Rijtuig Blokkendoos (1927) Materieelgegevens: Oorsprong:
Nederlandse Spoorwegen, Nederlands Spoorwegmuseum
Fabrikant:
Werkspoor, Amsterdam
Bouwjaar:
1927
Aantal rijtuigen:
1
Capaciteit:
Historie: In 1927 werd de serie mC 9028-9031 in dienst gesteld, gebouwd door Werkspoor en voorzien van een elektrische installatie van Heemaf. Oorspronkelijk dus gebouwd als elektrisch motorrijtuig, voorzien van een gesloten front, met volledige stuurstand aan de ene zijde, en voorzien van een doorloopmogelijkheid met vouwbalg aan de andere zijde, en een eenvoudige hulpstuurstand, om mee te rangeren. De binneninrichting bestond uit 3 afdelingen van 3 compartimenten met houten banken in een 2+3 opstelling, zodat er totaal 80 zitplaatsen beschikbaar waren. De banken werden vanaf 1938 voorzien van grijs leerdoek. Op het balkon achter de bestuurdersruimte was nog een klapzitting aangebracht voor de hoofdconducteur. Er was geen toilet aanwezig. De motorrijtuigen gebouwd voor 1928 bezaten slechts 1 stroomafnemer , geplaatst op het dak boven de bestuurdersruimte.In de jaren 1929 t/m 1933 werden deze motorrijtuigen voorzien van een tweede pantograaf. Oorspronkelijk werden deze motorrijtuigen aan de onderzijde groen, en aan de bovenzijde creme geschilderd. Dit was maar van zeer korte duur, want reeds in 1928 werd besloten de rijtuigen geheel groen te schilderen, vanwege de besmettelijkheid van het beige. Bij de motorrijtuigen en stuurstandrijtuigen werd de kop voorzien van een rode band boven de buffers voor een verbeterde zichtbaarheid, later werden ook in de hoeken boven de ramen gele blokken geschilderd. In de oorlog verdween het rijtuig naar Duitsland, maar is na de oorlog weer teruggekeerd. Het rijtuig heeft zich in ieder geval in het westelijke deel van Duitsland bevonden, daar alle rijtuigen die in het oostblok achterbleven, niet meer zijn teruggekeerd naar Nederland. In 1949 werden de laatste mutaties aangebracht in het bestand blokkendozen, en werden de niet teruggekeerde rijtuigen officieel afgeschreven. Verder waren er nog veel blokkendozen verloren gegaan door oorlogshandelingen. Men besloot dan ook de blokkendozen te hernummeren, om zodoende weer aaneensluitende series te verkrijgen. Hierbij werden de overgebleven motorrijtuigen uit de serie mC 9001 - 9038 vernummerd in C 9451 - 9482, waarbij de mC 9029 werd vernummerd in C 9479. Tot 1956 werd het rijtuig vervolgens met rust gelaten, maar in deze jaren kwam er in snel tempo nieuw materieel op de baan, zodat de blokkendozen als motorrijtuigen overbodig werden. Vele werden dan ook omgebouwd tot getrokken rijtuigen. Ook
Asindeling:
2'2
Draaisteltype:
Type M
Draaistel wielbasis:
2,50 m
Lengte over de buffers:
19,80 m
Afstand tussen draaistellen:
13,00 m
Wieldiameter: Asdruk:
11 ton
Max. snelheid:
95 km/h
Hoogte:
3735 mm
Breedte:
2980 mm
Minimale boogstraal: Remsysteem:
Westinghouse luchtdrukrem
Status:
In revisie
rijtuigen: ZLSM-nr:
Oud nr:
Computer-nr:
9029-98
mC 9029, C 9479, B 5827
60 84 99-31 002-7
Sponsor:
de C 9479 ontkwam niet aan dit lot. Omdat men de post wilde gaan vervoeren in aparte treinen, welke sneller verwerkt konden worden, werd besloten een aantal motorrijtuigen om te bouwen tot motorposten. Hierbij werden ze aan beide zijden voorzien van een gesloten kop met volledige stuurstand, en diverse extra bagagedeuren in de zijwanden. Hiervoor waren nogal wat delen nodig van andere blokkendozen. Zo stond onze C 9479 zijn gesloten kopwand af aan mP 9208, en kreeg daarvoor in de plaats een doorloopkop met vouwbalg van de 9102. Verder werd de volledige elektrische installatie verwijderd, evenals de pantografen. Hierdoor werd ons motorrijtuig gedegradeerd tot getrokken rijtuig, en werd opnieuw vernummerd, en wel in B 5827. Waarschijnlijk is het rijtuig bij deze ombouwactie ook overgeschilderd in het berlijns blauw, toen gebruikelijk voor alle getrokken rijtuigen. In deze uitvoering werd het rijtuig o.a. gebruikt voor de vele verlofgangerstreinen, die in die jaren reden. Ook hieraan kwam eend eind , en langzaamaan werden de resterende blokkendozen buiten dienst gesteld. De negen laatste blokkendozen die de NS nog in dienst had, kregen in 1968 nog een beperkte herstelling. Hiervan werden er vijf verkocht aan de hoogovens als excursietrein, een werd er in bruikleen gegeven aan de stoomtrein Tilburg/Turnhout, en drie stuks werden omgebouwd tot tentoonstellingstrein. Dit waren de rijtuigen 5812, 5827, en 5841. In het pre-computertijdperk werden deze wagens genummerd als werkwagens 99-301.001/003. Hierbij werd het volledige interieur verwijderd, en werden de rijtuigen geel geschilderd met een brede zwarte band, oplopend bij de balkons. In 1973 werden ze in deze uitvoering in dienst gesteld. Na voor diverse tentoonstellingstreinen te zijn gebruikt, kwamen de rijtuigen 5812 en 5827 terecht bij het spoorwegmuseum, waar de rijtuigen weer groen werden geschilderd, en werden gebruikt als verkoop en opslagruimte. De 5841 is gebruikt voor het museumblokkendoosstel, en werd omgebouwd tot Ces 8104. Na verbouwing van het museum, had het spoorwegmuseum ons rijtuig 5827 niet meer nodig, en kon de ZLSM het rijtuig verwerven.