FEUILLETON

Oude kleren die een tweede leven krijgen, is dat niet van alle tijden?

Zo is het aandoenlijk om te zien hoe al in het begin van de 19e eeuw de mode voor volwassenen werd nagebootst. Het Mini Me-fenomeen dat vandaag vooral te zien is op Instagram en TikTok (mama’s en kinderen die een zelfde outfit dragen) was dus ook al aan de orde in pakweg 1850, in elke geval tot in de vorige eeuw. Zelf heb ik een foto waarop ik met mijn moeder sta, allebei in dezelfde, door haar gemaakte outfit. Het gebeurde regelmatig dat zie iets voor zichzelf had gemaakt, en dat ik een kleinere versie ervan kreeg in de stof die haar restte. Kinderen werden gezien als miniatuurvolwassenen; hun kleding fungeerde als pronkstuk voor de ouders, als teken van hun welvaren en hun sociale status. Dat dit niet altijd zo was, wordt bewezen door jongens die in de eerste helft van de 19e eeuw korte broeken droegen, terwijl meisjes gekleed gingen in jurken tot halverwege de kuit, zodat ze zich toch makkelijker konden bewegen. Het statusaspect kreeg dus niet altijd voorrang. Ook interessant: roze voor meisjes en blauw voor jongens. Het is kennelijk een vrij recente, in de jaren 1950 ingevoerde opdeling. In zuidelijke landen, zoals Italië, zijn die kleuren nog steeds relevant, elders is die tweedeling inmiddels losgelaten. Meer dan dat: vandaag de dag zit er zoveel roze in de jongens- en herenmodelijnen, dat je het onderscheid zeker niet meer kan maken. Gender-stereotypen waren altijd al aanwezig in kinderkleding, al zijn ze stilaan aan het verdwijnen. Het is vrijwel ondenkbaar dat ouders van nu resoluut gaan voor een matrozenpakje voor hun zoontje of een smokjurkje voor hun dochtertje – beide voorbeelden doken voor het eerst op in de Engelse mode van de 19e eeuw en werden gewaardeerd voor het comfort die ze het kind boden. Ze waren tot ongeveer 1950 toonaangevend in de markt en waren verre van genderneutraal. Vandaag wordt dit soort outfits nog wel eens gekocht voor een bijzondere gelegenheid (van doopsel tot andere, vaak religieuze aanleiding) maar heel dikwijls heeft de uniseksmode het hier overgenomen. Om het nog duidelijker te stellen: veel kinderen dragen van jongs af aan vrijwel dagelijks jeans met daarboven een sweater.

In Kidorama wordt ook stilgestaan bij de duurzaamheid van kindermode – sowieso een van de heikelste punten in de modewereld vanvandaag. Veel nieuwe labels hebben aandacht voor het handgemaakte en voor het lang meegaan van kleren, door bijvoorbeeld het gebruik van uitrekbare geplisseerde stoffen (iets waar het smokjurkje ook bekend voor stond), of het gebruik van gerecycleerde materialen, waardoor oude kleren een tweede leven krijgen. Maar is dat niet van alle tijden? Ik herinner me dat mijn oma zakdoeken maakte uit een jurk die aan één kant helemaal verschoten was van het dragen. En toen mijn kinderen 6 en 7 jaar waren, kreeg ik van een vriendin een heuse kindergarderobe cadeau die haar kinderen ontgroeid waren. Mijn zonen hebben toen jaren in die kleren rondgelopen, tot ik wat nog draagbaar was op mijn beurt aan mijn schoonzusje schonk, voor háár zonen. Veel moeders herkennen zich allicht in het verhaal van nieuw en afgedragen dat in heel wat kleerkasten netjes naast elkaar ligt. Al zal een deel van de wereld uiteraard altijd voor nieuw, duur en exclusief gaan. Als het moet, zelfs om de zoveel weken. Uit statusoverwegingen, dat spreekt. Een laatste overweging, bij Kidorama. Het blijft altijd een wat saaie opstelling in een museuem: kleren op poppen, of in een vitrinekast, ook al gaat het om pakweg verkleedkleren of party outfits. Kidorama doet moeite om de materie hier en daar spelenderwijs te brengen. Voor wie er de tijd voor neemt, is er bewegend beeld: kinderen werden ondervraagd over hun gevoel voor mode en de resultaten daarvan spelen in zowat elke kamer; zo vervangen overmaatse kleurrijke speelgoedboxen nogal eens de klassieke vitrinekast. Z

Where talent starts

Kom kijken, je bent welkom! Expositie • vr • za • zo • gratis entree kunstpodium-t.com

Kidorama. Van 8.7 t/m 5.3 in het Mode & Kantmuseum in Brussel. fashionandlacemuseum.brussels

Pizza - Edwin de Klein

Foto - Nori Xhofleer