"Επι της αυρίου εκίνησαν και ήλθαν στην Λιοδώραν, το παρεπόταμον του Αλφέως ολόρθα εκατεβαίναν στην Ίσοβαν εδιάβηκεν αλλάγι από τους Σούρκους, το μοναστήρι εκάψασιν, εδε αμαρτία που εγίνη."
1
Φρονικόν του Μορέως, στ. 4669-4672.
ΜΠΙΤΖΙΜΠΑΡΔΙ
ΑΜΕΝΑΠΤΗΤΗ ΔΘΛΗΜΘΑΘΑ ΗΚΕΙΤΠΞΜΘΙΗ ΕΦΗΛΕΠΘΔΑ 4 ΦΡΟΝΟ ΑΡ.ΥΤΛΛΟΤ : 19 ΕΠΣΕΜΒΡΗ 2016 ος
ΥΓΕΙΑ Μια νέα στήλη άρθρων με θέμα την υγεία, κάνει από αυτό το φύλλο πρεμιέρα με σκοπό την ενημέρωση σε θέματα που αφορούν την υγεία μας και την διατροφή μας. Επίσης θα προβάλλονται προβληματισμοί για το ύστημα Τγείας και για την κατάσταση των τοπικών νοσοκομείων.
Κύριε Δήμαρχε… Απθογπαθεί ο ΣΚΟΥΡΚΟρ Είναι γεγονός πως το νερό που πληρώνουμε στο χωριό ετήσια είναι φθηνό σε σχέση με την ποιότητα και την ποσότητα που καταναλώνουμε. Πίνοντας από την βρύση στο παλάτι, αλλά και στην βρύση διαπιστώνουμε την ύπαρξη άμμου που παρασύρεται από τα έγκατα της γης, στο διάβα του ύδατος προς την έξοδο. Αυτό από μόνο του θα< ελ.2
Σαξίδι στο παρελθόν της Πελοποννήσου Μνημεία από κάθε περίοδο της πολυκύμαντης ιστορίας της, σπουδαίοι αρχαιολογικοί χώροι όπως η αρχαία Ολυμπία, η Επίδαυρος, οι Μυκήνες, η καστροπολιτεία του Μυστρά και της Μονεμάσιας. οι βυζαντινές εκκλησίες, μοναδικοί οικισμοί και γοητευτικά κάστρα, μαζί με φυσικές ομορφιές, μαγνητίζουν πλήθος τουριστών απ’ όλο τον κόσμο που ξεκινούν με κάθε μέσο για να κάνουν τον γύρο της Πελοποννήσου, μια εκδρομή ιδιαίτερα διαδεδομένη και δημοφιλής, άγνωστη για τους περισσότερους από εμάς.
Σελ.2
Σελ.4 (ΜΕΡΟΣ Γ΄)
ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΚΑΙ…ΑΛΛΑ! Εξώδικο καηά ΕΛΓΑ από ηοςρ αγπόηερ ηηρ Ηλείαρ
Η αξία της χειραψίας του Γιώργου Η.Ζέρβα
Καθςζηεπεί η έλεςζη ηυν γευπόνυν – εκηιμηηών…
Μεπικέρ ζκέτειρ για ηην αξία ηηρ σειπατίαρ Σελ. 3 Σελ.2
ΛΟΘΤΖΘΛΟΑΠΔΘ
2
ΥΓΕΙΑ Κάπνισμα, ένας ύπουλος εχθρός του στόματος
ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΚΑΙ…ΑΛΛΑ!
Σο κάπνισμα είναι ομολογουμένως μια αρκετά διαδεδομένη συνήθεια στον ελληνικό πληθυσμό. Αρκετοί από εμάς έχουν δει και ενδεχομένως έχουν ακούσει για τις συνέπειες αυτής της συνήθειας σε διάφορα οργανικά μας συστήματα (πνεύμονες, καρδιά κλπ.). Πόσοι όμως από εμάς γνωρίζουν την επίδραση και συμμετοχή του καπνίσματος σε διάφορα νοσήματα που σχετίζονται με τη στοματική κοιλότητα; Η περιοδοντική νόσος - ουλίτιδα και περιοδοντίτιδα δηλαδή η νόσος ούλων και οστού, των ιστών με λίγα λόγια που περιβάλλουν και συγκρατούν τα δόντια μας στο στόμα φαίνεται να είναι πιο έντονη σε ανθρώπους που καπνίζουν από αυτούς που δεν καπνίζουν. Σα μικρόβια της οδοντικής πλάκας (οδοντική πλάκα είναι το κολλώδες λευκωπό ή διαφανές επίχρισμα που εναποτίθεται συνεχώς πάνω στα δόντια από το σάλιο κυρίως) αρχικώς λοιπόν ερεθίζουν τα ούλα και προκαλούν φλεγμονή αρχικά, την ουλίτιδα. Αν η ουλίτιδα παραμείνει αθεράπευτη τότε η καταστροφή προχωρεί σε υποκείμενους ιστούς, τις ίνες και το οστό που συγκρατεί τα δόντια με αποτέλεσμα αυτά να αρχίσουν να κινούνται και να πέφτουν. Σότε έχουμε την περιοδοντίτιδα. υμπτώματα που τη συνοδεύουν είναι αιμορραγία των ούλων, οίδημα και πόνος. Υαίνεται ότι η νικοτίνη και πίσσα που υπάρχουν στον καπνό καταστέλλουν την άμυνα των ούλων με αποτέλεσμα τα παραπάνω νοσήματα να εμφανίζονται πιο έντονα. Όλοι οι καπνιστές παρατηρούν στο στόμα τους την αυξημένη δημιουργία τρυγίας (πέτρας), τις διάφορες έντονες χρώσεις των δοντιών τους καθώς και την έντονη κακοσμία που συνυπάρχει με τα παραπάνω. υνηθισμένο φαινόμενο είναι και η υποχώρηση των ούλων(υφίζηση). Παρατηρούν ότι αρχίζουν να αποκαλύπτονται οι ρίζες των δοντιών τους με άμεσο αποτέλεσμα την εμφάνιση ευαισθησίας των δοντιών στο κρύο ή ζεστό, αυξημένο κίνδυνο τερηδόνας και ας μη μιλήσουμε καλύτερα για το αισθητικό πρόβλημα που δημιουργείται. Σέλος θα πρέπει να αναφέρουμε τον κίνδυνο καρκινογένεσης στο στόμα από το κάπνισμα.
Πάνω από 10.000 στρέμματα καλλιεργειών στους δήμους Ανδραβίδας – Κυλλήνης, Πηνειού και Ανδρίτσαινας – Κρεστένων, πνίγηκαν στη λάσπη μετά από την κακοκαιρία που έπληξε και την Ηλεία στις 25 Ιουνίου. Οι αγρότες έχοντας ήδη δεχθεί πολλαπλά πλήγματα από τον καιρό, για κάποια από τα οποία δεν έχουν αποζημιωθεί, ανησυχούν για το μέλλον τους την ώρα που η αποχή των γεωπόνων εκτιμητών του ΕΛΓΑ από τις αυτοψίες στους χώρους καταστροφής συνεχίζεται. Η τροπολογία που κατατέθηκε μέσα στην εβδομάδα προκειμένου να επιλύσει θέματα που αφορούν τους γεωπόνους εκτιμητές φαίνεται πως ικανοποιούν μόνο θεσμικά και όχι οικονομικά ζητήματα. Έτσι υπάρχει η εκτίμηση πως η αποχή θα συνεχιστεί με τραγικές συνέπειες για τους αγρότες που περιμένουν να αποζημιωθούν την ώρα που η παραγωγή τους σαπίζει στο χωράφι. Σο βράδυ της Σετάρτης η ομάδα παραγωγών Αμαλιάδας κάλεσε τους πληγέντες παραγωγούς αλλά και νομικό της σύμβουλο για να συντονίσουν τις κινήσεις τους στο θέμα, αποφασίζοντας να στείλουν εξώδικο στον ΕΛΓΑ για το θέμα των αποζημιώσεων.
Κύριε Δήμαρχε… (υνέχεια από σελ.1) πρέπει να αποτελέσει σημείο προς έρευνα και αποκατάστασης του προβλήματος. Η ύπαρξη άμμου αποδεικνύει την καθαρότητα του νερού όμως δεν είναι απαραίτητο να φθάνει και στο ποτήρι μας. την πηγή η ύπαρξη άμμου είναι φαινόμενο καθ΄όλη την διάρκεια του χρόνου, όμως αυτό το φαινόμενο παρατηρείται και στις βρύσες του χωριού σε μικρότερη κλίμακα. Η δεξαμενές άνω του χωριού θα έπρεπε να λειτουργούν ως παγίδα καθίζησης της άμμου που φτάνει εκεί, ή ο καθαρισμός τους να γίνεται πιο συχνά. Όσον αφορά όμως την βρύση, στο Παλάτι, αποτελεί επιτακτική ανάγκη η μέριμνα του συχνότερου καθαρισμού και η αποτελεσματική λύση στο πρόβλημα του πόσιμου νερού. οΚΟΤΡΚΟς
ΛΟΘΤΖΘΛΟΑΠΔΘ Η αξία της χειραψίας Διαχρονικά η χειραψία θεωρείται από πολλούς μελετητές ως ένδειξη ότι τα άτομα που συμμετέχουν σε αυτή δεν έχουν επιθετικές διαθέσεις και δεν κρατούν όπλο. Άλλωστε αρχαιολογικά ευρήματα στον ελληνικό χώρο και κείμενα φανερώνουν ότι η χειραψία αποτελούσε πρακτική ήδη από τον 5ο αιώνα π.Φ. Όταν λοιπόν δύο άνδρες συναντιούνταν, χαιρετούσαν ο ένας τον άλλον φέρνοντας σε επαφή τις παλάμες του δεξιού τους χεριού μεταξύ τους. Ήθελαν με αυτό τον τρόπο να αποδείξουν ότι δεν κρατούν όπλο το οποίο θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν κατά του συνομιλητή τους. (Επίσης να σημειώσω εδώ, κάτι που έμαθα τελευταία κουβεντιάζοντας για το θέμα, τη σημασία της χειραψίας σε διαφορετικές κουλτούρες και θρησκείες και κυρίως στη βουδιστική όπου πιστεύεται ότι με τη χειραψία ρέει και μεταδίδεται η ενέργεια από το ένα σώμα στο άλλο.) Ασφαλώς, η παραπάνω εκδοχή για τη σημασία και το συμβολισμό της χειραψίας, στηρίζεται σε ιστορικά στοιχεία, πηγές, ευρήματα και απεικονίσεις. Και φυσικά δεν έχω ούτε τις γνώσεις αλλά ούτε και την πρόθεση να την αμφισβητήσω. ίγουρα σε άλλες εποχές ήταν πολλές φορές ζήτημα ζωής και θανάτου να αποδείξει κάποιος άμεσα και με τρόπο σαφή πως οι προθέσεις του, αν μη τι άλλο, δεν είναι επιθετικές και δεν στρεφόταν εναντίον του ανθρώπου που στεκόταν απέναντί του. Θέλω όμως να προσθέσω μια ακόμα ερμηνεία για το τι μπορεί να συμβολίζει η χειραψία σε ένα άλλο επίπεδο, όχι απόλυτα συνειδητό. ε σύγκριση λοιπόν με ό,τι συνέβαινε παλαιότερα, σήμερα δεν είναι απαραίτητη η χειραψία για να αποδείξουμε στον άλλο ότι δεν κινούμαστε επιθετικά απέναντί του καθώς δεν οπλοφορούμε για να φοβάται να μας πλησιάσει. Έχουμε άλλωστε εφεύρει άλλους πιο αποτελεσματικούς και πιο καλά κρυμμένους τρόπους για να επιτεθούμε ο ένας στον άλλο. Έτσι, λοιπόν, η χειραψία τουλάχιστον σε ό,τι έχει να κάνει με την πρακτική και ζωτικής σημασίας αξία της, έχει πάψει να είναι χρήσιμη. Ωστόσο, στο δυτικό κόσμο, αν και όχι μόνο, εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να αποτελεί τον --------------------------------------------------πιο διαδεδομένο χαιρετισμό μεταξύ δύο ανθρώπων που συναντιούνται για πρώτη φορά. Γιατί άραγε; Σι είναι αυτό που ωθεί δύο ανθρώπους στη χειραψία; Σι σηματοδοτεί σήμερα η χειραψία; Εκτιμώ πως στις μέρες μας η χειραψία όχι μόνο δεν υπηρετεί το σκοπό που υπηρετούσε παλαιότερα αλλά έχει προσλάβει ένα εντελώς νέο νόημα και μια ποιοτικά διαφοροποιημένη ουσία απόλυτα προσαρμοσμένη στις ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου. ήμερα η χειραψία αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία, δύο άνθρωποι να έρθουν σε επαφή
3
άμεση και πραγματική χωρίς να φοβούνται ο ένας τον άλλον. Σα λίγα δευτερόλεπτα που διαρκεί μία χειραψία, μπορούν να δώσουν τόσες πολλές πληροφορίες για τον άνθρωπο που βρίσκεται απέναντί μας που ίσως δεν θα γίνονταν αντιληπτές ακόμα και μετά από πολλές ώρες συζήτησης μαζί του είναι απαραίτητα συνειδητός) μήπως εκτεθούν, παρεξηγηθούν ή κινδυνέψουν. ε έναν κόσμο που ολοένα και λιγοστεύουν οι ευκαιρίες να αγγίξει ο ένας τον άλλο, και μέσω αυτής της επαφής να δώσει και να πάρει, η χειραψία εξυπηρετεί αυτή την ανάγκη με τρόπο που κατά πολλούς φαντάζει ιδανικός χωρίς να προσβάλει και χωρίς να εκθέτει κανέναν, σεβόμενη πλήρως τους κανόνες αυτού που έχουμε ονομάσει «τρόποι καλής συμπεριφοράς». Αυτά δε τα λίγα δευτερόλεπτα που διαρκεί, μπορεί να δώσουν τόσες πολλές πληροφορίες για τον άνθρωπο που βρίσκεται απέναντί μας που ίσως δεν θα γίνονταν αντιληπτές ακόμα και μετά από πολλές ώρες συζήτησης μαζί του. Επιπλέον, αισθήσεις, συναισθήματα και σκέψεις (θετικές ή αρνητικές δεν έχει σημασία) γίνονται αντιληπτές προσφέροντάς μας και συμπληρώνοντας κάτι που διαχρονικά ο άνθρωπος έχει ανάγκη από τη στιγμή της γέννησής του: την επαφή με ανθρώπους. «Αυτόν δε θέλω ούτε να τον αγγίξω<» Σαυτοχρόνως δε, αν καθίσουμε και σκεφτούμε σε τι «επιτρέπουμε» να αγγίξει το εσωτερικό μέρος της χεριού μας (την παλάμη μας δηλαδή) ή με τι εμείς «επιλέγουμε» να τη φέρουμε σε επαφή χωρίς να νοιώσουμε αηδία, δυσαρέσκεια ή αποστροφή είναι πολύ πιθανό να καταλήξουμε στο συμπέρασμα πως θα πρέπει να έχει περίπου τα εξής χαρακτηριστικά: να είναι καθαρό, να δείχνει υγειές, να έχει καλή όψη, να δείχνει ακίνδυνο και να νοιώθουμε ότι κάτι θετικό μας προσφέρει. Με άλλα λόγια δεν αγγίζουμε εύκολα με την παλάμη μας κάτι που είναι βρώμικο, άρρωστο, αποκρουστικό, επικίνδυνο ή δεν έχουμε από αυτό μια θετική προσδοκία. Και αν για κάποιο λόγο το κάνουμε, συνήθως μετά, προσπαθούμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα να πλύνουμε τα χέρια μας. Κατ’ αντιστοιχία λοιπόν, το ίδιο συμβαίνει και με τους ανθρώπους. Πόσες φορές άραγε δεν έχουμε πει για κάποιον τη φράση: «αυτόν δε θέλω ούτε να τον αγγίξω»; ή «μόνο που τον βλέπω μου προξενεί αηδία»; Ακουμπώντας επομένως τον άλλο και δη με το εσωτερικό της παλάμης μας σε ένα ασυνείδητο επίπεδο, του αποδεικνύουμε ότι τουλάχιστον δεν έχουμε συναισθήματα αηδίας και αποστροφής και επομένως μπορούμε από κοινού να ξεκινήσουμε την προσπάθεια μας για περαιτέρω επαφή. Γιώργος Η.Ζέρβας
4
ΛΟΘΤΖΘΛΟΑΠΔΘ Σαξίδι στο παρελθόν της Πελοποννήσου (Μέρος Γ’) Σο Ασκληπείο της Επιδαύρου ( Ένα άγνωστο μνημείο της αργολικής γης). Σο ιερό του Ασκληπιού με τα ιαματικά του νερά δεσπόζει ανάμεσα στους λόφους Σίτθιο και Κυνόρτιο. Για πολλούς αιώνες αποτέλεσε λατρευτικό, πολιτιστικό και πολιτικό κέντρο τεράστιας ακτινοβολίας. Εδώ ο βασιλιάς της Επιδαύρου Μάλος ίδρυσε ιερό για τον θεό Απόλλωνα τον Μελεάτα κι έπειτα η εγγονή του, η Κορωνίς μετά το ιερό σμίξιμο με τον θεό γέννησε τον θεό Ασκληπιό. Φιλιάδες αρρώστων πέρασαν τις πύλες αυτού του ιερού προκειμένου να θεραπευτούν από το θεό Ασκληπιό. Περιδιαβαίνοντας κανείς στον ιερό αυτό χώρο θα ατενίσει τα "Λουτρά", το "Γυμνάσιο", τη "Θόλο", το "Άβατον", το "ναό του Ασκληπιού", την "Παλαίστρα", το "τάδιον" κι άλλα πολλά μνημεία. Εδώ θα δει κανείς και το περίφημο Θέατρο της Επιδαύρου Ανάμεσα στους λόφους Σίτθιο και Κυνόρτιο που πήραν τα ονόματά τους από μία τροφό κατσίκα κι ένα σκύλο φύλακα, τα οποία έσωσαν το μικρό Ασκληπιό απ’ την πείνα και τα θηρία, απλώνεται επιβλητικό το μαγευτικό ησυχαστήριο του αρχαίου Ασκληπιείου, με τα ιαματικά νερά και τη ζωογόνο φύση. Σο ιερό αυτό του Ασκληπιού στην Επίδαυρο απέκτησε παγκόσμια φήμη κι αποτέλεσε το σημαντικότερο θεραπευτικό κέντρο της εποχής. Από εδώ ξεκίνησε η Ιατρική που ασκήθηκε ως δύναμη και δόθηκε και στους ανθρώπους ως γνώση απ’ το θεό κι έπειτα απλώθηκε στα υπόλοιπα 300 ασκληπιεία που βρίσκονταν στον ελλαδικό και ρωμαϊκό χώρο. Η λατρεία της ιατρικής σ’ αυτόν τον τόπο όμως δεν ξεκίνησε από τον Ασκληπιό. Αιώνες πριν, από τον 16ο αι. ως τον 11 αι. π.Φ. στο Κυνόρτιον όρος πίσω απ’ το αρχαίο θέατρο υπήρχε ένα ασυνήθιστα μεγάλο ιερό στο οποίο λατρευόταν θεά που είχε σχέση με τη γιατρειά. το ίδιο όρος το 800 π.Φ. σύμφωνα με το μύθο ο βασιλιάς της Επιδαύρου, Μάλος, ίδρυσε ένα ιερό του Απόλλωνα Μαλεάτα κι αργότερα η εγγονή του και κόρη του Θεσσαλού βασιλιά Υλεγύα, Κορωνίς μετά το ιερό σμίξιμό της με το θεό Απόλλωνα, έφερε στο φως τον Ασκληπιό, τον οποίο κι εγκατέλειψε φοβούμενη τη μάνητα του πατέρα της. Κατά τον 6ο αι. π.Φ. η φήμη του θεού Ασκληπιού διαδόθηκε παντού και δημιουργήθηκε και δεύτερο ιερό 1χλμ νοτιοδυτικά, το γνωστό σήμερα Ασκληπιείο. την τελετουργία της ίασης δινόταν ιδιαίτερο βάρος στην καθαρτική σημασία του νερού. τους επόμενους αιώνες η φήμη του ιερού διαρκώς εξαπλωνόταν και παρά τις καταστροφές που υφίσταται στα ρωμαϊκά χρόνια συνεχίζει να λειτουργεί έως την επίσημη απαγόρευση της αρχαίας θρησκείας το 426 μ.Φ. από το Μέγα Θεοδόσιο.
το διάστημα 522-551 μ.Φ. ο χώρος επλήγη από καταστροφικούς σεισμούς που συντέλεσαν στην ερήμωση του τόπου. Σο 1881 όμως οι ανασκαφές που ξεκίνησαν από τον αρχαιολόγο Παναγή Καββαδία και συνεχίστηκαν και στα επόμενα χρόνια, έφεραν στο φως το μεγαλείο του ιερού του Ασκληπιού. ’ αυτό το ιερό με αφετηρία το Αρχαιολογικό Μουσείο, βρίσκονται πρώτα ο "Ξενώνας" και τα "Λουτρά Εξαγνίσεως" κι έπειτα το "Γυμναστήριο", που στην αυλή του χτίστηκε ρωμαϊκό "Ωδείο". Βορειότερα η συγκίνηση κορυφώνεται στην "Αίθουσα Κατακλύσεως" των ασθενών. Πιο κάτω η "τοά της Κότυος", ο ναός της Αρτέμιδος και αμέσως μετά μυσταγωγικό και μεγαλόπρεπο το δωρικού ρυθμού ιερό "Σέμενος του Ασκληπιού" με το λατρευτικό βωμό του. Δίπλα το "Άβατον", όπου διανυκτέρευαν οι ασθενείς περιμένοντας απ’ το θεό να τους υποδείξει στον ύπνο τους τον τρόπο γιατρειάς τους. Μπροστά απ’ αυτό η "Θόλος", ένα κυκλικό μυστηριακό οικοδόμημα. Αριστερά της "Ρωμαϊκά Λουτρά", η "Ιερά Οδός", το "Πρόπυλον" κι ερείπια πρωτοχριστιανικής εκκλησίας. Αντίκρυ τέλος η θαυμάσια ελληνιστική "Παλαίστρα", το "τάδιον". Σην προσοχή όμως κλέβει το μεγαλύτερο στολίδι του ιερού, το παγκοσμίου φήμης Αρχαίο Θέατρο.
Τέλορ Γ’ μέποςρ Υπεύθςνορ: Γιώπγορ Η. Ζέπβαρ Επικοινυνία: 6932620202 210/5766374 e-mail: zervasgeorge72@gmail.com zervasgeorge@rocketmail.com Ένηςπο μη κεπδοζκοπικού σαπακηήπα