de koper en de verkoper uit eten ging.’ •
Homa Pompen B.V. biedt woonbootbezitters dé totaaloplossing voor het lozen van afvalwater van sanitairinstallaties die onder het rioleringsniveau liggen of daarvan ver verwijderd zijn. Eén oplossing is bijvoorbeeld de Sanipower, die probleemloos afvalwater uit bad, toilet, douche of wasmachine naar het hoofdriool transporteert.
De Sanipower is voorzien van een speciale snijwerk- en waaierconstructie en is inzetbaar op zowel druk- als vrijvervalrioleringssystemen. De sterke afvalwater-
dompelpomp versnijdt moeiteloos papier en hygiëneartikelen (textiel, vezelstoffen en plasticfolie). De Sanipower is voorzien van een geruis- en gasdicht kunststofreservoir met een directe toiletaansluiting (DN 100, 50 en 25 (ontluchtingsaansluiting) en is ook leverbaar met vrije doorlaat en een groter reservoir.
Techniekweg 16 4207 HD Gorinchem Tel.: +31(0)183 62 22 12 Fax: +31(0)183 62 01 93 www.homapompen.nl info@homapompen.nl
MOOI SPUL
Renate Meijer, rasechte Groningse in Friesland en uitgever van VLOT. Gek op waterwonen en mama van twee stoere
Kost een paar centen, maar dan heb je ook wat. Met de Eclipse-verwarmingsserie creëer je licht én warmte op je terras. Verschillende warmtestanden, dimmercontroller en draadloze afstandsbediening? Uiteraard! bromic.nl, € 3.756
Met deze infrarode warmtekussens of -dekens zit je (binnen of buiten) nooit meer in de kou. En wat zo fijn is: ze verwarmen jóú, niet je hele huis. Door de (oplaadbare) batterij kun je draadloos genieten van plaatselijke warmte –kan de thermostaat meteen een graadje lager! Verkrijgbaar in diverse kleuren en afmetingen. Ik kies die oranje, natuurlijk … ;) nl.stoov.com, vanaf
Met de allermooiste kerstballen van haar oma ontwierp Suseela Gorter deze speciale kersteditie van de Flat Flowers. Als je ze na de kerst terugplakt op het draagvel, heb je er volgend jaar opnieuw plezier van. flatflowers.nl, € 13,50
Geinig, deze set keramische deurknoppen in de vorm van schattige papieren bootjes. sklum.com, € 4,95
Past pérfect bij de bootknoppen, dit ‘kindervloerkleed boten Vini’. Die print met papieren bootjes – daar word je toch hartstikke vrolijk van? Dit laagpolige tapijt is 170 x 120 centimeter groot. bol.com, € 98
voor allerlei doeleinden is gebruikt, zie je in de afwerking kleine, natuurlijke onvolkomenheden. Moooi!
nl.mycreation.lighting.philips.com, € 179,99
Deze kekke botervloot Ship Shape van Alessi heeft de vorm van een bootje. Het smeermes zit in de vorm van stoom verwerkt in het deksel –hoe handig is dat! zinaantafel.nl, € 26
Aan de Amstel, met uitzicht op de Magere Brug en Koninklijk Theater Carré, ligt een moderne ark met een groen dak. Sinds 2009 woont Hans Paping op deze prachtige plek, hartje Amsterdam.
‘Toen ik hier kwam wonen, had de ark nog geen rioolaansluiting. Al het afvalwater – van de douche, het toilet, de wasmachine –werd geloosd in de Amstel,’ blikt Hans terug. ‘Toen we na een aantal jaren eindelijk aan de riolering gekoppeld konden worden, liet ik een nieuwe ark bouwen, bij ABC op Urk. Dat was nog een heel gedoe met de welstandscommissie: ze vonden de buitenkant te modern. Na wat duw- en trekwerk is het gelukt, sinds 2013 woon ik op de nieuwe ark.’
De afgelopen jaren meldt Hans zich regelmatig bij de gemeente Amsterdam. Op de kade bij zijn ark staan namelijk twee gigantische bomen. Iepen zijn het, en ze zijn al honderd jaar oud. En ze staan scheef, heel scheef. Zó scheef, dat Hans af en toe droomt dat ze omvallen – en dan op zijn ark terecht komen. ‘Zo’n vaart zal dat niet lopen,’ is het standpunt van de gemeente. Ze komen diverse keren kijken, maar zien geen reden voor actie.
‘Ik ben toen extra goed naar de bomen gaan kijken en constateerde bij één van de twee beweging in de kluit. Er zat zichtbaar ruimte tussen de kluit en de rand van de stoep. Op 15 februari belde ik wederom met de gemeente en zei dat het nu echt menens was. Ze kwamen de volgende dag en begonnen meteen met het verwijderen van alle takken, het zogenaamde kandelaberen. Van die ene boom. Bij de andere was het volgens hen niet nodig. Ik was het daar uiteraard niet mee eens: de bomen hingen allebei boven het water én boven mijn ark. Door de omvang van de kroon vangt zo’n boom natuurlijk veel wind. En ik was bang dat die ene overgebleven boom nu juist nóg meer wind zou vangen.’
Een dag later, op 18 februari, wordt er code rood afgegeven en niet veel later breekt de storm los. En hoe. De materiële schade is groot en in heel Nederland vliegen daken, zonnepanelen en bouwmaterialen door de lucht. Omgewaaide bomen vallen op wegen, auto’s en woningen. Soms gaat dat nét goed, soms gaat het hartstikke fout. Vier mensen komen om het leven. Op social media zie je soms live hoe de bomen omvallen. Ook Hans houdt z’n hart vast.
Door Renate Meijer
deze boom aan te pakken, maar ik moest nog twee maanden geduld hebben vanwege het herstellen van alle stormschade in de stad. Er waren tweehonderd medewerkers van de gemeente bezig met het vrijmaken van de wegen en het opruimen van alle takken en bomen.’
24 april 2022. Het is een rustige avond, het waait niet noemenswaardig. Hans zit op de bank en hoort een doffe klap, maar realiseert zich nog niet wat er gebeurt. Op het moment dat zijn buren aan komen rennen, voelt hij de ark langzaam bewegen: foute boel. De tweede boom is heel langzaam omgevallen, in een soort slow motion – de buren zagen het gebeuren. De boom raakte de hoek van Hans’ ark, en een knots van een tak viel over het hele dak. Door het gewicht ligt de ark in no time helemaal scheef.
‘En dan sta je op de kade te kijken naar iets waar je al jaren voor hebt gewaarschuwd. Het dak was beschadigd, de gevels, het hoekkozijn en het glas, en binnen was ook de badkamer compleet vernield. Totaalschade: 40.000 euro. De gemeente? Die heeft het voor kennisgeving aangenomen, ik heb helemaal niets van ze vernomen.’
Heb jij ook een uniek verhaal, verbonden aan de ligplaats van je boot? Of woon je op een bijzondere plek? Mail naar redactie@vlotwaterwonen.nl.
Bij een omgewaaide boom door storm is feitelijk niemand aansprakelijk. En daarom heb je dus een goede verzekering nodig. Een polis waarin zwart-op-wit staat dat je verzekerd bent tegen ‘onvoorzien van buiten komend onheil’.
‘Die term stond bij mij op de verzekeringspolis, en daarom werd mijn schade gelukkig wél vergoed. Die verzekeringsoptie bleek trouwens helemaal niet standaard te zijn. Als dat níet op mijn polis had gestaan, was ik niet verzekerd geweest voor deze schade en had ik alles zelf moeten betalen. Daar moet je toch niet aan denken! Gelukkig is in de afgelopen maanden alle schade hersteld. Alle timmerlui, stukadoors en schilders zijn weer weg, de spullen staan weer op hun plaats en ik kan ik weer volop genieten. Mijn eerste herfst zonder bladeren op het dak.’
‘Die twee oude iepen op de kade waren beeldbepalend en stonden daar fantastisch. Eigenlijk is mijn nieuwe woonboot destijds ontworpen óp die twee bomen. Ik heb bijvoorbeeld nooit zonnepanelen genomen, vanwege de schaduw van die bomen op mijn ark. Zo zie je maar, wanneer er iets wegvalt, geeft dat – na een hoop gedoe – dus ook weer ruimte voor nieuwe mogelijkheden: ik ga weer nadenken over zonnepanelen.’ •
Met hun samengestelde gezin wonen Rick Steinmann en Marieke van der Klink jarenlang in een ruim gezinshuis in Amsterdam: vijf slaapkamers, twee badkamers, een kleine tuin en een dakterras. Maar met de groene vingers van Marieke is het ‘te veel huis en te weinig buiten’. Als het kroost is uitgevlogen, zoekt het stel een nieuwe stek: kleiner, maar met grotere tuin, én … aan het water.
‘Er kwam van alles voorbij, maar we waren meestal te laat of de foto’s bleken mooier dan de werkelijkheid. Tot dat ene moment in april 2021. Een woonark, randje Haarlem – niet aan maar óp het water dus – en 1900 vierkante meter grond. We vielen als een blok voor de plek en de mooie tuin. De oude ark zouden we gaan vervangen, dat zagen we al snel.
We deden een bod en het werd geaccepteerd! Oei, nu werd het serieus … Voor een nieuwe ark gingen we direct op zoek naar bouwers en architecten. We kwamen op het spoor van twee jonge en enthousiaste arkenbouwers, de broers Maarten en Marius Vroegindeweij. In 2018 had Maarten met zijn zelfgebouwde ark de Woonboot van het Jaar-verkiezing gewonnen. Enthousiast door het zelf bouwen van de ark, besloten hij en
zijn broer van arkenbouw hun werk te maken. Ze kochten een oude scheepswerf in Gouda en gingen als Domera, thuis op het water los met het bouwen van drijvende woningen 2.0.
‘We wilden duurzaam bouwen, en de broers hebben een duidelijke visie op duurzaamheid en techniek. Ze testen alles in hun eigen woningen, zodat ze weten dat het werkt. We waren snel overtuigd: zij gingen ons helpen met het realiseren van onze droom. Een werf in Gouda, nota bene, op een steenworp afstand van Mariekes geboortegrond – het moest gewoon zo zijn.’
‘Je bouwt echt anders als je zelf ook op het water woont,’ vertelt Maarten Vroegindeweij. ‘Ik zit helemaal in het wereldje en volg
de waterwoonontwikkelingen op de voet. Zo vind ik het geweldig dat er een nieuwe financierder is voor woonboten. Het maakt het verkrijgen van een hypotheek voor meer mensen haalbaar. En: concurrentie in de markt zorgt altijd voor betere prestaties.
Elk waterwoonproject is uniek. Omdat we werken met virtual reality, kun je als opdrachtgever vooraf exact zien wat je krijgt. We zitten langs de Hollandse IJssel en kunnen tot 14 meter brede waterwoningen transporteren, maar bouwen ook regelmatig op locatie, als transport over het water niet mogelijk is. De ark van Rick en Marieke bouwden we op de werf.’
Rick: ‘Onze ideeën kregen al snel vorm. Op ons verzoek werd het team uitgebreid met een andere jonge ondernemer, ontwerper Alwin Minks. Uit Sneek helemaal, maar met stevige roots in de arkenwereld. Ook had hij al eerder samengewerkt met de heren Vroegindeweij. Alwin maakt slimme, doordachte ontwerpen voor levensgenieters die wél iets bijzonders willen, maar niet een kwart van hun budget willen uitgeven aan de architect. Hij bracht onze gedachten in kaart en al snel ontstond er een grote stapel schetsen en een helder programma van eisen. Binnen een paar weken hadden we een realistisch ontwerp en een eerste begroting. En wat extra handig bleek: door zijn jarenlange ervaring in de arkenbouw waren zijn ontwerpen al bijna werktekeningen voor Maarten en Marius.
Vanwege de snel stijgende prijzen voor bouwmaterialen werd de creativiteit van alle partijen flink op de proef gesteld om binnen de kaders van tijd en geld te blijven – dat is goed gelukt!’
Alwin: ‘Het is elk keer een uniek proces om met opdrachtgevers hun woonwensen waar te maken. De meeste architecten
weten te weinig van waterwoningen, waardoor je later in het ontwerpproces concessies moet doen en compromissen moet sluiten – doodzonde.
De ark van Rick en Marieke is bijzonder vanwege de combinatie van materialen, maar vooral de groene gevel vind ik geweldig – de tuin loopt er als het ware in over. Verder is het een split-levelark, maar zonder traditionele verspringing in het dak: ik heb de daklijn over de hele lengte door laten lopen, met een cortenstalen ‘hoedje’ op het dubbele deel van de ark. Aan de waterzijde geven de schuifschermen met lamellen een mooie luxe uitstraling, ze weren bovendien het zonlicht in de zomer.’
Maarten: ‘Én het is een voorbeeld als het gaat om duurzaamheid. Een nul-op-de-meter-ark met lucht-lucht-warmtepomp, en CO2-positief door de CLT-draagconstructie (cross laminated timber). En inderdaad: die groengevel is een parel!’
Eind april 2022 was het zover: de spiksplinternieuwe duurzame ark werd afgemeerd op de nieuwe plek in Haarlem. Rick: ‘Bamboe, cortenstaal en een groene gevel: het is gewoon een pláátje! We zijn van plan er heel lang van te gaan genieten.’ •
Minksontwerp.nl Domera.nl
Eind jaren 90 kwam Vincent van Loon uit Amsterdam op het idee van een woonbootmuseum in zijn stad. Vijfentwintig jaar later is het museum op de Hendrika Maria – een vrachtschip uit 1914 dat in 2008 in de oorspronkelijke staat is teruggebracht – nog steeds een succes. Ter gelegenheid van het jubileum hebben bezoekers met Hendrik(a) en/of Maria in de voornaam in december 2022 gratis entree. woonbootmuseum.nl
VLOT heeft een nieuw bemanningslid! Arianne de Ruiter heeft het stokje overgenomen van Susanne Geuze en is inmiddels voortvarend aan de slag als eindredacteur.
Als klein meisje haalde ik soms halsbrekende toeren uit als ik vanaf de wal via de landvasten op de boeg van onze platbodem probeerde te klimmen. ‘Zelf doen!’ riep ik er met een rood aangelopen gezicht en vurige ogen bij. Haha! Bij VLOT ging het opstappen een stuk soepeler. Misschien hebben jullie het zelfs niet eens gemerkt: sinds het juninummer van dit jaar ben ik aan boord. Opgegroeid op het water - zoals je op de foto ziet, hou ik ook van bos - dompel ik me met veel plezier onder in de prachtige artikelen, persoonlijke verhalen en binnenkijkers voor VLOT. Ik redigeer, schaaf en polijst - geweldig om zo als tekstschrijver bij te dragen aan dit superleuke magazine! Meer weten over wat me van het water en uit de bossen houdt? Neem dan eens een kijkje op alfarho.nl.
In de tentoonstelling ‘Over drijven in Mokum – wonen op het water’ zie je veel verschillende manieren van wonen op en bij het water in Amsterdam. Welke techniek komt erbij kijken? Met welke regels heb je te maken? En welke kansen zijn er voor duurzaamheid? De tentoonstelling is samengesteld door het Borneo Architectuur Centrum, in samenwerking met waterbewoners Ingeborg van Lieshout (Green Light District) en Bob Ronday (Bob Ronday Architectuur). Te bekijken tot en met 31 maart 2023. bac-amsterdam.nl
Volg je @VLOTwaterwonen al op Instagram? Verwonder je over bijzondere woonboten en neem een kijkje in het interieur van andere waterbewoners. Deze bijzondere Binnenkijker is gemaakt bij Pascal Dierick en Katja Batens op de Grâce de Dieu II. Op hun spits van 48 x 5 meter wonen ze aan de sluis van Ittre op het Kanaal Brussel-Charleroi in België. En ze lezen VLOT!
Ook je woonboot terugzien in onze feed? Mail de redactie!
Onderwerp: Verhuizing
Datum: 4 juni 2022 om 16:30 uur
Aan: redactie@vlotwaterwonen.nl
Beste Renate,
Na 24 jaar op mijn schip gewoond te hebben, is het nu tijd voor verandering. Een grote verandering: op de vaste grond wonen. Dat zal wel wennen zijn! Het werk op een 27 meter lang schip en dito tuin wordt me te veel, dus helaas. Gelukkig heb ik een prachtig huisje gevonden, midden in de natuur. Dus geen koeten meer, maar andere vogels die me wakker maken.
Vanaf je eerste nummer ontvang ik je mooie magazine VLOT. Dat wil ik zo houden. Er moet toch een beetje een connectie blijven met het waterwonen. En ik vind je initiatief van destijds echt superstoer. Dat wil ik blijven ondersteunen. Op de website zag ik dat ik er een betaald abonnement voor walbewoners is: daar maak ik graag gebruik van! Succes met VLOT, en veel geluk met alles.
Vriendelijke groeten, Joos Vogels
Ik heb je abonnement omgezet, Joos, en wens je veel woon- en leesplezier!
Nederland ondertekende in 2012 het Unesco-verdrag inzake de bescherming van het immaterieel cultureel erfgoed. Tien jaar later voegt erfgoedwaterwonen.nl daar een geweldige mijlpaal aan toe: na het schrijven van een borgingsplan door de Stichting Behoud Cultuur Waterwonen, is waterwonen sinds november 2022 ook officieel immaterieel erfgoed! Je leest er meer over in het volgende nummer van VLOT. Nu alvast weten wat het voor jou betekent? Check immaterieelerfgoed.nl/waterwonen.
BRIEVENBUSPOST
‘VLOT in de bus, altijd een feestje. Onze arkhond Pepper verslindt VLOT ook!’ - Jaap van Bentum, Vinkeveen
Ik woon nog niet op een ark, maar jullie blad werd me alvast aangeraden door bevriende arkbewoners :-) Petra Hoogendoorn, Weesp • Al een tijdje de nieuwe bewoner van dit adres. Bij dezen eindelijk mijn aanmelding ... ;-) E. Lindoorn, Bussum • Zo blij met jouw blad! Laetitia Kingsford Amsterdam • Fantastisch leuk blad! Als nieuwe waterbewoner heb ik heel veel aan alle informatieve en leuke artikelen. Patty Ehrbecker, Rotterdam • Ik lees VLOT altijd met plezier en hoop dan ook van harte dat het blijft bestaan! Bouw van Wijk, Woubrugge • Dank voor jullie mooie werk! Marcel & Natascha, Utrecht • Na 50 jaar op de Risico in Elburg gewoond te hebben, en vanaf het allereerste begin altijd met veel plezier VLOT te hebben gelezen, zijn we verhuisd naar de vaste wal. Om de pijn te verzachten (de lamp schommelt niet meer) zouden we graag VLOT weer lezen. Willem & Wil, Elburg • Leuk blad maken jullie toch! Familie Bouwmeester, Ter Aar • Een fijn blad, VLOT, fantastisch dat je het ooit hebt opgezet, het voorziet in een behoefte! Marianne Berentsen, Amsterdam • Altijd leuk om VLOT te ontvangen, dus vandaar dat ik ook Vriend van VLOT wil worden. Stevin Veenendaal, Arnhem
VLOT heeft jou nodig!
Ik maak VLOT al sinds 2011 met veel plezier, en dat komt vooral door al jullie verhalen, tips en foto’s. Samen creëren we zo een echt waterwoonplatform voor kennisdeling.
Maar … VLOT kan niet zonder financiële steun. Om VLOT te kunnen blijven maken, hebben we Vrienden van VLOT nodig. Lees je dit magazine met plezier? En draag je de waterwoongemeenschap een warm hart toe? Word dan Vriend van VLOT voor maar 10 euro per jaar (of meer, als je dat wilt). Je betaalt dan 2,50 euro per nummer – de prijs van een kop koffie! Zo draag je bij aan de productiekosten van VLOT. Samen zorgen de Vrienden ervoor dat VLOT kan blijven drijven.
Ga naar vlotwaterwonen.nl en meld je aan. Nog makkelijker: scan deze code.
Regelmatig hoor ik van mensen dat ze wel Vriend van VLOT wíllen worden, maar het er gewoon niet van komt. Hopelijk maak ik het je zo een stukje makkelijker!
Vrolijke groet en veel dank,
In 2016 stopte de ING – zonder vooraankondiging – met het financieren van woonboten. Dat zorgde ervoor dat veel mensen opeens geen hypotheek meer konden krijgen. Maar … sinds kort is er een nieuwe hypotheekverstrekker voor woonboten op de markt: Orange Credit.
Een goed moment om eens op rij te zetten wat de ‘basisvoorwaarden’ zijn voor het opstarten van een hypotheekaanvraag. Je moet op z’n minst aan de standaard voorwaarden voor het financieren van een woonboot voldoen:
• De locatie moet een officiële ligplaats zijn, uitgegeven door een overheidsinstelling.
• De locatie moet een woonbestemming hebben volgens het bestemmingsplan.
• De locatie moet vrij overdraagbaar zijn aan een willekeurige derde.
• Er moet een taxatierapport worden opgemaakt door een gespecialiseerde woonboottaxateur.
En … je moet natuurlijk voldoende inkomen hebben om de maandelijkse rente en aflossing te kunnen betalen. Afhankelijk van de locatie en het onderpand, kunnen er nog diverse andere randvoorwaarden zijn.
Directeur Jeroen Walhout van Orange Credit licht toe: ‘Een bijzondere markt, die woonboten! Met onze jarenlange ervaring in de financiële wereld kwamen de woonboten op ons pad. We voelen ons thuis in nichemarkten en de waterwoonwereld is hier een bijzonder voorbeeld van. We hebben ervoor gekozen om alleen met gespecialiseerde tussenpersonen te werken. Je kunt dus niet rechtstreeks bij ons een hypotheekaanvraag indienen.’
Anders dan bij een huis op de wal, is elke hypotheekaanvraag voor een woonboot maatwerk. Specialistisch en tijdrovend – de hoofdreden waarom de ING er destijds mee stopte. Je specifieke situatie, de betreffende woonboot én de bijbehorende en benodigde vergunningen zijn allemaal cruciaal in het financieringstraject. En zelfs de behandelvolgorde is essentieel.
Door gebruik te maken van deskundige adviseurs, kan je hypotheekaanvraag op de juiste manier worden ingediend. Dat scheelt tijd en ergernis. De mensen die de afgelopen jaren een hypotheekaanvraag hebben ingediend bij een bank, kunnen daarover meepraten.
De Arkotheker is een van de twee gespecialiseerde woonboot-intermediairs van Orange Credit. Eigenaar Hendrik de Wit: ‘Wij zijn iedere dag op het water en kennen de woonbotenmarkt. Het scheelt enorm wanneer je de verschillende ontwikkelingen in de markt door de jaren heen hebt meegemaakt. Zo weten we als geen ander dat het verkrijgen van een hypotheek in de woonbotenwereld veel meer voeten in aarde heeft dan genoeg inkomen alleen. Is de ligplaatsvergunning uitgegeven door een overheidsinstelling? Of zijn er ook particuliere grondeigenaren betrokken? Er komt veel op je af bij het aanvragen van een hypotheek.’
Helaas kan ook de nieuwe aanbieder niet de hele markt bedienen. Regels, wetten, risico’s … Hendrik: ‘Het is ontzettend jammer dat ook nu de varende woonboten weer buiten de boot vallen. Die waterbewoners zitten nog steeds gevangen in onmogelijkheden en dat betekent dat varend wonen eigenlijk alleen met ‘eigen geld’ te realiseren valt. Wij blijven ons inzetten voor het verkrijgen van een hypotheekvorm voor varend wonen. Dat erfgoed moeten we koesteren, maar zonder financiering is dat bijna niet te meer te doen.’
Hendrik vervolgt: ‘De nieuwe aanbieder biedt in ieder geval ruimere financieringsmogelijkheden. Zo kan bijvoorbeeld het volledige hypotheekbedrag (inclusief de ligplaatswaarde) in dertig jaar worden afgelost, in plaats van de huidige twintig jaar. Dat is nieuw in onze wereld en een hele goede ontwikkeling.
Wat ook mogelijkheden biedt, is dat je een gedeelte van de hypotheekschuld aflossingsvrij kunt lenen. Ook daardoor ontstaan er lagere maandlasten. Niet iedereen heeft de wens om na dertig jaar de volledige schuld te hebben afgelost. Dit kan bijvoorbeeld interessant zijn voor mensen met een oude ING-hypotheek.
We gaan zien wat de toekomst brengt. In elk geval zijn wij hartstikke blij met de nieuwkomer op de markt. Stilstand is achteruitgang, nieuwe ontwikkelingen zijn welkom!’ •
Arkotheker.nl
Wat was het fijn om de jaarlijkse jury- én de publieksprijs voor de Woonboot van het Jaar weer te kunnen uitreiken! Op 23 september 2022 vond de feestelijke happening plaats, aan boord van de Pelikaan in Amsterdam (over dat geweldige schip lees je meer op pagina 20). Zoals elk jaar bepaalden júllie naar wie de publieksprijs zou gaan.
Toen VLOT alweer acht (!) jaar geleden de Woonboot van het Jaar-verkiezing in het leven riep, was dat in de eerste plaats om te laten zien hoe mooi het is om te wonen op het water, en hoe goed we in Nederland zijn in bóúwen op het water. Maar we streven met de verkiezing ook naar meer aandacht voor betere regelgeving en naar meer erkenning voor deze bijzondere levensstijl.
Uit de inzenders voor de verkiezing van 2021 werd algauw de trend van het jaar duidelijk: zelf de handen uit de mouwen steken. Meer dan dat, zelfs: gewoon je baan opzeggen om een paar
jaar te besteden aan het fulltime bouwen van je waterwoning. Ook valt op dat onze waterbewoners hogere duurzaamheidseisen stellen dan het Bouwbesluit vereist – fantastisch!
Uit alle inzendingen koos de jury drie genomineerden, aan de hand van vier criteria: techniek (waaronder innovatie en duurzaamheid), kwaliteit van het ontwerp, uitvoering en waterbeleving. Deze drie woonboten staken volgens de jury met kop en schouders boven de rest uit : woonschip Vasco in
Amsterdam, woonark Aracana in Amsterdam en varend woonschip Actief in Leeuwarden.
• Wouter Valkenier (architect, stedenbouwkundige en Schoonschipbewoner)
• Peter de Winter (hoofdredacteur Bouwwereld)
• Niek van der Sluis (woonbotenmakelaar, taxateur en woonarkbewoner)
• Ingeborg van Lieshout (copywriter architectuur en design, jurylid Dutch Design Awards, stedenbouwkundige en woonschipbewoner) en
• Renate Meijer (uitgever en hoofdredacteur VLOT)
Al tien jaar wisten Michel en Toziena van der Tuuk wat ze wilden: een varend woonschip. Het moest er zo origineel mogelijk uitzien en zelfvoorzienend zijn tijdens het varen. Ze kochten het varende schip Actief uit 1931 en brachten haar terug in de originele staat. Het varend erfgoed werd ingekort, geheel gestript en gerenoveerd op de werf. Michel en Toziena werkten zelf ook mee.
Gebouwd: 1931, Coops HoogezandSappemeer Renovatie: SRF
Martien en Anke Rademakers wilden absoluut een duurzaam huis. Ze plozen alles uit en verdeelden de taken. Martien nam ontslag en ging fulltime bouwen. Alles is zelfbouw, behalve het betonnen casco. Het leverde 350 vierkante meter woonoppervlak op. De waterwoning is slim ingedeeld, zodat de bewoners elkaar niet kwijtraken en vanuit elke hoek het water kunnen zien. De kinderen kunnen vanaf de glijbaan in de tuin dwars door het huis zó het water in.
Architect: Chris Coepijn
Bouw casco: Hercules Afbouw: zelfbouw, met hulp van familie en vrienden
ten een nieuw stalen casco bouwen, inclusief zeeg en rondingen – onder water zelfs een geveegde kont. De rest is zelfbouw. Gijs verkocht zijn bedrijf en stopte al zijn energie in dit project. De gebruikte materialen: zoveel mogelijk tweedehands of van restpartijen. De uitdaging is gelukt, het is een strak en ‘rustig’ thuis geworden door eenheid in vorm en materiaal.
Ontwerp: scheepsbouwkundige Peter Bosgraaf Werfselectie: architect Egbert van Dijn Bouw casco: Talsma Shipyards Afbouw: Gijs van Laatum
neerde waterbewoners zijn aanwezig, ook andere deelnemers, ontwerpers en (water)bouwers, VLOT-medewerkers, adverteerders, journalisten en natuurlijk de sponsoren. Zonder sponsoren geen verkiezing, dus fantastisch dat zij ook dit jaar weer hun bijdrage wilden leveren!
Eerst spreken we Martine van Lier, over de welstandseisen in Amsterdam. Als enige welstandsadviseur van de gemeente Amsterdam erkent ze dat het moeilijk is om met de huidige welstandsnota meer diversiteit op het water te realiseren. We spreken ter plekke af ‘een cluppie’ op te richten om met architecten en de gemeente te gaan brainstormen over meer mogelijkheden.
En dan is het moment daar. Met luid applaus wint woonark Aracana de eretitel Woonboot van het Jaar 2021. Met een ‘Wauw … wauw
… wauw’ ontvangen Martien en Anke de oranje boei – inmiddels dé juryprijs voor winnaars van de Woonboot van het Jaar – uit handen van Ingeborg van Lieshout.
Niet alleen de jury benoemt de Aracana tot winnaar: de ark wint ook de publieksprijs, met een ruime meerderheid van de stemmen. Voor de tweede keer in acht jaar gaat de juryén de publieksprijs naar dezelfde boot!
De jury is onder de indruk van het ambitieniveau van Anke en Martien. Omdat ze de reguliere werkwijze ter discussie stelden en het nog beter wilden doen. En dat is ze gelukt. Met een 10 voor duurzaamheid. Vorm, techniek en waterbeleving komen prachtig samen in dit zelfgebouwde drijvende droomhuis. De lat voor bouwen op het water in Nederland ligt weer een heel stuk hoger!
Nieuwsgierig naar de Aracana? Ga naar pagina 20 voor een kijkje in deze prachtige zelfgebouwde waterwoning. Meer foto’s van de drie genomineerden en het juryrapport vind je op woonbootvanhetjaar.nl. •
Martien: ‘We hebben er samen hard voor gewerkt, en deze mooie prijs voelt dan ook echt als een kroon op ons werk. We hebben dit natuurlijk niet alleen gedaan; daarom willen we iedereen die heeft meegeholpen graag enorm bedanken. Zonder die overweldigende hulp was het nooit zo gelukt. Wat zijn we intens blij en dankbaar met het resultaat!
Er kwam na de prijsuitreiking veel op ons af, van veel media tot long-lost friends die opeens een berichtje stuurden – superleuk! Voor ons was de reis een belangrijk deel van het doel, maar het was ook wel heel intens. Nu ik weer ‘een echte baan’ heb, komen we langzaam weer in een soort ritme, en daar waren we ook wel aan toe. We genieten enorm van onze ark.’
Deze feestelijke editie van de VLOT-verkiezing Woonboot van het Jaar is mogelijk gemaakt door:
grafische verbeelding
HEB JIJ DE WOONBOOT VAN HET JAAR 2022?
Is of wordt jouw nieuwe (of gerenoveerde) woonboot in 2022 opgeleverd?
Doe dan mee aan de verkiezing van volgend jaar! Meld je vóór
30 januari 2023 aan via woonbootvanhetjaar.nl.
Ligt uw toilet onder het rioolniveau? Iedere woonbooteigenaar is tegenwoordig aangewezen op een opvoerinstallatie. Onze mini-Compacta U1.60 zorgt ervoor dat uw boodschap netjes komt waar het hoort: vaak in het hoger gelegen riool.
Een pomp in m’n woonboot? Velen verwachten een technische ruimte nodig te hebben, maar het tegenovergestelde is waar. De mini-Compacta U1.60 van KSB doet wat haar naam belooft; de installatie past in een zeer beperkte ruimte.
Voor meer informatie bezoek onze website www.ksb.nl/mini-compacta of neem contact op met een van onze experts tel. 020-4079800.
Kluun is schrijver, levensgenieter, wijnliefhebber, klusdyslect, fan van Bruce Springsteen en onbezorgde woonarkbezitter.
Sander Donker is schrijver, journalist, roestkrabber, columnist bij deVolkskrant en natuurlijk waterbewoner.
Beste Sander,
Zullen we het dit keer eens over een wat meer filosofische boeg gooien in onze conversatie? We kunnen wel eeuwig blijven doorzeveren over chardonnay en de zoveelste klus aan die boot van je, maar op een bepaald moment krijgt een mens toch de behoefte aan verdieping. Ik althans wel. Daarom: heb jij weleens nagedacht over de invloed van wonen op water? Kijk, waterbewoners weten natuurlijk allang wat voor feest het is om de hele dag water te zien. Maar het is niet zomaar dat we daar heel blij van worden. Onderzoekers van de Northwestern University in Chicago hebben aangetoond dat mensen dieper slapen van het geluid van stromend of klotsend water. (Druppelend water schijnt dan weer slecht voor je nachtrust te zijn, het is zelfs een effectieve martelmethode, dus die lekkage op je boot zou ik toch een keer laten verhelpen.)
Nu zijn er mensen die denken dat wonen op grote hoogte gelukkig maakt, vanwege het magnifieke uitzicht. Dat kan dan wel zo zijn, maar het geeft ook, zo zeggen onderzoekers, een gevoel geïsoleerd te zijn, en dat maakt mensen juist ongelukkig. Omringd worden door water geeft daarentegen rust. De hartslag en bloeddruk verlagen al als een mens alleen maar kijkt naar water.
Mensen ervaren minder stress wanneer zij natuur waarnemen, dat weet een kind. En nou komt ie: hoe meer water er in die natuur te zien is, hoe lager de gemeten stress. Tel uit je winst, Sander. Alles goed en wel, maar misschien heb ik je – ik ken je inmiddels – alleen maar bozer gemaakt, misschien kun jij door die kleine patrijspoortjes in je boot het water wel helemaal niet zien. Sorry, in dat geval. Praten we de volgende keer gewoon weer over klussen en wijn.
Ha die Kluun,
Je brief deed me denken aan dat nummer van De Dijk. Van die man die pas weet wat hij mist als ze er niet is. Die ‘ze’ is dan zowel mijn boot als het water eromheen.
Goed dat je me eraan herinnert dus, want ik ben soms geneigd de voordelen te vergeten. Water, moet je weten, komt vaak tot me in de vorm van deining. Zomers, als de dronken bootjesparade voorbijtrekt, maar vooral als het stormt. In die betonnen hut van je zul je daar wel niet zo’n last van hebben, maar onze oude Maria ligt dan te dansen op de golven. Ooit heb ik midden in de nacht mijn boekenkast staan vastschroeven aan de muur, omdat ie anders was omgevallen. Zo ben ik waterwonen gaandeweg gaan zien als een actieve bezigheid. Je bent weliswaar thuis, maar ook ‘aan boord’. Wind en water bepalen of je lekker rustig op de bank kunt gaan liggen of niet.
Maar veel vaker houdt het water zich gewoon gedeisd. Zou ik nog kunnen slapen zonder dat gezellige geklots tegen de boeg? Zou ik ooit nog wat op papier krijgen zonder mijmerend uit mijn stuurhut naar buiten te blikken? Misschien wel niet.
Het mooiste, beste Kluun, is dit: ik moet ’s ochtends naar buiten om de krant uit de bus te halen. Negen van de tien keer hebben de opkomende zon en het wateroppervlak dan eendrachtig een spektakel voor me gebakken waar ik met natte ogen naar sta te kijken. En dat midden in de stad.
Dus je hebt gelijk: een man die al voor zijn eerste koffie staat te janken om de schoonheid van zijn woonomgeving, mag best wat vaker beseffen wat een mazzelaar hij is.
Sander
Toen ze met het oog op gezinsuitbreiding weg wilden uit de binnenstad van Amsterdam, maakten Martien en Anke Rademakers een lijst met wensen voor hun nieuwe droomhuis. Het moest ruim en duurzaam zijn, een tuin hebben en gelegen zijn aan doorgaand vaarwater. En dat alles binnen de ring van Amsterdam … Niet te doen, zou je denken, maar het lukte! En dat niet alleen, ze sleepten met hun Aracana ook nog eens de titel ‘Woonboot van het Jaar’ in de wacht (ze wonnen de jury- én de publieksprijs).
Tekst Renate Meijer Foto’s Henny van Belkom‘Een kant en klaar woonhuis bleek niet te betalen,’ steekt Anke van wal. ‘Op een bepaald moment zagen we een oude ark die al twee jaar te koop lag, en toen wisten we: het wordt een waterwoning! Maar dan wel een nieuwe, helemaal naar onze wensen en smaak.’
‘Dik een jaar zijn we aan het ontwerpen geweest en met het schetsontwerp gingen we langs diverse arkenbouwers. We schrokken ons rot van de prijzen! Dus … besloten we het ‘gewoon’ zelf te doen. We kennen elkaar van de studie bouwtechniek in Delft en wisten het een en ander over isolatiewaarde, zontoetreding en temperatuurhuishouding. We hadden ons vorige huis ook samen gerenoveerd en hadden wel zin in een groot project.’
Ze sloten een bouwdepot af en Martien zegde zijn baan op om fulltime met hun droomhuis bezig te kunnen zijn. Loek, de broer van Anke, is bouwadviseur, en Martien kon een half jaar naast hem op kantoor zitten om het detailontwerp te maken, de bouw voor te bereiden en de vergunningsaanvragen in orde te maken. ‘Verder denk ik dat ik alle ‘do it yourself’-YouTubefilmpjes heb gezien,’ lacht Martien. ‘Met uitzondering van het betonnen casco hebben we alles zelf gedaan. De bouwmaterialen
haalden we waar mogelijk tweedehands van Marktplaats, ook de oven en vaatwasser tikten we daar op de kop.’
‘We kozen voor een andere bouwmethode dan de conventionele houtskeletbouwconstructie,’ vervolgt Martien. ‘De zelfdragende buitenwand is met SIP-panelen (structural insulated panel) opgetrokken. SIP-panelen zijn dun, licht, hebben een hoge isolatiewaarde en je kunt er snel en gemakkelijk mee bouwen. De constructieve kern van de ark en de verdiepingsvloer zijn gemaakt van CLT (cross laminated timber), oftewel kruislaaghout. Dat is stijf, sterk, geeft een warme uitstraling en slaat een flinke hoeveelheid CO2 op.
SIP en CLT vormen een perfecte combinatie, maar van de prijzen in Nederland schrokken we nogal. Daarom zochten we ons heil over de grens. Uiteindelijk kochten Loek en ik een vliegticket naar Riga in Letland, we bezochten daar vijftien fabrieken. Met vier daarvan gingen we in zee, naar alle tevredenheid: goede kwaliteit en voor een derde van de prijs in Nederland.’
De woonark is gasloos en heeft zonnepanelen. ‘Om warmte op
(dronefoto: Martien Rademakers) Illustraties Auke HerremaDe vloeren zijn van massief (gevlinderd) beton. Delen met beloopbaar glas zorgen voor extra daglicht op de benedenverdieping. In de plinten zijn –onzichtbaar – speakers weggewerkt. De werkkamer is zichtbaar onder het springnet voor de kinderen in de woonkamer.
te wekken, beschikken we over drie bronnen, met als kern een buffervat van 1.500 liter. Op verschillende plaatsen aan de gevel hangen heatpipes, die ons het hele jaar van warmte voorzien – van begin maart tot eind oktober hebben we verder eigenlijk niets nodig. Verder hebben we een warmtepomp van 6 kilowatt, die zijn warmte onttrekt aan het buitenwater en die wordt gevoed door twaalf zonnepanelen. Een hout-/cv-kachel van 25 kilowatt kan op extreem koude dagen bijspringen als de andere bronnen tekortschieten, maar dat is nog niet nodig geweest.
Het ventilatiesysteem zuigt per ruimte vraaggestuurd lucht af die centraal de kelder in wordt geblazen. Hierbij is slechts één pijp per ruimte nodig. Alle luchtmetingen worden centraal in de installatieruimte uitgevoerd.
Verder zijn alle ramen uitgevoerd in triple glas, met een speciale folie voor extra isolatie.’
‘Ook onze kinderen Duuk (6) en Teije (4) voelen zich hier helemaal thuis,’ vertelt Anke enthousiast. ‘We hebben een boomhut met een spiraalglijbaan, een springnet in de woonkamer waarin ze kunnen dollen, en een grote speelkelder onder de keuken, waar Teije letterlijk heeft leren fietsen.
Met het oog op de toekomst bouwden we naast de ark ook een appartement, dat op termijn dienst kan doen als kangoeroewoning. In de tussentijd verhuren we het.’
Met zoveel ruimte was de keuze om Oekraïense vluchtelingen op te nemen snel gemaakt. ‘De speelkamer onder de keuken hebben we tijdelijk verbouwd tot een appartementje met douche voor Olena en haar twee kinderen van zestien en één.’
‘We voelen ons bevoorrecht dat we door de goede verkoop van ons appartement in de stad en de handigheid in bouwen 350 vierkante meter woonruimte hebben kunnen realiseren binnen de ring van Amsterdam,’ zegt Anke tot slot.
‘Maar,’ vult Martien aan, ‘zo’n groot project moet je niet zelf gaan doen om kosten te besparen – we hebben veel leergeld betaald. Je moet het doen puur omdat je het leuk vindt en geniet van het proces. Een volgende keer zouden we sommige dingen anders aanpakken. Ze zeggen weleens: het eerste huis dat je bouwt is voor de verkoop, het tweede voor je schoonmoeder en het derde voor jezelf. Maar voorlopig gaan we volop zelf genieten van deze geweldige ark.’ •
Een majestueuze houten wand van 9 meter hoog verbindt alle verdiepingen. De traptreden steken blind uit deze wand.
De constructieve kern van de woonark en de verdiepingsvloer zijn van CLT. De reststukken hiervan zijn onder andere gebruikt voor de wastafels, deurkrukken, de traptreden en de bank in de keuken.
Zowel aan de water- als de tuinkant zijn railloze schuifpuien toegepast: de kinderen kunnen zo vanuit de tuin door de woonark rennen en het water in springen. Van twee oude zeecontainers maakte Martien een garage en bekleedde die met hetzelfde hout als de ark.
De architect ontwierp alle ruimtes in open verbinding met elkaar. Zo kijkt de vide op de eerste verdieping uit op de keuken.
Ligplaats voor authentiek woonschip van 30 x 5 m en sloepplaatsen met stroomvoorziening. www.sluishuis.nl
Interesse? Sense Vastgoed: 020 - 471 19 04
Ecensy ontwerpt, regelt en levert warmtepompen tegen een concurrerende prijs. Met het speciaal ontwikkelde bronsysteem is het mogelijk om alle soorten woonboten te verduurzamen; van varende woonschepen tot watervilla’s. Neem nu contact met ons op voor een vrijblijvende offerte!
Rebra/Ecensy B.V. - 088 50 179 00 info@ecensy.eu - www.ecensy.eu
Het is een beproefde methode om opgelopen tegenslag van je af te schrijven. Het blijkt te helpen bij het doorleven van de gebeurtenissen, alles weer een plek te geven en iets negatiefs om te vormen naar een positieve bijdrage aan ‘het leven’. In dat laatste zit de zin van dit soort schrijfwerk voor anderen. En die anderen zijn nu mijn gewaardeerde lezers.
Ik moet een trauma verwerken omdat de hoogste bestuursrechter in één zaak op meerdere kwesties anders heeft beslist dan ik na grondige voorbereiding had gehoopt. Negatieve effecten voor eigenaren/bewoners van varende (historische) woonschepen zijn daarvan het gevolg.
Nu denken wij als bestuursrechtadvocaten niet in termen van ‘winnen’ en ‘verliezen’ in zaken tegen overheidsbesluiten, want zo werkt het niet. De overheid heeft namens ons allen de macht in handen om besluiten te nemen in het algemeen belang en heeft daarom ruime bevoegdheden.
Maar zij moet daarbij wel redelijk en zorgvuldig handelen, belangen duidelijk afwegen en binnen de wettelijke kaders besluiten nemen. Als zo bezien in een zaak bij ons vraagtekens rijzen, is er de bestuursrechter om voor ons burgers de rechtsvragen te beantwoorden en dragen we met z’n allen weer bij aan de rechtsontwikkeling.
Het kan goed of slecht uitpakken voor de burger die dit juridische pad bewandelt. In deze zaak pakte het slecht uit: twee ligplaatsen moeten na 42 jaar gedwongen worden ontruimd. Het zou fijner zijn geweest als de bestuursrechter het wél met ons eens was geweest. Want de consequenties van zijn besluit betekenen een zware inbreuk op het drijvende woongenot van de betrokkenen.
Wat in de uitspraak het meest relevant is voor de woonbotenwereld, is de door ons gestelde rechtsvraag over het juridische onderscheid tussen een ‘varend woonschip’ en een ‘drijvend bouwwerk’. Sinds 2014 beweegt de rechtsontwikkeling omtrent woonboten zich in de richting van een juridische gelijkstelling met wonen op de wal. Alles wat drijft en permanent op de ligplaats in gebruik is voor bewoning, is nu een drijvend bouwwerk. Woonarken, scharken en (historische) woonschepen die niet zelfstandig kunnen varen, hebben nu dus een (bouw)omgevingsvergunning nodig.
Voor een specifieke categorie is een uitzondering op de omgevingsvergunningsplicht gemaakt: de varende
woonschepen. Deze woonschepen zijn technisch geschikt om veilig en zelfstandig mee te varen, wat ‘bewezen’ kan worden met bijvoorbeeld een geldig Certificaat van Onderzoek. Daarnaast kan bijvoorbeeld meespelen dat een schipper het juiste vaarbewijs heeft, aansluitingen voor nuts- en afmeervoorzieningen eenvoudig losgemaakt kunnen worden en een toegangsvoorziening niet aan boord is vastgelast. De varende woonschepen in deze uitspraak voldoen aan deze criteria.
Het tweede criterium voor de uitzondering blijkt een subjectief gebruikscriterium. Een varend woonschip dat wordt gebruikt voor verblijf (wonen) en dat is bestemd (technisch geschikt) en wordt gebruikt voor de vaart, is geen bouwwerk. De juridische angel blijkt in ‘het gebruik voor de vaart’ te zitten.
Kan niet voldoende aannemelijk worden gemaakt dat er ‘af en toe’ wordt gevaren of zal worden gevaren, dan geldt de uitzondering op de omgevingsvergunningsplicht voor varende woonschepen niet.
De beoordeling daarvan ligt primair bij de gemeente, die daarbij soepel, streng of willekeurig kan oordelen. In de onderhavige zaak liet de bestuursrechter de strenge beoordeling van de gemeente in stand en beoordeelde de varende woonschepen toch als drijvende bouwwerken, juist omdat het bedoelde gebruik primair ‘wonen’ was en er niet ‘af en toe’ werd gevaren. Ook was niet relevant dat in de toekomst meer gevaren zou worden.
Woonschepen waarmee gevaren wordt, kunnen juridisch dus veranderen in ongevingsvergunningsplichtige drijvende bouwwerken als het actief varen vermindert tot minder dan ‘af en toe’ of zelfs stopt. Het varende woonschip is dan opeens ‘illegaal’ aanwezig op de ligplaats en staat bloot aan een handhavingsrisico. Ook het bestemmingsplan kan dan problemen opleveren, als alleen varende woonschepen op de ligplaats zijn toegestaan.
Mij lijkt de uitzondering op de omgevingsvergunningsplicht zo niet te werken. De volgende vraag doemt alweer op: waarom zou je met een drijvend bouwwerk niet ‘af en toe’ kunnen varen? In dat geval moet het advies zijn voor het drijvende bouwwerk een omgevingsvergunning aan te vragen. Maar dan volgt een toetsing aan het bestemmingsplan, het Bouwbesluit 2012 en het welstandsbeleid, en ontstaan daar misschien weer problemen. We zijn er nog niet klaar mee ... •
Hoeveel vrouwen zouden er zonder partner wonen op een stalen schip? En hoe is dat? Geeft het staal je een veilig gevoel? Of krijg je stress van het onderhoud en verlang je af en toe terug naar de wal? Nieuwsgierig reisde Christa Romp –zelf ook waterbewoner – met haar camera door Nederland, op zoek naar vrouwen met liefde voor staal. christaromp.nl
Suzanne Hansen (48), ondernemer en werkzaam aan de Universiteit van Amsterdam, woont samen met zoon Pjotr (12) op de Pelikaan, een Dortmunder. Bouwjaar: 1964. Afmeting: 67 x 8,20 meter. Ligplaats: Haparandadam, Amsterdam.
‘Op het water wonen was sinds mijn twintigste mijn grote droom. Ik studeerde in Utrecht, waar ik bij de Rijksmunt in Lombok regelmatig wegdroomde bij de mooie schepen en bruggen. Ik deed briefjes met “Kamer gezocht” in de bus bij alle woonboten die ik daar zag.
Op mijn veertigste verjaardag werd ik door een vriendin getipt dat de Minerva, een schip aan de Haparandasteiger in Amsterdam, te huur zou komen. Ik zag het als mijn kans om eindelijk het wonen op een schip te ervaren. Mijn vriend had die ervaring al, maar ik was opgevoed in een veilig rijtjeshuis. In de winter van 2014 waagden we de sprong en zo kwam ik op het water terecht.
Ik woon nu acht jaar op het water en zes jaar op de Pelikaan. Het schip is een Dortmunder uit 1964. Ze droeg de naam Horn en was gebouwd om stenen, zand en grind te vervoeren in de haven van Antwerpen.’
sterdam met een plan voor botenwinterstalling op het schip. Waterbedrijf Waternet reageerde enthousiast en nam de Pelikaan in 2009 in gebruik als botendepot: een ‘gevangenisboot’ voor bootjes waarvan het liggeld niet was betaald. Na vijf jaar stootte Waternet het schip weer af en liet het veilen.’
‘Op dat punt begint mijn verhaal. Op mijn eerste veiling ooit werd ik in 2016, samen met de vader van mijn zoon, eigenaar van de Pelikaan. Met als doel om duurzaam varen te gaan promoten in Amsterdam. We kochten het schip voor weinig, en gingen vervolgens niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk het schip in ... Een bazige buurman vocht onze ligplaatsvergunning aan. De vergunning werd uiteindelijk ingetrokken en na een spel van aangetekende brieven en mediation bereikten we consensus over de nieuwe ligplaats: de oude ligplaats, maar dan een kwartslag gedraaid ... Verloren energie, die ik liever in de Pelikaan had gestoken.
‘De Pelikaan kent een roerige geschiedenis van veerkracht, verval en wederopstanding. Het overleefde faillissementen en een catastrofale aanvaring met een coaster. Met een kapotgedraaide motor kwam het uiteindelijk in handen van een duo uit Am- >>>
Drie jaar later toog ik – inmiddels alleen – met sleepboten naar de Oranjewerf voor de verplichte keuring van de Pelikaan. Ik had voor de werfgang 30.000 euro gespaard. Wat bleek? Het vlak was compleet doorgerot en zo lek als een mandje! Ad-
de Pelikaan. Ik liet een peloton aan roestbikkers uit Urk aanrukken, die de spantvakken kwamen leegbeuken met bijlen. Ik zal er een levenslange roestfobie aan overhouden. De feloranje roest groeide aan als wilde schimmel op jam tijdens een warme zomer. Maar we hebben het gered! En mijn zoon vond het fantastisch om op de Oranjewerf rond te struinen met een bouwhelm op.
Het schip heeft ons geleerd dat we doorzetters zijn en tegenslag kunnen verdragen – ook al blijft het soms alle hens aan dek met juridische uitdagingen of andere chaos die moet worden bedwongen. Mijn ouders zijn zeer betrokken en mijn vader
bleek onmisbaar. Ook vriendinnen, zussen, tantes, buren en de vader van Pjotr helpen regelmatig mee.’
‘Ik heb een haat-liefdeverhouding met de Pelikaan. Dit schip is een beest! Een niet te temmen monster dat kan grommen van de roest en kraken van verzet als water en wind vrij spel hebben. Vliegroest en lekkages kunnen mijn stresslevel tot grote hoogtes opjagen, maar toch: het is wel ónze Pelikaan. Met bovendien het allermooiste uitzicht van Amsterdam.
We liggen compleet vrij, als een eiland in de oceaan. Zo groots en koud als het staal soms is, zo knus, warm en veilig voelt ons huis vanbinnen. Buiten geniet ik van de seizoenen, van de zwanen en meerkoeten die gebroederlijk naast elkaar hun nesten bouwen, en van kanoën in het stille ochtendlicht.
Ik deel de liefde voor water met Pjotr en ook hij is dol op de Pelikaan. Er is zoveel ruimte dat hij alles kan doen wat hij wil. In de zomer springt hij vaak in het water. Hij leert Engels
door te praten met de klussers die bij ons werken. Tijdens de lockdown konden we het kantoor gebruiken als minischool, waar hij elke dag samen met vriendjes kon leren en tussendoor lekker kon spelen.’
‘We hebben hier een waanzinnig uitzicht over het IJ en de Houthavens. En al die verschillende soorten licht! Tegen de avond kan ik nog steeds worden geraakt door een roze gloed die soms overgaat in een goudkleurig schijnsel en de gebouwen om ons heen in de schijnwerpers zet. Betoverend!
We houden van het IJ en de levendige haven met binnenvaartschepen naast ons. Af en toe ligt er geen enkel schip. Dan kijken we in alle stilte uit over het water en zien we het dak van het centraal station. Op die momenten genieten we van de vogels en de meest waanzinnige luchten, of stappen in ons kleine bootje om even te varen. Het stemt me telkens weer zó dankbaar.’
‘Er is een totaalplan voor het schip als maritieme hub waar mensen kunnen werken aan het verduurzamen van boten. De Pelikaan heeft al inspirerende werkruimtes voor maritieme makers, marinebiologen, ondernemers en onderzoekers. Ook is er een kleine E-marina voor elektrisch varen, de Pelikaan heeft laadplaatsen langszij.
Maar … dit schip is te groot voor mij alleen. Aangezien ik ook bijzonder leuk werk doe náást de Pelikaan, wordt het klussen me gewoon te veel. Na een periode van overdenken en afwegen, is nu de fase aangebroken van keuzes maken. Daarom onderzoek ik nu ruil- en verkoopscenario’s met enthousiastelingen die graag verder willen bouwen aan een duurzame bestemming van de Pelikaan. Dit schip heeft zo’n goede basis en zoveel potentie – ik ben daar hartstikke trots op.’ •
Geïnteresseerd in de Pelikaan en Suzannes duurzame missie? Ga naar pelikaan.amsterdam.
Leonoor Koole woont samen met haar man
Ben en hond Kiko op True North, een varend, Nederlands motorjacht uit 1964. In deze rubriek een inkijkje in hun vrije bestaan: hoe ziet wonen op het water zonder vaste ligplaats eruit?
Argwanend kijk ik naar de weersvoorspelling en dan naar de thermometer aan dek. Boten en verwarming, het is altijd een punt van aandacht. En zeker in deze tijd met hoge energieprijzen en de wens om duurzamer te leven. ‘Hoe doen jullie dat dan in de winter?’ vragen mensen vaak. Waarmee ze natuurlijk bedoelen of we dag en nacht met wollen ondergoed en oorwarmers rondlopen. Dat is gelukkig niet het geval. Maar zorgvuldig energiemanagement kan natuurlijk geen kwaad.
Neem nou bijvoorbeeld onze boot True North. Een varend, klassiek motorjacht gebouwd in de jaren 60, toen duurzaamheid nog niet hoog op de publieke agenda stond. True North is rond 2005 opnieuw ingetimmerd en toen – naar de maatstaven van die tijd – goed geïsoleerd. Zowel boven als onder de waterlijn zit er glaswol tussen alle wanden en de stalen huid. Maar ja … energielabel AAA zullen we nooit krijgen, en B ook niet, ben ik bang.
Aan boord hebben we centrale verwarming met als hart een moderne generatieketel, speciaal voor de scheepvaart. Die ketel gebruikt diesel om het water te verwarmen en voedt vervolgens de ongeveer vijftien radiatoren aan boord. Plus het water voor de douche en – jawel – het bad. ‘Staan de verwarmingen laag?’ vragen we elkaar iedere ochtend, om zo brandstof te besparen. Net als in een gewoon huis regelen we met thermostaatkranen welke ruimtes meer of minder warmte krijgen. In de winter zetten we de verwarming in de gastenhutten in het vooronder en de stuurhut omlaag. Maar in onze eigen slaapkamer, de keuken en de salon is het altijd behaaglijk. Bijzonder, want de salon heeft rondom enkel glas. Heerlijk om altijd het water te zien, maar qua energie toch echt een uitdaging. We vonden de perfecte oplossing in hightechvouwgordijnen die zowel kou als licht reflecteren en een isolerende luchtlaag vormen tussen het gordijn en het glas. En waar je overdag ook nog eens doorheen kunt kijken. Zo simpel kan het zijn. Net als het feit dat we altijd een ligplek in de zon proberen te regelen.
Zelfs midden in de winter maakt het een groot verschil wanneer de eerste zonnestralen het staal opwarmen. ‘En anders zet je er toch gewoon een elektrisch kacheltje bij om dieselkosten te besparen?’ zegt een enkele slimmerik. Maar dat is natuurlijk lood om oud ijzer, omdat je in de meeste jachthavens een toeslag betaalt voor het gebruik van energie.
Goed opletten en zorgvuldig plannen is wat voor ons werkt. Of beter gezegd: wat voor ons werkte. Zoals eerder geschreven was True North te koop en dit najaar is ze overgegaan in handen van een Franse familie. En die hebben grootse plannen. Juist ook op dit vlak. Op afstand bedienbare thermostaten en geëlektrificeerde motoren zullen het schip naar een volgend niveau van duurzaamheid brengen.
Zelf maken we de overstap naar een zeilschip, waarbij het inbouwen van een zuinig verwarmingssysteem en het installeren van zonnepanelen en een windgenerator bovenaan de lijst staan. Dat geeft ons de vrijheid om met ons varende huis nog duurzamer door het leven te gaan.
Energiemanagement. Het zal altijd wel een belangrijk onderwerp blijven voor booteigenaren. Tegelijkertijd ben ik ervan overtuigd dat er met de stijgende energiekosten nog meer duurzame oplossingen voor waterwonen op de markt zullen komen. En dat wonen op een boot op die manier betaalbaar en verantwoord blijft. Want wonen op het water, dat zullen we. Desnoods met wollen ondergoed en oorwarmers. •
Volgens velen horen ze op de Werelderfgoedlijst van Unesco: de Deltawerken. Wat zijn ze imposant! Het land erachter is sinds de watersnoodramp van 1953 ingrijpend veranderd. Tineke en Dorien verkenden Walcheren, ZuidBeveland en Zeeuws-Vlaanderen. Naast prachtig gelegen woonboten aan de Londense Kaai in Middelburg, troffen ze op hun tour indrukwekkende natuur, historie en zilte zaligheden aan.
Onze tweede reis naar het Zeeuwse land achter de beroemde Deltawerken brengt ons vandaag op Zuid-Beveland en wel in Yerseke. Dit dorp is bekend om de oester- en mosselteelt in de Oosterschelde. Mede om die teelt was het voor de inwoners van groot belang dat het water hier zout bleef. Waar in de regio eerst vooral
dammen werden gebouwd om het zeewater volledig tegen te houden, kreeg de Oosterschelde een halfopen waterkering, waardoor het water er zout bleef.
We wandelen over de dijk langs de restaurants, die met name oesters, mosselen en kreeft serveren. Beneden aan het water zien we de oesterputten, waarin de
dieren worden ontdaan van zand en slib, tot ze eetbaar zijn. Hoewel de teelt innovatief plaatsvindt, ogen de oesterputten en de opslaghuisjes ernaast historisch. Alsof je een eeuw teruggaat in de tijd!
Meer over de historie van Yerseke en omgeving komen we te weten in het Oosterscheldemuseum. Zoals over ‘verdronken’ plaatsen. Zeeland telt het hoogste aantal verdronken dorpen van Noordwest-Europa. Tussen 1200 en 1700 vaagden stormvloeden meer dan honderd kerkdorpen en zelfs een complete stad (Reimerswaal) weg. Van het Verdronken Land van Zuid-Beveland, voor de kust van Yerseke, is nu niets meer te zien. Heel anders is dat voor het Verdronken Land van Saeftinghe, aan de monding
Tineke Zwijgers (journalist) en Dorien Koppenberg (fotograaf) maken reisreportages en reisgidsen. Ook hebben ze een wandelsite: wandelingen.info.
van de Schelde. In dit beschermde natuurgebied heeft het tij nog altijd vrij spel. De Westerschelde is in het kader van de Deltawerken namelijk nooit afgesloten. De reden: de haven van Antwerpen moest bereikbaar blijven.
Door het vlakke land van Zeeuws-Vlaanderen rijden we naar Nieuw-Namen, waar we vanuit het bezoekerscentrum door het unieke slikken- en schorrenlandschap van het Verdronken Land van Saeftinghe wandelen. Tweemaal daags stijgt het water hier soms meer dan een meter per uur en zet het zilt slik af. Daarin gedijen planten en bloemen als zeekraal, zeeasters, kweldergras, zeebies en melkkruid. Daarnaast trekt het slik vogels als zeearenden en smienten aan, maar ook zeldzame soorten als de waaierstaartrietzanger en de blauwborst. Een groot deel van het gebied is niet toegankelijk, maar we kunnen over een plankierpad wandelen. Het is een rare gewaarwording om in deze ruige natuur vlakbij grote zeeschepen te zien passeren.
In het bezoekerscentrum komen we meer te weten over het ‘verdrinken’ van Saeftinghe. De Allerheiligenvloed van 1570 zette het gebied bijna volledig onder water. Dit soort rampen zagen mensen vaak als straf voor hun zonden. De dorps-
bewoners van Saeftinghe zouden ijdel en hoogmoedig geweest zijn, destijds een hoofdzonde.
Op een dag ving een visser een zeemeermin en wilde haar zeemeerman zijn vrouw terug. De visser weigerde, waarop de zeemeerman dreigde: ‘Het land van Saeftinghe zal vergaan, alleen zijn torens zullen blijven staan.’ Soms ziet men in het gebied witte gedaanten in de mist. Dat zouden de geesten van verdronken mensen zijn, die hier nog altijd ronddwalen. Restanten van de verdwenen dorpen zijn af en toe nog zichtbaar: door het schurende effect van het Scheldewater komen overblijfselen van huizen en kerken dan even bloot te liggen.
Wij warmen na afloop van onze wandeling op met een borrel in café Het Verdronken Land. Een Vlaamse gastvrije plek, zo karakteristiek dat het etablissement geregeld in films en tv-series figureert.
Met de Maeslantkering, die Rotterdam beschermt tegen hoog water, waren de Deltawerken in 1997 officieel voltooid. Tot onze verbazing stuiten we in Zeeuws-Vlaanderen op nog een ‘deltawerk’: een nieuw natuurgebied, dat de kust tussen Groede en Breskens gaat versterken.
We nemen een kijkje in deze Waterdunen en volgen een van de drie wandel-
routes door de delta achter de duinen. Die stroomt tweemaal daags vol met zeewater. Op ons tochtje over bruggen en langs vogelkijkhutten valt er veel te zien en te horen aan trekvogels. Leuk is dat hier ook wordt geëxperimenteerd met de teelt van zilte groenten als zeekraal, zeevenkel en luzerne.
Kijk op oosterscheldemuseum.nl en saeftinghe.eu voor de openingstijden van de musea. Meer over de Waterdunen vind je op waterdunen.com. Check het vaarschema van de veerboot op westerscheldeferry.nl. •
Door het openblijven van de toegang tot de Antwerpse haven, reis je tussen Walcheren, Zuid-Beveland en Zeeuws-Vlaanderen nog altijd per veerboot of door de Westerscheldetunnel. Wij namen de boot van Breskens naar Vlissingen (en terug) en genoten van de mooie tocht, het uitzicht op de oude stad en het manoeuvreren tussen enorme zeeschepen. Vanuit Vlissingen fietsten we naar Middelburg, waar we een prachtige wandeling maakten door de historische stad.
vlot-verzekerd.nl
De
Van een druppel tot een oceaan: water is een van de belangrijkste bronnen op de wereld. Het stroomt over het land, gaat ondergronds, vormt gletsjers en zit zelfs in de lucht. Het grote boek over water gaat op onderzoek uit. Waar komt water vandaan? Hoe is het een bron voor alles wat leeft? Hoe zit het met dieren die in water leven en hoe kun je – bijvoorbeeld in een woestijn – overleven zonder water? Ook lees je over het belang van zuinig zijn met water en over de energie die je ermee kunt opwekken. Dit interactieve boek is hartstikke leerzaam en echt superleuk! bruna.nl
Een vrachtschip met goederen is op weg naar New York. Het stormt. Door onverwachte technische problemen, zandbanken en de woeste zee kapseist de vrachtboot en slaat de lading overboord. Nieuwsgierige strandjutters komen samen op het strand. Wie verzamelt de grootste buit? Strandjutters is een familiebordspel voor twee tot vijf spelers vanaf zes jaar en spreekt tot de verbeelding van alle wandelaars en jutters op het strand. schiermonnikoogshop.nl
Midden in de grote vijver in de wijk Zeeburgerdijk-Oost steken de kop van een schaap en het hoofd van een man boven het water uit. Waterstralen schieten van de ogen van de man in die van het schaap. Ze staan allebei tot aan hun nek in het water. Volgens kunstenaar Merijn Bolink ontstaat er een vorm van communicatie tussen mens en dier als ze elkaar in de ogen kijken, al hebben ze geen idee wat er in de ander omgaat. De lichamen van de man en het schaap bevinden zich onder water. De kunstenaar legt daarmee een link naar de historie van het gebied: doorbraken in de oude Zeeburgerdijk leidden vroeger vaak tot overstromingen van het achterliggende poldergebied. merijnbolink.nl
Vuurtoreneiland is een in 1701 aangelegd eilandje in het Markermeer, met een vervallen fort en de enige vuurtoren van Amsterdam (sinds 1981 een rijksmonument). Eten op deze unieke plek geeft het gevoel van een minivakantie. De eilandervaring begint al als je aan boord stapt van de historische ‘IJveer XIII’, die je over het IJ naar het eiland brengt. In de lente en zomer eet je in een transparante glazen kas, in de koudere maanden worden de ambachtelijk bereide lekkernijen geserveerd bij een knisperend haardvuur in het winterrestaurant. De boottocht (heen en terug) en het diner duren samen ongeveer vijf uur, waarin je ruim gelegenheid hebt om het eiland te verkennen. vuurtoreneiland.nl
Zweven op een schommel in de golven en een stortbui op de zolder: twee van de vele verrassende elementen die ervoor zorgen dat je de nieuwe expositie ‘Denkend aan water’ op slot Loevestein niet alleen moet zien, maar vooral moet beleven! Wat betekent water voor Loevestein, voor de regio en voor Nederland? Kom alles te weten over nieuwe ontwikkelingen en historische gebeurtenissen en zie, hoor, voel én proef het water! De expositie is er tot en met 5 maart 2023.
Deze pagina wordt gevuld door de Landelijke Waterwoon Organisatie (LWO).
Deze keer staat het ontbreken van eenduidigheid in wet- en regelgeving centraal.
‘Vrijheid’, is nog steeds het meest gegeven antwoord wanneer je mensen vraagt: ‘Waarom woon je op het water?’ Het gevoel van vrijheid is er zeker. Maar hoe vrij is het waterwonen feitelijk?
Historisch gezien zijn er voor wonen op het water steeds regels geweest. We kennen de Wet op woonwagens en woonschepen van 1918, met een reglement dat in 1991 werd ingetrokken. Er kwamen toen geen nieuwe regels voor in de plaats, behalve dat de gemeente via een gemeentelijke verordening regels mocht stellen aan de ligplaats.
Het aantal ligplaatsen was in de loop van de jaren flink uitgebreid, waardoor de gemeenten, samen met de provincies, vooral inzetten op sanering. Nieuwe wetgeving zou hierbij moeten helpen. Pogingen daartoe in 1975 en opnieuw in 1987 zijn door acties van woonschipeigenaren, verenigd in het Landelijk Woonboten Overleg (LWO), mislukt.
In de jaren daarna werden steeds meer voor wonen geldende wetten ook van toepassing op het drijvend wonen: de Huisvestingswet artikel 31, de Wet ruimtelijke ordening met de bestemmingsplannen, de Wabo, de Woningwet met het bijbehorende Bouwbesluit. Sanering werd vervangen door regulering via algemene wetten. De minister voor Wonen en Rijksdienst verklaarde begin 2014: ‘Bij dezen erken ik dat wonen op het water gelijkwaardig is aan wonen op land.’
In de praktijk blijken algemene regels echter niet altijd goed toepasbaar te zijn op drijvend wonen. Belangrijke redenen:
• Een drijvende woning is juridisch gezien geen onroerend, maar roerend goed.
• Een drijvende woning, de ligplaats en de oever horen functioneel bij elkaar, maar wat betreft eigenaarschap en regelgeving is dit niet het geval. Wetten horen eenduidig te zijn en daardoor rechtszekerheid te bieden. Doordat algemene wetten op een aantal punten niet zijn toegesneden op het drijvend wonen, ontbreekt de eenduidigheid en daarmee de rechtszekerheid. Dit is ongewenst.
Moeten we terug naar regelgeving speciaal voor drijvend wonen? Ook al zouden we dit willen, dan is dat niet haalbaar. De nieuwe Omgevingswet, bijvoorbeeld, gaat verder op de lijn van het afschaffen van regels gericht op afzonderlijke groepen. Het minder ‘bijzonder’ maken van drijvend wonen door de verschillen tussen wonen op het land en wonen op het water kleiner te maken, is dan het logische gevolg. Dit proces verloopt echter traag, ten nadele van waterbewoners.
De landelijke belangenbehartiging door de LWO richt zich op het verder verkleinen van deze verschillen. De problematiek ‘roerend’ versus ‘onroerend’ en de driedeling ‘drijvende woning - ligplaats - oever’ zijn hierin de speerpunten.
Waterbewoners lopen niet echt warm voor meer regels. Toch zijn die nodig om verbetering van rechtszekerheid en gelijkheid van wonen op het water en wonen op het land te bereiken. Een punt van aandacht is daarbij dat grotere rechtszekerheid in veel gevallen samengaat met verhoging van kosten, bijvoorbeeld voor de ligplaats en de oever. De bestaande opslag op
de hypotheekrente kan echter op termijn verdwijnen. Daarnaast zal met toenemende rechtszekerheid de waarde van het eigen bezit toenemen. Hogere vaste lasten hebben daarentegen op de waarde een drukkend effect. Voor verschillende waterbewoners zal deze mix verschillend uitpakken. Goede voorlichting is noodzakelijk. Onzekerheid tast het gevoel van vrijheid aan. Aan die onzekerheid moeten we dus iets doen.
We wensen alle waterbewoners fijne feestdagen en een goed 2023. Tot ziens ergens in het land! •
Het bestuur van de LWO zal in 2023 meer dan tot nu toe het land ingaan om met de leden in gesprek te gaan over de ontwikkelingen, de gevolgen hiervan en de rol van de LWO. Belangenbehartiging blijft nodig. Dit kan alleen met voldoende leden. Wanneer u nog geen lid bent van de LWO, meld u dan nu aan. Dit kan op de LWOwebsite (lwoorg.nl) via de knop ‘lid worden’ rechtsboven in het scherm. LWO – Samen drijf je verder!
NOG GEEN LID? MELD U AAN!In de machinekamer van het voormalige vrachtschip Robbedoes – door de bewoners zelf omgebouwd tot een varend woonschip – komt Wim Robbertsen (57) los van zijn dagelijkse bezigheden. Tot Anneke (56) roept dat de koffie klaarstaat.
Tekst Marleen Leussink
‘Techniek is mij met de paplepel ingegoten. Ik ben geboren tussen de trekkers en kranen van een loonbedrijf. Tegenwoordig koop ik wereldwijd gebruikte windmolens op, die we afbreken en vervoeren naar een ander – vaak Europees – land waar de windturbines zo weer twintig jaar meegaan. In windturbineprojecten komen allerlei technieken samen én is alles groot en lang. Eigenlijk net als op een schip. Prachtig vind ik dat.’
‘Soms heb ik de behoefte om los te komen van mijn drukke bestaan. Dan loop ik naar de machinekamer van onze Robbedoes, laat mijn klompen voor de deur staan en daal op mijn sokken de trap af naar beneden. Daar, in de ruime kamer – waar ik gelukkig niet hoef te bukken – zie ik een mooi hoofdmotorblok, een motorblok voor de generator, twee zonneboilers, een dieseltank, een accubak en een diesel- en aardgasverwarmingsketel. Het gereedschapsbord is keurig opgeruimd. Zelfs geblinddoekt zou ik er alles kunnen vinden. Mijn domein. Met muziek van Bløf op de achtergrond poets ik het motorblok en vul de vetpot bij. Ondertussen bedenk ik hoe dingen slimmer kunnen op ons schip. Met mijn hoofd en handen ben ik dan gepassioneerd aan het puzzelen. Het is mijn manier om de zinnen te verzetten.’
‘Waar ik dan op zit te broeden tijdens het controleren van het oliepeil? Hoe we de energiebalans op ons schip kunnen verbeteren, bij-
Wat is jouw favoriete plek aan boord? Mail naar redactie@vlotwaterwonen.nl.
voorbeeld. Zo hebben we zonnepanelen voor stroom en zonnecollectoren met een boiler. Op een bewolkte dag doen de zonnecollectoren het niet zo goed. Als om elf uur ’s ochtends de accu van de zonnepanelen alweer vol is, schakelt het systeem over op een elektrische bijverwarmer voor de zonneboiler, zodat we daar ook nog energie in kunnen laden. Zo kunnen we lekker warm douchen. Zijn we ’s winters onderweg en gaat Anneke koken, dan zet ik de generator aan. Deze generator heeft drie stroomfases: een voor het gebruik, een voor het laden van de accu en een voor het opwarmen van het water. Dat is efficiënter, waardoor we minder diesel verstoken.
“Wim, wil je koffie?” hoor ik in de verte. Het is dat Anneke soms even door de patrijspoort komt kijken, anders zou ik zo een heel weekend in de machinekamer kunnen vertoeven.’
‘Mijn tweede favoriete plek aan boord is zonder twijfel de stuurhut, waar de machinekamer wordt aangestuurd. Lekker knutselen met draadjes. De stuurhut is ook de plek waar ik aan het roer sta om de wijde waterwereld in te varen. Onze bestemmingen? We varen naar een windmolenproject, gaan op vakantie of varen uit met gasten. Het afgelopen jaar waren we zo’n vijf maanden onderweg. We wonen waar onze Robbedoes ons brengt.’ •
Meer lezen over de Robbedoes, of eens binnenkijken op het schip? Ga naar woonschiprobbedoes.nl.
