LEKCJE BIBLIJNE
4/2004
GERHARD PFANDL
Księga Daniela CHRZEŚCIJAŃSKI INSTYTUT WYDAWNICZY „ZNAKI CZASU” WARSZAWA 2004
Spis treści Lekcja I — 2 października • Jeść lub nie jeść — oto jest pytanie . . . . . . . . 5 Lekcja II — 9 października • Sen Nebukadnesara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Lekcja III — 15 października • Rozpalony piec ognisty . . . . . . . . . . . . . . . 19 Lekcja IV — 22 października • Osądzenie Nebukadnesara . . . . . . . . . . . . 26 Lekcja V — 30 października • Zaskakujące przyjęcie . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Lekcja VI — 6 listopada • Starożytny dekret o śmierci . . . . . . . . . . . . . . . 40 Lekcja VII — 13 listopada • Lekcja z historii Daniela . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Lekcja VIII — 19 listopada • Przedadwentowy sąd . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Lekcja IX — 26 listopada • Atak na świątynię . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Lekcja X — 4 grudnia • Świątynia oczyszczona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 Lekcja XI — 11 grudnia • Boży rozkład zajęć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Lekcja XII — 18 grudnia • Kiedy królowie idą na wojnę . . . . . . . . . . . . . . 82 Lekcja XIII — 24 grudnia • Czas końca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
ISSN 0239-359X ÑLekcje Biblijneî 4/2004 ó kwartalnik do studiowania Pisma åwiÍtego w szkole sobotniej. Ukazujπ siÍ od 1908 roku. Przek≥adu dokonano na podstawie ÑAdult Sabbath School Lessonsî, przygotowanych przez Sekretariat do Spraw Szko≥y Sobotniej przy Generalnej Konferencji Koúcio≥a AdwentystÛw Dnia SiÛdmego T≥umaczenie: Irina Czupryna, Maria Jaworska. Projekt ok≥adki: Daria Gil-ZiÍdalska. Redaktor wydania: Ryszard Jarocki, tel. (0...22) 331-98-12. Dzia≥ Handlowy ChIWZC, ul. Foksal 8/5, 00-366 Warszawa, tel. (0...22) 331-98-00, faks (0...22) 331-98-01, e-mail: zamawiaj@znakiczasu.pl. Sk≥ad i druk: ChIWZC.
Zapowiedź lepszego końca Przez najbliższe trzy miesiące będziemy poznawali treść Księgi Daniela. W niej znajdziemy niezwykle poruszające proroctwa, które, być może, lepiej od innych, znajdujących się w Piśmie Świętym, pomogą nam znaleźć mocną i racjonalną podstawę dla naszej wiary w Tego, który przez Jezusa Chrystusa zapewnił nas o naszym wiecznym życiu, gdy pojawi się nowa ziemia i nowe niebo (zob. Iz. 66,22). Zarówno przez wydarzenia historyczne, w których dostrzegamy, jak Stwórca ingeruje w życie różnych osób, oraz przez wielkie proroctwa, w których widzimy, jak Bóg kieruje światem, Księga Daniela nie tylko objawia istnienie Boga w naszym świecie, ale i w jakimś sensie pomaga udowodnić Jego istnienie i Jego wpływ na nasze życie. Księga Daniela również zaliczana jest do literatury apokaliptycznej. Słowo to pochodzi z języka greckiego (apokalipsis) i oznacza „objawienie” lub „odsłonięty”. Księga Daniela i Objawienie Jana są księgami apokaliptycznymi i przedstawiają w symbolicznych wizjach ważne wydarzenia z dziejów ludzkości. Oprócz tego ukazują nam koniec wszystkiego, co istnieje teraz. Od kiedy istnieje chrześcijaństwo, proroctwa i historie opisane w Księdze Daniela inspirowały poetów, artystów i filozofów. Dawały pocieszenie i nadzieję zmęczonym, poruszały umysły historyków i teologów. Księga ta przede wszystkim pokazuje nam, że nasz świat nie dryfuje gdzieś w nieznanym kierunku, ku niewiadomemu końcowi. Jest jednak coś, jakby za zasłoną, co trudno nam sobie wyobrazić. Ku temu zmierza nasz Bóg, który chce wszystko doprowadzić do chwalebnego zakończenia. „Dziś proroctwa Daniela zwracają szczególną uwagę, a to dlatego, że dotyczą czasu, w którym żyjemy, kresu historii świata” (E. White, Prorocy i królowie, s. 302). Nawet Jezus zwrócił szczególną uwagę na Księgę Daniela, gdy stwierdził: „Gdy więc ujrzycie na miejscu świętym ohydę spustoszenia, którą przepowiedział prorok Daniel — kto czyta, niech uważa...” (Mat. 24,15; zob. Mar. 13,14). Gdy rozumiemy znaczenie Księgi Daniela, nie jesteśmy zaskoczeni tym, że wróg Boga nienawidzi jej. Chociaż Daniel w różnych rozdziałach podaje czas spisywania tej księgi, to jednak krytycy odrzucają te informacje i uważają, że powstała kilkaset lat później. Dyskutując o czasie, w którym Daniel ją pisał — przed czy po wydarzeniach, które opisuje — krytycy podważają proroczy charakter tej księgi, jej natchnienie. Jako adwentyści musimy zdecydowanie odrzucić ludzkie próby podważenia nadzwyczajnego charakteru Księgi Daniela. LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
3
„Lekcje Biblijne” na ten kwartał opracował Gerhard Pfandl, pracownik Instytutu Badań Biblijnych przy Radzie Naczelnej Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego. Pochodzi on z Austrii, gdzie był pastorem i nauczał Słowa Bożego ponad dwadzieścia lat. Dr Pfandl pracował również przez kilka lat w Kalifornii i Australii. Jest żonaty i ma dwoje dorosłych dzieci. Ponieważ od dawna bada Księgę Daniela, jest dobrym specjalistą w tej dziedzinie, a teraz będzie nas przekonywał, jak ważna jest ta księga. Odkryje też przed nami taki koniec Ziemi, jakiego nie wyobrażał sobie i nie śmiał się spodziewać żaden z filozofów.
4
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
Lekcja I — 2 października 2004 • Rozpoczęcie dnia Pańskiego — 18.13
JEŚĆ LUB NIE JEŚĆ — OTO JEST PYTANIE STUDIUM BIEŻĄCEGO TYGODNIA: Dan. 1,1−21. TEKST PAMIĘCIOWY: „Słowo twoje jest pochodnią nogom moim i światło− ścią ścieżkom moim” (Ps. 119,105). PYTANIA PRZEWODNIE: Co symbolizują Babilon i Jerozolima? Co spowodo− wało upadek Jerozolimy? Dlaczego niewinni ludzie muszą cierpieć w cza− sie ataku wrogów? Dlaczego Daniel nie jadł potraw z królewskiego stołu? I na koniec, gdyby Daniel był surowo ukarany za nieposłuszeństwo, czy jego odmowa jedzenia pokarmów z królewskiego stołu byłaby uważana za dobry uczynek?
KWIECIEŃ 1945 ROKU; PACYFIK Osiemdziesięciu amerykańskich żołnierzy zachowało swoje życie w ogniu walki dzięki jednemu człowiekowi, szeregowcowi Desmondowi Dossowi. Odkąd Doss sprzeciwił się rozkazowi noszenia broni, był przedmiotem szyderstw. A jednak ten młody człowiek, sanitariusz, z narażeniem własnego życia, jakby lekceważąc niebezpieczeństwo, wyniósł w czasie bitwy z pola ostrzału ponad siedemdziesięciu pięciu rannych mężczyzn. Człowiek, z którego wszyscy stroili sobie żarty, stał się nagle bohaterem. Doss nie zawahał się bronić tego, w co wierzył, a na polu walki spisywał się nadzwyczaj dzielnie. Za swoją nieustraszoną odwagę został odznaczony najwyższym odznaczeniem bojowym przyznawanym przez Kongres Stanów Zjednoczonych. W tym tygodniu zwrócimy naszą uwagę na inną wojnę, inną bitwę, która rozegrała się w innej części świata, w zupełnie odmiennych okolicznościach. Niezależnie jednak od okoliczności, często bardzo smutnych, bez względu na cenę, jaką trzeba było zapłacić, nasi bohaterowie, podobnie jak Doss, bronili tego, w co wierzyli. Kim oni byli i czego bronili? Czego my, stojąc w obliczu podobnych wyzwań w naszym życiu, możemy się od nich nauczyć? LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
5
HISTORIA DWÓCH MIAST: BABILONU I JEROZOLIMY (Dan. 1,1)
NIEDZIELA — 26 września
W Księdze Daniela jest mowa o dwóch miastach: Jerozolimie i Babilonie. Jedno z nich ukazuje zasady sprawiedliwości, drugie zasady niegodziwości. Jedno odkrywa tajemnicę pobożności, drugie tajemnicę grzechu. W ten sposób historie i proroctwa tej Księgi ilustrują zasady wielkiego boju między Chrystusem i szatanem, przedstawianego też jako walka między dobrem i złem, między prawdą a fałszem. W Piśmie Świętym pierwsze wzmianki o Babilonie i Jerozolimie znajdujemy w I Mojż. 11,9 i 14,18, ostatnią w Obj. 18,21 i 21,10. Tak więc, w taki czy inny sposób, w znaczeniu dosłownym czy metaforycznym, pojawiają się one w całym Piśmie Świętym. W jakich historycznych okolicznościach spotykamy pierwsze wzmianki o tych dwóch miastach (chociaż występują one tam pod nieco inną nazwą)? 1. Babilon (I Mojż. 11,1-9) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2. Jerozolima (I Mojż. 14,17-20) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Babilon: Babilończycy wyprowadzali nazwę miasta od Bab-ilu, co znaczy „Brama boga”. Jednak I Mojż. 11,9 tłumaczy tę nazwę jako zamieszanie, ponieważ właśnie tam Bóg pomieszał języki mieszkańców ziemi. Można odnieść wrażenie, że mamy tu tylko grę słów, po hebrajsku bowiem balal (zamieszanie) i babel (brama boga) brzmią bardzo podobnie. Podczas gdy zamiarem ludzi było zbudowanie w Babel wieży, której szczyt sięgałby aż do nieba, Bóg zamienił ją w symbol ludzkiej głupoty i próżności. Jerozolima: Hebrajskie słowo „szalom” znaczy całkowity (zakończony) lub spokojny. Jerozolimę utożsamia się z miejscowością Salem, wspomnianą w I Mojż. 14,18. Gdy Dawid zamierzał przystąpić do zdobycia Jerozolimy, miasto to było zamieszkane przez Jebuzejczyków (I Kron. 11,4-7). Od czasów panowania króla Dawida Jerozolima zawsze była stolicą narodu żydowskiego. Co symbolizuje Babilon przedstawiony w Księdze Objawienia? (Obj. 14,8; 16,19; 17,5; 18,2.10.21). Jakie jest jego ostateczne przeznaczenie?
Jeruzalem (spokojny, całkowity), Babilon (zamieszanie). Niemożliwością jest, by mieszkać w tych dwóch miejscowościach równocześnie, zarówno fizycznie, jak i duchowo. Gdzie teraz mieszkasz (duchowo) i dlaczego tam jesteś? Jeśli zajdzie potrzeba „przeprowadzenia się”, jak będziesz mógł to zrobić?
6
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA I
NIEWINNOŚĆ I WINA (Dan. 1,2−7)
PONIEDZIAŁEK — 27 września
„Trzeciego roku panowania Jojakima, króla judzkiego, nadciągnął Nebukadnesar, król babiloński, do Jeruzalemu i obległ je. A Pan wydał w jego ręce Jojakima, króla judzkiego (Dan. 1,1.2). Możliwe, że patrząc z naszego punktu widzenia trudno jest zrozumieć to, co zostało tu napisane. Jeśli coś podobnego zdarzyłoby się w naszych czasach, na pewno pisano by o tym wielkimi literami w każdej gazecie. Jerozolima, miejsce, gdzie Pan przebywał w swojej świątyni, zostało zdobyte przez pogan, a król uprowadzony do niewoli. Na podstawie poniższych wersetów powiedz, dlaczego Bóg pozwolił na to, by Juda i Jerozolima dostały się w ręce Babilończyków? II Król. 21,10-26 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II Król. 24,18-20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II Kron. 36,15-17 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jer. 3,13 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . „Żydzi mieli pamiętać, że zarówno obietnice, jak i przekleństwa były warunkowe” (Ellen G. White, Evangelism, s. 695). Mieszkańcy Judy i Jeruzalemu mogli uniknąć niewoli babilońskiej. Przez proroka Jeremiasza Bóg błagał ich, by się nawrócili. Gdyby okazali skruchę, nie byliby ukarani (Jer. 4,1-4). Niestety, nie chcieli słuchać i w końcu ich nieposłuszeństwo doprowadziło do tego, że został na nich wydany wyrok. Gdy o tym czytamy, nasuwa się jednak pewne pytanie. Wiadomo, że ci, którzy stali na czele narodu byli nieposłuszni, ale w takim razie dlaczego niewinni ludzie byli karani tak samo jak winni? Trudno jest zrozumieć, iż było to sprawiedliwe, że Daniel i trzej młodzieńcy, pobożni Hebrajczycy, musieli cierpieć za grzechy innych. Jednak, jak wiemy, ten świat nie jest sprawiedliwy. I dlatego żywimy nadzieję, że nastanie nowy, lepszy świat. Tymczasem, gdy nurtują nas trudne pytania dotyczące cierpienia niewinnych wespół z winnymi (Golgota jest najdobitniejszym przykładem tego), pamiętajmy, że zawsze możemy być pewni, iż Bóg nas kocha, wszystko jest pod Jego kontrolą i nadejdzie taki dzień, kiedy zapanuje sprawiedliwość. Z drugiej jednak strony, nie zapominajmy, że nawet w tym nieszczęściu Bóg przemienił niewolę Daniela i jego trzech towarzyszy w błogosławieństwo, i to nie tylko dla ich własnego narodu, ale i dla pogańskiego narodu babilońskiego. Czy zdarzyło się wam cierpieć z powodu winy innych osób? Czy mimo bólu, uczucia gniewu, rozczarowania, doświadczyliście wtedy również miłości Bożej? Jaki to miało na was wpływ? Czy pomogło wam bezgranicznie ufać Panu, bez względu na okoliczności? JEŚĆ LUB NIE JEŚĆ — OTO JEST PYTANIE
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
7
POSTANOWIENIE DANIELA (Dan. 1,8)
WTOREK — 28 września
Dlaczego Daniel i jego przyjaciele postanowili, iż nie będą jeść potraw i pić wina ze stołu króla babilońskiego? Przeczytaj podane obok teksty i powiedz, jakie zasady zostały w nich wyrażone? Przyp. 23,1−3.29−32. Daniel i jego trzej towarzysze nie mieli zamiaru dostosowywać się do tego świata, w ich życiu liczyła się jedynie wola Boża. Tak więc było kilka powodów ich odmowy: 1. Niektóre potrawy mogły być przyrządzone z nieczystego mięsa (zob. III Mojż. rozdz. 11); 2. Nawet czyste mięso nie było przygotowane w taki sposób, jak uczył Izraelitów Mojżesz (zob. III Mojż. 7,22-27); 3. Spożywanie pokarmów i picie wina ze stołu królewskiego było związane z bałwochwalstwem, ponieważ najpierw pokarmy te były ofiarowywane bożkom, a każdy, kto je spożywał, był uważany za czciciela bogów Babilonu. Gdy Daniel prosił przełożonego nad sługami dworskimi o inne jedzenie, użył słowa zeroim, co znaczy warzywa, jarzyny. Tego samego słowa użył Bóg w I Mojż. 1,29, gdy powiedział do Adama: „Oto daję wam wszelką roślinę wydającą nasienie (zorea, zera). Swoją prośbą Daniel potwierdził wiarę w Stwórcę wszystkiego, co jest dobre i zdrowe do jedzenia. Ze względu na to, że Daniel i trzej młodzieńcy byli niewolnikami w obcym kraju, a ich życie wisiało na włosku, wystarczyło bowiem tylko jedno słowo i mogli być straceni, czy rozsądną rzeczą było ryzykować i nie jeść potraw ze stołu królewskiego? (Dan. 1,8).
O czym jest mowa w poniższych wersetach i jaki ma to związek z tym, co uczynił Daniel? Jaką naukę możemy z tego wyciągnąć? Mat. 10,22; Łuk. 8,11− 15; I Kor. 10,13; Filip. 3,8; II Tym. 2,12.
Decyzja Daniela dowodzi, że był on w pełni świadomy związku między zdrowiem a świętością. To doświadczenie wzmocniło jego charakter i przygotowało go do zaszczytów, jakich później dostąpił. Każda słuszna decyzja, podjęta mimo trudności, sprawia, że człowiek jest silniejszy, a wszelki brak zdecydowania czyni go słabszym. Historia Daniela pokazuje, że często powzięcie właściwej, stanowczej decyzji staje się punktem zwrotnym w życiu człowieka i jest decydującym czynnikiem w kwestii jego przeznaczenia. To Bóg daje nam sposobność, sukces zależy od tego, jak z niej skorzystamy.
8
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA I
PRÓBA (Dan. 1,9−16)
ŚRODA — 29 września
Kiedy Daniel i jego przyjaciele trafili do niewoli babilońskiej, otrzymali nowe imiona, musieli podjąć studia i zdobywać babilońską wiedzę. Spodziewano się również, że będą jeść z królewskiego stołu. Kilka pierwszych spraw nie było dla nich wielkim problemem, ale ostatnia była wyzwaniem rzuconym ich wierze. Często trudno jest rozsądzić, gdzie powinna przebiegać granica między rzeczą dopuszczalną a tym, na co Bóg wyraźnie mówi nie. W starożytnym świecie imiona miały wielkie znaczenie i charakter religijny (np. imię Daniel znaczyło „Bóg jest moim sędzią”). Czy Daniel mógł się nie zgodzić na zmianę imienia ze względu na swoje przekonania? Czy mógł odmówić studiowania nauk babilońskich, ponieważ pełno w nich było pogańskich, niezgodnych z jego wiarą rzeczy? Nie znajdujemy pisemnych dowodów na to, że odmówił czegokolwiek poza spożywaniem pewnych pokarmów, bo właśnie w tej kwestii wytyczył sobie granicę. Przeczytaj ponownie Dan. 1,8. Dlaczego Daniel uważał, że potrawy ze stołu króla nie były właściwym pokarmem? Kto jeszcze, oprócz tych hebrajskich młodzieńców, ponosił ryzyko z powodu tego, że odmówili oni spożywania potraw z królewskiego stołu? (Dan. 1,10). Dlaczego mogłoby to, o ile by tylko chcieli, posłużyć im za usprawiedliwienie okazania posłuszeństwa królowi i spełnienia jego żądania? Na pierwszy rzut oka sprawa jedzenia i picia nie była aż na tyle istotna, by poddawać Daniela i jego towarzyszy próbie. Jednak Adam i Ewa również byli wystawieni na podobną, z pozoru banalną, próbę. Nie wolno im było spożywać owocu z drzewa wiadomości dobrego i złego. A więc próba ta również dotyczyła apetytu. Czyż nie jest to prawdą, że miłość między ludźmi przejawia się w drobnych sprawach? A wielkie drzwi obracają się na małych zawiasach. Jaka wypływa z tego duchowa nauka? W I Mojż. rozdz. 3 i Dan. rozdz. 1 mamy niezbity dowód na to, że szatan zawsze podejmuje ogromny wysiłek, by zdobyć nas przez nasze zmysły, takie jak słuch, wzrok, smak, dotyk, zapach. Sukces w chrześcijańskim życiu jest uzależniony od ścisłej kontroli naszych zmysłów. Zresztą, jeśli Duch Święty dociera do nas za pośrednictwem komórek nerwowych naszego mózgu, a to, co jemy i pijemy wywiera wpływ na te komórki, jakiż może być ważniejszy obowiązek niż utrzymywanie naszego ciała w jak najlepszym stanie. Wyobraźcie sobie, że będąc na miejscu Daniela postanowiliście jeść potra− wy z królewskiego stołu. Wyjaśnijcie, dlaczego powzięliście taką decyzję? Czy byliście przekonani o jej słuszności? Jeśli tak, to dlaczego powinien was napa− wać lękiem fakt, iż tak łatwo jest wam mówić o tym, że zgodziliście się na kom− promis w sprawach wiary?
JEŚĆ LUB NIE JEŚĆ — OTO JEST PYTANIE
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
9
NAGRODA (Dan. 1,17−20)
CZWARTEK — 30 września
Gdy po trzech latach Aszpenaz przedstawił młodzieńców królowi, który pod− dał ich próbie, jakie błogosławieństwo było ich udziałem w nagrodę za to, że postanowili być wierni swemu Bogu? (Dan. 1,20). ................................................................................................................................
................................................................................................................................
Oprócz tego, że byli najlepsi, mieli trzeźwy umysł i zdrowe ciało. Ich doświadczenie udowodniło, że Bóg będzie błogosławił tym wszystkim, którzy wystawieni na pokusy nie obawiają się ściśle, a nawet skrupulatnie, przestrzegać Jego zasad. Nagrodę za ich wierność mogli zobaczyć wszyscy. Czasami jednak zdarza się, że nagle sprawy przybierają nieoczekiwany ob− rót, nieprawdaż? Przykładem tego może być historia Szczepana (Dz. 7,57; 8,2).
Na podstawie tych dwóch historii widzimy, co może się zdarzyć, jeśli ktoś pozostaje wierny biblijnym zasadom. Dlaczego dla chrześcijan nie powinno mieć większego znaczenia, jak zakończą się pewne sprawy, dobrze czy źle, i wpływu na decyzje w sprawach religijnych czy dochowania wierności Bogu. W przeciwieństwie do Szczepana, dla Daniela i jego przyjaciół wszystko dobrze się skończyło. My jednak, jako chrześcijanie, wiemy, że bez względu na to, czy będziemy ukamienowani czy też wywyższeni, w rzeczywistości to jeszcze nie jest koniec. Czeka nas bowiem wieczne, nowe życie, w nowym niebie i na nowej ziemi, gdzie już nie będzie grzechu, śmierci, czy cierpienia. Nieważne, jaki będzie koniec naszego życia tu na tej ziemi, ponieważ liczy się tylko wierność Bogu i Jego woli, niezależnie od konsekwencji. Co możemy powiedzieć komuś, kto przez cały czas szedł na kompromis w kwe− stii zasad chrześcijańskich a teraz chciałby się zmienić? Czy możemy wzbudzić w jego sercu nadzieję i powiedzieć mu, że jeszcze nie wszystko jest stracone?
10
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA I
PIĄTEK — 1 października DO DALSZEGO STUDIUM: Czytaj książkę Ellen G. White, Prorocy i królowie, s. 267-269. Jak Daniel i jego przyjaciele mogli zdobywać wiedzę babilońską a jednocześnie nie ulegać wpływowi czarów i zabobonów, które były częścią składową nauk chaldejskich? „Dzięki właściwemu ćwiczeniu woli może nastąpić całkowita zmiana w twoim życiu. Przez poddanie twojej woli Chrystusowej łączysz się z potęgą przewyższającą wszelkie moce. Uzyskujesz wówczas siłę z wysokości, aby mocno stać. Przez nieustanne oddawanie się Bogu będziesz mógł żyć nowym życiem, życiem wiary” (Ellen G. White, Droga do Chrystusa, wyd. XIV, s. 58). „Rodzice Daniela od wczesnego dzieciństwa wychowywali go w ścisłej wstrzemięźliwości. Pouczali go, że powinien stosować się do naturalnych praw przyrody we wszystkich zwyczajach, że jedzenie i picie ma bezpośredni wpływ na jego fizyczną, umysłową i moralną naturę i że jest przed Bogiem odpowiedzialny za swoje zdolności, gdyż są one darem od Boga i nie powinien żadnym swoim postępowaniem umniejszać ich lub okaleczać. Dzięki takiemu nauczaniu zakon Boży był wywyższony w jego umyśle i szanowany w jego sercu” (Ellen G. White, Chrześcijanin a dieta, s. 106). „Daniel był wierny religijnym wskazówkom, których nauczył się we wcześniejszych latach. Był poddany wpływom obliczonym na to, aby powalić tych, którzy się chwieją w wierności co do zasad. Jednakże Słowo Boże stwierdza, że miał nienaganny charakter. Daniel nie ważył się ufać własnym siłom moralnym. Modlitwa była dla niego koniecznością” (Ellen G. White, Uświęcone życie, s. 16.17). PYTANIE DO DYSKUSJI: Pomyśl, jak łatwo byłoby usprawiedliwić postępowanie Daniela i jego przyjaciół, gdyby w ogóle nie chcieli mieć oni nic wspólnego ze swoimi wrogami. W końcu Babilończycy byli poganami, zniszczyli ich miasto i wzięli ich do niewoli. Czyż nie lepiej byłoby im umrzeć niż współpracować z nimi? A przecież zostali oni w Babilonie wyższymi urzędnikami państwowymi. Czego możemy się nauczyć z przykładu Daniela i jego towarzyszy? PODSUMOWANIE: Chociaż na Daniela i jego trzech przyjaciół wywierano presję, by postępowali według babilońskich obyczajów, to oni pozostali wierni swojemu Bogu. W nagrodę za to zostali obdarzeni przez Pana wyjątkową mądrością i wnikliwością. Dzięki posłuszeństwu Bogu i bezgranicznej wierze w Niego są przykładem dla każdego chrześcijanina, który jest kuszony, by iść na kompromis w sprawach wiary.
JEŚĆ LUB NIE JEŚĆ — OTO JEST PYTANIE
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
11
Lekcja II — 9 października 2004 • Rozpoczęcie dnia Pańskiego — 17.57
DZIEŃ ŻNIWNO−DZIĘKCZYNNY
SEN NEBUKADNESARA STUDIUM BIEŻĄCEGO TYGODNIA: Dan. 2,1−49. TEKST PAMIĘCIOWY: „On zmienia czasy i pory, On utrąca królów i ustana− wia królów, udziela mądrości mądrym, a rozumnym rozumu” (Dan. 2,21). PYTANIA PRZEWODNIE: Jakiej próbie król Nebukadnesar poddał magów i czarowników, by przekonać się o prawdziwości ich odpowiedzi? Jak Bóg objawił swoją moc? Czego możemy się nauczyć czytając ten rozdział? W jaki sposób historia ta ukazuje ludzką bezradność i całkowitą zależ− ność od Pana?
Dawno temu prorok Cheirio przestrzegł redaktora gazety Review of Reviews, żeby nie podróżował morzem w kwietniu w roku 1912. Proroctwo spełniło się dokładnie w podanym przez proroka czasie. Redaktor zginął na statku „Titanic”. Jeszcze inny prorok, Jeane Dixon, przepowiedział w 1961 r., że sekretarz generalny ONZ Dag Hammorskjold zginie w katastrofie 18 września 1961 roku. Tak też się stało, sekretarz zginął w katastrofie lotniczej. O czym to świadczy? Tylko o tym, że szatan może stworzyć określoną, trudną sytuację, a później doprowadzić do spełnienia się tego, co przepowiedział. Jednak proroctwo ze snu Nebukadnesara jest dowodem Bożego natchnienia. Tysiące lat wcześniej zostały w nim przepowiedziane przyszłe losy wielu narodów. Proroctwo to zostało zapisane w jednej z ksiąg biblijnych, mianowicie w Księdze Daniela w rozdziale drugim. Daniel użył 180 hebrajskich słów w celu opisania jak potoczy się historia, budząc jednocześnie w ludzie Bożym nadzieję na powstanie Królestwa, które nie będzie zniszczone. W tej lekcji spróbujemy zgłębić to wielkie proroctwo.
12
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
DYLEMAT NEBUKADNESARA (Dan. 2,1−13)
NIEDZIELA — 3 października
Czy naprawdę król zapomniał to, co mu się śniło, czy było to jedynie spraw− dzanie wiedzy mędrców babilońskich? (Dan. 2,5). Pewnej nocy król Nebukadnesar miał wstrząsający sen, a gdy się obudził, zawołał wróżbitów i poprosił ich o przypomnienie i wytłumaczenie mu tej wizji. W Biblii Gdańskiej werset ten brzmi tak: „Ta rzecz już mi z pamięci wypadła...”, co oznacza, że król zapomniał treść tego, co mu się śniło. Współczesne tłumaczenie, z uwzględnieniem tekstu aramejskiego, oddaje ten werset następująco: „Mój wyrok jest wydany”. Obydwa tłumaczenia mają sens — król zapomniał sen i wykorzystał tę sytuację, by sprawdzić Chaldejczyków. Jednak jego niepokój po obudzeniu się świadczy o tym, że Nebukadnesar nie wszystko zapomniał. To Bóg tak sprawił, iż nie zapamiętał szczegółów i dlatego ogarnął go tak wielki lęk. „Bóg miał w tym swój cel. Chciał ujawnić niedoskonałość mędrców babilońskich, na których król polegał” (Ellen G. White, Świadectwa dla młodzieży, 1903). Być może władca babiloński obawiał się także znaczenia tego, co zobaczył. Widząc, że najmądrzejsi ludzie nie byli w stanie wytłumaczyć mu snu, rozkazał wszystkich stracić. Nie było w tym nic szczególnego, ponieważ ćwiartowanie ciał i palenie domów ludzi uważanych za wrogów było praktykowane w starożytnej Mezopotamii. Mędrcy przestraszyli się. Do czego musieli się przyznać mędrcy babilońscy? (Dan. 2,11)
Nie będąc w stanie zinterpretować znaczenia snu, magowie wyznali, iż tylko bogowie, którzy nie mieszkają wśród ludzi, mogą spełnić żądanie króla. W rozumieniu Babilończyków bogowie nie mogą zejść na ziemię i stać się jednymi z ludzi. Chrześcijanom jest jednak wiadomo, że Bóg przyjął ludzką naturę i zamieszkał „wśród nas” (Jan 1,14). Wyznanie magów, świadczące o ich porażce, dało Danielowi wyjątkową sposobność do ukazania im Boga, któremu służył. Przeczytajmy jeszcze raz wersety 10. i 11., gdzie zostało zapisane wyznanie Chaldejczyków. Być może dzisiaj nasza sytuacja wygląda inaczej, ale we fragmencie tym została podkreślona bardzo ważna rzecz — oni wyznali bezradność w rozwiązywaniu podobnych problemów nie tylko swoją, ale i całej ludzkości. Martin Heidegger kiedyś powiedział: „Tylko Bóg jest w stanie nas ratować”. To bardzo istotne i mądre stwierdzenie. Spójrzcie na siebie. Czy rozumiecie swo− ją własną bezradność? Jak świadomość tego, iż Bóg objawił się w Jezusie poma− ga nam zachować spokój niezależnie od sytuacji i od tego, co się wydarzyło?
SEN NEBUKADNESARA
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
13
MODLITWA DANIELA (Dan. 2,14−23)
PONIEDZIAŁEK — 4 października
Jak odpowiedział Daniel i jego przyjaciele na rozkaz króla? Czego możemy się nauczyć z tej odpowiedzi? (Dan. 2,17.18). Los Daniela i jego towarzyszy wisiał na włosku. W Księdze Daniela mamy kilka wzmianek o tym, że lud Boży znajdował się w śmiertelnym niebezpieczeństwie, nie tylko w czasach Daniela. W podobnej sytuacji znajdą się chrześcijanie w czasach ostatecznych (Obj. 13,13-18). Modlitwa Daniela i jego przyjaciół ukazuje, że miał to być wielki i decydujący dzień w ich życiu, a więc prosili o pomoc Boga, któremu zawsze służyli. Jakie pełne znaczenia wypowiedzi znajdujemy w modlitwie dziękczynnej Daniela? (Dan. 2,20−23). Dan. 2,20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dan. 2,21 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dan. 2,22 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dan. 2,23 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jak modlitwa Daniela świadczy o jego zrozumieniu Bożej mocy?
Zauważcie, jakimi słowami zaczyna on swoją modlitwę. Mówi: „Błogosławione niech będzie imię Pana”. W Starym Testamencie często spotykamy wzmianki o tym, w jaki sposób ludzie wielbili imię Pana (Sędz. 5,9; Neh. 9,5; Ps. 103,1; 134,1). Aramejskie i hebrajskie słowa: błogosław, błogosławcie, błogosławimy można rozumieć jako słowa chwały, wywyższenia. Takie same znaczenie mają słowa użyte w Dan. 2,19.20. Hymn chwały Daniela podkreśla moc Króla królów, w którego rękach jest ster dziejów całej ludzkości. Jest to Bóg, który kontroluje wszystko, Bóg, który jest bliski wszystkim chętnie słuchającym Jego głosu. Przez ten sen Bóg pokazał, że jedynie On jest prawdziwym władcą nieba i ziemi. Co możemy odpowiedzieć komuś, kto po przeczytaniu drugiego rozdziału zwróci się do nas z zapytaniem, dlaczego jego modlitwa nie została wysłuchana w taki sam cudowny sposób jak modlitwa Daniela?
14
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA II
ŚWIADECTWO DANIELA (Dan. 2,23−30)
WTOREK — 5 października
Co powiedział prorok o objawieniu się Bożej mocy, kiedy po modlitwie udał się do Ariocha i króla, by oznajmić im dobrą nowinę? (Dan. 2,24−28).
Daniel zajmował w Babilonii wysokie stanowisko. Był jednym z trzech znaczących satrapów. Dzięki niemu magowie nie zostali straceni. Podobna sytuacja jest opisana w Nowym Testamencie, gdy apostoł Paweł podróżował statkiem do Rzymu. Jego obecność sprawiła, że wszyscy, którzy na nim byli, zostali uratowani (Dz. 27,24). To dlatego Jezus, między innymi, nazywa lud Boży solą ziemi (Mat.5,13), która powinna zachować swoją wartość, dając dobry przykład, tak jak to czynił Daniel. Faktycznie, ważne jest, by naśladowcy Chrystusa pamiętali o tym, że cokolwiek czynią, bez względu na to, czy dobrze czy źle, wszystko to wywiera wpływ na tych, którzy są wokół nich. Zachodzi tylko pytanie, jaki ślad zostawiają po sobie. Troszcząc się o magów Daniel stanął przed tronem i tłumaczył królowi, że ani magowie ani ich bogowie nie byli w stanie spełnić tego, czego żądał król, ponieważ jedynie Bóg, który jest w niebie, może odkrywać tajemnice wszechświata. Daniel nie bał się i nie wstydził wyznać swojego Boga przed Nebukadnesarem. Ponadto prorok wyrzekł się swej mądrości i umiejętności, i gdy rozpoczął wykładać królowi sen, wyjaśnił, iż źródłem objawienia jest tylko Bóg. Daniel dobrze rozumiał swoją całkowitą zależność od Pana. Nasze zbawienie jest również w rękach Jezusa. Tylko wtedy, gdy zrozumiemy, w jakiej sytuacji się znajdujemy, gdy uświadomimy sobie, iż sami nie potrafimy nic uczynić, odczujemy naszą zależność od Boga. Przeczytaj poniższe wersety. Co mówią nam one o naszej niemożności przyj− ścia samemu sobie z ratunkiem? (Rzym. 3,23; 8,3; I Kor. 15,14−17).
Będąc grzesznymi jesteśmy oddaleni od Boga, który jest źródłem wszelkiego życia, ale dzięki zasługom Jezusa możemy się znów przybliżyć do tego Źródła i być blisko Niego. Tylko Ten, który był zarówno Bogiem, jak i człowiekiem, zawsze utrzymywał więź z Ojcem i czynił Jego wolę. Jedynie On, łącząc niebo z ziemią, mógł rozwiązać problem śmierci. Daniel i jego przyjaciele modlili się, gdy im groziła śmierć. Prawdopodobnie każdy z nas w takich okolicznościach zrobiłby to samo. Z czego możemy jednak wywnioskować, że Daniel i jego przyjaciele zawsze się modlili? Jak pomoże nam to wyjaśnić, dlaczego ich prośby zostały wysłuchane?
SEN NEBUKADNESARA
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
15
WYJAŚNIENIE SNU (Dan. 2,28−45)
ŚRODA — 6 października
Co miał na myśli prorok, gdy mówił o przyszłych czy ostatecznych dniach? (Dan. 2,28; zob. także I Mojż. 49,1; IV Mojż. 24,14; V Mojż. 4,30; 31,29). W Starym Testamencie zwrot „dni ostateczne” w języku hebrajskim mógł oznaczać: a) szczególny okres dotyczący przyszłości historycznej (V Mojż. 4,30); b) przyszłość Izraela od czasów podboju do czasu monarchii (IV Mojż. 24,14); c) erę mesjańską (Iz. 2,2; Oz. 3,5) oraz okres bezpośrednio przed tym wydarzeniem (Ezech. 38,16). Współczesne tłumaczenia oddają to wyrażenie słowami: „w przyszłości” (I Mojż. 49,1; V Mojż. 31,29), „u kresu dni” (V Mojż. 4,30) lub „w dniach ostatecznych”. Analizując ten hebrajski zwrot dochodzimy do wniosku, że dni ostateczne dotyczą przyszłości świata, która się rozpoczęła w czasach Daniela i sięga aż do dnia przyjścia Pana. W proroctwie nadejście królestwa Bożego jest ukazane w symbolu spadającego kamienia. Co Bóg objawił Nebukadnesarowi we śnie? Co ten sen symbolizował? (Dan. 2,30−45).
Złota głowa przedstawia królestwo Babilonu [629-539 r. p.n.e.] (Dan. 2,38). Z historii wiadomo, że następnymi trzema królestwami po państwie nowobabilońskim były: królestwo Medów i Persów (539-331 r. p.n.e.), Grecja (331-168 r. p.n.e.) i Rzym (168-476 r. p.n.e.). Rzymskie imperium trwało dłużej niż poprzednie trzy królestwa, ale i ono w końcu zostało podzielone na kilka różnych państw, co było przedstawione w symbolu żelaza i gliny. Były to narody, które utworzyły nowożytną Europę. Co symbolizuje oderwany bez udziału rąk kamień, który zniszczył posąg? (Dan. 2,34.44)
W Biblii jest wyraźnie powiedziane, że kamień reprezentuje Jezusa Chrystusa (Iz. 28,16; I Kor. 10,4; Łuk. 20,17.18). Podczas Jego powtórnego przyjścia wszystkie ziemskie królestwa będą miały swój kres i nigdy już nie powstaną, ponieważ będą kompletnie zniszczone. Bóg ustanowi wieczne królestwo. Odnosząc te królestwa do nas, do jakiego wniosku możemy dojść? Co nas czeka, jeśli nie będziemy naśladować Jezusa? (zob. Mat. 16,25; Gal. 2,20).
16
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA II
WYWYŻSZENIE DANIELA
CZWARTEK — 7 października
Jaka była reakcja Nebukadnesara po wyjaśnieniu snu przez Daniela? (Dan. 2,46).
Pod koniec wyjaśnienia snu przez Daniela król był przekonany, że w tym, co widział i słyszał była ręka Najwyższego. Wyznał, że Bóg Daniela jest władcą wszechświata. Król zobaczył swoje własne miejsce w historii, zrozumiał, że jego władza jest w rękach Boga, który mu ją dał (Dan. 2,46.47). Złożenie przez Nebukadnesara hołdu Danielowi było zgodne ze wschodnim zwyczajem (Dan. 2,46). Król był gotowy oddać hołd Danielowi jako jednemu z bogów, podobnie jak mieszkańcy Likaonii i Malty Pawłowi (zob. Dz. 14,11; 28,6). Jednak Paweł zabronił im to czynić. Możemy być pewni, że Daniel zareagował tak samo. Niemniej jednak król uczynił go zarządcą nad prowincją Babilon i zwierzchnikiem swoich doradców. W swoim wyniesieniu Daniel doświadczył Bożej zasady głoszonej przez Jezusa: „Albowiem temu, kto ma, będzie dane i obfitować będzie” (Mat. 13,12). Jak prośba Daniela za przyjaciółmi świadczy o jego charakterze? (Dan. 2,49).
Prorok nie chciał sam cieszyć się zaszczytem, jakiego dostąpił. W godzinie triumfu pamiętał o tych, z którymi razem się modlił. Wkrótce po swojej nominacji poprosił króla, by wyznaczył trzech jego towarzyszy na administratorów prowincji, którą zarządzał. Pozornie prośba ta wydaje się dosyć zwyczajna, ale musimy pamiętać o tym, iż rodowici Babilończycy musieli ustąpić ze swoich stanowisk i oddać je w ręce nieznanych sobie Judejczyków. W przeciwieństwie do przełożonego podczaszych z historii Józefa (I Mojż. 40,23) Daniel nie zapomniał o swoich przyjaciołach. Bóg wykorzystał niewolę Daniela i sen Nebukadnesara i uczynił Daniela bardzo wpływową osobą w Babilonie. Coś podobnego przeżył Józef w Egipcie (I Mojż. 50,20). Oba te doświadczenia są przykładem biblijnej zasady, że Bóg współdziała we wszystkim ku dobremu z tymi, którzy Go miłują. Spójrzcie jeszcze raz na ten rozdział. Jest w nim jedna bardzo ważna lekcja dla nas, mianowicie, że cała historia ludzkości znajduje się pod kontrolą Boga. Porównaj to z twoimi wiadomościami o życiu Jezusa i Jego niezwykłej trosce o każdego człowieka (Mat. 10,29−31). W jaki sposób objawiona w drugim roz− dziale Księgi Daniela moc Boża pomaga nam ufać Mu w codziennym naszym życiu?
SEN NEBUKADNESARA
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
17
PIĄTEK — 8 października DO DALSZEGO STUDIUM: Przeczytaj rozdział 40. pt. „Sen Nebukadnesara” z książki Ellen G. White, Prorocy i królowie. „Król poznał moc Boga i rzekł do Daniela: »Zaprawdę wasz Bóg jest Bogiem bogów. (...) Potem przez jakiś czas Nebukadnesar doświadczył bojaźni Bożej, lecz jego serce nie zostało oczyszczone ze światowych ambicji i pragnienia samowywyższenia się. Pomyślność, jaka towarzyszyła jego rządom napełniła go dumą. Przestał oddawać cześć Bogu i ze wzmożoną gorliwością i fanatyzmem wrócił do bałwochwalstwa” (tamże, s. 279). NAUKI PŁYNĄCE Z DRUGIEGO ROZDZIAŁU 1. Dokładne spełnienie się proroctwa z Dan. rozdz. 2. to przekonywający argument co do natchnienia Pisma Świętego. 2. Z Dan. rozdz. 2 wyraźnie wynika, że wszystko i wszyscy, którzy są na tej ziemi zginą, jeśli nie pojednają się z Bogiem. Każdy z nas, o ile nie uchwyci się ręki Bożej, znajdzie się na drodze wiodącej do unicestwienia i będzie nią kroczyć. 3. Bardzo często pojawią się wśród nas tacy historycy, którzy będą uczyć, że z historii nie ma się czego uczyć. Dla niektórych jest to prawdą, ale chrześcijanie wiedzą, że historia świadczy nam o Bożym działaniu zmierzającym do finału wielkiego boju, który już niedługo się skończy. Chrystus nie jest nieobecnym Władcą, dopuszczającym do dezintegrowania Jego domu poprzez niedbałość dzierżawców. Dokładne studiowanie historii prowadzi nas do zrozumienia i pewności, że Ten, który kontroluje wszechświat czuwa również nad atomem. PYTANIA DO DYSKUSJI 1. W jaki sposób rozdział ten pomaga nam mocniej wierzyć zarówno w natchnienie Biblii, jak i w wielką moc Boga? 2. W jakim sensie narody zamieszkujące Imperium Rzymskie są podobne do stóp z gliny i żelaza? PODSUMOWANIE: Drugi rozdział Księgi Daniela wyraźnie daje tło całej Księdze. Stanowi podstawę reszty proroctw tej Księgi. Sen Nebukadnesara nie tylko uwidocznił ignorancję wróżbitów i magów, ale dał też Danielowi sposobność świadczenia przed królem o Bogu niebios.
18
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA II
Lekcja III — 16 października 2004 • Rozpoczęcie dnia Pańskiego — 17.41
ROZPALONY PIEC OGNISTY STUDIUM BIEŻĄCEGO TYGODNIA: Dan. 3,1−33. TEKST PAMIĘCIOWY: „Gdy będziesz przechodził przez wody, będę z tobą, a gdy przez rzeki, nie zaleją cię; gdy pójdziesz przez ogień, nie spłoniesz, a płomień nie spali cię” (Iz. 43,2). PYTANIA PRZEWODNIE: Dlaczego Nebukadnesar kazał zrobić złoty posąg? Co wspólnego ma Dan. rozdz. 3. z Objawieniem Jana rozdz. 13? Jaka kwestia oddawania czci wchodzi tutaj w grę? Kto uratował trzech mło− dzieńców i czego to wybawienie było symbolem? Jaka jest różnica między wiarą w Boga a znajomością Boga?
GDY POLIKARP, biskup Smyrny stanął przed prokonsulem, ten nalegał na niego: „Przysięgnij, a ja cię uwolnię, przeklnij Chrystusa! Złóż przysięgę na szczęście Cezara (jego bóstwo opiekuńcze — przyp. tłum.). „Służę memu Panu osiemdziesiąt sześć lat, a On nic złego mi nie uczynił — odparł Polikarp. — Jakże mógłbym lżyć mojego Króla, który mnie zbawił”. „Jeśli nie zmienisz zdania, rzucę cię drapieżnym zwierzętom na pożarcie” — groził prokonsul. „Sprowadź je” — odpowiedział spokojnie biskup. Polikarp zmarł śmiercią męczeńską, ale wytrwał w wierności dla Boga i nigdy nie poszedł na żaden kompromis. W tym tygodniu zobaczymy jak trzej Judejczycy, podobnie jak Polikarp, zostali wystawieni na próbę wierności ich wyznaniu. Powodem pierwszej walki, do jakiej doszło na tej ziemi, była kwestia oddania pokłonu (I Mojż. 4,4-8; I Jana 3,12), ostatnia będzie się toczyć o to samo (Obj. 14,9-12). Bardzo ważną rzeczą jest, byśmy uświadomili sobie potrzebę zrozumienia istoty tego zagadnienia.
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
19
POSĄG ZE ZŁOTA (Dan. 3,1−7)
NIEDZIELA — 10 października
Dlaczego królewski rozkaz zrobienia posągu przeczył temu, co zostało po− wiedziane o przyszłości w Dan. rozdz. 2? (Dan. 2,34.35).
Nebukadnesar, po otrzymaniu snu od Boga, opisanego w drugim rozdziale Księgi Daniela, był przerażony. Jednak nadal pysznił się swoją władzą, był dumny z samego siebie i oddawał cześć bożkom. Postanowił też zrobić posąg, który widział we śnie, cały ze złota, mający symbolizować wielką potęgę babilońskiego królestwa i niezniszczalność imperium, które miało trwać wiecznie. Wydarzenia, o których jest mowa w trzecim rozdziale, nie są datowane, ale mogły mieć miejsce kilka lat po widzeniu (wizji) opisanej w rozdziale drugim (603 r. p.n.e.). Możliwe, że działo się to w roku 594 p.n.e., gdy Sedekiasz, król judzki, został wezwany do Babilonu (zob. Jer. 51,59), prawdopodobnie w związku z poświęceniem posągu. Co zamierzał osiągnąć Nebukadnesar wzywając urzędników królestwa do od− dania pokłonu złotemu posągowi? Dan. 3,4−6.
W starożytności król zawsze liczył się z możliwością wybuchu buntu w państwie. Uroczystości, takie jak ta, która została opisana w tym rozdziale, gdy wszyscy urzędnicy królestwa publicznie okazywali wierność kłaniając się posągowi, miały być manifestacją posłuszeństwa i lojalności wobec króla. Kara śmierci dla tych, którzy nie pokłonili się bałwanowi, być może wydaje się bardzo surowa, ale monarchowie i królowie nigdy nie byli pobłażliwi dla ludzi podważających ich autorytet. Król chciał, by nikt nie ośmielił się sprzeciwić jego postanowieniu oraz potędze, i urzędnicy dobrze o tym wiedzieli. Piec ognisty nie był jedynie czczą groźbą. W Jer. 29,22 znajdujemy wzmiankę o tym, że król babiloński spalił dwóch Judejczyków, Sedekiasza i Achaba. Oczywiście Nebukadnesar walczył o to, żeby jego dziedzictwo trwało wiecz− nie. My wszyscy w jakimś stopniu zmagamy się z tym problemem — świadomo− ścią naszej śmiertelności i przemijalności. Jaka jest nasza jedyna nadzieja i dla− czego? (I Jana 2,16.17).
20
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA III
PONIEDZIAŁEK — 11 października TRZEJ HEBRAJCZYCY PRZECIWSTAWIAJĄ SIĘ KRÓLOWI (Dan. 3,8−18) Kto doniósł Nebukadnesarowi, że trzej Hebrajczycy nie chcieli się pokłonić złotemu posągowi? Czym mogli się kierować mówiąc o tym królowi? (Dan. 3,8).
W takim ogromnym tłumie król mógłby nie zauważyć, że trzej mężczyźni pozostali w pozycji stojącej, ale pewni mężowie chaldejscy donieśli mu o tym. Ci Chaldejczycy byli zazdrośni o stanowiska, jakie zajmowali trzej Judejczycy i odczuwając głębokie zadowolenie powiadomili króla o ich nieposłuszeństwie. Jaki związek zachodzi między oddaniem pokłonu z Dan. rozdz. 3 a oddaniem pokłonu z Obj. 3,11−18?
Proroctwa świadczą o tym, że w dniach ostatecznych będzie ustanowiony inny kult, by narzucić światu religijną jednolitość. Przeciwko tym wszystkim, którzy ignorują oddawanie pokłonu zwierzęciu i jego obrazowi będzie wydany wyrok śmierci i stosowany powszechny, ekonomiczny bojkot. W obu rozdziałach pojawia się liczba sześć, jako symbol osoby będącej pod kontrolą szatana (Dan. 3,1). Wzmianki o oddawaniu czci przez ludzi złotemu posągowi w starożytnym Babilonie pojawiają się sześć razy (Dan. 3,5.7.10.12.14.18). W Księdze Objawienia Bóg ostrzega nas przed oddaniem pokłonu zwierzęciu i jego posągowi również sześć razy (Obj. 13,15; 14,9.11; 16,2; 19,20; 20,4). Na równinie Dura zgromadzili się urzędnicy różnej rangi. Zjechali się oni na uroczystość poświęcenia posągu, będącą aktem uznania władzy i mocy Nebukadnesara, w której trzej Hebrajczycy nie chcieli brać udziału. Cała ta historia ilustruje bliski związek między państwem a religią. Taki rodzaj związku charakteryzuje większość narodów w dziejach ludzkości. Idea świeckiego państwa, które trzyma się jak najdalej od religijnych spraw, jest w obecnym czasie dość powszechna. Rozmowa między królem a przyjaciółmi Daniela jest jedną z najbardziej godnych uwagi historii w Piśmie Świętym, której bohaterami są despotyczny król i trzej młodzieńcy przeciwstawiający się jego rozkazowi z powodu swojej wiary w Boga wszechświata. A czy dzisiaj też jesteśmy kuszeni do tego, by oddawać pokłon pewnym rzeczom? Jeśli tak, to jakim? Czyż nie bywa tak, że jako chrześcijanie łapiemy się na tym, iż oddajemy pokłon czemuś innemu a nie Bogu? Jak możemy się uchronić od tej subtelnej formy bałwochwalstwa?
ROZPALONY PIEC OGNISTY
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
21
PRÓBA OGNIA (Dan. 3,16−23)
WTOREK — 12 października
Co jest kluczowym elementem odpowiedzi trzech młodych Hebrajczyków na królewski dekret grożący karą śmierci? Powiedz własnymi słowami, co odpo− wiedzieli oni królowi (Dan. 3,16−18).
Słowo wyratować czy wybawić często się pojawia w Księdze Daniela. Gdy Nebukadnesar zapytał młodzieńców: „Który bóg wyrwie was z mojej ręki?”, oni odpowiedzieli, że może to uczynić ich Bóg, któremu służą (Dan. 3,15.17). Gdy król na własne oczy zobaczył cud, jaki się zdarzył w rozpalonym piecu ognistym, wyznał: „Nie ma innego Boga, który by mógł wybawić, jak tylko ten” (Dan. 3,29). Doświadczenie Daniela, opisane w szóstym rozdziale, również dowodzi, że Bóg, któremu on służył, jest w stanie wybawić swój lud. Pod koniec Księgi Daniela czytamy, że w czasie końca powstanie Michał, wielki książę, by wybawić każdego, kto jest wpisany do księgi żywota (Dan. 12,1). Dlaczego trzej Hebrajczycy nie chcieli pójść na kompromis i nie oddali po− kłonu złotemu posągowi? (II Mojż. 20,3−5). Przeczytajcie Mat. 10,28. Jak ten tekst wiąże się z powyższą sprawą?
Nie zważając na wściekłość króla trzej młodzieńcy nie uklękli, nie pokłonili się. Byli posłuszni Nebukadnesarowi dopóty, dopóki pozwalało im na to ich sumienie. Przybyli na równinę Dura, ale kiedy ich sumienie powiedziało: „Ani kroku dalej”, nie przyłączyli się do tych, którzy oddali cześć posągowi, wiedzieli bowiem, że trzeba bardziej słuchać Boga niż ludzi (Dz. 5,29). Nie chcieli przestąpić Bożego przykazania, które zabrania oddawać cześć innym bożkom. W dziejach chrześcijaństwa tysiące ludzi zajęło taką samą postawę — byli gotowi umrzeć, dochowując wierności Bogu. Kompromis to ulubione słowo polityków. Czy może być mowa o kompromi− sie, gdy chodzi o zasady wiary? Jeżeli tak, to w jaki sposób i w jakich okoliczno− ściach? Jak możemy poznać, czy idziemy na kompromis, czy po prostu jesteśmy rozważni?
22
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA III
PODOBNY DO SYNA CZŁOWIECZEGO (Dan. 3,24.25)
ŚRODA — 13 października
Przeczytajcie uważnie Dan. 3,14.15. Jakie pytanie zadał król trzem mło− dzieńcom (w. 15) i jaka była ich odpowiedź?
Król zapytał: „Który bóg wyrwie was z mojej ręki”? A przecież był to ten sam Bóg, którego nie tak dawno uznał za Boga bogów i Pana królów (zob. Dan. 2,47). Jakże szybko król o tym zapomniał. W całej Biblii możemy znaleźć tego przykłady — Bóg w szczególny sposób objawia swoją moc, ale ludzie wkrótce o tym zapominają. Co powiedział Nebukadnesar o czwartej osobie, którą zobaczył w rozpalo− nym piecu (w. 25)? Czy rzeczywiście wiedział, kto to był?
W Biblii gdańskiej w wersecie tym czytamy, iż król stwierdził: „A osoba czwartego podobna jest Synowi Bożemu”. Po hebrajsku „Syn Boży” znaczy po prostu szczególna istota. W wersecie 28 jest powiedziane, iż król rozpoznał w czwartej osobie anioła, ale to wcale nie oznacza, że Nebukadnesar zrozumiał prawdziwy charakter czwartej istoty. Chrześcijanie oczywiście postrzegają Syna Bożego jako Jezusa Chrystusa (Mat. 8,29; Rzym. 1,4; Hebr. 7,3; I Jana 3,8). W tym rozdziale mamy przedsmak zwycięstwa nad śmiercią, jakie Chrystus pragnie zapewnić wszystkim swoim naśladowcom w czasie końca. On wybawi ich w jeszcze bardziej zaskakujących okolicznościach, podczas swojego przyjścia. Co mówią nam poniższe teksty o zbawieniu, które mamy w Jezusie? Rzym. 7,24 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gal. 1,4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kol. 1,13 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II Tym. 4,18 I Tes. 1,10
............................................................................................................
...............................................................................................................
Pomyślcie chwilkę o Nebukadnesarze. W poprzednim rozdziale wysławia on Boga, któremu teraz się przeciwstawia. Czy my czasem nie zachowujemy się w podobny sposób? Bóg czyni cud w naszym życiu, a my niebawem zaczniemy wątpić zarówno w to, co się wydarzyło, jak i w naszego Boga. Jak możemy się ustrzec przed takimi duchowymi pułapkami? ROZPALONY PIEC OGNISTY
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
23
NEBUKADNESAR ZMIENIA SWÓJ WYGLĄD
CZWARTEK — 14 października
Co zobaczyli wszyscy, gdy trzej Hebrajczycy wyszli z rozpalonego pieca z wy− soko podniesionymi głowami (Dan. 3,27).
Zobaczyli, że ogień nie ogarnął ich ciał, włosy na ich głowach nie były spalone, ich ubrania nie zostały zniszczone ani nawet nie było czuć od nich zapachu spalenizny. Wiele jest wątków w tej relacji i nie do wszystkich możemy się ustosunkować. Wydaje się jednak, że to jest rzecz oczywista, iż Pan ponownie objawił temu opornemu i aroganckiemu władcy swoją moc i majestat w taki sposób, by do niego dotrzeć. Po raz kolejny, mimo jego zuchwałego sprzeciwiania się Mu, okazał mu swoją litość i cierpliwość. Jakie jeszcze inne przykłady możemy znaleźć w Biblii na to, iż Bóg dawał liczne szanse ważnym przywódcom? Jak to świadczy o Jego charakterze? Jaką nadzieję budzi to w naszych sercach? (zob. II Mojż. rozdz. 7—15; II Sam. 12,1− 13). Czy Jego litość dla nas ma swoje granice?
Jakie wrażenie wywarł na królu cud, jaki się zdarzył w piecu ognistym? (Dan. 3,26−29).
Na pierwszy rzut oka wydaje się, że król wreszcie zmienił swoje zdanie o Bogu, Jego władzy i mocy, zarówno na ziemi, jak i w niebie. Jednak, jak pokażą kolejne rozdziały, wiara w Boga, a nawet uznanie Jego władzy nie wystarcza. Król musiał poznać Boga (Jan 7,3). A to jest zasadnicza różnica. Poznanie Boga to coś więcej niż tylko wiedza o Nim. Nawet najbardziej niemoralny degenerat może wierzyć w Jego stwórczą moc, a nawet w Jego pojednawczą śmierć. Jednak taka znajomość Boga niewiele znaczy. Jest bardzo powierzchowna. Wierzyć w Boga Biblii, a nawet potwierdzić Jego władzę, to jedna sprawa. Demony też wierzą i drżą (Jak. 2,19). Natomiast poznać Go jako swojego Pana i Zbawcę, to już całkiem coś innego. A czy ty po prostu wierzysz w Niego, czy też znasz Go? (Jan 17,3). Wyjaśnij swoją odpowiedź.
24
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA III
PIĄTEK — 15 października DO DALSZEGO STUDIUM: Przeczytaj rozdział pt. „Piec ognisty” z książki Ellen G. White, Prorocy i królowie, s. 279-284. Zgodnie z tym, co pisze Ellen G. White, Nebukadnesar wiedział, kim była ta czwarta osoba. Skąd król pogański wiedział jak wygląda Syn Boży? PYTANIE DO DYSKUSJI: W „Moby Dicku” Herman Melville napisał, że pewnego mężczyznę poproszono, by pokłonił się bożkowi swego współlokatora, który był poganinem. Człowiek ten zaczął wtedy rozmyślać, a my prześledźmy tok jego rozumowania: „Jestem dobrym chrześcijaninem, wzrosłem i wychowano mnie w duchu Kościoła prezbiteriańskiego. Jak mogę więc przyłączyć się do tego bałwochwalcy i oddać cześć jakiemuś kawałkowi drewna? (...) Jednak co to jest oddawać cześć? Spełniać wolę Bożą — to jest oddawanie czci Bogu. A co jest wolą Bożą? Czynić mojemu bliźniemu to, co ja chcę, aby on czynił mnie. To jest wola Boża. Teraz mój współlokator jest moim bliźnim. A co chciałbym, aby dla mnie uczynił? Och, ja chcę, by on uczestniczył razem ze mną w mojej prezbiteriańskiej formie oddawania czci Bogu, a zatem ja mam być razem z nim w jego, muszę więc się zmienić w bałwochwalcę” (Moby Dick, Nowy Jork, 1999). Co jest złego w tym rozumowaniu? Czyż nie mówi to nam, jak łatwo jest powziąć złą duchową decyzję. PODSUMOWANIE: Trzej młodzieńcy nie zgodzili się na kompromis, gdy chodziło o ważne sprawy. My jako chrześcijanie musimy wiedzieć, co jest ważne, i gdy takie sprawy wchodzą w grę, nigdy nie iść na żaden kompromis.
ROZPALONY PIEC OGNISTY
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
25
Lekcja IV — 23 października 2004 • Rozpoczęcie dnia Pańskiego — 17.26
OSĄDZENIE NEBUKADNESARA STUDIUM BIEŻĄCEGO TYGODNIA: Daniel rozdz. 3,31—4,34. TEKST PAMIĘCIOWY: „Teraz ja, Nebukadnesar, chwalę, wywyższam i wy− sławiam Króla Niebios, gdyż wszystkie jego dzieła są prawdą i jego ścież− ki są sprawiedliwością. Tych zaś, którzy pysznie postępują, może poni− żyć” (Dan. 4,34). PYTANIA PRZEWODNIE: Jaki podstawowy problem miał król? Jakich podo− bieństw możemy się dopatrywać między czwartym a drugim rozdziałem? W jaki sposób ta lekcja ukazuje miłosierdzie Boże nad grzesznikami? Czy zawsze Bóg oddala od nas rzeczy, które przeszkadzają w naszej więzi z Nim? Co jest potrzebne do prawdziwego nawrócenia?
Harry Truman pracował jako dozorca w ośrodku wypoczynkowym, położonym nad jeziorem Spirit, około 8 km od Góry Świętej Heleny, w stanie Waszyngton. Harry został uprzedzony przez straż leśną i sąsiadów, że wkrótce nastąpi erupcja wulkanu. O grożącym niebezpieczeństwie wszędzie było bardzo głośno, komunikowano o nim przez megafony policyjnych samochodów patrolowych, helikopterów, na każdym ważniejszym skrzyżowaniu ustawiono nawet świetlne napisy przestrzegające przed tym wybuchem. W radiu i telewizji głoszono, że zarządzono ewakuację ludności z zagrożonych terenów. Harry Turman nie zwracał uwagi na te wszystkie ostrzeżenia. Z lekceważeniem odnosił się do wszelkich komunikatów twierdząc, że nikt lepiej od niego nie zna tej góry, a on na pewno nie ulegnie panice. 18 marca 1980 r. o wpół do dziewiątej wulkan wybuchł. Popiół i lawa pokryły obszar ok. 200 km kwadratowych, łącznie z Harrym i jego dobytkiem. Harry był ostrzegany, ale nie zmuszano go do czegokolwiek. W pewnym sensie podobnie jest z Bogiem i nami. Jesteśmy ostrzegani, ale nie przymuszani, mimo że te ostrzeżenia mogą być czasami bardzo wyraźne i naglące. W naszej lekcji przyjrzymy się pewnej sytuacji, w której Bóg działał z mocą, w niezwykły sposób, aby zwrócić czyjąś uwagę.
26
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
ŚWIADECTWO KRÓLA (Dan. 3,31—4,6)
NIEDZIELA — 17 października
W rozdziale tym mamy niezwykłe świadectwo króla Nebukadnesara, monarchy wielkiego, światowego imperium, który upokorzył się przed Królem wszechświata i uznał swoją zależność od Pana, Najwyższego, który ma władzę nad królestwami ludzkimi i daje je temu, komu chce (Dan. 4,22). W czasie swojego długiego panowania (605-562 r. p.n.e.) zrozumiał, że Bóg Izraela jest Tym, który objawia wszystkie tajemnice wszechświata (Dan. 2,28), że to właśnie On wyratował swoje sługi z pieca ognistego (Dan. 3,27-29). A mimo to serce króla było dumne i niezależne. Tak więc Bóg usunął go na jakiś czas z tronu i upokorzył, a potem podniósł go z prochu. A gdy wyzdrowiał, całkowicie poddał się Bogu. „Wtedy pyszny monarcha stał się pokornym dzieckiem Bożym” (Prorocy i królowie, s. 288). Przeczytaj uważnie Dan. 4,31. Król mówi tam, iż Boża „władza jest władzą wieczną, a jego królestwo z pokolenia w pokolenie”. Porównaj te słowa z tym, co zostało opisane w trzecim rozdziale Daniela i z interpretacją snu, znajdującą się w drugim rozdziale (w. 44) i powiedz, czy w końcu król zrozumiał, że wszelkie wysiłki ludzkości zmierzające do zdobycia nieśmiertelności są bezcelowe? ................................................................................................................................
................................................................................................................................
Od samego początku wielkiego boju, kiedy Lucyfer próbował zrównać się z Najwyższym (Iz. 14,12-14), poprzez objawienie się człowieka niegodziwości, podającego się za Boga (II Tes. 2,3.4) aż do końcowego kryzysu w czasach ostatecznych (Obj. 14,9-11) ludzkość, w ten czy inny sposób, zawsze pragnęła zająć miejsce Boga. Cechowało to również Nebukadnesara. Zastanów się przez chwilę nad tym wszystkim, co dotychczas dowiedzieli− śmy się o Nebukadnesarze i powiedz, w jaki sposób próbował on być Bogiem, czy choćby odgrywać rolę Boga? ................................................................................................................................
................................................................................................................................
Niekoniecznie musisz być dumnym i potężnym monarchą, by wpaść w taką samą pułapkę i zapragnąć zająć miejsce Boga. W jaki sposób, nieraz bardzo subtelny, każdy z nas, bogaty czy biedny, potężny czy słaby, może być wystawiony na pokusę odgrywania roli Boga? Dlaczego uniżenie się w pokorze pod krzyżem Zbawiciela jest jedynym, skutecznym ratunkiem przed tą niebezpieczną, duchową zasadzką? OSĄDZENIE NEBUKADNESARA
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
27
DRUGI SEN NEBUKADNESARA (Dan. 4,7−15)
PONIEDZIAŁEK — 18 października
Co tym razem śniło się królowi i w jakiej kolejności zostały opisane wydarzenia? Jaki wniosek można wyciągnąć już z samego snu co do jego celu? Dan. 4,7−14. Drugi sen króla nie był snem o posągu, ale o drzewie. Było ono bardzo wyso− kie, wydawało się, że sięga aż do nieba. Było też widoczne aż po krańce ziemi. Jego ogromne rozmiary i rozłożyste konary świadczyły o jego potędze. ................................................................................................................................
................................................................................................................................
Nebukadnesar nie był zdziwiony, gdy usłyszał, że drzewo reprezentowało króla. Herodot wspomina o Astiagesie, szwagrze Nebukadnesara, któremu również przyśniło się drzewo symbolizujące jego panowanie nad częścią świata. Sam Nebukadnesar, w pewnej inskrypcji, przyrównuje Babilon do wielkiego drzewa udzielającego schronienia narodom świata (por. Jacques B. Doukhan, Wizja przyszłości w starożytnej księdze, 2001, s. 70.71). W czwartym rozdziale Księgi Daniela panowanie Nebukadnesara jest przedstawione za pomocą symbolu drzewa rosnącego w centralnym miejscu kuli ziemskiej, które jest widoczne aż po krańce ziemi. Babilon był przypuszczalnie centrum ówczesnego cywilizowanego świata (Dan. 4,19). Król zobaczył we śnie świętego anioła zstępującego z nieba (Dan. 4,10). W każdym czasie Bóg ma swoich świętych stróżów, którzy troszczą się o Jego lud. Prorok Chanani też przypomniał królowi Asie, że Pan „wodzi oczyma swymi po całej ziemi, aby wzmacniać tych, którzy szczerym sercem są przy nim” (II Kron. 16,9). A Nebukadnesar rozpoznał w aniele Tego, który był w piecu ognistym razem z Hebrajczykami (Ellen G. White, Review and Herald, 1881). „Pień korzenny” symbolizuje to, co zostanie zachowane, gdy król będzie upokorzony. Kiedy Nebukadnesar uświadomił sobie wielkość Boga, została mu przywrócona godność królewska. W czasie szaleństwa był wiązany łańcuchami z brązu, które ograniczały jego ruchy. Istnieje pewien dowód na to, że w Mezopotamii był zwyczaj nakładania metalowych obręczy na drzewo, prawdopodobnie, by zapobiec pęknięciom, lub też z innych powodów, które nie są do końca wyjaśnione. Resztki drzewa z metalowymi pierścieniami czy obręczami zostały wykopane przy wejściu do świątyni Szamesza (bóg słońca) w Chorsabadzie (J. J. Collins, Daniel, s. 226.) Przeczytaj jeszcze raz Dan. 4,14. Co, według ciebie, oznaczają słowa króla? Dlaczego żyjący musieli poznać te sprawy? Jaką pociechę przynosi nam znajo− mość tych spraw? A równocześnie, jakie trudne pytanie rodzi ta wiedza?
28
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA IV
WYJAŚNIENIE DANIELA (Dan. 4,16−24)
WTOREK — 19 października
Porównując Dan. rozdz. 2 z Dan. 3,31— 4,6 powiedz, jakich podobieństw można się dopatrzyć między tymi dwoma wydarzeniami? ................................................................................................................................
................................................................................................................................
Jakkolwiek te dwie historie mają ze sobą wiele wspólnego, istnieją też między nimi zasadnicze różnice. Najbardziej istotną rzeczą jest to, że w czwartym rozdziale król już nie grozi nikomu śmiercią. Chociaż jeszcze jest przed Nebukadnesarem daleka droga i za wcześnie jest mówić o jakiejś większej jego duchowości, możliwe jednak, iż widzimy tutaj początek działania na niego Ducha Bożego. Jakie wrażenie wywarł sen na Daniela i dlaczego nie chciał go wytłumaczyć królowi? (Dan. 4,16).
Daniel był zakłopotany powagą sytuacji. A jak ty byś oznajmił królowi, iż będzie obłąkany przez siedem lat? Daniel musiał jednak powiedzieć prawdę, bez względu na konsekwencje. Rada, jakiej udzielił wtedy królowi, wskazuje, że król mógł jeszcze uniknąć srogiego wyroku. Bóg chciał, żeby król czegoś się nauczył zarówno z tego snu, jak i z tego, co zostało w nim zapowiedziane. A gdy wyciągnie właściwe wnioski, królestwo zostanie mu przywrócone. Co miał zrozumieć król? (Dan. 4,22). Dlaczego Bóg chciał, żeby Nebukadne− sar to sobie uświadomił?
Od początku Bóg pragnął nauczyć króla, że to On jest władcą. Prawie trzydzieści lat wcześniej Daniel powiedział królowi, że to Bóg niebios dał mu królestwo (Dan. 2,37.38), ale Nebukadnesar kazał zrobić złoty posąg, by pokazać swoją niezależność od Boga. Innymi słowy, nie uznał Bożego zwierzchnictwa. Teraz została mu dana nowa sposobność, by sobie to uświadomił, ale on znów zawiódł. Wielkie przywileje zostały dane temu, kto ich nie docenił. Bóg w cudowny sposób dotknął króla, który wciąż go odrzucał. A mimo to Bóg nie zamierzał zrezy− gnować z Nebukadnesara (Dan. 4,23). Jak świadczy to o naszym Bogu? (II Mojż. 34,6; II Piotra 3,9.15). Jaką nadzieję wzbudza to w naszych sercach, mimo iż my wszyscy możemy w naszym życiu ponosić taką samą winę jak Nebukadnesar? OSĄDZENIE NEBUKADNESARA
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
29
UPOKORZENIE KRÓLA (Dan. 4,25−30)
ŚRODA — 20 października
Dlaczego Bóg ukarał króla wtedy, gdy ten zawołał: „Czyż to nie jest wielki Babilon, który zbudowałem” (chociaż, prawdę mówiąc, to właśnie on zbudował większą część miasta)? (Dan. 4,27). Minął rok. Pewnego dnia król spacerował po swoim pałacu ciesząc się z jego wspaniałości. Patrzył na piękne świątynie i pałace w ogrodach, słynną ulicę procesyjną z barwną bramą Isztar. Duma rozsadzała jego pierś, ponieważ Babilon, wspaniałe miasto o powierzchni około trzech kilometrów kwadratowych, było prawie w całości jego dziełem. Miasto chroniły podwójne, szerokie na kilkanaście metrów mury, których całkowita długość (murów zewnętrznych i wewnętrznych) wynosiła ponad 20 km. Było to centrum religijne nie mające sobie równego. Ze znalezionych tabliczek dowiadujemy się, że w czasach Nebukadnesara Babilon miał pięćdziesiąt trzy świątynie poświęcone różnym ważnym bogom, było tam też 955 mniejszych sanktuariów, a przy ulicach zbudowano 384 ołtarze. Najbardziej znaną budowlą sakralną była słynna wieża Etemenanki, poświęcona bogu Mardukowi, która miała u podstawy 60 m2 i ponad 60 m wysokości. W czasach starożytnych przewyższały ją tylko dwie wielkie egipskie piramidy, znajdujące się w Gizie. Dobra opinia o Nebukadnesarze jako budowniczym została odnotowana w pismach kapłana babilońskiego, Berossus (Józef Flawiusz, Przeciwko Apionowi, 1.19) Zanim spłynęły z warg chełpliwe słowa króla: „Czy nie jest to wielki Babi− lon, który zbudowałem” wyrok został wydany — Nebukadnesar stał się szaleń− cem. Co wiemy na temat jego choroby? Możliwe, że choroba Nebukadnesara to rodzaj szaleństwa, kiedy człowiek sądzi, że jest zwierzęciem i zaczyna żyć tak, jak zwierzę, za które się uważa. Mogła to być likantropia, syndrom wilkomanii lub boantropii, gdy dana osoba mniema, że jest wołem. Niektóre teksty klinowe z Babilonii, opublikowane w 1975 roku, mogą się odnosić do obłędu Nebukadnesara. Jest w nich mowa o sprzecznych rozkazach króla, nieliczeniu się z radą królewską, nieokazywaniu miłości zarówno synom, jak i córkom, zaniedbywaniu rodziny oraz swoich obowiązków jako głowy państwa (Siegfried H. Horn, Ministry, 1978). Przeczytaj uważnie Dan. 4,25−30. Nebukadnesar stracił to wszystko, czym się chwalił. Jaka duchowa zasada tutaj występuje? Czego my, na mniejszą ska− lę, możemy się nauczyć z tej lekcji? Porównajcie tę historię z opowiadaniem o bogatym młodzieńcu (Mat. 19,16−23). Jaka między nimi istnieje różnica i w ja− ki sposób Bóg postąpił z tymi dwoma osobami?
30
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA IV
NAWRÓCENIE NEBUKADNESARA (Dan. 4,31−34)
CZWARTEK — 21 października
Gdy Bóg przywrócił tron Nebukadnesarowi, co było niezwykle ważne w peł− nym uwielbienia dla Boga przemówieniu króla? (Dan. 4,31−35). Jakkolwiek nawrócenie się króla jest rzeczą niezwykłą, historia zna takie przypadki. Kiedy Nebukadnesar odzyskał rozum, uznał prawdziwego Boga. Dumny król stał się teraz pokornym dzieckiem Bożym. Z tyrana i wszechwładnego monarchy zmienił się w rozumnego i pełnego współczucia władcę. Ten, który lekceważył Boga Niebios i bluźnił Mu, uznał teraz moc Najwyższego i usilnie nalegał, aby jego lud bał się Boga, ponieważ tylko On jest w stanie zapewnić im szczęście. Zganiony przez Tego, który jest Królem królów i Panem panów, Nebukadnesar nauczył się w końcu tego, czego powinni się nauczyć wszyscy władcy — że prawdziwa wielkość polega na szczerej pobożności. Spełnił się też zamiar Boży, największe na świecie królestwo złożyło Mu hołd i głosiło Jego chwałę. Ta publiczna proklamacja, w której Nebukadnesar uznał miłosierdzie, dobroć i władzę Bożą, stanowiły ostatni akt jego życia, opisanego w świętej historii (zob. Ellen G. White, Prorocy i królowie, s. 288.289). Jak hymn uwielbienia wygłoszony przez Nebukadnesara świadczy o tym, że król przeżył prawdziwe nawrócenie? (Dan. 4,31−34). Jest w nim kilka stwierdzeń, które potwierdzają, że nawrócenie króla było prawdziwe: 1. Jego pragnienie, by publicznie uwielbić Boga po bolesnym doświadczeniu własnego upokorzenia pokazuje, że dumny monarcha nie myślał już o sobie jako o największym królu na ziemi. 2. W rozdziale trzecim czytamy, że stanął on w obronie Boga Żydów, teraz jednak poznał Go jako prawdziwego Boga niebios, trzymającego w swoich rękach los królestwa. 3. Jego egoizm i samouwielbienie ustąpiły pragnieniu uwielbienia Boga. Prawdziwa skrucha i żal za grzechy wskazują na to, że zmiana umysłu, uczuć, przekonań i poświęcenia prowadzi do odwrócenia się od grzechu i zwrócenia się do Boga. Zwróć uwagę na język użyty w Dan. 4,31−34. Popatrz, w jaki sposób król wyznaje swoją zależność od Boga. Dlaczego przyjęcie właśnie takiej postawy jest tak ważne dla każdego, kto pragnie służyć Bogu? W jaki sposób śmierć Chrystusa na krzyżu pomaga nam lepiej uświadomić sobie naszą całkowitą za− leżność od Boga, szczególnie w kwestii naszego zbawienia? OSĄDZENIE NEBUKADNESARA
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
31
PIĄTEK — 22 października DO DALSZEGO STUDIUM: Przeczytaj rozdział pt. „Prawdziwa wielkość” z książki Ellen G. White, Prorocy i królowie, s. 285-289. „Król Nebukadnesar, przed którym Daniel niejednokrotnie wysławiał imię Pana, w końcu się nawrócił i nauczył się oddawać „chwałę i cześć Królowi Niebios” (Ellen G. White, Seventh-day Adventist Bible Commentary, t. 4, s. 1170). „Boży wyrok wydany na ludzi może być cofnięty, jeśli okażą oni skruchę i nawrócą się (Iz. 38,1.2-5; Jer. 18,7-10; Jon. 3,1-10). Dlatego też Bóg po ogłoszeniu wyroku przeciwko Nebukadnesarowi dał mu cały rok na to, by się opamiętał, a tym samym odwrócił grożące mu niebezpieczeństwo (Dan. 4,26). Król jednak nie zmienił swego postępowania, wskutek czego sam przyczynił się do tego, że wyrok został wykonany. Bóg przestrzega ludzi i narody przed grożącym im nieszczęściem. Dzisiaj też śle poselstwa do tego świata ostrzegając przed zagrażającą mu zagładą. Tylko nieliczni zważają na takie ostrzeżenia, ponieważ jednak były one ludziom dane, będą bez wymówki w dniu niedoli (SDA Bible Commentary, t. 4, s. 792). PYTANIA DO DYSKUSJI 1. Ludzie uważali Nebukadnesara za wielkiego władcę starożytnego świata, ale w oczach Bożych co uchodzi za prawdziwą wielkość? 2. Nawrócenie jest owocem działania Ducha Świętego na serce poszczególnych osób. Czy możemy w jakiś sposób pomóc komuś, kto jest przekonany, iż jest pod działaniem Ducha Świętego? 3. Dlaczego tak ważną sprawą jest uznanie najwyższej władzy Boga? W jaki sposób sobota odgrywa pomocniczą rolę w zrozumieniu tej ważnej prawdy? PODSUMOWANIE: Przeżycia króla, opisane w Dan. rozdz. 4 stanowią ilustrację prawdy zawartej w Przyp. 29,23: „Pycha przywodzi człowieka do upadku”. Lecz jego publiczne wyznanie i pragnienie uwielbienia Boga przed wszystkimi świadczy o jego prawdziwym nawróceniu.
32
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA IV
Lekcja V — 30 października 2004 • Rozpoczęcie dnia Pańskiego — 17.12
ZASKAKUJĄCE PRZYJĘCIE STUDIUM BIEŻĄCEGO TYGODNIA: Dan. 5,1−30. TEKST PAMIĘCIOWY: „Zaufaj Panu z całego swojego serca i nie polegaj na własnym rozumie! Pamiętaj o nim na wszystkich swoich drogach, a On prostować będzie twoje ścieżki!” (Przyp. 3,5.6). PYTANIA PRZEWODNIE: Na czym polegał grzech króla? Jak zareagował on, gdy zobaczył napis na ścianie? Dlaczego król był bez wymówki? Dlaczego w świetle Rzym. 1,20 (BG) my wszyscy jesteśmy „bez wymówki”.
POCZĄTKOWA SCENA Na początku rozdziału przedstawiona jest potężna sala, na której znajduje się tysiące gości. W słowie tysiące nie ma żadnej przesady. Królowie w starożytności znani byli z tego rodzaju bankietów. W Księdze Estery czytamy, że król Achaszwerosz wydał ucztę dla swojej arystokracji i jej sług, która trwała 180 dni (Est. 1,3.4.). Niektórzy historycy podają, że władcy perscy żywili przy swoim stole 15 tys. osób dziennie, a Aleksander Wielki zaprosił na bankiet 10 000 gości. W omawianym przez nas rozdziale Nebukadnesar jest nazywany ojcem Belsazara (Dan. 5,2.11.13.18.22.), co miało zapewne związek z faktem, iż jego matka prawdopodobnie była córką Nebukadnesara. Słowo ojciec w językach semickich odnosi się do jakiegokolwiek przodka, niekoniecznie rodzica. Mefiboszet jest też nazwany synem Saula (II Sam. 19,24 BT), chociaż w rzeczywistości był on synem Jonatana (II Sam. 9,6). Chrystus jest nazwany synem Dawida (Mat. 9,27) nie dlatego, że Dawid był w linii prostej Jego ojcem, ale dlatego, że Jezus pochodził z rodu Dawida (Łuk. 2,4).
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
33
NAPIS NA ŚCIANIE (Dan. 5,1−9)
NIEDZIELA — 24 października
Kiedy w 539 roku Cyrus, król perski, wyruszył na Babilon, władca Babilonu, Nabonid, spotkał się z nim przy twierdzy Opis nad Tygrysem, próbując powstrzymać Cyrusa od przekroczenia rzeki. Babilończycy zostali pokonani i siły perskie ruszyły natychmiast do Zippar nad Eufratem. Cyrus zdobył Zippar bez walki w październiku 539 r. p.n.e. Jak podają kroniki babilońskie, Nabonid uciekł na południe. Belsazar, jego syn, pozostał w Babilonie, około sześćdziesięciu kilometrów na południe od Zippar, ufając jego silnym umocnieniom. Dlaczego Belsazar wydał taki bankiet i kazał przynieść naczynia z Bożej świą− tyni? (Dan. 5,1−4).
Być może była to prowokacja wobec Persów i pokazanie, jak bardzo się czuł bezpieczny za solidnymi murami Babilonu. Mogły to być również jakieś doroczne uroczystości. Jakakolwiek była przyczyna wydania rozkazu, by przynieść naczynia ze świątyni, objawiona została tutaj duma i lekkomyślność Belsazara. Przeczytaj werset 4. i powiedz, dlaczego, chociaż wielbili oni różnych bo− gów do których należały te naczynia, czyn ten był wymierzony przeciwko Bogu świątyni, z której te naczynia zostały wzięte? (zob. II Mojż. 20,4.5; Iz. 45,5; Kol. 1,15; I Tym. 1,17).
Bez względu na to, jak bardzo król i jego goście byli pijani, szybko wytrzeźwieli, gdy zobaczyli dłoń piszącą coś na ścianie. Wszyscy zamarli z przerażenia, na sali zapanowała grobowa cisza. Jaka była reakcja króla, kiedy ochłonął z pierwszego wrażenia? (Dan. 5,7).
Belsazar natychmiast wezwał swoich uczonych, ale tak jak to było w przypadku jego dziadka ci wykształceni ludzie Babilonu nie mogli mu nic pomóc. Napis był w języku aramejskim, który tak samo jak język hebrajski ma w zapisie tylko spółgłoski. Napis był tak krótki, że chociaż potrafili odczytać poszczególne słowa, nie mogli zrozumieć ich znaczenia. Jak zachował się król, który widział napis, ale go nie rozumiał? (w. 6). O czym świadczy jego reakcja? Nawet bez zrozumienia tych słów był przerażony. A jak ty byś się zachował, gdyby na ścianie pojawiły się nagle niezrozumiałe słowa? Dlaczego?
34
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA V
RADA KRÓLOWEJ (Dan. 5,10−12)
PONIEDZIAŁEK — 25 października
Zakłopotanie, jakie ogarnęło króla i jego gości, trwało dobrą chwilę. Przez ten czas wieść o tym, co się stało, obiegła pałac i dotarła do uszu królowej, która nie była na przyjęciu. Nie potrafimy dokładnie jej zidentyfikować. Nie była to z pewnością żadna z żon Belsazara, ponieważ w wersecie trzecim jest powiedziane, że wszystkie żony i konkubiny króla były na przyjęciu. Opinie biblistów co do tego, czy to była jego matka czy też babka, żona Nebukadnesara, są podzielone. W polskich tłumaczeniach jest ona nazwana królową matką. Znaczenie królowej matki jest w pełni potwierdzone w starożytnych źródłach bliskowschodnich. Często na dworze panującego syna miała ona ważniejszą pozycję niż jego żona. Pewien napis, pochodzący z Haranu, informuje nas o wpływie matki Belsazara na karierę jej syna, a historyk grecki Herodot sprawozdaje, że matka Nebukadnesara była znana ze swej mądrości. Król, przygotowując się do obrony Babilonu, ufał jej i kierował się jej radami. O czym świadczy przywołanie przez króla wszystkich mędrców, z wyjątkiem Daniela? Czyż nie oznacza to, że Belsazar zapomniał zarówno to, co się wydarzy− ło w przeszłości, jak i duchowe lekcje, jakie były mu dane? ................................................................................................................................
................................................................................................................................
Gdy królowa matka weszła na salę, gdzie odbywała się biesiada, była w stanie uspokoić przerażonego króla. Przypomniała sobie, że dwukrotnie wcześniej Daniel potrafił wyjaśnić Nebukadnesarowi sny, dlatego doszła do wniosku, że jeżeli ktokolwiek mógł rozwiązać tę zagadkę, to mógłby nim być tylko Daniel. Wszystko wskazuje, że Daniel w tym czasie nie prowadził już aktywnego życia, chociaż nadal mieszkał w Babilonie. Na stosowny jednak czas, Bóg miał przygotowanego człowieka. Jakiej rady udzieliła Belsazarowi królowa matka po przybyciu do sali bie− siadnej? (Dan. 5,11.12). Zanim nakłoniła syna, by wezwał Daniela, królowa wypowiedziała słowa wyrażające wysokie uznanie dla sędziwego proroka. Jej słowa przypominają nam wyznanie Nebukadnesara w rozdz. 4. Fakt, że dwukrotnie wspomniała imię Daniela, świadczy, iż dobrze go znała. Jeżeli była ona wdową po Nebukadnesarze, możliwe, że dzieliła z mężem przekonanie o Bogu Daniela.
ZASKAKUJĄCE PRZYJĘCIE
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
35
BEZ PRZEPROSZENIA (Dan. 5,13.24)
WTOREK — 26 października
Co powiedział król, gdy przyprowadzono Daniela? (Dan. 5,13−16).
Ze sposobu, w jaki król przywitał Daniela możemy wywnioskować, że Belsazar nie znał go osobiście lub też nie widział od wielu lat. Można przypuszczać, że kiedy Nebukadnesar zmarł (co stało się ponad dwadzieścia lat wcześniej), Daniel wycofał się z publicznej służby. Natomiast fakt, iż Daniel mimo swego podeszłego wieku wstąpił na służbę do króla perskiego (Dan. 6,2-4), wskazuje na to, że jego wcześniejsze odejście z dworu królewskiego nie było podyktowane chorobą czy podeszłym wiekiem. Jego publiczna krytyka Belsazara (Dan. 5,22.23) mogła być jednym z czynników, które sprawiły, że później był w służbie u Dariusza. Dlaczego Belsazar mógł zaoferować Danielowi tylko trzecie miejsce w króle− stwie? (Dan. 5,16).
Oficjalnie ojciec Belsazara nadal był królem Babilonu, on zaś koregentem, czyli drugą osobą, dlatego temu, kto potrafił wyjaśnić napis na ścianie, mógł zaproponować tylko trzecie miejsce. Jak zobaczymy później, Daniel nie miał problemu z wyjaśnieniem słów, ale zanim to uczynił chciał, by król poznał przyczynę zbliżającej się tragedii. Przypominając historię Nebukadnesara podkreślił, że to Bóg Najwyższy dał jego dziadkowi, a tym samym Belsazarowi, władzę i dostojeństwo w Babilonie (Dan. 5,18.19). Zwrócił też uwagę na fakt, iż pod koniec swego szaleństwa Nebukadnesar uznał, „że Bóg Najwyższy ma władzę nad królestwem ludzkim i ustanawia nad nim, kogo chce” (w. 21). Co było w oczach Bożych wielkim grzechem Belsazara? (Dan. 5,22.23).
Chociaż Belsazar wiedział z pierwszej ręki, co się zdarzyło jego dziadkowi, królowi Nebukadnesarowi, nie wyniósł niczego z jego doświadczenia. Jego dziadek był dumnym władcą, ale ukorzył się i stał się dzieckiem Bożym. Belsazar przeciwnie, przeciwstawiał się prawu i autorytetowi Bożemu i wcale nie zamierzał się upokorzyć. Tak więc jego grzech był wielki i przyspieszył wydanie wyroku Bożego. Daniel powiedział królowi, że nie ma on żadnej wymówki. Dlaczego my wszyscy również nie mamy nic na swoją obronę? Lecz co ważniejsze, dlaczego fakt, iż nie mamy usprawiedliwienia sprawia, że ofiara Chrystusa na krzyżu ma dla nas jeszcze bardziej decydujące znaczenie?
36
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA V
ZWAŻONYŚ I ZNALEZIONYŚ LEKKIM (Dan. 5,25−29)
ŚRODA — 27 października
Jakie było przesłanie napisu, który pojawił się na ścianie? (Dan. 5,26−28).
Był to napis w języku aramejskim składający się z czterech słów. Ponieważ język aramejski, podobnie jak hebrajski, w zapisie ma tylko spółgłoski, znaczenie wyrazu zależało od dodanych samogłosek. Dla magów litery MN MN TQL PRSN nie miały sensu. Niektórzy z nich dopatrywali się w nich nazwy trzech powszechnie używanych jednostek wagowych: mina, mina, szekel i połowa szekli. To tak jakby powiedzieć po polsku: kilogram, kilogram, dekagram i pół dekagrama. Natomiast Daniel odczytał te wyrazy jako mene, mene, tekel, uparsin, tłumacząc ich znaczenie jako: policzony, zważony i podzielony. Powtórzenie pierwszego słowa jest uroczystym podkreśleniem jego znaczenia. Podobnie czynił Jezus, gdy wypowiadał słowa zaprawdę, zaprawdę (Jan 3,3; 5,24). Mene znaczy liczyć, ponieważ dni panowania Belsazara były policzone i Bóg postanowił położyć im kres. Tekel znaczy ważyć. Można powiedzieć, że życie i czyny króla zostały położone na jednej szali, a na drugiej prawo Boże. Niestety, szala Belsazara okazała się lżejsza. Peres znaczy przełamane lub podzielone. Jego królestwo zostało podzielone i dane Medom oraz Persom. Mamy tu grę słów — spółgłoski w słowie „dzielić” i słowie „Persja” są takie same. Przesłanie było szczególne i zarazem przejrzyste. Bóg zliczył występki króla i położył im kres. Polityczna supremacja Babilonu kończyła się. Tajemniczy napis na ścianie był jeszcze jednym dowodem Bożej ingerencji w ludzkie sprawy. Wcześniej widzieliśmy ją we śnie Nebukadnesara czy wyprowadzeniu trzech młodzieńców z rozpalonego pieca. Czy wypadniemy lepiej, jeśli nasze życie, podobnie jak życie Belsazara, znajdzie się na wadze (po jednej stronie nasze życie, po drugiej prawo Boże)? A jeśli nawet wypadniemy lepiej, czy będziemy wystarczająco dobrzy? Czyż życie nawet najlepszych chrześcijan jest dostatecznie dobre w obliczu świętego prawa Bożego? W tym sensie niewiele się różnimy od Belsazara. Jesteśmy jednak przekonani, że nasze życie jako chrześcijan zasadniczo różni się od życia króla, wierzymy bowiem w Boga, w którego rękach jest nasze tchnienie (Dan. 5,23). Przeczytaj następujące teksty: Ps. 130,4; Jan 5,24; Rzym. 8,1; Ef. 1,7. Jak wyjaśniają one prawdę, że to, co otrzymujemy w Chrystusie, czyni zasadniczą różnicę między nami a królem, który został potępiony na wieki?
ZASKAKUJĄCE PRZYJĘCIE
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
37
UPADEK BABILONU (Dan. 5,30; 6,1)
CZWARTEK — 28 października
Kiedy dobiegło końca panowanie Belsazara? (Dan. 5,30).
Czasami Bóg opóźnia wykonanie wyroku, aby dać ludziom sposobność do okazania skruchy (Jon. rozdz. 1), ale w przypadku Belsazara czas próby już się skończył. Prawie osiemdziesiąt lat później historyk grecki Herodot opisał, w jaki sposób Persowie zdobyli to pozornie nie do zdobycia miasto. Cyrus zmienił bieg rzeki Eufrates. Poziom wody w rzece obniżył się tak bardzo, iż żołnierze perscy, mając wodę tylko do pasa, mogli przejść korytem rzeki i zaatakować niczego niespodziewające się załogi babilońskie. Z kronik babilońskich dowiadujemy się, że Babilon upadł 16 Tiszri, czyli 12 października 539 roku przed Chrystusem, według naszego kalendarza. Belsazar został zabity, a jego ojciec Nabonid uciekł na południe i poddał się Cyrusowi zdając się na jego litość. Według relacji greckich historyków Cyrus darował mu życie, a nawet dał mu rezydencję w prowincji, położonej wzdłuż północnego wybrzeża Zatoki Perskiej. Jakich podobieństw do upadku Babilonu duchowego w czasach końca moż− na się doszukać w upadku miasta Babilonu w 539 r. p.n.e.? Jer. 51,13; Obj. 17,1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jer. 51,8; Obj. 14,8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jer. 51,45; Obj. 18,4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jer. 51,60-64; Obj. 18,21-24 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Około roku 597 p.n.e., gdy Babilon był u szczytu swej potęgi, Jeremiasz przepowiedział, że stanie się on kupą gruzów, siedliskiem szakali, miejscem grozy, miastem bez mieszkańców (Jer. 51,37). Po zdobyciu Babilonu Persowie oszczędzili to ważne miasto. Aleksander Wielki zamierzał nawet uczynić je stolicą swojego imperium, ale niestety zmarł przedwcześnie. Jeden z jego generałów, Selukus Nikator, na stolicę tego regionu wybrał Opis i nazwał je od swego imienia Seleucją. Na budowę tego miasta zużyto miliony cegieł, przywożonych z Babilonu, który powoli zaczął się zamieniać w rumowisko. Około 200 roku naszej ery resztki miasta były już całkowicie pokryte piaskami pustyni. Zostały one odkryte przez archeologów dopiero w dziewiętnastym wieku.
38
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA V
PIĄTEK — 29 października DO DALSZEGO STUDIUM: Czytaj Ellen G. White, Prorocy i królowie, s. 290-298. Belsazar miał wiele sposobności, by poznać i czynić wolę Bożą. Widział, jak jego dziadek był przez pewien czas poza nawiasem społeczeństwa. Widział, jak rozum, przedmiot pychy dumnego monarchy, został mu odebrany przez Tego, który mu go dał. Widział, jak król musiał opuścić królestwo i przebywać w towarzystwie dzikich zwierząt. Lecz Belsazar lubił się bawić i zdobywać poklask, co sprawiło, że lekcja, której nigdy nie powinien był zapomnieć zatarła się całkowicie w jego pamięci. Zaczął popełniać grzechy podobne do tych, jakie doprowadziły do wydania wyroku na Nebukadnesara. Zmarnował łaskawie dane mu sposobności, zlekceważył nadarzającą się mu okazję dokładniejszego poznania prawdy. „Co mam czynić, abym był zbawiony?” — oto pytanie, na które ten wielki, ale głupi władca pozostał obojętnym (Ellen G. White, Bible Echo, 1898). PYTANIA DO DYSKUSJI 1. Belsazar był zaznajomiony z wieloma działaniami Bożymi, lecz postanowił je zignorować. Dlaczego my również mamy skłonność do lekceważenia przejawów działania Bożego w naszym życiu i w życiu innych. 2. Jakie praktyczne kroki powinniśmy podjąć, gdy szala na naszej wadze życia wydaje się zbyt lekka? Dlaczego śmierć Chrystusa na krzyżu Golgoty musi być na pierwszym miejscu, jeśli chcemy cokolwiek zmienić w naszym życiu? 3. Jaki jest związek między tym rozdziałem a poselstwem drugiego anioła z Obj. 14,8? 4. W Dan. 5,23 jest powiedziane, iż król zlekceważył Boga, w którego ręce było jego tchnienie. Co to oznacza? Jak się to ma do zasadniczej treści poprzednich rozdziałów? PODSUMOWANIE: Mimo doświadczeń swego dziadka, o których doskonale wiedział, król Belsazar przeciwstawiał się Bogu Niebios i poniósł tego konsekwencje. Smutne także jest i to, że dzieci nie chcą korzystać z doświadczeń swoich rodziców czy też przodków.
ZASKAKUJĄCE PRZYJĘCIE
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
39
Lekcja VI — 6 listopada 2004 • Rozpoczęcie dnia Pańskiego — 15.59
POCZĄTEK TYGODNIA MODLITWY
STAROŻYTNY DEKRET O ŚMIERCI STUDIUM BIEŻĄCEGO TYGODNIA: Dan. 6,1−29. TEKST PAMIĘCIOWY: „Mój Bóg posłał swojego anioła, by zamknął paszcze lwów, tak że mi nie zaszkodziły, gdyż przed nim jestem niewinny” (Dan. 6,23). PYTANIA PRZEWODNIE: Czego dowiadujemy się o charakterze Daniela? Na czym polega niebezpieczeństwo zazdrości? Jaki wniosek moglibyśmy wyciągnąć, gdyby Daniel zaczął się modlić w mało widocznym miejscu, w przeciwieństwie do tego, jak modlił się dotychczas? Czego dowiedział się król o Bogu Daniela, gdy Daniel został uratowany od pewnej śmierci? Dlaczego wymuszone posłuszeństwo jest bez znaczenia w oczach Bożych?
DANIEL W LWIEJ JAMIE Z całą pewnością nie jest to jedyna, ale bez wątpienia jedna z najlepiej znanych historii, jakie czytają dzieci wzrastające w chrześcijańskich domach. W prosty, przejrzysty sposób ukazuje, czym jest dobro i zło, jest przykładem wytrwałości Daniela w wierze, a w dodatku dobrze się kończy. Historyczne zapisy podają liczne przykłady wierności zasadom chrześcijańskim, wierności podobnej do tej, w jakiej trwał Daniel. Większość prześladowanych nie miała takiego szczęścia, gdy zostali oni wrzuceni do lwiej jamy. Wiadomo, że nawet w dzisiejszych czasach chrześcijanie oddają za wiarę swe życie. Widzimy, że wszystko dobiega końca, ale to jeszcze nie koniec. To, że Bóg wybawił Daniela nie jest najważniejszą rzeczą w tej historii, najistotniejsze jest to, że prorok trwał przy swoich zasadach niezależnie od okoliczności. Gdy czytamy ten rozdział, w naszych umysłach rodzi się wiele pytań. Taka jest natura prawdy: im więcej się uczymy, tym jaśniej sobie uświadamiamy, że tak naprawdę to niewiele wiemy. I dlatego w tym tygodniu przyjrzymy się dokładniej tej historii.
40
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
DANIEL JAKO PRZYKŁAD WIERNEGO SŁUGI (Dan. 6,2−5)
NIEDZIELA — 31 października
„Po ich owocach poznacie ich” (Mat. 7,16). Nawet wtedy, gdy Babilon został zdobyty przez Medów i Persów, ręka Boża prowadziła Daniela. Nie został on zabity tak jak Belsazar i jego dostojnicy. Kiedy nowy władca tworzył rząd, mianował Daniela jednym z trzech ministrów, ustanowionych nad całym królestwem. Oczywiście król dużo słyszał o nadzwyczajnej mądrości i wybitnych zdolnościach proroka, który mógł jedynie wspomagać Persów w rządach nad podbitymi narodami. Swoim życiem Daniel udowodnił, co naprawdę znaczy być dzieckiem Bożym. O takich ludziach Ellen G. White tak pisała w swojej książce Wychowanie: „Najbardziej brak na świecie ludzi uczciwych, nieprzekupnych, niezakłamanych i czystych w najgłębszych zakamarkach serca i duszy. Ludzie tacy nie obawiają się nazywać grzech po imieniu, a sumienie ich jest wierne obowiązkowi, jak igła magnetyczna biegunowi północnemu. Ludzie ci staną po stronie sprawiedliwości, choćby niebiosa przeminęły” (s. 41). Jakie szczególne kwalifikacje potrzebne do sprawowania tak wysokiego urzędu miał Daniel? (Dan. 6,4−5).
Przeczytajcie jeszcze raz podane niżej wersety. Co zostało w nich napisane o charakterze Daniela? Dan. 1,8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dan. 2,20-23 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dan. 2,49 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dan. 5,11.12 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dan. 5,17 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
STAROŻYTNY DEKRET O ŚMIERCI
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
41
ZMOWA RZECIWKO DANIELOWI (Dan. 6,6−10)
PONIEDZIAŁEK — 1 listopada
Przeczytajcie Dan. 6,5−6. Czy oznacza to, że Daniel był człowiekiem bez− grzesznym? Jeśli nie, to dlaczego? Jak rozumiecie to, co zostało powiedziane o jego charakterze?
Powyższe wersety sugerują, że to zapewne z powodu zazdrości satrapowie chcieli wyrządzić prorokowi krzywdę. Nie mogli znieść tego, że Hebrajczyk, cudzoziemiec, zajmował tak wysokie stanowisko w ich państwie. W zasadzie Daniel był jedną z najbardziej wpływowych osób na dworze (Dan. 6,3). Łatwo więc zrozumieć, że znalazł się ktoś, kto pragnął zająć to stanowisko. Ta historia przypomina pierwszy grzech, gdy Lucyfer pożądał pozycji, która mu nie przysługiwała. Jaką sferę życia Daniela i dlaczego wybrali dostojnicy państwowi, by go zaatakować? (Dan. 6,6).
Pragnęli zdyskredytować Daniela w oczach króla, ale nie mogli niczego znaleźć ani w jego charakterze, ani w zawodowej działalności. Dlatego też wrogowie proroka zaczęli szukać coś przeciwko niemu w jego religii. Jednak i tu nie mogli się dopatrzyć żadnej sprzeczności między jego życiem religijnym a spełnianiem obowiązków, musieli więc coś wymyślić. W tym, co powiedzieli Dariuszowi, gdy do niego przyszli, mianowicie, że występują w imieniu wszystkich ministrów, namiestników, satrapów, zwierzchników i doradców, którzy wspólnie uradzili to, co chcą przedstawić królowi, była gruba przesada, ponieważ urzędnicy ci znajdowali się w różnych częściach królestwa i prawdopodobnie nawet nie wiedzieli, co się dzieje. Jednak dzięki pochlebstwu osiągnęli swój cel. Król wpadł w pułapkę, jaką na niego zastawili. Wydał dekret, zgodnie z którym w ciągu trzydziestu dni nikt nie mógł się modlić do jakiegokolwiek boga czy człowieka, oprócz króla (Dan. 6,8). Dotyczyło to również kapłanów, którzy byli pośrednikami między ludem a ich bogami. Innymi słowy, w tym okresie król był jedynym kapłanem dla ludu. To miało upokorzyć lokalnych kapłanów i wypróbować lojalność perskich urzędników. Czyniąc tak, jak zarządził król, musieli uznać autorytet perskiej władzy, co było wielkim wkładem w zjednoczenie Bliskiego Wschodu. Kto z nas nie doświadczył uczucia zazdrości? Przypomnijcie sobie moment, kiedy taki grzech wkradł się do waszych serc? Co powodowało waszą zazdrość? Jak zrezygnowanie z własnego ja, u stóp krzyża Golgoty, może uwolnić nas od te− go grzechu?
42
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA VI
ZNACZENIE MODLITWY (Dan. 6,11−19)
WTOREK — 2 listopada
Co uczynił Daniel, gdy dekret królewski został wydany? (Dan. 6,11).
Czyż nie byłoby lepiej, gdyby Daniel modlił się przy zamkniętych oknach, w odosobnieniu? Przecież Jezus w Kazaniu na Górze powiedział: „Ale ty, gdy się modlisz, wejdź do komory swojej, a zamknąwszy drzwi za sobą, módl się do Ojca swego, który jest w ukryciu” (Mat. 6,6). Może byłoby to lepsze rozwiązanie? Czy byłoby w tym coś złego? Po co stwarzać sobie niepotrzebnie ogromne trudności? Podaj kilka powodów, dlaczego Daniel powinien zamknąć drzwi i nie pozwo− lić swoim wrogom na to, by go skrzywdzili? Jakimi przykładami biblijnymi można byłoby takie zachowanie usprawiedliwić? ................................................................................................................................
................................................................................................................................
Podaj kilka powodów, dlaczego Daniel musiał czynić to, co zawsze czynił, mimo że wiedział o grożącym mu niebezpieczeństwie? Jak uzasadnisz to na pod− stawie Biblii? ................................................................................................................................
................................................................................................................................
Gdy w Kalifornii wprowadzano ustawy niedzielne, A. T. Jones namawiał adwentystów do tego, by się im otwarcie przeciwstawić. Natomiast Ellen G. White podkreślała z naciskiem, by nie występować przeciwko nim, uważała bowiem, że przeciwstawianie się im sprawi, iż religijni fanatycy zaczną zmuszać do ich przestrzegania, a tym samym mogą się rozpocząć prześladowania. „Nie dawajmy okazji do tego, by uważano nas za ludzi, którzy łamią prawo. (...) Nikt nie otrzyma znaku bestii tylko dlatego, że wykaże mądrość w zachowywaniu pokoju przez powstrzymywanie się od prac, które wywołują agresję, wykonując w tym czasie czynności mające większe znaczenie” (Testimonies for the Church, t. 9, s. 232.233). Jak myślisz, dlaczego jej stanowisko w tej sprawie było tak odmienne od A. T. Jonesa? Jakby nie było, Daniel obrał trudniejszą drogę. Przyjmijmy, że prorok by zginął w lwiej jamie. Czy jego postępowanie było słuszne? Uzasadnij swoją od− powiedź.
STAROŻYTNY DEKRET O ŚMIERCI
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
43
DANIEL W LWIEJ JAMIE (Dan. 6,20−24)
ŚRODA — 3 listopada
Co uczynił król, gdy dowiedział się, że Daniel nie zastosował się do jego zarządzenia? (Dan. 6,17).
Lwia jama to dół wykopany w ziemi, z otworem na górze. Skazańcy byli do niego opuszczani lub wrzucani. Z Danielem postąpiono w szczególny sposób. Po wrzuceniu go położono na otworze jamy wielki kamień, a król opieczętował go swoim sygnetem i sygnetami swoich dostojników. Pieczęć ta nie tylko dawała gwarancję nieprzyjaciołom Daniela, iż nikt nie będzie próbował go uwolnić, ale i królowi, że nikt nie zaszkodzi prorokowi, jeśli Bóg zachowa go od śmierci. Co było szczególnego w pytaniu Dariusza, z którym się zwrócił on do Danie− la, gdy następnego dnia przyszedł do lwiej jamy? Czytając między wierszami, czego możemy się dowiedzieć o świadectwie, jakie Daniel wydawał o swoim Bogu? (Dan. 6,21).
Co było fascynującego w odpowiedzi Daniela, który oświadczył iż Bóg go oszczędził, ponieważ jest niewinny. Co Daniel przez to rozumiał? Na pewno Daniel, który utrzymywał tak ścisłą więź z Bogiem, zdawał sobie sprawę ze swojej grzeszności. Niemożliwością jest bowiem, by ktoś, kto nie uświadamia sobie swojej grzeszności i ułomności przed Bogiem, mógł mieć takie doświadczenia. Przeczytaj Rzym. 3,9−20. Co w tych wersetach jest powiedziane o naturze człowieka?
W przeciwieństwie do Belsazara Daniel jest przedstawiony jako mąż czystego serca. Jego życie było zgodne z wolą Bożą, nie uczynił nic takiego, co usprawiedliwiałoby osądzenie go i wrzucenie do jamy z drapieżnikami. Innymi słowy, Daniel ani nie oszukał króla, ani nie buntował się przeciwko niemu. Miał czyste sumienie i dlatego wszystko przyjmował ze spokojem. Nie wiedział, jak cała ta historia się skończy, ale świadomość, że był bez winy, sprawiła, iż w tak trudnej sytuacji nie opuściła go odwaga. Wszelkie próby ukrycia naszych złych czynów są bezsensowne. Możemy być pewni, że wcześniej czy później będą one ujawnione (Mat. 10,26). Powinniśmy prosić Pana, aby nie tylko sprawił, byśmy pragnęli wyzbyć się danego grzechu, ale dał nam również siłę, byśmy mogli to uczynić. Okażmy skruchę i odwróćmy się od niego, zanim na dobre nie zadomowi się w naszym sercu, a bez wątpienia tak się stanie, jeśli nic nie będziemy robić.
44
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA VI
CZWARTEK — 4 listopada UWIELBIENIE BOGA PRZEZ KRÓLA DARIUSZA (Dan. 6,23−28) Jaka była reakcja króla, gdy usłyszał odpowiedź Daniela i jakie wydał rozka− zy? (Dan. 6,24.27).
Król bardzo się ucieszył, gdy odkrył, że Daniel żyje. Wpadł w gniew na tych, którzy go oszukali i rozkazał, „aby przyprowadzono owych mężów, którzy oczernili Daniela, i wrzucono ich do lwiej jamy, ich samych, ich dzieci i żony”. Być może wydaje się, że było to okrutne i niesprawiedliwe, ale w tamtych czasach zabijanie całych rodzin skazańców było zwyczajną rzeczą. Powodowało to, że ludzie zastanawiali się nad tym, czy warto przekroczyć prawo państwowe. Z drugiej strony jednak, jest to w pewnym sensie przykład skutków naszych grzechów, złych czynów oraz tego, jak to wszystko wpływa na osoby, które żyją wokół nas. Przeczytaj uważnie Dan. 6,26−28. Czego dowiedział się król o Bogu Daniela? Czy miał rację? Porównaj jego słowa z następującymi wersetami: Ps. 59,2; Dz. 2,22; Gal. 1,4; I Tym. 4,10; Hebr. 2,4; 10,31; Jak. 1,17. Jak dokładnie udało się królowi opisać Boga?
Oczywiście król miał jakieś ogólne pojęcie o charakterze i sile Bożej, zwłaszcza po doświadczeniu, gdy została objawiona wielka moc Boża. Jednak to jego zrozumienie było niepełne, o czym świadczy wydany przez niego dekret. W czym wyraża się to ograniczenie króla w rozumieniu Boga? (Dan. 6,26.27).
Prawdziwa bojaźń Boga powinna wypływać ze świadomości różnicy, jaka jest między świętością i czystością Boga oraz braku tych cech w naszym życiu. Nikogo nie można zmusić do tego, by drżał i bał się Boga — żadnym dekretem, czy to państwowym czy kościelnym. Nasza więź z Bogiem powinna być oparta na osobistym spotkaniu się z Nim, z Jego miłością, miłosierdziem i mocą, tymi cechami, które są zaprzeczeniem naszej grzeszności i bezradności. Akurat takiego zrozumienia brakowało wielkiemu królowi. Pewien człowiek, studiując razem ze swoją małoletnią córką Biblię, powie− dział jej, że bardzo by chciał, aby pokochała Jezusa. Wówczas ona spytała: „Tato, gdybyś mógł, czy zmusiłbyś mnie do tego, bym kochała Boga?” A co ty byś na to odpowiedział? I dlaczego?
STAROŻYTNY DEKRET O ŚMIERCI
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
45
PIĄTEK — 3 listopada DO DALSZEGO STUDIUM: Przeczytaj 44. rozdział książki Ellen G. White, Prorocy i królowie. Daniel był premierem wielkiego imperium, a równocześnie prorokiem Bożym, który otrzymywał światło z nieba. Mąż, który miał takie same odczucia i skłonności jak każdy z nas, został przedstawiony przez natchnione pióro jako mąż bez skazy. Jego przedsięwzięcia o charakterze gospodarczym, bardzo uważnie obserwowane przez wrogów, okazały się bezbłędne. Jest to przykład tego, kim może się stać każdy człowiek, nawet interesu, gdy jego serce będzie nawrócone i poświęcone Bogu, a motywy jego postępowania będą prawe w Jego oczach. „Z historii o uwolnieniu Daniela dowiadujemy się, że w okresach próby i klęski dzieci Boże powinny zawsze zwracać się z nadzieją do Pana i prosić Go o to, czego pragną. Daniel w jaskini lwów był tym samym Danielem, który stał przed obliczem króla jako pierwszy minister państwa, a zarazem jako prorok Najwyższego. Mąż, którego serce zdaje się na Boga, powinien być taki sam w godzinie swej największej próby, jak i w godzinie pomyślności, gdy światło i łaska Boga i ludzi spływają na niego. Wiara sięga do rzeczy niewidzialnych i chwyta się rzeczywistości wiecznej” (Ellen G. White, Prorocy i królowie, s. 301). PYTANIA DO DYSKUSJI 1. Jakiego podobieństwa możemy się dopatrzyć między życiem Jezusa a życiem Daniela? Na czym polega różnica? 2. Jak nasza pobożność sprawdza się w czasie próby? Czy codzienne czytanie Biblii i modlitwa są naprawdę tak bardzo istotne? 3. O czym jest mowa w ostatnim zdaniu z powyżej przytoczonego fragmentu książki Ellen G. White? Wyraź to swoimi słowami. Jak można tę ideę urzeczywistnić w naszym życiu? PODSUMUWANIE: Z doświadczenia Daniela w lwiej jamie płynie dla nas nauka, że ci, którzy odziedziczą królestwo Boże, to niekoniecznie będą ludzie najsilniejsi psychicznie czy szczególnie utalentowani. Będą to raczej ci, którzy swoje życie całkowicie podporządkowali i poświęcili Bogu, bez względu na konsekwencje.
46
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA VI
Lekcja VII — 13 listopada 2004 • Rozpoczęcie dnia Pańskiego — 15.48
LEKCJA Z HISTORII DANIELA STUDIUM BIEŻĄCEGO TYGODNIA: Dan. 7,1−28. TEKST PAMIĘCIOWY: „Niechaj was nikt w żaden sposób nie zwodzi; bo nie nastanie pierwej, zanim nie przyjdzie odstępstwo i nie objawia się czło− wiek niegodziwości, syn zatracenia” (II Tes. 2,3). PYTANIA PRZEWODNIE: Co jest najistotniejsze w widzeniu z rozdz. 7. Księ− gi Daniela? Co oznaczają cztery zwierzęta? W czym tkwi siła małego rogu, który jest częścią czwartego zwierzęcia? Jak usprawiedliwiał się Kościół średniowieczny ze swoich prześladowań heretyków? Do czego odnosi się okres proroczy z Dan. 7,25?
Sen Daniela opisany w 7. rozdziale (dany mu około 553 r. p.n.e., w pierwszym roku współrządów Belsazara z jego ojcem Nabonidem) ma wiele wspólnego z wizją, która jest opisana w 2. rozdziale. Oto kilka potwierdzeń tego sformułowania. 1. Od czasu Nebukadnesara, kiedy Daniel otrzymał swój sen, opisany w drugim rozdziale, do czasu wizji opisanej w siódmym rozdziale, minęło około 50 lat. 2. Powtarzanie istotnych spraw jest dobrą zasadą nauczania. 3. W rozdz. Dan. 2. był podany tylko ogólny przegląd wydarzeń dotyczących przyszłości od czasów Nebukadnesara do powtórnego przyjścia Jezusa. Dan. rozdz. 7 bardziej szczegółowo przedstawia okres pomiędzy czwartym imperium a powrotem Chrystusa na ziemię. 4. W rozdz. 2. są pokazane królestwa świata z politycznego i militarnego punktu widzenia. W rozdz. 7. dołączona jest wizja o duchownej mocy, która odgrywa znaczącą rolę w wielkim boju. Aczkolwiek rozdział 7. nawiązuje do wcześniejszych proroctw i wydarzeń, jest też znaczącym wielkim proroctwem, które objawia prawdy odnoszące się do naszych czasów. LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
47
WIDZENIE (Dan. 7,1−8)
NIEDZIELA — 7 listopada
We śnie Daniel zobaczył cztery wiatry wzburzające wielkie morze. Rezultatem tego było pojawienie się czterech wielkich dzikich zwierząt wychodzących z wody. Jak wyjaśnić na postawie Pisma Świętego znaczenie większości symboli pojawiających się w tej wizji. WIATRY (Jer. 25,31-33) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . MORZE (Iz. 57,20; Obj. 17,15) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . CZTERY ZWIERZĘTA (Dan. 7,17) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . LEW (Dan. 2,38) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . NIEDŹWIEDŹ (Dan. 5,28; 8,20) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . PANTERA (Dan. 8,21; 11,2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Każda książka, która opisuje dzieje starożytnego świata, potwierdza to, że po mocarstwie Babilonii była Medo-Persja, a po niej Grecja. Lecz co można powiedzieć o czwartej potędze, przerażającym i strasznym zwierzęciu? Chociaż Biblia nie podaje nam określonej nazwy, z historii wiadomo, że Grecja została podbita przez Rzym. Jest to jedyna identyfikacja czwartego zwierzęcia. Jakie podobieństwa występują między opisem czwartego królestwa w dru− gim i siódmym rozdziale? (Por. Dan. 2,40 i Dan. 7,7.23). Można powiedzieć, że dominacja na świecie przeszła z rąk Greków w ręce Rzymian po bitwie pod Pydną (168 r. p.n.e.), gdzie Rzymianie odnieśli pełne zwycięstwo nad Macedonią, która została podzielona na cztery jednostki administracyjne, odtąd rzymskie prowincje. Po zagarnięciu Macedonii Rzymianie skierowali swoje wojsko na inne państwa greckie, by nagrodzić swoich przyjaciół i ukarać wrogów. W roku 133 p.n.e. Attalus III, król Pergamonu, zapowiedział przekazanie królestwa po swojej śmierci Rzymianom. W 63 r. p.n.e. Syria i Judea zostały rzymskimi prowincjami. Kilka lat później legiony rzymskie wyruszyły na zachód, by zdobyć tereny dzisiejszej Hiszpanii, Francji i Anglii. W 30 r. p.n.e. Egipt, ostatnie z wielkich państw hellenistycznych, został przyłączony jako prowincja do Rzymu. Tym samym cały ówczesny cywilizowany świat został zjednoczony pod przywództwem Rzymu. I znowu historia potwierdza, że Bóg wiedział wcześniej, co wydarzy się na naszej planecie.
48
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA VII
MAŁY RÓG (Dan. 7,8.23−25)
PONIEDZIAŁEK — 8 listopada
Rzymskie cesarstwo nie uległo kolejnej światowej potędze, tak jak inne wcześniejsze światowe królestwa, zostało natomiast podzielone. Od roku 330 n.e., kiedy Konstantyn przeniósł stolicę z Rzymu do Konstantynopola, był to początek długo trwającego upadku zachodniej części imperium. Stopniowo autorytet państwa zanikał. Z różnych stron cesarstwo atakowały barbarzyńskie plemiona, które podzieliły imperium na części. W 476 roku ostatni cesarz zachodniej części imperium, Romulus Augustulus, został usunięty z tronu. Co się stało z czwartym zwierzęciem, według opisu z 7. rozdz., w. 19−20.24?
W proroczej wizji rogi nie są opisane jako coś odrębnego od zwierzęcia. Przeciwnie, są przedstawione jako kontynuacja jego aktywności. Rogi odpowiadają innej wizji — połączeniu gliny z żelazem w stopach i palcach opisanych w 2. rozdz. Księgi Daniela. To samo czwarte królestwo, które zostało podzielone na części, odpowiada działalności 10 rogów z siódmego rozdziału. Te 10 rogów reprezentują narody Europy, które wyłoniły się z Imperium Rzymskiego i zajęły wielki obszar, zachowując rzymską cywilizację. Jaka jest szczególna charakterystyka małego rogu? Jaką moc on reprezen− tuje? Dan. 7,8.24.25.
Historycy twierdzą, że z ruin politycznego Rzymu wyłoniło się wielkie imperium o charakterze religijnym, które przybrało postać rzymskiego Kościoła. Rzeczywiście, gdy zachodnia część rzymskiego imperium padła pod najazdem germańskich plemion, biskup Rzymu został najważniejszą postacią na Zachodzie i wkrótce sprawował nie tylko duchową, ale i polityczną władzę. Tym sposobem Kościół rzymski zajął miejsce światowego rzymskiego imperium, został jego kontynuatorem w innej postaci. Cesarstwo nie przestało istnieć, lecz tylko przekształciło się. Nie można przeoczyć tego faktu, że prześladowania, których dokonywał mały róg, wywodzą się z rzymskiego imperium. Potęga Rzymu nigdy nie przestała istnieć. W kontekście wydarzeń czasów końca, dlaczego jest szczególnie waż− ne, aby o tym fakcie pamiętać?
LEKCJA Z HISTORII DANIELA
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
49
PRZEŚLADOWANIE ŚWIĘTYCH (Dan. 7,25) WTOREK — 9 listopada Jezus ostrzegał w Mat. 24,9, że Jego naśladowcy będą prześladowani. Co jest powiedziane w Dan. rozdz. 7 o aktywności małego rogu, mocy, która wypeł− nia to proroctwo? Prześladowanie chrześcijan występowało jeszcze za czasów pogańskiego rzymskiego imperium (przedstawionego jako czwarte zwierzę), lecz prześladowanie wspomniane w Księdze Daniela 7,25 jest prześladowaniem świętych przez mały róg, które miało miejsce po pogańskim okresie. Najbardziej znanym przykładem tego prześladowania jest inkwizycja. Istnienie tak zwanych heretyckich ugrupowań w średniowieczu spowodowało, że Kościół powszechny, wykorzystując świecki autorytet, stosował represje wobec tych, których uznał za heretyków. Dzisiaj wszyscy mówią o zjednoczeniu chrześcijan, nikt już nie wspomina tych okrucieństw z przeszłości, nie wspomina się liczby wymordowanych z rąk małego rogu opisanego w Dan. rozdz. 7. Trudno zrozumieć tych ludzi, którzy, nazywając siebie naśladowcami Jezusa równocześnie torturowali i zabijali innych chrześcijan. Co może być usprawiedli− wieniem dla okrutnych czynów popełnianych w imieniu Jezusa? Przyjrzyj się ta− kiemu sposobowi myślenia wzmiankowanemu w Ewangelii Jana 16,2. Teologiczne usprawiedliwienie dla przyszłej inkwizycji stworzył Augustyn (354430 r. n.e.) interpretując Łuk.14,23, gdzie Jezus w przypowieści o wielkiej wieczerzy mówi: „i przymuszaj, by weszli”. Augustyn zinterpretował to w ten sposób, iż należy siłą nawracać heretyków, jeżeli nie chcą robić tego dobrowolnie. Wielki rzymsko-katolicki teolog Tomasz z Akwinu (1224-1274) w odpowiedzi na pytanie dotyczące heretyków, rzekł: „Jeżeli fałszerze pieniędzy i inni przestępcy są skazywani na śmierć przez władzę świecką, to tym bardziej jest więcej powodów, żeby rzucić klątwę czy skazać na śmierć heretyków. Po upewnieniu się, że są przekonanymi heretykami, należy nie tylko ich ekskomunikować, ale także skazywać na śmierć. Kościół powinno cechować miłosierdzie w stosunku do błądzących i dlatego nie należy ich od razu potępiać, lecz dopiero po pierwszym i drugim napominaniu, tak jak tego nauczali apostołowie. Gdy jednak błądzący nadal upiera się przy swoich poglądach i nie ma nadziei na jego nawrócenie, mając na uwadze zbawienie innych, należy go ekskomunikować i oddzielić od Kościoła, a jeżeli to nie wystarcza, powinno się go oddać trybunałowi świeckiemu, aby przez śmierć usunąć go ze świata” (Don F. Neufeld i Julia Neuffen, Seventh-day Adventist Bible Student’s Source Book, Hagerstown 1962, s. 465). Ten sposób myślenia jest okropny i przerażający; musi służyć nam jako ostrze− żenie. Ci, którzy myślą, że Bóg jest po ich stronie w tym, co robią, mogą też uczynić wiele zła i krzywd. Dlaczego musimy być bardzo ostrożni w swoim postę− powaniu, szczególnie gdy szukamy usprawiedliwienia dla naszych działań w imieniu Bożym albo gdy wierzymy, że jest to czynione w Jego sprawie.
50
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA VII
ZMIENIAJĄC CZASY I PRAWA (Dan. 7,25)
ŚRODA — 10 listopada
Porównaj Dan. 2,21 i Dan. 7,25. Przez jakie postępowanie mały róg pragnie posiąść władzę, która należy jedynie do Boga? Co na ten temat jest napisane w II Tes. 2,3−4?
Słowo „czasy” użyte w tym tekście w oryginale jest tym samym aramejskim słowem, co użyte w Dan. 2,21, które odnosi się do pór. Bóg jako Stworzyciel czasu może go zmieniać. W swojej zarozumiałości mały róg chce przywłaszczyć sobie ten przywilej, usiłując zmienić czas „sabatu”, jedno z przykazań Bożych, które wskazuje na Pana jako Stwórcę. Przeczytaj następujące teksty (I Mojż. 2,1−4; II Mojż. 20,8; Iz. 40,28; 44,6−8; 45,5.6. Jakie poselstwo one nam przekazują, szczególnie w kontekście dzisiej− szej lekcji?
Protestanci twierdzą, że Biblia jest jedynym źródłem wiary, jednak zachowują niedzielę jako dzień świąteczny, który został wprowadzony na mocy autorytetu Kościoła rzymskiego. Jaki był powód takiej zmiany? Z zewnątrz i wewnątrz presja Kościoła zmuszała wielu chrześcijan do radykalnego zerwania z Żydami. Konflikt między Żydami i cesarstwem sprawiał, że chrześcijanie rozwijali nową, odrębną tożsamość, co pomogło im uniknąć represji stosowanych wobec Żydów, będących pod władzą Rzymian. Judeochrześcijan, którzy upierali się przy przestrzeganiu pewnych przepisów Mojżeszowych, pchnął do zerwania wszelkich możliwych związków z Judejczykami. Przez pierwsze cztery stulecia chrześcijanie nigdy nie łączyli soboty z niedzielą, lecz najczęściej święcili obydwa dni. O tym jest powiedziane w tak zwanych konstytucjach apostolskich: „Zachowujcie sobotę i niedzielę jako świąteczne, dlatego że pierwszy jest pomnikiem stworzenia, a drugi jest pomnikiem zmartwychwstania” (The SDA Bible Student’s Source Book, t. IX, artykuł 1414). Zamiana soboty nie nastąpiła nagle. Powoli, małymi, lecz zdecydowanymi krokami następowało odstępstwo od prawa Bożego. Mogło to nastąpić tylko za przyzwoleniem poszczególnych osób. Gdyby większość została wierna zasa− dom, zmiana nigdy by nie nastąpiła. Jaka lekcja wynika z tego dla nas?
LEKCJA Z HISTORII DANIELA
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
51
CZAS PROROCKI (Dan. 7,25)
CZWARTEK — 11 listopada
Ten okres proroczy: trzy i pół czasu, czyli trzy i pół roku, jest wspomniany również w Dan. 12,7, a także w innej formie w księdze Objawienia Jana. Wszyst− kie teksty podane poniżej mówią o tym samym okresie. Spójrzcie na te wersety i opiszcie czas prorocki podany w każdym z wersetów. Czego możemy się na− uczyć, porównując je? Dan. 7,25 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dan. 12,7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Obj. 11,2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Obj. 11,3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Obj. 12,6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Obj. 12,14 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Obj. 13,5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Porównując podane wersety, widzimy, że rok prorocki zwiera 360 dni, a te trzy i pół roku znaczy to samo, co 1260 dni prorockich, czyli 42 miesiące. Adwentyści uważają, że jeden dzień prorocki symbolizuje rok. Istnieje kilka powodów, żeby uważać, że jeden dzień oznacza jeden rok. 1. W wizjach są ukazane symbole, co oznacza, że czasy też są przedstawione symbolicznie. 2. Ponieważ wizja obejmuje dłuższy okres czasu, dlatego też i czas tutaj wymieniony obejmuje dłuższy okres niż literalne dnie. 3. Szczególny sposób, w jaki ten okres czasu został wyrażony, również wskazuje, że musi on mieć znaczenie symboliczne, zwłaszcza, że słowo rok nigdzie nie jest tutaj użyte, co można tylko wyjaśnić stosując zasadę dzień za rok. Praktyczny sprawdzian tej zasady z Dan. 9,24-27 wskazuje, że rzeczywiście chodzi tu o lata. Uważnie przeczytaj Dan. rozdz. 7, a szczególnie o aktywności sprawowania władzy przez mały róg. Zauważ, że jego władza wyrosła z pogańskiego Rzymu; czwarte zwierzę (Dan. 7,7.8.19.20) będzie istniało do czasu sądu (Dan. 7,26), a sąd ten prowadzi do końca świata (Dan. 7,27). Co ten czynnik czasu mówi nam? Dlaczego zasada „dzień za rok” ma tu zastosowanie? Czy w jakiś jeszcze inny sposób można zinterpretować to proroc− two o tak długim okresie, jak nie przez zasadę „dzień za rok”?
52
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA VII
PIĄTEK — 20 listopada DO DALSZEGO STUDIUM: Przeczytaj w książce E.G. White, Wielki bój, s. 36-38. Gdy porównamy Dan. rozdz. 2 i Dan. rozdz. 7, wówczas wyraźnie widać, jak te rozdziały łączą podobne wydarzenia, rozpatrywane z różnych perspektyw. Dan. rozdz. 2 Babilon Medo-Persja Grecja Rzym Powtórne przyjście
Dan. rozdz. 7 Babilon Medo-Persja Grecja Rzym Powtórne przyjście
PYTANIA DO DYSKUSJI: 1. Adwentyści lubią cytować teksty Kościoła Rzymskokatolickiego, w których wyraźnie jest podkreślony autorytet Rzymu, który zmienił sobotę na niedzielę. W większości przypadków są to już stare cytaty. Dzisiejszy Rzym usiłuje przedstawić inne spojrzenie na tę kwestię. Najlepszym przykładem tego jest list apostolski papieża Jana Pawła II z 1998 roku, pod nazwą „Dies Domini” (Dzień Pański), w którym przekonuje swą trzodę, by gorliwiej przestrzegała niedzieli. Jest ciekawe, że zamiast znowu chwalić się tym, że Kościół zmienił dzień sobotni na mocy swego autorytetu, co często robiono wcześniej, list ten brzmi w niektórych momentach podobnie do naszych argumentów, używanych w obronie siódmego dnia — soboty. Papież nawet posługuje się historią stworzenia z I Księgi Mojżeszowej, jako jednym z powodów przestrzegania niedzieli jako Dnia Pańskiego, a nawet cytuje I Mojż. 2,2. 2. Jak myślicie, dlaczego Rzym zmienił swoje podejście do zagadnienia Dnia Pańskiego? Jak te zmiany wpływają na nasze rozumienie ostatecznych wydarzeń czasów końca? PODSUMOWANIE: Bóg pokazał Danielowi bieg historii świata od czasów Babilonu do momentu, jak święci otrzymają królestwo Boże. Po dominacji czterech potężnych państw (Babilon, Medo-Persja, Grecja, Rzym) nastąpiła nowa religijna władza, która będzie panować aż do czasów końca.
LEKCJA Z HISTORII DANIELA
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
53
Lekcja VIII — 20 listopada 2004 • Rozpoczęcie dnia Pańskiego — 15.38
PRZEDADWENTOWY SĄD STUDIUM BIEŻĄCEGO TYGODNIA: Dan. 7,9−14.21−22.26−28. TEKST PAMIĘCIOWY: „Nadszedł bowiem czas, aby się rozpoczął sąd od do− mu Bożego; a jeśli zaczyna się od nas, to jakiż koniec czeka tych, którzy nie wierzą ewangelii Bożej?” (I Piotra 4,17). PYTANIA PRZEWODNIE: Po co Wszechwiedzącemu Bogu potrzebne jest śledz− two? Jak motyw wielkiego boju pomaga nam lepiej zrozumieć potrzebę sądu? Jak postrzegane jest zagadnienie przedadwentowego sądu zarówno w Starym, jak i Nowym Testamencie? Jaki jest cel sądu? Jaki rodzaj pew− ności mamy w nim? Jaki jest związek pomiędzy sądem, a powtórnym przyj− ściem?
Pod koniec II wojny światowej Dietrich Bonhoeffer, młody niemiecki teolog, został wyprowadzony z celi więziennej i powieszony za zdradę. W 1996 roku sąd w Berlinie oficjalnie wycofał niesłuszne oskarżenie, które doprowadziło do jego egzekucji. Podobnie dzieje się w przedadwentowym sądzie. Chociaż lud Boży jest oskarżony i oczerniony przez szatana i jego naśladowców na ziemi, to na sądzie, przed całym wszechświatem będzie usprawiedliwiony. Zostanie wydany wyrok na korzyść wiernych dzieci Bożych. Niebiański sąd usprawiedliwi lud Boży i ogłosi wyrok na korzyść świętych (Dan. 7,22). Ten sąd przedadwentowy jest niczym innym, jak częścią dobrej nowiny. Jest istotną częścią Bożego planu zbawienia i tylko tak rozumując, możemy więcej docenić ewangelię.
54
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
NIEDZIELA — 14 listopada SĄD ŚLEDCZY W STARYM TESTAMENCIE (I Mojż. 3,9−19) Adwentyści dnia siódmego wierzą, że 7. rozdz. Księgi Daniela uczy, iż przedadwentowy sąd już się zaczął. Ciekawe, że myśl o śledczym procesie była w Biblii wspomniana wcześniej. Czego możemy się dowiedzieć o procesie śledczym z następujących werse− tów? (I Mojż. 3,9−19; 18,20−21; 19,24−25).
Wzór i przykład procesu sądowego pojawił się już wtedy, gdy Bóg zetknął się z pierwszym grzechem na ziemi. Najpierw nastąpiło dokładne rozpatrzenie sprawy: Gdzie jesteś? Kto ci powiedział? Czy jadłeś z drzewa? Co zrobiłeś? (I Mojż. 3,9-13). Jedynie po rozpatrzeniu tej sprawy w całości, został ogłoszony wyrok (I Mojż. 3,14-19). Warto zastanowić się także nad tym, jak Bóg postąpił z Sodomą i Gomorą. Większa część rozdziałów 18. i 19. z I Mojż. opisuje, jak Bóg postępował, zanim wymierzył karę. Słowa, iż Bóg rzekł: „Zejdę na dół i zobaczę”, są prostym opisem Bożych badań aktualnych faktów, zanim została wymierzona kara. Zazwyczaj powstaje pytanie, dlaczego Bóg, który wie wszystko, przeprowadza śledztwo (Job 37,16; Przyp. 5,21; Iz. 46,9-10; II Tym. 2,19). Czy wcześniej nie wiedział doskonale, co się działo w tych dwóch miastach? Po co musiał pytać Adama i Ewę, co zrobili? Oczywiście, On widział wszystko. Zapytał jednak z kilku powodów: Po pierwsze, w przypadku Adama i Ewy wydaje się, że chciał, aby wytłumaczyli się z tego, co zaszło; poza tym to śledztwo musiało uświadomić im, że naruszyli prawo oraz jak bardzo grzeszne było ich postępowanie. Po drugie, bardzo ważne jest to, że w wielki bój, oprócz nas są zaangażowane jeszcze inne istoty we wszechświecie. Problem grzechu i zła, buntu przeciwko Bogu odnosi się nie tylko do rodzaju ludzkiego (Job 1,2; Ef. 3,10; Obj. 15,4; Rzym. 8,22-23). Mając to wszystko na uwadze, możemy lepiej zrozumieć ważność jawnego śledztwa, zanim wyrok zostanie wydany. Jak świadomość wielkiego boju i to, że inne istoty obserwują wydarzenia na ziemi, pomagają ci lepiej zrozumieć znaczenie tego procesu przed wydaniem wyroku? Czy byłoby to sprawiedliwe, gdyby ukarano lub uwolniono kogoś, zanim wszystkie zarzuty nie będą mu przedstawione?
PRZEDADWENTOWY SĄD
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
55
PONIEDZIAŁEK — 15 listopada SĄD PRZEDADWENTOWY W NOWYM TESTAMENCIE (Mat. 22,1−14) Koncepcja przedadwentowego procesu śledczego pojawia się również w Nowym Testamencie. Najlepszym jej przykładem jest przypowieść o uczcie weselnej, zapisana w Mat. rozdz. 22. Przeczytaj Mat. 22,1−14. Gdzie dostrzegasz myśl o śledztwie, poprzedzają− cym wydanie wyroku?
Sprawdzanie gości przez króla symbolizuje proces śledczy. Rezultatem śledztwa będzie decyzja, kto może pozostać, a kto nie. Jest tu przedstawiony obraz sądu przedadwentowego, który już się odbywa w niebie. Gdzie w poniższych tekstach dostrzegasz myśl o tym, że sąd się zaczął, zanim wystąpią wydarzenia opisane w podanych tekstach? Jan 5,28−29 i Obj. 20,4−6.
Wielu tłumaczy Biblii uważa, że w Obj. rozdz. 20 są opisane dwa zmartwychwstania ludzi, oddzielone od siebie tysiącem lat. Wobec tego tylko „błogosławieni i święci” powstaną w pierwszym zmartwychwstaniu. Nie jest to tylko adwentystyczna interpretacja. Luterański teolog Joseph A. Seiss pisze: „Wskrzeszenie i przemiana, które odbędą się w jednej chwili, to owoce i urzeczywistnienie się wcześniejszego sądu. Krótko mówiąc, ludzie nie powstaną i nie będą przemienieni, zanim nie zapadnie wyrok. Wskrzeszenie i przemienienie są efektem wcześniejszego sądu nad martwymi. Umarli w Jezusie powstaną najpierw, bo zostali osądzeni, by być z Jezusem, zaś żywi święci będą porwani razem z nimi w obłokach, ponieważ już zostali osądzeni, by zostać świętymi i godnymi nowej ziemi”. W Obj. 14,14-20 zebranie żniwa na ziemi poprzedza poselstwo pierwszego anioła: „Bójcie się Boga i oddajcie mu chwałę, gdyż nastała godzina sądu jego” (Obj. 14,7). Gdy spoglądamy na kolejność wydarzeń opisanych w tym rozdziale, wnioskujemy, że sąd, o którym jest mowa w siódmym wersecie, poprzedzi ogłoszenie wyroku, podczas powtórnego przyjścia Jezusa. Przeczytaj jeszcze raz podobieństwo i zwróć uwagę na jeden punkt; gospo− darz pragnął, aby ludzie uczestniczyli w weselu jego syna. Jak to świadczy o Bo− żym charakterze i Jego pragnieniu ratowania wszystkich zaproszonych na tę uro− czystość?
56
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA VIII
SYN CZŁOWIECZY I PRZEDADWENTOWY SĄD
WTOREK — 16 listopada
Daniel w scenie niebiańskiego sądu ujrzał, że „na obłokach niebieskich przyszedł ktoś podobny do Syna Człowieczego” (Dan. 7,13). Zwrot „podobny do Syna Człowieczego” po prostu znaczy, że postać miała kształt ludzki. W czasach nowotestamentowych Jezus używał tego tytułu (Mat. 20,28). Kim jest „Syn Człowieczy” i jaka jest Jego rola w sądzie przedadwentowym? (Mar. 10,45; Jan 5,22; I Tym. 2,5). Był to ulubiony tytuł Jezusa. Inni nazywali Go prorokiem, jeszcze inni Mesjaszem, Synem Dawida lub Synem Boga; tym samym wyrażali swoje osobiste i narodowe nadzieje, które Jezus miał wypełnić jako ich wielki i zwycięski król. Aby podkreślić swój związek z ludzkością, Jezus użył tego tytułu około czterdziestu razy (Mat. 8,20; 9,6; 10,23; 11,19; 12,8 ). Był to również tytuł mesjański (uzasadniony tekstami z Księgi Daniela). Reakcja arcykapłanów świadczy, że rozpoznali w nim Mesjasza (Mat. 26,64.65). Jednej rzeczy możemy być pewni, że Jezus jest w centrum sceny niebiańskiego sądu, opisanej w Dan. rozdz. 7. Jaki będzie wyrok wydany podczas tego niebiańskiego procesu? (Dan. 7,22). Najważniejsze, byśmy zrozumieli, że sąd skończy się dobrą nowiną dla ludu Bożego. Przede wszystkim w Dan. 7,22 jest powiedziane: „i oddano sąd świętym Najwyższego”. Oznacza to, że wyrok został wydany na korzyść świętych, ludu Bożego. Ten rozdział opisuje, że wśród innych spraw, najwięcej Bóg działa na rzecz swoich „świętych”. Niezależnie od różnic występujących w tych tekstach, wszystkie odnoszą się do jednego wydarzenia. Jakie ono jest i jaka jest nadzieja dla dzieci Bożych? (Dan. 7,18.22.27). W Dan. rozdz. 7 widzimy, jak Bóg działa na rzecz swojego ludu wśród niepokojów, prześladowań, i gwałtów, które są opisane w tym rozdziale. Znajdujemy się w centrum wielkiego boju. Dan. rozdz. 7 koncentruje swą uwagę na jednym bardzo ważnym aspekcie tego boju. Bóg pokazuje nam jego ostateczne zakończenie i to, że skończy się on dobrze dla Jego ludu. Jezus, ten sam Jezus, który zmarł za nasze grzechy, ten Jezus, który jest naszym pośrednikiem, zastępcą i obrońcą, ten sam Jezus, który tak bardzo nas miłuje, zajmuje główne miejsce w tym procesie. Znając Jezusa i to, że On jest w cen− trum sądu, dlaczego możemy mieć nadzieję i pewność, że jest po naszej stronie? PRZEDADWENTOWY SĄD
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
57
ŚRODA — 17 listopada USPRAWIEDLIWIENIE I POTĘPIENIE: MAŁY RÓG, ŚWIĘCI I PRZEDADWENTOWY SĄD Jeżeli sąd, który jest opisany w Dan. rozdz. 7, dotyczy świętych, to dlaczego jest on opisany w kontekście prześladowań prowadzonych przez mały róg? Dobre pytanie. Bardzo zwięzłą odpowiedź można znaleźć w żydowskiej koncepcji usprawiedliwienia i sądu, w której się łączą nie tylko orzeczenie o niewinności, ale również ukaranie winnych. Mały róg czyni zło dzieciom Bożym; sąd nie tylko usprawiedliwia lud Boży. „Odbył się sąd i prawo zostało przyznane świętym” (Dan. 7,22); w ostatecznym wyroku orzeka także niegodziwość małego rogu. „Potem odbędzie się sąd i pozbawią go władzy, aby ją ostatecznie zniszczyć i obalić” („skaże na zagładę i zniweczenie”* — Dan. 7,26). Innymi słowy, w kontekście sądu przedadwentowego przedstawienie zniszczenia małego rogu, uosobienie zła, ma duże znaczenie. I nie jest to żadną tajemnicą, że ma to ścisły związek z usprawiedliwieniem. Jest to charakterystyczne w hebrajskim rozumieniu sprawiedliwości, że wydanie wyroku i obrona oraz usprawiedliwienie występuje razem. Czy dostrzegasz tę myśl w podanych tekstach? V Mojż. 25,1; I Król 8,32.
W obu tych wersetach możemy zauważyć zasadę, ukazaną także w Księdze Daniela rozdz. 7: ukaranie niegodziwych i usprawiedliwienie sprawiedliwych. Jest to sąd i dlatego w kontekście sądu Księga Daniela 7. rozdz. opisuje zniszczenie, wymierzonej przeciwko Chrystusowi, potęgi małego roku. W scenie finałowej sądu nie tylko lud Boży będzie usprawiedliwiony, ale też prześladowca zostanie ukarany. Nie ulega wątpliwości, że sąd przyniesie ostateczne zniszczenie małego rogu, które to zniszczenie przyniesie także koniec wszystkim ziemskim królestwom. Sąd, który doprowadza nas do drugiego przyjścia Pana, nie prowadzi nas tylko do końca małego rogu. To znacznie szersze i znaczniejsze wydarzenie prowadzi nas do usprawiedliwienia świętych, jak również do ukarania ich nieprzyjaciół. Efektem działania sądu jest zawsze zwycięstwo jednej strony i przegrana drugiej. Dzieje się tak, ponieważ obie strony są w opozycji wobec siebie. Dzięki działaniom śledczym można określić, kto jest w zgodzie z prawem, a kto nie. Róg jest w opozycji wobec Chrystusa. Wypowiada słowa zuchwałe i prowadził wojnę ze świętymi oraz zmienił Boże prawo. Mały róg podniósł bunt, zamierzając sprawować władzę zamiast Chrystusa. Kiedy Chrystus odniesie zwycięstwo podczas sądu, Jego lojalny lud zwycięży wraz z Nim. Wierzący zostaną pozbawieni zagrożenia ze strony małego rogu i dostąpią udziału w królestwie. * Tłumaczenie Księgi Daniela prof. Zachariasza Łyko w: Andrzej Maszczak, Wykłady Seminaryjne Księgi Daniela.
58
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA VIII
CZAS PRZEDADWENTOWEGO SĄDU
CZWARTEK — 18 listopada
Siódmy rozdział Księgi Daniela nie dostarcza precyzyjnej daty rozpoczęcia przedadwentowego sądu, ale podaje czas, w ramach którego sąd się odbędzie. Co następujące wersety mówią o czasie sądu śledczego? Dan. 7,8−10.21. 22.25.26.
We wszystkich trzech opisach sądu ukazane jest, że bierze on swój początek w fazie szczególnego rozwoju potęgi małego rogu. W każdym przypadku są wspomniane: aktywność i potęga małego rogu, a następnie rozpoczyna się scena sądu w niebie. W Dan. 7,25 podano nam więcej szczegółów na temat „czasu i czasów i połowy czasu”, czyli 1260 lat (zob. lekcję z ubiegłego tygodnia) wspomnianych w odniesieniu do małego rogu wraz ze sceną, która pojawia się po opisanym okresie czasu. Powtórzmy to, co studiowaliśmy wcześniej: okres 1260 lat jest związany z potęgą małego rogu, która wyrosła z czwartego zwierzęcia, pogańskiego Rzymu. Oznacza to, że sąd zacznie się po okresie 1260 lat szczególnego znaczenia małego rogu (za początek przyjmujemy rok 538 n.e., za datę końcową rok 1798 n.e.). Najistotniejszym jest to, że w VI wieku n.e. istniejący Rzym ponownie mógł ogłosić, że ma największe znaczenie w tej części świata. Jeżeli mały róg stał się największą potęgą w VI wieku i sąd zaczął się po okre− sie 1260 lat, to w jakim przybliżonym czasie, według tych tekstów, zacznie się sąd w niebie?
W zrozumieniu zagadnienia sądu ważny jest okres przedadwentowy, który występuje przed drugim przyjściem Chrystusa. Rzeczywiście, w wersetach 22. i 25. jest napisane, że sąd nie tylko poprzedza powtórne przyjście, lecz prowadzi do niego. Skończy się ten proces tym, że święci posiądą królestwo. Księga Daniela i opisany tam sąd, który się zaczął po 1260 latach, przed powtórnym przyjściem, został tutaj wyraźnie przedstawiony. Przestudiuj uważnie Dan. rozdz. 7 do momentu, aż sam nie zaczniesz rozu− mieć kolejności wydarzeń: mały róg, niebiański sąd, powtórne przyjście. Gdy poznasz to dostatecznie dobrze, to podziel się tą wiedzą z innymi.
PRZEDADWENTOWY SĄD
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
59
PIĄTEK 19 listopada DO DALSZEGO STUDIUM: „Wszyscy, którzy szczerze wyznali swój grzech i z wiarą przyjmują ofiarę Chrystusa jako swą pojednawczą ofiarę, otrzymają przebaczenie i zostaną zapisani w niebiańskich księgach. Zostaną uczestnikami sprawiedliwości Chrystusa, a ich charakter będzie w zgodzie z Bożym prawem. Grzechy będą zmazane, a oni sami staną się godnymi życia wiecznego” (Ellen G. White, The Faith I Live By, s. 212). „Jezus nie usprawiedliwia ich grzechów, lecz ogłaszając im przebaczenie, pokazuje ich cierpienie i wiarę. Jezus podniesie swoje zranione ręce przed Ojcem i świętymi aniołami i powie: »Znam ich po imieniu, narysowałem ich na swoich dłoniach«. »Ofiarą Bogu miłą jest duch skruszony, sercem skruszonym i zgnębionym nie wzgardzisz, Boże« (Ps. 51,19). A do oskarżyciela swojego ludu Bóg powie: »Niech cię zgromi Pan, szatanie, niech cię zgromi Pan, który obrał Jeruzalem! Czyż nie jest ono głownią wyrwaną z ognia?« (Zach. 3,2). Chrystus przykryje swych wiernych własną sprawiedliwością, aby móc przedstawić ich przed Ojcem jako »Kościół pełen chwały, bez zmazy lub skazy, lub czegoś w tym rodzaju« (Ef. 5,27). Ich imiona zostały zapisane w księdze życia. Powiedziane jest o nich, że »chodzić będą ze mną w szatach białych, dlatego, że są godni« (Obj. 3,4)” (Ellen G. White, Wielki bój, wyd. VIII, s. 334-335). PYTANIA DO DYSKUSJI: 1. Przeczytaj powyższy cytat z książki E.G. White. Czy dostrzegasz w nim zależność pomiędzy łaską a uczynkami? Czy jej słowa „o tych, którzy żyją w zgodności z prawem Bożym” odnoszą się do zbawienia przez uczynki czy do wiary, która powoduje te uczynki? Wyjaśnij różnicę. 2. Sąd opisany w Dan. rozdz. 7 prowadzi do powtórnego przyjścia Pana, najważniejszego wydarzenia. Jak uświadomienie tego wszystkiego pomaga nam lepiej zrozumieć naszą działalność jako adwentystów? PODSUMOWANIE: Po okresie czasu, czasów i pół czasu dominującej władzy małego rogu na ziemi, został ogłoszony wyrok w niebie. Sąd przedadwentowy zmaże grzechy ludu Bożego, mały róg zostanie potępiony, a święci posiądą wieczne królestwo, które nigdy nie będzie zniszczone.
60
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA VIII
Lekcja IX — 27 listopada 2004 • Rozpoczęcie dnia Pańskiego — 15.31
ATAK NA ŚWIĄTYNIĘ STUDIUM BIEŻĄCEGO TYGODNIA: Dan. 8,1−27. TEKST PAMIĘCIOWY: „Wmówił w siebie potęgę, jaką ma książę wojsk, tak że odjęta mu została stała codzienna ofiara i zostało zbezczeszczone miejsce jego świątyni” (Dan. 8,11). PYTANIA PRZEWODNIE: W jaki sposób świątynia ziemska została zbezczesz− czona? Co reprezentują symbole w Dan. rozdz. 8? Jaka potęga powstała po rozpadnięciu się greckiego imperium, przedstawiona w Biblii jako mały róg? Jaki jest to rodzaj ataku małego rogu przeciwko ludowi Bożemu i świątyni?
Wizja z 8. rozdz. Księgi Daniela zawiera symbole, które prowadzą do zasadniczych wniosków wynikających z tej księgi. Znajduje się tam również bardzo doniosły i znaczący tekst, który brzmi: „On zaś odpowiedział: Aż do dwóch tysięcy trzystu wieczorów i poranków, a wówczas świątynia zostanie oczyszczona”. Jest to najważniejszy werset w tym rozdziale, który odegrał znaczącą rolę w ukształtowaniu się Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego. Na samym początku musimy zaznaczyć, że naszym zdaniem kontekst historyczny tego rozdziału wskazuje, że jest tu mowa o świątyni niebiańskiej, gdzie Chrystus jest teraz naszym najwyższym kapłanem (Hebr. 8,1-2). Kluczowa kwestia tutaj ukazana nie odnosi się do walk zbrojnych, w których armie pogańskie bezczeszczą ziemską świątynię. Zakres tego rozdziału wykracza poza lokalną, ziemską, polityczną czy militarną walkę. Kwestie poruszane w tym rozdziale dotyczą spraw duchowych; jest to inne spojrzenie na toczący się wielki bój, w który zaangażowany jest religijny system, będący w opozycji do działalności i służby Chrystusa, a także wobec Jego ludu. Zobaczymy, że sąd Boży będzie korzystny dla ludu Bożego, a niekorzystny dla władzy małego rogu, który usiłował przejąć działalność i rolę naszego Pana.
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
61
ZBEZCZESZCZENIE ZIEMSKIEJ ŚWIĄTYNI (Ezech. 5,11)
NIEDZIELA — 21 listopada
W Starym Testamencie ziemska świątynia, gdzie Bóg objawiał się swemu ludowi była uważana jako święta. Przestudiowanie zagadnienia, w jaki sposób święte miejsce mogło być zbezczeszczone, jest ważne i pomocne w rozumieniu symboliki Dan. 8,9-14. Jak grzech ofiarujących bezcześcił starotestamentową świątynię? III Mojż. 4,1−7.27−31. Kiedy kapłan lub całe zgromadzenie przynosiło ofiarę za grzech, krew zabitego zwierzęcia była przenoszona na świątynię (III Mojż. 4,6.17). Krew ofiary składanej za grzech przez władcę albo zwykłego Izraelitę była rozmazywana na rogach ołtarza całopaleń znajdującego się na dziedzińcu (w. 25.30), a kapłan miał obowiązek zjeść porcję takiej ofiary (III Mojż. 10,17). Tym sposobem kapłan symbolicznie przenosił winy grzesznika. Gdy kapłan składał ofiarę za własne grzechy, przynosił krew, która reprezentowała grzechy ludu i jego własne do miejsca świętego. Tym sposobem do świętego miejsca były wnoszone grzechy, które zanieczyszczały świątynię. W Dniu Pojednania kapłan miał dokonać przebłagania za świątynię z powodu nieczystości Izraelitów, ich wykroczeń, za ich wszystkie grzechy. Jest to jasno wyrażone w III Mojż. 16,16. W ten sposób świątynia za przyzwoleniem Pana była zanieczyszczana przez skruszonych grzeszników (III Mojż. 15,31; IV Mojż. 19,20). W jaki inny sposób ziemska świątynia mogła być sprofanowana? Ps. 74,3−7; 79,1; Ezech. 23,37−38. W Starym Testamencie świątynia była bezczeszczona, kiedy obce armie wkraczały do niej i zabierały to, co znajdowało się w skarbcu świątynnym. Pismo Święte powiada, że znieważenie (sprofanowanie) przybytku nastąpiło wówczas, kiedy świątynia została zburzona (Ps. 79,1). Ale zanim świątynia została zburzona, Izraelici profanowali ją również wtedy, gdy stawiali w domu Pana, „który jest nazwany moim imieniem, swoje obrzydliwości” (Jer. 7,30; por. Jer. 32,34). Widzimy więc, że świątynia w Starym Testamencie mogła być zanieczyszczona w różny sposób: 1) przez wyznane grzechów w celu otrzymania przebaczenia; 2) przez kontakt z osobami, według zakonu, uznanymi za nieczyste; 3) przez sprofanowanie lub zniszczenie jej przez przeciwników Bożych; 4) kiedy Izraelici sami wprowadzali do świątyni bożków i obce ołtarze. Mając to wszystko na uwadze, przejdziemy do studium Dan. rozdz. 8. Zastanówmy się trochę nad tym, co to znaczy profanacja. Co możesz sprofano− wać własnym postępowaniem? Co rozumiemy pod pojęciem profanacja, zbezczesz− czenie? Czy zbezczeszczenie musi być zawsze fizyczne? Jeżeli nie, to dlaczego?
62
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA IX
WIZJA BARANA I KOZŁA (Dan. 8,1−8.20−22)
PONIEDZIAŁEK — 22 listopada
W Dan. rozdz. 2 przedstawiona jest w pewnym zarysie kolejność królestw, które dominowały w światowej historii. W Dan. rozdz. 7 jest ten sam zarys, ale ukazany przez inne symbole, które zmierzają do ukazania politycznej aktywności potęgi małego rogu. W Dan. rozdz. 8 spotykamy ponownie te samy królestwa, co w Dan. rozdz. 2. i 7., lecz tym razem uwaga tego rozdziału skoncentrowana jest na religijnej aktywności potęgi wyrażonej przez mały róg. Zgodnie z interpretacją anioła, co reprezentują: a) baran, b) kozioł i c) wiel− ki róg, który wyrósł między oczami kozła? Dan. 8,20−21. a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ; b) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ; c) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aleksander Wielki (jego symbolem jest tu wielki róg) najpierw wyparł Persów z Azji Mniejszej. W wyniku jego zwycięstwa pod Granikiem (334 p.n.e.) i Issos (333 p.n.e.) mógł skierować swoją armię przez Syrię, Fenicję i Palestynę do Egiptu, niszcząc napotkane po drodze królestwa. W tym także wielką potęgę morską, jaką był Tyr, znajdujący się na wyspie (332-331 p.n.e.). Po pokonaniu Egiptu skierował swą armię na Wschód i nie zaprzestał marszu aż dotarł do Indii. Jego żołnierze w przeciągu 10 lat przeszli około 16 tysięcy kilometrów. Kiedy wrócił do Babilonu, miał zaledwie 32 lata, a cały świat był u jego nóg. Przedstawiciele z tak odległych krajów, jak Francja i Hiszpania, przyjeżdżali na jego dwór w Babilonie. W roku 323 p.n.e., będąc u szczytu swojej potęgi, zmarł na skutek wysokiej gorączki i wyczerpania. Co symbolizują cztery rogi, które zajęły miejsce tego pierwszego wielkiego rogu? Dan. 8,22. Rogi w Piśmie Świętym w proroctwach przedstawiają polityczną potęgę (Dan. 8, 21; Zach. 2,1-2). Danielowi powiedziano, że imperium greckie będzie podzielone na cztery królestwa i tak też się stało. Po śmierci Aleksandra rozpoczęła się walka o władzę między jego generałami, co doprowadziło do podziału imperium. Decydująca bitwa między nimi miała miejsce pod Ipsos we Frygii. Zwycięzcy podzielili imperium między siebie. W ten sposób cztery rogi stały się symbolem powstałych czterech królestw (Dan. 8,22), które wyłoniły się z państwa Aleksandra Wielkiego. Ptolemeusz zajął Egipt, Seleukos — Syrię i Bliski Wschód, Lizymach objął panowanie nad Azją Mniejszą, a Kassander zajął Grecję. Jednak Gabriel zaznaczył, że oni nie będą mieli takiej mocy, jaką miało królestwo Aleksandra. Spójrz, jak dokładnie zostały przepowiedziane w Księdze Daniela wydarze− nia, który miały miejsce dwa stulecia po jego śmierci. W jakim stopniu świadczy to o Bożej kontroli nad tymi wydarzeniami? W jakim stopniu proroctwa takie, jak te, wzmacniają naszą wiarę? ATAK NA ŚWIĄTYNIĘ
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
63
POWSTANIE MAŁEGO ROGU
WTOREK — 23 listopada
W Dan. 8,8-9 jest powiedziane, że po złamaniu dużego rogu, na jego miejscu wyrosły cztery inne rogi „na cztery strony (wiatry) nieba” (hebr. le’arba’ruchoth haszszamaim*), co znaczy dosłownie: „na cztery wiatry nieba”. A z jednej z nich wyłonił się jeden mały róg. Większość komentatorów przyjmuje, że mały róg wyłonił się z jednego z czterech rogów, lecz z gramatyki hebrajskiej wynika coś innego. Mały róg wyrósł z jednego z wiatrów (stron) nieba, a nie z czwartego rogu. W ostatniej części 8. wersetu jest powiedziane: „wyrosły cztery inne rogi na cztery strony nieba (świata)”. Mały róg wyrósł z jednej ze stron świata, a nie z jednego z czterech rogów. Wyrósł on też w trzech geograficznych kierunkach: „ku południowi, ku wschodowi, i ku ozdobie ziemskiej” (ku prześlicznej ziemi). Także i ta działalność małego rogu sugeruje, że poprzednia odnosiła się do działalności ukierunkowanej geograficznie. Czasownik „wyszedł (hebr. jaca)”, użyty w wersecie 9. różni się od czasownika „wyrósł” (hebr. alah), który jest w wersetach 3. i 8. Z historii wiemy, że po czwartej potędze, jaką była Grecja, nastał Rzym, położony na zachód od Grecji. Spójrz na poniższe zestawienie. W jaki sposób może być pomocne dla zrozu− mienia tego, że w Dan. rozdz. 8 jest mowa o Rzymie jako o władzy małego rogu? Dan. rozdz. 2 Babilon Medo-Persja Grecja Rzym
Dan. rozdz. 7 Babilon Medo-Persja Grecja Rzym
Dan. rozdz. 8 — Medo-Persja Grecja Rzym
Jest bardzo ważne, byśmy pamiętali, że w Księdze Daniela nie ma dużej i wyraźnej różnicy między pogańskim a papieskim Rzymem. Oba są postrzegane jako jedna siła. Bardzo wyraźnie to widać w Dan. rozdz. 7, gdzie mały róg (papieski Rzym), który wyrósł z czwartego zwierzęcia i jest nadal częścią czwartego zwierzęcia, którym był także Rzym, tyle, że w fazie pogańskiej. Władza małego rogu w Dan. rozdz. 8 powstała po upadku greckiego imperium i będzie istnieć do końca, aż „zostanie zmiażdżony bez udziału ręki ludzkiej” (Dan. 8,25). Rzym pogański, który powstał po Grecji, nadal istnieje, ale w fazie papieskiej. Poświęć trochę czasu na przestudiowanie powyższych porównań, by zrozumieć, co Biblia mówi na temat tego kluczowego zagadnienia.
* Tłumaczenie Księgi Daniela prof. Zachariasza Łyko w: Andrzej Maszczak, Wykłady Seminaryjne Księgi Daniela.
64
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA IX
AKTYWNOŚĆ MAŁEGO ROGU
ŚRODA — 24 listopada
Po królestwach greckich pojawia się Rzym, najpierw pogański, potem papieski. To, że proroctwo powiada o małym rogu, że stał się on nadzwyczaj wielki, w przeciwieństwie do Medo-Persji, o której jest powiedziane, że stała się silniejsza (stało się wielkim; 8,4), i Grecji, która była bardzo wielka („wyrósł bardzo” — werset 8), wyklucza identyfikowanie małego rogu z królem syryjskim. Antioch Epifanes nie był większy ani od Grecji, ani od Persji. Rzym natomiast zarówno w fazie pogańskiej, jak i papieskiej był takim. W Dan. rozdz. 8 proroctwo koncentruje się na fazie papieskiego Rzymu. Przeczytaj Dan. 8,9−12. Opisz działalność małego rogu. Czego twoim zda− niem ona dotyczy? Zauważ przede wszystkim duchowy charakter ataku małego rogu. „Sięga on aż do wojska niebieskiego” (w. 10), „wmówił w siebie potęgę, którą ma książę wojsk” (w. 11) (władcy zastępów i pozbawił go ustawicznej ofiary). Wszystko, co czyni mały róg, ma charakter duchowy, wymierzony przeciwko prawdzie Bożej. I rzeczywiście, w wierszu 12. jest powiedziane, że „prawda została powalona na ziemię”. Co będzie atakował mały róg? 1. Książę Wojsk (Władca zastępów). W Księdze Jozuego pojawia się to samo określenie. Chodzi tu o Chrystusa (Joz. 5,14). W Dan. 9,25 Książę wojska jest nazwany Pomazańcem, Księciem, zaś w Dan. 10,21 — Michałem, waszym Księciem anielskim, Wielkim Księciem Michałem, który jest orędownikiem synów twojego ludu, czyli Chrystusem (Dan. 12,1). 2. Codzienna. Hebrajskie słowo tamid (ustawiczna, codzienna) pojawia się 103 razy w Starym Testamencie. Najczęściej jest to słowo użyte w stosunku do służby świątynnej. Tekst ten pokazuje, że codzienna służba Chrystusa w niebiańskiej świątyni będzie atakowana przez mały róg. 3. Miejsce Jego świątyni. W Biblii znajduje się opis dwóch świątyń: ziemskiej (II Mojż. 25,9.40) i niebiańskiej (Hebr. 8,1-6). Świątynia ze Starego Testamentu została zniszczona w 70 roku po Chrystusie. Od tego czasu na ziemi nie było już Jego świątyni (por. Mat. 23,37-39; 27,50-51). Jedyną Jego funkcjonującą świątynią w czasach dominacji małego rogu (papiestwa) była świątynia niebiańska, toteż atak małego rogu na świątynię jest atakiem na świątynię niebiańską. Atak nie musi być zawsze fizyczny, nieprawdaż? Okłamując, przekręcając fakty, możemy również atakować. Zastanów się nad tym, mając na uwadze lek− cję tego tygodnia. W tym samym kontekście rozważ, co mogą znaczyć słowa, że mały róg „rzucił prawdę na ziemię” („prawda została powalona”) (Dan. 8,12).
ATAK NA ŚWIĄTYNIĘ
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
65
MAŁY RÓG I CODZIENNA OFIARA (Dan. 8,11.12.24.25)
CZWARTEK — 25 listopada
Jak mały róg usunął codzienną ofiarę i zbezcześcił Chrystusową świątynię? (Dan. 8,11). Papiestwo usunęło z umysłów chrześcijan pojęcie Chrystusa w niebiańskiej świątyni i Jego wstawiennictwo, zastępując je służbą kapłanów w konfesjonale, oraz na nowo „ofiarowując Chrystusa” podczas każdej mszy. Zastępując Chrystusa służbą kapłanów, zostało zbezczeszczone miejsce w Jego świątyni (Dan. 8,11). W Biblii gdańskiej werset 12. został w następujący sposób przetłumaczony: „Także wojsko ono podane w przestępstwo przeciwko ustawicznej ofierze i porzuciło prawdę na ziemię”. Podobnie przetłumaczony jest ten werset w Biblii Tysiąclecia: „I Jego wojsko. Jako codzienną ofiarę składał występek i prawdę rzucił na ziemię”. Jakim wojskiem dysponuje mały róg? Dan. 8,12. W czasach Starego Testamentu świątynia miała całą armię Lewitów, którzy służyli w świątyni. Mały róg ma własną armię kapłanów, służących w jego systemie. Zgodnie z nauką Kościoła Rzymskokatolickiego, w konfesjonale kapłan rozgrzesza, czyli wybacza grzechy, wypowiadając odpowiednią formułę w imię Ojca, Syna i Ducha Świętego. Kościół powszechny naucza, że podczas ofiary mszalnej kapłan rzymskokatolicki staje się drugim Chrystusem; w tym, co ofiaruje na ołtarzu, jest rzeczywisty Chrystus, ku zbawieniu wiernych. Ofiara Chrystusa i ofiara eucharystyczna stają się jedną i tą samą ofiarą. W tej ofierze, która jest sprawowana podczas mszy: „ofiara Chrystusa i ofiara Eucharystii są jedyną ofiarą (...).W tej Boskiej ofierze, dokonującej się we Mszy świętej, jest obecny i w sposób bezkrwawy ofiarowany ten sam Chrystus, który na ołtarzu krzyża ofiarował samego siebie w sposób krwawy” (Katechizm Kościoła Katolickiego, Pallottinum, 1994). Przez taki rodzaj nauki służba Chrystusa w niebieskiej świątyni została wyrugowana z umysłów wielu chrześcijan i zastąpiona nieskutecznym substytutem. Przez mszę i konfesjonał wierzący chrześcijanie zostali pozbawieni bezpośredniej zależności od pośredniczej służby Zbawiciela w Jego świątyni. Przez drobiazgowe ceremonie, wszystkie pełnione „w imieniu Chrystusa”, służba Chrystusa została przysłonięta i zeszła na dalszy plan. Pełnia przebaczenia, którą Chrystus chce dać tym, którzy wierzą w Jego darmową i doskonałą sprawiedliwość, została przywłaszczona przez ten system. Zamiast polegania bezpośrednio na Chrystusie i na tym, co On dla nas uczynił, wierzący są nauczani, by polegać na Kościele jako punkcie dystrybucji tego wszystkiego, co Chrystus chce nam ofiarować. Wyobraź sobie, że jesteś nauczany, iż niezależnie od tego, co Jezus uczynił dla nas, z Jego łask możesz korzystać tylko za pośrednictwem Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego, który jako jedyny ma moc dysponowania zbawiającą Bożą łaską. Można to odnieść do każdego Kościoła. Dlaczego takie rozumienie musi być odrzucone?
66
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA IX
PIĄTEK — 26 listopada DO DALSZEGO STUDIUM: Aby lepiej zrozumieć zagadnienia poruszane w tym tygodniu, przyjrzymy się poniższym cytatom, zaczerpniętym z Katechizmu Kościoła Katolickiego (Pallottinum, 1994).W miejscach, gdzie użyte jest słowo Kościół, wpisz słowo Bóg lub Chrystus. Da ci to lepsze rozumienie tego, co jest napisane w Dan. rozdz. 8. Gdy przeczytasz poniższe cytaty, zastanów się nad II Tes. 2,4. „To właśnie w Kościele złożona została pełnia środków zbawienia” (pkt. 824). „Sobór święty (...), opierając się na Piśmie Świętym i Tradycji, uczy, że ten pielgrzymujący Kościół konieczny jest do zbawienia” (pkt. 846). „Kościół (...) nosi w sobie pełnię środków zbawienia i rozdziela je” (pkt. 868). „Nie ma takiej winy, nawet najcięższej, której nie mógłby odpuścić Kościół święty” (pkt. 982). „Gdyby w Kościele nie było odpuszczenia grzechów, nie byłoby żadnej ufności, żadnej nadziei życia przyszłego i wiecznego wyzwolenia” (pkt. 983). PYTANIA DO DYSKUSJI: 1. Dlaczego w dobie ekumenizmu, kiedy większość Kościołów zmierza ku jedności, adwentyści mocno bronią swojego poglądu odnośnie do identyfikacji małego rogu? 2. Pamiętajmy, że słowo antychryst nie znaczy jedynie „przeciwko Chrystusowi”, ale także „zamiast Chrystusa”. Mając tę definicję na uwadze, jeszcze raz przyjrzyj się cytatom zaczerpniętym z katechizmu katolickiego. Jaki wniosek musi się nasuwać odnośnie do Rzymu? PODSUMOWANIE: Wizja barana (Medo-Persji) i kozła (Grecji) tworzy tło dla powstania władzy małego rogu (pogańskiego i papieskiego Rzymu). Koncentrując się jedynie na religijnej aktywności, wprowadzając substytut służby Chrystusa w postaci konfesjonału i mszy, mały róg usunął ustawiczną ofiarę i zbeszcześcił Jego świątynię.
ATAK NA ŚWIĄTYNIĘ
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
67
Lekcja X — 4 grudnia 2004 • Rozpoczęcie dnia Pańskiego — 15.26
DZIEŃ CHRZEŚCIJAŃSKIEJ SŁUŻBY CHARYTATYWNEJ
ŚWIĄTYNIA OCZYSZCZONA STUDIUM BIEŻĄCEGO TYGODNIA: Dan. 8,9−14. TEKST PAMIĘCIOWY: „Jak długo będzie sięgać widzenie (...) On zaś odpo− wiedział: Aż do dwóch tysięcy trzystu wieczorów i poranków, a wówczas świątynia zostanie oczyszczona” (Dan. 8,13−14)*. PYTANIA PRZEWODNIE: Dlaczego świątynia potrzebuje oczyszczenia? Dla− czego powinniśmy dwa tysiące trzysta dni rozumieć jako czas proroczy? Dlaczego wierzymy, że proces sądowy z 7. rozdz. Księgi Daniela jest rów− noznaczny z oczyszczeniem świątyni z Dan. rozdz. 8? Dlaczego uważamy, że świątynia opisana w 8. rozdz. jest świątynią w niebie, a nie na ziemi? Co się wydarzy, gdy świątynia ta będzie oczyszczona?
Wielu chrześcijan wierzy, że 8. rozdz. Księgi Daniela wypełnił się w czasach panowania króla syryjskiego, Antiocha Epifanesa (II w. p.n.e.), którego identyfikują z małym rogiem. Niektórzy widzą w nim symbol antychrysta, który zawarł przymierze z Żydami, a potem ich zaatakował. Jako adwentyści dnia siódmego, z wielu względów zdecydowanie odrzucamy takie interpretacje. Jednym z powodów jest to, że chociażby ze względów historycznych Antioch nie odpowiada opisowi małego rogu. Wierzymy, że teksty z Księgi Daniela 8,9-14 odnoszą się do wielkiego boju między Chrystusem a szatanem, między Bożym planem zbawienia a fałszywym systemem małego rogu. Walka ta zakończy się z chwilą drugiego przyjścia Chrystusa.
* Tłumaczenie Księgi Daniela prof. Zachariasza Łyko w: Andrzej Maszczak, Wykłady Seminaryjne Księgi Daniela.
68
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
NIEDZIELA — 28 listopada OCZYSZCZENIE STAROTESTAMENTOWEGO NAMIOTU ZGROMADZENIA (III Mojż.16,29−33) Starotestamentowa służba ofiarnicza składała się z dwóch części: służby świątynnej codziennej i dorocznej (Dzień Pojednania). Podczas codziennej służby kapłańskiej składane były ofiary palone. Ofiara dzienna była składana przez Izraelitów z udziałem kapłana i pod jego nadzorem. Przez wszystkie dni w roku podczas codziennej służby grzechy narodu izraelskiego były przenoszone do świątyni, dlatego też była ona zanieczyszczona. Czytaj III Mojż. 16,16.19. Co było oczyszczane i z czego?
W jaki sposób starotestamentowa świątynia została oczyszczona z grzechów ludzkich? III Mojż. 16,15−19.
Raz w roku, w Dniu Pojednania, podczas szczególnej uroczystości świątynia była oczyszczana z grzechów, które się w niej nagromadziły w ciągu roku. W dniu tym najwyższy kapłan składał najpierw ofiarę za siebie i swoją rodzinę. Następnie rzucał losy o dwa kozły: „jeden dla Pana, a drugi dla Azazela, kozła, na którego składano winę”. Potem zabijał kozła przeznaczonego dla Pana, a jego krew wnosił do miejsca najświętszego. Nią kropił przed i ponad ubłagalnią. Tą ceremonią kapłan oczyszczał świątynię od nagromadzonych grzechów ludzkich. Na kogo wskazywał kozioł ofiarowany dla Pana? Hebr. 9,11−12.
Starotestamentowe ofiary wskazywały na ofiarę Chrystusa. Kiedy Bóg spoglądał na ołtarz, gdy obowiązywało stare przymierze, wówczas nie dostrzegał ofiarowanych zwierząt, a raczej widział Baranka Bożego na krzyżu Golgoty, krwawą ofiarę swojego Syna, i to ona jednała grzeszników z Bogiem. Rytuał Dnia Pojednania jest innym sposobem wyrażenia, jak Bóg zbawia swój lud poprzez krew Chrystusa przelaną za nich. Przestudiuj obrzędy opisane w III Mojż. rozdz. 16. Zwróć uwagę na krew. Ile razy jest wspomniana w tym rozdziale? W jakim stopniu świadczy ona o do− konanym przebaczeniu i oczyszczeniu? (Patrz Mat. 26,28; I Piotra 1,18.19; I Jana 1,7).
ŚWIĄTYNIA OCZYSZCZONA
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
69
AŻ DO DWÓCH TYSIĘCY TRZYSTU DNI (Dan. 8,14)
PONIEDZIAŁEK — 29 listopada
Dan. 8,14 wskazuje na początek oczyszczenia świątyni. Dosłownie werset ten brzmi: „Aż do dwóch tysięcy trzystu wieczorów i poranków, a wówczas świątynia zostanie oczyszczona”. „Wieczór i poranek” to te same słowa i w tym samym porządku, jak w wersecie 26., a także w zapisie o stworzeniu (I Mojż. 1,5.8.13.19.23.31), gdzie te dwa słowa wskazują na jeden kalendarzowy dzień. Wielu uważa, że dotyczy to dni literalnych, i odnoszą je do Antiocha Epifa− nesa, żyjącego w II p.n.e., mimo faktu, że w żaden sposób czas zaistniałych wydarzeń w okresie jego panowania nie pasuje do dwóch tysięcy trzystu dni. Niektórzy, aby dopasować ten okres do swoich interpretacji, dzielą dwa tysiące trzysta na tysiąc sto pięćdziesiąt dni, ale i tak nic z tego nie wychodzi. Jak możemy wykazać, że dwa tysiące trzysta dni znaczy dwa tysiące trzysta lat i że proroctwo sięga znacznie dalej niż czasy Antiocha? Są liczne dowody, że dwa tysiące trzysta dni znaczą lata. Dzisiaj przyjrzymy się tylko dwóm (dodatkowe informacje w lekcji piątkowej). Po pierwsze, anioł interpretując proroctwa, wypowiada się o czasach końca, które nie mogą mieć zastosowania do wydarzeń kończących się przed narodzeniem Chrystusa. Anioł rzekł: „Zważ (...) że widzenie dotyczy czasu ostatecznego (...). Zapieczętuj, bo spełni się po wielu dniach” (Dan. 8,17.26). Po drugie, kiedy porównamy wydarzenia opisane w rozdziałach 2., 7. i 8., zauważymy, że wszystkie trzy rozdziały zaczynają się od starożytnych królestw: Babilonu, Medo-Persji i sięgają czasów końca. Dan. 2 Babilon Medo-Persja Grecja Rzym pogański Papieski Rzym —
Dan. 7 Babilon Medo-Persja Grecja Rzym pogański Rzym papieski —
Oderwał się kamień bez udziału rąk
Dan. 8 Babilon Medo-Persja Grecja Rzym pogański Rzym papieski Sąd w niebie Oczyszczenie świątyni II przyjście Chrystusa
Podobieństwo między tymi rozdziałami wskazuje, że wydarzenia opisane w Dan. rozdz. 8 nie mogą być ograniczone do II w. p.n.e. Na przykład mały róg „zostanie zmiażdżony bez udziału ludzkiej ręki” (Dan. 8,25). Również kamień był oderwany „bez udziału rąk” (Dan. 2,45). Te dwa proroctwa mówią o wydarzeniach czasów ostatecznych. Dlatego dwa tysiące trzysta dni sięgają znacznie dalej w przyszłość niż dosłowne 2300 dni. Istnieje też analogia między sądem z Daniela rozdz. 7 (Dan. 7,26), który prowadzi do drugiego przyjścia, i oczyszczeniem świątyni, z rozdz. 8. Odnoszą się one do tego samego wydarzenia, gdzie sąd poprzedza drugie przyjście; również oczyszczenie świątyni jest związane z czasami końca. Nie możemy traktować 2300 dni literalnie, ponieważ nie obejmą tak długiego okresu czasu.
70
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA X
NIEBIAŃSKA ŚWIĄTYNIA (Hebr. 8,1.2)
WTOREK — 30 listopada
Wczorajsze studium pokazało nam, dlaczego dwa tysięcy trzysta dni z Dan. 8,14 nie oznacza literalnych dni, lecz lata, w których mieści się oczyszczenie świątyni w czasach końca. Wykazaliśmy, że oczyszczenie świątyni było tym samym wydarzeniem, co przedadwentowy sąd z Dan. rozdz. 7. Rzeczywiście, w Dan. rozdz. 7, po 1260 latach dominacji małego rogu następnym wielkim wydarzeniem jest sąd. W Dan. rozdz. 8 po ataku małego rogu na lud Boży oraz na Chrystusa i na Jego świątynię, następnym wielkim wydarzeniem jest oczyszczenie świątyni w czasie końca 2300 lat. Dlatego też oczyszczenie świątyni w Dan. rozdz. 8 jest tym samym wydarzeniem, co sąd w Dan. 7,14 (patrz zestawienie wczorajszego studium). Dan. 7 Mały róg (w. 24.25) Sąd (w. 26)
Dan. 8 Mały róg (w. 9-12) Oczyszczenie świątyni (w. 14)
Zastanów się chwilę nad powyższym zestawieniem oraz zestawieniem dnia wczorajszego i spróbuj dostrzec ten decydujący punkt, świadczący, że sąd w niebie z Dan. rozdz. 7 jest tym samym wydarzeniem, co oczyszczenie świątyni z Dan. rozdz. 8. Uwzględnijmy tutaj dwa punkty. Po pierwsze, w lekcji 8. zauważyliśmy, że sąd w niebie opisany w Dan. rozdz. 7, który występuje po 1260 latach, jest wydarzeniem umiejscowionym przed końcem świata. Rozpoczęty sąd prowadzi do drugiego przyjścia Chrystusa. Po drugie, ponieważ oczyszczenie świątyni jest także tym samym wydarzeniem i występuje w nieodległych nam czasach, nie może to mieć związku z czymś, co nastąpiło przed ziemskim życiem i śmiercią Jezusa Chrystusa (kiedy Antioch Epifanes zanieczyścił ziemską świątynię). Mając na uwadze te wydarzenia (sąd i oczyszczenie świątyni), które wystą− piły dużo później niż zburzenie świątyni, o jakiej świątyni jest tutaj mowa? Hebr. 8,1.2. Odpowiedź jest oczywista. Nie może tu być mowy o innej świątyni, jak tylko o świątyni w niebie, na co wskazuje zarys przedstawionych wydarzeń. Jeżeli możesz, przeczytaj rozdziały od 7. do 10. Listu do Hebrajczyków, które koncentrują się na służbie Chrystusa w niebiańskiej świątyni. Zastanów się nad kwestią: Jak ważne miejsce w planie zbawienia zajmuje służba Jezusa w nie− biańskiej świątyni? Ranga tej służby jest niezwykle pomocna w zrozumieniu, czym jest atak małego rogu na nią?
ŚWIĄTYNIA OCZYSZCZONA
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
71
DOKĄDŻE?
ŚRODA — 1 grudnia
Przeczytaj uważnie Dan. 8,13. Jakie pytanie zostało tu postawione? Najistotniejsze w tym pytaniu jest to, że w tekście hebrajskim nie ma słowa „dotyczące” ani też przyimka „o”; również gramatyka hebrajska nie pozwala na ich użycie. Pytanie: „dokąd” (ad matai — por. Iz. 6,11) obejmuje wszystkie wydarzenia opisane w tym rozdziale, łącznie z wizją „barana i kozła” (Medo-Persji i Grecji), a także działalność małego rogu (pogańskiego i papieskiego Rzymu). W dosłownym tłumaczeniu możemy to pytanie przeczytać tak: „Jak długo wizja ustawiczna i przestępstwo spustoszenia wobec świątyni oraz podeptania zastępów?” Innymi słowy, pytanie odnosi się do kluczowych wydarzeń, które pojawiły się w tej wizji. Słowo „wizja” z wiersza 13. to hazon, które odnosi się do kozła i barana, Medo-Persji, Grecji i Rzymu. Pytanie to można sparafrazować w ten sposób: „Jak długo trwać będą te rzeczy od powstania Medo-Persji, Grecji, a skończywszy na ataku Rzymu na służbę Chrystusa w niebiańskiej świątyni?” Odpowiedź brzmi, że świątynia w niebie będzie oczyszczona (rozpocznie się sąd w niebie) pod 2300 latach. W rezultacie tego sądu święci otrzymają królestwo (Dan. 7,26-28). Ważne jest, abyśmy zrozumieli, że opisane w tym rozdziale proroctwa obejmują wszystkie wydarzenia odnoszące się do historii ludu Bożego od czasów medo-perskich aż do czasów końca. Jak porównanie sądu w Dan. rozdz. 7 z oczyszczeniem świątyni w Dan. rozdz. 8 pomaga nam lepiej zrozumieć zarówno znaczenie sądu, jak i oczyszczenia świątyni? W Dan. rozdz. 7 wyraźnie jest pokazane, że przedadwentowy sąd prowadzi nas nie tylko do zniszczenia małego rogu, lecz także do usprawiedliwienia świętych i ustanowienia Bożego królestwa. Daniel rozdz. 8 stawia znak równości między zagadnieniem niebiańskiej świątyni, a zagadnieniem sądu, wskazując, że sąd w niebie jest równoległy do oczyszczenia niebiańskiej świątyni. I rzeczywiście, oczyszczenie niebiańskiej świątyni koresponduje z oczyszczeniem każdego roku Namiotu Zgromadzenia w Dniu Pojednania (III Mojż. 16,30), który był równocześnie Dniem Sądu. Tak więc, scena sądu pomaga nam wyraźniej widzieć oczyszczenie świątyni w czasie sądu ostatecznego. Oba te wydarzenia ukazują nie tylko rzeczywistość niebiańskiego sądu, lecz także centralne miejsce świątyni w tym sądzie. Ofiarowanie zwierząt było główną czynnością w służbie świątynnej. Symboli− zowało ono ofiarę Jezusa za nas. Jak czynności świątynne umiejscawiają krew Chrystusa w centrum sądu? Dlaczego w czasie sądu krew ta jest dobrą nowiną dla nas? III Mojż. 17,11; Rzym. 8,1; Ef. 1,7.
72
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA X
ŚWIĄTYNIA BĘDZIE OCZYSZCZONA
CZWARTEK — 2 grudnia
W Dan. 8,14 jest powiedziane, że świątynia potrzebuje oczyszczenia. Dla− czego? W poprzedniej lekcji nauczyliśmy się, że zarówno mały róg, jak i święci bezczeszczą niebiańską świątynię. W Starym Testamencie wrogowie ludu Bożego mogli bezcześcić świątynię, niszcząc ją (Ps. 74,3-7; 79,1). W Dan. 8,11 mały róg również symbolicznie bezcześci świątynię, pozbawiając ją ustawicznej ofiary. W Starym Testamencie grzechy ludzkie, spowodowane ich przestępstwami, zanieczyszczały ziemską świątynię (III Mojż. 16,16; 20,3; Ezech. 23,37.38). Zarówno w Starym Testamencie, jak i w Nowym wyznane grzechy, w celu pojednania, również zanieczyszczały niebiańską świątynię, której cieniem była świątynia ziemska. Tak więc kwestia oczyszczenia świątyni łączy się tutaj z dwiema innymi: pojednaniem ludu Bożego i zniszczeniem małego rogu. W Dan. rozdz. 7 jest pokazane, jak w czasie sądu mały róg został zniszczony, natomiast święci, których grzechy zostały przebaczone dzięki krwi Jezusa, zostali usprawiedliwieni, otrzymując w ten sposób królestwo wieczne. Dan. rozdz. 7. i 8. ukazują to, o czym mówiliśmy wcześniej. Sąd łączy się nie tylko z usprawiedliwieniem ludzi prawych, lecz także z ukaraniem niegodziwych. Ta idea pomaga wyjaśnić częste występowanie małego rogu w tych proroctwach. Sąd na korzyść świętych prowadzi do upadku znaczenia małego rogu. Co jest najbardziej znaczące w nauce o przedadwentowym sądzie? 1. Jej historyczne znaczenie polega na dostarczeniu wyjaśnienia rozczarowania w roku 1844. Uświadomienie tego, że Jezus w 1844 roku rozpoczyna drugą fazę swojej służby w niebie, wyjaśnia, dlaczego nie przyszedł na ziemię 22 października 1844 roku (Obj. 10,9.10). 2. Posiada też teologiczne znaczenie w tym sensie, że przedadwentowy sąd jest ostatecznym przeglądem życia tych, którzy mają wejść do królestwa Bożego. Od czasu do czasu zdarzało się, że niektórzy z tych świętych zostali osądzeni przez ziemskie trybunały jako winni w różnych sprawach, gdy w rzeczywistości służyli wiernie Bogu i ludziom. W przedadwentowym sądzie te niesprawiedliwe wyroki wydane przez ziemskie sądy będą poddane rewizji przez sąd w niebie. Tym sposobem Bóg wykaże ich niewinność (William H. Shea, Theological Importance of the Preadvent Judment, w: In The Seventy Weeks, Leviticus and the Nature of Prophecy, red. Frank B. Holbrook, Waszyngton 1986, Biblical Research Institute, t. III, s. 328). 3. W ostateczności dzięki przedadwentowemu sądowi sprawiedliwość i miłosierdzie Boże będą ugruntowane w całym wszechświecie (Obj. 15,3.4). W ten sposób postępowanie Boże, które było podważane przez szatana, będzie usprawiedliwione (Rzym. 3,4). ŚWIĄTYNIA OCZYSZCZONA
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
73
PIĄTEK — 3 grudnia DO DALSZEGO STUDIUM: Oto więcej powodów, dlaczego przy interpretacji 2300 dni z Dan. 8,14 stosujemy zasadę dzień za rok. 1. Całe widzenie z 8. rozdz. jest ujęte w symbolach: baran, kozioł czy mały róg. Dlatego ramy czasowe przedstawionych wydarzeń powinny być ujęte również symbolicznie. 2. Wyrażenie 2300 wieczorów i poranków nie jest powszechnie stosowanym sposobem wyrażania czasu, dlatego można twierdzić, że nie chodzi tutaj o czas literalny. 3. Jak było już powiedziane w środę, pytanie z wersetu 13. dotyczy całego widzenia, łącznie z Medo-Persją, Grecją oraz aktywnością Rzymu (tego pogańskiego, jak i papieskiego). Odnosi się więc do długiego okresu czasu, obejmującego tysiące lat. Gdybyśmy 2300 dni potraktowali dosłownie, wówczas mielibyśmy zaledwie ponad sześć lat, które w żaden sposób nie obejmują wydarzeń, do których odnosi się to pytanie. Jedyna sensowna odpowiedź na zadane pytanie może być wówczas, kiedy zasadę dzień za rok zastosujemy przy interpretacji 2300 dni. Jedynie tak długi okres czasu jest w stanie objąć opisane wydarzenia z 8. rozdziału. PYTANIA DO DYSKUSJI 1. Występujące w Księdze Daniela 8,14 słowo oczyszczenie jest odpowiednikiem hebrajskiego nicdag, które wywodzi się z często używanego w Starym Testamencie słowa, które znaczy: „być prawym”, „być sprawiedliwym”. Odnosi się ono przede wszystkim do oczyszczenia niebiańskiej świątyni z grzechów ludu Bożego i jest związane z przywróceniem prawdy o służbie Chrystusa w niebiańskiej świątyni. Dotyczy ono także przywrócenia po zakończeniu okresu 2300 lat tego, co zostało zarzucone: ustawiczna, prawda i miejsce Jego świątyni. 2. Przez ogłoszenie poselstwa pierwszego anioła o niebiańskiej służbie Chrystusa, jako najwyższego kapłana (Obj. 14,7), prawda o Bożym pośrednictwie w niebie, która była przysłonięta konfesjonałem i mszą przez całe stulecia, teraz została znowu przywrócona. Przedyskutuj zastosowanie tego zrozumienia w świetle misji naszego Kościoła i poselstwa, jakie mamy do przekazania jako adwentyści dnia siódmego. PODSUMOWANIE: Rozdziały 7. i 9. Księgi Daniela wzajemnie się uzupełniają, ukazując nam zarówno sąd przedadwentowy, jak i bliski związek między sądem i służbą Jezusa jako naszego najwyższego kapłana w niebiańskiej świątyni. Kiedy świątynia zostanie oczyszczona, wówczas zło zostanie wytępione, lud Boży zostanie oczyszczony, a prawda przywrócona. Zrozumiałe jest więc, że do tego wydarzenia przywiązujemy ogromne znaczenie.
74
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA X
Lekcja XI — 11 grudnia 2004 • Rozpoczęcie dnia Pańskiego — 15.23
BOŻY ROZKŁAD ZAJĘĆ STUDIUM BIEŻĄCEGO TYGODNIA: Dan. 9,1−27. TEKST PAMIĘCIOWY: „I cała ta ziemia stanie się rumowiskiem i pustko− wiem, i narody te będą poddane królowi babilońskiemu, siedemdziesiąt lat” (Jer. 25,11). PYTANIA PRZEWODNIE: Co jest sednem modlitwy Daniela? Jak anioł Gabriel łączy to, co mówi do proroka, z poprzednim rozdziałem? Dlaczego działa tu zasada dzień za rok? Co jest datą początkową dla dekretu? O co chodzi w przepowiedni o 70 tygodniach? Co Jezus dla nas osiągnął na krzyżu?
DZIEWIĄTY ROZDZIAŁ KSIĘGI DANIELA Rozdział dziewiąty Księgi Daniela rozpoczyna się jedną z najbardziej wzruszających modlitw w Biblii. Daniel, choć bardzo umiłowany (w. 23) w niebie, identyfikuje się ze swoim grzesznym narodem, żarliwie prosząc Boga, aby im pomógł. Wstawia się u Boga za swoich rodaków, którzy jeszcze znajdowali się w Babilonie. Kiedy Daniel się modli, pojawia się anioł Gabriel i donosi mu to, co zostało nazwane klejnotem koronnym objawienia Starego Testamentu. Izaak Newton napisał, że słowa zawarte w Dan. 9,24-27 to kamień węgielny religii chrześcijańskiej, ponieważ przepowiadają z ponad pięćsetletnim wyprzedzeniem nie tylko czas, w którym Mesjasz miał się objawić, lecz także czas trwania Jego publicznej służby, jak i Jego odkupieńczą śmierć za grzech. Studiując ten rozdział ważne jest, aby pamiętać o powiązaniach między rozdziałami 8. i 9. (1) Ten sam anioł przychodzi do Daniela (Dan. 9,21). (2) Prorok przypomina sobie poprzednią wizję (w. 21). (3) Polecenie dane Gabrielowi w Dan. 8,16, aby objaśnić wizje Danielowi, jest powtórzone w Dan. 9,23. (4) Element odnoszący się do czasu, niewyjaśniony w 8. rozdziale Księgi Daniela, jest teraz tematem wersetów 24-27, rozdziału 9.
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
75
MODLITWA DANIELA (Dan. 9,1−19)
NIEDZIELA — 5 grudnia
Pierwszy rok panowania króla Dariusza Meda przypada na rok 539/538 przed naszą erą. Dziesięć lat minęło od wizji z ósmego rozdziału. W tym czasie Babilon został podbity przez Medów i Persów, jednak Żydzi nadal pozostawali tam na wygnaniu. Przeczytaj modlitwę Daniela. Znajdź miejsca, w których możemy dostrzec potrzebę posłuszeństwa. Przeczytaj Jak. 2,9 i I Jana 3,4. Co ta modlitwa mówi nam o owocach nieposłuszeństwa?
Czy nieposłuszeństwo jest dziś czymś mniej ważnym, niż było w czasach Daniela?
W modlitwie Daniela wyraźnie widać, że prorok nie stara się usprawiedliwić ani ukryć grzechów swojego ludu. W swoim wyznaniu nie próbuje niczego pomniejszyć, tylko przedstawia wszystko tak, jak było naprawdę. W tym rozdziale jest wiele hebrajskich czasowników, które określają różnego rodzaju przewinienia i odstępstwa. Jest tu bardzo ważna lekcja dla nas, dotycząca naszego życia modlitewnego. Nigdy nie wolno nam lekceważyć powagi grzechu, bowiem zatraceniu ulegnie wielu, którzy tak postępują. Czytając modlitwę Daniela widzimy, że szczerze prosi on Boga o miłosierdzie dla Jego ludu. Czy mówi cokolwiek, co mogłoby wskazywać na to, że lud Boży zasługuje na miłosierdzie? Jeżeli nie, to na jakiej podstawie Daniel oczekuje tego od Boga?
Daniel nie ma nic do zaoferowania Bogu w zamian za Jego miłosierdzie i przebaczenie. Wszystko, co może zrobić, to błagać przez wzgląd na Pana (Dan. 9,17) albo Jego sprawiedliwość (w. 16.) My, jako grzesznicy, nie mamy Bogu nic do zaoferowania. Nasza jedyna nadzieja jest w miłosierdziu i łasce, jakie zostały nam objawione na krzyżu. W tym i tylko w tym jest nasza jedyna nadzieja, ta, którą Jezus wykuł dla nas swoim życiem, a potem śmiercią. Jeżeli moglibyśmy w jakikolwiek sposób zasłużyć sobie na Boże miłosierdzie i na Bożą łaskę, wtedy Jezus nie musiałby umierać dla naszego zbawienia. Moglibyśmy sami się uwolnić od wyroku wiecznej zagłady. Jego śmierć potwierdza naszą całkowitą niezdolność do zrobienia czegokolwiek dla swojego zbawienia. Pamiętając o tym, przyjrzyjmy się jeszcze raz modlitwie Daniela. W jaki spo− sób została tu wyrażona ewangelia?
76
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA XI
NIEBIAŃSKI GOŚĆ (Dan. 9,20−24)
PONIEDZIAŁEK — 6 grudnia
Zanim Daniel skończył swoją modlitwę, Pan zesłał mu odpowiedź. Anioł Gabriel, którego prorok nazywa mężem Gabrielem (w. 21), ponieważ ukazał mu się w ludzkiej postaci, odwiedza go po raz drugi. Po raz pierwszy ukazał mu się kilkanaście lat wcześniej (Dan. 8,16). Jaka była misja Gabriela tym razem? Dan. 9,22. Kiedy Gabriel w wersecie 23. mówi: „uważaj na słowa i zrozum widzenie”, nie używa słowa chazon, które odnosi się do wizji jako całości, tak jak w Dan. 8,1.13 i 9,21. Zamiast tego używa czasownika mareh, który jest użyty specyficznie dla wizji o 2300 dniach, jedynej części rozdziału 8., jakiej Daniel nie rozumiał. W rozdziale 8. Gabriel mówi Danielowi, że ta wizja (mareh) o 2300 dniach jest prawdziwa (Dan. 8,26), ale prorok powiada, że nie zrozumiał mareh (w. 27), to jest tego mareh o 2300 dniach. Komentarz ortodoksyjnych Żydów do słów Gabriela z Dan. 9,23, to jest do wizji (mareh), wskazuje wstecz na 8. rozdział i werset 14. mówiąc, że odnoszą się one do wizji z 8. rozdziału Księgi Daniela, w której ta część, która zaniepokoiła proroka (w. 14), jest scharakteryzowana w wersetach 16-26 jako (mareh) (zob. Hersh Goldwurm, Daniel, Nowy Jork 1979, s. 158). „Siedemdziesiąt tygodni wyznaczono twojemu ludowi i twojemu miastu świę− temu” (Dan. 9,24). Na jaki czas wskazuje 70 tygodni i co oznacza wyrażenie „wyznaczono twojemu ludowi”? To, co tu widzimy, to najbardziej wewnętrzny dowód na poparcie zasady „dzień za rok”. Polecenie, aby odbudować Jerozolimę, było dane wiele stuleci przed narodzeniem Chrystusa. Jeżeli traktowalibyśmy to dosłownie, to 70 tygodni oznacza tylko rok i kilka miesięcy, o wiele za mało, by dosięgnąć czasów Jezusa. Jednak zastosowanie zasady dzień za rok rozwiązuje ten problem: pokrywa okres czasu od odbudowy Jerozolimy do pierwszego przyjścia Jezusa. W skrócie: Jezus potwierdza prawdziwość zasady dzień za rok. Znaczenie podstawowe hebrajskiego słowa chatak, tutaj tłumaczonego jako „wyznaczono”, to odcinać lub dzielić. Rozszerzone znaczenie tego słowa to „wyznaczać” albo „przydzielać”. Jest to jedyne miejsce w hebrajskiej Biblii, gdzie występuje to słowo w tym znaczeniu, chociaż występuje ono w późniejszych pismach żydowskich, ale głównie jako „odcinać”. Niektórzy ludzie, usiłując zaprzeczyć poprawności zasady dzień za rok, twier− dzą, że wyrażenie „70 tygodni” naprawdę oznacza „70 tygodni−lat”, co także daje nam 490 lat. Tutaj również występuje zasada dzień za rok. Ten argument jest daleki od osłabienia zasady dzień za rok, dostarcza tylko więcej dowodów na jej poparcie. BOŻY ROZKŁAD ZAJĘĆ
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
77
ZNACZENIE 70 TYGODNI (Dan. 9,24)
WTOREK — 7 grudnia
Co miało się dokonać w okresie 490 lat? Dan. 9,24. Sześć spraw jest wymienionych w tym wersecie. Opisują one rezultaty życia i służby Jezusa na ziemi: 1. Dopełnienie zbrodni. Zbrodnia ta odnosi się do ukrzyżowania Chrystusa i odrzucenia ewangelii — zerwania związku pomiędzy Bogiem a ludzkością. Przez swoją ofiarę na krzyżu Jezus odnowił ten związek i przybliżył nas do Boga. 2. Położenie kresu grzechom*. W tych słowach Gabriel oznajmia, że Mesjasz zajmie się wszystkimi upadkami ludzkości. Weźmie jej grzechy na siebie i tym samym ostatecznie je pokona. 3. Zmazanie winy. Wina jest grzechem, będąc wynaturzeniem tego, co dobre. Jezus Chrystus, dzięki swojej odkupiającej ofierze na krzyżu, zgładził grzech we wszystkich jego formach. 4. Przywrócenie wiecznej sprawiedliwości. W wyniku upadku ludzkość nie była już sprawiedliwa. Mesjasz, jak mówi Gabriel, da nam sprawiedliwość Bożą, która będzie trwać wiecznie dla tych, którzy uczynią ją swoją własnością przez wiarę, jaka objawia się w posłuszeństwie. 5. Potwierdzenie widzenia i proroka. Słowo zapieczętować, użyte tutaj, nie znaczy „zamknąć”, lecz „potwierdzić” lub „ratyfikować”. Wypełnienie się przepowiedni związanych z pierwszym przyjściem Jezusa, które w tamtym czasie było wyszczególnione w proroctwie, daje nam zapewnienie, że inne części proroctwa, w tym także proroctwo o 2300 proroczych dniach, wypełnią się równie dokładnie (zob. The SDA Bible Commentary, t. IV, s. 852). 6. Namaszczenie najświętszego. Świątynie były namaszczane podczas inauguracji służby w przybytku (zob. II Mojż. 40,9). Namaszczenie przepowiedziane w tym wersecie dotyczy inauguracji służby Chrystusa w świątyni niebiańskiej po Jego wniebowstąpieniu (Hebr. 9,21) Tak więc widzimy, że ta przepowiednia dotyczy nie tylko czasu służby Jezusa, lecz także tego, co On przez tę służbę osiągnie. Chociaż jest to przepowiednia dotycząca pierwszego przyjścia Jezusa i odnosi się ona bezpośrednio do narodu żydowskiego, w domyśle mówi nam także o drugim przyjściu, ponieważ wszystko, czego Jezus dokonał podczas swojego pierwszego przyjścia, ma swoje ostateczne spełnienie w drugim. Możliwe, że to właśnie jest powód, dla którego to proroctwo jest tak ściśle związane z oczyszczeniem świątyni, wydarzeniem, które bezpośrednio wskazuje na drugie przyjście Chrystusa. Przeczytaj teksty podane poniżej i przyjrzyj im się w świetle proroctwa o krzyżu. Co one, łącznie z Dan. 9,24, mówią nam na temat tego, czego Jezus dokonał dla nas na Golgocie? Po przeczytaniu wszystkich tekstów napisz, co Jezus dla nas uczynił. Iz. 53,5; Rzym. 5,11.17; II Kor. 5,19; Filip. 3,9; Hebr. 2,9. * Tłumaczenie Księgi Daniela prof. Zachariasza Łyko w: Andrzej Maszczak, Wykłady Seminaryjne Księgi Daniela.
78
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA XI
POMAZANIEC I KSIĄŻĘ (Dan. 9,25)
ŚRODA — 8 grudnia
Dan. 9,25 mówi, że od wydania dekretu o odbudowie Jerozolimy do Poma− zańca−Księcia ma minąć 69 tygodni albo inaczej: 483 lata. Jaką datę uważa się za datę wydania dekretu i dlaczego?
Różne daty były przypisywane do tego zdarzenia, m.in. rok 538, 520 i 457 przed Chrystusem. Przyjrzyjmy się bliżej wszystkim trzem. Na początku załóżmy, że ktoś przyjąłby 538 r. p.n.e. za punkt wyjścia. Od polecenia odbudowy Jerozolimy (538 r. p.n.e.) do Pomazańca-Księcia, Jezusa, ma być 483 lata (używamy zasady dzień za rok, ponieważ wynika to z kontekstu). Licząc 483 lata od roku 538 p.n.e., doprowadza nas to do ok. 55 r. p.n.e., co w żaden sposób nie pasuje do czasu trwania misji Jezusa na ziemi. Wypróbuj rok 520 p.n.e. Jeżeli to w tym roku zostałby wydany dekret i doda− libyśmy do niego 483 lata, to do jakiej daty nas to doprowadzi i dlaczego ta data również nie jest do przyjęcia?
Jeżeli jednak weźmiemy za datę początkową rok 457 p.n.e., to po przeliczeniu dochodzimy prosto do czasów Jezusa. Ten dekret został wydany przez Artakserksesa I i nakazywał odnowę władzy cywilnej, sądowniczej i religijnej Żydów w ich kraju (zob. Ezdr. 7,11-28). Jest oczywiste, że zarówno Żydzi, jak i ich wrogowie, rozumieli ten dekret jako polecenie odbudowy miasta. W Ezdr. 4,713 (wydarzenia w Księdze Ezdrasza nie są spisane chronologicznie) grupa perskich oficerów napisała do króla Artakserksesa, narzekając na to, że Żydzi odbudowują Jerozolimę. W tym liście stwierdzili dwie ważne rzeczy: (1) miasto było odbudowywane i (2) Żydzi, którzy je odbudowywali, przybyli tam z rozkazu króla. W liście napisano: „Żydzi, którzy wyruszyli od ciebie i przybyli do nas, do Jeruzalemu, zamierzają znowu odbudować Jeruzalem, to buntownicze i złe miasto” (w. 12). Innymi słowy, Żydzi, którzy odbudowywali miasto, przybyli tam z rozkazu Artakserksesa, a jedyny dekret wydany przez króla, który wysyłał Żydów z powrotem do Jerozolimy, był wydany w 7. roku jego panowania (7. rozdział Księgi Ezdrasza), co można ustalić jako rok 457 p.n.e. Do jesieni 457 r. p.n.e. dodaj 483 lata. Do jakiego roku cię to doprowadziło? Dlaczego zatem rok 457 p.n.e. jest jedyną datą, jaką możemy zaakceptować? Zastanów się nad tym niesamowitym proroctwem. Można by je porównać do prze− powiedni, gdyby na przykład Marcin Luter przepowiedział dokładnie rok, w któ− rym Gerhard Schroeder zostanie wybrany na kanclerza Niemiec. Co to proroctwo mówi nam o Bożej mocy?
BOŻY ROZKŁAD ZAJĘĆ
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
79
CZWARTEK — 9 grudnia
„W POŁOWIE TYGODNIA” (Dan. 9,24−27)
Przejrzyj jeszcze raz proroctwo o 70 tygodniach z Dan. 9,24−27. Korzystaj także z poniższego wykresu. 70 TYGODNI ó 490 LAT
Dan. rozdz. 8 538/537 p.n.e. 457
7 tygodni 49 lat
62 tygodnie 434 lata
408
1 tydzieÒ 7 lat
p.n.e. n.e.
27
31
34
Od dekretu o odbudowie Jerozolimy (jesień 457 rok p.n.e.) do PomazańcaKsięcia (w. 25) było 483 lata, 69 tygodni (7 tygodni i 62 tygodnie; zob. w. 25). To daje nam jesień roku 27 naszej ery, kiedy Jezus zaczął swoją ziemską służbę. Jest to 69 z tych 70 tygodni. Pozostaje siedemdziesiąty tydzień, siedem końcowych lat. Co dzieje się w środku tygodnia, tj. w środku tych siedmiu ostatnich lat proroctwa (w. 27)? W roku 31 naszej ery, „w środku [ostatniego] tygodnia”, Jezus umarł, a zasłona w świątyni rozdarła się od góry aż do dołu (Mat. 27,50.51), wskazując na koniec ziemskiego systemu ofiarniczego. Wszystkie te niezliczone ofiary ze zwierząt, składane przez wiele stuleci począwszy od czasów Adama i Ewy, teraz znalazły całkowite spełnienie w Jezusie, którego krew mogła być jedynym zadośćuczynieniem za grzech (Hebr. 10,4). Tu na ziemi, w ludzkiej postaci, Pan przyjął na siebie grzechy świata, aby każda istota ludzka, niezależnie od tego, jak bardzo jest grzeszna, mogła znaleźć przebaczenie, uleczenie i obietnicę życia wiecznego (Rzym. 6,23; I Jana 5,11). Dzięki temu, czego Jezus tu dokonał, każdy człowiek, który przychodzi do Niego z wiarą i poddaniem, może stanąć przed Bogiem tak, jakby nigdy nie zgrzeszył. W proroctwie tym znajdujemy jedyną nadzieję dla naszego upadłego, pełnego grzechu świata. Nadzieję, że to życie wraz z całym jego nieszczęściem nie musi być jedynym doświadczeniem człowieka. Dzięki Jezusowi doświadczeniem człowieka może stać się radość i błogość, trwające całą wieczność. Proroctwo mówi, że Mesjasz „utwierdzi (...) przymierze dla wielu podczas jednego tygodnia” (tłum. Z. Łyko). Co to oznacza i kiedy proroctwo się kończy? Najistotniejsze w zrozumieniu końca ostatniego tygodnia jest zawarcie przymierza, wzajemnych stosunków pomiędzy Panem i Izraelem. Po tym tygodniu (to doprowadza nas do roku 34 n.e., co wiążemy z ukamienowaniem Szczepana — Dz. rozdz. 7) obietnice nowego przymierza (Jer. 31,31-34) dane zostały Kościołowi, który składał się z Żydów (naturalna gałąź) i pogan (dzika gałąź); w ten sposób rozszerzone zostało pojęcie Izraela (Rzym. 11,17-21). Kontynuowana była praca nauczania świata o prawdziwym Bogu, Stworzycielu i Odkupicielu. Proroctwo (w. 26) mówi, że Pomazaniec będzie zabity i nie będzie Go. Za kogo został zabity i w jaki sposób? Odpowiedź na to pytanie oddaje istotę ewangelii.
80
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA XI
PIĄTEK — 10 grudnia DO DALSZEGO STUDIUM: Przeczytaj rozdział zatytułowany „Przybliżyło się królestwo Boże” (Życie Jezusa, s. 159-162). W 8. rozdziale Księgi Daniela jedyna część wizji, której Daniel nie rozumiał, to była „mareh” o 2300 wieczorach i porankach (w. 26.27). W rozdziale 9. ten sam anioł, który ukazał mu się w Dan. 8,16, pojawia się znowu (Dan. 9,21) i obiecuje dać mu „jasne zrozumienie” (w. 22). Ostatnim razem, gdy Daniel potrzebował jasnego zrozumienia, było to w odniesieniu do mareh o 2300 dniach (Dan. 8,26.27). Wtedy Gabriel (Dan. 9,23) rzekł do Daniela: „uważaj na [mareh]”. Chodzi o mareh o 2300 dniach, o to, czego Daniel nie rozumiał. Oczywiście mareh było czasem proroczym i pierwszą rzeczą, jaką Gabriel podaje Danielowi, jest następne proroctwo dotyczące czasu, który został „odcięty”. Odcięty od czego? Oczywiście od tego większego okresu proroczego, tego mareh o 2300 dniach. Tak więc mamy dwa czasy prorocze blisko ze sobą związane i ten mniejszy jest odcięty od tego większego. Biorąc za początek czas wydania dekretu o odbudowie Jerozolimy w 457 roku p.n.e., dochodzimy po okresie 2300 lat do roku 1844.
457 p.n.e Dan. 9,25 Ezdr. 7,11-16
Chrzest Jezusa 27 n.e. 31 n.e. 34 n.e. Dan. 9,26.27 Dan. 9,24 Mat. 27,60.61 Dz. 7,54-60; 9,15
1844 n.e. Koniec 2300 lat poczπtek sπdu úledczego
PYTANIE DO DYSKUSJI: W lekcji 8. dowiedzieliśmy się, że scena sądu opisana w Dan. rozdz. 7 (co jest tym samym, co oczyszczenie świątyni z Dan. rozdz. 8) nastała po 1260-letnim okresie prześladowania ze strony małego rogu. Ponieważ mały róg po raz pierwszy zyskał na znaczeniu w VI wieku, to 1260 lat doprowadza nas do końca osiemnastego lub początku dziewiętnastego wieku. Sąd miał nastać po tym czasie. Jak te liczby mają się do roku 1844, do którego doszliśmy po przestudiowaniu rozdziału 8. i 9. Księgi Daniela? W jaki sposób odpowiedź na to pytanie potwierdza, że nasze zrozumienie tego proroctwa jest poprawne? PODSUMOWANIE: Daniel w swojej modlitwie identyfikował się ze swoim ludem i wstawiał się za niego u Boga. W odpowiedzi Bóg przysłał anioła Gabriela, który wytłumaczył Danielowi, że Mesjasz przyjdzie o określonej porze, aby na nowo pojednać ludzkość z Bogiem. Interesujące jest, że to „najbardziej znaczące proroctwo o Jezusie” jest jedynie częścią większego proroctwa, tego o 2300 dniach.
BOŻY ROZKŁAD ZAJĘĆ
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
81
Lekcja XII — 18 grudnia 2004 • Rozpoczęcie dnia Pańskiego — 15.24
KIEDY KRÓLOWIE IDĄ NA WOJNĘ STUDIUM BIEŻĄCEGO TYGODNIA: Dan. 10,1—11,45. TEKST PAMIĘCIOWY: „Słuchajcie moich słów: Jeżeli jest u was prorok Pana, to objawiam mu się w widzeniu, przemawiam do niego we śnie” (IV Mojż. 12,6). PYTANIA PRZEWODNIE: Co dzieje się z Danielem na początku rozdziału 10.? Co ma na myśli Daniel, używając określenia „dni ostateczne”? Jakie po− dobieństwa występują pomiędzy rozdziałem 11. a rozdziałami 2., 7. i 8? Które teksty ukazują rolę Rzymu przedstawionego w tych rozdziałach? Czym jest „ohyda spustoszenia”, o której jest mowa w Księdze Daniela?
Rozdziały 10-12 Księgi Daniela tworzą pewną całość składającą się z trzech elementów. Część pierwsza to rozdział 10., druga to wizja opisana w Dan. 11,212,4, a trzecia (Dan. 12,5-13) podsumowuje nie tylko ten rozdział, ale także całą Księgę Daniela. Ostatnia wizja dana Danielowi miała miejsce dwa lata po powrocie Żydów z Babilonu. W tej wizji Bóg podniósł zasłonę historii i ukazał Danielowi niektóre realia niewidzialnego świata — konflikt pomiędzy siłami dobra i zła. W Księdze Objawienia 12,7-9 ukazuje podobny obraz: Michał i Jego aniołowie walczą z księciem zła i jego aniołami. Jednakże wynik walki w obydwu księgach jest taki sam: Michał, wielki książę, zwycięża szatana i wybawia swój lud — tych wpisanych „do księgi żywota” (Dan. 12,1). Ta ostatnia wizja Daniela dotyczy praktycznie tego samego okresu czasu, co rozdziały 2., 7. i 8., ale jednocześnie daje nam krótkie spojrzenie na wielki bój toczący się za kulisami historii ludzkości.
82
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
DANIEL MA WIZJĘ (Dan. 10,1−9)
NIEDZIELA — 12 grudnia
Na początku tego rozdziału napisane jest, że Daniel był w żałobie i pościł przez trzy tygodnie (w. 2 i 3). Co było tego powodem? Chociaż w samym tym rozdziale nie ma podanych żadnych przyczyn, to odpowiedzi na to pytanie może dostarczyć studium politycznej sytuacji Palestyny w owym czasie. W trzecim roku panowania Cyrusa (535 rok p.n.e.) najprawdopodobniej opozycja podburzana była przez Samarytan przeciwko Żydom — informacja o tym jest zapisana w Ezdr. 4,1-5. Daniel być może dowiedział się o działaniu Samarytan, dlatego pościł i modlił się za swój naród w Palestynie. „A gdy podniosłem oczy i spojrzałem, oto był mąż ubrany w szatę lnianą” (Dan. 10,5). Wizja dzienna jest tu odróżniona od widzenia nocnego i od snu proroczego, jaki Daniel opisuje w rozdziale 7. Jaki wpływ na Daniela i jego towarzyszy wywarła ta wizja? Dan. 10,7−9.17. Wpływ tej wizji na towarzyszy Daniela był taki sam, jaki Jezus wywarł na towarzyszy Saula, kiedy ukazał mu się w drodze do Damaszku (Dz. 9,3-7). A efekt, jaki wywarła ona na samym proroku, był podobny do tego, co przeżył apostoł Jan (Obj. 1,17). Był on w transie, tak jak Piotr (Dz. 10,9-11) i Paweł (II Kor. 12,12), nieświadomy tego, co się wokół niego dzieje przez cały czas trwania wizji. Był tak zaabsorbowany tym, co było mu pokazywane, jakby uczestniczył w ukazanych wydarzeniach (Dan. 12,5-9). Porównaj doświadczenie Daniela z tym, co pisze Ellen G. White: „Czasami, kiedy miałam widzenia, moi znajomi podchodzili do mnie i z przerażeniem wykrzykiwali: Dlaczego ona nie oddycha? Umieszczając lusterko przed moimi ustami zauważali, że nie zbiera się na nim para wodna. I właśnie wtedy, kiedy nie było śladu oddechu, mówiłam o rzeczach, które były mi przedstawiane. Te przesłania były dane po to, aby wiara wszystkich mogła być uzasadniona i abyśmy w dniach ostatecznych mogli mieć zaufanie do Ducha Proroctwa” (Selected Messages, t. III, s. 38.39). To, że Ellen White nie oddychała podczas swoich widzeń, nie dowodzi jeszcze, że jej wizje pochodzą z tego samego źródła, co wizje Daniela. Świadczy to jednak o ich nadnaturalnym pochodzeniu. „Te świadectwa albo posiadają pieczęć Boga, albo szatana. Nie może dobre drzewo rodzić złych owoców, a złe drzewo rodzić dobrych owoców. Po ich owocach poznacie ich” (Ellen G. White, Testimonies for the Church, t. V, s. 98). Przypuśćmy, że dzisiaj ktoś powstaje w twojej obecności i zaczyna mieć wizje podobne do tych, jakie miał Daniel, Ellen White czy inni prorocy. Jak powinniśmy traktować taką osobę i jej wypowiedzi?
KIEDY KRÓLOWIE IDĄ NA WOJNĘ
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
83
DNI OSTATECZNE (Dan. 10,14)
PONIEDZIAŁEK— 13 grudnia
„I przyszedłem, aby ci objawić, co ma przyjść na twój lud w dniach osta− tecznych [późniejszych]” (Dan. 10,14). Czym były te „dni ostateczne [później− sze]” dla Daniela? Studium innych tekstów Starego Testamentu, poza Księgą Daniela, w których jest mowa o „dniach ostatecznych [późniejszych]” pokazuje, że to wyrażenie może się odnosić do różnych okresów w historii. W I Księdze Mojżeszowej 49,1, gdzie pojawia się ono po raz pierwszy, Jakub mówi do swoich synów: „Zbierzcie się, abym oznajmił wam, co was spotka w przyszłości [dniach późniejszych]”. W tym fragmencie widzimy, jak Jakub pod koniec swojego życia spogląda w przyszłość i pod wpływem proroczego natchnienia przepowiada główne wydarzenia z przyszłości swoich synów i ich potomków. Widzi, jak osiedlają się w Kanaanie, zauważa dwie przewodzące wybitne postacie w dziejach historii: z jednej strony Judę (w. 8), a z drugiej Józefa czy Efraima (w. 22), przepowiada też, że Mesjasz będzie z pokolenia Judy (w. 10). Ponieważ Jakub przede wszystkim opisywał przyszłość swoich potomków, to jest Izraela, dni późniejsze dotyczyły przyszłości poczynając od podboju Kanaanu do pierwszego przyjścia Chrystusa. W V Księdze Mojżeszowej 31,29 Mojżesz przepowiada, że po jego śmierci Izraelici ulegną całkowitemu zepsuciu i że spotka je nieszczęście w „przyszłości (późniejszych dniach)”. To proroctwo wypełniło się w czasach sędziów (Sędz. 2,11-16) i królów (Jer. 7,28-34), gdy Izrael stale czynił na wielką skalę to, co złe w oczach Pana. Stąd „przyszłość (późniejsze dni)” w tym tekście to czasy sędziów i królów. W Księdze Jeremiasza 23,20 i 30,24 to wyrażenie odnosi się do czasu zburzenia Jerozolimy w 586 roku. Potem, jak mówi prorok Jeremiasz, Żydzi wyraźnie zrozumieją, że klęski, jakie na nich spadły, były sądem Bożym za ich grzechy. W Księdze Jeremiasza 48,47 i 49,39 wersety te nawiązują do odrodzenia w czasach perskich. W innych tekstach (Iz. 2,2; Mich. 4,1 i Oz. 3,5) określenie „późniejsze dni” jest użyte w odniesieniu do czasów Mesjasza. Tak więc „późniejsze dni” w Starym Testamencie, poza Księgą Daniela, mogą odnosić się do: a) szczególnych okresów z przyszłości Izraela (V Mojż. 4,30; 31,29; Jer. 23,20; 30,24; 48,47; 49,39); b) przyszłej historii Izraela począwszy od podboju Kanaanu (I Mojż. 49,1) lub czasów monarchii (IV Mojż. 24,14) i czasów Mesjasza; c) ery mesjańskiej (Iz. 2,2; Mich. 4,1; Oz. 3,5) lub czasu bezpośrednio ją poprzedzającego (Ezech. 38,16). W 10. rozdziale Księgi Daniela „dni ostateczne [późniejsze dni]” odnoszą się do przyszłości, która rozpoczyna się za czasów Daniela, a kończy przy drugim przyjściu Jezusa. Wiemy to, ponieważ wiele przepowiedni, takich jak te z 2. i 3. rozdziału Księgi Daniela, niedwuznacznie sięgają do czasów końca tego świata. Co znaczy żyć w „czasach ostatecznych (dniach późniejszych)”? Jakie nie− bezpieczeństwo idzie za tym, iż będziemy słyszeć tą frazę tak często, że straci dla nas znaczenie?
84
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA XII
WIELKI BÓJ (Dan. 10,12.13.20.21)
WTOREK — 14 grudnia
Przeczytaj Dan. 10,13. Jaki rodzaj bitwy jest tutaj opisany? Gdzie ma ona miejsce? Jakie siły są w nią zaangażowane? ................................................................................................................................
................................................................................................................................
„Podczas gdy szatan starał się wywrzeć wpływ na najwyższe władze w królestwie medo-perskim, aby okazano niełaskę ludowi Bożemu, aniołowie pracowali dla dobra wygnańców. Sporem zainteresowane było całe niebo. Historię tej potężnej walki pomiędzy siłami dobra i zła przekazał nam prorok Daniel. Przez trzy tygodnie Gabriel zmagał się z mocami ciemności, starając się przeciwdziałać presji wywieranej na umysł Cyrusa. Nim spór się zakończył, sam Chrystus przyszedł Gabrielowi z pomocą” (Ellen G. White, Prorocy i królowie, s. 315). Kto jest tym „księciem” królestwa perskiego (w. 13)? Zob. Ef. 6,12. Porów− naj księcia królestwa perskiego z księciem z Księgi Daniela 10,21. Kto jest tym księciem, który jest tutaj opisany? ................................................................................................................................
................................................................................................................................
Jak widzimy w Dan.rozdz. 10, chociaż i szatan, i Chrystus starali się wpłynąć na umysł króla Persji, to jednak żadnemu się to nie udało. Ludzka wolna wola to jeden z największych darów, jakie zostały nam dane, ale cena za ten dar była ogromna: śmierć Jezusa na krzyżu. Jeżeli nie posiadalibyśmy wolnej woli, to nigdy nie zgrzeszylibyśmy. A jeżeli nigdy nie popełnilibyśmy grzechu, to nie byłoby śmierci Jezusa na krzyżu, ponieważ nie byłaby ona potrzebna. Tak więc wyraźnie widać, że krzyż jest najlepszym przykładem posiadania przez nas wolnej woli, ale także konsekwencji naszego jej nadużywania. Ważne jest zatem, abyśmy robili wszystko, co w naszej mocy, aby utrzymać naszą wolę po stronie Chrystusa i Jego świętego prawa. Ostateczną prawdą jest to, że jesteśmy rzeczywiście w samym środku wielkiego boju i to, po której stronie się znajdziemy, za którym księciem się opowiemy, będzie jedynie rezultatem naszego własnego wyboru i niczyjego innego. Gdyby zasłona pomiędzy tym, co widzialne, a tym, co niewidzialne, została odsłonięta, to jak myślisz, co moglibyśmy ujrzeć? Wyobraź sobie bitwę o twoją osobę, jaka toczy się właśnie w tej chwili. Co możesz zrobić, aby pomóc umie− ścić się bezpiecznie po zwycięskiej stronie? KIEDY KRÓLOWIE IDĄ NA WOJNĘ
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
85
KRÓLOWIE Z PÓŁNOCY I POŁUDNIA (Dan. 11,1−28)
ŚRODA — 15 grudnia
Wizje z 2., 7. i 8. rozdziału Księgi Daniela wymieniają kolejność następowania królestw, począwszy od Babilonu aż do królestwa Bożego w czasach ostatecznych. Powinniśmy się zatem spodziewać, że ostatnia wizja Daniela (11,1— 12,4), która także dotyczy kolejności następowania po sobie władz politycznych, będzie pokrywała odpowiednio ten sam okres, co wizje poprzednie. Jakie królestwa są wymienione w Dan. 11,1−4? Zobacz także Dan. 8,2−22. Rozdział 11. Księgi Daniela jest interpretowany na wiele różnych sposobów, nawet w naszym Kościele. Większość nowożytnych interpretatorów uważa, że ten rozdział opisuje wojny pomiędzy następcami Aleksandra Wielkiego. I chociaż pewne wersety, które następują bezpośrednio po Dan. 11,1-4, faktycznie dotyczą tych walk, to jednak nie mogą one (jak się wkrótce dowiemy) być tematem całego rozdziału. Werset 22. wspomina o królu, który „zmiażdży księcia przymierza”. Kto, według Biblii, jest tym „księciem przymierza” i jakie jest znaczenie jego „zmiażdże− nia”? Zob. Dan. 9,25−27. W Dan. 9,25-27 Pomazaniec-Książę potwierdza przymierze, które Bóg zawarł z Izraelem na górze Synaj. Izajasz nazywa Pomazańca „Księciem Pokoju” (Iz. 9,6), a Daniel nazywa Michała „wielkim księciem” (Dan. 12,1). Tak więc „Książę przymierza” to Mesjasz, Jezus. W wersecie 21. mamy odniesienie do śmierci Jezusa na krzyżu, a to pomaga nam zrozumieć linię czasu zarysowaną w Dan. rozdz. 11. i 12. Mesjasz został „zmiażdżony”, kiedy został przybity do krzyża za czasów rzymskiego cesarza Tyberiusza (14-37 r. p.n.e.). Tym „wyrzutkiem” z Dan. 11,21 jest najprawdopodobniej właśnie Tyberiusz. To oznacza, że gdzieś pomiędzy wersetem 4. (który opisuje upadek imperium greckiego po śmierci Aleksandra Wielkiego) a wersetem 22. (śmierć Jezusa) Rzym pogański pojawia się na scenie historii. Większość adwentystycznych interpretatorów dopatruje się tej zmiany imperium greckiego na rzymskie w wersecie 14. lub 16. Niezależnie od tego, jak trudny jest miejscami 11. rozdział Księgi Daniela, dostarcza nam jeszcze więcej dowodów na to, że Bóg ma najwyższą kontrolę nad ludzką historią. Kiedy spoglądasz wstecz na swoje przeszłe doświadczenia, to czy dostrzegasz potężne świadectwo Bożego prowadzenia, chociaż w czasie, kiedy przez nie przechodziłeś, to zastanawiałeś się, gdzie jest teraz Bóg? Jakie wnioski powinieneś wyciągnąć z tych doświadczeń, które pomogłyby ci w przej− ściu przez następne?
86
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA XII
OHYDA SPUSTOSZENIA (Dan. 11,31)
CZWARTEK — 16 grudnia
W naszym studium rozdziałów 7. i 8. Księgi Daniela widzieliśmy, że następowanie po sobie mocarstw w każdym przypadku kończyło się na Rzymie „chrześcijańskim”. Studiując lekcję wczorajszą widzieliśmy, że Rzym polityczny miał władzę, kiedy „książę przymierza”, Jezus Chrystus, został „zmiażdżony”. Ta przepowiednia dotycząca śmierci Jezusa dała nam bardzo dobry punkt odniesienia, co pomoże nam prześledzić bieg wydarzeń historycznych opisany w 11. rozdziale Księgi Daniela. Jaką wskazówkę możemy znaleźć w drugiej połowie 11. rozdziału, która uka− zuje, że „chrześcijański” Rzym pojawia się jako sukcesor politycznych potęg tego rozdziału? Dan. 11,31.36. Chociaż szybki bieg wydarzeń w tym rozdziale może się wydawać dość mylący, to jednak pewne zwroty w wersetach 31. i 36. dostarczają ogniw łączących ten rozdział z rozdziałami 7. i 8., a to pomaga nam zidentyfikować główną potęgę występującą w drugiej połowie tego rozdziału. Te zwroty to: „A wojska wysłane przez niego wystąpią i zbezczeszczą świątynię i twierdzę” (Dan. 11,31). W Dan. 8,11 mały róg bezcześci miejsce Bożej świątyni. „Zniosą stałą codzienną” (Dan. 11.31). W Dan. 8,11 mały róg odejmuje stałą codzienną. „Będzie się wynosił i wywyższał ponad wszelkie bóstwo” (Dan. 11,36). W Dan. 8,11 mały róg wmawia w siebie potęgę, jaką ma „książę wojsk”. „I przeciwko Bogu bogów dziwne rzeczy będzie wygadywał” (Dan. 11,36). W Dan. 7,25 mały róg mówi zuchwałe słowa przeciwko Najwyższemu. Argumenty wynikające z tekstu wskazują na to, że główną potęgą w drugiej połowie 11. rozdziału jest znów mały róg. Jakie jest znaczenie tej „ohydy spu− stoszenia”, którą mały róg postawi zamiast „dziennej”* ? Dan. 11,31. W Dan. 12,11 jest jeszcze jedno odniesienie do zniesienia „dziennej” i postawienia ohydy spustoszenia. W Dan. rozdz. 8 zniesienie dziennej ofiary odnosiło się do usunięcia w cień służby Jezusa jako najwyższego kapłana w niebie poprzez uzurpatorskie działania małego rogu. W Dan. 11,31 i 12,11 ta codzienna służba Jezusa w niebie została przezwyciężona poprzez fałszywy kult, „ohydę spustoszenia”. (Zarówno w Dan. 11,31, jak i w Dan. 12,11 tekstu hebrajskiego nie występuje słowo ofiara. Hebrajskie słowo hathamid należałoby przetłumaczyć jako ustawiczna służba)*. * Tłumaczenie Księgi Daniela prof. Zachariasza Łyko w: Andrzej Maszczak, Wykłady Seminaryjne Księgi Daniela.
KIEDY KRÓLOWIE IDĄ NA WOJNĘ
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
87
PIĄTEK — 17 grudnia DO DALSZEGO STUDIUM: Przeczytaj rozdział pt. „Modlitwa Daniela” z książki „Uświęcone życie”, autorstwa Ellen G. White, s. 36. „Księgi, które omawiają dzieje ludzkości, rozwój narodów, powstanie i upadek imperiów, przypisują je ludzkiej woli. Wydarzenia w dziejach świata wydają się być w dużym stopniu uzależnione od potęgi i ambicji człowieka. W Słowie Bożym natomiast odsłonięto prawdę i widzimy jasno, że poza i ponad sprawami i namiętnościami ludzkimi stoi Nieskończenie Miłosierny, który cierpliwie, w milczeniu przeprowadza swoją wolę” (Ellen G. White, Wychowanie, s. 122). W Mat. 24,15 i Mar. 13,14 Jezus odnosi się do „ohydy spustoszenia”, którą przepowiedział prorok Daniel. W obydwu przypadkach Jezus mówi o tej „ohydzie spustoszenia”, umieszczając ją w przyszłości. To pokazuje nam, że ta „ohyda spustoszenia” to nie jest wydarzenie, które miało miejsce przed Jezusem (a więc nie może się odnosić do czasów Antiocha Epifanesa), ale ma miejsce po Nim. Ustalenie tego faktu pomaga nam lepiej zrozumieć, czym ona jest. PYTANIA DO DYSKUSJI: 1. Trzy razy zostało Danielowi oznajmione, że jest mężem umiłowanym w niebie (Dan. 9,23; 10,11.19). Niewielu z nas doświadczyło tego, że anioł bezpośrednio nam powiedział, iż jesteśmy umiłowani w niebie. W takim razie skąd możemy wiedzieć, że tak jest? Jak inaczej Bóg nam mówi, że rzeczywiście jesteśmy kochani? 2. 11. rozdział Księgi Daniela stał się przedmiotem najróżniejszych spekulacji. Jakie kryteria, wnioskując z naszych dotychczasowych studiów, znajdują się w samej Księdze Daniela (jak np. w 2., 7. i 8. rozdziale), mogące pomóc nam w naszym studium nad rozdziałami 11. i 12. i powstrzymać od wychodzenia poza granice poprawnej interpretacji? PODSUMOWANIE: W 10. rozdziale Księgi Daniela prorokowi było dane zobaczyć duchową walkę pomiędzy Bogiem a szatanem. Prorok otrzymał zapewnienie o Bożej miłości i szacunku, zostało mu pokazane, że moce niebieskie pracują w salach ziemskiej władzy dla sprawy Bożego ludu. W 11. rozdziale otrzymał szczegółowe proroctwo dotyczące historii narodów od czasów imperium perskiego aż do końca dziejów ludzkości.
88
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA XII
Lekcja XIII — 25 grudnia 2004 • Rozpoczęcie dnia Pańskiego — 15.27
CZAS KOŃCA STUDIUM BIEŻĄCEGO TYGODNIA: Dan. 11,40—12,13. TEKST PAMIĘCIOWY: „Lecz roztropni jaśnieć będą jak jasność na sklepie− niu niebieskim, a ci, którzy wielu wiodą do sprawiedliwości, jak gwiazdy na wieki wieczne” (Dan. 12,3). PYTANIA PRZEWODNIE: Co oznacza wyrażenie „czas końca”? Dlaczego wierzymy, że Michał, wielki książę, to Jezus? Dlaczego Daniel miał zapie− czętować swoją wizję do czasu ostatecznego”? Czego Daniel naucza o zmar− twychwstaniu umarłych?
ZAKOŃCZENIE KSIĘGI DANIELA Ostatni rozdział Księgi Daniela daje nam zarys wydarzeń historii świata w końcowym etapie „czasu końca”, gdy „nastanie czas takiego ucisku, jakiego nigdy dotąd nie było” (Dan. 12,1). Po otrzymaniu ostatniej wizji Daniel nadal miał pytania, jednak Bóg zarezerwował całkowite wytłumaczenie tej wizji na czas ostateczny, kiedy ci, którzy będą studiować proroctwa Daniela, będą rozumieli ich ogromne znaczenie (w. 4). My jesteśmy, jak sądzimy, w gronie tych, którym zostało dane ich zrozumienie. W rozdziale 12. stoimy na skraju wieczności. Przed nami rozegrały się wielkie wydarzenia historii zbawienia: potop, z którego zostało uratowanych tylko ośmioro ludzi; wyjście z Egiptu, które dało początek narodowi izraelskiemu; ofiara na krzyżu, która przyniosła uwolnienie od grzechu dla całej ludzkości. Jednak punkt kulminacyjny historii zbawienia dopiero nadejdzie — wielkie wyjście odkupionych z tej pełnej grzechu planety.
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
89
CZAS KOŃCA (Dan. 11,40−45)
NIEDZIELA — 19 grudnia
Wyrażenie „czas końca” pojawia się tylko w Księdze Daniela (8,17; 11,35.40; 12,4.9). W każdym przypadku, jak wynika z kontekstu, odnosi się ono do końcowego okresu historii tuż przed drugim przyjściem Jezusa. Adwentyści dnia siódmego uważają rok 1798, koniec okresu 1260 lat, za początek tego czasu końca. Ze względu na to, że ostatnie wersety rozdziału 11. zdają się być niewypełnionym jeszcze proroctwem, musimy być ostrożni, jeśli chodzi o ich interpretowanie. Do jakich potęg w czasach końca mogą się odnosić wyrażenia „król półno− cy” i „ król południa”? Dan. 11,40.
Król północy. Pod koniec istnienia królestwa Judy, Babilon był wrogiem z północy (Jer. 1,14.15). W księdze Objawienia Jana Babilon to symboliczna nazwa Rzymu papieskiego. Tak więc królem północy czasów końca jest papiestwo. To harmonizuje z tekstem z Dan. 11,36-39, gdzie królem, który się wywyższa, także jest papiestwo. Król południa. Niektóre wcześniejsze komentarze odnoszą to wyrażenie „król południa” (Dan. 11,5) do Ptolemeuszy, którzy rządzili Egiptem po rozpadzie imperium greckiego. Ponieważ to późniejsze proroctwo (Dan. 11,40) odnosi się do czasu końca, więc wyrażenie „król południa” nie może się już odnosić do literalnego Egiptu. W Obj. 11,8 Egipt symbolizuje coś, co jest w opozycji do prawdziwej religii. Te dwie potęgi są zaangażowane w pewien rodzaj działań wojennych. Co w czasach końca mogą symbolizować państwa takie jak: Edom, Moab i Ammon? Dan. 11,41. Te narody już od dawna nie istnieją, co wskazuje na to, że ten fragment nie powinien być interpretowany dosłownie. W czasach starożytnych narody te były wrogami ludu Bożego, jednak Bóg w swojej łasce obiecał, że ocali wielu z tych, którzy niegdyś byli wrogami Jego ludu. Kościół będzie użyty do tego, by On mógł podbijać duchowo „Edom i Moab i główną część Amonitów”. W czasach końca wielu wyjdzie z ugrupowań przeciwnych Bożej prawdzie i dołączy do ludu Bożego. Te teksty, chociaż nie jest łatwo je zrozumieć, wyjawiają nam, że w „czasach końca” świat będzie pogrążony w chaosie i będzie panowała wielka wrzawa i zamie− szanie. To powinno pomóc nam zrozumieć, że trud i zmagania, przez jakie musimy przechodzić, wcale nie są dowodem na brak istnienia Boga, lecz wręcz przeciwnie, potwierdzają Jego istnienie, gdyż On już dawno ostrzegał nas, że doświadczenia nadejdą. Zrozumienie tego powinno pomóc nam zdobyć siły do stawienia czoła wszyst− kim przeciwnościom, jakie znajdą się na naszej drodze.
90
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA XIII
KSIĄŻĘ MICHAŁ (Dan. 12,1)
PONIEDZIAŁEK — 20 grudnia
Przeczytaj Dan. 12,1. Jakie dwa znaczące wydarzenia są tu przedstawione? W oparciu o to, co my, jako adwentyści, wiemy na ten temat, opisz, o jakie wydarzenia tu chodzi:
Kim jest Michał, ten wielki książę, który wybawia wierny Boży lud?
Adwentyści to właściwie jedyni chrześcijanie, którzy w Michale widzą Jezusa. Rozważ poniższe dowody: Hebrajskie słowo Mîkâ’el oznacza „któż jest jak Bóg?” Nie ma nikogo, kto byłby jak Bóg, tylko jeden Jezus (Jan 1,1). „Książę wojsk” i „książę książąt” (Dan. 8,11.25) to także „Pomazaniec-Książę” (Dan. 9,25), a także „Michał, wasz książę” (Dan. 10,21) i „Michał, wielki książę” (Dan. 12,1). Słowo archangelos (archanioł) pojawia się tylko dwa razy w Piśmie Świętym. Pierwszy raz w I Liście do Tesaloniczan 4,16, gdzie Chrystus zstępuje na głos archanioła, i drugi w Liście Judy 9, gdzie Michał jest nazwany archaniołem. Co oznacza wyrażenie „każdy, kto jest wpisany do księgi”? O jaką księgę chodzi? (Zobacz także: II Mojż. 32,32; Dan. 7,10; Łuk. 10,20; Obj, 13,8; 17,8; 20,12; 20,15; 22,19).
Nawet najbardziej pobieżne studia wykazują, że chodzi tu o sąd i to także nad tymi, którzy służą Panu. Ci, którzy są wpisani do księgi żywota, zostaną ocaleni, ci zaś, którzy nie są wpisani, zostaną zgubieni. Jeżeli to nie jest pew− nego rodzaju końcowy sąd, końcowe obliczanie, końcowe oddzielenie sprawie− dliwych od niesprawiedliwych, to co nim jest?
„Bóg chce, byśmy we właściwy sposób szanowali i cenili plan wybawienia, poznali przywileje dane nam jako dzieciom Bożym i kroczyli przed Nim z sercem wdzięcznym i posłusznym. Pragnie, byśmy rozpoczęli nowe życie i co dzień służyli Mu z radością. Chce, by przepełniała nas wdzięczność za to, że możemy wszystkie nasze troski złożyć na Niego, bowiem troszczy się o nas” (Ellen G. White, Przypowieści Chrystusa, s. 192). Dlaczego sądzisz, że twoje imię w tej chwili jest wpisane do księgi żywota? Na jakiej podstawie rościsz sobie do tego prawo?
CZAS KOŃCA
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
91
ZMARTWYCHWSTANIE (Dan. 12,2)
WTOREK — 21 grudnia
Jednym z najbardziej dramatycznych i znamiennych natchnionych tekstów Pisma Świętego jest werset 2. z 12. rozdziału Księgi Daniela. Jest tutaj obietnica i ostrzeżenie dotyczące zmartwychwstania. Jest to wielka prawda, której cała nauka, filozofia i ziemska mądrość nie są w stanie dla nas odkryć. Znamy ją tylko dlatego, że zostało nam to powiedziane, a wierzymy w to, ponieważ zostało nam to powiedziane przez samego Pana w Jego Słowie. Przeczytaj Dan. 12,2. Jaka zasada jest tu przedstawiona? Poniższe teksty pomogą ci znaleźć odpowiedź. V Mojż. 32,4; Kazn. 12,14; Dz. 24,15; Rzym. 2,5.6. Kto z nas nie był kiedyś oburzony brakiem sprawiedliwości? Wszędzie dookoła nas, każdego dnia, niesprawiedliwość napiera na nas, wyśmiewa nas, sprawia, że wpadamy w złość i zaczynamy mieć wątpliwości. Diabeł na pewno kocha niesprawiedliwość. Korupcja i niesprawiedliwość na tak wiele sposobów wydają się panować każdego dnia. Jednak w tym jednym prostym tekście zawarta jest obietnica i ostrzeżenie o Bożej ostatecznej sprawiedliwości. Sprawiedliwi otrzymają nagrodę, a niesprawiedliwi zostaną ukarani, i to nie przez ludzi, którzy mają opaczne i często zdeprawowane pojęcie o sprawiedliwości i karze, lecz przez doskonałego, wiedzącego wszystko, litościwego i sprawiedliwego Boga, który nagradza i karze. Tym, którzy będą się tego domagać przez wiarę, tekst ten oferuje to, czego żaden człowiek nie jest w stanie dać: obietnicę ostatecznej i doskonałej sprawiedliwości — coś niespotykanego w tym świecie. Co ten tekst mówi nam o śmierci? „Żaden chrześcijanin nie pomyli się, jeśli chodzi o tę kwestię: śmierć jest wrogiem. Jednocześnie jednak jest pokonanym wrogiem. Oznacza to, że możemy walczyć ze śmiercią z przeświadczeniem, że jej zwycięstwa są tylko tymczasowe. Możemy być po stronie zdrowia, spokoju i wszystkiego, co jeszcze oferuje życie, nie zniechęcając się i nie trwożąc, zanim ostatecznie pokonany zostanie wróg, z którym się zmagamy” (Handbook of Seventh-day Adventist Theology, s. 364). Dlaczego obietnica zmartwychwstania ma takie ogromne znaczenie, szcze− gólnie dla nas, jako adwentystów dnia siódmego? Jak nasze zrozumienie stanu umarłych pomaga nam jeszcze lepiej pojąć powagę tej nauki? Przeczytaj także w 15. rozdz. I Listu do Koryntian, co Paweł mówi o decydującym znaczeniu tej doktryny. Dlaczego słowa Pawła mają znaczenie jedynie wtedy, gdy rozumiemy, że umarli teraz śpią?
92
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA XIII
ZAPIECZĘTOWANA KSIĘGA JEST OTWARTA (Dan. 12,4.9.10).
ŚRODA − 22 grudnia
Przeczytaj Dan. 12,4.9.10. Co wszystkie te teksty razem mówią o Księdze Daniela? Przez długie stulecia wiele z proroctw Daniela nie wychodziło na światło dzienne. Nie jest to fakt zaskakujący, biorąc pod uwagę zawartość tej księgi, szczególnie w odniesieniu do Rzymu, potęgi, która przez wieki kontrolowała dostęp do Pisma Świętego. Jednak od czasu reformacji, a szczególnie w ostatnich kilku stuleciach, coraz więcej studiujących Biblię dochodzi do lepszego zrozumienia Księgi Daniela. To, co było zamknięte, jest teraz coraz bardziej otwarte. Jeszcze bardziej wszystko ułatwia fakt, że żyjemy w czasie, kiedy większość tych przepowiedni już się wypełniła i badacze Pisma Świętego mogą spoglądać wstecz na te minione wydarzenia, które dokładnie zostały przepowiedziane. Jest to przewaga, którą mogą mieć tylko ci żyjący w „czasach końca”. „Po roku 1798 Księga Daniela została odpieczętowana, wzrosło zrozumienie (»poznanie«) proroctwa i wielu poczęło głosić doniosłą wieść o zbliżającym się sądzie” (Ellen G. White, Wielki bój, s. 244). Oczywiście nie wszyscy będą je rozumieć. Smutne jest, że tak duża część protestanckiego świata odnosi kluczowe proroctwa Daniela do Antiocha Epifanesa żyjącego w drugim wieku przed Chrystusem, co jest całkowicie absurdalne, biorąc pod uwagę nacisk, jaki Daniel położył na „czasy końca”. Przeczytaj Ewangelię Jana 14,29. Co w tej wypowiedzi Jezusa pomaga nam zrozumieć, dlaczego kazano Danielowi zapieczętować księgę do czasu końca?
Księga Daniela na bardzo wiele sposobów utwierdza naszą wiarę. Dzisiaj możemy spoglądać w przeszłość i widzieć, jak narody powstawały i upadały jedne po drugich, dokładnie tak, jak to było przepowiedziane. Ta księga przemawia do naszego umysłu w sposób, w jaki żadna inna tego nie robi. Bóg w Księdze Daniela dał nam proroctwa oparte na czymś tak ogromnym i niezmiennym, jak historia świata. Tym, którzy przez wiarę pozwolą Danielowi przemówić do nich, ta księga dostarczy mocnych dowodów Bożej mocy i prawdziwości Bożych obietnic. Jakie jest twoje ulubione proroctwo z Księgi Daniela? Które z nich najbar− dziej wzmacnia twoją wiarę? Jeżeli miałbyś możliwość udzielić jakiemuś nie− chrześcijaninowi lekcji biblijnej tylko z jednego z tych proroctw, to które wy− brałbyś i dlaczego? CZAS KOŃCA
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
93
BŁOGOSŁAWIONY TEN, KTÓRY CZEKA (Dan. 12,11−13)
CZWARTEK— 23 grudnia
Na końcu Księgi Daniela znajdujemy dwa proroctwa dotyczące czasu (1290 i 1335 dni). Niektórzy adwentyści odczytują je dosłownie i ich wypełnienie wy− znaczają na najbliższą przyszłość. Jakie dowody w Piśmie Świętym pokazują nam, że te proroctwa już się wypełniły w przeszłości? Po pierwsze, musimy zauważyć, że wykład anioła z 11. rozdziału kończy się w Dan. 12,4. Dan. 12,5-13 jest epilogiem długiej wizji z rozdziału 11. i w pewnym sensie także całej księgi. To nie jest żadna nowa wizja z innym tytułem, lecz wyjaśnienie niektórych elementów widzenia zawartego w „księdze”, która miała być zapieczętowana. Staje się to oczywiste, gdy czytamy Dan. 12,6: „Kiedy przyjdzie koniec tych dziwnych rzeczy?”. Wyrażenie „te dziwne rzeczy” odnosi się do tego, co Daniel widział w rozdziale 11., który sam w sobie jest opracowaniem kwestii z rozdziału 8. Po drugie, wyrażenie „czas, dwa czasy i pół czasu” z Dan. 7,25 i 12,7 odnosi się do jednego wydarzenia, a nie do dwóch. W Dan. 7,25 święci są wydani w ręce małego rogu „aż do czasu i dwóch czasów, i pół czasu”, a w 12,7 przyjdzie koniec tych dziwnych rzeczy po tym okresie. Oba te teksty odnoszą się do jednego i tego samego wydarzenia — prześladowania ludu Bożego w ciągu tych 1260 lat. Po trzecie, w Dan. 8,11; 11,31 i 12,11 jest mowa o zniesieniu stałej ofiary codziennej. Ponieważ w Dan. 8,11, jak i 11,31 zniesienie stałej ofiary codziennej odnosi się do przeszłych wydarzeń historycznych, to Dan. 12,11 na pewno dotyczy tego samego okresu. Z tych trzech powodów, jak i z kilku innych, jak na przykład stwierdzenie Ellen White, że po roku 1844 „nie będzie żadnych określonych czasów prorockich” (Ellen G. White, Manuscript 59, 1900), odrzucamy wszelkie propozycje przypisania tym proroctwom przyszłego wypełnienia się. One należą do przeszłości. Często adwentyści tak interpretują to proroctwo: rok 508 p.n.e. był tym, w którym Chlodwik, król Franków, stanął na czele państwa, mającego odegrać wiodącą rolę w budowaniu zyskującego na znaczeniu Rzymu kościelnego. Zostały położone fundamenty pod trwającą całe wieki unię państwo-Kościół, tę ohydę spustoszenia z Dan. 12,11. To był także ten okres, w którym zostało w Kościele ustanowionych wiele doktryn i praktyk przyćmiewających służbę Jezusa jako najwyższego kapłana. Dodając 1290 lat do roku 508, dochodzimy do roku 1798. Okres 1335 lat również rozpoczyna się w tym samym momencie (rok 508 p.n.e.), co doprowadza nas do roku 1843, „znamiennej daty w związku z wielkim przebudzeniem adwentowym” (The SDA Bible Commentary, t. IV, s. 881; zobacz także w lekcji piątkowej). Przeczytaj Dan. 12,13. Przyjrzyj się zapewnieniu, jakie otrzymał Daniel w związku z wiecznym przeznaczeniem. I chociaż może do ciebie żaden anioł nie przemówił, to które teksty biblijne dają ci tyle zapewnień, ile zostało danych Danielowi?
94
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
LEKCJA XIII
PIĄTEK — 24 grudnia DO DALSZEGO STUDIUM: „Widziałam, że Bóg był z nami, kiedy rozgłaszaliśmy od roku 1843 wieść o czasie sądu. Zamiarem Bożym było wzbudzenie Jego ludu i doprowadzenie go do tego jedynego punktu, w którym miał się opowiedzieć za prawdą lub przeciwko niej. Kaznodzieje przekonywali się o prawdziwości stanowiska zajętego w kwestii wyliczenia proroczych okresów czasu, wyzbywali się swych ambicji i pensji i pozostawiali swe Kościoły, aby chodząc z miejsca na miejsce głosić poselstwo” (Ellen G. White, Doświadczenia i widzenia oraz Dary Ducha, s. 247). „Znowu skierowani zostali do swych Biblii, aby zbadać prorocze czasy. Bóg zdjął wówczas rękę swą z owych cyfr i wyjaśniono błąd. Widzieli dobrze, że łańcuch proroczy sięga roku 1844 i że ten sam dowód, który podali, by dowieść, że prorocze okresy zakończyły się w roku 1843, również dowodzi tego samego o roku 1844. Na zajęte przez nich stanowiska światło padło ze Słowa Bożego i dostrzegli pewien czas zwłoki. Z miłości do rychłego przyjścia Chrystusa przeoczyli przedłużanie się tego proroctwa, które było obliczone na to, ażeby ujawniło wszystkie wierne, wyczekujące dusze. Znowu mieli pewien określony czas. Widziałam również, że wielu nie mogło jednak znieść bolesnego rozczarowania i nie miało już tej gorliwości i odwagi, jaką odznaczali się w roku 1843” (Doświadczenia i widzenia, s. 252). PYTANIA DO DYSKUSJI 1. Na jakie niebezpieczeństwa narażamy się, wyznaczając naprzód daty wypełnienia się niektórych wydarzeń czasów końca? Co dzieje się z wiarą wielu ludzi, kiedy te przepowiednie się nie spełniają? 2. Daniel kończy swoją księgę obietnicą zwycięstwa ludu Bożego. W jak sposób zgłębianie tych proroctw może wzmocnić twoją wiarę? PODSUMOWANIE: Chociaż niektóre części Księgi Daniela pozostają tajemnicą, to jednak zostało nam dane wystarczająco dużo, abyśmy mogli wierzyć w Boga, który przez Jezusa Chrystusa zapewnia nas o tym, że razem z Danielem my także „powstaniemy do swojego losu u kresu dni”.
ZŁÓŻ DARY NA POTRZEBY WYDZIAŁU EURO−AZJATYCKIEGO:
BUDOWĘ KAPLIC W MOSKWIE I SANKT PETERSBURGU ORAZ W SUMACH I ŁUGAŃSKU NA UKRAINIE, A TAKŻE NA BUDOWĘ AKADEMIKA W BUCZE KOŁO KIJOWA.
Razem (30.6.2001)
Diecezja Bia≥oruska Misja Transkaukaska Misyjna Unia Wschodniorosyjska Unia Mo≥dawska Unia Po≥udniowa Unia UkraiÒska Unia Zachodniorosyjska
Nazwa jednostki organizacyjnej Koúcio≥a
1.792
47 25 176 132 114 796 502
Liczba zborÛw
142.572
281.649.000
Liczba Liczba ochrzczonych ludnoúci wyznawcÛw 4.221 9.980.000 1.929 17.374.000 14.600 30.326.730 11.630 4.264.000 6.881 56.552.000 59.997 49.066.000 43.314 114.086.270
ï koúcio≥y w Moskwie i Sankt Petersburgu (Rosja) ï koúcio≥y w miastach: Sumy i £ugaÒsk (Ukraina) ï budowa akademika ko≥o Kijowa (Ukraina)
Projekty misyjne finansowane z darÛw 13. soboty:
WYDZIAŁ EURO−AZJATYCKI KOŚCIOŁA ADWENTYSTÓW DNIA SIÓDMEGO
APELE EWANGELIZACYJNE 2 października — Iz. 43,21. Ta obietnica jest dla ciebie i dla mnie. Bóg nas stworzył. Należymy do Jego odkupionego ludu. On obiecuje, że opowiadanie o Nim będzie dla nas czymś naturalnym! 9 października — Jan 1,40-46. Andrzej, Szymon, Filip, Natanael... A jak to było z tobą? Kto ciebie znalazł? Gdzie to było i kiedy? Kogo chcesz przyprowadzić do Jezusa? 16 października — Jer. 1,4-7. Ile razy słyszałeś już ten głos? Jak obecnie przebiega twój dialog z Bogiem? 23 października — Dz. 15,36. Dobrze jest powrócić do ludzi, z którymi wcześniej już rozmawiałeś o Bogu i zbawieniu. Pomyśl o nich. Oni prawdopodobnie czekają na ciebie. 30 października — Juda 1,22-23. Powinniśmy stosować różnorodne metody ratowania ludzi, znajdujących się w trudnym położeniu i specyficznych życiowych sytuacjach. 6 listopada — Ef. 6,14-15. Prawość i prawda, sprawiedliwość i wiara są nieodzownym wyposażeniem, pomagającym uczniom Jezusa zwiastować Jego ewangelię. 13 listopada — I Tes. 3,10. Czy często rozmyślasz nad potrzebami ludzi, którym służysz i dla których żyjesz? Nie mogąc być z nimi, korzystaj z możliwości wstawienniczej modlitwy. 20 listopada — Jan 12,20-23. Są osoby, które w poszukiwaniu Chrystusa same przychodzą do Jego uczniów. Nieliczne to przypadki, ale występują i dzisiaj. 27 listopada — Ef. 6,10-12. Nie gniewaj się na grzesznych, błądzących ludzi. Oni nie są twoimi przeciwnikami, lecz kandydatami do zbawienia. Kochaj ich. Włóż zbroję Bożą i pokonaj diabła w swoim życiu. 4 grudnia — Mat. 25,22-26. Ten sam czas, te same warunki, a rezultat jakże odmienny. Jaka szkoda. Przecież nikt nie musiał zginąć. Nam także dano talenty, czas i swobodę wyboru. 11 grudnia — Iz. 62,10. Czy w naszym zborze została przygotowana droga dla szukających zbawienia? Czy kamienie, o które ktoś może się potknąć, zostały usunięte? 18 grudnia — Przyp. 4,18-19. Dwie odmienne drogi, którymi kroczą mieszkańcy ziemi... Ciemność nie zdoła zgasić światłości, ale światłość rozproszy każdy mrok. Na ile rozjaśniam życie tych, którzy obok mnie znajdują się w ciemnościach? 25 grudnia — Ps. 50,1-5. Możemy historycznie spoglądać na ważny pierwszy adwent Jezusa albo, nie zapominając o ważności tamtego faktu, podnieść głowę i w czynnej gotowości oczekiwać na spełnienie zapowiedzi Jego powtórnego przyjścia. LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
97
POBUDKI PORANNE PAŹDZIERNIK R.D.P. 1 Pt Ps. 51,9 18.13 2 So II Kor. 1,21.22
Największa potrzeba Największy dar
3 4 5 6 7 8 9
Nd Po Wt Śr Cz Pt So
Filip. 2,2 Ps. 139,23.24 Dz. 2,1 Filip. 2,3 Łuk. 18,13 Filip. 3,7 Jan 15,5
Gruntowna reformacja Rachunek sumienia Jednomyślnie Dążenie do zgody Świadomość duchowych potrzeb Odrzucenie egoizmu By wydać owoc
10 11 12 13 14 R.D.P. 15 17.41 16
Nd Po Wt Śr Cz Pt So
Filip. 2,15 Kol. 1,10 Kol. 1,12.13 Filip. 3,20 Iz. 1,18 Mat. 11,12 Filip. 2,13
Widoczni w tym świecie Wzrastając w poznaniu Pana Wyrwani z mocy ciemności Oczy skierowane ku niebu Uchwyćmy się Jego miłosierdzia Zmiana szat Poddanie woli
17 18 19 20 21 R.D.P. 22 17.26 23
Nd Po Wt Śr Cz Pt So
Obj. 3,18 Ef. 3,16 I Kor. 1,10 II Kor. 7,1 I Kor. 2,12 Łuk. 18,7 Hebr. 4,16
Skorzystaj z Jego zaproszenia Uległość umysłu Wzmocnieni jednością Pozostawanie pod wpływem Ducha Świętego Pamiętajmy, jakiego otrzymaliśmy Ducha! Wytrwałość w prośbach Ufając Jego łasce
24 25 26 27 28 R.D.P. 29 17.12 30
Nd Po Wt Śr Cz Pt So
Łuk. 18,1 Dz. 4,31 I Kor. 2,13 I Kor. 3,12.13 Dz. 2,46.47 Iz. 58,9.10 Jer. 14,20.21
W trwałym kontakcie Źródło odwagi Prostota ewangelii Jaki użytek robisz z Jego fundamentu? Poświęceni wyznawcy Więcej dobroczynności Gorliwa modlitwa
R.D.P. 17.57
31 Nd Dan. 9,19
98
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
Modlitwa za lud Boży
POBUDKI PORANNE LISTOPAD 1 Po 2 Wt 3 Śr 4 Cz R.D.P. 5 Pt 15.59 6 So
Dz. 5,12 Dz. 5,14.15 Dz. 6,7 Dz. 2,41.42 Dz. 2,2 Mar. 13,33
Ożywienie w dniu Pięćdziesiątnicy Efekty ożywienia Duchem Wzrost znaczenia Słowa Bożego Efekty przyjęcia Jego Słowa Udzielenie Ducha Świętego w pełni Nieznany czas
7 8 9 10 11 R.D.P. 12 15.48 13
Nd Po Wt Śr Cz Pt So
Dz. 1,6.7 Dz. 2,12 Dz. 2,14-16 Jan 3,9-12 Dz. 4,13 Dz. 4,18-20 Dz. 5,40.41
Bez ekscytacji Zaskakujące działanie Boże Zdumiewające przeobrażenie Prawdy trudne do zrozumienia Efekt obcowania z Jezusem Ludzkie i Boże nakazy Zniewaga bywa chlubą
14 15 16 17 18 R.D.P. 19 15.38 20
Nd Po Wt Śr Cz Pt So
II Kor. 4,1.2 Tyt. 2,7.8 Tyt. 2,1 Tyt. 1,9 I Kor. 14,40 Filip. 3,8 Rzym. 15,13
Nie postępując przebiegle ani fałszywie Bądź wzorem wzorem postępowania Nie dążcie na siłę do oryginalności Trzymając się zdrowej nauki Dzieło Boże nacechowane spokojem Duchowa rewolucja Duch Święty wnosi do serca pokój i radość
21 22 23 24 25 R.D.P. 26 15.31 27
Nd Po Wt Śr Cz Pt So
Filip. 4,4 Dz. 4,32 II Kor. 8,3.4 Gal. 3,27.28 Dz. 2,43.45 Dz. 5,28.29 I Piotra 5,7.8
Wezwanie do radosnego uwielbiania Boga Wyrażenie Ojcowskiej miłości Okazywanie szczodrości i dobroczynności Odrzucenie uprzedzeń i rasizmu Bez egoizmu i nieuczciwości Wyzbycie się lęku przed głoszeniem prawdy Narażeni na gniew szatana
28 Nd Obj. 18,4 29 Po Dan. 12,1 30 Wt Łuk. 21,36
Miejsce ludu Bożego Wzmocnienie w czasie ucisku Teraz jest czas na przygotowanie się
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004
99
POBUDKI PORANNE GRUDZIEŃ 1 Śr 2 Cz R.D.P. 3 Pt 4 So 15.26
Ef. 6,12 Ef. 6,13-17 I Tym. 6,12 I Piotra 4,12.13
Duchowa walka Żołnierze Chrystusa Dobry bój wiary Próby i przeciwności przynoszą korzyści
5 6 7 8 9 R.D.P. 10 15.23 11
Nd Po Wt Śr Cz Pt So
Obj. 12,12 Ef. 6,10 Rzym. 8,15 I Jana 5,4 Obj. 3,8 I Kor. 9,24.25 Rzym. 8,37
Wróg nie poddaje się łatwo Wzmocnienie od Pana Duch synostwa Nasze zwycięstwo należy do Boga Drzwi są zawsze otwarte Zwyciężanie dzień po dniu Pomaga, bo miłuje
12 13 14 15 16 R.D.P. 17 15.24 18
Nd Po Wt Śr Cz Pt So
Rzym. 8,1 Jak. 4,7.8 Łuk. 15,7 I Kor. 15,57 Zach. 3,2 Jan 17,14.15 Obj. 2,7
Obietnica nadprzyrodzonej mocy Bliżej Jezusa Nasze zwycięstwo rodzi radość w niebie Niepokonany jest z nami Głownia wyrwana z ognia Zwycięstwo w zachowaniu od złego Zwycięzcy nagrodzeni
19 20 21 22 23 R.D.P. 24 15.27 25
Nd Po Wt Śr Cz Pt So
Obj. 2,11 Obj. 3,4 Obj. 3,5 Obj. 3,10 Obj. 3,12 Obj. 3,21 Hebr. 2,14.15
Zachowani od drugiej śmierci Biała szata Imiona zachowane w księdze żywota Bezpieczeństwo w czasie próby Filar w Bożej świątyni Miejsce obok Niego Wyzwoleni z niewoli
26 27 28 29 30 31
Nd Po Wt Śr Cz Pt
Obj. 12,11 I Piotra 2,21-24 Jan 16,33 Obj. 1,7.8 Obj. 21,7 Hebr. 10,37.38
Przez krew Baranka Trzymając się Wzoru Zwycięstwo jest pewne Kościół triumfujący Dziedzice Króla Wreszcie zwycięzcy
100
LEKCJE BIBLIJNE 4/2004